‫‪200‬‬ ‫‪Iranians, Vol. 10, No.

10, No. 298, Friday, November 17, 2006‬‬ ‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ،۲۹۸‬ﺟﻤﻌﻪ ‪ ۲۶‬ﺁﺑﺎﻥ ‪۱۳۸۵‬‬ ‫‪۲۰‬‬
‫ﺗﻬﯿﻪ ﻭ ﺗﻨﻈﯿﻢ‪ :‬ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞﻧﻮﺭﯼﻋﻼﺀ‬
‫ﺩﺭ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ‬

‫ﻣﻦ ﻭ ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ ﻣﻠﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ‬ ‫ﯾﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﻫﻔﺘﻪ‬

‫ﺍﺯ ﺳﻨﺎﺭﯾﻮﻫﺎﺋﯽ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻭ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺳﺎﺧﺖ ﺑﻪ ﺁﻥ‬
‫ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﮐﺎﺭ ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ‬
‫ﺁﻧﭽﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﯿﺪ ﻣﺘﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﺍﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﭘﺎﯾﮕﺎﻩ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ‬
‫»ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻣﺴﺘﻨﺪﺳﺎﺯﺍﻥ« ﺑﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻬﺎﻣﯽﻧﮋﺍﺩ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺯﺩﮔﯽ ﺩﺭ ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺩﯾﻨﯽ‬
‫ﺗﻬﯿﻪ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻓﯿﻠﻢ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﻮﻇﻒ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﯾﮏ ﻧﺴﺨﻪ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻓﯿﻠﻢ‬ ‫ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﺍﯼ ﺍﺳﺖ ﺑﯽﺁﻏﺎﺯ ﻭ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﻭ ﺑﯽﺍﻧﺴﺠﺎﻡ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﺣﺎﻭﯼ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﯽ‬ ‫ﺩﺭ ﻃﯽ ﭼﻨﺪ ﻣﻘﺎﻟﻪﺍﯼ ﮐﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﭘﺪﯾﺪﻩ »ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺩﯾﻨﯽ«‬
‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﺩﻭﺭ ﻭ ﺩﺭﺍﺯﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ‬ ‫ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺯ ﺟﺮﯾﺎﻧﺎﺗﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻃﺎﻕﻫﺎﯼ ﺩﺭﺑﺴﺘﻪ ﻣﯽﮔﺬﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻡ‪ ،‬ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﮐﻮﺷﺸﻢ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﺩﻭ ﻣﻔﻬﻮﻡ »ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮ‬
‫ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﮐﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ‪ ۱۳۵۷‬ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺑﺎﺩ ﺩﺍﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﺎﻩﻫﺎﯼ ﻧﺨﺴﺖ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻭﺍﯾﻞ ﺩﻫﻪ ‪ ۵۰‬ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺁﺭﺯﻭﻫﺎﯼ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻣﺎ ﮐﻪ‬ ‫ﺩﯾﻨﯽ« ﻭ »ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺶ ﺩﯾﻨﯽ« ﺭﺍ ﺍﺯ ﻫﻢ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻧﺨﺴﺖ ﻧﺸﺎﻥ‬
‫ﺍﻧﻘﻼﺏ‪» ،‬ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ ﻣﻠﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ« ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺯﻧﺪﻩ ﯾﺎﺩ ﺑﻬﺮﺍﻡ ﺭﯼ ﭘﻮﺭ ﻭ‬ ‫ﺩﺳﺖ ﺍﻧﺪﺭ ﮐﺎﺭ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻫﻢ ﺑﻮﺩﯾﻢ ﺗﺤﻘﻖ ﯾﺎﻓﺖ ﻭ »ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ ﻣﻠﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ«‬ ‫ﺩﻫﻢ ﮐﻪ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺍﻭﻝ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺩﻭﻡ ﻭﺍﺟﺪ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ ﻭ ﺁﻧﮕﺎﻩ‬
‫ﺟﻤﺎﻝ ﺍﻣﯿﺪ ﺍﻓﺘﺎﺩ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻦ ﺍﺯ ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﺁﻥ ﺑﯽﺧﺒﺮ ﺑﻮﺩﻡ ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﻞ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺍﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﺎ »ﺳﮑﻮﻻﺭﯾﺴﻢ« )ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﺸﺎﻧﺪﻥ ﺍﺩﯾﺎﻥ ﻭ‬
‫ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﺍﯼ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﯿﺪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻡ‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻬﺎﻣﯽﻧﮋﺍﺩ ﺍﺯ‬ ‫ﻣﻦ‪ ،‬ﺧﻮﺩ‪ ،‬ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﮐﺎﺭﺷﻨﺎﺱ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻫﻨﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﺩﺭ‬
‫ﻣﺬﺍﻫﺐ ﺑﻪ ﺣﻮﺯﻩ ﺧﺼﻮﺻﯽ( ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺩﻫﻢ ﮐﻪ ﭼﻮﻥ‬
‫ﻓﯿﻠﻤﺴﺎﺯﺍﻥ ﺟﻮﺍﻥ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ ﺍﮐﻨﻮﻥ »ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ ﻣﻠﯽ‬ ‫ﮐﻨﺎﺭ ﻓﺮﺥ ﻏﻔﺎﺭﯼ‪ ،‬ﮐﻪ ﺭﺋﯿﺲ »ﮐﺎﻧﻮﻥ ﻓﯿﻠﻢ ﺍﯾﺮﺍﻥ« ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﺗﻬﯿﻪ‬
‫ﺍﯾﺮﺍﻥ« ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺍﻭ ﺳﭙﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﺎ‪ ،‬ﺍﺯ ﻻﺑﻼﯼ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺍﻭ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﯿﻢ‬ ‫ﺑﻮﺩﺟﻪ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺍﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪ »ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ ﻣﻠﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ« ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺩﺍﺷﺘﻢ‪.‬‬ ‫»ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺩﯾﻨﯽ« ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ﻣﺘﻔﮑﺮﺍﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻣﯿﻬﻦ ﻣﺎ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﺎ‬
‫ﺍﺯ ﻭﺿﻌﯿﺖ ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺁﻥ ﻫﻢ ‪ ۲۸‬ﺳﺎﻝ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﺧﺮﻭﺝ‬ ‫ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻭﺍﺭﺙ ﺍﻧﺒﺎﺭ ﺑﺨﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻓﯿﻠﻢ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻫﻨﺮ‬ ‫ﺩﺭﮔﯿﺮ ﺷﺪﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻭ ﮐﺸﺎﻧﺪﻥ ﺩﯾﻦ ﻭ ﻣﺬﻫﺐﺷﺎﻥ‬
‫ﺑﻨﯿﺎﻥﮔﺬﺍﺭﺍﻧﺶ ﺍﺯ ﺍﯾﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻣﻄﻠﻊ ﺷﻮﯾﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺩﺭ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﺍﺯ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎ ﮐﻪ‬ ‫ﺷﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻗﻮﻃﯽ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺁﻥ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻧﮕﺎﻫﺪﺍﺭﯼ ﻣﯽﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺣﻮﺯﻩ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻭ ﺩﺭ ﺷﮑﻞ‬
‫ﺣﺎﻭﯼ ﻫﯿﭻ ﺍﻃﻼﻋﯽ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ ﮐﺮﺩﻩﺍﻡ‪) .‬ﻧﻮﺭﯼ ﻋﻼ(‬ ‫ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﻞ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﯿﻨﻤﺎﺋﯽ ﮐﺸﻮﺭ ﺻﺎﺣﺐ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﺍﯼ‬ ‫ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺁﻥ‪ ،‬ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻥ ﺍﻣﯿﺪﯼ ﺑﻪ ﺁﯾﻨﺪﻩ »ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺩﯾﻨﯽ« ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ‪،‬‬
‫ﻭ ﻋﻤﻠﮑﺮﺩ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﯼ ﺗﺨﻔﯿﻒ ﺁﻻﻡ ﻣﺮﺩﻡ ﮐﺸﻮﺭﻣﺎﻥ ﺩﺍﺷﺖ؛‬
‫ﻣﻦ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺷﺪﻩ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻢ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ‬ ‫ﺍﺳﻤﺎﻋﯿﻞ ﻧﻮﺭﯼ ﻋﻼﺀ‬
‫ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻬﺎﻣﯽ ﻧﮋﺍﺩ‬ ‫ﺁﻻﻣﯽ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎ ﺣﺎﺻﻞ ﺣﻀﻮﺭ ﺳﻤﺞ ﻭ ﺩﺍﺋﻤﯽ ﻣﺬﻫﺐ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﯽ‬
‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ‪ ،‬ﻧﻈﺮﻡ ﺍﯾﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﺍﺯ ﯾﮏﺳﻮ »ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺩﯾﻨﯽ« ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ‬
‫ﺍﺯ ﺟﻨﺒﻪ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺑﺒﯿﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﻦ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﻧﻪ ﻣﺎﻫﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ‬ ‫ﻭ ﻋﻤﻞ ﮐﺮﺩﻥ ﺑﻪ »ﺳﮑﻮﻻﺭﯾﺴﻢ« ﻣﻤﮑﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﻭ‪ ،‬ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﺩﯾﮕﺮ‪ ،‬ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺩﯾﻨﯽ ﺑﺎ‬
‫ﺍﯾﻦﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﺎﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪﺩﺍﺭﻧﺪ‬ ‫ﭘﮋﻭﻫﺸﯽ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ ﻣﻠﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺁﻏﺎﺯ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﮐﺮﺩﻡ‬ ‫ﺗﺄﯾﯿﺪ ﺍﺳﻼﻣﯿﺖ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺯﯾﺮ ﺳﻘﻒ ﺁﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻔﯿﺪﯼ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻥ ﻣﺘﺼﻮﺭ‬
‫ﻭ ﯾﺎ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ‬ ‫ﻭ ﺍﻻﻥ ﻫﻢ ﯾﮏ ﺳﺎﻝ ﻭ ﻧﯿﻢ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺣﺘﯽ ﺍﮔﺮ‪ ،‬ﺑﺮﺍﯼ ﺭﻓﻊ ﯾﮏ ﺩﻋﻮﺍﯼ ﻓﺮﻋﯽ‪ ،‬ﺗﻮﺍﻓﻖ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ »ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺶ ﺩﯾﻨﯽ« ﺭﺍ ﺑﺘﻮﺍﻥ »ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮ‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺧﻮﺩﻓﯿﻠﻢﻋﻨﻮﺍﻥﺑﻨﺪﯼ ﺩﺍﺭﺩ‬ ‫ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﮐﺎﺭ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﻭ ﺻﺮﻓﺎ‬ ‫ﺩﯾﻨﯽ« ﻫﻢ ﺧﻮﺍﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻭ ﻣﻦ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﯾﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪.‬‬ ‫ﻋﻼﻗﻪ ﺷﺨﺼﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺟﻮﺍﻧﯽ ﯾﺎ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺎﻩ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻭ ﺟﻠﺴﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺍﻓﻄﺎﺭ ﺩﺭ ﻣﻨﺰﻝ ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﻋﺒﺪﺍﷲ ﻧﻮﺭﯼ‬
‫ﺑﻪ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﺧﻼﺻﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﻮﺩﻩﺍﻡ ﻭ ﯾﺎ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪﻫﺎ‪ ،‬ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ‬ ‫ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬ﻓﺮﺻﺘﯽ ﺭﺍ ﭘﯿﺶ ﺁﻭﺭﺩ ﺗﺎ ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ ﺍﺯ »ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﺎﻥ ﺩﯾﻨﯽ« ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ‬
‫ﺍﻭﻟﯿﻪ ﮐﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﯾﮏ ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪ‬ ‫ﺳﺎﻟﯿﺎﻥ ﺳﺎﻝ ﻣﻦ ﺑﻮﺩﻩ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﻧﮑﺎﺕ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﺳﺎﺯﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ‪ ،‬ﺩﺭ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﮔﺬﺷﺘﻪﺍﻡ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﮔﺎﻧﺪﯼ ﯾﺎ‬
‫ﻣﯽﺷﻮﺩ ﺑﺮﺍﯼ ﻓﯿﻠﻢ‪.‬‬ ‫ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﺯﺍﻫﺪﺍﻥ ﺑﻮﺩﻡ ‪ .‬ﯾﮏ ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﻣﺮﮐﺰ‬ ‫ﺍﺳﺎﻣﻪ؟«‪ ،‬ﺩﺭ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﮔﻮﯾﻨﺪﮔﺎﻥ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﺍﺷﮑﻮﺭﯼ‪ ،‬ﮐﻮﺷﯿﺪﻡ ﻧﺸﺎﻥ‬
‫ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﭼﻨﺪ ﺩﺳﺘﻪ‬ ‫ﺯﺍﻫﺪﺍﻥ ﺍﺗﺎﻗﯽ ﻧﺸﺎﻧﻢ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ ﮔﻮﻧﯽ ﻓﯿﻠﻢ‬ ‫ﺩﻫﻢ ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺁﻥ ﻧﮑﺎﺕ ﯾﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﺘﻦ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺑﻪﺻﻮﺭﺗﯽ ﺑﺎﺭﺯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﺩﺍﺭﯾﻢ‪ :‬ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﺩﺍﺭﺍﯼ‬ ‫ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﻦ ﯾﮏ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ﮐﺎﻣﻞ ﺗﻤﺎﻡ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ‬
‫ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﺪﺍﺻﻼ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩﻣﺘﻮﺟﻪﺷﺪ ﮐﻪﭼﻪﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﻋﺒﺪﺍﻟﮑﺮﯾﻢ ﺳﺮﻭﺵ‪ ،‬ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺑﺖ ﺍﻋﻈﻢ »ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﺎﻥ ﺩﯾﻨﯽ« ﻭ ﻣﺪﺍﻓﻊ ﺳﺮﺳﺨﺖ‬
‫ﻋﻨﻮﺍﻥﺑﻨﺪﯼ‪ ،‬ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﺑﺪﻭﻥ ﻋﻨﻮ ﺍ ﻥ ﺑﻨﺪ ﯼ ‪،‬‬ ‫ﺭﺍ ﺩﯾﺪﻡ‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ ﺍﺯ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﺍﻣﺮﻭﺯﯼ ﺭﺍ ﻣﻦ ﻗﺒﻼ ﺩﺭ‬
‫ﻭ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﺶ ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﺳﺎﻝﻫﺎﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺎﺭﺑﺮﺩ »ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮ ﺩﯾﻨﯽ« ﺑﻪﺷﻤﺎﺭ ﻣﯽ ﺭﻭﺩ ﻭ ﺭﻭﺯﺑﻪﺭﻭﺯ ﻫﻢ ﻟﺤﻦ ﺳﺨﻦﺍﺵ ﺑﺎ ﺗﺒﺨﺘﺮﺗﺮ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﻭ ﻫﻢ‬
‫ﺭﺍﺵﻫﺎ )ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﺗﺪﻭﯾﻦ ﻧﺸﺪﻩ(‪ ،‬ﻭ »ﺍﻭﺕ«ﯼﻫﺎ‬ ‫ﺁﻧﺠﺎ ﺩﯾﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺯﻣﯿﻨﻪﺍﯼ ﺷﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻮﺷﺘﻦ‬
‫ﻣﯽﺩﺍﻧﺴﺘﻢ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﺍﺯ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻃﯿﺎﺏ ﮔﻢ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺍﺯ ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮﯼ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﮑﺮﺍﻥ ﺍﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪﻩ ﻟﺒﺮﯾﺰﺗﺮ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺩﺭﯾﭽﻪ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯼ ﺑﺮ ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻫﻤﯿﺸﮕﯽ ﻭ‬
‫)ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻧﺸﺪﻩ ﺩﺭ ﺗﺪﻭﯾﻦ ﯾﺎ ﺣﺬﻑ‬ ‫ﮐﺘﺎﺏ »ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺳﯿﻨﻤﺎ«ﯼ ﻣﻦ ‪ .‬ﯾﺎ ﻣﺜﻼ ﺗﺤﻘﯿﻘﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺍﺳﻢ‪» :‬ﺳﻮﯼ ﺷﻬﺮ ﺧﺎﻣﻮﺵ« ﮐﻪ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎ ﺩﺭ‬ ‫ﻭﺿﻌﯿﺖ ﮐﻨﻮﻧﯽ »ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺩﯾﻨﯽ ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﺳﯿﺎﺳﯽ« ﻣﯽﮔﺸﺎﯾﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﯽﮐﻮﺷﻢ ﺗﺎ ﺑﺮﺧﯽ‬
‫ﺷﺪﻩ(‪.‬‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻫﮋﯾﺮ ﺩﺍﺭﯾﻮﺵ ﻧﻮﺷﺘﻢ‪.‬‬
‫ﮐﺘﺎﺏﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ »ﺳﻮﭖ ﺷﻬﺮ ﺧﺎﻣﻮﺵ« ﻧﺎﻣﯿﺪﻩ‬ ‫ﺍﺯ ﻧﮑﺎﺕ ﻣﺴﺘﺘﺮ ﺩﺭ ﺳﺨﻦ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺸﺮﯾﺢ ﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻥ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺿﺎ ﺍﺻﻼﻧﯽ‪،‬‬
‫ﺑﺮﺍﯼ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﺑﺪﻭﻥ‬
‫ﻋﻨﻮﺍﻥﺑﻨﺪﯼ ﺑﺎﯾﺪ ﭘﮋﻭﻫﺸﯽ‬ ‫ﻓﯿﻠﻤﯽﭘﯿﺪﺍﮐﺮﺩﻡﮐﻪ‬ ‫ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﮐﺎﺭﯼ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻦ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﺪﺕ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ‬
‫ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ‪ ،‬ﮐﻪ ﺩﺭ ﭘﯽ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﺮﺍﺳﻢ »ﺩﻋﺎﯼ ﮐﻤﯿﻞ« ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺩﺭﺳﺘﯽ‬
‫ﺍﺻﻄﻼﺡ »ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮ ﺩﯾﻨﯽ«‪ ،‬ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﻫﯿﭻ ﺣﯿﻠﻪﺍﯼ‬
‫ﺯﺑﺎﻥﺯﯾﺮﻧﻮﯾﺲﺁﻥﺭﺍ‬
‫ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺖ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺎ ﻃﯿﺎﺏ ﻫﻤﮑﺎﺭﯼ‬
‫ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺳﺎﺯﻧﺪﮔﺎﻥ ﺁﻥﻫﺎ‬ ‫ﺩﺍﺩﻩﺍﻡ ﭼﻨﺪ ﺟﻨﺒﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ‪.‬‬
‫ﺩﺍﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺷﻨﯿﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻭ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﻣﯽﺩﺍﻧﺴﺘﻢ ﻣﻮﺿﻮﻉ‬ ‫ﺍﺯ ﻣﯿﺎﻥ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﺑﺮﺧﯽ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﻭﻍ ﻭ ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ ﻣﯽﺩﺍﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﯾﻦ ﺩﺭﻭﻍ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍﺳﺖ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ‬ ‫ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺍﺗﻔﺎﻗﯽ ﮐﻪ ﺍﻓﺘﺎﺩ ﺍﯾﻦ‬
‫ﺍﺻﻼﻧﻤﯽﺩﺍﻧﺴﺘﻢ؛ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﭼﯿﺴﺖ‪ .‬ﯾﮏ ﺭﻭﺯ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺩﯾﺪﻥ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﻨﺎﻗﺾﻫﺎﯾﺶ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ )؟!(« ﻭ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﯼ »ﺍﯾﻠﻨﺎ«‪ ،‬ﮐﻪ ﻧﺎﻗﻞ ﺧﺒﺮ ﺍﯾﻦ ﮔﺮﺩﻫﻢﺁﯾﯽ‬
‫ﺭﺍﺵﻫﺎ ﯾﺎ ﺁﻥﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻧﻔﺮ ﻭﻗﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ‬
‫ﺭﺍﺵﻫﺎﯼ ﺍﻭﺗﯽ ﻓﯿﻠﻤﯽﺑﻮﺩﻡ‪،‬ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﻓﯿﻠﻢ ﻗﻄﻊﺷﺪ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ‪ ،‬ﺳﺮﻭﺵ‪ ،‬ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ »ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ« ﺭﺍ ﺩﻭ ﻃﺎﯾﻔﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﮔﻔﺘﻪ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﻭ ﯾﮏ ﺳﺎﻝ ﺍﯾﻦ‬
‫ﻭ ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ ﺍﺯ ﻓﯿﻠﻢ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻢﮐﻪﺍﯾﻦﻫﻤﺎﻥﻓﯿﻠﻢ»ﺳﻮﯼﺷﻬﺮﺧﺎﻣﻮﺵ«‬
‫ﻭ ﯾﺎ ﻣﻮﻧﺘﺎﮊ ﻧﺸﺪﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻞ‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﻩﺭﺿﺎﺷﺎﻩﺑﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﺭﺍﺑﺒﯿﻨﺪ‪،‬ﺍﻟﺒﺘﻪﺍﯾﻦﮐﺎﺭ‬
‫ﺍﺳﺖ‪» :‬ﯾﻜﯽ »ﺭﻭﺣﺎﻧﯿﻮﻥ ﺳﻨﺘﯽ« )ﻫﺴﺘﻨﺪ( ﻛﻪ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﯼ ﺭﺍ ﺑﺪﻋﺖ ﺩﺭ ﺩﯾﻦ ﻣﯽﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ‬
‫ﺭﻗﯿﺐ ﺭﻭﺣﺎﻧﯿﺖ‪ ،‬ﻭ ﺩﯾﮕﺮﯼ »ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﻏﯿﺮﺩﯾﻨﯽ« ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺩﯾﻦ ﺳﺮ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭﯼ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ‬
‫ﺑﻌﻀﯽﻫﺎﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪﺑﻪ‬
‫ﺭﺍﺵﻫﺎﯼ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ‬ ‫ﺷﮕﻔﺖﺁﻭﺭ ﻭ ﻋﺠﯿﺒﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻃﯿﺎﺏ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺍﺳﺘﺪﻻﻝﻫﺎﯼ ﻣﺠﻌﻮﻝ ﺳﻌﯽ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺸﻮﺵ ﺳﺎﺯﻧﺪ«‪.‬‬
‫ﻧﺸﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﻭﻗﺘﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺩﺭ ﺑﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﺁﺭﺷﯿﻮﯼ ﻭ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ »ﺍﯾﻠﻨﺎ« ﻣﻄﻠﺒﯽ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺑﺮ ﻃﺮﻑ ﺷﺪﻥ ﺗﻨﺎﻗﻀﺎﺕ ﺍﺻﻄﻼﺡ‬
‫ﺯﺑﺎﻥ ﻣﻐﻮﻟﯽ ﺍﺳﺖ!‬
‫ﺭﺍﺵ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﻭﺗﯽﻫﺎ ﻫﻢ ﮐﻪ‬ ‫ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ‪.‬‬
‫ﺟﺴﺘﺠﻮﻫﺎ ﮔﺎﻩ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﺟﺎﻟﺐ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﭘﯿﺪﺍ‬ ‫»ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ« )ﮐﻪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺣﻞ ﻧﺎﺷﺪﻧﯽ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺣﻀﻮﺭ ﻋﻤﻠﯽ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ ﻣﯽﺳﺎﺯﻧﺪ(‬
‫ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﻧﺒﺎﻟﻪ‬
‫ﻣﯽﺷﻮﺩ؛ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ‬ ‫ﭘﯿﺪﺍ ﻧﮑﺮﺩﻡ ﻭ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻓﺘﻮﺍﯼ ﺁﻗﺎﯼ ﺳﺮﻭﺵ ﺩﻝ ﺧﻮﺵ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺗﻨﺎﻗﻀﺎﺕ‬
‫ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﮐﻼ‬ ‫ﺗﺤﻘﯿﻘﯽ ﺍ ﺳﺖ ﮐﻪ ﺩ ﺭ‬
‫ﺍﺭﺿﯽ‪ .‬ﺭﻭﯼ ﻟﯿﺪﺭ ﻓﯿﻠﻢ )ﻗﺴﻤﺖ ﺍﻭﻝ ﺣﻠﻘﻪ ﮐﻪ‬ ‫»ﺩﺭ ﺟﺎﺋﯽ« ـ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﯿﻢ ﮐﺠﺎﺳﺖ ـ ﺑﺮ ﻃﺮﻑ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ! ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻧﺪﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺳﻌﯽ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺭﺍﺵﻫﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ‪۴۸‬ﻭ‪ ۱۳۴۷‬ﺩﺍﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﻋﮑﺴﯽ ﺭﻭﯼ ﺁﻥ ﻧﯿﺴﺖ( ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ‪» :‬ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ‬ ‫»ﺍﺳﺘﺪﻻﻝﻫﺎﯼ ﻣﺠﻌﻮﻝ« ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ ﻏﯿﺮ ﺩﯾﻨﯽ ﭼﺮﺍ ﻣﺠﻌﻮﻝﺍﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ‪ ،‬ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﺍﯾﻦ‬
‫ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺁﻥﻫﺎ ﮐﯿﺴﺖ؟‬ ‫»ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ« ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪۱۳۴۹‬‬
‫ﺍﺭﺿﯽ‪ ،‬ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ ‪ .«۱۳۴۹‬ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮﯼﮐﺎﻣﻼﺧﺸﻤﮕﯿﻨﺎﻧﻪ‪،‬ﺩﺭﺯﺩﻥﺗﻬﻤﺖ»ﻣﺸﻮﺵﮐﺮﺩﻥﺍﺫﻫﺎﻥ«ﺍﺯﺟﺎﻧﺐﺍﯾﺸﺎﻥﺑﻪﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ‬
‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍﺵﻫﺎ ﺟﺬﺍﺑﯿﺖ ﺧﺎﺻﯽ ﺩﺍﺭﻧﺪ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻏﺮﺍﻕ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﯼ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺳﯿﺎﻩ ﻭ ﺳﻔﯿﺪ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﺩﯾﺪﻡ‪،‬‬ ‫ﻏﯿﺮ ﺩﯾﻨﯽ‪ ،‬ﺑﻪﺧﻮﺑﯽ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﻫﻢﺭﯾﺸﻪ ﺑﻮﺩﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﮐﺎﺫﺏ »ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ« ﺑﻪ ﺳﺮﮐﺮﺩﮔﯽ‬
‫ﭼﻮﻥ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎﯾﯽ ﺍﺯ ﻓﯿﻠﻢ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥﻫﺎ ﺍﺯ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺗﺎ ﺳﺎﻝ‪ ۱۳۱۶‬ﯾﻌﻨﯽ ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ‬
‫ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻓﯿﻠﻢ ‪ ۱۳۵۱‬ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻦ ﭼﺎﻟﺶ‬ ‫ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺟﺮﯾﺎﻧﺎﺕ ﺍﻣﻨﯿﺘﯽ ـ ﺑﺴﯿﺠﯽ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ؛ ﻭﺍﻗﻌﯿﺘﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﺭﻭﻧﺪ‬
‫ﺁﻥﻫﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻧﮑﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‪.‬ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﻻﯾﻪﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ‬ ‫ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺗﺎ ﺩﻭﺭﻩ ﺳﭙﻨﺘﺎ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺳﻨﺪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺫﻫﻨﯽ ﭘﯿﺶ ﺁﻭﺭﺩ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﺎﻝ ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ‬ ‫»ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ« ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﯼ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﻧﯿﺰ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺪﺩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﮐﺎﺑﯿﻨﻪ ﺁﻗﺎﯼ‬
‫ﺩﺍﺭﺩ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺁﺩﻡ ﭼﻘﺪﺭ ﻋﻼﻗﻪ‬ ‫ﻣﻦ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﮐﻨﻢ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﻫﺴﺖ ﯾﺎ ﻧﻪ؟ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺷﺮﻭﻉ ﯾﮏ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻦ‬ ‫ﺍﺣﻤﺪﯼﻧﮋﺍﺩ‪ ،‬ﻣﯽﺭﻭﺩ ﺗﺎ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﯼ ﻭ ﺍﺯ ﻧﻮ ﺗﻮﺍﻧﺎ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻧﺘﯿﺠﻪﺍﯼ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻧﻮﻉ ﺗﻬﻤﺖ‬
‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﯾﺶ ﺟﺬﺍﺏ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﺁﺩﻡ ﺭﺍ‬ ‫ﻫﺴﺖ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﻫﻢ ﮐﻪ ﺍﻻﻥ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺍﻧﺠﺎﻣﺶ‬
‫ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺮﺍ ﺑﻪ ﺳﻮﯼ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ‬ ‫ﺯﺩﻥﻫﺎ ﮔﺮﻓﺖ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﭘﯿﺮﻭﺍﻥ ﺁﻗﺎﯼ ﺳﺮﻭﺵ ﻫﻢ ﺑﺮ ﺳﺮﯾﺮ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻃﻼﻕ‬
‫ﺑﻪ ﻃﺮﻑ ﺧﻮﺩﺵ ﻣﯽﮐﺸﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺴﺘﻢ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﯾﮏ ﻻﯾﻪ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺍﺯ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺩﺭ‬
‫ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ‪۳۸‬‬ ‫ﻭﻗﺘﯽ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‬ ‫»ﻣﺸﻮﺵ ﮐﺮﺩﻥ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝﻫﺎﯼ ﻣﺠﻌﻮﻝ ﻋﻠﯿﻪ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ« ﺍﺗﻬﺎﻡ‬
‫ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﯾﮏ ﺍﻣﮑﺎﻧﯽ ﺑﺮﺍﯼ‬
‫ﻣﻌﺘﺒﺮﯼ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻻﺑﺪ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﺁﻥ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﺭﺍ ﺭﻭﺍﻧﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻭﯾﻦ ﻫﻢ ﮐﺮﺩ‪.‬‬

‫ﻣﺮﻭﺭﯼ ﺑﺮ ﺷﮑﻞﮔﯿـﺮﯼ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ‬

‫ﻓﯿﻠﻢ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۵۷‬ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺳﻮ ﺩﺳﺘﺨﻮﺵ‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮﺍﺕ ﻋﻤﺪﻩﺍﯼ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻭ ﻣﺤﺘﻮﺍ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‬
‫ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ﺳﺎﺧﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۹۴۴‬ﺟﺎﯾﺰﻩ‬ ‫ﮐﺸﻮﺭ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﮐﻦ ﺭﺍ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﮐﺎﻣﺮﺍﻥ ﺷﯿﺮﺩﻝ‬ ‫ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﺲ ﻧﺴﻞ ﺟﺪﯾﺪﯼ ﺍﺯ ﻓﯿﻠﻤﺴﺎﺯﺍﻥ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻢ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ »ﻗﻠﻌﻪ«‪» ،‬ﻧﺪﺍﻣﺘﮕﺎﻩ«‪» ،‬ﺍﻭﻥ ﺷﺐ‬ ‫ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﻏﯿﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎﺭﻭﻥ ﺍﻭﻣﺪ« ﻭ »ﺗﻬﺮﺍﻥ ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ«‬ ‫ﺟﻮﺍﺭ ﻓﯿﻠﻤﺴﺎﺯﺍﻥ ﺑﺨﺶ ﺩﻭﻟﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺭﺍ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﺧﺴﺮﻭ ﺳﯿﻨﺎﯾﯽ ﮐﺎﺭﺵ ﺭﺍ ﺑﺎ »ﺁﻭﺍﯾﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﺍﺯ ﻣﯿﺎﻥ ﺁﻥﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﺼﻄﻔﯽ ﻓﺮﺯﺍﻧﻪ‪ ،‬ﺍﺑﺮﺍﻫﯿﻢ‬
‫ﻋﺘﯿﻘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ« ﺁﻏﺎﺯ ﮐﺮﺩ‪.‬‬ ‫ﮔﻠﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﻓﺮﺥ ﻏﻔﺎﺭﯼ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﺷﺮﮐﺖ‬
‫ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۴۵‬ﺍﺑﻮﺍﻟﻘﺎﺳﻢ ﺭﺿﺎﯾﯽ ﻭ ﺟﻼﻝ‬ ‫ﻧﻔﺖ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﮔﻠﺴﺘﺎﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ‬
‫ﻣﻘﺪﻡﻓﯿﻠﻢ»ﺧﺎﻧﻪﺧﺪﺍ« ﺭﺍﺳﺎﺧﺘﻨﺪﮐﻪﻧﺨﺴﺘﯿﻦ‬ ‫»ﻓﯿﻠﻢ ﮔﻠﺴﺘﺎﻥ« ﺭﺍ ﺗﺄﺳﯿﺲ ﮐﺮﺩ ﻭ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﻭ‪ ،‬ﻣﺜﻞ »ﯾﮏ ﺁﺗﺶ«‪» ،‬ﻣﻮﺝ ﻭ ﻣﺮﺟﺎﻥ« ﻭ‬
‫ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺩﺭ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ‬ ‫»ﺧﺎﺭﺍ«‪» ،‬ﺗﭙﻪﻫﺎﯼ ﻣﺎﺭﻟﯿﮏ« ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺟﻮﺍﯾﺰ‬
‫ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﻫﺎﯼ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺭﻓﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﯿﻦﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩﻫﺎﯼ ﻭﻧﯿﺰ‪ ،‬ﭘﺰﺍﺭﻭ ﻭ‬
‫ﺗﺎ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺣﺞ ﺭﺍ ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺎﻧﻔﺮﺍﻧﺴﯿﺴﮑﻮ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﺭﻣﻐﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ‪ .‬ﻓﺮﻭﻍ ﻓﺮﺧﺰﺍﺩ‬
‫»ﺑﻠﻮﻁ« ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﺮﺩﻡﻧﮕﺎﺭﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ‬ ‫ﻫﻢ »ﺍﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺳﯿﺎﻩ ﺍﺳﺖ« ﺭﺍ ﻫﻤﺎﻥﺟﺎ ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬
‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﮐﺘﺮ ﻧﺎﺩﺭ ﺍﻓﺸﺎﺭ ﻧﺎﺩﺭﯼ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ‬ ‫ﻓﺮﯾﺪﻭﻥ ﺭﻫﻨﻤﺎ ﻧﯿﺰ »ﺗﺨﺖ ﺟﻤﺸﯿﺪ« ﺭﺍ ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬
‫‪ ۱۳۴۷‬ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺷﯿﻮﻩ ﺭﻫﯿﺎﻓﺖ ﻋﻠﻤﯽ‪،‬‬ ‫ﺷﺨﺼﯽ ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﯿﺎﻩ ﻭ ﺳﻔﯿﺪ »ﺑﻠﻮﻁ« ﺍﺯ ﺣﺴﯿﻦ ﻃﺎﻫﺮﯼ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻭﯾﻞ ﺩﻫﻪ ‪ ،۱۳۴۰‬ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ ﺍﺯ‬
‫ﺩﻭﺳﺖ‪» ،‬ﺗﺎﺭ« ﺍﺯ ﻓﺮﻫﺎﺩ ﻭﺭﻫﺮﺍﻡ‪» ،‬ﺁﺏ ﻭ ﺁﺑﯿﺎﺭﯼ«‬ ‫ﻓﺎﺭﻍﺍﻟﺘﺤﺼﯿﻼﻥ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺍﺯ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺑﺎﺯﮔﺸﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ‬
‫ﺍﺯﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎﻣﻘﺪﺳﯿﺎﻥﻭ»ﮐﺸﺘﯽﮐﻮﯾﺮ«ﺍﺯﺍﺣﻤﺪ‬ ‫ﺑﺨﺶﻣﺴﺘﻨﺪﺳﺎﺯﯼﺍﺩﺍﺭﻩﻫﻨﺮﻫﺎﯼﺯﯾﺒﺎﭘﯿﻮﺳﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺿﺎﺑﻄﯽﺟﻬﺮﻣﯽ‪ ،‬ﺍﺩﺍﻣﻪ ﯾﺎﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﮋﯾﺮ ﺩﺍﺭﯾﻮﺵ ﻓﯿﻠﻢ »ﮔﻮﺩ ﻣﻘﺪﺱ« ﻭ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ‬
‫ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ ﻣﻠﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۴۵‬ﺗﺄﺳﯿﺲ‬ ‫ﻃﯿﺎﺏﻓﯿﻠﻢ»ﺭﯾﺘﻢ«ﺭﺍﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪.‬ﻣﺤﻤﺪﻓﺎﺭﻭﻗﯽ‪،‬‬
‫ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ‪۳۵‬‬ ‫ﻧﻮﻩ ﺩﺧﺘﺮﯼ ﺍﺣﻤﺪﺷﺎﻩ ﻧﯿﺰ ﻓﯿﻠﻢ »ﻃﻠﻮﻉ ﺟﺪﯼ«‬
‫ﺍﻣﺎ‪ ،‬ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ‪ ،‬ﺑﻪﻧﻈﺮﻡ ﺁﻣﺪ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮﯼ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ‪ ،‬ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺷﮑﻢ ﺍﻓﻄﺎﺭ‬
‫ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻐﺰ ﺩﻋﺎﯼ ﮐﻤﯿﻞ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ‪ ،‬ﻧﺎﺷﯽ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺗﺰﻟﺰﻟﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻓﮑﺎﺭ ﭘﯿﺮﻭﺍﻥ‬
‫ﻣﮑﺘﺐ ﻣﺠﻌﻮﻝ »ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ« ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﻠﺴﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﮔﺮﺩ ﻭ ﺧﺎﮎ‬
‫ﺑﻪﺭﺍﻩ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻦ‪ ،‬ﺩﺭ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺭﻭﺣﯿﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﮑﻮﺷﻨﺪ؛ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ‪ ،‬ﺩﺭ ﭘﯽ ﺍﯾﺮﺍﺩ ﺍﺗﻬﺎﻡ ﻓﻮﻕ ﺑﻪ‬
‫ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ ﻏﯿﺮ ﺩﯾﻨﯽ‪ ،‬ﻣﯽﺍﻓﺰﺍﯾﻨﺪ‪» :‬ﭘﯿﺮﻭﺍﻥ ﻧﻬﻀﺖ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺍﯾﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﺟﺪﯼ‬
‫ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺣﯿﻠﻪ ﺭﺍﻫﺰﻧﺎﻥ ﮔﻮﺵ ﺑﺴﭙﺎﺭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻃﻌﻦ ﻃﺎﻋﻨﺎﻥ ﻛﻤﺮ ﺧﻢ ﻛﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫ﺑﮕﺬﺍﺭﯾﺪ ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ »ﺣﯿﻠﻪ ﺭﺍﻫﺰﻧﺎﻥ ﻭ ﻃﻌﻨﻪ ﻃﺎﻋﻨﺎﻥ« )ﻋﻈﻤﺖ ﻣﻨﺪﺭﺱ ﮐﻼﻡ ﺳﻌﺪﯼ ﻭﺍﺭ‬
‫ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﻏﯿﺮ‬ ‫ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ!( ﭼﯿﺴﺖ؟ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‪ ،‬ﻣﺤﺘﻮﺍﯼ ﺳﺨﻦ ﺍﯾﻦ »ﺣﯿﻠﻪ ﻭﺭﺯﺍﻥ ﻃﺎﻋﻦ« ﺩﻭ ﻧﮑﺘﻪ‬
‫ﺗﺨﯿﻠﯽ ﻭ ﻭﺍﻗﻊﮔﺮﺍ ﺭﯾﺸﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺧﻠﻖ ﺗﺼﺎﻭﯾﺮﯼ‬ ‫ﺑﯿﺶﻧﯿﺴﺖ‪:‬‬
‫ﺯﯾﺒﺎ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺩﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺴﯿﺮ‬ ‫‪ ۱‬ـ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮ‪ ،‬ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﯾﻦ ﻣﻔﻬﻮﻡ‪ ،‬ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ ﺧﺮﺩﭘﺬﯾﺮ‬
‫ﺑﻠﻨﺪﯼ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﺷﮑﻞﮔﯿﺮﯼ ﺧﻮﺩ ﭘﯿﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻭ ﺧﺮﺩﺑﻨﯿﺎﺩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﻣﻮﺭﯼ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﻋﻘﻞ )ﻣﺜﻼ ﮔﺰﺍﺭﻩﻫﺎﯼ ﻗﺪﺳﯽ ﻭ ﻣﺎﻭﺭﺍﯾﯽ ﻭ ﺍﺯ ﻋﺎﻟﻢ ﻏﯿﺐ ﺁﻣﺪﻩ‬
‫ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۹۰۰‬ﻣﯿﻼﺩﯼ‪ ،‬ﻣﯿﺮﺯﺍ ﺍﺑﺮﺍﻫﯿﻢ ﺧﺎﻥ‪،‬‬ ‫ﻭ‪ ،‬ﺟﻤﻌﺎ‪ ،‬ﺩﯾﻨﯽ( ﺑﻨﺎ ﮐﻨﺪ ﻭ‪ ،‬ﻟﺬﺍ‪ ،‬ﻋﺒﺎﺭﺕ »ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮ ﺩﯾﻨﯽ« ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺗﻀﺎﺩﯼ ﺑﻨﯿﺎﺩﯾﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻣﺮﯼ‬
‫ﻋﮑﺎﺱﺑﺎﺷﯽ ﺩﺭﺑﺎﺭﻣﻈﻔﺮﺍﻟﺪﯾﻦﺷﺎﻩ‪،‬ﺩﺭ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ‬ ‫ﻣﺤﺎﻝ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯽ ﭘﺎﺭﯾﺲ ﺑﺎ ﺳﯿﻨﻤﺎﺗﻮﮔﺮﺍﻓﯽ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪ ﻭ ﭘﺲ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺭﺍﺳﺘﺎ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺗﻀﺎﺩ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﺩﻭ ﺳﺨﻦ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ ﺩﺭ ﻫﻤﯿﻦ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ‬
‫ﺍﺯ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺳﻔﺮ ﺷﺒﻪ ﺍﮐﺘﺸﺎﻓﯽ‪ ،‬ﭘﯿﺶ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻓﻄﺎﺭﯼ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﯾﮏﺳﻮ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪» :‬ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﺩﯾﻨﯽ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻣﺘﺪﯾﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ‬
‫ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺸﺮﻭﻃﯿﺖ‪ ،‬ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺩﺭﺑﺎﺭ‬ ‫ﺩﯾﻦ ﺑﺮﺍﯼ ﺁﻥﻫﺎ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﯾﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ«‪ .‬ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﺗﻮﺿﯿﺢ‬
‫ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﮐﻪ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻣﻬﻤﯽ ﺍﺯ ﺩﺭﻭﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻭ‬ ‫ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ ﮐﻪ‪» :‬ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﻘﻄﻊ ﻭﻇﯿﻔﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﺟﺪ ﺑﻪ ﺭﻓﻊ ﺍﯾﻦ ﺯﻭﺍﯾﺪ ﻭ ﺧﺮﺍﻓﺎﺕ‬
‫ﺩﺍﺭﺍﻟﺨﻼﻓﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻓﻌﻠﯽ ﯾﻜﯽ ﺍﺯ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮﺗﺮﯾﻦ ﺣﺮﻛﺎﺕ ﺧﺮﺍﻓﻪﭘﺮﻭﺭﯼ ﺷﻜﻞ‬
‫ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎﯼ ﺧﺒﺮﯼ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ«‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻨﻮﺯ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻡ ﺑﻔﻬﻤﻢ ﮐﻪ ﭼﺮﺍ »ﺍﯾﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﻏﯿﺐ« ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ »ﻣﻬﺪﻭﯾﺖ« )ﮐﻪ‬
‫ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﭘﻬﻠﻮﯼ ﺑﺮ ﭘﺮﺩﻩ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ‬ ‫ﺁﻗﺎﯼ ﺳﺮﻭﺵ ﺍﺯ ﺩﻝ ﺁﻥ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺁﻣﺪﻩ( ﺧﺮﺍﻓﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﺍﻣﺎ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﭼﺎﻩ ﺟﻤﮑﺮﺍﻥ ﻭ ﺭﺳﯿﺪﻥ ﺗﺄﯾﯿﺪﺍﺕ‬
‫ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﻧﯿﺰ ﻣﺘﻔﻘﯿﻦ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ‬ ‫ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﺑﻪ ﺁﻗﺎﯼ ﺍﺣﻤﺪﯼﻧﮋﺍﺩ ﺩﺭ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺧﺮﺍﻓﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ‪ .‬ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ‬
‫ﺧﺒﺮﯼ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺻﺎﺣﺐ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺮﺍﻓﻪ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪﺍﻡ ﺩﯾﮕﺮ ﺩﺭ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﻣﮑﺮﺭﺵ ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺩﺭﯾﻎ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺟﻤﻼﺕ‬
‫ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ،۱۳۳۳‬ﺩﺭ ﭘﯽ ﺍﻣﻀﺎﯼ ﺗﻮﺍﻓﻖﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻣﺸﻌﺸﻊ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻧﮑﺮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺳﺮ ﺍﯾﻦ ﻣﺒﺤﺚ ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪» :‬ﺧﺮﺩﻭﺭﺯﯼ ﯾﻜﯽ‬
‫ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺑﻪ »ﺍﺻﻞ ﭼﻬﺎﺭ«‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﺁﻣﻮﺯﺷﯽ‬ ‫ﺍﺯ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻬﻢ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ ﺍﺳﺖ؛ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺧﺮﺩ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﯿﺴﺖ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻣﺒﻬﻢ‬
‫ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ »ﺳﯿﺮﺍﮐﯿﻮﺯ« ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺍﻓﺘﺎﺩ ﻭ‬ ‫ﻭ ﺳﺎﯾﻪﻧﺸﯿﻦ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩﻫﺎ ﻭ ﻣﯿﻮﻩﻫﺎﯼ ﺁﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﯿﻢ«‪ .‬ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺷﺎﻋﺮ »ﯾﺎ ﻣﺮﺳﻞ‬
‫ﻓﺎﺭﻍﺍﻟﺘﺤﺼﯿﻼﻥ ﺁﻥ‪ ،‬ﮐﻪ ﯾﮏ ﺩﻭﺭﻩ ﯾﮏ ﺳﺎﻟﻪ‬ ‫ﺍﻟﺮﯾﺎﺡ‪ ،‬ﺗﻮ ﺩﺍﻧﯽ ﻭ ﺍﻧﻮﺭﯼ!«‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻈﺮﯼ ﻭ ﮐﺎﺭ ﻋﻤﻠﯽ ﺭﺍ ﻃﯽ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪،‬‬ ‫‪ ۲‬ـ ﻧﮑﺘﻪ ﺩﻭﻡ ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮﺩﻥ »ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺩﯾﻨﯽ« ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﯾﮏ ﮐﺎﺭ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺮ‬
‫ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺳﻤﻌﯽ ﻭ ﺑﺼﺮﯼ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻫﻨﺮﻫﺎﯼ ﺯﯾﺒﺎﯼ‬ ‫ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ‪۳۴‬‬
‫‪210‬‬ ‫‪Iranians, Vol. 10, No. 298, Friday, November 17, 2006‬‬ ‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ،۲۹۸‬ﺟﻤﻌﻪ ‪ ۲۶‬ﺁﺑﺎﻥ ‪۱۳۸۵‬‬ ‫‪۲۱‬‬
‫ﺭﻩﺁﻭﺭﺩ‬
‫ﮔﺸﺖ‬ ‫ﺁﻫﻨﮓﻫﺎﻯ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺷﺐ‬
‫ﻭ ﮔﺬﺍﺭ‬
‫ﻋﻠﯿﺮﺿﺎ ﺳﻌﺎﺩﺗﻤﻨﺪ‬
‫ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻰﺁﻣﺪ‪ .‬ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻇﻬﻮﺭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻗﺮﻥ ﯾﺎﺯﺩﻫﻢ ﻭ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺮﻥ ﺳﯿﺰﺩﻫﻢ‬ ‫ﺍﺭﻭﭘﺎﺋﯽﻫﺎ ﻣﻐﺮﺏ ﺯﻣﯿﻦ ﺭﺍ »ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺷﺐ« ﻭ ﻣﺸﺮﻕ ﺯﻣﯿﻦ ﺭﺍ‬
‫ﻭﺑﻼﮒﻫﺎ‬ ‫ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﻰﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﺩﺭ‬ ‫»ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺻﺒﺢ«ﻣﻰﻧﺎﻣﯿﺪﻧﺪﻭ‪،‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦﺗﻌﺮﯾﻒ‪،‬ﻫﺮﮔﺎﻩ ﺳﺨﻦﺍﺯ‬
‫ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﭘﯿﺸﺎﻣﺪﺭﻥ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﯿﺎﻥ ﻣﻰﺁﯾﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺎﺗﻌﺒﯿﺮ »ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ‬
‫ﻣﺪﺡ ﻭ ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺧﺎﻧﻢ ﻫﺎ ﺍﺟﺮﺍ ﻣﻰﺷﺪ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﻋﺎﻣﻰ ﻧﯿﺰ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ‬
‫ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺷﺐ« ﯾﺎﺩ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﯿﺪ ﮔﺬﺭﻯ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ‬
‫ﮔﺰﯾﺪﻩﻫﺎﯼ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﻭ ﻣﺨﺘﺼﺮ‬ ‫ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻪ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﻧﺖ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﺍﻭﺭﺍﻗﯽ ﭼﻨﺪ ﻫﻨﻮﺯ‬
‫»ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺷﺐ« ﺑﺪﺍﻥ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺗﮏ ﺻﺪﺍﯾﯽ ﺑﻪ ﺳﻮﯼ‬
‫ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺷﻌﺮ ﻭ‪ ۲۶۰‬ﻣﻠﻮﺩﻯ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺩﯾﺮﻭﺯ ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯ‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬ﺍﻭﻟﯿﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺭﺷﺪ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﻣﯿﻨﻪ ﺯﺍﻧﮓ ﻫﺎﻯ‬ ‫ﭼﻨﺪﺻﺪﺍﯾﯽﺣﺮﮐﺖﮐﺮﺩﻩﻭﺑﺮﺍﯼﺍﺟﺮﺍﺍﺯﺩﺳﺘﻪﻫﺎﯼﻣﻮﺳﯿﻘﯽﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ‬
‫»ﺗﺮﻭﻭﺭ« ﻧﯿﺰ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﻝ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺭﺍﯾﺞ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ۴۰۰‬ﺷﻌﺮ ﮐﻪ‬
‫ﺩﺍﻧﻮﺑﻰ« )ﺗﻘﺮﯾﺒ ًﺎ ‪ (۱۱۵۰-۱۱۷۰‬ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻰ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﮑﺎﻥ ﻫﺎﯾﻰ‬ ‫ﻧﻤﻮﺩﻩﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ۱۴۰‬ﺗﺎﻯ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﻣﻠﻮﺩﻯ ﻧﯿﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺩﻭ‬
‫ﻋﺒﺎﺱ ﺭﺳﺘﮕﺎﺭﯼ‬ ‫ﺩﺭ ﻧﺰﺩﯾﮑﻰ ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﺩﺍﻧﻮﺏ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻮﺭﻧﺒﺮﮒ ﻭ ﺭﮔﻨﺰﺑﻮﺭﮒ( ﺯﻧﺪﮔﻰ‬
‫ﻧﻮﻉ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﺁﻫﻨﮕﺴﺎﺯ ﻫﻢﺯﻣﺎﻥ ﺷﺎﻋﺮ ﻧﯿﺰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺁﻭﺍﺯﻫﺎﻯ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﻭ‬ ‫‪ ۴۰۰‬ﺳﺎﻝ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﺪ ﻣﺴﯿﺢ‪ ،‬ﮐﺸﯿﺶ ﺷﻬﺮ ﻣﯿﻼﻥ )ﺩﺭ ﺍﯾﺘﺎﻟﯿﺎ(‬
‫ﺳﺎﺑﻘﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﭽﻪﻫﺎﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻧﺪ‬ ‫ﻣﻰﮐﺮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ ﺭﺳﯿﺪ ﮐﻪ ﯾﮑﻰ ﺍﺯ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺗﺮﯾﻦ ﻭ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺗﺮﯾﻦ‬
‫ﮔﺎﻩ ﺳﯿﺎﺳﻰ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻓﺮﺩﻯ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺑﺎﺭ ﺁﻭﺍﺯﻫﺎﻯ ﺷﺮﻗﻰ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﺩ ﮐﻠﯿﺴﺎ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺍﯾﻦ‬
‫ﺧﺎﺭﺝ ﺗﺎ ﺑﻌﺪﺍ ﯾﮏ ﮐﺎﺭﻩﺍﯼ ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻻ‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ ﺩﯾﺘﻤﺎﺭ ﻓﻮﻥ ﺁﯾﺴﺖ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺩﻭﻣﯿﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺭﺷﺪ »ﻣﯿﻨﻪ ﺯﺍﻧﮓﻫﺎ«‬
‫ﺍﺻﻄﻼﺡ »ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﻓﻮﻟﮑﻠﻮﺭ« ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺑﺎﺭ ﺗﻮﺳﻂ »ﮔﻮﺩﻓﺮﯾﺪ‬ ‫ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﺗﺮﮐﯿﺒﻰ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﺳﺎﺩﻩ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﺎﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺳﺮﻭﺩﻫﺎﻯ‬
‫ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﻨﺪ ﺯﻧﺪﺍﻥ‪.‬‬ ‫ﭘﯿﺪﺍﯾﺶ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺯﻧﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﻣﮑﺎﻥﻫﺎﯾﻰ ﺩﺭ‬
‫ﻭﺑﻼﮒ »ﻧﺎﺭﻧﺠﺴﺘﺎﻥ«‬ ‫ﻫﺮﺩﺭ« ﺑﻪ ﺳﺎﻝ‪ ۱۷۷۸‬ﺁﻓﺮﯾﺪﻩ ﺷﺪ ﺍﻣﺎ ﺧﻮﺩ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪۱۵۰۰‬‬ ‫ﻣﻌﺎﺑﺪ ﯾﻬﻮﺩﻯ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮﺭ »ﭘﺎﭖ ﮔﺮﮔﻮﺁﺭ ﺍﻭﻝ«‪ ،‬ﺩﺭ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﻗﺮﻥ ﺷﺸﻢ‬
‫»ﺭﺍﯾﻦ« ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺗﺮﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﻥ ﻓﺮﯾﺪﺭﯾﺶ‬
‫ﺑﻪﺍﻭﺝﺷﮑﻮﻓﺎﯾﻰﺭﺳﯿﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪.‬ﻣﻮﺳﯿﻘﻰﻓﻮﻟﮑﻠﻮﺭ ﺍﻧﻌﮑﺎﺱﺭﻭﺍﺑﻂﺍﻧﺴﺎﻧﻰ‬ ‫ﻣﯿﻼﺩﯼ‪ ،‬ﺳﺮﻭﺩﻫﺎﯾﻰ ﺭﺍ ﺟﻤﻊﺁﻭﺭﻯ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﺁﻧﺘﻰ‬
‫ﻓﻮﻥ ﻫﺎﺯﻥ ﻭ ﻫﺎﯾﻨﺮﯾﺶ ﻓﻮﻥ ﻓﻠﺪﮐﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺯﻥ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﻮﺟﻮﺩﯼ‬
‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻠﻮﺩﻯﻫﺎﻯ ﺳﺎﺩﻩ ﺗﺒﻠﻮﺭ ﭘﯿﺪﺍ‬ ‫ﻓﻮﻧﺎﻝ« ﺟﺎﻯ ﺩﺍﺩ‪ .‬ﺁﻧﺘﻰ ﻓﻮﻧﺎﻝ ﻫﻤﺎﻥ »ﮐﺮﺍﻝ‬
‫ﺭﻭﺯ ﺷﺎﺩﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﺩﺳﺖ ﻧﯿﺎﻓﺘﻨﻰ ﻭ ﺍﯾﺪﻩﺁﻝ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻮﺍﻟﯿﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﻣﻰﺁﯾﺪ‪ .‬ﺳﻮﻣﯿﻦ‬
‫ﻣﻰﮐﻨﺪ؛ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺎ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ‬ ‫ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ»ﺗﺮﻭﻭﺭ«ﺍﺯ‬ ‫ﺩﻭﺻﺪﺍﯾﻰ« ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻭﻝ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﮔﺮﻭﻩ‬
‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺭﺷﺪ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﺑﻪ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۱۹۰‬ﻭ ﺑﺎ ﺁﻭﺍﺯﻫﺎﯾﻰ ﺍﺯ ﻫﺎﯾﻨﺮﯾﺶ‬
‫ﺳﯿﻨﺎ ﺷﻌﺒﺎﻧﯽ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﻧﻤﺎﯾﺎﻥ ﻣﻰﺷﻮﺩ؛ ﺁﻓﺮﯾﻨﻨﺪﮔﺎﻥ‬ ‫ﺩﻭﻡ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻰﺩﺍﺩ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﮏﺁﻭﺍﯾﻰ‪،‬‬
‫ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻧﻘﺎﺷﺎﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﻣﯽ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ‬
‫ﻓﻮﻥ ﻣﻮﺭﻧﮕﻦ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻭﺍﻟﺘﺮ ﻓﻮﻥ ﺩﺭ ﻓﻮﮔﻞ ﻭﺍﯾﺪﻩ ﮐﻪ‬
‫ﺑﯿﻦ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ‪ ۱۱۷۰‬ﺗﺎ ‪ ۱۲۳۰‬ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﯽﮐﺮﺩ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺳﺒﮏ ﺁﻭﺍﺯﻫﺎﯾﻰ‬
‫ـ ﯾﻌﻨﻰ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﻭ ﺁﻫﻨﮕﺴﺎﺯﺍﻥ ـ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ‬ ‫ﻗﺮﻥ‪ ۱۱‬ﺗﺎ ‪ ۱۳‬ﺩﺭ ﻣﺪﺡ‬ ‫ﯾﮏ ﺍﮐﺘﺎﻭﻯ‪ ،‬ﺑﺪﻭﻥ ﺭﯾﺘﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﺯﺑﺎﻥ ﻻﺗﯿﻦ‪،‬‬

‫ﻭﺳﺘﺎﯾﺶﺧﺎﻧﻢﻫﺎﺍﺟﺮﺍ‬
‫ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﺑﺮﺍﯼﯾﮏﻧﻘﺎﺵﺭﻭﺯﯾﻪﮐﻪﺷﺎﻫﺪﺑﻪﺳﺮﻗﺖ‬ ‫ﻧﺎﺷﻨﺎﺱ ﻣﺎﻧﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺫﮐﺮ ﻗﺮﻧﻰ‬ ‫ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻣﻠﻮﺩﻯ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺳﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩ‪.‬‬
‫ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻪ ﻭ ﺳﯿﺎﺳﻰ ﺳﺮﻭﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺭﻓﺘﻦ ﺗﺎﺑﻠﻮﺵ ﺑﺎﺷﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﯿﺎﺗﺶ‪.‬‬ ‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﺑﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﺭﺳﯿﺪﻩ ﺍﺷﺎﺭﻩ‬ ‫»ﮔﯿﻠﺒﺮﺕ ﺭﺍﻧﻰ«‪ ،‬ﯾﮑﻰ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﯾﺦﻧﮕﺎﺭﺍﻥ‬
‫ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﻗﺮﻭﻥ ﻭﺳﻄﻰ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﻨﺮﻯ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﻰﺷﻮﺩ‪ :‬ﯾﮑﯽ‬
‫ﻭﺑﻼﮒ »ﮐﺴﻮﻑ«‬
‫ﺩﻭﺭﻩ ﺁﺭﺱ ﺁﻧﺘﯿﮏ« ﮐﻪ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ۴۰۰‬ﺳﺎﻝ ﻃﻮﻝ ﮐﺸﯿﺪ‪ ،‬ﻭ ﯾﮑﯽ ﻫﻢ‬
‫ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺩﻗﯿﻖ ﺩﺭ ﭼﻪ‬
‫ﺗﺎﺭﯾﺨﻰﺍﯾﻦﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﺎﺛﺒﺎﺕ ﺗﺮﻯﭘﯿﺪﺍ‬ ‫ﻣﯽﺷﺪﻭﻣﺮﺩﻡﻋﺎﻣﯽﻧﯿﺰ‬ ‫ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﺍﺭﻭﭘﺎ‪ ،‬ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ‬
‫»ﭘﻮﻟﯽ ﻓﻮﻥ )ﭼﻨﺪﺻﺪﺍﯾﻰ(« ﺩﺭ ﺍﺭﻭﭘﺎﻯ ﻗﺮﻥ‬
‫ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻪ ﺭﺍ‬
‫ﺩﻭﺭﻩ ﺁﺭﺱ ﻧﻮﺍ ﮐﻪ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ۱۰۰‬ﺳﺎﻝ ﻋﻤﺮ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺁﺭﺱ ﺁﻧﺘﯿﮏ ﺑﻪ ﺳﺎﻝ‬
‫ﻣﺎ ﻧﻤﯽ ﭘﯿﻮﻧﺪﯾﻢ!‬ ‫‪ ۱۲۳۰‬ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﭘﺎﺭﯾﺲ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪ ﻭ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺗﺎ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۲۰‬ﺍﺩﺍﻣﻪ‬
‫ﮐﺮﺩﻩ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﻫﺮ ﺻﻮﺭﺕ‬
‫ﺍﯾﻦﻣﻮﺳﯿﻘﻰﺑﺴﯿﺎﺭﺳﺎﺩﻩﻭﻗﺎﺑﻞﺧﻮﺍﻧﺪﻥﺑﺮﺍﻯ‬
‫ﻧﻪ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻗﺮﻥ ‪ ۱۲‬ﺷﮑﻞ ﻭ ﻗﻮﺍﻡ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺍﺳﺖ‪.‬ﺍﻭﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺁﻟﻤﺎﻥ‪ ،‬ﺳﻮﺋﯿﺲ‪،‬ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ‪،‬‬
‫ﺩﻭﺳﺖﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‬
‫ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﮑﺘﺐ ﻫﻨﺮﻯ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﭘﻮﻟﯿﻔﻮﻥ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﭘﯿﺪﺍ‬
‫ﻋﻠﯿﺮﺿﺎ‬ ‫ﻫﺮ ﻓﺮﺩﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﮔﺎﻩ ﻧﯿﺰ ﺑﺼﻮﺭﺕ ﺑﺪﺍﻫﻪ‬ ‫ﺍﻧﮕﻠﯿﺲ‪ ،‬ﺍﯾﺘﺎﻟﯿﺎ ﻭ ﺳﻮﺋﺪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﭘﯿﺸﮕﺎﻣﺎﻥ ﺍﯾﻦ‬
‫ﮐﺮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻣﯿﺎﻥ ﺁﻥ ﻧﻮﻉ »ﻣﻮﺗﺖ« ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﭘﺎﭖ ﯾﻮﻫﺎﻧﺲ ﺍﺟﺎﺯﻩ‬
‫ﺁﯾﺎ ﻣﯽﺩﺍﻧﯿﺪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ‬ ‫ﻭ ﭼﻨﺪﺻﺪﺍﯾﻰ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻫﻨﺮ ﻣﻰﺩﺍﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺩﺍﺩ ﺗﺎ ﺁﺭﺱ ﺁﻧﺘﯿﮏ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﭘﻮﻟﯿﻔﻮﻥ‪ ،‬ﺩﺭ ﮐﻠﯿﺴﺎ ﻣﻮﺭﺩ‬
‫ﮐﺸﻮﺭ ﻋﺰﯾﺰﻣﺎﻥ ﭼﺮﺍ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺍﺯ ﭘﯿﺮﻭﯼ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﮐﭙﯽ‬ ‫ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ »ﻣﯿﻨﻪ ﺯﺍﻧﮓ« ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﯾﻰ ﻧﯿﺰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﯿﺮﺩ‪ .‬ﯾﺎﮐﻮﺏ ﻓﻮﻥ ﻟﻮﺗﯿﺶ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻥ‬
‫ﺭﺍﯾﺖ ﺳﺮ ﺑﺎﺯ ﻣﯽﺯﻧﺪ؟ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺩﺷﻮﺍﺭ‬ ‫ﺭﺍﯾﺞ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺷﻌﺎﺭ ﻏﻨﺎﯾﻰ‪ ،‬ﺳﯿﺎﺳﻰ‪ ،‬ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺭﺍ ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫ﺍﺯ ﺷﻬﺮﻯ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﺩﯾﮕﺮ ﻣﻰﺭﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﮐﺎﺭﻫﺎﻯ ﺁﮐﺮﻭﺑﺎﺗﯿﮏ‬
‫ﺑﺎﺭﺯ ﺍﯾﻦ ﻣﮑﺘﺐ ﻫﻨﺮﻯ ﻓﺮﺍﻧﮑﻮ ﻓﻮﻥ ﮐﻠﻦ‪ ،‬ﻻﻣﺒﺮ ﺗﻮﺱ ﻭ ﭘﺘﺮﻭﺙ ﺩ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﮐﺎﻓﯽ ﺍﺳﺖ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ ﻣﻠﯽ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻦ‬ ‫ﻣﻰ ﺷﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﻧﯿﻤﻪ ﻗﺮﻥ ‪ ۱۲‬ﺑﺴﻂ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ‬ ‫ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺣﯿﻦ ﺍﺟﺮﺍﯼ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻃﺒﻞ ﻣﻰﺯﺩﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﺁﻥ‬
‫ﮐﺮﻭﺱ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮐﻨﯿﺪﻭﺑﻪﺗﻤﺎﺷﺎﯼﯾﮏﻓﯿﻠﻢﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽﺑﻨﺸﯿﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺮﻭﺑﺎﺩﻭﺭ ﻭ ﺗﺮﻭﻭﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺷﻌﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻣﺪﺡ ﻭ ﺳﺘﺎﯾﺶ‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ »ﺗﺮﻭﺑﺎﺩﻭﺭ« ﯾﺎ »ﺗﺮﻭﻭﺭ« ﯾﺎﺩ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻤﻰ ﮐﻪ‬
‫ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﺁﻥ ﻣﮑﺘﺐ ﻫﻨﺮﻯ ﺁﺭﺱ ﻧﻮﺍ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﮐﻠﻤﻪ ﺁﺭﺱ ﻧﻮﺍ‬
‫ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﯼ ﭘﯿﻮﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﮐﭙﯽ ﺭﺍﯾﺖ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺭﻏﺒﺘﯽ‬ ‫ﺧﺎﻧﻢﻫﺎ ﺑﺮﺁﻣﺪ ﻭ ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺟﻨﮕﺠﻮﯾﺎﻥ ﻭ ﺷﻮﺍﻟﯿﻪﻫﺎ ﺍﺟﺮﺍ‬ ‫ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﻮﺍﻟﯿﻪﻫﺎ ﻭ ﺟﻨﮕﺠﻮﯾﺎﻥ ﺯﺑﺮﺩﺳﺖ ﺷﺮﮐﺖ ﻣﻰﮐﺮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍ ﺩﺭ‬
‫ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺭﻭﻯ ﯾﮏ ﺩﺳﺖ ﻧﻮﯾﺲ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻓﯿﻠﯿﭗ ﺩﻭﯾﺘﺮﻯ ﺑﻪ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۲۰‬ﺩﺭ‬
‫ﻧﺸﺎﻥ ﻧﻤﯽﺩﻫﺪ ﭼﻮﻥ ﻣﺎﯾﻞ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻗﻄﻌﺎﺕ‬

‫ﺭﭖ‪ ،‬ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺟﻮﺍﻥﻫﺎﺳﺖ‬

‫ﭘﺎﺭﯾﺲ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺩﯾﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ‬
‫ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﻭ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ ﺩﺳﺖ ﺑﺒﺮﺩ‪.‬‬
‫ﺯﻣﺎﻥ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﻫﻨﺮﻯ ﺗﺎﺯﻩﺍﻯ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺭﻭﺍﺝ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺩﺭ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﺣﺘﯽ ﺷﺎﻫﮑﺎﺭﻫﺎﯼ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻫﻢ‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﮐﺘﺎﺑﻰ ﺍﺯ ﺭﯾﺎﺿﻰﺩﺍﻥ ﭘﺎﺭﯾﺴﻰ‪ ،‬ﯾﻮﻫﺎﻥ ﺩ ﻣﻮﺭﯾﺲ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺎﻡ‬
‫ﺩﺳﺘﺨﻮﺵﺗﻐﯿﯿﺮﻣﯽﺷﻮﻧﺪ؛ﺗﻐﯿﯿﺮﺍﺗﯽﮐﻪﺷﺎﻣﻞ‬
‫»ﺁﺭﺱ ﻧﻮﺍ ﻣﻮﺯﯾﮑﺎ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﺳﺎﻝ‪ ،۱۳۱۹‬ﻭ ﻧﯿﺰ ﮐﺘﺎﺏ »ﺍﺳﭙﮑﻠﻮﻡ‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻧﻤﺎﻫﺎ ﻭ ﺳﮑﺎﻧﺲﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﻣﺘﻦ ﻭ‬
‫ﺗﯿﺘﺮﺍﮊ‪ ،‬ﺩﯾﺎﻟﻮﮒﻫﺎ ﻭ ﺣﺘﯽ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ )!( ﻓﯿﻠﻢ ﯾﺎ‬
‫ﺳﺮﯾﺎﻝ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺩﻟﯿﻞ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻮﺯﯾﮏ« ﺍﺯ ﯾﺎﮐﻮﺏ ﻓﻮﻥ ﻟﻮﺗﯿﺶ‪ ،‬ﻭﺟﻮﺩ ﺁﺭﺱ ﻧﻮﺍ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻗﺮﻥ ﭼﻬﺎﺭﺩﻫﻢ‬
‫ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﺩﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﻔﺖ ﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﮐﺎﻭﻩ ﻭ ﻣﻬﺪﻯ ﺍﺯ ﮔﺮﻭﻩ »ﺩﺍﺩ«‬
‫ﻣﻨﺒﻊ ‪» :‬ﺷﺮﻕ«‬
‫ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﭘﺨﺶ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ ﺩﺭ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ‬ ‫ﮐﺎﻭﻩ‪ :‬ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺩﺍﺧﻞ ﮐﺸﻮﺭ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‪ ،‬ﮐﺴﺎﻧﻰ‬ ‫ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ﺍﺧﯿﺮ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺍﯾﺮﺍﻧﻰ ﻓﻌﺎﻝ ﺩﺭ ﺳﺒﮏ »ﺭﭖ«‬
‫ﻣﻠﯽ ﻣﺎ ﻫﺸﺖ ﺩﺭﺻﺪ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥﻫﺎﯼ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﻭ ﻣﺸﮑﻼﺗﻰ ﺭﺍ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺩﺭ‬ ‫ﻭ »ﻫﯿﭗ ﻫﺎﭖ«‪ ،‬ﭼﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﮐﺸﻮﺭ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺪﻩ‬
‫ﺩﻧﯿﺎﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﺑﻘﯿﻪ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ ﺍﺯ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﯼ ﭼﻨﺎﻥ ﻣﺤﮑﻢ ﻭ ﻗﺎﻃﻊ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ »ﺳﺮﻭﺩ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﯽ«‬ ‫ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺩﺍﺭﯾﻢ ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ‪ .‬ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻫﻢ ﭼﯿﺰﻫﺎﻯ ﻣﺜﺒﺖ ﻭ ﻫﻢ ﭼﯿﺰﻫﺎﻯ‬
‫ﻣﻨﻔﻰ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﻧﮋﺍﺩﭘﺮﺳﺘﻰ ﺩﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺯﯾﺎﺩ ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻰ‬
‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﯾﮑﻰ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎ‪» ،‬ﺩﺍﺩ« ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﺖ ﺩﻭ ﺗﻦ‬
‫ﺑﻪ ﻧﺎﻡﻫﺎﯼ ﮐﺎﻭﻩ ﻭ ﻣﻬﺪﻯ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺮﻟﯿﻦ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‬
‫ﺑﻪﺩﻟﯿﻞﻋﺪﻡﺍﻣﮑﺎﻥ ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞﭘﺨﺶﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﯼ ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۱۲‬ﺧﻮﺭﺷﯿﺪﯼ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﺩﯾﺴﮑﻮﻫﺎ ﺭﺍﻫﺖ ﻧﻤﻰﺩﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮﻯ ﻣﻐﺎﺯﻩﻫﺎ‬ ‫ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺗﺎﺯﮔﻰ ﺁﻟﺒﻮﻣﻰ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‬
‫ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﺗﺎﺑﻊ ﻗﺎﻧﻮﻥ‬ ‫ﺁﺗﺎﺗﻮﺭﮎ ﺭﯾﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﺗﺮﮐﯿﻪ ﺍﺯ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺩﯾﺪﺍﺭ ﺍﺯ‬ ‫ﺧﯿﻠﻰ ﻭﻗﺖﻫﺎ ﻋﺠﯿﺐ ﻭ ﻏﺮﯾﺐ ﺑﻬﺖ ﻧﮕﺎﻩ‬ ‫ﺑﻪ ﺍﺳﻢ »ﮔﻮﺵ ﮐﻦ«‪ .‬ﻣﻬﺪﻯ ﺣﺪﻭﺩ ‪۲۰‬‬
‫ﺣﻔﻆ ﺣﻘﻮﻕ ﻣﻮﻟﻒ )ﮐﭙﯽ ﺭﺍﯾﺖ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ( ﺣﺘﯽ‬ ‫ﮐﺸﻮﺭﺵ ﺩﻋﻮﺕ ﺑﻪﻋﻤﻞ ﺁﻭﺭﺩ‪ ،‬ﺍﻇﻬﺎﺭ ﮐﺮﺩ ﭼﻮﻥ ﺩﺭ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﯼ‬ ‫ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻰﻫﺎ ﺳﺨﺖﺗﺮ ﺍﺯ ﺁﻟﻤﺎﻧﻰﻫﺎ‬ ‫ﺳﺎﻝ ﻭ ﮐﺎﻭﻩ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ۱۶‬ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ‬
‫ﺩﺭ ﯾﮏ ﺛﺎﻧﯿﻪ ﺍﺯ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﯾﺎ ﯾﮏ ﻗﻄﻌﻪ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ‬ ‫»ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺗﺸﺮﯾﻒ ﻓﺮﻣﺎﯾﯽ« ﻧﻮﺍﺧﺘﻦ ﺳﺮﻭﺩ ﻣﻠﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﻨﻈﻮﺭ‬ ‫ﮐﺎﺭ ﻭ ﺧﺎﻧﻪ ﭘﯿﺪﺍ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺧﺐ‪ ،‬ﺍﯾﻨﺠﻮﺭ‬ ‫ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻬﺪﻯ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ‬
‫ﺩﺳﺖ ﺑﺒﺮﺩ ﻣﺸﻤﻮﻝ ﺟﺮﯾﻤﻪﻫﺎﯼ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺳﻨﮕﯿﻦ‬ ‫ﮔﺮﺩﯾﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﮐﺸﻮﺭ ﻧﺖ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻔﺮﺳﺘﯿﺪ‬ ‫ﭼﯿﺰﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﺎ ﺗﻮﻯ ﺷﻌﺮﻫﺎ ﻭ ﺁﻫﻨﮓﻫﺎﯾﻤﺎﻥ‬ ‫ﮔﯿﺘﺎﺭﯾﺴﺖ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﻣﻠﻮﺩﻯﻫﺎﻯ‬
‫ﻭ ﺧﺴﺎﺭﺍﺕ ﻫﻨﮕﻔﺘﯽ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺗﺸﺮﯾﻒ ﻓﺮﻣﺎﯾﯽ ﺍﺟﺮﺍ ﮔﺮﺩﺩ‪.‬‬ ‫ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﺧﺐ ﺑﺮﺍﻯ ﯾﮏ ﺍﯾﺮﺍﻧﻰ ﮐﻪ‬ ‫‪ R&B‬ﻭﺭﭖﺑﺮﺍﻯﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩﻫﺎﻯﺁﻟﻤﺎﻧﻰﺗﻬﯿﻪ‬
‫ﻭﺑﻼﮒ »ﮐﺴﻮﻑ«‬ ‫ﺑﻪﺍﯾﻦﻣﻨﻈﻮﺭﺭﺿﺎﺷﺎﻩﻫﻨﮕﺎﻡﻋﺒﻮﺭﺍﺯﺑﺮﺍﺑﺮﺻﻒﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻥ‬ ‫ﺗﻮﻯ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﻭ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ‬
‫ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﯼ ﻣﻠﯽ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺳﺎﺧﺖ ﺗﺼﻨﯿﻒ ﺳﺮﻭﺩ ﻣﻠﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎﻟﺐ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺪﺍﻧﺪ ﻣﺎ ﭼﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎﯾﻰ‬ ‫ﺟﺎﻣﺎﺋﯿﮑﺎﯾﻰ ﻫﻤﮑﺎﺭﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﮐﺎﻭﻩ‬
‫ﺧﺎﻟﯽ‬ ‫ﺷﯿﺦ ﺍﻟﺮﯾﯿﺲ ﺍﻓﺴﺮ )ﺭﯾﯿﺲ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﺩﺑﯽ ﻭ ﻧﺎﯾﺐ ﺭﯾﯿﺲ ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﮐﺮﺩﻩ ﺍﯾﻢ‪ .‬ﯾﻌﻨﻰ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺟﺎﻟﺐ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻭﻟﻰ ﭼﯿﺰﻫﺎﻯ ﺩﯾﮕﺮ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻧﯿﺰ ﺣﺪﻭﺩ ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻫﺎﻯ‬
‫ﺁﻟﻤﺎﻧﻰ‪ ،‬ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﻰ ﺩﺭ ﺳﺒﮏ ﺭﭖ‬
‫ﺷﻮﺭﺍﯼ ﻣﻠﯽ ( ﺻﺎﺩﺭ ﮐﺮﺩ‪.‬‬
‫ﺣﺪﯾﺚ ﻏﻼﻣﯽ‬ ‫ﻋﺼﺮ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺟﻠﺴﻪﺍﯼ ﺩﺭ ﺧﯿﺎﺑﺎﻥ ﺩﻭﺷﺎﻥ‬ ‫ﻣﺜﻼ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﺸﻖ ﻫﺴﺖ‪ ...‬ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ‬ ‫ﮐﺎﺭ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ‪ ۲۰۰۳‬ﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ‬
‫ﻣﯽﺩﺍﻧﯽ؟ ﺍﺯ ﺷﻌﺮ ﮔﻔﺘﻦ ﮐﻪ ﮐﺎﺭﯼ ﺑﺮﻧﻤﯽﺁﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﭙﻪ )ﻣﺤﻞ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﺩﺑﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ( ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮔﺮﺩﯾﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻫﯿﺎﺕ‬ ‫ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﻰ ﻫﻢ ﺣﺮﻑ ﻣﻰﺯﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻣﻬﻤﺎﻥ ﺑﺎ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫ﺣﻤﺎﻗﺖ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﺩﻡ ﻓﮑﺮ ﮐﻨﺪ ﺷﻌﺮﻫﺎ ﯾﺎ‬ ‫ﺭﯾﯿﺴﻪ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﺩﺑﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺷﯿﺦ ﺍﻟﺮﯾﯿﺲ ﺍﻓﺴﺮ‪ ،‬ﻣﻠﮏ‬ ‫ﻣﺸﺘﺮﮎ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺣﺘﯽ ﺍﺯ ﺷﻌﺮ ﺣﺎﻓﻆ ﻫﻢ‬ ‫ﻫﯿﭗ ﻫﺎﭖ ﻫﻤﮑﺎﺭﻯ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ‬
‫ﺩﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎ ﯾﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ ﻣﯽﺁﯾﻨﺪ ﻭ ﺩﺳﺖ ﺁﺩﻡ ﺭﺍ‬ ‫ﺍﻟﺸﻌﺮﺍﯼ ﺑﻬﺎﺭ‪ ،‬ﺷﯿﺦ ﺍﻟﻤﻠﮏ ﺍﻭﺭﻧﮓ‪ ،‬ﻣﺮﺗﻀﯽ ﻣﯿﺮﺯﺍ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ‪،‬‬ ‫ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩﮐﺮﺩﻩﺍﯾﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻣﻦﺧﯿﻠﻰﺟﺎﻟﺐ‬ ‫ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﯿﺪ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪﺍﯼ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﮔﻔﺖ ﻭﮔﻮﯼ‬
‫ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﺁﻥﻫﺎ ﺁﺩﻡ ﺭﺍ ﻓﻘﯿﺮﺗﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺣﺘﯽ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﺍﺯ ﺷﺎﻋﺮﻯ ﻣﺜﻞ ﺣﺎﻓﻆ ﮐﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻗﺮﻥ ﭘﯿﺶ‬ ‫ﺷﻬﺮﺍﻡ ﺍﺣﺪﯼ ﺍﺯ ﺻﺪﺍﯼ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﺩﻭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺟﻮﺍﻥ‪.‬‬
‫ﺑﺪﯾﻊﺍﻟﺰﻣﺎﻥﻓﺮﻭﺯﺍﻧﻔﺮ‪،‬ﭘﺎﺭﺳﺎﺗﻮﯾﺴﺮﮐﺎﻧﯽ‪،‬ﺳﻌﯿﺪﻧﻔﯿﺴﯽﻭﻋﺒﺎﺱ‬
‫ﻓﯿﻠﻢﺩﯾﺪﻥﻫﻢﻫﻤﯿﻦﻃﻮﺭﯼﺍﺳﺖ‪.‬ﻭﻗﺘﯽﺩﺍﺭﯼ‬ ‫ﺯﻧﺪﮔﻰ ﮐﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺷﻌﺮﻯ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺭﭖ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺭﻭﻯ ﺁﻥ‬
‫ﻓﺮﺍﺕ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻣﯽﮐﻨﯽ ﺳﺮﺷﺎﺭﯼ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ‬ ‫‪ beat‬ﻫﯿﭗ ﻫﺎﭖ ﮔﺬﺍﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﮐﺎﻭﻩ‪ :‬ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﭘﯿﺶ‪ ،‬ﺩﺭ ﮐﻠﻮﺑﻰ ﺩﺭ ﺑﺮﻟﯿﻦ‪ ،‬ﺩﻭﺳﺘﻰ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ‬
‫ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪﻥ ﺫﻫﻦ »ﮔﻮﯾﻨﺪﮔﺎﻥ‬
‫ﺗﻤﺎﻡ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ ﮐﻤﺒﻮﺩﻫﺎﯾﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻬﺪﻯ‪ :‬ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﻮﺯﯾﮏ‬ ‫ﻫﻢ ﺁﺷﻨﺎ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺍﻧﺮﮊﻯ ﻣﺜﺒﺖ ﻭ ﺳﺎﺯﻧﺪﻩ ﻣﺎ ﺭﺍ ﮐﻨﺎﺭ ﻫﻢ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺍﻻﻥ‬
‫ﺷﻌﺮ«ﺑﻪﻣﻄﺎﻟﺐ‪،‬ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﺭﺳﺎﻝﭼﻨﺪﻗﻄﻌﻪﺳﺮﻭﺩﺍﺯﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ‬
‫ﻣﺜﻞ ﻋﺸﻘﺒﺎﺯﯼ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎﺯﻩ ﺍﮔﺮ ﺧﻮﺏ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺭﭖ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﺮﺗﺐ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ‬ ‫ﻫﻢ ﮐﻪ ﺩﯾﮕﺮ ﺣﺴﺎﺑﻰ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺩﻭﺳﺘﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺩﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺻﺎﺩﺭ ﮔﺮﺩﯾﺪ‪ .‬ﺑﻪﺯﻭﺩﯼ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﻣﺘﻦ‬
‫ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﺪﺗﯽ ﻫﻢ ﺑﺎﺯ ﺑﺎ ﺭﻭﯾﺎﯾﺶ ﺳﺮ ﮐﻨﯽ ﻭ ﺗﻮﯼ‬
‫ﻫﻮﺍﯼ ﺗﺨﺪﯾﺮﯼﺍﺵ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﺏ ﺑﺮﻭﯼ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺣﺲ‬
‫ﺳﺮﻭﺩﻫﺎﯼ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﮐﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﯿﺎﺭ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ‪.‬‬ ‫ﺯﺑﺎﻥﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﺳﺖ‪.‬ﺯﺑﺎﻥﺟﻮﺍﻥﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨﻰﻫﺮﭼﻰ‬
‫ﺁﺩﻡ ﺩﻟﺶ ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﺪ‪ ...‬ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﺎ ﺍﺯ ﮐﻠﻤﺎﺕ‬
‫ﺭﭖﻭﻫﯿﭗﻫﺎﭖ‬ ‫ﻣﻬﺪﻯ‪ :‬ﺍﮔﺮ ﺩﻗﯿﻖ ﺑﺨﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﯾﻢ‪ ،‬ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ‬
‫‪۱۶‬ﻣﺎﻩ ﻫﺴﺖ ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ ﺭﺍ ﻣﻰﺷﻨﺎﺳﯿﻢ ﻭ ‪ ۱۲‬ﻣﺎﻩ‬
‫ﺍﯾﻦ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺭﺍ‬
‫ﺳﺮﻭﺩﯼ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻬﺎﺋﯽ ﺭﺳﯿﺪ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺳﻪ ﺑﺨﺶ ﺑﻮﺩ‪:‬‬
‫ﻣﯽﮐﻨﯽ ﺑﺪﺑﺨﺖﺗﺮ ﺷﺪﻩﺍﯼ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎﺗﺮﯼ ﻭ ﺩﺳﺘﺖ‬ ‫ﺭﮐﯿﮏﻫﻢﻣﯽﺗﻮﺍﻧﯿﻢﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩﮐﻨﯿﻢ‪.‬ﺍﮔﺮﻣﺎﺷﻬﺮﺍﻡ‬ ‫ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺷﺮﻭﻉ ﮐﺮﺩﻩﺍﯾﻢ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﮐﺮﺩﻥ‪.‬‬
‫‪ ۱‬ـ ﺳﺮﻭﺩ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﯽ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﯿﺦ ﺍﻟﺮﯾﯿﺲ ﺍﻓﺴﺮ‪ ،‬ﮐﻪ ﻟﺤﻦ‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﺑﻨﺪ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﺐﭘﺮﻩ ﺑﻮﺩﯾﻢ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﻣﺎ‬ ‫ﭼﻨﺪﺗﺎ ﺁﻫﻨﮓ ﺍﻣﺘﺤﺎﻧﻰ ﺿﺒﻂ ﮐﺮﺩﯾﻢ ﻭ ﻭﻗﺘﻰ‬
‫ﻭﺑﻼﮒ »ﮐﻮ؟«‬ ‫ﺩﻭ ﺑﯿﺖ ﺍﯾﻦ ﺳﺮﻭﺩ ﺩﺭ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻣﺎﻫﻮﺭ‪ ،‬ﺑﯿﺖ ﺳﻮﻡ ﺁﻥ ﺩﺭ ﮔﻮﺷﻪ‬
‫ﻓﯿﻠﯽ ﻭ ﻣﺼﺮﻉ ﺁﺧﺮ ﻓﺮﻭﺩ ﺑﻪ ﺩﺭ ﺁﻣﺪ ﻣﺎﻫﻮﺭ ﺍﺳﺖ‪ ۲ .‬ـ ﺳﺮﻭﺩ‬ ‫ﯾﮏ ﺷﻌﺮﻫﺎﻯ ﭼﺮﺕ ﻭ ﭘﺮﺕ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﺪﯾﻢ‪ .‬ﺍﻣﺎ‬ ‫ﻣﯽﺩﻫﺪ ﮐﻪﺩﺭ‬ ‫ﺩﯾﺪﯾﻢ ﺍﯾﻦﻫﺎ ﺧﻮﺏ ﺩﺭﺳﺖ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺁﻫﻨﮓﻣﺎﻥ‬

‫ﻣﻮﺭﺩﻫﺮ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ‬
‫ﺍﯾﻦﻫﺎ ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ ﺷﻌﺮ ﻣﺎ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺣﺮﻑ ﺩﻟﻤﺎﻥ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻝ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺷﺮﻭﻉ ﮐﺮﺩﯾﻢ ﺑﻪ ﺿﺒﻂ ﯾﮏ‬
‫ﺷﯿـﻮﻩ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﺑﻮﻋﻠﯽ!‬ ‫ﭘﺮﭼﻢ ﮐﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﭘﺎﺭﺳﺎ ﺗﻮﯾﺴﺮﮐﺎﻧﯽ ﺳﺮﻭﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ۳.‬ـ ﺳﺮﻭﺩ ﻣﻠﯽ‪،‬‬
‫ﺳﺮﻭﺩﻩ ﺷﯿﺦ ﺍﻟﺮﯾﯿﺲ ﺍﻓﺴﺮ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺳﺮﻭﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﺴﻨﺪ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ‬
‫ﺭﺍ ﻣﻰﺯﻧﯿﻢ ﻭ ﺭﺍﺣﺖ ﻫﻢ ﺣﺮﻑ ﻣﻰﺯﻧﯿﻢ ﻭ ﺧﯿﻠﻰ‬ ‫ﺁﻟﺒﻮﻡ‪ ۱۹ .‬ﻗﻄﻌﻪﺍﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻟﺒﻮﻡ »ﮔﻮﺵ ﮐﻦ«‬
‫ﻣﻬﺮﺍﻥ ﺑﻬﺮﻭﺯ ﻓﻐﺎﻧﯽ‬
‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺑﯿﻦ ‪ ۱۰‬ـ‬
‫ﻭﺍﻗﻊ ﮔﺮﺩﯾﺪ ﻭ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺭﺍﺣﺖ ﺍﺯ ﺩﻟﻤﺎﻥ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﻣﻰﺁﯾﺪ ﻭ ﺍﺻﻼ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻓﮑﺮ‬
‫ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﭼﻰ ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﯿﻢ ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﺁﺯﺍﺩﺍﻧﻪﺣﺮﻑﺑﺰﻧﯿﻢ‬ ‫ﮔﻨﺠﺎﻧﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﻫﻤﻪ ﺗﻮﻯ ﺍﯾﻦ ﻣﺪﺕ ﺩﺭﺳﺖ‬
‫ﺷﺪﻩ‪ .‬ﻫﺮ ﮐﺴﻰ ﺷﻌﺮ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﻣﻰﻧﻮﯾﺴﺪ‪.‬‬
‫ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﺯ ﺳﺘﺎﺩ ﺍﺭﺗﺶ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺳﺘﻪ‬
‫‪ ۱۵‬ﻧﻔﺮﯾﺎﺑﯿﺸﺘﺮﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻧﯽﮐﻪﻫﻤﮑﻼﺳﯽ ﺍﺑﻮﻋﻠﯽ‬ ‫ﮐﺎﻭﻩ‪ :‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻫﯿﭗﻫﺎﭖ ﯾﮑﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﻭﻟﯽ ﻣﻮﺯﯾﮏﺍﺵ ﻣﺎﻝ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ‬
‫ﻣﻮﺯﯾﮏ ﺑﻪ ﺗﻬﯿﻪ ﺁﻫﻨﮓ ﺍﯾﻦ ﺳﺮﻭﺩ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺁﻫﻨﮓ ﺭﺍ ﺩﺍﻭﺩ‬
‫ﺳﯿﻨﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﭼﺮﺍ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﻧﻔﺮ ﺑﻮﻋﻠﯽ ﺷﺪ؟ ﺁﯾﺎ‬ ‫ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺭﺍﻩﻫﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﺩﻡ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ‪ ،‬ﺑﺎﻭﺭﻫﺎ‪ ،‬ﺍﻓﮑﺎﺭ‪،‬‬ ‫ﻗﺴﻤﺖﻫﺎﻯ ‪ hook‬ﺭﺍ ﻣﻦ ﻧﻮﺷﺘﻢ ﻭ ﻗﺎﻓﯿﻪﻫﺎﻯ ﺍﻭﻝ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺎﻝ‬
‫ﻧﺠﻤﯽ ﺳﺎﺧﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺳﺮﻫﻨﮓ ﻧﺼﺮﺍﷲ ﺧﺎﻥ ﻣﯿﻦﺑﺎﺷﯽ )ﻧﺼﺮ‬
‫ﺩﯾﮕﺮﺍﻥﻧﺒﻮﻍ ﺍﻭﺭﺍﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ؟ﺑﺎﻻﺧﺮﻩﺑﻪﺍﯾﻦﻧﮑﺘﻪ‬ ‫ﺗﺠﺎﺭﺏ ﻭ ﺧﺎﻃﺮﺍﺗﺶ ﺭﺍ ﺭﺍﺣﺖ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﺑﮑﻨﺪ‪ .‬ﻭ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﮐﺎﻭﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﯿﻦ ﺍﻭ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺷﺮﻭﻉ ﮐﺮﺩﻩ‪ .‬ﺩﺭ ﺷﻌﺮﻫﺎ ﻣﺎ‬
‫ﺍﻟﺴﻠﻄﺎﻥ(‪ ،‬ﺭﯾﯿﺲ ﺩﺳﺘﻪ ﻣﻮﺯﯾﮏ ﻧﻈﺎﻡ‪ ،‬ﻭ ﺳﺘﻮﺍﻥ ﯾﮑﻢ ﺩﺍﻭﺩ‬
‫ﺭﺳﯿﺪﻩﺍﻡ ﮐﻪ ﺍﺑﻮﻋﻠﯽ ﺳﯿﻨﺎ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺍﻣﺮﻭﺯﯼﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﺮ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﺁﺩﻡ ﺁﺯﺍﺩﻧﻪ ﺣﺮﻑ ﺑﺰﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺭﺍﺣﺖ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻰﮐﻨﯿﻢ ﻭ ﻣﺤﺪﻭﺩﯾﺘﯽ ﻧﺪﺍﺭﯾﻢ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﻣﻮﺯﯾﮏ ﺭﭖ‬
‫ﻧﺠﻤﯽ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﯼ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻧﻮﺍﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮐﻤﮏ ﻣﻌﻠﻤﺎﻥ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﻣﺠﺎﻟﯽ ﺑﺮﺍﯼ‬ ‫ﺟﺎﻟﺐ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺁﺩﻡ ﺑﺮﻭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﮑﻨﺪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﯿﭗﻫﺎﭖ‪،‬‬ ‫ﻣﻮﺯﯾﮑﻰ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﺩﻡ ﺧﯿﻠﻰ ﺭﺍﺣﺖ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﻫﺮﭼﻰ ﮐﻪ‬
‫ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺁﻫﻨﮓ ﺍﯾﻦ ﺳﺮﻭﺩ ﻧﯿﺰ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﺴﻨﺪ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ‬
‫ﺑﺮﻭﺯﻧﺒﻮﻍﺧﻮﺩﭘﯿﺪﺍﮐﻨﺪ‪.‬ﺍﯾﻦﺑﺮﺩﺍﺷﺖﻣﻦﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻰﺑﯿﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ ﻭ ﺁﮔﺎﻩ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﺩﻟﺶ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﻭ ﺍﺻﻼ ﺧﺼﻮﺻﯿﺖﺍﺵ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﺩﻡ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ‬
‫ﻭﺍﻗﻊ ﮔﺮﺩﯾﺪ ﻭ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﺖ ﺁﻥ ﺗﻬﯿﻪ ﮔﺮﺩﯾﺪ ﻭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻣﻮﺭ‬
‫ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺳﺎﺩﻩ‪ ،‬ﺍﮔﺮ ﮐﻼﺱﻫﺎﯼ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻧﺒﻮﺩ ﺍﻭ‬ ‫ﻣﺜﺒﺖ ﯾﺎ ﻣﻨﻔﻰ‪ ،‬ﻭ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﻫﻢ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺷﺎﺩ ﻭ ﺳﺮﮔﺮﻡﮐﻨﻨﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺭﺍﺣﺖ ﺻﺤﺒﺖ ﺑﮑﻨﺪ‪ .‬ﻓﺤﺶ ﺩﺍﺩﻥ ﻫﻢ ﺟﺰﯾﯽ ﺍﺯ ﮐﺎﺭ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﺍﮔﺮ‬
‫ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺮﮐﯿﻪ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻭﺭﻭﺩ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻢ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺑﻮﻋﻠﯽ ﻧﻤﯽﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﯿﭗﻫﺎﭖ ﺧﯿﻠﻰ ﭘﯿﭽﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺑﺴﺘﮕﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺑﺨﻮﺍﻫﯿﻢ ﻣﺜﻞ ﺷﻬﺮﺍﻡ ﺷﺐﭘﺮﻩ ﺁﻭﺍﺯ ﺑﺨﻮﺍﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﻓﺤﺶ ﻧﻤﻰﺩﺍﺩﯾﻢ‪.‬‬
‫ﺗﺮﮐﯿﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﺮﻭﺩ ﻣﻠﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ‪ ،‬ﻧﻮﺍﺧﺘﻪ ﺷﻮﺩ‪.‬‬
‫ﻭﺑﻼﮒ »ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ«‬ ‫ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺳﯿﻘﻰ ﭼﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﮑﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎ ﺷﻬﺮﺍﻡ ﺷﭙﺮﻩ ﻧﯿﺴﺘﯿﻢ ﻭ ﺭﺍﺣﺖ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻰﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪220‬‬ ‫‪Iranians, Vol. 10, No. 298, Friday, November 17, 2006‬‬ ‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ،۲۹۸‬ﺟﻤﻌﻪ ‪ ۲۶‬ﺁﺑﺎﻥ ‪۱۳۸۵‬‬ ‫‪۲۲‬‬
‫ﺩﺭ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ‬
‫ﺣﺎﻓﻆ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﺣﻤﺪ ﺷﺎﻣﻠﻮ ﻭ ﻣﺮﺗﻀﯽ ﻣﻄﻬﺮﯼ‬ ‫ﺍﺯ ﻧﮕﺎﻩ ﯾﮏ ﺯﻥ‬
‫ﻣﯽﺩﺍﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺍﺣﻤﺪ ﺷﺎﻣﻠﻮ ﺑﺮ ﺩﯾﻮﺍﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﻭﺭﺯﺵ ﺑﻴﻔﺘﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺎﻓﻈﯽﮐﻪﺧﻮﺩﺗﺼﺤﯿﺢﮐﺮﺩﻩﺑﻮﺩ‪،‬ﭘﺲﺍﺯﺍﻧﻘﻼﺏﺍﺳﻼﻣﯽ‬ ‫ﻧﮑﺘﻪ ﺟﺎﻟﺒﯽ ﮐﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻳﺎ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺮﻣﺴﺮﺍﻫﺎﻳﯽ‬ ‫ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻡ ﭘﯿﺮ ﻧﮕﻪ ﻧﺘﻮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺖ‬
‫ﺩﺭﺍﯾﺮﺍﻥﻣﻤﻨﻮﻉ ﺷﺪ؛ﭼﺮﺍﮐﻪﺍﻧﻘﻼﺑﯿﻮﻥﺗﺤﻤﻞﺷﻨﯿﺪﻥﺣﺮﻑ‬ ‫ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﻨﺘﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺯﻥﻫﺎ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺍﮐﺜﺮ‬ ‫ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﺩﻟﮕﯿﺮ ﻧﮕﻪ ﻧﺘﻮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺖ‬
‫ﻣﺨﺎﻟﻒﺭﺍ ـﮐﻪﺧﻮﺩﺍﺯﺁﻥﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ»ﮐﻔﺮﮔﻮﺋﯽ«ﯾﺎﺩ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﻭ ﻳﺎ ﺧﺎﻧﻢﻫﺎﯼ ﻣﺪﺍﻓﻊ »ﺗﻔﮑﺮ ﺁﻗﺎﻳﺎﻧﻪ« )ﻭ ﻧﻪ ﺣﺘﯽ ﻣﺮﺩﺳﺎﻻﺭﯼ(‬
‫ـﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎﻝﺁﻥﮐﻪﭘﯿﺶﺍﺯﺍﻧﻘﻼﺏﻫﻨﻮﺯﻣﯽﺷﺪﻻﺍﻗﻞ‬
‫ﺁﻥ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺳﺮ ﺯﻟﻒ ﭼﻮ ﺯﻧﺠﯿﺮ ﺑﻮﺩ‬
‫ﻣﯽﮔﻮﻳﻨﺪ‪» :‬ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺑﺎﻧﻮﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﻏﺪﻏﻪ ﻭ ﺭﺍﺣﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ« ﻳﻌﻨﯽ‬
‫ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺷﻌﺮﺣﺎﻓﻆﺣﺮﻑﻣﺨﺎﻟﻒﻭﻣﻮﺍﻓﻖﺭﺍﺷﻨﯿﺪ ﻭﺧﻮﺩ‬
‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻋﻤﻞ ﺟﺪﺍﺳﺎﺯﯼ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﻫﻤﻪ ﺯﻧﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺯﻧﺠﯿﺮ ﻧﮕﻪ ﻧﺘﻮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺖ *‬
‫ﺩﺭﺑﺎﺭﻩﺁﻥﺗﺼﻤﯿﻢﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻄﺮﺡ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﮐﻪ ﻫﻴﭻ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯﯼ ﻣﺸﮑﻠﯽ ﺑﺎ ﺍﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺑﻮﺩﻥ‬
‫ﺍﺧﯿﺮﺍ»ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﯼﻓﺎﺭﺱ«ﺑﺎﻃﺮﺡﻧﻈﺮﺍﺕﻣﺮﺗﻀﯽ‬
‫ﻣﻄﻬﺮﯼ )ﮐﻪ ﺩﺭ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ »ﺷﻬﯿﺪ ﻣﻄﻬﺮﯼ«‬
‫ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺷﺮﻃﯽ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ‬
‫ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ( ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺷﺎﻣﻠﻮ ﻓﺮﺻﺘﯽ ﺭﺍ‬ ‫ﺷﻴﻮﻩ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻝ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﻭ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺍﺳﺖ؛ ﻳﻌﻨﯽ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﻳﯽ‬
‫ﯾﺎﻓﺖ ﺗﺎ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺍﺣﻤﺪ ﺷﺎﻣﻠﻮ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﻣﻨﺘﺸﺮ‬ ‫ﮐﻪ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻫﺰﺍﺭ ﻣﺤﻞ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺯﻥﻫﺎ ﻭ ﻣﺮﺩﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﮐﻨﺎﺭ ﻫﻢ ﺑﻪ‬
‫ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺍﯾﻦ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﯼ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ ﻭﺭﺯﺷﯽ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﺯﻧﯽ ﻳﺎ ﻣﺮﺩﯼ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻪ ﻭﺭﺯﺷﮕﺎﻩ‬ ‫ﺷﮑﻮﻩ ﻣﯿﺮﺯﺍﺩﮔﯽ‬
‫ﺗﻘﺎﺑﻞﻧﻈﺮﻣﯽﺧﻮﺍﻧﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﺎ ﮐﻠﻮﺏ ﺍﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺯﻧﺎﻧﻪ ﻳﺎ ﻣﺮﺩﺍﻧﻪ ﻫﻢ ﺑﺮﻭﺩ ﻋﺎﺩﯼ ﺍﺳﺖ؛ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻨﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺷﻌﺮ ﺣﺎﻓﻆ ﺑﺤﺜﯽ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﻧﺎﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﺯﻭﺭ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺭﺍ ﺯﻧﺎﻧﻪ ـ ﻣﺮﺩﺍﻧﻪ ﮐﻨﻨﺪ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺳﺖ‬
‫ﮐﻪﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩﺍﺯﺁﺯﺍﺩﯼﺑﯿﺎﻥﻣﯽﺗﻮﺍﻥﺑﺪﺍﻥ ﺑﻪﻃﻮﺭ‬ ‫ﺯﻧﺎﻥ ﮐﺎﻣﻼ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﻭ ﺣﺮﻓﯽ ﻣﺮﺩﻡﻓﺮﻳﺒﺎﻧﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺯﻧﯽ ﮐﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺖ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻫﺎ ﺑﺒﺮﺩ‬
‫ﺟﺪﯼﭘﺮﺩﺍﺧﺖ‪.‬‬ ‫ﻟﻮﻳﻴﺲ ﻣﯽ ﺍﻟﮑﺎﺕ )‪ (Louisa May Alcott‬ﺩﺭ ‪ ۲۹‬ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ ‪۱۷۴) ۱۸۳۲‬‬
‫ﻧﯿﺰ ﮐﺘﺎﺑﺶ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻗﺮﺁﻥ ﻭ ﻣﺜﻨﻮﯼ ﺩﺭ ﯾﮏ ﻃﺎﻗﭽﻪ‬ ‫ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ‬ ‫ﺩﻭ ﻣﺮﺩﻩ ﻳﺎ ﺩﻭ ﻋﺮﻭﺱ؟‬ ‫ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ( ﺩﺭ ﺍﻳﺎﻟﺖ ﭘﻨﺴﯿﻠﻮﺍﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﺩﻧﻴﺎ ﺁﻣﺪ‪ .‬ﺍﻭ ﻭ ﺳﻪ ﺧﻮﺍﻫﺮﺵ ـ ﺁﻧﺎ‪ ،‬ﺍﻟﻴﺰﺍﺑﺖ‬
‫ﻣﯽﻧﻬﻨﺪ‪ ،‬ﺑﯽﻃﻬﺎﺭﺕ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﻮﯾﺶ ﻧﻤﯽﺑﺮﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﺗﺠﺮﺑﯿﺎﺕ‪ ،‬ﺁﮔﺎﻫﯽ ﻭ ﺣﺘﯽ ﻋﻼﯾﻖ ﺷﺨﺼﯽ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻭ ﻣﯽ ـ ﺑﻪﻭﺳﻴﻠﻪ ﭘﺪﺭﺷﺎﻥ‪ ،‬ﮐﻪ ﻓﻴﻠﺴﻮﻑ ﻭ ﻣﺪﺭﺱ ﺑﻮﺩ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺩﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﻟﻮﻳﻴﺲ‬
‫ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻮﻥ ﮐﺘﺎﺏ ﺁﺳﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺷﻌﺮ ﺣﺎﻓﻆ ﺭﺍ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺩﻻﯾﻞ ﺩﯾﮕﺮ‪،‬‬ ‫ﮐﻮﺩﮐﯽﺍﺵ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﻮﺳﺘﻮﻥ ﻭ ﻣﺎﺳﺎﭼﻮﺳﺖ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪ؛ ﺍﺯ ﮐﻮﺩﮐﯽ ﺷﺨﺼﻴﺘﯽ ﻗﻮﯼ‬
‫ﻣﯽﺑﻮﺳﻨﺪﻭﺑﻪﭘﯿﺸﺎﻧﯽﻣﯽﮔﺬﺍﺭﻧﺪ‪،‬ﺳﺮﻭﺵﻏﯿﺒﺶ‬ ‫ﻭﺟﻮﺩ ﺩﯾﺪﮔﺎﻩ ﻫﺎﯼ ﻣﺘﻀﺎﺩ ﻭ ﻧﺴﺨﻪﻫﺎﯼ ﻣﺘﻌﺪﺩ‬ ‫ﺩﺍﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﭘﺴﺮﺍﻧﻪ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﯽﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ‬
‫ﻣﯽﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻭ ﺍﻓﻌﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﻤﺎﻡ‬ ‫ﻭ ﮔﺎﻩ ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ ﺍﺯ ﺍﺷﻌﺎﺭ ﺣﺎﻓﻆ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺑﺮﺧﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﻮﺩﮐﯽ ﺍﻭ ﺍﺻﻄﻼﺡ »ﺗﺎﻡ ﺑﻮﯼ« ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ؛ ﺍﺻﻄﻼﺣﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺪﻭ ﻣﯽﺳﭙﺎﺭﻧﺪ‪ .‬ﮐﯿﺴﺖ ﺍﯾﻦ ﻣﺮﺩ ﮐﺎﻓﺮ ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺑﻪ‬ ‫ﻏﺎﻟﺐ ﺩﺭ ﺑﯿﻦ ﺍﺩﺑﺎ ﺑﺮ ﻋﺮﻓﺎﻥ ﺣﺎﻓﻆ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺩﺭ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﺩﺧﺘﺮﺍﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ ﭘﺴﺮﺍﻧﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﯽﺭﻭﺩ‪.‬‬
‫ﺣﺮﻣﺖ ﺩﺭ ﺻﻒ ﺍﻭﻟﯿﺎﺀ ﺍﻟﻬﯽﺍﺵ ﻣﯽﻧﺸﺎﻧﻨﺪ؟«‬ ‫ﺍﻣﺎ ﭘﺎﺭﻩﺍﯼ ﺣﺎﻓﻆ ﺭﺍ ﻣﻠﺤﺪ ﻣﯽﺩﺍﻧﻨﺪ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﺣﻤﺪ‬ ‫ﻧﻴﺮﻭﯼ ﺧﻼﻗﻴﺖ ﻭ ﺗﺨﻴﻞ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺍﯼ ﮐﻪ ﻟﻮﻳﻴﺲ ﺩﺍﺷﺖ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ‬
‫ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻏﺰﻟﯿﺎﺕ‬ ‫ﺷﺎﻣﻠﻮ ﮐﻪ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺼﺤﯿﺢ‬ ‫ﮐﻮﺩﮐﯽ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺍﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﻮﺩﺵ ﺷﻌﺮ ﻭ ﻗﺼﻪﻫﺎﯼ ﮐﻮﺗﺎﻩ‬
‫ﺣﺎﻓﻆ ﺑﻪ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺍﺣﻤﺪ‬ ‫ﺩﯾﻮﺍﻥ ﺣﺎﻓﻆ ﺯﺩ ﻭ ﮐﺘﺎﺏ‬ ‫ﻣﯽﻧﻮﺷﺖ ﺍﻣﺎ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺭﺍ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺣﺮﻓﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ‪ ۱۵‬ﺳﺎﻝ‬
‫ﺷﺎﻣﻠﻮ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﺣﺮﻑ ﻭ‬ ‫ﺟﻨﺠﺎﻟﯽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺪﺍﺷﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﺎﻟﯽ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﺍﺵ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﺷﺪ‬
‫ﺣﺪﯾﺚ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ‬ ‫»ﺣﺎﻓﻆ ﺷﯿﺮﺍﺯ« ﻣﻨﺘﺸﺮ‬ ‫ﻭ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺟﻤﻌﯽ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻣﻦ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺍﻗﺪﺍﻣﯽ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﺯﺩ‪ ،‬ﮐﺎﺭﯼ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﮐﺮﺩ؛‬
‫ﺍﺳﺘﺎﺩﺍﻥ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﻓﺎﺭﺳﯽ‬ ‫ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﯾﻦ ﮐﺘﺎﺏ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻬﻢﻧﻴﺴﺖ ﭼﻪﮐﺎﺭﯼ‪،‬ﻣﻌﻠﻤﯽ‪،‬ﺧﻴﺎﻃﯽ‪،‬ﻫﻨﺮﭘﻴﺸﮕﯽ‪،‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﯽ‪ ،‬ﻫﺮﮐﺎﺭﯼ‬
‫ﻭ ﺣﺎﻓﻆﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺷﺪ ﻭ‬ ‫ﻧﺰﺩ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻪ »ﺣﺎﻓﻆ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻢ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻓﺎﻣﻴﻠﻢ ﮐﻤﮏ ﮐﻨﻢ‪ .‬ﻣﻦ‪ ،‬ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺑﻤﻴﺮﻡ‪ ،‬ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪ‬
‫ﻫﺮ ﯾﮏ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻃﺮﯾﻘﯽ‬ ‫ﺷﺎﻣﻠﻮ« ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻭ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﻭ ﺧﻮﺷﺒﺨﺖ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﺷﺪ‪ .‬ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﺩﻳﺪ!« ﻭ ﺩﻳﺪﻧﺪ!‬
‫ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻣﻔﺼﻞ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺍﻭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﮐﺎﺭﺵ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﺸﺮﻳﺎﺕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺮﻭﻉ ﮐﺮﺩ‪ ۲۲ .‬ﺳﺎﻝ ﺩﺍﺷﺖ‬
‫ﺩﺍﺩﻧﺪ؛ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﯿﺎﻥ ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫ﮐﺘﺎﺏ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻠﻮ ﺑﻪ ﺻﺮﺍﺣﺖ‬ ‫ﮐﻪ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺭﻣﺎﻧﺶ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﺍﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎﯼ ﮔﻞ ‪ « Flower Fables‬ﻣﻨﺘﺸﺮ‬
‫ﺧﺒﺮ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺍﻳﻦ ﺟﻮﺍﻥ ‪ ۱۶‬ﺳﺎﻟﻪ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﯽ )ﺑﺎ ﮐﺖ ﻭ ﺷﻠﻮﺍﺭ ﻭ ﮐﺮﺍﻭﺍﺕ!(‬
‫ﻣﺮﺗﻀﯽ ﻣﻄﻬﺮﯼ ﺍﺯ ﻣﻨﻈﺮ‬ ‫ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﺪ ﮐﻪ ﺣﺎﻓﻆ ﺭﻧﺪﯼ‬ ‫ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۸۴۷‬ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﺍﺵ ﻳﮏ ﺑﺮﺩﻩ ﻓﺮﺍﺭﯼ ﺭﺍ ﭘﻨﺎﻩ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ .‬ﺣﻀﻮﺭ‬
‫ﺑﺎ ﺩﻭ ﺩﺧﺘﺮ ‪ ۱۶‬ﺳﺎﻟﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺩﻭ ﻣﺮﺩﻩ ﮐﻔﻦﭘﻮﺵ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺒﻴﻪﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺩﻭ‬
‫ﯾﮏ ﻣﺘﻔﮑﺮ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ‬ ‫ﯾﮏ ﻻﻗﺒﺎ ﻭ ﻣﻠﺤﺪ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﺍﺯ ﻳﮏ ﺳﻮ‪ ،‬ﻭ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﻗﻄﻊﻧﺎﻣﻪ ﮐﻨﻮﺍﻧﺴﻴﻮﻥ‬
‫ﻋﺮﻭﺱ ﺭﺍ ﻭﺑﻼﮒ »ﻳﮏ ﭼﻤﺪﺍﻥ ﻋﮑﺲ ﮐﻬﻨﻪ« ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ‬
‫ﺍﻧﻘﻼﺏﻣﻮﺭﺩﺗﻮﺟﻪﻣﻌﺘﻘﺪﺍﻥ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ‪ ،‬ﺍﺯ ﺳﻮﯾﯽ ﺩﯾﮕﺮ‪،‬‬ ‫‪۱۸۴۸‬ﺣﻘﻮﻕ ﺯﻧﺎﻥ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻧﻴﻮﻳﻮﺭﮎ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﺩﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺮ‬
‫ﻣﯽﺁﻳﺪ ﮐﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﻭ ﻋﮑﺲ ﮐﻬﻨﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺗﺎﺯﻩ ﻭ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻌﺠﺰﺍﺕ‬
‫ﺑﻪ ﻋﺮﻓﺎﻥ ﺣﺎﻓﻆ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺮﺗﻀﯽ ﻣﻄﻬﺮﯼ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺑﯽ‬ ‫ﺫﻫﻨﻴﺖ ﺍﻭ ﺍﺛﺮﯼ ﺳﺎﺯﻧﺪﻩ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﻧﮕﺎﻩ‬
‫ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﻗﺮﻥ ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﻳﮑﻢ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﮐﺴﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻄﻬﺮﯼﻧﺨﺴﺖﺑﺎﺻﺮﺍﺣﺖ‬ ‫ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﻪ ﺭﺍﺯ«‬ ‫ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺷﮑﻞ ﺩﺍﺩ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺍﻭ ﺑﻪ‬
‫ﺧﺒﺮ ﻭ ﻋﮑﺲ ﺭﺍ ﺗﻬﻴﻪ ﮐﺮﺩﻩ ﻣﯽﮔﻮﻳﺪ ﮐﻪ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺳﻪ ﻧﻔﺮﻩ ﺩﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﯽ ﺩﺭ‬
‫ﺑﻪﻧﺎﺗﻮﺍﻧﯽﺷﺎﻣﻠﻮﺩﺭﺷﻨﺎﺧﺖ‬ ‫ﺍﺩﻋﺎﯼ ﺷﺎﻣﻠﻮ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺫﮐﺮ‬ ‫ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﮏ ﺯﻥ ﺁﺯﺍﺩﯾﺨﻮﺍﻩ ﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮﯼﻃﻠﺐ‬
‫ﻣﺮﺗﻀﯽﻣﻄﻬﺮﯼ‪:‬‬
‫ﮐﺎﺷﻤﺮ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺑﺮﺍﯼ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻋﮑﺲ ﻭ ﺧﺒﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ‬
‫ﺣﺎﻓﻆ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻧﻮﺷﺖ‪:‬‬ ‫ﺟﻤﻼﺗﯽ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ‬ ‫ﻣﯽﻧﻮﺷﺖ‪).‬ﻣﻦ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﮐﻨﻮﺍﻧﺴﻴﻮﻥ‬
‫ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺭﻓﺘﻪﺍﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ ۱۸۴۸‬ﺯﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺘﻮﻥ ﻣﻄﺎﻟﺒﯽ‬
‫ﻣﺎﺩﯼﻣﺴﻠﮑﺎﻥﺍﺯ‬
‫»ﻣﺎﺗﺮﯾﺎﻟﯿﺴﺖﻫﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ‬ ‫ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩﻥ ﺍﺯ ﺷﺎﻣﻠﻮ ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫ﺣﺘﯽ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻋﮑﺲ ﻭ ﺧﺒﺮ ﻫﻢ ﺩﺭﺳﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻋﮑﺲ ﻭ ﺧﺒﺮ ﻣﯿﺘﺮﺍ‬
‫ﺍﺧﯿﺮﺍ ﺑﻪ ﺗﺸﺒﺜﺎﺕ ﻣﻀﺤﮑﯽ‬ ‫ﻣﯽﺩﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻡ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺎﻥ ﮐﻨﻮﺍﻧﺴﻴﻮﻧﯽ‬
‫ﺧﺎﻧﻢ ﻃﺎﻫﺮﯼ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻫﻔﺘﻪ ﭘﻴﺶ‪ ،‬ﺣﺪﺍﻗﻞ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﭼﻨﻴﻦ‬
‫ﭼﺴﺒﺎﻧﺪﻥﺣﺎﻓﻆﺑﻪ‬
‫ﺩﺳﺖ ﺯﺩﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺗﺸﺒﺜﺎﺕ‬ ‫ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ،۱۳۵۰‬ﺩﺭ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺯﺍﻳﺸﮕﺎﻩ ﺟﻨﺒﺶ‬
‫ﺍﺗﻔﺎﻗﯽ ﺑﺎ ﭼﻨﺎﻥ ﻗﻮﺍﻧﻴﻨﯽ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻭﺍﻗﻌﯽ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﭘﯿﺶ ﻓﻘﺮ ﻭ ﺿﻌﻒ‬ ‫ﺣﺎ ﺷﯿﻪ ﮐﻨﮕﺮ ﻩ ﺟﻬﺎ ﻧﯽ‬ ‫ﺯﻧﺎﻥ ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺻﺪﺍﯼ‬

‫ﺧﻮﺩﻃﺮﻓﯽﻧﻤﯽﺑﻨﺪﻧﺪ‬
‫ﺍﯾﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺭﺍ ﻣﯽﺭﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎﻓﻆ ﻭ ﺳﻌﺪﯼ ﺩﺭ ﺷﯿﺮﺍﺯ‪،‬‬ ‫ﺑﺮﺍﺑﺮﯼﺧﻮﺍﻫﯽ ﺭﺳﻤﯽ ﺯﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ‬
‫ﺩﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﻳﺮﺍﻧﯽ ﺩﺭ ﻓﺴﺘﻴﻮﺍﻝ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺑﻴﺎﻥ‬ ‫ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﻣﻨﻌﮑﺲ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ (.‬ﻭﻗﺘﯽ‬
‫ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺗﺸﺒﺜﺎﺕ »ﺗﺤﺮﯾﻒ‬ ‫ﺷﺎﻣﻠﻮ ﻃﯽ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮﯾﯽ ﺑﺎ‬
‫ﺍﻣﺴﺎﻝﻫﻢﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ»ﺑﺮﺍﻭﻥ«ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺪﺍﺭ»ﻓﺴﺘﻴﻮﺍﻝﺟﻬﺎﻧﯽﮔﺮﺍﻣﯽﺩﺍﺷﺖ‬ ‫ﻟﻮﻳﻴﺲ ﻣﯽ ﺍﻟﮑﺎﺕ‬ ‫ﮐﻪ ﻟﻮﻳﻴﺲ ‪ ۳۵‬ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻮﺩ ﻧﺎﺷﺮﺵ ﺍﺯ ﺍﻭ‬
‫ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎ« ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺁﻥﻫﺎ‬ ‫ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ »ﮐﯿﻬﺎﻥ«‬
‫ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺑﻴﺎﻥ« ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻓﺴﺘﻴﻮﺍﻝ ﮐﻪ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺍﺯ‪ ۱۴‬ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ ﺗﺎ ‪ ۱۷‬ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ‬ ‫ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﺩﺧﺘﺮﻫﺎ ﮐﺘﺎﺑﯽ ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ‪ .‬ﺍﻭ ﮐﺘﺎﺏ »ﺯﻧﺎﻥ ﮐﻮﭼﮏ« ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺖ؛‬
‫ﮐﻮﺷﺶ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺗﺤﺮﯾﻒ ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎﯼ ﻣﻮﺭﺩ‬ ‫ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻋﻈﻤﺖ ﺣﺎﻓﻆ ﺩﺭ ﻃﺮﺯ ﺗﻔﮑﺮ ﺍﻭﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ‬
‫ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ‪ ۲۰۰۳‬ﻭ ﺯﻳﺮ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ »ﺑﺮﺍﻭﻥ« ﺷﺮﻭﻉ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ‬ ‫ﮐﺘﺎﺑﯽ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﻳﺶ ﺷﻬﺮﺕ ﻭ ﺛﺮﻭﺕ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺁﻭﺭﺩ‪ .‬ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﻭ ‪ ۳۳‬ﺭﻣﺎﻥ ﻭ‬
‫ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ‪ ،‬ﺍﺫﻫﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﮑﺘﺐ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺑﻪ ﺩﻻﯾﻞ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺣﺎﻓﻆ ﺭﺍ »ﺿﺪ ﺟﺒﺮ« ﻣﯽﺩﺍﻧﻢ‪.‬‬
‫ﻫﺪﻓﺶ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻧﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﻧﻮﺷﺘﻦ‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻗﺼﻪ ﺭﺍ‪ ،‬ﻳﮑﯽ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﯼ‪ ،‬ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﻟﻮﻳﻴﺲ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﯽ‬
‫ﺑﻨﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﻧﻮﭘﺮﺩﺍﺯ‪،‬‬ ‫ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻩﺍﯼ ﺍﺯ ﺍﺑﯿﺎﺗﺶ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ‬
‫ّﺁﺯﺍﺩﻧﻪ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻥ ﮐﻮﭼﮏ ﺑﺎﺯﻧﻮﻳﺴﯽ ﮐﺮﺩ ﻭ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﮐﺘﺎﺑﺶ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﺧﺘﺮﺑﭽﻪﺍﯼ‬
‫ﺍﺧﯿﺮﺍ ﺩﯾﻮﺍﻥ ﻟﺴﺎﻥﺍﻟﻐﯿﺐ ﺧﻮﺍﺟﻪ ﺷﻤﺲﺍﻟﺪﯾﻦ‬ ‫ﮐﻪ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺯﺍﻫﺪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﺧﺪﺍ ﺍﺯ ﺍﺯﻝ ﻣﺮﺍ‬
‫ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﺴﺘﻴﻮﺍﻝ ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺤﺚﻫﺎ ﻭ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﯼ ﭘﺴﺮﺍﻧﻪ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺍﻭ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺶ ﻣﯽﻧﻮﻳﺴﺪ‪:‬‬
‫ﺣﺎﻓﻆ ﺷﯿﺮﺍﺯﯼ ﺭﺍ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﺑﻪ‬ ‫ﮔﻨﺎﻫﮑﺎﺭ ﺧﻠﻖ ﮐﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺷﮏ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﺪ‬
‫ﻭﮔﻮﻫﺎﻳﯽ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ‬ ‫»ﻫﻴﭻ ﭘﺴﺮﯼ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﻭﺳﺖ ﻣﻦ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﺍﻭ‬
‫ﭼﺎﭖ ﺭﺳﺎﻧﺪﻩ ﻭ ﻣﻘﺪﻣﻪﺍﯼ‬ ‫ﻣﻨﻄﻖ ﺟﺒﺮﯼ ﺁﻥ ﺣﻀﺮﺕ‬
‫ﻫﺮ ﺳﺎﻝ ﺑﻮﺭﺱ ﻫﺎﻳﯽ ﺑﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ‬ ‫ﻧﺒﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮﺭ ﻫﻴﭻ ﺩﺧﺘﺮﯼ ﺩﻭﺳﺖ ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﮔﺮ ﺑﺎﻻ ﺭﻓﺘﻦ ﺍﺯ‬
‫ﺑﺮ ﺁﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ«‪.‬‬ ‫ﺭﺍ‪ ،‬ﮔﺮﺯ ﻭﺍﺭ‪ ،‬ﺑﻪ ﮐﻠﻪﺍﺵ‬
‫ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﺩﻳﮑﺘﺎﺗﻮﺭ ﺯﺩﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺩﺭﺧﺖ ﻭ ﭘﺮﻳﺪﻥ ﺍﺯ ﺭﻭﯼ ﻧﺮﺩﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻠﺪ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪«.‬‬
‫ﺁﻧﮕﺎﻩ ﻣﻄﻬﺮﯼ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ‬ ‫ﺑﮑﻮﺑﺪ«‪ .‬ﻭﯼ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﮐﺘﺎﺏ‬ ‫ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻧﯽ ﭼﻮﻥ ﺳﻠﻤﺎﻥ‬
‫ﭘﺮﺳﺶﻫﺎﯾﯽﮐﻪﺷﺎﻣﻠﻮﻣﻄﺮﺡ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭼﻨﯿﻦ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪:‬‬ ‫ﺭﺷﺪﯼ‪ ،‬ﻣﺤﮑﻮﻡ ﺑﻪ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ‬
‫ﮐﺮﺩﻩﺑﻮﺩﻧﻮﺷﺖ‪»:‬ﻣﻦﺍﺿﺎﻓﻪ‬ ‫»ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺘﯽ ﮐﯿﺴﺖ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﻋﻘﺐ ﻧﻤﺎﻧﻴﻢ‬
‫ﺍﺳﻼﻣﯽ‪،‬ﻭﻣﻤﻨﻮﻉﺍﻟﻘﻠﻢﺩﺭﺳﺮﺯﻣﻴﻦﺯﺍﺩﮔﺎﻫﺶ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ :‬ﮐﯿﺴﺖ ﺍﯾﻦ ﻣﺮﺩ ﮐﻪ‬ ‫ﻗﻠﻨﺪﺭ ﯾﮏ ﻻﻗﺒﺎﯼ ﮐﻔﺮﮔﻮ‬ ‫ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺳﺎﺧﺘﻦ »ﭘﺎﺭﮎ ﺍﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺯﻧﺎﻥ« ﺩﺭ ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮐﺸﻮﺭ‬
‫ﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻭﺭﻫﺎﻥ ﭘﺎﻣﻮﮎ‪ ،‬ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩﺍﯼ ﺍﺯ ﺗﺮﮐﻴﻪ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﻫﻤﻪ ﮐﻔﺮ ﮔﻮﯾﯽﻫﺎ ﻭ‬ ‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﮏﺗﺮﯾﻦ ﺍﺩﻭﺍﺭ‬ ‫ﺗﺮﮐﻴﻪ‪ ،‬ﻭ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺷﻴﻮﻩ ﺗﻔﮑﺮ ﺧﻮﺩ‬
‫ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻧﻮﺑﻞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ‪،‬‬
‫ﺍﻧﮑﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺑﯽ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﯼﻫﺎ‪،‬‬ ‫ﺳﻠﻄﻪ ﺭﯾﺎﮐﺎﺭﺍﻥ ﺯﻫﺪﻓﺮﻭﺵ‬ ‫ﺷﻬﺮﻧﻮﺵ ﭘﺎﺭﺳﯽﭘﻮﺭ‬ ‫ﻋﻘﺐ ﻧﻤﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﯼ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺳﻮﯼ‬
‫ﺩﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﺴﺘﻴﻮﺍﻝ‬
‫ﺷﺎﮔﺮﺩﯾﺶ ﺩﺭ ﺩﺭﺱ ﺧﻮﺍﺟﻪ‬ ‫ﯾﮏ ﺗﻨﻪ ﻭﻋﺪﻩ ﺭﺳﺘﺎﺧﯿﺰ ﺭﺍ‬ ‫ﺩﻓﺘﺮ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﺗﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻭ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ .‬ﺁﻗﺎﯼ ﺷﻬﺮﻳﺎﺭ ﻣﻨﺪﻧﯽﭘﻮﺭ ﻭ ﺯﻥ ﭘﺮﺁﻭﺍﺯﻩ ﻗﺼﻪﻧﻮﻳﺴﯽﻣﺎﻥ ﺧﺎﻧﻢ‬
‫ﻗﻮﺍﻡﺍﻟﺪﯾﻦ ﻋﺒﺪﺍﷲ‪ ،‬ﮐﻪ ﺩﯾﻮﺍﻥ‬ ‫ﺍﻧﮑﺎﺭ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﻋﺸﻖ‬ ‫ﻫﺎﻳﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺟﺪﺍﺳﺎﺯﯼ ﺯﻥ ﻭ ﻣﺮﺩ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﺮﻧﻮﺵ ﭘﺎﺭﺳﯽﭘﻮﺭ ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎﯼ ﺍﻧﺴﺎﻧﯽ ﻭ ﻗﺼﻪﻫﺎﯼ ﺯﻳﺒﺎﻳﺶ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﺍﻭ ﺭﺍ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺮﮔﺶ ﺟﻤﻊﺁﻭﺭﯼ‬ ‫ﻭ ﺷﯿﻄﺎﻥ ﺭﺍ ﻋﻘﻞ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﺪ‬ ‫ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺧﺎﻧﻢ »ﺯﻫﺮﺍ ﻣﺸﻴﺮ« ﻣﺸﺎﻭﺭ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﺎﻧﻮﺍﻥ ﺧﺒﺮ‬
‫ﺗﺤﺴﻴﻦ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮐﺮﺩﻩ‪ ،‬ﺍﺯ ﺍﻭ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ "ﺫﺍﺕ‬ ‫ﻭﺷﻠﻨﮓﺍﻧﺪﺍﺯ ﻭﺩﺳﺖﺍﻓﺸﺎﻥ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﭘﺎﺭﮐﯽ ﺍﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﺑﻮﺳﺘﺎﻥ« ﺩﺍﺩ‪ ،‬ﻭ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ‪ ،‬ﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻳﻦ‬
‫ﻣﻠﮏ ﺻﻔﺎﺕ‪ ،‬ﻣﻮﻻﻧﺎ ﺍﻻﻋﻈﻢ‬ ‫ﻣﯽﮔﺬﺭﺩ ﮐﻪ‪:‬‬ ‫ﮐﻪ ﮐﺴﯽ ﺩﭼﺎﺭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻧﺸﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺗﺎﮐﻴﺪ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ »ﻭﺭﻭﺩ‬
‫ﺯﻥ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ‬ ‫ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺳﺘﺎﻥ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺍﺳﺖ‪ «.‬ﻭ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺁﻗﺎﯼ‬
‫ﺍﻟﺴﻌﯿﺪ‪ ،‬ﺍﻟﻤﺮﺣﻮﻡ ﺍﻟﺸﻬﯿﺪ‪،‬‬ ‫»ﺍﯾﻦ ﺧﺮﻗﻪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺩﺍﺭﻡ‬
‫ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻫﻔﺘﻪ‪ ،‬ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎﯼ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ‪ ،‬ﺩﺭ ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ‬ ‫ﻗﺎﻟﻴﺒﺎﻑ ﻧﻴﺰ ﺧﺒﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﯼ ‪ ۲۵‬ﺳﺎﻟﻦ »ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺑﺎﻧﻮﺍﻥ«‬
‫ﻣﻔﺨﺮ ﺍﻟﻌﻠﻤﺎﺀ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺗﺨﺎﺭﯾﺮ‬ ‫ﺩﺭ ﺭﻫﻦ ﺷﺮﺍﺏ ﺍﻭﻟﯽ‬
‫ﺍﺣﻤﺪﺷﺎﻣﻠﻮ‪:‬ﮐﯿﺴﺖ‬
‫ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺧﻮﺩ ﮐﻪ »ﻫﻤﺎﻳﺶ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﯼ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ« ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺍﺯ ﯾﮏ ﺯﻥ ﻧﻴﺰ ﺗﻘﺪﻳﺮ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﻑ ﻭ ﺁﻥ ﻃﺮﻑ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻭ ﻳﮏ‬
‫ﺍﻻﺩﺑﺎ‪ ،‬ﻣﻌﺪﻥ ﺍﻟﻠﻄﺎﺋﻒ‬ ‫ﻭﯾﻦ ﺩﻓﺘﺮ ﺑﯽﻣﻌﻨﯽ‪،‬‬ ‫ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺯﻥ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻢ ﺩﮐﺘﺮ ﺍﻓﺴﺎﻧﻪ ﺻﻔﻮﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻳﮑﯽ ﺍﺯ ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﻭ ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ‬ ‫ﺭﻭﺯ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺭﻳﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻭ ﺭﻳﻴﺲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺮﺑﻴﺖ‬
‫ﺍﻟﺮﻭﺣﺎﻧﯿﻪ‪ ،‬ﻣﺨﺰﻥ ﺍﻟﻤﻌﺎﺭﻑ‬ ‫ﻏﺮﻕ ﻣﯽ ﻧﺎﺏ ﺍﻭﻟﯽ«‪.‬‬
‫ﺍﯾﻦﻣﺮﺩﮐﺎﻓﺮﮐﻪﭼﻨﯿﻦ‬
‫ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﯽ ﺩﺭ ﺭﺷﺘﻪ ﺷﻴﻤﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺧﺎﻧﻢ ﺻﻔﻮﯼ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﺑﺪﻧﯽ ﺁﻗﺎﯼ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﯽﺁﺑﺎﺩﯼ ﺩﺭ »ﺳﻮﻣﻴﻦ ﺳﻤﻴﻨﺎﺭ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺑﺪﻧﯽ«‬
‫ﺍﻟﺴﺒﺤﺎﻧﯿﻪ« ﯾﺎﺩ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ‬ ‫ﯾﺎ ﺗﻤﺴﺨﺮ ﺯ ﻧﺎ ﻥ‬ ‫ﺯﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﯽ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﺭ »ﺁﮐﺎﺩﻣﯽ ﻋﻠﻮﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﺳﻮﻡ« ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﻳﺸﺎﻥ‬ ‫ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﺭﺍ »ﻣﮑﻠﻒ« ﮐﺮﺩ ﺗﺎ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﻳﮏ ﺳﺎﻟﻦ »ﻭﻳﮋﻩ ﺑﺎﻧﻮﺍﻥ«‬
‫ﺑﻪﺣﺮﻣﺖ ﺩﺭ ﺻﻒ ﺍﻭﻟﯿﺎﺀ‬
‫ﻋﻠﺖ ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺸﺪﻥ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﻣﯽﭘﺮﺳﺪ‪:‬‬ ‫ﮐﻪ‪ ۵۱‬ﺳﺎﻝ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﻭ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﻋﻠﻤﯽ ﺍﺯ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎﯼ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻭ‬ ‫ﺑﺴﺎﺯﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥﻫﺎ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﮐﻪ »ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﻴﮕﺮﯼ ﺩﻗﻴﻖ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻨﺪ‬
‫ﺣﺎﻓﻆﺑﻪ ﺟﻤﻊﺁﻭﺭﯼ ﺩﯾﻮﺍﻧﺶ‬ ‫»ﭼﻮ ﻃﻔﻼﻥ ﺗﺎ ﮐﯽ ﺍﯼ‬ ‫ﺍﻳﺘﺎﻟﻴﺎ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﯼ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﺯﻳﺎﺩﯼ ﺩﺭ ﺭﺷﺘﻪ ﺷﻴﻤﯽ‬ ‫ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺤﻘﻖ ﺷﻮﺩ« ﻭ ﺭﻭﻧﺪ ﺳﺎﺧﺖ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻟﻦﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﺮﺗﺐ‬
‫ﺭﺍﭼﻨﯿﻦﺗﻮﺿﯿﺢﻣﯽﺩﻫﺪﮐﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﺩﺭﺱ‬ ‫ﺍﻟﻬﯽﺍﺵﻣﯽﻧﺸﺎﻧﻨﺪ؟‬ ‫ﺯﺍﻫﺪ‪ ،‬ﻓﺮﯾﺒﯽ‬
‫ﺑﻪﺳﯿﺐ ﺑﻮﺳﺘﺎﻥ ﻭﺑﻮﯼ‬
‫ﻭ ﺩﺭ ﮐﺎﺭﺑﺮﺩ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﺗﮑﻨﻴﮏﻫﺎﯼ ﺗﺠﺰﻳﻪﺍﯼ ﻭ ﺗﻌﺎﺩﻻﺕ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﯽ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﺎ ﺯﻧﺎﻥ ﺑﻴﺸﻤﺎﺭﯼ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺭﺷﺘﻪﻫﺎﯼ‬
‫ﺑﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺑﺪﻧﯽ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺩﻫﻨﺪ‪ .‬ﮐﻪ ﻧﮑﻨﺪ ﺧﺪﺍﯼ ﻧﺎﮐﺮﺩﻩ ﺣﺮﻣﺴﺮﺍﻫﺎﯼ‬
‫ﻣﺪﺭﻥ ﮐﺎﺭﺷﺎﻥ ﺩﻳﺮ ﺷﻮﺩ ﻭ ﭼﺸﻤﺎﻥ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺭﻭﯼ ﻭ ﻣﻮﯼ ﻭ ﻗﺎﻣﺖ ﺯﻧﯽ‬
‫ﻗﺮﺁﻥ ﻭ ﻣﻼﺯﻣﺖ ﺑﺮ ﺗﻘﻮﺍ ﻭ‬ ‫ﺷﯿﺮﻡ؟«‬ ‫ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺷﺘﻪﻫﺎ ﺩﺭﺧﺸﻴﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﯽﺩﺭﺧﺸﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺪﺭ ﻫﻢ ﮐﻪ‬
‫ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻭ ﺑﺤﺚ ﮐﺸﺎﻑ ﻭ ﻣﻔﺘﺎﺡ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻄﺎﻟﻊ‬ ‫ﻭ ﯾﺎ ﺁﺷﮑﺎﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺎﻭﺭ ﻧﺪﺍﺷﻦ ﻣﻮﺍﻋﯿﺪ ﻣﺬﻫﺒﯽ‬ ‫ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎﯼ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ )ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﮐﻤﺘﺮﻳﻦ‬ ‫*ﺷﻌﺮﯼ ﺍﺯ ﻣﻬﺴﺘﯽ‪ ،‬ﺯﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﺍﯾﺮﺍﻥ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺷﻌﺮ ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ‬
‫ﻭ ﻣﺼﺎﺑﺢ ﻭ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﻗﻮﺍﻧﯿﻦ ﺍﺩﺏ ﻭ ﺗﺠﺴﺲ ﺩﻭﺍﻭﯾﻦ‬ ‫ﺍﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ‪:‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺯﻧﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ( ﻳﮑﯽﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﭼﻬﺮﻩﺍﯼ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ‬ ‫ﻗﺮﻥ ﻫﺎ ﭘﯿﺶ ﺳﺮﻭﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﭘﮋﻭﺍﮎ ﻓﺮﯾﺎﺩ ﺯﻧﺎﻧﯽ ﺍﺳﺖ‬
‫ﻋﺮﺏ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ ﺍﺷﺘﺎﺕ ﻏﺰﻟﯿﺎﺕ ﻧﭙﺮﺩﺍﺧﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺘﯽ‬ ‫»ﻣﻦ ﮐﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯﻡ ﺑﻬﺸﺖ ﻧﻘﺪ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽﺷﻮﺩ‬ ‫ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﮐﺮﺩﻩ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺎﻳﺶ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺧﺎﻧﻢ ﺻﻔﻮﯼ‬ ‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﺳﺎﻻﺭﯼ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ‬
‫ﺍﯾﻦ ﮐﺎﻓﺮ ﮐﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻓﯽ ﻫﻤﻪ ﻣﻮﺍﻋﯿﺪ ﻣﺬﻫﺒﯽ‬ ‫ﻭﻋﺪﻩ ﻓﺮﺩﺍﯼ ﺯﺍﻫﺪ ﺭﺍ ﭼﺮﺍ ﺑﺎﻭﺭ ﮐﻨﻢ؟«‬ ‫‪ ۲۴‬ﻣﺮﺩ ﻫﻢ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ﺁﻥ ﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺍﻳﻦ ﻳﮏ ﺯﻥ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ ﺩﯾﺪﻩﺍﻡ ﮐﻪ ﻣﺼﺤﺤﯿﻦ ﺍﻏﻠﺐ »ﺩﻡ ﭘﯿﺮ« ﺭﺍ‬
‫ﺭﺍ ﺍﻧﮑﺎﺭ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻓﯽ ﺩﯾﮕﺮ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬ ‫ﺑﻪ ﺭﺍﺳﺘﯽ ﮐﯿﺴﺖ ﺍﯾﻦ ﻣﺮﺩ ﻋﺠﯿﺐ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺻﺎﺣﺐ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺍﺕ ﻋﻠﻤﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫»ﺩﻡ ﺗﯿﺮ« ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺷﻌﺮ ﺍﯾﻦ‬
‫ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ‪۳۸‬‬ ‫ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﺣﺘﯽ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﻗﺸﺮﯼﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﯾﻦ ﺩﯾﺎﺭ‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﯽﻣﻌﻨﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫‪230‬‬ ‫‪Iranians, Vol. 10, No. 298, Friday, November 17, 2006‬‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺩﺭ ﺧﺒﺮ‬
‫ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎﯼ »ﻧﯿﻢ ﻗﺮﻥ ﺩﺭ ﺑﺎﻍ ﺷﻌﺮ ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ«‪» ،‬ﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﺑﺎﺑﺎﻋﻠﯽ«‪» ،‬ﺷﻌﺮ ﺑﺎ ﺍﻟﻔﺒﺎ«‪» ،‬ﺷﻬﺮ ﻧﺎﭘﺪﯾﺪﺍﻥ«‪» ،‬ﺑﺎﻍ ﺩﻭﺳﺘﯽ«‪» ،‬ﭘﻠﻨﮓ‬
‫ﯾﮑﻪﺗﺎﺯ« ﻭ »ﺳﯿﺎﻫﮏ ﻭ ﺳﻔﯿﺪﮎ«ﺁﺛﺎﺭﯼ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻃﯽ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﯿﺮ ﺍﺯ‬
‫ﺍﻭ ﺗﺠﺪﯾﺪ ﭼﺎﭖ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺎﻫﺰﺍﺩﻩ ﺗﺎﯾﻠﻨﺪﯼ ﮔﺸﺎﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ‪ ،‬ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﺑﺎﻍ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﻭ ﺑﻪ‬
‫ﺭﻭﺍﯾﺖ ﻭﺯﯾﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺍﺯ ﺭﺍﺑﻄﻪ‬
‫ﻣﻌﻨﻮﯾﺖ ﻭ ﻫﻨﺮﻫﺎﯼ ﻧﻤﺎﯾﺸﯽ‬
‫ﺑﻪﮔﺰﺍﺭﺵ ﺳﺘﺎﺩﺧﺒﺮﻯ»ﭼﻬﺎﺭﻣﯿﻦﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩﺗﺌﺎﺗﺮﺭﺿﻮﻯ«ﮐﻪ ﺩﺭﻣﺸﻬﺪ‬
‫ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﯿﻦ ﺻﻔﺎﺭﻫﺮﻧﺪﻯ‪ ،‬ﻭﺯﯾﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺳﻼﻣﻰ‪،‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪»:‬ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩﺗﺌﺎﺗﺮﺭﺿﻮﻯﻓﺮﺻﺘﻰﺍﺳﺖﺗﺎﺑﻪﺳﺮﺍﻍﻣﺘﻮﻧﻰﺑﺮﻭﯾﻢﮐﻪﺷﺎﯾﺪ‬
‫ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻏﻔﻠﺖ ﮐﺮﺩﻩﺍﯾﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻭ ﻋﻘﯿﺪﺗﻰ‬
‫ﻭ ﺗﺎﺭﯾﺨﻰ ﺍﺯ ﮔﻨﺠﯿﻨﻪﻫﺎﻯ ﺯﯾﺎﺩﻯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﯾﻢ ﮐﻪ ﯾﮑﻰ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﮔﻨﺠﯿﻨﻪﻫﺎﻯ‬
‫ﺩﯾﻨﻰ ﻣﻘﻮﻟﻪﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺗﺸﯿﻊ ﻭ ﺍﻣﺎﻣﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﺍﻣﺎﻡ‬
‫ﺭﺿﺎ )ﻉ( ﮐﻪ ﻣﺤﻞ ﻣﺪﻓﻨﺶ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﻣﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﯿﻢ ﻫﻤﻪ‬
‫ﻣﺘﻮﻥ ﺍﯾﻦ ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﻭﻯ ﮐﺎﻏﺬ ﭘﯿﺎﺩﻩ ﮐﻨﯿﻢ ﺗﻤﺎﻡ ﻭﺟﻮﺩﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻏﺮﻕ‬
‫ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪ ...‬ﻭﻗﺘﻰ ﺳﺮﻯ ﺑﻪ ﮔﻨﺠﯿﻨﻪ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﺍﻣﺎﻡ ﻫﺸﺘﻢ ﻣﻰﺯﻧﯿﻢ‪ ،‬ﺍﺯ ﺩﻧﯿﺎﻯ‬
‫ﭘﯿﭽﯿﺪﻩﺍﻯ ﮐﻪ ﻣﺤﺒﺎﻥ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺿﺎ ﺑﺎ ﺍﻣﺎﻡﺷﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻣﻰﻓﻬﻤﯿﻢ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺣﺘﻰ‬
‫ﻫﻨﻮﺯ ﮔﻮﺷﻪﻫﺎﻯ ﮐﻮﭼﮑﻰ ﺭﺍ ﻫﻢ ﮐﺸﻒ ﻧﮑﺮﺩﻩﺍﯾﻢ‪ .‬ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺸﺮﻑ ﺑﻪ ﺑﺎﺭﮔﺎﻩ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺿﺎ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭﻗﺘﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺳﻔﺮﺵ ﺑﺎﺯ ﻣﻰﮔﺮﺩﺩ ﻭﻗﺎﯾﻊ‬
‫ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﺮﺩﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻫﺮﮐﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻭﻗﺎﯾﻊ‬
‫ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺳﺘﻤﺎﯾﻪ ﻭ ﯾﺎ ﺳﻮﮊﻩﺍﻯ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﮐﺎﺭ ﻧﻤﺎﯾﺸﻰ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﻮﺩ‪.‬‬
‫ﻭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﺭﺿﻮﻯ ﻓﺮﺻﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺠﻤﯿﻊ ﻫﻤﻪ ﺍﯾﻦ ﺩﻟﺪﺍﺩﮔﻰﻫﺎ ﻭ‬
‫ﻫﻤﻪ ﺍﯾﻦ ﺳﻮﮊﻩ ﯾﺎﺑﻰﻫﺎ ﺩﺭ ﯾﮏ ﻧﻘﻄﻪ‪«.‬‬
‫ﺻﻔﺎﺭ ﻫﺮﻧﺪﯼ‪ :‬ﺣﺴﺎﺏ ﻭ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎ ﺑﯿﺶﺗﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‬
‫ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﯿﻦ ﺻﻔﺎﺭ ﻫﺮﻧﺪﯼ‪ ،‬ﻭﺯﯾﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺳﻼﻣﯽ‪ ،‬ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ‬
‫ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻧﮕﺮﺍﻧﯽﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﺮﺍﻣﻮﻥ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﻫﺎﯼ ﻋﺎﻣﻪﭘﺴﻨﺪ ﻋﻨﻮﺍﻥ‬
‫ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﯿﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﺍﺩﻋﺎﻫﺎ ﯾﺎ ﺍﻫﻞ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ﯾﺎ ﺑﺎ‬
‫ﻋﻠﻢ ﺑﻪ ﻋﺪﻡ ﺻﺤﺖ ﻣﺪﻋﺎ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﭼﯿﺰﯼ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﻭﺍﻗﻌﯿﺖ‬
‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ‪ ۲۰‬ﺗﻦ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮﺍﻥ ﭼﻬﺎﺭ ﻧﺴﻞ ﺍﺯ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‬
‫ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺧﺎﻃﺮﻧﺸﺎﻥ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ‪» :‬ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺟﺪﯾﺪ‪ ،‬ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻌﺘﺮﺽﺍﻧﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﯽ ﺍﺯ ﺍﯾﻦﮔﻮﻧﻪ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻻﻥ ﮐﻪ ﮐﺎﺭ‬
‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ،۲۹۸‬ﺟﻤﻌﻪ ‪ ۲۶‬ﺁﺑﺎﻥ ‪۱۳۸۵‬‬ ‫‪۲۳‬‬
‫ﭘﯿﺸﯿﻨﻪﻗﺎﻧﻮﻥﮔﺬﺍﺭﯼ ﺑﺮﺍﯼﻟﺒﺎﺱﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‬
‫ﺑﺎﻍ ﺣﺎﻓﻈﯿﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﯾﻠﻨﺪ ﮔﺸﺎﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ‬
‫ﺩﺭ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﺩﺍﯾﻤﯽ ﺑﯿﻦﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﯽ ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺑﻪ »ﭼﯿﺎﻧﮓ ﻣﺎﯼ«‬ ‫ﻋﻠﯽ ﺳﺘﻮﺩﻩ ﻧﯿﺎ‬
‫ﮐﻪ ﻣﺎﻩ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺷﺼﺘﻤﯿﻦ ﺳﺎﻝ ﺗﻮﻟﺪ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﺗﺎﯾﻠﻨﺪ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ‬
‫ﻋﻘﺎﻝ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺷﮑﻞ ﺁﺩﻡ ﻧﯿﺴﺖ ﻭ ﻫﻢ ﻣﺨﺎﻟﻒ‬ ‫ﺩﺭ ﺧﺒﺮﻫﺎ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﯼ‬
‫ﺗﻮﺭﯾﺴﺘﯽ ﭼﯿﺎﻧﮓ ﻣﺎﯼ ﺑﺮﭘﺎ ﺷﺪ ﻭ ﻃﯽ ﺁﯾﯿﻨﯽ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺧﺎﻧﻢ »ﻣﺎﻫﺎﭼﺎﮐﺮﯼ«‬
‫ﻣﻠﯿﺖ ﻣﺎﺳﺖ«‪.‬‬ ‫ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﻗﺎﻧﻮﻥﮔﺬﺍﺭﯼ ﺑﺮﺍﯼ »ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﯽ‬
‫ﺩﺭﺍﯾﻦ ﺷﺮﺍﯾﻂ‪،‬ﻃﺮﺡﻣﺘﺤﺪﺍﻟﺸﮑﻞﺷﺪﻥ ﺍﻟﺒﺴﻪ‬ ‫ﻣﺪ ﻭ ﻟﺒﺎﺱ« ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻭﻫﺪﻑ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ‬
‫ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻧﻤﺎﺩ ﻣﻘﺒﺮﻩ ﺣﺎﻓﻆ ﺷﺮﮐﺖ‬
‫ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﭼﻨﺪﺍﻧﯽ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﻭﺑﺮﻭ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﺣﻔﻆ ﻭ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ »ﻫﻮﯾﺖ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ‬
‫ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺯﻣﯿﻦ ﺍﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ‬
‫ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮐﻠﯿﺎﺕ ﺍﯾﻦ ﻃﺮﺡ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﮐﺮﺩﻧﺪ‪،‬‬ ‫ـ ﺍﺳﻼﻣﯽ«‪ ،‬ﺍﺭﺝ ﻧﻬﺎﺩﻥ‪ ،‬ﺗﺜﺒﯿﺖ ﻭ ﺗﺮﻭﯾﺞ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎﯼ‬
‫ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﺩﻭﻟﺖ ﺗﺎﯾﻠﻨﺪ ﺑﻪ ﺭﺍﯾﮕﺎﻥ‬
‫ﻓﯿﺮﻭﺯﺁﺑﺎﺩﯼ ﻭ ﺁﻗﺎ ﺳﯿﺪ ﯾﻌﻘﻮﺏ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﻃﺮﺡ‬ ‫ﺑﻮﻣﯽ ﻭ ﻣﻠﯽ‪ ،‬ﻭ ﺗﺮﻏﯿﺐ ﻋﻤﻮﻡ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﭘﺮﻫﯿﺰ ﺍﺯ‬
‫ﺩﺭ ﺍﺧﺘﯿﺎﺭ ﮐﺸﻮﺭﻫﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ‬
‫ﺭﺍ ﺗﺤﺪﯾﺪ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﺣﻮﺯﻩ‬ ‫ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻭ ﻣﺼﺮﻑ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎﯼ ﺑﯿﮕﺎﻧﻪ ﻭ ﻏﯿﺮﻣﺄﻧﻮﺱ ﺑﺎ‬
‫ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎﻍﻫﺎﯼ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ‬
‫ﻗﺎﻧﻮﻥﮔﺬﺍﺭﯼ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺳﺨﻨﺎﻥ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻫﻮﯾﺖ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺍﻋﻼﻡ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺻﻮﺭﺕ ﺩﺍﯾﻤﯽ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ‬
‫ﻓﯿﺮﻭﺯﺁﺑﺎﺩﯼ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺭﻓﺖ‪ ،‬ﺁﻗﺎ ﺳﯿﺪ ﯾﻌﻘﻮﺏ ﻧﯿﺰ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻗﺎﻧﻮﻥﮔﺬﺍﺭﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺪ ﻭ ﻟﺒﺎﺱ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ‬
‫ﻣﻌﺮﺽ ﺩﯾﺪ ﻣﯿﻠﯿﻮﻥﻫﺎ ﮔﺮﺩﺷﮕﺮ‬
‫ﺑﺎﻍ ﺣﺎﻓﻈﯿﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﯾﻠﻨﺪ‬ ‫ﺳﺨﻨﺎﻧﯽ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﯼ ﻣﻠﯽ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺑﯽﺳﺎﺑﻘﻪ ﻧﯿﺴﺖ ﻭ ﻣﻄﻠﺒﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﯿﺪ ﻧﮕﺎﻫﯽ‬
‫ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ‪ .‬ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺎﻍ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ‬
‫ﺁﺯﺍﺩﯼ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﮑﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺩﺭ ﺩﻣﺎﻍ ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻗﺎﻧﻮﻥﮔﺬﺍﺭﯼ‬
‫‪ ۵۰۰‬ﻣﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﺍﺯ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ‪ ،‬ﻧﻤﺎﺩ ﻣﻘﺒﺮﻩ ﺣﺎﻓﻆ‪،‬‬
‫ﻣﺮﺩﻡ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﮑﻨﺪ‪ ،‬ﻋﺠﺐ ﺣﮑﺎﯾﺘﯽ ﺍﺳﺖ! ﺁﻗﺎ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﻣﺪﺭﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﺍﺻﻠﯽ ﺁﻥ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﺎﺩﯼ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﻍ‬
‫ﺑﺮﻋﮑﺲ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﯽﺑﺨﺸﺪ‪ ،‬ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﯼ ﻣﻠﯽ‬
‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺩﺭﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﯾﻦﮔﻮﻧﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﻋﺪﺕ ﻣﺎﻟﯽ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﻭ ﺍﺧﺘﯿﺎﺭﺍﺕ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺯﯾﺎﺩ ﮐﻨﺪ ﻧﻪ ﺍﯾﻦ‬ ‫»ﺍﮔﺮ ﻣﺎ ﺩﺭ ﮐﻼﻩ ﻭ ﺗﻨﺒﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﺠﻠﺲ‬
‫ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ »ﻣﯿﺮﺍﺙ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻭ ﮔﺮﺩﺷﮕﺮﯼ« ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ‪ ،‬ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ‬
‫ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﯿﺎﯾﯿﻢ ﻫﯽ ﺍﯾﻦ ﺍﺧﺘﯿﺎﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﮐﻨﯿﻢ‪،‬‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺍﯾﻦ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﻢ ﺻﺤﯿﺢ ﺍﺳﺖ ﯾﺎ‬
‫ﻫﻢ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺳﺎﺧﺖ ﻧﻤﺎﺩ ﺗﺨﺖﺟﻤﺸﯿﺪ‬
‫ﻫﯽ ﺣﻘﻮﻕ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﮐﻨﯿﻢ ﻭ ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺪﻩ ﻫﻢ ﻧﺸﻨﯿﺪﻡ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﻧﯿﺎ ﺩﺭ ﻫﯿﭻ‬
‫ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺎﻥ »ﭘﺎﺗﺎﯾﺎ«ﯼ ﺗﺎﯾﻠﻨﺪ ﻧﯿﺰ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩ‪ .‬ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﺑﯿﻦﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﻠﻨﺪ‬
‫ﻣﺘﺼﻮﺭ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺣﺲ ﻭﻃﻦﭘﺮﺳﺘﯽ ﻭ ﻋﻼﻗﻪ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﯽ ﺑﻨﺸﯿﻨﻨﺪ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﮐﻼﻩ ﻭ ﺗﻨﺒﺎﻥ‬
‫ﺩﺭ ﻣﺴﺎﺣﺖ ‪ ۸۰‬ﻫﮑﺘﺎﺭﯼ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺎﻍﻫﺎﯼ ﺍﺳﺘﻮﺍﯾﯽ‪ ،‬ﻏﺮﻓﻪﻫﺎﯼ ﮔﯿﺎﻫﺎﻥ‪ ،‬ﻏﺮﻓﻪ‬
‫ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﺷﻮﺩ«‪.‬‬ ‫ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻨﻮﯾﺴﻨﺪ‪ ...‬ﺑﻨﺪﻩ ﻋﻘﯿﺪﻩ ﺩﺍﺭﻡ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ‬
‫ﺍﻧﻮﺍﻉﮔﻞ ﺍﺭﮐﯿﺪﻩ‪،‬ﻣﯿﻮﻩﻫﺎﯼ ﮔﺮﻣﺴﯿﺮﯼ‪،‬ﺑﺎﻍﻫﺎﯼ ﺑﯿﻦﺍﻟﻤﻠﻠﯽ‪،‬ﻏﺮﻓﻪ ﺳﻠﻄﻨﺘﯽ‪،‬‬
‫ﺑﻪﻫﺮ ﺭﻭﯼ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺗﺤﺎﺩﻟﺒﺎﺱ ﮐﻪﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺎﺩﻩ‬ ‫ﺑﻪ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺧﺪﺍ ﺷﺎﻫﺪ ﺍﺳﺖ‬
‫ﺁﻣﻔﯽ ﺗﺌﺎﺗﺮ ‪ ،‬ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﯽ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺗﺎﯾﻠﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻩ ﺻﻨﺎﯾﻊ ﺩﺳﺘﯽ‬
‫ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﺭﺳﯿﺪ ﺿﻤﻦ ﺁﻥ ﮐﻪ ﻣﺠﺘﻬﺪﺍﻥ‪ ،‬ﻣﺮﺍﺟﻊ‪،‬‬ ‫ﻣﺤﺒﻮﺑﯿﺖ ﺑﯿﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﻠﺖ ﺩﺭ ﺁﺯﺍﺩﯼ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ‬
‫ﻭ ﺯﻣﯿﻦ ﺑﺎﺯﯼ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻔﺘﯿﺎﻥﺍﻫﻞﺳﻨﺖ‪،‬ﭘﯿﺸﻨﻤﺎﺯﺍﻥ‪،‬ﻣﺤﺪﺛﺎﻥ‪،‬ﻃﻼﺏ‪،‬‬ ‫ﻟﺒﺎﺱ ﻭ ﺑﻌﻀﯽ ﭼﯿﺰﻫﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﭘﯿﺪﺍ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ«‪ .‬ﺍﯾﻦ‬
‫ﻣﺪﺭﺳﺎﻥ ﻓﻘﻪ ﻭ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﺣﮑﻤﺖ ﺍﻟﻬﯽ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﯿﺎﻥ‬ ‫ﮐﻼﻡ ﻓﯿﺮﻭﺯﺁﺑﺎﺩﯼ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﻩ ﻫﻔﺘﻤﯿﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﺠﻠﺲ‬
‫»ﮔﺮﯾﻪ« ﮐﯿﺎﺭﺳﺘﻤﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ »ﮐﻦ«‬ ‫ﺍﻗﻠﯿﺖﻫﺎﯼ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺷﻤﻮﻝ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﺴﺘﺜﻨﺎ‬ ‫ﺷﻮﺭﺍﯼ ﻣﻠﯽ )‪ ۱۳۰۹‬ـ ‪ ۱۳۰۷‬ﺧﻮﺭﺷﯿﺪﯼ( ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﭘﺎﯾﮕﺎﻩ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ »ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﻣﺎ«‪ ،‬ﺑﺎﺯﯾﮕﺮﺍﻥ ﺯﻥ ﭼﻬﺎﺭ ﻧﺴﻞ‬ ‫ﻣﯽﮐﺮﺩ‪ ،‬ﻣﻘﺮﺭ ﻣﯽﺩﺍﺷﺖ‪» :‬ﮐﻠﯿﻪ ﺍﺗﺒﺎﻉ ﺫﮐﻮﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﻃﺮﺡ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ »ﻣﺘﺤﺪﺍﻟﺸﮑﻞ ﻧﻤﻮﺩﻥ‬
‫ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺩﻭﺭﺑﯿﻦ ﺟﺪﯾﺪﺗﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻋﺒﺎﺱ ﮐﯿﺎﺭﺳﺘﻤﯽ ﮔﺮﯾﻪ‬ ‫ﮐﻪﺑﺮﺣﺴﺐﻣﺸﺎﻏﻞﺩﻭﻟﺘﯽﺩﺍﺭﺍﯼﻟﺒﺎﺱﻣﺨﺼﻮﺹ‬ ‫ﺍﻟﺒﺴﻪ ﺍﺗﺒﺎﻉ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻠﻪ ﻣﻤﻠﮑﺖ« ﺳﺨﻦ‬
‫ﮐﺮﺩﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻠﻪ ﻣﻤﻠﮑﺖ‬ ‫ﻣﯽﮔﻔﺖ؛ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ‬
‫»ﮔﺮﯾﻪ« ﺗﺎﺯﻩﺗﺮﯾﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻋﺒﺎﺱ ﮐﯿﺎﺭﺳﺘﻤﯽ ﻓﯿﻠﻤﺴﺎﺯ ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺒﮏ‬
‫ﻣﮑﻠﻒ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻠﺒﺲ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﺗﺤﺎﺩﻟﺒﺎﺱﻧﻪ‬ ‫ﺟﻨﺠﺎﻝﺑﺮﺍﻧﮕﯿﺰﺗﺮﯾﻦﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺩﻭﻟﺖ ﭘﻬﻠﻮﯼ ﺍﻭﻝ ﺑﻮﺩ‬
‫ﻟﺒﺎﺱ ﻣﺘﺤﺪﺍﻟﺸﮑﻞ ﺑﺸﻮﻧﺪ‬
‫ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺳﻌﺪﺁﺑﺎﺩ ﮐﻠﯿﺪ ﺧﻮﺭﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ‬
‫ﭘﺎﯾﮕﺎﻩ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ »ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﻣﺎ« ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﭼﻨﺪ‬
‫ﻭ ﮐﻠﯿﻪ ﻣﺴﺘﺨﺪﻣﯿﻦ ﺩﻭﻟﺖ‬ ‫ﻣﻮﺟﺐﺭﻭﺍﺝﺁﺯﺍﺩﺍﻧﻪ‬ ‫ﻭ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺳﺘﻤﺎﯾﻪ ﻧﻘﺪ ﻭ‬

‫ﻟﺒﺎﺱﭘﻬﻠﻮﯼﺷﺪﻭﻧﻪ‬
‫ﻧﻈﻢ ﻭ ﻧﺴﻖ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﺠﻮﺯ ﺍﯾﻦﮔﻮﻧﻪ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺍﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬ ‫ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﻗﻀﺎﺋﯽ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﯼ ﻣﮑﻠﻒ‬ ‫ﻧﻈﺮﻫﺎﯼ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺭﺍ ﺑﯿﺎﻥ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺁﻣﺎﺭﻫﺎﯼ ﻣﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺩﻗﯿﻘﻪﺍﯼ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﺷﺮﮐﺖ ﺩﺭ ﺷﺼﺘﻤﯿﻦ ﺩﻭﺭﻩ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺩﺭ ﻣﻮﻗﻊ ﺍﺷﺘﻐﺎﻝ ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺎﺭﮔﺰﺍﺭﺍﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﭘﻬﻠﻮﯼ‬

‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﻟﺒﺎﺱﺩﺭ‬
‫ﻣﺜﻼﺩﺭﺍﺩﺑﯿﺎﺕﺩﺍﺳﺘﺎﻧﯽﺩﺭﻣﺎﻩﻫﺎﯼﺍﺧﯿﺮﺭﺟﻮﻉﺑﻪ‬ ‫ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻓﯿﻠﻢ »ﮐﻦ« ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ‬ ‫ﮐﺎﺭ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﺑﻪ ﻟﺒﺎﺱ ﻣﺨﺼﻮﺹ‬ ‫ﺍﻭﻝ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭘﻮﺷﺶ ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‬
‫ﺍﺩﺍﺭﻩ ﮐﺘﺎﺏ ﺑﺮﺍﯼ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ ﻣﺠﻮﺯ ﮐﻢﺗﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺧﺎﺻﯽ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺳﯿﻨﻤﺎ‬ ‫ﻗﻀﺎﺋﯽﯾﺎﺍﺩﺍﺭﯼﻣﻠﺒﺲﺷﻮﻧﺪﻭ‬ ‫ﺭﺍ ﻣﻘﺪﻣﻪﺍﯼ ﺑﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﭘﻨﺪﺍﺭ‬

‫ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﯿﺎﻥ ﺑﺮﺩ‬

‫ﺩﺭﺍﯾﻦﺯﻣﯿﻨﻪﺑﺨﺶﻋﻤﺪﻩﻣﺘﻌﻠﻖﺑﻪﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻧﯽ‬ ‫)!( ﺟﻠﻮﯼ ﺩﻭﺭﺑﯿﻦ ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﯽ ﻗﻠﻤﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺭﻭﯼ ﮐﺎﻏﺬ‬ ‫ﺗﺼﻮﯾﺮﺑﺮﺩﺍﺭﯼ »ﮔﺮﯾﻪ« ﺭﺍ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﮐﻼﺭﯼ ﺑﺮ‬
‫ﻋﺒﺎﺱ ﮐﯿﺎﺭﺳﺘﻤﯽ‬ ‫ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮﺍﻥ ﺁﻥ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺍﺯ ﻣﯿﺎﻥ ﺯﻧﺎﻥ‬
‫ﻣﯽﺁﻭﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽﮐﻪ ﮐﺘﺎﺑﺸﺎﻥ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺍﺭﺯﺵ ﻭ‬
‫ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻭﺍﻗﻌﯽ ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﻭﻗﺘﯽ ﻓﻬﻤﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﻭ‬ ‫ﺑﺎﺯﯾﮕﺮ ﭼﻬﺎﺭ ﻧﺴﻞ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﻫﺎﻧﯿﻪ ﺗﻮﺳﻠﯽ‪ ،‬ﭘﮕﺎﻩ‬
‫ﮐﺘﺎﺏﻫﺎ ﺑﯿﺶﺗﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺩﺳﺖ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ‬ ‫ﺁﻫﻨﮕﺮﺍﻧﯽ‪ ،‬ﻧﯿﮑﯽ ﮐﺮﯾﻤﯽ ﻭ ﻫﺪﯾﻪ ﺗﻬﺮﺍﻧﯽ ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮﺍﻥ ﻧﺴﻞ ﭼﻬﺎﺭﻡﺍﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻭ ﺁﺭﺍﻡﺗﺮ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﮐﻤﺘﺮ ﺷﺎﻫﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﯿﻦ ﺻﻔﺎﺭﻫﺮﻧﺪﻯ‬ ‫ﻋﺒﺎﺱ ﮐﯿﺎﺭﺳﺘﻤﯽ‪ ،‬ﺍﺯ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺎﻩ ﭘﯿﺶ ﺩﺭ ﮐﺎﺥ ﻣﻮﺯﻩ ﺳﻌﺪﺁﺑﺎﺩ ﮐﺎﺭﮔﺎﻩ ﺁﻣﻮﺯﺵ‬
‫ﻣﻀﺎﻣﯿﻦ ﺳﺒﮏ ﯾﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﯿﺮﯼ ﻣﺒﺘﺬﻝ ﻫﺴﺘﯿﻢ‪ .‬ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻭﺿﻌﯿﺖ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﮐﺘﺎﺏ‬ ‫ﻓﯿﻠﻢﺳﺎﺯﯼ ﺑﺮﭘﺎ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻓﯿﻠﻢ ﮔﺮﯾﻪ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺭ ﻫﻤﯿﻦ ﮐﺎﺭﮔﺎﻩ ﺳﺎﺧﺘﻪ‬
‫ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﯾﯽ ﭼﻮﻥ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪ ﻭ ﺩﯾﻦ ﻧﯿﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺭﺷﺪﯼ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺩﺭ ﯾﮏ‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪﺭﺍﺳﺘﯽ ﭼﺮﺍ ﺯﻧﺎﻥ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ ﭼﻬﺎﺭ ﻧﺴﻞ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ‬
‫ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮﺩﯾﻢ‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﻫﻤﻪ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﯿﭻ ﺣﻮﺯﻩﺍﯼ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺩﻭﺭﺑﯿﻦ ﮐﯿﺎﺭﺳﺘﻤﯽ ﻓﻘﻂ ﮔﺮﯾﻪ ﮐﻨﻨﺪ؟ ﺁﯾﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﭘﯿﺎﻣﯽ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ‬
‫ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﺒﻞ ﮐﺎﻫﺶ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻣﯿﺰﺍﻥ ﺭﺷﺪ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﺩﺍﺭﺩ؟ ﺗﺎ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ »ﮐﻦ« ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺭﺷﺪ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺩﯾﻦ ﺑﯿﺶﺗﺮ ﻭ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﯽ ﮐﻢﺗﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ‬
‫ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻓﻠﺴﻔﯽ ﺭﺷﺪ ﻣﺘﻮﺳﻄﯽ ﺭﺍ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮﺩﻩﺍﯾﻢ‪«.‬‬ ‫ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺷﻌﺮﻫﺎﯼ ﻋﺒﺎﺱ ﯾﻤﯿﻨﯽ ﺷﺮﯾﻒ‬
‫ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺳﺮﻭﯾﺲ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺩﺏ ﭘﺎﯾﮕﺎﻩ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ ﮐﺘﺎﺏ‪ ،‬ﺑﻪﺯﻭﺩﯼ‬
‫ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺩﺭ ﻣﺤﺘﻮﺍﯼ ﮐﻨﮑﻮﺭ‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻨﺘﺨﺒﯽ ﺍﺯ ﺳﺮﻭﺩﻩ ﻫﺎﯼ ﻋﺒﺎﺱ ﯾﻤﯿﻨﯽ ﺷﺮﯾﻒ‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮ ﺁﻏﺎﺯﮔﺮ ﺷﻌﺮ‬
‫ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﯼ »ﺍﯾﺴﻨﺎ«‪ ،‬ﺟﻠﯿﻞ ﻋﺒﺎﺳﯽ‪ ،‬ﮐﺎﺭﺷﻨﺎﺱ ﺩﻓﺘﺮ‬ ‫ﺑﺮﺍﯼ ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺎ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﺍﺵ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺁﺯﻣﻮﻥﺳﺎﺯﯼﻭ ﺭﻭﺍﻧﺴﻨﺠﯽﺳﺎﺯﻣﺎﻥﺳﻨﺠﺶﺁﻣﻮﺯﺵﮐﺸﻮﺭ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪»:‬ﺳﺌﻮﺍﻻﺕ‬ ‫ﻫﻤﮑﺎﺭﯼ ﻭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻧﺸﺮ ﺩﺍﺩﺟﻮ ﻭ ﺭﻭﺵ ﻧﻮ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮐﻨﮑﻮﺭ ‪ ۸۶‬ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎﯼ ﻧﻈﺎﻡ ﺳﺎﻟﯽ ﻭﺍﺣﺪﯼ ﻭ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺗﺴﺖﻫﺎﯼ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﻮﻣﻦ ﯾﻤﯿﻨﯽ ﺷﺮﯾﻒ‪ ،‬ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺍﯾﻦ ﺷﺎﻋﺮ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫ﭼﻬﺎﺭ ﮔﺰﯾﻨﻪﺍﯼ ﻃﺮﺍﺣﯽ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻣﺤﺘﻮﺍﯾﯽ ﻧﯿﺰ ﺗﻐﯿﯿﺮﺍﺕ ﺍﺳﺎﺳﯽ‬ ‫ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﯾﻦ ﺷﺎﻋﺮ‪ ،‬ﮐﻪ ﻫﻢ ﺍﮐﻨﻮﻥ ﺑﺮ ﺭﻭﯼ ﭘﺎﯾﮕﺎﻩ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ‬
‫ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ ﺟﺰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎﯼ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﭘﺎﯾﻪ‬ ‫ﯾﻤﯿﻨﯽ ﺷﺮﯾﻒ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺑﺨﺶﻫﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺍﺯ‬
‫ﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﻭﺭﻩ ﺩﺑﯿﺮﺳﺘﺎﻥ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﺟﺎﺭﯼ ﺗﻐﯿﯿﺮﺍﺗﯽ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‬ ‫ﺁﺛﺎﺭﺵ ﺩﺭ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻭ ﻣﺘﺬﮐﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‪» :‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻭ ﺳﺌﻮﺍﻻﺕ ﮐﻨﮑﻮﺭ ‪ ۸۶‬ﻧﯿﺰ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮﺍﺕ ﻃﺮﺍﺣﯽ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ«‪.‬‬ ‫ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻓﻌﺎﻝ ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﻭ ﺗﻮﺟﻪ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ‬
‫ﻋﺒﺎﺳﯽ ﺍﻓﺰﻭﺩ‪» :‬ﺩﺭﺱ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺍﺯ »ﺑﯿﻨﺶ ﺍﺳﻼﻣﯽ« ﺑﻪ »ﺩﯾﻦ ﻭ‬ ‫ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﯾﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ ـ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﭼﺎﭖ ﻣﯽﺭﺳﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺯﻧﺪﮔﯽ« ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﻡ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﺟﺎﺭﯼ ﺑﯿﻦ‪ ۲۰‬ﺗﺎ ‪ ۳۰‬ﺩﺭﺻﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮﺍﺕ ﻋﻤﺪﻩ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﯾﮏ ﻭﺍﻗﻌﯿﺖ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﺮﺯ ﺑﯽﺳﺎﺑﻘﻪﺍﯼ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ‬
‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ‪ ،‬ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺑﺎﯾﺪ ﺩﺭ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ«‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺎﻓﯽ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ«‪.‬‬ ‫ﻋﺒﺎﺱ ﯾﻤﯿﻨﯽﺷﺮﯾﻒ ﺍﻭﻝ ﺧﺮﺩﺍﺩ ‪ ۱۲۹۸‬ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪ ﻭ ‪ ۲۸‬ﺁﺫﺭﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ‬
‫ﮐﺎﺵ ﮐﺴﯽ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﮐﺘﺎﺏ »ﺑﯿﻨﺶ ﺍﺳﻼﻣﯽ« ﺳﺎﺑﻖ ﻭ »ﺩﯾﻦ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﯽ«‬ ‫‪ ۱۳۶۸‬ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﺍﻭ ﺍﺯ ﭘﯿﺸﮕﺎﻣﺎﻥ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺗﺎ ﭼﻨﺪ‬
‫ﺟﺪﯾﺪ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺤﺘﻮﺍ ﻭ ﻧﻮﻉ ﺁﻥ ‪ ۲۰‬ﺗﺎ ‪ ۳۰‬ﺩﺭﺻﺪ‬ ‫ﺭﻭﺯ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﺧﻮﺩ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻏﻨﺎﯼ ﺍﯾﻦ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻣﯽﺍﻓﺰﻭﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ‪۱۳۱۷‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﺳﺎﺯﺩ!‬ ‫ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸﺴﺮﺍﯼ ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﯽ ﺭﺍﻩ ﯾﺎﻓﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ‪ ۱۳۲۱‬ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻭﻟﯿﻦﺑﺎﺭ ﺷﻌﺮﯼ ﺍﺯ ﺍﻭ‬
‫ﺑﺮﺍﯼ ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﻪﺍﯼ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﻧﻮﻧﻬﺎﻻﻥ« ﭼﺎﭖ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۲۳‬ﺑﻪ‬
‫ﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻭ ﺍﻧﻄﺒﺎﻕ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺑﺎ ﺍﻟﮕﻮﯼ ﻧﺒﻮﯼ‬ ‫ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩ ﺍﺑﺮﺍﻫﯿﻢ ﺑﻨﯽﺍﺣﻤﺪ ﻭ ﺳﺮﺩﺑﯿﺮﯼ ﺧﻮﺩﺵ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﯼ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ »ﺍﯾﺮﻧﺎ«‪ ،‬ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﻣﺤﻤﺪﺟﻮﺍﺩ‬ ‫ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻣﺠﻠﻪ »ﺑﺎﺯﯼ ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ« ﺭﺍ ﻣﻨﺘﺸﺮ‬
‫ﺣﺎﺝﻋﻠﯽﺍﮐﺒﺮﯼ‪ ،‬ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺭﯾﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﻭ ﺭﯾﯿﺲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﯽ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ‪ ،‬ﺩﺭ‬ ‫ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۲۴‬ﺷﻌﺮﻫﺎﯼ ﺍﻭ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎﯼ‬
‫ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ »ﺭﻭﺯ ﻣﻠﯽ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﮑﺒﺎﺭ«‪ ،‬ﺩﺭ ﻫﻤﺎﯾﺶ ﺍﺗﺤﺎﺩﯾﻪ ﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎﯼ‬ ‫ﺍﺑﺘﺪﺍﯾﯽ ﺍﺭﺍﮎ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎﯼ ﺩﺭﺳﯽ‬
‫ﺍﺳﻼﻣﯽﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯﺍﻥﺧﺮﺍﺳﺎﻥﺭﺿﻮﯼ‪،‬ﺩﺭﻣﺸﻬﺪﮔﻔﺖ‪»:‬ﻭﻇﯿﻔﻪﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎﯼ‬ ‫ﮐﻼﺱﻫﺎﯼ ﺍﻭﻝ‪ ،‬ﺩﻭﻡ ﻭ ﺳﻮﻡ ﮐﻠﯿﻪ ﺩﺑﺴﺘﺎﻥﻫﺎ ﻭﺍﺭﺩ‬
‫ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﮐﺮﺩﻥ ﻓﻀﺎﯼ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﺍﻟﮕﻮﯼ ﻧﺒﻮﯼ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺣﺎﻝ‬ ‫ﺷﺪ‪ .‬ﯾﻤﯿﻨﯽ ﺷﺮﯾﻒ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۳۲‬ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ‬
‫ﺣﺎﺿﺮ ﻓﻀﺎﯼ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺍﺯ ﺁﺭﻣﺎﻥﻫﺎﯼ ﺍﺻﻠﯽ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ‬ ‫ﺍﺯ ﺑﻮﺭﺱ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﺩﻭﺭﻩ ﺗﺨﺼﺼﯽ‬
‫ﻭ ﻭﻇﯿﻔﻪ ﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻧﻮﯾﻦ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺍﺳﺖ؛ ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ‬ ‫ﺩﺭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﺍﻋﺰﺍﻡ ﺷﺪ ﻭ ﭘﺲ‬
‫ﻋﻠﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۵۷‬ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﯼ ﺑﻨﯿﺎﻥﮔﺬﺍﺭ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﺧﺬ ﻣﺪﺍﺭﺝ ﻋﺎﻟﯽ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﮐﻠﻤﺒﯿﺎ ﺑﻪ ﺍﯾﺮﺍﻥ‬
‫ﺍﺳﻼﻣﯽ‪ ،‬ﭘﯿﺎﺩﻩ ﮐﺮﺩﻥ ﺳﯿﺮﻩ ﻧﺒﻮﯼ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬ ‫ﻋﺒﺎﺱ ﯾﻤﯿﻨﯽ ﺷﺮﯾﻒ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۳۵‬ﺑﻪ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩ ﺍﻭ ﻭ ﺟﻌﻔﺮ‬
‫ﺣﺎﺝ ﻋﻠﯽ ﺍﮐﺒﺮﯼ ﺍﻓﺰﻭﺩ‪» :‬ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ﺍﺧﯿﺮ ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ ﺍﺯ ﻣﺴﯿﺮ‬ ‫ﺑﺪﯾﻌﯽ ﺍﻭﻟﯿﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻣﺠﻠﻪ »ﮐﯿﻬﺎﻥ ﺑﭽﻪﻫﺎ« ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﻣﻮﺳﺴﻪ »ﮐﯿﻬﺎﻥ«‬
‫ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﯾﮏ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﯿﺮ ﺑﺎﺯ ﺷﺎﻫﺪ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﯾﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻮﯼ ﺁﺭﻣﺎﻥﻫﺎﯼ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻫﺴﺘﯿﻢ ﻭ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺍﻣﻮﺍﺝ ﻧﻮﯾﻦ ﺍﻧﻘﻼﺏ‬ ‫ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎﯼ »ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺳﺎﮐﻨﺎﻥ ﺧﺎﺭﺝ‬
‫ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺑﻪﺳﺮﺍﺳﺮﺩﻧﯿﺎﺻﺎﺩﺭﺷﺪﻩﻭﺍﻣﺮﻭﺯﺭﻭﺯﺩﺭﺧﺸﺶﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﯾﺮﺍﻥ«‪ ،‬ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺷﻌﺮ »ﺁﻭﺍﯼ ﻧﻮﮔﻼﻥ«‪ ،‬ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ »ﺟﺰﯾﺮﻩ ﻣﺮﺟﺎﻥ«‬
‫ﻭ ﺭﻭﺯ ﭘﻮﯾﺎﯾﯽ ﺁﻥﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻭ ﺳﺮﯾﻊﺗﺮ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﻗﺪﺭﺕ‬ ‫)ﺗﺮﺟﻤﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﯾﮏ ﺍﺛﺮﮐﻼﺳﯿﮏ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ( ﻭ »ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ‬
‫ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﺭﻭﺯ ﺯﯾﺎﺩ ﮐﻨﻨﺪ ﺯﯾﺮﺍ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﻧﺴﻞ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﺯ‬ ‫ﻋﺠﯿﺐ« ﻭ« ﺩﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎﯾﯽ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﮐﻮﺩﮐﯽ ﯾﻤﯿﻨﯽ ﺷﺮﯾﻒ ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﺧﻮﺩﺵ«‬
‫ﮐﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﭼﻨﺪﯾﻦﺑﺎﺭ ﭼﺎﭖ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺠﺪﯾﺪ ﭼﺎﭖ‬
‫ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ‪۴۵‬‬
‫ﺩﺭ ﻏﯿﺮ ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻟﺒﺎﺱ‬
‫ﻣﺘﺤﺪﺍﻟﺸﮑﻞ ﻣﻠﺒﺲ ﮔﺮﺩﻧﺪ«‪.‬‬
‫ﻭ ﻧﺎﺩﯾﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﯾﻦ ﻗﺎﻧﻮﻥ‬
‫ﺟﺰﺍﯼ ﻧﻘﺪﯼ ﺍﺯ ﯾﮏ ﺗﺎ ﭘﻨﺞ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﯾﺎ ﺣﺒﺲ ﺍﺯ ﯾﮏ‬
‫ﺗﺎ ﻫﻔﺖ ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﭘﯽ ﺩﺍﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺍﻧﺪﮐﯽ ﺑﻌﺪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺳﻮﻡ ﺑﻬﻤﻦ ‪ ،۱۳۰۷‬ﻫﯿﺎﺕ‬
‫ﻭﺯﯾﺮﺍﻥ ﻧﻈﺎﻣﻨﺎﻣﻪ ﻣﺘﺤﺪﺍﻟﺸﮑﻞ ﺷﺪﻥ ﺍﻟﺒﺴﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ‬
‫‪ ۲۰‬ﻣﺎﺩﻩﺗﺼﻮﯾﺐ ﮐﺮﺩﮐﻪﺩﺭﺁﻥﻟﺒﺎﺱ ﻣﺘﺤﺪﺍﻟﺸﮑﻞ‪،‬‬
‫ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺑﻪ »ﻟﺒﺎﺱ ﭘﻬﻠﻮﯼ«‪ ،‬ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﺸﺨﺺ‬
‫ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪» :‬ﮐﻼﻩ ﭘﻬﻠﻮﯼ ﻭ ﺍﻗﺴﺎﻡ ﻟﺒﺎﺱ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ‬
‫ﻧﯿﻢ ﺗﻨﻪ )ﯾﻘﻪ ﻋﺮﺑﯽ ﯾﺎ ﯾﻘﻪ ﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻥ( ﻭ ﭘﯿﺮﺍﻫﻦ ﻭ ﻏﯿﺮﻩ‬
‫ﻭ ﺷﻠﻮﺍﺭ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﺑﻠﻨﺪ ﯾﺎ ﮐﻮﺗﺎﻩ ﯾﺎ ﻣﭻ ﭘﯿﭽﺪﺍﺭ«‪.‬‬
‫ﭘﻮﺷﯿﺪﻥ ﻟﺒﺎﺳﯽ ﻏﯿﺮ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻭ ﺑﺴﺘﻦ ﺷﺎﻝ‬
‫ﻣﻤﻨﻮﻉﺑﻮﺩ‪.‬ﺑﺮﺍﯼﺳﺎﮐﻨﺎﻥﺷﻬﺮﻫﺎﺑﺎﻻﭘﻮﺵﻣﻌﻤﻮﻟﯽ‬
‫ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﺍﻗﺴﺎﻡ ﭘﺎﻟﺘﻮ‪ ،‬ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺑﺎﻻﭘﻮﺵﻫﺎﯼ‬
‫ﺩﯾﮕﺮ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﯼ ﺣﻔﻆ ﺍﺯ ﺳﺮﻣﺎ ﯾﺎ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻣﺴﺎﻓﺮﺕ‬
‫ﻣﻨﻌﯽ ﻧﺪﺍﺷﺖ‪ .‬ﮐﻼﻩ ﭘﻬﻠﻮﯼ ﻣﺘﺤﺪﺍﻟﺸﮑﻞ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ‬
‫ﻋﻼﯾﻢ ﻣﻤﯿﺰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﻝ ﮐﻼﻩ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺭﻧﮓ‬
‫ﺯﻧﻨﺪﻩ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺍﻭﻟﯿﺎﯼ‬
‫ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ ﺫﮐﻮﺭﯼ ﮐﻪ ﻭﻗﺖ ﭘﻮﺷﯿﺪﻥ ﻟﺒﺎﺱ ﻣﻌﻤﻮﻝ‬
‫ﺁﻥﻫﺎ ﻓﺮﺍ ﺭﺳﯿﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻟﺒﺎﺱ ﭘﻮﺷﯿﺪﻥ‬
‫ﻣﺘﺤﺪﺍﻟﺸﮑﻞ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺸﺎﻥ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۰۷‬ﺗﺎ ‪ ۱۳۱۴‬ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺑﺮﺍﯼ‬
‫ﺍﺟﺮﺍﯼ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻟﺒﺎﺱ ﻭﺿﻊ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺟﻤﻠﮕﯽ‬
‫ﺑﻪ ﮐﺎﺭﮐﻨﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﯾﺎ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﻣﺮﺑﻮﻁ‬
‫ﻣﯽﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻋﻠﺖ ﻫﻢ ﺭﻭﺷﻦ ﺑﻮﺩ‪ :‬ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﺟﺮﺍﯼ‬
‫ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻟﺒﺎﺱ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﯼ ﮐﺎﻓﯽ ﻭ ﮐﺎﺭﺁﻣﺪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﯿﺎﺭ‬
‫ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ ﺑﻮﺩ ﺍﺟﺮﺍﯼ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺯﯾﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‬
‫ﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﮐﻪ ﮐﻨﺘﺮﻝ ﻣﺆﺛﺮﯼ ﺑﺮ ﺁﻥﻫﺎ ﺩﺍﺷﺖ ﻣﺤﺪﻭﺩ‬
‫ﮐﻨﺪ؛ ﺧﺼﻮﺻﺎ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﻫﺎﯼ ﮐﻮﭼﮏ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎ ﻭ‬
‫ﺳﮑﻮﻧﺖﮔﺎﻩﻫﺎﯼ ﺍﯾﻼﺕ ﻭ ﻋﺸﺎﯾﺮ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﭼﻨﺪﺍﻧﯽ‬
‫ﺩﺭ ﺍﺟﺮﺍﯼ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻧﻤﯽﺧﻮﺭﺩ‪ .‬ﺣﺘﯽ ﺯﻣﺎﻧﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺩﻭﻟﺖ‪ ،‬ﺩﺭ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﯼ ‪ ۱۳۰۷‬ﺗﺎ ‪ ،۱۳۱۰‬ﺑﺮ‬
‫ﺍﺳﺎﺱ »ﺣﺲ ﻭﻃﻦ ﭘﺮﺳﺘﯽ ﻭ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺧﻮﺍﻫﯽ« ﺑﺮ‬
‫ﺁﻥ ﺷﺪ ﺗﺎ »ﺍﻟﺒﺴﻪﺀ ﻭﻃﻨﯽ« ﺭﺍ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﻟﺒﺎﺱﻫﺎﯼ‬
‫ﺧﺎﺭﺟﯽ ﺳﺎﺯﺩ ﻭ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﮐﻪ ﻟﺒﺎﺱﻫﺎ ﺍﺯ ﭘﺎﺭﭼﻪﻫﺎﯼ‬
‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺩﻭﺧﺘﻪ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺍﯾﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮐﺎﺭﮐﻨﺎﻥ‬
‫ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﮐﺮﺩ؛ ﺯﯾﺮﺍ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺩﺍﺧﻠﯽ ﮐﺸﻮﺭ‬
‫ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﺍﯼ ﻧﺒﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻧﯿﺎﺯ ﻫﻤﻪ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ‬
‫ﺩﺭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﭘﺎﺭﭼﻪﻫﺎﯼ ﻭﻃﻨﯽ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﺳﺎﺯﺩ‪.‬‬
‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﺎﺭﮐﻨﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ‪ ،‬ﺗﺨﻄﯽ‬
‫ﺍﺯ »ﺣﺲ ﻭﻃﻦ ﭘﺮﺳﺘﯽ ﻭ ﻣﻤﻠﮑﺖﺧﻮﺍﻫﯽ« ﻭ‬
‫ﭘﻮﺷﯿﺪﻥ ﻟﺒﺎﺱ ﻏﯿﺮ ﻭﻃﻨﯽ ﻣﺠﺎﺯﺍﺗﯽ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﮐﺴﺮ ﯾﮏ‬
‫ﺻﺪﻡ ﺣﻘﻮﻕ ﺩﺍﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺪﯾﻬﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺀ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻟﺒﺎﺱ ﻧﻪ ﻣﻮﺟﺐ‬
‫ﺭﻭﺍﺝ ﺁﺯﺍﺩﺍﻧﻪ ﻟﺒﺎﺱ ﭘﻬﻠﻮﯼ ﺷﺪ ﻭ ﻧﻪ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﻟﺒﺎﺱ‬
‫ﺑﻘﯿﻪ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ‪۴۵‬‬
‫ﻭ ﮐﺮﺩﺍﺭ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﯽﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻭ‬
‫ﻭﺣﺪﺕ ﻟﺒﺎﺱ ﺭﺍ ﮔﺎﻣﯽ ﺑﻪﺳﻮﯼ‬
‫ﻭﺣﺪﺕ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠﯽ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﺮ ﻣﯽﺷﻤﺮﺩﻧﺪ؛ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺭﻭ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ‬
‫ﺩﺭ ﺩﯼ ﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۰۷‬ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻟﺒﺎﺱ ﺭﺍ ﺍﺯ‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﯼ ﻣﻠﯽ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎﻥ ﺍﯾﺎﻡ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﺟﻤﻊ ﮔﺮﻭﻫﯽ ﺍﺯ ﺗﺠﺎﺭ ﻭ‬
‫ﺍﺻﻨﺎﻑ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ‪» :‬ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺷﮑﻞ ﻭ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻟﺒﺎﺱ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺘﻀﻤﻦ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻓﮑﺮ ﻭ ﻋﻘﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺧﻮﺑﯽ‬
‫ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺍﻣﻮﺭ ﻭ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﻣﻤﻠﮑﺘﯽ ﺩﺭ‬
‫ﺑﺮﺩﺍﺭﺩ‪ ...‬ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﻟﺒﺎﺱ ﮐﻪ ﻓﯿﻤﺎﺑﯿﻦ ﻣﻠﺖ‬
‫ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺳﺎﻝﻫﺎﯼ ﻣﺘﻤﺎﺩﯼ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ‬
‫ﺟﻠﺐ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﺭﺍ ﮐﺮﺩﻩ‪ ،‬ﻣﻦ ﺍﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻟﺒﺎﺱ‬
‫ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻭﻇﺎﯾﻒ ﺣﺘﻤﯽ ﻣﻠﺖ ﻣﯽ ﺩﺍﻧﻢ ﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ‬
‫ﮐﻪ‪ ...‬ﺍﯾﻦ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻟﺒﺎﺱ ﺭﻭﺡ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻭ ﺷﻬﺎﻣﺖ ﻭ‬
‫ﻭﺣﺪﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺁﻣﻮﺧﺘﻪ ﻭ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﻭﺍﺩﺍﺭ ﺑﻪ ﺟﻠﺐ‬
‫ﺗﺮﻗﯿﺎﺕ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ«‪.‬‬
‫ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺬﺍﮐﺮﺍﺕ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﯼ‬
‫ﻣﻠﯽ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﺘﺤﺪﺍﻟﺸﮑﻞ ﻧﻤﻮﺩﻥ‬
‫ﺍﻟﺒﺴﻪ ﻧﯿﺰ ﺍﯾﻦ ﻫﺪﻑ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺎﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻤﻮﻧﻪ‪،‬‬
‫ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻭﮐﻼﯼ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻋﺮﺍﻗﯽ‪ ،‬ﻫﻨﮕﺎﻡ‬
‫ﺗﻘﺪﯾﻢ ﻃﺮﺡ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺍﻧﺼﺎﻓﺎ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﻫﺮ ﻣﻠﺘﯽ‬
‫ﺭﺍ ﻣﻘﺪﻡ ﺑﻪ ﻫﺮﭼﯿﺰ‪ ،‬ﻣﺘﺤﺪﺍﻟﺸﮑﻞ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻥ ﻣﻠﺖ‬
‫ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯽﺩﻫﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻥﻃﻮﺭ ﮐﻪ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﺪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ‬
‫ﺩﻧﯿﺎ ﻣﻠﺖﻫﺎ ﻣﺘﺤﺪﺍﻟﺸﮑﻞ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺍﺧﺘﻼﻑ‬
‫ﻟﺒﺎﺱ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺑﯿﻦ ﺭﻓﺖ‪ ،‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻧﺸﺎﺀ ﺍﷲ ﺩﺭ ﺯﯾﺮ ﺳﺎﯾﻪ‬
‫ﺍﻋﻠﯿﺤﻀﺮﺕ ﭘﻬﻠﻮﯼ‪ ،‬ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺯﺑﺎﻥ ﻫﻢ ﺑﮑﻠﯽ ﺍﺯ‬
‫ﺑﯿﻦ ﻣﯽ ﺭﻭﺩ ﻭ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﻣﺎ ﻫﻢ ﺍﻧﺸﺎﺀ ﺍﷲ ﺗﻮﺳﻌﻪ‬
‫ﮐﺎﻣﻠﯽ ﭘﯿﺪﺍ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺮﺣﺪﺍﺕ ﻣﺎ ﻣﺪﺍﺭﺱ‬
‫ﺍﺑﺘﺪﺍﺋﯽ ﻭ ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ ﺩﺭﺳﺖ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎﯼ ﻣﺎ‬
‫ﻫﻢ ﯾﮑﯽ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺯﺑﺎﻥ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺍﻧﺸﺎﺀ ﺍﷲ ﺭﻓﻊ ﻣﯽﺷﻮﺩ«‪.‬‬
‫ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺭﻭﺷﻦ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻟﺒﺎﺱ‬
‫ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﺍﻗﻮﺍﻡ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺳﺎﮐﻦ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ‬
‫ﺑﺮ ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﮔﻮﯾﺎ ﻃﺮﺍﺣﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﻗﺎﻧﻮﻥ‪ ،‬ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠﯽ‬
‫ﺭﺍ ﻣﻨﻮﻁ ﺑﻪ ﻣﺴﺘﺤﯿﻞ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﻏﯿﺮ ﻓﺎﺭﺳﯽ‬
‫ﺯﺑﺎﻥ ﺩﺭ ﻗﻮﻣﯿﺖ ﻣﺮﮐﺰﯼ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﯽﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻭ‬
‫ﺍﺯ ﻣﯿﺎﻥ ﺑﺮﺩﻥ ﻟﺒﺎﺱ ﺑﻮﻣﯽ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻘﺪﻣﻪﺍﯼ ﺑﺮﺍﯼ‬
‫ﺍﺟﺮﺍﯼ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺧﻮﺩ ﻣﯽﭘﻨﺪﺍﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺘﯽ ﻫﻨﮕﺎﻡ‬
‫ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻃﺮﺡ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺎ‬
‫ﻧﻈﺮ ﺗﺤﻘﯿﺮ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﭘﻮﺷﺶ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ‬
‫ﻣﯽﻧﮕﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺜﺎﻝ‪ ،‬ﻋﻠﯽ ﺩﺷﺘﯽ ﺣﯿﻦ ﺩﻓﺎﻉ‬
‫ﺍﺯ ﻃﺮﺡ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺍﻻﻥ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ ﺗﺸﺮﯾﻒ‬
‫ﺑﺒﺮﯾﺪ‪ ،‬ﺩﯾﮕﺮ ﻋﺮﺑﯽ ]ﺭﺍ[ ﺑﺎ ﭼﻔﯿﻪ ﻋﻘﺎﻝ ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﯿﺪ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﮐﺖ ﻭ ﺷﻠﻮﺍﺭ ﭘﻮﺷﯿﺪﻩﺍﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﺁﺩﻡ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ«‪.‬‬
‫ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻥ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺁﺩﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ«‪ .‬ﻭ ﺩﺷﺘﯽ‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩ‪» :‬ﺑﻨﺪﻩ ﻋﻘﯿﺪﻩ ﺩﺍﺭﻡ ﮐﻪ ﺷﮑﻞ ﭼﻔﯿﻪ‬
‫‪340‬‬ ‫‪Iranians, Vol. 10, No. 298, Friday, November 17, 2006‬‬
‫ﺩﯾﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ؟‬ ‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎﻥ‪ ،‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﻓﯿﻠﻢﺳﺎﺯﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ‬
‫ﺗﺎﺯﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺗﻌﺒﯿﺮﺍﺕ ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺎﺷﯿﻪ ﻣﻬﻤﯽ ﺭﺍ ﻧﯿﺰ‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﺣﻖ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺷﻌﺮ ﺑﻪ ﭘﺎﯼ‬
‫ﺍﻓﺰﻭﺩ‪ .‬ﺍﮔﺮ‪،‬ﺑﺮﻓﺮﺽﻣﺤﺎﻝ‪،‬ﺳﯿﺎﺳﺖﺯﺩﮔﯽﺍﺯ ﺟﺮﯾﺎﻥ‬ ‫ﺍﻭ ﺭﯾﺨﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﮕﯿﺮﺩ‪ .‬ﺷﺎﻋﺮﯼ ﺩﺭ ﺭﺩ‬
‫ﻧﻮ ﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺩﯾﻨﯽ ﮐﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ‬ ‫ﻗﺒﺾ ﻭ ﺑﺴﻂ )ﺗﺌﻮﺭﯼ ﺧﻮﺩ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﻓﻘﻪ(‬
‫ﺳﺮﻭﺵ‪ ،‬ﮐﺎﺭ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮ ﺩﯾﻨﯽ ﺭﺍ )ﺍﮔﺮ ﭼﻨﯿﻦ ﭼﯿﺰﯼ‬ ‫ﻣﻮﺍﺟﺐ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ ﻭ ﺷﻌﺮ ﻣﯽﺳﺮﺍﯾﺪ ﺍﻣﺎ‪ ،‬ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ‪،‬‬
‫ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ( ﮐﻮﺷﺶ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﯼ‬ ‫ﺟﺮﯾﺎﻥ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ ﻣﺎ ﺷﺎﻋﺮﯼ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﺪﺍﺭﺩ‬
‫ﺗﺤﻘﻖ ﭼﻨﺪ ﭼﯿﺰ ﻣﯽﺩﺍﻧﺪ‪:‬‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺯﺑﺎﻥ ﺷﻌﺮﯼ ﺍﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ«‪.‬‬
‫‪ ۱‬ـ »ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺑﺘﺪﺍﯼ ﺍﻧﻘﻼﺏ‪ ،‬ﻧﺪﺍﯼ »ﻓﻘﻪ ﭘﻮﯾﺎ«‬ ‫‪ ۲‬ـ »ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﺩﯾﻨﯽ ﺑﺎﯾﺪ ْﺁﺛﺎﺭ ﻫﻤﺪﯾﮕﺮ ﺭﺍ‬
‫ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ )ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﯾﺸﺎﻥ(‪ ،‬ﻭ‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮﻣﻄﺎﻟﻌﻪﻛﻨﻨﺪﻭﻣﻄﺎﻟﺐﺁﻧﺎﻥﻧﻘﻞﻣﺠﺎﻟﺴﺸﺎﻥ‬
‫ﮔﺮﭼﻪ ﺍﯾﻦ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﺗﺌﻮﺭﯾﮏ ﻗﻮﯼ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﺍﻣﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﯾﺪﻩﺍﻡ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖﻫﺎﯼ‬
‫ﻓﺮﯾﺎﺩﯼ ﺍﺯ ﺳﺮ ﺩﺭﺩ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺍﺯ »ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﺩﺭ ﻓﺮﻭﻉ«‬ ‫ﻧﺎﺭﻭﺍ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﯽﺯﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ ﻓﻘﻂ ﺗﯿﺘﺮﻫﺎ‬
‫ﺑﮕﺬﺭﯾﻢ ﻭ ﺑﻪ »ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﺩﺭ ﺍﺻﻮﻝ« ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﯾﻢ«‪.‬‬ ‫ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻧﺪ«‪.‬‬
‫‪ ۲‬ـ »ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ‪ ،‬ﭼﻮﻥ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ‬ ‫‪ ۳‬ـ »ﺁﺷﻨﺎﯾﯽ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﺩﯾﻨﯽ ﺑﺎ ﺟﻬﺎﻥ‬
‫ﭘﯿﺮﻭﺯ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺭﺳﯿﺪﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﻣﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺳﻨﺖﻫﺎﯼ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﯾﻢ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞ‬ ‫ﺑﺎ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎﯼ ﺗﺮﻛﯽ‪ ،‬ﺍﻧﺪﻭﻧﺰﯼ ﻭ ﺳﺎﯾﺮ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎﯼ ﺟﻬﺎﻥ‬
‫ﺑﯽﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺳﻨﺖﻫﺎ ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮﺩﯾﻢ‪ .‬ﺍﺯ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺍﺳﻼﻡ ﺁﺷﻨﺎ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻋﻜﺲﺍﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺻﺎﺩﻕ‬
‫ﺭﻭ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﯽﻛﻨﻨﺪ ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺍﺷﻜﺎﻝ ﺳﻨﺘﯽ ﺭﺍﯾﺞ‪،‬‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﻭ ﺁﻥﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺑﺮ ﺭﻭﯼ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﯼ ﻫﯿﺎﺕﻫﺎ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﯼ ﻫﻤﺎﻥ ﺁﯾﯿﻦﻫﺎ‬ ‫ﺑﺨﺶ ﺍﻋﻈﻢ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﯼ ﻧﺼﺮ ﻭ ﺷﺎﯾﮕﺎﻥ ﻭ ﺑﻨﺪﻩ ﺑﻪ‬
‫ﻭ ﺭﺳﻢ ﻭ ﺭﺳﻮﻣﺎﺕ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﯾﻢ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺑﺎﻭﺭ‬ ‫ﺗﺮﻛﯽ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺯﻣﯿﻨﻪ‬
‫ﺳﻢ ﮐﺸﻨﺪﻩﺍﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ ﻭ ﮔﻢ ﻛﺮﺩﻥ‬ ‫ﻣﺎ ﺩﭼﺎﺭ ﺗﻮﻫﻢ ﺍﺳﺘﻐﻨﺎ ﺷﺪﻩﺍﯾﻢ ﻛﻪ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﻢ ﺍﺯ ﻛﺠﺎ‬
‫ﺭﺍﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺍﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﭘﺸﺖ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﻪ‬ ‫ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ«‪.‬‬
‫ﺳﻨﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺩﯾﺎﻧﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﻃﺎﯾﻔﻪﺍﯼ‬ ‫‪ ۴‬ـ »ﻧﻘﺪ ﮔﺬﺷﺘﮕﺎﻥ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ‬
‫ﻫﺪﺍﯾﺖ ﻓﻜﺮﯼ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ‪ ...‬ﺑﺖﺷﻜﻨﯽ ﺍﺯ ﻭﻇﺎﯾﻒ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﯼ‬
‫ﻋﻤﻞ ﻭ ﻧﻈﺮﺵ ﯾﻜﺴﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ؛ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﺩﯾﻨﯽ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻧﺪﯾﺪﻩﺍﻡ ﯾﮏ ﻧﻔﺮ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎﯼ‬
‫ﺑﺤﺮﺍﻥﺯﺩﻩ ﻣﺎ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺑﯿﻦ ﻋﻤﻞ ﻭ ﻧﻈﺮ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻃﺎﻟﻘﺎﻧﯽﺭﺍﻧﻘﺪ ﻛﻨﺪ‪.‬ﺍﯾﻦﺍﺣﺘﺮﺍﻡﺑﻪ ﻃﺎﻟﻘﺎﻧﯽﻧﯿﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺍﻣﺎ ﺍﯾﻦ ﮔﻨﺎﻩ ﺍﺻﻼ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﻛﺴﺎﻧﯽ ﻛﻪ ﺭﻫﺒﺮﯼ‬ ‫ﻋﯿﻦﺑﯽﺍﺣﺘﺮﺍﻣﯽﺍﺳﺖ‪.‬ﺟﺮﺃﺕﻫﺎﺳﺘﺎﻧﺪﻩﺷﺪﻩﺍﺳﺖ‬
‫ﻓﻜﺮﯼ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪ‬ ‫ﻭ ﻛﺴﯽ ﺑﻪ ﻧﻘﺪ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻧﻤﯽﭘﺮﺩﺍﺯﺩ‪ .‬ﭼﻪ ﻛﺴﯽ ﺗﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺨﺸﺶ ﻧﯿﺴﺖ«‪.‬‬ ‫ﺣﺎﻝ ﺑﻪ ﻧﻘﺪ ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﺴﻮﻑ‬
‫‪ ۳‬ـ »ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺩﺭﮎ ﺗﺎﺯﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ‬ ‫ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺍﺧﯿﺮ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺑﻪ‬
‫ﺍﺯ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺩﯾﻦ‪ ،‬ﺍﻣﺎﻣﺖ ﻭ ﻧﺒﻮﺕ ﺑﯿﺎﻥ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎﺩﺍﻣﯽ ﻛﻪ‬ ‫ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺍﻟﻤﯿﺰﺍﻥ ﻧﻘﺪ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ؟«‬
‫ﺩﯾﻦ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩﺯﺩﺍﯾﯽ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺸﻜﻞ ﭘﺎﺑﺮﺟﺎﺳﺖ‬ ‫ﻟﺤﻈﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺑﭙﺮﺳﯿﻢ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺳﺨﻨﺎﻥ‬
‫ﻟﺬﺍ ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻄﺒﻪﻫﺎ‪ ،‬ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽﻫﺎ ﻭ ﻣﺠﺎﻟﺲ ﻣﺎ ﺣﺎﻝ‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﮐﺪﺍﻡ ﺟﻤﻊﺑﻨﺪﯼ ﺭﺍ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﮐﺮﺩ؟‬
‫ﻭ ﻫﻮﺍﯼ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ«‪) .‬ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺍﯾﻦ ﺣﺮﻑ‬ ‫ﺁﯾﺎ ﻧﻪ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ ﺑﺎ ﻋﺪﻩﺍﯼ ﻃﺮﻑ‬
‫ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻣﺎﻣﺖ ﻭ ﻧﺒﻮﺕ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﺩﺍﺭﺍﯼ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺑﺮﭼﺴﺐ »ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ‬
‫ﻣﺎﻫﯿﺘﯽ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩﺍﯼ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ‬ ‫ﺩﯾﻨﯽ« ﺑﻪ ﻫﯿﭻ ﯾﮏ ﺍﺯ ﺿﻮﺍﺑﻂ ﺍﯾﻦ ﻧﺎﻡ ﭘﺎﯾﺒﻨﺪ ﻧﺒﻮﺩﻩ‬
‫ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺍﻣﺎﻣﺖ ﻭ ﻧﺒﻮﺕ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻭ ﺷﯿﻌﯽ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩ‬ ‫ﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﯼ ﻣﻘﺘﻀﯿﺎﺕ ﺁﻥ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ؟ ﺁﯾﺎ ﻧﻪ‬
‫ﺯﺩﺍﯾﯽ ﺷﻮﺩ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﭼﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺭﺩ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ ﭘﺪﯾﺪﻩﺍﯼ ﺍﺳﺖ ﺻﺮﻓﺎ ﻭ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ ﻭ ﭘﯿﺮﻭﺍﻧﺶ ﺁﺭﺯﻭﯼ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‬ ‫ﻭﺳﯿﻌﺎ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﺯ ﻧﻮ ﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺩﯾﻨﯽ‬
‫ﮐﺮﺩ ﻭ ﻧﺸﺴﺖ ﻭ ﺩﯾﺪ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺩﯾﮓ ﭘﺨﺖ ﻭ ﭘﺰ ﺁﻧﺎﻥ‬ ‫ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺑﺰﺍﺭﯼ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﺮﺩﺑﺎﻣﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺭﺳﯿﺪﻥ‬
‫ﭼﻪ ﻣﻌﺠﻮﻧﯽ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺁﻣﺪ(‪.‬‬ ‫ﺑﻪﭘﺸﺖﺑﺎﻡ ﺣﮑﻮﻣﺖﺍﺳﻼﻣﯽﺑﺴﺎﺯﺩ؟ﻭﺁﯾﺎﺷﺨﺼﯽ‬
‫‪ ۴‬ـ »ﺩﯾﮕﺮ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﻣﺪﺭﻧﯿﺘﻪ ﺳﺮﺍﻍ‬ ‫ﻫﻤﭽﻮﻥ )ﺩﮐﺘﺮ!( ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﯽ ﻧﻤﺎﺩ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺍﯾﻦ‬
‫ﻣﺘﻮﻥ ﺩﯾﻨﯽ ﺑﺮﻭﯾﻢ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﯾﻜﯽ ﺍﺯ ﭼﺎﻟﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑﻮﺩ‬ ‫ﻓﺮﺻﺖﺟﻮﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻭ ﺳﻮﺀﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻧﻮ ﺍﻧﺪﯾﺸﯽ‬
‫ﺑﻪﺟﺎﺋﯽ ﻧﺨﻮﺍﻫﯿﺪ ﺑﺮﺩ ﺑﻠﮑﻪ ﺧﻮﺩ ﻧﯿﺰ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺩﺭ ﮔﯿﺮ ﻭ ﺩﺍﺭ ﻣﺎﺟﺮﺍ‪ ،‬ﺩﻭ ﺷﻘﻪ ﺷﻮﯾﺪ‪ .‬ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﮐﻪ‬
‫ﺧﻮﺩ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺿﯿﺢ‬
‫ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ ﮐﻪ‪» :‬ﺍﯾﻦ ﻧﯿﺰ ﯾﮏ ﺧﯿﺎﻝ ﺑﺎﻃﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﺍﮔﺮ ﻗﺪﺭﺕ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﺩﯾﻨﯽ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺣﻞ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺗﺠﺮﺑﻪ‬
‫ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﮔﺮ ﺩﺳﺖ‬
‫ﺭﻭﺣﺎﻧﯿﻮﻥ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻬﺸﺖ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﻣﺴﺎﯾﻞ‬
‫ﻣﺎ ﺧﯿﻠﯽ ﺭﯾﺸﻪﺩﺍﺭﺗﺮ ﺍﺳﺖ«‪.‬‬
‫ﭘﺲ ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﻓﺘﻮﺍﯼ ﺭﻭﺷﻦ ﻣﺸﮑﻞ ﺩﺭ ﭼﯿﺴﺖ؟‬
‫ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻣﺸﮑﻞ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ ﺍﺯ‬
‫ﺁﻧﺠﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺟﺰ ﺧﻮﺩﺵ ﮐﺴﯽ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻟﺸﮕﺮ‬
‫ﺧﻮﯾﺶ ﻧﻤﯽﯾﺎﺑﺪ ﻭ ﺣﺮﻑ ﻭ ﺳﺨﻦ ﻧﻮﻉ ﺍﺧﯿﺮﺵ ﺑﻮﯼ‬
‫ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﻭ ﺍﻧﺰﻭﺍ ﻣﯽﺩﻫﺪ‪ .‬ﭼﺮﺍ ﮐﻪ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ‬
‫ﻣﺎ ﺩﻋﻮﺍﯼ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮ ﺩﯾﻨﯽ ﺑﺎ ﺁﺧﻮﻧﺪ ﻫﻨﻮﺯ ﻣﺎﻫﯿﺘﯽ‬
‫ﺩﯾﻨﯽ ﭘﯿﺪﺍ ﻧﮑﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ‪ ،‬ﺩﺭ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻮﺩ‪،‬‬
‫ﮐﻮﺷﺸﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺯﺑﺎﻥ‬
‫ﺩﯾﻨﯽ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺁﻗﺎﯼ ﺳﺮﻭﺵ‪،‬‬
‫ﺩﺭ ﺍﺭﺯﯾﺎﺑﯽ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ‪ ،‬ﺑﻪﻗﻮﻝ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ‪» ،‬ﻧﻬﻀﺖ‬
‫ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ« ﻧﻘﺎﺋﺼﯽ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻨﯿﺎﺩﯾﻦ‬
‫ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺳﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ »ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ‬
‫ﺩﯾﻨﯽ« ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻏﻢ ﺩﯾﻦ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ‬
‫ﻭﻗﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﺻﻼﺡ ﺁﻥ ﺗﻠﻒ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺁﻧﺎﻥ‪،‬‬
‫ﺩﺭ ﭘﯽ ﺍﻧﻘﻼﺑﯽ ﺑﻪ ﺑﯿﺮﺍﻫﻪ ﺭﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐ ﺍﻣﮑﺎﻧﺎﺕ‪،‬‬
‫ﺍﻣﺘﯿﺎﺯﺍﺕ‪ ،‬ﻭ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻣﺎﺩﯼ ﻭ ﻣﻌﻨﻮﯼ ﺑﺎﺩ ﺁﻭﺭﺩﻩﺍﯼ‬
‫ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﻔﻆ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻨﻮﻁ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﺣﮑﻮﻣﺖ‬
‫ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻭ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺭﺍﻧﺪﻥ ﺳﮑﻮﻻﺭﯾﺴﻢ )ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﻣﻌﺎﺩ ﺑﻨﯿﺎﻥ ﺑﺮﺍﻧﺪﺍﺯ ﺁﻥ( ﻣﯽﺑﯿﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺩﻭ‬
‫ﻗﺸﺮ ﺍﻧﺤﺼﺎﺭﻃﻠﺐ ﺁﺧﻮﻧﺪ ﻭ ﺑﺴﯿﺠﯽ ﺑﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﺍﻣﮑﺎﻥ‬
‫ﺟﻮﻻﻥ ﺁﺯﺍﺩ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﺩﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺩﺍﻣﻦ ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽ‬
‫ﻭ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺭﻫﮕﺬﺭ ـ ﺑﻪ‬
‫ﺍﺻﻄﻼﺡ ﻋﻮﺍﻡ ـ ﺯﯾﺮﺁﺏ ﺭﻭﺣﺎﻧﯿﺖ ﺳﻨﺘﯽ ﺭﺍ ﺑﺰﻧﻨﺪ ﻭ‬
‫ﻋﻘﺮﺑﻪ ﺳﺎﻋﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻬﺪ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﯾﺮﯼ ﻣﻬﻨﺪﺱ‬
‫ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ )ﻭ ﺗﺎ ﺣﺪﯼ ﻣﻬﻨﺪﺱ ﻣﻮﺳﻮﯼ( ﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺍﯾﻨﺎﻥ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻠﯽ ـ ﻣﺬﻫﺒﯽﻫﺎﯼ ﺁﻏﺎﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏﺍﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻫﺎﯼ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺭﮊﯾﻢ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺧﻮﺩ ﻣﯽﺩﯾﺪﻧﺪ‬
‫ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﺧﻮﻧﺪ ﺿﺮﺑﻪ ﻓﻨﯽ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ ﺍﺯ ﻭﺿﻌﯿﺖ‬
‫ﺍﯾﻦ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ »ﻧﻬﻀﺖ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ ﺩﯾﻨﯽ«‬
‫ﭼﯿﺴﺖ‪:‬‬
‫‪ ۱‬ـ »ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺳﻨﺖ‬
‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﻧﻬﻀﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ‪،‬‬
‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ،۲۹۸‬ﺟﻤﻌﻪ ‪ ۲۶‬ﺁﺑﺎﻥ ‪۱۳۸۵‬‬
‫ﺗﺎ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺩﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﺮﺍ »ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ« ﻭ‬
‫»ﺳﮑﻮﻻﺭﯾﺴﻢ« ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻧﯽ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻣﺎ‬
‫ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﺪﻋﺎﯼ ﺳﺎﺩﻩ ﺳﮑﻮﻻﺭﯾﺴﻢ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺁﻗﺎﯾﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ »ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮ ﺩﯾﻨﯽ« ﻟﻄﻒ ﮐﺮﺩﻩ‬
‫ﻭ ﺑﺤﺚﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﺣﻮﺯﻩ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ‬
‫ﺩﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺳﺨﻦ ﺁﻗﺎﯼ ﺳﺮﻭﺵ ﻫﻢ ﺁﻥ ﻣﯽﺷﻮﺩ‬
‫ﮐﻪ »ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺎﺭﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺎ ﻣﻘﺪﻭﺭ ﻧﯿﺴﺖ!«‬
‫ﺍﻣﺎ‪ ،‬ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ‪ ،‬ﺁﻗﺎﯼ ﺳﺮﻭﺵ ﺳﯿﺎﺳﯽ‬
‫ﺷﺪﻥ »ﻧﻬﻀﺖ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ« ﺭﺍ ﺍﻣﺮﯼ ﺫﺍﺗﯽ‬
‫ﺍﯾﻦ ﻧﻬﻀﺖ ﻧﺪﺍﻧﺴﺘﻪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ ﺗﺒﻌﯽ ﻭ‬
‫ﺣﺎﺷﯿﻪﺍﯼ ﻣﯽﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ‬
‫ﺩﯾﻨﯽ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﻭ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺭﻭﺣﺎﻧﯿﺖ‬
‫ﺳﻨﺘﯽ ﺩﺭﮔﯿﺮ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺣﺎﻧﯿﺖ‬
‫ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﭘﺲ ﮔﻔﺖ ﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻧﯿﺰ‬
‫ﺯﺑﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﭘﯿﺪﺍ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﮕﺬﺍﺭﯾﺪ ﻣﻄﻠﺐ ﺭﺍ ﺍﺯ‬
‫ﺯﺑﺎﻥﺧﻮﺩﺷﺎﻥﺑﺸﻨﻮﯾﻢ‪»:‬ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺩﯾﻨﯽﺑﻪﻭﺍﺳﻄﻪ‬
‫ﻧﻘﺪﯼ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺭﻭﺣﺎﻧﯿﺖ ﻭ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺑﻪ‬
‫ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻛﺸﯿﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ؛ ﺍﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺖ‬
‫)ﮐﻪ( ﺣﻞ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺩﺭ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻣﺴﺎﯾﻞ‬
‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻣﻄﺮﺡ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﯾﮏ ﺳﻬﻢ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺗﻤﺎﻡ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ‬
‫ﺳﯿﺎﺳﺖﻧﯿﺴﺖ«‪.‬‬
‫ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﻋﮑﺲ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﻻ ﺍﺳﺘﻨﺘﺎﺝ‬
‫ﮐﺮﺩﯾﻢ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﺩﺭﯾﺎﻓﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ‬
‫ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ ﺑﺎﻟﺬﺍﺕ ﺳﯿﺎﺳﯽ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﭘﺲ‪ ،‬ﻣﺎ ﻧﺎﭼﺎﺭﯾﻢ ﺑﭙﺮﺳﯿﻢ ﮐﻪ‪ ،‬ﺍﮔﺮ ﭼﻨﯿﻦ‬
‫ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﭼﺮﺍ ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺒﻮﻝ ﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺑﯿﻦ »ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ‬
‫ﺩﯾﻨﯽ« ﻭ »ﺳﮑﻮﻻﺭﯾﺴﻢ« ﺁﻧﭽﻨﺎﻥ ﺗﻀﺎﺩ ﺣﻞ‬
‫ﻧﺎﺷﺪﻧﯽ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺍﯼ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ‬
‫ﺳﺮﻭﺵ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﻣﻌﺘﻘﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ‬
‫»ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ ﺳﮑﻮﻻﺭ« ﺭﺍ »ﯾﺎﻭﻩ ﮔﻮﺋﯽ«‬
‫ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ؟‬
‫ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﻫﻤﻪ ﮐﻮﺷﺶ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ ﻏﯿﺮ ﺩﯾﻨﯽ‬
‫ﻭ ﺳﮑﻮﻻﺭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ ﺩﯾﻨﯽ‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺩﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺳﻮﺩﺍﯼ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﮐﺮﺩﻥ‬
‫ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺩﺭ ﮐﻨﯿﺪ )ﯾﻌﻨﯽ ﭘﯿﺶ ﻓﺮﺽﻫﺎﯼ‬
‫ﺳﮑﻮﻻﺭﯾﺴﻢ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﯾﺮﯾﺪ( ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﯿﺪ ﺩﺭ ﻇﻞ ﯾﮏ‬
‫ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺳﮑﻮﻻﺭ ﺑﻪ ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺩﯾﻨﯽ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ‬
‫ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺭﻫﮕﺬﺭ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺧﻮﺩ ﺧﺪﻣﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﺍﻣﺎ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﯿﺪ ﺍﯾﻦ ﺩﻭ ﺍﺳﺐ ﺭﺍ ﯾﮑﺠﺎ ﺳﻮﺍﺭ‬
‫ﺷﻮﯾﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﻫﻢ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﻭ ﻫﻢ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﻮ ﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺩﯾﻨﯽ ﺑﺰﻧﯿﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺍﻩ‬
‫‪۳۴‬‬
‫ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺯﺩﮔﯽ ﺩﺭ‪...‬‬
‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۲۰‬‬
‫ﻣﯽﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﺎﻥ ﺩﯾﻨﯽ ﻣﺎ ﺩﺧﺎﻟﺘﯽ ﺩﺭ ﮐﺎﺭ‬
‫ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻧﻤﯽﮐﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻟﻄﺎﺋﻒ ﺍﻟﺤﯿﻞ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ‬
‫ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺭﺍ ﻣﻮﺟﻪ ﻭ ﺑﺮ ﺣﻖ ﺟﻠﻮﻩ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ‪،‬‬
‫ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻥ ﻭ ﻧﺒﻮﺩﻥ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮﺩﯼ ﻭ ﻏﯿﺮ ﺧﻮﺩﯼ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻧﻤﯽﮐﺮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﮐﺴﯽ‬
‫ﺍﺯ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ ﻏﯿﺮ ﺩﯾﻨﯽ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﮐﺎﺭﯼ ﻧﺒﻮﺩ‬
‫ﻭ ﺣﺘﯽ ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﯼ ﮐﻮﺷﺶ‬
‫ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺍﯼ ﮐﻤﯽ ﺧﺮﺩﭘﺬﯾﺮ ﮐﺮﺩﻥ ﺩﯾﻦ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ‬
‫ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ‪ ،‬ﺑﺎﻭﺭ ﺑﻪ ﺳﮑﻮﻻﺭﯾﺴﻢ ﺍﻗﺘﻀﺎ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﯾﻦ ﻭ ﻣﺬﻫﺐ ﻭ ﺍﯾﻤﺎﻥ‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺭﮒ ﻭ‬
‫ﺭﯾﺸﻪﻫﺎ ﻭ ﺷﺎﺥ ﻭ ﺑﺮﮒﻫﺎﺷﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺯ ﺣﻮﺯﻩ ﺣﮑﻮﻣﺖ‬
‫ﻭ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻭ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﮐﻨﺎﺭ ﺯﺩﻩ‬
‫ﺷﺪﻩ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ »ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ‬
‫ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ« ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﺍﻣﮑﺎﻥ‬
‫ﯾﺎ ﻋﺪﻡ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺩﯾﻨﯽ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ‬
‫ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﻫﺮ ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺶ ﯾﺎ ﺳﻨﺖﮔﺮﺍﺋﯽ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻧﻈﺮ‬
‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﺯﺍﺩﺍﻧﻪ ﻣﻄﺮﺡ ﺳﺎﺯﺩ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ »ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ‬
‫ﺩﯾﻨﯽ«ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ‪،‬ﺑﻪﺑﻬﺎﻧﻪﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽﺩﯾﻨﯽ‪،‬ﺣﮑﻮﻣﺖ‬
‫ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺭﺍ ﭘﺎ ﺑﺮ ﺟﺎ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻣﺮﮐﺐ ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ ﭘﺎﺋﯿﻦ‬
‫ﻧﯿﺎﯾﻨﺪ‪ ،‬ﺁﻧﭽﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﯿﺰﯼ ﮐﻪ ﺷﺒﺎﻫﺖ‬
‫ﻧﺪﺍﺭﺩ »ﻧﻮ ﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺩﯾﻨﯽ« ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺻﻮﺭﺕ‬
‫ﺍﺧﯿﺮ‪ ،‬ﮐﺎﺭ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺩﺭ ﺯﯾﺮ‬
‫ﻧﻘﺎﺏ ﺩﯾﻨﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺣﮑﻮﻣﺖ‬
‫ﺩﯾﻨﯽ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺳﺖ؛ ﯾﻌﻨﯽ ﻫﻤﺎﻥ ﻏﺪﻩ ﭼﺮﮐﯿﻨﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺟﺴﻢ ﻭ ﺟﺎﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺭﺩ ﺑﯽ ﺩﺭﻣﺎﻥ‬
‫ﺍﻣﺮﻭﺯﺵ ﺩﭼﺎﺭ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺯﻣﯿﻨﻪ‪ ،‬ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ ﮐﻤﯽ‬
‫ﻣﺒﻬﻢﺗﺮ ﺍﺯ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽﺷﺎﻥ ﺑﯿﺎﻥ‬
‫ﻣﻄﻠﺐ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﺩﻭ ﻧﻮﻉ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ‬
‫ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺘﻀﺎﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﺲ ﭘﺸﺖ ﺍﯾﻦ ﺍﺑﻬﺎﻣﺎﺕ ﺩﯾﺪ‪:‬‬
‫ﯾﮑﯽ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺳﺨﻦ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﮐﻪ‬
‫»ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ«‪ ،‬ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﯿﺠﻪ »ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽ‬
‫ﺩﯾﻨﯽ«‪ ،‬ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎ »ﺳﮑﻮﻻﺭﯾﺴﻢ« ﮐﻨﺎﺭ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺟﻤﻼﺕ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪» :‬ﺑﮕﺬﺍﺭﯾﺪ ﭼﻨﺪ ﯾﺎﻭﻩﮔﻮ‬
‫ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ ﻟﯿﺒﺮﺍﻝ ﯾﺎ ﺳﻜﻮﻻﺭ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ‬
‫ﺭﺍ ﺑﻜﻨﯿﺪ«‪ .‬ﻣﻌﻨﺎﯼ ﺳﻠﺒﯽ ﺍﯾﻦ ﺳﺨﻦ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮ ﺩﯾﻨﯽ ﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺳﮑﻮﻻﺭ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ‬
‫ﻧﻪ ﻟﯿﺒﺮﺍﻝ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﮑﻪ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺩﺭ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﻧﯿﺰ‬
‫ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ ﺑﻪﺧﻮﺩ ﺍﯾﻦ ﺯﺣﻤﺖ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﺩﻫﻨﺪ‬
‫‪350‬‬ ‫‪Iranians, Vol. 10, No. 298, Friday, November 17, 2006‬‬
‫ﮔﺰﯾﺪﻩﻫﺎ )ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﺮﺗﻀﯽ ﺁﻭﯾﻨﯽ( ﻧﯿﺰ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﭼﻨﺎﻥ‬ ‫ﺣﻤﯿﺪ ﺳﻬﯿﻠﯽ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ »ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ« ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ‬
‫ﻣﻀﺎﻣﯿﻨﯽ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺟﺮﯾﺎﻥ ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺑﻪ »ﺟﻬﺎﺩ«‬ ‫ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﯿﻤﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﺮﺩ‪.‬‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﯿﺮﻭﺯﯼ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﯽ‬
‫ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۶۰‬ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﯿﻤﺎﯼ ﺟﻤﻬﻮﺭﯼ‬ ‫ﻋﺮﺻﻪ ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ‬
‫ﺍﺳﻼﻣﯽ‪ ،‬ﻃﺮﺡ »ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻣﺴﮑﻦ« ﺭﺍ ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ ﻭ ﺳﻪ‬ ‫ﺷﯿﻮﻩﻫﺎ ﻭ ﺩﯾﺪﮔﺎﻩﻫﺎﯼ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺮﯾﺪﻭﻥ ﺟﯿﺮﺍﻧﯽ‪ ،‬ﺍﺑﺮﺍﻫﯿﻢ ﻣﺨﺘﺎﺭﯼ‪،‬‬ ‫ﻭﺍﻗﻊ‪ ،‬ﻭﺿﻌﯿﺖﺍﻧﻘﻼﺑﯽﺟﺎﻣﻌﻪﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮﯾﻦﺷﺮﺍﯾﻂ‬
‫ﮐﯿﻮﺍﻥ ﮐﯿﺎﻧﯽ ﻭ ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻬﺎﻣﯽﻧﮋﺍﺩ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺩﺭ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺩﺭ ﺍﺣﻮﺍﻻﺕ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﻭ‬
‫ﺍﻭﺍﺳﻂ ﺩﻫﻪ ‪ ۱۳۶۰‬ﻭ ﺍﻭﺍﯾﻞ ﺩﻫﻪ ‪ ۱۳۷۰‬ﺭﺧﺸﺎﻥ‬ ‫ﻣﯿﺮﺍﺙ ﺣﮑﻮﻣﺖﻫﺎ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺁﻭﺭﺩ‪ :‬ﻣﺲ ﻓﻠﺰ ﺳﯿﺎﺳﯽ‬
‫ﺑﻨﯽﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ ﻓﯿﻠﻢ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪ ،‬ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ‬ ‫)ﻋﻠﯽ ﯾﻌﻘﻮﺑﯽ(‪ ،‬ﺍﺗﻞ )ﺟﻤﺸﯿﺪ ﺯﺍﻫﺪﯼ(‪ ،‬ﺧﺎﮎ‬
‫»ﺗﻤﺮﮐﺰ«ﻭ»ﺍﯾﻦﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﺭﻭﺑﻪﮐﯽﻧﺸﻮﻥﻣﯿﺪﯾﻦ؟«‬ ‫ﺗﺎ ﺧﺎﮎ )ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻣﺸﯿﺮﯼ(‪ ،‬ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ )ﻋﻠﯽ‬
‫ﺭﺍ ﺳﺎﺧﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﯿﻦ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺧﺴﺮﻭ ﺳﯿﻨﺎﯾﯽ ﻓﯿﻠﻢ‬ ‫ﻧﺎﺋﯿﻨﯽ(‪ ،‬ﮐﻮﺩﮎﻭ ﺍﺳﺘﺜﻤﺎﺭ )ﻣﺤﻤﺪ ﺭﺿﺎ ﺍﺻﻼﻧﯽ(‪،‬‬
‫»ﻣﺮﺛﯿﻪ ﮔﻤﺸﺪﻩ«‪ ،‬ﻋﺒﺎﺱ ﮐﯿﺎﺭﺳﺘﻤﯽ »ﻣﺸﻖ‬ ‫ﮐﻮﺭﻩ ﭘﺰﺧﺎﻧﻪ ) ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﻣﻘﺪﺳﯿﺎﻥ (‪ ،‬ﻧﺎﻧﯽ ﺍﺯ‬
‫ﺷﺐ« ﻭ ﻣﺤﺴﻦ ﻣﺨﻤﻠﺒﺎﻑ »ﺳﻼﻡ ﺳﯿﻨﻤﺎ« ﺭﺍ‬ ‫ﮔﻞ )ﻓﺮﯾﺪﻩ ﺷﻔﯿﯽ(‪ ،‬ﻭ ﺧﺎﻭﯾﺎﺭ )ﺍﺑﺮﺍﻫﯿﻢ ﻣﺨﺘﺎﺭﯼ(‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﻤﻠﻪﺍﻧﺪ‪ .‬ﻫﻔﺖ ﻗﺼﻪ ﺍﺯ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺧﺎﻥ‬
‫ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ‪ ،‬ﺩﺭ ﺷﻬﺮﯾﻮﺭ ﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ ‪۱۳۵۹‬‬
‫ﻫﻮﺍﭘﯿﻤﺎﻫﺎﯼ ﻋﺮﺍﻗﯽ ﺑﻪ ﺣﺮﯾﻢ ﻫﻮﺍﯾﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺗﺠﺎﻭﺯ‬
‫ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺷﻬﺮﻫﺎﯼ ﻣﺮﺯﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺗﺼﺮﻑ ﺷﺪ‪ .‬ﺟﻨﮓ‪،‬‬
‫ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺳﻮﻣﯽ ﮐﻪ ﺳﺮﺥﭘﻮﺳﺘﯽ ﺩﺭﺩﺳﺮﺳﺎﺯ ﺍﻣﺎ‬
‫ﺑﺎ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ »ﺁﯾﺮﺍ ﻫﯿﺰ« )ﺍﺩﺍﻡ ﺑﯿﭻ(‬
‫ﻓﯿﻠﻤﺴﺎﺯﺍﻥ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺟﺒﻬﻪﻫﺎﯼ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ‬ ‫ﻫﻤﮕﯽ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻭﺍﻗﻔﻨﺪ ﻭ ﻣﯽﺩﺍﻧﻨﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺍﯾﺮﺍﻥ ﮐﺸﺎﻧﺪ ﻭ ﺁﻥﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻝ‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﺟﺮ ﺩﻻﻭﺭﯼﻫﺎﯼ ﺳﺎﯾﺮ ﺭﻓﻘﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺁﻥ‬
‫ﺳﺒﮏﻫﺎ ﻭ ﻧﻈﺮﮔﺎﻩﻫﺎﯼ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻭ ﻣﺘﻨﻮﻉ ﻓﯿﻠﻢ‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﺮ ﺭﺍ ﮐﻢ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﯿﻦ ﻭﻗﻮﻑ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﻫﻤﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﯾﮑﺴﺎﻥ‬ ‫»ﺁﯾﺮﺍ«ﯼ ﺳﺮﺥ ﭘﻮﺳﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻐﯿﺎﻧﮕﺮﯼ ﻭﺍ ﻣﯽﺩﺍﺭﺩ‬
‫ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻭ ﺳﭙﺲ ﻃﺮﺩ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻫﻢ ﺑﯽ ﻧﺎﻡ ﻭ‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ‪۱۳۵۷‬‬ ‫ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺨﺮﻭﺑﻪﺍﯼ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻣﯽﺭﺳﺪ‪ .‬ﯾﺎ »ﺭﻧﯽ«‬
‫ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺳﻮ ﺩﺳﺘﺨﻮﺵ ﺗﻐﯿﯿﺮﺍﺕ ﻋﻤﺪﻩﺍﯼ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻧﻤﯽ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺷﻐﻠﯽ ﺩﺳﺖ ﻭ ﭘﺎ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ‬
‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﻭﺭﺑﯿﻦﻫﺎﯼ ﺳﺒﮏ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻤﻞ ﺩﺭ‬ ‫ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺭﺍﻧﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ ...‬ﺍﯾﺴﺖﻭﻭﺩ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢ ﺧﻮﺩ‬
‫ﺧﺪﻣﺖ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺑﯽﻭﺍﺳﻄﻪ ﺩﺭ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﻧﺴﻞ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﻭﺍﻗﻌﯿﺖ ﺟﻨﮓ ﺗﺮﺳﻨﺎﮎﺗﺮ ﻭ ﺳﯿﺎﻩﺗﺮ‬
‫ﺟﺪﯾﺪ‪ ،‬ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﯾﺪﮔﺎﻩﻫﺎﯾﯽ ﺗﺎﺯﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﯽ‬ ‫ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ‪ .‬ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‬
‫ﻭ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ‪.‬‬ ‫ﮐﻪ ﺟﻨﮓ »ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻥ«ﯼ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﺎ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺁﻥ‬
‫ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﯾﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺯﯾﺎﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺭﺍ ﻣﯽﺳﺎﺯﯾﻢ‪ .‬ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻥ ﻓﻘﻂ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺟﻮﺍﻧﯽﺍﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺷﮑﻞ ﻭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻋﺮﺻﻪ ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎ ﻭ ﺗﻨﻮﻉ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ‬ ‫ﺗﺮﺳﺎﻥ ﻭ ﻫﺮﺍﺳﺎﻥ ﺗﻘﻼ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺯﻧﺪﻩ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻓﯿﻠﻢ ﺍﻭ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺍﺯ »ﻧﺠﺎﺕ ﺳﺮﺑﺎﺯ ﺭﺍﯾﺎﻥ«‬
‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﭘﺎﯾﮕﺎﻩ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ »ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻣﺴﺘﻨﺪﺳﺎﺯﺍﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ«‬ ‫ـ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺍﻧﺪﮎ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺩﺭ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﯼ ﻧﺒﺮﺩ ـ‬
‫ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺟﻬﻨﻢ ﺟﻨﮓ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ‬
‫»ﺍﯾـﺮﺍﻧﯿـﺎﻥ«‬ ‫ﺟﻬﺖ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺍﯾﺴﺖﻭﻭﺩ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥﭘﺮﻭﺭﯼ ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ ﻭ‬
‫ﻣﺜﻞ ﺍﺳﭙﯿﻠﺒﺮﮒ ﺑﻪ ﺗﺒﻠﯿﻎ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻣﯿﻬﻦﭘﺮﺳﺘﯽ‬
‫ﺭﻭ ﻧﻤﯽﺁﻭﺭﺩ‪.‬‬
‫ﻧﺸﺮﯾﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ‬ ‫»ﭘﺮﭼﻢﻫﺎ« ﻣﺎﻧﻨﺪ »ﺣﻤﻠﻪ« ﺁﻟﺪﺭﯾﭻ ﻭ ﯾﺎ‬
‫»ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ« ﺁﻧﺘﻮﻧﯽ ﻣﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺛﺮﯼ ﺿﺪ ﺟﻨﮓ‬
‫ﻭ ﺑﺮﮔﺰﯾﺪﻩ ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺗﻤﯽ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﺍﻧﺴﺎﻧﯽ ﺍﺯ ﺳﺮﺑﺎﺯﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺠﺎﺕ ﺩﻫﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎ‬
‫ﺟﻤﻌﻪﻫﺎ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﯽﺷﻮﺩ‬ ‫ﺯﺧﻢ ﺭﻧﺠﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻣﯽﺁﻭﺭﻧﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺳﺮ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮﻭﺭﯼ ﺑﺮ ﺷﮑﻞﮔﯿـﺮﯼ‪...‬‬
‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۲۰‬‬
‫ﺷﺪ ﻭ ﻧﺎﺻﺮ ﺗﻘﻮﺍﯾﯽ »ﺑﺎﺩ ﺟﻦ« ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﺁﻥ ﺳﺎﺧﺖ؛‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺼﯿﺐ ﻧﺼﯿﺒﯽ »ﺁﻧﺎﻫﯿﺘﺎ« ﻭ ﭘﺮﻭﯾﺰ‬
‫ﮐﯿﻤﯿﺎﻭﯼ »ﯾﺎ ﺿﺎﻣﻦ ﺁﻫﻮ« ﻭ ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻬﺎﻣﯽﻧﮋﺍﺩ‬
‫»ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺷﯿﻮﻩ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ« ﺭﺍ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻋﺴﮕﺮﯼﻧﺴﺐ »ﭘﯿﺮ ﺳﺒﺰ ﭼﮑﭽﮑﻮ«‪،‬‬
‫ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻃﺒﺮﯼ »ﺩﺭﺍﻭﯾﺶ ﻗﺎﺭﻭﯾﻪ«‪ ،‬ﺍﺣﻤﺪ ﺷﺎﻣﻠﻮ‬
‫»ﭘﺎﻭﻩ‪ ،‬ﺷﻬﺮﯼ ﺍﺯ ﺳﻨﮓ ﺩﺭ ﺩﻝ ﺗﭙﻪﺍﯼ ﺳﺒﺰ«‪،‬‬
‫ﮐﯿﻮﻣﺮﺙ ﺩﺭﻡﺑﺨﺶ »ﺟﺮﺱ )ﺳﺎﺭﺑﺎﻧﺎﻥ ﮐﻮﯾﺮ(« ﻭ‬
‫ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﺍﺻﻼﻧﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﺗﺠﺮﺑﯽ »ﺟﺎﻡ ﺣﺴﻨﻠﻮ« ﺭﺍ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻃﯿﺎﺏ ﺳﻠﺴﻠﻪ‬
‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ »ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ« ﺭﺍ ﺳﺎﺧﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ‪ ۶۰‬ﻫﻢ‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﺑﺎ ﺍﯾﻦ ﺩﯾﺪﮔﺎﻩ ﮐﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ‬
‫ﺳﺮﺑﺎﺯﻫﺎ ﺑﺮ ﻓﺮﺍﺯ ﻗﻠﻪ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﻭﺍﻗﻌﯿﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﯽ ﺁﻥ‬
‫ﮐﻪ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺟﻌﻠﯽ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺣﺘﯽ ﺑﻪ ﻃﺮﺯﯼ‬
‫ﻏﻢﺍﻧﮕﯿﺰﻧﺸﺎﻧﻪﺍﯼﺍﺯﺁﻥﺍﺳﺖﮐﻪﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽﻫﺎﭼﮕﻮﻧﻪ‬
‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﺸﺘﺎﻕﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﻭﺍﻗﻌﯿﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﺰﺭﮒ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ‬
‫ﺁﻥ ﺍﻓﺴﺎﻧﻪ ﺑﺴﺎﺯﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺍﯾﺴﺖﻭﻭﺩ ﻓﯿﻠﻢ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻭ ﺩﻧﯿﺎﯼ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ‬
‫ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻗﻄﻊ ﺑﻪ ﻗﺒﻞ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ‬
‫»ﺍﯾﻮﻭﺟﯿﻤﺎ«‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺁﺷﻮﺏ ﻭ ﻭﺣﺸﺖ ﺁﻥ ﻭ ﻧﯿﺰ‬
‫ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺩﺍﺧﻠﯽ ﮐﻪ ﺗﻮﺭ ﺟﺸﻦ ﻭ ﺳﺮﻭﺭ ﺩﺭ‬
‫ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺍﯾﻦ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻪ ﺳﺮﺑﺎﺯ‬
‫ﮔﻤﻨﺎﻡ ﺑﻬﺮﻩﺑﺮﺩﺍﺭﯼ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺳﺮﺑﺎﺯﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎ‬
‫ﺟﺰﻭ ﺑﺮﺍﻓﺮﺍﺷﺘﮕﺎﻥ ﭘﺮﭼﻢ ﺑﺮ ﻗﻠﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺣﺎﻻ ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺍﯾﺴﺖﻭﻭﺩ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻗﺮﺑﺎﻧﯿﺎﻥ ﺟﻨﮓ ﻭ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﯼ‬
‫ﺳﺮﭘﻮﺷﯽ ﺑﺮ ﻭﺍﻗﻌﯿﺖ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ‬
‫ﻣﯽﺁﻭﺭﺩ ]ﺣﺪﻭﺩ ‪ ۷۰‬ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺮﺑﺎﺯ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﺩﺭ ﻓﻮﺭﯾﻪ‬
‫ﺳﺎﻝ‪ ۱۹۴۵‬ﺩﺭ ﺳﺎﺣﻞ ﺍﯾﻮﻭﺟﯿﻤﺎ ﭘﯿﺎﺩﻩ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﯿﺶ‬
‫ﺍﺯ ﺷﺶ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺮﺑﺎﺯ ﻃﯽ ‪ ۳۶‬ﺭﻭﺯ ﺟﻨﮓ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ‬
‫ﺭﺳﯿﺪﻧﺪ ﻭ ﺗﻠﻔﺎﺕ ﮊﺍﭘﻨﯽﻫﺎ ﻧﻪ ‪ ۲۲‬ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ‬
‫ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺮﺧﯽ ﺍﺯ ﺁﻥﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺩﺭ ﭘﻨﺎﻫﮕﺎﻩﺷﺎﻥ‬
‫ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﮐﺸﯽ ﮐﺮﺩﻧﺪ‪[.‬‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺮﺳﯿﻢ ﻟﺤﻈﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﻓﺮﺍﺷﺘﻦ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﺳﻪ ﺳﺮﺑﺎﺯ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ‬
‫ﺧﻮﺩ ﻣﯽﺩﺍﻧﻨﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻓﺮﻭﺵ‬
‫ﺑﮕﻮﯾﺪ‪ .‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻠﻖ ﺷﺪ ﻭ ﭼﻪ ﻃﻮﺭ ﺭﻭﯼ ﻣﺮﺩﻡ‬
‫ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ‪ :‬ﯾﮑﯽ »ﺩﺍﮎ ﺑﺮﺍﺩﻟﯽ« )ﺭﺍﯾﺎﻥ ﻓﯿﻠﯿﭗ(‬
‫ﻣﻠﻮﺍﻥ ـ ﮐﻪ ﻗﺼﻪ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﭘﺴﺮ ﺍﻭ ﺑﯿﺎﻥ ﻣﯽﮔﺮﺩﺩ‬
‫ﺟﺎ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻗﺒﻞ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﯾﻦ‬
‫ـ ﺩﯾﮕﺮﯼ »ﺭﻧﯽ ﮔﺎﯾﻨﻮﻥ«)ﺟﺴﯽ ﺑﺮﺍﺩﻓﻮﺭﺩ( ﻭ‬
‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ،۲۹۸‬ﺟﻤﻌﻪ ‪ ۲۶‬ﺁﺑﺎﻥ ‪۱۳۸۵‬‬ ‫‪۳۵‬‬
‫ﺳﮑﻮﻻﺭﯾﺴﻢ ﺍﺯ ﯾﮏﺳﻮ ﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺩﺍﻣﻦ‬ ‫ﻛﻪ ﻛﺜﯿﺮﯼ ﺍﺯ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻓﺮﻭ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﺍﻣﺎ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺯﺩﻥﺑﻪﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽﺩﯾﻨﯽ‪،‬ﺍﺯﺳﻮﯼﺩﯾﮕﺮ‪،‬ﮔﻔﺘﻪﺑﺎﺷﻢ‬ ‫ﻭﺳﯿﻠﻪ ﺧﺮﺩ ﻭ ﺍﻧﺼﺎﻑ )ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻭ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎﯼ‬
‫ﮐﻪ ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺩﯾﻨﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺳﮑﻮﻻﺭﯾﺴﻢ ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺍﻩ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺍﯾﺸﺎﻥ(‪ ،‬ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﺩﯾﻨﯽ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺩﺍﻡ ﻫﻢ‬
‫ﺑﺎﺭﻭﺭ ﮐﺮﺩﻥ ﺍﯾﻦ ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺿﺮﻭﺭﯼ ﻭ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺟﻬﯿﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺩﯾﮕﺮ ﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﻭﻗﺖ ﻭ ﺍﻧﺮﮊﯼ ﻛﻪ‬
‫ﺍﻣﺎ ﺳﮑﻮﻻﺭﯾﺴﻢ ﺍﻗﺘﻀﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻌﻀﻼﺕ‬ ‫ﻣﺼﺮﻭﻑ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﻋﻠﻢ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻭ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻣﺪﺭﻥ‬
‫ﺩﯾﻨﯽ ﺩﺭ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻭ ﺳﯿﺎﺳﺖ‬ ‫ﺍﺯ ﻣﺘﻮﻥ ﺩﯾﻨﯽ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﻣﻨﺘﻔﯽ ﺷﻮﺩ«‪.‬‬
‫ﺣﻞ ﻭ ﻓﺼﻞ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﺩﻭﻡ ﺧﺮﺩﺍﺩﯼﻫﺎ‬ ‫‪ ۵‬ـ ﻭ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ »ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎﻭﺭ ﻛﻨﯿﻢ ﺁﻥ ﺩﯾﻦ ﺳﻬﻠﻪ‬
‫ﻭ ﻣﺸﺎﺭﮐﺘﯽﻫﺎ ﻭ ﻣﻠﯽ ـ ﻣﺬﻫﺒﯽﻫﺎ ﻭ ﻣﺠﺎﻫﺪﯾﻦ‬ ‫ﻭ ﺳﻤﺤﻪﺍﯼ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺤﻤﺪ )ﺹ( ﻧﺎﺯﻝ ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﯿﭻ‬
‫ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﯽﻫﺎ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻧﻤﯽﺁﯾﻨﺪ‪ .‬ﻧﻮﺍﻧﺪﯾﺸﯽ‬ ‫ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺍﺿﺎﻓﺎﺕ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺎﻧﻊ ﻭ‬
‫ﺭﺍﺳﺘﯿﻦ ﺩﯾﻨﯽ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺍﻧﺪﯾﺸﯽﻫﺎﯼ‬ ‫ﺳﺪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻭ ﭼﺎﺑﻜﯽ‬
‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﻤﯽﮔﻨﺠﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﻧﺘﯿﺠﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﺁﻥ‬ ‫ﺁﻧﺎﻥ ﻧﯿﺰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻗﯿﻮﺩ‬
‫ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮﺩ‪ ،‬ﻫﯿﻮﻻﺋﯽ ﺑﯽ ﺷﺎﺥ ﻭ ﺩﻡ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪،‬‬ ‫ﻭ ﺑﻨﺪﻫﺎ ﺭﻫﺎ ﺳﺎﺯﯾﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﯿﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﭼﺎﻻﻛﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺩﯾﻦ ﺭﺍ ﮐﻼ ﺍﺯ ﺗﻨﻬﺎ ﺟﻨﺒﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﻣﻔﯿﺪ ﺁﻥ‪ ،‬ﮐﻪ‬ ‫ﻭ ﭼﺎﺑﻜﯽ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺻﺪﺭ ﺍﺳﻼﻡ‪ ،‬ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺩﯾﻦ‬
‫ﺍﺧﻼﻕ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺧﺎﻟﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﯿﻢ«‪.‬‬
‫ﺍﮔﺮ ﺍﯾﻦ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺒﺎﻧﯽ ﺍﻭﻟﯿﻪ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ‬
‫ﻧﻘﺪ ﻓﯿﻠﻢ‬ ‫ﺩﯾﻨﯽ ﺑﺪﺍﻧﯿﻢ ﻭ ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﮐﺎﺳﺘﯽﻫﺎ‬
‫ﻭ ﻏﻔﻠﺖﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ‬
‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۲۹‬‬ ‫ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻥ ﺩﯾﻨﯽ ﺑﺮﺷﻤﺮﺩﻧﺪ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺩﺭ‬
‫»ﺍﯾﻮﻭﺟﯿﻤﺎ« ﺑﻪ ﺯﻭﺩﯼ ﻭﺍﺭﺩ ﺭﮒ ﻭ ﺧﻮﻥ ﻣﻠﯽ ﺷﺪ‬ ‫ﻣﯽ ﯾﺎﺑﯿﻢ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﻧﯿﺎ ﺟﺰ ﺧﻮﺩ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ‬
‫ﻭ ﯾﮏ ﺷﺒﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻭ ﺳﺎﯾﺮ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ‬ ‫ﻫﯿﭻ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮ ﺩﯾﻨﯽ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﻭ ﻻﺑﺪ‬
‫ﺩﺭ ﻗﻠﺐ ﻣﻠﺖ ﺟﺎ ﮔﺮﻓﺖ‪[.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺩﻟﯿﻞ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﭘﯿﭽﺶﻫﺎﯼ‬
‫ﺍﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﻭﺍﻗﻌﯿﺖ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻬﺮﻩ ﻫﯿﭻ ﯾﮏ‬ ‫ﺳﺨﻦﺍﯾﺸﺎﻥﺍﯾﻦ ﻫﻤﻪﺧﻮﺩﺳﺘﺎﺋﯽ ﻭﺧﻮﺩﺷﯿﻔﺘﮕﯽ‬
‫ﺍﺯ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺩﺭ ﺗﺠﺴﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﺣﺴﯽ ﺍﺯ ﻣﯿﻬﻦﭘﺮﺳﺘﯽ‬ ‫ﺷﮕﻔﺖﺍﻧﮕﯿﺰ ﻣﺘﻈﺎﻫﺮ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪.‬‬
‫ﺩﯾﺪﻩ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﮔﻮﯾﯽ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎﯾﯽ ﻣﺴﺘﻘﻞﺍﻧﺪ‬ ‫ﺍﻣﺎ‪ ،‬ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ‪ ،‬ﺍﯾﻦ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﮑﻨﯿﻢ‬
‫ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﻪ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻧﺴﺨﻪ ﭘﯿﭽﯽ ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ‬
‫ﺳﺮﺑﺎﺯﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺠﺴﻤﻪﻫﺎﯾﯽ ﺍﺯ ﺗﻼﺵ‬ ‫ﻫﻤﺎﻧﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﺍﺷﮑﻮﺭﯼ ﺁﻥ ﺭﺍ‪،‬‬
‫ﺑﺮﺍﯼ ﻓﺘﺢ ﻭ ﭘﯿﺮﻭﺯﯼ ﺩﺭﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺍﯾﻦ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻥ ﺩﺭ‬ ‫ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺟﻠﺴﺎﺕ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺯﺑﺎﻧﯽ ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﻪﺗﺮ ﺑﯿﺎﻥ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﺍﯾﺴﺖﻭﻭﺩ ﻣﺒﺪﻝ ﺑﻪ ﻭﺳﯿﻠﻪﺍﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﺒﻠﯿﻐﺎﺕ‬ ‫ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ‪» :‬ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺻﺪﺭ ﺍﺳﻼﻡ«‪ .‬ﻣﻦ ﺩﺭ‬
‫ﻭ ﺍﺟﺮﺍﯼ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺍﺭﺗﺶ ﻭ ﺳﺎﯾﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﮐﺸﻮﺭ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﺗﻌﺒﯿﺮ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺷﮕﻔﺘﯽ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺗﻔﺴﯿﺮ »ﺟﺎﻣﻌﻪ‬
‫ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺻﺤﻨﻪ ﺑﺎ ﻧﻤﺎﯾﺸﯽ ﺑﺰﺭﮒ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﯼ‬ ‫ﻣﺪﻧﯽ« ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺁﻗﺎﯼ ﺧﺎﺗﻤﯽ‪ ،‬ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ‬
‫ﻗﻠﻪ ﺍﯾﻮﻭﺟﯿﻤﺎ ﻭ ﺳﻪ ﺷﺨﺼﯿﺖ ﺍﺻﻠﯽ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ‬ ‫ﻣﺴﺎﻭﯼ ﺑﺎ »ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺍﻟﻨﺒﯽ« ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ‪.‬‬
‫ﺁﻏﺎﺯ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺭﻭﯼ ﺍﯾﻦ ﻗﻠﻪ ﭘﺎ ﻣﯽﮔﺬﺍﺭﻧﺪ‬ ‫ﺍﯾﺸﺎﻥ ﻧﯿﺰ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺭﻭﺷﻦ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﻭﻗﺘﯽ ﺩﺭ‬
‫ﻭ ﺁﺗﺶﺑﺎﺯﯼ ﻭ ﻫﯿﺎﻫﻮﯼ ﺍﻧﺒﻮﻩ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﺭ‬ ‫ﻧﻄﻖﻫﺎﯼ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﯽ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ »ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﯽ«‬
‫ﺍﺳﺘﺎﺩﯾﻮﻡ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺳﺘﺎﯾﺶ ﺍﺯ ﺁﻥﻫﺎﺳﺖ‪ ...‬ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺟﺎ‬ ‫ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﻗﺼﺪﺷﺎﻥ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺻﺪﺭ‬
‫ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﯾﺴﺖﻭﻭﺩ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻭ ﺳﻮﺀﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ‬ ‫ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺗﺄﺳﯿﺲ »ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺍﻟﻨﺒﯽ« ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ‪،‬‬
‫ﺍﺯ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﺸﻬﻮﺭ »ﺍﯾﻮﻭﺟﯿﻤﺎ« ﻭ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﯾﺎﺩﺑﻮﺩ‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﮐﻪ ﺩﯾﺪﯾﻢ‪ ،‬ﺟﺮﯾﺎﻥ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﯼ ﺩﯾﻨﯽ‬
‫ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﯼ ﻋﻤﯿﻖ ﻭ ﺣﺴﯽ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻨﺘﻘﻞ‬
‫ﺁﻗﺎﯼ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ ﻫﻢ ﺗﺎﺯﻩ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﺪ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﺎﻥ »ﺻﺪﺭ ﺍﺳﻼﻡ« ﮐﻪ ﺩﺭ »ﻣﺪﯾﻨﻪ ﺍﻟﻨﺒﯽ« ﻭﺟﻮﺩ‬
‫ﭘﺮﭼﻢ‪ ،‬ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﺪ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﯾﻦ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﻪ ﻣﺎ‬
‫ﺩﺍﺷﺖ ﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻦ‪ ،‬ﺩﺭ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﻏﻮﻃﻪ ﺯﺩﻥ ﻣﺸﮑﻞ ﺩﺭ‬
‫ﺍﺛﺮ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺩﺭ ﺩﻝ ﻭ ﺫﻫﻦ ﺁﻧﺎﻥ‬
‫ﯾﮏ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﯽ ﺑﯽ ﺩﺭ ﻭ ﭘﯿﮑﺮ ﻭ ﺍﻓﻄﺎﺭ ﺯﺩﻩ ﺳﺮﺷﺎﺭ‬
‫ﺍﺯ ﺗﻀﺎﺩ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮏ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﻩ ﭘﯿﺮﻭ ﺑﻪ‬
‫‪380‬‬ ‫‪Iranians, Vol. 10, No. 298, Friday, November 17, 2006‬‬ ‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ،۲۹۸‬ﺟﻤﻌﻪ ‪ ۲۶‬ﺁﺑﺎﻥ ‪۱۳۸۵‬‬ ‫‪۳۸‬‬
‫ﺣﺎﻓﻆ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﺣﻤﺪ ﺷﺎﻣﻠﻮ ﻭ ﻣﺮﺗﻀﯽ ﻣﻄﻬﺮﯼ‬ ‫ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻫﻢ ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﻻﯾﻪﻫﺎﯼ ﺟﺪﯾﺪ‬ ‫ﻫﻢﺑﺎﯾﺪﮐﺎﺭ ﺟﻤﻌﯽﺑﺎﺗﺨﺼﺺﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒﺻﻮﺭﺕ‬ ‫ﻣﻦ ﻭ ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ ﻣﻠﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ‬
‫ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺗﯽ ﻣﺜﻼ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ‬ ‫ﺑﮕﯿﺮﺩ‪ .‬ﻣﻦ ﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﯾﺎ ﻣﻮﻧﺘﻮﺭﻫﺎﯼ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻭ‬
‫ﺭﺍ ﻃﺮﺡ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺍﺷﻌﺎﺭﯼ ﮐﻪ ﺷﺎﻋﺮ ﺑﺰﺭﮒ‬ ‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۲۲‬‬ ‫ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻪﻭﺳﯿﻠﻪ ﺍﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖﻫﺎ ﺑﺮﻃﺮﻑ‬ ‫ﺩﯾﮕﺮﺍﻥ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩﺍﻡ ﻭ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﮐﺮﺩﻩﺍﻡ‬ ‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۲۰‬‬
‫ﻣﻌﺎﺻﺮ!! ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﻨﺪ ﺍﻟﺤﺎﺩ ﺣﺎﻓﻆ ﺁﻭﺭﺩﻩ‬ ‫»ﺯﺣﺎﻓﻈﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﮐﺲ ﭼﻮ ﺑﻨﺪﻩ ﺟﻤﻊ ﻧﮑﺮﺩ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﺗﺼﺎﻭﯾﺮﯼ ﻫﺴﺖ ﺍﺯ ﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﮐﻪ‬ ‫ﺗﺎ ﺍﻣﺮ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮐﺎﻣﻞﺗﺮ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﺍﺭﺿﯽ ﮐﺸﺎﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻡ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﺁﻥ ﻣﻮﺿﻮﻉ »ﺩﻡ« ﯾﺎ »ﻭﻗﺖ«‬ ‫ﻟﻄﺎﯾﻒ ﺣﮑﻤﯽ ﺑﺎ ﻧﮑﺎﺕ ﻗﺮﺁﻧﯽ«‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ؛‬ ‫ﯾﮏ ﺑﺨﺶ ﻫﻢ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﺭﻭﻧﯽ ﻓﯿﻠﻢ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﮔﻔﺘﺎﺭﻫﺎﯼ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻪ ﺩﺭ‬
‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻋﺮﻓﺎ ـ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺟﻬﺖ ﺣﮑﻤﺎﺀ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﺁﻥﻫﺎ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﮐﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﯾﮏ ﻃﺮﻑ ﺭﺳﺘﺎﺧﯿﺰ ﺭﺍ‬ ‫ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﻣﯽﺁﯾﺪ ﺑﻪ ﮐﺎﺥ ﮔﻠﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺭﻭﯼ ﺗﺨﺖ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ‬ ‫ﺳﺎﻝ ‪ ۱۳۴۹‬ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﺗﻬﯿﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ‬
‫ﻫﻢ ﻋﻘﯿﺪﻩﺍﻧﺪ ـ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ‪ ،‬ﺗﺎ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺍﻧﮑﺎﺭ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﯾﮕﺮ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﯼ‬ ‫ﻣﯽﻧﺸﯿﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭ ﺑﺎ‬ ‫»ﻋﺼﺎﯼ ﺳﻔﯿﺪ« ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ‪ ۱۳۳۰‬ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺁﻥ ﮔﻔﺘﺎﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﺭﻭﯼ ﺗﺼﺎﻭﯾﺮ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻭ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺍﯾﻦ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﺩﯾﮕﺮ ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ‪ .‬ﺩﻝ ﺭﺍ »ﺟﺎﻡﺟﻢ« ﻭ »ﮔﻮﻫﺮﯼ ﮐﻪ‬ ‫ﺍﺳﻢ ﺗﺎﺝ ﮔﺬﺍﺭﯼ ﺍﻭ ﻧﺎﻣﯿﺪﻩﺍﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﺘﻮﺟﻪ‬ ‫ﺍﺳﺖ؛ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﮔﺮﻭﻩ »ﺷﯿﺮﺍﻥ ‪ «liones‬ﮐﻪ ﯾﮏ ﮔﺮﻭﻩ‬ ‫ﻣﻦ ﯾﮏ ﮔﺰﺍﺭﺵ‪ ۱۰‬ﺻﻔﺤﻪﺍﯼ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺟﺰﺋﯿﺎﺕ ﺍﯾﻦ‬
‫ﻃﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺤﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺟﻬﺎﻥ‬ ‫ﺍﺯ ﮐﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﮔﺮ« ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻗﻄﺮﻩﺍﯼ ﮐﻪ »ﺧﯿﺎﻝ‬ ‫ﺷﺪﻡ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺭﺳﻤﯽ ﺍﺳﺖ ﻭ‬ ‫ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻥ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﺴﻌﻮﺩ ﺑﻬﻨﻮﺩ ﻫﻢ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻡ‪.‬‬
‫ﭼﺸﻢ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺑﯿﻦﺍﺵ ﺑﺎﺯ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ‬ ‫ﺣﻮﺻﻠﻪ ﺑﺤﺮ ﻣﯽﭘﺰﺩ« ﻭ »ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﺳﺪﺭﻩ ﻧﺸﯿﻦ«‬ ‫ﺗﺎﺟﮕﺬﺍﺭﯼ ﺍﻭ ﺩﺭ ﯾﮏ ﻣﮑﺎﻥ ﮐﺎﻣﻼ ﺑﺴﺘﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ‬ ‫ﮐﺘﺎﺑﺶ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻥﻫﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺩﯾﺪﻡ‬ ‫ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ ﻓﯿﻠﻢ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ »ﭘﯿﮏ«‬
‫ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺎﺯ ﮔﺮﺩﺩ‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﻟﻘﺎﺀ ﺍﷲ« ﺩﺭﻗﺮﺁﻥ‬ ‫ﻣﯽﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ »ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﺍﻟﺪﻧﯿﺎ« ﻭ »ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮐﻪ ﻣﺜﻼ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻓﯿﻠﻢ ﺣﺴﯿﻦ ﻋﻼ ﺯﻣﯿﻨﯽ ﺭﺍ ﮐﻠﻨﮓ‬ ‫ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺩﻭ ﭘﯿﮑﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﯼ‬
‫ﮐﺮﯾﻢ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﺎﯾﺪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺟﻬﺎﻥ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﮔﺮﺩﺩ‪...‬‬ ‫ﺍﻟﺪﻧﯿﺎ« ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ؟ ﺩﻧﯿﺎ ﺭﺍ ﮐﺸﺘﺰﺍﺭﯼ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﻧﯽ‬ ‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ ﻫﻢ ﺑﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﻧﺪﯾﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻭ ﺩﻭﺳﺖ‬ ‫ﻣﯽﺯﻧﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﺎﺑﯿﻨﺎﯾﺎﻥ ﻭ ﺣﺪﺱ‬ ‫ﺟﺸﻦﻫﺎﯼ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﯽ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺠﻠﺲ ﺳﻨﺎ‬
‫ﺣﺎﻝ‪ ،‬ﺍﮔﺮ ﺣﺎﻓﻆ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬ ‫ﺩﮔﺮ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ ﺩﻏﺪﻏﻪ »ﻧﺎﻣﻪ ﺳﯿﺎﻩ« ﺩﺍﺭﺩ‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻡ ﺑﺒﯿﻨﻢ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ ﺍﺯ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﺧﺴﺮﻭ‬ ‫ﺯﺩﻡ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﻩ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﯾﺮﯼ ﺍﻭ‬ ‫ﺑﺎ ﺍﺳﺐ ﺭﺍﻩ ﻣﯽﺍﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﭘﯿﺎﻡ ﯾﺎ ﺳﻨﺪﯼ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﻨﺎ‬
‫»ﻣﻦ ﮐﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯﻡ ﺑﻬﺸﺖ ﻧﻘﺪ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽﺷﻮﺩ‬ ‫ﺳﯿﻨﺎﯾﯽ‪.‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼﻗﺪﯾﻤﯽﺍﯾﺸﺎﻥ‪.‬ﺧﻮﺩﺵ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﺮﻧﺨﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻬﻨﻮﺩ‬ ‫ﺗﺎ ﺗﺨﺖ ﺟﻤﺸﯿﺪ ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻟﺤﻈﻪﺀ ﺷﺮﻭﻉ‬
‫ﻭ ﺗﻦ ﺭﺍ ﻏﺒﺎﺭﯼ ﻣﯽﺩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﻏﺒﺎﺭ ﭼﻬﺮﻩ ﺟﺎﻧﺶ‬
‫ﻭﻋﺪﻩ ﻓﺮﺩﺍﯼ ﺯﺍﻫﺪ ﺭﺍ ﭼﺮﺍ ﺑﺎﻭﺭ ﮐﻨﻢ؟«‬ ‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﮐﺴﯽ‬ ‫ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺑﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻋﻼ ﺭﺋﯿﺲ ﮐﻠﻮﭖ )‪(liones‬‬ ‫ﺟﺸﻦ ﻫﺎﯼ ‪ ۲۵۰۰‬ﺳﺎﻟﻪ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﯽ ﺁﻥ ﺩﻭ ﭘﯿﮏ‬
‫ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟«‬
‫ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭﯼ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺷﻌﺎﺭ ﺩﯾﮕﺮﺵ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﺪﯾﺪﻩ ﻭ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫ﺑﻮﺩﻩ ﮐﻪ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﯾﮏ ﮔﺮﻭﻩ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﻭ ﺍﯾﻦﻫﺎ‬ ‫ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﭘﯿﺎﻡ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﯿﺎﺭ ﺷﺎﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻄﻬﺮﯼ ﺳﭙﺲ‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﯿﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩﯼ ﻣﺜﻞ‬
‫ﻣﻨﺎﻓﺎﺕ ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺑﻌﻀﯽ ﭘﻨﺪﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﺎﻓﻆ‬ ‫ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮﺩﺵ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﺟﺰﻭ ﺍﻭﻟﯿﻦ‬ ‫ﺭﺍ ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎ ﺫﮐﺮ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﯾﻦ‬ ‫ﻣﻦ ﻣﯽﺩﺍﻧﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ ﭼﻨﯿﻦ ﻓﯿﻠﻤﯽ‬
‫ﺷﺎﻣﻠﻮ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺩﺭﺳﺘﯽ ﺍﺯ ﻋﺮﻓﺎﻥ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ‬
‫ﺗﻨﺎﻗﺾﮔﻮﯾﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﻭ ﯾﺎ ﯾﮏ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺯ ﻋﻤﺮﺵ‬ ‫ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺑﻮﺩﻡ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻧﮕﺎﻩ ﺟﺪﯾﺪﯼ‬ ‫ﯾﮏ ﺭﺳﻢ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺩﯾﺪﻩ‬ ‫ﺭﺍ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺭﺍﺵﻫﺎﯾﺶ ﮔﺸﺘﻢ ﺗﺎ‬
‫ﺍﺳﺖ‪» :‬ﺍﯾﻦ ﮐﺎﻓﺮ ﮐﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻓﯽ ـ ﻣﻄﺎﺑﻖ‬
‫ﯾﮏ ﺟﻮﺭ ﻋﻘﯿﺪﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺩﯾﮕﺮ ﺟﻮﺭ‬ ‫ﺩﺍﺷﺘﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﺭﺍ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﯾﺪﻩﺍﻡ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﻌﺪﺍ ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺳﻢ‬ ‫ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺭﺍﺵﻫﺎ ﺭﺍ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮﺩﻡ ﻭ ﺑﺎ ﮐﻤﮏ‬
‫ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻋﻤﯿﻖ ﻭ ﮐﺸﻒ ﺑﺰﺭﮒ ﺷﺎﻋﺮ ﺳﺘﺮﮒ‬
‫ﺩﯾﮕﺮ ﻭ ﯾﮏ ﮔﺮﺩﺵ ‪ ۱۸۰‬ﺩﺭﺟﻪﺍﯼ ﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﻭﻟﯿﺎ ﻭ ﻣﺮﺑﯿﺎﻥ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﺳﻢ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ‬ ‫ﺁﻥ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏﻫﺎ ﺫﮐﺮ ﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻗﺒﻠﯽ ﮐﻪ ﺩﺍﺷﺘﻢ‪ ،‬ﻓﻬﻤﯿﺪﻡ ﮐﻪ ﻫﻤﺎﻥ‬
‫ﻣﻌﺎﺻﺮ! ـ ﺩﺭ ﺑﯽﺍﻋﺘﻘﺎﺩﯼ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﯽﺑﺮﺩﻩ‬
‫ﺑﻌﻀﯽ ﺩﯾﮕﺮ ﭘﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﻫﻢ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻭ‬ ‫ﻓﯿﻠﻢ ﻫﺎ »ﻓﻌﻞ ﻣﺠﻬﻮﻝ« ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺷﻌﺮﯼ‬ ‫ﻣﻦﺩﺭﺍﯾﻨﺠﺎﻓﯿﻠﻤﯽﭘﯿﺪﺍﮐﺮﺩﻡﮐﻪﺯﺑﺎﻥﺯﯾﺮﻧﻮﯾﺲ‬ ‫ﻓﯿﻠﻢ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺎﻝ ﺍﻭﺳﺖ‪ .‬ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺍﯾﻦ‬
‫ﻭ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺭﺍ ﻧﻔﯽ ﻭ ﺍﻧﮑﺎﺭ ﻣﯽﮐﺮﺩﻩ ﻭ‪ ،‬ﺍﺯ ﻃﺮﻑ‬
‫ﻣﺪﻋﯽ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﺎﻓﻆ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺭﻭﺯ ﯾﮏ‬ ‫ﺍﺯ ﺳﯿﻤﯿﻦ ﺑﻬﺒﻬﺎﻧﯽ‪ ،‬ﮐﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺩﻫﻪ‬ ‫ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺻﻼ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﺴﺘﻢ‪ .‬ﻓﯿﻠﻢ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺑﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﻓﯿﻠﻢ »ﻓﺮﻭﻍ ﺟﺎﻭﯾﺪﺍﻥ« ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺩﯾﮕﺮ‪ ،‬ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺷﺶ ﻗﺮﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺯﺑﺎﻥ ﺩﺍﻧﺎ‬
‫ﺑﺎﺭ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻋﻘﯿﺪﻩ ﻣﯽﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺳﺮﺷﺐ ﺑﻪ ﻋﯿﺶ‬ ‫‪ ۴۰‬ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﻐﻮﻟﯽ ﺍﺳﺖ ﯾﺎ ﻣﺠﺎﺭ ﯾﺎ‬ ‫ﻣﯿﻬﻤﺎﻧﺎﻥ ﻭ ﻋﻈﻤﺖ ﻭ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﯼ ﺟﻤﻌﯽ ﺩﺭ ﺗﺨﺖ‬
‫ﻭ ﺑﯿﺴﻮﺍﺩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﺩﯾﻒ ﺍﻭﻟﯿﺎﺀ ﺍﷲ ﺷﻤﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ‬
‫ﻭ ﻧﻮﺵ ﻭ ﺑﺎﺩﻩﮔﺴﺎﺭﯼ ﻭ ﺷﺎﻫﺪﺑﺎﺯﯼ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﺍﻻﻥ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺩﻧﯿﺎ ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪﻫﺎ ﺍﯾﻦ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﻫﻠﻨﺪﯼ ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﻓﻬﻤﯿﺪﻡ ﺳﻮﺋﺪﯼ‬ ‫ﺟﻤﺸﯿﺪ ﻣﯽﭘﺮﺩﺍﺯﺩ‪ ،‬ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢ »ﭘﯿﮏ« ﺩﻭ ﺍﺳﺐ‬
‫ﺧﻮﺩﺵ ﻫﻢ ﺟﺎ ﻭ ﺑﯽﺟﺎ ﺳﺨﻦ ﺍﺯ ﻣﻌﺎﺩ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ‬
‫ﻭ ﺳﺤﺮﮔﺎﻩ ﯾﮑﺴﺮﻩ ﺑﻪ ﺩﻋﺎ ﻭ ﻧﯿﺎﺯ ﻭ ﻧﯿﺎﯾﺶ ﻭ ﺗﻮﺑﻪ‬ ‫ﻓﺮﺍﻫﻢﻣﯽﺁﻭﺭﻧﺪﮐﻪ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦﻫﺎﯾﺸﺎﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺮﺍﯼ ﻓﻬﻢ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺎ ﺳﻔﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎ‬ ‫ﺳﻮﺍﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﺳﺐﻫﺎ ﻭ ﺳﻮﺍﺭﻫﺎﯾﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ‬
‫ﻣﺎﻭﺭﺍﯾﯽ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﻣﺎ ﮐﻪ ﮐﺸﻒ ﺍﯾﻦ ﺷﺎﻋﺮ‬
‫ﻣﯽﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﮐﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ‬ ‫ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﺼﺮﯼ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪ؛ ﻣﺜﻞ »ﺑﯽ ﺑﯽ ﺳﯽ«‬ ‫ﻭ ﺑﺎ ﺣﻤﯿﺪ ﻧﻔﯿﺴﯽ ﺩﺭ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎ ﺗﻤﺎﺱ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﻭ ﺑﻪ‬ ‫ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻋﻮﺽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺰﺭﮒ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻧﯿﻢ ﻧﺎﺩﯾﺪﻩ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ‪،‬‬ ‫‪ .‬ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻦ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺑﺼﺮﯼ ﺭﻭﯼ ﺗﺎﺭﯾﺦ‬ ‫ﮐﻤﮏ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﻣﺘﻦ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻢ ﮐﻢ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﺩﻩ ﻭ ﺳﺎﺩﻩ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺳﺤﺮﺧﯿﺰﯼ ﻭ ﮔﺮﯾﻪ‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﻦ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺭﺍﺵ ﻫﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺤﺮﯼ ﻧﯿﺰ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﻢ‬ ‫ﭘﺲ ﻣﻌﻤﺎ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺣﻞ ﮐﻨﯿﻢ؟ ﻣﻦ ﺣﻘﯿﻘﺘﺎ‬ ‫ﺍﯾﺮﺍﻥ ﮐﺎﺭ ﻧﺸﺪﻩ ﻭ ﺑﻬﺘﺮﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺗﺮﺟﻤﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻦ‬ ‫ﭼﻮﻥ ﻣﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻮﻧﺘﺎﮊ ﺷﺪﻩ ﺭﺍ ﻧﺪﯾﺪﻩﺍﻡ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻢ‬
‫ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻋﯿﺶ ﺣﺎﻓﻆ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺷﺒﺎﺷﯽ‬ ‫ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﻢ ﮐﻪ ﺁﯾﺎ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺍﯾﻦ ﺁﻗﺎﯾﺎﻥ ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﻨﺪ ﯾﺎ‬ ‫ﺍﺧﺘﯿﺎﺭ ﺗﺎﺭﯾﺦﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﯿﺮﺩ ﮐﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ‬ ‫ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﻌﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﮐﺮﺩﻡ‪.‬‬ ‫ﺍﺻﻼ ﺗﺪﻭﯾﻦ ﺷﺪﻩ ﺁﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﻭ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ »ﺍﭘﯿﮑﻮﺭﯾﺴﻢ« ﺗﻮﺟﯿﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻔﻬﻤﯽ ﻣﯽﺯﻧﻨﺪ؟ ﻣﻘﺼﻮﺩﻡ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺑﺼﺮﯼ ﻫﻢ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺩﻗﯿﻖﺗﺮﯼ ﺑﺪﺳﺖ ﺑﯿﺎﻭﺭﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺑﻮﺩ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﯿﺘﺮﺍﮊ ﮐﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﯾﻢ ﺍﺳﻢ ﺁﻥ‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﺶ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﻫﺎ ﻣﯽﮔﺬﺭﺩ؛ ﺩﺭﻣﺴﯿﺮ ﮐﻮﺭﻩ ﺭﺍﻩﻫﺎ‬
‫ﺍﯾﻦ ﺑﯿﺖ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪» :‬ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﻢ‬ ‫ﮐﻪ ﺁﯾﺎ ﺍﯾﻦﻫﺎ ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﻨﺪ ﮐﻪ ﺣﺎﻓﻆ ﺭﺍ ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﯼ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﯾﺦﻧﮕﺎﺭﺍﻥ‬ ‫»ﯾﮏ ﺷﻬﺮ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ« ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﺋﯿﺎﻥ‪ .‬ﺛﺎﻟﺚ ﺑﺎ ﻓﯿﻠﻤﺴﺎﺯﺍﻥ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﺗﻔﺎﻭﺕ‬
‫ﻧﺸﺎﻁ ﻋﯿﺶ ﺩﺭ ﮐﺲ ‪ /‬ﻧﻪ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﺩﻟﯽ‪ ،‬ﻧﻪ ﺩﺭﺩ‬ ‫ﻭ ﯾﺎ ﻣﯽﻓﻬﻤﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﻨﺪ ﻭﻟﯽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻤﮏﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬ﻫﺮﭼﻨﺪﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﻻﯾﻪﻫﺎﯼﻋﻤﯿﻖ‬ ‫ﯾﺎ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺭﺍﻩ ﺁﻫﻦ ﺩﯾﺪﻡ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﺶ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﺶ‬
‫ﺩﯾﻨﯽ«‪» .‬ﺩﻡ« ﯾﺎ »ﻭﻗﺖ« ﮐﻪ ﻋﺎﺭﻑ ﺑﺎﯾﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﻧﻔﻬﻤﯽ ﻣﯽﺯﻧﻨﺪ؟ ﺷﻨﺎﺧﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺎﻓﻆ ﺁﻧﮕﺎﻩ‬ ‫ﻭ ﺩﺭﻭﻧﯽ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﻧﻤﯽﺩﻫﺪ ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺑﺼﺮﯼ‬ ‫»ﮐﺮﻭﻧﻮﺯ« ﻓﯿﻠﻢ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺮﮐﺖ »ﻣﯿﻨﺮﻭﺍ ﻓﯿﻠﻢ«‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺷﺨﺼﯿﺘﺶ ﺩﺭ ﺁﯾﻨﺪﻩ ﺷﺪ‪ .‬ﺿﻤﻨﺎ ﻣﻦ‬
‫ﻣﻐﺘﻨﻢ ﺷﻤﺎﺭﺩﺗﻨﻬﺎﺍﯾﻦﻧﯿﺴﺖﮐﻪﮐﺎﺭﺍﻣﺮﻭﺯﺑﻪ ﻓﺮﺩﺍ‬ ‫ﻣﯿﺴﺮ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺣﺎﻓﻆ ﺭﺍ ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ ﻭ‬ ‫ﻣﻬﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺍﯾﻦ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﯾﺦ‬ ‫ﺁﻥ ﺭﺍ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﺑﺪﺍﻧﻢ‬ ‫ﻓﮑﺮﻣﯽﮐﺮﺩﻡﭘﯿﮏﻫﺎﺍﺯﺟﻠﻮﯼﻣﺠﻠﺲﺷﻮﺭﺍﺣﺮﮐﺖ‬
‫ﻧﯿﻔﮑﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻫﺮ ﺳﺎﻟﮑﯽ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﺭﺟﻪ ﻭ ﻣﺮﺗﺒﻪﺍﯼ‬ ‫ﺑﺮﺍﯼ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺣﺎﻓﻆ‪ ،‬ﻻﺍﻗﻞ ﺑﺎﯾﺪ ﻋﺮﻓﺎﻥ‬ ‫ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮏ ﺭﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ‬ ‫ﺍﯾﻦﻫﺎ ﭼﻪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ؛ ﮐﻪ ﺳﺮﻧﺦﻫﺎﯼ ﺁﻥ ﺭﺍ‬ ‫ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ ﺭﺍ‬
‫ﮐﻪ ﻫﺴﺖ‪» ،‬ﻭﻗﺖ« ﻭ »ﺩﻡ« ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ‬ ‫ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺭﺍ ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﻋﺮﻓﺎﻥ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ‬ ‫ﻫﺎ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﯾﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻡ ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﻗﯿﻖﺗﺮﯼ‬ ‫ﺁﻗﺎﯼ ﺩﺍﺩﺭﺱ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻢ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺩﯾﺪﻡ ﮐﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺳﻨﺎ‬
‫ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﺣﺎﻓﻆ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪:‬‬ ‫ﺁﺷﻨﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻋﺮﻓﺎﻥ‪ ،‬ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ‬ ‫ﺑﯿﻦ ﻣﺮﺍﮐﺰ ﻓﯿﻠﻢ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ .‬ﻭ‬ ‫ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺸﻨﺎﺳﻢ ﯾﮏ ﮐﺘﺎﺏ ‪ ۴۰۰‬ﺻﻔﺤﻪﺍﯼ ﺭﺍ‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮﺩﻥ ﻭ ﺍﺻﻼ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫»ﻣﻦ ﺍﮔﺮ ﺑﺎﺩﻩ ﺧﻮﺭﻡ‪ ،‬ﻭﺭﻧﻪ‪ ،‬ﭼﻪ ﮐﺎﺭﻡ ﺑﺎ ﮐﺲ؟‬ ‫ﻋﻠﻢ ﺩﯾﮕﺮ ﺍﺻﻄﻼﺣﺎﺗﯽ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‪،‬‬ ‫ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺑﺼﺮﯼ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ‬ ‫ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩﺍﺵ ﺧﻮﺍﻧﺪﻡ ﻭ ﻓﻬﻤﯿﺪﻡ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻦ ﯾﮏ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺣﺎﻓﻆ ِ ﺭﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻭ ﻋﺎﺭﻑ ﻭﻗﺖ ﺧﻮﯾﺸﻢ«‪.‬‬ ‫ﺯﺑﺎﻧﺶ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﻣﺰ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮﺩ ﻋﺮﻓﺎ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﯽ‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻉﺍﻣﯿﺪﻭﺍﺭﻡﮐﻪﺑﻪﺍﯾﻦﻣﺴﺎﻟﻪﺍﻫﻤﯿﺖﺑﯿﺸﺘﺮﯼ‬ ‫ﮐﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺁﻥ ﺩﺍﻧﻤﺎﺭﮐﯽ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻫﻤﻪ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ‬
‫ﺟﺎﯼ ﺑﺴﯽ ﺗﺄﺳﻒ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮﺩﯼ ﺁﻧﭽﻨﺎﻥ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﮐﺘﺐ ﺧﻮﺩ ﮐﻠﯿﺪ ﺍﯾﻦ ﺭﻣﺰﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺑﺼﺮﯼ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮏ ﺭﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﮐﺎﺭ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺁﻧﻘﺪﺭ‬ ‫ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﻧﻤﯽﺗﻮﺍﻥ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﺑﺮﺍﯼ‬
‫ﭼﻨﯿﻦ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺷﻮﺩ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﻣﺎﺩﯼ ﻣﺴﻠﮑﺎﻥ ﺍﺯ‬ ‫ﺑﺎ ﺁﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﮐﻠﯿﺪ ﺭﻣﺰﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ ﺍﺑﻬﺎﻣﺎﺕ‬ ‫ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﯽ ﺩﺭ ﺁﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﻻﯾﻪﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺍﻣﻨﻪﻫﺎﯼ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﮐﻪ ﺍﺯ‬ ‫ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ ﮐﺎﺭ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺨﺸﯽ‬
‫ﭼﺴﺒﺎﻧﺪﻥ ﺣﺎﻓﻆ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻃﺮﻓﯽ ﻧﻤﯽﺑﻨﺪﻧﺪ‪«.‬‬ ‫ﺭﻓﻊ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ .‬ﺍﯾﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﻣﻮﺿﻮﻋﯽ‬ ‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﭘﺎﯾﮕﺎﻩ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ »ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻣﺴﺘﻨﺪﺳﺎﺯﺍﻥ ﺍﯾﺮﺍﻥ«‬ ‫ﺣﯿﻄﻪ ﮐﺎﺭ ﻓﯿﻠﻤﺨﺎﻧﻪ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﻣﯽﺭﻭﺩ‪ .‬ﭘﮋﻭﻫﺶﻫﺎ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺍﺯ ﺷﺮﺍﯾﻂ ﺑﯿﺮﻭﻧﯽ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽﺁﯾﺪ ﻭ ﮔﺎﻩ‬

‫ﺗﺴﻠﯿﺖ‬

‫ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻋﺰﯾﺰ ﻭ ﮔﺮﺍﻣﯽ‬

‫ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗﺎﯼ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺣﯿﺪﺭﺑﯿﮕﯽ ﻭ ﻫﻮﻣﻦ‪ ،‬ﻭﯾﻮﻟﺖ ﻭ ﺭﺍﻣﯿﻦ‬
‫ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ ﻧﺎﻫﯿﺪ ﻋﺰﯾﺰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﺴﻠﯿﺖ ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﻢ‪ .‬ﻣﺎ‬
‫ﺭﺍ ﻧﯿﺰ ﺩﺭ ﻏﻢ ﺧﻮﺩ ﺷﺮﯾﮏ ﺑﺪﺍﻧﯿﺪ‪.‬‬

‫ﺍﺭﮊﻧﮓ ﺍﺳﻌﺪ‪ ،‬ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻭ ﺟﻮﺍﺩ ﺍﻣﺎﻥ‪ ،‬ﻓﺮﯾﺪﻩ ﻭ ﻣﺤﻤﺪ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭﯼ‪،‬‬

‫ﺣﻤﯿﺮﺍ ﻭ ﻣﻬﺪﯼ ﺍﻣﯿﻨﯽ‪ ،‬ﭘﺮﯼ ﻭ ﺭﺣﯿﻢ ﺑﺎﺟﻐﻠﯽ‪ ،‬ﻭﺟﯿﻬﻪ ﻭ ﻣﺤﻤﺪ‬
‫ﺑﺮﻗﻌﯽ‪ ،‬ﺣﻤﯿﺪ ﭘﺮﭼﻢ‪ ،‬ﮔﯿﺴﻮ ﻭ ﺭﺿﺎ ﺟﻮﺍﻧﺸﯿﺮ‪ ،‬ﺑﻬﺮﻭﺯ ﺩﻭﺍﻧﯽ‪،‬‬
‫ﻣﺎﻩﻣﻨﯿﺮ ﻭ ﻋﻠﯽ ﺭﺍﮐﻌﯽ‪ ،‬ﻣﻬﻮﺵ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﺏ ﺷﺒﺎﻫﻨﮓ‪ ،‬ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻭ‬
‫ﻫﻤﺎﯾﻮﻥ ﺻﺒﻮﺭﯾﺎﻥ‪ ،‬ﻣﮋﮔﺎﻥ ﻭ ﻭﺣﯿﺪ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﺋﯽ‪ ،‬ﺭﺯﺍ ﻭ ﮐﺎﻣﺒﯿﺰ‬
‫ﻓﺨﺎﺭﯼ‪ ،‬ﻓﯿﺮﻭﺯﻩ ﻓﻮﻻﺩﯼ‪ ،‬ﻣﻬﺘﺎﺏ ﻭ ﺍﻣﯿﺮﺣﺴﯿﻦ ﮔﻨﺞﺑﺨﺶ‪،‬‬
‫ﻓﺘﺎﻧﻪ ﻭ ﻣﻬﺮﺩﺍﺩ ﻣﺸﺎﯾﺨﯽ‪ ،‬ﺳﻮﺭﯼ ﻭ ﺭﺳﻮﻝ ﻧﻔﯿﺴﯽ‬
‫‪450‬‬ ‫‪Iranians, Vol. 10, No. 298, Friday, November 17, 2006‬‬
‫ﭘﺸﺖ ﭘﺮﺩﻩ ﺧﺒﺮﻫﺎ‬
‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۹‬‬
‫ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﯼ ﻧﺰﺩﯾﮏ ﺑﻪ ﺍﺻﻼﺡ ﻃﻠﺒﺎﻥ ﺍﺯ‬
‫ﺭﺩ ﺻﻼﺣﯿﺖ ﭼﻨﺪ ﺗﻦ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﯾﺎﻥ ﻧﯿﺰ ﻏﺎﻓﻞ‬
‫ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻋﻠﯽ ﻣﺼﺒﺎﺡ ﯾﺰﺩﯼ‪ ،‬ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺑﺰﺭﮒ‬
‫ﻣﺤﻤﺪﺗﻘﯽ ﻣﺼﺒﺎﺡ ﯾﺰﺩﯼ‪ ،‬ﻭ ﺑﺮﺍﺩﺭﺯﺍﺩﻩ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ‬
‫ﮐﻞ ﺳﭙﺎﻩ ﭘﺎﺳﺪﺍﺭﺍﻥ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ »ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﯽ« ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ ﻣﻨﻊ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ‬
‫ﺗﺎ ﺻﺪﺍﯼ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ »ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ« ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺐ‬
‫ﺧﺎﻣﻮﺵ ﺷﻮﺩ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪﯼ ﮐﺮﻭﺑﯽ‪ ،‬ﺩﺑﯿﺮ ﮐﻞ »ﺣﺰﺏ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻣﻠﯽ«‪،‬‬
‫ﺑﺎ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﻧﺎﻣﻪﺍﯼ ﺳﺮﮔﺸﺎﺩﻩ ﺑﻪ ﺭﺩ ﺻﻼﺣﯿﺖﻫﺎ‬
‫ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪»:‬ﺑﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎﻝ‬
‫ﭘﻨﺎﻩ ﻣﯽﺑﺮﻡ‪«.‬‬
‫ﺍﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﺍﻏﻠﺐ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻧﺎﺩﯾﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪.‬‬
‫ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺻﺪﺳﺎﻟﻪ ﺟﻨﺒﺶﻫﺎﯼ‪...‬‬
‫ﺣﻮﻝ ﺍﯾﻦ ﻣﺤﻮﺭ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﭼﻨﯿﻦ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻧﯽ‬
‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۱۹‬‬
‫ﺍﻋﻄﺎ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﺍﺣﺪﯼ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺨﺮﯾﺐ‬
‫ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪) ۲۴‬ﺧﺮﺩﺍﺩ ‪.(۱۳۸۰‬‬
‫‪ ۴‬ـ »ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻧﺸﺴﺖ ﺗﻌﺪﺍﺩﯼ ﺍﺯ ﺗﺸﮑﻞﻫﺎ ﻭ‬
‫ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺎﺭﮐﺴﯿﺴﺖ‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪) ۲۰‬ﺧﺮﺩﺍﺩ‬
‫‪.(۱۳۷۹‬‬
‫‪ ۵‬ـ »ﻧﺸﺴﺖ ﻣﺸﺘﺮﮎ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ‬
‫ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖ«‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪) ۲۵‬ﺷﻬﺮﯾﻮﺭ‬
‫)‪.(۱۳۸۰‬‬
‫‪ ۶‬ـ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺭﺟﻮﻉ ﮐﻨﯿﺪ ﺑﻪ‪» :‬ﮐﺪﺍﻡ ﺗﺪﺍﺭﮎ‬
‫ﺑﺮﺍﯼ ﻧﺸﺴﺖ ﻣﺸﺘﺮﮎ ﺩﻭﻡ«‪ ،‬ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ‬
‫‪) ۲۷‬ﺍﺳﻔﻨﺪ ‪ (۱۳۸۰‬ﻭ ﭘﺮﻭﺍﻧﻪ ﻗﺎﺳﻤﯽ ـ ﺟﺎﺑﺮﮐﻠﯿﺒﯽ‬
‫»ﺩﺭ ﺣﺎﺷﯿﻪ ﻧﺸﺴﺖ ﺩﻭﻡ ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖ«‬
‫ﻭﻟﯽ ﺁﯾﺎ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﮕﺮﺷﯽ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥﻫﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﺠﺎﻝ‬ ‫ﻓﺮﺍﯾﻨﺪ ﻣﺠﺮﻡﭘﺮﻭﺭﯼ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﯽﺍﻓﺘﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮﻭﺯ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟‬ ‫ﺯﻧﺪﺍﻥﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﻠﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺭﺩ ﻭ ﺑﺪﻝ ﮐﺮﺩﻥ ﻣﻮﺍﺩ‬
‫ﺗﺮﺩﯾﺪﯼ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎ ﻭ‬
‫ﻣﺨﺪﺭ‪ ،‬ﺗﺠﺎﻭﺯ ﺟﻨﺴﯽ‪ ،‬ﺍﻓﺖ ﺭﻭﺣﯽ ﻭ ﻓﺮﻭﭘﺎﺷﯽ ﻓﺮﺩ‬
‫ﺟﻤﻌﯿﺖﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻧﯿﺎﺕ ﺧﯿﺮﺧﻮﺍﻫﺎﻧﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ‬
‫ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎﯾﺸﺎﻥ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺩﺭ ﯾﮏ‬
‫ﺯﻧﺪﺍﻧﯽ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﻭ ﻭ ﺗﺴﻬﯿﻞ ﺷﺮﺍﯾﻂ ﺍﻣﺮﺍﺭ ﻣﻌﺎﺵ‬
‫ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺟﻮﺍﻥ ‪ ۲۱‬ﺳﺎﻟﻪ ﻭ ﺧﻮﺵﺳﺎﺑﻘﻪﺍﯼ ﻣﻮﺍﺟﻪ‬
‫ﻭ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻃﯽ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺯﻧﺪﺍﻥ‬
‫ﺷﺪﻡ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞ ﻧﺎﺗﻮﺍﻧﯽ ﺩﺭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ‪ ۲۰۰‬ﻫﺰﺍﺭ‬
‫ﺣﺎﯾﺰ ﺍﻫﻤﯿﺖ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﮐﻪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺍﯾﻦ‬
‫ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺑﺪﻫﯽ ﺭﻭﺍﻧﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻃﯽ‬
‫ﺟﻤﻌﯿﺖﻫﺎ‪ ،‬ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺣﻘﻮﻕ‬
‫ﺩﻭﺭﻩ ﺣﺒﺲ ﺑﻪ ﻓﺮﺩﯼ ﺷﺮﻭﺭ ﻭ ﻣﺠﺮﻡ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪ‬
‫ﺯﻧﺪﺍﻧﯿﺎﻥ‪ ،‬ﺍﺯ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﻣﺴﺎﻋﺪ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‬
‫ﻭ ﻧﯿﺮﻭﯼ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﯽ ﻣﺪﺕﻫﺎ ﻭﯼ ﺭﺍ ﺗﻌﻘﯿﺐ ﮐﺮﺩ ﺗﺎ‬
‫ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﺍﻣﺎﻭﺟﻮﺩﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎﯾﯽﮐﻪﻭﺿﻌﯿﺖ‬
‫ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺳﺘﮕﯿﺮ ﻭ ﺭﻭﺍﻧﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﮐﻨﺪ‪«.‬‬
‫ﺯﻧﺪﺍﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﺮﺳﯽ‬
‫ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻣﺤﻠﯽﺍﺳﺖﮐﻪﺩﺭﺁﻥﻣﺤﮑﻮﻣﯿﻦ ﻗﻄﻌﯽ‬
‫ﺯﻧﺪﺍﻧﯽ ﺑﻪ ﺣﻘﻮﻕ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪﻩﺍﺵ ﺍﻃﻤﯿﻨﺎﻥ ﯾﺎﺑﻨﺪ‬
‫ﺑﺎ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺫﯼﺻﻼﺡ ﻗﻀﺎﯾﯽ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺑﺮﺍﯼ‬
‫ﻧﯿﺰ ﺿﺮﻭﺭﯼ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽﺭﺳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽﺭﺳﺪ ﻋﻠﯽ‬
‫ﻣﺪﺕ ﻣﻌﯿﻨﯽ ﯾﺎ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺩﺍﯾﻢ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺻﻼﺡ‬
‫ﺭﻏﻢ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺯﻧﺪﺍﻥﻫﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻭ ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻭ ﺗﺤﻤﻞ ﮐﯿﻔﺮ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﯼ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺍﺯ‬
‫ﺣﻘﻮﻕ ﺯﻧﺪﺍﻧﯽ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺎﻓﯽ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﻣﻔﺎﺩ ﺍﯾﻦ‬
‫ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺭﻭﺣﯿﻪ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﺍﯾﺠﺎﺩ‬
‫ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺯﻧﺪﺍﻥ‪ ،‬ﺍﺻﻼﺡ ﻭ ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻓﺮﺩ ﺧﺎﻃﯽ‬
‫ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎﯾﺪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎﯼ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺷﺎﺭﻩ‬ ‫ﻫﻢﺯﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺗﺤﻤﻞ ﮐﯿﻔﺮ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺍﻭﺳﺖ‪ ،‬ﺩﯾﮕﺮ‬
‫ﺩﮐﺘﺮ ﻓﺮﺷﺎﺩ ﺍﻣﯿﺮﺍﻧﯽ‪ ،‬ﺍﺳﺘﺎﺩﯾﺎﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺩﺭ‬
‫ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﻣﺠﻮﯾﯽ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﺣﺘﯽ‬
‫ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩﯼ ﺑﺎ ﻗﺒﻮﻝ ﻋﺪﻡ ﺳﻼﻣﺖ ﺭﻭﺣﯽ ﻭ ﺭﻭﺍﻧﯽ‬
‫ﺟﺴﻢ ﻭ ﺟﺎﻥ ﺯﻧﺪﺍﻧﯽ ﻣﯽﭘﺮﺩﺍﺯﺩ‪ ،‬ﻋﻤﻞ ﻧﮑﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺠﺮﻣﯿﻦ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﯿﻤﺎﺭ ﺑﺎ ﺁﻥﻫﺎ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪.‬‬
‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﻟﺒﺎﺱ ﺭﻭﯼ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ﺩﯾﺮﯾﻨﻪ‬ ‫ﭘﯿﺸﯿﻨﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥﮔﺬﺍﺭﯼ‪...‬‬
‫ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭼﻨﺪ ﺻﺪﺍﯾﯽ ﺁﻥ ﺭﯾﺸﻪ ﺩﺍﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺷﺎﻧﻪ ﺧﺎﻟﯽ ﮐﺮﺩﻥ ﻧﺴﻞ ﭘﺪﺭﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺍﺯ‬ ‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۲۳‬‬
‫ﭘﻮﺷﯿﺪﻥ ﻟﺒﺎﺱ ﻣﺘﺤﺪ ﭘﻬﻠﻮﯼ ﻧﯿﺰ ﺷﻨﯿﺪﻧﯽ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺑﺨﺼﻮﺹ ﻧﺰﺩ ﺍﻗﻮﺍﻡ‪ ،‬ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﯿﺎﻥ ﺑﺮﺩ؛ ﺍﻣﺎ‬
‫ﭘﺪﺭﺑﺰﺭﮒ ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﻩ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﮐﺮﺩ ﮐﻪ ﺍﻭ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﺶ‬ ‫ﭘﯽ ﺁﻣﺪ ﺁﻥ ﺗﻨﺶ ﻫﺎﯾﯽ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﯿﺎﻥ ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ ﺍﺯ‬
‫ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﮐﻪ ﻧﺎﮔﺰﯾﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻼﻩ ﭘﻬﻠﻮﯼ ﺑﺮ ﺳﺮ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺥ ﺩﺍﺩ‪ ،‬ﮐﻪ ﭘﯿﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﺑﺮﺧﯽ‬
‫ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ﺍﺯ ﻫﻤﺴﺮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﻣﺤﻞ‬ ‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﮔﻮﺷﺰﺩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪.‬‬
‫ﺍﺗﺼﺎﻝ ﺳﺎﯾﻪﺑﺎﻥ ﺑﻪ ﮐﻼﻩ‪ ،‬ﺯﯾﭗ ﺗﻌﺒﯿﻪ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺁﻥﻫﺎ‬ ‫ﺍﻭﺝ ﺍﯾﻦ ﺗﻨﺶﻫﺎ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﮔﻮﻫﺮﺷﺎﺩ ﺩﺭ‬
‫ﺍﯾﺮﺍﻧﯿﺎﻥ‪ ،‬ﺳﺎﻝ ﺩﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪ ،۲۹۸‬ﺟﻤﻌﻪ ‪ ۲۶‬ﺁﺑﺎﻥ ‪۱۳۸۵‬‬ ‫‪۴۵‬‬
‫ﭘﺸﺖ ﻣﯿﻠﻪﻫﺎﯼ ﺳﺮﺩ ﺯﻧﺪﺍﻥ‬ ‫ﺭﻧﮕﯿﻦ ﮐﻤﺎﻥ ﺧﺒﺮ‬
‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۴۳‬‬ ‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۳۱‬‬
‫ﻣﯽﺩﻫﺪ ﺯﻧﺪﺍﻧﯿﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎﯼ ﻓﻨﯽ ﻭ‬ ‫ﻏﯿﺮﺳﯿﮕﺎﺭﯼ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪ .‬ﺁﻥﻫﺎ ﺍﯾﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ‬
‫ﺣﺮﻓﻪﺍﯼﺍﺷﺘﻐﺎﻝﺩﺍﺭﻧﺪ‪،‬ﺍﺯﺍﻣﮑﺎﻧﺎﺕﺑﯿﺸﺘﺮ‪،‬ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ‬ ‫ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ‬
‫ﺩﺳﺘﺮﺳﯽﺑﻪﻭﺳﺎﯾﻞﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺟﻤﻌﯽ‪،‬ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪﻭﺑﺎ‬ ‫ﺷﺶ ﻫﻔﺘﻪ ﭼﺎﯼ ﺳﯿﺎﻩ ﻭ ﺑﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﯾﮕﺮ ﻧﻮﺷﯿﺪﻧﯽ‬
‫ﻣﺪﺩﮐﺎﺭﺍﻥ ﺑﯿﺸﺘﺮﯼ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﺱ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺩﻭﺭﻩ ﺯﻧﺪﺍﻥ‬ ‫ﮐﺎﻓﺌﯿﻦﺩﺍﺭ ﻓﺎﻗﺪ ﺳﺎﯾﺮ ﺍﺟﺰﺍﯼ ﭼﺎﯼ ﺩﺍﺩﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺑﻬﺘﺮﯼ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻃﯽ ﺍﯾﻦ ﻣﺪﺕ ﻫﺮ ﯾﮏ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﺩﻭ‬
‫ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺭﻭﯾﮑﺮﺩ ﻋﻠﻤﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺯﻧﺪﺍﻥﻫﺎ ﺩﺭ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺍﺳﺘﺮﺱﺯﺍ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﻗﺒﻞ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ‬
‫ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺭﻭﯾﮑﺮﺩﻫﺎﯼ ﭘﻠﯿﺴﯽ‪ ،‬ﺍﻣﻨﯿﺘﯽ ﻭ ﻗﻀﺎﯾﯽ‪،‬‬
‫ﺁﺯﻣﺎﯾﺶ ﭘﺎﺳﺦ ﻗﻠﺒﯽ ﻋﺮﻭﻗﯽ ﻭ ﺳﻄﻮﺡ ﮐﻮﺭﺗﯿﺰﻭﻝ‬
‫ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﺗﺴﻬﯿﻼﺕ ﻣﺘﻌﺎﺭﻑ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥﻫﺎ‪،‬‬
‫ﺧﻮﻥ ﺷﺮﮐﺖﮐﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺭﺯﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻣﺤﯿﻂ ﻭ ﺧﻄﻮﻁ ﺗﻠﻔﻦ‪ ،‬ﺗﻘﻮﯾﺖ‬
‫ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﺣﺮﻓﻪﺁﻣﻮﺯﯼ ﻭ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﻓﺮﺍﻏﺖ‪ ،‬ﻧﯿﺰ ﺍﺯ‬
‫ﺍﻓﺰﺍﯾﺶﻓﺸﺎﺭ ﺧﻮﻥﻭ ﺿﺮﺑﺎﻥﻗﻠﺐ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭﮐﻤﺘﺮﺍﺯ‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﺭﺍﻩﺣﻞﻫﺎﯾﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺴﺘﺮﺳﺎﺯ‬
‫ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮐﺎﺭ ﺍﺳﺘﺮﺱﺯﺍ‪ ،‬ﺩﺭ ﮔﺮﻭﻫﯽ‬
‫ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻭ ﺗﺤﻮﻝ ﺯﻧﺪﺍﻧﯿﺎﻥ ﺷﻮﺩ‪.‬‬
‫ﮐﻪ ﭼﺎﯼ ﻧﻮﺷﯿﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﺳﻄﻮﺡ ﮐﻮﺭﺗﯿﺰﻭﻝ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ‬
‫ﻭﻟﯽ ﺁﯾﺎ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥﻫﺎﯼ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﭼﻨﯿﻦ ﺭﺍﻩﺣﻞﻫﺎﯾﯽ‬
‫ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ؟‬
‫ﺗﺎ ‪ ۵۰‬ﺩﺭﺻﺪ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﻣﯿﺰﺍﻥ‬
‫ﺑﺮﺍﯼ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﻭﻡ ‪ ۳۰‬ﺩﺭﺻﺪ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻗﺒﻞ ﻭ‬
‫ﻣﺸﻬﺪ ﮐﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺕ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻭ ﻣﺘﻌﺪﺩﯼ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﺯﻣﺎﯾﺶ ﻓﻌﺎﻝ ﺷﺪﻥ ﭘﻼﮐﺖ ﺧﻮﻥ‪ ،‬ﮐﻪ ﻧﻘﺶ‬
‫ﺯﻣﯿﻦ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪» :‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺮﺁﯾﻨﺪ‬ ‫ﻣﻬﻤﯽ ﺩﺭ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﻟﺨﺘﻪﻫﺎﯼ ﺧﻮﻧﯽ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺩﺭ ﮔﺮﻭﻫﯽ‬
‫ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ‪ ،‬ﺍﺗﻼﻑ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﻫﺎﯼ ﺩﻭﻟﺘﯽ ﻭ‬ ‫ﮐﻪ ﭼﺎﯼ ﻧﻮﺷﯿﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ ﺑﻮﺩ‪.‬‬
‫ﻧﺎﺑﻮﺩﯼ ﺭﻭﺡ ﻭ ﺭﻭﺍﻥ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩﯼ ﺟﺴﻢ ﺍﮐﺜﺮ‬ ‫ﻣﺤﻘﻘﺎﻥﺍﯾﻦﻣﻄﺎﻟﻌﻪﺭﺍ ﺣﺎﯾﺰ ﺍﻫﻤﯿﺖﻣﯽﺩﺍﻧﻨﺪﺯﯾﺮﺍ‬
‫ﺯﻧﺪﺍﻧﯿﺎﻥ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎﯼ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﺭﺗﺒﺎﻁﺑﯿﻦﮐﺎﻫﺶﺑﯿﻤﺎﺭﯼﻫﺎﯼﻣﺰﻣﻦ)ﻣﺎﻧﻨﺪﺑﯿﻤﺎﺭﯼ‬
‫ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺯﻧﺪﺍﻧﯿﺎﻥ ﮐﻢﺳﺎﺑﻘﻪ‬ ‫ﻗﻠﺒﯽ( ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﺍﺳﺘﺮﺱ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞ ﺟﺮﺍﯾﻢ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﮐﻢﺍﻫﻤﯿﺖ ﺭﻭﺍﻧﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺟﺰﺀ ﻣﻮﺛﺮ ﭼﺎﯼ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ‬
‫ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭘﺎﯾﺎﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﯾﮏ‬ ‫ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﭼﺎﯼ ﻣﺨﻠﻮﻃﯽ ﭘﯿﭽﯿﺪﻩ ﺷﺎﻣﻞ‬
‫ﻣﺠﺮﻡ ﺣﺮﻓﻪﺍﯼ ﻭﺍﺭﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻧﻪ‬ ‫ﮐﺎﺗﭽﯿﻦﻫﺎ‪ ،‬ﭘﻠﯽ ﻓﻨﻞﻫﺎ‪ ،‬ﻓﻼﻭﻧﻮﺋﯿﺪﻫﺎ ﻭ ﺍﺳﯿﺪﻫﺎﯼ‬
‫ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﺯﭘﺮﻭﺭﯼ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞ‬ ‫ﺁﻣﯿﻨﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻩ ﺑﺮ ﻧﻮﺭﻭﺗﺮﻧﺲ‬
‫ﻫﻢﻧﺸﯿﻨﯽﺍﯾﻦﻗﺒﯿﻞﺯﻧﺪﺍﻧﯽﻫﺎﺑﺎﻣﺠﺮﻣﺎﻥﺑﺎﺳﺎﺑﻘﻪ‪،‬‬ ‫ﻣﯿﺘﻮﺭﻫﺎﯼ ﻣﻐﺰ ﺍﺛﺮ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺩﺭ ﭘﺎﯾﮕﺎﻩ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ‪.‬‬
‫‪ ۷‬ـ »ﺍﻃﻼﻋﯿﻪ ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺩﻭﻣﯿﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﻣﺸﺘﺮﮎ‬
‫ﻧﯿﺮﻭﻫﺎﯼ ﻭ ﻓﻌﺎﻟﯿﻦ ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖ ﻭ ﭼﭗ«‪ ،‬ﺩﺭ ﻧﺸﺮﯾﻪ‬
‫»ﺟﻬﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ«‪ ،‬ﻧﺸﺮﯾﻪ ﺣﺰﺏ ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖ ﺍﯾﺮﺍﻥ‪،‬‬
‫ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪) ۸۳‬ﻓﺮﻭﺭﺩﯾﻦ ‪.(۱۳۸۱‬‬
‫‪ ۸‬ـ »ﺑﯿﺎﻧﯿﻪ ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﻧﺸﺴﺖ ﻣﺸﻮﺭﺗﯽ« ﺩﺭ ﻧﺸﺮﯾﻪ‬
‫»ﮐﺎﺭ«‪ ،‬ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻓﺪﺍﺋﯿﺎﻥ )ﺍﻗﻠﯿﺖ( ﺳﺎﻝ‪ ،۲۴‬ﺷﻤﺎﺭﻩ‬
‫‪) ۳۸۶‬ﻧﯿﻤﻪ ﺍﻭﻝ ﻣﺮﺩﺍﺩ ‪.(۱۳۸۱‬‬
‫ﮐﻼﻩ ﺭﺍ ﺑﺪﻭﻥ ﻟﺒﻪ ﻭ ﺳﺎﯾﻪ ﺑﺎﻥ ﻭ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﮐﻼﻩﻫﺎﯼ‬
‫ﺳﻨﺘﯽ ﺑﺮﺳﺮﻣﯽﮔﺬﺍﺭﺩﻧﺪﺍﻣﺎﻫﻤﯿﻦﮐﻪﭘﺎﺳﺒﺎﻧﯽ ﭘﺎﯼ‬
‫ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﯽ ﻧﻬﺎﺩ ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ ﺣﺠﺮﻩ ﺩﺍﺭﺍﻥ ﺁﻥ ﺣﻮﺍﻟﯽ‪،‬‬
‫ﻟﺒﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺟﯿﺐ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﺯﯾﭗ ﺑﻪ ﮐﻼﻩﻫﺎ ﺑﻨﺪ‬
‫ﻣﯽﮐﺮﺩﻧﺪ! ﺍﯾﻦ ﮐﺎﺭ ﺧﺎﻟﯽ ﺍﺯ ﺯﺣﻤﺖ ﻭ ﺩﻟﻬﺮﻩ ﻧﺒﻮﺩ‬
‫ﺍﻣﺎﺑﻪ ﭘﻮﺷﯿﺪﻥﻟﺒﺎﺱﻣﺘﺤﺪﺍﻟﺸﮑﻞﺣﮑﻮﻣﺖ ﺗﺮﺟﯿﺢ‬
‫ﺩﺍﺩﻩ ﻣﯽﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﭘﺎﯾﮕﺎﻩ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ »ﺑﯽ ﺑﯽ ﺳﯽ«‬
‫ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﯿﺮ ﻣﺎﻩ‪ ۱۳۱۴‬ﺩﺭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ‬
‫ﻟﺒﺎﺱ ﻭ ﺩﺭ ﺑﯿﻢ ﺍﺯ ﮐﺸﻒ ﺣﺠﺎﺏ ﺑﻪ ﻭﻗﻮﻉ ﭘﯿﻮﺳﺖ‬
‫)ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﮐﺸﻒ ﺣﺠﺎﺏ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺭﺳﻤﯽ ﺍﻋﻼﻡ‬
‫ﻭ ﺍﺟﺮﺍ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ( ﻭ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ۱۰۰‬ﮐﺸﺘﻪ ﻭ ﺯﺧﻤﯽ ﺑﺮ‬
‫ﺟﺎﯼ ﮔﺬﺍﺭﺩ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺭﻓﺘﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﭘﻬﻠﻮﯼ ﺍﻭﻝ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﯾﻮﺭ ‪،۱۳۲۰‬‬
‫ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻟﺒﺎﺱ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﺍﯾﺮﻩﺀﮐﻮﭼﮏ ﮐﺎﺭﻣﻨﺪﺍﻥ‬
‫ﺩﻭﻟﺖ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﮐﻨﺎﺭ ﻧﻬﺎﺩﻩ ﺷﺪ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﻪ‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺩﺭ ﺧﺒﺮ‬
‫ﺩﺭ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎﯼ ﻗﺮﺁﻧﯽ‬
‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﯼ ﮐﻪ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺩﻭ ﻭ ﻧﯿﻢ ﻣﯿﻠﯿﺎﺭﺩ ﺗﻮﻣﺎﻥ‬
‫ﺑﺮﺍﯼ ﺗﺮﻭﯾﺞ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻗﺮﺁﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ‬ ‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۲۳‬‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺳﻄﺢ‬ ‫ﻧﺴﻞﻧﺨﺴﺖﺍﻧﻘﻼﺏ‪ ،‬ﺑﻪﻣﺮﺍﺗﺐ ﺑﯿﺸﺘﺮﺍﺳﺖ‪.‬ﻣﺜﻼ‪،‬‬
‫ﺳﻮﺍﺩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻗﺮﺁﻥ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺭﺷﺪ ﺑﻮﺩﻩ‬ ‫ﺍﺯﺁﻧﺠﺎﮐﻪﺑﺮﺧﯽﻫﺎ ﺳﻌﯽﺩﺍﺭﻧﺪ ﺗﺤﻠﯿﻞﻫﺎﯼﻣﺘﻔﺎﻭﺗﯽ‬
‫ﻭ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎﯼ ﻗﺮﺁﻧﯽ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎ‬ ‫ﺍﺯﻣﻬﺪﻭﯾﺖﺍﺭﺍﯾﻪﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎﯼﺍﺳﻼﻣﯽﻣﻮﻇﻒ‬
‫ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺩﺭ ﻋﯿﻦ ﺣﺎﻝ‪ ،‬ﻃﺮﺡ ﺟﺎﻣﻊ ﻗﺮﺁﻧﯽ ﻭ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎﯼ ﻣﻬﺪﻭﯾﺖ ﮔﺮﻩ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮﺩﻥ ﺳﻬﻢ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎ ﻭ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎ ﺩﺭ ﺗﺮﻭﯾﺞ‬ ‫ﺯﺩﻩ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻗﻠﺒﯽ ﻓﺮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﻣﻬﺪﯼ‬

‫ﺟﺪﻭﻝ ﺍﯾﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ‬

‫ﻗﺮﺁﻥ ﺑﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺒﻠﯿﻐﺎﺕ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﯾﻦ ﻃﺮﺡ‬ ‫ﺑﯿﺸﺘﺮﮐﻨﻨﺪ«‪.‬‬
‫ﺍﻓﻘﯽ‬ ‫ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺗﺎ ﮐﻨﻮﻥ ﻧﻘﺶ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ‬
‫ﭘﺮﻭﺭﺵ ﺩﺭﮔﺴﺘﺮﺵﻭﺗﻌﻤﯿﻖﻓﺮﻫﻨﮓﻗﺮﺁﻧﯽ ﺿﻌﯿﻒ‬ ‫ﺩﻭ ﻭ ﻧﯿﻢ ﻣﯿﻠﯿﺎﺭﺩ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ‬
‫‪١٥ ١٤ ١٣ ١٢ ١١ ١٠ ٩ ٨ ٧ ٦‬‬ ‫‪٥ ٤ ٣ ٢ ١‬‬ ‫‪ ۱‬ـ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﯼ ﻣﻬﻢ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﮐﻪ‬
‫ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ‬ ‫ﺑﺮﺍﯼ ﺗﺮﻭﯾﺞ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻗﺮﺁﻧﯽ‬
‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎ ﺯﯾﺮ ﻧﻈﺮ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﯼ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‬
‫‪١‬‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ ـ ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺁﻥ ﮔﺴﺘﺮﺩﮔﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺍﻫﺘﻤﺎﻡ ﺑﯿﺸﺘﺮﯼ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺍﻣﺮ‬ ‫ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﯼ »ﺁﻧﺎ«‪ ،‬ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ‬
‫ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎﯼ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ‬ ‫ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ‪ ،‬ﺭﺋﯿﺲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺒﻠﯿﻐﺎﺕ ﺍﺳﻼﻣﯽ‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫‪٢‬‬ ‫‪ ۲‬ـ ﻗﺴﻤﺖ ﻓﻮﻗﺎﻧﯽ ﺑﺴﺘﺮ ﻭ ﺗﺸﮏ ـ ﺩﺭﺳﺶ‬
‫ﺗﺒﻠﯿﻐﺎﺕﺍﺳﻼﻣﯽﺳﺎﻝﺑﻪﺳﺎﻝﺭﻭﺑﻪﮔﺴﺘﺮﺵﺍﺳﺖ‬ ‫ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﺩﺭ ﮔﺴﺘﺮﺵ‬
‫ﺯﻣﺰﻣﻪ ﻣﺤﺒﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎﺷﺪ ـ ﺍﺯ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ‪.‬‬
‫‪٣‬‬ ‫‪ ۳‬ـ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﺍﻭﺳﺘﺎ ـ ﭘﯿﻤﺎﻥ ﻧﺎﻗﻼ ـ ﺍﻧﻌﮑﺎﺱ‬
‫ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺎ ﻣﻮﻇﻒ ﻫﺴﺘﯿﻢ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻋﻤﻠﮑﺮﺩ ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ‬ ‫ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻗﺮﺁﻧﯽ ﻧﻘﺶ ﻣﺆﺛﺮﯼ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺍﻋﻼﻡ ﮐﺮﺩﻩ‪:‬‬
‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻋﻼﻡ ﮐﻨﯿﻢ«‪.‬‬ ‫»ﺍﯾﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ‪ ۸۰‬ﺗﺎ ‪ ۸۵‬ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮﯼ‬
‫‪٤‬‬ ‫ﺻﺪﺍ‪.‬‬
‫‪ ۴‬ـ ﺁﺩﻡﻫﺎﯼ ﺭﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻪ ﮐﻔﺶ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ! ـ‬ ‫ﻭ »ﺷﻬﺮﯼ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻧﯿﻤﻪ ﺷﺐ« )‪ (۱۹۵۷‬ﻗﺎﺑﻞ ﺫﮐﺮ‬ ‫ﺩﻧﯿﺎﯼ ﺳﯿﻨﻤﺎ‬
‫‪٥‬‬ ‫ﭘﻨﺎﻫﮕﺎﻩ ـ ﺿﻤﯿﺮ ﺟﻤﻊ ـ ﻧﺎﺩﺍﻧﯽ‪.‬‬ ‫ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۲۹‬‬
‫‪٦‬‬ ‫‪ ۵‬ـ ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺮ ﻭ ﻣﻄﻠﻊ ﺑﻪ ﺑﺎﻃﻦ ﺍﻣﺮ ـ ﮐﺘﺎﺏ‬
‫ﺩﺭ ﺧﻂ ﺁﺗﺶ‬ ‫ﺭﺍ ﺑﺎ ﻓﯿﻠﻢ »ﯾﮏ ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ« ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪۱۹۳۴‬‬
‫ﻣﺎﻧﯽ ـ ﺣﺮﺍﺭﺕ ﺑﺎﻻﯼ ‪ ۳۷‬ﺩﺭﺟﻪ‪.‬‬
‫‪٧‬‬ ‫‪ ۶‬ـ ﺩﺭﺩﻣﻨﺪ ﻭ ﺁﺯﺭﺩﻩ ـ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭ ﺩﺍﺩﮔﺮﯼ‪.‬‬ ‫ﻓﯿﻠﻢ »ﻣﺮﮒ ﺭﯾﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ« )‪Death of a‬‬ ‫ﺁﻏﺎﺯ ﮐﺮﺩ‪ .‬ﻃﯽ ‪ ۳۰‬ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ‪ ۳۰‬ﻓﯿﻠﻢ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪ ﮐﻪ‬
‫‪ ۷‬ـ ﭘﺎﯾﻪ ﻭ ﺑﻨﯿﺎﺩ ـ ﺩﺳﺖﺍﻓﺰﺍﺭ ﻣﻨﺠﻢ ﻭ ﻓﺎﻟﮕﯿﺮ ـ‬ ‫‪(President‬ـ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﮐﺸﺘﻦ ﺟﺮﺝ ﺩﺑﻠﯿﻮ‪ .‬ﺑﻮﺵ ـ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ‪» ،‬ﺍﻓﻖ ﮔﻤﺸﺪﻩ« )‪،(۱۹۳۷‬‬
‫‪٨‬‬ ‫ﺩﺍﯾﻤﯽ ﻭ ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯽ‪.‬‬ ‫ﺟﺎﯾﺰﻩ ﻣﻨﺘﻘﺪﯾﻦ ﺑﯿﻦﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺗﻮﺭﻧﺘﻮﯼ‬ ‫»ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﻗﻠﺐ ﺗﻨﻬﺎ« )‪» ،(۱۹۴۴‬ﺑﻮﻣﺮﻧﮓ« ﻭ‬
‫‪٩‬‬ ‫‪ ۸‬ـ ﻫﻤﺴﻨﮓ ﺷﺪﻥ ـ ﺍﺑﻮﯼ ﯾﻞ ﺳﯿﺴﺘﺎﻥ ـ‬ ‫ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩ‪ .‬ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸﮑﻞ ﺍﮐﺮﺍﻥ ﺷﺪﻩ‬ ‫»ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺷﺮﺍﻓﺘﻤﻨﺪﺍﻧﻪ« )‪» ،(۱۹۴۷‬ﺍﯾﻨﺘﺮﻟﻮﺩ«‬
‫ﺯﯾﺎﺩﻩﺭﻭﯼ ﻭ ﻭﻟﺨﺮﺟﯽ‪.‬‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻧﯿﻮ ﻣﺎﺭﮐﺖ ـ ﮐﻤﭙﺎﻧﯽ ﺳﺎﺯﻧﺪﻩ ـ ﺑﻪ ﺳﺨﺘﯽ‬ ‫)‪ (۱۹۵۷‬ﻭ ﺁﺧﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺍﻭ »ﺳﻔﺮ ﺳﺘﺎﺭﮔﺎﻥ ‪«۴‬‬
‫‪١٠‬‬ ‫‪ ۹‬ـ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺧﻮﺷﺒﻮ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺼﺮﻑ ﻃﺐ ﻭ‬ ‫ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﭘﯿﺪﺍ‬ ‫)ﭘﯿﺸﺘﺎﺯﺍﻥ ﻓﻀﺎ( ﺑﻪ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۹۸۶‬ﺍﺳﺖ‪...‬‬
‫ﮐﻨﺪ‪ .‬ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﻣﺪﯾﺮﺍﻥ ﺳﯿﻨﻤﺎﻫﺎﯼ ﺯﻧﺠﯿﺮﻩﺍﯼ ‪AMC‬‬ ‫ﺳﺘﺎﺭﻩ ﺩﯾﮕﺮ‪ ،‬ﻓﯿﻠﯿﺲ ﮐﺮﮎ )‪ ۲۰۰۶‬ـ ‪(۱۹۲۶‬‬
‫‪١١‬‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻨﯽﺳﺎﺯﯼ ـ ﺩﻭﺳﺘﺪﺍﺭ ـ ﻗﺪﻡ ﯾﮏﭘﺎ‪.‬‬
‫‪ ۱۰‬ـ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﯾﯿﻼﻗﯽ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺗﻬﺮﺍﻥ ـ ﭼﭗ‬ ‫ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻣﺪﻝ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ‪ ۵۰‬ﺑﻪ ﻫﺎﻟﯿﻮﻭﺩ ﺁﻣﺪ‪.‬‬
‫ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪»:‬ﻣﺎ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺧﻮﺑﯽ‬
‫‪١٢‬‬ ‫ﭼﺸﻢ‪.‬‬ ‫ﻧﺪﺍﺭﯾﻢ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺑﮕﺬﺍﺭﯾﻢ‬ ‫ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ‪ ۱۹۵۲‬ﺩﺭ ﻓﯿﻠﻢ »ﻣﻌﺸﻮﻗﻪ ﺁﻫﻨﯿﻦ« ﺑﺎ‬
‫‪ ۱۱‬ـ ﺣﺮﺹ ﻭ ﻃﻤﻊ ـ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﻭ ﻣﺮﺍﺩ ـ ﻧﻮﻋﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺭﯾﯿﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭﻣﺎﻥ‬ ‫ﺍﻟﻦ ﻟﺪ ﻭ ﻭﯾﺮﺟﯿﻨﯿﺎ ﻣﺎﯾﻮ ﻫﻤﺒﺎﺯﯼ ﺷﺪ ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫‪١٣‬‬ ‫ﺷﻠﻮﺍﺭ ﻭ ﺯﺭﻩ ﺟﻨﮕﯽ‪.‬‬ ‫ﺳﻮﺀﻗﺼﺪ ﻣﯽﺷﻮﺩ‪ «.‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺭﻭ‪» ،‬ﻣﺮﮒ ﺭﯾﯿﺲ‬ ‫»ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻮﻣﯽ« )ﺧﺎﻧﻪ ﻭﺣﺸﺖ( ﺑﻪ ﺳﺎﻝ ‪۱۹۵۳‬‬
‫‪١٤‬‬ ‫‪ ۱۲‬ـ ﺍﺯ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﺍﺭﻭﭘﺎﯾﯽ ـ ﺳﺨﻦ ﯾﺎﻭﻩ ـ ﺍﺯ ﺍﻧﻮﺍﻉ‬ ‫ﺟﻤﻬﻮﺭ« ﺍﺯ ‪ ۲۷‬ﺍﮐﺘﺒﺮ ﺩﺭ ‪ ۱۰۰‬ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﺮ ﭘﺮﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ‬ ‫ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﺕ ﺭﺳﯿﺪ‪ .‬ﺍﺯ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮﺵ‬
‫ﺑﯿﻤﺎﺭﯼ ـ ﭘﺮﻧﺪﻩﺍﯼ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫»ﺟﺎﻧﯽ ﮐﺎﻧﭽﻮ«‪» ،‬ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺍﺑﺪﯾﺖ« )‪(۱۹۵۶‬‬
‫‪١٥‬‬ ‫‪ ۱۳‬ـ ﮐﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺗﺎﺭﯾﺨﯽ ﺳﺮﺍﻥ ﻣﺘﻔﻘﯿﻦ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﭖ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻣﯽﺯﻧﻨﺪ ـ ﺳﭙﺎﻫﯽ ﻭ ﻟﺸﮕﺮﯼ‪.‬‬ ‫‪ ۶‬ـ ﺯﺧﻢ ﺩﺳﺘﮑﺎﺭﯼ ﺷﺪﻩ ـ ﺩﯾﺪﻩﺑﺎﻥ ـ ﻧﻘﺶ‬ ‫‪ ۱۹۴۵‬ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪ ـ ﻫﻤﯿﻦ ﺣﺎﻻ ـ‬
‫ﭼﻬﺮﻩﺍﯼ ﺭﻭﺷﻨﻔﮑﺮﺍﻧﻪ‪ .‬ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺷﺨﺼﯿﺘﯽ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺻﻮﺭﺕ ﯾﮏ ﺟﻨﺘﻠﻤﻦ ﺑﻪ ﯾﮏ‬
‫»ﻣﺎ ﺩﺭ ﺩﻧﯿﺎﯾﯽ ﺯﻧﺪﮔﯽ‪...‬‬
‫‪ ۱۴‬ـ ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ ﺩﺍﺷﺘﻦ ـ ﺍﺯ ﺑﯿﻤﺎﺭﯼﻫﺎﯼ ﭘﻮﺳﺘﯽ‬ ‫ﺗﺌﺎﺗﺮﯼ‪.‬‬ ‫ﺷﺘﺮ ﺑﯽﮐﻮﻫﺎﻥ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯼ ﺟﻨﻮﺑﯽ‪.‬‬
‫ﻫﯿﻮﻻ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺩﻫﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﻘﯿﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ‪۲۹‬‬
‫ـ ﺍﻣﯿﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﮑﯽ ﯾﺎﺩ ﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫‪ ۷‬ـ ﮔﺮﻣﺎﺑﻪ ـ ﮔﺸﻮﺩﻧﺶ ﮐﻠﯿﺪ ﻣﺨﺼﻮﺹ‬ ‫‪ ۱۴‬ـ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﯾﮏ ﮐﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭﯼ ﺩﯾﮕﺮ ـ‬
‫ﭘﯿﺸﮕﻮﺳﺖ ﻭﻟﯽ ﺑﺎﻭﺭ ﻧﮑﻨﯿﺪ ـ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻻﺯﻡﺍﻻﺟﺮﺍ‪.‬‬ ‫ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻭ ﺍﺯ ﭼﺮﺥﻫﺎﯼ ﺑﻮﺭﻭﮐﺮﺍﺳﯽ ﺩﺭ ﻋﺬﺍﺏ ﺍﺳﺖ ﻭ‬
‫‪ ۱۵‬ـ ﺭﻣﺎﻧﯽ ﺍﺯ ﻣﺎﺭﮎ ﺗﻮﺍﯾﻦ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ـ ﮐﺎﺷﻒ‬ ‫ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﺪ ـ ﺩﻝﺁﺯﺍﺭ ﮐﻬﻨﻪ ـ ﭼﻮﻥ ﺩﺭ ﮐﺎﺭ ﺁﯾﺪ ﺣﮑﺎﯾﺖ‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ »ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻌﺪﯼ ﺍﯾﻮﻭﺟﯿﻤﺎ«‬
‫‪ ۱۵‬ـ ﻣﺎﻩ ﮐﺎﺭﮔﺮﯼ ـ ﮐﺘﺎﺑﯽ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺩﮐﺘﺮ‬ ‫ﺑﺴﯿﺎﺭﺑﯽﺣﻮﺻﻠﻪ‪ .‬ﻟﺬﺕﺩﺍﺷﺖ ﭼﻨﯿﻦﺷﺨﺼﯿﺘﯽﺭﺍ‬
‫ﺍﻟﮑﻞ‪.‬‬ ‫ﺍﺯ ﺗﺮﺩﯾﺪ ﻭ ﺩﻭﺩﻟﯽ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻭﺍﻗﻌﺎ ﮊﺍﭘﻨﯽﻫﺎ ﺩﺭ ﺁﻥ ﭘﻨﺎﻫﮕﺎﻩﻫﺎﯼ ﺯﯾﺮﺯﻣﯿﻨﯽ‬ ‫ﺑﺎﺯﯼ ﮐﻨﻢ‪ .‬ﭘﻠﯿﺴﯽ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ‬
‫ﺍﺳﺪﺍﷲ ﻣﺒﺸﺮﯼ‪.‬‬
‫ﺣﻞ ﺟﺪﻭﻝ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻗﺒﻞ‬
‫‪ ۸‬ـ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺘﻦ ـ ﺍﺯ ﻭﺳﺎﯾﻞ ﺁﺯﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ـ‬
‫ﮐﻪ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﯽﮐﺮﺩﻧﺪ؟ ﺑﻪ ﭼﯽ‬ ‫ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﺪ ﺧﻼﻓﮑﺎﺭﺍﻥ ﺭﺍ ﺷﮑﻨﺠﻪ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺁﮔﻬﯽﺗﺒﻠﯿﻐﺎﺗﯽ‪.‬‬
‫ﻣﯽﺍﻧﺪﯾﺸﯿﺪﻧﺪ؟ﭘﺎﺳﺦﺁﻥﺭﺍﻣﻦﺩﺭﻓﯿﻠﻢ»ﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯾﯽ‬
‫‪١٥ ١٤ ١٣ ١٢ ١١ ١٠ ٩ ٨ ٧ ٦‬‬
‫ﻥ‬ ‫ﺁ ﺱ ﺍ‬ ‫ﺕ ﻡ ﯼ ﺱ‬ ‫ﺍ ﺭ‬
‫‪٥ ٤ ٣ ٢ ١‬‬
‫‪ ١‬ﻡ ﻉ ﺏ ﺩ‬
‫‪ ۹‬ـ ﺗﮑﻨﻮﺍﺯﯼ ﺩﺭ ﺍﺭﮐﺴﺘﺮ ـ ﺧﺪﺍﯼ ﯾﮑﺘﺎ ﺩﺭ ﻣﺼﺮ‬ ‫ﻋﻤﻮﺩﯼ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﯾﻮﻭﺟﯿﻤﺎ« )‪ (Letter from Iwo-Jima‬ﺩﺍﺩﻩﺍﻡ‪.‬‬ ‫ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ »ﻧﻘﺶﻫﺎﯼ ﺩﯾﮕﺮ«‬
‫ﺯ‬ ‫ﺕ ﺏ ﺭ ﯼ‬ ‫ﻡ ﯼ ﺱ‬ ‫ﻭ‬ ‫ﻡ ﯼ ﻥ‬ ‫‪٢‬‬ ‫ﮐﻬﻦ ـ ﺷﮑﺎﻑ ﮔﻮﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﺳﺮ ﻣﺘﻮﻓﯽ ـ ﻣﮑﻨﺪﻩ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺑﻮﺩﺟﻪﺍﯼ ﺍﻧﺪﮎ ﻃﯽ ‪ ۳۳‬ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺧﺮ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺎﺯﯼ ﺩﺭ »ﺁﺭﺯﻭﯼ ﻣﺮﮒ« ]‪Death‬‬
‫ﻩ‬ ‫ﺏ ﻥ‬ ‫ﺏ ﻡ‬ ‫ﺍ ﻝ‬ ‫ﻑ‬ ‫‪ ٣‬ﻡ ﺍ ﻡ ﯼ‬ ‫ﺧﻮﻥﺁﺷﺎﻡ‪.‬‬ ‫‪ ۱‬ـ ﻣﻌﻠﻢ ﺩﺑﯿﺮﺳﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻨﺸﯽ ﻫﻢ ـ ﺍﺯ‬
‫ﺕ‬ ‫ﮎ‬ ‫ﻝ ﻥ ﺏ ﺭ‬ ‫ﺵ‬ ‫ﻡ ﯼ‬ ‫‪ ٤‬ﯼ ﺭ ﺍ‬ ‫ﺑﻬﺎﺭﺩﺭﺟﻨﻮﺏ ﮐﺎﻟﯿﻔﺮﻧﯿﺎﺳﺎﺧﺘﻢ‪.‬ﺩﺭﺁﻥ ﮐﻦﻭﺍﺗﺎﻧﺎﺑﯽ‬ ‫‪ Wish‬ـ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﻝ ‪ ،۱۹۷۴‬ﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ‬
‫‪ ۱۰‬ـ ﺷﻬﺮ ﺍﺭﮒ ـ ﻧﻮﯾﺪ ﻭ ﺧﺒﺮ ﺧﻮﺵ ـ ﺳﺮﻣﺎﯼ‬ ‫ﻣﮑﺘﺐﻫﺎﯼ ﺍﺩﺑﯽ ﺟﻬﺎﻥ‪.‬‬
‫ﻥ‬ ‫ﺍ ﺕﺵﻑ ﺭ ﻭ ﺯ‬ ‫ﺡ‬ ‫ﺭ ﺏ‬ ‫‪ ٥‬ﺥ‬ ‫]ﺑﺎﺯﯾﮕﺮ»ﺧﺎﻃﺮﺍﺕﮔﯿﺸﺎ«[ﻧﻘﺶﯾﮏﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩﮊﺍﭘﻨﯽ‬ ‫ﺍﻭﻟﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢ »ﻫﺮﯼ« ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ[ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎﺩ ﺷﺪ‬
‫ﺍ‬ ‫ﻭ ﯼ ﺭ‬ ‫ﺍ ﺕﺵ‬ ‫ﺭ ﺭ‬ ‫ﺵ‬ ‫‪ ٦‬ﺍ ﺍ‬ ‫ﺳﺨﺖ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺑﺎﺩ ﺷﺪﯾﺪ ﻭ ﺑﺮﻑ‪.‬‬ ‫‪ ۲‬ـ ﺍﺯ ﺳﻮﺭﻩﻫﺎﯼ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﯿﺪ ـ ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ﻫﻢ ـ‬
‫ﺑﻪ ﺍﺳﻢ »ﺳﺘﻮﺍﻥ ﺗﺎﺩﺍﻣﯿﺸﯽ ﮐﻮﺭﯾﺒﺎﯾﺎﺷﯽ« ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ‬ ‫ﻭﻟﯽ ﻣﻦ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﭙﺬﯾﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﺣﺲ ﮐﺮﺩﻡ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯾﻢ‬
‫ﻡ‬ ‫ﻡ ﺍ ﺩ ﺍ‬ ‫ﭖ ﻝ ﻥ‬ ‫ﺯ ﯼ‬ ‫‪ ٧‬ﯼ ﮎ ﻡ‬ ‫‪ ۱۱‬ـ ﮐﺸﻮﺭﯼ ﺩﺭ ﺁﻣﺮﯾﮑﺎﯼ ﻣﺮﮐﺰﯼ ﻭ ﮐﺎﻧﺎﻟﯽ‬ ‫ﺷﺘﺮ ﮔﺎﻭ ﭘﻠﻨﮓ‪.‬‬
‫ﻩ‬ ‫ﺩ ﺍ ﯼ‬ ‫ﻝ ﺍ ﺵ ﺭ‬ ‫‪ ٨‬ﯼ ﺭ ﺍ ﻕ‬ ‫ﮐﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺩﯾﮕﺮ ﻫﺮﮔﺰ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﺍﺵ ﺭﺍ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ‬ ‫ﻧﻘﺸﯽ ﺿﻌﯿﻒ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﺑﮕﻮﯾﻢ ﭼﺎﺭﻟﺰ ﺑﺮﺍﻧﺴﻦ ﺭﺍ‬
‫ﻑ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻧﺎﻡ ـ ﺍﺯ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎﻥ ﺷﮑﺎﺭﯼ ـ ﺿﻤﯿﺮ ﺳﻮﻡ‬ ‫‪ ۳‬ـ ﺣﺮﻑ ﻣﻔﺖ ﺯﻥ! ـ ﺑﺎ ﺍﺻﻮﻝ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﻧﺪ‬
‫ﻉ‬ ‫ﻥ ﺯ‬ ‫ﺍ ﺱ ﺍ ﻩ ﯼ‬ ‫ﻡ‬ ‫‪ ٩‬ﻝ ﺍ ﺝ ﺭ‬ ‫ﺩﯾﺪ ﻭ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﯿﻠﻢ ﻫﻢ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯼ ﺍﻭﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺩﺭ ﺁﻥ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽﭘﺴﻨﺪﻡ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﻘﺶ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﻣﻮﻓﻖ‬
‫ﻝ‬ ‫ﻥ‬ ‫ﺍ ﻭ ﺕ‬ ‫ﺱ ﻡ‬ ‫ﺏ‬ ‫‪ ١٠‬ﺵ ﻩ ﺭ ﯼ‬ ‫ﺷﺨﺺ ﻣﻔﺮﺩ‪.‬‬ ‫ـ ﻓﻘﻂ ﯾﮏ ﺩﻝ‪.‬‬
‫ﺁﻥﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﯽﮐﺮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻣﺮﺩ‪ .‬ﺍﯾﻦ‬ ‫ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﮔﺮ ﻣﯽﺧﻮﺍﺳﺘﻢ »ﺁﺭﺯﻭﯼ ﻣﺮﮒ« ﺭﺍ ﺑﺴﺎﺯﻡ ﺍﻭ‬
‫ﺍ‬ ‫ﮒ ﻭ ﻝ‬ ‫ﻡ ﯼ ﻩ‬ ‫ﻑ ﺭ‬ ‫ﺍ ﻥ‬ ‫‪ ١١‬ﻭ‬ ‫‪ ۱۲‬ـ ﺧﯿﻤﻪ ﻭ ﭼﺎﺩﺭ ـ ﻣﺎﯾﻌﯽ ﻏﻠﯿﻆ ﻭ ﺑﯽﺭﻧﮓ‬ ‫‪ ۴‬ـ ﮐﻠﻤﻪ ﺗﻌﻠﯿﻞ ﻭ ﭘﺮﺳﺶ ـ ﻓﻠﺰﯼ ﻧﻘﺮﻩﺍﯼ‬
‫ﯼ‬ ‫ﺍ ﻡ‬ ‫ﯼ ﻝ‬ ‫‪ ١٢‬ﻝ ﮎ‬ ‫ﭼﻪ ﺫﻫﻨﯿﺘﯽ ﺑﻮﺩ؟ ﻫﯿﭻ ﯾﮏ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﯾﮕﺮﺍﻥ »ﭘﺮﭼﻢﻫﺎ«‬ ‫ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻧﻤﯽﮐﺮﺩﻡ‪ ،‬ﮐﺴﯽ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﯽﮐﺮﺩﻡ‬
‫ﺍ ﺕ ﺍ‬ ‫ﺍ‬ ‫ﻩ‬ ‫ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺩﺭ ﻃﺐ ﻭ ﺩﯾﻨﺎﻣﯿﺖﺳﺎﺯﯼ ـ ﺷﻞ ﻭ‬ ‫ﺭﻧﮓ ﮐﻪ ﺳﻮﻟﻔﺎﺕﻫﺎﯼ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺁﺏ ﺩﺭﯾﺎ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺍﺳﺖ‬
‫ﯼ‬ ‫ﺍ ﻩ ﻝ‬ ‫ﻡ ﺏ ﻝ‬ ‫ﺍ ﻥ‬ ‫‪ ١٣‬ﻭ ﺭ ﺩ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺎﺯﯼ ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ ﻭ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﮊﺍﭘﻨﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﻪ ﻧﻘﺶﻫﺎﯼ ﺣﺎﺩﺛﻪﺍﯼ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ‬
‫ﻭ‬ ‫ﺭ‬ ‫ﯼ‬ ‫ﻝ‬ ‫ﺕ‬ ‫‪ ١٤‬ﺥ ﺝ ﺍ ﻝ‬ ‫ﺍﺯ ﮐﺎﺭ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ‪.‬‬ ‫ـ ﺩﯾﻮﺍﺭ ﻗﻠﻌﻪ‪.‬‬
‫ﮎ‬ ‫ﮎ‬ ‫ﮎ‬
‫ﺍﺳﺖ ]ﺑﺎ ﺯﯾﺮﻧﻮﯾﺲ[‪.‬‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﮐﺴﯽ ﻣﺜﻞ ﮔﺮﯾﮕﻮﺭﯼ ﭘﮏ‪ .‬ﻣﻮﺟﻮﺩﯼ ﺁﺭﺍﻡ ﺑﺎ‬
‫ﯼ ﺍ ﻝ ﻡ ﺍ ﺩ ﺭ ﯼ ﺩ‬ ‫ﺭ‬ ‫‪ ١٥‬ﻑ ﯼ ﻝ ﺍ‬ ‫‪ ۱۳‬ـ ﺩﺭﺗﻘﺴﯿﻤﺎﺕﻧﻈﺎﻣﯽﻣﻌﺎﺩﻝﻫﻨﮓﺍﺳﺖ ـ‬ ‫‪ ۵‬ـ ﺣﺮﻓﯽ ﺳﻮﺍﺭ ﺑﺮ ﺧﻮﺩﺵ ـ ﺧﯿﺰﺁﺏ ـ ﮐﺮ‪.‬‬