You are on page 1of 62

ENDOST

ENDÜSTRİYEL OTOMASYON
SİSTEMLERİ

HAZIR BETON SANTRALİ


BİLGİSAYARLA KUMANDA ve
KONTROL (SCADA) SİSTEMİ

KULLANIM KILAVUZU
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

İÇİNDEKİLER
1. GENEL TANITIM …………………………………………………………………….......4
2. SEVKIYAT BİLGİSİ DÜZENLEME SAYFALARI…………………………………..7
2.1. MÜŞTERİ SAYFASI………………………………………………………………….8
2.2. ARAÇ SAYFASI……………………………………………………………………..11
2.3. ŞOFÖR SAYFASI……………………………………………………………………12
2.4. POMPA OPERATÖRÜ SAYFASI………………………………………………......14
3. RAPORLAMALAR……………………………………………………………………......15
3.1. HAMMADDE SAYFASI…………………………………………………………......15
3.1.1. Hammadde Giriş Kayıt işlemi………………………………………………....15
3.1.2. Hammadde Raporlama işlemi………………………………………………....17
3.1.3. Silo Raporlama işlemi………………………………………………………….18
3.2 RAPOR SAYFASI……………………………………………………………………20
3.2.1. Listelenecek Olan Kayıtların Belirlenmesi…………………………………...21
3.2.2. Gruplandırma………………………………………………………………….22
3.2.3. Listeleme Tipi…………………………………………………………………..24
3.2.4. Rapor Görüntüleme Ve Yazdırma……………………………………………24
3.2.5. Kayıt Düzeltme…………………………………………………………………26
4. KAYIT SAYFASI…………………………………………………………………………28
5. REÇETE SAYFASI………………………………………………………………………..31

2
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

6. KALİBRASYONLAR……………………………………………………………………..36
6.1. AĞIRLIK KALİBRASYONU SAYFASI…………………………………………...36
6.2. NEM KALİBRASYONU SAYFASI………………………………………………...39
7. PARAMETRE SAYFASI…………………………………………………………………41
8. SİSTEM SAYFASI………………………………………………………………………...50

8.1. OTOMATİK ÜRETİM ……………………………………………………………...59


8.2. MANUEL ÜRETİM ………………………………………………………………...62
8.3. ÜRETİM KAYIT……………………………………………………………….......64
9. DÜZENLEME SAYFASI…………………………………………………………………66

3
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

1.GENEL TANITIM

Bilgisayar ile veya operatör panelli kumanda konsolu üzerinden manuel ve otomatik üretim
işlemlerini gerçekleştiren ENDOST Hazır Beton Santrali Otomasyon Sistemi, operatöre kullanıcı
dostu kolay kullanım imkanı sağlamaktadır.

ENDOST SCADA programı, bütün sistemin kumanda ve kontrolünün bilgisayar


üzerinden yapılması ve üretim verilerinin arşivlenmesi için hazırlanmış olan profesyonel hazır
beton santrali otomasyonu programıdır.

ENDOST SCADA programı ile, bilgisayar üzerinden otomatik ve manuel üretim


yapılabilmekte, gerekli olan sevk bilgileri ile üretim ayrıntıları veritabanına kaydedilmekte,
güncel ve geçmişe dönük olarak yazıcıdan üretim raporlamaları ve sevk irsaliyesi çıktıları
alınabilmektedir.

ENDOST SCADA programında, sistem kullanımı, üretim ve sevk bilgilerinin düzenlenme


ve kontrolünün yanı sıra, sistem parametrelerinin ayarlandığı sayfalar bulunmaktadır. Bu
sayfaların kullanımı için ilerleyen bölümlerde genel açıklamalar yapılmıştır.

Santralin kumanda ve kontrol işlemlerinin bilgisayar ile yapılabilmesi için, bilgisayar ile
PLC arasında haberleşme bağlantısının gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bunun için Bilgisayar
ile PLC arasında özel bir haberleşme kablosu kullanılmaktadır. Haberleşmenin sağlanması için
bilgisayar denetim masasında haberleşme ayarlarının doğru olarak yapılmış olması gerekmektedir.

Üretim sisteminin kullanımı ile ilgili olarak, PLC reçete işlemleri, parametre ayarları ve
kalibrasyon işlemlerinin yanı sıra, üretim sayfasından reçete ve üretim miktarı ayarlama
işlemlerinin yapılması ve sistem işleyişinin mimik diagram üzerinden izlenebilmesi için bilgisayar

4
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

ile haberleşmenin gerçekleştirilmiş olması yeterlidir. Sistemdeki ekipmanların manuel veya


otomatik olarak SCADA üzerinden kumandası, kumandanın PC ‘ye aktarılması ile mümkün
olabilmektedir. Bunun için yapılması gereken işlemler, ilerleyen bölümlerde açıklanacaktır.

Sistem kullanımı dışında üretim kayıtları ile ilgili gerekli olan müşteri, araç, şöför,
operatör, hammadde bilgilerinin yer aldığı bölümler ve geçmişte yapılmış olan üretimlere ait veri
tabanında kayıtlı olan bilgiler ile ilgili işlemlerin yapılabilmesi için PLC bağlantısına gerek
yoktur.

ENDOST SCADA programının açılışında şekilde görülen ilk açılış sayfası ekrana
gelmektedir. Ekranın üst tarafında bulunan menüden istenilen sayfalara basitçe girilebilmektedir.

5
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

SCADA sisteminde sistem kullanımı, üretim ve sevk bilgilerinin düzenleme ve


kontrolünün yanı sıra sistem parametrelerinin ayarlandığı sayfalar bulunmaktadır. Bu sayfaların
kullanımı için aşağıda genel açıklamalar yapılmıştır.

2. SEVKIYAT BİLGİSİ DÜZENLEME SAYFALARI

6
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Sevk edilen betonun üretim teknik detayları ile birlikte, alıcı, adres, araç, şoför ve pompa
operatörü gibi sevkıyat bilgileri de veri tabanına kaydedilir. Bu bilgiler sevk irsaliyesi ve üretim
raporlarında kullanılır. Böylelikle yapılan üretimle ilgili her türlü bilgi kayıt altına alınmış olur.

Bu bilgilerin yer aldığı Müşteri, Araç, Şoför ve Pompa Operatörü sayfalarının kullanımı
genel olarak birbirine bezerdir.

‘SEÇ’ Butonu ile, bu butonnun sağ tarafında yer alan hanede yazılı olan numaralı kayıt
seçilebilmektedir (çağrılabilmektedir). Bu butona basıldığında belirlenen numaralı kayıt bilgileri
ekrana gelir ve sayfanın sol üst tarafında seçilen kayda ait numara görüntülenebilir.

‘ARA’ ve ‘SONRA’ Butonları ile ‘ARANACAK AD’ hanesine yazılmış olan anahtar
kelimelere göre kayıt seçim işlemi yapılabilmektedir. Erişilmek istenen herhangi bir kayıttaki
bilgilerde yer alan bazı harf veya kelimeler (anahtar kelime) “ARANACAK AD” hanesine
yazılarak “ARA” komutu kullanılır. Eğer sistemde yazılan harf veya isimle kayıtlı birden fazla
müşteri var ise, benzer isimler sayfanın sağında listelenir. “ARA” komutu ile ilk isme ulaşılır,
diğer benzer müşteri isimleri “SONRA” komutu ile çağırılabilir. Ekranın sağ tarafında listelenen
isimlere çift tıklandığında doğrudan bu müşteri bilgilerine erişilebilmektedir

‘ARA’ ve ‘SONRA’ Butonları ile seçili olan kayıt numarasından bir önceki ve bir sonraki
kayıt seçimleri yapılmaktadır.

‘EKLE’ Butonu yeni kayıt girme işlemi için kullanılmaktadır. Yeni girilecek olan bir
kayda ait bilgiler ekranın sol tarafında bulunan ilgili hanelere girildikten sonra bu butona
basılmak sureti ile kayıt altına alınır. Eklenen kayda sistem tarafından otomatik bir kayıt numarası
verilir. Otomatik kayıt numarası verilirken öncelikle daha önceden kullanılmış, ancak silinmiş
olan kayıtlara ait numaralar kullanılır, silinmiş kayıt yok ise yeni bir kayıt numarası verilir.
7
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Yeni girilen kayıt bilgileri daha önceden kullanılmış ise, aynı bilgiler için yeni bir kayıt
eklenmesi sistem tarafından engellenecektir.

‘DÜZELT’ Butonu mevcut bir kayda ait bilgilerin düzenleme ve değiştirilmesi için
kullanılır. Seçili olan kayda ait bilgi hanelerinden herhangi biri veya birkaçında değişiklik veya
ekleme yapılması işleminden sonra, bunların kayıt altına alınması için bu buton kullanılmalıdır.
Aksi takdirde yapılan değişiklikler kaybolacaktır.

2.1. MÜŞTERİ SAYFASI

Yapılan üretimlerin sevk edileceği müşterilere ait bilgilerin girildiği ve izlendiği sayfadır.
Programa sınırsız sayıda müşteri bilgisi girilebilmekte ve her müşteriye birden fazla teslim adresi
eklenebilmektedir. Gerekli olan isim/unvan, adres, telefon faks gibi iletişim detayları ile vergi
dairesi ve vergi numarası gibi resmi bilgileri bu sayfaya yazılarak kaydedilir. Yapılan üretimlere
ait veri kayıtlarına operatör tarafından belirlenen müşteri bilgileri de eklenir. Sevk irsaliyesi ve
raporlarda gerekli olan müşteri bilgileri bulunmaktadır.

8
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

• Listelenen müşterilerin sağ taraftaki listbox ‘ta görüntülenmesi için ‘LİSTELE’ butonuna
basılması gerekmektedir.

Sayfanın sol tarafında bulunan ‘TESLİM ADRESİ’ butonu ile ilgili müşteriye ait farklı teslim
adresleri girilerek daha sonradan kullanılmak üzere kayıt altında tutulur. Bir müşteriye sınırsız
sayıda teslim adresi eklenebilir. Özellikle birden fazla yerde imalatı bulunan alıcı firmalar için
çok sayıda teslim adresi bilgisi gerekmektedir.

9
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Müşteri ve teslim adreslerine bütün sayfalarda, sayfa altındaki combo box ‘lardan
ulaşılabilmektedir.

2.2. ARAÇ SAYFASI

10
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Sevk edilen ürünlerin taşınacağı araçlara (transmikser, kamyon v.b.) ait bilgilerin girildiği
ve izlendiği sayfadır. Programın bu sayfasında sınırsız sayıda araç bilgisi girilebilir ve her aracın
malzeme alım kapasitesi m3 cinsinden yazılabilir.

Araca ait şoför numarasının girilmesi ile, araç seçildiğinde otomatik olarak şoför seçimi
yapılabilir. Araç kapasitesinin yazılması halinde, üretim esnasında araç kapasitesi üzerinde
yükleme yapılmaması için gerekli kontrol sağlanabilmektedir.

2.3. ŞOFÖR SAYFASI


11
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Yapılan üretimleri taşıyan araç şoförlerine ait bilgilerin girildiği ve izlendiği sayfadır.
Programa sınırsız sayıda şoför bilgisi girilebilmektedir. Bu sayfaya her şoförün adı-soyadı, adresi,
telefonu ve kullandığı araç numarası yazılabilir.

Şoför numarası hanesine bilgi girilmesi halinde, araç seçimi ile birlikte şoför seçimi işlemi
de gerçekleştirilebilir.

12
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

2.4. POMPA OPERATÖRÜ SAYFASI

Sevk edilen ürünün yerine döküm işlemi beton pompası aracılığıyla yapılacak olursa,
pompa kontrol ve kumanda işlemlerini yürüten görevliye ait bilgiler “Pompa Operatörü” sayfası
ile takip edilir. Programa sınırsız sayıda pompa operatörü kaydı girilebilir.

13
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

3. RAPORLAMALAR

Üretimde kullanılan hammadde stok kayıt ve kontrolleri hammadde rapor sayfalarından


yapılmaktadır. Üretim kayıtlarında yer alan bilgiler ile işletmenin çeşitli birimlerinde kullanılmak
üzere çeşitli raporlamaların yapılabildiği bölümler bulunmaktadır.
3.1. HAMMADDE SAYFASI

Bu kısımda, üretim için işletmeye alınan hammadde kayıt


girişleri, düzenlemeleri ve bu kayıtların raporlanması işlemleri
yapılabilmektedir.

3.1.1. Hammadde Giriş Kayıt işlemi

Reçetede yer alan üretim hammaddelerinin her birisi için


hammadde giriş kayıtları oluşturulmaktadır.

Gelen hammaddelerin sisteme girişi için ‘HAMMADDE’ sayfasında yer alan “KAYIT”
butonuna basılarak, kayıt işleminin yapılacağı pencere görüntülenir.

• Kayıt sayfasında ‘MİKTAR’ hanesine hammadde giriş miktarı kilogram cinsinden yazılır.
• Çimento kayıt girişleri için ‘SILO / BUNKER’ hanesinden dolum yapılacak silonun
seçilmesi gerekir.
• Pencerenin üst kısmında yer alan ‘TEDARİKÇİ’, ‘ARAÇ’ ve ‘ŞOFÖR’ bilgileri isteğe
bağlı olarak girilebilir.
• Hammadde kayıt bilgilerinin girilmesinden sonra, hammadde girişi “KAYDET” komutu
ile sisteme kaydedilir.
14
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

• Kaydetme işlemi sonrasında bilgiler silo raporuna otomatik olarak eklenmektedir.

Şekilde, 3 numaralı siloya PC42,5 isimli, Çimento tip 1 hammaddesinden 80 ton giriş kaydı
yapılmıştır.

Kayıt işlemi tamamlandıktan sonra ‘KAYDET’ butonu kaybolacak, bu butonun sağ tarafında
‘DUZELT’ butonu görüntülenecektir. Kayıtta herhangi bir düzeltme veya ekleme yapıldıktan
sonra, bu kayıt değişiklikleri ‘DZELT’ komutu ile güncellenebilmektedir. Yeni bir hammadde
15
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

giriş işleminin yapılabilmesi için tekrar ana menüden ‘HAMMADDE’ sayfasına girilmesi
gerekecektir. Bir kayıt işleminde sadece bir hammadde girişi yapılabilmektedir. Kayıt işleminde
birden fazla haneye miktar yazılması halinde, yukarıdan aşağıya doğru ilk miktar bilgisi girilen
satır kayıt altına alınacaktır. Düzeltme işleminde kayıt girilen satırdaki miktar bilgisi sıfırlanarak,
başka bir satıra malzeme girişi yapılabilir.

‘AÇIKLAMA’ sütununda yer alan malzeme tip bilgileri ‘REÇETE’ sayfasından


düzenlenebilmektedir.

3.1.2. Hammadde Raporlama işlemi

Girilen kayıtların listelenerek tablo halinde izlenmesi ve yazıcıdan çıktı alınabilmesi için
Hammadde rapor sayfası kullanılmaktadır..

‘HAMMADDE’ sayfasında listelenmek istenen kayıt girişlerinin başlangıç ve bitiş tarihleri


ilgili hanelere yazıldıktan sonra ‘LİSTELE’ butonuna basılır, bunu müteakiben listelenen kayıtları
görüntülemek için “HAMMADDE RAPORU” butonuna basılarak, kayıt listesinin izlenebileceği
pencere görüntülenir.

• Bu sayfada “PRINT” komutu ile listelenen kayıtlar yazdırılır.


• Düzeltilmek istenen hammadde kaydı varsa, kayıt satırı üzerine çift tıklanır. Tıklanarak
seçimi yapılan kayda ait ‘YIL’, ‘AY’ ve ‘KAYIT NO’ bilgileri sayfanın sol üst tarafındaki
ilgili hanelerde görüntülenecektir. “DÜZELT” komutu kullanılarak düzeltilmek üzere
seçimi yapılan kaydın düzenleme sayfası açılır. Burada düzenleme ve eklemeler
yapıldıktan sonra “DÜZELT” komutu ile kayıt düzeltilmiş olur.

3.1.3. Silo Raporlama işlemi


16
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Silo kayıtlarının düzenlemesi, izlenmesi ve yazıcıdan çıktı alınabilmesi için Silo Rapor
sayfası kullanılmaktadır.

‘HAMMADDE’ sayfasında “SİLO RAPOR” butonuna basılarak, kayıt listesinin


düzenleme ve izlenme işlemlerinin yapılabileceği sayfa görüntülenir.

Bu sayfadaki giriş ve çıkışlar operatör inisiyatifine ve sistemin kullanımına bağlı faktörler


içerdiğinden, muhasebe birimi tarafından kullanımı uygun değildir. Bu sayfanın genel amacı silo
veya bunkerinin doluluk veya boşluk oranlarını malzeme tedarikinde yardımcı bilgi olarak
kullanmaktır.

• “SILO/BUNKER ADI” sütunundaki kutucuklara, ilgili hammaddeye ilişkin ayrıntılı isim


veya açıklama bilgileri girilir.
• “KONTROL” başlıklı sütunda, stokta bulunan toplam hammadde miktarları yer
almaktadır. Bu hanedeki değerler operatör tarafından el ile girilebilir veya değiştirilebilir.
Hammadde kayıt girişi ile sisteme malzeme girişi yapıldığında, girilen malzeme miktarı
ilgili siloya ait satırda yer alan bu haneye otomatikman eklenir ve üretim sonucunda
kullanılan malzeme miktarı da benzer bir şekilde bu haneden çıkarılır. Bu haneden yeterli
bir doğrulukla silonun doluluk veya boşluk oranını takip etmek mümkündür.
• “SILO/BUNKER ADI” veya ‘KONTROL’ hanelerinde operatör tarafından yapılan manuel
giriş veya düzenlemelerin kayıt altına alınması için “DÜZELT” butonu kullanılmalıdır.
• “KONTROL” sütunundaki bütün stok miktarlarını sıfırlamak için “SIL” komutu kullanılır,
bu komutla açılan onay penceresinde silme işlemini onaylamak için “YES” seçilir. Son
olarak Silo Rapor penceresindeki “DÜZELT” komutu kullanılarak değişiklikler kaydedilir
ve sıfırlama işlemi tamamlanır.

17
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

• “GIREN” başlıklı sütunda toplam giriş yapılan hammadde miktarları görüntülenmektedir.


Hammadde girişi yapıldığı zaman ilgili siloya ait giren malzeme miktarına otomatik
ekleme yapılır. Bu değerler sürekli olarak hafızada tutularak her hammadde girişinde
üzerlerine ekleme yapılır. Bu haneden, toplam giriş miktarları takip edilebilir.
• “CIKAN” başlıklı sütunda da toplam kullanılmış olan hammadde miktarları
görüntülenmektedir. Her üretim sonunda, üretimde kullanılan malzeme miktarları çıkan
malzeme miktarına otomatikman eklenir. Bu haneden, toplam tüketim veya çıkış miktarları
takip edilebilir.
• “YAZDIR” komutu ile Silo Rapor sayfasının yazıcıdan çıktısı alınabilir.

18
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

3.2 RAPOR SAYFASI

Kayıt altına alınmış olan geçmiş üretimlere ait çeşitli raporlamalarının yapıldığı bölümdür.

3.2.1 LİSTELENECEK OLAN KAYITLARIN BELİRLENMESİ


Sayfanın sol tarafında bulunan ilgili alanlardan raporlamanın yapılacağı başlangıç ve bitiş
tarihleri girilmektedir. Böylelikle belirlenen herhangi iki tarih arasındaki kayıtlara ilişkin
listelenebilmektedir.

19
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

• Belirlenen listeleme kriterlerine göre sadece bir müşteriye ait kayıtların listelenmesi için
‘MUSTERI NO’ alanına herhangi bir müşteri numarasının girilmesi halinde sadece bu
müşteri numarası için kayıt listeleme işlemi yapılacaktır. Bu hanenin sıfır olarak girilmesi
halinde yapılacak olan listelemede müşteri ayrımı gözetilmeyecektir.
• Belirlenen listeleme kriterlerine göre numaraları verilen belirli aralıktaki kayıtların
listelenmesi için ‘BASLANGIC KAYIT NO’ ve ‘BITIS KAYIT NO’ hanelerine istenen
sayılar girilebilmektedir. Bu hanelerin sıfır olarak girilmeleri halinde kayıt numarası
gözetilmeksizin listeleme işlemi yapılacaktır

• Üretim raporlarını gruplara göre listelemek için “ÜRETİM RAPORU” komutunun hemen
üstündeki seçenek kutuları kullanılır. Bu alandan birincisinde aşağıdaki seçenekler ile
listeleme yapılabilir:

3.2.2 GRUPLANDIRMA

Listelenecek olan kayıtların belirli gruplar halinde gösterimi için açıklamaları yapılan
herhangi bir listeleme tipi belirlenebilmektedir.

GENEL: Bu seçenek ile tüm üretimler herhangi bir gruplamaya gidilmeden belirlenen tip ve
aralıktaki kayıtlar listelenecektir.

ARAÇ: Bu seçenek ile her araca ait üretim kayıtları ayrık gruplar halinde listelenecektir.
Böylelikle her bir aracın kullanıldığı üretim kayıtları ayrıntılı bir şekilde kolayca takip
edilebilecektir.

MÜŞTERİ AD SOYAD: Bu seçenekle üretimler müşterilere göre gruplandırılabilmektedir.

20
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

REÇETE KODU: Bu seçenekle üretimler reçetelere göre gruplandırılır ve her bir reçeteden
yapılan üretimlerin gruplar halinde listelenmesi sağlanabilir.

OPERATOR ADI: Bu seçenekle üretimler operatörlerine göre gruplandırılır ve her bir operatör
tarafından dökümü yapılan üretimlerin gruplar halinde listelenmesi sağlanabilir.

ŞOFÖR AD SOYAD: Bu seçenekle üretimler araç şoförlerine göre gruplandırılır ve her bir şoför
tarafından sevki yapılan üretimlerin gruplar halinde listelenmesi sağlanabilir.

SEVK TİPİ: Bu bölümde üretimler sevk tiplerine göre gruplandırılır ve her bir sevk tipi ile
gönderilen üretimlerin ayrı gruplar halinde listelenmesi sağlanabilir.

GÜN: Belirli bir tarih aralığında raporlanacak kayıtların gün bazında gruplar halinde listelenmesi
için bu seçenek kullanılabilmektedir.

POMPA OPERATÖRÜ: Bu seçenekle üretimler pompa operatörlerine göre gruplandırılır ve her


bir pompa operatörü tarafından dökümü yapılan üretimlerin gruplar halinde listelenmesi
sağlanabilir.

• Listelenecek üretimler ile ilgili birinci gruptan herhangi biri seçildikten sonra, ikinci
seçenek ile ayrıntılı olarak veya toplamlar halinde iki farklı şekilde üretim listesini almak
mümkündür. İkinci seçenek opsiyonları aşağıdaki gibidir:

3.2.3 LİSTELEME TİPİ

21
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

GENEL: Bu seçenekle listedeki her bir grup ayrıntılı olarak gösterilecektir.

TOPLAM: Bu seçenekle listelenen grupların toplamlar halinde genel bilgileri görüntülenecektir.

3.2.4 RAPOR GÖRÜNTÜLEME VE YAZDIRMA

Sayfada belirlenen raporlama kriterlerine göre listelenecek olan üretim bilgilerinin genel
üretim bilgileri veya üretimde kullanılan malzeme bilgileri ile listelenmesi yapılabilmektedir.

Raporlama kriterleri belirlendikten sonra “ÜRETİM RAPORU” veya “MALZEME


RAPORU” butonları ile istenen raporlama yapılabilecektir. Rapor sonucu sayfanın alt
bölümündeki pencerede görüntülenecektir.

Rapor görüntüleme işlemi tamamlandıktan sonra, elde edilen raporun yazıcı çıktısı
‘PRINT’ butonu vasıtasıyla alınabilecektir.

Ayrık olarak listelenme yapılmış ise, raporlama sonucunda elde edilen listede herhangi bir
üretim bilgi satırı üzerine mouse ile çift tıklandıktan sonra ‘AYRINTI’ butonu ile seçilen kayda
ait üretim ayrıntısına ulaşılabilmektedir. Kayıt seçim işlemi bu butonun yan tarafında bulunan
‘YIL’, ‘AY’ ve ‘NUMARA’ değerlerinin klavyeden girilmesi ile de yapılabilmektedir.

22
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

• Ayrıntı sayfasında “İRSALİYE YAZDIR” komutu ile irsaliye çıktısı alınır.


• “AYRINTI YAZDIR” komutu ile yazıcıdan ayrıntı çıktısı alınır.
• Yukarı ve aşağı ok işaretlerini içeren “AYRINTI” komutları kullanılarak bir önceki ve bir
sonraki üretimlerin ayrıntılarına ulaşılabilir.

3.2.5 KAYIT DÜZELTME

23
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Bazı durumlarda üretim kayıt bilgilerinin yeniden düzenlenmesi gerekebilmektedir.

Ayrık olarak listelenme yapılmış ise, raporlama sonucunda elde edilen listede herhangi bir
üretim bilgi satırı üzerine mouse ile çift tıklandıktan sonra ‘DUZELT’ butonu ile seçilen kayda ait
düzeltme sayfasına ulaşılabilmektedir. Kayıt seçim işlemi bu butonun yan tarafında bulunan
‘YIL’, ‘AY’ ve ‘NUMARA’ değerlerinin klavyeden girilmesi ile de yapılabilmektedir.

“DÜZELT” komutu ile erişilen sayfada seçilen üretim raporu üzerinde düzeltme/değişiklik
yapmak mümkündür.
• Bir no ‘lu bölümde düzeltme yapılmak üzere seçilmiş olan kaydın hali hazırdaki kayıtlı hali
ile bazı ayrıntıları görüntülenecektir.
• İki no ‘lu bölümde Seçilen kayıt üzerinde yapılacak olan değişiklikler belirlenmektedir. Bu
bölümde yapılan değişiklik ile beraber, bu üretimin bir kısmının bölünerek farklı bir kayıt
oluşturulması gereksinimi halinde ‘MİKTAR’ hanesine bu kayıt için kullanılacak miktar
(metreküp beton) yazılacaktır. Üretim bölme işlemi yapılmayacak ise, seçilen kayıt üçün
gerekli düzenlemeler yapılarak düzenlenmiş hali ile yeniden kaydedilmesi
sağlanabilmektedir.
• Üç no ‘lu bölüm, İki no ‘lu bölümde miktar hanesine orijinal üretim miktarından küçük bir
değer yazılarak üretimin bölünmesi durumunda dikkate alınacaktır. Bu bölümde girilen
değerler ile yeni bir üretim kaydı oluşturulmaktadır. Malzeme miktar hesaplaması ilk kayıt
ile iki no ‘lu bölümde girilen değere göre otomatik olarak sistem tarafından
hesaplanacaktır.

24
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

• Gerekli değişiklikler yapıldıktan sonra “GÜNCELLE” komutu kullanılarak kayıtlar ilgili


değişiklikler yapıldığında yapılacak kayıt detayları görüntülenebilir.
• Değişikliklerin doğruluğundan emin olduktan sonra “DÜZELT” komutu ile değişiklikler
kaydedilir.

4. KAYIT SAYFASI

25
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Üretim yapılmadan önce veya üretim esnasında üretim hangi müşteriye, hangi araç, şoför
ve pompa operatörü ile gönderileceği, teslim adresi, döküm şekli gibi bilgiler bu sayfadaki
listelerden seçilerek ‘GÜNCELLE’ butonuna basılırsa bu bilgiler sol tarafta ilgili kutucuklara
yerleşir. Sistem sayfasında üretim sonunda çıkan ‘KAYDET’ veya ‘YAZDIR KAYDET’
butonlarına basıldığında üretim kaydı bu sayfada seçilen bilgilere göre yapılır.

İlave üretim;

Düzeltme sayfasında üretim bölme işlemi yapılmış ise, artan beton için oluşturulacak kayıt yeni bir
kayıt numarası ile kayıtlara eklenir. Transmikser içerisinde artan bu betonun üzerine ilave üretim yaparak
sevk edilmesi ihtiyacı halinde, yapılan yeni üretimin liste sonuna eklenen kayda ilave edilmesi
mümkündür.

İstenen miktardaki ilave beton üretimi yapıldıktan sonra sistem sayfasında “KAYDET” ve
“YAZDIR VE KAYDET” komutları kullanılmadan, kayıt sayfasında çıkan “İLAVE KAYDET”
komutu ile yeni üretimin beton bölme işleminden kalan betonun üzerine eklenir. KAYIT
sayfasındaki sözü edilen “İLAVE KAYDET” butonu normalde görünmeyen, ancak sistem
sayfasında üretim sonunda “KAYDET” ve “YAZDIR VE KAYDET” butonları aktif olduğu anda
görünen bir butondur. Kaydetme işlemi yapıldıktan sonra üretim raporu ayrıntısından irsaliye
çıktısı alınabilir.

26
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

İlave kayıt işlemini sayfada bulunan ‘A. İLAVE KAYDET’ butonu ile herhangi bir eski
kayıt üzerine yapmak, kayıt işlemini yaparken eski veya yeni kayıt numarasını kullanmak gibi
bazı özel şekillerde yapma imkanı mevcuttur.

‘AYRINTI’ butonuna basılarak ilgili üretimin ayrıntıları görülebilir.Daha önce yapılmış


olana tüm üretim raporlarına buradan ulaşılabilir. Ayrıntı sayfasında ‘İRSALİYE YAZDIR’
butonu ile irsaliye çıktısı, ‘AYRINTI YAZDIR’ butonu ile de ayrıntı çıktısı alınabilir.

27
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Yine ayrıntı sayfasında bulunan yukarı ve aşağı ok işaretlerini içeren ‘AYRINTI’ butonları
kullanılarak bir önceki ve bir sonraki üretimlerin ayrıntılarına ulaşılabilir.

5. REÇETE SAYFASI

28
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Farklı evsaftaki beton üretimleri için, üretimde kullanılacak olan malzeme miktarları
işletmedeki ilgili birim tarafından hazırlanır; herhangi bir beton cinsi için kullanılacak malzeme
miktarlarının yazılı olduğu tabloya reçete adı verilir. Reçetede bir metreküp beton üretimi için
gerekli olan miktarlar yer alır. Doğal olarak Farklı evsaftaki betonlar için birden fazla reçete
gerekmektedir. Önceden belirlenen reçetelerin üretim esnasında kullanılması için hazırlanan
reçetelerin kaydı reçete sayfasında yapılır.

Operatör panelli kumanda terminali veya bilgisayardan yapılan üretim esnasında her iki
kumanda sisteminin ortak kullanabilmesi için yeterli sayıda reçete PLC hafızasına kaydedilir. Bir
sistemde günlük olarak üretilen beton cinsi genellikle 40 ‘ı geçmemektedir. PLC hafıza
gereksinimi nedeniyle bu sayı standart olarak 40 ile sınırlandırılmış olup, özel ihtiyaç halinde
otomasyon sistemi imalat aşamasında bunun için gerekli olan hafıza genişletilebilmektedir. Bazı
sistemlerimizde standart 100 adet reçete bulunabilmektedir. Günlük kullanımın dışında daha fazla
reçete gereksinimi halinde PC hafızasından faydalanılabilmektedir. Bu durumda bütün reçeteler
PC hafızasında kaydedilmekte, günlük olarak kullanılacak olan reçeteler PLC hafızasına kolayca
aktarılabilmektedir. PC reçete sayısında herhangi bir sınırlama olmayıp, sonsuz sayıda reçete
girilebilmektedir.

Her reçete için sevk bilgilerinin (müşteri, adres, istenen miktar v.b.) girilebileceği haneler
mevcut olup, bu reçeteler aynı zamanda sipariş reçeteleri olarak ta kullanılabilmektedir.

Her bir malzemenin 1 m3 üretim için gerekli miktarı reçeteye girilerek reçetenin adı ve
kodu kaydedilir. Reçete için belirlenen numara veya kod ile, üretim esnasında sistem sayfasında
hazırlanacak betonun cinsi seçilir. Reçetenin bir defaya mahsus sisteme girişi yeterlidir. Her
üretimden önce yeni bir reçete yazılmasına gerek kalmaksızın sistem sayfasından koduyla
çağrılması üretime başlanmasına olanak verir.Aynı zamanda reçete üzerinde değişiklik veya
reçetenin tamamen silinmesi gibi işlemler de yine bu sayfadan yapılabilir.
29
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Bu sayfanın sol tarafında bilgisayar kayıtlarındaki reçeteler, sağ tarafında ise PLC
kayıtlarındaki reçeteler görülür.

Reçete sayfasında, orta bolümde malzeme isimlerinin sol tarafında görülen gri kısımlara
ilgili malzemeyle ilgili açıklama yazılıp sayfa ortasında yer alan mavi yazılı “KAYDET”
butonuyla kaydedilebilir, aynı açıklamalar hammadde sayfasında da görülecektir.

30
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Bilgisayara reçete kaydı yapmak için aşağıdaki işlemler takip edilir.


- ‘RECETE NO’ kısmında reçetenin yazılacağı kayıt numarası otomatik olarak yazılır.
- ‘RECETE KODU’ kısmına reçetenin takip edilebileceği bir kod verilir.
- ‘RECETE ADI’ kısmına reçetenin standart adı yazılır.
- Alt kısımdaki kutucuklarda ise üretimde kullanılacak olan malzeme miktarları, betonun
dayanım sınıfı (GRD), su/çimento oranı (WCR), betonun slampı (SMP) ve çevresel etki
sınıflarına dair bilgiler yer alır.
- Daha sonra alt kısımdaki ‘EKLE’ butonuna basılarak oluşturulan reçete kaydedilir.
- Kayıtlı reçete bilgileri, “DÜZELT” komutu ile değiştirilebilmektedir.
- ‘ÖNCEKİ’ ve ‘SONRAKİ’ butonları ile önceki ve sonraki reçetelere ulaşılabilir.
- ‘SİL’ butonuna basılarak ilgili reçete silinebilir.
- ‘SEÇ’ butonunun karşısındaki kutucuğa ulaşılmak istenilen reçete numarası yazılarak bu
butona basılmak sureti ile ilgili reçete bilgileri ekrana getirilir.

Bilgisayar hafızasında kayıtlı bulunan bir reçeteyi PLC ye yükleme;


- Yüklenmek istenen reçete ‘ARANACAK AD’ kısmından veya bu satırın altındaki
listeleme kutucuğundan seçilir.
- Reçete değerleri alt kısımda görülür ve bu değerler kontrol edilir.
- Sağ tarafta, reçete PLC hafızasında hangi kayıt numarası ile saklanacak ise bu numara (
) butonları ile eksiltilip azaltılarak veya ‘RECETE NO’ kutucuğunun karşısına doğrudan
klavye ile yazılır.
- ‘>>PLC‘ butonuna basılarak bilgisayarda kayıtlı bulunan reçete PLC ye yüklenmiş olunur.

PLC ‘ye doğrudan reçete kaydetme;


- Bu sayfanın sağ tarafında bulunan reçete bilgileri kısmına; reçete kodu, reçete adı, reçete
no ve malzemelerin reçete değerleri girilir.
31
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

- Daha sonra üst taraftaki ‘KAYDET’ butonuna basılarak oluşturulan reçete kaydedilir.
- Kaydedilen bu isimler ayrıntı sayfalarında ve irsaliyelerde görülecektir.
- Kaydedilmiş olan bir reçetenin malzeme miktarları üzerinde değişiklik yapmak için
değerleri değiştirmek yeterlidir. Malzeme miktarları dışındaki bilgiler üzerinde değişiklik
yapılmak istendiği zaman ilgili değişiklik yapıldıktan sonra üst taraftaki ‘DÜZELT’ butonuna
basılır.
- Reçetenin yazıcı çıktısını almak için ‘YAZDIR’ butonuna basılır.
- Üretim için gerekli olan reçete değerlerinin dışında, her reçete için bazı özel açıklama veya
kodlar da kayıt altına alınmaktadır. Reçete sayfasındaki
N1,N2,N3,N4,C1,C2,C3,C4,C5,C6,C7,C8 kutucuklarının sağ taraflarında yer alan sarı renkli
kutucuklara girilen değerler üretim kayıtlarında saklanacak ve üretim sevk raporlarında gerek
görülen alanlarda yazdırılabilecektir. Sol taraflarında yer alan gri kısma operatör tarafından
serbest olarak kullanılabilen alanın açıklama bilgisi girilir.

- Örneğin;betonun çevresel etki sınıfının sevk raporunda veya kayıtlarda görülmek istenmesi
halinde tercihe göre N1,…,C8 kutucuklarının herhangi birinin yanındaki sarı bölüme çevresel etki
sınıfının kodu, gri haneye ise, operatör tarafından bu alanın ne anlama geldiğinin anımsatılacağı
yazı yazılır.

Reçetenin toplam değeri de yani bir metreküplük üretimin toplam malzeme miktarı
“LISTE” butonunun üst kısmındaki değer hanesine tıklamak sureti ile otomatik olarak
görüntülenebilir.

Ayrıca sistemde herhangi bir müşteri için gün içinde verilmesi gönderilmesi gereken
üretim miktarı, bu üretimin ne kadarının tamamlandığı ve üretilmesi gereken miktarın ne
olduğunun takibi de yapılabilir.

32
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

“LISTE” butonuna basılarak gün içinde siparişi olan müşteri adı ve adresi, gönderilecek
olan toplam miktar, müşteriye gönderilmiş ve kalan miktarların takibi yapılabilir.Aynı veriler
sistem sayfasında müşteri adı kısmında da görülebilmektedir.

6. KALİBRASYONLAR
Sistemde bulunan ağırlık, nem ve varsa seviye sensörlerinin zaman zaman kontrol
edilmeleri, gerek duyulması halinde kalibre edilerek doğru ölçüm yapmaları sağlanmalıdır. Ana
menüde bulunan kalibrasyon butonuna basılmak sureti ile yapılacak kalibrasyon için erişilecek
olan sayfalara ait kalibrasyon ana menüsüne ulaşılabilir. Sistem sayfasındaki ağırlık gösterim
hanelerine Mouse ile çift tıklama sureti ile de ilgili kalibrasyon sayfasına doğrudan
ulaşılabilmektedir.

6.1. AĞIRLIK KALİBRASYONU SAYFASI


Kalibrasyon işlemi ilk devreye alma esnasında ve işletme sırasında periyodik aralıklarla
yapılması gereken önemli bir husustur. İlk montajdan sonra belirli bir süre zemin yerleşimi, zemin
kayması, mekanik kasıntı ve kaymalarından dolayı kalibrasyon işlemlerinin daha sık yapılması
gerekmektedir. Zemin, temel ve mekanik yapıya bağlı olmakla beraber, genellikle devreye alma
ve test işlemleri bitimini müteakip, ilk bir ay haftada bir sonraki beş ay boyunca en az ayda bir
yapılması tavsiye edilir. Bu süre zarfında bir önceki kalibrasyondan sonra bozulma oranı ayrıntı
sayfalarından takip edilerek daha sonraki kalibrasyon sıklığı ve ehemmiyeti konusunda bir
kanaate varılmış olunacaktır.

33
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Malzemelerin tartıldığı veya ölçüldüğü kantar veya sayaç sistemlerinin kalibrasyonları


kalibrasyon penceresinde kolaylıkla yapılabilmektedir. Bütün ağırlık kalibrasyonları aynı
pencereden yapılmakta olup, sadece kalibrasyon yapılacak kantarın kalibrasyon penceresinin üst
tarafından seçilmesi gerekmektedir. Kalibrasyon sayfasında log on ve log off butonları, kullanıcı
adı ve şifresinin bu butonların üzerinde bulunan kutucuklara sırasıyla yazılmasından sonra
kullanıcı adı ve şifrenin sistem onayına sunulması ve gerekiyorsa işlem tamamlandıktan sonra
yetkisiz kişilerin ulaşmasını engelleme maksatlı olarak iptal edilmesi için kullanılmaktadır. ‘Log
on’ kullanıcı adı ve şifresinin kabulü için, log off ise kullanıcı girişini iptal etmek için

34
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

kullanılmaktadır. Kalibrasyon sayfasında kullanıcı adı ve şifresiyle log on olduktan sonra


kalibrasyon işlemi için aşağıdaki sıralama takip edilir;
- Önce hangi kantarın (Agrega1, Çimento, Su, Katkı...) kalibrasyonunun yapılacağını
belirlemek için seçim yapılır.
- Kantar tamamen boşaltılarak bunkerlere yapışan malzemeler temizlenir.
- Kantarın tamamen boş ve temizlenmiş olduğundan emin olduktan sonra ‘DARA AL’
komutu verilerek bu durumda tartım değerinin sıfır kabul edilmesi sağlanır.
- Kalibrasyon ağırlıkları kantarın üzerine konulur ve kantarın salınımı duruncaya kadar
beklenilir.
- Kalibrasyon ağırlığının değeri ‘KALIB.AGIRL.’ kutucuğuna yazılır.
- ‘KALIBRE ET’ butonuna basılınca yazılan ağırlık değeri ‘AGIRLIK’ hanesine geçer.
Böylece bu ağırlık değerleri için kalibrasyon işlemi tamamlanmış olur.
- Kalibrasyon işlemi tamamlandıktan sonra kalibrasyon ağırlıkları teker teker boşaltılarak
tartımın lineer olarak azaldığı ve doğru olup olmadığı takip edilir.
- Uygun ölçüm değerlerine ulaşılınca kalibrasyon işlemi sona erdirilir.

Özellikle bazı sıvı tartım sistemlerinde de pals (darbe) çıkışlı sayaçlar ile ölçüm
yapılabilmektedir. Bu gibi durumlarda ilk önce boşaltım klape veya kapağı aşılmak sureti ile
ölçüm değeri sıfırlanır; ardından belirli bir süre sıvı alındıktan sonra sıvı kantardan alınarak tartılır
ve bu miktar ağırlık kalibrasyon hanesine yazılır; ‘KALİBRE ET’ butonuna basılarak kalibrasyon
işlemi tamamlanır.

6.2. NEM KALİBRASYONU SAYFASI


Agrega nem sensörlerinin kalibrasyon işlemi ağırlık kalibrasyonuna benzer bir mantık
izlenerek yapılmaktadır.
35
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Nem kalibrasyonu aşağıdaki şekilde yapılır.


- Kalibrasyonu yapılacak ekipman (SENSÖR 1, SENSÖR 2...) seçilir.
- Sensörün bulunduğu agrega bunkeri tamamen boşaltılarak sensör ölçüm yüzeyi temizlenip
kurutulur. Nem sensörünün önüne nem değeri sıfır olan kuru kum konularak ‘!!!SIFIRLA!!!’
butonuna basılır.
- Bunker normal agrega ile doldurulur. Birkaç periyot üretim yapılarak bunkerdeki
malzemenin nem sensörü probuna sağlıklı bir şekilde teması sağlanır.

36
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

- Yaklaçık bir dakika beklendikten sonra ‘SİNYAL OKU’ butonuna basmak sureti ile
sensörün gönderdiği sinyal değeri hafızaya alınır.
- Sinyal okuma işleminden hemen sonra gecikmeksizin bu sensöre ait bunker kapağı çok
kısa bir süre açılarak, sensör probu önündeki malzemeden nunume analizine yetecek kadar
dökülür. Dökülen bu malzeme, nem oranının havadan etkilenerek değişmemesi için uygun ve
çabuk bir şekilde laboratuara iletilir.
- Laboratuar sonuçları gelinceye kadar beton üretimine devam edilebilir. Bu esnada bu proba
ait kalibrasyon sayfasında sıfırlama veya kalibre butonlarına basılmadığı sürece herhangi bir
sorun olmayacaktır.
- Laboratuvar sonuçlarından elde edilen nemin yüzdesel olarak değeri “KALIB. NEM”
hanesine yazılır.
- ‘KALIBRE ET’ butonuna basılır ve kalibrasyon işlemi tamamlanır.
- Bu işlemi müteakip ölçülen nem hanesinde girilen kalibrasyon değerinden çok farklı
değerler görülmesi doğaldır. Bu işlem daha önceden ‘SİNYAL OKU’ işlemi anındaki malzemeye
ait değer için yapılan kalibrasyonun tamamlanması işlemidir. Kalibrasyon işleminden sonra sensör
önünde bulunan o anki malzemeye ait gerçek nem değeri okunmaya başlanacaktır.

7. PARAMETRE SAYFASI
Parametre sayfasının görünümü aşağıdaki gibidir:

37
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Bu sayfada üretim için gerekli olan bazı parametrelerin girişini yapmak mümkündür ,
santralin mekanik özelliğine göre bu ayarlamaları değiştirip sistemin maksimum performansta
kusursuz çalışması sağlanmaktadır. Sistemdeki bu parametre değerlerine maksimum ve minimum
sınırlamalar konulmuştur. Böylece parametreleri değiştirebilen kişilerin bilerek veya bilmeyerek
sisteme zarar vermelerinin önüne geçilmiş olur. Bu parametrelerin detaylı olarak açıklaması
şöyledir:

- Mikser Kapasitesi (m3): Kullanılan mikserin (karıştırıcı) kapasitesidir. Bir defada miksere
alınacak olan maksimum miktar metreküp cinsinden bu haneye yazılır. Üretim esnasında
38
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

hedeflenen miktar mikserin kapasitesine göre otomatik hesaplanarak betonun kaç şarjda
üretileceği sistem tarafından belirlenir.

- Mikser karışım süresi (sn): Üretim için gerekli olan malzemelerin mikserin içerisine
boşaltıldıktan sonra karışımın sağlanması için gerekli olan sürenin saniye cinsinden girildiği
bölümdür. Bu bölüm ile üretilecek olan betonun özelliğine göre karışım süresi pratik olarak
değiştirebilir.

- Biriktirme bunkeri bekleme süresi (sn): Bu sure biriktirme bunkerindeki malzemenin,


miksere tamamen boşalması için bunker boşaltım kapağının saniye cinsinden açık kalması
gereken süredir. Bu, santralin kapasitesini etkileyen önemli parametrelerden biri olduğundan,
sistemin maksimum performansta çalışması için bu süre üretim esnasında ölçülüp sisteme
girilmelidir. Farklı ocaklardan gelen malzemelere veya mevsimsel şartlara göre boşaltım süreleri
değişebileceğinden zaman zaman bu süre sistem üzerinden kontrol edilerek güncellenmelidir.
Optimum sürenin belirlenerek sisteme girilmesiyle, biriktirme bunker kapağının kapanmasından
sonra bunkerde malzeme kalmasının engellenmesine ve çok uzun tutularak gereksiz bekleme ile
üretim kapasitesinin düşürülmemesine dikkat edilmelidir.

- Mikser kapak açma periyodu (0,1xsn): Bu parametre ‘bekleme periyodu’ parametresi ile
birlikte, mikser içerisinde bulunan karıştırılmış betonun kontrollü bir şekilde boşaltımını
sağlamak için kullanılmaktadır.

Özellikle yüksek kapasiteli mikserlerde, düşük slump ‘lı betonlarda veya dolum ağızlarında
problem olan transmikserlerde boşaltımın bir defada yapılması durumunda döküm şutu veya
transmikser dolum ağızlarında tıkanma veya taşmalar yaşanabilmektedir. Bu gibi durumlarda
beton boşaltım kapağının kontrollü bir şekilde açılarak boşaltımın yavaş yapılması gerekmektedir.

39
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Buraya girilecek süre kadar mikser kapağı açılacak ve mikser kapak bekleme periyot
süresi kadar bekleyecek ve kapak tamamen açılıncaya kadar bu işlemi devam ettirecektir. Dolayısı
ile bu haneye girilecek olan değer nispetinde mikser kapağının açılması sağlanır. Bu haneye
yazılacak olan rakam ondabir saniye cinsindendir (örneğin bu haneye girilen rakam 50 ise, süre 5
saniyedir).

- Mikser kapak bekletme periyodu (sn): Karıştırıcı boşaltma kapağının her açma
periyodundan sonraki bekleme süresidir. Mikser kapağının açma süresi dolduktan sonra buraya
yazılacak süre kadar kapak bekleyecektir.

Mikser kapak açma ve kapak bekleme sürelerinin ayarlanmasına dair örnek:


Mikser kapak açma peryodu 4 ve mikser kapak bekleme peryot 3 olarak girilmiş olsun. bu
durumda:

Otomatik üretimde mikser kapağı 0.4 saniye boyunca açılacak sonra 3 saniye boyunca
beklenecektir. Mikser kapağı tam olarak açılıncaya kadar bu işlem periyodik olarak devam
edecektir. Manuel üretimde ise mikser kapak aç komutu verildiğinde 0.4 saniyelik bir açma
periyodundan sonra açma işlemi bitecektir.

Mikser içerisindeki malzemenin boşalmış olduğunun kabul edilmesi için, kapak tam açıkken en az
bekleme periyodu süresince bu konumda kalması gerekmektedir. Özellikle manuel üretim
yapılırken bu noktaya dikkat edilmelidir. Mikserin boşalmış olduğu, mikser şeklinin sağ tarafında
yer alan dolum işaretlerinin yeşilden sarıya dönmesi ile anlaşılabilir. Aksi takdirde müteakip
üretimde miksere malzeme dolumu yapılamayacaktır.

Mikser döküm şutu ve transmikser dolum ağızları beton dökülürken gözle kontrol edilerek
bu döküm parametreleri ayarlanmalıdır. Bazı santralarda bu parametrelerin sıklıkla
40
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

güncellemesi gerekebilmektedir. Bu parametreler de sistemin sağlığını ve üretim kapasitesini


doğrudan etkilemektedir.

- Mikser yağlama çalışma (pals): Mikser otomatik olarak yağlama sisteminin çalışma ve
bekleme sürelerinin ayarlandığı bölümdür. Sistem otomatik yağlama yapmaya başladıktan sonra
yağlama ünitesi üzerinde bulunan sensör tarafından her bir tur yağlama sonucunda bir sinyal
gönderilecektir. Bu haneye girilen sayı kadar sinyalin gelmesi beklenecek, bu süre sonunda
yağlama sistemi durdurulacaktır. Bundan sonra bir sonraki kısımda anlatılacak olan bekleme
süresini müteakip tekrar yağlama yapılacaktır. Pulse çıkışlı olmayan yağlama sistemlerinde
çalışma süresi de bekleme süresinde olduğu gibi dakika cinsinden girilir. Pulserli yağlama
sistemlerinde, yağlama esnasında belirli bir süre sinyal alınamazsa sistem tarafından operatör
alarmı verilecektir. Bu durumda yağ seviyesi ve gerekirse yağlama sistemi kontrol edilmelidir.

- Mikser yağlama bekleme periyodu (dak): Mikser yağlama periyodundan sonra, müteakip
yağlama periyoduna başlanmadan beklenmesi gereken sürenin dakika olarak girileceği hanedir.
Her yağlama operasyonundan sonra burada yazılı olan müddetçe beklendikten sonra tekrar
yağlama işlemi başlatılacaktır.

Boşaltım bekleme süreleri:

Boşaltım bekleme sürelerinde agrega boşaltım yüzdesi, agrega biriktirme bunkeri bekleme süresi
üzerinden hesaplanmaktadır. Örneğin agrega biriktirme bunkeri bekleme süresi 20 saniye olarak
girilmiş ise, agrega biriktirme bunkerinin %100 boşalması için 20 saniye boyunca açık kalması,
%50 boşalması için ise 10 saniye boyunca açık kalması gerekmektedir v.b.

41
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Su ve agrega tartı bunkerlerinin boşaltım yüzdeleri ise ağırlık üzerinden hesaplanır. Bunkerde
tartılacak malzemelerin toplam dolum set miktarı referans noktası olarak kabul edilir. Örneğin
hedef üretim miktarı 100 kg. olan su tartım bunkerinin ağırlık değeri 120 ve üzerinde ise boşaltım
yüzdesi sıfırdır; ağırlık değeri 50 kg. ise, boşaltım yüzdesi %50, sıfır ise boşaltım yüzdesi %100
olacaktır. Agrega için üst üste alınacak olan malzeme hedef miktarlarının toplamı ile referans
noktası belirlenmektedir.

- Çimento boşaltım bekleme süresi: Otomatik üretim esnasında, agrega biriktirme bunkeri
boşaltımı esas alınarak miksere çimentonun boşaltım anının belirlendiği bölümdür. %AGREGA
hanesi agrega boşaltımının yüzdesel olarak belirlenen miktarının tamamlanmasından sonra
çimento boşaltımına başlanacağı değerdir. +SÜRE boşaltıma başlanacak yüzdesel değerden sonra
ilave olarak beklenecek zaman değeridir. Örneğin; parametrelerin %6 +7sn olarak belirlenmesi
halinde Agreganın %6 ‘sı boşaltıldıktan 7 sn. sonra çimento boşaltılmaya başlayacaktır. Bu
sürelerin uzman bir kişi tarafından mekanik sistemin özelliklerine ve üretilecek betonun
özelliklerine göre iyi bir şekilde ayarlanması gerekmektedir. Betonun kalitesi ve üretim kapasitesi
açısından bu işlemin bilinçli olarak yapılması şarttır.

- Katkı boşaltım bekleme süresi: Otomatik üretim esnasında, su boşaltımı esas alınarak
miksere katkı boşaltım anının belirlendiği bölümdür. %SU hanesi su boşaltımının yüzdesel olarak
belirlenen miktarının tamamlanmasından sonra katkı boşaltımına başlanacağı değerdir. +SÜRE
boşaltıma başlanacak yüzdesel değerden sonra ilave olarak beklenecek zaman değeridir. Örneğin;
parametrelerin %50 +1sn olarak belirlenmesi halinde suyun %50 ‘si boşaltıldıktan 1 sn. sonra
katkı boşaltılmaya başlayacaktır.
Bu parametre katkının doğrudan miksere boşaltılması durumunda geçerlidir. Katkının su
tartı bunlerine boşaldığı durumlarda su ve katkı dolumlarının tamamlanmasını müteakip katkı
boşaltım işlemine beklemeksizin geçilmektedir.

42
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

- Su boşaltım bekleme süresi: Otomatik üretim esnasında, agrega biriktirme bunkeri


boşaltımı esas alınarak miksere suyun boşaltım anının belirlendiği bölümdür. %AGREGA hanesi
agrega boşaltımının yüzdesel olarak belirlenen miktarının tamamlanmasından sonra su
boşaltımına başlanacağı değerdir. +SÜRE boşaltıma başlanacak yüzdesel değerden sonra ilave
olarak beklenecek zaman değeridir. Örneğin; parametrelerin %1 +1sn olarak belirlenmesi halinde
Agreganın %1 ‘i boşaltıldıktan 1 sn. sonra su boşaltılmaya başlayacaktır.

- Buz boşaltım bekleme süresi: Buzun agreganın üzerine boşaldığı durumlarda, otomatik
üretim esnasında, agrega tartı bunkeri boşaltımı esas alınarak agrega tartı bunkeri, kova veya
yükleme bandındaki agrega üzerine buzun boşaltım anının belirlendiği bölümdür. %AGREGA
hanesi agrega boşaltımının yüzdesel olarak belirlenen miktarının tamamlanmasından sonra buz
boşaltımına başlanacağı değerdir. +SÜRE boşaltıma başlanacak yüzdesel değerden sonra ilave
olarak beklenecek zaman değeridir. Örneğin; parametrelerin %50 +5sn olarak belirlenmesi
halinde agreganın tartı bunkerinden %50 ‘si boşaltıldıktan 5 sn. sonra buz boşaltılmaya
başlayacaktır.

- Çimento silo seçim: Çimento silolarında hangi cins çimento bulunduğunun sisteme
girildiği bölümdür. Silolarda bulunan çimento cins numaraları bu hanelerden girilir. Silolara ait
çimento cins numaraları sistem sayfasında siloların üzerinde de görülmektedir.

- Örneğin 4 adet çimento silosu bulunan bir santralde 1 ve 2 nolu silolarda çimento1, 3 nolu
siloda çimento2 , 4 nolu siloda çimento3 olsun. Bu durumda H1 ve H2 alanlarına 1, H3 alanına 2,
H4 alanına 3 yazılır. Dolayısı ile sistem üretim esnasında ihtiyacı olan çimentoyu otomatik olarak
silolardan almaktadır.

- Katkı pompa seçim: Bu alan çimento silo seçim hanesinin kullanımı ile aynıdır. Hangi
katkı tankında, hangi cins katkı bulunduğu numaralandırma ile kodlanmaktadır. Böylece
43
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

sisteme reçetede yazılı farklı cins katkıların türleri belirlenmektedir. Örneğin 4 adet katkı tankı
bulunan bir santralde 1 nolu tankta katkı1, 2 ve 3 nolu tanklarda katkı2 , 4 nolu tankta katkı3
olsun. Bu durumda B1 alanına 1, B2 ve B3 alanlarına 2, B4 alanına 3 yazılır. Böylece üretim
esnasında reçetede belirtilen katkı tiplerine göre otomatik olarak katkı pompaları
belirlenmektedir.

- Lisans numarası: Santralin lisans numarasını belirtir.

- Agrega hata limiti: Agrega tartımı (dozajlaması) esnasında % olarak yapılabilecek hata
sınırının belirlendiği bölümdür. Agrega dolumunda bu haneye girilen % değerden fazla pozitif
veya negatif sapma olması halinde operatör alarmla uyarılacaktır.

Benzer şekilde diğer bazı malzemeler için de hata limit alanları mevcut olup, dolum esnasında bu
limitlerin aşılması halinde operatör alarm mesajı verilir.

- Çimento hata limiti: Çimento tartımı (dozajlaması) esnasında % olarak yapılabilecek hata
sınırının belirlendiği bölümdür.

- Su hata limiti: Su tartımı (dozajlaması) esnasında % olarak yapılabilecek hata sınırının


belirlendiği bölümdür.
- Katkı hata limiti: Katkı tartımı (dozajlaması) esnasında % olarak yapılabilecek hata
sınırının belirlendiği bölümdür.

- Santral adı: Bu alana santralin adı yazılır. Bu alana yazılan isim irsaliye sayfasında yer
almaktadır.

44
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

- Döküm şekli: Üretilen betonun teslim anındaki döküm şekilleri belirlenir. Belirlenen bu
döküm şekilleri üretim esnasında seçilmek üzere sistem ve kayıt sayfalarında yer alır.

- Computer name: Bu alana kayıtların tutulacağı veri tabanının bulunduğu bilgisayar adı
yazılır.

- Server name: Bu alana kayıtların tutulacağı veri tabanının bulunduğu sunucu adı yazılır.

- Database name: Bu alana kayıtların tutulacağı veri tabanının adı yazılır.

Santral adı, döküm şekli, computer name, server name ve database name alanları
doldurulduktan sonra yazılanların kaydedilmesi için bu hanelerin üst kısmında bulunan mavi
renkli <KAYDET> butonuna basmak gerekmektedir.

NOT: Computer Name , Server name ve Database name kısımları ile değişiklik servis
yetkilisi olamadan kesinlikle değiştirilmemelidir. Bu alanlarda değişiklik yapılması
durumunda programın çalışmasını ve üretim raporlarının silinmesi gibi sakıncalı durumlar
ortaya çıkabilir.

Back Up – Restore Butonları :


Back Up ve Restore butonları veri tabanında kayıtlı olan tüm bilgileri yedeklemek ve
ihtiyaç olması durumunda bu bilgileri bilgisayara tekrar yüklemek için kullanılmaktadır.

Back Up Alma :
Tüm veritabanını hard disk veya harici bir belek ünitesine yedeklemek için ; ‘BACKUP
SÜRÜCÜ ADI’ alanının karşısındaki kutucuğa yedeğin kaydedileceği sürücünün adı (örneğin C,
D v.b.) yazılır ve ‘BACKUP’ butonuna basılır . Çıkan küçük onay pencerelerine ‘YES’ ve
45
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

‘OK’ butonları ile onaylandıktan sonra tüm veritabanı kayıtlarının seçilen sürücüye
ENDOST_BKP klasörü altında, yedek alınan tarih adıyla yedeklenmiş olur. Yedekleme işleminin
bitimine kadar herhangi bir işlem yapılmadan beklenmelidir. Yedekleme işleminin sonunda
‘BACKUP FINISHED’ yazısı görüntülenince ‘OK’ butonuna basılarak işlem tamamlanmış olur.

Böylece bilgisayarda doğabilecek herhangi bir problem sonucunda oluşabilecek herhangi


bir veri kaybına karşı, bilgiler yedeklenmiş olur. Sistemde alınacak yedekler sayesinde santral
bilgisayarında bir arıza olması durumda son yedeklemenin yapılmış olduğu anda kayıt altına
alınmış olan verilere tekrar ulaşılabilecektir.

Alınan Yedeğin Geri Yüklenmesi (Restore Etme);


Yedek alınan sürücü içerisinde daha önceden oluşturulmuş olan (yedek alma işlemi ile
otomatik olarak sistem tarafından oluşturulan) ENDOST_BKP adlı klasörün içerisinde yedek
alınan tarih isimli klasörler vardır (Örn: 2007_10_22 12_27). Sistemin hangi tarihe geri
döndürülmesi isteniyorsa, o tarih ve saat isimlerinden faydalanılarak otomatikman oluşturulan
klasörün içerisine girilir. Bu klasörün içerisinde bulunan ENDOST isimli klasör kopyalanarak C:
sürücüsü içerisine yapıştırılır.

Bu işlem yapıldıktan sonra program yeniden çalıştırılıp parametre sayfasında bulunan


<RESTORE> butonuna basılır. Çıkan küçük onay penceresinde <YES> butonu ile onaylandıktan
sonra sistem, otomatik olarak C: sürücüsü içerisine hangi gün ve saate ait ENDOST klasörü
kopyalanmışsa o güne ait kayıtlı bilgiler tekrar geri yüklenmiş olacaktır.

8. SİSTEM SAYFASI

‘SİSEM’ sayfasında kumanda ve kontrol işlemlerinin yapılabileceği bir mimik diagram ile,
ekipmanların manuel ve otomatik çalışmasını sağlayacak çeşitli butonlar ve bazı üretim bilgi
alanları bulunmaktadır.
46
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Operatör panelli kumanda konsolu üzerinde bulunan ‘ÇALIŞ/DUR’ seçim butonunun,


üretimin gerek kumanda konsolu ve gerekse bilgisayar üzerinden yapılabilmesi için ‘ÇALIŞ’
konumunda olması gerekir. ‘MANUEL/OTOMATİK’ seçim butonu ise, üretimin manuel veya
otomatik yapılabilmesi için kullanılan seçim anahtarıdır. Bu buton ‘MANUEL’ konumunda ise
kumanda paneli üzerindeki butonlar ile ekipmanlar isteğe bağlı olarak çalıştırılabilir,
‘OTOMATİK’ konumunda otomatik start butonuna bağlı olarak kumanda konsolu üzerinden
sistemin otomatik çalıştırılması gerçekleştirilebilir. Bu buton aynı zamanda kumanda işleminin
bilgisayara aktarılması için de kullanılır. Kumanda işlemi bilgisayar ekranına aktarıldıktan
47
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

sonra, bilgisayar ekranından manuel veya otomatik çalışma seçeneklerinden herhangi birisi tercih
edilebilir.

Kumanda ve kontrol işleminin bilgisayar üzerinden yapılması için ana kumanda konsolu
üzerinde bulunan ‘ÇALIŞ/DUR’ seçim butonunun ‘ÇALIŞ’ konumunda,
‘MANUEL/OTOMATİK’ seçim butonunun ise ‘OTOMATİK’ konumunda olması gereklidir. Bu
durumda ‘SİSTEM’ sayfasının sol alt tarafında bulunan ‘ÇALIŞ’ butonuna mouse ile tıklanarak
kumanda işlemi bilgisayar ekranına aktarılır. Bu durumda ekranın sol alt tarafında bulunan
‘ÇALIŞ’ butonunun etrafındaki çerçevenin rengi yeşil olacaktır. Kumanda sistemi bu şeklide
bilgisayar ekranına taşındıktan sonra, bilgisayar ekranında bulunan ‘MANUEL’ ve
‘OTOMATİK’ seçim butonları sayesinde bilgisayar üzerinden de ana kumanda konsolunda
olduğu gibi manuel veya otomatik çalışma tercihleri yapılabilir.

Kumandanın tekrar ana kumanda konsoluna aktarılması için kumanda konsolu üzerindeki
‘ÇALIŞ/DUR’ seçim butonunun ‘DUR’ konumuna veya ‘MANUEL/OTOMATİK’ seçim
butonunun ‘MANUEL’ konumuna getirilmesi gereklidir. Bu durumda kumanda, operatör panelli
kumanda konsoluna geçecektir. ‘ÇALIŞ/DUR’ seçim butonunun ‘DUR’ konumuna getirilmesi
halinde sistemdeki çalışan ekipmanlar duracağından, tercihen kumanda konsoluna kumandayı
kaydırmak istenmesi halinde, bu işlem ‘MANUEL/OTOMATİK’ seçim butonu ‘MANUEL’
konumuna getirilerek yapılmalıdır. Bu şekilde kumanda konsola aktarıldıktan sonra, buton tekrar
‘OTOMATIK’ pozisyonuna alınarak, konsol üzerinden otomatik üretime devam edilebilir.
Kumandanın tekrar bilgisayara geçmesi için bilgisayar ekranındaki ‘ÇALIŞ’ butonuna tıklanması
gerekecektir.

Gerek bilgisayar üzerinden ve gerekse kumanda paneli ile manuel üretim seçeneğinin
olmasına rağmen her iki sistemde de operatör hatalarını engellemek için mümkün olduğunca
otomatik üretim tercih edilmelidir.
48
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

- Her ekipmana Mouse ile ekran üzerinden kontrol ve kumanda edilebilmekte, manuel ve
tam otomatik çalışma yapılabilmektedir.

- Bar grafiklerle ve sayısal gösterge kutucuklarından tartı bunkerlerindeki malzeme ağırlık


değişimleri izlenebilmektedir.

- Gerek manuel ve gerekse otomatik üretimlerde yükleme bandı ve mikser sürekli olarak
çalıştırılır. Bu ekipmanların çalıştırılması ve durdurulması kendilerine ait manuel kumanda
butonlarından yapılır. Can güvenliği amacıyla bu ekipmanların çalıştırılabilmesi için en az 2 sn
süre ile ‘SİREN’ butonuna bastıktan ve en az 2 saniye siren sesini duyduktan sonra, yaklaşık 5
saniye beklenerek Mikser (karıştırıcı) ve yükleme bandının çalıştırılması ilgili ekipman butonları
ile sağlanabilir. Bu sayede ekipmanlar civarında bulunması muhtemel personelin uyarılarak,
tehlikeli aksamlardan uzaklaşması sağlanacaktır. Bu ekipmanların herhangi birisi çalıştırıldıktan
sonra en az 10 saniye beklenmeden diğerinin çalıştırılmamasında fayda vardır. Emniyet sireni
işleminden sonra 30 saniye içerisinde mikser veya yükleme bandına start verilebilir. Bu sürenin
aşılması halinde herhangi birisinin çalıştırılması için tekrar emniyet sireni işlemi yapılmalıdır.

- Daha önceden oluşturulan reçetelerden hangisi ile beton üretimi yapılacaksa ilgili reçetenin
numarası ‘REÇETE ADI’ bölümüne yazılır veya bu hanenin yanındaki listeden seçilir.

- Üretimi yapılacak beton miktarı da ‘HEDEF MİKTAR’ bölümüne yazıldıktan sonra


reçeteye yazılmış olan malzeme miktarları mikser (karıştırıcı) kapasitesine (reçeteler 1 m3 için
hazırlanır) göre kaç şarjda üretim yapılacağını ve her bir şarjda verilecek olan malzeme miktarları
ekranın sol üst tarafında bulunan alandan izlenebilmektedir.

49
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

- Hedef reçete numarası ve Hedef miktarlarının sağ tarafında bulunan benzer haneler ise, bir
sonraki üretim için kullanılmaktadır. Yapılmakta olan üretime ait son agrega tartı bunkerinden
çıktıktan sonra, sonraki üretim hanesindeki değerler, üretim hanesine otomatikman geçer ve ikinci
üretime zaman kaybetmeksizin devam edilebilir. Özellikle otomatik üretimlerde bir üretim
bitmeden diğer üretim değerlerinin sonraki üretim hanesine yazılması sayesinde hiç beklenmeden
kesintisiz olarak diğer üretime geçilebilmekte, böylelikle mekanik sistemin müsaade edeceği en
yüksek kapasitede üretim yapılabilmektedir.

- Bir şarjda alınan malzeme miktarının alınması gerekenden fazla yada eksik olması halinde
bir sonraki sarjda telafi edilecek şekilde dolum miktarları sistem tarafından otomatikman
ayarlanmaktadır.

- Agrega nem sensörlerinden okunan değerler sürekli olarak ekranın sol tarafında bulunan
sayısal alandan görülür. Nem sensörlerinin olmadığı durumlarda operatör manuel olarak nem
miktarını girebilir, böylece nem sensörü olmadan laboratuar verilerine göre agrega nem miktarı
hesaplara katılarak üretim yapılabilir.

- Sistemden gelen kapak pozisyonu, buton, ağırlık, nem ve seviye gibi bütün konum ve
durum bilgileri ‘SİSTEM’ sayfasında görülebilir.

- Sistem sayfasının sol tarafındaki pencerede her agrega nem kontrolü için AYAR ve SENS
butonları bulunur, Bu butonlara tıklanmak sureti ile bu butonlara ait fonksiyonlar aktif veya pasif
yapılabilir. Aktive edilen butona ait sinyal kutucuğunun rengi yeşil olacaktır. Her bir agrega için
diğerlerinden bağımsız olarak ‘AYAR’ butonu aktif edilerek nem ayarının manuel veya sensörden
gelen değere göre yapılması sağlanabilir. ‘SENS’ seçeneği aktif edildiğinde, nem ayarı yapılır
iken sensör tarafından okunan değerler ile gereken otomatik hesaplamalar gerçekleştirilir. ‘SENS’
seçeneği pasif ise, her agreganın manuel nem giriş hanesine operatör tarafından girilen manuel
50
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

pozitif nem değerleri kullanılarak hesaplama ve ayar işlemleri gerçekleştirilir. ‘SENS’ seçeneği
aktif iken manuel nem hanesine girilen pozitif değerler işleme alınmaz; ancak negatif değerler
abzorbsiyon olarak alınır, nem değerleri de sensörden okunur; abzorbsiyon ve nem değerleri bir
arada değerlendirilerek hesaplama yapılır. ‘SENS’ seçeneğinin pasif olması durumunda manuel
nem hanesine girilen pozitif değer nem, negatif değer ise abzorbsiyon olarak işleme alınır; bir
malzemenin hem nem, hem de abzorbsiyon değerleri manuel olarak kullanılacak ise bunların
işaretli(+,-) olarak toplam sonuçları bu haneye yazılarak ‘SENS’ seçeneği pasif edilmelidir.

Nem ayarlaması yapılması durumunda agrega içerisinde bulunan malzemeye ait nem
değerleri üzerinden yapılan hesaplamalar ile, gerekli malzemenin net olarak alınabilmesi için
agrega ve su miktarları da otomatik olarak sistem tarafından hesaplanarak hedef miktarlar
ayarlanmaktadır.

- Parametre sayfasında hangi siloda hangi tip çimento bulunduğu tip numaraları verilerek
belirlenmektedir. Çimento tip numaraları ‘SİSTEM’ sayfasındaki silo şekilleri üzerinde yer alan
sarı kutucuklarda görülmektedir. Örneğin sadece tek tip çimento bulunuyorsa bütün silolara ait tip
numarası aynı olarak yazılır. Reçete sayfasında her tip çimento için ayrı bir değer hanesi
bulunmaktadır. Üretim esnasında, hangi tip çimento dolumu yapılacak ise, bu tip numarasına
sahip aynı çimento ile dolu olan silolardan hangisinden alım yapılacağı silo üzerinde bulunan
bayraklı seçim butonu ile belirlenir. Buna silo aktivasyonu denilir. Özellikle herhangi bir tip
çimentodan birden fazla siloda bulunuyorsa, üretim esnasında bu silolardan herhangi birisinin
aktivasyonu ihtiyacı bulunacaktır.

Herhangi bir tip çimentodan sadece bir tek siloda bulunuyorsa bu tip çimentonun alımının
yapılabilmesi için bu siloya ait aktivasyonun muhakkak yapılması gerekecektir. Helezon secim
işlemi unutulduğu zaman tartım işlemi başladığında çimento alınmadığı için ‘periyot suresi asildi’
uyarısı çıkacaktır.
51
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

- Katkı tip secimi çimento tip seçimlerine benzer şekildedir. Normalde her bir katkı
pompasından farklı katkı alınır ve her pompa için 1, 2, 3, 4, 5, 6 gibi seri numaralar kullanılır.
Genellikle katkı tip numaraları sistem kurulumunda standart olarak atanmış değerlerle kullanılır
ve değiştirilmesine gereksinim duyulmaz. Birden fazla pompada aynı katkı mevcut ise ve her biri
için de sıfırdan farklı olarak ve aynı tip numarası verilmiş ise, o tip katkı alımı için pompa sıra
numarası küçük olan devreye girecektir. Kullanılmak istenmeyen pompanın tip numarası sıfır
olarak belirlenmelidir.

Bunkerler ve mikser üzerinde bazı durum gösterge sinyal lambaları bulunmaktadır; bu


göstergeler ilgili ekipmana malzeme dolumu yapıldığında yeşil, aksi durumda sarı olarak görünür.
Böylece üretimin hangi aşamada olduğu kolaylıkla takip edilebilir.

Mikserin sağ tarafında bulunan sinyal kutucukları ise;


A; Miksere agrega dolum işlemi tamamlanmış
C; Miksere çimento dolum işlemi tamamlanmış
S; Miksere su dolum işlemi tamamlanmış
B; Miksere buz dolum işlemi tamamlanmış
K; Miksere katkı dolum işlemi tamamlanmış (1: katkı1, 2; katkı2, ….. 6:katkı6)

Bu lambalar sarı yanıyor ise, miksere ilgili malzeme henüz boşaltılmamıştır tüm
malzemeler miksere boşaltıldığında bu lambaların hepsi yeşil olacaktır. Ayrıca tüm malzemeler
miksere boşaltıldığında bu lambaların en üstünde bulunan sarı lambada yeşil olacaktır.

Mikserin üst kısmında bulunan tek lambanın yeşil yanması ise; miksere dolumu yapılacak
olan tüm tartım işlemlerinin tamamlandığı ve malzemelerin miksere boşaltılmaya hazır olduğunu
gösterir.
52
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Agrega tartı bunkeri şeklinin üzerinde bulunan bayraklı seçim butonunun aktive edilmesi
ile agrega tartı bunker vibratörü periyodik moda alınmış olur. Periyodik modda, agrega tartı
bunkeri boşaltımı esnasında, bunker boş değilse sistem tarafından otomatik olarak tanımlı
periyotlarda bunker boşaltım vibratörü devreye girecektir. Bunker bolaştımı tamamlanıncaya
kadar aşırlık değişiminin miktarına bakılmaksızın vibratör yapılacaktır. Bu buton aktif değilken,
boşaltım esnasında sadece ağırlık değişiminin belili bir değerin altında olduğu durumunda
otomatik vibratör yapılacaktır.

Siren butonunun sağ tarafında bulunan bayraklı mandal butonun aktif edilerek üretim sonu
sireni iptal edilebilir. Aksi halde her üretim sonunda otomatik olarak üretim sonu sireni
çalınacaktır.

Agrega tartı bunkerinin sol tarafındaki boşlukta yer alan periyot iptal butonu ile agrega
üretim periyot iptal işlemi yapılabilir. Parametre sayfasında belirtilen agrega hata limit değeri
aşıldığında hata mesajı ile birlikte otomatik agrega dolum işlemine ara verilir. Bu durumda arıza
resetlenerek üretime devam edilebilir veya bu agrega betonda kullanılmamak üzere sistemden
manuel olarak dışarı atılabilir. Malzemenin üretim dışı bırakılması için manuel konuma geçilir ve
bu konumda periyot iptal butonu aktif edilir. Tartı bunkerinde bulunan malzeme manuel olarak
önce biriktirme bunkerine, sonra miksere ve daha sonra mikserden dışarıya atılır (biriktirme
bunkeri ve mikser var ise). Biriktirme bunkari ve mikser boşaldıktan sonra bu buton otomatik
olarak pasif (kırmızı) konuma geçecektir. Böylelikle hatalı olarak verilen agrega kayıt ve sistem
dışı edilmiş olur. Bu işlem tamamlandıktan sonra üretime kalan yerden otomatik olarak devam
edilir.

Herhangi bir üretim sonuçlanmadan, kayıtların sıfırlanarak yeni bir üretime başlanması için

53
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

‘KARIŞIM RESET’ butonuna yaklaşık beş saniye süresince basılı tutulur. Üretim değerleri
sıfırlandıktan sonra yeni üretim miktarı girilerek üretime devam edilebilir.

Ekranda mikser şeklinin sağ tarafındaki boşlukta üretim numarası gözlenebilmektedir. Bu


numara sistem tarafından otomatik olarak arttırılmaktadır. Bu numaranın başlangıç değeri
parametre sayfasında operatör tarafından belirlenebilmektedir. Özellikle seri numaralı irsaliye
takibinde bu numara önem kazanmaktadır.

Mikser üzerinde bulunan turuncu hanede mikser karışım süresi kalan değeri gözlenebilir.
Mikser dolum işlemi tamamlandıktan sonra, parametre sayfasında ayarlanan karışım süresinden
başlanmak üzere geriye doğru yapılan sayım değeri bu pencereden izlenebilmektedir.

Mikser şeklinin üzerinde bulunan vibratör butonu ile, mevcut olması halinde mikser
boşaltım boğazı vibratörüne kumanda edilebilir.

Mikser boşaltım kapak şeklinin üzerinde bulunan kapak seçim butonları ile, çift boşaltım
kapaklı bir santralda boşaltım kapağı belirlenebilir. Bu seçim işleminin geçerli olabilmesi için
mikser kapağının kapalı pozisyonda olması gerekmektedir.

Çimento tartı bunker dolum sinyal göstergelerinin sol tarafında bulunan turuncu hanelerde
çimento net dolum miktarları gözlenebilmektedir. Özellikle birden fazla cins çimentonun
kullanıldığı üst üste dolumlarda, dolum miktarlarının operatör tarafından izlenebilmesine imkan
sağlanmaktadır.

Su tartı bunkerinin üst tarafında manuel olarak yazılan değere göre slump kontrolü için su
miktar arttırma veya azaltma işlemleri gerçekleştirilebilir. Bu haneye yazılan değer sadece o anki
üretim şarjı için kullanılmaktadır. Manuel su ayarlama işlemlerinde reçetenin değiştirilmesi
54
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

cihetine gidildiğinde tamamlanmış olan periyotlarda verilen su miktarı da göz önüne alınarak
otomatik düzeltme cihetine gidileceğinden, su düzeltme işlemleri için sistem sayfasındaki bu
haneden faydalanılması uygun olacaktır. Üretim ayrıntı sayfasında bu hane kullanılarak verilen
veya eksiltilen su miktarı görülebilmektedir.

8.1. OTOMATİK URETİM

Sistemin otomatik modda üretim yapabilmesi için ‘OTOMATİK’ butonuna basılarak bu


butonun aktive edilmesi gerekmektedir.

Herhangi bir anda otomatik start komutu verildiğinde, sistemdeki ekipmanlar, otomatik
olarak çalışmalarına devam ederler. Daha önceden başlanmış bir üretim var ise, üretime kalındığı
yerden otomatik olarak devam edilecektir.

Yeni bir üretim başlangıcında, gerekli seçimler (reçete, hedef miktar, silo seçimleri)
yapıldıktan sonra otomatik üretim için <OTOM. START> komutu verilerek otomatik üretim
başlatılır.

Otomatik üretim modunda vibratörler, silo kaynatma, yükleme bandı ve mikser dışındaki
ekipmanların operatör tarafından kumandası mümkün olmayacaktır.

Bir otomatik üretimin ilk periyodunda, malzemeler tartım ve bekleme bunkerlerine


alınarak miksere boşaltıma hazır olduktan sonra, malzemelerin miksere boşaltımı için, sistem
tarafından opreratörün ikinci bir otomatik start vermesi beklenir. Sevk aracının hazır bulunmadığı
durumlarda, zamanı tam olarak belli olmayan beton üretimi için, malzeme tartımlarının yapılarak
hazır vaziyette beklenilmesi durumunda bu özelliğe gereksinim duyulur. Sevkıyatı yapacak olan
araca dolum yapılabilecek şekilde hazır olduğunda ikinci bir otomatik start verilerek üretimin
55
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

kalan bölümü, hedeflenen miktarın tamamlanarak sevk aracına dolumuna kadar otomatik olarak
devam edecektir.

Sonraki üretim hanesine herhangi bir miktar yazılmış ise, Agrega tartı bunkerindeki son
şarjın boşaltımından sonra otomatikman sonraki üretime devam edilir. Sonraki üretimde de ilk
periyot mikser dolumu için ikinci otomatik start komutu beklenecektir.

56
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

‘MİKSERDE TUT’ butonu aktif edilmiş ise, ikinci otomatik start beklemeksizin
malzemelerin miksere boşaltım işlemi gerçekleştirilecektir. Özellikle sevk aracının uzun süre
beklenmeyeceği veya doluma hazır vaziyette olduğu durumlarda bu butonun kullanılarak üretimin
hızlandırılması sağlanacaktır. Miksere malzeme dolumu başladıktan sonra bu buton pasif
yapılarak, üretimin kesintisiz olarak gerçekleştirilmesi sağlanabilmektedir. Karışım süresinin
sonunda ‘OTOMATİK’ start butonuna basılması da ‘MİKSERDE TUT’ seçeneğinin iptal
edilmesini sağlamaktadır.

Mikser kapağının açılması esnasında, otomatik modda olunmasına rağmen mikser boşaltım
kapağı ‘KAPA’ butonuna Mouse ile tıklanarak basılı tutulur ise, mikser kapağı otomatikman
kapanacak ve ‘MİKSERDE TUT’ opsiyonu aktive edilecektir. Daha sonra tekrar ‘OTOMATİK
START’ butonuna basılarak veya ‘MİKSERDE TUT’ butonuna tıklanarak üretime kalınan yerden
devam edilebilir. Beton boşaltım oluğu veya transmikser dolum boğazının tıkanması gibi acil
durumlarda bu müdahaleye gerek duyulabilmektedir.

8.2. MANUEL URETİM

Olası oparetör hatalarına mahal vermemek için, herhangi bir anormal durum olmadıkça
manuel üretim yapılması tavsiye edilmemektedir.

Manuel üretim için ekranın sol alt tarafındaki ‘MANUEL’ butonuna basılarak bu buton
üzerindeki kutucuğun yeşil renk almasını sağlanır. Manuel üretimde sistemde bulunan
ekipmanların, sayfadaki ekipman şekilleri üzerinde bulunan butonlar ile çalıştırılıp durdurulması
gerekir. Tartı bunkerlerine malzeme alım işlemine başlanması için ilgili dolum ekipmanına
(helezon, pompa, dolum klapesi v.b.) çalış butonu ile komut verilir. Alınması gereken malzeme
miktarı tamamlandıktan sonra dolum ekipmanı otomatik olarak duracaktır. Ancak, dolum işlemi
tamamlanmadan da ‘DUR’ butonuna basılarak ekipmanın durdurulması sağlanabilir. Dolum
57
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

işleminin tamamlandığını, her ekipmanın tartı bunkeri şekli içerisinde yer alan dolum sinyal
kutucuğunun yeşil renge dönüşmesinden anlamak mümkündür. Herhangi bir tartı bunkerinin
dolum işleminde dolum sinyal kutucuklarının hepsinin yeşil olmasını sağlamadan boşaltım işlemi
yapılmaması özellikle dikkat edilesi gereken bir husustur.

Boşaltım işlemleri de her malzemeye ait ilgili boşaltım ekipmanının (klape, konveyör v.b.)
klape mandal butonu çalış konumuna alınarak veya boşaltım konveyörü ‘ÇALIŞ’ butonuna
basılarak gerçekleştirilir. Bunker boşaltım işleminin bitiminde bunkerin boşaldığı ekipman
(mikser, bekleme bunkeri veya katkı gibi diğer bir bunkerdeki malzeme ile karıştırılarak miksere
verilen materyallerde diğer bir tartı bunkeri) içerisinde veya üzerinde yer alan boşaltım işleminin
tamamlandığına dair bilgi veren sinyal kutucuklarının yeşil olmasına ve buşaltımı yapılan
bunkerin doldu sinyalinin turuncuya dönüşmüş olmasına dikkat edilmelidir. Otomatik üretimde bu
işlemlerin kontrolü sistem tarafından yapılmaktadır; ancak, manuel üretimde operatör tarafından
bu işaret kutucuklarının kontrolü oldukça önemlidir.

Bir tartı bunkerinde tartımı tamamlanmış olan malzemenin diğer bir tartı bunkerine
boşaltılması durumunda dolum yapılacak olan tartı bunkerindeki dolum işleminin tamamlanmış
olmasına özellikle dikkat edilmelidir. Örneğin kimyasal katkı su tartı bunkerine boşaltılıyorsa,
katkı boşaltım işleminden önce su tartım işleminin tamamlanmış olması gereklidir.

‘TEST/RESET’ butonu her iki üretim modunda da (Manuel ve otomatik) sistemde


meydana gelen arıza bilgisinin silinerek işlemlerin kaldığı yerden devam etmesi (‘RESET’
fonksiyonu) için kullanılmaktadır. Manuel kumanda modunda bu butonun ilave olarak ‘TEST’
fonksiyonu da işlev görmektedir. Manuel kumandada ‘TEST/RESET’ butonuna basım işleminden
sonra 30 saniye süresinde ekipmanların bazı kilitlemelerden bağımsız olarak çalıştırılması
sağlanabilir. Bu işlem genellikle arıza durumlarında tercih edilir. Örneğin yükleme bandı
çalıştırılmaksızın tartı bandı çalıştırılmak isteniyorsa ‘TEST’ modunda bu işlem
58
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

gerçekleştirilebilir. Veya benzer şekilde dolum işlemi tamamlanmış bir bunkere veya reçetede
sıfır olarak girilmiş olan bir bunkere bu moda dolum işlemi yapılabilir. 30 saniye süresi sonunda
‘TEST’ modu otomatikman sona erecektir. Bazı butonların manuel olarak pazisyonunun
değiştirilmesi hallerinde bu süre beklenmeksizin bu modan çıkılmaktadır.

Katkı Tartı Bunkeri Yıkama;

‘OTOMATİK’ seçimi yapıldıktan sonra ‘OTOMATİK START’ butonuna basılıncaya


kadar sistem otomatik moda geçmeyecektir. Katkı yıkama işlemi için ‘OTOMATİK’ seçimi
yapılmalı ve otomatik moda geçilmemelidir. Bu pozisyonda iken, katkı pompası ‘ÇALIŞ’
butonuna basılı tutulduğu müddetçe yıkama girişinden katkı tartı bunkerine su verilecektir.
Bunkere dolacak olan su miktarı bunker ağırlığından gözle kontrol edilebilmektedir. Yeteri kadar
su alımından sonra, tartı bunkerindeki su manuel olarak boşaltılmalıdır.

8.3. ÜRETİM KAYIT

Manuel veya otomatik üretimin son periyodu miksere dolduktan sonra ekranın sağ alt
kısmında <KAYDET> ve <YAZDIR VE KAYDET> butonları görülür. Sistem tarafından
mikserin doldu kabul edilerek karışım süresinin başlatılması ve son periyotta kaydet seçeneğinin
görüntülenmesi için, karışım için gerekli olan tüm malzemelerin miksere tam olarak boşaltılması
gerekmektedir. Bunun için her bir bekletme veya tartı bunkerinin miksere boşaltımında, mikser
şeklinin sağ tarafındaki dolum kontrol göstergelerinin yeşil renge dönüşmesine kadar ilgili bunker
boşaltım klapesinin açık tutulması şarttır. Otomatik üretimde bu işlem kendiliğinden
gerçekleşmekte olup, manuel üretimde bu hususa özellikle dikkat edilmelidir.

Ekranın sağ alt tarafında bulunan gri seçim butonunda ‘USE ORDER’ seçili ise üretim
sonu kayıt işleminde reçetede yer alan sevk bilgileri ile kayıt yapılacaktır. Böylelikle PLC
59
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

reçeteleri sipariş formu olarak kullanılmaktadır. ‘CANCEL ORDER’ seçili ise, sevk bilgisi olarak
operatör tarafından belirlenen müşteri, adres, pompa operatörü ve sevk tipi kullanılacaktır.

Sayfanın alt tarafında daha önce kaydedilen müşteri, sol orta kısımdan ise araç, şoför ve
pompa operatörü bilgilerinden istenilenler seçilir. Agrega bunkerlerinin üst tarafındaki
kutucuklardan da sevk tipi ve pompa operatörü seçilir.

Yapılan üretimi sadece kaydetmek için <KAYDET> butonuna, kayıtla birlikte üretime ait
irsaliye yazıcı çıktısı almak için <YAZDIR VE KAYDET> butonuna basılır.

Özellikle ilave kayıt işlemi gereksiniminde bu işlemin ‘KAYIT’ sayfasından yapılması


gerekmektedir.

Eğer bir önceki üretim kaydedilmemiş SCADA sisteminden kontrolde, ikinci üretimin
malzemeleri miksere boşaltılamayacaktır. Bitirilmiş olan üretimin sevk bilgilerinin belirlenerek
muhakkak kaydedilmesi gerekmektedir.

9. DÜZENLEME SAYFASI

Düzenleme sayfasında sevk irsaliyenin düzenleme işlemleri yapılmaktadır. Bu sayfada,


ürün sevk irsaliyesinde yer alabilecek bilgilerin her biri için tablolar halinde BASLIK, SU.
(Sütun), SA. (Satır) ve ICERIK hücreleri yer almaktadır.

Veri tabanına kayıtlı olan ve sevk irsaliyesinde görülmesi istenen her bir verinin yazıcı
çıktısında yer alacağı satır ve sütun koordinatları ayrı ayrı belirlenebilmektedir. Her bir verinin

60
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

içeriği ilgili sütunda standart olarak yazılı durumdadır. Satır hanesi sıfır olarak girilen veri sevk
raporunda görüntülenmeyecektir.

1- BASLIK: Yazdırılacak olan verinin önüne eklenmesi istenen sabit açıklama yazıları bu
haneye girilmektedir. Bu hanede herhangi bir başlık metni yer alıyor ise, belirlenen koordinatta ilk
önce bu açıklama yazısı, sonra veri yer alacaktır. İçerik hücresine mouse ile çift tıklandığında,
içerik yazısı otomatik olarak başlık hanesine yazdırılabilmektedir.

Başlık hanesi genellikle matbu olmayan irsaliyelerde veri başlığının yazdırılması amacıyla
kullanılmaktadır. Matbu irsaliye üzerinde gerekli olan başlık yazıları yer aldığından, verilerin
önüne başlık yazdırma ihtiyacı genellikle olmamaktadır.

2- SU. ve SA.: Sütun ve Satır sözcüklerinin kısaltmalarıdır. Bu alanlar yazılması istenen verin
sayfa üzerinde basılacağı koordinatların belirlendiği alanlardır. Sayfa görünümü kısmında üstte ve
solda konum belirleme satır ve sütun numaralarına göre yazılacak içeriğin basılması istenen
koordinatlar girilerek yazdırılacak yer belirlenmektedir. İrsaliyede görünmesi istenmeyen
bilgilerin koordinatlarına (SU=0, SA=0) yazılmalıdır.

Herhangi bir hücre değeri değiştirildikten sonra girişin aktivasyonu için [Enter] tuşuna
basılması gerekir. Yapılan düzenlemelerin baskısının kontrolü için “GUNCELLE” tuşuna basılır.
Bu sayede yapılan düzenlemeye göre bilgiler sol alt bölümde bulunan düzen kısmında
görüntülenir. Alınacak yazıcı çıktısında, gerçekleştirilen düzenlemenin kontrolü “ON IZLEME”
tuşuna basılarak yapılabilir. Yapılan bütün ayarlamalar geçici hafızada saklanmakta olup, yapılan
düzenlemelerin kalıcı olmasını sağlamak için kaydetme işleminin “KAYDET” butonuna basılarak
yapılması gerekmektedir. “GERI AL” tuşu, bütün ayarları en son “KAYDET” butonuna
basıldıktan sonraki hafızaya alınan hale geri döndürecektir.

61
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com
V:ENDOST.WCC.07.01.b

ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ


SCADA KULLANIM KILAVUZU

Standart olarak düzenlenen irsaliye çıktısının alt tarafına üretilen betonun ayrıntılarını
sayfanın en altına otomatik olarak eklemektedir. Üretim malzeme ayrıntılarının yazdırılmaması
için kurulum aşamasında bu opsiyonun tercih edilmesi gerekmektedir.

Şekildeki örnekte ICERIK değeri “URETIM NUMARASI” olan veri için, başlık alanına
“Ur No:” yazılmış, SU. alanına “23” ve SA. alanına “36” girilmiştir. Bu durumda sistem, şekilde
görüldüğü gibi belirlenen koordinatların kesişme noktasına, önce BASLIK alanına yazılan veriyi
(“Ur. No:”), ve hemen arkasına basılacak irsaliye ile ilgili üretim numarasını yazmaktadır.

62
ENDOST ENDÜSTRİYEL OTOMASYON SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ.
Elazığ Organize Sanayi Bölgesi 3. yol 23280 ELAZIĞ
Tel: (0424) 255 59 50 (9 hat) Fax: (0424) 255 59 59
info@endost.com www.endost.com

You might also like