Lu thut ton

CHNG 1

LU THUT TON (FLOWCHART)

Cc k hiu biu din lu thut ton, cch biu din cc cu trc iu khin r
nhnh, cu trc lp v cc k thut lin quan n lu thut ton.

I.

TM TT L THUYT

I.1. Khi nim

Lu thut ton l cng c dng biu din thut ton, vic m t nhp
(input), d liu xut (output) v lung x l thng qua cc k hiu hnh hc.
I.2. Phng php duyt
Duyt t trn xung.
Duyt t tri sang phi.
I.3. Cc k hiu
STT

K HIU

DIN GII

Bt u chng trnh

Kt thc chng trnh

Lung x l

iu khin la chn

Nhp

Xut

X l, tnh ton hoc gn

Tr v gi tr (return)

im ni lin kt tip theo (S dng khi lu

vt qu trang)

Gio trnh Bi Tp K Thut Lp Trnh

Trang 3

Lu thut ton

I.4. Cc cu trc iu khin c bn

a.

Cu trc tun t
Tun t thc thi tin trnh. Mi lnh c thc thi theo mt chui t trn
xung, xong lnh ny ri chuyn xung lnh k tip.

V d: Nhp vo 3 s nguyn a, b, c v xut ra mn hnh vi gi tr ca mi

s tng ln 1.
BAT AU

a, b, c

a=a+1

b=b+1

c=c+1

a, b, c

KET THUC

Gio trnh Bi Tp K Thut Lp Trnh

Trang 4

Lu thut ton

b.

Cu trc la chn
im quyt nh cho php chn mt trong hai trng hp.
if
Ch xt trng hp ng.
Bieu thc
ieu kien

ung

V d: Nhp vo s nguyn n. Kim tra nu n > 0 tng n ln 1 n v.

Xut kt qu.
BAT AU

n>0

ung
n = n+1

KET THUC

Gio trnh Bi Tp K Thut Lp Trnh

Trang 5

Lu thut ton

ifelse
Xt trng hp ng v trng hp sai.
Sai

Bieu thc
ieu kien

ung

V d: Nhp vo s nguyn n. Kim tra nu n chn xut ra mn hnh n

chn, ngc li xut n l.

c.

Cu trc lp
Thc hin lin tc 1 lnh hay tp lnh vi s ln lp da vo iu kin.
Lp s kt thc khi iu kin c tha.

Gio trnh Bi Tp K Thut Lp Trnh

Trang 6

Lu thut ton

for / while (Kim tra iu kin trc khi lp)

ieu
kien lap

ung

Sai

V d: Nhp vo s nguyn n. Xut ra mn hnh t 1 n n.

BAT AU

i=1

i n

ung
i

Sai

i=i+1

KET THUC

Gio trnh Bi Tp K Thut Lp Trnh

Trang 7

Lu thut ton

do while (Thc hin lp trc khi kim tra iu kin)

V d: Nhp vo s nguyn dng n. Nu nhp sai yu cu nhp li.

d.

Cc v d

V d 1: Gii v bin lun phng trnh: ax+b=0.

Gio trnh Bi Tp K Thut Lp Trnh

Trang 8

Lu thut ton
BAT AU

a, b, c

Sai

a=0

ung

Sai

Nghiem
x=-b/a

b 0

Vo So
Nghiem

ung

Vo
Nghiem

KET THUC

V d 2: Tnh tng: S = 1 + 2 + 3 + L + n , vi n>0

V d 3: Tnh tng: S (n) =

1 3 5
2n + 1
+ + + ... +
2 4 6
2n + 2

Gio trnh Bi Tp K Thut Lp Trnh

, vi n>0

Trang 9

Lu thut ton
BAT AU

i=0
S=0
t=1
m=2

i <= n

Sai

ung

S = S + t/m
t=t+2
m=m+2

i = i +1

KET THUC

V d 4: Tnh tng: S (n) = 1 2 + 3 4 + L + (1) n +1 n

, vi n>0

BAT AU

i=1
S=0
dau = 1

i <= n

Sai

ung

S = S + dau*i
dau = -dau

i = i +1

KET THUC

Gio trnh Bi Tp K Thut Lp Trnh

Trang 10

Lu thut ton

II. BI TP
V lu thut ton sau
II.1. Bi tp c bn
1.

Nhp vo hai s x, y. Xut ra mn hnh tng, hiu, tch, thng ca hai s

trn.

2.

Nhp vo s nguyn n, kim tra xem n chn hay l v xut ra mn hnh.

3.

Nhp vo ba cnh a, b, c ca tam gic. Xut ra mn hnh tam gic thuc

loi tam gic g? (Thng, cn, vung, u hay vung cn).

4.

Nhp vo s nguyn n. Xut ra n mn hnh (Nu n chn th gp i gi tr).

5.

Nhp vo s nguyn n. Nu n>5 th tng n ln 2 n v v tr v gi tr n,

ngc li tr v gi tr 0.
vi n 0

6.

Tnh n!,

7.

Tnh P (n) = 1.3.5K (2n + 1) ,

8.

Tnh S (n) = 1 + 3 + 5 + L + (2 n + 1) ,

9.

Tnh S (n) = 1 2 + 3 4 + L + (1) n +1 n ,

vi n > 0

10.

Tnh S (n) = 1 + 1.2 + 1.2.3 + L + 1.2.3K n ,

vi n > 0

11.

Tnh S (n) = 12 + 2 2 + 3 2 + L + n 2 ,

12.

Tnh S (n) = 1 + + + L + ,

13.

(*) Tnh S (n) = 1 +

1
2

1
3

1
n

vi n 0
vi n 0

vi n > 0
vi n > 0

1
1
1
,
+
+L+
1+ 2 1+ 2 + 3
1+ 2 + 3 +L+ n

vi n > 0

14.

Tnh P ( x, y ) = x y .

15.

Tnh S (n) = 1 + (1 + 2) + (1 + 2 + 3) + L + (1 + 2 + 3 + L + n) ,

vi n > 0

16.

Cho s nguyn n. Tnh tr tuyt i ca n.

17.

Cho s nguyn dng n gm k ch s. Tm ch s c gi tr ln nht.

18.

m s lng c s chn ca s nguyn dng n.

19.

In ra ch s u tin ca s nguyn dng n gm k ch s.

20.

Cho 2 s nguyn dng a, b. Tm USCLN ca a v b.

21.

Cho 2 s nguyn dng a, b. Tm BSCNN ca a v b.

22.

Cho s nguyn dng x. Kim tra xem x c phi l s nguyn t khng?

23.

Cho s nguyn dng x. Kim tra x c phi l s chnh phng khng?

24.

Cho s nguyn dng x. Kim tra xem x c phi l s hon thin khng?

Gio trnh Bi Tp K Thut Lp Trnh

Trang 11

Lu thut ton

II.2. Bi tp luyn tp v nng cao

25.
26.
27.

Tnh S (n) = 1 + 2 2 + 33 + L + n n ,
Tnh
Tnh

vi n 0

1 2 3
n
+ + +L+
2 3 4
n +1 ,

vi n > 0

S ( n) = 1 +

1 1
1
+ +L+
2! 3!
n! ,

vi n > 0

S ( n) = 1 +

1+ 2 1+ 2 + 3
1+ 2 + 3 +L+ n
+
+L+
2!
3!
n!
,

S ( n) =

28.

Tnh

29.

2
Gii v bin lun phng trnh: ax + bx + c = 0

30.

Gii v bin lun phng trnh: ax 4 + bx 2 + c = 0

31.

(*) Tnh S (n) = n + (n 1) + (n 2) + ... + 1 ,

vi n > 0

32.

(**) Tnh S (n) = 1 + 2 + 3 + ... + n ,

vi n > 0

vi n > 0

III. KT LUN
Lu thut ton rt hu ch trong vic m t cch gii quyt ca mt bi ton.
Vic m t ny rt trc quan thng qua cc k hiu hnh hc, y l giai on u
tin trc khi bt tay vo lp trnh trn mt ngn ng lp trnh c th.
Khi xy dng lu thut ton, chng ta cn ch mt vi im sau:

Mt lu phi c im bt u v im kt thc (iu kin kt thc).

Phi c d liu vo, d liu ra sau khi x l tnh ton.

Ti mi v tr quyt nh la chn r nhnh phi ghi r iu kin ng hoc

sai th i theo nhnh no.

Gio trnh Bi Tp K Thut Lp Trnh

Trang 12