O Provisional

Xornal de Información Xeral do Instituto de Educación Secundaria "María Sarmiento"

Ano XI. Número 30 Viveiro 25 xuño 2004

Nos últimos quince anos houbo diferentes cambios no equipo directivo

que non afectaron ó cargo de Director; agora prodúcese unha nova O novo Director
renovación pola cal Néstor Timiraos Labaen deixa a dirección que será
desempeñada dende o próximo día 1 de xullo por Juan José Pardo Gato.

CAMBIA O EQUIPO
DIRECTIVO

Juan José Pardo Gato é natural de O

Sixto (Ourol). Profesor Técnico de
Mantemento de Vehículos da oposi-
ción de 1982, foi con anterioridade
Director do IFP de As Pontes durante
cinco anos; no IES María Sarmiento
foi Secretario (curso 88-89), logo Xefe
de Departamento, e máis recentemente
Responsable de Calidade.

-Aspecto do patio interior do centro nun momento de lecer-

No mes de marzo, o Director saínte
comunicou ó Claustro e ó Delegado Pro-
vincial de Educación a súa decisión de non
continuar no cargo despois de final do cur-
so. O Delegado aceptou a renuncia e, aínda
que se comunicou a decisión en prazo, o
centro non foi incluído inicialmente na quenda
de centros vacantes para ese cargo; poste-
riormente produciuse unha corrección de
erros pola cal o IES María Sarmiento saíu
definitivamente na relación de centros a cu-
brir segundo o novo sistema de elección
previsto na LOCE (ver páxina 16).
Na sesión do claustro de profesores, ce-
lebrada o 12 de maio comunicouse ó Claus-
tro o proceso a seguir, adoptándose, por
SUMARIO:
maioría, a decisión de non participar na co-
misión prevista para a valoración dos mé-
ritos do candidato ó considerar que o Claus- -O proceso de mantemento
tro está en minoría, por este novo sistema, -Deportes
fronte ó resto da administración educativa. -Os vellos lavadoiros de roupa
Aínda así foi considerado positivo o feito -Rutas: Punta de Socastro
de que houbera un candidato do propio cen-
-O SEAT 600
tro, toda vez que o sistema permite incluso
que veña un Director/a doutro Instituto. -O cristo do Ecce Homo...
Pardo Gato expuxo ó Claustro as súas -Renovada a ISO9001/2000
liñas xerais de actuación que se basearán -A casa dos desaparecidos (II)
no modelo de mellora continua iniciado no -Sonny Boy Williamson II
centro fai xa catro anos e tratar de desen- -Alma de samurai
volver aspectos máis concretos da norma - Novo sistema de elección de
ISO9001/2000 que será o referente do directores
traballo diario.
Páxina 2 O Provisional 25 xuño 2004

EDITORIAL XUBILACIÓN DE

Quince anos de intenso ANDRÉS

traballo GARCÍA
Cando asumín a responsabilidade de leva-la di- VÁZQUEZ
rección do que daquela era Instituto de F.P., no cur-
so 1989-90, non tiña pensado que ese período de
tempo ía ser tan longo. Naquel momento, un grupo O Profesor de Informática
de profesores, entre os que se atopaba o falecido Técnica do Departamento
de Electricidade e Elec-
Francisco Fernández Campo, acometémola tarefa coa
trónica, Andrés García
idea de dignificar, organizar e dota-lo centro dos re- Vázquez, pasará voluntariamente á situación de xubilado
cursos necesarios para o desempeño do noso labor o 31 de agosto deste ano 2004.
dunha forma máis digna e eficaz. Dende o 1 de outubro de 1970 que comezou a súa
Tralos primeiros anos de traballo intenso de todo o carreira profesional ata agora tivo destino en Viveiro,
claustro, veu o aumento espectacular da matrícula Mondoñedo e durante 6 anos (dende 1971 ata 1976) estivo
que chegou a triplicarse en só dous ou tres anos; en comisión de servicios na Escola de Aprendizaxe de
logo a primeira ampliación coa conseguinte dota- Bata (Guinea Ecuatorial).
ción material e de posta en funcionamento ó tempo Tivo o cargo de Secretario dende o ano 1989 ata 1992
que nos anticipabamos á implantación da ESO e a e logo foi, durante seis anos máis, Administrador.
tódalas ensinanzas previstas na, agora famosa, Os compañeiros despedírono nun sinxelo acto
LOXSE de 1990. Organizouse o transporte, celebrado na sala de profesores coincidindo coa data de
remate do curso e desexáronlle moita sorte nesta nova
implantouse o nocturno e, posteriormente, ó
etapa da súa vida.
implementa-los ciclos tivemos acceso ós fondos eco-
nómicos do FSE que deron un pulo substancial no
ámbito da mellora dos equipamentos e instalacións;
construíuse o pavillón compartido, e de novo houbo "VIII Xornadas Informativas e de
unha ampliación construíndose o edificio vermello.
Orientación"
Mentres tanto, seguimos con reformas das cubertas,
instalacións electricas, cambio de transformador, pin-
tado, caldeira, etc. En fin, que cousa tras cousa Tal e como se establece
vímonos enganchados ó noso traballo, sempre reali- no Plan de Acollida do
centro, celebráronse,
zado con ilusión e co compromiso de todos.
durante os días 25, 26 e 31
Chegado o ano 2002, remate doutra lexislatura,
de maio as "Xornadas
eu xa tiña previsto deixar definitivamente o cargo, Informativas e de
pero o gran proxecto no que estabamos inmersos Orientación" nas que se
nunha fase inicial (acada-la certificación externa de abordaron diferentes tema
calidade ISO9001/2000) fíxo que optara por seguir relacionados coa oferta para
ata consolidar esa acción que agora é unha realidade. o curso 2004-05:
Comeza, polo tanto, outra etapa na que debemos Tamén se trataron
acometer novos retos. Esta aí, pendente de execución, aspectos transversais do
o gran proxecto de novos medios derivado dunha ac- currículo coma a educación
ción conxunta entre a Consellería de Educación e o sexual na adolescencia, o
Ministerio de Ciencia e Tecnoloxía; tamén o modelo uso dos novos medios
como recurso didáctico, o
de exclencia europeo EFQM, sen olvida-la preten-
autoemprego e o deporte
sión de converternos en centro integrado para a par-
como alternativa de vida
te de impartición de Formación Profesional. saa.
Creo que a etapa que remata foi, en liñas xerais, Os relatores foron
fructífera, pero aínda queda moito por facer polo -Este ano organizáronse ponencias profesores do propio centro,
que é conveninte que a organización sexa liderada simultánes ademais dunha sesión aínda que se contou coa
conxunta. Na foto vemos a José
por un novo Director e por iso tomei a decisión de Rodríguez Costa (Director do CEIP colaboración doutros
non continuar no cargo. Santa Rita de Galdo) disertando sobre profesionais alleos ó IES
o uso dos novos medios como María Sarmiento.
O Director recurso didáctico na aula-
25 xuño 2004 O Provisional Páxina 3

O PROCESO DE MANTEMENTO
OBXECTO
MANTEMENTO Defini-lo procedemento para o mantemento
AVARÍAS xeral dos edificios, espacios e equipos do
PREVENTIVO
centro.

ÁMBITO DE APLICACIÓN
Edificios, espacios exteriores e interiores
(aulas, laboratorios talleres, etc), así como
MANTEMENTO os equipos e demais elementos que afec-
REPARA ten á capacidade de prestación do servicio
CORRECTIVO
de ensinanza aprendizaxe.

MISIÓNS E RESPONSABILIDADES
Director:
-Defini-lo plan de mantemento.
Equipo directivo:
MANTEMENTO
REPARA - Aproba-lo plan
XERAL NEC Responsable de mantemento:
-Coordina-las actividades tendentes a
mante-los edificios, espacios e equipos
-Entrega-los rexistros xerados ó Represen-
tante da Dirección.
REPARA OBRA Representante da Dirección
-Mante-lo arquivo dos rexistros de
mantemento.

DESENVOLVEMENTO
Segundo o diagrama de fluxo que figura na
columna esquerda.

Deportes en colaboración coa Diputación Provincial de Lugo

Os alumnos beneficiarios de 1º, 2º

e 4º de ESO traballaron distintas
unidades didácticas, entre as cales
estaba a de "loita olímpica" que foi
impartida polo adestrador nacional
José Cuba (momento que se recolle
na fotografía). Tamén se traballou o
tenis e o piragüísmo cunha excelente
aceptación polo alumnado.
Tanto Francisco Basanta Barro
coma José Permuy, profesores do
Departamento, valoraron moi
positivamente a acción no sentido de
que o acordo permite a realización
de actividades que o centro por si só
non podería levar a cabo e, á vez, a
súa notable influencia na motivación
do alumnado cara á materia.
Existe a posibilidade de que 3 ou 4
alumnos seleccionados participen no
verán nun curso máis completo de
O Departamento de Educación Física vén de desenvolver un convenio de loita olímpica no CAR (centro de alto
colaboración, asinado coa Diputación Provincial de Lugo, para a rendemento) en Pontevedra.
realización de actividades deportivas contempladas na programación do
propio Departamento. R.D.
Páxina 4 O Provisional 25 xuño 2004

Os vellos lavadoiros de roupa

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

Por José María Leal López

Non hai moitos anos o lavado de roupa facíase á man, daquela as lavadoras aínda non entraran nos
fogares galegos. Lavar a roupa era unha parte do traballo da muller, en si era duro e unha pesada carga que
levaban encima á parte das demais labouras da casa. Pero a conciencia social foise impoñendo de forma
que as lavadoras foron ocupando este espacio e repartindo un traballo no que non participaban os homes e
que se asignaba só a elas.

O traballo esixía un gran esforzo fí- lavadoiro; iso si, era

sico, xa que había que ir ó río lavar a
roupa,amais as cortinas, sabas, cober-
tores, etc. Existían uns lavadoiros pú-
blicos feitos polos concellos, a maioría
dos cales eran cubertos. Cada
poboación tiña un ou varios segundo
os habitantes, por aquí temos os de
Celeiro e Viveiro, que son cubertos,
logo polas parroquias hai máis
cubertos e sen cubrir , pero todos
surtidos por un río ou un regato . Á
parte destes, río arriba íanse facendo
pequenos lavadoiros, collendo unhas
laxelas planas, e alí se enxaboaba a
roupa, se refregaba , se ponía ó clareo
e se lavaba; a laboura facíase de
xeonllos sobor dun caixón de madeira
de forma angular, onde se ponía unha
mulida de tea para non estragar os
xeonllos, aínda así este traballo
deixaba «baldadas» as mulleres, era
duro e penoso.
A roupa carrexábase en pequenas
carretillas, nuns paxes e cestas; alí
tamén ían os caixóns, os mulidos de
axeonllarse, o xabón, que moito del
era feito nas propias casas con graxa
animal e sosa caústica, o cepillo de
raíces para refregala ben, e un
pequeno bocadillo para retomar
forzas.
O día que se escollía, procurábase
sempre mirar ó ceo, xa que se
treboaba non se ía ó río porque ha-
bía medo ós lóstregos; logo soíase
madrugar para coller o mellor sitio no
lavadoiro público ,agás quen ía ós
pequenos lavadoiros río arriba. Unha
vez no lavadoiro alí había dúas zonas
diferenciadas: unha era para o
enxabonamento , que se facía máis
abaixo, e outra para o clareo, que se
facía mesmo entraba o río no
moi importante que a
auga correse abun-
dante para que non
houbese sucidade ,
nos lavadoiros había
unhas pequenas com-
portas que regulaban
o caudal.
O proceso que se
seguía ó chegar ó
lavadoiro era o
seguinte: primeiro
separábase a roupa
clara da escura, xa
que naquelas épocas
teñíase moita roupa
na casa, pero logo ó
lavala ía soltando a cor
e tódalas prendas cla-
ras que estiveran pe-
gadas quedaban man-
chadas, por iso a cla-
ra ía nun lado e a Lavadoiro público de Viveiro situado na Pontelabrada
escura noutro. que foi restaurado recentemente
Empezábase por
enxaboar a ruopa clara, dábase unha tamén había moi boas cantoras que
pequena lavaruxada e logo poñíase a amenizaban a xorrnada. Despois íase
clarear estendida polos prados que seguir coa roupa clara, que se collía
normalmente circundaban os do clareo e se lle daba outro lavado,
lavadoiros; a continuación, seguíase ás veces, cando non daba clarexado
coa roupa escura, a cal se enxaboaba, ben, deixábase toda a noite nun
resfregaba (se facía falta empregábase tendedoiro na casa un ou máis días e
o cepillo de raíces) e logo se clarexaba logo volvíase lavar, as xeadas ás ve-
e retorcía ata que soltara toda a auga ces deixábana tan acartonada, que
posible. había que baldeala varias veces para
Cando se acababa isto, podíase co- volvela mulida.
mer o bocadillo e descansar un pouco, No inverno cando as augas baixaban
mentres tanto íanse rotando as zonas caudalosas, había que ter moito
de lavado, a conversa entre todas era coidado de que a roupa non marchara
amena e buliciosa, alí se sabían tódalas río abaixo, pois eran prendas que logo
noticias que pasaban no pobo, á parte era moi difícil recuperar, por iso se
dos conseguintes contos e lerias, pero coidaba moito a roupa, sobor todo a
era normal, non todo ía ser traballo, nova.
25 xuño 2004
Había veces que se xuntaban máis
de vinte mulleres nos lavadoiros, xa
que viñan de tódalas zonas da vila,
aquilo era un continuo rebulir de
xente.Así se explica a existencia de
moitas cantigas que facían alegoría ó
lavadoiro da roupa no río coma as
seguintes:
«Ó pasar por Celeiriño, crucei
a rúa cantando/ as rapazas de
Celeiriño , quedan no río
lavando...»
«….. rapaza se vas ó río a lavar,
non torza-la roupa que a podes
rachar,que a podes rachar,que a
podes rachar, rapaza si vas o río
a lavar...»
«.....non te cases cun ferreiro
que é moi malo de lavar....cásate
cun mariñeiro..que xa ben lavado
do mar..»
Este traballo tamén deixaba estra-
gadas as mans, xa que a sosa do
xabón as queimaba, amais a frialdade
da auga facía que se encheran de
sabañóns ou frieiras, posteriormente
viñeron as luvas de goma que as
protexían máis, aínda que eran algo
molestas.
Despois o xabón deixou de facerse
nas casas debido a que, entre outras,
non servía para utilizar nas lavadoras
automáticas, as cales viñeron a extin-
guir este labor do pasado, dun tempo
que queda atrás. Así que os vellos
lavadoiros quedaron aí sós baixo o
murmurio do río , co espello de auga
limpo, impoluto, pero conforman xa
parte da nosa paisaxe ;alguén aínda
vai lavar algunha cousa á man , pero
só de forma testemuñal, quizais
unhas alfombras, algún edredón, ou
unhas cortinas, de forma que aínda
cumpren algún servicio á
comunidade, por iso nunca se deben
deixar abandonados , nin permitir que
desaparezan xa que forman parte do
noso patrimonio e da nosa cultura.
Viveiro 11 de Maio de 2004
O Provisional Páxina 5
Asuntos tratados na Comisión de
Coordinación Pedagóxica
Ó longo co curso celebráronse oito reunións da CCP, formada polos
membros do equipo directivo, xefes de departamento, coordinadora de
FCT, responsable de calidade, profesores de pedagoxía terapéutica,
orientadora e xefa do departamento de normalización lingüística,
abordando os seguintes temas:
SESIÓN DE SETEMBRO: Calendario escolar 2004-05.
Planificación dos traballos a desenvol- Informes de Dirección.
ver ó longo do curso.
Calendario de avaliacións. SESIÓN DE FEBREIRO:
Elección de titores para o Departamento Resultados da auditoría interna 1/2004.
de Orientación. Propostas para efectuar a rolda de
Entrega de carpetas para o DOC. gardas de patio.
Plan de formación interna.
SESIÓN DE MARZO:
SESIÓN DE OUTUBRO: Uso dos teléfonos móbiles.
Centros integrados. LOCE e optatividade.
Mínimos esixibles por ciclo.
Revisión do PAT e do POAP. SESIÓN DE ABRIL:
Plan de Prevención de Informe trimestral do departamento de
Drogodependencias. Orientación.
Optatividade en 2º de Bacharelato.
SESIÓN DE NOVEMBRO: Criterios de promoción na ESO.
Posición dos departamento respecto ós Visita de seguimento de AENOR.
centros integrados.
Homoxeneización de criterios. SESIÓN DE MAIO:
Actos conmemorativos do 25 aniversa- Resultados da auditoría de AENOR.
rio da Constitución. Circular 6/2004 relativa á ESO.
Gastos. Obtención do Título de Graduado en
ESO: criterios.
SESIÓN DE XANEIRO: Optatividade.
Informe trimestral do Departamento de
Orientación. SESIÓN DE XUÑO:
Optatividade na ESA (Nivel III, Módulo Criterios para a elección de titorías no
IV) curso 2004-05.
Estudio das estatísticas de resultados Libros gratuítos.
da ESO (curso 2002-03).
Liberdade
Pablo Pena Rego
Páxina 6 O Provisional 25 xuño 2004

NOMENCLÁTOR
Concello de O Vicedo
Parroquia: Parroquia:
Santo Estevo San
Gabeira Lugares: Miguel de
Airoá Negradas
O Amieiro Lugares:
Area Longa
Baltar Alpuxarras
O Casal A Áspera
A Casanova A Barreira
As Congostras Chelo
A Corva Crecide
O Coto Creximil
O Covelo A Fonte
O Curral Francos
O Curro A Gándara
O Espiño A Gatariza
O Fomento Marcos
Garavide Monte de Insua
A Igrexa O Morgallón
Piñeiro O Mosteiro
O Progreso Muro Novo
Randamil Noche
Ruño A Poceira
Sacido O Redondo
Rutas: Punta Socastro (Punta da Insua) Serantes Salgueiros
Suaigrexa San Roque
Esta ruta parte da praia de Abrela, con dirección a Suegos; na segunda A Tarroeira O Xurbal
desviación, á dereita, apárcanse os vehículos. Comenzamos aquí a ruta a Triscornia
pé, seguindo o carreiro todo recto. Despois de camiñar un quilómetro e medio Valdesuso
Vicedo, O
aproximadamente, divisarémo-la costa e seguirémo-Io sendeiro que se vai
estreitando. Teremos que baixar unhas escaleiras de pedra proseguindo un Vilasuso 1
Xilloi
carreiro de subida e baixada ata alcanza-lo noso destino: o faro de Socastro

ALUMNOS DE FRANCÉS DE VIAXE EN LANNIÓN

Sarai Fdez. Vizoso

Todos nós agardabamos ansiosos o

momento de partír para Lannion. Ó fin
chegou o momento; xa estabamos alí,
todo eran nervios, non sabiamos en que
idioma falar, pero ó final todo saíu moi
ben e cada un de nós foi co seu
"correspondant". Cando chegamos ás
súas casas, todo eran preguntas sobre
España, sobre Galicia, sobre as nosas
familias...
Despois de pasa-la primeira fin de se-
mana en familia veu a semana das activi-
dades propiamente dita; fixemos viaxes
para conece-la contorna da Bretaña fran-
cesa, visitas a monumentos e excursións.
Pasou todo moi rápido; tanto qu cando
nos demos de conta, xa era hora de voltar:
¡ninguén quería volver!, menos mal que
nos consolaba pensar que pronto nos ve-
ríamos de novo en Viveiro.
Na foto podemos ve-lo grupo de participantes xunto coa profesora Mariluz Poch, A experiencia foi magnífica, melloramo-
organizadora do intercambio; de izquierda a dereita: Sarai, Andrea, Olalla, Anxo, María, lo coñecemento do idioma, fixemos
Javier, Antonio Chao, Antonio Casabella, Víctor Manuel, Noemí, Lucía e Pedro ; amizades... eu volvería repeti-la viaxe sen
agachado vemos a Denís. dubidalo.
25 xuño 2004
O NOSA PROFESORA:
MARÍA JOSÉ CARBALLO CARBALLEDA
A persoa...
Como profesora miña, no Ciclo
Formativo de Grao Superior de
"Administración e Finanzas", teño que
dicir que é moi esixente pero, á vez, é dos
profesores que mellor prepara as clases
con todo tipo de exemplos e
posibilidades, utilizando sempre os novos
medios como apoio para a súa exposición;
polo tanto, eu diría que é unha boa
profesora.
No ámbito persoal non teño nada malo
que dicir, temos unha relación cordial nas
clases, tamén é debido a que todos somos
alumnos maiores e todas as clases se
desenvolven sen ningún tipo de
incidente.
A funcionaria...
Comezou a traballar no curso 1987-88,
no IFP de Ribadeo, onde fora alumna
antes de cursar empresariais.
Ó ano seguinte obtivo destino
definitivo para o IES María Sarmiento
onde permaneceu ininterrompidamente.
OS ALUMNOS E PROFESORES DO LYCÉE BOSSUET EN VIVEIRO
Os alumnos do Lycée Bossuet de Lannion e a responsable do grupo Agnes Bonnet
foron recibidos na bilioteca do IES María Sarmiento polo Director e a Xefa do
Departamento de Francés.
O Provisional
-Na foto, sacada da orla da promoción de
Técnicos Superiores en "Administración e
Finanzas" 1998-2000, vemos a Mª José Carballo
que era coordinadora do Ciclo-
Nos últimos anos foi Xefa do
Departamento de Administración,
Coordinadora de Ciclo e agora formará
parte do novo equipo directivo como
Secretaria.
Alumna
Páxina 7
VIAXE A VIGO
Os alumnos dos ciclos de grao
medio de "Carrocería e de "Electro-
mecánica do Vehículo", acompañados
de profesores do departamento
realizaron unha visita, o pasado día 18
de xuño, á fábrica de Citroën-Hispania
na zona franca da cidade olívica.
Aproveitaron a visita para ver tamén
a factoría de URO en Santiago,
xetionada polo viveirense José Luís
Sierra.
CONGRESO SOBRE
LOIS TOBÍO
Durante a presentación do libro de
Xulio Ríos "Lois Tobío. O diplomático
que quixo e soubo exercer de galego
no mundo" o Tenente de Alcalde, Paco
Luís Rodríguez Guerreiro, anunciou a
celebración dun "Congreso Interna-
cional" sobre a figura do ilustre
viveirense que terá lugar no 2006
concidindo co centenario do seu
nacemento .
Os integrantes do grupo de Lannion
chegaron a Viveiro o 1 de maio e regre-
saron o día 9. Durante esa semana,
na que conviviron coas familias dos
nosos alumnos, realizaron diferentes
actividades lúdico-pedagóxicas,
incluíndo visitas a Mondoñedo, Santia-
go de Compostela e A Coruña.
A valoración final do intercambio, rea-
lizada conxuntamente polos participan-
tes de Viveiro e Lannion, foi moi positi-
va en tódolos ámbitos analizados.
Como é sabido, Viveiro está
irmanada con Lannion e, durante o acto
de recepción do Alcalde, Melchor Roel,
manifestou o seu desexo de impulsa-
lo funcionamento do comité de cara á
celebración de máis actividades
conxuntas.
Os profesores de Lannion
agradeceron a toda a comunidade edu-
cativa do IES María Sarmiento a exce-
lente atención recibida durante o tempo
que estiveron en Viveiro.
Páxina 8 O Provisional 25 xuño 2004

O SEAT 600, o utilitario que marcou unha época

O 15 de outubro de 1955 nace o seiscentos como resultado dunha copia do Fiat 600 deseñado por
Dante Giacosa (tamén creara o anterior Fiat 500 Topolino). Este mítico utilitario serviría para
motoriza-los españois, dado que o modelo 1400 e o 1500 eran prohibitivos para a maioría das
clases sociais da época.
Seat apostou duro por este proxecto no que chegou a investir tres millóns
de dólares da época para acondiciona-la súa
fábrica de Barcelona chegando a produ-
cirse perto de 800.000 unidades nas
OS COMEZOS DA SOCIEDADE súas variantes, D, E, e L-Especial.
ESPAÑOLA DE AUTOMÓBILES DE
TURISMO (SEAT)

A finais da década dos 40, o Instituto

Nacional de Industria (INI) comezou a
entablar conversas coa marca Turinesa
F.I.A.T. co obxecto de crear una
compañía española que fixera rexurdi-la
economía do país, e de paso, motorizar
ós españois. Desta maneira, o 16 de
outubro de 1948 firmouse un acordo de
colaboración con FIAT, e o 29 de maio
de 1950 nace SEAT, (Sociedad
Española de Automóviles de Turismo,
S.A). Na compañía, investieuse
primeiro un capital de seiscentos millóns
de pesetas, repartidos 51%, pertencía ó
INI; o 42%, ós bancos Urquijo, Banesto,
Bilbao, Vizcaia, Hispano Americano e
Central; e o 7% restante, era de FIAT. O
primeiro presidente da empresa foi D.
José Ortiz de Echagüe, e baixo o seu
mandato, comezouse a traballar .
En decembro de 1950, comeza a
construcción da factoría de SEAT, sobre
vinte mil metros cadrados na zona
franca do peirao de Barcelona.
O obxectivo, era producir un 40% dos
compoñentes en España, e segundo
fora aumentando a producción, chegar a
fabricar o cen por cen. Ademais,
aproveitáronse os traballadores da
extinta Hispano Suiza, que se
anexionaron sen problemas.
O 13 de novembro de 1953 sae da
factoría o primeiro Seat, modelo 1400,
con matrícula B - 87223, 44 cabalos e
120 km/h de velocidade máxima.
Na primavera do ano 1957 saíu o
primeiro Seat 600 con licencia de Fiat a
imaxe do propio Fiat 600 e foille entrega-
do ó fillo do xeneral Muñoz Grandes.
CONCENTRACIÓN DE 600 Ó PÉ DA MURALLA DE LUGO
COCHE DA POSGUERRA
En realidade podemos considera-lo
600 coma un coche da posguerra aínda
que o franquimo xa tiña afrouxado da
súa etapa máis dura; daquela
necesitábase un coche de pouco custo
de fabricación e, sobre todo que fose
asequible ás mermadas economías dos
españois (os modelos iniciais apenas
superaban as 60.000 pts). Non debe-
mos esquencer que o automóbil era un
obxecto de luxo moi codiciado, pois só
había un vehículo por cada 3.000 habi-
tantes.
Nada mellor que crear unha compa-
ñía automobilística totalmente españo-
la para que os coches fosen baratos. O
réxime presentaba o 600 como una es-
pecie de milagre que ía mellora-la nosa
calidade de vida. Ben, pode que tiveran
parte de razón pois haberá que
recoñecer que era mellor que o Biscuter.
A súa acollida foi multitudinaria; en
poucas semanas alcanzáronse as
100.000 peticións e chegouse a uns
prazos de entrega que, ó principio,
tiveron un retraso de ata catro anos
tendo que adiantar parte do seu custo
para formaliza-la petición.
Intensificouse a producción e, pau-
latinamente, foise atendendo a deman-
da, ata conseguir que moitos miles de
españois puideran ver cumpridas as
súas ilusións.
Foi ante todo a única solución posi-
ble naqueles tempos difíciles da pos-
guerra. Despois, o desenvolvemento foi
arrinconando pouco a pouco esta si-
tuación ó facerse máis asequibles
outros coches de mellor porte e
prestacións.
VEHÍCULO POPULAR
Preguntade nas vosas casas. ¿quen,
dos que agora teñen máis de 40 ou 50
anos, non tiveron un 600?
O Seat 600 era tamén o coche das
autoescolas, nel aprenderon a condu-
cir os avós dos nosos alumnos e algúns
pais. E daquela a oferta era pouca, un
600 ou un 1500 (o coche dos taxistas).
En case que tódalas casas da nosa
comarca houbo un 600, aínda que pos-
teriormente o Citroën 2CV e a nerviosa
Renault 4L tiveran tamén moito éxito.
En Viveiro aínda circula algún, coma
o flamante Seat 600E de Dositeo Álvarez
Cortés, empresario adicado ó reciclado
25 xuño 2004
Suspensión traseira: Cambio de 4 velocidades (a 1ª sen sencronizar)
independente de brazos
oscilantes,
con muelles helicoidais e
amortecedores telescópicos
Filtro do aire
Dinamo
Bomba da
auga
Motor de 4 cilindros en liña, refrixerado
por auga. Posición: traseira lonxitudinal.
Diámetro x carrera : 60 x 56 mm
Cilindrada: 633 c.c.
Relación de compresión : 7,5
Distribución: por árbore de levas lateral,
mobido por cadea. Válvulas en cabeza.
OUTRAS CARACTERÍSTICAS TÉCNICAS:
largo x ancho x alto: 3.285 x 1.380 x 1.405 mm. - Velocidade máxima 95 km/h.- Consumo medio 7 litr./100 km. Peso 585 kg (en orde de marcha)
e seleccionado de chatarras para fun-
dición; e tamén hai un Seat 800 (600 de
catro portas) propiedade do Sr. Martínez
que rexenta un bar fronte ó noso cen-
tro.
VERSIÓNS
-A primeira das versións foi o 600, a
secas. Caracterizábase polos tapacubos
de menos diámetro que a llanta, os pi-
lotos traseiros completamente
vermellos cun "chichón", volante moi
fino, mandos de luces e intermitentes á
dereita do velocímetro; o motor era de
633 c.c. de 21´5 CV para gasolina de 72
octanos.
-Esta versión inicial foi modificada xa
no 1958 pasando a ter topes nas defen-
sas (popularmente coñecidas como
mascotas), uns tapacubos de máis diá-
metro e máis planos, unhas tulipas
traseiras diferentes, volante máis
groso. No verán dese mesmo ano
apareceu a versión "descapotable"
cunha capota de lona e reforzos no
teito; tivo un éxito relativamente impor-
tante debido a que a lista de espera era
notablemente máis curta cá do modelo
estándar.
O Provisional
Rodas: de chapa en medidas saída de aire quente
3,5 x 12" . Pneumáticos: de (calefacción)
tipo diagonal, en medida
5,20-12 .
Freo de man por bloqueo do eixo
secundario do cambio
-En febreiro de 1961 saíu a versión
comercial, sen cristais traseiros laterais
(típica dos vixantes de chupa-chups).
Ademais, na berlina, axustouse un
pouco a distribución para baixa-las
revolucións do par máximo ata 2.000
(ata aquela calábase moito ó arrancar);
tamén se cambiou o carburador e o en-
gorroso filtro de aire a base de aceite
por outro de cartucho engadíndose un
espello retrovisor interior con posición
día/noite e un termómetro para a tempe-
ratura da agua integrado no cadro de
mandos, todo un luxo.
-No 1963 saíu o 600D. Adoptáronse
cambios que afectaban a un novo motor
de 767 cc 2 29 CV de potencia, que traía
consigo unha carrocería con algunhas
melloras (só no plano estético) como o
paso das intermitentes da parte supe-
rior das aletas ó fronte, baixo os faros,
uns novos intermitentes laterais,
molduras que ían dende estes novos pi-
lotos ata case o final da porta, outras
molduras nos faldóns e a pechadura in-
tegrada na manilla da porta do conduc-
tor.
-No 1966 fíxose unha renovación máis
Páxina 9
Tiradores:
-Arranque
(accionado manualmente)
Chave de
-Stárter
contacto
no salpicadeiro
Dirección:
de tornillo sinfín e
sector helicoidal.
Depósito de
gasolina:
27 litros.
Batería
Suspensión diantera:
independente, con
ballestón transversal
e amortecedores
telescópicos.
Freos: tanto os dianteiros coma os
traseiros eran de tambor
importante, polo menos dende o punto
de vista estético; o dobre bisel dos fa-
ros dianteros foi substituído por outro
sinxelo máis grande de aluminio e cunha
suave visera na parte superior, as llan-
tas saían pintadas de gris en lugar de
"beige" e os tapacubos eran de novo
deseño con catro puntos de axuste, as
tulipas traseiras xa rodeaban á bombilla
do intermitente laranxa en lugar de
vermello, a tapa do vano motor pasaría a
dispor de pechadura de seguridade, os
paragolpes novos contaban con topes
de goma e, por último, os asentos que
estarían tapizados totalmente en pano
sintético, pivotando o respaldo dos
dianteiros sobre si mesmos para un
mellor acceso ás prazas traseiras.
- No 1967, o depósito de combusti-
ble pasaría de 27 a 30 litros, e en lugar
de situarse na parte dereita do maleteiro
(situado no cofre dianteiro), ocupaba
toda o través na parte máis próxima ó
habitáculo; tamén, o termómetro de
agulla sería substituído por un chivato
luminoso de cor vermella.
-En febrero de 1970 apareceu o 600-
E, equivalente á versión italiana de 1964
Páxina 10 O Provisional 25 xuño 2004

cuado 600 do que se construíran, como

dixemos na entradilla, perto de 800.000
unidades.
Dicir, por último, que viña equipado
cun amplo equipo de ferramentas de 13
pezas e un completo manual onde se lle
explicaba con detalle ó futuro usuario
as nocións mínimas para as reparacións
de urxencia. Era habitual completa-la
"formación doméstica" en mecánica co
famoso libro do Coronel Arias Paz "Ma-
nual de Automóviles", nacido para os
conductores do exército.

ATA NO CINE
As películas da época foron reflexo
do que acontecía naquel despertar so-
cial cando as familias enteiras se
NESTA FOTO PODEMOS VER UN FLAMANTE SEAT 800 (600 DE CATRO PORTAS) desprazaban a "50 quilómetros" para ir
de "picnic" á montaña, ou comezado o
(alí deixouse de fabrica-lo Fiat 600 no -Una versión aínda posterior ó 600L verán, atravesaban media España em-
1969). A súa diferencia máis importan- especial foi o 600R, fabricado en butidos naquela lata de sardiñas e ¡sen
te era o sentido de apertura das portas Arxentina para o amplo mercado de climatizador!; pareceravos estraño ós
que agora levarían as bisagras por Sudamérica. O 600R estaba desprovis- nosos alumnos pero aquilo era sinóni-
diante (ata esta versión as portas abrían to de tapacubos e, no seu lugar, as llan- mo de liberdade e vivíase cunha ilusión
en sentido contrario á marcha) e as ven- tas presentaban uns ocos para refrixera- desbordante.
tanillas traían un derivabrisas triangu- los freos. A carrocería tampouco leva- O cine e os coches sempre tiveron
lar; os faros eran maís grandes rodea- ba molduras cunha rexilla que intenta- vidas paralelas, ambos naceron a finais
dos dun embelecedor de chapa ba protexe-los intermitentes. Esta ver- do XIX.
cromada, faritos de posición e intermi- sión R estaba propulsada por un motor ¿Quen non recorda películas como
tencia dianteros totalmente de plás- "La gran familia" (ano
tico a cara vista, desapari- 1962), onde a compra
ción do anagrama Seat ó deste coche se convertía
lado do capó a cambio Un pouco de "tuning" no soño dun dos fillos que
dunha moldura máis larga, o identificaba co progre-
Houbo quen se aventurou incluso no mundo do rally; e sen chegar a
faros traseiros más gran- unha personalización coma que facían os irmáns Juncosa, tipo Abarth, so e coa tan ansiada inde-
des e novo farito de matrí- podíanse facer substanciales melloras. pendencia do fogar?. Ou
cula. Por exemplo: esa memorable secuencia
-En octubre de 1972 -Poñer uns separadores para aumenta-la vía e por conseguinte a de "El cochecito", na que,
sumouse á gama a versión estabilidade.
-Poñer un carburador de máis paso. mentres Pepe Isbert soña-
L Especial. Para esta ver- -Poñer colectores de escape independentes ba cun motocarro, os
sión modificouse un -Rebaixa-la culata para aumenta-la relación de compresión (ollo había membros do seu inmenso
pouco: o motor aumentan- que usar súper) clan introducíanse, non se
do a potencia ata os 33 CV, -Tamén se podía mellora-la refrixeración, verdadeiro talón de aquiles do sabe de que maneira, nun
cuns novos colectores de 600 (lembrar que o ventilador empuxaba o aire en sentido contrario á
marcha); para iso había unhas bisagras que permitían abrir lixeiramente
600 que había de
escape independentes que conducilos a un inolvida-
o capó do motor para permiti-la entrada de aire segundo a marcha.
lle daban un aspecto máis -Na suspensión podíase reforza-la ballesta rebaixando a altura ó chan ble día de campo? Ou,
deportivo, exteriormente e meter uns amortecedores especiais. "Los chicos del Preu"
era distinguible ademais (equivalente hoxe ós rapa-
de polo anagrama Seat 600 L Especial, de 797cc, o que lle permitía chegar ós ces de 2º de Bacharelato LOXSE); nor-
por posuír unha pechadura de pulsa- 36 cabalos de potencia. malmente o máis guaperas, ligón e des-
dor no capó traseiro e unhas rexillas En Arxentina, o 600 foi tamén o co- almado da panda, adquiría un nivel de
tralos cristais traseiros para a ventila- che máis popular do país entre os anos preponderancia sobre os demais que,
ción do habitáculo. Tamén traía un 1959 e 1971. pobres mortais, viaxaban en tranvía e,
antirroubo bloqueador da dirección e o Despois do 600 e do 1500 (ano 1963) enriba, tiñan menos cartos e eran máis
salpicadeiro viña tapizado. viñeron os 850 (1966), 124 (1968), 1.430 feos.
Outros modelos aparecidos, hoxe (1969) e o tamén mítico Seat 127 de 1972. En fin só lle faltou ó noso protago-
chamados "versións", foron o 800 de Todos estes modelos incrementaron a nista saír nunha película de acción ó
catro portas, o 600D Formichetta (vehí- productividade da fábrica da zona Fran- "James Bond" emulando a un Aston-
culo comercial co frontal da verlina e ca de Barcelona. En 1973, Seat tomou a Martin, como o fixo posteriormente o
caixa de carga cadrada, tipo "combo") . decisión de deixar de fabricar o anti- elástico e polivalente Citroën 2CV.
25 xuño 2004 O Provisional Páxina 11

O Cristo de Ecce-Hommo, ¿realidade ou lenda?

Antón, o mariñeiro, cruzou ollos vidrosos dos mariñeiros.

pola rúa de Luís Trelles e Antón, para salvarse todos,
Cayuela. Ó chegar á praza, o es- ordenou cambia-lo rumbo, apun-
tampido dos seus zocos tando a proa cara á capela do
espertou a mirada dos paxaros Cristo.
que romperon o silencio. Xa no -¡¡Cía, Cía, Rubiño!!, ¡a ba-
peirao mirou cara ó horizonte bor!, ¡Veña xa, remade!, ¡For-
da ría, a pesar de que era noite za!, ¡Me cago en ningún Deus!
escura. A súa cara de lobo de Poñede a proa ó Ecce-Homo.
mar contraeuse ceñudamente. Conseguiron evita-la dirección
O nordés comezaba a soprar con da sinistra singradura da fragata
forza. As amarras do “Quenje” Magdalena e do bergantín Pa-
e do “Landro”rechiaban ó roza- lomo, e sen máis derrotas náu-
lo noray. Á débil luz da rambla ticas, nin medios técnicos, que
a “Maruxa” cabeceaba inquie- a crenza no poder do santo,
ta; oíase xemi-lo vello barco foron arroxados ó Cembedo.
escorado. Contaron, que durante o
Embarcaron con todos os temporal, núcleos humanos
seus traballos e saíron á alta mar. dispersos vixiaban dende faro,
A alba acendía o cumio do Celeiro, Covas, Vicedo, Xilloy,
monte San Roque e os ...
primeiros raios de sol Da propia ermida do Ecce-
reflexábanse na auga. Hommo voaban os rezos
Xa levaba varias horas nave- Landro arriba, impulsados polo
gando. A liña da costa quedaba vendaval.
lonxe, como difuminada. O Á noite, os cinco mariñeiros
vento comezou a bramar. As cumprían a promesa
ameazadoras batentes de Cristo de Ecce-Hommo, na capela da Misericordia fundada en complícita. Impresionaban as
escuma aumentaban o seu aco- 1603 por D. Rodrigo Alonso Alfeirán sombras daqueles aparentes
so á Gabeira. tollidos sublunares arrastrándo-
O patrón, esforza-abase en mante-lo Olas de tres metros golpeaban a bar- se de rodelas ata o Ecce Hommo con
temón; as súas veas sobresaían coma o lovento e sepultaban a “Maruxa” en xadeos penosos. Cando chegaron á
entramado das redes. seos cada vez máis profundos. O mar capela, dúas horas máis tarde da saída
A tempestade arreciaba cun poder tenebroso nunha furiosa eclosión, vo- dende o Castelo da Ponte, as súas
maligno. Nubes escuras estalaban mitaba árbores, sargazos, plancton, rodelas mostraban feridas sangrantes a
nunha chuvias xeada. Un raio pareceu peixes, moluscos e arrebataba a vida pesar da protección que levaban pos-
fende-la figura trapexoidal do Monte que tan prolíficamente creara. Xa ta.
do Castelo. Os mariñeiros nun deses- escoitaban o fragor da oleaxe contra os A lenda está alí, silenciosa, nas pro-
perado intentento trataban de volver á farallóns da costa occidental. Juan pias pedras da capela do Ecce Hommo.
terra virando cara a ría. Antón voceaba chorando coma un neno berrou: -¡¡Ai
entre o furor da embarcación: Santo Eccehomiño, sálvanos!!. ABEL VALE LÓPEZ
-¡Cía, cía, vamos para a costa.! Un raio de esperanzas fixouse nos 2º ESO A
Páxina 12 O Provisional 25 xuño 2004

AENOR renova a confianza na DE NOVO,

xestión da calidade do noso centro PAPÁS
No número anterior dabamos conta
de que dous profesores foran papás
Os días 4, 5 e 6 de maio, María Jesús Cabira Enríquez, auditora de AENOR, por segunda vez (Gandoy e Monse);
realizou a preceptiva visita de seguimento do plan de mellora continua do pois ben, estamos moi contentos de
centro que ten como referente a ISO9001/2000 contarvos que Sonia Bendaña Ramos
(Profesora de FOL) acaba de ser mamá
por primeira vez; tamén será pai por
primeira vez José Ocampo Otero (Prof.
de Mantemento de Vehículos) e, nos
próximos días, Xan Luís Fernández
Fernández (Profesor de Historia) e
Mariluz Fernández Díaz (Profesora de
Educación Física). Parabéns.

-Momento da entrevista entre a auditora, o responsable de calidade e o profesor de
Matemáticas Jorge Santamariña García (á esquerda)
Durante a visita de seguimento,
preceptiva para seguir contando coa
certificación ISO9001/2000, revísá-
ronse a maioría dos 44 procesos nos
que está estructurada a organización
do noso Instituto.
VISITA
José María Larrañaga, asesor do
Departamento de Educación do Gober-
no Vasco, mantivo unha sesión de tra-
ballo co equipo directivo e responsa-
ble de calidade do IES María Sarmien-
to o pasado 21 de maio.
No transcurso da xornada fíxose
unha análise do modelo de xestión por
procesos que se aplica no centro e
amosóuselle ó responsable vasco as
instalacións e equipamentos.
iesmariasarmiento.net
As áreas de especial interése foron
as relacionadas coa prestación do
servicio: actividades de aula, titoría,
¡CONÉCTATE!
formación en centros de traballo e 124.798 VISTAS NOS
avaliación, sen esquecer outras máis
transversais como a orientación.
CATRO ÚLTIMOS ANOS

NOVO
PROXECTO
VOZ NATURA

Despois da presentación do proxec-

to anterior, o día 5 de xuño na Coruña,
foi aprobado o novo sobre "Ecoaudito-
ría no IES María Sarmiento" para des-
envolver no curso 2004-05.
O Comité Científico da Fundación
Santiago Rey Fernández-Latorre deu a
coñecer os novos proxectos Voz Natu-
Presentación do noso proxecto anterior (aplicación do sistema Pantone a un pequeno ra 2004-05 a través do xornal "La Voz
motor) durante a festa do medioambiente celebrada en Coruña de Galicia" o día 6 de xuño.
25 xuño 2004 O Provisional Páxina 13

A CASA DOS DESAPARECIDOS (II PARTE)

Sandra García Mariña

Hola son eu outra vez, sígovos con- sería o desgraciado que as matara aínda
tando a historia: que co tempo comecei a crer que fora
Quedei abraiada cando dixeron que as algo sobrenatural.
tumbas estaban abertas e baleiras o Non quixen asistir ó funeral, non po-
primeiro que pensei foi que eran os día asimilar que as miñas amigas mar-
nenos que encontramos aquel día pero chasen a un lugar onde non as podería
se non serían pantasmas, vaia parvada. ver, onde non podería xogar con elas nin
Fun correndo a avisar ós meus pais pero tampouco contarlles os meus segredos,
non estaban e a partir dese intre algo é dicir, a un lugar onde marcharían para
moi estraño comezou a sucederme. non volver xamais.
A partir dese día todo o mundo Pouco a pouco co tempo asimileino,
comportábase comigo duna maneira os dous nenos convencéronme de que
moi extraña, pasaban de mín como si fora visitar as tumbas e ofrecéronse a
tivese a culpa de que as miñas ami- acompañarme.
gas morresen naquel extraño acci- Eu levaba unhas flores, entramos no
dente da casa vella. Cando chegaron ceminterio, eu seguía ós dous nenos,
meus pais á casa estaban moi raros, paráronse fronte a unha tumba, que por
miña nai choraba e meu pai estaba certo era bastante grande, eu miraba
calado, cunha expresión na cara de para o chan, deixei as frores e cando
impotencia por non poder facer nada levantei a cabeza... - ¿NON , NON PODE
polas nenas, ou iso pensaba eu. SER! - Berrei con tódalas miñas forzas.
Pasaron os días pero todo o mun- Corrín ata a miña casa, cando cheguei
pola criada, que lles botara algo na co- non había ninguén., estaba todo baleiro,
do se comportaba igual comigo, co
mida e que a eles tamén lles parara de non había roupa nin comida, nin o co-
tempo funme facendo amiga dos dous
falar a xente do pobo e dende entón es- che.
nenos que víramos o día do accidente
taban sós. ¿Sabedes que foi o que me fixo berrar
na casa, contáronme que lles ocorrera
Déronme un pouco de pena, orfos e no cemiterio?, non, pois foi isto:
algo parecido hai un par de anos. Un día
por riba ninguén lles falaba. Descanse en paz
levantáronse e foron despertar os seus
Non había día en que antes de durmir Tus padres no te olvidan
pais pero cando foron estaban mortos.
pensara nas miñas amigas, tódolos días Luna García
Ninguén soubo que lles pasara pero
choraba por elas e preguntábame quen 1981-1993
corría o rumor de que foran envelenados

CICLOS FORMATIVOS DE GRAO MEDIO CICLOS FORMATIVOS DE GRAO BACHARELATOS

curso 2004-05 SUPERIOR curso 2004-05
curso 2004-05
ELECTROMECÁNICA DO VEHÍCULO TECNOLÓXICO
(2.000 horas) ADMINISTRACIÓN E FINANZAS (Ofértase tamén a dobre vía en 1º para o
(2.000 horas) Tecnolóxico e Científico e da Súade)
CARROCERÍA
(2.000 horas) INSTALACIÓNS ELECTROTÉCNICAS
(2.000 horas) HUMANIDADES
SOLDADURA E CALDEREIRÍA
(2.000 horas) DESENVOLVEMENTO E APLICACIÓN
DE PROXECTOS DE CONSTRUCCIÓN HUMANIDADES E CIENCIAS
EQUIPOS E INSTALACIÓNS
(2.000 horas) SOCIAIS
ELECTROTÉCNICAS
(2.000 horas) Preinscripción:
Preinscripción:
XESTIÓN ADMINISTRATIVA do 17 de xuño ó 2 de xullo do 17 de xuño ó 2 de xullo
(1.400 horas) Matrícula: Matrícula:
do 21 ó 29 de xullo do 15 ó 30 de xullo, e dende o
1 ó 10 de setembro para alumnos con
Preinscripción:
Ademais, haberá sucesivos prazos materias pendentes
do 17 de xuño ó 2 de xullo segundo o proceso centralizado
Matrícula: da Consellería de Educación en NOTA: OS BACHARELATOS TAMÉN SE
15 ó 21 de xullo, (prazo ordinario) setembro e outubro OFERTAN EN RÉXIME DE ENSINANZAS DE
e sucesivos prazos (segundo as ADULTOS XUNTO COA ESA E O CM DE
quendas de admisión) nos meses de XESTIÓN ADMINISTRATIVA
xullo, setembro e outubro
Páxina 14
A carón do blues
"SONNY BOY WILLIAMSON II"
SONNY BOY WILLIAMSON II
(RICE MILLER)
1908? - 1965
Aleck «Rice» Miller está considera-
do como un dos tres ou catro mellores
harmonicistas da historia do blues,
xunto a grandes mitos como John Lee
Williamson I (o primeiro «Sonny Boy»)
ou Little Walter. Ademais, como com-
positor e, sobre todo, como letrista, foi
un dos máis brillantes e incisivos do
blues da posguerra.
Entre as moitas datas de nacemento
que se barallan, as máis probables po-
den ser o 11 de abril de 1908 (a mesma
que figura na súa lápida) ou o 17 de
marzo de 1897, no corazón do Delta do
Mississippi, en Glendonra. Rice (Así o
apodaron os seus pais cando era tan
só un cativo) viviu preto da súa nai
Millie Ford e do seu padrasto, Jim Miller,
ata os vinte anos, idade na que tivo
unha violenta confrontación con el.
Nun principio semella que soía tocar a
harmónica na igrexa e nos descansos
do seu traballo nas plantacións, ata que
un día decidiu facer dela a súa profe-
sión.
Nos anos trinta percorreu o sur to-
cando só ou coa colaboración doutros
bluesmen, como Robert Johnson,
Elmore James ou Howlin´Wolf. Nesta
época Rice viviu do seu inxenio (aínda
que afeccionado a bebida, era un au-
téntico charlatán e un extraordinario
home-espectáculo) e dos centavos que
se procuraba nos recunchos das rúas.
En 1941, na compaña de Robert
Lockwood, conseguiu un programa de
radio na emisora KFFA de Helena
(Arkansas) que podía oírse nun área
bastante ampla do sur. Ese programa, o
famoso King Biscuit Time, patrocina-
do por unha marca de galletas,
converteuno na primeira estrela
radiofónica do blues, incluso chegaron
a imprimir o seu rostro nalgunhas caixas
de galletas.
En 1944 Rice Miller deixou o progra-
ma para poder tocar noutras cidades,
O Provisional 25 xuño 2004
Por Javier Caneda
González
The Animals ou Eric Clapton.
Desgraciadamente a súa saúde
deteriorábase con rapidez. En 1965,
pouco antes de morrer (o día 23 de
xuño), voltou a Helena e reemprendeu
unha vez máis o seu xa lexendario pro-
grama de radio.
DISCOGRAFÍA
SELECCIONADA:
«King Biscuit Time» (Arhoolie)
«The Chess Years» (box set., Charly)
«Sonny Boy Williamson & The
Yardbirds 1963» (L+R)
«The Animals And Sonny Boy
Williamson» (Charly)
«This Is My Story» (Chess)
«The Essential» (Chess)
aínda que o recuperaba cada vez que
pasaba por Helena. A pesar da súa fama
non foi ata 1951 cando gravou por
primeira vez para o selo Trumpet de
Jackson (Mississippi).
Despois da desaparición do selo en
1955 firmou con Checker (subsidiaria
de Chess, en Chicago). Aquí gravou o
seu mellor material ata 1965, na compa-
NESTE
ña de músicos como Otis Spann, Willie
Dixon, Fred Bellow ou o mesmo
VERÁN:
Lockwood.
A súa primeira gravación para
Checker, «Don´t Start Me Talkin» foi recomendación
un éxito rotundo e Sonny Boy
converteuse nun dos puntais da
dos alumnos e
discográfica durante os 10 anos profesores do
seguintes. Cancións como «Help Me»,
IES
«Your Funeral And My Trial»,
«Eyesight To The Blind» ou «Mighty María Sarmiento
Longtime», fixeron que Bob Dylan
dixera del que era «un dos mellores
poetas que producira os Estados Uni-
dos».
Nos anos sesenta, viaxando coa
American Folk Blues Festival, estendeu
a súa reputación por Europa, chegando
a gravar con gruposnovos ingleses ad-
miradores seus como The Yardbirds,
25 xuño 2004
O GALEGO
por Marisa Freire
Esta lingua tan nosa, ou polo menos
tan miña, que caro me custa deixar
cando saio de viaxe, ¿que terá para que
a queiramos tanto?
Se buscamos información sobre o
galego, podemos atopar multitude de
datos, uns que xa sabemos e outros
que descoñecíamos, e que nos habían
sorprender ou abraiar.
¿Cantos anos terá a nosa lingua?
Parece mentira que xa se leve falando
tanto tempo, a pesar de todas as peri-
pecias.
Ás veces penso por que se perdeu
tanto de falalo, co fermoso que é ter
unha lingua propia nunha poboación
como a galega. Supoño que haberá
multitude de motivos e a min
ocórrenseme uns poucos que imaxino
serán valedeiros.
Hai ben anos que os cativos nos
colexios non podían falar o galego por-
que as mestras e os mestres non llelo
permitían.
Alma de Samurai (parte 3ª e última)
O Provisional
COÑECE MANZANEDA
VERDE
Momento no que o grupo recibe instruccións
para unha actividade de orientación
Os alumnos de 1º de ESO estiveron
na estación invernal de Manzaneda os
días 21, 22 e 23 de abril dentro do pro-
grama "Coñece Manzaneda Verde".
Na viaxe, estiveron acompañados
dos profesores Xosé Luís Campo An-
sede de Sociais, Mª Josefa Barreira
Rivas de Inglés e Ada Adrio Folgueira
de Pedagoxía Terapéutica.
Durante a súa estancia desenvolve-
ron diferentes actividades realaciona-
das co medio e deportes.
Páxina 15
VIAXE Ó GROVE
A viaxe programouse para os alum-
nos de 2º curso de ESO e realizouse o
día 12 de maio. Durante a xornada rea-
lizáronse diferentes actividades rela-
cionadas co mar: taller de nós, viaxe
en catamarán e visita ó acuario. Os pro-
fesores acompañantes foron Teresa
Escuedero Martínez, Elisa López Sán-
chez, Isabel Fernández Jonte e Ada
Adrio Folgueira.
EXCURSIÓN DE 4º
DE ESO
Como vén sendo habitual, os alum-
nos de 4º de ESO realizaron unha viaxe
pedagóxica para celebra-lo remate
desa etapa educativa no IES María Sar-
miento.
Aproveitando a ponte do día das Le-
tras Galegas, acompañados polos pro-
fesores Xosé Manuel Cociña Regal e
Carlos Castedo Meilán, estiveron en
Tarragona e Barcelona onde visitaron,
entre outros lugares, a Sagrada fami-
lia e o Forum 2004.
Por Martín Martínez
Páxina 16
UN TEMA VITAL
Novo sistema de elección dos directores
Coa aplicación da LOCE (Capítulo VI do Título V) regúlase a selección e nomeamento dos
directores dos centros docentes públicos, mediante un concurso de méritos entre funciona-
rios de carreira docentes dun corpo do nivel educativo e réxime ó que pertenza o centro,
conforme ós principios de publicidade, mérito e capacidade. Por iso, vén de convocarse o
concurso para a selección e nomeamento de directores dos centros públicos de Galicia,
entre eles o do IES María Sarmiento.
REQUISITOS DOS CANDIDATOS
Para participar no concurso de méritos de-
berán reunirse os seguintes requisitos:
-Ser funcionario dun corpo do nivel educa-
tivo e réxime ó que pertenza o Centro.
-Estar en situación de servicio activo.
-Ter unha antigüidade de cinco anos no
corpo da función pública docente dende o
que se opta.
-Ter impartido docencia directa na aula,
durante un período mínimo de cinco anos.
-Estar prestando servizos nun centro pú-
blico dependente da Consellería de Educa-
ción, do mesmo nivel e réxime ó que se opta,
cunha antigüidade dun curso académico.
VALORACIÓN
A selección basearase nos méritos acadé-
micos e profesionais acreditados polos aspi-
rantes, valorándose de forma especial a ex-
periencia previa no exercicio da dirección, e
será realizada por unha comisión.
Ademais dos méritos de antigüedade, cur-
sos, titulacións, etc, os candidados deberán
presentar un Proxecto de Dirección específi-
co que recolla a proposta directiva en rela-
ción coa liña do propio proxecto educativo do
Centro ó que aspiran dirixir.
COMISIÓN DE VALORACIÓN
A Comisión para a selección dos directores
está formada por:
O Delegado provincial, un Inspector de
Educación, designado polo Delegado Pro-
vincial, un Director dun centro público do
mesmo nivel e réxime, un funcionario da
Delegación Provincial, que actuará como Se-
cretario da Comisión.
Como representantes do centro educativo
só correspondenten dous membros do Claus-
tro de Profesores e un representante do
Consello Escolar elexidos por estes órganos
colexiados; neste sistema de participación ra-
dica moita da polémica que, entre o profeso-
rado, está xerando a aplicación da nova Lei.
O Provisional 25 xuño 2004
O Provisional
Rúa: Misericordia, 58
27850 - VIVEIRO (Lugo)
Teléf.: 982.56.04.49 - Fax: 982.56.23.06
Móbil: 696.25.76.13
E-mail: ies.maria.sarmiento@edu.xunta.es
http://www.iesmariasarmiento.net
Impreso, en papel reciclado, nos talleres
de PUBLILAR - Magazos - Viveiro
Depósito Legal: LU-402-94
Viveiro, 25 de xuño de 2004
NOMEAMENTO ANO XI, NÚMERO 30
O Delegado Provincial procederá a nomear TIRADA 900 EXEMPLARES
DISTRIBUCIÓN GRATUÍTA a alumnos e
Director a aqueles candidatos seleccionados profesores: 820 exemplares,
que teñen recoñecida a categoría de Director por correo a antigos profesores,
(os que xa estaban en exercicio). institucións, centros e medios de
No caso de que contaran coa acreditación comunicación: 80
polo sistema antigo pero que non estiveran SUBVENCIONA:
en exercicio teñen que pasar un período de EQUIPO DE NORMALIZACIÓN
formación teórica dun mínimo de 100 horas. LINGÜÍSTICA DO
Para os restantes (os que non tiñan IES MARÍA SARMIENTO
ningunha condición respecto ó cargo) pasa- COLABORAN NESTE NÚMERO
rán, ademais dese período de formación, unha
fase práctica, coa titoría dun Inspector, que ALUMNOS:
rematará cunha Memoria de resolución de Abel Vale López
casos prácticos. Marisa Freire
Os directores serán avaliados durante o Cristina Quelle
seu mandato e no caso de que obteñan Pablo Pena Rego
Sarai Fernández Vizoso
avaliación positiva adquirirán a categoría de
Sandra García Mariña
director para centros públicos do nivel edu-
cativo e réxime correspondente. EX-ALUMNO:
O nomeamento poderá renovarse, a peti- Martín Martínez
ción dos interesados, por períodos de igual
duración, ata o máximo de períodos que se PROFESORES:
estableza regulamentariamente, sempre que Xosé Cabana Cabana
Néstor Timiraos Labaen
fosen avaliados positivamente no traballo
José Mª Leal López
desenvolvido. Rematado o mando e, no seu Juan Río Boado
caso, os períodos de prórroga, será necesa-
ria a participación nun novo concurso para PERSOAL NON DOCENTE:
desempeña-la función directiva. José López Peña
Javier Caneda
EXCEPCIÓNS
Con carácter extraordinario, nos supostos
de ausencia de candidatos, cando a comisión
correspondente non seleccione a ningún can-
didato, ou no caso de non superación do pro-
grama inicial, a dirección será nomeada polo
IES MARÍA SARMIENTO
Delegado Provincial da Consellería de Edu-
cación e O.U., por un período de tres anos,
entre funcionarios docentes que reúnan os
requisitos.
Rematado o mandato e con independencia
de que a dirección sexa avaliada positiva-
mente, procederá incluí-la vacante na con-
ER-0680/2003
vocatoria de concurso de méritos para o
exercicio da dirección.