Professional Documents
Culture Documents
Grade 10 Maths 10
Grade 10 Maths 10
ksudK
110
oeka wms uQ,sl m: 4la ms<sn|j uid n,uq'
1' wp, ,laIHhlg ksh; rlska p,kh jk ,laIHhl m:h ksudKh lsu
rEmfha oelafjk Trf,daiqf tla tla lgqf ;=v iEu gu lgqj
i we;s wlaIfha isg ksh; rlska msysghs' Trf,daiqj ils%h
10
2
we;s g tys tla tla lgqf ;=v .uka .kakd ud.h jD;a;dldr
3
9
jk nj Tng kslaIKh lsug yels h' Trf,daiqf lgq wlaIfha
4
8
i lr we;s ia:dkh tu jD;a;j, flakah jk w;r tla tla
7 6 5
lgqf . jD;a;fha wrh f' fuys lgqjl ;=v wp, ,laIhl
isg ksh; rlska .uka .kakd nj kslaIKh lrkak' tu ksh;
r jkafka lgqf .hs'
11 12 1
>
D
S
R
3' ir, fLdjlg ksh; ka p,kh jk ,laIHhl m:h ksudKh lsu
P
2 cm
A
2 cm
112
A
R
>
>
>
S
113
x x
x x
O
S
114
A
E
O
A
mshjr 2: ljlgqj Nd;fhka E yd F flaka f,i f.k
tlsfkl fokh jk fia pdm folla D
wkak'
mshjr 3: pdm fol fokh jk ,laIHh G f,i
k lr O yd G yryd .uka lrk ir,
fLdj wkak' fuh wjYH fldaK D
iufolhhs'
E
O
B
A
G
E
O
fldaK iufolh
fumoafokau" wfkla fldaK iufolh o ksudKh lrkak'
28'1 wNHdih
1' Trf,daiqjl ;;amr lgqf . fikagr 3'5la k ;;amr lgqf ;=fvys .uka
u. ksudKh lr olajkak'
2' lUhlska .il .eg.id isk .jhl= yd .i w;r Wmu r m%udKh gr
5la k .ig Wmu ka isk fia .jhdg .ukal< yels .uka ud.fha o<
igykla we| olajkak'
3' A hkq wrh fikagr 3la jQ wp, oe;s frdaohl
flakah jk w;r B hkq wrh fikagr 2la jQ
ip, oe;s frdaohl flakah f' A flakah jQ
oe;s frdaoh jgd B flakah jQ oe;s frdaoh N%uKh
f B flakafha m:h ksudKh lrkak'
4' (i) PQ = 5 cm jQ ir, fLd LKavhla wkak' P yd Q flaka f,i f.k wrh
3 cm ne.ska jQ jD;a; folla wkak'
(ii) jD;a; fol fokh jk ,laIH X yd Y f,i k lrkak' X yd Y hd lrkak'
(iii) PQ yd XY fLd fokh jk ,laIHh S f,i k lr PS yd QS . uek
,shkak'
(iv) PX yd QX ys Yd,;aj uek ,shkak'
(v) XY fLdj u.ska oelafjk m:h ia;r lrkak'
5' AB = 7 cm jQ fLd LKavhla ksudKh fldg tu fLdj iudk fldgia y;rlg
fnod olajkak'
115
=
= 90 o BD = DE o f'
13' rEmfha
(i) AB yd AC fLdj,g iuka msys ,laIHj,
m:h k lrkak'
(ii)
= 40x k
yd
ys w.h l=ulao@
D
=
8' KL k ir, fLd LKavh wkak' tu ir, fLd LKavhg fikagr 2'5la
ka msys ,laIHhl m:h ksudKh lrkak'
9' . fikagr 5la o m<, fikagr 3la o jQ iDcqfldaKdi%hla wkak' fuu
iDcqfldaKdi%fha mdoj,g msg;ska fikagr 2la ka p,kh jk ,laIHhl
m:h ksudKh lrkak'
10' fldaKudkh Nd;fhka my; oelafjk fldaK we| tajdfha fldaK iufol
ksudKh lrkak'
(ii) 90x
(iii) 120x
(i) 60x
11' rEmfha we;s f;dr;=re wkqj"
(i) PQ yd PR fLdj,g iuka msys ,laIHj,
m:h k lrkak'
(ii) XY yd YZ w;r inkaOh ,shd olajkak'
(iii)
ys w.h l=ula o@
B
x
6' AB = 5 cm o
= 40x o jk m
fldaKh wkak' A yd B ,laIHj,g
iu ka msys m:h ksudKh fldg tu m:h u.ska AC fLdj fokh jk
,laIHh D f,i k lrkak'
2.5 cm
40x
2.5 cm
;s%fldaKhlg mdo ;=kla yd fldaK ;=kla we;' ;s%fldaKhl mdo yd fldaK tys
wx. f,i yekaf' wx. ;=kla we;sg ;s%fldaKhla ksudKh l< yels wjia:d
;=kla wOHhkh lruq'
A
C
4.3 cm
5.5 cm
B
A
6 cm
116
117
ksoiqk 2
o jQ PQR ;s%fldaKh ksudKh lrkak'
PQ = 7 cm o QR = 5 cm o
x
mshjr 1 : 60 l fldaKhla ksudKh lr tys YSIh Q f,i k lrkak' fuu
fldaKfha ndyqj, . we;s mdoj, .j,g jvd je h hq;= h'
mshjr 2 : fuu fldaKfhys tla ndyqjla u; 7 cm . QP fLd LKavhl=;a wfkla
ndyqj u; 5 cm . QR fLd LKavhl=;a ksudKh lrkak'
^rEmh n,kak&
mshjr 3: P yd R hd lr PQR ;%sfldaKh imQK lrkak'
60x
45x
6.5 cm
28'2 wNHdih
1' mdohl . 6 cmla jQ ABC iumdo ;s%fldaKh ksudKh lrkak'
2'
PQ = 8 cm o PR = QR = 6 cm o jQ PQR iuoamdo ;s%fldaKh ksudKh lrkak'
3' (i) KL = 7'2 cm o LM = 6'5 cm o KM = 5 cm o jQ KLM ;s%fldaKh ksudKh
lrkak'
(ii) ;s%fldaKfha tla tla fldaKfha Yd,;ajh uek ,shkak'
5 cm
60x
7 cm
>
= 45x o
= 60x o jQ
>
XY = 6'5 cm o
>
ksoiqk 3
;s%fldaKh ksudKh lrkak'
>
= 60x o
8' (i) AB = 6 cm o
= 105x o BC = 4'5 cm o jQ ABC ;s%fldaKh ksudKh
lrkak'
(ii) tu.ska ABCD iudka;rdi%h ksudKh lrkak'
(iii) AC lKfha . uek ,shkak'
119
9' (i) QR = 7 cm o
= 60x o
= 75x o jQ PQR ;s%fldaKh ksudKh lrkak'
(ii) P isg QR g ,nhla ksudKh lr tys wh S f,i k lrkak'
(iii) PS ys . uek ,shkak'
10' (i) KL = 6'5 cm o
= 75x o LM = 5 cm o jQ KLM ;s%fldaKh ksudKh
lrkak'
(ii) K yd M ,laIHj,g iuka msysgk fia o MN = 4 cm o jk fia N
,laIHhla fidhd KLMN p;=ri%h ksudKh lrkak'
(iii)
ys w.h uek ,shkak'
S
C
>
ys; p;=ri%h yd ir, odrh Nd;fhka iudka;r fLd ksudKh lrk wdldrh
g fmr Tn wOHhkh lr we;' oeka ljlgqj yd ir, odrh Nd;fhka iudka;r
fLd ksudKh lrk wdldrh wOHhkh lruq'
1' ir, fLdjlg ndyska msys ,laIHhla yryd tu fLdjg iudka;r fLdjla
ksudKh lsu'
>
mshjr 1
: AC hd lrkak'
mshjr 2
: A flakah f,i f.k
u; jD;a; pdmhla wkak' th PQ f,i
klrkak'
mshjr 3
: PQ jD;a; pdmhg wrfhka iudk jD;a; pdmhla C flaka lrf.k
AC fokh jk fia wkak' fok ,laIHh S f,i k lrkak'
mshjr 4
: PQg iudk .la S flaka fldgf.k fojk jD;a; pdmh u; ,l=Kq
lrkak' tu fok ,laIHh R f,i k lrkak'
fldaKh
mshjr 5
: CR hdjk fia CD fLdj wkak' tg ,efnk RCS
g
iudk taldka;r fldaKhla jk ksid AB yd CD fLd iudka;r f'
D
>
C
x
S
x
P
>
121
3 l%uh
we;s fLdj AB hehso ndysr ,laIHh C hehs o is;uq'
mshjr 1 :
mshjr 2 :
mshjr 3 :
mshjr 4 :
mshjr 5 :
A
B
ljlgqj Nd;fhka C flakah f,i f.k AB fLdj fokh jk
fia jD;a; pdmhla wkak' fok ,laIh P f,i k lrkak'
uq,a jD;a; pdmfha wrhu f.k ^CP wrh fkdfjkiaj ;nd .kska&
P flakah lrf.k" ;j;a jD;a; pdmhla u.ska AB fokh lrkak'
fok ,laIHh Q f,i k lrkak'
Q flaka lr .kska uq,a wrhu iys;j ;j;a jD;a; pdmhla AB j,ska
C msys me;af;a wkak'
bkamiq C flaka lrf.k uq,a wrhu iys;j mshjr 3 ys jD;a; pdmh
fokh jk fia jD;a; pdmhla wkak' fok ,laIHh R f,i k
lrkak'
CR hd lrkak' tg CR fLdj AB fLdjg iudka;r f'
C
>
28'3 wNHdih
1' kEu iq fldaKhla we| th
fLdjla ksudKh lrkak'
>
l%shdldrlu
iudka;r fLd wdY%s; ksudK ms<sn| wjfndaOhla ,nd .ekSug my; l%shdldrlf
fhfokak'
1' 60xl fldaKhla ksudKh lr tys YSIh A f,i k lrkak' fuu fldaKfhys
tla ndyqjla u; 8 cm . AB fLd LKavhl=;a wfkla ndyqj u; 5 cm .
AC fLd LKavhl=;a ksudKh lrkak' oeka ljlgqj wdOdrfhka ABDC
iudka;rdi%h imQK lrkak'
2' iudka;r fLd w;r r 4 cm jk m jQ iudka;r fLd folla ksudKh
lrkak' tla fLdjla u; AB = 7 cm jk m A yd B ,laIH ,l=Kq lrkak'
AC = 5 cm jk m C ,laIHh wfkla fLdj u; ,l=Kq lrkak' oeka ABDC
iudka;rdi%h imQK lrkak'
122
123