Professional Documents
Culture Documents
NENI 4
1. E drejta prbn bazn dhe kufijt e veprimtaris s shtetit.
2. Kushtetuta sht ligji m i lart n Republikn e
Shqipris.
3. Dispozitat e Kushtetuts zbatohen drejtprsdrejti, prve
rasteve kur Kushtetuta parashikon ndryshe.
NENI 5
Republika e Shqipris zbaton t drejtn ndrkombtare t
detyrueshme pr t.
NENI 6
Organizimi dhe funksionimi i organeve t parashikuara n kt
Kushtetut rregullohen me ligjet e tyre prkatse, prve rasteve
kur n Kushtetut parashikohet ndryshe.
NENI 7
Sistemi i qeverisjes n Republikn e Shqipris bazohet n
ndarjen dhe balancimin ndrmjet pushteteve ligjvns, ekzekutiv
dhe gjyqsor.
NENI 8
1. Republika e Shqipris mbron t drejtat kombtare t
popullit shqiptar q jeton jasht kufijve t saj.
2. Republika e Shqipris mbron t drejtat e shtetasve
shqiptar me banim t prkohshm ose t prhershm jasht kufijve
t vet.
3. Republika e Shqipris u siguron ndihm shtetasve shqiptar
q jetojn e punojn jasht shtetit pr t ruajtur e pr t
zhvilluar lidhjet me trashgimin kulturore kombtare.
NENI 9
1. Partit politike krijohen lirisht. Organizimi i tyre duhet
t prputhet me parimet demokratike.
2. Partit politike dhe organizatat e tjera, programet dhe
veprimtaria e t cilave mbshteten n metoda totalitariste, q
nxitin e prkrahin urrejtjen racore, fetare, krahinore ose
etnike, q prdorin dhunn pr marrjen e pushtetit ose pr t
ndikuar n politikn shtetrore, si edhe ato me karakter t
fsheht jan t ndaluara sipas ligjit.
3. Burimet financiare t partive, si dhe shpenzimet e tyre
bhen kurdoher publike.
NENI 10
Sknderbeut.
4. Himni kombtar sht "Rreth Flamurit t Prbashkuar".
5. Festa Kombtare e Republiks s Shqipris sht Dita e
Flamurit, 28 Nntori.
6. Kryeqyteti i Republiks s Shqipris sht Tirana.
7. Forma dhe prmasat e simboleve kombtare, prmbajtja e
tekstit t himnit kombtar, si dhe prdorimi i tyre rregullohen
me ligj.
PJESA E DYTE
TE DREJTAT DHE LIRITE THEMELORE TE NJERIUT
KREU I
PARIME TE PERGJITHSHME
NENI 15
1. TE DREJTAT DHE LIRITE THEMELORE TE NJERIUT JANE TE
TE pandashme, t patjetrsueshme e t padhunueshme dhe qndrojn
n themel t t gjith rendit juridik.
2. Organet e pushtetit publik, n prmbushje t detyrave t
tyre, duhet t respektojn t drejtat dhe lirit themelore t
njeriut, si dhe t kontribuojn n realizimin e tyre.
NENI 16
1. T drejtat e lirit themelore, si dhe detyrimet e
parashikuara n Kushtetut pr shtetasit shqiptar vlejn njlloj
edhe pr t huajt e pr personat pa shtetsi n territorin e
Republiks s Shqipris, me prjashtim t rasteve kur Kushtetuta
e lidh n mnyr t posame me shtetsin shqiptare ushtrimin e
t drejtave e t lirive t caktuara.
2. T drejtat dhe lirit themelore, si dhe detyrimet e
parashikuara ne Kushtetut vlejn edhe pr personat juridik, pr
aq sa prputhen me qllimet e prgjithshme t ktyre personave
dhe me thelbin e ktyre t drejtave, lirive dhe detyrimeve.
NENI 17
1. Kufizime e t drejtave dhe lirive t parashikuara n kt
Kushtetut mund t vendosen vetm me ligj pr nj interes publik
ose pr mbrojtjen e t drejtave t t tjerve. Kufizimi duhet t
jet n prpjestim me gjendjen q e ka diktuar at.
2. Kto kufizime nuk mund t cenojn thelbin e lirive dhe t
t drejtave dhe n asnj rast nuk mund t tejkalojn kufizimet
e parashikuara n Konventn Evropiane pr t Drejtat e Njeriut.
NENI 18
NENI 26
Askujt nuk mund t'i krkohet t kryej nj pun t detyruar,
prvese n rastet e ekzekutimit t nj vendimi gjyqsor, t
kryerjes s shrbimit ushtarak, t nj shrbimi q rrjedh nga nj
gjendje lufte, nga nj gjendje e jashtzakonshme ose nga nj
fatkeqsi natyrore, q krcnon jetn ose shndetin e njerzve.
NENI 27
1. Askujt nuk mund t'i hiqet liria, prvese n rastet dhe
sipas procedurave t parashikuara me ligj.
2. Liria e personit nuk mund t kufizohet, prvese n rastet
e mposhtme:
a) kur sht dnuar me burgim nga gjykata kompetente;
b) pr moszbatim t urdhrave t ligjshm t gjykats ose pr
moszbatim t ndonj detyrimi t caktuar me ligj;
c) kur ka dyshime t arsyeshme se ka kryer nj vepr penale ose
pr t parandaluar kryerjen prej tij t veprs penale ose
largimin e tij pas kryerjes s saj;
) pr mbikqyrjen e t miturit pr qllime edukimi ose pr
shoqrimin e tij n organin kompetent;
d) kur personi sht prhaps i nj smundjeje ngjitse, i
paaft mendrisht dhe i rrezikshm pr shoqrin;
dh) pr hyrje t paligjshme n kufirin shtetror, si dhe n
rastet e dbimit ose t ekstradimit.
3. Askujt nuk mund t'i hiqet liria vetm pr shkak se nuk sht
n gjendje t prmbush nj detyrim kontraktor.
NENI 28
1. Kushdo, t cilit i hiqet liria, ka t drejt t njoftohet
menjher n gjuhn q ai kupton, pr shkaqet e ksaj mase, si
dhe pr akuzn q i bhet. Personi, t cilit i sht hequr liria,
duhet t njoftohet se nuk ka asnj detyrim t bj ndonj
deklarat dhe ka t drejt t komunikoj menjher me avokatin,
si dhe t'i jepet mundsia pr realizimin e t drejtave t tij.
2. Personi, t cilit i sht hequr liria sipas nenit 27,
paragrafi 2, nnparagrafi c, duhet t drgohet brenda 48 orve
prpara gjyqtarit, i cili vendos paraburgimin ose lirimin e tij
jo m von se 48 or nga asti i marrjes s dokumenteve pr
shqyrtim.
3. I paraburgosuri ka t drejt t ankohet kundr vendimit t
gjyqtarit. Ai ka t drejt t gjykohet brenda nj afati t
arsyeshm ose t procedohet i lir prkundrejt nj garancie
pasurore sipas ligjit.
4. N t gjitha rastet e tjera, personi, t cilit i hiqet liria
n rrug jashtgjyqsore, mund t'i drejtohet n do koh
gjyqtarit, i cili vendos brenda 48 orve pr ligjshmrin e ksaj
mase.
5. do person, t cilit i sht hequr liria sipas nenit 27,
ka t drejtn e trajtimit njerzor dhe t respektimit t
dinjitetit t tij.
NENI 29
1. Askush nuk mund t akuzohet ose t deklarohet fajtor pr nj
vepr penale, e cila nuk konsiderohej e till me ligj n kohn
e kryerjes s saj, me prjashtim t veprave, t cilat n kohn
e kryerjes s tyre, prbnin krime lufte ose krime kundr
njerzimit sipas s drejts ndrkombtare.
2. Nuk mund t jepet nj dnim m i rnd se ai q ka qen
parashikuar me ligj n kohn e kryerjes s veprs penale.
3. Ligji penal favorizues ka fuqi prapavepruese.
NENI 30
Kushdo quhet i pafajshm prderisa nuk i sht provuar fajsia
me vendim gjyqsor t forms s prer.
NENI 31
Gjat procesit penal kushdo ka t drejt:
a) t vihet n dijeni menjher dhe hollsisht pr akuzn q
i bhet, pr t drejtat e tij, si dhe t'i krijohet mundsia pr
t njoftuar familjen ose t afrmit e tij;
b) t ket kohn dhe lehtsit e mjaftueshme pr t prgatitur
mbrojtjen e vet;
c) t ket ndihmn pa pages t nj prkthyesi, kur nuk flet
NENI 43
Kushdo ka t drejt t ankohet kundr nj vendimi gjyqsor n nj
gjykat m t lart, prvese kur n Kushtetut parashikohet
ndryshe.
NENI 44
Kushdo ka t drejt t rehabilitohet dhe/ose t zhdmtohet n
prputhje me ligjin, n rast se sht dmtuar pr shkak t nj
akti, veprimi ose mosveprimi t paligjshm t organeve
shtetrore.
KREU III
LIRITE DHE TE DREJTAT POLITIKE
NENI 45
1. do shtetas q ka mbushur tetmbdhjet vje, qoft edhe
ditn e zgjedhjeve, ka t drejtn t zgjedh dhe t zgjidhet.
2. Prjashtohen nga e drejta e zgjedhjes shtetasit e deklaruar
me vendim gjyqsor t forms s prer si t paaft mendrisht.
3. T dnuarit q jan duke vuajtur dnimin me heqje t liris,
kan vetm t drejtn pr t zgjedhur.
4. Vota sht vetjake, e barabart, e lir dhe e fsheht.
NENI 46
1. Kushdo ka t drejt t organizohet kolektivisht pr fardo
qllimi t ligjshm.
2. Regjistrimi n gjykat i organizatave ose i shoqatave bhet
sipas procedurs s parashikuar me ligj.
3. Organizatat ose shoqatat q ndjekin qllime antikushtetuese
jan t ndaluara sipas ligjit.
NENI 47
1. Liria e tubimeve paqsore dhe pa arm, si dhe e pjesmarrjes
n to sht e garantuar.
2. Tubimet paqsore n sheshe dhe n vendet e kalimit publik
bhen sipas procedurave t parashikuara me ligj.
NENI 48
Kushdo, vet ose s bashku me t tjer, mund t'u drejtoj
krkesa, ankesa ose vrejtje organeve publike, t cilat jan t
detyruara t prgjigjen n afatet dhe kushtet e caktuara me ligj.
KREU IV
NENI 55
1. Shtetasit gzojn n mnyr t barabart t drejtn pr kujdes
shndetsor nga shteti.
2. Kushdo ka t drejt pr sigurim shndetsor sipas procedurs
s caktuar me ligj.
NENI 56
Kushdo ka t drejt t informohet pr gjendjen e mjedisit dhe
pr mbrojtjen e tij.
NENI 57
1. Kushdo ka t drejtn pr arsimim.
2. Arsimi shkollor i detyrueshm caktohet me ligj.
3. Arsimi i mesm i prgjithshm publik sht i hapur pr t
gjith.
4. Arsimi i mesm profesional dhe i lart mund t kushtzohet
vetm nga kritere aftsie.
5. Arsimi i detyrueshm, si dhe arsimi i mesm i prgjithshm
n shkollat publike sht falas.
6. Nxnsit dhe studentt mund t arsimohen edhe n shkolla
jopublike t t gjitha niveleve, t cilat krijohen e funksionojn
n baz t ligjit.
7. Autonomia e institucioneve t arsimit t lart dhe liria
akademike jan t garantuara me ligj.
NENI 58
1. Liria e krijimit artistik dhe e krkimit shkencor, vnia n
prdorim si dhe prfitimi prej arritjeve t tyre jan t
garantuara pr t gjith.
2. E drejta e autorit mbrohet me ligj.
KREU V
OBJEKTIVAT SOCIALE
NENI 59
1. Shteti, brenda kompetencave kushtetuese dhe mjeteve q
disponon, si dhe n plotsim t nisms dhe t prgjegjsis
private, synon:
a) punsimin n kushte t prshtatshme t t gjith personave
t aft pr pun;
b) plotsimin e nevojave t shtetasve pr strehim;
c) standardin m t lart shndetsor, fizik e mendor, t mundshm;
) arsimimin dhe kualifikimin sipas aftsive t fmijve dhe
t t rinjve, si dhe t personave t pazn me pun;
antarve t tij.
NENI 63
1. Avokati i Popullit paraqet raport vjetor prpara Kuvendit.
2. Avokati i Popullit raporton prpara Kuvendit kur i krkohet
prej ktij, si dhe mund t'i krkoj Kuvendit t dgjohet pr
shtje q ai i mon t rndsishme.
3. Avokati i Popullit ka t drejt t bj rekomandime dhe t
propozoj masa kur vren shkelje t t drejtave dhe lirive t
njeriut nga administrata publike.
4. Organet dhe funksionart publik jan t detyruar t'i
paraqesin Avokatit t Popullit t gjitha dokumentet dhe
informacionet e krkuara prej tij.
PJESA E TRETE
KUVENDI
KREU I
ZGJEDHJA DHE AFATI
NENI 64
1. Kuvendi prbhet nga 140 deputet. 100 deputet zgjidhen
drejtprdrejt n zona njemrore me numr t prafrt
zgjedhsish. 40 deputet zgjidhen nga listat shumemrore t
partive dhe/ose koalicioneve t partive sipas renditjes n to.
2. Numri i prgjithshm i deputetve t do partie dhe/ose
koalicioni partish prcaktohet n raport sa m t afrt me votat
e vlefshme t marra prej tyre n t gjith vendin n raundin e
par t zgjedhjeve.
3. Partit q marrin m pak se 2.5 pr qind dhe koalicionet e
partive q marrin m pak se 4 pr qind t votave t vlefshme n
t gjith vendin n raundin e par t zgjedhjeve, nuk prfitojn
nga listat shumemrore prkatse.
NENI 65
1. Kuvendi zgjidhet pr katr vjet.
2. Zgjedhjet pr Kuvendin zhvillohen 60 deri n 30 dit para
mbarimit t mandatit dhe jo m von se 45 dit pas shprndarjes
s tij.
3. Mandati i Kuvendit vazhdon deri n mbledhjen e par t
Kuvendit t ri. N kt ndrkoh Kuvendi nuk mund t nxjerr
ligje ose t marr vendime, me prjashtim t rasteve t vendosjes
s masave t jashtzakonshme.
NENI 66
KREU III
ORGANIZIMI DHE FUNKSIONIMI
NENI 74
PJESA E KATERT
PRESIDENTI I REPUBLIKES
NENI 86
1. Presidenti i Republiks sht Kryetar i Shtetit dhe
prfaqson unitetin e popullit.
2. President mund t zgjidhet vetm shtetasi shqiptar q nga
lindja, me qndrim jo m pak se 10 vjett e fundit n Shqipri
dhe q ka mbushur moshn 40 vje.
NENI 87
1. Kandidati pr President i propozohet Kuvendit nga nj grup
prej jo m pak se 20 deputetsh. Nj deputet nuk lejohet t
NENI 90
NENI 93
Presidenti i Republiks, n zbatim t kompetencave t tij, nxjerr dekrete.
NENI 94
Presidenti i Republiks nuk mund t ushtroj kompetenca t tjera
prve atyre q i njihen shprehimisht me Kushtetut dhe q i
jepen me ligje t nxjerra n pajtim me t.
PJESA E PESTE
KESHILLI I MINISTRAVE
NENI 95
1. Kshilli i Ministrave prbhet nga Kryeministri,
zvendskryeministri dhe ministrat.
2. Kshilli i Ministrave ushtron do funksion shtetror, i cili
nuk u sht dhn organeve t pushteteve t tjera shtetrore ose
t qeverisjes vendore.
NENI 96
1. Presidenti i Republiks, n fillim t legjislaturs, si dhe
kur vendi i Kryeministrit mbetet vakant, emron Kryeministrin me
propozim t partis ose koalicionit t partive, q ka shumicn
e vendeve n Kuvend.
2 .N qoft se Kryeministri i emruar nuk miratohet nga Kuvendi,
Presidenti emron nj Kryeministr t ri brenda 10 ditve.
3. N qoft se edhe Kryeministri i emruar rishtas nuk miratohet
nga Kuvendi, brenda 10 ditve Kuvendi zgjedh nj Kryeministr
tjetr. N kt rast Presidenti emron Kryeministrin e ri.
4. Kur Kuvendi nuk arrin t zgjedh Kryeministrin e ri,
Presidenti i Republiks shprndan Kuvendin.
NENI 97
Kryeministri i emruar sipas nenit 96, nenit 104 ose 105, i
paraqet pr miratim Kuvendit, brenda 10 ditve, programin politik
t Kshillit t Ministrave s bashku me prbrjen e tij.
NENI 98
1. Ministri emrohet dhe shkarkohet nga Presidenti i
Republiks, me propozim t Kryeministrit, brenda 7 ditve.
2. Dekreti shqyrtohet brenda 10 ditve nga Kuvendi.
NENI 99
PJESA E GJASHTE
QEVERISJA VENDORE
NENI 108
1. Njsit e qeverisjes vendore jan komunat ose bashkit dhe
qarqet. Njsi t tjera t qeverisjes vendore rregullohen me ligj.
2. Ndarjet administrative-territoriale t njsive t qeverisjes
vendore caktohen me ligj mbi bazn e nevojave e t interesave
NENI 112
1. Njsive t qeverisjes vendore mund t'u delegohen me ligj
kompetenca t administrats shtetrore. Shpenzimet q kryhen pr
ushtrimin e delegimit, prballohen nga shteti.
2. Organeve t qeverisjes vendore mund t'u vihen detyrime vetm
n prputhje me ligjin ose sipas marrveshjeve q ato lidhin.
Shpenzimet q lidhen me detyrimet q u vihen me ligj organeve t
qeverisjes vendore prballohen nga buxheti i shtetit.
NENI 113
1. Kshillat komunal, bashkiak dhe t qarkut:
a) rregullojn dhe administrojn n mnyr t pavarur shtjet
vendore brenda juridiksionit t tyre;
b) ushtrojn t drejtat e prons, administrojn n mnyr t
pavarur t ardhurat e krijuara, si dhe kan t drejt t
ushtrojn veprimtari ekonomike;
c) kan t drejt t mbledhin dhe t shpenzojn t ardhurat q
jan t domosdoshme pr ushtrimin e funksioneve t tyre;
) kan t drejt t vendosin, n prputhje me ligjin, taksa
vendore, si dhe nivelin e tyre;
d) caktojn rregullat pr organizimin dhe funksionimin e tyre
n pajtim me ligjin;
dh) krijojn simbolet e qeverisjes vendore, si dhe titujt vendor
t nderit;
e) ndrmarrin nisma pr shtje vendore prpara organeve t
caktuara me ligj.
2. Organet e njsive t qeverisjes vendore nxjerrin urdhresa,
vendime dhe urdhra.
3. T drejtat pr vetqeverisje t njsive t qeverisjes
vendore mbrohen n gjykat.
NENI 114
Kshilli i Ministrave cakton prefektin si prfaqsues t tij n
do qark. Kompetencat e prefektit caktohen me ligj.
NENI 115
1. Organi i zgjedhur drejtprdrejt i njsis qeverisse vendore
mund t shprndahet ose t shkarkohet nga Kshilli i Ministrave
pr shkelje t rnda t Kushtetuts ose t ligjeve.
2. Organi i shprndar ose i shkarkuar mund t ankohet n
Gjykatn Kushtetuese brenda 15 ditve, dhe n kt rast vendimi
i Kshillit t Ministrave pezullohet.
3. N rastin e mosushtrimit t s drejts s ankimit brenda 15
ditve, ose n rastin e lnies n fuqi t vendimit t Kshillit
t Ministrave nga Gjykata Kushtetuese, Presidenti i Republiks
cakton datn e zgjedhjeve n njsin vendore prkatse.
PJESA E SHTATE
KREU II
MARREVESHGJET NDERKOMBETARE
NENI 121
1. Ratifikimi dhe denoncimi i marrveshjeve ndrkombtare nga
Republika e Shqipris bhet me ligj n rastet kur ato kan t
bjn me:
a) territorin, paqen, aleancat, shtjet politike dhe
ushtarake;
b) t drejtat dhe lirit e njeriut, si edhe detyrimet e
shtetasve, si parashikohen n Kushtetut;
c) antarsimin e Republiks s Shqipris n organizatat
ndrkombtare;
) marrjen prsipr t detyrimeve financiare nga Republika e
Shqipris;
d) miratimin, ndryshimin, plotsimin ose shfuqizimin e ligjeve.
2. Kuvendi, me shumicn e t gjith antarve, mund t
ratifikoj edhe marrveshje t tjera ndrkombtare q nuk
parashikohen n paragrafin 1 t ktij neni.
3. Kryeministri e njofton Kuvendin sa her q Kshilli i
Ministrave nnshkruan nj marrveshje ndrkombtare q nuk
ratifikohet me ligj.
4. Parimet dhe procedurat pr ratifikimin dhe denoncimin e
marrveshjeve ndrkombtare parashikohen me ligj.
NENI 122
1. do marrveshje ndrkombtare e ratifikuar prbn pjes t
sistemit t brendshm juridik pasi botohet n Fletoren Zyrtare
t Republiks s Shqipris. Ajo zbatohet n mnyr t
drejtprdrejt, prve rasteve kur nuk sht e vetzbatueshme dhe
zbatimi i saj krkon nxjerrjen e nj ligji. Ndryshimi, plotsimi
dhe shfuqizimi i ligjeve t miratuara me shumicn e t gjith
antarve t Kuvendit pr efekt t ratifikimit t marrveshjeve
ndrkombtare bhet me t njjtn shumic.
2. Nj marrveshje ndrkombtare e ratifikuar me ligj ka eprsi
GJYKATAT
NENI 135
1. Pushteti gjyqsor ushtrohet nga Gjykata e Lart, si dhe nga
gjykatat e apelit e gjykatat e shkalls s par, t cilat
krijohen me ligj.
2. Kuvendi mund t krijoj me ligj gjykata pr fusha t
veanta, por n asnj rast gjykata t jashtzakonshme.
NENI 136
1. Antart e Gjykats s Lart emrohen nga Presidenti i
Republiks me plqimin e Kuvendit.
2. Njri nga antart emrohet Kryetar sipas procedurs s
parashikuar n paragrafin 1 t ktij neni.
3. Kryetari dhe antart e Gjykats s Lart qndrojn n
detyr pr 9 vjet pa t drejt riemrimi.
4. Gjyqtart e tjer emrohen nga Presidenti i Republiks me
propozim t Kshillit t Lart t Drejtsis.
5. Gjyqtar mund t jen vetm shtetasit me arsim t lart
juridik. Kushtet dhe procedura e zgjedhjes caktohen me ligj.
NENI 137
1. Gjyqtari i Gjykats s Lart mund t ndiqet penalisht vetm
me miratimin e Kuvendit.
2. Gjyqtari i Gjykats s Lart mund t ndalohet ose t
arrestohet vetm n qoft se kapet n kryerje e sipr t nj
krimi ose menjher pas kryerjes s tij. Organi kompetent njofton
menjher Gjykatn Kushtetuese. Kur Gjykata Kushtetuese nuk jep
plqimin brenda 24 orve pr drgimin n gjykat t gjyqtarit t
arrestuar, organi kompetent sht i detyruar ta liroj at.
3. Gjyqtart e tjer mund t ndiqen penalisht vetm me miratim
t Kshillit t Lart t Drejtsis.
4. Gjyqtari mund t ndalohet ose t arrestohet vetm n qoft
se kapet n kryerje e sipr t nj krimi ose menjher pas
kryerjes s tij. Organi kompetent njofton menjher Kshillin e
Lart t Drejtsis. N qoft se Kshilli i Lart i Drejtsis
nuk jep plqimin brenda 24 orve pr drgimin n gjykat t
gjyqtarit t arrestuar, organi kompetent sht i detyruar ta liroj at.
NENI 138
Koha e qndrimit t gjyqtarve n detyr nuk mund t kufizohet;
paga dhe prfitimet e tjera t tyre nuk mund t ulen.
NENI 139
NENI 145
1. Gjyqtart jan t pavarur dhe u nnshtrohen vetm
Kushtetuts dhe ligjeve.
2. Kur gjyqtart mojn se ligjet vijn n kundrshtim me
Kushtetutn, nuk i zbatojn ato. N kt rast, ata pezullojn
gjykimin dhe ia drgojn shtjen Gjykats Kushtetuese. Vendimet
e Gjykats Kushtetuese jan t detyrueshme pr t gjitha
gjykatat.
3. Ndrhyrja n veprimtarin e gjykatave ose t gjyqtarve
passjell prgjegjsi sipas ligjit.
NENI 146
1. Gjykatat i japin vendimet n emr t Republiks.
2. Vendimet gjyqsore shpallen publikisht n do rast.
NENI 147
1. Kshilli i Lart i Drejtsis prbhet nga Presidenti i
Republiks, Kryetari i Gjykats s Lart, ministri i Drejtsis,
3 antar t zgjedhur nga Kuvendi, si dhe 9 gjyqtar t t gjitha
niveleve, t cilt zgjidhen nga Konferenca Gjyqsore Kombtare.
Antart e zgjedhur qndrojn n detyr pr 5 vjet pa t drejt
rizgjedhjeje t menjhershme.
2. Presidenti i Republiks sht Kryetar i Kshillit t Lart
t Drejtsis.
3. Kshilli i Lart i Drejtsis, me propozim t Presidentit,
zgjedh nga radht e tij nj zvendskryetar. Zvendskryetari
organizon veprimtarin e Kshillit t Lart t Drejtsis, si dhe
kryeson mbledhjet e tij n munges t Presidentit t Republiks.
4. Kshilli i Lart i Drejtsis vendos pr transferimin e
gjyqtarve, si dhe pr prgjegjsin e tyre disiplinore sipas
ligjit.
5. Transferimi i gjyqtarve nuk mund t bhet pa plqimin e
tyre, prvese kur kt e diktojn nevojat e riorganizimit t
sistemit gjyqsor.
6. Gjyqtari mund t shkarkohet nga Kshilli i Lart i
Drejtsis pr kryerjen e nj krimi, pr paaftsi mendore a
fizike, pr akte e sjellje q diskreditojn rnd pozitn dhe
figurn e gjyqtarit ose pr pamjaftueshmri profesionale. Kundr
ktij vendimi gjyqtari ka t drejt t ankohet n Gjykatn e
Lart, e cila n kt rast, vendos me kolegje t bashkuara.
PJESA E DHJETE
PROKURORIA
NENI 148
1. Prokuroria ushtron ndjekjen penale, si dhe prfaqson akuzn
n gjyq n emr t shtetit. Prokuroria kryen edhe detyra t tjera
t caktuara me ligj.
2. Prokurort jan t organizuar dhe funksionojn pran
sistemit gjyqsor si nj organ i centralizuar.
3. N ushtrimin e kompetencave t tyre prokurort u nnshtrohen
Kushtetuts dhe ligjeve.
NENI 149
1. Prokurori i Prgjithshm emrohet nga Presidenti i Republiks
me plqimin e Kuvendit.
2. Prokurori i Prgjithshm mund t shkarkohet nga Presidenti
i Republiks, me propozim t Kuvendit, pr shkelje t
Kushtetuts ose pr shkelje t rnda t ligjit gjat ushtrimit
t funksioneve t tij, pr paaftsi mendore a fizike, pr akte
e sjellje q diskreditojn rnd pozitn dhe figurn e
Prokurorit.
3. Prokurort e tjer emrohen dhe shkarkohen nga Presidenti
i Republiks me propozim t Prokurorit t Prgjithshm.
4. Prokurori i Prgjithshm informon her pas here Kuvendin pr
gjendjen e kriminalitetit.
PJESA E NJEMBEDHJETE
REFERENDUMI
NENI 150
1. Populli, nprmjet 50 mij shtetasve me t drejt vote, ka
t drejtn e referendumit pr shfuqizimin e nj ligji, si dhe t'i
krkoj Presidentit t Republiks zhvillimin e referendumit pr
shtje t nj rndsie t veant.
2. Kuvendi, me propozimin e jo m pak se nj s pests s
deputetve ose me propozimin e Kshillit t Ministrave, mund t
vendos q nj shtje ose nj projektligj i nj rndsie t
veant t shtrohet n referendum.
3. Parimet dhe procedurat pr zhvillimin e referendumit, si dhe
vlefshmria e tij parashikohen me ligj.
NENI 151
1. Ligji i miratuar me referendum shpallet nga Presidenti i
Republiks.
2. shtjet q lidhen me trsin territoriale t Republiks
s Shqipris, me kufizimin e lirive dhe t drejtave themelore
PJESA E DYMBEDHJETE
KOMISIONI QENDROR I ZGJEDHJEVE
NENI 153
Komisioni Qendror i Zgjedhjeve sht nj organ i prhershm q
prgatit, mbikqyr, drejton dhe verifikon t gjitha aspektet q
kan t bjn me zgjedhjet dhe me referendumet dhe shpall
rezultatet e tyre.
NENI 154
1. Komisioni prbhet nga 7 antar, t cilt zgjidhen pr nj
mandat 7-vjear. Dy antar zgjidhen nga Kuvendi, 2 nga
Presidenti i Republiks dhe 3 antar t tjer nga Kshilli i
Lart i Drejtsis.
2. Prbrja e Komisionit Qendror t Zgjedhjeve prtrihet do
tre vjet sipas procedurs s prcaktuar me ligj.
3. Antarsia n Komision nuk pajtohet me asnj veprimtari
tjetr shtetrore dhe politike.
4. Subjektet elektorale caktojn prfaqsuesit e tyre pran
Komisionit. Ata nuk kan t drejt vote.
5. Antari i Komisionit gzon imunitetin e antarit t Gjykats
s Lart.
6. Komisioni ka buxhetin e vet.
PJESA E TREMBEDHJETE
FINANCAT PUBLIKE
NENI 155
Taksat, tatimet dhe detyrimet financiare kombtare e vendore,
lehtsimi ose prjashtimi prej tyre i kategorive t caktuara t
paguesve, si dhe mnyra e mbledhjes s tyre caktohen me ligj.
N kto raste ligjit nuk mund t'i jepet fuqi prapavepruese.
NENI 156
Shteti mund t marr e t garantoj hua dhe kredi financiare, kur
autorizohet me ligj.
NENI 157
1. Sistemi buxhetor prbhet nga buxheti i shtetit dhe nga
buxhetet vendore.
2. Buxheti i shtetit krijohet nga t ardhurat e mbledhura prej
taksave, tatimeve dhe detyrimeve t tjera financiare, si dhe nga
t ardhura t tjera t ligjshme. Ai prfshin t gjitha shpenzimet
e shtetit.
3. Organet vendore caktojn dhe mbledhin taksa dhe detyrime t
tjera si prcaktohet me ligj.
4. Organet e pushtetit qendror dhe atij vendor jan t
detyruara t'i bjn publike t ardhurat dhe shpenzimet.
NENI 158
1. Kryeministri, n emr t Kshillit t Ministrave, i paraqet
Kuvendit projektligjin pr buxhetin e shtetit gjat sesionit t
vjeshts, i cili nuk mund t mbyllet pa e miratuar at.
2. N qoft se projektligji nuk arrin t miratohet deri n
fillim t vitit t ardhshm financiar, Kshilli i Ministrave
zbaton do muaj nj t dymbdhjetn e buxhetit t vitit
paraardhs, derisa t miratohet buxheti i ri.
3. Kuvendi miraton buxhetin e ri brenda 3 muajve nga dita e
mbarimit t vitit t kaluar financiar, prvese n rastet e
vendosjes s masave t jashtzakonshme.
4. Kshilli i Ministrave sht i detyruar t'i paraqes raport
Kuvendit lidhur me zbatimin e buxhetit dhe me borxhin shtetror
pr vitin e kaluar.
5. Kuvendi vendos prfundimisht pasi dgjon edhe raportin e
Kontrollit t Lart t Shtetit.
NENI 159
Parimet dhe procedurat pr hartimin e projektbuxhetit, si dhe pr
zbatimin e buxhetit prcaktohen me ligj.
NENI 160
1. Gjat vitit financiar Kuvendi mund t bj ndryshime n
buxhet.
2. Ndryshimet n buxhet bhen sipas procedurs s parashikuar
pr hartimin dhe miratimin e vet buxhetit.
3. Shpenzimet e parashikuara me ligje t tjera nuk mund t ulen
sa koh q kto ligje jan n fuqi.
NENI 161
1. Banka Qendrore e shtetit sht Banka e Shqipris. Ajo ka
t drejtn ekskluzive t nxjerrjes e t qarkullimit t monedhs
shqiptare, t zbatimit t pavarur t politiks monetare dhe t
mbajtjes e t administrimit t rezervave valutore t Republiks
s Shqipris.
2. Banka e Shqipris drejtohet nga nj kshill, i cili
kryesohet nga Guvernatori. Guvernatori zgjidhet nga Kuvendi me
propozim t Presidentit t Republiks pr 7 vjet, me t drejt
rizgjedhjeje.
PJESA E KATERMBEDHJETE
KONTROLLI I LARTE I SHTETIT
NENI 162
1. Kontrolli i Lart i Shtetit sht institucioni m i lart
i kontrollit ekonomik e financiar. Ai u nnshtrohet vetm
Kushtetuts dhe ligjeve.
2. Kryetari i Kontrollit t Lart t Shtetit zgjidhet dhe
shkarkohet nga Kuvendi me propozim t Presidentit t Republiks.
Ai qndron n detyr pr 7 vjet, me t drejt rizgjedhjeje.
NENI 163
KONTROLLI I LARTE I SHTETIT KONTROLLON :
a) veprimtarin ekonomike t institucioneve shtetrore e t
personave t tjer juridik shtetror;
b) prdorimin dhe mbrojtjen e fondeve shtetrore nga organet
e pushtetit qendror dhe atij vendor;
c) veprimtarin ekonomike t personave juridik, n t cilt
shteti ka m shum se gjysmn e pjesve ose t aksioneve, ose kur
huat, kredit dhe detyrimet e tyre garantohen nga shteti.
NENI 164
1. Kontrolli i Lart i Shtetit i paraqet Kuvendit:
a) raport pr zbatimin e buxhetit t shtetit;
PJESA E PESEMBEDHJETE
FORCAT E ARMATOSURA
NENI 166
1. Shtetasit shqiptar kan pr detyr t marrin pjes n
mbrojtjen e Republiks s Shqipris, si parashikohet n ligj.
2. Shtetasi q, pr arsye ndrgjegjeje, nuk pranon shrbimin
me arm n forcat e armatosura, sht i detyruar t kryej nj
shrbim alternativ, si parashikohet n ligj.
NENI 167
1. Ushtarakt e shrbimit aktiv nuk mund t zgjidhen ose t
emrohen n detyra t tjera shtetrore dhe as t marrin pjes n
parti ose n veprimtari politike.
2. Pjestart e forcave t armatosura ose personat q kryejn
shrbim alternativ, gzojn t gjitha t drejtat dhe lirit
kushtetuese, prve rasteve kur ligji parashikon ndryshe.
NENI 168
1. Forcat e Armatosura t Republiks s Shqipris prbhen nga
forcat toksore, detare dhe ajrore.
2. Presidenti i Republiks sht Komandant i Prgjithshm i
Forcave t Armatosura.
3. Kshilli i Sigurimit Kombtar sht organ kshillimor i
Presidentit t Republiks.
NENI 169
1. Presidenti i Republiks, n koh paqeje, ushtron drejtimin
e Forcave t Armatosura nprmjet Kryeministrit dhe ministrit t
Mbrojtjes.
PJESA E GJASHTEMBEDHJETE
MASAT E JASHTEZAKONSHME
NENI 170
1. Masat e jashtzakonshme mund t vendosen pr shkak t
gjendjes s lufts, gjendjes s jashtzakonshme ose gjendjes s
fatkeqsis natyrore dhe zgjatin pr aq koh sa vazhdojn kto
gjendje.
2. Parimet e veprimtaris s organeve publike dhe shkalla e
kufizimit t t drejtave dhe lirive t njeriut gjat gjith
periudhs s ekzistencs s gjendjeve q krkojn marrjen e
masave t jashtzakonshme, prcaktohen me ligj.
3. Ligji duhet t prcaktoj parimet, fushat dhe mnyrn e
kompensimit t humbjeve q vijn si rezultat i kufizimit t t
drejtave dhe lirive gjat marrjes s masave t jashtzakonshme.
4. Aktet q ndrmerren si pasoj e marrjes s masave t
jashtzakonshme, duhet t jen n prpjestim me shkalln e
rrezikut dhe duhet t synojn rivendosjen sa m t shpejt t
kushteve pr funksionimin normal t shtetit.
5. Gjat gjendjeve q krkojn marrjen e masave t
jashtzakonshme, nuk mund t ndryshohet asnj prej ktyre akteve:
Kushtetuta, ligjet pr zgjedhjet pr Kuvendin dhe pr organet e
pushtetit vendor, si dhe ligjet pr masat e jashtzakonshme.
6. Gjat periudhs s zbatimit t masave t jashtzakonshme nuk
mund t zhvillohen zgjedhje vendore, nuk mund t zhvillohet
referendum, si dhe nuk mund t zgjidhet nj President i ri i
Republiks. Zgjedhjet vendore mund t bhen vetm aty ku nuk
zbatohen masat e jashtzakonshme.
NENI 171
1. N rast agresioni t armatosur kundr Republiks s
Shqipris, Presidenti i Republiks, me krkes t Kshillit t
Ministrave, shpall gjendjen e lufts.
2. N rast krcnimesh t jashtme ose kur detyrimi pr mbrojtje
t prbashkt buron nga nj marrveshje ndrkombtare, Kuvendi,
me propozim t Presidentit t Republiks, shpall gjendjen e
PJESA E SHTATEMBEDHJETE
RISHIKIMI I KUSHTETUTES
NENI 177
1. Nisma pr rishikimin e Kushtetuts mund t ndrmerret nga
jo m pak se nj e pesta e antarve t Kuvendit.
2. Asnj rishikim i Kushtetuts nuk mund t ndrmerret gjat
kohs kur jan vendosur masat e jashtzakonshme.
3. Projekti miratohet nga jo m pak se dy t tretat e t gjith
antarve t Kuvendit.
4. Kuvendi mund t vendos, me dy t tretat e t gjith
antarve t tij, q projektamendamentet kushtetuese t votohen
me referendum. Projektligji pr rishikimin e Kushtetuts hyn n
fuqi pas ratifikimit me referendum, i cili bhet jo m von se
60 dit nga miratimi i tij n Kuvend.
5. Amendamenti kushtetues i miratuar i nnshtrohet
referendumit, kur kt e krkon nj e pesta e t gjith antarve
t Kuvendit.
6. Presidenti i Republiks nuk ka t drejt ta kthej pr
rishqyrtim ligjin e miratuar nga Kuvendi pr rishikimin e
Kushtetuts.
7. Ligji i miratuar n referendum shpallet nga Presidenti i
Republiks dhe hyn n fuqi n datn e parashikuar n kt ligj.
8. Rishikimi i Kushtetuts pr t njjtn shtje nuk mund t
bhet prpara se t ket kaluar nj vit nga dita e rrzimit t
projektligjit n Kuvend dhe jo m prpara se t ken kaluar 3
vjet nga dita e rrzimit t tij n referendum.
PJESA E TETEMBEDHJETE
DISPOZITA KALIMTARE DHE TE FUNDIT
NENI 178
1. Ligjet dhe aktet e tjera normative t miratuara para dats
s hyrjes n fuqi t ksaj Kushtetute do t zbatohen derisa nuk
jan shfuqizuar.
2. Kshilli i Ministrave i paraqet Kuvendit projektligjet e
nevojshme pr vnien n zbatim t ksaj Kushtetute.
Neni 179