BETON 1.

Definicija Pod betonom u opstem slucaju podrazumijeva se vjestacki kameni materijal dobiven ucvrscavanjem mjesavine nekog vezivnog materijala i agregata(granulata).To je ustvari kompozitni gradjevinski materijal koji se spravlja uglavnom od cementa,agregata(sljunak i pijesak) i vode,i u pojedinim slucajevima,aditiva. Beton je mnogokomponentni, polidisperzni, umjetni kameni graevinski materijal, sastavljen od pijeska i krupnog agregata, meusobno vezanih cementnim kamenom, nastalim hidrataci jom i ovrivanjem cementa kao veziva. Ujedno predstavlja najvie upotrebljivo gradivo, od mostova do zgrada, od hidrotehnikih i prometnih do industrijskih objekata.

2.Osnovna podjela Nearmirani,armirani. 3.Uticajni faktori na zapreminsku masu? Faktori koji uticu na zapreminsku masu betona su zampreminske mase komponenti od kojih je spravljen,tj. Zapreminska masa agregata i cementa.Kod armiranog betona zapreminska masa ovisi o kolicini armature. 4.Kakvi betoni mogu biti u zavisnosti od vezivnog materijala? Prema vrsi upotrijebljenog veziva : betoni na bazi cementa, smjese cementa i krea i na bazi krea. 5.Podjela betona po zapreminskoj masi? 3 3 Lahke betone (zapreminska masa do 1900 kg/m ), obine (1900 do 2500 kg/m ) i teke (preko 2500 3 kg/m ). 6.Podjela betona prema nacinu izrade i ugradnje? Monolitni i montazni. 7.Podjela betona prema sadrzaju vode? Vlazan,plastican i vrloplastican. 8.Podjela betona prema namjeni? Konstruktivne,izolacione i konstruktivno-izolacione. 9.Podjela betona prema granulometrijskom sastavu agregata? Jednofrakcijske i visefrakcijske. 10.Podjela betona prema tehnologiji proizvodnje? Runo ili mainski izraene konvencionalne, autoklavirane elijaste pjeno i gas betone, hidrotermalno tretirane (zaparene) pepelo i ljako betone, autoklavirane ili termiki tretirane silikatne betone, vakumirane betone tkz. BRETON KAMEN, 11.Sta su aktivni,a sta inertni materijali u betonu? aktivni sastojci betona : mineralna veziva i voda (aditivi ako se koriste), inertni sastojci : razne vrste agregata, koji sluze za ispunu betonske mase bez hemijskog uea.

1.Definicija agregata Agregat za beton je materijal rastresite strukture,formiran u vidu skupa manje-vise istovrsnih cestica,tj. Materijal relativno homogen u smislu supstance(izradjivaca) koji se sastoji od medjusobno povezanih zrna(granula) odredjene krupnoce. U uem smislu, agregati predstavljaju zrnasti (inertni) materijal koji zajedno sa odreenim vezivnim materijalima (cement, krec, bitumen, polimeri) sluze za dobijenje raznih vrsta maltera i betona. 2.Agregat za betonsku mjesavinu-ucesce agregata,faktori za izbor? Agregat ucestvuje sa 70 do 80% u ukupnoj masi betona i od njegovih karakteristika zavise svojstva betonskih smjea i svojstva ovrslog betona. Agregat za beton mora da bude dovoljno vrst i postojan. Zapreminska masa agregata treba da se 3 kree izmedu 2000 i 3000 kg/m . vrstoca kamena od koga se dobija drobljeni agregat mora da iznosi najmanje 80 MPa, dok kamen za puteve mora imati vrstou ne manju od 160 MPa. 3.Osnovna podjela agregata za izradu betona? Osnovna podjela: Prirodan:prirodno nevezane stijene(drobina,sljunak i pijesak) i drobljen i mljeven kamen(tucanik,grus,mljeven kamen) Vjestacki:razni otpadni materijali i industrijski nus- produkti(lozisna zgura,leteci pepeo,kristalna zgura,granulisana zgura,pjenusava zgura) te specijalni proizvodi za primjenu u malterima i betonima(keramzit-ekspandirana glina,ekspandirani perlit,ekspandirani vermikulit) 4.Koji minerali su nepozeljni u agregatu za beton,i koliki max procenat je dopusteno njihovog prisustva u odnosu na masu agregata? Skriljci,lapori,serpentiniti,liskuni i ugalj.Liskuna smije da ima najvise 1% po masi,odnosno 2% za beton koji ce biti stalno na suhom. Reaktivni,alkalno-silikatni sastojci: U krupnom agregatu manje od 5% a u sitnom manje od 0.5%. 5.Zbog cega se ogranicava ucesce hlorida i sumpora u agregatu za beton i koliko je dozvoljena kolicina?

6.Pod kojim uslovom je dozvoljeno da agregat sadrzi 5% u krupnoj a 0.5% u sitnoj frakciji alkalno silikatno-reaktivnih sastojaka?

7.Kolika treba biti zapreminska masa agregata za beton i koliko je max dopusteno upijanje vode agregata za beton? 3 Zapreminska masa agregata treba da se kree izmedu 2000 i 3000 kg/m . Upijanje vode moze da iznosi najvise 1,5%. 8.Koliki je max dopusteni sadrzaj grudvi i gline u agregatu za beton? U sitnom agregatu do 0.5% a u krupnom 0.25%. 9.Osim sto mora da obezbijedi odredjena zadata svojstva ocvrslog betona,sta mora agregat za beton jos da obezbijedi? Mora da obezbjedi otpornost betona na drobljenje, na habanje, na smrzavanje i odmrzavanje, otpornost na skupljanje usred susenja, dobru ugradljivost betona...

10.Koje komponente u agregatu stetno uticu na fi-meh karakteristike ocvrslog betona? Komponente stetne sa aspekta fiz-meh svojstava betona,definisu se mineralosko-petrografskim ispitivanjima: -izmjenjena(slaba)zrna,glinoviti pjescari,lapori i laporoviti karbonati,skriljci,gips,glina i glinci.. -uzrocnici alkalno-silikatne reakcije(kristobalit,ronjaci,..) -uzrocnici korozije armature(minerali koji sadrze halogene elemente:halit,silvin i minerali koji sadrze sumpor:pirit,markiz,pirotin,anhidrit.) -uzrocnici sprjecavanja hidratacije(organska jedinjenja:saharit,masti) 11.Koliki je max dopusteni procenat prisustva slabih zrna u agregatu za beton? Ne smije biti veci od 3%. 12.Koje su prednosti drobljenog agregata u odnosu na prirodan kod izrade betonske smjese? Prirodni agregat zbog zaobljenosti zrna mnogo povoljnije utie na ugradljivost i obradljivost betonskih smea. Meutim, i drobljeni agregat ima odreenih prednosti; on je u petrografskom pogledu uvek homogeniji, a to uslovljava mnogo manje koncentracije napona u ovrslom betonu pod optereenjem i pri temperaturnim promenama. Otroivini oblik zrna drobljenog agregata omoguava ostvarivanje ukljetenja susednih zrna, pa to doprinosi poveanju mehanikih karakteristika, naroito poveanju vrstoe betona pri zatezanju. 13.Koji su nedostaci drobljenog agregata u odnosu na prirodan kod izrade betonske mase? Drobljeni agregat je po pravilu skuplji, pa se prirodnom, naroito renom, u praksi najee daje prednost. Prirodni agregat zbog zaobljenosti zrna mnogo povoljnije utie na ugradljivost i obradljivost betonskih smea. 14.Kako se dijele agregati za izradu betona prema velicini zrna? -sitan agregat zrna prolaze kroz sita otvora od 4mm(prainaste i glinovite estice,veca kolicina moze da smanji cvrstocu i otpornost na dejstvo mraza,poveca upijanje vode,skupljanje i tecenje) -krupan ne prolaze kroz to sito preko 4mm(nominalno najkrupnije zrno agregata(D),stvarno najkrupnije zrno agregata(max zrno Dmax)) 15.Koliko je min dopustena cvrstoca na pritisak stijena za izradu drobljenog agregata za beton?

16.Prilikom sastavljanja i spravljanja betonske mjesavine,koje se frakcije najcesce koriste? 0-4,4-8,8-16,16-31.5 17.Koliki je max dopusteni procenat prisustva slabih zrna u agregatu za beton? Najvise 4% za betone otporne na dejstvo mraza i mraza i soli najvise 3%.

18.Diskontinualna granulometrijska kompozicija agregata,pojasni i nacrtaj dijagram?

Prednosti:izvanredno velika kompaktnost betona,visoke fiz-meh osobine Mane:ekstrakcija i koristenje samo pojedinih kategorija zrna iz prirodne mjesavine agregata,ekonomski neprihvatljivo;vrlo tesko ugradljivi,zahtjeva povecane kolicine vode,moze prouzrokovati segregaciju. Izmedju najkrupnijeg i najsitnijeg zrna u okviru jedne frakcije tolerise se odnos 2.Za diskontinualnu gran kompoziciju agregata karakteristicni su dijelovi koji su paralelni apscisnoj osi,pri cemu se ova paralelnost ispoljava bas u podrucjima nedostajucih agregata. 19.Kontinualna granulometrijska kompozicija agregata,pojasni i nacrtaj dijagram? Granulometrijska kriva prikazana na dijagramu,kriva (a),odgovara tzv kontinualnoj gran.kompoziciji agregata.Iz same definicije granulometrijske krive slijedi da su u posmatranim slucajevima u agregatu kontinualno zastupljene sve velicine zrna.

20.Sta opisuju fuler-empa krive,daj obrasce pojasni i nacrtaj dijagram? Ove dvije krive opisuju granulometrijski sastav agregata za spravljanje betona po svjetskim standardima.idealan agregat za spravljanje betona je onaj cija kriva prolazi izmedju fuler-Empa krivih.

Fuler=100kor d/D ...koristimo sitniji agregat-blize krivoj fuler.Ukoliko se zahtijeva beton vecih cvrstoca,imamo oblik koji nije povoljan,ako ne postoji primjena efikasnih sredstava za ugradjivanje. Empa=50(d/D+kor d/D)...koristimo krupniji agregat-blize krivoj empa.Ukoliko se zahtijeva beton vecih cvrstoca,imamo agregat sa zaobljenim zrnima,imamo efikasna sredstva za ugradjivanje. 21.Pod kojim uslovima se postize najbolja 'upakovanost' zrna? -pakovanje zrna se moe predstaviti kao pojam koji definie najkvalitetniji raspored zrna agregata razliitih veliina i malterske mase u betonu, - za idealno okruglo zrno najbolja upakovanost bi se dobila na slijedei nain . - ako je maksimalno zrno D, upljine izmeu ovih zrna u agregatskoj kompoziciji ine 9 %, - popunjavanje ovih praznina bi se trebalo vriti zrnima iji je prenik 6 -7 puta manji od D, -na taj nain bi se procenat upljina smanjio na manje od 3 %, -ove upljine bi se po istom principu popunile slijedeom klasom krupnoe zrna te bi uz odreene teorijske koliine cementa dobili idelnu kompaktnost betona - u sluaju idealno loptastotog zrna agregata dobro pakovanje se postie ako u mjeavini postoje zrna veliina D1, D2, i D3 - popunjavanje upljina se vri sitnijim zrnima 22.Oblik i velicina zrna agregata za beton,elementi za definisanje? Najkrupnije zrno (D) treba da zadovolji slijedee uslove : 1. Dmax (amin / 3) , 2. Dmax 1,25* emin , kao i 3. Dmax< od najmanjeg presjeka betonskog elementa

23.Efekat zida kod izbora velicine zrna agregata za izradu betona,nacrtaj i pojasni?

-problem pakovanja zrna se pojavljuje i u kontaktu betonske mjeavine i zida oplate i poznat je kao efekat zida (Ez), -ovo se odraava na nain da se uz oplatu uglavnom slau krupnija zrna. -izbjegavanje efekta zida se moe postii betonom koji sadri dovoljnu koliinu smjese sitni agregat + cement, koja se u betonu esto naziva malterska komponenta. -na veliinu problema koji za uzrok ima efekat zida jo utiu geometrijske karakteristike oplate i armatura. 24.Efekat resetke

-uslov da se obezbijedi prolaz betona kroz armaturnu mreu i obavijenost armature betonom se naziva efektom reetke. On se moe izraziti kroz odnos za Er. -gdje je srednji radijus reetke koji se dobije iz odnosa za p - odnosno odnos povrine i obima reetke kako je to dato na slici (b) -dobra agregatska mjeavina, sa aspekta efekta reetke, treba da zadovolji uslove gore naveden za Er. 25.Na izbor cementa,za beton,dominantan uticaj imaju? vrstoa (klasa, marka) cementa i promjena vrstoe u vremenu,toplota hidratacije i hemijska otpornost cementa.

26.Za konvencionalne betone se koriste sljedece vrste cementa? Portland cement i to : -na bazi istog klinkera,na bazi klinkera sa dodatkom pucolana i topionokih zgura, -pucolanski i metalurki cement, -cement niske toplote hidratacije, -sulfatnootporni cement i -aluminatni cement. 27.Izbor cementa kod izrade betona,odnos agregat-cement?

28.Normativima se propisuju min kolicine cementa za beton kao npr: -za armirano betonske konstrukcije se uzima min kolicina cementa od 250 kg/m3 ugradjenog betona -ako je konstrukcija izlozena agresivnom uticaju atmosferilija ova kolicina se mora povecati na 300kg/m3 -ako je konstrukcija izlozena agresivnom uticaju sredine ova min kolicina se mora povecati na 350 kg/m3 29.Po kojem obrascu se odredjuje minimalna masa cementa (min mc.) u funkciji od najkrupnijeg zrna agregata (D) za beton izlozen djelovanju hemijskih agenasa? za beton izloen djelovanju hemijskih agenasa:

za beton izloen djelovanju hemijske agresije :

30.Koju ulogu ima voda u izradi betona? Voda u izradi betona ima dvostruku ulogu : -ona je konstitucioni element betona, koji se ogleda kroz hemijsku reakciju sa cementom, hidrataciju, ime se omoguava vezivanje cementa i njegovo ovravanje. -ostvaruje viskozitet betonske mjeavine (konsistenciju betona) ime direktno utie na efikasnost ugraivanja i zavrne obrade betona. 31.Aditivi za beton,podjela i znacaj? Aditivi ili dodaci betonu su materijali koji svojim fizikim, hemijskim ili kombinovanim dejstvom vre odreeni uticaj na ponaanje i svojstva betona. Podjela: -Plastifikatori -Aeranti -Akceleratori (ubrzivai vezivanja) -Retarderi (usporivai vezivanja) -Zaptivai -Antifrizi (dodaci za betoniranje na niskim temperaturama)

32.Aditivi za beton,vrste i efekti upotrebe pojedinih aditiva?

33.Sta je vodocementni faktor,kako utice na cvrstocu betona? Koliina vode u svjeem betonu obino se izraava vodocementnim faktorom, tj. Omjerom mase vode i cementa (v/c). Nii vodocementni faktor omoguava dobijanje veoma trajnih betona i veoma velikih vstoa. Ovakav beton je veoma teko ugraditi jer je njegova ugradljivost uglavnom veoma mala. Vii vodocementni faktor omoguava dobijanje ugradljivih betona ali ovakvi betoni po pravili nema ju visoke vrstoe i uglavnom nisu veoma trajni. 34.Koliki je min vodocementni faktor i cime je ogranicen? Min vodocementni faktor iznosi 0.2% od mase cementa.Ogranicen je konzistencijom.

35.Uticaj sadrzaja vode i vodocementnog faktora na cvrstocu betona,znacaj stepena zbijenosti? Pijaa voda se moe koristiti za proizvodnju betona. Vodo cementni faktor je od veoma velikog znaaja za vrstou betona. Ovaj maseni odnos takoe veoma utie i na ostale karakteristike betona. Nii vodocementni faktor omoguava dobijanje veoma trajnih betona i veoma velikih vstoa. Ovakav beton je veoma teko ugraditi jer je njegova ugradljivost uglavnom veoma mala. Vii vodocementni faktor omoguava dobijanje ugradljivih betona ali ovakvi betoni po pravili nemaju visoke vrstoe i uglavnom nisu veoma trajni. U vodi se najee sreu sledee primese: sulfati, razni oblici hlora, neorganske i organske soli, kao i razne organske primese. Prisustvo ovakvih materija u vodi moe negativno uticati na vezivanje betona, vrstou, iscvetavanje betona, poremetiti zapreminsku stalnost kao i smanjiti njegovu trajnost. 36.Koji su uticajni parametri na reoloska svojstva svjezeg betona?

Sveza betonaska masa je elasto-plastican sistem. Pri delovanju rastuceg opterecenja betonska smesa na pocetku trpi elasticne deformacije. Kada opterecenje odgovarajuci nivo tj. Kada se iscrpi strukturna cvrstoca betona smesa pocinje da se ponasa kao viskozna tecnost. Pri delovanju mehanickih uticaja na svezu betonsku masuima ponasanje slicno tecnosti, a po prestanku delovanja opterecenja smesa se vraca u prvobitno elasto-plasticno stanje. Iz tog razloga se beton ugradjuje vibriranjem privremeno prevodeci u stanje tecnosti. Istiskuju se globule vazduha, ispunjava se oplata i beton se ugradjuje.
37.Osobine svjeze mjesavine:homogenost i povezanost,pojava segregacije-uzroci i posljedice? Homogenost svezeg betona podrazumeva ujednacenost sastava i svojstava u ukupnoj masi betona a obezbedjuje se dugim i intenzivnim mesanjem komponenata. Povezanost svezeg betona, jos jedna vazan cinilac kada se govori o kvalitetu betona, predstavlja sposobnost zadrzavanja homogenosti svezeg betona u svim fazama od spravljanja do kompaktiranja. Kao rezultat nedovoljne povezanosti betonske mesavine javljaju se pojave raslojavanja odnosno segregacije i izdvajanja vode. Segregacija predstavlja tendenciju razdvajanja krupnih od sitnih cestica pod uticajem razlicitih mehanickih dejstava. Pod izdvajanjem vode podrazumeva se narociti oblik segregacije. Do izdvajanja vode najcesce dolazi na povrsini betona, ali moze doci i do izdvajanja u masi odnosno stvaranja vodenih dzepova.Kao posledica segregacije svezeg betona javlja se nehomogenost ocvrslog betona koja je pracena drasticnim pogorsanjem njegovih fizicko mehanickih osobina. 38.Zapreminska masa svjeze ugradjenog betona-ispitivanje i znacaj?

Zapreminska masa: Zapreminska masa koja se odredjuje neposredno nakon ugradjivanja predstavlja pokazatelj ocvrslog betona. Sto je zapreminska masa veca dobijaju se kompaktniji betoni sa visokim nivoom fizicko-mehanickih svojstava. Veca zapreminska masa se postize pravilnim izborom konzistencije betonske mase i primenom odgovarajuceg postupka zbijanja. Zapreminska masa sveze betonske mase se odredjuje primenom kalupa oblika kocke ili prizme. 20x20x20cm. Beton se ugradjuje u kalup isto kao i u konstrukciji. Koristi se ili pervibrator ili vibroilgla ili postavljanjem kalupa u vibrosto. Zapreminska masa = mb,sv / Vb,sv mb,sv masa u kalupu Vb,sv zapremina kalupa Kada je poznato sb moze se dobit stvarna kolicina sveze betonske mase. Ukupna zapremina od koje su ugradjeni uzorci je uvek veca od zapremine uzoraka izracunatog po jedinici zapremine materijala . mb',sv > mb,sv mb',sv = mc + ma + mv

39.Konzistencija svjezeg betona-pojam,faktori koji uticu na konzistenciju? Pod pojmom konzistencija podrazumeva se skup svojstava sveeg betona koja su od znaaja za njegovu ugradljivost i obradljivost. Konzistencija predstavlja unutarnju pokretljivost svjee betonske mjeavine kao posledicu skupa svojstava koji direktno utiu na transport i ugradnju. To je skup svih osobina svjeeg betona koji se iskazuju putem pokazatelja pokretljivosti i krutosti mjeavine pokretljivosti i krutosti mjeavine Faktori koji utiu na konzistenciju :Oblik i sastav zrna,Koliina/vrsta cementa ,Koliina vode,Koritenje hemijskih dodataka betonu,Koritenje mineralnih dodataka betonu,Temperaturni uslovi,Intenzitet i vrijeme mijeanja,Vrijeme mjerenja. 40.Konzistencija svjezeg betona-metode ispitivanja? metoda slijeganja,VEBE metoda,metoda rasprostiranja,metoda zbijanja.

41.Konzistencija svjezeg betona-klase konzistencije? Beton krute konzistencije odlikuje se visokim ranim vrstoama i malim stezanjem pa se primjenjuje u industriji prefebriciranih betonskih elemenata, kod masivnih graevina i kod betonskih kolnika. Beton plastine konzistencije ima najira podruje primjene, dok se beton tekue konzistencije zbog velikih stezanja i opasnosti od pojave pukotina primjenjuje samo u izuzetnim sluajevima gusto armiranih tankih presjeka i teko dostupnih mjesta koja treba zapuniti betonom. 42.Koji faktori uticu na ugradljivost i obradljivost betonske mjesavine?

oblik i velicina zrna agregata sadrzaj vode kolicina cementa

43.Formiranje strukture betona(etape formiranja)? I poetna etapa : usled vezivanja betona svje beton poinje prelaziti u vrsto agregatno stanje, II etapa : postepeno formiranje strukture ovrslog betona i poveanje vrstoe, III etapa : stabilizacija strukture, dostignuta vrstoa tokom vremena se bitno ne mijenja 44.Pod strukturom betona podrazumijeva se njegova fizicka gradja koja je definisana?

45.Makrostruktura betona,tipovi makrostrukture? struktura I: zrna agregata su na velikim rastojanjima,medjudejstvo ne postoji,uticu samo na dijelove cementnog kamena sa kojima su u dodiru(uticj zrna proporcionalan sadrzaju zrna i specificnoj povrsini) struktura II: cementni kamen obavija zrna(do 0,06mm) i ispunjava praznine izmedju njih,dejstva pojedinih zrna se preklapaju,javlja se dopunski efekat trenja struktura III: manjak cementnog kamena,obavija zrna agregata u slojevima male debljine,a praznine izmedju njih ispunjava samo djelomicno.

46.Mikrostruktura betona,struktura cementnog kamena,pore u cementnom kamenu? Cementni kamen sadrzi: -hemijski vezanu vodu:cementni gel -medjuslojnu vodu:dio gelske vode,10 na -6 mm -apsorbovanu vodu:gelska voda cementnog kamena -slobodnu vodu:kapilarne pore cem kamena -vodenu paru:kapilarne pore i vece supljine cem kamena Najveci dio pora se nalazi u cementnom kamenu. Ukupna poroznost betona : P = Pg + Pk *p, (%), Pk kapilarna poroznost, Pg - gelska poroznost, Pg =0,022 h * mc (%)

p poroznost usled ugraivanja primjene aditiva i iznosi od 5-6 %. 47.Zavisnost poroznosti od stepena hidratacije i vodocementnog faktora? Smanjenje vodocementnog faktora putem poveanja koliine cementa nije ni tehniki ni ekonomski opravdano. Poroznost se najbolje redukuje smanjenjem koliine vode ali da se pazi o ugradljivosti i obradljivosti betona.Voda u porama cijela ostaje zatvorena i ne moze da utie na tok hidratacije cementa. 48.Prsline u betonu usljed skupljanja cementa i termickih napona? Ukoliko beton nije izloen optereenju prsline su posledica skupljanja cementa i termiskih napona. Posto je veza izmedju cementa i agregata kruta, kada se naponi razviju i premase dozvoljenu vrstou dolazi do nastanka prslina. 49.Kapilarna poroznost betona-glavni faktor prisustva kapilarne poroznosti,proracun? Rezultat procesa hidratacije cementa,zavisi od odnosa mv/mc, -pri mv/mc <0,4 nepotpuna hidratacija ukupne koliine cementa, -pri mv/mc >0,4 cementni kamen poveane poroznosti, -kapilarna poroznost usled vika vode :

- relacija zadovoljava uslov da pri potpunoj hidrataciji cementa, za sluaj vodocementnog faktora 0,4 vrijednost kapilarne poroznosti iznosi nula tj. : pri h 1 za mv/mc >0,4 je pk = 0

Kapilarna poroznost je posledica viska vode

50.Cvrstoca betona u funkciji vremena,normalni uslovi ocvrscavanja,zaparivanje pod atmosferskim pritiskom i osvrscavanje u autoklavima?

Autoklaviranje je hidrotermalna obrada materijala pod visokim pritiskom i pri visokoj temperaturi. Zaparivanje betona vri se pomou zagrijane vodene pare. Danas se koriste posebni kotlovi za brzu proizvodnju vodene pare

Moraju biti zadovoljeni sljededi uslovi za ocvrscavanje betona pod atmosferskim pristiskom: - Zasidenost pare vlagom - Prethodno odleavanje betona - Vrijeme zagrijavanja i njegovanja parom - Hlaenje betona

51.Osnovni zakoni cvrstoce betona,uticaj vodocementnog faktora i stepena zbijenosti?

52.Mehanizam loma betona,osnovni tipovi loma betona? 1.cvrstoca agregata veca od cvrstoce na zatezanje cementnog kamena(fck) 2.cvrstoca agregata manja od cvrstoce na zatezanje cem kamena (fck) 3.cvrstoca agregata i cvrstoca na zatezanje cem kamena (fck) bliske 53.Metode naknadnog utvrdjivanja pritisne cvrstoce betona? Naknadno ispitivanje pritisne cvrstoce betona, kao i svih ostalih svojstava betona, umogome je olaksano razvojem tehnologije. Neke od novijih metoda koje se koriste su: METODA ULTRAZVUKA, PRIMJENA SKLEROMETRA, WINDSOR PIN METODA ( mjeri snagu postojecih gradjevinskih konstrukcija na osnovu njihovog otpora na probijanje) i kasicna metoda ISJECANJA UZORKA iz vec ugradjenog elementa i njegovo naknadno labaratorijsko ispitivanje.

54.Cvrstoca betona pri pritisku-ispitivanje,faktori uticaja na rezultat,obrada rezultata,marka betona PBAB 87 i klasa cvrstoce EN 206-1? Cvrstoca betona pri pritisku definise se kao prosecan napon u uzorku izlozenom aksijalnom pritisku pri sili loma, a za slucaj odredjene starosti betona. Ova mehanicka karakteristika se ispituje na uzorcima oblika prizme, cilindra ili kocke.Iako najmerodavije rezultate daju prizmaticni odnosno cilindricni uzorci u praksi su u najsiroj primeni uzorci oblika kocke. Kocka sa ivicama duzine 20 cm je kod nas usvojena kao normni uzorak za definisanje marke betona. Cesto se, medjutim srecu i neku drugi uzorci, razlicitih odnosa poduznih i poprecnih dimenzija, pa se javlja potreba svodjenja rezultata dobijenih na jednoj vrednosti uzorka na vrednosti koje odgovaraju nekoj drugoj vrsti. U skladu s tim u primeni su tzv. koeficijenti konverzije koji se po pravilu dobijaju na bazi eksperimentalnih ispitivanja. Najcesce su ovi koeficijenti definisani u tehnickoj regulativi.Prema PBAB87 postoje cetiri vrste konzistencije: kruta, slabo plasticna, plasticna i tecna. Na rezultate ispitivanja utie: postupak ugraivanja betona reim njege uzorka nominalno najkrupnije zrno agregata vrstoa agregata (20%) cementa (klasa i koliina) voda (v/c faktor)

55.Marka betona,deformacije betona-skupljanje betona,tecenje betona? Marka betona je nominalna vrstoa betona pri pritisku izrazena u Mpa,dobija ispitivanjem betonskih kocki dimenzija 20x20x20 cm. Kocke se ispituju pri starosti od 28 dana, metalni kalupi u kojima uzorci moraju da ostanu 204 asa i to u prostoriji sa temperaturom od oko 20C, zatieni od isuivanja. Stavljaju se u vodu, odnosno u prostoriju ija je relativna vlanost najmanje 95%, a temperatura oko 20C. Cuvaju do dana ispitivanja.Uzorci se briu a zatim se mjere njihove mase.Sila pritiska se postepeno poveava od nule do sile loma /0,2 do 0,8 MPa/s/.vrstoca pojedninog uzorka se dobija 2 kao sila loma svedena na jedinicu povrsine (20 x 20 = 400 cm ) i izrazava se u MPa sa tanou od 0,1 MPa. Pod skupljanjem betona podrazumevaju se vremenske deformacije koje se ispoljavaju u vidu smanjivanja dimenzija neopterecenih betonskih elemenata priblizno proporcionalno u svim pravcima. Generalno, moze se reci da je ta pojava najtesnje povezana sa stanjem vlaznosti cementnog kamena u betonu. Ukupna deformacija skupljanja se sastoji od: 1.hidratacionog skupljanja, skupljanje usled kontrakcije produkata hidratacije, 2.plasticnog skupljanja, skupljanje usled isparavanja vode tokom perioda vezivanja cementa, 3.hidraulickog skupljanja, skupljanje nakon zavrsetka procesa vezivanja. Tecenje, tj. proces razvitka deformacija materijala u toku vremena koji se odigrava bez promene opterecenja, kod betona se uslovno smatra da nastaje samo delovanjem dugotrajnih opterecenja. Iz tih razloga ispitivanje tecenja betona uvek se vrsi primenom specijalnih uredjaja koji su u stanju da tokom duzeg vremenskog perioda odrzavaju odredjeni nivo naprezanje. 56.Metode za ispitivanje cvrstoce betona pri zatezanju-pustupci ispitivanja,rezultati i njihov medjusobni odnos zavisno od metode? 1). Ispitivanje cvrstoce betona na zatezanje cijepanjem;mogu se koristiti uzorci oblika cilindra, prizme i kocke; najjednostavnija metoda 2). Ispitivanjem direktnim aksijalnim zatezanjem ;nije standardna metoda; moze se ispitivati na cilindrima i prizmama kvadratne osnove 3). Standardna metoda ;SRPS ISO 4013 -daje tacnije rezultate jer se u srednjoj trecini raspona javlja cisto savijanje - dobijena cvrstoca ima prakticnu primjenu,narocito kod betonskih puteva i aerodromskih pisti

57.Deformaciona svojstva betona pod uticajem kratkotrajnih opterecenja,modul elasticnosti?

Deformacije betona pri delovanju kratkotrajnih opterecenja zavise od njegovog sastava, od svojstava njegovih komponenata, od vrste naprezanja kao i od cvrstoce i starosti betona. Ispitivanja pokazuju da betoni visih cvrstoca pod opterecenjem pokazuju manje deformacije, a isto tako se ove deformacije pri istom opterecenju smanjuju u funkciji starosti betona. Odredjivanje modula elasticnosti betona vrsi se na prizmaticnim ili cilindricnim uzorcima sa odnosima poduznih i poprecnih dimenzija vecim od 2. Kod ovakvih ispitivanja kao osnovno javlja se pitanje eliminisanja svih deformacija betona osim elasticnih, pa se s tim u vezi najcesce primenjuju razliciti postupci treniranja uzoraka, odnosno postupci visekratnog opterecivanja i rasterecivanja. Naime, pokazalo se da nakon odredjenog broja ciklusa opterecenje rasterecenje funkcija u dovoljnoj meri odgovara pravoj liniji ciji nagib definise modul elasticnosti EZa resavanje prakticnih problema mogu se uspostaviti sasvim prihvatljive veze izmedju modula elasticnosti i cvrstoce betona pri pritisku, pa se doslo do niza empirijskih zavisnosti. - Podruje napona manjih od (0,3-0,5) fp 58.Reoloska svojstva ocvrslog betona? Osnovne reoloske karakteristike betona su:skupljanje betona,tecenje betona i relaksacija napona. -Zavise od ucesca cementnog kamena u makrostrukturi betona,te od mikrostrukture samog cementnog kamena Parametri koji uticu:vrsta i kolicina cementa,vodocementni faktor,granulometrijski sastav agregata,uslovi sredine(temp i vlaznost),nacin ugradjivanja i njege,dimenzije betonskih elemenata i dr. 59.Izvodjenje betonskih radova,projekat betona? Tehnoloki proces izvoenja betonskih radova se dijeli na:proizvodnja betona,transport betona do mjesta ugradnje,ugradnja betona. Sudionici u procesu izvedbe:obaveze projektanta,obaveze nadzornog inzinjera,obaveze izvodjaca radova,obaveze proizvodjaca betona. Obaveze projektanta: Bitan je preduvjet za izvedbu betonskih konstrukcija ispravna i tana projektna dokumentacija koja treba osigurati kvalitetnu i sigurnu izvedbu.Za izradu tehnike dokumentacijeprojekt betonske konstrukcije-odgovoran je projektant . Obaveze inzenjera: Nadzorni ininjer obavlja nadzorne radnje za sve aktivnosti procesa izvedbe betonske konstrukcije to obuhvata:pripremne radove ,skele i oplate ,armaturu,betoniranje . Obaveze izvodjaca radova: Betonske radovi se izvode u skladu s projektom betonske konstrukcije, uputama proizvoaa za ugradnju i upotrebu graevinskih proizvoda i zahtjevima Tehnikog propisa za betonske konstrukcije.Izvoenje betonskih radova treba promatrati kao proces proizvodnje ili proces pruanja usluga koji mora biti planiran, uspostavljen i kontroliran da bi osigurao betonsku konstrukciju koja zadovoljava bitne zahtjeve . 5 kljucnih elemenata pri izvodjenju betonskih radova:planiranje izvodjenja,ljudski resursi,upravljanje procesom,sredstva rada,upravljanje kvalitetom. Obaveze proizvodjaca betona: Proizvoa betona je u cjelosti odgovoran za proizvodnju,ocjenjivanje i potvrivanje sukladnosti betona.U tu svrhu obavezan je provoditi sljedede aktivnosti: poetno ispitivanje tipa proizvoda(vrsta betona),tvorniku kontrolu proizvodnje-sustav upravljanja kvalitetom,ispitivanje uzoraka iz proizvodnje prema utvrenom planu.

Projekat betona Projekat betona je elaborat tehnoloke pripreme za gradnju svake betonske konstrukcije. Prije poetka betoniranja konstrukcije moraju proizvoa betona i izvoa betonskih radova, svaki za svoj dio, pripremiti projekat betona, koji mora imati sledede sastavne dijelove: -Uslovi kvaliteta predvienih vrsta betona-Izraun sastava svjeih betona-Program kontrole kvalitete -Plan betoniranja i montae-Projekat skela i oplata Elaborat prema gornjem sadraju je sastavni dio tehnike dokumentacije za objekat. Cilj tog elaborata je: -Na pravilan i optimalan nain udovoljiti zahtjeve projekta konstrukcije -Osigurati primjenu pravilnih tehnolokih postupaka kod betoniranja i na taj nain izbjedi tetne improvizacije pri radu. Uslovi kvaliteta za predvidjene klase Za svaku projektom konstrukcije predvienu klasu betona moraju se odrediti uslovi, koji se zahtijevaju od svjeeg i ovrslog betona prije svega: - Traenu marku betona - Posebne osobine koje mora imati beton u uslovima upotrebe (marku vodonepropustljivosti, otpornosti na mraz i sl.) - Konzestenciju - Eventualne tehnoloke modifikacije (aeriranja i sl.) - Posebne metode ugraivanja Potrebno je navesti i obraditi: - Rezultate predhodnih ispitivanja i ovrslog betona u obliku koji se mogu koristiti za raunanje sastava; - Metod odreivanja sastava, naruito usvojene kriterije za sastav betona sa posebnim osobinama ( max v/c faktor, min koliina cementa); - Izraun pojedinih sastava, koji mora sadrati: - Masu ili volumen komponenata ( agregata, cementa, vode, dodataka) - Granulometrijsku krivu mjeavine agregata - Predvienu kozistenciju prema jednoj od propisanih metoda. 60.Razastiranje i zbijanje betona pri ugradnji,njega betona? Ugradjivanje betona je faza tehnoloskog procesa izvodjenja betonskih radova koja sledi nakon faze transporta svezeg betona. Podrazumeva se da beton mora odgovarati postavljenim zahtevima u pogledu sastava, konzistencije vremena proteklog od spravljanja do dopremanja do datog mesta. Ugradjivanje betona treba da se zavrsi pre pocetka vezivanja cementa, u protivnom beton se mora baciti.Pod ugradjivanjem betona podrazumeva se:punjenje oplate,razastiranje svezeg betona, zbijanje kompaktiranje betonske mase i zavrsna obrada gornje povrsine izbetoniranog elementa. Zbijanje, odnosno kompaktiranje betona sledi nakon razastiranja betona u oplati. Najcesce se radi masinskim putem, primenom razlicitih postupaka vibriranja u masi betona posle cega u masi betona ostaje 1 3% zaostalih mehurica vazduha. Prema nacinu delovanja vibratori se dele na: povrsinske vibratore, unutrasnje vibratore (pervibratore), oplatne vibratore i vibrostolove.

61.Proizvodnja,transport i ugradnja betona-postrojenja,mjere pri ugradnji? Proizvodnja betona moze biti na gradilistu i na betonari. Na gradilistu: Sastav je propisan, ali nema kontrole u proizvodnji, doziranje je preputeno onome tko radi beton, mogu se ugraivati samo na gradilitu na kome se i proizvede. Ovim nainom prozvodnje dobija se beton slabije kavlitete od onoga napravljenog u betonari i primjenju se samo kada nema postojede betonare na udaljenosti koju automjealica moe predi u dozvoljenom vremenskom periodu ili zbog ekonomski opravdano zbog manjih trokova transporta. Na betonari: Obavezna predhodna labaratorijska ispitivanja recepture za proizvodnju, beton se proizvodi prema recpturama. Automatsko doziranje i vaganje, opran i separiran agregat, grijanje agregata u zimskom periodu, mijaanje komponenti se obavlja mehaniki u postrojenju. Ovaj se nain koristi kad veliina poprenih presjeka konstrukcije omoguavaju kontinuiran utroak betona dopremljen automjealicom, ili kad je ekonomski isplatljiviji od betona koji se pravi na gradilitu. Transport betona do mjesta ugradnje moze biti kontinuriran i prekidan. Kontinuiran: Transport s ujednaenom brzinom teenja betona.Prikladan je je za ugradnju masovnih koliina svjeeg betona pomodu gumenih transportera (beton nie konzistencije) i za pumpani beton. Ako je brzina gumene trake veda od 1 m/s, tada nije mogude izvesti izravno istresanje betona u predvidenu konstrukciju, ved se to treba obavljati pomodu dodatnog ureaja u obliku lijevka, kako ne bi dolo do segregacije agregata . Prekidan: Povremeni prijevoz svjeeg betona pomodu odgovarajudih prijevoznih sredstava, a organizira se po stanovitom redoslijedu kada se beton preuzima s postrojenja koja ga izrauju kontinuirano.Doprema betona na gradilite automijealicama kapaciteta 4-10 m3. Ugradnja betona:sastoji se od istresanja betona u oplatu i zbijanja. Pravila za ugradnju svjezeg betona: beton se ne smije segregirati,visina slobodnog sputanja betone ne smije biti via od 1.0 m (2.0 m), za visine istresanja betona vede od 1.0 m upotrebljava se dodatni ureaj u obliku klizita ili cijevi za ugradnju betona . Zbijanje betona: Rastresitu sveju betonsku masu treba to bolje ugraditi u oplatu ili kalup ta ko da masa bude to guda.Mehaniko zbijanje betona: vibriranje, centrifugiranje, vakuumiranje, preanje, i prskanje.

62.Spravljanje betona,tehnoloska sema proizvodnje betona? Spravljanje betonske mjeavine vri se iskljuivo mainskim putem, pri emu se ovaj postupak svodi na doziranje i mijeanje komponentnih materijala u cilju dobijanja homogene mase. Mjeanje agregata, cementa, vode i aditiva vri se u mjealicama za beton razliitih tipova. Mjealice mogu da budu sa periodinim i sa neprekidnim (kontinaulnim) radom. U odnosu na poloaj ose bubnja razlikujemo mjealice sa vertikalnom, horizontalnom i kosom osom. Beton se spravlja u betonarama na gradilitu, ili u betonarama tvornica prefabrikata, ili u centralnim tvornicama betona, odakle se transportira na gradilite. Faze u procesu proizvodnje su: doprema i uskladitenje sastojaka betona,doziranje i mijeanje,vanjski transport,gradilini transport, ugradnja,zavrna obrada slobodne povrine betona,njegovanje betona. U svim fazama proizvodnje osnovna je tenja, da se dobije dobro izmijeana i homogena smjesa planiranog sastava i zadnjih osobina ovrslog betona. Proizvodnjom betona upravljaju graevinari, gdje je potrebna dodatna specijalizacija i potrebna je suradnja s tehnolozima, kod svjeeg betona stalno se obavljaju svakodnevne, sedmine i druge povremene kontrole ulaznih materijala i dijelova postrojenja. Zato uz svaku betonaru treba postojati odgovarajudi kontrolni laboratorij za ispitivanje materijala. Od prijema pojedinih sastojaka, pa do konane isporuke. Tehnoloska sema proizvodnje betona Tehnoloki proces izvoenja betonskih radova, dijeli se na: Proizvodnju betona,Transport betona do mjesta ugradnje,Ugradnju i njegu betona . Proizvodnja betona moe biti: 1. Na gradilitu :Sastav je propisan, ali nema kontrole u proizvodnji. Moe se ugraivati samo na gradilitu, na kojem se i proizvodi. 2. Na betonari :Obavezna predhodna laboratorijska ispitivanja recepture za proizvodnju. Beton se, dakle, proizvodi, prema recepturama. Faze u procesu proizvodnje: doprema i uskladitenje sastojaka betona,doziranje i mijesanje,vanjski transport,gradilisni transport,ugradnja,zavrsna obrada slobodne povrsine betona,njegovanje betona.

63.Opste osnove tehnologije betona,sastvljanje betonske mjesavine? Prema pravilniku o tehnickim normativima za beton i armirani beton postoje dvije kategorije betona:betoni B.1 i betoni B.11. Betoni prve kategorije mogu se spravljati i bez prethodnih ispitivanja, dok se za betone kategorije B.11 obavezno sprovode i prethodna laboratorijska ispitivanja.Betoni mogu da imaju razliite klase, pri emu termin klasa obuhvata ili samo marku betona, ili marku i neka druga zahtjevana svojstva. Pojam vrste betona, podrazumijeva betone jednakih klasa, ali drugaijih sastava. Beton prve kategorije se moe ugraivati samo na gradilitu na kome se spravlja i zbog toga se predviaju stroija kontrolna ispitivanja. Za beton B.1 propisuju se i odreene minimalne koliine cementa u mjeavini svjeeg betona. Betoni B.II su betoni sa markama 30 i vie, kao i betoni sa posebnim svojstvima (vodonepropustljivost, otpornost na dejstvo mraza i dr.) i transportovani betoni svih marki. Sastavi betona druge kategorije odreuju se na temelju prethodnih ispitivanja svjeeg i ovrslog betona.

Sastavljanje betonske mjesavine Metodologija odredjivanje sastava svjee betonske mjeavine:

Izraunavanje koliine vode,Izraunavanje vodocementnog faktora,Izraunavanje koliine cementa, Izraunavanje koliine agregata,Izraunavanje zapreminske mase svjee ugradjenog betona, Utvrdjivanje uesca pojedinih frakcija agregata,Prethodna laboratorijska ispitivanja i na osnovu njih eventualna korekcija izraunatih koliina vode,cementa i agregata,Definitivno usvajanje betonske
mjeavine. Odreivanje potrebnih koliina komponentnih materijala Uvijek se tei da zapreminska masa svjeeg ugraenog betona bude to vea to je mogue postii upotrebom najmanje mogue koliine vode. -Odreivanje potrebne koliine vode predstavlja prvi korak u postupku projektovanja betonske mjeavine. -Za odreivanje vrijednosti mv moe se upotrijebiti Fereov empirijski obrazac: mv=ko/petikorD -Koliina cementa u jedinici zapremine svjeeg ugraenog betona odreuje se na osnovu poznate vrijednosti vodocementnog faktora mv/mc koji je u funkcionalnoj vezi sa vrstoom betona.

64.Laki betoni. Dobijaju se od cementa, vode i lakih agregata. Laki agregat moze biti: -Organskog (komadici drveta i pluta, stiropor itd) -Neorganskog porijekla (keramzit, drobljena opeka , perlit, vermikulit, vuklanski tuf itd) Lakoagregatni betoni dobiveni na bazi drveta se imaju nazive kao sto su : -Durisol (cement, voda i strugotina od drveta) -Tarolit i heraklit (cement, voda i drvena vuna) koriste se za izradu raznih ploca i blokova. Ukoliko bi se sistematizacija lakih betona izvrila prema njihovoj namjeni po kojoj se laki betoni dijele na: konstruktivne betone, konstruktivno-izolacione betone izolacione betone. 65.Jednozrni betoni. Za spravljanje jednozrnih betona koriste se standardne mjealice manjih kapaciteta a samo spravljanje vrsi se u tri faze: u prvoj fazi agregatu se dodaje dio od ukupne koliine vode potrebne za dobijanje betona eljene konzistenicije; u drugoj fazi djelimino nakvaenom agregatu dodaje se vezivo a u tredoj fazi preostala koliina vode. Jednozrni betoni izraeni od konvencionalnih (kamenih) ili lakih (prirodnih ili vjetakih) agregata odlikuju se sljededim svojstvima, koja se, u zavisnosti od vrste agregata, kredu u sljededim vrlo irokim granicama: - niim zapreminskim masama u odnosu na konvencionalne betone (600 1800 kg/m3), - relativno niskim vrstodama na pritisak (2-10 MPa), - srednjom odnosno odlinom toplotnom izolacionom modi (0.17 0.80 W/mK), - malim koeficijentom skupljanja koje iznosi 50% u odnosu na skupljanje betona izraenog od viestrukog agregata istog porijekla, - vrlo malim kapilarnim upijanjem vode, 66.Teki betoni, agregati za teke betone, upotreba tekih betona. Teki betoni, agregati za teke betone, upotreba tekih betona.Teki beton je obini beton proizveden s tekim agregatom, koji mu daje povedanu gustodu. Primjenjuje se iskljuivo za zatitu od zraenja. Kao teki agregat najede se primjenjuje drobljeni barit (barij-sulfat) koji ima gustodu oko 4,1 g/cm. Po potrebi se primjenjuju i eljezne rude magnetit, limonit i hematit koji daju betonu gustodu 3000 do 3900 kg/m. Kao teki agregat ponekad se primjenjuje i usitnjeni otpadni materijali eljeza.

67.Kako se dobijaju plinobetoni ?

Ovi se betoni izradjuju od sitnog pijeska (do 1mm),vode,velike kolicine cementa(do 500kg/m3)uz dodatak kemikalija koje u svjezoj,mekanoj smjesi betona razvijaju plinove te je nadimaju.neki puta se radi ekonomicnosti uz pijesak dodaju i sitna zrna(1-5mm)lakih agregata(plovucak,sljaka,lomljena opeka i sl.). Postupak proizvodnje plinobetona:Priprema sirovina,Priprema smjese svjeeg plinobeton, Dodavanje aluminijumskog praha , Lijevanje, Stvaranje pora,Rezanje ,Hidrotermalna obrada (autoklavizacija),Zavrna obrada.

68.ta su elijesti betoni i kako se dijele ?

Delijasti betoni dobili su naziv po svojoj strukturi koja sadri veliki procenat pora -delijica veliine 1 do 2mm. Ukupna poroznost ovih betona je vrlo velika i moe iznositi i 85%. S obzirom na ovo, zapreminske mase ovih materijala spadaju u red najniih zapreminskih masa na podruju graevinskih materijala. One obino iznose 300 1200 kg/m. Delijasta struktura se obrazuje dodavanjem proizvedene pjene ili razvijaa gasa osnovno masi. Prema nainu formiranja pora u masi betona, razlikuju se dvije vrste delijastih betona: gas-betoni i pjeno-betoni.

69.Zato je mraz opasan za beton ?

Mraz je opasan za mladi beton,zato sto se na temp. ispod 0C smrzava slobodna voda u betonu.Led kao sto znamo,ima veci volumen nego li voda od koje je postao(za oko 9%).Zbog povecanog volumena led pritisce okolni beton.Taj pritisak moze izazvati drobljenje i lom betona oko zrnaca leda pa i lom citave konstrukcije.Da li ce doci do toga ovisi o tome kad nastupi mraz,da li prije,za vrijeme vezanja ili po zavrsetku vezanja. Otpornost prema dejstvu mraza podrazumjeva sposobnost betona da u stanju zasidenosti betona vodom podnese naizmjenine procese smrzavanja i odmrzavanja , pri emu su ovi procesi nosiocidestrukcije-razaranja strukture betona.Do ove destrukcije dolazi zbog stvaranja vode prisutne u kapilarnim porama ili prslinama nastalih u strukturi betona.Nastajanje ovih unutranjih pritisaka lako se objanjava injenicom da je zapremina leda nastalog od vode prisutne u prama za 9% veda od zapremine vode prisutne u porama i upljinama.