OPERATER SISTEMI UPRAVLJANJA FARMACEUTSKIM OTPADOM

- primer dobre prakse -

2. mart 2011.god

mr ph. urina Jelii

Problem upravljanja otpadom je, kao i u veini zemalja Istone i June Evrope, povezan sa periodom poveane urbanizacije i industrijalizacije, koju nije pratila odgovarajua politika zatite ivotne sredine. U elji i nameri da se pribliimo standardima EU, preduzimaju se aktivnosti uspostavljanjem: zakonodavno-pravnog okvira, ekonomskih instrumenata, hijerarhije upravljanja otpadom svih kategorija.

TA JE CILJ?

Upravljanje otpadom ima za cilj

zatitu zdravlja ljudi i ivotne sredine uz finansijski isplativo rukovanje i odlaganje otpada.

 Upravljanje otpadom u Republici Srbiji je ureeno "Zakonom o upravljanju otpadom" (Sl. glasnik RS br. 36/2009), kao i odreenim (trenutno vaeim) podzakonskim aktima kojima se ureuju i propisuju mere zatite ivotne sredine od tetnog dejstva otpada, ukljuujui i opasan otpad. Prema navedenoj regulativi obavezni su da postupaju svi pravni subjekti koji u toku obavljanja delatnosti stvaraju otpad ili iji su predmet poslovanja otpad ili sekundarne sirovine. Republika Srbija ima obavezu da primenjuje definicije i uputstva EU u vezi sa otpadom, iako nije lanica EU.

MEDICINSKI OTPAD
Obuhvata opasan otpad koji nastaje u objektima u kojima se obavlja zdravstvena zatita i/ili sa drugih mesta u kojima se pruaju zdravstvene usluge. Obzirom na opasna svojstva moe biti:

o o o o o

infektivni patoanatomski hemijski farmaceutski citotoksini

ali i : o otri predmeti o otpadne boce pod pritiskom o ostali otpad sa opasnim karakteristikama

Medicinski otpad
20%
opasan otpad neopasan otpad

80%

Opasan otpad:
15% Infektivni i anatomski otpad 1% Otri instrumenti (igle, pricevi, skalpeli) 1% genotoksian otpad ( mutagen, teratogen, kancerogen... ) 3% - Hemijska sredstva - Lekovi sa isteklim rokom trajanja - Vakcine, serumi i drugi metaboliti

9.600 tona Godinja produkcija opasnog

medicinskog otpada u medicinskim ustanovama (2007. god.)

14.450 tona Biohazardnog otpada u

medicinskim ustanovama (projekcija do 2015. god.)

6.610 tona Produkcija otpada u vanbolnikim

zdravstvenim ustanovama (projekcija do 2015. god.)

Podaci sa 3. Konferencije o kvalitetu ivota, maj 2008. god.

ili jednostavnije...

FARMACEUTSKI OTPAD

Definicija
Farmaceutski otpad su svi lekovi i lekovite supstance ukljuujui i njihovu primarnu ambalau, koji su postali neupotrebljivi zbog isteka roka trajanja, neispravne serije,

kontaminiranog pakovanja, prolivanja, rasipanja,

pripremljeni, pa neupotrebljeni, vraeni od strane

korisnika, ili se ne mogu koristiti iz drugih razloga, kao i

otpad iz proizvodnje.

Gde nastaje farmaceutski otpad?

U zdravstvenim ustanovama
Apoteke Bolnika odeljenja Lekarske ordinacije Stomatoloke ordinacije Domovi zdravlja Instituti Zavodi

U vanzdravstvenim ustanovama
Proizvoai Veledrogerije Prosvetne ustanove Domainstva

Vrste otpada
U smislu Zakona:
Komunalni

Komercijalni
Industrijski

U zavisnosti od opasnih karakteristika:

Inertan Neopasan

Opasan
Katalog otpada Liste otpada

KLASIFIKACIJA
Katalog otpada je zbirna lista neopasnog i opasnog otpada prema: mestu nastanka poreklu predvienom nainu postupanja

Lista otpada je nomenklatura otpada prema karakteru otpada.

Otpad se razvrstava prema:

Poreklu Karakteru Kategoriji

Poreklo
Odreuje se indeksnim brojem iz Kataloga otpada

Karakter
Odreuje se nakon definisanja indeksnog broja postupcima kojima se utvruju: fizike hemijske bioloke
osobine otpada i da li otpad poseduje opasne karakteristike

Kategorija
Odreuje se pripadnost Listi otpada

Sortiranje farmaceutskog otpada

Prema karakteristikama aktivne supstance
Kontrolisani lekovi Narkotici Psihotropne supstance Antiinfektivni lekovi Citotoksini lekovi Antiseptici i dezinficijensi

Prema formi doziranja

vrsti, poluvrsti, prakovi
Tenosti Aerosoli

5. Zakonska regulativa
oUsklaena sa propisima EU. oPrema Bazelskoj konvenciji medicinski i farmaceutski otpad se definie kao:

Y1 - kliniki otpad Y2 - otpad iz proizvodnje i pripreme farmaceutskih proizvoda Y3 - otpad koji se sastoji od farmaceutskih proizvoda, droga i lekova

Y4 - otpad iz proizvodnje, formulacije i korienja biocida i fitofarmaceutskih proizvoda

Poslovna delatnost Dodatne usluge

Pored prethodno navedene osnovne delatnosti, dugogodinjih problema na farmaceutskom tritu Investfarm prua i dodatne usluge u domenu ekolokog Srbije, inenjeringa: koji se baziraju na neadekvatnom postupanju i
zbrinjavanju neupotrebljenih farmaceutskih konsultacije za reavanje konkretnih problema se proizvoda sa proteklim rokom trajanja, a koji edukacije iz oblasti zatite ivotne i vanzdravstvenih nalaze u okviru zdravstvenih sredine implementaciju preventivnih programa u cilju ustanova.
Investfarm Impex je produkt postojanja

spreavanja nastajanja otpada umreavanje referentnih ustanova i koliina lekova sa Prepoznavi problem sve veih preduzea radi optimizacije procesa reciklaei imajui u vidu osnovne isteklim rokom trajanja
principe zatite ivotne sredine i upravljanja Navedene aktivnosti su podrane adekvatnim poeo da se otpadnim tokovima, Investfarm Impex je strunim kadrovima i odgovarajuom logistikom konanim organizovano bavi prikupljanjem i - skladite, softver,zbrinjavanjem farmaceutskog otpada. transport

Upravljanje otpadom u Dodatne usluge Investfarm Impexu

Pored prethodno navedene osnovne delatnosti, Investfarm prua i dodatne usluge u domenu ekolokog inenjeringa: Kroz procedure, koje odgovaraju zakonskim aktima,
zahtevima klijenata kao i sistemski postavljenim konsultacije za reavanje konkretnih problema pravilima ekolokog ivotne sredine edukacije iz oblasti zatite inenjeringa, Investfarm Impex je postavio osnove za upravljanje otpadom. implementaciju preventivnih programa u cilju spreavanja nastajanja otpada Registrovan je kao ustanova i preduzea smislu umreavanje referentnih "transfer stanica", to uradi Zakona podrazumeva privremeno skladitenje, optimizacije procesa reciklae razdvajanje i sortiranje, ali i konano zbrinjavanje otpada. Navedene aktivnosti su podrane adekvatnim strunim

kadrovima i odgovarajuom logistikom - skladite, softver, transport

Dodatne usluge
Dobro upravljanje otpadom definie sposobnost da se Pored prethodno navedene osnovne delatnosti, sprei stvaranje otpada ili smanji njegova koliina Investfarm prua i dodatne usluge u domenu ekolokog putem: inenjeringa:

konsultacije za reavanje konkretnih problema Identifikacije tokova otpada i njihovih izvora edukacije iz oblasti zatite ivotne sredine primene najadekvatnije tehnike upravljanja implementaciju preventivnih programa u cilju otpadom spreavanja nastajanja otpada kako bi se odabrale primenile preduzea radi umreavanje referentnihiustanova inajadekvatnije tehnike upravljenje otpadom optimizacije procesa reciklae
- uzimajui u obzir raspoloiva finansijska sredstva Navedene aktivnosti su dobru praksu u oblasti zatite - uzimajui u obzir podrane adekvatnim strunim kadrovima i odgovarajuom logistikom - skladite, ivotne sredine (hijerarhija otpada) softver, transport - kroz optimizaciju i ponovno osmiljavanje procesa (upotrebom istijih procesa, reciklaom)

Procedura rada Dodatne usluge

Po sistemu klju u ruke i obuhvata sledee aktivnosti: Pored prethodno navedene osnovne delatnosti, Investfarm prua i dodatne usluge u domenu ekolokog sakupljanje inenjeringa: transport konsultacije za reavanje konkretnih problema skladitenje edukacije iz oblasti zatite ivotne sredine implementaciju preventivnih programa u cilju sortiranje spreavanja nastajanja otpada evidentiranje umreavanje referentnih ustanova i preduzea radi optimizacije procesa reciklae karakterizaciju i kategorizaciju izvoz Navedene aktivnosti su podrane adekvatnim strunim konano zbrinjavanje (inseneracija, reciklaa, kadrovima i odgovarajuom logistikom - skladite, softver,kompostiranje i dr.) transport
-sledljivost procesa evidentirana je kroz prateca dokumenta za svaku od navedenih aktivnosti

Dodatne usluge Dodatne usluge

Pored prethodno navedene osnovne delatnosti, Pored prethodno navedene u domenu ekolokog Investfarm prua i dodatne usluge osnovne delatnosti, Investfarm prua i dodatne usluge u domenu inenjeringa: ekolokog inenjeringa: konsultacije za reavanje konkretnih problema konsultacije za reavanje konkretnih problema edukacije iz oblasti zatite ivotne sredine edukacije iz oblasti zatite ivotne sredine implementaciju preventivnih programa u cilju u cilju implementaciju otpada spreavanja nastajanja preventivnih programa spreavanja nastajanja otpada umreavanje referentnih ustanova i preduzea radi radi umreavanje reciklae optimizacije procesa referentnih ustanova i preduzea optimizacije procesa reciklae Navedene aktivnosti su podrane adekvatnim strunim Navedene aktivnosti logistikom skladite, kadrovima i odgovarajuomsu podrane- adekvatnim softver,strunim kadrovima i odgovarajuom logistikom transport skladite, softver, transport

 Cilj poslovanja Investfarma je kompletno i Cilj poslovanja blagovremenoje kompletno i Investfarma voenje brige o farmaceutskom blagovremeno voenje otpaduoradi racionalizacije brige farmaceutskom trokovaradi racionalizacije otpadu i vremena naih klijenata. i vremena naih trokova klijenata.

 Cilj poslovanja Investfarma je kompletno i blagovremeno voenje brige o farmaceutskom PRIMERI IZ PRAKSE otpadu radi racionalizacije trokova i vremena naih klijenata.

Nema razdvajanja otpada

Neadekvatna praksa

Neadekvatna praksa

Neadekvatna praksa

Razvrstavanje medicinskog otpada

Razvrstavanje medicinskog otpada

Razvrstavanje medicinskog otpada

Razvrstavanje medicinskog otpada

Transport

Obeleavanje

Razvrstavanje otpada

Nepropisno skladitenje

Propisno skladitenje

Propisno skladitenje

Nekontrolisano unitavanje

Kontrolisano unitavanje

Ishod

Edukacija

I poruka za kraj...

OTPAD NIJE UBRE OTPAD JE SIROVINA!