Yatay Yuklu Dusey Kaziklarin Hesap Esaslari Ve Sonlu Elemanlar Yontemiyle Modellenmesi The Analysis Essentials of Laterally Loaded Piles and Modelling Them With Finite Element Method

T.C.
SAKARYA NVERSTES
FEN BLMLER ENSTTS

YATAY YKL DEY KAZIKLARIN
HESAP ESASLARI VE SONLU ELEMANLAR
YNTEMYLE MODELLENMES

YKSEK LSANS TEZ

n.Mh. Kubilay SAVAER

Enstit Anabilim Dal : NAAT MHENDSL
Enstit Bilim Dal : GEOTEKNK
Tez Danman : Do. Dr. Zeki GNDZ

Eyll 2006
T.C.
SAKARYA NVERSTES
FEN BLMLER ENSTTS

YATAY YKL DEY KAZIKLARIN
HESAP ESASLARI VE SONLU ELEMANLAR
YNTEMYLE MODELLENMES

YKSEK LSANS TEZ

n.Mh. Kubilay SAVAER

Enstit Anabilim Dal : NAAT MH.
Enstit Bilim Dal : GEOTEKNK

Bu tez 18 / 09 /2006 tarihinde aadaki jri tarafndan Oybirlii ile kabul
edilmitir.

Do.Dr. Zeki GNDZ Prof. Dr. Hasan ARMAN Yrd. Do. Dr. Seyhan FIRAT
Jri Bakan ye ye

ii

NSZ

Kazklar ve kazkl temeller yzyllardan beri insanolu tarafndan yap yklerinin
zemine gvenle tatlamad durumlarda kullanlmaktadr. Kazklar, dey
basn, dey ekme ve yatay yndeki ykleri karlamak amacyla ina
edilmektedir. Son 50 yl iinde tekil kazk ve kazk gruplar zerinde gvenilir
tasarm yntemleri gelitirmek iin ok youn ve kapsaml analitik ve deneysel
almalar yaplmtr. Yaplan ok saydaki model ve gerek deneylerden kazk
zemin davrannn analizi asndan nemli bilgiler elde edilmitir. Analitik
almalar, dey yk altnda kazk tama gcnn, yatay yk altnda kazk yer
deitirmesinin tahmini, dinamik ykler altnda kazn reaksiyonu ve srekli don
etkisi altnda kazk davrannn anlalmasna yneliktir. Nmerik yntemler
sonlu farklar ve sonlu elemanlar tekniklerini ve uygulamalarn iermektedir.
Yaplan ok saydaki model ve gerek deneylerden de nemli bilgiler elde
edilmitir. Bunlardan elde edilen bilgiler farkl zemin trlerinde, farkl ykleme
koullarnda ve farkl evre koullarnda tasarm yntemlerinin gelitirilmesine
yardmc olmaktadr. Bu almada kullanm alan her geen gn artan yatay
ykl kazklarn davranlarnn sonlu elemanlar yntemi kullanlarak incelenmesi
ngrlmtr. Tez almas sresince emei geen bata tez danmanm Do.
Dr. Zeki GNDZe, tez almamda kullandm Allpile programnn
Trkiyeye getirilmesinde olaanst emek harcayan sayn Prof. Dr. Hasan
ARMANa ve dier Sakarya niversitesi naat Mhendislii Blm retim
elemanlarna, aratrma grevlisi arkadalarma ve benden desteini esirgemeyen
mesai arkadalarma teekkr ederim.

stanbul 2006

iii

NDEKLER

NSZ..................................................................................................................... ii
NDEKLER......................................................................................................... iii
EKLLER LSTES................................................................................................ v
TABLOLAR LSTES.............................................................................................. vii
ZET........................................................................................................................ viii
SUMMARY............................................................................................................. ix

BLM 1.
GR........................................................................................................................ 1
1.1. Kazk Temeller ve Kullanm Alanlar.. 1
1.2. Tezin Amac 2

BLM 2.
YATAY YKL KAZIKLAR VE HESAP YNTEMLER................................. 3
2.1. Tarihsel Geliim ve Mevcut Yntemler........ 3
2.1.1. Elastisite teorisi yntemi 6
2.1.2. Sonlu elemanlar yntemi................. 6
2.1.3.Yatak Katsays Yntemi (Winkler metodu, P-Y analizi) 7

BLM 3.
KOHEZYONSUZ ZEMNLERDE YATAY YKL KAZIKLARIN YATAK
KATSAYISI YNTEMYLE ZM ..
16
3.1. Giri... 16
3.2. Serbest Bal Kazklar... 18
3.3. Tutulu Bal Kazklar 27
3.4. Uzun Kazklar.............. 28
BLM 4.

iv
YATAY YKL KAZIKLARDA DENEY SONULARI LE ANALTK
SONULARIN KARILATIRILMASI 39
4.1. Giri... 39
4.2. Kazk Yatay Ykleme Deneyi ve Deney Sonular.. 40
4.2.1. Fore Kazk malat.. 41
4.2.2. TP1 Test Kaz malat.. 42
4.2.6. Kazk Yatay Ykleme Deneyinin Yaplmas.. 43
4.2.7. Kazk Btnlk Deneyleri (Crosshole)... 45
4.3. Deney Sonularnn Bilgisayar Programlar le Karlatrlmas. 46
4.3.1. SAP2000 le Yatay Ykl Kazk Analizi... 46
4.3.1.1. Programa sistemin Tantlmas... 47
4.3.1.2. Analiz Sonularnn Deerlendirilmesi.. 53
4.3.2. Allpile Program le Yatay Ykl Kazk Analizi 56
4.3.3. Plaxis Program le Yatay Ykl Kazk Analizi 67
BLM 5.
SONULAR ve NERLER 74

KAYNAKLAR.. 78
EKLER.. 81
ZGEM... 131

v

EKLLER LSTES

ekil 2.1 Yatay ykl kazk ve zemin tepkisi (Poulous and Davis 1980). 4
ekil 2.2 Winkler zemin modeli.. 7
ekil 2.3 Yatak katsays yntemine gre kaza zemin tepkisi 7
ekil 2.4 Zemin tepkisi - telenmesi ( p-y ) grafii... 8
ekil 2.5 Normalize edilmi k
h
/k
hmak
erileri (Mwindo 1992)... 10
ekil 2.6 k
h
/k
hmak
orannn Kesme Birim Deformasyonuyla deiimi... 13
ekil 2.7 P-Y Analizi-Broms Yntemi Karlatrlmas (Rachel 2003)....... 14
ekil 3.1 Kazk evre basnc (a) yklemeden nce (b)yklemeden sonra 16
ekil 3.2 Kohezyonsuz zeminde yatay ykl bir kazk. 17
ekil 3.3 Serbest bal (a) ksa ve (b) uzun kazk davran... 17
ekil 3.4 Kohezyonsuz zeminde serbest bal kazk davran.. 18
ekil 3.5 A
y
Katsays iin Eri korelasyonu.. 22
ekil 3.6 B
y
Katsays iin Eri korelasyonu...... 22
ekil 3.7 A
s
Katsays iin Eri korelasyonu...... 23
ekil 3.8 B
s
Katsays iin Eri korelasyonu.. 23
ekil 3.9 A
m
Katsays iin Eri korelasyonu..... 24
ekil 3.10 B
m
Katsays iin Eri korelasyonu.... 24
ekil 3.11 A
v
Katsays iin Eri korelasyonu... 25
ekil 3.12 B
v
ekil 3.13 A
p
ekil 3.14 B
p
ekil 3.15 Tutulu bal kazk.. 27
ekil 3.16 Yatay telenme Kazk boyu ilikisi... 28
ekil 3.17 P-y erisi iziminde kullanlacak A katsays... 31
ekil 3.18 P-y erisi iziminde kullanlacak B katsays 31
ekil 3.19 Tipik p-y erisi... 32
ekil 4.1 Deney kazklar ve sondaj yerleri koordinatlar....
40
ekil 4.2 Reaksiyon kazklarnn test kazklar evresindeki yerleimi.. 41
ekil 4.3 Yatay ykleme deneyi sistem plan ve kesitleri 44
ekil 4.4 SAP 2000 program iin hazrlanm bilgisayar modeli.. 48
ekil 4.5 Dorusal elastik plastik davran. 49

vi
ekil 4.6 Dzeltilmi yatay yatak katsays deerlerinin kazk boyunca 51
Dalm
ekil 4.7 SAP 2000 kazk modelinde, yke bal kazk bandaki
Deplasmanlar.... 53
ekil 4.8 Kazk kafasnda, SAP2000 program ykleme-deplasman erisi
le deney ykleme-deplasman erisinin karlatrlmas 54
ekil 4.9 Allpile program ak diyagram... 57
ekil 4.10 Allpile program kazk tipi seim penceresi 58
ekil 4.11 Allpile program kazk zemin ilikisini gsterir pencere 59
ekil 4.12 Allpile program kazk kesitine ait statik bilgilerin girildii 60
Pencere.
ekil 4.13 Allpile programnda kazk ykleme bilgilerinin gsterildii 61
Pencere.
ekil 4.14 Allpile programnda zemin zelliklerinin girildii pencere 62
ekil 4.15 Allpile kazk modelinde, yke bal kazk bandaki 64
Deplasmanlar
ekil 4.16 Kazk kafasnda, Allpile program ykleme-deplasman erisi ile 65
Deney ykleme-deplasman erisinin karlatrlmas.... 65
ekil 4.17 Plaxis program kazk-zemin modeli. 68
ekil 4.18 Plaxis programnda kazk-zemin modelinin sonlu elemanlar ana
evrilmi hali 68
ekil 4.19 Plaxis programna yk aamalarnn tantlmas.. 69
ekil 4.20 Plaxis kazk modelinde, yke bal kazk bandaki deplasmanlar 70
ekil 4.21 Kazk kafasnda, Plaxis program ykleme-deplasman erisi ile
Deney ykleme-deplasman erisinin karlatrlmas...... 71
ekil 4.22 Plaxis programnda kazk kenarnda grlen zemin rselenmesi 72

vii

TABLOLAR LSTES

Tablo 2.1 Kohezyonsuz zeminler iin nerilen n
h
deerleri.. 9
Tablo 2.2 a ve b saylar (Mwindo 1992).. 11
Tablo 2.3 k
hmak
ve n
hmak
deerleri (Prakash ve Kumar 1996).. 12
Tablo 2.4 Yeralt suyu dzeltme faktrleri. 12
Tablo 2.5 P-Y Analizi -Broms Yntemi Karlatrlmas (Rachel 2003) 14
Tablo 3.1 A ve B katsaylar Reese Matlock (1956). 20
Tablo 3.2 Zemin sklklarna gre rnek problem iin bulunan sonular. 35
Tablo 3.3 Zemin sklklarna gre ikinci rnek problem iin bulunan
sonular...
38
Tablo 4.1 Model kazk iin yatay yay sabitlerinin bulunmas.

52
Tablo 5.1 rnek problem iin deiik zemin sklklarnda tanan yk,
moment, kesme kuvvetinin karlatrlmas
75
Tablo 5.2 kinci rnek problem iin deiik zemin sklklarnda tanan
yk, moment, kesme kuvvetinin karlatrlmas.
75

viii

ZET

Anahtar Kelimeler : yatay ykl kazklar, sonlu elemanlar, yatak katsays
yaklam, kazk yatay ykleme deneyi

Kazklar, esas olarak, yap yklerini zemin derin tabakalarna tatmak amac ile
kullanlan bir derin temel eididir. Zemin yzne yakn tabakalar, yap yklerini
gmeden veya ar oturmalar yapmakszn tayabilecek bir yzeysel temel
tekiline elverili deilse derin temel tercih edilir.

nceleri, yaygn olarak dey yk tamada kullanlan kazklar gnmzde yatay
yklerin tanmasnda da kullanlmaktadr. Yatay yk tayan kazklarn zm
iin iki farkl temel anlay vardr. Bu temel anlaylardan ilki; kazn
tayabilecei en byk yatay yk bulmay esas alrken ikincisi kazkta en byk
yanal telenmeye sebep olacak olan yanal kuvveti hesaplamaktr. zin
verilebilecek en byk yatay telenmeye, tanabilecek en byk yatay ykten
daha nce ulald iin ikinci anlay daha gerekidir.

Gnmzde kazklarn yatay ykler altndaki davranlarnn analizi yaplrken
kullanlan klasik diferansiyel denklemlerin yannda, gelien teknoloji ile oluan
bilgisayar programlar, bu tr problemlere daha hzl ve detayl zmler
getirebilmektedir. Ancak kullanc bir problemi bilgisayar program ile analiz
ederken, analiz iin kullanaca parametrelerin doruluuna emin olmaldr. Aksi
takdirde gerekten uzak, farazi sonularla karlaabileceini dolaysyla hesap
sonucu deerlerle, gerek deerler arasnda ciddi farkllklar kabilecei
gereini unutmamaldr.

Bu tezde; Kohezyonsuz zeminler iin kazk-zemin etkileimi incelenmi ve kazk
alma prensipleri incelenip, kohezyonsuz zeminlerdeki yatay ykl kazklar
hakknda yaplm analiz, deney ve model testlerin sonularndan yararlanarak
tekil kazklarn analizinde kullanlan mevcut katsay ve faktrler yeni veriler
yardmyla gelitirilmitir. Bunun yannda gerekte yaplan bir yatay ykleme
deneyi sonular ile bu deneyin yapld blgedeki zemin ett raporlarndan elde
edilen zemin parametreleri kullanlarak deneyde kullanlan kazk adet deiik
bilgisayar program ile zlp gerek deerlerle teorik deerler
karlatrlmtr.

ix

THE ANALYSIS ESSENTIALS OF LATERALLY LOADED
PILES AND MODELLING THEM WITH FINITE ELEMENT
METHOT

SUMMARY

Key words: Laterally loaded piles, finite elements, subgrade reaction method,
laterally loaded pile experiment.

Essentially piles are a kind of deep foundation which is used for transferring the
structure loads safely to the deep ground layers. Deep foundation is preferred if
the surface layers arent suitable to carry the structure loads without collapsing or
excessive settlements.

Although in general piles have been used prevalently only for axial loading, now
it is possible to use them for lateral loading also. There are two main approaches
to solve laterally loaded piles. The first one is; computing the ultimate lateral
resistance and the second is; computing the lateral force that causes the maximum
allowable deflection. The second approach is more realistic because pile reaches
the maximum allowable deflection before the ultimate lateral resistance.

In addition to the classical differential equations methods that are used to compute
the lateral loaded piles attitudes nowadays there are various computer programs.
Although these programs solve the problems faster and give more accurate results,
the program user must be sure with the parameters and data that he/she inputs.
Other wise the results may be far from reality and mislead the user about the
structure.

In this thesis; pile-soil interaction for cohesionless soils and pile working
fundamentals had studied by the literature published about analysis, model tests
and experiments made for laterally loaded piles in cohesionless soils. As a result
of all studies factors and coefficients which are used in single pile and pile group
analysis improved. Besides a laterally loaded pile experiment have done in a
cohesionless soil. The results of this experiment, the soil research reports and the
parameters of the region where the experiment has done used in three different
computer programs ( SAP 2000, Allpile, Plaxis) to compute and to compare with
the theoretic results.

BLM 1. GR

1.1. Kazk Temeller ve Kullanm Alanlar

Yksek katl binalar ve kpr, rhtm benzeri yaplar kendi arlklarnn ve maruz
kaldklar d yklerin bykl ile bu ykleri tayabilecek zemin tabakalarnn
derinlerde olmas sebebiyle; daha gelimi, karmak ve derin temellere ihtiya
duyarlar. Bu tip yaplar iin, kazk temeller en nemli zm seenei olarak yllar
nce uygulanmaya balamtr.

Kazk temel uygulamasnn uygun bir zm olabilecei durumlar yle sralanabilir:

1- Yeterli tama gcne sahip olan zemin tabakalarnn derinde olmas
2- Yzeysel zemin tabakalarnn yetersiz, ok deiken veya ok eimli olmas
3- Zemin oturmalarnn kabul edilebilir deerden byk olduu veya binann farkl
oturmalara ok hassas olmas
4- Byk yatay ve/veya eimli yke maruz kalan yaplarda

Bu tip durumlarda projelendirilecek olan kazk temeller eitli tip ve byklkte
olabilir. Kazk temel, ihtiyaca gre tek bir kazktan oluabildii gibi daha fazla
kazkla da projelendirilebilir.

Balarda kazk temeller sadece dey yk tamak iin kullanlrken zamanla yaplan
birok aratrma ve uygulama, kazklarn yatay ykleri tamada da
kullanlabileceini gstermitir (Bowles 1988). Zaten byk dikey ykler tayan
temellerin bu ykler sebebiyle oluacak yatay gerilmelere kar da dayankl olmas
gerektii aktr. Gnmzde kazklar hem yatay hem de dey yklerin
tanmasnda kullanlmaktadr.

2
Yatay ykl kazklarn balca kullanm alanlar olarak; rzgar yk alan yaplar,
kpr ayaklar, gemilerden kaynaklanan yanal yklere maruz kalan limanlar, istinat
duvarlar, yamalarda stabilite uygulamalar saylabilir.

1.2. Tezin Amac

Yatay yk tayan kazklarn zm iin iki farkl temel anlay vardr. Bu temel
anlaylardan ilki, kazn tayabilecei en byk yatay yk bulmay ve bunu
gvenlik katsays ile azaltmay esas alrken ikincisi kazkta en byk yanal
telenmeye sebep olacak olan yatay kuvveti hesaplamaktr.

Gnmzde yatay ykl kazklarn analizi, bu konuya hizmet eden bilgisayar
programlarnn artyla daha pratik hale gelmitir. Programlarn kullanc ara
birimlerinin kolayl, zm kolaylatrmasna ramen, kullancnn hassasiyeti ve
tecrbesi zm sonularnn deerlendirilmesi aamasnda nem kazanmaktadr.

Yatay ykl kazklarn analiz yntemleri ve tekil kazk uygulamalar zerine
younlaan bu almann amalarn yle listeleyebiliriz:

1- Kohezyonsuz zeminlerde yatay ykl kazklar hakknda yaplm analiz, deney
ve model testlerin sonularndan yararlanarak tekil kazklar Winkler Yntemi
kullanarak klasik yntemlerle incelemek.

2- Bu inceleme sonucunda tekil kazklarn hesabnda kullanlan katsay ve faktrleri
gelitirmek.

3- Yatay ykleme deneyi yaplm bir test kaznda, deney esnasnda kazk banda
bulunan deplasmanlarn; bu deneyin yapld zemin profilini Winkler yaylar,
sonlu farklar ve sonlu elemanlar yntemlerini kullanp bilgisayar programlarna
tantarak, deney sonular ile analiz sonularn karlatrmak.

BLM 2. YATAY YKL KAZIKLAR ve HESAP
YNTEMLER

2.1. Tarihsel Geliim ve Mevcut Yntemler

Yatay ykl kazklarn gemii yaklak olarak 45-50 yl ncesine
Terzaghinin 1955 ylnda yatay yklemeler iin, Winklerin zemini birbirine sonsuz
yaknlktaki yaylarla temsil eden modelini kullanmasna kadar gtrlebilmesine
ramen bu konudaki en nemli gelimeler son 25-30 yl ierisinde gereklemitir.

Yatay ykl bir kazk hesabnda aada listelenen konuda ok dikkatli
olunmaldr:

1- Zemin kaldrabileceinden daha fazla bir gerilmeye maruz kalmamaldr
2- Kazk telenmeleri kabul edilebilir dzeyde kalmaldr
3- Yapsal btnlk garanti altna alnmaldr

Yatay yk tayan kazklarn zm iin iki farkl temel anlay gelitirilmitir:

1- Kazn tayabilecei en byk yatay yk bulmay ve bunu gvenlik katsays
ile azaltmay esas almak
2- Kazkta en byk yanal telenmeye sebep olacak olan yatay kuvveti
hesaplamaktr

lk anlay esas alarak yatay ykl kazk zmleri neren yntemlerden en
nemlileri; Brinch Hansen (1961) ve Broms (1964) yntemleridir.

Brinch Hansen (1961) tarafndan nerilen yntem, zemin basncna dayal bir zm
yntemi olup daha ziyade kohezyonlu zeminler iin elverilidir. Dnme noktasnn

4
Q
e
M= Q e
Z
r

L
Dnme Noktas
(ekil 2.1) tespiti deneme-yanlma zmleri gerektirir (Yldrm 2002).

ekil 2.1 Yatay ykl kazk ve zemin tepkisi (Poulous and Davis 1980)

Brinch Hansen (1961) tarafndan nerilen yntem, yatay ykl kazn zmne
statik olarak yaklar ve yatay ykleme sonucunda oluan aktif ve pasif blgeler
yardmyla soruna zm arar. Kazn tayabilecei en byk yk ve momenti
aadaki integral zmlemesi ile bulur.

Qu = ddz p ddz p
r
z
0
L
z
u u

(2.1)
Mu = Qu e = - dzdz p dzdz p
r
z
0
L
z
u u

(2.2)

Burada
Qu: Tanabilen en byk yk,
Mu: Tanabilen en byk moment,
Z: Dnme noktas,
Pu: En byk zemin tepkisi dir.

5
Dnme noktas momentin sfr olduu nokta olarak tanmlanr ve bulunur. Dnme
noktasnn tespitinden sonra son tama gc yatay dengeden hesaplanr.
Broms (1964) yntemi de zemin basncna dayal olarak kazk nihai tama gcn
hesaplamaya alr. Zeminin tamamen kohezyonsuz veya tamamen kohezyonlu
kabul edilmesi gerektiinden yntem tabakal zeminlerde uygulanamaz btn kazk
uzunluklar iin uygun olan yntemin bu sebeple kstl bir kullanm alan vardr
(Yldrm 2002).

Broms (1964) kazklar ksa (rijit) ve uzun (bklebilir) olarak snflandrarak ayr
ayr zmlemitir. Broms (1964) eitliklerde kullanlan kazklarn uzun veya ksa
oluuna aadaki ekilde tanmlanan bklebilirlik faktrleri yardmyla karar
vermektedir.

Kohezyonsuz zeminlerde T = ( EI / n
h
)
1/5
(2.3)

Kohezyonlu zeminlerde R = ( EI / k
s
B )
1/4
(2.4)

Eitliklerdeki
E: kazk elastisite modl,
I: Kazk atalet momenti,
n
h
ve k
s
: srasyla kohezyonsuz ve kohezyonlu zeminler iin yatak
katsaysdr.

L kazk boyunun bu faktrlere oranna gre kazklar aadaki gibi gruplandrlabilir:

L / T 2 ve L / R 2 ise ksa ( rijit )

L / T 4 ve L / R 3,5 ise uzun ( bklebilir)

Broms (1964) tarafndan tanmlanan bu bklebilirlik faktrleri ve gruplandrma
sistematii, ikinci anlay benimsemi olan ve tezin de uygulama yntemi olarak

6
setii Yatak Katsays Yntemi tarafndan da aynen kabul edilmi ve
kullanlmtr.Broms (1964) yntemi eitli zemin trleri ve kazk boylar iin
deiik zmler nermitir.

kinci anlay kabul edip buna gre zm neren yntemlerin balcalar unlardr:

1- Elastisite Teorisi Yntemi
2- Sonlu Elemanlar Yntemi
3- Yatak Katsays Yntemi (Winkler Metodu, p-y Analizi)

2.1.1. Elastisite teorisi yntemi

Bu yaklam, teoriyi, yatay ykl kazklar iin etkin biimde ilk kullanan Poulos
(1971) olmutur. Zemin; elastik bir sreklilik olarak tanmland iin bu yaklamla,
boyut ve ekilleri ne olursa olsun her tr zemin iindeki kazklarn analizi yaplabilir,
zmlenebilir bir hal alr (Poulos 1980).

Yatay kuvvet ve moment etkisindeki kazklarn moment ve telenmelerinin
saptanmasnda elastik ortam yaklam teorikte daha gerekidir. Zemin telenmesi
(dolaysyla kazk telenmesi) yatay ykler iin Mindlin eitliklerinden
yararlanlarak hesaplanr.

Poulos ve Davis (1980) kazk bann durumuna, ykleme eitlerine, zemin
eitlerine vb. artlar iin eitli eitlikler gelitirmilerdir.

2.1.2. Sonlu elemanlar yntemi

Sonlu elemanlar yntemi de elastisite teorisine dayal olan nmerik bir zmleme
yntemidir. Sonlu elemanlar yntemi, zemini; boyutlu yar elastik bir sreklilik
olarak tanmlar. Sonlu elemanlar yntemi daha ok; zeminin lineer olmayan
davrann hesaba katabildii ve herhangi bir eksenel yk kombinasyonunun
zmne olanak vermesi nedeniyle, boyutta veri hesaplar iin ok uzun zaman
gerektirse de zellikle analiz ve aratrma amal kullanmda kullanldr.

7

2.1.3. Yatak Katsays Yntemi (Winkler metodu, p-y analizi)

Yatak katsays ynteminin temeli, Winklerin 1867 ylnda nerdii zemin
modelidir. Winkler zemin modeline gre; ekil 2.2de de grld zere, zemin;
birbirine ok yakn sonsuz sayda yayla temsil edilebilir. Yatay ykl kazklar
zeminde duran kiriler gibi dnlebilir (ekil 2.3).

ekil 2.2 Winkler zemin modeli

ekil 2.3 Yatak katsays yntemine gre kaza zemin tepkisi

8
y zeminin telenmesi
1
k
h

Sekant modl
p

z
e
m
i
n

t
e
p
k
i
s
i

Winklerin bu zemin modelini yatay ykl kazklar iin ilk kullanan kii Terzaghidir
(1955). Bu yaylarn skabilirlik katsays olan k
h
ayn zamanda zemin modl veya
yatak katsays olarak adlandrlr ve bir noktadaki zemin tepkisi pnin o noktada
kazn yer deitirmesi yye oran olarak tariflenir (ekil 2.4). Forml ise yledir :

k
h
= p / y ( 2.5 )

ekil 2.4 Zemin tepkisi - telenmesi ( p-y ) grafii

Yatay ykl kazklarn hesabnda yatak katsays k
h
n doru hesaplanmas ok
nemli olduundan bu konuda birok aratrma ve alma yaplm ve neriler
sunulmutur .

Eer zemin tam elastik bir malzeme olsayd k
h
btn zemin boyunca sabit olurdu
ancak biz bunun byle olmadn biliyoruz. Terzaghi (1955)ye gre normal
konsolide ve kohezyonsuz zeminlerde yatak katsays derinlikle dorusal olarak
deiir, normal konsolide ve kohezyonsuz zeminler iin

k
h
= n
h
x (2.6)

ile hesaplanabilir. Burada
x: Zemin yzeyinden itibaren derinlik,
n
h
: Yatak katsays deiim sabiti

9
olup deiik aratrmaclar tarafndan deiik n
h
deerleri nerilmitir (Tablo 2.1).

Tablo 2.1 Kohezyonsuz zeminler iin nerilen n
h
deerleri

Terzaghinin bu formlasyonu, kabul yaygn olarak kullanlsa da Gill ve Demars
(1970), Poulos ve Davis (1980), Matlock ve Reese (1960) gibi deiik aratrmaclar
tarafndan dorusal olmayan, hiperbolik k
h
eitlikleri gelitirilmitir.

Mwindo (1992) kumlu zeminlerde 22 yatay ykleme deneyi yaparak yatak katsays
ile kesme birim deformasyonu arasnda ampirik formller gelitirmitir (ekil 2.5).

Yine bu deney sonularna gre k
hmak
deeri 1m de 0.002 birim deformasyon
deerine ulaldnda elde edilmektedir ve k
h
deeri iin aadaki eitlik
nerilmektedir :

k
h
/ k
hmak
= a
-b
(2.7)

Kumda Sklk Gevek (15-35) Orta-Sk (35-65) Sk (65-85)
Terzaghi (1955) kN/m
3
706-2092 2092-7063 7063-13855
Reese (1974) kuru kN/m
3
6785 24425 61065
Reese (1974) batk kN/m
3
5433 16300 33959
Das (1990) kuru kN/m
3
1800 -2200 5500 7000 15000 - 18000
Das (1990) batk kN/m
3
1000-1400 3500-4500 9000-12000

10

ekil 2.5 Normalize edilmi k
h
/k
hmak
erileri (Mwindo 1992)

ekilde grlen en uygun eri k
h
/ k
hmak
= 0,052
0,48
dir.

formlde kullanlan a ve b deerleri kazk cinsine bal olarak Tablo 2.2 de
listelenmitir. Kazk ba yklemesinde; kesme birim deformasyonu , kazk
bandaki telenme y ile ilikilidir.

Kagawa ve Kraft (1980) a gre kazk telenmesinin %70 inden fazlas kazk yar
apnn iki kat mesafedeki blgede gerekleir ve bu sebepten kesme birim
deformasyonundaki art bu blgedeki kazk-zemin ilikisinden kaynaklanr.

En uygun eri
k
h

/

k
h

m
a
k

Birim Deformasyon

11
Tablo 2.2 a ve b saylar Mwindo( 1992 )

Kazk Cinsi Zemin a b
Orta-sk kum 0,12 -0,36
Ahap
Gevek kum 0,009 -0,77
elik Orta-sk kum 0,07 -0,43
H ekilli elik Orta-sk kum 0,05 -0,5
akma Kazk Orta-sk kum 0,035 -0,54

Eitlik 2.7 de ayn birim deformasyon iin (=sabit) Tablo 2.2 deki a,b saylar
uygun cins kazklar iin yazlrsa; k
h
/ k
hmak
orannn orta-sk kumdaki Ahap
kazklarda en byk olduu dier bir deile bu durumda zemin tepkisinin (yay
skabilirlik katsays) en byk deere dier durumlara gre daha yakn olduu
grlmektedir.

Eitlik 2.7 haricinde, Mwindo (1992) yapt bu deneylerle kesme birim
deformasyonu ve y telenme deerleri arasnda aadaki eitlii nermitir:

=
B 5 , 2
) 1 ( y +
(2.8)
Burada;
B: kazk yarap veya genilii,
: poission orandr.

Kum zeminler iin poission orann 0,35 olarak kabul ettiimizde forml eitlik 2.9
daki hali alr (Prakash ve Kumar 1996).

=
B 85 , 1
y
(2.9)

Mwindo (1992) da Terzaghi (1955) gibi kohezyonsuz zeminlerde herhangi bir
noktadaki k
h
deerini x derinlik olmak zere k
h
= n
h
x olarak aklamtr.

12
Tablo 2.3 ise x = 1m derinlii iin k
h
n maksimum deerini ve k
h
= n
h
x
formlnden hareketle yine x = 1m iin kumlu zeminde yer alt su seviyesi
zemindeyken n
hmak
deerini gstermektedir.

Tablo 2.3 k
hmak
ve n
hmak
deerleri Prakash ve Kumar ( 1996 )

Eer yeralt su seviyesi zemin yzeyinde deilse bu deerlerin Alizadeh ve Davisson
(1970) ile Prakash ve Kumar (1996) tarafndan nerilen ve Tablo 2.4 de gsterilen
katsaylar yardmyla dzeltilmesi gerekir.

Tablo 2.4 Yeralt suyu dzeltme faktrleri

Daha nce de belirtildii gibi n
h
ve k
h
yeralt suyu seviyesinden etkilenmektedir.
Eer su seviyesi zemin yzeyinden daha aadaysa n
h
ve k
h
kapilarite basncna
bal olarak artar (Alizadeh ve Davisson 1970).

Yine Alizadeh ve Davisson (1970)a gre zemin profilinin st ksm (3,05 m-4,57 m
aras) kazk hareketini belirlemektedir. Bu nerme ve yeralt suyu etkisi
dnldnde yer alt suyunun seviyesine bal olarak n
h
ve k
h
iin u nerileri
yapmlardr:
Zemin Cinsi k
hmak
(kN/m
2
) Derinlik (m) n
hmak
(kN/m
2
)
Sk Kum 40000-80000 1 40000-80000
Orta-Sk Kum 21500-45500 1 21500-45500
Gevek Kum 4050-10800 1 4050-10800
Yeralt suyunun yeri Dzeltme faktr
Zemin yzeyinde 1,00
Zemin yzeyinden 3,05-4,57m aada 1,67
Zemin yzeyinden 4,57m veya daha fazla aada 2,00

0-3,05m aras dzeltme faktrleri iin 1 ile 1,67 arasnda derinlikle dorusal
tahminler yaplabilir

13
Birim Deformasyon
0
k
h
/ k
hmak

1

1- Eer test srasnda yeralt su seviyesi 4,57m veya daha derinde ise
yzeydeki n
h
deeri iin bulunan deerin %50 si
2- Eer yeralt su seviyesi 3,05m - 4,57 m aras ise bulunan deerin %60
3- Eer yeralt su seviyesi 0 - 3,05m arasndaysa zemin yzeyi iin 1,
3,05m iin 0,6 katsaylar esas alnarak ilgili derinlik iin yaklam yaplabilir.

Tm bu dzeltmeler srasnda yeralt suyu seviyesinin deiebilecei dikkate alnarak
gvenli blgede kalnacak ekilde dzeltme faktrlerinin uygulanmas doru
olacaktr.

ekil 2.6 k
h
/k
hmak
orannn Kesme Birim Deformasyonuyla deiimi

Buraya kadar anlatlan iki anlay zellikle kohezyonlu zeminler iin
karlatrldnda, yatay yk tayan kazklarda oluan deformasyon ve yer
deitirme zeminin deformasyon ve yer deitirmesine eit olduu iin kazklarda;
nihai tama gcne ounlukla daha sonra ulalr bu yzden nemli olan nihai
tama gc deil en byk deformasyondur. Bu sebeple yatay yk tayan kazklar
iin nerilen yntemlerden deformasyonu esas alarak zm neren yntemler
(ikinci anlay) daha gerekidir ve gnmzde yaygn olarak kullanlmaktadr .

14
rnein Chad M. Rachel (2003); Mustang adasna ait kum zemininde Reese (1974)
tarafndan yaplan deneyi, Broms yntemi ve ikinci anlay grubunda olan Yatak
Katsays Yntemi (Winkler Metodu, p-y analizi) ile tekrar analiz edip, aadaki
tabloda sunmutur (Tablo 2.5).

Tablo 2.5 p-y Analizi - Broms Yntemi Karlatrlmas (Rachel 2003)

Yatay
Kuvvet
telenme Deerleri (mm)
kN llen p-y Analizi Broms
44 1,78 1,78 2,03
89 5,33 5,33 4,06
133 10,16 10,16 6,10
178 15,75 15,75 8,13
222 22,60 23,62 10,16
267 30,22 31,24 12,20

Tablo 2.5 de verilen deerlerle izilen ekil 2.7den de anlald zere yatak
katsays yntemi zemini sreksiz bir yap olarak kabul edip analiz yapsa da bu
sonuca nemli bir etki yapmamakta ve daha gereki sonular elde edilmektedir.

15

ekil 2.7 P-Y Analizi - Broms Yntemi Karlatrlmas (Rachel 2003)

Reese (1974) bunu; Matlock (1970)in yapt deneyler sonucunda ne srd, bir
noktadaki zemin tepkisini etkileyen en nemli etkenin sadece o noktadaki kazk
telenmesi olduu aklamasna dayandrr.

Dolaysyla zemin byle noktasal olarak p-y erileri (yaylar, yay katsaylar)
cinsinden ifade edilirse btn zemin iin geerli yap oluturulmu olur.

llen
Broms
p-y
0
5
10
15
20
25
30
35
0 50 100 150 200 250 300
Yanal Kuvvet (kN/m
3
)
t
e
l
e
n
m
e

(
m
m
)
Q
Yatay telenme
(b) (a)

BLM 3. KOHEZYONSUZ ZEMNLERDE YATAY YKL
KAZIKLARIN YATAK KATSAYISI YNTEMYLE ZM

3.1. Giri

Yksz bir kazkta niform ve simetrik bir evresel basn varken (ekil 3.1 (a)), bu
kaza bir Q yatay yk etkidiinde (ekil 3.2) bu niformluk bozulur.Yksz bir
kaza yatay bir yk uygulandnda kazk arkasndaki kuvvet azalrken kazk
nndeki kuvvet artar (Reese 1974) (ekil 3.1 (b)).

ekil 3.1 Kazk evre basnc (a) yklemeden nce
(b) yklemeden sonra

17
e
L
e
Zemin Hareketi
Yatay yk Q

ekil 3.2 Kohezyonsuz zeminde yatay ykl bir kazk

Yatak katsays yntemine gre kazktaki deformasyon; kaza, kazk banda
etkiyen Qg ve Mg nedeniyle oluur. Yntemde zmler kazk bann durumuna
(serbest-tutulu) ve kazk boyuna gre (ksa-uzun) nerilmitir (ekil 3.3).

(a) (b)

ekil 3.3 Serbest bal (a) ksa kazk davran
(b) uzun kazk davran

18
S p M
Qg
L
Mg
x
y
x

V
EI
y
3.2. Serbest Bal Kazklar

Daha ncede belirtildii gibi yatak katsays yaklam Winklerin zemin modelinden
yararlanarak; yatay ykl kaz elastik bir ortamdaki kiri olarak zmlemektedir,
bu zmlemeye gre zemin birbirine ok yakn yaylarla temsil edilir. Bu ngr
sonucunda kiriler iin geerli olan aadaki eitlik yatay ykl kazklar iinde
geerli olmaktadr. Serbest bal ksa ve uzun kazk ekilleri ekil 3.3 de
gsterilmitir.
p
dx
y d
EI
4
4
+ = 0 (3.1)

Yukardaki formlde
E: Kazn elastisite modl,
I: Atalet momentidir.

Bu formlde eitliin her iki taraf EI ya blnerek ve p yerine eitlik 2.5 den
yararlanarak p = k
h
y yazlrsa eitlik 3.1 eitlik aadaki hale dnr.

EI
y k
dx
y d
h
4
4
+ = 0 (3.2)

Kohezyonsuz bir zeminde serbest bal bir kazn davran; kazktaki telenme y,
bu telenmenin derinlikle deiimi S yani S =dy/dx, oluan moment M, kesme
kuvveti V ve zeminin direnci p olmak zere ekil 3.4 deki gibidir.

ekil 3.4 Kohezyonsuz zeminde serbest bal kazk davran

19
Buradan hareketle,

A: yatay Qg yk iin telenme katsays,
B: Mg momenti iin telenme katsays olmak zere aadaki eitlikler
bulunabilir .

y= A
y

EI
T Qg
3
+ B
y

EI
T Mg
2
(3.3)

S = A
s

EI
T Qg
2
+ B
s

EI
T Mg
(3.4)

M = A
m
Qg T + B
m
Qg (3.5)

V = A
v
Qg + B
v

T
Mg
(3.6)

p = A
p

T
Qg
+ B
p

2
T
Mg
(3.7)

Formllerde kullanlan T, ikinci blmde de anlatlan Broms (1964) tarafndan
nerilmi bklebilirlik faktrdr. Forml ise kohezyonsuz zeminler iin eitlik
2.3 te de gsterildii gibi T = ( EI / n
h
)
1/5
dir.

A ve B katsaylar; z = x / T olan derinlik katsaysna bal olarak Reese Matlock
( 1956 ) tarafndan verilmitir ve Tablo 3.1 de listelenmitir.

20
Tablo 3.1 A ve B katsaylar (Reese Matlock 1956 )

Bu katsaylar iin zellikle elektronik ortamlarda kullanmak amacyla
Microsoft Excel program yardmyla eri korelasyonu yaplm ve aadaki
sonular elde edilmitir. Bu eitlikler kullanlrken Reese Matlock ( 1956 )
tarafndan z > 5 deerleri iin z = 5 alnd unutulmamaldr.

Z(M) A
Y
B
Y
A
S
B
S
A
M
B
M
A
V
B
V
A
P
B
P

0,0
2,435 1,623 -
1,623
-1,75 0 1 1 0 0 0
0,2
2,112 1,293 -
1,603
-1,55 0,198 0,999 0,956 -0,028 -
0,422
-
0,259
0,4
1,796 1,003 -
1,545
-
1,351
0,379 0,987 0,84 -0,095 -
0,718
-
0,401
0,6
1,496 0,752 -
1,454
-
1,156
0,532 0,96 0,677 -0,181 -
0,897
-
0,451
0,8
1,216 0,540 -
1,335
-
0,968
0,649 0,914 0,489 -0,27 -
0,973
-
0,432
1,0
0,962 0,364 -
1,197
-
0,792
0,727 0,852 0,295 -0,35 -
0,962
-
0,364
1,2
0,738 0,223 -
1,047
-
0,629
0,767 0,775 0,109 -0,414 -
0,885
-
0,268
1,4
0,544 0,112 -
0,893
-
0,482
0,772 0,688 -
0,056
-0,456 -
0,761
-
0,157
1,6
0,381 0,029 -
0,741
-
0,354
0,746 0,594 -
0,193
-0,477 -
0,609
-
0,047
1,8
0,247 -0,030 -
0,596
-
0,245
0,696 0,498 -
0,298
-0,476 -
0,445
0,054
2,0
0,142 -0,070 -
0,464
-
0,155
0,628 0,404 -
0,371
-0,456 -
0,283
0,14
3,0
-
0,075
-0,089 0,04 0,057 0,225 0,059 -
0,349
-0,213 0,226 0,268
4,0
-
0,050
-0,028 0,052 0,049 0 -
0,042
-
0,106
0,017 0,201 0,112
5,0
-
0,009
0,000 0,025 0,011 -
0,033
-
0,026
0,013 0,029 0,046 -
0,002

21
A
y
= -0,0003z
6
+ 0,0083z
5
- 0,0768z
4
+ 0,2725z
3
(3.8)
- 0,0692z
2
- 1,6068z + 2,4347

B
y
= -0,0004z
6
+ 0,0078z
5
- 0,0465z
4
+ 0,0549z
3
(3.9)
+ 0,4693z
2
- 1,7438z + 1,6229

A
s
= 0,0013z
6
- 0,0166z
5
+ 0,0938z
4
- 0,3585z
3
(3.10)
+ 0,783z
2
- 0,0771z - 1,6206

B
s
= -0,0004z
6
+ 0,003z
5
+ 0,0082z
4
- 0,1069z
3
(3.11)
+ 0,0699z
2
+ 0,9845z - 1,7496

A
m
= 0,002z
6
- 0,0336z
5
+ 0,2041z
4
- 0,4783z
3
(3.12)
+ 0,0349z2 + 0,9979z + 0,0002

B
m
= 0,0016z
6
- 0,0236z
5
+ 0,1231z
4
- 0,2219z
3
(3.13)
- 0,0401z
2
+ 0,0129z + 0,9998

A
v
= -0,0001z
6
+ 0,0121z
5
- 0,1611z
4
+ 0,7821z
3
(3.14)
- 1,3781z
2
+ 0,0401z + 0,999

B
v
= -0,0018z
6
+ 0,0317z
5
- 0,2227z
4
+ 0,7196z
3
(3.15)
- 0,8998z
2
+ 0,0231z - 0,0007

A
p
= -0,0037z
6
+ 0,049z
5
- 0,1915z
4
- 0,0491z
3
(3.16)
+ 1,6879z
2
- 2,4549z + 0,0008

B
p
= -0,001z
6
+ 0,0063z
5
+ 0,0604z
4
- 0,635z
3
(3.17)
+ 1,8542z
2
- 1,6493z + 0,0006

22

ekil 3.5 A
y
Katsays iin eri korelasyonu

ekil 3.6 B
y
y = -0,0003x
6
+ 0,0083x
5
- 0,0768x
4
+ 0,2725x
3
- 0,0692x
2
- 1,6068x + 2,4347
R
2
= 1
-0,5
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
0 1 2 3 4 5 6
z (m)
A
y
y = -0,0004x
6
+ 0,0078x
5
- 0,0465x
4
+ 0,0549x
3
+ 0,4693x
2
- 1,7438x + 1,6229
R
2
= 1
-0,2
0
0,2
0,4
0,6
0,8
1
1,2
1,4
1,6
1,8
0 1 2 3 4 5 6
z(m)
B
y

23

ekil 3.7 A
s

ekil 3.8 B
s

y = -0,0004x
6
+ 0,003x
5
+ 0,0082x
4
- 0,1069x
3
+ 0,0699x
2
+ 0,9845x - 1,7496
R
2
= 1
-2
-1,8
-1,6
-1,4
-1,2
-1
-0,8
-0,6
-0,4
-0,2
0
0,2
0 1 2 3 4 5 6
z(m)
B
s
y = 0,0013x
6
- 0,0166x
5
+ 0,0938x
4
- 0,3585x
3
+ 0,783x
2
- 0,0771x - 1,6206
R
2
= 1
-1,8
-1,6
-1,4
-1,2
-1
-0,8
-0,6
-0,4
-0,2
0
0,2
0 1 2 3 4 5 6
z(m)
A
s

24

ekil 3.9 A
m

ekil 3.10 B
m

y = 0,002x
6
- 0,0336x
5
+ 0,2041x
4
- 0,4783x
3
+ 0,0349x
2
+ 0,9979x + 0,0002
R
2
= 1
-0,1
0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
0,9
0 1 2 3 4 5 6
z(m)
A
m
y = 0,0016x
6
- 0,0236x
5
+ 0,1231x
4
- 0,2219x
3
- 0,0401x
2
+ 0,0129x + 0,9998
R
2
= 1
-0,2
0
0,2
0,4
0,6
0,8
1
1,2
0 1 2 3 4 5 6
z(m)
B
m

25

ekil 3.11 A
v

ekil 3.12 B
v
y = -0,0001x
6
+ 0,0121x
5
- 0,1611x
4
+ 0,7821x
3
- 1,3781x
2
+ 0,0401x + 0,999
R
2
= 1
-0,6
-0,4
-0,2
0
0,2
0,4
0,6
0,8
1
1,2
0 1 2 3 4 5 6
z(m)
A
v
y = -0,0018x
6
+ 0,0317x
5
- 0,2227x
4
+ 0,7196x
3
- 0,8998x
2
+ 0,0231x - 0,0007
R
2
= 1
-0,6
-0,5
-0,4
-0,3
-0,2
-0,1
0
0,1
0 1 2 3 4 5 6
z(m)
B
v

26

ekil 3.13 A
p

ekil 3.14 B
p
y = -0,0037x
6
+ 0,049x
5
- 0,1915x
4
- 0,0491x
3
+ 1,6879x
2
- 2,4549x + 0,0008
R
2
= 1
-1,2
-1
-0,8
-0,6
-0,4
-0,2
0
0,2
0,4
0 1 2 3 4 5 6
z(m)
A
p
y = -0,001x
6
+ 0,0063x
5
+ 0,0604x
4
- 0,635x
3
+ 1,8542x
2
- 1,6493x + 0,0006
R
2
= 1
-0,5
-0,4
-0,3
-0,2
-0,1
0
0,1
0,2
0,3
0,4
0 1 2 3 4 5 6
z(m)
B
p

27
Q
3.3. Tutulu bal kazklar

Eer kazk tutulu bal ise kazk banda deformasyon olmayacandan S= 0
eitliinden zemin yzeyi iin = -0,93 olan boyutsuz tutululuk faktr bulunur
( Prakash 1962 ).

=
=
s
s
B
A
T Qg
Mg
(3.18)

ekil 3.15 Tutulu bal kazk

3.18 eitliinden Mg deeri ekilir ve 3.3 eitliinde yerine koyulursa tutulu bal
kazkta yatay telenme deeri iin eitlik 3.18 kullanlabilir.

y = ( Ay - 0,93By )
EI
T Q
3
(3.19)

( A
y
- 0,93B
y
) ifadesi Cy olarak ifade edilirse eitlik 3.19, eitlik 3.20 halini alr.

y = Cy
EI
T Q
3
(3.20)
Eer kazk banda tam bir tutululuk salanamazsa salanan tutululuk yzdesi
olmak zere eitlik 3.19 aadaki ekilde kullanlmaldr (Prakash ve Sharma 1990).

28
Kazk boyu L 5T

y
a
t
a
y

t
e
l
e
n
m
e

y

y = ( A
y
- 0,93 B
y
)
EI
T Q
3
(3.21)

3.4. Uzun kazklar

Yatak katsays yaklam zm nerileri; zeminin kohezyonlu olup olmadna,
kazk bann tutulu veya serbest olmasna, kazk eidine (ksa-uzun) gre
gelitirilmitir. imdiye kadar anlatlan zmlemeler ksa kazklar iin geerli
olmakla beraber uzun kazklarda da hemen hemen ayn mantkla zm yaplr.

Yaplan aratrmalar gstermitir ki uygulanan sabit bir yatay yk iin kazk
uzunluunun artmas yatay telenmeyi azaltmakta ve kazk boyu 5T yi getiinde
kazk uzun kazk gibi davranmaktadr

ekil 3.16 Yatay telenme kazk boyu ilikisi

Yatak katsays ynteminin zemini Winklerin zemin modeliyle akladn, Winkler
zemin modelinin tam olarak doru olmadn nk bu modelle yk-zemin tepkisi
ilikisini lineer kabul ettiimizi ancak bunun gerekte doru olmadn belirtmitik,
bu varsaym hatas p-y erileri analizi almasyla (Matlock 1970, Reese vd. 1974,
Reese ve Welch 1975, Bhushan vd. 1979, Prakash ve Kumar 1996) giderilmitir. Bu
yntem dnda temel mantk olarak p-y ile ayn olan ve yine Prakash ve Kumar
(1996) tarafndan nerilen zm sistematii (analitik yntem) mevcuttur (Arsoy
1996).

29
Prakash ve Kumar (1996) tarafndan nerilen zm sistematii de Mwindo
(1992)nun yapt deney sonularna dayanmaktadr. Gerek p-y gerekse de analitik
yntem k
h
iin tahmini bir deer almas ve kstl bir veriye dayanyor olmas
sebebiyle dikkatli kullanlmaldr.

Analitik yntemin uygulama admlar yle aklanabilir:

1- k
hmak
deeri kumun greli sklna gre tahmin edilir (Tablo 2.3)

2- Zemin yzeyi iin bir telenme deeri tahmin edilir

3- Eitlik 2.3 te kullanmak iin n
h
deeri aadaki gibi tespit edilir
a- k
h
/ k
hmak
oran eitlik 2.7 ten hesaplanr
b- k
hmak
bu oranla blnr ve 2. admda kabul edilen telenme deeri iin k
h

hesaplanm olur.
c- Son olarak bu k
h
deerinin derinlie blnmesi (ilgili yntemde derinlik
1m dir) bize n
h
deerini verir.

4- 2. admda tahmin edilen telenme deeri ve 3.admda hesaplanan n
h
deerleri
iin eitlik 2.3 kullanlarak bklebilirlik faktr T hesaplanr.

5- Eitlik 3.3, eitlik 3.19, eitlik 3.21 kullanlarak zme ulalr.

p-y analizinde ise kohezyonsuz zeminler iin p-y erilerinin izimi iin
Reese (1984) tarafndan nerilen prosedr ise yledir.

1- Arazi ve laboratuvar deneyleriyle isel srtnme as ve birim hacim arl
tespit edilir.

2- Zemin tepkisi hesabnda kullanlmak zere = /2 , = 45+ /2 , K
o
=
0,4 ve K
a
= tan
2
(45-
2
1
) hesaplanr

30
3- En byk zemin tepkisi hesaplanr

a- zemin civar iin

( ) ( )
( )
( )
(
(
(
+
+

+

=
D K tan Sin tan tan x K
tan tan x D
tan
tan
tan
Sin tan x K
x P
a o
o
cr

b- byk derinlikler iin

( ) + =
4
o
8
a cd
tan tan D K 1 tan x D K P

eitliklerde x derinlik, D kazk apdr.

4- P
cr
= P
cd
olan x derinlii bulunur, hesap yaplmak istenen x derinlii bu deerden
bykse P
cd
kkse P
cr
kullanlr.

5- Ykn evrimli veya statik olma durumuna gre ekil 3.17 ve ekil 3.18 den
alnacak uygun A, B katsaylar ve seilen derinlie gre uygun Pc (P
cr
veya P
cd
)
deeri ile ;

nce y
u
=3D/80 hesaplanr ve bu deer iin P
u
deeri Pu = A P
c
eitlii ile
bulunur ve ekil 3.19 daki gibi iaretlenir (ekil 3.19 da u).

sonra y
m
=D/60 hesaplanr ve bu deer iin P
m
deeri P
m
= B P
c
eitlii ile
bulunur ve ekil 3.19 daki gibi iaretlenir (ekil 3.19 da m).
ve bu iki nokta bir doru ile birletirilir.

31

ekil 3.17 p-y erisi iziminde kullanlacak A katsays

ekil 3.18 p-y erisi iziminde kullanlacak B katsays

Statik
evrimli
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
4,5
5
5,5
0
0,
2
0,
4
0,
6
0,
8 1
1,
2
1,
4
1,
6
1,
8 2
2,
2
2,
4
2,
6
2,
8 3
A katsays
z
=

x
/
D
x/D>5 = x/D=5 A= 0,88
Statik
evrimli
0
0,5
1
1,5
2
2,5
3
3,5
4
4,5
5
5,5
0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4
B katsays
z
=

x
/
D
x/D>5 = x/D=5 B= 0,55 Bs=0,5

32
u
y
k
y
m
y
u

Yatay telenme y
P
u

P
m

m
m
1
k
Z
e
m
i
n

d
i
r
e
n
c
i

p

p= Cy
1/n

0
6- 5. admda y
u
ve y
m
arasna izilen dorunun eimi m aadaki ekilde
hesaplanr;

m =
c u
c u
y y
P P

sonra zemine uygun bir n
h
deeri seilip, n =
m
m
y m
P
ve C =
( )n
1
m
m
y
P

hesaplanr ve bunlar yardmyla y
k
aadaki gibi hesaplanr;

y
k
=
( ) 1
|
|
\
|
n
n
h
x n
C

bu y
k
deeri p= Cy
1/n
de yerine koyularak ilgili zemin direnci bulunur.

7- Orijinden 6. admla hesaplanan noktaya doru izilir ve 5. admda ve 6.
admda izilen dorular parabolle birletirilir.

ekil 3.19 Tipik p-y erisi

33
Bu noktada kazk gruplarna gemeden nce rnek bir soru zerinde srasyla gevek,
orta-sk, sk kumlu zemindeki bir kazk iin st snr n
h
deerlerini kullanarak
tanabilecek yk, en byk momenti ve kesme kuvvetini bularak bu zeminleri
karlatralm:

rnein 20 m uzunluunda 500 mm apndaki 200 GPa elastisite modl olan bir
kazn srasyla gevek, orta-sk, sk kumlu zemine aklacan varsayalm ve
kazk ba telenmesi 7 mm olmas halinde serbest bal ve yar tutulu bal durumda
tanabilecek yk, en byk momenti ve kesme kuvvetini bulalm;

Btn zemin trlerindeki ortak veriler:

I = ( 0,5 )
4
/ 64 = 0,003 m
4
EI = 0,6 10
6
kN/m
2
olarak hesaplanr.
En byk Kesme kuvveti z=0 (bkz. Tablo 3.1) iin bulunur ve Qgye eittir
dolaysyla bulunan Qg ler ayn zamanda en byk kesme kuvvetleri olacaktr.

Gevek kum iin zm :

n
h
= 10800 kN/m
3
(bkz.Tablo 2.3) T = ( 0,6 10
6
/ 10800 )
1/5
= 2,23 m

en byk telenme kazk banda olaca iin z = 0 iin A
y
= 2,435
(bkz.Tablo 3.1)

y = A
y

EI
T Qg
3
+ B
y

EI
T Mg
2
( Moment olmadndan B
y

EI
T Mg
2
=0 )
0,007 = 2,435
6
3
10 6 , 0
(2,23) Qg
Qg = 155 kN serbest bal halde
Yar tutulu ballk halinde ise y = ( A
y
- 0,93 B
y
)
EI
T Q
3

0,007 = 1,68
6
3
10 6 , 0
) 23 , 2 ( Qg
Qg = 225 kN yar tutulu hal (= 0,5)

34
Bu ykler iin en byk momentler ise

z =1,4 m iin A
m
=0,722 M = A
m
Qg T = 0,722 155 2,23 = 250 kNm

z =1,4 m iin A
m
=0,722 M = A
m
Qg T = 0,722 225 2,23 = 363 kNm

Orta-sk kum iin zm :

n
h
= 45500 kN/m
3
(bkz.Tablo 2.3) T = ( 0,6 10
6
/ 45500 )
1/5
= 1,67 m

en byk telenme kazk banda olaca iin
z = 0 iin A
y
= 2,435 (bkz.Tablo 3.1)

y = A
y

EI
T Qg
3
+ B
y

EI
T Mg
2
y

EI
T Mg
2
=0 )
0,007 = 2,435
6
3
10 6 , 0
(1,67) Qg
y
- 0,93 B
y
)
EI
T Q
3

0,007 = 1,68
6
3
10 6 , 0
) 67 , 1 ( Qg


z =1,4 m iin A
m
=0,722 M = A
m
Qg T = 0,722 370 1,67 = 446 kNm

z =1,4 m iin A
m
=0,722 M = A
m
Qg T = 0,722 537 1,67 = 647 kNm

Sk kum iin zm :

n
h
= 80000 kN/m
3
(bkz.Tablo 2.3) T = ( 0,6 10
6
/ 80000 )
1/5
= 1,49 m

35
y
= 2,435
(bkz.Tablo 3.1)

y = A
y

EI
T Qg
3
+ B
y

EI
T Mg
2
y

EI
T Mg
2
=0 )
0,007 = 2,435
6
3
10 6 , 0
(1,49) Qg
y
- 0,93 B
y
)
EI
T Q
3

0,007 = 1,68
6
3
10 6 , 0
) 49 , 1 ( Qg


z =1,4 m iin A
m
=0,722 M = A
m
Qg T = 0,722 521 1,49 = 560 kNm

z =1,4 m iin A
m
=0,722 M = A
m
Qg T = 0,722 756 1,49 = 813 kNm

Tablo 3.2 Zemin sklklarna gre rnek problem iin bulunan sonular

Ayn soruda kazk apn 700 mm yaparak dier verileri sabit tutup gevek, orta-sk,
sk kum zeminler iin soruyu yenilersek soru u hali alr;

20 m uzunluunda 700 mm apndaki 200 GPa elastisite modl olan bir kazn
srasyla gevek, orta-sk, sk kumlu zemine aklacan varsayalm ve kazk ba
KAZIK BAININ DURUMU
Serbest Bal Tutulu Bal
ZEMN
Qg (kN) M
mak
(kNm) V
mak
(kN) Qg (kN) M
mak
(kNm) V
mak
(kN)
Gevek kum
155 250 155 225 363 225
Orta-sk
kum
370 446 370 537 647 537
Sk kum
521 560 521 756 813 756

36
telenmesi 7 mm olmas halinde serbest bal ve yar tutulu bal durumda
tanabilecek yk, en byk momenti ve kesme kuvvetini bulalm

Btn zemin trlerindeki ortak veriler:

I = ( 0,7)
4
/ 64 = 0,012 m
4
EI = 2,4 10
6
kN/m
2
olarak hesaplanr.
En byk Kesme kuvveti z=0 (bkz. Tablo 3.1) iin bulunur ve Qgye eittir
dolaysyla bulunan Qg ler ayn zamanda en byk kesme kuvvetleri olacaktr.

Gevek kum iin zm :

n
h
= 10800 kN/m
3
(bkz.Tablo 2.3) T = ( 2,4 10
6
/ 10800 )
1/5
= 2,95 m

y
= 2,435
(bkz.Tablo 3.1)

y = A
y

EI
T Qg
3
+ B
y

EI
T Mg
2
y

EI
T Mg
2
=0 )
0,007 = 2,435
6
3
10 4 , 2
(2,95) Qg
y
- 0,93 B
y
)
EI
T Q
3

0,007 = 1,68
6
3
10 4 , 2
) 95 , 2 ( Qg


z =1,4 m iin A
m
=0,722 M = A
m
Qg T = 0,722 269 2,95 = 572 kNm

z =1,4 m iin A
m
=0,722 M = A
m
Qg T = 0,722 390 2,95 = 830 kNm

Orta-sk kum iin zm :
n
h
= 45500 kN/m
3
(bkz.Tablo 2.3) T = ( 2,4 10
6
/ 45500 )
1/5
= 2,21 m

37

y
= 2,435
(bkz.Tablo 3.1)

y = A
y

EI
T Qg
3
+ B
y

EI
T Mg
2
y

EI
T Mg
2
=0 )
0,007 = 2,435
6
3
10 4 , 2
(2,21) Qg
y
- 0,93 B
y
)
EI
T Q
3

0,007 = 1,68
6
3
10 4 , 2
) 21 , 2 ( Qg


z =1,4 m iin A
m
=0,722 M = A
m
Qg T = 0,722 639 2,21 = 1020 kNm

z =1,4 m iin A
m
=0,722 M = A
m
Qg T = 0,722 926 2,21 = 1478 kNm

Sk kum iin zm :

n
h
= 80000 kN/m
3
(bkz.Tablo 2.3) T = ( 2,4 10
6
/ 80000 )
1/5
= 1,97 m

y
= 2,435
(bkz.Tablo 3.1)

y = A
y

EI
T Qg
3
+ B
y

EI
T Mg
2
y

EI
T Mg
2
=0 )
0,007 = 2,435
6
3
10 4 , 2
(1,97) Qg
y
- 0,93 B
y
)
EI
T Q
3

38
0,007 = 1,68
6
3
10 4 , 2
) 97 , 1 ( Qg


z =1,4 m iin A
m
=0,722 M = A
m
Qg T = 0,722 902 1,97 = 1283 kNm

z =1,4 m iin A
m
=0,722 M = A
m
Qg T = 0,722 1307 1,97 = 1860 kNm

Tablo 3.3 Zemin sklklarna gre ikinci rnek problem iin bulunan sonular

KAZIK BAININ DURUMU
ZEMN
Qg (kN) M
mak
(kNm) V
mak
(kN) Qg (kN) M
mak
(kNm) V
mak
(kN)
Gevek kum
269 572 269 390 830 390
Orta-sk
kum
639 1020 639 926 1478 926
Sk kum
902 1283 902 1307 1860 1307

BLM 4. YATAY YKL KAZIKLARDA DENEY
SONULARI LE ANALTK SONULARIN
KARILATIRILMASI

4.1. Giri

Gnmzde kullanlan birok bilgisayar program, imalat ncesi yapyla ve yapnn
uygulanaca blgeyle alakal bilgiler nda yapnn geree yakn yapaca
davrann bize izah edebilmektedir. Bu programlarla, yapya ait malzeme
zellikleri, eitlilii ve snr artlar uygun ykleme kombinasyonlar ile tantlarak
yapnn nihai davranlarn grmek buna uygun kesitler seebilmek mmkn
olabilmektedir. Bu programlarn bir ou inaat ve geoteknik mhendisliinde
ykleme, gerilme-ekil deitirme, konsolidasyon, tama gc, zemin dinamii ve
genel olarak dinamik davran, malzeme eitlii olan (lineer, lineer olmayan
izotropik, ortotropik, anizotropik v.s.) problemlerde kullanlabilmektedir. 70li
yllardan itibaren sonlu elemanlar yntemi gerek teorik gerekse uygulama alanlarnda
byk gelimeler gstermitir.

Geoteknik mhendisliinde karmak problemlerin zm iin geleneksel kapal
form zmleri kullanmak yerine sonlu elemanlar ynteminin kullanlmas ile
problemler daha rahat analiz edilebilmi ve sistem ierisindeki zafiyetler daha net
anlalabildii iin zm noktasnda blgesel tedbirler alnarak ekonomik
zmlere de gidilebilmitir. Bu blmn devamnda ZETA A.. tarafndan Ege
Gaz A.. ye yaplan fore kazk yatay ykleme deneyinin sonularn, 3 ayr
bilgisayar program kullanarak deney sonular ile program sonularnn
karlatrlmasna ynelik bir alma sunulacaktr.

40

4.2. Kazk Yatay Ykleme Deneyi ve Deney Sonular

Ege Gaz A.. ye ait Ali Aa Tesislerinde ina edilecek 140.000 m
3
kapasiteli T103
tank altna yaplacak temel sistemi projelendirilmesi ncesinde, ykleme deneyi
kapsamnda 4 adet (TP1,TP2,TP3,TP4) fore kazk imal edilmitir. Kazklarn yatay
ve dey tama kapasitelerinin ve yapacaklar maksimum telenmelerin
llebilmesi amacyla, tankn oturaca blgede tekil edilmi 4 adet deney
kazndan 2 tanesinde yatay ve dey ykleme deneyi yaplmtr. ekil 4.1 de
yerletirilecek tankn konumuna gre deney kazklarn ve sondaj koordinatlarnn
aplikasyonu grlmektedir.

ekil 4.1 Deney kazklar ve sondaj yerleri koordinatlar

Ykleme deneyleri yaplmadan nce TP1 test kaz merkezinden 1.2m. gneyde
3/12 sondaj, TP3 test kaz merkezinden 3m. Kuzey batda 3/11 sondajlar
yaplmtr. Bu sondajlara ait loglar Ek-1 de sunulmutur.

Sk3.12
TP1
TP3
Sk3.11
TP2
TP4

41

Zemin ett raporuna gre T103 sahasnda aadaki birimler mevcuttur.

- 7.5 9.0 m. kalnlnda dolgu N30=8-50

- 2.5 4.0 m. kalnlnda organik balk (silt-kum) N30=1-2 (dolgu ncesi)
N30=4-16 (dolgu sonras)

- 40m. den fazla kalnlkta tf kaya (yaklak ilk 3metresi ayrm olup kil ara
tabakaldr. TCR-RQD deerleri dk, yksek derecede atlakldr.)

Fore kazk almalarnn yapld platform kotu +5.35 ile +6.25 kotlar arasnda
deimektedir. Buna bal olarak alma platformundan itibaren tf katman
derinlikleri TP1 iin 11.60m., TP2 iin 15.50m., TP3 iin 15.50m., TP4 iin 9.60m.
olarak deimektedir.

4.2.1. Fore Kazk malatlar

Ykleme deneylerinin gerekletirildii kazklar 120cm. apnda olup bunlardan TP1
16.90m. boyunda, TP2 kaz ise 20.65m. boyunda imal edilmitir. Test kazklar
4er adet 65cm. apnda reaksiyon kazklar ile birlikte imal edilmitir. ekil 4.2 de
reaksiyon kazklarnn test kazklar evresindeki aplikasyonu grlmektedir.
4
,
8
5,4
3
,
6
1
,2
0
,
6
5
1 2
TP1-TP2

ekil 4.2 Reaksiyon kazklarnn test kazklar evresindeki yerleimi

42
Bu kazklar yatay ykleme testinde, yatay ykn temini iin reaksiyon kaz olarak
kullanlmtr. Reaksiyon kazklar tfe 5-6m. soketlenerek uygun mesnet artlarn
salamas ngrlmtr. Dier TP3 ve TP4 numaral 120cm. apl fore kazklar
zemin koullar ve imalat koullarnn belirlenmesi ve ayrca yukarda belirtilen TP1
ve TP2 nolu deney kazklarnn deney esnasnda gmesi durumunda alternatif deney
eleman olmas amac ile imal edilmilerdir.

4.2.2. TP1 Test Kaz malat

TP1 kaz sahann kuzeyinde tank temel alan kenarnda bulunmaktadr. Tfe kadar
muhafaza borusu srlerek ilerlenmitir. Yer alt suyu ile karlalmamtr. Delgi
ilemi, dolgu zemin geilerek 5.2m. tf zemine kazn soketlenmesi ile
tamamlanmtr. Foraj 2 saat srm, devamnda beton borusu ile beton dkmne
geilmitir. Tf formasyonu ierisinde baz derinliklerde kova (bucked) ile
ilerlenmesi mmkn olmamtr. Karotiyer ve auger kullanlarak delgiye devam
edilmitir. malat aamasnda, kuyu iinde herhangi bir sv (bentonit, su)
kullanlmamtr. Test ve reaksiyon kazklar ile ilgili imalat raporlar Ek-2de
sunulmutur.


TP2 kaz sahann batsnda tank temeli alan kenarnda bulunmaktadr. Bu fore
kazk, deniz-kara birleiminde yaplm olan anromann kara tarafndaki ksmen
bazalttan olumu bir blgede yer almaktadr. -6.15 kotu ile tf katman st kotu olan
-10.35 kotlar arasnda tamamen bazalt bloklara foraj yaplmtr. Bu blgedeki ksmi
bazalt ekirdeinden tr muhafaza borusu srlmesi ve bu bloklarn temizlenmesi
foraj ilemini zorlatrmtr. Tf formasyonu ierisinde baz derinliklerde kova
(bucked) ile ilerlenmesi mmkn olmamtr. Karotiyer ve auger kullanlarak delgiye
devam edilmitir. malat aamasnda, kuyu iinde herhangi bir sv (bentonit, su)
kullanlmamtr.

43

TP3 kaz sahann gneyinde tank temel alan kenarnda bulunmaktadr. Tfe kadar
muhafaza borusu srlerek ilerlenmitir. Yer alt suyu ile karlalmamtr. Delgi
ilemi, dolgu zemin geilerek 4.85m. tf zemine kazn soketlenmesi ile
tamamlanmtr. Forajn son 50cm. sinde tf katman ierisinden su gelii
gzlenmitir. Kuyu cidarnda gme veya tabanda kel olmad anlaldktan sonra
ebton dkmne geilmitir. Tf formasyonu ierisinde baz derinliklerde kova
(bucked) ile ilerlenmesi mmkn olmamtr. Karotiyer ve auger kullanlarak delgiye
devam edilmitir. malat aamasnda, kuyu iinde herhangi bir sv (bentonit, su)
kullanlmamtr.


TP4 kaz sahann dousunda tank temel alan kenarnda bulunmaktadr. Dolgu
zemin geilerek tf katmanna girilmi. Tf katmanndan su gelmesi mnasebeti ile
foraj ile birlikte kuyu taban kotunun 80.cm st kotuna kadar muhafaza borusu
srlmeye devam edilmitir. Tf katmanndan su ak balayarak, kuyu iinde 7-8m.
ye kadar suyun ykseldii gzlenmitir. Delgi ilemi, dolgu zemin geilerek 4.50m.
tf zemine kazn soketlenmesi ile tamamlanmtr. Foraj 2.5 saatte tamamlanarak
beton borusu ile beton dkmne geilmitir.
Bu foraj ileminde tf formasyonunun sar renkli ve sert tabakal olduu
gzlenmitir. Tf formasyonu ierisinde baz derinliklerde kova (bucked) ile
ilerlenmesi mmkn olmamtr. Karotiyer ve auger kullanlarak delgiye devam
edilmitir. malat aamasnda, kuyu iinde herhangi bir sv (bentonit, su)
kullanlmamtr.

4.2.6. Kazk Yatay Ykleme Deneyinin Yaplmas

Yatay ykleme deneyi, bir nceki blmlerde de izah edildii zere TP1 ve TP2
nolu kazklarda yaplmtr. Deneylerde iki adet 65cm. apl reakiyon kaz yatay
ykn uygulanabilmesi amacyla mesnet grevi grmtr. Deney yk 250 ton
kapasiteli kriko ile uygulanmtr. Kriko dzleminde kazk bal zerinden, ykn

44
uyguland yze paralel kar yzden, orta ve kenarlardan olmak zere toplam
noktadan yatay deplasmanlar llmtr. Yatay deplasmanlarn lld komu
dik kenarlardan balkta oluabilecek eksantrik ykleme ile meydana gelebilecek
dnme deerleri drdnc bir komparatr ile kontrol amacyla llmtr
(ekil 4.3, ekil 4.4 ). Deneyin maksimum yk (DVL, design verification load) 80
tondur. Yke bal zaman deformasyon tablolar Ek-3 de sunulmutur.

28 45 38
5
5
65
26 35
6
5
240
5
5
1
2
0
1 1

ekil 4.3 Yatay ykleme deneyi sistem plan ve kesitleri

45
Ykleme deneyi esnasnda imalat aamalarn gsteren antiye fotoraflar Ek-4 de
sunulmutur.

4.2.7. Kazk Btnlk Deneyleri (Crosshole)

Sahada uygulanan Crosshole Sonic Logging (CSL) ynteminde, paralel tpler
ierisine yerletirilen sondalar vastas ile kazk betonuna ultrasonik atlar
gndererek, imalat yaplan kazn yapsal sreklilii tayin edilebilir. Olas
sreksizliklerin veya kusurlarn konum ve boyutlar bulunabilir.

Test esnasnda iki adet probe (transmitter ve receiver) kazk ierisine, kazk
imalat esnasnda yerletirilen ve daha sonra ii su ile doldurulan horular ierisine
braklarak kazk boyunca sabit hzla yukar ynde ekilir. ekilme esnasnda
transmitter probe tarafndan sk aralklar ile sonik dalgalar gnderilir. Beton iinde
ilerleyen bu dalgalar receiver probe tarafndan alglanr. Test sonrasnda bu
alglama zaman (first arrival timeFAT) deerlerine ait grafikler, test cihaz ile
verilen zel yazalm kullanlarak bilgisayar kts olarak elde edilir.

Yapsal adan salkl olan bir kazk (kazk betonu) ierisinde FAT deerleri tm
kazk boyunca srekli olmaldr. zerinde test yaplan kazk betonu ierisinde
yapsal bir kusur olmas durumunda (atlak, boluk vs.) sz konusu FAT deeri
grafiklerde sonsuza raksam olarak gsterilmektedir. Bunun anlam receiver-
transmitter aras iletim zamannn sonsuz olduu, dier bir deyile yapsal kusur
nedeni ile sonik dalgalarn hi iletilemediidir.

Bu deney sonucunda elde edilen loglarda hibir dalga var zamannda bir kusur
grlmemitir. Dolaysyla Multi Tube Sonic testleri sonular dikkate alnarak
zerinde test yaplan tm kazklarn yapsal adan salkl olduu, ierisinde boluk,
sreksizlik veya atlak olmad kanaatine varlmtr.

46

4.3. Deney Sonularnn Bilgisayar Programlar le Karlatrlmas

Bu blmde Blm 4.2. de izah edilen TP-2 nolu kaza ait deney sonularnn
bilgisayar sonular ile karlatrlmasna ynelik bir alma yaplacaktr. Deneyin
yapld blgenin zemin ett sonularndan istifade edilerek, zemin modeli
bilgisayar programna girilip, kazk modellenerek deney esnasnda yaplan yatay
kuvvet deerleri, yatay yk olarak bilgisayar modeline etki ettirilecek ve kan
sonular deney sonular ile karlatrlacaktr.

Deney sonularnn bilgisayar sonular ile karlatrlmas ileminde, SAP2000,
Allpile ve Plaxis olmak zere 3 farkl bilgisayar program kullanlacaktr. lerdeki
blmlerde srasyla analiz iin kullanlacak bilgisayar programlar ksaca
tantldktan sonra zm iin hazrlanan model izah edilerek, her bir program iin
zm sonucu bulunan deerler deney sonucu kan deerler ile karlatrlacaktr.

4.3.1. SAP2000 le Yatay Ykl Kazk Analizi

SAP2000 Program genel olarak boyutlu yaplarn lineer, nonlineer, statik ve
dinamik ykler altnda zmlenmesi ve boyutlandrlmasna ynelik olarak
hazrlanm, sonlu elemanlar yntemiyle alan bir programdr.
SAP2000 bnyesinde; kuvvet ve deplasman yk, prizmatik olmayan ubuk
nesneleri, sadece ekmeye alan aprazlar, art - germeli tendonlar, ok hassas
kabuk nesneleri, Eigen ve Ritz modal analizi, simetrik olmayan yaplar iin ok
sayda koordinat sistemleri, birok farkl dm noktas art (bamll) atama
seenei, bamsz tanmlanm sonlu nesne modellerinin birletirilmesi, tam iftli
6x6 yay rijitlii ve ayn ilemde birden ok dinamik analizin kombine edilebilmesi
veya zarflanabilmesi, yk katarlar analizi zellikleri, sonlu eleman tekniinin
tamamn, etkin frekans alannda analiz (hem dzgn dorusal ve hem g-spektral-
younluu tipleri) ve zaman alannda analizi (time-history) seenekleridir. ok
sayda taban tahrikli zemin hareketleri gibi yapsal problemleri zebilmektedir.

47
ubuk nesnelerinde, fiber mafsallarda, kablo (halat) davrannda, non-lineer kabuk
elemanlarnda ve geometrik nonlinearitede kullanlmak zere (boluklar (gap),
kancalar (hook), izolatrler, damperler, oklu-lineer plastik mafsallar gibi) lineer
olmayan balant nesneleri ile oklu-lineer plastik mafsallar ekleyerek arttrabilir.
Ayrca malzeme ve geometrik etkilerden kaynaklanabilecek nonlineerlik zelliini
dikkate alan Statik hesap teknikleri (Statik Non-lineer Hesaplama) ki bunlar; Statik
tme Analizi, modal sperpozisyon ve dorudan-entegrasyon yntemi kullanlarak
Zaman Alannda Hesaplama, burkulma analizi, frekans etki alannda hesaplama
yapabilir.

4.3.1.1. Programa Sistemin Tantlmas

SAP2000 programnda modellenecek kazk eleman, bu programa 120 cm. apnda
bir betonarme ubuk eleman olarak tantlmtr. Zemin profili ise her katman iin
zemin ettlerinden elde edilen dey yatak katsaylarnn, winkler yntemine gre
modeldeki dm noktalar aras mesafeleri ile optimize edilerek, bu noktalara
yatayda yaylar tanmlamak suretiyle gerekletirilmitir (ekil 4.4). malatta
kullanlan kazklarn malzeme bilgileri; beton: BS30 (f
cd
=20.000kN/m
2
), donat:
BIII (f
yd
=365.000kN/m
2
)

eklindedir. Dolaysyla programa ubuk elemanlarda
kullanlacak malzeme cinsi girilirken aadaki deerler dikkate alnmtr.
Betonarme betonu birim hacim arl : 25 kN/m
3

Betonarme betonu elastisite modl (Ec) : 31.800.000 kN/m
3
Poisson Oran : 0.2
Beton basn dayanm (fc) : 20.000 kN/m
2

ekme donats dayanm (fy) : 365.000 kN/m
2

Kayma donats dayanm (fys) : 365.000 kN/m
2

Beton kayma hesap dayanm (fcs) : 20.000 kN/m
2

48

ekil 4.4 SAP 2000 program iin hazrlanm bilgisayar modeli

49
Sistemde yatay telenmeleri belirleyecek olan yatay yay katsaylar bulunurken,
Winklerin 1867 ylnda nerdii zemin modelinin, Terzaghi (1955) tarafndan
kazklara uyarlanm halinden faydalanlmtr. Yatay yk tayan bir kazk
telenirken kendisini tayan zemine yklenecektir. Yukarda da izah edildii gibi bu
etkileimi ifade edebilmek iin zemin; kazk boyunca belirli aralklarla yerletirilen
ve uygulanan yk skarak stlenen yaylarla temsil edilir. Bu yaylarn zemini
temsilinde iki nemli husus bulunmaktadr. Birincisi yay sertliinin (rijitliinin)
derinlie gre deimesi, ikincisi ise belli bir derinlikteki yayn sertliinin telenme
ile deimesidir. Yukarda anlatlan davran aadaki genel ifade ile gsterilebilir.

p = k(z,y) y ( 4.1 )

Bu durumlar temsil eden erilere p-y erileri ad verilir. ekil 4.5 de dorusal elastik
plastik davran temsil eden yay elemanlarnn yer ald durum gsterilmektedir. Bu
durum, zellikle granler zeminler ve yumuak killi-siltli zeminlerin davrann
temsil etmek iin oka kullanlan bir modeldir.

y
y
y
y
y
p
p
p
p
p
p
y
Q
k=k(y,z)

ekil 4.5 Dorusal elastik plastik davran

50

. ekil 4.5 de gsterilen kazkta, bir yayn bulunduu dm noktas elemanna p
yanal basncnn uyguland dnlerek (4.1) denklemi yatak katsaysnn
derinlikle deiimini de iermek zere u ekilde yazlabilir.

p = k
0
z
n
y ( 4.2 )

veya k(z,y) nin deiimi ekil 4.5 deki ilikiden hareket edilerek u ekilde
yazlabilir.

ky = k
0
z
0.5
( 4.3 )

Yukardaki formlde
ky: Derinlie bal olarak deien yatay yatak katsays.
k
o
: Dey yatak katsays.
z : Yayn uygulanaca noktann kazk balna mesafesinin toplam kazk
boyuna orandr ( L/L).

Yukardaki bantdan hareketle bu forml almamzda uygularsak ekil 4.6 da
Ky stunu altnda grlen eri elde edilir. Parabolik bir eri olarak beliren bu eriyi,
alan yntemi kullanarak dm noktalarna datmak olduka zordur. Dolaysyla
derinlie bal olarak her bir dm noktasndaki yatay yatak katsaysn bulabilmek
iin, (4.3) formlnden elde edilen deerlerin ilenmi olduu ekil 4.6 da grlen
alanlar basite indirgeyerek KH stunu altndaki grafii elde edebiliriz. Bunun
sonucunda yatay yatak katsay deerlerinin kazk zerindeki dalm, Terzaghinin
(1955) nerdii ekilde, derinlikle artan yay deerleri olarak zemin-kazk modeline
datlm olur.

51
ekil 4.6 Dzeltilmi yatay yatak katsays deerlerinin kazk boyunca dalm

52
Yukarda izah ettiimiz dey yatak katsays deerlerinin, yatay yatak katsaylarna
evrilerek, yatay yay sabitlerinin bulunmas ilemi Tablo 4.1 de detayl olarak izah
edilmitir. Tabloda Ko deerleri, her bir katman iin zemin ettlerinden elde edilen
dey yatak katsays deeri, Ky deerleri, kazn; Winkler yay modeline gre (4.3)
formlnden elde edilen ve parabolik bir eri olarak beliren yatay yatak katsays
deerleridir. Kh deerleri, kazk-zemin modelinde bir noktaya gelen yatay yay sabiti
deerinin hesabn yapabilmek iin basitletirilmi yatay yatak katsays deerleridir
(ekil 4.7). Program iin dm noktalarna gelen yay sabitleri (K); basitletirilmi
yatay yay katsaysnn (Kh), kazk modelinin iki dm noktas arasndaki mesafesi
(1m.) ve kazk ap (1.2m.) ile arplarak, X-Z dzleminde zlen kazk modeline,
kN/m biriminde girilmi yatay yay sabiti deerleridir.
Tablo 4.1 Model kazk iin yatay yay sabitlerinin bulunmas

Nokta
No
L

z
L L
K
o

K
y

K
o
.z
0.5

K
h

( )
2
2 1
y y
K K +

K
( )
2
. .
2 1
h D K K
h h
+

(m) L/tL (kN/m
3
) (kN/m
3
) (kN/m
3
) (kN/m)
1 21 1 360000 360000,0 355662,0 213397,2
2 20 0,952 360000 351324,0 346876,2 421522,9
3 19 0,905 360000 342428,3 337861,8 410842,8
4 18 0,857 360000 333295,2 328600,0 399877,1
5 17 0,810 360000 323904,7 319070,0
388602,0
6 16 0,762
360000
2000
1746
314234
1720,2 192474,1
7 15 0,714 2000 1690,3 1661,7 2029,1
8 14 0,667 2000 1633,0 1603,3 1959,0
9 13 0,619 2000 1573,6 1542,7 1887,6
10 12 0,571 2000 1511,9 1480,0
1813,6
11 11 0,524
2000
130000
94087
1448
91898,0
56026,8
12 10 0,476 130000 89708,5 87406,7 107582,8
13 9 0,429 130000 85105,0 82671,4 102046,9
14 8 0,381 130000 80237,7 77646,6 96190,8
15 7 0,333 130000 75055,5 72271,7 89951,0
16 6 0,286 130000 69487,9 66460,7 83239,5
17 5 0,238 130000 63433,5 60085,1 75927,5
18 4 0,190 130000 56736,7 52936,0 67812,7
19 3 0,143 130000 49135,4 44627,1 58537,9
20 2 0,095 130000 40118,9 34243,6 47322,4
21 1 0,048 130000 28368,3 14184,2 20546,2
22 8510,5

53
4.3.1.2. Analiz Sonularnn Deerlendirilmesi

Yatay ykleme deneyi esnasnda kazk balna Ek-3 verilen zaman aralklarnda
uygulanan 10, 20, 30, 40, 50, 60, 68, 72 ve 80 tonluk yatay kuvvetler, bilgisayar
programndaki kazk modelinin 22 no lu dm noktasna etki ettirilip kazk st
balndaki deformasyonlar llmtr. ekil 4.7 de SAP 2000 programnda etki
ettirilen bu yklere karlk 22 nolu dm noktasndaki (kazk kafas)
deformasyonlarnn deerleri grlmektedir. Bu deerler, ayrca uygulanan tm
ykler iin, SAP2000 modelinde bulunan btn dm noktalarnn deplasmann
gsterir program k dosyas olarak Ek-5 de verilmitir.

ekil 4.7 SAP 2000 kazk modelinde, yke bal kazk bandaki deplasmanlar
Q
=
1
0
0

k
N
.

f
m
a
x
=
0
.
1
3

c
m
.

Q
=
2
0
0

k
N
.

f
m
a
x
=
0
.
2
7

c
m
.

Q
=
3
0
0

k
N
.

f
m
a
x
=
0
.
4
0

c
m
.

Q
=
4
0
0

k
N
.

f
m
a
x
=
0
.
5
4

c
m
.

Q
=
5
0
0

k
N
.

f
m
a
x
=
0
.
6
7

c
m
.

Q
=
6
0
0

k
N
.

f
m
a
x
=
0
.
9
1

c
m
.

Q
=
7
2
0

k
N
.

f
m
a
x
=
0
.
9
6

c
m
.

Q
=
8
0
0

k
N
.

f
m
a
x
=
1
.
0
7

c
m
.

54
Analiz sonularndan elde edilen, yke bal olarak kazk kafasndaki deplasmanlar
gsteren eri ile deney sonucu elde edilen ykleme-deplasman erilerinin
aktrlm hali ekil 4.8 da verilmitir.

0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000
yk (kN)
d
e
f
o
r
m
a
s
y
o
n

(
m
m
)
deney erisi sap 2000 erisi

ekil 4.8 Kazk kafasnda, SAP2000 program ykleme-deplasman erisi ile deney
ykleme-deplasman erisinin karlatrlmas.

ekilde de grld gibi SAP2000 programnda, yke bal olarak deien
deplasman deerleri ile gerek deplasman deerleri arasnda ykleme iddetinin
artmyla oalan deplasman farkllklar vardr. Deney esnasnda ilk ykleme olan
10t. luk yatay ykleme sonucunda okunan ilk deer 0.13 cm. SAP 2000 de bulunan
0.133 cm. deeri ile ayndr. Deneyin devamnda, bahsedilen 10t. luk yatay ykleme
sisteme 20 dakika boyunca uygulanm mukabilinde deplasman deeri 0.18 cm. ye
kadar kmtr. Deneyin devamnda srasyla uygulanan dier yklere bal olarak
deplasman miktarlar da SAP 2000 programnda bulunan deerlerden her ykleme
aamas iin artan oranda fazla kmtr. Yatay ykleme deneyi yaplrken her
ykleme sonras kazk 10 dakika ile 1 saat arasnda deien sabit yke maruz
braklmtr. Sisteme ykleme yapldktan sonra dier ykleme geilirken yk
boaltmas yaplmayp her bir yk bir sonra gelen yke ilave edilerek uygulanmtr.

55
Karlatrma esnasnda oluan deplasman farkllklarnn muhtemel sebeplerini
aadaki gibi aklayabiliriz.
1- Zeminin homojen ve izotrop olmay. Ancak winkler yaylarnn tespiti
yaplrken zemin her bir katman iin homojen ve izotrop zellikte kabul
edilmitir.
2- Bilgisayar modelinde kazk iin tanmlanan malzeme bilgileri ile, deney
kaznn malzeme deerleri arasnda oluabilecek farkllklar. Bundan
oluabilecek deplasman farkllklar girilen yay deerlerinin rijitlii dikkate
alndnda ihmal edilebilir dzeydedir, ancak konu edilen deplasman
farkllklarnn boyutlar da kk olduundan malzeme deerleri arasnda olmas
muhtemel farkllklar da dikkate alnmaldr.
3- Deney kaznn dkm esnasnda derinlie bal olarak kesit zelliklerinin
deiebilmesi.
4- Deney esnasnda, uygulanan yatay yklemelerden sonra, kazkta yk boaltlmas
yaplmadan sisteme srekli tekrarl yklerin uygulanlmas. SAP 2000 kazk
modeline ykler uygulanrken bir sonraki yklemenin bir nceki yklemeyle bir
ilikisi yoktur. Yani bir nceki yklemeden oluan kalc deformasyonlar buna
bal olabilecek yay deerlerindeki klmeler bir sonraki yk bilgisinde
tanmlanmamtr. Ancak deney sonunda yatay ykn tamamyla boaltlmasyla
kazk kafasnda ortalama 1.83 cm.lik kalc deformasyon llmtr. Bu
deformasyon miktar, deney esnasnda 80t. luk yatay yk deerinin oluturduu
4.25cm. lik deformasyon miktarndan karldnda oluan son yk-deformasyon
erisinin, modeldeki deplasman erisine daha da yaklatn grebiliriz.
5- Yalanma etkisinin hesaplarda ihmal edilmesi. Bilgisayar programyla zlen
modeldeki deplasman deerleri ani sehim deerleridir. Ancak deney yaklak 5
saatte yaplmtr. Modelde verilen mesnetlerin elastik oluu, yalanma
deerlerinin de dikkate alnmasn gerektirebilir.
6- Kazk balnn bulunduu blgede zeminin rselenmesi. Kazn imalat
esnasnda veya yatay yklemelerin yaplmaya balanmasyla kazk balnn
bulunduu blgedeki zemin profilinde mutlaka bir rselenme olur. Bu
rselenmeden tr de zemin bu blgede (zemin zerinden itibaren ilk 50 cm ila
1m. aras) yatay ve dey taycln kaybeder veya bu tayclk olduka
azalr. Karlatrmamzda kan deplasman farkllklarnn olumasndaki en

56
nemli sebep olarak bunu verebiliriz. Dolaysyla zellikle zemin profilinin ilk
50cm.sindeki yay deerlerini sfrlayarak veya azaltarak kazk modelinin
oluturulmas geree ok yakn sonular verecektir.

Yukarda izah edilen sebeplerin varlna ramen, bu almada program sonucu
deplasmanlar ile gerek deplasmanlar arasndaki farkllklar sistemin dizaynn
etkileyebilecek farkllklar deildir. Hesaplamalarda yap zemin ilikisi iin
kullanlan gvenlik saylarnn byklkleri dikkate alndnda neredeyse analiz
sonucunda geree ok yakn deerlerin bulunduu grlmtr. Deplasmanlarn
derinlie bal olarak azalmas da bu farkllklarn ihmal edilebileceini
gstermektedir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, deplasmanlar ve
reaksiyonlar direkt etkilemesi bakmndan zemin profilinin ok dikkatli olarak
sisteme tantlmas gerekliliidir. Dolaysyla bu da ancak sonularna gvenilir
zemin ettleri ile tekil edilebilmektedir.

4.3.2. Allpile Program le Yatay Ykl Kazk Analizi

Allpile program her trl tekil ve gurup kazklarn, deiik zemin profillerinde ve n
grlecek deiik ykleme seeneklerine gre yatay ve dey analizlerini yaplabilen
kazk-zemin arasndaki ilikiye gre sonlu farklar yntemiyle alan, statik analiz
programdr. Sadece kazk analizi iin gelitirilmi olan bu program; COM624 adl,
kazklarn yatay deplasmanlarnn ve statik analiz sonularnn bulunmas amacyla
Texas niversitesi tarafndan FHWA(Federal Highway Administration-America)
iin gelitirilmi, p-y erileri yntemiyle alan bilgisayar programnn analiz
motorunu kullanr. Dolaysyla Allpile program kapsamnda COM624 program
iinde veri transferine imkan veren bir alt blm bulunmaktadr.
Kullancya, zemin profili, kazk tr ve kazk statik zellikleri, ykleme ekilleri
gibi kazk zm iin gerekli olan bilgileri, kolaylkla girmesini salayan bir men
sistemi sunulmutur. Allpile program yatay ykl kazk hesab yaparken aadaki
lineer olmayan diferansiyel denklemi referans alr.

57
EI
4
4
dz
y d
+ Q
2
2
dz
y d
- R - P
q
= 0 (4.4)

Yukardaki formlde
Q: Kazk zerine gelen eksenel yk.
y

: Kazn derinlie bal olarak yapt yatay telenme niktar.
z : Kazk balk blgesinden itibaren derinlik
R: Zemin gerilmesinin kazk birim uzunluundaki deeri.
E: Kazk elastisite modl
I : Kazk atalet momenti
P
q
: Kazk boyunca uygulanan yatay yayl yk miktar.
Programn alma esnasnda kulland ak diyagram ekil 4.9 da verilmitir.

ekil 4.9 Allpile program ak diyagram
1. ADIM BLG GR EKRANI
KAZIK PROFL ZEMN ZELLKLER
KAZIK KEST BALIK DURUMU VE
YKLEME
2. ADIM BLG GR EKRANI
DEY ANALZ YATAY ANALZ PROFL Y
3. ADIM DEY
YK ANALZ
TABLOLAR
EXCELE DOSYA
AKTARIMI
HESAP RAPORLARI
DETAY RAPORLARI
3. ADIM YATAY
YK ANALZ
TABLOLAR
EXCELE DOSYA
AKTARIMI
HESAP RAPORLARI
DETAY RAPORLARI

58
4.3.2.1. Programa Sistemin Tantlmas

Programa sistemin tantlmas, bilgisayar programnn n grd alt adet pencereye
bilgi girii yaplarak gerekletirilmektedir. Bunlardan birinci pencere olan ve kazk
tipinin seildii pencerede (ekil 4.10), program kullancya, 12 adet kazk tipinden
birisinin seilebilecei zengin bir kazk ktphanesi sunmutur.

ekil 4.10 Allpile program kazk tipi seim penceresi

Deneylerde kullanlan kazk tipimiz 120cm. apnda fore kazktr. Dolaysyla bu
kazk tr programda ikinci satrda yeren alan, genilii 61cm. den byk yerinde
dkme kazklar snfna girmektedir. Ayrca bu pencereden analizin ngiliz
birimlerine gre veya metrik birimlere gre yaplmasna olanak veren bir blm
vardr. Herhangi bir birimde devam ederken, alma aamasnda dier birime
geilirse program otomatik olarak birimler aras evrim ilemini gerekletirir.

59
kinci pencerede, kazk zemin ilikisi ve kazn zemin iinde konumlandrlmasna
imkan veren bilgileri girilebilir (ekil 4.11).

ekil 4.11 Allpile program kazk zemin ilikisini gsterir pencere

Burada;
P: Kazk zerindeki yatay yk
Q: Kazk zerindeki dey yk
M: Kazk zerindeki moment deeri
L: Kazn derinlii,
H: kazk balnn zemin stnden itibaren ykseklii (rneimizde bu deer
sfrdr.)
As: zemin profilindeki yzey erilik deeri.
Ab: kazk alt balnn kazk ekseniyle yapt a.

Kazk modelimizde kullanlan deerler ekil 4.11 de grlmektedir.

60
nc pencerede kullanc, kullanaca kaza ait statik kesitleri oluturabilir ve
isterse kazn derinlii boyunca bu kaza deiik kesitler tanmlayabilir
(ekil 4.12).

ekil 4.12 Allpile program kazk kesitine ait statik bilgilerin girildii pencere

Burada;
Zp: Zemin yzeyinden itibaren derinlie bal olarak kazk uzunluu boyunca kazk
kesitindeki deiikliklerin girilebilecei kazk boyu.
Pile Data: kazk bilgi girii iin kullanlan stundur. Bu stunun altnda kazk
tipinin ve malzeme deerlerinin otomatik olarak oluturulmasna imkan veren
pencereleri aan dmeler bulunmaktadr.
Width (genilik) : kare kazklarda kazk geniliinin, dairesel kazklarda
kazk apnn girilmesine imkan veren stundur.
A : Efektif kazk alandr.
Per : azk evresini uzunluudur.
I : Kaza ait atalet momentidir.
E : Kaza ait elastisite modldr.
W : kazn bir metresinin arldr.

Pencerelere
tklayarak yeni
kesit bilgileri
girilebilir.

61
At: Kazk toplam alandr. (boluklu kazklarda At ve A deerleri farkllklar
gsterir)

rneimizde kullandmz kazk modelinde, derinlikle kazk kesiti
deimemektedir. Dolaysyla kaza ait bilgiler zemin stnden itibaren kazk altna
kadar ayn statik kesitlere sahiptir. Kazk modelimiz iin kullanlan deerler ekil
4.12 de grlmektedir.

Drdnc pencerede program, kullancya kaza; kazk balnda oluan
reaksiyonlarn durumuna gre yk girebilmesi iin alt ayr yntem sunar. Bununla
beraber ayn pencere iinde zlecek kazn tekil kazk, gurup kazk, kule temeli
olmas durumuna gre deiiklik gsteren analiz seenekleri sunar (ekil 4.13).

ekil 4.13 Allpile programnda kazk ykleme bilgilerinin gsterildii pencere

Kazn kazk balna
girme miktar.
Gurup kazk veya tekil kazk
seeneklerinin yapld pencere
Kazk zerine yayl yk
girilebilmesine olanak
salayan dme.

62
Bizim kazk modelimiz, tekil kazk snfna girip, serbest bal ve sadece yatay
telenmeye maruz braklmtr (2 nolu pencere). Seilen pencereye uygun olarak
beliren ykleme deerlerinden, Q (yatay yk) deerine srasyla 10, 20, 30, 40, 50,
60, 68, 72 ve 80 tonluk ykler yklenerek oluan model kazk balndaki
deplasmanlar llecektir.

Beinci pencerede kullanc, kazk hesab yapaca zemin katmanlarnn jeolojik
zelliklerini ve zemine ait yeralt su seviyesini girebilir (ekil 4.14).

ekil 4.14 Allpile programnda zemin zelliklerinin girildii pencere

Bu pencere yardmyla kullanc, modelinde 10 adet farkl katman kullanlabilir.

Burada;
Gwt: yer alt suyunun zemin st kotundan derinliidir. Eer yer alt suyu kazk alt
kotundan aadaysa bu blm doldurmaya gerek yoktur.

63
Zs: Zemin katmanlarnn balang kotunun girildii stundur. Katman zemin st
kotundan itibaren balang kotlar yazlarak zemin profili programa tantlm
olunur.

Soil Data (zemin bilgileri): zemin tipinin girilmesine imkan veren blmdr.
Dmenin seilmesi ile birlikte iinde standart zemin tiplerinin bulunduu bir
pencere alr. Kullanc eer modelleyecei zeminle ilgili detayl bilgiye sahip
deilse bu pencere yardmyla, yaklak zemin deerlerini seebilir. Setii zemin
modeline ait zemin parametreleri ekil 4.15 de grlen, 3 ile 9. stunlara otomatik
olan ilenir.
Phi : Kayma diren as.
C : Zemine ait kohezyon deeri.
K : Zemin yatak katsays
e
50
ve Dr: Eer zemin silt, kil veya kaya ise e
50
deeri zeminin, p-y erisinde
%50 deformasyonuna karlk gelen gerilme deeridir. Dr ise kumlu zeminlerde
zemin relatif skln gsterir deerdir. Sadece bilgi amal olarak verilir,
analizlerde kullanlmaz.
Nspt : Standart penetrasyon deneyi sonucu. (Programda bu deer 76.2 cm.den
braklan 623 N. Arlndaki bir tokman, zemine 305mm. girebilmesi iin
gereken vuru saysdr.)

bu pencerede kazk modelimiz iin kullanlan deerler ekil 4.14 de grlmektedir.

Altnc pencerede kullanc, kazk hesabnda kullanaca standart parametrelerde
deiiklik yapabilir. Kazkta evre srtnmesiyle veya negatif srtnmeyle oluan
tesirleri arttrp azaltabilir yapt yklemeleri belli oranlarda arttrp azaltabilir veya
kazn yapaca maksimum deplasmanlar snrlandrabilir.

64
4.3.2.2.Analiz Sonularnn Deerlendirilmesi

Yatay ykleme deneyi esnasnda kazk balna Ek-3 de verilen zaman aralklarnda
uygulanan 10, 20, 30, 40, 50, 60, 68, 72 ve 80 tonluk yatay kuvvetler, bilgisayar
programndaki kazk modeline blm 4.3.2.1 de izah edildii gibi etki ettirilip kazk
st balndaki deformasyonlar llmtr. ekil 4.15 da Allpile programna ait
yukardaki yklemelere bal olarak kazk bandaki deplasman miktarlar
grlmektedir. Programa ait her bir ykleme iin oluan analiz sonular Ek-6 da
verilmitir.

ekil 4.15 Allpile kazk modelinde, yke bal kazk bandaki deplasmanlar
Q
=
1
0
0

k
N
.

f
m
a
x
=
0
.
0
8

c
m
.

Q
=
2
0
0

k
N
.

f
m
a
x
=
0
.
2
7

c
m
.

Q
=
3
0
0

k
N
.

f
m
a
x
=
0
.
5
8

c
m
.

Q
=
4
0
0

k
N
.

f
m
a
x
=
0
.
9
6

c
m
.

Q
=
5
0
0

k
N
.

f
m
a
x
=
1
.
4
2

c
m
.

Q
=
6
0
0

k
N
.

f
m
a
x
=
1
.
9
4

c
m
.

Q
=
7
2
0

k
N
.

f
m
a
x
=
2
.
6
5

c
m
.

Q
=
8
0
0

k
N
.

f
m
a
x
=
3
.
1
5

c
m
.

65

aktrlm hali ekil 4.16 de verilmitir.

0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000
yk (kN)
d
e
f
o
r
m
a
s
y
o
n

(
m
m
)
deney erisi allpile erisi

ekil 4.16 Kazk kafasnda, Allpile program ykleme-deplasman erisi ile deney

ekilde 4.16 de grld gibi Allpile programnda, yke bal olarak deien
deplasman deerleri ile gerek deplasman deerleri arasnda olduka kk
farkllklar vardr. Deneyin ilk aamas olan 10t. luk yatay ykleme sonucunda
okunan ilk deer 0.13 cm. Allpile programnda bulunan 0.08 cm. deeri neredeyse
ayndr. Deneyin devamnda yaplan dier yklemelere bal olarak oluan
deplasmanlarda ise SAP2000 modelinde bulunan deerlerden geree daha yakn
deerler bulunmutur. Bunun balca sebebi olarak zemin-kazk ilikisinin sonlu
farklar yntemiyle sisteme tantarak, yay katsaylarn yannda zemin zelliklerinin de
hesaba katlmas faktrn syleyebiliriz. zellikle birinci yklemeden sonra gelen
yklemelerde gerek ile teori arasnda yaklak 0.5-0.6 cm. civarndaki deplasman
farkllklar dier tm yklemeler iin bozulmamtr. Karlatrma esnasnda oluan
deplasman farkllklarnn muhtemel sebeplerini aadaki gibi aklayabiliriz.

66
1- Zeminin homojen ve izotrop olmay. Ancak Allpile modeline zemin zellikleri
girilirken, zemin her bir katman iin homojen ve izotrop zellikte kabul
edilmitir.
2- Bilgisayar modelinde kazk iin tanmlanan malzeme bilgileri ile, deney
kaznn malzeme deerleri arasnda oluabilecek farkllklar.
3- Deney esnasnda, uygulanan yatay yklemelerden sonra, kazkta yk boaltmas
yaplmadan sisteme srekli tekrarl yklerin uygulanmas. Allplie programnda
da, SAP 2000 kazk modelinde olduu gibi ykler uygulanrken bir sonraki
yklemenin bir nceki yklemeyle bir alakas yoktur. Yani bir nceki
yklemeden oluan kalc deformasyonlar buna bal olabilecek zemin
parametrelerindeki deimeler dikkate alnmamtr.
4- Yalanma etkisinin hesaplarda ihmal edilmesi. Bilgisayar programyla zlen
modeldeki deplasman deerleri ani sehim deerleridir. Ancak deney yaklak 5
saatte yaplmtr. Modelde verilen mesnetlerin elastik oluu, yalanma
deerlerinin de dikkate alnmasn gerektirebilir.
5- Kazk balnn bulunduu blgede zeminin rselenmesi. Kazn imalat
esnasnda kazk balnn bulunduu blgedeki zemin profilinde mutlaka bir
rselenme olur. Bu rselenmeden tr de zemin bu blgede (zemin zerinden
itibaren ilk 50 cm ila 1m. aras) yatay ve dey taycln kaybeder veya bu
tayclk olduka azalr. Karlatrmamzda kan deplasman farkllklarnn
olumasndaki en nemli sebep olarak bunu verebiliriz.
Yukarda izah edilen sebeplerin varlna ramen, bir nceki almada da olduu
gibi, bu almada program sonucu deplasmanlar ile gerek deplasmanlar arasndaki
farkllklar sistemin dizaynn etkileyebilecek farkllklar deildir. Zemin
almalarnda yap zemin ilikisi iin kullanlan gvenlik saylarnn byklkleri
dikkate alndnda neredeyse analiz sonucunda geree ok yakn deerlerin
bulunduu grlmtr. Deplasmanlarn derinlie bal olarak azalmas da bu
farkllklarn ihmal edilebileceini gstermektedir. Burada dikkat edilmesi gereken
nokta, deplasmanlar ve reaksiyonlar direkt etkilemesi bakmndan zemin profilinin
ok dikkatli olarak sisteme tantlmas gerekliliidir. Bu almada, analitik
sonularn deney sonularna yakn kmasnda zemin ett raporlar doruluunu
kabul ettirmitir.

67

4.3.3. Plaxis Program le Yatay Ykl Kazk Analizi

Plaxis program, sonlu elemanlar yntemiyle alan, geoteknik mhendisliinde
stabilite ve deformasyonla alakal tm problemleri zebilmek amacyla hazrlanm
bir paket programdr. Bir imalatn balangcndan bitimine kadar ki aamalarda,
yaplan kazlar, iksalar, ankrajlamalar vb. sistemin duraylln salayacak veya
bozacak btn imalat aamalar programa girilebilir. Bu aamalardaki yap zemin
ilikileri grlebilir ve bunlara daha imalata balamadan nce nasl mdahale
edilebilecei konusunda bir fikir edinilebilir.

Programa bilgi girii yaplrken, programn iki boyutta alt unutulmamaldr.
Dolaysyla analiz sonucu bulunan deerler, analizi yaplacak elemann veya zeminin
bir metresinde oluan deerlerdir. Bu program kullanlarak zeminin karakteristik
zellikleri be ayr ekilde tanmlanabilir. Bunlar; zeminin lineer elastik davranna
gre, mohr coulomb yntemine gre, sert zemin olmasna gre, yumuak zemin
olmasna gre veya kullancnn kendisinin tanmlad zemin parametrelerine gre
farkl karakteristikte saysz zemin modeli oluturulabilir.

Program hesap aamasnda yer alt suyu durumunu da dikkate alr. Yer alt suyunun
imalat aamasnda ekilmesi, oluan konsolidasyonlarla zeminin alaca son
durumlar program tarafndan hesap edilebilir.

Bu program kullanlarak sisteme deprem yklemeleri yaplabilir, dolaysyla deprem
esnasndaki yap-zemin etkileimleri incelenebilir. Program plastik hesap
yapabildiinden tr analiz aamalar da ykleme ekline gre aama aama
incelenilebilir. Yukardaki blmlerde de izah edildii gibi, kullandmz test
kazna deney aamasnda uygulanlan ykler modelde de aama aama
yklenecektir. Bu sayede deneydekine benzer bir ykleme ekli gerekletirilecek
zemin kazk arasndaki yke bal deien davranlarn geree daha yakn
incelenmesi salanm olacaktr.

68

4.3.3.1.Programa Sistemin Tantlmas

Zemin modeli ve model iinde bulunan yap elemanlar sisteme grafik ortamda
tantldktan sonra (ekil 4.17) program bu modeli otomatik olarak sonlu elemanlar
ana evirir (ekil 4.18).

ekil 4.17 Plaxis program kazk-zemin modeli

ekil 4.18 Plaxis programnda kazk-zemin modelinin sonlu elemanlar ana evrilmi hali

A
B
C

69
Kullanc, kazk evresine tanmlayaca ilave dm noktalar ile bu blgeyi daha
fazla sonlu eleman ana blp, kazk-zemin ilikisini daha hassas olarak
hesaplayabilir. Plaxis iin oluturulan modelde, dier modellerde de olduu gibi
zemin bilgileri, yaplan zemin ett sonularndan faydalanlarak programa girilmitir.
ekil 4.17 de grlen ve A,B,C blgeleri Mohr-Coulomb modeli kullanlarak, kazk
ise programa beam (kiri) eleman kullanlarak tantlmtr. Programda kazk
kafasna A yk olarak grlen 800 kNluk ykleme yaplmtr. Bu yklemeyi
aamalara ayrmak amacyla programn ilerleyen blmnde bulunan hesaplama
modl kullanlmtr. Hesaplama modlnde bulunan multiplier (arpan)
penceresinde her bir yklemenin nihai yklemeye oran girilerek sisteme ykleme
aamalar belirlenmi olur. rnein deney kaznda birinci ykleme olarak 100 kN
luk yatay yk deeri, birinci aama olarak programa girilirken; nihai yk deeri 800
kN olduu iin 100/800 orannda -Mload A deeri olarak programa tanmlanm
olur (ekil 4.19). Dolaysyla nihai yk olan 800 kN luk yatay ykn arpanda 1 dir.

ekil 4.19 Plaxis programna yk aamalarnn tantlmas.
Yk arpan
Yk aamalar

70
4.3.3.2.Analiz Sonularnn Deerlendirilmesi

Yatay ykleme deneyi esnasnda kazk balna Ek-3 de verilen zaman aralklarnda
uygulanan 10, 20, 30, 40, 50, 60, 68, 72 ve 80 tonluk yatay kuvvetler , bilgisayar
programndaki kazk modeline blm 4.3.3.1 de izah edildii gibi etki ettirilip kazk
st balndaki deformasyonlar llmtr. ekil 4.20 de Allpile programna ait
yukardaki yklemelere bal olarak kazk bandaki deplasman miktarlar
grlmektedir. Programa ait her bir ykleme iin oluan analiz sonular Ek-7 de
verilmitir.

ekil 4.20 Plaxis kazk modelinde, yke bal kazk bandaki deplasmanlar

Q=100 kN. fmax=0.2 cm.
Q=200 kN. fmax=0.6 cm.
Q=300 kN. fmax=1.13cm. Q=400 kN. fmax=1.62cm.
Q=500 kN. fmax=2.47cm.
Q=600 kN. fmax=2.85cm.
Q=720 kN. fmax=3.75cm. Q=800 kN. fmax=4.45cm.

71
aktrlm hali ekil 4.21 de verilmitir.

0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000
yk (kN)
d
e
f
o
r
m
a
s
y
o
n

(
m
m
)
deney erisi plaxis erisi

ekil 4.21 Kazk kafasnda, Plaxis program ykleme-deplasman erisi ile deney

ekilde 4.21 de grld gibi Plaxis programnda, yke bal olarak deien
deplasman deerleri ile gerek deplasman deerleri nerdeyse ayndr. Deneyin ilk
aamas olan 100 kN. luk yatay ykleme sonucunda okunan nihai deer 0.18 cm.,
Plaxis programnda bulunan 0.20 cm. deeri ile, deneyin son aamasnda uygulanan
800 kN. luk yatay ykleme sonucunda okunan 4.25 cm., Plaxis programnda bulunan
4.45 cm. deeri ile ayndr denebilir. Deneyde yaplan dier yklemelere bal olarak
oluan deplasmanlarda da geree yakn deerler okunmutur. Bunun balca sebebi
olarak, Allpile programnda da olduu gibi, Plaxis programnda da zemin
parametrelerini tanmlarken kullanlan Mohr-Coulmb parametreleri ile zemin
profilinin sisteme daha hassas olarak tantlabilmesini syleyebiliriz. Bunun
haricinde programda zemin parametrelerinin, derinlikle deimesine ynelik art
oranlarnn girildii, gelimi zemin parametre girii blm de bulunmaktadr.

72
Programda zemin-kazk arasndaki iliki interface isimli bir parametre ile
tantlmaktadr. Bu parametre deerlerinde, deiiklikler yaplarak kazk zemin
ilikisi geree yakn olarak programa tarif edilebilir. Ayrca bu program sonlu
elemanlar yntemi kullanarak analiz yaptndan dolay kazk evresindeki sonlu
elemanlar ana yeni dm noktalar eklenerek kazk evresindeki analiz
hassaslatrlabilir. Nitekim bizim rneimizde, ekil 4.18 de grld zere
standart sonlu elemanlar a kazk evresinde daha kk ve daha sk hale
getirilmitir. Bu an sklna gre kazk evresindeki gerilme ve deplasmanlar da
kk oranlarda deimektedir. rneimizde kazk evresinde sk a oluturmadan
nce 800 kN yatay yklemesi sonucu llen deplasman deeri 3.95 cm.
mertebesindeyken, sonlu elemanlar a sklatrldktan sonra llen deer 4.45cm.
kmtr. Bilindii zere bu deer Allpile modelinde 3.15cm. , SAP2000 modelinde
ise 1.07 cm. idi. Daha evvelde izah ettiimiz gibi Plaxis programna ykleme
deerleri aama aama girilebilir. Dolaysyla program, bir sonraki yklemede bir
nceki ykleme sonucu oluan deplasmanlar da dikkate alarak nihai deplasmanlar
oluturur. Buda sisteme ykleme yaparken oluan kalc deformasyonlarnda dikkate
alnd anlamna gelmektedir. Kullanc bu programda, ykleme aamalar
arasndaki duraklama zamanlarn da tanmlayabilir.

Plaxis programnda dikkat eken bir dier nemli zellik ise kazkta deplasman
oluurken, kazk kafas evresinde zeminde rselenmeden oluan deformasyon
bozukluklarn da dikkate almasdr (ekil 4.22).

ekil 4.22 Plaxis programnda kazk kenarnda grlen zemin rselenmesi.
Taycln yitiren
zemin blgesi

73
Bir nceki rneklerde izah edilen ve kazn deplasmann etkilemesi muhtemel en
nemli sebep olarak gsterilen zemindeki rselenme durumu, dier programlarda
dikkate alnmamtr. Ancak SAP2000 programnda btn bilgiler kullancnn
insiyatifiyle girildiinden dolay, kullanc kazk kafasna tanmlad ilk yay
deerini hesap sonucu bulduu yay deerinden daha kk tutarak veya kazn ilk
20cm. ile 50cm. sinde herhangi bir yay tanmlamas yapmayarak bu sorunu
aabilecei ifade edilmiti.

Plaxis programnda dier programlarda da olduu gibi kullanc, uygulamann
yapld blgeye ait zemin profiline hakim olmak zorundadr.

BLM 5. SONULAR ve NERLER

Bu alma sonucunda varlan sonular maddeler halinde sralamak gerekirse ;

1- Yatay ykl kazklar konusu 50-55 yl ncesine Terzaghinin 1955 ylnda yatay
ykl kazklar iin Winkler Zemin Modelini kullanmasna kadar gtrlebilse
de bu konu zerinde son 25-30 yldr daha verimli almalar yaplmtr.

2- Yatay ykl kazklarn zmlenmesinde tanabilecek en byk yk ve izin
verilebilecek kazk yatay telenmesini esas alarak zm neren yntemler
mevcuttur. Bu yntemlerden ikincisi yani izin verilebilecek en byk yatay
telenmeyi esas alan yntemler, izin verilebilecek en byk yatay telenmeye,
tanabilecek en byk yatay ykten daha nce ulald iin daha gerekidir.

3- Snr k
h
deerleri iin gevek, orta-sk, sk kum zeminlerin rnek bir problemle
(bkz. Sayfa 32-37) karlatrmas sonucu elde edilen sonular yledir:
- Ayn tip kazk iin deien zemin sklklarnda inceleme yapldnda gevek
kum iin; gerek serbest bal gerekse de tutulu bal durumdaki yk, moment ve
kesme kuvvetleri baz alnp 1 kabul edilirse aadaki tablo elde edilebilir:

Tablo 5.1 rnek problem iin deiik zemin sklklarnda tanan yk, moment, kesme kuvvetinin
karlatrlmas

- Ayn soru iin bu kez sadece kazk ap byltldnde ve yine deien
zemin sklklar iin inceleme yapldnda gevek kum iin; gerek serbest
KAZIK BAININ DURUMU
ZEMN
Qg (kN) M
mak
(kNm) V
mak
(kN) Qg (kN) M
mak
(kNm) V
mak
(kN)
Gevek kum
1 1 1 1 1 1
Orta-sk kum
2,39 1,78 2,39 2,39 1,78 2,39
Sk kum
3,36 2,24 3,36 3,36 2,24 3,36

75
bal gerekse de tutulu bal durumdaki yk, moment ve kesme kuvvetleri
baz alp 1 kabul edilirse aadaki tablo elde edilebilir:

Tablo 5.2 kinci rnek problem iin deiik zemin sklklarnda tanan yk, moment, kesme
kuvvetinin karlatrlmas

- rnek problem iin oluturulan iki tablo incelendiinde
a) Her iki kazk ap bykl ve kazk ba durumu iinde, zeminin; gevek
kum yerine orta sk kum olmas tanabilecek yk yaklak 2,4 katna,
gevek kum yerine sk kum olmas ise 3,4 katna karmtr.
b) Kazk apndaki %40 lk bir artn zeminin gevek kum yerine sk kum
olmasna eit bir etki yapt grlr.
c) Kazk bann serbest bal yerine yar tutulu olmas %45 orannda fazla bir
yk tanmasn salamtr.

4- Kazkl sistemlerin analizi iin son yllarda gelitirilmi bilgisayar programlar,
kullancya analiz esnasnda hem kolaylk salamakta, hemde hassas zmleri
elde etme konusunda faydal olmaktadr. Ancak kullanc, kazk analizleri
sonucunda kan verileri yorumlayacak tecrbe ve bilgiye sahip olmaldr. Aksi
takdirde, genellikle zellikli yaplarda ihtiya duyulan kazkl temellerin yanl
projelendirilmesi ve imalat, st yapnn tahmin edilen davranlarnn dnda
davranlar gstermesine sebep olacaktr. Bu da tamir edilemez, edilse dahi
byk maddi sorunlara sebebiyet verecek sonular dourabilir.

Yaplan aratrmalar, gelien bilgisayar teknolojisi, konunun daha iyi
aydnlatlmas iin olanak vermesine ramen bu konuda alan mhendislerin
hesaplamalarda her zaman gvenli blgede kalacak ekilde almalar son
derecede nemlidir.
KAZIK BAININ DURUMU
ZEMN
Qg (kN) M
mak
(kNm) V
mak
(kN) Qg (kN) M
mak
(kNm) V
mak
(kN)
Gevek kum
1 1 1 1 1 1
Orta-sk kum
2,37 1,78 2,37 2,37 1,78 2,37
Sk kum
3,35 2,24 3,35 3,35 2,24 3,35

76

5- Mhendis bir problemi bilgisayar program ile zerken, setii programn
zellikle zmek istedii probleme dorudan cevap verecek bir program
olmasna zen gstermelidir. Kullancnn problemi programa kolay
tantabilmesi, bilgi girii veya sonularn incelenmesi aamasnda olmas
muhtemel hatalar azaltm olur.

6- 4. blmde detayl olarak ifade edildii gibi, bir kazk hesab yaplrken, kazn
uygulanaca zemine ait parametrelerin ok iyi bilinmesi gerekmektedir. Kazn
yatay telenme miktarn belirleyen yatak katsaysnn yannda, zeminin dier
parametrelerinin de kazn yatay deplasmanlarn etkileyebilecei
unutulmamaldr.

7- Winkler yaylar kullanlarak yaplan yatay ykl kazk hesaplarnda, yay
katsaylar hesaplanrken, zemin stnde kazk imalat esnasnda oluan
rselenmeler dikkate alnmaldr. Yaptmz almada, zemin yzeyinden 50-75
cm. lerde zeminin yatay tutuculuunun sfrlanmas veya yatay kazk sabitinin
azaltlmas ile kullancnn geree daha yakn sonular bulabilecei grlmtr.

8- 7. maddede ifade edilen mesele, sonlu farklar veya sonlu elemanlar yntemleriyle
zm yaparken de dikkate alnmaldr. Eer kullanc kulland programda,
yapm olduu yklemeyle beraber kazk st bal evresinde, zeminde
rselenmeler gryorsa, imalat aamasnda oluan ve veya sistemi zora
sokmayacak baka bir rselenme durumunu gz ard edebilir. Ancak her
halkarda yukarda da izah ettiimiz gibi kazk projelendirmesi yapan
mhendislerin, bu tr sorunlarla karlamamalar iin belli bir gvenlik says ile
almas gerekmektedir.

77
9- Sonlu elemanlar yntemiyle zemin profili tanmlanarak yaplan analizde, kazk
evresindeki zemin hareketlerini daha iyi anlayabilmek amacyla, kazk
evresindeki sonlu elemanlar ana yeni dm noktalar eklenerek, analiz
hassaslatrlabilir. Bu an sklna gre kazk evresindeki gerilme ve
deplasmanlar da kk oranlarda deimektedir. Nitekim Plaxis programyla
sonlu elemanlar yntemi kullanlarak yaplan analizde, kazk evresindeki sonlu
eleman a arttrlmadan nce bulunan yatay deplasman deeri, All pile program
ile bulunan deplasman deeri ile neredeyse ayn kmtr. Kazk evresindeki
sonlu eleman ann says arttrldktan sonra zm geree daha ok
yaklamtr.

KAYNAKLAR

[1] Torol, E., Kazkl Temeller ., s.70, Birsen Yaynevi, stanbul, 2002

[2] Yldrm, S., zaydn K., Derin temeller zemin mekanii ve temel mhendislii
5. Ulusal kon., s.234, ODT , Ankara, 1994

[3] Adachi, T., Kimura, M., and Kobayashi, H., Behavior of laterally loaded pile
groups in dense sand. Intl. Conf. Centrifuge 94, Singapore, p. 509-514.,1994.

[4] Alizadeh, M., and Davisson, M. T., Lateral load test on piles - Arkansas
RiverProject. ASCE J. of Geotechnical Engineering, Vol 96, SM5, p. 1583-1603,
1970.

[5] Arsoy, S., Non-Lineer prediction of pile Group Deflections under Lateral
loads in sand University of Missouri Rolla, p. 122, Theesis, 1996.

[6] Arsoy, S., Prakash, S., Evaluating group action of piles under lateral loads
in sand. International Conference on Soil Mechanics and Geotechnical Engineering,
stanbul 27-31 August 2001, A.A. Balkenor Publishers, p.835-837.,2001.

[7] Broms, B. B., Lateral resistance of piles in cohesionless soils. ASCE Journal of
the Soil Mechanics and Foundation Division Proceedings (JSMFD), 90 (SM3),
p. 123- 156,1964.

[8] Brown, D. A., Morrison, C., and Reese, L. C., Lateral load behaviour of pile
group in sand. ASCE Journal of Geotechnical Engineering, 114(11),
1261-1276.,1988.

[9] Chen, L. T., Poulos, H. G., and Hull, T. S., Model tests on pile groups
subjected to lateral soil movement. Research Report No. R729, Univ. of Sydney,
Dept. of CE., 1996

[10] Feagin, L. B., Lateral pile-loading tests. Transactions, ASCE, Vol. 102,
p. 236-254, 1937.

[11] Franke, E., " Group action between vertical piles under horizontal loads. "
W.F.
Van Impe, ed., A.A. Balkema, Rotterdam, The Netherlands, p. 83 - 93.,1988.

[12] Gandhi, S. R., and Selvam, S., Group effect on driven piles under lateral
load. ASCE Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, 123
(8), p. 702-709., 1997.

79

[13] Gill, H. L. and Demars, K. R., Displacement of Laterally Loaded Structures
in Nonlinearly Responsive Soil. Technical Report R-670, U.S. Naval Civil
Engineering Laboratory, California.,1970.

[14] Hansen, B., The ultimate resistance of rigid piles against transversal forces.
Bulletin No. 12, Danish Geotechnical Institute, Copenhagen.,1961.

[15] Hetenyi, M., Beams on Elastic Foundation, University of Michigan Press,
Ann Arbor, Michigan, 1942.

[16] Kagawa, T.,Kraft, L.M. Lateral Load-Deflection Relations of Piles
Subjected to Dynamic Loadings Soils and Foundations, Japanese Society of Soil
Mechanics and Foundation Engineering,vol 20, december 1980, p. 19-34, 1980

[17] Kotthaus, M., Grundhoff, T., and Jessberger, H. L., Single piles and pile
rows subjected to static and dynamic lateral load. Centrifuge 94, editors: Leung, Lee
and Tan, Balkema, Rotterdam, The Netherlands, p. 497-502.,1994.

[18] Lieng, J. T., A model for group behavior of laterally loaded piles.
Offshore Technology Conference, Houston, TX, p. 377-394., 1989.

[19] Matlock, H., and Reese, L. C., Generalized solutions for laterally loaded piles.
ASCE Journal of Soil Mechanics and Foundations Division, 86 (SM5),
p.63- 91.,1960.

[20] McVay, M., Casper, R., and Shang, T., Lateral response of three-row groups in
loose to dense sands at 3D and 5D pile spacing. ASCE Journal of Geotechnical
Engineering, 121(5), p. 436-441.,1995

[21] Mokwa,L.R.Investigation of the Resistance of Pile Caps to Lateral Loading
Virginia Polytechnic Instute and State University, p. 383, Thesis, 1999

[22] Morrison, C., and Reese, L. C., A lateral-load test of full-scale pile group in
sand. GR86-1, FHWA, Washington D.C., 1986.

[23] Poulos, H. G., and Davis, E. H., Pile Foundation Analysis and Design ,
John Wiley and Sons, New York.,1980.

[24] Rachel, C. M., An Investigation And Comparison Of Accepted Design
Methodolog iesFor The Analysis Of Laterally Loaded Foundations. University of
New Orleans, p. 142,Thesis, 2003.

[25] Ruesta, P. F., and Townsend, F. C., Evaluation of laterally loaded pile
group.ASCE Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, 123(12),
p. 1153-1174.,1997.

[26] Terzaghi, K., Evaluation of coefficient of subgrade reaction. Geotechnique,
5(4), p.297-326.,1955.

80

[27] Sarsby, R. W., The behavior of model pile groups subjected to lateral
loads. 38th Canadian Geotechnical Conference, Theory and Practice in
FoundationEngineering, Bolton, England, 1985.

[28] Shamsher, P.,and Sanjeev, K. Nonlinear Lateral pile Deflection Prediction in
sands. ASCE Journal of Geotechnical Engineering, February 1996, p 130-
138.,1996.

[29] Shibata, T., Yashima, A., and Kimura, M., Model tests and analyses of
laterallyloaded pile groups. Soils and Foundations, 29(1), p 31-44.,1989.

[30] O'Neill, M. W., Group action in offshore piles. Proc. Specialty Conference
on Geotechnical Eng. in Offshore Practice, ASCE, Houston, TX, 25-64.,1983.

[31] Yldrm, S., Zemin ncelemesi ve Temel Tasarm., s.465, Birsen Yaynevi,
stanbul, 2002

[32] Sar, D., Kohezyonsuz zeminlerde yatay ykl kazklarn ve kazk gruplarnn
incelenmesi., s.32, Yksek lisans tezi Sakarya niversitesi, Sakarya, 2005

[33] Zeta Zemin Teknolojisi A.., Egegaz A.. Aliaa Terminal Tank T-103 kazk
ykleme deneyi Yatay ykleme deneyi raporu, zmir

[34] Birand, A., Kazkl Temeller, s193-195, Teknik Yayn Evi, Ankara, 2001

EKLER

82

EK-1

Tp-1, Tp-2 Deney Kazklarna Ait Sondaj Loglar

83
Ek 1-A

84

EK 1-B

85

EK 1-C

86

EK 1-D

87

EK-2

Test Ve Reaksiyon Kazklar le lgili malat Raporlar,

88

EK 2-A

89

EK 2-B

90
EK 2-C

91

EK 2-D

92
EK 2-E

93
EK 2-F

94
EK 2-G

95
EK 2-H

96
EK 2-I

97
EK 2-J

98
EK 2-K

99

EK-3

Kazk Yatay Ykleme Deneyine Ait Ykleme Deplasman Erileri

100

EK 3-A

101
EK 3-B

102

EK-4

Ykleme Deneyi Esnasnda malat Aamalarn Gsteren antiye Fotoraflar

103
EK 4-A

EK 4-B

104
EK 4-C

EK 4-D

105
EK 4-E

EK 4-F

106

EK-5

SAP2000 Program Analiz Sonular

107

Table: Joint Displacements

Joint OutputCase CaseType U1 U2 U3 R1 R2 R3
Text Text Text cm cm cm Radians Radians Radians
1 l10 LinStatic -0,000527 0,000000 0,000000 0,000000 1,933E-06 0,000000
1 l20 LinStatic -0,001053 0,000000 0,000000 0,000000 3,865E-06 0,000000
1 l30 LinStatic -0,001580 0,000000 0,000000 0,000000 5,798E-06 0,000000
1 l40 LinStatic -0,002106 0,000000 0,000000 0,000000 7,730E-06 0,000000
1 l50 LinStatic -0,002633 0,000000 0,000000 0,000000 9,663E-06 0,000000
1 l68 LinStatic -0,003581 0,000000 0,000000 0,000000 0,000013 0,000000
1 l72 LinStatic -0,003792 0,000000 0,000000 0,000000 0,000014 0,000000
1 l76 LinStatic -0,004002 0,000000 0,000000 0,000000 0,000015 0,000000
1 l80 LinStatic -0,004213 0,000000 0,000000 0,000000 0,000015 0,000000
2 l10 LinStatic -0,000336 0,000000 0,000000 0,000000 2,106E-06 0,000000
2 l20 LinStatic -0,000672 0,000000 0,000000 0,000000 4,212E-06 0,000000
2 l30 LinStatic -0,001008 0,000000 0,000000 0,000000 6,319E-06 0,000000
2 l40 LinStatic -0,001344 0,000000 0,000000 0,000000 8,425E-06 0,000000
2 l50 LinStatic -0,001679 0,000000 0,000000 0,000000 0,000011 0,000000
2 l68 LinStatic -0,002284 0,000000 0,000000 0,000000 0,000014 0,000000
2 l72 LinStatic -0,002418 0,000000 0,000000 0,000000 0,000015 0,000000
2 l76 LinStatic -0,002553 0,000000 0,000000 0,000000 0,000016 0,000000
2 l80 LinStatic -0,002687 0,000000 0,000000 0,000000 0,000017 0,000000
3 l10 LinStatic -0,000114 0,000000 0,000000 0,000000 2,846E-06 0,000000
3 l20 LinStatic -0,000227 0,000000 0,000000 0,000000 5,691E-06 0,000000
3 l30 LinStatic -0,000341 0,000000 0,000000 0,000000 8,537E-06 0,000000
3 l40 LinStatic -0,000455 0,000000 0,000000 0,000000 0,000011 0,000000
3 l50 LinStatic -0,000568 0,000000 0,000000 0,000000 0,000014 0,000000
3 l68 LinStatic -0,000773 0,000000 0,000000 0,000000 0,000019 0,000000
3 l72 LinStatic -0,000818 0,000000 0,000000 0,000000 0,000020 0,000000
3 l76 LinStatic -0,000864 0,000000 0,000000 0,000000 0,000022 0,000000
3 l80 LinStatic -0,000909 0,000000 0,000000 0,000000 0,000023 0,000000
4 l10 LinStatic 0,000221 0,000000 0,000000 0,000000 4,442E-06 0,000000
4 l20 LinStatic 0,000441 0,000000 0,000000 0,000000 8,884E-06 0,000000
4 l30 LinStatic 0,000662 0,000000 0,000000 0,000000 0,000013 0,000000
4 l40 LinStatic 0,000883 0,000000 0,000000 0,000000 0,000018 0,000000
4 l50 LinStatic 0,001103 0,000000 0,000000 0,000000 0,000022 0,000000
4 l68 LinStatic 0,001501 0,000000 0,000000 0,000000 0,000030 0,000000
4 l72 LinStatic 0,001589 0,000000 0,000000 0,000000 0,000032 0,000000
4 l76 LinStatic 0,001677 0,000000 0,000000 0,000000 0,000034 0,000000
4 l80 LinStatic 0,001765 0,000000 0,000000 0,000000 0,000036 0,000000
5 l10 LinStatic 0,000763 0,000000 0,000000 0,000000 6,831E-06 0,000000
5 l20 LinStatic 0,001526 0,000000 0,000000 0,000000 0,000014 0,000000
5 l30 LinStatic 0,002289 0,000000 0,000000 0,000000 0,000020 0,000000
5 l40 LinStatic 0,003052 0,000000 0,000000 0,000000 0,000027 0,000000
5 l50 LinStatic 0,003815 0,000000 0,000000 0,000000 0,000034 0,000000
5 l68 LinStatic 0,005189 0,000000 0,000000 0,000000 0,000046 0,000000
5 l72 LinStatic 0,005494 0,000000 0,000000 0,000000 0,000049 0,000000
5 l76 LinStatic 0,005799 0,000000 0,000000 0,000000 0,000052 0,000000
5 l80 LinStatic 0,006105 0,000000 0,000000 0,000000 0,000055 0,000000
6 l10 LinStatic 0,001584 0,000000 0,000000 0,000000 9,417E-06 0,000000
6 l20 LinStatic 0,003168 0,000000 0,000000 0,000000 0,000019 0,000000
6 l30 LinStatic 0,004752 0,000000 0,000000 0,000000 0,000028 0,000000
6 l40 LinStatic 0,006336 0,000000 0,000000 0,000000 0,000038 0,000000
6 l50 LinStatic 0,007919 0,000000 0,000000 0,000000 0,000047 0,000000
6 l68 LinStatic 0,010770 0,000000 0,000000 0,000000 0,000064 0,000000
6 l72 LinStatic 0,011404 0,000000 0,000000 0,000000 0,000068 0,000000
6 l76 LinStatic 0,012037 0,000000 0,000000 0,000000 0,000072 0,000000
6 l80 LinStatic 0,012671 0,000000 0,000000 0,000000 0,000075 0,000000
7 l10 LinStatic 0,002657 0,000000 0,000000 0,000000 0,000011 0,000000

108
7 l20 LinStatic 0,005315 0,000000 0,000000 0,000000 0,000023 0,000000
7 l30 LinStatic 0,007972 0,000000 0,000000 0,000000 0,000034 0,000000
7 l40 LinStatic 0,010629 0,000000 0,000000 0,000000 0,000045 0,000000
7 l50 LinStatic 0,013286 0,000000 0,000000 0,000000 0,000056 0,000000
7 l68 LinStatic 0,018070 0,000000 0,000000 0,000000 0,000077 0,000000
7 l72 LinStatic 0,019132 0,000000 0,000000 0,000000 0,000081 0,000000
7 l76 LinStatic 0,020195 0,000000 0,000000 0,000000 0,000086 0,000000
7 l80 LinStatic 0,021258 0,000000 0,000000 0,000000 0,000090 0,000000
8 l10 LinStatic 0,003856 0,000000 0,000000 0,000000 0,000012 0,000000
8 l20 LinStatic 0,007713 0,000000 0,000000 0,000000 0,000024 0,000000
8 l30 LinStatic 0,011569 0,000000 0,000000 0,000000 0,000036 0,000000
8 l40 LinStatic 0,015425 0,000000 0,000000 0,000000 0,000048 0,000000
8 l50 LinStatic 0,019282 0,000000 0,000000 0,000000 0,000060 0,000000
8 l68 LinStatic 0,026223 0,000000 0,000000 0,000000 0,000081 0,000000
8 l72 LinStatic 0,027766 0,000000 0,000000 0,000000 0,000086 0,000000
8 l76 LinStatic 0,029308 0,000000 0,000000 0,000000 0,000091 0,000000
8 l80 LinStatic 0,030851 0,000000 0,000000 0,000000 0,000095 0,000000
9 l10 LinStatic 0,005059 0,000000 0,000000 0,000000 0,000011 0,000000
9 l20 LinStatic 0,010118 0,000000 0,000000 0,000000 0,000023 0,000000
9 l30 LinStatic 0,015178 0,000000 0,000000 0,000000 0,000034 0,000000
9 l40 LinStatic 0,020237 0,000000 0,000000 0,000000 0,000045 0,000000
9 l50 LinStatic 0,025296 0,000000 0,000000 0,000000 0,000057 0,000000
9 l68 LinStatic 0,034403 0,000000 0,000000 0,000000 0,000077 0,000000
9 l72 LinStatic 0,036426 0,000000 0,000000 0,000000 0,000082 0,000000
9 l76 LinStatic 0,038450 0,000000 0,000000 0,000000 0,000086 0,000000
9 l80 LinStatic 0,040474 0,000000 0,000000 0,000000 0,000091 0,000000
10 l10 LinStatic 0,006142 0,000000 0,000000 0,000000 9,495E-06 0,000000
10 l20 LinStatic 0,012284 0,000000 0,000000 0,000000 0,000019 0,000000
10 l30 LinStatic 0,018426 0,000000 0,000000 0,000000 0,000028 0,000000
10 l40 LinStatic 0,024567 0,000000 0,000000 0,000000 0,000038 0,000000
10 l50 LinStatic 0,030709 0,000000 0,000000 0,000000 0,000047 0,000000
10 l68 LinStatic 0,041765 0,000000 0,000000 0,000000 0,000065 0,000000
10 l72 LinStatic 0,044221 0,000000 0,000000 0,000000 0,000068 0,000000
10 l76 LinStatic 0,046678 0,000000 0,000000 0,000000 0,000072 0,000000
10 l80 LinStatic 0,049135 0,000000 0,000000 0,000000 0,000076 0,000000
11 l10 LinStatic 0,006977 0,000000 0,000000 0,000000 6,366E-06 0,000000
11 l20 LinStatic 0,013954 0,000000 0,000000 0,000000 0,000013 0,000000
11 l30 LinStatic 0,020931 0,000000 0,000000 0,000000 0,000019 0,000000
11 l40 LinStatic 0,027909 0,000000 0,000000 0,000000 0,000025 0,000000
11 l50 LinStatic 0,034886 0,000000 0,000000 0,000000 0,000032 0,000000
11 l68 LinStatic 0,047445 0,000000 0,000000 0,000000 0,000043 0,000000
11 l72 LinStatic 0,050235 0,000000 0,000000 0,000000 0,000046 0,000000
11 l76 LinStatic 0,053026 0,000000 0,000000 0,000000 0,000048 0,000000
11 l80 LinStatic 0,055817 0,000000 0,000000 0,000000 0,000051 0,000000
12 l10 LinStatic 0,007443 0,000000 0,000000 0,000000 1,328E-06 0,000000
12 l20 LinStatic 0,014886 0,000000 0,000000 0,000000 2,656E-06 0,000000
12 l30 LinStatic 0,022329 0,000000 0,000000 0,000000 3,983E-06 0,000000
12 l40 LinStatic 0,029772 0,000000 0,000000 0,000000 5,311E-06 0,000000
12 l50 LinStatic 0,037215 0,000000 0,000000 0,000000 6,639E-06 0,000000
12 l68 LinStatic 0,050613 0,000000 0,000000 0,000000 9,029E-06 0,000000
12 l72 LinStatic 0,053590 0,000000 0,000000 0,000000 9,560E-06 0,000000
12 l76 LinStatic 0,056568 0,000000 0,000000 0,000000 0,000010 0,000000
12 l80 LinStatic 0,059545 0,000000 0,000000 0,000000 0,000011 0,000000
13 l10 LinStatic 0,007298 0,000000 0,000000 0,000000 -7,461E-06 0,000000
13 l20 LinStatic 0,014595 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000015 0,000000
13 l30 LinStatic 0,021893 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000022 0,000000
13 l40 LinStatic 0,029191 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000030 0,000000
13 l50 LinStatic 0,036488 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000037 0,000000
13 l68 LinStatic 0,049624 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000051 0,000000

109
13 l72 LinStatic 0,052543 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000054 0,000000
13 l76 LinStatic 0,055462 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000057 0,000000
13 l80 LinStatic 0,058382 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000060 0,000000
14 l10 LinStatic 0,006041 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000022 0,000000
14 l20 LinStatic 0,012082 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000045 0,000000
14 l30 LinStatic 0,018123 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000067 0,000000
14 l40 LinStatic 0,024164 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000090 0,000000
14 l50 LinStatic 0,030205 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000112 0,000000
14 l68 LinStatic 0,041078 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000152 0,000000
14 l72 LinStatic 0,043495 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000161 0,000000
14 l76 LinStatic 0,045911 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000170 0,000000
14 l80 LinStatic 0,048328 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000179 0,000000
15 l10 LinStatic 0,002940 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000045 0,000000
15 l20 LinStatic 0,005881 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000091 0,000000
15 l30 LinStatic 0,008821 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000136 0,000000
15 l40 LinStatic 0,011761 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000182 0,000000
15 l50 LinStatic 0,014702 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000227 0,000000
15 l68 LinStatic 0,019994 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000309 0,000000
15 l72 LinStatic 0,021171 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000328 0,000000
15 l76 LinStatic 0,022347 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000346 0,000000
15 l80 LinStatic 0,023523 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000364 0,000000
16 l10 LinStatic -0,002920 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000078 0,000000
16 l20 LinStatic -0,005839 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000156 0,000000
16 l30 LinStatic -0,008759 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000234 0,000000
16 l40 LinStatic -0,011678 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000312 0,000000
16 l50 LinStatic -0,014598 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000391 0,000000
16 l68 LinStatic -0,019853 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000531 0,000000
16 l72 LinStatic -0,021021 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000562 0,000000
16 l76 LinStatic -0,022189 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000594 0,000000
16 l80 LinStatic -0,023357 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000625 0,000000
17 l10 LinStatic -0,012540 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000120 0,000000
17 l20 LinStatic -0,025081 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000240 0,000000
17 l30 LinStatic -0,037621 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000361 0,000000
17 l40 LinStatic -0,050161 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000481 0,000000
17 l50 LinStatic -0,062702 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000601 0,000000
17 l68 LinStatic -0,085274 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000818 0,000000
17 l72 LinStatic -0,090290 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000866 0,000000
17 l76 LinStatic -0,095307 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000914 0,000000
17 l80 LinStatic -0,100323 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000962 0,000000
18 l10 LinStatic -0,026853 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000170 0,000000
18 l20 LinStatic -0,053706 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000340 0,000000
18 l30 LinStatic -0,080559 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000510 0,000000
18 l40 LinStatic -0,107412 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000680 0,000000
18 l50 LinStatic -0,134265 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000850 0,000000
18 l68 LinStatic -0,182600 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001156 0,000000
18 l72 LinStatic -0,193341 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001224 0,000000
18 l76 LinStatic -0,204083 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001292 0,000000
18 l80 LinStatic -0,214824 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001360 0,000000
19 l10 LinStatic -0,046498 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000223 0,000000
19 l20 LinStatic -0,092996 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000446 0,000000
19 l30 LinStatic -0,139494 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000670 0,000000
19 l40 LinStatic -0,185992 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000893 0,000000
19 l50 LinStatic -0,232490 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001116 0,000000
19 l68 LinStatic -0,316186 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001518 0,000000
19 l72 LinStatic -0,334785 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001607 0,000000
19 l76 LinStatic -0,353384 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001697 0,000000
19 l80 LinStatic -0,371983 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001786 0,000000
20 l10 LinStatic -0,071554 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000273 0,000000
20 l20 LinStatic -0,143108 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000546 0,000000

110
20 l30 LinStatic -0,214661 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000818 0,000000
20 l40 LinStatic -0,286215 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001091 0,000000
20 l50 LinStatic -0,357769 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001364 0,000000
20 l68 LinStatic -0,486566 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001855 0,000000
20 l72 LinStatic -0,515187 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001964 0,000000
20 l76 LinStatic -0,543809 0,000000 0,000000 0,000000 -0,002073 0,000000
20 l80 LinStatic -0,572430 0,000000 0,000000 0,000000 -0,002183 0,000000
21 l10 LinStatic -0,101253 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000309 0,000000
21 l20 LinStatic -0,202506 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000619 0,000000
21 l30 LinStatic -0,303759 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000928 0,000000
21 l40 LinStatic -0,405012 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001237 0,000000
21 l50 LinStatic -0,506265 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001547 0,000000
21 l68 LinStatic -0,688520 0,000000 0,000000 0,000000 -0,002104 0,000000
21 l72 LinStatic -0,729021 0,000000 0,000000 0,000000 -0,002227 0,000000
21 l76 LinStatic -0,769522 0,000000 0,000000 0,000000 -0,002351 0,000000
21 l80 LinStatic -0,810023 0,000000 0,000000 0,000000 -0,002475 0,000000
22 l10 LinStatic -0,133756 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000323 0,000000
22 l20 LinStatic -0,267513 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000646 0,000000
22 l30 LinStatic -0,401269 0,000000 0,000000 0,000000 -0,000969 0,000000
22 l40 LinStatic -0,535026 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001292 0,000000
22 l50 LinStatic -0,668782 0,000000 0,000000 0,000000 -0,001615 0,000000
22 l68 LinStatic -0,909544 0,000000 0,000000 0,000000 -0,002197 0,000000
22 l72 LinStatic -0,963047 0,000000 0,000000 0,000000 -0,002326 0,000000
22 l76 LinStatic -1,016549 0,000000 0,000000 0,000000 -0,002455 0,000000
22 l80 LinStatic -1,070052 0,000000 0,000000 0,000000 -0,002584 0,000000

111
EK-6

Allpile Program Analiz Sonular

1
1
2

Depth (Zp)
from
Pile Top-m
Depth (Zp)
from
Pile Top-m
0 0
2 2
4 4
6 6
8 8
10 10
12 12
14 14
16 16
18 18
20 20
22 22
24 24
26 26
28 28
30 30
Tip yt=2.44E-3 Top yt=3.15E+0
Max. yt=3.15E+0
Top St=-6.6E-3
0 -5.00 +5.00
yt=0 at 7.9-m
St=0 at 10.2-m
Top Moment=0.0
Max. Moment=2150.0
0 -5000 +5000
Top Shear=800.0
Max. Shear=809.5
0 -1000 +1000 -kN/m3 C-kN/m2 k-MN/m3 e50 %
18.0 25.0 0.0 130.0
Sand/Gravel
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
20 0 24 2 1
Soft Clay
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
21.0 40 5 360 1
WeakRock
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
DEFLECTION, yt -cm MOMENT -kN-m SHEAR -kN
Single Pile, Khead=2, Kbc=1
PILE DEFLECTION & FORCE vs DEPTH
ALL-PILE Version 6 CivilTech Software www.civiltech.com Licensed to KubilaySavaeri DilaraMhendislik
Dilara Mhendislik Q=800 kN. TP2 TEST KAZII

1
1
3

Depth (Zp)
from
Pile Top-m
Depth (Zp)
from
Pile Top-m
0 0
2 2
4 4
6 6
8 8
10 10
12 12
14 14
16 16
18 18
20 20
22 22
24 24
26 26
28 28
30 30
Tip yt=1.42E-4 Top yt=2.9E+0
Max. yt=2.9E+0
Top St=-6.12E-3
0 -5.00 +5.00
yt=0 at 7.8-m
St=0 at 10.1-m
Top Moment=0.0
Max. Moment=2020.0
0 -5000 +5000
Top Shear=760.0
Max. Shear=766.7
0 -1000 +1000 -kN/m3 C-kN/m2 k-MN/m3e50 %
18.0 25.0 0.0 130.0
Sand/Gravel
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
20 0 24 2 1
Soft Cl ay
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
21.0 40 5 360 1
Weak Rock
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
ALL-PILEVersion 6 CivilTech Software www.civiltech.com Licensed to KubilaySavaeri Dilara Mhendislik

1
1
4

Depth (Zp)
from
Pile Top-m
Depth (Zp)
from
Pile Top-m
0 0
2 2
4 4
6 6
8 8
10 10
12 12
14 14
16 16
18 18
20 20
22 22
24 24
26 26
28 28
30 30
Tip yt=-4.88E-5 Top yt=2.65E+0
Max. yt=2.65E+0
Top St=-5.66E-3
0 -5.00 +5.00
yt=0 at 7.8-m
St=0 at 9.9-m
Top Moment=0.0
Max. Moment=1890.0
0 -2000 +2000
Top Shear=720.0
Max. Shear=728.6
0 -1000 +1000 -kN/m3 C-kN/m2 k-MN/m3 e50 %
18.0 25.0 0.0 130.0
Sand/Gravel
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
20 0 24 2 1
Soft Clay
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
21.0 40 5 360 1
WeakRock
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
ALL-PILE Version 6 CivilTech Software www.civiltech.com Licensed to KubilaySavaeri Dilara Mhendislik

1
1
5

Depth (Zp)
from
Pile Top-m
Depth (Zp)
from
Pile Top-m
0 0
2 2
4 4
6 6
8 8
10 10
12 12
14 14
16 16
18 18
20 20
22 22
24 24
26 26
28 28
30 30
Max. yt=2.4E+0
Top St=-5.2E-3
0 -5.00 +5.00
yt=0 at 7.7-m
St=0 at 9.8-m
Top Moment=0.0
Max. Moment=1760.0
0 -2000 +2000
Top Shear=680.0
Max. Shear=685.7
0 -1000 +1000 -kN/m3 C-kN/m2 k-MN/m3 e50 %
18.0 25.0 0.0 130.0
Sand/Gravel
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
20 0 24 2 1
Soft Clay
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
21.0 40 5 360 1
WeakRock
E -MP=20683
I'-cm4=10178760

1
1
6

Depth (Zp)
from
Pile Top-m
Depth (Zp)
from
Pile Top-m
0 0
2 2
4 4
6 6
8 8
10 10
12 12
14 14
16 16
18 18
20 20
22 22
24 24
26 26
28 28
30 30
Max. yt=1.94E+0
Top St=-4.32E-3
0 -2.00 +2.00
yt=0 at 7.5-m
St=0 at 9.5-m
Top Moment=0.0
Max. Moment=1500.0
0 -2000 +2000
Top Shear=600.0
Max. Shear=604.8
0 -1000 +1000 -kN/m3 C-kN/m2 k-MN/m3 e50 %
18.0 25.0 0.0 130.0
Sand/Gravel
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
20 0 24 2 1
Soft Clay
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
21.0 40 5 360 1
WeakRock
E -MP=20683
I'-cm4=10178760

1
1
7

Depth (Zp)
from
Pile Top-m
Depth (Zp)
from
Pile Top-m
0 0
2 2
4 4
6 6
8 8
10 10
12 12
14 14
16 16
18 18
20 20
22 22
24 24
26 26
28 28
30 30
Max. yt=1.42E+0
Top St=-3.3E-3
0 -2.00 +2.00
yt=0 at 7.2-m
St=0 at 9.0-m
Top Moment=0.0
Max. Moment=1190.0
0 -2000 +2000
Top Shear=500.0
Max. Shear=504.8
0 -1000 +1000 -kN/m3 C-kN/m2 k-MN/m3e50 %
18.0 25.0 0.0 130.0
Sand/Gravel
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
20 0 24 2 1
Soft Cl ay
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
21.0 40 5 360 1
Weak Rock
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
ALL-PILEVersion 6 CivilTechSoftware www.civiltech.com Licensed to KubilaySavaeri Dilara Mhendislik

1
1
8

Depth (Zp)
from
Pile Top-m
Depth (Zp)
from
Pi le Top-m
0 0
2 2
4 4
6 6
8 8
10 10
12 12
14 14
16 16
18 18
20 20
22 22
24 24
26 26
28 28
30 30
Tip yt=0E+0 Top yt=9.6E-1
Max. yt=9.6E-1
Top St=-2.36E-3
0 -1.00 +1.00
yt=0 at 6.8-m
St=0 at 8.6-m
Top Moment=0.0
Max. Moment=901.0
0 -1000 +1000
Top Shear=400.0
Max. Shear=403.8
0 -500 +500 -kN/m3 C-kN/m2 k-MN/m3 e50 %
18.0 25.0 0.0 130.0
Sand/Gravel
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
20 10 24 2 5
Soft Clay
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
21.0 35.0 50 360 1
WeakRock
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
ALL-PILE Version 6 CivilTechSoftware www.civiltech.com Licensedto KubilaySavaeri DilaraMhendislik
Dilara Mhendislik Q=400 kN TP2 TEST KAZII

1
1
9

Depth (Zp)
from
Pi le Top-m
Depth (Zp)
from
Pi le Top-m
0 0
2 2
4 4
6 6
8 8
10 10
12 12
14 14
16 16
18 18
20 20
22 22
24 24
26 26
28 28
30 30
Ti p yt=0E+0 Top yt=5.75E-1
Max. yt=5.75E-1
Top St=-1.53E-3
0 -1.00 +1.00
yt=0 at 6.2-m
St=0 at 7.9-m
Top Moment=0.0
Max. Moment=629.0
0 -1000 +1000
Top Shear=300.0
Max. Shear=302.9
0 -500 +500 -kN/m3 C-kN/m2 k-MN/m3 e50 %
18.0 25.0 0.0 130.0
Sand/Gravel
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
20 10 24 2 5
Soft Clay
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
21.0 35.0 50 360 1
WeakRock
E -MP=20683
I'-cm4=10178760

1
2
0

Depth (Zp)
from
Pi le Top-m
Depth (Zp)
from
Pi le Top-m
0 0
2 2
4 4
6 6
8 8
10 10
12 12
14 14
16 16
18 18
20 20
22 22
24 24
26 26
28 28
30 30
Ti p yt=0E+0 Top yt=2.76E-1
Max. yt=2.76E-1
Top St=-8.24E-4
0 -0.50 +0.50
yt=0 at 5.3-m
St=0 at 7.1-m
Top Moment=0.0
Max. Moment=380.0
0 -500 +500
Top Shear=200.0
Max. Shear=201.9
0 -500 +500 -kN/m3 C-kN/m2 k-MN/m3 e50 %
18.0 25.0 0.0 130.0
Sand/Gravel
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
20 10 24 2 5
Soft Clay
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
21.0 35.0 50 360 1
WeakRock
E -MP=20683
I'-cm4=10178760

1
2
1

Depth (Zp)
from
Pi le Top-m
Depth (Zp)
from
Pi le Top-m
0 0
2 2
4 4
6 6
8 8
10 10
12 12
14 14
16 16
18 18
20 20
22 22
24 24
26 26
28 28
30 30
Ti p yt=0E+0 Top yt=8E-2
Max. yt=8E-2
Top St=-2.89E-4
0 -0.10 +0.10
yt=0 at 4.2-m
St=0 at 5.9-m
Top Moment=0.0
Max. Moment=160.0
0 -200 +200
Top Shear=100.0
Max. Shear=101.0
0 -200 +200 -kN/m3 C-kN/m2 k-MN/m3 e50 %
18.0 25.0 0.0 130.0
Sand/Gravel
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
20 10 24 2 5
Soft Clay
E -MP=20683
I'-cm4=10178760
21.0 35.0 50 360 1
WeakRock
E -MP=20683
I'-cm4=10178760

122

EK-7

Plaxis Program Analiz Sonular

1
2
3

A
-20.000 -15.000 -10.000 -5.000 0.000 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000 35.000
0.000
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
35.000
Horizontal displacements
Extreme horizontal displacement 2,07*10
-3
m
Q=100 kN

1
2
4

A
-20.000 -15.000 -10.000 -5.000 0.000 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000 35.000
0.000
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
35.000
-3
m
Q=200 kN

1
2
5

A
-20.000 -15.000 -10.000 -5.000 0.000 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000 35.000
0.000
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
35.000
-3
m
Q=300 kN

1
2
6

A
-20.000 -15.000 -10.000 -5.000 0.000 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000 35.000
0.000
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
35.000
-3
m
Q=400 kN

1
2
7

A
-20.000 -15.000 -10.000 -5.000 0.000 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000 35.000
0.000
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
35.000
-3
m
Q=500 kN

1
2
8

A
-20.000 -15.000 -10.000 -5.000 0.000 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000 35.000
0.000
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
35.000
-3
m
Q=600 kN

1
2
9

A
-20.000 -15.000 -10.000 -5.000 0.000 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000 35.000
0.000
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
35.000
-3
m
Q=720 kN

1
3
0

A
-20.000 -15.000 -10.000 -5.000 0.000 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000 35.000
0.000
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
35.000
-3
m
Q=800 kN

131

ZGEM

Kubilay SAVAER, 15.01.1973 ylnda Konyada dodu. lk renimini stanbul
Beylerbeyi lkokulunda, orta renimini Beylerbeyi Lisesinde tamamlad. 1991
ylnda .T.. Sakarya Mhendislik fakltesine girdi. 1995 ylnda niversiteden
mezun oldu. Halen bir inaat firmasnda st yap mhendisi olarak almaktadr.
Evli ve bir ocuk babasdr.

Yatay Yuklu Dusey Kaziklarin Hesap Esaslari Ve Sonlu Elemanlar Yontemiyle Modellenmesi The Analysis Essentials of Laterally Loaded Piles and Modelling Them With Finite Element Method

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Yatay Yuklu Dusey Kaziklarin Hesap Esaslari Ve Sonlu Elemanlar Yontemiyle Modellenmesi The Analysis Essentials of Laterally Loaded Piles and Modelling Them With Finite Element Method

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

T.C.

You might also like