Phóc tr×nh trëng ca Ph©n xëng VËn hµnh Bu«n Kuèp

Phần II. NHÀ MÁY VÀ TRẠM ĐIỆN PHÂN PHỐI

A. THIẾT BỊ CƠ KHÍ THUỶ LỰC, KHÍ NÉN, CÁC THIẾT BỊ PHỤ
TRỢ

1
TURBINE BUỒNG XOẮN
1. TÔNG QUAN
Turbine của nhà máy Buôn kuốp là loại turbine Fancis kiểu tâm trục, trục
đứng một bánh xe công tác kiểu PO140-B-410 do Nga sản xuất, với các thông số
thiết kế như sau:
+ Kiểu : PO140-B-410 của Nga
+ Số cánh bánh xe công tác : 13
+ Cột nước tính toán : 98,5m
+ Cột nước hiệu ích lớn nhất : 107,2m
+ Cột nước hiệu ích nhỏ nhất : 88,9m
+ Số cánh hướng tĩnh : 18
+ Số cánh hướng động : 18
+ Công suất Turbine định mức : 142,5 MW
+ Tốc độ định mức : 166,7 vòng/ phút
+ Tốc độ lồng tốc : 330 v/p (thời gian chịu đựng
5phút).
2. BUỒNG XUẮN
Buồng xoắn được làm bằng thép hàn do Nga sản xuất, đặt ở cao trình 299.
Buồng xuắn có hình soắn trôn ốc và có tiết diện nhỏ dần từ 5140mm đoạn cánh
hướng tĩnh thứ nhất đến 1265mm đoạn cánh hướng tĩnh thứ 20. Phía trong buồng
xuắn được đặt 20 cánh hướng tĩnh có kích thước 675x1038 mm. Buồng xoắn có
tác dụng hình thành dòng chảy xoáy, phân bố đều dòng chảy đối xứng trong
turbine và đảm bảo áp lực nước khi qua tất cả các cánh hướng đều bằng nhau.
3. CÁNH HƯỚNG ĐỘNG
Nước từ buồng xuắn qua cánh hướng tĩnh sau đó đến cánh hướng động tại
đây lưu lượng được điều chỉnh do thay đổi khe hở giữa các cánh hướng. Cơ cấu
này có tác dụng.
- Điều chỉnh lưu lượng nước vào turbine, do đó thay đổi công suất và tốc
độ.
- Đóng mở dòng nước vào bánh xe công tác khi bình thường và khi sự cố.

Thùc hiÖn: Vò §¨ng NghÞ 22

 Phóc tr×nh trëng ca Ph©n xëng VËn hµnh Bu«n Kuèp

Bộ phận chính của cơ cấu hướng dòng gồm hai thành phần: các cánh hướng
để hướng dòng chảy hình lưu tuyến với bánh xe công tác và cơ cấu chuyền động
từ servomotor của bộ điều tốc đến cánh hướng.
Các cánh hướng có hình dạng giống như con thoi và có các thông số như sau:
+ Chiều cao mỗi cánh :1025 mm
+ Độ mở cánh hướng :a0 = 211 mm (mỗi cánh chỉ mở rộng a0/2)
Cơ cấu truyền động quay của cánh hướng gồm trục cánh hướng, vành cánh
hướng và hai servomotor. Trục cánh hướng được xuyên qua đế trên và được định
vị ở đế dưới, trục này được nối động vào vành cánh hướng thông qua cơ cấu dẫn
động. Vành cánh hướng này được điều chỉnh xoay bằng hai servomotor của bộ
điều tốc, servomotor có thông số chính sau:
+ Đường kính : 450mm
+ Hành trình làm việc tối đa : 429mm
+ Áp suất điều khiển : 6,3MPa
+ Lực mở : 983 KN
+ Lực đóng : 485 KN
Trên cơ cấu hướng dòng có đặt thiết bị bảo vệ khi gẫy chốt cánh hướng.
Thiết bi này là một đầu dò được đặt trong cơ cấu truyền động từ vành cánh
hướng ra trục cánh hướng. Bảo vệ này có tác dụng khi cánh hướng bị sự cố
không mở/ đóng được thì chốt này gẫy để bảo vệ cho cánh hướng. Khi chốt gẫy
tín hiệu ở đầu dò sẽ được đưa đi cánh báo trên OPS.
4. BÁNH XE CÔNG TÁC
Bánh xe công tác của nhà may Buôn Kuốp là bánh kiểu tâm trục, là một khối
gồm13 cánh gắn lên hai vành đĩa.Được làm bằng thép có khả năng chống xâm
thực. Đường kính Ø4194 được sơn chống rỉ, các gờ quá 2mm là không cho phép.
Có bích với 20 lỗ Ø120 để nối với trục tuabin, để giảm trọng lượng bánh xe công
tác cũng như giảm vật liệu và nâng cao hiệu suất nhà chế tạo gia công lỗ tại bích
lắp với trục tuabin với Ø1140. Để phá chân không khi nước mới bắt đầu qua
bánh xe công tác thì các bulông nối trục có các lỗ để lấy không khí trên nắp
tuabin lấy từ môi trường qua hệ thống đặc biệt.
Bánh xe công tác có 2 vành: Vành trên và vành dưới là hai mặt gia công tinh
nó sẽ tạo khe hở rất nhỏ với bệ đỡ bánh xe trên và dưới nhằm hạn chế nước đi
qua khe hở này gây tổn thất năng lượng. Ngoài ra bánh xe công tác còn có hai
mặt bích cho lắp ghép một mặt bích để nối với bích trục tuabin và mặt bích còn
lại là bích lắp côn hướng dòng. Côn hướng dòng có chừa các lỗ để siết các
bulông khớp nối, sau khi siết xong thì các lỗ này được hàn bít lại. Côn hướng
dòng có tác dụng hướng dòng nước sau khi đi qua bánh xe công tác đi xuống ống
hút tránh hiện tượng chảy rối gây xâm thực, và tổn thất năng lượng. Các bulông
cho các khớp nối đều có lực siết do nhà chế tạo đưa ra, tuy nhiên bulông cho bích
nối trục thì kiểm tra bằng cách đo độ dãn dài bulông.

Thùc hiÖn: Vò §¨ng NghÞ 23

 Phóc tr×nh trëng ca Ph©n xëng VËn hµnh Bu«n Kuèp

4.1. Nguyên lý hoạt động:

Dòng chảy đi vào buồng xoắn là nhanh dần và đi qua các cánh hướng để
điều tiết lưu lượng nước đi qua bánh xe công tác với áp lực đều. Khi qua bánh xe
công tác dòng chảy biến đổi cả thế năng và động năng. Vì dòng chảy đi qua
buồng xoắn là nhanh dần do đó áp suất của dòng chảy giảm dần, gây ra trên mặt
cánh dẫn áp suất phản lực, tạo thành phản lực tác dụng trên cánh dẫn làm cho
bánh xe công tác quay .

5. CÔN HÚT
Côn hút là thiết bị không thể thiếu được đối với những turbine phản kích. Nó
có nhiệm vụ tháo nước sau khi qua bánh bánh xe công tác xuống hạ lưu với tổn
thất năng lượng nhỏ nhất. Côn hút của nhà máy là loại hình cong chia ra làm ba
đoạn chính. Đoạn thứ nhất có dạnh hình nón cụt đặt thẳng trục với bánh xe công
tác. Đoạn khuỷu cong phức tạp thứ hai, đoạn này được gia cố độ bền cơ cao hơn
đoạn một. Đoạn mở rộng nằm ngang cuối cùng, đoạn này tiết diện của ống to dần
giống như hình côn dẹt.

Thùc hiÖn: Vò §¨ng NghÞ 24