You are on page 1of 5

25

h wiudk;d

fuu mdvu bf.kSfuka Tng



wiudk;d iu yd i ixLHd fLdj u; ksrEmKh lsug

wiudk;d LKavdxl ;,h u; ksrEmKh lsug
yelshdj ,efnkq we;'
wiudk;d ms<sn| j g fmr W.;a lreKq my; oelafjk ksoiqka u.ska kej;
u;la lr .ksuq'
ksoiqk 1
x + 20 > 50 wiudk;dj i|d"
(i) xg .; yels mQK ixLHd;aul w.h l=,lh ,shkak'
(ii) xg .;yels mQK ixLHd;aul w.h" ixLHd fLdjl ksrEmKh lrkak'
x + 20 > 50
x > 50 20
x > 30
(i) {31, 32, 33, 34, ....}
(ii)
28 29 30 31 32 33 34 35 36
ksoiqk 2
wiudk;dj i|d x g .;yels ish i ixLHd fLdj u; ksrEmKh
lrkak'

^wiudk;djla RK ixLHdjlska fnf ,l=K fjkia f'&

8 7 6 5 4 3 2 1 0 1

fkdf,a fnod yeu i`oyd h'

77

2x + 10 < 30

mqklaIK wNHdih
1' my; oelafjk tla tla wiudk;dj i|kak'

2' my; oelafjk tla tla wiudk;dj i|d" xg .; yels ish w.h ixLHd
fLdjl ksrEmKh lrkak'

9 10 11

ksoiqk 2
wiudk;dj i|d xg .;yels ish i" ixLHd fLdjla u; ksrEmKh
lrkak'
3' my; oelafjk wiudk;dj ;Dma; lrk xys w.h w;=frka tlla jryka ;=<
olajd we;' tu w.h f;dard hka brla wkak'

4' (i) x + 1 > 2 wiudk;dj i|d xg .;yels l=vdu ks,uh w.h ,shd olajkak'
(ii) 3y > 15 wiudk;dj i|d yg .;yels Yd,u ks,uh w.h ,shd olajkak'
wiudk;d i|d" wiudk;d folu ;Dma; lrk ish
5' x + 3 > 1 yd
i ixLHd fLdjl ksrEmKh lrkak'

5 4 3 2 1

1 2 3

25'1 wNHdih

25'1

wdldrfha wiudk;d

1' my; oelafjk tla tla wiudk;dj i|kak'

ksoiqk 1
30cm . lhlska rEmfha oelafjk wdldrfha m<, 5cm jQ RcqfldaKdi%dldr
wdlD;sh ksudKh l< ksu,a bka l=vd l fldgila b;s lr .kakd ,'

2' my; tla tla wiudk;dj i|d wod< ks,uh i l=,lh ,shkak'

x cm
5 cm


RcqfldaKdi%fha . x f,i .;ag RcqfldaKdi% wdlD;sfha m;sh i|yd x we;=<;a
wiudk;djla 2x + 10 < 30 u.ska fokq ,ef' x > 5 k x i|yd hyels ish
i" ixLHd fLdjla u; ksrEmKh lrkak'

3' wU f. 3la yd kdrx f. 2la , .ekSug remsh,a 100la m%udKj;a h' wU


f.hl , remsh,a 20la o" kdrx f.hl , remsh,a y o f,i .;a g" y
we;=<;a wiudk;djla
f,i ,sh yels h' fuu wiudk;dj i|d"
kdrx f.hl , i|yd h yels Wmu , fidhkak'
4'
500 g

1 kg

78

fkdf,a fnod yeu i`oyd h'

;rdhl tla ;ehlg 1 kg mh oeuQ ksu,a" wfkla ;ehg


500 g mh yd tlu j.hlg wh;a inka leg 3la ouk
,' tg 1 kg mh iys; ;eh my< hk nj kslaIKh
h'
fkdf,a fnod yeu i`oyd h' 79

p
inka leghl ialkaOh .a? p f,i .;ag p we;=<;a wiudk;djla
f,i ,sh yels h' inka leghl ialkaOh i|yd h yels Wmu mQK ixLHd;aul
w.h fidhkak'

25'2

wdldrfha wiudk;d u.ska oelafjk fmfoia

y wlaIhg iudka;r fLdjla u.ska fjkajk fmfoia


rEmfha oelafjk ldiSh ;,h u; A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K ,laIH yd y
wlaIhg iudka;r L fLdj olajd we;'
y
A

1
2

I
J
K

5
4
6

3
1
2

L fLdjg ol=Kq miska msysgk ,laIHj, x - LKavdxlh 3g je w.hka h'


tuksid x = 3 fLdjg ol=Kq miska msysgk fmfoi x >3 f,i k flf'
x >3 fmfoig wh;a kEu ,laIHhl x LKavdxlh 3g je w.hla h'

L fLdjg j miska msysgk ,laIH


A
B
C
D
E

1
2

y LKavdxlh

x LKavdxlh

L fLdjg ol=Kq miska msysgk ,laIH

G
0

K
H

L

my; oelafjk j.= yd tAjdg wod< ,laIK .ek wjOdkh fhduq lrkak'

x LKavdxlh

y LKavdxlh

3
3
3

4
0
3

L fLdj u; msysgk ,laIHj, x - LKavdxlh 3g iudkh'


tuksid L fLdf ilrKh x = 3 f,i k flf'
x = 3 fLdj u; msysgk kEu ,laIHhl x LKavdxlh 3g iudkh'

80

fkdf,a fnod yeu i`oyd h'

1
2
1
2
1

2
3
4
2
2

by; WodyrKfhys we;s ldiSh ;,h" x = 3 fLdj u.ska x < 3, x = 3 yd x >3


hk ksYa; fmfoia ;=klg fn we;s nj meye,s h'
oeka" tu fmfoia ldiSh ;,h u; ksrEmKh lrk wdldrh uid n,uq'
x < 3 m%foaYh
m%foaYh
y

F
G
H

y LKavdxlh

L fLdjg j miska msysgk ,laIHj, x LKavdxlh 3g wvq w.hka h'


tuksid x = 3 fLdjg j miska msysgk fmfoi x < 3 f,i k flf'
x < 3 fmfoig wh;a kEu ,laIHhl x LKavdxlh 3g wvq w.hla h'

L fLdj u; msysgk ,laIH

x LKavdxlh

x<3
3

fuys x = 3 fLdj le brlska


olajd we;' bka woyia flfrkafka
x = 3 jk ,laIH x < 3 m%foaYhg
wh;a fkdjk njhs'

x = 3 fLdj >k brlska olajd we;'


bka woyia flfrkafk wre l<
fmfoig x < 3 yd x = 3 hk fmfoia
folu wh;a jk njhs'
f,i k lrhs'
tneka tu fmfoi
fkdf,a fnod yeu i`oyd h'

81

ldiSh ;,h u; x wlaIhg iudka;r fLdjla u.ska fjkajk fmfoia oelau


i`oyd ksoiqka lsysmhla my; oelaf'

wdldrfha wiudk;d

rEmfha oelafjk ldiSh ;,h u; A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, M ,laIH yd L


fLdj olajd we;'

y<2

y > 2

25'3

A
y

L
2

25'2 wNHdih
1' x < 2 fmfoig wh;a ,laIH 3l LKavdxl ,shkak'
2' x > 1 fmfoig wh;a ,laIH 3l LKavdxl ,shkak'
3' x > 1 yd y < 2 fmfoia folgu wh;a ,laIH 3l LKavdxl ,shkak'

1
2

B
3

C
x

L fLdj u; msysgk ,laIH

x LKavdxlh

y LKavdxlh

3
1
2

3
1
2

F
G
H

L fLdj u; msys ,laIHj, y LKavdxlh" x LKavdxlhg iudkh'


tuksid L fLdj y = x f,i k flf'

4'

hk fmfoia folgu wh;a ,laIH my; tAjdhska ljrla o@


A = (3, 0) B = (2, 1) C = (1, 4)
5' wre l< fmfoig wod< jk wiudk;d fol ,shkak'
y

1
2

w`re l< fmfoig wh;a ,laIH


A
B
C
D
E

x LKavdxlh

y LKavdxlh

3
2
2
1
3

2
0
3
4
4

wre l< fmfoig wh;a ,laIHj, y LKavdxlh" x LKavdxlhg jvd Yd, h'
tuksid wre l< fmfoi y > x f,i k flf'

6' x > 1,
"
" y > 1 hk wiudk;d y;ru ;Dma; lrk m%foaYh ldiSh
;,hl wre lr olajkak'
82

fkdf,a fnod yeu i`oyd h'

fkdf,a fnod yeu i`oyd h'

83

w`re fkdl< fmfoig wh;a ,laIH


I
J
K
M

x LKavdxlh
5
3
2
2

y LKavdxlh
3
1
2
4

wre fkdl< fmfoig wh;a ,laIHj, y LKavdxlh" x LKavdxlhg jvd l=vd h'
tuksid wre fkdl< fmfoi y < x f,i k flf'
oeka ;j;a wiudk;d lsysmhla ldiSh ;,h u; ksrEmKh lr we;s wdldrh uid
n,uq'
(i) y > x (ii) y x
y

2'

fmfoig wh;a jk ,laIH f;darkak'


A = (5, 5) B= (3, 2) C = (0, 1)

3' y < 2 yd y > x hk wiudk;d folu ;Dma; lrk ,laIH 3l LKavdxl ,shkak'
4' ldiSh ;,h u;
lrkak'

yd y > x hk wiudk;d folg u wh;a fmfoi wre

5' x < 3, y > 0 yd y < x hk wiudk;d ;=ku ;Dma; lrk ,laIH 3l LKavdxl
,shkak'

y
y=

y>x

y>x

25'3 wNHdih
1' y = x fmfoig wh;a ,laIH 3l LKavdxl ,shkak'

y = x fLdj le brlska oelafuka


woyia flfrkafka w`re l< fmfoi
jk y > x fmfoig y = x ,laIH wh;a
fkdjk njhs'

y = x fLdj >k brlska oelafuka


woyia flfrkafka w`re l< fmfoi
jk y > x fmfoig y = x ,laIH wh;a
jk njhs'

(iii)

(iv)

y < x
y

y
y=

y=

84

fkdf,a fnod yeu i`oyd h'

fkdf,a fnod yeu i`oyd h'

85

You might also like