A

Anmak: Yere yatp debelenmek. (Hayvanlar iin kullanlr). Akneri-Vank manastr: Kars-Bitlis yresinde bir zamanlar Trkiye'de bulunan Ermenilerin merkezi olan bir manastr. Albast: Lohusa hastal. Aleko: Bir tiyatro oyuncusu. Sahnede lm. Angut: bak. Baksz Bir Kedi Kara blm. Angut: Kazdan byk, tula renginde bir ku. ok garip bir hayvan. Masallarda l yiyen, mezar aan bir ku olarak da ad geer. Angut, argoda kfr olarak da kullanlr. Anzorot: (Argoda) Rak. Arda: aret olarak yere dikilen ubuk. Arkebz: Omuzda tanan, uzun bir tabanca. ok eski zamanlarda kullanlm olan bu silha Franszlar el topu da derler. Arkegon: Yosunlarla erelti otlarnn diilik organ. Art Tatum: Amerikal caz bestecisi ve piyanist. Kr ve zenci. Atonal: Yeni bir bestecilik rna gre ton ve makam temeline bal kalmadan yaplan beste. (Ece Ayhan iir yaymlamaya yeni balad yllarda iirlerini atonal mzikle karlatran incelemeler yaplmtr.) Ayapera: Pera, Beyolu'na verilen addr. Aya ise aziz anlamna gelir. Ayvazovski: (1817-1900). nl bir Ermeni ressamdr. Krm'da domu ve orada lmtr. Rusya'da saray ressamlnda bulunmutur. Bizim mzelerimizde olduu gibi, Avrupa mzelerinde de tablolar vardr. zellikle deniz resimleriyle n yapmtr.

B
Barduomeos: Ermi bir Ermeni. Sa eli bugne dek kalm ve kutsal saylyor. Birok manastrlarda byle sa ellere rastlanyor. Berbername: Osmanllarda bu namelerde ak, ayp eyler anlatlrd. Bunlara berbername, hamamname gibi isimler verilirdi. Aralarnda padiahlar iin yazlanlar olduu gibi halk iin yazlm olanlar da vardr. Bindall: Mor kadife stne srmayla kabartma dal, yaprak ve iek ilemeli giysi. Bolie: Yahudi kadn.

Bknt: 1. Dm. 2. Barsakta meydana gelen ar. Brmck: Ham ipekten dokunan ince bir bez.

C
Canfes: Parlak, ince, ou zaman iki renkli gibi grnen ipek kuma. Cezayir menekesi: Zakkumgillerden, rutubetli yerlerde yetien, parlak, mavi renkli bir iek. Cihannma: Her yan seyredebilmek iin baz evlerin atlarna yaplan kk oda ya da taraa. Cinaedi: Put, olan

aa: Genelevdeki kadnlara yardmclk, araclkyapan kadn.

D
Danyal Yalva: Milttan 700 yl nce yaad sylenen bir srail peygamberidir. Rya yorumlaryla n yapmtr. Remil (Baksz Bir Kedi Kara'da, bu szck de kullanlm) denilen fal ve rya yorumlamasn onun bulduu sylenir. Deimsiz: Deersiz (szlkte). Deerli (iirdeki anlam). Deniz Kz Eftalya: Zamannda ok nl, ok gzel bir arkc kadn. Digan: (argoda) ben. Dikran uhacyan: Trk melodilerini Avrupa tekniiyle besteleyerek bizde ilk kez yerli operetler yazan deerli bir Ermeni sanat. Leblebici Horhor Aa, Arif, Kse Khya gibi operetleriyle n yapmtr. (Bunlardan Leblebici Horhor Aa ile Kse Khya dan da sz edilmektedir iirlerde.) Dimi: Verevine, sk dokunmu, pamuklu bir bez. Deme yz ve perdeler iin kullanlrd. Diyakos: Papaz mezi, papaza yinde yardm eden kimse. Domra: Kafkaslarda rastlanan bir alg. Dudu: Yal Ermeni kars.

E
Epitafio: (spanyolca) Mezar tana, len iin yazlan yaz. Eprimek: Dalp paralanacak hale gelmek, dalp paralanmak, inhill. Erselik: Hnsa, kendinde hem erkek, hem de kadn organlar bulunan.

Esrik:'Sarho, mest.

F
Fakfon: Gm gibi grnen bir alam. Fnduktar: Ermeni tarihinin garip bir kiisi. Kzlar esir alnr, hayat hep onlar aramakla geer.

G
Gesualdo da Venosa: Venosa, talya'da bir kent. .Gesualdo, Venosa prensiymi. Karsn lgnlar gibi seven bu prens ok da kskanrm. Kendisini bakasyla aldattn sanarak kadn zehirlemi. Sonradan yaptna ok piman olmu ve hayatnn geri kalan yllarn bu konuyla ilgili madrigaller yazarak geirmi. Goygoycu: Dilenci. Cumhuriyet'in ilnndan nce muharrem aynn ilk haftasnda aure yapmak vesilesiyle srtlarnda torbalarla bir makam tutturarak mahalle aralarnda buday, nohut, eker, pirin, vb. toplamak zere dolaan, ou kr, topal olmakla birlikte aralarnda gz ak olanlar da bulunan dilencilere denirmi. lhiye benzeyen ve kendilerine zg bir makamla bir tekerleme sylerlermi. lerinden gr sesli biri, Gkte melek, yerde her can alar, dedikten sonra hepsi bir azdan Hoy goygoy canm diye makam tamamlamak detinde olduklar iin bunlara halk arasnda goygoycular denirmi.

H
Hamamname: bak. berbername (I). Hamparsum: Osmanllarda ilk notay bulan, arklar notaya eken mzisyen. Hamsin: Kuzey Afrika'da esen scak gney rzgr. Hoffmann, E.T.A.: (1776-1882). Alman edebiyats. ok realist bir dille garip ykler yazmtr. nsanlar, zellikle kentlerde yaayanlar byk bir dikkatle incelemitir. Mzikle de uram, bu konuda birok yazlar yaymlamtr. Hult aac: Cennette bir aa. Dou lkelerinde masallarda ad ok geer.

I-
di: Hayalar burulmu. len: Beddua, lanet. peka: Gney Amerika'da yetien kusturucu bir bitki.

K
Kanl Nigr: ok gzel bir kadnm. Gzelliiyle btn stanbul'da n yapm. Genlere dknm. Sevitikten sonra ldrtrm sevgililerini. Kantocu Peruz: Zamannda ok n yapm bir kantocu. Radyoda da sylermi. ok iman olduundan tahtrevanla tanrm. Karabitsi oyunu: Eski bir Bizans seyirlik oyunu. Bizim enliknamelerde de ad geiyor. Karakoncolos: Karakoncoloslarn kovulmas eklinde oynanan bir oyun. Karakoncoloslar (karakandzali) ne olduu belirsiz birtakm yaratklardr. Trkler bunlar karakoncolos olarak adlandryorlar ve bunlarn Noelden on ikinci geceye kadar kt etkileri olduuna, gittikleri evlerin bolluunu, bereketini yok ettiklerine inanyorlar. Karatodori Paa: Osmanl Devletinin bir paas. Mzikle urarm. Kargabken: kieneklilerden zehirli bir aa ve bunun meyvas. Bundan striknin elde edilir. Kayaanta: Yaprak yaprak ayrlabildii iin evlerin damlarn rtmekte ve zerine tebeirle yaz yazlan ta tahta yapmnda kullanlan yumuak, mavimtrak bir ta, arduvaz. Kel Hasan: Tannm bir tiyatro oyuncusu. Sprgesi ve tenekesiyle sahneye karm. Kimesne: Kimse szcnn eski eklidir. Kiril: Bugn kullanlan Rus alfabesini bulan Ortodoks papaz; bu alfabeye kiril alfabesi ad verilmi. Kirmastorya: Sonradan Mustafakemalpaa adn alm olan ileyi kuran kadn. Kokot: Aifte. Kse Khya: Dikran uhacyan'n bir operetininad. Ksn: Erkek ve diinin birbirlerine kar duyduklar istek; ehvet. Kula: Al ile kr arasnda bir at rengi.

L
Lala: Gene kinci Dnya Sava srasnda stanbul'da bir birahane. Lavta: Uta benzer, gvdesi uttan kk bir alg.

Leon Blum: (1872-1950). Fransz yazar, siyaset adam. 1936'da front populaire'i kurarak birok partileri birletirdi, babakan oldu. (iirde 1936 ylndan da sz edilmektedir.) Levanten: Orta Douda uzunca kalp, yerlemi ya da evlenerek soyu karm Avrupal. Lonca: Ayn meslekten olanlarn kurduu rgt.

M
Madrigal: Konusu daha ok ak olan ksa iir. Sonnet'e benzer. Szleri byle iirlerden alman arklar. Malta hummas: Akdeniz kylarnda grlen, kei style insana geen ateli bir hastalk. Malta Yahudisi (Jew of Malta) : C. Marlowe'un birkitab. Manil: Eski bir oyun. Dominoya benzeyen, ok dikkat isteyen bir oyun. Oyunun banda da olsa en ufak bir yanl yenilgiye sebep oluyor. Maydos: imdiki Eceabat. Msryim: Eski brani metinlerinde Msr'n ad. Ming: in ismi. Ece Ayhan'n ocukluk yllarnda filmlerde de bu adda bir kt adam varm.

N
Neyyire Hanm, Neyyire Neyyir: (1903-1942). Tannm, deerli sahne sanatlarmzdandr. Uzun yllar Darlbedayi'de almtr. Muhsin Erturul ile evliydi. Nite: Nasl. Novotni: kinci Dnya Sava srasnda stanbul'da bir gazino.

O
Okarina: Gney Amerika'da topraktan yaplan nefesli bir alg. Ortodoks: Dinsel anlamda doru insan demektir. Sertlik, gvurluk, orostopolluk anlamlarna da gelebilir.

tmlk: Sonorite.

Panola: (spanyolca) Bir alg. Trkeye Yahudilerin getirdikleri szcklerden biri. Penik: Bete bir anlamna gelir. Rumelide devirilen olanlardan padiaha verilen bete biri. Pera: Beyolu. Perhiz: Hristiyanlarda oru. Pericik: Kilit dili. Porne: (Rumca) Orospu. Potrebnik: Ruslarn dinsel kitab. Puhu kuu: ri cins bir bayku. Ruslar sa'nn bir dilenci klnda Rusya'dan geeceine inanyorlar ve bunu bekliyorlar. Puhu kuu klnda imdi ehirlerde dolayor geceleri.

R
Raspop: Rusya'da Ortodoksluktan atlan papazlara verilen ad. Remil: Bir fal tr, zellikle kum fal. Ruzukan: 1. At ad 2. Bir Ermeni kralnn ad.

S
Saffet Nezihi ener: Ece Ayhan'n Siyasal Bilgiler'de okuduu yllarda Tp Fakltesinde okuyan bir gen. O zamanlar iirler yaymlam birka dergide. (Aklamalar blmnde bir iirini tam olarak verdik.) ok gen yata lm. Sapk: Bir grevin, zellikle fizyolojik bir grevin ters bir yn almas. Sayrlk: Hastalk. Selenli: len, alp, hn gibi szcklerde rastlanan ve sesli deerinde olup kendinden sonra sessiz alabilen r, l, m, n, s, f gibi sessizlerin bu bakmdan ortak ad. Selluka: Ege blgesinde yetien bir iek. Bu blgede zellikle iplere dizilip satlyor. Serkldoryan: Bir burjuva kulb. Bu kulbn adyla karlan sigaralar. Simru: Kafda'nda yaayan efsanevi bir ku. Szlklerde simurg (otuz kus) olarak geer. Sodomita: (spanyolca) ibnecik.

Sorokust: Ayin.

T
Tablatura:. Mzikte (Bat mziinde) bir nota eidi. Tar: Bir alg. Tavanduda: Doutan yark st dudak. Teodor Kasap: (1835-1905) Abdlaziz ve II. Abdlhamit devirlerinin tannm gazetecilerinden. Kayserilidir. Diyojen adl mizah gazetesini karrd. Tn: Bir cismin titreiminden kan ses. (Mzik terimi). Tuba: Romallardan kalma bakrdan yaplm bir nefesli saz.

U-
Ut yeri: Vcudun gsterilmesi ayp olan yeri. Horan Kilisesi: Beyolu'nda bir Ermeni kilisesi. zg: Eziyet, cefa.

V
Varak: Yaprak yaldz. Vardapet: Ortodokslarda dinsel aamada bir mevki. Vartuvaria: Gl bayram, zel ad. Vire: Durmadan, habire.

Y
Yalva: Kitap getiren peygamber, resul.

Z
Zakkum: ok gzel iekleri olan zehirli bir bitki. Zango: Kilise ann alan. Zanzalak aac: 1. Bir aa tr. 2. Saffet Nezihi ener'in bir iirinin ad. Ziba: stanbul'da, kapanm ok nl bir genelev sokann ad. Zincifre: Eskiden deri hastalklarnda kullanlan doal, krmz civa slfr.