Du n th trng km m mng

(DDN) - D c hng li t bi cnh nhu cu tiu dng ngy mt tng

cao, nhng gc kinh doanh, du n chng phi l ngnh trng
vng.
(DDN) - D c hng li t bi cnh nhu cu tiu dng ngy mt tng cao, nhng gc
kinh doanh , du n chng phi l ngnh trng vng.
Kho st v thi quen s dng du n trong nu nng, thc hin cui thng 7/2014 ca
Cng ty Nghin cu th trng Epinion trn tng s mu 1.311 ngi (ti TP. HCM l 535
ngi, H Ni 240 ngi, cc tnh thnh khc 536 ngi) c kt qu rt th v. C ti 95%
trong tng s nhng ngi tr li c nu n trong 3 thng qua cho bit, h c dng du n
trong qu trnh nu nng hoc ch bin thc n. iu ny khng nh du n l mt nguyn
liu khng th thiu trong bp n gia nh.

Ngoi thm, trong chn

Cch y t lu, c khng t li n v Masan, tp on kinh doanh trong lnh vc thc
phm tiu dng nhm nhe mua mt cng ty du n. V mi y, thng tin Cng ty Kinh
mua 24% c phn Tng Cng ty Cng nghip Du thc vt Vit Nam (Vocarimex) c xc
thc. iu ny chng t ngnh hng ny vn rt hp dn nh u t.
Du n l ngnh hng thuc lnh vc thc phm tiu dng, vn ang c tc tng trng
cao Vit Nam. c tnh ca Cng ty Nghin cu th trng Euromonitor, qui m th trng
ca ngnh du thc vt n nm 2013 t hn 20.700 t ng, tng trng khong 7,4% v
sn lng v 12% v gi tr. Trong khi , nhu cu tiu dng sn phm ny ca ngi Vit
Nam c d bo cn tng cao hn. Mc tng trng chi tiu trong giai on 2011-2020 ca
ngi dn c th t 8%, cao nht khu vc chu . R rng, tim nng th trng cn kh
cao l yu t thu ht nhiu doanh nghip nhy vo lnh vc kinh doanh ny.
Du n l loi thc phm m ngi tiu dng rt kh phn bit c s khc nhau trong
mi v, bo. Hn na, cng ngh sn xut du n thc cht l cng ngh pha trn. Hin
nay c nc c trn 30 doanh nghip tham gia sn xut hng chc loi du n thc vt. Tuy
nhin, cc doanh nghip ni ch sn xut c cc loi du nnh, du phng, m (chim

30% nhu cu th trng). Cn li du c, chim 60% nhu cu th trng, th phi nhp khu.
y l iu kin tt Kinh vo cuc, nhng nu trc tip sn xut th khng phi hay.
Bi cc doanh nghip sn xut trong ngnh ang kh cht vt vi bi ton li nhun. Hy
nhn v Tng An, cng ty du n duy nht nim yt trn sn chng khon. Nm 2013,
Tng An cho bit vt 32% k hoch li nhun rng. Nhng thc cht, so vi nm 2012 th
ch tiu ny ch tng 3,2%. Vn l ngnh du n ang vng phi nhng kh khn khng
d tho g. l ph thuc nguyn liu nhp khu n 90% nn doanh nghip kh kim sot
chi ph, dn n t sut li nhun gp thp. Ch tiu ny Tng An nm 2013 t cha n
10%, Nakydaco l di 6%, so vi con s bnh qun 23,4% ca ngnh sn xut thc phm
ni chung.
Khng ch vy, bo co thng nin nm 2013 ca Tng An cn ghi nhn cc kh khn t
th trng. Theo Tng An, gi cc sn phm du n trn th trng lun c xu hng gim
mnh, khong 15% nm 2013. Cnh tranh t ngun hng nhp khu gi r cng khin h
phi lo lng. Bi vy, cng ty mi t mc tiu doanh thu nm 2014 gim gn 5% v li
nhun rng gim 24% so vi nm 2013. Kh khn nh vy nhng v sao cc doanh nghip
bn ngoi vn thm mun?
Theo ng Nguyn Thnh Chung, Tng gim c Cng ty Chng khon - u, sc hp dn
u t ch nm cc doanh nghip ln, bi h nm phn ln th phn du n ni. Chnh v
vy m Kinh ch mua c phn ca Vocarimex, n v nm c phn ng k hu ht cc
cng ty du n ln.
Ni tht th
D du n c v hp dn vi nhiu nh u t, nhng i vi cc doanh nghip sn xut ,
ngnh ny ang i mt vi nhiu thch thc khng d chu. Ci kh ln nht l phn ln th
trng ang ri vo tay doanh nghip ngoi. Hi cui nm 2012, Vocarimex v cc cng ty
lin quan np n xin p thu t v vi du thc vt nhp khu ln B Cng Thng.
Hnh ng ny cho thy, s ln t ca hng nhp khu n mc nghim trng.
Theo thng tin t B Cng Thng, lng tiu th du thc vt tinh luyn ca th trng
trong nc tng lin tc trong vng 4 nm (2009-2012), vi mc tng trung bnh khong 75%
mi nm. iu ny khin sn lng bn ra ca doanh nghip ni gim ng k. Nu nh
nm 2011, hng nhp khu v ni a cn bng t l 50-50 th n nm 2012, tnh hnh o
ngc hon ton. Theo B Cng Thng, hng nhp khu tng th phn ln 73%, cn
doanh nghip ni teo tp cn 27%. Hi u nm 2014, Vocarimex chua cht cho bit, hng
ngoi chim c 86% th phn. Vocarimex ch cn gi 4% v cc doanh nghip ln khc
chim 10%.
Cc doanh nghip qui m va v nh chu nh hng nhiu nht khi doanh thu nm 2013
u gim mnh. Doanh thu ca du n Happy Koki (Cng ty Thc phm Long An) gim
20%, du n ng a (Cng ty Trng Pht) gim 70% so vi nm 2012. Thm ch, Cng ty
Vina Acecook cng ngng sn xut du n Nht vo cui nm 2013.
Vic p thu sut thu nhp khu du n v 0% t u nm 2012 theo cam kt WTO l
nguyn nhn chnh khin doanh nghip ni lao ao. Nhng nc c li nhiu nht l
Malaysia, Indonesia, Singapore. Do li th c vng nguyn liu (cy c) rng ln, gi bn
ca du ngoi ngang bng sn phm trong nc, nhng gi gc nhp vo rt thp so vi hng
ca doanh nghip ni.

 chng , B Cng Thng p thu t v 5% trong thi gian thng 5/2013 5/2014.
Hng ro t v tm thi s yu dn v gim cn 2% vo thng 5/2017. Tuy nhin, cc doanh
nghip du n ni cng hiu y ch l bin php tnh th. Bi vy, h ang trin khai nhiu
bin php nhm ginh li th trng.

Kh lt ngc th c
Trc tnh cnh thua ngay trn sn nh, cc doanh nghip ni ang ra sc cng c ni lc.
Chng hn, Tng An cho bit, nm 2014 ny s tip tc trin khai tip cc hng mc u t
ti nh my du Vinh. ng thi, c gng khai thc hiu qu cng sut cc nh my hin
c, c bit l nh my du Ph M tng th phn ni a. Cn Vocarimex th chi kh
nhiu tin cho u t mi. Vocarimex d chi n 600 t ng b sung thm thit b, my
mc cho cc nh my hin c nh nh my du thc vt Vocarimex, du Hip Phc nhm
khai thc ti a cng sut. Bn cnh , Vocarimex cng xy dng nh my ti khu kinh t
Nghi Sn (Thanh Ha) vi cng sut 495.000 tn/nm, tng mc u t 1.500 t ng. Mc
tiu n cui nm 2014, Vocarimex s t cng sut 1,1 triu tn/nm.
D y mnh u t cho nh my v khai thc th trng, nhng hiu qu mang li cha chc
kh quan. Bi l, cc doanh nghip ni vn b ng n 90% nguyn liu sn xut, phi
nhp khu. Khi gi nhp khu nguyn liu bin ng theo hng tng, doanh nghip ni cng
khng d h gi bn tng th phn.
Mt khc, khi cc doanh nghip y mnh cuc chin ginh th phn, khng c g bo m
chuyn cn vo th phn ca nhau s khng lp li. Trc nm 2008, th phn ca Ci Ln
v Tng An tng ng nhau, khong hn 30%. Nhng n nm 2009, Ci Ln vn
ln dn u vi 44% th phn, Tng An b gm mt gn 10% th phn nh ng th 2.
Nhng tnh trong giai on ny, th phn ca Vocarimex n v s hu c phn c Ci Ln

v Tng An, gim t 95% xung cn 90%.

Bi vy, vic ginh li th phn chi phi t tay doanh nghip ngoi khng h d dng, nu
khng ni l khng th. Gim c iu hnh mt qu u t ti H Ni phn tch: doanh
nghip sn xut du n ni to ra gi tr gia tng thp, ch yu l pha trn. Trong khi ,
nguyn liu chnh l du c th trong nc khng pht trin c vng nguyn liu. Bi vy,
doanh nghip ni ch c th hng li t s tng trng chung ca ngnh. C th y cng
l l do m Nh nc khng cn quyt tm nm c phn chi phi ti Vocarimex, v ny ni.
Trong k hoch c phn ha, Nh nc ch cn nm 36% ti tng cng ty ny.
Vi cc doanh nghip nh, kh khn cng ln bi tim lc yu. B Nguyn Th Minh Thanh,
Gim c Cng ty c phn Continental Vit Nam, n v ch qun thng hiu du n u
bp v Gia Vit cho bit: Chng ti ang tm cch len li i ph vi kh khn, b tr
li gp gp gia mt bui hp bn chin lc ng ph vi thch thc hin ti. R rng, trong
giai on cnh tranh khc lit hin nay, ginh li th phn l cuc chi ca cc ng ln. Cc
doanh nghip nh kh theo kp bi h khng th chy ua cnh tranh v gi . Cnh tranh
c hay khng vn cha th ni trc c, b Thanh ni thm.
Bi vy, v gim c ny cho rng, sp nhp vi cc ng ln c th gip doanh nghip nh
tn ti v hng li t s tng trng chung ca th trng. V chin lc ny, b Thanh t
chi tit l thng tin c th.
Vi Kinh , ng ln trong ngnh thc phm tiu dng mi gia nhp th trng du n, li
c nhng tuyn b vng chc. Kinh cho bit, s t mc tiu top 3 th phn sau 3 nm
na. Tuy nhin, c v nh n v ny nhm n mc tiu phn phi nhiu hn. Bi l h
cha c kinh nghim sn xut du n, cng nh mi nm 24% c phn Vocarimex, nn cha
c ting ni nh hng quan trng ti y v trong ngnh.
Gin Phc Hong Anh

Ngi tiu dng thch g?

Mt cuc kho st v thi quen s dng du n trong nu nng, thc hin cui thng 7/2014
ca Cng ty Nghin cu th trng Epinion trn tng s 1.311 ngi c kt qu rt th v.
l du thc vt ang c ngi tiu dng u tin hn (84%), tip theo l du nnh (52%),
sau mi l du m (11%), du liu, du phng, du ht ci (khong 8%). Khng ngc
nhin khi du thc vt v du nnh l thnh phn chnh ch bin cc mn chin xo; cn
du liu v du m ch yu dng trn salad v dng cho tr nh. Ngi tiu dng chn
du thc vt nhiu nht bi y l sn phm c cho l thch hp nht chin rn nhit
cao (57%), tit kim chi ph (62%), t cholesterol nht (40%), tt cho sc khe (34%) cng

nh nu n ngon nht (38%) so vi cc loi du n khc. Trong khi , du nnh th c

nh gi l tt cho tim mch nht (39%).
Thng hiu du n cng ang chi phi kh su sc n hnh vi ngi tiu dng. Kt qu
kho st ch ra, khi ngh n du n ni chung, ngi tiu dng ngh ngay n Neptune
(37%). Nhn hiu ny l nhn hiu c nh n nhiu nht hu ht cc tnh thnh, tr
TP.HCM (Tng An c nh n u tin vi t l 41%). Nhn hiu tip theo l Tng An
(29%), Simply (13%) (xem bng di)
Neptune cng l nhn hiu c dng nhiu nht trong 3 thng qua (chim t l 70%). Cc v
tr tip theo l: Tng An (60%), Simply (46%), Meizan (37%), Ci Ln (23%) v Marvela
(22%).
ng lu l trung bnh trong 3 thng qua, ngi tiu dng cho bit, h s dng gn 3 nhn
hiu du n khc nhau. iu cho thy, mc trung thnh ca ngi tiu dng i vi
ngnh hng ny c v khng cao lm. D vy, nhng nhn hiu c dng thng xuyn
nht vn l Neptune (37%), Tng An (29%) v Simply (11%).
Tt c nhng kt qu ny cho thy, ngi tiu dng ngy cng ch trng n sc khe, s
dng du n hp l hn v khng loi tr s th thm nhng du n khc nhau da trn nhiu
tiu ch nh gi.