20 12 2011

Ana Sayfa Ar iv

Kahraman m kaybettim... - Cengiz ANDAR - Hrriyet

Ekler Alternatif Eri im Yollar E- ye Giri i ye Ol

Missing Plug-in

PLANET

EKONOM

SPOR

KELEBEK

KLTR - SANAT

YAZARLAR

WEBTV

SALIK

TEKNOLOJ

YAZARLAR ANASAYFA

YAZARLAR AR V

YAZARLAR

Cengiz ANDAR
ccandar@radikal.com.tr
20 Aralk 2011

Doan HIZLAN Trk dilinin valyesine onursal doktora veriliyor Erturul ZKK Ulan diye ba lad ve saydrd Mehmet Y. YILMAZ Derinle tike derinle iyor ama sonu yok Sedat Ergin Protestocu dnyada yln kahraman, ya Trkiyede? Taha AKYOL Niye 7 yl? Fatih EKRGE Bu harita her eyi anlatyor Yaln DOAN Marsilyada davet Pariste hcum Ahmet HAKAN Ksa ve acl notlar Ylmaz ZDL 5 sene mi, 7 sene mi? Vahap MUNYAR TOBB ve TSAD Pariste soykrm tasarsna fren turuna kt Le Grand Otel salonunu vermedi Yaln BAYER karmazsanz namertsiniz! smet BERKAN Fransaya kzyoruz da kendimize de bir baksak... Gila BENMAYOR Abdi brahimden bilinli ila kullann kampanyas Kanat ATKAYA Uursuzlar diyarna bir-iki Erdal SALAM Enerji fiyatlar mali disiplin iin tehdit Ay e ARMAN Can kar, umut bitmez! Yonca TOKBA

Kahramanm kaybettim...
mrmn ikinci yarsnda bana en ok heyecan vermi olan adamn lm haberini duyduumda iim burkuldu, tpk birka saat nce yine lm haberini duyduumda CesareEvoria iin hissettiim gibi.

VaclavHavel ile ilgili anlar canland kafamda. Tpk, bir gn nce ChristopherHitchensn lm haberini duyduumda olduu gibi. Neredeydi, ne zamand, kimeydi hatrlamyorum ama yakn gemi te benimle yaplan bir mlakatta, sanlann ve soruyu sorann tahmininin tam aksine kahramanmn kim olduu sorusuna, saniye sektirmeden VaclavHavel cevabn vermi tim. Kahramanm ya am srem ve onun ya am sresi iinde tanm olma talihine de eri mi biriyim ben. 1988 Ocak aynda, totaliter komnist diktatrlk rejimlerinin Orta ve Dou Avrupada atrdamaya ba lad sralarda Praga ilk kez ayak bastmda Haveli arayacak halim yoktu. Hapiste deilse, ev hapsinde, polisin nefesini dinledii bir yerde olmalyd. Pragda bana gururla, dnyann en byk kalesi olarak gsterdikleri Hradcanyde (eke zaten Kale anlamna geliyor), Bohemya krallarnn, Kutsal Roma-Germen imparatorlarnn, ek cumhurba kanlarnn ikamet ettii grkemli tarihi mekanda onu iki yl sonra greceimi aklma getirememi tim. Kadife Devrimde Prag Bir yl sonra, Kadife Devrimin lideri olarak karargahn Laterna Magika adl avangart tiyatro binasna kurduu vakit bile, onu grmek iin gnde birka kez o Sihirli Laternaya ko tuumda, sigara dumanlar arasnda, ellerinde bildiriler, afi ler, pankartlar ko u turan kadife devrimcilerinba dndrc faaliyetine yerinde tank olduum srada bile, VaclavHaveli, Hradcanyde tasavvur edememi tim. 1989 Kasmnda Berlin Duvarnn ykl srasnda o zamanki Dou Berlinde bulunarak,tarihe tanklk pe indeydim. Souk Sava n bitmekte olduunun, bir yeni dnyann kurulmakta olduunun farkndaydm. Totaliter-diktatrlk rejimleri iskambil destesi gibi, ardarda yklacaklard. Gnler sonra bir ak am bir Bat Berlin otelinde televizyon izlerken, ekoslovakyada kar klklarn ba lad haberini duyunca, karmla gz gze geldik. Trkiyeye dnp, ekoslovakya vizesi alp Praga ula mamz 48 saat srm t. Birka sonra ise, Laterna Magikadaydk. Kadife Devrimin lideri VaclavHaveli grebilmek iin. Ya da her ak am st Vaclavska (Wenceslas) Meydannda mevzileniyorduk. VaclavHavel, gelir de bir balkondan konu ma yapar diye. ek genleri, kollarnda bayraklarnn rengi, krmz-lacivert-beyaz (tricolor), gslerinde Havelin liderliini yapt Obanske Forum un (Yurtta Forumu) ba harfleri OF i lenmi bir kalp olan amblemi, sokaklar dolduruyorlard. Kah, Laterna Magikaya, kah Prag Senfoni Orkestrasi binasna, kah bir ba ka tiyatro Semafora toplantlara gidip geliniyordu. Devrimin merkezleri, sanat merkezleriydi. Dnyann en tuhaf, bizim hi bilmediimiz, duymadmz, okumadmz bir devrim, 1968te Prag Baharnn Sovyet tanklaryla bastrld gzel ba kentte ya anyordu. VaclavHavel, ba n sanatlar ve aydnlarn, gen ku aklarn ektii devrimin tart masz lideriydi.
www.hurriyet.com.tr/yazarlar/19503254.asp

1/3

20 12 2011

Kahraman m kaybettim... - Cengiz ANDAR - Hrriyet

O yaz Ay e ARAL Tek ta hikyeleri Mehmet Ali BRAND Erdoan reytingi, hasta olunca patlad Rauf TAMER Szn ksas Cengiz ANDAR Kahramanm kaybettim... Erturul ZKK Hangi k e yazar andropozda Ahmet HAKAN Muhafz Taburu anlar Gila BENMAYOR Kresel markaya kresel reklam yz Prof. Dr. Osman MFTOLU Bel nasl incelir, gbek nasl erir Ay e ARMAN Yllar sonra babamla sahnede hesapla tm Uur CEBEC irkin terminalde ykm ba lyor Banu TUNA Sensei Hasip Yorgo KIRBAK Eski Yunan yeni Yunan Tolga TANI New Yorkta bir yeralt dv Civan ER sli etli balkaba salatas Altan Tanrkulu Play-Off ve ara transfer Bayram AYDIN Pimi ekilmi el bombas Latif DEMRC LATF DEMRC Osman MFTOLU El ve ayak uyu malarn nemseyin

Havelle tan ma, bulu ma Varolmann Dayanlmaz Hafiflii adl eseriyle, Prag d nda ya amak zorunda kalan Milan Kunderay, Arslan Asker vaykten tr JaroslavHa eki ve bir ba ka Pragl Franz Kafkay biliyordum ama VaclavHaveli hi duymam tm. Ta 1987 ylnda Viyanadaki bir AGT Zirvesine kadar. O gn, Viyanadaki toplantda, Bulgaristan Trkleri ile ilgili geli meleri, onlara ynelik basklara ili kin alnacak tavr izlemek iin bulunan biz Trk gazetecileri; tm Zirvenin, Pragda tutukland haberi zerine VaclavHavel iin seferber olduuna tank olmu tuk. Ben de VaclavHavel ismiyle o gn tan tm. Sonra eserlerine merak saldm. Living in Truth (Dorulukta Ya amak) adl, iinde nemli makalelerini toplayan kitabn elime geirdim. lmsz makalesi Gszn ktidar (ThePower of thePowerless), totaliter bir rejime nasl muhalefet edileceinin ve totalitarizmin yklmasnn kanlmazlnn bugne dek yazlm en mkemmel analizi olmaldr. Turgut zal, 1991 Eyllnde ekoslovakyay ziyaret edeceinde, Hradcanyde Cumhurba kan VaclavHavel ile tan acam iin ok heyecanlanm tm. Kitabm yanma aldm. Turgut zal ile yan yana otururlarken, kitab kendisine imzalamas iin uzattm. Turgutbey, durumdan pek gururlanm t. Havel, OFun amblemi olan bir kalp izip, imzasn att. Ayakst sohbette, onca yl hapishanede kaldktan sonra, Hradcanyde ya yor olmann nasl bir duygu olduunu sormu tum. Utangalyla nl Havel, adeta Cumhurba kan sfat ta yor olmasnn btn skntsn hissettirerek, Cezaevinde ya amay tercih ederim dedi; Geri, buras da bir cezaevi ama br cezaevinde hi deilse d ncelere dalabiliyor, kitaplarm yazabiliyordum. Burada onu da yapamyorum. Havelinki ii bo bir alakgnlllk gsterisi deildi; her vakit iktidarn bozucu etkisine ili kin olarak uyarlarda bulunmay srdrd. Bu arada liderlere byk umut balamann tehlikelerine de dikkat ekti. Bu uyary, Obamaya da yapm t. Byk umutlarn, hayal krklklarna yol aabileceini ve giderek fkeye ve tepkiye dn ebileceini, ABD Ba kanna anlatm t. Utanga, iine kapank ama totalitarizmin boyun emez, amansz muhalifi, hibir unvanla kendisini kaybedemeyecek bir ki ilikti. 1990da ABDye Cumhurba kan sfatyla ilk kez ayak bastnda, ben de o srada New Yorktaydm- Beyaz Saraya gitmeden nce takm elbise giymeye ve kravat takmaya ikna edildiini okumu tum. Washingtondan New Yorka geince, protokolden kurtulup, kendi gerek ki iliine brnm t. BM binasnn tam kar sndaki UN Plaza Otelinin arka kapsndan, zerinde bir blucin, dostu nl rejisr Milo Forman birlikte gizlice kam , GreenwichVillagea caz dinlemeye gitmi ti. Onun bo altt bir dnya daha az renkli olacak. Tpk, stanbula ilk geldiinde, ilk konserinin ortasnda ortadan kaybolduunda, sahnenin arkasna inip deniz kysnda sigara ekerken yakaladm Ye il Burun adalarnn byl sesi, plak ayakl byk sanat CesareEvoria gibi. Tpk, e siz bir entelektel asi olarak tanmlayabileceim, eyrek yzyldr hayli yakndan tanm olduum, en son birka yl nce sabahlara kadar Irak zerinde konu tuumuz ChristopherHitchens gibi. Havel de, Hitchens gibi, Saddamn yklmasnn ate li yanda yd. Onun zulm ve diktatrl ykma yolu, farkl bir lkede, farkl bir kltrde gerekle ti. D nerek ve yazarak, d nce ve yazyla ba kaldrarak; koca bir totaliter yapy, tek kur un atlmadan ykt, yktrd o. O, ld. Ben, kahramanm kaybettim.

3
Tavsi e et

Cengiz SEMERCOLU Trkiyenin Liverpoollu tantm doru deil Gzin Abla Babama evleneceimi sylediim gn kbus ba lad Sahrap SOYSAL Kbrsllar neyi sever mr GEDK Oscar aday kalmasn! Niobe Parti tadnda Melike Karakartal Erkek erkee elenmeyeceksiniz!

ar ive ekle

yazdr

www.hurriyet.com.tr/yazarlar/19503254.asp

2/3

20 12 2011

Kahraman m kaybettim... - Cengiz ANDAR - Hrriyet

Gkhan KMSESZCAN eyiz al veri i Melis ALPHAN Dnyadan byle bir siyaseti de geti Doan HIZLAN Nobelliler kendilerini anlatyor Kanat ATKAYA Ahyaak gnler diliyorum Ay e ARMAN ykm konferanslarda 75 bin dolara anlatyorum, size bedava! Figen BATUR Trk kahveme dokunma Banu TUNA Neremiz e it ki Mesude ER AN Vermek mi zor orada kalmak m Refika Birgl Gven veren ka k gurur veren tencere Zeynep BLGEHAN Hayatta kalmak ok trendy Erdem KIRIM Tenisi kz pmek pek DURKAL Gz grmese de gnl duyar Sibel Arna Haftann balklar Prof.Dr. Mikdat KADIOLU Sosyal medyann havadan sudan ama nemli gndemi Mesude ER AN Seyahatte sindirim sistemini al trmann yollar

Gndem Ekonomi Kelebek Spor Planet Piyasanet Yazarlar

Salk Teknoloji Kltr - Sanat Sinema Astroloji Tv Rehberi Foto Galeri

En yi On Hrriyet Aile Yazarkafe Hava Durumu E-Gazete Okur Temsilcisi ans Oyunlar

Canl Ma Sonular Stadyum ddaa Bilgi Yar mas Anketler Mind Oyunlar Yeniar m

Benim Sayfam Bumerang Hrlist Sosyal lanlar Haber Alarm Ekran Koruyucu Yenibiri Hrriyet Emlak

Hrriyet Oto Hrriyet Eitim Gazete Seri lanlar Hrriyet Kyasla Yakala.co Tipeez Hrriyet Avrupa Tm Haberler

Copyright 2011 Hrriyet - Doan Yayn Holding

Bize Ula n

Hrriyet Kurumsal

www.hurriyet.com.tr/yazarlar/19503254.asp

3/3