You are on page 1of 2

saboloo gamocdis bileTis nimuSi

albaTobis Teoriasa da maTematikur statistikaSi

Teoriuli sakiTxebi
1. ganmarteT puasonis ganawileba da gamoTvaleT misi lodini da dispersia. aRwereT
situacia, romlis modelia puasonis ganawileba. sul 3 qula
2. did ricxvTa kanoni: ganmarteba da romelime sakmarisi piroba. sul 2 qula
3. dawereT ndobis intervali normaluri populaciis dispersiisaTvis ucnobi saSua-
los SemTxvevaSi. axseniT ratomaa is aseTi saxis. sul 4 qula
4. hipoTezis Semowmeba normaluri populaciis saSualosaTvis cnobili dispersiis
SemTvevaSi (kriteriumi marjvena calmxrivia): a) CamoayalibeT ZiriTadi da alterna-
tiuli hipoTeza; b) kriteriumis statistika da misi ganawileba; g) kritikuli wert-
ili, kritikuli are C.R. da axsna imisa ratomaa is aseTi saxis; d) gadawyvetilebis
miRebis wesi; e) SezRudvebi. sul 5 qula
5. HhipoTezaTa Semowmeba warmatebaTa albaTobebisaTvis bernulis cdaTa ori damou-
kidebeli mimdevrobisaTvis (kriteriumi ormxrivia a) CamoayalibeT ZiriTadi da alt-
ernatiuli hipoTeza; b) kriteriumis statistika da misi ganawileba; g) kritikuli we-
rtilebi, kritikuli are C.R. da axsna imisa ratomaa is aseTi saxis; d) gadawyvetil-
ebis miRebis wesi; e) SezRudvebi; v) (1   ) saimedoobis ndobis intervali p1  p2 sxva-
obisaTvis. sul 6 qula

praqtikuli amocanebi
1
1. ipoveT E(   ) da D(   ) , sadac   2  3 ,     13, Tu cnobilia, rom: E  2 ,
4
D  0.5 , E  3 , D  2 , E  4 , D  1, E()  1, cov( ,  )  5 ,  (,  )  0.5 . sul 2 qula
2. biologi agrovebs monacemebs konkretuli saxeobis kaqtusis simaRlis Sesaxeb. mi-
si dakvirvebiT kaqtusebis 34.25%-is sigrZe 12 sm-ze naklebia, xolo 18.4%-is sigrZe 16
sm-ze metia. davuSvaT, rom kaqtusis simaRle ganawilebulia normalurad. a) ipoveT
am ganawilebis saSualo a da standartuli gadaxra  ; b) ipoveT albaToba imisa,
rom SemTxveviT SerCeuli 5 kaqtusidan 2-is simaRle moTavsebuli iqneba SualedSi
(a  0.5 , a   ] . sul 2 qula
3. mocemulia:    2 (16) . a) ipoveT iseTi marcxena calmxrivi intervali, romelSic  -
s moxvedris albaTobaa 0.975; b) am SemTxveviT sidideze 300 dakvirvebisas 0.8-kvantil-
ze naklebi mniSvnelobis mosvlis mosalodneli ricxvi; g) am SemTxveviT sidideze
100 dakvirvebidan medianaze meti mniSvnelobis mosvlis ualbaTesi ricxvi; d) dawer-
eT normaluri ganawilebis simkvrive, romlis ricxviTi maxasiaTeblebi emTxveva
U ([2,3]) -is Sesabamis ricxviT maxasiaTeblebs. sul 4 qula
4. wina kvlevebis Tanaxmad mkvlevari Tvlis, rom pirvelkursel studentTa wlovane-
bebis dispersia Seadgens 1.6-s. SemTxveviT SerCeuli 50 pirvelkurselis wlovanebebis
SerCeviTi dispersia aRmoCnda 2.5.   0.05 mniSvnelovnebis doniT aris Tu ara pirve-
lkursel studentTa wlovanebebis dispersia 1.6-ze meti? sul 4 qula
5. aris Tu ara gansxvaveba SemTxveviT SerCeuli kviris ganmavlobaSi taqsebis ori
kompaniis TiToeuli taqsis mier gavlili manZilebis saSualoebs Soris, Tu Sesabam-
isi SerCevebis maxasiaTeblebia: x35  837 , s1'  30 ; y40  753 , s2'  40 . CaTvaleT, rom popu-
laciebi normaluria; mniSvnelovnebis doned aiReT   0.05 . aageT 95%-iani ndobis
intervali saSualoTa sxvaobisaTvis. sul 4 qula
6. sami qarxana uSvebs erTidaigive detals. am qarxnebidan aRebulia Sesabamisad 250,
200 da 150 detali, romelTagan arastandartuli aRmoCnda Sesabamisad 10, 9 da 11 de-
tali. SevamowmoT hipoTeza aRniSnul SerCevaTa erTgvarovnebis Sesaxeb   0.1 mniS-
vnelovnebis doniT. sul 4 qula

SeniSvna: gansxvavebiT Sualeduri gamocdisagan, aq yvela sidide gamoTvlil unda


iqnas bolomde (Tqven SegiZliaT isargebloT kalkulatoriT). SegiZliaT isargebl-
oT agreTve qvemoTmoyvanili gamosaxulebebiT:

S1 S
Tn1 ,n2  ( X n1  X n2 ) / Sn' 1 ,n2 1/ n1  1/ n2 . pi  P( X j  i)  CNi p i (1  p) N i . P1  , P2  2 .
n m
(x n1  x n2  tn1 n2 2, / 2 sn' 1 ,n2 1/ n1  1/ n2 , x n1  x n2  tn1 n2 2, / 2 sn' 1 ,n2 1/ n1  1/ n2 . Q  1 P .
X 1n1  X 2n2 (s1'2n1 / n1  s2'2n2 / n2 ) 2
Tn1 ,n2   t ([c]) . c  . n2 p2n2 (1 p2n2 )  5 .
S1'2n1 / n1  S 2'2n2 / n2 (s1'2n1 / n1 ) 2 /(n1  1)  (s2'2n2 / n2 ) 2 /(n2  1)
r
n1 p1n1 (1 p1n1 )  5 . ni   nij . P 
n m
(n1  n2  2)Sn'21 ,n2  (n1  1)S1'2n1  (n2  1)S2'2n2 . P1  P2 .
j 1 nm nm
n n s
(n  n ) 2
, ( p1  p2 )  z / 2 1 1  2 2 ) . nij*  i* j* .  2   i i .
p1 q1 p2 q2 pq p q
(( p1  p2 )  z / 2 
n m n m n i 1 ni
(P1  P2 )  ( p1  p2 ) as S1'2 /  12 1 k j max{s1'2 , s2'2 } * ni  n* j
2
Z  N (0,1) . F
S 2'2 /  22
. n2 (k )    n . f  .n 
min{s1'2 , s2'2} ij
.
PQ(1/ n 1/ m) n j 1 p j n
1 n
(Fn1,m1,1 / 2  s2'2 / s1'2 , Fn1,m1, / 2  s2'2 / s1'2 ) . pi  P( X j  i)  CNi p (1 p)N i . p  x .
i

Nn j 1 j
m 
Dn  max | Fn ( x)  F ( x) | . Dn  max  F ( X (m) )  . Dn  max(Fn ( x)  F ( x)) . Dn   min(Fn ( x)  F ( x)) .
| x| 1mn  n  | x| | x|


( f / Fk,l, / 2, f  Fk,l, / 2 ) . ni=  nij . n.j=  nij . p( nDn  )  K (),   0 . K ( )   (1) m e 2m  .
r k 2 2

j 1 i 1 m

r  n  n* 
2
z 1   k  k
п ( )   , 1  K     . n j   nij . Dn  max(Dn , Dn ) .  =  
  2 ij ij
*
.
2n 6n  2 i 1 i 1 j 1 n ij

 m 1   s12n1 s22n2 s12n1 s22n2 



Dn  max F ( X ( m) )   . x  x  t   ; x  x  t  
1mn  n   1n1 1n2 [c ], / 2 n1 n2 1n1 1n2 [c ], / 2
n1 n2 
 .

n  nij* 
2
 k r
2 = 
ij
.
i 1 j 1 n *ij

P.S. bileTs darTuli eqneba yvela aucilebeli cxrili.

You might also like