Ögretmen Kitabi - A2

Y A B A N C I L A R İ Ç İ N T Ü R K Ç E Ö Ğ R E T M E N K İ T A B I ÜNİTE 1/A
1
3
İSTANBUL YABANCILAR İÇİN ÖĞRETMEN KİTABI A2
EDİTÖRLER
Yard. Doç Dr. Mehmet Yalçın Yılmaz
Gözde Demirel
HAZIRLAYANLAR
Gizem Gözde Eser
Halil Karagülle
Yavuz Selim Kemik
TASARIM
Şeref KOCAMAN
Kültür Sanat Basımevi

www.kulturbasim.com
ÖN SÖZ
“İstanbul Yabancılar için Türkçe” öğretim seti için hazırlanan öğretmen kitapları Yabancı Dil Olarak Türkçe
öğreten hocalarımıza rehber olmayı hedeflemektedir. Öğretmen kitaplarında “İstanbul Yabancılar için Türkçe”
öğretim setini kullanan tecrübeli öğretim elemanlarının görüş ve önerileri derlenmiştir. Ünitelerdeki konuların
anlatımı ile ilgili her beceriye uygun olacak etkinlik önerileri, detaylı dil bilgisi açıklamaları, öğretim setinin ders
kitaplarında bulunan alıştırmaların cevapları, öğrencilerin konuları pekiştirmelerini sağlayacak ek materyaller
öğretmen kitabının içeriğini oluşturmaktadır.
“İstanbul Yabancılar İçin Türkçe” öğretim seti, Doğu ile Batı arasında köprü konumunda olan ülkemizin kül-
türünü, düşünce tarzını aktaracak, en güncel dil öğretim yöntemleri ile hazırlanmış kapsamlı bir çalışmadır.
“İstanbul Yabancılar İçin Türkçe” öğretim setinin temel ilkesi Türkiye’nin resmî dili olan Türkçeyi, uluslar arası
öğrencilerimize en çağdaş metotlarla öğrenme fırsatı sunmaktır. “İstanbul Yabancılar İçin Türkçe” öğretim seti;
Avrupa Ortak Dil Kriterleri’nde belirlenmiş dil seviyelerine göre düzenlenmiş olup iletişim ve öğrenen odaklı yak-
laşım takip edilerek yapılandırılmıştır. Buna göre setimiz; A1-A2 (Temel), B1-B2 (Orta) ve C1/+ (İleri) olmak üzere
beş kitaptan oluşmaktadır. “İstanbul Yabancılar İçin Türkçe” öğretim setinde bulunan her bir kitap, Avrupa Ortak
Dil Kriterleri’nin hedeflerine uygun olarak seçilen konu alanlarına göre düzenlenmiş 6 üniteden oluşmaktadır.
Her bir ünite 3 farklı alt konuya ayrılmış ve ünite başlarında öğretilmesi hedeflenen beceri, dilbilgisi ve kelime
grupları belirtilmiştir. Her ünitede yer alan alt konu içerisinde HAZIRLIK ÇALIŞMALARI, OKUMA, YA SİZ, DİLBİL-
GİSİ, DİNLEME, KONUŞMA ve YAZMA; ünite sonlarında ise KÜLTÜRDEN KÜLTÜRE, SINIF DİLİ, EĞLENELİM ÖĞRE-
NELİM, NELER ÖĞRENDİK, ÖZ DEĞERLENDİRME, KELİME LİSTESİ bölümleri bulunmaktadır. “İstanbul Yabancılar
İçin Türkçe” öğretim setinde; kelime çalışmaları, öğrencilerin dil düzeylerine ve ünitenin içeriğine uygun okuma
ve dinleme metinleri, hedeflenen dil düzeyinde kullanılması gereken dilbilgisi yapıları, konuşma ve yazma etkin-
likleri, öğrencilerin kendi gelişimlerini ölçebilecekleri öz değerlendirme bölümleri, genel tekrar alıştırmaları ve
öğrencilerin dil gelişimlerine katkı sağlayacak eğlenceli oyunlar yer almaktadır.
“İstanbul Yabancılar için Türkçe” öğretim seti Türkiye’de birçok üniversitenin Türkçe Öğretim Merkezinde ve
Yurtdışındaki Türkoloji bölümlerinde ders kitabı olarak kullanılmaktadır.
Söz varlığı, yöntemi ve alıştırmalarıyla bütün becerilerde öğrenciye ve öğretmene rehberlik eden “İstanbul
Yabancılar için Türkçe” öğretim seti yabancı dil öğretimi konusunda eğitim almış alan uzmanları tarafından dün-
yanın her yerinde kullanılmaktadır.
EDİTÖRLER
DERSE GİRİŞ VE HAZIRLIK ÇALIŞMASI
Öğrencileri selamlayınız. Dersten önce ne yediklerini,
bu yemeği sevip sevmediklerini ve kendi ülkelerinde genelde
hangi yemekleri yediklerini sorunuz.
1. Öğrencilere Türk yemeklerini sevip sevmediklerini
sorunuz.
2. Öğrencilere hangi Türk yemeklerini bildiklerini
sorunuz ve uygun donanımın olması durumda öğrencilerin
söyledikleri yemeklerin görsellerini projeksiyonla tahtaya
yansıtınız.
3. Öğrencilere görseller ile fiilleri eşleştirmelerini
söyleyiniz.
Makarna: süzmek
Patates: kızartmak
Yumurta: haşlamak
Peynir: rendelemek
Et: doğramak
Su: kaynatmak
Tuz: eklemek
Havuç: rendelemek
Domates: doğramak
4. Öğrencilerden boşlukları uygun ifadelerle doldurmalarını isteyiniz.
Bir fincan kahve
Bir litre ayran
Bir dilim ekmek
Bir demet maydanoz
Bir avuç fındık
Bir kâse çorba
Bir kilogram armut
Bir bardak meyve suyu
Üç tane karpuz
Bir kaşık salça
7
ÜNİTE 1/A Y A B A N C I L A R İ Ç İ N T Ü R K Ç E Ö Ğ R E T M E N K İ T A B I
OKUMA
Öğrencilere önce şiş kebap fotoğrafları gösteriniz ve bu

yemeğin içinde ne olabileceğini sorunuz.
Kendi ülkelerinde bu yemeğe benzer bir yemek olup
olmadığını, eğer varsa içinde hangi malzemelerin olduğunu
sorunuz.
Öğrencilerden birine metni okutunuz ve bilmedikleri
kelime ve cümleleri açıklayınız.
5. Kebap için iki adet biber kullanıyoruz.
6. Kebabı maydanoz ile süslüyoruz.
7-8. Öğrencilere daha önce kebap yiyip yemediklerini

ve kebap yiyen öğrencilere kebabı hangi içecek ile sevdik-
lerini sorunuz.
DİL BİLGİSİ
Öğrencilere “Yazı yaz!”, “Beni dinle!”, “Bana bak!”, “Ar-
kadaşınla konuşma!” gibi emir cümleleri yöneltiniz. Öğrencile-
re bu şekilde bu formun öncelikle ikinci tekil kişiye göre olumlu
ve olumsuz çekimini gösteriniz.
Ardından, emir kipinin üçüncü tekil kişiye göre çekiminde dolaylı bir emir olduğundan bahsediniz. Bunu anlatmak için bir öğ-
renciye “Arkadaşına söyle, çabuk buraya gelsin!” deyiniz ve farklı örnekler vererek öğrencilere üçüncü tekil kişiye göre de olumlu
ve olumsuz çekimini gösteriniz.
Emir kipinin ikinci çoğul kişiye göre çekimlenmesini örneklerle gösteriniz. Bu yapıda hem “-In” hem de “-InIz” kişi ekinin
kullanıldığını söyleyiniz. “–InIz” kişi ekinin resmi ifadelerde ve yazılı uyarılarda kullanıldığını belirtiniz.
Ahmet Bey, lütfen dosyaları odama getiriniz! (Resmi ifade)
Sarı çizgiyi geçmeyiniz! (İstasyonda uyarı)
Lütfen burada sigara içmeyiniz! (Uyarı)
Üçüncü çoğul kişide yine dolaylı bir emir olduğundan bahsediniz.
Emir kipinin soru formlarında üçüncü tekil kişi için “Fikir alma” ve “İzin alma” anlamı olduğundan bahsediniz. Bunun için
“Sence arkadaşım orada çalışsın mı?” ve “Bugün arkadaşlarım bizim evimize gelsin mi?” gibi örnek cümleler verebilirsiniz.
Emir kipiyle tavsiye cümleleri kurulabileceğini örneklerle anlatınız.
Yemekten önce ve sonra ellerinizi yıkayınız.
Sağlığınız için spor yapın.
Birinci tekil ve çoğul kişilerde kendi kendimize emir veremeyeceğimiz için emir kipi kullanılmadığını belirtiniz. Ayrıca emir
kipinde ikinci tekil kişinin soru formunun olmadığını söyleyiniz.
8
9. Öğrencilerden alıştırmayı örneklerdeki gibi doldur-

malarını isteyiniz.
1. Siz bu odayı hemen temizleyin . 
2. Sekreter dosyayı bugün göndersin mi?
3. Sen derse geç kalma . 
4. Arkadaşlarınızla kavga etmeyin . 
5. Lütfen tuvaletleri temiz kullanınız . 
6. Partiye mutlaka Ayşe de gelsin.
7. Annenize yalan söylemeyin . 
8. Yağmur yağıyor. O dışarı şemsiyesiz çıkmasın.
9. Bilgisayarda oyun oynamayın, ödevlerinizi yapın . 
10. Çok yorgunlar. Bu kafede biraz dinlensinler mi?
10. Öğrencilerden kutudaki fiilleri kullanarak cümleleri

tamamlamalarını isteyiniz.
1. Bol bol spor yapın. 
2. Altı ayda bir doktora gidin. 
3. Ailenize ve dostlarınıza zaman ayırın. 
4. Haftada bir kez balık yiyin. 
5. Akrabalarınızı ziyaret edin. 
6. Dengeli beslenin, bol bol su için.
7. Her gün en az altı saat uyuyun.
11. Öğrencilerden emir kipi kullanarak görsellerdeki kişiler için tavsiye cümleleri yazmalarını isteyiniz.
(Cümleler örnek olarak verilmiştir. Farklı cevapları değerlendiriniz.)
Yemekten önce ve sonra ellerinizi yıkayınız.
Sağlıksız yiyecekler tüketmeyiniz.
Sigara içmeyiniz.
Sağlıklı besleniniz.
Kemik gelişiminiz için süt içiniz.
Spor yapınız.
12. Öğrencilerden verilen durumlara uygun ifadeyi yazmalarını isteyiniz.
DURUM İFADE
Hasta bir kişiyi ziyaret ediyorsunuz. Geçmiş olsun.
Yemek yiyorsunuz ve çok beğeniyorsunuz. Elinize sağlık.
Arkadaşınız yeni bir ev alıyor. Hayırlı olsun.
Arkadaşınız hapşırıyor. Çok yaşayın.
9
DİNLEME
13. Öğrencilerden metni dinlemelerini ve boşlukları met-

ne göre doldurmalarını isteyiniz.
Yol Tarifi
Harun ile Ömer spor salonuna gidiyorlar. Harun otoparkta ve
yolu bulamıyor. Ömer ona yolu tarif ediyor:
Harun: Alo! 
Ömer: Efendim! 
Harun: Merhaba Ömer. Şu an otoparktayım. Spor salonuna nasıl
gelebilirim?
Ömer: Harun, şimdi otoparktan çık ve sağa dön.
Harun: Burası Atatürk Caddesi sanırım. 
Ömer: Evet, oradan Şifa Hastanesine kadar yürü.
Harun: Evet, hastaneyi görüyorum şu anda. 
Ömer: Şimdi oradan karşıya geç ve Halk Kütüphanesinden sola
dön.
Harun: İstiklal Caddesi’ne mi giriyorum?
Ömer: Evet, oradan da dosdoğru ilerle. Gül Çiçekçisi’ni ve Ata-
türk Lisesini geç. 
Harun: Bahar Büfesi’ni görüyorum. 
Ömer: İşte oradan sağa dön ve yolun karşısına geç . 
Harun: Süper! Gençlik Spor Salonu’nun önündeyim. 
Ömer: Gel, haydi. 
Harun: Tamam, giriyorum şimdi. Görüşürüz. 
Ömer: Görüşürüz.
YAZMA
14. Öğrencilerden ilk yemek yapma tecrübelerini yazmalarını isteyiniz.

15. Öğrencilerden bir annenin çocuğuna yemek tarifi vermesini anlatan bir diyalog yazmalarını isteyiniz.
Sınıfa renkli kartonlar getirip öğrencileri üçerli-dörderli gruplara ayırdıktan sonra öğrencilerden bir mekân düşünüp oranın
kurallarını emir kipinde yazmalarını isteyebilirsiniz. Biten çalışmaları duvara asabilirsiniz.
Örneğin,
Mekân: Kütüphane
Kurallar
1. Sessiz olunuz.
2. Değerli eşyalarınızı masaların üzerinde bırakmayınız.
3. Yemek yemeyiniz.
4. Kitapları izinsiz kütüphaneden dışarıya çıkarmayınız.
KONUŞMA
16. Öğrencileri ikili gruplara ayırınız ve birbirlerine okuldan evlerine nasıl gittiklerini tarif etmelerini isteyiniz.
Uygun donanımın olması durumunda projeksiyon cihazından bir yerin haritasını açıp rastgele iki nokta seçerek öğrenciler-
den birini tahtaya kaldırabilir ve diğer bir öğrenciden de tahtadaki öğrenciyi yönlendirmesini isteyebilirsiniz. Tahtadaki öğrencinin
talimatlara göre kalemle harita üzerinde yolunu çizmesini isteyebilirsiniz.
ÖDEV
1. Öğrencilerden bir adres tarifi yazmalarını isteyiniz.

2. Çalışma Kitabı 1A Bölümü
10
Y A B A N C I L A R İ Ç İ N T Ü R K Ç E Ö Ğ R E T M E N K İ T A B I ÜNİTE 1/B
Öğrencileri selamladıktan sonra ödevleri kontrol ediniz. Öğrencilere sevdikleri Türk yemeklerinin isimlerini ve kendilerinin
Türk yemeği yapıp yapmadıklarını sorunuz.
1. Öğrencilere menüdeki yemeklerden hangilerini bildiklerini sorunuz. Öğrencilere Türk yemekleri hakkında bilgi
veriniz.
OKUMA
Okuma metnine geçmeden önce öğrencilere ayda kaç defa dışarıda yemek yediklerini, yemeğe genellikle kimle git-
tiklerini ve restoran seçerken nelere dikkat ettiklerini sorunuz. Sonra öğrencilere metni okumaları için süre veriniz.
Okuma metnini sınıftan 3 öğrenci seçerek diyalog şeklinde okutunuz. Daha sonra kendiniz okuyarak öğrencilerin an-
lamadıkları kelime ve cümleleri açıklayınız.
11
ÜNİTE 1/B Y A B A N C I L A R İ Ç İ N T Ü R K Ç E Ö Ğ R E T M E N K İ T A B I
2. Öğrencilerden cümlelere doğruysa “D” yanlışsa

“Y” yazmalarını isteyiniz.
1. D
2. D
3. Y
4. D
5. D
DİL BİLGİSİ
İstek Kipi
Fiil + (y)A + kişi eki
Dil bilgisi konusuna geçmeden önce öğrencilere bugün
ne yapmak istediklerini sorup cevapları “–mAk istemek” for-
muyla tahtanın bir köşesine yazınız. Bu cümleleri istek kipi kul-
lanarak tekrar yazınız. Öğrencilere istek kipinin cümleye“-mAk
istemek” formuyla aynı anlamı kattığını yazdığınız örnekler
üzerinden anlatınız. Sonra istek kipinde hangi eklerin kullanıldı-
ğını tablo üzerinde gösteriniz.
İstek kipinin sadece birinci tekil ve birinci çoğul kişilerde
kullanıldığını diğer kişilerde kullanılmadığını anlatınız. İstek
cümlelerinde her zaman isteyenin birinci tekil kişi olduğunu
örneklerle anlatınız.
“Çok yorgunum, biraz uyuyayım.” (Uyumayı ben istiyorum
ve ben uyuyorum.)
“Bu akşam dışarıda yemek yiyelim.” (Dışarıda yemek yemeyi ben istiyorum ve biz birlikte yiyoruz.)
İstek eki almış “de-” ve “ye-” fiillerinin “di-” ve “yi-” şeklinde daraldığını örneklerle öğrencilere anlatınız.
“On saattir yemek yemiyoruz. İşe ara verelim ve bir şeyler yiyelim.”
“Haydi!” ünlemini öğrencilere öğretiniz. Bu ünlemin genellikle birinci çoğul kişiye gelen istek ekinin olumlu haliyle kullanıldı-
ğını belirtiniz.
“Haydi, film izleyelim.”
Birinci tekil kişi olumlu soru: Teklif cümlelerinde ve emin olunamayan durumlarda başka birinin fikrini almak için kullanılan
yapıdır. “Sana yardım edeyim mi?”, “Hiç param kalmadı. Derya’dan borç isteyeyim mi?”
Birinci tekil kişi olumsuz soru: Emin olunamayan durumlarda başka birinin fikrini almak için kullanılan yapıdır. “Bu filmi izle-
mek istiyorum ama benim çok ödevim var. İzlemeyeyim mi?”
Birinci çoğul kişi olumlu soru: Teklif cümlelerinde kullanılan yapıdır. “Yemek yiyelim mi?”
Birinci çoğul kişi olumsuz soru: Emin olunamayan durumlarda başka birinin fikrini almak için kullanılan yapıdır. “Biz bugün
Büyük Ada’ya gidiyoruz ama hava yağmurlu. Sen ne düşünüyorsun? Gitmeyelim mi?”
3. Öğrencilerden boşlukları uygun şekilde tamamlamalarını isteyiniz.
1. Ben seni dışarıda bekleyeyim.
2. Biz sizinle gelelim.
3. Sana çikolata alayım mı/alalım mı?
4. Fakir insanlara yardım edelim.
5. Bu konuyu tekrar anlatayım mı?
6. Bu akşam dışarıda yemek yiyelim/yiyeyim.
7. Ondan hoşlanmıyorum, onu yemeğe çağırmayalım/çağırmayayım.
8. Ben bu yaz Bodrum’a gideyim.
9. Hafta sonu beraber bir şeyler yapalım mı?
10. Haydi basketbol oynayalım.
12
Y A B A N C I L A R İ Ç İ N T Ü R K Ç E Ö Ğ R E T M E N K İ T A B I ÜNİTE 1/C
4. Öğrencilerden karışık halde verilen kelimeleri istek

kipi kullanarak kurallı cümle haline getirmelerini isteyiniz.
1. Biz gelecek hafta Kız Kulesi’ne gidelim.
2. Yemekten sonra sana baklava ısmarlayayım.
3. Bu lokantada lahmacun yiyelim.
4. Hafta sonu Heybeliada’da piknik yapalım.
5. Yarın Kapalıçarşı’dan lokum alalım/alayım.

6. Hafta sonu boğaz turu yapalım mı?
5. Verilen örneği öğrencilere açıklayınız. Sonra öğren-

cilerden sorulara örnekteki gibi cevap vermelerini isteyin-
iz. Her soruyu en az üç öğrenciye cevaplatınız. Cevapları
tahtaya yazarak varsa yanlışları düzeltiniz.
(Cümleler örnek olarak verilmiştir. Farklı cevapları değer-

lendiriniz.)
1. Burası çok sıcak, ne yapalım?
2. Polise git.
3. Arkadaşını doktora götür.
4. Hafta sonu nereye gidelim?
5. Olsun, ikisini de çağır.
6. Sinemaya gidelim mi?
7. Akşama ne pişireyim?
8. Hayır, taksiye binmeyelim. Otobüse binelim.
9. Evet, lütfen bana yardım et.
10. Sence, hangi kazağı giyeyim?
Demet: Bu akşam sinemaya gidelim mi?
Gül: Bu akşam anneme gidiyorum. Çünkü onun doğum günü.
Demet: Tamam ben de kendime başka bir arkadaş bulayım.
Gül: Bu akşam gitme. Bekle, yarın akşam beraber gidelim.
Demet: Tamam.
Gül: Ben seni yarın arayayım. Sinemanın önünde buluşalım.
Demet: Sinemadan sonra yemek yiyelim mi?
Gül: Tamam, yiyelim. Ben seni yarın 19.00’da arayayım.
Demet: Tamam, görüşürüz.
13
DİNLEME
7. Dinlemeye geçmeden önce öğrencilerden metne

göz atmalarını isteyiniz. Sonra metni dinletip öğrenciler-
den boşlukları uygun şekilde tamamlamalarını isteyiniz.
Tatil Planı
Hande: Gelecek ay tatile çıkıyoruz kızlar, biliyorsunuz.
Nereye gidelim?
Gözde: Ben uzun zamandır Kapadokya’yı görmek istiyo-
rum. Bence oraya gidelim.
Canan: Kapadokya yazın çok sıcak oluyor ve orada deniz
yok. Antalya’ya gidelim.
Zeynep: Antalya da çok kalabalık. Bence güzel bir Kara-
deniz turuna çıkalım.
Hande: Oraları çok merak etmiyorum açıkçası. Bence en
iyisi İzmir’e gidelim. Önce Kuşadası’nda denize girelim sonra
Efes’i ve Afrodisias’ı gezelim. Son iki gün de
Balıkesir’e Cunda Adası’na gidelim. Orası oldukça sakin
ve huzurlu bir yer.
Gözde: Bence harika bir fikir!
Canan: O zaman öğleden sonra tatil için alışveriş yapa-
lım.
Hande: Haydi kızlar, hemen hazırlanalım!
8. Öğrencilerden kelimeleri eşleştirmelerini isteyiniz.
1. b
2. ç
3. c
4. a
YAZMA
10. Öğrencileri üçerli-dörderli gruplara ayırınız. Öğrencilerden hep birlikte dünya turuna çıkacaklarını hayal edip
bu turda nerelere gidip neler yapacaklarını yazmalarını isteyiniz. Öğrenciler yazarken sınıf içinde dolaşıp yazıları kontrol
ediniz. Öğrencilere yazdıkları metinleri okutunuz.
KONUŞMA
11. Öğrencileri üçerli-dörderli gruplara ayırınız. Bir garson-müşteri diyaloğu hazırlamalarını isteyiniz. Daha sonra her
gruptan hazırladıkları diyalogları canlandırmalarını isteyiniz.
ÖDEV
1. Çalışma Kitabı 1B Bölümü
14
Öğrencileri selamlayınız ve ödevleri kontrol ediniz.

“Bugün başım çok ağrıyor. Ne yapayım?” “Akşam ark-
adaşımın doğum günü var. Ne alayım?” gibi sorular sorup
tavsiyeler isteyerek bir önceki dersi kısaca tekrar ediniz.
1. Öğrencilere internet kullanıp kullanmadıklarını

sorunuz. En çok hangi sitelere girdiklerini ve bu sitelerin
içeriklerini sorunuz.
2. Öğrencilere sosyal paylaşım ve arkadaşlık sitelerini

kullanıp kullanmadıklarını sorunuz.
Gerekli donanımın olması durumunda bir sosyal paylaşım

sitesinde sınıfınız adına bir sayfa açabilirsiniz. Öğrencilerle be-
raber bir özçekim yapabilir ve anında bu siteye ekleyebilirsiniz.
3. Öğrencileri iki gruba ayırınız. Bir gruptan sosyal

paylaşım ve arkadaşlık sitelerinin yararlarını bir gruptan da
zararlarını anlatmalarını isteyiniz. Gruptaki her öğrencinin
en az bir yarar/zarar söylemesine dikkat ediniz. Öğrencilere
hazırlanmaları için süre veriniz.
OKUMA
Tahtaya iki kadın ve iki erkek görseli yapıştırınız. Görsellerdeki kişilerin birbirinden farklı fiziksel özelliklere sahip olmasına
(Bir görseldeki kişinin saçları kıvırcıksa diğerindeki düz, bir görseldeki kişi esmerse, diğerindeki beyaz tenli olsun.) dikkat
ediniz. Tahtayı bir arkadaşlık sitesi sayfası gibi düzenleyiniz. Öğrencilere sırayla söz verip her kişi için fiziksel bir özellik söyle-
mesini isteyiniz. Öğrencilerin cevaplarında yanlışlık varsa düzeltip söyledikleri cümleleri görsellerin yanına yazarak kişilerin
profillerini oluşturunuz. Fiziksel özelliklerinden sonra tahtaya metinde geçen sıfatları ve isterseniz gerekli gördüğünüz başka
sıfatları da yazınız. Öğrencilere süre vererek sözlükten bu sıfatların anlamlarını bulmalarını isteyiniz. Daha sonra görseldeki
kişilerin karakter özelliklerini de tahmin etmelerini isteyiniz.
Okuma metnini bir kez kendiniz okuyunuz ve öğrencilerin anlamadıkları yerleri açıklayınız.
4. Öğrencilere metni okumaları için süre veriniz. Görsellerdeki kişiler ile metinde bahsedilen kişileri eşleştirip kişile-
rin adlarını ve fiziksel özelliklerini yazarak boşlukları doldurmalarını isteyiniz.
Nesrin: Kızıl saçlı, yeşil gözlü, orta boylu.
Hakan: Sarı saçlı, mavi gözlü, uzun boylu, gözlüklü.
Merve: Siyah dalgalı saçlı, yeşil gözlü, orta boylu, beyaz tenli.
15
ÜNİTE 1/C Y A B A N C I L A R İ Ç İ N T Ü R K Ç E Ö Ğ R E T M E N K İ T A B I
5. Öğrencilerden metindeki kişilerin yanına, verilen

sıfatlardan uygun olanları yazmalarını isteyiniz.
Merve: Şirin, dürüst.
Hakan: Komik, çalışkan.
Nesrin: Güler yüzlü, enerjik.
DİL BİLGİSİ
Sıfat Yapım Ekleri (-lI, -sIz)
Elinize bir bardak çay ya da kahve alınız, eğer bu

olanağınız yoksa bir çay/kahve görselini tahtaya yapıştırı-
nız. Öğrencilere “Bu çayda/kahvede şeker yok.” deyiniz ve
tahtaya bu cümleyi yazınız. Altına da “Şekersiz çay/kahve.”
yazınız. Çay/kahvenin içine bir şeker atınız veya içine şeker
atılan bir çay/kahve görseli ekleyiniz. “Çayın/kahvenin içinde
şeker var.” deyiniz ve tahtaya yazınız. Altına da “Şekerli çay/
kahve” yazınız.
Tahtaya sakallı ve sakalsız olmak üzere iki adam görseli

yapıştırınız. Sakalsız adamı göstererek “Bu adamın sakalı var
mı?” diye öğrencilere sorunuz. “Hayır, yok.” cevabını aldıktan
sonra görselin altına “Sakalsız adam.” yazınız ve öğrencilere
tekrar ettiriniz. Aynı yöntemi sakallı adam için de uygulayınız.
Örnekleri çoğaltınız ve “-lI” ekinin kendinde bulundurma, sahip olma anlamı verdiğini, “-sIz” ekinin ise tam tersi bir anlam-
la yokluk, eksiklik bildirdiğini söyleyiniz. İkisinin de sadece isimlere eklendiğini ve bu ismi sıfat yaptığını belirtiniz.
“-lI” ekinin yer isimlerinden sonra gelmesi durumunda o yere ait olma anlamı verdiğini söyleyiniz.
Türkiye-li Almanya-lı Ankara-lı
6. Öğrencilerden verilen kelimelere “-lI” ve “-sIz” ekleri getirmelerini isteyiniz.
şekerli-şekersiz
tuzlu-tuzsuz
sabırlı-sabırsız
güçlü-güçsüz
başarılı-başarısız
suçlu-suçsuz
akıllı-akılsız
lezzetli-lezzetsiz
haklı-haksız
16
İsim Yapım Eki (-lIk)
Soyut isimler yapar: Tahtaya “Arkadaş önemlidir.”
yazınız ve arkadaşın altını çiziniz. Öğrencilere bu cümledeki
“arkadaş” kelimesinin bir kişi için mi yoksa genel olarak mı
kullanıldığını sorunuz. Aldığınız cevaplardan sonra genel
olarak kullanıldığını kendiniz de söyleyiniz ve bu durumda
“arkadaş” değil “arkadaşlık” kelimesinin kullanıldığını söyle-
yerek tahtada yazılı “arkadaş” kelimesinin yanına “-lık” ekleyi-
niz. Aynı yöntemle “genç-gençlik, iyi-iyilik, çocuk-çocukluk”
örnekleriyle yeni cümleler kurunuz. Ardından “-lIk” ekinin
isim veya sıfatlara gelerek onları genelleştiren soyut isimler

oluşturduğunu söyleyiniz.
Meslek isimleri yapar: Tahtaya “Ben öğretmenim.”
yazınız. Altına da “Ben öğretmenlik yapıyorum.” yazınız. Aynı
yöntemle diğer meslek adlarıyla da örnekler veriniz. “-lIk”
ekinin doktor, öğretmen, mühendis gibi bir unvan belirten
isimlere gelerek meslek isimleri yaptığını söyleyiniz.
Alet, araç ismi yapar: Öğrencilere bir kitap gösteriniz ve “Bu ne?” diye sorunuz. Ardından eğer varsa sınıftaki kitaplığı
yoksa bir kitaplık görselini gösteriniz ve tekrar “Bu ne?” diye sorunuz. Öğrencilerin cevaplarından sonra tahtaya “kitap” ve
hemen karşısına “kitaplık” yazınız. Aynı yöntemle “tuz-tuzluk, şeker-şekerlik, göz-gözlük, kulak-kulaklık” örneklerini yazınız ve
öğrencilere bu ekin isimlere eklenerek araç, alet isimleri yaptığını söyleyiniz.
İsimlerin sonuna gelerek isimlerin türlerini gösteren sıfatlar yapar: Öğrencilere bir sivri biber görseli gösteriniz ve “Bu
ne?” diye sorunuz. Daha sonra bir dolmalık biber görseli gösteriniz ve yine “Bu ne?” diye sorunuz. İkisinin de biber olduğunu
ancak birini dolma yapmak için kullandığımızı söyleyiniz ve tahtaya “Bu, dolmalık biber.” yazınız. “-lIk” eki almış ismin, kendisin-
den sonra gelen ismin türünü, özelliğini gösteren bir sıfata dönüştüğünü farklı örnekler de yazarak belirtiniz.
Sayılarla belirtilen isimlerin sonuna gelerek süre belirten sıfatlar yapar: Öğrencilere hafta sonu Amerika’ya gideceğinizi
söyleyiniz. “Uçakla Amerika kaç saat sürüyor?” diye sorunuz. Aldığınız cevapları değerlendirerek tahtaya “Amerika’ya 9 saatte
gideceğim.” yazınız. Altına da “Türkiye’den Amerika 9 saatlik yol.” yazınız. “9” rakamının ve “-lik” ekinin altını çiziniz. Tek-
rar öğrencilere “Türkçe kursu kaç ay sürüyor?” diye sorunuz. Aldığınız cevapları değerlendirerek tahtaya “Türkçe kursu 8 ay
sürüyor.” ve altına “8 aylık Türkçe kursu.” yazınız. “8” rakamının ve “-lık” ekinin altını yine çiziniz. Sayı sıfatı almış isimlerden
sonra “-lIk” eki geldiğinde, bu isimlerin sıfata dönüştüğünü ve kendisinden sonra gelen isimlerin o zaman süresi içine girdiğini
söyleyiniz.
17
7. Öğrencilerden boşlukları uygun eklerle doldurma-

larını isteyiniz.
1. Sarı saçlı mavi gözlü, Çanakkaleli bir adamla evleniyor.
2. Öğretmenlik çok kutsal bir meslektir.
3. İyilik yapalım, kötülük yapmayalım.
4. Şemsiyeli adam, benim babam.
5. Eren tek katlı bir evde oturuyor.
6. Annem kıymalı böreği çok seviyor.
7. Tramvay geliyor, dikkatli ol!
8. Her gün makarna ve pizza yiyor. Çok sağlıksız besleniyor.
9. Güzellik geçicidir ama aptallık kalıcıdır.
10. Anne! Benim geceliğim nerede?
8. Öğrencilerden verilen sıfatların zıt anlamlılarını
işaretlemelerini isteyiniz.
Sinirli X Sakin
Yaşlı X Genç
Pahalı X Ucuz
Hızlı X Yavaş
Evli X Bekâr
DİNLEME
9. Öğrencilere metni dinletiniz ve onlardan boşlukları metne uygun şekilde doldurmalarını isteyiniz.
Evlilik Haberi
Candan: Biliyor musun? Merve evleniyor.
Suna: Aaaa! Kiminle? O uzun boylu, yeşil gözlü, Ankaralı çocukla mı?
Candan: Hayır, onunla evlenmiyor. Mert’i tanıyor musun?
Suna: Mert mi? O da kim?
Candan: Hani orta boylu, siyah gözlü, uzun saçlı, kirli sakallı, şişman ve akıllı bir çocuk var ya, bizim okulda öğretmenlik yapıyor.
Suna: Gerçekten mi! Harika! Merve’yi çok seviyorum, hep mutlu olsun inşallah.
Öğrenciler diyaloğu tamamladıktan sonra onlardan birkaçına ikişerli olarak diyaloğu okutunuz.
YAZMA
10. Öğrencilerden verilen görsellere bakarak görsellerdeki kişilerin fiziksel özelliklerini yazmalarını isteyiniz.
Bu çalışmaya ek olarak öğrencilere birer kâğıt dağıtınız. Hepsinin bir ellerini kâğıda koymalarını ve parmaklarının arasından
kalemle geçerek kendi ellerini çizmelerini isteyiniz. Daha sonra makas yardımıyla çizili yerlerden kâğıtları kesmelerini söyleyiniz.
Kâğıdın bir tarafına fiziksel özelliklerini bir tarafına da kişilik özelliklerini yazmalarını isteyiniz. Öğrencilerden kâğıtları toplayınız
ve karışık olarak tekrar onlara dağıtınız. Her öğrenciden elindeki kâğıtta yazan özellikleri okumasını ve o elin kime ait olduğunu
tahmin etmesini isteyiniz.
KONUŞMA ÖDEV
11. Sınıftaki öğrencilerin isimlerini küçük kâğıtlara yazıp katlayınız. Bir poşet 1. Çalışma Kitabı 1C Bölümü.
ya da kutu içerisine koyunuz. Öğrencilerin tanıdığından emin olmanız durumun-
da birkaç ünlü ismi de ekleyebilirsiniz. Öğrencileri üç gruba ayırınız. Her gruptan
bir öğrenciyi sırayla tahtaya çağırınız ve bir kâğıt seçmesini isteyiniz. 20 saniye
süre tutunuz ve öğrenciden çektiği kişiyi grubundaki diğer öğrencilere anlatma-
sını isteyiniz. Diğer öğrencilere tahminlerini sorunuz. Gruptaki kişilerin, kâğıttaki
kişiyi 20 saniyede bilmesi durumunda bu gruba 10 puan yazınız. Aynı yöntemle
etkinliği sürdürünüz.
18
KÜLTÜRDEN KÜLTÜRE
Öğrencilerden kendi ülkelerindeki ünlü yemekleri anlat-

malarını isteyiniz. Bir öğrenci anlatırken diğer öğrencilere de
“Siz bu yemeği biliyor musunuz?” “Siz daha önce bu yemeği
yediniz mi?” gibi sorular sorunuz.
1. Öğrencilerden metinlerde bahsedilen yemekler ile

görsellerdeki yemekleri eşleştirmelerini isteyiniz.
Birinci görsel: İran pilavı
İkinci görsel: Falafel
Üçüncü görsel: Lazanya
Dördüncü görsel: Salyangoz
Beşinci görsel: Pelmeniye
Altıncı görsel: Pekin ördeği
2. Öğrencilere bu yemekleri daha önce yiyip yeme-

diklerini sorunuz. Bu yemekler hakkında neler düşündükle-
rini öğreniniz.
NELER ÖĞRENDİK?
1. c
2. c
3. b
4. a
5. a
6. a
7. ç
8. b
19
20
21
Öğrencileri selamladıktan sonra ödevleri kontrol ediniz. Öğrencilere “Bugün hava güneşli mi, bulutlu mu?” , “Sen çayı
şekerli mi, şekersiz mi içiyorsun?” gibi sorular sorarak bir önceki dersi kısaca tekrar ediniz.
Bir telefon veya bilgisayar göstererek bu teknolojik aletlerin hayatımızdaki yeri hakkında konuşunuz. Bu aletlerin ne
zaman kim tarafından icat edildiğini sorunuz.
1. Öğrencilerden cümleler ile kişileri eşleştirmelerini isteyiniz.
1.b 2.a 3.ç 4.c
OKUMA
Metni okumadan önce hayatımızdaki en önemli icatlar hakkında konuşunuz. Bu icatların hangisinin bizim için daha
önemli olduğunu, ne zaman icat edildiklerini ve mucitlerini bilip bilmediklerini sorunuz. Bir öğrenciye metni okuttuktan
sonra metinde geçen kişileri ve icatları öğrencilere gösteriniz.
2. Öğrencilerden seçenekleri eşleştirmelerini isteyiniz.

1.ç 2.c 3.d 4.a 5.b
3. Öğrencilerden cümlelerde bahsi geçen kişileri yazmalarını isteyiniz.
1. John Logie Baird
2. Lidyalılar
3. Neil Armstrong
4. Sümerler
5. Alexander Graham Bell
22
DİL BİLGİSİ
Belirli Geçmiş Zaman
Öğrencilere bir önceki gün neler yaptığınızdan bahsediniz

veya öğrencilerle gündemdeki haberler hakkında konuşunuz.
Geçmiş zamanı anlatırken bir zaman çizgisi çizip geçmiş ve

şimdi noktalarını işaretledikten sonra geçmişten şimdiye kadar
olan dilimi işaretleyiniz. Bu bölümün altına “Geçmiş” yazınız. Bu
bölümde bir nokta işaretleyerek bu noktaya “Belirli geçmiş za-
man -> ‘-DI’ ” yazınız. Belirli geçmiş zamanın geçmişteki bir olayı
veya durumu anlattığını söyleyiniz.
Öğrencilere A1 dil bilgisi konularından hatırlayacakları üzere

“d” harfi için “fıstıkçışahap” kuralının geçerli olduğunu ve “I” har-
finin de fiilin sonundaki ünlüye göre değiştiğini söyleyiniz.
“Fiil + DI + kişi eki” dil bilgisi formunu tahtaya yazınız ve bu

formda bir fiil çekimleyiniz. Ardından olumsuz kullanımda “-mA”
eki ile olumsuzluk yapıldığını belirtiniz. Şimdiki zamandaki bilgileri
ile olumsuzluk ekini “-mI” olarak kullanan öğrenciler olacaktır. Bu
konuda öğrencilerinizi uyarınız.
Öğrencilere, belirli geçmiş zamanın olumsuz soru formunun, soruyu soran kişinin var olan bilgileriyle gerçekte olanın farklı
olması durumunda şaşkınlık ifade etmek için kullanıldığını belirtiniz.
“Dün akşam sinemaya gitmedin mi?” (Bilinen: Sen dün akşam sinemaya gittin. Gerçekte olan: Sen dün akşam sinemaya
gitmedin.)
Öğrencilere geçmiş zaman ile kullanılan zaman zarflarını vererek birer örnek cümle yazınız. Onlardan da birer cümle
yazmalarını isteyiniz.
4. Öğrencilerden boşlukları örneklerdeki gibi doldurmalarını isteyiniz.
1. Ben İstanbul’a dün geldim. 
2. Sen beni affettin mi? 
3. Ben bu elbiseyi beğenmedim. Başka bir elbise aldım.
4. Biz buraya Almanya’dan geldik.
5. Siz o filmi daha önce hiç seyretmediniz mi/seyrettiniz mi?
6. O bugün birinci derse girmedi. Çünkü geç kaldı.
7. Ben geçen gün öğrencilere yeni bir konu anlattım.
8. Siz geçen hafta sonu ne yaptınız?
9. Kız kardeşim üniversiteden iki yıl önce mezun oldu.
10. Ders henüz bitmedi, lütfen dışarı çıkmayın.
23
5. Öğrencilerden hafta sonu ne yaptıklarını işaretle-

melerini isteyiniz.
Öğrencilerin cevaplarını alırken bazı sorular sorabilirsi-

niz. Örneğin “Yemek pişirdim.” cevabını veren bir öğrenciye
“Ne pişirdin?” , “Nasıl yapıyorsun?” gibi sorular sorabilirsiniz.
DİNLEME
Dinlemeye geçmeden önce öğrencilere görsellerdeki

kişileri tanıyıp tanımadıklarını, bu kişiler hakkında ne kadar
bilgiye sahip olduklarını sorunuz.
6. Öğrencilerden metni dinlerken boşlukları doldur-
Önemli Kişiler
FATİH SULTAN MEHMET: Fatih Sultan Mehmet, 29
Mart 1432’de Edirne’de doğdu. İyi bir eğitim aldı. 20 yaşında
hükümdar oldu. 1481 yılına kadar hükümdarlık yaptı. İyi bir
komutan ve devlet adamıydı. 1453’te İstanbul’u fethetti ve
Fatih ûnvanını aldı.
GALİLEO: 15 Şubat 1564’te İtalya’da doğdu. 25 yaşında
matematik profesörü oldu. 1609 yılında teleskopu buldu.
Uzay araştırmaları yaptı. ‘‘Dünya düz değil, yuvarlıktır.’’ dedi.
Bu sebeple kilise ona ömür boyu hapis cezası verdi.
ORHAN PAMUK: Orhan Pamuk 1952’de İstanbul’da doğdu. İstanbul Üniversitesinde gazetecilik okudu. Pamuk, yirmi
üç yaşından sonra romancı olmak istedi. Çok çalıştı, araştırmalar yaptı, romanlar yazdı. İlk romanı Cevdet Bey ve Oğulları’nı
1982’de yayımladı ve bu romanıyla ödüller kazandı. Orhan Pamuk 2006 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’nü aldı.
7. Öğrencilerden metni dinlerken cümleye uygun kişiyi yazmalarını isteyiniz.
1. Fatih Sultan Mehmet
2. Orhan Pamuk
3. Galileo
4. Galileo
5. Fatih Sultan Mehmet
YAZMA
8. Öğrencilerden sorudaki yönergeleri takip ederek kendi hayatları hakkında bir yazı yazmalarını isteyiniz.
Öğrencilere bir önceki ayı gösteren içi boş bir takvim çizimi verebilir (şablon) ve bunun içine o günlerde neler olduğunu
yazmalarını isteyebilirsiniz.
KONUŞMA
9. Öğrencilere ülkelerindeki dünyaca ünlü kişileri ve bu kişilerin neler yaptıklarını sorunuz.

Öğrencilerden tahtaya kalkıp kendilerini geçmişte yaşamış bir bilim adamı olarak hayal etmelerini ve ne icat ettiklerini,
nerede yaşadıklarını, dünyada neleri değiştirdiklerini anlatmalarını isteyiniz.
ÖDEV
1. Öğrencilerden tarihte yaşanmış önemli bir olayı yazmalarını isteyiniz.

24
Öğrencileri selamladıktan sonra ödevleri kontrol ediniz. Öğrencilerden 10 yıl önceki hayatları ile şimdiki hayatlarını karşı-
laştırmalarını ve nasıl değişiklikler yaşadıklarını anlatmalarını isteyiniz.
1. Öğrencilerden görsellere bakıp sorulara cevap vermelerini isteyiniz.
OKUMA
Okuma metnine geçmeden önce öğrencilere dün ne yaptıklarını sorunuz. Öğrencilerin belirli geçmiş zaman ekini
doğru kullandığından emin olunuz. Varsa öğrencilerin yanlışlarını tahtaya yazarak düzeltiniz.
Öğrencilere metni okumaları için süre veriniz. Sonra iki öğrenci seçerek diyalog şeklinde metni okutunuz. Anlaşılmayan
kelimeleri ve cümleleri açıklayınız.
Okuma bittikten sonra öğrencilere metindeki anahtar kelimelerin ve bu kelimeleri açıklayan cümlelerin karışık olarak
yazıldığı bir çalışma kâğıdı vererek bu kelime ve cümleleri eşleştirmelerini isteyebilirsiniz.
25
2. Öğrencilere 5 dakika vererek onlardan sorulara

metne göre cevap vermelerini isteyiniz.
1. Çünkü Mert, dün hastaydı.
2. Öğretmen ve öğrenciler önceki gün kitap okudular ve kitap
hakkında konuştular.
3. Mert Mehmet’i aradı, çünkü ders konularını öğrenmek
istedi.
4. Mert geçen hafta Cervantes’in Don Kişot adlı kitabını
okudu.
5. Don Kişot zayıf, yaşlı bir adamdı. Saf biriydi.
DİL BİLGİSİ
İsim Cümlelerinde Belirli Geçmiş Zaman

Öğrencilere sıfat ve isimlerin yazılı olduğu bir çalışma kâğıdı
veriniz. Daha sonra tahtaya örnek isim cümleleri yazınız.
İsimlerin olduğu yerleri boşluk bırakınız ve öğrencilerden
cümlelerde boş bıraktığınız yerleri dağıttığınız kâğıttaki isim
ve sıfatlarla tamamlamalarını isteyiniz.
Ali geçen hafta çok üzgündü. Çünkü sınavdan düşük puan
aldı.
Dün bütün gün evdeydim. Hiç dışarı çıkmadım.
Alıştırmayı yapıp varsa öğrencilerin yanlışlarını düzelttikten sonra tahtayı ikiye bölünüz bir tarafına “Ben şimdi öğretmenim.”
yazınız ve “şimdi” zaman zarfının altını çiziniz. Tahtanın diğer tarafına “Ben 10 sene önce öğrenciydim.” yazınız ve “10 sene
önce” zaman zarfının altını da çiziniz. Birinci cümlede devam eden bir durumun, ikinci cümlede ise devam etmeyen bir duru-
mun anlatıldığını söyleyiniz. “10 sene önce öğrenciydim şimdi öğrenci değilim.”
Geçmiş zamanda bir isim cümlesi kurarken kullandığımız ekleri tablo üzerinden gösteriniz. Ekleri gösterirken belirli geçmiş
zamanın fiil cümlelerinde kullanımından farklı olarak, ünlü harf ile biten kelimelerden sonra “-y” harfinin geldiğini özellikle belir-
tiniz. (uyu-du->uyudu mutlu-du->mutluydu)
Olumlu soru cümlelerinin emin olunmayan veya unutulan durumlarda da kullanıldığını açıklayınız.
“Senin adın Ali miydi?” “Senin baban öğretmen miydi?”
Olumsuz soru cümlelerinde yanlış bilinen bir durumun doğrusu öğrenildiğinde şaşırma ifadesi olarak kullanıldığını açıklayınız.
“Senin adın Ali değil miydi?” (Ben senin adını Ali sanıyordum. Ama adın Ali değilmiş.) “Senin baban öğretmen değil miydi?”
(Ben senin babanı öğretmen sanıyordum. Ama baban öğretmen değilmiş.)
3. Öğrencilere 5 dakika vererek onlardan boşlukları uygun şekilde tamamlamalarını isteyiniz.
1. yorgundum
2. hasta mıydınız?
3. üzgündün
4. öğretmen miydi?/öğretmen değil miydi?
5. mutsuzdu.
6. soğuktu.
7. Antalya’da mıydın?
8. yorgun değil miydin?
9. şişmandım.
10. kütüphanedeydi.
26
4. Öğrencilere süre vererek onlardan örnekteki gibi soru ve

cevap cümleleri yazmalarını isteyiniz.
1. Otel iyi miydi? Evet, otel iyiydi.
2. Oda konforlu muydu? Hayır, oda konforlu değildi.
3. Hava güzel miydi? Evet, hava güzeldi.
4. Sokaklar kalabalık mıydı? Hayır, sokaklar kalabalık değildi.
5. Mağazalar pahalı mıydı? Evet, mağazalar pahalıydı.
6. Şehir büyük müydü? Hayır, şehir büyük değildi.
7. Müzeler ilginç miydi? Evet, müzeler ilginçti.
8. İnsanlar sıcak mıydı? Hayır, sıcak değildi.
9. Yolculuğunuz nasıldı? Yorucuydu.
Bağlaçlar
Konuya geçmeden önce bağlaçların iki kelimeyi veya iki cümle-

yi birbirine bağladığını “bağlamak” fiilinden yola çıkarak anlatınız.
“Çünkü, bu sebeple, bu nedenle, bu yüzden, bunun için” bağ-

laçlarının, cümleleri sebep sonuç ilişkisiyle birbirine bağladıklarını
örneklerle anlatınız.
“Çünkü” bağlacının sebep cümlelerinin başına, “bu sebeple, bu nedenle, bu yüzden ve bunun için” bağlaçlarının sonuç
cümlelerinin başına geldiğini örneklerle açıklayınız.
“Telefonum kapalıydı çünkü şarjım bitti.”
“Şarjım bitti bu yüzden telefonum kapalıydı.”
5. Öğrencilerden boşlukları uygun bağlaçlarla tamamlamalarını isteyiniz.
1. Çünkü
2. bu yüzden/bu nedenle/bu sebeple/ bunun için
4. çünkü
6. Öğrencilerden bağlaçları kullanarak sebep-sonuç cümleleri yazmalarını isteyiniz.
(Cümleler örnek olarak verilmiştir. Farklı cevapları değerlendiriniz.)
1. Öğretmen Mert’e kızdı çünkü o ödevini yapmadı.
2. Çok meşgulüm bu sebeple sizinle sinemaya gelmiyorum.
3. Yeterli param yoktu bu nedenle o elbiseyi almadım.
4. Telefonum bozuldu bu yüzden kapalıydı.
5. Sigara çok zararlı bunun için içmiyorum.
27
DİNLEME
Dinleme metnine geçmeden önce öğrencileri ikişerli

gruplara ayırınız ve birbirlerine hafta sonu neler yaptıklarını
anlatmalarını isteyiniz.
7. Öğrencilerden boşlukları dinledikleri metne göre
doldurmalarını isteyiniz.
Hafta Sonu
Ali: Geçen hafta neler yaptın?
Mehmet: Hiçbir şey yapmadım. Evdeydim.
Ali: Neden dışarıya çıkmadın? Hava çok güzeldi.
Mehmet: Çünkü biraz hastaydım. Sen neler yaptın?
Ali: Ben cumartesi sinemaya gittim.
Mehmet: Hangi filmi izledin?
Ali: Filmin adı “Uzak”tı.
Mehmet: Filmi beğendin mi?
Ali: Çok beğendim. Muhteşem bir filmdi.
Mehmet: Filmin konusu neydi?
Ali: Filmin konusu yalnızlıktı.
Mehmet: Pazar günü neler yaptın?
Ali: Pazar günü kardeşim ve eşi bize geldi. Onlarla oturduk.
Bu yüzden dışarıya çıkmadık.
Mehmet: Kardeşin İstanbul’da mı oturuyor?
Ali: Evet, Kadıköy’de oturuyor.
Mehmet: O ne iş yapıyor?
Ali: Öğretmenlik yapıyor. Üniversiteden bir sene önce mezun oldu.
Mehmet: Ne öğretmeni?
Ali: Türkçe öğretmeni.
Mehmet: Onun eşi de çalışıyor mu?
Ali: Evet, onun eşi de öğretmen. Onlar iki sene önce evlendiler.
Mehmet: Onların çocukları var mı?
Ali: Henüz yok.
8. Öğrencilerden soruları dinledikleri metne göre cevaplamalarını isteyiniz.

1. Çünkü o hastaydı.
2. “Uzak” filmine gitti.
3. Pazar günü Ali’nin kardeşi ve kardeşinin eşi Ali’nin evine geldi. Onlar evde oturdular.
4. Kadıköy’de oturuyor.
5. Türkçe öğretmeni.
YAZMA
9. Öğrencilerden kitaptaki yönergeleri takip ederek (en 10. Öğrencilere kitaptaki soruların cevaplarını verecek
az 100 kelime olacak şekilde) yazı yazmalarını isteyiniz. Bu şekilde kısa bir konuşma hazırlamaları için zaman veriniz.
bölümü ödev olarak da verebilirsiniz. Daha sonra yazıları Daha sonra onları tek tek tahtaya çıkararak konuşmalarını
toplayıp kontrol ediniz. yaptırınız.
ÖDEV
28
Öğrencileri selamladıktan sonra ödevleri kontrol ediniz. “Dün akşam neler yaptın?” “Hafta sonu neler yaptın?” gibi soru-
lar sorarak bir önceki dersi kısaca tekrarlayınız.
Öğrencilere Türkiye’deki haberleri takip edip etmediklerini sorunuz. Derse başlamadan önce bir gazete alınız ve öğrenci-
lere göstermek üzere sınıfa getiriniz. Gerekli donanımın olması durumunda internetten de bir haber sitesi açabilirsiniz. Öğren-
cilerle beraber sayfaları inceleyiniz. Öğrencinin seviyesine ağır geleceğinden haberleri okumayınız. Sadece bu haberlerin hangi
tür haberler olduğunu sorunuz ve ardından doğru cevabı vererek tahtaya yazınız.
1. Öğrencilerden verilen görsellere bakmalarını, hangi görselin hangi tür haberle eşleştiğini tahmin etmelerini iste-
yiniz.
( 4 ) Kültür ( 2 ) Spor ( 1 ) Magazin
( 3 ) Ekonomi ( 6 ) Sağlık ( 5 ) Politika
2. Öğrencilere hangi sıklıkla televizyon izlediklerini sorunuz. En çok hangi programları izlediklerini öğreniniz.
3. Öğrencilere hangi tür haberleri okumaktan hoşlandıklarını sorunuz. En son okudukları haberleri anlatmalarını
isteyiniz.
OKUMA
Öğrencilere bildikleri hastalıkları sorunuz. Onlardan aldığınız cevapları ve metinde geçen hastalıkları tahtaya yazınız.
“koru-, şişmanlat-, bulun-, dengele-“ fiilleriyle tahtaya ikişer cümle yazınız. Öğrencilerden bu fiillerin anlamlarını
bağlamdan çıkarmalarını isteyiniz. Sonra fiillerin anlamlarını kendiniz açıklayınız.
Öğrencilere balık sevip sevmediklerini ve balığın faydalarını bilip bilmediklerini sorunuz. Ardından okuma metnini iki
öğrenciye okutunuz.
Okumadan sonra öğrencileri ikişerli gruplara ayırınız ve birbirlerine faydalarını bildikleri diğer yiyecekleri anlatmalarını
isteyiniz.
29
4. Öğrencilerden soruları metne göre cevaplamalarını

isteyiniz.
1. Balık yemek, kanseri, kalp ve damar hastalıklarını, depres-

yonu, kolesterolü, tansiyonu, Alzheimer’ı önlüyor.
2. Balık yemek özellikle çocuklar ve hamileler için faydalıdır.
3. Balığın içinde karbonhidrat azdır. Bu yüzden şişmanlatmı-

yor.
4. Balıktaki yağ, zeytinyağına benziyor.
5. Balık yemek tansiyonu dengeliyor.
5. Öğrencilerden cümlelere doğruysa (D), yanlışsa (Y)

1. (D) 2. (Y) 3. (D) 4. (Y) 5. (D)
DİL BİLGİSİ
Tahtaya “Pazardan meyve ve sebze aldım.” yazınız. “ve”

bağlacının altına “ile” yazınız ve öğrencilere “ile” bağlacının
iki ismin arasına geldiği zaman “ve” bağlacı yerine kullanılabi-
leceğini söyleyiniz. İki örnek cümle daha veriniz.
Tahtaya “Ben ve annem beraber alışverişe gittik.” yazınız. Altına “Ben annem ile alışverişe gittim.” yazınız. “beraber” ve
“ile”nin altlarını çiziniz. Aralarına ok çiziniz ve okların birbirlerini işaret etmelerini sağlayınız. Öğrencilere ilk cümledeki “ile”nin
beraberlik anlamı kattığını söyleyiniz. Farklı örnekler üzerinden “ile”nin bu anlamını anlatınız.
Beraberlik fonksiyonunu anlatırken “Ben arkadaşım ile tatile gittim.” yazıp “ben” zamirinden “gittim” fiiline doğru bir ok çıka-
rınız. Ardından “Biz arkadaşım ile tatile gittik.” yazıp “biz” zamirinden “gittik” fiiline doğru bir ok çıkarınız. Öğrencilere birinci
cümlede beraberlik olmasına rağmen özneye dikkat ederek fiile kişi eki koymalarını söyleyiniz.
Tahtaya “Okula otobüs ile gidiyoruz.” yazınız “otobüs ile” nin altını çizerek okula gitmemizi sağlayan aracın otobüs olduğunu
söyleyiniz. Ardından “Ekmeği bıçakla kesiyorum.” yazınız ve ekmeği kesmemizi sağlayan aracın bıçak olduğunu belirtiniz. “ile”
edatının son fonksiyonun da araç/vasıta anlamı yüklediğini söyleyiniz ve iki cümleyle daha örneklendiriniz.
“ile” bağlaç ve edatının isme bitişik de yazılabileceğini kuralını vererek gösteriniz.
-a, -ı, -o, -u -> -(y)la -e, -i, -ö, -ü -> -(y)le
telefonla arabayla bisikletle gemiyle
6. Cümlelerdeki boşlukları uygun şekilde doldurunuz.
1. Pazardan portakalla muz aldım.
2. Dişlerimi diş fırçasıyla fırçaladım.
3. Parayla saadet olmuyor.
4. Bir daha onunla hiç konuşmadım.
5. Benimle sinemaya geldi.
6. Geçen yıl trenle Avrupa turu yaptık.
7. Öğrencilerden birbiriyle ilişkili olan kelimeleri “ile” kullanarak eşleştirmelerini isteyiniz.
1. kedi ile fare (c)
2. hırsız ile polis (d)
3. erkek ile kadın (b)
4. tavşan ile kaplumbağa (ç)
5. gece ile gündüz (a)
30
8. Öğrencilere sporla ilgilenip ilgilenmediklerini ve

Türkiye’de bildikleri takımların olup olmadığını sorunuz.
Görsellerdeki takımları tanıtınız.
Fenerbahçe Galatasaray Beşiktaş Trabzonspor
9. Öğrencilerden takımlar ile renklerini eşleştirmel-
erini isteyiniz.
1. Bordo ile mavi -> Trabzonspor
2. Sarı ile kırmızı -> Galatasaray
3. Siyah ile beyaz -> Beşiktaş
4. Sarı ile lacivert -> Fenerbahçe
10. Öğrencilere bir futbol takımı tutup tut-
madıklarını sorunuz. Dünyada bilinen takımların sem-
bollerini gösteriniz ve renklerini sorunuz.
DİNLEME
Haberler
Merhaba sevgili dinleyiciler. Şimdi haberler.
Birinci haberimiz bir kültür sanat haberi: İstanbul Film
Festivali İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın bir faaliyeti. Festi-
val, İstanbul’da 32 yıldır devam ediyor. Bu seneki festival
31 Mart – 15 Nisan 2013 tarihleri arasında iki hafta sürdü.
İkinci haberimiz bir teknoloji haberi: İlk cep telefonu
1973 yılında çıktı. Bu telefon 1 kg’dan daha ağırdı ve o zamanlar bu telefonla sadece 20 dakika konuşmak müm-
kündü. İlk cep telefonunun fiyatı ise 4000 dolardı.
Üçüncü haberimiz spor: 2020 Yaz Olimpiyatları nerede olacak? Türkiye, İspanya ve Japonya olimpiyatlara ev
sahipliği yapmak istiyor. Ev sahibi ülke 7 Eylül 2013 tarihinde seçilecek.
Son haberimiz hava durumu: Pazartesi günü İstanbul’da sıcaklıklar 28 dereceye kadar çıkacak. Yağışlar azala-
cak ve sıcaklık artacak. Güneşli hava çarşambaya kadar devam edecek.
Hafta ortasında tekrar yağmur geliyor
11. Öğrencilere metni dinletiniz ve haberleri duydukları şekilde sıralamalarını isteyiniz.
1. Hava durumu (4) 2. Kültür sanat (1) 3. Spor (3) 4. Teknoloji (2)
12. Öğrencilerden dinledikleri metne göre cümlelere doğruysa “D”, yanlışsa “Y” yazmalarını isteyiniz.
1. (Y) 2. (Y) 3. (Y) 4. (D) 5. (Y)
13. Öğrencilerden boşlukları metne göre doldurmalarını isteyiniz.
1. İstanbul Film Festivali 31 Mart – 15 Nisan 2013 tarihleri arasında sürdü.
2. İlk cep telefonu 1973 yılında çıktı.
3. İlk cep telefonunun fiyatı 4000 dolardı.
4. Olimpiyatlar için ev sahibi ülke 7 Eylül 2013 tarihinde seçilecek.
5. İstanbul’da sıcaklıklar 28 dereceye kadar çıkacak.
Dinleme metninin alıştırmalarını yaptıktan sonra öğrencileri altı gruba ayırınız. Her gruba kültür, spor, magazin,
ekonomi, sağlık ve politika haber türlerinden birini veriniz ve verdiğiniz türe göre bir haber hazırlamalarını isteyiniz.
Daha sonra tahtada bu haberleri spiker gibi canlandırarak sunmalarını isteyiniz.
YAZMA KONUŞMA
14. Öğrencilerden duydukları bir haberi, bu 15. Öğrencileri ikişerli gruplara ayırınız ve
haberin türünü yazmalarını isteyiniz. birbirlerine “Gazetede ilk önce hangi tür haberleri
Öğrenciler yazarken aralarında dolaşarak varsa okuyorsunuz?”, “Televizyonda haber programlarını
yanlışlarını düzeltiniz. seyrediyor musunuz?”, “Siz gazetecisiniz. Ne tür
haberler yazmak istiyorsunuz?” sorularını sorarak
cevap vermelerini isteyiniz.
31
Öğrencilere ilk uçan insanın kim olduğunu ve ilk uça-

ğın ne zaman yapıldığını bilip bilmediklerini sorunuz. Metni
okuduktan sonra uygun donanımın bulunması durumunda
öğrencilere linkteki videoyu izletebilirsiniz.
https://www.youtube.com/watch?v=OKd_TGzKQ4o
(Hezarfen Ahmed Çelebi çizgi film- Dünya’nın ilk uçan insa-
nı-Türkçe dublaj)
1. Öğrencilere kendi ülkelerinde ünlü mucitlerin olup
olmadığını sorunuz, varsa neler yaptıklarını anlatmalarını
isteyiniz.
NELER ÖĞRENDİK?
1.
1. Siz geçen yıl İstanbul’da mıydınız?
2. Ben dün okula gelmedim çünkü çok hastaydım.
3. Biz Ayşe ile hafta sonu sinemaya gittik.
4. Siz neden kahvaltıda süt içiyorsunuz/içmiyorsunuz?
5. Kenan yarışmada üçüncü oldu, bronz madalya aldı.
2.
1. c 2. a 3. c 4. b
3.
1. İki yıl önce öğrenciydim şimdi öğretmenim.
2. Dün hava güneşliydi ama bugün yağmur yağıyor.
3. Geçen hafta çok yorgundum.
4. Ahmet’ten özür diledim ama kabul etmedi.
5. Geçen sene bu zamanlar İstanbul’daydım.
4.
1. c 2. b 3. a 4. b
5.
1. Okula otobüsle gittim.
2. Marketten 2 kilo patatesle 1 kilo domates aldım.
3. Dişlerimi diş fırçasıyla fırçalıyorum.
4. Seninle çok mutluydum.
5. Ayşe’yle Mehmet nişanlandı.
6.
1. Çalışkandım.
2. Mutluydum.
3. Cömerttin.
4. Tembellerdi/Tembeldiler.
5. Yorgundunuz.
32
33
Öğrencileri selamladıktan sonra ödevleri kontrol ediniz. Öğrencilere “Ahmet ile Ayşe nerede?” , “Sen otobüsle mi yoksa
tramvayla mı geliyorsun?” gibi sorular sorarak bir önceki dersi kısaca tekrar ediniz.
1. Öğrencilerden cümlelerle resimleri eşleştirmelerini isteyiniz.
1. (2) 2. (3) 3. (3) 4. (1) 5. (2) 6. (1)
OKUMA
Öğrencilere metni okumaları ve bilmedikleri kelimelerin anlamlarına sözlükten bakmaları için zaman veriniz. Süre
bittikten sonra bir öğrenciye metni okutunuz. Varsa öğrencilerin anlamadıkları cümleleri açıklayınız.
Okumadan sonra öğrencilerden bekâr olanlara nasıl bir aile hayal ettiklerini, evli olanlara hayallerine ulaşıp
ulaşamadıklarını, varsa çocuklarına nasıl tavsiyelerde bulunduklarını sorunuz.
34
2. Öğrencilerden, soruları metne göre cevaplamalarını

isteyiniz.
1. Babası Gabriel’e bol bol kitap okuyacak, hikâyeler anla-

tacak, beraber eğlenecekler. Gabriel babasının çocukluğundaki
kitapları okuyacak.
2. “Gabi!” diye çağıracak.
3. Babaannesi ile Portekizce konuşacak.
4. Yazları tatile çıkacaklar, tatillerini aileleriyle geçirecekler.

Gabi kuzenleriyle denizde çok eğlenecek, Babası da onlarla
eğlenecek.
5. Kararlı ve çalışkan olacak.
3. Öğrencilerden, verilen cümlelere doğruysa D” yanlışsa

1. (Y)
2. (D)
3. (D)
4. (Y)
5. (D)
4. Öğrencilerden cümlelere uygun kişileri yazmalarını isteyiniz.
1. Jose Rafael
2. Gabriel
3. Gabriel’in dedesi
4. Gabriel
5. Jose Rafael
DİL BİLGİSİ
Gelecek Zaman
Kapıya doğru dönüp öğrencilere “Dışarı çıkacağım.”, çıkarken “Dışarı çıkıyorum.” ve çıktıktan sonra “Dışarı çıktım.” deyi-
niz. Aynı şekilde “Sınıfa gireceğim.”, “Sınıfa giriyorum.” ve “Sınıfa girdim.” deyiniz. Öğrencilere zamanların farklarını başka ör-
nekler de vererek kavrattıktan sonra tahtaya bir zaman çizgisi çiziniz. Tam ortaya şimdiki zaman, şimdiki zamanın soluna geçmiş
zaman ve sağına gelecek zaman yazınız. Altlarına da zaman eklerini yazınız. Son olarak öğrencilere gelecek zamanın kurallarını
gösteriniz.
35
Y A B A N C I L A R İ Ç İ N T Ü R K Ç E Ö Ğ R E T M E N K İ T A B I
5. Öğrencilerden boşlukları doldurmalarını isteyiniz. 
1. Gelecek yaz tatilinde ailemle beraber Karadeniz turu

yapacağım/yapacağız. 
2. Ayşe ve Mehmet 2 ay sonra evlenecek. 
3. Çok hastayım. Yarın okula gitmeyeceğim. 
4. Çok sıkıcı bir roman. Onu okumayacağım. 
5. Gelecek hafta sonu siz de bizimle sinemaya gelecek

misiniz?
6. Ne oldu hasta mısın? Toplantıya katılmayacak mısın?
7. Üniversiteden mezun olduktan sonra babam bana

araba alacak. 
8. Üç gün sonra Eda’nın doğum gününü kutlayacağız ve

pasta yiyeceğiz.
9. Ben sizinle gelmeyeceğim çünkü çok işim var. 
10. Arkadaşınla Süleymaniye’de kuru fasulye yiyecek

misin?/misiniz?
6. Öğrencilerden yapıları uygun şekilde eşleştirmelerini isteyiniz.
1.b 2.a 3.d 4.c 5.ç
7. Öğrencilerden, cümlelerdeki zaman zarflarını kutudaki zaman zarflarıyla değiştirerek cümleyi uygun zaman kipiy-
le yazmalarını isteyiniz.
1. Kerem yarın toplantıya katılacak.
2. Gelecek hafta Eda ile Seda alışveriş merkezine gidecekler.
3. Serkan sonraki gün arkadaşlarıyla buluşacak.
4. Gelecek hafta sonu parkta koşacak mısın?
5. İki gün sonra sen Ömer’le görüşecek misin?
8. Öğrencilerden verilen fiillerle örnek cümleler yazmaların isteyiniz.
(Verilen cümleler örnektir. Farklı cevapları değerlendiriniz.)
1. Yarın arkadaşlarımla Üsküdar’da buluşacağım ve Türk kahvesi içeceğim.
2. Kardeşim ve ben gelecek hafta halk oyunları kursuna gideceğiz.
3. Hafta sonu konsere gideceğiz ve Tarkan’ı dinleyeceğiz.
4. Pazartesi günü sınavım var. Bu sebeple bütün hafta sonu ders çalışacağım.
5. Yazın sahilde arkadaşlarımla gitar çalacağız ve şarkı söyleyeceğiz.
6. Bu akşam maç izlemeyeceksin çünkü ben dizi izleyeceğim.
7. Dersten sonra okul arkadaşlarımla kebap yiyeceğiz.
8. Babam ve ağabeyim tavla oynayacak, bence babam kazanacak.
36
DİNLEME
Dinleme yapmadan önce öğrencilere kendi ülkelerindeki

seçimlerin nasıl yapıldığını, politikacıların neler vaat ettiğini ve
aralarında politikacı olmak isteyenlerin olup olmadığını sorunuz.
Politikacı olmayı planlayan öğrenciniz varsa planlarını paylaşması-
nı isteyiniz.
Seçim Vaatleri
-Gençler üniversiteye sınavsız girecekler.
-Her ailenin kendine ait evi ve arabası olacak. 
-Üniversite mezunu herkes çok kolay iş bulacak.
-Artık herkes uçakla çok ucuza yolculuk yapacak. 
-İstanbul – Ankara arası sadece 30 dakika olacak.
-Her semtte alışveriş merkezi olacak.
-Herkes vizesiz ülkelerarası seyahat edecek. 
-Trafik yoğunluğu azalacak. Uçan arabalar olacak.
-Okullar 4 ay tatil olacak.
-Herkes günde sadece 4 saat çalışacak.
-Her bayramda 15 gün tatil olacak.
-Telefon faturası olmayacak. Herkes ücretsiz konuşacak.
9. Öğrencilerden boşlukları metne göre doldurmalarını

isteyiniz.
1. Okullar 4 ay tatil olacak. 
2. Herkes çok kolay iş bulacak. 
3. Telefon faturası olmayacak. Herkes ücretsiz konuşacak.
4. Herkes vizesiz seyahat edecek. 
5. Her semtte alışveriş merkezi olacak.
10. Öğrencilerden sorulara metne göre cevap vermelerini isteyiniz.

1. Gençler üniversiteye sınavsız girecek.
2. İstanbul – Ankara arası 30 dakika olacak.
3. Trafik yoğunluğunu azaltmak için uçan arabalar olacak.
4. Hayır, insanlar çok çalışmayacak. KONUŞMA
5. Telefon bedava olacak.
12. Öğrencilere on yıl sonra neler yapacaklarını soru-
nuz.
Bir öğrenciden sınıftaki bir başka öğrenciye soru sor-
YAZMA masını isteyiniz. Soruyu cevaplayan öğrenciden de bir başka
öğrenciye soru sormasını isteyiniz.
11. Öğrencilerden başbakan olmaları durumunda ki- “Yarın akşam ne yapacaksın?”
tapta verilen konular hakkında neler yapacaklarını yazma- “Bu akşam sinemaya gidecek miyiz?”
larını isteyiniz.
Öğrencileri dörderli-beşerli gruplara ayırınız ve onlara
renkli kartonlar dağıtınız. Her gruptan kendilerini bir parti gibi ÖDEV
düşünüp seçim vaatlerinin yazılı olduğu bir afiş hazırlamalarını
isteyiniz. Daha sonra her grubu tek tek tahtaya çağırıp vaatle- 1. Öğrencilerden Türkçe kursunu bitirdikten sonra ne
rini bir politikacı gibi anlatmalarını isteyiniz. Afişleri duvarlara yapacaklarını yazmalarını isteyiniz.
asabilirsiniz.
37
Öğrencileri selamladıktan sonra ödevleri kontrol ediniz. Öğrencilere “Hafta sonu ne yapacaksınız?” diye sorarak bir önce-
ki dersi kısaca tekrar ediniz.
1. Öğrencilere hangi ülkelere, neden gittiklerini; orada kaç gün kaldıklarını, neler yaptıklarını ve tekrar gitmek iste-
yip istemediklerini sorunuz.
2. Öğrencilerden görselleri incelemelerini isteyiniz. Daha önce bu yerleri görüp görmediklerini sorunuz. Sonra gör-
sellerdeki yerlerin nereler olduğunu açıklayarak öğrencilerin bu yerler hakkında ne düşündüklerini öğreniniz.
OKUMA
Okuma metnine geçmeden önce metindeki anahtar kelimelerin geçtiği bir çalışma kâğıdı hazırlayabilirsiniz.
Öğrencilere metni okumaları için süre veriniz. Sonra metni iki öğrenci seçerek diyalog şeklinde okutunuz. Anlaşıl-
mayan kelimeleri ve cümleleri açıklayınız.
Öğrencilere daha önce bir tura çıkıp çıkmadıklarını sorunuz.
Öğrencilerle, bir tura katılarak seyahat etmenin sağladığı kolaylık ve zorluklar hakkında konuşunuz.
38
3. Öğrencilerden soruları metne göre cevap vermeleri-

ni isteyiniz.
1. Ali, eşiyle beraber Avrupa turuna çıkmak istiyor.
2. Tur, Londra’dan başlayacak.
3. İngiltere’de Londra Kulesini, Buckhingam Sarayı’nı ve
Liverpool’u gezecekler.
4. Hayır, gezmeyecekler.
5. Ali ödemeyi kredi kartıyla yapacak.
4. Öğrencilerden sorulardaki yerlerin hangi ülkede bu-

lunduğunu karşılarındaki boşluklara yazmalarını isteyiniz.
1. İngiltere
2. Fransa
3. İtalya
4. İngiltere
5. İtalya
6. Fransa
DİL BİLGİSİ
İsim Cümlelerinde Gelecek Zaman
Öğrencilere isim ve sıfatların yazılı olduğu bir çalışma

kâğıdı verip bunları “ol” yardımcı fiillerini kullanarak fiil haline getirmelerini isteyebilirsiniz. Çalışma kâğıdınız yoksa bu isim ve
sıfatları tahtaya yazıp öğrencilerden, bunları “ol” yardımcı fiillini kullanarak fiil haline getirmelerini isteyiniz.
İsim/Sıfat ol + Gelecek Zaman Eki + Kişi Eki
Tahtayı üçe ayırınız. Birinci bölüme “Ahmet 10 sene önce lisede öğrenciydi.”, ikinci bölüme “Ahmet şimdi tıp fakültesinde
son sınıfta öğrenci.”, üçüncü bölüme “ Ahmet 1 sene sonra doktor olacak.” yazınız. Cümlelerin altına bir zaman çizgisi çiziniz.
Zaman çizgisine geçmiş, şimdi ve gelecek için birer nokta koyunuz. Bu noktalardan uygun zamanlı cümleye doğru bir ok çiziniz.
Öğrencilere gelecek zamanda bir isim cümlesi yazarken bu formu kullandığımızı belirtiniz.
Gelecek zaman ekinin, belirli geçmiş zaman ekinde olduğu gibi isim ve sıfatların sonuna eklenmeyip, “ol” yardımcı fiilliyle
fiile dönüştükten sonra yazıldığını anlatınız.
Tablo üzerinden ekleri gösteriniz.
Gelecek zaman ekinin genellikle planlı durumları ifade ettiğini anlatınız.
Mezun olacak, emekli olacak, doktor olacak…
39
5. Öğrencilerden boşlukları uygun şekilde tamamla-

1. hasta olacaksınız.
2. emekli olacak.
3. hediye paketi olacak.
4. evde olacağım,
5. Ankara’da olacak.
6. Öğrencilere 2 dakika vererek onlardan boşlukları
uygun şekilde tamamlamalarını isteyiniz.
1. d 2. ç 3. a 4. b 5. c
DİNLEME
Ailece Bir Tatil

Benim adım Şükrü. 65 yaşındayım ve yarın doğum günüm.
Oğlum doğum günümde bizi tatile götürecek. Tatile, gelinim ve
torunum da gelecek. Biz hep beraber İzmir ‘de yaşıyoruz. Sizce
biz nereye gideceğiz? Bunu ben size söylemeyeceğim. Orasını siz
tahmin edeceksiniz. İşte sizin için bazı ipuçları:
Rezervasyonu oğlum yapacak, biletlerimizi alacak. Orası
Türkiye’nin dışında bir yer uçakla yaklaşık 10 saatte gideceğiz.
Valizimize yazlık kıyafetlerimizi koyacağız çünkü orası çok sıcak bir
yer. Orada çok güzel sahiller var. Sahilde kumda yatacağım ve bol
bol güneşleneceğim çünkü benim romatizmam var. Oranın havası
çok nemli, Pasifik Okyanusu kıyısında bir yer. Orada aniden yağmur yağıyor onun için yağmurluklarımızı da yanımıza alacağız. Oradaki
tapınakları ziyaret edeceğiz. Okyanusa dalacağız. Okyanustaki çeşitli balıkları göreceğiz. Oranın halkı gibi biz de yöresel kıyafetler
giyeceğiz. Lokantada balık yiyeceğiz. Ev dekorasyonu için ahşap ürünler alacağız. Bembeyaz kumlu plajlarını gezeceğiz. Yanardağların
eteklerindeki pirinç tarlalarını göreceğiz. Oradaki halkın yöresel dansları eşliğinde eğleneceğiz. Değişik soslu ve baharatlı özel yemek-
lerinin tadına bakacağız
7.Öğrencilerden görselleri incelemelerini, hangi görselin doğru cevap olduğunu söylemelerini isteyiniz.
Endonezya
8. Öğrencilerden soruları metne göre cevaplamalarını isteyiniz.
1. Şükrü’nün oğlu rezervasyonu yapacak ve biletleri alacak
2. Oranın havası çok sıcak ve orada aniden yağmur yağıyor.
3. Şükrü Bey ve ailesi orada: YAZMA
Kumda yatacak ve bol bol güneşlenecekler.
10. Öğrencilere turizm çeşitleri hakkında bilgi veriniz.
Tapınakları ziyaret edecekler.
Sonra onlardan kitapta verilen kelimeleri kullanarak nasıl
Okyanusa dalacaklar. bir tatil yapmak istediklerini anlatan bir yazı yazmalarını
Yöresel kıyafetler giyecekler. isteyiniz. Öğrenciler yazarken sınıfta dolaşınız ve yanlışları
Lokantada balık yiyecekler. düzeltiniz.
Ev dekorasyonu için ahşap ürünler alacaklar.
Plajları gezecekler.
KONUŞMA
Yanardağların eteklerindeki pirinç tarlalarını görecekler.
Oradaki halkın yöresel dansları eşliğinde eğlenecekler.
11. Her öğrenciyi sırayla tahtaya kaldırınız. Ülkelerin-
Değişik soslu ve baharatlı özel yemeklerinin tadına deki gezilecek yerleri ve turistlerin orada neler yaptıkları-
bakacaklar. nı anlatmalarını isteyiniz. Diğer öğrencilerden de tahtadaki
9. Öğrencilerden doğru cümlelere “D”, öğrenciye soru sormalarını isteyiniz.
yanlış cümlelere “Y” yazmalarını isteyiniz.
1. Y 2. D 3. Y
4. D 5. Y ÖDEV
40
Öğrencileri selamladıktan sonra ödevleri kontrol ediniz. “Hafta sonu ne yapacaksınız?”, “Bu yaz tatilde nereye gideceksi-
niz?” gibi sorular sorarak bir önceki dersi kısaca tekrar ediniz.
Tahtaya yan yana “kış, ilkbahar, yaz, sonbahar” yazınız. Beden dilinizi kullanarak üşüyor gibi yapınız. Öğrencilere “Hava
nasıl?” diye sorunuz. “Soğuk” cevabını kış mevsiminin altına yazınız. Sonra terliyor gibi yapınız ve tekrar “Hava nasıl?” diye
sorunuz. “Sıcak” cevabını da yaz mevsiminin altına yazınız. “Şimdi hava biraz soğuk, üstüme ince bir hırka ya da mont giyini-
yorum. Hangi mevsimdeyiz?” diye sorunuz. “Sonbahar” cevabını aldıktan sonra bu mevsimin altına “serin” yazınız ve “biraz
soğuk” diye tekrar ediniz. “Hava biraz sıcak, pikniğe gitmek istiyorum.” diyerek ilkbahar mevsiminin altına “ılık” yazınız.
Öğrencilere mevsimlere göre neler yaptıklarını sorunuz. Verdikleri cevapları mevsimlerin altına yazınız.
1. Öğrencilerden boşlukları verilen fiillerden uygun olanlarla doldurmalarını isteyiniz.
Hava biraz serin ve yağmur yağacak ama arkadaşlarla bisiklete biniyoruz/biniyorum.
Hava sıcak, temiz ve ferah. Oğlumla biz kürek çekiyoruz.
Hava çok soğuk. Eşim, ben ve oğlum kartopu oynuyoruz ve kayak yapıyoruz.
Ben Erdem. Eda ile piknik yapacağız, resim yapacağız/çizeceğiz ve meyve yiyeceğiz. Hava ılık.
OKUMA
Metni diyalog halinde iki öğrenciye okutunuz. Metinde geçen “Eti de lokum gibi.” ve “O keçi gibi inatçı.” cüm-
lelerinin altını çizdiriniz ve bu cümlelerden ne anladıklarını sorunuz. Daha sonra eti, yumuşak olmasından dolayı lokuma
benzettiğimizi söyleyiniz. Keçiyi görsel kullanarak öğrencilere gösteriniz. Çok inatçı bir hayvan olduğundan bahsediniz. Çok
inatçı insanları da bu sebeple keçiye benzettiğimizi söyleyiniz. Öğrencilere başka hangi varlıkların hangi yönden birbirlerine
benzediğini sorunuz. Aldığınız cevapları “gibi” kullanarak tahtaya yazınız.
41
2. Öğrencilerden bir kez de metni kendilerinin okumala-

rını ve metne göre sorulara cevap vermelerini isteyiniz.
1. Çünkü Kerem, Serkan’ı pikniğe davet etmek istedi.
2. Onlar piknikte mangal yapacaklar.
3. Eda, Cem, Mehmet, Ceren, Kerem ve Serkan pikniğe
gidecek.
4. Onlar piknik için marketten biraz kuşbaşı et, tavuk kanadı
ve hazır köfte alacaklar.
5. Çünkü Cem pikniğe gelmek istemedi.
3. Öğrencilerden cümleyi kimin söylediğini cümlelerin
yanına yazmalarını isteyiniz.
1. Kerem
2. Kerem
3. Serkan
4. Serkan
5. Kerem
DİL BİLGİSİ
Tahtayı boylamasına üç eşit parçaya bölünüz. Daha sonra

ikinci ve üçüncü bölümleri ortalarından bir çizgi çekerek ikiye
bölünüz. Bölümleri 1, 2A, 2B, 3A, 3B şeklinde numaralandıra-
rak konunun anlatımına geçiniz.
1 2A 3A
2B 3B
1-Benzetme: Bölümün başına “gibi” edatını yazınız ve altına “Ali keçi gibi inatçı bir çocuk.” yazınız. Öğrencilere keçinin çok inatçı
bir hayvan olduğunu, inatçılık özelliği güçlü olan insanları “gibi” edatı kullanarak bu özellikleri yönüyle keçiye benzettiğimizi anlatınız.
Burada bir karşılaştırma yapılmadığını özellikle belirtiniz. Ayrıca bu bölümde “kadar” edatının kullanımının az olduğunu genellikle “gibi”
edatının kullanıldığını belirtiniz. Farklı örnekler vererek bölümü tamamlayınız.
“Hava, buz gibi soğuk”, “Pamuk gibi yumuşak bir havlu.”, “Aslan gibi güçlü bir adam.”
2A-Olumlu isim cümlelerinde: Bölümün başına “gibi = kadar” yazınız ve altına “Ali, Ayşe gibi çalışkan.” yazınız. İki kişi, yer, zaman
veya durumun özelliklerinin birbirine benzediğini anlatmak için “gibi” ve “kadar” edatlarını kullandığımızı belirterek yazdığınız cümleyi
“Ayşe çalışkan. Ali de çalışkan.” Şeklinde açarak Ali’nin çalışkanlık yönünden Ayşe ile aynı olduğunu anlatınız. Bu bölümde “gibi” ve “ka-
dar” edatının birbirlerinin yerine kullanıldığını ama miktar ifade eden bir karşılaştırma yapılması durumunda “kadar” edatının kullanıldığını
belirtiniz.
“İstanbul, Londra gibi modern bir şehir”, “Benim evim seninki kadar geniş.”
2B-Olumsuz isim cümlelerinde: Bölümün başına “gibi ≠ kadar” yazınız ve altına “Ali, Ayşe gibi çalışkan değil.” ve “Ali, Ayşe kadar
çalışkan değil.” yazınız. Bu cümlelerin anlamlarının aynı olmadığını belirtiniz. Birinci cümlenin Ayşe’nin çalışkan olduğunu ama Ali’nin çalış-
kan olmadığını, ikinci cümlenin ise ikisinin de çalışkan olduğunu ama Ayşe’nin Ali’den daha çalışkan olduğunu belirttiğini anlatınız.
“Ankara, Antalya gibi sıcak değil.”, “Benim telefonum seninki kadar pahalı değil.”
3A-Olumlu fiil cümlelerinde: Bölümün başına “gibi ≠ kadar” yazınız ve altına “ Ali, Ayşe gibi ders çalışıyor.” ve “Ali, Ayşe kadar
ders çalışıyor.” yazınız. Öğrencilere olumlu fiil cümlelerinde “gibi” ve “kadar” edatlarının cümleye farklı anlamlar kattığını söyleyiniz. Bi-
rinci cümlede Ali ve Ayşe’nin ders çalıştığı veya ikisinin de aynı metotla ders çalıştığı anlamlarının çıkabileceğini, doğru anlamı bağlamdan
çıkarabileceğimizi belirtiniz (Ayşe okuyarak ders çalışıyor, Ali de okuyarak ders çalışıyor.). İkinci cümlede ise Ayşe ne kadar ders çalışıyorsa
Ali’nin de aynı miktarda ders çalıştığının belirtildiğini açıklayınız (Ayşe günde beş saat ders çalışıyor, Ali de günde beş saat ders çalışıyor).
“Oğlum, benim gibi gülüyor.” , “ Oğlum, benim kadar yemek yiyor.”
3B-Olumsuz fiil cümlelerinde: Bölümün başına “gibi ≠ kadar” yazınız ve altına “Ali, Ayşe gibi ders çalışmıyor.” ve “Ali, Ayşe kadar
ders çalışmıyor.” yazınız. Öğrencilere olumsuz fiil cümlelerinde “gibi” ve “kadar” edatlarının cümleye farklı anlamlar kattığını söyleyiniz.
Birinci cümleden Ali ve Ayşe’nin ders çalıştığını ama Ali’nin ders çalışma şeklinin Ayşe’ninkinden farklı olduğu veya Ayşe’nin ders çalış-
tığı ama Ali’nin ders çalışmadığı anlamlarının çıkabileceğini, doğru anlamı bağlamdan anlayabileceğimizi belirtiniz (Ayşe okuyarak ders
çalışıyor, Ali ise yazarak ders çalışıyor.). İkinci cümlede ise Ayşe’nin Ali’den daha fazla ders çalıştığının anlatıldığını açıklayınız (Ayşe günde
5 saat ders çalışıyor, Ali ise günde 3 saat ders çalışıyor.).
“Babam, annem gibi yemek yapmıyor.”, “ Ben, senin kadar para harcamıyorum.”
42
4. Öğrencilerden boşlukları uygun şekilde doldurmalarını isteyiniz.
1. Dün Ayşe bize taş gibi kek ikram etti, hiç beğenmedik.
2. Pamuk gibi yumuşak bir yastık alacağım.
3. Çamaşırları yıkadım. Kar gibi bembeyaz oldu.
4. Mehmet’in dağ kadar borcu var.
5. Kadir de babası gibi öğretmen olacak.
6. Maraton koşusunda Elvan at gibi hızlı koştu.
Öğrencilere terleyen bir insan görseli gösteriniz. “Terliyorum o zaman hava nemli.” yazınız. “Nemli” kelimesinin altını
çiziniz. “Kış mevsimindeyiz her yer beyaz. Hava nasıl?” diye sorunuz. Aynı zamanda kar görselleri gösteriniz. Cevapları aldık-
tan sonra tahtaya “Kar yağıyor o zaman hava karlı.” yazınız ve “karlı” kelimesinin altını çiziniz. “Şemsiyemi evde unuttum. Çok
ıslandım. Hava nasıl?” diye sorunuz. Cevapları aldıktan sonra tahtaya “Yağmur yağıyor. Hava yağmurlu.” yazınız ve “yağmurlu”
kelimesinin altını çiziniz. Aynı şekilde “bulutlu, parçalı bulutlu, sisli” kelimelerini de açıklayınız.
5. Öğrencilerden cümleler ile kelimeleri eşleştirmelerini isteyiniz.
1. a 2. c 3. b 4. d 5. ç
43
DİNLEME
Dinlemeden önce öğrencilere bir Türkiye haritası görseli gösteriniz. Şehirlerdeki hava olaylarını ve derecelerini tahmin
etmelerini isteyiniz.
Hava Durumu
Türkiye genelinde bu hafta sıcaklıklar 5 derece kadar düşecek. Bazı bölgeler geçen haftaki gibi yağışlı, bazı bölgeler bu-
lutlu olacak. Bu hafta yurdun genelinde yağışlar artacak sıcaklıklar azalacak. İstanbul 17 derece olacak. Hava yağışlı ve parçalı
bulutlu olacak. Rize’de yağış bu hafta etkisini gösterecek ve sıcaklık 13 dereceye düşecek. Antalya’da sıcaklık her zamanki gibi
artacak. Hava 22 derece olacak. Bu hafta Antalya’da yağış olmayacak. Gaziantep’te ise geçen haftaki gibi hava parçalı bulutlu
ve sıcaklık 19 derece olacak.
6. Öğrencilere metni dinletiniz. Tabloyu metne uygun şekilde doldurmalarını isteyiniz.
İstanbul: 17 derece, yağışlı ve parçalı bulutlu.
Rize: 13 derece, yağışlı
Antalya: 22 derece, yağışsız(güneşli)
Gaziantep: 19 derece, parçalı bulutlu
44
KONUŞMA
10. Öğrencileri ikişerli gruplara ayırınız. Onlardan birbirlerine ülkelerindeki hava durumlarını anlatmalarını isteyiniz.
YAZMA
7. Öğrencilere metni okuyunuz ve onların soğuk havalarda neler giydiklerini yazmalarını isteyiniz.
Mont, eldiven, bere, atkı, bot, çizme, kazak, hırka, palto vb.
8. Öğrencilerden ılık ve serin havalarda nerelere gittiklerini ve oralarda neler yaptıklarını yazmalarını isteyiniz.
Ilık havalarda pikniğe gidiyorum ve mangal yapıyorum. Serin havalarda sinemaya gidiyorum ve film izliyorum. (Cevap
örnek olarak verilmiştir. Öğrencilerin cevaplarını değerlendiriniz.)
9. Öğrencilere metni okuyunuz ve onların sıcak havalarda neler giydiklerini yazmalarını isteyiniz.
Etek, şort, terlik, şapka, tişört, mayo vb.
45
Y A B A N C I L A R İ Ç İ N T Ü R K Ç E Ö Ğ R E T M E N K İ T A B I
Öğrencilere hiç Türk kahvesi içip içmediklerini, içenlere

sevip sevmediklerini sorunuz. Türk kahvesinin kültürümüz-
deki yerinden bahsediniz. Başka ne tür kahveleri bildiklerini
sorunuz.
Metni iki öğrenciye okutunuz. Öğrencilere metinde

geçen kahveleri bilip bilmediklerini sorunuz.
Öğrencilerden boşluklara uygun olan kahve türünü

1. Endonezya kahvesi
2. Yemen kahvesi
3. Türk kahvesi
NELER ÖĞRENDİK?
1. Eda yarın Antalya’ya gidecek (gitmek). Antalya’nın

ilçesi Alanya’da gezecek (gezmek). Alanya’da şelalelere gide-
cek (gitmek) ve orada suya girecek (girmek). Arkadaşları ile
Damlataş Mağarası’nda buluşacak (buluşmak). Akşam otele
yerleşecek (yerleşmek). Otelde akşam yemeğini yiyecek (ye-
mek). Sabah tekrar arkadaşları ile denizde yüzecek (yüzmek).
2. Ayşe su gibi para harcıyor. Yarın alışveriş merkezine

gidecek ve kar gibi beyaz pamuk kadar yumuşak bir kaban
alacak. Ama çok pahalı. Eşi cimri ve keçi gibi inatçı. Önce
kabul etmeyecek ama sonra Ayşe’ye kredi kartını verecek.
Tabii ki Ayşe sadece kaban almayacak. Ayşe tilki gibi kurnaz
bir kadın. Kartı aldıktan sonra alışveriş yapacak. Eşi de dünya
kadar borcu ödeyecek.
3. 1. soğuk 2. sıcak 3. sisli

4. nemli 5. bulutlu
4. 1. Dün akşam anneme telefon ettim.
2. Yarın öğretmenime hediye alacağım.
3. Şimdi ders çalışıyorum, biraz sonra seni arayacağım.
4. Geçen hafta çok yoğundum, bu yüzden seni arama-

dım.
5. Gelecek yıl üniversiteden mezun oldum.
6. Bu hafta sonu pikniğe gidecek miyiz?
7. Yarın akşam ne yapacaksın?
8. Geçen hafta çok hastaydım, işe gitmedim.
5. 1. (1) 2. (17) 3.(22) 4.(60) 5.(30)
46
47
Öğrencileri selamladıktan sonra ödevleri kontrol ediniz. “Hava buz gibi soğuk, siz de üşüyor musunuz?” , “Dün akşam
bebek gibi uyudum.”, “Bu sınıfı dünyalar kadar çok seviyorum.” gibi cümlelerle bir önceki dersi kısaca tekrar ediniz.
1. Öğrencilere dedikodu yapmanın nasıl bir davranış olduğunu sorunuz.
Öğrencilerden gelen cevaplara müdahale etmeden öğrencilerin bu konu hakkında kendi aralarında konuşmalarını sağlayı-
nız.
2. Öğrencilere çevrelerindeki insanların dedikodu yapıp yapmadıklarını sorunuz.
Bu sorunun ardından öğrencilere dedikodu yapıp yapmadıklarını sorunuz. Eğer dedikodu yapıyorlarsa daha çok hangi
konularda dedikodu yaptıklarını sorunuz.
OKUMA
Öğrencilere komşularıyla nasıl geçindiklerini, aralarının nasıl olduğunu ve komşuları hakkında neler düşündüklerini
sorunuz.
Üç öğrenciye metni okutunuz. Varsa anlamadıkları kelimeleri ve cümleleri açıklayınız.
Okumadan sonra öğrencilere kendi ülkelerinde de metindeki gibi diyaloglar olup olmadığını sorunuz.
48
3. Öğrencilerden sorulara metne göre cevap vermelerini

isteyiniz.
1. Aysel Hanım’ın evinin karşısındaki boş daireye taşınmış.
2. Ankara’dan gelmişler. 4 kişilik bir aileymiş.
3. Adam emekli edebiyat öğretmeniymiş, karısı ev hanımıymış,

bir kız avukatmış diğer kız üniversite son sınıfta öğrenciymiş.
4. Çünkü Hülya Hanım’ın oğlu evlenmek istiyor.
DİL BİLGİSİ
Belirsiz Geçmiş Zaman

Dil bilgisi bölümüne girişte öncelikle “Kalemim evde kaldı.
Senin kalemini alabilir miyim?” deyiniz. Ardından çantanızı
karıştırıp “Aa! Kalemim evde kalmış. Senin kalemini alabilir
miyim?” deyiniz. İkinci örnek olarak “Dün Taksim’e gittim,
orada seni gördüm.” dedikten sonra “Ahmet dün Taksim’e
gitmiş, orada seni görmüş.” deyiniz. Bu örnekleri çeşitlendir-
dikten sonra belirsiz geçmiş zamanın iki durumda kullanıldığını
söyleyiniz.
Birinci olarak geçmişteki bir eylemin veya devam eden bir durumun görülmeyip öğrenilmesi halinde kullanıldığını örnek-
lerle anlatınız.
“Selim dün çok ders çalışmış bu yüzden bugün derse geç kalmış.” (Ben dün Selim’i görmedim. Bunu Selim bana söyledi.
Ben Selim’den öğrendim.)
“Ben bir yaşında yürümeye başlamışım.” (Ben hatırlamıyorum. Bana annem söyledi. Ben annemden öğrendim.)
İkinci olarak bir durumu sonradan farkına vardığımızda kullanıldığını belirtiniz.
Taksiye bindikten sonra cebinize bakıyorsunuz :“Eyvah! Cüzdanım evde kalmış!”
Arkadaşınızı aramak istiyorsunuz ve çantanızda telefonunuzu bulamıyorsunuz : “Aa! Telefonum düşmüş.”
Bu durumların dışında belirsiz geçmiş zamanın genellikle masal ve fıkra anlatımlarında da kullanıldığını belirtiniz.
4. Öğrencilerden boşlukları örneklerdeki gibi doldurmalarını isteyiniz.
1. Karşı komşumuzun evine hırsız girmiş. 
2. Cüzdanımı evde unutmuşum. 
3. Ali kitabı bana almış Ahmet’e almamış.
4. Ders kitabımı yanıma almamışım, okulda fark ettim.
5. Bebek uyumuş mu?
6. Haberlerde duydum. Dün Ankara’da deprem olmuş. 
7. Ayhan daha önce hiç Antalya’ya gitmemiş mi?
8. Yanımda hiç para yok. Çünkü para çekmemişim. 
9. Büşra’ya sor bakalım. Ödevini yapmış mı?
10. Annem söyledi. Ben bir yaşında yürümeye başlamışım.
49
Belirsiz geçmiş zamanın isim cümlelerindeki kullanımında ünlü

ile biten kelimelerden sonra “y” sesinin geldiğini belirtiniz.
Olumsuz yapılar oluşturulurken “değil” kelimesinin kullanıldığını
ve kişi eklerinin de bu kelimeden sonra geldiğini söyleyiniz.
5. Öğrencilerden boşlukları örneklerdeki gibi doldurmalarını

isteyiniz.
1. Serap dünden beri çok hastaymış. 
2. Babam çok tembel bir öğrenciymiş. 
3. Ben küçükken usluymuşum, yaramaz değilmişim. / uslu de-

ğilmişim, yaramazmışım.
4. Anneannem gençken nasıl bir kadınmış? Güzel miymiş?
5. O lokantanın yemekleri hiç lezzetli değil miymiş?
6. Öğrencilerden boşlukları “-DI, -mIş” eklerinden uygun olanla doldurmalarını isteyiniz.
1. Dün sabah hava çok soğuk ve yağmurluydu/ymuş ama bugün günlük güneşlik. 
2. Hava durumunu dinledin mi? Yarın hava nasılmış?
3. Bugün derse geç kaldım ve öğretmen bana çok kızdı. 
4. Aylin ve ben dün Senem’i gördük ve biraz sohbet ettik. Senem üç yıl önce evlenmiş ve geçen yıl bir kızı olmuş.
5. Annemle konuştun mu? Akşam yemeği için ne yapmış?
6. Kardeşi söyledi. Mehmet dün akşam geç gelmiş. 
7. Dünkü toplantıda Ahmet Bey çok güzel konuştu. Çok beğendim.
8. Duydun mu? Dünkü toplantıda Ahmet Bey çok güzel konuşmuş.
9. Berk geçen ay evlenmiş. Nikâha ben de gittim. 
10. Ayşe söyledi. Berk geçen ay evlenmiş. 
11. Geçen yıl büyük bir deprem oldu. Hepimiz çok korktuk. 
12. Çok eskiden İstanbul’da büyük bir deprem olmuş. 
13. Teyzemden duydum. Kuzenim üniversite sınavını kazanmış. 
14. Çok çalıştım ve üniversite sınavını kazandım.
 15. Dün koltukta uyumuşum. Şimdi her yerim ağrıyor.
50
8. Öğrencilerden metni belirsiz geçmiş zaman ekleri kul-

lanarak yeniden yazmalarını isteyiniz.
Nasreddin Hoca bir gün çok erken kalkmış ve işe başlamış.
Öğlene kadar çalışmış. Öğlen karnı acıkmış ve “Şu ağacın göl-
gesinde yemeğimi yiyeyim.” diye düşünmüş. Yemeğini yedikten
sonra uyumuş. Rüyasında aksakallı bir evliya görmüş. Evliyanın
elinde yüz altın varmış. Altınları birer birer Nasreddin Hoca’ya
vermiş. Bir, iki, üç..., doksan, doksan bir..., doksan dokuz... Ama
yüzüncü altını vermemiş. Nasreddin Hoca “Yüzüncü altını niye
vermiyorsun, haydi yüzüncü altını da ver!” demiş.
Tam o anda uyanmış ve ellerine bakmış. Elleri bomboşmuş!
Nasreddin Hoca tekrar yatmış, gözlerini sıkı sıkı kapamış ve “Ta-
mam doksan dokuz olsun!” demiş.
DİNLEME
Ünlü Olmadan Önce

Merhaba sevgili dinleyiciler, Pilli Radyo’ya hoş geldiniz! Keyifler
nasıl? Umarım herkes çok iyidir. Eminim hepiniz bugünkü konumuzu
merak ediyorsunuz, sizi fazla bekletmeyeyim. Acaba pek çoğumu-
zun tanıdığı ve sevdiği ünlüler, ünlü olmadan önce ne iş yapıyordu?
Yeşilçam’ın yakışıklı aktörlerinden Tarık Akan’ın oyuncu olmadan önce
cankurtaran olduğunu biliyor muydunuz? Gülüşü ve “Özel Bir Kadın”
filmiyle ünlenen Julia Roberts’ı hepimiz tanıyoruz, Julia Roberts, biz onu tanımadan önce dondurma satıcısıymış. Minik Serçemiz Sezen
Aksu santral görevlisi, Tarkan ise ünlü olmadan önce tezgâhtarmış. Mickey Mouse’un babası Walt Disney, Mickey doğmadan önce
ambulans şoförüymüş, ünlü Hollywood oyuncusu Nicholas Cage ise sinemada patlamış mısır satıyormuş. Albümleri milyonlar satan
İbrahim Tatlıses şarkıcı olmadan önce inşaat işçisiymiş, Ebru Gündeş ise konfeksiyon işçisiymiş, belki de Ebru Gündeş’in yaptığı bir
tişörtü giydiniz, kim bilir... Daha bitmedi, Jim Carrey ünlü olmadan önce apartman görevlisiymiş ve dünya starı Madonna ise şarkıcı
olmadan önce kasiyermiş... Belki birkaç sene sonra benim için “ünlü olmadan önce radyocuymuş” dersiniz, kim bilir...
9. Öğrencilerden görsellerin altına eski işlerini yazmalarını isteyiniz.
Jim Carrey Apartman Görevlisi
Nicholas Cage Patlamış mısır satıcısı
YAZMA
Julia Roberts Dondurma Satıcısı
Madonna Kasiyer
10. Öğrencilerden hayatlarındaki en önemli insanı yaz-
Ebru Gündeş Konfeksiyon işçisi
malarını isteyiniz. Bu kişinin hayatta neler yaptığını ve neden
İbrahim Tatlıses İnşaat işçisi önemli olduğunu açıklamalarını isteyiniz.
Sezen Aksu Santral görevlisi
Öğrencilere bilinen masallardan birinin ilk paragrafını veriniz
Tarık Akan Cankurtaran ve tamamlamalarını isteyiniz.
Tarkan Tezgahtar
Klasik masal öğelerinden “Elma, kurt, cadı, prens, pren-
Walt Disney Ambulans Şoförü ses, zehir” ve modern öğelerden “Lüks otomobil, akıllı telefon,
İnstagram, facebook, villa” kelimelerini bir kağıdın en üstüne
yazarak öğrencilere veriniz. Öğrencilerden bu öğeleri kullanarak
KONUŞMA modern bir masal yazmalarını isteyiniz.
11. Öğrencilerden İstanbul’a gelmeden önce ne yaptıklarını birbirlerine sormalarını isteyiniz.

Bu alıştırmayı öğrencileri ikişerli gruplar haline getirip birbirlerine hayatlarını anlatmalarını isteyerek de yapabilirsiniz. Öğrenciler
birbirlerini dinler ve dinlediği arkadaşının hayatını sınıfa anlatır.
Uygun donanımınızın olması durumunda öğrencilere bir haber sayfası açınız ve öğrencilerden haberlere bakıp haberlerde ne
olduğunu anlatmalarını isteyiniz.
1. Öğrencilerin kendi kültürlerine ait bir masalı yazmalarını isteyiniz.

ÖDEV
51
Öğrencileri selamladıktan sonra ödevleri kontrol ediniz. Öğrencilerden görselleri incelemelerini isteyiniz. Onlara görseller-
deki masallardan bildiklerinin olup olmadığını sorunuz.
1. Öğrencilerden cümlelerle görsellerin eşleştirmelerini isteyiniz.
1. 5
2. 1
3. 4
4. 2
5. 3
6. 6
OKUMA
Okuma metnine geçmeden önce öğrencilere masallarda kullanılan kalıp ifadelerin ve anlamlarının yazılı olduğu bir
çalışma kâğıdı verebilirsiniz.
Metni okumaları için öğrencilere süre veriniz. Sonra metni üçe bölerek farklı öğrencilere okutunuz. Son olarak metni
kendiniz okuyarak anlaşılmayan kelime ve cümleleri açıklayınız.
52

1. Keloğlan bir balık tutmuş. Balığı temizlemiş ve balığın karnında sihirli tası bulmuş.
2. Keloğlan bir gün bu altınlarla koskocaman bir saray yapmış ve o günden sonra padişah gibi yaşamış.
3. Sihirli tas ırmağa düşmüş.
4. Keloğlan’ın annesi Keloğlan’a “Üzülme çünkü o tas aslında senin değildi, sen o tası buldun. Zaten zenginlik de seni çok
değiştirdi. Sen o tası çok kolay elde ettin ve çok şımardın, değerini bilmedin. Belki artık yine eski Keloğlan olursun.” demiş
DİL BİLGİSİ
Pekiştirme Sıfatları
Tahtaya birkaç tane pekiştirme sıfatı yazıp bunların ne anlama geldiklerini öğrencilerden tahmin etmelerini isteyiniz.
Pekiştirme sıfatlarını tablodan yararlanarak anlatınız. Pekiştirme sıfatlarının, sıfatların anlamını güçlendirmek için kullanıldı-
ğını, sıfatlara “çok” anlamını verdiğini söyleyiniz.
Sıfatların ilk harfi ünsüzse ilk iki harfini, ünlüyse sadece ilk harfini alıp “m, p, r, s” seslerini ekledikten sonra sıfatı tekrar
yazarak pekiştirme sıfatlarının oluşturulduğunu örneklerle açıklayınız.
Pembe: İlk harfi ünsüz olduğu için ilk iki harfini alıyoruz. Pe-s-pembe
Uzun: İlk harfi ünlü olduğu için sadece ilk harfini alıyoruz. U-p-uzun.
Öğrencilere “m, p, r, s” seslerinin hangi kurala göre geldiğini açıklamayınız. Öğrencilere, çok fazla pekiştirme sıfatı olma-
dığını ifade ederek bu sıfatları ezberlemeleri gerektiğini söyleyiniz.
Çeşitli görsel ve materyallerden yararlanarak pekiştirme sıfatlarının akılda kalmasını sağlayınız.
Bir bardağa üstünde biraz pay kalacak şekilde su doldurup “Bardak dolu.” sonra bardakta pay bırakmadan su ekleyip
“Bardak dopdolu.” deyiniz.
Öğrencilere bir fırının vitrininde duran ekmeklerin olduğu bir görsel göstererek “Ekmekler taze.”, fırından yeni çıkmış
dumanı üstünde ekmeklerin olduğu bir görsel göstererek “Ekmekler taptaze.” deyiniz.
Tahtaya “5 C°” yazıp altına “Hava soğuk.”, “-5 C°” yazıp altına “Hava sopsoğuk.” yazınız.
53
3. Öğrencilerden metinde boş bırakılmış yerleri verilen

pekiştirme sıfatlarıyla tamamlamalarını isteyiniz.
Biz şimdiye kadar her yıl tatilde annemlerin yazlığına gittik.

Bu yaz tatilde bambaşka bir yer gitmek istedik ve Bozcaa-
da’ya gitmeye karar verdik. Bozcaada’da küçük bir pansi-
yonda kaldık. Odamız küçüktü fakat tertemizdi. Her sabah
dapdar sokaklardan geçtik ve sahile gittik. Masmavi denizde
yüzdük. Denizde yüzdükten sonra karnımız acıktı, seyyar
satıcılardan taptaze meyveler aldık, hepsi çok lezzetliydi.
Tatile çıkmadan önce “Önümüzde upuzun bir hafta var.” diye
düşündük fakat bir hafta çarçabuk geçti ve tatil bitti. Biz de
evimize döndük. Fakat aklımız Bozcaada’da kaldı.
Küçültme Ekleri
-CA
Öğrencilere ders kitabındaki beş yönergeyi takip

ederek konuyu anlatınız. Konuyu anlatırken görsellerden ve
şekillerden yararlanarak tahtaya örnekler yazınız.
-Cık
Öğrencilere pekiştirme sıfatları konusunu hatırlatarak bu ekin sıfatları pekiştirdiğini söyleyiniz. Bu ekin küçük, ufak, dar gibi ‘az’
anlamlı sıfatlara eklenerek ‘çok’ anlamı verdiğini anlatınız. Küçücük, ufacık, daracık, azıcık
Öğrencilere, -CIK küçültme ekinin sonu ‘k’ ünsüzüyle biten sıfatlara eklendiğinde sondaki bu “k” harfinin düştüğünü, diğer
ünsüzlerle biten kelimelerde ise yanına bir ünlü harf alarak yazıldığını örneklerle açıklayınız.
Küçük-cük-> küçücük, minik-cik-> minicik / Dar-cık->daracık, az-cık->azıcık
Öğrencilere –CIK küçültme ekinin isimlerin sonuna iyelik ekiyle beraber eklenerek sevgi anlamı kattığını söyleyiniz. Anne-cik-
im-> anneciğim, baba-cık-ım->babacığım
Aynı zamanda –CIK küçültme ekinin acıma anlamı katığını da belirtiniz.
“Anneciğim, babacığım sizi çok seviyorum.”, “Zavallı kedicik, dışarıda çok üşümüş.”
54
4. Öğrencilerden sorulardaki boşlukları uygun eklerle dol-

durmalarını isteyiniz.
1. Bence bu yaz çok sıcak olacak.
2. Kuaföre saçımı birazcık kes dedim fakat o saçımı kısacık
kesti!
3. Kapalıçarşı’daki dükkânlar küçücük fakat kiraları çok pahalı.
4. Kumpir için büyükçe 3 tane patates almak istiyorum.
5. Çok üşüdüm! Sıcacık bir çay içmek istiyorum.
6. Bebek uyuyor, odaya sessizce gir.
7. Her gün binlerce çocuk doğuyor.
8. Her pazar ailece kahvaltı yapıyoruz.
DİNLEME
Dinlemeden önce öğrencilere masal ve efsane arasındaki farkı

anlatınız. Masalda gerçekte var olmayan olay ve kişilerin anlatıl-
dığını, efsanede ise gerçekte var olan olay, yer ve kişilerden yola
çıkarak hayali bir hikâye anlatıldığını söyleyiniz.
Bir İstanbul Efsanesi
Dünyada insanlardan önce cinler varmış. Bu cinler insanlar
gibiymiş. Onlar da insanlar gibi yaşamışlar; evlenmişler, eğlenmiş-
ler... Bir gün bir cinin oğlu başka bir cinin kızına âşık olmuş. Kızı
istemişler. Kızın babası oğlana, ‘‘Kızım için dünyanın en güzel ye-
rinde muhteşem bir saray yap.’’ demiş. Oğlan da çaresizce bütün
dünyayı gezmiş ve dünyanın en güzel yerini aramış. Bir gün
İstanbul’a gelmiş. ‘‘Bence dünyanın en güzel yeri burası.’’ diye
düşünmüş. Buraya hemen bir saray yapmış. Sonra kızın babasına
haber vermiş. Kızın babası İstanbul’a gelmiş. Hem sarayı hem de
İstanbul’u çok beğenmiş ve kızı ile oğlanın evlenmelerine izin ver-
miş. Bundan sonra insanlar ‘‘Dünyanın en güzel yeri İstanbul’dur.’’
demişler ve buraya güzel bir şehir kurmuşlar.
5. Öğrencilerden doğru cümlelere “D”, yanlış cümlelere “Y”
1. Y 2. Y 3. D 4. Y 5. D
YAZMA
6. Masal metnini sınıfta okuyunuz. Sonra öğrencilerden bu masalı tamamlamaları isteyiniz.

Yazma bittikten sonra öğrencilere yazdıkları metinleri okutunuz. Daha sonra yazdıkları metinleri toplayarak yanlışlarını düzeltiniz.
KONUŞMA
7. Öğrencilere kendi şehirlerine ait hangi efsanelerin olduğunu sorunuz. Bildikleri bir efsane varsa anlatmalarını isteyiniz.
ÖDEV
55
Öğrencileri selamladıktan sonra ödevleri kontrol ediniz. Pekiştirme sıfatlarını kullanarak birkaç cümle kurunuz ve derse başlayı-
nız.
1. Öğrencilere kendi ülkelerinde komik ve ünlü insanların olup olmadığını sorunuz.
2. Öğrencilere Nasreddin Hoca’yı daha önce duyup duymadıklarını sorunuz.
Öğrencilere anlayabilecekleri şekilde sadeleştirdiğiniz iki-üç fıkra anlatınız. Kısa, komik hikâyelere “fıkra” dendiğini söyleyiniz.
Türkiye’deki en ünlü fıkraların “Nasreddin Hoca Fıkraları” olduğunu belirtiniz.
OKUMA
Öğrencileri ikişerli gruplara ayırınız. Her gruba bir beyaz sayfa veriniz. Metni okuyup diyalog haline çevirmelerini is-
teyiniz. Daha sonra iki gruptan diyalog şeklinde yazdıklarını okumalarını isteyiniz. Onlar okurken siz de okuduklarını tahtaya
yazınız. Diğer öğrencilere herhangi bir yanlışın olup olmadığını sorunuz. Yanlış varsa düzeltiniz. Ardından metnin orijinal
halini bir kez kendiniz okuyunuz.

1. Çünkü komşusu kasabaya gitmek istemiş.
2. Nasreddin Hoca, komşuya “Ah komşucuğum, eşek evde değil.” diye cevap vermiş.
3. Çünkü eşek anırmış ve komşu eşeğin sesini duymuş.
4. Nasreddin Hoca, komşusuna, “Ayıp komşu, çok ayıp! Benim sözüme inanmıyorsun. Eşeğin sözüne mi inanıyorsun?” diye
kızmış.
56
Doğrudan Anlatım
Tahtaya kısa bir doktor-hasta diyaloğu yazınız. Diyalogda

soru ve cevapların olmasına dikkat ediniz. Örneğin;
Doktor: Neyiniz var?
Hasta: Öksürüyorum ve ateşim var.
Doktor: Size bir öksürük şurubu ve bir ateş düşürücü vere-

ceğim.
Hasta: Teşekkür ederim.
İki öğrenciye bu diyaloğu okutunuz. Başka bir öğrenciden

iki arkadaşının yaptığı diyaloğu sınıfa anlatmasını isteyi-
niz. Öğrenci anlattıktan sonra varsa yanlışlarını düzeltiniz.
Doktordan bir ok çıkartınız ve tekrar “Doktor” yazınız.
Doktorun cümlesini okuyunuz. “Bu bir soru mu?” diye
sorunuz. “Evet.” cevabını aldıktan sonra doktor kelimesin-
den sonra biraz boşluk bırakarak “sordu.” yazınız (Dok-
tor……………………………..sordu.). Öğrencilere doktorun
bu soruyu kime sorduğunu sorunuz. Cümledeki doktorun
yanına “hastaya” ekleyiniz. Tırnak işareti (“) koyunuz. Dok-
torun diyalogdaki sorusunun altını çizerek bir ok çıkarınız ve
tırnak işaretinin olduğu yeri işaret ederek soruyu aynı şekil-
de yazınız. Tekrar tırnak işareti koyunuz. Kırmızı kalemle “diye” ekleyiniz. (Doktor, hastaya, “Neyiniz var?” diye sordu.) Diyalog-
daki diğer cümleleri de aynı şekilde yazınız. “diye” den sonra farklı fiiller de kullanabileceğimizi gösteriniz(diye cevap ver-, diye
rica et- vb.) Ancak “diye” nin “de-” fiiliyle beraber kullanılmadığını bunun yerine sadece “de-“ kullanıldığını belirtiniz.
4. Öğrencilerden metindeki boşlukları uygun şekilde doldurmalarını isteyiniz.
Bir gün küçük bir keçi sürüsünden ayrılmış ve otlamak için başka bir yere gitmiş. Kurt da zavallı hayvanı hemen görmüş ve “İşte
ağzıma layık bir lokma. Yaşasın!” diye düşünmüş. Küçük keçi, kurdu görmüş ve kaçmak istemiş fakat kurt onu yakalamış. Kurt,
küçük keçiye “Son bir isteğin var mı?” diye sormuş. Küçük keçi “Bana biraz kaval çal da neşeleneyim, mutlu öleyim.” diye cevap
vermiş. Kurt, “Zavallının son isteği bu bir kaval bulayım da çalayım.” diye düşünmüş. Bir kaval bulmuş ve çalmaya başlamış. Kurt
çalmış, küçük keçi oynamış. Bu sırada uzaktaki köpekler kavalın sesini duymuşlar. Koşa koşa kurdun yanına gelmişler ve kurdu
kovalamışlar. Kurt keçinin oyununu anlamış ve “Keçi beni kandırdı.” diye düşünmüş.
1. diye sordu./diye cevap verdim.
2. diye sordum./ diye cevap verdi.
3. diye sordum./ diye cevap verdi.
4. diye düşünüyorum.
5. diye söyledim.
6. diye kızdım.
57
Bağlaçlar
Tahtayı üçe ayırınız. Bir bölümüne “Tatilde hem Antalya’ya hem (de) İzmir’e gideceğim.” yazınız. İkinci bölümüne “Tatilde
ya Antalya’ya ya (da) İzmir’e gideceğim.” yazınız. Son bölümüne de “Tatilde ne Antalya’ya ne (de) İzmir’e gideceğim.” yazı-
nız. İlk cümleye geri dönünüz. “15 günlük tatilim var. Bir hafta Antalya’ya gideceğim, bir hafta İzmir’e gideceğim.” deyiniz ve
cümlenin altına “Antalya’ya ve İzmir’e gideceğim.” yazarak “ve” bağlacının altını çiziniz. “hem….hem” bağlacının bağladığı
kelime ya da cümlelerin ikisinin de aynı fonksiyonda olduğunu belirtiniz. İkinci cümleyi gösteriniz ve “Patronum 15 günlük tatile
izin vermedi şimdi bir haftalık tatilim var. Bu sebeple sadece bir şehre gideceğim. Ama karar vermedim.” deyiniz ve “Tatilde
Antalya’ya veya İzmir’e gideceğim.” yazarak “veya” bağlacının altını çiziniz. “ya…ya” bağlacının bağladığı kelimeler ve cümle-
ler arasında bir tercihin söz konusu olduğunu, sadece birinin tercih edileceğini belirtiniz. Ardından üçüncü cümleyi gösteriniz
ve “Tatilde ‘Ya Antalya’ya ya İzmir’e gideceğim.” diye düşündüm ama babam beni köye çağırdı. Köyümüz Trabzon’da. Ben
oraya gideceğim.” deyiniz. Son cümlenin altına da “Antalya’ya gitmiyorum, İzmir’e gitmiyorum.” yazınız. “ne…ne” bağlacının
bağladığı kelime ve cümlelerinin ikisinin de fiil yapısı olarak olumlu ama anlam bakımından olumsuz olduğunu belirtiniz. “ne….
ne” bağlacıyla olumlu fiil yapısı kullanılmadığını açıklayınız. Aynı yöntemle örnekleri çoğaltınız.
1. hem…hem 6. ne…ne
2. ya…ya/hem…hem 7. ne…ne
3. hem…hem 8. ne…ne/hem…hem
4. ya…ya/ne…ne 9. hem…hem
5. hem…hem 10. ne…ne
58
DİNLEME
7. Öğrencilere hangi sıklıkla rüya gördüklerini ve

rüyalarını hatırlayıp hatırlamadıklarını sorunuz.
Uygun donanımın olması durumunda “rüya gören kedi/
köpek” videoları izletebilirsiniz.
8. Kendi gördüğünüz bir rüyayı kısaca anlatınız. Öğ-
rencilere “Bu rüya ne anlama geliyor, biliyor musunuz?”
diye sorunuz. Rüyalar hakkında yorum yapmaya “rüya
tabiri” dendiğini söyleyiniz ve öğrencilerden verilen rüya-
larla tabirlerini tahmin edip eşleştirmelerini isteyiniz.
Öğrenciler tahminde bulunurken hangi tabiri neden
seçtiğini sorunuz. Farklı tabirleri seçen öğrencilerin birbirini
ikna etmesini isteyiniz.
Öğrencilere daha önce verilenlere benzeyen rüyalar gö-
rüp görmediklerini, görmüşlerse sonucunda neler olduğunu
sorunuz.
1. ç 2. c 3. b 4. a
9. Öğrencilere başka rüya tabirlerini bilip bilme-
diklerini, rüyalarının hayatlarına etki edip etmediklerini
sorunuz.
Rüyalar
Şebnem: Biliyor musun? Dün gece çok ilginç bir rüya gördüm, beni çok etkiledi.
Tülin: Hayrolsun inşallah, ne gördün?
Şebnem: Rüyamda kendimi bir yangının ortasında gördüm. Komşumuzun çocuğuna bakmak için evine gitmişim. Orada acık-
tım, mutfağa girdim kendime yemek yapmaya çalıştım. Ama ocağı bir türlü yakamadım. Ocağın altındaki fırından birden alevler
yükseldi ve her yeri sardı. Büyük bir yangın çıktı. Ben de söndürmek istedim ama alevler daha da büyüdü ve oradan kaçtım. O
sırada uyandım. Sence bu ne anlama geliyor?
Tülin: Gel, internetten rüya tabirlerine bir bakalım. Bak, rüyada yangın görmek hem işte başarı hem de zorluk demekmiş.
Sanırım bir işi zor bir şekilde başaracaksın. Rüyanda duman gördün mü?
Şebnem: Evet, gördüm. Bunun bir anlamı var mıymış?
Tülin: Rüyada beyaz duman görmek herkesle ilgili bir başarı demekmiş. Siyah dumanlar ise büyük dertmiş. Sen ne renk gör-
dün?
Şebnem: Evin içinde siyah dumanlar vardı. Şu aralar işte yeni bir proje hazırlıyorum. Sanırım biraz problem yaşayacağım.
Tülin: Ama bence bunlara çok inanma, yoksa “Gerçekten bu problemler olacak.” diye düşüneceksin.
Şebnem: Haklısın galiba.
59
10. Öğrencilerden diyaloğu dinleyerek uygun şekilde

sıralamalarını isteyiniz.
(1) Şebnem: Biliyor musun? Dün gece çok ilginç bir rüya
gördüm, beni çok etkiledi.
(9) Şebnem: Haklısın galiba.
(7) Şebnem: Evin içinde siyah dumanlar vardı. Şu aralar
işte yeni bir proje hazırlıyorum. Sanırım biraz problem yaşaya-
cağım.
(5) Şebnem: Evet, gördüm. Bunun bir anlamı var mıymış?
(3) Şebnem: Rüyamda kendimi bir yangının ortasında
gördüm. Komşumuzun çocuğuna bakmak için evine gitmişim.
Orada acıktım, mutfağa girdim kendime yemek yapmaya
çalıştım. Ama ocağı bir türlü yakamadım. Ocağın altındaki fırın-
dan birden alevler yükseldi ve her yeri sardı. Büyük bir yangın
çıktı. Ben de söndürmek istedim ama alevler daha da büyüdü
ve oradan kaçtım. O sırada uyandım. Sence bu ne anlama
geliyor?
(2) Tülin: Hayrolsun inşallah, ne gördün?
(4) Tülin: Gel, internetten rüya tabirlerine bir bakalım.
Bak, rüyada yangın görmek hem işte başarı hem de zorluk
demekmiş. Sanırım bir işi zor bir şekilde başaracaksın. Rüyanda duman gördün mü?
(6) Tülin: Rüyada beyaz duman görmek herkesle ilgili bir başarı demekmiş. Siyah dumanlar ise büyük dertmiş. Sen ne renk
gördün?
(8) Tülin: Ama bence bunlara çok inanma, yoksa “Gerçekten bu problemler olacak.” diye düşüneceksin.
YAZMA
11. Öğrencileri ikişerli gruplara ayırınız. Öğrencilerden son gördükleri rüyayı kısaca yazmalarını ve yazdıktan sonra
kâğıtlarını grubundaki arkadaşıyla değiştirmelerini isteyiniz. Öğrencilerden birbirlerinin rüyalarını yorumlamalarını isteyi-
niz. Yazılanları kontrol ediniz.
KONUŞMA
12. Öğrencilerden kendi ülkelerinden birer fıkra anlatmalarını isteyiniz.
Öğrencileri üçerli gruplara ayırınız. Gruptaki iki öğrencinin istedikleri bir konu ile diyalog yapmasını üçüncü öğrencinin ise
bu diyaloğu “diye” kullanarak anlatmasını isteyiniz. Gruptaki her öğrenci anlatana kadar diğer iki öğrencinin diyalog kurmasını
sağlayınız.
ÖDEV
1. Çalışma Kitabı 4C Bölümü
60
Öğrencilerden daha önceden duydukları ama gerçek olup olmadığını bilmedikleri hikâyeler varsa anlatmalarını isteyiniz.
Bu hikâyeleri çok eski zamanlardan beri herkesin anlattığını ama kimsenin görüp şahit olmadığını söyleyiniz. Bu tip hikâyelere
“efsane” dendiğini söyleyiniz ve duydukları efsaneleri anlatmalarını isteyiniz.
Öğrencilere metni okumaları ve soruları cevaplamaları için süre veriniz.
1. Ağva’daki kızın nişanlısı balıkçıymış.
2. Ağva’daki kız Allah’a “Allah’ım! Ya beni taşa çevir ya da sevgilimi geri getir!” diye dua etmiş. Allah kızın duasını kabul
etmiş ve kızı taşa çevirmiş.
3. Kore’deki kadının kocası yiyecek almak için başka köye gitmiş.
4. Kore’deki kadın kocasını beklerken taşa dönüşmüş.
5. İki kadın da sevdikleri adamı beklerken taş olmuş. (Farklı cevaplar değerlendirilebilir.)
61
NELER ÖĞRENDİK?
1. 3.
1. Ahmet’in kardeşi çok çalışkanmış. 1. hem…hem
2. Annem söyledi, ben bir yaşında yürümüşüm. 2. ne…ne
3. Otobüste uyumuşum, bu yüzden durağı geçmişim. 3. hem…hem
4. Babam gençken büyük sıkıntılar yaşamış 4. ya…ya/hem…hem/ne….ne
2. 5. ya…ya - hem….hem
1. kıpkırmızı 6. ne….ne
2. sapsarı / simsiyah / upuzun 4.
3. yemyeşil / dapdar / masmavi 1. Dün gece çok yağmur yağmış.
4. yemyeşil 2. Eve hırsız girmiş, bilgisayarı çalmış.
3. Çocuklar, Emine Teyze’nin evinin camını kırmış.
4. Metin beş yıl önce Almanya’dan Türkiye’ye gelmiş.
62
63
Öğrencileri selamladıktan sonra ödevleri kontrol ediniz.

Öğrencilere bugün havanın nasıl olduğunu sorunuz. Şu anda
kendi ülkelerindeki hava durumunu söylemelerini isteyiniz.
1. Öğrencilere doğa olayının ne demek olduğunu
açıkladıktan sonra onlara hangi doğa olaylarını bildiklerini
sorunuz.
2. Doğa olayları ile görselleri eşleştirmelerini
isteyiniz.
deprem (8) kuraklık (5)
yağmur (1) tsunami (4)
dolu (2) fırtına (7)
sel (6) volkanik patlama (3)
yıldırım (9)
OKUMA
Metni okumadan önce kendi ülkelerinde iklimin na-

sıl olduğunu, kaç mevsim yaşandığını ve bu mevsimlerde
doğada ne gibi değişimler ve olaylar olduğunu sorunuz.
Farklı öğrencilere metindeki bir doğa olayını oku-
tunuz ve Uygun donanımın bulunması durumunda öğrenci-
lere bu doğa olayının oluşumunu video açarak izletiniz.
Metni okuduktan sonra en çok hangi doğa olayını
ilginç bulduklarını sorunuz.
64
3. Öğrencilerden cümlelere doğru ise “D” yanlış ise

1. (Y)
2. (Y)
3. (D)
4. (Y)
5. (D)
6. (Y)
7. (Y)
8. (D)
4. Öğrencilerden cümleleri uygun doğa olayı ile doldur-
1. Çok yağmur yağar ve sel olur. 
2. Ay’ın hareke sırasında güneş tutulması meydana gelir.
3. Havadaki her cisim yere düşer. Buna yer çekimi denir.
4. Yer sallanır ve deprem meydana gelir. 
5. Hava hareket eder ve rüzgâr oluşur. 
6. Çığ olayında kar hızla aşağıya doğru kayar. 
7. Bütün kar taneleri al köşelidir.
DİL BİLGİSİ
Geniş Zaman Ekleri öğretirken aşağıdaki tablodan yararlanabilirsiniz.

Geniş zamanı anlatmaya başlamadan önce öğrencilere -r
alışkanlıklarınızdan bahsediniz ve öğrencilere aynı veya benzer *Fiilin son harfi ünlü
alışkanlıklara sahip olup olmadıklarını sorunuz. uyur
Ardından geniş zamanın aşağıdaki durumlarda kullanıldı- izler
ğını belirtiniz. oynar
Alışkanlıkların anlatımında;
“Ben her sabah bir bardak kahve içerim.” -Ar
Sık sık yapılan işlerin anlatımında; *fiilin son harfi ünsüz
“Genellikle kütüphanede ders çalışırım.” *Tek heceli
Bilimsel gerçekliklerin anlatımında; geçer
“Su 100 santigrat derecede kaynar.” bakar
Bir şeyi yapmaya hazır ve istekli oluş durumlarının anlatı-
mında;
-Ir
Bana kim bir bardak su getirecek? – Ben getiririm
*Fiilin son harfi ünsüz
Plansız, kesin olmayan gelecek zamanlı cümlelerde;
*Birden fazla heceli
Yarın sinemaya gideriz. / Üniversiteyi bitirdikten sonra
konuşur
sana bir araba alırız.
görüşür
Olumsuz formda “-r” ekinin kullanılmadığını ve “Sen, o,
istisna fiiller
siz, onlar” kişilerinde olumsuzluk ekinin “-mA”; “Ben, Biz” kişi-
lerinde ise “-mAz” olduğunu belirtiniz. olumsuz soru formun- bilir
da ise, olumsuzluk ekinin bütün kişilerde “-mAz” olduğunu görür
söyleyiniz.
65
5. Öğrencilerden boşlukları örneklerdeki gibi doldurma-

larını isteyiniz.
1. Hakan akşamları hiç dışarı çıkmaz. 
2. O her sabah spor yapar. 
3. Ben asla yalan söylemem.
4. Sen hangi tür filmleri seversin?
5. Biz hafta sonları parkta yürürüz. 
6. Ahmet sabahları kahve içer mi?
7. Siz her gün ders çalışır mısınız?
8. O, uçağa binmez. Çünkü uçaktan korkuyor.
9. İtfaiyeci yangın söndürür.
10. Öğretmen ders anlatır.
6. Öğrencilerden soruları cevaplamalarını isteyiniz.
Öğrencilerin cevaplarına sesli dönüt veriniz. Her bir soru
için tüm farklı cevapları alınız.
DİNLEME
Dinlemeden önce dinleme metnindeki anahtar kelimeleri

tahtaya yazarak öğrencilerden bu kelimelerin anlamlarını söz-
lükten bulup bu kelimelerle birer cümle yazmalarını isteyiniz.
7. Öğrencilerden metni dinlemelerini ve boşlukları
doldurmalarını isteyiniz.
TAYLAND 
Tayland sıcak ve nemlidir. Hazirandan ekime kadar tropik yağmurlar yağar. Kasım-şubat serin geçer. Mart, nisan, mayıs
ayları çok sıcak olur. İnsanlar genellikle ince ve yazlık kıyafetler giyer.
MOĞOLİSTAN
Moğolistan az yağış alır. Yazın çok sıcak, kışın çok soğuk olur. Kışın nehirler ve göller donar. Moğolistan’da kum ve toz
fırtınaları olur.
NORVEÇ 
Norveç çok soğuktur. Norveç’te çok kar yağar. Kış mevsimi uzun olur. 
TÜRKİYE
Türkiye’de dört mevsim yaşanır. Türkiye’nin üç tarafı denizlerle çevrilidir. Türkiye’nin orta ve doğu bölgesi kış aylarında
çok soğuk, yaz aylarında çok sıcak olur. Diğer bölgelerinde ılıman bir iklim vardır.
MALİ 
Mali çok sıcaktır. Mali’de yağmur az yağar. Hiçbir zaman kar yağmaz. Kurak bir iklimi vardır. Mali’de bir çöl vardır ve
buraya hiç yağmur yağmaz.
YAZMA KONUŞMA
8. Öğrencilerden ülkelerinin iklimi hakkında bir yazı 9. Öğrencilere yerçekimsiz bir dünyanın nasıl olacağını
yazmalarını isteyiniz. sorunuz.
Öğrencilerden sosyal kimlikler hakkında bir yazı yazmalarını İçinde mesleklerin yazılı olduğu bir kutu hazırlayınız ve
da isteyebilirsiniz. Örneğin kendi ülkesindeki aile yapısında anne öğrencilerin tahtaya gelip kutudan rastgele bir meslek çekme-
neler yapar, baba neler yapar ya da yapmaz gibi durumları örnek- lerini ve bunu anlatmalarını; diğer öğrencilerin mesleği tahmin
lendirmesini isteyiniz. etmelerini isteyiniz.
1. Öğrencilerden günlük hayatlarını ve alışkanlıklarını içeren bir yazı yazmalarını isteyiniz.

ÖDEV
66
Öğrencileri selamladıktan sonra ödevleri kontrol ediniz. Tahtaya geniş zamanlı sorular yazarak öğrencilerden cevaplamalarını
isteyip bir önceki dersi kısaca tekrar ediniz.
“Neyden çok korkarsın?”, “Genellikle kiminle tatile çıkarsın?”, “Spor yapar mısın?”…
1. Kendinizin veya bir yakınınızın ilginç bir alışkanlığından bahsediniz. Öğrencilere, kendilerinin, akrabalarının veya arka-
daşlarının ilginç alışkanlıklarının olup olmadığını sorunuz.
2. Öğrencilere kendi hobilerinizden bahsedip onların da hobilerini sorunuz. Hobilerini nasıl seçtiklerini ve bu hobileri ne
sıklıkla yaptıklarını sorunuz.
OKUMA
Okuma metnine geçmeden önce öğrencilerden metnin başındaki görseli incelemelerini ve hobileri tahmin etmelerini
isteyiniz.
Metni okumaları için öğrencilere 5 dakika süre veriniz. Ardından metni sınıfta okutunuz. Son olarak metni kendiniz
okuyunuz. Anlaşılmayan kelime ve cümleleri açıklayınız.
Okuma bittikten sonra öğrencilere metindeki anahtar kelimelerin ve anlamlarının olduğu bir çalışma kâğıdı vererek
onlardan eşleştirme yapmalarını isteyiniz.
3. Öğrencilerden doğru cümlelere “D”, yanlış cümlelere “Y” yazmalarını isteyiniz.

1. Y 2. D 3. D 4. Y 5. Y
1. Zararlı yiyecek ve içeceklerden uzak dururlar. Sebze ve meyve yerler. Kalorili yiyecekler yemezler.
2. Resim yapmak, fotoğraf çekmek, balık tutmak, pul-para koleksiyonu yapmak, dağcılık yapmak, dalış yapmak, farklı ve renkli
taşlar toplamak.
3. Pul ya da paraları arar, bulur, alır ve koleksiyonuna katarlar.
67
DİL BİLGİSİ
Dil bilgisi konusuna geçmeden önce öğrencilerden çeşit-

li ricalarda bulunup bu istekleri öğrencilerin yerine getirmele-
rini isteyiniz.
“Pencereyi açar mısın?”, “Işığı açar mısın?”, “Kalemi
bana verir misin?”, “Klimayı kapatır mısın?” …
Daha sonra tahtaya bu ricaları ve bu ricaların emir halle-
rini yazınız.
“Pencereyi açar mısın? / Pencereyi aç!”
Öğrencilere istek cümlelerinde emir kipinin kullanılma-
sının kaba, geniş zaman olumlu soru şeklinin kullanılmasının
kibar olduğunu anlatınız.
Öğrencilere rica cümlelerinin geniş zamanın olumlu soru
halinin ikinci tekil ve ikinci çoğul kişiyle çekimlenerek oluştu-
rulduğunu örnekler üzerinden anlatınız.
İkinci çoğul kişiyle çekimlenen soru cümlelerinin saygı
veya resmiyet ifade ettiğini de belirtiniz.
5. Öğrencilerden boşlukları uygun fiillerle doldurmalarını isteyiniz.

1. Şu kalemi verir misin?
2. Lambayı açar mısın?
3. Bu akşam yemeği sen pişirir misin?
4. Çok hastayım. Doktoru arar mısın?
5. Bebek ağlıyor. Sen bakar mısın?
6. Televizyonu kapatır mısın?
7. Çok işim var. Bana yardım eder misin?
8. Ben yemek yapıyorum. Sen de sofrayı hazırlar mısın?
9. Benimle alışverişe gelir misin?
10. Kahve içmek istiyorum. Bana kahve getirir misin?
6. Öğrencilerden boşlukları uygun fiillerle tamamlamalarını isteyiniz.
1. İnci: Alo! Merhaba Murat. Yasemin’in numarasını biliyor musun? Lütfen bana söyler misin?
Murat: Evet. 0533 625 40 82.
İnci: Anlamadım. Tekrarlar mısın?
Murat: 0533 625 40 82.
2. Emre: Yemek tuzsuz olmuş. Tuzu uzatır mısın?
Ayşe: Tabii.
3. Müşteri: Garson Bey! Bakar mısınız? Bir çay istiyorum.
Garson: Hemen getiriyorum.
4. Çocuk: Hiç param kalmadı. Bana 50 lira verir misin?
Baba: Al bakalım.
5. Öğretmen: Ömer! İlk soruyu cevaplar mısın?
68
DİNLEME
7. Öğrencilerden metni dinlemelerini, boşlukları metne

göre doldurmalarını isteyiniz. Sonra metni farklı öğrencilere
diyalog şeklinde okutunuz.
MANAVDA
Semra Hanım: İki kilo domates verir misiniz?
Manav: Hemen tartıyorum… Buyurun. Biber ister misiniz?
Semra Hanım: Hayır ama elma istiyorum. Bir kilo da elma
tartar mısınız?
Manav: Tabii. Başka bir şey ister misiniz?
Semra Hanım: Sağ olun. Hayırlı işler.
SOKAKTA
İhtiyar: Delikanlı bakar mısın? Bu paketler çok ağır; benim
için biraz taşır mısın? Evim şurada.
Genç: Tabi amca, taşırım.
İhtiyar: Sağ ol evladım. … İşte geldik. Benim gözlerim iyi
görmüyor. Rica etsem kapıyı açar mısın? Anahtarlar burada.
Genç: İşte, tamam.
İhtiyar: Çok teşekkür ederim evladım.
POSTACI
Leman Hanım: Kim o?
Postacı: Postacı! Kapıyı açar mısınız?
Postacı: Merhaba. Leman Yıldız siz misiniz?
Leman Hanım: Evet.
Postacı: Bir paketiniz var. Şurayı imzalar mısınız?
Postacı: Buyurun, paketiniz.
Leman Hanım: Teşekkür ederim.
BANKADA
Taner: Merhaba. Banka kartı almak istiyorum. Bana yardımcı olur musunuz?
Gişe Memuru: Tabii, oturun lütfen. Şu formu doldurur musunuz?
Gişe Memuru: Evet, tamam. Ama doğum tarihinizi yazmamışsınız. Buraya doğum tarihinizi yazar mısınız?
Gişe Memuru: Teşekkürler.
YAZMA KONUŞMA
8. Öğrencileri üçerli-dörderli gruplara ayırınız. Her 9. Öğrencilerden konuşma bölümündeki sorulardan

gruba yazma bölümündeki konulardan birini vererek yararlanarak bir günlerinin nasıl geçtiğini anlatmalarını
onlardan bir diyalog yazmalarını isteyiniz. Yazma bittikten isteyiniz.
sonra her grubun diyaloğunu okutunuz. Öğrencileri ikişerli gruplara ayırınız ve onlardan dinleme
metnindeki diyaloglar gibi diyaloglar hazırlayarak bunları
ÖDEV canlandırmalarını isteyiniz.
69

“Kapıyı kapatır mısın?”, “Camı açar mısın?” gibi geniş zamanla rica
cümleleri kurarak bir önceki dersi kısaca tekrar ediniz.
1. Öğrencilere kitap okuyup okumadıklarını sorunuz. Hangi
tür kitaplardan hoşlandıklarını sorarak kitap türlerini veriniz.
2. Öğrencilere bildikleri Türk yazarları sorunuz. Ünlü ya-
zarlarımızdan bahsediniz ve kendi ülkelerindeki ünlü yazarları
sorunuz.
Öğrencileri ikişerli gruplara ayırarak birbirlerine kendi ülke-
lerindeki bir yazardan okudukları bir kitabı kısaca anlatmalarını
isteyiniz. Daha sonra öğrencilere bir hikâyeyi, filmi, sözü, olayı
kısaca anlatmaya “özet” dendiğini söyleyiniz. Özet yazarken genel
olarak geniş zaman kullandığımızı ama belirli ve belirsiz zaman da
kullanılabileceğini söyleyiniz. Özet yazmaya hangi zamanda başla-
dıysak o zamanı değiştirmeden yazmaya devam etmemiz gerektiği-
ni belirtiniz.
3. Öğrencilerden kitaplar ile yazarlarını eşleştirmelerini
isteyiniz.
1. b 2. ç 3. c 4. d 5. a
Daha sonra öğrencilere bu kitapları okuyup okumadıklarını,
okuyan öğrencilere bu kitapların türlerinin ve konularının ne oldu-
ğunu sorunuz.
OKUMA
Öğrencilere Reşat Nuri Güntekin’den kısaca bahsediniz. İlk kitabının, aynı zamanda kendisini üne kavuşturan kitabının
“Çalıkuşu” olduğunu söyleyiniz. “Çalıkuşu”nun ne anlama geldiğini açıklayınız.
Metni önce kendiniz okuyunuz. Öğrencilere, “Halkın dedikodusu üzerine onunla kâğıt üzerinde evlenir.” cümlesinin
altını çizdiriniz. Kâğıt üzerinde evlenmenin ne demek olduğunu sorunuz. Sonra kendiniz açıklayınız. Metni üçe bölerek üç
öğrenciye daha okutunuz. Öğrencilere bilmedikleri kelimeleri sözlükten bulmaları için süre veriniz.
1. Feride İstanbul’da doğar.
2. Feride’yi teyzesi büyütür.
3. Çünkü Feride çalıkuşları gibi hareketlidir.
4. Feride Anadolu’da öğretmenlik yapar.
5. Feride hakkında dedikodular çıkar. Hayrullah Bey Feride’yi kızı gibi korur. Kimsenin dedikodu yapmasını istemez. Bu
yüzden onunla evlenir.
5. Öğrencilerden cümlelere doğruysa “D”, yanlışsa “Y” yazmalarını isteyiniz.
1. (Y) 2. (D) 3. (Y) 4. (Y) 5. (D)
70
DİL BİLGİSİ
-DIr Eki
Sınıfta olmayan bir öğrencinin (eğer herkes sınıftaysa annem,
babam, kardeşim kullanabilirsiniz.) ismini söyleyerek, “Ali okulda
değil. Şimdi ne yapıyor?” diye öğrencilere sorunuz. Aldığınız ce-
vapları tahtaya yazınız.(“Uyuyor.”, “Kahvaltı ediyor.” “Televizyon
izliyor.” vb.) Sonra öğrencilere “Ali’yi görüyor muyuz? Gerçekten
ne yaptığını biliyor muyuz?” diye sorunuz. Bunların sadece sizin
tahminleriniz olduğunu söyleyerek her bir cümlenin sonuna kırmızı
kalemle “-DIr” ekleyiniz(uyuyordur, kahvaltı ediyordur, televizyon
izliyordur). Gerçekten bilinmeyen sadece tahminde bulunulan
durumlar için fiil ve zaman ekinden sonra “-DIr” ekinin kullanıldı-
ğını söyleyiniz.
Öğrencilere sınıftan rastgele seçtiğiniz bir öğrenci için
“Geçen hafta sonu ne yaptı?” diye sorunuz. Aldığınız cevapları
tahtaya yazınız(“İstanbul’u gezmiş.” “Partiye gitmiş.” vb.). O
öğrencinin gerçekte ne yaptığını bilmediğinizi yine sadece tah-
minde bulunduğunuzu söyleyiniz ve yine cümlelerin sonuna “-DIr”
ekleyiniz. Aynı yöntemi kullanarak başka bir öğrencinin gelecek
hafta sonu neler yapacağını sorup öğrencilerin verdiği cevapların
sonuna da “-DIr” ekleyiniz. “-Dır” ekinin, tahmin edilen durumun
hala devam etmesi durumunda şimdiki zamandan sonra, tahmin edilen durumun bitmiş olması durumunda belirsiz geçmiş za-
mandan sonra, tahmin edilen durumun gelecekte gerçekleşecek olması durumunda ise gelecek zamandan sonra geldiğini, bu
üç zaman dışında başka zamanlarla kullanılmadığını belirtiniz. İsim cümleleriyle de kullanılabildiğini söyleyerek iki örnek cümle
yazınız (A: Dün Aslı’yı bir kızla gördüm. O kızı daha önce hiç görmedim. B:Dün Almanya’dan kuzeni geldi. O kız onun kuzeni-
dir.)
“-DIr” ekinin tahmin anlamı dışında yazılı dilde, resmi metinlerde, ders kitaplarında, bilgi verme amaçlı yazılan metinlerde
cümlenin anlamını değiştirmeden sadece pekiştirdiğini, güçlendirdiğini söyleyiniz. “Telefonu Alexander Graham Bell icat etmiş-
tir.” (Onun icat ettiğini biliyoruz. Bu bir tahmin değil.)
1. Saat 20.00. Bu saatte işte değildir. İşten çıkmıştır, eve geliyordur.
2. Telefonu kapalı, şimdi toplantıdadır.
3. Babam gün boyu bizimle konuşmadı. Bir şeye kızmıştır.
4. Radyo çalışmıyor. Bozulmuş mudur?
5. Tuna ders çalışmayı çok sever. Şimdi de ders çalışıyordur.
6. Selma sözünü tutacaktır.
7. Çok acıktım. Annem yemek yapmış mıdır?
8. Doğum günün için sana güzel bir hediye almıştır/alacaktır.
7. Öğrencilerden boşlukları verilen fiillerle beraber “-DIr” ekini kullanarak tamamlamalarını isteyiniz.
1. gelecektir / gelmiştir 2. iyileşecektir 3. küsmüştür 4. horluyordur
5. kızmıştır 6. konuşacaktır 7. çalışıyordur
71
8. Öğrencileri dörderli gruplara ayırınız. Verilen gör-

selleri dört kişi içerisinde dağıtınız. Öğrencilerin görseller-
deki kişiler hakkındaki tahminlerini birbirlerine anlatmala-
rını isteyiniz.
Adı nedir?
Nerelidir?
Nerede doğmuştur?
Şimdi neler yapıyordur?
Ne iş yapıyordur?
Sizce on sene sonra neler yapacaktır?
DİNLEME
Uygun donanımın bulunması durumunda öğrencilere

“Hokkabaz” filminin fragmanını izletebilirsiniz.
9. Öğrencilerden verilen metindeki yanlışları dinledik-
leri metne göre düzeltmelerini isteyiniz.
Hokkabaz
İskender ve Maradona çok eski iki arkadaştır. İsken-
der sihirbazlık yapar ama insanlar ona inanmaz. Babası da
İskender’e inanmaz. İskender kendisine güvenir ve kendisini
çok başarılı bulur. Bu konuda ona tek dostu Maradona inanır. İskender ve Maradona İstanbul’u acilen terk ederler. İskender’in
babası da onlara katılır. Yolculuk sırasında başlarından ilginç olaylar geçer.
İskender ve Maradona çok yeni iki arkadaştır. İskender sihirbazlık yapar ve insanlar ona inanır. Annesi de İskender’e inanır.
İskender kendisine güvenmez ve kendisini çok başarılı bulmaz. Bu konuda ona tek dostu Maradona inanır. İskender ve Marado-
na Ankara’yı acilen terk ederler. İskender’in babası da onlara gider. Seyahat sırasında başlarından kötü günler geçer.
Öğrencilerden İskender ve Maradona’nın yolculukları sırasında başlarından geçen ilginç olayları tahmin etmelerini isteyiniz.
YAZMA
10. Öğrencilerden izledikleri bir filmin özetini yazmalarını isteyiniz. Yanlışlarını düzeltiniz.
Öğrencilerin yazdıkları film özetlerini birbirleriyle değiştirmelerini isteyiniz. Birbirlerinin yazdıkları film özetlerini okumalarını isteyi-
niz.
KONUŞMA
Öğrencilerden arkadaşlarının yazdıkları film özetlerini okuduktan sonra anlatmalarını isteyiniz.

11. Öğrencilere hangi tür filmleri izlediklerini sorunuz. Tahtaya öğrencilerin söyledikleri ve diğer film türlerini yazınız. Her
türden bir film söylemelerini isteyiniz.
Uygun donanımın olması durumunda söyledikleri filmlerin fragmanlarını da izletebilirsiniz.
72
Öğrencilere gölge oyunlarından, kukla sanatından bahsedi-

niz. Uygun donanımın olması durumunda “Karagöz ve Hacivat”
oyunundan kısa bir bölüm izletebilirsiniz.
Metni üçe bölerek üç öğrenciye okutunuz. Bu oyunlardan
birini daha önce izleyip izlemediklerini, kendi ülkelerinde benzer
oyunların olup olmadıklarını sorunuz.
NELER ÖĞRENDİK?
1. Funda İstanbul’da yaşıyor. O bir mimar. Funda hafta içi

her gün işe gider, hafta sonları ise gitmez. Genellikle saat 11.00’de
kalkar, giyinir ve dışarı çıkar. Kahvaltısını dışarda yapar. Kahvaltıdan
sonra gazete okur. Daha sonra biraz yürür. O denizi çok sever.
Bazen denize gider, balık tutar. Bazen de konsere gider. Funda
çoğu zaman klasik Türk müziği dinler. Münir Nurettin’i dinlemeyi
çok sever. Pazar günleri dışarı çıkmaz, evde oturur. Funda’nın para
koleksiyonu var. Eski para biriktirir. Pazar günleri de genellikle para
koleksiyonunu düzenler.
2.
1. Ben her zaman spor yaparım.
2. Bebekler genellikle ağlar.
3. O, geceleri asla dışarı çıkmaz.
4. Biz ara sıra tiyatroya gideriz.
5. Mark hiçbir zaman futbol oynamaz.
6. Onlar hafta sonları deniz kenarına gider.
7. O her gün 5 saat çalışır.
8. Sen dondurmayı çok seversin.
3.
1. f 2. ç 3. e 4. b 5. c 6. d 7. a
4.
1. duymuştur
2. gidecektir
3. yanaşmıştır
4. yağmıştır
5. yemeyecektir
6. kırmıştır
7. geziyordur
8. yüzüyordur
9. çalışmıyordur
10. yapıyordur
5.
1. Kahvaltıyı sen hazırlar mısın?
2. Fırından iki ekmek alır mısın?
3. Akşam bize gelir misin?
4. Sen de bizimle yemek yer misin?
5. Bu mektuplar Yağmur’un. Ona verir misin?
6. Bulaşıkları sen yıkar mısın?
7. Bilgisayar bozuldu. Tamirciye götürür müsün?
8. Gülşah Hanım’ı toplantı odasına çağırır mısın?
9. Anahtarı bulamadım. Sen de arar mısın?
73
74
5/C
75
Öğrencileri selamladıktan sonra ödevleri kontrol ediniz. Öğrencilere sınıfta olmayan bir öğrencinin adını söyleyip “O şimdi
nerededir? Ne yapıyordur?” gibi sorular sorarak bir önceki dersi kısaca tekrar ediniz.
Öğrencilere hobilerinizden ve neler yapabildiğinizden bahsediniz. Öğrencilere “Sen resim yapabilir misin?”, “Sen yüzebilir
misin?” gibi sorular yöneltiniz.
1. Öğrencilerden görsellerle cümleleri eşleştirmelerini isteyiniz.
Araba kullanabilirim. (12)
Ata binebilirim. (1)
Piyano çalabilirim. (3)
Şarkı söyleyebilirim. (5)
Yüzebilirim. (6)
Koşabilirim. (11) 
Tenis oynayabilirim. (8)
Dikiş dikebilirim. (10)
Yemek pişirebilirim. (7)
Kayabilirim. (9)
Resim yapabilirim. (4)
Gitar çalabilirim. (2)
76
OKUMA
Metni okumadan önce öğrencilere daha önce bir işte çalışıp çalışmadıklarını sorunuz. Çalışan öğrencilerin iş görüşme-
sinde yaşadıklarını paylaşmalarını isteyiniz.
Metni üç farklı öğrenciye diyalog şeklinde okutunuz. Diğer öğrencilerin de okuma sırasında bilmedikleri kelimelerin
altını çizmelerini isteyiniz.
Metnin okunmasının ardından öğrencilerin bilmedikleri kelimeleri sormasını isteyiniz. Sorulan kelimeyi bilen başka bir
öğrencinin Türkçe olarak arkadaşına anlatmasını isteyiniz. Eğer kimse bilmiyorsa bağlamdan yola çıkarak kelimeleri bulmaları-
nı sağlayınız.
1. Esra Hanım müdür yardımcısı(Cihan Bey) ile görüşüyor. Çünkü müdür biraz meşgul.
2.Evet, şirket Esra Hanım’ı işe alıyor.
3. Çünkü Almanya’da işleri var.
4. Evet, Esra hanım geç saatlere kadar çalışabilir.
5. Esra Hanım, fakülteyi on yıl önce bitirmiş.
3. Öğrencilerden cümlelere doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazmalarını isteyiniz.
1. Y 2. D 3. D 4. Y 5. Y
77
DİL BİLGİSİ
Yeterlilik Fiili
Öğrencilere “Ben Türkçe konuşabilirim ama Fransızca konuşamam.
Sen Arapça/İngilizce konuşabilirsin.” , “Ben Türk yemeklerini pişirebilirim
ama İran yemeklerini pişiremem. Sen Arap/İtalyan yemeklerini pişirebilir-
sin.” gibi cümleler kurunuz. Bu cümleleri söylerken yeterlilik ekine vurgu
yaparak söyleyiniz.
Öğrencilere yeterli olmak fiilinin ne anlama geldiğini açıklayıp yeter-
lilik fiilinin eklendiği fiillere yetenek, mümkün olma, ihtimal, tavsiye, izin
ve rica anlamı kattığını açıklayınız.
“Fiil + (y)Abil + zaman ekleri + kişi eki” formülünü gösterirken
bütün zaman eklerinin kullanıldığını fakat en fazla geniş zaman ekinin
kullanıldığını belirtiniz.
“Fiil + (y)Abil + ir + kişi eki” Bu formun yetenek, ihtimal, tavsiye ve
mümkün olma durumunda kullanıldığını örneklerle anlatınız.
Ben çok güzel şiir okuyabilirim. (Yetenek)
Yarın yağmur yağabilir. (İhtimal)
Hafta sonu Ortaköy’e gidebilir, kumpir yiyebilirsiniz. (Tavsiye)
Biz birlikte bir kitap yazabiliriz. (Mümkün olma)
“Fiil + (y)Abil + iyor + kişi eki” Bu formun yetenek ve mümkün
olma durumlarında kullanıldığını söyleyiniz. Bu formun yerine yeterlilik
fiilinin geniş zamanla çekimlenen hali de kullanılabilir.
“Seni buradan görebiliyorum.”
“Bir aydır yataktaydım. Şimdi kendim yürüyebiliyorum.”
“Fiil + (y)Abil + di/miş + kişi eki” Bu formun geçmişte bir defa gerçekleşmiş yeterlilik ifade eden durumlarda kullanıldığını söyleyiniz. Be-
lirli geçmiş zaman ekinde iğneleyici bir anlam olabilir. Aynı zamanda bu formun “Artık, sonunda, nihayet” gibi zarflarla beraber kullanıldığında
cümleye uzun zamandır yapılmaya çalışılan bir durumun istenen sonuca ulaştığı anlamını verdiğini söyleyiniz.
Arkadaşım sınavı geçebilmiş.
Sonunda eve gelebildin! (İğneleyici)
aydır çalışıyorum. Nihayet dün gece bütün işlerimi bitirebildim.
Sonunda ödevlerimi bitirebildim.
“Fiil + (y)Abil + ecek + kişi eki” Bu formun gelecekte yeterli olunacağının düşünüldüğü durumlarda kullanıldığı söyleyiniz.
Gelecek ay İngiltere’ye gidebileceğim.
Yıllar sonra seninle yüz yüze görüşebileceğiz.
Şimdi gitar kursuna gidiyorum. Üç ay sonra gitar çalabileceğim.
4. Öğrencilerden boşlukları örneklerdeki doldurmalarını isteyiniz.
1. Çok hızlı koşabilirim.
2. Günde 100 sayfa okuyabilirsin.
3. Önümüzdeki yıl çok güzel Türkçe konuşabileceksiniz.
4. Sonunda maaşı yüksek bir iş bulabildi.
*Kişi eklerinin değişebileceğini söylemeyi unutmayınız.
Olumsuz formu anlatırken öğrencilere yeterlilik fiili olumsuzluk ekinin sadece “-A” olduğunu söyleyiniz ve herhangi bir fiili herhangi bir
zamanın olumsuz formunda yazdıktan sonra fiilden sonra sadece “-A” ekini eklemelerini isteyiniz. Ünlü ile biten fiillere gelen yeterlilik ekinden
önce “y” sesinin geldiğini belirtiniz.
78
Sen, benim gibi araba kullanamazsın.

Biz akşama kadar buradan çıkamayız.
Ben gürültülü yerlerde asla çalışamam
Çok işim vardı bu yüzden sinemadaki filme gidemedim.
Yarın annem İstanbul’a geliyor, bu sebeple seninle yemeğe
gelemeyeceğim.
Senin kadar güzel futbol oynayamıyorum
Arkadaşım eğitim için yurt dışına gitmek istedi fakat ailesinden
izin alamamış.
5. Öğrencilerden boşlukları örneklerdeki doldurmalarını
isteyiniz.
1. Ayşe çok çalıştı ama sınavı geçemedi. 
2. Ben bisiklete binemem. 
3. Geç saatte dışarı çıkamam, çünkü annem izin vermez. 
4. Topluluk önünde konuşamıyorum. 
“Fiil + mA + y + Abil + ir + kişi eki” Bu formun ihtimal anlamlı
olumsuz yapılarda kullanıldığını söyleyiniz. Sadece geniş zaman eki ile
kullanıldığını belirtiniz.
Not: “Fiil + (y)A+ mA + y + Abil + ir + kişi eki” Bu formun
da cümleye ihtimal anlamı katmasının yanında isteyip de yapamama
anlamını da kattığını söyleyiniz.
Ahmet bugün derse gelmeyebilir.
Ahmet bugün derse gelemeyebilir.
Oğlum, evdeki yemeği yemeyebilir.
Oğlum evdeki yemeği yiyemeyebilir.
Yarınki toplantıya katılmayabilirim.
Yarınki toplantıya katılamayabilirim.
6. Öğrencilerden boşlukları örneklerdeki doldurmalarını isteyiniz.

1. Akşamki toplantıya katıl(a)mayabilirim. Beni beklemeyin.
2. Ali az önce tost yedi, şimdi yemek yemeyebilir. 
3. Ayşe sana çok kızgın, seni affetmeyebilir. 
4. Hava çok sisli. Uçak zamanında kalk(a)mayabilir.
7. Öğrencilerden boşlukları yeterlilik fili kullanarak doldurmalarını isteyiniz.

1. Geç kaldım toplantıya sadece taksiyle yetişebilirim. 
2. Bana biraz borç verebilir misin?
3. Ali iğneden çok korkuyor, kan tahlili için hastaneye gitmeyebilir. 
4. Şu gazeteyi bana verebilir misin?
5. İşlerinizi ne zaman bitirebileceksiniz? Sizi o zaman arayayım. 
6. Salondaki öğrenciler yabancı, sözlerinizi anla(ya)mayabilirler. 
7. Bu hafta sonu dışarı çıkamayacağım, pazartesi çok önemli bir sınavım var.
8. Diziyi izleyemem ama maçı izleyebilirim.
79
8. Öğrencilerden cümleleri eşleştirmeleriniz isteyiniz.

1.ç 2.d 3.g 4.e 5.f 6.a 7.b 8.c
DİNLEME
Öğrencilere iş ararken hangi yolları kullandıklarını sorunuz. Bun-
lardan hangisinin daha hızlı olduğu hakkında konuşunuz.
Ayla: Alo, iyi günler! 
Murat Bey: İyi günler! 
Ayla: Ben Ayla. Gazeteye ilan vermişsiniz. Onun için arıyorum.
Murat Bey: Evet, Ayla Hanım ne iş yapıyorsunuz? 
Ayla: 21 yaşındayım ve öğrenciyim.
Murat Bey: Öyle mi? Çok güzel!
Ayla: Konservatuarda okuyorum. Halk oyunları oynamayı seviyorum. 
Murat Bey: Yaaa! Çok iyi! Şarkı da söyleyebiliyor musunuz?
Ayla: Şarkı söyleyemiyorum ama hem çok iyi ud çalabiliyorum hem
de dansla ilgileniyorum. 
Murat Bey: Çok güzel! Yüzebiliyor musunuz?
Ayla: Evet, yüzebiliyorum. Aynı zamanda voleybol da oynayabiliyo-
rum.
Murat Bey: Voleybol mu? Güzeeel! Peki, Almanca konuşabiliyor
musunuz?
Ayla: Almanca mı? Hayır, yabancı dil bilmiyorum.
Murat Bey: Köpekleri sever misiniz? Bir köpeğe bakabilir misiniz? 
Ayla: Aaa, evet! Köpeklere bayılırım.
Murat Bey: Peki çocuk da bakabilir misiniz?
Ayla: Hayır, Hayır! Bu mümkün değil!
Murat Bey: Ama ben bu ilanı çocuk bakıcılığı için vermiştim.
Ayla: Çocuk bakıcılığı mı? Siz reklam şirketi değil misiniz?
Murat Bey: Reklam şirket mi? Hayır! Yanlış numarayı aradınız, galiba!
9. Öğrencilerden metni dinleyerek hangi iş ilanı hakkında konuştuklarını işaretlemelerini isteyiniz.
Üçüncü iş ilanı hakkında konuşuyorlar.
10.Öğrencilerden metni dinlerken Ayla’nın neler yapabildiğini işaretlemelerini isteyiniz.
1. Dans edebilir.  (x)
2. Yüzebilir.  (x)
KONUŞMA
3. Şarkı söyleyebilir.  ( ) 12. Öğrencilerden birbirlerine aşağıdaki gibi sorular sorma-
4. Halk oyunları oynayabilir. (x) larını isteyiniz.
5. Almanca konuşabilir.  ( ) Siz de bir enstrüman çalabilir misiniz?
6. Hayvan bakabilir.  (x) Masa tenisi oynayabilir misiniz?
7. Çocuk bakabilir. ( ) Türk kahvesi pişirebilir misiniz?
Üzerinde yirmi tane yeteneğin yazılı olduğu öğrenci sayısı kadar
YAZMA kart hazırlayınız. Kartları dağıtıp öğrencilerin ayağa kalkarak birbirleri-
ne sorular sormalarını ve bu yeteneğe sahip kişileri bulduğunda o
11. Öğrencileri ikişerli gruplara ayırınız ve bir iş görüşmesi yeteneğin altına öğrencinin adını yazmalarını isteyiniz. İlk on kişiyi
diyaloğu yazmalarını isteyiniz. Yazmayı bitiren öğrencilerin yazıla- bulan kazanır.
rını kontrol ediniz.
Tüm öğrenciler yazmayı bitirdikten sonra öğrencilerden bu ÖDEV
diyaloğu canlandırmalarını isteyiniz.
1. Öğrencilerden, arkadaşlarının yetenekleri hakkında bir yazı
yazmalarını isteyiniz. / 2. Çalışma Kitabı 6A Bölümü
80

Tahtaya “Araba kullanabilir misin?”, “Tenis oynayabilir mi-
sin?”, “Gitar çalabilir misin?” gibi sorular yazınız. Öğrenciler-
den bu soruları cevaplamalarını isteyip bir önceki dersi kısaca
tekrar ediniz.
Tahtaya yeterlilik anlamı olmayan cümleler yazınız ve

öğrencilere bu cümlelerin yeterlilik anlamı taşıyıp taşımadığını
sorunuz. Daha sonra bu cümleleri açıklayınız. Öğrencilere ye-
terlilik fiilinin sadece fiziksel veya zihinsel yeterliliği anlatmak
için değil farklı durumlarda da kullanıldığını söyleyiniz.
1. Öğrencileri ikili gruplara ayırarak yeterlilik fiilliyle

biten cümlelerin hangi fonksiyonda kullanıldıklarını bul-
malarını isteyiniz. Daha sonra her soru için bütün gruplara
söz hakkı vererek soruları cevaplayınız.
Anneciğim, bu akşam dışarı çıkabilir miyim? İzin
Tekrar anlatabilir misiniz? Rica
Taksim’de sinemaya gidebilirsiniz. Tavsiye
Benim için markete gidebilir misin? Rica
Bugün hava kapalı. Yağmur yağabilir. Tahmin
OKUMA
Okuma metnine geçmeden önce öğrencilere daha önce bir otele rezervasyon yaptırıp yaptırmadıklarını sorunuz.
Önceden otel rezervasyonu yaptıran öğrencilere rezervasyon sonrasında herhangi bir sorun yaşayıp yaşamadıklarını sorunuz.
Son olarak otel seçerken nelere dikkat edilmesi gerektiğini öğrencilerle konuşunuz.
Metni okumaları için öğrencilere zaman veriniz. Sonra iki öğrenci seçerek metni okutunuz. Ardından metni kendiniz
okuyarak anlaşılmayan kelime ve cümleleri açıklayınız.
Okumadan sonra öğrencilerin metnin anahtar kelimelerini kavramaları için eşleştirme, doğru yanlış veya boşluk doldur-
ma yöntemiyle hazırlanmış alıştırma kâğıtları veriniz.
81
2. Öğrencilere rica ve tahmin kelimelerinin ne anlama

geldiğini hatırlattıktan sonra onlardan cümlelerin bu iki
fonksiyondan hangisine sahip olduklarını sorunuz.
1. İzin
2. İzin
3. Rica
4. Rica
5. Rica
6. Rica
DİL BİLGİSİ
Yeterlilik Fiili Fonksiyonları

İzin-Rica
İzin ve rica arasındaki ayrımı öğrencilere öğretiniz.
İzin: Ben istiyorum, ben yapıyorum. “Pencereyi açabilir
miyim?” Ben istiyorum ve pencereyi ben açıyorum.
Rica: Ben istiyorum, sen yapıyorsun. “Pencereyi açabilir
misin?” Ben istiyorum ama pencereyi sen açıyorsun.
Rica ve izin cümlelerinde yeterlilik fiilinin soru şeklinin
kullanıldığını, rica ederken ikinci tekil ve çoğul kişiyle, izin
isterken birinci tekil ve çoğul kişiyle çekimlendiğini anlatınız.
İhtimal-Tahmin
Bir durumun nasıl gerçekleşeceğini kesin olarak bilmesek bile tecrübelerimizden veya hislerimizden yola çıkarak bu durum
hakkında yorum yaparken yeterlilik fiilinin kullanıldığını örneklerle anlatınız.
“Hava iyice soğudu, yarın kar yağabilir.”, “ Çok fazla soğuk su içtin, hasta olabilirsin.”
Tavsiye
Yol göstermek için kendi fikirlerimizi söylerken yeterlilik fiilinin kullanıldığını öğrencilere anlatınız.
“Okul uzak değil, sabahları okula yürüyerek gidebilirsin.”, “Kebabın yanında şalgam suyu içebilirsin.”
3. Öğrencilerden cümlelerin hangi fonksiyonda kullanıldıklarını işaretlemelerini isteyiniz.

1. İzin 2. Rica 3. İhtimal
4. İzin 5. İzin 6. İhtimal
7. İzin 8. İhtimal 9. Rica
10. İzin 11. İhtimal
82
4. Öğrencilerden cümlelerdeki boşlukları uygun fiiller-

le (yeterlilik fiili kullanarak) doldurmalarını isteyiniz.
1. Üzgünüm fakat buraya arabanızı park edemezsiniz.
2. Mağazaya köpekle giremezsiniz.
3. Bazı ülkelerde 21 yaşından küçük gençler alkollü içki
içemezler.
4. Türkiye’de insanlar 18 yaşından sonra ehliyet alabilir-
ler.
5. Boğaz’dan otobüsle veya vapurla geçebilirsiniz.
6. Uçuş süresince sigara içemezsiniz.
7. Türk vatandaşları Avrupa ülkelerinde pasaportsuz
seyahat edemezler.
8. Türkiye’de 18 yaşından önce evlenemezsiniz.
9. Taksiler şehir merkezindeki metrobüs ve tramvay
yolunu kullanamazlar.
10. Siyasetçiler ve ünlü sanatçılar rahatça sokakta dola-
şamazlar.
DİNLEME
Dinlemeye geçmeden önce öğrencilere Türkiye’ye ilk kez

geldiklerinde veya yabancı bir ülkeye ilk kez gittiklerinde hava-
alanında neler yaşadıklarını sorunuz.
İlk Yolculuk
Alex: İspanya uçağının bagajları nerede? Bagajlarımı nereden alabilirim?
Görevli: Doğru gidin ve sağa dönün, lütfen.
Alex: Affedersiniz, size bir şey sorabilir miyim? Şehir merkezine otobüs var mı?
Görevli: Evet, havaalanından şehir merkezine otobüsler var. Saat başı kalkıyor.
Alex: Otobüse şimdi binebilir miyim?
Görevli: Elbette ama acele etmelisiniz, otobüs her an kalkabilir. Hemen çıkışa gidin.
Alex: Fakat bende Türk parası yok. Nerede döviz bozdurabilirim? Otobüse yetişemeyeceğim galiba!
Görevli: Evet, biraz zor. Çıkışın yanında iki banka var. Orada bozdurabilirsiniz. Taksiyle de gidebilirsiniz.
Alex: Bankalar saat kaça kadar açık?
Görevli: Havaalanında her zaman açıktır. Her zaman para bozdurabilirsiniz.
Alex: Çok teşekkür ederim. İyi günler!
Görevli: İyi günler, efendim! Alex, bankaya gidiyor ve parasını bozduruyor. Daha sonra yine görevlinin yanına gidiyor.
Alex: Affedersiniz, memur bey, size tekrar bir şey sorabilir miyim? Marmara Oteli’ne taksi kaç liraya gidiyor?
Görevli : Tabii, sorabilirsiniz. Ben de bilmiyorum ama 25 ile 30 TL olabilir. Taksilerde taksimetre vardır. Fiyatı kontrol ede-
bilirsiniz.
Alex: Şehir merkezi havaalanından uzak mı?
Görevli: Taksi ile yarım saat otobüs ile bir saat sürer.
Alex: Peki, bana, bavullarımı taşımak için birini çağırabilir misiniz?
Görevli: Tabii! Ahmet! Beyefendinin bagajlarını al, taksiye taşı. Alex taksiye biniyor.
Alex: İyi akşamlar şoför bey, beni Marmara Oteli’ne götürür müsünüz?
Şoför: Elbette beyefendi, E-5’te kaza var. Trafik çok sıkışık. TEM yolu biraz daha rahat olabilir.
Alex: Benim acelem var. Arkadaşlar beni bekliyorlar.
Şoför: Peki, o zaman TEM’den gidiyoruz.
83
DİNLEME
5. Öğrencilerden sorulara dinleme metnine göre ce-

vap vermelerini isteyiniz.
1. Çünkü Alex’te Türk parası yok.
2. Çünkü taksi daha hızlı gidiyor.
3. Havaalanında bankalar 24 saat açık.
4. Çünkü E-5 yolunda trafik var.
5. Çünkü arkadaşları Alex’i bekliyor.
6. Öğrencilerden cümlelere doğru ise “D”, yanlış ise

1. Y
2. Y
3. Y
4. D
5. D
6. Y
7. Y
YAZMA
7. Öğrencileri üçerli-dörderli gruplara ayırarak onlardan yazma bölümünde verilen iki konudan birini seçmelerini, bu
konular hakkında tavsiye cümleleri yazmalarını isteyiniz. Yazma bittikten sonra her grubu tahtaya kaldırınız ve yazdıkları
metni okumalarını isteyiniz.
Yazıyı renkli karton kâğıtlara yazdırıp bu kartonları sınıfa asabilirsiniz.
KONUŞMA
8. Öğrencileri üçerli-dörderli gruplara ayırınız. Konulardan birini seçerek kendi aralarında konuşmalarını isteyiniz. 10
dakika sonra her öğrenciye söz hakkı vererek onlardan seçtikleri konu hakkında konuşmalarını isteyiniz.
ÖDEV
1. Öğrencilerden ülkelerine gelen turistler için tavsiyeler yazmalarını isteyiniz.

84
Öğrencileri selamladıktan sonra ödevleri kontrol ediniz. Öğrencilere “Hafta sonu yağmur yağabilir mi? Sizce pikniğe gide-
bilir miyim?” gibi sorular sorarak bir önceki dersi kısaca tekrar ediniz.
Öğrencilere Türkiye’de nereleri gezdiklerini sorunuz. Gezdikleri yerlerde neler yaptıklarını, neler yediklerini öğreniniz. Öğ-
rencilerin diğer öğrencilere gezilecek yerler hakkında tavsiyelerde bulunmalarını isteyiniz.
1. Öğrencilerden görseller ile cümleleri eşleştirmelerini isteyiniz.
Galata’ ya gidip Galata Kulesi’ni gezelim. (3) Boğaz’a gidip Rumelihisarı’nı gezelim. (5) Ortaköy’e gidip kumpir yiyelim. (1)
Üsküdar’a gidip Kız Kulesi’ne çıkalım. (4) Sultanahmet’e gidip Sultanahmet Camisi’ni ziyaret edelim. (2)
OKUMA
Öğrencilere metinde bahsedilen yerlerden görseller gösteriniz. Metinde geçen her bir yeri başka bir öğrencinin oku-
masını isteyiniz. Öğrencilere bilmedikleri kelimelerin altını çizdiriniz ve onlardan anlamlarını sözlükten bulmalarını isteyiniz.
85
2. Öğrencilerden cümlelere doğruysa “D”, yanlışsa

Vapurda neler yapabiliriz?
Akşamüstü gün batımını seyredebiliriz. (D)
Film seyredebiliriz. (Y)
Boğaz gezisi yapabiliriz. (D)
Taksim’de neler yapabiliriz?
Taksim’de kitapçılara, müzik mağazalarına, vitrinlere bakabili-
riz. (D)
Ara sokaklardaki tarihî yapıları görebiliriz. (D)
Taksim’de faytona binebiliriz. (Y)
Kapalıçarşı’da neler yapabiliriz?
Yağmurlu ve soğuk bir günde Kapalıçarşı’ya sığınabiliriz. (D)
Çocuklar oyun parkında oynayabilir. (Y)
Sokaklarını, bedestenlerini ve hanlarını keşfedebiliriz. (D)
Öğrencileri ikişerli gruplara ayırınız. Kendi ülkelerinden bir
şehir seçmelerini ve arkadaşına o şehirde neler yapılabileceği-
ni anlatmalarını isteyiniz.
DİL BİLGİSİ
Dil bilgisi anlatımına geçmeden önce öğrencilere zarf-fiillerin fiillere getirilen bazı eklerle oluşturulduğunu ve fiilleri
zarfa dönüştürdüğünü anlatınız. Zarf-fiillerden önce ve sonra herhangi bir noktalama işaretinin gelmediğini özellikle
belirtiniz.
Fiil+ -(y)Ip
Öğrencilere “Her sabah okula gelirim ve kahve içerim.” deyiniz ve tahtaya bu cümleyi yazınız. İki eylemi arka arkaya yap-
tığınızı belirtiniz. “ve” bağlacının üstünü çizerek cümleyi tekrar yazınız. “Her sabah okula gelip kahve içerim.” yazınız. “-(y)Ip”
zarf fiil ekinin iki eylemin arka arkaya yapıldığını göstermek için kullanıldığını, “ve” bağlacı yerine geçebildiğini söyleyiniz. Bu
zarf fiil ekini alan fiillerin zaman veya kişi eki almadığını belirtiniz. Örnekleri çoğaltınız.
1. Merak etme, geç kalmam! Çabucak gidip gelirim.
2. Annesi yere düşen çocuğu elinden tutup kaldırdı.
3. Çok konuşup herkesi rahatsız etme.
4. Dün akşam o kadar yorgundum ki hemen eve gidip uyudum.
5. Sen burada bekle. Ben jeton alıp geleyim.
4. Öğrencilerden verilen cümleleri “-(y)Ip” zarf fiiliyle birleştirmelerini isteyiniz.
1. Biz kahvelerimizi bitirip kafeden ayrıldık.
2. Ankara’ya gidip genel müdürle görüşecek.
3. Aslı, vezneden parayı alıp saymaya başladı.
4. Mert şirkete telefon edip müdürle konuşmak istedi.
5. Gözlüğünü çıkarıp masanın üzerine koydu.
86
Fiil+-mAdAn
Tahtaya “Bu sabah kahvaltı etmedim. Okula geldim.” yazınız.
Birinci cümledeki eylemi yapmadığınızı ikinci cümledeki eylemi
yaptığınızı söyleyiniz ve “Bu sabah kahvaltı etmeden okula gel-
dim.” yazınız. “-mAdAn” zarf fiil ekinin ilk eylemin yapılmadığını,
ikinci eylemin yapıldığını anlatmak için kullanıldığını söyleyiniz. Bu
zarf fiil ekini alan fiillerin zaman veya kişi eki almadığını belirtiniz.
“-mAdAn” zarf fiil ekinin kullanıldığı cümlelerde fiilin olumsuz
olması durumunda anlamın değişeceğini söyleyiniz. Öğrencilere bu
örnek cümleyi veriniz ve açıklayınız. “Kahvaltı etmeden okula git-
mem.” -> Mutlaka kahvaltımı ederim sonra okula giderim. Olumlu
ve olumsuz fiillerle örnekleri çoğaltınız.
“-mAdAn” zarf fiil eki ile “-mA + yIp” zarf fiil ekinin aşağıdaki
üç durum hariç birbirinin yerine kullanılabileceğini söyleyiniz.
1. “-mAdAn” zarf fiilinin yüklemi olumsuzluk eki almış cümle-
lerde kullanımında:
Çay içmeden derse girmem. / Çay içmeyip derse girmem.
2. Tercih söz konusu olduğunda:
Sinemaya gitmeyip tiyatroya gittim. (Sinema ve tiyatro arasın-
da, tiyatroyu tercih ettim.)
Sinemaya gitmeden tiyatroya gittim. (Önce tiyatroya gittim
sonra sinemaya gittim.)
5. Öğrencilerden boşlukları uygun şekilde doldurmalarını
isteyiniz.
1. Bütün gece hiç uyumadan televizyon izlediler.
2. Bana uğramadan İstanbul’dan ayrılmışlar.
3. O kadar yorgundum ki müdürle görüşmeden oradan
ayrıldım.
4. Derslerini bitirmeden arkadaşına gidemezsin.
6. Öğrencilerden verilen cümleleri “-mAdAn” zarf fiiliyle birleştirmelerini isteyiniz.
1. Kimseye bir şey söylemeden toplantıdan çıktı.
2. Kitaba bakmadan alıştırmaları yapın.
3. Ödevlerinizi yapmadan dışarı çıkmayın.
4. Düşünmeden konuşmayın.
5. Şemsiyeni almadan dışarıya çıkma.
DİNLEME
Öğrencilere “ayaküstü yemek” tanımını sorunuz. Cevapları değerlendirerek açıklayınız. Öğrencilerden ayaküstü yemeklerin özelliklerini
söylemelerini isteyiniz. Türkiye’deki ayaküstü yemeklerin neler olduğunu ve bu yemekleri sevip sevmediklerini sorunuz.
Ayaküstü Yemekler
Ülkemizde geleneksel ayaküstü hazır yiyecek kültürü çok eski yıllardan beri vardır. Çalışan insanların saatlerce yemek yiyecek zamanı
yoktur. Bu nedenle büyük kentlerimizde özellikle İstanbul’da, sokakta ayaküstü yemek yemek yaşamın bir parçasıdır. Sokaktaki insanlar açlıkla-
rını yatıştırmak için günün herhangi bir saatinde, kısa zamanda, ayaküstü bir şeyler yiyip işine gider. Bunların hepsi taze ve günlüktür. İstanbul
sokaklarında simit, köfte, lahmacun, kumpir, sandviç, poğaça, tost ve benzerlerini bol miktarda bulabilirsiniz. Simit, kentlerde en yaygın,
geleneksel, ekonomik bir yiyecektir. Susamlı halka şeklinde bir ekmek çeşididir. Lezzetli tost ve sandviçleri, genellikle otobüs durakları yakı-
nındaki küçük büfelerde bulabilirsiniz. Tostun içinde peynir, sucuk, salam vardır. Ayrıca bu büfelerde salamlı sandviçler de yaparlar. Gözleme
ve dürümde de ince bir ekmeğin (yufka) arasına et, peynir ve sebze koyarlar. Lahmacun, Güneydoğu Anadolu’da yaygın bir yiyecek türüdür.
Büyük kentlerimizde çok popülerdir. Ayranla birlikte tüketilir. Geleneksel bir başka ayaküstü yiyecek türü kumpirde, közlenmiş iri patatesin
içinde peynir, salam, Amerikan salatası, zeytin gibi çeşitli yiyecekler vardır. Pideyi ince ekmek hamuru ile yaparlar ve üzerine kıyma, kuşbaşı et
(küçük et parçaları) yumurta, kaşar peyniri, sucuk koyarlar. Ayrıca, ayaküstü yiyeceklerin arasında balık, midye ve köfte vardır. Ekmeğin arasına
köfte veya balık, midye koyarlar. Bu yemeğe “Ekmek arası balık”, “Ekmek arası köfte” derler. Seyyar satıcılar bunları kent sokaklarında satarlar.
Seyyar satıcılardan ayrıca midye dolma da satın alabilirsiniz, midye dolmada, midyenin içine özel soslu bir pilav konur.
7. Öğrencilerden görsellerdeki yiyeceklerin isimlerini söylemelerini isteyiniz.
tost/kumpir/gözleme/köfte ekmek/lahmacun
8. Öğrencilere metni dinletiniz ve onlardan metinde geçen yiyecekleri işaretlemelerini isteyiniz.
simit/sandviç/lahmacun/balık/midye dolma/dürüm
Öğrencilere, verilen yiyeceklerin görsellerini gösteriniz ve bu yiyeceklerin ünlü oldukları yerleri söyleyiniz.
9. Öğrencilerden metne göre cümlelere doğruysa (D), yanlışsa (Y) yazmalarını isteyiniz.
1.(D) 2.(D) 3.(Y) 4.(D) 5.(Y) 6. (Y) 7. (D) 8. (D) 9. (Y) 10. (D)
87
YAZMA
Öğrencilere daha önce yabancı bir şehre gidip gitmediklerini sorunuz. Gidenler varsa onlardan gittikleri yerlerde yaşadık-
ları problemleri anlatmalarını isteyiniz.
10. Öğrencileri ikişerli gruplara ayırınız. Öğrencilerden yabancı şehirde başlarına gelebileceklere karşı
birbirlerini uyardıkları bir diyalog yazmalarını isteyiniz.
KONUŞMA
Öğrencilerden yazdıkları diyalogları arkadaşlarıyla beraber canlandırmalarını isteyiniz.

11. Öğrencilere kendi ülkelerinde ayaküstü yemek kültürünün olup olmadığını sorunuz. Öğrencileri dörderli grupla-
ra ayırarak birbirlerine kendi ülkelerinde bulabilecekleri ayaküstü yemekleri anlatmalarını isteyiniz.
88
Öğrencilere her ülkenin kendine özgü dansları olduğunu

ve buna “halk oyunları” adını verdiğimizi söyleyiniz. Metni
öğrencilere okutunuz. Uygun donanımın olması durumunda
metindeki halk oyunlarını izletebilirsiniz.
Öğrencilere kendi ülkelerindeki halk oyunlarını so-

runuz. Uygun donanımın olması durumunda öğrencilere bu
dansları izletebilirsiniz.
NELER ÖĞRENDİK?
1.
1. c 2. ç 3. a 4. b 5. c
2.
1. Çocuklar hiç kımıldamadan filmi seyrettiler.
2. Murat, şişedeki meyve suyunu bardağa koymadan içti.
3. Annem ocağı söndürüp evden çıkmış.
4. Oğlum kapıyı kilitlemeden evden gitmiş.
3.
İlk defa bu sabah saatim çalmadan uyandım. Hemen kahvaltı
etmeden evden çıkıp otobüs durağına gittim. Çok fazla bek-
lemeden otobüse bindim. Yarım saat sonra ofisteydim. Ofiste
sadece müdürün sekreteri Semra vardı. Çok şanslıydım.
Müdür Bey henüz gelmemiş. Eşini ve çocuklarını havaalanına
bırakıp gelecekmiş. Dün iş arkadaşım Ayşe hastaydı, işe gele-
medi. Onun işleri de bana kaldı. Bugün, dünkü yarım işlerimin
bir kısmını Müdür Bey gelmeden bitireyim. Dün akşam saat
09.30’da bazı işleri yarım bırakıp eve gittim. Evde hiç kimse
yoktu. Annemler beni beklemeden dayımlara gitmişler. Bana
da not bırakmışlar: “Yemek, hazır! Buzdolabından çıkar! Üşen-
me, sakın yemeği ısıtmadan yeme. Sonra sen de dayınlara
gel.” O kadar yorgundum ki dayımlara gidemedim. Yemek-
ten sonra televizyonun karşısına geçtim. Dün akşam benim
çok sevdiğim dizi “Yalan Dünya” vardı. Onu seyrettim. Fakat
dizinin sonunu göremeden uyumuşum. Annemler gelmiş,
beni koltuktan kaldırıp yatağıma götürmüşler ama ben hiçbir
şey hatırlamıyorum. Ölü gibi uyumuşum ama iyice de dinlen-
mişim. Onun için bu sabah saatim çalmadan uyandım.
89
90

Ögretmen Kitabi - A2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ögretmen Kitabi - A2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Y A B A N C I L A R İ Ç İ N T Ü R K Ç E Ö Ğ R E T M E N K İ T A B I ÜNİTE 1/A

Kültür Sanat Basımevi

DERSE GİRİŞ VE HAZIRLIK ÇALIŞMASI

Öğrencileri selamlayınız. Dersten önce ne yediklerini,

bu yemeği sevip sevmediklerini ve kendi ülkelerinde genelde

hangi yemekleri yediklerini sorunuz.

1. Öğrencilere Türk yemeklerini sevip sevmediklerini

2. Öğrencilere hangi Türk yemeklerini bildiklerini

sorunuz ve uygun donanımın olması durumda öğrencilerin

söyledikleri yemeklerin görsellerini projeksiyonla tahtaya

3. Öğrencilere görseller ile fiilleri eşleştirmelerini

4. Öğrencilerden boşlukları uygun ifadelerle doldurmalarını isteyiniz.

Bir fincan kahve

Bir litre ayran

Bir dilim ekmek

Bir demet maydanoz

Bir avuç fındık

Bir kâse çorba

Bir kilogram armut

Bir bardak meyve suyu

Bir kaşık salça

Öğrencilere önce şiş kebap fotoğrafları gösteriniz ve bu

6. Kebabı maydanoz ile süslüyoruz.

7-8. Öğrencilere daha önce kebap yiyip yemediklerini

Öğrencilere “Yazı yaz!”, “Beni dinle!”, “Bana bak!”, “Ar-

kadaşınla konuşma!” gibi emir cümleleri yöneltiniz. Öğrencile-

re bu şekilde bu formun öncelikle ikinci tekil kişiye göre olumlu

ve olumsuz çekimini gösteriniz.

ve olumsuz çekimini gösteriniz.

Ahmet Bey, lütfen dosyaları odama getiriniz! (Resmi ifade)

Sarı çizgiyi geçmeyiniz! (İstasyonda uyarı)

Lütfen burada sigara içmeyiniz! (Uyarı)

Üçüncü çoğul kişide yine dolaylı bir emir olduğundan bahsediniz.

Emir kipiyle tavsiye cümleleri kurulabileceğini örneklerle anlatınız.

Yemekten önce ve sonra ellerinizi yıkayınız.

Sağlığınız için spor yapın.

kipinde ikinci tekil kişinin soru formunun olmadığını söyleyiniz.

9. Öğrencilerden alıştırmayı örneklerdeki gibi doldur-

1. Siz bu odayı hemen temizleyin .

2. Sekreter dosyayı bugün göndersin mi?

3. Sen derse geç kalma .

4. Arkadaşlarınızla kavga etmeyin .

5. Lütfen tuvaletleri temiz kullanınız .

6. Partiye mutlaka Ayşe de gelsin.

7. Annenize yalan söylemeyin .

8. Yağmur yağıyor. O dışarı şemsiyesiz çıkmasın.

9. Bilgisayarda oyun oynamayın, ödevlerinizi yapın .

10. Çok yorgunlar. Bu kafede biraz dinlensinler mi?

10. Öğrencilerden kutudaki fiilleri kullanarak cümleleri

1. Bol bol spor yapın.

2. Altı ayda bir doktora gidin.

3. Ailenize ve dostlarınıza zaman ayırın.

4. Haftada bir kez balık yiyin.

5. Akrabalarınızı ziyaret edin.

6. Dengeli beslenin, bol bol su için.

7. Her gün en az altı saat uyuyun.

(Cümleler örnek olarak verilmiştir. Farklı cevapları değerlendiriniz.)

Yemekten önce ve sonra ellerinizi yıkayınız.

Sağlıksız yiyecekler tüketmeyiniz.

Kemik gelişiminiz için süt içiniz.

12. Öğrencilerden verilen durumlara uygun ifadeyi yazmalarını isteyiniz.

13. Öğrencilerden metni dinlemelerini ve boşlukları met-

14. Öğrencilerden ilk yemek yapma tecrübelerini yazmalarını isteyiniz.

1. Siz bu odayı hemen temizleyin . 

3. Sen derse geç kalma . 

4. Arkadaşlarınızla kavga etmeyin . 

5. Lütfen tuvaletleri temiz kullanınız . 

7. Annenize yalan söylemeyin . 

9. Bilgisayarda oyun oynamayın, ödevlerinizi yapın . 

1. Bol bol spor yapın. 

2. Altı ayda bir doktora gidin. 

3. Ailenize ve dostlarınıza zaman ayırın. 

4. Haftada bir kez balık yiyin. 

5. Akrabalarınızı ziyaret edin. 