Strateski Nacrt - Prije Javne Rasprave-13 Sep 2012

STRATEKI PLAN RAZVOJA
GLAVNOG GRADA - PODGORICE

2012-2017
Jun, 2012
Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

2012-2017
SADRAJ
UVOD
Izrada Stratekog plana razvoja Glavnog grada-Podgorice predviena je lanom 8
Zakona o regionalnom razvoju (Sl.list CG, br. 20/11 i 26/11) kao jedna od aktivnosti koja
treba da poslui: definisanju polazne osnove za upravljanje resursima, analizi konkurentnosti
Glavnog grada sa aspekta raspoloivih resursa i potencijala, utvrivanju pravaca i prioriteta
razvoja i kao osnova za privlaenje investicija na lokalnom i nacionalnom nivou. Metodologija
njegove izrade regulisana je Pravilnikom o metodologiji za izradu Stratekog plana razvoja
jedinice lokalne samouprave (Sl.list CG, br. 37/11).
Nacrt ovog dokumenta, usklaen sa citiranim zakonom i pravilnikom, sainila je
meuresorska Radna grupa Glavnog grada koja je formirana Rjeenjem gradonaelnika br.
01-031/11-2064 od 07.novembra 2011.godine u sledeem sastavu:
Koordinator Miela Manojlovi, dipl. pravnik, Sekretarijat za lokalnu samoupravu.
lanovi:
1. Sneana Mijukovi, dipl.sociolog, Sekretarijat za socijalno staranje
2. Dejana Radovi, dipl. ing. elektrotehnike, Centar za informacioni sistem
3. mr Sneana Popovi, dipl. ecc, Sekretarijat za finansije
4. Lazarela Kalezi, dipl.ing.gra, Sekretarijat za planiranje i ureenje prostora i
zatitu ivotne sredine
5. Vukosava Baanovi, dipl. pravnik, Sekretarijat za komunalne poslove i saobraaj
6. Pavle Medenica, dipl. ing. saobraaja, Sekretarijat za komunalne sposlove i
saobraaj
7. Branka uki, dipl. ecc, Sekretarijat za razvoj preduzetnitva
8. mr Radomir Pjei, dipl. ing. mainstva, Sluba zatite i spaavanja
U izradi Nacrta uestvovala je i meuresorska Konsultantivna grupa formirana
Rjeenjem gradonaelnika br. 01-033/11-2065 od 07. novembra 2011.god koja je, pored
razrade i revizije ovog dokumenta, odgovorna i za praenje njegove inplementacije i
eventualnih izmjena.
Koordinator Vladan Vueli, dipl. ecc - JP Vodovod i kanalizacija Podgorica.
lanovi:
1. dr Sreten Savievi, Savjet za razvoj i zatitu lokalne samouprave Glavnog grada
- Podgorice
2. Svetlana Vukovi, Uprava za kadrove, zamjenik: uro Nika
3. Miodrag Latkovi, Ministarstvo ekonomije, zamjenik: Milena Joveti
4. Vukica Jeli, Zavod za zapoljavanje Crne Gore, zamjenik: Danka etkovi
5. Gordana Radovi, Ministarstvo finansija, zamjenik: Sneana Mugoa
6. dr Milosav Aneli, Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja
7. Branimir epanovi, Uprava carina, zamjenik: arko ukanovi
8. Nahida Jahi, Ministarstvo prosvjete i sporta, zamjenik: Katarina Milovi
9. Neboja Todorovi, Ministarstvo zdravlja, zamjenik Sanja Markovi
10. Saa Ivanovi, Ministarstvo nauke, zamjenik Jelena aranovi
11. Ivan Mitrovi, Unija poslodavaca Crne Gore, zamjenik: Miodrag Mara
12. Rajko Golubovi, Zajednica optina Crne Gore, zamjenik: Ljubinka Radulovi
13. Pavle Radovanovi, Privredna komora Crne Gore, zamjenik: Borislav Rakevi
14. Zoran Mrdak, JP Nacionalni parkovi Crne Gore, zamjenik: Hajdana Ili Boovi
15. Zoran Boljevi, Unija slobodnih sindikata Crne Gore, zamjenik: Gradimir Rajkovi

2012-2017
16. Ana Novakovi, Centar za razvoj nevladinih organizacija, zamjenik: Zorana

Markovi
Prilikom izrade Strateskog plana Radna grupa u potpunosti je potovala princip
hijerarhije sektorskih stratekih dokumenta, planova i programa na nacionalnom nivou, u
skladu sa obavezom utvrenom zakonom i to: Prostorni plan Crne Gore do 2020, prostorni
plan podruja posebne namjene Nacionalnog parka Skadarsko jezero, prostorni plan
podruja posebne namjene Bjelasica i Komovi, Strategija regonalnog razvoja 2010-2014
god, Nacionalna strategija zapoljavanja i razvoja ljudskih resursa za period 2012-2015,
Strategija razvoja malih i srednjih preduzea 2011-2015, Strategija inkluzivnog
obrazovanja(2009-2012), Nacionalna strategija cjeloivotne karijerne orjentacije(2011-2015),
Strategija ranog i predkolskog vaspitanja i obrazovanja(2010-2015), Strategija razvoja
strunog obrazovanja u Crnoj Gori, Strategija razvoja socijalne i djeje zatite 2008-2012
god, Strategija za integraciju osoba sa invaliditetom 2008-2016, Strategija razvoja socijalne
zatite starih lica 2008-2012, Strategija za suzbijanje siromatva i socijalne iskljuenosti
2007-2011 god, Master plan razvoja zdravstva Crne Gore za period 2010.- 2013, Strategija
za optimizaciju sekundarnog i tercijarnog nivoa zdravstvene zatite, Nacionalni strateki
odgovor na droge 2008-2012, Strategija razvoja energetike do 2025, Strategija
hidroenergetskog razvoja CG, Strategija razvoja proizvodnje hrane i ruralnih podruja,
Strategija razvoja ribarstva Crne Gore, Nacionalni program proizvodnje hrane i razvoja
ruralnih podruja, Nacionalna politika upravljanja umama i umskim zemljitem, Strategija
razvoja graevinarstva u Crnoj Gori, Master plan upravljanja otpadom Crne Gore 2008
2012 godine, Nacionalna politika zatite ivotne sredine 2008-2012, Nacionalna strategija
odrivog razvoja, Strategija razvoja i odravanja dravnih puteva do 2012, Strategija razvoja
informacionog drutva CG 2009 2013, Nacionalna inventura uma i sl. kao i dokumenata
Evropske Unije: Evropska povelja o malim i srednjim preduzeima i Strategija za pametan,
odriv i inkluzivan rast Pametna Evropa 2020, Strategija informacionog drutva Evropske
Unije 2010 i sl.
Strateki plan usklaen je sa svim lokalnim stratekim dokumentima kojima je
uspostavljen funkcionalni i institucionalni sistem i to: Lokalnim planom zatite ivotne sredine
za period 2010. 2014 kojim su stvoreni preduslovi za jasno definisanje odnosa prema
integraciji pitanja zatite ivotne sredine u sve sektore na pricipima odrivog razvoja; Planom
upravljanja otpadom za prostor Glavnog grada Podgorice za period 2008 -2012. godine;
Baznom studijom prostorno saobraajnog razvoja ueg i ireg podruja Glavnog grada
Podgorice; Studijom dugoronog razvoja javnog gradskog i prigradskog saobraaja u
Podgorici; Dugoronim planom razvoja komunalnih djelatnosti Glavnog grada Podgorice za
period 2007 2017. godine, Planom zaitite i spaavanja od poara na teritoriji Glavnog
grada Podgorice, radnom verzijom studijskih osnova za izradu PUP-a i sl.1
Pregled planskih dokumenata izloen je u Dodatku Poglavlju Uvod, str 211

2012-2017
ANALIZA POSTOJEEG STANJA
GEOGRAFSKE I DRUTVENE KARAKTERISTIKE
1.1 Geografske, klimatske i druge karakteristike

Podgorica je Glavni grad, administrativni, privredni, univerzitetski i politiki centar
Crne Gore.
Administrativne granice Glavnog grada prostiru se izmeu 42 0 11 i 420 43 sjeverne
geografske irine i 190 02 i 190 43 istone geografske duine po Griniu. Zauzima povrinu
od 1.491 km2 ili 10.43 % teritorije Crne Gore. Na istoku se granii sa Albanijom, na jugu
Skadarskim jezerom i optinom Bar, na zapadu sa prijestonicom Cetinje i optinom
Danilovgrad, na sjeveru sa optinama Kolain i Andrijevica. Udaljenost od mora iznosi oko
36 kilometara vazdune linije do Budve, odnosno 45 kilometara magistralnim putem do
Sutomora.
Podgorica je locirana u podgoriko-skadarskoj kotlini koja izmeu Podgorice i Skadra
ima duinu od 50 km a najveu irinu od 30 km izmeu Virpazara i Hota u Albaniji. Najvei
dio kotline zahvata Skadarsko jezero, koje se nekad zvalo Zetsko jezero, ija povrina varira
izmeu 354 km i 506 km. Sjeverno od jezera je Zetska ravnica povrine 240 km2. Krenjaki
humovi odvajaju pojedine njene djelove u cjeline sa posebnim nazivima. Na obodu kotline
nalazi se vei broj vrela iz kojih se vodom za pie snadbijeva Podgorica i okolna naselja.
Nadmorska visina Glavnog grada kree se u rasponu 4,6 mnm (minimalni nivo
Skadarskog jezera) i 2487 mnm (Kuki Kom). Sam centar gradskog jezgra je na 52 mnm.
Prema geografskim karakteristikama ovaj prostor prepoznaje se kao sastavni dio Junih
Dinarida koji se odlikuje izrazitim formama i tipinim geografskim oblicima. U prostoru se
jasno izdvajaju ravniarski i brdsko-planinski predjeli, odnosno tri izrazite reljefske skupine
koje se manje vie meusobno razlikuju i po drugim ekolokim odlikama (klimatskim,
pedolokim).
Podgoricu karakterie neposredni uticaj sredozemne klime uslovljene blizinom
Jadranskog mora ali i planinskog zalea, to rezultira pojavom izmijenjeno sredozemnog tipa
klime sa toplim i vruim ljetima i blagim i kiovitim zimama. Period srednjih dnevnih
temperatura iznad 0C traje preko 320 dana u godini, a iznad 15C oko 180 dana. Srednja
godinja temperatura je 15.5C u rasponu od minimalnih 5C u januaru i maksimalnih
26.7C u julu mjesecu. Ovo ini Podgoricu jednim od najtoplijih gradova u Evropi. Srednji
godinji broj sunanih sati iznosi oko 2.478 na podruju ueg gradskog jezgra a broj tropskih
dana (maksimalne temperature iznad 30C) iznosi od 50 do 70. Prosjena relativna vlanost
vazduha je 63,6%.

2012-2017
Srednja temperatura vazduha u 2010.godini2 iznosila je 16.7C sa odstupanjem od

klimatske normale (1961-1990.) za 1.1C. Izmjerena koliina padavina iznosila je 2.524
lit/m2, to je pozitivno odstupanje od prosjene koliine u procentu od 53%.
Nosioci vremenskih prilika na ovom podruju su dva pravca duvanja vjetra i to sjever
i jugo koji su prisutni u periodu septembar - april. Prosjean broj dana sa vjetrom je oko 60,
to utie na subjektivni doivljaj temperature inei ga nekoliko stepeni niim. Na osnovu
rue vjetra za Podgoricu (Sl. 1) moe se zakljuiti da je najvea estina vjetra iz sjevernog
pravca 16,3%. Najea brzina vjetra je u intervalu od 1-3m/s 47,9%. Juni vjetar se javlja
sa manjom uestalou i jainom i uglavnom donosi padavine.
Na podruju Gradske optine Tuzi pojavljuju se mnogi klimatski kontrasti i odreeni
broj mikroklimata. U ravniarskom dijelu karakteristina je pojava aridnog klimata, naroito
prisutna u ljetnjim mjesecima, dok najvia podruja karakterie planinska klima sa pojavom
snijega koji moe dostii debljinu i do nekoliko metara.
Podruje Gradske optine Golubovci, odlikuje se blagom mediteranskom klimom.
Sl. 1 Rua vjetrova za Podgoricu za period 1993-2003.

Glavni grad nalazi se na nestabilnom podruju sa vrlo izraenom seizmikom
aktivnou koju karakterie intenzivna sprega sila. Povremene faze pojaane tenzije utiu
na diferencijalno izdizanje, odnosno sputanje blokova. Dakle, Podgorica se nalazi u zoni
velikog geoseizmikog rizika koji djelimino amortizuju debele kvartarne naslage. Rije je o
zoni VIII seizmikog intenziteta koja je jednim dijelom vezana za lokalnu seizminost Zetsko
Bjelopavnike doline kao i za neto udaljenija arita sa visokim seizmogenim potencijalom
kao to su Skadarsko jezero i Crnogorsko Primorje. S tim u vezi, neophodno je usklaivanje
namjene povrina sa preporukama o seizmikom mikrireoniziranju, planiranje manje gustine
izgraenosti od uobiene uz primjenu svih poznatih mjera kotrole u planiranju i projektovanju
te uspostavljanje sistema i mehanizama pripremljenosti za zemljotres.
2
IzvjetajHodrometeorolokogzavodaCG,2010.

2012-2017
Geoloku podlogu podruja Glavnog grada ine kenozojsko fluvioglacijalni

sedimenti kvartara u ravniarskim predjelima i mezozojski sedimenti kredne starosti u
gradskim i okolnim brdima. Morfologija, geoloka graa, klima i dr. uslovili su razne fizikogeoloke procese i pojave. Razvijeni procesi su: karstifikacija krenjakih i krenjakodolomitnih masa, podlokavanje obala rijeka sa stvaranjem podkapina razliitih dimenzija u
terasnim odsjecima a zapaene su i pojave sulfozije (filtraciono razaranje sredine).
Dinamika eroziono-denudacionih procesa je relativno slabo izraena, izuzev u domenu
rijenih korita, dok izostaju pojave klizanja i jaruenja znaajnih razmjera.
Reljef Glavnog grada je raznolik. Ravniarski rejon ini prostrana Zetska ravnica.
Brdski ili prelazni rejon oiviava prethodni u vidu erodiranih i jako ogoljenih brda do 800
m.n.v. Nadovezujui se na rejon niskih brda, planinski rejon penje se stepenasto ali i dosta
naglo jer dostie visine od preko 2.000 m na relativno kratkom rastojanju od ravnice (ijevo
2.183, Komovi 2.484 i dr.). Najvei dio grada lei na fluvioglacijalnim terasama rijeke Morae
i njene lijeve pritoke Ribnice, izmeu Malog brda (205 m) i Gorice (131 m) na sjeveru i
Dajbabske Gore (170 m) i Donje Gorice (102 m) na jugu, odnosno jugozapadu. Iz ravni
rijenih terasa izbijaju krenjaka uzvienja Kruevac, jedva primjetna sa desne strane rijeke
Morae i Ljubovi (100 m) sa lijeve strane tog vodotoka.
Vode u Glavnom gradu pripadaju slivu Skadarskog jezera. Povrina ovog sliva na
teritoriji Crne Gore iznosi oko 4.460 km2, dok je njegov manji dio od preko 1.000 km2, na
teritoriji Albanije. Vode otiu jednom otokom, rijekom Bojanom, u Jadransko more dajui mu
prosjeno preko 320 m3/s vode. Kako prosjeni svjetski oticaj iznosi 44 l/s/km2, moe se
zakljuiti da Glavni grad raspolae velikim vodnim bogatstvom koga ini ukupno est rijeka i
tri jezera ali i veliki broj izdani, odnosno leita podzemnih voda. Meu izdanima izdvajaju se
20 razbijenih karstno-pukotinskih izdani i vie zbijenih izdani. Povrinski izdanci tih izdani su
povremeni i stalni izvori i vrela. Du dolina i u kanjonima rijeka brojna su karstna vrela
(povremena i stalna, estavele, vrulje, boatna vrela i sl. Krajnji juni djelovi Zetske ravnice
tonu pod vodama Skadarskog jezera iji najdublji djelovi predstavljaju kripto-depresiju.
Naselja i naseljena mjesta u Glavnom gradu utvrena su Zakonom o teritorijalnoj
organizaciji Crne Gore. Dakle, osim Podgorice, Tuza i Golubovaca kao jedinih naselja
gradskog karaktera, na podruju Glavnog grada trenutno ima 139 naselja i naseljenih mjesta
vangradskog tipa. Od navedenog broja, 36 pripada gradskoj optini Tuzi a 18 Gradskoj
optini Golubovci. Postojea gradska naselja nisu obuhvaena ovom organizacijom te ne
postoji ni obaveza popisa stanovnitva na tom nivou.
Prema podacima poslednjeg popisa 2011.god, meu ovako koncipiranim naseljima,
najvei broj stanovnika ima naselje Podgorica (150.977), a slijede naselja Tuzi sa 4.748
stanovnika i Golubovci sa 3.110.
Ukupno est naselja imaju vie od hiljadu stanovnika a 21 naseljeno mjesto ima 10 ili
manje stanovnika3.
Karakteristine pojave u razvoju Podgorice i drugih naselja i naseljenih mjesta su:
- spajanje prigradskih i drugih naselja u amorfne urbane aglomeracije bez adekvatne
infrastrukture (naroito prigradska naselja na jugozapadu: Farmaci, Donji Kokoti,
Botun, naselja uz glavne saobraajnice na jugu kao npr. Srpska, Ljajkovii, Milovii,
Mahala sa Golubovcima kao i linearna urbanizacija uz Skadarsko jezero Matagui,
Vranj, Sukuru),
- intenzivna depopulacija naseljenih mjesta u brdskom podruju,
- gubitak identiteta pojedinih naselja,
- degradacija pejzaa i ivotne sredine.
- promjena namjene poljoprivrednog zemljita I klase za urbane funkcije.
Tokom 2012.godine Glavni grad pristupie izradi nove odluke kojom e definisati nova
gradska naselja i uskladiti prioritete i ciljeve utvrene ovim planom sa cjelovitom koncepcijom
svoje teritorijalne organizacije. S tim u vezi, Stratekim planom razvoja Glavnog grada za
narednih pet godina utvrdie se polazne osnove za spreavanje dalje stihijske urbanizacije.
3
Preglednaseljainaseljenihmjestakojaneukljuujunaseljagradskogkarakterapriloenjeu
DodatkuPoglavljubr.1Geografskeidrutvenekarakteristike,str212

2012-2017
Razliitim mjerama u sferi ekonomske politike, saobraaja, poljoprivrede, umarstva,

turizma, komunalne infrastrukture a naroito politike ureivanja i korienja prostora,
postavie se temelji za razvoj gradskih optina i naselja u brdovitom i planinskom dijelu
Glavnog grada kao znaajnih lokalnih privrednih i obskrbnih centara.
1.1.1 Zatiena podruja i objekti prirode

Na teritoriji Glavnog grada zatieni su:
- Nacionalni park Skadarsko jezero na osnovu zakona iz 1983.god. IBA status kao
podruje od meunarodnog znaaja za boravak ptica steklo je 1989. godine. Od 1995.god.
nalazi se na Ramsar listi movara od meunarodnog znaaja, naroito kao stanite
movarnih ptica. Na ovom podruju postoje dva rezervata prirode koja su proglaena
ornitolokim rezervatima i to Manastirska tapija (120 ha) i Paneva oka u Humskom zalivu
(300 ha). Postoji inicijativa da se mrijestilita ukljeve i Crni ar, zajedno sa Omerovom
goricom i Grmourom, proglase rezervatima prirode;
- Park uma Gorica na osnovu odluke SO Podgorica iz 1995. kao spomenik
oblikovane prirode. Zauzima povrinu od 88 ha. Oko 65% povrine prekriveno je zelenilom,
umom etinara i liara. Sainjavaju ga dva vezana masiva koja se u fizikom smislu mogu
predstaviti kao vei, ovalnog oblika (1400 x 800 m), orijentacije sjeveroistok-jugozapad po
dunoj osi i manji, radijalnog oblika (prenika 300 m), u vidu prostranog platoa sa
sjeverozapadne strane;
- Park uma Ljubovi zauzima povrinu od 16,3 ha. Obrasle povrine obuhvataju oko
70% podruja a ostalo su neobrasle (kamenjarski panjaci). U pitanju je jednodobna uma
starosti oko 50 godina.
- Park uma etinarska uma na podruju Radova (izvan GUP-a).
- Spomenik prirode Peina Magara u Toloima kao jedinstvene spaleoloki objekat.
Zbog mikroklimatskih uslova pogodna je , izmeu ostalog, za lijeenje astmatinih oboljenja.
Nije potpuno istraena niti ureena za organizovano korienje.
- U meunarodni registar posebno vrijednih, u velikoj mjeri sauvanih prostora, upisan
je i sliv Tare (ukljuujui i dio koji se nalazi na podruju Glavnog grada), to obavezuje na
ouvanje prirodnih i antropogenih kvaliteta tog prostora, odravanje visokog kvaliteta vode,
zatitu vazduha, zemljita, autohtone vegetacije i faune, autentine arhitekture i sl.
Od strane Glavnog grada i optina Kolain i Andrijevica privedena je kraju pripremna
procedura za proglaenje Komova regionalnim parkom-parkom prirode. Prostornim
planom posebne namjene Bjelasica Komovi obuhvaeni su dijelovi est jedinica lokalne
samouprave, pri emu je uee Glavnog grada najmanje i iznosi oko 5.4% (46.03 km).
Glavna prirodna obiljeja prostora Podgorice su rijeka Opasanica duine toka oko 12km,
prevoj Carine (1987 mnm), Sumor (1967 mnm) i sl.
Potencijalni objekti zatite prirode na teritoriji Podgorice su kanjon Cijevne i Rikavako
jezero kao spomenik prirode, Bukumirsko jezero kao specijalni prirodni rezervat, izvorite
Mareze sa Sitnicom i prostor Veljeg brda kao predio posebnih prirodnih odlika i Ljubovi kao
botaniki hortikulturalni objekat.
1.2 Demografski trendovi

Prema podacima posljednjeg popisa (Monstat, 2011. godine) u Glavnom gradu ivi
185.937 stanovnika sa stalnim boravkom tako da se udio Podgorice u ukupnom stanovnitvu
Crne Gore sa 12,8 % u 1948.god. poveao na 30,0% u 2011. godini. U odnosu na 2003, ovo
poveanje iznosi 10,61%, tako da danas skoro svaki etvrti graanin Crne Gore ivi u
Podgorici. Istovremeno, poveanje broja stanovnika na dravnom nivou iznosi samo 0,83%.

2012-2017
Polna struktura stanovnitva je u odnosu na popis iz 2003.god. gotovo

nepromijenjena. U Podgorici trenutno ivi 90 614 mukaraca i 95 323 ena (48.73%,
odnosno 51.27% populacije, dok je po popisu 2003. godine ovaj odnos bio priblino isti
48.99% odnosno 51.00%).
Prosjena starost stanovnitva, prema poslednjem popisu, iznosi 35,7 godina i
porasla je u odnosu na 2003, kada je iznosila 34,7 godina. Prema ovim pokazateljima, za
stanovnitvo Podgorice karakteristina je demografska starost koja je priblina prosjenoj
starosti na nacionalnom nivou (37,2 godine). Stanovnitvo od 19 do 60 godina ini 56,63%
ukupne populacije a stariji od 60 godina participiraju sa 15,87%.
Raspored stanovnistva po starosnim grupama
Predkolsko stanovnitvo ini 9,7%, stanovnitvo do 15 godina 21,4%, radni

kontigent ini 67,9%, dok staro stanovnitvo predstavlja 10,7% ukupnog stanovnitva. U
vangradskim podrujima udio starog stanovnitva je vei I iznosi 17,9%.
U odnosu na 2003.godinu, popis iz 2011. godine ukazuje na porast uea radno
aktivnog stanovnitva (sa 67,9% na 68,9%).
Stanovnitvo prema aktivnosti po naseljima
Aktivno
Lica sa
Izdravan
Lica na
stanovnitvo
Naziv i tip
Ukupn ens
linim
o
radu u
Svega
Obavlja
naselja
o
ko
prihodi
stanovni instranst
zanima
ma
tvo
vu
nje
Glavni grad
16913 8626
75557
52446
26341
66899
335
Gradsko
2
4
65642
46196
21928
55284
277
naselje
14313 7338
9915
6250
4413
11615
58
Ostala
1
0
naselja
26001 1288
4
Izvor: Popis stanovnitva, domainstava i stanova u 2003. godini Zavod za statistiku,
Crna Gora
Dakle, broj aktivnog stanovnitva povean je 75,6 hiljada 2003.god. na 85,8 hiljada
2011.god, to predstavlja stopu aktivnosti od 58%. Neaktivnog stanovnitva ima 62,2 hiljade,
od ega su 25,6 hiljada korisnici prava na penziju. Uee lica mlaih od 15 godina iznosilo
je 20,3%.
Prosjena zarada bez poreza i doprinosa za prvih devet mjeseci u 2011.godini u
Crnoj Gori iznosila 485,00 EUR-a, a u Glavnom gradu 525,00 EUR-a. Prosena neto zarada

2012-2017
pokazuje uzlazni trend poetkom 2010. god. nakon stagnacije 2009. god, da bi u prvih devet
meseci 2011. zabiljeila rast od 2,1% Najvie zarade ostvarene su u sektorima finansijskog
posredovanja, proizvodnje elektrine energije i vaenja rude i kamena. U prvih devet meseci
2011, u odnosu na isti period predhodne godine, zarade su najvie porasle u sektorima:
hoteli i restorani 9,1%, trgovini na veliko i malo 8,2%, prerivakoj industriji 7,4%, dravnoj
upravi i obaveznom socijalnom osiguranju 7,3% i proizvodnji elektrine energije 6,4%.
Prema podacima popisa iz 2003. godine, obrazovnu strukturu stanovnitva na
teritoriji Podgorice karakterisao je najvei udio stanovnitva sa srednjim strunim
obrazovanjem 52,5% i sa zavrenom osnovnom kolom 20,7%. Stanovnika bez kole bilo je
5031 (3,8% ), nepismenih 3165 (2,3%), visoko obrazovanih 11,3% i 5,6% sa nepotpunim
obrazovanjem .
Obrazovna strukura stanovnika Podgorice, 1991-2003
PODGORIC
Pol
Nepismeni
A
Svega
10 - 19
20 - 34
35 64
1991
2003
svega
muki
enski
svega
muki
enski
6311
1069
5242
3165
604
2561
250
103
147
343
161
182
414
164
250
314
128
186
2324
295
2029
679
141
538
65 i vie i
nepoznato
3323
507
2816
1829
174
1655
Izvor:Monstat
Prema rezultatima popisa iz 2011. godine stanovnitvo se izjasnilo o pripadnosti 22

nacije i etnike grupe. Dominira crnogorsko stanovnitvo sa 57,4%, zatim slijedi srpsko sa
23,3%, albansko 5,1%, muslimansko 2,2%, bonjako 2,0%.
Prema vjerskoj pripadnosti dominira pravoslavna vjera 78,3%, a slijedi islamska 8,8%
i katolika 4,3%.
Prirodno kretanje stanovnitva ukazuje na pozitivan prirodni prirastaj. Rezultati
popisa, kao i podaci vitalne statistike pokazuju da je od 1948. do 2003 godine, broj
ivoroenih bio vei od broja umrlih.
Prirodni prirataj stanovnitva Podgorice
PODGOR
ICA
Godina
Prirodni
prirataj
2005
Procjena broja
stanovnika
sredinom
godine1)
172626
2006
2007
174401
176569
1042
1140
1023

2012-2017
2008
2009
178677
180810
1377
1506
Stanovnitvo u gradskom poruju uveano je za 9,2 puta i time povealo svoje

uee na 83,8% u 2011. godini u odnosu na 34,9% u 1948. godini. Sa druge strane,
smanjen je procenat uea u vangradskim podrujima za 65,1% u 2011.god. u odnosu na
16,3% u1948. godini.
Posmatrano po planskim podrujima, porast broja stanovnika, osim zona na gradskim
podrujima (u Podgorici) i ravniarskom podruju (Ljekopolje, Golubovci, Tuzi) ostvaren je
samo u zoni Rogami, dok je u svim ostalim zonama dolo do pada broja stanovnika, najvie
u zoni Lijeve Rijeke (za 91,1%) Ubala (79,2%), Barutane (78%) i Komana (69%)
Najvie stanovnika u gradskim planskim zonama imaju: Stara Varo-Zabjelo(25%),
Novi Grad (20,2%) i Konik (18,8%) u kojima ivi 64% stanovnitva Podgorice.
Pregled broja domainstava u Podgorici po godinama
Godin
1948
1953
1961
1971
1981
1991
a
Broj
11039 12587 17280 24077 32581 39653
2003
2011
48416
57346
U strukturi domainstava u Podgorici najzastupljenija su ona sa 4 lana (25,2%).

Prosjean broj lanova po domainstvu je 3,5 (u gradskom podruju 3,4 a u ruralnom 3,9%)
sa tendecijom opadanja.
Po prostorno-demografskoj analizi Glavni grad pripada tipu podruja visoke
koncentracije sa gustinom naseljenosti od 129 stanovnika/km u 2011.godini, to je znatno
vie od nacionalnog proseka (44,9/km).
Posmatrano po planskim podrujima, ovaj pokazatelj se drastino razlikuje: gradska
podruja 1209,5 st/ km , Podgorica 1786,4 st/ km, vangradska podruja 21,2 st/ km,
Ravniarsko podruje 81,9 st/ km, Istona brda 5,6 st/ km, Sjeverna brda 4,9 st/ km ,
Zapadna brda 8,0 st/ km4.
Najvie doseljenog stanovnitva u Podgoricu je iz ostalih dijelova Crne Gore (preko
70%) i to naroito u periodu od 1971-1981. godine. Trend doseljavanja nastavio se I posle
81.g, s tim to je od 1991-1995 god. naglaenije doseljavanje izbjeglih lica iz bivih republika
SFRJ koja su popisana kao stalni stanovnici Crne Gore. Prema podacima Zavoda za
zbinjavanje izbjeglica u novembru 2011. godine na teritoriji Glavnog grada nalazilo se 4.296
raseljenih lica sa Kosova.
Priliv stanovnitva vri znacajan pritisak na infrastrukturu grada pa je potrebno dalji
razvoj planirati u pravcu rasterecenja urbanog jezgra i razvoja Tuzi, Golubovaca, Spua i
Danilovgrada kao integralnih cjelina, sa Podgoricom u sreditu.
Doseljeno stanovnitvo u Podgoricu po periodima
KretanjebrojadomainstavapopodrujimaiplanskimzonamadatojeuDodatkuPoglavljubr.
1Geografskeidrutvenekarakteristike,Potpoglavljebr.1.2Demografskitrendovi,str213

2012-2017
1.3 Zaposlenost i nezaposlenost

Nezaposlenost i nezatieni rad su dugoroan i sloen drutveno-ekonomski proces.
Njegovo rjeavanje obuhvata niz sistemskih mjera u sferi radnih odnosa, fiskalnog,
kreditnog, carinskog, inspekcijskog, administrativnog i ostalih sistema te ukupnoj ekonomskoj
politici koje, u krajnjem, treba da obezbijede ekonomski rast kao sutinski generator
zaposlenosti. Ciljna funkcija koncentrisana je na: stvaranje povoljnog ambijenta za
samoodriva preduzea, podsticanje svih vidova preduzetnitva, poveanje konkurentnosti
crnogorskih proizvoda i usluga, rjeavanje problema tehno-ekonomskih vikova, prikrivene
zaposlenosti (tzv. legalizacija rada na crno) i sl.
1.3.1 Registrovana zaposlenost

Poev od 2005, broj zaposlenih u Glavnom gradu kontinuirano se poveavao tako da
je krajem 2010.godine bilo u radnom odnosu 65.956 lica ili 32% vie nego u 2005.god. U
istom periodu na nacionalnom nivou ovo poveanje iznosilo je samo 9,3%. Uee
zaposlenih Glavnog grada u ukupnom broju zaposlenih u Crnoj Gori takoe je u stalnom
porastu i to od 34% u 2005. do 40,45% u drugom kvartalu 2011.godine.
Sa druge strane, prema podacima iz Ankete o radnoj snazi (sprovedene od aprila do
jula 2011.god), u drugom kvartalu 2011.god. u Podgorici bilo je zaposleno 71.900 lica, to
predstavlja 36,2 ukupno zaposlenih u Crnoj Gori (198,6 hiljada).
Zaposlena lica u periodu 2005 08. 2011. god.
Adm
2005
2006
2007
2008
2009
2010
08.
2011
166.6
43
221.9
00
63.12
4
173.8
79
213.6
00
6735
7
209.4
00
64.70
6
198.60
0
71.90
0
Stopa
36,0
49,4
51,6
48,3
41,5
zaposlenosti
%
ARS
% uea Gl.
34 % 35,21 35,88 36,72 37,17 40,01
grada
u
%
%
%
%
%
ukupnoj
zaposlenosti
Izvor: Izvjetaj Fonda PIO o registrovanom broju osiguranika na PIO 2005-2009
Statistiki godinjak Crne Gore 2011, Zavod za statistiku Crne Gore
Saoptenje br.124 od 15.9.2011, Zavod za statistiku Crne Gore
Saoptenje br.56 od maja 2011, Zavod za statistiku Crne Gore
48,6%
. Jed.
CG
PG
Registrovani
5
broj zaposlenih
Broj zaposlenih
Prema ARS
Registrovani
broj zaposlenih
144.1
37
50.13
4
150.8
00
178.3
64
53.65
6
156.0
13
212.7
00
57.61
4
40,45
%
Dalje, ukupan broj zaposlenih posredstvom Zavoda za zapoljavanje Crne Gore na

nivou Glavnog grada iznosio je za 2008.god. 15.461, za 2009 god. 6.086, za 2010.god.
7.008 i do 22.12.2011.god. 8.120 (na nacionalnom nivou u 2008, godini 42.280, u 2009.god.
20.947, u 2010. god. 19.426 i do 22.12.2011.god. 21.819).
Zaposleni prema stepenu obrazovanja koji su na evidenciji ZZZ CG
Rb
St.
2008
2008
2009
2009
2010
2010
2011.
stru.
CG
PG
CG
PG
CG
PG
CG
5
2011.
PG
PodaciFondaPIOiPoreskeupraveCGozaposlenimakojisuosiguranicinapenzijskoiinvalidsko
osiguranje

2012-2017
sprem
e
1
I
6533
2160
4902
1177
3844
2
II
1748
333
1501
123
1332
3
III
11327
3285
4387
1062
3775
4
IV
14104
5934
5637
1948
5535
5
V
218
79
83
18
100
6
VI-1
1791
511
786
210
731
7
VI-2
12
3
3
0
2
8
VII-1
4758
2143
3571
1510
4021
9
VII-2
81
42
74
38
84
10
VIII
3
2
3
0
5
11
Ukupn
20947
6086 19439
o:
Izvor: Izvjetaj o radu ZZZ CG za 2008, 2009, 2010, 2011
1373
105
1148
2364
33
175
1
1764
44
1
7008
5265
1370
4023
6396
79
703
3
4405
97
6
22347
2059
101
1175
2694
29
213
1
1936
46
5
8259
U ukupnom broju zaposlenih u Podgorici najvie participiraju lica sa SSS (u Crnoj Gori
50,6%) i VSS (u Crnoj Gori 18,0%). Stopa zaposlenosti najvea je kod onih sa visokim
obrazovanjem i iznosi 71,7% a najnia kod osoba bez kole ili sa nepotpunom osnovnom kolom.
Zaposleni prema polu
Administrat.
Godina
Jedinica
Crna Gora
Ukupno
zaposlenih
Broj ena u
uk. br
zaposlenih
2007
156,408
70.218
2008
166.221
73.469
2009
174.152
77.225
2010
161.742
76.757
Podgorica
2007
56.118
25.938
2008
61.032
28.313
2009
64.736
29.196
2010
64.706
32.560
Izvor: MONSTAT; Statistiki godinjak 2008, 2009, 2010 i 2011.god.
% uee
ena u
uk.
br.zaposlenih
44,9
44,2
44,3
47,5
46,2
46,4
45,1
50,3
Struktura zaposlenih prema polu do 2010. pokazuje da su cca 55% zaposlenih

mukarci dok su cca 45% zaposlenih ene. Stopa zaposlenosti kod ena bila je za oko 7
procentnih poena nia od prosjene stope zaposlenosti ali poslednje dvije godine pokazuje
trend rasta i gotovo je izjednaena sa stopom zaposlenosti kod mukaraca.
Starosna struktura zaposlenih je nepovoljna. Tako zaposleni izmeu 25 i 50 godina
imaju najveu stopu zaposlenosti koja u Crnoj Gori iznosi 62,9%. Svega 13,7% mladih od 15
do 24 godine ima posao. Takodje, prema podacima za 2010. godinu mladi izmeu 15 i 24
godine ine svega 6,4% ukupnog broja zaposlenih u Crnoj Gori dok grupa od 55 do 64
godine starosti uestvuje u ukupnoj zaposlenosti sa 11,9%.
Kako je u prethodnom periodu glavni izvor rasta BDP-a Podgorice bio sektor usluga,
posebno turizam, trgovina i aktivnosti vezane za finansijske usluge i nekretnine, to se i u
narednom periodu moe oekivati od ovih sektora da budu generatori rasta zaposlenosti.
Zapoljavanje na crno i siva ekonomija predstavlja i dalje jedan od osnovnih izvora
egzistencije velikog dijela stanovnitva u okolnostima usporene tranzicije i nemogunosti
da se u formalnom sektoru obezbede stabilniji izvori sredstava za ivot. Prema procjenama,
u sektoru sive ekonomije se poslednjih nekoliko godina stvaralo od 30 do 35% BDP.
Neformalna ekonomija javlja se u gotovo svim pojavnim oblicima koji karakteriu ekonomske
sisteme u tranziciji i nerazvijene ekonomije, to predstavlja sloen sistemski problem.
Povoljniji poslovni ambijent i pragmatinija fiskalna politika su jedan od puteva
njegovog rjeavanja.

2012-2017
1.3.2 Registrovana nezaposlenost

Nezaposleni u Podgorici predstavljaju 25% ukupno nezaposlenih u Crnoj Gori.
Procenat uea Podgorice u nezaposlenosti na nivou drave poveava se
poslednjih deset godina to korespondira sa imigracijama, odn. poveanjem broja stanovnika
Glavnog grada.
Registrovana nezaposlenost u CG i PG
CG
Broj nezaposlenih
2007
2008
2009
2010
31.46
9
12,2%
28.37
8
10,9
%
5.831
7,72
30.16
9
11,6%
32.02
6
12,1
%
8.088
10,95
%
26,7
Stopa
registrovane
nezaposlenosti
PG
Broj nezaposlenih
6.709
6.768
Stopa
registrovane
9,28
8,96
nezaposlenosti
% uee PG u ukupnoj
21,3
20,5
22,4
nezaposlenosti
Izvori: Statistiki godinjak Crne Gore 2010 i 2011.
Izvjetaj o radu ZZZ CG za 2007, 2008, 2009, 2010 i 2011.
Saoptenje br.124 od 15.9.2011.god., Zavod za statistiku Crne Gore
Saoptenje br.56 od 13.05.2011.god., Zavod za statistiku Crne Gore
II kvartal
2011.
30521
11,5 %
7296
9,66%
23.9%6
Podaci pokazuju da se usporavanje ekonomske aktivnosti poelo naglaenije

odraavati na sve aspekte privrede, pa i na trite rada poev od 2008. Stoga su indikatori
na kraju 2010.godine nepovoljniji u odnosu na predhodne dvije godine, s tim to u pravilu, u
toku turistike, graevinske i poljoprivredne sezone (II i III kvartal) dolazi do privremenog
smanjenja nezaposlenosti, da bi ista nastavila da raste nakon njenog proteka.
Pregled nezaposlenih lica na evidenciji ZZZ CG prema stepenu obrazovanja
Rb St.stru
2008
2008
2009
2009
2010
2010
2011
2011
.
CG
PG
CG
PG
CG
PG
CG
PG
Sprem
e
1
I
6142
1033
6057
1155
6143
1359
5481
1185
2
II
1514
291
1516
308
1504
341
1333
301
3
III
8286
1400
8563
1554
8705
1836
7734
1509
4
IV
8622
1997
8993
2265
9955
2777
9680
2443
5
V
488
147
460
130
513
173
409
133
6
VI-1
1196
195
1227
206
1156
218
1004
186
7
VI-2
6
2
4
0
3
1
3
1
8
VII-1
2097
736
3299
1131
3964
1357
4633
1497
9
VII-2
40
17
48
18
82
25
129
38
10
VIII
3
1
2
1
1
1
6
2
11
Ukupn
28394
5847 30169
6768 32026
8088
30521
7296
o:
Izvor. Izvjetaj o radu ZZZ CG za 2008, 2009, 2010 i devet mjeseci 2011.god.
Prema kvalifikacionoj strukturi, u ukupnom broju nezaposlenih u Glavnom gradu

najmanje participiraju lica iz grupe sa II, V, VI-2, VII-2 i VIII stepenom obrazovanja, dok
najvee uee biljee oni sa I, III, IV i VII-1 stepenom obrazovanja.
Krajem 2010.godine u odnosu na ranije godine moe se uoiti porast broja
nezaposlenih sa IV stepenom strune spreme koji u ukupnoj nezaposlenosti Glavnog grada
participiraju sa 35,37 % (u Crnoj Gori 31,92). Takoe je indikativan broj nezaposlenih sa III
stepenom u procentu od 20,8 % (u Crnoj Gori 25,23%) a trend rasta pokazuje i broj
visokokolaca sa VII-1 stepenom i to 20,02% (u Crnoj Gori 15,23%).
6
Podatak za IX 2011.god, ZZZ CG

2012-2017
Nezaposlenost prema godinama starosti

Do
18 18-25
25-40
40-50
Preko 50
god
CRNA
2008
89
4.348
7.600
6.307
10.034
GORA
2009
88
5.076
8.229
5.732
11.044
2010
71
5.245
8.890
5.815
12.085
2011
65
5.464
9.418
5.336
10.238
PODGOR 2008
20
877
1.428
1.014
2.508
ICA
2009
18
1.208
1.916
1.059
2.647
2010
17
1.286
2.279
1.311
3.222
2011
10
13.047
2.182
1.029
2.743
Izvor. Statistiki godinjak Crne Gore, 2011, Izvjetaj o radu ZZZ CG za 2011. godinu.
Nezaposlenost je tokom posljednjeg kvartala 2009. godine najvie porasla kod

pripadnika starosne grupe 18-40 godina i to u procentu od 42%, to predstavlja rast od 11
procentnih poena u odnosu na isti period 2008. godine. Rast nezaposlenosti meu mlaom
populacijom nastavljen je i tokom 2010. godine, kada je stopa nezaposlenosti za ovu
starosnu grupu dostigla 45,5%. Takoe je poraslo i uee onih koji na zaposlenje ekaju
preko jedne godine, to znai da su dugorono nezaposlena lica najvie izloena uticaju
krize. Uee mladih u ukupnoj nezaposlenosti je na nivou od 20%. Dodatno, mladi su jedina
grupa koja ima stopu nezaposlenosti veu od prosjeka (19,7% u 2010.). Osim toga, veoma je
izraen trend rasta broja nezaposlenih sa preko 50 godina starosti.
Udio ena u ukupnoj nezaposlenosti

2009
2010
Crna Gora
46,9%
45,8%
Podgorica
47,8%
46,14%
Izvor: Statistiki godinjak Crne Gore, 2011
Izvjetaj o radu ZZZ CG za 2008, 2009, 2010. i 2011.god.
II kvartal 2011
46.9%
49,48%
Jedan od pozitivnih trendova je smanjenje uea ena u ukupnoj nezaposlenosti. Tome je

doprinjelo otvranje novih radnih mjesta, posebno u sektorima u kojima su ene aktivnije kao to su
trgovina, turizam i sl. Najvia stopa nezaposlenosti zabiljeena kod ena sa srednjom spremom i
sa III stepenom, dok je najnia zabiljeena kod ena sa visokim obrazovanjem.
1.3.3 Ponuda i tranja za radnom snagom

Trite rada u Glavnom gradu, kao i u Crnoj Gori, do 2008. godine karakterisala je
relativno visoka tranja uslovljena ubrzanim privrednim rastom. Meutim, ekonomskofinansijska kriza uticala njeno smanjenje i promjenu strukure.
Neusklaenost ponude i tranje moe se donekle pratiti prema broju oglaenih i
popunjenih radnih mjesta, odnosno prema obimu radnog angaovanja nerezidenata,
odnosno sezonske radne snage.
Oglaena slobodna radna mjesta
2008
2009
Crna Gora
64.854
47.551
Podgorica
23.100
14.265
Izvor: Statistiki godinjak Crne Gore, 2011,
Izvjetaj ZZZ CG od 24.11.2011.god.
2010
2011.
39.168
12.922
44.958
15.172

2012-2017
U toku 2011. najvie slobodnih radnih mjesta oglaeno je za I, IV i VII-1 stepen strune
spreme i to u oblasti turizma i ugostiteljstva (23,77%), zatim trgovine i usluga (18,1%) i
graevinarstva (9,25%). Analiza strukture ponude i tranje ukazuje na sutinski uticaj deficitarnih
zanimanja na stopu nezaposlenosti i to kako sa aspekta kvantiteta, tako i sa aspekta kvaliteta
ponude radne snage sa evidencije ZZZ CG. Deficitarna zanimanja u kvantitativnom ali i
kvalitativnom smislu najvie dolaze do izraaja u oblasti turizma, ugostiteljstva, graevinarstva,
trgovine i usluga. Odreena zanimanja, sa druge strane, zadovoljavaju potrebe u kvantitetu, ali ne i
kvalitetu. Tipino zanimanje ovog profila je dipl. pravnik i dipl. ekonomista.
Pregled deficitarnih zanimanja u Cg sa aspekta kvantiteta, 2008
I-II
Sobarica
Kelner
III
IV
Konobar
Pom.
Ugostitelj
Servir
Zidar
Kuvar
Prodavac
Priprema
pica
Pom. Kuvar
Tesar
Trgovinski
tehn
Recepcioner
Kranovoa
Mesar
Pom.gra.rad
nik
Nosa
Pera rublja
Armira
Pekar
Bravar
Limar
Stolar
V
Kuvar
specijalist.
Voza
ter.
Vozila
Graevin.teh
n.
Zidar
Mainski
tehn.
Metalurki
tehn.
Farmaceut
tehn
Knjigovoa
Elektrotehni
ar
umarski
tehn
Vodoinstalater
Zavariva
VI
Menader
VII
Dipl.ing.gra.
Komercijalist
a
Turist
animator
Turist vodi
Dipl.farmaceut
Via
sestra
Mainski ing.
med
Ekonomista
Dipl.ing arhitekt.
Prof. matematike
Prof. muzike
Org gra poslova
Dipl.ing
elektrotehnike
Dipl ing umarstv
Arhitekt
projektant
Arh
dizajna
enterijera
Keramiar
Rukov.gra.ma
in.
Izvor: Analiza deficitnih zanimanja u Crnoj Gori, ZZZ CG, 2008
Iz tabele proizilazi da je deficit naroito dolazio do izraaja u okviru zanimanja III, IV i

VII stepena strune spreme koji trite autonomno prevazilazi apsorbovanjem nerezidenata
(izuzev za VII stepen). Ova pojava naroito je karakteristina u toku sezone budui da
ponuda domicilne radne snage zadovoljava svega 30% tranje. Najvie nerezidenata je iz
Republike Srbije, BiH , Ruske Federacije i Makedonije koji se uglavnom angauju u oblasti
graevinarstva, ugostiteljstva i poljoprivrede.
Zapoljavanje stranaca posredstvom ZZZ CG
Podgorica
2008
23.239
2009
4.368
2010
3.841
2011.
4.874
Izvor: Izvjetaj o radu ZZZCG za 2008, 2009., 2010 i 2011.
Crna Gora
57.766
17.108
14.596
19.469
Karakteristina suficitarna zanimanja su: pomoni daktilograf, pomonik

konfekcionara, pomoni prodavac, maturant gimnazije, profesor maternjeg jezika, dipl. ing
metalurgije.

2012-2017
1.3.4 Korektivne mjere

Podsticanje zapoljavanja specifinih grupa nezaposlenih (mladi koji prvi put trae
zaposlenje, lica koja due ekaju posao, tehnoloki vikovi i sl.) te otklanjanje disbalansa
izmeu obrazovnih profila i tranje na tritu rada vri se razliitim korektivnim mjerama
aktivne politike zapoljavanja. Subvencije su utvrene za zapoljavanje pripravnika, korisnika
prava na novanu naknadu koji su izgubili posao bez svoje krivice, tee zapoljivih lica,
nezaposlenih lica koja namjeravaju da otponu sopstveni biznis, subvencije poslodavcima
koji otvaraju nova radna mjesta i sl. kao i subvencije za zapoljavanje lica sa invaliditetom.
Podsticaj zapoljavanja pripravnika finansiranjem zarada
Podgorica
Crna Gora
2008
1.139
2009
1.097
2010
207
493
2011
195
667
Izvor: Izvjetaj o radu ZZZCG za 2008, 2009, 2010. i devet mjeseci 2011.
U 2008.godini Zavod za zapoljavanje Crne Gore utroio je za sufinansiranje zarada

pripravnika sa IV, VI i VII stepenom strune spreme ukupno 3.545.515,64 EUR-a, za
2009.god. 3.509.267,29 EUR-a, za 2010.god. 1.853.234,30 EUR-a, za 2011.god.
1.847.245,30 EUR-a.
Zapoljavanje u okviru projekta javnih radova
Broj zaposlenih u Broj
PG
programa
2008
421
23
2009
525
36
2010
471
36
01.01.248
41
30.9.2011.
Izvor: Izvjetaj o radu ZZZCG za 2008, 2009,2010
Broj zaposlenih
CG
1.269
1.575
1.631
1.038
Broj
programa
87
105
132
147
Javni radovi izvode se kao dravni i lokalni. Predstavljaju efikasan mehanizam za

ukljuivanje na trite rada tee zapoljivih - tzv. ranjivih ciljnih grupa u trajanju od jednog
mjeseca do jedne godine (dugorono nezaposleni, nezaposleni starosne dobi preko 50
godina isl.)
Zapoljavanje dodjelom kredita za otvaranje novih radnih
ZZZ CG
Broj
odobrenih Broj zaposlenih lica
Kredita
PG
CG
PG
CG
2008
83
911
166
1296
2009
45
2010
57
01.01.9
30.9.2011.
Izvor: Izvjetaj o radu ZZZCG
655
455
146
87
105
17
912
612
197
mjesta posredstvom
Iznos
sredstava
PG
630.901
435.000
525.000
84.500
odobrenih
CG
5.424.724
4.544.000
3.056.500
938.000
za 2008, 2009,2010 i devet mjeseci 2011.
Nedostaci u nivou i kvalitetu znanja i vjetina (naroito praktinih) steenih u sistemu

redovnog obrazovanja otklanjaju se programima pripreme za zapoljavanje, odnosno
strunog osposobljavanja, prekvalifikacije i dokvalifikacije za poznatog poslodavca ili
neposredno za trite i programima obrazovanja za sticanje odreenih vjetina. Time se u
odreenoj mjeri otklanja disbalans izmeu ponude i tranje radne snage i poveava njena
konkurentnost.

2012-2017
U prvih devet mjeseci 2011.god. ukupno 96 nezaposlenih lica iz Podgorice bilo je

ukljueno u programe strunog osposobljavanja, prekvalifikacije i dokvalifikacije (na
nacionalnom nivou 704). Od toga, 13 za poznatog poslodavca. U programima obrazovanja
za sticanje vjetina (informatiko opismenjavanje, obuka za menadere, vozae svih
kategorija i strane jezike) bilo je zastupljeno 229 nezaposlenih Glavnog grada (na
nacionalnom nivou 305).
Pregled nezaposlenih ukljuen u programe pripreme za zapoljavanje, 2011
Podgoric Niki
B.
Beran Bar
H.
Pljevlj Ukupn
Zanimanja i vjetine
r
b
I
za
poznatog
poslodavca
II za trite rada
Ukupno polaznika
1 Poljoprivreda i prerada
hrane
2 Graevinarstvo
3 Turizam i ugostiteljstvo
4 Uslune djelatnosti
5 Ostale djelatnosti
Ukupno polaznika
1 Informatika
2 Strani jezici
3 Vozai C, D I E kat.
4 Menaderi
Ukupan broj
polaznika
Izvor: Izvjetaj o radu ZZZ CG za
Polje
Novi
10
13
40
19
87
120
133
2
11
221
261
56
98
117
11
23
29
6
6
147
147
25
617
704
92
52
5
5
44
65
20
25
20
7
22
10
85
7
20
/
/
33
88
7
77
90
50
40
44
44
/
10
/
/
10
/
/
11
351
182
73
16
147
105
203
110
194
305
159
106
30
10
1.00
9
10
10
60
53
96
45
41
10
229
2
9
2011.god.
Sredstva ZZZ CG namijenjena za realizaciju ukupno 100 programa pripreme za

zapoljavanje za 2011.god. za 1,714 polaznika iznosila su 973.963,68 . Za prvih devet
mjeseci realizovano je 88 programa sa ukupno 1.009 nezaposlenih lica. Ovi programi su
tokom proteklih godina opravdavali uloena sredstva i efektuirali novim radnim mjestom
samo kada je u pitanju priprema za poznatog poslodavca.
U sluaju raznih vidova osposobljavanja za trite, njihov osnovni nedostatak je u
nainu na koji se vri profesionalna selekcija za ovu mjeru. Prema uhodanoj praksi,
opredijeljujui kriterijumi za izbor nezaposlenog za razne vidove obuke i osposobljavanja su
njegova kolska sprema i formalno iskazano interesovanje za obuku, prekvalifikaciju ili
dokvalifikaciju, budui da odbijanje osposobljavanja, kao i odbijanje ponuenog radnog
mjesta, povlaibrisanje sa evidencije nezaposlenih i gubitak odreenih prava (prvenstveno
zdravstvenog osiguranja). Upuivanje takvih nezaposlenih na dodatne vidove obuke i
osposobljavanja u zanimanju za koja nisu zainteresovani ili nemaju psihofizike preduslove
predstavlja promaenu investiciju.
Da bi sredstva koja drava ulae za osposobljavanje bila racionalno utroena,
neophodno je u procesu selekcije utvrditi sutinski afinitet nezaposlenog prema odreenom
zanimanju i osobine linosti koje to zanimanje zahtijeva (IQ, EQ-emocionalna inteligencija,
socijalna inteligencija, motorika i sl.). To je jedini racionalan nain da nezaposleni, po sticanju
dodatnih znanja i vjetina, lako nae i zadri zaposlenje. Osobine linosti mogu se utvrditi
iskljuivo profesionalnom selekcijom utemeljenom na procjeni linosti nezaposlenog.
Iskustva iz odreenog broja pilot projekata praktine obuke zasnovana na principu
procjene linosti imala su efekat u pogledu zapoljavanja u procentu od blizu 100%, to je
ukazalo na optimalne pravce politike zapoljavanja u ovoj oblasti.
Osim toga, usklaivanjem obrazovnih programa na nivou srednjeg obrazovanja i
prilagoavanjem obrazovnih profila potrebama zajednice i trinim zahtevima mogla bi se
uspostaviti mrea srednjih strunih kola u kojima bi se, uz permanentno modernizovanje

2012-2017
opreme i nastavnih sredstava, uspostavio sistem karijernog voenja i savjetovanja u

strunom obrazovanju.
1.4 Zdravstveni sistem

Osnovnu organizacionu strukturu u sistemu zdravstvene zatite ini mrea dravnih
zdravstvenih ustanova i ustanove u privatnom vlasnitvu. Drava Crna Gora je osniva svih
zdravstvenih ustanova, koje obavljaju zdravstvenu djelatnost kao javne zdravstvene
ustanove, koje su osnovane radi obezbeivanja zakonom utvrenih prava graana u oblasti
zdravstvene zatite.
Na teritoriji Podgorice registrovano je 11 dravnih, 75 privatnih apotekarskih
ustanova i 27 privatnih ljekarskih ordinacija.
Dom Zdravlja Podgorica je referentni centar primarne zdravstvene zatite. Radi na 42
lokacije, od kojih se u gradu nalaze etiri velika punkta: Blok V, Nova Varo, Stara Varo,
Konik. Takoe, vei punktovi se nalaze i u Golubovcima i Tuzima. Zdravstvene stanice
postoje u Maslinama, Zagoriu, Donjoj Gorici, Zabjelu i Toloima.
Pregled broja i stukture zdravstvenih radnika u PG
Ukupno
zdravstv
eni
radnici i
saradnic
i
Ukupn
o
Ljekari
Opte
medicin
e
Stomatol
ozi
Farmace
uti
322
71
40
101
1383
330
77
44
97
1435
361
77
53
112
1451
358
76
49
106
1453
354
31
43
94
1411
371
28
41
118
1391
Specijalis
ti
200
2112
464
142
4
200
2178
474
144
5
200
2229
494
133
6
200
2225
488
130
7
200
2197
542
188
8
200
2192
529
158
9
Izvor: Statistiki godinjak Crne Gore
Ostali medicinski radnici

sa
sa
sa
viom
srednjo
niom
spremo
m
spremo
m
spremo
m
m
U Domu zdravlja Podgorica u 2009.godini bilo je angaovano 148 ljekara i 557

medicinskih radnika. Pristupanost vanbolnike i primarne zdravstvene zatite cjelokupnom
stanovnitvu je takva da na jednog izabranog doktora za odrasle dolazi 2000 stanovnika, na
jednog izabranog doktora za djecu dolazi 1500 djece, a na jednog izabranog doktora za ene
dolazi 7000 ena.
Kapaciteti Doma zdravlja Podgorica u 2009.g.
Broj ljekara
148
Broj medicinskih radnika
557
Broj stanovnika na izabranog doktora 2000
za odrasle
za djecu
za ene
Uporedni prikaz broja radnika zaposlenih u Domu zdravlja Podgorica i Klinikom
centru Crne Gore

2012-2017
2008
2006
2007
2008
2006
2007
2008
2006
2007
2008
% uea
nemedicinskih
2007
% uea
medicinskih
2006
Ukupno
medicinski i
nemedicinski
radnici
2008
Nemdecinski
2007
Dom
zdravlja
Podgori
ca
Kliniki
centar
CG
Medicinski
2006
Naziv
ustanov
a
714
743
656
156
148
131
870
891
787
82,0
7
83,3
9
83,3
5
17,9
3
16,6
1
16,6
5
156
4
157
3
155
1
587
613
612
2148
218
6
216
3
72,8
1
71,9
6
71,7
1
27,1
9
28,0
4
28,2
9
Izvor: Izvjetaj o radu i poslovanju Fonda za zdravstveno osiguranje Crne Gore,

Fond za zdravstveno osiguranje Crne Gore, Podgorica
Najznaajnija dravna zdravstvena ustanova, Kliniki centar Crne Gore kao ustanova
na tercijarnom nivou zdravstvene zatite, nalazi se u Podgorici koja pored toga prua i
usluge sekundarnog nivoa za stanovnitvo Podgorice, Danilovgrada i Kolaina.
Broj bolnikih postelja u PG u 2010. godini je bio manji u odnosu na prosjek na nivou
CG- 4.20, u odnosu na broj ljekara.
Trajanje prosene duine lijeenja u stacionarnoj zdravstvenoj ustanovi tokom godine
u periodu od 2005. do 2009. godine smanjilo se sa 8.06 na 6.68 dana.
Pokazatelji
Podgorica
rada
zdravstvene
Broj
postelja
ustanove
JZU
Broj
Broj
ljekar
medicinskih
a
radnika (SSS)
2005
737
308
943
2006
747
326
957
2007
709
318
974
2008
715
337
928
2009
774
369
936
Izvor: Statistiki godinjak o zdravlju stanovnitva
Institut za javno zdravlje, Podgorica
Pregled kapaciteta KC CG
JZU
Br postelja
Kliniki
centar
Crne
Gore
Ostavreni
Broj
Prosjena
bolniki
ispisanih
duina
dani
bolesnika
lijeenja
198787
26367
7.54
199903
24796
8.06
185216
27346
6.77
180824
27391
6.60
210151
31432
6.68
i zdravstvenoj zatiti u Crnoj Gori,
Br ljekara
Br
postelja
po
ljekaru
Kliniki centar CG
756
286
2.64
Izvor: Strategija za optimizaciju sekundarnog i tercijarnog nivoa zdravstvene zatite,
2011
Posteljni kapaciteti po gravitacionim podrujima sa pokazateljem broja postelja
na 1000 osiguranika
JZU
Gravitaciono
Broj osiguranika Broj postelja
Broj postelja
podruje
u
na 1000
gravitacionom
osiguranika
Podruju
Kliniki centar Podgorica,Kolain
218794
756
3,5
CG
,
Danilovgrad

2012-2017
1.5 Obrazovni sistem

Obrazovni sistem Crne Gore ine predkolsko vaspitanje i obrazovanje, osnovno
obrazovanje i vaspitanje, srednje opte obrazovanje (gimnazija), struno obrazovanje,
vaspitanje i obrazovanje lica sa posebnim potrebama, obrazovanja odraslih i visoko
obrazovanje.
Predkolsko vaspitanje i obrazovanje se realizuje: u jaslicama (djeca uzrasta do tri
godine), vrtiima (djeca od tri godine do polaska u kolu) i u okviru drugih vidova
organizovanja predkolskog vaspitanja i obrazovanja kao to su kolice, igraonice i dr. U
Podgorici se nalaze dvije Javne predkolske ustanove: Ljubica Popovi (sa deset vaspitnih
jedinica) i ina Vrbica(sa 11 vaspitnih jedinica) u kojima za 2010/2011.god. bilo upisano
ukupno 5.776 djece. Privatnih predkolskih ustanova u 2011.god. bilo je osam sa upisanh
207 djece7.
U kolskoj 2009/2010. godini, prosean broj dece po vaspitnoj grupi iznosio je u
Podgorici 35,4, to je iznad prosjeka Crne Gore koji iznosi 28,8 djece. Normativi propisani
Zakonom o predkolskom vaspitanju i obrazovanju iznose: za djecu do 2 godine - 12 djece
po grupi; za djecu od 2 do 3 godine 14; za djecu od 3 do 4 godine 20; od 4 do 5 godina 24 a djecu od 5 do 6 godina - 25. Za mjeovite grupe normativi su za djecu do 3 godine - 10
djece po grupi, a za djecu od 3 do 6 godina 20.
Odstupanja od propisanih normativa ukazuju na nedovoljne prostorne kapacitete
predkolskih ustanova u odnosu na interesovanje za upis. U najveem broju vaspitnih
jedinica prosjena povrina po djetetu varira izmeu 1m i 3 m dok propisani normativ iznosi
3m po djetetu. Nedostatak prostornih kapaciteta u urbanim sredinama navodi se kao
najznaajniji faktor nedovoljnog obuhvata djece predkolskim vaspitanjem i obrazovanjem.
Visok nivo preoptereenosti i mala kvadratura (ispod 1m) po djetetu prisutni su u sledeim
vaspitnim jedinicama: Poletarac, Jelena etkovi Suncokret - Matagui, Zvjezdani vrt Golubovci, Vrela Ribnika, Djeija radost Tuzi, (JPU ina Vrbica) i Lane, Pelica
(JPU Ljubica Popovi). Sa druge strane, ukupan broj djece u privatnim ustanovama iznosi
199. Prosjean broj djece po vaspitnoj jedinici je mnogo manji u odnosu na javne ustanove i
iznosi 28,4. Takoe je manji i broj djece po vaspitnoj grupi koji iznosi 4,9, to znai da se
uklapa u propisane normative.
U Tuzima, u jednoj vaspitnoj jedinici, sprovodi se se program predkolskog vaspitanja
i obrazovanja na albanskom jeziku. Pored toga, u naselju Vrela Ribnika, postoji vaspitna
jedinica koju pohaaju djeca RAE populacije (domicilna i raseljena sa Kosova). Tu je Crveni
Krst Crne Gore organizovao rad jednog vrtia sa dvije vaspitne grupe, dva vaspitaa i dva
romska asistenta (obuena za rad sa djecom). Roditelji ove djece osloboeni su plaanja
trokova ishrane. U skladu sa principima socijalne inkluzije, potrebno je raditi na to veem
ukljuivanju djece RAE populacije u zajednike aktvnosti sa vrnjacima u okviru predkolske
ustanove.
Broj javnih predkolskih ustanova, broj djece, prosjean broj djece po vaspitnoj
jedinici i grupi, 2010/2011
Br.predko Br.djece u
Br.vaspitnih Prosje.
br. Br.
Prosje.
l.
predk.
Jedinica
djece po vaspit. vaspitnih
br.djece
po
Ustanova
ustanv.
jed.
grupa
vaspit. grupi
2
5266
18
292,6
144
36,6
Izvor: MONSTAT 2011
Detaljnim urbanistikim planovima predviena je izgradnja pet novih ustanova za

predkolsko vaspitanje i obrazovanje i to u zahvatu: DUP Zagori 3 i 4 zona 2, DUP KonikStari Aerodrom III, DUP Prvoborac, DUP Blok 18-19 i DUP Univerzitetski centar.
7
Pregled upisane djece u predkoskim ustanovama dat je u Poglavlju br. 1 Geografske i
drutvene karakteristike, Potpoglavlje br. 1.5 Obrazovni sistem, str 214

2012-2017
U Podgorici se nalazi 30 osnovnih kola, od kojih etiri u Gradskoj optini Golubovci i

etiri u Gradskoj optini Tuzi i 23 podrune ustanove 8 sa ukupno 22.328 uenika upisanih u
kolskoj 2011/2012.god.
Kada se posmatra odnos broja uenika i broja nastavnika, prosjek u osnovnim
kolama u EU iznosi 12,8 uenika na jednog nastavnika, U Podgorici prosjean broj uenika
u odjeljenju u osnovnim kolama iznosio je 26 a prosjean broj uenika u odnosu na jednog
nastavnika je 18,1. Meutim, ovi pokazatelji ne odravaju stvarnu sliku jer su u prosjek
ukljuene i ustanove na gradskom podruju u kojima se broj uenika kree i do 1.490 (O
Pavle Rovinjski), ali i podrune jedinice na vangradskom podruju sa minornim brojem
uenika (1 u O oko Prelevi, 2 u O 29. novembar Krevo, 4 u O er Kastrioti
Skenderbeg u Paprati i Donjem Zatrijebau i sl.).
Detaljnim urbanistikim planovima predviena je izgradnja 14 novih osnovnih kola i
to u zahvatu: DUP Zabjelo B, DUP Toloi, DUP Zagori 3 i 4 zona 2, DUP Univerzitetski
centar, DUP Konik-Stari Aerodrom III (dvije kole), DUP Zabjelo 8, DUP Zagori 2, DUP
Konik-Sanacioni plan, DUP Ibrievina, DUP Gornja Gorica 1, DUP Zlatica B, DUP Blok 14 i
DUP Zabjelo-Ljubovi.
Srednjih kola ima ukupno 11, od kojih 2 gimnazije (jedna u Tuzima), 2 umjetnike
kole i 7 strunih. Standardni prosjek broja uenika u odnosu na jednog nastavnika u EU
iznosi 11,3 dok je u Podgorici taj prosjek neto vii i iznosi 13,2. Prosjean broj uenika u
odjeljenju je 289.
Urbanistikim projektom predviena je srenja kola u Golubovcima.
Vaspitanje i obrazovanje djece sa posebnim obrazovnim potrebama realizuje se u
predkolskim ustanovama, ustanovama osnovnog i srednjeg obrazovanja i u posebnim
ustanovama resursnim centrima koji su specijalizovani za ovaj vid obrazovanja. U
Podgorici postoje dvije takve ustanove i to: Centar za obrazovanje i osposobljavanje 1.jun i
Zavod za kolovanje i profesionalnu fehabilitaciju invalidne djece i omladine, sa ukupno 199
djece u upisnoj 2011/2012 godini.
Ustanove
VRTII
OSNOVNE KOLE
SREDNJE KOLE
POSEBNE
USTANOVE
UKUPNO
Broj
usmjerene
djece
24
116
14
199
Izraeno u % u
odnosu na ukupan
broj usmjerene djece
10
50
6
34
234
7
49
6
89
17
67
8
110
90
212
Obrazovanje odraslih dio je ukupnog sistema i realizuje se na svim nivoima

obrazovanja. Odrasli se po sopstvenom izboru ukljuuju u obrazovanje i osposobljavanje radi
sticanja odgovarajue strune kvalifikacije. Mogu sticati formalno obrazovanje po
programima osnovnog i srednjeg obrazovanja, putem organizovanog procesa obrazovanja
kod organizatora obrazovanja odraslih (kola, specijalizovana ustanova za obrazovanje
odraslih) ali i kroz oblike neformalnog i informalnog obrazovanja. Za sticanje osnovnog i
nieg strunog obrazovanja ne plaaju kolarinu. Program osnovnog obrazovanja odraslih i
elementarnog funkcionalnog opismenjavanja realizuje se na Narodnom univerzitetu Milun
Boovi ali i u osnovnim kolama i kod organizatora obrazovanja odraslih koji ima licencu
8
Pregled upisane djece u O za kolsku 2011/2012 dat je u Poglavlju br. 1 Geografske i
drutvenekarakteristike,str212
9
Pregled upisanih uenika u srednje kole za kolsku 2011/2012 dat je u Poglavlju br. 1
Geografskeidrutvenekarakteristike,str212

2012-2017
Ministarstva prosvjete i sporta Crne Gore. U osnovnim kolama koluje se ukupno 88

odraslih a u srednjim 510 po formalnim programima tih kola.
U Podgorici se nalazi Univerzitet Crne Gore sa 12 fakulteta, dva samostalna
studijska programa i dva instituta. Glavni grad je sjedite i dva privatna univerziteta. Privatni
Univerzitet Mediteran u svom sastavu ima est fakulteta, od ega pet u Podgorici. Privatni
Univerzitet Donja Gorica ima tri fakulteta sa sjeditem u Podgorici. Takoe se ovdje nalazi i
Fakultet za dravne i evropske studije u ijem osnivanju je uestvovao i Glavni grad. Neki od
fakulteta u okviru svog programa nude Distance Learning, odnosno program uenja na
daljinu koji je posebno pogodan za zaposlene. Univerzitet sadri i Univerzitetsku biblioteku,
Centar informacionog sistema, Centar za ljudska prava, Centar za meunarodne studije i
Centar za kvalitet.
Za Podgoricu kao najvei univerzitetski centar u Crnoj Gori karakteristino je stalno
poveanje ukupnog broja studenata koji u najveem broju studiraju na Univerzitetu Crne
Gore. U tom pogledu moe se oekivati dalji razvoj Podgorice kao univerzitetskog i naunog
centra. Prema podacima za akademsku 2009/2010 godinu, na osnovne studije u Podgorici
upisano je 12.517 studenata, najvei broj upisanih je na Univerzitetu Crne Gore 10 045 to
ini 80.3%. Na privatnim univerzitetima studira 2.472 studenata ili 19.8%. Od toga, u kolskoj
2010/2011 bilo je 8.206 studenata sa prebivalitem u Podgorici.
Specijalistike studije je kolske 2007/2008 godine pohaalo 420 lica a magistarske
966 dok je kolske 2010/2011 god. specijalistike pohaalo 1880 lica a magistarske 1061.
Meu ovim kategorijama uoljiv je vei procenat ena.
Na doktorskim studijama je 34 polaznika.
Pored nedostatka prostornih kapaciteta za predkolsko vaspitanje i obrazovanje, gdje
se planira izgradnja djeijeg vrtia i jaslica u Bloku VI, na Starom Aerodromu, u Zagoriu i u
Tuzima, zatim, rekonstrukcija i dogradnja objekta JPU ina Vrbica i objekta u Donjoj Gorici,
u Podgorici je evidentan i nedostatak osnovnih kola i to: na Koniku, u Toloima, Zabjelu 1, u
dijelu grada u kome se nalazi Univerzitetski centar kao i potreba da se neki objekti
rekonstruiu kako bi se poveali postojei kapaciteti (JU O Milan Vukoti, JU O
Sutjeska, izgradnja fiskulturne sale u JU O Niko Mara).
Pored toga, postoji potreba za jo jednim objektom gimnazije na desnoj obali Morae
kao i srednjom kolom u Golubovcima koja bi obuhvatila srednje opte obrazovanje
(gimnazija) i srednje struno obrazovanje (mjeovita kola). Takoe je planirana i
rekonstrukcija Srednje strune kole Ivan Uskokovi.
Dodatno, izraena je potreba za poveanjem kapaciteta studentskog i uenikog
standarda i to izgradnjom novog objekta studentskog i uenikog doma kao i
rekonstrukcijom, dogradnjom i nadogradnjom postojeeg (tzv. Starog studentskog doma).
Objekat novog studentskog i uenikog doma, spratnosti S+P+6, planiran je na podruju
DUP-a Univrezitetski centar u Podgorici, povrine 2048,71m 2,, u ijoj izgradnji Glavni grad
participira vrijednou naknade za komunalno opremanje.
U cilju podsticanja talenata, kreativnosti i znanja generacija mladih ljudi koji e dati
novu dimenziju ovom gradu, Glavni grad organizuje manifestaciju Dan najboljih i dodjeljuje
nagrade najboljim uenicima, svrenim osnovcima i srednjokolcima dobitnicima diplome
Lua, kao i uenicima koji su osvojili neko od tri prva mjesta na dravnim takmienjima.
Koliko je to mogue, podravaju se individualni projekti i prua finansijska jednokratna
pomo studentima i mladim stvaraocima. Takoe, u slubama i organima uprave zaposlen je
odreeni broj izuzetnih mladih stipendista Glavnog grada koji su se kolovali na prestinim
univezitetima u zemlji i inostranstvu.
Pregled sredstava za obrazovanje
BUDET GLAVNOG GRADA
2008.
godina
Komisija za usmjeravanje djece
/
sa posebnim potrebama
Studentska nagrada
48.350,00
Stipendije
31.800,00
2009.
godina
21.763,52
2010.
godina
21.477,78
2011.
godina
20.992,40
55.200,00
34.400,00
60.000,00
22.900,00
/
14.800,00

2012-2017
Dan najboljihLua
Sredstva za kupovinu kolskog
pribora za djecu loeg
soc.stanja
Pomoi za kolovanje
UKUPNO
35.674,70
48.860,00
41.984,55
67.840,00
44.278,51
52.570,00
42.194,79
45.450,00
4.350,00
169.034,7
0
Izvor: Zavrni rauni Budeta Glavnog grada
40.204,00
261.392,0
7
28.980,02
230.206,3
1
/
123.437,1
9
1.6 Socijalna zatita

Djelatnost socijalne i djeje zatite obavljaju ustanove koje mogu biti javne ili privatne.
Ustanove na teritoriji Glavnog grada su JU Centar za socijalni rad za optine Podgorica,
Kolain, Cetinje i Danilovgrad, JU Zavod Komanski most i JU Centar za djecu i mlade
Ljubovi.
JU Centar za socijalni rad za optine Podgorica, Kolain, Cetinje i Danilovgrad djeluje
kao meuoptinski centar a JU Zavod Komanski most i JU Centar za djecu i mlade
Ljubovi su rezidencijalne ustanove i u njima se vri smjetaj korisnika sa podruja itave
Crne Gore.
Materijalno obezbjeenje porodice, decembar 2011
Godina
Br.
Br. lanova
Sredstva
domainstava
2007
3.288
10.956
268.983,50
2008
3.168
10.456
259.102,50
2009
3.042
10.047
274,955.40
2010
2.931
9.528
266,306,74
2011
2.842
9.163
270.936,69
Dodatak za djecu, decembar 2011
Godina
Br. Nosilaca
Br. Djece
prava
2007
2,806
5.418
2008
2.680
5.203
2009
2.637
5.129
2010
2.266
4.352
2011
2.392
4.630
sredstva
92.493,50
88.913,50
95.880.40
82.486.70
92.832,70
Njega i pomo drugog lica, decembar 2011

Godina
Br. Korisnika
2007
927
2008
1.039
2009
1.099
2010
1.306
2011
1.401
sredstva
65.369,30
64.297,08
66.540,00
93.300,00
109.740,00
Lina invalidnina, decembar 2011

Godina
Br. Korisnika
2007
268
2008
293
Sredstva
15.800,00
17.850,00

2012-2017
2009
2010
2011
Smjetaj u drugu porodicu djece
Godina
Br. Korisnika
2007
2008
2009
2010
2011
307
344
357
23.025,00
28.575,00
43.324,60
bez roditeljskog staranja, decembar 2011

sredstva
87
20.466,75
112
25.652,60
121
28.500,80
127
30.690,00
123
29.860,00
Izvor: Ministarstvo rada i socijalnog staranja
Za ostvarivanje prava shodno Zakonu o socijalnoj i djejoj zatiti, za graane

Podgorice se na mjesenom nivou izdvoji oko 1.400.000,00.
U cilju obezbjeenja to kvalitetnije zatite graana Podgorice koji se nalaze u stanju
socijalne potrebe Sekretarijat za socijalno staranje obezbjeuje sledee vidove zatite:
pomo i njega u kui, jednokratna pomo, besplatni dnevni obrok kao i oblike djeje zatite:
poklon-paketi za novoroenad, novana pomo za kupovinu udbenika i kolskog pribora i
besplatni odmor i rekreacija.
Briga o sugraanima tree ivotne dobi obezbjeivala se kroz realizaciju programa
pomoi i njege u kui. Ovu vrstu usluge posredstvom Sekretarijata za socijalno staranje
ostvarivalo je vie od 100 lica. Takoe, realizacijom partnerskog projekta Njega starih lica u
saradnji sa NVO Caritas i Zavodom za zapoljavanje CG obezbijeena je ova vrsta usluge
za vie od 300 sugraana. U skladu sa Akcionim planom razvoja socijalne zatite starih lica
u Glavnom gradu 2010-2012 nastavljeno je sa aktivnostima povezivanja relevantnih
partnera: Udruenja penzionera, Crvenog krsta, Gerontolokog drutva i mjesnih zajednica u
cilju evidentiranja i pruanja neposredne pomoi starim licima.
U planu je izgradnja doma za stara lica na principu privatno-javnog partnerstva za koji
je odreena je lokacija u povrini od 17.810.73 m, u podnoju sjeverozapadne strane brda
Gorica. Planirana povrina objekta je 7.350 m sa smjetajnim kapacitetom 210 korisnika.
Jednokratna novana pomo materijalno ugroenim graanima u 2011. godini
obezbijeena je za preko 1 200 lica. Nije zanemarljiv broj porodica kojima je pruena
novana pomo za poboljanje uslova stanovanja ili uea u plaanju stanarine.
Aktivnost po kojoj e ova godina biti posebno zabiljeena je poetak rada tzv.
Narodne kuhinje. Glavni grad obezbijedio je da 185 socijalno ugroenih porodica koristi 500
besplatnih dnevnih obroka, pri emu se 70 obroka dostavlja na kunu adresu korisnicima koji
zbog godina ivota ili bolesti nijesu u mogunosti da obrok koriste u prostorijama objekta.
U 2011. godini obezbijeeno je: 2000 poklon paketa za novoroenad u Glavnom
gradu, jednokratna novana pomo od po 50 za nabavku kolskog pribora za 909 djece i
besplatan odmor i rekreacija za 280 djece osnovnokolskog uzrasta.
Kancelarija za prevenciju narkomanije, koja djeluje u okviru Sekretarijata za socijalno
staranje, kontinuirano je realizovala promotivno-edukativne aktivnosti o tetnosti opojnih
droga namijenjenih djece, mladima i njihovim roditeljima.
U 2011. godini zapoela je i realizacija novog servisa - stanovanje uz podrku za
mlade bez roditeljskog staranja kojima je po zavretku kolovanja prestao smjetaj u
Djejem domu Mladost u Bijeloj koji su sa teritorije Glavnog grada. U posebno
obezbijeenoj stambenoj jedinici smjetene su dvije mlade sugraanke kojima zaposleni u
Sekretarijatu, u saradnji sa predstavnicima Centra za socijalni rad, pruaju neophodnu
podrku kako bi se to prije osamostalile.
Za Prvo udruenje roditelja djece i omladine sa posebnim potrebama Glavni grad
obezbjeuje prostorne uslove bez naknade.
Pregled budetskih sredstava za socijalu
BUDET GLAVNOG GRADA
2008.
2009.
2010.
2011.

2012-2017
godina
352.480,00
godina
639.100,00
godina
280.363,43
godina
116.325,00
33.900,00
46.619,66
70.954,28
45.965,69
47.207,58
53.520,00
16.258,03
26.505,25
42.910,41
55.566,00
75.479,73
9.584,13
56.265,37
16.822,35
53.346,00
25.000,00
3.024,59
73.103,67
52.650,00
53.854,00
130.356,64
134.070,71
95.224,61
123.012,25
/
/
/
/
/
/
146.208,56
338.498,52
50.782,00
/
50.782,00
/
50.782,00
100.000,00
50.782,00
962.359,01
778.265,8
5
1.018.712
,40
737.867,6
2
1.944.817
,60
Poboljanje mater.sit. i lijeenje

graana
Pomoi NVO za invalidna lica
Program prevencije narkomanije
Odmor i rekreacija djece Verua
Bebi paketii
Poboljanje materijalnog poloaja
boraca
Pomo u kui starim licimageronto domaice
Javna kuhinja-obroci
Izgradnja i opremanje narodne
kuhinje
Zgrada Holandske sestre
Izgradnja
objekata
socijalnog
stanovanja u Servisno skladinoj
zoni
UKUPNO
PRIRODNI RESURSI
2.1 Zemljite i tipovi zemljita

Zemljite, odnosno prostorni resurs, poslije ljudskog, svakako predstavlja
najvei razvojni potencijal Glavnog grada. Stanje u oblasti zemljine politike
danas karakterie uspostavljena zakonska i plansko-urbanistika regulativa kako
na dravnom, tako i na lokalnom nivou. Osnovni cilj efikasnog upravljanja u ovoj
oblasti je ustanovljavanje dugorone i kontinuirane politike planiranja, ureenja i
korienja prostora na nain koji e omoguiti trino orjentisan ekonomski
razvoj, socijalnu jednakost, kulturni identitet, zatitu ivotne sredine i sl.
Ovaj cilj, meutim, nije mogue ostvariti bez potpunog, aurnog i
raspoloivog
katastra
nepokretnosti
sa
odgovarajuom
informacionokomunikacionom infrastrukturom (GIS) koji bi omoguio tipologiju vlasnitva
(dravno, optinsko, privatno, vjerskih zajednica, privrednih organizacija/sistema,
komunalnih organizacija, obuhvaeno postupkom restitucije i sl.). Ovaj sistem je
jedan od osnovnih uslova i za rijeavanje problema neformalne gradnje.
Na podruju GUP-a Podgorica graevinsko zemljite evidentirano je u povrini od
2.182.72 ha, na podruju GUP-a Golubovci 978,61 ha i na podruju GUP-a Tuzi 261,08 ha.
Pregled namjene povrina utvrene GUP-om za period do 2011.
Namjena povrina
Izgraene povrine (stanovanje, centralne djelatnosti, industrija,
skladita i servisi,komunalne djelatnosti)
Neizgraene povrine (park ume i parkovi, ostale zelene povrine,
rekreacija i sport, rekreativna poljoprivreda, groblja i vodene povrine)
Infrastruktura
Ostale povrine (zatitne ume, poljoprivredne, djelimino obraene i
(ha)
2.
664
1.478
427
3.877

2012-2017
neobraene,
ikare, neplodne povrine i specijalne namjene)
Ukupno GUP
Izvor: Sekretarijat za planiranje i ureenje prostora i zatitu ivotne sredine
8.446
Prodaja graevinskog zemljita u Glavnog gradu poslednjih godina pokazuje nizlaznu

putanju. U toku 2009 godine po ovom osnovu naplaeno je ukupno 19.308.605,18 EUR-a,
2010.god. 12.255.828,03 EUR-a a 2011.god. 3.998.397,99 EUR-a.
Glavni instrument politike graevinskog zemljita je naknada za komunalno
opremanje koju plaaju investitori u postupku pribavljanja graevinske dozvole. Njenu
strukturu ine trokovi pripreme terena i komunalne infrastrukture. U 2009. godini po ovom
osnovu Glavni grad naplatio je iznos od 24.110.987,66 EUR-a, u 2010. godini 20.832.549,73
EUR-a, a u 2011.godini 10.167.542,84 EUR-a.
Na tritu graevinskog zemljita na teritoriji Glavnog grada Podgorice
neophodan je razvoj novih instrumenata upravljanja, dalji razvoj lokalnog sistema
procjene vrijednosti i novi informacioni sistem ili unaprijeenje postojeeg. Ovo
bi, izmeu ostalog, dalo i dobru osnovu za analizu atraktivnih lokacija za
turistiku namjenu (npr. Verua, kanjon Morae, Cijevne, lokacije na Skadarskom
jezeru i dr.), ali i za druge strateki bitne namjene.
Viedecenijski problem u ovoj oblasti koji zahtijeva sveobuhvatan strateski
pristup je uzurpacija zemljita i bespravna gradnja. Na teritoriji Glavnog grada
uzurpirano je orijentaciono oko 40 miliona m2 zemljita a bespravno izgraeno 16.382
objekata10 ukupne povrine 1.285.665 m2 u osnovi, to prosjeno iznosi 78,48 m2 po
objektu (podaci Uprave za nekretnine Crne Gore). Od navedenog broja, etapno je razraeno
15.187 objekata ukupne povrine 1.984.061 m2 ili prosjeno 130,64 m2 po objektu. Ovi
podaci, meutim, nisu u potpunosti pouzdani imajui u vidu da da je nadlena Uprava za
nekretnine Crne Gore vrila uknjibu najee po zahtjevu stranke.
Bespravna gradnja najvie je prisutna na podrujima: Donja Gorica, Zabjelo, Toloi,
Mareza, Malo Brdo, Donji Kokoti, Farmaci, Park uma, Zagori, Momiii, Konik, Milje Zeta.
Na podrujima sanitarne zatite vodozahvata u Zagoriu i na Koniku Vrela Ribnika
(naselje izbjeglih i raseljenih lica) dovodi u pitanje njegovo kompletno funkcionisanje.
Manifestuje se kao gradnja bez graevinske dozvole ili gradnja suprotno izdatoj graevinskoj
dozvoli u smislu promjene gabarita ili namjene objekta.
Osim uzurpacije, bespravna gradnja podrazumijeva i nepotovanje standarda
prostornog i urbanistikog planiranja, arhitektonskih i graevinskih pravila i regulative, ime
se uveava opasnost u seizmiki rizinim podrujima.
Uzroci uzurpacije i bespravne gradnje su: demografska kretanja, nizak ivotni
standard stanovnitva, neodgovarajui inspekcijski nadzor, nedosledno primjenjivanje
sankcija propisanih zakonom i sl.
Osnovni cilj Glavnog grada je spreavanje novih pojava uzurpacije i njeno suzbijanje
putem legalizacije postojeih objekata kojima se ne naruava dalji urbani razvoj. Poslednjih
godina u tom cilju preduzimane su sledee mjere na nacionalnom nivou:
- zakonski je onemoguen upis u katastar nepokretnosti objekata bez upotrebne
dozvole,
- graenje objekta bez graevinske dozvole ili suprotno istoj i protivpravno prikljuenje
gradilita na tehniku infrastrukturu propisano je kao krivino djelo,
- koordiniran je i usklaen rad nadlenih ministarstava, Vrhovnog dravnog tuioca i
Uprave policije u oblasti sprijeavanja, otkrivanja i gonjenja izvrilaca krivinih djela
- protiv ivotne sredine potpisivanjem Memoranduma o saradnji 2009.god,
- reorganizovane su inspekcijske slube u okviru Ministarstva odrivog razvoja i
turizma,
- utvrena je zakonska mogunost prodaje zemljita na kome su takvi objekti izgraeni
neposrednom pogodbom, ukoliko su uklopljeni u planski dokument.
Mjere na nivou Glavnog grada:
10
Podaciupravezanekretnine,2009god

2012-2017
radi organizacije i namjenskog korienja prostora donijet je niz planova detaljne

razrade (npr. samo tokom 2009-2010 donijeto je 24 DUP-a) kojima se, izmeu
ostalog, stvaraju uslovi za uklapanje, odnosno legalizaciju objekata,
- uspostavlja se evidencija (popis) zemljita u svojini Glavnog grada,
- uspostavlja se evidencija bespravno izgraenih objekata uporeivanjem katastarskih
podloga iz 1974. i aurnih ortofoto snimaka te evidentiranjem izdatih graevinskih
dozvola od 1974,
- ustrojeno je posebno Odjeljenje inspekcije zatite prostora pri Sekretarijatu za
planiranje i ureenje prostora i zatitu ivotne sredine.
Fond poljoprivrednih povrina u Glavnom gradu iznosi 62.141 ha i uestvuje u
ukupnim poljoprivrednim povrinama Crne Gore sa 12 %. Najvei zemljini resursi ove vrste su
u rjenim dolinama i krakim poljima, naroito u priobalju Skadarskog jezera 11.500 ha,
emovskom polju 11.500 ha, Bjelopavlikoj ravnici 7.000 ha, Ljekopolju 2.800 ha.
Pregled povrina poljoprivrednog
plodnosti
I kategorija (visoka plodnost):
II kategorija (srednja plodnost):
III kategorija (ograniena plodnost):
IV kategorija (vrlo niska plodnost):
V kategrija (neplodno):
umskog
zemljita
25.428,14
19.594,83
62.787,05
17.150,66
5.869,72
klasifikovanog
po
ha
ha
ha
ha
ha
Zemljita visoke plodnosti (bonitet I i II) prostire se obodom emovskog polja na

lokalitetima: Doljani, Momiii, Toloi, Donja i Gornja Gorica, Farmaci, Beri, Lekii, Grbavci,
Botun, Dajbabe, te uzanim pojasom od Mahale do Podhuma, na prelazu izmeu emovskog
polja i priobalja Skadarskog jezera. U uslovima obilnog navodnjavanja predstavlja najbolje
voarskovinogradarsko i povrtlarsko zemljite. Za ovaj tip zemljita vezana je proizvodnja
kvalitetnih vrhunskih vina i duvana, pa i mnogih vrsta voa (breskve i trenje) kao i ljekovitog
i aromatinog bilja.
Zemljita srednje plodnosti (bonitet III I IV), zajedno sa zemljitem visoke plodnosti
ini glavni dio poljoprivrednih povrina sa relativno intenzivnom proizvodnjom: njive, vrtovi,
vonjaci i vinogradi. Zastupljena su u dolinama, ravnicama, u priobalom podruju
Skadarskog jezera, Zetskobjelopavlikoj ravnici i Ljeanskoj nahiji. Ovo zemljite pod
umama prisutno je u Opasanici i Lijevoj Rijeci.
Zemljite ograniene plodnosti (bonitet V i VI) obuhvata najvei dio obradivih
poljoprivrednih povrina i znaajan procenat najboljih umskih stanita. Ova zemljita
nemaju dovoljno visok kapacitet zadravanja potrebne vlage i nivoa biljnih asimilativa pa
vremenske nepogode drastino umanjuju oekivani rod. Na njima su najvei kompleksi naih
prirodnih ekonomskih uma.
Zemljita vrlo niske plodnosti (bonitet VII i VIII) zahvataju najvei dio povrine grada i
zastupljena su na emovskom polju na kome su podignute savremene plantae vinograda i
vonjaka. Nakon melioracije, uvrtene su u kategoriju srednje plodnosti, to znai da se i
glavnina preostalih skeletnih zemljita na ovaj nain moe prevesti u kategoriju znatno vee
plodnosti.
Neplodne povrine predstavljaju jako stjenoviti teren-kamenjar, vodene povrine,
puteve i druge kategorije neplodnog ili trajno oteenog zemljita pod naseljima, industrijskim
objektima i sl.
Struktura poljoprivrednog zemljita po kategoriji korienja u Glavnom gradu
Podgori
Polj.
Obradive povrine
Panja
Bare
ca
Pov.
ci
Ribnja
Ukup
Oranice i
Vonj Vinogr Livad
no
(ha)
ci
bate
aci
adi
e
Trstici
2007.
62.16 20.89
6.469
719
3.248
10.45 39.097
2.176
4
1
4
2008.
62.14 20.86
6.463
677
3.248
10.48 39.096
2.176

2012-2017
1
9
62.14 20.86
6.464
679
3.312
1
9
Izvor: MONSTAT Statistiki godinjak za 2010. godinu
2009.
1
10.41
4
39.096
2.176
Uporedni pregled strukture poljoprivrednog zemljita po kategoriji korienja

2009. g.
Polj.
Obradive povrine
Panj
Bare
Pov. Ukup Oranic Vonj Vinogr Livade
aci
Ribnja
(ha)
ci
no
ei
aci
adi
Trstici
bate
Crna Gora
516. 188.8
45.673
11.89
4.386
07
89
9
Podgorica
62.1 20.86
6.464
679
3.312
41
9
Uee PG u
12,0 11,0
14,15
5,71
75,51
CG (%)
4
5
Izvor: MONSTAT Statistiki godinjak za 2010. godinu
126.93
1
10.414
8,20
324.5
31
39.09
6
12,05
2.65
2.176
82,11
Obradivo poljoprivredno zemljite u Glavnom gradu ini 34 % ukupnih poljoprivrednih

povrina, dok je znatno vee uee panjaka i iznosi 63 %. Procenat oranica, njiva, vonjaka
i vinograda je znaajno manji i iznosi 17 %.
Degradacija poljoprivrednih povrina najee je uzrokovana njihovim pretvaranjem u
graevinske ali je u jednom dijelu i rezultat restitucije (npr. Sadine).
Najproduktivnija umska emljita u dravnom vlasnitvu (11.902 ha) daju znaajno
manju produkciju drvne mase nego to im je to omoguila njihova plodnost. Ovakvo stanje,
svakako, namee potrebu sanacije i razvoja visokih ekonomskih uma (Opasanica,Travska
gora, Mojanska rijeka, Vuji potok).
Osnovnu umsku infrastrukturu ine umski putevi kojih nema dovoljno, dok postojei
po karakteristikama (nagibi, radijusi krivina, irine kolovoza, gornji stroj i sl) su ispod aktuelnih
zahtjeva, bez propisane projektne dokumentacije i bez odgovarajueg nadzora u izvoenju, to
je veliko razvojno ogranienje. Tekua poumljavanja uglavnom se vre u okviru sjeita,
umjesto da se omogui prirodno podmaljadjivanje, a da se vjetakim poumljavanje formiraju
nove umske povrine na erodiranim i drugim prostorima.
Globalno stanje graevinskog, poljoprivrednog i umskog zemljita na
podruju Glavnog grada karakteriu:
- pretvaranje poljoprivrednog zemljista u graevinsko,
- smanjivanje obradivih povrina u korist livadskih i panjakih,
- poveanje umskih povrina na raun obradivih poljoprivrednih i panjako
livadskih
(prirodna sukcesija);
- neodgovarajui prirast zbog neadekvatnog tretmana najplodnih umskih zemljita.
2.2 Mineralne sirovine11

Glavni grad ne moe se svrstati u red gradova bogatih rudnim bogatstvom ali zato
raspolae nemetalinim mineralnim sirovinama od kojih je najznaajnija arhitektonskograevinski kamen ili, kako se ee naziva ukrasni graevinski kamen, zatim tehniki
graevinski kamen, ljunak, pijesak i treset. Ukrasni graevinski kamen bi se, pored crvenih
11
Izvor: Mineralne sirovine i rudna bogatstva u Crnoj Gori, grupa autora, Izdava Ministarstvo
industrije, energetike i rudarstva, 1999.god.

2012-2017
boksita i uglja, mogao svrstati u najznaanije mineralne sirovine uopte po svom znaaju za
privredni razvoj Crne Gore.
Pojava arhitektonskog (ukrasnog) graevinskog kamena u Glavnom gradu:
Pojava arhitektonsko-graevinskog kamena na Veljem brdu, neposredno uz stari
asfaltni put Podgorica-Danilovgrad, udaljena je od Podgorice oko 2 km sjeverozapadno.
Podruje ove pojave obuhvaeno je Osnovnom geolokom kartom a tokom 1976.god.
izvrena je geoloka prospekcija AG kamena laboratorijskim uzorkovanjem fizikomehanikih osobina. Procjena perspektivnih rezervi nije vrena.
Leita tehnikog graevinskog kamena
- Leite uti kr nalazi se oko 6 km sjeverno od Podgorice, pored magistralnog puta E 80,
ispod Veenika. ire podruje leita izgrauju sedimenti krede i kvartara (glaciofluvijalni i
deluvijalni nanos). Kreda zahvata najvee prostranstvo ire okoline leita. Predstavljena je
krenjacima i dolomitima na irem prostoru du obale Morae. Glaciofluvijalni sedimenti
zauzimaju uske djelove du Morae u vidu ljunkovito-pjeskovitog materijala od krenjaka i
dolomita vezanih u konglomerate. Hemijski sastav kamena pokazuje da je rije o relativno
istom krenjaku. Utvrene rezerve proraunate su po vrstama krenjaka pri emu je
ukupna koliina rezervi 3.683.000 m3. Njegov kvalitet potpuno odgovara namjeni. Zbog
ujednaenosti kvaliteta, proirenje rezervi je mogue van kontura istranenog dijela leita
nesmetano u pravcu sjevera, istoka i zapada ukupne koliine od 7,8 miliona m3.
- Leite Dubrava je preko Tuzi povezano asfaltnim putem sa Podgoricom. Od Tuzi je
udaljeno 4,5 km prema Arzi a od Podgorice 13 km. Leite izgrauju dvije vrste karbonatnih
stijena: krenjaci i dolomitini krenjaci. Povrina leita iznosi 2,2 ha u duini 225 m u
pravcu istok-zapad i irini od 100 m u pravcu sjever-jug. Maksimalna debljina je oko 100 m.
Na osnovu rezultata istraivanja utvrene su rezerve u ukupnoj koliini od 239.000 t.
Fiziko-mehanike osobine kamena su povoljne. Perspektivne rezerve C1 kategorije
procjenjene su na 155.000 m3.
- Leite Trgaja nalazi se jugoistono od Podgorice, udaljeno oko 12 km. Smjeteno je na
lijevoj obali rijeke Cijevne. Utvrene geoloke rezerve iznose ukupno 4.524.000 t.
Leita i pojave pjeska i ljunka
Aluvijalna nanosna leita i pojave pjeska i ljunka najbrojnija su u koritu rijeke

Morae i njenih pritoka u blizini Podgorice (9) i pripadaju tipu leita i pojava koje se
obnavljaju. To su:
Leite Mahala nalazi se na uu Cijevne u Morau, oko 11 km jugozapadno od
Podgorice. Deponovane aluvijalne naslage ljunka i pijeska eksploatisale su se vie
decenija. Ne postoje podaci o dimenzijama naslaga ljunka i pijeska ali, prema procjenama,
potencijalne rezerve iznose preko 5.000.000 m3.
Leite Rakia kue nalazi se u koritu rijeke Cijevne, 200 m uzvodno od mosta preko
Cijevne do Rakia kue (oko 1.200 m). Zahvata vodotok rijeke u nivou njenog plavnog
talasa. Aluvijalni nanosi javljaju se preteno gdje rijeka meandrira. Ne postoje podaci o
dimenzijama nekoliko naslaga u ovom leitu niti o obimu eksploatacije ali, prema
procjenama, godinji potencijal iznosi oko 5.000 m3 obnovljivog materijala.
Pojava ljunka i pjeska u Grbavcima nalazi se na 10 km jugozapadno od Podgorice, u
koritu rijeke Morae. Po gruboj procjeni, obnovljive naslage prostiru se u duini od 350 m i
irini od 150 m, sa povrinom od preko 5 ha. Debljjina naslaga nije utvrena ali se
potencijalne rezerve procjenjuju na minimum 100-150.000 m3.
Pojava ljunka i pjeska u Sastavcima nalazi se oko 2 km sjeverno od Podgorice, nizvodno
od eljeznikog mosta na pruzi Podgorica-Niki, u proirenom dijelu korita Morae
neposredno prije ua Zete. Leite zahvata povrinu od oko 0,5 ha a procjenjena debljina
aluvijalnog materijala iznosi 3-5 m. Budui da se radi o pojavi pijeska i ljunka ije
odlaganje jo traje, mogua su odreena odstupanja i promjene dimenzija rudnog tijela.

2012-2017
Perspektivne rezerve procjenjene su na oko 10.000 m3 prosjeno raspoloivih za godinju

eksploataciju.
- Pojava ljunka i pjeska u Smokovcu nalazi se u aluvionu Morae, oko 4 km sjeveroistono
od Podgorice u vidu dvije manje akumulacije sa lijeve i desne strane rijeke. Akumulacija
uslovno nazvana Smokovac-lijeva obala ima duinu oko 270 mi maksimalnu irinu oko 60
m. Druga akumulacija Smokovac-desna obala je duine oko 250 m i maksimalne irine
oko 30 m. Debljina alivijalnog nannosa u ovom dijeku korita iznosi 3 do 5 m. Perspektivne
rezerve procijenjene su na oko 10.000 m3 godinje.
- Pojava ljunka i pjeska u predjelu Bioa nalazi se u koritu Male rijeke, od njenog ua u
Morau pa do oko 700 m uzvodno, u blizini naselja Bioe. Duina rudnog tijela iznosi oko
700 m, nekoliko puta vea od irine koja varira od 40 do 80 m. Procjenjena srednja debljina
aluvijalnih naslaga u donjem toku Male rijeke iznosi oko 5 m. Perspektivne rezerve
procijenjene su na oko 15.000 m3, raspoloivih za godinju eksploataciju.
- Pojava ljunka i pjeska u selu Duga nalazi se u aluvionu rijeke Morae, oko 14 km
sjeveroistono od Podgorice. Na lijevoj obali prisutna je akumulacija ljunka i pijeska
povrine oko 2 ha sa debljinom aluvijalnog nanosa na oko 5 m. Rezerve su procjenjene na
oko 10-15.000 m3 godinje.
Davanje koncesija za eksploataciju rijenih nanosa i definisanje eksploatacionih polja
u nadlenosti je Vlade Crne Gore, odnosno resornog ministarstva nadlenog za vode12.
Pregled prihoda Budeta po osnovu koncesija
BUDET GLAVNOG GRADA
2008.
2009.
godina
godina
Korienje dobara od opteg 106.904,72
57.488,78
interesa
Za korienje voda
332.304,24 314.468,74
Za
izvaeni
materijal
iz 146.135,56 225.615,40
vodotoka
Zatitu vode od zagaivanja
65.633,86
71.680,95
Za kori.rezultata geolokih
0,00
0,00
istraivanja
Korienje uma
69.044,38
35.659,89
Korienje mineralnih sirovina
26.831,70
37.803,68
Korienje rudnog bogatstva
0,00
0,00
UKUPNO 746.854,4 742.717,4
6
4
2010.
godina
19.146,47
2011.
godina
0,00
141.242,37
61.739,50
259.400,42
242.964,26
80.913,95
0,00
423.019,10
175,00
27.137,44
-12.429,92
0,00
317.749,8
1
56.727,11
-72.739,25
2.585,00
912.131,6
4
Leita treseta
U Podhumskom zalivu nalaze se najvee naslage treseta na Skadarskom jezeru.
Pristupanost tresetnim naslagama obezbijeena je magistralnim putem M 18 (E 762)
Podgorica-Boaj od koga se odvaja lokalni put prema selu Podhum U tom prostoru izdvojeno
je 12 povrina (kompleksa) sa tresetom. Sjevernim obodom jezera fluvioglacijalni sedimenti
su prekriveni, u geolokom smislu, najmlaim, jezerskim organogenim (treset),
organogenomineralnim (polutreset sapropel) i mineralnim tvorevinama (mulj, glina i dr.).
Prostiru se na povrini od oko 1.500 ha (ukupno svi kompleksi) sa debljinom naslaga od 0,5
do 7 m. Orijentacione naslage treseta su oko 31.000.000 m3 a polutreseta oko 8.000.000
m3. Istraivanja su pokazala neto poveanu prirodnu radioaktivnost treseta Podhumskog
zaliva (prosjean sadraj urana u leitu je 9,00 g/t. Ovo ak poveava njegovu upotrebnu
vrijednost, posebno u balneoloke svrhe.
12
PregledkoncesionaraizloenjeuDodatkuPoglavlju 2Prirodniresursi,Potpoglavlje 2.2
Mineralnesirovine,str217

2012-2017
Treset se moe koristiti iskljuivo u skladu sa zakonom, prostornim planom posebne

namjene i programima zatite i razvoja nacionalnih parkova kao energetska sirovina ali je u
Crnoj Gori u fokusu njegovo mogue korienje kao agromineralne sirovine. Moe se
uspjeno valorizovati kao sirovina za spravljanje raznih organskih, organskomineralnih i
huminskih ubriva a moe posluiti i kao vrlo podoban materijal za lijeenje mnogih oboljenja
poznatih u balneologiji. Ipak, sa ekolokog aspekta ne treba iskljuiti mogunost reafirmacije
treseta kao energetske sirovine ali na novom nivou, prvenstveno kao komponente briketa od
otpadnih materijala ili, u malim koliinama, pri destilaciji nekih novih crnogorskih ekskluzivnih
pia.
Tehnogene sirovine na terenima Glavnog grada su predstavljene crvenim muljem
koji je deponovan juno od Podgorice a nastao je izdvajanjem aluminijuma iz boksita u KAPu. To je najvee leite tehnogenih sirovina u Crnoj Gori. Po raspoloivoj evidenciji do 1996.
godine u basenu 1 (jedan) deponovano je oko 3.000.000 t crvenog mulja a u basenu 2 (dva)
oko 3.500.000 t. Pored ovoga, iz KAP-a se izdvaja deponuje: karbonatni katodni otpad;
kolai soli, livnika ljaka i istroene vatrostalne opeke.
2.3 Vode
Teritorija Podgorice je veoma bogata povrinskim i podzemnim vodama. Podgorici
pripada dio slivova gornje Tare i gornjeg Lima (Mojanska rijeka i Vuji potok), sliv Morae
(uzvodno od Smokovca), donji tok rijeke Cijevne i samo ue rijeke Zete u Morau,
izvorite Mareza rijeica Trenjica, rijeke Matica i Sitnica koje ine dio sliva Skadarsko
jezero. Sve vode ovog sliva otiu jednom otokom, rijekom Bojanom, u Jadransko more
dajui mu prosjeno preko 320 m3/s vode. Kako prosjeni svjetski oticaj iznosi 44 l/s/km2,
moe se zakljuiti da Glavni grad raspolae velikim vodnim bogatstvom koga ini ukupno
est rijeka i tri jezera ali i veliki broj izdani, odnosno leita podzemnih voda.
Rijeka Moraa dugaka je 97 km. Sliv joj je pov. 3260 km2, od ega dio pripada rijeci
Zeti a dio slivu iznad Sjevernice. Njene pritoke su: Ribnica, Cijevna, Treenica, Sitnica,
Vrbiki i Savin potok
Istraivanja i studije od kraja 1980 godine, koje su ostale na niovou idejnog projekta,
pokazale su da kanjon Morae raspolae znaajnim potencijalom za hidroenergetski razvoj i
fokusirale su etiri potencijalne lokacije za izgradnju hidroelektrana u formi kaskade
(progresivnim redosledom nizvodno: HE Andrijevo, HE Raslovii, HE Milunovii i HE Zlatica).
Ove hidroelektrane omoguile bi prosjenu godinju proizvodnju elektrine energije od
priblino 700 GWh (gigavat asova), eliminisale potrebu njenog uvoza i obezbijedile izvor
energije za izvoz a, pored toga, smanjile mogunost poplava na podruju GO Golubovci.
Cijevna ima prosjeni godinji proticaj Q=26 m3/s HS Trgaj. Vodotok Cijevne ima
povrinu sliva F=382 km2, od ega je na teritoriji Crne Gore 40%. Duina toka mjerena po
matici je lt=44,3 km, duina sliva po medijani Ls=34,5 km, obim S=104,5 km, a srednji pad
/sl=39,1%. Pri velikim vodama on moe iznositi Q=500 m3/s, a u minimumu Q=2 m3/s.
Mala rijeka ima povrinu sliva do ua u Morau F=157 m2. Duina toka iznosi
Lt=25,5 km. Prosjeni proticaj na uu procjenjuje se na oko 13 m3/s.
Ribnica ima duinu toka Lt=4 km a povrina njenog sliva iznosi F=58 km2. Prosjeni
proticaj procjenjuje se na 3,6 m3/s.
Rujela izvire u selu Gornji Milje. Njen izvor predstavlja preliv na podzemnom toku
Cijevne u pravcu Hotskog polja.
Sitnica, zajedno sa Maticom, ima duinu toka uina toka Lt= 18 km i povrinu sliva
183 km2. Ljekopoljski kanal ka Morai je duine 8 km i prosjenog proticaja Q=2,5 m3/s.
Prosjeni proticaj na rijeci Sitnici iznosi Q=10 m3/s a velike vode se kreu preko Q=200
m3/s.

2012-2017
Tara izvire na obroncima Komova i ijeva, a duina toka koja pripada teritoriji grada
iznosi 14 km.
Jezera:
Skadarsko jezero nalazi se na krajnjem jugoistoku dinarskog planinskog sistema.
Dugako je oko 43 km, iroko oko 14 km, a prosjena dubina mu je cca 7 metara. Povrina
sliva jezera iznosi 4179 km2, od ega sliv rijeke Morae ini 78% a neposredni sliv jezera
919 km ili 22%. U neposrednoj vezi sa hidrolokim reimom jezera je sliv rijeke Drim ija
povrina iznosi 14.175 km2. Od toga je sliv Drima do HS Vaudeisa povrine 13.649 km2.
Vrijednosti vodostaja na Skadarskom jezeru su: Hmin=4,57 mnm, Hmax=9,83 mnm.
Povrina jezera varira od Fmin=375 km2 do Fmax=530 km2, a zapremina od Vmin=1,8 x 10
na deveti do Vmax=4,25 x 10 na deveti/m3. Prosjeni dotok vode u jezero iz sliva Morae je
210 m3/s. Povrinski doticaji u jezero, iz neposrednog sliva, procijenjeni su na oko 53 m3/s a
podzemni doticaji na oko 28 m3/s, dok su padavine na vodnom ogledanju procijenjene na
koliinu koja odgovara dotoku od 38,5 m3/s.
Rijeka Bojana, kao otoka jezera, ima prosjeni proticaj nizvodno od ua Drima oko
660 m3/s. Kamenitih, niskih i obraslih ostrvaca ima preko pedeset. Meu vea ostrva
spadaju Beka, Starevo, Lesendro i Kom.
Bukumirsko jezero nalazi se na izvorinom dijelu Brskutske rijeke, ispod planine
Treskavac povrine oko 0,03 km2. Jezero je neistraeno i nepoznata mu je dubina pa se ne
moe procijeniti zapremina vodene mase, niti bilans dotekle i otekle vode.
Rikaviko jezero nalazi se u istom regionu na manjoj udaljenosti od Bukumirskog,
od kojega ga dijeli samo planina Tara. Jezero je neto vee od Bukumirskog i nalazi se uz
samu granicu prema Albaniji. O hidrolokim karakteristikama nema skoro nikakvih podataka.
Podzemne vode13
Podzemne vode su malo poznate i do sada nedovoljno istraivane ne samo u
Glavnom gradu, ve i u cijeloj Crnoj Gori. Istraivanja su uglavnom vrena direktno i
namjenski za definisanje nekog konkretnog leita ali i radi upoznavanja optih i regionalnih
hidrogeolokih odlika teritorije Crne Gore po slivovima i izrade osnovnih hidrogeolokih
karata. Najrasprostranjenije i najznaajnije hidrogeoloke pojave su razbijene karstne izdani
koje predstavljaju leita podzemnih voda u vidu dinamikih (najvei dio) i statikih rezervi. U
drugim djelovima teritorije, sedimenti koje karakterie meuzrnasta poroznost su nosioci
leita podzemnih voda u vidu zbijenih izdani.14
2.4 ume
Ukupna povrina uma i umskog zemljita na teritoriji Glavnog grada iznosi
81.363,70 ha, od ega na dravne ume i umsko zemljite otpada 39.891,70 ha ili 49,5% a
na privatne 41.472,00 ha. Povrina privrednih uma iznosi 11.902,00 ha ili 12,66%. Drvna
zapremina iznosi 2.341.841,00 u m3.
U strukturi uma visoke ume ine 11.902 ha, izdanake ume 377 ha, zatitne ume
3.290 ha, ikare 2.749 ha, a umsko zemljite 22.560 ha. Na liare otpada 1.975.500,00 m3
13
Mineralne sirovine i rudarska proizvodnja u Crnoj Gori, Podgorica 1999, grupa autora, str.595
14
Detalji o najvanijim leitima u razbijenim karstnim izdanima i zbijenim izdanima na
podruju Glavnog grada navedeni su u poglavlju Dodaci, str 210

2012-2017
ili 84,36% a na etinare 366.341,00 m3 ili 15,64%. Ovakva struktura nije povoljna jer je
dominantno uee niskoproduktivnih uma, to se nepovoljno odraava na optimalno
korienje staninih potencijala, valorizaciju njenih biolokih, privrednih, rekreativnih i svih
drugih potencijala.
Od ukupno 14 prigradskih uma na teritoriji Glavnog grada, samo su dvije gazdinske
jedinice predviene za ekonomsko korienje i gazdovanje i pokrivene planskom
dokumentacijom, tj. posebnim Programom gazdovanja umama koji je donijet 2010. godine
na period od 10 godina i to: Opasanica-Travska gora i Vuiji potok.15
Prikaz sjee drveta u umama i izvan uma u m3
SJEA DRVETA
OD UKUPNE SJEE
Bruto
Dravne Trupci,tehniko Ogrijevno
Otpadak
masa
ume
prostorno drvo
drvo
CRNA GORA 2008.
444446
310758
208250
156341
79855
2007.
26998
10301
5470
16685
4843
PODGORICA
2008.
36945
21755
12600
18013
6332
2009.
26176
15711
8285
13280
4611
zvor: Statistiki godinjak, 2010
Tekui godinji prirast u podgorikim dravnim, ekonomskim umama (11.902ha) je

30.822 m3 BDM ili 2.59m3 BDM/ha. Potencijalni prirast na ovim povrinama procjenjuje se na 8
m3 BDM/ha ili na 95.216m3 BDM godinje na povrini od 11.902ha. Ovako velika disproporcija
izmeu plodnosti zemljita (bonitet stanita) i produkcionih efekata najvrednijih uma Podgorice
(bonitet sastojina) ukazuje da i u umarskom sektoru postoje znaajni razvojni dometi.
Trenutno stanje odslikava neadekvatno korienje i nedovoljnu kontrolu eksploatacije
tih resursa. Generalno, karakterie ga slaba otvorenost, slaba zastupljenost visokokvalitetnih
vrsta, neadekvatno upravljanje zatitnim zonama i neodgovarajui sistem protivpoarne
zatite. Pored toga, u umskim ekosistemima rairena su parazitska oboljenja, to bi trebalo
da bude jedan od obaveznih pravaca djelovanja. Dodatno, u planinskim i brdskim prostorima
karakteristina je bezvodnost i u prosjeku nepovoljni klimatski uslovi (neprohodnost u
zimskom periodu zbog snijenih nameta) ali i nedovoljno izuavanje i zatita izuzetno
vrijednih i osjetljivih ekosistema. U odnosu na sadraj opasnih i tetnih materija, stanje
umskog zemljita moe se okarakterisati kao dobro.
U cilju razvoja umarstva povoljni uslovi za korienje i unapreenje umskog fonda
postoje u izvorinim djelovima rijeke Tare (Verua, Opasanica) i Male Rijeke (Brskut, Lijeva
Rijeka), u sjeverozapadnom dijelu Glavnog grada (Kamenik) i istonom (Komani, Gradac).
Znaajan potencijal za eksploataciju ekonomskih uma je dio planinskog masiva Komovi. U
tom smislu, potrebno je izgraditi nove umske puteve i rekonstruisati postojee.
Zatitne ume su dio zelenog obrasca Glavnog grada (na emovskom polju,
Dajbabskoj Gori, Veljem brdu, Zagoriu-Zlatici, Starom Aerodromu).
Sa druge strane, urbanom umarstvu u Glavnom gradu posveuje se velika panja
zbog njegovog multidisciplinarnog znaaja jer proima arhitekturu, sociologiju, poljoprivredu,
ali i ekonomiju. Njegovi glavni zadaci su obezbjeivanje veeg kvaliteta ivotnog prostora
(klima, hidrologija, vazduh, buka, estetika grada i sl.), izdvajanje povrina u rekreacione i
obrazovne svrhe, odlaganje i reciklaa drvnog otpada i proizodnje drvne mase. Ostvarivanje
tih zadataka zahtijeva postojanje svih prateih djelatnosti kao to su: protivpoarna zatita,
zatita od bolesti i tetnika, odreene zanatske djelatnosti, organizacionu i informatiku
podrku.
Odgovarajuim prostorno-planskim, urbanistikim i mjerama zatite ivotne sredine u
dolini i kanjonu rijeke Morae neophodno je nai optimalan nain za rijeavanje konflikta
izmeu potrebe ouvanja ivotne sredine i rijeavanja problema funkcionisanja
elektroenergetskog sektora, odnosno obezbjeenja alternativnih izvora energije. U tom cilju,
prepoznati su odgovarajui zemljini kapaciteti za podizanje plantaa sa odreenim vrstama
15
Pregled prigradskih uma Glavnog grada, povrina i zastupljene vrste navedene su u Dodatku,
poglavlje 2.4. ume, str 220

2012-2017
drveta pogodnim za energetske potrebe, prvenstveno u dijelu Zetske ravnice. Rasadnika

proizvodnja koja je otpoela 2012.godine u JP Zelenilo daje dobre osnove za plantani
uzgoj topola, to bi imalo multiplikativne efekte kako na oblikovanje pejzaa, tako i brojne
druge funkcije ume (brza proizvodna sposobnost drvea, ublaavanje klimatskih ekstrema i
sl.).
Na ovom podruju takoe postoji veliki potencijal za razvoj agroumarstva i
stimulisanje proizvodnje nara, ljenika, maslina i sl.).
Potencijali biomase koja svoje rezerve ima u niskim i izdanakim umama,
parkovskom drveu ili u vinogradima podgorikih Plantaa orezivanjem granjevine vinove
loze (uz odbitak koliina koje se koriste za sopstvene potrebe) 16 predstavljaju dobru osnovu
za pokretanje odrivog trita drvnog ogrijeva ne samo u Podgorici, ve i u cijeloj Crnoj Gori,
odnosno za odrivo gazdovanje umama i ruralni razvoj. Korienjem biomase smanjio bi se
evidentan pritisak na ume u okruenju Podgorice a istovremeno omoguilo ispunjavanje
meunarodnih obaveza Glavnog grada i drave u cjelini prema Kyoto Protokolu. Odrivim
uklanjanjem i preradom drvne biomase niskog kvaliteta, stanje uma u Glavnom gradu bilo bi
znaajno poboljano. Dodatno, u iste svrhe mogue je korienje industrijskog drvnog
otpada koji trenutno predstavlja ozbiljan rizik za ivotnu sredinu. Time bi se otvorila
mogunost za benefite od trgovine karbon kreditima preko CDM-a i promovisale nove
tehnologije korienja drveta za grijanje javnih i drugih zgrada, ime bi se poveala
energetska efikasnost a ujedno smanjila zavisnost od uvoza energenata.
Pored toga, u perspektivi treba sagledati mogunosti i benefite kultivizacije kra, to
bi dalo dobru osnovu za razvoj pojedinih aktivnosti u oblasti agroumarstva baziranog,
izmeu ostalog, i na privatno javnom partnerstvu. Pored novih radnih mjesta za stanovnike
ruralnih podruja, ovo bi efektuiralo kvalitetnijim upravljanjem otpadom, boljom ekolokom
zatitom i sl.
EKONOMSKO PROIZVODNI SISTEM
3.1 Ekonomski sistem

Podgorica nije samo administrativni centar Crne Gore ve i njen glavni ekonomski
pokreta. Nakon okonanog procesa privatizacije, privredne aktivnosti u Podgorici su se
uglavnom preusmjerile sa teke industrije na sektor telekomunikacija, trgovine, bankarstva i
drugih usluga. Najznaajniji proces koji karakterie globalni razvoj privrede u trinom
ambijentu Podgorice je priliv stranih investicija koje su do 2010.god. znaajno doprinijele
rastu i raznolikosti ekonomije, ali i porastu cijena graevinskog zemljita.
Usljed nedostatka zvanicnih podataka o bruto domacem proizvodu na nivou jedinica
lokalne samouprave, nije moguce analizirati udio Glavnog grada u ukupnom BDP-u Crne
Gore, izuzev kroz indeks razvijenosti 17. Za Podgoricu je ovaj indeks izraunat u visini od
145,97, kao prosjeno ponderisano odstupanje standardizovanih vrijednosti osnovnih
16
Procjenjeni potencijali vinograda nastali orezivanjem granjevine vinove loze, uz odbitak koliina
koje slue za sopstvene potrebe, u finalnoj preradi iznosi oko 20 000 m3, to je ekvivalentno 50
819 MWh energije.
17
IndeksrazvijenostiizraunavaMinistarstvoekonomijesvaketrigodine,uskladusaZakonomo
regionalnomrazvoju(Sl.listCG,br.20/11i26/11)iUredbomonainuizraunavanjaindeksa
razvijenostijedinicelokalnesamouprave(Sl.listCG,br.42/11).

2012-2017
pokazatelja od nacionalnog prosjeka. Indeks je sraunat na bazi sledee strukture pondera u

trogodinjem prosjeku za 2007, 2008 i 2009.godinu:
1. Stopa nezaposlenosti...............15%,
2. Dohodak po stanovniku............25%,
3. Prihodi budeta po stanovniku
(sopstveni i zajedniki)...............15%,
4. Stopa rasta stanovnitva...........25%,
5. Stopa obrazovanja....................20%.
Podaci o budetskim prihodima po glavi stanovnika dostupni su samo na nivou
regiona 18 i za Centralni su u 2010.god. iznosili 333,12 EUR-a a za 2011.god. 270,99 EUR-a.
Oporavak ekonomije pogoene tranzicionim promjenama i globalnom ekonomskom
krizom zavisie od itavog niza faktora, prije svega od simultanog razvoja preduzetnitva, rasta
zaposlenosti, bankarskog sektora i stranih direktnih investicija. Ovo iz razloga to ekonomiju
Glavnog grada opeteuje ukupno 81.629 lica koja ne privreuju i to: nezaposleni, penzioneri,
izbjegla i interno raseljena lica. Naime, na osnovu podataka Statistikog godinjaka Crne Gore iz
2011.god, u sistemu obaveznog zdravstvenog osiguranja 19 bilo je evidentirano ukupno: 25.478
nezaposlenih i 16.393 lanova njihovih porodica, 26.764 penzionera i 6.268 lanova porodica,
3.209 ostalih lica i 1.417 lanova porodica.
Strategijom za odrivi ekonomski rast Crne Gore 2012-2016 planiran je razvoj
klastera kao geografske koncentracije srodnih preduzea (na 50-100 km) i pridruenih
institucija, radi postizanja kolektivne efikasnosti u pravcu racionalnijeg pristupa proizvodnim,
finansijskim i naunim resursima kao i veeg uticaja na definisanje politike podrke i usluga.
Potencijalni klasteri u Glavnom gradu mogli bi se organizovati za sledee djelatnosti:
izgradnja zgrada/puteva, proizvodnja metalnih konstrukcija i njihovih djelova, proizvodnja
pilia i jaja, vina, pastrmke i sl.
Uspjean ekonomski razvoj grada bie uslovljen njegovom ekonomskom
konkurentnou i pristupanou. Princip ekonomske konkurentnosti zasnovan je na stepenu
odrivog korienja teritorijalnog kapitala i potencijala grada, to e zahtijevati pokretanje
svih kapaciteta na lokalnom nivou. Princip pristupanosti uslovljen je odrivim razvojem,
rekonstrukcijom i modernizacijom svih mrea tehnike infrastrukture, razvojem energetike a
posebno ureenjem i ekoloki argumentovanim razvojem transporta i saobraaja.
Koncepcija razvoja Crne Gore zasniva se na jaanju policentrinog sistema centara
koja ima za cilj usklaen razvoj mree centara razliitih hijerarhijskih rangova. Podgorica Glavni grad sa dvije gradske optine - Golubovci i Tuzi, nesporno predstavlja centar
dravnog znaaja. Gruba analiza mree postojeih objekata privredne, tehnike i drutvene
infrastrukture po naseljima ukazuje da su Tuzi i Golubovci uspjeli dostii predvieni razvoj
sekundarnog centra. U gradskim optinama kao urbanim naseljima i znaajnim lokalnim
centrima moe se podsticati razvoj odgovarajuih uslunih i snabdjevakih funkcija kao i
formiranje vlastite osnove privrednog rasta i razvoja, to podrazumijeva otvaranje novih
radnih mjesta za lokalno stanovnitvo.
Manji lokalni centri (Bijelo Polje, Matagui-Vranj, Srpska, Dinoa, Baloi- Dolovi i sl.)
predstavljaju prvenstveno centre usluga za stanovnitvo naselja ili ueg gravitacionog zalea
(do 1000 stanovnika) gdje broj stanovnika ne uslovljava razvoj jaeg centra. Tu spadaju
takoe i manji centri koji se nalaze u blizini veih, sa dovoljnim populacionim potencijalom za
organizovanje snadbjevakih djelatnosti lokalnog znaaja u samom naselju, gdje se
djelatnosti vieg ranga obavljaju u najbliem veem centru. U njima su najee prisutni:
osnovna kola (potpuna ili nepotpuna), trgovina dnevnim potrebtinama, ugostiteljstvo,
18
Podaci Ministarstva finansija
19
Podaciseodnosena2009.god.Novijipodacinisudostupnijerje,poevod2010.god,oveposlove
preuzelaPoreskaUpravaCrneGorekoja,dodanaobjavljivanjaStatistikoggodinjaka2011.god,
tepodatkenijedostavila.

2012-2017
objekat drutvenog standarda a mogue je stimulisati razvoj zanatstva i gradnju malih

pogona.
U ostalim centrima sa minimalnim uslunim sadrajima realno je zadrati pojedine
funkcije i razvijati nove u zavisnosti od potreba i materijalnih mogunosti populacionog
zalea. To su naselja: Beri, Faramci, Gradac, Buronji, Pelev Brijeg, Brskut, Kopilje, Mile,
Fundina, Sukuru i sl.
Potencijal za razvoj imaju Ubli i Lijeva Rijeka kao lokalni centri.
3.1.1 Preduzetnitvo
Prema podacima Centralnog registra Privrednog suda, u Podgorici je krajem
decembra 2009. godine registrovano 11.540 privrednih subjekata, to iznosi 27,47% ukupno
registrovanih privrednih subjekata u Crnoj Gori (53333). Od toga DOO - 7.555, AD - 152,
preduzetnika - 3.182. Najvei broj privrednih drutava je iz oblasti trgovine (oko 5.000), zatim
saobraaja (1.483), komunalnih usluga (1.253), graevinarstva (1.205), preraivake
industrije (858). Znaajan broj registrovan je u kategoriji hoteli i restorani i predstavlja
16,12% ukupno registrovanih subjekata u toj kategoriji na nivou Crne Gore.
U periodu 2006 2010 broj registrovanih subjekata poveao se sa 8.363 na 15.242 ili
za 82,25%. Najvei rast od 32,08% zabiljeen je u 2010. godini a najmanji od 4,88% u
2009.godini u odnosu na 2008. Prema podacima Poreske uprave Crne Gore, broj aktivnih
preduzea u 2010.god. u Glavnom gradu iznosio je 8.771 (84,29% od broja registrovanih) a
broj aktivnih preduzetnika 2.346 ili 52,01% od broja registrovanih.
Preduzetnici ine 32,67% od ukupnog broja subjekata registrovanih kod Privrednog
suda. Velikih preduzeca u Crnoj Gori ima 42 (0,2%) od kojih je najvie u Podgorici 24 (69,0%).
Prema podacima Sekretarijata za razvoj preduzetnitva, evidentirano je ukupno 600
privrednih subjekata za obavljanje zanatske djelatnosti, 816 za obavljanje ugostiteljske
djelatnosti, od ega su 625 pravna lica i 191 preduzetnik i 5000 iz oblasti trgovine.20
Znaaj MSP u razvijenim trinim privredama najbolje ilustruje primjer EU u kojoj od
oko 203 miliona preduzea, ak 99% ine MSP i koja kreiraju oko 75 miliona radnih mjesta.
Takoe MSP uestvuju sa 70% u ukupnom prometu, odnosno 60% u bruto drutvenom
proizvodu EU.
Najvaniji ciljevi u ovoj oblasti su:
poboljanje i vea pravna sigurnost poslovnog okruenja
jaanje finansijske podrke
otklanjanje biznis barijera
jaanje konkurentnosti MSP, prvenstveno u pogledu ljudskog resursa i promocija
preduzetnitva.
3.1.2 Uvoz/Izvoz
Uee MSP sektora u izvozu nije na zadovoljavajuem nivou. Uzrok niskog nivoa
izvoza lei u:
- nedovoljnoj usklaenosti standarda sa vaeim meunarodnim ISO standardima i
drugim meunrodnim normm i garancijama kvaliteta (HACCP i sl.) i tekoama
u jihovom usvajanju,
- nedovoljnim finansijskim sredstvima za pripremu proizvodnje namijenjene izvozu,
- znaajno poveanje uvoza kao posledica realizacije velikih projekata,
- nepovoljna kretanja cijena odreenih kategorija proizvoda na svijetskom tritu,
20
Struktura registrovanih privrednih subjekata u Glavnom gradu predstavljena je u Dodatku
poglavlju br. III Ekonomsko-proizvodni sistem, str 222

2012-2017
- velika meuzavisnost izmeu uvoza i izvoza usled koje svako poveanje cena
uvoznih proizvoda uslovljava poveanu cijenu izvoznih,
- velika osjetljivost poljoprivredne i prehrambene industrije na spoljne uticaje (ulazak
u EU i stvaranje slobodne trgovinske zone sa zemljama u okruenju).
U ukupnom crnogorskom izvozu Podgorica uestvuje sa aluminijumom, alkoholnim i
bezalkoholnim piima)21.
U 2009. godini zabiljeena je najmanja vrijednost izvoza aluminijuma i proizvoda od
aluminijuma u poslednjih nekoliko godina. Znaajno smanjenje izvoza aluminijuma posljedica
je globalne ekonomske krize i niskih cijena aluminijuma na svjetskom tritu, kao i smanjenja
proizvodnje u KAP-u.
Aktivnosti koje treba preduzeti u cilju valorizaciji izvoznog potencijala MSP su:
- razvoj klastera kao modela poslovnog povezivanja MSP sa drugim partnerima u cilju
sniavanja trokova, modernizacije proizvodnje, razvoja inovacija i podizanja konkurentnosti
MSP. Dobre izglede za poveanje izvoza imae oni koji nude proizvode koji se na neki nain
razlikuju (npr. lokalno vino);
- formiranje i auriranje baze podataka domaih proizvoaa;
- organizovanje javne kampanje o benefitima veeg uea lokalnih dobavljaa u
lancu finalnih proizvoda;
- podizanje kvaliteta izvoznih proizvoda i poveanje kontrole kvaliteta.
3.2 Proizvodni sistem

3.2.1 Industrija
Preraivaka industrija u 2010.godini imala je polovinu udjela u ukupnoj industrijskoj
proizvodnji. U sektoru industrije sve znaajniju ulogu zauzimaju konkurentnije grane i grane
manje osjetljive na spoljnje efekte. Osnovne karakteristike strukturnih promjena u
industrijskoj proizvodnji Podgorice su sledee:
- dominira industrija koja je osnov egzistencije stanovnitva (proizvodnja hrane, pia i
duvana);
- jedan dio industrijskih aktivnosti (od kojih su neke imale znaajnu ulogu u stvaranju
dohotka kao npr. proizvodnja maina i elektrinih ureaja, proizvodnja finalnih
proizvoda u preradi drveta, tekstilna industrija i dr.), praktino je nestao;
- privatizovan je jedan dio industrije koja se ouvala (na primer prerada metala,
proizvodnja koe i konih proizvoda, hemijska industrija i dr.).
U cilju podsticaja razvoja poljoprivrede i privrede u cjelini, Glavni grad je 2011.god
donio Odluku o naknadi za komunalno opremanje graevinskog zemljita kojom je predvidio
niz povlastica za odreenu namjenu objekata ili odreene biznis zone.
Pregled utvrenih biznis zona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
21
Naziv zone
Urbanistiki projekat Skladita i servisi Cijevna Blok 15
DUP Servisno skladina zona sa ranirnom stanicom
DUP Agroindustrijska zona
DUP Servisno-skladina zona uz eljezniku prugu-Vatrogasni dom
DUP Zona centralnih djelatnosti-Cetinjski put-Zona B
DUP Prvi maj
Pov. (m2)
28.435
252.912
177.434
3.298
5.255
4.232
Pregled privrednih drutava iz Podgorice koja su u grupi Top 50 crnogorskih izvoznika i
uvoznika navedeni su u Dodatku poglavlju br.III Ekonomsko-proizvodni sistem, str 222

2012-2017
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
DUP Donja Gorica

DUP Industrijska zona-Kombinat aluminijuma
DUP Dra-putniki terminal Izmjene i dopune
DUP Servisno-skladina zona Izmjene i dopune
DUP Konik-Stari Aerodrom Izmjene i dopune
DUP Industrijska zona A Izmjene i dopune
DUP Dra-Nova Varo-Zona A-podzona a3
DUP Pobreje-Zone G Izmjene i dopune
DUP Poslovni centar Kruevac-Zona B (djelimino)
Urbanistiki projekat Nova Varo-Blok G (djelimino)
DUP Pobreje Izmjene i dopune
DUP Blok 5 (djelimino)
DUP Prvoborac (djelimino)
DUP Blok 18-19 (djelimino)
290
51.226
11.589
34.744
2.371
48.344
2.352
3.285
8.630
Tri najznaajnije zone - Agroindustrijska, Industrijska zona A i Servisno skladina, po

svojoj povrini ne zaostaju za drugima u svijetu to se, meutim, ne moe rei za ostale
njihove karakteristike (loa ili nikakva infrastruktura, nerijeeni imovinski odnosi). Za ove
zone Glavni grad umanjio je naknadu za komunalno opremanje i do 60% 22. Podgorica nudi
zemljite na period od 99 godina, uz obavezu investiranja u razvoj infrastrukture koja ne
postoji ili je nerazvijena. Agroindustrijska zona ima dobru saobraajnu povezanost sa
magistralnim putem i elezjnicom. U est cjelina ove zone trenutno nema nikakvih aktivnosti,
samo su okvirno date smjernice za namjenu povrina.
Industrijska zona A obuhvata prostor koji nije izgraen, odn. ne postoje nikakvi objekti
a njena namena je data veoma uopteno. Lokacija ove zone je relativno dobra - tri i po
kilometra od autobuskog terminala, est kilometara od aerodroma.
Servisno skladina zona je dobro locirana i povezana. Prostor je podijeljen u razliite
blokove ali ne postoji ni jedna kompanija koja trenutno radi u njoj. Namjenjena je za usluni
centar, industriju, zanatsvo, skladite, servise.
Potranja za ovakvim lokacijama predstavlja prednost Glavnog grada ali je
neophodno prethodno pripremiti kvalitetnu plansku i razvojnu dokumentaciju, razviti
infrastrukturu i dr. Za razvoj industrijskih zona potrebno je obezbijediti fleksibilnu zakonsku i
poresku regulativu i ukloniti biznis barijere. Vidljive barijere su i dalje porezi i doprinosi, dok
se indirektno, kao oteavajue okolnosti, javljaju razliite cijene elektrine energije za sektor
malih i srednjih preduzea, naknade za lokalne turistike organizacije, veliki broj
inspekcijskih slubi i komunalni trokovi, regulacija trita rada, procedure za dobijanje
graevinskih i upotrebnih dozvola kao i brzina i efikasnost administrativnih usluga.
Korisnici zone mogu ostvariti poreske olakice za zapoljavanje sljedeih kategorija
lica i to: lica sa invaliditetom; lica sa najmanje 50 godina starosti; lica koje se nalaze na
evidenciji Zavoda za zapoljavanje Crne Gore due od pet godina; tehno-ekonomski vikovi
kod privrednih drutava koja se privatizuju u skladu sa Programom Vlade Crne Gore, a koji
sporazumom o preuzimanju prelaza na rad kod drugog poslodavca, odnosno koji se nalaze
na evidenciji Zavoda; nezaposlena lica sa preko 25 godina staa osiguranja koja su korisnici
novane naknade.
U metalskoj djelatnosti najznaajniji predstavnik je Kombinat aluminijuma kao

skup meusobno povezanih proizvodnih cjelina ija se proizvodnja danas svodi samo na
primarnu proizvodnju. T-ingoti su jedini i najjeftiniji proizvod koji KAP trenutno proizvodi.
Osnovni faktori koji su uinili da KAP bude nekonkurentan na tritu su sledei:
- nemogunost nabavke elektrine energije po realnim cijenama - prosjenim
cijenama za ovu granu industrije;
- viak zaposlenih broj zaposlenih iznosi oko 1.200, dok fabrike u Evropi sa slinim
proizvodnim kapacitetima imaju oko 600-700 zaposlenih;
22
Detalji o povoljnostima u pogledu naknade za komunalno opremanje navedeni su Dodatku
Poglavljubr.3Ekonomskoproizvodnisistem,str222

2012-2017
- visoka cijena kotanja glinice koja je uslovljena visokom cijenom boksita;

- visok iznos dugovanja.
3.2.2 Proizvodnja i prerada prehrambenih proizvoda,duvana i ljekovitog bilja

Djelatnost prerade voa i povra - Proizvodnja ovih prehrambenih proizvoda je u
posljednjih nekoliko godina bila na veoma niskom nivou. Postojea primarna proizvodnja
(industrijsko voe i povre) je ogranienog obima.
Djelatnost proizvodnje alkoholnih pia - Proizvodnja vina je sektor koji biljei
najpovoljnije trendove u proizvodnji pia. U proizvodnji pia (pogotovo bezalkoholnih i rakija)
postoji problem neispunjavanja u potpunosti propisanih standarda.
Najznaajniji predstavnik u oblasti prehrambene preraivake delatnosti je Plantae
Podgorica sa proizvodnim kapacitetima: vinograd povrine 2.247 ha, dva vinarska
podruma kapaciteta 250.000 hektolitara, plantaa breskve na povrini od 97ha, ribnjak u
kome se godinje proizvede 120 tona kalifornijske pastrmke, hladnjaa kapaciteta 3.000
tona, maloprodajni i ugostiteljski objekti. Godinja proizvodnja ukupno 18 vrsta vrhunskih i
kvalitetnih vina iznosi 16 miliona litara i 530.000 litara rakije.
Pored ovog, znaajan predstavnik je i Biotehniki fakultet sa proizvodnjom vrhunskog
vina Vranac i sa ukupnom proizvodnjom u 2011.godini od 20.000 l vina i 30.000 l Lozove
rakije.
Znaajniji individualni vinogradari koje Sekretarijat za razvoj preduzetnitva Glavnog
grada upisuje u registar i proslijeuje podatke resornom ministarstvu radi upisa u Centralni
registar vinogradara i proizvoaa vina i alkoholnih pia, su: Doo Amanda (ija je
proizvodnja u 2011.god. iznosila 30.500 l razliitih alkoholnih pia - rakija, vinjak, vermut),
vinarije Vuini, Monte Siraz, Vukovi , Brkovi, Krgovi, Asanovi i Podrum
Rajkovi.
Djelatnost prerade mlijeka - Uslovi za ovu djelatnost su specifini i ogranieni (niska
konkurentnost, mali kapaciteti i standardi preraivakih pogona). U poslednjih nekoliko
godina izgraeno je vie pogona za proizvodnju mlijenih proizvoda relativno irokog
asortimana (razliiti fermentisani proizvodi, UHT mleko, sirevi). Predstavnici industrije istiu
problem nelojalne konkurencije prilikom uvoza mlijeka i preraevina iz Srbije.
Veliki udio u snabdijevanju preraevinama na bazi mlijeka (sir i kajmak) predstavlja
plasman putem zelene pijace i direktne prodaje (tzv. prodaja na kunom pragu), to bi i u
budunosti, uz odreene izmjene, moglo predstavljati vane kanale plasmana.
Uspostavljanjem odreenih sanitarnih normativa, tradicionalni proizvodi bi mogli pojaati
svoju ulogu na tritu (ugostiteljstvo i turizam, izvoz). Znaajnije mljekare: Dinoa Bubulj,
ZZ Cijevna mljekara, Milmarc Group.
Mlinska i pekarska djelatnost - Crna Gora nema sopstvenu primarnu sirovinu ali
postoje privredni subjekti koji prerauju sirovinu iz Srbije ili drugih zemalja. Vei subjekti
mlinske industrije imaju kapacitet ijim se optimalnim korienjem moe zadovoljiti vei deo
potreba Crne Gore. Pekarska industrija suoava se sa tekoama koje su karakteristine za
veliki deo drugih prehrambenih grana (nepotovanje postojeih sanitarno-tehnolokih
standarda i normativa, fiskalna nedisciplina, neredovna naplata, rad na crno).
Djelatnost proizvodnje i prerade mesa - U ovoj oblasti evidentirani su pozitivni
trendovi u obimu proizvodnje i asortimanu. Postoji nekoliko vitalnih subjekata koji su poveali
kapacitet i proirili asortiman. Sanitarnotehnoloki uslovi u novim pogonima su na relativno
solidnom nivou i ti pogoni mogu da odgovore potranji na lokalnom tritu. Nabavka
primarnih sirovina je specifina gotovo sve koliine svinjskog mesa se uvoze, za meso
ivine postoji ograniena domaa proizvodnja, a govee meso (pogotovo za
konfekcioniranje) I jagnjee meso su iz domaih izvora.
Delatnosti proizvodnje umskog i lekovitog bilja:
U ovoj oblasti postoje uslovi za proizvodnju peurki, umskih plodova, ljekovitog bilja i
eterinih ulja.
Djelatnost prerade duvana - Kapaciteti su skoncentrisani u jednoj kompaniji,

2012-2017
Novi duvanski kombinat akcionarsko drutvo - Podgorica (instalisani kapacitet omoguava

godinju proizvodnju od 4.800 tona cigareta). Ova kompanija suoava se sa brojnim
problemima: siva ekonomija, oteano finansiranje tekueg poslovanja, nerijeeno pitanje
privatizacije. Osnovni preduslov za njeno uspjeno poslovanje u narednom periodu je
uspjean izbor stratekog partnera i izgradnja novog objekta. Glavni grad e u ovaj projekat
uloiti zemljite i naknadu za komunalno opremanje, po kom osnovu e stei odgovarajui
broj akcija.
3.3 Trgovina, zanatstvo i usluge

Trgovina odslikava sve karakteristike socioekonomskog okruenja pokazujui se kao
najvitalnija oblast u tranzitornim uslovima. Ona je, u godinama visokog ekonomskog rasta
prije izbijanja krize, pored sektora usluga, bila glavni izvor rasta i oporavka, naroito
sredinom 2008, da bi pala na najniu taku poetkom 2010. Oporavak u ovoj djelatnosti
pokrenuo je rast u sekoru transporta.
Sektor usluga, uprkos slabom kreditiranju i strukturi uslunih preduzea, zabiljeio je
neznatan pad u 2009. godini od 0,2% i porast tokom 2010. godine. U trgovini na veliko i
malo tada je bilo zaposleno 8.213 radnika, odnosno 15,7% svih zaposlenih u Glavnom
gradu.
Osnovna aktuelna obiljeja trgovine su:
- visoki trokovi poslovanja i neadekvatan menadment;
- visoka nelikvidnost i nedostatak obrtnih sredstava;
- neregularni trini uslovi, posebno prisutnost sivog trita;
- opta privredna nelikvidnost i nizak nivo standarda, koji se direktno odraavaju na
trgovinu.
Nedovoljno razvijena regionalna trgovina je strateka slabost za itav zapadni Balkan to
inhibira rast malih domaih kompanija i smanjuje atraktivnost za investicije.
Zanatstvo za sada nema strateki znaaj za razvoj Podgorice ali je jedan od naina
za obezbjeenje ivotnog standarda stanovnitva i kao dopunska privredna delatnost, vana
karika u funkcionisanju privrednih i drutvenih aktivnosti. Dominiraju proizvodi svakodnevne
upotrebe (line usluge i usluge domainstvima). Osnivanje Zanatske komore moe doprinijeti
znaajnijem uticaju zanata u rijeavanju problema nezaposlenosti te u obogaivanju
turistike ponude Podgorice. Nosioci djelatnosti su obuarske radnje, krojake radionice,
pekari, poslastiari, preduzetnici koji pruaju line usluge ili vre runu izradu odjevnih
predmeta i predmeta za domainstvo, zanatske graevinske radionice, radionice za
popravku vozila i dr. Prostor za razvoj zanatstva otvorie se u koridorima znaajnihih
tranzitnih saobraajnica.
Usluge prua vei broj preduzea iz oblasti marketinga, raunarske tehnike, prodaje
raunarskog software-a i hardware, tampe, prometa nekretnina, osiguranja, logistike
usluge i sl.
3.4 Graevinarstvo
U djelatnosti graevinarstva, u periodu od januara do septembra 2011.god 23. bilo je
zaposleno je 3,5% (1.844) ukupnog broja zaposlenih u Podgorici to je dvostruko manje u
odnosu na podatak iz GUP-a Titograd iz 1990. godine kada je to uee iznosilo 7,1%
( 3.425).
23
IzvjetajoraduZZZCGzaprvihdevetmjeseci2011.god.

2012-2017
Najvei problem u ovoj oblasti je deficit kadrovskog resursa domae radne snage,
kako po broju, tako i po kvalitetu. Pored toga, sporna je i njena starosna i kvalifikaciona
struktura. Pokuaj animiranja mladih kroz srednje struno obrazovanje u predhodnom period
nije se pokazao uspjenim.
Od 2004-2008. godine u Podgorici je izgraeno 4.589 stanova povrine 318.410 m2 i
to najvie 2004. godini (1.294 stana), dok je u 2008.godini izgraeno 900 stanova ukupne
povrine 64.200 m2. Iste godine broj nezavrenih stanova iznosio je 5.874 sa ukupnom
povrinom od 479.067 m2. Tokom 2009.god. broj zavrenih stanova iznosio je 2.037 uk.
pov. 151.829 m2 a nezavrenih 5.634 uk. pov. 469.009 m2. Tokom 2010.godine, aktivnost u
graevinarstvu dostigla je najniu taku sa 892 zavrena stana pov. 63.995 m2 i 5.594
nezavrenih pov. 472.812 m2 .
Prosjena cijena m2 novoizgraenog stambenog prostora u Glavnom gradu,
poslednjih godina, prema Statistikom godinjaku 2011, pokazuje trend opadanja. Naime, od
2008.god, kada je iznosila 1.350,00 EUR-a/m2, u 2009.god. smanjena je na 1.168,00 EURa/m2, da bi se u 2010.god. kretala u visini od 1.137,00 EUR-a/m2.
Jaanje konkurentnosti graevinske operative i formiranje adekvatne strukture radne
snage su jasni pravci djelovanja u narednom periodu.
Sa aspekta arhitekture Glavnog grada, problemi na koje se treba fokusirati u
narednom periodu su odravanje starijih zdanja, odnosno zgrada u etanom vlasnitvu,
prvenstveno fasada koje naruavaju izgled grada, kao i koncepcijski osmiljena urbanistika
rjeenja gradske periferije.
3.5 Elektroenergetski sektor

Jedno od osnovnih obiljeja elektroenergetskog sektora u Crnoj Gori, pa samim tim i
u Glavnom gradu, predstavlja veliki deficit elektrine energije, prisutan vie godina. Do 1980.
godine proizvodnja elektrine energije zadovoljavala je potrebe potroaa. Nakon izgradnje II
faze Kombinata aluminijuma i modernizacije eljezare dolo je do znaajnog poveanja
potronje direktnih potroaa i potronje distributivnih potroaa te postojea
elektroenergetska infrastruktura ne moe odgovoriti potrebama u snazi i kapacitetima niti
zadovoljava sa aspekta pouzdanosti24.
a) Prenosni kapaciteti
Prenosna mrea na podruju Glavnog grada predstavlja dio ireg sistema prenosne
mree Crne Gore. Dvije najvee trafostanice u Crnoj Gori nalaze se upravo u Glavnom gradu
i to: TS 220/110 kV Podgorica 1, Zagori i TS 400/110 kV Podgorica 2, Mareza.
TS 220/110 kV Podgorica 1 sa dva transformatora instalisane snage po 50 MVA
napaja TS 110/10 kV Podgorica 3, TS 110/35 kV Danilovgrad i EVP Trebjenica. Sa TE
Pljevlja, HE Peruica i EES Albanije (TS Vau Dejes) povezana je na 220 kV naponu.
Druga transformatorska stanica po veliini, sa instalisanom snagom transformacije u
iznosu od 600 MVA je TS 400/110 kV Podgorica 2. Na 400 kV naponu povezana je sa RP
Ribarevine i EES Bosne i Hercegovine (TS Trebinje) a na istom naponskom nivou se
2010.godine planiralo povezivanje sa EES Albanije (TS Kashar). Preko transformacije
400/100 kV iz ove TS napajaju se KAP, TS 110/10 kV Podgorica 4 i TS 110/35 kV Budva,
Cetinje i Virpazar. Povezana je i sa TS 220/110 kV Podgorica 1.
Snadbijevanje KAP-a, koji je istovremeno i najvei pojedinani potroa u Crnoj Gori,
obavlja se preko 110/35/10 kV transformatorske stanice i tri 110 kV dalekovoda koji povezuju
24
ProizvodnikapacitetinanivouCrneGoredatisuuDodatkupoglavljubr.3.5Elektroenergetski
sektor,str223

2012-2017
KAP i Podgoricu 2-Mareza. Pored nje, u neposrednoj blizini nalazi se i TS Fabrika prerade
110/10 kV, direktno povezana preko jednog 110 kV dalekovoda na postrojenje KAP-a. Sada
je van funkcije obzirom na prestanak proizvodnje u ovom dijelu industrijskog kompleksa.
b) Distributivni kapaciteti25
Distributivna mrea podruja Podgorice se, po svojoj strukturi i konfiguraciji, moe
podijeliti na gradsku, koja je uglavnom kablovska i na ruralnu, koja je vazduna i u veini
sluajeva isto radijalna (bez rezerve).
Njen razvoj posljednjih godina nije u dovoljnoj meri usaglaen sa razvojnim
planovima u drugim oblastima u smislu kapaciteta i kvaliteta, usled ega elektrodistributivni
sistem nije u stanju da adekvatno odgovori sve veim zahtevima potronje, odnosno veoma
intenzivnoj gradnji poslovnih i stambenih objekata.
Podruje sa desne obale Morae (Blok 5 i 6, Toloi, najvei dio Momiia i Donja i
Gornja Gorica) snadbijeva transformatorska stanica TS Podgorica 4 koja predstavlja jednu
od ukupno dvije transformatorske stanice sa direktnom transformacijom 110/10 kV i sa
instalisanom snagom 2x40 MVA a koja se snadbijeva iz TS Podgorica 2. Postojea 10 kV
mrea koja se snadbijeva sa izvoda ove trafostanice je kablovska, sa kablovima preteno
tipa IPO 13, presjeka 70-150 mm2. Na pojedinim izvodima izvrena je rekonstrukcija
kablova sa kablovima tipa XHE 49, presjeka 150, odnosno 240 mm2.
Veliko podruje Podgorice na lijevoj obali Morae, djelovi naselja Zabjelo, dio centra
grada, Dra, Konik, Stari Aerodrom, Vrela Ribnika, Masline i dio Zlatice snadbijeva se iz TS
Podgorica 3, koja predstavlja drugu transformatorsku stanicu sa direktnom transformacijom
110/10 kV i instalisane snage 2x31,5 MVA. Ta TS snadbijeva se iz TS Podgorica 1. Postojea
10 kV mrea koja se snadbijeva sa izvoda ove trafostanice je kablovska sa istim
karakteristikama kao u predhodnom sluaju.
IZ TS Podgorica 1 vazdunim 35 kV vodom snadbijeva se transformatorska stanica
Gornja Zeta a iz ove TS snadbijeva se preteno ruralno podruje a radijalno se snadbijeva i
TS 35/10 kV Barutana. Povezana je i sa TS Golubovci i TS Ponari. Neposredno uz postojeu
trafostanicu 35/10 kV instalisane snage 8 MVA, sagraena je nova, instalisane snage 2x8
MVA ali jo nije putena u pogon. Mrea 10 kV napona je radijalna i vazduna Al-Fe 35 mm2.
Podruje Ljeanske nahije napaja se preko TS 35/10 kV 2,5 MVA Barutana, koja se
napaja radijalno iz TS Gornja Zeta preko 35 kV vazdunog voda Cu 50 mm2. Rije je o
jednom o rijetkih postrojenja na otvorenom koje je sagraeno, uz jo nekoliko takvih, ve
korienom opremom. Mrea 10 kV napona je radijalna i vazduna Al-Fe 35 mm2.
Oblast Golubovi-Anovi napaja se iz TS 35/10 kV 4 MVA Anovi koja je, preko krute
veze, prikljuena na tzv. Petrovaki vod (35 kV vodom Podgorica 1 Gornja Zeta
Golubovci Ponari Vranjina Virpazar). Postrojenje je sa spoljnom montaom, graeno
takoe ve korienom opremom pa je teko dati procjenu njegove starosti. Mrea je
radijalna i vazduna Al-Fe 35 mm2 sa malim ueem kablova uglavnom IPO 13, ija je
starost najmanje 20 do 25 godina.
Podruje Tuzi napaja se preko 35 kV voda koji je izgraen od Smokovca do TS Tuzi
kao 110 kV dalekovod 240/40 mm2, duine 15 km. U Smokovcu je preko krute veze povezan
na tzv. Kolainski 35 kV vod Podgorica 1 (Zagori) Ubli Bioe Pti Drijenak
(Kolain). Ova trafostanica izgraena je na isti nain kao i trafostanica Anovi.
Dio konzuma Tuzi se, zbog velikog optereenja jedinog transformatora 12,5MVA
(8MVA transformator zamijenjen je novim u 2009.god.) u TS 35/10 kV Tuzi napaja iz TS
110/10 kV Podgorica 3 (Cvijetin Brijeg) preko dugakih 10 kV vodova. 10 kV mrea je
uglavnom vazduna i jako razgranata, mada je u samom naselju u potpunosti kablovska.
Postojee rjeenje pokazalo se izuzetno loe. Napojni vod 35 kV od TS Podgorica 1
do Smokovca i dalje prema Kolainu nalazi se u jako loem stanju i njegovi esti ispadi
dovode do prekida snadbijevanja iz TS 35/10 Tuzi. Sam dalekovod je jako dugaak i samim
tim izloen atmosferskim pranjenjima pa su kvarovi na njemu esti. Svaki kvar na ovoj
25
Izvor: Razvoj prenosne i distributivne mree na podruju Podgorice do 2025.god.

2012-2017
dionici dovodi do neraspoloivosti itavog dalekovoda pa i do nemmogunosti napajanja Tuzi

izuzev preko 10 kV mee iji kapacitet ne omoguava napajanje itavog konzuma.
Pravci razvoja
Cjelokupan energetski lanac karakterie nizak stepen energetske efikasnosti.
Poveanje proizvodnje i poboljanje energetskog bilansa je strateki cilj razvoja Glavnog
grada. U ovom trenutnu, jedino proizvodno hidroenergetsko postrojenje na prostoru
Podgorice je mini hidroelektrana Lijeva Rijeka. Meutim Podgorica ima znaajne
hidroenergetske pontecijale koji su kvantifikovani dravnim dokumentima (Vodoprivredna
osnova; Strategija hidroenergetskog razvoja Crne Gore i sl). Prema tim dokumentima
pozicionirane su hidroelektrane: glavni tok Morae Zlatica, Milunovii, Raslovii,
Kruevika Rijeka - Kruevica; Noica; Brskutska Rijeka Brskut, Cijevna Prifta,
Opasanica Opasanica.
Prostorni plan drave posvetio je posebnu panju energetici, odnosno energetskoj
valorizaciji rijeke Morae i Komarnice. Strategijom razvoja energetike do 2025. god.
predvien je projekat izgradnje hidroelektrana na Morai po scenariju umjerene izgradnje i
korienja hidropotencijala Komarnice i Morae. Rije je o HE Andrijevo, Raslovii, Milunovii
i Zlatica od kojih se tri poslednje nalaze na teritoriji Glavnog grada. Ove akumulacije
omoguile bi ubrzan integralni razvoj (proizvodnju elektrine energije, poljoprivrede, turizma,
sporta i rekreacije).
U dolini Morae, od Zlatice do Milunovia, planirane su tri hidroakumulacije najvee
dubine 62 m i srednje irine oko 100 metara a u njenom kanjonskom dijelu velika luna
brana koja e formirati jezero dubine od 150 m.
Akumulacija HE Zlatica predstavlja kompenzacioni bazen uzvodnih hidoroelektrana.
Planirana je izmeu sela Milunovii (gdje je profil brane HE Milunovii) i mjesta Zlatica
nizvodno od Bioa (profil brane). Brana je locirana na 36+200 km toka rijeke Morae
(raunajui od njenog ua u Skadarsko jezero) ili oko 8 km od Podgorice geografskih
koordinata: 42o 30' 20 N i 19o 20' 10 E. Akumulacija se prua u pravcu sjever-jug duine
oko 11 km i irine oko 200 m. Izgradnjom brane visine 62,5 m ima korisnu zapreminu od 13
mil m3.
Takoe je na vodotoku Opasanica (pritoke Margaritska i Kurlaj) planirana HE
Opasanica (studirano rjeenje), snage 10 MW i prosjenom godinjom proizvodnjom 43Gwh,
sa branom nizvodno od sastava vodotoka Opasanica i Verua, uz kotu uspora 1160 m.n.v. sa
kojom bi se ostvario akumulacioni bazen 45 hm.
Treba naglasiti da hidroenergija predstavlja najracionalniji obnovljivi energetski izvor,
upravljaki najfleksibilniji i ekoloki najistiji i da otvara prostor za ekonomski razvoj pasivnih
gornjih slivova za koje, su u demografskom smislu, karakteristine pojave depopulacije.
Energija vetra velika uestalost vetra na ovom prostoru omoguava podizanje
vjetro-generatora. Najpogodnije podruje za eolsku energiju su npr. Radove, Trmanje,
Strave, Kuka Korita.
Solarna energija ima razvojne anse u injenici da na ovim prostorima ima 2200
sunanih sati godinje.
Bioenergija na bazi bio mase (umski ostatak, ogrijevno drvo, voarsko
vinogradarski ostatak) moe se proizvesti toplotna elektroenergija.
Podizanje energetskih uma u Donjoj Zeti i zabarenim povrinama priobalja
Skadarskog jezera, u skladu sa mogunostima koje propisuje Zakon o nacionalnim
parkovima, dalo bi znaajne energetske izvore ija se veliina moe procijeniti na 10.000ha x
50m3 /ha god = 500.000 m3
Svi energetski potencijali (hidroenergija, energija vetra, energija sunca, energija na
bazi bio mase) su ekoloki iste energije iji je razvoj svakim danom sve aktuelniji i sa
ekolokog i sa ekonomskog aspekta.

2012-2017
3.6 Poljoprivreda
3.6.1 Poljoprivredna proizvodnja
U Podgorici, kao i u itavoj Crnoj Gori, poljoprivreda je u poslijeratnom periodu bila
zapostavljena a nepovoljna ekonomska situacija (sankcije, tranzicija) u posljednjoj deceniji
prolog vijeka efektuirala je dodatnim negativnim posledicama na njen razvoj. Veliki problem
za bri razvoj poljoprivrede je usitnjen posjed i nepostojanje zakonske regulative koja e
sprijeiti njegovo dalje usitnjavanje.
Poljoprivreda predstavlja u velikom broju sluajeva dodatno zanimanje, to usporava
modernizaciju i trinu orijentaciju gazdinstava. Dug period bez znaajnijih ulaganja za
posledicu ima nedostatak savremene opreme, mehanizacije i novih tehnologija.
Nezadovoljavajua starosna struktura, kao i obrazovni i struni profil proizvoaa za
poljoprivredu kao biznis se poslednjih godina popravlja. Uticaj finansijskog sektora koji treba
da udovolji zahtevima za kredite u poljoprivredi, prisustvo strunih slubi u primarnoj
proizvodnji i preraivaki kapaciteti sa veim asortimanom finalnih proizvoda su takoe
poboljani.
Popisom poljoprivrede u 2010.g. u Podgorici je evidentirano 7.276 porodinih
poljoprivrednih gazdinstava. Njihovo uee u ukupnom broju gazdinstava Crne Gore je 14,85%
3.6.2 Biljna proizvodnja

U ratarsko-povrtlarskoj proizvodnji vodee kulture u Podgorici su: krompir, lubenica,
dinja, paradajz i paprika. Prema statistikim podacima uee Glavnog grada - Podgorice u
zasijanim povrinama, pod ovim kulturama, u odnosu na Crnu Goru kree se od 68,0 % za
lubenicu i dinju, do 43,37 % za paradajz.
Pregled
u ha
zasijanih
povrina
ratarsko-povrtlarskim
kulturama
po
godinama
Godin
Lubenica i
Paradaj Paprik Krompi Kukuru Penic
e
dinja
z
a
r
z
a
Crna Gora
2008
1.440
970
829
10.233
2.712
826
2009
1.451
962
821
10.360
2.664
846
Podgorica
2008
968
410
408
665
289
100
2009
987
417
408
674
285
100
Izvor: Monstat-Statistiki godinjak 2010. (interni podaci iz Zavoda za statistiku, jer ne
vode zasijane kulture po optinama)
Krompir je zasijan na povrini od 674 ha. Prinos kod ove ratarske kulture je u stalnom
porastu i prosjeni prinos iznosi oko 20 t/ha. Lubenica i dinja gaje se na povrini od 987 ha i
daju prinos od 25 do 55 t/ha. Zasaene povrine pod paradajzom iznose 417 ha i prosjeni
prinos iznosi 38 t/ha, dok je povrina pod paprikom 408 ha sa prosjenim prinosom od 15 t/ha.
Ratarska proizvodnja u Podgorici je u 2009. godini bila zastupljena sa neto preko
100 ha penice (73 ha u Malesiji i 35 ha u Zeti), sa 285 ha kukuruza i 2 ha jema (ra i ovas
nisu zasijavani na podruju Podgorice). S obzirom na niske prinose po ha (5 tona kod
kukuruza i 3 tone kod penice) moe se konstatovati da je ratarska proizvodnja malo
zastupljena i da nema veeg znaaja.
Nasuprot ratarskoj proizvodnji pod povrem je u 2009. godini bilo zasaeno i
zasejano 3.180 ha pa se ova proizvodnja moe nazvati dominantnom.
Iz godine u godinu poveavaju se povrine za proizvodnju povrtlarskih kultura u
zatienom prostoru plasteniku (rano povre: salata, blitva, paprika, krastavac, paradajz) i

2012-2017
na ovim podrujima podignuto plastenika povrine oko 25 ha. Najvei broj plastenika nalazi
se na podruju Zete i Malesije
Vonjaci i vinogradi u Glavnom gradu pokrivaju povrinu od 3.991 ha od ega
vinogradi zauzimaju 3.312 ha a vonjaci 679 ha. Posmatrajui statistike uporedne podatke
za vinograde i vonjake moe se konstatovati da se 81,57 % ukupnog broja okota vinove
loze u Crnoj Gori nalazi u Glavnom gradu.
Poev od 2007, u Registar proizvoaa groa i vina Sekretarijata za razvoj
preduzetnitva Glavnog grada upisano je 124 individualna vinogradara i vinara sa podruja
Glavnog grada sa preko 9.580.592 okota vinove loze na ukupnoj povrini od 2.476,5 ha.
Najznaajniji su svakako AD Plantae 13. jul sa 9.033.312 okota i Biotehniki fakultet sa
107.270 okota na povrini od 25,7 ha26. Ostali proizvoai raspolau sa 437.280 okota na
povrini od 203,9 ha od kojih je najznaajniji DOO Amanda sa 85.000 okota. Pored ovog
privrednog drutva, znaajniji individualni vinogradari su: Vinarija Vuini, Vinarija Monte
Siraz, Vinarija Vukovi, Vinarija Brkovi, Vinarija Krgovi, Vinarija Asanovi, Podrum
Rajkovi i Vinarija Amanda.
Poslednjih godina broj zasada vinove loze u privatnom sektoru pokazuje trend rasta
usled primjene podsticajnih mjera za nabavku autohtonih sorti vranca i kratoije.
Broj stabala jabuka, kruaka i ljiva, koje su zastupljene na sjeveru Glavnog gradaPodgorice, iznose oko 5% ukupnog broja stabala ovih vonih vrsta u Crnoj Gori. Znaajne
mogunosti u oblasti voarstva prua smokva, kako sa aspekta proizvodnje, tako i sa
aspekta prerade.
Godina
Vinova
loza
16.880.347
Jabuka
Kruk
a
CrnaGora
2008.
425.223 196.81
5
2009.
17.020.057
461.793 196.11
4
Podgorica
2008.
13.698.958
28.830
26.380
2009.
13.770.058
28.970
26.390
Pregled broja okota i stabala voa po godinama
Izvor: Monstat Statistiki godinjak 2010.g.
ljiva
Maslina
Agrumi
1.101.85
0
1.125.83
3
37.065
32.215
418.460
311.235
406.890
340.095
1.600
1.600
5.600
5.900
Otkup trinih vikova poljoprivrednih proizvoda (voa i povra) sa podruja Glavnog

grada i njihova prodaja u Crnoj Gori i zemljama u okruenju (prije svega u Srbiji i na Kosovu)
vri se organizovano od 2005.g. preko Akcionarskog drutva Plodovi Crne Gore, iji su
osnivai: Glavni grad Podgorica Vlada Crne Gore, Udruenje poljoprivrednih proizvoaa
voa i povra Crna Gore Ratar Podgorica i Udruenje poljoprivrednih proizvoaa
Malesije. Kompanja posjeduje Distrubutivni centar na Tukom putu pov. 37.931 m2 sa
zatvorenim skladinim prostorom od 7.513 m2. Osim toga, posjeduje i savremenu hladnjau
sa kalibratorom kapaciteta 500 t u Mataguima. Pored usluga otkupa, kompanija vri i
usluno skladitenje i kalibriranje poljoprivrednih proizvoda sa neophodnom logistikom.
Asortiman kompanije ine sledei proizvodi: krompir, kupus, paradajz, paprika,
lubenica, kivi i mandarina.
Otkup se vri od prozivoaa sa podruja Zete i Malesije, a djelimino i iz Ulcinja.
Dosadanje poslovanje kompanije imalo je socijalnu konotaciju jer su se proizvodi
otkupljivali u periodu zasienja trita (kraj jula i poetak avgusta) po cijeni koja je ( posebno
prilikom izvoza) bila iznad trine. Otkup se vrio neplanski, nije bio formalizovan (ugovoren)
a sorta i koliina otkuplljenih proizvoda zavisili su prevashodno od vikova na tritu a ne od
mogueg plasmana. Trenutno upoljava 11 zaposlenih, od kojih 5 na neodreeno i 6 na
odreeno vrijeme. Iako je orijentisana na otkup i prodaju, nema komercijalistu niti kvalitetan
26
DetaljnijeoproizvodnjivinairakijeuDodatkupoglavljubr.3Ekonomskoproizvodnisistem
Potpoglavlje3.2Proizvodnisistem,str223

2012-2017
kadar u oblasti marketinga. Pored toga, ne postoji adekvatna kontrola kvaliteta otkupljenih
proizvoda.
Za navedeni period preko ovog Akcionarskog drutva od poljoprivrednih proizvoaa
sa podruja Glavnog grada otkupljeno je oko 8.000 tona voa i povra i to:
Godina otkupa
Koliina u tonama
2007.
700
2008.
600
2009.
500
2010.
100
2011.
6.000
U narednom periodu neophodno je uspostaviti sistem planskog poslovanja u trinim

uslovima koje e omoguiti poveanje prihoda, uspostaviti bazu podataka proizvoaa na
teritoriji Glavnog grada, uspostaviti formalizovanu saradnju sa poljoprivrednim
proizvoaima, uvesti nove asortimane (umsko voe i ljekovito bilje 27), proiriti plasman
proizvoda na hotele i maloprodajne objekte, obezbijediti potrebna sredstva za investicije
putem dokapitalizacije i investirati ih u osnovna i obrtna sredstva (92.000,00 EUR-a u
osnovna i oko 135.000,00 EUR-a u obrtna), proiriti trite na Bosnu, Hercegovinu i Hrvatsku
i staviti u funkciju Otkupni centar u Lijevoj Rijeci koji je u vlasnitvu Glavnog grada. Investicije
u osnovna sredstva podrazumijevaju investicije u nedostajuu opremu (dva ovlaivaa zraka
u komorama, dva viljukara (elektrini i dizel), dizel agregat za motore hladnjae i dvije
vazdune zavjese za vrata komore) i poboljanje funkcionalnosti postojee kao i investiranje
u izgradnju mokrog vora i straarske kuice u Distributivnom centru.
Takoe je neophodno uspostaviti plansku proizvodnju od strane poljoprivrednih
proizvoaa.
Organska proizvodnja
Crnogorski sistemi poljoprivredne proizvodnje su u velikoj mjeri ekstenzivni sa
ogranienom upotrebom hemijskih pesticida i ubriva, to ini prelazak na metode organske
proizvodnje manje komplikovanim. Dakle, postoji veliki potencijal za organsku proizvodnju.
Poljoprivredno zemljite i vodni resursi Crne Gore su u velikoj mjeri sauvani od
industrijskog zagaenja i kao takvi obezbjeuju nesmetanu proizvodnju organske hrane
(mesa i mlijenih proizvoda, meda, ribe, povra, voa, kao i prirodne, iste i pitke vode).
Monteorganica, kao jedino certifikaciono tijelo za registraciju organske proizvodnje
je od 2007. godine, poela da vri registraciju proizoaa iz Crne Gore koji se bave
organskom proizvodnjom. Prema podacima Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja i
tijela za kontrolu i certifikaciju, broj registrovanih proizvoaa iznosio je: u 2007.god-13, u
2008.god.-26, u 2009.god.-34, u 2010.god.-67 i u 2011.god.-100, od kojih 5 sa podruja
Glavnog grada i to za voarstvo, vinogradarstvo i pelarstvo.
Poljoprivredno zemljite registrovano za organsku proizvodnju u Crnoj Gori
Vrsta organske proizvodnje
Poljoprivredno zemljite
u ha
Povrtlarstvo
1,35
Ratarstvo i biljna proizvodnja
59,93
Vonjaci
43,75
Vinogradi
4,99
Livade i panjaci
3.451,50
U K U P N O:
3.561,12
Izvor: Monteorganica, 2010. i 2011.
27
Proirenje asortimana i plasmana AD Plodovi Crne Gore kroz pilot projekte detaljnije je
obraenouDodatkupoglavlju3Ekonomskoproizvodnisistem,Potpoglavlje3.6Poljoprivreda,
str223

2012-2017
Od ukupne povrine poljoprivrednog zemljita koje je registrovano za organsku

proizvodnju, obradivo poljoprivredno zemljite obuhvata 110,02 ha, a 3.451,10 ha travnate
povrine, odnosno livade i panjaci koji slue za organsku proizvodnju u stoarstvu.
3.6.3 Stoarstvo
Zastupljeno je na sjevernom dijelu teritorije grada na kome se preteno gaje goveda,
ovce i koze ili je organizovana intezivna proizvodnja rasplodnih i tovnih ivotinja u
zatvorenom prostoru na farmama. Vrsta koja je autohtona u Crnoj Gori i kojoj prijeti
istrebljenje je bua. Pojedinana grla ili manja stada bue mogu se nai i u zaleu
Skadarskog jezera i podruju oko rijeke Bojane. Najea vrsta ovce je pramenka sa
nekoliko varijeteta koji su adaptirani lokalnim uslovima i to: Zetska uja, takoe ugroena
vrsta koja je prvobitno uzgajana oko Podgorice (Zeta, Ljekopolje, emovsko polje do
Bjelopavlia) i Bardoka. Domaa balkanska koza gaji se u podrujima koja nijesu pogodna
za ovcu, a pogotovu ne za gajenje goveda. Takva su podruja kra koja su obino obrasla
ikarom i sitnim listopadnim drveem.
Tabelarni prikaz broja stoke u Crnoj Gori i Podgorici
Godine
Goveda
Ovce
Svinje
CG
2008
91.929
200.369
2009
89.194
188.227
2010
84.046
180.228
Podgorica
2008
5.854
15.365
2009
5.826
14.390
2010
4.452
12.195
Izvor: Monstat Statistiki godinjak 2010.g
5.130
3.315
4.565
109
86
67
ivina
Konice
278.024
336.688
240.245
22.167
19.763
19.136
27.508
21.526
13.632
2.904
2.257
1.907
Podaci pokazuju da je stoarstvo u opadanju to je posljedica u prvom redu

naputanja (depopulacije) sela. Dominira u ruralnim sredinama i jo uvijek je glavno
zanimanje seoskog stanovnitva. Gajenje stoke je pogodno iz razloga to je na sjevernom
podruju grada preteno poljoprivredno zemljite - livade, panjaci, ikare i makije.
Prema podacima Biotehnikog fakulteta u Podgorici u 2010. godini broj registrovanih
farmi iznosio je 468 sa kapacitetom od ukupno 2.277 grla stoke, dok je na nivou Crne Gore
registrovano 3.144 farmi sa 13.419 grla stoke.
Od stoara kooperanata koji predaju sirovo mlijeko za dalju proizvodnju, tj. trinu
prodaju sa podruja Glavnog grada-Podgorice, otkupljuju sljedee mljekare:
- Podgorica: Dinoa Bubulj, ZZ Cijevna mljekara, Milmarc Group
- Cetinje: Vula - evo, Bajiki Pitet,
- Danilovgrad: imi Montmilk,
Navedene mljekare od kooperanata sa podruja grada godinje otkupe od 4-4,5
miliona litara sirovog mlijeka. U cilju stimulisanja proizvodnje mlijeka za trite, kooperanti
koji mlijeko prodaju preko mljekara dobijaju premije iz Budeta Glavnog grada u iznosu od
0,03 /lit. predatog mlijeka.
Prema podacima Sekretarijata za razvoj preduzetnitva, danilovgradska mljekara
imi Montmilk, otkupljuje blizu 50% koliina sirovog mlijeka od kooperanata sa podruja
Glavnog grada.
U cilju razvoja stoarstva, ouvanja i racionalnog korienja prirodnih resursa,
ouvanja biodiverziteta, odravanja prirodne i kulturne batine i tradicionalnih proizvoda, u
okviru mjera ruralnog razvoja sprovode se mjere za podsticaj korienja planinskih panjaka

2012-2017
putem izdiga stoke. Pravo na ovu podsticajnu mjeru imaju stoari koji na katun28 izdiu
najmanje 5 uslovnih grla i borave najmanje 2 mjeseca.
Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja vodi Registar poljoprivrednih
proizvoaa, koji ostvaruju penzijsko-invalidsko osiguranje preko poljoprivredne djelatnosti.
Sekretarijat za razvoj preduzetnitva izdao 457 potvrda o obavljanju poljoprivredne
proizvodnje na podruju Glavnog grada. Od ovog broja poljoprivrednih proizvoaa, 316 je
aktivnih, odnosno stiu pravo penzijsko-invalidskog osiguranja, a 141 je iskljueno po raznim
osnovama.
Poljoprivredni proizvoai (mukarci preko 65, a ene preko 60 godina), kojima je
poljoprivreda jedino i glavno zanimanje stiu pravo na staraku naknadu u visini od 40 ,
koje isplauje Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja iz Agrobudeta. Sekretarijat za
razvoj preduzetnitva vodi aktivnosti oko prikupljanja kontrole potrebne dokumentacije, na
osnovu koje resorno Ministarstvo donosi rjeenje i od 2002. godine od kada je poela
realizacija Programa starakih naknada na podruju Glavnog grada za ostvarenje
navedenog prava se prijavilo 859 poljoprivrednih proizvoaa, a trenutno to pravo koristi 457
poljoprivrednih proizvoaa sa podruja Glavnog grada-Podgorica.
Dobro iz Crne Gore

U cilju valorizacije privrednih resursa Crne Gore, Privredna komora CG je krajem
2008. godine pokrenula projekat Dobro iz Crne Gore. Rije je o strogoj proceduri
brendiranja domaih proizvoda i usluga koji ispunjavaju kriterijume za natprosjean kvalitet.
Crnogorski proizvodi i usluge takvog kvaliteta oznaavaju se kolektivnim igom Dobro iz
Crne Gore koji je zatien u Zavodu za intelektualnu svojinu. Pored smanjenja rizika
prilikom kupovine i poveanja uea domaih proizvoda na domaem tritu, tenja za
sticanjem prava za korienje iga stimulie domae kompanije da unapreuju kvalitet svojih
proizvoda i usluga i postignu konkurentnost koja e efektuirati veim izvozom i smanjenjem
spoljnotrgovinskog deficita.
Pravo korienja iga Dobro iz Crne Gore ima 13 privrednih drutava za 74
proizvoda. Sa podruja Glavnog grada Podgorice to su Plantae 13. jul za 22 vrste vina i
rakije i AD Inpek za 6 proizvoda.
Glavni grad ima potencijal za brendiranje u oblasti poljoprivrede. Meutim, trite
domaih proizvoaa, osim primarne proizvodnje i prerade, treba usmjeriti ka proizvodima
veeg stepena obrade i dodate vrijednosti po kojima bi cijela nacionalna ekonomija bila
prepoznatljiva, kao to je to finalni proizvod vino "Vranac ". Pored toga, meso, mesne
preraevine, riba, preraevine od ribe, voda, umski i drugi proizvodi otvaraju mogunost za
kreiranje novih brendova i unaprijeenje postojeih.
Ovo je znaajno i sa aspekta privlaenja stranih investicija. U zadnjih nekoliko godina
proizvodnja za velike trgovake lance koji imaju proizvode sa privatnim oznakama private
labels, doveo je do rasta malih i srednjih proizvoaa i izvoznika u zemljama u razvoju.
Finansijska podrka poljoprivredi

Od 2003. godine iz Budeta Glavnog grada-Podgorice planski se izdvajaju sredstva
za podsticaj poljoprivrede-Agrobudet, to pokazuje koliki se znaaj daje ovoj oblasti, koja je
pored turizma prepoznata kao strateka grana razvoja Crne Gore.
Budetska podrka razvoju poljoprivrede Glavnog grada
BUDET GLAVNOG
2008.
2009.
2010.
GRADA
godina
godina
godina
28
2011.
godina
Na katunima Crne Gore odreen je datum izdizanja, pripadnost katuna individualno

odreenim stoarima i trajanje boravka. Pregled katuna dat je u Dodatku Poglavlju 3
Ekonomskoproizvodnisistem,Potpoglavlje3.6Poljoprivreda,str223

2012-2017
Agrobudet-krediti
143.251,00
/
Otkup poljoprivr.vikova
42.831.19
156.588,10
Premije mljekarama
35.901,00
135.957,00
Stimulisanje
20.000,00
/
preduzetnitva
Marketing u turizmu
11.914,50
/
Fabrika za preradu voa i
211.990,05
679.407,29
povra u Mataguima
Izgradnja
montanog
117.310,02
/
staklenika JP Zelenilo
Objekat
za
preradu
23.109,04
/
ljekovitog bilja u Lijevoj
Rijeci
UKUPNO 606.325,61
971.952,39
152.355,50
45.000,00
147.900,00
6.000,00
31.467,84
46.000,00
120.834,00
15.000,00
/
50.113,80
879,84
/
401.369,30
214.181,68
Pregled odobrenih kredita za poljoprivredu posredstvom ZZZ CG

Godine
Broj projekata
Broj radnika
Kreditna sredstva u
2008.
35
51
185.412,00
2009.
10
18
90.000,00
2010.
15
21
105.000,00
2011.
2
3
14.500,00
UKUPNO
62
93
394.912,00
Izvor: ZZZ CG
Pored navedenih izvora za oblast poljoprivrede izdvajaju se i znaajna sredstva iz

Agrobudeta Crne Gore.
Planom upotrebe sredstava za podsticanje razvoja poljoprivrede u Crnoj Gori
(Agrobudet Crne Gore), za 2010. godinu i januar-novembar 2011.godine za Podgoricu
izdvojeno je 2.938.409,00 i to:
- Podsticajne mjere Agrobudet
(podrka stoarstvu i biljnoj prozvodnji, otkupu mlijeka,
otkupu
trinih
vikova
i
za
ruralni
razvoj-infrastrukturu
2.186.885,00
- Podrka investicijama (I i II Javni poziv)
344.364,00
- Starake naknade
407.160,00
3.7 Lov
Lovita na teritoriji Glavnog grada su: Podgorica I, Podgorica II, Podgorica III
koja pripadaju submediteranskom lovnom podruju i lovite Komovi. Ukupna povrina svih
lovita Podgorice iznosi 113.262 ha.
Lovite Podgorica I je povrine 95.392 ha sa zastupljenim vrstama divljai: srne,
divokoze, medvjedi, zeevi, divlje patke i jarebice kamenjarke.
Lovite Podgorica II-Zeta je povrine 7.837 ha sa zastupljenim vrstama divljai:
srne, zeevi, divlje patke i jarebice kamenjarke.
Lovite Podgorica III-Tuzi je povrine od 13.043 ha sa zastupljenim vrstama
divljai: srne, zeevi, divlje patke i jarebice kamenjarke.
LoviteKomovi predstavlja lovite sa posebnom namjenom. Povrina ovog lovita
je 23.922 ha. Osnovne vrste divljai su: divokoze, medvjedi i veliki tetrijebi.

2012-2017
Trajnom zabranom lova zatiena je meka (Ursus arctos L.) sa meetom do dvije
godine starosti. Lov na vodene ptice bio je ranije dozvoljen u nacionalnom parku Skadarsko
jezero, ali je od 2002. godine potpuno zabranjen zbog sprovoenja odredbi iz Prostornog
Plana Skadarsko jezero i registrovanog smanjenja brojnosti populacija vodenih ptica.
Glavni grad raspolae velikim povrinama lovita, raznolikou terena i velikim
brojem razne vrste divljai. Ulaganjem u razvoj lovstva Glavni grad bi dobio vei priliv
domaih i stranih turista a time i veu valorizaciju ugostiteljstva i trgovine. Iako lovni turizam
generie znaajne prihode u drugim evropskim zemljama, u Crnoj Gori je on prilino
ogranien. Lov se i dalje smatra rekreativnom aktivnou vie nego aktivnou koja donosi
prihod. lanarine u lovakim organizacijama su uglavnom male, investicije u lovita skromne
a domai lovci nisu obavezni da plaaju nadoknadu za svaku ubijenu divlja.
Pravna lica koja upravljaju lovitima ne vode katastar divljai. Osito toga, neophodno
je organizovati bolju zatitu lovita, redovno obogaivanje infrastrukturom i sl. Glavni grad
kao turistika destinacija promovisala bi se kao podruje pogodno za lov, uz organizovanje
takmienja, obuke lovaca, izradu broura i prospekata za lovita ne samo Podgorice, ve i
Crne Gore.
3.8 Ribolov
Na podruju Glavnog grada proizvodnja ribe organizovana je u ribnjaku Mareza,
dok je komercijalni ribolov prisutan na Skadarskom jezeru.
Reka Moraa za sada ima minoran i statistiki beznaajan doprinos ukupnom
ribarstvu u slivnom regionu Skadarskog jezera iako je bogata solomoidnim (plemenitim
vrstama) ribe, potonom pastrmkom, lipljanom i mladicom (posebno kapitalnom). Ova reka
bila je poznata po pastrmskim vrstama (potoara i glavatica), klenu, skobalju i jegulji. U toku
zadnje dve decenije, brojnost populacija skoro svih ribljih vrsta iz reke Morae je znaajno
opala usled konstantnog prelova.
Skadarsko jezero predstavlja vanu oblast u ribarstvu Crne Gore. Privredni ribolov
obavljaju mjetani sa priobalnog podruja kojima je u te svrhe, do decembra mjeseca
2011.god, izdato 131 dozvola za lov arana sa 10 mrea i 5 dozvola sa 20 mrea. Osim toga,
izdata je 151 dozvola za jegulju, 5 dozvola za ukljevu, 10 dozvola za pari, 162 godinje
dozvole za obavljanje sportskog ribolova kao i 85 dnevnih ribolovnih dozvola. Posebnim
propisom utvrene su mjere na ouvanju i unapreenju populacije ekonomski znaajnih vrsta
(aran, ukljeva) koje se odnose na vrijeme, lokalitet, ribolovna sredstva, ogranienje broja
mrea i promjera okaca na njima.
Izlovljavanje ukljeve i kavezni uzgoj kalifornijske pastrmke tokom 2011.god. vren je
od strane AD Ribarstvo iz Rijeke Crnojevia na osnovu ugovora sa JP Nacionalni parkovi
Crne Gore, dok druge vrste ribe otkupljuje. Kontrolu izlova ukljeve vrila je posebna Sluba
zatite ovog javnog preduzea.
i 2010
Pregled vrste i koliine izlovljene i otkupljene ribe AD Ribarstvo, 2009
Vrsta ribe
2009 kg
Ukljeva
38.400
Krap (aran)
1.065
Kinez
2.640
Crvenperka (ljolja)
3.840
Grge
2.100
Izvor: JP Nacionalni parkovi Crne Gore
2010
44.800
10.720
5.560
-
Za razvoj ribolova u rijekama i jezerima osnovni preduslov je realizacija

sanacijskih programa zagadjivaa Zete i Morae. Prednost u odnosu na vetake
ribnjake treba da ima odgoj riba u prirodnim uslovima (npr. Malo Blato).

2012-2017
Kljuni problem vezan za ovaj sektor ogleda se u injenici to ne postoji nikakva

procjena ribljeg fonda Skadarskog jezera niti Ribarska osnova (u poslednjih 25 godina), a to
predstavlja zakonsku obavezu.
Slatkovodno ribarstvo ima razvojnu ansu u turistickoj ponudi (npr u vidu sportskog
ribolova), sa znacajnijim potencijalom za ulov i u djelatnosti prerade i prodaje ribe iz
Skadarskog jezera.
3.9 Turizam i ugostiteljstvo

3.9.1 Uslovi za razvoj turizma
Glavni grad nalazi se u koridoru znaajnih turistikih, domaih i inostranih tranzitnih
tokova prema Crnogorskom primorju. Mnoge prirodne, saobraajne, infrastrukturne i druge
povoljnosti pogoduju razvoju razliitih vidova turistike ponude.
Turistikom promocijom Glavnog grada bavi se Turistika Organizacija Podgorice a
dijelom i Nacionalna turistika organizacija.
Promet u turizmu 2004-2010.
posjeti
2004.
2005.
2006.
oci
CG
703
820
953
484
457
928
PG
24 580
29 819
39 295
Izvor: Monstat
Promet u turizmu
Podgorica
Posjetioci
Ukupno
-domai
-strani
Noenja
Ukupno
-domai
-strani
Izvor: Monstat
2006 - 2010
2006.
2007.
2007.
2008.
1 133
432
45 588
2009.
1 188
116
50 393
1 207
613
49 166
2010.
1 262 985
54 196
2008.
2009.
2010.
39295
16890
22405
45588
5388
40200
50393
5649
44744
49166
6064
43102
54196
5580
48616
74169
31044
43125
104986
24786
80200
111271
22282
88989
103464
18385
85079
112569
15496
97073
Posmatrajui turistiki promet u periodu od 2004-2010. godine, uoava se uzlazni

trend dolazaka i broja noenja. Procentualno poveanje broja turista u 2010. godini u odnosu
na 2004. godinu iznosilo je 120,5%.
Od ukupnog broja dolazaka i noenja u Crnoj Gori, 8,34% dolazaka i 3,07% ukupnog
broja nocenja realizuje se u Glavnom gradu.
Pregled prihoda od turizma u Glavnog gradu i CG
Prihodi od inostranih turista u
Glavni
grad
Crna Gora
2006
6.776.915
2007
9.022.500
271.081.2 457.190.5
04
67
Izvor: Centralna banka CG
2008
10.011.26
3
513.088.3
99
2009
9.443.769
2010
10.733.589
468.822.51
6
489.702.42
4
Uee*
(%)
2,19

2012-2017
Glavni grad je u 2010.godini ostvario prihod od inostranih turista u iznosu od

10.733.589, to je poveanje u odnosu na 2009 godinu za 13,66%, a u odnosu na 2007. za
19%. Uee Glavnog grada u ukupno ostvarenim prihodima od inostranih turista na nivou
Crne Gore u 2010. godini iznosi 2,19%.
Sa razvojem novih hotelskih kapaciteta i prisustvom svjetskih hotelskih brendova
Podgorica moe profilisati kao kongresni ili MICE centar (Meetings, Incentives,
Conferencing, Exhibitions).
Tu se akcenat naroito stavlja na planirani hotel sa etiri do pet zvjezdica na lijevoj
obali Morae, u neposrednoj blizini mosta Millennium, kapaciteta 100 do 120 smjetajnih
jedinica, hotel Crna Gora koji je u fazi rekonstrukcije kako bi ispunio standarde lanca
Hilton i dva dva novosagraena hotela kategorije 4 i 5 zvjezdica. Takoe je planirana
izgradnja hotela visoke kategorije na desnoj obali Morae, u neposrednoj blizini Klinikog
Centra Crne Gore.
Politika Glavnog grada u ovom dijelu je stimulativna te se investitorima hotela sa 5 i
vie zvjezdica u i A i I zoni umanjuje naknada za komunalno opremanje u procentu od 15%.
Od posebnog znaaja je aktiviranje starih urbanih cjelina, kako u svrhu dnevnih
izletita, tako i u cilju razvoja manifestacionog turizma, odnosno organizovanje festivala i
dogaaja koji su efikasni instrumenti za privlaenje posjetioca. Na lokalitetu Duklje je u tom
cilju nainjen prvi korak postavljanjem montane ljetnje pozornice koja, meutim, nije
valorizovana u dovoljnoj mjeri. Pored toga, mnogi gradovi razvijaju politiku privlaenja
snimatelja filmova ili tv programa koji promoviu njegove prirodne i druge vrijednosti ili
odreene turistike proizvode. Iz ovoga proizilazi zakljuak da umjetnost i kultura na ovim
prostorima daju niz mogunosti za kreiranje raznovrsnih turistikih proizvoda koji
multipliciraju svoje efekte (npr. oslikavanje murala na starim fasadama stambenih zgrada koji
e Podgorici dati novi imid).
Pored toga, vjerski turizam je potencijal koji je veoma zastupljen i popularan u svijetu.
U Dodatku Poglavlju 7. Kultura i sport dat je pregled sakralnih objekata kao moguih
turistikih atrakcija. Pored njih, na podruju sela Releza u Ljeanskoj nahiji postoji i
neiskorien lokalitet veoma interesantan Dominikanskom katolikom redu kao rodno mjesto
Blaene Ozane koji oni posjeuju i spontano organizuju vjerske ceramonije jednom godinje.
Takoe je u ekspanziji eko - turizam za koji Podgorica ima uslove budui da
raspolae planinskim dijelom prostora (Verua, Radove, Lukavica, Prokletije) na kome se
mogu uvezivati sela i katuni u izolovanim podrujima u ugostiteljsku ponudu sa proizvodnjom
organske hrane pripravljene na tradicionalan nain i proizvodnjom i prodajom narodnih
rukotvorina i drugih karakteristinih zanatskih proizvoda. Podruje Verue, na nadmorskoj
visini od 1200-1550 m, predstavlja najkvalitetniji planinski turistiki lokalitet i potencijal za
investicije u dalji razvoj planinskog turizma, zimskih sportova i cjelogodinjih aktivnosti. Sire
rekreativno podruje obuhvata i planinsko podruje ijovo i Korita, uz obavezan preduslov u
smislu putne infrastrukture.
Kuka korita, sa karakteristinim katunima, otvaraju prostor za osmiljavanje razliitih
varijacija na temu seoskog turizma i etno sela. Radove (800-1000 mnv) predstavlja
planinsko rekreaciono podrujena kome je mogue i manje skijalite, trim staza i drugi
sadraji za rekreaciju u prirodi a Lukavica moe biti interesantna kao katunsko podruje te
prostor za lovni turizam.
Master planom razvoja turizma do 2020.godine Skadarsko jezero oznaeno je kao
najznaajnija turistika destinacija sa potencijalom za razvoj vie vrsta turizma (klaster
Cetinje i Skadarsko jezero Master plan tretira kao klaster 4 i prua mogunost razvijanja
tematskog turizma odrivost, zatita i odravanje prirode, ouvanje lokalnog identiteta;
dozvoljene su samo aktivnosti koje ne tete ivotnoj sredini poput upotrebe solarnih amaca,
pjeaenje, biciklizam i sl). Ovo otvara mogunost meuoptinske saradnje i saradnje
Turistike organizacije Podgorice, Bara i Cetinja ali i prekogranine saradnje sa Albanijom
putem kreiranja zajednikih turistikih proizvoda usmjerenih ka odgovarajuim tritima.
Pretpostavlja protokole o saradnji, planiranje komunikacije i marketing plan, ukljuujui i
smjernice za koordinirani imid (logo, topografski karakteri, grafika prezentacija, upravljanje
i auriranje web sajta, tampanje promo materijala i publikacija, realizacija studijskih

2012-2017
putovanja sa turoperatorima i stranim medijima specijalizovanim za turizam, uee na

specijalizovanim turistikim deavanjima, organizacija road-show-a radi promovisanja
turistikih proizvoda i sl.). Pored ureenog kompleksa na Plavnici, na podruju Skadarskog
jezera posebno je interesantna mogunost ureivanja ireg podruja naselja Sinjac uz obalu
Malog Blata, sa prostorom za kamp i izgradnjom pristanita za amce na solarni pogon za
organizovani prevoz po Skadarskom jezeru. Ovo podruje je pogodno i za razvoj ribarstva.
Sline mogunosti otvara ribarsko naselje Vranjina i Podhum sa poluostrvom Samobor kao
izletite amcima.
Pored ovog, mogue turistike destinacije su i Rikavako i Bukumirsko jezero na
planini ijovo na nadmorskoj visini preko 1300 m, gdje je ve izvrena rekonstrukcija dijela
puta.
Znaajan turistiki potencijal otvaraju proizvoai vina (enogastronomski turizam)
ukoliko prepoznaju potencijalna turistika trita, ovladaju poetnim tehnikama rada sa
turoperatorima i, naravno, obezbijede propisani standard (npr. u dodavanju eera) i
brendiranje. Ovo iz razloga to se iri tranja za novim svjetskim vrstama vina i raste
popularnost stonih vina. Sa druge strane, slabosti se ogledaju u tome to ne postoji siguran
sistem kvaliteta, nisu obezbjeeni smjetajni kapaciteti, vinarije ne sarauju sa
proizvoaima hrane, nisu organizovani treninzi i obuke o nainu animacije turistista i
predstavljanja proizvoda, nema adekvatne promocije (putem sredstava mass medija,
specijalizovanih magazina fokusiranih na hranu i putovanja, animaciju turoperatora koji rade
sa vinom i kulinarskim turizmom u Evropi, vie informacija na nacionalnim i regionalnim
turistikim sajtovima i sl.).
Prostor Podgorice prua uslove za razvoj biciklistikog turizma, posebno zbog
oznaene biciklistike rute Top Trail N0 4, koja polazi i zavrava u centru Glavnog grada ali i
za turistike sadraje poput avanturistikih parkova, kakav ve postoji u Rogamima te za
lovni turizam.
Glavni nosioci turistikog razvoja na podruju Komova koje se nalazi na teritoriji
Glavnog grada su Carine i zona Opasanica, koje su planirane za detaljnu razradu.
Selo Opasanica prua dobru agro-ekoloku i agro-turistiku osnovu za razvoj
seoskog turizma. Saobraajni pristup planiranim sadrajima postavljen je tako da je zoni ekoetno selo Opasanica mogu prikljuak sa regionalnog puta R 19 (cca 4 km), dok je
saobraajni pristup lokaciji Carine omoguen preko pravca Andrijevica ulie Joanica
Carine (cca 19.5 km).
Pored toga, kanjon Cijevne, kao potencijalni spomenik prirode, otvara mogunosti za
razvoj eko turizma
Svi navedeni potencijali zahtijevaju mnogo vee povezivanje nadlenih organa
uprave Glavnog grada, drave, TO Podgorica i Nacionalne turistike organizacije
meusobno ali i sa turistikim organizacijama drugih optina i prekograninu saradnju te
vea sredstva za stvaranje svih preuslova za promociju Glavnog grada.
3.9.2 Ugostiteljstvo
Dok je 2000. godine glavni nosilac ugostiteljske ponude grada bilo preduzee UTIP
Crna Gora sa 4 hotela (Crna Gora, Podgorica, Ljubovi i Zlatica) koji su raspolagali
sa 780 leaja i tri privatna hotela sa 67 leaja, danas u Glavnom gradu postoji 33 hotela sa
preko 1600 leaja. Od tog broja, 1 hotel je sa 5 zvjezdica, 13 sa 4 zvjezdice, 13 sa 3
zvjezdice, 2 hotela sa dvije zvjezdice i 1 hotel sa 1 zvjezdicom, dok se hosteli ne kategoriu.
U narednom periodu hotelska ponuda grad bie obogaena sa 3 nova hotela u kategoriji od
3 do 5 zvjezdica.
Evidentirana su i etiri vlasnika privatnog smjetaja a njihovi objekti raspolau sa 25
soba i 30 leaja.
Uopte, razvoj Podgorice prati poveanje hotelsko-turistikih kapaciteta koji
zadovoljavaju visoke standarde. Sa poveanjem broja hotela dolo je i do znaajnog
poveanja broja ugostiteljskih objekata. Podgorica danas raspolae sa priblino 700 ostalih

2012-2017
vrsta ugostiteljskih objekata (noni klubovi, kafe barovi, picerije, objekti brze hrane i dr.) koji
dopunjuju ugostiteljsku ponudu grada. Kafe barova ima najvie - 448, zatim picerija - 62, 82
objekta brze hrane, 59 kafeterija, poslastiarnica, buregdinica i mlenih restorana 59, 31
evabdinica i 18 kafana.
Kategorisano je 86 restorana od ega 10 sa pet zvjezdica i 29 sa etiri zvjezdice.
USLUGE
4.1 Komunalne usluge

Obavljanje komunalnih djelatnosti i pruanje komunalnih usluga u Glavnom gradu
povjereno je javnim preduzeima i privrednim drutvima.
JP Vodovod i kanalizacija Podgorica obavlja poslove odravanja vodovodnog
sistema i snabdijevanje pitkom vodom Podgorice, GO Tuzi i sela Gonje Zete, odravanje
vodovodnih sistema na seoskom podruju , odvoenje i preiavanje otpadnih voda iz
kanalizacionog sistema sa podruja GUP-a Podgorice, odravanje sistema za prihvat i
evakuaciju atmosfeskih voda.
JP Zelenilo Podgorica odrava, njeguje i obnavlja biljni fond, odrava, oprema i isti
parkove i javne zelene povrine pored stambenih zgrada i stambenih blokova na teritoriji
grada i u naselju Golubovci, odrava povrine za rekreaciju i otvorene plae, ureuje obale
rijeka, titi javno zelenilo od insekata, biljnih bolesti i elementarnih nepogoda, uzgaja i
proizvodi sadni materijal (rasadnici) najmanje do nivoa reprodukcije za osnovu djelatnost.
JP istoa Podgorica obavlja poslove odravanja istoe na javnim povrinama u
gradu i naselju Golubovci i Tuzi, sakupljanja i odvoza komunalnog otpada, pruanja
kafilerijskih usluga I odravanja javnih sanitarnih vorova.
JP Pogrebne usluge Podgorica prua pogrebne usluge, ureuje i odrava gradska
groblja epurci i Zagori, prigradska groblja u Toloima i Donjoj Gorici, groblje na Cijevni i
spomenik u Golubovcima.
JP Komunalne usluge Podgorica odrava javnu gradsku rasvjetu i semafore.
Iz JP Komunalne usluge su 2006.godine segmentisana etiri drutva ograniene
odgovornosti koja su, kao samostalni privredni subjekti, poeli sa radom od 31. marta 2007.
godine i to: Parking servis d.o.o. Podgorica, Deponija d.o.o., Podgorica, Trnice i pijace
d.o.o. Podgorica i Putevi d.o.o. Podgorica.
Deponija d.o.o. Podgorica izgrauje, koristi i odrava deponije, odstranjuje otpatke i
drugo smee, reciklira metalne i nemetalne otpatke i ostatke, obavlja njihovu trgovinu na
veliko, prikuplja i stavlja u promet sekundarne sirovine vezane za osnovnu djelatnost.
Parking servis d.o.o. Podgorica obavlja komunalne poslove izgradnje i upravljanja
javnim parkiralitima i garaama.
Putevi d.o.o. Podgorica vre izgradnju, modernizaciju, rekonstrukciju i odravanje
lokalnih i nekategorisanih puteva, objekata i opreme, gradskih saobraajnica, aerodromskih
pista i sportskih terena, ureuje i odrava ulice i saobraajne objekte i opreme.
Trnice i pijace d.o.o. Podgorica izgrauju, odravaju i upravljaju pijanim
objektima.
Pregled budetskih sredstava usmjeren javnim preduzeima za obavljanje javne
funkcije
BUDET GLAVNOG
2008.
2009.
2010.
2011.
GRADA
godina
godina
godina
godina
Javna funkcija za javna 5.894.687,94 6.624.266,30 7.601.943,85 7.910.726,5
preduzea
2

2012-2017
Oprema za javna preduzea
i Slubu zatite
UKUPNO
1.911.951,77
3.295.010,27
536.469,14
546.467,04
7.806.639,7 9.919.276,5
1
7
8.138.412,9
9
8.457.193,
56
Vodosnabdijevanje
Na podruju Glavnog grada postoje tri nezavisna sistema vodosnabdijevanja:
- Vodovodni sistem Podgorice i sela Gornje Zete
- Vodovodni sistem Gradske optine Tuzi
- Vodovodni sistem Dinoa.
I Vodovodni sistem Podgorica snadbijeva vodom potroae Glavnog grada (sa
prigradskim naseljima), dio Gradske optine Golubovci i dio Optine Danilovgrad.
Karakteristike su mu velika specifina potronja i velika sezonska neravnomjernost potronje
kao posljedica upotrebe vode za navodnjavanje bata i zelenih povrina.
Prema podacima iz 2010.godine, prosjena dnevna potronja u Podgorici iznosila je
1179 l/s, odnosno 101.858 m3/dan, tj. 37.178.170 m3 godinje, dok su gubici u mrei bili oko
565,92 l/s, odnosno 48.891,84 m3/dan ili 48%. Prosjena specifina potronja po stanovniku
iznosila je 565,91 l/dan, u kojoj je lina potronja participirala sa 294,26 l/dan ili 52%.
Elementi koji sainjavaju ovaj vodovodni sistem su vodoizvorita, distribuciona mrea
i rezervoarski prostor unutar sistema.
Vodovodni sistem Podgorica ine tri izvorita: Mareza, Zagori i emovsko
polje. Maksimalni instalisani zahvatni kapacitet je:
- PS Mareza I
470 l/s
- PS Mareza II
680 l/s
- PS Zagori
400 l/s
- PS emovsko polje
410 l/s
Maksimalni kapacitet sa svih vodoizvorita je 1.960 l/s, odnosno 169.344 m/dan, tj.
61.800.000 m3 godinje.
Iz ovog vodovodnog sistema je tokom 2010. godine potisnuto 37.178.320 m vode, i
to sa: PS Mareza 22.548.678 m 3, PS Zagori 7.039.090 m3 i sa PS emovsko polje
7.590.552 m3 .
Vodoizvorite Mareza je najstarije vodoizvorite u Glavnom gradu. U njegovom
sastavu su: kaptani rov, kaptaa Velje oko, kaptaa Pod vrbom, kaptaa Oko, Crpna
stanica Mareza 1 i Mareza 2 i poslovni objekat.
Crpna stanica Mareza 1 opremljena je sa etiri pumpe ukupnog kapaciteta 470 lit/s
(210 l/s, 75 l/s, 75 l/s, 110 l/s). Karakterie je mala zapremina usisnog bazena i dotrajalost
elektro mainske opreme, odnosno elektro ormara i pumpnih agregata.
Crpna stanica Mareza 2 opremljena je sa etiri pumpe radnog kapaciteta 680 l/s
(2x340 l/s), instalisanog za 1.440 l/s (4x360 l/s) i tri agregata prosjenog kapaciteta od 900
l/s. Poveani stepen vibracija u objektu onemoguava rad svih agregata te se koriste samo
dva kapaciteta oko 680 l/s. Krajem 2010.godine otpoeo je postupak zamjene kompletnih
pumpnih agregata i jaanja nosive konstrukcije radi otklanjanja problema vibracija. Vrijednost
ove investicije je 3,5 miliona EU, od ega je 3,0 miliona EU donacija Vlade Japana.
Vodoizvorite Zagori koristi vodu iz buenih bunara (B1, B2, B3, B4) sa
kapacitetom od 400 l/s. Bunari B1 i B2 opremljeni su pumpnim agregatima starije proizvodnje
(sa dugim vratilom) kapaciteta 125 l/s. Bunari B3 i B4 posjeduju potopne pumpne agregate
novije proizvodnje i kapaciteta 60 l/s i 90 l/s. U toku 2008. i 2009. godini na ovom
vodoizvoritu proirene su zatitne zone, povean kapacitet buenjem bunara B4,
rekonstruisana je elektro oprema i poveana snaga transformatorske stanice, rekonstruisana
je hlorna i ugraena mjerna oprema.
Vodoizvorite emovsko polje raspolae sa 5 bunara (B1, B2, B3, B4 i B5)
kapaciteta 410 l/s (70 l/s, 50 l/s, 70 l/s, 110 l/s, 110 l/s). Na ovom vodoizvoritu izgradjeno je
10 pijezometarskih buotina profila 2 i dubine 60 m, a slabost mu je hlorna oprema.

2012-2017
Na teritoriji Glavnog grada nalazi se i izvorite Bolje Sestre locirano na

sjeveroistonom obodu Malog blata, ispod zapadnih padina brda Kolozub. Istraivanja su
pokazala da je ova voda izuzetnog kvaliteta i pogodna za pie sa aspekta fiziko - hemijskih
parametara i mikrobiolokih svojstava A1 klase. Ovo izvorite ima preduslove za dugorono
vodosnabdijevanje Crnogorskog primorja. Kvalitet, raspoloive koliine vode na izvoritu i
njegov poloaj obezbjeuju ouvano stanje ivotne sredine kako na samom lokalitetu, tako i
u irem okruenju tj. bazenu Skadarskog jezera, to je posebno znaajno imajui u vidu da
se radi o meugraninim vodama i Nacionalnom parku.
II Vodovodni sistem Tuzi snabdijeva vodom gradsku optinu Tuzi. Ukupno
instalisani kapacitet je oko 105 l/s. Vodu koristi iz bunara PS Tuzi - 12 l/s, PS Milje- 78
l/s (43l/s, 20 l/s, 15 l/s) i PS Vuksanlekii - 15 l/s.
U toku 2010. iz ovog vodovodnog sistema potisnuto je 1.373.339 m vode a fakturisana
koliina od 282.304 m. Velika razlika izmeu potisnute i utroene vode ukazuje na visok
stepen nelegalne potronje, izuzev evidentnih tehnikih gubitaka zbog zastarjelosti mree.
Prioritet u narednom periodu je potpuna rekonstrukcija mree i smanjenje nelegalne
potronje vode.
Rezervoar u Vuksanlekiima zapremine 800 m i bunar Vuksanlekii (90 l/s) stavljeni
su u funkciju. Takoe je zavren dio primarne i sekundarne mree za naselja Sukuru i
Kodrabudan u duini od 7.640 m. Osim toga, zapoela je izrada projektne dokumentacije za
sistem vodosnadbijevanja junog dijela GO Tuzi, odnosno, uraena je projektna
dokumentacija za naselja Vladne, Vranj, Vuksanlekii, Dreaj i Podhum (u duini od cca
20.000 m).
Realizacija navedenih projekata oekuje se u toku 2012. godine.
III Vodovodni sistem Dinoa puten je u rad 2008.godine. Snabdijeva vodom
oko 250 potroaa u naselju Dinoa a voda se koristi iz bunarskog izvorita sa bunarom
kapaciteta 28 l/s. Bunarsko izvorite opremljeno je objektom crpne stanice sa elektro
-mainskom i hlornom opremom. Unutar sistema izgradjen je rezervoar zapremine 400 m 3,
dok je duina vodovodne mree oko 11 km.
Iz ovog vodovodnog sistema je 2010.god. potisnuto 92.738 m vode, a fakturisano
88.000 m3.
U poreenju sa vodovodnim sistemom Tuzi, ovaj vodovodni sistem je noviji pa
ostvaruje znaajno manje tehnike gubitke ali i manju nelegalnu potronju vode. U toku je
realizacija projekta otvaranja novih kapaciteta i povezivanje tog vodoizvorita sa vodovodnim
sistemom Glavnog grada.
Vodovodna mrea
Duina mree u Glavnom gradu iznosi cca 1.100 km. Od toga je 500 km primarne,
250 km sekundarne i 350 km tercijarne (35.000 prikljuaka, duina do prikljuka 10 m).
Aktivno snimanje i auriranje katastra u digitalnoj formi vodovodnog sistema
Podgorice poelo je od 2000. godine, te je na dan 31.12.2010. godine snimljeno i katastarski
obraeno ukupno 338.802,00 m vodovodne mree.
Prikaz cjevovoda u vodovodnoj mrei Glavnog grada, 2010.
PRIMARNA
SEKUNDARNA
Materijal
AC
(azbest
cement)
PVC
Duina
(m)
129.193,
31
1.645,87
Procen
at (%)
99,63
Duina
(m)
478,20
Procenat
(%)
0,37
70,02
704,84
29,98
TERCIJARNA
Duina
(m)
/
Procena
t (%)
/
Izvor:Izvjetaj o radu JP Vodovod i kanalizacija Podgorica za 2010. godinu.
Razlozi za izraene tehnike gubitke su: zastarjelost distribucione mree sa, u velikoj
mjeri, zastupljenim azbest-cementnih cijevi koje je neophodno zamjeniti; veliki broj nelegalnih
potroaa; nefakturisanje vode optini Danilovgrad (u 2010. godini isporueno 1.552.995

2012-2017
m3); nepokrivenost dijela podruja GO Golubovci mjernim instrumentima za evidentiranje

potronje vode za ije potrebe je u 2010. godini isporueno 2.406.240 m3; neaurirani
katastarski podaci primarne, sekundarne i tercijarne vodovodne mree; neblagovremeno i
neujednaeno oitavanje potronje vode i nepotpuna baza podataka potroaa.
Rezervoarski prostor
Vodovodni sistem Podgorice raspolae sa rezervoarima ukupnog kapaciteta 4.200 m3, i to:
Rezervoar Ljubovi, kapaciteta 3.000 m3
Rezervoar Gorica, kapaciteta 1.200 m3
Ovi rezervoar zadovoljavaju oko 4% dnevnih potreba, dok je uobiajeni standard do 30%.
Projektnom dokumentacijom, odnosno Predpripremnom studijom vodosnabdijevanja,
odvodjenja i preiavanja otpadnih voda Glavnog grada definisana je pozicija novog
centralnog rezervoara od 20.000 m3 na brdu Vrak. Osim toga, detaljnim planom je za
podruje Gradske optine Golubovci definisan rezervoar Orlovina.
Postojei rezervoarski prostor na Ljuboviu povezan je primarnim cjevovodima
nedovoljnog profila koje ne omoguavaju ostvatrivanje njegove funkcije, naroito u ljetnjim
mjesecima kada je gotovo prazan.
Rezervoarski prostor na brdu Gorica koristi se u protivpoarne svrhe.
Seoski vodovodi
Seoski vodovodi, koji su izgraeni u ranijem periodu bez odgovarajue projektne
dokumentacije, su:
- vodovodni sistem naselja Bioe, Vranjina, Ljeanska Nahija, Komani Bandii, Karabuko
polje, Fundina;
- manji vodovodni sistemi: Rijeka piperska, Duga, Selite, Peuta, Gornji Crnci, Okno.
Ovi sistemi ne nalaze se u tehniki ispravnom stanju. Mnogi nemaju propisno
kaptirana izvorita to ugroava bezbjednost samih objekata ali i kvalitet vode za pie.
Problemi koje je neophodno rijeiti su: validna dokumentacija na nivou sitema i katastar
vodovodnih i elektro instalacija; zamjena veine cjevovoda koji su izgraeni od
azbestcementnih cijevi prije 30 i vie godina; utvrivanje zone sanitarne zatite svih
vodoizvorita; obezbjeenje i zatita vodoizvorita za javno snabdijevanje; rekonstrukcija
vodnih objekata, zamjena pumpnih agregata, motora, elektronike i automatike na osnovu
izvrenog snimanja postojeih crpnih stanica i kaptaa; atesti o radnim i zatitnim
uzemljenjima, ugraenim materijalima i sl; obezjeenje dokumentacije o tehnikom prijemu
objekata i upotrebne dozvole; ugraenoj elektronici, automatici, motorima i crpnim
agregatima; optereenost i nedefinisanost dugovima za utroenu elektrinu energiju.
Tokom 2009. godine uraen je Elaborat o stanju seoskih vodovoda Glavnog grada
kojim su su obraeni sledei vodovodni sistemi: Bioe, Rijeka Piperska, Duga, Piperi,
Vranjina, Beri, Kui, Ljeanska nahija, Selita, Fundina, Peuta, Tuzi-Milje, Karabuko polje,
Komani-Bandii i Donji Komani. U 2010. godine izraena je projektna dokumentacije za
utvrivanje zona sanitarne zatite za seoske vodovode na podruju Glavnog grada. Ovi
projekti za vodoizvorita Bioe, Piperi (Iverak), Vranjina, Fundina i Ljeani (Lisica) su
preduslov za budue aktivnosti. Nedostaje katastar hidrotehnikih instalacija, stanja
elektromainske opreme, snabdijevanje elektrinom energijom, nadzor objekata.
Srednji plato Kua predstavljae jedan je od najveih seoskih vodovoda. Do sada su
izvedene dvije faze projekta koje su obuhvatile buenje bunara, izgradnju potisnog
cjevovoda, prepumpne stanice i rezervoare. Trea faza obuhvata izgradnju distributivnog
cjevovoda koji treba da obezbijedi snadbijevanje svih sela na srednjem platou Kua. Ukupna
vrijednost projekta je 1.1 mil.eura od ega je ve realizovano 900 000 eura, dok se za treu
fazu planiraju sredstva od 200 000 eura. Finalizacija projekta planirana je u aprilu 2012.
godine.
Budetska sredstva usmjerena u oblast vodosnabdijevanja
BUDET GLAVNOG GRADA
2008.
2009.
2010.
2011.godi

2012-2017
19.020,96
godina
1.773.850,8
6
276.286,52
79.928,29
884.541,29
168.175,38
172.605,34
1.284.006,
40
UKUPNO 2.604.719
,83
Izvor: Zavrni raun Budeta Glavnog grada
459.502,77
Izgradnja vodovoda i fekalne

kanalizacije
Izgradnja
Labaratorije
za
ispit.voda
Radovi na vodoizvoritu Mareza
Vodovod u Golubovcima
Vodovod u Tuzima
godina
337.222,89
2.850.420,
87
godina
1.813.547
,41
34.546,43
367.889,7
2
681.763,1
2
2.897.74
6,68
na
243.860,37
200.000,00
/
300.167,13
91.784,93
835.812,4
3
Kanalizacioni sistem
Do 1969. godine evakuacija kanalizacionih otpadnih voda iz grada obavljana je
posredstvom individualnih septikih jama i upojnih bunara, od kada se gradi i koristi javna
gradska kanalizacija.
Za prikupljanje i odvoenje otpadnih voda u Podgorici je, prema procjenama,
izgraeno od 150 do 170 km kanaliozacione mree. Na dan 31.12.2010. godine ukupno je
snimljeno i katastarski obraeno 137.791 m cjevovoda i 4.311 ahtova.
Kanalizacioni sistem Podgorice je separatni, tj. atmosferske i fekalne otpadne vode
se prikupljaju i odvode posebno. Praktino sve otpadne vode se gravitaciono odvode kroz
javni kanalizacioni sistem do Postrojenja za preiavanje otpadnih voda. Fekalnom
kanalizacijom se odvode samo upotrijebljene vode, fekalne vode i industrijske vode s
prethodnim tretmanom.
Odravanje fekalne kanalizacije vri se pomou malih i velikih visokopritisnih vozila
na cjelokupnoj teritoriji obuhvaenoj GUP-om Glavnog grada Podgorice. JP Vodovod i
kanalizacija odrava uline kolektore fekalne kanalizacije, dok je odravanje kanalizacionih
prikljuaka obaveza korisnika.
Kanalizacionom mreom pokrivena su sva gradska podruja u uem delu grada i
naseljima Stari aerodrom, dio Konika, Maslina i Zagoria, sa tendencijom daljeg irenja na
prigradska naselja.
Gradska kanalizacija je dominantna u sledeim naseljima: Nova i Stara Varo kao i
Novi grad (98,6%, 84,3% i 97,9% respektivno) i obuhvata oko 58% gradskog stanovnitva.
Kanalizacija u dugim djelovima Glavnog grada postupno e se zavravati do stavljanja u
pogon postrojenja za preiavanje otpadnih voda. U Rogamima, Stijeni, Ublima, Lijevoj
Rijeci, Ljekopolju, Komanima, Hoti Trabojinu, urbanom dijelu Golubovaca, Donjoj Gorici,
Doljanima, Dinoi i Dajbabama, Biou i Barutani nema gradske kanalizacije.
Atmosferska kanalizacija
Za prikupljanje i odvoenje atmosferskih voda u Podgorici je izgraeno 140 km
kanalizacione mree. Neki djelovi atmosferske kanalizacije ne funkcioniu na zadovoljavajui
nain, zbog ega pri obimnijim padavinama dolazi do plavljenja pojedinih gradskih
sobraajnica.
Objekti atmosferske kanalizacije slue za odvoenje atmosferskih voda sa povrine
trotoara, ulica, dvorita, stambenih i drugih objekata. Objekte atmosferske kanalizacije ine:
kolektori naselja, ulina kanalizaciona mrea, kanalizaciona mrea blokovskih povrina,
trgova i parking prostora, ahtovi na prikljucima kanalizacionoj mrei i kolektorima,
kanalizacioni prikljuci, slivnike reetke na kanalizacionim prikljucima kanalizacionoj mrei
i kolektorima. Do sada je snimljeno i katastarski obradjeno 99 812 m ove mree, 4.599
slivnika i 519 ahtova.
Odravanje ovog sistema vri JP Vodovod i kanalizacija Podgorica specijalizovanim
vozilima.

2012-2017
Sakupljanje, odvoz i odlaganje komunalnog otpada

Komunalni otpad sakuplja se pranjenjem kontejnera putem specijalnih vozila.
Usluge organizovanog sakupljanja i odvoza komunalnog otpada pruaju se za 42.848
domainstava i 2.791 pravnih lica. Pranjenje kontejnera vri se u tri smjene do tri puta
dnevno. Na teritoriji Glavnog grada je krajem 2010. godine bilo postavljeno 2.789 kontejnera
zapremine 1,1 m3 i 53 kontejnera zapremine 5 m3 i 7 m3 i 177 kontejnera zapremine 1,1 m3
na 69 lokacija za selektivno odlaganje otpada (papir, PET ambalaa i AL limenke).
Osim toga, na 179 mikrolokacija rasporeeno je 497 kontejnera za odlaganje
komunalnog otpada od kojih je 426 od 1,1 m 3 i 2 od 5 m3 i 69 kontejnera za selektivno
odlaganje otpada od 1,1 m3. Na prostoru Gradske optine Golubovci na 57 mikrolokacija
postavljeno je 115 kontejnera od 1,1 m 3 i 1 kontejner zapremine 5 m 3 a na prostoru Gradske
optine Tuzi na 27 mikrolokacija 48 kontejnera zapremine 1,1 m3.
Odravanje istoe javnih povrina grada realizuje se kao manuelno i mainsko
ienje, pranje i proiavanje ulica, bulevara, trgova i trotoara, proiavanje ureenih
zelenih povrina i park una i odravanje istoe biciklistike staze T-4, sakupljanje i odvoz
kabastog otpada i sl.
Graevinski ut i zemljani iskopi odlagani su na lokaciju "Mojanski krst" u
Mojanoviima namjenjenu samo za dozvoljene vrste otpada. Tokom 2010. godine ove vrste
otpada odlagali su i graani i pravna lica bez naknade.
Biljni otpad razliitih vrsta odlae se na lokaciju Sitnica a ostali kabasti otpad na
lokaciju u blizini gradske deponije "Livade", ije razvrstavanje je vrilo d.o.o. "Deponija".
U cilju zatite kontejnera od dislokacije kao i rasipanja otpada usled jakog vjetra,
uvedena je praksa izgradnje zidanih niskih i visokih loa za kontejnere.
Odravanje kontejnera, loa i prostora oko kontejnera obavlja se specijalnim vozilom
za pranje i dezinfekciju, koje radi po mehanizmu usisne pumpe.
U Glavnom gradu izgraena je savremena sanitarna deponija Livade na Vrelima
ribnikim i stvoreni uslovi za standardizovano sanitarno-tehniko sakupljanje i odlaganje
otpada. Na ovoj deponiji izgraen je i puten u rad regionalni reciklani centar i postrojenja
za tretman vozila van upotrebe sa kapacitetom od 90.000 t/god. Na taj nain je Glavni grad
rijeio problem deponovanje i reciklae komunalnog otpada i stvorio uslove za njegovu
predselekciju na mjestu nastajanja i tretman vozila van upotrebe.
Za kapacitet deponije Livade u Podgorici, Stratekim master planom upravljanja
otpadom u Crnoj Gori u periodu od 20 godina ustanovljene su sledee koliine odloivog
otpada, i to:
Kapaciteti odloivog otpada deponije Livade do 2025. godine.
Period 2007 2025
U tonama
Podgorica
909.000
Cetinje
93.000
Danilovgrad
65.000
Ukupno:
1.067.000
Izvor:Strateki master plan upravljanja otpadom Crne Gore
Deponovanje komunalnog otpada obavlja se savremenim tehnolokim postupcima

kao to su izgradnja sanitarnih kada za deponovanje otpada, sistem za tretman biogasa i dr.
Predselekcija i reciklaa doprinose ouvanju postojeih resursa i imaju pozitivan efekat na
smanjenje zagaenja svih segmenata ivotne sredine.
U 2011. godini izgraeno je i stavljeno u funkciju 15 privremenih odlagalita posebno
za biljni i za kabasti otpad. Pored toga, zapoeta je izgradnja prvog reciklanog dvorita za
prostor Glavnog grada.
U toku su pripreme za izgradnju Postrojenja za preiavanje otpadnih voda na
deponiji Livade koje e se finalizovati do kraja 2012. god. Vrijednost obezbijeenog
kreditnog aranmana od EIB-a iznosi 2.000.000 .

2012-2017
Pijane usluge
Pijane usluge u Glavnom gradu vre se u sedam pijanih objekata, i to:
- oping centar Zelena pijaca u Ul. Bratstva jedinstva,
Mala pijaca Momiii, Ul. Moskovska,
- Kamionska pijaca, Put Radomira Ivanovia,
- Stona pijaca, emovsko polje,
- Pijaca u Tuzima,
- Pijaca u Golubovcima i
- Pijaca na Koniku, Ul Aleksandra Pukina bb.
oping centar Zelena pijaca raspolae sa 220 tezgi na Zelenoj pijaci povrine
4m, 10 prodajnih mjesta u sektoru za prodaju cvijea pov. po 5m, 17 prodajnih mjesta u
sektoru jaja, 46 prodajnih mjesta u sektoru sira, 26 prodajnih mjesta za prodaju ribe, sektor
za prodaju mesa, 20 poslovnih prostora povrine 16m do 64 m 2, dva ugostiteljska objekta
povrine 64m i 152 m kao i 184 tezge na spratu.
Pijaca u Momiiima raspolae sa: 110 tezgi na Zelenoj pijaci, 14 tezgi u sektoru sira,
8 tezgi u sektoru jaja, 118 tezgi na mjeovitoj pijaci, 5 magacinskih prostora i 8 poslovnih
prostora (od kojih jedan nije u funkciji).
Pijaca u Tuzima raspolae sa 299 tezgi i 50 prodajnih mjesta - lokacija
Stona pijaca raspolae boksovima za smjetaj stoke povrine 3.648m sa
optimalnim prihvatom: 60 boksova za krupnu stoku i 20 boksova za sitnu.
Kamionska pijaca raspolae sa 270 prodajnih mjesta i to:150 prodajnih mjesta za
dnevnu naplatu, koja koriste poljoprivredni proizvoai u ljetnjem periodu, 120 prodajnih
mjesta koja zakupljuju uvoznici i poljoprivredni proizvoai.
Izgradnja pijace i trnog centra u Bloku V privodi se kraju. Objekat je povrine
12.832,15 m2 i omoguie kvalitetno pruanje pijanih i drugih usluga stanovnicima grada na
desnoj obali Morae.
Za pijacu na Koniku glavni projekat je revidiran te je u toku priprema za sprovoenje
postupka javnih nabavki po istom principu kao kod pijace u Bloku 5. Objekat je povrine 4.500 m2.
U Tuzima je u ove svrhe planiran objekat na prostoru postojee pijace ukupne pov.
9.035 m2. U toku je izrada urbanistikog projekta.
Odravanje groblja, kapela i sahranjivanje

Gradsko groblje epurci prostire se na povrini od oko113.000 m2, sa 7 376
grobnica i pet kapela, groblje Zagori na povrini od 45.000 m2, sa 3.193 grobnice i jednom
kapelom, groblje Donja Gorica na povrini 12.000 m2, groblje Toloi na povrini od 13.000
m2, groblje Cijevna na povrini 10.000 m2, groblje u Golubovcima kod Crkve Sv. Petke na
povrini od 10.000 m2 sa 400 grobnica i groblje kod Nikolj crkve na povrini od 25.000 m2 sa
500 grobnica i 200 humki.
U 2010. godini za ureenje groblja investirano je 180.796,03.
Radi proirenja kapaciteta gorblja na epurcima, u 2012.g. planira se izgradnja novih
grobnica na zemljitu u vlasnitvu Glavnog grada, u vrijednosti od 250.000 EUR-a.
Osim toga, Glavni grad prepoznao je potrebu utvrivanja posebne lokacije za novo
groblje te obezbjeivanja sredstava za prateu infrastrukturu.
Zelene povrine

2012-2017
JP Zelenilo odrava 561.455 m2 zelenih povrina u urbanoj zoni grada. Od toga je

116.071 m2 gradskih parkova, 83.700 m2 zelenila du razdjelnih traka na bulevarima i
zelenila du ulica, 361.684 m2 blokovskog zelenila i 4.800 stabala u drvoredima.
Jedinstven sistem zelenog obrasca Glavnog grada ine povrine du rijeka Morae i
Ribnice i povrina brda Gorice, Malog brda, Ljubovia i Kruevca. Teritoriju Glavnog grada
karakterie vei broj gradskih parkova ukupne povrine 116.071m2.
Povrine gradskih parkova na teritoriji Glavnog grada
Park
Povrina (m2)
Njegoev park
29.207
Karaorev park
11.133
Mali park
9.700
Centralni park
15.500
Ivanov park
10.431
Park Kruevac
23.000
Djeiji park Kruevac
17.000
Ukupno
116.071
Prigradsko zelenilo, umske sastojine i povrine koji nisu privedene namjeni u

urbanom dijelu grada
Lokacija
Povrina (ha)
emovsko polje
579
Dajbabska gora
42
Malo brdo
212
Ljubovi
16,3
Zlatika uma
174
Gorica
120
Toloka uma
15
Nedefinisane,
neurbanizovane
i
70
prirodne povrine u gradskom jezgru
Ukupno
1228,3
Parkove, park ume i zatitni umski pojas na Starom Aerodromu i emovskom polju
u Podgorici neophodno je rekonstruisati i revitalizovati, prvenstveno zbog zabrinjavajueg
fonda pojedinih vrsta. Unaprijeenje biodiverziteta podrazumijeva njegovo obnavljanje
autohtonim vrstama kako bi se zatitili od stresora biotike i abiotike prirode. Dolaze u obzir:
divlji kesten, jasen, javor, bagrem, koela i sl. koje je JP Zelenilo poelo da proizvodi
2012.godine ali i na odreene mediteranske vrste.
Velike mogunosti u ovoj oblasti pruaju se privatnoj inicijativi razvojem rasadnike
proizvodnje, zatim privrednim subjektima koji se bave planiranjem i izvoenjem radova na
ozelenjavanju povrina, njihovim odravanjem i njegovanjem te zatitom i korienjem
drvea.
Budetska sredstva za zatitu zelenih povrina
BUDET GLAVNOG
2008.
2009.
GRADA
Ureivanje
zelenih
1.967.375,09
684.097,62
povrina
(parkovi,
igralita, staze...)
UKUPNO
1.967.375,0 684.097,62
9
Javna rasvjeta i svjetlosna signalizacija
2010.
2011.g.
446.111,50
152.546,44
446.111,5
0
152.546,44

2012-2017
Javna rasvjeta u Podgorici obuhvata 8.795 stubnih i 11.000 sijalinih mjesta. Ukupna
duina podzemnih i nadzemnih vodova je 353.800 m. Nedostaci u osvjetljenju pojedinih
saobraajnica, trgova, etalita i parkova i pored znatnog poboljanja posljednjih godina nisu
u potpunosti otklonjeni.
Tokom proteklih godina znaajna sredstva su uloena u rekonstrukciju svetiljki u cilju
sprovoenja akcije utede elektrine energije. Uraena je prepravka sa ivinih (bijelo svijetlo)
na natrijumske sijalice ( uto svijetlo), ime se postiglo produenje vijeka trajanja sijalica,
poboljanje osvijetljenosti i uteda u potronji elektrine energije.
Odravanje svjetlosne signalizacije obuhvata:
odravanje semaforske signalizacije na 43 raskrsnice
odravanje sistema video nadzora koji ukljuuje digitalne video kamere za brojanje
saobraaja (6 raskrsnica ) i digitalne IP kamere za panoramsko praenje saobraaja
( 12 raskrsnica)
odravanje hardverske opreme i softverskih aplikacija u nadzornom centru za
daljinsko upravljanje i monitoring sistema svjetlosne signalizacije
odravanje komunikacione mree (Telekomunikaciona mrea, Broadband radio
komunikaciona mrea i GPRS komunikaciona mrea)
odravanje zvunih signalizatora za prelaz slijepih i slabovidnih lica na 6 raskrsnica
Budetska sredstva usmjerena za javnu rasvjetu
BUDET GLAVNOG
2008.
2009.
GRADA
godina
godina
Trokovi javne rasvjete
717.997,54 2.160.313,17
UKUPNO
717.997,54 2.160.313,17
2010. godina
2011.godine
1.676.768,06
1.676.768,06
1.230.966,06
1.230.966,06
4.2 Informaciono-komunikacione tehnologije i usluge

Prema Strategiji informacionog drutva Evropske Unije 2010, ICT uestvuju sa oko
25% BDP-a i direkno doprinose rastu produktivnosti u EU za oko 40%. Dakle, ove
tehnologije imaju znaajan uticaj na ekonomski razvoj, zaposlenost i ljudske resurse. Stoga
predstavljaju generator razvoja, jedan od stubova modernih, razvijenih privreda i pokreta
promjena. Zastupljene su u razliitim sferama: upravi, zdravstvu, kolstvu, bankarstvu,
privredi i sl. naroito poslednjih godina kada su na ovom polju uinjeni znaajni pomaci u
kreiranju e-Uprave, e-kolstva, e-Zdravstva, e-Banking-a, centralnih i drugih registara i sl.
Fiksna telefonija
Usluge fiksne telefonije na teritoriji Glavnog grada u 2011. godini pruali su
Crnogorski Telekom a.d. i M:Tel d.o.o.
Ukupan broj prikljuaka fiksne telefonije u 2011.godini u Podgorici iznosio je 57.779.
U ovom broju, Crnogorski Telekom participirao je sa 94,12% a M:Tel sa 5,88%. Operator
M:Tel usluge fiksne telefonije prua putem Wi-Max mree.
Pregled broja prikljuaka za fiksnu telefoniju Crnogorskog Telekoma i M:Tel-a,
2011.
Broj prikljuaka fiksne telefonije
Podgorica
Ukupno
Crnogorski Telekom
54.379
167.720
M:Tel
3.400
6.378
Izvor: Agencija za elektronske komunikacije i potansku djelatnost Crne Gore

2012-2017
Podaci ukazuju na primjetan rast ukupnog broja ovih prikljuaka i evidentan pad
ISDN prikljuaka kao posljedica dalje orijentacije fizikih lica sa ISDN usluge na ADSL. Od
ukupnog broja prikljuaka fiksne telefonije T-Com-a, na fizika lica se odnosi 44.843 ili
82,43%, a na pravna lica 9.555 ili 17,57%
Mobilna telefonija
Na podruju Glavnog grada prisutna su tri operatora mobilne telefonije i to: Telenor
d.o.o., Crnogorski Telekom a.d. i M:Tel d.o.o.
Pregled korisnika mobilne telefonije u Crnoj Gori
Mobilna telefonija
2008.
Telenor
439.599
T-Mobile
415.669
M:Tel
295.191
ukupno
1.150.459
prepaid
871.611
postpaid
278.848
2009.
480.871
474.583
338.713
1.294.167
986.140
308.027
2010.
490.366
457.813
289.140
1.237.319
895.411
341.908
Agencija za elektronske komunikacije i potansku djelatnost ne posjeduje podatke o

korisnicima na nivou optina iz razloga to jo nije zavrena registracija prepaid korisnika.
Prikazani statistiki podaci za operatore mobilne telefonije, Telenor, T-Mobile i M:Tel,
ukazuju na izuzetno visoku penetraciju mobilne telefonije, sa znatno veim brojem prepaid
korisnika u odnosu na postpaid. Visok procenat korienja mobilne telefonije ukazuje na
potrebu razvoja, ne samo internet ve i mobilnih servisa.
Internet
Broj registrovanih korisnika Interneta na kraju 2010. godine u Crnoj Gori je iznosio
175.399, to je poveanje od 16 % u odnosu na 2009. godinu. Dakle i 2010. godine je
nastavljena tendencija rasta registrovanih korisnika.
Na podruju Glavnog grada usluge pristupa Internetu u 2011. godini, koristei razliite
tehnologije pristupa, nudilo je vie operatora i to: Crnogorski Telekom a.d., M:Tel d.o.o.,
Telenor d.o.o. i M-Kabl d.o.o. Podaci pokazuju da je ukupan broj dial-up korisnika u padu to
je posljedica sve vee orijentacije na irokopojasni pristup. Ukupan broj irokopojasnih
prikljuaka u Podgorici, nezavisno od tehnologije koja se upotrebljava za pristup (ADSL,
WiMAX, WiFi, KDS) je u znatnom porastu. Broj ovih prikljuaka u 2010. godini povean je za
26,62% u odnosu na 2009. godinu.
Pregled irokopojasnih prikljuaka u Podgorici po operatorima i tehnologiji
pristupa, 2008 -2010. god.
irokopojasne konekcije u Podgorici
Operator
Tehnologija pristupa
T-Com
M:Tel
M-Kabl
ADSL
WiMAX
KDS
2008.
2009.
8.798
15.978
3.287
3.611
Ukupno
12.085
19.589
2010.
20.833
3.551
420
24.804

2012-2017
irokopojasne konekcije u Podgorici ine 37,76% ukupnog broja irokopojasnih

konekcija u Crnoj Gori u 2010.godini
Broj korisnika mobilnog broadband pristupa koji pristupaju Internetu putem data SIM
kartica u 2010. godini se poveao za 67,1% u odnosu na 2009.
Broj korisnika data SIM kartica po operatorima, 2008-2010.
Korisnici data SIM kartica
Operator
2008.
2009.
2010.
T-Mobile
3.143
9.172
18.856
Telenor
4.954
11.183
15.149
Ukupno
8.097
20.355
34.005
M:Tel nema u ponudi data SIM kartice koje se koriste samo za data saobraaj.
Osim toga, u porastu je i broj prepaid i postpaid korisnika mobilnih operatora koji su
pristupili internetu putem 2G (GPRS/EDGE/UMTS/HSDPA) i 3G (UMTS/HDSPA)
tehnologije.Istraivanje o upotrebi informaciono komunikacionih tehnologija u Crnoj Gori,
koje je sproveo MONSTAT u 2011. godini, pokazuje da je zastupljenost raunara u
domainstvu najvea u Podgorici i iznosi 61,6%. Pristup Internetu u domainstvima u
Podgorici u naseljima gradskog tipa ima 64,9%. Od anketiranog broja lica, 78,1% izjavilo je
da koristi internet svakog dana ili skoro svakog dana. Istraivanje je takoe pokazalo da je
85,1% anketiranih preduzea koristilo raunare u svom poslovanju tokom januara
2011.godine, a da je 95,1% imalo pristup Internetu.
Veliki broj irokopojasnih konekcija i injenica da veliki broj korisnika pristupa
Internetu na poslu i obrazovnim ustanovama, te poveani broj korisnika koji su pristupili
internetu putem 2G i 3G tehnologije ukazuje na izuzetno visok stepen internet penetracije u
Podgorici.
U toku 2011. godine Crnogorski Telekom omoguio je korisnicima domaih i
inostranih mobilnih operatera pristup beinom internetu preko laptop-a, netbook-a,
smartphone -a i tablet-a koji podravaju WiFi (Wireless Fidelity) tehnologiju. kao i T-Mobile
Hot Spot zone besplatnog interneta na vie lokacija u Podgorici.
Iznajmljene linije
Trite iznajmljenih linija je jedno od osnovnih trita elektronskih komunikacija koje
operatorima omoguava da preko osnovne prenosne infrastrukture pruaju elektronske
komunikacione usluge a poslovnim korisnicima da poveu svoje filijale meusobno ili sa
okruenjem.

2012-2017
Prema evidenciji Agencije za elektronske komunikacije i potansku djelatnost, za

pruanje usluga iznajmljenih linija registrovano je 6 operatora a na podruju Glavnog grada,
kao pruaoci ovih usluga, prisutni su:
Crnogorski Telekom, a.d.
MNNews d.o.o.
M:Tel d.o.o.
Radio-difuzni centar d.o.o
Za pruanje usluga iznajmljenih linija koriste se mree bazirane na kablovima sa
metalnim paricama, kablovi sa optikim vlaknima i beine mree. Crnogorski Telekom, za
pruanje ovih usluga, koristi mree bazirane na razliitim vrstama kablova, dok ostali
operatori iznajmljene linije pruaju posredstvom beinih mrea.
Distribucija radijskih i televizijskih signala

Na podruju Podgorice razvili su svoju mreu operatori Broadband Montenegro
d.o.o., Crnogorski Telekom a.d., i Total TV Montenegro d.o.o. koji koriste razliite
tehnoloke platforme za distribuciju radijskih i televizijskih programa do krajnjih korisnika i to:
MMDS, IPTV i DTH, a od operatora klasine kablovske tehnologije (KDS) prisutan je MKabal.
Pokrivenost TV signalom u Podgorici je izuzetno visoka (96,8%) i to kako u urbanom,
tako i u ruralnim podrujima. Stopostotna pokrivenost je prisutna u urbanom dijelu Tuza,
Komanima, Koniku, Lijevoj Rijeci, Maslinama, Novoj i Staroj Varoi, urbanom dijelu Rogama,
Stijeni, Toloima, Ublima i Zagoriu. Pokrivenost u Dajbabama iznosi 66,7%, Biou 75% i
urbanom dijelu Golubovaca 88,1%.
Istraivanje koje je sproveo MONSTAT u 2011. godini pokazuje da 98.9%
domainstava ima TV prijemnik (u kui).
Informacioni sistem na nivou Glavnog grada

Projekat Podgorica elektronski Glavni grad, zapoet krajem 2006. godine, imao je za
cilj modernizaciju i automatizaciju poslovnih procesa u lokalnoj upravi uz primjenu
informaciono-komunikacionih tehnologija. Projekat je realizovan u viegodinjem periodu. U
toku 2008. godine realizovana je informaciono komunikaciona infrastruktura koja je svim
autorizovanim korisnicima u sistemu omoguila korienje Interneta i internih servisa. Za
povezivanje meusobno udaljenih lokacija koriene su iznajmljene linije. Brzina prenosa
podatka jo uvijek nije zadovoljavajua. Na mrenom nivou je dominatan Internet Protokol (IP).
Pregled sredstava investiranih u IS u Glavnom gradu
BUDET GLAVNOG
2008.
2009.
2010.
GRADA
godina
godina
godina
Razvoj
informacionog
309.345,81
189.100,91
176.705,09
sistema
Trokovi interneta
12.938,50
9.102,60
16.466,49
UKUPNO
322.284,31
198.203,51
193.171,58
Izvor: Zarni raun Budeta Glavnog grada
2011.
godina
203.580,00
20.899,49
224.479,49
Iz tabele se moe uoiti da su najvea sredstva u razvoj IS investirana tokom 2008.

godine kada je realizovan niz infrastrukturnih projekata koji su imali za cilj povezivanje
informacionih podsistema organa, organa uprave i slubi Glavnog grada, kao i podsistema
GO Tuzi i Golubovci u jedinstveni informacioni sistem Glavnog grada. Ovakav sistem
omoguio je implementaciju centralnih registara i centralnih softverskih modula za potrebe
pojedinih organizacionih cjelina Glavnog grada.Takoe, implementirani su interni servisi
(sistem upravljanja korisnicima u sistemu, interni e-mail servis), redizajniran Web-sajt
Glavnog grada i realizovane aktivnosti iz Akcioni plan za borbu protiv korupcije u lokalnoj
samoupravi Glavni grad Podgorice (2009.-2012.) za koje je ogovoran Centar za
informacioni sistem.

2012-2017
4.3 Potanske usluge

Agencija za elektronske komunikacije i potansku djelatnost je, iz oblasti regulatorne
funkcije za potansku djelatnost, izdala:
- Posebnu licencu za obavljanje univerzalne potanske usluge
Poti Crne Gore d.o.o. Podgorica,
- Licencu za obavljanje pojedinih potanskih usluga iz domena univerzalne usluge
Drutvu ''Kingscliffe Distribution Montenegro'' d.o.o. Podgorica (predstavnik
DHL WorldWide Express u Crnoj Gori)
Preduzeu ''City Express'' - Filijala Podgorica d o.o. (predstavnitvo ''City
Express''-a iz Beograda)
- Rjeenje za obavljanje komercijalnih potanskih usluga
Preduzeu ''City Express'' - Filijala Podgorica d o.o,
Preduzeu ''Karal Commerce''d.o.o. Podgorica
Preduzeu ''Rhea Express'' d.o.o. Podgorica (predstavnik FedEx Corporation)
U 2010.godini, sistem javnih telefonskih govornica u Crnoj Gori je imala razvijena
samo Pota Crne Gore koji ine 193 javne telefonske govornice. Korienje ovog servisa ima
silazni trend, to je posljedica sve vee orjentacije graana, privrede i turista ka mobilnoj
telefoniji.
U okviru Centra pota Podgorica na teritoriji Glavnog grada nalazi se 17 stalnih pota
od kojih je vei broj lociran u uem jezgru grada, jedna u Golubovcima i Tuzima i jedan u
Donjoj Gorici kao i 3 ugovorne pote: Lijeva Rijeka, Ubli i Bioe. Navedeno pokazuje dobru
pokrivenost potanskom mreom u naseljima gradskog karaktera i slabu pokrivenost u
ruralnom dijelu. Ugovorne pote nalaze se u naseljima sa najmanjim brojem stanovnika te
bi, obzirom na poljoprivredu kao jednu od prepoznatih stratekih grana razvoja, bilo
neophodno uspostaviti stalne ili ugovorne pote u naseljima sa veim brojem stanovnika,
naroito onim koja imaju potencijal za razvoj poljoprivrede.
4.4 Bankarske usluge

Bankarske usluge u Podgorici nude 11 licenciranih banki u Crnoj Gori, i to:
1. Crnogorska komercijalna banka AD Podgorica, member of OTP Group
2. Hipotekarna banka AD Podgorica
3. Podgorika banka Societe Generale Group AD Podgorica
4. Invest banka Montenegro AD Podgorica
5. Prva banka Crne Gore AD Podgorica osnovana 1901.godine
6. ERSTE Bank AD Podgorica
7. Atlasmont banka AD Podgorica
8. NLB Montenegrobanka AD Podgorica
9. Komercijalna banka AD Budva
10. Hypo Alpe-Adria Bank AD Podgorica
11. First Financial bank AD Podgorica
Veina banaka je razvila dobru poslovnu mreu (filijale, ekspoziture, alteri i
bankomati) u urbanom dijelu Podgorice.

2012-2017
SAOBRAAJ
5.1 Drumski saobraaj

Podgorica je glavni saobraajni vor sa najveim gravitirajuim podrujem u
saobraajnom sistemu zemlje. U Podgorici se ukrtaju najvaniji magistralni pravci Crne
Gore iz pravca Nikia, Bijelog Polja, Bara i Budve (Cetinje).
Osnovu drumske putne mree predstavljaju dionice magistralnih putnih pravaca
koje su saobraajno najoptereenije. To su djelovi magistralnih puteva: Podgorica-Niki,
Podgorica-Bar-Petrovac, Podgorica-Kolain-Bijelo Polje, Podgorica-Tuzi-Boaj, PodgoricaCetinje-Zavala kao i put Podgorica-Spu-Danilovgrad. (Izgradnjom novog puta prema
Nikiu 1980. godine, stari putni pravac izgubio je status magistralnog puta a novi jo nije
zvanino kategorisan. Odava ga lokalna uprava Danilovgrada i Podgorice).
Prikaz dionica magistralnih puteva na teritoriji Podgorice
Magistralni put
Rastojanje u
Duina
Prosj.brzina
km
dionice
putovanja km/h
(km)
Podgorica-Cetinje (M
31
16
51,20
23)
Podgorica-Niki
(M
56,5
23
65,22
18)
Podgorica-Bar (M-2)
49
49,9
Podgorica-Bijelo Polje
119,93
53
53,80
(M-2)
Prosj.vrijeme
putovanja
(min)
51
25
159
Putni pravac Podgorica Bar magistralni put (M-2) je dio Jadranske magistrale i
meunarodnog puta E65, odnosno E80. Magistralni put ima dvije trake sa asfaltnim
kolovozom I predstavlja najkrau i najbru vezu izmeu Podgorice i Primorja. Put i pruga su
paralelni na dijelu od Podgorice do Virpazara. Tunel Sozina, izmeu Bara i Tankog rta duine
4,2 km, otvoren je za saobraaj poev od sredine 2005. godine, ime je znaajno skraeno
vrijeme vonje drumskih vozila (za 25 minuta) i poveana bezbjednost uesnika u
saobraaju. Novoizgraena dionica puta na kojoj se nalazi tunel Sozina je duine oko 11,8
km i kategorisana je kao poluautoput. Prema Prostornom planu Crne Gore, deonica
Podgorica - Bar e imati prioritet u izgradnji autoputa ili brze ceste Bar - Boljare.
Putni pravac Podgorica Bijelo Polje povezuje severni dio Crne Gore sa centralnim i
junim.
Mreu dravnih puteva prema susjednim dravama ine:
Prema Kosovu: Kolain - Mateevo Andrijevica Murino - Bjeluha; Prema Bosni i
Hercegovini: Niki Vilusi- Klobuk;
Prema Albaniji: Bar Ulcinj - Vladiomir Sukobin i Pluine Niki Podgorica
Tuzi Boaj;
Prema Srbiji: Ribarevina Berane Roaje Ba piljani i Bar VirpazarPodgorica- Kolain Mojkovac Ribarevina - Bijelo Polje Barski most;
Prema Hrvatskoj: Bar Petrovac Budva- Tivat Lepetani- Kamenari - Herceg Novi
Debeli brijeg;
Mreu regionalnih puteva ine sledei putni pravci:
Prema Kosovu: Roaje Kula; Prema Bosni i Hercegovini: Niki Krstac, Vilusi
Deleua i Gradac ula:
Prema Srbiji:Pljevlja Metaljka Pljevlja Dajevia Han emerno i Roaje Vua.
Sa planiranom mreom magistrala prvenstveno na pravcima: Podgorica Tuzi
Boaj (granica sa Albanijom) i Podgorica Cetinje Budva, Podgorica bi dobila na lokalnoj

2012-2017
komunikaciji i integrisanosti sa drugim podrujima, to bi istovremeno znailo i stvaranje

osnovnih uslova za razvoj naseljenih mjesta uz magistralu.
Svakako najznaajniji strateki koridor u okviru cjelokupnog saobraajnog sistema u
Crnoj Gori predstavlja planirani autoput Bar-Boljare koji bi povezao bi Glavni grad sa Srbijom
na sjeveru, Albanijom na istoku, jugoistonim dijelom drave preko tunela Sozina, Bokom
Kotorskom kao i sa Dubrovnikom preko brzog obalnog puta.
Koridor ovog autoputa definisan je Prostornim planom Crne Gore do 2020.godine a
Detaljni prostorni plan Bar-Boljare uvojen je 2008.god. na dravnom nivou. U toku je detaljni
nivo planske obrade konanih saobraajnih petlji.
U granicama koridora, u irini od 2 km, definisane su tri dionice ukupne duine od
164 km. Kroz podruje Glavnog grada prolaze djelovi Dionice I (ukupno 11 naselja po
katastarskim optinama: Vranjina, Bistrica, Ponari, Vukovci, Lekii, Gornji Kokoti, Farmaci,
Beri, Toloi, Velje Brdo i Rogami) i djelovi Dionice II (ukupno osam naselja: Bioe, Klopot,
Vilac, Pelev Brijeg, Lutovo, Duke, Lijeva Rijeka, Tuzi Ljevorjeke) u ukupnoj duini od 70,25
km, dok duina dionice alternativnog koridora autoputa koji prolazi kroz Glavni grad
(Strganicu umjesto Smokovca) iznosi 7,6 km.
Koridor ovog autoputa uvrten je u TEM (Transevropske Magistrale) sistem puteva ali
jo uvijek nije dio mree Panevropskih multumodalnih koridora.
Saobraajno integrisanje privrednih i urbanih centara ukrtanjem sa veim brojem
postojeih i planiranih primarnih saobraajnica kao i integrisanje manjih naseja kroz koja e
proi planirani autoput, uz odreene mjere i programe, svakako e doprinijeti brem
privrednom i socijalnom razvoju. Ovo iz razloga to e autoput omoguiti brz, siguran i
kvalitetan transport u gravitacionoj zoni, opremanje i ureenje koridora razliitim sadrajima,
nove mogunosti za privredne i druge aktivnosti i nova radna mjesta. Stoga je realno
oekivati smanjenje negativnog trenda depopulacije i, posledino, usporavanje procesa
metropolizacije Podgorice.
Osim ovog, od velikog znaaja za Glavni grad je Jadransko jonski autoput za koji je
trenutno u toku izrada Detaljnog prostornog plana. Dionica ovog autoputa koja prolazi kroz
teritoriju Glavnog grada iz pravca Danilovgrada obuhvata djelove sledeih katastarskih
optina: Baloi, Beri, Dolovi, Doljani, urkovii, Fundina, Masline, Rogami, Toloi, Velje Brdo,
Vrbica, Dinoa, Gruda, Hoti i Stari Trabojin, do granice sa Albanijom. Preklapa se sa
autoputem Bar-Boljari u duini od 12,2 km.
Karakteristika koja sutinski utie na kvalitet drumske saobraajne mree Glavnog
grada je njena starost. Naime, preko 66% regionalnih i magistralnih puteva starije je od 25
godina a ulaganja u njihovu izgradnju i odravanje su poslednjih 20 godina bila veoma mala.
Osim toga, 25% mree nalazi se na nadmorskoj visini iznad 1000 m. Vozila su esto
neprimjerno optereena (tranzitni teretni saobraaj), to doprinosi ubrzanom propadanju
puteva.
Dodatno, u vrijeme sezone (jun-septembar), mrea je nadprosjeno optereena
tranzitnim saobraajem kada se promet uveava i do 20 puta. Tranzitni saobraaj odvija se
kroz urbano podruje Glavnog grada, odnosno preplie se sa gradskim sistemom
saobraajnica, to umanjuje kvalitet i kontunuitet saobraaja na magistralnim dionicama.
Miniobilaznica izgraena 2011.godine u duini od 7 km na putnom pravcu sjever jug (iz
pravca Zlatice, preko Konika i Starog Aerodroma do Ul. 4.juli), znatno je rasteretila lokalni i
tranzitni saobraaj i ukazala na optimalna budua rjeenja. Pored obilaznica, veoma
efikasno rjeenje za urbane centre su i kruni sistemi, posebno kada je rije o projektovanju
autoputeva.
Putni pravci sa najveom frekvencijom su: Debeli brijeg (granica sa Hrvatskom)
Sukobin (granica sa Albanijom), Budva-Cetinje-Podgorica-Barski Most (granica sa Srbijom),
kao i Podgorica Bar kroz tunel Sozinu.
U periodu 2007-2011 frekvencija je u prosjeku rasla po stopi 6,6% a, prema
prognozama za period 2012 2017 - po stopi 6,2%. Prema podacima iz 2007, frekvencija na
teritoriji Glavnog grada na magistralnim putevima iznosila je: 6376 automobila prema

2012-2017
Kolainu (od ega 988 na regionalnom putu Bioe-Mateevo), 7217 prema Tuzima-Boaju,
8302 prema Baru-Petrovcu, 8086 prema Cetinju, 7526 prema Danilovgradu-novim putem29.
Broj putnika koji se kree u smjeru Glavnog grada iznosi do 50.000/dan. Na nivou
meuoptinskih puteva prevladava dinamika saobraajnih tenji u/iz smjera Danilovgrada i
Nikia.
Gradska saobraajna mrea

Mrea gradskih saobraajnica predstavlja jedan od urbanih elemenata koji najvie
determinie morfologiju grada, njegovu estetsku formu i funkcije. Kolovozne konstrukcije
odravaju se u duini od 258 km a blokovske saobraajnice sa parkinzima u povrini od oko
854,000 m2, pri emu se precizna povrina moe utvrditi tek izradom inoviranog katastra
gradskih saobraajnica.
Najintenzivnije gradske saobraajne tenje u samom gradu usmjerene su iz
prigradskih naselja ka centru. Izvan centra, najvei intenzitet prisutan je u pravcu Toloa i
Zabjela30. Veoma je intenzivan i pravac Golubovci - grad kao i pravac Tuzi Golubovci, s tim
to se povezanost prigradskih optina i grada uglavnom oslanja na individualni motorni
saobraaj.
Saobraaj na teritoriji Podgorice karakterie veliki broj mostova (106). U gradskom
dijelu kljuni su: Milenijum sa etiri velike trake, Vezirov most-tri velike trake, Blaov mostetiri velike trake, Junion brid-4 velike trake, Most Brae Zlatianin-4 kolovozne trake, Krivi
most-2 trake, Nikiki most-takodje dve velike trake i tri pjeaka mosta (Visei, Moskovski i
most Andrije Kaia). Zbog irenja grada potrebno je nastaviti sa izgradnjom novih mostova,
kao npr.na junoj obilaznici iznad KAP-a preko rijeke Morae koji e povezati Cetinjski put sa
magistralom prema Baru-Petrovcu.
Lokalni putevi i ulice u naseljima

Mrea lokalnih puteva omoguava relativno zadovoljavajuu povezanost grada sa
okolnim mjestima i seoskim podrujem.
Lokalnih puteva u optoj upotrebi na teritoriji Glavog grada ima 231 ukupne duine
874,40 km a nekategorisanih 225 duine 500,65 km. Asfaltnim kolovoznim zastorom
pokriveno je 761,6 km, makadamskim 112,85 km a tucanim 148,45 km. Kolovozna
konstrukcija graena je uglavnom bez projektne dokumentacije i nije dimenzionisana ni
izvedena za teki saobraaj koji se danas odvija tim pravcima. Osim toga i druge tehnike
karakteristike ovih puteva (popreni i uzduni presjeci, radijusna krivina, odvodnjavanje
kolovozne povrine) ne ispunjavaju potrebne minimalne uslove te kolovoz brzo propada.
Veoma su prisutna i oteenja koja dovode u pitanje bezbjednost uesnika u saobraaju. To
upuuje na neophodnost izrade tehnike dokumentacije o sadrini i nainu osmatranja tla i
objekata radi njihovog kvalitetnog odravanja, prvenstveno zbog stvaranja osnovnih uslova
za razvoj poljoprivrede i turizma.
Pregled investicija u saobraajnu infrastrukturu
BUDET GLAVNOG
2008.
2009.
GRADA
godina
godina
Ureivanje,
opremanje 23.519.267,9 19.750.779,4
lokacija
i
izgradnja
1
2
saobraajnica
Izgradnja,rekonstrukcija i
0,00 1.442.333,56
29
2010.
godina
13.052.871,1
4
2011.
godina
10.701.829,6
9
1.575.504,07
1.387.521,99
Pregled broja registrovanih vozila u Podgorici i gradskim optinama dat je u Dodatku poglavlju
Saobraaj, str 227.

30
RelacijenakojimasusaobraajnetenjenajizrazitijedatesuuDodatkupoglavljuSaobraaj.

2012-2017
odr.lokalnih puteva
Izgradnja
i
rekonstrk.
putne mree u GO Tuzi
Izgradnja
i
rekonstrk.
putne
mree
u
GO
Golubovci
UKUPNO
34.920,70
102.258,33
432.533,32
53.246,44
0,00
48.998,72
335.522,29
105.519,43
23.554.188, 21.344.370,
61
03
15.396.430,
82
12.248.117,
55
Javni prevoz putnika

Na podruju Glavnog grada obezbjeen je javni prevoz putnika kao autobuski gradski
i prigradski prevoz (javni masovni prevoz putnika - JMPP) i auto taksi prevoz.
Sistem javnog masovnog prevoza putnika ini 27 linija (11 gradskih + 16
prigradskih) gradskog i prigradskog autobuskog prevoza putnika. Prevoz na tim linijama
obavljaju tri privatna prevoznika: D.o.o. Gradski saobraaj PG, BLT d.o.o. Podgorica I
Montenegro prevoz Pejovi d.o.o. Podgorica. Prosjena starost autobusa je 19 godina (od
3 do 35). Intervali praenja vozila u okviru gradskog linijskog prevoza na veini linija su od 15
do 60 minuta. Na frekventnim autobuskim stajalitima postavljeno je oko 45 nadstrenica a
planira se opremanje lokacija i obnavljanje nadstrenica na dodatnih 77 stajalita na
gradskim autobuskim linijama.
Analiza mree linija pokazala je da je prosjena prostorna dostupnost pojedinih
lokacija na linijama i pojedinih znaajnih taaka u prostoru (radna mjesta, kole, bolnice,
uslune djelatnosti isl.) u vangradskom podruju 60% a u gradskom 80%. Prosjena
udaljenost naselja od stanice/autobuskog stajalita je 1025,1 m, pri emu je udaljenost u
ruralnim podrujima znatno vea u odnosu na urbana. Analiza je takoe pokazala da
vremenska dostupnost linija nije adekvatna prostornoj. U centru grada frekventnost vonji
iznosi prosjeno oko 15 min ali na irem podruju su mnogo due i iznose oko 120 min.
Pregled gradskih autobuskih linija:
1 Masline Zabjelo
4 Konik Toloi
5 Konik - Gornja Gorica
6 el. stanica - Zagori Zlatica
7 Stari Aerodrom - Blok VI
8 Stari Aerodrom - Donja Gorica
9 Zabjelo - KBC Zagori
10 Zabjelo - RTVCG - Masline - Burum
2-3 el. stanica - Toloi Mareza
10A Masline (Doljani) Zabjelo
6A el. stanica - Zagori - Stara Zlatica
1A Mosor Masline Zabjelo (Probna linija od 01.10.2011.
god.)
Pregled prigradskih autobuskih linija:
12 Podgorica - Bioe - Duga - Radunovii
13 Podgorica - Lijeva Rijeka - Verua
22 Podgorica Matagui
26 Podgorica - Dajbabe Botun
27 Podgorica Gostilj
28 Podgorica - Golubovci Ponari
38 Podgorica Prielje
44 Podgorica - Tuzi Helmica

2012-2017
45 Podgorica - Dinoa - Milje - Tuzi
51 Podgorica - Kamenica - Progonovii
52 Podgorica - Krusi Buronje
62 Podgorica Orahovo
23-24 Podgorica - Berislavci Bijelo Polje
41-42 Podgorica - Tuzi - Vranj - Vladne
54-55 Podgorica - Donji Kokoti - Grbavci
54B Podgorica - Donja Gorica
Prostorna dostupnost mogla bi se poboljati uvoenjem 3 nove linije 31 te

odgovarajuim izmjenama u nekoliko ve postojeih a vremenska - poboljanjem frekvencije
vonji izmeu naselja i izmjenom u vremenu putovanja, ime bi se putnici stimulisali da
intenzivno ili preteno koriste ovaj vid javnog prevoza. Zajedniki uslov za ostvarivanje ovih
ciljeva je poveanje broja i kvaliteta autobusa.
Dodatno, unapreenje sistema JMPP moe se postii i Integracijom svih sistema i
prevoznika prigradskog i gradskog JMPP putem uvoenja jedinstvene elektronske vozne
karte u vidu mjesene ili za odreeni broj vonji i uvoenjem kontrole reda vonje putem
satelitskog sistema praenja.
Pored navedenog, analiza optereenja pojedinih koridora, prije svega na podruju
ueg centra grada i na glavnim saobraajnicama koje vode u gradsko jezgro, opravdava
mogunost planiranja i izvoenja pomonih saobraajnih traka za autobuski prevoz putnika.
To su prvenstveno koridori Bulevara Svetog Petra Cetinjskog i Ulice Kralja Nikole, prostor u
blizini glavne autobuske stanice kao i glavnih saobraajnica koje vode do ulaza u grad. Pri
analizi njihove opravdanosti prvenstveno se mora voditi rauna o gustini linija, broju vonji po
svakoj pojedinano i ukupnom broju putnika koji koristi ovu vrstu prevoza.
Pregled vozila privrednih drutava, 31.decembra 2011
Privredno drutvo
Broj vozila
1. DOO DSG NEW LINE PRESTIGE TAXI
20
2. DOO MONTE PLUS - PLUS TAXI
22
3. DOO LUX LINE CITY TAXI
70
4. DOO NOVEX TRADE - LUX TAXI
46
5. DOO PRESIDENT - PRESIDENT TAXI
12
6. DOO PRESIDENT PLUS PREMIJER TAXI
16
7. DOO PODGORIKI LUX -. PG TAXI
49
8. DOO ELITTE TAXI 28
9. DOO KRIKAT GOLD TAXI
27
10.DOO DEMIKO QVEEN TAXI
23
11.DOO CAB COMPANI -DOD TAXI
20
12. DOO Montenegro prevoz Pejovi Ekskluziv
20
taksi
13. DOO GREMOK HIT TAXI
14
14 DOO RED LICE CORP CRVENI TAXI
20
15. DOO BTS LINE IN TAXI
10
16. DOO FROG MONT PEO TAXI
18
17. DOO BEL RAD LEDY TAXI
20
Izvor: Sekretarijat za komunalne poslove i saobraaj
Zbog svih ogranienja JMPP, auto-taksi prevoz preuzeo je poslednjih godina primat
u prevozu putnika u Glavnom gradu. Ukupan broj licenci koje je nadleni Sekretarijat za
komunalne poslove i saobraaj izdao zakljuno sa 31.12.2011. godine iznosio je 416 za
ukupno 855 vozila. Od toga, 399 licenci izdato je preduzetnicima za 420 vozila a 17 licenci
privrednim drutvima za 435 vozila.
Ukupan broj obiljeenih taksi stajalita na teritoriji Glavnog grada Podgorice je 65
od kojih 58 sa 251 taksi mjesta koriste preduzetnici a 7 sa 130 mjesta privredna drutva.
Zastupljenost i raspored taksi stajalita optereuje gradski saobraaj, naroito u mirovanju.
31
Predlog novih linija dat je u Dodatku poglavlju Saobraaj, str. 227

2012-2017
Osim toga, prisutna je i pojava nelegalnog taksi prevoza koja direktno ugroava ne samo
legalni auto taksi prevoz, ve i JMPP.
Analize u razvijenim evropskim zemljama pokazale su da je ukidanje ogranienja
broja taksi vozila uslovilo pad kvaliteta taksi usluga. Stoga e Glavni grad, nakon
preduzimanja mjera na adekvatnom regulisanju JMPP,stvoriti preduslove za analizu, odn.
odreivanje optimalnog broja taksi vozila.
Regulisanje uskih grla u saobraaju na prostorno i funkcionalno ogranienom
podruju ueg centra grada mogue je uvoenjem posebne taksi slube (npr. ekoloka taksi
vozila i vozila atraktivnog izgleda za turiste) multicipliralo bi efekte i u odnosu na poveanje
kvaliteta turistike ponude al ii na zatitu ivotne sredine.
Saobraaj u mirovanju
Intenzivna izgradnja stambenih, poslovnih i kombinovanih objekata u Glavnom gradu
poslednjih godina otvorila je problem nedostatka dovoljnog broja parking mjesta ne samo u
najuem jezgru grada, gdje je prisutna i najvea gustina atraktivnih sadraja, odn. najvea
koncentracija zahtjeva korisnika za saobraajem u mirovanju, ve i u drugim gradskim
kvartovima. Planiranje ovih kapaciteta predstavlja urbanistiki problem koji zahtijeva
metodian pristup u cilju obezbjeenja stalnih parking mjesta graanima u blizini stambene
jedinice i dostupnosti ueg gradskog jezgra svim koji to ele.
Ovaj problem Glavni grad je do sada prevazilazio izgradnjom otvorenih i zatvorenih
parternih i vieetanih javnih ili privatnih garaa, parkinga i uspostavljanjem parking zona.
Do sada su izgraene ukupno 3 zatvorene javne garae, od kojih 2 u uem centru
grada i jedna na desnoj obali Morae. Takoe je uspostavljen reim kontrolisanog ulaska i
naplate na 11 otvorenih parkiga i odreene tri parking zone sa naplatom putem sms-a. Time
je obezbijeeno 3.337 parking mjesta sa naplatom parkiranja od kojih:
- otvoreni parkinzi
1263 parking mjesta
- garae
410
- zone parkiranja u centru
602
- zone parkiranja na desnoj obali Morace
1062
Privatnih zatvorenih garaa na teritoriji grada ima 3 u sastavu veih objekata na
desnoj obali Morae i jedan otvoreni parking sa kontrolisanim ulaskom na lijevoj obali, na
mjestu nekadanje kasarne Moraa.
Glavni grad prepoznao je potrebu izgradnje etiri nove zatvorene javne garae i to: u
Moskovskoj ulici (dvorina strana) u zahvatu DUP-a Novi Grad 1 i 2 sa 112 parking mjesta,
u zahvatu DUP-a 1.maj sa 96 parking mjesta, u zahvatu UP-a Nova Varo-Blok G - na
prostoru oivienom Ulicom slobode, Miljana Vukova, Balia i Hercegovakom sa 156
parking mjesta i ispod Istone tribine Stadiona Budunost. Osim toga, u kompleksu koji
ine 4 reprezentativna objekta na lijevoj obali Morae, u neposrednoj blizini mosta
Millennium, planirane su dodatne 4 pozemne garae za potrebe posjetilaca i zaposlenih.
Osim toga, budui da je uspostavljanje gradskih parking zona dalo pozitivan efekat
kako u pogledu rijeenja pitanja uskog grla saobraaja u mirovanju, tako i u odnosu na
prihod Glavnog grada, planira se uvoenje dvije dodatne parking zone: etvrta sa 300
parking mjesta, koja e obuhvatiti ulice u dijelu grada u kome se nalazi JU O Savo
Pejanovi, restoran Ribnica i Privredni sud i Dom zdravlja, Ulicu Kralja Nikole u potezu od
Hotela Crna Gora do Sat kule i Ulicu crnogorskih serdara i peta - na podruju Bloka V i VI,
Zabjela i Starog Aerodroma.
Politika rjeavanja problema saobraaja u mirovanju, pored navedenog, obuhvata i
stimulativne mjere koje imaju za cilj podsticanje izgradnje objekata za garairanje vozila. Te
mjere sastoje se u umanjenju naknade za komunalno opremanje kada su u pitanju
samostalni objekti podzemne garae i podzemne garae u objektu sa jednom etaomuprocentu od 60%, sa dvije etae 70% is a tri etae 90%, odnosno za samostalni objekat
nadzemne garae i nadzemnu garau u objektu zaa 60%. Kaznene mjere za nepropisno

2012-2017
parkiranje, osim pauka mogue je proiriti in a tzv. "lisica za pneumatike" koje

podrazumijeva kanjavanje vozaa na licu mjesta.
Osim toga, u planu je poveanje tehnike i tehnoloke osposobljenosti drutva kome
su povjereni poslovi parkiranja u smislu nabavke savremenog hardvera i softvera i uvoenja
standarda koje primjenjuju slina preduzea u regionu.
Sve navedene mjere, meutim, nee u potpunosti rijeiti problem saobraaja u
mirovanju ukoliko se simultano ne rijei i pitanje kvaliteta i vee konkurentnosti JMPP.
Infrastruktura za nemotorizovane uesnike u saobraaju

Sistem pjeakih komunikacija u gradu sastoji se od trotoara uz saobraajnice,
samostalnih pjeakih staza, pjeakih mostova, etalinih staza i trgova.
Pjeaki trotoari izgraeni su uz vei broj saobraajnica u skladu sa prostornim
mogunostima (jednostrano i dvostrano), u realizaciji politike koja graanima eli da ponudi
urbanu kulturu ivljenja. Krajem 2011.godine u gradu je bilo oko 760,000 m2 trotoarskih
povrina koje su izvedene najveim dijelom od betona, izuzev manjeg dijela koji je izgraen
od granita i drugih savremenih materijala. Pri tome je oko 30 % u veoma loem stanju. U
uem i irem gradskom jezgru postoji nekoliko zona namjenjenih pjeacima i to: Trg
Republike, Ul.Slobode, Ul.Njegoeva, Ul.Hercegovaka, Park uma Gorica, Ljubovi,
Toloka uma. Ukrasno zatitnih stubia razliitih tipova ugraeno je oko 36.750. Osim
toga, izgraen je jedan podzemni prolaz i dvije pasarele, pri emu je tzv. Zlatika duga
prilino devastirana. Planira se izgradnja nove pasarele na Cetinjskom putu u Donjoj Gorici.
Globalno stanje na cjelokupnoj gradskoj teritoriji, meutim, ipak odraava nedostatak
planiranja i arhitektonskih reenja u ranijem periodu te zaparkiranost ulica i plonika
motornim vozilima. U ovoj oblasti nedostaje odgovarajui sistem komunikacija izmeu
pjeakih povrina pa je potrebno detaljnije ureenje starog gradskoj jezgra i ostalih gradskih
povrina povezivanjem naseljenih djelova grada, postojeih pjeakih mostova, prelaza i
podruja za rekreaciju a povrine rezervisane za kretanje pjeaka potrebno je planirati uz
sve primarne i sekundarne saobraajnice.
Moe se zakljuiti da je poslednjih godina ostvaren dobar kontinuitet pjeakog
saobraaja ali je neophodno raditi na njegovom kvalitetu. To bi se moglo realizovati
zatvaranjem za saobraaj odreenih zona i odreivanjem jednog broja ulica gdje se
pjeacima daje prioritet, vodei rauna o atraktivnijem kolovoznom zastoru i boljem
arhitektonskom oblikovanju.
Infrastruktura za odvijanje biciklistikog saobraaja u Glavnom gradu nije razvijena,
premda su prisutne inicijative za njegovo uvoenje, naroito u rekreativne svrhe. Njihova
realizacija zahtijeva studiozan pristup obezbjeivanju infrastrukture koja se ne odnosi samo
na biciklistike staze ve i na izgradnju parking mjesta za bicikle, razvoj sistema
iznajmljivanja, razvoj mree biciklistikih staza, edukaciju uesnika ove vrste saobraaja i
njegovu promociju.
Planskom dokumentacijom (PPO Titograd Revizija GUP-a) predviene su
biciklistike staze na sledeim lokalitetima: Toloi Kruevac Nova Varo sa produenim
rekreacionim karakterom prema Marezi i Vrela Ribnika, Gorica Nova Varo Stara Varo
Zabjelo Zelenika industrijska zona, na desnoj strani Morae od Vezirovog mosta do
Krivog mosta i na lijevoj obali Morae od Krivog mosta do sportsko- rekreacione zone na
Zlatici, od kojih su posebne staze za bicikliste obiljeene samo na brdu Gorica kao i na dijelu
Ul.4 juli. Kako ostale nisu realizovane, neophodno je izraditi Nacrt biciklistikih koridora za
Glavni grad Podgoricu i njegovo integrisanje u ukupan sistem saobraaja.
U 2009. godini obiljeena je biciklistika ruta Top Trail N0 4, Verzija 2-dopunjena,
ukupne duine 485 km, koja polazi i zavrava u centru Glavnog grada32.
32
TrasaoverutedatajeuDodatkubr.5Saobraaj,str227

2012-2017
5.2 eljezniki saobraaj

Stanje eljeznike mree u Crnoj Gori nije zadovoljavajue ni po gustini, ni po
kvalitetu. eljeznica i drumski saobraaj koncentrisani su na istom koridoru koji u veem
dijelu prolazi izuzetno tekim terenom.
Postojea eljeznika mrea u Crnoj Gori sestoji od jednokolosijene pruge normalne
irine i ine je 3 eljeznika pravca:
Vrbnica - Bar, dio pruge Beograd - Bar koji prolazi kroz Crnu Goru;
Podgorica - Tuzi dravna granica (dio pruge Podgorica - Skadar);
Podgorica - Niki.
Ukupna duina pruga iznosi 248,6 km, a sa staninim kolosijecima 327,6 km od, ega
je elektrificirano 167,4 km ili 67,34%. Gustina mree pruga iznosi 1,8 km/100 km2. Pruga
Vrbnica-Bar u cjelosti je elektrificirana monofaznim sistemom 25 kV 50Hz, za razliku od
pruga Niki-Podgorica i Podgorica-Tuzi-dravna granica.
Prioritet u realizaciji plana razvoja eljeznike mree trebalo bi dati: dovretku,
rekonstrukciji i modernizaciji pruge Beograd-Bar, remontu i elektrifikaciji pruge NikiPodgorica, izgradnji intermodalnih terminala u Bijelom Polju, Podgorici i Baru, to bi dovelo
do meusobnog proimanja razliitih vidova prevoza (eljeznica-drum, eljeznica-brod).
Rekonstrukcija i modernizacija pruge Vrbnica Bar i povezivanje eljeznike mree
Srbije, Bosne i Hercegovine i Crne Gore znailo bi bolju iskorienost kapaciteta i dopunilo
saobraajno I strateki znaajan dio balkanske i evropske eljeznike mree. Takoe bi
povezivanje sa gravitacijskim podrujem Luke Bar doprinijelo intenziviranju eljeznikog
teretnog saobraaja.
Na lokalnim dionicama kroz Podgoricu stanje pruga je slijedee :
1) Na dionici Podgorica Niki putniki vozovi ne saobraaju ve vie od 15 godina.
U toku je njena rekonstrkcija u okviru koje e se izvriti elektrifikacija u cijeloj duini, potpuna
zamijena gornjeg stroja pruge kao i staninih koloseka u stanicama Spu i Danilovgrad. Isto
tako i u buduoj ukrsnici Ostrog, a bie izvrena zamjena skretnica u ovim slubenim
mjestima.
2) Duina dionice Podgorica Bar iznosi 49,7 km. Ova pruga je u najveem dijelu
ravniarska. Maksimalna dozvoljena brzina je 70 km/h. Na njoj ima 11 slubenih mjesta, od
ega su 5 stanica, 1 ukrsnica i 5 stajalita.
3) Na eleznikoj pruzi Podgorica - Bijelo Polje duine 108,2 km ima 25 slubenih
mjesta od ega: 5 stanica, 13 stajalita i 7 ukrsnica
Ove tri dionice ine osnovu koncepta unapreenja eljeznikog putnikog saobraaja
u smislu nosilaca prevoza putnika u regionalnom saobraaju.
Na relaciji Podgorica-Niki neophodno je Prostornim planom do 2020.god. utvrditi
smjernice za izmjetanje dijela trase preko lokacije Duklja jer njena valorizacija u
kulturolokom i turistikom smislu obavezuje na paljiv i odgovoran odnos.
Za poboljanog eljeznikog putnikog saobraaja mora biti uspostavljen novi
zakonski okvir, harmonizovan sa pravnim okvirom EU ali i kvalitetniji institucionalni okvir koji
e zaokruiti sistem dravnih institucija za sprovoenje zakona, monitoring i kontrolu
kvaliteta.
5.3 Vazduni saobraaj

Aerodrom u Podgorici (Golubovci) je najznaajniji dravni meunarodni aerodrom u
Crnoj Gori. Nalazi se 12 km juno od Podgorice. Ima poletno-sletnu stazu duine 2.500m i
irine 45m. Ovaj aerodorom je, pored Aerodroma Tivat, uvrten u listu aerodroma sa IATA
kodom (IATA Airport Code).

2012-2017
U okviru sekundarne mree aerodroma Crne Gore, u Glavnom gradu nalazi se jo

jedan manji aerodrom piro Mugoa koji se koristi se za turistike potrebe i za rekreativno i
sportsko letenje.
Kompleks aerodroma ima zadovoljavajuci prostorni kapacitet za sadanje potrebe.
Preduzee "Montenegro Airlines", iji je veinski vlasnik Vlada CG sa 99.88% akcija,
nalazi se u fazi privatizacije. Montenegro Airlines e raditi na irenju flote, na otvaranju novih
destinacija i na poveanju frekvencija na postojeim.
Pored "Montenegro Airlines"-a, u oblasti vazdunog saobraaja posluje i JP
"Aerodromi Crne Gore".
Promet putnika, 2008-2011.
Broj putnika
2008
1.109.113
2009
982.456
2010
1.193.478
2011
1.206.498
Projekt modernizacije aerodroma u Crnoj Gori kreditno su podrale Evropska

investiciona banka i Evropska banka za obnovu i razvoj.
Cargo sluba organizovana je za prihvat i otpremanje roba u domaem i
meunarodnom prometu, manipulaciju i njihovo skladitenje u robno-carinskom skladitu ija
je ukupna povrina za namjene cargo slube 305 m2.
Master planom razvoja aerodroma do 2030. godine definisana je strategija
infrastrukturnog razvoja aerodroma Podgorica i Tivat sa ciljem unapredenja kapaciteta i
kvaliteta usluge u odnosu na prognozirani saobracaj. Plan podrazumjeva realizaciju niza
razvojnih projekata koji se ticu produetka poletno-slijetne staze na oba aerodroma,
povecanje prostora putnickih terminala, irenja paltformi, obezbjedivanje novih parking
pozicija itd. Na zapadnoj strani terminala postoji dovoljan prostor za ureenje slobodne
carinske zone za poslovne djelatnosti, teretne terminale, djelatnosti vezane za avio usluge i
takoe podruja za podrku avio djelatnostima (osposobljavanje, simulator itd.). osim toga,
budui da bi se eljezniki saobraaja na relaciji Luka Bar - Podgorica, koji se odvija pored
aerodrome Golubovci, u sluaju potranje, mogao organizovati i za pretovar robe iz
eljeznice na avion. Osim toga, rezervisana su podruja na kojima je mogue graditi glavni
objekat sa sjeditem Montenegro Airlines i Airports of Montenegro, hotel i kongresni centar.
5.4 Vodni saobraaj

Redovni linijski saobraaja na Skadarskom jezeru ne postoji. Jedini organizovani vid
plovidbe su povremene sezonske turistiko-izletnike ture laama. Plovidba jezerom
uglavnom se obavlja zbog ribolova. Plitki zalivi, uvale i ua pritoka imaju prirodne uslove za
pristajanje unova i amaca i njihovo izvlaenje na kopno.
Plovidba se obavlja plovnim kanalima razliite dubine koji se kreu se od 4 m do 1, 8
metara i opadaju u dijelu koji se pribliava obali. Duina Virskog kanala iznosi 2.000 metara a
Rijekog 11.500 metara. Plovni put od Virpazara prema Rijeci Crnojevia prolazi ispod
eljezniko-drumskog mosta na jezeru
Pristanine obale su: Lipovik kod Rijeke Crnojevia, sa kamenom obalom duine 15
m i dubinom uz obalu 2,3 do 2,7 m; Virpazar sa izgraenom kamenom obalom i dubinom uz
obalu 1,7 do 1,9 m uz ue Orahovtice (za plovila posebne namjene); Murii sa izgraenom
kamenom obalom i dubinom uz obalu 2,7 m; Ckla, sa izgraenim lukobranom i dubinom uz
glavu lukobrana 2,7 do 3,6 m; Plavnica, sa zidanom obalom duine 56 m; Vranjina, sa
novoizgraenom obalom uz naselje koja zbog neadekvatne veze sa jezerom slui samo za
pristajanje lokalnih unova.
Postojea pristanita je potrebno proiriti i urediti u turistiko izletnike svrhe u skladu
sa mjerama zatite prirode i kulturnog naslea i u skladu sa Prostornim planom posebne
namjene za Nacionalni park ''Skadarsko jezero'' u saradnji sa optinama Bar i Cetinje.

2012-2017
Glavni problemi u oblasti saobraaja

- Potreban je izuzetno visok nivo sredstava za modernizaciju saobraajne infrastrukture;
- Veliki broj saobraajnih nesrea usled nezadovoljavajue bezbedonosne situacije
saobraaja u Crnoj Gori;
- Opadanje privrednog rasta, naroito turizma koji je direktno povezan sa razvojem
saobraajne infrastrukture u Crnoj Gori;
- Negativan uticaj razvoja saobraaja na ivotnu sredinu;
- Deficit domae radne snage i strunog kadra;
- Neharmonizovanost sa meunarodnim standardima i otean pristup tritima EU;
- Nemogunost pronalaenja stratekih partnera za investicije;
- Nekonkurentnost domae transportne privrede.
IVOTNA SREDINA
Glavni grad je kroz prihvatljive instrumente razvoja obezbjedio sklad izmeu

ekonomsko-tehnolokog razvoja, socijalnih zahtjeva kvaliteta ivota stanovnitva i domena
zatite ivotne sredine, ime je jasno pokazao svoju opredijeljenost za koncept odrivog
razvoja.
Crna Gora je 2009.godine ratifikovala Konvenciju o dostupnosti informacijama u oblasti
ivotne sredine, ueu javnosti u donoenju odluka i pristupu pravosuu u pitanjima koja se
odnose na ivotnu sredinu Aarhus konvenciju (1998.) koja povezuje ivotnu sredinu i
ljudska prava, priznaje injenicu da savremena generaca ima obaveze prema buduim
generacama i utvruje da odrivi razvoj moe biti dostignut jedino kroz uee svih
zainteresovanih subjekata.
6.1 Profil pojedinih segmenata ivotne sredine

Podaci o stanju pojedinih prikazanih segmenata ivotne sredine zasnovani su na
dravnom Programu monitoringa koji su sprovele ovlaene akreditovane ustanove.
Vazduh
Shodno Izvjetaju o kvalitetu vazduha Crne Gore za 2010. god. moe se konstatovati
da je u Podgorici praen kvalitet vazduha na automatskim stacionarnim stanicama. Mjerena
je koncentracija sledeih parametara: sumpor dioksida (SO2), azot monoksida (NO), azot
dioksida (NO2), ukupnih azotnih oksida (NOx), ugljen monoksida (CO), metana (CH4),
nemetanskih ugljovodonika (NMHC), ukupnih ugljovodonika (THC), PM10 estica,
prizemnog ozona (O3), benzena, toluena, etilbenzena, o-m-p xilena (BTX). Kontinuirano su
praeni i meteoroloki parametri: temperatura vazduha, brzina i smjer vjetra i relativna
vlanost vazduha33. Rezultati povremenih mjerenja pokazuju da su najugroenije raskrsnice
upravo one koje se nalaze na magistralnim pravcima i saobraajnicama koje prolaze kroz
centar grada.
33
LokacijeirezultatidatiduuDodatkuPoglavlju6ivotnasredina,Potpoglavlje6.1Profil
pojedinihsegmenataivotnesredine,str230

2012-2017
Voda
Stalna kontrola kvaliteta povrinskih voda obavlja se radi procjene kvaliteta vode
vodotoka, praenja trenda zagaenja i ouvanja kvaliteta vodnih resursa34.
Kontinuiranim praenjem moe se utvrditi da su osnovni izvor zagaenja povrinskih i
podzemnih voda bile nepreiene komunalne vode. Znaajan udio zagaujuih materija
potie od industrije, saobraajne infrastrukture kao i poljoprivrede. Prisutan je i dalje problem
eksploatacije pijeska iz rjenih korita.
Zemljite
Praenje kvaliteta zemljita vri se u skladu sa posebnim propisom Vlade CG o
dozvoljenim koliinama opasnih i tetnih materija u zemljitu i metodama za njegovo
ispitivanje35.
Na osnovu tih rezultata moe se zakljuiti da su izvori zagaenja najee
antropogenog porijekla a odnosili su se na zagaenje iz atmosfere, iz otpadnih voda, iz
poljoprivrede i zagaenje zemljita vrstim otpadnim materijalom porijeklom iz privrede,
domainstava, poljoprivrede i dr.
6.2 Upravljanje otpadom

Procijenjena koliina otpada kree se po stanovniku grada oko 0,8-1 kg/dan; po
stanovniku urbanih naselja oko 0,5 - 0,8 kg/dan; po stanovniku ruralnih naselja ispod 0,5
kg/dan; po turisti oko 1,5 kg/dan.
Uraen je Popis neureenih odlagalita na teritoriji Glavnog grada sa planom njihove
sanacije. Naroito veliki problem predstavljaju rijena korita koja su na pojedinim mjestima
zatrpana otpadom. U toku 2010. godine izvreno je uklanjanje otpada sa 34 lokacije kao i
njihovo ureenje. Koliina otpada uklonjena sa nelegalnih odlagalita iznosila je 55.157 m3, a
finansijska sredstva za ove namjene iz Budeta Glavnog grada iznosila su 116.784,94 .
Na teritoriji Glavnog grada u 2010. godini sakupljena je, transportovana i odloena
koliina od 56.263 tone komunalnog i 108.715 m3 kabastog otpada. U 2010. godini proirena
je teritorija sa koje se organizovano sakuplja otpad tako da je procenat sakupljenog otpada
vei za 2% u odnosu na 2009. godinu (55.138 tona), dok su sakupljene koliine kabastog
otpada vee za 15%.
Koliina odloenog otpada na sanitarnoj deponiji Livade u 2010. godini iznosila je
68.404,08 tona vrstog komunalnog otpada to je za 18% manje u odnosu na 2009. godinu.
Prema procjenama do navedenog je dolo usljed manjeg dopremanja otpada iz optina:
Budva, Kotor, Tivat i Bar.
U reciklanom centru je u periodu od 16.8.2010. godine (kada je i poelo sa probnim
radom) do 31.12.2010. godine tretirano 2.350,5 tona vrstog komunalnog otpada pri emu je
selektivno izdvojeno 339,3 tone sekundarnih sirovina i to: kartona 177,5 t, papira 50 t,
plastike (LDPE) 46,8 t, PET ambalae 21,4 t, tetrapak ambalae 8,4 t, aluminijuma 1,6 t i
eljeza 16 t. Navedeni materijali su presovani u standardne bale nakon ega se vrila njihova
komercijalizacija.
U 2011. godini u Pogonu za reciklau vozila van upotrebe obraeno je 39 vozila od
kojih je selektirano 40,3 tone materijala pogodnih za valorizaciju (eljezo, aluminijum, kablovi).
Parametri praenja kvaliteta povrinskih i podzemnih voda dati su u istom Dodatku.
34
35
Rezultati ispitivanja uporeivani su sa maksimalno dozvoljenim koncentracijama i dati su u
Dodatku Poglavlju br. 6 ivotna sredina, Potpoglavlje br. 6.1 Profil pojedinih segmenata ivotne
sredine.

2012-2017
Problem Glavnog grada i drave u cjelini je postupanje sa medicinskim, klanikim i

industrijskim otpadom (KAP), hemijskim sredstvima iz grupe fungicida, herbicida (AD
PLANTAE), otpadom iz servisa automobila, neorganskom vrstom otpada iz domainstava
(baterije, akumulatori, farmaceutski proizvodi,...) i dr.. Organizovanje i upravljanje opasnim i
posebnim vrstama otpada je u nadlenosti drave.
Za sada je rijeeno jedino pitanje tretmana otpadnih vozila.
Kada je u pitanju medicinski otpad u Ministarstvo zdravlja, rada i socijalnog staranja
je uradilo Nacionalnu strategiju upravljanja medicinskim otpadom kojom se predvia
uspostavljanje realanog okvira za smanjenje koliine medicinskog otpada te njegovo
upravljanje na zdravstveno bezbjedan i ekoloki prihvatljiv nain. Proizvoai medicinskog
otpada u Crnoj Gori su Javne zdravstvene ustanove (JZU), apoteke, ordinacije i ustanove
privatne prakse iz oblasti medicine. Prema dostupnim podacima Kliniki Centar proizvodi 722
t godinje medicinskog otpada, od ega 182 t opasnog medicinskog otpada ili 25,2 %.
Najvei dio toga otpada je infektivni i on se u Klinikom Centru i pojedinim javnim
zdravstvenim ustanovama termiki obrauje. U ostalim javnim zdravstvenim ustanovama ne
vri se odvajanje infektivnog otpada, infuzionih sistema i slino ve se sav otpad odlae
zajedno u plastine kese ili kartonske kutije, a zatim u kontejnere Javno komunalnih
preduzea. Mijeanjem infektivnog sa ostalim otpadom ukupna koliina otpada postaje
opasan otpad i predstavlja rizik po zdravlje i ivotnu sredinu. Prema Koncesionom elaboratu
za upravljanje medicinskim otpadom I vaeim planskim dokumentima (DUP Kliniki centar)
predviena je izgradnja objekat za privremeno odlaganje i obradu medicinskog otpada.
Upravljanje veterinarskim otpadom je u nadlenosti Ministarstva poljoprivrede i
ruralnog razvoja koje je iniciralo odreena zakonska rjeenja radi stvaranja preduslova za
organizovanje adekvatnog postupanja za ovom vrstom otpada.
Pored navedenih, prema zakonu u posebne vrste otpada spadaju jo i PCB i
ambalaa u kojoj se nalazio PCB, otpadna ulja, komunalni kanalizacioni mulj.
6.3 Upravljanje otpadnim vodama

Postrojenje za preiavanje otpadnih voda projektovano je i izvedeno za mehaniki i
bioloki tretman otpadnih voda komunalnog karaktera za 55 000 ekvivalentnih stanovnika, pa
isto ne zadovoljava trenutne potrebe. U proteklom periodu vreno je prikljuenje
novoizgraenih gradskih objekata na kanalizacionu mreu, to je uslovilo da preoptereenje
Postrojenja, koga dodatno optereuju industrijske otpadne vode. U toku 2007. godine
izvrena je njegova rehabilitacija. Meutim, kako na navedenoj lokaciji ne postoji mogunost
daljeg proirenja kapaciteta za preiavanje otpadnih voda, problem e biti rijeen
izgradnjom novog Postrojenja. U tu svrhu doneena je Prostorno planska dokumentacija
Industrijska zona Kombinat aluminijuma Podgorica kojom je definisana lokacija budueg
Postrojenja. Novi PPOV se radi za 275.000 ekvivalent stanovnika. Prostorno planskom
dokumentacijom e biti predvidjeni i manji uredjaji za preiavanje otpadnih voda gradskih
optina Tuzi i Golubovci.
Nepokrivenost kolektorskom mreom u Glavnom gradu je veoma izraena. U sklau
sa Studijom izvodljivosti vodosnabdijevanja, odvodjenja i preiavanja otpadnih voda
Glavnog grada uraena je projektna dokumentacija kojom je predviena izgradnja mree
glavnih kolektora fekalne kanalizacije u duini od 38 km u djelovima grada koji nijesu
pokriveni ovom vrstom instalacija (vrijednost invensticije je oko 20 miliona ), odnosno
izgradnja cca 30 km sekundarne mree.
Izgradnjom novog Postrojenja za preiavanje otpadnih voda gasi se staro
postrojenje, ime e se osloboditi prostror od cca 100.000 m 2 zemljita. Projekt se daje
prioritet izgradnji Glavnog kolektora, od postojeeg do novog PPOV-a, u duini od 5,6 km.
Uporedo sa projektom kolektorske mree predvien je mostovski prelaz na poziciji
postojeeg postrojenja, ija je funkcija prevoenje otpadnih voda sa postojeeg PPOV-a sa

2012-2017
desne na lijevu obalu Morae i dalji transport navedenim kolektorom do novog PPOV-a. Za
ovaj objekat uraeno je Idejno rjeenje i u toku je izrada Glavnog projekta. Investiciona
vrijednost je procijenjena na 1,5 mil .
U toku su intenzivne aktivnosti na izradi projektne dokumentacije za novo PPOV.
Novo postrojenje za preiavanje otpadnih voda zavisno od odabrane tehnologije kotae
izmedju 20 i 30 miliona eura.
Budetska sredstva usmjerena u oblast upravljanja otpadom
BUDET GLAVNOG GRADA
2008.
2009.
2010.
godina
godina
godina
Izgradnja deponije Livade
2.081.089,
2.081.452,
2.081.452,
36
00
00
Postrojenje za tretman vozila
/ 219.097,16 764.086,22
van
upotrebe
i
studija
izvodljivosti
Radovi na izgradnji sistema za 117.312,98
/
/
kaptaciju
i
kontrolisano
spaljivanje biogasa
Ograda oko postrojenja za 148.603,90
/
/
preiavanje otpadnih voda
UKUPNO 2.347.006 2.300.549 2.845.538
,24
,16
,22
2011.
godina
514.740,61
81.444,68
/
/
596.185,2
9
6.4 Zatita od voda

Zatita od tetnog dejstva voda obuhvata radove i mjere na zatiti od poplava kao i
zatiti od erozija i bujica i otklanjanje posljedica od tih djelovanja. Organizuje se i sprovodi od
strane Slube zatite Glavnog grada, u skladu sa Optim i Operativnim planom zatite od
tetnog dejstva voda i vri u zavisnosti od stepena opasnosti kao redovna i vanredna
zatita36. Nain odbrane od poplava i izbor stepena odbrane vri se na temelju ekonomskog
principa manjeg ulaganja u odnosu na moguu tetu.
Poplavama su najvie podloni djelovi Zete, Gostilja, Tuzi i Mareze, odn. Sadina.
Tokom 2009.god. bilo ih je ukupno 23, u 2010. god. 45 a u 2011. god. 15.
Za odbranu od tetnog dejstva voda bilo bi neophodno ustrojiti kompetentnu i
kvalifikovanu vodoprivrednu organizaciju koja bi raspolagala informacijama, kadrovima,
mehanizacijom i opremom.
Takoe je neophodno izgraditi informacioni system odbrane od poplava koji e
uobuhvatiti sve postojee, nove, rekonstruisane i dograene sisteme te sainiti i dosljedno
realizovati planove monitoringa stanja postojeih objekata, graevina i postrojenja.
Poseban problem predstavlja redovno odravanje odbrambenih objekata iz razloga
to se vremenom sniava se kruna nasipa, po istom raste vegetacija, formiraju se
privilegovani putevi podzemnih tokova i sl.
Generalno se moe rei da su izvedeni objekti za odbranu od poplava, posebno oni
na lijevoj obali Morae, povoljno uticali na stanje odbrane, premda je sistematska
eksploatacija ljunka i pijeska dodatno izazvala mnoge neoekivane i neeljene posljedice.
Zatita od poplava i ureenje reima voda Morae
36
Mjere obuhvaene redovnom i vanrednom zatitom od tetnog dejstva voda navedene su u
Dodatkupoglavljubr.6.4Zatitaodvoda,str233

2012-2017
Radi zatite od voda Morae, na potezu sela Goriani izmeu dva svjetska rada
podignuta je kamena obaloutvrda, kako bi se sprijeio prodor vode u pravcu naselja u Donjoj
Zeti. Ova graevina se odrala dijelom i do danas, mada je u velikoj mjeri oteena.
Godine 1949. i 1950. zapoeti su radovi na izgradnji nasipa pored lijeve obale
Morae i Cijevne, od mosta na Cijevni do Vranjine kao sastavni dio sistema melioracionih
objekata za zatitu podruja Zete od poplava Morae i Skadarskog jezera. Po nasipu je
izgraena eljeznika pruga i put Podgorica-Virpazar. Projektovan je za mjerodavnu veliku
vodu od 1500 m3/s uz nadvienje nivelete od 1 m iznad nivoa vode. Na njegovom poetku
du Cijevne nadvienje je izvedeno samo u visini 0,40 m, a na podruju plavljenom od
Jezera, gdje moe biti i udara talasa, nasip je izveden sa nadvienjem od 1,7 m iznad
desetogodinje velike vode jezera kojoj odgovara vodostaj od 9,30 mnm, odnosno na koti 11
mnm. Ovim nasipom presjeen je lijevi krak Morae poznat pod imenom Kuriotica ili Tara
koji se odvajao od glavnog toka kod sela Bijelo Polje. Radi zatite od mogue ponovne
poplave Morae, ovim pravcem na oko 170 m od nasipa podignuta paralelna graevina od
ljunka obloena lomljenim kamenom.
Podizanjem lijevoobalnog nasipa zatieno je od poplava podruje Donje Zete.
Meutim, to je uzrokovalo poveanje poplava na desnoj obali Morae i poveanje njenog
nivoa na uzvodnom sektoru zbog taloenja nanosa. Iz tog razloga je na podruju sela Ponari
izvedena poprena graevina na drugom kraku Morae zvanom egrtnica. Dalje uzvodno,
na podruju sela Vukovci, izveden je nasip na desnoj obali koji je zatitio od poplava
Vukovako polje. Takoe je podignut nasip pored sela Kurioci a na podruju Grbavaca
izgraena je kamena obaloutvrda.
U cilju ureenja reima voda Morae, izgraen je Idejni projekat i u toku je izrada
Glavnog projekta regulacije na potezu nizvodno od Miurice 4 km.
Zatita od poplava i ureenje reima voda Sitnice
Poplave rijeke Sitnice su naroito izraene na potezu sela Beri, gdje velike vode
plave vei dio plodnog zemljita, put koji selo Beri povezuje sa Podgoricom, neke lokalne
puteve (put Beri-Komanski most) kao i stambene objekte. Poseban problem predstavlja
Golaki potok koji se, kod velikih voda i poveanog vodostaja Sitnice, izliva i plavi znatnu
povrinu Berskog polja.
Do sada se malo panje poklanjalo zatiti od ovih voda.
Zatita od poplava i ureenje reima voda rijeke Rujele
Korito Rujele veoma je plitko pa voda preliva njene obale i pri manjim vodostajima.
Na ovom vodotoku do sada su preduzimane mjere na ienju i produbljivanju korita kroz
naselje Tuzi sa odlaganjem iskopanog materijala neposredno uz korito rijeke. Ove mjere bile
su uspjene.
Zatita od poplava i ureenje reima Savinog potoka
Ovaj vodotok javlja se najee kao bujica prilikom obilnih kia a nastaje od
fundinskih i vrbikih izvora Peute kojima se kasnije pridruuju i vode Mosorskog potoka. Pri
obilnim padavinama ovaj potok nosi znatne koliine vode koje njegovo relativno usko i plitko
korito ne moe da prihvati pa se razlivaju po okolnom terenu plavei najplodnija zemljita,
stambene i ekonomske zgrade a esto i saobraajnice kroz naselje i na pravcu PodgoricaUbli. U dosadanjem periodu nijesu preduzimane nikakve mjere zatite od poplavnih voda
izuzev dva projekta za njihovu regulaciju koji su izgubili svoju aktuelnost zbog intenzivnog
naseljavanja Doljanskog polja i potpuno izmijenjene situacije na terenu.
Osim toga, izgraena je pregrada za zaustavljanje nanosa na kraku iz pravca
Vrbikih izvora a bilo je i pokuaja profilisanja korita na jednom dijelu toka kroz naselje
Masline.

2012-2017
Zatita od poplava i ureenje reima voda rijeke Ribnice
Pri velikim vodama koje mogu iznositi preko 500 m2/s, plave se povrine neposredno
uz obalu na niskim kotama gdje su privremeni i stalni objekti za stanovanje i to ispod i iznad
eljeznikog mosta, kao i zelene povrine. Poplave su rijetke ali mogu da nanesu znatne
tete. Ovaj vodotok zahtijeva kompleksno ureenje korita i uspostavljanje regulisanog reima
voda.
Zatita od erozije i bujica
Erozija je direktan uzrok pojave bujinih tokova i njihovih poplava na nezatienom

zemljitu, imaju veliku brzinu i znaajan sadraj nanosa. Erozioni procesi nastaju kao rezultat
interakcije geoloko-pedoloke podloge, reljefnih i klimatskih karakteristika i naina
iskoriavanja zemljita. Erozija i bujini tokovi su izuzetno prisutne pojave na teritoriji
Glavnog grada-Podgorice
37
pa je za sva takva podruja neophodna primjena preventivnih i aktivnih mjera
zatite.
6.5 Sanitarna kontrola vode za pie

Ispitivanja kvaliteta sirove vode na izvoritima i na kontrolnim takama distribucionog
sistema vri se svakodnevno. Kontrolu kvaliteta vode za pie obavlja JZU Institut za javno
zdravlje Crne Gore i ona obuhvata cjelokupnu distributivnu mreu, ukljuujui i njene krajnje
take. U toku jednog mjeseca vri se ispitivanje 84 uzorka vode. Ova istraivanja pokazala
su da je voda izuzetnog kvaliteta i po svim fiziko hemijskim i mikrobiolokim svojstima
pogodna za pie.
Kontrola kvaliteta vode za pie sastoji se iz dvije relativno nezavisne cjeline:
stalna kontrola kvaliteta vode, koju obavlja preduzee koje se bavi preradom i
distribucijom vode i koje treba da osigura adekvatan postupak prerade i dezinfekcije sirove
vode i distribuciju vode za pie do krajnjeg potroaa interna kontrola vodovoda
javnu zdravstvenu kontrolu vode za pie koju obavljaju ovlaene institucije
(J.U.Institut za javno zdravlje).
U julu mjesecu 2011. godine, u sastavu JP ViK Podgorica, poela je sa radom
Interna laboratorija za ispitivanje kvaliteta vode za pie. Ispitivanja kvaliteta sirove i hlorisane
vode obuhvataju sledea ispitivanja:
fiziki organoleptiki pokazatelji kvaliteta: temperatura, boja, mutnoa, miris, pH i
provodljivost;
hemijski pokazatelji kvaliteta: alkalitet, tvrdoa, kalcijum, magnezijum, tvrdoa,
kalijum, litijum, natrijum, gvoe, mangan, amonijak, fluoridi, hloridi, nitriti, nitrati,
fosfati, sulfati, utroak KMnO4;
mikrobioloki pokazatelji kvaliteta: ukupne koliformne bakterije, fekalne koliformne
bakterije, fekalni streptokoki, sulfitoredukujue klostridije, aerobne mezofilne bakterije,
Proteus spp. i Pseudomonas aeruginosa.
Sve laboratorijske analize kvaliteta vode obavljaju se u skladu sa Pravilnikom o
nainu uzimanja uzoraka i metodama za laboratorijsku analizu vode za pie (Sl.list SRJ
br.42/98 i 44/99), ASTM metodama i EPA metodama.
Svi dosadanji rezultati ispitivanja kvaliteta vode za pie koja se isporuuje
potroaima grada Podgorice, raenih od strane Z.U.Institut za javno zdravlje Crne Gore kao
i u internoj laboratoriji J.P.Vodovod i kanlizacija, pokazuju da je voda za pie izuzetnog
37
ErozionapodrujanavedenasuuDodatkubr6,str234

2012-2017
kvaliteta. Naime, voda za pie koja se distribuira potroaima Podgorice se odlikuje

povoljnim organoleptikim, fizikim i hemijskim osobinama.
Na osnovu mineralizacije, voda za pie grada Podgorice, odnosno sadraj u njoj
rastvorenih materija koje joj daju svojstven i pitak ukus, svrstava se u odline vode.
Potpuna i sveobuhvatna kontrola kvaliteta vode za pie u Inertnoj laboratoriji
uspostavie se tokom 2012. godini.
Kao jedna od veoma vanih aktivnosti u 2012. godini je aplikacija za akreditaciju
laboratorije prema standardu ISO 17025.
6.6 Kontaminirana mjesta, zagaenje zemljita i tehnoloki

rizici
U okviru ispitivanja mogueg zagaenja zemljita iz atmosfere (emisije koje nastaju
kao rezultat industrijskih i tehnolokih procesa, sagorijevanja fosilnih goriva u industriji),
obuhvaena je lokacija koja bi na najreprezentativniji nain prikazala uticaj industrijskih
postrojenja na okolno zemljite - Srpska (KAP). Uticaj rada postrojenja KAP-a se najizrazitije
oituje u uzorcima zemljita sa lokacije selo Srpska gdje je registrovana poveana
koncentracija poliaromatskih ugljovodonika (PAH).
Kao veliki proizvoda otpadnog materijala, KAP je bio obavezan da u toku 2008.
godine donese petogodinji plan upravljanja otpadom za iju realizaciju je Glavni grad dao
saglasnost. U periodu od 2002. do 2006. godine, Kombinat je proizvodio 845.739 tona
crvenog mulja u vodenom rastvoru, odnosno 370.000 tona vrstog crvenog mulja za
proizvodnju 122.000 tona primarnog aluminijuma, kao i 31.900 tona opasnih i tetnih
supstanci. Koliine otpada, prema procjenama, ostaju na istom nivou u periodu 2008 - 2012.
godine, sve dok je nivo proizvodnje aluminijuma 122.000 tona po godini.
Prioriteti u rjeavanju problema KAP-ovog otpada su: sanacija bazena crvenog mulja,
pravilno koricenje i sanacija deponije za cvrsti otpad, pravilna reciklaa sekundarnih sirovina,
rjeavanje pitanja odlaganja uljnih emulzija i otpadnih ulja u cvrstoj ambalai, te neopasnog i
inertnog otpada.
6.7 Odrivo korienje energije i energetska efikasnost

Glavni grad je potpisao Sporazum gradonaelnika Evropskih gradova (Covenant of
Mayors), 4. maja 2010. godine u Briselu. Konvencija predvia da se do 2020. godine,
dostignu smanjenje emisija tetnih gasova CO2 za vie od 20%, poveanje udjela
proizvodnje energije iz obnovljivih izvora za 20 %, kao i smanjenje potronje energije za isti
procenat. Navedenom je predhodilo potpisivanje i usvajanje Izjave o politici upravljanja
energijom i zatiti ivotne sredine u novembru 2009. godine.
U cilju realizacije ovih dokumenata osnovana je Kancelarija za energetski
menadment s Info centrom koja prati potronju energije u javnim zgradama Glavnog grada i
vri edukaciju graana o metodama smanjenja potronje energenata u domainstvu,
savremenim materijalima za postizanje istog i slino.
Uzimajui u obzir broj posjeta
Kancelariji, evidentna je zainteresovanost za pitanje energetske efikasnosti, naroito po
pitanju solarnih sistema i njihove ekonominost i primjenjivosti. Ovo interesovanje posebno je
bilo izraeno u toku projekta Ministarstva ekonomije Montesol, sprovedenog u cilju podrke
implementaciji solarne tehnike za domainstva kroz beskamatne kredite na period do 7
godina.
Odlukom o naknadi za komunalno opremanje graevinskog zemljita. Glavni grad je
definisao smanjenje iznosa naknade za komunalno opremanje za 150,00/ m 2 ugraenog

2012-2017
solarnog kolektora panela u objektima koji sisteme sa sunevom energijom koriste za

grijanje sanitarne vode, grijanje i hlaenje prostora.
U duhu Sporazuma gradonaelnika Evropskih gradova, Glavni grad je 2009.god.
formirao Kancelariju za energetski menadment sa Info centrom koja prati potronju energije
u javnim zgradama Glavnog Grada i ostvaruje komunikaciju sa graanima radi edukacije.
6.8 Zatita od poara

Poslove spaavanja i zatite ljudi i imovine od poara, eksplozija, havarija i drugih
akcidentnih i vanrednih situacija u Glavnom gradu vri Sluba zatite. U djelokrug ove slube
spada i preduzimanje preventivnih mjera zatite od poara, izrada planova i procjena
ugroenosti, kontrola ispravnosti i servisiranje protivpoarne opreme, edukacija graana,
dopremanje vode u bezvodna podruja radi gaenja poara i organizovanje treninga za
poslove zatite i spaavanja u posebnom trening - centru za obuku.
Poari u Glavnom gradu najbrojniji su u ljetnjim mjesecima. U toku 2009 bilo je
ukupno 1.486 poara koji su navie pogodili sitno rastinje i kontejnere (1164), zatim stanove i
kue (233), automobile, autobuse, vagone (66) i ume i parkove (23). Broj poara tokom
godina kontinuirano se poveava tako da ih je u 2010.godini bilo 1.688 a u 2011. god. 2.679
(60% vie nego 2010.) sa slinom strukturom kao i 2009.god.
Sluba zatite funkcionie u kompleksu Vatrogasnog doma koji raspolae sa preko
10.000 m2 otvorenog i zatvorenog prostora. Iako nije do kraja opremljen u dijelu smjetajnih
kapaciteta i trening centra, ima dobre uslove za dnevni boravak, psihofiziku i strunu obuku
vatrogasaca. Rad Slube organzovan je u okviru 24 asovnog radnog vremena po
evropskim standardima priznatim certifikatom ISO 9001:2000.
U Slubi zatite organizovana je jedna stalna ispostava u dijelu grada kod Radoja
Dakia), sedam punktova koji funkcioniu u toku ljetnje sezone i to: na podruju Zete, GO
Tuzi, na brdu Bjelatavica kod KAP-a, Gorica I i Gorica II, u naselju Dajbabe i na Marezi, od
kojih punk na Marezi funkcionie kao mobilni i u dnevnom periodu kada su poari
najvjerovatniji. Dodatno je, u toku ljetnje sezone, organizovan tab za gaenje poara veih
razmjera, distribuciju pitke vode u bezvodna podruja i druge vanredne situacije koje
zahtijevaju vee formacijsko angaovanje.
Ovakva organizacija omoguila je da interventna spremnost Slube bude znaajno
uveana. Meutim, budui da propisani evropski standard za dolazak na mjesto intervencije
iznosi 7 minuta, raunajui od momenta dojave, njegovo potpuno potovanje zahtijeva
znatna materijalna ulaganja za ustrojavanje dodatnih stalnih ispostava (na podruju GO Tuzi,
GO Golubovci i u Zagoriu koja bi pokrivala podruje brda Gorice, Zlatice, Maslina, Kua i
Pipera) i dodatnog punkta na brdu Ljubovi.
Sluba raspolae sa 35 namjenskih, specijalnih vozila prosjene starosti preko 25
godina. Iako su uglavnom u funkcionalnom stanju, njihova starost ukazuje na neophodno
obnavljanja voznog parka. Od ukupnog broja vozila, 9 je navalno vatrogasnih, 8 prateih
vatrogasnih vozila-autocistijerni, 5 kombinovanih (od kojih 4 voda, pjena a 1 voda, pjena,
prah), 3 tehnika vatrogasna vozila, 3 specijalna sa auto-ljestvama, 4 umska vozila i 1
terensko. U toku 2011.godine nabavljeno je jedno novo terensko vozilo.
Pored toga, Sluba raspolae i sa ureajima i aparatima neophodnim za intervencije
u sluaju saobraajnih udesa, poplava i sl.
Stepen opremljenosti kolektivnom i linom zatitnom opremom je na
zadovoljavajuem nivou (odijela za prilaz vatri i ulazak u vatru, zatitu od hemikalija,
izolacioni aparati i sl.).
U kadrovskom pogledu, u Slubi zatite stalno je radno angaovano 103 izvrioca od
kojih 75 ine vatrogasci-spasioci, na poslovima odravanja tehnike i opreme 9 izvrilaca,
dispeersko-preventivni centar 6 i trening centar 4 izvrioca a 8 administrativnim poslovima.
Iako se u toku ljetnje sezone angauju odreeni broj izvrilaca na odreeno vrijeme (u

2012-2017
2011.god. 37), generalno je potrebno poveati broj izvrilaca-vatrogasaca obzirom na stepen

ugroenosti Glavnog grada, planirane ispostave i punktove te postavljeni standard koji
zahtijeva jednog vatrogasca na 1000 stanovnika u urbanog podruju.
Akcenat ove Slube neophodno je u narednom periodu staviti na dovravanje radova
na enterijeru objekata Vatrogasnog doma, na poveanje aktivnosti u oblasti preventive od
poara, u saradnji sa nadlenim ministarstvom. Takoe je, pored organizacionih, kadrovskih i
unapreenja voznog parka, neophodno uspostaviti sistem za brzo obavjetavanje i
uzbunjivanje, vriti kontinuiranu formacijsku popunjenost u sluaju odsustava postojeih
izvrilaca, vriti permanentnu edukaciju graana u smislu preventivnog djelovanja,
obezbijediti potpunu primjenu definisanih ciljeva politike kvaliteta i sprovoditi kontinuirani
trening pripadnika MUP-a i javne uprave, Hitne pomoi i drugih uesnika koji asistiraju u
akcijama spaavanja veih razmjera ili specifinim akcijama prilikom saobraajnih udesa.
6.9 Zatita biodiverziteta

Glavni grad batini specifian biljni i ivotinjski svijet. Evidentirani broj samonikle i
subspontane adventivne flore gradskog podruja Podgorice iznosi 1227 vrsta i podvrsta,
to predstavlja neto vie od treine zabiljeenog broja vrsta u Crnoj Gori. Najvei broj (603)
zabiljeen je na podruju Skalina, odnosno uu Ribnice u Morau i donjem dijelu toka rijeke
Ribnice, zatim u parku Ivana Milutinovia, Malom parku, Staroj Varoi i Drau, dijelu
kanjona Morae od Blaovog do Novog mosta, dijelu brda Ljubovi i Centralnom parku
Pobreje38.
Nacionalna mrea zatienih podruja prirode trenutno pokriva 9,047 % teritorije Crne
Gore, od ega najvee uee imaju pet nacionalnih parkova: Durmitor, Skadarsko jezero,
Loven, Biogradska gora i Prokletije. Kada su u pitanju Glavni grad i zatiena prirodna
dobra u kategorijama koje su u nadlenosti lokalne samouprave, treba naglasiti da je u toku
realizacija aktivnosti na proglaenju dijela planinskog vijenca Komova regionalnim parkom.
Naime, Glavni grad je zajedno sa optinama Andrijevica i Kolain prepoznat kao partner u
Komponenti II Projekta Jaanje odrivosti sistema zatienih podruja u Crnoj Gori,
pokrenutim od strane UNDP-ja, a koja se odnosi na izradu Studije zatite, kao strune
podloge za proglaenje zatienog prirodnog dobra. Definisanje statusa zatite ovog
prostora omoguie adekvatno ouvanje prirodnih vrijednosti i odrivo korienje prirodnih
resursa.
KULTURA I SPORT
7.1 Kultura
Podgorica predstavlja centar kulturnih deavanja i sjedite svih najznaajnijih
institucija kulture. Kulturna djelatnost obavlja se u est ustanova kulture iji je osniva Glavni
grad: Kulturno-informativni centar Budo Tomovi, Gradsko pozorite, Narodna biblioteka
Radosav Ljumovi, Kulturno-informativni centar Malesija i Kulturno-informativni centar
Pregled najvanjih biljnih i ivotinjskih vrsta sa akcentom na endeme kao I vrste
prisutneuurbanomzeleniludatesuuDodatkubr.6.9Zatitabiodiverziteta,str235
38

2012-2017
Zeta kao i u ustanovama iji je osniva drava: Crnogorsko narodno pozorite, Centar
savremene umjetnosti Crne Gore, Muziki centar Crne Gore, Prirodnjaki muzej Crne Gore,
Biblioteka za slijepa lica i Crnogorska kinoteka.
Gradske ustanove kulture gotovo potpuno zavise od prihoda lokalnog budeta.
KIC Budo Tomovi obavlja kulturno umjetniku i informativno-edukativnu djelatnost
u zgradi sjedita kod Stadiona Budunost a manjim dijelom u objektu popularnog naziva
Banja (za potrebe hora Stanko Dragojevi). Matina zgrada opremljena je sa dvije sale od
kojih se jedna, kapaciteta 444 sjedita, koristi kao Velika scena za izvoenje predstava
Gradskog pozorita i za koncerte a mala sala, kapaciteta 100 sjedita, za potrebe Lutkarske
scene za djecu, manjih predstava i promocija. U istom objektu nalazi se i multimedijalna sala
(57 sjedita) koja zadovoljava potrebe Glavnog grada. Ravni krov objekta je u funkciji
odravanja koncerata i filmskih projekcija.
I pored znaajnih investicija u predhodnom periodu, ova ustanova je neadekvatno i
nedovoljno opremljena za izvoenje svih programskih aktivnosti, budui da je prostor
namjenjen prvenstveno muzikoj djelatnosti. Stoga su neophodna nova ulaganja u proirenje
i osavremenjavanje kapaciteta, ali i u tehniku opremu (ozvuenje, rasvjeta, muziki
instrumenti i sl.).
Zbog generalno oteanih uslova za rad Gradskog pozorita, Glavni grad prepoznao
je potrebu izgradnje posebnog objekta koji je planiran na mjestu nekadanjeg bioskopa
Kultura, u zahvatu DUP-a Dra-Vatrogasni dom-zona A2 povrine oko 7.000 m2.
Planirana je mala dvorana (100 sjedita), velika dvorana (300 sjedita) i pratei sadraji koji
e u cjelosti zadovoljiti potrebe Glavnog grada. Budui da stalnu glumaku postavu ove
ustanove ini samo 5 stalno zaposlenih a nedostatak specijalizovanog strunog kadra osjea
se i u svim ostalim aspektima poslovanja, rijeavanje kadrovskog deficita u narednom
periodu doprinijelo bi efikasnijoj organizaciji ustanove i znatno unaprijedilo njen rad.
Narodna biblioteka Radosav Ljumovi predstavlja jednu od najznaajnijih kulturnih i
obrazovnih institucija. Raspolae sa preko 200 000 bibliotekih jedinica. Poev od
2011.godine, ova ustanova funkcionie na rekonstruisanom i dograenom objektu u centru
grada koji prua optimalne uslove za obavljanje djelatnosti. Od ukupno 4 podrune jedinice
(Tuzi, Golubovci, Masline i Kruevac), tri raspolau adekvatnim prostorom za redovne
aktivnosti i itaonicom a jedna (Kruevac) funkcionie u skuenim uslovima (30 m2) i bez
itaonice.
Javna Ustanova Muzeji i Galerije Podgorice u svom sastavu ima: Muzej grada, Muzej
Marka Miljanova, Modernu galeriju, Galeriju Rista Stijovia, galerijski prostor u Kusleovoj kui
i Galeriju Art.
Prostorni uslovi ove ustanove relativno su zadovoljavajui. Nedostatak prostora
osjea se u Muzeju grada gdje, za sada, nema mogunosti primjene standarda koji zahtijeva
zasebnu prostoriju po razliitim vrstama zbirki muzejskih predmeta kao i proirenje prostora
za izlaganje, u kome se inae nalazi stalna postavka, a za potrebe povremenih i tematskih
izlobi. Pored toga, neophodno je sistematsko i plansko otkupljivanje predmeta radi
obogaivanja muzejskih fondova.
Objekat KIC-a Malesija u Tuzima nije adekvatno opremljen za izvoenje svih
programskih aktivnosti te su neophodna dodatna ulaganja u tehniku opremu, ali i radove na
rekonstrukciji krova.
Objekat KIC-a Zeta u Golubovcima prostorno u potpunosti zadovoljava potrebe
graana ovog podruja, ukljuujui i sloenije umjetnike programe. Raspolae velikom
salom sa 210 sjedita ija je scena rekonstruisana 2010.godine. Evidentan je nedostatak
tehnike opreme koja bi stvorila uslove za raznovrsnije i kvalitetnije sadraje (oprema za
filmske projekcije, reflektori, cugovi i sl.).
Na prostoru na lijevoj obali Morae, kod mosta Millennium, planirana je izgradnja
reprezentativne multifunkcionalne dvorane povrine 7.500 m2, sa kapcitetom glavnog
auditorijuma oko 800 mjesta u parteru i na galeriji, koja e zaokruiti infrastrukturu za razvoj
kulture Glavnog grada.
Nepokretna kulturna dobra

2012-2017
Glavni grad ima ukupno 56 evidentiranih spomenika kulture i 236 spomenika i

spomen obiljeja od kojih je 98 u gradu a 138 na vangradskom podruju.
Zatienih spomenika kulture je 40 koji su razvrstani u tri kategorije. Spomenike prve
kategorije ine Duklja (Doclea) i Medun. Drugoj kategoriji pripada 6, a treoj 32 spomenika.
Odreeni zatieni spomenici kulture su ouvani, neki su sanirani budetskim,
sredstvima, sopstvenim sredstvima vlasnika ili prilozima graana.
U narednom periodu neophodno je nastaviti sa otkupom zemljita u privatnom
vlasnitvu na Duklji radi planiranja daljih istraivanja, zatim, sistematski vriti arheoloka
istraivanja i kozervaciju Duklje i Meduna ali i arheolokih lokaliteta na Zlatici, Zeti, Tuzima te
srednjevjekovnog grada Oblun, hitno sanirati ostatke tvrave na uu Ribnice u Morau i
Balin grad, istraivati i sanirati tvravu Planinica i Dei, sanirati tamnicu Jusovaa koja
prua mogunost organizovanja razliitih kulturnih manifestacija, postaviti tri dodatna sata na
Sahat kuli kao i sanirati vei broj zatienih sakralnh objekata. Pored toga, neophodna je
struna, nauna, kulturna i turistika valorizacija arheolokih lokaliteta, spomenikih
kompleksa i objekata.
U zahvatu urbanistikog projekta Stara Varo Glavni grad podstie investicije u
izgradnju kulturnih i vjerskih objekata umanjivanjem naknade za komunalno opremanje
graevinskog zemljita u procentu od 90%.
Pregled sredstava investiranih u kulturu
BUDET GLAVNOG GRADA
2008.
godina
Izgradnja Biblioteke i ureenje terena
333.064,3
5
Opremanje Biblioteke
/
Rekonstrukcija Domova kulture u GO
Golubovci
Radovi na objektu Kamene kue
Adaptacija objekata na Ibrievini
Rekonstrukcija JU KIC Budo Tomovi
Geoloko istraivanje peine Cetinje
Radovi na Duklji
Programske aktivnosti javnih
ustanova kulture
2009.
godina
381.674,6
6
/
54.799,49
/
10.500,75
/
/
128.538,1
5
/
/
831.564,1
7
UKUPNO
1.229.92
8,76
24.979,44
772.502,7
2
1.307.69
4,97
2010.
godina
997.224,2
4
449.626,0
2
72.681,77
2011.
godina
850.762,3
8
77.097,83
/
54.884,59
17.549,17
/
/
9.047,28
128.247,0
0
25.175,49
621.349,1
3
2.366.73
7,41
13.048,24
505.650,6
7
1.455.60
6,40
7.2 Sport
U cilju stvaranja boljih uslova za razvoj sporta i pruanja usluga u ovoj i oblasti
sportske rekreacije, kao i omoguavanja vienamenskog korienja sportskih objekata
saglasno potrebama Glavnog grada, 2009.g. osnovano je Javno preduzee Sportski objekti
Podgorica, nastalo spajanjem JP Centar Moraa i JP Gradski stadion
Sportski Centar Moraa" raspolae prostorima otvorenog i zatvorenog tipa.
Prostorne kapacitete za odvijanje sportskih aktivnosti u samom objektu sainjavaju: velika
dvorana sa podijumom kapaciteta oko 4.200 sjedita, mala sala, sala za borilake sportove,
trim kabinet, zatvoreni bazen koji nije u funkciji. itav kompleks dopunjavaju otvoreni
olimpijski bazeni sa tribinama koji e, planiranom nadgradnjom montane podkonstrukcije i
balona, omoguiti cjelogodinje korienje i organizovanje vaterpolo i drugih takmienja.

2012-2017
Takoe, rekonstrukcijom dijela objekta u kome se nalazi zatvoreni bazen u multifunkcionalnu

salu za dvoranske sportove, stvorie se uslovi za maksimalnu iskorienost svih kapaciteta
ovog objekta. U sastavu JP Centar Moraa je i Streljaki centar Ljubovi pov. 5.789 m2,
sa tri pucaone i prateim sadrajima, koji bi bilo potrebno renovirati. Ovaj prostor omoguava
znatno veu valorizaciju izgradnjom otvorenih terena za razliite vrste sporta i rekreacije.
Gradski stadion je vienamjenski i predstavlja domai teren FK "Budunost".
Izgradnjom june i severne tribine proiren je kapacitet na 17.000 gledalaca. U toku je
izgradnja istone tribine sa kapacitetom od 4.000 mjesta. Stadion poseduje licencu za
odigravanje meunarodnih utakmica u organizaciji FSCG i meunarodnih fudbalskih
asocijacija FIFE i UEFE. Pored ovog, na prostoru Glavnog grada postoji jo 12 fudbalskih
stadiona od kojih su stadioni FK Zabjelo i FK Ribnica u veoma loem stanju te ih je
neophodno rekonstruisati i izgraditi tribine za gledaoce, dok su na nekim potrebne manje
sanacije i dogradnje (Ljajkovii, stadion FK Dei Tuzi).
Stadion malih sportova pod Goricom, sa tribinama kapaciteta 2.500 mjesta, sadri
terene za mali fudbal, rukomet i koarku, svlaionice i pomone prostorije. Renoviran je
2008.god. Budui da raspolae reflektorima, koristi se i za odravanje kulturno-zabavnih i
djeijih manifestacija. Stadion malih sportova u Mataguima, u vlasnitvu O Zarija
Vujoevi, kapaciteta tribina 1.500 mjesta, nema obiljeena sportska igralita i mobilijar.
Fudbalskih terena ima ukupno 8, od kojih 1 na Marezi, 4 na podruju GO Golubovci a
3 na podruju GO Tuzi. Fudbalskim terenom Mareza, u vlasnitvu FK Budunost, upravlja
JP Gradski stadion. Neke od preostalih terena ove vrste potrebno je obiljeiti i obezbijediti
prateu infrastrukturu ( Goriani, Ponari, Milje, Vuksanlekii i Sukuru).
Sportskih poligona za mali fudbal, koarku, odbojku ili rukomet ima ukupno 28, od
kojih 10 na podruju GO Golubovci i 10 na podruju GO Tuzi (ne raunajui terene u sklopu
O). Poligon na podruju Maslina je u veoma loem stanju.
Pored toga, prisutan je niz objekata i poligona za razliite vrste sportova ili za
rekreaciju u vlasnitvu Glavnog grada, drave Crne Gore ili u privatnom vlasnitvu. To su:
Teniski tereni As u Donjim Kokotima, Sportski centar Rex u Gornjim Kokotima, Konjiki
centar Vranac u Gornjoj Gorici, Odbojkaki teren za beach-voley kod restorana Ribnica,
Teniski tereni u Rogamima, Montenegro Squash Centar na Starom Aerodromu, Sportski
aerodrom na emovskom polju, Ribolovna staza Lesendro u Vranjini, Bokserska sala u
Njegoevom parku, Sala borilakih sportova Tee qwon do i Teretana Olympik u Tuzima).
Zastupljen je i odreeni broj balon sala za mali fudbal.
Objekti koji se koriste u sportsko-rekreativne svrhe su: trim staza u Toloima,
sportsko-rekreativni tereni na Gorici, Sportsko-rekreativni centar park Zlatica, otvoreni
koarkaki teren u Njegoevom parku kao i niz sala za fiziko vaspitanje u sastavu osnovnih
ili srednjih kola.
Trim staza u Toloima je duine 650 m i ureena je ali, da bi u cjelosti ostvarila svoju
svrhu, potrebno je izgraditi trim stanice.
U kompleksu na brdu Gorici nalazi se teren za mali fudbal sa podlogom od vjetake
trave, biciklistika staza, ureen prostor za rekreativno igranje stonog tenisa, pjeake staze
i dva terena za boanje koji su u dosta loem stanju pa ih je neophodno sanirati.
Sportsko rekreativne aktivnosti odvijaju se i u fiskulturnim salama osnovnih i srednjih
kola.
Na teritoriji grada ima 200 sportskih klubova.
Pregled sportskih klubova
Vrsta
Broj
Rukometni
13
Koarkak
20
Fudbalski
26
Dudo
12
Teniski
10
Odbojkaki
7
Konjiki
2
Ostali
110

2012-2017
Ukupno
200
Glavni grad prepoznao je potrebu osavremenjavanja i proirivanja postojeih

sportskih kapaciteta za razvoj takmiarskog, kolskog i univerzitetskog sporta i sportske
rekreacije. Ove mogunosti postoje u objektu SC Moraa u vidu rekonstrukcije orvorenog
vaterpolo bazena sa tribinama, odn. njegovim pretvaranjem u zatvoreni, koji e omoguiti
cjelogodinje korienje i u vidu rekonstrukcije hale u kojoj se nalazi zatvoreni bazen u
multifunkcionalnu salu za dvoranske sportove.
Pored toga, planiran je novi otvoreni sportski kompleks sa razliitim sadrajima na
lokaciji Streljakog centra Ljubovi ili u Tolokoj umi te novi bazeni na pogodnim
lokacijama.
Glavnom gradu potrebni su novi fudbalski tereni i sportski objekti visokog standarda
za sportsku pripremu i organizaciju velikih sportskih priredbi.
Takoe je neophodno utvrditi stabilne izvore finansiranja sportskih klubova, naroito u
sportovima u kojima se mogu ostvariti znaajni rezultati i preko toga afirmisati Glavni grad.
Sale i otvorene terene za igru i sport u predkolskim i kolskim objektima potrebno je
rekonstruisati i renovirati te obezbijediti neophodnu opremu.
Osim toga, izraena je potreba za parkovskim povrinama i igralitima u novim
kvartovima grada kao to su Zabjelo 8 i 9, zatim, u zahvatu DUP-a Blok VI - kvartovi Blok
IX, XV, naselju uz novu Dalmatinsku ulicu, naselju u zoni nekadanje fabrike Radoje Daki,
u zoni DUP-a 1.maj, na Starom Aerodromu, Koniku i sl.
Uspostavljanje sveobuhvatnog informacionog sistema stvorilo bi pretpostavke za
racionalno i efikasno planiranje, finansiranje i upravljanje sportskim sistemom u cjelini.
Pregled sredstava investiranih u sport
BUDET GLAVNOG GRADA
2008.
godina
Sportska hala u Zeti
849.025,17
Radovi na Gradskom stadionu
1.086.110,
35
Izgradnja
olimpijskog
i
/
vaterpolo bazena, tribine i
ureenje
Adaptacija bazenske dvorana u
/
SC moraa
Radovi
na
objektu
kamp
1.601.474,
sportista na Starom aerodromu
01
Sanacija
fud.terena
pod
/
Goricom
Adaptacija SC Moraa
209.305.62
Sportski tereni za mali fudbal, 382.447,02
ograda oko terena i izgradnja
koar.igralita
Tribine na stadionu Dei
Programske aktivnosti u oblasti 517.471,77
sporta
UKUPNO 4.645.563
,94
2009.
godina
471.009,75
752.694,32
2010.
godina
222.229,34
194.074,71
2011.
godina
102.129,44
/
4.755.690,
64
31.590,00
73.710,00
1.128.226,
34
/
9.790,00
161.497,39
/
/
/
/
/
1.097.549,
91
8.398.258
,35
620.600,86
40.012,40
329.324,71
1.120.404
,91
471.466,5
5

2012-2017
ADMINISTRATIVNI KAPACITETI
Glavni grad realizovao je znaajne investicione projekte, stvarao uslove za

unapredenje pruanja usluga, poveanje transparentnosti rada i odgovornosti javnih slubi,
podsticanje ukljivanja graana u proces donoenja odluka na lokalnom nivou, jaanje
saradnje sa nevladinim sektorom, sprovodio obuke za lokalne slubenike i namjetenike i sl.
To su procesi koji traju i koje je potrebno kontinuirano unapreivati na svim nivoima,
posebno u oblasti: efikasnosti naplate sopstvenih prihoda i smanjenja budetskog deficita;
kontrole finansijskog poslovanja, nivoa saradnje izmedu lokalnih predstavnika i gradana,
nivoa transparentnosti rada, organizacije, broja i nivoa strunosti zaposlenih u organima i
slubama lokalne samouprave, meduoptinske i prekogranicne saradnje izmedu jedinica
lokalne samouprave, nivoa kvalitata pruanja usluga od strane lokalnih javnih slubi, kao i
pojednostavljenje i smanjenje trokova administrativne procedure.
Glavni grad ima dva organa lokalne samouprave i to skuptinu i gradonaelnika,
zatim glavnog administratora kao lokalnog funkcionera koji rukovodi upravom grada i
menadera.
Poslovi uprave i usko specijalizovani poslovi u Glavnom gradu organizovani su u
okviru devet organa uprave i to sedam sekretarijata, jedne uprave, jedne direkcije i tri
posebne slube. Struni i organizacioni poslovi organizovani su u okviru etiri strune slube.
U svim organima uprave, posebnim i strunim slubama je krajem 2011.god. bilo zaposleno
ukupno 649 slubenika i namjetenika, od kojih 66 na odreeno vrijeme. Prema starosnoj
strukturi, najbrojniji su zaposleni sa goditem 1960-1970 (212), zatim 1950-1960 (207), dok
je takoe relativno velik broj zaposlenih izmeu 1970-1980 godita (149). Prema obrazovnoj
strukturi, najvie je zaposlenih sa SSS (298) a zatim sa VSS (244)
22
22
12
14
65
65
23
21
16
46
12
18
17
10
52
52
18
23
12
33
14
14
44
42
24
10
14
25
VIII
VII
1970-1980
VI
1960-1970
1950-1960
III
1940-1950
II
Odreeno
15
neodre.
16
1980-
Ukupno
Sekretarijat za
socijalno
staranje
Sekretarijat za
razvoj
preduzetnitva
Sekretarijat za
lokalnu
samoupravu
Sekretarijat za
finansije
Sekretarijat za
planiranje i
ureenje
prostora i
zatitu ivotne
sredine
Sekretarijat za
kulturu i sport
Sekretarijat za
komunalne
poslove i
saobraaj
IV
Pregled broja i strukture zaposlenih u organima uprave, posebnim i strunim

slubama, 2011. godina
Organ
Broj
Starosna struktura
Obrazovna struktura
uprave/
zaposlenih
sluba

2012-2017
Uprava
lokalnih javnih
prihoda
Direkcija za
imovinu
Komunalna
policija
Sluba zatite
Centar za
informacioni
sistem
Sluba
gradonaelnika
Sluba glavnog
administrator
Sluba
menadera
Sluba za
zajednike
poslove
Sluba
skuptine
Glavnog grada
30
22
11
12
18
32
31
10
14
17
89
74
22
26
25
35
45
93
15
47
31
11
1
9
0
66
12
1
6
1
0
5
10
3
17
1
5
1
0
5
12
22
20
13
10
9
90
1
9
39
33
25
3
3
64
11
11
64
9
58
3
6
6
1
1
20
7
21
2
14
9
7
0
8
4
29
8
1
4
24
4
Ukupno:
Izvor:Centralna kadrovska evidencija, 2011
Za obavljanje odreenih, specijalizovanih poslova, Glavni grad osnovao je 22 javne

slube od kojih: osam javnih ustanova, pet javnih preduzea, dvije agencije, est privrednih
drutava kao i jednu turistiku organizaciju. U ovim javnim slubama zaposleno je ukupno
2.092 lica od ega 513 na odreeno vrijeme. Priblino je isti broj zaposlenih po grupama sa
goditem izmeu 1950 do 1980. (cca po 500) a pozitivan trend ogleda se u velikoj
participaciji mladih (473). Takoe, 52 zaposlena su godita izmeu 1940-1950. Po nivou
obrazovanja, broj zaposlenih sa SSS (789) gotovo je trostruko vei od onih sa VSS (321). Sa
O ima ukupno 455 zaposlenih. Takoe je znatan broj lica sa III stepenom strune spreme
(304).
neodre.
odreeno
1940-1950
1950-1960
1960-1970
1970-1980
1980-
II
III
IV
VI
VII
VIII
JU Narodna
biblioteka
Radosav
Ljumovi
JU KIC Budo
Tomovi
JU KIC
Golubovci
JU KIC
Malesija
JU za
smjetaj,
rehabillitaciju
i
resocijalizacij
Ukupno
Pregled broja i strukture zaposlenih u javnim slubama, 2011. godina

Javne
Broj zaposlenih
Starosna struktura
Obrazovna struktura
slube
30
30
11
10
13
11
39
37
12
15
17
12
10
10
24
20
10
17

2012-2017
u korisnika
psihoaktivnih
supstanci
JU Gradsko
pozorite
JU Muzeji i
galerije
Podgorice
JU Djeji
savez
JP Sportski
objekti
JP istoa
JP
Pogrebne
usluge
JP Zelenilo
Komunalne
uslugedoo
JP Vodovod
i
kanalizacija
Putevi doo
Parking
servis
Podgorica
doo
Agencija za
izgradnju i
razvoj
Podgorice
doo
Agencija za
stanovanje
doo
Deponija doo
Trnice i
Pijace doo
TO PG
35
35
12
18
12
30
30
17
18
14
13
84
80
41
22
15
20
34
16
462
224
17
91
23
1
0
28
28
10
12
1
27
22
15
3
5
10
1
24
58
75
10
0
28
80
23
8
5
11
107
69
70
67
37
2
0
4
26
12
43
13
21
19
17
21
44
2
0
0
20
13
30
31
0
3
2
6
11
14
0
0
377
308
69
94
92
11
3
75
30
61
14
6
53
16
68
158
124
157
89
1
35
3
0
48
14
48
25
27
30
32
55
35
1
5
0
34
12
54
93
6
0
6
7
18
11
0
0
57
50
20
20
21
33
111
78
33
36
27
21
22
16
35
35
131
142
77
122
54
20
2
1
23
45
32
32
38
38
36
26
26
50
1
5
12
20
66
42
2
1
6
5
18
18
0
1
5
2
52
0
54
8
49
9
47
3
45
5
5
5
30
4
78
9
9
0
7
7
32
1
AD Plodovi
CG
11
20
15 51
92
79
3
Izvor:izvjetaji javnih slubi, 2011
Ukupno:
U gradskim optinama Tuzi i Golubovci zaposleno je ukupno 33 slubenika I

namjetenika od kojih osam na odreeno vrijeme. Srazmjerno su zastupljeni zaposleni od 30
do 40 godina starosti, 40-50 I 50 do 60 (ccc po 10). Prema obrazovnoj strukturi, najvie je
onih sa VSS (17) a slijede zaposleni sa SSS (13).
Neodreeno
odreeno
1940-1950
1950-1960
1960-1970
1970-1980
1980-
II
III
IV
VI
VII
VIII
Golubo
vci
ukupno
Pregled broja i strukture zaposlenih u Gradskim optinama

Gradsk
Broj
Starosna struktura
Obrazovna struktura
e
zaposlenih
optin
e
17
13

2012-2017
Tuzi
16 12
4
0
0
7
3
6
1
ukup 33 25
8
1
1 10 11 10
1
no:
Izvor: izvjetaji gradskih optina Tuzi I Golubovci, 2011
0
0
0
0
6
1
3
1
2
0
0
8
1
7
0
0
U proteklom periodu Glavni grad pripremao se za izgradnju sistema upravljanja

ljudskim resursima u smislu utvrivanja potreba za vrstama obuka i edukacija i njihovim
programiranjem u organizaciji Uprave za kadrove, zatim, utvrivanja naina osposobljavanja
pripravnika, pripreme obrazaca za ocjenjivanje rada zaposlenih, kreiranja metoda procjene
obima i sloenosti poslova radnog mjesta radi sprovoenja politike racionalizacije
utvrivanjem efektivnosti i efikasnosti i sl. injenica je da u lokalnoj upravi postoji viak, ali i
manjak zaposlenih u smislu visoko strunih i operativnih inovnika.
Nedefinisane ili nejasno definisane nadlenosti i obaveze lokalne samouprave u
Zakonu o dravnim slubenicima i namjetenicima kao i drugim vezanim propisima koji se
shodno primjenjuju na lokalnu samoupravu, oteavaju efikasno kreiranje i sprovoenje
politike upravljanja ljudskim resursima. Dodatno, ekonomsko-finansijska kriza onemoguava
kreiranje i sprovoenje politike nagraivanja prema realnom obimu, sloenosti, kvalitetu i
rezultatima rada.
Pregled sredstava za zarade
BUDET GLAVNOG
2008.
2009. godina
GRADA
godina
Bruto zarade
8.745.730,0
9.402.898,21
0
Ostala
lina 1.276.616,5
1.556.050,19
primanja
4
Otpremnine
33.598,00
87.155,57
NVO po konkursu
22.405,17
48.085,80
UKUPNO
10.078.34 11.094.189,7
9,71
7
II
2010. godina
8.402.716,71
9.117.178,51
1.987.119,91
580.514,38
323.273,92
42.876,38
10.755.986,9
2
152.305,50
33.553,30
9.883.551,69
SWOT ANALIZA
Prednosti
Demografija,
rad,
socijalno
staranje i
ostale
drutvene
djelatnosti
2011.g.
Intenzivna demografska kretanja

Znaajni judski resursi
Razvijeno institucije trita rada sa
raznovrsnim programima
zapoljavanja
Zastupljenost raznovrsnih vaspitnih i
obrazovnih ustanova
Raznovrsnost i dostupnost
zdravstvenih usluga
Slabosti
Velike imigracije iz ostalih djelova

Crne Gore u odnosu na urbanizaciju
prostora i postojee kapacitete
grada
Depopulacija seoskog podruja na
raun urbanog
Visoka stopa nezaposlenosti
Nedovoljan broj ustanova
predkolskog, osnovnokolskog i

2012-2017
Razvijene mjere socijalne politike

Brojne ustanove kulture
Brojni sportski objekti
Bogatstvo kulturnim dobrima
Prirodni
resursi
Bogatstvo nemetalinim mineralnim

sirovinama
Obnovljivi izvori energije
(hidropotencijal, vjetar, sunce)
Postojanje standarda za energetski
efikasnu gradnju
Vodno i umsko bogatstvo
Meunarodno i lokalno zatiena
prirodna dobra
Ekonomski
razvoj
Infrastruktura
Privoenje kraju prostorno

urbanistikog plana (PUP)
Razvijena privredna infrastruktura
Razvijeno preduzetnitvo
Utvrene biznis zone
Razvijen cjelogodinji i tranzitni
turizam
Postojanje hotela visoke kategorije
Postojanje posebnog privrednog
subjekta za otkup i plasman
poljoprivrednih proizvoda
Povoljni uslovi za razvoj organske
poljoprivrede
Povoljni uslovi za razvoj lova i
ribolova
iroka primjena informacionokomunikacionih tehnologija
(eUprava, ekolstvo, eZdravstvo,
Registri is l.)
Visok procenat graana koji koriste
Internet usluge i usluge mobilne
telefonije
Dobra saobraajna povezanost sa
ostalim djelovima Crne Gore
Glavni saobraajni vor sa
srednjekolskog vaspitanja i
obrazovanja
Neusklaenost obrazovnog sistema
sa potranjom na tritu rada
Deficit kvalitetnih kadrova sa
srednjim strunim obrazovanjem i
zanatima
Nekompletna selekcija
nezaposlenih kod primjene
odreenih mjera aktivne politike
zapoljavanja
Nedovoljni prostorni i kadrovski
kapaciteti u predkolskim,
osnovnokolskim i srednjokolskim
ustanovama za obrazovanje i
vaspitanje
Nedovoljan obuhvat mjera socijalne
politike
Nedovoljne investicije u kulturu i
sport
Ogranieni izvori sredstava
Neplansko i neodrivo korienje
prirodnih resursa
Nepostojanje podataka o koliinama
i posledicama eksploatacije ljunka i
pijeska
Nedovoljna iskorienost
poljoprivrednog i umskog zemljita
Nedovoljna iskorienost vodnog
bogatstva
Uzurpacija zemljita i nelegalna
gradnja
Pad investicionih aktivnosti
Nepovezanost i nedovoljna zatita
domaih proizvoaa
Nedovoljna ulaganje u ruralna
podruja
Usitnjenost posjeda
Neplanska proizvodnja i neplanski
otkup poljoprivrednih proizvoda
Nepostojanje katastra divljai
Siva ekonomija
Nedovoljan razvoj alternativnih
vidova turizma
Visoke cijene raunarske opreme i
telekomunikacionih usluga
Korienje telekomunikacione
infrastructure i usluga iskljuivo od
postojeih operatera
Nedovoljna brzina mrenog protoka
podataka
Nedovoljno razvijeni internet servisi
za pruanje usluga graanima
Starost saobraajnica i eljeznike
infrastrukture i visoka frekvencija
drumskog saobraaja

2012-2017
ukrtanjem najvanijih magistralnih

pravaca
Dostupnost eljeznice i mree JMPP
Aerodrom u Podgorici
Zadovoljavajui prostorni kapaciteti
aerodrome u sadanjim uslovima
El. energetska infrastruktura
Dobra infrastruktura za
snadbijevanje vodom u gradskom
podruju
Postojanje sanitarne deponije i
reciklanog centra
ivotna
sredina
Administrativni
kapaciteti
Proces decentralizacije u oblasti

z..s.
Uraen i realizovan program
monitoringa ivotne sredine za
teritoriju Glavnog grada
Primjena koncepta odrivog
urbanog razvoja
Proces pridruivanja i vanost
pitanja z..s. u EU
Relativno dobro ouvana ivotna
sredina i bogat biodiverzitet
Uspostavljen reim zatite prostora
na dijelu teritorije Glavnog grada
(NP Skadarsko jezero i tendencija
proglaenja novih prostora za
zatiena prirodna dobra)
Usvojen lokalni plan zatite ivotne
sredine i SEAP
Uspostavljen Info centar za
energetsku efikasnost
Izgradnja odgovarajue
infrastructure u oblasti zatite
ivotne sredine
Postojanje jakog NVO sektora koji
se bavi Zatitom ivotne sredine
Dobra praksa ukljuivanja javnosti u
proces donoenja odluka
Dobro organizovani organi lokalne
uprave, slube, ustanove i javne
slube
Tranzitni saobraaj odvija se u

urbanom jezgru grada
Nedovoljno razvijen drumski
saobraaj u ruralnim podrujima
Nedovoljna dostupnost i
frekventnost Javnog prevoza
putnika i star vozni park
Nepotpuno rijeen problem
saobraaja u mirovanju
Aerodrom nije povezan sa JMPP
Servisno skladina zona sa
ranirnom stanicom locirana u krugu
eljeznike stanice
Neadekvatno regulisan prevoz,
pretovar i skladitenje robe
Nedovoljna infrastruktura u ruralnim
podrujima
Starost i azbest-cementne cijevi u
vodovodnoj mrei
Veliki tehniki gubici na vodovodnoj
mrei
Nekompletan sistem atmosferske i
fekalne kanalizacije
Nedovreni seoski vodovodi
Nedovoljan kapacitet Postrojenja za
tretman otpadnih voda
Starost i veliko optereenje el.
energetske infrastrukture
Nisu uspostavljeni adekvatni
mehanizmi zatite od prirodnih
nepogoda (poari, poplave)
Pojedina zakonska rjeenja iz
oblasti zatite ivotne sredine nijesu
primjenjljiva u praksi, naroito zbog
nepostojanja podzakonskih akata
Mali uticaj lokalne samouoprave u
procesu donoenja zakona i drugih
propisa kojim se utvruju njihove
obaveze u ovoj oblasti
Neispunjavanje zakonskih obaveza
Industrijsko zagaenje ivotne
sredine
Nedostatak podataka o ivotnoj
sredini
Nedovoljan broj kontejnera za
prikupljanje selektiranog otpada
Nedovoljna svijest o znaaju
ouvanja ivotne sredine i
racionalnog korienja energije
Primat ekonomskih i socijalnih
pitanja u odnosu za oblast zatite
ivotne sredine
Administrativne prepreke i nizak
nivo saradnje i razmjene informacija
izmeu organa i institucija
Viak zaposlenih u javnim slubama
Nepovoljna starosna i obrazovna

2012-2017
U ruralnim podrujima postoje

ispostave lokalnih organa uprave
Prisutni svi organi dravne uprave
Relativno dobra tehnoloka
opremljenost lokalne uprave
Relativno zadovoljavajui kadrovski
kapaciteti
anse
Demografija,
rad, socijalno
staranje i
ostale
drutvene
djelatnosti
Prirodni
resursi
Stvaranje uslova za naseljavanje

ruralnih podruja
Izgradnja ili proirivanje i
modernizacija kapaciteta na svim
nivoima obrazovanja i vaspitanja
Poveanje kapaciteta uenikog i
studentskog standarda
Usklaivanje upisne politike sa
potrebama trita rada
Promjena obrazovnih profila
prilagoenih privredi i tritu rada
Procjena linosti nezaposlenih kao
uslov investicija u mjere aktivne
politike zapoljavanja
Izgradnja novih predkolskih
ustanova, O i srednjih kola
Vea zastupljenost praktinih znanja
u programima srednjeg strunog
obrazovanja i zanata
Dostupnost IPA fondova za razvoj
ljudskih resursa, naroito deficitarnih
Izgradnja i rekonstrukcija kapaciteta
za razvoj kulture i sporta
Investicije u bogatije kulturne i
sportske programe
Nauna, kulturna i turistika
valorizacija kulturnih dobara
Istraivanje i kontrolisana
eksploatacija prirodnih resursa
Poveanje energetske efikasnosti i
korienja obnovljivih izvora energije
(podizanje energetskih uma,
korienje bioenergije, solarne i
energije vjetra)
Planska i kontinuirana zatita od
posledica eksploatacije ljunka i
pijeska
Poveanje nivoa kapaciteta i
opremljenosti za sluajeve prirodnih
struktura u javnim slubama

Nedostatak strunjaka- specijalista
na svim nivoima
Nedoreenost zakonske regulative
u oblasti slubenikih odnosa u
lokalnoj samoupravi
Nedostatak sredstava za
stimulisanje kvalitetnog kadra
Nedovoljna svijest o znaaju
ljudskog resursa
Nedovren projekat Podgoricaelektronski grad
Nedovoljna zastupljenost opreme i
obuenog kadra za primjenu ICT u
radu javne administracije
Prijetnje
Dalje imigracije u Glavni grad sa

aspekta optereenja resursa i
infrastrukture
Poveavanje prosjene starosti
stanovnitva
Poveanje stope nezaposlenosti
naroito visokokolskog kadra
Dalje produkovanje suficitarnh
kadrova zbog neusklaenost
sistema obrazovanja sa potrebama
na tritu rada
Dalje devastiranje kulturnih dobara
Redukcija sredstava za sve
drutvene djelatnosti
Elementarne nepogode
Intenziviranje tetnog dejstva voda
zbog nekontrolisane eksploatacije
ljunka i pijeska
Uzurpacija i nelegalna gradnja na
graevinskom i poljoprivrednom
zemljitu
Nedovoljan nivo svijesti o znaaju
racionalnog korienja energije i
odlaganja otpada

2012-2017
Ekonomski
razvoj
Infrastruktura
ivotna
sredina
i tehnolokih akcidenata
Bolja iskorienost poljoprivrednog
zemljita
Raspoloivost kvalitetne pitke vode
Podsticaj investicija, naroito stranih
Podsticaj razvoja MSP i otklanjanje
biznis barijera
Onivanje klastera
Privoenje namjeni biznis zona
Stvaranje slobodne trgovinske zone
sa zemljama u okruenju
Osnivanje Logistikog centra
Podgorica u blizini aerodroma
Planska poljoprivredna proizvodnja i
planski otkup i plasman
Kontrola kvaliteta, poveanje obima
i asortimana otkupljenih
poljoprivrednih proizvoda i irenje
trita
Razvoj domaih brendova
Valorizacija hidropotencijala
Valorizacija potencijala za razvoj
poljoprivrede, lova i ribolova
Izgradnja novih hotelsko-turistikih
kapaciteta visokog standarda
Razvoj kongresnog i drugih vidova
turizma
Vea meuoptinska i
prekogranina saradnja radi
kreiranja i promocije zajednikih
turistikih proizvoda
Razvoj javnih online usluga
Potencijali za kombinovane naine
saobraaja
Izmjetanje tranzitnog saobraaja
van mree glavnih gradskih
saobraajnica
Izgradnja auto-puta ili brze ceste
Bar-Boljare
Proirenje parking zona i Izgradnja
javnih garaa i parkinga sa
kontrolisanim parkiranjem
Poveanje kapaciteta i kvaliteta
aerodromskih usluga
Jadransko-Jonski koridor
Izgradnja hidroelektrana na Morai i
malih HE
Digitalizacija sredstava za masovnu
komunikaciju
Izgradnja i modernizacija kapaciteta
za kvalitetnije komunalne usluge
Ulaganje u infrastrukturu na
ruralnom podruju
Dostupnost IPA fondova za razvoj
infrastrukture
Kreiranje politike zatite svih
segmenata ivotne sredine
Harmonizacije zakonodavstva sa
Globalna i EU konkurencija
Produbljivanje ekonomskofinansijske krize i pad investicionih
aktivnosti
Nepostojanje sistemskih mjera za
zatitu domaih proizvoaa
Nekonkurentnost domaih
proizvoda
Opta privredna nelikvidnost i nizak
standard
Tekoe u usvajanju meunarodnih
standarda kvaliteta
Nepovoljan ambijent za razvoj MSP
Izrazita depopulacija ruralnih
podruja
Nedovoljna sredstva za planski
razvoj poljoprivrede i turizma
Nezainteresovanost investitora za
ulaganje u infrastrukturu
Smanjenje obima budetskih
investicija
Neusklaenost propisa u oblasti

ivotne sredine
Ekonomska kriza u svijetu i na nivou

2012-2017
Administrativni
kapaciteti
EU legislativom u oblasti ivotne

sredine
Selektivno prikupljanje otpada
Integrisanje pitanja ivotne sredine u
sve sektore
Unapreenje pitanja zatite
biodiverziteta i proglaena nova
zatiena dobra na teritoriji Glavnog
grada
Korienje meunarodnih fondova
za realizaciju projekata iz oblasti
zatite ivotne sredine
Razvijena svijest o znaaju zatite
ivotne sredine donosioca odluka i
uvoenje teme odrivog razvoja u
obrazovne programe
Medijske kampanje u svrhu jaanja
svijeti i promovisanju aktivnosti u
oblasti zatite ivotne sredine
(primjeri dobre prakse)
Primjena mjera energetske
efikasnosti
Dostupnost IPA fondova za
upravljanje ljudskim resursima u
lokalnoj samoupravi
Racionalizacija u upravi i javnim
slubama
Uvoenje karijernog sistema i
sistema nagraivanje prema
zaslugama u cilju podizanja kvaliteta
vrenja javnih poslova
Sprovoenje postupka ocjenjivanja
rada inovnika
Prilagoavanje zakonodavstva iz
oblasti slubeniko-namjetenikih
odnosa lokalnoj samoupravi
Razvoj sopstvene
telekomunikacione infrastructure
drave
Nizak nivo znanja i javne svijesti o
problemima i pitanjima zatite
ivotne sredine
Neadekvatno sagledavanje koristi
od ekosistema i biodiverziteta za
urbano stanovnitvo
Ograniena budetska sredstva za
realizaciju mjera iz oblasti zatite
ivotne sredine
Neprimjeren odnos ovjeka prema
prirodi (bespravna gradnja, sjea
uma, industrijsko zagaenje,
zaputeni gradski prostori, divlja
odlagalita otpada i dr.)
Nedovoljna finansijska sredstva za
zamjenu zastarele i nabavku
savremene tehnike opreme u
oblasti komunalne djelatnosti
Demotivacija za zapoljavanje
visoko strunog kadra
Odliv strunog kadra
Nesprovoenje sistema
nagraivanja prema zaslugama
Smanjenje zarada na lokalnom
nivou
Neprilagoenost zakonskog
podsistem slubenikih odnosa
specifinostima lokalne samouprave
Nedostatak sredstava za
investiciona ulaganja potrebnih za
razvoj telekomunikacione
infrastrukture i dodatno kadrovsko
osposobljavanje

2012-2017
III DUGORONI STRATEKI CILJ RAZVOJA

GLAVNOG GRADA (VIZIJA)
Podgorica e u 2017.godini biti sinhronizovano razvijen i ureen grad sa
velikim mogunostima za rad i kvalitetan ivot graana, dobrom
saobraajnom i komunalnom infrastrukturom, raznovrsnim zdravstvenim,
obrazovnim, kulturnim i sportskim kapacitetima, razvijenim mjerama
socijalne zatite stanovnitva, razvijenom privredom, poljoprivredom i
turizmom na principima odrivog razvoja i zatite ivotne sredine u svim
segmentima.
IV
PRIORITETI, MJERE I PROJEKTI
Prioritet 1
Stvaranje uslova za rad i kvalitetan ivot graana
Mjera 1.1
Projekat 1
Projekat 2
Projekat 3
Projekat 4
Poveanje stope zaposlenosti

Podsticaj investicija u privredu
Organizovanje lokalnih javnih radova
Promovisanje stimulativnih mjera za otvaranje novih radnih mjesta
Izrada Lokalnog plana akcije za mlade i osnivanje Centra za mlade
Mjera 1.2
Poboljanje saobraajne infrastrukture na gradskom i seoskom

podruju
Izgradnja autoputa Bar- Boljare
Izgradnja Jadransko-jonskog autoputa
Izgradnja Jugozapadne obilaznice
Izgradnja obilaznice oko Golubovaca
Izgradnja est javnih garaa
Uvoenje IV i V parking zone
Izrada inoviranog katastra saobraajnica
Izgradnja tunela kroz brdo Gorica
Rekonstrukcija Ulice Vojislavljevia
Izgradnja Dalmatinske ulice
Izgradnja Ulice B u naselju Dra
Rekonstrukcija Ulice 8 marta
Projekat 5
Projekat 6
Projekat 7
Projekat 8
Projekat 9
Projekat 10
Projekat 11
Projekat 12
Projekat 13
Projekat 14
Projekat 15
Projekat 16

2012-2017
Projekat 17
Projekat 18
Projekat 19
Projekat 20
Projekat 21
Projekat 22
Projekat 23
Projekat 24
Projekat 25
Projekat 26
Projekat 27
Projekat 28
Projekat 29
Projekat 30
Projekat 31
Projekat 32
Projekat 33
Projekat 34
Projekat 35
Projekat 36
Projekat 37
Projekat 38
Projekat 39
Projekat 40
Rekonstrukcija Ulice Ivana Vujoevia

Rekonstrukcija Zmaj Jovine ulice
Rekonstrukcija Ljekopoljske ulice.
Rekonstrukcija Ulice Radosava Buria
Rekonstrukcija Ulice Branka Deletia
Rekonstrukcija Mosorske ulice
Rekonstrukcija Ulice Veljka Vlahovia
Rekonstrukcija Ulice Nikole urkovia
Rekonstrukcija Ulice Vaka urovia
Nastavak izgradnje Beogradske ulice
Izgradnja ulice pored Zavoda za kolstvo
Rekonstrukcija Radnike ulice
Rekonstrukcija dijela Ulice slobode
Rekonstrukcija Puta Radomira Ivanovia
Rekonstrukcija dijela starog puta za Danilovgrad
Rekonstrukcija dijela puta Podgorica Cetinje
Rekonstrukcija dijela puta Podgorica Tuzi
Rekonstrukcija dijela puta Podgorica Niki
Izgradnja puta Dinoa Pikalja - Zatrijeba
Izgradnja saobraajnice koja povezuje naselje Dinoa sa autoputem
Rekonstrukcija puta Golubovci Matagui -Tuzi
Rekonstrukcija saobraajnice Beri Krusi - Buronji
Izgradnja, rekonstrukcija i proirenje mostova i, podvonjaka
Izgradnja biciklistikih staza
Mjera 1.3
Poboljanje komunalne infrastrukture na gradskom i seoskom

podruju
Urgentna rehabilitacija vodovodnog sistema
Izgradnja mree primarnih kolektora fekalne kanalizacije
Izgradnja mree sekundarnih kolektora
Rekonstrukcija crpne stanice Mareza 1
Poveanje kapaciteta vodoizvorita Zagori
Izrada Studije vodosnadbijevanja Glavnog grada
Izrada Integralnog informacionog sistema JP ViK Podgorica
Izrada katastra hidrotehnikih instalacija
Izgradnja centralnog rezervoara Vrak na Dajbabskoj gori i
primarnog cjevovoda
Zamjena azbest cementnih cjevovoda na podruju Glavnog grada
Izgradnja i sanacija infrastrukture za vodosnadbijevanje GO Tuzi i
GO Golubovci
Rekonstrukcija Ljeanskog vodovoda
Izgradnja infrastrukture za vodosnadbijevanje Pipera
Izgradnja novih kapaciteta na vodoizvoritu Dinoa
Projekat vodosnabdijevanja srednjeg platoa Kua
Modernizacija gradske rasvjete
Izgradnja novog groblja ispod Dajbabske gore i proirenje groblja u
Tuzima i u Dinoi
Proirenje i ureenje groblja epurci i ureenje groblja Zagori
Izgradnja tri objekta Zelene pijace sa oping centrom na Koniku, u
Tuzima i u Zeti
Projekat 41
Projekat 42
Projekat 43
Projekat 44
Projekat 45
Projekat 46
Projekat 47
Projekat 48
Projekat 49
Projekat 50
Projekat 51
Projekat 52
Projekat 53
Projekat 54
Projekat 55
Projekat 56
Projekat 57
Projekat 58
Projekat 59
Mjera 1.3
Projekat 60
Poveanje zdravstvenih, vaspitnih i obrazovnih kapaciteta

Otvaranje ambulanti Doma zdravlja na seoskom podruju

2012-2017
Projekat 61
Projekat 62
Projekat 63
Projekat 64
Projekat 65
Projekat 66
Mjera 1.4
Projekat 67
Projekat 68
Projekat 69
Projekat 70
Projekat 71
Projekat 72
Projekat 73
Projekat 74
Projekat 75
Mjera 1.5
Projekat 76
Projekat 77
Projekat 78
Projekat 79
Projekat 80
Projekat 81
Projekat 82
Projekat 83
Projekat 84
Projekat 85
Projekat 86
Projekat 87
Projekat 88
Projekat 89
Projekat 90
Projekat 91
Projekat 92
Projekat 93
Projekat 94
Projekat 95
Mjera 1.7
Projekat 96
Projekat 97
Projekat 98
Izgradnja i nadogradnja domova zdravlja na gradskom podruju

Izgradnja Opte bolnice u Maslinama i poveanje kapaciteta KC Crne
Gore
Izgradnja novih predkolskih ustanova (vrtii i jaslice) i proirenje
kapaciteta postojeih
Izgradnja i dogradnja osnovnih kola
Izgradnja i rekonstrukcija srednjih kola
Izgradnja novog doma uenika i studenata i rekonstrukcija starog
Razvoj mjera socijalne zatite stanovnitva
Izgradnja etiri stambena objekta za socijalno stanovanje
Izgradnja Doma za stara i nemona lica u Donjoj Gorici
Izgradnja Centra za radnu integraciju lica sa invaliditetom
Izgradnja objekta za dnevni boravak djece sa smetnjama u razvoju
Pomo i njega u kui
Stanovanje uz podrku za mlade bez roditeljskog staranja
Uspostavljanje baze podataka graana kojima je potrebna socijalna
pomo
Izgradnja stambenog objekta za interno raseljena lica i stanovnike
kampa Konik
Otvaranje sigurne enske kue
Stvaranje boljih uslova za razvoj kulture i sporta
Adaptacija i rekonstrukcija KIC Budo Tomovi
Izgradnja Gradskog pozorita
Izgradnja multifunkcionalne dvorane
Rekonstrukcija i dogradnja Kusleove kue
Rekonstrukcija objekta KIC Malesija
Nabavka tehnike opreme za kulturno informativne centre u radu i
gradskim optinama
Arheoloka istraivanja i konzervacija nepokretnih kulturnih dobara
Rekonstukcija Doma kulture 25.maj na Koniku
Revitalizacija kulturnih, vjerskih i drugih objekata u Staroj Varoi
Izgradnja Istone tribine Stadiona Budunost
Izgradnja sportske dvorane u Tuzima
Izgradnja sportske dvorane u Zeti
Izgradnja podkonstrukcije za zatvaranje vaterpolo bazena sa
tribinama u SC Moraa
Rekonstrukcija dijela SC Moraa u multifunkcionalnu dvoranu
Kua fudbala
Teniska akademija
Izgradnja bazena u zahvatu DUP-a Univerzitetski centar
Izgradnja dva fudbalska stadiona u zahvatu DUP-a Zlatica-B
Izgradnja Dvorane za borilake vjetine na Starom Aerodromu
Izgradnja Sportsko-rekreativnog centra Toloka uma
Poboljanje efikasnosti i tehnike opremljenosti lokalne

uprave i javnih slubi
Izgradnja zgrade Gradskog parlamenta
Izgradnja Drutvenog doma u naselju Dinoa
Izgradnja vienamjenskog objekta na Zlatici

2012-2017
Projekat 99
Projekat 100
Projekat 101
Projekat 102
Projekat 103
Projekat 104
Projekat 105
Prioritet 2
Mjera 2.1
Projekat 106
Projekat 107
Projekat 108
Projekat 109
Projekat 110
Projekat 111
Projekat 112
Projekat 113
Projekat 114
Projekat 115
Projekat 116
Stipendiranje mladih tokom obrazovanja za deficitarna zanimanja u

organima uprave i slubama Glavnog grada
Call Centar
Radna praksa uenika i studenata koji se obrazuju za deficitarna
zanimanja u upravi i javnim slubama Glavnog grada
Razvoj komunikacione mree nove generacije
Elektronski Grad
Razvoj online servisa
Upravljanje ljudskim resursima u Glavnom gradu
Razvoj privrede i lokalne ekonomije

Poboljanje ekonomske aktivnosti i poslovnog ambijenta
Otklanjanje biznis barijera i promocija stimulativnih mjera za
investicije
Promocija osnivanja klastera
Izrada studije izvodljivosti za osnivanje tehnolokog parka
Uspostavljanje bescarinske zone
Izgradnja novog Duvanskog kombinata
Fabrika za flairanje vode za pie na vodoizvoritu Mareza
Valorizovanje bogatstva u mineralnim sirovinama
Zatita teritorijalnog resursa od nelegalne gradnje
Planiranje i izgradnja malih HE
Podsticaj inovacija u MSP i preduzetnitvu
Promocija meunarodnih standarda u oblasti kvaliteta
Prioritet 3
Unapreenje
poljoprivredne
umarstva, lova i ribolova
Mjera 3.1
Razvoj poljoprivredne proizvodnje sa akcentom na organsku

proizvodnju i domae brendove
Razvoj organske proizvodnje
Popularizacija, promocija i prezentacija organskih proizvoda
Promocija Vinskih cesti
Organizovanje salona vina Monte Vino
Program Agro Is
Organizovanje poljoprivrednih sajmova
Projekat 117
Projekat 118
Projekat 119
Projekat 120
Projekat 121
Projekat 122
Mjera 3.2
Projekat 123
Projekat 124
Projekat 125
Projekat 126
Mjera 3.3
proizvodnje,
Razvoj planskog sistema otkupa i plasmana poljoprivrednih

proizvoda
Izgradnja novog objekta Mljekare
Osavremenjavanje hladnjae AD Plodovi Crne Gore u Mataguima.
Stvaranje uslova za plansku proizvodnju, otkup i plasman
Proirenje asortimana i plasmana poljoprivrednih proizvoda AD
Plodovi Crne Gore
Odriva i planska eksploatacija umskih resursa

2012-2017
Projekat 127
Projekat 128
Projekat 129
Projekat 130
Projekat 131
Projekat 132
Izrada planske dokumentacije za ume i umsko zemljite

Zatita uma od poara
Stimulisanje agroumarstva
Izrada studije izvodljivosti za plantani uzgoj topola
Izrada studije izvodljivosti za kultivizaciju kra
Valorizacija nedrvnih umskih proizvoda
Mjera 3.4
Projekat 133
Projekat 134
Planski razvoj lova i ribolova

Uzgoj i zatita divljai
Izgradnja Lovakog doma na Barutani sa prateim sadrajima i
lovnim objektima
Unoenje divljai u lovita za potrebe lovnog turizma
Projekat 135
Prioritet 4
Mjera 4.1
Projekat 136
Projekat 137
Projekat 138
Projekat 139
Mjera 4.2
Projekat 140
Projekat 141
Odrivi razvoj turizma

Poveanje kapaciteta i kvaliteta hotelskog i privatnog smjetaja
Podsticaj izgradnje hotela visoke kategorije
Turistika valorizacija Kukih katuna
Izgradnja hotela i motela za djecu na Verui i namjenskog hotela
visokog standarda sa specijalizovanim programom za zdrav ivot
(organska hrana i sportsko rekreativne aktivnosti)
Podsticaj izgradnje i promocija kapaciteta i kvaliteta privatnog
smjetaja
Projekat 142
Projekat 143
Unapreenje turistike ponude

Utvrivanje stimulativnih mjera za razvoj alternativnih vrsta turizma
Izrada studije izvodljivosti za ureivanje naselja Sinjac uz obalu
Malog Blata, Vranjine i Podhuma
Organizovanje festivala, manifestacija i takmienja
Ureivanje kupalita na rijeci Morai
Prioritet 5
Zatita ivotne sredine
Mjera 5.1
Projekat 144
Projekat 147
Projekat 148
Projekat 149
Zatita svih segmenata ivotne sredine

Uspostavljanje lokalne mree praenja stanja - monitoring pojedinih
segmenata ivotne sredine (vazduh, voda, zemljite, biodiverzitet)
Izrada i realizacija Programa edukacije na polju zatite ivotne
sredine
Jaanje svijesti graana o procesu primjene zakona, ueu u
donoenju odluka i ostvarivanju prava na zdravu ivotnu sredinu.
Akustiko zoniranje teritorije Glavnog grada
Izrada Prostorno urbanistikog plana Glavnog grada Podgorice
Studijska osnova za Prostorno urbanistiki plan (PUP)
Mjera 5.2
Organizovano upravljanje svim vrstama otpada
Projekat 145
Projekat 146

2012-2017
Projekat 150
Projekat 151
Projekat 152
Projekat 153
Projekat 154
Projekat 155
Projekat 156
Projekat 157
Projekat 158
Projekat 159
Projekat 160
Projekat 161
Mjera 5.3
Projekat 162
Projekat 163
Mjera 5.4
Projekat 164
Projekat 165
Projekat 166
Projekat 167
Projekat 168
Mjera 5.5
Projekat 169
Izrada Studije izvodljivosti

izgradnje i opremanja pogona za
briketiranje, odnosno kompostiranje biljnog otpada
Postrojenje za preiavanje otpadnih voda, tretmana mulja i
zbrinjavanja ostataka otpada (PPOV)
Izgradnja postrojenja za tretman procjednih voda
Sakupljanje i kaptacija biogasa na deponiji Livade
Izgradnja postrojenja za preradu komunalnog otpada u cilju dobijanja
biodizela, biogasa i tople vode
Izgradnja reciklanih dvorita
Selektivno sakupljanje komunalnog otpada
Izgradnja podzemnih kontejnera za komunalni otpad
Proizvodnja elektrine energije i tople vode iz biogasa
Izgradnja postrojenja za preradu korienih pneumatika
Proizvodnja granulata iz PET ambalae, LDPE folija i HDPE
materijala
Hortikulturno ureenje u okviru kompleksa deponije "Livade".
Zatita biodiverziteta
Proglaenje dijela planinskog vijenca Komova zatienim prirodnim
dobrom
Proglaenje kanjona rijeke Cijevne zatienim prirodnim dobrom
Energetska efikasnost
Jaanje svijesti i edukacija graana po pitanju energetske efikasnosti
Postavljanje solarnih kolektora na stambenim zagradama u
vlasnitvu Glavnog grada
Toplotna izolacija spoljanjeg omotaa i krova za 10 zgrada u
vlasnitvu Glavnog grada
Unaprijeenje kvaliteta javnog prevoza
Podsticaj ulaganja u toplotnu izilaciju objekata za kolektivno
stanovanje
Zatita od poplava
Izgradnja novih i dogradnja i redovno odravanje postojeih
obaloutvrda

2012-2017
OPIS PROJEKATA (,,PROJECT FICHE)
PRIORITET 1
Mjera 1.1
Stvaranje uslova za rad i kvalitetan

ivot graana
Poveanje stope zaposlenosti
Projekat br. 1
Naziv projekta:
Podsticaj investicija u privredu
Opis projekta:
Otvaranje novih, odrivih radnih mjesta je kontinuiran

meusektorski problem na nacionalnom, ali i na lokalnom nivou
ije rijeavanje zahtijeva niz razliitih normativnih i praktinih
mjera. Na nacionalnom, to je prvenstveno uvoenje fleksibilnih
radnih odnosa i stvaranje stimulativnog i sigurnog poslovnog
ambijenta prvenstveno u fiskalnom i kreditnom sistemu, sistemu
dravne imovine, administrativnih taksi i procedura i jaanju uloge
Privredne i Zanatske komore. Glavni grad e u okviru svojih
nadlenost,
intenzivirati
postupke
donoenja
planske
dokumentacije radi stvaranja pretpostavki za privoenje namjeni
prostora pogodnog za privredne aktivnosti, uz potovanje principa
zatite ivotne sredine i energetske efikasnosti, izvriti analizu
biznis barijera na lokalnom nivou i definisati mjere za njihovo
otklanjanje, utvrditi dodatne lokalne povlastice, kontinuirano
primjenjivati
modele privatno javnog partnerstva, informisati
potencijalne investitore i promovisati atraktivne lokacije, benefite,
subvencije na dravnom i lokalnom nivou i
intenzivirati
meunarodnu saradnju.
Direktan cilj je razvoj privrede i otvaranje novih produktivnih radnih
mjesta. Indirektan cilj je zatita ivotne sredine i energetska
efikasnost.
Nezaposlena lica sa evidencije Zavoda za zapoljavanje Crne
Gore
- Broj donijetih planova
- Broj novootvorenih radnih mjesta
- Smanjena stopa nezaposlenosti nakon perioda od tri godine u
odnosu na poetno stanje
Kontinuirano
2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:

2012-2017
Potencijalni partneri:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Vrijednost projekta:
Izvor finansiranja:
Nadlena ministarstva, Zavod za zapoljavanje CG, Privredna

komora CG, Zanatska komora CG, reprezentativna udruenja
poslodavaca, Ekonomsko socijalni savjet Glavnog grada, Uprava
za kadrove
Menader, Sekretarijat za planiranje i ureenje prostora i zatitu
ivotne sredine, Sekretarijat za preduzetnitvo, Sekretarijat za
komunalno stambene poslove i saobraaj, Sluba gradonaelnika,
CIS
Produbljivanje ekonomske krize
Formiranje radnog tima
koji e pratiti i vriti nadzor nad
realizacijom projekta
5 godina
Vrijednosti planske dokumentacije, zemljita i naknade za
komunalno opremanje, izrada promo materijala
Budet Glavnog grada, Uprava za kadrove CG
Projekat br. 2
Naziv projekta:
Organizovanje lokalnih javnih radova
Opis projekta:
Javni radovi predstavljaju efikasan mehanizam za inkluziju na

trite rada tee zapoljivih ciljnih grupa koji zbog dugorone
nezaposlenosti ili drugih razloga gube znanja i vjetine. Projekat
podrazumijeva predhodno definisanje prioriteta u oblasti
komunalnih djelatnosti i socijalnog staranja (briga o starim i
nemonim licima, servis personalne asistencije osobama sa
invaliditetom, ienje korita rijeka i sl,) u kojima se moe
organizovati javni rad od interesa za Glavni grad i organizovanje
javnih radova u trajanju od po tri mjeseca do jedne godine.
Radna integracija tee zapoljivih grupa i smanjenje stope
nezaposlenosti
Nezaposleni sa evidencije Biroa rada Podgorica koji due ekaju
na zaposlenje, invalidna lica sa preostalom random sposobnou,
stariji nezaposleni (preko 50 godina ivota i sl.)
- Broj organizovanih javnih radova
- Smanjen broj tee zapoljivih lica sa evidencije Biroa rada
Podgorica nakon perioda od tri godine u odnosu na poetno stanje
Kontinuirano
2017.god.
Sekretarijat za socijalno staranje, Sekretarijat za komunalno
stambene poslove i saobraaj
Zavod za zapoljavanje CG i Civilni sektor
Iskljuivanje Zavoda za zapoljavanje CG i Civilnog sektora iz
realizacije projekta
Formiranje radnog tima koji e koordinirati i vriti nadzor nad
realizacijom navedenih aktivnosti
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Vrijednost bruto zarada i sredstava za rad za nezaposlena lica

angaovana u lokalnim javnim radovima
1. Za javne radove u oblasti socijalnog staranja:
Budet Glavnog grada 50 %
Zavod za zapoljavanje Crne Gore 15%
Civilni sektor 35%
2. Za javne radove u oblasti komunalnih usluga:

2012-2017
Budet javnih preduzea koja pruaju komunalne usluge za koje

se organizuje javni rad 100%
Projekat br. 3
Naziv projekta:
Promovisanje stimulativnih mjera za otvaranje novih

i odravanje postojeih radnih mjesta
Opis projekta:
Blagovremeno i potpuno informisanje poslodavaca o zakonskim

olakicama i beneficijama za otvaranje novih i odravanje
postojeih radnih mjesta je uslov ne samo za intenzivnje otvaranje
novih radnih mjesta ve i za legalizaciju faktikog rada, odn. rada
na crno. Projekat podrazumijeva sistematizovanje stimulativnih
mjera za otvaranje novih radnih mjesta na nacionalnom i lokalnom
nivou, izradu i distribuciju promo materijala i dopunu web-sajta
Glavnog grada sa informacijama o zakonskim olakicama za
zapoljavanje i odravanje postojeih radnih mjesta.
Potpuno informisanje i podsticaj za otvaranje novih radnih mjesta i
prilagoavanje i zadravanje postojeih i leganizaciju rada na
crno korienjem zakonskih beneficija
Domai i strani investitori i preduzetnici
-Tira promo materijala
-Smanjen broj nezaposlenih lica na Birou rada Podgorica i
smanjen broj novoprijavljenih nakon perioda od tri godine u odnosu
na poetno stanje
Na nivou ideje
III kvartal 2013
Menader, Sekretarijat za preduzetnitvo, CIS, Biro za odnose sa
javnou
Zavod za zapoljavanje CG, Ekonomsko socijalni savjet Glavnog
grada, Uprava za kadrove
Glavni administrator
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
5 godina
Vrijednost promo materijala
Projekat br. 4
Naziv projekta:
Izrada Lokalnog plana akcije za mlade i osnivanje

Centra za mlade
Opis projekta:
U skladu sa Nacionalnim planom akcije za mlade, sve jedinice

lokalne samouprave u Crnoj Gori dune su da izrade Lokalni plan
akcije za mlade. Lokalnim planom utvruje se integralna politika
prema toj ciljnoj grupi i donosi operativni plan
za njeno
sprovoenje. Lokalni plan obuhvatie oblasti: obrazovanja,
zapoljavanja, zdravlja i bezbjednosti, kulture, slobodnog vremena,
ljudskih prava, uea mladih u ivotu drutva i informisanosti i
mobilnosti. Projekat ukljuuje, pored ve osnovane kancelarije za
prevenciju narkomanije, zaokruivanje insistucionalnog okvira za
pitanja mladih u Glavnom Gradu osnivanjem Centra za mlade kao
posebne organizacione cjeline u okviru uprave Glavnog grada koja
e pripremiti i realizovati Lokalni plan akcije za mlade.

2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Institucionalna briga za mlade i smanjenje stope nezaposlenosti

ove ciljne grupe.
Mladi koji su evidentirani kao nezaposlena lica u Birou rada
Podgorica
Ostala mlaa lica od 14 do 30 godina starosti
-Osnovan Centar za mlade u okviru Sekretarijata za preduzetnitvo
-Usvojen Lokalni plan akcije za mlade
-Smanjen broj mladih nezaposlenih u Podgorici nakon perioda od
tri godine u odnosu na usvojeni Lokalni plan akcije za mlade
Na nivou ideje
I kvartal 2013 za osnivanje Centra za mlade
i kvartal 2014 za izradu Lokalnog plana akcije za mlade
Sekretarijat za preduzetnitvo, Sekretarijat za socijalno staranje
Zavod za zapoljavanje CG
Uprava za kadrove CG
Vaspitno obrazovne ustanove
Privredna drutva
Civilni sektor
Nedostatak odgovarajueg kadra za adekvatnu brigu o mladima
Nedovoljna zainteresovanost mladih
Nedostatak sredstava za realizaciju planiranih aktivnosti
Period 2 godine
implementacije:
Vrijednost zarada i drugih primanja zaposlenih u Centru za mlade
Izvor finansiranja:
Budet Glavnog grada 100 %
Mjera 1.2
Poboljanje saobraajne infrastrukture na gradskom i

seoskom podruju
Projekat br. 5
Naziv projekta:
Izgradnja autoputa Bar Boljare
Opis projekta:
Planirani autoput Bar-Boljare povezao bi Glavni grad sa Srbijom na

sjeveru, Albanijom na istoku, jugoistonim dijelom drave preko
tunela Sozina, Bokom Kotorskom kao i sa Dubrovnikom preko
brzog obalnog puta. To je najkraa komunikacija izmeu Srednje,
Sjeveroistone, Istone Evrope i Jadranskog mora, June Italije i
Albanije. U granicama koridora, u irini od 2 km, definisane su tri
dionice ukupne duine 164 km. Kroz podruje Glavnog grada
prolaze djelovi dionice I (ukupno 11 naselja po katastarskim
optinama: Vranjina, Bistrica, Ponari, Vukovci, Lekii, Gornji
Kokoti, Farmaci, Beri, Toloi, Velje Brdo i Rogami) i djelovi dionice
II (ukupno osam naselja: Bioe, Klopot, Vilac, Pelev Brijeg, Lutovo,
Duke, Lijeva Rijeka, Tuzi Ljevorjeke) u ukupnoj duini od 70,25
km, dok duina dionice alternativnog koridora autoputa koji prolazi
kroz teritoriju Glavnog grada (Strganica umjesto Smokovca) iznosi
7,6 km

2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Saobraajno integrisanje privrednih i urbanih centara ukrtanjem

sa veim brojem postojeih i planiranih primarnih saobraajnica
kao i integrisanje manjih naselja kroz koja e proi planirani
autoput, uz odreene mjere i programe, doprinijee brem
privrednom i socijalnom razvoju. Autoput e omoguiti brz, siguran
i kvalitetan transport u gravitacionoj zoni, opremanje i ureenje
koridora razliitim sadrajima, nove mogunosti za privredne i
druge aktivnosti i nova radna mjesta. Stoga je realno oekivati
smanjenje negativnog trenda depopulacije i, posledino,
usporavanje procesa metropolizacije Podgorice.
Graani Glavnog grada, domai i meunarodni subjekti koji se
bave transportom roba, turisti
-Izgraen autoput
-Poveani tranzitni tokovi putnika i roba
-Opremljen koridor auto puta razliitim sadrajima
-Smanjenje stope nezaposlenosti
Koridor je definisan Prostornim planom Crne Gore do 2020.godine.
Detaljni prostorni plan Bar-Boljare uvojen je 2008.god. na
dravnom nivou. U toku je detaljni nivo planske obrade konanih
saobraajnih petlji.
2017. godina
Ministarstvo saobraaja i pomorstva
Odlaganje realizacije projekta zbog produbljivanja ekonomske
krize
Vremenski uslovi i konfiguracija terena ne dozvoljavaju zavretak
radova u planiranom roku
Formiranje radnog tima za praenje i nadzor nad izvoenjem
radova
5 godina
Vrijednost planske dokumentacije, zemljita koje predstavlja
koridor auto puta i vrijednost radova
Budet Crne Gore
Projekat br. 6
Naziv projekta:
Izgradnja Jadransko jonskog autoputa
Opis projekta:
Jadransko Jonski autoput povezuje sedam zemalja (Italija,

Slovenija, Hrvatska, Bosna i Hercegovina, Crna Gora, Albanija i
Grka). Dionica koja prolazi kroz teritoriju Glavnog grada iz pravca
Danilovgrada obuhvata djelove sledeih katastarskih optina:
Baloi, Beri, Dolovi, Doljani, urkovii, Fundina, Masline, Rogami,
Toloi, Velje Brdo, Vrbica, Dinoa, Gruda, Hoti i Stari Trabojin, do
granice sa Albanijom. Preklapa se sa autoputem Bar-Boljari u
duini od 12,2 km.
Brz, siguran i kvalitetan transport roba i putnika, razvoj privrede i
turizma. Indirektan cilj je razvoj naselja u koridoru autoputa i
smanjenje stope nezaposlenosti..
Domai i meunarodni subjekti koji se bave transportom, turisti,
graani naselja u gravitacionoj zoni
-Izgraen autoput
-Poveani tranzitni tokovi putnika i roba
-Opremljen koridor auto puta razliitim sadrajima
-Smanjena stopa nezaposlenosti
Koridor autoputa definisan je Prostornim planom Crne Gore do
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:

2012-2017
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
2020.godine. Detaljni prostorni plan Jadransko Jonski autoput je i

u zavrnoj fazi. Od strane Glavnog grada data je saglasnost na
prednacrt koji podrazumjeva izmjetanje petlje Smokovac na
Strganicu.
2017. godina
Ministarstvo saobraaja i pomorstva
Odlaganje realizacije projekta zbog ekonomske krize
Vremenski uslovi i konfiguracija terena ne dozvoljavaju zavretak
radova u planiranom roku
Formiranje radnog tima za praenje i nadzor
5 godina
Vrijednost planske dokumentacije, zemljita koje predstavlja
koridor auto puta i vrijednost radova
Budet Crne Gore
Projekat br. 7
Naziv projekta:
Izgradnja Jugozapadne obilaznice
Opis projekta:
Trasa obilaznice prostire se od magistralnog puta PodgoricaCetinje do magistralnog puta Podgorica-Petrovac u zahvatu DUP-a
Donja Gorica, izmjene i dopune i DUP Industrijska zona-KAP.
Popreni profil saobraajnice definisan je sa dvije kolovozne trake
od po 7 m, razdjelnim ostrvom irine 2 m i obostranim pjeakim
stazama irine 2 m. Realizacija ovog projekta ukljuuje i izgradnju
tehnike, odnosno saobraajne infrastrukture (most na rijeci
Morai duine 150 m, nadvonjak u zoni KAP-a duine 29,4 m,
elektroinstalacije,
hidrotehnike
instalacije,
saobraajnice).
Projektovano rjeenje predvia TK kanalizaciju du saobraajnice i
du Ulice AVNOJ-a kao i vezu sa postojeom TK infrastrukturom
na prostoru KAP-a i vodovod koji e povezati postojeu vodovodnu
mreu sa obje strane Morae.
Rastereenje i poveana bezbjednost gradskog saobraaja, ,
razvoj uslunih djelatnosti u koridoru obilaznice
Domai i strani putnici u tranzitu, graani Glavnog grada a
posebno naselja u gravitacionoj zoni
Izgraena obilaznica
U toku je izrada projektne dokumentacije. Sainjen je Elaborat o
usklaenosti dalekovoda i trase zaobilaznice.
2014. godina
Vlada CG i Monteput Podgorica
Glavni grad
Kanjenje u izradi planske i projektne dokumentacije
Formiranje tima koji e pratiti i vriti nadzor nad izvoenjem radova
na realizaciji projekta
2 godine
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
18.928.374,32 EUR-a
Budet CG, Monteput Podgorica (kredit)
Projekat br. 8
Naziv projekta:
Izgradnja obilaznice oko Golubovaca

2012-2017
Opis projekta:
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Obilaznica je duine 3,5 km i prua se trasom koja poinje od

magistralnog puta M-2 u zoni raskrsnice za Mojanovie, prema
eljeznikoj stanici Golubovci i dalje uz prugu do stanice Beglaci.
Obilaznica je tretirana kroz GUP Golubovci, bulevarskog je tipa
sa dvije kolovozne trake, razdjelnim ostrvom irine 2 m i
jednostranim trotoarom koji ka naselju ima irinu 2 m.
Izmjetanje tranzitnog saobraaja iz centra Gradske optine
Golubovci, poveanje tranzitnih tokova putnika i roba, rastereenje
glavne saobraajnice koja vodi kroz centar
Golubovaca,
intenzivniij razvoj naselja u gravitacionoj zoni.
Indirektan cilj je razvoj uslunih djelatnosti u kontaktnim zonama,
otvaranje novih radnih mjesta, podsticaj razvoju turizma i
smanjenje depopulacije naselja izvan urbanog jezgra.
Domai i strani putnici u tranzitu, graani naselja u gravitacionoj
zoni, preduzetnici
Izgraena obilaznica
Prva faza projekta u vrijednosti od 17.850.688,71 EUR-a. je
okonana
U toku je realizacija III faze u vrijednosti od 8.255.717,19 EUR-a,
nakon koje e se pristupiti realizaciji II faze u 2013.god..
2017. godina
Direkcija za saobraaj i Glavni grad
Donatori
Sloenost i dugotrajnost postupka rjeavanja imovinskih odnosa na
trasi koji odlae zavretak radova u planiranom roku
Formiran tim koji prati i vri nadzor nad izvoenjem radova na
izgradnji zaobilaznice
5 godina
Ukupna vrijednost II i III faze radova iznosi 18.921.000,00 EUR-a,
uveana za vrijednost rijeavanja imovinsko-pravnih odnosa.
Direkcija za saobraaj u procentu od 70% i Glavni grad u procentu
od 30%. Udio Glavnog grada dodatno ine sredstva za rijeavanje
imovinskopravnih odnosa i za projektnu dokumentaciju i dio hidro i
elektro infrastrukture .
U realizaciji II i III faze projekta Direkcija za saobraaj participira sa
12.508.553,00 EUR-a a Glavni grad sa oko 6.412.447,72 EUR-a,
uz dodatna ulaganja u eksproprijaciju i projektnu dokumentaciju.
Projekat br. 9
Naziv projekta:
Izgradnja est javnih garaa
Opis projekta:
Radi kontinuiranog rijeavanja problema saobraaja u mirovanju

planirana je Izgradnja est novih javnih garaa i to:1) u Moskovskoj
ulici (dvorina strana) u zahvatu DUP-a Novi Grad 1 i 2 sa 112
parking mjesta 2) u zahvatu DUP-a 1.maj, Blok VII, parcela G-3,
sa 96 parking mjesta,3) u zahvatu UP-a Nova Varo-Blok G - na
prostoru oivienom Ulicom slobode, Miljana Vukova, Balia i
Hercegovakom sa 156 parking mjesta ,4) ispod Istone tribine
Stadiona Budunost, 5) u zahvatu DUP-a Nova Varo, Blok
O iza Robne kue Podgorianka, 6) u Ul. Oktobarske
revolucije u zahvatu DUP Pobreje.
Rijeavanje problema saobraaja u mirovanju, rastereenje
gradskog saobraaja poveanjem broja parking mjesta
Graani Glavnog grada, posjetioci
Cilj projekta:
Ciljna grupa:

2012-2017
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Broj novih parking mjesta

Za garae pod rednim brojem 2, 3 i 4 uraeno je idejno
urbanistiko reenje a za ostale projekat je na nivou ideje i
planske razrade
2017. godina
Agencija za izgradnju i razvoj Podgorice d.o.o.
Domai i strani suinvestitori
Neuspjean izbor partnera
Formiranje tima koji prati i vri nadzor nad izvoenjem radova na
izgradnji garaa
5 godina
Oko 15.000.000,00 EUR-a.
Privatno-javno partnerstvo u kome ulog Glavnog grada predstavlja
zemljite i vrijednost naknade za komunalno opremanje
Projekat br. 10
Naziv projekta:
Uvoenje IV i V parking zone
Opis projekta:
Pored tri ve uvedene parking zone sa ogranienim vremena

parkiranja koje su efektuirale rastereenjem saobraaja u
mirovanju u najuem gradskom jezgru i dijelu grada na desnoj
obali Morae, projekat se nastavlja utvrivanjem dvije nove parking
zone: etvrte sa 300 parking mjesta koja e obuhvatiti ulice u dijelu
grada u kome se nalazi JU O Savo Pejanovi, restoran
Ribnica, Privredni sud i Dom zdravlja, Ulicu Kralja Nikole u
potezu od Hotela Crna Gora do Sat kule i Ulicu crnogorskih
serdara i pete na podruju Bloka V i VI, Zabjela i Starog
Aerodroma.
Rjeavanje problema saobraaja u mirovanju, rastereenje
gradskog saobraaja poveanjem broja parking mjesta
Graani Glavnog grada, posjetioci
Broj vozila koja se parkiraju u utvrenim zonama
Uraen elaborat o uvoenju navedenih parking zona
2012. godina
Parking servis d.o.o. Podgorica
Sekretarijat za komunalne poslove i saobraaj
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
1 godina
Oko 5.000,00 EUR-a.
Budet Glavnog grada 100%
Projekat br. 11
Naziv projekta:
Izrada inoviranog katastra saobraajnica
Opis projekta:
Katastar predstavlja bazu podataka o svim relevantnim fizikim i

funkcionalnim elementima puta i ulice i njihovog referentnog
okruenja: opta identifikacija, veza sa drugim referentnim
sistemima, oznaavanje i lociranje, kategorizacija, globalne
geometrijske karakteristike (dimenzije, nagib), struktura i dimenzije
inilaca poprenog profila, sadraji i drugi zahtjevi neposrednog
okruenja, detaljan reim saobraaja, vrsta i mikrolokacija objekata
i elemenata opreme, vrsta i mikrolokacija elemenata saobraajne

2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
signalizacije ( horizontalne, vertikalne, putokazne, svjetlosne),

konstruktivni detalji i stanje elemenata opreme i signalizacije od
znaaja za eksploataciju i odravanje sistema), posebni zahtjevi
korisnika
Stvaranje uslova za kvalitetno odravanje saobraajnica i
poboljanje bezbjednosti saobraaja i meusobna usaglaenost sa
ostalim iniocima saobraajnog sistema
Dravni i lokalni organi uprave i javna preduzea koja su nadlena
za poslove saobraaja
Broj saobraajnica ukljuenih u bazu podataka
Na nivou ideje
2017. godina
Sekretarijat za komunalne poslove i saobraaj
Direkcija za saobraaj
Nespostojanje ili neaurnost postojeih geodetskih podloga
5 godina
40.000,00 EUR-a
Budet Glavnog grada
Projekat br. 12
Naziv projekta:
Izgradnja tunela kroz brdo Gorica
Opis projekta:
Tunel duine 582,50 m u zahvatu UP-a Gorica-Park uma

povezuje centar grada, odn. prostor u zahvatu DUP-a Nova Varo
2-izmjene i dopune sa naseljem Zagori
Saobraajno rasterteenje ueg centra grada, efikasnije i
bezbjednije odvijanje saobraaja, smanjenje zagaenja vazduha i
smanjenje buke.
Graani Glavnog grada
Izgraen tunel
Rastereen gradski saobraaj u uem jezgru grada i gravitirajuim
naseljima
Uraeno Situaciono rjeenje. Predstoji izrada dijela planske
dokumentacije koja se odnosi na UP Park uma Gorica
2017. godina
Donatori
Odlaganje realizacije projekta zbog ekonomske krize, odn.
nedovoljnog iznosa sredstava
radova
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Oko 9.000.000,00 EUR-a

Donacije
Projekat br. 13
Naziv projekta:
Rekonstrukcija Ulice Vojislavljevia
Opis projekta:
Rekonstrukcija dijela trase ulice u duini od 800 m od mosta na

rijeci Morai do raskrsnice sa krunim tokom saobraaja na kojoj

2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
se Ul.Vojislavljevia spaja sa Ul.Zetskih vladara, Miniobilaznicom i

Ul. 4 jula do nadvonjaka. Radovi obuhvataju proirenje postojee
ulice sa etiri saobraajne trake irine po 3.5m sa razdjelnim
ostrvom od 4m, obostranim trotoarima po 3m i kompletnom
infrastrukturom
Rasterteenje grada od tranzitnog saobraaja
Graani gravitirajuih naselja
Poveani tranzitni tokovi putnika i roba
Intenzivniji razvoj naselja u gravitacionoj zoni
Vea bezbjednost saobraaja i saobraajno rastereenje
Izrada Glavnog projekta je u toku. Realizacija e se vriti fazno.
2017. godina
Nedovoljan iznos sredstava
radova
5 godina
7.000.000,00 EUR-a uveana za vrijednost rijeavanja imovinsko
pravnih odnosa
Budet Glavnog grada- kreditni aranman
Projekat br. 14
Naziv projekta:
Izgradnja Dalmatinske ulice
Opis projekta:
Izgradnja nove saobracajnice sa kompletnom infrastrukturom u

gabaritu sadanje Dalmatinske ulice.Trasa se prostire od
raskrsnice Dalmatinske ulice sa ulicom koja vodi prema Ul.Mee
Selimovia (Bloku V i VI) do Ul.Boka Buhe. Planirana je kao
sekundarna infrastruktura.
Povezivanje naselja Toloi sa centralnom gradskom zonom
Intenzivniji razvoj naselja u gravitacionoj zoni
Rastereenje saobraaja na gravitirajuim saobraajnicama
Usvojen Glavni projekat.
2017. godina
nedovoljnog iznosa sredstava.
Postupak rijeavanja imovinskih odnosa na veem dijelu trase ne
dozvoljava realizaciju projekta u planiranom roku.
radova
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
600.000,00 EUR-a i dodatna sredstva rijeavanja imovinsko

pravnih odnosa
Projekat br. 15
Naziv projekta:
Izgradnja Ulice B u naselju Dra
Opis projekta:
Trasa ulice prostire se kroz naselje Dra. Planirana je kao


2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Bolja povezanost saobraajnica u MZ Dra

Izgraena ulica
2017. godina
radova
5 godina
900.000,00 EUR-a uveana za vrijednost rijeavanja imovinsko
pravnih odnosa
Projekat br. 16
Naziv projekta:
Rekonstrukcija Ulice 8 marta
Opis projekta:
Trasa ulice prostire se od Krivog mosta do Ul.Vojislavljevia.

Planirana je kao sekundarna infrastruktura.
Bolja povezanost saobraajnica prema Zabjelu i stvaranje uslova
za uvoenje novih linija javnog prevoza putnika.
Rekonstruisana ulica, saobraajno rastereenje i poveanje
bezbjednosti saobraaja u naselju, broj novih linija gradskog
prevoza
Na nivou ideje
2017. godina
Tekoe u izgradnji hidrotehnikih instalacija ne dozvoljavaju
zavretak radova u planiranom roku.
radova
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

pravnih odnosa
Projekat br. 17
Naziv projekta:
Rekonstrukcija Ulice Ivana Vujoevia
Opis projekta:
Trasa ulice prostire se od Junog bulevara do raskrsnice sa Bul.

Sv. Petra Cetinjskog. Rekonstrukcija podrazumijeva izgradnju
kompletne infrastrukture.
Bezbjedniji saobraaj u blizini Osnovne kole Maksim Gorki i
kvalitetnija povezanost saobraajnica u dijelu grada Kruevac
Graani gravitirajuih naselja i uenici O
Rekonstruisana ulica, vea bezbjednost saobraaja
Uraen Glavni projekat
2017. godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:

2012-2017
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

radova
5 godina
pravnih odnosa
Projekat br. 18
Naziv projekta:
Rekonstrukcija Zmaj Jovine ulice
Opis projekta:
Trasa ulice prostire se od Ul.Josipa Broza Tita do Ul.Veljka

Vlahovia. Planirana je kao sekundarna infrastrukturasa 4
kolovozne trake i kompletnom infrastrukturom
Bolja povezanost saobraajnica u MZ Stari Aerodrom i stvaranje
uslova za uvoenje novih linija javnog prevoza putnika. Indirektan
cilj je stvaranje preduslova za direktnu vezu izmeu naselja Stari
Aerodrom i djelova grada prema Bul.Save Kovaevia, izgradnjom
nadvonjaka ili podvonjaka.
Rekonstruisana ulica, vea bezbjednost saobraaja i broj novih
linija javnog gradskog prevoza putnika.
Usvojen Glavni projekat
2017. godina
radova
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

pravnih odnosa
Projekat br. 19
Naziv projekta:
Rekonstrukcija Ljekopoljske ulice.
Opis projekta:
Trasa ulice prostire se od raskrsnice Cetinjskog puta i Ulice

Duana Mugoe do Ulice berske. Planirana je kao sekundarna
infrastruktura.
Bolja povezanost saobraajnica u MZ Stari Aerodrom i stvaranje
uslova za uvoenje novih linija javnog prevoza putnika.
linija javnog prevoza putnika
Usvojen Glavni projekta
2017. godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring

2012-2017
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
radova
5 godina
pravnih odnosa
Projekat br. 20
Naziv projekta:
Rekonstrukcija Ulice Radosava Buria
Opis projekta:
Trasa ulice prostire se od raskrsnice sa Ulicom zagrebakom i Ul.

rtava faizma do Ulice panskih boraca. Planirana je kao
sekundarna infrastruktura a obuhvata zamjenu postojee
vodovodne, fekalne, atmosferske infrastrukture, slabe i jake struje.
Bolja povezanost saobraajnica u MZ Konik i stvaranje uslova za
uvoenje novih linija javnog prevoza putnika.
2017. godina
radova
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

pravnih odnosa
Projekat br. 21
Naziv projekta:
Rekonstrukcija Ulice Branka Deletia
Opis projekta:
Trasa ulice prostire se od Ul.Nikike prema sjeveru, pored IGM

Radoje Daki. Planirana je kao sekundarna infrastruktura
bulevarskog tipa sa etiri kolovozne trake i kompletnom
insfrastrukturom (vodovod, atmosferska, fekalna kanalizacija, slaba
i jaka struja)
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Bolja povezanost saobraajnica u MZ 1 maj
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:

Rekonstruisana ulica, olakano odvijanje saobraaja
2017. godina
radova
5 godina

2012-2017
pravnih odnosa
Izvor finansiranja:
Projekat br. 22
Naziv projekta:
Rekonstrukcija Mosorske ulice
Opis projekta:
Trasa ulice prostire se od raskrsnice sa Bul. Vilija Branta, Ulice

jadranske i magistrale prema Kolainu do Ulice orjenske. Planirana
je kao sekundarna infrastruktura.
Bolja povezanost saobraajnica u MZ Konik i stvaranje uslova za
uvoenje novih linija javnog prevoza putnika.
Na nivou ideje
2017. godina
radova
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

pravnih odnosa
Projekat br. 23
Naziv projekta:
Rekonstrukcija Ulice Veljka Vlahovia
Opis projekta:
Trasa ulice prostire se od Ul. Pera etkovia (prema ranijem

nazivu
dio Ul.V proleterske) do Puta Radomira Ivanovia
Planirana je kao sekundarna infrastruktura, bulevarskog tipa sa 6
saobraajnih traka i kompletnom innfrastrukturom.

Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Bolja meusobna povezanost saobraajnica u MZ Konik i MZ

Stari Aerodrom, stvaranje uslova za uvoenje novih linija javnog
prevoza putnika kao i razvoj privrede uspostavljanjem saobraajne
veze sa magistralnim putem Podgorica Tuzi Boaj.
Rekonstruisana ulica, vea bezbjednost saobraaja, broj novih
linija javnog prevoza putnika, vei protok roba i putnika.
2017. godina
radova
5 godina
pravnih odnosa
100%-budet Glavnog grada

2012-2017
Projekat br. 24
Naziv projekta:
Rekonstrukcija Ulice Nikole urkovia
Opis projekta:
Trasa ulice prostire se od Ulice skopske prema jugozapadu.

Bolja povezanost saobraajnica u MZ Masline i stvaranje uslova
za uvoenje novih linija javnog prevoza putnika.
Rekonstruisana ulica, vea bezbjednost saobraaja, broj novih
linija javnog prevoza putnika.
Na nivou ideje
2017. godina
radova
5 godina
Cilj projekta:
Indikatori:
Ciljna grupa:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

pravnih odnosa
Projekat br. 25
Naziv projekta:
Rekonstrukcija Ulice Vaka urovia
Opis projekta:
Trasa ulice prostire se od Ulice Stanka Dragojevia (kod Gimnazije

Slobodan kerovi) do Vezirovog mosta. Planirana je kao
sekundarna infrastruktura sa etiri saobraajne trake i
kompletnom infrastrukturom.
Bolja saobraajna povezanost na podruju MZ Nova Varo II,
saobraajno rastereenje prema naselju Zagori i prema optini
Danilovgrad starim putem.
Rekonstruisana ulica, vea bezbjednost saobraaja.
2017. godina
radova
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

pravnih odnosa
Projekat br. 26
Naziv projekta:
Nastavak izgradnje Beogradske ulice
Opis projekta:
Trasa ulice prostire se od KIC-a Budo Tomovi, pored gradskog

stadiona do postojee Beogradske ulice. Planirana je kao
sekundarna infrastruktura sa 2 saobraajne trake i kompletnom

2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
infrastrukturom.
Saobraajno rastereenje u najuem centru grada.
Rekonstruisana ulica, vea bezbjednost saobraaja, rastereenje
saobraajnica u najuem centru grada
2017. godina
radova
5 godina
pravnih odnosa
Projekat br. 27
Naziv projekta:
Izgradnja ulice pored Zavoda za kolstvo
Opis projekta:
Trasa ulice prostire se izmeu Gimnazije Slobodan kerovi i

Zavoda za kolstvo. Planirana je kao sekundarna infrastruktura.
Saobraajno rastereenje u najuem centru grada.
Izgraena ulica, vea bezbjednost saobraaja
2017. godina
radova
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

pravnih odnosa
Projekat br. 28
Naziv projekta:
Rekonstrukcija Radnike ulice
Opis projekta:
Trasa ulice prostire se od Ulice nikike do Ul.studentske.

Bolja povezanost saobraajnica u MZ 1 maj.
2017. godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:

2012-2017
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

radova
5 godina
pravnih odnosa
Projekat br. 29
Naziv projekta:
Rekonstrukcija dijela Ulice slobode
Opis projekta:
Trasa dijela ulice prostire se od raskrsnice sa Ulicom bokekom i

Ulicom Miljana Vukova do raskrsnice sa Bul.Ivana Crnojevia i
Ul.19 decembar. Planirana je kao sekundarna infrastruktura.
Bolja povezanost saobraajnica u centru grada i razvoj
saobraajne infrastrukture za nemotorizovane uesnike u
saobraaju.
Motorizovani i nemotorizovani uesnici u saobraaju
Rekonstruisana ulica, vea bezbjednost saobraaja, vea
bezbjednost saobraaja, saobraajno rastereenje najueg
gradskog jezgra
Na nivou ideje
2017. godina
radova
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Oko 1.000.000,00 EUR-a uveana za vrijednost rijeavanja

imovinsko pravnih odnosa
Projekat br. 30
Naziv projekta:
Rekonstrukcija Puta Radomira Ivanovia
Opis projekta:
Trasa ulice prostire se od Ulice Josipa Broza Tita (kruni tok) do

Ul.Veljka Vlahovia (raniji radni naziv Ulica 7-7). Planirana je kao
primarna infrastruktura sa atmosferskom kanalizacijom, jakom i
slabom strujom .
Poboljanje bezbjednosti saobraaja na dijelu magistralnog putnog
pravca prema Boaju, stvaranje uslova za kvalitetniji javni prevoz
putnika, stvaranje uslova za razvoj privrede.
Vozila u tranzitu, graani gravitirajuih naselja i posjetioci sadraja
u zoni saobraajnice.
2017. godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:

2012-2017
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

radova
5 godina
pravnih odnosa
Projekat br. 31
Naziv projekta:
Rekonstrukcija dijela starog puta za Danilovgrad
Opis projekta:
Trasa puta prostire se od skretanja za naselje Malo brdo do Spua,

u dijelu teritoriji koja pripada Glavnom gradu. Planirana je kao
sekundarna infrastruktura sa atmosferskom kanalizacijom, jakom i
slabom strujom .
Poboljanje bezbjednosti saobraaja, stvaranje uslova za
kvalitetniji javni prevoz putnika i kvalitetniji ivot u prigradskim
naseljima i na seoskom podruju. Indirektan cilj je razvoj
poljoprivrede i zaustavljanje procesa dopopacije.
Graani gravitirajuih naselja i seoskog podruja
Rekonstruisan put, vea bezbjednost saobraaja
Izvoenje i faze radova od skretanja Malo brdo do skretanja za
Rogame je u toku.
2017. godina
Odlaganje realizacije ostalih faza projekta zbog ekonomske krize,
odn. nedovoljnog iznosa sredstava
radova
1 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

pravnih odnosa
Projekat br. 32
Naziv projekta:
Rekonstrukcija dijela puta Podgorica Cetinje
Opis projekta:
Trasa puta se prostire od raskrsnice Cetinjskog puta sa Ulicom

ljekopoljskom i Ulicom Duana Mugoe do mosta na Sitnici.
Planiran je kao primarna infrastruktura bulevarskog tipa sa etiri
kolovozne trake i kompletnom infrastrukturom.
pravca prema Cetinju, odnosno Budvi, stvaranje uslova za razvoj
privrede i turizma, kvalitetniji javni prevoz putnika i kvalitetniji ivot
u prigradskim naseljima
Graani gravitirajuih naselja, seoskog podruja, investitori,
Rekonstruisan put, vea bezbjednost saobraaja za motorna vozila
i nemotorizovane uesnike u saobraaju.
2017. godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:

2012-2017
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

radova
1 godina
pravnih odnosa
Projekat br. 33
Naziv projekta:
Rekonstrukcija dijela puta Podgorica Tuzi
Opis projekta:
Rekonstrukcija
postojee
saobraajnice
u
saobraajnicu
bulevarskog tipa, sa trasom koja se prostire od raskrsnice sa
Ul.Veljka Vlahovia do skretanja za ipanik. Planiran je kao
primarna infrastruktura sa izgradnjom atmosferske kanalizacije,
jake i slabe struje.

Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Poboljanje bezbjednosti saobraaja, stvaranje uslova za

kvalitetan prigradski javni prevoz, razvoj privrede i poljoprivrede u
GO Tuzi.
Graani gravitirajuih naselja, vozila u tranzitu, investitori, turisti
Rekonstruisan put, vea bezbjednost saobraaja, prostorna i
vremenska frekventnost prigradskih linija.
Izrada Glavnog projekta u toku
2017. godina
Direkcija za saobraaj,
radova
5 godina
12.000.000,00 EURa a uveana za vrijednost
Budet Glavnog grada 50%, Budet CG 50%
rijeavanja
Projekat br. 34
Naziv projekta:
Rekonstrukcija dijela puta Podgorica Niki
Opis projekta:
Rekonstrukcija podrazumijeva radove na pretvaranju dijela

postojeeg puta u bulevar sa etiri trake, sa trasom koja se prostire
od raskrsnice sa Ul.Branka Deletia do Komanskog mosta.
Planiran je kao primarna infrastruktura bulevarskog tipa sa etiri
saobraajne trake i kompletnom infrastrukturom .
pravca prema Nikiu, stvaranje uslova za kvalitetan prigradski
javni prevoz, razvoj privrede i bolja meuoptinska povezanost.
Graani gravitirajuih naselja, preduzetnici, turisti
Rekonstruisan put, vea bezbjednost saobraaja, prostorna i
vremenska frekventnost prigradskih i meugradskih linija, vei
protok putnika i roba.
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:

2012-2017
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

2017. godina
Direkcija za saobraaj,
radova
5 godina
3.370.000,00 EUR-a a uveana za vrijednost rijeavanja imovinsko
pravnih odnosa
Budet Glavnog grada-kreditni aranman 50%, Budet CG 50%
Projekat br. 35
Naziv projekta:
Izgradnja puta Dinoa Pikalja Zatrijeba
Opis projekta:
Trasa puta povezuje naselja Dinoa i Zatrijeba. Planiran je kao

Povezivanje seoskog podruja GO Tuzi, stvaranje uslova za
kvalitetniji javni prevoz putnika i razvoj poljoprivrede. Indirektan cilj
je zaustavljanje procesa depopulacije.
Graani gravitirajuih naselja, investitori
Izgraen put, vea bezbjednost saobraaja, vremenska
frekventnost javnog prevoza.
2017. godina
radova
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
500.000,00 EUR-a a uveana za vrijednost rijeavanja imovinsko

pravnih odnosa
Projekat br. 36
Naziv projekta:
Izgradnja saobraajnice
Dinoa sa autoputem
Opis projekta:
Trasa puta povezuje naselje Dinoa sa autoputem. Planiran je kao

Povezivanje seoskog podruja GO Tuzi, stvaranje uslova za
kvalitetniji javni prevoz putnika i razvoj poljoprivrede. Indirektan cilj
je zaustavljanje procesa depopulacije.
Graani gravitirajuih naselja, preduzetnici
Izgraen put, vea bezbjednost saobraaja, vremenska
frekventnost javnog prevoza..
Na nivou ideje
2017.god.
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
koja
povezuje
naselje

2012-2017
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

radova
5 godina
Vrijednost projekta i izvoenja radova i imovinsko pravnih odnosa
Projekat br. 37
Naziv projekta:
Rekonstrukcija puta Golubovci Matagui Tuzi
Opis projekta:
Trasa puta se prostire od Golubovaca do Tuza. Planiran je kao

Rastereenje grada od tranzitnog saobraaja i stvaranje uslova za
razvoj privrede i poljoprivrede u gradskim optinama.
Graani gravitirajuih naselja, investitori, turisti
Izgraen put, vea bezbjednost saobraaja, broj i vremenska
frekventnost prigradskih linija javnog prevoza putnika
Uraen Glavni projekat za dio trase
2017. godina
radova
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Oko 3.500.000,00 EUR-a uveana za vrijednost rijeavanja

Budet Glavnog grada-kreditni aranman
Projekat br. 38
Naziv projekta:
Rekonstrukcija saobraajnice Beri Krusi Buronji
Opis projekta:
Trasa puta povezuje naselja Beri i Buronje. Planiran je kao

Povezivanje seoskih podruja, stvaranje uslova za kvalitetniji javni
prevoz putnika i razvoj poljoprivrede. Indirektan cilj je zaustavljanje
procesa depopulacije.
Rekonstruisan put, vea bezbjednost saobraaja, broj i
frekventnost linija javnog prevoza putnika.
2017. godina
radova
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
1.200.000,00 EUR-a a uveana za vrijednost rijeavanja imovinsko

pravnih odnosa
Budet Glavnog grada

2012-2017
Projekat br. 39
Naziv projekta:
Izgradnja, rekonstrukcija i proirenje mostova i

podvonjaka
Opis projekta:
Izgradnja:1) mosta na Ribnici u produetku Ulice Goce Deleva,2)

rekonstrukcija Kapadia mosta, 3) proirenje mosta na Ribnici u
Ulici bratstva jedinstva, 4) rekonstrukcija Tabakog mosta na
Ribnici, 5) rekonstrukcija mosta na Ribnici iza trafo stanice, 6)
izgradnja mosta na Rujeli kod groblja u Vuksanlekiima, 7)
izgradnja podvonjaka prema Starom Aerodromu u nastavku
Bulevara Save Kovaevia, 8) proirenje mosta na Morai na
ukrtanju Cetinjskog i Nikikog puta
Poveanje bezbjednosti saobraaja, povezivanje seoskih podruja,
stvaranje uslova za kvalitetniji javni prevoz putnika.
Izgraeni i rekonstruisani mostovi, izgraen podvonjak, vea
bezbjednost saobraaja na putevima
Na nivou ideje
2017. godina
Vlada CG, donatori
radova
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Oko 10.000.000,00 EUR-a

Budet Glavnog grada 30%, Budet CG 30%, donacije 40%
Projekat br. 40
Naziv projekta:
Izgradnja biciklistikih staza
Opis projekta:
Izgradnja biciklistikih staza u skladu sa planskom dokumentacijom

na Marezi i starom putu za Danilograd
Stvaranje infrastrukture za nemotorizovane uesnike u saobraaju
Izgraene biciklistike staze
Poveana bezbjednost saobraaja za nemotorizovane uesnike
U toku je izrada PUP-a kojim e se utvrditi smjernice za izgradnju
2014 godina
radova
2 godine
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Oko 500.000,00 EUR-a

Budet Glavnog grada

2012-2017
Mjera 1.3
Poboljanje komunalne infrastrukture na gradskom i

seoskom podruju
Projekat br. 41
Naziv projekta:
Urgentna rehabilitacija vodovodnog sistema
Opis projekta:
Projekat obuhvata zamjenu kompletnih pumpnih agregata na

crpnoj stanici Mareza 2 uz jaanje nosive konstrukcije radi
poboljanja statikih karakteristika i smanjenja vibracija. Projekat
ukljuuje i ugradnju opreme za nadzor i kontrolu rada svih crpnih
stanica kao i centralizaciju svih tehnikih podataka u jedinstvenom
kontrolnom mjernom centru te izgradnju tehnike informacione
mree za prikupljanje i obradu podataka, nelektrinih veliina
(protok, pritisak, koncetracija hlora) sa ukupno trideset mjernih
mjesta na primarnoj vodovodnoj mrei.
Poboljanje vodosnabdijevanja na teritoriji Glavnog grada, nadzor i
kontrola rada svih crpnih stanica kao i centralizovana obrada
tehnikih podataka.
Rehabilitovan vodovodni sistem, smanjenje broja pritubi na
kvalitet isporuke
Realizacija ovog projekta odvija se po planu u skladu sa precizno
utvrenim rokovima. Najvei dio prijekta realizovan je u 2011.
godini. Zavretak je planiran u 2012. godini. Preostala je realizacija
radova u vrijednosti od 153.050,00
Maj 2012. godina
JP Vodovod I kanalizacija Podgorica
Vlada Japana
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Formiran radni tim za praenje i nadzor nad izvoenjem radova

4 godine
Oko 3.200.000,00 EUR-a
Donacija Vlada Japana u iznosu od 2.800.000,00 EUR-a i sredstva
JPVodovod i kanalizacija Podgorica u iznosu od 400.000,00
EUR-a.
Projekat br. 42
Naziv projekta:
Izgradnja mree
kanalizacije
Opis projekta:
Osnovni problem Glavnog grada u oblasti prihvata i tretmana

komunalnih otpadnih voda je nedovoljna pokrivenost mreom
fekalnih kolektora, to onemoguava prikljuenje velikog broja
individualnih objekata (Toloi, Donja i Gornja Gorica, Sadine,
djelovi Zabjela, Dahna, Dajbabe, Zelenika, dio naselja Zagori,
Masline, Jedinstvo, Zlatica, Proleter i sl.). Trenutno je svega 6%
takvih objekata prikljueno na kolektorsku mreu. Ostali
funkcioniu na sistemu velikog broja septikih jama koje su veoma
rizine za podzemne vode i sadanja i budua vodoizvorita. Ovaj
primarnih
kolektora
fekalne

2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
projekat podrazumijeva izgradnju mree primarnih kolektora

fekalne kanalizacije u duini od 38 km u navedenim djelovima
grada koji nijesu pokriveni ovim instalacijama.
Povezivanje i prikljuenje na instalacije fekalne kanalizacije
odreenih djelova grada, zatita podzemnih voda i zatita ivotne
sredine. Realizacija ovog projekta je uslov za funkcionisanje
postrojenja za preiavanje otpadnih voda i tretman
kanalizacionog mulja.
Izgraena mrea, broj objekata koji e se prikljuiti na sistem
fekalne kanalizacije
Glavni projekat revidovan
2015. godina
Agencija za izgradnju i razvoj Podgorice, JP Vodovod I
kanalizacija Podgorica
Glavni grad, Donatori
radova
3 godine
Oko 20.000.000,00 EUR-a
JP Vodovod i kanalizacija Podgorica, Budet Glavnog gradakreditni aranman
Projekat br. 43
Naziv projekta:
Izgradnja mree sekundarnih kolektora
Opis projekta:
Sistemom sekundarnih kolektora fekalne kanalizacije bie

obuhvaen vei broj saobraajnica u naseljima gdje su ve
izgraeni primarni kolektori i to: Zagori, Masline, Murtovina, Stara
Zlatica, Vrela Ribnika, Konik, Dra i dr. u duini oko 30 km i
izvrie se njihovo prikljuenje na ve postojeu primarnu mreu.
Prikljuenje krajnjih korisnika, iskljuenje iz upotrebe septikih
jama, zatita podzemnih voda
Izgraena mrea, broj objekata koji e se prikljuiti na fekalnu
kanalizaciju
Izrada Glavnog projekta je u toku
2015. godina
Agencija za izgradnju i razvoj Podgorice, JP Vodovod I
kanalizacija Podgorica
Glavni grad, donatori
radova
3 godine
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Projekat br. 44
Oko 5.000.000,00 EUR-a

JP Vodovod i kanalizacija Podgorica 50%, donacije 50%

2012-2017
Naziv projekta:
Rekonstrukcija crpne stanice Mareza 1
Opis projekta:
Rekonstrukcija e obuhvatiti zamjenu elektro i mainske opreme

uz proirenje samog objekta. Graevinski radovi obuhvataju
proirenje objekta crpne stanice i izgradnju novog usisnog bazena.
Mainski radovi odnose se na zamjenu svih pumpnih agregata i
cijevnog materijala sa armaturama. Elektro radovi obuhvataju
automatski transfer napajanja postrojenja Mareza 1, dva nova
energetska transformatora snage 1000 kVA, nisko naponsko
postrojenje, kablovski i inski razvod i ugradnju NN frekventnih
regulatora.
Poboljanje efikasnosti crpne stanice u vidu smanjenja trokova
elektrine energije i podizanja nivoa pouzdanosti cjelokupnog
sistema vodosnadbijevanja Glavnog grada.
Rekonstruisana crpna stanica, smanjenje trokova elektine
energije, poveanje kapaciteta (koliine potisnute vode)
Uraen Glavni projekat i izvreni pripremni radovi
2016. godina
Vlada Japana i Vlada Slovenije
radova
4 godine
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
2.000.000,00 EUR-a
JP Vodovod i kanalizacija Podgorica
Projekat br. 45
Naziv projekta:
Poveanje kapaciteta vodoizvorita Zagori
Opis projekta:
Buenje i opremanje bunara B5 na vodoizvoritu Zagori usled

dotrajalosti bunara B1 i bunara B2. Projekat se odnosi na
izvodjenje bunarske konstrukcije i njegovo opremanje elektro
mainskom opremom.
Poboljanje efikasnosti vodoizvorita
Graani Glavnog grada koji se snadbijevaju vodom sa ovog
vodoizvorita
Poveani kapaciteti, poveanje broja objekata prikljuenih na ovaj
sistem i smanjenje broja pritubi na kvalitet usluge
Uraen Glavni projekat i izvren dio pripremnih radova
2016. godina
Donatori
radova
4 godine
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Projekat br. 46
300.000,00 EUR-a

2012-2017
Naziv projekta:
Izrada Studije vodosnadbijevanja Glavnog grada
Opis projekta:
Intenzivan razvoj i irenje grada i razvoj vodovodnih sistema GO

Tuzi i GO Golubovci namee potrebu stavljanja u funkciju dodatnih
izvorita te e nova Studija vodosnabdijevanja Glavnog grada
definisati budue izvore vodosnabdijevanja i dati analizu rada
vodovodnog sistema Glavnog grada za dui period. Do sada je bilo
u primjeni Generalno rjeenje vodovodnog distribucionog sistema
Podgorice iz 1998. godine, koje je sainilo preduzee
Vodoprojekt iz Beograda.
Obezbjeivanje planskog i odrivog sistema vodosnadijevanja na
cjelokupnoj teritoriji grada.
Uraena Studija
Na nivou ideje
2015. godina
Neuspjean izbor obraivaa studije
Formiranje radnog tima za praenje i nadzor nad realizacijom
projekta
3 godine
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
100.000,00 EUR-a
Projekat br. 47
Naziv projekta:
Izrada Integralnog informacionog sistema JP ViK

Podgorica
Opis projekta:
JP ViK Podgorica sastavljeno je od vie funkcionalnih cjelina koje

su na razliitim nivoima organizovanosti i pokrivenosti
informacionim tehnologijama. Ove cjeline neophodno je povezati
savremenim informacionim sistemom, prvenstveno kreiranjem
baze podataka u kojoj je trenutno evidentirano oko 60. 000
potroaa
Poveanje stepena naplate potraivanja i smanjenje trokova
Izraen integralni informacioni sistem, poboljanje parametara
kvaliteta rada JP, broj potroaa ukljuen u bazu podataka
Uraen projektni zadatak
IV kvartal 2013. godina
Donatori
projekta
1 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Projekat br. 48
400.000,00 EUR-a

2012-2017
Naziv projekta:
Izrada katastra hidrotehnikih instalacija
Opis projekta:
Identifikovanje instalacija na terenu, prenoenje podataka u

digitalnu formu, nabavka adekvatnog softvera za obradu podataka,
obuka kadra JP ViK Podgorica za prikupljanje i upotrebu
podataka.
Centralizovanje podataka o hidrotehnikim instalacijama i stvaranje
uslova za efikasnije obavljanje ove komunalne djelatnosti
Uprava i slube Glavnog grada i Crne Gore
Uraen katastar, broj i duina instalacija ukljuenih u katastar
Uraen projektni zadatak
2016. godina
projekta
4 godine
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
600.000,00 EUR-a
Projekat br. 49
Naziv projekta:
Izgradnja centralnog rezervoara Vrak

Dajbabskoj gori i primarnog cjevovoda
Opis projekta:
Izgradnja centralnog rezervoara na lokaciji Vrak na Dajbabskoj

gori zapremine V 20000 m3 i izgradnja potisnog cjevovoda DN 800
mm u duini od 9 km koji bi omoguio punjenje rezervoara
Obezbjeenje kontinuiranog i kvalitetnog snadbijevanja potroaa
vodom.
Graani Glavnog grada i GO Golubovci
Izgraen centralni rezervoar i primarni cjevovod, broj pritubi na
kvalitet isporuke
U toku je izrada studije lokacije za rezervoar Vrak i izrada idejnog
rjeenja za potisni cjevovod.
2016. godina
Glavni grad, Donatori
projekta
4 godine
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
na
Procijenjena vrijednost projektne dokumentacje i radova iznosi oko

15.000.000,00 EUR-a
Donacije 100%
Projekat br. 50
Naziv projekta:
Zamjena azbest cementnih cjevovoda na podruju

Glavnog grada
Opis projekta:
Projekat
podrazumijeva
zamjenu
dotrajalih
ulinih
azbest

2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
cementnih cjevovoda sa novim materijalima u duini od oko 45 km

prema utvrenim prioritetima.
Modernizacija hidrotehnike infrastructure
Duina zamjenjenih cjevovoda
Izvrene su predpripremne aktivnosti na instaliranju SCADA
sistema i dijela katastra radi definisanja zona u kojima je potrebno
izvriti zamjenu cjevovoda
2016. godina
projekta
4 godine
Procjenjena vrijednost je oko 4.500.000,00
Donacije 100%
Projekat br. 51
Naziv projekta:
Izgradnja i sanacija infrastrukture za

vodosnadbijevanje GO Tuzi i GO Golubovci
Opis projekta:
GO TUZI: Izvoenje radova na vodosnadbijevanju June Malesijedionice za naselja: Vladne,Vranj, Vuksanlekii, Dreaj i Podhum;
povezivanje vodovodne mree Karabukog polja na vodovodni
sistem Milje Tuzi; rekonstrukcija vodovodne mree u Gradskoj
optini Tuzi u dvije faze
GO GOLUBOVCI: Izvoenje radova na vodosnadbijevanju Donje
Zete-dionica kroz naselja: Balabani, Bijelo Polje-Plavnica;
Golubovci, uunja, Mahala, Donja Zeta, Beglaci, Goriani, Donja
Zeta i dionica Vukovaki most - rezervoar Orlovina (planirani
radovi), izvoenje radova na vodovodu Gornje Zete Mitrovii,
Ljajkovii, Botun i Cijevna i radova na rezervoaru Orlovina sa
pristupnim saobraajnicama.
Adekvatno snabdijevanje pitkom vodom stanovnitva GO Tuzi I
GO Golubovci. Indirektan cilj je stvaranje uslova za razvoj privrede
i poljoprivrede na teritoriji gradskih optina i zaustavljanje procesa
depopulacije seoskog stanovnitva.
Graani GO Tuzi i GO Golubovci
Broj objekata prikljuenih na novu mreu, duina izvedenih
cjevovoda
Izvrene su predpripremne aktivnosti na instaliranju SCADA
sistema i dijela katastra radi definisanja zona u kojima je potrebno
izvriti zamjenu cjevovoda
2016. godina
Glavni grad, JP Vodovod I kanalizacija Podgorica
projekta
4 godine
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:

2012-2017
Izvor finansiranja:
Procjenjena vrijednost je oko 4.500.000,00

Budet CG (kredit kod EIB)
Projekat br. 52
Naziv projekta:
Rekonstrukcija Ljeanskog vodovoda
Opis projekta:
Rekonstrukcija Ljeanskog vodovoda u cilju dovoenja postojeeg

funkcionalno stanje
Poboljanje vodosnabdijevanja graana pitkom vodom na ovom
podruju. Indirektan cilj je stvaranje uslova za razvoj poljoprivrede i
spreavanje dalje depopulacije.
Graani naselja koja se snadbijevaju sa ovog vodoizvorita
Broj objekata prikljuenih na system
Izraen Elaborat o zatitnim zonama veih vodovodnih sistema na
seoskim podrujima Bioe, Ljeanska nahija, Vranjina, Piperi i
Fundina i zapoeto je izvoenje radova na rekonstukciji
Ljeanskog vodovoda.
2013. godina
Glavni grad, Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja
Nerijeeno pitanje duga za elektrinu energiju iz ranijeg perioda
projekta
1 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
59.760,34
JP Vodovod I kanalizacija 100 %
Projekat br. 53
Naziv projekta:
Izgradnja infrastrukture za vodosnadbijevanje Pipera
Opis projekta:
Snabdijevanje pitkom vodom stanovnitva sela Vukovii, Drezga i

Cerovica u Piperima sa izvorita Iverak i Strganako oko
Obezbjeenje vode za pie stanovnika navedenog podruja
Broj objekata prikljuenih na system
U toku izrada projektne dokumentacije
2013. godina
Glavni grad, Vlada Slovake
projekta
1 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Vrijednost projekta i infrastructure

JP Vodovod I kanalizacija Podgorica 100%
Projekat br. 54
Naziv projekta:
Izgradnja novih kapaciteta na vodoizvoritu Dinoa

2012-2017
Opis projekta:
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Izgradnja i opremanje novog bunara za potrebe Glavnog grada uz

prikljuenje vodoizvorita izgradnjom novog cjevovoda DN 450
mm, u duini od 2,5 km i njegovim spajanjem sa vodovodnim
sistemom Glavnog grada
Poboljanje vodosnadbijevanja naselja Vrela Ribnika i Konik
Graani naselja Vrela Ribnika i Konik
Izgraeni kapaciteti, smanjenje pritubi na kvalitet isporuke
Izveden je cjevovod u duini od 2,5 km, uraeni istrani radovi i
lociran bunar. Preostraje buenje i opremanje bunara.
III kvartal 2012. godina
Glavni grad, Vlada Slovake
Odlaganje zavretka projekta u planiranom roku zbog
neodgovarajueg kvaliteta izvoenja radova
projekta
1 godina
580.000,00 EUR-a
JP VIK Podgorica 100%
Projekat br. 55
Naziv projekta:
Vodosnabdijevanje srednjeg platoa Kua
Opis projekta:
Projekat je osmiljen kao jedan od najveih seoskih vodovoda.

Realizuje se u V faza. I faza obuhvata izgradnju Crpne stanice,
buster stanice i cjevovoda DN 250, 25 bara L=1020 m. II faza
odnosi se na izgradnju rezervoara Vrak i rezervoara V=600 m3,
dvije trafo stanice stubne i postavljanje cjevovoda DN 250, 25 bara
L=950 m. Trea faza obuhvata izgradnju distributivnog cjevovoda
od rezervoara Vrak do Ubala. Cjevovod je DN 225 i DN 63,
duine 3.270 m i sa njega e se snabdijevati sela na srednjem
platou Kua. etvrti dio projekta odnosi se na opremanje crpnih
stanica elektro mainskom opremom i u toki je tenderska
procedura. Peta faza odnosi se na izgradnju sekundarne mree za
domainstva na ovom podruju
Obezbijeenje dovoljne koliine vode za stanovnitvo sa ovog
podruja i poboljanje uslova ivota. Indirektan cilj je stvaranje
uslova za razvoj poljoprivrede i turizma i zustavljanje procesa
depopulacije.
Broj prikljuenih objekata
Prve dvije faze projekta su u cjelosti realizovane. U toku je
realizacija III i IV faze a predstoji realizacija V faze.
Putanje sistema u rad bie izvreno u 2012. godini dok se
zavretak kompletnog projekta planira u 2014 god.
JP ViK
Glavni grad
Odlaganje zavretka radova zbog ekonomske krize, odn.
projekta
4 godine
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:

2012-2017
Izvor finansiranja:
Ukupna vrijednost projekta iznosi oko 1.626.713,25 EUR-a. Do

sada su izvedeni radovi u iznosu 1.466.713,25. Od toga je u I fazi
realizovano 479.305,24 , u II fazi 654.622,80 , vrijednost III faze
iznosi 172.785,21 , dok je procjenjena vrijednost
IV faze
160.000.00
Prve dvije faze finansirane su iz Budeta Glavnog grada
Podgorica. III faza finansira se iz sopstvenih sredstava JP ViK.
Projekat br. 56
Naziv projekta:
Modernizacija gradske rasvjete
Opis projekta:
Nabavka i ugradnja savremenih rasvjetnih tijela koji u sebi sadre

diode koje emituju svjetlost (Light Emitting Diode - LED) na teritoriji
Glavnog grada i u gradskim optinama. Projekat ukljuuje i
nabavku i ugradnju ureaja za utedu elektrine energije.
Obezbjeenje vee sigurnosti svih uesnika u saobraaju i uteda
elektrine energije po ovom osnovu do 30%.
Graani Glavnog grada i gradskih optina
Broj ugraenih rasvjetnih tijela i broj ugraenih ureaja za utedu
elektrine energije.
Izvrena mjerenja na 4 lokacije radi realizacije pilot projekta
modernizacije gradske rasvjete. Instalisanje ureaja za utedu
elektrine energije poelo je 2010 god. i vrie se kontinuirano. Do
sada je ugraeno 25 takvih ureaja.
Gradska rasvjeta do.o.o. Podgorica
Strani ili domai suinvestitori
2017.god.
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Nosilac projekta:
Rok realizacije:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
1 godina
Oko 100.000,00 EUR-a
Budet Glavnog grada
Projekat br. 57
Naziv projekta:
Izgradnja novog groblja ispod Dajbabske gore i

proirenje groblja u Tuzima i Dinoi
Opis projekta:
Izgradnja novog gradskog groblja na lokaciji ispod Dajbabske gore

sa
izgradnjom
neophodnih objekata i
komunalnom
infrastukturom i proirenje gradskog groblja u Tuzima i groblja u
Dinoi.
Adekvatno pruanje pogrebnih usluga u skladu sa poveanim
potrebama graana
Graani Glavnog grada i GO Tuzi
Broj novih grobnih mjesta
Na nivou ideje, predstoji izrada planske dokumentacije
2017. godina
Agencija za izgradnju i razvoj Podgorice d.o.o, JP Pogrebne
usluge
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:

2012-2017
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

radova
5 godina
600.000,00 EUR-a
JP Pogrebne usluge 100% ( kreditni aranman)
Projekat br. 58
Naziv projekta:
Proirenje i ureenje groblja epurci i ureenje

groblja Zagori
Opis projekta:
Proirenje i ograivanje gradskog groblja epurci u okviru IV

faze, izgradnja elektro i vodovodne mree na II fazi proirenja,
asfaltiranje komemorativnog trga groblja u Zagoriu i izgradnja 49
grobnica.
Vea ureenost groblja i stvaranje uslova za adekvatnije pruanje
usluga.
Broj novih grobnih mjesta
Realizacija u toku
IV kvartal 2012. godine
JP Pogrebne usluge
Glavni grad
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

1 godina
360.000,00 EUR-a
JP Pogrebne usluge
Projekat br. 59
Naziv projekta:
Izgradnja tri objekta Zelene pijace sa oping

centrom na Koniku, u Tuzima i u Zeti
Opis projekta:
Objekat na Koniku je ukupne povrine 4.500 m2 (3500 + 1500m2),

na UP264 DUP Konik Sanacioni plan, objekat u Tuzima je
ukupne bruto povrine 9.035 m2 i lociran je na prostoru postojee
pijace u Tuzima, kat parcela br. 2315/4, a objekat u Zeti
(Golubovci) bruto pov. 4.261,67 m2 i pov. 963,18 m2 u osnovi,
spratnosti P+1.
Stvaranje prostornih uslova za kvalitetno pruanje pijanih i drugih
usluga stanovnicima Konika, GO Tuzi i GO Golubovci i otvaranje
novih radnih mjesta.
Izgraeni objekti, broj prodajnih mjesta
Za objekat na Koniku u toku je postupak pribavljanja graevinske
dozvole, nakon ega slijedi objavljivanje javnog poziv za izgradnju.
Za objekat u GO Tuzi, donijeta je Odluka o Lokalnoj studiji lokacije
Pijaca - u Tuzima a za objekat u Zeti usvojena Studija lokacije i
sainjen Urbanistiki projekat.
2014.god. za objekat na Koniku a u Tuzima Golubovcima 2017
god.
Agencija za izgradnju i razvoj Podgorice d.o.o. i Trnice i pijace
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:

2012-2017
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Mjera 1.4
d.o.o Podgorica
Glavni grad, domai i strani investitori
radova
5 godina
Ukupna vrijednost svih objekata je cca 22.257.427,05 EUR-a.
Procijenjena vrijednost objekta na Koniku je 5.063.865,00 EUR-a
(3.705.570,00 vrijednost radova a 1.358.295,00 vrijednost
zemljita i naknade za komunalno opremanje). Vrijednost objekta u
Tuzima 13.611.638,25 EUR-a (vrijednost radova 12.159.800,00 a
1.451.838,25 vrijednost zemljita i naknade za komunalno
opremanje), a objekta u Zeti 3.581.923,80 EUR-a u koju nije
uraunato zemljite i naknada za komunalno opremanje.
Privatno javno partnerstvo u kome ulog Glavnog grada predstavlja
zemljite i naknada za komunalno opremanje
Poveanje zdravstvenih, vaspitnih i obrazovnih

kapaciteta
Projekat br. 60
Naziv projekta:
Otvaranje ambulanti Doma zdravlja na seoskom

podruju
Opis projekta:
Radi pruanja zdravstvenih usluga graanima na seoskom

podruju blie mjestu stanovanja, izvrie se predhodna analiza
lokacija
sa aspekta naseljenosti i potencijala za razvoj
poljoprivrede i turizma te na utvrenim lokacijama
otvoriti
amulante
Pruanje zdravstvenih usluga blie mjestu stanovanja. Indirektan
cilj je stvaranje boljih uslova za ivot na selu, zaustavljanje procesa
depopulacije i nova radna mjesta za zdravstvene radnike
Stanovnici seoskog podruja, turisti
Broj otvorenih ambulanti i broj stanovnika koji trae zdravstvene
usluge
Na nivou ideje
2017
Ministarstvo zdravlja
Donatori, Glavni grad
projekta
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Vrijednost radova i opremanja

Budet CG

2012-2017
Projekat br. 61
Naziv projekta:
Izgradnja i nadogradnja
gradskom podruju
Opis projekta:
Radi poveanja kapaciteta i unapreivanja pruanja zdravstvenih

usluga na nivou Doma zdravlja za graane sa desne obale Morae
i smanjenja broja pacijenata po jednom izabranom ljekaru,
planirana je Izgradnja novog objekta Doma zdravlja u zahvatu
DUP-a Radoje Daki i nadogradnja postojeeg objekta Doma
zdravlja u Bloku V.
Efikasnije pruanje zdravstvenih usluga graanima blie mjestu
stanovanja. Indirektan cilj je otvaranje novih radnih mjesta za kadar
u oblasti zdravstva.
Stanovnici gravitirajuih naselja
Izgraen dom zdravlja
Broj graana kojima se pruaju zdravstvene usluge po jednom
izabranom ljekaru
Na nivou ideje.
2017.godina
Ministarstvo zdravlja.
Donatori, Glavni grad
projekta
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Domova
zdravlja
na
Vrijednost projektne dokumentacije, lokacije, radova i opremanja.

Budet CG
Projekat br. 62
Naziv projekta:
Izgradnja Opte bolnice u Maslinama i poveanje

kapaciteta KC Crne Gore
Opis projekta:
Radi poveanja zdravstvenih kapaciteta u Glavnom gradu

planirana je izgradnja jedne Opte bolnice u Maslinama,
osavremenjavanje Djeije bolnice, dogradnja i osavremenjavanje
drugih kapaciteta KC Crne Gore
Poboljanje uslova rada i poveanje kapaciteta. Indirektan cilj je
otvaranje novih radnih mjesta za kadar u oblasti zdravstva.
Stanovnici Crne Gore
Izgraen objekat.
Na nivou ideje
2017. godina
Ministarstvo zdravlja
Donatori, Glavni grad sa ulogom u zemljitu i opremanju
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Pet godina

2012-2017
Izvor finansiranja:
Vrijednost projekta, radova i opreme

Budet CG
Projekat br. 63
Naziv projekta:
Izgradnja novih predkolskih ustanova (vrti i jaslice)

i proirenje kapaciteta postojeih
Opis projekta:
Radi stvaranja uslova za primjenu zakonskih standarda o

maksimalnom broju djece u vaspitnim grupama i povrini prostora
po jednom djetetu, planirana je izgradnja sedam novih vaspitnih
jedinica i to: dvije na Starom Aerodromu i po jedna u Tuzima, u
zahvatu DUP-a Radoje Daki, u Bloku XVIII XIX, u Bloku VI,
bloku XXXV na Zabjelu, u Zagoriu. Proirenje kapaciteta potojeih
ustanova obuhvata dogradnja matinog objekta JPU ina Vrbica i
objekta vaspitne jedinice JPU Ljubica Popovi u Donjoj Gorici
Rjeavanje problema nedovoljnih kapaciteta za predkolsko
vaspitanje i obrazovanje na teritoriji grada i GO Tuzi
Djeca predkolskog uzrasta sa gravitirajueg podruja
Izgraeni i proireni kapaciteti, broj upisane djece po vaspitnoj
grupi
Zavrena planska dokumentacija. Projekat e se realizovati fazno
gdje prioritet ima izgradnja ustanova na Starom Aerodromu, u
zahvatu DUP-a Radoje Daki i u Tuzima.
2017
Ministarstvo prosvjete i sporta
Glavni grad u dijelu ulaganja zemljita i naknade za komunalno
opremanje
radova
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Vrijednost zemljita, projektne dokumentacije, radova i opreme

Budet CG
Projekat br. 64
Naziv projekta:
Izgradnja i dogradnja osnovnih kola
Opis projekta:
Radi stvaranja infrastrukturnih uslova za osnovno obrazovanje i

vaspitanje planirana je izgradnja pet novih objekata i to: na
Koniku, u Toloima, u Bloku XXXV na Zabjelu, u Bloku XIV i u
zahvatu DUP-a Radoje Daki. U cilju proirenja kapaciteta,
planirana je dogradnja osam postojeih O i to: O Sutjeska, O
tampar Makarije, O Radojica Perovi, O Boidar Vukovi
Podgorianin, O Marko Miljanov, O Donja Gorica, Milan
Vukoti u Golubovcima i izgradnja fiskulturne sale u JU Niko
Mara u Bijelom Polju u GO Golubovci
Rjeavanje problema nedovoljnih kapaciteta za osnovno
obrazovanje i vaspitanje
Uenici gravitirajuih naselja
Broj upisanih uenika po odjeljenju
Uraena je planska dokumentacija (DUP-ovi) a prioritet u realizaciji
ima objekat u zahvatu DUP-a Radoje Daki
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:

2012-2017
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
2017
opremanje
radova
5 godina
Vrijednost projektne dokumentacije, zemljita, radova i opreme
Budet CG
Projekat br. 65
Naziv projekta:
Izgradnja i rekonstrukcija srednjih kola
Opis projekta:
Izgradnja etiri srednje kole na gradskom podruju i to: gimnazija

na desnoj obali Morae u zahvatu DUP-a Radoje Daki, dvije
srednje strune kole u Staroj Varoi i na Starom Aerodromu,
srednja mjeovita kola (opte srednje obrazovanje-gimnazija i
struno obrazovanje) u Golubovcima i rekonstrukcija Srednje
strune kole Ivan Uskokovi
Rjeavanje problema nedovoljnih kapaciteta za srednje
obrazovanje i vaspitanje na podruju grada i GO Golubovci.
Indirektan cilj je otvaranje novih radnih mjesta za nastavni, drugi
struni, administrativni i tehniki kadar.
Uenici srednjeg obrazovanja u Glavnom gradu i GO Golubovci
Broj upisanih uenika po odjeljenju
Na nivou ideje
2017
opremanje
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
5 godina
Vrijednost projekta, lokacije, radova i opreme
Budet CG
Projekat br. 66
Naziv projekta:
Izgradnja novog doma uenika i studenata i

rekonstrukcija starog
Opis projekta:
Novi dom uenika i studenata planiran je u kompleksu Univerziteta

Crne Gore ukupne povrine 2048,71m2, a stari sudentski dom u
Ul. Svetozara Markovia predvien je za dogradnju
Rjeavanje problema nedovoljnih kapaciteta za smjetaj studenata
i uenika
Redovni studenti koji pohaaju studijske programe van mjesta
stanovanja i redovni uenici srednjih kola
Broj studenata/uenika - korisnika usluga
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:

2012-2017
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Mjera 1.5
Za novi dom uenika i studenata donesena je odluka o ueu

Glavnog grada ulaganjem naknade za komunalno opremanje i
ueu drave ulaganjem zemljita i sproveden postupak javnih
nabavki za izbor partnera. Za stari dom projekat je na nivou ideje
2015.god.
Glavni grad, suinvestitori
Formiranje radne grupe za praenje i nadzor nad izvoenjem
radova
3 godine
Vrijednost projektne dokumentacije, zemljita, radova i opreme
Budet CG, privatni kapital
Razvoj mjera socijalne zatite stanovnitva
Projekat br. 67
Naziv projekta:
Izgradnja etiri stambena objekta za socijalno

stanovanje
Opis projekta:
Jedna od mjera za rjeavanje stambenih pitanja lica u stanju

socijalne potrebe je dodjela stanova u zakup pod povoljnim
uslovima u ukupno etiri stambene zgrade u zahvatu DUP-a
Servisno skladina zona, Blok IV i to: na UP 14, neto povrine
5.348,66 m2, 95 stambenih jedinica, na UP 15, neto povrine
6.115,97 m2, sa ukupno 116 stanova od kojih e gradu pripasti 38,
a preostala dva objekta planiraju se sa orijentaciono od po 95
stambenih jedinica.
Rjeavanje stambenih pitanja lica u stanju socijalne potrebe.
Lica u stanju socijalne potrebe sa podruja Glavnog grada
Broj lica koji je rijeio stambeno pitanje
Za objekte na UP 14 i 15 realizacija je u toku a za preostala dva
projekat je na nivou ideje
Za objekat na UP 14 rok je IV kvartal 2012, za objekat na UP 15
II kvartal 2013, preostala dva 2017 god.
Agencija za stanovanje d.o.o. Podgorica i Agencija za izgradnju i
razvoj Podgorice d.o.o.
Suinvestitori
nedovoljnog iznosa sredstava ili neuspjenog izbora partnera.
radova
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Ukupna orijentaciona vrijednost svih objekata je oko 17.000.000,00

EUR-a. Objekat UP 14 je vrijedan 4.383.400,00 EUR-a sa
uraunatom vrijednou zemljita i komunalnog opremanja,
objekat na UP 15 6.400.000,00 miliona EUR-a a vrijednost

2012-2017
Izvor finansiranja:
preostala dva objekta odgovara iznosu lokacije, projekta i radova

cca 10.000.000,00 EUR-a..
Za UP 14 Budet Glavnog grada, za preostala tri objekta privatno
javno partnerstvo u kome ulog Glavnog grada predstavlja zemljite
i naknada za komunalno opremanje a ulog partnera vrijednost
radova.
Projekat br. 68
Naziv projekta:
Izgradnja Doma za stara i nemona lica u Donjoj

Gorici
Opis projekta:
Povrina objekta iznosi 7.350 m2 na lokaciji pov. 17.810,73 m2, sa

smjetajnim kapacitetom za 210 korisnika i prateim sadrajima.
Zbrinjavanje starih i nemonih lica
Stara i nemona lica
Broj starih i nemonih lica koji je smjeten u objektu
Usvojen Glavni projekat i pribavljeno odobrenje za graenje
2017.god.
Agencija za stanovanje d.o.o, Agencija za izgradnju i razvoj
Podgorice d.o.o.
Domai ili strani suinvestitori
Formiranje radne grupe za praenje i nadzor nad izvoenjem
radova
3 godine
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
7.600.000,00 EUR-a.
zemljite i naknada za komunalno opremanje a ulog partnera ini
vrijednost radova.
Projekat br. 69
Naziv projekta:
Izgradnja Centra za radnu integraciju lica sa

invaliditetom
Opis projekta:
Projekat
podrazumijeva
izgradnju
pogona
na
Zabjelu
specijalizovanog za
djelatnosti
koje nezaposlena lica sa
invaliditetom mogu da obavljaju u skladu sa svojom preostalom
radnom sposobnou.
Rjeavanje problema nezaposlenosti lica sa invaliditetom u
granicama njihovih ouvanih radnih sposobnosti
Nezaposlena lica sa invaliditetom koja imaju preostalu radnu
sposobnost i odgovarajuu strunu spremu
Izgraen pogon, broj novih radnih mjesta za lica sa invaliditetom
Radovi su u zavrnoj fazi izvoenja
IV kvartal 2012
Zavod za zapoljavanje Crne Gore
Odlaganje zavretka radova u planiranom roku zbog nedovoljnog
iznosa sredstava
Formiran radni tim za praenje i nadzor
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
5 godina

2012-2017
Izvor finansiranja:
Vrijednost preostalih zavrnih (zanatskih) radova iznosi 300.000,00

EUR-a
Budet CG
Projekat br. 70
Naziv projekta:
Otvaranje dnevnog centra - objekta za dnevni

boravak djece sa smetnjama i tekoama u razvoju
Opis projekta:
Dnevni centar na lokaciji u zahvatu DUP-a Konik-Stari Aerodrom

obezbjedie dnevni boravak i strunu podrku djeci sa smetnjama i
tekoama u razvoju u kojima se moe obavljati vaspitno
obrazovni rad u cilju sticanja vjetina neophodnih za svakdnevni
ivot.
Integracija djece sa smetnjama u razvoju i pomo njihovim
porodicama
Djeca sa smetnjama i tekoama u razvoju
Otvoren objekat, broj djece koja koriste usluge dnevnog centra
Na nivou ideje
2013 godina
Sekretarijat za socijalno staranje i Agencija za izgradnju i razvoj
Podgorice d.o.o.
Donatori
projekta
1 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Vrijednost projektne dokumentacije, lokacije, radova i opreme

Budet Glavnog grada 400.000,00 EUR-a i donacije 500.000,00
EUR-a
Projekat br. 71
Naziv projekta:
Pomo i njega u kui
Opis projekta:
Pruanje usluga starim i nemonim licima koje se odnose na

pomo u odravanju line higijene i higijene stambenog prostora,
obavljanje kunih poslova is l.
Briga o starim licima kojima je neophodna pomo drugog lica.
Indirektan cilj je otvaranje i zadravanje postojeih radnih mjesta
geronto domaica
Stara i nemona lica
Broj lica koja koriste ovu uslugu
Projekat se sprovodi kontinuirano
2017
Sekretarijat za socialno staranje
Zavod za zapoljavanje Crne Gore, civilni sektor
Formiran radni tim za praenje i nadzor nad realizacijom projekta
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
5 godina
140.000,00 EUR-a godinje, odnosno ukupno 700.000,00 EUR-a
za pet godina

2012-2017
Izvor finansiranja:
Budet Glavnog grada 420.000,00 EUR-a, Budet CG 70.000,00

EUR-a i donacije 210.000,00 EUR-a
Projekat br. 72
Naziv projekta:
Stanovanje uz podrku za mlade bez roditeljskog

staranja
Opis projekta:
Kupovina jedne stambene jedinice radi obezbjeenja smjetaja i

psihosocijalna podrka, pomo u daljem kolovanju ili traenju
zaposlenja i osamostaljivanju mladih koji poslije navrene 18
godine ivota napuste JU Djeiji dom Mladost u Bijeloj.
Pomo mladima bez roditeljskog staranja
Mladi bez roditeljskog staranje nakon zavretka boravka u JU
Djeji dom Mladost u Bijeloj
Obezbijeena stambena jedinica, broj mladih koji koriste ovu
uslugu
i faza projekta otpoela je sa realizacijom 2012.godine nabavkom
jedne stambene jedinice, njenim ustupanjem na korienje
korisnicama enskog pola i finansiranjem nastavka kolovanja.
II faza realizovae se u IV kvartalu 2012.god nabavkom jedne
nove stambene jedinice za korisnike mukog pola. Psihosocijalna
podrka i pomo sprovodie se kontinuirano.
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
2017.godina
Sekretarijat za socijalno staranje
Civilni sector
Formiran radni tim za praenje i nadzor realizacije projekta
5 godina
Vrijednost stambene jedinice (cca 40.000,00 EUR-a)uveana za
godinju vrijednost ostalih trokova projekta u iznosu od
12.000,00, odnosno za 5 godina 60.000,00 EUR-a
Budet Glavnog grada 70.000,00 EUR-a i donacije 30.000,00
EUR-a
Projekat br. 73
Naziv projekta:
Uspostavljanje baze podataka graana kojima je

potrebna socijalna pomo
Opis projekta:
Prikupljanje podataka i voenje evidencije o socijalno ugroenim

graanima koji ne ispunjavaju formalne uslove za ostvarivanje
prava na socijalnu pomo a kojima je ta pomo neophodna i o
njihovim realnim potrebama
Pruanje raznih vidova socijalne pomoi realno socijalno
ugroenim kategorijama
Socijalno ugroeni graani kojima je neophodan neki od oblika
socijalne ili djeije zatite
Uspostavljena baza, broj graana o kojima se void evidencija
Na nivou ideje
2017 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:

2012-2017
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
CIS, Direkcija za imovinu,Sekretarijat za lokalnu samoupravumjesne zajednice, centar za socijalni rad

Nedovoljna zainteresovanost graana i nedovoljno angaovanje
mjesnih zajednica
Formiranje tima za praenje realizacije projekta
5 godina
Vrijednost kompjuterske opreme i izrade softvera
Budet Glavnog grada
Projekat br. 74
Naziv projekta:
Izgradnja stambenog objekta za interno raseljena

lica i stanovnike kampa Konik
Opis projekta:
Objekat je planiran na prostoru DUP-a Konik-Vrela Ribnika II,

na lokaciji pov.13,87 ha, sa ukupno 90 stambenih jedinica
Rjeavanje stambenih pitanja interno raseljenih lica i stanovnika
kampa Konik
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Interno raseljena lica sa podruja Konika koja su ostvarila status

stranca sa stalnim nastanjenjem u CG
Broj izgraenih stanova
Broj lica kojima je rijeeno stambeno pitanje
U toku je izrada projektne dokumentacije
2013. godina
Ministarstvo rada i socijalnog staranje
Kanjenje u dinamici planiranih aktivnosti
Dvije godine
Oko 1.700.000,00 EUR-a
Dio sredstava obezbjeen je u okviru IPA projekta Identifikovanje
trajnih rjeenja za interno raseljena lica i stanovnike kampa
Konik-faza I a dio obezbjeuje Glavni grad u vidu graevinskog
zemljita i naknade za komunalno opremanje.
Projekat br. 75
Naziv projekta:
Otvaranje sigurne enske kue
Opis projekta:
Adaptacija i opremanje postojeeg objekta u zahvatu DUP-a

Konik Sanacioni plan pov. oko 115 m2 na lokaciji od oko 500
m2 radi smjetaja i psiho-socijalne podrke enama rtvama
porodinog nasilja i djeci
Poveanje kapaciteta u Glavnom gradu za pruanje podrke ovoj
kategoriji lica
ene i djeca rtve porodinog nasilja
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Otvoren objekat, broj lica koji koristi usluge

Radovi na adaptaciji su u zavrnoj fazi
2013.godina

2012-2017
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Mjera 1.6
Donatori, Civilni sektor

Odlaganje zavretka radova u planiranom roku zbog nedovoljnog
iznosa sredstava
Jedna godina
50.000,00 EUR-a
Budet Glavnog grada 30.000,00 EUR-a, donacije 20.000,00
Stvaranje boljih uslova za razvoj kulture i sporta
Projekat br. 76
Naziv projekta:
Adaptacija i rekonstrukcija KIC Budo Tomovi
Opis projekta:
Osavremenjavanje postojeih kapaciteta za razliite programske

sadraje (velike sale, ulaznog hola, mirkernice, biletarnice i sl)
Stvaranje uslova za razliite kulturne sadraje
Broj graana koji prati i uestvuje u programskim aktivnostima
2017
Sekretarijat za kulturu i sport
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
5 godina
147.962,76 EUR-a
Budet Glavnog grada
Projekat br. 77
Naziv projekta:
Izgradnja Gradskog pozorita
Opis projekta:
Gradsko pozorite je za izvoenje svojih predstava do sada

koristilo Veliku scenu i scenu DODEST-a KIC-a Budo Tomovi.
Za potrebe administracije i glumakog salona koriten je prostor u
Bokekoj ulici a za potrebe dekora - salu bioskopa 25.maj na
Koniku. Pored toga to prostorni uslovi u KIC-u nisu pozorini ve
su predvieni i opremljeni prevashodno za obavljanje muzike
djelatnosti, nedostatak sopstvenog prostora za posledicu ima i
preklapanje programa sa JU KIC Budo Tomovi, diskontinuitet u
izvoenju, tekoe u planiranju mjesenog repertoara,
organizacione probleme i sl. Novi objekat Gradskog pozorita
planiran je u zahvatu DUP-a Dra-Vatrogasni Dom-zona A, u
povrini u osnovi od 1.226 m2, odnosno ukupnoj povrini do 7.000
m2, spratnosti 2Po+P+3, sa scenskim tornjem visine 20 m. Velika
dvorana je kapaciteta 300 mjesta.

2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Stvaranje uslova za rad Gradskog pozorita

Izgraen objekat
Zavren je urbanistiki projekat i urbanistiko idejno rjeenje. U
toku je tender za izbor najpovoljnijeg ponuaa za izradu Glavnog
projekta
2017
Sekretarijat za kulturu i sport i Agencija za izgradnju i razvoj
Podgorice d.o.o.
Donatori
5 godina
Procijenjena vrijednost je oko 7.000.000,00 EUR-a.
Budet Glavnog grada-kredit, donacije
Projekat br. 78
Naziv projekta:
Izgradnja multifunkcionalne dvorane
Opis projekta:
Objekat je planiran na lijevoj obali Morae kod mosta Millennium,

pov. 7.500 m2 sa kapacitetom glavnog auditorijuma oko 800
mjesta u parteru i na galeriji.
Stvaranje uslova za razliite kulturne saraje. Indirektan cilj je
razvoj turizma.
Graani Glavnog grada, turisti
Izgraen objekat
Zavrena planska dokumentacija
2017.
Sekretarijat za kulturu i sport, Agencija za izgradnju i razvoj
Podgorice d.o.o, JU Gradsko pozorite
Donatori
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

projekta
5 godina
Vrijednost projekta, zemljita, radova i opreme
Budet Glavnog grada, donacije
Projekat br. 79
Naziv projekta:
Rekonstrukcija i dogradnja Kusleove kue
Opis projekta:
Radovi na rekonstrukciji i proirenju radi prilagoavanja prostornih

kapaciteta objekta standardima za smjetaj razliitih zbirki
muzejskih predmeta i prostora za izlaganje
Stvaranje prostornih uslova za primjenu standarda za smjetaj
razliitih zbirki muzejskih predmeta i prostora za izlaganje.
Indirektan cilj je razvoj turizma.
Graani Glavnog grada i turisti
Cilj projekta:
Ciljna grupa:

2012-2017
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Rekonstruisan i dograen objekat

Uraeno idejno rjeenje. U toku je izrada Glavnog projekta
2014.god.
Donatori
2 godine
Oko 400.000,00 EUR-a
Donacije, Budet Glavnog grada
Projekat br. 80
Naziv projekta:
Rekonstrukcija objekta KIC Malesija
Opis projekta:
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Rekonstrukcija krova objekta

Stvaranje uslova za izvoenje kulturnih programa
Rekonstruisan objekat
Priprema tehnike dokumentacije je u toku
2014.god.
Sekretarijat za kulturu i sport i Agencija za stanovanje d.o.o.
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
2 godine
100.000,00 EUR-a
Budet Glavnog grada
Projekat br. 81
Naziv projekta:
Nabavka tehnike opreme za kulturno informativne

centre u gradu i gradskim optinama
Opis projekta:
Cilj projekta:
Nabavka opreme za ozvuenje, rasvjetu, muzikih instrumenata

Stvaranje tehnikih uslova za kvalitetno
izvoenje kulturnih
programa
Graani Glavnog grada i GO
Nabavljena oprema
Na nivou ideje
2014
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
2 godine
250.000,00 EUR-a
Budet Glavnog grada

2012-2017
Projekat br. 82
Naziv projekta:
Arheoloka istraivanja i konzervacija nepokretnih

kulturnih dobara
Opis projekta:
Arheoloka istraivanja i konzervacija spomenika na Medunu,

arheolokih lokaliteta na Zlatici, Zeti, Tuzima, konzervacija
Jusovae i Nemanjia grada. Projekat podrazumijeva izradu
arheoloke karte.
Istraivanje, ouvanje i valorizacija nepokretnih kulturnih dobara.
Indirektan cilj je razvoj turizma
Broj istraenih i konzerviranih nepokretnih dobara
Na nivou ideje
2017
Sekretarijat za kulturu i sport, JU Muzeji i Glerije
Ministarstvo kulture, Uprava za zatitu kulturnih dobara
Formiran struni radni tim za praenje i nadzor
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
5 godina
Vrijednost arheolokih istraivanja i konzervacije
Budet CG, Budet Glavnog grada, donatori
Projekat br. 83
Naziv projekta:
Rekonstrukcija Doma kulture 25.maj na Koniku
Opis projekta:
Osavremenjavanje objekta postojeeg Doma kulture radi stvaranja

uslova za izvoenje razliitih kulturnih programa
Razvoj kulture
Graani naselja Konik
Rekonstruisan Dom kulture
Na nivou ideje
2017
Sluba za zajednike poslove
Formiranje strunog radnog tima za praenje i nadzor
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
5 godina
Oko 100.000,00 EUR-a
Budet Glavnog grada
Projekat br. 84
Naziv projekta:
Revitalizacija kulturnih, vjerskih i drugih objekata u

Staroj Varoi
Opis projekta:
Stara Varo je tradicionalno urbano jezgro Glavnog grada koji e u

budunosti predstavljati znaajan kulturno turistiki centar.
Revitalizacijom objekata koji su prepoznati ili predloeni kao

2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
kulturno dobro ili su od ambijentalnog znaaja obezbjedie se

njihovo ouvanje i obnova autentinosti. Radovi na revitalizaciji
podrazumijevaju njihovu konzervaciju, adaptaciju, rekonstrukciju
ruevina i objekata autentine arhitekture a prvenstveno:: tvrave
na Ribnici, Starog mosta na Sastavcima,Sahat kule,
Starodoganjske i Osmanagia damije, Kue ubranovia i zgrade
Zavoda za zatitu prirode.
Ouvanje i valorizacija starog urbanog jezgra Podgorice. Indirektan
cilj je razvoj turizma.
Broj revitalizovanih objekata
Usvojene planske pretpostavke (izmjene i dopune UP-a Stara
Varo)
2017
Sekretarijat za kulturu i sport, JU Muzeji i galerije Podgorica
Ministarstvo kulture, Uprava za zatitu kulturnih dobara, donatori
Formiran struni radni tim za praenje i nadzor
5 godina
Vrijednost projekata i radova
Projekat br. 85
Naziv projekta:
Izgradnja istone tribine Stadiona Budunost
Opis projekta:
Zaokruivanje cjeline gradskog stadiona, poveanje kapaciteta za

4.000 sjedita i izgradnja prateih sadraja
Razvoj sporta uz ispunjene standarde UEF-a. Indirektan cilj je
razvoj turizma.
Graani Glavnog grada, sportski klubovi i udruenja, turisti
Izgraena istona tribina
Uraeno idejno rjeenje i pokrenut postupak izmjena i dopuna
DUP-a radi definisanja povrine objekta
2017
Podgorice d.o.o. i JP Sportski objekti Podgorica
Formiranje strunog radnog tima za praenje i nadzor nad
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Oko 30.000.000,00 EUR-a

Privatno-javno partnerstvo u kome je ulog Glavnog grada zemljite
i naknada za komunalno opremanje
Projekat br. 86
Naziv projekta:
Izgradnja sportske dvorane u Tuzima
Opis projekta:
Gradska optina Tuzi ima potencijala za razvoj sporta, sportskog i

rekreativnog turizma. Poto ne postoje adekvatni sportsko-

2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
rekreativni objekti, potrebno je izgraditi sportsku dvoranu koja bi

koristila kako lokalnim timovima i udruenjima tako i za pripreme
sportista iz drugih podruja.
Stvaranje uslova za razvoj sporta u gradskoj optini
Graani GO Tuzi, sportisti i turisti
Izgraen sportski objekat unaprijed definisane povrine (u m2) i
kapaciteta odreenog brojem mjesta
Uraeno idejno rjeenje. U toku je priprema planske
dokumentacije.
2017
GO Tuzi
5 godina
Vrijednost lokacije, projekta, radova i opreme
Budet CG i Budet Glavnog grada
Projekat br. 87
Naziv projekta:
Izgradnja sportske dvorane u Zeti
Opis projekta:
Objekat je lociran u parku Beglaci i predvien za sportske,

poslovne i zabavne sadraje. Sportska dvorana sastoji se iz glavne
sale sa tribinama dimenzija 27x46,5 m, visine 14 m, ukupnog
kapaciteta 2.520 mjesta i male sale za treninge dimenzija 29x15
m.
Pored sportskih aktivnosti, objekat se moe koristiti za
organizovanje kongresa, seminara, koncerata, sajamskih
manifestacija i sl, kada se kapacitet moe proiriti prema borilitu
za dodatnih 1.500 mjesta. Maksimalni kapacitet gledalita za ove
svrhe je 4.020 sjedita. Sadraji objekta i lokacija na 11 km od
Skadarskog jezera, blizina aerodroma, eljeznike pruge i
magistralnog puta koji povezuje Podgoricu sa primorjem svrstae
ga u red velikih sportskih i privredno kulturnih centara.
Stvaranje uslova za razvoj sporta, kulture i privrede u gradskoj
optini.
Graani GO Golubovci, sportski klubovi, preduzetnici i turisti
Izgraen sportski objekat unaprijed definisane povrine (u m2) i
kapaciteta odreenog brojem mjesta
Dio graevinskih radova izveden sa do sada uloenih 1.736.483,81
EUR-a.
2017
Strani ili domai suinvestitori
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
5 godina
Oko 12.500.000,00 EUR-a
Budet Glavnog grada, privatno javno partnerstvo

2012-2017
Projekat br. 88
Naziv projekta:
Izgradnja podkonstrukcije za zatvaranje vaterpolo

bazena sa tribinama u SC Moraa
Opis projekta:
Natkrivanje
vaterpolo
bazena
sa
tribinama
elinom
podkonstrukcijom i balonom i ugradnja opreme za rasvjetu i
grijanje
Ispunjavanje standarda za odigravanje utakmica i organizovanje
takmienja sa mogunou TV Prenosa
Graani Glavnog grada, sportska drutva, turisti
Izgraena podkonstrukcija, broj sportskih manifestacija i
rekreativnih programa za graane
Sainjeno idejno rjeenje
IV kvartal 2013.god.
Sekretarijat za kulturu i sport, JP Sportski objekti Podgorica
projekta
1 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Oko 500.000,00 EUR-a

JP Sportski objekti Podgorica i Budet Glavnog grada po principu
privatno-javnog partnerstva
Projekat br. 89
Naziv projekta:
Rekonstrukcija dijela SC Moraa u

multufunkcionalnu sportsku dvoranu
Opis projekta:
U sastavu objekta SC Moraa se nalazi se dvorana sa dva

bazena koji dugi niz godina nisu u funkciji. U okviru ovog projerkta
izvie se njena rekostrukcija i opremanje radi prenamjene u
multufunkcionalnu salu za dvoranske sportove
Stavljanje u funkciju svih kapaciteta SC Moraa
Graani Glavnog grada, sportski klubovi, turisti
Rekonstruisana sala, broj sprtskih manifestacija i rekreativnih
programa za graane
Uraen i revidovan Glavni projekat
projekta
1 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Oko 4.200.000,00 EUR-a

Privatno javno partnerstvo
Projekat br. 90
Naziv projekta:
Kua fudbala

2012-2017
Opis projekta:
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Izgradnja objekta pov. u osnovi 608,75 m2 i ukupne pov. 3.000 m2

na lokaciji Stari Aerodrom faza III pov.2.435 m2
Stvaranje uslova za unapreenje sporta
Izgraen objekat
Uraen idejni projekat
2014
FSCG
Formiranje radne grupe za praenje i nadzor nad realizacijom
projekta
2 godine
2.000.000,00 EUR-a uveana
komunalno opremanje
FSCG i Budet Glavnog grada
za
zemljite
naknadu
za
Projekat br. 91
Naziv projekta:
Teniska akademija
Opis projekta:
Izgradnja centralnog teniskog terena u kompleksu SC Moraa sa

2000 sjedita, 6 pomonih terena, 3 terena za badminton i 3 terena
za padoing, rekreativnog dijela za djecu po visokim ITT
standardima, medicinskog centra, fitness i spa centra i drugih
prateih sadraja sa podzemnom garaom
kapaciteta 150
garanih mjesta
Razvoj teniskog sporta
Izgraeni tereni i ostali sadraji
U toku je postupak za izmjene i dopune DUP-a, nakon ega slijedi
raspisivanje tendera za izbor partnera
2014.god.
Formiranje radnog tima za praenje i realizaciju projekta
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
2 godine
Oko 5.000.000,00 EUR-a u koju nije uraunata vrijednost zemljita
i naknade za komunalno opremanje
zemljite i naknada za komunalno opremanje
Projekat br. 92
Naziv projekta:
Izgradnja bazena u zahvatu DUP-a Univerzitetski

centar
Opis projekta:
Pored ve postojeih bazena u kompleksu SC Moraa, koji ne

mogu u potpunosti zadovoljiti potrebe graana Glavnog grada,
planirana je izgradnja novog poluolimpijskog bazena u zahvatu
DUP-a Univerzitetski centar, u blizini Univerziteta UDG.

2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Poveanje kapaciteta za rekreaciju graana

Izgraen bazen
Stvorene su planske pretpostavke za izgradnju sadraja sa
namjenom sport i rekreacija. Realizacija e se odvijati fazno gdje je
izgradnja bazena planirana u prvoj fazi i uraen je idejni projekat.
2014
Privatni investitor
JP Sportski objekti Podgorica
2 godine
Vrijednost projektne dokumentacije, zemljita, radova i naknade za
komunalno opremanje
Privatni kapital
Projekat br. 93
Naziv projekta:
Izgradnja dva fudbalska terena u zahvatu DUP-a

Zlatica-B
Opis projekta:
Fudbalski tereni sa vjetakom i prirodnom

podlogom po
utvrenim standardima FIFE izgradie se u park umi Zlatica.
Obezbjeenje uslova za razvoj sporta. Indirektan cilj je razvoj
sportskog turizma.
Izgraeni tereni, broj sportskih manifestacija i rekreativnih
programa za graane
Na nivou ideje
IV Kvartal 2013
FCCG
Kanjenje u izradi projektne dokumentacije
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
1 godina
Vrijednost lokacije koju ulae Glavni grad i sredstva za projekta,
radova i opreme koje ulae FSCG donatorskim sredstvima UEFE i
FIFE
FSCG, Glavni grad
Projekat br. 94
Naziv projekta:
Izgradnja Dvorane za borilake vjetine na Starom

Aerodromu
Opis projekta:
Objekat lociran na Starom Aerodoromu je P+1 ukupne povrine

2080 m2 i kapaciteta 800 sjedita. Sama sportska dvorana je u
prizemlju, pov. 1067 m2, sa teleskopskim tribinama.
sportskog turizma.
Cilj projekta:
Ciljna grupa:

2012-2017
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Izgraena dvorana
Uraen idejni projekat
2017
Podgorice d.o.o, JP Sportski objekti Podgorica
Privatni partner
2 godine
Vrijednost lokacije i naknade za komunalno opremanje koju ulae
Glavni grad i sredstva za projekta, radova i opreme koje ulae
privatni partner
Privatno-javno partnerstvo
Projekat br. 95
Naziv projekta:
Izgradnja Sportsko-rekreativnog centra Toloka

uma
Opis projekta:
Objekat ukupne povrine 2200 m2 na lokaciji od 3000 m2 bie

lociran u Tolokoj umi i sadrae sportsku salu, rukometno
igralite, djeije igralite za uzrast 1-14 godina, teniske terene,
fitnes salu, bazene i vaterpolo bazene, kuglanu, ugostiteljske i
pomone objekte.
sportskog turizma.
Izgraen centar
Uraen idejni projekat.
2017.
Agencija za izgradnju i razvoj Podgorice d.o.o, JP Sportski objekti
Podgorica
Privatni partneri
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
3 godine
Vrijednost lokacije i naknade za komunalno opremanje koje ulae
Glavni grad i sredstva za projekat, radove i opremu koje ulae
partner.
Privatno-javno partnerstvo

2012-2017
Mjera 1.7
Poboljanje efikasnosti i tehnike

lokalne uprave i javnih slubi
opremljenosti
Projekat br. 96
Naziv projekta:
Izgradnja zgrade Gradskog parlamenta
Opis projekta:
Izgradnja objekata
za potrebe organa Glavnog grada sa
skuptinskom i multimedijalnom salom, press salom, salom za
vjenanje i drugim sadrajima
Obezbjeenje rada organa i servis graana
Gradski organi, administracija, graani Glavnog grada
Izgraen objekat
Izvoenje radova privedeno kraju
IV kvartal 2012
Agencija za izgradnju
Odlaganje zavretka projekta u planirano roku zbog ekonomske
krize, odn. nedovoljnog iznosa sredstava
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Od 2007. do 2012.
Ukupna vrijednost objekta oko 10.000.000,00 sa opremom.
Preostali za finansiranje zavrni radovi i oprema.
Budet Glavnog grada
Projekat br. 97
Naziv projekta:
Izgradnja Drutvenog doma u naselju Dinoa
Opis projekta:
Izgradnja objekta za potrebe okupljanja lokalnog stanovnitva,

obezbjeivanje njihovog uea u vrenju javnih poslova
organizovanjem javnih rasprava, tribina is l, te organizovanja
razliitih kulturnih i drugih programa
Stvaranje uslova za uee lokalnog stanovnitva u vrenju javnih
poslova i organizovanje kulturnih i drugih prigodnih manifestacija
Graani naselja Dinoa, administracija Glavnog grada i gradske
optine Tuzi
Izgraen Drutveni dom
Na nivou ideje
2017
Sluba za zajednike poslove
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
2 godine
Budet Glavnog grada
Projekat br. 98
Naziv projekta:
Izgradnja vienamjenskog objekta na Zlatici

2012-2017
Opis projekta:
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Izgradnja objekta u zahvatu DUP-a Zlatica B sa raznovrsnim

sadrajima (sala za okupljanje graana, javne rasprave i
organizovanja razliitih programa, ambulanta Doma zdravlja,
pota, mjesna zajednica, pratei sadraji).
Stvaranje uslova za uee lokalnog stanovnitva u vrenju javnih
poslova te zadovoljavanje potreba graana za razliitim servisima
blie mjestu stanovanja, organizovanje kulturnih i drugih prigodnih
manifestacija.
Graani naselja Zlatica, administracija Glavnog grada
Izgraen objekat
Na nivou ideje
2017
5 godina
Budet Glavnog grada
Projekat br. 99
Naziv projekta:
Stipendiranje mladih tokom obrazovanja za

deficitarna zanimanja u organima uprave i slubama
Glavnog grada
Opis projekta:
Utvrivanje deficitarnih zanimanja u Glavnom gradu i donoenje i

sprovoenje lokalne odluke kojom e se urediti stipendiranje
mladih u toku obrazovanja za deficitarna zanimanja za potrebe
organa i slubi Glavnog grada
Podsticaj mladih za usmjeravanje ka obrazovanju za deficitarna
zanimanja i smanjenje stope nezaposlenosti kod ove ciljne grupe.
Indirektan cilj je vrenje uticaja na upisnu politiku u srednjim
kolama i na fakultetima radi vee interakcije sistema obrazovanja
i trita rada.
Uenici srednjeg, srednjeg i visokog obrazovanja
Broj odobrenih stipendija
Na nivou ideje
IV kvartal 2014
2 godine
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Period
implementacije:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Izvor finansiranja:
Projekat br. 100
Zavod za zapoljavanje CG, Uprava za kadrove CG

Neuspjean odabir obraivaa analize deficitarnih zanimanja u
Glavnom gradu
Vrijednost odgovarajueg broja odobrenih stipendija

2012-2017
Naziv projekta:
Call Centar
Opis projekta:
Izgradnja centalizovanog sistema za prijem zahteva graana preko

telefona, sms-a, veb-portala Glavnog grada, interneta ili lino koji
e se nakon prijema klasifikovati i prosleivati nadlenim
slubama. Obuka zaposlenih u lokalnoj upravi za rad u ovakvom
sistemu i posjeta centrima gdje je on uspjeno implementiran.
Brzo i tano informisanje i rjeavanje problema graana iz
nadlenosti lokalne samouprave
Poboljanje dvosmjerne komunikacije izmeu graana i gradske
uprave.
Sinhronizacija rada uprave Glavnog grada i javnih preduzea
kojima je osniva Glavni grad i njihova efikasnija kontrola
Graani sa prebivalitem na teritoriji Glavnog grada
Uspostavljen Call centar
Na nivou ideje
2017
Glavni administrator, CIS
Formiranje projektnog tima koji e koordinirati navedene aktivnosti
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
15 mjeseci
Oko 150.000,00 EUR-a
Projekat br. 101

Naziv projekta:
Radna praksa uenika i studenata koji se obrazuju

za deficitarna zanimanja u upravi i javnim slubama
Glavnog grada
Opis projekta:
Izrada programa za sprovoenje radne prakse uenika i studenata

koji se obrazuju za deficitarna zanimanja za potrebe Glavnog
gradai njihova realizacija u upravi i javnim slubama Glavnog
grada
Sticanje praktinih znanja tokom obrazovanja. Indirektan cilj je
poveanje konkurentnosti mladih na tritu rada.
Mladi u Glavnom gradu
Broj mladih koji obavljaju praksu u upravi i javnim slubama
Glavnog grada
Na nivou ideje
2014
Ministarstvo prosvjete i sporta, Uprava za kadrove CG
Neuspjean odabir obraivaa programa radne prakse
Formiranje radnog tima koji e pratiti realizaciju projekta
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
2 godine
Cca 5.000,00 EUR-a (vrijednost izrade programa radne prakse)
Budet Glavnog grada 50%, Uprava za kadrove CG 50%

2012-2017
Projekat br. 102

Naziv projekta:
Razvoj komunikacione mree nove generacije
Opis projekta:
Unaprijeenje
postojee
informaciono
komunikacione
infrastrukture razvojem pristupnih komunikacionih mrea nove
generacije do krajnih korisnika u upravi Glavnog grada i izgradnja
nove mree za povezivanje sa javnim slubama Glavnog grada
Izgradnja pouzdane informaciono-komunikacione infrastrukture
lokalne administracije sa brzom komunikacionom mreom nove
generacije ime bi se stvorili uslovi za realizaciju napredne
elektronske komunikacije i korienje centralnih baza podatka i
softverskih modula od zajednikog interesa
Zaposleni u lokalnoj administraciji i graani kao korisnici usluga
lokalne administracije
Unapreena mrea, bri protok podataka, bri internet protok,
implementirani savremeni komunikacioni servisi (IP telefonija)
Na nivou ideje
2017
CIS
Domai ili strani partneri
Formiranje projektnog tima koji e koordinirati i vriti nadzor nad
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Vrijednost optikih kablova, druge pasivne mrene opreme

vrijednost radova
Budet Glavnog grada, privatno javno partnerstvo
Projekat br. 103

Naziv projekta:
Elektronski Grad
Opis projekta:
Cilj projekta:
Razvoj i implemantacija novih softverskih modula

Dalja modernizacija i automatizacija poslovnih procesa u svim
organizacionim cjelinama Glavnog grada
Potpuno automatizovani i modernizovani poslovni procesi uz
primjenu informaciono-komunikacionih tehnologija u svim
oragnizacionim cjelinama Glavnog grada
Informacioni podsistemi uprave Glavnog grada povezani su u
jedinstveni informacioni system. Implementiran je dio centralnih
softverskih modula i registara za potrebe lokalne administracije kao
i neki interni servisi za korisnike informacionog sistema
2017
CIS
Donatori
5 godina
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Vrijednost analize, izrade i implementacije softverskih modula

Budet Glavnog grada, IPA fondovi

2012-2017
Projekat br. 104

Naziv projekta:
Razvoj online servisa
Opis projekta:
Ukljuiti se aktivno u realizaciju dravnog projekata Portal eUprave

shodno preporukama Vlade Crne Gore i razvijati internet portal
Glavnog grada sa uslugama i informacijama za graane i poslovne
subjekte kao i za interne administrativne operacije.
Omoguiti graanima i privrednicima da koriste elektronskih usluge
lokalne administacije
Graani Glavnog grada, potencijalni domai i strani investitori
Broj implementiranih online servisa
Na nivou ideje
2017
CIS
Ministarstvo za informaciono drutvo, donatori
2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Vrijednost realizacije svakog pojedinog servisa

Budet CG, Budet Glavnog grada, donacije
Projekat br. 105

Naziv projekta:
Upravljanje ljudskim resursima u Glavnom gradu
Opis projekta:
Kreiranje i sprovoenje politike upravljanja ljudskim resursima u

upravi Glavnog grada
Efikasna, efektivna i kvalitetna lokalna uprava, smanjenje trokova
lokalne administracije i motivacija kvalitetnihi produktivnih kadrova.
Indirektan cilj je ispunjavanje standarda i pravila EU razvojem
absorbcionih kapaciteta radi korienja finansijskih sredstava EU
u ovoj oblasti
Slubenici i namjetenici Glavnog grada i gradskih optina
Broj slubenika i namjetenika obuhvaenih mjerama politike
upravljanja kadrovima
Sainjena Analiza funkcija i kapaciteta
upravljanja ljudskim
resursima u crnogorskim optinskim upravama od strane
UNDP.Uraeni obrasci za ocjenjivanje zaposlenih, sprovedeno
istraivanje o potrebama za obukom i dodatnim obrazovanjem
slubenika i namjetenika, uraen program osposobljavanja
pripravnika i program osposobljavanja slubenika i namjetenika.
2007
Sekretarijat za lokalnu samoupravu,
Uprava za kadrove Crne Gore, UNDP, donatori
Neprilagoenost zakonskog okvira specifinostima lokalne
samouprave
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
5 godina
Vrijednost organizacije obuka

2012-2017
Izvor finansiranja:
PRIORITET 2
Mjera 2.1
Budet Glavnog grada, Uprava za kadrove, donacije
Razvoj privrede i lokalne ekonomije
Poboljanje ekonomske aktivnosti i poslovnog

ambijenta
Projekat br. 106

Naziv projekta:
Izrada Vodia za investitore
Opis projekta:
Vodi i broure za investitore predstavie potencijale Glavnog

grada i mogunosti za investiranje sa konkretnim projektima prema
utvrenoj namjeni prostora, administrativne procedure, relevantne
institucije i servisne informacije iz oblasti
planiranja i
projekatovanja.
Vodi e biti dostupan i u elektronskoj formi na sajtuGlavnog
grada..
Podsticanje domaih i privlaenje stranih investicija
Domai i strani investitori
Izraen Vodi i broure i distribuirani potencijalnim investitorima.
Vrijednost investicija u Glavnom gradu poveana po proteku roka
od 3 godine od zavretka projekta
Kontinuirano
2017
Menader, Sekretarijat za razvoj preduzetnitva
Ministarstvo ekonomije, Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog
razvoja, Privredna komora Crne Gore
Slab interes potencijalnih investitora zbog produbljivanja
ekonomske krize
Formiranje radnog tima za praenje realizacije projekta
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
5 godina
Cca 10.000,00 EUR-a (vrijednost 300 primjeraka vodia i 300
primjeraka broura)
Budet Glavnog grada, Privredna komora Crne Gore
Projekat br. 107

Naziv projekta:
Promocija osnivanja klastera
Opis projekta:
Strategijom za odrivi ekonomski rast Crne Gore 2012-2016

planiran je razvoj klastera kao geografske koncentracije srodnih
preduzea (na 50-100 km) i pridruenih institucija. Klasteri u
Glavnom gradu organizovali bi se za djelatnosti prepoznate
navedenom Strategijom za koje postoje optimalni uslovi:

2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Izvor finansiranja:
Period
implementacije:
graevinarstvo, proizvodnja metalnih konstrukcija i njihovih djelova,

proizvodnja pilia, jaja, pasrtmke, vina i sl.Projekat podrazumijeva
izradu promo materijala i organizovanje tribina, radionica i sl. radi
promovisanja prednosti klastera.
Postizanje kolektivne efikasnosti u pravcu racionalnijeg pristupa
proizvodnim, finansijskim i naunim resursima, kao i vei uticaj na
definisanje politike podrke i usluga. Indirektan cilj je bri privredni
oporavak i otvaranje novih radnih mjesta.
Preduzetnici i poljoprivredni proizvoai
Broj osnovanih klastera
Usvojena Strategija za odrivi ekonomski rast 2012-2016
2017
Menader, Sekretarijat za razvoj preduzetnitva
Ministarstvo ekonomije, Privredna komora Crne Gore
Nezainteresovanost preduzetnika i poljoprivrednih proizvoaa
Cca 5.000,00 EUR-a
Budet Glavnog grada, Budet CG, Privredna komora Crne Gore
5 godina
Projekat br. 108

Naziv projekta:
Izrada studije izvodljivosti za osnivanje tehnolokog

parka
Opis projekta:
U skladu sa smjernicama Strategije razvoja tehnolokih parkova u

Crnoj Gori, ija je izrada u toku, studija izvodljivosti pokazala bi
opravdanost obezbjeivanja prostornih, odn. laboratorijskih uslova,
opreme i kadra te benefita po privredu Glavnog grada koji bi se
ostvarili ustanovljavanjem i funkcionisanjem tehnolokog parka.
Postojei tehnoloki parkovi u zemljama EU predstavljaju
koncentraciju znanja i visokih tehnologija, omoguavaju transfer
obrazovanja i povezivanje nacionalnih i svjetskih obrazovnih
institucija i doprinose privlaenju stranih investicija. Osim toga,
omoguavaju povezivanje kompanija sa obrazovnim i naunim
institucijama te kooperaciju MSP i velikih preduzea na polju
informaciono komunikacionih tehnologija te doprinose podsticanju
inovacija i usklaivanju obrazovanja sa potrebama privrede.
Podsticaj razvoja privrede i tehnolokog razvoja u vise sektora.
Indirektan cilj je otvaranje novih radnih mjesta.
Privredni subjekti, strani investitori i mlada nezaposlena lica
Uraena studija
Na nivou ideje
2015
Menader
Ministarstvo za nauku i tehnologiju, Univerzitet Crne Gore,
Privredna komora Crne Gore, CANU, Unija poslodavaca Crne
Gore i druga reprezentativna udruenja poslodavaca
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
3 godine

2012-2017
Izvor finansiranja:
Vrijednost izrade studije

Budet Glavnog grada, Budet CG i ostalih potencijalnih partnera u
ugovorenim procentima, donacije
Projekat br. 109

Naziv projekta:
Uspostavljanje bescarinske zone
Opis projekta:
Bescarinska zona planira se izmeu DUP-a Industrijska zona A,

Servisno skladina zona i eljeznike pruge
Razvoj privrede, smanjenje trokova poslovanja, otvaranje novih
radnih mjesta
Privredni subjekti, nezaposlena lica
Uspostavljena bescarinska zona
Na nivou ideje. U toku je izrada PUP-a kojim e se utvrditi
smjernice za realizaciju ovog projekta.
2017
Glavni Grad, Vlada Crne Gore
Odlaganje realizacije projekta zbog ekonomske krize
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
5 godina
Vrijednost uspostavljanja bescarinske zone
Budet Glavnog grada, Budet Crne Gore
Projekat br. 110

Naziv projekta:
Izgradnja Duvanskog kombinata
Opis projekta:
Objekat pov. 15.531,03 m2 bie izgraen u zahvatu DUP-a

Agroindustrijska zona, planska jedinica 5, zona III, na parceli
povrine 24.602 m2.
Stvaranje uslova za otkup duvana i proizvodnju duvanskih
proizvoda. Indirektan cilj je otvaranje novih radnih mjesta,
poveanje izvoza i finansijski efekti po osnovu suinvestiranja
Glavnog grada.
Graani Glavnog grada i CG, proizvoai, privredni subjekti
Izgraen objekat
Postupak pribavljanja graevinske dozvole u toku
2013.god.
Novi duvanski kombinat akcionarsko drutvo Podgorica
Glavni grad, Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja i domai
ili strani i domai suinvestitori
nedovoljnog iznosa sredstava ili neuspjenog izbora partnera
projekta
1 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Oko 10.000.000,00 EUR-a.

Glavni grad (ulog u zemljitu i naknadi za komunalno oremanje, po
kom osnovu stie akcije), Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog
razvoja ulae opremu, eventualno suinvestitori koji bi uloili
sredstva za izgradnju objekta.

2012-2017
Projekat br. 111

Naziv projekta:
Izgradnja fabrike za flairanje vode za pie na

vodoizvoritu Mareza
Opis projekta:
Radi valorizacije prirodnog bogatstva Glavnog grada u kvalitetnoj

vodi za pie, planirana je izgradnja fabrike za flairanje vode za
pie na vodoizvoritu Mareza.
Otvaranje novih radnih mjesta i finansijski efekti
Privredni subjekti
Izgraena fabrika, koliina flairane vode
Fransuska kompanije Veolija i JP ViK Podgorica izvrili su
analizu vodoizvorita Ljeskovac sa aspekta mogunosti
flairanja vode za pie. Izvren je uvid u postojeu dokumentaciju
o vodoizvoritu Mareza i izvoru Ljeskovac. Analiziran je
kvalitet voda, topografske i geoloke karte i druga dokumentacija i
utvrena potreba obezbjeenja detaljnijih podloga u cilju
definisanja podzemnog porijekla vode kao i sprovoenja mjerne
kampanje u vidu postavljanja pluoviometrijskih stanica u okruenju
vodoizvorita koje bi obezbijedile podatke o protoku i varijacijama
protoka izvora Ljeskovac. Takodje je utvrena potreba sprovoenja
jednogodinje mjerne kampanje kvaliteta i kapaciteta vode izvora
Ljeskovac u vidu dnevnih prostih analiza i kompletnih analiza za
sva etiri godinja doba. Uraen je predlog preliminarne studije
izvodljivosti za izvor Ljeskovac.
2017.
JP Vodovod i kanalizacija
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
2 godine
Izrada studije oko 30 000, uveana za vrijednost lokacije, projekta
i radova
Privatno javno partnerstvo, sredstva JP ViK
Projekat br. 112

Naziv projekta:
Valorizovanje bogatstva u mineralnim sirovinama
Opis projekta:
Istraivanje rezervi u pojavama i leitima i kontrolisana

eksploatacija
Razvoj privrede uz ouvanje ivotne sredine
Broj istraenih leita i pojava
Kontinuirano
2017
Zavod za geoloka istraivanja Crne Gore
Glavni grad
Formiranje radnog tima za praenje realizacije
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
5 godina

2012-2017
implementacije:
Izvor finansiranja:
Vrijednost istraivanja
Budet Crne Gore, Budet Glavnog grada po 50%
Projekat br. 113

Naziv projekta:
Zatita teritorijalnog resursa od nelegalne gradnje
Opis projekta:
Donoenje DUP-ova za podruja koja nisu obuhvaena planskim

dokumentima, sainjavanje baze podataka nelegalnih objekata u
kojoj e se evidentirati: lokacija, vlasnitvo nad zemljitem, podaci
o vlasiku, povrina objekta, spratnost, mogunost za uklapanje u
DUP u skladu sa smjernicama iz planskih dokumenata vieg reda.
Projekat takoe ukljuuje izradu Akcionog plana za rijeavanje
problema nelegalne gradnje i razvoj socijalnih programa za
rijeavanje problema nelegalne gradnje u skladu sa evropskom
regulativom i praksom.
Privoenje namjeni prostora. Indirektan cilj je zatita podzemnih
voda.
Broj donesenih DUP-ova, broj objekata evidentiranih u bazi
podataka, broj preduzetnih mjera u skladu sa zakonom
Kontinuirano
2017
Sekretarijat za planiranje i ureenje prostora i zatitu ivotne
sredine, Direkcija za imovinu, Agencija za izgradnju i razvoj
Podgorice d.o.o.
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Neuspjean izbor obraivaa Akcionog plana i socijalnih programa

Produbljivanje ekonomske krize koja onemoguava realizaciju
mjera planiranom dinamikom
5 godina
Vrijednost izrade Akcionog plana i socijalnih programa
Budet Glavnog grada
Projekat br. 114

Naziv projekta:
Planiranje i izgradnja malih HE
Opis projekta:
Planiranje prostora sa mHE na slivnim prostorima veeg broja

rijeka u zahvatu PPPN. Jedan takav energetski objekat planiran je
na vodotoku Opasanica (studirano rjeenje), snage 10 MW i
prosjenom godinjom proizvodnjom 43Gwh, sa branom nizvodno
od sastava vodotoka Opasanica i Verua, uz kotu uspora 1160
m.n.v. sa kojom bi se ostvario akumulacioni bazen 45 hm.
Zadovoljavanje potreba za nedostajuom elektrinom energijom
Izgraene HE, koliina proizvedene elektrine energije
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
JEP Elektroprivreda NIki

2012-2017
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Vrijednost planske, projektne dokumentacije, lokacije, izgradnje i

opremanja
Budet CG, privatno javno partnerstvo na nacionalnom nivou
Projekat br. 115

Naziv projekta:
Podsticaj inovacija u MSP i preduzetnitvu
Opis projekta:
Stvaranje pravnih pretpostavki za dodjelu godinjih nagrada za

inovacije u MSP i preduzetnitvu
Podsticaj inovacija i poveanje konkurentnosti MSP i preduzetnika
Preduzetnici sa teritoriji Glavnog grada
Broj dodijeljenih nagrada
Na nivou ideje
2013
Sekretarijat za razvoj preduzetnitva
Privredna komora Crne Gore
Slab interes potencijalnih preduzetnika
Menader
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
1 godina
Vrijednost godinjih nagrada
Budet Glavnog grada
Projekat br. 116

Naziv projekta:
Promocija
kvaliteta
Opis projekta:
Izrada promo materijala i dopuna i redovno auriranje web-sajta

Glavnog grada podacima o meunarodnim standardima kvaliteta i
benefita koje proizvoaima donosi proizvodnja finalnih proizvoda
Upoznavanje proizvoaa sa meunarodnim standardima kvaliteta
i podsticaj za proizvodnju finalnih proizvoda. Indirektan cilj je
podsticaj izvoza
Proizvoai i preduzetnici sa teritoriji Glavnog grada
Tira distribuiranog materijala i broj posjeta web sajtu
Na nivou ideje
2013
Ministarstvo ekonomije, Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog
razvoja, Privredna komora Crne Gore
Slab interes potencijalnih proizvoaa
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
meunarodnih
standarda
1 godina
Budet Glavnog grada,Budet CG, Privredna komora CG
oblasti

2012-2017
PRIORITET 3
Unapreenje poljoprivredne
proizvodnje, umarstva, lova i ribolova
Mjera 3.1
Razvoj poljoprivredne proizvodnje sa akcentom na

organskoj proizvodnji i domaim brendovima
Projekat br. 117

Naziv projekta:
Razvoj organske proizvodnje
Opis projekta:
Uspostavljanje saradnje sa Biotehnikim fakultetom radi

angaovanja strunjaka i obezbjeenja prostornih uslova blie
mjestu stanovanja poljoprivrednih proizvoaa radi sprovoenja
edukacije o standardima u poljoprivrednoj i organskoj proizvodnji i
primjeni novih tehnologija. U sklopu projekta identifikovae se
mogui centri za obuku (demofarme) i izvriti predhodna obuka
savjetnika-trenera koji e sprovoditi obuku). Projekat ukljuuje i
izradu studije o stanju i mogunostima organske poljoprivrede u
Glavnom gradu, analizi trita kao i izvoznoj strategiji.
Stvaranje uslova za odrivi razvoj organske poljoprivrede u
Glavnom gradu, poveanje konkurentnosti domaih proizvoaa i
brendiranje. Indirektan cilj je poveanje izvoza, podizanje svjesti
graana o potrebi ouvanja ivotne sredine od zagaenja i
ouvanja bioloke ravnotee te
tetnosti upotrebe hrane
nekontrolisanog porijekla.
Poljoprivredni proizvoai
Broj sprovedenih edukacija, broj demo farmi
Na nivou ideje
2017
Sekretarijat za razvoj preduzetnitva,
Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja, Biotehniki fakultet i
NVO
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
5 godina
100.000,00 EUR-a
Budet Glavnog grada, Budet CG
Projekat br. 118

Naziv projekta:
Popularizacija, promocija i prezentacija organskih

proizvoda
Opis projekta:
Organizovanje organske pijace, izrada broura, osnivanje kontakt

centra, redovno auriranje web-strane servisnim informacijama o
organskoj proizvodnji, medijska promocija, ukljuivanje priloga o
proizvoaima organskih proizvoda u redovne tv emisije o
Glavnom gradu i u promo materijale Turistike organizacije
Podgorice i sl.
Razvoj organske proizvodnje, poveanje broja farmi i poveanje
Cilj projekta:

2012-2017
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
proizvodnje. Indirektan cilj je zaustavljanje trenda depopulacije

seoskog podruja, otvaranje novih radnih mjesta, razvoj turizma i
poveanje izvoza.
Poljoprivredni proizvoai, nezaposleni s evidencije Biroa rada
Podgorica koji imaju mogunosti za bavljenje organskom
proizvodnjom.
Broj proizvoaa organske hrane
Na nivou ideje
2014
Sekretarijat za preduzetnitvo, TO Podgorica
Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja, Privredna komora
Crne Gore, Nacionalna turistika organizacija Crne Gore
2 godine
Oko 50.000,00 EUR-a
Budet Glavnog grada, Budet Crne Gore
Projekat br. 119

Naziv projekta:
Promocija Vinskih cesti
Opis projekta:
Izrada turistikih promo materijala sa utvrenim vinskim putevima

na kojima e se nai registrovani vinski podrumi koji zadovoljavaju
propisane standarde uvezani sa ugostiteljskim objektima i
turistikim atrakcijama na uem i irem podruju Podgorice. Vino
predstavlja crnogorski brend pa bi ovo bio jedan od naina za
pribliavanje vinogrdarima i vinarima evropskih standarda u
proizvodnje vina i vinarstvu, vrstama vina koja se slue uz
odgovarajuu hranu, predstavljanje crnogorske gastronomije.
Unapreenje vinogradarstva i vinarstva, poveanje konkurentnosti
domaih proizvoda, stimulisanje vinogradara za proirenje
vinograda i veu proizvodnju vina za trite, poveanje izvoza,
stimulisanje ugostiteljstva i turizma.
Vinari, preduzetnici koji se bave ugostiteljstvom i turisti
Broj registrovanih podruma, broj turista ukljuenih u projekat
Vinske ceste, proizvedena koliina vina
Na nivou ideje.
2013.god.
Privredna komora Crne Gore, Nacionalna turistika organizacija,
Nacionalno udruenje vinogradara Crne Gore, Nacionalno
udruenje somelijera Crne Gore
Nedovoljan iznos sredstava.
Formiranje tima za praenje realizacije projekta
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Projekat br. 120
1 godina
7.000,00 EUR-a
Budet Glavnog grada

2012-2017
Naziv projekta:
Organizovanje salona vina Monte Vino
Opis projekta:
Ova turistiko privredna manifestacija je dobar i savremen nain

prezentacije vinarstva i turizma i podsticaj za nove aktivnosti u
ovim oblastima. Pored proizvoaa vina iz Crne Gore i okruenja,
manifestacija okuplja i proizvoae napoznatijih vinskih regija.
Predstavljanje vina, vinara i vinogradara sa podruja Crne Gore i
uspostavljanje kontakata sa vinarima iz okruenja radi razmjene
iskustva i stvaranja uslova za proirenje plasmana proizvoda
unutar i van granica Crne Gore.
Vinari, turisti
Broj organizovanih manifestacija
Manifestacija se odrava jednom godinje poev od 2010.god. u
aprilu mjesecu i traje 2 dana
2017
Sekretarijat za razvoj preduzetnitva,
Nacionalno udruenje somelijera Crne Gore, Ministarstvo
poljoprivrede i ruralnog razvoja, Ministarstvo odrivog razvoja i
turizma
Menader
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
5 godina
10.000,00 EUR-a godinje-ukupno za 5 godina 50.000,00 EUR-a
Budet Glavnog grada i Budet CG
Projekat br. 121

Naziv projekta:
Program Agro Is
Opis projekta:
Prikupljanje i auriranje podataka o individualnim poljoprivrednim

proizvoaima, zemljitem u posjedu po parcelama i kulturama,
brojem i veliinom plastenika, zasadima na parcelama i u
plastenicima,
poljoprivrednim
objektima,
poljoprivrednoj
mehanizaciji, stonom fondu, pregledu katuna i sl.
Kontinuirano praenje stanja na terenu radi stvaranja baze
podataka o poljoprivrednom potencijalu Glavnog grada na osnovu
kojeg se predlau mjere stimulisanja i unapreenja razvoja
poljoprivredne proizvodnje, zatitu i poveanje obradivog
poljoprivrednog zemljita
Broj registrovanih poljoprivrednih proizvoaa
Softver je zavren.
2017
Udruenja poljjoprivrednih proizvoaa
Neredovno auriranje podataka zbog nepostojanja dovoljnog broja
izvrilaca za obilazak terena
Menader
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
5 godina
5.000,00 EUR-a
Budet Glavnog grada

2012-2017
Projekat br. 122

Naziv projekta:
Organizovanje poljoprivrednih sajmova
Opis projekta:
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Organizovanje poljoprivrednih sajmova u Glavnom gradu

Razvoj poljoprivrede. Indirektan cilj je poveanje izvoza.
Poljoprivredni proizvoai sa teritorije Glavnog grada i iz okruenja
Broj organizovanih sajmova
Na nivou ideje
2013
Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja, Privredna komora
Crne Gore
Slabo interesovanje proizvoaa
Menader
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Mjera 3.2
5 godina
Vrijednost organizacije sajma
Razvoj planskog sistema

otkupa
plasmana
Projekat br. 123

Naziv projekta:
Izgradnja novog objekta Mljekare
Opis projekta:
Budui da se godinje na podruju Glavnog grada otkupi oko 4,5

miliona litara mlijeka, planskom dokumentacijom predvidjena je
izgradnja objekata za otkup i preradu mlijeka u Agroindustrijskoj
zoni na magistralnom putu Podgorica-Boaj, pored Distributivnog
centra, na povrini od 13.392 m2. Povrina objekta je 8.928 m2,
spratnosti P+4.
Stvaranje uslova za organizovani otkup mlijeka. Indirektan cilj
otvaranje novih radnih mjesta i zaustavljanje procesa depopulacije
Izgraen objekat
Koliina otkupljenog mlijeka
Planska dokumentacija iz 1992. godine, koja jo vai. U
medjuvremenu trai se strateki partner za izgradnju mljekare uz
set olakica koje Glavni grad nudi radi doprinoenje breg i
stabilnijeg rasta poljoprivrednih aktivnosti.
2017.god.
Glavni grad-Podgorica
Domai ili strani suinvestitori, Udruenje stoara
Destimulativna otkupna cijena
projekta
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period

2012-2017
implementacije:
Izvor finansiranja:
Vrijednost lokacije, naknade za komunalno opremanje, projektne

dokumentacije, izvoenja radova i opremanja
Privatno javno partnerstvo
Projekat br. 124

Naziv projekta:
Osavremenjavanje hladnjae AD Plodovi Crne

Gore u Mataguima.
Opis projekta:
AD Plodovi Crne Gore su privredno drutvo iji su akcionari:

Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja, Glavni grad
Podgorica i udruenja poljoprivrednih proizvoaa Zete i Malesije.
Projekat podrazumijeva nabavku: dva ovlaivaa zraka u
komorama hladnjae u Mataguima: dva viljukara, dizel agregat i
dvije vazdune zavjese za vrata komore. Takoe podrazumijeva
dogradnju mokrog vora i straarske kuice u okviru ovog objekta
kako bi se zadovoljio elementarni uslov Standarda bezbijednosti
hrane.
Praenje savremenih trendova i potreba trita i omoguavanje
kvalitetnog uvanja i skladitenja poljoprivrednih proizvoda u
okviru objekta hladnjae u Mataguima, stvaranje uslova za
efikasniji rad kompanije u skladu sa standardima EU i
omoguavanje efikasnijeg poslovanja i organizavanja otkupa
poljoprivrednih proizvoda sa podruja Glavnog grada
Poljoprivredni proizvodjai
Poboljanje kvaliteta poljoprivrednih proizvoda, poveani obim
otkupa i ouvanje poljoprivrednih proizvoda
Na nivou ideje
2014. godina
AD Plodovi Crne Gore (akcionari drutva: Ministarstvo
poljoprivrede i ruralnog razvoja,Glavni grad-Podgorica, udruenja
poljoprivrednih proizvoaa Zete i Malesije).
Nedostatak finansijskih sredstava
AD Plodovi CG ili formiranje radnog tima koji e koordinirati
navedene aktivnosti
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
92.000,00 EUR-a
Dokapitalizacija ili kreditni aranman
Projekat br. 125

Naziv projekta:
Stvaranje uslova za plansku proizvodnju, otkup i

plasman poljoprivrednih proizvoda
Opis projekta:
Zakljuivanje ugovora o otkupu sa poljoprivrednim proizvoaima u

Crnoj Gori u cilju realizacije strategije planske proizvodnje hrane u
Crnoj Gori i kontiniranog snabdijevanja trita kvalitetnim domaim
poljoprivrednim proizvodima
Planiranje prozivodnje, otkupa i plasmana na trinim principima
Poljoprivredni proizvodjai
Poboljanje kvaliteta poljoprivrednih proizvoda, poveani obim
otkupa i ouvanje poljoprivrednih proizvoda
Na nivou ideje
2015.godine
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:

2012-2017
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
AD Plodovi CG (akcionari drutva: Ministarstvo poljoprivrede i

ruralnog razvoja, Glavni grad Podgorica, udruenja
poljoprivrednih proizvoaa Zete i Malesije).
Neispunjavanje ugovorenih obaveza o planskoj proizvodnji od
strane poljoprivrednih proizvodjaa ili nedostatak finansijskih
sredstava organizatora, destimulativne cijene otkupa
navedene aktivnosti
5 godina
Trokovi otkupa
AD Plodovi CG i privatni kapital (trokovi proizvodnje)
Projekat br. 126

Naziv projekta:
Proirenje asortimana i plasmana poljoprivrednih

proizvoda AD Plodovi Crne Gore
Opis projekta:
Proirenje asortimana AD Plodova Crne Gore otkupom umskog

voa i ljekovitog bilja sa podruja Lijeve Rijeke i stavljanje u
funkciju postojeeg objekta za otkup i preradu ljekovitog bilja i
umskih plodova u Lijevoj Rijeci i proirenje plasmana
poljoprivrednih proizvoda iz Crne Gore na domae hotelskougostiteljske objekte, trgovinske lance i na trite zemalja u
regionu.
Razvoj AD Plodova Crne Gore, ruralni razvoj, intezivnija
poljoprivredna proizvodnja i iskorienje svih raspoloivih resursa.
Indirektan cilj je stvaranje uslova za zapoljavanje na selu i
sprijeavanje dalje depopulacije ruralnog stanovnitva.
Stanovnici ruralnih podruja
Poveanje standarda stanovnika ruralnih podruja, smanjenje
depopulizacije tih podruja, a posebno mladih
Na nivou ideje
135.000,00 EUR-a
Dokapitalizacija
2014. godine
AD Plodovi Crne Gore
Nezainteresovanost seoskog stanovnitva, destimulativne cijene
otkupa
navedene aktivnosti
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Izvor finansiranja:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Mjera 3.3
135.000,00 EUR-a
Dokapitalizacija
Odriva i planska eksploatacija umskih resursa
Projekat br. 127

Naziv projekta:
Izrada planske dokumentacije za ume i umsko

2012-2017
zemljite
Opis projekta:
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Stvaranje planskih pretpostavki za utvrivanje pravog stanja uma

i umskog zemljita i adekvatno gazdovanje i korienje
(do
sada su obuhvaene samo dvije gazdinske jedinice i to: Opasanica
i Vuji potok, koje se daju na korienje putem koncesija.
Utvrdjivanje pravog stanja, obuka i jaanje kadrovskih kapaciteta,
uspostavljanje kontinuiteta gazdovanja i evidencije prihoda od
koncesija, od kojih se 70% usmjerava u Budet Glavnog grada.
Drvopreradjivai i korisnici nedrvnih proizvoda
Bolje ouvanje uma i umskog zemljita i vei prihodi od
koncesija
Na nivou ideje
2014. god.
Glavni grad Podgorica, Uprava za ume CG, MPRR, CMU, Zavod
za zatitu prirode i NVO
Zloupotreba-nekontrolisana sjea drva i neplansko korienje
umskog zemljita
Formiranje radnog tima koji e koordinirati navedene aktivnosti
5 godina
Vrijednost izrade planske dokumentacije
Budet CG
Projekat br. 128

Naziv projekta:
Zatita uma od poara
Opis projekta:
Obezbjedjenje daljinske detekcije poara, opremanje, obuka i

edukacija lokalnog stanovnitva i obrazovanje omladine putem
kolskih programa i organizovanjem radionica
Zatita uma
Gradjani Glavnog grada, biljni i ivotinjski svijet
Broj umskih poara u toku godine
Na nivou ideje
2013. godine
Glavni grad Podgorica, Uprava za ume CG, MPRR CMU, Zavod
za zatitu prirode i NVO
5 godina
Oko 50.000 EUR-a
Budet Glavnog grada, Budet CG,donacije
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring:
Period implementacije:
Izvor finansiranja:
Projekat br. 129

Naziv projekta:
Stimulisanje agroumarstva
Opis projekta:
Glavni grad ima realne potencijale za razvoj agroumarstva,

odnosno proizvodnju nara, ljenika, maslina i sl. Pored
dosadanjeg kreditiranja proizvoaa, projekat podrazumijeva i
njegovu popularizaciju putem broura, informisanja putem web
sajta is l.
Podsticaj privrede, poveanje izvoza, otvaranje novih radnih
mjesta..
Gradjani (nezaposlena lica) i privredni subjekti
Broj odobrenih kredita, broj novih radnih mjesta
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:

2012-2017
Faza projekta:
Rok realizacije:
Period
implementacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring:
Izvor finansiranja:
Kontinuirano
2017.godine
5 godina
Sekretarijat za preduzetnitvo, Zavod za zapoljavanje Crne Gore,
Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja
Nezainteresovanost gradjana
Formiranje radnog tima koji e pratiti i vriti nadzor nad
Vrijednost odobrenih kredita i izrade broura
Projekat br. 130

Naziv projekta:
Izrada studije izvodljivosti za plantani uzgoj topola
Opis projekta:
Dugotrajni konflikt izmeu potrebe ouvanja ivotne sredine i

rijeavanja problema funkcionisanja elektroenergetskog sektora
mogue je rijeiti, izmeu ostalog i podizanjem plantaa topola u
dijelu Zetske ravnice. Topole su pogodne za plantani uzgoj jer
imaju brzu proizvodnu sposobnost a plantani uzgoj daje dobru
osnovu za razliite oblike privatno javnog partnerstva.
Pretpostavka za realizaciju ovog projekta je utvrivanje
odgovarajuih prostorno-planskih smjernica za fokusirano
podruje.
Podsticaj proizvodnje, obezbjeenje obnovljivih izvora energije,
nova radna mjesta, oblikovanje pejzaa, ublaavanje klimatskih
ekstrema i sl.).
Gradjani Glavnog grada i privredni subjekti
Uraena studija
Na nivou ideje
2014.godina
2 godine
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Period
implementacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring:
Izvor finansiranja:
Sekretarijat za preduzetnitvo
Drugaija namjena prostora utvrena PUP-om
Budet Glavnog grada
Projekat br. 131

Naziv projekta:
Izrada studije izvodljivosti za kultivizaciju kra
Opis projekta:
Kultivizacijom kra stvorili bi se preduslovi za razvoj pojedinih

aktivnosti u oblasti agroumarstva baziranih, izmeu ostalog, i na
privatno javnom partnerstvu. Studija e dati odgovor na pitanja
moguih lokacija, izbora optimalnih aktivnosti, naina upravljanja
otpadom i sl.
Razvoj agroumarstva, stvaranje uslova za otvaranje novih radnih
mjesta, razvoj preraivake privrede i poveanje izvoza.
Gradjani (nezaposlena lica) i privredni subjekti
Uraena studija
Na nivou ideje
2015.godine
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:

2012-2017
Period
implementacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring:
Izvor finansiranja:
3 godine
Sekretarijat za preduzetnitvo, Uprava za ume CG, Ministarstvo
poljoprivrede i ruralnog razvoja, CMU, Zavod za zatitu prirode i
NVO
Vrijednost studije
Budet Glavnog grada
Projekat br. 132

Naziv projekta:
Valorizacija nedrvnih umskih proizvoda
Opis projekta:
Sainjavanje sirovinske baze nedrvnih umskih proizvoda, u koje

spadaju ljekovito bilje, peurke, umsko voe i dr. i edukacija
lokalnog stanovnitva, kolske omladine, nezaposlenih lica
potencijalnih preduzetnika, putem izrade i distribucije broura.
Nova radna mjesta, razvoj preraivake privrede i poveanje
izvoza uz dobijanje odredjenih sertifikata.
Gradjani Glavnog grada
Sainjena sirovinska baza nedrvnih proizvoda
Broj novih radnih mjesta, broj privrednih subjekata koji se bave
preradom.
Na nivou ideje
2017.godine
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Period
implementacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring:
Izvor finansiranja:
Mjera 3.4
Sekretarijat za preduzetnitvo, Uprava za ume CG, Ministarstvo

poljoprivrede i ruralnog razvoja, CMU, Zavod za zatitu prirode i
NVO
Nezainteresovanost gradjana
Vrijednost sainjavanje baze podataka i izrade 300 broura
Planski razvoj lova i ribolova
Projekat br. 133

Naziv projekta:
Uzgoj i zatita divljai
Opis projekta:
Korienje lovita na strunim i planskim osnovama kako bi se

favorizovao potencijal sa kojim raspolau lovita Glavnog gradaPodgorice. Pojaano osmatranje i kontrola lovita za vrijeme
lovnog zabrana i elementarnih i drugih nepogoda u cilju zatite
divljai.
Favorizovati uzgoj i zatitu divljai i zatitu od krivolova. Indirektni
cilj je povezivanje sa turizmom i popularizovanje sportskih i
izvidjakih zanimljivosti lovita.
Korisnici lovita-lovci, turisti, gradjani, planinari
Cilj projekta:
Ciljna grupa:

2012-2017
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Bolja ponuda broja i vrste divljai

Na nivou ideje
2012.-2013.g.
NVO Lovaka organizacija Podgorica
Krivolov i istrebljenje pojedinih divljai
Lovake organizacije ili Formiranje radnog tima koji e koordinirati
navedene aktivnosti
5 godina
Oko 80.000,00 EUR-a (15.000 EUR-a godinje i 7.000 EUR-a za
nabavku dva automobila za potrebe Lovake organizacije).
Budet Glavnog grada i NVO Lovaka organizacija Podgorica od
lovakih lanarina
Projekat br. 134

Naziv projekta:
Izgradnja Lovakog doma na Barutani sa prateim

sadrajima i lovnim objektima
Opis projekta:
Za potrebe okupljanja lovaca i lovouvarske slube za osmatranje

planirana je izgradnja posebnog objekta koji bi istovtremeno bio u
funkciji izletnika, turista, planinara ali i edukacije lovaca.
Poboljanje uslova u lovitima i poboljanje uslova opstanka,
razvoja i reprodukcije divljai.
Zaposleni u lovakim organizacijama, lovci, turisti.
Na nivou ideje
2017.god.
5 godina
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
11.160 EUR-a
lovakih lanarina
Projekat br. 135

Naziv projekta:
Unoenje divljai u lovita za potrebe lovnog turizma
Opis projekta:
U gazdovanju lovitem najvea panja poklanja se planiranju,

zatiti i korienju lovita i divljai. Jedna od aktivnosti Lovake
organizacije je i unoenje divljai iz vjetake proizvodnje u lovita,
kao npr. fazana i divljih svinja. Za opstanak uneene divljai bitan
je odabir stanita i gajenje pod nadzorom strune Lovouvarske
slube.
Poveanje broja i raznovrsnosti divljai u lovitima Glavnog grada
na etiki i bioloki primjeren nain.
Lovake organizacije, lovci, turisti, ljubitelji ivotinja
Na nivou ideje
2017.g.
Nemogunost odravanja raznih divljai, nedostatak finansijskih
sredstava za podmladak
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring:

2012-2017
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
PRIORITET 4
5 godina
Cca 10.000,00 EUR-a
lovakih lanarina
Odrivi razvoj turizma
Mjera 4.1 Poveanje kapaciteta i kvaliteta hotelskog i privatnog

smjetaja
Projekat br. 136
Naziv projekta:
Podsticaj izgradnje hotela visoke kategorije
Opis projekta:
Stvaranje pravnih pretpostavki za uvoenje dodatnih olakica na

lokalnom nivou za izgradnju hotela visoke kategorije sa
savremenim kongresnim dvoranama (podsticanje zajednikih
ulaganja u okviru svih zakonom propisanih modela-joint venture,
BOT aranmani i sl, poreske i druge olakice isl.). Projekat
podrazumijeva izradu analize postojeih lokalnih propisa sa
predlogom njihovih izmjena i dopuna i refleksija na Budet
Glavnog grada
Vee domae i strane investicije u turistike kapacitete, intenzivniji
razvoj kongresnog turizma
Turisti
Broj izgraenih hotela
Na nivou ideje
2014
Nedovoljan broj visokokvalifikovanog domaeg kadra, a posebno
menadmenta u sektoru turizma, nedovoljan broj kadrova nie
kvalifikacione strukture (kuvari, konobari, sobarice i sl.)
Menader
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
2 godine
1.000,00 EUR-a
Projekat br. 137

Naziv projekta:
Turistika valorizacija Kukih katuna
Opis projekta:
Izrada studije izvodljivosti za valorizaciju Kukih katuna i izgradnji

dodatnih sadraja u okviru specifinog etno i eko naselja u kome bi
se, osim poljoprivrede, razvijao i turizam sa specijalizovanim
programom za zdrav ivot (organska hrana i sportske aktivnosti,
hiking&biking, planinarenje...). Studija e pokazati opravdanost

2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
adaptacije postojeih katuna prema propisanom standardu za

smjetaj turista te izgradnje ugostiteljskih sadraja sa ponudom
zdrave hrane i pia proizvedenih na tradicionalan nain, prodajnih
objekata sa ponudom lokalnih tradicionalnih proizvoda i drugih
odgovarajuih sadraja za rekreaciju te izgradnju planinarskog
doma.
Razvoj poljoprivrede, etno, eko i rekreativnog turizma.
Poljoprivredni proizvoai sa podruka naselje Kui, graani
Glavnog grada, turisti
Uraena studija
Na nivou ideje
2014
Menader
2 godine
Vrijednost studije
Budet Glavnog grada
Projekat br. 138

Naziv projekta:
Izgradnja hotela i motela za djecu na Verui i

namjenskog
hotela
visokog
standarda
sa
specijalizovanim programom za zdrav ivot
(organska hrana i sportsko rekreativne aktivnosti)
Opis projekta:
Izgradnja motela na mjestu postojeeg djeijeg odmaralita i

izgradnja posebnog hotela visokog standarda na podruju Verue
sa specijalizovnim programom organske hrane i cjelogodinjim
sportsko-rekreativnim aktivnostima (bazeni, obiljeene staze za
etnju i drugi sadraji).
Uslov realizacije ovog projekta je
rekonstrukcije puta Bioe- Verua. Blizina optine Kolain i rijeke
Tare omoguava meuoptinski saradnju na polju animacije
turista.
Razvoj i povezivanje eko i zdravstvenog turizma i organske
proizvodnje
Korisnici usluga ostojeeg djeijeg odmaralita i turisti
Broj noenja
Na nivou ideje
2017
sredine
Suinvestitori, donatori
Menader
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
5 godina
Budet Glavnog grada, privatni kapital, donacije

2012-2017
Projekat br. 139

Naziv projekta:
Podsticaj izgradnje i promocija privatnog smjetaja
Opis projekta:
Stvaranje pravnih pretpostavki za uvoenje dodatnih olakica na

lokalnom nivou radi izgradnje navedenih kapaciteta naroito na
podrujima pogodnim za eko, eno, gastro i jezerski turizam i
njihova promocija
Vee investicije u turistike kapacitete
Turisti
Broj noenja u privatnom smjetaju
Na nivou ideje
2014
Sekretarijat za razvoj preduzetnitva, TO Podgorica
Nedovoljno interesovanje za investicije zbog produbljivanja
ekonomske krize
Menader
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Mjera 4.2
5 godina
Budet Glavnog grada
Unapreenje turistike ponude
Projekat br. 140

Naziv projekta:
Opis projekta:
Stimulisanje razvoja alternativnih vrsta turizma
Stvaranje pravnih pretpostavki za uvoenje olakica na lokalnom

nivou za razvoj rekreativno-odmaralinog turizma, vjerskog,
izletnikog i vikend turizma; ulaganja u plovne objekte i pristanita
za nautiki turizam na Skadarskom jezeru sa pogonom na vjetar i
solarnu energiju; ulaganja u opremu za lovni i ribolovni turizam; u
izgradnju avanturistikih parkova, mini zoolokih vrtova (Velje brdo
i sline lokacije).Projekat podrazumijeva analizu propisa, predlog
mjera i refleksije na Budet Glavnog grada.
Obogaivanje turistike ponude kao i pruanje boljih uslova za
Cilj projekta:
odmor i rekreaciju graanima Podgorice.
Turisti i graani Podgorice
Ciljna grupa:
Poveanje broja turista kao i njihovo due zadravanje u Podgorici
Indikatori:
Na nivou ideje
Faza projekta:
2014. godina
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Potencijalni partneri: Privredna komora Crne Gore, suinvestitori, donatori
Nedovoljna zainteresovanost investitora
Rizici
Monitoring
i TO Podgorica, Nacionalni park Skadarsko jezero,
evaulacija:
Period
implementacije:
Vrijednost
projekta:
2 godine
1.000,00 EUR-a

2012-2017
Izvor finansiranja:
Budet Glavnog grada
Projekat br. 141

Naziv projekta:
Izrada studije izvodljivosti za ureivanje naselja

Sinjac uz obalu Malog Blata, Vranjine i Pohuma
Opis projekta:
Master planom razvoja turizma do 2020.godine Skadarsko jezero

oznaeno je kao najznaajnija turistika destinacija sa
potencijalom za razvoj vie vrsta turizma (klaster Cetinje i
Skadarsko jezero taj dokument tretira kao klaster 4 i prua
mogunost razvijanja tematskog turizma odrivost, zatita i
odravanje prirode, ouvanje lokalnog identiteta, gdje su
dozvoljene samo one aktivnosti koje ne tete ivotnoj sredini poput
upotrebe solarnih amaca, pjeaenje, biciklizam i sl). Studija
izvodljivosti pokazae varijante i benefite ureivanja navedenih
naselja, utvrivanja prostora za kamping, upotrebe solarnih
amaca, izgradnje pristanita i drugih sadraja u skladu sa
posebnim reimom nacionalnog parka te moguih naina
popularizacije brojnih kulturno istorijskih spomenika na Skararskom
jezeru.
Razvoj jezerskog turizma i ribolova.
Graani Glavnog grada, turisti, privredni subjekti, strani investitori i
mlada nezaposlena lica
Uraena studija
Na nivou ideje
2015
Sekretrijat za preduzetnitvo, TO Podgorica, TO Bar, TO Cetinje,
NTO
JP Nacionalni parkovi Crne Gore, Ministarstvo odrivog razvoja i
turizma
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
3 godine
Budet Glavnog grada, Budet CG u ugovorenim procentima,
donacije
Projekat br. 142

Naziv projekta:
Opis projekta:
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Organizovanje festivala, manifestacija i takmienja

Organizovanje sportskih manifestacija na vodi i drugih sportskih
priredbi, nauno-istraivakih skupova, kulturno-zabavnih i
gastronomskih okupljanja, sajmova, susreta ribolovaca i lovaca,
trka biciklista obalom jezera i sl.
Unapreenje turistike ponude Podgorice u cilju dueg boravka
turista.
Turisti iz oblasti sporta, estrade, nauke i dr.
Broj manifestacija, poveanje broja turista u Glavnom gradu
Organizovane su pojedine manifestacije i takmienja mada
( Podgoriki maraton, Skokovi sa Vezirovog mosta, Salon vina,
Trofej Skadarsko jezero...) postoje mogunosti da se ovaj vid
turistike ponude unaprijedi

2012-2017
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
2017. godina
Glavni grad i TO Podgorica
Potencijalni partneri: Privredna komora Crne Gore, udruenja, NVO sektor
Opasnost od zagaenja prirodne sredine i unitavanja izgraenih
Rizici
objekata za potrebe ovih manifestacija
Monitoring
i Glavni grad, TO Podgorice, Nacionalni park Skadarsko jezero i
organizatori ove vrste turistike ponude
evaulacija:
5 godina
Period
implementacije:
Vrijednost
projekta:
Izvor finansiranja:
Vrijednost organizacije manifestacije

Glavni grad
Projekat br. 143

Naziv projekta:
Opis projekta:
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici
Monitoring
evaulacija:
Period
implementacije:
Vrijednost
projekta:
Izvor finansiranja:
PRIORITET 5
Mjera 5.1
Ureivanje kupalita na rijeci Morai

Ureivanje dva kupalita na rijeci Morai
Stvaranje uslova za rekreaciju graana Podgorice.
Graani Podgorice
Ureena kupalita
Na nivou ideje
2015. godina
i Formiranje radnog tima na praenje i nadzor
3 godine
Vrijednost projektne dokumentacije i radova
Budet Glavnog grada
Zatita ivotne sredine
Zatita svih segmenata ivotne sredine
Projekat br. 144

Naziv projekta:
Uspostavljanje lokalne mree praenja stanja monitoring pojedinih segmenata ivotne sredine
(vazduh, voda, zemljite, biodiverzitet)

2012-2017
Opis projekta:
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring i
evaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Praenje stanja svih segmenata ivotne sredine predstavlja

mjerenje, ispitivanje i ocjenjivanje indikatora stanja i zagaenja
ivotne sredine odnosno promjena karakteristika vazduha, voda,
zemljita i biodiverziteta na podruju Glavnog grada. Prema
zakonu praenje stanja realizuju ovlaene institucije u skladu sa
tenderskom procedurom, a na osnovu Programa monitoringa.
Ovlaena institucija je duna da uradi Izvjetaj za pojedine
segmenta ivotne sredine.
Na osnovu dobijenih rezultata i pokazatelja definiu se mjere i
aktivnosti kojima e doprinijeti unapreenju stanja svih segmenata
ivotne sredine.
Uraeni Izvjetaji o stanju pojedinih segmenata ivotne sredine
Uraen Program monitoringa
Kontinuirano
sredine
Ovlaene institucije za vrenje monitoringa
Nedovoljan iznos finansijskih sredstva
Sektor za zatitu ivotne sredine i odrivi razvoj
5 godina
300.000,00 EUR-a (60.000 /godini)
Budet Glavnog grada
Projekat br. 145

Naziv projekta:
Izrada i realizacija Programa edukacije na polju

zatite ivotne sredine
Opis projekta:
Program edukacije u oblasti ivotne sredine treba da predstavlja

sveobuhvatni dokument kojim e se osmisliti aktivnosti koje se
planiraju u cilju intenziviranja komunikacije sa graanima.
Implementacija Programa obuhvata organizovanje tribina i okruglih
stolova po odgovarajuim temama, izrada broura i flajera koji e
pruiti praktine informacije o relevantnim pitanjima i ukljuivanje
medija kroz osmiljene kampanje.
Intenziviranje
komunikacije
i
jaanje
svijesti
kroz
uspostavljanje kontinuiranog dijaloga sa graanima po pitanjima
zatite ivotne sredine, kao i informisanje graana o aktivnostima
Glavnog grada na ovom polju u smislu dobijanja povratnih reakcija
i postizanja veeg stepena zainteresovanosti
Stanovnici Glavnog grada
Uraen Program edukacije
Broj radionica i tribina
Broj uesnika
Tira propagadnog materijala
Izraena radna verzija Programa edukcije
Izrada Programa IV kvartal 2012. god., realizacija kontinuirano
Sekretarijat za planiranje i ureenje prostora, Sekretarijat za
komunalne poslove I saobraaj, javna preduzea Glavnog grada,
PR sluba
Meunarodne organizcacije, eksperti u ovoj oblasti,
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:

2012-2017
Rizici:
Monitoring i
evaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Ministarstvo odrivog razvoja i turizma

Stepen zainteresovanosti gradjana
Svake godine
125.000,00 EUR-a (25 000 /godini)
Budet Glavnog grada, donacije, IPA
Projekat br. 146

Naziv projekta:
Jaanje svijesti graana o procesu primjene zakona,

ueu u donoenju odluka i ostvarivanju prava na
zdravu ivotnu sredinu.
Opis projekta:
Novom zakonskom regulativom u oblasti zatite ivotne sredine

veliki znaaj dat je ueu javnosti u propisanim procedurama.
Ovim projektom stvorili bi se preduslovi za upoznavanje sa
zakonskim rjeenjima u toj oblasti, sa akcentom na pravima i
obavezama graana koje iz njih proizilaze.
Motivisanje graana da uzmu aktivnije uee u procesu
donoenja odluka koristei znanje, iskustvo i argumente.
Graani, ali i privredni subjekti
Broj uesnika
Uraen Vodi kroz propise u oblasti zatite ivotne sredine sa
naglaskom na pitanja uea javnosti u donoenju odluka i pravu
na pravnu zatitu
Kontinuirano
Sekretarijat za planiranje i ureenje prostora
Meunarodne organizcacije, eksperti u ovoj oblasti, Ministarstvo
odrivog razvoja i turizma
Stepen zainteresovanosti gradjana
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring i
evaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Svake godine
50.000,00 EUR-a (10 000 /godinje)
Budet Glavnog grada, donatori
Projekat br. 147

Naziv projekta:
Akustiko zoniranje teritorije Glavnog grada
Opis projekta:
Buka u ivotnoj sredini je nepoeljan ili tetan zvuk na otvorenom

prostoru koji je izazvan ljudskom aktivnou. Nadleni organ
lokalne uprave duan je da izvri akustiko zoniranje radi
odreivanja akustikih zona na svojoj teritoriji u cilju zatite ljudi od
buke. Akustiko zoniranje vri se na osnovu dokumentacije o
postojeoj ili planiranoj namjeni prostora i nivoa buke procijenjenog
u skladu sa izvorima buke koji se nalaze u odreenoj zoni i njenoj
neposrednoj blizini.
U akustikim zonama zabranjeno je prouzrokovati buku iznad
propisanih graninih vrijednosti.
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Identifikovane akustine zone

2012-2017
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring i
evaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Fomirana radna grupa za odreivanje akustinih zona na teritoriji

Glavnog grada
sredine
Ministarstvo odrivog razvoja i turizma, eksperti u ovoj oblasti
Kadrovska osposobljenost
1 godina
Nadoknada za rad radne grupe
Budet Glavnog grada
Projekat br. 148

Naziv projekta:
Izrada Prostorno urbanistikog plana Glavnog

grada Podgorice sa stratekom procjenom uticaja
na ivotnu sredinu do 2025.godine
Opis projekta:
Prostorno urbanistiki plan je najvaniji hijerarhijski planski

dokument na nivou grada i predstavlja novinu u sistemu ureenja
prostora ustanovljenog novim zakonskim rjeenjem iz 2008.
godine. Osnovni koncept Plana zasnivae se na prostornom
usmjeravanju razvoja krupnih infrastrukturnih sistema dobro
saobraajno uvezanih, objekata javnih slubi, prostora za izgradnju
privrednih sadraja, turistike valorizacije, a sve sa ciljem
spreavanja neracionalnog korienja i degradacije prostora.
Izradom i donoenjem PUP-a stvorie se preduslovi za racionalno i
namjensko korienje prostora i definisanje poloaja i pravaca
razvoja Glavnog grada Podgorice u skladu na principima i
zahtjevima odrivog razvoja.
Graani, Privredni subjekti, Institucije
Usvojen PUP
Uraen prikaz i ocjena postojeeg stanja
IV kvartal 2012
Sekretarijat za planiranje i ureenje prostora i zatitiu ivotne
sredine
Naune institucije
Nepotovanje zadatog vremenskog okvira
Komisija za reviziju i verifikaciju PUP-a i studijske osnove
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
1 godina
467.883
Budet Glavnog grada
Projekat br. 149

Naziv projekta:
Studijska osnova za Prostorno urbanistiki plan

(PUP)
Opis projekta:
Izrada Strategije socioekonomskog razvoja; Bazne studije

prostorno saobraajnog razvoja ueg i ireg podruja; Bazne
studije ivotne sredine i Bazne studije zemljine politike; Studije
razvoja prenosne i distributivne mree na podruju Podgorice do

2012-2017
2025. Navedena dokumenta obuhvatie kljune vizije vrijednovanja

zahvata Plana, a takoe i definisati koncept odgovornog
upravljanja i odrivog razvoja datog prostora, usklaenog sa
odgovarajuim nacionalnim i meunarodnim zahtjevima i
standardima, kao i koncept jaanja svijesti graana.
Cilj projekta:
Izradom Studijske osnove izvrie se stvorie se preduslovi za
kvalitetno sagledavanje stanja i mogunosti u razliitim
segmentima razvoja i za kvalitetnu izradu Prostorno urbanistikog
plana.
Ciljna grupa:
Graani, Privredni subjekti, Institucije
Indikatori:
Uraena studijska osnova za PUP
Faza projekta:
Zavrna faza izrade
Rok realizacije:
IV kvartal 2012
Nosilac projekta:
sredine
Potencijalni partneri: Naune institucije, Vlada Slovenije
Rizici:
Nepotovanje zadatog vremenskog okvira
Monitoring i
Komisija za reviziju i verifikaciju PUP-a i studijske osnove
evaluacija:
Period
implementacije:
632.590,00
Izvor finansiranja:
Budet Glavnog grad, donacije
Mjera 5.2
Organizovano upravljanje otpadom
Projekat br. 150

Naziv projekta:
Izrada Studije izvodljivosti izgradnje i opremanja

pogona za briketiranje, odnosno kompostiranje
biljnog otpada
Opis projekta:
Projekat e dati uporednu analizu i predlog naina tretmana biljnog

otpada, odn. ocjenu izvodljivosti i ekonomske opravdanosti
proizvodnje briketa za grijanje ili proizvodnje komposta-materijala
slinog humusu. Biljni otpad podrazumijeva ostatke orezanog
drvea, organskog zelenog otpada i drugog biorazgradivog otpada
u koji spada vlana i vrsta organska materija, otpad od hrane,
batenski otpad (trava, lie, grane i ostali biljni otpad koji se
generie u poljoprivrednim i batenskim aktivnostima), papir,
karton i sl.
U procesu briketiranja, primjenom odgovarajue mehanizacije i
tehnolokih metoda dobijaju se briketi koji se koriste u proizvodnji
toplotne energije. Kompostiranje bazira na prirodnom procesu
razlaganja organskih materija a dobijeni kompost moe se koristiti
kao sredstvo za kondicioniranje zemljita ili kao ubrivo.
Stvaranje preduslova za kvalitetnije upravljanje biljnim otpadom u
skladu sa prihvaenim meunarodnim standardima i zatita i
unapreenje ivotne sredine. Indirektan cilj su finansijski efekti,
otvaranje novih radnih mjesta i poveanje izvoza.
Graani Glavnog grada, privredni subjekti
Cilj projekta:
Ciljna grupa:

2012-2017
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Koliina preraene sirovine

Na nivou ideje
2014
JP Zelenilo Podgorica, JP Deponija Podgorica, JP istoa
Podgorica
Donatori
Neuspjean izbor obraivaa Studije
projekta
2 godine
Projekat br. 151

Naziv projekta:
Postrojenje za preiavanje otpadnih voda, tretman

mulja i zbrinjavanje ostatka otpada (PPOV)
Opis projekta:
Postojee postrojenje za preiavanje otpadnih voda je

nedovoljnog kapaciteta i nalazi se na neadekvatnoj lokaciji i nema
rijeen problem odlaganja komunalnog mulja.
Izgradnjom tri nova ostrojenja na lokaciji neposredno uz KAP u
zahvatu DUP-a KAP- Industrijska zona , kapaciteta 275.000
ekvivalentnih stanovnika, u potpunosti e se prevazii navedeni
problemi. Lokacija omoguava potpunu kontrolu ulaznih i izlaznih
otpadnih voda, rad postrojenja, isputanje otpadnih voda u rijeku
Morau i kontrolu isputenih gasova u atmosferu. Pripremljeno
tehnoloko rjeenje zasnovano je na stroijim standardima
preiavanja otpadnih voda u odnosu na direktive EU i nacionalno
zakonodavstvo i kao takvo omoguie podizanje nivoa kvaliteta
Morae kao vodotoka klase A-1. Koliina mulja nakon procesa
preiavanja svee se na minimum, sa moguom daljom
primjenom u izgradnji puteva, a ostatak otpada e se sagorijevati
postupkom inseneracije.. U ovom procesu izdvaja se biogas koji se
moe pretvoriti u elektrinu energiju dovoljnu za 50-60% potreba
svih postrojenja.
Projekat je direktno vezan za ouvanje ivotne sredine na irem
podruju Glavnog grada, dakle, zatitu podzemnih voda a time i
postojeih vodoizvorita, rijeke Morae i drugih rijenih slivova,
Skadarskog jezera, vodoizvorita Boljesestre i budueg
vodoizvorita Karu ali i snadbijevanje kvalitetnom vodom za pie
Crnogorskog Primorja. Indirektan cilj je otvaranje novih radnih
mjesta, stavljanje van funkcije postojeeg PPOV i oslobaanje
zemljinog kompleksa na kome se isti nalazi u pov. od oko 70.000
m2 koi e, zajedno sa vrijednou naknade za komunalno
opremanje, predstavljati ulog Glavnog grada u izgradnji planiranih
objekata na toj lokaciji (cca 10 miliona EUR-a). Indirektan cilj je
rekultivisanje, odnosno ureivanje zemljita namjenjenog za
izgradnju PPOV koje je sada devastirano od strane KAP-a i razvoj
ribarstva u Skadarskom jezeru.
Graani Glavnog grada, poljoprivredni proizvoai, preduzetnici
Izgraena postrojenja, stepen preienosti otpadnih voda, kvalitet
rijeke Morae (klasa vodotoka)
Uraena je Studija izvodljivosti EIB-a koja je pokazala finansijsku
odrivost projekta. Detaljnim planskim dokumentom Industrijska
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:

2012-2017
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
zona Kombinat aluminijuma Podgorica definisana je lokacija

budueg PPOV u vlasnitvu Glavnog grada koja nije optereena
potrebom rjeavanja imovinsko-pravnih odnosa. Formirana struna
grupa dala je predlog tehnolokog rjeenja, odnosno odabira
tehnologije preiavanja vode i obrade mulja sa njihovom
moguom primjenom u naim uslovima. .
2016. godina
Vlada CG
radova
4 godine
Orijentaciono 32.000.000,00 EUR-a
Budet Glavnog grada-kreditna sredstva, budet JP Vodovod i
kanalizacija Podgorica, Budet CG, donacije
Projekat br. 152

Naziv projekta:
Izgradnja postrojenja za tretman procjednih voda
Opis projekta:
Projekat podrazumijeva izgradnju objekta za tretman procjednih

voda sa dva bazena, postavljanje cijevi za njihov dovod i odvod,
nabavku i ugradnju opreme. Postrojenje je locirano na parceli od
4.000 m2 na deponiji Livade u Podgorici na Vrelima Ribnikim.
Skupljanje ocjednih voda iz atmosferske kanalizacije i voda
organskog otpada iz sanitarnih kada i njihovo isputanje u gradsku
fekalnu kanalizaciju nakon tretmana preiavanja, u skladu sa
propisanim parametrima po najviim evropskim standardima u
djelatnosti deponovanja i tretmana komunalnog otpada.
Izgraeno postrojenje, visok stepen preienosti procjednih voda
Uraena je tehnika i tenderska dokumentacija i sprovedena
tenderska procedura po meunarodnom javnom pozivu za izbor
najpovoljnijeg ponuaa.
2013. godina
Deponija d.o.o. Podgorica
Domai ili strani investitori
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
2 godine
Procjenjena vrijednost je 2.000.000,00 EUR-a
Deponijad.o.o. Podgorica iz sopstvenih sredstava i iz kredita
Evropske Investicione banke
Projekat br. 153

Naziv projekta:
Sakupljanje i kaptacija biogasa na deponiji Livade
Opis projekta:
Nabavka i ugradnja opreme (postavljanje cijevi i aspiratora) radi

dovoenja biogasa, sakupljenog i kaptiranog na Deponiji Livade
u sanitarnoj kadi 2, do eko baklje.

2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Ispunjavanje evropskih standarda u djelatnosti deponovanja i

tretmana komunalnog otpada, zatita ivotne sredine, stvaranje
uslova za proizvodnju elektrine energije i tople vode na principima
energetske efikasnosti
Koliina proizvedene elektrine energije
U toku je izrada tehnike dokumentacije
2013. godina
Domai ili strani investitori
2 godine
125.000,00
Deponijad.o.o. Podgorica
Projekat br. 154

Naziv projekta:
Izgradnja postrojenja za preradu komunalnog

otpada u cilju dobijanje biodizela, biogasa i tople
vode
Opis projekta:
Postrojenje e biti locirano na podruju kampa Konik II. Koliina

komunalnog otpada koji se moe preraditi za gradove Podgorica,
Cetinje i Danilovgrad iznosi najmanje 50.000 t/g.
Zatita ivotne sredine, korienje obnovljivih izvora energije i
izvravanje obaveza smanjenja koliina CO2 dobijenog
spaljivanjem fosilnih goriva u narednih deset godina. Takoe je cilj i
smanjenje koliina komunalnog otpada koji e se odlagati u
sanitarne deponije. Primjena ove tehnologije e omoguiti
ekonomsku valorizaciju komunalnog otpada.
Graani Glavnog grada, Cetinja i Danilovgrada
Izgraeno postrojenje, koliina preraenog otpada
Na nivou ideje
2016
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
4 godine
Oko 36.000.000
Deponija d.o.o. Podgorica, privatno javno partnerstvo, Budet
Glavnog grada-kreditni aranman
Projekat br. 155

Naziv projekta:
Izgradnja reciklanih dvorita
Opis projekta:
Reciklano dvorite je jedan od naina primjene instrumenta

2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
savremenog upravljanja otpadom na ograenom prostoru sa

odgovarajuom opremom. Zauzima prostor od najmanje 2 500 m2.
Svaki materijal koji se odlae u dvoritu mora imati poseban
kontejner na kojem e biti vidljivo ispisana oznaka namjene
kontejnera (papir, karton, staklo i dr.) projekat podrazumijeva
Izgradnju ukupno 7 reciklanih dvorita, od kojih 1 na podruju GO
Tuzi i 1 na podruju GO Golubovci.
Stvaranje mogunosti da graani na jednom mjestu odlau onu
vrstu otpada koja se moe ponovo upotrebiti ime se smanjuje
koliina otpada za deponovanje. Formiranjem reciklanih dvorita
smanjie se pojava nelegalnih odlagalita.
Graani Glavnog grada, GO Tuzi i GO Golubovci
Broj izgraenih reciklanih dvorita
Usvojen Plan upravljanja otpadom na prostoru Glavnog grada
2008-2012 kojim je predvieno 8 reciklanih dvorita. Jedno
dvorite izgraeno je 2011.god. na Zabjelu. Za ostala je uraen
projektni zadatak.
2017. godina
Donatori
5 godina
240.000,00 po jednom reciklanom dvoritvu, odnosno ukupno
za kompletan projekat 1.440.000,00 .
JP istoa . Podgorica
Projekat br. 156

Naziv projekta:
Opis projekta:
Selektivno sakupljanje komunalnog otpada
Organizovanjem selektivnog sakupljanja komunalnog otpada

ispunjavaju se zakonom definisane obaveze naroito u dijelu
recikliranja, ime se potuju zahtjevi EU u ovoj oblasti. Uslov
realizacije ovog projekta je donoenje podzakonskog akta kojim e
se definisati nain na koji e se vriti odvojeno sakupljanje otpada,
nabavka odgovarajueg broja posuda-kontejnera (400 komada),
kao i 4 adekvatna specijalna vozila autosmeara.
.
Cilj projekta:
Unapreenje sistema upravljanja komunalnim otpadom i uvoenje
EU standarda
Ciljna grupa:
Indikatori:
Broj izgraenih reciklanih dvorita
Faza projekta:
Do sada je postavljeno 236 posuda na 93 lokacije i izgraen
Reciklani centar
Rok realizacije:
2017. godina
Nosilac projekta:
JP istoa Podgorica
Potencijalni partneri: Donatori
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
5 godina

2012-2017
implementacije:
Izvor finansiranja:
764.000,00
JP istoa . Podgorica
Projekat br. 157

Naziv projekta:
Izgradnja podzemnih kontejnera za komunalni otpad
Opis projekta:
Podzemni kontejneri za komunalni otpad svojom praltinom

primjenom obezbjeuju primarno funkcionalnu, ali i estetsku
dimenziju. Obzirom da Glavni grad mora pratiti meunarodne
trendove u svim, pa i u oblasti upravljanja otpadom, potrebno je
pripremiti dokumentaciju za izgradnju podzemnih spremita za
prikupljanje komunalnog otpada. Prva faza obuhvatila bi izgradnju
4 podzemna kontejnera koja bi bila smjetena u samom centru
grada i nabavku specijalnog vozila za njihovo odravanje.
Uvoenje novih tehnikih rjeenja u sistem upravljanja komunalnim
otpadom i dostizanje vieg nivoa kavaliteta ivota u Glavnom
gradu.
Broj izgraenih podzemnih kontejnera
Inicijalna faza
2017. godina
JP istoa Podgorica
Donatori
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
5 godina
230.000,00
JP istoa . Podgorica, Budet Glavnog grada
Projekat br. 158

Naziv projekta:
Proizvodnja elektrine energije

biogasa
Opis projekta:
Izgradnja postrojenja za proizvodnju elektrine energije i tople

vode iz biogasa kaptiranog, sakupljenog i transportovanog sa
sanitarnih kada broj 1 i 2 na Deponiji Livade.
Valorizacija biogasa i prozvodnja elektrine energije i tople vode u
skladu sa standardima EU, energetska efikasnost i zatita ivotne
sredine. Indirektan cilj su finasijski efekti.
Izgraeno postrojenje, koliina proizvedene energije i tople vode
Uraena je studija izvodljivosti od strane italijanske kompanije
CETMA. Projekat e se realizovati u dvije faze. Prva faza je
sakupljanje i transport biogasa sa sanitarne kade broj 1 do motora
broj 1 za njegovo spaljivanje i proizvodnju elektrine energije i
tople vode u posebnom postrojenju. Druga faza je aspiracija i
transport biogasa sa kade broj 2 do motora broj 2 za spaljivanje
biogasa i postrojenja za prozvodnju elektrine energije.
2013. godina prva faza; 2014. godina druga faza
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
i tople vode iz

2012-2017
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:

2 godine
Ukupna vrijednost je 1.600.000,00 Eur-a od ega je vrijednost prve
faze 1.000.000 a druge 600.000
Privatno javno partnerstvo , Deponija d.o.o. Podgorica, donacije
Projekat br. 159

Naziv projekta:
Izgradnja postrojenja za preradu korienih auto

guma - pneumatika
Opis projekta:
Neadekvatno odlaganje korienih pneumatika u potoke, rijeke ili

jezera ili njihovo spaljivanje kojim se produkuju opasni gasovi i
vrste materije uzrokuje zagaivanje ivotne sredine i ugroava
zdravlje ljudi. Ovaj projekat podrazumijeva sakupljanje, transport i
preradu starih pneumatika koji su svrstani u otpad (unitenih,
istroenih ili odbaenih zbog oteenja ili starosti). Takoe stvara
preduslove za proizvodnju lo ulja, biogasa, metala ili vrstog
visokokalorinog ugljeninog materijala procesom pirolize..
Realizacija projekta podrazumijeva otganizovano sakupljanje
otpadnih pneumatika od krajnjih korisnika (servisera vozila,
vulkanizera, komunalnih preduzea), skladitenje i obradu u
postrojenjima opremljenim za predhodnu preradu (postupci R12 i
R13 u skladu sa propisom o kvalifikaciji otpada i postupcima
njegove obrade) na Deponiji Livade.
Zatita vazduha, zemljita, podzemnih i povrinskih voda i zdravlja
ljudi od uticaja ove vrste otpada i primjena standarda EU u preradi
otpada u prozvode koji imaju ekonomsku vrijednost.
Graani i privredni subjekti Glavnog grada, Prijestonice Cetinje i
optine Danilovgrad
Izgraeno postrojenje, koliina preraenih auto guma
Uraen projektni zadatak za izradu Studije izvodljivosti sa idejnim
rjeenjem
2013.god.
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
1 godina
250.000,00
Privatno javno partnerstvo, Deponija d.o.o. Podgorica, donacije
Projekat br.160
Naziv projekta:
Proizvodnja granulata iz PET ambalae, LDPE folija

i HDPE materijala
Opis projekta:
U Regionalnom reciklanom centru u Podgorici izdvajaju se,

2012-2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
sortiraju, baliraju i presuju PET ambalaa, LDPE folija i HDPE

materijali. Izdvojeni materijali su se do sada prodavali kao sirovine
na Austrijskom, Njemakom, Hrvatskom i drugim tritima. Ovakav
projekat omoguio bi valorizaciju tih materijala putem viih faza
prerade. Preduslovi za realizaciju ovog projekta u pogledu sirovina
i infrastrukture ve postoje.
Zatita ivotne sredine, vii stepen prerade ovih materijala, nova
radna mjesta i finansijski efekti.
Koliina preraenih materijala
Izgraen reciklani centar
2013.god.
1 godina
300.000
Privatno javno partnerstvo, Deponija d.o.o. Podgorica
Projekat br. 161

Naziv projekta:
Hortikulturalno
"Livade".
Opis projekta:
Hortikulturno ureenje prostora oko Pogona za tretman vozila van

upotrebe i Postrojenja za tretman procjednih voda, kao i ureenje
ostalih povrina u okviru kompleksa deponije Livade
Dostizanja evropskih standarda u djelatnosti deponovanja i
tretmana komunalnog otpada, zatite ivotne sredine
Realizovan projekat
Radovi na ureenju su u toku
2014.god.
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Mjera 5.3
1 godina
200.000,00
Zatita biodiverziteta
Projekat br. 162
ureenje
kompleksa
deponije

2012-2017
Naziv projekta:
Proglaenje dijela planinskog

zatienim prirodnim dobrom
Opis projekta:
Glavni grad zajedno sa optinama Andrijevica i Kolain, na osnovu

raspoloivih saznanja o prirodnim vrijednostima, pokrenuo
inicijativu za proglaenje planinskog masiva Komovi za zatieno
podruje u kategoriji Regionalni park. Podruje planinskog masiva
Komovi je Prostornim Planom Crne Gore do 2020. godine
prepoznato kao potencijalni Regionalni park. Ovaj prijedlog je
uglavnom zasnovan na saznanjima o prirodnim vrijednostima tog
podruja, posebno kada su u pitanju endemine vrste, od kojih su
pojedine jedinstvene za Balkan.
Proglaenje odreenog prostora za zatieno podrazumjeva
uspostavljanje
upravljaa,
donoenje
adekvatnog
plana
upravljanja, definisanje odgovarajuih mjera ouvanja i daje
mogunost valorizacije datog prostora uz potovanje opte
prihvaenih principa odrivosti.
Donoenje Akta o proglaenju
Donoenje Plana posebne namjene
Uspostavljanje upravljaa
Donoenje plana upravljanja
Rezultati sprovedenih mjera zatite
Izrada Studije zatite
2014
sredine
UNDP i druge meunarodne institucije, Ministarstvo odrivog
razvoja i turizma, NVO
Otpor lokalnog stanovnitva
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring i
evaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
vijenca
Komova
2012 2014
Vrijednost izrade Studije zatite, planske dokumentacije, planova
upravljanja i sprovoenje definisanih mjera.
GEF, Budet Glavnog grada, Donatori
Projekat br. 163

Naziv projekta:
Proglaenje kanjona
prirodnim dobrom
Opis projekta:
Posebne naune studije pokazuju da je podruje kanjona Cijevne

prestavlja centar endemske flore i faune. Kanjon rijeke Cijevne je
takoe znaajno stanite mnogih zatienih i rijetkih vrsta ptica,
kao i gmizavci i vodozemci. Preduslov za proglaenje datog
prostora za zatieno je izrada Studije zatite kojom se utvruju
osnovne pretpostavke podruja i na osnovu koje se donosi Akt o
proglaenju zatienog prirodnog dobra. Namjena prostora, nain
korienja, ureenja i zatite prostora ureuje se odgovarajuom
prostorno planskom dokumentacijom.
Odriva valorizacija kanjona rijeke Cijevne. Nakon proglaenja
odreenog podruja za zatieno lokalna samouprava moe
odrediti Upravljaa ili sama upravljati datim podrujem, to
ukljuuje upravljanje i zatitu prirodnih vrijednosti u skladu sa
Cilj projekta:
rijeke
Cijevne
zatienim

2012-2017
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring i
evaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Mjera 5.4
meunarodnim standardima. U vezi sa tim neophodno je uraditi

plan upravljanja kojim se definiu zatita, racionalno korienje
prirodnih resursa i odrivi razvoj, kao i ukljuenje lokalnih zajednica
u ouvanju i unapreenju datog podruja.
Donoenje Akta o proglaenju
Donoenje Plana posebne namjene
Uspostavljanje upravljaa
Donoenje plana upravljanja
Rezultati sprovedenih mjera zatite
Inicijalna faza
2014
sredine
Meunarodne institucije, Ministarstvo odrivog razvoja i turizma,
naune institucije, NVO
Otpor lokalnog stanovnitva
2012 2014
Vrijednost izrade Studije zatite, planske dokumentacije, planova
upravljanja i sprovoenje definisanih mjera.
Budet Glavnog grada, IPA, Donatori
Energetska efikasnost
Projekat br.164
Naziv projekta:
Jaanje svijesti i edukacija graana po pitanju

energetske efikasnosti
Opis projekta:
Razvoj energetski odrive zajednice kao strateko opredjeljenje

Glavnog grada mora biti zasnovano na aktivnom doprinosu svakog
pojedinca. Primjenom irokog spektra aktivnosti kao to su
medijske kampanje, radionice, tribine, izrada i distribucija
odgovarajuih biltena i informatora, mogu se postii znaajni
rezultati u podizanju svijesti i informisanosti graana na polju
racionalnog korienja prirodnih resursa.
Promjena ustaljenih obrazaca ponaanja i uspostavljanje
odgovornijeg odnosa prema sopstvenim potreba, kao i potrebama
sredine u kojoj ivimo.
Broj uesnika
Koliina propagadnog materijala
Izraen Akcioni plan za odrivo korienje energije kao
resursa/Inicijalna faza
Kontinuirano
sredine, PR sluba
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:

2012-2017
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
GIZ i druge meunarodne institucije, Ministarstvo ekonomije,NVO

i drugi zainteresovani subjekti
Nezainteresovanost graana
Radno tijelo formirano na nivou Glavnog grada za sprovoenje
SEAP-a Energetski savjet
2012 2017
70.000,00 EUR_a (15.000 /godinje)
Budet Glavnog grada, donatori
Projekat br.165
Naziv projekta:
Postavljanje solarnih kolektora na stambenim

zagradama u vlasnitvu Glavnog grada Podgorice
Opis projekta:
Glavnog grada e pokrenuti pilot projekat korienje energije

Sunca ugradnjom solarnih kolektora na 6 stambenih objekata u
svom vlasnitvu (neto povrine 6 303 m2). Shodno ostvarenim
rezultatima, data aktivnost obuhvatila bi u narednim fazama vei
broj stambenih zgrada u vlasnitvu Glavnog grada.
Smanjenje potronje elektrine energije za grijanje prostora i vode.
Indirektan cilj je primjer dobre prakse.
Glavni grad
Broj stambenih zgrada sa postavljenim solarnim kolektorima
2020. godina
Agencija za stanovanje d.o.o. Podgorica
Meunarodne institucije, Ministarstvo ekonomije i drugi
zainteresovani subjekti
2012 2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Ukupno oko 200.000,00 EUR-a

Budet Glavnog grada, fondovi
Projekat br. 166

Naziv projekta:
Toplotna izolacija spoljanjeg omotaa i krova za 10

zgrada u vlasnitvu Glavnog grada Podgorice
Opis projekta:
Sagledavanje pokazatelja racionalizacije potronje elektrine

energije u objektima u vlasnitvu Glavnog grada razmatrae se
kroz pilot projekat potpune obnove toplotne izolacije fasade i krova
u 10 objekata. Shodno ostvarenim rezultatima, data aktivnost
obuhvatila bi u narednim fazama vei broj stambenih zgrada u
vlasnitvu Glavnog grada.
Uteda u potronji elektrine energije za grijanje i hlaenje
prostora u stambenim zgradama
Organi Glavnog grada, posredno kao primjer dobre prakse
Broj stambenih zgrada sa postavljenom izolacijom
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:

2012-2017
Rok realizacije:
2020. godina
Nosilac projekta:
Glavni grad/Agencija za stanovanje
Potencijalni partneri: Meunarodne institucije, Ministarstvo ekonomije i drugi
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
2012 2017
implementacije:
120 000 (20/m2)
Izvor finansiranja:
Budet Glavnog grada, kreditna sredstva, Investiciono-razvojni
fond
Projekat br.167
Naziv projekta:
Unaprijeenje kvaliteta javnog prevoza
Opis projekta:
Akcioni plan za odrivo korienje energije kao resursa pokazao je

da je sektor saobraaja najvei potroa energenata sa najveom
emisijom CO2 na nivou Glavnog grada. Uvoenje adekvatnog
sistema gradskog saobraaja, ureenje autobuskih stajalita i dr.
podstaklo bi smanjeno korienje privatnih vozila. U cilju procjene
efekata potrebnih aktivnosti potrebno je uraditi studijske analize.
Smanjena emisija CO2, racionalna potronja energenata,
kvalitetniji ivot graana
Uraene analize
Broj ureenih autobuskih stajalita
Broj graana koji koriste gradski prevoz
2015. godina
Sekretarijat za komunalne poslove i saobraaj, Sekretraijat za
planiranje i ureenje prostora i zatitu ivotne sredine
Meunarodne institucije, Ministarstvo ekonomije i drugi
2012 2017
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
100.000
Privatno javno partnerstvo, Budet Glavnog grada
Projekat br.168
Naziv projekta:
Podsticaj ulaganja u toplotnu izolaciju objekata za

kolektivno stanovanje
Opis projekta:
Sufinansiranje postavljanja toplotne izolacije na fasadama i

krovovima objekata za kolektivno stanovanje na teritoriji Glavnog
grada u procentu od 50% vrijednosti radova
Racionalizacija potronje elektrine energije za grijanje i hlaenje
prostora i poboljanje uslova stanovanja u objektima za kolektivno
Cilj projekta:

2012-2017
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
Mjera 5.5
stanovanje
Etani vlasnici
Broj zakljunih ugovora sa skuptinom etanih
Uraen Akcioni plan za odrivo korienje energije kao resursa na
osnovu koga se projekat realizuje od 2011.god
Kontinuirano
Sekretarijat za komunalno stambene poslove i Agencija za
stanovanje d.o.o. Podgorica
Etani vlasnici
Nezaintresovanost etanih vlasnika
Nedovoljan iznos sredstava u Budetu Glavnog grada
5 godina
300.000,00 godinje odn. 1.500.000,00 EUR-a za 5 god
Budet Glavnog grada 50%, skuptina etanih vlasnika 50%
Zatita od poplava
Projekat br.169
Naziv projekta:
Izgradnja novih, nadogradnja i redovno odravanje

postojeih obaloutvrda
Opis projekta:
Izgradnja nove obaloutvrde na rijeci Morai nizvodno od Miurice,

nadogradnja i redovno odravanje postojeih
Efikasnija zatita od poplava
Stanovnici GO Golubovci
Broj izgraenih, nadograenih i odravanih obaloutvrda
Uraen idejni projekat za novu obaloutvrdu
2017. godina
Ministarstvo unutranjih poslova i javne uprave
Sekretarijat za komunalne poslove i saobraaj, Sluba zatite
Cilj projekta:
Ciljna grupa:
Indikatori:
Faza projekta:
Rok realizacije:
Nosilac projekta:
Rizici:
Monitoring
ievaluacija:
Period
implementacije:
Izvor finansiranja:
5 godina
Vrijednost projektne dokumentacije i radova
Budet CG, Budet Glavnog grada, donacije

2012-2017
VI
MONITORING
Radi uspostavljanja efikasnog sistema implementacije Stratekog plana razvoja

Glavnog grada Podgorice 2012-2017 i korienja resursa, Glavni grad e uspostaviti
mehanizam monitoringa zasnovan na prikupljanju relevantnih informacija za svaki projekat
pojedinano i to u odnosu na:
- fazu realizacije projekta,
- indikatore procesa,
- finansijske indikatore (opredijeljeni i realizovani budet za projekte ija je realizacija
u toku),
- fizike indikatore (podaci o uincima i rezultatima).
Od lanova Konsultativne grupe bie formiran trolani tim zaduen za monitoring koji
e pravovremeno prikupljati podatke o realizaciji projekata i ostvarenim efektima. Prije
realizacije bilo kog projekta, projektni dokument bie detaljno razraen u cilju utvrivanja
neophodnih budetskih sredstava i indikatora
koji su ovim dokumentom uglavnom
definisani, iako ne kvantifikovani. Na osnovu ovako utvrenih elemenata sainjavae predlog
godinjeg Akcionog plana za realizaciju Stratekog plana, koji e donositi Gradonaelnik
krajem tekue godine za narednu godinu.
U okviru svakog pojedinanog projekta imenovae se rukovodilac iz redova nosilaca
projekta koji e biti zaduen za prikupljanje podatka, u saradnji sa definisanim partnerima.
Rukovodilac e izvjetavati tim za monitoring o uincima, rezultatima, procesnim i
finansijskim indikatorima a tim za monitoring e pripremati izvjetaj za koordinatora
Konsultativne grupe. Koordinator e objedinjavati podatke za potrebe sainjavanja godinjeg
izvjetaja o sprovoenju Stratekog plana razvoja.
U skladu sa Pravilnikom o metodologiji za izradu stratekog plana razvoja jedinice
lokalne samouprave, koordinator Konsultativne grupe e pripremati godinji izvjetaj o
implementaciji Stratekog plana i dostavljati ga Ministarstvu ekonomije i lokalnom
parlamentu zakljuno sa 30. aprilom tekue godine za predhodnu godinu, kao i, eventualno,
nacrt njegovih izmjena i dopuna.
VII FINANSIRANJE
Pregled projekata i finansijskih izvora za realizaciju Stratekog plana

Naziv i redni broj
projekta
Dravni
budet
Lokalni budet
1. Podsticaj
investicija u privredu
Vrijednost
izrade promo
materijala
Vrijednosti planske
dokumentacije,
zemljita i naknade
za
komunalno
opremanje
15%
50%
2.500,00
2.500,00
2. Lokalni javni
radovi
3. Stimulacija
otvaranja novih
radnih mjesta
(promo material)
4. Lokalni plan
akcije za mlade
Vrijednost zarada i
drugih primanja
zaposlenih u
Centru za mlade
EU fondovi i
donacije
Budet JP
Privatno
javno
partnerstvo
Kreditni
aranman
Privatni
kapital
UKUPNO
Vrijednosti
planske
dokumentacije,
zemljita, naknade za
komunalno opremanje i
izrade promo materijala
35%
Vrijednost bruto zarada

i sredstava za rad
angaovanih u lokalnim
javnim radovima
5.000.00
Vrijednost zarada
i
drugih
primanja
zaposlenih u Centru za
mlade
5. Autoput BarBoljare
100%
Vrijednost
planske
dokumentacije,
zemljita
koje
predstavlja koridor auto
puta i vrijednost radova
6. Jadransko jonski
autoput
100%
Vrijednost
planske
dokumentacije,
zemljita
koje
predstavlja koridor auto
puta i vrijednost radova
7.
Jugozapadna
obilaznica
8. Obilaznica oko
Glolubovaca II i III
faza
Vlada CG u
privatno
javnom
partnerstvu
sa
Monteput
12.508.553,0
0
18.928.374,32 EUR-a
6.412.447,72
uveano za
vrijednost
eksproprijacije i
projekta za II fazu
18.921.000,00 EUR-a,
uveano za vrijednost
eksproprijacije

Naziv i redni broj
projekta
Dravni
budet
Lokalni budet
EU fondovi i
donacije
9. Izgradnja 6 javnih
garaa
10. Uvoenje IV i V
parking zone
11. Katastar
saobraajnica
15. Ul. B Dra

16. Ul. 8.marta
17. Ul. Ivana
Vujoevia
18. Ul. Zmaj Jovina
Privatno
javno
partnerstvo
15.000.000,00
(ulog Gl.
grada je
lokacija i
opremanje)
Kreditni
aranman
Privatni
kapital
UKUPNO
15.000.000,00
5.000,00
5.000,00
40.000,00
40.000,00
12. Tunel kroz

Goricu
13. Ul.
Vojislavljevia
14. Ul. Dalmatinska
Budet JP
9.000.000,0
0
9.000.000,00
7.000.000,00
i vrijednost
ekspropr.
600,000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
900.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
800.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
320.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
1.800.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
7.000.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
600,000,00 i vrijednost
eksproprijacije
900.000,00 i vrijednost
eksproprijacije
eksproprijacije
eksproprijacije
1.800.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
19. Ul. Ljekopoljska
1.480.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
1.480.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
20. Ul. Radosava

Buria
1.340.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
1.340.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
21. Ul. Branka

Deletia
250.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
eksproprijacije

Naziv i redni broj
projekta
Dravni
budet
22. Ul. Mosorska
Lokalni budet
Budet JP
Privatno
javno
partnerstvo
Kreditni
aranman
500.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
23. Ul. V. Vlahovia
450.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
1.000.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
25. Ul. Vaka

urovia
26. Ul beogradska
27. Ul. Pored
Zavoda za kolstvo
28. Radnika ul
29. Ul. Slobode
30. Put Radomira

Ivanovia
31. Stari put za
Danilovgrad
32. Put Podgorica
Cetinje
6.000.000,00
Privatni
kapital
UKUPNO
eksproprijacije
5.200.000,00 i
vrijednost
eksproprijacij
e
24. Ul. Nikole

urkovia
33. Put Podgorica

Tuzi
EU fondovi i
donacije
5.200.000,0000 i
vrijednost
eksproprijacije
eksproprijacije
1.00.000,00 i vrijednost
eksproprijacije
500.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
400.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
800.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
1.000.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
eksproprijacije
800.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
2.100.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
eksproprijacije
10.000.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
10.000.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
6.000.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
12.000.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
eksproprijacije
eksproprijacije
1.000.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
2.100.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije

Naziv i redni broj
projekta
34. Put PodgoricaNiki
Dravni
budet
Lokalni budet
EU fondovi i
donacije
Budet JP
1.685.000,00
35. Ul. DinoaPikalja-Zatrijeba
1.685.000,00
3.500.000,00 i
vrijednost
eksproprijacij
e
38. Put Beri - Krusi,

Buronji
42. Primarni
kolektori fekalne
kanalizacije
43. Sekundarni
kolektori fekalne
kanalizacije
1.200.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
3.000.000,00
3.000.000,00
Privatni
kapital
UKUPNO
3.370.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
eksproprijacije
Vrijednost projekta,
radova i eksproprijacije
37. Put GolubovciMatagui, Tuzi
40. Biciklisticke
staze
41. Rehbilitacija
vodovodnog sistema
Kreditni
aranman
500.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
radova i
eksproprijacije
36. Ul. Dinoaautoput
39. Mostovi i
podvonjaci
Privatno
javno
partnerstvo
3.500.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
1.200.000,00 i
vrijednost
eksproprijacije
4.000.000,0
0
10.000.000,00
500.000,00
500.000,00
2.800.000,0
0
400.000,00
3.200.000,00
20.000.000,0
0
2.500.000,0
0
20.000.000,00
2.500.000,0
0
5.000.000,00
44. Crpna stanica

Mareza 1
2.000.000,0
0
2.000.000,00
45. Vodoizvor.
Zagori
300.000,00
300.000,00
46. Studija
vodosnadvijevanja
100.000,00
100.000,00
47. Inform. System

ViK
400.000,00
400.000,00

Naziv i redni broj
projekta
48. Katastar
hidrotehn. Instalacija
49. Rezervoar
Vrak
50. Zamjena azbest
cementnih
cjevovoda
51.
Vodosnadvbijevanje
GO Tuzi i Golubovci
Dravni
budet
Lokalni budet
EU fondovi i
donacije
Budet JP
Privatno
javno
partnerstvo
Kreditni
aranman
Privatni
kapital
UKUPNO
600.000,00
600.000,00
15.000.000,
00
4.500.000,0
0
15.000.000,00
4.500.000,00
Vlada CG
(kredit EIB)
4.500.000,00
52. Ljeanski
vodovod
53. Vodovod u
Piperima
54. Vodoizvor.
Dinoa
55. Srednji plato
Kua
56. Modern.gradske
rasvjete
59.760,34
59.760,34
100 %
Vrijednost projekta i
infrastructure
580.000,00
580.000,00
332.785,21
V faze
100.000,00
100.000,00
57. Novo groblje i

proirenje postojeih
600.000,00
(kredit JP)
600.000,00
58. Proirenje
epuraka i groblja
u Zagoriu
360.000,00
360.000,00
59.Izgradnja 3
zelene pijace Tuzi,
Konik, Zeta
60. Ambulante na
seoskom podruju
Naziv i redni broj
projekta
22.257.427,05
(vrijednost
uloga
Gl.grada
4.210.133,
25)
Vrijednost
radova i
opremanja
Dravni
budet
22.257.427,05
Vrijednost lokacije
Lokalni budet
Vrijednost lokacije,
radova i opremanja
ambulanti
EU fondovi i
donacije
Budet JP
Privatno
javno
Kreditni
aranman
Privatni
kapital
UKUPNO

partnerstvo
61. Izgr. i nadogr.
domova zdravlja na
gradskom podruju
100%
lokacije, radova i
opremanja ambulanti
62. Izgr. Opte

bolnice u Maslinama
i poveanje
kapaciteta KC CG
63. Izgr. novih
predkolsk.
ustanova i
proirenje postojeih
64. Izgr. i dogr.
osnovnih kola
100%
radova i opremanja
65. Izgr. i rekonstr.

srednjih kola
66. Izgr. i rekonstr.
studentskih domova
Vrijednost
projekta,
radova i
opremanja
20.000.000,0
0
Vrijednost
projekta,
radova i
opremanja
Vrijednost
projekta,
radova i
opremanja
67. Izgr. 4 objekta za

socijalno stanovanje
Vrijednost lokacije
projekta, radova i
opremanja
Vrijednost lokacije i
opremanja
20.000.000,00 uveano
za vrijednost lokacije i
opremanja
Vrijednost lokacije
projekta, radova i
opremanja
Vrijednost lokacije
projekta, radova i
opremanja
4.383.400,00
12.616.600,0
0
(ulog
Gl.grada
je
zemljiste
i
naknada)
7.600.000,00
(ulog
Gl.grada je
zemljiste i
naknada)
68. Dom za stare
69. Centar za radnu

intergraciju
70. Dnevni centar za
djecu sa smetnjama
u razvoju
71. Pomo i njega u
kui
300.000,00
70.000,00
17.000.000,00
7.600.000,00
Vrijednost
zemljita i
naknade
400.000,00
500.000,00
300.000,00
uveana za vrijednost
zemljita i naknade
900.000,00
420.000,00
210.000,00
700.000,00

Naziv i redni broj
projekta
Dravni
budet
Lokalni budet
72. Stanovanje uz
podrku
73. Baza lica za soc.
Pomo
EU fondovi i
donacije
70.000,00
Budet JP
Privatno
javno
partnerstvo
Kreditni
aranman
30.000,00
75. Sigurna enska

kua
76. Radovi na KIC-u
B. Tomovi
5.000,00
Vrijednost
zemljita i naknade
1.700.000,0
0
1.700.000,00 uveana
za vrijednost zemljita i
naknade
30.000,00
20.000,00
50.000,00
147.962,76
77. Gradsko
pozorite
78.
Multifunkcionalna
dvorana
79. Radovi na
Kusleovoj kui
UKUPNO
100.000,00
5.000,00
74. Objekat za
interno raseljene
Privatni
kapital
147.962,76
7.000.000,00
7.000.000,00
projekta, radova i
opreme
400.000,00
400.000,00
80. Radovi na KIC-u

Malesija
100.000,00
100.000,00
81. Oprema za 3
KIC-a
250.000,00
250.000,00
82.Arheoloka
istraivanja i
konzervacija
33%
83.Adaptacija Doma
kulture 25.maj
33%
Vrijednost arheolokih
istraivanja i
konzervacije
100.000,00
84. Radovi na
objektima u Staroj
Varoi
100.000,00
1.000.000,0
0
85. Istona tribina

Stadiona
86. Sportska
dvorana u Tuzima
33%
1.000.000,00
40.000.000,0
0(ulog Gl.
Grada
zemljite i
naknada)
%
40.000.000,00
projekta i radova

Naziv i redni broj
projekta
Dravni
budet
Lokalni budet
EU fondovi i
donacije
87. Sportska
dvorana u Zeti
88. Radovi na
vaterpolo bazenima
89. Rekonstr. SC
Moraa
90. Kua fudbala
2.000.000,0
0 FSCG
91.Teniska
akademija
Budet JP
Privatno
javno
partnerstvo
12.500.000,0
0(Ulog Gl.
grada
zemljite i
naknada)
500.000,00
(ulog Gl.
Grada
izgradjeni
bazeni)
4.200.000,00
(ulog Gl.
Grada
postojei
objekat)
2.000.000,00
(ulog Gl.
grada lokacija
i naknada)
5.000.000,00
(ulog Gl.
Grada
lokacija i
naknada)
92. Bazen u DUP-u

Univez. Centar
93.Dva fudbalska
terena na Zlatici
94.Dvorana za
borila. vjetina na
Starom Aerodromu
Kreditni
aranman
Privatni
kapital
12.500.000,00
500.000,00
4.200.000,00
2.000.000,00 uveano
za lokaciju i naknadu
5.000.000,00 uveano
za lokaciju i naknadu
Vrijedn.
lokacije,
projekta,
radova i
opreme
naknade
Vrijednost
projekta,
radova i
opreme
UEFA i FIFA
UKUPNO
projekta, radova i
opreme
Vrijednost lokacije
projekta, radova i
opreme
800.000,00
(Ulog Gl.
grada
zemljite i
naknada)
800.000,00 uveano za
lokaciju i naknadu

Naziv i redni broj
projekta
Dravni
budet
Lokalni budet
EU fondovi i
donacije
95. Sportskorekreativni centar

Toloka uma
Budet JP
Privatno
javno
partnerstvo
Vrijednost
projektovanja,
izgradnje i
opremanja
(Ulog Gl.
grada
zemljite i
naknada)
Kreditni
aranman
Privatni
kapital
UKUPNO
Vrijednost
projektovanja, izgradnje
opremanja, zemljita i
naknade
96.Gradski
parlament
Vrijednost zavrnih
radova i oreme
Vrijednost zavrnih
radova i oreme
97. Drutveni dom u

Dinoi
projekta, radova i
opreme
projekta, radova i
opreme
98. Vise-namjenski
objekat na Zlatici
projekta, radova i
opreme
projekta, radova i
opreme
2.500,00
5.000,00
150.000,00
150.000,00
2.500,00
5.000,00
99. Stipendije za
deficitarna
zanimanja
100. Call centar
101. Radna praksa
u upravi
2.500,00
(Uprava za
kadrove CG)
2.500,00
102. Komunik.
mrea nove
generacije
103.Elektronski grad
104. On line servis
15.000,00
105. Upravljanje
ljudskim resursima
50.000,00
(Uprava za
kadrove CG)
106. Vodi za
investitore
100.000,00
Vrijednost optikih
kablova, druge opreme
i radova
100.000,00
10%
90%
Vrijednost softverskih
modula
10.000,00
25.000,00
50.000,00
50.000,00
10.000,00
10.000,00

Naziv i redni broj
projekta
107.Promocija
osnivanja klastera
108. Studija
izvodljivosti za
tehnoloki park
109. Bescarinska
zona
110. Duvanski
kombinat
Dravni
budet
Lokalni budet
2.500,00
114. Izgradnja malih

HE
Budet JP
Privatno
javno
partnerstvo
2.500,00
50%
50%
Priv-jav.
partnerstvo
(ulog drave
u opremi)
Vrijednost
zemljita i naknade
za opremanje
naknade za
opremanje
80%
Privatni
kapital
UKUPNO
Vrijednost izade studije
Vrijednost
uspostavljanja
bescarinske zone
10.000.000,00
Vrijednost
studije
izvodljivosti,
projekta,
radova i
opreme
projekta , radova i
opreme
20%
Vrijednost geolokih
istraivanja
Vrijednost
akcionog plana i
socijalnih
programa 100%
Vrijednost akcionog
plana i socijalnih
programa
Vrijednost,
projekta,
lokacije,
radova i
opreme
115. Podsticaj
inovacija u MSP
Kreditni
aranman
5.000,00
25.000,00
111. Fabrika za
flairanje vode
112. Valorizovanje
mineralnih
bogatstava
113.Zatita od
nelegalne gradnje
EU fondovi i
donacije
Vrijednost, projektne
dokumentacije, lokacije,
radova i opreme
5.000,00
5.000,00
116. Promocija
standarda kvaliteta
2.500,00
2.500,00
5.000,00
117.Razvoj
organske
proizvodnje
118. Promocija
organskih proizvoda
50.000,00
50.000,00
100.000,00
25.000,00
25.000,00
50.000,00

Naziv i redni broj
projekta
119. Promocija
Vinskih cesti
120. Salon vina
Monte vino
121.Program Agrois
122. Poljoprivredni
sajmovi
Dravni
budet
Lokalni budet
25.000,00
25.000,00
123. Izgradnja
Mljekare
EU fondovi i
donacije
Budet JP
Privatno
javno
partnerstvo
Kreditni
aranman
Privatni
kapital
UKUPNO
7.000,00
7.000,00
25.000,00
50.000,00
5.000,00
5.000,00
25.000,00
50.000,00
naknade za
opremanje
Vrijednost
projekta,
radova i
opreme
projekta, radova i
opreme
124. Oprema za AD
Plodovi CG
125. Planska
proizvodnja, otkup i
plasman
polj.proizvoda
Trokovi
otkupa i
plasmana
126. Proirenje
asortimana i
plasmana AD
Plodovi CG
92.000,00
(dokapitalizaci
ja)
92.000,00
Trokovi
proizvodnje
Trokovi planske
proizvodn je, otkupa i
plasmana
135.000,00
(dokapitalizaci
ja)
135.000,00
127. Planska
dokumentacija za
ume i umsko
zemljite
100%
128. Zatita uma

od poara
25.000,00
25.000,00
50.000,00
50%
50%
Vrijednost kredita i
promo materijala
100%
129. Stimulisanje
agroumarstva
130. Izrada studije
izvodljivosti za
plantae topola
Naziv i redni broj
projekta
Dravni
budet
Vrijednost planske
dokumentacije
Lokalni budet
EU fondovi i
donacije
Budet JP
Privatno
javno
Kreditni
aranman
Privatni
kapital
UKUPNO

partnerstvo
131. Izrada studije
izvodljivosti za
kultuvizaciju kra
132. Valoriz.
nedrvnih umskih
proizvoda
5.000,00
100%
5.000,00
10.000,00
133. Uzgoj i zatita

divljai
20.000,00
134. Lovaki dom na

Barutani
11.160,00
60.000,00
80.000,00
11.160,00
135. Unoenje
divljai u lovita
5.000,00
136. Podsticaj
izgradnje hotela
1.000,00
1.000,00
137. Valorizacija
Kukih katuna
100%
Vrijednost studije
izvodljivosti
138. Izgradnja
hotela i motela na
Verui
5.000,00
10.000,00
Vrijednost
projektovanja i
izgradnje motela
Vrijednost
projekta,
radova i
opreme za
hotel
projekta, radova i
opreme
139. Podsticaji i
promocija privatnog
smjetaja
2.500,00
2.500,00
140. Stimulisanje
alternativnih vrsta
turizma
1.000,00
1.000,00
141.Studija
izvodljivosti za
naselja uz
Skadarsko jezero
142. Organizovanje
festivala i
manifestacija
30.000,00
143. Ureenje
kupalita na Morai
Naziv i redni broj
projekta
Dravni
budet
30.000,00
100%
Vrijednost organizacije
Vrijednost projekta
i radova 100%
radova
Lokalni budet
EU fondovi i
donacije
Budet JP
Privatno
javno
Kreditni
aranman
Privatni
kapital
UKUPNO

partnerstvo
144. Monitoring
segmenata ivotne
sredine(.s.)
300.000,00
145.Program
edukacije o zatiti
.s.
146. Jaanje svijesti
u oblasti .s.
25.000,00
100.000,00
125.000,00
10.000,00
40.000,00
50.000,00
147. Akustiko
zoniranje
300.000,00
1.000,00
1.000,00
148. Izrada PUP-a
467.833,00
467.833,00
149. Studijska
osnova za PUP
632.590,00
632.590,00
150. Studija
izvodljivosti za
kompost i
briketiranje
151. PPOV
30.000,00
30.000,00
32.000.000,00
152. Postrojenje za
procjedne vode
2.000.000,0
0
2.000.000,00
153. Sakupljanje i
kaptacija bio gasa
125.000,00
125.000,00
154. Postrojenje za
preradu kom.otpada
36.000.000,00
155. 7 reciklanih
dvorita
1.440.000,0
0
1.440.000,00
156. Selektivno
sakupljanje
kom.otpada
764.000,00
764.000,00
157.Podzemni
kontejneri
230.000,00
230.000,00
158. Proizvodnja
elektrine energije iz
bio gasa
159. Postrojenje za
preradu auto guma
1.600.000,00
1.600.000,00
250.000,00
250.000,00

Naziv i redni broj
projekta
Dravni
budet
Lokalni budet
EU fondovi i
donacije
160. Proizvodnja
granulate iz
ambalae
161. Ureenje
Deponije Livade
Budet JP
Privatno
javno
partnerstvo
300,000,00
Kreditni
aranman
Privatni
capital
UKUPNO
300.000,00
200.000,00
200.000,00
162.Stavljanje pod
zatitu dijela
Komova
Vrijednost t Studije
zatite, planske
dokumentacije, planova
upravljanja i
sprovoenje mjera.
163.Stavljanje
Cijevne pod zatitu
Vrijednost t Studije
zatite, planske
dokumentacije, planova
upravljanja i
sprovoenje mjera.
164.Jaanje svijesti
o en.efikasn.
70.000,00
70.000,00
165. Solarni
kolektori za 6 zgrada
200.000,00
200.000,00
166. Toplotna
izolacija za 10
zgrada
167. Unapreenje
javnog prevoza
120.000,00
120.000,00
100.000,00
168.Sufinansiranje
toplotne izolacije
100.000,00
750.000,00
750.000,00
169. Izgradnja i
odravanje
obaloutvrda
UKUPNO (mil):
1.500.000,00
radova
58.326.053
56.313.206
42.305.000
12.991.545
124.624.027
44.505.000
0,977.000
340.041.831
Ukupna vrijednost planiranih projekata iz svih izvora finansiranja, odnosno ukupna vrijednost po pojedinanim izvorima uveava
se za vrijednost eksproprijacija koja se u ovom momentu ne moe utvrditi kao i za vrijednost jednog broja projekata koji su na nivou
ideje te je nije bilo mogue navesti ni u fiksnom ni u aproksimativnom iznosu.
Mogunosti budeta Glavnog grada za protekle tri godine predstavljene su u sledeoj

tabeli:
Pregled budetskih
BUDET
GLAVNOG GRADA
PRIMICI
IZDACI
Operativni budet
Kapitalni
budet
primitaka i izdataka, 2008-2011

2008. godina
2009. godina
2010. godina
2011. godina
93.333.484,38
75.151.117,59
91.283.164,39
85.343.881,42
75.176.418,26
67.321.317,05
51.509.084,03
51.222.808,39
26.894.889,41
31.536.667,19
32.135.903,07
28.304.863,17
48.256.228,1
5
53.807.214,2
3
35.185.413,9
8
22.917.945,2
2
Projekcija primitaka i izdataka Budeta Glavnog grada, 2012-2015

BUDET
2012. godina
2013. godina
2014. godina
GLAVNOG GRADA
PRIMICI
49.709.540,00
52.090.200,00
54.694.700,00
IZDACI
49.709.540,00
52.090.200,00
54.694.700,00
Operativni budet
Kapitalni
budet
god.
2015. godina
57.434.500,00
57.434.500,00
30.309.740,00
32.289.400,00
33.114.700,00
34.738.600,00
19.399.800,0
0
19.800.800,0
0
21.580.000,0
0
22.695.900,0
0
U 2013.godini koristie se zakonska mogunost privremenog finansiranja najvie do

iznosa koji odgovara 1/12 ostvarenih rashoda u predhodnoj fiskalnoj godini i to najdue za
razdoblje od tri mjeseca.
Za finansiranje definisanih razvojnih projekata, Glavni grad e nastojati da
maksimalno iskoristi bespovratna sredstva iz predpristupnih fondova za razvoj infrastrukture.
S tim u vezi, nastavie sa jaanjem administrativnih kapaciteta kako bi za iste blagovremeno
aplicirao.
Posebna panja posvetie se saradnji sa privatnim sektorom, naroito modelima
privatno javnog partnerstva po kojem je planirana realizacija projekata u orijentacionoj
vrijednosti od oko 125 miliona EUR-a te stvaranju podsticajnog ambijenta za realizaciju
projekata privatnim kapitalom.

2012-2017
VIII KONSULTATIVNI PROCES
Strateki plan razvoja Glavnog grada 2012-2017 rezultat je irokog konsenzusa na

razliitim nivoima i to:
- konsenzusa radne i konsultativne grupe koju ine predstavnici razliitih institucija
na dravnom nivou, Zajednice optina Crne Gore, razliitih udruenja i civilnog
sektora,
- konsenzusa sa graanima Glavnog grada,
- konsenzusa sa Ministarstvom finansija.
Konsultativni proces radne i konsultativne grupe sproveden je u skladu sa
Pravilnikom o metodologiji izrade stratekog plana jedinica lokalne samouprave.
Na konsitutivnoj sjednici Konsultativne grupe od 01.decembra 2011.godine usvojena
su Pravila rada konsultativne grupe i u skladu sa istima, u intervalu od njenog konstituisanja
do avgusta mjeseca 2012.godine odrano ukupno .sjednica. Na tim sjednicama
diskutovano je o svakom pojedinom poglavlju sadranom u dokumentu. Ta poglavlja je
Konsulativna grupa sukcesivno i zapisniki usvajala
nakon usklaivanja prvobitno
ponuenog radnog teksta sa zvaninim ex ante evaluacijama evaluatora imenovanog od
strane Ministarstva ekonomije i nakon pisanih izjanjanja obraivaa na primjedbe, predloge
i sugestije lanova Konsultativne grupe.
Konsultativni proces sa graanima Glavnog grada izvren je u skladu sa vaeom
Odlukom o ueu lokalnog stanovnitva u vrenju javnih poslova i to:
1. informisanjem graana putem medija (dnevni list Pobjeda, list Koha Javore,
web-sajt Glavnog grada 17. i 18. maja 2012.god.) i putem oglasnih tabli u
gradskim optinama, mjesnim zajednicama) o razlozima za donoenje, sadraju
stratekog plana i temama za konsultacije sa graanima,
2. predhodnim konsultovanjem putem pisanog izjanjenja i ankete u elektronskoj (na
web-sajtu Glavnog grada) i u fizikoj formi (u prostorijama mjesnih zajednica i
gradskih optina) u intervalu od 19-29 maja 2012.godine - za graane GO Tuzi na
albanskom jeziku, pri emu su predmet konsultacija bile sledee teme: problemi u
Glavnom gradu u razliitim oblastima, razvojna vizija, prioriteti u razvoju Glavnog
grada, mjere za njihovu realizaciju i konkretni infrastrukturni i drugi projekti,
3. objavljivanjem izvjetaja o rezultatima postupka predhodnog konsultovanja sa
graanima na web-sajtu Glavnog grada,
4. organizovanjem javne rasprave u intervalu od 15.avgusta do 05.septembra
2012.godine,
5. objavljivanjem izvjetaja o rezultatima javne rasprave na web-sajtu Glavnog grada.
Konsultativni proces sa Ministarstvom finansija sproveden je u dijelu finansiranja
projekata navedenih u ovom dokumentu koji se realizuju na na teritoriji Glavnog grada, ali na
nacionalnom nivou, odn. iz Budeta CG ili u privatno javnom partnerstvu .
213

2012-2017
IX
DODACI
DODATAK POGLAVLJU UVOD

Planska dokumenta
Razvoj urbanizacije planira se u skladu sa prostornim mogunostima i ogranienjima
u cilju sprijeavanja prostornih konflikata, obezbjeenja kvalitetnije i atraktivnije prirodne i
stvorene sredine i omoguavanja odrivog i socijalno pravednijeg privrednog razvoja.
Osnovni postulat dugorone politike urbanizacije je racionalno irenje i unutranji razvoj
naselja sa kvalitetnom strukturom urbanog prostora, ouvanom i unaprijeenom kulturnom
batinom i sauvanim prirodnim vrijednostima. U tom smislu Podgorica predstavlja centar
dravnog znaaja, najrazvijeniji tip urbanog naselja koje obezbjeuje funkcije najvieg
urbanog nivoa, kao i odreene dravne i meunarodne funkcije.
Prostorni plan Glavnog grada (PPO) 1990-2011. god. Obuhvata povrinu od
144.100 ha i tretira gradsko i vangradsko podruje. Ovim dokumentom dati su osnovni
principi urbanizacije prostora tadanje optine Titograd, sada Glavnog grada, koji se odnose
na usmjeravanje razvoja u djelimino izgraena podruja; razvoj centara uz ouvanje
poljoprivrednog zemljita; zatita uzurpacije brdsko planinskog dijela; koncentracija
blokovske stambene izgradnje veih gustina u uem gradskom podruju; razvoj proizvodnje i
servisnih djelatnosti usmjeren na industrijsku i transportno skladinu zonu; povezivanje
vangradskog podruja sa prirodnim resursima (poljoprivreda, stoarstvo, prerada voa,
povra, mesa i dr.); povezivanje naselja saobraajnom mreom sa irim regionom;
unapreenje gradske saobraajne mree i lokalnih puteva; zatita objekata prirode i
prostorno ambijentalnih cjelina i dr.
Generalni urbanistiki plan Podgorice
(GUP) je dokument kojim se vri
usmjeravanje izgradnje i daje oblikovni izraz Glavnog grada. Donesen je takoe 1990.godine
i zahvata povrinu od 8.466 ha. Njime su definisani principi prostorne organizacije grada u
dijelu razvoja male privrede; poveanja ponude tipova stambenih jedinica; zatite zemljita u
produktivnoj poljoprivrednoj upotrebi; povezivanja saobraajnog sistema grada sa sistemom
ire teritorije; stvaranja uslova za razvoj vodovodne i elektro mree; obezbijeenja poveanja
prostora za drutvene djelatnosti (vrti, kole, zdravstvo, socijala, dom za stare) i dr.
Prostorno urbanistiki plan (PUP): Ovaj dokument bie okonan u zakonom
predvienom roku (kraj 2012. godine). Obzirom na sloenost, znaaj i obim PUP-a, njegovoj
izradi predhodila je studijska osnova ija se finalizacija oekuje se do kraja ove godine i to:
Strategija socio-ekonomskog razvoja Glavnog grada Podgorice; Bazna studija prostorno
saobraajnog razvoja ueg i ireg podruja Glavnog grada; Bazna studija ivotne sredine
Glavnog grada; Bazna studija zemljine politike Glavnog grada; Studija razvoja prenosne i
distributivne mree na podruju Podgorice do 2025.
PUP e stvoriti preduslove za racionalno i namjensko korienje prostora i definisanje
poloaja i pravaca razvoja Glavnog grada u skladu sa principima odrivog razvoja. Osnovni
koncept Plana zasnovan je na prostornom usmjeravanju razvoja krupnih infrastrukturnih
sistema dobro saobraajno uvezanih, objekata javnih slubi, prostora za izgradnju
privrednih sadraja i turistike valorizacije, u cilju sprijeavanja neracionalnog korienja i
degradacije prostora. Isto tako, planom e se definisati strategija upravljanja prirodnim
potencijalima i efikasni koncept korienja i zatite raspoloivih prirodnih i stvorenih resursa,
kulturnog naslea i drugih vrijednosti. Ovim Planom precizirae se detaljna rjeenja razvoja
infrastrukture ija realizacije nee zavisiti od donoenja planskih dokumenata detaljne
razrade.
214

2012-2017
DODATAK POGLAVLJU br. 1 GEOGRAFSKE I DRUTVENE

KARAKTERISTIKE
1.1 Geografske, klimatske i druge karakteristike
Naselja i naseljena mjesta
stanovnika, MONSTAT 2011
Naselje
Arza
Balabani
Baloi
Barlaj
Begova
Glavica
Benkaj
Beri
Berislavci
Bezjovo
Bigor
Bijelo Polje
Bioe
Bistrice
Blizna
Bolesestra
Botun
Breine
Bride
Brskut
Buda
Buronji
afa
epetii
Cijevna
Crnci
Crvena Paprat
Delaj
Dinoa
Dolovi
Donje Strave
Donji Kokoti
Donji MIlje
Draevina
Dreaj
Drume
Duii
Duga
urkovii
Duii
Duke
Farmaci
Fundina
Goljemadi
Golubovci
Goriani
Gornje
Br.
stanov.
29
1014
40
57
24
Naselje
2
556
496
65
74
823
177
316
7
26
697
100
29
3
25
58
102
7
63
182
68
23
500
25
14
1073
512
14
176
164
34
29
91
188
45
462
237
78
3110
1462
1
Glavnom
gradu
sa
pregledom
broja
Naselje
Gornji Milje
Gostilj
Gradac
Grbavci
Grbi Do
Br.
stanov.
742
159
9
575
6
Pikalj
Podgorica
Podhum
Ponari
Paprat
Br.
stanov.
54
150977
253
256
33
Gurec
Helmenica
Kiselica
Klopot
Koci
Kopilje
Kornet
Kosor
Kotrabudan
Krevo
Kruse
Kranja
Kurilo
Lekii
Lijenje
Lijeta
Lijeva Rijeka
Ljajkovii
Lopate
Lovka
Lutovo
Lunica
Mahala
Matagui
Medun
Mileti
Mitrovii
Mojanovii
Mome
Mrke
Mueka
Nabon
Nikmara
Omerboovii
Opasanica
Orahovo
Oraovice
Orasi
Oezi
Parci
Pelev Brijeg
46
51
18
10
54
20
28
45
233
164
40
46
110
193
84
102
36
486
12
43
2
55
1346
1292
100
16
299
2593
27
207
15
46
10
193
32
81
19
9
1
31
11
Prisoja
Progonovii
Raci
Radea
Radove
Rakia Kue
Releza
Rijeka Piperska
Rudine
Selite
Seoca
Seotica
Sjennice
Skorac
Slacko
Spinja
Srpska
Staniselici
Stanjevia Rupa
Stijena
Stjepovo
Stupovi
Sukuru
uunja
Traboin
Trmanje
Tuzi
Tuzi Ljevorijeke
Ubalac
Ubli
Velje Brdo
Verua
Vienje
Vilac
Vladni
Vranj
Vranjina
Vrbica
Vukovci
Vuksanlekii
Zagreda
12
28
22
21
5
279
7
97
10
47
13
8
22
137
21
39
880
20
211
457
24
17
661
267
48
6
4748
1
3
227
319
40
64
25
474
1012
209
93
416
267
4
215

2012-2017
Strave
Gornji Kokoti
74
Petrovii
45
Zaugao
1.2 Demografski trendovi

Kretanje broja domainstava i lanova po domainstvu po podrujima
Podruja
1948
2011*
Index
Broj lanova
2011/19
domainstva
48
1948
2011
Crna Gora
83639
194795
232,9
4,5
3,2
Sredinja regija
30410
90273
296,3
4,2
3,3
Podgorica
11074
57346
517,8
4,4
3,2
Gradska podruja
4544
49650
10926,5
3,7
3,1
Vangradska
6530
7579
116,1
4,9
3,7
podrua
Domainstva Glavnog grada po podrujima/zonama po popisima
Plansko podruje
Broj domainstava po metodologiji ranijih
i zone
popisa
Prelim
in.
rezult
ati
2011
Index
2011/
1948
194
8
110
74
195
3
126
18
196
1
172
87
197
1
240
77
1981
1991
2003
3258
1
3965
3
4841
6
57346
517,8
454
4
4030
596
2
5360
103
47
9549
262
340
326
472
2617
9
2515
2
469
558
3340
9
3221
0
537
662
4163
3
4009
0
827
716
49650
244
270
172
94
1645
7
385
452
1161
814
1092,
6
1183,
0
475,8
301,5
Vangradska
podruja
653
0
665
6
694
0
678
3
6402
6244
6783
7579
116,1
II Ravniarsko
podruje
Ljeko polje
Golubovci
Tuzi
217
7
292
1404
481
229
1
302
1528
461
268
0
324
1748
608
300
3
365
1985
653
3303
3684
4551
5607
257,6
415
2180
708
486
2356
842
642
3026
883
856
3595
1156
293,2
256,1
240,3
167
1
249
447
234
741
166
3
237
477
232
717
166
9
242
492
261
674
160
3
267
522
225
589
1387
1196
933
832
49,8
228
439
213
507
213
382
197
404
131
263
179
360
127
294
163
248
51,0
65,8
69,7
33,5
178
9
586
39
870
294
173
1
535
47
870
279
144
5
487
42
641
275
1092
874
839
758
43,1
Stijena
Rogami
Lijeva Rijeka
Bioe
175
7
597
32
831
297
386
57
426
223
335
57
311
171
323
84
249
183
346
95
119
198
58,0
296,9
14,3
66,7
V Zapadna brda
Komani
925
240
913
234
860
218
732
176
620
150
490
126
460
124
382
127
41,3
52,9
Glavni
Podgorica
grad
Gradska
podruja
Podgorica g.
Tuzi g.
Golubovci g.
III Istona brda

Hoti Trabojin
Dinoa
Doljani
Ubli
IV Sjeverna brda
47675
216

2012-2017
Barutana
685
679
Planinske zone na
podruju Podgorice
642
556
470
364
Domainstva
1981
2003
Nova Varo
Novi Grad
2965
5304
4883
9967
Stara Varo -Zabjelo
7629
12164
Konik
Masline
Zagori
Rogami
Toloi
Donja Gorica
Dajbabe emovsko
Polje
2772
2088
1415
138
1726
338
341
7666
2135
4010
355
3941
1039
681
2011*
4970
1014
4
1238
0
7802
2173
4081
361
4011
1057
693
Index
2011/1981
167,6
191,3
336
255
37,2
Br. lan.
domainstva
1981
2011*
3,4
3,8
2,8
3,1
162,3
3,8
3,1
281,5
104,1
288,4
261,8
232,4
312,9
203,3
4,5
4,1
4,2
3,4
4,2
4,4
3,0
3,7
3,4
3,5
2,8
3,4
3,6
2,5
1.3 Zaposlenost i nezaposlenost

1.3.3 Ponuda i tranja za radnom snagom
Ponuda visoko obrazovane radne snage pokazuje izraen trend rasta, to je
posledica poveanja broja studenata na visokokolskim ustanovama i to ak za 96,1% u
poslednjih 5 godina. U ovoj godini u Crnoj Gori biljei se i poveanje broja lica koja su zavila
specijalistike studije (za 12%) i magistarske studije (14%). Studijski programi koji imaju
najvei broj studenata su ekonomija, pravo i elektro tehnika. Nastavak priliva diplomiranih
visokokolaca uzrokovae i poveanje broja nezaposlenih sa visokim obrazovanjem.
Jedna od najzahtijevnijih grupa u ukupnoj ponudi radne snage su dugorono
nezaposleni koji su suoeni sa problemom erozije strunih sposobnosti i socijalne
iskljuenosti. Zaposlenje se u prosjeku trai 38 mjeseci. Jedna treina ovih lica posao trai
jo due. Dodatno, 82% trenutno ne pohaa nikakvu obuku ili kolu.
Problem socijalne iskljuenosti pogaa i lica sa posebnim potrebama koja ine
ponudu radne snage u mjeri steene kvalifikacije usklaene sa njihovim ouvanim
potencijalima i vjetinama.
O neusklaenosti ponude i tranje najbolje govori podatak da je u 2010. godini
ponuda bila 72,0% vea od tranje, zapoljavanje je inilo 28,6% ponude i 49,2% tranje.
Meutim, kod niskokvalifikovanih (NK i PK) radnika ponuda je bila nia od tranje. Najvie
slobodnih radnih mjesta biljee sektori trgovine, turizma i ugostiteljstva pri emu se najee
radi o strunim obrazovnim profilima sekundarnog obrazovanja.
1.5 Obrazovni sistem

Pregled predkolskih ustanova i broja polaznika, 2011
Predkolska
Javna/priva Vaspitna
Ulica i broj
ustanova
tna
jedinica
Arso
Privatna
Matina
Branka
Radievia
br. 12
Arti Pinokio
Privatna
Matina
Zmaj Jovina br.227
arli aplin
Privatna
Matina
Bjelopoljska br.3
ina Vrbica
Javna
Matina
ina Vrbica
Javna
Djeja radost Tuzi
ina Vrbica
Javna
Zvjezdani
vrt
Golubovci
ina Vrbica
Javna
Suncokret
Matagui
Broj
djece
20
23
28
646
37
131
38
217

2012-2017
ina Vrbica
ina Vrbica
ina Vrbica
ina Vrbica
ina Vrbica
ina Vrbica
Kockica
Javna
Javna
Javna
Javna
Javna
Javna
Privatna
Zvoni
Bubamara
Leptiri
Jelena etkovi
Poletarac
Vrela Ribnika
Matina
Kuica
Privatna
Matina
Lago-Frog
Ljubica Popovi
Privatna
Javna
Matina
Matina
Ljubica Popovi
Ljubica Popovi
Ljubica Popovi
Ljubica Popovi
Ljubica Popovi
Ljubica Popovi
Ljubica Popovi
Mali Princ
Maa
Javna
Javna
Javna
Javna
Javna
Javna
Javna
Privatna
Privatna
Osmjeh
Palica
Pelica
Sunce
Lane
Bajka
Suncokrili
Matina
Matina
oka Miraevia br.

13
Jovana
Tomaevia
br.15
Petra Lubarde br.116
Arh. Milana Popovia
4
Belvederska br.107
Slavonska br.33
Ukupno:
Izvor: Ministarstvo prosvjete i sporta

Pregled osnovnih kola i broja uenika, 2011
kola
Podruna
Ulica i broj
jedinica
Dr. Dragia Ivanovi
Matina
Zlatica b.b.
Pavle Rovinski
Matina
Stari aerodrom b.b.
tampar Makarije
Matina
Blok V
Maksim Gorki
Matina
Ivana Vujoevia 1
Boidar
Vukovi Matina
VIII crnogorske b.b.
Podgorianin
Boidar
Vukovi Podruna jedinica
Podgorianin
1
Sutjeska
Matina
Nikca od Rovina br. 2
Milorad Musa Burzan
Matina
Boane vuinia br
44
Radojica Perovi
Matina
Blok VI b.b.
Milan Vukoti
Matina
Golubovci
Milan Vukoti
Srpska
Milan Vukoti
Botun
Milan Vukoti
Vukovci
Oktoih
Matina
Radosava Buria b.b.
Oktoih
Dajbabe
Branko Boovi
Matina
Iva Andria br. 40
Branko Boovi
Rogami
Mahmut Leki
Matina
81206 Tuzi
Mahmut Leki
Vuksan Lekii
Mahmut Leki
Sukuru
Mahmut Leki
Milje
Vuk Karadi
Matina
Radosava Buria
Vladimir Nazor
Matina
Goce Deleva 7
Marko Miljanov
Matina
rtava Faizma b.b.
Savo Pejanovi
Matina
IV proleterske br. 5
Vlado Mili
Matina
Cetinjski put b.b.
Vlado Mili
Farmaci
Vlado Mili
Beri
396
223
184
456
571
48
23
29
53
632
105
191
485
528
75
189
841
11
20
5983
Broj uenika
1651
1490
1466
1432
1399
243
1274
1232
1224
1176
241
26
27
1155
18
1078
18
1031
39
48
35
887
884
877
784
689
67
21
218

2012-2017
Vlado Mili
21. maj
Grbavci
Matina
Zarija Vujoevi
Gornja Zeta
Gornja Zeta
29. novembar
29. novembar
29. novembar
Niko Mara
oko Prelevi
oko Prelevi
oko Prelevi
oko Prelevi
Jedinstvo
18. oktobar
Savo Kai
Savo Kai
Boko Radulovi
er
Kastrioti
Skenderbeg
er
Kastrioti
Skenderbeg
er
Kastrioti
Skenderbeg
er
Kastrioti
Skenderbeg
Vojin Popovi
Vojin Popovi
epan uki
Matina
Matina
Botun
Matina
Prifte
Krevo
Matina
Matina
Medun
Koi
Bezjovo
Matina
Matina
Matina
Buronji
Matina
Matina
Ul. Pete proleterske,

Dra
Matague b.b.
Srpska
81206 Dinoa
81304 Bijelo Polje
81205 Ubli
Skora
81124 Bioe
81252 Barutana
Komani
Stjepovo Zatrijeba
31
510
355
241
26
181
5
2
157
60
2
4
1
59
43
32
5
26
23
Poprat
Donji Zatrijeba
Cijevna
Zatrijebaka
Matina
Stanjevia rupa
Matina
6
Drezga
Lijeva Rijeka 81204
Ukupno:
23
4
12
22328
Broj aka i nastavnog osoblja u osnovnim kolama

kolska godina
Broj uenika
2007/08
22251
2008/09
22356
2009/10
22198
2910/11
22161
2011/12
22328
Nastavno osoblje
1187
1249
1266
1281
1276
Pregled srednjih kola i broja uenika, 2011.

kola
Ulica i broj
Gimnazija Slobodan kerovi
Vaka urovia bb
Srednja ekonomska kola Mirko Veovi
Podgorica
Srednja struna kola Sergije Stani
Ul. Ilije Milaia br.
10
Srednja medicinska kola
Ljubljanska bb
Srednja elektrotehnika kola Vaso Aligrudi
Vasa Raikovia 26
Srednja struna kola Ivan Uskokovi
Vasa Raikovia 1
Srednja graevinsko-geodetska kola In. Vasa Raikovia 26
Marko Radovi
Gimnazija 25. Maj Tuzi
Tuzi
Srednja struna kola Spasoje Raspopovi
Podgorica
Umjetnika
kola
osnovnog,
srednjeg Novaka Miloeva 41
muzikog i baletskog obrazovanja Vasa Pavi
Umjetnika
kola
osnovnog,
srednjeg Masline I proleterske
muzikog obrazovanja
za talente Andre 40
Broj uenika
1775
1550
1240
1212
1174
1153
628
601
551
125
20
219

2012-2017
Navara
Ukupno:
10029

Pregled uenika i nastavnog osoblja u sednjim kolama
kolska
Br.uenika
Nastavno osoblje
godina
2007/08
9879
764
2008/09
9912
784
2009/10
10055
793
2910/11
9769
759
2011/12
10029
769
Izvor: Ministarstvo prosvjete
Pregled specijalnih ustanova i broja djece, 2011
Specijalna ustanova
Ulica i broj
Centar za obrazovanje i osposobljavanje 1. Princeze Ksenije 8
jun
Zavod
za
kolovanje
i
profesionalnu Ul. Buda Tomovia
rehabilitaciju invalidne djece i omladine
br 28
Ukupno:
Broj djece
126
73
199
DODATAK POGLAVLJU br. 2 PRIRODNI RESURSI

2.2 Mineralne sirovine
U skladu sa Koncesionim aktom za davanje koncesija za eksploataciju rijenih nanosa
(ljunak i pijesak) za Podgoricu vodotok Morae Gornji tok, definisano je 19 lokaliteta:
Sjevernica (1), u duini 100m sa desne obale i korita vodotoka, MZ Bioe

Dromira (2) , u duini od 300m, sa desne obale i korita, vodotoka, MZ Bioe
ujaci (3), u duini od 250m sa desne obale i korita vodotoka, MZ Bioe
Mrtanje (4), u duini 200m, sa desne obale i korita vodotoka, MZ Bioe
Mravinje (5), u duini 300m sa desne obale i korita vodotoka, MZ Bioe
Bioe (6), od mosta za Lijevu rijeku pa nizvodno od mosta ispod ua Male rijeke u
Morau i krak Male rijeke u duini od 250m, iz korita vodotoka, MZ Bioe
Smokovac (7), u duini 600m+300m spruda, iz korita vodotoka, MZ Bioe
Moraica (8), u duini od 500m iz korita vodotoka, MZ Bioe
Poci (9), u duini od 150m iz korita vodotoka, MZ Bioe
Duga (10), u duini 350m, sa lijeve obale i korita vodotoka, MZ Bioe
Lakat (11), u duini od 150m iz korita vodotoka, MZ Rogami
Duklja (12), uzvodno 500m od eljeznikog mosta pa 100m u duini sa lijeve obale i
korita vodotoka, MZ Rogami
220

2012-2017
Dahna (13), u duini od 500m iz korita vodotoka, MZ Donja Gorica

Kuin brod (14), u duini od 150m, sa desne obale i korita vodotoka, MZ Donja Gorica
Radovina (15), u duini od 300m, sa lijeve, desna obala i korita vodotoka, MZ
Ljekopolje
Miurica (16), u duini od 500m sa desne obale i korita vodotoka, MZ Ljekopolje
Zabrani (17), u duini od 100m, sa lijeve obale i korita vodotoka, ispod Miurice, MZ
Botun
Beglaci (18), u duini 2.250m, sa lijeve, desne obale i korita vodotoka, MZ Ponari.
Koncesija na lokalitetu Beglaci predstavlja rjeenje koje e se sprovesti u posebnoj
proceduri, shodno Glavnom projektu regulacije donjeg toka rijeke Morae
Maljuge (19), uzvodno od lokacije Best Blok (Muljage), u duini 200m, sa desne obale
vodotoka, MZ Donja Gorica.
2.3 Vode
1. Razbijene karstno-pukotinske izdani:
Za vei broj ovih izdani nisu vrena hidrogeoloka istraivanja radi definisanja
njihovih slivnih podruja niti prostornog poloaja izdani. Do podataka i podloga uglavnom se
dolazilo u sklopu rjeavanja drugih zadataka, na osnovu podataka o geolokoj grai i
tektonskom sklopu ireg regiona a naroito na osnovu podataka sakupljenih za potrebe
izrade Osnovne hidrogeoloke karte.
Na obodu Ljekopoljskog luga, zapadno od Podgorice, na skoro 30 lokacija izlivaju se
podzemne vode Mareze, dajui minimum 1,5-2,5 m3/s, srednje vode izvorskog horizonta su
do 10m3/s dok maksimalne vode ne prelaze 20 m3/s. Koliine voda koje se izlivaju preko
izvorskog horizonta upuuju na veliinu njegovog sliva od minimum 200 km2. Ako se
godinje dinamike rezerve raunaju preko srednje izdanosti, iznose 315,36x10 na esti
m3. To su vode sa temperaturom izmeu 9,8-10 stepeni C, ukupnom tvrdoom izmeu 7,8 i
8,9 stepeni dH, mineralizacijom izmeu 250 i 330 mg/l i koncentracijom karakteristinih
anjonai katjona koji te vode svrstavaju u magnezijum-kalcijum-hloridnohidrokarbonatni tip.
Ove vode analizirane su i na koncentraciju gvoa i na 41 mikroelemenat a dobijeni rezultati
ukazuju na veoma kvalitetne vode. Leite je zbog svoje koliine i kvaliteta od neprocjenjive
vrijednosti ne samo za Glavni grad, ve za Crnu Goru u cjelini. Sa ovih izvora veim dijelom
snadbijeva se Podgorica.
Izdan Kraljiino oko je stalno karstno vrelo na sjevernom obodu Ljekopoljskog
luga, oko 1 km sjeverozapadno od vrela Mareze, na kontaktu limnoglacijalnih sedimenata
tog luga sa krenjacima karstne zaravni zvane Burina, koji predstavlja prevoj izmeu
istonih ogranaka Saevca na zapadu (k.302 m) i zapadnih ogranaka Veljeg brda na istoku
(k.283 m). Vode ovog vrela izbijaju na koti od oko 35 m. Izdan koja daje vodu Kraljiinom oku
je u prostoru skarenih i kavernoznih kreanjaka Burina, to je dokazano bojenjem
podzemnih voda koje poniru junim i jugozapadnim rubom Zorskog luga i ponovo se
pojavljuju u Kraljiinom oku. Pretpostavlja se da je glavno slivno podruje sa koga se
prehranjuje Kraljiino oko tamo gdje je i slivno podruje vrela Mareze. Izdanost ovog vrela
je u minimumu preko 20 l/s vode, gdje u suno doba godine pada ispod 50 l/s a u kinom
iznosi preko 1.000 l/s. Pretpostavlja se da pored dinamikih, ima i statike rezerve. Za
dinamike, pri minimalnoj izdanosti od 20 l/s dobijaju se koliine od 630,7x10 na esti m3.
Vode su u suno doba godine bez boje, mirisa i ukusa, sa temperaturama od oko 11-12
stepeni C, sa pH 6,8, ukupne tvrdoe 3,40 mg-ekv/l a njen hemijski sastav ukazuje da su
magnezijum kalcijum hloridno hidrokarbonatnog tipa. Meutim, u kino doba se mute a
otpadne vode gravitirajuih naselja u prostoru kastne zaravni Burina mogu uticati na
zagaivanje. Ovo vrelo ostavlja prostor za definisanje mogunosti korienja njegovih voda.
Na krajnjem sjevernom obodu emovskog polja izbijaju vode Ribnikih vrela iji
prostorni poloaj i veliina sliva nisu definisani. Rije je o prostranom i bogatom leitu iji su
221

2012-2017
Izvori stalnog karaktera ali sa velikim oscilacijama i bez izvrenih mjerenja. Polazei od
pretpostavke minimalne izdanosti od 100 l/s, dinamike rezerve bi iznosile 31,5x10 na esti
m3. Statike rezerve nisu procjenjivane. Vode su analizirane na 32 mikroelementa i analize
ukazuju na njihovu dozvoljenu koncentraciju. Dio dinamikih i znatan dio statikih rezervi
mogue je koristiti adekvatnim zahvatima u samom izvorskom horizontu.
Izdan Vuji studenci nalazi se na krajnjem sjeverozapadu Danovia luga u prostoru
Donjeg Zagaraa. U izvoritu ima preko 10 mikrolokacija na kojima izbijaju vode. Nizvodno
postoji jo niz povremenih karstnih vrela kao to su Modro oko, Oko Krauice, Blizanci i sl.
Prema procjenama, u suno doba godine mogu se zahvatiti vode u koliini od preko 100 l/s
izuzetnog kvaliteta. Vode su bistre, iste, bez ukusa i mirisa sa temperaturom od 11-12
tepena C, sa pH oko 7, sa dH od 8-8,50, sa koncentracijom karakteristinih anjonai katjona
koji te vode svrstavaju u magnezijum-kalcijum-hloridnohidrokarbonatni tip. Analiza na 32
hidroelementa nije pokazala koncentracije koje bi vode uinila neupotrebljivim za pie.
Neophodno je izvriti istraivanja radi odreivanja zone saniratne zatite a vode se mogu
koristiti u znatno veim koliinama i to ne samo za pie ve i za druge potrebe.
Izdan Straganica je slivnog podruja oko 100 km od Gornje Morae, Manastira Duge
do Zlatice. Istraivanja su pokazala da su hidrogeoloki uslovi pogodni za zahvatanje
podzemnih voda i konstatovana je izdanost vea od 11 l/s. Istraivanja kvaliteta vrena su
samo u odreenom periodu godine pa ih je neohodno dopuniti ali se moe konstatovati da
izvorite nije ozbiljnije ugroeno hemijski i bakterioloki. Voda je bez boje, mirisa i
svojstvenog je ukusa sa temperaturom od 10 stepeni C.
Izdan vrela Svetigora kao stalnog vrela nalazi se pored Manastira Morae sa desne
strane rijeke, na padinama Prisoja. Vode na samom vrelu izbijaju dosta koncentrisano iz
kaverni u masivnim krenjacima na k. oko 300 m. U sunom dobu godine izdanost pada na
oko 10 l/s a u kinom prelazi 200 l/s. Dinamike rezerve za ovu izdanost iznose 0,312 x 10
na esti m3. Vode su kvalitetne, bez boje, mirisa i ukusa, sa temperaturama ispod 10 stepeni
C, sa pH 7,3, ukupne tvrdoe 2,90 mg-ekv/l a njihov hemijski sastav ukazuje da su
magnezijum kalcijum hloridno hidrokarbonatnog tipa. Svakako da su jedan od razloga za
izbor lokacije za Manastir Moraa. Za ovi izdan nije potrebno predviati posebne mjere
zatite izuzev u zoni neposrednog izvorita, u pov. Od oko 100 m2. Jasno je da za ovo vrelo
treba definisati prostorni poloaj i veliinu sliva kao i rasprostranjenje izdani.
Izdan vrela Smokovac nalazi se u koritu rijeke Morae sa lijeve strane, sjeverno od
Zlatice na kori oko 50 m nv i stalno je karstno vrelo. Moe se pretpostaviti da vrelo dobija dio
ili sve vode iz okolnih terena a ne od vodotoka rijeke Morae. Razlika u izdanosti izmeu
minimuma i maksimuma je ak 1.000 l/s (od 1 l/s do 1.000 l/s). U sunom dobu godine mogu
se zahvatiti vode u koliinama od preko 100 l/s, uglavnom od statikih rezervi. Dinamike
rezerve izdani ovog vrela, uz pretpostavku minimalne izdanosti od 1 l/s, iznose 31 x 10 na
esti m3.
Vode izdani Smokovac, kada su van uticaja voda iz korita Morae, su bistre, iste,
bez boje, mirisa i ukusa, sa temperaturama od oko 10 stepeni C, sa pH oko 7, ukupne
tvrdoe preko 3 mg-ekv/l a njen hemijski sastav ukazuje da su magnezijum kalcijum hloridno
hidrokarbonatnog tipa. Pri vodostajima Morae koji plave izvorite, vode tog vrela dobijaju
drugi kvalitet i drugaije fizike i hemijske karakteristike. U sluaju potrebe za korienjem
voda ove izdani, adekvatnim zahvatom (hidrotehnike konstrukcije) trebalo bi odstraniti uticaj
voda rijeke Morae pri visokim vodostajima.
Izdan Iverak nalazi se ispod lokalnog seoskog puta koji spaja Prielje i Donje ume
na koti od 36 m. Slivno podruje mu je oko 5 km. Orijentacione dinamike rezerve,
poistovijeene sa dobijenom izdanou u periodu srednjih voda, iznose 12 l/s gdje, pri ovom
kapacitetu crpljenja, nije dolo do znaajnije promjene u depresiji bunara. Izvedene hemijske
i bakterioloke analize u sklopu hidrogeolokih istraivanja ukazuju da je voda bez boje
mirisa i svojstvenog je ukusa, odnoso da odgovara za pie. Sdaraj rastvorenih gasova
kiseonika i ugljendioksida je u optimalnim koncentracijama, pri temperaturi vode od 13
stepeni C, to ove vode ini veoma kvalitetnim. Ovo izvorite ima vie prednosti za
vodosnadbijevanje Pipera: vodu nije potrebno preiavati izuzev uobiajenih tretmana za
svako izvorite, uspostavljanje zona saniratne zatite ne bi predstavljalo problem jer je
222

2012-2017
naseljenost mala a lokacija bunara van zone industrijskih zagaivaa a mogunost pristupa i
energetskog napajanja je povoljna.
Na podruju Pipera nalazi se i izvor Studeno, iznad sela Prielje, na koti od 290 m,
sa slivnim podrujem od oko 10 km2 na prostoru Gornjih Crnaca, Duge i Golih strana, koje je
utvreno dosadanjim hidrogeolokim istraivanjima. Izmjerena izdanost ovog izvora, dijela
koji se preliva, iznosi 0,6 l/s a postoji pretpostavka da je znatno vea. Detaljna hidrogeoloka
istraivanja nisu raena pa nema podataka o rezervama kao ni hemijskom i bakteriolokom
sastavu ali je uraen Projekat hidrogeolokih istraivanja (1986.) radi definisanja uslova
isticanja podzemnih voda.
Osim ovog izvora, na istonom rubu Drezge u ataru sela Vukovia i i Bai nalaze se
estavele (u kinom periodu), odnosno jame sa vodom (u sunom peiodu) Jame Markovia i
Jame Vukovia. Prema procjenama,
u suno doba godine, na dobro definisanoj
mikrolokaciji izdani Jama Vukovia mogu zahvatiti podzemne vode i do 100 l/s, to govori i o
moguim statikim rezervama. Vode ove izdani su bistre i iste, bez ukusa i mirisa, sa
temperaturama
od
oko
11
stepeni
C
i
pripadaju
magnezijum-kalcijumhloridnohidrokarbonatnom tipu. Sa ove Jame mogue je zahvatiti znatno vie podzemnih
voda u odnosu na sadanji nivo korienja.
Izdan vrela ista jama nalazi se na jugozapadnom dijelu afskog luga, na koti od
oko 35 m i povremeno je karstno vrelo. Osmatranja i mjerenja nisu vrena ali se na osnovu
crpljenja voda u suno doba godine mogu pretpostaviti statike rezerve od preko 100 l/s.
Vode ove izdani su kvalitetne, sa temperaturama od oko 13 stepeni C, sa pH oko 7, sa dH
oko 10-12 i koncentracijom karakteristinih katjona i anjona koje ih svrstavaju magnezijumkalcijum-hloridnohidrokarbonatni tip. Analiza je vrena na preko 30 mikroelemenata. Vode
se mogu koristiti u znatno veem obimu za potrebe navodnjavanja a odgovarajuim
istraivanjima potrebno je definisati koliine i reim eksploatacije.
Na junom rubu afskog luga nalazi se i izdan vrela Pogana jama kao povremeno
karstno vrelo slinih karakteristika kao i ista jama ali sa veom mogunou zagaenja od
voda rijeke Matice koja u suno doba ponire u Oko Matice te bi odgovarajuim mjerama
trebali sprijeiti njeno poniranje u ovu estavelu.
U prostoru Fundine nalazi se vie stalnih izvora ija je minimalna izdanost 6 l/s.
Meu njima su najpoznatiji Toak Raovia i Ljuarski izvor, kaptirani za lokalne potrebe.
Izvor Mosor ima stalni karakter sa minimalnom izdanou od oko 2 l/s, takoe kaptiran za
lokalne potrebe. Izvor Korita se nalazi se u rejonu Korita sa izdanou od oko 0,5 l/s u
minimumu. Izvor Radea je stalni izvor ija izdanost u minimumu iznosi oko 0,5 l/s. Izdani
Izvora Milje su povremena vrela na sjeverozapadnm obodu masiva Dei koja u suno
doba ne daju vodu ali u kino su iskopanog bunara crpljene koliine i do 50 l/s koje ne
obaraju nivo podzemnih voda. Moe se zakljuiti da se sa ovog izvorita mogu crpiti vode u
koliinama i do 100 l/s. To su statike rezerve koje iznose 3.153,6 x 10 na esti m3. Ovome
treba dodati dinamike rezerve koje se ne mogu procijeniti. Izvor Traboin nalazi se na koti
od oko 400 mnm u krenjakom masivu. Minimalna izdanost je procijenjena na oko 2 l/s.
Dugo tokom godine na ovim vrelima istiu koliine i preko 100 l/.Izvor je djelimino kaptiran.
Izvor Ku nalazi se u kanjonu Cijevne sa desne strane na oko 350 m iznad rijeke.
Minimalna izdanost procjenjena je na oko 1 l/s. Izdan vrela Krvenica je povremeno karstno
vrelo na jugozapadnom kontaktu masiva Bratilje i Tukog polja. U suno doba mogu se
zahvatiti vode od preko 50 l/s.
Izvor Dobra voda nalazi se u izvorinom dijelu Brskutske rijeke sa izdanou oko 5
l/s. Izvor Ljeskovac nalazi se u izvoritu Brskutske rijeke izdanosti oko 2 l/s u minimumu i
kaptiran je za lokalne potrebe.
Vrela ogia nalaze se jugozapadno od brda Lunice. Izdanost, prema
procjenama, iznosi 5 l/s.
Od ostalih izvora povremenog karaktera najznaajniji su izvori obodom lugova, kao
to su: Pogana jama, Vrela Golaa, Oko Matice, Crno oko, zatim vrela i estavele u kanjonu
Morae kao to su: Duga, Morava, Lazbe, Kolovratske, Lanjevik, Mostine, Podkuk, Priboj,
Dulo i dr.
223

2012-2017
2. Zbijene izdani:
Zbijene izdani u slivu rijeke Morae prisutne su u emovskom polju i njegovom irem
regionu koji pripada Zetskoj ravnici. Prema rezultatima hidrodinamike analize izdani u
podruju emovskog polja, od ukupnih 1800 mm padavina u vodonosnu sredinu se infiltrira
oko 1200 mm. Pored infiltracije od padavina, izdan se prihranjuje i iz vodotoka Cijevne i
Morae. Na osnovu navedenih hidrodinamikih analiza, utvreno je da se na podruju
emovskog polja moe zahvatiti 3,0 m3/s podzemnih voda, bez znaajnog snienja nivoa, a
da su eksploatacione rezerve podzemnih voda u cijeloj Zetskoj ravnici oko 10 m3/s.
Osim Morae, na ovom podruju ima i nekoliko kraih vodotoka, koji izviru junim
obodom drenirajui u manjem obimu podzemnu izdan sa ulivom u Skadarsko jezero. Tu
spadaju: Plavnica, Zetica, Gostiljska rijeka, Pijavnik, Svijanac, Mala mrka, Velika mrka,
Rujela i Zbjela.
2.4 ume
Prigradske ume
1. Opasanica-Travska gora ukupne povrine 4.282,33 ha. Visoke ume ine 3.792,18
ha, ume za ostale namjene 280,90 ha i neobraslo zemljite 209,25 ha. Zastupljene
vrste: Jela (Abies alba), Bukva (Fagus moesiaca), Smra (Pecea abies).
2. Vuji potok ukupne povrine 1.465,62 ha. Visoke ume ine 1.174,76 ha, ume za
ostale namjene 212,15 ha i neobraslo zemljite 78,71 ha. Zastupljene vrste: Jela
(Abies alba), Bukva (Fagus moesiaca),Meki liari.
3. Kui ukupne povrine 1.753,15 ha. Izdanake ume ine 70,25 ha, ikare 521,40 ha
i neobraslo zemljite 1.161,50 ha. Zastupljene vrste: Cer (Quercus cerris).
4. Kranja-ijevo ukupne povrine 6.641,50 ha. Visoke devastirane ume bukve ine
1.364,50 ha, ikare 23,50 ha, ume za ostale namjene 400,50 ha i neobraslo
zemljite 4.853,00 ha. Zastupljene vrste: Munika (Pinus heldreichi), Bukva (Fagus
moesiaca), Cer(Quercus cerris).
5. Cijevna-Zatrijeba ukupne povrine 3.366,40 ha. Visoke ume ine 179,00 ha, ikare
128,00 ha i neobraslo zemljite 3.059,40 ha. Zastupljene vrste: Cer (Quercus cerris),
Bukva (Fagus moesiaca).
6. Dei-Boaj ukupne povrine 1.444,50 ha. Visoke ume ine 173,50 ha, ume za
ostale namjene 255,00 ha i neobraslo zemljite 1.016,00 ha. Zastupljene vrste: Crni
grab (Ostrya carpinifolia), Bukva (Fagus moesiaca).
7. Ljeanska nahija-Komani ukupne povrine 3.294,35 ha. Visoke devastirane ume
ine 268,15 ha, ikare 147,55 ha i neobraslo zemljite 2.878,65 ha. Zastupljene vrste:
Cer (Quercus cerris), Bukva (Fagus moesiaca), Topola (Populus nigra).
8. Velje brdbo-Lunica ukupne povrine 1.250,00 ha. Visoke ume ine 251,00 ha,
ikare 361,00 ha i neobraslo zemljite 638,00 ha. Zastupljene vrste : Crni bor (Pinus
nigra), Medunac (Quercus pubescens), Cer (Quercus cerris).
9. Piperi ukupne povrine 4.622,35 ha. Visoke ume ine 1.563,70 ha, izdanake ume
43,50 ha, ikare 296,85 ha, ume za ostale namjene 764,45 ha i neobraslo zemljite
1.953,85 ha. Zastupljene vrste: Jela (Abies alba), Bukva (Fagus moesiaca), Crni bor
(Pinus nigra), Cer (Quercus cerris), Smra (Pecea abies), Munika (Pinus heldreichii).
10. Brotnjik Trmanje ukupne povrine 3.225,60 ha. Visoke ume ine 906,15 ha ikare
474,40 ha, ume za ostale namjene 310,00 ha i neobraslo zemljite 1.535,05 ha.
Zastupljene vrste: Bukva (Fagus moesiaca), Cer (Quercus cerris), Munika (Pinus
heldreichii).
11. Zeta ukupne povrine 429,65 ha. Visoke ume ine 34,95 ha, ikare 21,55 ha,
neobraslo zemljite 373,15 ha. Zastupljene vrste: Topola (Populus nigra), Medunac
(Quercus pubescens).
224

2012-2017
12. Orahovo Radea ukupne povrine 6.110,65 ha. Visoke devastirane ume ine
1.991,50 ha, izdanake ume 14,40 ha, ikare 391,85 ha, ume za ostale namjene:
760,00 ha i neobraslo zemljite 2.952,90 ha. Zastupljene vrste: Bukva (Fagus
moesiaca), Cer (Quercus cerris), Munika (Pinus heldreichii).
13. Trebjenica Lijeva rijeka ukupne povrine 430,00 ha. Visoke ume ine 156,90 ha,
ikare 11,25 ha i neobraslo zemljite 261,85 ha. Zastupljena vrsta Bukva (Fagus
moesiaca).
14. Bratonoii Mala rijeka ukupne povrine 1.575,60 ha. ikare ine 101,25 ha i
neobraslo zemljite 1.474,35 ha. Zastupljena vrsta Cer (Quercus cerris).
Prema Programu gazdovanja umama i Izvoakom projektu za 2010. godinu sjeivi
etat, odnosno drvna povrina za sjeenje ustupljena je ugovorima o koncesiji:
-Gazdinskoj jedinici Opasanica-Travska gora na period od 10 godina po kome sjeivni
etet iznosi 188.548 m3 drvne mase ili na godinjem nivou 18.854 m3.
Otvorenost ove gazdinske jedinice je 8,8 m/ha ili ukupna duina umskih puteva iznosi 37
km. Ova GJ zakljuila je Ugovor o pravu na korienje uma i izgradnju i odravanje umskih
saobraajnica sa DOO Veraki Podgorica, na period od 7godina, u povrini od 4.277 ha,
odnosno bruto drvne mase u iznosu od 1.1687 m3. Cijena koncesione naknade iznosi 19
/m3 za etinare i 9 /m3 za liare, a cijena posebne naknade, propisane Zakonom o
umama, iznosi 5 /m3 za etinare i 3 /m3 za liare. Navedenim Ugovorom precizirano je
usklaivanje koncesione naknade za svaku narednu godinu, prema kretanju cijena u
djelatnostima umarstva i drvo-prerade.
-Gazdinskoj jedinici Vuiji potok koji ima sjeivi etat cca 6.000 m3 drvne mase.Ova
gazdinska jedinica bila je data na korienje Vukmanu Kruiu Mojkovac, ali je ugovor
raskinut 2011. godine od strane Uprave za ume zbog neizvravanja preuzetih obaveza. Za
ovu GJ oekuje se raspisivanje konkursa poetkom 2012. godine.
DODATAK POGLAVLJU br. 3 EKONOMSKO-PROIZVODNI

SISTEM
3.1.1. Preduzetnitvo
Struktura registrovanih privrednih subjekata u Glavnom gradu
Organizacioni
2006
2007
2008
2009
oblik
AD
137
160
155
152
DOO
4921
6278
7049
7555
Preduzetnici
2732
3082
3158
3182
OD
113
102
103
96
Zadruge
36
35
35
35
NVO
72
89
87
84
Ustanove
214
226
243
257
Dio
stranog
118
132
147
152
drutva
KD
11
11
11
10
Fondovi
6
8
8
7
2010
205
9588
4510
178
45
119
326
237
13
8
225

2012-2017
Ostali
3
7
UKUPNO
8363
10130
Izvor: Centralni registar Privrednog suda u Podgorici
7
11003
10
11540
13
15242
3.2.1 Uvoz/Izvoz
Pregled privrednih drutava iz Podgorice koja su u grupi TOP 50 crnogorskih
izvoznika i uvoznika u 2011.god.
IZVOZ
UVOZ
KAP
KAP
Plantae
KIPS PODGORICA
Hemomont
Montenegro Airlines
Otpada
Voli trade d.o.o.
Jugoprodukt
Stadion d.o.o.
Montenegro defence industry
Neregelia d.o.o.
Stratus
Rokped
Mont Metal
Coca Cola Helenic
Cofis Montenegro
Ina-Crna Gora
Regal-Inpex GH d.o.o.
Crnogorski telekom A.D.
S Press
Bar-Kod PODGORICA
Genex
Farmegra d.o.o.
Okov d.o.o.
Alliance d.o.o.
Cemex Montenegro
DND Company
Kafe Product d.o.o.
Platae
Novi Volvox
TCK Montenegro d.o.o.
Hemomont
CT Computers ME d.o.o.
Ljetopis Automotive d.o.o.
Ledo
Swisslion Takovo
Good-Commerce d.o.o.
Montecco INC
Philip Morris Montenegro
DM Delta
3.2. Proizvodni sistem

Radi podsticaja investitora za privoenje namjeni kljunih biznis zona u Glavnom
gradu, Odlukom o naknadi za komunalno opremanje graevinskog zemljita iz 2011.godine
propisana su sledea umanjenja:
- za objekte namjenjene za proizvodnju, odnosno preradu poljoprivrednih proizvoda
u zahvatu DUP-a Agroindustrijska zona za 60%,
- za objekte namjenjene industrijskoj proizvodnji u zahvatu DUP-a Industrijska
zona A za 50%,
- za skladita i servise otvorenog i poluotvorenog tipa za 25%.
3.5 Elektroenergetski sektor

Proizvodni kapaciteti u Crnoj Gori
Ukupna nominalna snaga svih elektrana u elektroenergetskom sistemu (EES) Crne
Gore je 868 MW, od ega se 658 MW (76%) odnosi na hidroelektrane, a 210 MW (24%) na
termoelektranu sa jednim blokom. Prosjena (prema bilansu) godinja proizvodnja kree se
226

2012-2017
oko 2.800 GWh na pragu elektrana ali su zbog velike zavisnosti od hidrolokih prilika,
izraene oscilacije u ostvarenju ukupne proizvodnje po godinama.
HE "Peruica" je najstarija crnogorska velika elektrana. Ukupna instalisana snaga je
307 MW ali je, usled nedostatka na odvodnim organima, maksimalna dozvoljena snaga 285
MW. Projektovana godinja proizvodnja elektrane je 932 GWh. HE "Peruica" koristi vode
sliva reke Zete koje imaju izuzetno visok energetski potencijal usled velike visinske razlike
(oko 535 m) na kratkom rastojanju izmedu Nikikog polja i Bjelopavlike ravnice.
Akumulacije u Nikikom polju znaajno doprinose kvalitetu proizvodnje elektrane.
HE "Piva"je akumulaciono pribransko postrojenje sa jednom od najvecih betonsko
lunih brana u svijetu. Ima tri agregata. Ukupna instalisana snaga je 342 MW a godinja
proizvodnja se planira na oko 760 GWh u skladu sa potrebama Elektroprivrede Srbije (EPS),
saglasno Ugovoru o dugoronoj poslovno tehnikoj saradnji EPCG i EPS.
Male hidroelektrane (ukupno sedam sa 11 agregata, ukupne instalisane snage 9
MW), ija se godinja proizvodnja planira na 21 GWh, su: ''Podgor'' (1937. god.), ''Rijeka
Crnojevia'' (1948. god.), ''Rijeka Muovica'' (1959.god.), ''Slap Zete'' (1952. god.), ''Glava
Zete'' (1954. god.),''avnik'' (1957. god.) i ''Lijeva Rijeka'' (1987.god.). Ranije procjene da ove
elektrane zbog relativno malog kapaciteta, varijacija proizvodnih mogunosti i visokih
operativnih trokova, u perspektivi ne mogu biti konkurentne na tritu, u poslednje vrijeme
se donekle relativizuju. Procjenjuje se da one najvee, uz angaovanje investitora sa
iskustvom, mogu poveati odrivost a vremenom nai mjesto na konkurentnom tritu
elektrine energije.
TE "Pljevlja" za sada je jedina crnogorska termoelektrana. Sastoji se od jednog
agregata instalisane snage 210 MW mada su, izvorno, kapaciteti elektrane planirani za dva
bloka od po 210 MW, pa su neka postrojenja (dimnjak i deponija za ugalj) i graena u skladu
sa tim. Snabdijevanje Termoelektrane vodom za hlaenje i druge potrebe vri se iz
akumulacije Otilovii, kapaciteta18 miliona m3.
3.6 Poljoprivreda
Udruenja poljoprivrednih proizvoaa
Udruenje poljoprivrednih proizvoaa Glavnog grada-Podgorice
je
neprofitabilna organizacija koja ima svojstvo pravnog lica iji su ciljevi: predstavljanje i
zastupanje interesa poljoprivrednika, ostvarivanje uticaja na poboljanje stanja u poljoprivredi
i razvoj poljoprivrede, poboljanje konkurentnosti poljoprivrednika na domaem i inostranom
tritu, saradnja sa domaim, kao i stranim udruenjima i institucijama, pruanje strune
pomoi i podrke lanovima Udruenja u razliitim oblastima (porezi, pravna pitanja, zatita
domae proizvodnje i sl.), zatita domae proizvodnje i sl
Na teritoriji Glavnog grada formirano je 14 poljoprivrednih udruenja i 7 zadruga od
ega su 2 aktivne (ZZ Bubulj Podgorica i ZZ Cijevna Podgorica) i 5 neaktivnih zadruga.
Udruenja su: Udruenje voara i vinogradara Kua, Udruenje poljoprivrednih proizvoaa
Kua, Udruenje poljoprivrednika Malesije, Udruenje vinogradara i voara Malesije,
Udruenje proizvoaa ljekovitog bilja, Udruenje proizvoaa duvanaZete i Malesije,
Udruenje poljoprivrednih proizvoaa Ratar Mojanovii, Udruenje poljoprivrednih
proizvoaa Piperi, Udruenje poljoprivrednih proizvoaa Zatrijeba, Udruenje
poljoprivrednih proizvoaa Komana,Bandia i Zagaraa, Udruenje vinogradara Ljeanske
nahije, Udruenje poljoprivrednih proizvoaa Lijeve Rijeke,Brskuta i Pelevog brijega,
Udruenje poljoprivrednih proizvoaa Donje Gorice, Udruenje pelara Podgorice.
Zadruge su: ZZ Bubulj-Podgorica farma koza i proizvodnja kozjeg sira, ZZ
Cijevna-Podgorica proizvodnja sira, PZ Matagui-Podgorica, ZZ Tuzi-Donji MiljePodgorica, PZ Kue Rakia-Podgorica, ZZ Koi-Dreaj-Podgorica, AZ Potkomovlje
Lijeva Rijeka-Podgorica.
227

2012-2017
Poljoprivredna
porodina
gazdinstva
poljoprivrednog zemljita
Crna
Gora
(br.gazdinstava)
Bez zemljita
581
<0,10 ha
2.514
0,10<0,50 ha
15.418
0,50<1,00 ha
8.465
1,00<2,00 ha
8.865
2,00<3,00 ha
4.076
3,00<4,00 ha
2.256
4,00<5,00 ha
1.287
5,00<6,00 ha
1.056
6,00<8,00 ha
1.066
8,00<10,00 ha
588
10,00<15,00 ha
814
15,00<20,00 ha
342
20,00<30,00 ha
323
30,00<50,00 ha
312
50,00<100,00 ha
436
100,00 ha I vise
425
UKUPNO
48.824
Izvor: Monstat-Popis poljoprivrede 2010.g
prema
povrini
korienog
Podgorica
(br.gazdinstava)
114
448
3.513
1.411
939
302
128
61
45
67
20
42
36
40
42
42
26
7.276
Proirenje asortimana i poveanje plasmana AD Plodovi Crne Gore

U kompaniji AD Plodovi Crne Gore planirana su dva pilot projekta.
1. Pilot projekat I
Kompanija ima u planu da u svoj asortiman uvrsti peurke, borovnice i ljekovito bilje.
Za potrebe realizacije ovog projekta koristie se postojei Otkupni centar u Lijevoj Rijeci koji
je u vlasnitvu Glavnog grada. Opremu Otkupnog centra (vlasnitvo zadruge Potkomovlje)
ine: selekciona traka na prijemu, reza za peurke, maina za baliranje i vakumiranje
ljekovitog bilja, blaner za peurke, poluautomatski dozator za ljekovito bilje, hladnjaa za
uvanje i ksladitenje umskih plodova na temperaturi od -20 C, suara za ljekovito bilje, dva
pick-up automobila za potrebe sakupljanja i otkupaumskih plodova i ljekovitog bilja. Na ovaj
nain stvorene su pretpostavke za realizaciju ovog projekta.
2. Pilot projekat II
Za realizaciju ideje poveanja otkupa i plasmana prozvoda trgovinskim lancima i
hotelsko-ugostiteljskim objektima potrebna je dodatna oprema i to: dva teretna vozila
nosivosti 3-5 t, maina za pakovanje i vakumiranje poljoprivrednih proizvoda te zapoljavanje
dva vozaa.
3.6.3 Stoarstvo
Stoari sa podruja Glavnog grada koriste oko 70 katuna i podkatuna i to: Graeni,
Korita, Hun, Kotica, Mokra, Bogi do, Rikavac, Carine, ijevo, Laz, Prielje, Turjak, Pelevski
katuni, Bioki katuni, Seostriki katuni, Madgalj, Silevik, Margarita, Katunite, Preslo, Velja
rupa, Slana rupa, Mrenov do, Priljepak, Kamena rupa, Binda, Sumor - Greben, Popovii,
Buat, Rupa Ljakova, Prou, Rupa Mikova, Crna planina, Savovia katuni, Kurlaj Canovia,
Magli, irokar, Milovia zakon, Radove, Razdolje, Rupe, Zrzava i Latiko, koji su aktivni. U
2010. godini 121 farmer-stoar izdigao je ukupno 1.820 uslovnih grla, odnosno 665 goveda,
74 junadi, 8161 ovcu, 708 koza i 94 konja.
3.7 Lov
Stanje populacije divljai u lovitima Podgorica I, Podgorica II i Podgorica
III
228

2012-2017
Vrsta divljai
Proljeno brojno
stanje(01.04.2011.)
Ukupno jedinki
Odnos polova
8
1:1
63
1:1,3
120
1:1,1
19.000
1:1
1.980
1:4,6
9.000
1:1
1.476
1:1
1.250
1:1
16.000
1:1
7.270
1:1
1.240
1:1
9.100
1:1
Gajene vrste divljai

- Medvjed
- Srna
- Divokoza
- Prepelica
- Fazan
- Grlica
- Jarebica Kamenjarka
- Bekasina
- umska ljuka
- Zec
- Liska
- Divlji golubovi (sve
vrste)
- Divlje patke (sve
vrste)
- Vuk
- Lisica
- Jazavac
- Kuna Bjelica
- Kuna Zlatica
- Divlja svinja
- Svraka
- Siva vrana
Izvor: Lovaki organizacija Podgorica
8.700
1:1
24
3.000
365
1.900
1.500
200
8.000
6.000
1:1
1:1
1:1
1:1
1:1
1:1
1:1
1:1
Plan odstrela divljai po vrstama za lovnu sezonu 2011/12

Vrsta divljai
Planirano za
odstrel
- ljuka
540
- Grlica
200
- Prepelica
200
- Bekasin
159
- Divlji golub peinar
212
- Divlji golub griva
48
- Gugutka
100
- Patka ubasta
50
- Patka krda
72
- Patka glavata
60
- Patka zvidaljka
48
- Patka egrtaljka
48
- Patka gluvara
50
- Guska obina
28
- Fazan
100
Izvor: Lovaka organizacija Podgorica
DODATAK POGLAVLJU br. 4 USLUGE

4.1 Komunalne usluge
Na dan 31.12.2010.godine bilo je evidentirano ukupno 53.569 aktivnih potroaa
vode, od ega pravnih lica 4.507 a domainstva 49.062 (20.530 potroaa individualni sektor
i 28.532 potroaa stambeni sektor). Tokom 2010. godine ispostavljeno je 473.532 rauna
229

2012-2017
potroaima, od ega 30.696 pravnim licima i 442.836 domainstvima (265.476 kolektivne

stambene zgrade i 177.360 privatne kue).
Fakturisana koliina i vrijednost vode po kategorijama potroaa
R.b
Kategorija
Koliina
Procenat
Cijena po
Vrijednost ()
Procenat
.
potroaa
(m)
uea
m (sa PDVuea
om)
1
Pravna lica
1.914.67
12,96
1,330 2.593.709,13
39,43
1
2
Ustanove
1.015.13
6,87
1,146 1.142.041,32
17,36
6
3
Zgrade
5.131.97
34,74
0,240 1.231.715,06
18,73
0
4
Kue
6.710.37
45,43
0,240 1.610.450,91
24,48
3
Ukupno
14.772.1
100,00
6.577.916,42
100,00
50
Izvor: Izvjetaj o radu Javnog preduzea Vodovod i kanalizacija Podgorica za 2010.
godinu.
Prikaz potisnute, fakturisane vode i gubitaka na mrei, 2010
R.b.
Elementi
Ostvareno
1
Potisnuto u m (a+b)
38.644.397
a) Vodovodni sistem Podgorica
37.178.320
-PS Mareza
22.548.678
-PS Zagori
7.039.090
-PS emovsko Polje
7.590.552
b) Vodovodni sistem Tuzi (Tuzi, Milje i Dinoa)
1.466.077
2
Fakturisane koliine u m
14.772.151
-Privreda
1.914.672
-Ustanove
1.015.136
-Domainstva
11.842.343
3
Gubici u m (1-2)
23.872.246
U % (3:1)
61,77%
Izvor: Izvjetaj o radu Javnog preduzea Vodovod i kanalizacija Podgorica za 2010.
godinu.
4.2 Informaciono-komunikacione tehnologije i usluge

Pregled podataka Crnogorskog Telekoma za 2011.god.
Grad
Servis
Tip korisnika
Podgorica
FTTx
Fizika lica (F)
Pravna lica (P)
ISDN BRI
F
P
ISDN PRI
P
MAX Telefonija 2
P
MAX Telefonija 30
P
MAX Telefonija 4
P
PSTN Direktni
F
P
PSTN Dvojnik
F
P
Telefon (Ruralni)
F
P
ukupno
Broj
156
19
906
1025
173
11
1
25
42501
8260
517
2
744
39
54379
230

2012-2017
DODATAK POGLAVLJU br. 5 SAOBRAAJ

5.1 Drumski saobraaj
Frekventnost saobraaja u Glavnom gradu
U decembru 2011.godine bilo registrovano ukupno 58.623 vozila (na nivou Crne Gore
oko 200.000), od ega je 89% automobila.
Pregled broja registrovanih vozila u Podgorici i gradskim optinama, 2010
Broj motornih vozila u Podgorici
58623
fizikih lica
46409
pravnih lica
12214
Broj motornih vozila Golubovci
4579
fizikih lica
4136
pravnih lica
443
Broj motornih vozila Tuzi
3202
fizikih lica
2900
pravnih lica
302
Izvor: MUP i JU
Saobraajne tenje koje iz Crne Gore i meunarodnog prostora vode ka Podgorici

(postojea saobraajna mrea na radni dan u 2010. godini) pokazuju frekventnost i
optereenje gradskih saobraajnica. Ukupan broj putnika iz pravca Bijelog Polja izvan glavne
turistike sezone iznosi oko 2.000 /radni dan a iz pravca Nikia vie od 15.000.
Tranzitni tokovi putnika izvan glavne turistike sezone relaciji Bijelo Polje Bar iznose
oko 400 /radni dan a na relaciji Niki Bar 1.000 /radni dan.
Saobraajne tenje teretnog saobraaja izvan glavne turistike sezone iznose oko 500
tona/radni dan iz pravca Bjelo Polje, dok iz pravca Bara iznose vie od 1.900 tona/radni dan.
Na relaciji Bijelo Polje Niki iznose 190 tona/radni dan, na relaciji Niki Bar oko 260
tona/radni dan, dok na relaciji Srbija Bar iznose 400 tona/radni dan.
U samom Glavnom gradu najizraenije saobraajne tenje izraene su na relacijama:
Toloi Novi Grad;
Toloi Donja Gorica;
Toloi Nova Varo;
Toloi Zabjelo;
Zabjelo Novi Grad;
Zabjelo Nova Varo;
Donja Gorica Novi Grad;
Stara Varo Novi Grad;
Stara Varo Nova Varo.
Saobraajna signalizacija
Krajem 2011.godine u Glavnom gradu postavljeno je 5020 vertikalnih znakova, a
horizontalnih kako slijedi:
- pjeaki prelazi, ostrava I zaustavne linije ..
- pune uzdune linije
- isprekidane linije .
- parking povrine
- jednosmjerne strelice
- dvosmjerne strelice
20 000 m2,
28 100 m2,
45 600 m2,
5 500 m2
1 000
780
231

2012-2017
- oznaka BUS
- oznaka KOLA
- oznaka TAXI
- oznaka rezervisan parking..
110
360
200
50
Rok trajanja horizontalne signalizacije je kratak, do 6 mjeseci,pa se oznake

obnavljaju 2 puta godinje uz izdvajanje znaajnih sredstava. Tzv. Toplim postupkom sa
rokom trajanja od 4 godine obiljeene su 23 saobraajnice ukupne povrine od 7.522,80 m 2 ,
ime se postigao efekat utede u narednim godinama za 20 30 %.
Saobraaj u mirovanju
U centralnom dijelu grada utvrene su tri zone za parkiranje sa posebnim reimom
naplate.
Prva zona ima 79 + 162 parking mjesta. Obuhvata ulice: Karaorevu, Njegoevu (od
Bulevara Svetog Petra do Karaoreve), Stanka Dragojevia (od Bulevara Svetog Petra do
Vuedolske) i Vuedolsku. Parkiranje je ogranieno na 1 h.
Druga zona ima 129 + 398 parking mjesta. Obuhvata ulice: Bokeku, Njegoevu (od
Bokeke do Ivana Crnojevia), 19. decembra, Slobode (od Hercegovake do Ivana
Crnojevia) i ulicu izmeu Gradskog stadiona i KIC-a. Parkiranje je ogranieno na 2 h.
Trea zona i ima 288 + 191 parking mjesta. Obuhvata ulice: Balia, Hercegovaku,
Miljana Vukova, Novaka Miloeva i Vuka Karadia. Parkiranje je ogranieno na 3h.
iru gradsku zonu ine:
Prva zona u Ul. Moskovskoj sa 162 parking mjesta.
Druga zona obuhvata ulice: Svetozara Markovia, Arh. Milana Popovia, Vasa
Raikovia, Bulevar Sv.Petra Cetinskog, Ivana Vujoevia, ukupno 398 parking mjesta.
Trea zona obuhvata ulice: Serdara Jola Piletia, Ljubljansku ulicu, Ivana Milutinovia
(kod Bazena), ukupno 191 parking mjesta.
Ukupan broj parkiralita iznosi 4.000..provjeriti u tekstu.
Infrastruktura za nemotorizovane uesnike u saobraaju
U 2009. godini obiljeena je biciklistika ruta Top Trail N0 4, Verzija 2-dopunjena, koja
polazi i zavrava u centru Glavnog grada.
Pregledna mapa rute: projekat\mape\0 pregledna mapa.jpg
1 Podgorica - Danilovgrad
2 Danilovgrad - Dolovi Gornje Morakovo - titovo - Konjsko Vuje
3 Vuje - Lukavica - Borovo Brdo - Javorje - Krnja Jela - Boan avnik
4 avnik - kanjon Nevidio - Dui - Dubrovsko - Bezuje - Dubljevii - Borkovii Pluine
5 Pluine - Smrijeno - Ravno Pluine
6 Pluine -Trsa - Nedajno - kanjon Suice - Mala Crna Gora abljak
7 abljak - Njegovua - Studenci - Gomile - Konate - Podstarac - Grkovo - Vratlo - Lipovo
Kolain
8 Kolain - Mateevo - Verua Rikavako jezero
9 Rikavako jezero - Konat - Medun Podgorica
ukupna duina:
km
24
66
60
57
42
60
76
48
53
485
Javni prevoz putnika

Predlog novih i izmijenjenih linija JMPP:
Prva linija "Konik Zabjelo" predstavljala bi direktno povezivanje istonog dijela
grada preko centralnog sa junim. Povezala bi naselje Konik sa naseljima: Masline, Nova
Varo i Zabjelo i omoguila dodatno povezivanje sa trgovakim centrom Delta City.
232

2012-2017
Druga linija "Stari Aerodrom Toloi" povezala bi naselje Stari Aerodrom u istonom
dijelu grada sa naseljem Toloi na sjeverozapadnom i poveala frekvenciju vonji u centru
grada. Takoe bi omoguila brzo i neposredno povezivanje naselja Toloi i Mareze sa
centrom. U tom sluaju, linija " eljeznika stanica - Toloi Mareza", koja vozi samo do
naselja Toloi, podijelila bi se na samostalne linije eljeznika stanica Studentski dom i
eljeznika stanica Titex Toloi.
Trea linija "Zabjelo Stara Zlatica" zadovoljila bi potrebe prevoza iz junog u
sjeverni dio grada i omoguila direktno povezivanje naselja Zabjelo sa centrom grada i
naseljem Stara Zlatica.
Takoe bi se ukinula linija 10A Masline (Doljani) Zabjelo i uvele korekcije i
optimizacija toka na nekim gradskim linijama kao i optimizacija mogunosti presijedanja
izmeu gradskih i prigradskih linija, koje se najee srijeu na mostu Brae Zlatiana.
Sa korekcijom linije "41-42, Podgorica Tuzi Vranj Vladne" uvelo bi se postupno
povezivanje prigradske optine i naselja Toloi, jer bi se korigovana linija ukrtala sa linijom ''
Podgorica Matagui". Trenutno, neposredno povezivanje na pomenutim linijama nije
ureeno, jer sa obje linije upravljaju razliiti prevoznici.
Uvela bi se i nova kruna "shuttle bus" linija koja bi povezala aerodrome i
eljeznicu sa frekvencijom od 20 minuta.
Auto taksi prevoz
Komparativni pregled broja taksi vozila u regionu i EU zoni na 1000 stanovnika
Grad ili drava
Broj taksista na 1000
stanovnika
vedska
sa
izvrenom
1,63
deregulacijom
Holandija - 4 najvea grada
1,8
Holandija ukupno
1,2
Zagreb
1,68
Beograd
4,68
Niki
1,72
Budva
10,8
Bar
5,3
Podgorica
4,5
Izvor: Studija dugoronog razvopja javnog gradskog i prigradskog saobraaja u Podgorici,
2010
Pregled cijena taksi prevoza u nekim evropskim gradovima
Duina vonje i grad (5
Cijena vonje u
km)
eurima
Brisel
4,51
Amsterdam
8,25
Zagreb
7,17
London
8,56
Beograd
2,28
Podgorica
2,25
Izvor: Studija dugoronog razvopja javnog gradskog i prigradskog saobraaja u Podgorici, 2010
233

2012-2017
DODATAK POGLAVLJU br. 6 IVOTNA SREDINA

Konvencija o dostupnosti informacijama u oblasti ivotne sredine, ueu javnosti u
donoenju odluka i pristupu pravosuu u pitanjima koja se odnose na ivotnu sredinu
Aarhus konvenciju (1998.)obavezuje vlade i nadlene organe, pa ak i privatni sektor, da se
otvore za javnost i uine dostupnim informacije koje se odnose na ivotnu sredinu te da
obezbjede ostvarivanje prava koja predstavljaju tri osnovna stuba Konvencije i to:
- pravo na obavjetenost kao pravo svakog pojedinaca da od javnih organa dobije
informacije o ivotnoj sredini (npr. informacije o koncentracijama tekih metala u vodi za pie
u odreenom gradu) koje nije uslovljeno obavezom obrazlaganja istog niti statusom
dravljanina ili legalnog boravka u toj zemlji. Konvencija definie pravila o nainu traenja
informacija, rok za odgovor, razloge odbijanja zahtjeva i pravna sredstva u sluaju
neopravdanog odbijanja;
- pravo na uee javnosti u odreenim aktivnostima navedenim u Prilogu I
Konvencije, odnosno obavezu vlade da konsultuje javnost prilikom davanja predloga za te
aktivnosti (na pr. izgradnja postrojenja za spaljivanje vrstog otpada u nekom gradu, predlozi
u vezi sa prostornim planiranjem razvoja grada ili donoenje zakonskih propisa iz ove oblasti
(na pr. zakona o otpadu). Dodatno, strane ugovornice odluuju i o primjeni ove odredbe kada
su u pitanju druge aktivnosti koje nisu navedene u Prilogu I u skladu sa nacionalnim
propisima, ukoliko mogu imati znaajan uticaj na ivotnu sredinu. Obavjetavanje i uee
javnosti omoguava se u ranoj fazi postupka donoenja odluke, kad su sve opce jo
otvorene i kada ono moe biti djelotvorno ;
- pravo na pravdu koje omoguava svakom pojedincu da pokrene postupak kod suda ili
drugog nezavisnog tijela kada nije dobio traene informacije ili mu nije omogueno da
uestvuje u procesu odluivanja o pitanjima ivotne sredine. Isto pravo odnosi se i na
sluajeve u kojima neka osoba ili javni organ kre nacionalne zakone o ivotnoj sredini ili u
kojima je ugroeno pravo na zdravu ivotnu sredinu.
Pri tome Konvencija titi pojedinca od svih vrsta sankcija, gonjenja ili uznemiravanja zbog
ostvarivanja prava koja su njome propisana.
6.1 Profil pojedinih segmenata ivotne sredine

Vazduh
Sistematska automatska mjerenja imisionih koncentracija zagaujuih materija u
vazduhu tokom vrena su u mrei mjernih mjesta. U Podgorici je to bila lokacija NOVA
VARO- Bulevar Svetog Petra Cetinjskog na kojoj su vrena kontinuirana mjerenja
navedenih parametara, kao i 24h uzorkovanje vazduha i analiza na sadraj fluorida.
Sve izmjerene vrijednosti sumpor dioksida (jednoasovne srednje vrijednosti i dnevne
srednje vrijednosti), znaajno su ispod propisanih graninih vrijednost od 300g/m3 odnosno
110g/m3.
Jednoasovna srednja vrijednost azot dioksida je jedan put prelazila propisanu
graninu vrijednosti (200 g/m3), ali je srednja godinja vrijednost azot dioksida bila ispod
propisane granine vrijednosti.
Jednoasovna srednja vrijednost azot dioksida je etiri puta prelazila propisanu
vrijednost gornje granice ocjenjivanja od 140g/m3, a etrnaest puta propisanu vrijednost od
100g/m3 za donju granicu ocjenjivanja kvaliteta vazduha za zatitu zdravlja ljudi, to je u
granicama dozvoljenog prekoraenja u toku jedne godine (dozvoljeni broj prekoraenja u oba
sluaja na godinjem nivou je 18 puta).
Srednja godinja vrijednost azot dioksida na ovoj lokaciji je 28,95 g/m3 (dozvoljena
godinja srednja vrijednost je 40g/m3).
234

2012-2017
Maksimalna dnevna osmoasovna srednja vrijednost ozona je jedan put tokom 2010.
godine prelazila propisanu ciljnu vrijednosti od 120 g/m3 koja, shodno Uredbi ne smije biti
prekoraena vie od 25 puta u toku kalendarske godine.
Izmjerene srednje dnevne vrijednosti PM10 estica su samo 1 put od ukupno 352
mjerenja u toku jedne godine prelazile Uredbom propisanu graninu vrijednost, to je
granicama dozvoljenog prekoraenja od 35 puta godinje.
Godinja srednja vrijednost PM10 estica od 28,25g/m3 je ispod propisane granine
vrijednosti.
Sa aspekta zatite zdravlja ljudi, veoma znaajan parametar su prakaste materije
radijusa ispod 2,5m tj. PM2,5 i njihova srednja godinja vrijednost je bila ispod propisane
ciljne vrijednosti.
Kada su u pitanju sadraji tekih metala u PM 10 analize su pokazale da sadraj olova raunat
kao srednja vrijednost nedjeljnih uzoraka je znaajno ispod propisane granine godinje
srednje vrijednosti. Rezultati analize uzoraka PM10 na sadraj arsena, kadmijuma, nikla i
ive pokazuju da je sadraj ovih metala bio ispod ciljnih vrijednosti propisanih sa ciljem
zatite zdravlja ljudi.
Sadraj benzo (a) pirena izraunat kao srednja vrijednost nedjeljnih uzoraka bio je
ispod 1ng/m3 koliko iznosi ciljna vrijednost propisana sa ciljem zatite zdravlja ljudi i rokom
postizanja do 2015. godine, ali iznad gornje granice ocjenjivanja za zatitu zdravlja ljudi.
Sve maksimalne osmoasovne srednje vrijednosti ugljen monoksida na ovoj lokaciji
(351 dan validnih mjerenja) su bile ispod propisane granine vrijednosti.
Srednja godinja koncentracija benzena iznosila je 2,31g/m3 je ispod propisane
norme.
Srednje dnevne i srednja godinja koncentracija fluorida su bile ispod propisanih
normi, a srednja godinja koncentracija od 0,84g/m3 je bila ispod propisanog kritinog nivoa
(1g/m3) za zatitu ekosistema.
U Podgorici vrena su povremena mjerenja kvaliteta vazduha na prometnim
raskrsnicama. Tokom 56 dana mjerenja, na svakoj od pet prometnih raskrsnica izmjerene su
visoke koncentracije PM10 estica, koje prelaze propisane norme, kao srednje dnevne
vrijednosti. Na lokaciji Zabjelo (pored magistralnog puta) 21 put su izmjerene vrijednosti bile
iznad dozvoljenih dok su na raskrsnicama kod Ei Nia, KBC CG i Centralne banke
prekoraenja izmjerena 26 puta.
Jednoasovne srednje vrijednosti azot dioksida nijesu prelazile propisane granine
vrijednosti, ali prelaze norme donje granice ocjenjivanja na svim lokacijama. Uoene su
znaajno visoke koncentracije azot monoksida, odnosno srednje vrijednosti azot dioksida, za
ovaj period mjerenja.
Sadraj benzo(a)pirena na svim lokacijama prelazi propisanu ciljnu vrijednost za
srednju koncentraciju na godinjem nivou, kao i gornje granice ocjenjivanja za zatitu
zdravlja ljudi.
Sadraj olova u PM10 esticama, kao srednja vrijednost svih osam sedmodnevnih
kampanji mjerenja, prelazi propisanu normu za srednju godinju vrijednost na lokacijama
pored bulevara Sv.Petra Cetinjskog i na raskrsnici kod KBC CG. Gornja granica
ocjenjivanja sa aspekta uticaja ovog polutanta na zdravlje ljudi prekoraena je na svih pet
raskrsnica.
Jednoasovne i dnevne srednje vrijednosti sumpor dioksida su u svim ispitivanjima,
na svih pet mjernih mjesta bile ispod propisanih imisionih normi i donje granice ocjenjivanja
kvaliteta vazduha.
Maksimalne 8h srednje dnevne vrijednosti ozona, posebno tokom proljea i ranog
ljeta su bile visoke, ali ni u jednom sluaju nijesu prelazile propisanu ciljnu vrijednost.
Maksimalne 8h srednje vrijednosti ugljen monoksida na svim lokacijama su bile ispod
imisionih graninih vrijednosti, sa trendom poveanja u zimskim mjesecima.
Srednja vrijednost benzena, ni na jednoj od pet raskrsnica nije prelazila propisanu
normu za ovaj polutant, na godinjem nivou.
235

2012-2017
Voda
Kontrola kvaliteta povrinskih i podzemnih voda vri se u skladu sa Zakonom o
vodama (Sl. list RCG, br. 27/07 i Sl. list CG, br. 32/11) i prateom podzakonskom
regulativom.
Biohemijska potronja kiseonika (BPK5) je mjera koliine kiseonika koja je potrebna
mikroorganizmima u vodi da oksiduju organski ugljenik i dijelom organski azot, ime se
indirektno odreuje i koliina organskih materija u vodi.Ovaj parametar definie ocjenu
zagaenosti voda i efikasnost postupka preiavanja otpadnih voda. Praenjem stanja u
2010. godini zabiljeena su odstupanja na mjernim mjestima: gradski kolektor i Grbavci
(rijeka Moraa).
Poveani sadraj fosfata moe dovesti do procesa eutrofikacije. Mjerenjima u 2010.
godini konstatovana je poveane koncentracije fosfata u rijeci Morai na mjernim mjestima:
gradska plaa, gradski kolektor, Grbavci i Vukovci.
Jedinjenja koja sadre azot se u vodotocima ponaaju kao nutrijenti i izazivaju
nedostatak kiseonika i time utiu na izumiranje ivog svijeta. Na navedenim mjernim
mjestima na teritoriji Glavnog grada nisu izmjerene vrijednosti za nitrate iznad granicama
dozvoljenih koncentracija.
Moraa je na profilima Pernica i Zlatica svrstana u A1 klasu, a na nizvodnim, u A2.
Odnos Ca/Mg je bio u A3 klasi du itavog toka, a kod Pernice van klase. Na uzvodnom
dijelu toka, gdje se oekuju iste vode, van propisane klase je bio sadraj amonijaka i
fosfata, zatim nitrita (Pernica) i saturacije i deterdenata na profilu Zlatica.Ovaj dio toka je
izuzetno osjetljiv na zagaenje, zbog ekstremno malog proticaja tokom ljeta. Ve kod
Gradske plae raste sadraj nitrita, amonijaka i fosfata (A3). Ispod Gradskog kolektora van
klase su bili BPK5, sadraj amonijaka, nitrita, fosfata,fenola, fekalnih i koli bakterija.
Povean je sadraj deterdenata i rastvorenog gvoa. Ovdje preovlauju procesi
razgradnje organske materije. Meutim, na nizvodnim profilima dolazi do promjene smjera
biohemijskih reakcija. Preovlauju procesi produkcije biomase, pa BPK5 opada, a saturacija
kiseonikom raste i nalazi se u opsegu van klase. Ovdje su i dalje fosfati i nitriti van klase,
dok se sadraj amonijaka, fenola, koli i fekalnih bakterija smanjuje.
Vode Skadarskog jezera su svrstane u A2CK2 klasu. Mjerodavna vrijednost
temperature vode je bila van propisane klase, tj. u A3 klasi na svim profilima. Poveana
saturacija ukazuje na dominirajue procese produkcije kiseonika. Osim kod Virpazara,
Plavnice i Ckla, gdje je bila u A3 klasi, na svim ostalim profilima saturacija je bila van klase.
BPK5, kao indikator suprotnog biohemijskog procesa, bio je van propisane klase samo kod
Moranika i Stareva (A3). Nitriti su bili u propisanoj klasi samo kod Ckla, u litoralu su bili
van klase, a kod Podhuma i u pelagijalu, u A3. Mikrobioloki parametri su bili u okviru
propisane klase. Prema mjerenim parametrima, voda je bila ispravna za kupanje.
Analizirane su takoe i podzemne vode prve izdani Zetske ravnice. Na osnovu
dobijenih rezultata te vode svrstane su u A klasu. Ipak pojedina mjerenja pokazuju da je na
mjernom mjestu Farmaci sadraj gvoa, amonijaka i deterdenata je bio u A3 klasi, a
sadraj fosfata u A2 klasi. U Grbavcima sadraj deterdenata je bio u A2 klasi. U Gostilju,
elektroprovodljivost, sulfati i deterdenti bili su u A2 klasi, a fosfati van klase . U
Golubovcima elektroprovodljivost i sulfati su bili u A2 klasi. U Vranju, elektroprovodljivost i
deterdenti su bili u A2 klasi, nitrati u A3 klasi, a fosfati van klase. U Dreaju,
elektroprovodljivost i amonijak su bili u A2 klasi, a fosfati van klase . U Mitroviima
( Cijevna ), samo su deterdenti bili u A2 klasi. Na osnovu navedenog od koncentrisanih
izvora zagaenja, koji najznaajnije utiu na kvalitet podzemnih voda, izdvajaju se otpadne
vode naselja i industrije. Kao najpoznatiji primjer zagaenja podzemnih voda gradskim i
industrijskim otpadnim vodama izmeu ostalih je i Fluvijoglacijalna izdan emovskog polja,
dio proticajnog profila uz Morau. Od rasutih izvora zagaenja najznaajniji su uticaji
rasipanja vrstog i tenog otpada po slivnim povrinama, a nijesu zanemarljivi ni ostali uticaji
(sjea uma, boravak ljudi i ivotinja na slivu, kao i druge aktivnosti na slivu sa kojeg se
izvorita prihranjuju)
236

2012-2017
Zemljite
Praenje stanja zemljita podrzumjeva uzimanje uzoraka na odgovarajuim
lokacijama i vrenje analize na mogue prisustvo opasnih i tetnih neorganskih materija
(kadmijum, olovo, iva, arsen, hrom, nikal, fluor, bakar, molibden,bor,cink i kobalt) i opasnih i
tetnih organskih materija (policiklini aromatini ugljovodonici, polihlorovani bifenili, PCB
kongeneri,organo kalajna jedinjenja, triazini, ditiokarbamati, karbamati, hlorfenoksi i
organohlorni pesticidi). Uzorci zemljita u blizini trafostanica ispitivani su na mogui sadraj
polihlorovanih bifenila i, na odreenim lokacijama, dioksina i furana.
Na podruju optine Podgorica uzorkovanje je izvreno na est lokacija D. Gorica 1 i
2 Srpska 1 i 2 em. polje 1 i 2. Rezultati ispitivanja zagaenosti zemljita na teritoriji
Podgorice u 2010. godini ukazuju da na pojedinim lokacijama postoji odstupanje od norme
propisane pravilnikom u pogledu sadraja neorganskih polutanata (hrom i nikal) i organskih
polutanata (poliaromatinih ugljovodonika), dok je sadraj ostalih neorganskih i organskih
polutanata ispod MDK normiranih pravilnikom. Na osnovu analize rezultata i njihovog
poreenja, moe se konstatovati znaajno smanjenje koncentracija neorganskih polutanata
nikla(Ni) i olova (Pb) u na skoro svim lokacijama u odnosu na prethodnu godinu.
6.2 Upravljanje otpadom

Prema dostupnim podacima godinja koliina pojedinih posebnih vrsta otpad za
teritoriju Glavnog grada zajedno sa Prijestonicom Cetinje i optinom Danilovgrad iznosi:
Vrste posebnog otpada
prenosive baterije i akumulatori
Otpadne gume
Otpadna vozila
elektrini i elektronski proizvodi
Otpadna ambalaa
Koliina
9.9 t
1 185 t
1 646 t
1 383 t
15 801 t
6.4 Zatita od voda

Redovna zatita od tetnog dejstva voda obuhvata radove i mjere koji se preduzimaju
preventivno u periodu do nailaska velikih voda i to:
- identifikacija podruja za koja se smatra da postoji rizik od nastanka poplava
(poplavna podruja*)
- izrada karata plavnih zona i njihovo unoenje u prostorno-plansku dokumentaciju
- izvianje i osmatranje voda, terena i objekata u zoni poplava
- izuavanje reima plavljenja
- redovno odravanje vodnih objekata u cilju poveanja stepena sigurnosti od tetnog
dejstva voda
- redovna kontrola i ienje atmosferskih kanala i korita bujinih vodotoka
- izvoenje zatitnih radova radi sprjeavanja erozija
- institucionalna priprema i organizovanje pravnih i drugih lica ija je djelatnost vezana
za odbranu od tetnog dejstva voda
- primjena neinvesticionih mjera na prostorima ugroenim poplavama prvenstveno
sprijeavanjem izgradnje skupih sadraja u ugroenim ili nedovoljno zatienim
zonama
- pri ureenju vodotoka potovati uslove i kriterijume za zatitu i unapreenje ivotne
sredine
237

2012-2017
donijeti odgovarajua zakonska akta kojima se propisuju uslovi izgradnje u plavnim

zonama
Vanredna zatita od tetnog dejstva voda preduzima se u periodu nailaska poplavnih

voda i obuhvata sprovoenje neophodnih operativnih mjera:
- izgradnja nasipa i regulacija rijeka
- utvrivanje poplavljenih povrina i razmjere poplava
- uklanjanje eventualnih prepreka na kanalima za odvodnjavanje
- prosijecanje deponija pored kanala za odvodnjavanje za prihvatanje vode sa
poplavljenih povrina
- lokalna zatita podruja, naselja i dobara
- ukljuivanje u rad pokretnih crpnih stanica
- uvoenje deurstva u svim institucijama koje su uesnici sistema zatite od tetnog
dejstva voda u zavisnosti od stepena opasnosti
Eroziona podruja
1. Podruje Pipera
Potez Crnci - Prielje sa povrinom od oko 4 km2, sa razvijenom erozijom srednjeg i
jaeg inteziteta.
2. Podruje Kui-Fundina
Potez Mosor-Vrbica, sa povrinom od oko 3 km2, sa razvijenom bujinom i
povrinskom erozijom srednjeg i jaeg inteziteta.
3.Podruje Brskuta
Potez Korijen-Brskut-Prisoj, sa povrinom oko 7 km2, sa jako razvijenom erozijom II i
III kategorije erodibilnosti i znatnom produkcijom nanosa i jakom bujinom erozijom.
4. Podruje Lijeve Rijeke
Potez Noice-Lopate, sa povrinom oko 5 km2, sa jako razvijenom erozijom II i III
kategorije erodibilnosti i znatnom produkcijom nanosa i jakom bujinom erozijom.
Potez Ue Levaje-Pti, sa povrinom oko 3 km2, sa jako razvijenom erozijom II i III
kategorije erodibilnosti i znatnom produkcijom nanosa i jakom bujinom erozijom.
5. Podruje Verue
Potez Ue-Verua naselje katuni-Mokra (lijeva i desna strana slivnog podruja), sa
povrinom oko 10 km2, sa jako razvijenom erozijom II i III kategorije erodibilnosti, znatnom
produkcijom nanosa i jakom bujinom erozijom.
6.7 Odrivo korienje energije i energetska efikasnost

Akcioni plan za odrivo korienje energije kao resursa Glavnog grada iz maja
mjeseca 2011. ukazao je na neophodnost smanjenja emisija CO2 iz sektora saobraaja,
zgradarstva i javne rasvjete sprovoenjem mjera energetske efikasnosti, korienjem
obnovljivih izvora energije, upravljanjem i smanjenjem potronje energenata, sprovoenjem
edukacije, unapreenjem odrivog razvoja urbanih sredina i dr.
Osnovne komponente Akcionog plana su mjere i aktivnosti u cilju smanjenja
emisije CO2 na podruju Glavnog grada Podgorica za 21% do 2020. godine u odnosu na
referentnu 2008. U skladu sa preporukama Evropske komisije, ove mjere i energetska
potronja posmatraju se odvojeno za tri glavna sektora i to kao:
-
Mjere koje proizilaze iz nacionalne energetske legislative

Mjere za smanjenje emisija CO2 u sektoru zgradarstva Glavnog grada
Mjere za smanjenje emisija CO2 u sektoru saobraaja Glavnog grada
Mjere za sektor javne rasvjete
6.9 Zatita biodiverziteta

238

2012-2017
Taksonomski spektar flore gradskog podruja Podgorice ine 4 klase, 118

porodica, 545 rodova i 1227 vrsta i podvrsta. Najzastupljenije porodice su Poaceae (porodica
trava), Asteraceae (glavoike) i Fabaceae (mahunarke ili leptirnjae). Udio endema je
prilino visok i iznosi 6.8%. Alergena flora je zastupljena sa 253 vrste, od ega 32 drvenaste
koje cvjetaju u periodu od februara do aprila, zatim 76 korovskih alergenih vrsta koje cvjetaju
od aprila do oktobra, kada cvjetaju i alergene trave, koje su prisutne sa 145 vrsta.
Planine su veoma bogate biljnim vrstama i njihovim zajednicama pa se neke od njih
mogu smatrati razvojnim centrima flore i vegetacije, kao to su: Edraianthus montenegrinus,
Silene macrantha, Valeriana pancicii, Valeriana bertiscea, Tanacetum lauratum, Phegteuma
pseudorbicularis, Viola nicolai, Viola speciosa, Potentilla montenegrina, Hiaracium
myriocephalum, Rhanunus montenegrina, Cerastium dinaricum i dr. Opisane su i dvije nove
vrste mahovina: Orthotrichum baldaccii (za Komove) i Barbula montenegrina (za Magli). Na
podruju kukih i piperskih planina raste veliki broj balkanskih endema: Acer visianii,
Aspeirula doerfleri, Pancicia serbica, Geum bulgaricum i druge.
Planinski i umski dio Podgorice jo uvijek nastanjuju primjerci krupnih sisara.
Medvjed (Ursus arctos), iako prorijeen, jo uvijek se moe nai na tom prostoru, najvie
zahvaljujui zatiti koju uiva meka sa mladima. Vuk (Canis lupus) nije zatiena vrsta ali
njegova populacija je i dalje dosta brojna. Od krupne divljai prisutna je (i sve je brojnija)
divlja svinja. Ipak, najplemenitije ivotinje podgorikih planina su srne (Capreolus capreolus) i
divokoze (Rupicapra rupicapra) koje naseljavaju visoke planine. Obje vrste su prorijeene.
Od manjih sisara na prostoru Podgorice ive lisica, kuna i jazavac i njihov plijen - zec i
vjeverica. Brojna je fauna sitnih sisara kao to su sitni umski glodari, naroito slijepi mievi
koji su veoma ugroeni i svi su zakonom zatieni.
Posebno znaajan biodiverzitet zastupljen je na Skadarskom jezeru. Bogata vodena
flora i vegetacija svojom dekorativnou daju osobiti peat itavom jezerskom pejzau,
naroito vrste poput bijelog lokvanja (Nymphaea alba), utog lokvanja (Nuphar luteum),
kasoronje (Trapa natans) i trske (Phragmites communis). Pored toga, trska i kasoronje imale
su u prolosti veliki ekonomski znaaj jer su se koristile u graevinarstvu, odnosno u ishrani.
Skadarsko jezero predstavlja jedan od najveih ptiijih rezervata Evrope. Ornitoloko
bogatstvo ovog nacionalnog parka od svjetskog je znaaja kada su u pitanju neke ptiije
vrste. Na jezeru je do sada registrovano 281 vrsta ptica. Od toga, vie od 90% ini pokretni,
migratorni dio ornitofaune. Vie od 80 vrsta ptica gnijezdi se na jezeru: Pelecanus crispus pelikan, Phalacrocorax pygmeus - mali fendak, Egretta garzetta - aplja, Larus michahellis galeb i dr. Pelikan je na najzapadnijoj taki njegovog areala. Fendak, sa vie od 2.000
parova, predstavlja jednu od najveih kolonija ove ugroene vrste na svijetu. Skadarsko
jezero je znaajno i kao zimovalite, posebno za vrstu Fulica atra - baljoka koja ini 6080% ukupnog broja zimujuih populacija ptica na jezeru. Pored ove, jo 45 vrsta ptica su
redovni zimski gosti. Jezero je takoe izuzetno bogato ribom. Prisutno je ak 48 ribljih vrsta.
Shodno zakonskoj regulativi u nacionalnom parku dozvoljen je tradicionalan nain ribarenja.
Kao posebna specifinost, obzirom na bogatstvo biljnog i ivotinjskog svijeta, izdvaja
se kanjon rijeke Cijevne gdje je do sada registrovano 813 vrsta biljaka a na njegovom irem
podruju 959 biljnih vrsta. To ini priblino treinu ukupne flore Crne Gore. Kanjonske litice
predstavljaju jedno od najznaajnijih stanita za ptice grabljivice kao i gnjezdilite za vie
vrsta lasta. Takoe, ovaj predio predstavlja vanu oblast za ivot gmizavaca i
vodozemaca. Od opisanih i evidentiranih biljnih vrsta najvie su zastupljene: pelin (Salvia
officinalis), ruzmarin, kupina, divlji ipak, kleka. Zabiljeeno je 405 taxona ranga vrste i
podvrste, od ega se 41 vrsta ubraja u kategoriju endeminih, endemoreliktnih i reliktnih, dok
su tri vrste zakonom zatiene. Pored navedenih, zastupljeni su Colchicum hungaricum,
endemini afrani (Crocus dalmaticus i Crocus weldenii), romuleje (Romulea bulbocodium i
Romulea linaresii) i vrsta HermodactyIus tuberosus. Na ovom prostoru ive floristiki rariteti
Sternbergia colchiciflora i Romulea linaresii subsp. graeca, koji su u Crnoj Gori prisutni
samo na jo jedom lokalitetu.
Na brdu Gorica raste nekoliko dekorativnih vrsta iz familije orhideja. Od drvenastih
vrsta znaajan je divlji badem (Amygdalus webii), endemini bun Rhamnus orbiculata, kao i
ostaci prvobitne umske vegetacije: esmin (Quercus trojana), bjelograbi (Carpinus
239

2012-2017
orientalis), crni jasen (Fraxinus ornus) i drugo. Saena uma (uglavnom alepski bor i
empres) u potpunosti potiskuje autohtonu floru. Od drvenastih vrsta najee se sreu
hrastovi: bjel (Quercus lanugionosa), cer (Quercus cerris), jasen (Fraximus ornus), crnograb
(Ostiya carpinifolia), klen (Acer campestre), makljen (Acer monspessulanum). Ovo brdo u
floristikom pogledu predstavlja pravu prirodnu, botaniku batu.
Poumljavanje je vreno jednogodinjim i dvogodinjim sadnicama alepskog bora
(Pinus halepensis Mill.) koji uestvuje sa 70% i empresa (Cupressus sempervirens L.) sa
30%. uma pripada treem razredu kvaliteta. Prirodnu potencijalnu vegetaciju predstavlja
zajednica makedonskog hrasta (Quercetum trojanae montenegrinum). U spratu drvea
pojavljuju se i Carpinus orientalis, Fraxinus ornus, Celtis australis, Quercus pubescens,
Pistacia terebinthus a u spratu bunja: Phullirea media, Paliurus spina-christi, Acer
monspessulanum, Punica granatum, Juniperus oxycedrus, Ruscus aculeatus, Asparagus
acutifolius, Rubus ulmifolius, Rhamnus orbiculata i sl. Dugotrajnim antropogenim
aktivnostima prirodni tip vegetacije znatno je izmijenjen i preko niza degradacionih stadijuma
doveden do nivoa zajednice suvih livada i kamenjara.
Agrarno-ruralni prostor Zetske ravnice ima faunu karakteristinu za prostore sa
izraenim prisustvom sinantropnih vrsta (naroito ptica), odnosno vrsta koje su prilagoene
ivotu uz ovjeka. emovsko polje je, pored sloene flore i jo uvijek nedovoljno poznate
faune insekata, prostor na kome su zastupljene i neke veoma rijetke ptice.
Kada je u pitanju tzv. urbani biodiverzitet, posebno treba izdvojiti Njegoev park koji
se nalazi na lijevoj obali rijeke Morae, u strogom gradskom centru. Karakterie ga
dendroflora koju ine uglavnom zimzelene vrste: Pinus halepensis - alepski bor, Pinus nigra crni bor, Pinus pinea - bor pinjol, Cupresus sempervirens - empres. Pinus halepensis.
Quercus ilex - hrast crnika i Celtis australis koela srijeu se u relativno malom broju i
uglavnom se radi o mladim sadnicama. Uz samu obalu rijeke nalaze se vrste Ficus carica
smokva, Punica granatum - nar ili ipak i Paliurus aculeatus - draa. bunaste vrste i vrste
nieg drvea dominiraju rubnom zonom parka. Vrste Viburnum tinus - leprika, Laurus
nobilis - lovor i Nerium oleander - oleander svojom vitalnou i dekorativnou daju peat
ovom parku. Slina dendroflora karakterie i Karaorev park. to se tie autohtonih vrsta u
Karaaorevom parku zastupljene su: Pinus halepensis, Quercus ilex, Celtis australis,
Laurus nobilis, Viburnum tinus, Nerium oleander i samo nekoliko samoniklih stabala Ficus
carica. Najzastupljeniji je Pinus halepensis i predstavlja najstariju floru ovog parka.
Podmladak parka ine Quercus ilex i Celtis australis.
240

2012-2017
DODATAK POGLAVLJU br. 7 KULTURA I SPORT

7.1 Kultura
Pored navedenih objekata i ustanova kulture, kulturnu ponudu Glavnog grada ine i
10 privatnih galerija i to: "Umjetniki paviljon", ULUCG, "Art", "Centar", "Most", "Sveti ore",
"Pizana","Tiodorovi", "Gayo", "All".
Bioskopi koji funkcioniu su: JU KIC "Budo Tomovi" i Cineplexx-jedini 3D bioskop u
Crnoj Gori koji se nalazi u objektu Delta city. Ranije je svoju djelatnost obavljao i bioskop
25.maj na Koniku. Meutim, trenutno se ovaj prostor koristi kao depo za potrebe Gradskog
pozorita. Budui da je Konik dio grada sa malo kulturnih sadraja, po izgradnji novog
objekta Gradskog pozorita ovaj bioskop bi opet trebalo staviti u funkciju.
Jaanju meunarodne saradnje, kulturnih veza i razmjeni znanja i ideja doprinose i
pet stranih kulturno-informativnih centara i to: Francuski kulturni centar, Britanski savjet,
Italijanski kulturni centar, Ameriki ugao i KIC Moskva kojima se ostvaruju kulturne veze i
razmena znanja i ideja. Takoe je prisutan i Kulturni centar Bonjaka i Muslimana Crne Gore.
Za dva poslednja, Glavni grad obezbjeuje prostorne uslove bez naknade.
Kulturne manifestacije koje se odvijaju pod pokroviteljstvom Glavnog grada
Podgorice su: Festival internacionalnog alternativnog teatra FIAT, DEUS, "Podgoriko
kulturno ljeto", "Naa radost", "Dan najboljih", "Maturski koncert", Meunarodni knjievni
festival kratke prie Odakle zovem.
"Decembarska umjetnika scena" - DUS nudi niz programa iz oblasti pozorine,
muzike, likovne i filmske umetnosti i knjievnosti i smatra se najbogatijim kulturnim
dogaajem takve vrste u Pogorici.
"Podgoriko kulturno ljeto" - Na nekoj od otvorenih scena Podogrice mogu se pratiti
koncerti I dramska izvoenja. Ova manifestacija poznata je i po savremenoj orjentaciji, pa
mladima nudi I koncerte savremene rock i jazz muzike koji se odravaju na krovu Kulturnoinformativnog centra Budo Tomovi.
U Podgorici se organizuje muziki festival za maliane "Naa radost" koji ima
meunarodni karakter i postoji blizu tri decenije.
Od 2006. godine Podgorica je dobila i svoj prvi meunarodni Sajam knjiga.
Nepokretna kulturna dobra
Duklja je arheoloki lokalitet na mjestu nekadanjeg centra rimske provincije. Na
njemu je otkriven i istraen dio arhitektonskih kompleksa i objekata - cetverougaoni forum sa
monumentalnom civilnom bazilikom, nekoliko sakralnih gradjevina (hramovi boginja Rome i
Dijane) sa brojnim skulpturama, reljefnim medaljonima i natpisima, terme sa bazenima i
podnim mozaicima, vile, ulice sa trijumfalnim slavolukom, nekropole isl.
Medun predstavlja ostatke ilirskog utvrenog grada na 12 kilometara severoistono
od Podgorice. Podignut je u III ili IV veku nae ere i dopunjen sa nekoliko objekata nastalih
krajem XVIII i poetkom XIX vijeka. Dananji izgled daju uglavnom ostaci srednjevjekovnog
utvrenja podignutog na mjestu ilirske akropole sa mjestimino ouvanim zidovima dvije
polukrune ugaone kule, odbrambenim zidovima u tzv. kiklopskoj tehnici, kapijom i objektima
iz kasnog srednjeg vijeka. Meu ostacima srednjevjekovnog utvrenja nalazi se crkva
arhiakonu Stefanu i crkva sv. oru. Kua izgraena ispod srednjevjekovnog utvrenja u
drugoj polovini XIX vijeka u kojoj je ivio Marko Miljanov, pretvorena u Memorijalni muzej.
Meu 6 spomenika druge kategorije nalazi se arheoloki lokalitet na Zlatici iz
ranovizantijskog perioda koji nauka tretira kao najznaajniji, ne samo u Crnoj Gori, ve i u
irem regionu. Otkriven je samo djelimino. Zbog nedostatka finansijskih sredstava,
obustavljeni su radovi na konzervaciji i ureenju graevinskih ostatka zapoeti osamdesetih
godina prolog vijeka. Pored ovog lokaliteta, u spomenike druge kategorije spada Crkva Sv.
ora pod Goricom, manastir Dajbabe, dvorski kompleks na Kruevcu, nekropola u Gostilju i
arheoloki lokalitet Mljace u Zeti.
241

2012-2017
Spomenike kulture III kategorije ine 20 sakralnih objekata ili njihovih ostataka, zatim,
naselje Vranjina, srednjevjekovni grad Oblun u Zeti, srednjevjekovno utvrenje Balin grad,
arheoloki lokalitet u selu Sukuru u Tuzima, stari most na uu Ribnice u Morau, tri tvreve
(tzv. Nemanjin grad iznad ua Ribnice u Morau, Planinica u Dinoi i Dei u Tuzima) dvije
osnovne kole (Stara Varo i Gradac), Kula Camovia u Vuksanlekiima kod Tuza, zatim,
Sahat kula, Kua ubranovia i tamnica Jusovaa koje se nalaze u Staroj Varoi.
Predloen je upis u registar zatienih spomenika kulture ukupno 12 novih objekata ili
urbanih aglomeracija na prostoru Glavnog grada. To su: Gimnazija Slobodan kerovi,
Banja-staro gradsko kupatilo, zgrada Skuptine Glavnog grada, stambeno-poslovni objekti
u Bokekoj ulici, zgrada JU Umjetnika kola za muziku i balet Vasa Pavi, zgrada na uglu
Ulice Novaka Miloeva kod raskrsnice sa UL. Marka Miljanova, zgrada Privrednog suda,
objekat na obali Morae ispod pjeakog mosta, tzv. Labud-plaa, hotel Podgorica,
Kusleova kua i Crkva Sv: Antuna u Tuzima.
Kulturno umjetnika drutva:
- KUD Aluminijum
- KUD Budo Tomovi
- KUD Mirko Srzenti
- KUD Stanko Dragojevi (hor)
- KUD eljezniar
- KUD Stara varo
- KUD Zeta
- KUD Ljubo Boanovi Drezga
- KUD urevdansko kolo Zagori
- KUD Crvena Stijena Toloi
- NVO Folklorni ansambl Monte folk
- NVO Folklorni ansambl Crna Gora.
7.2 Sport
Pregled sportskih objekata
Sportski objekti
Gradski stadion
Sportski centar "Moraa"
Teniski tereni
Tereni za boanje
Trim staze
Fudbalski tereni
Otvoreni sportsko-rekreativni tereni
kolski objekti za fiziko vaspitanje
Otvoreni bazeni
Izvor: Sekretarijat za kulturu i sport
Broj
1
1
14
1
2
9
11
19
2
Sportske manifestacije:
-
Trofej Skadarsko jezero 2012

Meunarodni atletski maraton Podgorica
Meunarodni enski turnir Royal Cup
Tradicionalna meunarodna atletska trka Osloboenje Podgorice (Memorijal Velia
Mugoa)
- Proglaenje najuspjenjih sportista Podgorice
- Memorijalni koarkaki turnir Milutin-Mikica Petrovi
Jedan od najvaijih sportskih dogaaja u Glavnom gradu je meunarodni Podgoriki
maraton.
242

2012-2017
Osim toga, u okviru gradskog projekta "Podgorica - zona bez droge" popularozovane
su sportske kole.
243

Strateski Nacrt - Prije Javne Rasprave-13 Sep 2012

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Strateski Nacrt - Prije Javne Rasprave-13 Sep 2012

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

STRATEKI PLAN RAZVOJA

GLAVNOG GRADA - PODGORICE

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

16. Ana Novakovi, Centar za razvoj nevladinih organizacija, zamjenik: Zorana

Pregled planskih dokumenata izloen je u Dodatku Poglavlju Uvod, str 211

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

ANALIZA POSTOJEEG STANJA

GEOGRAFSKE I DRUTVENE KARAKTERISTIKE

1.1 Geografske, klimatske i druge karakteristike

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

Srednja temperatura vazduha u 2010.godini2 iznosila je 16.7C sa odstupanjem od

Sl. 1 Rua vjetrova za Podgoricu za period 1993-2003.

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

Geoloku podlogu podruja Glavnog grada ine kenozojsko fluvioglacijalni

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

Razliitim mjerama u sferi ekonomske politike, saobraaja, poljoprivrede, umarstva,

1.1.1 Zatiena podruja i objekti prirode

1.2 Demografski trendovi

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

Polna struktura stanovnitva je u odnosu na popis iz 2003.god. gotovo

Predkolsko stanovnitvo ini 9,7%, stanovnitvo do 15 godina 21,4%, radni

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

Prema rezultatima popisa iz 2011. godine stanovnitvo se izjasnilo o pripadnosti 22

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

Stanovnitvo u gradskom poruju uveano je za 9,2 puta i time povealo svoje

U strukturi domainstava u Podgorici najzastupljenija su ona sa 4 lana (25,2%).

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

1.3 Zaposlenost i nezaposlenost

1.3.1 Registrovana zaposlenost

Dalje, ukupan broj zaposlenih posredstvom Zavoda za zapoljavanje Crne Gore na

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

Struktura zaposlenih prema polu do 2010. pokazuje da su cca 55% zaposlenih

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

1.3.2 Registrovana nezaposlenost

Podaci pokazuju da se usporavanje ekonomske aktivnosti poelo naglaenije

Prema kvalifikacionoj strukturi, u ukupnom broju nezaposlenih u Glavnom gradu

Podatak za IX 2011.god, ZZZ CG

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

Nezaposlenost prema godinama starosti

Nezaposlenost je tokom posljednjeg kvartala 2009. godine najvie porasla kod

Udio ena u ukupnoj nezaposlenosti

Jedan od pozitivnih trendova je smanjenje uea ena u ukupnoj nezaposlenosti. Tome je

1.3.3 Ponuda i tranja za radnom snagom

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

Iz tabele proizilazi da je deficit naroito dolazio do izraaja u okviru zanimanja III, IV i

Karakteristina suficitarna zanimanja su: pomoni daktilograf, pomonik

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

1.3.4 Korektivne mjere

U 2008.godini Zavod za zapoljavanje Crne Gore utroio je za sufinansiranje zarada

Javni radovi izvode se kao dravni i lokalni. Predstavljaju efikasan mehanizam za

za 2008, 2009,2010 i devet mjeseci 2011.

Nedostaci u nivou i kvalitetu znanja i vjetina (naroito praktinih) steenih u sistemu

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

U prvih devet mjeseci 2011.god. ukupno 96 nezaposlenih lica iz Podgorice bilo je

Sredstva ZZZ CG namijenjena za realizaciju ukupno 100 programa pripreme za

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

opreme i nastavnih sredstava, uspostavio sistem karijernog voenja i savjetovanja u

1.4 Zdravstveni sistem

Ostali medicinski radnici

U Domu zdravlja Podgorica u 2009.godini bilo je angaovano 148 ljekara i 557

Strateki plan razvoja Glavnog grada-Podgorice

Izvor: Izvjetaj o radu i poslovanju Fonda za zdravstveno osiguranje Crne Gore,