TENNIS HIN I

MC LC
CHNG 1
NHNG HUYN THOI PH BIN V NHNG QUAN TM C BN
NHNG CHUYN TNG TNG V CC QUAN NIM SAI
NHNG MI QUAN TM V NGUYN TC C BN
CHNG 2
VNG XOAY VNG XOY CA BNG L CI QUI QU G V AI CN
N N? BN Y
TI SAO PHI Nh TOPSPIN? LM TH NO NH TOPSPIN?
Hy nh rng, thn ngi cng nh vt phi di chuyn t thp n cao, v
mt vt phi thng ng lc nh bng.
CHNG 3
QU PHI FOREHAND
CM VT
Eastern - Th cm vt min ng
Continental - Th cm vt chu u
Western - Th cm vt min Ty
Cch nh qu phi l tng
C ly hnh vng cung
Th ng m qu phi
nh qu phi hai tay
Cc chi tit v c qu phi
T th sn sng
Xoay ngi ly ra sau
Vt, c tay v lng bn tay i vi c ly ra sau
Vt
C tay
Lng bn tay
Chung gi v a vt xung thp
Tinh thi gian ha vt xung cua c nh hnh vng cung
nh bng
Nhm vo bng m nh, khng phi vo i thu
i theo bng
Hng dn luy n t p : Ngi xung gh ng ln nh bng
nh t trong ra ngoi, nh m t v n ng vin nh Golf
Sc manh th t sinh ra t ng tc dui ngi khi ban vn ln
Tm quan trong cua lng bn tay
Hng dn luy n t p : T nh gi i cua vt ( kem bng )
Vai tr quuyt inh cua m t c tay c inh v cng tay
i cua vt ( kem bng )
Nhng kh khn ph bin i vi qu phi
Cc ng bng cua ban lin tuc i sang tri
nh hut bng hon ton
Cc c nh lin tip i v bn phi
Bng i qu ngn
Bng i qu di m t cch u n
nh bng qu manh

Hng dn luy n t p : Bi t p cho qu phi

CHNG 4
QU TRI ( BACKHAND
MT QUYT INH QUAN TRONG: CM VT HAI TAY HAY MT TAY
CCH CM VT
M t tay nh qu tri
Hai tay nh qu tri
C NH : NHN TNG TH
NHNG YU T MU CHT CA NG TC NH BNG
u tranh chung ngi xung
Tinh thi im ha thp cua vt
nh bng
ng tc chn
Lc pht sinh t ng tc nng ln
Khi nim t trong ra ngoi
C tay c inh chu yu
i cua vt
Bng kim tra i cua vt
CHIN THUT CA QU TRI
Topspin chng lai underspin
Pht trin c passing
nh vi underspin
nh qu tri hai tay
BI LUYN TP C QU TRI
Chng 5
APPROACH, V L, X MT, V LP
C APPROACH
Tm thy tm bng ngn cua ban
C nh
HNG DN BI TP : C APPROACH (GI BNG LN LI)
Bc chn
nh bng su
Cch nh chinh xc v khu vc muc tiu
HNG DN BI TP: THAY I KIU CM VT
C approach cho gc ngn
Vo vi tri
an bng
C V L
Cch cm vt
C v l qu phi
C v l qu tri
an bng
Bc chn
Dt im
Cch nh chinh xc
Li mch nc chung cho c v l
MI V L
C nh
Cch nh chinh xc
C LP

C nh
Cch nh chinh xc
Che giu c lp
C lp tn cng
Dnh lai th tn cng bng c lp
i choi vi c lp
C X MT (OVERHEAD)
C nh
Cch nh chinh xc
Chng 6
GIAO BNG
KIU CM VT
KHI QUT V C LY
HNG DN TP LUYN: BI TP TUNG BNG GIAO BNG
CC YU T RING BIT
T th sn sng
Bt chc ng tc tung bng cua mn bng chy
Tung bng
Cnh tay nh bng v hnh vng cung
nh bng v i cua vt
HIU BIT V VNG XOAY CA BNG I VI C GIAO BNG
C giao bng ngang
C giao bng topspin tiu biu
C giao bng chm (slice serve)
C giao bng American Twist
CHIN LC V C GIAO BNG
Cc khu vc muc tiu
Ln li
Qu giao bng th hai
LI CH DN V NHNG IM CN KIM TRA
Chng 7
TR GIAO BNG
CC BC M U
Kiu cm vt
ng u
T th sn sng
C NH
NG TC CHN
CHIN LC
NHNG IM CN KIM TRA
Chng 8
Chin Lc nh n
CHIN LC DNH CHO VN NG VIN MI TP CHI
CHIN LC DNH CHO CC CHUYN GIA THC S
CHUN BI CHO TRN U
Sp t k hoach thi u
Lm nng trc trn u
Thi u
ng u vi cc loai mt sn khc khc nhau
X l gi, hi nng v nh nng

i ph vi ngi chi gian ln

C NH C C TNH KHC NHAU
B Nh
Cch nh thng mt ngi nh bng c tay
Cch nh thng mt tay dinker
Chng 9
Qun vt v tm l ca bn.
GIM CNG THNG TRC TRN U
TM L THI U
Loai b cc tc ng t bn ngoi
Tp dt im vi i thu cua ban
Pht trin ao c tranh ua
Tinh cch trong qun vt
NHNG MNH KHO TM L
Chng 10
LM CHO VIC NH I TR NN C NGHA
CHON LA NGI NH CP
VI TR BT U MT IM TRN SN
Ngi cm giao bng
Ngi cng s cua ngi cm giao bng
Ngi nhn giao bng
Ngi cng s cua ngi nhn giao bng
VAI TR CH YU CA TNG VN NG VIN
Ngi cm giao bng
Ngi cng tc cua ngi cm giao bng
Ngi nhn giao bng
CHIN THUT TRONG NH I HAY
Kim sot li:
Vt qua ni s hi cua mt c nh bay thng vo ming
Bo v khu vc gia sn
Tp on bng
Hy di chuyn cung vi nhau v l mt cp
Phn ng vi bng
nh i tt gy bi ri cho i thu
S U TIN V TRCH NHIM I VI NHNG C NH C TRNG
Ai c quyn u tin i vi cc c nh xung gia sn?
Anh ang lm g bn sn cua ti?
Ai s l ngi lp bng?
Ngi thun tay tri, phi nh bn no?
NHNG LI MCH NC GIP BN TN TI
CC LI MCH NC KHC
NH BNG BN SN NGI CNG TC
THI U HN HP I NAM N
Sp xp vi tri

CHNG 1
NHNG HUYN THOI PH BIN V NHNG QUAN TM C BN
Nu bn ging nh nhiu vn ng vin khc, lm ra v tt mc d bn khng th iu khin
c cc c nh m bn ln ting khoe khoang trong phng thay qun o, chc chn bn
cng chng tinh thng g cc c nh m bn thy cc tay vt nh ngh nh- cc c nh
cho sn tn cng cho bn gc, c lp topspin, c underspin b nh, c tr giao bng vo
ngay chn i th. Do hy trung thc. Hy ct ngang s tng tng v ch tp trugn vo
cc vic luyn tp cho tht nhun nhuyn cc c nh theo nguyn tc cn bn. Hy tp
nh c dt im v bn s nh bn phn ln nhng ngi hin nay ang nh bi bn.
Nu bn c th tp nh bng su, thng xung gia sn, v gi cho bng i vo sn- d l
tt c chin lc m bn cn nm nh bi 99% cc vn ng vin trn th gii. C thi
u kiu ny nghe c v hi chn ngt:Ti mun lm mt iu g hay ho hn vic chi nh
vy, nhng hy tin ti, bn s khng bao gi thy chn khi chin thng. Ti cha bao gi
nghe bt c ai than phin: Chn tht, ti li thng!
Trc khi trnh by su hn v vic nh ra cc c in hnh xin gii thiu n cc bn mt
ci nhn tng quan v mn qun vt. Trc tin, l mt s chc nng ca c th v cc l do
v sinh l ti sao ngi ta khng ci tin c. Th n, c bc b cc huyn thoi hng eo
bm khin nhiu ngi khng th chi hay hn. V th na, gii thiu cc nguyn tc cn
bn c nh gi l mang tnh quyt nh chi cho ra tr.

THIU HIU BIT

Thnh thong cc ph huynh thc mc:H phi tranh ua th no khi h chi qun vt vi
con em ca h? Cu tr li l: bn khng cn phi x ti li v trit tng ng bng,
nhng t nht ng mc sai phm c tnh lm cho cc em cm thy thoi mi hn. Nu
bn vn c chin thng, chng sao. Qu l lc ny bn c vic vui v trong vng hai hay ba
nm na chng s h bn. Phn ln cc thanh nin b cun ht vo qun vt h khng h
nao nng v h s tin b. Nhng ngi ln th li ngh rng, ui ch, ti thi u sut nhiu
nm-lm g phi mt th gi vi nhng th linh tinh v c nh.
Do khi bn bt u tp vi cc kiu cm vt khc nhau hoc tp mt c nh mi, bn s
tp tt hn nu bn nh rng:hy thoi mi vi nhng cm gic kh chu; v cm gic kh
chu y thng km theo cc c nh mi, chnh xc s lm cho bn ni ting.
Bt k bn c th nh bng mt kiu duy nht no, d c nh ca bn c phn c o
nhng thc hin nhng sa cha cho mt c nh lun lun gp kh nhc, v bn phi ph
b kiu ca chng trnh vn ng hay ni cch khc bn ang lm ngc li ci tr nn
d chu n su vo no ca bn, mc d ngay c khi bn ch chi mn ny 5 hay 6 thng.
Trn cn bn, bn ang c gng thay i phn mm ng dng, v no ca bn khng thch
lm nh th tht nhanh chng. N thng ch trch phng php c mc d ci mi c th
tt hn nhiu cho bn. Mt thng k ca trng Cao ng qun vt (Tennis College) Coto
de Caza, tiu bang California Hoa K nhiu ngi n luyn tp mang n 185 c ng
vi c nh phi ca h, nhng khi h c hng dn c iu chnh cn bn ct ngang
110 c ng xa l, h ni: Kiu nh ny tht s lng cng. Tuy nhin cm gic kh chu
km mt c nh chnh xc l ci m bn phi chp nhn nu bn mong mun sa cha mt
thi quen xu. Ngay c mt thay i nh ca cch cm vt i hi vn dng mt nhm c
mi. Mt ngi chi qun vt 25 nm, khi c hng dn sa cm cch cm vt ca anh
ta, th anh ta b phng tay.
B bn ng can thip vo l mt tr ngi khc gy nh hng cho cc thay i quan trng
trong c nh ca bn. khi mt hun luyn vin nh ngh bt u sa cha ci m bn cm
thy d chu, khuynh hng t nhin ca bn l bn ngh c iu g sai trong phng
php ca anh ta hn l trong c nh ca bn. Hn na, hun luyn vin nh ngh gii
thng nghe than phin, i, trc khi ti n y hc ti nh kh hn. iu gn nh
lun l s tht. Bt k l mn th thao no, khi bn c iu chnh, lun c mt sc mnh li
ko bn tr v mc thoi mi c. Tin s Joe Sheehan, cu chuyn gia tm l ti UCLA v
l bc s chuyn khoa v tr liu kh nng ni, thc hin mt nghin cu lin quan n nhng
ngi ni c lm, gi hin tng xung t tip cn-n trnh: bn mun lm mt iu g
theo cch mi nhng bn li mun gi mt s ca ci c, v bn b kt ngay gia, do d
gia hai ci. iu ny c th s lm hng li nh ca bn.
V d nh, ngi ta s b ra mt tun ti Trng Hun Luyn Qun Vt v ht sc c gng
gii quyt cc vn cn bn trong c nh ca h. Nhng khi h tr v nh thi u

vi i th c m h tng thua 6-3, 6-3, nay h c th thua 6-0, 6-0. Ch l t nhin i

vi h khi ngh rng:i, ti khng th ch chi theo kiu mi. Bn ng ca h nh vt
d di trong sut vi tun lin tip sau , tr khi h kin nhn v thc s luyn tp ct lc
ghi s cm nhn v nhng c nh mi, h s sm tr li vi cng kiu nh thoi mi
c. L do khin h tr nn d hn trc khi h bt u kh hn l v khi tp nhng ci mi,
h khng cn cch x l tt i vi kiu nh c v cng khng iu khin c ci mi ca
h, v v vy h c nhng thnh tch rt tht thng.
Tnh trng m bn phi thc s tri qua l: nu s kh nhc bn ang tri qua v thua ln
hn ni vt v m bn phi chu chnh sa, lc bn s phi c sc sa cha li.
Bn s th nghim, bn s c u c ci m, bn s tp trung, bn s khng c trnh n
yu im ca bn khi bn t bng sc mnh ca bn- v bn s c mt tng lai tt p hn
trong mn th thao ny hn l nhng ngi trung bnh. Phn ln mi ngi c khuynh
hng ng li mt ch khi thnh tch ca h t n mt trnh no , v bn s rt
ngc nhin v s tin b nhanh chng, t n trnh thi u cao hn nu bn c th c
gng cho n khi phn mm ng dng mi tr nn thoi mi.
Mt ngn tr dnh c nhng c nh tt l huyn thoi trong qun vt l:bn phi lm
nhng g thy l t nhin, v mi c ng t nhin khin cho bn cm thy d chu. Ngc
li, bn phi hiu rng, mi th l t nhin trong qun vt tr thnh th t c mong i v
qun vt l mt mn th thao khng t nhin.
L do qun vt l mt mn th thao khng t nhin, kh luyn tp tinh thng l v ln trn
cng tay khi nh qu phi l t nhin thay v gi n c nh, nh theo mt phng nm
ngang l t nhin thay v nh t thp n cao, nhn ngi thay v nhn bng m nh l t
nhin, quan st c nh ca i th v c xc nh li quyt nh ca bn v hng di
chuyn ca bng l t nhin thay v phn ng tho mt cch rt bn nng ngay lc bng ri
khi vt l t nhin. Nu qun vt l mt mn th thao t nhin, chng ta s c rt nhiu
ngi nh bng mt cch chnh xc, ngay t lc ban u mi cm vt. Bn mun chi
qun vt gii, th cc phn mm ng dng xa l truyn t no n cc c phi c rn
luyn cho n khi thi quen c b ph b.
Tt nhin, iu ny khng c ngha l bn khng t nhin lc bt u th bn s tr nn vng
v vo lc kt thc. Bn c th tp nh bng vi cc c nh d dng, tri chy khi u tin
bn khng t nhin v kh chu. Khi nghe mt ngi ni ngay sau ln th nghim u
tin:H, ti tp c nh trong sch ny dy- n tht tuyt, bn tin ti i, ngi ny chc
chn khng tht s sa cha, v nu n d chu, n thng l ci m ngi ny vn quen
lm. l l do v sao mt hun luyn vin nh ngh gii khng dy s thoi mi. H s
khng lin tc ni vi bn:Nu iu d chu, hy tip tc lm nh vy, tr khi iu bn
ang lm l chnh xc. Khi ngi ta ang thay i phn mm ng dng, l mt s tp
luyn nht thi, v n cn mt vi tun tp trung c gng hon thnh mt s luyn tp
thng xuyn. Sau khi n c hon tt, no dng nh qun phn mm ng dng c.

NHNG CHUYN TNG TNG V CC QUAN NIM SAI

Gn nh mi ngi mang vo sn qun vt rt nhiu cc n tng sai v trnh nh bng
v cch chi mn th thao ny. Nhng ng suy ngh qu hi ht v cc n tng ny, v n
c mi th lin quan n thi ca bn v mn ny, s tin b ca bn trong tng lai, v
ngay c cuc chin u ngm ngm trong ni tm ca bn.

Tng rng sn u rt to ln
Khi bn ng ti ng bin cui sn, bn s c cm nhn t nhin sn qun vt rt rng
ln, vi nhiu khong trng cho bn d dng iu khin bng m khng s bng bay ra
ngoi. Tuy nhin trn thc t, nu bn mun nh bng vo trong sn, bn phi c gng hnh
dung ra vic bn ang nh bng trn mt l ng di, hp, khi bn dng vt iu khin
bng i v pha mc tiu. ng trn gc ng bin cui sn bn phi bn mun nh mt
ng bng ch I, ri nh mt ng bng cho sn bn ch c 19,1 di chuyn
hng i ca vt. T vch trung tm, nhm t gc ny sang gc kia, bn vn ch c 19,6
nh bng.
Khng may thay, mc d i ca vt khi nh mt c ch I t cui sn phi thc s ging
i ca vt khi nh mt c ng cho t cui sn, khng phi l cch m phn ln
mi ngi nh bng. Khi i th ca h ng mt gc h ngh rng:Ti nm c anh ta
ri! v h tin hnh mt c nh 180 v h y bng i ngang ra ngoi 3cm. H l
nhng ngi him khi c c hi thi u vi i th vng k tip.
Khi nim v li thp
Mi ngi thch ni v li thp. Tuy nhin bn lun thy h ln li v nhc li c nh cui

cng vi ting ku: Mt phn na thi, ti c th h c hn ri! iu m h khng

hiu l mun nh mt qu bng trn mt mt phng nm ngang (nh mt sn qun vt)
thc ra li rt cao. Khi bn ng ti ng bin cui sn, bn phi cao t nht l 2 m bn
mi c th nhn qua li thy c phn sn ca i th khi bn nh bng t ng
bin cui sn, chng ta nhn qua cc l vung nho nh ca ci li sut c cuc i
xem bng ri xung bn kia sn i th.
V vy, chi mn th thao ny mt cch chnh xc, bn phi ngh v vic nng bng a
ln qua mt hng ro cao. Tng tng ra mt ci li bng chuyn hn l mt ci li
qun vt, v tp trung vo vic nng cc c nh ca bn ln- vi mt mc ca topspin bng ri i su bn phn sn ca i th hn l lun mc vo vin li. (Xem chng 2
v nhng chi tit c m t v topspin). C mt iu tht th v xy ra v tm l, khi bn
dng ln nhng tm vn, hay mt tm li bng st che khut ci li, mi ngi t nhin
chng gi v nng bng ln. Nhng khi bn li dng ci li thng ngy tr li, h quay li
vi c nh ngang (flat) c ca h.
Hiu sai v C anh bng i r r st li
Cc vn ng vin no tip tc mng tng ra mt ci li thp ch cng c cho mt trong
s cc chuyn tng tng ph bin nht lm hng cch chi qun vt: khi nim v mt
qu bng qun vt phi c nh trn mt mt phng ngang, vi mt c nh bng i
mnh st ng bin l tng. Th v l, cc tay vt nh ngh c mt s tip cn hon ton
khc. H bit rng qun vt khng phi l mt mn th thao nh ngang (flat), m l mt
mn nng ln, nn ln rt mnh nhng vn lm cho bng i xung bn trong sn ca i th,
mun vy h phi pht trin kh nng nh topspin nng bng ln t 1m20 n 1m80
cao qua li, khi c hai vn ng vin u ng ti ng bin cui sn. Cc vn ng vin
nh ngh cng bit rng bng di chuyn trn mt phng ngang bt u ri sm hn bng
c nh vi cng mt tc nh vy nhng c nng ln vi topspin.
Do bn s thy bun ci vi s ngc i c minh ha bi cc vn ng vin trung
bnh hay ni rng: Ti khng th ch nh bng ging nh mt tay vt nh ngh nh
cc ng bng thp r r st li tuyt vi, trong lc cc vn ng vin nh ngh i vo
phng thay qun o sau mt trn u rn ln rng: i, ti nh tht ti t., Bng ca ti i
qu gn vi li.
Nguyn l v vt c kh nng b sai hoc khng chnh xc
Qu bng qun vt thc s l mt ngi bn, khng phi l k th ca bn: phn ln cc
qu giao bng qun vt u trn v n lun i chnh xc ti ni no bn mun nh n ti.
Khng may thay, nu bn xem qu bng nh l mt ngi bn th bn ng ca bn cn c
dp i, v vt ca bn tr thnh mc tiu ca tt c s chn nn v cc li bo cha. Rt
nhiu bn thng xuyn khi nh mt c t hi th bn nng u tin ca bn l kt ti cy
vt! Bn bng dy vt hoc p n ln u gi th, trong khi ming lm bm rng, Ci
cht tit ny cho ti mt ming kh nut y. Nhng chuyn vin thng k chuyn vui th
thao ca mn qun vt, ni rng nhiu ngi sau khi nh thua ra than phin: Ti s
tr li cy vt ny v n khng c qu tri.
Hy thc t mt cht. Ngay c trnh nh ngh, d bn s dng vt graphite hay
titanium, dy cc hay dy nylon- vt s i xa hn c mc kh nng ca bn. Tay vt nh
ngh th gii Bobby Riggs cm mt cy chi nh bi mt vn ng vin ti t, v nu
trong cng rm c nhiu tnh cht n hi, th dy cc hay dy nylon khng phi l vn .
Tht ra, tt c cc vn ng vin ti gii ch ni v vic h khng c kh nng thc hin
mt kiu nh chnh xc. H khng bao gi ni:Ti khng chin thng gii thi u v ti c
mt cy vt qu t. Chc chn mt cy vt t tin c th h tr cho bn nhiu hn mt
cht v lm cho bn thy d chu, nhng n s khng lm cho bn dnh c chin thng ti
cc trn u nu bn nh bng khng chnh xc. Gn nh mi cy vt s lm nhng g bn
i hi nu bn t n ng t th v vo ng lc. Tuy nhin phn ln mi ngi hay t
vt sai t th khi nh bng, nhng li mong i n nh c mt c nh thng cuc.
Ti khng thng minh chi qun vt cho hay
Khi ni v s phc tp ca k thut v chin thut i vi mt vn ng vin loi kh, thnh
thong bn hy suy ngh:Ti khng thng minh lm tt c nhng iu . Ti ch ng
ti ng bin cui sn v c phi nng, kim m hi thi.
Cc bn ng lo lng nh vy, trong ln trc nghim v c tnh v tm l cho 20 vn ng
vin thnh cng ti cc gii thi u, vi hy vng c th tch ring mt s thay i v mt tm
l gip bn tr thnh nh v ch. V d nh, mn qun vt ny i hi rt nhiu hot
ng vi trnh hiu bit cao v cc vn ng vin hng u c l thng minh hn nhng

ngi c tr tu bnh thng nh chng ta. Nhng khi kt qu kim tra c a ra, ch s
thng minh c xp hng t 88 n 144- y l ch s ca cc vn ng vin c tr tu
chm pht trin c th gio dc c. V vy vi gi nh rng tt c c gi ca cun sch
ny thuc trnh ny, v rng bn c kh nng hiu nhng iu rc ri nht, nhng hp
l, cc nguyn l lun c ph bin v mn qun vt.
Thng thng, cc l thuyt tinh vi v k thut v chin lc bnh thng t c lin quan n
qun vt. Cui cng mn th thao ny tr v cu hi cn bn: Bn c cc th v kh khng?
Khi bn ng ti ng bin cui sn v bng c nh ti pha qu tri ca bn v i th
ln li, bn ch c bn s la chn: Lp qua u anh ta, tn cng bng mt c passing ch
I, nh bng cho sn, hoc c tng cho anh ta mt ci rn mi (nh thng vo bng i
phng). Bn khng cn c mt bng cp tin s v qun vt hiu c rng bn phi
la chn iu no, cu hi thc s t ra l : Bn c th nh qu tri khng?
Hn na, cc nguyn tc vt l ni ln c ni bng i ti, khng phi l ch s thng minh
ca bn hay l cch dy c nht ca hun luyn vin ni ln c iu . nh c
bng mnh v lm cho bng ri trong mt khu vc c trng vi tc no , bn phi
nh vi cng mt tc v vng xoay ca bng nh mi ngi khc, d cho bn l Rod
Laver hay mt tay vt hng bt. Nu vt c b tr tht hon ho v nh bng chnh xc,
lc bng ang tr thnh mc tiu ca bn bt chp ch s thng minh ca bn. Tt hn l
bn nn c phn ng mau l v c kh nng phi hp cc c ng ca c th. Cho d bn
c th l ngi thng minh nht cu lc b, nhng nu bn ang ng ti li v bng ang
bay vt ti bn vi vn tc 160 km mt gi, c th bn qun i c nh ca bn, tnc ca
bn, v mi th.
Vng, ti li cn phi hp qu km
Mt trong nhng ni s hi ph bin nht trong qun vt l cm gic trong long mt s ngi
cho rng h khng th thao gia mn th thao ny, hoc h s khng bao gi chi gii, v h
khng c s phi hp hoc h khng c mt nn tng v th lc. Xin bn yn lng : Nu cc
bn c th i b n ch nc m khng t, l bn c sc khe chi qun vt
kh tt. Bn lun trung thc v kh khn m bn s phi i u, v hy vch ra rng, s
thch th v thnh cng khng cn s so snh gia cc trn u m bn thng hoc thua.
Dnh phn cho s vn ng c th v c gng ci tin cc c nh- l iu quan trng.
Danh sch cc vn ng vin phi hp tng i km tr thnh cc vn ng vin gii l v
h c s kht khao v c mong tp luyn thi u mt cch chnh xc l bt tn.
Phn ng nhng ngi trng thnh thng cho rng h s khng c sc khe tp
qun vt, h thng b n tng l khng th m c ci np lon bng. Nhng khi h ra
sn h phi hp ht sc tt v h c v s nim vui. Thng thng nhng ngi ny t khi
cn hc trung hc chu ng o tng rng h km sc khe: Ti khng bao gi tham
gia vo i th thao ti trng trung hc, h s ni nh vy, gn nh bin h. Nhng h
so snh bn thn h vi nhng vn ng vin ua nga hay nht-trn 2% dn s- trong
khi ng l h phi so snh bn thn h vi nhng ngi bnh thng.

NHNG MI QUAN TM V NGUYN TC C BN

Tip theo l mt s nhng li gio hun cn bn ca mn qun vt, n khng bao gi thay
i bt k khi bn nh bng kiu no hoc trong tnh hung nh th no, cho d trnh
chi bng ca bn ang vng thi u th nht ca gii Wimbledon hay ang vng chung
kt ti cu lc b ca bn. Bn c th ngh n nh: Mt k thut khng c tnh k thut
1/ Gi cho bng i su
Mc ch chnh ca qun vt rt n gin: Khng nh ng bng ngn th nht. Gi cho
cc ng bng i su v nh bng ri vo sn, l bn hon thnh v s dn trng
thnh. Mun vy cn phi gi chn i th li pha sau ng bin cui sn nh sau:
A) T cho mnh nhiu thi gian hn phn cng lai ng bng nh tr ca i th.
B) Ngn cn i th ln li thc hin cc c nh tn cng ti li.
C) Lm gim gc m anh ta c th nh bng.
V d nh: Khi nh t cui sn, anh ta khin bn chy nhiu nht, thng thng l ba hoc
bn bc v bn phi hoc bn tri. Nhng nu cc c nh ca bn i ngn, ri gn ng
bin giao bng, anh ta c th lm cho bn phi di chuyn tng ln n nm hoc by bc
vi c nh sp ti. V nu anh ta nh v l ti li, anh ta c th bt bn phi di chuyn t
tm n mi mt bc, i hnra ngoi sn.
l l do v sao bn lun nghe cc vn ng vin ti gii ni rng: nh bng su , v v
sao trc y l Jimmy Connors v Chris Evert v by gi l Federer v Sharapova gn
nh lun lun vo n c cc vng chung kt v bn kt. ng bng ca h t c

 su tuyt vi nh th, khin cho i th rt kh tm c cch ln li tn cng h.

Sau chn chung kt ti Forest Hill, cu tr li u tin ca Jimmy Connors vi bo ch l:
Ti nh bng vi su ng k. V Harold Solomon gii thch sau khi thua Connors
rng: Ti nh qu nhiu ng bng ngn.
...
2/ Cho i th mt c hi thua
Rt nhiu ngi, c bit l nam gii, mng tng qun vt nh mt mn th thao m h
c th lm cho mi ngi chy lng vng khp trn sn, lm cho i th chy t bn ny sng
bn kia sn, chy ln chy xung bng cc loi c nh c tnh ton khc nhau. Nhng
s thc trong qun vt l bn t h chnh mnh hoc ngi ta thua bn. Nh Jack Kramer
thng thch ni: Qun vt l cho i th thm mt c hi thua. V Chris Evert ni rng
cha ca c ta lun nhn mnh: Hy cho i th phm li.
Qun vt hng s ng v trung cp, cc ng bng c b tr sai nhiu hn t hai
mi n ba mi ln cho mt c nh. Ngay c vi cc vn ng vin nh ngh, cc li t
nhin v khng t nhin dt im thng xuyn hn cc c thng cuc ngay tc th. Trn
thc t, cha bao gi mt vn ng vin no c th nh c anh (hay c ta) c th thng
mt trn u v anh ta nh bng rt mnh v rt hay, n ni cc ng bng nh ra
ca anh ta thng im nhiu hn l cc sai st ca i th. Cc danh vt t xa n nay
nh: Pancho Gonzales, Jack Kramer, Lod Laver, Billie Jean King v Monica Seles, Andre
Agassi, Pete Sampras, Lleyton Hewitt tt c nhng g h c th nh l ngi ta thua h.
Do hy t thch nghi vi s tht rng bn khng th c c mt ngy thnh cng khi bn
c th thi u vi mt i th ngang ti, m bn c kh nng cho ngi chy ln chy
xung, chy vng quanh sn bng cch nh cc ng bng in cung bung th vi
chnh xc ng kinh ngc. Mc ch ca bn c th l nh cc c c t l phn trm cao,
nh bng cao qua li v vo trong sn v khin i th phi au u, kh chu.
l nhng g m cc tay vt dinker lm rt hay. Anh ta bc ba bc v pha phi, nh
mt ng bng tht cao t ng bin cui sn ri ni rng: Thm mt c na y. Ti
sao bn khng nh nh vy? Anh ta lin tc tung ln cc ng bng cao tt trong khi bn
ng tr sn ti vi tt c nhng chuyn ng l lung, nh mt c bt ng r r st li.
Nhng tay vt dinker khng bao gi nh c mt c mnh trong c cuc i. Anh ta ch
tip tc sit cht thng lng cho n khi bn cm thy qu tht vng n ni bn phi tm
cch dt im bng mt c nh l lung, chc chn bng s i vo li; hoc bay ra ngoi.
Khng ai thch nh bng vi mt dinker, bi s lm cho bn phi tc gin, kh chu. Bn
lun ni vi h: Ti sao anh khng ng ln v thi u nh mt ngi n ng? Nhng
tht s nhng ngi ny thng nh nhng l do rt hay. H rt tinh thng cc quy lu vt l
cn bn v nhng mnh khe tm l gip h chin thng. Bn c th t chuyn chc
nhng tay dinker ny, nhng h vn c bn b, v phng khch nh h c cc cp trng by
nm xp hng.
3/Tp cu gi
Mt trong nhng li lm cn bn nht m cc vn ng vin tp s v trung bnh thng
mc phi l h khng bit tranh th thi gian vi mi c nh. Thay v bt u ly ra sau
mt cch thch ng ngay lc h xc nh r hng i ng bng ca i th, h li tr hon
n giy pht cui cng. Bt ng bng i n trn nh u h hoc h phi thnh lnh nhy
ln nh bng, v v vy him khi h cm thy thoi mi hoc kim sot c tnh hung
ny. H khng hiu c lm th no cc vn ng vin nh ngh li c th nh bng mt
cch c v d dng.
Nu l vn ca bn, bn phi tp trung xoay ngi v a vt ra sau ngay lc bn
nhn thy bng ri khi vt ca i th, lc bn phi nhanh chng vo t th sn sang
bn c th di chuyn ti bng mt cch chnh xc. Bn phi luyn tp tht nhiu c th
n bng sm, nh th bn nht nh c th hon ton bnh thn ly . Qu mun khi
bn phi tht ln: cht ti! khi bn ang nh bng. Nu bn a vt ra sau ly sm,
no ca bn c thi gian tp trung vo vic li bng i thng n mc tiu. Nhng khi bn
a vt ra sau mun, thng l bn ch bng lng vi mi kiu nh bng m bn c th
thc hin c lc .
Mt thi quen xu dn n kh khn trong vic tnh ton gi gic l bn ngm ngm ch i
bng i qua li, hoc li cn ch n lc bng ri xung sn trc khi bn a vt ra sau
ly . Bn phi ph b c s thi mien ny bng cch t ni vi chnh mnh phi a vt
ra sau trc khi bng i qua ng bin giao bng bn sn ca i th. Bn phi phn ng
nhanh nh th. Hy cho ng bin cui sn ca i th l v tr s 1, ng bin giao bng

ca anh ta l v tr s 2, li s 3 v ng giao bng ca bn s 4.V c gng a c

vt ra sau vo ng lc qu bng i n v tr s 2.
Mt iu lun ghi nh l: Bt k bn thi u n hay i, khng bao gi c cho i
chn ca bn ng qun. N bt buc phi a c bn i n bng ng lc cho bn c
th nh c nhng c nh tht tuyt vi. Mt s ngi c c cc c nh xut sc
nhng khng may thay h ng xa bng n 4m50 khi bng tng ln. Ngay c mt vn ng
vin tuyt vi nh Arthur Ashe cng phi th nhn rng anh ta phi vit mt mu giy v
t n di gh ngi (sut trong trn thi u t nhc nh bn thn phi lun gi cho i
chn c ng lin tc.
Tuy nhin bn nn bit rng: di chuyn ti bng ng lc v c c nh hiu qu khng ng
ngha vi nhau. Nu bn bit nh bng mt cch chnh xc, lc c thm thi gian s rt
c li cho bn. Nhng nu bn pht trin mt kiu nh ti t, di chyn n bng sm ch
khin cho bn c thm thi gian nh mt ng bng t hi hn nhiu. C nhiu ngi
thy khng thoi mi thm ch cn s hi khi h c qu nhiu thi gian; h khng bit lm
g tn dng n. V th h ri vo mt ci by lp i lp li l: khi bng i chm, h cng c
ng chm li cho cn xng, do h khng ng ng t th chun b nh bng d
bng i vi bt c vn tc nh th no. Nu h hi tr khi h thi u vi mt i th nh
bng mnh, v cng hi tr khi thi u vi mt i th nh bng nh nhng.
... 4/ Lun theo di bng
Ging nh tt c mi ngi t khi mi bt u tp chi qun vt, bn khuyn rng hy Lun
theo di bng. C th bn b mc cm c li giy v v bn khng th c c nhng ch
vit trn qu bng hoc khng th nhn thy bng chm vo dy vt, nhng ngi bn ca
bn li bo rng anh ta c th lm c. ng h la bn, v cc bc s nhn khoa cho
bit rng khng mt ai c th tp trung i mt tt n mc nh vy. Tuy nhin, s c gng
tp trung s ch vo qu bng rt quan trng theo hai cch: Th nht, n gi cho i mt
ca bn khng b sao lng v d nh l v i th, v qun vt l mt mn th thao m bn
phi nhn vo bng m nh, khng phi l nhn vo i th ca bn. Th hai, n gip m
bo rng bn nh chm bng vo ngay ti trung tm ca mt dy vt bng cch gi cho
u chc chn v i mt c nh ti im chm bng.
C th bn ngh rng: Nu vic theo di bng qu quan trng n nh th, ti sao ti khng
nhn thy nh ca cc vn ng vin nh ngh nh bng vi i mt hon ton tp trung
vo qu bng?
Thc vy, nhiu nm trc, sau khi nhn ra rng khng c bt c mt ai c th thc s nhn
thy bng khi tp trung vo lc hoc l gn lc vt chm bng, nn cc trng hun luyn
qun vt hng dn cc hc vin mi tp chi hy lun gi cho mt h nhn vo qu
bng khi nh vt chm vo bng. Nhng cc nh nghin cu v nhn khoa cho bit rng
nhng ngi c tm nhn cc k chnh xc cng khng th nhn thy n mc nh th. Mt
h c th theo di bng mt cch r rang t khong 1m50 n 2m trc lc nh bng, v
ri h s b mt du, v s c ng u t ngt. V vy cc vn ng vin thi u phi tp
nhn bit cc du hiu ca cc c nh mt cch ngm ngm, trong khi bng hy cn xa
im m h nh nh bng.
C gng lm cho mi ngi lun tp trung theo di bng chm vo mt vt cng lu cng tt
l mt iu kh khn. V mt th, qu bng qun vt nh hn ngi ta ngh rt nhiu. Qu
bng golf tuy nh xu v u gy nh cng nh, nhng khi nh, bn c ng yn v
hon ton tp trung nh bng. Trong qun vt, bn c cm gic nh bn ang nm trong
tay mt mt vt tht ln nn khng th nh ht, do s ch ca bn bt u mt tp
trung.
Hn th na, mi ngi c khuynh hng nhn vo i th hn l nhn vo bng. Trn thc
t, c mt nguyn l- cho ti nay hy cn cha c chng minh- rng mt s vn ng vin
ngh rng c hai qu bng ng thi ang qua li trong sn. Ngay khi h bt u nh bng,
h ngm ngm ngh rng i th cng ang nh bng, v th h vi vng thc hin nhanh
c nh ca mnh bt u sn ui c nh b mt ca i th. Bn c gng cha tr hi
chng ny bng cch ngh rng: Khng nn lo lng v ng bng k tip ca i th,
ng bn khon, v ng bng ca bn khng th nhanh chng i thng vo v tr cui sn
ca i phng ngay khi bn nh bng. V hy nh rng ch c mt qu bng ang qua li
trong sn v bn c bng- th i th khng th lm g bn cho n khi c nh ca bn a
bng ri bn phn sn ca anh ta. Cng c mt s ngi ni rng: Nhn i phng ng
u nh bng buc h chy nu bn nhn thy i phng ng u, e rng bn
khng kp nhn thy bng na, iu l gii ti sao bn khng nh trng bng vo gia
trung tm mt vt, bng c trng mt vt.

Mt cch khc gip bn tho di bng tht tt l lin h vi cc du hiu i vi i ca

vt ca bn. V d nh, khi nh qu khng c ngc u ln lin xem bng i u cho
n khi phn trn cnh tay hoc vai chm vo cm ca bn. Vi qu tri, hy ch n khi
cnh tay dui thng ln ri mi a mt nhn sang i th. ng lo s, bn li c th theo
du ca qu bng trc khi bng n li v bn vn c nhiu thi gian chun b cho
ng bng k tip.
5/ Ch tp trung vo tng ng bng nh ra
Hy chm cht cho tng ng bng mt. Phn ln mi ngi thng c khuynh hng
ngh rng c v khi ng bng c th nh ra ti mi thi im. Ngi ta thng thch ni
v vic ngi ta thch chun b v s ng bng dnh cho i th nh th no, hoc h t
ni vi bn thn khi h nh bng: Ti bit by gi ti ang nh rt t, nhng n c th
tm ti s nh hay hn. Khng may thay, mt im khng ko di n nh vy. Khuynh
hng thng thng l ngi ta hay ngh n nhng bui tp dt m khi bng c th qua
li trn li 25 ln, trong lc h qun rng trong thi u phn ln cc im u chm dt
sau khi giao bng, hoc sau mt, hai c nh tip theo. V gn nh chc chn rng l c
cui cng. Nu bn tip cn qun vt vi suy ngh ny trong u, bn s nhn thy mnh
pht trin c s tp trung tt hn v cc ng bng nh ra s hay hn.
...
6/ Qui lut cn bn ca qun vt: tp c nh thng cuc t nht
iu m qun vt phi thc s t ti l vch trn nhng mu mo trong cc c nh, s
k quc, cc ng tc cm tnh ca c th, dng c v qun o tt nht, vic tm kim mt l
thuyt cui cng l s cng hin cho nhng nguyn tc c bn lun c cc nh lut vt
l h tr. Bn c th ngh rng: ng vy, nhng ti mun vui v mt cht trn sn, ti mun
mt t s a dng. Ti mun th mt s c nh khc nhau, anh bng i khp ni, lm cho
i th phi lin tc on bng. Tht vy, nhng ngi thua cuc c mt tn cc s a
dng, cc c nh ca h a bng bay khp ni trn sn v thng l i rt xa n
gin l v h khng nh c hai ln theo cung mt cch trong cng mt vng. Cc nh v
ch l nhng ngi lun thy t ho vi vic lp i lp li cc c nh thng cuc t nht.
Kh khn duy nht khi mun nh mt c: nh su i thng xung ngay gia sn, l bn
cn phi c mt ngng chu ng chn nn cao v bn hng c th nh bt c mt c
nh khc l no dt im nhanh. a s thng khng kin nhn bt i th ng
chn chn ti ch lu c. H ni: Tri , bng i qua li ba ln. Ti phi tin ln dt
im, ch khng lng nhng mi nh th ny. V vy h th nh mt c b nh hoc h di
chuyn ln cao gn ng bin giao bng v l lc h b h. Tht khng d dng g nh
c nhng c quan trng, do bn hy lun bnh tnh gi cho bng i vo sn. Hy bm
st cc nguyn tc cn bn v trc tin hy luyn tp cho tht tinh thng, sau mi n
cc c nh kiu khc thng. Nhng chc chn bn s tm thy mt vi iu l th xy ra
trong sut thi gian rn luyn : Bn nh bng cng hay, cch tip cn ca bn vi qun
vt s cng n gin hn. Bn s nhn thy khng cn phi kiu c. Thng ch l nhng
vn ng vin khng th chin thng lun cm thy h cn phi lm nhiu tr nh nhng
ngi ht rong ngoi ch. Loi vn ng vin ny c mt mi cu lc b trong nc, h
ch diu cc c nh qu phi v qu tri thng thng, h thng ni rng: Ti ch thch
giao bng, v l, tn cng v p mt c x mt n ng nh sng. Anh ta t ho v nhng
c nh dt im mt bng v rt t lu tm n cc c nh thng thng, nhng chnh
nhng ng bng ph bin ny lm cho Chirs Evert tr nn n hong qun vt. C ta
chng bao gi th nh mt ng bng kiu c khc thng. C ta rt kin nhn. C ta ch
quan tm n nhng c nh cn bn thng thng- luyn tp ht gi ny n gi khc, ch
yu nh bng su. Him khi c ta nh mt ng bng ngn, khng mt ai c th lm tn
hi n s n nh ca c ta cho n khi Martina Navratilova cng xut hin. Khi c hai cng
c ln li, c ta c th vt qua tnh hung kh khn bng c passing. C ta khong c
c giao bng tm c hay c v l mnh nht th gii, nhng c ta cho thy rng c nh qu
phi v qu tri c th a bn thng ln hng u.
Ging nh Chrissie (Chirs Evert) nng cao trnh thi u ca n gii, Jimmy Connors
cng t c iu i vi nam gii. Bt k bn c thch kiu nh ca anh ta hay khng,
chnh anh ta lm cho mi ngi phi thch thc mnh luyn tp nh bng tt hn vi c
qu phi ln qu tri, v anh ta lin tc bm st h, bm st h cho ti khi h nh ht. V
anh ta p thin h phi tp nh giao bng tt hn v anh ta c c tr giao bng cht ngi.
...

7/ Hy tp, khng cm nhn

R rng rng, lun nh c c thng cuc t nht bn phi pht trin c mt kiu
nh bng u n v c hiu qu. Mc ch ca bn l phi tinh thng mt cch nh m
bn c th gi ln c ngay c khi bn b cm cm: c th lc bn cm thy ti t,
nhng nu c nh ca bn c rn luyn tt v ghi su trong tm tng th bn vn c th
nh bng tt. l mt cm gic tuyt vi m bn c khi bc vo trn u. S hu c
cc v kh cn bn v kh nng s dng chng l mt ngi c trnh cao thi u vi
mt i th c thun li v kch c, sc mnh, kinh nghim nhng li tht thng khi nh
bng.
l nguyn nhn bn cn ghi nh c v nh l mt kiu thi u kh cng rn. Tp chi
nh mt ngi nh bng cung tn, nh bng vo sn, ng tp cm nhn. Hy c nh
bng vi c tay c nh v mt c ly ra sau ngn v lm ch c c nh khi nh cc
c cui sn, c v l, v c approach. nh bng lng lo, pht ra t do, nhn c v hay hay
nhng n c qu nhiu c ng xa l v c th d dng b hng di p lc. Connors c t
c ng u vt hn bt c vn ng vin no khc. C nh ca anh ta khng c hoc ch
c mt t ng tc qut ti hay ln trn. Anh ta ch nm cht v gi vt c nh, ri quay n
vo cng vi thn ngi. iu ny gii thch v sao bn nhn thy anh ta ti vng chung kt
hay bn kt ca hu ht cc gii thi u trong sut nh cao ca cuc i s nghip anh ta.
Trn thc t, nga c tay ra sau khi ly ra sau hay ln trn c tay khi bn nh vo bng
l d dng nh hng nhng c nh cui sn hn bt c mt yu t no khc. l v sao
mt ngi nh bng bng c tay phi phi hp nhiu hn mt vn ng vin trung bnh c
c tay n nh. Anh ta phi trng cy vo s m nhn, v do anh ta ch tt nh s cm
nhn ny vo mt ngy c bit no : khi anh ta mt n, anh ta mt tt c. Anh ta c th h
mt tay vt hng u ti cu lc b vo ngy th 7- khi cch thi u ca anh ta an khp mt
cch tinh vi v tm trng anh ta ngy ang thoi mi- tuy nhin qua hm sau ch nht anh
ta c th thua d dng mt tay vt trung bnh.
Bn cn c mt cch thi u c th tinh cy hn l ch cm nhn. Do hy ct bt kch
thc ca c nh, ng c thm tht nhiu th ln qu bng, ng chy lng vng khp
sn vi c ng c tay, v hy kin nhn. Chin thng s lm cho bn th gin. Nu bn
khng chin thng, hy tip tc luyn tp cc c theo nguyn tc cn bn v tp chp nhn
trch nhim v cc c nh ring ca bn. Hy nh rng, lm th no cui cng bng i
chnh xc n ni bn nhm ti. Cy vt titanium hay nhng bng chn m hi nhiu mu
sc khng th cu gip bn. Nhng tnh hi hc s gi cho bn lun tnh to.

CHNG 2
VNG XOAY VNG XOY CA BNG L CI QUI QU G V AI CN
N N? BN Y
Khi bn luyn tp tt c s kim sot ca vng xoy ca bng, bn c th iu khin bng
tho mun ca bn. Bn c th tng bng cao vi nhng ngi thp v h ght nh bng
cao ngang vai, hoc bn c th nh bng thp vi nhng ngi cao ght phi gp u gi
li. Bn c th nh mt c chm sang pha tri hoc pha phi ca i th khin h phi
cng ngang ngi nh tr, hay bn c th nh bng theo ng vng cung vo ngi
ca h v to cho h mt ci rn mi. Ging nh cc vn ng vin nm bng trong mn
bng chy s dng vng xoay ca bng nm mt qu bng theo ng cong v dnh
chin thng, bn c th s dng vng xoy thay i tc ca bng v thay i nhp
ca trn u. Nhng t c tt c nhng iu bn phi c mt s hiu bit r rng
v vng xoay vng xoy ca bng, v ti sao phi vn hnh bng theo cch .
l im khi u m mt s nhng ngi mi tp s v cc vn ng vin hng trung
bnh khng my g c thin cm khi luyn tp qun vt. H bt u chng li bng cch ngh
rng, ti sao phi nghin cu v quy lut vt l? l mi lo dnh ring cho cc vn ng
vin nh ngh. Ti ch mun tp nh bng chnh xc. Nhng xin ni vi cc bn rng, bn
c th tin xa m khng cn manh mi v nhng g tht s xy ra vi bng khi bng c
nh, min l bn c th rn luyn cho tinh thng cc kiu nh c th to c vng xoy
m bn mun i vi mt c nh c bit. Nhng khi bn hiu c nhng nguyn tc cn
bn ca vng bng xoy, v dp b c cc huyn thoi, bn dng nh t dn thn vo
vic luyn tp nhiu hn nh c bng c xoy, c bit l c topspin. Ti sao bn li
t gii hn mnh vi cc c nh bng i ngang (flat), mt kiu nh ngang (flat) khi m vng

xoy ca bng c th gip cho bn nh bi i th?

C TNH CHUNG
Mi khi bng c nh ra, c mt s vng xoay hoc vng xoy c to ra. Khng c
nhng th nh vy i vi mt c nh cc k ngang (flat) cui sn hoc giao bng. Mt qu
bng c nh theo vng cung pht ra mt ti khng kh, v s ma st khng kh ny s
khin cho bng lm nn mt s iu. Cc vn ng vin gii lun lun ch kim sot vng
xoay ny ca bng v tn dng li ch ca vng xoay vng xoy . C bn dng lm cho
bng xoay xoy chnh sau y:
1/ Topspin: bng xoy t thp ln cao theo mt trc thng ng. (Hnh dung mt im mt
trc ca bng ang di chuyn ti trc v i xung v pha i th ca bn, hoc l mt
im mt sau ang di chuyn t thp ln cao.) Topspin to ra mt lc i xung, do
ng i ca bng ni chung l ging hnh cung ca cu vng.
2/ Sidespin: lin quan n s quay trn ca bng theo mt mt phng nm ngang. Sidespin
pht ra mt ng bng i cong theo v pha tri hoc pha phi v mang bng i xa, hoc i
thng vo i th. N c s dng ch yu vi c giao bng, ngy trc danh vt Jack
Kramer nh c approach vi mt t sidespin a bng i theo ng cong hng ra
mang c v pha qu tri ca i th.
3/ Underspin: hay cn gi l c cht, to cho bng xoy ngc trong khi bng di chuyn.
Underspin pht ra mt lc hng ln cho n khi lc ht ca tri t mang n i thng,
nhung lc hp dn ca tri t ny qu ln nn bng i theo mt ng gn nh l thng,
hn l tho mt vng cung nh ng cu vng o ngc, tri ngc vi topspin.
4/ Mt c giao bng xoy (spin serve), vt lt qua bng theo kiu gia mt ng thng
ng hon ton (topspin) v mt xoy theo ng ngang (slice) v d nh, khi di chuyn
theo mt gc 45 lc nh bng.

TI SAO PHI Nh TOPSPIN? LM TH NO NH TOPSPIN?

Rt nhiu ngi lm tng rng underspin l c nh d hc v d kim sot hn l nh
topspin. Ngc li, underspin l c nh kh dy, kh tp hn nhiu i vi cc vn ng
vin hng trung bnh v n i hi nhiu nng khiu v s tnh ton chi li v thi gian. Topspin
d nh hn nhiu, c th trng cy nhiu hn di tc ng ca p lc, v c gi tr hn
nhiu i vi cc vn ng vin mi trnh mi kh nng. (Li than phin ch yu v
topspin l n cn nhiu nng lng hn nh, trong khi cc c underspin tn dng lc ht
ca tri t vi ng tc nh bng t cao xung thp.)
V d nh, cc vn ng vin tp s, phi tp nh phn ln cc c cui sn vi s lng
topspin va phi v n an ton hn, n s dn dt n mt kiu thi u bao trm c sn. Vi
topspin nh t ng bin cui sn, bn c th nh bng mnh mt cch an ton cao hn
li th 1m20 n 1m80, v ng cung hnh cu vng s mang bng i su qua bn phn
sn ca i th- nh th bn s gi chn anh ta xa li. Hu nh bn hon ton khng th
nh mt c nh ngang (flat) m c th a bng i va mnh va su vo cui sn ca
i th, v kiu nh bng ngang ny rt d dng a bng vo li; v bng i rt gn vi
mp li. Vi underspin, bn c th nh mt ng bng su tht thong th, nhng bn
khng th nh bng vi tc cao v bng s bay ra ngoi. ng thi, mt c n vi
underspin c th nh kh cao qua khi li, nhng tc bng i rt chm.
Jack Kramer ni rng, Ti cng quan st nhiu vn ng vin hng u bao nhiu, ti cng
nhn thy h c cng chung hai mu s: (1) tc di chuyn chn cao, iu ny gip cho h
nhanh chng vo t th thch hp, v (2) kh nng nh topspin c hai c nh qu phi v
qu tri. Tht vy, hn 25 nm qua, cc tay vt chin thng ch yu nh topspin nh
Billie Jean King, Martina Navratilova, Steffi Graf, Arantxa Sanchez Vicario, v Martina Hingis
trong s cc vn ng vin n - v ngay c Monica Seles c th nh topspin khi c ta chn
la t th. Graf nh underspin bn pha qu tri, nhng topspin qu phi li l v kh ca c
ta. Trong s cc vn ng vin nam, nhng ngi ni bt l John McEnroe, Bjorn Borg, Ivan
Lendl, Andre Agassi, Boris Becker, v Pete Sampras. Ngay c Thomas Muster, ng Vua ca
th gii vo mt thi im, nh vi topspin rt gt c qu phi v qu tri. Chris Evert v
Jimmy Connors nh qu phi hi ngang (flat) nhng vn c th nh topspin khi cn thit,
v c hai u c c topspin qu tri.
Ch vi topspin bn mi c th thi u tn cng. Bn c th li bng i su vi topspin, v
cng c th nh ngn vi topspin c th vt qua mt i th ang chi trn li, bng
mt ch I hay ng cho. Nh th bn c mt s linh ng tuyt vi: bn lun c th nh
mt ng bng c i hi, ty thc vo v tr ca i th.

C nh
nh c qu phi v qu tri topspin, bn phi nh vo mt sau ca qu bng bng
u vt thng ng v di chuyn vt t thp n cao v hng mc tiu. Khi mt vt lt
qua bng, bng c nng tip ln cho n khi h xung to thnh mt ng cung hnh
cu vng.
V d, vi qu phi, a vt ra sau v h cnh tay xung, v gi c tay c nh t vt t
nht l 30c, di im m bn d nh nh bng. Ri a vt ln theo mt gc khong 30
(s dng sn nh l mt thc o) v nh bng t thp n cao, vi u vt thng
ng i vi mt sn lc nh bng. i theo ca vt vi cnh tay cao v nhm vo
hng mc tiu.
Yu t k thut ca topspin l: Chng u gi xung. Nguyn nhn khin cho hai u gi
tr nn quan trng nh vy l v nu bng i n cao ngang eo hay di mc , bn vn c
duy tr t th c tay c nh (y l iu ct yu), bn khng th a vt xung di bng 30
cm nu khng chng gi xung, tr khi b n ni lng c tay v h u vt xung- Nhng nu
bn c ng thng v cho u vt ri theo kiu , khuynh hng s l vt bng ln
cao qua li ch khng phi l nh bng na. Do m bo cho u vt thng ng
khi nh bng, bn phi gp u gi cho u vt, bn tay nh bng, v c tay c nh
ca bn c h thp xung cng lc vi nhau. Bng cch h thp ngi xung kiu bn
c th pht ra lc nh ng tc nng ln ca i v hng khi bn di chuyn thng ti bng.
Nu bn nh bng vi u gi cng , khi cnh tay ca bn s l ngun to ra lc duy
nht.
Mt huyn thoi khc v topspin vn cn c tn ti mi bi cc vn ng vin ti gii nht
ca mn ny, l bn phi s dng c tay ln trn vt ti bng khi nh bng, th mi nh
ra c topspin. Bn hy nghe mt vn ng vin tng phn nn rng, Ti khng th nh
thng ti bng bng mt vt nhiu nh ti mun, hay mt bnh lun vin qun vt ni rng:
Hy ch xem vt ang ln trn thng qua u qu bng nh th no. Ngay c Rod Laver
ni v vic nh qu phi ca anh ta vi kh nhiu ng tc c tay v chm bng bng c
bt c tay.
Cc vn ng vin nh ngh c th c cm gic ln trn vt ti bng nhng cu hi vn lun
l: nu bn tht s ln vt qua bng, bng s lm th no i c cao qua li? Bng
cch dng ln xuyn qua dy vt? Khi dung my quay phim n mc 12000 nh/giy ngay
c khi bng ng yn, c treo trn dy, hoc l mt ngi no ang nh bng v pha
bn, v phng din vt l th khng th no ln trn vt qua bng m gi cho vt v bng
chm nhau c. Bng ch i thng xung hoc i vo li.Thay vo , bn phi mt
vt thng ng hoc gn nh thng ng lt qua pha sau ca qu bng lc nh vo
bng v a vt t thp ln cao. Nh rng, chng chu s kim sot ca cng nhng nh
lut vt l ging nh nhau.
Ngy nay, nu bn mun nh mt ng bng topspin bay ti i phng, bn nn quan
st mt s vn ng vin chuyn nghip thng s dng c tay v nh topspin kh nng.
Lm th no nh c nh vy?
ng l c mt s vn ng vin chuyn nghip s dng c tay kh nhiu khi nh topspin,
nhng tht ra l c ng ca cng tay v c tay khng c cc nhm c ring bit bn
trong c tay. Cc vn ng vin nh ngh ny s h u vt xung di im h d nh
nh bng, ri a n ln bng cch git mnh cng tay. Tuy nhin, nu c nh thnh cng,
cng tay khng ln trn ni chung l n hon ton c nh khi nh bng, v u vt thng
ng, ging y nh mt vn ng vin nh qu bng vi cng tay vng chc v a cnh
tay ln lt qua bng. im mu cht hiu c l trng cy vo c ng c tay nh
topspin khng c ngha l ln trn lng bn tay v hng lng bn tay xung sn. Thay vo
, mt vt v lng bn tay nh bng phi gi c theo cng mt mt phng thng ng,
nhm ti i th, vi lng bn tay a ln v kt thc bng i ngang qua vai tri.
V d, ngi ta thng bnh lun v li nh th no m Pancho Gonzales a vt ln v
thng ti bng i vi qu phi. y l l do, h cm thy nh l anh ta c th nh mt c
qu phi cho gc sc bn, Nhng khi nghin cu c nh ca anh ta vi phim tc cao,
loi phim stop-action, pht hin ra u vt ca anh ta chng bao gi ln trn ti bng. Anh ta
ln trn vt ti sau khi bt u nh bng, nhng tht ra anh ta s dng nh topspin vi
mt vt thng ng v khng ln trn cho n lc sp kt thc i ca vt mt lc sau
khi bng ri khi mt vt.
i khi mt s ngi cho rng topspin i hi nhiu sc mnh v nh topspin lin tc c th
lm cho bn kit sc. Huyn thoi th nht c tn ti nh cc vn ng vin nh ngh
thng t thuyt phc rng c tay v cng tay quyt nh cho vic nh ra topspin. Mt vn

ng vin nh ngh vit rng, Bn phi tp cho c tay mnh ln nu nh bn d nh s

dng nhiu topspin. vic bn khng trng cy vo c ng c tay v tr u tin sang
mt bn, phi ng rng mt c tay/ cng tay mnh l cn thit khi bn nh bng chm v
bn cn mt s t ph t ngt ca tc ca vt nh topspin tht mnh. Nhng em
b 8 tui c kh nng nh bng nh di bom vi topspin khi tp vo t th sn sang nhanh
chng phi hp vi c th, vi cnh tay nh bng ca chng.
Vo giai on u ca cuc i s nghip vo gia nm 1970, Bjorn Borg thng c trch
dn l vn ng vin b kit sc v thng s dng topspin mnh t ng bin cui sn.
Ci m nhng nh ph bnh ch trch b qua l nh topspin khng lm cho anh ta kit sc
c, vn l anh ta nh bng tng c mt qu mnh, ngay c khi anh ta bit rng anh
khng th nh bng i d dng. Tuy nhin c rt nhiu ngi m c rng: Ti rt mun
lm nhng g Borg lm l nh ht sc to ra vng xoy topspin v ri cam chu tr
nn ti t v kit sc v ng gi mi nm thu v trn 300 000 la. Hy tng tng
xem ngy nay anh ta ng gi hng triu la sau khi chin thng 5 gii Wimbledon lin tip!
Borg by gi phi hp tc tt hn trong cc gii thi u lo tng.

S dng topspin
Trong qun vt, nh bng n cui sn tht mnh- vi su v s an ton ln nhtch c topspin mi gip bn lm c. Nu bn c nh bng tht mnh vi thn ngi
thng ng v vi mt c nh ngang qua thn ngi theo chiu ngang, hu nh bn khng
c c sai s cho php gia vin li v ng bin cui sn v phi c chnh xc. Khi
bn c li bng i su, bng dng nh khng bao gi i xung ng lc hoc khi bn c
nh mt c r st li, li dng nh hm mi ng bng khc; lun i vo vin li v
bn khng th hiu c v sao li xui xo n th. Tt nhin, l do l, mt qu bng nh
ngang s bt u ri sm hn, ging mt vin n c bn ra trong mt bnh ht chn
khng bn phi nhm sng theo mt gc 45 n i c mt khong cch ln nht.
Nu nhm sung song song vi mt t vin n bn ra bt u ri sm hn nhiu. Qu bng
qun vt cng khng khc g, ngoi tr khng kh ngoi tri m c hn v bng phi c
nhm ti khong t 50 n 55 .
Tm li l khi s dng li nh topspin, nhiu ngi cho l h cnh tay v vt xung cng lc
xung di bng, duy tr c tay v cng tay c nh, nh t thp ln cao, v nhm ti
cao khong t 1m20 n 1m80 pha trn li. D tht, h ngh nh vy. Khng may thay,
khi h thi u, h khng th chng gi li hoc khng th a vt v cnh tay cm vt xung
di mc bng. Thay v nh theo mt mt phng t thp ln cao, h ch t vt nm xin
di bng (ngha l mt ca vt b quay ln) v bng i thng ti hng ro cui sn.

Hy nh rng, thn ngi cng nh vt phi di chuyn t thp n

cao, v mt vt phi thng ng lc nh bng.
Mt s tay vt dinker gy s kh chu khp ni bng cch nh nhng ng bng cao v
su ch vi mt t sc lc m thi. H dng lc ht ca tri t thc hin cng vic , v
khng bao gi cm thy mt khi kit sc v c nh bng mnh v cn c nh va mnh
va su vo v tr cui sn. Tuy nhin sch khng khuyn bn phi nh bng nh mt
dinker, nhng mun bn hiu c h p dng mt s yu t vt l tm l l
nguyn tc cch tip cn mn th thao ny.
Nu bn mun nh nhng c cui sn su vi topspin l v topspin to nn c tng cao v
mang n cho i th mt ng bng kh nh tr sau ng bin cui sn. Su, bng
tng ln n ngang ngc lm cho mi ngi bc tc, bao gm c cc vn ng vin nh
ngh, v kh dng thn ngi vo c nh; mt s la chn duy nht l c n nh bng
khi bng ang dng ln, nu khng bng s tng ln cao, v mun n nh bng khi bng
ang dn ln iu ny i hi mt nng khiu thc s. Trong nhng nm gn y, mt s
vn ng vin nh ngh pht trin mt th v kh mi bng cch luyn tp tn cng cc qu
bng cao bn trong ng bin cui sn - mt trong nhng thay i ln t i ca cch thi u
trong thp nin 90. Ni cch khc, nhng ng bng mnh, thp r st li lun nhn c v
rt tuyt, bng i ngn tng ln n ngang eo, nhng li rt d nh tr. Hn th na, cc c
nh vi topspin ri gn ng bin cui sn ca i th c th li i th n hng ro cui
sn v khin anh ta d b tn cng bi c nh tr ngn gn li.
Nu i th thch ln li khi bn nh bng ngn, kh nng nh mt c passing vi
topspin cm xung gn li s gip bn v hiu ha thun li v chen thut ca anh ta, v
s lm anh ta phi do d ngay c vi vic ln li. Cc c nh ny, d ch I hay ng
cho, s gy kh khn cho i th ngay c khi anh ta n c bng nh v l. L do

ca vic ny l v cc qu bng nh vi topspin cm chm xung sau khi qua li, khin kh
nh c v l hn: by gi i th ca bn (mun nh bng qua li) phi nng bng ln
thay v nh xung. Trong lc cc c nh ngang (flat) cui sn nh mnh, s i theo chiu
ngang ng thi cng c th gy kh khn cho ngi ng gn li, nhng p lc li nm
pha ngi nh bng: nu ngi nh nng bng ln qu mc, n gin, i th s cho
bng i lun v ra ngoi sn. Ngc li nu thc hin mt c nh vi topspin ngay c khi
nh ra mt ng bng cao, bng vn c th i xung gn ng bin cui sn. Bng
c nh cm xung nhanh khi bay n gn ngi nh v l lm cho anh ta t ngt phi
suy ngh vi t th u vt ca mnh, v nhng s thay i ny c th rt th thm. l l
do v sao bn d v l mt c nh bng ngang (flat), v ch cn mt t tnh ton m thi.

Sidespin
Sidespin, hay cn gi l c chm, c thc hin bng cch a vt lt ngang qua mt
sau ca bng. C nh ny c s dng ch yu vi c giao bng y i th ra khi
sn hoc nh mt c giao bng nhanh, v vi cc c v l kiu lt v cam, nhng c v
l ngt nh sc bn lm cho bng i chm hoc tng yu khi bng chm mt sn. Bn hnh
dung nh ang gt v cam khi nh kiu v l theo cch sidespin ny. Mt vt khng bao gi
i chung quanh bng, nhng l di chuyn t tri sang phi i vi mt ngi thun tay phi.
Gc ca vt di chuyn theo mt mt phng nm ngang v nh trc tip vo pha sau bng,
to nn mt gc rt bn v i thng xung.

Underspin
Khi bn hiu r underspin c nh ny c s dng nh sau:
1/ Underspin l thnh phn c bn ca mt c approach tt, bn dng underspin ln li
khi i th nh ra mt ng bng ngn. V underspin c nh ra theo mt qu o thp
hn topspin, bng khi chm mt sn chui di thp thay v tng ln cao, do mt c
approach underspin buc i th phi nh bng ln t mt v tr thp. Nu bn ln li, bn
s nhn c mt ng bng dng ln cao d dng cho c nh v l ca bn.
2/ Nu bng c nh nh vi underspin c khuynh hng cht tng t khi bng chm
mt sn, v vy, s dng underspin rt gi tr nh cc c b nh, v nh nh nhng cc
c cho gc ngn, cc ng bng ny c thit k gt i th khi anh ta ng su cui
sn, d nhin khng phi l khi i phng ang ti li.
3/ Vi cc c v l, bn c th dng underspin lm gim tc ca bng. Cc vn ng
vin nh ngh thng s dng underspin nh tr giao bng, underspin s lm gim vn
tc ca c giao bng. Nhng nhiu ngi li nng bng ln khi h th n.
4/ Vi qu tri, n s to cho bn mt c phng th tuyt vi ti ng bin cui sn, min l
bn c th luyn tp iu khin c underspin di tc ng ca p lc. Bn s thng
xuyn nhn thy cc vn ng vin nh ngh nh underspin qu tri t ng bin cui sn
ny sang bn kia, v khng cn ly nhiu hoc nh mnh, nhng h c th nh bng di
chuyn chm nhng i su. Underspin gip cho h c nhiu thi gian tr v v tr chun b
nh ng bng k tip, v vi vic gim tc ca bng i khi h c th gy ri lon cho
nhp thi u ca i th. Bng cng s tng thp v qu o i ngang ca n.

Tc dng ca li nh Underspin chng li Topspin

Mt s hun luyn vin v vn ng vin nh ngh ni rng nh qu tri vi underspin l
cch thi u gay go. Tuy nhin ch c nhng vn ng vin c nng khiu mi nh
underspin tt mt cch u n. Thng qua kinh nghim, thc tp, v s nghin cu ca cc
nh vt l. L do kh nh c underspin l v: bng cch a vt t cao xung thp, bn
khng ch c th iu chnh c tay v cng tay, bn cn phi vn dng nm s thay i:
1) Tc c nh ca i th.
2) Vng xoay ca bng do i th nh ra.
3) Gc m bn phi nh xung.
4) Gc xin m bn phi nghing vt.
5) Tc m bn phi nh xung vi vt t xin ca bn.
Do , khi bn nh vi underspin bn phi tnh ton di p lc bn phi nh mnh
nh th no v bn phi t vt xin n mc no cho bng i xung ng lc trn phn
sn ca i th. Phn ln ngi ta khng th a ra nhng quyt nh ny vi bt c s u
n no v h t khi luyn tp. Do khi h c nh bng mnh vi underspin dt im
th h phi ra nht bng hoc i vo nh im k tip.
Trong lc vi topspin bng cch nh t thp n cao vi c tay c nh bn hu nh c
th nh bng mnh nh bn mun m vn an ton. Bt k i th ca bn nh c no,
hoc bt k bn chu p lc loi no, bn c th n ng bng ca anh ta v nh tr vi
topspin. Thay v l 5 s thay i, bn ch cn gii quyt 3 vic:

1) Vn tc u vt.
2) Gc thng ng m theo bn s nng bng ln.
3) Gc vt km theo bng hng ln v pha trc sau khi vt chm bng.
Li nh topspin i hi rt khc nghit l lm sao a c u vt v cnh tay cm vt
xung thp hn ch vt chm vo bng t nht l 30cm Chng u gi xung nhng
y l tr ngi v tm l nhiu hn l v vn ca th cht v ngi ta thng hay gp u
gi li, hoc ngi chm hm.
Mt vn khc, nu bn l tay vt c li nh underspin qu tri khi i th ca bn ln
li. Bn khng th nh bng bng mt c underspin qu tri vt qua anh ta c, bn
cng khng th nh c cho ngn mnh cao qua li c. V cc c underspin nh
mnh vt qua mt ngi ti li c khuynh hng di chuyn 21 m hoc hn na. Chiu
di ca sn l 23m77, nhng nu bn mun nh mt ng bng vt qua i th trn li
vi c nh cho ngn, bn phi nh bng i ra trong khong 19m n 20m. Nhng bn
khng th lm c iu vi mt c underspin nh mnh. Tt nhin, bn c th th,
nhng bng hoc l bay ra ngoi sn, hoc l i n gn i th khin anh ta c c hi v l
d dng.
Mun chi qun vt gii, bn phi c gng lm gim ti a mi sai st c th xy ra. Bn
thit lp mt cch thi u trn c s ca vic thc hin t l phn trm cc c nh v bit
phi tin hnh c nh nh th no di p lc. l v sao, khi bn da vo topspin
nhiu hn underspin, bn s c c mt ng minh ng tin cy hn.
Topspin l c nh duy nht trong qun vt cho php bn nh bng ra mnh v chm dt
s chn nn m khng s mt bng. Trong nhiu nm qua nhiu ngi b nght th v h
khng th nh bng mnh. H mnh m mt cch t nhin; hoc h chn nn v h mun
dc ton lc nh bng nhng nu h nh vi underspin h khng c php lm
nh th, h phi nng niu qu bng. Ring vi topspin bn him khi cn phi kho lo hy
nng niu bng.
Mc d mi ngi nn tp nh underspin c lc cn s dng, nhng mi mt vn ng
vin tr bt u tip cn vi qun vt nam hay n u ging nhau nn tp nh topspin
qu phi v qu tri nu nh mong mun c thi u. Cc vn ng vin tr tui trong
thp nin 1970 McEnroe, Borg, v Guillermo Vilas l nhng ngh nhn nh topspin c
hai bn, nh v ch tr tui nht trong lch s gii M m rng, Tracy Austin, s dng
topspin t khi c ta mi 5 tui. C th d dng ni c rng cc vn ng vin ca thp
nin 80 v 90 ni ln hng u vi topspin, ng ch l Martina Navratilova, c ta bt u
thi u hay nht t khi c ta bt u nh qu phi vi nhiu topspin hn. Vo nhng nm
u tin, sau khi c xp hng trong nhm 10 vn ng vin hng u ca th gii trong
gn 10 nm, Francoise Durr th nhn rng s thiu st trong cch thi u ca c ta vi tp
ch Sport Illustrated (1971): Nu ti c th lm li cuc i, c ta ni: Ti s l mt vn
ng vin qun vt nh topspin - thay v chi mt kiu nh bng ngang (flat) nh ti nh
by gi..
Nu bn c cm gic vi underspin, bn c th pha trn n vi topspin, tuyt vi bn s s
dng n tt trong thi u. Nhng khi bn b mt i cm gic i vi underspin, bn thng
mt lng tin v cc s thay i qu kh kim sot.
C mt ln Rod Laver k v vic topspin gp phn ln s thnh cng ca anh ta ti gii
Wimbledon nh th no. Anh ta ni v p lc d di ti Wimbledon, v cnh ho nhong
trc mi trn u: c ch ti sn vn ng bng xe hi Limousine; chung quanh hng
trm ngi p ca s xin ch k, vo phng thay qun o v ri vo phng ch i ch
c mt mnh bn vi i th ca bn, v mt nhn vin hnh chnh L mt gii thi u quan
trng nht trn th gii, nu nh bn c th v ch ti ch mt ln, bn s ni ting sut
mt i.
Bit rng p lc c th xy n vi cc vn ng vin c ln anh ta nhn thy Bob Mark lm
nng giao bng, bng bay ln khn i chin lc lm nng ca Laver l bt u a bng
vo pha qu tri ca i th, v rt nhiu ngi trong s h s underspin c nh ; thay v
dng topspin. Rod bit rng underspin ch l phng th, v i hi cm gic, khin rt kh
thnh cng v rt kh luyn tp iu khin underspin trn sn khi bng ny ln ti t, nht l
i th ang trong trng thi cng thng nng ny. Kt qu l, i th ca Laver c th thc
mc v s tin tng ca anh tan ngay c trc khi trn u sp din ra. Nhng Lod Laver th
khc, anh bt u nh topspin ngay lp tc v c hai bn qu phi v qu tri, v l cch
anh ta chin u chng li p lc. Anh ta c th nh mnh ra xa, v lc u qu bng khng
i vo ng ni anh ta mun nhng t t bng s i vo sn. Chng bao lu s nng ny
s nhanh chng tan bin, khi y Rod s lm nng n cc c topspin. Nhng vo lc i

th ca anh ta c th ang cu c: Ly tri, xin hy cho hm nay l ngy ca ti, v anh ta

nh mt cm gic ca mnh.
Khng phi Rod Laver tht s cn n mt nh cao tm l khi anh ta ang thi k xut sc
l vn ng vin hai ln dnh c danh hiu Grand Slam nhng anh ta lun lun bit
rng topspin quan trng nh th no i vi cch thi u ca mnh.

CHNG 3
QU PHI FOREHAND
Mt trong nhng iu k l ca qun vt l mi tnh su m vi qu phi. Phn ln mi
ngi thng xem l th v kh tm c ln nht, l th h c th trng c y vo p lc.
Vi c nh qu phi, rt him khi bn c cm gic hoang mang khi thy bng i ti pha ny
nh pha qu tri. Tuy nhin trong chc lt bn khng th nu tn mi tay vt c c nh
qu phi ni ting trong lch s ca mn ny. Nhng bn c th nh rt nhiu nhng tay vt
nh qu tri tuyt vi. V khi ni n tuyt vi l chng ta mun cp n mt vn ng
vin trong lc chu sc p ca p lc, c th nh bng n c gn mc tiu d nh ca h.
Mt s nhng ngi nh qu phi ni bt nht, bao gm c Pete Sampras, Michael Chang,
Steffi Graf, Chris Evert, Thomas Muster v Boris Becker, v gn y nht S.Williams. Nhng
i vi phn ln vn ng vin th s khc bit gia hai c nh vn cn tn ti. Tm l l
mt nhn t, nhng cn bn vn l th lc: n gin v qu phi l mt c kh nh c chnh
xc hn qu tri. Vi c nh qu phi, khi bn nh bng vi hoc ch hi pha trc
thn ngi ca bn, cnh tay nh bng bt u kp vo ngi bn. on trc n
g tc
kp ny, phn ln cc vn ng vin th lng ci ch v c tay nh bng hi qu sm
trc khi trm bng v sau a vt i vng quanh ngi theo i ca vt., thay v
a vt ra ngoi v hng mc tiu. Trn thc t rt nhiu ln cch tay nh bng kt thc
vng quanh c, nn mt s chuyn gia qun vt th gii v von: Khi nh qu phi ngi ta
t treo c mnh bng i ca vt. Nhng tt nhin, ngy nay nhiu v n ng vin nh
ngh a vt vng qua c sau khi nh mt c tuyt p vi mc ch l th gin cc
c.
i ca vt sang mt bn, yu cu bn phi thc hin mt c nh t thp n cao, to
ra c topsin v cho php bn i theo c nh ra ngoi v hng mc tiu thay v sang sn
k bn. Nu bn ngh rng, Ti ko cn tp c qu phi ca ti N rt tuyt , hy t thnh
tht vi chnh mnh. Bn ang so snh n vi ci g? Nhiu ngi cho dnh h c c qu
phi mnh, nhng khi ra sn, mi kh phm ra rng n gin h ch so snh c nh qu
phi vi c nh qu tri ca chnh h. C qu phi ca h t hi, nhng c qu phi c v
hn mt cht, vi h nh th l h c mt th v kh tht. ng cho rng l do nh th
ngn cn bn pht trin mt c nh tt c hai bn.
iu cn nhn mnh rng, mun thay i cch nh bng hin nay hoc thc hin mt vi
ci tin nh quan trng trong qun vt s rt kh khn. n gin l no ca bn ko mun
thay i cc kiu nh d chu ny, kt qu l bn c v chin u chng li chnh mnh. Nu
c mt c nh mi c th lm cho phn ln cc vn ng vin nh hay hn nhiu, vy ti
sao h c phi duy tr c nh c. Cu tr li l, no chng ta thch ci c hn v lun mun
quay tr li vi n di p lc. Do bn cn phi ht sc kin nhn khi mun khai thc
mt kiu nh bng mi. thc hin c mt s thay i vnh vin phi cn mt khong
thi gian nh k ( vi thng hoc c th lu hn ) v phi thng xuyn luyn tp. Cho n
khi c th nh u n theo kiu mong mun mi, tuy nhin bn phi ghi nh rng, di p
lc d dng lm cho ngi ang thay i quay v li chi c, v phn ln cc vn ng vin
khng thch s luyn tp nht thi cng d dng quay li vi thi quen c. Nhng thng
xuyn, li khuyn dnh cho cc vn ng vin l : ng mong i qu nhiu, qu sm,
nhng nu bn t chi th nghim thay i, bn s tip tc thua bng mt kiu nh c.
CM VT

Nhng ai trong s cc bn ch giu s quan trng ca cch cm vt cn phi nh n

ra mt
iu : bt k iu chnh c nh n bao nhiu ln, mt kiu cm vt chnh xc s tn ti
sut c cuc i chi qun vt ca bn. iu ny quyt nh kh nhiu, do ng ngh
rng bn c th ra sn cm vt theo kiu no d chu nht. Hn na, cch cm vt ca bn
ni ln c t th v s thoi mi ca c tay, u gi v thn ngi.
Tuy nhin cng rt cn phi ni n khi nim v hiu qu. nh ngha mt c nh hiu qu
l: nh bng ni m bn mun nh ti, vi tc v vng xoy m bn muns dng
hot ng ca c t nht. Tr khi nh cc c underspin, mt vt phi thng ng so vi
mt sn khi vt trm bng. Hn na, bn phi cn c mt cch cm vt i hi t c ng
ca c tay nht, mt vt thng ng t trn xung vo lc chm bng. Vi bt c kiu cm
vt no m bn tip nhn s p t mt s vng v v cng thng ln cng tay v c tay,
nhng cm vt kiu Eastern, ch i hi bn s iu chnh t nht v to c s u n
ln
nht.
Nhng tn c bit c t cho cc kiu cm vt nh qu phi da trn t th ca lng bn
tay t trn cn vt.
Khi lng bn tay t ch yu bn phi, kiu ny c gi l Continental. i hi mt cng tay
mnh v s tnh ton gi gic tht hon hon, c rt nhiu vn ng vin nh ngh sa
dng nh cc c qu phi v qu tri. Nhng cho n nay ngay trong t in ngn ngn
ca qun vt ( The Concise Dictionary of Tennis ) vn cha ngh ra c tn t cho cc vn
ng vin nh qu phi ti gii kiu Continental. Trong gii qun vt nh ngh th gii vn
thng c nghe ni rng Ellsworth Vines l mt vn ng vin cm Continetal nh qu phi
rt hay. Tuy nhin, trong mt bui phng vn ca i truyn hnh CNN vo u thp nin
1980, anh ta k rng: anh ta phi tri qua mt thi gian rt di ko xc nh c ni bng
sp i ti. l li pht biu kinh ngc ca Ellsworth, v Jack Kramer ni rng Ellsworth l
mt vn ng vin bm sinh hn Pete Sampras.
Khi lng bn tay t ch yu ln pha sau ca cn vt, c gi l kiu Easten. Lng bn tay v
mt vt nm cng mt mt phng, cho ta cm gic nh bng bng lng bn tay. y l kiu
cm vt ph bin nht, i hi s vn ng ca mt s t c nht nh v s tnh ton
nghim chnh.
Khi lng bn tay c t ch yu ln phn y ca cn vt, ngha l lng bn tay hng ln
tri, n c gi l kiu cm vt Western. y l kiu t ph bin nht, mc d c mt s vn
ng vin s dng n v thut ln ( c bit c bin i mt cht, bng cch cm kiu SemiWestern ). Mt s kin quan trng v cc vn ng vin cm vt kiu Western ny, l vi
cch cm vt ny h gn nh ko th nh v l tt ti li c v v vy nhng ngi cm vt
kiu Western thng vn i sng kiu cm khc khi h ln li. Tuy nhin, phn ln trong
s h him khi ln li.

Eastern - Th cm vt min ng

Nu ban l ngi thu n tay phi, hy bt u bng cch nm vo c cua cy vt bng

bn tay tri nh v y m t vt s thng ng so m t sn. Ri cm vt ngang eo vi
lng bn tay phi t thng ng v cc ngn tay cua ban hi hng xung di theo
m t gc khong 45 . Ngn ci phi gi ln v nm st bn ngn tay gia, vi ngn
tay tr dang ra. By gi hy cm vt v canh trn cua lng bn tay phi xem c hai
c hon ton thng ng hay ko. Hy t kim tra bng cch t canh vt ln trn m t
ci bn xem m t vt thng ng t trn xung di l nh th no. Hy nh rng,
nu ban chi mn nay m t cch chinh xc, ban s him khi nh m t cs nh no i
hi vt phi thay i hn 10 tinh t vi tri thng ng ny.

Kiu cm Eastern

Kiu cm Eastern Backhand

Nhiu ngi bn ci v bn tay vung vy vi vt nhm hon thin mt cch cm vt
chnh xc, trong khi nhng ngi khc ngh rng hy t lng bn tay phi t ln dy vt,
sau ko bn tay trt t trn mt vt xung n cn vt.
Vo u thp nin 1980, khm ph ln trong mt chng trnh nghin cu v cch cm vt.
l, khi mt s ngi t lng bn tay ca h ln vt theo kiu bn tay vung vy trong
kiu ny th ngn ci vng quanh cn vt n thng y lng bn tay gn vi kiu
Continental hn v xa kiu Eastern. Do b quyt l t lng bn tay hi hng ln tri v
ri nm vo vt. N s gip bn t lng bn tay theo t th chnh xc.
Mi ngi u mun bit: Lm sao bn bit c cch cm vt ca bn l ng khi bn ang
thi u? Mt vn ng vin nh ngh c th pht hin ra mt s h bng 1/2cm trong cch
cm vt ca bn t cch xa 15m, nhng nu bn mun nh anh ta quan st bn t gh khn
gi th n s hi tn tin hn y. Thiu iu ny, tt c nhng g bn c th lm l hc hi
thng qua s lp i lp li v bng cch cm nhn khi no cch cm vt ca bn l chnh
xc. Bn c th kim tra cch cm vt ca bn gia im xem lng bn tay v u vt c
tht l thng ng hay ko, nhng cm nhn l tt c nhng g bn c th trng cy vo khi
bn ang thi u, c bit l khi bn chuyn kiu cm vt gia qu phi v qu tri. Vy hy
bt u suy ngh bng s cm nhn. Hy nhm mt li v thc hin mt kiu cm vt hon
ho, ri m mt ra v xem th bn c lm ng hay khng. Ngay c khi bn mua m t cy
vt mi, hy th kiu cm vt ca bn vi i mt nhm li. ng tng rng ch c m t
mnh bn vi trc trc ny. Mt s vn ng vin gii lu lu cng nh mt kiu cm vt khi
bt u dng mt cy vt mi.
Continental - Th cm vt chu u
Kiu Continental t lng bn tay xoay ln cao hn 1/8 trn cn vt. Nhng kiu ny i hi
bn phi thay i t th ca c tay khi bn nh bn c th c c u vt thng ng lc
nh bng, tuy nhin trong qun vt bn nn gii hn vic s dng c tay. Nu bn ang c
cy vt trn tay, hy th cm kiu Continental, cm nhn iu ny bng c tay. Bng cch
nh bng bng c tay nhiu nn cch cm Continental ph hy vic nh bng u n
i vi 95% s ngi s dng kiu cm vt ny. Jack Kramer li cn cng rn hn, anh ta

cm thy kiu cm vt Continental ph hng cc c nh cui sn nhiu hn bt c m t yu

t no khc.

Kiu cm Continential

Tuy nhin cuc chin u vn tip din. Vo gia thp nin 1970, mt trong nhng s tranh
ci i vi kiu Continental, v d nh, l n c nhiu vn ng vin hng u s dng c
bit l cc vn ng vin ngi c. Nhng l vn bn cn phi c nng khiu mi s
dng kiu Continental. Hoc ni mt cch khc, bn phi phi hp c tt hn nhiu. Bn li
cn cho mnh tr thnh d tn cng. Nu bn cm vt kiu Continental bn c khuynh
hng y ngang qua thn ngi theo mt cch rt trm trng. Do , mi khi bn vi ra
pha trc nh bng c bit l khi nh v l qu phi- bn s c khuynh hng
nh cho sn v l ni m mt vt t ng nhm ti. Bn phi iu chnh mt cch kh
khn c th nh c mt c ch I. l l do ti sao khi cc vn ng vin nh ngh nh
Pancho Segura v Jack Kramer thi u vi Pancho Gonzales, h phi chy thc mng v
mt c nh tr cho sn khi anh ta thc hin mt c v l qu phi. H bit rng khi anh ta
vn ti trc mt nh vole mt ng bng pha trc , vt ca anh ta s t ng
nhm ti pha bn tri ca anh ta. Kramer pht biu vui rng s d anh ta c tin xy 14
ci sn v mt cu lc b th thao 1500m2 v nh thi u vi Pancho Gonzales v Gonzales
c bit n l ngi c kiu cm vt bn qu phi tht t khi h thi u mt i mt trong
gii thi u nh ngh nm 1949, Kramer thng 97 -26.
Western - Th cm vt min Ty
Kiu cm vt ny, lng bn tay phn no c t di vn vt, c cc tay vt nam ti gii
Php M Rng s dng rt nhiu trong thp nin 90, c bit l Thomas Muster, Sergi
Bruguera, Jim Courier, Andres Gomes v Gustavo Kuerten.

Kiu cm Western
Cc vn ng vin s dng kiu cm vt Western thng thnh cng nhiu trn mt sn t
nm v ngi ta thng t vole trn sn c mt phng trn trt. V trn sn t nm, bng
ny cao, l c nh d cho vn ng vin no s dng kiu cm vt Western. Bn hy
th cm vt, v ch l n d dng c c mt vt thng ng nh th no lc nh bng
khi bng cao ngang ngc. Nhng khi bng ny thp c bit trn sn c kiu Western
p t mt sc cng nghim trng i vi c tay v cng tay khin n tr nn kh khn cho
cc vn ng vin mun to ra bt c nh hng no cho c nh bng. Chng ta him khi
gp cc vn ng vin cm vt kiu Western ti vng chung kt Wimbledon v bng trt
trn sn c v ny thp. Nhng nhng ngi cm vt kiu Semi Western li nh bng rt
tt.
Cch nh qu phi l tng
Trc khi chia c nh qu phi thnh tng yu t ring bit, bn s c gii thch cch nh
l tng nht bn nhn thy ton b c nh v lm th no m tng ng tc nh n
khp vi nhau. Sau quay tr li, thm cc chi tit vo ty theo mc cc bn c th
nm bt v hp thu n.
Bt u, tt c cc bn phi bit ti sao phi a vt ra sau cng sm cng tt. No v h
thng thn kinh trung ng cng lm vic vi nhau c th thc hin mt c nh thng
minh nht. Khi mt ngi no a vt ra sau nhanh chng, h c nhiu thi gian hn
huy ng dng cc c iu khin cc c nh t gc ny sang gc kia. Nhng khi mt
ngi a vt ra sau tr, h ch thi gian nh tr bng.
V vy, t v tr sn sng, c ly ra sau ca bn phi bt u vo ng lc bn pht hi n
ra
hng ng bng ca i th. Hy t ni vi mnh: l c qu phi v quay c hai vai
ra sau cng mt lc bt u xoay ngi ly ra sau. ng tc ny s quay pha tri thn
ngi ca bn v pha li. S dng c nh hnh vng cung, a vt ra sau cao ngang mt
v xa ngi ca bn cho n khi vt nhm thng v pha hng ro pha sau. Dng li y
cho n khi bng i gn n, lc hy bc ra ngoi bng chn trc v chng gi xung
bn c th h vt v bn tay cm vt xung khong 30cm bn di im d nh chm
bng. Bc ra ngai bng chn trc v h thp vt v cnh tay cm vt phi c thc hi n

cng mt lc vi nhau. ng tc ny gip bn chuyn trng lng v trc v ln trn khi

vt di chuyn t thp n cao v nh bng vi mt vt thng ng. C gi cho mt lun
theo bng cng lu cng tt, ng thng vo dy vt v cho u ci xung, trong m t t
th c nh, nh vy bn s khng lm nh hng n vic nh bng. ng ngc u ln
cho n khi phn trn cnh tay nh bng chm vo cm khi i theo ca vt. u ca bn

nng hn, theo tng cm mt, hn bt c phn no khc ca c th, v nu bn ngc nhn
ln trc khi bn nh bng, bn s c khuynh hng y phn thn m ra i di n li.
Thn trn c cc nhm c ln v khi n quay qu sm, n s thay i kiu bay ca vt thnh
kiu nh thng ngang qua ( flat ) thng p bng i vo li. Bn phi kt thc vi cnh tay
nh bng ch ln tri v hng v pha mc tiu, trong lc bn thn cy vt s quay v bn
phi ca bn. Nu bn thch th lng cc c hn v a vt vng qua c, bn ch thc hi n

mt lc lu sau khi nh bng.

Nu bn c th hnh dung i ca vt bn i hng v pha bu tri, n s gip cho bn
ch nhiu hn vo vic a vt xung n im thp nht ca c ly ra sau, c th
nh t thp n cao. Bt k bng i thp n mc no, hy c gng a c u vt xung
30cm bn di im d nh chm bng v ri nng ln, c th cung cp cho n sc
mnh thm vo cng vi cnh tay. Bn c th h u vt xung lc nh c phi v vn gi
c mt vt thng ng, nhng ngi cm vt nh vt nh qu tri mt tay i hi phi
chng gi nhiu hn v h u vt thp xung to nn mt t th c tay rt bt tin. ng
qun rng qun vt l mt mn nng ln. Mt ngi cao 2m ng ngay sau ng bin cui
sn ca anh ta v nhn thng qua bn li, vn ko th nhn thy cc khu vc mc tiu ca
anh ta bn phn sn bn kia.
Ch / Vi cc c nh qu phi v qu tri, bt c lc no ni n vic a u vt xung
di im d nh nh bng 0cm c th nh ra topsin, ng c n tng rng bn ch
cn h u vt xung bng cch th lng c tay. Cnh tay ca bn c th hng xung,
nhng c tay vn phi gi cng t th c nh. Bn phi h thp c cnh tay nh bng, c
tay, v vt xung cng lc nh tt c ch l mt, nh vy bn tay nh bng ca bn cng
di qu bng 30cm bng vi chiu cao ca u vt.
By gi vi ci nhn tng quan v c qu phi trong u, hy tp cho c th thch nghi vi
mt c nh l tng, nu kiu nh bng ca bn hon ho, v mt vt thng ng cng
lc chm bng, bn c th thc hin c nh. Ngc li, bn c th c cc ng tc nhy
bn v p ca c th trn sn, nhng nu u vt ca bn ko thng lc chm bng th him
khi bn nh c bng vo sn. Chc hn rng bn mun c th gin khi ra sn. Chc hn
rng bn mun c th gin khi ra sn, v s cng c qu mc ngn cn vic c ng thoi
mi. Nhng ng bao gi cho c c th th lng qu mc khin bn thay i t th ca
u vt. Ngi ta c t ni vi mnh : Th lng, ngu, th lng c khuynh hng cho
c tay mm v ni chung cui cng h lun ng hng hai trong u hai ngi. Thay vo ,
hy gi cho cnh tay cm vt lun lun c nh ( nhng ko phi l gi cht cng ) v mt vt
t th vng chc khi bn thc hin c nh. C th lc u bn cm thy hi kh khn,
nhng bn cng nh c nhiu bng vo sn bao nhiu v thng trong thi u bn s
cng thy thoi mi by nhiu.
Mt trong nhng nguyn nhn ln nht ca s thay i cc c phi l mt kiu nh prestretch. Mc d Jack Kramer s dng phng php ny mt ln, Andre Aggasi v Boris
Becker ph bin n vo thp nin 90. Kiu nh qu phi c bit ny tn dng c ly
ngn vi vt t ng ra sau trong lc cng tay di chuyn ti trc. ng tc ny s lm cng
cc c cng tay v lm cho vt nh vi tc c rt ln, kt qu l n to ra mt bng cao
su bn ngoi cc c bn trong cng tay. Cc c nh ngn cho php cc vn ng vin n
bng khi n ang dng cao, quan trng hn l c th nh tr giao bng theo kiu tn cng.

C ly hnh vng cung

Mt c ly hnh vng cung dng cho c hai c nh qu phi v qu tri nh sau, ngc
vi cch ly thng ra sau .y l mt vn gy tranh ci trong s cc hun luyn vin
nh ngh, tuy nhin iu th v l phn ln hun luyn vin dy ly thng ra sau li s
dng c hnh vng cung khi h ra sn nh bng gn nh tt c vn ng vin qun vt
nh ngh u lm nh vy, ngoi tr Jimmy Connors v John McEnroe.
Ung h vin ca c nh thng ra sau cho rng cc vn ng vin trung bnh c th hiu n
d dng hn nhiu, v trong gii nh ngh tng pht biu rng: Ti dy c ly thng ra
sau v c ly hnh vng cung mt thi gian hn. Tuy vy, hu nh mi ngi u c th
tp c c ly hnh vng cung, tuy nhin c hai cch ly nh bng u i n cng m t
im chm bng nh nhau v gn nh cng lc vi nhau. Nu bn thch s dng c nh
ly hnh vng cung s mang n cho bn hiu qu hn.
hnh dung c nh hnh vng cung, hy th ngh n mt ci kp tc xoay tch ra lm
hai. Trc tin, a vt ra sau cao ngang mt v ch bng i ti gn. Sau , vi m t ng
tc lin tc, h vt v bn tay nh bng xung di im d nh nh bng 30cm, tin ti
trc v ln trn i qua bng, hng v pha mc tiu ca bn. Vi c ly ra sau, hy nh
gi vai nh bng vn ln cho n khi vt nhm v pha hng ro cui sn. Hy tp cm
nhn ng tc nng nh i v pha sau, ging nh bn a bn tay cm vt ra sau, i
xung, v vng qua mt qu bng ln chi trn bi bin. Mt ng tc quan trng gip cho
bn a vt xung l h c tay nh bng v u cn vt xung n i phi ( nu bn l
ngi thun tay phi ), nh vy bn c th c mt ng tc nng ln t nhin. Mt s vn
ng vin nh ngh s hi lt cn vt chm vo i phi ny i vi mt qu bng ny
thp v ri i theo ti ging nh mt ngi chi bng bowling.
Mt nguyn nhn khin nhiu ngi ng h c ly hnh vng cung hn c ly thng ra
sau l v c hnh vng cung nhp nhng hn v to ra c sc mnh v s kim sot ng k
hn. Tin si v t ly Pat Keating nh n thy rng vi m t ng ri t do cua c hinh vong
cung, u vt at c gn 8km/h bc chn th nht cua c ri; ri nhn ln 5.5 ln ci gc
hinh vung cua cao cua c ri. Kt qua la tc cua vt do bi lc ht cua tri t. Tc
vt tng ln nay c anh hng rt nhiu i vi cc tc cua bng, va n gip giai thich
tai sao cc a tre s dung c ly a hinh vong cung lai c th nh bng rt manh. Tri
ngc vi iu , ngi a vt ly thng ra sau ti im thp ca c ly ra sau ca
anh ta t c 0km/h khi anh ta bt u di chuyn vo bng. Anh ta phi s dng nhiu n lc
ca cc c th t c tc vt trong mt khong thi gian rt ngn. C rt nhiu ngi
thc mc rng lc ht ca tri t ko mnh n th, v cu tr li l: Hy nhn iu g n
lm vi gng mt ca chng ta".
Mt u im th hai ca c ly hnh vng cung l kiu nh bn thc hin i vi c hai
c qu phi v qu tri u ging nhau. Bng cch lun lun a vt v bn tay cm vt
xung di im d nh nh bng 30cm ( ti im xa nht ca c ly ra sau ca bn ),
bn khc su cng mt c nh i vi mi cao ca bng. Kiu nh ca bn phi lun
lun ging nhau, tr trng hp vi nhng c bng ny ln qu cao hoc qu thp, v bn
s thy rng d ngy trang cc c nh vi mt ngi ng ti li thp hn, v h ko th
pht hin ra c rng bn s nh hay lp.
Th ba, nhng hun luyn vin dy nh ly thng ra sau s vin l rng, Nu bn

mun ngi ta a vt thp xung hn l im d nh nh bng, th h a n xung

di ri khi ly thng ra sau. Khng may thay, phn ln cc vn ng vin ly thng
ra sau ko lm c iu m h ngh l h lm. H th rng h a vt thp xung bn di
im d nh 30cm, nh ra topspin, nhng tht ra vt ca h vn cao ngang eo hay cn
cao hn na. Tuy nhin, khi h nghing ngi nh bng, cnh tay nh bng ca h li cn
i ln xa hn v nng vt ln cao hn l qu bng ang i ti. iu ny p h phi iu
chnh vo thi im cui cng ca c nh nh bng ti mc nm ngang. Nhng s
iu chnh ny, tt nhin, lm cho h nh mt c ngang ( flat ) ch ko c topspin.
Nhng ngi nh ly thng ra sau tp luyn ng cch bng cch a vt ra sau
mc cao ngang eo v h xung ngang mc u gi thc s l h s dng mt c nh ly
hnh vng cung ci bin. Tuy nhin, s lm cho h mt i mt c nh y uy lc.
Bn s dng c ly thng ra sau, ng lm thay i, l bn thnh cng. Hy quan st
cc vn ng vin nh ngh nh cc c qu phi v qu tri ca h. Gn nh h u s
dng c nh ly hnh vng cung cn bn, tr khi h c nh vi underspin. i khi, s
ngoi l ca nguyn tc ny l vn ng vin nh qu phi hay hai tay, h trng cy vo
vic dui ngi ln trn hn l trng cy vo mt cnh tay c lp nh ln.
Th ng m qu phi

Trong mt thp nin va qua. nhiu cuc tranh lun trong gii qun vt v kiu ng hay
nht nh bng. Vt ko quan tm n vic bn ng kiu no min l bn lm cho vt
thc hin ng cch, do vn thc ra l bn c d nh ln li hay ko. Vn ng vin
no bc thng ti bng v c trng lc pha trc ca chn trc l t th sn sng
tin ln li. Vn ng vin no ng i din li v a vt vng quanh c thng s
chy li v trung tm sn v a vt vng quanh c thng s chy li v trung tm sn.
iu ny c ngha l vn ng vin no ng hng v li chc chn s gp kh khn ln
khi mun ng vo v tr mong mun ti li khi, hoc trc khi, i th nh c passing.
Vo thp nin 80 -90 cc vn ng vin Ty Ban Nha lm mt cuc t nhp v i vo gii
qun vt nh ngh bng nhng tay vt nh bng xut sc vi t th ng m. Ty Ban
Nha sn sinh ra rt nhiu ngi sao, nhng thnh tu ln l trn sn chm, ni m cc trn
u ko di ti ng bin cui sn ni ln c nh. Yu im ln nht ca h l trn sn
c, ni m bng ny thp v chui nhanh trn mt sn, v cc chuyn ng nhanh ti li l
quan trng.
C rt nhiu ngi hi rng Ti sao khng khuyn khch mi ngi nh bng vi t th
m? Nu khuyn khch th nn khuyn khch mi ngi nh vi nhng t th thng bng
khc nhau. Tuy nhin, k thut c a thch nhiu nht l bc thng ti bng bt c lc no
c th, v bt c c nh no m mt ngi nh ra p t c i th vo th d b tn cng
phi c km theo bng s c gng ln li.
Mt cu hi khc na l: Nu cc vn ng vin nh bng vi t th m c th ng i
din li nh tht mnh ti sao h li phi cong ngi li? Khi o thn ngi cong li ca
cc vn ng vin ng m, thng th h hay cong ngi li nhiu hn nhiu so vi m t
vn ng vin ng vi t th ng kn ( cnh bn thn hng v li ). V l v sao h
c th nh bng mnh ti ng bin cui sn. Nhng iu tri ngc vi nhng g
phn ln cc quan st vin tht s nhn thy. Khi bn quan st mt vn ng vin ng m
cong ngi li t nht l 90 . Mt vn ng vin ng vi t th ng gi vai trc
hng v pha i th s cong ngi khong 45 .
Cu cui cng l bu bn ko c nh ln li khi i th ang t th d b tn cng, iu
tht v ngha khi bn c luyn tp cc kh a chn trc ra ngoi v pha li khi
nh mt c cui sn qu phi. Nhng nu bn mun tm c i th khi anh ta ng ko
ng t th nh bng, bn phi tp bc thng ti bng chun b cho mt s bt u
ln li nhanh. Pete Sampras nh c hai cch, nhng him khi nhn thy anh ta ng
hng v li khi anh ta d nh ln li. Ni cch khc, trc khi M thi u vi H Lan
trong gii cp Davis vo nm 1997, Andre Agssi th nhn rng anh ta ko nh ln li. Cng

c, nu bn c c nh qu phi nh Agassi, vi cc c nh cui sn y uy lc - nhng

Agassi thng to nn nhng chin thng ln v nhng tht bi t hi.
nh qu phi hai tay
nh hai tay c hai bn, Pancho Segura c mt c nh qu phi v i nht trong lch s
qun vt, nhng Monica Seles tr ln ni ting vo thp nin 1990 vi c nh qu phi hai
tay. Trong thi i ca truyn hnh, Monica nhn c kh nhiu hp ng qung co v c
nhiu v rt nhiu thanh nin by gi tp cm vt hai tay.
Vt chng quan tm n vic bn ang s dng min l ngi nh bng lm cho kiu bay
ca vt thc hin ng vi cc nguyn tc vt l. Mc d vy, ngi nh hai tay i hi
phi c nhng bc di chuyn chn n nh c th xoay thn trn thng ti bng. C
nhiu vn ng vin ko cong ngi li c nn h gn nh ko th tp nh hai tay qu tri, v
n c mt cht khc bit gia ngi nh hai tay qu tri v hai tay qu phi ).
Cc chi tit v c qu phi
By gi bn c c nh qu phi trong u, sau y ton b c nh s c ging chi tit
hn. Ch cn tp trung vo cc chi tit c trng ny bn c th hy vng pht trin c mt c
nh lin tc a bng vo sn di p lc.
T th sn sng
Nhiu ngi tr ln m mt t th sn sng v l mt trong mt s rt t th h c th
thc hin thnh tho nht. H ko c c nh qu phi hay qu tri nhng h c c t th sn
sng tt nht trong cu lc b v bn c th nhn thy h t cch xa c cy s.
Tuy nhin, bn ng bao gi qu lo lng v mt t th sn sng tiu chun v c mt s
ngi c th t b cc t th c nht v nh rt nhanh. Bn cnh, nhiu vn ng vin
nh ngh hnh u nm bt c mt kiu t th sn sng khc trc khi i th nh bng.
V vy, kin l phi tm mt t th no c th to c bc th nht nhanh nht i v pha
bng v ng tc xoay ngi nhanh nht c th vo ng t th sn sng cho c nh.
kim tra n, hy ra sn v nh mt ngi bn bm gi. ng hng v pha mt i th
tng tng, vt trong tay, trong khi bn ng gia ng bin gia. Khi bn ca bn ni
Bt u hy xoay v chy n c hai ng bin hai bn ca sn u n cho n khi bn
tm thy mt t th sn sng no gip bn chy ti nhanh nht. Hy nh rng mt khi i th
sp nh bng, bn ko bit c c nh k tip bng s n pha qu phi hay qu tri, do
hy sn sng xoay ngi cho c hai c nh vi cng mt s thong th nh nhau.
Xoay ngi ly ra sau

 nhn mnh v vic ly ra sau chnh xc. Cc bn cn bit rng: Khi s chun b tt,
c nh cng tt, v mt khi bn ang gia c nh th bn b kha cht vo c nh ri.
Ngh rng bn c th dn bng hoc iu khin bng bng cch iu chnh c nh vo
giy pht cui cng ch l mt huyn thoi m thi. Trn thc t, tr khi ng bng ca i
th i qu chm, khng th c mt c ng no l thch hp gia c nh li c th l tch
cc v mt t nhin.
V vy, hy ghi nh rng s chnh xc ca cc c nh cui sn s ni ln c c ly nh
th no lc ban u, hy hc hai im mu cht ny khi bn c pht trin mt c qu phi
mnh m ( 1 ) phn ng tht nhanh vi c nh ca i th, ( 2 ) xoay c hai vai cng lc khi
bn quay ngi a vt ra sau ly .
Khng th ly ra sau qu sm, v mc tiu ca bn l ko bao gi c vi v i vi bt c
c nh no. Bn cng tranh th c nhiu thi gian vi cc phn ng mau l v ly ra sau
nhanh chng nhng chi chy bao nhiu, bn cng c th nh bng d dng v nhp nhng
by nhiu. Cng hy nh rng, c nh hnh vng cung ko lin tc m c chia ra lm hai
phn. Do , lc bn nhn thy bng i ti qu phi ca bn, hy xoay ngi v bt u a
vt ra sau nhng hy gi ng cho vt ri v h ngi ngi xung cho n lc bn
sn sng bc thng ti bng. Ngay c khi bn chy vo t th sn sng, a u vt
sau ngang tm mt v nhm ln trn. Nu bn ch n khi bn bc n bng lc mi
a vt ra sau, bn s lun lun phi vi v v bn s c mt kiu nh bng bt thng.
Mt c ly ra sau tr, cng s dn n vic nga c tay ra sau l mt trong nhng
sai st gy tn hi nghim trng m bn c th mc phi.
V ly ra sau sm l quan trng, nn ng bao gi cnh tay cm vt i n l. Quay
hoc cong hai vai cng lc vi vt nh vy bn c th truyn nng lng ny vo bng, v
l nng lng do ng tc dui ngi cung cp thm sc mnh lc chm bng hp
cng vi lc sinh ra do vic chuyn ng ti trc ca cnh tay nh bng. Khi bn y vt
ra sau n l, bn c ng cnh tay ring r i ti trc, v n i hi phi c mt cnh tay
mnh m hn. Nhng bng cch cong ngi li ng b vi vt, bn c th quay ngi
nh bng tht mnh m ch s dng mt t lc.
Chun b sm v xoay trn vai hng vo bng trong khi ly l mt iu rt c bn tuy
nhin vn thng xuyn b b qua l nhn t chnh ca qun vt m Jack Kramer rt
ght b thiu, khi tp dt vi cc vn ng vin khng c ng tc ny ghi khc trong cc
c nh. Anh ta ni: i tri, ny nhc, nu anh ko xoay vai li, lm th qui no m anh
mong chi c mn ny? buc vai trc ( vai tri, nu bn cm vt tay phi ) xoay v
hng li, Jack a bn tay tri ln c cy vt, nh vy anh ta phi y vai phi ra sau khi
anh ta lm ng tc xoay ny, nh vy vt s khng bao gi i xa ra khi bn tay tri ca
anh ta.
Mt cch khc gip bn quay ra sau, i vi c qu phi v qu tri, l tng tng rng
s bt u ca bn nm mt sau ca mi xung vai v bn mun quay v cho mi ngi
thy bn l ai. Cc a b nm bt ny rt nhanh v mt s trong cc em s quay vai ny
ra sau v ni: Xin cho, tn ti l An".
Vt, c tay v lng bn tay i vi c ly ra sau
Thng qua nhng g v c nh qu tri v qu phi, iu cn nhn mnh l ko phi vi c bn
nh mnh n mc no, hoc l sc mnh ca cnh tay s lm cho bn c ni ting. Chnh
l vic bn gi cho thn ngi v vt di chuyn ng b vi nhau, bng cch cong ngi ra
sau cng mt lc v dui ngi ti trc cng mt lc v ln trn cng cng mt lc. V vy,
bn khng cn lm bt c iu g s gy tn hi n mi quan h gia thn ngi v cnh
tay nh bng. Ni th rt d, lm li rt kh, nhng vn c nhiu cch bn gim mi tht
bi n mc ti a di p lc.
C th dng nh c mt kh nng bm sinh quay thng ti bng vo thi gian thch hp.
Nm bng cho ngi hon tan mi tp chi v ni vi h : nh khi bn ngh l ng lc.
Nu ch nhn vo thn ngi ca h di chuyn nh bng, mi ngi s ngh: Tuy t.
Tuy nhin, h him khi nh bng chnh xc v vt ca h hot ng khng ng b : Vt
nh i qu cao hoc qu thp, qu sm hoc qu mun, mt vt qu m hoc qu ng,
hoc l mt s kt hp gia cc yu t ny vi nhau. V nguyn nhn chnh vn l cnh tay
nh bng ca mnh.

Vt
Hy cho vic xoay hai vai i vng quanh a vt ra sau, vi u vt thc s c nng ln
cao hn mc c tay, mt gc khong 45 . Nu bn xoay thn trn, th vt ch di chuyn
n khi n nhm thng ti hng ro cui sn m thi, v ng tc ny lun lun xy ra mt
cch t ng; vi iu kin c tay gi nguyn. Trn thc t, mt s ngi nh qu phi hay
hn trong gii nh ngh khng a vt ra sau xa nh th. Bng cch thu ngn c ly ra
sau, v hai l do sau: (1) d dng gi cho cnh tay nh bng di chuyn ng b vi thn
ngi, (2) khi nh bng di chuyn u vt t thp n cao mt cch u n v vt c
mt khong cch ngn hn i ti bng ( Cho nn mt s vn ng vin nh ngh thng
khuyn cc vn ng vin trung bnh khi nh, ly thng ra sau trnh nhng sai
phm chung i vi c ly hnh vng cung, bt u c ly ra sau qu cao ). V cng
l nguyn nhn v sao nhng ngi ly hnh vng cung c khuyn ch nn a vt ra sau
cao ngang tm mt gi mt c ly ra sau ngn.
Dng c chi qun vt ngy nay rt phong ph, lm pht trin nhanh mn th thao ny. Cc
c nh i nhanh hn v thi gian phn ng ngn hn. Kt qu l, cc c nh b bt bu c
phi thu ngn li. Tin s vt l Howard Brody pht biu rng mt cng thc tt o tc
bng l ly 50% ca tc bng i ti ca i th, cng 1,5 ln tc u vt ca bn. C
ngha l i th cng nh bng mnh chng no, bn s cng c th nh bng d dng
to nn tc mong mun.
Mt thun li khc ca c ly ngn l d dng gi vt i ng b vi vic dui ngi hn
l mt c ly di hn. im mu cht l bn lun gi vt mt trc ca thn ngi v
ko cho vt i vng quanh mt sau ca bn. iu m phn ln cc vn ng vin gii thc
hin m bo vic ny l hi nng ci ch ln khi ly ra sau, n thc s ngn cn bn
ko nghing vt ra sau qu xa.

C tay
Tr khi bn c nh vi qu phi pre-strecth c m t t u chng, v nu bn to ra
mt u vt thng ng lc nh bng, c tay nh bng phi c gi cho vng chc v
khng c thay i t th nguyn thuy ca c nh ly ra sau hoc ca ng tc ti trc.
Bt k bn nh tri chy nh th no nhng nu bn cho c tay ng ra sau khi ly ra
sau, u vt s ko cn ng b vi hai vai. Bn s t trnh c hng tn ni au bun khi l
mt vn ng vin qun vt, v bn c th ngn nga khng bao gi n xy ra. V khi
bn nga c tay ra sau, bn ko ch phm sai st ban u, lc bn phi lm thm m t ng
tc a c tay v vt tr v s ng b vi thn ngi.
Vn tt nhin l lm sao gi cho c tay khng nga ra sau. Th nht, ng a cnh
tay nh bng ra sau theo kiu ring r. Hy cho thn ngi lm vic bng cch xoay c
hai vai trong khi vn gi cho c tay lun vng chc.
Th hai, khi bn ly ra sau khi chun b nh qu phi, hy bt u bng ci ch tay nh
bng hi nng ln v gp li khi bn ko vt ra, thay v gi cnh tay thng. Hy t th lm
bng cch t chn sau t ln trn ng bin v hy xem ci ch c i ngang ng bin
trc c tay v vt khi ly ra sau mt cht. Bn cng c khuynh hng nga c tay ra
sau bao nhiu, bn cng phi nng ln v gp ci ch li. Hy th nghim xem cn lm
iu g gi c c tay t th c nh ca n.
Th ba, hy nghi nh c ly hnh vng cung nh l mt c nh c hai phn v khng
phi l ng tc lin tc. a vt ra sau nhanh chng, v gi ng vt ri xung cho n
khi bn bc ra ngoi trn chn trc. Khi bn bt u c nh qu tr cho d vi c ly
hnh vng cung hay c ly thng ra sau c th bn ngh rng bn c th phc hi li
bng cch dng cnh tay nh bng mt cch t ngt khi ly ra sau di chuyn thng n
bng. Nhng nghin cu cho thy rng iu khng th xy ra. Khi cnh tay ca bn gim
tc t ngt, vt s tng tc v tip tc i ra sau, lm c tay nga ra sau. Ch bng cch
a vt ra sau sm phc hi li t s gim tc tng tc ny, v bng cch dn dt
vi ci ch nng ln, bn c th gi cho vt di chuyn ng b vi thn ngi. Li mt ln
na : s thnh cng ca c nh hu nh hon ton ph thuc vo c ly sau.

Lng bn tay
Hy nh, bn cn gi mt vt v lng bn tay di chuyn cng lc bng t th nguyn thuy
ca n, v lng bn tay kim sot hng v chnh xc tt nht. Nu bn gi cho lng bn
tay v mt vt thng hng chnh xc theo cng mt cch, lc tt c nhng g bn cn lm
l tip tc cho lng bn tay di chuyn v pha mc tiu v bn s nh nhm nu bn
a vo mt ng tc nng chnh xc. Vo nm 1996, hai tin s Gideon Ariel v Andrei
Vorobiev hon thnh mt chng trnh nghin cu v c nh qu phi ca Andre Agassi.
iu kh ngc nhin khi nhn thy rng anh ta ko h c c ng c tay trong c nh qu
phi ngay trc khi chm bng. C tay anh ta c nh v lng bn tay ca anh ta nhm ti
mc tiu trc v trong khi nh bng. Tuy vy, khi bn nhn Andre Agassi trn truyn hnh,
trng c v nh anh ta p nhanh vo bng bng c ng ca c tay. ng vy, thc ra vt
ca anh ta ng ra sau khi ly sau trong lc cnh tay ca anh ta ang i ti trc lc y vt
ca anh ta b p v pha sau, lm cng cc c cng tay to cho n ging nh m t di bng
cao su. Nhng hu ht cc ng tc ti trc ca vt, ko h c n mt c ng nh no
ca c tay.
to c mt vt thng ng vo lc chm bng, lng bn tay ca bn v vt phi c quay
xung hay hi hng thng xung lc gn ht c ly ra sau ( nhn thy mt vt hi p
xung ). Th nht, nu vt thng ng t trn xung ti im thp nht ca c ly ra sau,
bn gi cho c tay c nh v tng tng khi bn di chuyn thng ti mt qu bng, bn s
thy vt ca bn quay mt hng thng ln trn vo lc chm bng.
sa i, t mt vt thng ng ti im m bnh thng bn nh vo bng. Sau gi
cht c tay ti im , gi nguyn c tay v t t cho cnh tay cm vt i th t chm ra
sau bng mt ng tc t nhin, ri li lm li ng tc i ti trc. Ti im thp nht ca
c nh ly ra sau bn s nhn ra rng mt vt ko thng ng ( hi p xung nh ni
trn ), mt vt hi nhm xung mt t. Ri bn a vt i ti trc, ko thay i t th c
tay, v a vt n im chm bng. By gi vt phi thng ng tr li. Hy l p
li bi tp
v quan st k tng giai on ca c nh. Thm ch bn hy nhm mt li v th cm nhn
xem vt v lng bn tay nhm xung sn nh th no. Nu mt vt ko kt thc vi t th
thng ng lc chm bng, hy th vi lng bn tay cho n khi no bn pht hin ra bn
phi hng n xung di n c no khi ly ra sau. Hi dn ng bng ci ch khi ly
ra sau cng s gip cho bn gi c lng bn tay hng xung.
Khi bn tp bi tp ny, hy nh bt u v chm dt vt ni m thc s bn chm
bng. Trong khonh khc, ng mc sai lm l cho bng thng hng vi hng bn phi.
Vt c th thng ng ti im , nhng tht ra bn chm bng khong 30cm sau ,
ngha l bn nh bng qu tr.
Cc vn ng vin nh ngh nh Rod Laver v Bjocn Borg thc s y lng bn tay ny
xung khi ly ra sau c tay c gi nguyn khng thay i khi h d tr nh vi
topspin. Bn hy t th n v xem cc c nh gn gng v vng chc nh th no khi bn
nh bng chnh xc. Nu bng lun vo li, hoc ngay c chnh bn pha ca bn trn
sn, ng nn lng, v ng nghing mt vt iu chnh. Tt c nhng j bn phi lm
chng u gi xung bn c th nh bng t thp n cao mt cch chnh xc.
Chung gi v a vt xung thp

Bn hy luyn tp thnh tho vic ln ng bng v tp lm ba vic n gin : a u vt

vung di im d nh nh bng 30cm, nh bng vi u vt thng ng, v i theo ln
sut ti di cm vi mt gc khong 30 tnh t sn. Nhng trn thc t mi ngi rt
kh chng gi v h u vt xung di bng.
Vn l mt cm gic khng t nhin khi a vt xung thp v duy tr t th khi ly
ra sau. Khi mt ngi no a vt xung thp hn l mc tiu phi b nh, h cm thy
nh h sp nh ht. Mt ph n ngi xm n sng bn mt gnh hng rong, mt ting sau
ch ta n tp nh bng trn sn v ni : Tht tnh m ni, u gi ca ti khng gp li
c :d . Hn na, mi ngi thng c hnh nh v bn thn h rt khc so vi nhng g m
chng ti cho h xem trn bng video m chng ti thu c. Mt ln c mt ngi n ng
ni vi tt c s nghim chnh ca anh ta : Ti ngh l my quay ca anh b trc tr c. N
khng cho thy l ti chng gi.
Mt ng ch tch cng ty kinh doanh nh v u t c phiu ni: Ti iu khin hng trc
cng vic mi ngy. Nu tt c nhng g ti cn lm l kim sot ba s thay i nh trong
qun vt, ti s ni ting vi mn chi ny. Do ng ta vi vng ra sn, nh vi c v hi
vi v y mong i: C ly ra sau ca ti nh th no? Mc d ng ta ngh rng vt
ca ng ta ang di thp, thng thng n vn cn cao hn u ca ng ta v chng
chng ti bt buc phi ni: Vn cn hi cao y. Tr thng minh ca ng ta bit ng ta phi
a vt xung thp hn, do ng ta phi thc s chng gi li, nhng ci vt cht ti t vn
dng ng ln quanh u ng ta:Ti lm c ri! ng ta ngh th. Nhng thc s lc c
th dng vt ca ng ta lm mt ci gi treo nn :d
Hy nh rng, tng tng ra bn ang h ngi xung l rt d nhng thc hi n
n th
thc s li khc. Bn phi chin u chng li mt chng ngi v hnh chng gi v a
vt xung cng mt lc vi nhau. Hy c nhn thc gn nh chc chn bn khng bao gi
c th chng ngi thp. Hy phng i thm, v ngay c khi bn ngh rng bn xung
thp, gn nh chc chn rng bn vn cn rt cao cho n khi bn khc su c m t c
nh chnh xc. Rod Laver chm sn bng mt u gi nh mt qu bng cao ngang
u gi, tuy nhin phn ln mi ngi s khng chng gi xung thp n mc . H ch
ni mt cch n gin rng : Khng sao, ti s ch cn iu chnh c nh li mt cht. V
thay vo h gn nh co sn bng vt v bng bn tay nh bng, n gin h ch ni lng
c tay, h u vt xung, v nghing mt vt li. iu ny thng s to ln mt c nh
cao qua li khc thng, hoc l cao qua hng ro cui sn.
Mi ln bn khng a c vt v bn tay cm vt thp xung hn qu bng ang i gn ti
im xa nht ca c ly ra sau, bn phi sa i c nh ca bn li c c m t vt
chnh xc, thng ng vo lc nh bng. Nu mc ch ca bn l nh bng u n
, v
s dng nh topsin, lc o vic ko h thp xung c i vi mi c nh cui sn s lm
cho bn bt buc phi c mt c nh khc i vi mi cao ca bng v l cng
thc thua trong qun vt hay.
Tnh thi gian h vt xung ca c nh hinh vng cung
Tr khi bn chy n bng tr, nn ko th thc hin mt c nh ly hnh vng cung lin
tc. Bn s pht trin c mt c nh u n v ko li nhiu hn nu bn quay hai vai v
a vt ra sau nhanh chng nhm ti hng ro cui sn v chm h vt v cnh tay
nh bng xung cho n khi bn bc thng ti bng. Ngay c khi bt u thnh lnh, c ri
ny sinh ra mt nng lng ng k v v vy pht ra mt lc ln hn trong c nh ca bn
hn l nu bn ch a vt ly thng ra sau xung n khong ngang u gi trc khi di
chuyn thng ti bng.
Vn l bn phi bit khi no l lc chng gi v cho vt v cnh tay cm vt h xung
khi bng i ti gn. Hy tp bi tp ngi v nh bit s phi hp cc ng tc chnh
xc, ri ra sn tp pht trin cch tnh ton thi gian khi c bng bay trong sn. Tm mt
my bn bng hoc mt ngi bn c th cung cp cho bn hng t qu bng n cng mt
khu vc bn c th ch tp trung v mt vic l a vt xung vi c tay c nh ngay lc
i ca bn bt u h xung v chn trc bc ra ngoi. Hy nh rng, trng lng ca
bn c chia u cho c hai chn vo thi im ny, v by gi cnh tay nh bng v i c
thoi mi tin ti trc v ln trn khi bn dui cc phn ca thn ngi. Thnh qu l nhp
ti a v sc mnh t c nh. Hy nh rng bn ch phi chng gi xung c th
a vt thoi mi xung di khong 30cm hoc tng ng nh vy xung di im d
nh nh bng. Bi tp ngi v nh rt quan trng cn thit cho ngi cm vt nh qu
tri mt tay.

Nu bn h u vt qu nhanh, bn phi ch ti y ca ng vng cung, v nh v y c

th bn s loi tr c hnh vng cung, v bn va mi nh mt tim lc m bn c c nh
c ng lin tc t u c hnh vng cung trong sut qu trnh nh bng. Nu bn h vt
xung tr, bn phi t ngt nh ct ngang thn ngi c th chm bng ng lc. Mt
l l thng c nghe l s dng c hnh vng cung mt qu nhiu thi gian. Nhng kt qu
l mt qu trnh tm l chnh xc ging nh vy rt cn thit d bn nh theo cch ly
hnh vng cung hay thng ra sau.
nh bng
Nu bn bc thng n bng, bng phi c nh khi bng bng hoc l hi pha trc
bn pha gn vi li hn thn ngi bn, trong khi ci ch trong mt t th hi gp li
cch xa thn ngi t 15cm -25cm. Bng c nh cng xa hn vi cng s nng lng bn
s dng nh, min l bn gi c c tay vng chc v vn cm thy thoi mi.
Vo nm 1990, mt s vn ng vin nh ngh nh c phi tng t nh mt ngi
nm ra. gy nn mt cuc bn ci. Thn ngi ca h dui ra pha trc c nh ging
nh h ang y vt i trong sut c nh. Vn ng vin Conchita Martinez ca Ty Ban
Nha v ch Wimbledon nm 1994 v Arantxa Sanchez Vicario ( ot gii Php m rng nm
1989 ), c hai u nh theo kiu ny. Nhng li mt ln na, trng lc ca h lun hng
ngc tr v trung tm ca ng bin cui sn v h thy rng hu nh ko th no ln li
khi thi u n.
C hai iu cn quan tm v bng v vt vo lc chm nhau. Th nht, phi bit m t vt
thng ng lc nh bng thc ra ngha l th no ( l iu kin tin quyt to ra
topsin ). Phn ln ngi ta ko c cm gic ny. Trong mt lp hun luyn qun vt cho
ngi mi tp, khi c ngh nhm mt li nh bng v dng vt ni m thng thng h
vn chm bng. H hi : Cm thy nh th no? H ni Tuyt. Nhng ni chung lc
mt vt ca h thng hng ln tri v c nh ca h hng v sn k bn. Ri li bo
h tip tc nhm mt li v sa vt sang t th thch hp lc nh vo bng. V li hi :
Cm thy n nh th no? H ni Kh chu. Nhng li khuyn ca mi ngi l : Hy
nghi nh v luyn tp cm gic kh chu ny ... n s dn bn n cc trn chung kt.
Th hai, ch l mt huyn thoi rng cc vn ng vin c th cm nhn bng trn dy vt
hoc hng bng v pha mc tiu. Thc ra bng ch nm trn dy vt trong vng t bn
n sau su giy trc khi n c nh ra, khi bn cm thy bng chm vo dy vt, l bng
di i ri. iu ny khng c ngha l bn c th chm bng v a vt i bt c ni no
theo i ca vt. Ngc li, vt chm vo bng trong mt khong khc chp nhong khin
bn cn pht trin mt c nh t thp n cao thng ti mc tiu cho php bn chm
bng trong khong t 15 -45cm. iu ny lm cho bn nh bng ko ng lc m vn tt.
Nhm vo bng m nh, khng phi vo i th
iu duy nht s lm cho bn tr ln mt vn ng vin qun vt ti gii l mi quan h gia
bn v bng, do hy quan tm ti n. Hy lun theo di bng lu n mc bn c th lm,
v tp trung vo im chm bng cho n khi phn trn cnh tay hoc vai i ln v lt qua
cm. Ri lc bn hy nng cm v ngc mt di theo bng i qua li. Khi bn
mt xung ( bng ) lu nh vy, bn s c cm gic hong s rng c nh tr ca i th
s p trng vo ngi ca bn. Nhng trn thc t, khi bn nh bng t ng bin cui
sn theo cch , c nh ca bn cha a bng i n li vo lc bn ngc mt ln
theo di bng. Hy th i! Bn s nhn thy bn vn c d thi gian nhn thy bng ri
vo ch no bn kia sn i phng v tr vo t th sn sng i ph vi c nh tr k
tip ca i th.
V mt ca chng ta ko th nhn theo bng i khp ni ri chm vo vt, nn hy c gng
luyn tp: Gi cho u ca cc bn ci xung v tp nhn vt ca bn i qua trc mt.Gi
cho mt nhn xung im chm bng ng thi cng m bo rng bn ko nng cm ln
sm, v nu bn nng cm ln sm s lm hng mi quan h gia u ca bn v vt. Nu
trung tm mt vt ca bn sp sa chm bng, v bt ng bn nng cm ln, nh vy bn
s nng vt ln v lm cho bn nh bng xa trung tm mt vt. l mt nguyn nhn
quan trng khin cho bn i khi nhng c th l thng xuyn nh bng vo khung
vt.
C mt s hun luyn vin thuyt phc rng khi bn cho mt nhn xung cho n khi cnh

tay ca bn chm vo cm theo i ca vt sau khi nh bng, vai ca bn cng li v

bn s ko th c ng n mt cch chnh xc khi bn chm vo bng. Nhng khi nim ny
ko c chp nhn. cho u v mt nhn xung ng thi cng l mt im mu cht
cho mt c nh gn, v chc chn rng n ko lm cho vai hay hng ca bn ngng di
chuyn mt cch c hiu qu trong sut qu trnh nh bng ca mn th thao ny.
Nn nh i ca vt chnh xc cng s gip cho bn gi u ci xung khi bn nh bng.
C mt s ngi ngh rng h chp c hnh trc khi h thc s th l chn sng, v v v y
h bm my ( ) y l chn sng ra ko ng lc. Trong qun vt, nu bn ko nh n
thy
tm quan trng ca vic i theo ht i ca vt ln trn v ra ngoi, bn c khynh hng
y bng i vo lc hoc trc lc chm bng. Rt nhiu ngi ngc mt ln v ko u
ln trc khi bng v vt chm nhau, tuy nhin h vn th rng h thc s nhn thy bng
ang chm vo dy vt. V vy, ng vi v nh th lc nh bng, cm gic bng dnh
vo dy vt cng lu cng tt, mc d bng v i trong chc lt. Khi vn tc ca bng
tng ln, cc c nh qua li s gim xung. V vy hy lu n ng bng ca bn ang
nh ra xa, v theo thng k th gn nh chc chn l c cui cng.
i theo bng
Khng ch ring i vi c qu phi m vi tt c cc c nh khc, hy lun c gng nh
bng ngay pha trc ngoi ( v pha li ) v xa thn ngi ( v pha ng bin hai bn )
khng bao gi nh bng gn thn ngi. Hy xng xo tn cng v i theo bng. ng
n n gn bn. C hai im quyt nh cn c thc hin y.
Th nht, khi bn nh bng ang trn cao, bn gim 50% thi gian phn ng ca i th.
Cc nghin cu cho thy rng thc s bn ko tng c thm tc bng cch nh bng
sm, nhng bn lm gim thi gian n bng sm ca i th, bn c nhiu thi gian tr v
t th sn sng ( nh bng n mc tiu mong mun ). Ngay c khi thi u vi Steffi
Graf trong thi k rc r nht, Steffi cng nh bng mnh bao nhiu, bng cng i tr v
Seles nhanh by nhiu Mt ln na, mu cht khng phi l tc bng, nhng l do
Moncia nh tr v qu nhanh cao qua li v lin tc lm cho Graf phi di chuyn nh
bng. Tt nhin, phn ln cc vn ng vin cu lc b gp thch thc ln khi phi nh
bng trn cao v c nh ca h qu di ( qu di v h ly qu su nn nh bng tr ).
Nu bn c th gi vt pha trc thn ngi v khng n i vng ra phi sau thn ca
bn, bn c th bt u tn cng cc ng bng ngn vi lng tin v s thnh cng ln
hn.
Th hai, bc thng ti bng khng to ra mt lc ln hn, nhng n t trng lc ca bn
pha trc ca bn chn trc v tng dn tc ln li ca bn. ng dn trng lng
ra chn sau trong lc nh bng v ng li li tr khi bn hon ton b bt bu c phi lm
nh vy v mt ng bng su.
Bn cng bc ra pha trc ngoi xa bao nhiu, v vn gi c thng bng, bn s cng gi
c lng bn tay v vt i ti mc tiu lu hn. Mt bc di ti trc s cho bn mt phm
vi ln hn nh bng v vn nh ra c mt c nh thnh cng. Bn cng bc ngn,
i ca vt cng ngn, v do bn s cng c khuynh hng y ngang qua thn ngi.
Mt c nh ngang tng t nh qut mt con bng v, m bn phi gi n thng bng
trn trng tm. l v sao nhng ngi nh bng i ngang ( flat ) bc ngn hn, v khi
h c bc mt bc di thng ti bng h kh phn an c nh ca mnh.
Sau c nh, bn c th cho chn sau bc ln gp chn trc nhng ng n ri
khi mt sn bc ti trc, v n s xoy ngi trn mt mt phng nm ngang v
thng to ra mt c nh i ngang ( flat ).
Hng dn luy n t p : Ngi xung gh ng ln nh bng
Khi nh cc c cui sn vi topspin, chnh l hai u gi ca bn s cho php bn h thp
ngi xung bn c th nh vi ng tc nng ln t nhin. u gi thng , c bit
l khi bng tng ln cao khong ngang eo hay thp hn, thng n s dn n h u vt
v kiu nh khng hiu qu. Do nu u gi ca bn c v thng xuyn cng ngt trn
sn qun vt, hy tp bi tp sau y gip cho bn c th bit c rng bn phi gp u
gi li bao nhiu i vi phn ln cc c cui sn, v kt hp thn ngi v cnh tay nh
bng khi ly hnh vng cung s cm thy nh th no. ( Tht ra bi tp ny hu ch nhiu
hn i vi qu tri, v mi ngi c th ng cao hn mt cht khi nh qu phi v vn

c u vt t th thng ng lc nh bng ).
ng quay lng li pha mt ci gh cao trung bnh v hy mng tng rng qu bng va
c nh ra. Xoay ngi v a vt ra sau ly chun b nh mt c vng cung. Khi vt v
bn tay cm vt h xung lt qua i, hy h mng xung v bc v pha trc cng
lc vi chn trc. Mng ca b phi chm vo gh vo lc chn trc ca bn kt thc
bc chn i ti trc. Hy ngh n vic a i mt lc ba im : vt, mng v chn trc
h xung. By gi bn sn sng tin ti trc v ln trn vi ng tc t thp n cao.
( Tp ging nh vy vi c nh qu tri ). ng thi hy nh tp gi cho u c nh v
mt nhn xung im chm bng khi bn nh ln. Nu bn c thi quen ngc ln xem
qu bng ang i ti u khi bn nng ngi ln, bn c th lm xo trn kiu nh bng
ca bn.
Phn ln mi ngi thng hay t chi chng u gi v h s rng h s ko c sc
ng ln li. Nhng nu bn sing nng luyn tp bi tp ny, i ca bn s rt khe, khi
cc c nh ca bn ci tin nhiu hn.
nh t trong ra ngoi, nh mt vn ng vin nh Golf
Nu bn chuyn t mn nh gn sang qun vt, v bn c mt c nh gn tt, bn chc
chn phi l ngi hnh phc nht. S tin m bn phi chi ph vo cc bi hc nh gn
by gi ang sinh li cho bn, v mt c nh gn hiu qu v mt c nh qu phi trong
qun vt chnh xc chia s nhng im quan trng tng t nhau, v d : (1) Gi u ci
xung v mt nhn c nh ti im nh bng, (2) Hai vai xoay ng b trc khi chm vo
bng mt cht, (3) Sc mnh thc s xut pht t cc c ng ca hng v i khi nh
bng, (4) C mt c ng t trong ra ngoi ca thn ngi v cnh tay trc lc chm bng
nh vy nh vo bng mt cch thn chc chn.
Phn ln cc vn ng vin qun vt, c bit l nhng ngi nh bng ngang ( flat ), rt
kh khn nm bt c khi nim t trong ra ngoi. H quen bt u c nh ra ngoi xa vi
thn ngi, v di chuyn vo pha trong ngi vi ng tc i ti trc ca cnh tay. C
nh ny y bng i cho sn v vi lc yu hn. Tuy nhin, nh t trong ra ngoi, c
ngha l cnh tay nh bng hi gn hoc vo trong pha thn ngi khi ly ra sau v
ng tc nh ti trc cch xa thn ngi. Lc u bn c cm gic nh bn s nh bng
i n bn phi ca mc tiu. Thc ra, l cm gic m bn mong mun. Nhng nu bn
c th a vt v bn tay cm vt xung thp hn bng khi ly ra sau v nh t trong ra
ngoi, lng bn tay v mt vt s nhm v pha mc tiu d nh ca bn lc chm bng, v
thng s nm song song vi li.
Chuyn ng t trong ra ngoi gp phn cho mt c qu phi thnh cng theo nhiu cch.
Th nht, n dn ti mt s kim sot hiu qu hn v u n bng cch cho php mt
vt lu li ti mc tiu vi bng lu hn so vi mt c nh ngang ( flat ). Nu bn c th
luyn tp mt c nh lc no lng bn tay cng i v pha mc tiu, ngay c trc khi vt
chm vo bng, bn s gia tng khong cch m bn chm bng v vn nh chnh xc.
Th hai, mt ng tc t trong ra ngoi s ngn cn bn ko y vt i ngang qua ngi. Th
ba, bng cch bn nh bng ngoi v xa thn ngi, s lm tng chiu di ng bn
knh ca c nh v do mang n cho bn nhiu lc hn nhng vn ch dng cng s
nng lng nh bng nh vy. V th t, v nng lng ca bn tun ra ngoi v hng
mc tiu, bn c th nh ra mt c nh kh i ph nht: mt c passing ch I khi i th
ang tin ln li. Tuy nhin nh t trong ra ngoi khng ngn cn bn nh mt c cho
sn.
Gi s bn chng ngi xung mt cch thch ng bng i v vt, c ng ca hng l
mu cht ca ng tc t trong ra ngoi. Khi bn chuyn trng lng v pha trc thng ti
bng, xoay hng hi pha trc ca thn trn ( nh nh gn ) cho hng bn phi quay
vo trong v pha mc tiu. Hy ngh n vic xoay trn hng thng ti bng v hng qun
tnh ca thn ngi bn ra ngoi v pha tri ca i th ( gi s rng c hai ngi u
thun tay phi ). Bit c lc xoay hng ng lc l mt ng tc kho lo, v mt s
ngi nhn thy hnh dung lng bn tay ca h nh ra ngoi v pha ct li bn phi l d
dng hn, thay v c lin h vi hng ca h. Nhng hy nh rng, s dng cnh tay nhiu
hn hon thin kiu nh, v thn ngi pht ra lc. Trng cy vo cnh tay ca bn
cung cp sc mnh s dn n cc li ln hn.
Mt nguyn nhn khin phn ln cc vn ng vin gp kh khn khi nh t trong ra ngoi
v nh ngang. Khi bn nh ngang, hng ca bn mun mang bn i vng quanh ging nh
mt bng v v hu nh l ko th nh ti trc v ra ngoi v pha mc tiu ca bn. Bn

ko th chng li cc quy lut vt l. Bn ang nh t ngoi vo trong, ngang qua thn

ngi, v mt vt ca bn ch c th nhm ti mc tiu trong chc lt. iu ny ko cho bn
nhiu gii hn v sai s ca vic tnh ton thi gian.
Sc mnh th t sinh ra t ng tc dui ngi khi bn vn ln
Mi ngi thng ni rng h c c hoc c nghe ni : H thp ngi xung i vi
bng i vi cc c nh cui sn. Ch thy mt vn ng vin chuyn nghip duy nht
ng thp xung khi nh bng, l Francoise Durr khi nh qu tri. Cn li tt c cc
vn ng vin ti gii khc u h thp ngi xung vi bng v vn ngi ln ng b
vi c nh ti trc v ln trn ca h. Rt nhiu vn ng vin nh ngh ni rng h u
h thp xung i vi bng, nhng khi thu hnh tc cao ca h v tch cc c ng ra,
trng lc ca h lm gn ging vi ng tc ti trc v ln trn khi h nh bng. Khi hai
tin s Ariel v Vorobiev tch ri cc c ng c th v cnh tay nh ca Andre Agassi,
trng lc ca anh ta to nn mt hnh vng cung ging nh c qu phi c quyn ca anh
ta. Mt vic ging nh vy cng xy ra khi thc hin phn tch cc c nh ca Jimmy
Connors cho mt cng ty giy. Thn ngi ca anh ta nng ln theo mt gc gn bng vi
gc m anh ta nh c qu tri, khin n thng y anh ta ra khi sn. Anh ta khng lm
nh th vi mt c nh qu phi, v thng phm mi li so vi mt li c qu tri. Kt
qu l ng tc nng ln ny khng mang n cho ngi nh nhiu lc nh n phi lm
cung cp cng mt lc iu khin gia c th v cnh tay nh bng trong lc bn th cc
phn c th dui ra. Khi c hai khng thc hin cng nhng ng tc ging nhau, n c
th thc s i khng nhau.
Tm quan trong ca lng bn tay
Bn c th c nhng ng tc chn tuyt vi v rt p, khi chuyn ng nhy bn, nhng
nu lng bn tay ko thng ng lc nh bng v nhm thng v pha mc tiu ca bn, bn
s t hy hoi mnh. V d nh, nu bn c th lm cho lng bn tay i ch I, bng s i
theo, min l bn c mt c nh chnh xc v s nng ln ng. Nhng nu bng chm vo
ct li, bn s hiu ngay l lng bn tay ca bn nhm ti lc nh bng.
Cc vn ng vin nh ngh, khi h gp trc trc, hoc l h cm thy c nh ca h mt
thng bng, h thng s dng lng bn tay v bt u nh n v pha mc tiu tng
tng, c gng ly li cm gic chnh xc. Ngay c ti gii Wimbledon bn c th nhn thy
Jack Kramer v Lod Laver nh bng gi bng lng tay ca h. Do ngh n lng bn
tay v bn c mt c qu tri ng tin cy.
Hng dn luy n t p : T nh gi i ca vt ( kem bng )
Mt hun luyn vin chuyn nghip khng phi l ngi duy nht c th khm ph ra sai st
trong c nh ca bn a ra cch sa cha gip bn chi qun vt hay hn. Nu bn
bit nhng yu t cn bn nh mt c nh hay v mt s cc sai st ph bin, bn c
th t nh gi trong khi tp dt trc u hay trong khi luyn tp. Mt phng php hay
nht l bn ch cn dng li i ca vt v tm hiu theo bn hng dn di y:
1. Trng lng ca bn c chuyn ti chn trc hay khng ?
2. Bn c nng chn sau ln khi mt t v gi thng bng trn chn trc khng? Nu
khng, nh vy bn ko di chuyn trng lng ca bn v bn khng tn dng cc
thnh phn ca c th: c th l bn khng nng ngi ln 50cm.
3. Phn trn cnh tay ca bn c di cm v nhm ra ngoi v pha mc tiu ko ?
4. Mt ca bn c nhn c nh vo im chm bng hay ko ?
5. u ca b c c gi chnh xc cng t th nh khi bng c nh ra hay ko ?
6. Rn ca bn phi quay hng v pha i th v phi khng c i xa im ny.
7. Nu bn nh vi mt ng tc t trong ra ngoi, u gi bn phi ca bn phi i ln gn
vi u gi tri. L tng l, chn sau phi khng c di chuyn ti trc, nhng nu n i
ti, n ko c i xa hn chn trc.
8. a cnh tay nh bng ra sau n im chm bng v nhn mt vt c cn thng ng
hay khng. Hay bn ln trn c tay thng ti hay xung di hay di chuyn t ngt.
Mt s vn ng vin i khi h dng li quan st i ca vt trong thi u. H bit rng
h c mt giy c th nhn nhanh thn ngi ca h trc khi h cn chun b cho c

nh sang ca i th. Tuy nhin khi chng ti hi nhng ngi ang th iu ny ti trung
tm hun luyn qun vt, h khng th t lm c iu . H rt lo lng rng h s khng c
thi gian x l c nh k tip nn h ko mun nhn xem thc s h c nh ng hay
khng. D bng i vo sn hay ra ngoi, bt lun l c nh ca h c th t hi n mc
no. Cui cng bn phi kim tra li c nh v xem bn lm sai iu g nu bn mun
tin b. Do ng tip tc ch i cho n c nh k tip.
Vai tr quuyt inh ca m t c tay c inh v cng tay
Mc tiu chnh ca cun sch ny gii thiu cho bn c c t th hon ho ca c tay v
cng tay i vi cc c cui sn quan trng n th no, v cho n c nh sut c nh
( tr khi bn nh qu phi kiu pre-strectch c m t t u chng ny ). Nu bn c th
c mt kiu cm vt thch ng v b tr mt t th c tay/ cng tay chnh xc v cm n
chc chn bn c th nh bng ko ng lc song vn thc hin c mt c nh v pha
mc tiu. Nhng nu bn nga c tay ra sau khi ly ra sau hay ln trn n khi bn tin
n bng, khi y bn ang tung ra mi th lm li cho phng php cm nhn. Ngay c
nu, thnh thong, bn c mt s phi hp v nng khiu nh bng bng c tay v nh
mt khu vc mc tiu di p lc, gn nh chc chn rng bn s l mt ngi nh bng
vnh vin tht thng. Hm nay c th bn l ngi ni ting, nhng ngy khc bn li th t
ti t. V khi bn mt s cm nhn", bn mt tt c. Thay v iu chnh v gn t c mt c
nh tt, bn khng c c u mi ni m c nh kt tip s i ti.
nh bng vi cc c ng c tay, cng tay khng ch i hi s tp trung v tnh ton gi
tuyt i chnh xc mi ngy, n li cn khng cho bn mt ni no c th hi v cc li
ch dn v k thut. Mt hun luyn vin khng th dy cm gic, anh ta ch c th hi bn
cm thy nh th no. Cc vn ng vin nh bng c tay thng than th rng, Tri, ti
c gng tp cc c nh gi c tay c nh nhng hm nay ti tht l khng c cm gic.
ng vy, h gn nh khng c cm gic t khi h bt u thi u qun vt, v nh bng c
tay i hi mt vn ng vin trung bnh qu nhiu. V d nh, mt ngi ln trn c tay
trc khi nh bng, lm gim phm vi khu vc anh ta c th nh bng chnh xc vi m t
vt thng ng. Anh ta phi tnh gi cho qun tnh t s ln trn c tay v anh ta phi kim
ch nh bng chnh xc vi mt vt thng ng. Anh ta phi tnh gi cho qun tnh ny
c tay khng ln trn ti mt khi n song song vi li. iu ny i hi s tnh ton gi
hon ho v s kim sot. Ngc li, khi bn c th c nh c tay v n qua m t bn, v
nh bng ra ngoi trn mt mt phng t thp n cao v pha mc tiu, bn c mt phm
vi rng hn nh mt ng bng tt. Chris Evert ni v vic nh bng bng mt cy
vt tnh v iu ny c ngha n gin l cho c tay v cng tay t th c nh.
( Mt iu gi nh y v thut ng : Hy nh, vng khp c tay khng c cc nhm
c ring, do thc ra chng ta ang ni v c tay v cng tay nh l mt ).
i ca vt ( kem bng )
Trn thc t, i ca vt khng lin quan g n vic li bng, mt khi bng ri khi dy
vt, bn khng th lm g c vi n na. Tuy nhin, nguyn nhn khin bn mun pht trin
i ca vt nm trong mc tiu l bn c th khng nh bng vo ng thi im. i
ca vt chnh xc ch m bo c hi tt nht ca bn khi ra ngoi gii hn v vn chnh
xc. Hn na, bng khng bao gi ny ln theo cng mt kiu m ngi ta ngh, bng c th
chm vo mt nhm trn sn v gim tc li.
i c nh qu phi ca Andre Agassi din ra qu nhanh khin n c v nh anh ta ang
y ngang qu bng theo kiu c bit n nh l c cy qut trc ca Agassi. Nhng trn
thc t, i ca vt anh ta kh di trc khi anh ta th lng cc c v cho vt i vng
quanh c anh ta. Bi hc y l : xem th bn c th gi i ca vt di bao lu hn l
bn c th n i nhanh n mc no, bn ng y c nh ra trc khi chm bng.
Nhng kh khn ph bin i vi qu phi
Tip theo y l nhng trc trc chung ca qu phi v cch sa cha :

Cc ng bng ca bn lin tc i sang tri

Nguyn nhn chung ln nht l bn y ngang qua thn ngi, xy ra do c nh ngang v
c ng khng thch hp ca c tay, cng tay. Nguyn nhn th hai, mc d him, c th
bn nh bng qu xa pha trc thn ngi. Hng ca bn phi hon thnh ng tc quay
ca n lc nh bng v bn s b mt s ng b v nh vi lc yu hn. Trn thc t,
Andres Gimeno, l vn ng vin thnh cng duy nht c nhn thy c th nh bng hn
30cm pha trc ngoi ca thn ngi. V sao? i vt ca anh ta qu di khin anh ta
vn i ti theo cng hng ti thi im .
Khi bn nh trn mt phng ngang, lc ly tm li bn i vng quanh v lm cho i ca
vt i ngang qua ngi bn thay v i trn ng thng n mc tiu ca bn. thi u
qun vt nh c qui nh bi cc nh lut vt l bn phi h ngi xung di bng bn
c th nh mt cch t nhin t thp n cao trong lc bn vn gi ng tc tin ti trc
khi i v mc tiu. Hn l cho vt bt u v kt thc trn cng mt mt phng, hy hnh
dung vt c nh i t thp n cao.
Nhng iu nhc nh khc:
1. Khi nh bng bn trong ng bin ca sn n, bn ch c t 191 n 196 thay i
i ca vt t ng bin cui sn; nu bn mun c chuyn t mt c nh ch I sang c
nh ng cho ( t gc qu tri ca i th sng gc qu phi ca anh ta )
2. Pht trin mt c nh t trong ra ngoi cho lng bn tay v vt c th di chuyn ra
ngoi cng xa cng tt theo hng mc tiu.
3. ng bng i ti qu gn thn ngi. Si bc thng ti bng cng vi s dn ng
nh nhng ca hng, v chuyn trng lng ca bn ra chn trc. iu ny s ngn bn
khng y ra pha sau hoc nh t gt chn hoc chn sau khi bn nh bng.
4. Gi u c nh v mt nhn xung trn im chm bng cho n khi bn cm thy bng
chm vo dy vt. Nu u ca bn xoay hay ngc ln trong lc nh bng, thn ngi
ca bn s c khuynh hng di chuyn theo cng hng v y vt i cng vi n.
5. Khi c qu phi ca bn i ti mt trc thn ngi, bn c chiu hng mun nh ci
ch v y bng sang bn tri, tr khi bn pht trin mt c nh t thp n cao v duy tr
c tay c nh. Kim tra xem t th c tay ca bn lc ban u c chnh xc hay khng v
xem bn c nga c tay ra sau hoc ln trn n ti trc khi hoc trong lc nh bng.

Hng dn luy n t p : T nh gi t th ca c tay

Ni v mt c nh mnh, bn c th di bng i 9m theo bt c hng no khi ch di
chuyn c tay 2cm50 trong lc nh. C ngha iu ny s a bn vo kh khn nghim
trng. Vn by gi l sa sai, nhng trc tin phi khm pha ni vt i lc ng, d
l khi ly ra sau hoc l trong khi di chuyn n bng. May mn thay, c nhiu cch
bn c th t phn tch trn sn hay ti nh xem bn c t c tay ng t th khi bt
u, v kim tra xem bn c ln trn c tay hay nga n ra sau hoc nu khng bn c
sa i ci bt buc phi t th c nh hay khng.
ng quay pha bn ngi v pha hng ro hay tng vi chn trc t vo hng ro thnh
mt gc. Cm vt qu phi chnh xc v t mt vt ng thng da vo hng ro. Ni bnh
thng bn vn chm bng. Mt vt phi thng ng, song song vi hng ro. Nu bn
mun o v tr chnh xc, cnh y ca u vt phi ngang cng mc vi ngn tay tr ca
bn.
By gi, d c tay gp nh th no th cng chnh l bn gi cho lng bn tay v mt vt
song song vi hng ro ( v vung gc vi mt t ) l kiu gp c tay m bn duy tr
trong sut c phn i cn li ca bn. ng bao gi thay i kiu gp ny bt c thi
im no trong sut c nh tr khi bn tr nn mt vn ng vin cc k ti gii. Ngoi ra,
hy nh l vn ng vin nh ngh s dng nhiu c ng c tay nh bng trong 7 ngy
trong mt tun, v c c ng c tay i khi cng nh rt t hi.
cm nhn c c tay c nh khi ly ra sau v trong sut qu trnh nh bng, nh th t
chm, ri ngng ngay trc im chm bng v phn tch b mt ca vt xem n cn
song song vi hng ro hay khng. ng thi tp nhm mt li nh bng gi s tp
trung thc s vi bn thn.
Nu bn thun tay phi, t ngn ci v ngn gia ca bn tri trn c tay ca cnh tay nh
bng v cm nhn tht chnh xc vic nga c tay ra sau hay ln trn ti l th no. Bn s
pht hin vn ca bn bt u t u, v bn phi lm g gi c tay vng chc.

ng vi cc ngn chn ca c hai bn chn t ln ng thng trn sn v nh. Nu vt

i ngang qua ng thng khi ly ra sau, vy bn a vt ra sau qu xa. Nhn bng
mt kim tra li trong phng khch, bn mun nhn c cy vt vo lc cui ca c ly
ra sau. Nu n bin mt sau ngi ca bn, th c l bn ang nga c tay ra sau.
Gn mt thc o vo mt vt v gi cho thc o ny khng b bt ra sau lc ly ra
sau. Tht ra bn mun thc o v mt vt hi i xung khi bn a vt ra sau. Thc o
phng to bt c ng tc no v do gip bn nhn ra vn ca bn nm u.
Ln ti khi bn luyn tp, hy dng li i ca vt, ri h thp cnh tay nh bng xung
pha sau n im chm bng v ngng li. Nu mt vt vn cn thng ng th bn bit
rng bn khng h c ng c tay lc nh. Nhng nu mt vt cha ln, ngha l n
quay xung di khi bn nh bng, v bn phi xoay tr c tay li bao nhiu tr v v tr
thng ng ngha l bn c ng n by nhiu trong lc nh.
nh ht bng hon ton
Khi bn mun nh bng v hng bc nhng bng vn tip tc i v hng ty, bn ang
gp rc ri nghim trng. Nguyn nhn c v ging nh bn ang theo di i th thay v
theo di bng. Mc d i mt ca bn khng th theo du bng khi bng n gn im
chm vt, hy c nhn vo ng cong ni trn qu bng, hoc c nhn nhn hiu in trn
qu bng, hoc nhn lp len i qua mt sau dy vt hoc bt c th g c th lm cho bn
tp trung vo vic nhn qu bng, bn mi nh c mt ng bng tt. iu ny cng gip
bn gi cho u ci xung nh vy vt ca bn khng b y ra xa vo thi im cui cng
trong s vi vng ca bn xem c nh i n u.
Cui cng, mc tiu duy nht ca bn l nh bng. Phn ln mi ngi ngh n hai vi c
cng lc: nh bng v a bng vo sn. Vy hy chn mt mc tiu vo mi lc.
Cc c nh lin tip i v bn phi
Nguyn nhn ca vn ny c th bt ngun t nhiu nhn t: bn n bng tr, bn bt
u ly qu tr, c tay ca bn b nga ra sau, hoc c ly ra sau ca bn qu di.
Hy tp bc nhanh ti bng ngay lc bn nhn thy bng ri vt i th. Quay ngi v
a vt ra sau cng lc, thay v s dng c ng cnh tay ring r chm h vt v cnh
tay nh bng xung cho n khi bn sn sng bc thng ti bng. Hy t kim tra xem
c tay ca bn c b nga ra sau ( lc ly ra sau khng ). Mt cch kim tra iu ny,
cng nh di ca c ly sau, l ng ta lng vo tng hoc hng ro. Hy nh
th mt c xem vt ca bn c p vo hng ro khi ly ra sau hoc khi theo i
ca vt, ngha l bn a vt ra sau qu xa, hoc nh ngang qu xa i vi i ca
vt.
Bng i qu ngn
1. Mt nguyn nhn l c th bn nh bng trn mt phng nm ngang ( flat ), khin cho
bng bt u ri xung sm hn, tr khi bn nh mnh hn. Thay vo , bn hy nh
bng t thp n cao, nng cc c nh ca bn ln, to mt ng vng cung cao hn v
topspin mang bng i xung su trn sn ca i th. Hy xem li bi tp ngi v nh
t nhc bn phi chng ngi xung thp n mc no, ngay c vi mt ng bng cao
ti ngang eo.
2. C th bn bn bng, iu ny c ngha l bn nh bng bng mt c ng ring l
ca cnh tay v mt cht t lc ca c th. iu ny xy ra do bn nh bng vi t th m
c nh, lm gim i tim lc ca vic xoay hng, v khng quay vai trc khi bn a vt ra
sau. Thay vo , hy c a mt sau ca vai trc v i th, v ri bc thng vo trong
ti bng.
3. C tay, cng tay ca bn c th ln trn ti. Hy tp gi cho c tay c nh trong khi
tng cc c ng ca thn ngi ln( v d quay hai vai ) cung cp lc.
4. C th bn c c tay, cng tay c nh, nhng g trn ca vt nghing ti trc. Hy t p
trc mt bc tng thng ng hoc hng ro xem t th c tay to ra u vt thng
ng lc vt nh vo bng.
5. C th ch v bn nh qu yu, trong trng hp no bn cn tng c ng ca hng, v
ng tc ln ca i, c c nhiu lc hn. Hy nh li c nh gn t trong ra ngoi.

6. C th bn nh bng vi qu nhiu topspin, l mt rc ri tuyt vi m bn c, c

bit l khi i th ang ng ti li. Tt c nhng g bn lm nh bng su hn l gim
gc hng ln trn ca c nh ti trc.
Bng i qu di m t cch u n
Hoc l cc c nh ca bn khng c topspin trong trng hp no bn phi giai tng
gc ca c nh ti trc t thp n cao hoc cn vt ca bn ang dn ng ( ngha
l mt vt va bn b nghing ln trn ). V kh khn sau cng, kim tra t th c tay xem
c nn u vt thng ng, lc nh bng. Nu vt quay xung, nguyn nhn c th l bn
nh bng gi chn sau, hoc nghing thn ngi v pha sau, hoc ngc u ln qu
sm, hoc l lng bn tay ca bn khng nhm xung ( khong 30 ) ti im thp nht
ca c ly ra sau. V vy hy tp gi u vt vng chc, v ngi i chuyn ng b
vi c nh, tp trung nhiu vo vic bc thng ti bng v c n bng ang dng cao
nhiu hn, thay v do d v cho bng i n bn.
nh bng qu mnh
C th l v nh bng cnh mnh cng tt l quan trng hn i vi ci ti ca bn, hn l
lo lng v vic lin tc nh bng vo sn v chin thng thng xuyn hn. Nhng nu bn
khng c tnh thch tranh ua gim bt tc ca c nh, v bn cng mun chin
thng, vy th bn phi tp tng gc ca ng tc nng ln t thp n cao bn c th
nh ra topspin tht d di. V vy bn s chm dt c nhng s chn nn v vn tip tc
a c bng vo sn. Trong trn chung kt ca gii quc giai M nm 1997, tay vt v ch
Martina Hingis lin tc thay i tc ca bng v iu lm cho Venus Williams b thua
trn. l mt gii thi u nh du s bt u tuyt vi ca tay vt Venus, nhng bi hc
ln nht ca c ta trong tng lai l bit c rng khng cn phi nh bi ai bng tc ,
cng khng phi ch mt mnh tc s cho php bn nh bi bt c ngi no nu bn
phm qu nhiu li t nhin.
Hng dn luy n t p : Bi t p cho qu phi
1. Bn mun gi tt c cc ng tc pha trc ngoi c th, vi c ly ra sau v c vi
i ca vt. kim tra iu ny, ng vi lng phng da vo hng ro hoc tng v
tp nh. gi ng chm vo hng ro bn cn phi c mt c nh c kim sot tht tt
n i t trong ra ngoi. Bn c th t kim tra trn sn. ng hng mt trc thn
ngi v pha li v v mt ng tng tng ca bn bng cch a vt ngang qua
ng ny, t nht l cho n giy pht cui cng.
2. Jack Kramer lun khng khng rng khng mt ai c tht s pht trin cc c cui sn
vng chc tr khi h quay vai bn khng nh bng vo trong bt u ly ra sau. Nh
cp n trc Jack Kramer tay tri trn cn vt nh th no c th y vai
ra sau. Mt bi tp khc bn c th dng gip pht trin cm nhn vi mt c ly
hnh vng cung chnh xc l ng quay pha bn vo li v t cn vt da vo vai trc,
ri lm ng tc nh. Quay vai trc, a vt ra sau ngang mt, a vt xung, ti trc
ri ln trn. a vai trc i sut vi cng mt kiu nh bng, h thp xung, do cnh tay
nh bng s cho bn cm gic chnh xc.
3. Tp cng mt bi tp nhng s dng hai cy vt, mt cy cm t th nh bng hon
ho nht, cy kia cm t vo cng mt khong cch trong sut c nh, v thn ngi bn
i vi c nh hnh vng cung phi thc hin cng mt ng tc nh cnh tay nh bng.
Nu khng, n s bt u dang xa ra v bn ( hoc hun luyn vin ca bn ) c th pht
hin ra mt cch chnh xc ni bt u trc trc ca bn. Mt li ch khc ca bi tp ny l
u gi ca bn bt buc phi gp li tht chnh xc nu bn mun gi cho vt c ng b.
4. gip gi chc u v ngn khng cho n ngc ln qu sm trong sut lc nh bng,
s dng bi tp chng cvi bi tp ny bn t bn tay khng cm vt sau c v gi u
ci xung khi bn nh.

CHNG 4

QU TRI ( BACKHAND )
C nh qu tri tht ra v mt t nhin d nh hn c qu phi, nhng tm l chung ca
mi ngi u ngh, qu tri kh nh hn hn qu phi. Nu bn l mt ngi chi qun
vt trung bnh, bn kh thong th vi c nh qu phi, nhng khi nhn thy bng i n qu
tri bn li co rm ngi li: i tri, qu tri! v bt u gi vt ln phng th. Khi nh
bng qua li trc mt trn u quan trng bn c gng mt cch tuyt vng c v gii
bng cch nh mi th bn qu phi, trong khi hy vng rng i th khng khm ph ra s
tht qu tri ca bn l mt ni bt hnh. Bn li c th ngh rng: Ti bit ti khng c c
nh qu tri, nhng ti c c nh qu phi tuyt vi v c giao bng rt tt, d th no ti
cng c th thng. V chc chn bn s thng vi iu kin i th ch c th nh qua
pha qu phi ca bn m thi. Nhng mt ng vin gii khng bao gi cho bn c hi che
y yu im nghim trng nh vy. Thay v tn cng qu tri mi khi c c hi, u tin h
s nh mt ng bng cho ra v pha qu phi ca bn. Bn di chuyn ngang ra bn
phi nh tr ng bng , lc ny ton b phn sn bn pha qu tri ca bn l ra,
i th d dng nh bng i v pha qu tri ca bn v bn chng cn s chn la no
hn l phi c gng nh bng bng c qu tri yu t ca mnh.
Vy ti sao bn c tip tc b ng nh vy? V d dng b tn cng vi mt c
nh c th l v kh tn cng? Khi bn pht trin mt c qu phi v qu tri tt, bn lm
cho mt mnh tr nn mnh hn v bn khng phi b chy. Thay v dng qu nhiu sc, do
chy trnh c qu tri ti nh c qu phi, bn c th ng ti ni phi ng v tit ki m

nng lng trong khi buc i th phi nh c tt hn.

Nu c qu tri ca bn qu qut r rng, hy b c nh v bt u li. V nu bn cm
thy bn c mt c nh qu tri tt ri, nhiu im ca bng kim tra v cc bi tp trong
chng ny s gip bn gt gia n v a n vo th.

MT QUYT INH QUAN TRONG: CM VT HAI TAY HAY MT TAY

Nm 1977 mt xu hng trn lan khp ni trong gii qun vt l cch cm vt nh qu

tri hai tay. Ti cc trng dy qun vt Hoa K, hin nay c 50% nhng ngi ln nh
bng kiu hai tay qu tri. Trong cc lp qun vt dnh cho thiu nin, c nhiu ngi cm
vt hai tay nh qu tri hn l mt tay. Vi nm trc y, mt cuc tranh lun gia hai
tay vt ni ting Bobby Riggs ( thp nin 1940 ) v Jack Kramer ( thp nin 1950 ), v vic
cm vt hai tay hay mt tay nh qu tri. Boddy ni vi Jack rng nu anh ta c th lm
li t u, anh ta s s dng hai tay nh qu tri, v truyn dy cho mi ngi. Nhng
Jack Kramer rt ngc nhin, v anh thy d nh bi mt vn ng vin cm vt nh qu
tri hai tay gii nht hn l mt vn ng vin cm vt nh qu tri mt tay gii nht.
Kiu tranh lun ny v cch cm nh qu tri ny vn tip din. Hai vn ng vin nam n
ni tri nht mn qun vt trong sut thp nin 1990 l Steffi Graf v Pete Sampars, l ngi
cm vt mt tay nh qu tri. Nhng ngay pha sau h l mt dy cc vn ng vin
dng hai tay nh qu tri ti gii khc bao gm Martina Hingis, Monica Seles, Arantxa
Sanchez Vicario, Michael Chang v Adere Agassi. Trong thp nin 1980, Bjorn Borg dnh
chin thng ti gii Wimblemdon nm ln lin tc vi kiu cm vt hai tay nh qu tri, ng
thi vi anh ta, Jimmy Connors cng cm vt hai tay nh qu tri v c c tr giao bng
mnh bo nht mn ny. Pha n gii Chris Evert gp phn ph bin kiu nh qu tri hai
tay, nhng i th s mt ca c, Martina Navratilova s dng mt tay.
Khi a ra quyt nh rng, bn s bt u tp nh qu tri bng hai tay hay mt tay; hoc
ri i li sau, nhng hy ghi nh: V mt sinh l, c hai loi vn ng vin r rng. Mt loi
dng nh vn dng cng tay nhiu hn v loi th hai thch nh bng thn ngi hn.
Nhng vn ng vin no c th cong ngi d dng c v thch hp vi kiu nh hai tay
hn. Vn ng vin no c nhiu c ng cng tay s tin b nhanh hn vi kiu nh qu
tri mt tay.

Ngy nay, nu chn vn ng vin c c nh qu tri mt tay hay nht, s l Pete

Sampras, Roger Federer. Nhng th h trc y ngi cho c nh qu tri mt tay
( ot gii Grand Slam nm 1938 ) tuyt vi nht trong lch s qun vt l Don Budge. Anh ta
l vn ng vin duy nht c th n c giao bng ca Pancho Gonzales trong thi k rc r
ca Pancho v nh tr bng qu tri. Gonzales sau c giao bng l ln li tn cng mi
ngi, anh ta chim li d dng khi thi u vi Rod Laver, v nh bi Ken Rosewall u
n; cho d lc Ken Rosewall co ting l ngi c c nh qu tri hay nht th gii. Tuy
nhin khi Budge v Gonzales thi u vo u thp nin 1950, v lc Budge ngh nh
bng gn nm nm, anh ta vn cn mt c nh qu tri cht ngi khin Gonzales gn nh
khng th ln li khi anh ta giao bng vo qu tri ny, v khng ti no v l c c tr giao
bng qu tri ca Budge.
Nghin cu c nh qu phi ca Budge trong nhng nm anh ta thi u vi Bobby Riggs.
l c nh t thp n cao vi ng tc nng ln ca i t c hiu qu quan trng
nh th no, Bugde s dng u gi, i, v hng, v c bng cnh tay. Anh ta a ngi v
vt xung thp ri nng ln ra ngoi v pha mc tiu, vut bng vi nhiu topspin cho php
anh ta t c hiu qu quan trng nh th no, Budge s dng u gi, i, hng, v c
bng cnh tay. Anh ta a ngi v vt xung thp ri nng ln ra ngoi v pha mc tiu,
vut bng vi nhiu topspin cho php anh ta t c su ng k v tc ln cc k. Vi
nm sau, Jack Kramer ni: "iu khin ti lun nh n c qu phi qu tri ca Budge l
mng ca anh ta cng ln theo i ca vt, cnh tay nh bng gi cao trong khng kh, v
bng vt qua ti vi tc 190km/h". Mt cch cho hc vin ghi nh cch nh qu tri
ging Budge : gi mt vt i qua bng ra ngoi v pha mc tiu d nh v chm dt
cao, thay v y n ngang qua thn ngi, l khu hiu: "Nch hng ln tri". Bn ci,
nhng bn hy xem cc tay vt ni ting th gii nh qu tri mt tay ni vi i th
ca h: "Nch hng ln tri" hiu qu nh th no.
Mt khi nim khc cn nhn mng l "cc t ngn tay" ca bn tay nh bng ni ln s
thnh cng i vi qu tri, ging nh lng bn tay l s hng dn iu khin i vi c
qu phi. Hy th xem bn c th gi cc t ngn tay nhm ti li bao lu, i ra ngoi
mc tiu, v hng ln tri, v tt c nhng ng tc ny c lm ging ht vi mt vt.
Nh k "nch hng ln tri" v "cc t ngn tay" s gip bn hiu v sao nh c m t c
qu tri mnh m, chnh xc li ph thuc vo vic nh t thp ln cao vi mt vt thng
ng lc chm bng, v v sao mt c nh ngang s ngn cn bn khng dnh c th hng
cao trong mn qun vt ny.

CCH CM VT
M t tay nh qu tri

Nu bn c th thc hin hai vic khc nhau cng lc ( v phn ln ngi ta c th lm c

thng qua tp luyn ) bn phi i cch cm vt khi bn i ang cm vt nh c qu phi
sang nh c qu tri. Nhiu ngi ng h cch cm "Eastern backhand" nh qu
tri, vi lng bn tay di chuyn n chp vt, t ngn tay tr ci ln nh bn phi chp, v
ngn ci t ti gc pha sau cn vt to nn mt ci mc c nh di vt khi bng c
nh. Nhiu ngi gi ngn ci di cn vt v h cm thy ging nh vt sp sa ri khi
tay h, nhng iu ny c v dng nhiu sc hn gi vt chc chn lc chm bng. Tuy
nhin, mt s vn ng vin chuyn nghip h thng t ngn ci di cn.
Khi mi ngi cm vt kiu "Eastern backhanh" nh qu tri ln u tin h ngh: "c
nh ny s p trng bn chn ti", v u vt ging nh ang nhm xung. Nhng t th
cm vt ny to ra s n nh ln nht v i hi iu chnh c tay t nht c u vt
thng ng lc chm bng. V vy bn hn ch cc li nh bng.
Continenal cm vt gi kiu Eastern forehand v Eastern backhandl kiu c chn nhiu
nht, c bit l trong gii nh ngh. Nhiu vn ng vin nh ngh gi kiu Continenal cho
c hai cch cm vt, ko phi v h ngh l n tt hn cho c qu tri nhng h cm thy
khng c thi gian i kiu cm vt cho mi c nh qu phi, qu tri v bng quay
tr li ch h vi vn tc 140km/h hoc 160km/h. ng ri vo huyn thoi . Nghin cu
cho thy rng nu bn c th thc hin hai vic ring bit cng lc vy bn c th thay i
kiu cm vt nhanh hn bn c th bc mt bc. Hy t tp i kiu cm vt nm pht
mi ngy khi bn bc v pha mt c nh tng tng, v trong mt hoc hai tun, mi
ln hai tay ca bn phi vt qua i chn. Nh Jack Kramer pht biu: "Nu ngi ta c th
i kiu cm vt khi nhn mt c giao bng tc 200km/h, v sao h khng th i cch
cm vt vi cc c v l v c cui sn bnh thng?"
Kiu Continenal c t ra cho c nh underspin v l qu tri v cng tt cho c nh
underspin qu tri hoc cui sn. Nhng i vi cc c topspin tn cng cui sn cn bn t
ng bin cui sn i hi mt c tay tht mnh m v s ln trn ca c tay ny a
vt thng ln trn v i xung lc chm bng. Tinh thng vic vn dng c tay l i hi qu

nhiu i vi bt c ai. Tt nht hy dnh thi gian tp i kiu cm vt v xy dng mt

cch thi u thng cuc da trn mt iu g ng tin cy nhiu hn l cm gic. Phi
nn nh y l mt vn vn cn tip tc c cc hun luyn vin nh ngh trn khp th
gii tranh lun.

Hai tay nh qu tri

Nu mun nh qu tri xut sc, cc vn ng vin thun tay phi hy xem nh cc vn

ng vin thun tay tri. Ni cch khc, s dng kiu cm Eastern forehand bng tay tri ti
nh v kiu cm Continental bng tay phi ti y. D nhin khng th cm ngc li (tay tri
ti y, tay phi ti nh), n gin v bn tay ti nh c dng nh vt c nh, nn ngi
thun tay phi khng th t "lng bn tay trn nh" nh kiu nh qu tri Eastern mt tay
v ci ch bn phi b y qu gn thn ngi do d lin quan ca tay tri. Bjorn Borg, ngi
su ln ot chc v ch gii Php m rng trn sn t st ni rng : mi mt cnh tay
c p dng s lc bng nhau i vi vic cm vt. Nhng thng qua phim nh khi nhn

vo cc c co trn c hai tay, tay tri ca Bjorn Borg r rng m nhn chnh: iu ngc
nhin l Borg c mt c p tht nhanh rt tt bn tri (c ngha l Borg thun c tay tri, hay
ni mt cch khc l, Borg nh c nh qu tri hai tay bng qu phi tay nghch).
C NH : NHN TNG TH
Bng khng h bit bn ang nh kiu mt tay hay hai tay. Tt c nhng g n bit l bng
cch no vt tip xc vi n ti im chm bng. Do , vi c hai kiu cm vt nh qu
tri, kiu no cng a bng bay ging nhau, nu bn mun c s nh .
Mt l do khin c nh qu tri to ra qu nhiu li so vi c nh qu phi v mi ngi
lun xem n nh mt c nh khc thng, c nht v nh, khi s tht ca vn l qu
phi v qu tri phi c cng kiu nh ging nhau v cng c ng thn th cn bn ging
nhau. (Mt iu tht s khc - v l iu quan trng - l bn phi bc ti bng v nh sm
hn bn pha qu tri v cnh tay nh bng ca bn gn li hn). Do , nh c m t
c nh qu tri, s nhc bn nh v s ging nhau trong khi lit k cc kha cnh hi khc
vi c qu phi.
Lc bn nhn thy bng i n pha tri, bn a xoay vai nh bng vt ra sau cng lc
cnh tay khng lm bt c ng tc n c no. iu ny s xoay cnh bn ngi bn v
pha li v cho php thn ngi v vt hot ng ng b vi nhau.
Ging nh vi c nh qu phi, bn cng c mt c nh hnh vng cung. Bt u bng
cch a vt ra sau ngang tm mc hoc hi cao hn v cch xa bn ngoi c th. (Gi c
vt bng bn tay khng nh bng s gip bn gi khng a u vt ln khi ly ra sau).
Gi cnh tay nh bng thng, nhng khng cng nhc v c tay c nh, nh k rng hng,
i v thn trn ca bn s cung cp phn ln sc mnh m bn cn.
Khi vt nhm ti hng cui sn, bc ra ngoi bng chn trc v h vt xung, c tay c
nh, vi bn tay nh bng t di im d nh chm bng 30cm. N s cho php bn
thc hin mt ng tc ti trc t thp n cao khi bn chuyn trng lng ti bng. Khi
bn h thp ngi xung, c cy vt phi gn nh lt qua i sau lc i xung gip m
bo cho mt ng tc nng ln t nhin. Mt vt cng phi c xoay nh xung khong 30
quay xung sn ti im thp nht ca c ly ra sau.
Hy nh c nh hnh vng cung phi lin tc t khi bn bt u h vt, ri v tr thp bng
cch nng ngi ln mnh bng hai i v cc c bng. nh bng pha trc ngoi thn
ngi t 30cm n 45cm, vi cnh tay nh bng dang thng hon ton v mt vt thng
ng. Ri dui ngi ra ngoi v pha mc tiu v ln trn, trong khi cm nhn hng nh
nhanh ti bng v i ra ngoi; ng n y bn i vng quanh. ng tc nng ln bng
thn ngi l mt u gy tranh ci ln, nhng khi nhm nghin cu ca chng ti tch
ri tng ng tc ca cc vn ng vin hng u, kh r rng phn ln cc vn ng vin
nh qu tri mt tay thnh cng nng ngi ln gn nh theo cng mt gc hng ln khi
vt ang di chuyn. Mt im tranh ci ln, l thn ngi thng n ni bn trn v trc
im chm bng. iu ny ng. Khi thn ngi i n ni hi trc im chm bng v t
ngt dng li, vt tip tc i theo cng mt ng bng vn tc thm ch cn ln hn.
Mt ca bn phi theo di bng cng lu cng tt v gi c nh gn im chm bng cho
n khi cnh tay nh bng c nhm v pha mc tiu v hng ln tri ti gc khong 45
. Bn cn nhn xung v thng ti bng khi bn ng ln - nhng ng ng thp xung,
sc mnh ca c nh phi c pht ra t cnh tay. Nng ln bng i v a vt i song
song (hoc theo hng mc tiu d nh) vi li cng lu cng tt. Mc d khng th gy
nh hng, hy ngh n vic km bng - v v nh khng bng ri dy vt - nh vy s
gip bn gi mt vt hng v pha mc tiu. ng bt c ci g y bn i ti theo mt
phng nm ngang.

NHNG YU T MU CHT CA NG TC NH BNG

Ly ra sau

Trn quan im vn ng hc, cn phi nh rng khi mt vn ng vin tn dng thm c

mt giy, th no v h thng thn kinh trung ng ca vn ng vin c th kt hp
s dng thi gian tp trung vo vic b tr c nh. Ngc li, kt qu ch l n lc nh tr
bng.
V vy hy nh n c nh qu phi, phn cng nhanh v a vt ra sau lp tc nhng
ng cho cnh tay nh bng hot ng n c. Nhng ngi thun tay phi, nh
di c vt bng tay tri khi bn quay ra sau v iu ny s gi cho c hai vai xoay nh mt.
a ci ch tri ra sau dn ng - ng thi khng cho ci ch b ri xung - cng s
gip gi mt vt trn bng.
Nu bn xoay ngi chnh xc, v duy tr t th c tay c nh thch hp, bn khng cn
c ly ra sau i di nhm nh bng lc. Tt c nhng g bn cn l mt c ly ngn
v vi bn tay nh bng ch i n mc vung gc vi hng ro cui sn. Nu vt ca
bn i xa hn im ny, l v bn xoay ngi qu nhiu v nga c tay ra sau. Bn c th
a vt ra sau xa hn, nhm che giu c nh hoc p dng topspin lt qu mc. Nhng
nu ngh rng bn c th ly ra sau di ch bng cch nh bng c tay l mt trong
nhng li ph bin nht ca c qu tri.
Tht ra, mi ngi qu lo v qu nh tri nn h thng tng di ca c nh thay v rt
ngn li. Khi bn a bn tay nh bng ra sau qu xa, s lm vt kp vo ngi v bn
phi bng nh c tay ra ngoi b li. Vai l tm im v khi bn a cnh tay nh bng
ra sau , vt c khuynh hng nng ln, v li cn i ln cao hn bng ang ti. Hy cm
ngay ly vt v t kim tra.
Mt li thng mc phi khc c ly ra sau lin quan n ci ch ca cnh tay nh
bng. Khi bn gp ci ch ti bt c im no- thay v gi cnh tay gi thng - vt s t
ngt ch ln tri. iu ny buc bn dui thng ci ch ra ngoi v s dng nhiu c ng c
tay a vt tr li t th chnh xc lc nh bng. Khng may thay, phn ln mi ngi
khng th thc hin "s iu chnh" ny v do vt ca h b nghing ra sau lc chm
bng, sn sng a qu bng ln tri.
Cng nn nh, mt c ly ra sau nhanh s gip bn trnh "gim tc - tng tc". Ging nh
c nh qu phi, khi cnh tay gim tc vo lc chm dt c ly ra sau, vt tip tc tng
tc. Nu bn khng cn thn bn lm c tay ng ra sau v c bit khi bn vi v hon thnh
c nh. Nhng khi bn "ngng li" v c nh vt c nh hnh vng cung trc khi n
h xung, lc vic gim tc tng tc thng bin mt.
u tranh chng ngi xung
Mc d khng c nhng d liu nghing cu v sinh l h tr cho s phn xt ny, nhng
mt iu nhn thy cy vt lm mt vic k l vi i bn: n kho cc khp li. C cch no
gii thch vic mi ngi khng th chng gi khi h cm vt trong tay? H c th ngi
xm, v c th leo ln bn tm, nhng khi h ra sn th i chn ca h tr nn ging nh
mt cy thc v lun ngh " H thn ngi v vt xung, ngu", c ngh cho rng : "Nu
ti h ngi thp hn bng, ti s nh ht".
Tuy nhin, bn phi nh rng thc hin thnh cng cc c nh cui sn ph thuc vo kh
nng chng gi v h c vt xung n i, lm sao u vt nm bn di im d nh
nh bng. Bn cng chng ngi thp hn, bn cng d dng ng thng hng vi mc
tiu, ging nh ng tc nm bng b ling (bowling). Hy suy ngh mt cht v vic chng
ngi xung v nm bng bowling bng mt sau ca bn tay nh bng.
Lun c gng chng ngi xung tht thp. Hy tng tng cc t ngn tay ang ri
xung v sp chm sn. bit bn phi chng ngi bao nhiu, ngay c vi mt qu bng
cao ngang eo, hy tp bi tp "ngi v nh", vi bi tp ny bn ngi trong mt ci gh khi
vt h xung v chn bc ra ngoi n bng. Mt s bi tp khc s gip bn bit c

 ngha ca vic h c vt xung, chnh xc nhng khng th lng c tay v h u vt

xung, nh mt vn ng vin trung bnh hay lm. Rt him nhn thy mt vn ng vin
chng ngi qu thp khi ly ra sau nh qu tri
1/ Nh mt ngi gi mt ci cy ngang eo hoc thp hn, ri tp a vt xung di ci
cy khi bn di chuyn ti bng.
2/ Nhng ngi thun tay phi, gi lng bn tay tri t ln i tri v cc ngn tay cha ra
ngoi, v a c vt lt qua nhng ngn tay ny trn ng i xung.
3/ Nhng ngithun tay phi, tp nh c qu phi hon ho ca ngi thun tay tri bng
cch c ca cy vt bng bn tay tri khi ly ra sau. Ri i xung v bn tay tri vn gi vt - chm vo i sau.
Khng may thay, khi mi ngi c chm vo i sau ri i xung, h gian ln ng s. H h
vt xung 5 cm v hi vi v mong i : "Ti h xung cha?" l l do v sao ti lun
mun sng ch ra mt thit b cm ng nh c th ct vo i bn, khi bn tay vt lc
ly ra sau a xung v chm vo my cm ng ny, my s la ln "Bn l ngi gii
nht".
Tnh thi im h thp ca vt
kin tp ct lc nh d dng li cn quan trng vi c qu tri hn c qu phi, v vi
qu tri bn phi chm bng xa pha trc ngoi thn ngi hn nh bng lc v
chnh xc ti a. V vy, lc i th nh bng, hy chy vo ng t th vi vt c
a ra sau. Ngay c khi bng i thng ti bn, hy tp thnh thi quen quay ra sau cng
nhanh cng tt. Sau , ch tp cch phi hp vic h thp vt, c tay c nh, v u gi.
Khi bn a vt ra sau bn c th tr han vic h thp vt m khng mt mt cht sc lc
no. Nhng mt khi bn n h thp xung, hy gi cho c nh lin tc, v vic h thp l
iu to ra ng nng ng k. Nu bn h thp u vt qu sm, bn s b mt s nhp
nhng vi lc ca vt v thn ngi di chuyn cng lc thng ti bng; s la chn duy nht
ca bn s l a bng cao qua li. Nu bn h thp vt qu tr, bn s b buc phi
nh theo chiu ngang ch chm vo mt mu bng nh.
Hy c tp tnh gi h thp vt bng cch th vi my nh bng, hay vi mt ngi gip
bn a bng khong ba mi hay bn mi qu trn sn. Qua vic luyn tp thng xuyn
bn s cm nhn c v tr ca bng trc khi bn c th bt u h thp xung. Mt th
nghim nh bn c th lm l gi bn tay tri sau lng khi bn nh vo bng. Kiu nh
bn s dng khng phi l quan trng; v bn s phi m ha c mt s ln cc c bn
c th thay i bit lc bt u cu nh ti trc.
nh bng
Vi c nh qu phi, t c sc mnh v s chnh xc, bn phi a chn phi ra
ngoi n bng. V tn dng tn cng ngay. ng bng ti bn; v ng do d li li,
v bn s lun b g b v p buc khi thc hin c nh khong cch qu gn gia bng v
thn ngi bn s buc bn gp ci ch, c bit l i vi c nh tri. Bn c th t vt
kh gn thn ngi v vn nh bng. Nhng khi bng i n gn thn ngi t 1m (i vi
ngi ln), bn ang gp rc ri nghim trng .
Nu bn lun nh bng tr, l do xy ra nht l s tin tng sai lm l bn phi nh qu
tri cch ngi bng vi qu phi. Nhng qu phi c th c nh ngay c vi mt trc
v vai mang cnh tay nh bng nm pha sau. Ngc li, c qu tri mt tay phi c
nh xa pha trc ngoi hn, khi ci ch nh bng ca bn cch ngi khong 15cm, v
vai nh bng gn li hn. iu ny cho php hng ca bn y qua mt trc t trong ra
ngoi trong khi t ti s lc ln nht t i v mng.

Khi thn ngi bn di chuyn ti bng, gi u c nh v mt nhn xung, hy c nhn bng

vo lc vt chm bng, gi c nh ng bt ng y bng ra, hoc ngng ngang i
ca vt, hoc git mnh u ln nhn ni bng i. Hy nh rng, mt c u c nh phc
v cho hai mc ch (1) N gip ngi nh bng dng thn trn li v lm cho cnh tay
nh bng tng tc, v (2) N gip m bo mt c nh u n ng vo gia mt dy
vt. Mt s ngi ph bnh ng tc nng ln tranh ci rng mi ngi thng hay ht u
ln trn hoc ra sau khi h nng ln, nhng bn c th gi n cui xung v thng vi bng
nu bn tp trung.
ng tc chn
Hy nhn vn ng vin nh bng chy si bc ti trc thng n bng, hoc mt vn
ng vin quyn anh tin bc n i th pht ra c m. Bn cn bc ra ngoi trn
chn trc khi h vt thp xung, sau chuyn trng lng ti trc khi bn y thn
ngi ln trn. Nu chn trc ca bn t song song vi li bn s c nguy c trt mt c
chn, nu bn kt thc chn bng phng, bn s mt lc. Bn cng khng c chn sau
vt qu chn trc, v hng ca bn s xoay bn theo chiu ngang. Bc ngang qua bng
chn trc cng s dn n mt c nh ngang v l c nh b y v pha bn. Nu bn
thun tay phi, hy ngh n bc v pha tr li tri bng cc ngn chn ca bn chn
trc.
Lc pht sinh t ng tc nng ln
ng trong mt khu vc m rng v xem cc phn thn th hat ng khi cc phn ny dui
ra. u gi s n ni trc, tip theo l hng, ri n thn trn v cui cng cnh tay v vt
i n ni. Ci ny thng c gi l chui ng lc. Tng phn c th ng gp vo tc
ca phn tip theo trong chui. ng tc nng ln ca thn ngi gn nh mt cch nhc
nh rng c mt ng tc dui ngi lm tng thm sc mnh. Khi phn c ln ci cng
n ni v t ngt dng li, tay cm vt tng tc dn, ging bn r mt chic khn tm. T
bn thn i chn khng to nn nhiu tc u vt, nhng khi n c dng hat ha
chui ng lc, n gi vai tr quan trng.
Tht ra, bn khng cn c mt cnh tay mnh m th mi nh ra mt c qu tri mnh.
Cng vic ca cnh tay l gi vt vng vng trong t th chnh xc. Nu bn c th chng
gi v h thp vt, sau ng tc nng ln ca thn ngi s cung cp cho bn tt c sc
mnh m bn cn. Khi thn ngi bn dui ra theo kiu i ln, vt tng tc dn ln. V khi
thn ngi bn bt ng dng li vo lc kt thc ca ng tc nng ln, cnh tay nh bng
v vt s cn tng tc nhiu hn, do s gim tc bt ng ca thn trn. Nm 1967 khi hun
luyn vin Vic Braden lm vic vi lin an qun vt Argentina, ng chng minh rng
bn khng cn cm cy vt nh bng. Vic nh mt ngi th rn lm mt ci dy eo
bao sng c th gi cy vt thng ra ngoi trn i vi mt vt thng ng. ng trong
ng bin cui sn khoanh tay li v nh mt ngi nm bng sang bn tri. Vic h thp
ngi xung, ng ln trong khi dui ngi, v nh bng cao qua li, ch bng cch s
dng lc pht ra t i.
cng l b quyt nh c qu tri ca Don Budge. Anh ta nh bng bng i, hng, v
bng trong khi cnh tay i theo ng b vi thn ngi ang dui ra t ngt. By gi bn
hy ra sn, ng trc hng ro, nm bng ln v bng tng. Ri, gi chc cnh tay cm
vt trong khi chng gi xung, bn ch nng ln bng i v mng l c th nh bng vo
hng ro. Dn dn bn di chuyn ra sau v c gi cho nhp nhng hn, lun s dng thn
ngi v rt t dng cnh tay cm vt. Trong vng mt thng bn s tp c c qu tri c
bn cho mnh.
Bn c th tp tnh gi cho ng tc nng ln theo cng mt cch. nh bng vo hng ro,
s dng mt my nh bng, hoc nh mt ngi bn ng mt bn sn cch khong 4m
hay 5m v a bng vo pha qu tri ca bn. u tin c tp th lng v cm nhn c
nh chnh xc bng c ng chm. S dng thn ngi cung cp sc mnh v xem th
bn c th thc hin chm n mc no v vn nng bng cao qua li. Bn s thy rng

bn c th nh bng rt chm v vn nh c bng kh mnh nu bn bit tn dng

sc mnh ca phn na di c th.
ng quan tm n ni bng i, hoc ngay c khi bn lin tc nh ht n. Hy c cng
iu v ri khi sn khi bn nng ln nhng ng lao ti nh vy bn hiu c nng
ln tht s l th no. i vi ng tc ti trc, hy quay mng thng ti bng, ri nng
ngi ra ngai v pha li v hng ln trn. Dui cc c bng v ng ln trn cc ngn
chn khi bn nh qua bng, hy bp chn v i lm vic cho bn hy cm nhn n
ang ko bn ln.
Bn cng c h thp xung lu bao nhiu, cnh tay bn cng phi mnh by nhiu. C
Francoise Durr l vn ng vin hng u duy nht ng thp vi bng khi nh c qu tri,
c ta c mt kiu cm vt khng chnh thng bt u c nh. Thm vo , c ta l mt
trong nhng vn ng vin nh trong t th mt thng bng hay nht. Nhng hu nh tt
c cc vn ng vin hng u u nhn thy rng bn t ht mnh ra khi h bng mng,
khng phi bng cnh tay. H bit rng bng cch tp s dng lc ca i bn c th nh
mt qu bng tng thp v vn nh n cao qua li bng lc.
im cui cng cn ghi nh v vic tnh gi cho ng tc nng ln l bn phi cho thn
ngi v vt chuyn ng ti trc v nng ln cng lc. Nu n di chuyn theo cng mt
hng v ng b vi nhau v u vt t thng ng lc nh bng bn c th nh
mt qu bng i vo ngi v vn nh c n cao qua li. ng c iu chnh c nh
vo pht cui; ch ko ci ch ra sau mt cht, rt ngn bn knh ca c nh v t y
mnh ngi ln. Nhng nu vt ca bn gi ln v thn ngi ca bn li h thp xung,
hoc ngc li, lc bn khng cn cu nguyn na.
Sut c cuc i qun vt ti lun nghe nhng iu ny ng thp vi bng. Tuy nhin khi
chng ti phn tch c th bng phng php o vi ba kch thc, cc vn ng vin gii
nht nng ngi ca h ln. Ngi k s gii thch rng khi c th i xung v cnh tay i
ln, hiu qu xy ra nh mt kt qu, l mt lc ni no gia hai vect. V khi c
th c nh trong khi h xung vi bng, ch cn cnh tay c cha li nh bng.

Khi nim t trong ra ngoi

H thp ngi v vt xung, ri nng ngi ln bng i s tr nn v dng nu bn khng
tp nh thng qua bng bng ng tc t trong ra ngai gi vt thng hng vi mc tiu.
iu ny khng km phn quan trng vi c qu tri hn c qu phi.
hnh dung c ng tc t trong ra ngoi i vi c qu tri, ng i din vi hng ro
trong khi tp c nh ti trc. Hy c gi vt cch hng ro vi inches cng lu cng tt t
thi im chm bng. Cm thy bn ang b ko vo trong hng ro v l kinh nghim t
trong ra ngoi
ng thi c nhn bit cm gic ca vic xoay hng sau thng ti bng, v a hng ra
ngoi v pha mc tiu v ln trn.Vi thn ngi cong li lc kt thc c ly ra sau, hy
ngh n vic xoay hng vo trong ri ra ngoi khng phi l vo trong v vng quanh
trn mt mt phng nm ngang. Tp trung vo phn thn di v cho hng v u gi
lm mi vic. Khi cc vn ng vin nh ngh b kt trn chn sau, v d nh, h nh nhanh
hng qua v vn nh vi lc. Nhng iu ny i hi phi h thp xung v y hng ti
trc trong khi a hng ra ngoi v pha mc tiu. Nu bn nh trn mt phng ngang,
qun tnh s li hng ca bn i vng quanh theo chiu ngang v n s rt kh nu khng
ni l khng th ngn vt ng i theo.
Mt vn khc xy ra nu bn y pha sau vai ra sau, hoc nghing ra sau, khi bn ang
nng ln. iu ny s ko vt xa mc tiu. Thay vo , mt sau vai phi i ra ngoi hng
v pha mc tiu ng b vi hng v cc t ngn tay ca bn tay nh bng. Xoay bn vai
ny t trong ra ngoi s cho php bn ko di i ca vt.

C tay c inh ch yu
Nh i vi qu phi (tr vi c qu phi prestretch), nu bn mun qu tri tr thnh mt
ngi bn thn thit di p lc, ng vung vy c tay. Hy n c nh v cnh tay dui
ra trong sut c nh, trong khi thn ngi s cung cp tan b s nhp nhng v sc mnh
bn cn. Hy nh bn khng cn lm bt c s iu chnh no bng c tay c mt vt
thng ng lc chm bng tr khi bn ngh rng bn c th thng nh da vo cm gic.
Nhng nh ti cnh co cc vn ng vin c ng c tay t u , t ngy ny sang
ngy kia phn ln cc bn s khng bao gi bit rng bn thuc loi vn ng vin no v s
dao ng trong cch thi u ca bn qu ln. n gin v n c qu nhiu s thay i, v
thm nhiu ng tc c tay vo s lm cho cc bn gn nh khng th nh bng.
Nu bn chp nhn c s l lun v t th c tay c nh, u tin bn phi bit lc bn c
t th c tay chnh xc lc u ca c nh. S dng cng bi tp vi c qu phi, ng vi
bn phi ngi da vo hng ro. t vt ng thng t vo hng ro, cao ngang eo, vi
u vt hi cao hn mc c tay. Sau ri hng ro cho n khi ci ch cch thn ngi
khong 1 ngn tay, v cnh tay gi ra. By gi b qua c tay v bn t th hon ho cho
c qu phi. Cm nhn xem c tay nh th no trong t th v y l ni bn mun n
vi c ly ra sau v sut qu trnh nh bng trong c cuc i cn li ca bn.
Khi bn a vt ra sau t t th ban u ny, mt vt phi nhm xung vo cui c ly ra
sau (khong 30 ) v chc chn bn s ngh rng: C nh ti t ny s i qua di li.
Nhng nu bn gi cht c tay khi bn han tt c nh, bn s thy vt tr nn hon ton
thng ng lc chm bng.
Do , bn cn tp trung vo vic gi u vt hi y li (nhm xung) khi a n ra sau,
vi cc khp t ngn tay bn nh bng nhm xung sn khi bn i ti y ca c ly ra
sau. Khuynh hng t nhin l cc khp t ngn tay ny nhm ln khi ly ra sau v ci
ch gp li, l l do v sao cui cng nhiu vn ng vin iu chnh c nh nh vi
underspin. Nhng mc tiu ca bn, i vi mt c tn cng cui sn, l nh topspin, ngha
l phi y cc khp t ngn tay ny xung lc bn ko vt ra sau. a tay tri ra h tr
bng cch y xung c vt. Bn c th nng ln vi s t tin v nh bng tht mnh nh
bn mun vi topspin nu bn bit vt s ng thng t trn xung lc nh bng, v c
nh ti trc v ln trn gn nh thng ng, iu ng vi Bjorn Borg. nh bng
bng c tay c nh v cnh tay nh bng gi ra s mang n cho bn s m bo ny.
Nu bng bt u vt qua ng bin cui sn, hy y cc khp t ngn tay xung
nhiu hn v nng ln theo mt gc thng ng hn.
Mc d iu bn cm thy sai c ly ra sau thc ra li ng, phn ln mi ngi
thng lm nhng g thoi mi. C tay ca h thng hon ho hay hi khng ng mc lc
h bt u ly ra sau. Nhng khi c tay ca h c khuynh hng nga ra sau khi ci ch
nh ra, lm cho vt xoay xung di. Nhng ngi ny by gi phi bit nh nhanh c tay
ti trc to ra mt vt thng ng lc nh bng nh kiu cm nhn s gip nhn
ra h t cc nh v ch. Khng c kh nng nh gi mc ln c tay l mt l do v sao
h cng to ra mt s a dng hp dn ca cc c qu phi vo li, vt qua hng ro
pha sau, hay chm vo i th.
Khi bn tp trung gi t th c tay c nh, ng qun cho thn ngi quay vt ra sau.
Phn ln mi ngi rt li bing vi thn ngi v do h a vt ra sau ch bng cch
gp ci ch nh bng hoc nga c tay ra sau, dn n mt ng tc tc tai khi ci ch
dn ng ti bng. y l mt trc trc ph bin nht ca c qu tri v c th c sa
cha bng cch gi cnh tay dang thng ra trong khi xoay thn ngi.
Khng may thay, phn ln nhng ngi thua cuc s thay i c nh thch nghi vi u
vt khng chnh xc, hn l thay i cc ng tc c th thch nghi vi u vt c b
tr chnh xc. Cc vn ng vin ny ngh rng h c th ng u gi cng v nh
bng ng tc t thp n cao ch bng cch th lng c tay h u vt xung, v t
xin mt vt thay v h thp ngi xung v nng ln vi mt vt thng ng c t

ngang hoc hi cao hn c tay ca h. Kt qu l, h phi xc bng qua li hn l nng n

ln v cao qua li vi sc mnh v s chnh xc ca topspin.
Mt v d khc l vn ng vin no c nng ngi t thp n cao, nhng nhng c nh
ca anh ta lin tc i ra ngoi v anh ta c t th c tay khng chnh xc. Tuy nhin thay v
tm thy t th c tay chnh xc thch nghi vi kiu nh chnh xc, anh ta lp tc thay i
bn cht ca c ly ra sau v nh t cao xung thp thch ng vi ng tc gp c
tay sai ca anh ta.
Ti mun bn nh bng tc bnh thng vi ng tc t thp n cao nu t th
c tay ca bn chnh xc th bng phi ri xung trn sn i th hoc rt gn ng bin
ngai. Bn phi c kh nng nhn thy tc dng ca s hin din ca ng cung topspin v
iu ny s mang n cho bn s t tin iu chnh nh c tay hay i kiu cm vt
mang n s u n bn cn. Nhng nu bn khng c s t tin ny, s ham mun th
nghim sa cha, bn s ch vt n c trong t th sai ca n v c i c
nh. V d nh, khi bn bt u nght th, bn s mun nh ngang thay v nng ln t
thp n cao.
Vy hy b tr vt cch ng nht, gi cnh tay v c tay c nh, v tp hon thnh cc
ng tc chnh xc ca c th. Thn ngi bn c th tuyt i han ho nhng nu vt ca
bn t hi sai lc nh bng, bn c th thua. Ni cch khc, nu vt ca bn han ho,
bn c th lm nhiu mi iu bng thn ngi v vn nh bng.

i ca vt
Nu bn c th nh nch hng ln tri v khp t ngn tay khi bn nh, iu ny phi
gip mang n cho bn mt s ch ln hn v mt hnh nh thch ng v vic pht trin
i chnh xc ca vt.
Nch hng ln tri nhc nh bn phi gi thng cnh tay nh bng ln trn sau khi bn
nh bng cho n khi n ch thng v pha tri, khng phi v pha sn bn. ng gi cnh
tay pha sau hy qun tnh a n ln. Hy lun t ni : c nh khng bao gi chm
dt, v khi bn ngh rng bn nh xa, hy a xa hn t na. Bn c tt c nng
lng truyn vo ny i ti trc v ln trn, v vy ng t ngt n chm dt. Hy ngh
n vic to ra mt ng vng cung nh bng cnh tay v vt v bn gn nh i bn di.
Hn na, khi cc khp t ngn tay di chuyn, u vt cng i theo. Do , bn cn tp v
a cc khp t ngn tay ra ngoi v pha trc v ln trn. ng m mnh hay ct
ngang hoc nh mnh kiu p rui vo bng, v ng h thp ra sau. nh thng qua
bng v hng ln trn. Nu bn c th lm nh vy, v u vt thng ng lc nh bng,
nh vy l bn gn t c cch nh chnh xc.
Hy ra sn th. ng gn ng bin cui sn, nh nhng nm bng ln trn khng, v
cho n ny ln. Ly ra sau v gi cho cc khp t ngn tay trn mt ng tuyt i
thng vi mc tiu v xem khong cch bng i n. Ngay c sau khi nh bng, hy cho
cc khp t ngn tay tip tc i v pha tri. C hai iu cn bn c th thay i i vi mi
c nh : rng v di, nu bn c th lm cho cc khp t ngn tay i t trong ra
ngai v lun hng v mc tiu t lc bt u nh bng, bn s iu khin c 50% c
qu tri. Tt c nhng g bn cn lo lng l di.
Mt hng dn kim tra nh th ba c th l ngn tay ci ca bn tay nh bng, nu bn
cm vt kiu Eastern vi ngn tay ci t sau cn vt. Hy c hnh dung ngn tay ci i theo
ra ngoi v pha mc tiu, ging nh vi cc khp t ngn tay. C th bn li cn cn nh
mt du chm trn ngn tay ci v c khng cho du chm ny i lch ng mc tiu
khi bn nh bng.

Bng kim tra i ca vt

Hy dnh thi gian kim tra li c qu tri ca bn, khi tp dt hoc trong sut trn u,
hy dng li i ca vt v xem li thn ngi ca bn, khng phi ni bng kt thc.
y l mt s im bn cn tm :
1/ Bn c th nng chn sau ln khi mt t m khng t hay khng? Nu khng, bn
khng chuyn trng lng ti trc vo chn trc.
2/ Nu chn trc ca bn han ton thng hay u gi ca bn khng thng ra ngai, bn
khng nng ngi ln bng i v mng.
3/ Bn phi c th th mt ng thng ng t vai trc xung chn trc.
4/ Cc vn ng vin thun tay phi, vt ca cc bn phi hi hng v pha tri ca mc
tiu nu bn khng nh bng chnh xc vi mt ng tc t trong ra ngai.
5/ Bn c a nch hng ln tri khng? i vi c qu phi, im kim tra l cnh tay c
i ln trn pha di cm hay khng. Nhng cnh tay i xa thn ngi vi c qu tri, bn
xem c tht s gi tay ln mt cch chnh xc hay khng, n phi nhm v im mt gi hay
hai gi. Tht ra mt s vn ng vin hng u, s gn nh thng ng, vi cnh tay ch ln
tri.
6/ Thn trn ca bn phi kt thc vi vai trc hi quay v li, khi mt ca bn c gi
c nh ti im chm bng.
7/ Ch di chuyn khp vai, hy cho cnh tay nh bng h xung ni bn ngh l s nh
bng, xem mt vt c thng ng. Nu khng, bn s khng gi t th c tay c nh, hoc
bn phi sa kiu cm vt li.
8/ Nu bn lin tc y thn ngi i ngang theo i ca vt, vn xy ra do c ly ra
sau cao hoc l ng qu gn bng. cho c ly ra sau qu cao, bn cho php lc ly
tm li bn i vng quanh theo chiu ngang, khin bn khng th nh ra ngoi v pha mc
tiu. bng n qu gn thng p ci ch nh bng gp li, vi vt i theo ci ch khc
ni. Khi nh theo chiu ngang hay bng qu gn, bn phi nm hng trc ra sau
nh bng, kt qu l mt c y bng.
9/ Nu u vt thng ng lc chm bng, v nh vi topspin, nhng bng lin tc i vo
li, vy bn phi h vt thp xung khi ly ra sau to ng tc nng ln nhiu hn.
Nu bng i qu di, bn cn tng gc ca ng tc t thp n cao topspin ln hn s
mang bng i xung nhanh hn. im ct yu l: ng thay i u vt iu chnh ch
l gc nh bng ca bn.

CHIN THUT CA QU TRI

Nu qu tri l mt s bi ri cho bn, ngay c trong s nhng c nh bn thch, mc tiu
u tin ca bn phi l tp trung vo vn ny v ng c du bng cch lun chy trnh
nh c qu phi. Bn cng che y c qu tri ti t lu bao nhiu, bn cng ni s
hi c nh ny n su vo u c bn v s s hi ngn cn vic luyn tp.
Chc chn bn ang ngh rng: ng, nhng ti lun nhn thy cc vn ng vin nh ngh
chy trnh qu tri nh c qu phi. iu ny ng, tr vic h lm th v nhng l do
hon ton khc.

u tin, khi i th ang ln li, bn mun nh bng vi topspin bng i cao qua li
v xung ngay chn anh ta. Buc anh ta phi cui thp xung v nng bng ln, iu ny to
nn mt c nh phng th v mt c ng v l d x l hn. Nu bn c th topspin qu
tri khi i th tn cng ti li tt. Nhng phn ln cc c qu tri to nn nhng ng
bng cao v phn ln mi ngi thng nh n vi underspin. Tuy nhin, c qu phi, c
khuynh hng lt qua bng t nhin hn v d gi mt vt trn mt phng thng ng
hn, khin topspin d dng hn. Do , khi cc vn ng vin hng u phi la chn h
thng chn c qu phi.
Th hai, bn c th b tr khi nh c qu phi m vn c th nh vi topspin. Nhng nu
bn b tr vi qu tri l c m bng phi c nh xa trc ngoi thn ngi hn bn
ch c th nh underspin. l l do v sao c bit i vi c tr giao bng, bn s thy
cc vn ng vin hng u liu mng chy trnh c qu tri v h c th b tr v vn c th
nh ra mt c topspin qu phi khin bng ri ngay xung chn ca mt ngi cm giao
bng ang lao ln li.
Topspin chng li underspin
Tri ngc vi iu m mt s hun luyn vin lun ch trng, nh qu tri vi underspin
(hoc chm, nh n b t tn sai) khng ch l mt c nh kh nhng, tr c approach, l
mt v kh phng ng hay nht. Trong khi topspin cho php bn tn cng trn bt c lai sn
no, underspin l mt c nh cm nhn mong manh m ch nhng vn ng vin c nng
khiu mi c th nh tt vi s u n v ch thng qua kinh nghim, luyn tp v s tp
trung. Ti khng nh gi thp gi tr ca underspin, nhng Steffi Graf l vn ng vin tn
cng duy nht ti tng thy v nh underspin hiu qu bn qu tri l qu tri. Tuy nhin
nu mc tiu ca bn ch l nh tr bng su, vi mt cht sc rn ca c, th undespin
ng l c nh ca bn.
Nu bn tp trung luyn tp nh vi topspin, bn c th nh bng tht mnh nh bn
mun v vn an tan; khi bn bt u nh bng di bn ch tng gc thng ng ca c
nh pht ra nhiu topspin hn. Nhng vo lc bn bt u n underspin, bng
cch a vt t cao xung thp, bn khng ch i ph vi nm kh nng thay i (xem
chng 2), bn cn mt mt s li th v chin thut.
Tuy nhin, mi ngi vn ni underspin l mt c nh ng tin cy. Ngay c Jack Kramer
cng hi p t n. Anh ta ni : Tp nh underspin qu tri (r ve ko) i, v nh n kh
an ton. Nhng qu tri underspin ch d dng khi bn c c cm nhn. Khi mi ngi c
s dng c qu tri underspin nh mt ng bng tht mnh di p lc, thng a
bng i vo li hoc qua hng ro.
Mt u im ca topspin l bn c th nh ngn hoc di trn bt c loi sn no v
nh mnh. Underspin khng cho bn s linh hat ny. Rt t vn ng vin c th s dng
underspin qu tri tn cng i phng t cui sn, h cng khng th nh cc c cho
gc ngn vi tc y vt qua mt ngi ng ti li. Hy nh rng, bng nh
mnh vi underspin c khuynh hng i qua 21m hay hn na, v khong cch t gc cui
sn n n gc ng bin giao bng ca i th theo ng cho ch bng 20m. c
c nh ny bn phi c kh nng nh bng vi topspin v mang n xung bn trong 20m.
nh underspin mnh bng s khng i xung ng lc. Bn c th nh, nhng bng s
tri ra ngoi hoc n qu gn i th khin anh ta c mt v l dt im d dng ti li.
Trong nhiu nm, phn ln nhng nh nghin cu qun vt th gii tin rng Ken Rosewall
c c underspin qu tri tinh vi nht th gii. Tuy nhin, vo cui thp nin 1970 khi nghin
cu c underspin qu tri ca Ken Rosewall theo phng php ba lai kch thc, kt qu
cho thy anh ta thc ra nh nhng c qu tri i ngang (flat). Thc vy, c underspin
hay nht ca Rosewall ngy y, bng ch xoay 12 ln t u ny sang u kia sn.
By gi, nhng hnh nh ny c v khng quan trng i vi bn nu i th ch nh bng
t ng bin cui sn v khng bao gi c ln li. Tht ra, underspin cho php bn nh
bng su m khng mnh, v bng cch gim tc bng bn s c nhiu thi gian hn
tr v v tr trong lc c th gy ri cho nhp thi u ca i th. Tuy nhin, nu bn khng

c ci tin v bt u tham gia thi u, bn s b nhng u th ln li(khi bn nh mt

ng bng ngn) c nh c approach hoc v l v pha qu tri underspin ca bn.
Trong trng hp ny bn ch c 3 s la chn, v ch c hai l vng chc : (1) Lp qua u
h, hoc (2) nh mt c passing ch I. Mt c underspin qu tri cho sn khng phi l
mt s la chn vng chc. Do , bn s mt mt phn ba c hi.
Vo nm 1970 Stan Smith nh thua Pancho Gonzales ti Las Vegas. Vn ln nht ca
Stan Smith lc l anh ta nh underspin qu tri (r ve ko). Ti ngh rng : Ti sao
khng c mt ai dy cho Stan Smith nh topspin qu tri? anh ta iu khin c c
nh d dng hn v anh ta c th vt qua nhng ngi nh Pancho Gonzales thay v
nh bng kiu phng th.
Vy l vo khang ba ngy sau, ti ang ti Cu Lc B Qun Vt Los Angeles v lc
Stan Smith ra sn ging nh mt vn ng vin mi tp chi, nm bng ln v tp nh
topspin qu tri. Anh ta cho bng ny ln, a vt ra sau ngang mt v h xung bng i
ri nng ln khi anh ta nh bng. Khi anh ta iu khin c c nh , Stan Smith c
c th v kh anh ta cn tr thnh vn ng vin s mt th gii 1973. Cho n nm
1975, Arthur Ashe ni rng by gi anh ta ght thi u vi Stan Smith v Stan tp c
topspin qu tri cho sn, khin anh ta tr nn nguy him trn sn u.
Pht trin c passing
Mt k thut nh bng khc s gip bn ni ting vi c qu tri l kh nng nh bng trn
mt ng thng khi bn mun. Nu bn c th nh mt c ch I khi i th ang ln li
hoc khi i th ang trn li, bn c th lm mt s thun li v mt chin thut ca anh
ta. Bn c th thng im hon ton, hoc bn y anh ta i ngang xa khin tr khi anh ta v
l tht mnh, bn c mt khong sn trng m rng cho c nh k tip. Hn na, khi i
th bit bn c th nh mt c passing ch I, anh ta phi thi u mt cch ngay thng vi
bn : anh ta khng th n gian vo phn gia sn ct ngang c qu tri cho sn pht ra
gn nh t ng nu bn ch c th nh trn mt phng nm ngang.
Pht trin mt c nh t thp n cao v thng ng cho php bn nh mt c passing
ch I l mc tiu chnh ca chng ny. Bn ch c 60cm gii hn an ton nh mt c
passing tt gia i th v ng bin dc, bn s him khi nh mnh bng xung khu vc
60cm hp ny bng mt c nh bng ngang (flat). C th bn ngh rng bn ti gii
nh ng bng ny ch bng cch hi iu chnh c nh, nhng bn hy t kim tra li
mnh.
y l bi tp gip bn pht trin mt c nh t trong ra ngai chnh xc, v bn nh
gi c mc kh khn khi n mt c passing qu tri tr khi bn nh t thp n cao
bng mt ng tc t trong ra ngoi. nh du mang c 60cm dc theo ng bin bn sn
n (v d nh bng cc lon bng qun vt) v hy c nh mi ng bng vo bn trong
con ng nh ny, trong tr ny bn ny bng v nh n i ch I, hy cho bn mt im
khi c nh ri xung mang c v tr mt im nu n khng vo. Bi tp ny gip bn nhn
thc c tm quan trng ca vic c mt ng tc t trong ra ngai : hng, vai, cc khp
t ngn tay, v cnh tay nh bng, tt c u i theo vt v pha mc tiu.
nh vi underspin
Nu sau tt c nhng l l trn m bn vn theo ui mt c underspin qu tri (r ve ko)
tn cng, bn nn bit ba iu sau : Th nht, khng mt ai c c chm qu tri. Mt
ng bng chm tht ra s xay theo trc nm ngang, ging c giao bng chm. Th hai,
bn khng nh di bng. Nu vt nm di bng lc nh bng, c nh phi a bng
i ln tri. V th ba, c tay t th c nh lc chm bng nu bn thc hin mt c nh
chnh xc.
Phn ln cc vn ng vin nh vi underspin t xin vt hn ti im chm bng khin
chng ta nghi ng. i vi phn ln cc vn ng vin, xin l t 10 n 20 nhng

ci mang n underspin cho bng l c nh t cao xung thp ca ngi nh. Ln duy
nht thc s cn nh di bng l i vi cc c nh c tnh k thut cao, nh l c
nh pht ra underspin d di khin bng ny git ngc ra sau; khi bng chm sn i th.
Nhng u tin hy thng cc gii thi u quc gia, sau bn c th lo lng v c nh
ny.
im cui cng ghi nh khi nh underspin l mc d bn nh xung trn bng bng
mt c t cao xng thp, bn phi a vt ngay ra sau ln trn sau khi chm bng nu bn
hy vng s sn sng cho c nh k tip. Ni chung, bn cn mt kiu nh ging ng
cong cao thp cao ca ci ci mnh ca ngi bn cung tn.
nh qu tri hai tay
C nh qu tri hai tay u tin c nhn thy vo thp nin 1940 thuc v vn ng vin
ngi c, John Bromwich. Nhng Chris Evert v Bjorn Borg l nhng ngi lm cho c nh
qu tri hai tay pht trin rng ri m chng ta nhn thy, vi th gii ngy nay c chia u
gia cc vn ng vin cm vt mt tay v hai tay.
Chng ti tng ngh rng, nh qu tri hai tay c t ra cho cc vn ng vin nh
con v yu t, nhng Jimmy Connors, Monica Seles, Michael Chang v Martina Hingis
dy chng ta mt bi hc tht s. Nhng ngi nh qu tri hai tay tt c th nh tr
nhng c giao bng mnh vi s chnh xc v lc rt ln v cnh tay th hai gip gi vng
vt. Thc vy, c nh ny c th em n cho bn mt c qu tri tn cng, nh tin cy
nh m c min l bn hiu c nng lc ca chnh mnh.
iu chng ti v nhng hun luyn vin nhn thy l c nhng ngi lun gp tr ngi khi
nh hai tay v ngc li. C mt s ngi nhn tn hiu cho cc vn ng tinh vi v mt s
ngi khc nhn tn hiu i vi ng tc vn ng ln. Nhng ngi nhn tn hiu i vi
cc ng tc vn ng ln dng nh khc thoi mi khi cong cc nhm c ln v thch hp
vi c nh qu tri hai tay, trong khi nhng ngi thin v vn ng tinh vi dng nh lm
tt hn khi s dng t u cng tay nh qu tri mt tay. Mt s hun luyn vin khp
ni ni rng h tri qua nhiu tht vng khi c dy cho mt vn ng vin tr cong ngi
nh c ng qu tri hai tay cho vng chc, ch nhn thy rng vn ng vin ny ch
c th cong ngi rt t v hn na li bt ng p mnh bng cng tay lng lo. V cng
lc c mt hc vin khc ch thch cong ngi v nm bt c hai tay trong vi pht.
ng thi, bn cn nhiu hn l ch mt t kh nng t nhin vi s phi hp khng phi
nh bng tt bng hai tay, nhng chuyn t kiu mt tay lc u. Yu cu quan trng
nht l mt thn trn mm do v linh ng.
Sau khi tr nn quen thuc vi cc yu t ny, nu bn vn mun nh bng hai tay, hy
th. Phn ln cc vn ng vin khng th iu khin c bng bng mt tay, do nu
bn c th tp iu khin bng hai tay, rt tuyt. Khi bt u, hy c nhn thc iu chng ta
tht s ang ni n l c qu phi ca tay nghch (tay tri cho ngi thun tay phi). Bn
tay tri v bn tri chim u th khi bn nh qu tri hai tay. Do bn phi tp nh c
qu phi tay nghch, v chnh xc l iu m bn cn phi t c vi c qu tri hai tay.
Nh vy bn s phi cm vt kiu Eastern forehand bn pha tay nghch. Nhng bn c hai
s la chn vi bn tay thun. Nu bn c nng khiu v hon tan thoi mi c hai bn,
chc chn rng bn s gn b vi c nh qu tri hai tay, hy cm vt theo kiu Eastern
forehand. Nh th bn s khng phi i kiu cm vt gia cc c nh. Nhng nu bn
khng cm thy t nhin khi nh bng t c hai pha (qu phi, qu tri) v bn khng qu
quyt s nh 1 tay hay 2 tay, bn phi cm vt kiu Eastern backhand bn tay thun, v c
kh nng bn s tr li vi c qu tri mt tay, v lc bn s c sn mt kiu cm vt
thch ng.
Mt s tranh ci t sm chng li vic s dng hai tay v n c v gim i tm vi m bn
c. S tht l bn gim tm vi bng phn na chiu rng ca thn ngi nu bn ang vi

tay ra n nh mt qu bng thp pha trc mt hng v pha li, nhng, tr tru thay,
c qu tri hai tay c bn knh di mt c nh bnh thng hn l c qu tri mt tay. Hy
lm th nghim ny : Cm vt nh qu tri mt tay ngay ti im ni bnh thng bn nh
bng. Hy o khong cch t im chm bng n im gn nht trn ngi bn. Sau ,
lm ging nh vy vi c qu tri hai tay v bn s thy rng bn knh di hn vi cm.
V vy, tm vi khng phi l vic ch yu, nhng l s thng bng. Ngi nh mt tay c
th di chuyn qua bng kh d dng m khng phi ch n v tr ca tng bn chn.
Nhng nhng vn ng vin nh hai tay b l thuc vo chn anh ta v n c dng gi
thng bng cho thn trn khi dui ra. l l do v sao cc vn ng vin thng minh c
buc cc vn ng vin hai tay phi va di chuyn va nh bng. l mt nhim v kh
khn nh trong khi di chuyn nhng cc vn ng vin cng ngy cng thc hin tt
hn.
BI LUYN TP C QU TRI
1/ Bn cn gi thn ngi v cnh tay cm vt ng b vi nhau nhp s dng lc
c tt hn, v mt c nh ngn hn. xem bn c ang lm nh vy khng, v tp
cc ng tc chnh xc vi c nh hnh vng cung, hy tp bi t vt vo ngi. t ui
cn vt ln trn vai ca cnh tay nh bng v thc hin c c nh: quay ra sau, h thp
xung. i ti trc v ln trn. Hy lm nhng ng tc nh vy vi vt t trn hng trc.
Ri dng mt ln hai cy vt, mt cy gi t th nh bng tt nht v mt cy khc t
ln vai trc. Khi bn bt u c nh, hai cy vt s lun gi nguyn cng khong cch vi
nhau v s thc hin cng kiu nh ging nhau nu thn ngi v cnh tay nh bng i
ng b mt cch chnh xc. Trn thc t, nghin cu v li nh ca Andre Agassi, th trng
lc ca anh ta thc hin mt c nh hnh vng cung thu nh ging kiu ng bay ca vt.
2/ Bn tay tri trn cn bn rt bit phc tng i vi phn ln cc vn ng vin nh mt
tay. H c khuynh hng qun rng n ang hoc phi lm g vi n. Nhng bn c th
cho n mt cht nhn cch bng cch t ni rng : Ti s tp nh qu phi bng tay tri.
u tin, cho tay tri tp nh c qu phi ca n: a n ra sau, xung di, ti trc v
ln trn, hy nh nguyn tc ca c qu phi l khi lng bn tay di chuyn, vt di chuyn
theo . Ri di c cy vt bng bn tay tri khi bn bt u ly ra sau v luyn tp
ng tc . Hy xem bn tay tri khi n chm ti i sau ti im thp nht ca c ly ra
sau. Thc hin mt kiu nh qu phi hon ho bng bn tay tri s gip cho bn tay phi
ca bn nh mt c qu tri chnh xc. iu ny cng s buc bn xoay ngi mt cch
chnh xc bng thn trn.
3/ Nu bn c th tp nh bng thn ngi, bn c th c mt cnh tay yu v vn c th
gi nguyn c c nh qu tri. Nhng nh bng u n ti trung tm ca dy vt,
v nh bng lc, bn cn c cc c dui cng tay mnh m. Cc c ny nm dc theo
cng tay ca bn v gi vai tr quyt nh trong vic gi c tay c nh v chc chn, dui
cnh tay trong sut c nh.
May thay, bn c th pht trin cc c ny m khng cn tp c t. Ch cn bao cy vt li
v tp nh c qu tri. Gi chng li bao vt s mang n cho bn cng tt i vi cc
c dui cng tay, v lc y bn luyn tp c nh ca mnh. Hy kt hp n vi bi tp ngi
v nh trn gh v bn s cng c tt c cc c bn cn cho c nh qu tri. Khi cnh tay
ca bn bt u mnh hn, t mt qu bng vo trong bao vt, ri hai, ri ba, cho n khi
tng ln n su qu. Khng bao lu bn s c th gi c vt c nh theo ng cch ca
n, lc y s khng c bt c trc trc no do c tay gy ra.

Chng 5
APPROACH, V L, X MT, V LP
Nu bn mun nh cc c nh t ng bin cui sn c ngy, cng c. Bn s rm
nng, v thm ch bn c th s rt tuyt cho n khi no i th cn chu nh cng mt
kiu. Nhng bn khng th s dng trong sut mt trn thi u. Bn khng th ni Xin li, ti
khng nh vi bt k ai chi tn cng trn li. V vy, nu bn hon ton nghim tc v
vic thch thc cc vn ng vin gii, bn phi tp nh trn li v tp dt im mt khi
bn ln n . Bn phi tp an cc ng bng ngn, chy ln nh mt c
approach, ri lp tc ln li nh c v l, tp c lp, v tp p mt c x mt
Pht trin cc c nh ny v tm l nh tn cng s gip cho bn pht trin s phi hp
nhanh gia ng bin cui sn v li, thay v gii quyt khu vc ny nh khu vc khng
c ngi chi. Thm vo , bn s nhn thy qun vt c th vui hn v nhiu thch thc
hn mt khi bn mo him i ra ngai ng bin cui sn ca bn.
C APPROACH
C approach l bt c c nh no c tn dng chim li hoc ln li, hoc sau khi
bng tng hoc khi bng vn cn trn khng (v l approach). Thng bn s nh c ny
gn ng bin giao bng, l khu vc nm gia ng bin cui sn v li. Phn ln cc
c approach nh ra do cc c nh cui sn yu t ca i th, nhng vi nhng ngi
mi chi qun vt v chi trung bnh, nhng c giao bng th nht ca h v hu ht cc c
giao bng th hai u to ra cc co8 hi chnh xc nht cho i phng nh c approach.
V mt s l do, c approach thng b b qua hoc t c nh, nhng l c quan trng
th ba trong qun vt. u tin l a c giao bng, ri vo sn i phng, ri n c tr
giao bng, l c xc nh im mc cho trn u tin trin. Nhng tip theo sau l c
approach, mt c kim cm, c nh trong cc trn thi u qun vt v chi phi tm l
gn nh mi im. Ngy nay vi li thi u nhanh, c nh ny li cn dnh c tm quan
trng ln hn, bn tpluyn cc c nh qu phi v qu tri ct lc c gi cho bng i
su xung cui sn ca i th - v bn khng bao gi mun l ngi u tin nh ng
bng ngn v mt ng bng ngn s to c hi cho i th tin ln nh mt c
approach, v chim li, lc bn b buc vi ba s la chn kh khn: hoc lp qua u
anh ta, hoc nh mt c passing ch I hay cho sn, hoc nh bng thng vo bng anh
ta. Bt c c no bn la chn nh, p lc by gi l bn phi suy xt. Trn thc t,
trong gii qun vt nh ngh, bt c ngi no chim li gn nh s lun lun kim sat
c im ln . Trong gii M m rng nm 1997 khi vn ng vin Patrick Rafter ca c
ln li tn cng lin tc sau c approach t c chc v ch. Trong lch s ch c mt
s ngi m c trn u ngn tay c kh nng y i th vng vng t ng bin cui
sn, l ni bn ch c th cho i th chy ba bc v pha ny hoc pha kia, nhng trn
gn li bn c th nh mt ng bng cho gc sc bn a bng i xa mt i th
nhanh nht.
Khng may thay, rt nhiu vn ng vin khng nhn thy c li ch v mt chin lc
ca vic chim li. Nu h bit, v h cn tn cng, ni chung h li khng c nhng th v
kh mang h ln li ngha l i chn mnh, nhanh v mt c approach. V nu bng
mt cch no h ln n li, h thng thiu th v kh h cn thng im hoc t
phng th: mt c v l. Do mi ngi thng c xu hng phn ng kiu phng th hn
l tn cng khi bng c nh ra, h cng n gn li, mc lo lng ca h cng ln
hn. Bng ang n gn nhanh hn v h c t thi gian phn cng hn. Kt qu l, nu h
chy ln nh mt qu bng ngn, th sau h c hoc chy lui v pho i cui sn
ca h, hoc lao nhanh ti trc, ri ni : y khng nh c c no, cu ni ni
chung chung l ng v h khng bit v l.

Thay v b kt trong chic by tm l ny, hy t thc rng khi bn n nhn mt ng

bng ngn th nht l bn ang c tng mt c hi rt ln, v bn cng tin n gn li
bao nhiu, bn phi cng vui sng hn by nhiu. Phn ln cc im rt ngn ngi nn
bn khng th th i th bng cch nh nhng ng bng ngn trong khi bn chn chn
ti ng bin cui sn. Tr khi bn b thuyt phc rng bn c th tn ti lu hn i th
ng bin cui sn, bn phi tp tn cng ti li mi khi c c hi. Nu anh ta nh phi
tp tn cng ti li mi khi c c hi. Nu anh ta nh cc c giao bng th hai tht chm,
ng bao gi ng pha sau hy da anh ta bng cch lun tin ln, nh c approach ca
bn v chim li.
Tm thy tm bng ngn ca bn
Trc khi bn c th bt u ln li tn cng, bn phi nghin cu tm bng ngn ca
bn. Khu vc ny trn sn l ni m bn c th nh mt c approach v pha i th v n
v tr nm gia ng bin giao bng v li vo lc, hoc trc lc, qu bng nm trn vt
ca i th. Bn c th tm thy kh vc ny bng cch nh mt ngi bn la ln, by gi,
khi anh ta chm vo c approach bn ang tp, ti im no m bn phi ng t th
mong mun ging nh va m t.
Mt khi bn bit c phm vi tm bng ngn ca mnh, hy cm nhn c n. Trong sut
trn u, ng bao gi vi vng chy ln nh mt c approach tr khi bn thy bng sp
ri vo trong khu vc ny. Nu khng, bn s nh c approach vo nhng ng bng i
qu su ca i phng, nn trong khi bn cn ang chy n v tr ca bn gn li th
lc i th ang nh tr (bn chng nhng khng nh c c v l thun tin, m cn
d dnh b thua im v c passing ca i phng). Bn b ra c ngy tp nh bng
trn cc ngn chn s lm cho bn di chuyn nhanh hn.
C nh
Khi bn nhn thy mt ng bng ngn ang i ti, hy tp chy nhanh ti trc v gi
thng bng c th tt trong lc di chuyn. Khi bn n gn bng, hy xoay cnh bn ngi
quay v pha li, nhng ng si chn chm hoc dng hn li nh bng. Chn ca
bn khng bao gi cng t th ging nhau khi nh c approach, do ng quan tm
n t th nh bng tiu chun iu bn cn tm l nhp .
Gi u vt cao ngang mt, vi cnh tay v c tay c nh. Ch ly ra sau ngn v nh
thng qua bng theo mt ng tc hi cao n thp n cao v vt hi xin to ra
underspin. Qu o thp s lm cho bng i thp khi n chm vo vt v p i th phi cui
xung v c nh tr ca anh ta. Gi dy vt trn mc tiu trong sut c nh v ch hi
xoay vai theo hnh vng cung xung di v ln trn. Thn ngi ca bn chuyn ng v
pha trc s cung cp cho bn tt c sc mnh m bn cn.
Underspin c th t c bng cch hi nh xung vi vt t nghing vi trong khi
bn nh theo kiu t cao xung thp ri ln cao ging nh hnh dng mt tri chui, hoc
ng tc cui cho. Mt ngi c th c mt ng tc t cao xung thp qu mc, nhng
mt vt phi c m mt cch cn i m bo rng bng s i qua li v ri xung
su bn phn sn i th. Gc nh bng hng xung cng dc ng, u vt phi cng
c m ra, v iu ny i hi chnh xc ln hn.
Ging nh vi tt c cc c nh khc (tr c giao bng v c x mt), ng a gin vi c
tay. Hy gi c tay c nh trong sut c nh ca bn v hy cho thn ngi v cnh tay
nh bng lm vic. Bn khng th cho c tay lng lo, hoc ln trn qua, hoc nga ra
sau nu bn hy vng vt chm bng mt cch dt khat. Nh c nh u vt, bn c th
lm mt s cc ng tc kh rng bng thn ngi m vn khng gy nh hng no cho
ng bay ca bng. Nhng mt ng tc xoay c tay nh s to nn mt s phng i qu
ln. Mt l do khin Jimmy Connors lun c c s u n gh gm i vi cc c
approach v cc c v l ca anh ta v anh ta kha cht c tay v u vt v nh bng bng
thn ngi

HNG DN BI TP : C APPROACH (GI BNG LN LI)

C approach khng phi l c d dng s dng thnh tho. y c dnh lu n mt cm
nhn r rng i hi phi tri qua mt giai an di kh luyn. Nhng nu bn c th tp
nh c ny su v thp tt nht l ti pha qu tri ca i th - bn s tr nn rt nguy
him ti li. Tip sau y l mt s bi tp s gip bn gt gia c approach v gip bn t
nh gi c nh ca mnh.
1/ Nu bn ngh rng bn s hu c nh ny, hy ngng khac lc v hy xem bn
tin b nh th no da trn cc mc tiu. t cc lon ng bng thnh mt hnh vung
1m20 x 1m20 bn trong ng bin cui sn v ng bin dc bn sn ca i th. ng
ti ng bin cui sn ca bn ri nh mt ngi bn hoc cho my bn bng pht ra
cc qu bng chung quanh ng giao bng, nh vy bn c th chy vo trong v th
nh bng vo gc. l mt cm gic tht b mt khi xem bn c th nh cc ng
bng ri cch cc lon banh bao xa, v nhn ra rng bn khng th li bng theo cch bn
ngh. Nhng l mt bi tp rt hay lm cho bn thc c vic gi bng i su. Bn
cng c th sp t cc lon ng banh bn gc v tp vi mt ngi bn. i vi mi
ng bng ngn, tn cng v nh mt c approach v hy xem ai l ngi u tin nh
trng lon banh.
2/ S dng phm vi 1m20 ny s gip cho bn bit c bn c nh bng bng c tay hay
khng. Ngi no s dng c tay trong c nh ny s ch thnh thang mi nh c mt
c tt, nhng khi h nh ht, s thay i tr nn rt ln. Ngi no nh bng vi c tay c
nh s khng lung tung nh th.
3/ Nu bn mun tp c approach trong iu kin nh thi u, hy nh vi c mt ngi c
giao bng th nht tht mnh (mc d n him khi i vo sn) v sau nh mt c giao
bng th hai tht nh nhng. l ch bn lun cn tn cng v nh c approach ca bn.
ng b ri ch ny ca bn.
4/ Phn ln cc vn ng vin cm thy rng nu khng th nhn thy mc tiu ca h, h
khng th nh n, v do h khng th ch tp trung vo vic theo di bng i ti vt ca
h. V vy hy th tp bi tp nh ny xem bn c phm vi tm nhn trung bnh khng,
bn khng cn phi nhn thng vo cc gc cui sn ca i th khi bn nh. Nhng ngi
thun tay phi, cm bng trong bn tay ti im m bn thng hay nh c approach, v
mt lun tp trung vo bng, hy ch mt ngn tay ti mi gc. Ri nhn ln v hy xem cc
ngn tay ca bn c nhm ti chnh xc khng. Nu c, bn bit rng bn c th th gin v
tip tc theo di bng, khng phi l mc tiu.
Bc chn
Mc d phn ln mi ngi c dy rng phi ngng li nh c approach ca h,
nhng iu ph hy nhp m bn tm kim v kh nng v l mt cch c hiu qu ti
li. Thc ra, him khi thy mt vn ng vin nh ngh ngng li nh approach tr khi
anh ta l mt vn ng vin s trng nh trn sn t st. Nhng nu bn nh bng pha
trc ngai lc bn c th chy thng sut khi bn nh v di chuyn vo ng t th
cho c v l. Mt l do khc khin bn khng nn ngng li khi nh bng l v s tng tc
gim tc. Khi bn t ngt ngng chy, thn trn ca bn tip tc chuyn ng ti trc v i
xung, trong khi cnh tay cm vt i ln trn gi thng bng. Ni chung kt qu thng l
mt c approach y bng xung v i vo li.
Jack Kramer v Pancho Segura, c hai vn ng vin ti gii ny ni rng h thng c v tr
chy li tt hn rt nhiu vn ng vin ng thi v h chy sut c approach hn l
ngng li nh.

Sau khi nh c approach bn hy di chuyn lun ti pha trc v pha bn ca vch trung
tm l ni m bn nh bng ti, nm gia ng bin giao bng v li, v cch vch
trung tm 90cm. Bn cn ng ti trung tm i ph cc qu nh ca i th, khi bn
ang nh bng thng xung gia sn.
Khi bn n v tr mong mun, dng chp nhong bng mt bc kim tra nh - hy vng l
lc bng nm trn dy vt ca i th. Sau bn c th tin tht nhanh theo bt c hng
no m khng b vp t. l lc vic on bng l quyt nh. Hy c t ni vi chnh
mnh : nh hay lp, nh hay lp, ngay lc bn nghin cu c nh ca i th v hng
i ca bng khi n ri khi vt ca i th. Nu l mt c tn cng cui sn mt c
passing bn cn phi bc hai bc ti trc theo ng cho v phi bng; trnh chy
song song vi li. Nu l mt c lp, xoay ngi v c li ba bc tht nhanh ra sau.
Nu bn c th thc hin cc ng tc na mt cch bn nng, v khng ng vi chn
phng v c kim tra li quyt nh ca bn, lc ny bn c th tham d gii Wimbledon.
nh bng su
Mc tiu th nht ca bn lun lun l su. L tng l, c gng nh cho bng ri xung
trong vng 1m20 cch ng bin cui sn ca i th, nh vy bn p anh ta phi lui li v
t cho mnh nhiu thi gian ln li v phn cng la c nh tip theo ca anh ta. Tri
li, nu bn nh mt c approach ngn, vi bng tng mnh, bn gim thi gian phn
cng c k tip v t t mnh vo th phng th, mc d bn ng gn li hn.
Jack Kramer khng tht nhanh, nhng c approach ca anh ta rt su v anh ta tht s l
mt ngi xut quy nhp thn v vic nh vo khu vc mc tiu n ni anh ta s ginh
c li th trn bn v hu nh bn khng th lm g v vic ny. Sau khi nh c
approach ca mnh, anh ta s bc thm hai hay ba bc v phi li v lm ngn bt gc
nh bng rt nhiu n ni thc s r rng l khng th c ng bng no vt qua anh
ta c. Cu vn ng vin Lew Hoad nh cch Kramer lun nh c approach rt su
lun lun i va trong mt khu vc nh t 60cm n 90cm st ng bin cui sn, khi th
va gc tri, khi gia, hoc l bn gc xa ca i phng.
Cc vn ng vin ngy nay tin b hn cc vn ng vin thi trc c nh qu pha
cui sn, nhng cc c approach th li km hn. Mt l do l v tm l ca nhiu vn ng
vin ngy nay l c gng nh cc c dt im ngoi c approach, Patrick Rafter, nh v
ch gii M m rng gi mt thng ba n cc vn ng vin khc rng chy sut qu trnh
nh bng, nh vo khu vc mc tiu d nh, v chim v tr tt ti li quan trng hn tc
ca bng i vi c approach.
Cch nh chnh xc v khu vc mc tiu
Mc tiu ch yu ca c approach l nhm n ch i th c th thng nh bng cao to
ra mt c v l d dng v mt c nh tr di ngha l bn khng cho php anh ta nh mt
c passing cho gc ngn.
Bn t hi, Lm th na bit c nh no ca i th c khuynh hng i cao hn v di
hn?. Cu tr li l : theo di i th v t kim chng li. Nu bn tuyt i ch , bn s
bt u nhn ra cc kiu nh v bn c th tin cy vo cc kiu ny tip tc khi bn thi
u vi ngi ny. Ai c thi gian ra sn v theo di i th tng lai?. Cu tr li lun
lun ging nhau: Nhng ngi chin thng.
Nu bn thi u vi ngi cm vt nh qu tri mt tay (r ve mt tay), c approach bnh
thng c nhm ti pha qu tri, v c qu tri c bit ny c khuynh hng c nh
tr li hi cao hn. Nhng i vi cc vn ng vin nh qu tri hai tay (r ve hai tay) bn
phi theo di i th c bit ny xc nh bn no pht ra ng bng cao nht v di
nht.

C hai l do v sao bn thng cn underspin c approach v nhm n ti pha qu tri ca

i th:
1/. Bt c lc no bn ln li bn cn buc i th nh tr bng cao, l v tr bn c th v
l tt hn. Mt c underspin approach (do qu o ngn) bng tng ln thp vi i th, v
rt t vn ng vin cu lc b s c gng ci xung thp bng v nng ln vi u vt thng
ng. Thay vo , h vn ng u gi cng ngt v ch th ri u vt, xc bng v ko
bng ln cao chnh xc l iu bn cn.
2/. V phn ln cc vn ng vin cm vt mt tay c qu tri vi underspin (r ve ko), bng
nh vi underspin c khuynh hng i chm, nhng vn ng vin ny khng th no gy
thit hi cho bn nhiu nh cc vn ng vin no c th nh vi topspin. Khi bn ln li
i ph vi mt c topspin ca i th, bng thng i cao qua li v ri ngay vo chn
bn, khin bn b buc phi cui xung v mt c nh gay go v i khi lm ri mt bn.
l l do v sao bn mun gi bng i thp ngay c i vi mt vn ng vin nh qu tri
ngang (flat), v anh ta c th n mt ng bng cao v li n i theo ng ngang ch
va ng cao qua li mt c kh v l. Ngy nay nhiu vn ng vin chn la l nn
nh mnh c approach p i th phm li, tuy nhin mt c underspin tri i chm v
cho php ngi nh c thi gian tin ln chn v tr tt trn li, ty l thng im vn cao
hn. Mt c topspin mnh tng ln cao v ngi nh approach thng khng ng t th
v l.
Khi nh c approach cho mt vn ng vin nh qu tri hai tay, iu ct yu l buc h
nh t v tr thp trong khi ang di chuyn. l c approach m c i ph vi ngi
nh bng hai tay.
y l mt s nhn t khin cho phn ln cc c qu phi tr nn cht ngi i vi cc vn
ng vin ln li: (1) cc c ny c th c nh tr hn, (2) mt qu bng thp c th d
dng nh vi topspin, (3) c nh hn kh an hn, (4) cc vn ng vin thng t tin
hn i vi c qu phi.

HNG DN BI TP: THAY I KIU CM VT

Cm vt kiu Eastern Forehand khi bn ang ng t th sn sng. t ngt di chuyn
mt chn sang pha bn hay ti trc trong khi i t kiu cm vt Eastern Forehand sang
Eastern Backhand. Mc ch l xem th bn c th di chuyn chn nhanh hn hay l tay
khng. Thng thng mt ngi hai tay lun nhanh hn hai chn. iu ny c ngha l bn
c th thay i cch cm vt trc khi bn i ht mt bc chn. Do bn c th chuyn
i cch cm vt cho d bn ang chi trn li hay cui sn
C approach cho gc ngn
iu ny c th lm cho bn ngc nhin, nhng mt c approach cho gc v cng ngn v
pha qu tri hu nh cng hiu qu nh mt c approach su. Khi mt i th chy vo
trong, v theo ng cho, nh mt c cho gc ngn, anh ta thng vi ra ngai t v
tr thp v phi nng bng ln kh cao v vi vn tc rt nh. y l mt chin lc tn cng
v cng thnh cng i ph vi mt vn ng vin chuyn nh cui sn rt ght ln li.
Nhng khi c nh nh mt c approach cho gc ngn cng phi ln li tn cng v
n qu bng cao gia sn trong khi i th vn ang nh tr li. Arthur Ashe s dng c
nh ny gy ri choJimmy Connors ti gii Wimbledon vo nm 1975, v cng l c
nh dng chng li Steffi Graf v Martina Hingis. Tuy nhin, phn ln cc vn ng vin
rt ngi nh n, thay vo h chn la tip tc b thua cc vn ng vin gii ti ng
bin cui sn. Hoc h thi u theo phng php qui c l lun lun tn cng vi mt c
approach su, c nh ny dng nh khng c hiu qu i ph vi Graf v Hingis.

Vo vi tr
Mt li chung m mi ngi thng mc phi l tin rng bt k bn nh c approach ch
no, bn phi ng ngay gia sn, gn vi s an ton ca vch trung tm. ng ny nm
chnh gia ti s ng ngay trn ng ny. V li trn thc t bn khng ng ngay gia
m ng v mt bn, tr khi bn nh bng thng xung gia sn. Nu bn ng trn vch
trung tm v mt c nh v pha qu phi v qu tri ca i th, nh vy chnh bn d b
tn cng bi cc c passing thng xung hai bn. Thay vo , bn phi xc nh gc m i
th trng nh v ng gia khong cch .
V d nh, nu bn c th nh vo qu tri ca i th, v vo v tr ca bn 90cm v pha
qu phi ca vch trung tm, gn nh khng c mt vn ng vin no trn th gii c th
vt qua bn bn pha tri nu bn c phn ng tt v mt c v l hay. i phng ca bn
phi c th nh vi rt nhiu topspin i vi qu tri c th nh bng mnh, vi c
cho sn ngn nh theo ng cho, gi n xa tm tay v l ca bn ti li. C rt t
vn ng vin ngay c trong gii nh ngh c th lm nh th. Do , trn thc t i th
ca bn by gi ch c th nh v pha bn phi (nh ch I) hoc lp qua u bn, nh
vy bn gim bt 33% c hi ca i phng.
Khi ln u tin mi ngi t c ng vo t th mt cch chnh xc, h cm thy trng tri
khi cha ra mt khong trng ln mt bn, ging nh khi h nh mt ng bng n
bn qu tri ca i th. H khng tin ti khi ti ni rng h cn d i th bng khu vc m
rng ny bn qu tri ca mnh v r rng l mt c nh m mt vn ng vin trung bnh
khng c kh nng nh ti. H ni: ng, nhng anh chng nh bng vo y th th
no? v h ch vo khu vc nh ny trn sn, bn trong ng cho 20m, xin bn yn lng,
l ni m rt t ngi trong lch s ca mn ny c th nh c di p lc. V khng
c ai tng s hu c nh ny.
Hy thi lo lng v mt c nh l thng, v quan tm nhiu hn n nhng g trn thc t
l c th, da vo cc qui lut vt l v cc kch thc ca sn u chi phi mn th thao
ny. Tr khi bn c th nh vi rt nhiu topspin, nu khng bn s phi nh bng i qu
gn i th, hoc bn s phi nh nh li, trong trng hp no i th c th d dng
bc ngang qua nh c v l ca anh ta.
an bng
c th nh c u n mt c approach su, bn cn an bng v thc hin bc
th nht nhanh ti trc bn c th chm bng trc khi n bt u ri nhanh xung sau
khi tng ln. iu ny i hi bn phi tp suy ngh v chi mt cch tn cng, khng phi
phng th.
Nu bn v i th thuc hng trung bnh, v bn ang nh qua li ti cui sn, bn ang
ch i ng bng ngn th nht, ng khng? Ri bn c th chy vo v ph trng
mt c approach mi. Nhng khi no bn s c ng bng ngn ny? Theo thng k, s l
vo c nh k tip. Nu i th c th gi bng i su, anh ta khng thi u vi bn
anh ta ang tham gia thi u gii nh ngh. Thnh thong anh ta c th ngu nhin nh mt
ng bng su, nhng rt him ngi c th nh hai ng bng su trong mt lt nh
d nh. Do mi ln i th ca bn chun b nh, hy lun t ni vi mnh : C k tip
s ngn. Hy ng trn cc ngn chn, sn sng di chuyn ti trc. Hy cm thy ngc
nhin nu bng i su ng bao gi thy ngc nhin khi bng i ngn v iu ny s
thay i ton b cch thi u ca bn.
Than i, gn nh mi ngi u ng bn chn phng ti ng bin cui sn, v ch i
xem bng s i u, ri h khc ln, khng, bng ngn! v h chy vo chm bng khi n
tng n ln th ba. H thy phn n v phn cng khng nhanh, song h vn b dn
cht ng bin cui sn c nh k tip, v li mt ln na h b chong v ng
bng ngn. C ngy h ch nh bng v li li, khng th nhn thc rng h khng phi

ang thi u vi Jimmy Connors. bt chn c ng, hy t tin ln n bng nh,

kho bng mi i ti ng bin giao bng ca i th, lc bn chi qun vt s hay hn.
Nu bn tp trung, hy ngh n lun lun di chuyn ti trc v buc chn di chuyn tht
nhanh, bn s phi chy n v tr nh c approach tt ca bn. Sau , nu bn c th
nh mt ng bng su v pha i th, v chy n v tr ch i thch hp, bn s
cng mt v tr ging cc tay nh ngh: i th ca bn s th th v bn s c thng
bng gn li. Bn s hon thnh c mc tiu th nht dnh quyn kim sat ti
li. Nhng gi c pho i, tip theo bn cn bit nh v l v phng th i ph
vi c lp.
C V L

C v l l bt c c nh no c nh vo bng trc khi bng chm t. Bn c th v

l gn ng bin cui sn, nhng thng thng bn s v l khu vc gn li, mt s
vic khuy ng cm xc cn bn trong lng nhiu vn ng vin: s s hi. Cc vn ng
vin tp s v cc n vn ng vin thi u cc trn i nam n thng ni rng: Ti khng
mun chi trn li. Ti ln v s n cht khip. iu ny c th hiu c, v s lo u
khc khoi dng nh gia tng t l vi khong cch ngn dn gia bn v i th- v anh ta
c th d dng cung cp cho bn mt ng bng i thng vo ming. Khi bn ng ti li,
c bit l khi ng i, mi th din ra rt nhanh v thnh thong bn c th s n ni
ng bt ng.
Tp v l s gip bn vt qua ni s hi thi u ti li khi nh i v i theo c approach
ln li khi nh n cha k l n s lm cho bn tr thnh mt vn ng vin v cng
tin b. Nhng mt vn khc li ny sinh. Mi ngi thng nh c approach v chy
ngay ti v tr a thch ca h vi ng bin giao bng v li.Nhng khi h ng ti ch
ny, h ni, nh i! v h khng c v sp nhc nhch v bt c iu g. H ngh by gi h
kim sat im , khi tht ra h ang c nguy c b thua v h khng sn sng vi c nh
tr ca i th.
Thay v b thi min trong t th sn sng sau khi nh mt c approach, bn phi ln
li vi s hiu bit rng bn s thng hay thua im c nh k tip. Bn khng gia
m bn ang im kt thc ca mt trnh t. Trong phn ln cc trng hp i th s
phm li vi c approach ca bn, nh mt c thng cuc dt khat, hay nh tr bng yu
t, do s mang n cho bn mt c v l d dng hoc mt c x mt dt im.

Cch cm vt
Cc vn ng vin nh ngh v cc vn ng vin mi tp chi nn cm vt cng kiu
Eastern Forehand hay Eastern Backhand khi h nh v l. Bt chp nhng li ni qua li,
kt qu nhng cuc th nghim ca Trung Tm in Tan Qun Vt Hoa K cho thy l c
thi gian chuyn i gia hai kiu cm vt nu bn ch tp i kiu cm vt ngay lc
bt u bc th nht. ng thi, tc ca bng do nhiu vn ng vin nh ngh nh ra
l tc m bn khng c kh nng ng u trong nhiu nm.
C nhiu vn ng vin nh ngh v cc hun luyn vin tranh lun v nhng thun li ca
kiu Continental (gia kiu Eastern qu phi v qu tri) bn c th nh v l vi mt
kiu cm vt. Nhng hy nh rng, kiu Continental buc bn phi phi hp v phi c nng
khiu nhiu hn, c bit l vi c v l qu phi. Ngay c nhng vn ng vin hng u
cng th nhn rng h kh x l c c v l qu phi cao hn vi kiu cm Continental v
y ca vt b nghing ti trc v h khng th kim sat c n. Khi h c a vt ra
pha trc ngoi v l vo gc qu tri ca i th, vt nhm theo ng cho xa gc ny
v h khng th nh bng tr khi h b li bng cch nh tr.
C v l qu phi
Hy m bo rng bn vo t th sn sng theo sau c approach ca bn, hoc bt c lc
no bn ang ln li. iu ny s gip bn v l mt cch chnh xc. V hy lun t ni vi
mnh : nh hay lp, nh hay lp, khi bn nhn thy i th thc hin c nh lc bn on
ng bng . Ngay trc khi i th nh bng, hy nhc gt chn khi mt t nh vy
bn c th dui trc cc c chn v nhc cc ngn chn khi bn di chuyn ti trc v
l, hoc khi bn xoay v li li n c lp.
Nu i th nh mt c tn cng cui sn, hy bc cho ti trc v pha tr li
chm vo bng. Hy nh rng bn cng n gn li bao nhiu, bn cng d dt im by
nhiu. Nu bn chy song song vi li, ng bng no c nh cho gc sc bn s
ch i xa bn hn.
i vi tt c cc c v l ca bn, hy c hnh dung mt ng tc ngn, chc thng ti hn
l mt c nh tht s, v c nh ca bn cng di, bn cng phi c nhiu nng khiu hn.
Mi quan tm ca bn l s chnh xc v c nh hn l tc ca bng, v vy khng a
vt v pha sau xa hn vai bn nh bng. Thay v ly ra sau, hy ngh n lng bn tay
bn nh bng vi ra chn bng, ging nh bn chp qu bng chy. Hai tin s Vt L
Howard Brody v Patrick Keating, cng vi cc nh nghin cuAndrei Vorobiev v Gideon
Ariel, u rt ng vi nhau rng ngi nh v l thng s t c gn 50% tc ca
bng i ti do i th nh ra ch n gin bng cch cn bng. Do ng tc tn cng
chc thng ti ngn khi nh v l l .
Mc tiu ca bn l nh bng vi vai trc v cao ngang mt, v vy hy chng gi xung
trn qu bng thp. V l khi vai trc s cho bn mt quang cnh r rng v bng v vt.
Nu bn c nh bng qu xa pha trc, bn phi vn xon cng tay v c tay thc hin
c nh v bn khng nh gi c bng ang i vo vt. ng thi, bn cng c gng
nh bng xa pha trc ngoi bao nhiu, bn cng phi quay v li bng thn ngi by
nhiu v bn cng i din vi li bao nhiu, vt ca bn s cng c khuynh hng b li
xung by nhiu thay v a ra ngai. Vn ng vinn no nh qu xa pha trc ngai
thng c c v l y nhiu hn l chc ti.
Lc chm bng, vai trc ca bn hng v pha li v u vt ca bn hng ln theo
mt gc 45 . Mc d c v l c t i ca vt, ng bao gi cho vt dng t ngt,
y ngang qua hoc h xung. nh thng qua bng v a vt ra ngai v pha mc tiu
ca bn nh vy bn gi c bng i su. Hy tng tng rng bn nh ngang qua pha
trn mt chic bn cao, vi u vt lun hng ln trn v mt vt thng ng trong sut
qu trnh nh bng ca bn.

Mt s hun luyn vin nh ngh tht ra dy cc hc vin t mt vt ng ra sau khi v l,

c th p mnh c tay vo bng lc nh v pht ra nhiu lc hn. Nhng vt ng
ra sau ti bt c im no khi v l l s b thua. Thay v c nh vt vi t th c tay cng
chc v cho cch tay v cho cc thnh phn ca c th cung cp sc mnh, nh
bng c tay i hi bn nh gi di p lc cch no l lc no bt c tay bn c
th nh bng chnh xc. Nhng phi tha nhn rng c tay qu thc c hat ng lc v l
khi mt ngi mun thc hin mt ng tc ti trc nh ca vt, nhng khng phi vi vt
nga ra sau. Jack Kramer lm cho kiu v l ny ni ting. Bng cch a lng bn tay ra
ngoi chm bng, mt ngi lun lun c tm nhn tt nht v c th hat ha mt ng
tc ti trc ca lng bn tay bng cch hat ha mt c ng nh ca c tay. Ging nh
vi c nh qu phi, bn c th trnh nga c tay bng cch cho ci ch nh bng hi
dn trc khi ly ra sau trong lc gi c nh c tay. Hnh dung cnh tay dang ra song
song theo vch; khi bn ko vt li ra sau, ci ch ca bn phi i qua vch trc c tay hay
vt. Sau , khi bn bc ra v l, gi lng bn tay nh bng v mt vt thng hng vi
qu bng ang i ti nh vy i th s ch nhn thy dy vt ca bn, v khng bao gi l
y ca cn vt. Lun lun gi ci ch nh bng ngai xa thn ngi. Tp ti ch bn c
bng hoc chng ci ch ghim vo ngi nh l cch trnh nga c tay ra sau s ch lm
tng kh khn ny hn v khi ci ch ca bn i vo, chc nng sinh l buc c tay phi
nga ra sau.
C v l qu tri

Nguyn tc nh y v cn bn ging nh vi c v l qu phi. Mt im khc nhau l

khi bn bc ti trc chm bng, hy ngh n cc khp t ngn tay vi ra ngai
chn bng, v khng phi l lng bn tay. ng thi, cnh tay khng nh bng c th lm
vic thay cho bn bng cch b vo c ca vt khi ly ra sau. Nhng gi cho bn tay ny
vo ci ch cao ngai cch xa thn ngi mt vt lun lun thng hng vi qu bng
ang i ti, v khng ng ra sau.
Lc bng ri khi vt ca i th, ng thi hy quay vai ca cnh tay nh bng v pha
li v i kiu cm vt t Eastern Forehand sang Eastern Backhand. Ri di chuyn cho
ti trc, chm bng trc thn ngi cch t 15cm n 25cm mc ngang mt. Trng
lng thn ngi ca bn chuyn t chn sau ra chn trc khi bn chm bng, v u vt
gi hng ln trn v i ca vt kt thc cao. Bn pht ra lc vo c nh ny bng ng
tc dui ngi ti trc ca c th v bng cch gi cnh tay nh bng dang ra, khng
phi bng cch gp ci ch v nm u vt ti bng.

Ngi cm vt nh qu tri v qu phi hai tay nh v l s chm bng ti mt trc thn

ngi, nh vi c nh cui sn qu phi v qu tri, nhng thng bng s c nh hi
cao hn i vi cc c cui sn. Mc tiu l gi vt, v bng cao bng nhau khi nh bng.
C ngha l c v l thp s c th rt kh. Hy nh rng, bng chng h bit rng bn nh
v l hai tay hay mt tay. N ch bit rng vt phi c nhm ng hng ti im chm
bng.
an bng
Mt l do chnh khin mi ngi khng c c v l tt l v h khng di chuyn thn ngi.
T thi min ti li v ni s a ra quyt nh sai cng ph hy khng t s thiu st v
hnh thc. Bn c th c mt hnh thc ti t nhng nu bn c th tin n trn li bn c
th v l bng i u bng vn c th qua li. Tri li, ngay c vi hnh thc tuyt vi,
nu bn ch bng i n gn bn lc thay v tn cng th bn s lun lun th phng
th, buc phi nh nhng c v l rt kh.
L co khin cho cc vn ng vin nh ngh v l rt tt l v h bt u di chuyn ngay lc
hoc trc khi bng c nh ra, tri ngc vi mt vn ng vin trung bnh ch n khi
bng i ti li. Khi vn ng vin nh ngh n li v sp sa b vt qua bn ny hay
bn kia, anh ta chy theo hng ny hoc hng khc; anh ta khng s an sai. Anh ta
bit rng anh ta phi phn cng chp nhang v t nht anh ta c 50-50 c hi thng i
th. Nhng cc vn ng vin trung bnh mun kim chng li mi quyt nh, bn c th
nhn thy anh ta dng li ti vch trung tm v ngh : Anh ta sp nh qua bn tri hay bn
phi? Quy tht. N i n bn qu tri, v anh ta chng h di chuyn. Anh ta c 100/100 c
hi b thua nhng anh ta s khng c v ngu ngc do chy sai ng.
l l do v sao ti thch li khuyn ca cu vn ng vin nh ngh Sandy Mayer ni do
cha anh ta truyn li: Cha khng ngi nu con an bng sai ti li, nhng con phi tin
ln, theo hng ny hay hng kia. Cha khng mun bt gp con ng trn vch gia. Nu
nhiu ngi tp nh vy t u trong s nghip qun vt ca h hn t thng cho
mnh v di chuyn, ngay c khi b sai lc h ang t c cch thi u vng chc. c
bit, tr em rt s s t khin trch hoc hnh dng ca quyn lc v i sai hng nn cc
em bt u xy dng phng php thng li ngm ngm.
Bc chn
Khi bn vo n t th sn sng gn li, phi hiu rng l ch duy nht bn mun ng
khng phi l ni bn s v l do ng gt chn chm t khi bn ch nhn
thy hng bng i t c nh tr ca i th. Thay vo hy suy ngh xem bn phi ri
khi ch nhanh n th no nh c k tip. Bn s l ngi nh v l rt hay nu
bn t c bc th nht ti trc do phn cng nhanh. Thc ra, bn s nh tr cho i
th c passing cho sn gn nh khng hiu qu. Nhng ngi nh v l gii bc hai
bc ti trc v pha bng v vt ca h gn nh i qua li khi h i theo ca vt.
Mt l do khc bn khng mun b kt pha sau l v bn cng ln gn li bao nhiu, kh
nng v l ca bn cng cao hn. Nu bn chn ch, bng s ri xung thp hn mp li
v bn khng th nh tn cng. Bn s phi nh bng kiu phng th, tp trung ch
nh n ng v su.
Dt im
Khi bn nghe cc tay nh ngh ni rng mt vn ng vin c bit khng th dt im, l
h mun ni rng anh chng khng thng ln li bng cch bc hai bc ti trc;
do , thay v l mt ngi thng cuc ngay tc th, anh ta thng b mt im hoc b p
vo th phng th.
V d nh, mt li buc ti chng li Cliff Richey vo mt ln anh ta c xp lai vn ng
vin hay nht trong nc l anh ta khng c cc c nh. Nhng Cliff c cc c nh

trong sch, cng thm anh ta c th nh bng su v lun nh n vo sn. Nhng iu

tht s ph hng l mc d Cliff tht ra nh v l tt, l anh ta khng ln li gn c
th thc s dnh c thun li. Khi cng tp chung trong i tham gia gii cp Davis
nm 1967, Pancho Gonzales lin tc ni vi Cliff: Hy tp dt im. Pancho Gonzales
khng th hiu c v sao mt ngi c th nh d di trn sn nhng ri, khi cui cng
anh ta c c hi thng im, anh ta ch c th to nn nhu c hi chin u d di hn
bng cch ch gi cho bng vo sn khi nh v l.
Cch nh chnh xc
Khi bn ang v l ti li, bn phi nhm ti u nu bn c thi gian? Cc vn ng vin
hng u c ln cng gn li cng tt h c th nh bng theo ng cho ngn, thay
v i su v thng xung ngay gia, v n buc i th phi chy xa hn. Thm vo , nu
i th tht s nh tr li, trng lng thn ngi s mang anh ta ra khi sn v sai t th
i vi mt c nh khc.
Tuy nhin, nu bn khng chc chn s dt im c bng mt c v l cho gc ngn, th
c gng nh su. C nh cc c cho gc ngn s thng xuyn lm cho bn nh
ht. Do hy tn cng, nhng ng nn khi bn ln li. nh c v l th nht ca bn
su vn lm cho i th gp kh khn v s cung cp nhiu c hi hn di chuyn ti
trc cho c v l k tip dt im. Kh nng nh vi su cng mang n cho bn
s t tin th lng v khng ht hong c v l th nht. Nhng nu c nh v l ca
bn qu t, bn c khuynh hng xem c v l th nht ca bn nh mt c nh nm n
nm thua.
i vi cc c v l khi bn ang ng xa li, v d nh gn ng bin giao bng, mc
tiu duy nht ca bn phi nh bng su, chnh xc v bn yu nht ca i th. ng mo
him nh vo gc. Bn cng y c i th li ra sau xa bao nhiu, c nh tr ca anh
ta cng di hn trn khng v bn cng c nhiu thi gian tin gn li hn cho c v l k
tip.
Li mch nc chung cho c v l
1/ Hy nh cc ng bng d vi cng mt s quan tm nh nh cc ng bng kh.
Bn s rt thng xuyn nhn mt qu bng d t c tn cng cui sn ca i th nhng
bn th lng v khng tin hai bc ti trc. Bt thnh lnh bng gim tc v ri xung
di mc li v by gi bn ri vo th th, phi nng bng ln li. Hn na, bng i ti
cng nh, cng kh v l t v tr thp hn. Bn c khuynh hng cho c tay v vt i
khng u vi c nh, khin bn nh bng vo li.
2/ Khi bn chy ti bng, hy gi cho cnh tay nh bng v mt vt quay ln. Khi bn dui
ngi nh bng, bt k bn c th b tr n mc no, hy gi mt vt cao khng bao
gi h n xung. Ngay c vi mt c tn cng liu mng t ngt, nu bn gi u vt cao
bn vn c c hi bt c bng trn dy vt v nh tr n qua li. Lun c gng chm
dt cao. Ti lun lun nh gi cao c v l hai tay qu tri cao ca Jimmy Connors v vt
ca anh ta lun chm dt ti cng cao vi im chm bng ca anh ta.
3/ Hy lun ngh : nh hay lp, nh hay lp, khi bn nghin cu nh ca i th ti
ng bin cui sn. ng s an sai. S d an ca bn s tr thnh k nng c rn
luyn khi bn tp an bng.
4/ Mc d bn khng nhn thy bng chm vo dy vt, hy lun nhn bng ngay trn vt,
ngay c i vi cc c v l trao i trong tm bng ngn, v iu ny s lm tng c hi gi
u vt vng chc v nh bng tt. C mt an phim quay cc vn ng vin nh ngh
nh i trong c bn c nh din ra trong vng cha y hai giy, v Ken Rosewall c
i mt tp trung vo ch bng chm vo dy vt trong c hai c nh ca anh ta.

5/ Hy tp v l t v tr su, khng phi ch ngay trn li, v rt thng xuyn l ni bn

b kt nu bn khng di chuyn tht nhanh gia ng bin cui sn v li. Nhng hy nh
rng, bn cng v l xa li bao nhiu, bn cng phi c nhiu nng khiu by nhiu. Bn
phi tp nh ra ngai gn nh nng qu bng ny ln t ng bin giao bng. Nu
bn v l xung d rt nh, bng s i vo li. Hy nh, khi ng sau ng bin giao
bng v nh bng t cao 1m20, bn c th nh bng vi tc 110km 1 gi trn mt
phng nm ngang bng s vn ri xung bn trong ng bin cui sn ca i th.
6/ Mt cch nhc nh tt i vi c v l mc ngang u hoc pha trn ; mi ngi
him khi nh su, cc vn ng vin rt s nh c ny ti ng bin cui sn v vy
h thng p nhanh xung tht d di bng vt ca h, v thng l bng chm dt ti
li. Kt qu tt yu ca s thn trng ny l : bn cng ln gn li bao nhiu, bn cng c
khuynh hng th lng v nh xung by nhiu. Do hy lun gi u vt hng ln v
i ra ngoi, tr khi bn ng ngay trn li.
7/ Mt l do khin bn c th v l khng tt l v bn khng bao gi tp ln li v nh v
l. Nhng bn khng th tp luyn mt cch c hiu qu hoc tp li cc yu im nu bn
khng c suy ngh thc t v iu bn c th tht s lm vi c nh. Sau trn u bn c
th ni v vic bn ln li nh th no v nh v l nh mt nh v ch, nhng phn
ln mi ngi lun c khuynh hng nh n mt hoc hai c v l m h nh tt v
qun i mi c khc m h nh ht. l l do v sao bn phi nh mt ngi bn ghi
li ni m c v l ri xung trong trn u, v hiu qu nh th no. Bn cn bit bn v l
ti ng bin giao bng tt n mc no, v lc ng ti li. Ri bn c th ra sn tp
li c c bit yu.
8/ Mt bi tp tt nht gip bn phn cng v di chuyn nhanh ti li l nh bng khng
vt trong lc mt ngi bn nm hay nh bng t ng bin cui sn. Bn ch c chp n.
iu ny s buc bn tp trung vo bng, vi v vo v tr, v dui ngi ra ngoi n bng
v bn khng c thm chiu di ca cy vt nh. Nhng khi bn cm li vt trong tay,
ng qun lm iu bn tp.

MI V L
C mi v l l mt c kh, quan trng li cn khng hp dn mt c c nh bng
gn i giy ca bn, ngay khi bng va tng ln khi sn. Gn nh khng th tn cng
bng mt c mi v l, bn cng khng nh thc c s k bng cch ni vi cc
bn rng bn c c mi v l tt nht cu lc b. Khuynh hng l bn mun vo bng
ti v tr thp ny.
Tht ra, mt s hun luyn vin, thm ch khng dy c mi v l. H thy cc hc vin
phi khng t b kt trong khu vc gn ng bin giao bng ny, rng h phi hoc l li
li xa nh bng vi mt c tng t nhin hoc nu khng th vi ti bng khi n vn
cn trn khng. Nhng kiu nh ny b qua hai s tht quan trng : (1) Cc vn ng
vin trung bnh lun b kt ti khu vc gia sn ny, hoc bng cch i lng vng ch xem
i th lm g, hoc do khng bit tm bng ngn ca c approach, (2) Bn cng nh
bng tt hn, bn cng cn c c mi v l duy tr tnh tranh ua hn. Nu i th ca
bn tp c tr giao bng, anh ta s nh bng vo bn chn ca bn c ngy khi bn
chy ln li. Bn s cn nh tr c ny qua li v su nu bn mun thng c giao
bng ca bn.
C nh
C mi v l qu phi v qu tri u i hi mt c ly ra sau ngn, chng gi tt, v
mt ng tc nng t thp n cao vi u vt thng ng lc chm bng nh cc c
mi v l su. Mt vt phi hi quay xung di nh c mi v l thp khi hnh

ng nhanh trong nh i. Trong c hai trng hp, iu ny cho php bn nh bng ln

cao qua li v mang n xung an tan trong sn ca i th.
Bn khng th trng i nh mt c mi v l tt bng cch ng cao v ch h thp u
vt xung vi mt vt nghing ra sau xc bng ln cao qua li, ging nh phn ln
mi ngi vn c lm. Thay vo , bn phi gi cht c tay, h thp cnh tay nh bng, v
sau s dng hai i v ng tc nng ca thn ngi cung cp lc. ng tc xin nh
nht ca vt c th nh hng nghim trng n kiu bay ca bng. Nhng nu bn bit
rng u vt c c nh, v khng xin, th bn ch cn quyt nh phi nng i ln bao
nhiu.
ng li c ng u gi. N phi h thn ngi bn thp xung gn n t bn c
th a mt vt thng xung bng, v ri nng c thn ngi ln trn khi bng c nh
ra. l l do v sao cc vn ng vin gii thi trc c dnh du c trn u gi chic qun
trng ca h. Pte Sampras l ngi nh mi v l rt hay. Cui thp nin 1990, Jimmy
Connors vn thi u trong gii cao tui vi nhng c mi v l rt hay.
Vic chm bng phi c thc hin ngay sau khi bng tng ln. Hy ngh n nh
bng v nng n ln cao qua li, trong khi bn gi mt nhn xung im chm bng. ng
c nhn ln sm xem bn va lm th no. Gi cho u c nh n duy tr mi lin h ca
n vi vt, v hy cho c hai c nng ln cng lc. Nu bn cho u nng ln sm
bn s c khuynh hng xc bng.
ng b kt vi c mi v ln do bng ri xung gn chn sau hn l chn nm gn
li hn; iu ny s buc bn phi ngng li v nh bng. Cng hy nh, c mi v l
qu tri c nh xa hn pha ngai hn l c qu phi. Nu bn b tr vi c qu tri
y, bn him c th nh tr bng thnh cng. iu ct yu l bn phi nh bng ngay khi
bng ang ln cao theo mt gc nhn hng ln. Nu bn c xc bng, n ch s tr thnh
mt c lp v bn s b kt gia sn trong lc i th ang nh mt c x mt.
Cch nh chnh xc
Trong nh n, c gi cho c mi v l i su. iu ny s cho bn c nhiu thi gian
dnh c v tr tt gn li. Thng thng i th s ng sn sau vi c nh ny,
nhng nu bng ch i n ng bin giao bng, anh ta c th phng ti v to cho bn
mt ci nhn.
Trong nh i, bn phi gi cho c mi v l cng gn li cng tt, mt trong cc i
th khng th h bn bng mt c v l cao. Cc vn ng vin nh ngh s c nh mt
ng bng nh i qua li v chi xung, buc i th phi v l ln trn. Nhng hy cn
thn ng th lng c tay khi bn nh c ny hc l bn s nh mnh bng vo li. Gi
c tay c nh, chng gi, v vn ln nhanh ra ngai t t th cui xung thp ny vi mt
vt hi nghing xung. iu ny cho php bn i ph vi mt qu bng dng ln dc ng
v nh ra c mt c gn li v lm cho i th kh nh tr mt c v l thng cuc
t v tr cao ny.

C LP
C lp l mt c nh duy nht trong qun vt c th y bn ra khi h v mang n cho
bn mt chin thng to ln, mc d bn chng c th g khc. Mi ngi thng hay ci
nho nhng vn ng vin thch nm ln mt c lp sau hai ba c nh, nhng di nh h
qun rng nhng ngi lp bng tt c nhiu cp thng hn bt k ngi no khc trong
cu lc b. Ngay c vn ng vin thn k Pancho Gonzales, rt t ho v c giao bng v
kh nng tn cng ca anh ta, vn ra sn v tp c lp, v anh ta c mt trong nhng c lp
c ca ngi hay nht trong gii qun vt nh ngh. Mi ngi thng ngh n n nh mt
c yu trong thi u qun vt nhng khng phi th - l sc mnh v i.

Hy th nhn thc xem mt c lp c tnh gi chnh xc v nh tht tt c th l: (1)N

c th c dng ging nh c nm bng vi tc t hn ca vn ng vin nm bng
chy ph v nhp ca i th v tc ca c cui sn, (2) N c th c dng
cu gi cho bn quay tr v ng v tr sau khi b ra ngai sn nh bng, (3) Nh mt
th v kh chin thut n li i th i xa li v cho php bn di chuyn vo trong v tn
cng, (4) N s lm mt mi i th bng cch buc anh ta li xa li v dui ngi ln
nh cc c x mt hoc phi chy v n ng bin cui sn.
Do hy tp lp mt cch hiu qu v hy xem n s t ngt ci tin cch thi u ca bn
nh th no. Nh vn ng vin qu c Raphael Osuna thng ni Raul Ramirez, anh hng
ca gii cp Davis ti Mexico: Hy nh n c lp. C lp, c lp, c lp
C nh
C hai c lp qu tri v qu phi u i hi cng mt kiu cm vt Eastern bn s dng
vi hai c nh cui sn.
S nng ln ca c lp ph thuc vo ba yu t : (1) xin ca mt vt ca bn hoc
xoay ln tri, (2)Gc ca ng tc nh bng ti trc t thp n cao, v (3)Tc ca c
nh. Nhng ngi mi tp chi u tin phi tp nh bng cao vo trong khng kh vi
mt vt quay ln tri, trong khi nng ln vi ng tc hng ti trc v i t thp n cao.
Khi bn thnh tho hn, hy pht trin c nh theo gc khong 55 , v cho vt hi xin
gip nng bng ln. N s to nn su ln nht t ng bin cui sn bn ny sang
ng bin cui sn bn kia vi s nng lng t nht. i vi i ca vt, hy m bo
rng bn han thnh c nh v chm dt vi u vt cao.
Cch hay nht tp c lp l ra sn v tp luyn, khng c p lc ca mt trn u nhng
trong nhng iu kin thc tin. Hy nh mt ngi bn nh bng bn c th chy sang
pha bn dc theo ng bin cui sn v ngay ca ra khi sn nh bng. Nu bn ch
tp nh cc qu bng i ngay xung gia sn bn c th c mt thi quen kh tt v bt
u ngh rng: i, ti lp kh tt. Nhng khi bn vo trn u v bn bt u chy sang
bn, vi mt c nh thiu lc, v c lp ca bn i ln ngn. (Bn cng c th tp luyn mt
mnh bng cch ny bng trc khi lp, nhng phi nh chy ti bng bt chc ging
nh iu kin thi u thc s).
Nu bn ch c th tp trung trong khi nh bng qua li ti cui sn trc trn u, hy tp
t nht 20 c lp v tp a bng ri 1m50 trong ng bin cui sn ca i th. Nu bng
i xa hn ng bin cui sn, hy tp iu chnh gc hng ln ca c nh ca bn v
xin ca vt bn c th lun nh bng vi cng mt tc bt k p lc l g.
Cch nh chnh xc
Mt li chung bn c th mc phi nht l nh c lp cn v v vy bn tng cho i th mt
c p d dng trong khi bn chy n . L do th nht khin cho bn c khuynh
hng lp ngn v bn lic nhn i th v v tnh gim tc ca c nh. Do hy tp b
i th sang bn. Th hai, nu bn nh c lp th nht ca trn u qu di, thng thng
bn s c gng sa cha li c k tip v nh n yu t v pha i th trong lc anh ta
ang tet ming ci ti li. Do bn b mt trng hai ln im hai c lp v khin cho
bn s khng dm lp bng ln na trong thi gian cn li ca trn u, nh vy l bn ly
i mt trong nhng th v kh c tim lc ln nht ca mnh.
ph b thi quen ny, trong khi luyn tp trc trn u, hy lun c gng lp tht di t
1m50 n 3m. C nh c lp th nht qua ng bin giao bng. Nu bn nh di, hy c
gng nh c k tip vi cng mt tc nhng vt hi xin nhiu hn mt cht nh vy
di thm vo ca bn s tr thnh cao v vn mang n cho bn su bn cn. Hy
quan st t cc vn ng vin gii. Khi h lp di, h ngh, Tt, tt, v h bit chnh xc phi
lm th no nh gi s sa cha ca h. l l do v sao bn lun lun cn c lp bng

trc lc trn u bt u bn c th rt ra bi hc t cc sai st v c s cm gic

c iu chnh li ngay khi trn u bt u v bn c th thi u di p lc.
C hai th an tinh vi i vi vic lp bng chnh xc: (1) C lm cho i th nhn ln mt
tri, nu hm tri c nng, (2) v nu bn ng gn mt trong cc gc cui sn ca mnh,
hy c lp theo ng cho tng thm khang cch.
Che giu c lp
Phn ln mi ngi khng ngh n vic che giu c lp ca h - h cm thy vui sng khi
nh n ln trn khng v qua li. Nhng vi kinh nghim bn phi c lm cho c lp c v
ging vi cc c nh cui sn (qu phi, qu tri) cng nhiu cng tt lm gim bt nh
hng ca i th ti li. Khi bn che giu nh lp bng cho n pht cui cng, i th
s khng th d an c bn s nh c no, v h s nh lun b tr.
Pancho Segura, vo thp nin 1940 v 1950, c c lp c che y hay nht. Anh ta lm
nh c v sp nh ra mt c tn cng cui sn, nhng li nh ln mt c lp. iu ny p
i th ng bt ng ti li. H khng th d an mt c nh bc ti v l, h cng
khng th nhn thy mt c lp quay chy v nh tr li.
Th v l, hc tr ca Segura, Jimmy Connors, r rng nh c lp hiu qu hn nhiu v
ngy trang c lp hn bt c vn ng vin hin i no khc. Trong thp nin 1970v
1980, Jimmy khng ch l ngi c c nh sm st ti cui sn, anh ta thch tung ln c lp
ny. iu ny cng xy ra vi Pancho Gonzales, anh ta lp hay hn cc vn ng vin khc,
mc d anh ta c xem l mt vn ng vin chi trn li. iu ny chng t anh ta
thng xuyn luyn tp c lp.
che giu c lp, hy nh xoay vai trc ca bn v nh mt c hnh vng cung ging
nh c nh qu phi v qu tri. iu ny cng c ngha l chy ti bng vi u vt gi
ln v a ra sau. Ri tp nghing vt v nh ln trn. C lp l mt c nh m bn
cn s dng vic nghing vt nhng chc chn n i hi bn luyn tp nhiu v nhiu kinh
nghim. Mt iu cnh bo: ng ng tr trn gt chn sau khi bn sp lp v l mt
mn qu chc chn cho mt i th thng minh. Ch bc thng n bng ging nh bn
sp sa tn cng bng mt c cui sn, ch khc l bn lp bng.
C lp tn cng
Cc vn ng nh ngh c th an bng tt, v li li nhanh nh ra mi c lp phng
th tt, h mang mt c nh mi vo mn th thao ny: Mt c lp tn cng vi topspin
d di. H nh bng rt mnh v bng i ln ging nh mt c lp, va cao vt ra
khi tm vi ca i th ti li, nhng khi bng ri xung bng git mnh v pha hng ro
cui sn v vt nhanh ti trc khin i th khng th li li ng lc nh bng. Khng
may thay, l mt c nh c ty l chnh xc phn trm thp. Ngay c cc vn ng vin
nh ngh cng nhn thy rng n ch t hiu qu khang mt trn nm hoc thm ch l
mt trn mi ln, v khi h nh bng qu thp h li b h. Tin thng cao ti gii thi u
s buc cc vn ng vin trung bnh phi c c lp trn danh sch cc th phi tp luyn
trc ca anh ta. S thay i ln nht trong vng hai mi nm qua l cc vn ng vin
hng u ny han thin c nh lp nh mt th v kh, nhng h la chn lc s
dng n cn thn hn. Mc d Michael Chang l bc thy vi c lp topspin tn cng vo
thp nin 1990, anh ta b Patrick Rafter nh bi v s dng c lp trong thp nin
1997 ti gii M m rng.
Dnh li th tn cng bng c lp
Nu bn lp thnh cng qua u ca i th v buc anh ta li li cui sn, lc bn phi
theo anh ta tng bc mt v chim li li khi anh ta li li v bng. Tuy nhin, nu bn lp
qua u i th nhng bng i xung theo mt mt phng thng ng v khng su, tt
nhin lc bn phi ng pha sau ch c x mt ca anh ta. i th ca bn c th

nh mt c x mt t v tr su khng? Tt nhin: Mt c giao bng c nh t sau ng

bin cui sn.
Jack Kramer k v chuyn Dennis Ralston khng dnh c li sau c lp lm anh ta
phi tr gi bng cp trong trn thi u ti gii Davis vi c vo nm 1964 nh th no.
Ralston dn trc Fred Stolle hai vn hn mt v vt trc mt im nh thng c giao
bng ca Stolle vn th t. Trn u dng nh r rng ang sp kt thc, Stolle giao
bng v chim li, v Ralston nh mt c lp tt nht li Stolle li v cui sn. Nhng khi
Stolle xoay khp ni nh, Ralston vn pha sau. Kramer ang tng thut cho i
CBS ni: , Ralston phm li v chin thut nghim trng. Anh ta phi i theo ln li.
c n x, Stolle nh tr v bt u nh cc c cui sn su, ch n khi anh ta c c
hi tn cng li tr li. Anh ta tip tc thng im v by gi giao bng ti sn phi. thi
im k tip ny Ralston li phm cng mt li sau khi lp bng v Stolle li thng im mt
ln na. Anh ta tip tc gi vng c giao bng v cui cng chin thng trn u. Trong s
si sc ca trn u, ngay c mt vn ng vin thng hng nh Ralston c th phm li
v chin thut lm anh ta phi tr gi t.
i choi vi c lp
Khi ni v mc quan trng ca vic ginh c quyn kim sat ti li, i khi mi
ngi thng t hi : Cht tit tht, nu l cch, ti sao bn khng th chy ln li v
ng mi ln?. Tht ra, v mt iu, v bn khng sc chy kiu . V th hai,
bn khng th lun lun lm hnh nm. Mi ngi c th lp v li bn lui thng tr v ng
bin cui sn.
Hy nh, iu khin bn ni ting ti li l kh nng bc ti trc hai bc hoc li ra
sau ba bc bng cch an bn cht c nh ca i th - l tng l bng cch c u
vt ca anh ta. Ch khi ln gn li mi c th lm cho bn tr nn mt ngi nh v l
hiu qu hn, kh nng li li nhanh chng ca bn s v hiu ha c lp ca i th. Nu
bn c th xoay v chy ti ng bin giao bng trc khi c lp ca i th a bng i
ti ng bin giao bng ca anh ta, bn s lm no ng d lun, ngay c mt vn ng
vin gii s khng nh thng bn vi c nh ny n gin l v ngi ta khng lp tt nh
th, hoc su nh th, mt cch u n.
Tuy nhin, phn cng mt c lp, nhiu vn ng vin phm cng mt li c l b bt ng
ti li. H ni : s l mt c tn cng cui sn hay mt c lp? Quy tht, l mt c
lp V h chy nh in lui ra sau, nhng qu tr. Mi ngi thng hay ni: , cu
lc b ca chng ti c mt ph n khng bao gi nh ht c lp ca b ta b ta c th
t qu bng ny vo x. Nhng c v b ta khng phi l ngi lp hay. Ch v i th ca
b ta phn cng khng nhanh khi b ta lp bng. H ng ti li, nhn bng v ni: T
tht, b ta li nh n na. V vy nu mt ai lp bng cho bn mi, hy bt u li ngay
li khi bn ngi thy c lp, v xem ngi lp hay n mc no mt khi bn p t mt t
p lc.
Nu bn khng th theo di mt vt ca i th cm nhn anh ta sp sa nh ra mt c
tn cng cui sn hay lp, hy th vn may ca mnh bng vic an c tn cng cui sn
hay lp. Hy chn ra mt ngi bn lun mun nh bi v xem anh ta nh bng. Hy
mang theo mt cun s v mt cy bt ch v hy c an tng c nh xem anh ta sp sa
nh ra mt c cui sn tn cng hay c lp. Hy quyt nh ch trc lc chm bng. Nu
bn an ng, hy t cho mnh mt du cng. Nu bn sai, th l du tr. u tin bn s
an c 50-50, vi mt ng, mt sai, mt ng v.v.Nhng trc khi trn u chm dt
bn phi an gn nh ng ht. L do rt n gin : n gin v mi ngi khng c kh
nng nh mt c lp c ngy trang hon ho. Mt s vn ng vin gn nh la ln cho
bit rng: Ti sp lp, v n lc i th vn khng h di chuyn v h khng tp an
bng. ng thi, mi ngi u c khuynh hng nhm vo i th m nh khng phi l
bng v do h b chi phi bi cc ng tc c th v s gi to. Vy, u tin hy tp
theo di mt vt v n s cho bn bit rng i th sp sa tn cng cui sn hay lp. Nu
bn khng th theo di mt vt, nhn vo nhng biu hin ca c th v d nh mt c ly
ra sau di hn khi lp; hoc thn ngi ng ra v tr trn gt chn sau.

an c lp l lng ph nu bn khng ng thi chy li ra sau khi li v chun b cng

nhanh cng tt cho c nh tr. Bn c th xoay ngi v chy nh cc vn ng vin mn
bng chy, nhn bng qua vai ca h. Bn cng c th chy tht li ra sau nu bn bit bn
c th di chuyn nhanh nh th lm c nh vy. Hy t kim tra bng cch nh mt
ngi bn bm gi khi bn li ra sau t li v ng bin cui sn bng c hai cch.
Khi bn nh tr mt c lp v bn b buc phi nh trong khi chy, hy lun lun nh
bng su ngn chn i th ln li. Mt li mch nc tuyt vi ca Jack Kramer, do
hun luyn vin truyn li cho anh ta t khi cn nh, l : khi chy lui li lp v thc hin
mt c nh tr qua vai, hy c nh bng ti ng bin cui sn ca i th. Bn ngh bn
b li cho s nng lng bn c khi i theo hng ngc li, nhng bn him khi c
c.
i vi mt c lp cao, bn khng c bng tng xung mt sn, v nu bn bng
tng xung sn lc i th c thi gian b tr v v tr. Tr khi bng c lp gn nh
thng ng, bn phi bng tng v dn cho mnh mt c nh gn gng, hn l mt c x
mt kh khn. Nhng nu bng bay xung theo hnh vng cung v li bn li li, hy nh n
khi cn trn khng tht sm nu bn c th. Bn li ra sau cng xa, bn cng mt i v tr tt
trn sn trong khi i th dnh li n. Thm vo , bn khng th khai thc c sc mnh
ca i th. Nu bn bng xung sn tng ln khi bng ri xung, n s gim tc v
mt lc.
Mt cu hi chung m thng nhn c l: Lm sao ti c th ngn i th lp lin tc?
y qu l mt vn c c bit ha v phn ln cc vn ng vin khng th lp gii
n mc c th to thnh mi e da ny, t nht l khng u n. Tuy nhin, i vi cc
vn ng vin no phi tri qua vn ny, thuc gii c hay nht l c lm cho c nh
thp bng cch nh ra vi underspin buc i th lun phi chy, c bit l v cc qu
bng cho gc ngn. Nhng ngi thng hay lp a thch cc ng bng su tng cao.
H ch cn ng sau ng bin cui sn 1m50 v lp bng d dng. Nhng nu bn c th
underspin cc c approach v v l, bng s thp v i th s c c nh gay go hn. Lp
trong lc ang chy cng kh khn hn nhiu. Cn phi bit rng bng di chuyn khng c
xay thng thng s i thp hn bng c nh ra vi underspin. Bng di chuyn vi
underspin s, nh vo vic chm sn, tri ngc vi topspin v thng thng s tng hi
cao hn bng di chuyn trn cng mt phng nhng khng c xay (flat). Do , khi
chng ta ni n underspin, chng ta phi nh qu bng nh ngang (flat) ny khng c
xay, cng c hiu qu gi bng i thp.

C X MT (OVERHEAD)

C p x mt l mt cch gii quyt ca mt s vn ng vin. H thch cm gic v sc

mnh v c hi p vo bng tht d di nh h mun trong lc i th ang thu mnh li
v s bn kia li. Tuy nhin mt ln nh ht c x mt gy ra nhiu phn ng hn l bt c
c nh no khc trong qun vt, hn c phm li giao bng ln th hai v c nh v l
ht. i vi c x mt c mt s nhc nh tht s khi nh mt cch c v v hi vo li

hoc ra ngai sn, v c nh lun ray rt tm tr bn v mt s im no . l l do v

sao mi khi bn b thua im trn u iu ny xy ra rt thng xuyn khi bn tp mn
ny bn lun c lp. Phn ln cc vn ng vin rt km, hoc chc chn l khng u
n, cc c x mt, v h c khuynh hng nght th nhiu hn im dt trn u. H
ngh rng: Tri, l n ! Nu ti nh thng c x mt ny ti s thng trn. V h tin
hnh m mnh c nh v h khng nh ra ngai mt cch t nhin c. Khi bn lp v
pha i th di p lc bn c hai nhim v cng lc : Khuynh hng nght th vi c
nh, v cn gin d tip sau nu c nh b ht. i th s t x v mnh v nh h mt
c d dng: Kh tht, ti a c anh ta n ni ti mun m ti li nh ht bng,
trong khi bn ang c n x. Vic Braden k, lc hc trng trung hc, mt ln ng thi
u vi mt i th tr rt nng tnh n t Michigan v khi Vic Braden thua 0-6, 0-5 v
30-40 khi ng nh ra mt c lp. Anh ta nh ht c , v anh ta qu tc gin n ni
thua lun trn : 0-6, 7-5, 6-0.
Do bn s c mt cm gic tuyt vi khi c x mt ca bn thay i t ch qu qut tr
thnh mt th v kh. Nhng iu ny ch t c thng qua tp luyn v kinh nghim v
luyn tp thng xuyn c nh nhiu nh bn lm vi c giao bng.
C nh
Cm vt cng kiu Continental ging vi c giao bng, bc nhng bc di i n khu
vc nh bng, ri n nhng bc ngn nhanh t vo v tr nh bng. Nu bn li li
lp, hoc c xoay v chy lui v sau mt cch t nhin hoc chy tht li nhanh.
S dng gn nh cng mt ng tc nh vi c giao bng, tr mt iu: ly ra sau ngn
hn, v v vy bn s bo tan c nng lng v thi gian, ch bng cch a u vt ra
sau ngang mt, khng vt h xung. Ri xoay ti trc v lm ng tc nh bn ang
nm mt qu bng chy ra khu vc pha ngai. l l do. i vi cc c lp ri theo gc 45
, ngi p x mt phi nh ln khang 8 vi mt vt thng ng chng li gc ri
ca bng. Mt c x mt nh theo cch ny t v tr gn ng bin giao bng s i khong
13 mt v ri xung khi va vt qua ng bin giao bng ca i th. iu ny c ngha
l bn c th thc s nh bng mnh v khng cn phi s bng i di. Jack Kramer c th
nh c ny hay hn phn ln cc vn ng vin nh ngh khc trong lch s qun vt. Nm
1997, trong mt chng trnh phng vn tay vt Bobby Riggs, anh ta ni anh ta khng bao
gi nh ra c ln no Jack Kramer nh ht mt c x mt. V bn thn Bobby pht biu
trc cng chng vo nhng nm u rng anh ta, Bobby, l ngi c c lp hay nht trong
lch s qun vt.
Bn cn mt c ly ra sau ngn hn khi nh x mt v qu bng ang ri t cao ln
hn v vi tc cao hn c tung bng giao bng. ng ch bng i n bn. Hy t vo v
tr tht nhanh v nh ln trn v ti trc chm bng thng hng vi vai phi. Khi bn
cho bng i thng ra pha trc ngai, bn t cn tr ng tc quay vai trc nh bng.
Cng ging nh vi c giao bng, bn cn nh vi ng tc quay ca vai ln v vng xoay
gn 450 ca vt nh vy bn gi c nhp nh bng v pht ra lc v s chnh xc ti
a m khng cn c gng nh bng mnh. Gi cho cm ngc ln khi bn nh ln trn
v c gi c ng i lin tc.
Mt bn lun nh y l d bn phi theo di mt qu bng lp: Bng ngn tay tri hoc
bng ci ch tri gp li? Li khuyn mi ngi nn nhm ci ch tri ngay t u hn
iu ny s to d dng cho vic quay vi nhiu v tin hnh mt ng tc nm bng kiu
bng chy tri chy, v i theo ra ngoi bng ngn tay. iu ny s cung cp mt chui ng
nng di chuyn ng b vi cnh tay nh bng.
Cc vn ng vin no ch ngn tay ngay lp tc vo bng s lm gii hn vic xoay vai
trc v gim bt s nhp nhng v c bn c nh. H c khuynh hng lm qu cng
ngt. Tuy nhin, nhiu hun luyn vin khc vt qua mt cch t hi im k thut nh
ny, v vy nu cha ci ch ra khng thai mi bn hy cha ra bng ngn tay. Nhng ng
qu cng nhc cha ra thai mi bn duy tr vic xoay thn trn mt cch thng th.

Thng thng, bn phi nh cc c x mt trc khi bng tng ln, rt ngn thi gian
i th quay v ng v tr phng th v gia tng gc nh cc c dt im ca bn.
Nhng cc c lp ri gn ng bin cui sn hoc nhng c lp rt cao v ri theo mt
phng nm ngang c th c cho php tng ln.
Cch nh chnh xc
Khi nh c x mt t mt v tr su, tc khng quan trng bng s chnh xc v su, v
i th ca bn th phng th. Ch c gng v su v s khng ai c th gy hi cho
bn. Bn cng khng cn th cc c cho gc ngn, tr khi bn ngay trn li. Ngy xa,
tay vt Frankie Parker (trong thp nin 1940 v 1950), l ngi duy nht c th nh mt c
x mt cho gc ngn ngoi l t v tr su. iu ny mi him lm sao. Tuy nhin, cng phi
pht biu rng loi vt mi c trnh lng vo thp nin 1980 v 1990 cho php cc vn
ng vin hng u pht ra tc ng kinh ngc vi cc c x mt t ng bin cui sn.
Gim ti a c x mt khng c ngha l bn phi th lng. Tp nh ht sc trong khi vn
duy tr s nhp nhng ca bn thay v tr nn d dt. Khi bn ri vo tnh trng nght th,
p lc nn th c th nh bng bng c nh bnh thng ca bn s tt hn l t ngt
th lng. Ngay t u trn u ng s phi nh hai hay ba hoc bn ng bng ra ngai,
hy c tm tm bng ca bn, v mt khi tm thy n bn s tr nn rt nguy him. Nhng
nu bn tr nn d dt vi c nh ny, mt i th thng minh s lp bn n cht v anh ta
bit rng bn chng lm hi anh ta.
Mc d bn mun lm theo ng tc giao bng khi nh x mt, hy chm dt ngh n
khang cch giao bng khi bn hnh dung n khu vc mc tiu thc s ca bn. V d
nh, khi bn giao bng bn c 18m t ng bin cui sn n ng bin giao bng ca
i th. Nhng khi bn nh mt c x mt t ng bin cui sn bn c thm 5m48 khc
(t ng bin giao bng ca i th n ng bin cui sn ca i th). Hn na, khi
bn nh cc c x mt t gia ng bin cui sn v ng bin giao bng, bn vn c
din tch v khang cch nhiu hn nh (hn l khi bn giao bng). Khng may thay,
nhiu vn ng vin cm thy h gim khong cch sn c cho h, v h nh xung trn
bng vi kt qu l h lun bc ln li thu hi c nh. Do khi bn nh x mt
gia ng bin cui sn v ng bin giao bng, hy nh nh ln trn v ra ngai thng
ti bng gi cho bng i su.
Khng bao gi nn lng nu c x mt ca bn i di ra ngoi sn. su l tn ca mn
ny, mt khi bn iu khin c n. L do chnh lm bn c th nh di l v bn bng
i ra sau bn qu xa khi n ri xung. iu chnh, hy lun nh ln trn sut qua bng,
nhng c gng nh bng pha trc ngoi ca vai nh bng. Nu di ch l vn duy
nht ca bn, bn c mt hnh thc tt v bn ang chi qun vt hay hn.

Chng 6

GIAO BNG

Bt c iu g bn tng c hay tng nghe ni v c giao bng, hy ghi nh k mt iu

ny rng khng bao gi c mt vn ng vin no c th ng cm xung khi giao bng,
m nh c bng vo giao bng. V iu ny bao gm mt th nghim vi cu vn
ng vin bng r nh ngh Artis Gilmore, cao 2m10. C ngha l bn phi tp nh ln trn
v ngaivi mt topspin, khng nh xung. Hy hnh dung bn l mt ngi rt nh b
ang nh ln vo bng, hn l mt c nh xung d di, nu bn mong mun giao bng
vi tc v s b tr tt. Hai Tin s Vt l Gideon Ariel v Andrei Vorobiev nghin cu c
giao bng s dng 3 th dng c o kch thc khc nhau, ngay c mt vn ng vin cao
nht cng phi pht huy cc c pht ra mt c nh hng ln. Khng tm ra mt vn
ng vin no c th huy ng cc c nh xung bng, m vn c th nh c bng
vo giao bng.
Mt khi nim chung quan trng th hai l tp giao bng vi topspin i vi bng bn c
th trnh c hi chng m cc vn ng vin phi vt ln vi n khp ni trn th gii. H
c p c giao bng th nht, mnh v ngang, v trong khi c giao bng c th gieo rc
ni s hi trong lng mt s i th, th bng li him khi i vo sn. V ri vi ln giao bng
th hai, h c mt tng ng nhng li thc hin n sai. Thay v chin u vi cc qui
lut vt l, vn ng vin li bt u: Ly tri, hy cho bng i vo chng ti c th
thng im, v anh ta nh mt ng bng nh v cao lc ht tri t mang n xung.
Khng may thay, mt i th thng minh ch tin ln v cho anh ta c hi i n tra sm hn,
do anh ta b thua c hai cch.
iu m mi ngi cn nhn ra l c giao bng th nht phi c cng mt tnh cht vt l
cn bn nh c th hai. khng phi l hai c ring bit. Bn phi hng bng i cao qua
li bng i vo sn v ch c hai cch thc hin iu : (1)vi vng xoay topspin,
bt buc nh bng i ti vi tc , hoc l (2) vi lc ht ca tri t, to ra c mt
c tht chm ng tin cy.
Cm nhn vic c hai vai cng hat ng bng cch xoay thn trn ra sau trn mt mt
phng nm ngang, nh vy bn s pht ra nhiu lc hn khi bn dui ngi. Nguyn tc
y ging nh l trong mn bng chy: nu bn c tung bng m khng xoay vai th bn ch
c lc ca cnh tay, v bng s khng i nhanh i vi a s vn ng vin. Tuy nhin, cng
c mt s ngi nh bng kh mnh ch s dng ch yu s c ng ca cnh tay, nhng
h tiu hao nhiu nng lng hn v ng thi p t vai v ci ch vo t th d b tn
thng.
Khi nim ct yu th t l bn khng cn phi thc hin y mt lat cc s xoay trn
hoc mt kiu rn sc ca c nh bng mnh. Mt c giao bng hiu qu bo tn nng

lng v sinh ra tt c lc m h cn bng cch kt hp ng b cc c ng cnh tay v

thn trong mt c ng thoi mi, tri chy vi hnh ng ca cng tay c tnh gi chnh
xc lc nh bng. Ngc li vi nhng g chng ta tng ngh trong nhiu nm qua, nghin
cu ca chng ti cho thy c mt s dch chuyn c tay (vd: lc c tay, nga c tay ra sau)
trc lc nh bng, nhng t hoc khng h c vo lc chm bng. ng tc ct yu l tc
v s quay sp cng tay t vt t ln bng mt cch chnh xc, mt k thut m
chng ta s cp sau trong chng ny.
C giao bng ca Pancho Gonzales lun lun gy n tng cho mi ngi, khng phi tc
, nhng l vic trn cn bn anh ta c mt c giao bng khng s h v thng nh vi
60% n 70% chnh xc i vi c giao bng ln th nht. Anh ta khng h c mt s
ngp ngng hay mt ng tc d tha no, anh ta khng bao gi lm cho bt c c no
hot ng bt li cho anh ta. Anh ta giao bng mnh hn bt c ai, tuy nhin c ng ca
anh ta qu trn tr nn anh ta khng bao gi c bt c trc trc no vi phn trn cnh tay
v vai. D lc t s c ko di n 18 u vn th ba (lc cha c thi u tiebreaker) anh ta vn giao bng rt nhp nhng v mnh nh di bom.
Ngay c trong thp nin 60, khi anh ta chin thng nhiu trn ti gii Wimbledon tui 40,
Gonzales vn l mt ngi giao bng tuyt vi nht trong mn ny v anh ta nh ra lc vi
s nhp nhng v vic s dng tht chnh xc mi s lin kt c th, hn l th sc mnh
th bo. Ti Madison Square Garden c xa, tm thm u vt c treo ln hnh lang
tng di v bn c th thy Pancho lm nng ti trc trn u, tp ng tc giao bng.
Anh ta tung bng ln, v ch nh tht tt v d dng, v chc rng n khng c mt vp
vp no trong c nh. i khi anh ta li cn khng dng bng, gn nh anh ta ch nhm mt
li v thc hin sut ng tc giao bng, c cm nhn nhp iu ca c nh hn l cc ng
tc ring l ca c th.
Trn sn u, bt c iu g anh ta lm khi giao bng hay chun b giao bng u c
tnh tan gi t th c thoi mi. Anh ta khng bao gi ny bng mnh trn sn. Anh ta
cng khng bao gi cho c ng ca mnh c nhng s xoay vng qu mc. Khi anh ta
bc ln ng bin anh ta s c nhn vai v lc cho tay ni lng ra. Anh ta c v rt bnh
tnh khin bn ngh rng: Ti sao anh ta khng b kch ng? Ln th nht mt trong nhng
hc vin ca Tennis College Vic Braden, Jeff Austin, i u vi c giao bng ca Gorgo (bit
danh ca Pancho Gonzales), ng tc ca anh ta qu d dng khin Jeff ngh rng Gorgo
sp th gin, v Jeff ch l mt a tr. Nhng khi Gorgo giao bng bay thng xung gia
giao bng, Jeff khng sn sng v gy kinh hi cho anh ta. Gonzales giao bng vi
vn tc 224km/gi vi loi vt hin i. Nhng vn ln hn l anh ta thc hin n vi
rt t lc ca vai v ci ch. Ngc li, ngi giao bng y uy lc nh Greg Rusedski
(229km/gi ti gii M m rng nm 1997) v Pete Sampras nh theo mt kiu c th d
dng t vai v ci ch vo nguy c ln.
Nh vy ln ti khi bn sp giao bng hy nh n Gonzales ng nhn i tc ca
anh ta, nhng hy sao chp li ng tc thng th v tri chy ca anh ta, bn khng cn
phi cu nhu, rn r v xoay trn mo m ch nh mt c giao bng mnh tht tt. Bn
c th pht ra sc lc tuyt vi vi c nh nhp nhng v d dng nu bn thc c
iu bn ang lm. V l nhng g chng ta sp tm hiu trong chng ny.
KIU CM VT
Nhiu ngi mi tp chi thch kiu cm vt qu phi thng thng (Eastern Forehand)
nh mt c giao bng ngang cn bn, nhng mt s tht ng bun l mt vn ng vin
cm vt kiu ny giao bng s lun b gii hn v lc v vng xay m anh ta c th thc
hin c. Trn thc t, cha c mt vn ng vin ni ting no giao bng vi kiu cm vt
Eastern Forehand. Sau khi gii thch vn vi cc ngi mi tp chi, cc hun luyn vin
khng bao gi p h thay i nu thy hi lng vi kiu ca h. Nhng vn c t ra l
khi vn ng vin t chi s dng mt kiu cm vt nng cao hn, nhng li lin tc biu l
s tht vng vi kiu giao bng ring ca h.

Nhng ngi giao bng tt thng cm vt kiu Continental, gia kiu Eastern Forehand v
Eastern Backhand, d dng c c tc i bng v vng xoay tt hn vi t sc p i
vi vai, cng tay v c tay.
Mt s vn ng vin nh ngh cm thy rng mi ngi phi bt u bng kiu Continental,
v l mc tiu cui cng. Tht ra kiu Continental chng thai mi t no i vi nhiu
ngi mi tp chi v n t mt vt theo mt t th bt tin bt buc bn phi quay sp
cng tay, h li cn khng th nh bng vo sn v bn nghe h than th: l mt tr
chi ngu ngc chng ta khng th thng im khi ti giao bng. Do thay v hng h
theo mt mn th thao khc bng cch khng khng vi kiu cm Continental, vn cho h
s dng kiu cm vt Eastern Forehand nhng lun lun vi thc rng khi h bt u
nh bng tt hn h nn i sang kiu Continental nu h mun lun cnh trang v c giao
bng. Phn ln nhng ngi cm vt kiu Eastern Forehand ch t c 90 ca vng
xoay vt trong khi vn ng vin cm vt kiu Continental t c 450 xoay ca vt,
nh vy bng s i vi vn tc ln hn nhiu.
D by gi bn thi u bt c trnh no, hy th kiu Continental. Nhng nu bn
khng th s dng c th ng cm thy c li. Hy chuyn qua kiu cm vt Eastern
Forehand v t t tp chuyn dn lng bn tay sang kiu Continental khi cng tay ca bn
tr nn mnh hn v cui cng bn s pht trin c mt ng tc giao bng tt.

KHI QUT V C LY
Khi bn bt u ng tc giao bng, bn cn phi hp ba ng tc cng lc c tung bng
v ng tc ca thn ngi v ca vt. V i vi nhiu ngi y l mt ng tc kh nht
v mt k thut trong qun vt. Nhng, c giao bng l mt c nh quan trng nht.
Trong sut 10 nm qua khng bit bao nhiu thay i v c giao bng, nhng mc tiu u
tin l tung bng ln ng ch v cao vi s huy ng c t nht. Cch tung bng thng
c dy nht l m bng bng u ngn tay trong khi lng bn tay hng ln trn. Tuy
nhin, theo nhng nghin cu ca chng ti, chng ti ngc nhin khi nhn thy rng kiu
tung bng nh vy i vi c giao bng nng cao s sinh ra nhiu s co c hn. Tht th v
khi nhn thy rng mt vn ng vin bng chy thc s xoay lng bn tay bn eo gng
xung khi nm qu bng chy v n lm gim bt p lc ca bn tay khng tung bng. Vo
thp nin 40, Jack Kramer, l vn ng vin th nht thc hin bn tay tung bng theo cch
ging nh bn tay eo gng ca vn ng vin tung qu bng chy. Anh ta bt u c tung
vi lng bn tay tri quay xung v t t quay lng bn tay vo lc gn cui ca c tung
bng. Trong thp nin 1980, Pete Sampras bt u bng cch gi bng vi mt phng
ca lng bn tay thng ng ging nh anh ta cm ly nc vy. John McEnroe cng gi
bng theo cng kiu.
D vi bt c kiu no bn thch, qu bng phi c nm n nh ca tm vt (khang 50
cm n 70cm bn ngoi bn tay cng rng ra), t nht l bng chiu di mt cnh tay pha
trc thn ngi v gn bng chiu di mt cnh tay bn phi u bn. Ngi mi tp
chi c dy tung bng ra thng ln trn, nhng iu ny s ngn cn s cong v dui
ngi tri chy v ng thi t vai vo t th d b tn thng. Thay vo tp xoay vai tri
ra sau v pha hng ro, trong s ng b vi cnh tay cm vt, cho n khi i th gn nh
c th thy pha sau vai trc ca bn. im ny cnh tay tung bng ca bn gn song
song vi ng bin cui sn. By gi hy gi cnh tay ln trn v ra ngoi v pha i th
khi bn tung bng ra. ng tc ny cho php bn xoay cng lc vi c hai vai. (Mt bi tp
tung bng rt tt i vi c giao bng nng cao l ng cch hng ro khang mt chiu di
cnh tay trong khi quay vo hng ro. Bt chc mt c giao bng, v tung bng ti trc v
song song vi hng ro. iu ny s gi bng bn phi u v gip bn tp khng tung bng
ra sau qua u.

Trong lc y, cnh tay cm vt i ra pha sau v pha hng ro cho n khi n vo t th

nm ngang vi lng bn tay quay xung. Ri bt u xoay c hai vai ti trc v cho php
cnh tay nh bng cm nhn nh ang lm mt ng tc ging mt dy thng lng. Ch
rng khi bn tng tc vt, vt khng bao gi co vo lng bn. Hnh vng cung do vt to
nn khi i lin tc l mt trong nhng sc mnh u tin ca c giao bng.
Sau cng ngi ln trn nh bng vi ng tc nh ln trn v ti trc trong khi
cng tay v c tay quay sp (quay theo trc nm ngang) t mt vt ra sau bng. Cm
gic m bn phi tm l nh ln hoc nh ra ngai, nhng khng bao gi nh xung. Hy
c nh bng cch khong 60cm hoc hn ngay pha trc thn ngi, v bn phi ca vai
nh bng, nh vy trng lng ca bn v c nh i ti trc mt cch t nhin. Hy
cho i ca vt mang bn vo trong sn, ngay c khi bn d nh ng gn ng bin
cui sn.
Gi cho cm ngc ln trong sut c c nh gi cho thn ngi ca bn khng b cong
xung v khng y bng i xung li, v tp trung vo bng cho n khi bng ri khi dy
vt. Nghin cu cho thy rng gi u vt khng nhc nhch ti im giao bng l dng
thn trn t ngt, buc vt tng tc. Tin S Howard Brody v Vic Braden lm mt s
ng tc kim tra vt dy vt trong khi quay cun phim video Khoa hc v huyn thai v
Qun vt. Howard ra mt thi gian tnh tan nh hng ca vic t ngt dng thn
trn ca mt ngi v cho php vt tng tc, ging nh bn tay khng li lc nh bng roi.
ng ta xc nh rng, nu vic dng thn trn xy n rt nhanh v vo thi im thch
ng, tc ca vt c th gia tng ln vi h s 1,7 ln.
Lc nh bng, u vt phi dang ra n nh ca tm vi ca bn v mt vt nhm v pha
mc tiu. Nhng khi bn nh bng vi kiu cm Continental, vt thc s s a bng i ra
ngai v bn phi ca ng mc tiu, v ri theo ng cung i xung bn tri thn ngi.
HNG DN TP LUYN:
BI TP TUNG BNG GIAO BNG
Nu bn tung bng u n, v c th nhm ti ch m bng s i ti ng im ca n khi
nh mt c giao bng tng tng. Bobby Riggs, trong thp nin 40, bt mt tp khc
su c tung bng, v kt qu l anh ta thng c cc rt nhiu ln. Do quan trng l
phi tung bng u n; hy tp bi tp ny gip bn tm ra ni in hnh m bn mun
tung bng i vi mi c giao bng.
Nh mt ngi bn ng bn kia sn khi bn bt u giao bng. Cm ba hay bn qu bng
v ng nhn vo ngi bn ca bn ch tp trung vo ni c tung bng ang i ti, v ni
bn nh n. C nm qu bng th nht thng ngay ln trn u, nhng vn nh ln vo
bng. Nh ngi bn la bo tin ni qu bng ri xung, ngai 1m20, hay g khc i na.
Ri nm qu bng th hai hi pha ngai cho n khi ngi bn ca bn ni rng: Bng
vo sn 30cm. nh du ch tng tng , ni m bn chm vo bng, v bt u tp
luyn cho c tung bng mi ln u kt thc ti . ng nh bng tr khi bn tung bng
n ch . Nu bn nh chnh xc, s l ch ca bn trong sut phn i cn li ( mc
d ch s hi thay i mt t xu khi bn tp nh vi tc nhanh hn)

CC YU T RING BIT
T th sn sng
Trc khi c tr giao bng bng qu tri hai tay thnh tho, chin lc thng thng l ng
gn ng trung tm khi giao bng t pha bn phi li dng vic nh bng i qua phn
thp hn ca li v bn qu tri ca i th. iu ny by gi hon tan thay i vi
qun vt nng cao. Ngy nay c nhiu vn ng vin c qu tri mnh hn qu phi, v do
bn phi quyt nh xem bn no ca i th l bn mnh hn v yu hn, ri ty theo

m ng. V d nh, nu qu phi ca mt ngi thun tay phi l bn yu, hy ng cch

bn phi ng trung tm vi chc cm d giao bng v pha qu phi ca h hn. ng
gn ng trung tm hn nu pha qu tri ca i th yu hn. (Nguyn tc ny cng c
p dng nu giao bng t sn bn tri).
Khi bn chun b giao bng vo sn bn phi (deuce court), ng vi vai bn tri nhm v
pha tr li bn tri (nu bn thun tay phi), vi chn dang ra mt cch thoi mi, bn tay
v vt c gi ngang eo. Hy chc rng bn khng h c mt c b cng thng no. Hy
cho cnh tay th lng. Th ra (thng tin phn hi v mt sinh hc nghin cu cho thy
rng th ra lm gim s lng hat ng ca cc c trong khi ht vo s lm tng n ln), v
bt c ni no vai ri xung, hy gi n y. Hy t ni vi chnh mnh rng bn s c c
nh nhp nhng tri chy nht th gii. Hy ghi nh, c rt t lin quan gia lc ca c giao
bng v tt c cc tr chun b giao bng m mt s ngi rt a thch. Jimmy Connors
tng c thi quen tng bng 6 hay 7 ln khi anh ta chun b giao bng nhng li dng rt t
lc. Ngy nay anh ta lm t hn v giao bng i vi tc cao hn.
Bt chc ng tc tung bng ca mn bng chy
L tng l, c giao bng qun vt tn dng cc nguyn tc c bn ca ng tc ca ngi
tung bng chy. V vy trong mn qun vt, gio vin v th lc ngi ny dy cho cc hc
vin lm th no tung bng mt cch chnh xc rt c gi tr. Trc y nam gii b p
buc phi tp tung bng mt cch chnh xc hoc ng trn ng bin bn. Cc hc vin
n b b qua, tr khi h c mt hun luyn vin th dc sng sut hay c ph huynh
mang n cho h nhng li ch dn, v kt qu l, khi h tham gia qun vt lc trng thnh
h thng gp kh nhiu kh khn phi hp mt ng tc giao bng chnh xc. Ngy nay
ph n chi th thao tr nn ph bin v cng tranh ua nh nam gii, cc gio vin v
th lc v hun luyn vin khp ni phi c gng ht sc lai b cu ni u mi: Anh
nm nh con gi. Vo u thp nin 1980, Tin S Vt l Gideon Ariel trc nghim cnh tay
tung bng ca cc hc sinh ti mt trng ph thng a phng. Di hng cn 55kg, cc
n sinh trong nghin cu ca chng ta c th tung bng i cng tc vi cc nam sinh.
Hn 55kg, cc nam sinh bt u tn dng cc khi c ca h nhiu hn.
Mt vn ng vin tung bng tt t c 270 , hoc hn, ca xoay vai khi pht bng
i bng cch xoay c hai vai theo chiu ngang. Anh ta bt u bng cch xoay lng v pha
vn ng vin p bng (mn bng chy), v anh ta dui ngi ra trong cc ng tc tip
theo khi anh ta tung bng i: chn trc bc ti trc, ri n hng, vai, ci ch, cng tay
v bn tay. S lin tc ca cc ng tc ca thn ngi (c hiu l mt chui ng lc) l
ci cung cp s nhp nhng v uy lc ca anh ta, v vic xoay thn trn chnh xc l iu
bn cn cho c giao bng. Mt ln na, s tranh ci tip tc v s lin kt no ca c th s
gp phn to nn nhiu lc nht, nhng nh bn s thy, n ty thuc vo kiu tung c
s dng.
T v tr bt u, a bn tay nh bng ra sau khang ngang eo khi bn xoay ra xa i th
bng ng tc xoay ngang. Nhng khng ging vn ng vin tung bng, hy gi cho hai
bn chn chm sn v chuyn nh trng lng ca bn ra chn sau khi bn cong ngi li.
Lc bn bt u dui vai nh bng v hng vo trong v pha c tung bng, cho ci ch
nh ra, xoay cng tay hng vo trong vi lng bn tay p xung, nh th vt c th c
t trn u y nh bn ang nhn vo gng. ng tc ny c th c bt chc d dng
bng cch gi qu bng vi lng bn tay quay xung, nhng tn ca qu bng th nhn thy
gia ngn ci v ngn tr ca bn. Ngay khi bn bt u xoay bn tay vo trong v tn ca
qu bng nhm v pha u ca bn, xoay ci ch ca bn v pha li vi cnh tay bung
lng v vt s t ng quay thnh thng lng trong khi bn xoay ht mt vng 360 . Khng
thc hin mt c gng no to nn mt hnh vng cung vi cnh tay nh bng. cho
n tun ra mt cch t nhin, v cho ng tc xoay ca hng v ng tc ln trn ca vai
km theo ng tc ca ci ch, cng tay v c tay. Hng, vai, ci ch, cng tay, c tay .v
bn chn sau di chuyn ti trc i vo sn, ging nh vn ng vin tung bng chy. Tay
vt n Rosie Casals, vo cui thp nin 1960, lm ng tc ny v l v sao ch vi
chiu cao 1m58 c ta c th ng v giao bng mnh nh phn ln nam gii. Tc

giao bng ca n vn ng vin Brenda Schultz ngi H Lan c bm 190km/gi, nhanh

hn rt nhiu vn ng vin nam nh ngh trn sn u.
Tung bng
Bn s khng bao gi pht trin mt c giao bng u n cho n khi bn hc c tung bng
mi ln u i n cng mt ch. Chng ta cn mt c tung bng hon ho tc ng nn
mt c nh hon ho. Bn c th nh tht p mt, nhng nu c tung bng ca bn mi
ln u i n mt ch khc nhau, bn s phi iu chnh c nh c th a vt nh
bng. Tuy nhin, mi ngi s tung bng pha sau u, v h s v tnh ni rng: Khng sao
c, ti ch cn iu chnh mt cht thi. H c mt s ng tc vn xon rt th v cho cc c
nh nhng li khng chin thng nhiu trn u v s thay i hi h. Bn cn tp i tp li
nhng c tung bng c k t nht. L tng l, ch phi nm bn phi u ca bn,
khang cch bng chiu di ca cy vt tnh t u bn tay khng cm vt dang rng ra, v
cng xa pha trc ngoi cng tt, khng nh hng n nhp ca ng tc giao bng.
Khi bn iu chnh c nh cho n ph hp vi c tung bng ti thay v pht trin mt
c tung bng han ho cho ph hp vi mt c nh t bn nh bi mnh theo ba cch:
1/ nh vo mt c tung bng nm sau u hoc thng ngay trc ngai thn ngi bn
s chn ng tc vai t nhin li v ngn cn i chnh xc ca vt bng cch p bn y
ci ch vo trong, un cong lng li, hoc iu chnh c tay tht gt.
2/ Cnh tay nh bng p mnh mt c tuyt vi v bn c th b tn thng vai v ci ch
nghim trng. Nu bn tung bng sau thn ngi ca bn, cnh tay ca bn phi ko cng
ht mc m khng c s h tr ca ng tc xoay vai.
3/ nh bng mi mt ln n mt ch khc nhau i hi mt qu trnh vn ng v s sp
t cc c khc nhau, trong khi mc tiu ca chng ta l nh k sau mt c nh v rn
luyn tinh thng c tung bng cho ph hp vi c nh .
V th, nu bn ang giao bng trong mt trn u v khng thch c tung bng ca mnh,
hy chp bng v nm li ln na. i th khng th p bn nh vo mt c tung bng ti.
Khng c lut l no cho php i th ni rng: Ti cho anh th ba ln v sau l anh
phm li. Ch c mt nguyn tc duy nht l phi nh lin tc. Nu bn thi u ti mt gii
ln v bn mt 15 pht c t c tung bng chnh xc, i th c th i nhn vin ca
ban t chc n lm vic vi bn.
Mt huyn thoi khc tr thnh nguyn nhn nhiu c giao bng ti l: Mt giao bng tt hy
tung bng tht cao. N dn dt mi ngi n ch tung bng ln qu cao n ni hai ngy
sau bng mi ri xung, nu thi u mt ni lng gi c th h s chng bao gi nhn thy
bng tr li. Hy nh rng, tt c nhng g bn cn lm l tung bng cch t 50cm n 70cm
bn ngai ca cnh tay dang ra ca bn (ty theo chiu di ca vt m bn ang s dng)
n nh ca ni m bn c th vi ti bng vt khi bn chm bng. iu ny s cho bn
nhiu thi gian han thnh ng tc giao bng lin tc. Vo thp nin 1970, tay vt ngi
c John Newcombe, c nh gi l ngi giao bng gii nht trong lch s mn qun vt,
anh nh vt vo bng chnh xc lc bng ngng di chuyn ln pha trn (khi c tung bng
ca anh ta i n nh ca n, vt ca anh ta nm ngay chm vo bng). Roscoe
Tanner cng tung bng n khong 70cm v anh ta c mt trong nhng c giao bng nhanh
nht, chnh xc nht khi thi u ngay c khi anh ta tham gia cc gii lo tng.
Ti sao bn phi nh bng ti nh ca n? iu g sai khi tung bng cao v nh vy bn c
th a dn c th vo mt c gng v cng to ln nh bng?.
Khi bn nh bng nh ca n bn ni ln mt c nh lin tc. Mi mt phn nh ca
ng tc giao bng phi l mt phn ca mt chui ng lc xy dng nn nng lng v
t c tc ti a ti thi im thc s c ngha: lc chm bng. Hy ngh n c
nh ca bn nghe nh mt b my chy m , lc bt u chy t t v sau nhanh
chng gia tng tc khng cht ngp ngng. Ri hy ngh n mt b my chy v v c

gng i ng b vi ng tc git git nhp nhp ca mt vn ng vin trung bnh. Tuy

nhin, thnh phn ch yu y, l: vi ng tc giao bng kiu bng chy, bn tay tung
bng phi a ra sau, ln trn, ri ti trc vi bn tay nh bng do c tung bng tht
s tr hon. Nu bn tung bng n nh ca tm vi tay ca bn, nhng bng li c nm
ra sm, pha trc ngai thn ngi, cnh tay nh bng phi di chuyn qu xa v phi vi
v a vt chm vo bng ti nh cao ca n.
Khi bn tung bng ln qu cao bn phi ch cho bng ri xung, c ngha l vo mt thi
im no cng vi c nh bn phi lm ng tc km li. C th bn phi h ci ch
nh bng xung i ra pha sau hoc c th bn phi tm ngng vi vt pha sau lng cho
n khi bn bit l n lc phi a vt ln trn ng sau qu bng. Nhng khi c nh ca
bn dng li hay chm li theo bt k cch no, bn phi xng ln nhanh chng v dng
nhiu nng lng hn ly li tc m bn thit lp. Bn li cn c th bt u ng
tc vi vt sau lng v giao bng tt, nu khng phi l tt hn. Nn ng bn chn phng
ti ng bin cui sn, quay v mc tiu, ch bng cch nh vi cng tay v c tay v mt
ng tc quay quanh lin tc ca hai vai khng dng n ng tc chn, bn s nh mnh
cha tng thy bao gi.
V l thuyt, nu bn ang giao bng vi mt ng tc lin tc v bn tung bng ln cao hn
nh ca vt dang rng, bn s nh bng ht. Nhng phn ln mi ngi khng lm iu
thay v tp tung bng thp hn, h tip tc ngng hay nh chm li do bn nn
tung bng qu thp hn l qu cao, v mt c tung bng thp p bn gi cho vai quay nhanh
d dng. Hy nh rng: lc bng s ln tng tc. Bt c lc no vt ngng li, lc ca bn
bng khng.
Bng cch tung bng pha trc ngoi thn ngi bn t c ba iu: (1) bn nh
bng ni vt ang di chuyn nhanh nht, (2) bn lm tng gc ca qu o qu bng, v v
phng din hnh hc, bn cng tin su vo trong sn, bn cng c t c c hi nh bng
vo li, v (3) vai trc ca bn quay mt cch t nhin v cui cng vt i xung n bn
tri ngi ca bn, nh vy bn sn sng vo t th chun b cho c nh tr ca i th.
Boris Becker v Pete Sampras u dng vt bn phi ngi ca h. Nh vy vai ca h phi
chu mt p lc rt ln v c hai vn ng vin tri qua mt s kh khn.
Hy c gng i qu xa ti trc khi tung bng (c cm gic nh bn sp sa t p mt).
Bng cch dui ra ngoi thng vi ng bin cui sn, cho php cng tay v c tay p vo
bng pha trc thn ngi bn, nhng khng phi l thng ngay trn u bn, ni m tt
c lc b trit tiu ht. y l mt trc nghim n gin. Khng dng bng, nh mt c giao
bng tng tng v lng nghe ting ng tht cn thn. Ting vt ln nht phi pha
trc ngoi thn ngi bn. l ch m vt di chuyn nhanh nht v l ch vt ca bn
chm vo bng.
Lc ban u, ng ni s hi phm li chn (chn ca bn chm vo ng bin cui
sn trc khi vt bn nh trng bng) lm hng nhp m bn cn pht trin i vi c
giao bng. Bn cn pht trin s ch v nguyn tc phm li chn, nhng trc tin hy
gim bt nhp ca bn li. C nhiu ngi mi tp chi lun rt s bc qua ng bin
cui sn sau khi h giao bng. H tung bng thng ngay ln trn u v h khng lm g vi
hai vai. Bn c th nhn ra h ang ngh: ng bc ngang qua ng bin, v ton b
ng tc ca h cht dng li t ngt. C giao bng ca h tht t hi nhng bn s nghe
h ni rng: Ti chng bao gi phm li chn.
Cui cng bn s hiu c rng chn trc cn phi tr vng t c nhiu lc nht.
C nhiu ngi ni rng sao khng dy cho mi ngi nhy ln ri nh bng. Tuy nhin
nghin cu cho thy mt cch r rng rng vn ng vin no nhy ln nh bng trc khi
cng tay ca anh ta t c tc ti a thc s s b mt ht sc mnh. Trong mt
nghin cu, chng ti nh mt s vn ng vin hng u nhy trn tm bt l xo giao
bng. Trong gn nh mi trng hp, cc vn ng vin mt khang chng 50% lc bnh
thng ca h.

Trong s tnh ton vi ba dng c o, i chn l b phn khi ng tuyt vi cho ng tc

dui ngi, nhng nu ch bng i chn khng thi th n ch pht ra c vi km mt gi
khi giao bng. L do l v nng ln khng nhanh nn trong nhiu trng hp, bng ch t
c tc khang 10km/gi.. Phn ln cc vn ng vin khng th nng trng lc ln
khi mt t 30cm, iu ny ni rng i chn c th nng ln nhanh n mc no. Nhng
li mt ln na, i chn l b phn thng bng rt quan trng hot ha cc phn c th
dui ra mt cch thch ng.

Cnh tay nh bng v hnh vng cung

a vt ra sau cng mt lc khi bn bt u tung bng mc d n c v nh bn s khng
c thi gian vt i trn ng vng cung pha sau lng ca bn v vn chm bng ti
nh ca c tung bng. l v sao bn lun c nghe ni rng: Nm bng ln cao v hy
cho mnh nhiu thi gian. Thu hnh c giao bng n 10.000hnh/giy cho thy vt vn
thi gian thc hin ng cung ca n v i ln nh bng ngay c trc khi bng bt
u ri xung 3cm.
thc hin nh c hnh vng cung d dng ta gi cho lng bn tay hng xung khi
bn ko vt ra sau, v gi cho ci ch quay ln mt khi bn bt u ng tc ti trc. Khi
vai ca bn bt u quay ti trc, cho cnh tay nh bng nh ra ti ci ch - sit
mt ngn tay li v vy vt ri mt cch t nhin pha bn ca bn. ng c tnh y vt
xung hay nhn mnh lu ng tc bn ang c lm v n s ph hy s bung lng bn tm
kim. Ri quay vo trong v cng ngi ln nh bng, vi ci ch v c tay nh ti
theo kiu ng tc qut roi.
Mt bi tp hay luyn tp: Ghim qu bng vo hng ro cao bng vai ca bn. ng cch
xa vi lng quay vo hng ro v bt u c giao bng ca bn bng cch a vt ra sau v
pha hng ro. Khi vt chm bng trn hng ro, xoay hai vai ti trc v hy bung lng
cnh tay. ng tc xoay vai s t ng nh hnh ng cung m bn tm kim, nu cnh tay
ca bn han ton c th lng.
L tng l, nu bn bt u c nh mt cch t t vi ng tc th lng, mm mi, vt
ca bn s t n tc ti a khi n tin gn ti bng. Nh mt ai quan st xem bn c
a vt vo ng im tp trung khi thc hin ng vng cung khng. Nu ng nh th,
bn hiu l bn gim tc v bn nh mt ng nng ca bn; nhng nu vt ca
bn ch l mt hnh nh mp m, bn bit c l bn pht ra ng tc .
Bn cn vt di chuyn nhanh trong khi cc c ca bn bung lng. V d nh, hat ng ca
c nh u cnh tay l gp cnh tay vo trong. Nu bn gng cc c ln, c cng ln c
nhiu lc hn, bn ch chng li c giao bng ca chnh bn.

u ca bn
Hy ngh n vic nh ln trn nhm vo bng vi cm ngc ln, v mi ngi u c
khuynh hng li u xung vi c giao bng. V mt iu, t ngi ch n chiu cao tht
s ca li, v v mt iu khc, khi bn h cm xung, c bng ca khuynh hng bung
lng, do b s li vt ca bn i xung. Gi cho u ca bn ngc ln ng thi cng
ngn cn bn m thn ngi qu sm v do s b mt s tng tc ca vt, v n cng
gip bn gi cho mt lun tp trung vo bng.
nh bng v i ca vt
Khi bn a vt ln nh bng, hy ngh rng bn nh ln tri, hay nh ln mi nh.
nh bng ti mt ch chnh xc vi c nh hnh vng cung ca vt s t ng mang bng
i xung. Nu bn cm vt kiu Continental, mt vt ca bn s thc s i t tri sang phi
(t trong ra ngai) lc nh bng, trong khi cng tay quay 180 .

Th nghim vi qu bng c tung ln v ch lm th no cng tay nh bng ca bn

nh ra mt cch t nhin xa hn pha trc ngoi thn ngi hn mc bn c th tng
tng. Hy c nh bng cch khang chng 60cm hay hn na ngay pha ngai nh vy
bn chn phi ca bn (nu bn thun tay phi) s i qua ng bin cui sn nng
trng lng c th khi c th di chuyn ti trc v gip thng bng tt. C mt s
vn ng vin li cn nh chm bng xa nhiu n 1m20 hay 1m50 pha trc ngi ca
h. Tin s Vt L Pat Keating thc hin mt nghin cu cho thy rng nu bn c th tp
tung bng trc ngoi, bn t cho mnh c hi a vt hi nhm xung khi vt chm
vo bng. Tin s Vt L Howard Brody cho cng b mt biu c bit cho thy chnh xc
gc m ti mt vt phi chm bng mt cao v vi tc no nh bng vo
trong giao bng thch hp. Trong phn ln cc trng hp, khng phi nhiu hn t 5
n 8 cho mt c giao bng vi tc 160km/gi. Tuy nhin, xin nhc cc bn nh
rng cc c khng c huy ng nh xung. Chnh l cnh tay nh bng to ra mt
hnh cung v cui cng vt bt u c nh xung ca n mc d l cc c c huy ng
nh ln vo bng.
Ngi giao bng tt khng dng li khi bc chn ri vo sn. H bc thm hai bc ti
trc v a hai chn vo cng vi nhau bng mt bc nhp, hoc mt bc ngp ngng,
trong khi h gi mt s ng tc ti trc chm hn. Ti im ny c giao bng a bng
nm trn vt ca i th v h phi t th sn sng n ng bng nh tr ca i
th vi s thoi mi, c th iu khin c nh tr. John Newcombe di chuyn vo trong
sn rt nhiu, sau c giao bng ca anh ta hn bt k vn ng vin no khc. Vo thp nin
1980,Stefan Edberg cho thy mt s s di chuyn tuyt vi ln li, bao gm khi mt vn
ng vin nh tr c giao bng ca Edberg t hi v qu nh, v vt ca Stefan thc s i
qua li khi anh ta nh c v l th nht. C bn Edberg tr thnh v ch gii M m rng
v l kt qu ca s thng bng tuyt ho v di chuyn ln li nhanh ca anh ta. C giao
bng ca anh ta khng t c tc nhanh nh ca nhiu vn ng vin nhng iu
vn cho php anh ta i xa vo trong sn v n gn li v l. Ngy nay cc vn ng
vin ln li vi c giao bng tc cc ln v ng thi cng nhn li nhiu c nh tr
vo chn hn. Cc vn ng vin phi bit o lng c tc chnh xc ca c giao
bng, vi tc chn h c th n v tr tt nht cho mt c v l tt.
Lp li nhng g ni phn trn, nh bng pha trc thn ngi i vi c giao bng
s mang n cho bn 3 li ch: (1) bn c th thp ngi, nhng vn giao c bng mnh
vi an tan cao, (2) trng lng ca bn pha trc bn chn trc, cho php c c
bc th nht nhanh hn, v (3) bn c th si chn di hn v do bn tin ln li
gn hn bc th ba v bn ang chuyn ng.

HIU BIT V VNG XOAY CA BNG

I VI C GIAO BNG
Bn kiu bin i ca c giao bng u c xay, do iu chng ta tht s cp y l
gc m ti vt chm vo bng, v xoay ca bng. Th nht l, c giao bng ngang
(flat), vi kiu giao bng ny vt chm vo mt lng ca bng v tip tc i hng ti trc
v hi chch v bn phi ca ng mc tiu. Th hai l c giao bng topspin, l tng l
bn nh bng theo mt gc 45 , gia mt phng han tan thng ng v mt mt phng
ngang. Th ba l c giao bng chm (slice serve), c nh ra bng cch a vt i ngang
t tri sang phi v lt qua mt lng ca bng, thc ra vic bn a vt i vng quanh bn
ngai qu bng ch l mt huyn thai. V th t l c American twist, c nh ra bng
cch nng vt ln trn tht gt gao nn phn ln cc vng xoay thng ng trn bng. nh
kiu giao bng ny t mt s cng thng qu ln i vi lng v ci ch ca bn. C
American twist c th bin bn thnh anh hng ti mt gii thi u, nhng ngay sau c th
bn s phi tp chi qun vt bng tay bn kia. Trong nhiu nm qua mt s trng hun
luyn qun vt Hoa K khuyn co cc hun luyn vin ti cc bui hi tho qun vt rng,
c th mt ngy no h phi ra hu ta nu h khng khuyn co cc hc vin mt cch
thch ng nhng nguy him v sinh l ca c giao bng kick (kick serve). V ngy nay
c mt s trng bt cc hc vin k mt bin bn trnh cho trng trch nhim php l,

v trng ni cho h bit v nhng mi nguy him nhng h vn mun tp c giao bng
kick.
C giao bng ngang
Trn thc t, mt c giao bng ngang (flat) l mt tn t sai cho c giao bng ny, v khng
mt ai c th nh ra mt ng bng khng c xay, nhng c giao bng ngang nh bng
i vi t xoy nht. Vn ng vin tp s nh bng khng mnh nn lm cho vt i theo
ngay pha sau qu bng sau khi nh bng, nhng i vi phn ln cc vn ng vin khc
vt nh bng s hi i t tri sang phi, pht ra mt t vng xay. Khi c giao bng c
nh vi kiu cm vt Eastern Forehand, bn khng th nh nhanh mt cch t nhin bng
cng tay v bn tay. Nu bn nh t tri sang phi trong khi cng tay ca bn quay sp li,
bng s vng vo hng ro bn phi nu bn thun tay phi.
C giao bng topspin tiu biu
Cui cng th bn cng s mun chuyn sang kiu cm vt Continental giao bng, nh
vy bn c th giao bng vi topspin ng k, v theo cch bn c th nh bng mnh
nh mun m bng vn i vo giao bng bn sn i th.
Nguyn tc p dng topspin i vi c giao bng, v c bn, hon tan ging nh vi cc c
nh cui sn qu phi v qu tri. Bn phi nh t thp n cao v lt qua mt lng ca
bng theo mt gc c 45 , a vt di chuyn t tri sang phi nu bn l ngi thun tay
phi. l v sao bn phi s dng kiu cm vt Continental. N t vt vo ng t th lc
chm bng v km theo l ng tc quay sp ca cng tay v bn tay.
Ngc li vi cc kin chung, vt khng i trn bng lc nh ra m l nh vo lng qu
bng. Ngay c vn ng vin nh ngh hng u mun nng cao l thuyt ny ln, h cho
rng vi c giao bng nng cao bn cn a vt i ti bn phi nh ca bng pht ra
topspin. Vn ca khi nim ny s khin cho bn m bo lun lun b li giao bng kp.
Bn khng cao nhn qua li, tuy vy vn c mt s tay chuyn nghip bt bn phi
chp mt ci mi nh ln qu bng, h qun rng bn khng th nh xung bng m vn
a bng i vo sn tr khi bn cao bng mt tin o trung bnh ca mn bng r nh ngh
Hoa K. Phi cng nhn rng a vt thng n bng l cm gic m bn c tm kim. iu
ny nh mt s cm nhn ch gip bn c c nh chnh xc, vi s hiu bit r rng
rng khng phi l iu thc s xy ra. Bn phi nh ln trn v ra ngai, hnh dung c
mt im nm pha sau qu bng ang xoay t phn di bn tri sang phn trn bn phi
hay t 8 gi n 2 gi nu bn tng tng v mt ci ng h.
Nu bn tng giao bng vi kiu cm vt Eastern Forehand v bn i sang cm vt kiu
Continental, ng cm thy mnh nh mt thng h nu t nhin bn khng th giao bng
vo sn. Vi kiu cm vt Eastern Forehand th khng c ng tc quay sp v by gi kiu
Continental th i hi mt chng trnh vn ng mi. iu quan trng l tp trung gi cho
mt vt lt ln v i ngang qua bng v a ra ngai v bn phi.
C giao bng chm (slice serve)
Ging nh qu bng c s dng trong mn bng chy, mt c giao bng chm thun ty
c th l mt th v kh c gi tr, nu bn c th a vt nh vo tm ca mt lng qu
bng trong khi vt i ngang qua theo mt mt phng ngang. Giao bng t sn bn phi, mt
ngi thun tay phi c th nh mt ng bng li c i th b sn chy ra ngai
v buc anh ta nh tr mt c yu t, trong t th khng sn sng. V c giao bng chm c
qu o thp hn c giao bng topspin, n tng ln thp hn v c th t hiu qu c bit
thi u vi mt vn ng vin cao ln ght phi ci xung, hoc bt c ai c c ng
sang hai bn chm chp. Jack Kramer, ngi khai thc c c chm kht ting nht trong
s nhng vn ng vin nh ngh t trc n nay, anh ta c th bt bn di chuyn vo n
hng ro B40 bn hng sn bng, trn mt sn u b ngang 18m v lm cho bn mt im
ngay c khi bn c th nh tr. Arthur Ashe, vo thp nin 1970, cng c th lm nh vy.

C giao bng chm dng nh kh quyn r, n gy nn mt s vn kh nguy him cho

phn ln cc vn ng vin thun tay phi. V d nh, nu bn l mt ngi thun tay phi
giao bng cho mt ngi thun tay phi, bn phi chm bng n pha qu phi ca i th,
m thng thng l bn chim u th ca i th, v n to iu kin d dng i th
nh tr vi topspin v bng tng cm ngay bn chn ca bn. Do bn khng c php
s dng c giao bng chm tr khi (1) chc chn i th ca bn c c nh qu phi yu
hn qu tri, (2)bn chc chn rng bn s thng i th bng c giao bng, hoc (3) chc
chn rng bn s lm cho anh ta khng nh tr li c khi bn giao bng t sn bn
phi mt khang sn trng cho c nh tip theo ca bn. Nu bn khng chc chn, bn
khng nn thc hin c giao bng chm, thay vo bn tp trung vo vic giao bng vi
nhiu topspin hn v pha gc c nh qu tri ca i th hay nh thng vo ngi anh ta.
Nguyn tc ging nh th ny cng c p dng khi nh i.
Ngi ta phn ln thng c khuynh hng nh mt c phi hp topspin vi chm. Khi h
a vt lt ln qu bng h ri khi mt phng ngang nhng h li khng a vt i theo
gc 45 cn c cho mt c topspin chnh xc. Do , c th h y i th ra ngai sn
nhng bng li c c ny ngang nhiu hn khi bng c nh ra ngai, mang n cho i
th mt c nh tr d dng x l bng mt c qu phi. Tng t nh vy, phn ln cc
vn ng vin thun tay phi gp kh khn khi giao bng n gc qu tri t sn bn phi v
h c mt s ng tc chm trong c giao bng. Ci m h cn l mt c nh thng ng
hng ln trn nh vy h c th nh bng v pha qu tri ca i th.
Mt s ngi hi rng: Ti sao mt ngi thun tay tri li c mt c giao bng chm t
nhin nh vy? H ngh rng cng tay v c tay ca ngi thun tay tri c mt s chc
nng sinh l c bit no cho php anh ta nh c c chm c uy lc hn nhng
ngi khc. Khng phi nh vy. n gin l ngi thun tay tri pht trin dn ln ch yu
l thi u chng li vi ngi thun tay phi, v anh ta khm ph ra t ngay thu mi tp
chi qun vt rng nu anh ta c th chm c giao bng, anh ta c th y i th thun tay
phi i ngang qua pha qu tri ca i th v buc i th phi di chuyn ra bn ngoi sn,
dn ng cho mt c v ln d dng. V vy ngay t u anh ta tp giao bng chm,
trong khi mt ngi thun tay phi b pht v chm bng cho ngi thun tay phi khc,
tr khi anh ta c th nh bng i xa theo chiu ngang.
Mt thun li ca c giao bng chm cho ngi thun tay phi xy n khi anh ta thi u vi
mt i th c c bn qu phi mnh v qu tri yu hn nhiu. Phn ln mi ngi trong
tnh hung ny phi mt sai st l h c c tp trung giao bng v pha qu tri yu t
ca i th ny, nhng i th ca h vn lin tc chy trnh i (lch t) v nh ra qu phi
y uy lc ca anh ta. Nhng thay v c nh bng v pha qu tri ca ngi ny hy giao
bng bng mt c chm v pha bn phi ca anh ta- y l chin lc ca bn:
Th nht ko anh ta i ngang n qu phi ca anh ta bng mt c giao bng chm. iu
ny nghe c v nh t st. Nhng hy nh rng, trong lch s qun vt c rt t vn ng
vin c th nh mt c thng cuc dt khot t ng bin cui sn, c bit l khi anh ta
b y ra ngoi sn. Nu i th nh tr bng ra, bn s nh tr bng nhanh v pha qu
tri ca anh ta v thng thng anh ta s khng th lch kp i ph bng c nh qu
phi. Tt nhin, chin lc ny c th mang n kt qu ngc li, nu bn nh ra mt c
giao bng chm qu yu t khng y i th ra khi sn. Lc anh ta nh mnh mt
c qu phi sm st v vn c th bo v cho qu tri yu t ca mnh.
Vo nm 1977, Jack Kramer v Pancho Segura tho lun v mt im, h ni v phi lm
th no i ph vi Steffi Graf v Andre Agassi. Trong c hai trng hp, mt trong nhng
li ngh ca h l hy chm c giao bng v pha qu phi ca h, tip sau p h
nh tr qua bn bng c nh qu tri va nh va chy. Agassi, vi c qu tri hai tay, s
gp kh khn khi nh mt c passing trong lc ang di chuyn. Steffi nh qu tri mt tay
vi underspin, cng s gp kh khn khi nh mt c cho sn trong lc ang di chuyn.

C giao bng American Twist

Rt nhiu ngi n ng b c giao bng ny m hoc, v n c th gy cht ngi (thng
im lin) i vi nhng ngi chi qun vt trung bnh khi nh bng chm sn tng git
cao. Nhng hy n xem cc gii thi u chuyn nghip v hy t nhn xt xem c giao
bng ny c t ngi s dng n mc no. H bit rng mt git mnh khng th quy
ry phn ln cc vn ng vin gii. Nhng vn ng vin ny ch ci, bc thng n
bng, v lm cho bn mt tinh thn v c giao bng twist ca bn gim tc qu nhiu.
Tuy nhin, l do chnh khng nn tp c nh ny, v n c th dn n nhng vn ci ch
v vai ca ngi chi qun vt. Thng thng, bng c nm thng ln trn u hay hi
ra pha sau u bn, ngha l thn ngi bn phi cong ra sau nhm c nh vt trn mt
mt phng nm ngang trc khi n bt u ng tc nng thng ln v ti trc. Ln lt n
dng ng tc xoay vai v buc bn nh vi mt ng tc ht sc tinh vi ca cng tay, c
tay v ci ch. Lc ngng t ngt c ng ca thn trn sm hn rt nhiu so vi bnh
thng khi bn quay vo trong nh bng, bn phi da vo sc mnh ca cnh tay
cung cp tt c sc mnh ca bn. p t p lc qu ln trn vai nh bng v ci ch khi
n b xon li nghim trng c th gy ra thit hi khn lng. Tony Roche s dng
American Twist mt cch rt hiu qu, v c tn trong danh sch nhng vn ng vin
hng u th gii nhiu nm cho n cui cng ci ch ca anh ta khng cn s dng
c na v phi rt lui khi mn ny.
CHIN LC V C GIAO BNG
Cc khu vc mc tiu
Do s ci tin ca c nh tr giao bng qu tri hai tay, chin lc giao bng hi thay
i trnh chuyn nghip. Mc tiu cn bn l nh vo c hai gc vi tc cng ln
cng tt. Nhng ngi chi ti ng bin cui sn hy vng rng mt c nh tr giao bng
ti s h c th nh c mt c thng cuc vo ng bng k tip. Cn nhng ngi
chi ln li hy vng rng c giao bng tc ca h s pht ra mt c nh tr yu t cho
mt c v l d dng.
trnh cu lc b v nghip d, khi thi u, tt nht l bn phi c kh nng giao bng v
pha bn no (i phng) cho ra nhng ng bng cao nht. Mt c nh tr cao s
gip cho bn nh c v l d dng.
i vi vn ng vin mi tp chi v vn ng vin chi cn km, chin lc kiu c trong
nhiu nm vn cn c gi tr. Mt khi bn c th nh c giao bng i cao qua li v vo
sn, hy bt u tp trung t nht l vo vic nhm ti gc qu tri ca i th. C ba l do
cn bn v iu ny:
1/ a s vn ng vin thi u trnh ny thiu s chnh xc v lc khng k n thiu
st cn bn v lng t tin giao v pha qu tri ca h.
2/ Nu i th ca bn l mt vn ng vin nh qu tri mt tay, anh ta mun nh tr
bng tt, anh ta cn phi phn ng li nhanh hn (khi phn ng nh bn qu phi)
nh c bng trc ngai thn ngi. S chm tr s gy tn hi cho c nh qu tri
mt tay nhiu hn, v phn ln ngi ta khng nhanh phn ng li
3/ T nhng thnh tch lu tr trong gii qun vt nh ngh, xc sut l 85% rng cc i
th ca bn nh qu tri mt tay s cho mt qu bng cao hn, v nhng vn ng vin b
chm tr ch c th nh ra underspin. Do , nu bn giao bng ln li tn cng, mt c
tr giao bng cao s cho bn mt c v l d dng hn. Nhng nu bn nh bng v pha
qu phi ca i th v anh ta nh ra topspin, bng s i qua li bng cm xung n
ngay bn chn ca bn v bn b buc phi nh t t th nng ln, theo cch bn s b
bt li v mt chin thut. C th bn ang ngh rng: ng , nhng ti thch giao bng ti
qu phi ca anh ta, ti n mi xng ng. ngh thng thng lm cho bn lun l

ngi thua cuc v: Ti sao bn li tha cho con mi? Nu bn gii quyt bng cch tn
cng vo qu tri ca anh ta, bn ang gip cho anh ta ly li lng tin bng cch cho anh
ta nh mt c qu phi.
Nguyn tc cn bn l: Lun lun giao bng n bn m i th s phi nh ra mt ng
bng cao nht, yu nht. Do s ln duy nht m bn phi c nh ti qu phi l khi bn
chc chn rng bn s nh thng i th bng im giao bng v anh ta chy qu xa
sang pha qu tri, khi bn bit chc rng qu phi ca anh ta yu hn qu tri, hoc khi bn
bit r bn s y i th ra khi sn v sau bn s nhn mt c v ln d dng nu anh
ta nh tr c giao bng ca bn.
Pancho Gonzales c th nh bng vi tc cao v ng thi c th b tr bng tht p
(bng ri vo nhng gc him hc) v di i th ra xa khi sn. Nhng nhng g m cc
vn ng vin thi i ca anh ta vn cn nh n nhiu nht l vic anh ta t c s
phn trm c giao bng ln th nht vo sn nhiu hn bt c mt vn ng vin no khc.
l p lc tht s m anh ta c th p t ln cc i th ca anh ta. Anh ta l mt trong s
rt t vn ng vin buc i phng phi thi u thc s c giao bng th nht v anh ta
lun giao bng vo sn, trong khi mt s vn ng vin c khuynh hng th gin c giao
bng th nht khi thi u vi phn ln cc vn ng vin khc.
Ngc v nhng nm u ca thp nin 1950, khi Gonzales lun chin thng ti mi gii thi
u ca gii chuyn nghip, cc vn ng vin nh ngh khc c thuyt phc nhau rng h
c th nh bi anh ta nu anh ta khng c c giao bng tm c . Do h bt u vi
nhng g h ngh rng h s v hiu ha v kh li hi nht ca Gorgo: bng trn u ch
giao bng mt qu. H mng tng rng khi ch c giao bng mt qu, Gorgo phi th
lng v s giao bng nh nhng vn ng vin , v nu h c th lin tc nh bng vo
sn th h c th nh bi anh ta. Lc mt nh t chc qun vt tn l Jack March chp
nhn v t chc mt gii thi u ti Cleveland. Cc vn ng vin nh ngh khc cm
thy qu vui sng n ni h gn nh khng th ch i c v h sp sa lt mt
ng hang.
Gonzales thng gii nhanh hn bt k gii no khc. L do l nhng ngi khc giao
bng mt qu cng khng hiu qu nh khi h c giao hai qu. iu ny c ngha l khi
Pancho tr giao bng ca i th cng khng c g ng ngi v anh ta c th lm ch tnh
th. Trc trn u khng ai ng c. Hn na, khng ai nhn thy rng, Pancho khng
ch c c giao bng th nht tuyt vi m anh cn tp luyn gian kh pht huy hn na
c giao bng th nht tuyt vi . khng phi l nhng c nh ngu nhin, may mn.
Qu thc, anh pht huy c mt c giao bng d di v anh khng bao gi mong i
rng nu qu giao bng th nht li th s cn qu th hai. Anh tin rng c giao bng th
nht ca anh s thnh cng, lun lun l nh vy. l cch anh nh c .
Kt qu l trong gii c bit ny, anh vn nh c mt c giao bng th nht tuyt vi v
thng tt c cc im nh anh vn thng thng bng nhng c giao bng trong khi tt
c cc vn ng vin khc phi nh c giao bng th hai. Gii thi u giao bng mt qu
tri qua. Tr tru thay, vi nm trc, khi nim giao bng mt qu bng hnh thnh nh l
mt gii php tr liu cho cc vn ng vin khng c kh nng nh tr mt c giao bng
tm c, khin cho qun vt thi tr nn km hp dn hn.
Ln li
Nu bn l mt vn ng vin mi tp chi hoc trung bnh, n gin bn phi giao bng v
ng pha sau, ri ch cho n khi bn nhn c mt ng bng ngn trc khi bn c
ln li. Tuy nhin, phn ln cc vn ng vin ti gii thi u s khng ng ch i
mt ng bng ngn h giao bng v tn cng mt cch t ng h c th v l c
nh tr ca i th. H ni: nu ti khng tin ln, i th ca ti s ln li v tn cng
ti. Nhng cc vn ng vin chuyn nghip li khc cc bn. H bit rng khi h ln li
lc giao bng l h ang i sau mt v kh. Thm vo h nh bng 7 ngy trong mt tun
v th lc rt khe. V vy trc khi bn c bt chc h, bn cn c 3 th:

1/ C giao bng th nht tht tt, bn khng th tn cng sau mt qu giao bng tng ln
qu cao. iu ny ging nh bn nm ra mt qu lu n v chy theo ngay bn di n.
2/ Mt c v l mnh m. Ci cho php bn t bo v mnh ti khu vc khng ngi (no
mans land = khu vc trn di ng bin giao bng).
3/ Mt tri tim vng chc, khe mnh. Nu bn khng c sc khe v c ln li tn cng
mi khi giao bng, bn b ca bn s phi khing bn nm sng soi ra ngai sau 5 hay 6
bn.
Nu bn c cc yu t thi u kiu giao bng tn cng, lc ng tc chn ca bn
sau i ca vt l ct yu. Hy ghi nh ba bc ch yu sau khibn ri vo sn, chm dt
bng mt bc nhp nh, trong khi vn di chuyn t t ti trc khi bn a hai chn vo
cng vi nhau chp nhang nhm chun b cho c nh tr ca i th. C mt s ngi
qu hng hi khi h giao bng tn cng, tn cng n ni h khng ngng ln x vo.
Ri i th ca h s nh mt c passing cho gc v tt c nhng g h c th lm l
ngm nhn qu bng lc n i ti.
Vng, vy bn giao bng v bc vo trong ba bc, di chuyn ti trc vi tc no cho
php bn nh n bt c hng no. Ri bn lm ci g? Rt n gin: hoc bn di chuyn
ti trc theo ng cho nh mt c v l approach hoc l bn li li n c lp. Nu
i th nh mt c tn cng cui sn, nh v hng ngay tc khc, theo ng cho,
ng ngp ngng hoc l bn s b kt di chung quanh bn chn bng mt c mi v
l. Mc ch ca bn l tin ln pha trc vt qua ng bin giao bng nh c th
hai. Nu bn tin su nh th, c kh nng rt ln l bn s nh mt c th hai trong khi
bng vn cn ang trn khng.
Khi bn tin n bng, hy c nh mt c v l vo bn yu ca i th ( l bn cho ra
qu bng cao nht v di nht) v di chuyn ln trn chim li, gia ng bin giao
bng v li, n bn no ca vch trung tm m bn nh bng ti . Hy nh : nu bn
nh mt c v ln su, i th ca bn s gp nhiu kh khn. Anh ta s ch c 4 s la
chn: lp, nh mt c passing thng ch I, nh mt c topspin cho gc ngn gi cho
bng xa tm tay ca bn ti li, hoc nh thng vo rn ca bn. Tt c nhng c nh
ny i vi phn ln cc vn ng vin l rt gay go, di hoc khng di p lc. Khi mt
vn ng vin chi cui sn nh bng t pha sau xa ng bin cui sn v c v l su
ca bn t gia sn, gn nh khng th vt qua bn c.
D cho bn l mt vn ng vin mi chi hay l mt vn ng vin nhiu kinh nghim vi
trit l sng lun lun l giao bng v ng pha sau, ng kinh s cc c ng chn v
nhng n lc i hi phi c thi u nh cc vn ng vin nh ngh. Ln li bt c lc
no c c hi l yu t quyt nh nu bn mun nng cao trnh thi u ca bn, hy gia
tng ti a iu kin sc khe m qun vt mang n cho bn, v hy thm vo mt thc
o mi ca s vui nhn. Bn c chn la mt ng bng quyt nh v thng k cho bit
rng thng thng bn s thng hoc thua im ngay c k tip.
V th, khi luyn tp v ngay c trong mt trn thi u khng qu cng thng hy c ri
vo sn khi bn giao bng v vo t th bc bc nhp. Khi c giao bng ca bn ci
tin, c ng chn s n su vo bn ri, v bn s b thi quen t ng ng pha sau.
Qu giao bng th hai
Gn nh mi ngi hi rng: Lm th no trnh b nght th khi giao bng ln th hai?.
H ni nh th h c c giao bng th hai tt, nu h khng b p lc quy ry. Nhng t
nhiu nm qua phn ln cc vn ng vin b nght th ch v h khng c c nh. Ngay c
lc khng c p lc h cng khng giao c qu giao bng th hai vo sn. Hn th na,
qu giao bng th nht ca h cng khng tt lm, nh vy ti sao qu th hai phi tt hn?

Mt l do khin cho phn ln trong s h khng c c qu giao bng th hai tt v h

khng lin h qu giao bng th nht vi qu giao bng th hai nh nhng c nh tiu biu
cho nhng mc ch tiu biu. Thng thng h ch ngh n s khc bit v tc - Qu
giao bng th nht khng i vo sn, vy by gi ti phi thong th hn vi qu th hai
Trong lc s khc bit li l thuc v vng xoay ca bng.
V d nh, bn ngh c giao bng lun l mt c phi dc ton lc nhng c n lc kim
sat mt cch chnh xc vi c hai ln nh. l l do v sao mi ngi nn tp nh giao
bng vi kiu cm vt Continental, nh vy h c th giao bng vi tc v s ch ng
di p lc, tt c nhng g h cn bit l h phi lt qua bng ti gc hng ln no
nh ra topspin.
Cho l c giao bng th nht ca bn i di, nu bn giao bng vi kiu cm vt Continental,
bn bit tht ra bn c th nh nhanh hn, tr khi bn mun mt vt v kiu nh ca bn
phi thng ng hn bn c th nh ra topspin nhiu hn. iu ny lm cho bng phn
cng li bng mt vng cung ln hn v mang bng i xung nhanh hn.
l nguyn nhn v sao trong s h lm sai nh th no. Nu h nh mt c giao bng
ngang vi kiu cm vt Eastern Forehand, v c giao bng th nht i di, s thay i duy
nht ca h l gim tc c nh. Nhng kh m c tnh c s gim tc , c bit l
khi bn c cm gic nght th. S an ton hn nhiu, nu bn c th nh ngai v nh
mnh, bng cch ch s dng phng php no bng xay nhanh hn. Tt nht l bn
tung bng pha trc ngoi v nh vi topspin vt bc hy bit rng bn khng bao gi
c th nh bng qu mnh hn l tung bng thng ngay ln pha trn v t ngh rng: Ti
hy vng s nh c c ny vo sn.
Ngi ta thay i ng i vng cung ca bng khng phi bng cch nh chm li nhng
bng cch nng vt thng ng ln hn. Phi nh nh nhng hay thanh nh di p lc,
khi bn mong mun nh mt c dc tan lc, l cm gic t hi nht th gii. l l do v
sao rt nhiu ngi n ng thi u i nam n ti cu lc b , cng nh cc vn ng vin
chuyn nghip thi u vi nhng ngi ni ting, giao bng tht t hi trong nhng hon
cnh nh th ny. H khng mun h bt c ai, v vy h c nh nhng c giao bng tht
chm v lun lun kt thc bng li giao bng ln th hai v h gim tc c ng ca thn
ngi v cnh tay hn l ch gia tng vng xoy trn bng, v iu ny cn mt chng trnh
vn ng rt khc.
Vn ph bin th hai xy ra vi nhng ai giao bng topspin ngay c u tin. Nu bng i
di, a s mi ngi c ni s hi to ln rng h cng s nh c giao bng th hai di.
Nhng thay v nh nhanh hn v theo mt phng thng ng nhiu hn, h li xoay lng
bn tay ra ngai v nh c giao bng th hai ngang. Tuy nhin mc d h nh chm, bng
vn i ra ngai v v c giao bng ngang khng th mang bng i xung ng lc.
Tm li, nhng vn ng vin gii nht th gii thng giao bng vi tc hn 160km/gi,
nhng t l bng vo sn mi l iu quan trng. Tht ph bin khi thy nhiu ngi trong s
nhng vn ng vin gii nht nh di 30% cc c giao bng ca h i vo . Khi h nh
c 60% th hm l mt ngy tuyt vi. Do , kch bn in hnh l mt qu bom d di
khi giao bng ln th nht v mt c giao bng ln th hai t 128 km n 140km/gi vi
topspin buc bng i xung. Dng nh khng c s khc bit vi cc vn ng vin cu
lc b, tr vic qu bom ca h di 160km/gi rt nhiu v c giao bng th hai ca h di
chuyn vi tc ca mt qu bong bng bm bng kh . V thng thng chnh l c
giao bng th hai a mt vn ng vin trung bnh xung h khi i th tn cng qu bng
di chuyn chm bng mt c nh thng cuc.
y l li khuyn cui cng: Hy kh luyn c giao bng th hai. Khi Andre Agassi hc iu
, v mt thng k, anh ta c c giao bng th hai tt nht trong gii thi u, c giao bng
th nht ca anh ta ci tin tc th. Anh ta bit rng anh ta khng cn phi da vo c giao
bng th nht na, hoc qu tin cy vo c nh th nht. Stefan Edberg, ngi cng c c
giao bng th hai rt tt, chia s s t tin thoi mi khi nh c giao bng th nht.

LI CH DN V NHNG IM CN KIM TRA

1/ Khi bn bc ti ng bin giao qu bng th nht, hy ngh n ch giao bng mt
qu duy nht. ng qu bng th hai tr thnh im ta cho bn.
2/ ng lo lng v kt qu ca c giao bng, ch nn quan tm n qu trnh nh mt c
giao bng hiu qu
3/ Hy nh rng, bn khng th nhn (qua trn li thy) xung sn ca i th - bn
ang nhn xuyn qua nhng mc li. Do nu bn c nh xung bng, bng c th i
qua di li. Hy ngh : Trn v ngoi, khng phi l xung.
4/ Hy thong th. C giao bng l c nh 100% l tc phm ring ca bn. Khng ai c th
chy vo v tm ly c tung bng ca bn c.
5/ Hy bnh tnh v cho mi th lt i. Khi bn ngh n c giao bng ln trn ti ng
bin, hy quan tm nhiu hn v ton b nhp hn l v nhng ng tc ring l ca thn
ngi. (Hy nh rng cc bc s tm l v th thao xc nh rng ngi ta nght th v h
nhm ti kt qu nhiu hn l nhm n qu trnh)
6/ Hy tp nh t t v tng tc ln mt cch u n cho c ng c lin tc.
ng bt u bng n lc to ln v chm dt bng mt c nh yu t.
7/ C giao bng l mt c nh m bn khng cn lo lng v vic chng gi. Bn khng cn
bt c th g khuyn khch mt kiu ng tc ln xung, ln xung. Hy ngh vng
quanh v ln trn, xoay trn mt phng nm ngang. Hy c gng v mt ng tc xoay vai
d dng v tp lai b nhng ng tc git v y cp mt i nhp v ng tc nm t
nhin. Mt vn ng vin ngi c cho thy rng bn c th quay v pha li v vn
nh c bng i vi tc 160km/gi nu bn xoay thn ngi v nh mnh cng tay v
bn tay nh bng mt cch chnh xc, m li khng cn n c ng tc chn.
8/ D cho bn c tn cng ti li hay khng, hy tung bng pha trc ngoi thn ngi v
pha bn phi u, khng phi thng pha trc. V ng ri vo huyn thai cho rng
bn phi tung bng cao v khi bng ri xung vt c thi gian chp ly bng. Nm bng
ln ti nh ca cnh tay cm vt cng ra v mt c nh chnh xc s to nn mt c nh
hon ho nu bn dng phng php tr hon tung bng.
9/ Gi cho cm ngc ln v mt lun nhn bng ng lic nhn i th.
10/ nh ln trn v ra ngoi v cho ng tc nh nhanh ca cng tay v c tay cng
vi vng xoay ca bng a bng i xung.
11/ ng giao bng v li li. Hy t ni vi chnh mnh rng bn cn cng ngi ra ngai
qua ng bin cui sn trc khi bn nh bng, nh vy trng lng ca bn s i ti
trc v bn gi c mt ng tc t nhin tri chy.
12/ Khi c giao bng ca bn tin b hn, hy tp bc ba bc ti trc v a chn vo
cng vi nhau chp nhong bc th ba (trong khi nghing ngi ti trc) sn sng di
chuyn ti bt c hng nh tr no ca i th.
13/ Hy to cho mnh mt kiu tm l, nu c phm li khi giao bng, th phm li bng i di,
ch khng bao gi phm li bng i vo li. Khi bn lin tc gi i th su bn ngn cn
khng cho anh ta ln li l bn t cho mnh nhiu thi gian hn phn cng li c nh
tr ca anh ta.

14/ Nu bn phm li giao bng, hy cm thy vui v bn nh mt ng bng di. Mt

c giao bng di d sa hn mt c giao bng i vo li, thm vo bn tp quen vi
vic nh su.
15/ Nu c giao bng ca bn i di (v cng tay v c tay ca bn ng nh ti chnh xc),
li duy nht l bn tung bng ln khng xa pha trc. Bn cng c th lm c giao
bng ngn hn bng cch a vt lt ln lng bng vi u vt thng ng.
16/ Nu c giao bng ca bn ri qu ngn hoc i vo li, bn c th c hai li cn lu :
hoc l bn nh xung trn qu bng thay v nh ln trn v ti trc, hoc l bn tung
bng qu xa pha trc, iu ny him khi xy ra.
17/ Phn ln bn giao bng v pha gc qu tri ca i th khi thi u vi cc vn ng vin
mi tp chi v hng trung bnh yu. Thng thng cc c nh tr qu tri u yu hn v
thng nng ln cao hn, khin cho bn d dng v l v nh cc c cui sn. Nu
i th ca bn c v c cc c nh tt c hai bn, hy nhm vo bn no m bng cao
nht v di nht.
18/ Nu bn thng xuyn t ni vi mnh: Ti s rt tuyt vi nu ti c c giao bng th
hai, c th bn ang li cho mt c nh sai. C phi nh vy c ngha l bn c mt
c giao bng th nht rt hay ri khng? Nu nh th, bn cng khng bao gi cn n c
giao bng th hai.
19/ Trc khi bn c th giao bng v tn cng, hy bit chc rng bn ang c v kh trong
tay. C mt s ngi giao bng vo li v h khng hiu ti sao h thua. Nu bn nh
giao bng lc no cng sau u bn, th bn nn di.
20/ Luyn tp. Hy ra sn trong sut c tun v tp giao bng cng nhiu cng tt. ng sp
xp ch tp t 10 n 15 c giao bng trc trn u hng tun. Khi bn luyn tp, hy
thit lp khu vc mc tiu v lun tp nh bng su. Ngay c khi bn thun thc, hy cm
thy hi lng nu mi ng bng kt thc pha bn kia li.

Chng 7

TR GIAO BNG
Vi mn nh Golf, mt ngi nh bng di c th nh c bng sut ngy nu anh ta
c th lun thng im, i th khng th lm g c, cng khng c g ni v c ly
ra sau ca anh ta. Nhng trong qun vt, c tr giao bng mang n cho bn mt chin thut
v mt th v kh v tm l tuyt vi. Nu bn nh tr c c giao bng hay nht ca i
th v thng im, bn c th lm suy sp tinh thn ca i th, c bit nu c li l nim
kiu hnh v l v kh ca anh ta. Anh ta c gi th din bng cch c nh bng cng lc
cng mnh hn, nhng thng thng iu ny s lm mt i s nhp nhng v lin tip
phm li giao bng ln th hai min l bn c th lin tc p to p lc bng cch gi cho
cc c tr giao bng ri vo sn.
Tht ra, c nh tr giao bng, l c nh quan trng th hai trong phng cch thi u. Nu
c giao bng ri vo sn, c nh tr s xc nh im bt u t , trong mi trn u
trong lch s qun vt. Tuy nhin, khi bn nhn mt c giao bng bn phi ngh rng l c
nh duy nht ca bn. C th hai, th ba, th t tr nn quan trng ch khi no bn nh
c mt c tr giao bng c hiu qu m thi.
Cho n nay bn tp luyn c tr giao bng ny bao nhiu ln? Hoc quan tm nhiu n
n bao nhiu? Phn ln mi ngi xem mt c tr giao bng ch nh l mt c nh qu
phi hay qu tri, v khng phi t n l mt c nh, v n c th dng i ph vi cc
vn ng vin ti gii. Do , h nh hng lat cc c nh qu phi v qu tri khi tp

dt trc trn u, h ngh rng h cng ang tp cc c tr giao bng. Nhng khi gp mt
i th c th giao bng kh mnh v chnh xc, h khng bit lm th no a vt n
bng ng lc, khng th nh tr bng vo sn, v do h b buc phi lun thng c giao
bng ch khng b lai khi trn u.
C giao bng s tr nn t quan trng hn nhiu nu mi ngi luyn tp pht trin c tr
giao bng cho tt hn. Lc cch thi u s h xung n ngi c cc c cui sn tt
hn. Mt khi bn tp nh tr giao bng mt cch u n, bn buc i th nh thng bn
bng nhng c nh khc. Mt c tr giao bng tt c th mang n cho bn nhng thun
li khc v mt tm l. V c l bn dnh phn ln thi gian tp cc c cui sn t ng
bin cui sn, s cng thng ca bn s c gim i rt nhiu nu bn c th nh tr li
c giao bng. By gi bn sn sng nh cc c nh thoi mi v bn p t tt c p
lc ln i th phi phm li.
Jimmy Connors v Andre Agassi cho thy mt c tr giao bng c th thc s tr nn mt
th v kh tn cng c sc tn ph nh th no i ph vi cc vn ng vin giao bng
nhanh nht ca mn ny. Mc d Connors c mt trong nhng c giao bng km ci nht
trong gii nh ngh vo thp nin 1980, ng thi anh ta li c c tr giao bng hay nht. V
vo nm 1989, sau khi ci tin c giao bng, anh ta lt vo vng bn kt ca gii M m rng
vo ng ngy sinh nht th 40 ca anh ta. Trong khi y, Jack Kramer ni rng Agasii, l
ngi c c tr giao bng hnh h i phng nhiu hn bt c vn ng vin no khc m
ti gp. Anh ta l vn ng vin duy nht m ti bit c th buc ti ng pha sau vi c
giao bng v ch i c hi ln li. Quan im ca Jack l khi ngi nhn giao bng c
th c c c giao bng v vo t th sn sng ging mt c nh tr tc cht
ngi, lc y ngi cm giao bng tr thnh im yu nu by gi anh ta c tin ln. C
nh tr quay tr v nhanh hn nhiu, v sm hn, khin anh ta phi nh bng t v tr su
hn c th hai.
Tuy nhin, tht tuyt vi v cui cng bn ngh n tn cng vi c tr giao bng, mc tiu
trc tin ca bn l tp nh tr bng mt cch u n nh tr li v ch , nh
Kramer ni trc khi bn lo lng v nhng hnh thc t m hn nh l c nh chnh xc
v thay i tc ca bng.
CC BC M U
Kiu cm vt
i ph vi mt ngi giao bng mnh, l lc bn cn tranh th tng giy c th h ra
c th chm vo bng ng lc, cm vt kiu qu phi trc bn ch phi chuyn qua
kiu kia nu bng i v pha qu tri ca bn. Phn ln mi ngi khng cm c c hai
kiu khi h ang ch v do h i kiu bt k bng i v pha no. Nu i th lun giao
bng v pha qu tri ca bn, hy cm vt kiu qu tri trc. Nhng phi cn thn vi k
hach ny nu bn thi u vi mt vn ng vin nh ngh nhanh nhn. Phn ln cc vn
ng vin i hi lu hn t kiu cm vt qu tri sang qu phi v mt ngi giao bng tr
tu s ch n cch cm vt qu tri ca bn v h s giao bng thng ngay vo ngi
bn. i kiu cm vt trong t th s kh khn hn.
Mt cuc tranh ci d di v chuyn bn c phi lun cm vt kiu Continental khi nh tr
giao bng hay khng? L l l khng c thi gian i kiu cm vt khi nhn mt c
giao bng sm st, nhng iu kh chnh xc. Khi quan st Boris Becker i kiu cm vt
i ph vi c giao bng 200km/gi ca Goran Ivanisevic v gi vng cc c nh rt
chnh xc. V quan st thy Kramer khng bao gi nh ht mt c tr giao bng no khi
phi i ph vi c giao bng ni ting ca Pancho Gonzales.
Mt im rt quan trng l bn phi cm vt chc chn, nhng khng sit cht. Nghin cu
cc vn ng vin nh ngh hng u, ngay khi cc c bt u phnh ln (hay s sng cc
c), xut hin khi bn nm tht cht tay cm vt li, s tng tc ca vt b gim.

ng u
V nguyn tc, bn phi ng gia khang cch m ngi giao bng c th ko bn pha
qu phi v qu tri. V d nh, phn ln cc vn ng vin hng u s ng gia cc
ng bin sn n. Nhng trong cu lc b qun vt in hnh, ni chung bn c th ng
gn vch trung tm hn v phn ln mi ngi khng th nh bng rng v li bn ra khi
sn. Nu bn khng c qu tri bn s thch ng thng vi vch trung tm, nh ni rng:
Bt c ci g i v pha qu tri ca ti l tiu. Khng may thay, bn khng th b chy khi
iu khi i u vi cc vn ng vin gii. H s chm bng ngang v pha qu phi ca
bn v bn phi gi taxi a vt n bng ng lc. Do ng v tr thch hp v t
p mnh phi luyn tp qu tri.
Mt cu hi thng xuyn c t ra l, c cn phi chy trnh bn yu nh c
bn mnh hn bt c lc no c th c. Cu tr li rt r rng l : ng. Vo thp nin
1940, khi Pancho Segura tp chy trnh qu tri ca anh ta v nh c qu phi hai tay vi
sc mnh tn ph, anh ta lp tc dnh c danh hiu v ch n NCAA v tip tc cuc
i s nghip nh mt vn ng vin nh ngh ti gii.
Nu i th ca bn c th nh c c giao bng th nht ca anh ta vo sn, bn
thng c th xc nh v tr ca bn kh sm trong mt trn u. Nhng l tng l bn nn
lp mt biu v anh ta trc (c chng 8) nh vy bn bit c anh ta c th ko
i th ra bao xa v hai bn. Hy nh, nh tr c giao bng ca anh ta trong bn th nht l
c ngha v c th c gi tr v mt tm l hn l nh tr li c bn th nm.
T th sn sng

Khng c mt t th sn sng chung no c - ch c ng tc no gip bn nh ti bng

nhanh nht m thi. Tuy nhin, bn phi bt u t v tr cao ca c th cho chuyn ng
u tin ca bn l i ti trc, v khng phi ln trn. Khi thn ngi bn ng ln v bn
bt u chy, gt chn ca bn s b ln thp xung v cc c s b cng ra sm, iu ny
cho php mt s khi u nhanh hn. Nu bn ng thp, bn phi nng ngi ln cao
bn c th dui ngi i vi mt ng bay xung. Quan st mt vn ng vin nh ngh
cn thn v bn s thy h vn ln nh th no trn cc ngn chn ca h ging y nh mt
ngi giao bng ang sp nh bng.

ng kh thng ng nhiu hn li cn tr nn quan trng hn i vi c giao bng th hai.

Cc vn ng vin hng u bnh thng s thm nhiu topspin trn bng hn mt cht
nh n an ton, v topspin s ny ln cao hn mt sau khi tng ln.
Nhng, mi ngi lun lun b m nh vi vic cui mnh thp xung. H c bt chc cc
vn ng vin nh ngh m h nhn thy trong cc gii thi u, nhng h phm mt li ct
yu: h nhn ra quan st ngi nh giao bng, nhng h li qun khng nhn ngi
nhn giao bng ng thng ng. Ch nh n ng tc cui thp ngi xung, khi khn gi
ra sn nh bng v by gi anh ta cui thp xung n ni mi anh ta gn ng n t
v anh ta mun thi u ging nh mt vn ng vin nh ngh. Nhng vi cc bn c th
nh tr giao bng thnh cng t th , i th ca bn phi giao bng qua di li.
C NH
Khi bn thi u vi mt ngi nh giao bng tht chm, bn s c thi gian nh cc c
cui sn qa phi v qu tri thng l. Trong trng hp no, tp trung vo vic nh tr
bng su vo phn sn ca i th lm cho anh ta b buc phi nh phng th. Trn thc t,
nu bn thch ln li, mt c giao bng yu nh ra s l mt c approach ca bn.
Trc y n c dng chng li cc c giao bng nhanh, phn ln cc c nh tr qu
phi c nh vi mt ng tc cn tng t nh nh v l n thng s to nn mt
c nh tng i ngang. Tuy nhin, iu ny thay i. Ngy nay cc vn ng vin hng
u x dc c tr giao bng mnh nh cc c cui sn ca h. C mt s l gii cho iu .
Trong thp nin 1930 n thp nin 1960 vt cn nng t 396gr n 425gr, v vy rt kh
a vt ra sau nh mt c y , v vy chng ti nhn thy v s c nh b cn.
Nhng nhng cy vt cng hin i nng t 284gr n 340gr cho php cc vn ng vin
thc hin nhng c nh ngn hn nhiu v nh bng vi chnh xc rt ln. S thay i
ln th hai l vic pht trin ca kiu cm vt nh qu tri hai tay. c trang b bng lai
vt nh hn, cc vn ng vin c th nh ngn hn v nh bn qu tri vi s t tin. Kt
qu l, nhiu vn ng vin c c tr giao bng qu phi yu hn bn qu tri, l iu tht
him khi xy ra trong hai thp nin trc.
By gi chng ta ang ni n c tr giao bng c nh ra tng t nh c nh cui sn
thng thng qu phi v qu tri. Tuy nhin, khi ngi nh c giao bng qut mt c nh
di bom, c nh ln trn v ti trc s gn 20 hn l c nh 30 m chng ta ni
n trong cc chng qu phi v qu tri.
C tr giao bng vi underspin vn cn ch ng trong cch thi u, nhng n gn nh lun
c nh bn pha qu tri. Vo thp nin 1970, Vitas Gerulaitis c hon thin c tr giao
bng qu phi vi underspin, nhng cui cng b cuc. Trong lc mi ngi ngh rng c
tr giao bng underspin qu tri b chm vo qun lng, Patrick Rafter xut hin nh hng t
c underspin qu tri vo nm 1997 ti gii M m rng, anh ta thng theo c nh ln
li, ngay c khi thi u vi Pete Sampras trn bn kt. V anh ta at gii v ch n
nam.
C nh underspin c dng hnh vng cung (cao n thp n cao) vi vt ch t hi
nghing. Nu bn nghing vt nhiu qu, bn s c mt ng bay xung ca vt dc
ng hn b li cho mt vt b m ra. Hnh nh mt c underspin l tng l hnh nh
cy vt ca Jimmy Connors chm dt ngang mc vi ni anh ta chm vo bng. V
khng ai c th phn i rng c tr giao bng ngang (flat) qu tri hai tay ca Jimmy l c
nh hay nht t trc n nay.
Cc vn ng vin cm vt nh qu tri mt tay thch nh tr giao bng qu tri vi
underspin v n d thc hin khi h hi b tr vi c nh. ng thi, mt c qu tri
underspin c nh t cao xung thp v tn dng lc ht ca tri t. Mt c tr giao
bng topspin bn pha qu tri i hi mt sc mnh rt ln trong cc c cng tay. Tuy nhin,
ng qun mt c underspin thc hin mt cch yu t c th d dng tr nn mt ngi
mu xinh p cho mi ngi ln li tn cng.

Vi c nh tr qu phi, vn ph bin nht khi i ph vi mt c giao bng nhanh l

ngi ta c lm qu nhiu vi cy vt ca h. H a vt ly ra sau qu xa v c thc
hin mt c nh y , ch lm lun b tr. Bn khng cn tt c nhng ng tc . Vi
lai vt mi, mt c ly ra sau ngn l tt c nhng g c cn n. Khi Andre Agassi
tham gia thi u ln u tin ti gii Wimbledon, anh ta c mt trong nhng c nh ly
rt ngn. Tuy nhin John McEnroe bo anh ta phi ly ngn hn nhiu khi thi u trn sn
c v Andre tin ln ginh chin thng gii thi u. Mt v d khc v nh bng: khi ti quan
st Stefan Edberg nh vi c ly ra sau rt ngn n ni ngi b nh tr (ngi giao
bng) ch nhn thy mt vt sut tan b thi gian . Khng c ng tc nga ra sau ca c
tay v bn tay.
Mc tiu ct yu i vi c tr giao bng l c bc th nht tht nhanh. Mt khi bn xc
nh c bng i v hng qu phi hoc qu tri, ng ngn ngi chy nhanh v hng
, ngay c khi bn khng bit chc bng s ri xung u. Nu bn tr hon quyt nh ca
mnh, bn c th s b mt khong mt giy v iu thng i thnh 2m70 ng tc.
V c nh ca bn gn nh tng t vi ca nh qu phi v qu tri bnh thng, khng
khc bit nhiu lm trong s chun b ca bn. Tuy nhin, v tm quan trng to ln m bn
phi xng ln nh sut qua bng trong khi di chuyn ti trc. V sao bn cn bc ti
trc. Nghin cu cho thy rng bc thng ti bng khng pht ra vn tc u vt cao,
nhng n lm cho vic dui cc phn c th lin kt nhau c d dng pht ra vn tc
u vt.
NG TC CHN
Tc di chuyn chn khng quan trng bng kh nng c bc th nht nhanh v pha
bng. lm c iu bn phi tp trung vo c giao bng, on trc hng ca
bng, v phn cng cnh nhanh cng tt bng cch t ni rng: Qu phi! hay Qu tri!
Thc hin bc th nht nhanh v pha trc, ng t ng li ra sau khi bng i mnh hn
mong i. Lm tt c cc ng tc d phng trc khi c giao bng c nh ra bng cch
tm mt ch m bn thy an ton di chuyn ti trc nh bng. ng thi, hy ng
ln trn cc ngn chn khi c giao bng c nh ra trng lng ca bn i ti trc v
bn khng ng trn gt chn ca mnh.
Bi tp hay cho ln ti l tp di chuyn vo sn i ph vi mi c giao bng, bt k l n
nhanh n mc no, thay v t ng bc li li v ch i bng. Bn s phi ngc nhin
vi s bng m bn thc s nh tr li c, v v tc ca s phn cng m bn tp
c v di chuyn ti bng. iu ny buc bn phi tp trung vo c giao bng v ngn cn
bn ng trn sn bng gt chn. Thm vo n lm cho bn nhn ra tt c nhng g bn
thc s cn l s tp trung tht tt, cm vt chc chn lc nh bng, v u vt t thng
ng thc hin mt c nh gn gng. C nh ca i th s cung cp cho bn tt c
tc bn cn.
ng ngi an sai mt c giao bng nhanh. nh v pha ny hay pha khc v s d on
ca bn sau s tr thnh c rn luyn, v t nht bn vn c c may 50% an ng,
50% an sai. Trong lc nhng ngi phn ln ng chnh gia khng lm g c, nhng
ngi ny hy vng rng h c th bo ln l bng i ra ngoi.
S dng my Eye mark recorder, nh gi hat ng ca ng t (mt). Chng ta c th
gim st c ng mt ca nhng vn ng vin c kh nng d an rt tt v s tm ra b
quyt ca h. Camera c mt ngn n nh chiu vo trong mt v phn nh li trn phim t
camera gn va vn trn mi ca vn ng vin . Mt trong nhng ngi on bng hay
nht ni vi chng ti rng anh ta ang theo di hng ca i th ch i mt m hiu
pht ra, trong lc thc ra anh ta ang nhn vo ci cy. Chng ti trao i iu vi anh ta
v ha ra l anh ta ang lm theo s gi v thng k hn l cc m hiu nhn thy c.
i th ca anh ta s lun nh cng mt ng bng trong nhng hon cnh c bit v
anh ta ch thi u mt s kiu.

Trong trng hp khc, chng ti nhn thy mt ph n lun b tr v c ta ni vi chng ti

rng c ta khng bao gi c th on ni bng i n. Tuy nhin, khi xem phim do phng
nghin cu a ra, chng ti bit c rng i mt ca c ta theo di bng tht hon ho
nhng no li khng gi tn hiu n chn bt chn di chuyn. Gn ging nh c ta t ni
vi mnh rng: Hy cn thn, y c th l mt mo. Bi hc y l : hy tin vo i mt
ca bn v hy di chuyn.
CHIN LC
Trc khi lo lng n nhng g bn tng tng vi cc c nh rt chnh xc, hy tp nh
c 10 c trn 10 vo sn. Bn buc i th phi chi qun vt, v bn s ngc nhin v
nhng ng bng rt d dng m anh ta li nh ht. Nhng anh ta s khng bao gi c
c hi phm phi li th nht nu bn khng nh c bng cao qua li. Khi chng
ta lp biu v cc vn ng vin hng trung bnh cng nh hng trn trung bnh, thng
th h khng th no tin vo s li ca c tr giao bng.
Mt khi cch thi u ca bn ci tin n mc m nhng c nh c iu khin chnh xc
tr nn quan trng trnh thi u ca bn, ng t cho mnh b la. V tt c cc c
nh ca mn ny, bn c th t ht tm tr vo chin lc t nht l vi c tr giao bng.
Bn c th ni ra tt c nhng g bn mun v vic nh bng vi underspin xung n dy
giy ca i th, hy nh bng underspin ch I, nhng nu i th nh mt c giao bng
mnh v su th lc c nh thc s duy nht ca bn l a tr bng li v cht cng.
Tuy nhin, khi bn c c mt c hi iu khin c tr giao bng, bn phi c hai mc
tiu chnh:
1/ Nu ngi cm giao bng ang ln li, c nh bng n chn anh ta nh vy anh ta s
b buc phi ci ngi v mc ngc c nh tr ca anh ta. iu ny lm gim gc m anh
ta c th nh ti v p anh ta phi nng bng ln, tt nhin nh vy s mang n cho
bn mt c d nh tr hn nhiu. V khi i th nng bng ln, bn phi ang di chuyn ti
trc ri lm ri tr anh ta v bn chun b nh mt c v l t gia sn. Ken Rosewall,
vn ng vin ngi c ni ting trong thp nin 1960, 1970, thng nh mt c tr giao
bng vo chn i th v vn ng vin c th nghe ting chn anh ta dm d di khi anh
ta chy ti li. Khng c iu g t hi hn l phi nh mt ng bng th hai thp sau
khi giao bng trong khi bn bit rng i th ang ln li tn cng.
2/ Nu i th ng li ti ng bin cui sn, bn nh tr bng su anh ta khng th
chim li. Ri bt u tm kim ng bng ngn th nht do i th nh ra bn c th
chim li.
Khi bn d xt i th trc trn u, tp trung xem anh ta c tin ln sau c giao bng hay
khng, v anh ta tin ln xa bao nhiu. Nu anh ta bc ba bc di v trn thc t bc
n ng bin giao bng khi i th ca anh ta ang nh tr, bn hon ton c quyn hi
lo lng. Bn sp sa phi ging c nh tr vo chn i th - hay nm ln mt s c lp
lm cho i th mt thng bng v gi anh ta xa li. Bn cng mun tm hiu xem anh ta c
khuynh hng v s iu khin tung mt c giao bng vo trong mt gc c bit vo
nhng im no . Hoc c th anh ta cng thch tm c i th ang mt cnh gic
bng c nh chuyn hng thng xuyn mi ln. Ngoi ra, c xc nh xem c giao
bng ca anh ta c duy tr tt nh th no khi anh ta bt u mt. Nu anh ta bt u hi
nh mt tc ca c giao bng th nht v s chnh xc khi trn u ko di, hy bnh
tnh v hy lun to p lc cho anh ta bng c tr giao bng v anh ta c khuynh hng rt
ln s b nght th khi giao bng lc anh ta b mt.
Cng hy nh, rng ngi cm giao bng, qun vt trung bnh, thng c giao bng v
pha qu tri ca bn. Thng thng l bn yu hn ca bn v khuynh hng l ca bn
nng bng ln cao. Tht ra, trnh nng cao, bn bit rng i th ang nhm ti qu
tri ca bn, v anh ta bit bn bit iu . Mi ngi u bit. Cu hi t ra l: i th
ca bn c mt c giao bng chnh xc, v bn c c qu tri hay khng?. N ch c ngha
vi ngi no c cc c nh di p lc. Bn c th l nh chin lc i ti nhng trc
tin bn cn nhng th cn bn.

im cui cng: ng nh c tr giao bng ti ca bn s to p lc cho c giao bng ca

chnh bn, mt c giao bng mnh s lm cho c tr giao bng ca bn c hiu qu hn.
Pancho Gonzales l mt v dng ln v s lin quan mt thit c th c c gia hai c
nh. Khi Gorgo t n nh cao, s tht l anh ta lun thng c giao bng, mang n cho
mnh thun li v tm l rt ln khi bc vo trn u. Anh ta bit rng iu tt nht mi
ngi c th lm chng li anh ta l th ha, v mi ln giao bng anh ta u thng. Do
, khi anh ta nh tr giao bng anh ta bit anh ta c c giao bng nh l mt vt cn v
anh ta c th ng pha sau v qut ra. Nu anh ta thng hai im u tin vi cc c
nh tr tt hay t t s 40-u, anh ta s chin u cho vn . Nhng nu anh ta thua
trc 0-30, anh ta gn nh s thua bn , ly hi v t mi n lc vo c giao bng k
tip. Khi i th li nh giao bng, Gorgo s dc ton lc trong bn , anh ta bit rng anh
ta ch cn thng mt bn tr giao bng anh ta s thng vn . Quan im ca anh ta l:
Ti sao phi ht sc c gng vo thi im quan trng trong qun vt khi c hi ca bn
nh tr c giao bng ca i th kh mong manh? Tt nht bn hy np nhiu oxy vo hn
v tp trung vo c giao bng ca mnh.
l mt li khuyn c gi tr - nu bn giao bng nh Gonzales. Mc khc, bn khng nn
ngng li c tr giao bng. Cc vn ng vin hng trung bnh cm giao bng v dn trc
40-0 nhng lc nu phm qu nhiu li, bn vn c c hi thng nu bn vng vng
v c bn. V phn bn, nu bn dn trc 40-0, rt sng sut bn khng nn c tng
th lng m tip tc thi u ht mnh.
NHNG IM CN KIM TRA
1/ Th v th lng trong khi bn ch i c giao bng. C sc trong sut c nh, Nu c
th ca bn qu cng thng. bn s khng di chuyn c hai chn
2/ Bt u v tr cao, c bit nu bn cao, v tp c bc th nht nhanh ti trc.
Bn c th ci xung trc khi giao bng, nhng phi chc chn rng bn ng ln trong lc
c d thi gian thc hin c nh. (Nghin cu cho thy rng bn c th di chuyn nhanh
hn sang bn bng cch s dng trng lc v tr cao hn. Bn khng ng thp khi nh
tr giao bng)
3/ Di chuyn ti trc v thng n bng, ngh n tn cng, khng phi phng th.
4/ Khi bn tp nh tr giao bng nhanh, hy nh rng: bn nh cng hay th c nh ca
bn s cng ngn li. Thay v b kt vo gia mt c ly ra sau di, hy pht trin mt c
nh ly ngn rn cho php bn chm bng pha trc ngoi thn ngi ca bn vi
mt vt t t th hon ho. Lun lun nh ngi cm giao bng s cung cp tt c sc
mnh m bn cn ti.
5/ ng vt nghing ra pha sau. Hy nh cho mt vt gn nh thng ng v nh vt
i ln trn t 20 n 30 .
6/ Vi c ly ra sau (bn c qu phi), gi ci ch ca cnh tay cm vt nng ln v hi
gp li. Vi c nh qu tri, gi cho ci ch bn cnh tay khng nh bng gi cao ln khi
n vo c cy vt a ra sau.
7/ Quan st bng cng lu cng tt, v gi cho u ci xung v tp trung vo im chm
bng cho n khi bn i theo ca vt sau khi chm bng.
8/ Gi cho tay bn tay cm vt vng chc nhng khng phi l cng ngt lc nh bng. N
s gip m bo cho mt c nh tr tt ngay c khi bng khng chm vo trong tm vt.
9/ Vi ngi cm vt qu tri mt tay, ng u vt h xung di mc ca c tay ca
bn, v cho cnh tay v vt chm dt cao theo i ca vt.
10/ Trn ti, nh bng vo sn v tp nh bng i su

11/ Bn cng nh tr giao bng c n 30-30, hay u n tt bao nhiu n s tr thnh

ci lm cho bn ni ting. l im p lc, im m bn cn phi thng buc ngi
cm giao bng vo tnh trng nght th, im m anh ta mong mun mt cch liu lnh
dnh c thun li. V vy bn hy nh mt ngi bn lp biu c tr giao bng ca bn
v hy xem th bn lm th no nhng im khc nhau trong sut tng vn.

Chng 8

Chin Lc nh n
Chin lc qun vt a ra mt thch thc khng ngng cho phn ln cc vn ng vin
no say m mn ny. Nhng ngi khc cm thy nu h c th hc hi nhiu v chin
lc, bng cch no n s khc phc c s thiu xt v cc c nh ca h. H m
thch chin lc v h mun chin thng m khng vi qu phi, qu tri, giao bng v v l.
Nhng hy nhn thng vo vn , tr khi hai i th ngang sc thi u vi nhau v cc c
nh v theo cch tm kim li th chin thng, tan b chin lc v chin thut t
im ny sang im khc v mt c bn c nh gi qu cao i vi a s cc vn ng
vin. Nu bn c th ch nh tr bng mt cch u n - vi su ng k - bn ang tr
nn kh b nh bi d khng bit iu u tin v nh cc ng bin, nh m sn, v
mt s mu mo khc. Ngay c trnh chuyn nghip bn phi c nhng th v kh cn
bn chin thng, khng phi duy nht vi l thuyt.
Mi ngi lo lng v vic h khng c cc c nh, nhng trn thc t ch c nm th
ngi ta c th lm vi qu bng ti ng bin cui dn: nh v pha qu tri i th, v
pha phi, nh qua u anh ta, vo chn anh ta, hoc xuyn qua rn ca anh ta. Bn c th
c 100 c nh v chin thut k qui khc nhau nhng n chng lm cho bn ni ting. C
thng cuc khng phi l c nh vi tt c nhng ng bng l lng, nhng l mt c
nh c th lin tc mang n cho i th thm mt c hi thua.
Tuy th, pht trin chin lc ca bn v a n vo s dng mt cch tr tu trong sut
trn u s lm cho phn ln cc c nh ca bn khi bn tham gia cc gii thi u, thch
thc cc vn ng vin trnh cu lc b, hoc l ch c nh bi i th bn cnh nh
bn. Chin lc cn c ngha t ra k hach thi u thc tin, buc bn phi nh gi cch
thi u ring ca mnh v tp theo di cc i th tng lai nh th no. N ln lt dn n
s tin b nhanh hn, thnh cng hn v vui hn. Tm hiu v chin lc v chin thut thi
u cng l mt kiu gii khuy. Tht tuyt khi bit rng nhng g bn ngh bn phi lm trn
sn tht ra khng phc tp nh th.
Chng ta c th ct ngang cuc sn ui bng li trch dn ca Jack Kramer, anh ta ni:
Nu sc mnh ca bn mnh hn sc mnh ca i th ca bn, hy bm cht ly n. Nu
khng, hy bt i th nh nhng c m anh ta khng thch nh. Hc cch gii quyt ny,
vn chnh lc y l: Bn c sc mnh tm c v bn c s hu cc c m i th khng
thch nh khng?

CHIN LC DNH CHO VN NG VIN MI TP CHI

Nhn ngi mi tp chi, rt kh phc ha ra mt chin lc dnh cho nhng ngi nh
bng vo li i vi mi c nh. Chin lc l mt p ng t ng v cn bn cho mt
s iu kin dn n, v vi nhng vn ng vin mi tp th khng c g dn n. Vn
ng vin nh vo qu bng khng bit n ang i n u hoc ti sao n i n mt
khi n ri khi vt ca anh ta, v i th ca anh ta th kh b n. V vy h ch c nh bng
qua li, ci nhiu, v rt vui v. l cch m nh phi nh th. Nu l cch bn phi
thi u, c th bn khng quan tm n iu u tin v chin lc. Nhng nu bn cm
thy chn phi lun thua cng mt ngi v bn c pht trin nhng c nh vng chc v
nhng thi quen ng, y l ton b nhng suy ngh c th lm cho bn thnh cng hn.

Mc tiu u tin ca bn l nh tr bng an ton, ri vo bt c ni no trn phn sn ca

i th. Ri, khi cc c nh ca bn tin b hn, hnh dung na vng trn ng knh 1m50
chung quanh vch trung tm ti ng bin cui sn ca i th - v c nh mi ng
bng n khi c hai ngi ang thi u gn ng bin cui sn. Rt kh lin tc nh
bng ri vo sn hoc chung quanh khu vc mc tiu ny, nhng thng xung gia sn v
su to cho bn mt phng php d dng ghi nh v mt khi c nh c th c tin
cy i ph vi bt c loi i th no, v trn bt c lai sn u no. N c th gip
bn tr thnh ngi thng cuc theo bn cch:
(1) Gi cho i th nh bng pha sau ng bin cui sn.
(2) Pha gia li thp hn hai bn 11cm43, ngha l bn t c c hi phm li hn
(3)Bn c th tp trung y t tin hn vo c nh m bn ang thc hin v khng phi bn
ang nh c bng cch th nh vo hai gc hay hai ng bin bn v
(4) Bng cch nh bng thng xung gia sn, bn gim bt ng cho dnh sn cho i
th nu anh ta mun nh mt c passing cho sn. Cc c passing cho gc ngn phi
c nh vi topspin pht ra tc thch ng v s chnh xc.
Kh khn duy nht khi nh thng xung gia sn xy ra khi i th ch c mt c nh
mnh duy nht, hoc qu phi, hoc qu tri, v anh ta bc trnh i v nh ra t bn pha
mnh mi ln. Nhng nu bn c th gi bng i su, s khng ai gy thit hi cho bn.
Ngoi ra, mt khi bn tp nh bng ri vo sn lin tc v su, bn c th di na vng
trn ca bn xa vch trung tm i v pha yu ca i th, v ch tp trung nh vo mc tiu
ny. Trong gii qun vt nh ngh hin i, ngay c nhng vn ng vin gii nht cng
khng lm nhiu vi nhng c nh su thng xung gia sn.
CHIN LC DNH CHO CC CHUYN GIA THC S
Bt k bn thnh cng n mc no trong mn ny, nh xung gia sn v su phi lun
lun duy tr kha cnh cn bn ca chin lc ca bn. nh ra mt c giao bng y , hai
chn khe, v ngng chu ng tht vng cao v phng php ny c th a bn ln
ngay hng u, nh chng ta thy vi Chris Evert, Arantxa Sanchez Vicario, v Mary Jo
Fernandez. Khng may thay, ch c mt s t trong chng ta c th nh vi kiu chnh xc
thng xuyn ny v v vy chng ta phi tm mi cch chim li th ca i th bng
nhng th v kh m chng ta c.
1/ im bt u cn bn cho tt c cc vn ng vin trung bnh v lai nng cao phi l:
vn ng vin loi nng cao, s ln li tn cng bt c lc no c c hi v vn ng vin
trung bnh s ch ng bng ngn th nht trc khi tin ln. Tt nhin, cho rng l bn
bit nh c approach v v l, v nh vy bn nhn thc c tm quan trng ca vic
nm quyn kim sat ti li.
Mt ln na, y l vn gy tranh ci rt ln, Jack Kramer l vn ng vin ln li hay
nht trong lch s mn th thao ny v l lun ca anh ta l: Nu h c th h ti bng
nhng c passing p trong mt ting ri, h ng thng ti. Hy nh rng, mun nh
mt c passing vt qua mt vn ng vin c c approach a bng i su chm xung mt
sn nh Jack Kramer, ng passing ch bng t 1 n 3 .
C s tranh ci chng li vic ln li cng thng xuyn cng tt, nhng c mt s vn
ng vin cm thy khng thai mi trn . Mt v d in hnh l Andre Agassi. Thng 4
nm 1997 khi Andre ni vi c th gii rng anh ta khng c nh ln li. Tt nhin, Andre
l mt trong s t vn ng vin c mt th v kh khng l ti ng bin cui sn. Nhng
mt iu cng quan trng khi ngh n Andre l: Nu anh ta khng thi u tt ti ng bin
cui sn vo mt ngy bt k no , nh thng l anh ta l mt s kin lch s v anh ta
khng c sc mnh d phng. Gii qun vt tng chng kin Andre lm nhiu vic ng
kinh ngc t ng bin cui sn v chin thng nhng cuc thi u ln, nhng t ngt b
thua ngay vng u u tin hc vng k tip trong mt gii thi u ln khc. Phi khm
phc sc mnh tuyt vi ca anh ta ti ng bin cui sn, nhng xt thng anh ta mi
khi cc sc mnh ny b phn tn v cch thi u ca anh ta tr nn ri rc.

Li ln nht ca cc vn ng vin trung bnh, nhng ngi c tranh ua vi cc vn ng

vin ln li nh ngh, l h khng an c ng bng ngn th nht khi h nh bng
ti ng bin cui sn. H nh v li li, hoc do d qu lu thay v ngh rng: ng
bng ti s i ngn, v bt u bc nhanh bc th nht ti trc nu bng ri trong tm
bng ngn. Trn thc t, i ph vi phn ln cc vn ng vin trung bnh bn phi ch
nh bn trong ng bin cui sn v bt u chy khi bng c nh ra v thng k cho
bit c nh s l ngn. Vn ng vin trung bnh s l trung bnh v him khi anh ta nh
mt ng bng su, tr khi do tnh c.
Bn khng nn ngh rng bn c th thng c nhiu vn ng vin bng cch lun lun li
li v ng chn chn ti ng bin cui sn, tr khi bn c cc c cui sn vng chc v
rt bnh tnh. Qun vt hay l mt tr chi dt im v khng cho i th lin tc nh
bng. C ngha l bn phi chin u ln li tt nht l sau mt ng bng su
gi chn i th sau ng bin cui sn. Nu bn c th pht trin lng tin vo c approach
v v l, v t buc mnh tp trung vo vic tin ti trc hn l t ng ng pha sau, i
th ca bn s cm nhn c p lc. Hy cho anh ta bit bn s ln li ng bng
ngn th nht v bn s tc ng n s tp trung v nhp ca c nh ca anh ta khi
anh ta c nh bng su.
Cu hi t ra: Loi vn ng vin no phi ln li thng xuyn hn?. Vn ng vin
qun vt trung bnh, l nhng ngi nng ny, h thy chn nn vi vic nh bng qua
li ti ng bin cui sn v mun mi im c sp xp nhanh chng. Lai vn ng
vin ny lun cnh gic, sn sng tn cng ngay ng bng ngn th nht.
Ri ngi ta hi: Nu ti nng ny nhng ti v l khng tt th sao? cu tr li l: Th bn
s thua. Nu bn khng kin nhn ng pha sau v c thng bng cc c nh cui
sn, bn phi tp nh approach v v l
2/ C gng v s u n bng cch nh bng vi t l phn trm, chnh s thay i tiu dit
bn. Kh khn vi khi nim nh cc ng bin l c rt t ngi c th thi u vi kiu
iu khin , v h t t cho mnh qu nhiu p lc khi nh bng qua li ti ng bin
cui sn. Jack Kramer l nh chin lc i ti, anh ta vn thng ni rng anh ta c th
nh mi ng bng trong cc t th v t l phn trm su v an tan, khi anh ta nh
vo cc gc, anh ta thng nhm ti khang 1m20 bn trong ng bin cui sn v 1m20
bn trong ng bin bn, Jack nh cc c approach qu phi vi mt t sidespin v i th
ca anh ta thng phi nh tr li pha sau ng bin cui sn, hoc bn ngai hai mang
c.
Nguyn nhn khin cho bn mun n gin ha chin lc v s tht l c rt t ch cho bn
hay cho i th ca bn c th thc s nh bng. Bn cng c nh snh si hn, v d
bng cch di chuyn i th t qu phi sang qu tri ri sang qu phi, bn cng c nguy
c nh bng ra ngai hn. Ti sao bn phi mo him nh vy khi bn c th nh tr
bng mt cch u n? Thng k cho thy c mt ngi sp phm li. Tt nht l i th
ch khng phi l bn.
3/ Kt qu tt yu ca vic ny: khng bao gi c nh mt ng bng m bn khng c.
Cc c nh quyn r lun a bn n v tr th hai trong trn u hai ngi, d bn kim
sat thi im hay ang phng th. Nu bn gp trc trc, hy lun lun nh c c nhiu
kh nng a bn ra khi h. ng tm kim mt c nh thn k thng im. Hy lm
cho i th ngc nhin bng cch nh tr bng li v anh ta c th kt thc bng cch nh
n vo li.
Nu bn cao tay hn, hy lin tc nh nhng c a bn n . Jack Kramer ni rng:
l nguyn nhn v sao ti ght nhn mt vn ng vin c nh mt c b nh di p
lc. Mt ln Jack Kramer v Arthur Ashe xem Gonzales thi u vi Rod Laver ti Los
Angeles vo nm 1965. Gonzales c li giao bng trong mt vn theo cht nhng anh ta c
b nh, Laver ln li, nh tr v thng im. Kramer quay li Ashe ni: Hy xem nh
l bi hc cho cc anh. Khng bao gi b nh thi im quan trng. Ti sao li mun to
thm p lc cho mnh vy?

Hai nm sau, i M thi u cp Davis ti Ecuador. Ashe u vi Pancho Guzman trong trn
u n th hai. Bc vo vn th nm, trc Arthur thng vn th t: 6-0, v by gi
anh ta ang dn trc 2-1, Guzman cm giao bng thua im 30-40. Nh vy Arthur ch
thng Guzman mt im tr giao bng l s vt ln 3-1, lc Guzman b nght th qu
mc n ni anh ta ch c th nh mt c giao bng yu t. Arthur tin ln, nhng thay v
nh c approach, anh ta c b nh c m anh ta khng c. Bng i vo li v Guzman t
ngt hi sinh, trong khi lng tin ca Arthur bt u trt dc. Guzman tip tc chin thng
tng im, tng bn v cui cng thng trn u cho php Ecuador lai M ra khi gii cp
Davis vi t s chung cuc 3-2
4/ Khi bn thi u di p lc, ng tnh hung lc iu khin c nh ca bn. Hy
nh c m bn bit l bn phi nh. Khi mt vn ng vin trung bnh b dn im, i
phng nh mt ng bng ngn, thay v nh lc ang dn im: nh mt c approach
v tin ln li nh v l, nhng lc ny anh ta li ngh: Ti ch mun nh bng an
tan v sng st ra khi y. Do thay v nhm su vo pha qu tri ca i th v theo
ng bng ln li, anh ta ch c a bng i qua li v rt lui v ng bin cui sn.
Nhng mt vn ng vin nh Rod Laver lun t ni vi mnh rng: nh su v nh. Nu
bng ra ngai, n ra ngoi.
i th c v l bn ca Rod Laver, Roy Emerson c mt ln k rng: l l do v sao
anh khng bao gi thy thai mi khi thi u vi Rocket (Rod Laver). Khi bn ang dn im
anh ta trong mt trn u, l lc bn bt u lo lng. Bn s ngh n vic bn thng trn
u nhng bn bit anh ta ch tp trung vo vic nh c cn phi nh. Anh ta c gan d
tin hnh c nh, trong khi nhng ngi khc s b nght th. V nu anh ta nh mt
c quan trng v thng im, bn s bc tc v bn cu c anh ta v mt anh ta. iu
lm cho anh ta tr nn tuyt vi nh th.
Pete Sampras trng thnh t qun vt thiu nin vi Laver l thn tng ca anh ta. Nhiu
nm sau, i trng i M ti gii cp Davis Tom Gullikson quan st Sampras v ni: Mt
trong nhng sc mnh thc s ca anh l c th nh ra vo nhng thi im quan trng.
5/ Vo lc bn bt u b dn p vo qu bng hay i th ca bn bt u cho bn chy
khp sn, hy nng ng bng k tip ln t 3m n 3m50 cao qua li cu gi v lm
ph v chuyn ng ca anh ta. Mi ngi thch ng ti ng bin cui sn kim
sat tc ca trn u trong khi bn phi b khp sn nh tr bng. Khi bn t nhin
nhn thy mnh ang di chuyn nh th, khuynh hng bnh thng l cn dnh li th
thng phong bng cch nh tr bng tht mnh, hy vng vo mt c nh chnh xc k
diu hoc vo mt li ca i th. iu ny thng dn bn n nhiu rc ri hn. Nhng
nu bn c th nh tr bng cao v su, bn c th thay i nhp ca bn mt cch
kh tin. i th s in ln v ch i qu bng ri xung trong khi bn ly li c v tr tt.
Thm vo , bng tng cao hn nn anh ta khng th qut hng thng ti bng v v bng
tng cao hn nn anh ta khng li dng c sc nh ra ca bn.
Trn u gia Jim Pugh v Andre Agassi. Pugh ang y phong dn trc trong vn th
nht kh xa 5-2, v ang nh bng mnh v pha Andre t ng bin cui sn. C v nh
anh ta ang lm mt cuc lt ln. Nhng lc Andre thay i chin thut v bt u
khng nh g tr cc c topspin lng bng cao v Pugh chuyn t trng thi ch ng
sang trng thi bi ri. Andre Agassi kt thc trn u vi ty s 7-5, 6-0. Andre pht biu sau
trn u: Lc ti khng cn bit phi lm sao Ti ang b h - nn l cch gii quyt
cui cng (thi u nh mt tay vt thinker)
6/ C hc tp cch nh ca cc tay vt thinker. Nu bn khng thch nh mt ng bng
cao ngang ngc kiu m cc tay dinker thng nh khng phi ch mt mnh bn. Ti
sao bn khng tng cho i th mt c nh kiu bng cch nng bng ln bng ri
gn ng bin cui sn v tng cao? iu ny c bit ng nu bn thi u vi mt ngi
nh bn thng c nghe than phin: Ti khng thch thi u vi anh ta anh ta ph hng
nhp thi u ca ti. Ni cch khc, anh ta, tng cho ngi ny lai cao v tc
, khi ci m ngi mun l ci c cui sn thp v mnh, chc chn s lun ri mt cch
tuyt vi v nh mong mun vo cng mt ch. Nhng ngi thch iu ny thng nng

ny v bn cn tng cho h ng bng tng cao h khng th nh c nhng c

quen thuc. Thay v c gng y h ra khi sn bng sc mnh, hy dng mt cht s kho
lo, nh mt vn ng vin bng nm thng minh bit phi hp ti tnh cc ng tc nm
bng li vi nhau.
B i s tnh tan gi gic khng phi l l do duy nht khin bn cn tng bng ln cao vi
mt s vn ng vin. Hai mi nm trc, cc vn ng vin nh ngh bt u tr tu
hn khi i ph vi cc anh chng thp ngi trong mn ny bng cch cng iu cc c
topspin cui sn. V d nh, sau khi thua Bjorn Borg trong gii v ch WTC Dallas nm
1976, Harold Solomon ni rng anh ta phi lun lun vi ln nh tr cc ng bng
tng cao ca Borg. Qu bng lun lun ngay trn u ti, Solomon ni tip: Bng t
Borg nh ra qu nhiu topspin v i qu cao, ti khng th t bt c trng lng c th
no vo sau bng, ti b buc ch s dng hai cnh tay m thi.
7/ C gng i ph nhng c nh mnh ca i th v p anh ta phi nh li bn bng
nhng ng bng yu ca anh ta. ng thi hy nh di chuyn n pha bn sn no m
bn s nh bng n pha bn khi ln li. Bn hy nh ra mt c d i th nh
c no c v nh l c d hn nhng tht ra li rt kh thc hin.

8/ nh cho sn i vi cc c cho gc ngn nh th s ko bn ra khi sn. C nh tr

bng theo ng cho bng mt c lp hay mt c tn cng cui sn v ng b li
cun nh thng mt c ch I v pha gc qu tri khi anh ta ng bin cui sn. Nhng
bn d dt v sng sut hn nh mt c cho sn v nhng l do sau y:
_ Phn gia li thp hn hai bn (nh tin s Vt L Howard Brody dn chng, mt qu
bng i cho gc nh t ng bin cui sn i mt khang cch di hn v khng kh i
khng li lm gim gi tr ca phn li thp hn).
_ Nu bn nh bng cao qua li t 2m40 n 3m, bn gi bng trn khng lu hn v bn
c thi gian di chuyn tr v v tr. ng thi bn c th quy ri nhp ca i th.
_Sn u n di thng xung 23m77 v 25m theo ng cho, cho bn thm chiu di
nh bng.
_ Bng cch nh theo ng cho, by gi bn d i th bng c kh hn trong hai c
nh tr - nh c ch I v pha qu tri ca bn. Ngay c khi anh ta c mt c nh qu
phi tht tt, anh ta phi vt qua th thch to ln v anh ta ch c th cho bn di chuyn
ti ng bin hai bn m thi.
V d nh, bn chy ra ngai sn nh qu phi v bn nh tr v pha qu phi ca
i th. Nu by gi anh ta c nh vo gc qu tri (ch I) ang rng m ca bn th anh
ta cng ang m ra cho chnh mnh nhng vn tng t.
_ Khng c sai s an ton cho php khi bn nh ch I; bng ch c th ri vo sn v mt
bn ca ng bin sn n.
_Bng chm vo vt ca anh ta theo ng cho v n c khuynh hng i lch hng vt
ti mt gc nh khi anh ta c nh ch I. iu ny s a bng i ra ngai sn v xa mc
tiu nu anh at khng b li.
_ Trong khi y, mc d anh ta nh vo qu tri ca bn, c nh d dng nht ca mn ny
l nh thng mt c cho sn, v mi ngi u c khuynh hng t nhin l y ngang
qua thn ngi v nh bng theo ng cho. Bn phi l mt vn ng vin y nng
khiu nh mt ng bng i thng tht thng, bt c ni no trn sn. Nu bn khng
tin, hy th tp vi mt ngi bn mt trong hai mang c c b ngang rng 1m37 v xem
th mc kh khn khi phi lin tc nh bng vo mt trong hai mang c ny.

By gi vi tt c nhng suy ngh, hy hnh dung li mt ln na vic bn chy khi sn

nh qu phi, nhng ln ny bn c nh ch I v pha qu tri ca i th. Khng ch v
bn c gng nh c gay go nht, bn ang lm tng s bc bn c th phi chy do c
nh tr ca i th. Th nht chuyn ng ca bn c th mang bn i xa ra ngai sn
u khi bn c nh mt c ch I. (N cng s cho bn t thi gian vo t th sn sng
cho c nh k tip). V th hai, mc d i th phi nh mt c qu tri, anh ta c th
dng c nh y ngang nh bng i cho v pha qu tri ca bn c nh ny s
y bn ra khi sn pha bn kia.
V th, tr khi i th ca bn c mt im yu khin anh ta phi nh theo cch khc (v d
nh mt qu tri nhu nhc v mt qu phi y nng lc), lun lun quay tr v ng
cho khi bn phi chy khi sn v bn s dn im bn u trc. ng thi c lp bng
cao c d thi gian vo t th sn sng, tr khi i th ca bn c th n nh mt c
lp v thc s y bn i khp ni bng c x mt ca anh ta. Mt th nghim vi vn ng
vin Hu Na (v ch n ca Trung Quc), t mt ng h tnh bng giy trn sn. Khi Hu Na
nh mt c cui sn cho sn vi topspin cao v su, kt qu t c l c ta c s thi
gian tr v t th sn sng gp 3 ln hn khi c ta nh mt ng bng cho sn thp.
9/ Mi nh chin lc i ti lun thch ni v nh m sn vi mt l cc c nh l lng,
c nguy c cao m rt t vn ng vin trn th gii c th nh vi bt c s u n no.
Bn phi tp nhn bit khi bn c mt sn u rng m, nhng cu hi l: bn vn c th
nh mt c thng cuc? Khi bn cho mt i th ra khi sn hoc vo mt gc, trong bao
lu bn c th nh c mt c thng cuc v gc bn kia? Nu i th ca bn ang ng
ti ng bin cui sn, trong bao lu bn c th bt ng tn cng anh ta bng c ln trn
cho gc ngn hay bng mt c b nh him khi qua c li, nh v thua? Ni mt cch
thc t, s ln bn thng im nhanh chng bng cch nh vo khang sn m tr nn t
hn nhiu so vi s ln bn thng im v i th phm li.
i vi cc vn ng vin mi tp chi, lo lng v c nh m sn l mt tr ci. i th
ca h phi ng da vo hng ro, v ngay c kh nng nh mt c chnh xc l kh
mong manh. Nhng vi cc vn ng vin nng cao hn, li khuyn l lun gi nh trong
u i vi tng c nh. Bn khng th nh m rng sn bng cch lun nh bng su,
bn phi tp b cc c b nh hoc c cho gc ngn nh nhng ri vo giao bng v s
tng ra mang c, p i th chy nhanh vo ch chm vt vo bng. Nu anh ta nh
c bng, bn phi chun b y ng bng ca anh ta i ch khc trc khi anh ta c c
hi ly li t th sn sng.
10/ Dng c lp lm mt mi i th. Cc vn ng vin nh ngh nhn thy rng h c
th lm mt mi cc i th ln tui bng c lp nhanh hn bng bt c c nh no khc.
Bn khng ch lm i th kit sc bng cch li h xa li ui theo qu bng m bn
cn lm cho h phi cng bng ra hon tan khi phi rn ln nh mt c x mt.
11/ Cc vn ng vin phng th tn cng ti gii thng c cc c giao bng, v l,
approach v x mt ngoi l. Nu bn khng c nhng nng lc ny, vy c phng th tt
nht l c tn cng hay nht: pht trin c qu phi v qu tri bn lun nh bng vo
sn vi su v cung cp cho i th c hi anh ta t nh hng. ng gip anh ta
bng cch nh cc c thng cuc khi bn khng t th sn sng.
Thng thng cc tay vt thiu nin ngh rng, cch thi u hay l nh bng tht mnh nh
anh ta c th, ngay c khi h mt ch ng. H thng ngh h ch c gng l c th lun gi
cho bng i vo sn. Mt ln hai vn ng vin thiu nin hng u t Argentina n Palos
Verdes tp luyn tr thnh vn ng vin nh ngh ti cu lc b Kramer. H l nhng
vn ng vin kh gii (khng lu sau h thng Arthur Ashe v Clark Grabner), Jack
Kramer c mi n xem h nh nh gi. Jack li xe hn 100km n v vic ,
nhng khi anh ta n ni h c lm cho c v hay bng cch ch nh bng tht mnh. H
tr tui v ang mun gy n tng bng cho Jack vi tt c sc mnh ca h. Nhng Jack
ch nhn qua mt ci v quay tr vo xe v b i. Ti sao ti phi nhn my thng h ny?.
Anh ta ni: H khng th gi cho bng ri vo sn.

Mt ln khc, Jack l vn ng vin ang c gng lm qu nhiu vi qu bng. Anh ta rt tr

v b thua Frank Kovacs vo nm 1940, khi Bobby Riggs gi anh ta ra mt bn vo ln ngh
gia gi ca vn th ba v ni: Anh ang c lm qu nhiu. Ch gi cho bng lun vo sn
v Frank s t tm cch thua. Kh chc chn, Jack tin ln h Kovas hm v khng
bao gi thua anh ta ln na.

CHUN BI CHO TRN U

Lp biu
Nu bn tham gia cc cu lc b thi u, hay bn c thc nghim tc v vic pht trin cao
hn, ng ch i n khi bn tp dt trc trn u bt u tr tnh k hach thi u.
Hy dnh thi gian tm hiu v nhng ngi bn thng thi u cng, hay v nhng
ngi bn hay chm trn trong cu lc b thi u, lc bn s nhanh chng c mt h s
v nhng ngi c th s l i th ca bn m bn c th tip cn trc trn u.
l im khin biu l v gi. Ch bng cch lp biu bn mi c th lp nn hai
thnh phn hc vn then cht cn thit xy dng cch thi u qun vt thng cuc: (1)
Bit c mt mnh v mt yu ca bn, v (2) Xc nh mt mnh v mt yu ca i th.
Nu bn c th tp s dng biu thnh tch cc trn u ang ni n y, bn s c
th xc nh d liu v cc trn thi u l cc thng tin ny ng tin cy v cung cp nhiu
hn l b nh ca bn hoc li din gii v trn u. Vi nhng thng tin ny bn s bit
cch trin khai cc c nh bn c cch tt nht, v cch tn cng vo yu im ca i th.
Biu ging mt bng lit k v t s. Bn lp biu v i th tng lai hay nh mt
ngi bn lp biu v bn trong sut trn u, nh l ghi li nhng sai st khi no n
xy ra v vi c nh no v n chim mt s rt ln cc sp t bng mt gii hn kh
rng. Thng thng c rt nhiu sai st v c x mt, c giao bng v tr giao bng, v vy
bn phi gi trong nhng hp ring bit bn cn ch trng trn giy.
Nh mt ngi bn lp biu trn u ca bn, n s cung cp cho bn nhng kin r
rng hn v nhng c nh no tht s c hiu qu v nhng c no lm bn thua. iu ny
khin cho bn khch quan hn v cch thi u ca mnh, v cho php bn luyn tp li
nhng g bn cn c bit yu km. V d nh, nu bn c mt s li v c approach qu
phi, l cc bn cn ch tp nhiu khi luyn tp. C th bn ngh rng bn c mt c
giao bng tt v bn him khi phm li giao bng ln hai, nhng nu bn pht hin ra rng ch
c hai trong s mi c giao bng ca bn i vo sn, bn t qu nhiu p lc ln c
giao bng ln hai. Tht ra, bn khng thc s c c giao bng bn ch c li cu nguyn v
mt c giao bng nh qu nh.
Biu phi ng thi lm sng t nhng nhn thc sai v c nh cui sn ca bn. V d
nh, bn nhn thy nhng hin tng sau y thng xuyn xy ra ti cu lc b qun vt.
Mt vn ng vin pht biu sau trn u: Nu ti c c nh qu tri, ti s h tn , v c
nh qu phi ca ti tuyt vi. ng ra, anh ta khng c c hai c nh , nhng anh ta
nh c qu tri cao qua li bng mt c nh nh v kh cao lun ri vo sn. Anh ta
khng c lm bt c iu g c v l lng v anh ta bit rng anh ta khng c c nh. Khi
bng i vo qu phi, anh ta ngh: Tuyt, y l v kh ca ti, v anh ta nh bng mnh
ht sc nhng bng bay thng ngay vo li. Biu s ch cho anh ta thy trn giy rng
c qu phi ca anh ta, v khng phi l qu tri, thc s phm nhiu li nht.
Lp biu trn u ca bn i hi mt ngi bn hay mt ngi v/chng bit cch thc
hin n, phi lp mt cch xc thc khng c min th, lp biu v cc i th trong
tng lai ti cu lc b, v bn thn cc gii thi u c th mang n cho bn mt c hi
tuyt vi quan st cc vn ng vin khc trong khi bn git thi gian ch n trn u
ca mnh.
Khi lp biu , ng thi cng c quan st nhng vic nh sau: Ngi c a vt ra sau
chm v c chm vo t th sn sng khng? (Nu nh vy, hy tp n bng ang dng
cao v bn s gim bt 50% thi gian phn cng bnh thng ca i th. Ngha l bn phi

nhanh hn na.) Bng u khi anh ta bt u di chuyn? Anh ta c gp tr ngi khi x l

c lp khng? Tc phn ng v nh tr li ca anh ta? Anh ta nh cc c cui sn vi
topspin hay underspin? Anh ta c thch ln li khng? (Nu nh th, anh ta ln li n u
v l sau c approach?) Anh ta c tin ln sau c giao bng khng? Cng c giao
bng th hai ca anh ta? C no c anh ta trng cy nht? Anh ta phn ng li vi p lc
nh th no? Anh ta c nh bng mnh v tp trung tt lc t s 30- u hay anh ta nh
mnh v tp trung tt hn im th nht? Anh ta c khuynh hng lm g vo nhng thi
im quan trng? Anh ta c v nng ny, nn nng hay rt kin nhn? Anh ta thi u tt hn
khi dn im trc hay khi anh ta b dn im?
Tr li nhng cu hi trn y chc chn s gip bn lp thnh mt chin lc thc tin cho
trn thi u ca bn tt nhin, min l, bn c nhng c nh li dng nhng yu im
c bit ca i th. Nu bn c mt s v kh, v mt biu tt s kch thch mt chin
thut hp l trn sn qun vt. Bit c im mnh v im yu gip bn khng ch quan
khi thi u v khuyn khch bn bm st cc c nh t l phn trm cao c m bn s
hu. l ci s lm nn chin thng.
Tht ng nhc li l lun ca Kramer rng bn phi bm cht sc mnh ca bn nu n tt
hn ca i th v, nu khng, hy nh nhng c m i th khng thch nh. Ngha l
bn phi bit r im mnh v im yu ca bn tht r rng cng nh ca i th. V iu
gy ngc nhin l v sao li c qu nhiu ngi thng c quan im thiu thc t v cch
thi u ca h.
Sp t k hoch thi u
Chin lc c nh ngha nh l tan b k hach thi u ca bn, trong khi chin thut l
nhng cng c m bn dng thi hnh k hach ny. V d nh, chin thut c bit ca
bn c th l gi bng i thp, nhng ton b chin lc ca bn l c gng lm mt mi i
th bng cch lm cho anh ta phi thng xuyn ci xung. Bng cch t ra k hoch vi
nhng iu c th ny trong u, bn c th ra sn vi tinh thn nh nhm nh. Bn
khng th c ngh ra chin lc khi trn u ang din ra, ri th nghim vi nhng chin
thut khc nhau c th i ph vi i th tng bn mt, tng im mt. Bt c ngi
no c thi u theo kiu ny thng l nhng ngi thua cuc.
Ngay c trong s cc vn ng vin nh ngh c rt t ngi c tr thc ha trong sut
trn u. H ch mun t do nh bng di p lc. H bit qun vt v cn bn l phn
ng c rn luyn cho tng c nh c a ti, v n c chi hay nht khi nh theo
bn nng, gi s rng bn nng ca bn lm pht ra nhng c nh chnh xc. Nh mt ln
Lod Laver ni rng: Khi ti suy ngh qu nhiu trn sn l lc ti bit ti s thua.
Jon Niednagel, ngi sng lp ra Brain Typing, ni rng ri chng ta s thy c mt ngy cc
chuyn gia v thn kinh c th ghi li cc hat ng ca glucose, iu ny s cho chng ta
bit c rng phn no ca c th ang c s dng, v quan st n i v pha bn cu
i no bn tri khi cc vn ng vin bt u suy ngh qu nhiu. V, ng ta kt lun, chnh
hat ng ca bn cu i no bn tri to ra cc ng tc cng ngc.
Khng may thay, phn ln cc vn ng vin suy ngh gia thi im v h khng c k
hach thi u. Khi h chy theo qu bng h ngh rng: Anh ta s chy ng ny, vy
mnh s nh ng kia hoc: A, C ta chy ng kia ti tm c c ta ri. Nhng
bng ln ra khi vt v ri xungi. Mt vn khc l bt u tranh ci v chin thut
khi bng ang i ti: Ti va nh ti qu phi ca c ta, nhng tt nht l ti s nh vo
qu tri. ng, nhng c ta nh qu tri gii c th ti phi lp. T tranh ci vi chnh
mnh nh vy ch ph hng kh nng phn on ng bng ca i th v c bc nhanh
th nht, v lm hn ch c nh nhp nhng ca chnh bn.
Trc khi bn c th pht trin mt chin lc thc tin, bn phi c mt s s hiu bit
khch quan v mt mnh v mt yu ca bn. L do mt s k hach thi u tht bi l v n
t trn c s mt s v kh m h khng thc s c. V d nh, bn c th ni: Ti s n

tng c giao bng th hai ca i th v tn cng. ng vy, iu tt. Nhng nu bn

khng c mt c approach, bn s kt thc thua im nhiu hn l nu bn ch ng pha
sau v da vo cc c cui sn.
Chnh vic bn ngi xung v c t ra mt chin lc buc bn phi t cu hi v cch thi
u ca mnh, l ci m nhiu ngi lun c trnh n. H ch nh, nh, nh m khng
h ngng li phn tch cch thi u mt cch khch quan. l nguyn nhn v sao cc
ng bng nh ra him khi ph hp vi k hach chin lc vch ra bi h l vn ng
vin trung bnh, nhng s khng nht qun ny thu hp mt cch nh k nhng ngi
thng cuc v h khch quan vi chnh h hn nhiu.
Ngay c khng thi u mt trn bn vn c th c kin rt thc t v nhng c bn c v
khng c. Nu bn lun lun thua nhng ngi tn cng ti li i vi mi ng bng
ngn, ra sn v t mt ngi bn v tr nh v l gi s n na ng gia li v
ng bin giao bng, n pha qu tri ca bn ri ch tng bng ln v xem th bn c
th nh qu tri vt qua ngi bn hay khng? Bn nh bng c ch I, hoc ng
cho, hoc bng c lp. Nu bn cn cha nhn ra c tnh trng yu km ca bn, hy
cho ngi bn ri sn v c nh bng vo khu vc mc tiu ca bn tht thoi mi, khng
di mt p lc no. Bn s nhn thy bn vn khng th nh mt s c, vi s cng
thng hoc khng. iu ny chc chn s a bn v nh nhanh chng.
Nu bn t ra mt k hach thi u ch da vo cc c nh m bn c, v quan tm n
kh nng ca i th, bn s nhn ra rng bn c rt t s la chn di p lc nh th no.
Ngi ta hay ngh rng h c t 20 n 30 s la chn c sn, nhng khi h ghi li nhng
c nh h c th trng cy vo di p lc, v chin lc tng ng, h khm ph ra l h
khng c nhiu quyt nh.
Mt k hoch thi u tt s bao gm c nhng mc tiu c trng m bn mun theo ui,
ty thuc vo kiu thi u ca i th v cc c nh bn c m bn thy c th gy hi cho
anh ta. Thm vo , c mt s nguyn tc da trn kinh nghim v luyn tp c th p dng
c bt c lc no d bn thi u vi ai. Xem li danh sch kim tra di y trc mi
trn u (hy thm iu gi nh ca bn, v xa b nhng iu bn thy khng dng c
cho cch thi u ca bn) v c a vo luyn tp nhng im ny bn trong tim thc
bn c th tp phn cng v di chuyn v nh bng di p lc mt cch t ng:
1/ Mi ng bng l quan trng v theo thng k n c th l c cui cng.
2/ C trnh nh ra ng bng ngn th nht. Nu bn gi i th sau ng bin cui
sn, v xa li, anh ta s cn nhng c cui sn vng chc v s kin nhn thng vn.
3/ Bn nng th nht ca bn ti ng bin cui sn phi l di chuyn ti trc, khng phi
ra sau, tr khi bn c s tha thun vi i th nu anh ta ha khng tn cng, bn s
khng tn cng.
4/ Vn ng vin mi tp chi v trung bnh thng nh ng bng ngn v c tr giao
bng trc khi nh mt c yu t, do hy sn sng vi ng bng ngn th nht ca
i th, ri di chuyn vo trong nh mt c approach.
5/ Hy t t trong u hnh nh bn di chuyn n nh bng ch khng phi nht
bng. Tp trung lm gim bt cc li ca bn v hy cho i th b thua. Thi u vi
nhng vn ng vin chuyn tn cng, nu bn c th ht sc kin nhn cho n khi h bt
u nh ht, rt thng xuyn l cch thi u ca h s tr nn ri rc.
6/ ng mt thi gian lo lng rng bn s b tn cng bi mt c khc thng.
7/ Khi i th cho bn chy ngang ra khi sn, hy cu gi bng cch nh tr mt c
ng cho cao hoc mt c lp.

8/ Nu i th nh bng cho bn lc bn di chuyn, ph v nhp ca anh ta bng cch

nng c nh ca bn ln cao t 3m n 3m50 qua li v gim tc xung.
9/ Khi nh qua li cc c cui sn, lc bn do d v ni phi nhm ti, hy nh thng
xung gia sn v su, v cho i th mo him.
10/ Hy lun di chuyn chn. Gn nh tt c chng ta c khuynh hng ng gc trn tay li
khi trn u ang din ra.
11/ Nu c lp th nht ca bn trong trn u di (ra ngai sn), ng nght th hay b li
qu mc bng cch nh c k tip ngn. nh mnh nh c trc nhng nng bng ln
cao hn mt cht.
12/ Tp nh mi c giao bng i su. Bn c th hc hi c nhiu t mt c giao bng i
di hn l mt c i vo li, cng thm bn gi nhiu p lc trn i th khi c giao bng
tt.
13/ ng rt r khi t vit nhng li ghi ch xem li khi bn i bn trong trn u.
Lm nng trc trn u
Mt trn thng thua c th c quyt nh trong lc khi ng lm nng, ty thuc vo
mc k lng ca bui khi ng, nhng g bn pht hin i th v nhng g bn th
hin.
Trc tin, nu bn l mt vn ng vin trung bnh hay nng cao, khng bao gi bt u
mt trn u m khng c s c gng vi tng c nh m bn s dng. Mi ngi thch
nh qu phi v qu tri t ng bin cui sn, nhng c no l hai c th phi s dng
ngay khi m mn trn u? Giao bng v tr giao bng Do hy nh t nht 20 c giao
bng, 20 c x mt, v 20 c lp, v tp nh c approach, mi v l, v l, thm vo
cho cc c cui sn thng thng ca bn. Bn cn sn sng chi qun vt hay nht
ngay t bn th nht. Phn ln cc vn ng vin ch lm nng s s mt cch mau chng
v ri sn sng vo trn.
Th hai, ng lo ngh n vic gy n tng cho i th bng sc mnh ca bn. Thay vo
, hy tp trung vo vic ng ng t th v nh bng nhp nhng. V d nh, Jack
Kramer, ht sc quan tm xem cc c nh ca mnh c hon ho trong lc lm nng hay
khng. Anh ta a vt ra sau tht nhanh, bc ti trc sm, nh thoi mi v nh tr
mi c. Cc i th ca anh ta s nhanh chng nhn thy rng ch c h nh bng vo li
hoc ra ngoi. Do h phi bt u nh mnh hn to p lc cho Jack v lm sao cho
anh ta nh ht vi c. Nhng Jack s nh tr bng v vn lun thoi mi v tnh ton trong
khi i th nh mt s ng b bng cch c vt ln trn trnh kh nng ca h. Do
anh ta t c li th r rng v tm l bc vo trn u. (Mt mo khc ca Kramer
trc nghim bn yu ca i th l nh mt ng bng ngn th nht thng xung gia
sn. Bt c hng no m i th bc vo lc , s l c nh y t tin ca anh ta)
Th ba, trong khi lm nng (v, t nhin l, trong c trn u), ng qu lo ngh n bn
thn v v b ngoi ca bn nh th no khin bn khng th pht hin ra s h trong c
nh ca i th hoc vic di chuyn chn. Ngay c khi trc bn cha tng thy anh ta
nh bng, bn vn c th thu lm mt s thng tin nhn thy c. Nu anh ta nh t
thp n cao, theo chiu ngang, hoc vi nhiu underspin, iu ny s cho bn tiu biu kiu
c nh ch i v anh ta c th gy hi cho bn hay khng bng nhng c nh c
bit . Quan st xem anh ta di chuyn v bn phi hay bn tri, tc phn cng v a
vt ra sau nhanh n mc no. Nu anh ta lun chm bng ngay trung tm ca dy vt, bn
ang gp kh khn, nhng nu anh ta nh qu tri trn khung vt, l li mch bo tt
cho mt c nh yu. Cm nhn xem anh ta l ngi rt cng thng hay lun thoi mi. Nu
anh ta lun phn ng d di vi mi th v c v thch nhp nhanh, hy ngh n vic
gim tc mi th trong sut trn u bng cch thay i tc cc c nh ca bn.

Hy nh rng, cch nh mt s c u tin lc lm nng cng l cch nh trong sut trn

u, di p lc. Chng ti thng hay chp nh cc vn ng vin nh qu phi trong
bui sng u tin, trc khi h c c hi lm nng. n bui chiu, chng ti trao cho mi
ngi mt xp hnh, ch cho vui. Nhng i khi h tr nn rt bi ri v v ngai ca h v
than phin rng: , thm ch ti khng c thi gian lm nng. Mc d mi ngi s nh tt
hn mt cht khi h thoi mi, nhng h thng quay li vi cng kiu c mt khi b t di
p lc. Khuynh hng quay v ci c di p lc rt mnh v phn ng u tin ngi
thc hin l do bm sinh, i vi c nh u tin trong ngy, anh ta thc s lm ci g t
nhin i vi anh ta.
Thi u
Mt im hay trong qun vt l bn c th ni v mt vn tuyt vi ti phng qun o, v
bn c th ni vi mi ngi rng bn xut sc nh th no nhng, tha bn, cui cng
bn cng phi thi u.
1/ Thnh thong, khi bn thng bc thm, th hy i th giao bng trc, nu h cha
lm nng mt cch y . Bn s c li th v tm l nu bn c th thng khi nh tr
giao bng bn u tin.
2/ Hy t nhc nh mnh (trc khi c im th nht) rng nu bn suy ngh qu nhiu
trong sut trn u, cch thi u ca bn s gp tr ngi. Chuyn gia v vn ng hc Tin
S Richard Schmidt nhn mnh: Hy quan tm n cc chi tit khi bn luyn tp v hy thc
hin nhng c gng c thc ci tin cc c nh, nhng khi bn ra sn thi u vi i
th, s c gng ny phi l v thc. Ch nh bng m thi.
3/ Hy quan st nhanh. C bao nhiu ln bn thi u vi mt i th thun tay tri, v trong
vng 5 pht bn t ngh rng: Nhc, c iu g k qui anh chng ny?. Vic Braden k:
Khi ti lm hun luyn vin chuyn nghip ti cu lc b ca Jack Kramer, mt g n tm ti
sau khi thua Beverly Baker Fleitz hai vn (mt cu vn ng vin thun c hai tay v nh rt
tuyt vi) c ta c th chuyn cy vt t tay ny qua tay kia nh qu phi c hai bn
anh ta ni: ng s khng tin iu ny nhng ti khng th no nh bng n pha qu tri
ca c ta d ch mt ln. Bt k ti nh bng n u, c ta ch bc trnh i nh c
qu phi li hi . Anh chng ti nghip khng h nhn ra Beverly Baker Fleitz c n
hai c qu phi.
C c quan st nhy bn s gip bn khm ph ra nhng kiu khc trong cch nh ca i
th. Phn ln mi ngi thng bm ly mt kiu thi u v him khi b n. Nu h phn
cng theo mt cch no di p lc vi mt c nh c bit, h s thng phn cng
theo cng mt kiu nh th khi c nh li xy n. Bn c th bit c iu bng
cch lp biu , nhng cng bng cch quan st i th trong khi trn u din ra. V d
nh, Rod Laver, lun nui hy vng at danh hiu Grand Slam vo nm 1962, nn ti gii
Php m rng bng cch lun mun mo him trn c s nhng g anh ta tm hiu c
ngay t u trong trn u. Laver cm giao bng trong vn th t v ang b Marty Mulligan
gc im. Nhng Rod nhn ra rng Mulligan lun c nh tr c qu tri ca anh ta bng mt
ng bng ch I. Sau c giao bng, Rod nh bng vo qu tri ca Mulligan tin ln li
hng v ng bin dc bn phi ca mnh, v tr , kh chc chn, Laver c th ct t
c nh tr ch I ca Mulligan bng mt c v l thng cuc. T lc anh ta ch vic nh
bng qua li dnh chin thng trn u.
4/ Tp thch ng mt cch d dng. Mt im ging nhau gia cc nh v ch qun vt l
s linh hot v kh nng thch nghi ca h vi hon cnh mi xy ra trong trn u. Nhng
ngi thi trc nh n Pancho Gonzales ch nh mt ngi nh rt d di, nhng anh
ta cn l mt chuyn gia v vic lin tc nh bng ri vo sn. Tht ra, khi thi gian ko di,
c hi anh ta chin thng cng gia tng khng khip. Anh ta rt ght b thua nhng trn
u ko di ny. Anh ta c cch thi u hay v mt kiu thi u chm, v l ci lm cho
anh ta tr nn tuyt vi. Nhng khi mt s ln cc vn ng vin nh mt s nhp nhng
khi nh nhng c tm c, h khng th iu chnh li v cch thi u ca h tr nn ri rc.

Cc vn ng vin nh ngh cho thy kh nng thch nghi ca h theo nhng cch quan
trng khc. Nu i th thc s cui ngi thp xung nh bng, h bt u tng bng
cao vi topspin. Nu i th ang h h bng ng bng cao, h s bt u nh vi
underspin bng tng thp v buc i th cui xung. H c cc k hach thi u c
sp xp trc nhng nu h bt u thua h c sn mt k hach khc thay th, k
hach ny c h tnh trong u trc trn u. Do h c th chuyn i cc im chin
lc m khng nh mt s nhp nhng hay kh nng nh bng theo bn nng. Tri ngc
li vi cc vn ng vin hng trung bnh, h thng cho cch thi u tr nn ri rc khi
k hoch u tin khng c kt qu - mc d anh ta c mt k hach.
Thua vn u tin khng phi l l do bn t ng vt b k hach thi u. Nu bn thi
u t hi v bn thy cn phi th nhng chin thut mi, l mt vic. Nhng nu bn
thi u tt v i th lun nh thng nhng c xut thn, lc nhng g bn cn lm l ht
sc kin tr v c gng gi bng ri vo sn, v trnh ng b ht hong khi b thua, bn
c th dn im tr li sau khi thua vn u tin.
Mt l do khc khin vic lp biu v hiu bit v i th l quan trng: C mt s yu
im khng xut hin cho n khi vn ng vin bt u hi mt mi hay lin tc b p lc.
C th anh ta l mt vn ng vin ti gii ng kinh ngc trong vn u tin nhng anh ta
vn cn n s h tr ca bn trc khi anh ta c th dt im trn u.
Cch nhn ra mt ngi ang b nght th trong sut trn u l nhn vo khong cch
gia ci ch nh bng v thn ngi khi anh ta chm bng. Phn ln cc vn ng vin c
khuynh hng cho bng i n qu gn thn ngi thay v bc ti trc n bng
v h cm thy an ton hn. S gn gi ny thng tng ln khi p lc tng ln v ngi
bt u mt lng tin. Nhng khi nhn thy ngi nh ra ngoi cch xa thn ngi,
mc d anh ta kh tin vo c nh ca mnh. N c bit ng vi ngi nh qu tri mt
tay, v phi nh bng xa hn pha ngoi thn ngi hn vi c nh qu phi.
5/ Tp trung vo qu bng v khng g khc hn. Jack Kramer bit rng s thnh cng trong
qun vt ca anh ta bt ngun t kh nng tp trung tt c s ch vo qu bng, v vo c
nh lin quan n bng. Khi anh ta nhn mt c nh tr giao bng hoc khi anh ta b dn
trc trong trn u, anh ta lun t nhc nh mnh rng: theo di bng, theo di bng, hay
bt c iu g cn thit gi s ch vo bng. Tht ra, anh ta khng bao gi thy thoi
mi vi kt qu ca trn u cho n khi anh ta s tay vo ca ca phng thay qun o.
Ngay c khi chin thng anh ta vn nhn chm chm v c v rt ch trong sut bui l trao
cp, nh th trn u vn ang tip din. Cho n khi anh ta i n phng thay qun o bn
s nhn thy anh ta th ra mt hi tht khoan khai, m ch n khi anh ta bit rng trn u
chm dt lc anh ta mi c th thy d chu v chin thng.
Cc nh khoa hc nghin cu v s u lo khi biu din chc chn s h tr l thuyt cho
Jack Kramer. C hai s vic ring r khin cho mi ngi b nght th trong qun vt (cng
nh l vi cc mn thi u th thao khc) : th nht l lo lng v trnh thi u c nhn ca
h, v th hai l v kt qu trn u. Ni cch khc, cc vn ng vin khi thi u thng
ngh ti kt qu v s ri vo trng thi khi thi u. B quyt l bn phi nhm ti qu trnh
nh bng, l, ci m Jack Kramer lm bng cch ch suy ngh v nhng g cn phi
lm nh bng mt cch chnh xc.
6/ Khng bao gi b cuc. Nu bn chy v dui ngi v qu bng c v ngoi tm tay, bn
c th nh tr li nh v vn thng im. Nu bn thua nm bn u tin ca mt vn, i
th ca bn i khi vn b thua li n su bn. V d nh, vng u th ba nm 1996 ca
gii Php m rng, vn ng vin tr Chanda Rubin dnh c 7 bn lin tip trong mt vn
u m c ta nh t im s 0-5, v 0-40 vn th ba h Jana Novotna.
7/ Nghe c v qu n gin, nhng n rt quan trng bn phi t nhc nh mnh: Mi mt
bn thi u u rt quan trng. Mt s chuyn gia qun vt thch l thuyt ha rng bn th 7
hay bn th 9 ca vn u l quan trng nht, nhng iu ny dn dt mi ngi n ch
ngm ngm ngh rng ba hoc bn bn u tin km gi tr hn trong khi nhng bn sau

ng gi hn nhiu v h c khuynh hng nh bng vi mc tng ng ca cng

v s tp trung. Mt vn ng vin tr tu n gin ch tp trung vo tng c nh.

ng u vi cc loi mt sn khc khc nhau

Bt c mt c nhn no c nhng c nh chc s u nh bng tt trn bt c loi mt
sn no, d cho l sn xi mng, sn t st, sn c, hoc sn tri thm nhn to. Tuy
nhin, mi loi mt sn, s cho php mi ngi li dng vo cc sc mnh c bit hoc
trng pht h v cc nhc im tiu biu
V d nh, mt ngi vi c giao bng tm c v mnh nhng cc c cui sn tht thng
phi bm ly mt mt sn nhanh, nh sn c hoc sn xi mng. N s thng li tc ca
anh ta v gip anh ta dt im nhanh chng trc khi cc c cui sn phn bi li anh ta.
Ngc li, khi nhng vn ng vin nh d di ny bc vo mt mt sn chm thi u vi
mt ngi c th nh tr bng li, anh ta s phi nh tr c nhiu ng bng hn
dnh tng im mt- v bng cng i qu li nhiu bao nhiu, c hi phm li ca anh ta
s cng nhiu by nhiu. Do ngi nh bng mnh phi tm mt mt sn gip anh ta dt
im nhanh chng, trong khi mt vn ng vin nh bng u n hn phi tm mt mt
sn v d nh sn t st v n i hi phi nh ra nhng c tuyt vi hn.
Vo thp nin 1990, Govan Ivanisevic, mt ngi giao bng mnh v ln li vi cc c
nh cui sn trung bnh b ng rng, thnh thang li trnh cc gii thi u ch yu trn mt
sn t st. V Thomas Muster, mt chuyn gia trn sn t st, trnh n cc gii thi u trn
sn c nh Wimbledon. Cui cng, c hai vn ng vin nhn ra c thng ip h t gi
cho mnh v nhng ngi khc v bt u thi u vi mt s thnh cng bt ng, trn sn
u m h thng b min cng.
Mt l do khc cc vn ng vin vi cch thi u giao bng ln li nh v l chiu c
mt mt sn xi mng l v n m bo cho bc chn vng chc khi h theo c giao bng
ln li. Rt t vn ng vin c th giao bng v tn cng mt cch c hiu qu trn sn t
st v chn ca h hay trt v lt i. Ch nhng ngi nh giao bng rt gii mi dm
chi tn cng trn li thng xuyn trn mt sn t st v h bit rng c giao bng ca
h qu tt h s to ra nhng c nh tr yu. Mt s mt sn tng hp mi li rt chm
khin n cn tr kiu thi u tn cng ln li. Do nhng ngi giao bng trung bnh thy
rng ng pha sau v c chin thng t ng bin cui sn l thng minh hn.
Mt trong nhng u im ln ca topspin, tt nhin, topspin c hiu qu trn mi lai sn
u. Ngay c trn sn t st hn hp, mt c cui sn topspin ri ngn s vn git su v
gi chn phn ln cc vn ng vin pha sau ng bin cui sn, trong khi vi underspin
v qu o ban u ca n ng thp v gim tc mt t, v v vy n nguy him i
vi ngi nh bng khi c nh qu ngn.
Trn sn c, cc c cui sn c khuynh hng trt thp v ng thp lu hn, lm cho n
tr nn kh x l i vi mt s vn ng vin. Nhng ch l mt huyn thoi nu ni rng
n ngn chn hoc trng pht kiu thi u topspin. Cc nh vt l ni rng khi bn thc s
mt nh topspin, bn n cn tng ln thp bn c th p vo v vut ln bng mt c
nng ng k. V, h ni rng, kh topspin mt qu bng tng cao hn. V vy, sn c thun
li cho li nh topspin, c bit l pha qu phi l ni bn c mt vi giy di hn
nh bng chnh xc. iu ny cng c ngha l cc vn ng vin nh hai tay qu tri c
thun li vi bng cao di eo v h thc s nh n bng c qu phi tay nghch. Tuy
nhin, nu bng i thp, c qu tri hai tay kh nh hn v tm c ng bn tay th hai b
hn ch.

X l gi, hi nng v nh nng

Cc vn ng vin thng minh lun kim tra li gi trc khi thi u nh vy h him khi phi
th trong sut trn u. Khng may thay, phn ln mi ngi tm thy hng gi thi im
quan trng trong trn u khi h c nh mt c lp. Nu nh ht n, h ngh: c ri, ti
s lm ng nhng th c cho php c k tip.
Nu ni bn thi u thy c gi, hy dnh thi gian trc trn u sp ti xem n nh
hng nh th no n c lp m bn nh t hai u sn. Khi bn b mt cn gi thi
ngang qua, bn cn bit bn c th lp bng bao xa v pha phi hoc pha tri ca mang c
bng i xung vo trong sn. Kim tra bn ny, ri n bn kia. Khi gi thi vo mt bn,
hy th xem bn phi nh mnh n mc no. i ph vi mt cn gi ngc mnh th
lun c lp vo hng ro sau lng. Khi gi xui, bn c lm cho c lp ri ti li v bng s
i n gn ng bin cui sn ca i th. Kim tra nhng iu ny trc s mang n cho
bn s t tin rng bn khng phi th vo thi im quyt nh trong trn u. Nh v ch
bn ln gii Wimbledon, c Louise Brough, lun kim tra gi bng cch nm ln nhng cng
c, ngay c khi tri c v ng gi.
Tht rt tr tu nu bn tp thi u vi mt s loi m, cho n khi bn tm thy mt chic m
thch hp, min l bn khng c th mt ci m mi trong mt trn u quyt nh v n c
th lm cho bn ri tr v xao lng. Nhng ngi eo knh rm thi u cng phi tp luyn
thch hp vi knh rm.
i ph vi ngi chi gian ln
Cc bn phi bit trc rng nu h khng nhn thy bng ri mt cch r rng l ra ngoi,
bng s t ng l vo trong.
Mc d vy, bn s lun gp nhng ngi mang n cho bn nhng li bo sai. Mt s vn
ng vin c th lc rt km nhng phn ln trong s h ang la bn. V khi h lm nh
vy h c bn hnh ng gii quyt: Mt, nu bn ngh rng ngi l bn ca bn v
anh ta ang la bn nh vy anh ta khng phi l bn ca bn, vy ti sao li tip tc thi
u vi anh ta? Hai, nu anh ta l bn ca bn v bn khng mun thch thc nhng li bo
bng sai ca anh ta, bn phi qun n i v t ni vi mnh l bn nh cho vui, hoc rn
luyn thn th. Ba, nu bn ca bn thuyt phc rng anh ta bo bng chnh xc (v thm
ch anh ta gi l th lc ca bn c th ti t), lc bn phi tm mt ngi cng bng n
gim st trn u xem nhng li bo bng chnh xc n mc no. Bn, nu iu ny xy ra
trong trn u gii, bn c th mi trng ti n.
Cui cng, d li bo bng c dn dt s vic n u, bn phi trnh b nn lng v ng
n quy ri s tp trung vo vic nh bng ca bn. Trong phn ln cc trn u, cc li
bo bng sai hai bn thng hay lm cho trn u mt cn i.
Mt b cu hi phng vn cc vn ng vin thiu nin trong c mt cu hi l : iu
g quy ry bn nhiu nht khi thi u gii?. Cu tr li s mt l : nhng ngi n gian.
V h phi canh chng nhng k gian v ghi nh rng mc ch l h n gian thng.
Nhng khi s c cc trng ti bin trn sn v nhng ngi s b tc mt v kh ln nht
gian ln v thng s l nght th.
C NH C C TNH KHC NHAU
B Nh
y l c nh chin lc ch yu dnh cho sn t st v cho cc vn ng vin nh ngh.
Kh c th nh 1 c b nh hiu qu t ng bin cui sn. Ngay c cc vn ng vin
nh ngh c nh mt c b nh t cui sn cng him khi thng im. Hoc bng i vo
li hay tng ln v cho php i th ln li nh tr mt c thng cuc. Do , khng bao

gi b nh tr khi bn ang ng pha trong ng bin cui sn, i th ng ngai sn v

bn bit chc chn rng bn s thng im hoc bn s lm mt mi i th.
Cch nh thng mt ngi nh bng c tay
Gn nh theo nh k bn s thi u vi mt i th s dng rt nhiu ng tc cng tay v
c tay. Ngi nh bng cng tay v c tay c nhn bit bng mt c nh thnh thong
ln xn s bay vo sn k bn khi h tnh gi sai. V nu bn theo di bn thng s thy
mt vt ca h i ra sau thn ngi khi ly ra sau v h nga c tay ra sau; vn ng vin
nh vi c tay c nh him khi a vt ra sau xa nh th. Vn ng vin nh bng c tay
cng hay a i ca vt vng qua c hoc ngc, v h nh bng hoc qu sm hoc
qu mun.
Nhng ngi ln trn c tay (h cho rng h l nhng vn ng vin kho lo) tn ti c
nh cm gic, nhp nhng v s tp trung. Do h thch n khi bn nh bng vi tc c
nh cng nhanh cng tt. Khi bng i n vi tc gn nh ging nhau, h c th bit
c ng lc h phi ln cng tay v c tay. V vy, b quyt l bn khng bao gi nh
bng hai ln vi cng mt tc ging nhau trong mt im. nh bng nhanh, chm, trung
bnh, nhanh, trung bnh, chm, nhanh .. v xem cch thi u ca h b tan r. l nguyn
nhn v sao mt vn ng vin nh bng c tay s h mt vn ng vin tn cng d di
vo mt ngy, sau li thua mt tay vt dinker vo ngy khc, v mt tay dinker s nh
bng chm v chm hn na, v ngi nh bng c tay khng bao gi bit chnh xc lc
no ln trn c tay. Cch phng th duy nht l nhic mc anh chng dinker ti nghip
v c kt ti anh ta v nh bng qu mnh: Anh ta l mt vn ng vin ti t, anh ph
hng nhp ca ti, l cch tn cng chung chung, nhng mt tay dinker lun c cch
thi u qun vt rt thng minh.
Nhng vn ng vin nh underspin qu tri (r ve ko) nh bng cch u vt ca anh ta
c a cao ln c ly ra sau, cao ngang vai, v i xung nh bng, v s dng
kh nhiu c tay h b l thuc nhiu vo nhng tnh ton tinh vi phc tp, v bn khng
mun anh ta c c hi s dng nhng ng bng quen thuc thoi mi , mt c topspin
bng ri xung tng ln cao, s khin cho nhng ngi chi underspin qu tri kh kim
sat c bng h nh ra theo mun.
Cch nh thng mt tay dinker
Chng ta u bit rng mt tay dinker b xem thng khp ni trn th gii. Mi ngi
mun ni, h thi u nh nhng tn hn nht, ng khng? H khng th bt c iu g mi,
h khng bao gi tn cng bng mt ng bng mnh, v h ln li mt ln mi nm.
Nhng trong khi bn diu ct h, h ang nhn mt chic cp khc. Cc tay dinker thnh
cng v h lun gi cho bng ri vo sn vi tc nh nht v s ph trng m , v s
qu bng tng cao ti a v kin nhn.ch bn nh ht. Tht ra, thay v khinh khi h, bn
phi nhn thy rng h ch li dng vo nhng nguyn tc cn bn v vt l v mt s hiu
bit tht nhy bn v tm l.
Mt nguyn nhn khin cc tay dinker chc tc c chng ta l v h khng bao gi cho
bn mt ng bng ri vo gia sn, gia li v ng bin cui sn. H lun nh
nhng ng bng rt cao s ri xung su v tng cao, buc bn phi nh ln quanh
nch sut ngy. Bn thch thi u vi vi ngi bn hng xm, v ngi ny thng nh
bng ngn v vi tc ng a bng i n cao ngang eo, bn c th nh hng
thng ti bng. Khng nhng ch kh nh c mt qu bng tng cao, m bn cn thy
mt mi v phi nh bng mnh t sau ng bin cui sn. Bn ngh bn c th y mt
tay vi dinker i khp sn bng cch nh bng mnh, nhng anh ta c d thi gian
chun b sn sng.
V mt tm l, cc tay dinker pht trin c tnh kin nhn nhiu hn v ngng chu ng
chn nn cao hn phn ln cc i th khc. H lin tc lun gi cho bn gin si ln bng
cch cho bn thm mt c hi thua cho n cui cng bn n ra cn gin d. Bn bt

u quyt nh lm mt iu g l lng thng im v l lc bn nh bng vo li

hoc ra ngoi. Tay vt dinker khi ch lun ming ci v nh tr bng cho ti cui cng
cch thi u ca bn b ph hy hon ton.
trnh nh ngh, Arantxa Sanchez Vicario, vn ng vin ngi Ty Ban Nha l mt v
d in hnh: Chuyn gia chi ti ng bin cui sn, thch nh tr bng c ca qua li, v
s dng bt c chin thut phng th no cn thit dnh chin thng. Vo mt nm, sau
khi nh thng Jennifer Capriati ti gii Hilton Head, 2-6, 7-5, 6-0, Vicario ni rng: Ti bit
rng nu ti nh thng vn th hai, chin thng trn ny nm trong tm tay ca ti, v mt
tm l ti mnh hn nhiu. Ti gii Php m rng 1996, sau khi b m ng giu ct bi
chin lc nh bng lng bng cho Katrina Habsudova thnh cng (mt i th ti vng t
kt), Vicario ni vi phng vin Robin Finn ca t New York Times rng: Ti khng quan tm
n nhng g m ng ni. Ti lun c nh nhng c m i th ght nht. C ta cm ght
cc c lp cao, nn ti khng nh nh theo cch m c ta thch. Trong trn bn kt, Jana
Novotna (mt vn ng vin chi giao bng ln li nh v l), thua tip Arantxa Sanchez
Vicario, sau trn u c ta th l mt li than phin quen thuc: Tht kh thi u vi mt i
th nh Arantxa v c ta khng tht s nh bng mnh, c ta khng cho bn tc hay bt
c th g. C ta ch chy quanh sn v ch mt ai phm li.
Tt nhin, l nh ca Vicario. Nhng mc d c th v kh bo v rt tt, mt i th
nh bng t cui sn nh Vicario cng ging nh mt tay vt dinker ti cu lc b - vn
d b tn cng khi thi u vi mt vn ng vin bit cch ln li. C nhng phng php
lm hng s vui v ca h - khng lm anh ta b kt di mang c ti tm nhng
bn phi vng vng v c bn.
Th nht, bn phi lm cho tay dinker nh theo cch ca bn. Bn khng th cm c lu
hn anh ta nu ch nh t ng bin cui sn, tr khi bn thch b thua. Mt tay vt dinker
ch thch nhng thi im di. Nu bng i cao qua li 10 ln, bn s bt u ngh: Ti
khng chu ng ni tn ny, nhng tay vt dinker s ci v ngh rng: Nh th ny ti c
th nh n 100 c. l nguyn nhn mi ngi nn cnh gic : Bn thi u vi mt tay
vt dinker trong 3 gi, sau bn i tm oxy th, trong khi anh ta i tm mt trn u khc.
Th hai, c mt ch m cc tay vt dinker rt ght ng, l ch gn trn li. H l
nhng ngi sng hnh phc nht khi h c th ng pha sau v nh t ng bin
cui sn. Nhng khi bn gi h ln trn, khong cch gia h v li gim dn, h bt u
lo lng. Thm ch bn c th nhn thy mt h b bin dng khi h tin n gn li.
Th ba, vn l bn phi gi c anh ta ln li bng mt c nh c th a anh ta
vo th phng th - hoc l mt c b nh va bng i qua li, hay bng mt c nh
cho gc ngn buc anh ta phi cui xung gn ng bin dc.
Vng, hy cho rng bn phi tp nh mt ng bng ngn bn c th gi mt tay vt
dinker ra khi ni tr n ca anh ta. Ln u tin bn lm nh vy anh ta c th tin n
nh mt c approach rt hay, nhng li lui v cui sn. Nu bn l mt vn ng vin tiu
biu c th bn ngh rng: , t thit, anh ta khng b h v c , v bn s khng c nh
mt ng bng ngn khc trong sut ngy hm . Mt vn ng vin tr tu s lun c
gng dn d tay vt dinker ln li lin tc. Mt tay vt dinker s chy ln trn v lui ra sau,
ti ri lui li, cho n c th su, khi mt my anh ta bt u tm ngt li. Lc anh ta s t
ni: c ri ti s ln li v cho anh bit ti l ngi chi v l tuyt vi.
Lc mt vn ng vin trung bnh c trng s lm mt iu di dt khc. Anh (hay c) ta
s nh mt c passing ch I cho tay vt dinker, nhng tay vt dinker ch cn dui ngi ra
ti li v nh mt c v l may mn thng im. Vn ng vin trung cp lc u v
ngh: , anh ta cng c th v l. Tht nh kinh ngc. V anh ta thi khng gi tay vt
dinker ln li na. thay v, iu bn phi lm khi cc tay vt dinker ln li l: Nu c
passing ca bn khng c hiu qu, hy c tng cho anh ta mt ci rn mi. nh bng
thng vo h nhng ng h bin i vi c ct v l may mn hay c tn cng t ngt.
l cch gii nh ngh nhn ra ai c th thc s v l, vo lc qu bng i thng vo

bng ca bn, vi tc khong 120 km n 140km mt gi, bn ch c th gp may mt

ln, thi gian cn li nu bn khng th v l bn s b o mt ci l ngay rn.
ng qun rng khi mt tay vt dinker thc s di chuyn v pha li v i sau mt ng
bng thp, h bc dc ri. Nu bn mun h tr nn lo lng, c di chuyn tin ln li
trong khi h ang c nh qu bng thp ny lc ang chy ti trc. H s nhn thy bn di
chuyn ti trc, v trong khi nhn bit iu h phi nng bng ln mt cn c mng
thc s cho mt tay vt dinker.
ng thi hy nh rng, mt tay vt dinker th thit l mt ngi ch c th nh bng
cui sn. C nhiu ngi hay phn nn rng, Ti lm nhng g nh sch vit. Ti d anh ta
ln trn bng nhng c nh ngn sut c ngy nhng anh ta lin tc nh cc c approach
su, ri anh ta c th v l, v anh ta h ti. Tht ra, nu mt ngi c th nh bn di v
nh bn ngn, anh ta khng phi l mt tay vt dinker anh ta l mt Sampras i lt. iu
duy nht cn li bn c th lm l mi anh ta vo nh hng.
tm tt li, nu bn mun h mt tay vt dinker bn phi tp iu khin mt ng bng
ngn anh ta phi ri pho i nh cc c approach v v l. Bn phi bt anh ta nh
theo cch ca bn. Bn khng th v hiu ha anh ta bng cch cho anh ta ng pha
sau.
Mt vn ng vin hng kh c th b ra hng thng rn luyn cch thi u, h b m nh
bi c mun tiu dit mt tay vt dinker lng danh nht cu lc b trn sn u ca hn ta.
Ngi ny ni vi cc bn ca mnh rng: Ti ch i h tn ny 10 nm nay. Nu anh
ta mun c , rt tt. Nu anh ta mun nh 6 ting, tuyt vi. Mi ngt ti chy 8km v
nh hng ngn qu bng nn th lc ti rt sn sng. Tuy nhin mt khi trn u bt u,
ngi thch u him khi nh lu hn su hoc by bn. T nhng c nh cui sn anh
ta c th thng tay vt dinker trc 4-0, nhng tay vt dinker bit rng anh ta c trn u
trong ti. Anh ta bit i th ca mnh chng bao gi kin nhn hay cc c nh
nh lu vi anh ta, v i th s bin thnh mt con chim in r trc khi trn u kt
thc, n gin ch v anh ta khng c kinh nghim hay tnh kh ng lu nh th.
Kh chc chn l cui cng ngi thch u s kt thc bng cch p mnh vt vo ct
li ri khc.
V vy, l tng l, iu bn ang c gng lm l c th nh tht nh v cao t cui sn
khi bn cn phi nh bng nh v cao, v ln li tn cng khi bn c c hi th nht . Bn
cn tn cng nhng bn cng cn s kin nhn nh cc tay vt dinker. Phn ln cc tay vt
dinker khng th lm c hai th mt lc tn cng v ng pha sau tt nh nhau nhng
phng php nh tht chm gip h nh bi khong 95% ngi trong gii qun vt trn
khp th gii, cho n khi h gp mt ai c th i chi vi h t ng bin cui sn v
dn d h ln li.
Ti sao bn khng th lm vi ngi ny?

Chng 9

Qun vt v tm l ca bn.
Mc d qun vt vn cn nhn li vic tinh thng vi li nh cn bn, nhng th v kh ny
c th b nm i nu bn khng c kh nng iu khin n nu khng tinh thng- s cng
thng v tm l mang n hi chng nm n, nm thua ca th thao. Qun vt l mn th
thao c nhiu ngi a chung, v mi ngi rt vui v khi nh bng, cc nh qung
co s dng mn ny thc y v sc khe v hnh dng. Nhng khng ai c th v nh
khng bit rng s cng thng khng tn ti trn sn u. Tht ra, nu bn ni chuyn vi
mt ngi no trc khi h thi u mt trn quan trng c th h khng nh n c tn
ca mnh. H c tt c cc c nh vo lc 1:30 nhng trn u khng bt u cho n

2:00. Khi i th hi: Sn sng thi u cha? h li ht hong, v nu h phi giao bng
bn s nghe h ni mt cch run ry: Ly tri, hy cho n vo sn.
Mc ch ca chng ny, l gip bn tm ra phng hng thi u vi lng tin v sc mnh
v mt c nh nhp nhng ngay t giy pht u tin ca trn u. Gip bn lm th no
tp b c cc th gy nhim v tm l, lm th no nng cao trnh chu ng chn
nn, cch dt im khi bn c li th v chin lc, cch h mt i th khi bn dn
trc, cch khng b cuc khi bn b dn trc, cch trnh b nght th cc c
giao bng th hai, c x mt, v nhng im ct yu khc, v lm th no nhn ra v i
ph vi nhng thi quen c nhn ca i th, v n c th l c hoc n su.
Yu t then cht ghi nh trong sut chng ny rng no l mt b my iu khin mi
vic bn lm. Do no cn gi mt phn mm ng dng chnh xc n c th ca bn
bn thc hin mt c nh chnh xc, nu bn ng ng t th nh bng. V th, no
ca bn phi n nh v cho php ch tp trungvo nhng iu s to ra nhng p ng
ng ca c th, cnh tay v vt. Bng khng h ch rng bn ang c nhng kh khn c
nhn hoc ang s cht khip v mt iu g , n ch bit rng n s lm nhng g m vt
bo n lm trong sut 4 giy tip xc. Bt c iu g bn lm hoc ngh lm sai lch nh
u tin ca no s bo hiu cho bn s sa st ca bn, v s lm sai lch phn mm ng
dng ca bn ging nh virus, v lm cho c chng trnh ca bn b tan nt.
Nhng g tip theo y l nhng li khuyn gip bn gim n mc ti thiu cc thng bo t
hi lm hng c nh v lm ri tung c ngy ca bn. Mt ngi c th lm gim ti mc
ti a nhng iu gy tr ngi cho no l tiu biu cho li nh ngha: tm l vng chc.
GIM CNG THNG TRC TRN U
Phn ln s cng thng trong qun vt l do t p t m c, v n khng phi l kt qu
ca nhng chuyn l bch do i th gy ra. p lc ny c th bt ngun t ni s hi b
thua, b b mt trc cc thnh vin ca cu lc b, v v li thi ca kiu qun ct ct ng
hiu levis, v vic lm ngi nh i vi bn phi tht vng. Thm ch c mt s ngi c
khuynh hng mc chng t trng pht tim n h thch th vi ni au kh h phi chu
ng. Do nhn thc v tp gii quyt c tnh cht cc vn tm l ca bn (cng nh
l cc c nh ca bn) l quan trng hn nhiu, n s gip bn thi lo ngh v i th ca
mnh.
iu ny rt kh v c th li cn khng thch hp, theo ngha tranh ua han ton
th gin khi bc vo trn u quan trng. Ngay c khi bn bit rng bn c li th hn i
th, d on v chin thng v nhng suy ngh v cc iu bt ng c th xy ra lm cho
bn bn chn nng ny. Nhng c mt s bc bn c th thc hin trc trn u thit
lp mt s chnh xc cc iu lo lng. Bn thn s cng thng khng phi xu, cho n khi
bn bit c rng bn cnbao nhiu gip bn nh mt cch chnh xc. Ngi ta cn
mt s cng thng no nh trnh cao; im mu cht l bn lm th no vt
qua s cng thng ny.
1/ Tp suy ngh nh mt ngi thng cuc. iu ny khng th xy ra nu bn chun b
sn sng cho mnh nhng li co li v thua: thi tit xu, sn u khng sch s, bn ng
khng m hm trc, u gi b au, bn qun mc chic o khac may mn. Thay v
ngh n ci ti, hy suy ngh mt cch tch cc v hnh dung n cc u th ca bn.
2/ Gii quyt vn mt cch thc t l mt k thut lm gim cng thng rt tuyt vi. Ni
cch khc, nu bn c nhng yu im c th mt tun trc v bn ra sn v luyn tp
ct lc ci thin n, bn s bc vo trn u vi nhiu t tin hn. Tuy nhin, phn ln
cc vn ng vin c trnh n cc im yu khi luyn tp v v vy h lun gp cng nhng
vn c v cng nhng s chn nn c rch ht tun ny sang tun khc.

3/ Hy tnh trng th lc tt nht. Bn s gip i th ln tinh thn khi bn c v kit sc

sau vn th nht v anh ta s nhn thy bn khng cn c nh tr mi ng bng hoc
bn ngng ln li sau mi c giao bng.
4/ Bit chc dng c ca bn ang iu kin tt nht. t dy vt c th lm bn nn lng.
5/ ng ngi lu ngoi nng trc cc trn u, nu khng bn s b mt trc khi bc vo
sn.
6/ Nu bn d tha nng lng, i lng vng quan st cc trn u khc ca gii, c th
n s lm cho bn cng nng ny hn. C mt s vn ng vin gii quyt vn ny bng
cch ch xut hin trc trn u t 10 n 15 pht theo lch sp xp l s bt u.
7/ C mt k hach thi u khch quan. Mc tiu khng thc tin v ngh n ci ti qu mc
s dn bn n tnh trng tht vng cng cc. T bit trnh kh nng ca mnh v bn hy
t nh trc khi ra sn rng ci tt nht bn c th lm l n lc ln mi phn v hy vui
khi bn t c iu .
Bit r im mnh v im yu s gip bn trnh c tnh trng ri lon tm l trong sut
qu trnh lm nng. Nu bn khng t thy vng vng bt u, bn c th d dng b
hang s v mt i th mc b qun o t tin, vi nhng dng c kiu mi nht, v anh ta
bo cho bn bit hm nay anh ta s tp trung vo c lp topspin v c giao bng American
twist ca anh ta, trong lc anh ta s th nghim bi l thuyt mi nht v sc mnh ca
qun vt. iu ny lm bn phi ngh: Ti sao hun luyn vin nh ngh ca ti khng dy
ti nhng iu ? Lm th no ti c th chin thng tn ny vi cy vt 50$ ca ti? Ti
ang lm g y?
Phn ln cc vn ng vin khng ch n bt c iu g quan trng v i th trc
trn u. l l do v sao, ngay c trc khi hai vn ng vin tung vt, bn c th nhn
ra cui cng ai s l ngi chin thng v thua cuc. Ngi chin thng tp trung vo vic t
chun b cho trn u, trong khi ngi thua cuc ang quan st ngi chin thng. Anh ta
ang hon ton bn tm n i th v b xung tinh thn. Nu ngi chin thng c mt
ti mu en ln, ngi thua cuc ngh rng: Khng bit trong ti c ci g? V anh ta
ngm ngha i giy ca i th: i, c i ti cha bao gi thy mt i giy nh th ny
bao gi - Anh ta phi nhanh lm y. Nu lc i th bt u khoa trng bng cch
phun vo dy vt, ngi thua cuc s bc ln li v ni: Nu khng c vn g, ti thy
khng mun thi u vo ngy hm nay.
8/ Hy tnh to vi nhng iu bn lm c th ph hy cch thi u ca bn. Khi iu tr,
thnh thong mt bc s tm thn c th lm cho cc bnh nhn chm dt s m nh ch
bng cch ni vi h: Thi i! Hy th lm nh vy nu bn t nhn thy bn b cc th
tiu cc m nh.
9/ Nh k rng h thng truyn hnh s khng in thoi cho bn v t s ca bn. Trn thc
t, ngay c nhng ngi bn ca bn vn thng qun cc t s ca bn trong vng mt
tun.
10/ Rt nhiu ngi k rng h s thi u nhng trn c bit v i th ca h qu tuyt vi.
Qun iu i. Nu h tuyt vi, h chng thi u vi bn u, h ra khi thnh ph
tham gia nhng gii thi u cao hn. Nu bn c s t nghi ng nh vy, hy nh: thng
thng i th cng c cng mt ni s hi ging nh bn v bn.
11/ C tr thnh ngi nhm ti qu trnh nh bng tri ngc vi nhm ti kt qu. Khi
bn ngh v qu trnh m bn phi thc hin nh bng chnh xc, kt qu s t ng
n. Khi bn lo lng v kt qu, qu trnh thc hin n s b lu m.
12/ ng s thua. Cc vn ng vin ti gii m ti bit khng s thua nu h bit h
nh nhng c tt nht. l l do v sao h c th chu ng thua ht tun ny sang tun

khc trong mt vng u dnh cho 64 vn ng vin, cui cng ch c mt vn ng vin

duy nht chin thng. Nhng h rt ght b thua nu h khng luyn tp hoc thi u thiu
thng minh.
13/ Hy c thay i vn t ca bn Ti mun ni gin hn l H lm ti tc gin.. Ti
mun nh cc c ng ngn hn l H lm ti nh nhng c ng ngn .. v Ti
khng mun luyn tp c x mt hn l Ti bn rn qu khng c thi gian tp c x
mt. Ni cch khc, hy chu trch nhim v nhng chin thng v tht bi ca bn. Hun
luyn vin, cha m, bn b ca bn khng lm cho bn thng, bn t lm tt c mt mnh
trn sn. V nu bn nh tht hay v bn mun nh hay. ng qun: bn l ngi duy
nht bit iu g ang xy ra trong u bn. Nu bn chin thng v vang, ng ngn ngi
ni vi chnh mnh l bn rt thnh cng. Nhng ngi khc s qun khng cp n
n.

TM L THI U
Loai b cc tc ng t bn ngoi
Mt im ging nhau c khm ph ra cc nh v ch qun vt, l khng phi h c th
ngh qu nhiu vic n l th hin trn sn, nhng h c th bm st cc c nh n
gin theo nguyn tc cn bn v loi b cc tc ng t bn ngoi trong lc h thi u. Mc
d cc nh kinh doanh hng u quen lm vic di p lc, nhng khng cng kiu tp
trung cao trong qun vt. Cc vn ng vin khi h thi u, h b quy ry v gi, nng,
li bnh lun ca khn gi, nhng ngi thi u trn nhng sn ln cn, v.vTuy nhin, mt
vn ng vin hng u c th tt cc s xao lng ging nh anh ta c mt cng tc n
trong u vy.
Pancho Gonzales l mt trong nhng ngi kht ting l l mng nht, nhng gn nh mi
ngi u khng th b qua s tht l anh ta c mt s linh hot ng kinh ngc. Anh ta rt
d ni nng; nu mt ngi no t trn khn i ni xung th anh ta s qut tho ln
khn i. Nhng khi ngui gin, anh ta hon ton bnh tnh sn sng thi u tr li. Anh ta
lun ngh rng: Theo di bng, trong lc mt vn ng vin nh ngh hng trung bnh khi
cu tit th cch thi u ca anh ta s tr nn ri rc. Gorgo s quay ngay li n lc vi c
giao bng 200km/gi. D nhin chng ta khng ng h vic i vo trong khn i nh l cch
gii ta, nhng Gonzales l mt v d v cch m cc nh v ch ni ting c th tp
trung s ch vo im k tip ngay lp tc sau khi ni gin, khng cho vic rc ri nh
hng n cch thi u ca h.
Vn l, lm th no bn c th t c s tp trung lnh lo ni bn c th tp lai b
nhng s chi phi v d nh thi tit, nhng li bo bng sai, nhng suy ngh v thng hay
thua, nhng ng tc bnh tnh ca i th - trong khi tp trung hon ton vo mc tiu l
iu c ngha nht i vi bn : Qu bng. Lm sao bn c th t ci b bt c kiu dnh
lu c nhn no v tr thnh nhm ti qu trnh.
Th nht, lm bt c iu g c th gi s ch dnh vo c nh bn ang thc hin
hoc d on. Hy n vic th ca bn hoc vo mt s im cn kim tra i vi c
nh gi cho bn lun ngh n tnh hung lc , khng phi l qu kh hay tng lai.
Nu bn ngh n c nh bn va i vo li, hoc bn suy ngh trc mt vi c nh
lm th no bn c th gi i th bng mt c cht bn s khng ch nhiu n ng
bng bn ang nh. Thm vo , bn i hi no phi gii quyt qu nhiu vic cng lc.
No phi x l tt c mi th bn dn tri ra, nhng n cng phi gi mt thng bo r rng
n cc c. N c th lm mt cng vic tt hn khi n ch phi gi xung mt thng bo r
rng mi ln. Nh Tin S Richard Haier dn chng, cc nghin cu cho thy rng ngi
thng minh nht, ngi gii quyt c cc vn v cng kh khn, cng s dng s
lng glucose t nht trong no. Nghin cu v t l trao i glucose l mt cch xc nh
chnh xc vng no ca no, v vi s lng ca no, ang hat ng khi nh. Hoc l, s
dng n mt cch khc, khi t l ny cho bit chng ta ch dng 30% hat ng ca no, rt

phn khi l n t hn nh th khi chng ta chi qun vt. Khi c qu nhiu hot ng ca
no, n cho thy rng chng ta km kh nng hn.
Th hai, ng b kt vo mt cuc tranh ci ni tm, ni m nhng ting t tm thc ang
ci l rng: Tp trung, ngu! Ti sao my li khng th tp trung? Bn c th tp trung ht
sc v qun nh bng. Tht rt quyn r khi bit c mi ngi u phi nh ui
nhng ngh thm nhp h mi trnh thi u. Khng c s khc bit no gia mt a
con gi 10 tui ngh rng: Ti phi chin thng v nhng ngi ca ti ang ngi trn khn
i, hay mt vn ng vin nh ngh gii thch sau chin thng: T lu ti khng chin
thng c mt trn, ti thc s rt bn chn nng ny. V vi trng thi tm l bn
bit rng trong lc thi u anh ta suy ngh rng anh ta khng chin thng trong mt thi
gian di. l l do v sao, mt hun luyn vin, hu nh rt s phi chun b tinh thn cho
mt vn ng vin chin thng mt trn. Mt s trnh nhn thc l cn thit nh tt
hn, nhng v c bn vn ng vin phi c tho g, khng xc ng, tp trung vo
cc c nh. Anh ta phi phn tch v lo lng trong sut nhng bui luyn tp v nh li, ri
tin cy vo k hach thi u v bn nng ca anh ta mt khi trn u bt u.
Th ba, ng mt nng lng hay s tp trung vo vic gin hn. Hy tp trung vo
c nh bn thc hin v ng suy ngh v c x mt m bn nh ra qu nh, hoc l li
bo bng sai. Nhng li bo bng sai, km may mn, v cc c nh t hi c chiu hng
i ra ngoi hai bn mang c.
Th t, ng nn lng v c nh thng im kh tin ca i th. V d nh, trong mn bng
r, bn c th lm mt c nhy nm bng hay nht v nu bng lt vo r khng ai c th
lm g n c. Nhng nu bn nh mt ng bng tuyt vi trong qun vt i th vn
c th nh tr li mt c thng cuc. N c th gy ra mt kt qu tht nn lng nu n xy
ra sut trn u, v bn c chiu hng qun mt nhng c nh hay ca bn trong lc ch
nh n cc c nh thng ng ch ca anh ta. Tt c nhng g bn c th thc s lm l
ngh v nhng g xy ra lc v lin tc nh bng.
Th nm, nh l mt th tc sau mi trn u, hy tp nh li nhng g gy chi phi ny sinh
ra v vo thi im no n bt u nh hng n s tp trung ca bn. Hy nh rng cc
chuyn gia c cch gii quyt kh khn rt hay nh ngha s tp trung l g, v h cnh co
rng i khi ch t ni vi chnh mnh th gin hay tp trung l s thc s lm cho hat
ng ca no tng ln. Vy iu ct yu l bit rng bn ang ch tp trung vo nhng vic
no s gip bn c mt c nh tt, v tm ra iu g th gin bn hoc ngn cn bn tp
trung vo c nh. Bng cch im qua mt bng kim tra cc vic xa l gy chi phi xy ra
lm tn hi cch thi u ca bn (v d nh, cc vn ng vin ni chuyn bn sn k bn)
hay nhng tnh hung c trng trong trn u lm cho bn cng thng, bn c th bt u
t c mt tm l cng rn hn.
Tp dt im vi i th ca bn
Mt vn ng vin nh ngh s k cho bn nghe kinh nghim ng bun ca h: ng bao
gi ngng khi i th ca bn ang gp trc trc. ng th lng, ng gim tc v bn
thy ti nghip anh ta, ng cho anh ta mt dp may i vi li bo bng. Nu anh ta t v
bn c c mt khong sn m rng, hy tp trung vo vic nh mt c thng cuc , sau
hy xem anh ta c cn c gip .
Khi bn th lng i th v khi anh ta ly li phong cch thi u, anh ta chng h by t lng
bit n. Nu anh ta xng ln nh bi bn, sau anh ta ch ni rng: Ri anh s kh hn.
Anh ta hon tan qun i s rng lng ca bn. Do hy h anh ta khi bn c c hi v
sau mi anh ta i n. ng bao gi cm thy c li v chin thng, bt k t s l bao
nhiu.
Cm gic ca Jack Kramer, rng nu i th l bn ca mnh, hy dnh cho anh ta mt n
hu bng cch nh bi anh ta mt cch cng bng v cng quyt, cng nhanh cng tt.
Khi bn cho ngi ta im hoc bn c c x tt vi h, bn chng lm c g cho h. Bn

khin h ngh rng bn c ht sc v h gii hn kh nng thc s ca h. Mt phng

php ngay thng trong mt trn u l cho i th hiu rng bn lun lun sn sng thi
u ht sc bt c lc no c th, v bt c lc no h thc s chin thng, h s bit rng
h thc s dnh c n.
Nguyn tc thng thng c lin quan n tt c l: nu bn ang thng, ng bao gi i
kiu thi u gi cho i th trung thc. Nu bn dn trc rt xa bng cch thi u mt
cch xng xo, ng t ngt tr nn thn trng v d dt khi bn thy bn ang thng. Nu
bn thng hai trn tng s ba im khi tn cng vo pha qu tri ca i th, bn hon ton
in r nu nh lc bn i sang nh vo pha qu phi ch v thch thay i. Ti sao
phi i mt chin thut thng cuc? C th i th ang mt ht t tin, nhng nu anh ta
nh ra c mt c qu phi thng cuc, anh ta c th phc hi tr li v leo dn tr vo
trn u. chuyn ng l mt yu t kh nm bt v thng khng th khi phc li c
mt khi b thua. (Tuy nhin, nu bn ang thua, lc bn phi thay i chin lc v thi
im m t bn thay i phi c xc nh trc trn u)
Tt c nhng iu ny khng c ngha l bn b i hi phi c bn nng ca mt st th,
nh m bn c th tiu dit i th, lm anh ta b mt, lm cho anh ta phi b cuc.
Khng bao gi thy cc vn ng vin chuyn nghip lm nh vy. H mun chin thng,
nhng h c s tn trng ln nhau. Ci thc s c ngha i vi h: Hy xem y, nguyn
tc ca tr chi l mt ngi thng v mt ngi thua, v ti a thch thng hn.
Gi s bn chp nhn l l v vic khng by t s cm thng khi bn thng c giao bng
ca i th, hay thng im ca vn u, hoc l thng im trn u. Nhng khi bn ra sn
thi u bn vn lun gp tr ngi gi v tr dn u. Bn lm iu g sai?
C nhiu ngi, bao gm gii chuyn nghip tr l nhng ngi ang c vn ln trnh
thi u hng u, h thng khng cn thi u tt nh khonh khc trc khi gn dnh
c chin thng, l, h tr nn nhm ti kt qu. H cc cm xc dnh lu v qu
trnh suy ngh ca h tng dn ln. H c khuynh hng khng tp trung t tng ti chin
thng: , ti c th thng ngay by gi nu ti c th gi vng c giao bng, v thng th
l lc h bt u thua. Thay vo , h phi t nhc nh bn thn: Ti ang thng bng
cch tp trung vo tng c nh. Nu bn duy tr c phng php ny, l iu tt nht
bn c th lm c. Tt c cc suy ngh khc ch l nhng th gy nhim.
cho d on v chin thng khng ph hy s tp trung v lm cho bn li cn bn chn
hn trc khi bn b dn im, hy c lm ng vi t s vn u. Nu bn dn trc 5-3 v
bn li suy ngh n vn k tip, lc bn s khng cn quan tm n tng c nh khi n
ti. l l do v sao c nhiu ngi b thua khi cm giao bng. H phm mt li cht ngi
bng cch suy ngh rng: By gi ti tm c anh ta ri, trong lc ng l h phi t nh
rng: Ngc cm ln, theo di bng.
Cn phi nhc li y rng cc vn ng vin hng u khng s b thua. iu m h ght
nht l khng bm st qu trnh nh bng mt cch chnh xc v t thy mnh chuyn
sang lo lng v kt qu. Do khi bn dn trc sut trn u, hy s vic ny cho
ngi khc suy ngh nhiu hn. Hy nh rng, bt c lc no bn hn ngi cm giao bng
ch mt im nh nh tr giao bng, lc h ang lo lng nhiu v iu hn l mt
ng tc giao bng chnh xc. Tht ra, l lc m phn ln cc vn ng vin c chiu
hng suy ngh nhiu nht. H bit h phi thng bng c giao bng nh tr giao bng
ging nh mt s phc hi vng v trong bng v by gi h t nhin b h 30-40. Suy
ngh ca h tht tiu cc, v bn khng mun cho i th c gim nh v cm xc. Do
nu c giao bng k tip ri vo sn, hy tip tc to p lc bng cch duy tr phng
php thng cuc. Hy nh rng qu bng khng quan tm n t s; n ch quan tm n
cch bn nh n m thi.
D cho bn dn trc hay b dn trc, hy c duy tr mt ngng chu ng. ng qu t
tin hoc s ho hc chin thng ph hy lng kin nhn ca bn. Nu bng i cao qua li 3
hay 4 ln, ng t ngt ngh rng bn phi lm mt iu g ln thng im bn s
cht sm khi bn c lm mt iu g l lng.

Cui cng, hy c x l im u tin ca mi trn u vi cng mt s quan tm ch nh

khi t s l 30 u. Thi quen ny s gip bn nh nhng im trong sut trn u vi
cng mt s t tin nh nhau, v gip bn nh mi im vi cng sc mnh nh nhau.

Pht trin o c tranh ua

Mi ngi tham gia thi u mn qun vt, c trnh thi u mt chi mt trong cc cuc
tranh ti, h khng th no tin c rng thi u tt di p lc kh khn n mc no. Tht
ra, nhiu ngi, khng bao gi ngh rng mun thi u h l nhng ngi sut i ch
nh bng chi v h khng mun b p buc trong tnh hung thng thua. y l mt
iu ng bun v h thiu mt cuc tranh ti. y cn c ni nhiu hn v vic tip sc
cho mt cuc thi u lnh mnh. l l do v sao mi ngi cn b vic nhn cch ho
cch thi u, bng cch tp trung vo vic t pht trin thay v lo lng v thnh tch thng
thua ca h. H phi o lng s thnh cng v t thng cho mnh trn c s mi quan h
gia h v bng trong sut trn u: nhng g h t c mt c nh c trng, nh
c bng i vo sn tt, kh nng d on v phn cng mt ng bng ngn th nht,
v vn vn. Nu mi ngi tp c nh th t u, chin thng s t n, v chng ta s
c nhiu ngi thng v thua lch thip hn.
Chin thng l tt c l mt quan im t yu chnh mnh. iu chng ta ni n l th gii
c to ra cho mt t s chn lc. Trong mt vng u gm 64 ngi, chng ti cam oan
l s c 63 ngi tht bi. tht s l mt kiu gii quyt thin cn. y qu l mt mn
th thao y chn nn khi chng ta thua; qua bao nhiu ngy bn mun h i th - hoc
t h bn thn. Nhng hy qun nhng ln b thua i. Hy ci v nh bng. C th bn s
c nhiu nim vui hn v bn s chin thng thng xuyn hn trong mt thi gian di sp
ti.
Trong nhiu nm qua nhn thy mi ngi phi tri qua qu trnh bin ho nh th ny: Mt
thiu nin bt u chiqun vt, v bn c lm cho h vui. Khi cc c nh ca h ci tin,
ho bt u tham gia cc gii thi u v bc vo mt cuc tranh ti gy cn. H t n
chc v ch cu lc b, nhng khi h nhn thy khng th thng trnh cp thnh ph,
hoc cp quc gia, rt thng l h khng ngh chi mn th thao ny. Cho mi mt thi
gian di sau , khi h bc vo tui 30 hay 40, h bt u chi qun vt tr li thot khi
s trng i ca cha m, ca hun luyn vin v ca bn thn h (t khi cn l mt thiu
nin). Mt iu bi thm y l khi h chi tr li, h khng th thi u thoi mi v tn
hng nim vui v bn thn, bt k mc thnh cng m h t c.
Do ng lng ph v trit l thng hoc g khc. Phn na s ngi tham gia mn ny
mi ngy u l ngi thua cuc, nhng iu khng c ngha l h khng th vui v cm
thy thoi mi v c gng ci tin. Nhng ngi thua t gin mnh v tr nn chn nn: i,
ti tht l ti t, h s khng bao gi tin b c. Cc nh v ch linh hot hn: h c th
thch ng c vi nhng tnh hung thua cuc v rt ra c nhng bi hc b ch. Nhng
nhng ngi thua cuc th li khng th thot ra khi c h thua v c th gii c t
ln i vai h. H sng bng qu kh thay v c lm vic v tng lai bng cch ci tin cc
c nh trong hin ti. Khi mt nh v ch nh Rod Laver b thua mt trn quan trng, anh ta
khng rn r v xui xo hay gin di b i. Anh ta ch chp nhn s tht: Ti khng thi u
tt, ti khng nh nhng c thch hp, ti nh ht mt c v l d dng lc t s l 3
u trong vn th ba. V vy ti phi ra sn v tp li cc c nh. Nu ti nh bng tt, ti
s thng, nu ti nh bng khng tt, ti s thua. C ngha l ti s phi luyn tp nhiu
hn na. Nhng anh ta khng nhng iu ny lm hng nim vui ca cc s hp dn
bn ngoi.
Lod Laver, l ngi hai ln t danh hiu Grand Slam, c nhiu ngi bit n v vic li
dng nc ngc ng kinh ngc sau khi b i phng dn im trn u. Nhng tht s
khng phi l anh ta li ngc li, m l v i th ca anh ta lm cho s phc hi ca
anh ta tr nn d dng bng cch lm mt th g khc. Rod ch lun nh cng nhng c
thng cuc c k bun t.

Tnh cch trong qun vt

Phn ln mi ngi chi qun vt l mt cch gim bt cng thng v gii tr, tng
cng sc kho. Nhng h nhanh chng khm ph ra rng p lc chin thng v c v
hay, c th mang n cho b ngoi nhng cm xc su sc rng h c th du dim trong
nhng dng v khc ca mt cuc sng trng thnh. V d nh, cc ch tch cng ty c th
l s v vic sp xp li bng cch chi ch. H c th tuyn b rng h mong dnh 28% th
trng nhng do s thay i bt ng ca bu khng kh kinh doanh nn h ch t c 24
% th trng. n khi h ra sn chi qun vt th l mt th p lc rt r rng :nm n
v nm thua, khng ai ho, bt k l khng kh nh th no.
Khng ging nh cc mn th thao khc, bn c th thi u mt trn nh gn (golf), trt
tuyt trn ni, hoc di bin, nhng qun vt ch nhn xung bn v ngi ny (hay nhng
ngi ny) ngang li. Hy t ci m ging nh th vi mt cuc sc trc tip l ci y
li i mt s cch x s in r nh nhng ngi c gng mt cch liu mng bo v
lng t trng ca h. Thm ch c nhiu ngi th nhn rng h cm thy git mnh v cch
x s ca h trn sn qun vt. H ni rng: Thng thng ti rt kn o, nhng ngoi
ti gi ngi l thng ngu v kt ti anh ta la di ti.
S tht l qun vt c th lm bng n nhng cm xc th thin, nhiu loi c tnh khc
nhau v cc kiu x s khc nhau. Nu bn tp nhn ra nhng c im ni ngi bn ca
mnh v ni k th ca bn (v c th l chnh bn) bn phi c kh nng pht trin cc
chin lc i khng. Bn cng s hiu c ngi khc.
NHNG MNH KHO TM L
Cu ni rt c a thch ca Rod Laver : Hy ngm ming li v cho cy vt ln ting
gim bn. Hn na mt s vn ng vin cng thy mt phn s ho hng trong qun vt
l c thm d yu im v tm l ca i th.
V d nh, nu, bn cm thy i th c ni lo s chin thng anh ta khng thng bn trong
vng 12 nm hy c nhc cho anh ta nh li t s, c ri, tt c nhng g anh ta cm
lm l duy tr c giao bng v anh s thng trn ny. Hoc, nu anh ta c xu hng t trng
pht , bn mun th cu trong mi ln i bn i ph vi anh ta. Nhng li bnh lun
nh, Xui qu, ng l anh phi g li c ri, hoc Tri, li bo bng phn li bn ri,
chc chn bn s mang n cho anh ta mt kiu ng vin gip anh ta thua lin tc.
Tuy nhin, bn ng qun, i th cng ang tm kim yu im ca bn. Do nu bn l
mt ngi thua cuc khn kh, hy gi iu cho mnh v bn s bt u pht ra tn hiu
ca s s hi vo lc gn kt thc mt trn u cng thng. Ngc li, nu i th bit bn
lun chin u cho tng im mt, bt k t s l bao nhiu, iu ny s tc ng n suy
ngh ca anh ta khi trn u ko di, v anh ta c th cm thy cn phi nh nhng c liu
mng nhanh chng chin thng. (Nhng ngi ph n trong gii nh ngh lun nhc n
Billie Jean King v quyt tm chin thng v h c n tng nh th no v kh nng
ch ng ca c ta. R rng nhng suy ngh v quyt tm ca c ta? Ti sao h khng tp
cc c nh c th nh bi c ta?
Mc tiu u tin trong tm l ca qun vt l bn mun tng cng mt s thay i m i
th ca bn ang x l. Do , nu bn ang thua, bn phi lm cho i th mt tp trung
vo nhng g anh ta ang s dng nh bi bn. Lm cho anh ta bt u t nghi hoc, lo
lng rng anh ta c th b mt cm gic i vi bng, lm cho anh ta phi nghin ngm v
nhng c nh tr t hi, c th va lm cho trn u xoay chuyn.
Hun luyn vin Vic Braden k chuyn, mt thi gian di c mt s ln vn ng vin b
Bobby Riggs thao tng, trong c c Vic. C mt ln Vic thi u vi ng ta trong mt gii
nh ngh ti Cleveland nm 1951: Ti chi rt hay v dn trc 6-5 vn th nht, lc
chng ti i sn. Khi chng ti lau m hi, Bobby ni rng: , nhc, t qu, ci c nh qu
tri ca ch cha tt u. Nhng nu ch kin tr ch s kh hn y. Tht ra, ti va h

ng ta bng c qu tri nhng iu ny lm ti phi suy ngh: Chuyn g xy ra vi lo

ny? C phi ng ta nhn thy rng ng ta khng chu ni c qu tri ca ti? Nhng ti ch
mi 21 tui v Riggs lc by gi l mt vn ng vin c tn tui v l mt ngi kh d
thng, v vy ti ngh c l ng ta c tm cch gip ti. T nhin rng ti li ra sn v c
thm tht mt cht cho c nh qu tri gy n tng cho ng ta, v cng nh mt mi
th mt cch t nhin. ng ta ni mt iu thm ch khng c tht nhng ng ta lm cho
ti suy ngh v iu , thay v ch tp trung nh bng v bm st k hoch thi u ca ti.
Cho n trc khi Bobby qua i, ng ta nhc li chuyn vi ti v ci tht to. Sau
khi tt nghip tr thnh mt chuyn gia tm l, ti cng t ci mnh nh th.
Mt cch khc lm gin on s tp trung ca i th - nu bn ang thua hy lm tng
s chi phi ca ngoi cnh anh ta phi ri mt khi bng. Hy c lm mt ng tc khoa
trng khi bn theo c nh ln li anh ta c th s lic mt theo di bn khi anh ta
nh bnng. Ngay c khi bn khng th v l tt, ch mt vic bn ang ln li quy
ry rt nhiu ngi. H khng thch b tn cng, v khi bn ln li bn p buc h vo tnh
hung thng hay thua ngay lp tc.
Nu bn ang thng v ang thi u rt tt, bn khng cn thay i nhp hay tc ca
vn u. Nhng nu bn ang thua bn phi lm bt c iu g m bn c th ph v
nhp thi u ca i th. Pancho Gonzales hay cu gi bng cch ngi xm xung v
ng ln t t khi bn ang sn sng giao bng, v giy ca Riggs lc no cng c v
c ct khng cht khi anh ta cn cu gi. Nhng cch hay nht lm nn lng mt i
th nng tnh, l bt u gim tc bng, nh bng qua li vi vn tc nh hn, hoc ch
lp su. Khi bn tng thi gian bng i trong khng kh, bn gia tng mc lo u khc khoi
trong lng phn ln cc vn ng vin bng cch cho h c nhiu thi gian suy ngh v c
nh k tip. Nh Jack Kramer khuyn bo lc khi u cuc i s nghip ca anh ta
ng hong lon , gi bng ri vo sn, v phn ln mi ngi s t tm cch thua.
Cui cng, nu bn khng th nh bi i th bng sc, bn phi thng c h tm l.
ng s nh ra ngoi nu nh l hy vng duy nht ca bn. Bn li cn c th th
chin lc cu nguy cui cng: Nu mt ngi no thng bn 6-0, 5-0 v 30-0 trong
bn cui cng, bn ang gp kh khn nghim trng, ng vy khng? Mi th bn va lm
l sai, nhng bn mun t nht cng trnh c vic phi thanh minh v cu li mt cht
lng t trng. Do c nh k tip ca i th, hy xoay v chy sai hng v th hin
mt c nh tht hon ho vo mt qu bng tng tng. iu ny s lm lung lc i th
kh bn thng mt bn hoc hai bi, v anh ta khng th loi c hnh nh ng ngn
v l ra khi u ngay c.

Chng 10
LM CHO VIC NH I TR NN C NGHA
Nu bn khng thy vui khi nh i, bn phi tm mt ngi nh cp mi, hy tm nhng
i th khc, hoc nhn s tht li ca bn. nh i l mt s mo him gh gm khi bn
bit mt vi im ct yu no v chin lc v s hp tc, v bn hy chi bng s hng
hi v tht nhiu ting ci. Chc chn n khng cn phi chm v bun b, vi mi ngi
ng chung quanh ch i bng i theo cch ca h. Tht ra, bn khng bao gi c th c
iu kin bun ng khi nh i tt, thi im ko di t 9 n 12 giy kch ng v chm
dt. Bn phi lun di chuyn chy, dui ngi, on bng, v nh ra nhiu c hn l trong
nh n thng thng. tr thnh mt ngi nh cp tt, bn cn bit v l v thi u
ti li, nh x mt v lp, nh tr c giao bng vi im xc nh chnh xc, on c nh
ca i th, v bit hp tc vi ngi nh chung v l mt cp. Cc bn s cng chin
thng v cng thua vi nhau; nu bn nh bng ti nhng ngi nh cp vi bn rt tuyt
vi, bn vn c th vui v. V bn cng thi u chung lu bao nhiu, bn s cng vn dng
tt hn, v kim sot c hn mt cp c cc vn ng vin gii hn, nhng khng phi
hp tt.

Mi ngi khng ngc nhin khi Martina Hingis, mt ngi sao tr, mt ngi rt yu thch
qun vt, ngoi nh n cn l mt vn ng vin nh i rt tt. Nh c ta ni vi tp
ch qun vt (Tennis Magazine) sau khi dnh c c hai chc v ch ti gii c m rng
v Wimbledon 1997: Ti s khng bao gi ngng nh i. N gip ti rt nhiu thTi
tp tt c cc c nh no ti t c dp tp khi nh n, nh c v l, giao bng v v l, tr
giao bng, cc c cho gc cui sn, lp v approach. Ti tn cng nhiu hn khi nh n
nh nh i. By gi ti khng chn ch khi ln li mi khi c ng dp. Qun vt l mt
mn th thao c xc nh r rng rt vui khi c mt ngi khc cng phe gip thng
im.
Trc khi ni n ai s nh v tr no v ra sao, y l nhng khi nim mu cht bn
phi ghi nh v nh i
1/ Trong thi u hng u, mc tiu ca bn l dnh c v tr thch hp ti li trc i
th - hoc l li h i xa khi pho i ny v i no dnh c li s kim sot c
thi im t 95 n 100 ln. Cp ca bn c th vn thua, nhng trc ht l kt qu ca
cc c nh yu.
2/ Buc i th nh ln, bn c th nh xung h dt im. Bn khng th i th
lun nng bng ln y bn i khp ni. Nhng nu cui cng bn ln li v h nh
xung, bn c th b h.
3/ Hy tp di chuyn ngi trc ngi sau cng i vi mnh, cch nhau t 3m n 3m50
ln trn, ra sau v ngang.
4/ Tr khi bn c mt c dt im no , hy lun c nh thng xung gia sn. ng
b huyn thoi nh i trung bnh la phnh: Coi chng b nh v mang c. l du
hiu u tin bo cho cc i th nhy bn bit bn khng th thc s nh bng.
5/ Vn ng vin no gn li hn c quyn u tin i vi bt c c nh no anh (m) ta
c th chy ti. Nu bn mun chin thng, gt b li ngi nh cp c ni vi bn
trc trn u: Nhn vch trung tm ny? y l bn ca anh, y l bn ca ti. ng bao
gi ln qua phn sn ca ti.
6/ Phng php nh i hay nht l c hai vn ng vin u ng ti li. Phng php
hay nht th hai l c hai vn ng vin u ng ti ng bin cui sn. Phng php ti
t nht trong cc phng php nhng l phng php c s dng ton cu trong cc
cu lc b qun vt l mt vn ng vin ng trn v mt ng pha sau. C th bn ni
rng: N nhn y, chng ti tng nh mt phng mt li ti cu lc b ny trong sut
20 nm qua v chng ti lun thnh cng. iu c th ng, nhng l l do v sao bn
ch thi u ti cu lc b, v khng phi trong mt gii u ln. Bn ang nh theo phng
php hng thp i vi cu lc b qun vt v ch c th thnh cng nu i kia ha s nh
cng kiu vi bn. Nu h khng chu, bn s thua. Bn khng ch cha ra mt khong cch
ln gia bn v ngi nh cp cho mt c nh cho sn ca i th, nhng khi c hai i
th s cng ln li, v bt c ai trong hai ngi ln n li s xm mnh ngi mt
li ng bn kia.

CHON LA NGI NH CP
Chn mt ngi cng s c th l mt vic v cng kh khn, rt ra t vn v nhn cch
cng nh kh nng thi u, do ti ngc nhin v mi ngi him khi suy ngh iu ny.
Cnh tng thng xy ra nhiu ln l hai ngi bn lm hng mi quan h lu di mt thi
gian ngn sau khi h bt u cng nh i. Vi iu trong u, y l mt s gi
chn ngi cng s bn nh cng thi u trn c s thng thng

1/ Hy t nhn xt c tnh. Bn c thch thi u v nim vui tuyt i ca qun vt hoc bn

c bn nng st th khi bc i trn sn? Bn xem vic tht bi nghim trng n mc no
v chin thng quan trng nh th no? Bn c thch nh bn sn ng i ti li khng
hoc ng pha sau v nh tht thn trng. Bn c bn tay tc ti li hay li lm
bn kinh s? Bn thch thi u vi mt ngi cng rn hau ni nng nh nh?
Hy lm trc nghim v nh i cho c hai ngi. Sau hai ngi trao i bng vi
nhau. Nhng xung t tim tng s c dn tri tc th v n cn c trao i vi nhau,
cc vn n su him hoi c gii quyt khi cc bn thi u vi nhau.
2/ Kh nng c bit ca bn c th tri ngc vi ngi cng tc, nhng iu c th c
li. V d, ti nhn thy cc cp nh i s khng ln li cho n gi bt tay nhau, nhng
ngi cng tc li thch chim ring li cho mt mnh. l mt kt hp rt hay.
3/ Hy nh vn ng vin ng bn phi trong sut lch s qun vt thng l ngi i ni
v vn ng vin ng bn tri sn gi phn i ngoi. Khi bn c gng nh tr mt c giao
bng ca i th, t s thng l 40 u v n tu thuc vo vn ng vin sn phi nh tr
c giao bng vo sn v cho vn ng vin sn tri nh ng bng th t ca lt
nh qua li. Tt c nhng i hi ny dnh cho vn ng vin sn phi, ngi c th tp
trung v thng khng lm iu by b khi nh tr giao bng. Nu vn ng vin sn phi
thng im ca mnh, p lc s chuyn t ngi nhn sang ngi giao bng, l ngi gi
y ang b thua im trn u. Phn ln cc vn ng vin i ngoi sn tri thc s rt
thch th vi vic nh tr giao bng trong tnh hung ny.
4/ Nu bn khng thch kiu nh c sp xp ng hong chn ngi cng tc, t nht
bn cng c mt cuc trao i ngn gn v ni vi ngi cng tc rng bn l ngi th no
v bn thch nh i ra sao. iu ny s bo v c tnh bn v trnh c nhng thi
khc au n trn sn, v n d dng ni ra ngay t u cp nh i c th t nhn thy
nguy c v bn s thch tn hng tnh bn ny khi nh i vi nhau.
VI TR BT U MT IM TRN SN
Ngi cm giao bng
Khi giao bng t sn phi, mc tiu ca anh ta l ng cng xa vch trung tm cng tt,
trong khi vn c th nh vo gc qu tri ca i th. Trn thc t, Pancho Gonzales, s
ng ngay cnh vch trung tm v anh ta t tm quan trng u tin vo vic giao bng ti
pha qu tri ca i phng. Bn c th ng hi xa hn khi giao bng t sn bn tri.
Ngi cng s ca ngi cm giao bng
Anh ta ng i din gia s giao bng vo, ni ng cho i ngang qua. Phn ln cc
vn ng vin mi tp chi v trung bnh rt ght ng gn trung tm nh th v h s c
giao bng ca ngi kia s p vo gy ca h. iu ny c th dn n nhng tranh ci d
di, lc ngi ng li s quay li v ni: ngu, anh p vo u ti, v ngi giao
bng s tr li: gh tm, anh chn ng c giao bng hay nht ca ti. Nu bn s b
p trng, hy gp ngi ti trc nh vy u ca bn s khng tr thnh mc tiu. Sau
nu bn b p trng mng, t nht bn s bit rng l li giao bng.
Ngi nhn giao bng
Mt vn ng vin nh ngh s ng trn hoc rt gn ng bin sn n, v l gia
ni ngi giao bng c th li anh ta chy n qu phi v qu tri. Nu i th khng th
nh c giao bng tht rng ti qu phi ca bn, vy bn c th ng gn vch trung tm
hn.

Ngi cng s ca ngi nhn giao bng

Cc vn ng vin c bn tay v phn x c bit nhanh phi ng ngay trc ng bin
giao bng. Nhng ngi c phn ng chm hn phi ng sau ng bin giao bng. Hy
ng trn ng bin nu bn khng chc chn, nhng phi thc rng n c th cn tm
nhn ca trng ti trong gii thi u qun vt. Vi s gii thiu v loi vt siu nh nhng
mnh trong thp nin 1990, cc vn ng vin c th ng gn li hn v h c th iu
khin vt d dng hn nhiu.
VAI TR CH YU CA TNG VN NG VIN
Ngi cm giao bng
Mc tiu chnh l nh c giao bng th nht ri vo sn u n su v tc , ngi
nhn giao bng khng th tn cng. Lc c giao bng v bn no i th s nh tr qu
bng cao nht v di nht. Vi s quyt on ca c tr giao bng hai tay qu tri, by gi
ngi giao bng dng nhiu thi gian hn phn tch kh nng ca ngi nhn giao bng.
Mc ch ngi cm giao bng lm th no p i phng khng nh c c cho gc
ngn, phi nh tr cc ng bng cao nht v di nht ngi cng tc vi ngi cm
giao bng c th vui v hn khi trn chp. C tr giao bng hai tay qu tri tt hn rt
nhiu nn hnh thnh trnh lin kt phi hp mi gia ngi cm giao bng v ngi
cng tc. iu ny khng c g ng ngc nhin.
Ngi cng tc ca ngi cm giao bng
Ngi ny ng vai tr ch yu trong vic gip ng i gi vng c giao bng. Vic cui
cng c th lm l gi vai tr khn gi th ng. Th nht, gi s anh ta v ngi cm giao
bng u hiu ni ngi cm giao bng s c nh bng ti, anh ta phi tp nghin cu vt
ca ngi nhn giao bng on xem l mt c nh tr hay lp. Nu vt ngang vi
im d nh nh bng, r rng s lm mt c nh tr (khng ai kh nng bt ng
h vt xung nh mt c lp) v anh ta s nh ti trc theo ng cho ct ngang
c nh gn li. Nu anh ta nhn thy u vt ca i th h xung di qu bng ang i
ti vi mt vt t xin, lc s l mt c lp v anh ta s xoay v bc nhanh ba bc ra
sau. Chuyn gia ni ting v vn ng hc ti UCLA, Tin s Richard Schmidt v hun luyn
vin Vic Braden thc hin mt phim video v s lin quan gia no v kh nng vn ng.
Trong , h tho lun v vic no cn t nht 150 mi li giy i hng. Do iu bn
thy l iu bn nhn c. Khi vn ng vin mi trnh c i c nh vo pht cui
cng, kt qu gn nh lun lun l mt c nh ht.
Th hai, khi ngi cng tc ca ngi cm giao bng nghin cu vt ca i th anh ta ch
c mt suy ngh trong u: Qu bng k tip l ca ti. Ti khng cn bit n u ti s
nh n. Anh ta s lun lun ngc nhin rng anh ta thc ra khng th chm ti bng,
khng bao gi ngc nhin khi anh ta nh c bng. Anh ta ngh anh ta s hu pho i
t ct li ny sang ct li kia. Anh ta khng h bi ri khi suy ngh kiu , hoc anh ta s
b buc ti l tranh bng. Anh ta bit anh ta c thun li hn ngi kia do c th nh mt c
v l sc bn v gn li hn. Nhng t c n , ngi nh v l gii lun
luntp trung, sn sng bc nhanh bc th nht ti trc mong c th dt im
nhanh. Ni cch khc, ngi nh v l km, khng bao gi ngh n vic nhy n bng,
anh ta ch ng nhn trong t th sn sng cho n khi ngi nhn giao bng nh tr bng
i qua.
Hy nh, trong qun vt nng cao, bn v ngi cng tc phi quyt tm thi u kiu tn
cng- cng ln li mi khi c c hi. Nu ngi cng tc sau khi nh giao bng m
khng ln li phi hp vi bn, iu s gii hn mc ln li. Lc s la chn
duy nht l li v ng bin cui sn lc anh ta chun b giao bng. Nu anh ta phn ng:
Anh ang lm g th?, bn ch ni vi anh ta rng: Ti mun sng.

Ngi nhn giao bng

Anh ta c hai mc tiu chnh i vi qun vt hay: (1) nh bng xa ngi ng li, v (2)
nh bng vo chn ngi giao bng ang chy ln (p anh ta phi nh ln) hoc cho anh
ta di chuyn cng xa sang pha bn cng tt m rng sn.
Nu ngi nhn giao bng c th nh bng vo chn ngi cm giao bng, anh ta phi sn
ln li cng vi ngi cng tc v ngi cm giao bng s phi nh bng th phng th.
Bng nh t di vin li khng th nh mnh v chnh xc c. Tuy nhin mt s
ngi hi rng, Chuyn g s xy ra nu (sau khi tr giao bng xung chn ngi giao bng
ang ln li), bn chy sn ln li n bng v ngi cm giao bng nh mt c lp
bng mt c mi v l?. Cu tr li l: Ch c hai hay ba vn ng vin nh ngh th gii
mi c th lm nh th. l mt kh nng c nht v nh, do ng n ngn cn bn
gy sng gi ti li. Nu ngi giao bng nh bng qua u bn, vy nh rng mi vn
ng vin chu trch nhim v phm vui trn sn ca anh ta t li n ng bin cui
sn. Khi tng vn ng vin lun sn sng nh tr li tt c nhng g i qua u anh ta, lc
cp ny s t lo liu tng c lp.

Ngi cng tc vi ngi nhn giao bng

Nu ngi nhn giao bng c th nh tr c giao bng xa ngi ng li, tt c mi th
gi y tu thuc vo ngi cng tc ca ngi nhn giao bng. Anh ta l ngi c c hi
lm cho cp ca anh ta ni ting, tu kh nng anh ta hiu i th n mc no v di
chuyn ti bng. Tht ra, anh ta phi c cnh tranh vi cc vn ng vin bng r tht gii l
nhng ngi tp di chuyn khng bng bt ng bng chuyn ti anh ta v anh ta bng
bng vo r t c hai im.
Khi thi im bt u, nhim v th nht ca ngi cng tc vi ngi nhn giao bng l
quay ra sau va nhn thy ni c giao bng ri, v ku ln ngoi nu n di hoc
rng. Nu bng ri vo trong, anh ta quay nhanh v pha trc v nghin cu cc ng tc
ca cp kia. Nu anh ta nhn thy i th tin st vo li, v vung vy vt trn u (
chun b nh bng), anh ta s hiu ngi cng tc nh mt c nh tr ti t, v l
lc anh ta rt lui.
Tuy nhin, nu mt trong hai i th ca anh ta ci xung nh bng, anh ta bit bng s
i cm xung chn i th, v anh ta c th di chuyn mt cch an ton ti li v l
xung. Bng kh nng quan st vic di chuyn vt nh c mi v l ca i phng,
nu u vt song song vi li, anh ta s nhy ti trc v l, nu l mt c nh
cho gc sn, anh ta s phi chy nhanh ln theo ng cho qua phn sn ca ngi cng
tc. Anh ta cn tp phn cng tht bn nng anh ta khng ng cht d ti im X c nh.
Anh ta bit anh ta phi di chuyn v pha bng c nh k tip.
Ging i th bn kia li, ngi cng tc ca ngi nhn giao bng c quyn u tin t ct
li ny sang ct li kia v anh ta ng gn li hn. Anh ta b buc phi nhn mi th
trong tm vi, v c gia tng tm ny bng cch tp on bng v nhy nhanh ti bng
bng cch on chuyn ng ca ngi giao bng.
Tuy nhin, phi ni rng mt s ng tc v kh nng d on ni trn, c mt s ngi c
th ngi thy c hi trong khi nhng ngi khc khng bao gi nhn thy iu , ngay c
vi s hun luyn tuyt vi. Phn ln cc vn ng vin khng bao gi suy ngh nhiu v vai
tr ca h nh l ngi cng tc vi ngi nhn giao bng, hy c ring ra phn chia thnh
tng bc c trng. Nhng nhim v ny hay khi nim ny s tr nn v ngha nu bn
khng ra sn v luyn tp. Hy tp vi mt i th nh mi v l v c phn tch xem anh
ta s nh ch I hay cho sn, ri tp ct ngang c nh ca anh ta. Nu bn c th tp dt
im nh th, bn s c mt tng lai m rng trong vic nh i. Bn s c mi ngi
chung quanh tm kim v y thc s l mt nng khiu c bit.

Khng may thay, vai tr va m t khng phi l iu bn nhn thy ti mt cu lc b qun

vt c trng. Ngi cng tc ca ngi nhn giao bng cm thy anh ta khng c g
lm ngoi tr ng xem ngi kia nh tr bng ti lui vi ngi cm giao bng cho ti khi
mt trong s h phm li. l bn cht ca kiu nh i mt phng, mt li?, vi ngi
giao bng v nhn giao bng nh n trong khi nhng ngi cng tc ni chuyn cng
nhau vng qua li v ban tng nhng li c v c ln, hay lm. iu duy nht ngi
ng li ny nhn c l ci c cng v mt rm nng mt bn, nu bng bt ng i vo
ch h, h p tht mnh , ti khng mong i c ny- v h khng chun b sn.
CHIN THUT TRONG NH I HAY
Kim sot li:
Li l mt chin trng trong thi u i hay, mt khu vc ni im s l thng hoc thua.
Hy xng vo chng ngi vt, chim ly pho i v ng b y i tr khi v mt c lp
tuyt vi. Trong qun vt nh ngh, i no chim li trc s gn nh lm ch c v tr
ny. H c th nh ht mt c x mt hoc mt c v l khi h ln n , nhng cn bn l
h c c hi thng im. Cc vn ng vin trung bnh cng c thun li tng t nhng c
hi thng im ch l khong 50-50 v h phm qu nhiu li. V cc vn ng vin tp s
chy ln ch l thua nhanh.
Cc vn ng vin trung bnh c th ni rng: Chng ti khng th v l, do chng ti ch
ng pha sau v lp v gi i th li xa li. Nhng hy nh rng rt t cp c th lp
tt t ng bin cui sn nh bi cc vn ng vin ng li. cc tay vn ng vin
nh ngh khng th lp su ba ln trong mt lt. V vy ln li vn l c nh hay nht
chin thng tr khi bn cng tp luyn nhiu vi v kh no a c bn ln . (Mc d
thng l mt li ngh thua cuc, nn hy lun khuyn khch cc vn ng vin mi
tp chi tn cng ln li, nu h ch c th tp lp, h c th chin thng t ng bin
cui sn khi nh vi cc vn ng vin mi tp chi no khc chin li).
Ging nh nh n, l do khin cp ca bn cn lm ch c li v bn c th l ngi
nh v l ti nhng vn thng im. Nu bn ln gn st li, bn c th nh xung bng
d sao i na cng l khuynh hng t nhin i vi c v l v bn c th nh theo
cc gc rt nhn. Ngay c nhng c nh nhng vn c th dt im. Nhng bn li ra sau
cng xa, bn cng phi c nng khiu hn. Nu bn v l t v tr gia li v ng bin
giao bng, v bn li hi y c v l xung, bng s i vo li. Nu bn nh t ng
bin giao bng, ni nhiu vn ng vin trung bnh v mi tp v l khi nh i, bn gn
nh phi nng bng ln bng i su v nh gi c khong cch gia bn v i
th. (ng thi, bn cng ln gn li, bt c ngi no mun vt qua bn theo bt c gc
no s cng gp nhiu kh khn hn, v bn ng gn ng bay ca bng hn.)
Nu i th lp thnh cng v tn cng bn t li n ng bin cui sn, h s i theo
bn tng bc mt v chim li. Trong trng hp ny bn phi c lp bng tr li ngay v
dnh li pho i, hoc c dt im ngay lp tc bng cch nh mt c x mt tn cng
thng xung gia sn. Bn c li th hn vi c lp, nhng phn ln mi ngi thng do
d ti im ny : Chng ti khng mun chy ln li, h ni th. V h s li lp qua u
chng ti v chng ti li phi chy li ra sau v chng ti s b h. Nhng iu ny s
khng th xy ra v vn ng vin cu lc b khng lp tt hai ln trong mt lt. Thng th
c lp th hai ca i th - nu khng phi l c th nht s ngn v s mang n cho bn
mt c x mt d dng dt im. V vy ng b y ra khi pho i d dng. Hy c
liu nh tr li v lm cho i th hiu rng mt c lp tt ca anh ta khng th uy hip bn
c.
Chnh quyt tm ln li v kim sot li, v s gng sc nh tr li v bn phi thng,
chnh n s gip bn v ngi cng tc tr thnh mt cp tuyt vi. Nu bn lp mt ln
nhng ng li pha sau, l li mch nc cho i th bit rng bn ang s - hoc
li bing dnh li li. Ln sau khi bn tin b hn h s b ngi vt vo trn li, h bit
chng c g s nhng chnh l li ca h. Hy vng duy nht ca bn thng t ng

bin cui sn l mt c lp hay, tht kin nhn v mong mun c n nhiu c nh thng
vo ming v cp kia s pht ra nhng c x mt d di nh cc c lp yu ca bn.
Vt qua ni s hi ca mt c nh bay thng vo ming
Khi bng c nh ra, hai vn ng vin trong t th sn sng di chuyn nhanh ti li
l ngi cng tc ca ngi cm giao bng v ngi cng tc ca ngi nhn giao bng.
C hai ngi u c khuynh hng mun ph trng, hm h d on c hi nh mt
c c th thng im ti li. Khng may thay, nhiu vn ng vin ch c cm gic ht
hong pha ln s hi, h khng mun b th p lc nng trn c v l yu t, v hoc
h s b au v bng p trng. Ci sau c bit ng vi cc vn ng vin n no tham gia
thi u i nam n hn hp, ni mi th u xy ra. C rt nhiu ngi n ng theo ch
ngha s vanh khp ni, h thch do dm ngi ph n ng ti li vi mt vi c nh
tht mnh ngay vo rn c ta, tt c u np di chiu bi mang n cng bng cho n gii
v cch c x ngang hng trong th thao. V vy, tp tn cng ti li v khng ch ng
vi cy vt ngay trc mt l quan trng hn bao gi ht. Hn na, nh ch ra trong
phn thi u hn hp ngi ph n - v khng phi l ngi n ng rt thng xuyn l
ngi lm cho i tr nn ni ting v c ta thng nh c nhiu c theo cch ca c ta
hn.
i vi tay vt n. Rt nhiu ngi trong s cc bn mun thi u trong cc i tuyn ln
nhng bn khng mun bt c ai nh bng trng vo bn. Trn thc t, c lm cho cp i
th s hi l mt phn chnh ng ca mn ny. Nu bn mun thi u qun vt ng cch,
hy chun b nhn mt qu bng nhm vo ngi bn, v ng gin nu n p trng bn.
Trong sut hai thp nin va qua, n gii c nhng c gng ng k hn nam gii trong
thi u i. Cc i tuyn nh i n rt d tn, v v l mnh m l nguyn tc, hn l s
ngoi l. Ngy nay cnh bn ph n nh bng d di ti li rt ph bin trong khi l
cnh him thy trong thp nin 1950 v 1960.
Bo v khu vc gia sn
T lu cc vn ng vin trung bnh lun ni rng: Coi chng nhng mang c ca bn,
trong khi cc vn ng vin nh ngh lun ni n vic bo v khu vc gia sn. Cc vn
ng vin trung bnh qu s i th nh c ch I v th mt ngi trong s h ng hn
bn tri v ngi kia nh st bn phi. Bun thay, h thiu mt ngi na. H qu ch
n vic gi ly mang c n ni khi c mt ng bng nh thng xung gia sn c hai
ng thi t quay li v ni rng: Ca anh ka.
Trong nh i hay, c ba l do v sao bn cn nh thng cung gia sn: (1) phn gia
li thp hn hai bn khong 11cm50, (2) bn gim bt gc nh tr qua phn li thp ca
i th, v (3) c kh nng c hai i th s ln li cng lc v p vt vo nhau.
Ngc li, bn lun cn la i th c nh nhng c kh, t l phn trm thp n bn
ngoi bn. Cc vn ng vin nh ngh ch nh vo mang c nu h ngh rng bn nh
bng qu sm i vi mt qu i xung trung tm (v d nh c nh ln sn ng i) hoc
ngn khng cho bn lin tc nh vo gia sn.
Tp on bng
Bn khng th c mt nh lng l vi loi hnh ny. Bn phi tp phn cng c nh ca
i th mt cch bn nng, v nh tr bng. Cho n nay vn ng vin trung bnh dng
nh khng th lm c nh vy.
Mt s vn ng vin ng bt ng trong t th sn sng v h s i sai hng n cht
khip. C th h ngh mt cch chnh xc, t hi rng: nh hay lp? nh hay lp? khi h
nghin cu vt ca i th. Nhng h khng mun c v d bng cch bt u i ti trc
v c tn cng cui sn khi i th lp qua u, do h khng chy theo hng no c. Bt

ng bng i qua u v h phi quay v chy nh in nh bng. V vy h lun qu

chm.
ng s phn on sai. Nu bn on sai, ng bi ri. Thng thng cc i th khng
bit bng s i n u khi nh ra. Quan im ca mn ny l vui, v nu bn c th th
nghim v tranh th ly c hi bn s tp nh vi s p ng chnh xc. Nhng trc tin
bn phi tp theo cch ny hay cch khc. Cc chuyn gia v vn ng hc ni rng chng
ta s tip tc b chao o gia kiu vn ng c v kiu mong mun khi tp mt kiu vn
ng mi. Dn dn, kiu vn ng c s bin mt, v bn s li vi ci mi khi s luyn
tp thng xuyn tr nn c hiu qu. Nhng iu ct yu l bn s tip tc phm li trong
mt thi gian, d bn l mt ngi rt chm ch v mun thc hin mt thay i ln. Bn
khng th tp mt k nng m khng phm nhiu li, v vy ng t hnh h khi bn ang
lm mt iu g mi.
Khi bn trong t th sn sng nht thi gn ng giao bng, hoc gia ng ny v
li, hy ng trn cc ngn chn, sn sng nh ti bt c hng no, v lun t ni:
nh hay lp, nh hay lp, khi bn nghin cu vt ca i th, lc u mi ngi u gp
tr ngi khi nh gi ni bng c th i ti trc lc nh bng. May thay, qu bng qun
vt trn v n i thng n ni vt nhm n ti. Do , nu vt xin ln trn, bng i ln v
bn c th li li v mt c lp. Nu n xin xung, i th s phi nh di li. Nu mt
vt thng ng, v di chuyn thng ngang qua, bng s i theo chiu ngang v bn cn ri
ch ln li. im mu cht l quan st vt ca i th - v ng cc c ng thn ngi
ca anh ta chi phi bn. Lp biu t trc s cho bn nhng cm nhn tt hn v nhng
g anh ta sp lm.
Hy da vo tc ca bng v tm quan trng ca phn ng nhanh, mi ngi thng hi:
Vo thi im no bn phi tht s on khi nh i? Li khuyn l nu cp ca bn b
thua 0-40 bt c bn no, c hi thng im k tip s nhiu hn nu bn on v ri
ch ng v c c on ca i th hn l ch ng ti v tr v tip tc lm iu bn
ang lm.
Hy di chuyn cng vi nhau v l mt cp
Nu bn v ngi cng tc c th tp di chuyn v l mt cp theo hng ca bng, cch
nhau khong 3m n 3m50, bn s him khi b vt qua, hoc ch I hoc gia cc bn.
V d nh, trn sn u n rng 8m23, rt kh vt qua c mt vn ng vin no i
theo c nh ca anh ta ti pha ny ca vch trung tm, v bit nng bng ln. iu ny li
cn kh hn trong nh i, v sn u ch rng 10m97 v mi vn ng vin ch kim sot
5m50 v mi bn nu h di chuyn ngi trc ngi sau vi ngi cng tc.
Hy tp nng bng ln: ti trc v theo ng cho nh mt c tn cng cui sn, v
li li cho mt c lp. Nu bn nh bng n bn phi sn, hy lin tc nh ti pha ny
ct ngang gc nh tr ca i th. Nu bng i thng xung trung tm, v nu bng i ti
bn tri, hy chy sang bn tri v s c rt t cp c vt qua bn. C th bn cm thy
b trng mt bn sn khi di chuyn xa v bn tri. Nhng nu c bao gi bn tm
thy mt vn ng vin no c th u n nh bng vo trong khu vc mc tiu nh hp
ny theo ng cho, xin ch cho bn mt vn ng vin mc o chng trng (con ma).
Hy duy tr khong cch 3m n 3m50 gia hai ngi. Nu ngi cng tc di chuyn v bn
ng yn, r rng bn cha mt ch trng chnh gia hai ngi cho c nh tr ca i
th. Hy to cm gic ang lin kt vi ngi cng tc bng mt si dy v hnh khi bn tp
cng di chuyn vi nhau. Nhng ng s dng mt si dy thc s. Mt ln chng ti
th ci mo ny vi mt cp qun vt trung bnh v c hai ngi b dy lm phng khi h
ko mnh mt ngi i v hng ty, ngi kia i v hng ng.
Trao i tht ln vi ngi cng s ca bn l phng php hay nht m ti bit gip bn
phi hp phn cng v c ng nh mt cp. C hai ngi phi tp ku ln: nh !

hay lp ! trc khi nh tr qu bng . Lc u c th bn hi t gic, v s c nhiu

ln khi ngi cng tc ku ln: nh ngay khi bn ku ln: lp v c hai bn chy
theo hai hng khc nhau. Nhng sau khi bn nh bng chung vi nhau mt thi gian bn
phi bt u phn ng mt cch bn nng khi bng c nh ra boom c hai bn s
cng di chuyn v l mt cp. Tuy nhin, pht trin s hp tc ny, khng mt ai trong hai
bn c th phi min cng ni ln thng tin hay li hng dn c th gip ngi kia.
iu ny i hi mt n lc c thc. Cc vn ng vin bng r khng h ngh g v vic la
to ln vi ngi ng i hng phng v - v d nh: i, ti tm c tn ny ri.
Nhng bng cch no cc vn ng vin qun vt mang mt n tng trong nhiu nm
qua rng h khng nn ni chuyn vi ngi cng s trong lc thi u. Do rt nhiu cp
m c hai vn ng vin gi im lng, tng ngi b cun ht vo trong cch nh n ca
mnh. ng thi cng nhn thy c khi im t nht l theo ngha chin lc hoc chin
thut tng ngi trong s h cm thy t c trch nhim phi nhy nhanh ti bng hn
ngi kia. V cng khng t nhiu hy vng vo cp m ngi ny ni v ngi kia im lng.
Nhng khi c hai vn ng vin u la to ln v t buc mnh phi ku ln tn ng bng,
vn ng vin no c khuynh hng phn cng chm hn ngi kia s bt u tp on
xem l c tn cng cui sn hay lp nhiu hn, min l anh ta c cm gic ti thiu nht
v s hp tc ng i.
Phn ng vi bng
i vi c tn cng cui sn (bt c c no bn c th v l) cp ca bn cn bc nhanh
tip v pha li. Tn cng ng ch bng i n bn. Bn cng c th n gn li, bn
cng c th v l cao trn li nhiu hn v gc nh ca bn cng sc bn hn. Bng ri
xung nhanh v nu bn bng chm xung di mp li, bn t a mnh vo th
phng th v tt c nhng g bn c th lm l c nh bng su. Ti thng nhn thy Jack
Kramer bc dc trn khn i khi anh ta thy mt vn ng vin ng v tr tt do d v
bng ri xung di mc li, v li c nh mt c v l tn cng. Jack Kramer nhn
thy mt s t vn ng vin trong lch s mn ny c th n mt qu bng thp v chuyn
n thnh mt c v l tn cng vi bt c thnh cng tht s no.
Nu bn v ngi cng tc nhn thy mt c lp ang i ti, hy quay v chy li ba bc.
Nu bn chy n ng giao bng trc khi bng i n li, khng mt ai c th lp qua
u bn thnh cng. Bn s lun c v tr tt, lp tr li hoc nh mt c x mt pha
trc thn ngi.
C hai cch nh tr cc c lp tt i qua u bn. Cch th nht l nhn c lp khi bn quay
ngi chy, xem bng s ri xung bn no ca bn. Quay tht nhanh, nhm vo
hng ro pha sau, cho ti khi nghe ting bng ri xung. Lc hy quay li v nh bng.
C nhng ngi rt chm chp tp chm bng gn hng ro pha sau, khi chn phng
php ny bn khng cn chm li nhn ng bay ca bng. S chn la th hai l nhn
bng qua vai khi bn chy, v phn ln mi ngi c th li li nhanh hn bng cch ny hn
l chy tht li. (Nu bn thch chy tht li hy th. Ra sn v th c ba cch xem cch
no thc s nhanh hn i vi bn.)
Mt cu hi khc thng nghe l: iu g s xy ra nu ti c th chy n bng nh
mt c x mt, nhng ti c th chy qu xa? l mt vn tuyt p, v bn ch chy li
vo ng ch v nh c x mt trong khi trng lng mang bn ti trc. im mu cht l
bn sm nh ln ti v tr khong 8 bng mt vt thng ng.
Nhiu cp nh i s phn cng nhanh ti li ngay c khi h ngi thy mt c lp ang i
ti. H ngh rng i th ang la h bng cch nh mt c lp gi y h li li, sau
s nng ln v nh mnh mt c tn cng cui sn. May thay, ngi ta khng th nh hai
c lin tc. Hy nh rng mt ngi nh bng cn na giy trn vn thay i mt cch
hiu qu chng trnh vn hnh t no n c thay i tri chy mt c nh. Khi nh
i, nu i th nh bng theo mt kiu, i sang mt kiu th hai ch trong mt c nh l
i hi qu mc i vi anh ta. Tt nhin, hy anh ta th, nhng ng ngh n kt qu.

nh i tt gy bi ri cho i th
ng tc nh i din ra kh chm theo kiu phn ln mi ngi hay nh. Khi mt vn
ng vin ln li, anh ta thng ni rng: c ri! Anh ta qu vui sng v ang ng ti
im X n ni anh ta chng bun nhc nhch g c. Nhng trong nh i hay, nu bn
ng im trong hai c nh, chc chn bn ang phm sai lm nghim trng. Bn phi lun di
chuyn hi ho vi ngi cng tc ln trn, ra sau, hoc sang bn v hot ng chung
gn nh t ng.
Trn thc t, trnh nh ngh ngy nay c mt xu hng nh i kiu kamikaze, theo
kiu ny thng cp no nhn giao bng s liu mng ln li v h nhn ra rng ng pha
sau v c chin thng t ng bin cui sn l mt li tuyn b thua cuc. Do bn nhn
thy tt c bn vn ng vin tng ngi tn cng ln nhau gn li, v ngi no yu nht
s thua trc. C kh nhiu ln xn trong s trao i ca h v h da vo bn tay v phn
ng nhanh.
Tuy nhin, l thuyt cho rng khng th chin thng t v tr su l khng th chp nhn.
Phng php chim li cha c kim nghim ng hong bi hai vn ng vin no
c cc c nh tt thc s gi c c hai ti li di p lc lin tc: bng cch lp
tt u n, bng cch n c cc c p x mt mnh t sau ng bin cui sn.
Nhng nu mt cp khng c cc c nh ny, h c th s nh kiu kamikaze v ng
pha sau l hon ton tht cch.
i vi cc vn ng vin chuyn nghip suy ngh ph bin l tng ngi tn cng ln nhau.
Tuy nhin, trong gii Cp Davis thi u vi i M, quan st cp hng u ca H Lan, Paul
Harhuis v Jacco Eltingh ng pha sau rt c hiu qu i vi mt s c nh. H s dng
n ph v nhp thi u v s la chn cc c nh ca i th. Sau , h chy ln
li. Trong trn thi u ny, h nh bi Rick Leach v Jonathan Stark, mt cp nh i
hay.

S U TIN V TRCH NHIM I VI NHNG C NH C TRNG

Ai c quyn u tin i vi cc c nh xung gia sn?
Cc vn ng vin trung bnh ni chung khng bao gi c th gii p cu hi ai s l ngi
n c nh xung gia sn. Do hoc l bn nhn thy c hai ngi ni: ti! v ri
h m sm vo nhau, hoc c hai ngi ni rng: Ca anh , v ngi ny nhn ngi
kia chm chm gin d khi bng i qua gia h.
Tuy nhin, mt cp thng minh tr tu, c th gii quyt quyt nh ny trc trn u bng
cch da vo hai ch cn bn: (1) vn ng vin no ng gn li hn, v (2) ngi no
c c nh xung gia sn mnh hn?
Khi cp ca bn ang ng ti li, vn ng vin no ng gn li hn lun lun c
quyn u tin. Anh ta phi c quyn t do chy ngay pha trc ngi cng s v l v
gc ng ca anh ta tt hn v anh ta c th dt im nhanh hn. Vn ng vin no ng
su c kh nng v l ht nhiu hn v anh ta khng th v l ti gc nhn n nh vy.
Nu c hai vn ng vin ng cch li bng nhau, th ngi no c c v l xung gia
sn mnh hn phi nh bng. Ngi nh v l qu phi khng t ng n ng bng,
v mt s vn ng vin c c v l qu tri tt hn ngi kia nh v l qu phi. V d nh,
Ken Rosewall, c c qu tri rt tuyt vi n ni bn khng bao gi m s nh c nh
vy. Nm 1996, Rosewall, Vic Braden v Roy Emerson thc hin mt chng trnh hun
luyn ngn ngy v nhng ngi tham d chng trnh hun luyn hon ton sng s v
Ken Rosewall vn cn nh bng rt tt bn qu tri. Ngay c la tui ngoi su mi qu
tri ca anh ta vn cn rt hiu qu nh mi vn ng bin trong gii nh ngh.

Cch hay nht trnh bi ri v do d khi bng i xung gia sn l tp phng php 5/8
-3/8 vi ngi nh cp. Hy quyt nh trc mt cch khch quan ai c c v l tt
nht ti li v gn ng bin giao bng, v c cui sn tt nht ti ng bin cui sn.
Lc ngi s n bng 5/8 ca khong cch gia cc bn nu cc bn nh ngi
ny bn cnh ngi kia trn sn. Nu c hai bn u c c v l ti t, hy tung mt ng xu
ln quyt nh, nhng ng bao gi cm thy c li v vic bn vi nhau v vic ai l
ngi c c v l mnh hn (v c cui sn mnh hn). Khng ch l bn c th bng i
gia hai bn, nhng chnh tnh hi rt r ca vn ng vin khi chy ti bng c th dn n
mt c v l yu hn. Ngi ny cn i sau bng vi tt c lng tin ca ton th gii, t
tng anh ta hon ton thoi mi nghin mnh mt c v l, khng lo b p vt vo nhau
hoc b ngi cng tc p vt trng u. Kiu phi hp ny c th to nn s s hi v do
d l lng vo ln ti khi bn gp mt qu bng i xung gia sn, do hy c loi b s
bi ri t trc.
Anh ang lm g bn sn ca ti?
Mt trong nhng cuc tranh ci ph bin nht trong qun vt bt u bng li kt ti: N,
anh dnh c nh ca ti. iu ny xut pht t nhn thc ni bt nht trong nh i trn
khp th gii l: y l bn ca ti v bn kia l ca anh. ng ln qua bn ti. Nhng nu
bn c mt ngi cng tc mun thi u kiu v bn mun chin thng vy bn nn
gt b li ngi ny tht nhanh. Nu l m ca bn, hy c lm cho b ta nhn ra rng
vn ng vin no ng gn li hn c quyn u tin.
Khng c chuyn bn ti, bn anh thi im quan trng trong qun vt. N v, v, bay
qua bay li trc mt ht ngi ny n ngi kia. Nu mt vn ng vin b kt pha sau,
anh ta mun ngi cng tc nhy qua v nh c v l ca anh ta ti li. Anh ta bit rng
ngi kia c quyn u tin t ct li ny sang ct li kia nu anh ta c th nh bng.
Bn khng bao gi c th gin ngi cng tc v chy ti trc chp mt c nh ca bn.
Trn cn bn anh ta nh c v l ti ni ng l bn phi ng nu bn b kt. Thm vo
cp ca bn c c hi tt hn thng im. Tht ra, ngi no nh c v l gn li phi
quay qua v ni vi ngi cng tc chm chp pha sau, vi v a ct: Hy di gt chn
ti li v nh cc c ca anh i ti sp kit sc ri.
Mt li cnh co khc: khi bn i ngang qua vch trung tm trong mt ln chy liu mng, lc
y bn chim bn v ngang qua ng ny v t ngt ngh rng: , , ng l ti khng
nn i, v ri nhy ngc tr li, v bn s ngi cng tc trong s chao o. Bn
quyt nh tin ti bng, v by gi bn phi c trch nhim.
Ai s l ngi lp bng?
Mt s vn ng vin ngh rng khi cp ca h ng ti li v c lp i qua u ngi kia,
chnh ngi y phi chy ra sau v c nh bng. iu ny sai. Trong nh i, bn chu
trch nhim bn phn sn ca mnh t li n ng bin cui sn khi bng i qua u.
ng t ng quay nhanh v ni: ca anh, v ngi cng tc cng c th ang ni nh vy.
C hai bn phi cng li li v bn phi nh bng tr v mt l do no bn ng hon
ton sai v tr.
Hy t ngh rng bn ang chu trch nhim v mt l ng rng ng 5m50 v di 11m88.
Trch nhim u tin ca bn phi bt u ti . Ln duy nht m ngi cng tc phi bc
vo trong khu vc ny l khi anh ta c u tin vi c nh, hoc l bn lao ti bng v
cha ly li thng bng.
Ngi thun tay tri, phi nh bn no?
Cu hi ny thng nghe t nhng ngi thun tay phi. Yu t mu cht l bn phi hiu
bn ang nh bng vi ai. Nu i th ca bn l cc vn ng vin trung bnh, lun c
gng nh thng xung mang c. Nhng khi thi u vi cc vn ng vin gii, lun c

gng nh xung gia sn, ngi thun tay tri nn nh bn phi, mang n cho cp
mnh hai c qu phi gia sn. ng thi, ngi thun tay tri c th nh ngang qua
bng c qu tri khi tr giao bng v y bng i xa ngi ng ti li. Ngi thun tay
phi lm nh vy mt cch t ng t bn pha tri.
Nu nhng ngi chuyn nghip lun nh bng bn phi v ang tm kim mt ngi nh
cp, c ta s tm kim mt vn ng vin nh gii trn sn tri, lc bt k ngi thun
tay phi hay tay tri.
NHNG LI MCH NC GIP BN TN TI
1/ ng bao gi c nhn ngi cng tc giao bng. N khng ch nguy him m cn lm
hng phn ng v cc ng tc ca bn ti li. Bn cnh , ch cn quan st ngi nhn
giao bng bn s nhn ra ni bng i n.
2/ Khi ngi nh cp ng pha sau v sp sa ging mnh mt c x mt, ng quay
nhanh nhn anh ta. Anh ta c th nh trt vt v cho bn mt c vo ming.
3/ Tht ra, khng cn phi nhn xem ngi kia ang lm g bn khng nh vi ngi cng
tc. Thay vo hy tp trung nghin cu i th v tp cm nhn kiu nh m h sp sa
thc hin.
4/ Nu i th ang dui ngi ln trn p mnh mt c x mt, v bn ang ng ti
li, ng lm anh hng bng cch ng pha trc v c gt anh ta hay mun nh tr c
. l cch hay nht c th b thng nng. Bn c trch nhim trnh khi ni hoc
quay lng li nh l mt du hiu bn chng t bn khut phc. i th khng cn phi c
gng nh quanh bn v do c nguy c nh ht, tr khi bn quay i. Lc cng vic
ca anh ta ch n gin l nh nhanh mt c thng cuc xa ngi bn. Nu anh ta vn tnh
c nh trng bn, anh ta s gi bn tay ln khi bn quay nhnh, l anh ta mun xin li v
s ri ro va ri. Bn phi chp nhn iu . Nhng nu bn tay anh ta khng gi ln khi
bn quay qua, l du hiu gy chin v ln sau bn s c mt c x mt gn li, bc
di chuyn th nht ca i th s l i v hng ngc li.
CC LI MCH NC KHC
1/ Nhng ngi no gp tr ngi trong nh i l nhng ngi tn sng ngi cng s
nh anh hng hoc khng phi l ngi c suy ngh c lp. H lun ngh rng: Ngi kia
s nh n. Nhng nu bn mun gp phn to nn mt cp chin thng, bn phi sn
sng cho mi tnh hung c th xy ti. Suy ngh duy nht ca bn phi l: Ti s nh
ng bng k tip. Nu ngi kia nh n, tt, nhng bn v ang d on ng
bng tip theo.
2/ nh i hay khp mi ni, im s chm dt nhanh chng. Bng him khi i qua li
qu hn 2,3 ln, do hy chm sc c bn ang nh, v theo thng k l c cui cng.
Bn c th ngh gia cc im.
3/ Ch v bn nh i, ng qun cc kiu v l hay. Hy tp c bn tay tc v i
chn nhanh c th nh bng mt cch chnh xc bn ngoi vai trc ca bn. Hy gi
u vt hng ln khi bn nh bng v kt thc bng i ca vt cao trnh khng
chm xung. Hy nh phn ln cc c v l trong nh i, c bit l vi nhng ln nh
qua li nhanh, nh bng ln ti li v mi ngi di p lc thng c khuynh hng
quay vo li v y xung, thay v gi cnh bn quay vo li, nh thng qua bng, v
a n i ra ngoi v su. Ngay c khi bn nh bng cho gc tht bn, ng x dch u
vt nu khng bn s nh bng vo li hoc ra ngoi ng bin bn. D bn v l ti ni
no trn sn, hy tp tn cng bng cch di chuyn ti bng v nh.
Ngay c khi bn ch mi tp chi, nh v l l ct yu trong nh i, v bn ng ti li
trong c na trn u. Tht ra, mt s ngi, c cc c v l hay nhng cc c cui sn li

yu, nh vy pht trin cc c cui sn vng chc tt nhin khng dn n cc c v l hay,

cng khng phi tp nhun nhuyn cc c cui sn trc.
4/ Hy ngh n nhng trch nhim khc nhau v tp luyn n, hy khc su vo u c
bn khng cn phi suy ngh trong sut thi im. Mi khi nim nh quan trng trong nh
i phi c luyn tp, tuy nhin mi ngi hay ni: i, ti khng c thi gian tp Ti
ngh v n ti nh v thc hin n trong trn u. Nhng bn khng th mun nh ra mt
c trong trn u m khng h tp luyn c trc trn sn. Nu bn ch th tt c cc
mo mi trong mt trn u quan trng, bn sp sa nh mt ngi cng tc.
Bn khng bao gi cn s th nghim v phm li khi bn nh, bn cn hc c iu g
t mi trn u. Nhng trc ht phi thc hin mt t luyn tp vi mc ch tiu biu
trong u. V d: Hm nay ti tp nh bng xung gia sn v tp ln gn li. Ti s lin
tc di chuyn chn. Ti s tp on cc ng bng ca i th. Ti s gi cho mt nhn
xung bng khi nh, v c gng loi i th. Sau ti tp nh c giao bng u tin vo
sn ngi cng tc khng cn phi i m an ton.
5/ V mt tm l, hy lun c cao v tr ca ngi cng tc h cm thy d chu, khng
phi l ti t. Ngi cng tc khng phi l mt ngi thch t hnh h mnh v hy vng bn
khng phi l mt ngi tn c, mc d y l mt s phi hp tuyt vi nu bn cng c
nhng c nh. Cc vn ng vin ti gii lun c gng ni chuyn mt cch r rng vi
ngi cng tc, h tn trng ln nhau v h bit rng h s cng thng hoc thua v l mt
cp. Hy nh li xem nh i l nh th no i vi Martina Navratilova, bnh thng i
th nh n ca c ta l Chris Evert ni rng: Tht tuyt vi khi ng i cng vi Martina.
C ta khng bao gi xem thng ngi nh cp, c ta lun khuyn khch v h tr. Bn
phi x s ging nh vy. ng, tht chn nn khi nhn thy ngi cng tc nh qu km
hoc khng nh c cc c ct yu, nhng mt khi mt ngi bt u cm thy anh (hay
c ta) phi hp mt cch yu t trong thi u v lin tc nhc n s vic ny lc y anh
ta (hay c ta) khng th lm iu g ng. Khi bn v ngi cng tc gp trc trc, bn cn
h tr khng ch trch. Hay nh John McEnroe ni, sau thi gian hot ng l mt trong
nhng vn ng vin nh i hay nht: Mng m ngi nh cp vi mnh l v ngha
n ch lm cho tnh hung tr nn ti t hn.
Qun vt cn vui v, v khng ai phi tri qua nhng giy pht kh s. V vy nu ngi
cng tc lun xem thng v lm hng s vui v ca bn hoc ngc li hy gt b anh
ta hoc cho anh ta mt c hi tm ngi cng tc thch hp hn. Nu bn ang ngh rng:
Khng, ti khng th - l chng ti, lc c hai ngi phi c gng thc t hn. Nu
cc bn c mt s hiu bit r rng v u im v nhc im ca c hai, v mc ch ca
bn c hiu r rng, iu ny thng thng trnh c tnh trng cm gic th ch.

NH BNG BN SN NGI CNG TC

nh bng bn sn ngi cng tc ngha l c i vo phn sn ca ngi , bnh thng
s vic ny xy ra khi ngi kia giao bng v bn ang ng ti li. ng tc ny cho php
bn ct ngang c tr giao bng ca i th nu c nh bng v pha ngi cng tc. Nu
qu bng i n phn sn bn va ng trc , ngi kia s di chuyn sang bn
nh bng. Mc tiu th hai l gy chi phi ngi nhn giao bng bng cc ng tc ti li
ca bn v nh vy p anh ta phm li.
Phn ln mi ngi khng nhn ra vic nh ln sang sn ngi cng tc c gi tr v nhiu
nim vui nh th no. Nhng n thm vo chin lc ca bn ba thnh phn quan trng:
(1)Nh tng cc tc nhn gy kch thch t bn ngoi, bn lm cho i th kh ch tp
trung vo cc nguyn tc c bn ch yu, v d nh Mt theo di bng v u cui xung
trong sut qu trnh nh bng. (2)N lm cho hai bn tr nn mt cp nh i tn cng
tc th. (3)Bn c th iu khin i th bng cch buc h nh theo hng bn chn
trc bng kh nng chy ln sn hoc gi v ln sn ca bn.

Cho rng i th lun nh tr giao bng vo ngay chn ca ngi cng tc khi anh ta ln
li, khin ngi kia phi ci xung v nh cc c mi v l yu t. n lt iu ny
cho php i th di bom bn ti li. Cui cng bn thy mt mi vi kiu trng pht , v
vy nh ln sn tr thnh phng tin bn phn cng.
Tp s dng ra hiu bng tay trc vi ngi cng tc, du bn tay sau lng v bo hiu
nh ca bn trc c giao bng th nht. Nhiu tn hiu b mt c th c s dng
nhng thng thng mt ngn tay ngha l bn sp sa i ngang qua sn ch vi c giao
bng th nht, hai ngn tay ngha l bn ch thc hin vi c giao bng th hai, bn tay nm
cht l bn s khng di chuyn vi c hai c giao bng, v bn tay m rng l: Chng ta
nh chung vi nhau 11 nm nay v ti s khng c gii quyt hnh ng no trn y Ti
s nh bt c c no ri vo sn.
Kinh nghim thi u chung s gip bn vt qua hai kh khn ph bin trong vic nh ln
sn. Th nht l trong khi bn ang ra hiu, ngi cng tc ang qu chm ch vo c giao
bng ca anh ta (Ly tri, hy cho n i vo) n ni anh khng ti tn hiu ca
bn. Th hai, mt s ngi qun rng h phi ngu trang nh nh ln sn ca h. Do ,
bn nhn thy h quay quanh, vi du hiu vn cn sau lng h, v ni: Anh hiu ch?
By gi nhng du hiu ny bt u c hiu qu trong nh i chuyn nghip, nhiu vn
ng vin a thch trao i gia cc im v khng ra hiu. Mt trong nhng ni lo ngi l
mt ngi bn no ca i th c th ngi pha sau v truyn tn hiu ca bn cho i
th.
Mt khi tn hiu ca bn c phi hp, ngay khi c giao bng ca ngi cng tc i ngang
qua li, v i th ang tp trung vo c nh, hy bc ngang qua vch trung tm
chn ng c nh tr ca anh ta, trong khi ngi cng tc chy chuyn qua lp ch trn
phn sn bn pha bn. Tuy nhin hy chc chn rng ngi nhn giao bng ang nh
bng v hng m bn mun trc khi nh. Ngay c nu bn nh tr khi bng i ngang
qua li v pha anh ta, c th c thi gian cho ngi nhn giao bng c th thc s
i hng bng.
p dng nguyn tc ging nh vy cho ngi giao bng. Anh ta phi ch cho n khi c hai
u nhm ti v chu vi tm nhn ca anh ta khng cn b ngi nhn giao bng che mt cho n khi n tr nn qu tr ngi nhn giao bng c th thay i cch nh trc
khi anh ta nh tr v bc sang phn sn trc mt. Anh ta tht ra phi bc hai hoc ba
bc ti trc sau i ca vt, ri chy cho sn. Nu anh ta qu vi v chy qua pha
bn kia, anh ta s mch nc cho ngi sp chy vo phn sn ca anh ta bng cch ch
bc ti trc mt bc v sau nh ngang qua.
Khi ngi nhn giao bng pht hin ra vic nh ln sn, anh ta khng cn hong ht. Anh ta
c th nh tr kh nh v pha v tr b trng ca ngi ng li (ni ngi giao bng
ang ln ti) hoc anh ta c th lp, v c hai i th u ang di chuyn, v trong t th
tht vng v. Tuy nhin bn thy gi tr ca vic nh ln sn, ngay c khi nhiu ngi
nhn giao bng c thy vic ln sn, h vn lo lng y ny n ni nh ht. Tng t,
bn c th nh ln sn v nh hng, nhng bn s lm cho i th lo lng vo nhng c
nh sp ti. Bng cch lun e do s nh ln sn thay v ch ng cht ti li vi mi
c giao bng bn lm cho cp ca mnh v cng c hiu qu. Trong mt mn th thao m
rt t vn ng vin gi cho mt tp trung vo bng bt u , bn c th nm ra cho ngi
ta bt c th g gy ri tr buc h phi bt u nhn vo ch ca bn, nh th s lm
tng s chi phi m h phi x l, v nh vy bn c th ci tin c hi chin thng. Nhng
khi bn khoc ly cng mt t th sn sng ti li, bn s lm gim bt ni u lo ca i
th v h hiu ngay rng bn s khng bao gi nh ln sn.
Hy tp nh ln sn hiu qu v bn c th d dng iu khin ngi khc v tm l. Bn
c th lm cho mt ngi nh bng ti ni bn mun, v li cn lm cho anh ta in tit
ln, n ni bn ch cn nhc nhch nh u gi hau lm ng tc gi ca vai, anh ta s h
vt xung. Nhng nh ln sn, bn phi tp luyn. Hy nh mt trn m nh ln sn

 mi im, hoc vo tt c cc im l, hoc l vo tt c cc im chn, v bn s ngc

nhin vi s bng bn c th nh ti li, v v nim vui to ln hn m bn c c.
phng chng vic nh ln sn (ngi chi li trn chp) khi bn nhn thy sp xy ra,
hy c lp, hoc nh thng xung gia sn khi c hai vn ng vin ang di chuyn, hoc
nh sau lng (vo mang c) ngi nh ln sn. Hy n ng bng ca bn v nh n
ng t ngt t on li ln hai. Khi c d on c nh ln sn ca i th, ng nhn
vo nhng ng tc ca u hoc vai v h c th ngu trang. Hy nhn vo ci lng qun
ca h. Nu l ph n c nhn vo c ng ca ci qun hay ci vy h ang mc. Trong
qun vt nh ngh, thng thng c giao bng c nh ra qu mnh ngi nhn giao
bng kh c th thay i vo pht cui cng.
THI U HN HP I NAM N
Nu bn l n trong thi u hn hp, v bn bit v l, bn s lm cho ngi cng s ca
bn ni ting.
Tuy nhin chng ta u bit chuyn g xy ra vi kiu cp chng v v c trng khi
ngi n ng cm giao bng. Anh ta t v ti li v ni: Cng , mt trn quan trng
vo hm nay, ng khng? Nu chng ta thng, chng ta s tr thnh ng hong b cha ti
Pismo Beach. Em rt quan trng v em nh v l hay n ni anh phi lun em ng ti
v tr quan trng ny. Mt phng ng nh 1m20 trong mang c, ngay pha trc li. Khi anh
ta bc i anh ta ni: V ng qun, dng vt ng ln ngay trc mt. T trong tim
thc, iu anh ta thc s mun ni vi v mnh l: Nhn y, anh c th nh vi hai ngi
ny mt mnh. Nu anh c th anh s em trn bng gh nhng iu trng c v khng
hay i vi nhng ngi hng xm ca chng ta.
Cnh ny vn cn khp ni trn th gii ny, nhng vo hai mi nm gn y n gii
xoay chuyn tnh th v t ngi chng vo trong phng ng nh ny. Khng may thay, y
khng phi l k hoch hu hiu cho bt c cp no, v nhng i th thnh tho hn s
nhanh chng khai thc pha vn ng vin yu hn v lng tin i vi vn ng vin ny
cn phi c ngay t lc bt u. Hy nh rng, tn ca tr chi l dnh cho c hai ngi
h hon ton t do nh bng, trn c s ca nguyn tc cn bn l vn ng vin no
ng gn li hn s c quyn u tin. Do , nu bn c u th hn ngi cng tc v
s nhanh nhn hy nhy ngay ti trc v n c v l ca anh ta. ng anh ta lm
bn hoang mang bng cch ni rng: Lo bn pha ca bn i, v l hi chng thua. iu
anh ta thc s mun ni l : Nhn y, em yu, em cng n gn bn anh hn, nguy c b
thua ca chng ta cng tng ln y.
Qun vt l mt trong nhng mn th thao t i m nam v n gii c th thi u cng nhau
nu khng lun hi ho vi nhau. Trong cu lc b v lin on qun vt, dng sc mnh
c bp khuyn khch cc vn ng vin nam hay ph trng c gng ln li v dnh cc c
nh ca vn ng vin n, trong khi ngm ngm ph by s th ch bng cch nhm vo
ngi ph n ngang li. Tht t nhin khi bn s b bng p trng. Tng rng cc vn
ng vin n s s hi trnh khi ch , v li mt c v l mnh l phng php hay nht
san bng t s - hoc thng im. Nhng mt cnh rt thch nhn trong qun vt nh ngh
ngy nay l lc vn ng vin nam v l tht mnh ti ngi ph n ng li v ngi ph
n nh v l rt mnh n ni trng vo ngi ca ngi n ng. Nim vui khng phi l
nhn thy ngi n ng b bng p trng, nhng v bit rng c mt s vn ng vin nh
ngh n khng cn b tc ca nam gii e do na.
V vy, qu v ph n, ng nam gii y bn qua mt bn v lm cho bn qu s di
chuyn v khng ch c nh ca bn n ni bn ch ng ti v tr sn sng c in, vt
c dng ngay pha trc mt nh cm sng. Bn cng khng nhng c v l li cho
ngi cng tc v vn chin thng trong thi u i hn hp. Bn phi tp v l, tp phn
ng tht nhanh chng, v tp vt ni s ng li ba iu kin cn thit gn nh gn
cht vo nhau. Khng phi cho n khi bn tp t bo v - v tn cng bng mt c v l
y bn s pht trin c lng tin phn ng tht bn nng, v c ln li, tn cng
bt thnh lnh bng mt c passing, hoc li li lp.

iu thnh t ln nht nhn thy trong qun vt n hai mi nm qua l kh nng gii
quyt mt c v l qu tri cao v tr giao bng ng kinh ngc, l hai k nng quyt nh
trong thi u i hn hp. Cng thm vi k thut chnh xc, pht trin mt c v l qu tri
mnh i hi phi c cc c dui c tay ca cnh tay nh bng mnh, bn c th gi
cho bng i su. V d, cc vn ng vin thng minh s lp tc th sc mnh ca bn bng
cch nh cao ti c v l qu tri; nu bn khng c mt cnh tay mnh bn s nh bng
ngn v cho h mt c nh tr dt im d dng. Nhng nu bn c th nn gn qu
bng v gi u vt hng ln nh vy c v l s i su, lc i th ca bn s hiu
rng anh ta ang gp rc ri.
Sp xp vi tr
Khi phi quyt nh ai nh bn no, thng ngi n ng duy tr mt huyn thoi khc.
Anh ta gi mt vai khng cng bng bng cch thuyt phc ngi ph n rng anh ta dnh
mt ch d dng hn trn sn cho c ta. Nu c hai u thun tay phi, anh ta s ni: Xem
ny, cng i, anh em ng bn sn phi d dng ca ngi nhn giao bng ny v anh
chn bn tru kh khn. l mt s di tr, nhng ngi ph n i khi siu lng v iu
. Khi c ta nh bn sn phi c bit l trong qun vt hay c ta ang ng ti v tr
u thch thc trn chnh bn phi . C ta s khng ngng nhn cc c giao bng n
bn qu tri, v c ta phi c th nh t trong ra ngoi gi bng xa ngi n ng ng
ti li. Tuy nhin, ngi cng tc vi c ta khng bao gi nhn s vic theo cch .
Hy cho rng trn u bt u v cp bn kia giao bng v pha qu tri ca ngi ph n.
Khuynh hng gn nh i vi mi ngi l nh ngang vi c qu tri, v ngi ph n
cng khng ngoi l: c ta y c nh ca mnh ngay vo ngi n ng ng li v anh
ta nh mt c ngay vo ming v pha chng c ta. Ngi n ng lin quay quanh v ni:
ngu, ti ni vi c sut mi lm nm nay hy a bng xa ngi ng li. By
gi hy nhn y ti s ch cho c thy phi lm nh th no thm mt ln na. Anh ta li li
pha sau nhn giao bng, bng i ti qu tri, v anh ta nh chnh xc ging nh ngi
ph n. Ngoi tr vic khi anh ta nh ngang, bng i xa li (d dng vt qua ngi ng
li) v bay thng ti ngi cm giao bng. Trng anh ta c v hay hn, nhng thc ra theo
nguyn tc vt l anh ta ng bn pha d nh mt c tuyt vi bng s yu t ca anh ta
hn. V vy, ci qu v ph n, ng ngi n ng ny khoa trng mt cch la o
nh vy. Hy nh, mt cp nh i hay c hnh thnh vi mt vn ng vin bn pha
sn phi c th nh tr giao bng. l im p lc, 30- u v 40 u, v nu ngi
ph n c th nh tr c giao bng v gip thng im, tt c p lc s chuyn qua
ngi cm giao bng gi vng c giao bng ca mnh.
Ti cu lc b qun vt, khi ngi ph n c c nh qu tri tt, nn c ta nh bn sn
phi min l ngi cng tc vi c ta hiu c tnh hung lc . Th nht, mt ngi
n ng thun tay phi nh ln sn (trn chp) t tri sang phi qua li nhanh hn. Th
hai, anh ta c th di chuyn t tri sang phi phn cng mt c lp qua u ngi cng
tc. (Mc d l tng i vi mi vn ng vin l t lo liu nhng g trn phm vi ca mnh,
t li n ng bin cui sn, thc t l nhiu ph n nh tr c lp chm chp hn).
Th ba, ngi n ng nh v l qu phi xung gia sn, iu ny gip b li vic phn
ln vn ng vin n khng c cc c dui c tay mnh cn thit tn cng c v l qu
tri cao.
Khi ngi n ng p t ngi ph n ng bn sn phi. Khi c ta giao bng, ngi n
ng thch nh ln sn ti li v anh ta thng kh nhiu im, gip c ta gi vng c giao
bng. Nhng khi ngi n ng giao bng, nu ngi ph n khng thch v l v s nh
ln sn, thng thng ngi n ng thua qu giao bng ca anh ta. Lc by gi h li xe
v nh v bt u ci c d di xem ai ng trch v thua. Nhng ngi ph n ct ngang
ngi n ng tc th: ng nhn ti, c ta ni : Ti thng mi c giao bng.

(Ht chng 10. n oc chng 11 (chng cui) : CI TIN CCH THI U

CA BN THNG QUA VIC RN LUYN TH LC, CC BI HOC V S
LUYN TP.

chng 11

CI TIN CCH THI U CUA BN THNG QUA

VIC RN LUYN TH LC, CC BI HC V
S LUYN TP.
D cho mc tiu ca bn l danh hiu v ch gii n cu lc b ni bn sinh hot hoc
l vng chung kt gii Wimbledon iu nhn mnh trong sut cun sch ny l cch thi u
ca bn phi c xy dng trn c s nhng c cn bn c nh ra v tm l v bn
v th lc c th lun nh tr bng qua li. Lc bn c th bt u lo lng v tm l
khi tham gia thi u, chin lc, cc c nh l lng, v lm sao nhy qua li m khng
b gy chn.
Tuy nhin, xy dng cch thi u qun vt vng chc i hi mt s cng hin to ln hn l
ch nh bng mt hoc hai ln trong tun. Bn phi dnh thi gian rn luyn th lc, bn
phi hc cch tp luyn cc c nh, v bn phi c kh nng ph b thi quen nh bng
kiu c v tp khc su nhng kiu nh chnh xc mi, hi kh chu vo lc u cng vi
hoc khng cng vi s tr gip ca mt hun luyn vin nh ngh.
Hy nh rng, y mt s luyn tp c trnh t trong qun vt, cng nh trong bt c mn
th thao no khc, v bn phi tp cho tinh thng mt s k nng no trc khi bn c th
bc ln nhng trnh thi u cao hn. Gn nh tt c cc vn ng vin u c th nh
bng ri vo sn tt c xem l vn ng vin qun vt. Nhng khi h i c na
ng n mc tiu v tr thnh vn ng vin gii, h c khuynh hng b cuc v h
khng nhn ra l qun vt hay phi xy dng trn c nh m bn nh trc c nh
bn ang nh ra. V d nh, bn s tr thnh ngi nh v l gii hn nu bn c mt c
approach c th gi chn i th su, nhng bn s khng nh c c approach u
tin nu bn cha nh c mt c cui sn su gi i th xa li.
Hy ngh n mt s ci tin nh c th c ngha i vi cch thi u ca bn: nu bn c
th ci tin bi mt ng bng i qua li cho mi im, bn s nh thng gn nh tt c
mi ngi m bn thi u hm nay. Chng ta c khuynh hng thi u vi nhng ngi c
kh nng gn bng vi chng ta, v thng k cho thy rng bng khng i qua li hn bn
ln vo phn ln cc im. Vy nu bn c th ci tin mc trung bnh ca bn vi mt qu
bng cho mi im, bn s gia tng c hi chin thng im khong 25%. Khng may
thay, s ci tin ny rt d ni, nhng kh thc hin nhng l l do v sao qun vt l
mt s thch thc y m hoc nh th.
RN LUYN TH LC
Mt vn ng vin qun vt v cng sung sc c xem l mt ngi c th thi u qun
vt tn cng hoc phng th trn c s tranh ua t 90 n 120 pht trong chng trnh tp
luyn sc kho mi ngy. Lm th no s lng ny thnh lnh bin i thnh mt ngi
c th lc ng n, bt k tui tc ca bn l bao nhiu, ngh nghip, hoc l trnh kh
nng ca bn?
Mi ngi c th bt u bng cch c gng thi u mt cch chnh xc, mt hoc hai ln
trong mt tun. Thay v chn chn ti ng bin cui sn v phi nng cho en, hy tp
nh tr li mi ng bng v bc nhanh vo t th sn sng nh bng, nh vy bn
c th nh mt cch d dng mi khi bn n . Ri hy tp trung nh bng thn ngi
ca bn thay v ng bn chn phng v bn bng. Bng cch h thp ngi xung mt
cch thch ng mi khi nh cc c cui sn, v nng ngi ln, ri dui ngi ra ngoi v
pha mc tiu, bn lm cho cc c i v c bng c tp luyn thc s. Hy thm vo
tht nhiu s hi h v bn s khng phi phn nn rng: Ti nh hai vn qun vt v tng
thm na k.

Mc d mt hay hai vn qun vt tt v mnh m t n c th l mt s rn luyn sc kho,

bn cng cn t ra mt chng trnh luyn tp th lc chung v nhng bi tp c bit
gip pht trin cc c v cc phn x m bn cn c th thi u ng mc. Nhng trc
khi bn chun b cho c th tp luyn v dng vc , hy nh rng s tp luyn thch ng l
mt qu trnh chm v i hi phi c sp t mt cch thng minh. Nu bn ngoi 35
tui, bn cn phi c mt cuc kim tra sc kho di nhng iu kin y p lc, v n c
th dn n nhng du hiu bo ng v tim. Cc chuyn gia sinh l v th dc cho bit rng
tt hn l bn nn tp mi lm pht mt ngy mi ngy hn l ch mt hoc hai bui
luyn tp di vo nhng ngy ngh cui tun. Bn khng th b p cho khong thi gian rn
luyn c th b mt i bng cch thm nhiu gi luyn tp vo nhng ngy cui tun.
Cc c cnh tay v lng
1/ Nm xp chng y kiu c inlm tng sc mnh cho cc c lng v c cnh tay c
s dng trong mi ng bng. Nm xp chng y trn cc u ngn tay s h tr cho c
tay v cng tay, nhng n i hi phi c cc ngn tay rt mnh.
2/ Mc d trong sut cun sch ni rng sc mnh ca cnh tay l gn nh khng quan
trng i vi cc c nh hay nu bn tn dng lc trong c th bn, cc c cnh tay mnh
m s cho bn nhng c nh rn chc hn. Tuy nhin sc mnh ny rt cn thit v khng
phi lc no chng ta cng lun nh bng trong lc ang t th thng bng. Thng
thng, khi phi vi ti trc, chng ta nhn thy mnh t th rt lng tng v nh bng
cnh tay, lm vt qu sc cc c trong h thng c ca chng ta. Chng ta rt thng
nghe v cc tn thng theo kiu ny: Ti ch vn ra v mt trong nhng c nh cho gc
ngn ca anh ta v ti cm thy au ngay tc th. Cc c mnh m cng rt cn thit v
chng ta khng lun nh bng thoi mi ti v tr ngon lnh ca vt, v cc c phi nh
mnh hn trong lc ang c gng c nh vt. Vn l chng ta him khi ng ng t th
lm cho mi th tr nn d dng i vi cc c. Bi tp qu bng trong bao vt (chng
3) rt hon ho pht trin cc c dui l cc c ch yu i vi qu tri. Mt dng c
tp luyn thng dng c th c lm v s dng ti nh. Ly mt cn chi ct ngn, khoan
mt l ngay chnh gia, v ct mt on dy cho hoc dy thng nh di 1m20 vi mt cc
t nh (mt hoc na k) ct vo mt u. Gi cy thng ra ngoi c th v t t xoay cc t
ln, ri xoay xung. ng tc quay trn chm ny to nn mt s vn dng lc lin tc i
vi cng tay. Hy nh tp n vi lng bn tay hng ln ri hng xung.
C bng
Jack Kramer coi trng vic pht trin cc c bng mnh khi rn luyn th lc. Anh ta thy
rng h ngi xung thp v sau vn ngi ln khi anh ta nh bng, bng cng
ng vai tr quan trng nh i vy. Do anh ta tp vi mt qu bng y khoa, v tp nhiu
ln vi ng tc ngi bt dy (nm thng trn mt t, hai tay sau gy v bt ngi ngi
ln), mc d cc bc s th dc ngy nay khuyn chng ta rng ngi bt dy khng phi l
bi tp th dc thc t nht m bn c th tp cho bng. Mt s chuyn gia sinh l v th dc
tin tng rng c bng chng cho thy c mt tim lc c th lm tn thng lng ca
nhng ngi tp ngi bt dy thng xuyn. S la chn hin i trong th dc l tp chm,
(nm thng trn mt t, hai tay sau gy v ngi ln t t).
C ui
Bi tp ngi v nh vi gh (xem chng 3 Cm vt Vestern) l mt trong nhng bi
tp th dc c gi tr trong qun vt. N khng ch pht trin c cc c m bn thc s
dng nh cc c cui sn c bit l i. Ngi xung v chm vo bng gh trong
lc tp c nh ca bn cng s c hiu qu.
Chng u gi su l tt cho i, min l bn ch xung ti na ng m thi. Khi bn c
chng xung thp ht mc, bn s c nguy c b tn thng u gi (c bit l vi ngi
ln) v p t mt i hi qu mc ln cc c cha pht trin v cc dy chng quanh u
gi.

(cn tip)
Di chuyn chn, s nhanh nhy v bn
Phn ln mi ngi thng qun i i chn ca minh khi nh bng v c rt t vn ng
vin tp di chuyn ti bng v chy trn sn. H ch ra sn v nh bng. Tuy nhin ngay c
khi khng c tc chn t nhin, bn s c thi gian ng vo t th thch hp
nh bng i vi hu ht mi c nh nu bn luyn tp mt s bi luyn tp c bit - v
s tp trung. Ngy nay mt s nhng chuyn gia ni ting dy cc ng tc v sc mnh v
tc , p ng s kin rng bc bng n th nht l yu t ch yu thi u qun vt
hay. ng thi hy ch rng cc vn ng vin hng u ngy nay chy trn cc ngn
chn khi h di chuyn trn sn. Chng ti nghin cu Steffi Graf trn phim v chng ti nhn
thy rng mt khi c ta bt u lao ti bng, gt chn ca c ta gn nh khng bao gi chm
sn v c ta nh hu ht cc c trn cc ngn chn..
Trc tin, hy t nhc nh rng ngh n ng tc chn tht tt s ci tin c ng tc
chn. Tp on c nh ca i th v c bc th nht nhanh vo ng lc bn pht hin
ra ni bng ang i n. Ring mt iu ny s mang n cho bn gn nh tt c s lanh
li m bn c cho bit l bn cn thi u mt cch chnh xc. Mt vn ng vin, l
ngi c bc di chuyn th nht chm nht, nhng l ngi on bng hay nht v iu
ny gip anh ta chin thng ti cc gii ln. Luyn tp thi u vi mc ny v cng
rt gay go. Bn cn phi tp n mt cch u n.
Th hai, nhng bi tp th dc sau y s gip bn chun b cho kiu hnh ng dng v
nh trong qun vt:
1/ Mt im u tng tng, cu i trng gii cp Davis Dennis Ralston ni : l mt bi
tp hay nht m ti bit c th bn sn sng cho mt trn u trong khi mang n cho
phi, tim, v chn bn mt bui luyn tp tuyt vi- tt c ch trong vng nm pht hoc t
hn. Ci bn cn lm l bt chc mt trn thi u tht bng cch nh gi b nhng im
tng tng trn mt sn trng, khng thc s nh bng. (Tht ra bn cng c th lm nh
vy ti nh nu bn c mt sn c di bng phn na sn qun vt- 11m88). Luyn tp
tun t cc c nh ca bn, nhng tp trung vo cc c bn cn nh bi i th bng
cch tp nh dn ln n li. V d nh, giao bng v ri vo sn, bc v pha trc ba
bc, v gim bt tc bng bc nhp ca bn. Trong lc di chuyn chm ti pha trc,
t ngt nh v l approach v bn tri hoc v bn phi hoc ci xung nh mt c mi
v l, nhng lin tc di chuyn ti trc khi nh. Dui ngi ra ngoi nh mt c v l
tng tng ti li, ri li nhanh ra sau nh mt c lp. Vi ln trn v nh mt c x mt
pha sau gn ng bin cui sn, sau chy tr vo sn nh mt c approach qu phi
thp hoc mt c v l qu tri cao, trc khi chy nhanh ra sau li nh mt c lp khc.
Lun lun di chuyn chn lin tc, v chng xung thp, vn ln, v dui ra ngoi chnh xc
ging trong mt trn u. Nu bn ngh tt c nhng th ny nghe c v d dng, hy tp
nh mt im tng tng trong vng mt pht v xem bn s mt n th no. Tp bi
ny t hai n ba ln trong mt tun, Ralston ni: v ti m bo rng, bn s ci tin c
s nhanh nhn v th lc ca bn. V n s c tr gi xng ng trong mt trn thi u
gay go. Trong trn thi u gii Cp Davis nm 1997 vi H Lan, Andre Agassi nh mt im
c hn 20 c di. Anh ta phi chy t gc ny sang gc kia, nh trong lc mt thng bng,
nh c chm v n c ngang- tt c u t ng bin cui sn. Anh ta thng im v
m ng tr nn rt hn lon. Nhng iu c v quan trng hn l Andre c v dnh c
u th t im , bt u t im tr i chin thng trn u ca anh ta.
Nu bn t xem mnh nh mt vn ng vin cui sn v bn ngh bi tp ca Ralston l
v ngha i vi cch thi u ca bn, hy cn nhc hai im sau: (1) Bn l mt vn ng
vin cui sn cho n khi no bn cn thi u hng trung bnh. Nhng khi bn bc ln thi
u vi mt ngi bit nh bng hn, ngi s buc bn ln li v v l. (2) Ngay c
khi nh t ng bin cui sn bn cng phi chy sang phi v sang tri nh cc c
qu phi v qu tri cao v thp, bn phi giao bng, v nh tr giao bng, lp, v nh x
mt. Hy nh gi b tun t cc c nh ny nhng lun lun quay li vch trung tm sau
tng c nh, v xem bn mau mt b hi tai n th no.

2/ Nhy dy s ci tin ng tc chn cng nh bn ca bn. Bi tp l tng l bt

chc mt trn u quyn anh bng cch nhy dy trong vng ba pht, ngh mt pht, ri li
nhy tip mt ln ba pht khc. Nhy chm chm, mt hay hai lt mt ngy, nhng khi hi
th ca bn ci tin, hy xem bn c th nhy bao nhiu lt. Khi Jack Kramer ang tr
thnh vn ng vin s mt th gii , anh ta i tm kim nhng vn ng vin c iu kin
th lc tt nht xem h lm g. Anh ta cm thy cc vn ng vin quyn anh i hi
c th ca h nhiu nht trong mt khong thi gian tp trung v cc vn ng vin quyn
anh ny dnh rt nhiu thi gian nhy dy. Anh ta tp bi tp c m t y, v khi
anh ta c th nhy 15 ln (mt ln 3 pht ngh 1 pht) v vn thy kho nh bng,
anh ta bit rng anh ta sn sng cho gii Wimbledon.
3/ Bi tp ng xu v ng tc chn, tp trn sn hay trong phng khch nh bn, c th
gip bn pht trin ng tc chn chnh xc i vi cc c cui sn trong khi n s gip i
chn bn nhanh nhn hn. Tung mt ng xu ra pha trc ngoi, ri chy n ng xu v
lun lun a chn sau t ngay ln trn , vi cnh bn ngi ca bn quay v pha mt
ci li tng tng hoc tht s. ng tc ny cho php chn trc bc v pha mc
tiu. Hy nh rng ti thch chn trc i ti trc trng lc nm pha trc ca chn
trc v c th gip bn ln n li sm hn. Rt c th bn s phi nhy nh vi bc khi
bn n gn ng xu bn c th t chn sau ln , nhng nhng bc nhy ny s
gip bn trnh khng nh bng sai chn.
Nhng bi tp lm nng
T u cun sch ni v s quan trng ca vic nh tt c nhng c nh c th phi
s dng ca bn trong khi lm nng. Tt nhin, v mt l do l bn cn sn sng thi u
qun vt tt nht ngay t im u tin tr i. Nhng quan trng hn l vic phn ln mi
ngi thng b chn thng v b au trong sut trn u v h lm nhng th h khng
lm trong khi luyn tp. c bit i vi c giao bng, h c th b tro c vai v khng
lm nng y . Hoc nh mt c v l thp. Mi ngi rt thng b buc phi nh mt
c v l qu tri thp th nht vo gia im mu cht. Kt qu l, h khng dui cc c
h cn ra cho c nh , v h b lng tng v kh chu khi c gng nh.
l l do v sao, bi tp nh gi b ca Ralston l cch hay nht m lm cho no, c
th- v cc c nh ca bn sn sng cho mt trn u. Bng cch thc hin mi ng
bng m bn c th tng tng v nhc li tng c khi bn chy v bn phi, v bn tri, i
ti trc theo ng cho, v ri li v ng bin cui sn, bn s th ph ph v bn s
c th gin mt cch thch ng.
Mt bi tp khi ng tuyt vi khc l mt mo c ca Jack Kramer v vic khng bao gi
t cho bn ng sai t th thch hp i vi bt c qu bng no bn nh trong sut
qu trnh lm nng. iu ny i hi bn phi sn sng trn cc ngn chn, theo di i th
nh mt con diu hu on hng i ca c nh k tip, v chy- i khi phi chy ht
tc lc- bn chm ti bng trong lc cn d thi gian cho c tng u tin.
C mt s ngi thch chy mt qung ng di tp ht th khng kh. Tuy nhin, him
khi c mt trn no m vic tp ht th d phn vo vic nh bng. Trc ht qun vt l
mt mn th thao k kh- tc ngn bt ra nhanh v tiu hao nhiu nng lng trong cc
khong thi gian ngn. V d nh, ti gii Wimbledon, bng i ngang qua li t 2.6 n 3.3
ln cho mi im. Khong 9 giy mt c nh. Vn ng vin phi on v di chuyn rt
nhanh t hiu qu. Mt khonh khc ca trn thi u c thu hnh khi Andre Agassi
nh c qu phi sm st n gc qu phi ca Pete Sampras, nhng c nh ca Andre
bng i vo li v im l nh bt ng. Khi bng c cho thy ang chm vo li,
t ai n Sampras, anh ta vo ng t th cho c nh qu phi ti gc sn. Pete
c v yu t, nhng anh ta l mt trong s nhng ngi mnh nht, th lc tt nht, v l
vn ng vin nhanh nht trong gii.
Bng thng k sau y ca hai gii thi u nh ngh vo cui thp nin 1980 s gip minh
ho v sao qun vt phi c gii quyt nh l mt mn th thao k kh. B phn nhn s
ca Tennis Computer ghi li mi ng bng nh ra trong trn u gia Andre Agassi v
Paul Annacone v trn u trn sn t st gia Gabriela Sabatini v Steffl Graf.

Chng ta bt u bng trn u trong Agassi nh bi Annacone 6-2, 6-4. y l mt kiu

chm trn c in gia mt ngi ln li u n (Annacone), anh ta l ngi s bt buc
dt im tht nhanh, v mt ngi phn cng rt mnh (Agassi), t chi ln li mt cch
vui v. S phn chia:
Thi gian thi u tng cng: 4, 95 pht
Thi gian trung bnh cho mi vn: 2, 47 pht
Tng s im trong trn: 92
S giy trung bnh cho mi im: 3, 25
C nh trung bnh cho mi ngi/ mi im: 1, 59
Hai c nh qua li (42, 40%): 39 im
Ba c nh qua li (26, 01%): 24 im
Bn c nh qua li hay hn na (17, 40%): 16 im
By gi chng ta xem xt trn u n (kt qu c ghi li trong trn Sabatini thng Graf 63, 4-6, 7-5):
Thi gian thi u tng cng: 37, 69 pht
Thi gian trung bnh cho mi vn: 12,56 pht
Tng s im trong trn u: 213
S giy trung bnh cho mi im: 10, 8
Do , ngay c trn sn t st, ai cng c th thy rng nhng im ny khng ko di qu
lu v lm nng ng vai tr quan trng cho mt hnh ng pht ra tht nhanh km theo.
Tht ra, giai on lm nng ca Agassi vi Annacone di hn thi gian thi u tht s ca
h.
HNG DN CCH S DNG VCH TNG
Phn ln mi ngi khng li dng vch tng nh mt ngi bn hu ch cng luyn
tp, hoc xem xt li cc c nh ca h trc trn u. H s dng vch tng hoc l
tp luyn nhanh bng cch nh tr bng mnh hoc ch qua ht gi cho n lc thi
u- Vi c hai cch, n gin l h to nn mt thi quen n su rt xu v thiu ch n
vic h ang lm.
Gi tr tht s ca tm vch tng l n cho bn c hi xc nh r kin thc ring ca
bn m khng b i th chi phi gy xao lng. Bng cch tp trung mi ln mt khi nim,
bn c th kim tra cc c nh cui sn qu phi v qu tri, tp tnh gi v cc kh khn
v s ng b, tp giao bng, v ci tin phn ng v ng tc chn i vi c v l. Nh
chng ti mun ni rng chng ta c th nh cng mt ng bng ging nhau mi ln khi
vch tng , nhng chng ta khng th. Do , s dng vch tng c th xem l hi ging
vi cch tp luyn ngu nhin hn l tp vi my bn bng.
Khi bn nh bng vo vch tng - ngay c khi vch tng cch bn 11m88 - khong cch
t ng bin cui sn n li - Hy cho qu bng tng hai ln nh vy bn c thi
gian kim tra li nhp ca bn. Mt nguyn nhn khin cho mi ngi cui cng phi
nh bng tht mnh l v vch tng c lm ra khng chnh xc, thay v c t
nghing t 50 n 150 nh vy bng chm vo v quay li mt cch t nhin, nhng cc
tm vch tng lun c xy thng ng, v do gc lch s mang bng i xung. iu
ny bt buc mi ngi phi lin tc di chuyn gn hn n vch tng khi h c nh tr
bng sau ln tng th nht, v do h khng c c hi kim tra iu h ang lm vi c
nh. Nhng khi bn cho bng tng hai ln, v c c nhp chm hn, bn c thi
gian phn tch cc yu t mu cht trong cc c nh qu phi v qu tri ca bn, v d
nh: Chn trc ca bn c bc ti pha tm vch tng khng? Bn c thc hin qu
trnh nh bng vi thn ngi hay l ch bn bng? Bn c ng thng vi bng trong
sut qu trnh nh bng khng? Bn c nh i theo vt mt cch chnh xc khng?
Cc t ngn tay i vi qu tri v lng bn tay i vi qu phi c nhm v pha mc tiu
d nh khng?
Nu bn c 11m88 nh bng, mt ca bn phi gi c nh vo im vt v bng chm
cho n khi bn nghe bng p bp vo vch tng. Bn vn c thi gian chm trng
bng khi tng ln th hai. Khong cch 11m88 ny cng s cho php bn tp c giao bng.

Cm theo mt mu phn bn c th v mt ci vng trn mc tiu khong t 30 cm n

60 cm trn li, nu trn vch tng khng c nh du ng bin ngang nh ci np
li, v trong ng trung tm v mt ng li cao 0m915 trn sn ti im ny. tp
giao bng ti gc pha qu tri ca i th t bn phi sn, hy t vng trn mc tiu nm
qua bn tri ca ng trung tm v pha trn ng, v ng bn phi ca ng ny,
cch tm vch tng 11m88.
Khi bn tp nh v l, hy tp trong phm vi gn- khng ging nh i vi c cui sn. Hy
c tp nh vo tm vch tng m khng bng tng xung mt nn v iu ny s lm
cho bn phi tp thay i kiu cm vt nhanh chng, trong khi mi gia cc phn ng ca
bn, on bng v nhn bng.
Mc d tm vch tng s khng bao gi thay th c mt ci sn lm nng trc mt
trn u, chc chn n c th gip bn n li cc nguyn tc c bn mu cht ca c nh
ca bn trc khi bn bt u hp thu c khi tp dt vi i th. Nhng hy lun ghi
nh rng bn khng c nh bi tm vch tng, bn ch mun kim tra cc c nh m bn
hy vng s nh bi c i th.
THAM GIA CC BUI HC
Mt vi bi tham kho c lin h n bng tm tt v quyn li ca hc vin. V d nh, mi
hc vin c quyn c vui v, c quan tm i x, c lng nghe, c dy d mt
cch thng minh, v c th hi hun luyn vin. Tuy nhin chng ta him khi c nghe v
trch nhim ca hc vin. V d nh, mi hc vin phi lun c gng ht mnh, chm ch
lng nghe hun luyn vin, cung cp cc phn ng phn hi trung thc vi hun luyn vin,
v bo cho hun luyn vin bit khi s hng dn khng c r rng.
Trc khi ra sn cho bui hc u tin, hun luyn vin phi tm hiu mt vi iu v cn bn
th lc ca bn bt c ni s hi no bn c th c i vi mn th thao ny, hoc nhng
trc trc dai dng v mn ny m bn ang c gii quyt vi cc c nh ca bn, anh ta s
bit cch bn luyn tp tt nht. Bn c phi l mt hc vin nhy bn, ngi a thch
hun luyn vin hng dn cho bn cc ng tc nh bng chnh xc n cng em n
cho bn cm gic v cc cm xc chnh xc? Hay bn luyn tp tt nht bng s bt chc?
y l mt s cu hi khc m hun luyn vin cn phi bit thng qua cc cc hc vin,
gip cho hun luyn vin hun luyn cho bn d dng hn, bt u bng cu hi: Bn thch
c dy nh th no?
- Mt t thng tin vo mi ln... hay mt s cc thng tin?
- Nhiu d liu thng tin v k thut... hay gi cho n tht n gin?
- Nhiu s phn tch... hoc rt t li gii thch?
- Mt cch tip cn kiu qun i ... hoc phn ng nh nhng v lch s ?
iu rt ngc nhin trong nhng nm qua v c bao nhiu hc vin thch kiu tip cn
qun i, mc d nghin cu cho thy rng kiu qun i khng phi l mt cng c hiu
qu to nn vic hc tp thng xuyn. .
Mt khi bi hc bt u, mt hun luyn vin c kh nng s gip bn cm thy thoi mi
ngay vi vic lm th no a thch v hc c t cc li ca bn. Anh ta s khng a
bn vo nhng tnh hung ng xu h hoc h thp cc kh nng ca bn bng mi cch.
Cng vic ca anh ta l hng dn h ngay lc h cn n v cn thn cung cp mt kiu
nh vng vng pht trin dn. Mt hun luyn vin gii s lin tc bo cho bn bit v
nhng g bn t c v rt ch thng bo cho bn bit nhng ch no vn cn cn trau
di thm. Mt hun luyn vin chuyn nghip tht s hiu rng a ra nhng mnh lnh
bng cch la li v go tht s khng m bo cho vic luyn tp. Trong phn ln cc trng
hp, n lm hn ch vic tp luyn.
Ngoi ra, bn phi cn mt ngi thy c th nh gi bn bng c nh, v khng phi l
cc kt qu ca c nh . ng t cho bn thn- hoc hun luyn vin nh ngh - tr
thnh nhm ti bng. Khi bn thc hin mt c nh sai v hun luyn vin nh ngh c

ngh bn sa cha, thng bn hy tr li rng: Vng, nhng bng ri vo sn. Tuy

nhin, mt hun luyn vin y t tin, s khng v th m do d. Mc tiu ca anh ta s lun
lun l ngn cn bn lp li- v v th bn s cng c- mt c nh sai, ngay c khi bng
thnh thong ri vo sn.
Mt hun luyn vin gii s lm cho bn c nhng kiu nh nhp nhng khi bn nh bng,
nhng anh ta cng bit rng s u lo s lm hao mn bt c s nhp nhng no bn c th
c c. V vy anh ta s c lm gim mc u lo ca bn bng thi tch cc khi
hng dn. Nu anh ta ging cho bn mt khi nim qu kh nm bt hoc chp nhn, anh
s c v cch nh ca bn. Anh ta s lun thng cng cho s st sng mun th nghim
ca bn bng nhng cm xc mi l v chnh xc v cch nh bng, ngay c khi bng lin
tc i ra ngoi.
Mt biu hiu khc ca vic dy tt l hun luyn vin khng lng ph bt c c nh no
trong sut bui dy. Thnh thong hc vin c th than phin rng: Thy, ti khng mun
chy nh c v l ny- d th no n cng s i ra ngoi. Nhng ri sao? bn vn c
th dui ngi i n qu bng, c gi cho u vt hng ln, v ri nh mnh mt
ng bng su. Bn nm bt tt c nhng g c th rt ra t bui hc bng cch p dng
n vo cc c nh.
Mt hun luyn vin nh ngh th thit s khng lng ph thi gian. ng ta s khng b ra 20
pht hng dn v 40 pht nht bng. V, vo gia bui hc bn lun c th ni vi
mt hun luyn vin nh ngh v anh ta khng ngh g n bn khi anh ta hi bn vo u
bui hc rng: Hy xem, chng ta tp c g vo tun trc?
Li bin h cho my bn bng
Rt nhiu hun luyn vin nh ngh phn i vic tp luyn vi cc my bn bng. H cho
rng khng g c th thay th c cm gic sng khi tp vi mt hun luyn vin, v ri
mt ngi tp s dng my bn bng s b nm vo mt trn thi u tht s khi mi qu
bng c nh ra vi tc v tng ln khc nhau. Tuy nhin, my bn bng ny c gi
tr rt ln- nu c s dng mt cch thch ng. Khng c mt ci my no c th thay th
c mt hun luyn vin gii, nhng nu mc tiu ca bn l ci tin s p ng i vi
mt kiu nh nht nh, rt t hun luyn vin c th snh c vi chnh xc ca mt
my bn bng.
Nghin cu v my bn bng tht ra n t cc chuyn gia v vn ng hc, h nhn mnh
rng pht trin mt c nh chnh xc v c th s dng n mt cch thch ng khi thi
u, hc vin phi t tp ng ng t th nh trong cng tnh hung nh mt trn u.
iu ny c ngha l ngi nh bng phi t ng vo ng t th anh ta thay i c
cc c nh. V d nh, nh mt c qu phi tn cng cui sn kho lo t mc eo v ri b
sai t th nh bng v b buc phi nh mt c qu tri thp, nh vy l bn luyn tp
ging nh bn trng i s nh trong thi u. l l do v sao cc nh sn xut my bn
bng mi ch to ra cc my thay i c bn cht ca c nh. Tuy nhin, phn ln cc
hc vin tp cc kiu nh c thit k bi my v bc n mi qu bng sm, iu ny
khng xy tra trong trn u. Do hy chc chn rng bn tp ng khng ng t th
n nhn mt ng bng gay go m bn cn t my bn bng. Gn nh mi ngi c th
ng mt t th v tr nn rt thnh tho. Nhng qun vt c nh bng cc c ngu
nhin.
C rt nhiu my bn bng vi cc con chp ca my vi tnh, nhng my trong trong lai s
c cc con chp tng ng vi cc kiu nh bng ca cc vn ng vin nh ngh hng
u ng thi. V cc d liu s sn sng, nh vo s tinh vi ca cc thit b vn hnh, tc
thc s v s chn lc cc c nh ca cc vn ng vin nh ngh s c lp trnh
cho cc bui tp luyn ca bn. iu ny cng bao gm c bn sao chnh xc ca c giao
bng, bao gm c tc , vng xoy, hng i, v qu o.
Ci tin kh nng on bng

nh n hay nh i u ging nhau, khi bn tin b th thi gian phn cng thu ngn li.
Bng i nhanh hn (c bit l khi vt lin tc ci tin) v cc i th c kinh nghim bit
lm th no c th nh bng lc bng ang dng cao ti ng bin cui sn v lm th
no di chuyn vo sn nh r l mt qu bng cao ngang vai ti khu vc gia sn. iu
ny i hi bn phi c kh nng on bng tht chnh xc bn c th nh bng km vi
bc th nht nhanh v vo ng t th nh bng mt cch xng xo.
Nh ni t u, khi i th sp nh bng, hy tp nhn vt v cc ng tc gi ca
c th. Trong qun vt nh ngh, vn ng vin da vo kinh nghim v bn nng nhiu
hn v mt vt di chuyn qu nhanh v vn ng vin c sc mnh thay i cc hng
d dng hn trong khu vc nh bng. Nhng cc vn ng vin cu lc b b kt li; h t
vt t th khng cho php h thay i vo pht cui cng, v do cc ng tc ca h
l ra. V d, khi tp luyn, iu u tin i hi mi ngi phi lm l tr nn mt chuyn
gia v vic c mt vt, v mt vt nh bng. Khi cho mi ngi tp bi tp nh v
l mt chi mt v h tp trung vo mt vt ca i th, bt ng h bt u on tt hn.
Khuyn khch cc hc vin tm mt ci nhn nh c biu l khi vn ng vin sp sa
nh c cui sn tn cng, hoc l mt biu hin trn mt khi anh ta sp nh ra mt c lp.
Tht ra, vi cch m trn u tip din, cc vn ng vin nh ngh trong tng lai c th
cn thu mt hun luyn vin dy v ngn ng ca c th. Hoc l cc thnh vin ca
nhng ngi hm m vn ng vin c th cn ng k hc v cc phn c th tiu biu
ca i th v nhng g cc ng tc gi ny c th tit l v mt c nh tng ng. My
quay video cng c th gip cho s iu tra ny. Theo cch , nu bn ngh n vic tham
d mt gii nh ngh, bn phi gi ngn ng c th ca bn trong u v tp khng c
nt mt t co khi bn nh.
Khuynh hng trnh by bng thng k l mt phn ca cch thi u nh ngh. Nu vn
cn thi u, bn s nh mt ngi gip bn gi mt cun s lit k v tt c nhng i th
quan trng; nh vy bn c th xc nh, thng qua vic lp biu , ging nh mt ngi s
lm nh vy trong mt hon cnh c bit. V d, khi u i, bn mun bit: Khi no anh ta
i xung sn bn tri, nhn giao bng, v chng ti giao bng cao vo qu tri, c phi anh
ta lun nh 10 c trn 10 cho sn hoc ch l 5/10?. Nu anh ta nh ln ln cc c:
50/50, chng ti s phi ng li phn sn ca chng ti. Nhng nu l 9/10, ngi
nh ti li ca chng ti s chy sang bn sn ca ngi ng i nh cho sn v
kh nng ch c 10% rng ngi nhn bng s nh ch I.
Jack Kramer l mt quan st vin rt nhy bn khi anh ta cn thi u v anh ta tp luyn nh
ang lm bi tp nh; khi theo di mt trn u. Anh ta lun cm thy mt phn no
trong cch thi u ca mt vn ng vin cui cng s b ph v nu anh c th lin tc tn
cng vo im yu ny bng cch nh theo kiu ca anh ta- v gn nh n lun lun din
ra nh vy. John McEnroe cng n nhng chi tit. Khi anh ta nh i vi Peter
Fleming, ti thy John gn nh nh cng mt kiu duy nht v thng im khi h phi
nh tie-break quyt nh v anh ta nhp cc d liu v anh ta s bit s c gng ca i
th vi mt c nh c bit.
Bi hc quan trng y l bn khng nht thit phi ghi c mt s tht ln im bng
cch thm d, hy l ngi quan st khi thi u, v gi cc thnh tch, nhng bn thng
im then cht trong mt vn v bn bit c iu g sp c kh nng xy ra v bn d
on mt cc chnh xc. Nu bn c mt i th c bit v bn li rt thng minh, bn s
tr nn rt c thc v chng trnh vn ng ca anh ta- l, cch m phn mm ng
dng ca anh ta vn hnh- v trn u ca c hai ngi cng ko di bao nhiu, th bn phi
cng ng t th vo ng lc by nhiu. Nhng, tt nhin, hy nh rng: anh ta cng
thu thp d liu v bn nh vy.
Vai tr ca cc c trong chng trinh vn ng
C s tham gia ca b nh trong vic iu khin ng tc ca cc c, nhng b nh li nm
trong no v khng nm trong c. Mc ch l lm cho cc c vn ng theo kiu pht ra
c c nh m bn tm kim. Cm n cc chuyn gia v vn ng hc, chng ti bt u

tm c cch x l cho nhng g cn phi lm bt mt ngi phi thay i chng trnh

vn ng ca h, n c no iu khin.
Mt hun luyn vin c nng lc dng nh hiu c rng mi hc vin l ch nhn ca
mt chng trnh vn ng ca anh ta v ch c anh ta mi thay i c n. L nhng hun
luyn vin, chng ti ch l nhng ngi cung cp thng tin v l ngi thc y; hc vin l
ngi thc hin cc c nh. V vy, mc ch ca chng ti l cung cp thng tin v ng
c thc y khuyn khch h bt u cng vic phc tp khi thay i chng trnh vn
ng.
Mc d chng ti thiu s nghin cu r rng bit chnh xc v khong thi gian cn thit
thay i mt chng trnh vn ng, y l mt sgi . V d nh quan st nhng vn
ng vin mi tp chi v cc vn ng vin trung bnh. Nu cc hc vin c thuyt phc
rng s thay i l v li ch ln nht ca anh ta v anh ta mong mun tch cc tp luyn ct
lc thay i, chng ti nhn thy n mt khong 8 tun t c mt c nh mi v
c th s dng n mt cch c hiu qu trong mt trn thi u. Lc cu hi c t ra l:
Ti phi tp luyn bao nhiu ln mi tun trong khong thi gian tm tun lm cho
nhng th tt lnh ny xy ra?: Ho ra l c mt s vn ng vin ch nh banh mt ln
mt tun v cc vn ng vin khc nh bn ln mt tun. Nhng nhng vn ng vin ch
tp mt ln trong mt tun ng thi b thi gian ch vung vt nh mt c chnh xc
(khng vt) trong phng lm vic hoc phng khch.
L mt hc vin, bn phi c thuyt phc rng thay i s l v li ch ca bn, v cng
vic cn bn ca mt hun luyn vin nh ngh l gip bn hiu c cc qui lut vt l iu
khin mn ny v cho bn bit iu bn ang lm l g trong s lin quan vi cc qui lut
ny. Anh ta s c cung cp cho bn kin v mt cm xc chnh xc phi nh th no, v
anh ta s gip bn nhn ra iu bn ang lm l sai v ng ra sao.
Khi hai Tin s Gideon Ariel, v Anh Penny thc hin mt s nghin cu v in c k (EMG)
ti Trung Tm Nghin Cu Coto vo u thp nin 1980, chng ti nhn thy rng chng ti
c th chn ng tn hiu truyn t no n c v pht hin ra s ln xn m no ang tri
qua thch nghi vi chng trnh vn ng mi. V di p lc, no lun mun quay tr li
vi chng trnh vn ng c. iu ny lun xy ra khi mt vn ng vin thc s bt u
thc hin nhng thay i quan trng trong cch thi u ca anh ta, nhng t ngt quay
tr li kiu c trong sut bn tie-break.
Mt hun luyn vin c kin thc thnh thong s bo bn nh rt chm xem bn c th
tp hp mt s s phn hi thng qua cc khp, dy chng, gn v c. Mt ngi cng
nh nhanh chng no, s cng cho thy t s phn hi chng y. ng thi, qu trnh luyn
tp rt th v nu to ra c khng kh thch hp. Trong mt mi trng thch hp, khm
ph nhanh nht khng c thc hin bng th nghim v sai phm, v phng php ny
chng t kh l khng c hiu qu. Hc vin c th b ra rt nhiu thi gian lm cc th
nghim khng lin quan g n vic thc hin mt c nh chnh xc. Thng tin b ch v cc
phn mu cht ring r ca c nh v phng php truyn t thng tin kin nhn s phi
i mt on ng di tng tc qu trnh luyn tp.
Ti mi bc ngot luyn tp no cng c s tin trin, dm chn ti ch, v c s tht li.
l iu c trng i, nhng cui cng chng trnh vn ng mi s t bin mt
thng xuyn hn v tn ti trong mt khong thi gian ngn hn. Ri, n mt ngy ngi
hc vin nhn thy chng trnh vn ng c bin mt. Hc vin no chun b cho nim
vui v s tht vng ca vic thay i chng trnh vn ng s c kh nng tng tc qu
trnh tp luyn hn. Nh thng l, mt hun luyn vin hon ton l thuc vo hc vin
lm phn vic ca anh ta thc hin s thay i phn mm ng dng thch hp trong no.
King ni rng khi c ta ln li v l: Tt c nhng g ti hnh dung l qu bng ca ti i
thng qua i th. C ta khng bao gi tng tng rng c ta nh bng ht hoc sut
nh ht- ch nh vy c ta nh bng rt thnh cng.

Thng thng nhng ngi n luyn tp qun vt, h ht sc thch th vi vic luyn tp,
trong khi cng c nhng ngi khc chin u v chng li v lm vic rt cc kh khng
phi luyn tp. V vy cn nhn mnh mt trit l rng tp mt cch thi u tt hn c th
rt vui, khng vt v, v khi bn thch th nh bng bn s c nhiu ng c khuyn
khch bn ci tin cc c nh hn. iu ny cng lm tng cc c hi chin thng ca bn,
tng mc thch th, l con mt vng trn rt p. Tuy nhin, nu mn ny mang n
cho bn nhiu s cng thng hn l s th gin, nh vy l bn chn sai mn th thao
hoc chn nhm hun luyn vin nh ngh. C th l hu ch khi nh rng l c 30 triu
ngi chi qun vt ngy nay, c 15 triu ngi s thua.
nh gi mi quan h gia hun luyn vin v hc vin .
Nhiu ngi c kt ti hun luyn vin nh ngh v s thiu tin b ca h. H i t bi hc
ny sang bi hc khc m khng h thc s lng nghe hun luyn vin nh ngh hoc thc
hin nhng sa cha c hiu cho c nh ca h, v by gi h than phin: i, hun
luyn vin khng c gii lm, hoc: Hun luyn vin ny khng th hun luyn ti. C
th hun luyn vin nh ngh ny l mt ngi thy v tch s, nhng trong nhiu trng
hp mi ngi ch i lng vng sn lng mt hun luyn vin no s ni vi h nhng g
h thch nghe.
V vy, mi hun luyn vin nh ngh, phi pht trin mt k thut nh gi trn giy t, iu
ny s phc tho nn mt cch khch quan nhng s ci tin c hiu ca hc vin v
nhng kh khn c vn cn tn ti. Hun luyn vin nh ngh c th ni: Chng ta tp
vi nhau mt thng v y l nhng g ti ni vi anh (bng kim tra, bng kim tra) v y
l nhng g anh ang lm (bng kim tra, bng kim tra). Bn ang tin b y, y, v
y, nhng bn vn cn phm cng nhng li ging nhau y, y. C th chng ta phi
thay i cch dy ca ti mt t. Mt ngh khc i vi cc hun luyn vin nh ngh l
h nn thu bng video cc c nh ca hc vin t bi hc u tin- v li thu bng sau ba
thng hoc su thng hoc bt c lc no: Hun luyn vin nh ngh phi xem nhng ci
tin no c tin hnh.
HC HI C NHIU NHT T VIC LUYN TP
Tin s Richard Shmidt, mt chuyn gia v vn ng hc, ni v ba cch luyn tp. Th nht
l luyn tp khp kn, trong hc vin s tp i tp li cng mt c nh. Kiu th hai l
luyn tp bin i, trong hc vin s tp nh cng mt c nh nhng thay i cao
v cc iu kin nh bng i km. V, th ba, l luyn tp ngu nhin, theo cch vn
ng vin ch nh mt ng bng ca tng kiu nh. Cc ti khc nhau tn dng c
ba phng php ny c kim tra v chnh xc vo cui bui tp v kt qu lun cho
thy rng s im nh trng vo mc tiu ln nht thuc v phng php khp kn. V tr
th hai dnh cho nhng ngi tp vi cc kiu nh khc nhau v th ba l luyn tp ngu
nhin. Tuy nhin, khi cc ch li c kim tra li ln na vo mt ngy no sau -
xc nh trnh v nhng g c luyn tp thng xuyn - phng php ngu nhin
thng xp th nht, thay i gi v tr th hai v khp kn ng th ba.
C mt li gii thch cho thi gian cn thit hon thnh vic ny. V d nh trong mt trn
u thc s mt vn ng vin ln li thng giao bng, tin vo v l c tr giao bng,
c gng nh mt c v l thp vo gc qu tri, v sau bt thnh lnh tn cng ch I vi
mt c v l qu phi. Khng c hai c nh no ging nhau trong lc . Cc c nh din
ra kiu ngu nhin. Do , mt vn ng vin luyn tp theo phng php ngu nhin
thng c c li th rt ln v li th ny da trn ch thu hi. Khi mt ngi nh mt
c qu phi cao, no phi nh li phn mm ng dng dnh cho c qu phi cao huy
ng cc c thch hp. Tuy nhin, c nh k tip ca i th l i n qu tri thp ca
ngi . By gi vn ng vin ny phi ngng trnh ng dng dnh cho c qu phi cao
v thu hi li trnh ng dng dnh cho c qu tri thp. iu ny xy ra trong c trn u.
Vn ng vin no tp theo phng php khp kn him khi tp thu hi li bt c phn mm
ng dng mi no.

Tn ca cch thi u l luyn tp theo cng mt cch nu bn ang trng ch thi u, v

bn cng lm nh vy vi cc bi tp. Bt c bi tp no khng bt chc iu kin thi u
tht s thng c rt t gi tr. Mt s bi tp c dng gip mi ngi gii tr, s dng
n vi liu lng nh nh vy vn n, nhng cc bi tp ny thng khng lin quan g n
luyn tp v thi u qun vt c.
Vn ng vin mi trnh thi u khc nhau ni rng, i trc khi ti d cc bui hc ti
nh kh hn (hoc c ci tin mt ng bng c bit). V iu ny thng l ng,
v khi bn c ph b chng trnh vn ng kiu c, khuynh hng l thoi ho trc khi
cui cng bn bt u ci tin. Khng may thay, phn ln mi ngi thng thiu kin nhn
hoc thiu st sng tip tc tp trung vo nhng im thay i ct yu trong c nh trong
khi ci ti ca h ang chng tr li , v do khi h b p lc th gn nh h lun lun quay
tr li vi nhng g l thoi mi, ngay c khi l mt kiu nh thua.
l l do v sao cc vn ng vin thng trnh mt trn thi u khi h ang tp sa i
v k thut, tr khi h c th dp ham mun chin thng sang mt bn tp trung vo vic
thc hin c mi hoc c nh c iu chnh. Nhng bt c lc no ci ti ca bn can
thip vo, hy dp b s cng thng bng cch ch nh bng qua li vi ngi khc cho
n khi bn cm thy thoi mi vi nhng thay i bn lm. Nu bn cn nh 6 im
trnh b ln xn hoc lm cho vic tp luyn c vui v hn, lc ng tch lu t s.
Giao bng, n bng, nhng ng vng vo vic nh c xem ai l ngi c th dnh
c trc 10 im.
Rt kh tm c mt ngi sn sng lm tm vch tng hay mt my bn bng trong mt
gi cho bn; h ch thch nh hai vn. Nhng mt tay nh ngh ti cu lc b s lun bit r
cc thnh vin no ch thch luyn tp cch nh trong tnh hung khng ganh ua v iu
nhng ngi ny ang tm kim mt ngi bn cng tp chung. V d nh, anh A ch thch
tp nh cc c cui sn, ch B thch tp cc c tr giao bng v mun mt ai nh giao
bng. tp c x mt ca bn, hy tm ngi no thch tp nh cc c lp.
Hy c trnh tp dt vi mt ngi ch thch nh bng mnh. Thay v th lng v tp cc
c nh ring ca bn, bn s lo lng nhiu hn v vic thch ng vi sc mnh ca ngi
Tt nht l bn hy tm mt tay vt ch lin tc nh bng ri vo sn. Ngay c khi bng
c nh rt nh nhng, hy a vt ra sau v vo ng t th nhanh chng, ri tp nh
bng t t v thong th. ng c dt mnh bng tr li- bn ang tp luyn c nh ca
mnh, khng phi l tc ca ng bng.
Tuy nhin khi bn tp luyn, hy lun gi mc ch ca tng c nh trong u. Nhn bit c
nh yu ca bn v ch bn phm li trn sn, ri ra sn v tp li cc c nh ny, ng
ch rn da sc mnh (mc d lon phi lun rn luyn sc mnh ). Hy tp tch ring
nhng g cc hun luyn vin nh ngh truyn t cho bn vo bui hc trc bn c th
thc s ci tin gia cc bui hc. Nu bn c nhng yu im c trng trong sut trn
u, tp luyn trc khi li thi u v tp trung vo cc li ca bn. C nh m bn s phi
nh nht trong mt trn u l c nh phi c bn tp gia cc trn u. Bt c lc no
Jack Kramer gp trc trc vi mt c nh c bit- v d nh c v l qu tri thp- anh ta s
ra sn tp li ngay tc th sau trn u v nh c t 100 n 150 ln... hoc cho n khi
anh ta bit c th ng yn m . iu ny tri ngc vi cc vn ng vin trung bnh ch
i tm sau trn u v ngh rng: C th tun ti ti s nh kh hn mt t.
hc hi c nhiu nht t vic luyn tp, hy tp tr nn nhm ti mc tiu i vi mi
c nh, v mc tiu ch ra cc yu im nhanh hn bt c phng php no khc. Bn s
chn nn v s tht l bn him khi nh c bng ri vo ni bn ang nhm ti, nhng
iu s gip bn tr nn khch quan hn v cch thi u ca bn v ci thc s cn tp.
V d nh, ci tin su i vi cc c cui sn, cng mt mu dy thng bn trong
ngang qua sn cch ng bin cui sn 1m50, v c nh mi ng bng ri vo trong
khu vc ny. Vic ny s cho bn mt hnh nh minh ho gi nh v khong cch ri ca
cc c nh l bao nhiu. tp cc c approach, hy b tr mt hnh vung din tch cnh
1m20 bn trong gc qu tri ca i th v c nh mi c approach ti . i vi c giao
bng, t mt hoc hai lon ng bng trong gc qu tri ca i th v th xem bn c th

nh ng n c khng. i vi c tr giao bng, hy nhm ti cc lon ng bng c

t thng xung ng bin dc ch I, v vi ci khc c t cho sn, xa ngi nh
giao bng tn cng.
Nu bn nh bng qua li khng vi mt mc tiu c th no, hnh dung mt khu vc mc
tiu v ng mn nguyn vi c nh ca bn tr khi bn nh ra c mt c c th ri
xung 90cm bn trong mc tiu ny. Mt cch khc ci tin chnh xc ca bn t
ng bin cui sn l tng tng rng bn ang nh mt mang c rng 1m37 ( l b
ngang ca mang c) v bn mun nh mi c cui sn ri vo trong mang c ny. Hy c
gng gi cho bng i thng xung gia sn v u tin i su v sau , vi kinh nghim,
bn c th thay i mang c ca bn thnh cho sn hay ch I.
Bn c th ngh rng chi qun vt vi mc tiu trong u hn l tp trung vo vic ch gi
cho bng ri vo sn- s cho bn qu nhiu th suy ngh (C ai c th va suy ngh va
nh bng cng mt lc?). iu nhn thy qua rt nhiu nm rng, khi bn khng th nhm
ti mc tiu lc bn bt u nh bng, bn s c khuynh hng suy ngh gia chng ca
c nh. Nhiu hun luyn vin nghe cc hc vin ni nh th ny: Ti khng th nh
ti mc tiu khi luyn tp, nhng ti c th lm trong trn u. Khng may thay, khng bao
gi bn c chng kin mt trong nhng hin tng nh vy.
Mt iu gi nh cui cng v vic luyn tp: mi ngi cn n n tin b. Mt s ngi
ngh rng ch cn chi qun vt nhiu s ci tin cch thi u ca h v h s c cm nhn
tt hn v cc c nh. Nhng nu bn c nhng c nh khng chnh xc, nh n hoi s
ch gip cng c mt cch thi u ti t. Tt nhin, nu mc tiu duy nht ca bn ch l nh
bng nm ngy trong mt tun m khng thc s lo lng v vic ci tin, lc bn s kim
mt vi ngi bn cng i vi bn khp mi ni. kin l t bn phi cm thy thch th khi
ra sn. Nhng nu bn cng t vic ci tin l mc tiu v bn khng ci tin (v bn t chi
tham gia cc bui hc v/hoc bn luyn tp khng ng) nh th bn s kh chn nn v
bn thng nh bng nm ln trong mt tun, bn c nhiu c hi hn cc vn ng vin
trung bnh khc nhn thy v xem xt li cc tht bi ca bn.
Cui cng, mun nh gi cc vn ng vin qun vt khng phi bng s trn h chin
thng, nhng bng s c gng ht sc ci tin cch thi u ca h. Rt nhiu vn ng
vin hng u nu gng tt bng cch s dng cc ng bng nh ra v tr tu v cch
tip cn sng to gii quyt cc vn c tnh tranh ua nh gi s tin b, trong khi
mt vn ng vin trung bnh ch nhn s tin b theo ngha tranh ua: Ti chin thng,
vy l ti ang nh hay... Ti thua, vy l ti ang nh ti t. V vy, khi bn luyn tp vi
mt ngi bn- hay thay v thi u mt trn- hy th cc bi tp m trong bn phi cnh
tranh nhng phn thng li khng da trn vic thng im. V d nh, hy gom ht tt c
bng v nh giao bng cho n khi bn thy mt, trong khi ngi bn ca bn tp nh tr
giao bng. Ri nh ngi bn ca bn giao bng cho n lc thy mt trong khi bn tp
nh tr bng. Thay v gi thnh tch ca ngi thng im nhiu nht, hy xem ai c th
dnh c s phn trm ca cc c giao bng ln th nht ri vo sn tt nht, hay ai c th
nh tr nhiu c giao bng nht. Bn s vn vui v bn s tin b.
Chin thng khng phi l vic quan trng duy nht i vi qun vt- hoc l vi bt c mn
th thao no Vy iu g khc thc s quan trng?. Chnh s c gng chin thng v
c gng tin b l quan trng. Hy tp t nh gi bng s tin b ca bn thn trong trn
u- v vo gia trn u. l phn thng tht s. Bt k bn chi trnh no, hy
nh c hay nht, hy vui, v bn s a thch mn th thao tuyt vi ny c i.

Ht