TÜRK DİLİ VE KOMPOZİSYON DERSİ-1 KİTAP ÖZET FORMU

KİTABIN ADI AY BATTI

KİTABIN YAZARI JOHN STEINBECK
YAYINEVİ BİLGİ YAYINEVİ
BASIM YILI 1990
1.KİTABIN KONUSU:

Steinbeck bu romanda değişik bir konuyla çıkıyor karşımıza .Savaşın

insanı hem fiziksel hem de ruhsal açıdan nasıl eritip bitirdiğini, tükettiğini büyük
bir ustalıkla anlatıyor.Tutsak edenlerle edilenlerin neden savaştığını ne zamana
dek savaşacağını kestiremeyen insanların içine düştüğü çıkmazı başka bir
deyişle savaştan çok savaşanları insancıl bir yaklaşımla ele alıyor.
2.KİTABIN ÖZETİ:
Bir sabah kasabanın delikanlıları, kasabanın dışındaki Corell’in evindeki
atış yarışmasında toplanmıştı. 400 yıldır barışın olduğu bu kasaba, halkı
özgürlüğüne düşkün ve kömür madeniyle geçimini sağladığı şirin bir yerdi.
Herkes kasaba yakınlarına paraşütle inen alman askerlerini görünce şok
olur. Corell’in evindeki 12 asker duruma müdahele etmek için kasabaya
koşarken pusuya düşerek altısı ölür. Üçü yaralanır ve diğer üçü de kaçar. 250
alman askeri ve 6 subay artık kasabayı ele geçirmiştir. Başlarında Albay
Lanser’in bulunduğu birliğin görevi, kömür madenini işletmek ve çıkarılan
kömürleri liman vasıtasıyla Almanyanın içlerine yollamaktır. Albay Lanser ve
kurmayları (diğer beş subay ) belediye başkanının evine yerleşerek kasabayı
kontrole başlar. Bu esnada Corell’in bir hain olduğu anlaşılmış ve kasabalı
tarafından dışlanmıştır. Bu işbirlikçi ise Albay Lanser’den belediye başkanı
olmayı ister. Ancak Albay bunu kabul etmez. Ilk direniş, madende kendisini
zorlayan Alman Yüzbaşı Loft’e saldırırken araya giren Teğmen Prackle’I öldüren
Alex tarafından olur. Alman X-12 talimnamesine göre derhal mahkeme kurulur
ve idam edilir. Halk tarafından çok sevilen alex’in öldürülmesi, düşman askerleri
ile halk arasını açar. Madende işler yavaşlar. Baskı bir süre devam eder.
Kasabanın gençleri İngiltereye birer birer kaçar. Almanlar bunu engellemek için
halkın yiyeceğini karneye bağlar ve çalışmayanların ailesine yiyecek vermez.
Halk yalnız yakaladığı askaerleri öldürmeye başlar. İngiliz uçakları köprü ve
madenleri bombalamaya devam etmektedir. Belediye başkanının ahçısı Annie
vasıtası ile öldürülen Alex’in evinde dul karısının yardımıyla belediye başkanı
kaçan gençlerle buluşur ve onlardan yardım isteklerinin iletilmesini ve
İngiliz’lerden patlayıcı maddeler yollamasını ister. Halkını düşünen belediye
başkanı direnmesini kırmamaktadır.
Bir sabah küçük paraşütlerle mavi kaplı küçük paketler atılır. Çok akıllıca
dizayn edilmiş bu paketlerin içinde çok lezzetli bir parça çikolata, küçük dinamit
ve bir de bu dinamitin nasıl kullanılacağını anlatan sarı bir kağıt
bulunmaktadır.Çocuklar bu kutuları hızla bulup çikolataları yedikten sonra
dinamitleri anne ve babasına götürürler. Askerler durdurmak için ne kadar
çabalasalarda başarılı olamazlar. Belediye başkanı ve sadık arkadaşı Dr.
Winter’dan askerlere yardımcı olması istenir. Buna karşılık çok sert bir konuşma
yapan Belediye Başkanı ve Dr. Winter mahkemeye verilir. Albay Lanser son kez
yanlarına giderek ikna etmeye çalışırken dışarıdan patlama sesleri hala
gelmektedir.

3.KİTABIN ANA FİKRİ:

İnsanların özgürlüğünü silah zoruyla elinden alınamayacağını ve savaşın
iki taraf için de büyük bir kayıp olduğunu kitabın ana fikri olarak kabul edebiliriz.

4.KİTAPTAKİ OLAYLARIN VE ŞAHISLARIN DEĞERLENDİRMESİ:

Belediye Başkanı Orden: Babası gibi kendiside yıllrdır belediye
başkanlığı yapıyordu. Kalın, gür bıyıklı, beyaz saçlı biridir. Evli ve iki çocuk
babasıdır.
Albay Lanser: Orta yaşlı, kır saçlı, sert bakışlı ve yorgun görünüşlü, dik
ve geniş omuzlu bir subaydır. İşgal birliklerinin komutanıdır.
Dr. Winter: Kasabanın doktoru ve tarihçisidir. Kendi halinde, iyi
yürekli,sakallı, güngörmüş, kasabanın ileri gelen insanlarındandır.
Yüzbaşı Loft: Askerlik hayranı olan ve askerliği canlılar içindeki en
gelişmiş evre olarak gören ve bütün kadınların üniformaya vurgun olduğunu
düşünen bilgili bir subaydır.
Annie: Belediye Başkanının ahçısıdır. Kırk beş yaşlarında, biraz aksi bir
kadındır.
George Corell: kasabaya çok yararı olmuş önde gelen bir tüccardır.
Sonradan almanlarla işbirliği yaparak onlara istihbarat sağladığıu anlaşılan
menfaatçi bir haindir.

5.KİTAP HAKKINDAKİ ŞAHSİ GÖRÜŞLER:

Kitap çok açık bir dille yazılmış olup, cümleler basittir. Ama çok
sürükleyici bir eserdir. Bütün arkadaşlarıma tavsiye ederim. Kitaptaki askerlik
mesleğiyle ilgili bazı taktikler ileride bize yardımcı olabilir.

6.KİTABIN YAZARI HAKKINDA KISA BİLGİ:

1902 yılında doğdu. Küçük yaşlarda çiftçilik yaptı. 27 yaşında ilk romanı
“Altın Kadeh” i yazdı. John Steinbeck’in yapıtları, imgelereden bolca yararlanan,
sanatsal yapıtlar olmaktan çok yüzyılın başında önemli toplumsal değişimler
yaşanan topraklarda, toplumsal gerçekliğin ayrıntılı bir gözleme dayanan
gerçekçi yansıtılışıdır. 1968 yılında öldü.

HAZIRLAYAN :

ADI SOYADI : Ali ŞIMŞEK

KISMI : 65
AP.NO. : 3722