1.

GENEL ESASLAR
1.1. Dolusavak Radyal Kapa Genel Karakteristikleri
Tip......
Adet........
Aklk.....
Ykseklik...
Kapak Yarap.........
Kumanda Tertibat.....
Szdrmazlk.....
Paslanma Pay.........
Cidar Levhas Kalnl.....

elik Radyal Kapak

4 Takm
6
m
10
m
12
m
( Cidar Yz )
El ve Elektrik Kumandal
Hidrolik Silindir ile
Yanlarda ve Tabanda
Lastik Conta
2 mm
12 mm

1.2. Proje Verileri

1627,0
1618,331
1625
8,669

Maksimum Su Seviyesi....
Kapak Alt Nokta Kotu.....
Dnme Merkezi Kotu....
Hidrostatik Yk........

m
m
m
m

1.3. Malzemeler
Kapak Gvdesi ve Kollar...
Mafsal Mili....
Mafsal Kovan - Mafsal Yata.......
Szdrmazlk.

St 37.2
St 50
Gs - 52, GBz - 14
Tabii veya
Sentetik Kauuk
St 50

Ankraj Bulonlar.....
1.4. Emniyet Gerilmeleri ( DIN 19704' e gre, kg/cm 2 )
Gerilme Tipi
MALZEME
BASI
EK
KAYMA
KIYAS

Normal Ykleme
St - 37.2
1400
1600
920
0,85 s

St - 52
2100
2400
1390
0,85 s

Olaanst Ykleme
St - 37.2
1850
2100
1210
0,90 s

St - 52
2800
3150
1820
0,90 s

Emniyet
Gerilme
Art
Oran ( % )
St - 37.2
St - 52
32,14
33,33
31,25
31,25
31,52
30,93
Asgari Art = %31

as

h-v

2. Ykler

ai

H
R
u

B=
R=
h=
Dm=

6
12
8,7
2,0

m
m
m
m

as =

-0,17 rad

ai =

0,59

(Szdrmazlk Akl)
(Yzey Sa Yarap)
(Maksimum Su Seviyesi Ykseklii)
(Maksimum Su seviyesi Kotu ile Dnme Merkezi Kotu Fark)

rad

Ds = -2,00 m (Dnme Merkezi Kotu ile Maksimum Su Seviyesi Kotu Fark)

Di = 6,67 m (Dnme Merkezi Kotu ile Taban Kotu Fark)
i. Yatay Yk :
H = L*h2/2
H= 325,74 ton
ii.Dey Yk :
Wy = B*R*[Dm*(coss-cosai)+R(ai-as)/2+R*(sinas*cosas-sinaicosai)/2]
Wy =

78,585 ton

iii. Bileke Su Yk ve Yn :
R=( H2+V2 )1/2
13,56
R = 335,09 ton
=
(Ref. 1-Design of Hydraulic Gates-Bkz.syf 103)

3. KAPAK MUKAVEMET HESAPLARI

3.1 KAPAK YATAY KRLER

(Ref. 3-Design of Hydraulic Gates-Bkz.syf 134)

M1 = M2 = MC iin

a = 0,225*L = 1350 mm
L = 6000
mm
b = 3300
mm

16

19

45

53

20

22

a=
b=

16
45

mm
mm

m=
n=

qalt

8,669

t/m2

q1

8,653

t/m3

q2

8,608

t/m4

P1 =

TABAN KOTU

{2 * 8,669

P1 =

6
1,582 ton

w1 =

0,264 t/m

8,653

19
53

mm
mm

0,016

Taban Kotu =

2*

8,653

+
6

1618,331 m

8,608

0,045 } *

6,0 =

3.1.1. Ykleme

MC = (q/8) . (b2-4a2)
MA = MB = -qa2/2
a=
b=

R1 = R 2 =

0,791 ton

MC

0,119 t-m

MA = MB =

0,240 t-m

Gerekli kiri kesiti

17,162 cm3

w = M / em =

120

A = 13,5 cm2
y=
6
cm
4
Inpu= 206 cm
1,0 cm
t=

B = ((m/2)+(n/2))/2 = 2 cm
L = 600,0 cm
L/B =
333,3
v
=
0,97
beff =
3,5 cm
y1 =
5,66 cm
y2 =

7,3

Itoplam =
w
=

NPU

( pas pay dlerek )

NPU

Bef

cm

248,4 cm4
3
43,86 cm

=
548

kg/cm2 < 1400 kg/cm2 Emniyetle yeterlidir .

1350 mm
3300 mm

3.1.2. Kapak yzey sac ve ara kiriler

3y= 0.3 x 3x

4x= 0.3 x 4y

te ( yzey plaka kalnl-pas pay ) =1,0 cm

k1y

k4y k3x

a cm

b cm

b/a

k1x

56

65,0

1,16

16,2 13,6 32,4 35,6 0,97

kg/cm2

1x

1y

492

413

3.1.3. Bileke Gerilme ( DIN 19704)

bil = ( 12 + 22 - 1 . 2 ) 1/2
1 = a + 3x
bil =

2 = - 3y
kg/cm 2 < 2040 kg/cm 2

1493

Emniyetlidir .

3.1.4. Sehim( konsol ksmnda)

n=c/a=

0,409

d = -0,258143
d/c =
-0,0004

1 /

2324

< 1 / 1000 Emniyetlidir

4y

3x

3y

4x

983
1.080
324
295
2
< 1400 kg/cm Emniyetlidir .

3.2. Dey Kiriler

3.2.1. Dey Kiri Efektif Genilikleri ( DIN 19704 )

2B1

B1

B=B1+B2 v
Bef=B x v

2B2

B2

w / B (DIN 19704)

Btn dey kirilerin efektif genilii ayndr.

0,97

bef cm
54,32

t1 t2 t3 D
Kiri
y1
h
bef b1
1,0 1,2 1,0 0 12,29
1. kiri 54,32 20 31,5
Tablo 3 ; Yatay Kiri Kesit zellikleri

y2
21,41

Kiri no
B1cm
B2 cm
1. kiri
28
28
Tablo 2 ; Efektif genilikler

B (cm)
56

x/b
17,86

3.2.2. Dey Kirilerin Kesit zellikleri

I
21.183

W1
1.724

3.2.3 Gerilmeler
3.2.3.1. Eilme Gerilmesi
e = Mmax / W
Kiri
no
1. kiri

P (kg)

M(kg.cm)

W1 (cm3)

W2 (cm3)

a(kg/cm2)

b (kg/cm2)

27.160

577.875

1.724

989

335

584

< 1400kg/cm 2

Tablo 4 ; Yatay Kirilerdeki Eilme Gerilmesi

Emniyetlidir

W2
989

3.2.3.2. Kayma Gerilmesi

t1=t-te

y1

A1

y2

t2
A2

b ef

Kiri
no
1. kiri y1
y2

Q = A x y (cm3 )

A (cm2)

5,64 A1
11,785 A2

11,285

63,680

54,320

640,184

703,9

q = P .Q / I

te =t-pas

(kg.cm)

pay (cm)

kg/cm2

902,5

1,0

902
2

Tablo 5 ;Yatay Kirilerdeki Kayma Gerilmeleri

< 920kg/cm Emniyetlidir

3.2.3.3. Kaynak Kontrol

2= ( v * Q ) / ( I*n*a )
a = Kayanak Ykseklii = 0,4 cm
n=Kaynak Says
= 2
I = Atalet Momenti
V = Maksimum kesme kuvveti = P / 2
Kiri
Q (cm)
V kg
no
1. kiri
703,9
13580
Tablo 6 ;Yatay Kiri Kaynaklar

I cm 4
21.183

2 kg/cm 2
564
< 920kg/cm 2 Emniyetlidir

3.2.3.4. Bileke Gerilme ( DIN 19704)

bil = ( 12 + 22 - 1 . 2 ) 1/2
1 = a + 3x
bil =

1284

= q/t

2 = - 3y
kg/cm 2 < 2040 kg/cm 2

4 Kapak Kollar
4.1 Kapak Kollarnn Yerlerinin Tayini

l3

h3

Kapak kollar eit yk alacak ekilde yerletirilecektir.

l2 = 0,2804*L =

2,546 m

h2 =

2,804

l3 = 0,3233*L =

2,936 m

h3 =

3,233

l4= 0,2999*L =

2,723 m

h4 =

2,999

m
h1

l1

h2

l2

kollu radyal kapak iin;

L = 9,081 m (Yzey sa toplam uzunluu)
l1 = 0,0964*L =
0,875 m h1 = 0,964

( Ref . 3-Design of Hydraulic Gates-Bkz.syf 137)

Dey Tayc Kiriler

W1 =

27.160

a = 0,875 m
b = 2,546 m
c = 2,936 m
d = 2,723 m
L = 9,081 m
KAPAK KOL YKLER
RI =
2686
kg
RII =

25796

kg

RIII =

-1322

kg

Mmax =

5779

kg.m

Mmax =

RI*(b+c+d-2*L/3)

Dey Kirilerin Mukavemeti

4.2 Kapak Kollar Mukavemet Kontrol

6,00
L1 =
9,97
L2 =
a = 1,350
b = 3,30

Q = 2*Rmaks =

51592

kg

q = Q / w = 8598,7 kg/m

Kiri no
B1cm B2 cm
1. kiri
28
28
Tablo 2 ; Efektif genilikler
Kiri
bef b1
1. kiri 53,20 20

h
31,5

B (cm)
56

x/b
10,71

0,95

bef cm
53,20

t1 t2 t3 D
y1
y2
1,4 1,2 0,8 0 10,42 23,68

I
23.061

W1
2.214

W2
974

Kol Kesiti

Kiri
b2 b1
1. kiri 20,00 20

h
30

t1 t2 t3 D
y1
y2
1,8 1,8 1,8 0 16,80 16,80

A = 126 cm2
V = Q/2 = 25796 kg
= 4,857
H = V tan =
2192 kg
2
7835,6 kg.m
M = (1/2)*q*a =
N = V / cos = 25889 kg
Gerilmeler
a ) Yatay Kiri
= Mx/w1 + H/A
= 371,6 kg/cm 2
b ) Kollar

898

13

75

w=

1,5

kg/cm 2 < 1400 kg/cm 2

Emniyetle yeterlidir .

10

I
22272

W1
1.326

W2
1.326

5. KAPAK KALDIRMA KUVVET

Kapak kaldrma kuvveti, aadaki kuvvetlerin yaratt momenti yenecek ekilde hesaplanacaktr.

i. Kapak arl momenti:

G : Kapak Arl
G=
32000
kg
a=
9492 mm
b=
1738 mm
c=
4000 mm
xm =
949,2
cm
ym =

173,8

cm

M1 = F1*(xm)
ME =

30.374.400
kg*cm
ii. Conta srtnmesi momenti:
RC =
1208 cm (conta srtnme yarap)
b=
(conta basn genilii)
3 cm
l=
1032 cm (conta boyu)
P1 =
0 t/m2
(conta st noktasndaki basn)
2
P2 =
8,669 t/m
(conta alt noktasndaki basn)
=
0,8 (srtnme katsays)
f=
0,1 t/m (conta n bask kuvveti)
Ff = *N =
N = NB + NSB
NB =2*l*f =
N=
MCS =

NSB = Port.*l*b*2 =

2,064 t

2,374 t
2.593.743 kg.cm

Ff =

2,14714 t

11

2,6839 t

iii. Pim srtnme momenti

M3 = *P * (D/2)
= 0,2 bronz-elik srtnme katsays
P = 335,1 ton
D = 400 mm
M3 =
1.340.358 kg.cm
Toplam Moment
MT = M1 + M2 + M3
MT =
MT =

34308501 kg.cm
343,085 t-m

6. KAPAK KALDIRMA SSTEM HESAPLARI

i. Kapak Kaldrma Kuvveti
Fk * L = MT
Fk = 85,771 ton
ii. Hidrolik Silindir
Kapak Kaldrma Kuvveti: F k
Fk =

85771

kg
%20 srsaj ile F k =

102.926

kg

Bir silindire gelen yk : F kn = 51.463 kg

Hidrolik silindir gerekli kesit alan
A3 = Fkn/Phid
Phid =

140

bar

2
367,59 cm
A3 =
260
140
Seilen silindir
/
2
2
As = 376,99 cm
>
367,59 cm Emniyetlidir
Buna gre kaldrma kuvveti
Fk = Phid.*A

Fk =

52.779

kg

2 * Fk=
105.558 kg
s = 1,026 ( Seilen hidrolik silindir % 2,6 emniyetlidir.)
iii. Hidrolik Pompa Kapasitesi
= 1,1
Qp = A*v*
v = 0,28 m/dk =)
28
cm/dk
Qp =
11611
=
11,61 lt/dk
2*Qp = 23,22 lt/dk
Debi :
24 lt/dk
iv. Motor
N =(Pmax/612)*(Q/)*
N = 13,45 kW

N = 15 kW, 1500 d/dak kullanlmtr.

12

7. MAFSAL
i. Mafsal Pimi

w:Pim zerindeki yk=Kapak Hidrolik Yk+Kapak Kaldrma Kuvvetinin Bileeni

w= 0,5*(R+Fx)
L=
554 mm
B=
440 mm
o
= 68
Fx = 38.557
kg
w = 186.823
kg
M = 1.559.973 kg.cm
2
1360 kg/cm
Malzeme : C45 s=
1.559.973 / ( * d3 / 32 )
=M/Z=
1360 =
d=
22,7 cm ( Gerekli olan minimum pim ap )
d=
29,5 cm kullanld. Emniyetlidir .
ii. Bronz Ezilmesi
P = w / A yzey = 186823
= w / A kesit =

/ ( 29,5

2
136,7 kg/cm

60,5 ) =

2
104,7 kg/cm <

< 920 kg/ cm 2 Emniyetlidir

iii. Milde Burulma Gerilmesi

=Ms/wp
Ms :

1340358

/2 kg.cm (Mil zerindeki srtnme momenti)

Wp : Mil polar mukavemet momenti

Wp =*d3/16 =

5040,76 cm3

132,95 kg/cm 2
=
=M/w =
618,94 kg/cm 2
v =(2+32)1/2 =
660,39
v=

660,39

kg/cm 2
kg/cm 2<1,25*1360 kg/cm 2

iv. Bronz Et Kalnl

t =0,05*d+5
t = 19,75 mm =

20 mm seilmitir.

13

Pem= 250kg/cm 2
( Bronz Yatak )

8. HDROLK SLNDR ASES ANKRAJLARI HESABI

Fy : Bir silindire gelen yk =
11
=
o
Fx = F*sin =
9.820 =RBy
Fy =F*cos =

34434

M =Fx*h =
1

RAy = RBy =
RA =
RB =

16083 kg
kg
996685

9967
24467
44401

kg

50.517 kg

a = 112,4 cm
b = 52,5 cm
h = 101,5 cm
RA = FYx(b/(a+b)) =
RB =

51.463

kg*cm
kg

kg
kg

a = 1010 mm
b=
735 mm
RC =
-32311 kg
Bulon: n =
6 adet
RCn =
5385
kg
Bulon ekme gerilmesi:
t =RCn/Ab =) Ab =
M

42

=) Ab =

3,59

1500
cm2

3,59

< 11,2 cm 2

kg/cm 2

Aderans Gerilmesi:

Rcn/2 Rcn/2

6 kg/cm 2
bas =
80 kg/cm 2
s = 15 cm
d = 42 mm
s2 - n**r2 =
Basma yzeyi :
ad =

141,87 cm2

bas = (RCn/2)/Abas
Abas =
Abas =

2
33,7 cm
2
141,9 cm

ad =Fad/(*d*l)
34,01 cm
l=
lseilen = 70 cm yeterlidir

14

alnmtr, yeterlidir.

9 . RADYAL KAPAK ANKRAJ BULONLARI KONTROL

Orta Ayak in Ankraj Bulon Kontrol
Bir kapak zerindeki su yk

335.090 kg

P = 167.545 kg

k=
L=

875 mm
1850 mm

Orta ayak ankrajlar iin en kritik ykleme durumu kapaklardan birinin ak,
dierinin kapal olmas halidir.
Kapaklardan biri ak dieri kapal iken ykleme :

Mmaks. =

RA =

246.789 kg

RB =

-79.244

kg

167.545

88 =

14.660.169 kg. cm

ki kapak kapal iken ykleme

RA = R B = P =
Mmaks. =

167.545

kg

14.660.169 kg

Bulonlardaki eki gerilmesi

Orta ayak ankrajlarnda en kritik yk olan R=
246789 kg yk iin toplam
10 adet M 100 x
bulon kullanlacaktr. Ancak emniyet ynnden bu bulonlarn 8 adedinin beraber alt dnlecektir.
M 100
=

di dibi ap =

246.789 *
4
8 * * 9,2206

92,206 mm
=

462

kg/cm 2 <

1400

15

kg/cm 2

Emniyetlidir

ereve tesirinden gelen momentin yaratt gerilme

l=
185 cm
h = 615 cm
M = 34.308.501 kg.cm

.d 4 .d 2 l 2
J n.

.( )
64
4
2

n= 8 ( emniyet olarak hesaplamalarda 8 adeti alnacak)

10 cm
d=
=
25 cm
l
4
J1 = 102.102 cm

25

Mesnet traversi 6 adet kiriten olumaktadr

6 adet NPI
380

104

k = ( J2 / J1 ) x ( h / l ) =
N1 = k+2 =

14,97

N2 = 6k+1 =

78,8

1740

25

380

J2

12,97

16

4
= 398491 cm

MA
= - ( M/(2 * N1 ))

( M/(2 * N2 ))

MD
Mmaks. = MD =

1.363.133

kg.cm

MB
= ( M/N1 )

( M/(2 * N2 ))

MC
Mmaks. = MC =

-2.508.702 kg.cm

Bulonlarn maruz kalaca maksimum moment

-2.508.702 kg.cm'dir. Ancak mesnet traversi ile
bulonlar arasndaki boluktan dolay bu moment tesirinin bir ksm bulonlara aktarlr.
Emniyet ynnden bu tesirin tamam bulonlar zerinde dnlecektir.
2.508.702 *
102.102

17,5

430

kg/cm 2

Orta ayak bulonlarnda toplam gerilme

892

< 1400 kg/cm 2 ( Bulon malzemesi St-60 )

kg/cm 2

Somun ykseklii kontrol

Ankaraj bulonlarnn mesnet traverslerine balantlar ;
h=
8
cm ykseklikte
M 100
x
6
somunlarla yaplacaktr.
Di dibi ap d r =
9,202 cm
a. Dilerde kayma gerilmesi :

F
.d r .h

F = Ra / 6 =
=

178

41.131
kg/cm

kg

< 920 kg/cm 2

Emniyetlidir

b- Dilerde ezilme gerilmesi

4. p.F
.h.(d 2 dr 2 )

p=adm =
6 mm
d = 100 mm
=
256 kg/cm 2 < 1260 kg/cm 2 Emniyetlidir
Ankaraj bulon somunlar ayrca birer kontra somun ile takviye edilecektir.
Balant yeterince emniyetlidir.

17

Dey ankraj bulonlar kontrol

Bi kapak zerindeki dey yk = W y =
Bu yk iin orta ayak ankarajna ;
2 adet M 100 bulon konulacaktr.
D=
10 cm
ddidibi= 9,202 cm

4 .W

n . p .d diidi

78.585 kg

kg/cm 2 < 1400 kg/cm 2

591

( bulon ezilmesi St60 )

Dey bulon somun ykseklii kontrol

Ankaraj bulonlarnn mesnet traverslerine balantlar ;
h=
8
cm ykseklikte
M 100
x
6
somunlarla yaplacaktr.
Di dibi ap d r =
9,202 cm
a. Dilerde kayma gerilmesi :

1
F
.

2 .d r .h

kg/cm 2 < 920 kg/cm 2

170

Emniyetlidir .

b- Dilerde ezilme gerilmesi

h=
8
cm
p=adm =
6
mm
d=
10 cm

4 . p.F

.h.( d 2 d r 2 )
=

kg/cm 2 < 1260 kg/cm 2 ( St60 )

245

Emniyetlidir

Dey ankaraj bulon somunlar ayrca birer kontra somun ile takviye edilecektir.
Balant yeterince emniyetlidir.
KENAR AYAKLAR N ANKRAJ BULON KONTROL
P

167.545 kg
90 cm

x2=
x=

90
180

cm
cm

RA =

335.090

kg

RB =

-167.545

kg

Mmax =

P
RA

P=
x1=

15.079.031

RB

18

kg.cm

Bulonlardaki eki gerilmesi

Orta ayak ankrajlarnda en kritik yk olan R=
335.090 kg yk iin toplam
10 adet M 100 x
bulon kullanlacaktr. Ancak emniyet ynnden bu bulonlarn 8 adedinin beraber alt
dnlecektir.
M 100 di dibi ap =
92,206 mm
=

335.090 *
4
8 * * 9,2206

kg/cm 2

627

ereve tesirinden gelen momentin yaratt gerilme

Orta ayak ankrajlarnda olduu gibi kenar ankrajlarnda da mesnet traversi ile bulonlar arasndaki boluktan
dolay bu moment tesirinin bir ksm bulonlara aktarlr. Emniyet ynnden bu tesirin tamam bulonlar zerinde
dnlecektir.

x1

x2

x1=

25

cm

x2=
d=

77,5
10

cm
cm

A
y'

xd

(d / 2) ((d / 2) x1) ((d / 2) x1 x2)

4

A=
78,54 cm2
y' =
47,50 cm
I=
1.800.525 cm4
W=I/y=
37.906 cm3
398 kg/cm 2
=M/W=
Kenar ayak bulonlarndaki toplam gerilme :
=

627

398

1.025

kg/cm 2

< 1400 kg/cm 2 ( St60 )

Somun ykseklii kontrol

Ankaraj bulonlarnn mesnet traverslerine balantlar ;
h=
8
cm ykseklikte
M 100
x
6
somunlarla yaplacaktr.
Di dibi ap d r =
9,202 cm
a. Dilerde kayma gerilmesi :

F
.d r .h

19

F = Ra / 6 =

55.848

kg

241 kg/cm < 1260 kg/cm 2 Emniyetlidir .

b- Dilerde ezilme gerilmesi

4. p.F
.h.(d 2 dr 2 )

p =adm = 6 mm
d = 100 mm

=
348 kg/cm 2 < 1400 kg/cm 2 ( St60 )
Ankaraj bulon somunlar ayrca birer kontra somun ile takviye edilecektir.
Balant yeterince emniyetlidir.
MESNET TRAVERSLER KONTROL
Beton Dndaki Ana Mesnet Traversi
M = 14.660.169 kg.cm
4
Ixx= 398.491 cm
21.540 cm3
kg/cm 2 < 1400 kg/cm 2
= M / W = 681

Wx =

Emniyetlidir .

Kenar ayak ankarajlar beton dndaki ana mesnet traverslerinde ayn maksimum momet
olumaktadr. Kesit zellikleride ayn olduu iin , kenar ayak ankrajlar mesnet traverslerinde
ayn gerilme oluacaktr. Travers kesiti kenar ayaklar iinde yeterlidir.

20