1.

PENGENALAN

Ketika British meluaskan pengaruh dan kekuasaannya di India, kemajuan yang di bawa oleh peradaban Barat telah mula dirasakan oleh masyarakat India. Namun begitu, rakyat India yang beragama Hindu lebih memberi respons terhadap peradaban Barat sehinggakan rakyat India yang beragama Hindu dikatakan mendapat peluang yang lebih besar untuk bekerja di pejabat British di India. Hal ini secara tidak langsung telah merubah pemikiran sesetengah masyarakat India yang beragama Islam dan muncul beberapa tokoh Islam yang ingin membawa pembaharuan bagi memodenkan masyarakat Islam di India. Sayyid Ahmad Khan merupakan salah seorang tokoh pembaharuan dan pemikiran moden Islam di India. Sayyid Ahmad Khan merupakan salah seorang yang telah banyak diberi perhatian dalam kalangan penulis sama ada dalam kalangan penulis Barat dan imur. Banyak idea pembaharuan yang diutarakan oleh Sayyid Ahmad Khan sehinggakan membawa pelbagai kontro!ersi pada "amannya. 1.1 LATAR BELAKANG SAYYID AHMAD KHAN

Sayid Ahmad Khan atau Syed Ahmad Khan dilahirkan di Delhi pada 17 Okt !e" 1#17 # dalam keluarga yang rapat dengan kerajaan #ughal.$ Bapanya bernama S$ed M%ha&&ad M%tta'i $a() *e+ak ke,il la)i "apat de()a( Maha"a+a Ak!a" . %leh itu, ayahnya mempunyai pengaruh di Istana &iraja ketika itu. ' #anakala ibunya bernama A-i-%( Ni*a Be)%& merupakan a(ak pe"e&p%a( *%l%() Kh.a+ah /a"eed0%d Di( Ah&ad1 *e "a() Pe"da(a Me(te"i -a&a( M%)hal.( Ibunya &e(dapat pe(didika( Ba"at da( taat kepada a)a&a. Ta&!aha( la)i1 !elia% dikataka( !e"a*al da"ipada ket%"%(a( Ra*%l%llah *.a.. da"ipada *e!elah a$ah($a1 &elal%i a(ak($a Siti /ati&ah al02ah"a da( &e(a(t%($a
1

). *. I )raham. +$,-./. The Life and Work of Sir Syed Ahmad Khan. Karachi 0 %12ord 3ni!ersity 4ress. Hlm. (. 2 Shan #uhammad. +$,5,/. Sir Syed Ahmad Khan a Political Biography . #eerut 0 #eenakshi 4rakashan. Hlm. .(. 3 Ibid. Hlm. ...

Sa$idi(a Ali Ibni Abi

alib, iaitu generasi ke6(5. Beliau tidak &e(dapat pe(didika(

3 "&al kerana keadaan dan situasi India ketika itu. %leh sebab a$ah($a *i!%k de()a( %"%*a( di i*ta(a1 t%)a* &e(didik($a di*e"ahka( kepada i!%($a. Ibunya memainkan peranan yang utama dalam &e&pe"ke(alka( !aha*a A"a! da( ke*%*a*te"aa( Pa"*i kepada Sa$$id Ah&ad Kha(. Selain itu, beliau &e&pela+a"i &ate&atik1 l )ik da( 4"d%.. Beliau !ela+a" &e&!a,a al0'%"a( da"ipada *e "a() )%"% a)a&a $a() te"ke(al da"i Delhi iait% Ha-"at Shah Gh%la& Ali Sahe!. Beliau juga mempelajari kita! A"a! *epe"ti G%li*ta(1 B%*ta(1 Sha"ah M%lla da( S$a"ah Tah-i!. Kemudian beliau !ela+a" Mate&atik da( Ge &et"ik da( akhi" *ekali !elia% !ela+a" te(ta() il&% pe"%!ata( da"ipada Haki& Gh%la& Haide" Kha(, seorang d kt " kel%a")a !elia%. 4ada %*ia 1# tah%(1 *etelah &e(a&atka( pe(didika( t"adi*i (al1 !elia% !e"pel%a() !ela+a" de()a( Mi"-a A*ad%llah Kha( Ghali! da( Sheikh I!"ahi& 2%a'1 pe($ai" 4"d% $a() te"ke(al da( dikataka( !a($ak &e&pe()a"%hi pe(%li*a( !elia%. Beliau dikatakan tidak &e(e"i&a pe(didika( I())e"i*. Ke&atia( a$ah($a memberikan kesan yang mendalam ke atas Sayid. Sayid yang ketika itu berumur 51 tah%( memutuskan untuk memikul sebahagian daripada tanggungjawab keluarga dan &e&a*%ki pe"khid&ata( *e!a)ai Sirishtedar 6Re, "de"7 di 8a!ata( 8e(a$ah1 pe+a!at Sadr Amin 6S%!+%d)e7 di Delhi.

5.0

PERANAN SAYYID AHMAD KHAN DALAM 4SAHA MEMODENKAN MASYARAKAT ISLAM

5.1

PENDIDIKAN

Anil 7handra Banerjee. +$,8$/. Two Nations The Philosophy of !"slim Nationalism. New &elhi 0 7oncept 4ublishing 7ompany. Hlm. ,'.

Idea memperkenalkan pe(didika( Ba"at timbul apabila Sayyid Ahmad Khan melihat pe(d%d%k I*la& I(dia &a*ih la)i te"pe()a"%h de()a( a+a"a( la&a $a() !e"*i3at k (*e"9ati3 sehingga menyebabkan para masyarakat te"pe(+a"a leh pe&iki"a( +%&%d *e(di"i. Sayyid Ahmad Khan ingin melihat masyarakat Islam India &e(e"i&a *i*te& pe(didika( !e"a*a*ka( Ba"at da( !elia% !e"pe(dapat !aha.a %*aha te"*e!%t aka( &e()el%a"ka( &e"eka da"ipada kep &p () k (*e"9ati3 .9 Beliau juga pernah menyatakan bahawa *ikap &a*$a"akat $a() te"lal% 3a(atik kepada il&% *ai(*1 3al*a3ah da( *a*te"a $a() %*a() &e($e!a!ka( &e"eka ki(i keti())ala( pe"ka"a0pe"ka"a $a() !e"kaita( de()a( il&% & de(. #asyarakat Islam mungkin tidak dapat memahami bahasa 4erancis dan :erman namun &a*$a"akat I*la& pe"l% &e()a&!il ke*e&pata( %(t%k &e(%(t%t il&% *etelah &elihat !a($ak ka"$a a)%() $a() telah p%( dite"+e&ahka( ke dala& !aha*a I())e"i*.5 Sayyid Ahmad Khan mengambil pe(dekata( !e"!aik0!aik de()a( pe(tad!i"a( B"iti*h di I(dia !a)i &e&a*tika( pe(e"apa( *i*te& pe(didika( Ba"at dapat dilak*a(aka(.ambah beliau, ta(pa pe(didika( da( * k ()a( da"ipada B"iti*h1 leh &a*$a"akat Hi(d% $a() &e"%paka(

&a*$a"akat I*la& I(dia aka( did &i(a*i

pe(d%d%k &a+ "iti I(dia.# 4enduduk yang beragama Hindu bebas untuk melakukan apa sahaja berbanding masyarakat Islam memandangkan jumlah mereka yang lebih ramai. Sayyid Ahmad Khan amat bimbang seandainya masyarakat Hindu akan menentang masyarakat Islam India., ujuan Sayyid Ahmad Khan &e&pe"ke(alka( pe(didika( & de( kepada masyarakat Islam India adalah disebabkan oleh pandangan beliau sendiri yang melihat ilmu
5

#d. A2andi Awang. +';;5/. Kom"nalisme Kesannya Ke Atas Peradaban India . Kuala <umpur 0 4enerbit 3ni!ersiti #alaya. Hlm. ($. 6 Ibid# Hlm. ($. 7 Ibid. Hlm. .,. 8 =. =ajakrishnan dan #. =ajantheran. +$,,./. Pengantar Tamad"n India. Kuala <umpur 0 4enerbit *ajar Bakti Sdn. Bhd. Hlm. $... 9 >. &. #ahajan. +$,8(/. $istory of !odern India %&'&'(&')*+ . New &elhi 0 S.7hand ? 7ompany < &. Hlm. '95.

seperti il&% l )ik1 3al*a3ah1 a)a&a da( *a*te"a A"a! adalah tidak &e(,%k%pi !a)i pa"a &a*$a"akat I*la& dala& &e(%(t%t il&%. #ereka juga perlu melihat mata pelajaran lain seperti )e )"a3i1 *a*te"a & de(1 *e+a"ah da( il&% *ai(* *e!a)ai *e!aha)ia( &ata pela+a"a( pe(ti() yang perlu diberikan perhatian oleh mereka.$; 4endapat Sayyid Ahmad Khan ada kebenarannya kerana beliau sendiri pernah menyuarakan kepada pengarang biogra2inya iaitu ).*.I )raham bahawa &a*alah * *i p litik I(dia ha($a dapat di*ele*aika( &elal%i kaedah pe(didika(.11 Impaknya, Gulshan School $a() dikh%*%*ka( %(t%k &e&pela+a"i *e+a"ah & de( telah di.%+%dka( di M "ada!ad. Namun, masalah yang dihadapi ketika itu adalah masalah kek%"a()a( !%k% dalam bidang berkaitan lantas diatasi melalui idea Sayyid Ahmad Khan sendiri agar ditubuhkan pe"*at%a( pe(te"+e&aha( pada tah%( 1#:;.$' Kemudian, tertubuhnya sebuah pe"*at%a( $a() dike(ali *e!a)ai The Scientific Society di Gha-ip%" $a() !e"ta())%()+a.a! %(t%k &e(te"+e&ahka( ha*il ka"$a *a*te"a da( *ai(* dala& !aha*a I())e"i* da( !aha*a E" pah kepada !aha*a %ta&a I(dia da( &e(,a"i *e"ta &e(e"!itka( ha*il ka"$a Ti&%" $a() p p%la" ketika it% . Selain itu, Sayid Ahmad Khan turut &e(%!%hka( Victoria School di Gha-ip%".$( @alau bagaimanapun, pada tahun 1#:; p%la1 The Scientific Society $a() dit%!%hka( di Gha-ip%" telah !e"pi(dah p%la ke Alli)a"h *etelah Sa$$id Ah&ad Kha( dipi(dahka( ke *it%. Kehadi"a( !elia% di*a&!%t de()a( pe&!e"ia( *e!ida() ta(ah leh ke"a+aa( $a() ke&%dia(($a di+adika( *e!a)ai ka.a*a( pe"ke!%(a( ek*pe"i&e( leh Sa$$id Ah&ad Kha(. Pe"*at%a( te"*e!%t ke&%dia( telah !e"+a$a &e(a(a& da( &e(%ai

10

#d. A2andi Awang. +';;5/. Kom"nalisme 3ni!ersiti #alaya. Hlm. ('. 11 Ibid. Hlm. ('. 12 Ibid. Hlm. ('. 13 Ibid. Hlm. ((.

Kesannya ke Atas Peradaban India. Kuala <umpur 0 4enerbit

)a(d%& *e"ta !a"li !e"da*a"ka( kaedah & de(.$. Ini menunjukkan bahawa Sayyid Ahmad Khan sememangnya amat memberikan perhatian terhadap permodenan. S%&!a()a( te"a.al Sa$$id Ah&ad Kha( dala& a*pek pe(didika( adalah de()a( &e(di"ika( Sek lah I())e"i* di M%"ada!ad pada tah%( 1#:1 . 3saha tersebut adalah satu langkah awal bagi memastikan masyarakat Islam India dapat melepaskan diri daripada kemunduran.$9 Kemudian, beliau ingin pula &e(%!%hka( Muhammad AngloOriental College 6MAO<7. Idea te"*e!%t .%+%d *etelah !elia% !e"*e"ta d%a "a()

a(ak($a pe"(ah &e(etap di L (d ( *ela&a ha&pi" t%+%h !ela* !%la( di *a&pi() !elia% *e(di"i pe"(ah &ela.at !e!e"apa !%ah %(i9e"*iti te"ke(al di B"itai( *epe"ti O=3 "d da( <a&!"id)e da( !e!e"apa !%ah k le+ *.a*ta *epe"ti Eat ( da( Ha"" . .$5 #enurut I.H. Aureshi, #A%7 memainkan peranan penting kepada penduduk Islam India kerana tanpa sekolah tersebut, masyarakat 4akistan ketika ini pasti lebih jauh mundur berbanding umat6 umat yang lain.$- MAO< di!e(t%k !e"a*a*ka( *ek lah I())e"i*1 &e())%(aka( !aha*a I())e"i*1 )%"%0)%"% da( pa"a peke"+a($a !e"!a()*a I())e"i* da( &e($ediaka( pel!a)ai &ata pela+a"a( & de(. @alau bagaimanapun, pendidikan agama tidak dipinggirkan. Pe(didika( I*la& *a()at diteka(ka( .ala%p%( *ek lah te"*e!%t t%"%t te"!%ka kepada pela+a" lai( $a() !e"a)a&a Hi(d%1 Pa"*i ata% p%( K"i*tia(.$8 Selain itu, Sayyid Ahmad Khan juga pernah bercadang untuk menubuhkan sebuah Buni!ersiti negeriC bagi wilayah Barat <aut namun idea tersebut tidak mendapat sokongan daripada beberapa buah pihak yang inginkan uni!ersiti tersebut menggunakan bahasa pengantarnya Hindi dan bukannya 3rdu.$, Selepas kembali daripada <ondon, beliau telah
14

#d. A2andi Awang. +';;5/. Kom"nalisme Kesannya ke Atas Peradaban India. Kuala <umpur 0 4enerbit 3ni!ersiti #alaya. Hlm. ((. 15 Harun Nasution. +';;$/. Pembahar"an ,alam Islam Se-arah Pemikiran dan .erakan . :akarta 0 4 Bulan Bintang. Hlm. $5'. 16 #d. A2andi Awang. +';;5/. Kom"nalisme Kesannya ke Atas Peradaban India. Kuala <umpur 0 4enerbit 3ni!ersiti #alaya. Hlm. ((. 17 Harun Nasution. +';;$/. Pembahar"an ,alam Islam Se-arah Pemikiran dan .erakan . :akarta 0 4 Bulan Bintang. Hlm. $5(. 18 Ibid. Hlm. $5(. 19 #d. A2andi Awang. +';;5/. Kom"nalisme Kesannya ke Atas Peradaban India. Kuala <umpur 0 4enerbit 3ni!ersiti #alaya. Hlm. ((.

&e.%+%dka( Pa(itia Pe(i()kata( Pe(didika( 4&at I*la& !a)i &e()ka+i 3akt " $a() &e()hala() %&at I*la& &e&a*%ki *ek lah pe&e"i(tah a*i(). Ke&%dia(1 dit%!%hka( p%la Pa(itia Da(a Pe&!e(t%ka( Pe")%"%a( Ti())i I*la&.50 Ked%a0d%a($a adalah %(t%k kepe(ti()a( &a*$a"akat I*la& I(dia. 4ada tahun 1##: p%la1 Sa$$id Ah&ad Kha( telah &e(%!%hka( Muhammedan Educational Conference 6ME<7 !a)i &e.%+%dka( pe(didika( ke!a()*aa( da( *e"a)a& %(t%k &a*$a"akat I*la& I(dia . 4rogram daripada #D7 ini telah &e(+adi !at% a*a* kepada pe"ke&!a()a( pe(didika( Ba"at dala& kala()a( %&at I*la&1 &e()ka+i tahap pe(didika( a)a&a $a() di!e"ika( di *ek lah0 *ek lah I())e"i* $a() dit%!%hka( leh ) l ()a( I*la& *e"ta !e"t%(+a()ka( pe(didika( a)a&a $a() di!e"ika( di *ek lah0*ek lah *.a*ta.'$ 4ada 1 8a(%a"i 1#7#1 !e"&%la($a kela* pe"ta&a Muhammadan Anglo-Oriental College 6MAO<7 $a() telah di*e&p%"(aka( leh L "d L$tt (. I(*tit%*i te"*e!%t

&e&p%($ai ke"+a*a&a de()a( Calcutta University.'' 4ada tahun 1>501 MAO< telah dike(ali p%la de()a( (a&a Aligarh Muslim University $a() telah !e"+a$a &e()el%a"ka( )"ad%a( dala& pel!a)ai !ida() da( kepaka"a( .'( Sayyid Ahmad Khan menolak kenyataan bahawa penubuhan sekolah berkenaan hanya untuk orang Islam sahaja dan bertujuan untuk mengasingkan kaum sebaliknya beliau menyatakan bahawa penubuhan sekolah berkenaan turut mendapat sokongan daripada masyarakat Hindu. :awatankuasa 4engurusan Kolej juga turut mempunyai tiga orang pekerja beragama Hindu pada tahun $88-.'. Idea memberikan pendidikan moden kepada masyarakat India bukan sesuatu yang mudah kerana bukan semua pihak dapat menerima pembaharuan yang cuba diperkenalkan oleh Sayyid Ahmad Khan, terutamanya golongan para ulama. )olongan tersebut menganggap
20

Harun Nasution. +';;$/. Pembahar"an ,alam Islam Se-arah Pemikiran dan .erakan . :akarta 0 4 Bulan Bintang. Hlm. $5(. 21 Ibid. 22 #d. A2andi Awang. +';;5/. Kom"nalisme Kesannya ke Atas Peradaban India. Kuala <umpur 0 4enerbit 3ni!ersiti #alaya. Hlm. (.. 23 Ibid. Hlm. (9. 24 Ibid. Hlm. 5$.

pendidikan Inggeris mempunyai agenda untuk mendorong dan menukarkan agama mereka kepada agama Kristian. Selain itu, terdapat juga pengkritik yang menganggap pembaharuan dalam kesusasteraan dan sains Barat yang bertentangan dengan agama Islam akan melemahkan lagi keimanan orang Islam. Hal ini diulas pula oleh Sayyid Ahmad Khan yang berpendapat adalah mustahil masyarakat Islam yang beranggapan bahawa agama mereka yang begitu agung dan mencerahkan agama mereka dengan hidayah, sangat lemah untuk menghadapi tentangan daripada ilmu Barat. Beliau turut yakin bahawa perkembangan pengetahuan sekular itu akan lebih menunjukkan kebenaran Islam itu sendiri.'9 #enyedari hal itu, Sa$$id Ah&ad Kha( !e)it% pti&i* %(t%k &e&!e"ika(

pe(didika( & de( kepada &a*$a"akat I*la& I(dia ke"a(a !elia% &elihat te"dapat *i*te& lai( $a() .%+%d di Ba"at iait% *i*te& $a() &e&!e"ika( ke!e!a*a( dala& pe())%(aa( akal da( &e()ka+i *e*%at% pe(e&%a( *e,a"a !e"a%t "iti .'5 Pe())%(aa( akal da( *ai(* $a() &e"%paka( *at% t"a(*3 "&a*i kepada pe&iki"a( *ai(ti3ik aka( &e.%+%dka( tek(ik $a() ,ekap da( p" )"e*i3 !a)i kepe"l%a( i(d%*t"i $a() dapat &e&!e"ika( p%la()a( &ate"ial. 4*aha te"*e!%t +%)a aka( &e())alakka( pe"%!aha( ti()kah lak% kepada &a*$a"akat $a() ke&%dia(($a aka( &e()ha*ilka( p%la ke,ekapa( dala& a*pek * *ial1 p litik da( pe(tad!i"a(. '- Atas 2aktor itu Sayyid Ahmad Khan melarang masyarakat Islam India daripada terlibat dengan politik kerana beliau

beranggapan hanya melalui pendidikan merupakan jalan kepada umat Islam untuk menggapai kejayaan.'8 Ke.%+%da( *i*te& pe(didika( & de( !%ka( ha($a &e()%!ah ,a"a pe&iki"a( &a*$a"akat M%*li& I(dia da( k%"ik%l%& $a() dipe"ke(alka( &e()ik%t ,a"a Ba"at &alah *i*te& pe(didika( Ba"at t%"%t &e.%+%dka( *at% !%da$a $a() &e&! lehka(
25 26

Ibid. Hlm. 89. Ibid. Hlm. 5;. 27 #d. A2andi Awang. +';;5/. Kom"nalisme Kesannya ke atas Peradaban India . Kuala <umpur 0 4enerbit 3ni!ersiti #alaya. Hlm. 5;. 28 Harun Nasution. +';;$/. Pembahar"an ,alam Islam Se-arah Pemikiran dan .erakan . :akarta 0 4 Bulan Bintang. Hlm. $59.

pa"a pe(%(t%t MAO< kh%*%*($a !e"* *ial *epe"ti ti())al di dala& a*"a&a1 &e&p%($ai %(i3 "& $a() *e"a)a&1 &e&p%($ai pe"*at%a( da( &e&! lehka( pa"a pela+a" te"li!at de()a( akti9iti *%ka( *epe"ti h ki da( k"iket. 5> Selai( it%1 ke.%+%da( MAO< t%"%t &elatih pa"a pe(%(t%t a)a" *e(tia*a !e"di*ipli(. Me"eka tidak di!e(a"ka( %(t%k &elak%ka( *e!a"a() pe"ka"a lai( $a() tidak !e"kaita( *epa(+a() te&p h !ela+a". Pela+a" $a() !e"a&!%t pa(+a() da( &e()hi*ap " k k aka( dike(aka( ti(daka(. Ba)i pela+a" $a() k%"a() *ihat p%la aka( di!a.a !e"+%&pa d kt " %(t%k &e(dapatka( "a.ata(?0. Hal i(i &e(%(+%kka( !aha.a ke.%+%da( MAO< !%ka( ha($a te"had %(t%k &e&!e"ika( pe(didika( & de( *e&ata0&ata kepada &a*$a"akat M%*li& I(dia da( pe(d%d%k Hi(d% *e!alik($a t%"%t &elatih pa"a pe(%(t%t a)a" !e"di*ipli(1 pat%h kepada pe"at%"a( da( *e(tia*a !e"h%!%()a( *e*a&a *e(di"i.

5.5

POLITIK

:atuhnya empayar #ughal dan musnahnya keagungan kerajaan Islam, menyebabkan 2okus pemikiran Sayyid Ahmad Khan terus kepada persoalan politik dan beliau mula menulis mengenai isu politik yang membara pada "amannya. ($ Sa$$id Ah&ad Kha( &e(d &i(a*i a"e(a p litik I(dia pada tah%( 1#@# hi())a 1#>#. Dala& a"e(a p litik1 !elia% &ah%ka( *i*te& !e"ke"a+aa( *e(di"i 6*el30 help7 $a() !e"k (*epka( ke!e!a*a( 6li!e"t$7. Ba)i($a1 &a*$a"akat $a() !e"ta&ad%( ialah &a*$a"akat $a() &a&p% &e()%"%*ka( di"i *e(di"i da( "a() lai( !e"pa(d%ka( pe()ala&a( da( ke*%*aha( ta(pa ,a&p%" ta()a( ")a(i*a*i Ake"a+aa(B. Ba)i &e"eali*a*ika( !e(t%k ke"a+aa(

da"ipada &a(a0&a(a

te&pata( *e(di"i i(i1 Sa$$id Ah&ad Kha( *a()at &e($ k () !e(t%k Ke"a+aa(
29

:ohannes #arinus Simon Baljon. +$,5./. The /eforms and /eligio"s Ideas of Sir Sayyid Ahmad Khan# <ahore 0 SH. #uhammad Ashra2. Hlm. 59. 30 #eenakshi 4rakashan. +$,5,/. Sir Syed Ahmad Khan a Political Biography . #eerut 0 Begum Bridge. Hlm. 58. 31 #d. A2andi Hj. Awang. +';;5/. Kom"nalisme Kesannya ke Atas Peradaban India . Kuala <umpur 0 4enerbit 3ni!ersiti #alaya. Hlm. ',.

Te&pata( Se(di"i 6L ,al Sel30 G 9e"(&e(t7 da( &e(e(ta() pa"li&e( $a() !e"!e(t%k de& k"a*i. Kerajaan empatan merupakan peringkat kerajaan yang berasingan dan berkuasa dalam membuat undang6 undang kecil +undang6 undang subsidiari/. Kerajaan empatan memberikan peluang kepada penduduk setempat untuk mengambil bahagian dalam pengurusan kawasan yang didiami mereka. Selain itu, Kerajaan empatan juga memastikan segala keputusan

dibuat dengan cepat dan selaras dengan keperluan penduduk setempat. #enurut Sayyid Ahmad Khan, Ke"a+aa( Te&pata( &e(%(+%kka( ke&ata()a( p litik de()a( &e&!e"ika( pel%a() kepada pe(d%d%k %(t%k &e()%"%*ka( pe(tad!i"a( ka.a*a( *e(di"i da( pada &a*a $a() *a&a &e()a+a" &e"eka &e(dala&i p litik .(' 4eluang melibatkan diri dalam sistem kerajaan tempatan ini bukan sahaja mampu menambahkan kapasiti kakitangan awam dalam pentadbiran, bahkan mendedahkan mereka kepada masalah politik tempatan yang seterusnya membawa mereka dalam dunia politik yang lebih besar. Selain itu, kuasa besar kerajaan tempatan adalah hak dalam kerajaan tempatan itu sendiri dan badan ini bebas daripada campur tangan kerajaan bagi memberikan peluang kepada mereka untuk bergerak akti2 dalam pentadbiran kerajaan.(( Kebebasan dalam pentadbiran ini perlu bagi mendidik penduduk memiliki jiwa yang tinggi dalam memahami erti politik yang sebenar. &alam melaksanakan bentuk kerajaan tempatan ini, Sa$$id &e(eka(ka( k (*ep ke!e!a*a( 6Li!e"t$7. Sesetengah penduduk mentakri2kan kebebasan +<iberty/ ini sebagai kebebasan untuk mempraktikkan kepercayaan dalam agama dan politik. &alam sistem pentadbiran ini, pe(d%d%k di!e"ika( pel%a() dala& ke!e!a*a( !e"*%a"a !e"da*a"ka( l )ik da( ketepata( pe(dapat $a() di*%a"aka( . &alam menentukan kebenaran, sesuatu
32

Shan #uhammad. +$,5,/. Sir Syed Ahmad Khan Hlm. ';.. 33 Ibid. Hlm. ';9.

a Political Biography. #eerut 0 #eenakshi 4rakashan.

pendapat yang diberikan tidak boleh dipertikaikan dan pendapat itu juga tidak semestinya disokong oleh suara majoriti dalam menentukan kebenarannya tetapi ia bergantung kepada logik dan ketepatan pengadilan yang dibuat.(. Setiap indi!idu mempunyai hak dan peluang dalam menyuarakan pandangan dan pendapat masing6masing. Me(%"%t Sa$$id Ah&ad Kha(1 ke!e!a*a( ialah hak *e&%la +adi i(di9id% $a() tidak ! leh dipe"tikaika(. ?@ Be)it% +%)a dala& pe&!e(t%ka( *e*%at% %(da()0%(da(). Se*%at% %(da()0%(da() da( pe"at%"a( $a() di!%at leh ke"a+aa( &e&e"l%ka( pe(dapat da( pe"*et%+%a( da"ipada "ak$at. =akyat berperanan dalam memberikan idea dan pendapat mereka sebagai satu proses yang membantu kerajaan dalam membuat undang6undang. &alam arena politik, komunikasi antara rakyat dan kerajaan sangat penting. =akyat dan kerajaan perlu tahu peranan masing6 masing dan mempraktikkan konsep kerjasama dalam mentadbirkan negara. @alaupun kerajaan merupakan suatu kuasa besar dalam mentadbir rakyat, ia tidak sepenuhnya sempurna dan tugas rakyat ialah menyempurnakan kelemahan yang ada pada kerajaan. =akyat perlu diberi peluang untuk mengkritik iaitu kritikan yang membina dalam membantu memperkukuhkan pentadbiran kerajaan. Ke"a+aa( +%)a pe"l% &e(+a)a ke!a+ika( "ak$at de()a( &e($ediaka( hak $a() *a&a "ata da( pe"li(d%()a( $a() &e($el%"%h . &alam peristiwa &ahagi $89-, kerajaan mengabaikan perasaan rakyat dan tidak memberikan peluang kepada rakyat India dalam bidang pentadbiran apabila ketiadaan wakil daripada kalangan rakyat India menganggotai #ajlis 4erundangan Kerajaan British.(5 ugas rakyat juga ialah

bertanggungjawab mengenali pemerintah dan cuba menyesuaikan diri dengan bentuk pentadbiran yang ada supaya tidak berlaku salah 2aham antara kerajaan dan rakyat. 4eristiwa &ahagi $89- menyaksikan salah 2aham antara kerajaan British dengan orang India apabila ketiadaan wakil orang India dalam #ajlis 4erundangan India menyebabkan kerajaan tidak ada

34 35

Ibid# Ibid. Hlm. ';5. 36 #d. A2andi Hj. Awang. +';;5/. Kom"nalisme Kesannya ke Atas Peradaban India. Kuala <umpur 0 4enerbit 3ni!ersiti #alaya. Hlm. (;.

10

saluran untuk mengetahui reaksi rakyat terhadap undang6undang dan peraturan yang diluluskan.(- %rang India juga tiada saluran untuk menyatakan pandangan mereka mengenai undang6undang berkenaan dan ini menimbulkan salah 2aham.(8 Oleh *e!a! it%1 k (*ep (a*i (ali*&e $a() di!a.a leh Sa$$id Ah&ad Kha( &e()a(+%"ka( ke"+a*a&a a(ta"a &a*$a"akat di I(dia de()a( B"iti*h de&i &e(+a)a (a*i! "ak$at I(dia da"ipada &elet%*($a Daha)i !%at kali ked%a. #enurut The New 0ncyclopedia Britannica, Sa$$id Ah&ad Kha( tidak

&e())alakka( "a() I*la& !e")e"ak akti3 dala& p litik di I(dia te"%ta&a($a dala& K ()"e* Ke!a()*aa( I(dia.?> Sa$$id Ah&ad Kha( &e(e(ta() "ak$at M%*li& di I(dia &eli!atka( di"i dala& )e"aka( K ()"e* Ke!a()*aa( I(dia ke"a(a !+ekti3 k ()"e* te"*e!%t ialah &e(%!%hka( pa"li&e( !e"!e(t%k de& k"a*i iait% &ah%ka( Ma+li* Pe"%(da()a( $a() dipilih. &alam parlimen sedemikian, Syed Ahmad Khan sedar bahawa orang Islam akan menjadi Eminoriti yang kekalF, dan undi mereka akan selalu dikalahkan seperti orang Ireland di @estminster..; Ini bermaksud, de& k"a*i !e"pa"li&e( tidak *e*%ai !a)i &a*$a"akat M%*li& di I(dia pada ketika it% ke"a(a "ak$at I(dia $a() &a*ih &e&e(ti()ka( pe"!e-aa( ka*ta. Kepentingan kasta ini menyebabkan politik India tidak akan berjaya kerana ) l ()a( ata*a( ata% &a+ "iti aka( &e(i(da* ) l ()a( !a.aha( ata% &i( "iti. Sistem perwakilan melalui pilihan raya bermakna mewakili pendapat serta kepentingan golongan majoriti. .$ Me&a(da()ka( +%&lah M%*li& di I(dia $a() &i( "iti1 &aka *i*te& pe&iliha( i(i tidak dapat di*e*%aika( de()a( !aik. Komuniti yang lebih besar akan mengesampingkan

37 38

Ibid# Hlm. (;. Ibid. Hlm. (;. 39 The New 0ncyclopedia Britannica# +$-58/. 3nited States o2 America 0 Dncyclopedia Britannica, Inc. Hlm. $59. 40 Anil Seal. +$,8-/. Kem"nc"lan Nasionalisme India Persaingan dan Pers"bahatan Pada Akhir Abad Kesembilan Belas# Kuala <umpur 0 &ewan Bahasa dan 4ustaka. Hlm. (89. 41 Ibid.

11

kepentingan komuniti yang lebih kecil, dan rakyat jahil akan menyalahkan kerajaan kerana memperkenalkan langkah6langkah yang akan membuat perbe"aan kaum dan keturunan lebih hebat lagi dari masa6masa lalu..' Keadaan ini juga akan menyebabkan ti&!%l k (3lik a(ta"a pe&e"i(tah da( "ak$at.;? S$ed &e()ataka( *ede&ikia( ke"a(a keadaa( di I(dia pada ketika it% !%ka( ha($a &e&e(ti()ka( pe"!e-aa( ka*ta1 !ahka( te"dapat pe"!e-aa( ka%& $a() &e($%ka"ka( pe($at%a( &alah *a()at keti())ala( dala& pela+a"a(. Pela+a"a( &e"%paka( pe"ka"a %ta&a $a() diteka(ka( leh Sa$$id Ah&ad Kha(

ke"a(a &e(%"%t($a pe(d%d%k I(dia pe"l% &e(dapat pe(didika( dah%l%1 ke&%dia(($a !a"% &e(de*ak %(t%k &e(dapatka( hak &e"eka dala& p litik. ;; Oleh *e!a! it%1 p litik da( pe(didika( !e"+ala( *ei"i() pada e"a pe&!aha"%a( $a() di!a.a Ah&ad Kha(. leh Sa$$id

5.?

KEAGAMAAN

Kemunculan Sayid Ahmad Khan sebagai re2ormis dalam pergerakan re2ormis dan pemulihan #uslim telah mengambil bentuk baru pada lewat abad ke6$, dan awal abad ke6';. .9 Semasa pemberontakan sekitar tahun $89-6$898, Sayid Ahmad Khan menyebelahi pihak British sehinggakan British menganugerahkan sebuah ladang.5 namun beliau enggan menerimanya. Selepas peristiwa pemberontakan, beliau bimbang akan nasib malang yang menimpa masyarakat Islam India..- Belia% &%la &e(%li* *e!%ah !%k% $a() &e($ataka( !aha.a kita! Ta%"at da( I(+il tidak pe"(ah di%!ah0%!ah
42 43

leh ta()a( &a(%*ia de&i

Ibid. Abdul Hamid. +$,8-/. !"slim Separatism in India# <ahore 0 %12ord 3ni!ersity 4ress. Hlm. (;. 44 #uhammad Gusu2 Abbasi. +$,8$/. !"slim Politics and Leadership in So"th Asia &)12( '*# Islamabad 0 Institute o2 Islamic History, 7ulture and 7i!ili"ation Islamic 3ni!ersity. Hlm. -'.
45

=.=ajakrishnan dan =.=ajentheran. +$,,./. Pengantar Tamad"n India. Kuala <umpur 0 4enerbit *ajar Bakti. Hlm.$.$. 46 A2andi Awang. +';;5/. Kom"nalisme dan Kesannya ke Atas Peradaban India. Kuala <umpur 0 4enerbit 3ni!ersiti #alaya. Hlm. ',. 47 Ibid.

12

&e(dapatka( kepe",a$aa( da"ipada pe(+a+ah. Sayid Ahmad Khan mula menulis dan cuba untuk mengharmonikan agama Islam dengan idea6idea sainti2ik dan politik progresi2 pada "amannya. &ari sudut pandangan agama, Sa$id Ah&ad Kha( !e"pe(dapat a)a&a dilihat *e!a)ai kepe"l%a( &a(%*ia dala& pe&!e(t%ka( & "al..8 Hal ini kerana kepe"l%a( a*a* a)a&a !e"pe"a(a( &e(e(t%ka( ti(daka( &a(%*ia1 pe"%!aha( kepada ke!aika( da( *e!a)ai($a. Sayid Ahmad Khan mahu memahami Islam secara rasional sebagai seorang yang moden.., Beliau telah &e(%li* *e!%ah ta3*i" Al0C%"a( $a() !a($ak di%!ah &ak*%d $a() *e!e(a". Si*te& pe(a3*i"a( !a($ak dida*a"ka( ata* %(*%" ala& da( &e(e(ta() ada($a &%k+i-at da( hal0hal $a() di l%a" ke!ia*aa( te"&a*%klah pe"i*ti.a isra da( mira .9; Belia% &e($ataka( !aha.a ke(a!ia( adalah t%+%a( $a() dapat dipe" leh de()a( latiha( +i.a !"iyadloh #afsiyah$ da( t%+%a( te"*e!%t adalah pe"a(ta"aa( ala& da( &a(%*ia.9$ Namun begitu, !elia% &e()ak%i !aha.a M%ha&&ad *e!a)ai pe(%t%p "i*alah Ilahi .9' Sebagai seorang Islam yang mengaku adanya wahyu, Sa$id Ah&ad Kha( pe",a$a pada kek%ata( da( ke!e!a*a( akal &a(%*ia dala& &e(e(t%ka( kehe(dak da( pe"!%ata( .9( Sayid Ahmad Khan &e( lak taklid da( !e"pe(dapat *%&!e" a+a"a( I*la& ha($alah Al0 C%"a( da( Al0Hadith.9. Namun begitu !elia% tidak &e(e"i&a *e&%a hadi* ke"a(a te"dapat hadi* $a() !%at0!%ata( da( ha($a &e(e"i&a apa!ila *etelah pe(elitia( $a() *ak*a&a te"hadap kea*lia(($a. Te"dapat hadi* $a() dit k k ta&!ah da( di%!ah i*i
48

Shan #uhammad. +$,5,/. Sir Syed Ahmad Khan a Political Biography. 4rakash 4rinting 4ress 0 #eerut. Hlm.$8(. 49 Ibid# Hlm.$,;. 50 Ahmad &ar. +$,9-/. /eligio"s Tho"ght of Sayyid Ahmad Khan# <ahore 0 Institute o2 Islamic 7ulture. Hlm.$8( 51 Shan #uhammad.+$,5,/. Sir Syed Ahmad Khan a Political Biography. #eerut 0 4rakash 4rinting 4ress. Hlm.$,;# 52 Ahmad &ar. +$,9-/. /eligio"s Tho"ght of Sayyid Ahmad Khan# Hlm.$8(. 53 Harun Nasuition. +$,8'/. Pembahar"an ,alam Islam Se-arah Pemikiran dan .erakan# :akarta 0 4 Bulan Bintang. Hlm. $5;. 54 Bashir Ahmad &ar. +$,9-/. /eligio"s Tho"ght of Sayyid Ahmad Khan. Hlm.$8'.

13

ka(d%()a( a*al($a &elal%i

"a()0 "a() $a() &e(de()a" ,e"ita0,e"ita ke*aktia(

te(ta() di"i (a!i da( "a()0 "a() $a() )e&a" &e(a&!ah apa $a() di%,ap leh pa"a (a!i.99 Sayid Ahmad Khan berpendapat pe"ka"a0pe"ka"a a)a&a !e"*i3at tetap *eda()ka( pe"ka"a0pe"ka"a d%(ia ! leh !e"%!ah0%!ah.95 &asar perkahwinan dalam Islam pula, beliau hanya menerima monogami dan menolak poligami seperti yang telah jelaskan oleh ulama6ulama pada "aman itu. Beliau berpendapat hanya perkahwinan monogami sahaja yang benar6benar kukuh dianjurkan dalam kalangan orang #uslim.9- Dala& Al0C%"a( +%)a &e($ataka( +ika te"dapat keadaa( $a() &%*tahil %(t%k &e(%(+%kka( ke*a&aa( ata% keadila( dala& &e&!aha)ika( ha"ta !e(da ata% $a() lai(1 ha($a & ( )a&i &e"%paka( piliha( $a() tepa t.98 Sa$id Ah&ad Kha( +%)a &e(e"a()ka( !aha.a dala& I*la& & ( )a&i adalah $a() %&%& da( %ta&a &a(akala p li)a&i te"&a*%k dala& $a() te"ke,%ali. @> Na&%( !e)it%1 p li)a&i di! lehka( ata* *e!a! da( .akt%0.akt% te"te(t% *epe"ti apa!ila te"($ata *e*e "a() i*te"i it% tidak *%!%" *epe"ti $a() te"t%li* dala& kita! I(+il.:0. Bagi Sayid Ahmad Khan, h%k%& p t () ta()a( !a)i pe(,%"i !%ka( h%k%& $a() .a+i! ketika it%.5$ Namun begitu hukuman tersebut &e"%paka( h%k%& $a() &ak*i&a $a() di+at%hka( dala& keadaa( te"te(t%. &isamping itu juga, hukum potong tangan terdapat dalam hukum penjara bagi pencuri. Sa$id Ah&ad Kha( &e($ataka( &elal%i d a dapat &e"a*aka( kehadi"a( t%ha(. Belia% pe",a$a h%!%()a( a(ta"a &a(%*ia da( t%ha(.5' Hal i(i ke"a(a h%!%()a( &a(%*ia1 ala& da( t%ha( adalah !e"lak% *e,a"a
55

Hadji A.Salim. $,9;. Sa--id Ahmad Khan Seorang Islam(!odern dan Pembahar" Sosial . :akarta 0 &jambatan. Hlm..-. 56 Ibid# 57 Ha2ee" #alik. $,8;. Sir Sayyid Ahmad Khan and !"slim !oderni3ation in India and Pakistan . New Gork 0 7olumbia 3ni!ersity 4ress. Hlm.'5.. 58 Ibid. 59 Hadji A.Salim. $,9;. Sa--id Ahmad Khan Seorang Islam(!odern dan Pembahar" Sosial. Hlm.... 60 Ibid. 61 Shan #uhammad.$,5,. Sir Syed Ahmad Khan A Political Biography. #eerut 0 4rakash 4rinting 4ress. Hlm.$(9. 62 Ibid. Hlm.$-9.

14

*e&%la+adi da( *ali() &e&e"l%ka(. D a a&at dipe"l%ka( %(t%k &e&i(ta *e*%at% da"i t%ha( da( pe",a$a !aha.a d a aka( dika!%lka( leh t%ha(. D a dipe"l%ka( dala& %"%*a( *pi"it%al da( kete(te"a&a( +i.a. Sa$id Ah&ad Kha( &e( lak d a ke"a(a !e"pe(dapat ke!a($aka( d a tidak dika!%lka( leh t%ha(. 4ada tahun $8-,, Sayid Ahmad Khan mendirikan #uhammadan Anglo6%riental 7ollege 5( +#A%7/ di Aligarh. Beliau telah menjalankan kempen yang telah meyakinkan pihak British dan mengumunkan India sebagai sebuah negara Islam dan meyakinkan orang #uslim India tentang kepentingan mendapatkan pendidikan moden.5. Sememangnya penubuhan

#uhammadan Anglo6%riental 7ollege merupakan karya yang bersejarah dan berpengaruh59 dalam cita6cita untuk memajukan umat Islam India.55Apabila dilihat secara keseluruhannya, sikap Sayid Ahmad Khan terhadap agama adalah rasional apabila beliau cuba untuk menyelesaikan sesuatu masalah dengan cara terbuka dan bijaksana. @alaupun terdapat isu 2atwa menentang ideologi yang dibawa oleh beliau, namun tetap tidak mematahkan semangatnya untuk meneruskan ideanya melalui bukti6bukti yang telah beliau tentukan.5-

5.;

PERSAMAAN TARA/

Sayyid Ahmad Khan adalah seorang nasionalis kerana dalam perjuangan beliau membela nasib masyarakat Islam, beliau tidak pernah menumpukan pemikiran untuk membahayakan orang Hindu. Beliau tidak pernah mendakwa bahawa masyarakat Islam adalah masyarakat sebuah negara terpisah. Sebaliknya beliau sentiasa &e()a())ap &a*$a"akat Hi(d% da(
63

#d. A2andi Awang. +';;5/. Kom"nalisme dan Kesannya ke Atas Peradaban India. Kuala <umpur 0 4enerbit 3ni!ersiti #alaya. Hlm. (.. 64 =.=ajakrishnan dan =.=ajentheran. +$,,./. Pengantar Tamad"n India. Kuala <umpur 0 4enerbit *ajar Bakti. Hlm.$... 65 Abdul Hamid. +$,5-/. !"slim Separatism In India A Brief S"r4ey &)5)(&'61. 4anjab 0 %12ord 3ni!ersity 4ress. Hlm. (5. 66 >.&. #ahajan. +$,8(/. $istory of !odern India %&'&'(&')*+# New &elhi 0 S.7hand ? 7ompany <td. Hlm.'99. 67 Shan #uhammad. +$,5,/. Sir Syed Ahmad Khan A Political Biography . 4rakash 4rinting 4ress 0 #eerut. Hlm.$,'.

15

I*la& *e!a)ai Dd%a &ataD da"ipada *at% i(d%k I(dia. 58 Beliau seorang yang !e"pa(da()a( *ek%la". Belia% &e()a())ap I(dia *e!a)ai ta(ah ai"($a da( tidak pe"(ah &e()a(+%"ka( )e"aka( pe&i*aha(.5, Syed sering menggunakan istilah negara +nation/ untuk maksud rakyat. -; Semua orang India berasal daripada satu negara.-$ #anakala orang Dropah, mengikut pandangannya, terdiri daripada satu bangsa berasingan. Beliau menggunakan perkataan HHinduH dengan maksud yang luas. Seseorang yang tinggal di India adalah seorang EHinduF dan EHinduF bukan hanya merujuk kepada agama sahaja.-' #engikut perkiraan ini, beliau adalah pemimpin yang mencadangkan teori satu negara I%ne nation heoryJ. #engikut pandangannya, mana6mana agama tidak memperkecilkan kepentingan perpaduan manusia. HHinduH dan H#uslimH hanya pengenalan agama mengikut kepercayaan masing6masing. Beliau menganggap India sebagai tanah airnya dan tidak pernah menganjurkan gerakan pemisahan.-( Beliau menambah bahawa sesuatu bangsa tidak akan menghormati bangsa yang lain sekiranya terdapat undang6undang yang tidak sama rata dan mereka tidak diberi peluang dalam negara itu sendiri.-. Beliau juga berpegang kuat kepada HidealH pelbagai budaya, dan menganggap India tanah air kepada kedua6dua masyarakat Hindu dan #uslim. #ereka meminum air dari sungai )anges, sama warna kulit dan masing6masing telah meminjam ratusan adat resam kedua belah pihak. 4roses asimilasi ini men"ahirkan bahasa barn iaitu 3rdu. &engan kerana itu, perpaduan Hindu6#uslim merupakan prasyarat utama untuk mencapai kesejahteraan dan keharmonian hidup kedua6dua kaum tersebut.-9 #engenai
68

#.=ajanthanan dan #d A2andi Hj. Awang. +';;./. 7Nasionalis 8 Kom"nalis Sir Syed Ahmad Khan dan !ahatma .andhi dalam Se-arah !oden India# 9ati: Bilangan '. Hlm. ,(. 69 Ibid. Hlm. ,.. 70 =am )opal. +$,9,/. Indian !"slims a Political $istory %&)5)(&'61+# Bombay0 Asia 4ublishing House. Hlm. .8. 71 Ibid# 72 Ibid# 73 Itihaas, ;<hronology(!ahatma .andhi %&)2'(&'6)/H, http0KKwww.itihaas.comKmod6 ernKgandhi6chrono.html, '. :anuari ';;(. Hlm. Li. 74 Ibid# 75 #.=ajanthanan dan #d A2andi Hj. Awang. +';;./. 7Nasionalis 8 Kom"nalis Sir Syed Ahmad Khan dan !ahatma .andhi dalam Se-arah !oden India# 9ati: Bilangan '. Hlm. ,..

16

hubungan keagamaan antara satu sama lain, Syed berpendapat, manusia adalah manusia, dan merupakan makhluk ciptaan uhan. Agama adalah urusan peribadi masing6masing, yang tidak ada kena mengena dengan hubungan antara sesama manusia, walaupun berlainan kepercayaan. %leh itu, hubungan Hindu6Islam bukanlah sesuatu yang bermasalah yang berpotensi mencetuskan kon2lik. Sebaliknya dengan berpegang teguh kepada ajaran agama masing6 masing, mereka dapat hidup secara harmoni dan bersatu padu. -5 Sama ada Syed seorang pengamal komunalisme ataupun tidak, dapat dilihat pada pengambilan pelajar di #uhammadan Anglo %riental 7ollege +#.A.%.7/ yang ditubuhkan oleh beliau. Beliau sama sekali tidak meletakkan kuota kemasukan atau dengan cara6cara tertentu menghalang kemasukan orang Hindu. #asyarakat Hindu bebas memohon untuk memasuki #.A.%.7, tanpa apa6apa sekatan sekiranya memenuhi syarat yang ditetapkan. Kriteria kelayakan masuk bukan terhad kepada sesuatu kaum dan agama, tetapi untuk semua pemohon, tanpa mengira latar belakang kaum, agama atau kepercayaan. Beliau tidak pernah mengehadkan kemasukan para pelajar Hindu, malahan apabila ada di antara mereka yang meninggalkan kolej, beliau secara jujur menyatakan kekesalannya.-- Ini jelas menunjukkan bahawa Sir Syed Ahmad Khan bukan seorang yang ber2ahaman komunal, walaupun di #.A.%.7 yang beliau pimpin sendiri. Namun ada yang berpendapat disebabkan kemuliaan, simpati, dan perlakuan baik yang ditunjukkan oleh masyarakat Hindu menyebabkan mereka diterima masuk ke kolej tersebut. -8 Hal ini menyebabkan pada tahun $,;;, pelajar di #.A.%.7 bukan sahaja terdiri daripada seluruh masyarakat di daerah India bahkan juga datang dari Burma dan Singapura. -, Syed
76

ausee2 Ahmad 4array. +';$$+# Islamic !odernist and /eformist Tho"ght a St"dy of the <ontrib"tion of Sir Sayyid and !"hammad I=bal # World 9o"rnal of Islamic $istory and <i4ili3ation: $ +'/0 -,6,(. Hlm. 85. 77 #.=ajanthanan dan #d A2andi Hj. Awang. +';;./. 7Nasionalis 8 Kom"nalis Sir Syed Ahmad Khan dan !ahatma .andhi dalam Se-arah !oden India# 9ati: Bilangan '. Hlm. ,9. 78 =a2iM Nakaria. +$,-;/. /ise >f !"slim In Indian Politics. Bombay 0 Somaiya 4ublications 4!t <td. Hlm. $8$. 79 Ibid. Hlm. $89.

17

telah menulis rencana yang panjang mengenai perhubungan antara Hindu6#uslim yang diterbitkan pada tahun $8,-. =encana tersebut bertajuk HHindu6#uslim =elationH di mana beliau menyatakan kegembiraan beliau kerana dapat melihat perkembangan yang menggalakkan mengenai perasaan saling memahami antara satu sama lain, pergaulan sosial yang bersi2at persaudaraan dan kasih sayang antara kedua masyarakat. Beliau juga berpendapat, perbe"aan agama yang wujud antara orang Hindu dan Islam, tidak boleh dijadikan halangan dalam pergaulan sesama mereka dan perasaan simpati terhadap satu sama lain. Begitu juga, perbe"aan 2ahaman politik juga tidak boleh dijadikan halangan dalam mengekalkan hubungan akrab di antara keduanya. 8; Bekas 4erdana #enteri India pertama, :awaharlal Nehru amat tepat memberi pandangan mengenai Syed dengan berkata, HSyed Ahmad was not opposed to the National 7ongress because he considered it predominantly a Hindu %rgani"ationO he opposed it because he thought it was politically too aggressi!e. H 8$ #uslim yang diterbitkan pada tahun $8,-. =encana tersebut bertajuk HHindu6#uslim =elationH di mana beliau menyatakan kegembiraan beliau kerana dapat melihat perkembangan yang menggalakkan mengenai perasaan saling memahami antara satu sama lain, pergaulan sosial yang bersi2at persaudaraan dan kasih sayang antara kedua masyarakat. Beliau menulis0 HI ha!e 2reMuently said that India is a beauti2ul bride and Hindus and #uslims are her two eyes. Her beauty lies in the proper sa2ety o2 these two eyes. I2 one o2 them is lost, this beauti2ul bride will become ugly and one6 eyedH.8' Beliau seorang nasionalis 6 bukan komunalis 6 yang cintakan bangsanya tanpa mengira agama dan keturunan dan pencinta keamanan yang selalu menyeru semua kaum hidup saling hormat menghormati antara satu sama lain. 3saha beliau untuk mengemukakan ta2siran
80

#.=ajanthanan dan #d A2andi Hj. Awang. +';;./. 7Nasionalis 8 Kom"nalis Sir Syed Ahmad Khan dan !ahatma .andhi dalam Se-arah !oden India# 9ati: Bilangan '. Hlm. ,-. 81 #oin Shakir. +$,-(/. Sec"lari3ation of !"slim Beha4io"r. 7alcutta 0 he #iner!a Associates. Hlm. ''8 82 Ibid. Hlm. '(8.

18

moden terhadap Islam ditentang oleh kebanyakan masyarakat Islam yang dibesarkan dalam suasana tradisional, konser!ati2 dan taklid. @alaupun tidak semua yang dianjurkan oleh beliau sempurna, pastinya Sir Syed Ahmad Khan adalah seorang Islam terbesar yang dihasilkan oleh abad ke6$,.8(

5.@

MEN8ADI PENDAMAI ANTARA PIHAK BRITISH DAN INDIA

4ermusuhan antara penduduk tempatan dengan pihak British berlaku sejak tercetusnya peristiwa &ahagi $89- lagi. 4eristiwa &ahagi $89- ini menyaksikan penentangan orang Islam dan Hindu terhadap penjajahan British. @alau bagaimanapun, penentangan tersebut berjaya dipatahkan oleh pihak British dan menandakan berakhirnya empayar #ughal dan pentadbiran Syarikat India imur Inggeris ditamatkan. 4eristiwa tersebut telah menyebabkan hubungan

penduduk tempatan dengan pihak British menjadi renggang. Sayyid Ahmad Khan menyedari bahawa keretakan hubungan tersebut membawa kepada kesan yang buruk kepada orang Islam di India. Hal ini demikian kerana, keadaan umat Islam yang jauh ketinggalan dalam pendidikan Barat akan memberi impak kepada mereka terutamanya dari segi politik. &alam politik negara India kebanyakan jawatan tertinggi dipelopori oleh aristokrat Hindu dan ini akan menimbulkan tekanan yang kuat kepada orang Islam di India. Sayyid Ahmad Khan digelar sebagai E=enaissance #uslim <eaderF kerana beliau menyokong idea modenisasi dan pro6barat tanpa meminggirkan ajaran Islam.8. 4ada peringkat awal perjuangan beliau, beliau cuba menyakinkan pihak British bahawa orang Islam tidak pernah mengancam kekuasaan British. Kesempatan mengunjungi dan menetap selama $- bulan di Dngland telah menyebabkan beliau amat mengagumi tamadun Barat dan menyeru masyarakat Islam India

83 84

Ibid. Hlm. '95. =obert &. 7ampbell. +$,5(/. Pakistan 0merging ,emocracy# New Gork 0 &. >an Nostrand 7ompany. Hlm.$'.

19

menerima segala ilmu tamadun tersebut. 89 Idea6idea yang diutarakan oleh Sayyid Ahmad Khan mendapat tentangan daripada golongan ulama dan mereka menyatakan bahawa kerjasama antara Sayyid Ahmad Khan dengan pihak British akan menyebabkan warisan Islam di India akan terancam. Selain itu, semasa pemberontakkan Sepoy atau &ahagi $89-, Sayyid Ahmad Khan berada di Bignaur dan berperanan sebagai pegawai pengadilan. Beliau menyebelahi pihak British dengan memberi perlindungan kepada mereka walaupun nyawanya berada dalam keadaan terancam.85 Beliau melepaskan orang6orang Inggeris yang teraniaya di Bignaur. Beliau juga berjaya memujuk seorang ketua pemberontak India yang bernama Nawab #ahmod Khan untuk berbincang di meja rundingan bagi membolehkan orang6orang Dropah keluar dari Bijnore dengan selamat.8- Beliau telah diberikan penganugerahan ESirF dan dihadiahkan dengan sebuah ladang yang berharga tetapi, beliau menolak hadiah tersebut dan hanya menerima penganugerahan sahaja. Sayyid Ahmad Khan juga telah membuat analisis terhadap sebab6sebab berlakunya pemberontakan India dan beliau telah menghantar sebanyak 9;; buah naskah buku B The <a"ses of The Indian /e4olt C yang mengandungi sebab6sebab berlakunya pemberontakan India kepada kerajaan British di Dngland pada tahun $8-(.88 Nama asal bagi buku tersebut ialah Asbab6e6Bagha!at6e6Hind yang ditulis dalam Bahasa 3rdu.8, &alam buku catatan kronologis pemberontakan B Tarikhi Sarkhasi Bi-na"r &)5) C turut dinyatakan bahawa orang6 orang Islam masih patuh kepada ketua iaitu Aueen >ictoria. Beliau juga berani mengkritik
85

Abdul =ahman Haji Abdullah. +$,8-/. Pemikiran Islam !asa Kini Se-arah dan Aliran# Kuala <umpur 0 &ewan Bahasa dan 4ustaka. Hlm. $$.6$$9. 86 #. =ajantheran ? #d. A2andi Hj. Awang. +';;./. BNasionalis Atau Komunalis 0 Sir Syed Ahmad Khan dan #ahatma )andhi &alam Sejarah #oden IndiaC dalam 9"rnal 9ati, ,, Hlm. ,;6,$. 87 S.#. Ikram. +$,-;/. !odern !"slim India and The Birth of Pakistan %&)5)(&'5&+# <ahore 0 Sh. #uhammad Ashra2. Hlm. ''. 88 #. =ajantheran ? #d. A2andi Hj. Awang. +';;./. BNasionalis Atau Komunalis 0 Sir Syed Ahmad Khan dan #ahatma )andhi &alam Sejarah #oden IndiaC dalam 9"rnal 9ati, ,, Hlm. ,$. 89 Shan #uhammad. +$,-;/. Sir Syed Ahmad Khan a Political Biography# Begum 0 #eenakshi 4rakashan. Hlm..,.

20

pihak pemerintahan British yang banyak menghabiskan wang untuk memperkembangkan agama Kristian di India. Hasil daripada penulisan beliau ini, ia membuka mata pihak British dan menggubah pendirian mereka bahawa pemberontakkan $89- itu adalah disebabkan kelemahan mereka sendiri bukan penduduk tempatan India. Sayyid Ahmad Khan menyedari bahawa ketertinggian tara2 kedudukan orang Islam di India dapat diwujudkan jika adanya kerjasama dengan pihak Inggeris. Hal ini demikian kerana, pihak British merupakan penguasa terkuat di India dan jika penentangan dilakukan terhadap kuasa tersebut akan memberi kesan yang negati2 terhadap orang Islam di India. #ereka akan tetap mundur dan akhirnya ketinggalan dari masyarakat Hindu di India. #enurut Sayyid Ahmad Khan, orang Islam akan maju sekiranya dapat menguasai ilmu pengetahuan dan teknologi moden. :alan keluar bagi memperoleh ilmu6ilmu tersebut adalah menjalinkan hubungan kerjasama dengan pihak British bukannya bersepakat dengan orang Hindu menentang British. Sayyid Ahmad Khan berusaha meyakinkan pihak British dengan sikap taat setia yang ditunjukkan dan beliau berjaya mengubah tanggapan pihak British terhadap orang Islam di India. Beliau juga menyeru orang Islam India menanam sikap berteman dan bersahabat dengan pihak British bukan mengambil sikap berlawanan. 4endamaian yang wujud antara kedua6dua belah pihak membawa keuntungan yang besar kepada umat Islam khususnya dalam bidang teknologi dan ilmu pengetahuan. Sesungguhnya, usaha yang dilakukan oleh Sayyid Ahmad Khan membuahkan hasil dalam usaha melihat orang Islam di India tidak terus terpinggir dalam negara mereka sendiri tanpa meninggalkan ajaran Islam.

5.:

PEN4LISAN

Sayyid Ahmad Khan merupakan seorang yang mempunyai si2at proli2ik dalam penulisan. @alaupun tidak berpendidikan 2ormal dan meninggalkan pelajaran pada usia $, tahun, tetapi
21

ternyata beliau seorang yang kritikal dan produkti2 dalam penulisan. Beliau menulis dalam pelbagai bidang seperti keagamaan termasuk mengulas kitab Bible: sejarah dan lain6lain. Namun ada pendapat yang menyatakan bahawa kebanyakan idea dalam penulisannya dalam kesusasteraan dan politik dipinjam daripada penulis Barat. ulisan pertama beliau berjudul

9am(i(9am merupakan penerangan ringkas tentang keluarga diraja empayar #ughal yang diterbitkan pada tahun $8.;.,; Setelah kejatuhan kerajaan #ughal dan musnahnya keagungan kerajaan Islam di India, pemikiran Sayyid Ahmad Khan terus ber2okuskan kepada persoalan politik dan beliau mula menulis mengenai isu politik pada "amannya. Setelah pemberontakan yang berlaku di India pada tahun $89-6$898, beliau menganalisis sebab6sebab berlakunya pemberontakan dalam penulisannya yang bertajuk 7The <a"ses of The Indian /e4olt? iaitu 4unca 4emberontakan %rang India.,$ &alam penulisannya ini beliau secara khusus menyatakan bahawa punca berlakunya peristiwa tersebut. Sayyid Ahmad Khan dapat menyakinkan pihak British di India bahawa 4emberontakan $89-, bukan disebabkan pertelagahan agama Islam dan Hindu dengan agama orang Inggeris iaitu Kristian.,' #engenai kritikan yang menyatakan bahawa pemberontakan tersebut adalah konspirasi orang Islam terhadap British beliau berpendapat dalam penulisannya itu, punca sebenarnya tercetus pemberontakan tersebut kerana kerajaan British tidak melantik orang India dalam #ajlis 4erundangan Kerajaan British. ,( 4andangan beliau disokong oleh Sir @.@. Hunter yang menyatakan bahawa B the chronic peril which en4ironed the British power in India was the gap the r"ler and the r"led?# Ketiadaan wakil India dalam #ajlis 4erundangan menimbulkan banyak keburukan. Kerajaan tidak ada saluran untuk mengetahui
90

#d. A2andi Awang. +';;5/# Kom"nalisme dan Kesannya ke atas Peradaban India . Kuala <umpur 0 4enerbit 3ni!ersiti #alaya. Hlm. (.. 91 Ibid# Hlm. (;. 92 Burton :lien. +$,,8/# A $istory of India. 3SA 0 Blackwell 4ublishers Inc. Hlm. '5(. 93 Birendra 4rasad. $,-,# Indian Nationalism and Asia. &elhi 0 B.=. 4ublishing 7orporation. Hlm. $(.

22

reaksi rakyat tentang undang6undang dan peraturan yang diluluskan oleh British dan orang India juga tiada saluran untuk menyatakan pandangan mereka mengenai undang6undang dan menimbulkan salah 2aham. Inilah sebab utama punca berlakunya pemberontakan pada $89menurut pandangan Sayyid Ahmad Khan dalam bukunya itu.,. Seterusnya pada tahun $85;, Sayyid Ahmad Khan menulis dan menerbitkan risalahnya yang bertajuk 7The Loyal !ohammedans of India? yang bermaksud %rang6orang Islam India Gang Setia. Sayyid Ahmad Khan juga cuba membetulkan bahawa 4emberontakan $89- bukanlah pemberontakan orang #uslim. =isalah ini ditulis oleh beliau kerana ingin merekodkan secara rasmi tentang jasa6jasa orang #uslim India yang setia kepada pemerintah British semasa pemberontakan.,9 Keadaan menjadi serius apabila beliau dikritik hebat melalui pemikiran dan pembaharuannya mengikut gaya Barat kerana menulis BThe !ohammedan <ommentary on The $oly Bible? dan terjemahan buku B$istory of India? karya Dlphinstone yang diterjemahkan dalam bahasa 3rdu. &alam buku itu beliau mendakwa bahawa Nabi #uhammad S.A.@. adalah nabi palsu. Sejak itu beliau dianggap "nbelie4er.,5 ambahan pula apabila dia berkunjung ke Dngland, khabar6khabar angin bertiup kencang bahawa dia akan balik ke India dengan menganut agama Kristian. )olongan &eoband yang ber2ahaman tradisional seperti #aulwi #uhammad Ali dan #aulwi Imdad Ali menganggap Sayyid Ahmad Khan akan menghancurkan umat Islam kerana beliau sudah mendokong pengaruh imperialis yang cuba ditanam di setiap negara yang dijajah mereka. #ereka mencari ulama di India malah pergi ke #ekah dan #adinah untuk membewa utusan ulama luar yang mengatakan Sayyid Ahmad adalah B The Khalifah of ,e4ilC. Antara yang

94 95

#d. A2andi Awang. ';;5# Kom"nalisme dan Kesannya ke atas Peradaban India. Hlm. ',. Ibid. Hlm. ($. ,5 7hristian @. roll. $,-,. Sayyid Ahmad Khan a /einterpretation of !"slim Theology# Karachi 0 %12ord 3ni!ersity 4ress. Hlm '$.

23

paling keras menentang idea Sayyid Ahmad ialah #aulana #uhammad Aassim Nanota!i yang mengemukakan $9 pegangan Sayyid Ahmad yang menyimpang dari Islam. ,Selain itu, pada tahun $8-; Sayyid Ahmad Khan segera menerbitkan majalah Tahd3ib"l Akhlak +social re2orm/. ujuan penerbitan majalah ini ialah untuk menimbulkan

keinginan di hati orang #uslim India terhadap jenis kebudayaan yang terbaik, agar bangsa beradap tidak lagi memandang rendah kepada orang #uslim serta beliau mahu orang #uslim disegani dan beradap agar dapat mendidik dan mentamadunkan masyarakat India. #elalui majalah ini beliau mengkritik kebiasaan yang diamalkan orang India #uslim yang dianggap menyekat kemajuan ekonomi, sosial, dan intelektual mereka. Beliau membandingkannya dengan masyarakat Barat dari segi cara bekerja, kebersihan, ketepatan dan keteraturan cara hidup. Beliau berharap masyarakat #uslim terbuka minda mereka untuk menerima budaya yang ingin dibawa olehnya.,8 @alaupun dikritik hebat oleh orang6orang India melalui penulisan, Sayyid Ahmad Khan tetap dianggap sebagai salah seorang tokoh pemimpin kebangkitan Islam pada abad ke6 $,. 4eranannya sangat penting terhadap kebangkitan kembali kaum India #uslim dan beliau memperkenalkan mereka liberalisme dan pemikiran6pemikiran yang bercorak rasional sesuai dengan perkembang

?.0

KESIMP4LAN

Kesimpulannya, Sayid Ahmad Khan merupakan seorang yang cekal dalam menjalankan pembaharuan masyarakat Islam di India. Beliau tidak pernah berputus asa walaupun berhadapan dengan kekecewaan dan halangan yang besar, beliau terus berjuang dengan

97 98

Ibid. #. Hadi Hussain. +$,-;/. Pioneer of !"slim /es"rgence. <ahore 0 Institute o2 Islamic 7ulture. Hlm. $5,.

24

bersemangat. 4embaharuan yang dijalankan Sayid Ahmad Khan yang memberi impak yang besar boleh dilihat dalam aspek pendidikan yang mana dari pendidikanlah masyarakat Islam di India mendapat ilmu pengetahuan dan mendapat peluang pekerjaan yang lebih baik. @alaupun mendapat pelbagai tohmahan, beliau tetap gigih bagi memodenkan masyarakat Islam di India.

25