Heten u

Op onze degustatie

Pils

www.poldersebiervrienden.be

Deel 1: Wat is pils ?

Wat is pils?

Pils (ook pilsener of pilsner genoemd) is een soort bier dat voor het eerst door de Duitser Josef Groll in de stad Pilsen (Tsjechisch: Plze) in het voormalige Oostenrijk-Hongarije en het huidige Tsjechi werd gebrouwen. De naam is afgeleid van de naam van de stad. Pils bevat ongeveer 5% alcohol. Het is een ondergistend bier. Pils komt het beste tot zijn recht bij een temperatuur van 4 graden Celsius.

www.poldersebiervrienden.be

Deel 1: Wat is pils ?

Na het lageren wordt het bier gefilterd, waardoor een deel van de smaak verloren gaat. Toen in de negentiende eeuw in Pilsen de koeltechnologie werd ontwikkeld, en ondergistende bieren veel gecontroleerder gebrouwen konden worden, werd het eenvoudig om bier van constante kwaliteit te brouwen. Daarnaast kon het mout veel beheerster worden gedroogd, waardoor deze licht van kleur bleef. Vandaar de licht- tot goudgele kleur van pils.

www.poldersebiervrienden.be

Wat hebben we geproefd ?

Jupiler NA Jupiler Blue Jupiler Jupiler

0.5 vol% 3.3 vol% 5.2 vol% 5.2 vol%

25 cl fles 25 cl fles 25 cl fles 25 cl fles (vervaldag 3/06/09)

AB-Inbev AB-Inbev AB-Inbev AB-Inbev

www.poldersebiervrienden.be

Deel 2: Het brouwproces

Stap 1 Het geleverde mout wordt in grote silos opgeslagen en vervolgens tot een fijn meel vermalen. Stap 2 Het moutmeel wordt in een beslagkuip gemengd met warm water. Dit beslag wordt aan verschillende temperaturen opgewarmd, waarbij de enzymen het zetmeel in de moutkorrels omzetten in suikers. Stap 3 Na de versuikering worden de overtollige moutresten - draf genoemd - uit het beslag gefilterd. Wat overblijft is wort, een klare oplossing van vergistbare suikers. Stap 4 Het wort wordt gedurende 60 minuten gekookt. Tijdens dat koken wordt de hopmengeling toegevoegd. De bittere en aromatische bestanddelen van de hop trekken in het wort. Stap 5 Na het koken, wordt het wort nogmaals gefilterd om hopresten te verwijderen.

www.poldersebiervrienden.be

Deel 2: Het brouwproces

Stap 6 Vervolgens wordt het wort gekoeld tot de juiste temperatuur voor de gisting, ca. 8 C. Stap 7 Er wordt gist toegevoegd aan het gekoelde wort om het gistingsproces te starten. De gist zet de suikers om in alcohol en koolzuurgas. Gedurende een aantal weken - afhankelijk van het type gist - laten we het wort gisten en op smaak komen. In deze fase van het proces ontstaat wat we jongbier noemen. Stap 8 Het jongbier rijpt gedurende verschillende weken aan een temperatuur rond het vriespunt, waarbij erin op natuurlijke wijze koolzuur wordt gevormd. Stap 9 We spreken weliswaar al van bier, maar door de gist is het nog troebel. Een laatste filtering zal ervoor zorgen dat we een helder bier verkrijgen. Stap 10 Tot slot wordt het bier afgevuld in fles, blik of vat.

www.poldersebiervrienden.be

Wat hebben we geproefd ?

Cristal Alken Cristal Alken Cristal Alken

4.8 vol% 25 cl fles 4.8 vol% blik 25 cl 4.8 vol% vat

Alken-Maes (Heineken) Alken-Maes (Heineken) Alken-Maes (Heineken)

www.poldersebiervrienden.be

Deel 3: Wat is lage gisting of ondergisting ?

Ondergisting is een manier van gisten die gebruikt wordt bij het brouwen van bier. De gebruikte gistsoort is Saccharomyces carlsbergensis. Ondergisting vindt plaats bij lage temperaturen, tussen de 4 en de 12 C, al naargelang de biersoort. De gist zakt gedurende het proces naar de bodem van de kuip. Vandaar de term lage gisting, die ook vaak wordt gebruikt. Ondergisting duurt langer dan bovengisting, maar is minder bevattelijk voor bacterin. Het eindresultaat is daarom voorspelbaarder en dus aantrekkelijk voor grote brouwerijen. Pilsener is de bekendste soort ondergistend bier. Voor de opkomst van de koeltechniek was het brouwen van ondergistende bieren alleen mogelijk in gebieden met strenge winters. Dat is ook de reden dat ondergistende bieren van oudsher voornamelijk uit Noord- en Midden-Europa komen en bovengistende bieren uit de kustgebieden met een meer gematigd klimaat.

www.poldersebiervrienden.be

Wat hebben we geproefd ?

Jupiler Cristal Alken Stella Artois Maes

5.2 vol% 4.8 vol% 5.2 vol% 5.2 vol%

25 cl fles 25 cl fles 25 cl fles 25 cl fles

AB-Inbev Alken-Maes (Heineken) AB-Inbev Alken-Maes (Heineken)

www.poldersebiervrienden.be

Deel 4: enkele begrippen

Stamwort, body en graden Plato Stamwort is het extract-gehalte van het wort voor de gisting. Wordt uitgedrukt in graden Plato Pt. Wort is het bier in wording na het brouw- en kookproces, maar voor de hoofdgisting. Extract-gehalte is de som van alle oplosbare stoffen in het wort of in het bier. Body is het werkelijke eindextract dat na de gisting nog overblijft in het bier. Wordt uitgedrukt in graden Plato Pt.

www.poldersebiervrienden.be

Deel 4: enkele begrippen

Graden Plato: 1 Pt = 1 gram extract per 100 gram bier Pilsbier heeft een stamwort van ongeveer 11,5 Pt en een Body van 3,5 Pt Westmalle Tripel heeft een stamwort van ongeveer 19 Pt en een Body van ongeveer 6 Pt. De smaak van het bier wordt vooral bepaald door het Body en het alcoholgehalte. Heeft het bier echter teveel Body (boven 6,5), dan geeft dit een onaangenaam plakkerig mondgevoel.

Er zitten verschillende stoffen in het eindextract. En daarvan zijn peptiden (= eiwitten) die zorgen voor een mooie stabiele schuimkraag.

Naast graden Plato wordt er soms ook gebruik gemaakt van categorien, nl. Cat S, Cat I, Cat II en Cat III. Hierbij is Cat S (superieur) het bier met het hoogste stamwortgehalte. Alle pilsen zijn Cat I. Categorien II en III zijn dikwijls light versies.

www.poldersebiervrienden.be

Deel 4: voorbeeld

Jupiler Westmalle Rochefort 8 Chimay Tripel Alc Vol% pH Stamwort, Plato Body, Plato Vergistinggraad 5,2 4,3 11,5 3,6 69% 9,5 4,2 19,6 6,1 69% 9,2 4,2 18,4 4,8 74% Trappist 9 4,4 18,3 5 73%

Duvel Westmalle Dubbel 8,5 4 17,3 4,5 74% 8 4,2 16,3 5,7 65%

Achel Trappist 8 4,4 18,2 6,1 66%

www.poldersebiervrienden.be

Wat hebben we geproefd ?

Cara pils Schultenbru Karlsquell 365 Premium pils

4.4 vol% 4.9 vol% 5.0 vol% 4.7 vol% 4.9 vol%

50 cl blik 50 cl blik 33 cl blik 50 cl blik 50 cl blik

Colruyt Aldi Aldi Delhaize Delhaize

Haacht Martens Martens Haacht Haacht

www.poldersebiervrienden.be

Deel 5: cijfers
Het verbruik is in Belgi sinds vele jaren nog eens gestegen en is nu 79.5 liter per inwoner
Bierverbruik liter/inwoner
1995 Tsjechi Duitsland Denemarken Belgi Nederland Frankrijk 160 137,3 124,4 106 86 39,1 2000 159 125,5 102 99 82,8 38,7 2001 158 123,1 99 98 83 36,2 2003 160 117,7 96,2 96 78,8 35,5 2010 131,7 (1) 106,8 (2) 67,4 (24) 78 (13) 73,9 (17) -

www.poldersebiervrienden.be

Deel 5: cijfers

Aantal brouwerijen
1995 Tsjechi Duitsland Denemarken Belgi Nederland 86 1243 115 44 2000 75 1279 113 2001 79 1298 117 2003 82 1275 25 115 65

www.poldersebiervrienden.be

Deel 5: cijfers

Bierverbruik thuis in %
1995 Duitsland Denemarken Belgi Nederland 65% 75% 36% 63% 2000 65% 75% 41% 63%

www.poldersebiervrienden.be

Deel 5: cijfers

Grootste brouwerijen in miljoen hl

1995 Anhauser Busch Heineken Miller Inbev Interbrew Carlsberg 102 54,4 52 30 22,6 2000 115 74,8 76,4 39,8 2004 152 112,6 191 54

www.poldersebiervrienden.be

Wat hebben we geproefd ?

Bock pils Vedett Duvel Groen Primus Freedom

5.2 vol% 5.2 vol% 7.0 vol% 5.2 vol% 5.2 vol%

25 cl fles 25 cl fles 25 cl fles 25 cl fles 25 cl fles

Palm Duvel Moortgat Duvel Moortgat Haacht Alken-Maes (Heineken)

www.poldersebiervrienden.be

Deel 6: Het Reinheitsgebot

Wij proclameren en decreteren hierbij, door de autoriteit van onze provincie, dat vanaf heden in het hertogdom Beieren, zowel op het platteland als in de steden en op de markten, de volgende regels van toepassing zijn op de verkoop van bier: Van Michaelmas tot Georgi, zal de prijs voor n Mass (1,069l) of voor n Kopf niet meer kosten dan de waarde van n Pfennig van Mnchen en van Georgi tot Michaelmas, zal de Mass voor niet meer verkocht worden dan twee Pfennig van dezelfde waarde, de Kopf zal niet meer kosten dan drie Heller (een Heller was meestal anderhalve Pfennig waard). Als dit niet wordt toegepast zal de onderstaande bestraffing worden toegepast: Als iemand een ander bier brouwt of, heeft, dan Mars bier, dan zal dit verkocht worden tegen iet hoger dan n Pfennig per Mass. Daarnaast willen we onderstrepen dat in de toekomst in alle steden, marktplaatsen en op het platteland, de enige ingredinten voor bierbrouwen gerst, hop en water zullen zijn.

www.poldersebiervrienden.be

Deel 6: Het Reinheitsgebot

Diegene die deze ordonnantie overtreedt of negeert, zal bestraft worden doordat de gerechtelijke overheden zonder uitzondering alle biervaten zullen confisceren. Indien een herbergier op het platteland, in de stad of op de markten twee of drie pails bier koopt en het doorverkoopt aan een gewone boer, dan zal hem toegestaan worden n Heller meer per Mass of per Kopf dan bovenstaand vermeld. Daarenboven indien er schaarste ontstaat en de daaruitvolgende prijsstijgingen van gerst dan hebben wij, de Hertog van Beieren, het recht om beperkingen in te stellen in het belang van iedereen.

www.poldersebiervrienden.be

Wat hebben we geproefd ?

Becks Carlsberg Heineken Amstel Kronenbourgh Urquell

4.5 vol% 33 cl fles 5.5 vol% 25 cl fles 5.0 vol% 30 cl fles 30 cl fles 5.5 vol% 25 cl fles 5.0 vol% 25 cl fles

Duitsland Denemarken Nederland Nederland Frankrijk Tsjechi

AB-Inbev Carlsberg Heineken Heineken Carlsberg SAB Miller (Plzensky Prazdroj)

www.poldersebiervrienden.be

Rangschikking der pilsen

Rangschikking der pilsen.

www.poldersebiervrienden.be

Tot 9 juni 2012 voor de kroegentocht in Brussel

www.poldersebiervrienden.be