BAB 5

SISTEM PENGHANTARAN
GELOMBANG MIKRO

1. PENGENALAN
Takrifan Gelombang Mikro :- Ialah gelombang elektromagnetik yang
mempunyai frekuensi terlalu tinggi dan
jarak gelombang @ panjang gelombang
yang terlalu pendek.
Julat frekuensi : 0.3 GHz 300 GHz
Jalur frekuensi : UHF, SHF dan EHF
Jarak gelombang : 1mm 1m

JALUR FREKUENSI

REPEATER
STATION
TERMINAL
STATION A

A
TO/FROM
CUSTOMER

CENTRAL
OFFEICER
(EXCHANGE)

TERMINAL
STATION B

B
REPEATER
STATION

CENTRAL
OFFEICER
(EXCHANGE)

Digital Microwave Communications

TO/FROM
CUSTOMER

2. Kelebihan Gelombang Mikro

berbanding dengan Gelombang Radio
1. Nilai Frekuensi yang tinggi

Mempunyai lebar jalur (BW) yang besar,

maka banyak maklumat dapat dihantar
pada satu-satu masa.
2. Panjang gelombang yang kecil
Antena yang kecil dapat menghasilkan
gandaan yang tinggi
Pemusatan tenaga pada kawasan yang
kecil

Samb..
3. Frekuensi yang tinggi membolehkan
antenna bersaiz kecil digunakan.
4. Proses perambatan yang lebih baik.
5. Berkebolehan menerima penyiaran
dengan baik.

3. Kegunaan Gelombang Mikro

Communication :- UHF TV,
Satellite communication,
Mobile radio
Radar :- Airport traffic control
Tracking
Velocity measuring
Microwave heating :- Industrial Heating
Home microwave ovens
** Gelombang mikro dalam mikrowave oven menggunakan
freq. yg sama dgn isyarat yg digunakan dlm penyiaran
radio & TV.

Samb
Industrial, scientific, medical :Linear accelerator
Plasma contaiment,
Radio astronomy
Test equipment.

4. Microwave propagation
(perambatan gelombang mikro)
Perambatan gelombang mikro ialah cara
tenaga RF dapat bergerak melalui pandu
gelombang (waveguide).
Terdapat 2 jenis mod perambatan iaitu :i. Transverse Electric (TE)
ii. Transverse Magnetic (TM)

Dominant Propagation Mode ialah

Tranverse Electric Mode (TEM) yg
merambat dalam pandu gelombang
(waveguide).
Perambatan gelombang dalam waveguide
adalah berbentuk zig-zag.
Melalui perambatan dlm bentuk zig-zag
ini, medan elektrik max. berada ditengah
pandu gelombang dan sifar pada
permukaan dinding waveguide.

Angle
Angle of
of Reflection
Reflection
Angle
Angle of
of incidence
incidence

Figure 5.2 Electromagnetic wave propagation in a

rectangular waveguide

5. Microwave transmission
Kaedah komunikasi gelombang mikro
terbahagi kepada 2 bentuk iaitu :i. Terrestrial (ground) links
ii. Satellite links
Kedua-dua
bentuk
komunikasi
ini
menggunakan frekuensi dan teknologi
yang
sama
disamping
mempunyai
perbezaan yang sedikit sahaja.

i. Terrestrial Microwave
Menghantar data menggunakan gelombang
elektromagnetik melalui ruang udara dan
semua sistemnya terletak di bumi.
Terrestrial
microwave
menggunakan
frekuensi yang rendah didalam (GHz range)
dan frekuensi yang biasa digunakan ialah 46GHz dan
21-23GHz. Oleh sebab itu,
komunikasi dihadkan didalam kawasan bumi
sahaja.

Menggunakan antenna parabolic untuk

hantar dan terima gelombang (antenna
bergaris pusat 10 kaki). Tidak memerlukan
satelit.
Arah
antenna
ditetapkan
semasa
pemasangan sistem
Sesuatu antenna pemancar memfokuskan
pancaran yang halus utk penghantaran
dalam bentuk line of sight dalam jarak
50km antara setiap stesen.

Figure 1: A Microwave station is an earth-based reflective dish that

contains the antenna and other equipment necessary for microwave
communications (Shelly, Cashman, & Vermaat, 2002, p. 9.38).

Kelemahan terrestrial microwave :

Gangguan asap tebal dan hujan lebat
Tidak dapat menghantar data dgn lebih
berkesan dan laju.
Tidak boleh ada penghalang antara 2
antena parabolic.
Perlu repeater untuk penghantaran jarak
jauh (25-30 batu)
Sistem yang menggunakan terrestrial microwave
ialah : Televisyen , Telefon

ii. Satellite microwaves

Satelit diletakkan diruang angkasa pada
22,300 kaki dari bumi.
Stesen di bumi menggunakan antena
parabolic
(satellite
dish)
untuk
berkomunikasi dengan satelit.
Satelit ini memantulkan semula isyarat dlm
jalur pancaran luas @ sempit (broad @
narrow beams) bergantung kpd lokasi utk
terima isyarat.

Pemantul
pada
satelit
dipanggil
transponder.Penerima
gelombang
dipanggil stesen downlink. Penghantar
gelombang dipanggil stesen uplink.
Frekuensi
yang
digunakan
antara
pemancar (bumi ke satelit) dan frekuensi
pantulan (satelit ke bumi) adalah berbeza.

Kebaikan :
i. Data dihantar pada kawasan yang
sangat luas dan kadar penghantaran
data adalah laju.
ii. Caj perkhidmatan tidak bergantung pada
jarak.
Keburukan :
i. Gangguan pada data
ii. Ancaman keselamatan

Waveguide
Microwaves antenna

Microwave Oscilloscope

Satellite microwave

Microwave
Receiver

Waveguide
Microwave
Amplifier

Figure 5.3 Microwave System Block Diagram

6. Pandu Gelombang (waveguide)

Membenarkan gelombang mikro merambat
melaluinya.
Waveguide dibuat daripada copper,
aluminium dan brass.
Terdapat 3 jenis bentuk pandu gelombang
iaitu:Eliptical,
Circular
Rectangular.

RECTANGULAR

ELLIPTICAL

CIRCULAR

Tenaga RF akan memasuki waveguide melalui

quarter wave stub antenna.
Semasa tenaga RF berada didalam waveguide,
makan proses perambatan berlaku dlm bentuk zigzag.
Utk menghasilkan pantulan tenaga RF yang lebih
baik, maka permukaan dalaman waveguide
mestilah mempunyai kerintangan elektrikal yang
rendah. Ianya disaluti bahan seperti emas dan
perak.

5 komponen yang penting dalam pandu

gelombang :- Bends H bends, E bends & the twist
- Tees shunt, series, magic tee
- Attenuators,
- Terminators
- Directional couplers.

H bend digunakan utk

Putaran sudut 90

E bend digunakan
Utk melengkapkan
Putaran sudut 90,
samada keatas @ kebawah

Tees (Cawang T)
Tees digunakan sebagai power splitter
(pembahagian
kuasa),
power
combiners
(pencampuran kuasa) dan isolator.
Ia mengandungi keratan-keratan waveguide
yang disambung bersama.
Tees terdiri dari :i. Shunt tee used as a power combiners
ii. Series tee act as phase splitter transformer.
iii. Magic tee combine characteristic of shunt &
series. Used as a transmit receive switch.

Series tee

Magic tee

Digunakan untuk mengawal paras kuasa

keluaran oscillator atau lain-lain punca
kuasa RF sebelum digabungkan dalam
mixer, bridge atau amplifier.
Variable
attenuator
dibina
dengan
menggunakan flap yang dibuat dari
resistive material yang boleh dimasukkan
dlm waveguide.
The amount of the attenuation is controlled
by how far the flap is inserted into the
waveguide.

Terminator is a device that is connected to

the end of a transmission line in order to
provide a match load.

Directional couplers
Komponen
yang
digunakan
untuk
mengukur jumlah dan arah (forward @
reverse) tenaga RF yang mengalir.
Digunakan untuk automatic power control,
protection from high SWR, manual
measurement of the SWR along a
waveguide section.

End of 1st Session

7. Microwaves Antenna
Fungsi : Memancarkan gelombang mikro
yang dihasilkan oleh punca gelombang
mikro.
Antena mempunyai gandaan yg jelas
(apparent gain) kerana ia menumpukan
kuasa yang dipancarkan didalam jalur
pancaran sempit (narrow beam) berbanding
penghantaran pada semua arah. Lebar
pancaran akan berkurang apabila gandaan
antena tinggi.

3 ciri penting antena microwave :a) Front to back ratio

b) Side to side coupling
c) Back to back coupling
Terdapat 3 jenis antena gelombang mikro
iaitu :
a ) Antena Hon
b) Antena Slot
c) Antena Parabola (Parabolic Reflector
Antenna)

a) Antena Hon
Pandu gelombang yang mempunyai bukaan
yang lebih besar pada bahagian depan.

Gandaan antena hon bergantung kepada

bukaan pandu gelombang. Semakin besar
bukaan semakin tinggi gandaan antena.
Biasanya gandaan hon antena dihadkan
kepada 20dB disebabkan bukaan akan
menjadi besar dan panjang antena akan
bertambah
Selalunya
antena hon digunakan
bersama dengan antena parabola

b) Antena Slot
Digunakan pada frekuensi
yang amat tinggi iaitu
300GHz dan panjang
gelombang 0.5mm
Selalunya digunakan pada
pesawat berkelajuan
tinggi

c) Antena Parabola
Merupakan antena yang biasa digunakan
pada frekuensi tinggi.
Mengandungi alat penyinar utama untuk
pancarkan kuasa ke permukaan parabola
tersebut.
Gandaan antena bergantung kepada
diameter parabola.

8. Punca Tenaga Gelombang Mikro

Untuk menghasilkan gelombang mikro
Terdapat 2 jenis punca utama iaitu :
a) Jenis semikonduktor
- Diod Terowong
- Gunn Diod
- IMPATT Diod
- TRAPATT Diod
b) Jenis Tiub
- Reflex Klystron
- Klystron 2 rongga
- Tiub gelombang bergerak
- Magnetron

a) Jenis semikonduktor

Tunnel diode

Impatt diode

Trapatt diode

Gunn Diode

Gunn Diode
Gunn Diode is a very popular microwave
diode. It is also called a transferred
electron device (TED).
The Gunn Diode does not have a
junction.
Instead, it is a thin piece of N-type gallium
arsenide (GaAs) or indium phosphide
(InP) semiconductor that forms a special
resistor when voltage is applied to it.

Tunnel Diode (Diod Terowong)

Merupakan diod kerintangan negatif
(negative resistance diode).
Ia menghasilkan julat sempit (narrow
range) bagi kerintangan negatif apabila
dipincang hadapan.
Digunakan untuk menghasilkan pengayun
gelombang mikro berkuasa rendah. (Low
power microwave oscillator).

Impatt & Trapaat Diodes

Merupakan 2 jenis diod gelombang mikro
yang digunakan sebagai pengayun
(oscillators).
Kedua-dua jenis diod simpang PN ini
dibuat daripada SiGe, GaAs, InP (Indium
Phosphine).Bahan
ini
mmebenarkan
pergerakan elektron yang lebih pantas.

Direka utk beroperasi pada pincangan

hadapan yang tinggi menyebabkan
berlakunya avalanche @ breakdown.
Pada kadar yang melebihi julat sempit
(narrow range), kerintangan negatif akan
terhasil.
Diod Impaat tersedia dengan kadar kuasa
(power rating) melebihi 25W dlm unit GHz
yang rendah.

b) Jenis Tiub
- Reflex Klystron
- Klystron 2 rongga
- Tiub gelombang bergerak
- Magnetron

Gambarajah : Reflex Klystron

Reflex Klystron
Merupakan tiub vakum gelombang mikro
yang menggunakan rongga salun (cavity
resonators)
untuk
menghasilkan
pemodulatan halaju bagi alur elektron dan
menghasilkan gandaan.
Klystron terdapat dalam pelbagai saiz.

Lebih besar saiznya akan menghasilkan

gandaan yang lebih tinggi.
Frekuensi klystron ditentukan oleh saiz
rongga masukan dan keluaran.
Klystron
biasanya
digunakan
pada
frekuensi rendah seperti UHF dan pada
frekuensi tinggi seperti 100GHz.

Microwave Measurement Diagram