UCP 600 - cc quy nh mi v tn

dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
Ngun: Gard AS 2011, Bills of lading: A
selection of article previously published by
Gard AS
Nhm dch

1.Nguyn Khnh Hng-Anh 17

K50KTN
2.L Thy Dung-Anh 18 K50
KTN
3.Nguyn Sn Nam- Anh16
KTN K50

Nhm hiu nh

1. Nguyn Duy Hng Php 1

K50KTN
2. Trn Tng Lm Php 1
K50KTN
3. L H My Nga 1 K50KTN
4. Trn Trc Phng Qunh Nga

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti

MC LC
MC LC..................................................................................................................2
UCP 600 Cch thc cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp
ng vn ti.............................................................................................................3
Vn n: C phi yu cu v ni xp hng ca ngi gi hng lun bt buc hay
khng?...................................................................................................................12
Th tc khi hnh sm v cc loai vn n...........................................................14
Ngy trn vn n.................................................................................................19
Tht lac vn n....................................................................................................23
Ai l ngi quyt nh hnh thc vn n? Ngi s hu hay ngi i thu?........33

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti

UCP 600 Cch thc cc quy nh mi v tn dng chng t

nh hng n hp ng vn ti
Quy nh mi ca ICC v tn dng chng t c hiu lc v c th lm pht sinh
mt s s m h v phc tap cho ngi vn chuyn1.

Gii thiu
Cc ngun ti chnh ca vic bn hng ho quc t ch yu da vo th tn dng
c pht hnh bi mt ngn hng, l mt cam kt thanh ton theo quy nh cho
ngi th hng vi iu kin tun th cc iu khon ca th tn dng. Li ch
ca bun bn thng qua phng thc tn dng chng t l, thng qua cc ngn
hng, ngi bn m bo tin ca mnh sau khi giao hng (bng cch giao chng
cho ngi chuyn ch) v ngi mua m bo quyn i vi hng ho trc khi
tr tin, nhng iu ny c thc hin trn c s ca mt trao i chng t ph
hp. T khi ngn hng c tip xc v ti chnh, h s thc hin cn trng trong
vic m bo rng cc ti liu bn hng, bao gm c vn n, tun th th tn
dng. Nhiu th tn dng c iu chnh bi Quy tc thc hnh thng nht v Tn
dng chng t2 (UCP), mt tp hp cc quy tc tiu chun v thc tin v vic
pht hnh v s dng th tn dng, quy tc ny thng xuyn c a vo hp
ng mua bn v t s xc nh xem chng t hng ha, bao gm c vn n,
tun th theo th tn dng. Mt phin bn mi ca cc quy tc, UCP 600, c
ph duyt trong thng 10 nm 2006 v c hiu lc vo ngy 1 thng 7 2007.3
Tm quan trng ca UCP c th c chng minh bi cc kin ca Lord Hoffman
trong STARSIN, trng hp c lin quan v ph hp gn y tai Ha vin Lords 4.
ng ni: "V n l kin thc chung ph bin m cc ngn hng hu nh lun pht
1 Xem bi bo UCP 600 trn Gard News s 186
2 c ban hnh bi Phng Thng mai Quc t (ICC)
3 Cc bn copy ca UCP 600 lun sn sng t cc hiu sch ICC hoc t
www.iccbookshop.com/detail.php?id+189
4 V STARSIN [2003] 2 W.LR 711 HL
3

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
hnh th tn dng da trn cc iu khon ca UCP 500, nhng iu khon s l
mt phn ca nn tng c sn ngi c tm kim xc nh ngha ca vn
n. Anh ta s bit rng mt mt ngn hng, mt trong nhng ngi nhn tim
nng m bt c ai pht hnh vn n phi ngh n, s chp nhn vn n hay l
ngi c tn trn mt trc t vn n nh ngi vn chuyn thc t. V ngi
c s khng cho rng vn n c th c d nh c mt ngha cho mt
ngn hng v mt ngha khc mt ngi nhn hng hoc ngi chuyn nhng.
"
Cc iu khon UCP ph hp nht vi nhng ngi tham gia vo vic vn chuyn
hng ha l nhng iu khon gii quyt chng t vn ti v quan trng l
vic nhn thc c nhng quy nh. Chng ti s tm tt, xem xt y cc kha
canh chnh v thay i lin quan nhiu nht n nhng iu khon ca vn ti
ng bin. R rng rng cc iu khon mi c th lm gia tng s nhm ln v
tnh ng nht ca ngi vn chuyn theo hp ng v cc kh khn khi vn
chuyn hng ho trn boong.

Vn n - nguyn tc chung
UCP tip tc phn bit gia ci c xem l vn n tu ch, vn n hp ng
thu tu v vn n vn ti a phng thc.5
Trong trng hp ca tu ch v vn n theo hp ng thu tu, c mt s yu
cu i vi c hai loai trong vic ch ra rng hng ha c vn chuyn trn
mt con tu c tn nht nh vo mt ngy nht nh v tai cng bc hng quy
nh trong th tn dng. Ngy pht hnh vn n s c coi l ngy giao hng
tr khi vn n c cha mt ch thch "on-board" khc ch ra ngy giao hng,
trong trng hp ngy ghi trong ch thch ny s c coi l ngy giao hng.
Trong trng hp vn n vn ti a phng thc, cc yu cu tng t vn c
gi nguyn nh i vi cc loai vn n, nhng ngy giao hng l (qui nh trong
UCP 500) ngy hng ha c gi, c t di s nh oat ca ngi
5 i vi giy gi hng ng bin khng chuyn nhng xem xa hn sau
4

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
chuyn ch hoc c vn chuyn trn tu tai mt ni ghi trong th tn dng.
Trong trng hp vi UCP 600 m l hng n cng d hng, hoc trong trng
hp vn n vn ti a phng thc / vn n vn ti lin hp, ni n cui cng
(nh nu trong th tn dng) cng phi c ghi trong vn n.6
i vi ba loai vn n, vic xc thc vn n, qui nh trong UCP 500, by gi
b loai b, nh iu 3 UCP 600 quy nh rng mt ti liu c th c k bng ch
vit tay, ch k fax, ch k c l,con du, biu tng hoc bt k phng php
khc xc thc c hc hoc in t.

Vn n tu ch
iu 20 l lin quan rt ln n vn n tu ch thng s bao gm hng
container hoc hng ri. iu ny yu cu:
- Mt du hiu cho thy tn ca ngi vn chuyn; v
- Ch k ca ngi vn chuyn hoc ai l ca ngi chuyn ch; hoc
- Ch k ca thuyn trng hoc ai l ai din thuyn trng.
Theo UCP 600 tn thuyn trng khng cn cn xut hin trn vn n. Tuy
nhin, vn cn mt yu cu rng bt k ch k ca ngi chuyn ch, thuyn
trng hoc ai l c xc nh l ca ngi vn chuyn, thuyn trng hoc ai
l v bt k ch k ca mt ai l phi cho bit cc ai l k hoc ai din ca
ngi vn chuyn thay mt thuyn trng.
Cc iu khon lin quan n chuyn ti (d hng t mt tu v xp hng ln tu
khc trong thi gian vn chuyn) khng cn xut hin nh thay i nhiu t
UCP 500. iu khon t do, trong cung cp cho ngi chuyn ch quyn
chuyn ti, tip tc b cc ngn hng b qua 7 (iu ny l r rng trong UCP 600).
Ging nh UCP 500 ,UCP 600 s cho php vn n ch ra hng ha s hoc c th
6 C nhng chi tit tt hn i vi cc quy nh ny, v d, ni c nh nh l cng
hoc a im c ch nh hay, trong trng hp ca vn n theo hp ng thu tu
chuyn, ni mt chui cc cng d hng c ch nh, nhng khng cn phi i su hn
vo cc chi tit ny y.
5

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
c chuyn ti, ton b vic vn chuyn c cp bi mt v vn n tng
t. Vn n c ch nh vic chuyn ti s hoc c th xy ra cng c chp
nhn theo UCP 600, ngay c khi tn dng cm chuyn ti, nhng ch khi hng ha
c vn chuyn trong mt container, r moc hoc x lan c minh chng
bng vn n.

Vn n vn ti a phng thc
iu khon s 19 p dng cho cc ti liu v vn ti a phng thc hay vn ti
kt hp, ni theo cch no i na 8. N thay th iu khon 26 ca UCP 500.
Nhng trch dn lin quan n cm t ngi vn hnh vn ti a phng thc
iu khon 26 ca UCP 500 nay c thay th bi t ngi chuyn ch. Phn
ch k v th cng c quy nh ging nh ch k i vi cc vn n tai iu
20. V tr lin quan n chuyn ti cng tng t nh iu khon 20, vi nhng
khc bit mang tnh logic nm nhng phng tin khc nhau.

Bnh lun
Nu vn n xc nh ngi chuyn ch l mt ai khng phi l ch tu hoc
ngi thu tu th nhng s nhm ln tim tng c th xy ra lin quan n vic
xc nh ngi chuyn ch chnh thc theo hp ng l ai nu nh thuyn trng
k vn n hoc ai l k thay thuyn trng. Liu rng ngi chuyn ch chnh
thc trn hp ng chnh l ngi c ghi tn trn vn n hay theo ch k ca
thuyn trng, l ngi ch tu/ngi thu tu bng hp ng? 9 trnh nhng
nhm ln nh vy, thng thng ngi chuyn ch s k trn vn n vi t cch

7 Ni cch khc, s xut hin ca iu khon t do khng khin cho mt chng t vn

n tr thnh khng theo lnh theo UCP ngay c khi s chuyn ti b cm bi L/C.
8 Thc t iu khon ny hin tai l iu khon u tin theo UCP ch ra rng cc ngn
hng ang tha nhn rt nhiu cc vn n phng tin.
9 Xem v d bi bo D th no l vn n ca ai? Gard News pht hnh s 162 v
c im nhn dang ngi chuyn ch - Ha vin Lords quyt nh trong Gard News
pht hnh s 170.
6

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
l ngi chuyn ch hoc ngi ai din s k vi t cch l ngi c y quyn
ca ngi chuyn ch.
i vi trng hp chuyn ti, vn cn ch khng r rng v vic liu ngn hng
c chp nhn nhng vn n chuyn ti nhng loai hng ha khng c cha
trong mt container, toa moc, hoc x lan, nhng ni m vic chuyn ti b cm
di iu kin ca th tn dng.

Vn n theo hp ng thu tu (vn n tu chuyn)

iu 22 cp n nhng vn n tu chuyn, thng lin quan n nhng hng
ha ln, cng knh. Theo UCP 500, khc bit ch yu gia iu khon ny v iu
khon 20 l vic nhng vn n tu chuyn khng bt buc phi nu tn ngi
chuyn ch. Trong khi , UCP 600 s yu cu:

Ch k ca thuyn trng hoc ngi c y quyn ca thuyn trng;

hoc
Ch k ca ch tu hoc ngi c y quyn ca ch tu; hoc
Ch k ca ngi thu tu hoc ngi c y quyn ca ngi thu tu

im thay i ln so vi UCP 500 c tm thy mc cui (ch k ngi thu

tu), chnh l im c thm vo (khng c UCP 500). ng thi iu khon
mi cng quy nh bt k ch k ca thuyn trng/ch tu/ngi thu tu phi
ghi y r chc danh, v ch k ca ngi c y quyn cng phi nu r tn
ca thuyn trng/ch tu/ngi thu tu y quyn. Mt im khc bit ln
tip theo so vi UCP 500 na l cng xp d nay c th hiu theo mt chui cc
cng hay trn mt di a l, theo quy nh tai th tn dng.

Bnh lun
iu khon 20 c th lm gia tng s nhm ln trong vic xc nhn ngi chuyn
ch chnh thc theo hp ng vn chuyn. V UCP 600 nay cho php c ch k
ca ngi thu tu v ngi ai din cho ngi thu tu. V d, theo UCP 600, nu
trong mt hnh thc vn n ph bin (thng s dng vi hp ng thu tu)
c k bi mt ngi thu tu m khng cp ti tn ca ngi chuyn ch,
7

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
ngi c xc nh l ngi chuyn ch chnh thc theo hp ng s l ai? Theo
lut ca Anh, khng ch c ch k, nh trong v d i km, m ton b vn n s
c xem xt lm cn c xc nhn, v vic xc nhn s ph thuc vo vic
cn nhc hi ha gia ch k ca ngi thu tu v dng ch Trc s chng
kin ca thuyn trng v thuyn trng k - thng c ghi trong cc phn
chng nhn cc vn n. Trn thc t, dng ch trn thng c cho l khng
c gi tr trong trng hp a ra, do thuyn trng thc s cha h k vo vn
n hoc vn bn php l no lin quan, v vic k vo vn n hon ton l
hnh ng n phng ca ngi thu tu. Mt v n Anh tng t cng a ra
kt lun rng vn n ca ngi ch tu hon ton khng th hin mt bng
chng no v vic ch k ca ngi thu tu c ai din cho ch tu hoc thuyn
trng ca tu khin vn n tr thnh vn n ca ngi thu tu 10. Mt
v n khc ca Anh th lai khng nh nu ngi thu tu k vo vn n v ghi r
K ai din thay cho thuyn trng tu th vn n s c coi nh vn n
ca ch tu.11
Cc ta n Anh s cng nhn tnh xc thc ca cc xc nhn ngi chuyn ch
trong cc vn n vi iu kin cc xc nhn ny l hon ton r rng v khng
c g m h.12 Tai v d nu trn, nu vn n c k v nu r k ai din cho
ngi thu tu Bulk Chartering Ltd ngi chuyn ch, theo lut php Anh,
iu ny s c ngha l mt xc nhn r rng rng Bulk Chartering Ltd chnh l

10 V THE OKEHAMPTON [1913] trang 173 n trng 180, trong thm phn nhn xt
Ta n ng nhin phi phn tch ton b vn kin trc khi n trong tnh cnh thc t
ca n, v khng th t hi cc iu khon ca hp ng. Nhng cn phi theo ui
tc ng n hp ng nh d tnh, v khng lm hng k vng mang tnh ngha
ca thng nhn. Nu hin nhin mt mu khng chnh ng c s dng, ngn ng
ca n phi thch nghi c p dng vo mt tnh hung c th
11 V THE REWIA [1991] 2 Lloyds Rep. 325, trong thm phn nhn xt rng mt vn
n ng bin k bi thuyn trng khng th l mt vn n ca ngi thu tu tr khi
hp ng c k kt ring vi ngi thu tu, v ngi k c quyn c k, v k nhn
danh ngi thu tu v khng phi ca ch tu.
12 V STARSIN [2003] 2 W.LR 711 H.L
8

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
ngi chuyn ch chnh thc theo hp ng bt chp nhng iu khon v iu
kin khc.
Nu ngi chuyn ch khng c xc nh r rng 13 trong vn n v ngi
ch tu c xc nh khng phi l ngi chuyn ch chnh thc, th vic ny c
th gy ri ro v mt php l cho ngi ch tu, v gn nh khng th c s
phng th theo hp ng hay cc gii han. Theo lut php Anh, ngi ch tu c
th da vo vic xc nhn chuyn hng thc cht ch l s k gi hng ha. Tuy
nhin, iu ny cng kh c th chp nhn c 1 trng hp tng t khi chic
tu l mc tiu iu tra. Rt nhiu trng hp vn n (s dng cho cc hp ng
thu tu) v cc hp ng thu tu khng cha iu khon Himalaya clause
iu khon phc v cho li ch ca ngi ch tu, bo v ngi ch tu trnh khi
cc v kin tng t bn th 3.
Nu vic xc nh ngi chuyn ch l khng r rng, ng thi ngi thu tu
k vo vn n, nhng vn phc tap hn c th xy ra, vi nhu cu bo v
kin ngi thu tu thm vo vi ch tu.
Lut php ca M khc hn so vi lut php Anh. Theo lut M, c ngi ch tu,
thuyn trng v ngi thu tu u c th c coi l ngi chuyn ch bt
chp vic ngi k vn n l ai. Thuyn trng c cho l thng qua vn n
khi con tu ra khi vi mt vn n hng ha trn tu. Ch k ca ngi
c y quyn ca ngi thuyn trng cng c gi tr i vi vn n. Ngi ch
tu c th c coi l ngi chuyn ch nu anh ta l ngi pht hnh vn n
hoc y quyn cho ngi thu tu pht hnh vn n. Ngi thu tu cng s
phi chu trch nhim nu anh ta l ngi pht hnh vn n. C mt s ngoai l
cho nhng quy tc trn, nhng mt ngi ch tu v ngi thu tu lun khn
ngoan bit rng c ngi thuyn trng, ngi ch tu v ngi thu tu u
c th coi l ngi chuyn ch. Trong trng hp nguyn n a ra nhn nh sai
v ngi chuyn ch, ta n M s linh ng v iu chnh lai nhm xc nh
13 Trong trng hp m nguyn n c th c con ng kin, mc d t chc chn:
chng lai ch s tu trong hp ng v/hoc gy hai/k gi hng chng lai ngi thu tu
trong hp ng
9

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
ng ngi chuyn ch. Nu mc hnh phat i vi ngi chuyn ch ny khng
tng ln sau khi c s iu chnh, ta n s quay lai vi bn n c, nhm han ch
tn km thi gian.
Da trn mc v quy m v s nhm ln c th xy ra nh lit k trn,
khuyn ngh:

Mc d i vi cc hp ng thu tu UCP 600 khng h yu cu ngi chuyn

ch phi c xc nh r trong cc vn bn tn dng, nhng tranh chp xy
ra lin quan n vic xc nh ngi chuyn ch nn c trnh khi. Nu
ngi ch tu v ngi thu tu ng rng ngi thu tu chnh l ngi
chuyn ch chnh thc theo hp ng, th bn canh ch k ca ngi thu tu
cn c thm mt xc nhn di ghi r ngi thu tu chnh l ngi chuyn

ch ca chuyn hng.
Ngi ch tu ch nn cho php ngi thu tu pht hnh vn n di tn ca
ngi thu tu nh mt ngi chuyn ch v vn n phi cha xc nhn nu
r ngi thu tu chnh l ngi chuyn ch ng thi nh km mt iu
khon Himalya clause nhm bo v li ch ca ngi ch tu v trnh c

cc v kin tng t bn th 3.
Ngi thu tu nn cn thn trnh vic chnh h b xc nhn l ngi
chuyn ch trong cc trng hp m h khng h mun. Mt ch k qu n
gin ca ngi thu tu m khng xc nhn r ngi chuyn ch ca chuyn
hng l ai c th c 1 s ta n coi nh l vn n ca ngi thu tu hoc

vn n m c ngi ch tu v ngi thu tu cng l ngi chuyn ch.

Ngi ch tu v ngi thu tu cn nu r s ng thun trong hp ng thu
tu v vic cch vn n c pht hnh, km theo nhng ch dn r rng cho
ngi thuyn trng/ai din ca thuyn trng kim tra liu vn n c
pht hnh ng hay cha.

Giy gi hng ng bin khng th chuyn nhng

Theo nh UCP 500, UCP 600 c mt iu khon (iu 21) cp n vn v
giy gi hng ng bin khng th chuyn nhng. iu ny cng c soan
10

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
tho tng t tai iu khon v vn n (iu 20) nhm gii quyt nhng vn
v ch k v vic xc nhn liu hng ha c chuyn ch trn tu vo mt
thi im nht nh v n mt cng nht nh ghi trong LC hay cha. Khng cn
iu khon chuyn ti i vi giy gi hng ng bin.

"TRN BONG", "S sp xp v m bi ngi ch hng"

Vn cn mt trng hp vi UCP 600 (iu 26) m mt chng t vn ti khng
c php ghi l hng hoc s c xp trn boong. iu khon ghi rng hng
ha c th c xp trn boong vn c chp nhn. Tuy nhin, thut ng "tr
trng hp quy nh trong tn dng", xut hin trong UCP 500, c b qua t
UCP 600, cho thy rng trong UCP 600 cc bn c th khng ng trong th tn
dng rng vn n ch th hin rng hng ha s c ch trn boong. iu
khon ny cng xc nhn rng mt chng t vn ti mang mt iu khon nh
"ngi ch hng xp v m" v ngi ch hng k khai gm c l chp nhn
c.

Bnh lun
Vic loai b cc thut ng "tr trng hp quy nh trong tn dng" trong vic
chp nhn vn n on deck s lin quan n vn th tn dng tun th theo
UCP 600 v cc vn n c km iu khon "trn boong", ngay c khi cc bn
ng vn n on deck trong th tn dng. Tuy nhin, c nhng quy nh tai
iu 1 v iu 2 ca UCP 600 ngh rng cc bn trong th tn dng c quyn
ng cc iu khon khc vi cc quy tc UCP v cc iu khon ca tn dng
s c u tin hn nhng quy tc ca UCP. Nu cc ngn hng khng chc chn
v iu khon, iu ny c th dn n p lc ln ngi chuyn ch pht hnh
vn n m khng ch ra rng hng ha c ch trn boong trong khi thc t
hng ha c ch trn boong. Nu ngi chuyn ch ng vi iu ny, h c
th lm hai n bo him P & I ca h. iu ny l do thiu mt ghi ch trong vn
n rng hng ha c vn chuyn trn boong gy ri ro cho vic ph ch rng
vn chuyn trn boong l khng c php. Nhng hu qu tim tng ca mt
ph ch nh vy l mt bo v ca ngi chuyn ch v han ch trch nhim,
11

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
lm nh hng n bo him P & I. Theo lut php Anh mt quyn t do ni
chung xp hng ha trn boong (l c chp nhn theo UCP 600) ch n gin
l mt s t do hay l mt s la chn (thun tin cho ngi vn chuyn) v ch
mnh ngi vn chuyn l khng "cho php" vn chuyn trn boong tu 14 t
khi nhn chuyn nhng t bn th ba ca vn n c th khng xc nh r rng
s t do c kim chng hay cha15. Tr khi c mt tp qun thng mai,
ngi chuyn ch t chi pht hnh vn n m khng ghi ch r rng rng hng
ha c ch trn boong trong khi thc t hng ha c ch trn boong.

Chng t vn ti hon ho
UCP 600 (iu 27) mt ngn hng s ch chp nhn mt chng t vn ti hon
ho, c nh ngha l khng cha iu khon hoc ghi ch no tuyn b mt
cch r rng v tnh trang khim khuyt ca hng ho, bao b. Cc iu khon
tng t cng cho rng ch "hon ho" khng cn phi xut hin trn mt chng
t vn ti, d cho th tn dng c yu cu i vi chng t vn ti l "hon ho
xp hng".

Cc ph
UCP 600 khng ging iu 33 UCP 500, rng cc ngn hng s chp nhn chng
t vn ti ghi cc ph tr sau. Ngha l ngn hng s khng quan tm n quy
nh v cc ph.

Kt lun
14 Xem v Svenska Tractor v Maritime Agencies (1953) 2 Q.B 295 v bi bo Hng ha
trn boong tm tt lut Anh v lut M trn Gard News s 145
15 Tuy nhin, vic thiu mt s trnh by trong vn n rng hng ha c xp ln
boong khng nn lin quan n u c tc l trao i hoc cng xp hng cha ng
hng ha c trng trn boong cho hnh trnh trong cu hi. V d, vn chuyn hng
cha trong container trn boong vi tu vn chuyn container gn nh c xem nh l
mt phng php vn chuyn mang tnh tp qun. B, tuy nhin, l mt ngoai l - xem
bi bo B - vn chuyn container trn boong trn Gard News s 162. Tng t, vn
chuyn g trn boong vi tu vn chuyn g c gn nh chp nhn l mang tnh tp
qun.
12

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
Thi im n bn mi ca Tp qun ngn hng tin chun quc t kim tra
chng t theo th tn dng (ISBP) c xut bn. ISBP l ti liu ng hnh vi
UCP v lm r cch cc ngn hng s gii thch nhng thay i trong UCP 600.
y l phn ma mai rng Ha vin Lords trong v STARSIN s dng UCP 500
lm r danh tnh ca ngi chuyn ch trong trng hp lin quan n mt hp
ng tu ch v UCP 600 c kh nng lm r vn v vn n thu tu
chuyn. Mt bnh lun thm t Lord Hobhouse t STARSIN cho rng UCP 600 c
rt nhiu iu kin pht trin: "phin bn hin tai ca b Tp qun (UCP 500)
c nhng thay i ng k t phin bn trc v trong s nhng thay i, i hi
danh tnh thc t ca ngi chuyn ch c tit l v c bit ha bng cch t
tn n hoc anh ta trn mt ca vn n ... Tt c iu ny l mt kht vng xng
ng ". Chng ti rt bit n Gio s Charles Debattista, Stone Chambers, Gray
Inn ca ai hc Southampton , cho nhng ng gp trong bi vit ny.

13

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti

Vn n: C phi yu cu v ni xp hng ca ngi gi hng

lun bt buc hay khng?
Gii thiu
Vn n, trong cch hiu thng thng, thng khng gy ra vn g nghim
trng, cho n khi khiu nai lm pht sinh vn cho ch tu. V d ny ch ra
mt trong nhng trng hp vn n b n nh trong lut phi bao gm mt iu
kin c bit cho ni xp hng ca container. bit thm thng tin chi tit, tra
cu Hng dn bo him cho vn n (Gard Guidance on BL) tai website Gard
Services (www.gard.no)

Trnh t din bin

Tai cng New York, 9 container c cha 18 cun nhm (2 cun/container), c
xp trn tu ca tu container vn chuyn ti Santos, Brazil. Vn n c lp
ni rng mi cun thp c coi nh mt n v hng trong trng hp cn xem
xt trch nhim n b ca ngi vn chuyn v tn tht hay mt mt ca l
hng.
Ngi gi hng yu cu container phi c bo qun an ton di sn tu. iu
khon yu cu hng c xp di sn tu c thm vo mt trn ca vn
n. Sau khi xp hng xong, 4 trong s 9 container cha cun nhm b pht hin
c xp trn sn tu. Chuyn tu gp thi tit xu trn ng ti Brazil. Hu qu
l 2 trong s nhng container b xp trn sn tu cng nh cun thp pha trong
b tn tht nng n. Sau khi kim tra cun thp, ngi nhn hng t chi
nhn hng, vi lp lun l nhm khng th s dng cho mc ch ban u na.
Mt vi thng sau, ch tu nhn c mt khiu nai t ngi bo him yu cu
bi thng 184,000$
Ngi bo him chuyn hng lp lun rng h c th quyn sau khi thanh
ton 100% tin bo him cho ch hng. H khng nh ngi chuyn ch
khng hon thnh iu khon ca vn n lin quan khi chuyn hng khng c
vn chuyn di sn tu nh c yu cu bi ngi gi hng, v v th ch
14

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
tu phi chu trch nhim. Ngi bo him cho chuyn hng e da s bt u
khiu kin ti M v chuyn tu xut pht t New York.
mt mc no , ngi bo him chuyn hng a ra ngh hy b khiu
nai nu nhn c n b tng ng 70% ca 184000$
Ch tu gp phi nhiu bt li trong trng hp ny, v ng ta khng xp hng
di sn nh c ngh bi ngi gi hng. Container chu thit hai l
container trn sn tu.Ch tu tip tc tm kim gii php tt hn na gii
quyt khiu nai. Khi ch tu i mt vi vic ngi bo him chuyn hng mun
bt u kin ln lin bang M, ng ta cn nhc nhng iu khon trong lut c
th gip ng gii quyt vn .
Ch tu tm ra mt ngh quyt c ban hnh trong v vic trc v Cng ty
bo him Bc M v cng ty trch nhim hu han Blue Star (bc m ) ni m mt
tnh hung tng t din ra. Trong trng hp ca Blue Star, mt container 40
foot c xp hng trn sn tu ca mt tu container, cng theo yu cu xp
di sn tu trong vn n. V kin c a ra xt x tai Qun Nam New
York v ta phn quyt xp hng trn sn tu khng phi l mt sai lch bt hp
l. Quyt nh ny ca ta c ngha l ngi chuyn ch c quyn min trch vi
nhng ngoai l v gii han c quy nh bi Lut vn ti ng bin (Cariage of
goods by sea Act) nm 1936 (US COGSA) p dng cho tt c nhng chuyn hng
trong nc v quc t t M. Hn na, ta n phn tch ngha ca cm t
yu cu xp hng di sn tu v kt lun rng vn n khng th yu cu
xp hng di sn tu v cm t yu cu c s dng trong vn n c
hiu nh ngh.Khng c hp ng no c xc lp ch vi mt yu cu t
mt pha c a ra. tr thnh hp ng ng ngha, cn c s thng nht
gia 2 bn.
Mt bn photo ca quyt nh ny c chuyn n cho ngi bo him vi
ngh hy b khiu nai vi iu kin bi thng da trn quy nh ca US COGSA,
v d 500$/gi hng. V vn n khng nh rng gi hng l cun dy n (tn
tht 2 cun/ container) nn mt ngh bi thng 2000$ c gi i. Sau khi
15

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
cn nhc, ngi bo him chp nhn ngh ca ch tu v v kin c hy
b vi khon bi thng 2000$.

Kin ngh:
1. Hng dn ca ch hng v ni cha hng trn tu / di tu nn c m
bo thc hin. Tuy nhin, nu c mt l do no khin ngi vn chuyn
khng th thc hin yu cu ny, anh ta nn bo m vn n c lp vi
nhng iu khon bo v v th ca mnh.
2. Ngn ng ca iu khon c vit trn b mt vn n c li cho ch tu.
Bng cch s dng t ngh, tri vi bt buc, trch nhim ca ch
tu c gim i ng k. iu ny nhn manh tm quan trong ca s
cn trng khi lp cc iu khon ca vn n.
3. Vn n ca ch tu c iu khon v pha ngc lai tao iu kin cho
ngi vn chuyn quyn t do vn chuyn hng ha di hoc trn sn tu
bng cch ni:
Hng ha, d trong container hay khng, c th c vn chuyn trn hoc
di sn tu m khng cn thng bo cho thng nhn hoc ghi ch trn thng t
ny.
Ch tu nn bo m rng bt k vn n no c s dng bi tu container
trong giao dch ng bin bao gm iu khon ny hoc iu khon tng t.
4. Tt c lu mang tnh d phng ny cn c tun th nh vi phng
php phng b. Tnh hung ca cng ty bo him Bc M v Cng ty trch
nhim hu han Blue Star h tr cho ch tu trong v d trn. Tuy nhin,
ta a ra phn quyt thuc cp tng i thp. Rt c th, ta n cp
cao hn s a ra quyt nh khc, dn n mt kt qu khc bt li cho
ch tu trong tng lai.

Th tc khi hnh sm v cc loai vn n

Khi qut chung
16

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
Ngoai tr cc mu vn n trng, th vic s dng cc mu vn n k sn rt
nguy him, iu ny c cp trong Gard phin bn mi 99 1 v trong , bao
gm c trng hp cht hng ln tu tai cng Ty Phi. Cc kin tham kho
c a ra trong Gard phin bn mi 102 2, v cc ti liu tham kho tao nn cc
th tc c bit n l th tc khi hnh sm (EPD), c s dng nhiu ln
tai cc cng xp hng cui cng bao gm cc b bin pha bc. Mt c trng ph
bin ca EDP l cc vn n c pht hnh nu trn.
Cc iu tra quanh mt vi trng hp gn dy, bao gm vic xp cc l du th
tai im cui cng tai tiu vng quc A rp (UAE), tit l rng, EDP c s
dng bao gm c nhng vn n trng c k sn. Ngi ta nghi ng rng
vic ny khng c gii han trong UAE v tao ra cc nguy him cho ch tu,
ngi cho php hoc tht bai trong vic s dng cc bin php ngn chn,
thc hin cc iu ni, mt c hi pht sinh nhm gi nhc li.
Trong khi EDP c cho l mt la chn ca cc cc con tu vng lai/tu ch, c
mt p lc ln m cc ch tu phi tun theo. Cc bn/cng thng phi n gin
ha ti a v tr hon ti thiu cho cc con tu cp cng, ngi thu tu
thng xuyn lo lng v nh hng ca vic tr hon lch trnh cht xp hng cng
nh s rc ri v thi gian tr hon v tin phat bc d chm. Ngi ta bit rng
EDP l c trng ca mt cuc m phn c n nh t trc v ngi thu
tu thng tm kim cc li th thng lng v thng mai vi tm nhn bao gm
c cc iu khon r rng v vic thu tu m ch n s ng ca ch tu v
EDP cng nh s khu tr t vic thi gian b tr hon do ch tu khng thc
hin ng cam kt.
Trong cc trng hp lin quan, ngi ta hiu rng vn n trng c xut
trnh cho thuyn trng bi hoa tiu hoc ngi cht xp trc khi hon thnh
vic xp hng nh vy l con tu c t do ri cng xp m khng b chm
tr. Trn thc t, a im giao hng cui cng c lin quan xc nhn rng nu
EDP khng c chp nhn v vn n trng khng c k th vic tr hon s
ln n 12 ting. S tr hon ny, b pht sinh bi vic thi gian cht hng ln tu
17

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
c chng minh bng cc ti liu v gi n tu, s lm cho ch tu tr 500
USD, mt khon ph bt buc do cc chi ph pht sinh thm a im cui. Ch
ph ny c th lin quan n ph tu , khon ph ny c quy nh trong cc iu
kin giao hng tai cng neo u( ni m con tu s xut pht ngay lp tc nagy
khi xp hng nu EDP khng c chp nhn hoc gi tr vn n c tranh chp).
Vic c th chm tr nn c ko di , nn tnh ton lai hoc yu cu c cc b
cha v hoc nu gp cc kh khan lien quan n cc iu khon ca vn n.
Khng ngac nhin g khi im cui cng lin quan c hiu l min cng chp
nhn s thay i mu vn n hoc quy cch phm cht c lng vo3.
Vi mt vn n trng nhng k trong tay, cc ch hng s tm cch a
vo nhng figures cao nht. Trong trng hp ny, l cc thng s ca b
cha, v chng s c a vo trong vn n m khng c mu n ca cc yu
t kinh nghim tu bin lin quan (VEF). S khc nhau gia thng s b cha v
con s tu c th ln v cc con s c chn vo trong 1 vn n c th xung
quanh mc 1 % ln hn con s ca tu. Cc vn b sung trong trng hp ny
l cc vn n khng bao gm vic st hach hoc cc iu khon nh hng n
trng lng, cht lng vvv
Khi nghin cu v cc con s vo thi im xut pht t khi cc phng tin cht
hng, con tu a ra s phn i vi ngi chuyn ch hoc ngi thu tu phi
ch ra cc im khc bit gia cc con s.

Cc nguy him c gii thch

Vic pht hnh cc vn n c k nhng trng l mt vic rt nguy him,
c th l cc con s c chn vo m khng c bt k quy nh no v quy cch
phm cht , v d trng lng, s lng ,vv.. cc vn n trong cc trng hp ny
l vn n theo lnh v tun theo quy tc Hague Visby v Hamburg cng nh
rt nhiu quy nh lut quc gia hn hp, vn n c th chuyn nhng cho bn
th ba c thin ch tt c th c xem l bng chng quyt nh theo bin lai ca
ngi chuyn ch v trng lng v s lng c ghi trong vn n. Thm ch
khi cc cm t trng lng, s lng hoc cc thng s ca b cha v tu
18

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
c s dng, th ngi chuyn ch cng khng c bo v y . Trong khi
theo lut Anh chng han, cc iu khon v cht lng kh ph bin th cc
quyn ging nhau vn c th b loai b. vic ny c th xy ra trong trng hp
c s khc bit tng i ( c th vt qu 0,5%) gia cc con s trn vn n v
con s trn tu. Cc cn c ca li ngh c th l cc s khc bit rt r rng
vi thuyn trng. rt nhiu khu vc php l c th khng thc hin theo cc
phng php tip cn l lun ca ta n Anh v vic kim tra cc iu khon
thng c l i.
Ngi ta ngh rng vic pht hnh cc th khng ngh, thng l trch nhim ca
ngi gi hng hoc ngi thu tu phi gn n vo vn n v nu ngi gi
hng hoc ngi thu tu khng a n vo th c th mang ting xu hoc c
hnh vi gian ln. Trong khi ngi ta khng thuyt phc c cc hip hi rng
trch nhim c th tn tai, cc hiu lc php l ca s phn i l rt c th,
c bit l phn i i vi bn th ba ca ngi cm vn n ( ngay c khi s
phn i c gn vi vn n )
i vi kh nng i ngi thu tu, quyt nh trong trng hp ca "tu NOGAR
" l biu hin ca cch tip cn chung ca ta n Anh. Ta n tuyn b rng, nu
thuyn trng khng sa cha s thiu chnh xc ca vn n m thuyn trng
c th nhn ra, v k c trng hp ngi thu tu bit r v s khng chnh xc,
mt khon bi thng theo hp ng hoc mc nh m cc ch hng khc c
th c hng, c th khng c gi nguyn vi vi ngi thu tu lin quan
n s gii quyt ca ngi chuyn ch v khon bi thng ca bn th ba trn
vn n. Rt nhiu pham vi php l d kin s i theo mt cch tip cn tng t.
i vi ch hng b bt bi vic th hin cc hnh vi nguy him, v i mt vi
cc tuyn b thiu ht cc l hng, cng l mt thc t rng h c th s phi
i mt mt mnh. Quy tc 34 (1) (b) (ix) ca cc iu l v Quy nh ca Hip hi
khng chu trch nhim cho nhng khon n, chi ph v cc chi ph pht sinh t
cc vn ca vn n bi thuyn trng ngn cn cc sai st v s lng
hng ha. Cc chi ph cng khng c bao gm cho vn n trc ngy v vn
19

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
n sau ngay v iu ny dn n vic cc vn n c k nhng vn
trng c pht hnh.
C nhiu ngi ngh rng th m bo l mt phng n, s khng nghi ng g khi
nhng bng chng c a ra v c chp nhn trong cc trng hp khng
hp php ( chng han nh cc trng hp m thuyn trng hoc ch tu bit
rng bn v ti s da vo cc bng chng tri php lut), iu ging nh vic
gian ln. Cc ti liu ny s khng c hiu lc v khng c hiu qu gi tr php l.

Mt vi li khuyn
B qua p lc t pha cng v ngi thu tu, EDP nn c han ch lai.
Chi ph ca cc bin php phng nga v chm tr c th xy ra c th ln hn
nhiu do phi chu trch nhim php l. Cc mi quan h thng mai d nhin l
v cng quan trng tuy nhin ngi thu tu cng phi nhn thc c y
cc ri ro m h ang bt Ch tu gnh chu. Ngi thu tu gn nh s khng
phi t chu cc ri ro ging nh vy (v khng bng cch pht hnh LOI bi cc
LOI l hon ton c hiu lc v mt php l), v chc hn phi c nhiu l do quan
trng hn ngi thu tu thu ca mt ch tu c th nhiu hn 1 ln.
Ch tu no sn sng a ra lp trng ring ca mnh c th s thy tha mn
hn vi quyt nh ca ta n Anh Quc trong v BOUKADOURA. Trong v vic
ny, ta tuyn rng thm ch khi hp ng thu tu nh han quy nh rng vn
n phi c k khi xut trnh, vn c 1 yu cu ngm hiu l vn n c xut
trnh thc t phi lin quan n l hng v khng bao gm bt c miu t sai lch
khng chnh xc no. Ch tu bi vy c trao quyn i bi thng thit hai ca
mnh (hu ht l chi ph pht sinh do xut hnh chm tr) t pha ngi thu tu
khng ch l cc khon bi thng c th c quy nh trong hp ng thu tu
nh han m cn c nhng thit hai pht sinh do ngi thu tu vi pham cc iu
khon bo him ngm hiu do xut trnh vn n khng chnh xc v dn n
vic t chi chp nhn ch k ca thuyn trng nu vn n c ph
iu kin vi cc ch s ca b bin.
20

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
Vi suy ngh u tin trong u, nhng li khuyn sau y ng c cn nhc:
(1)Ch tu nn tm cch thm 1 iu khon vo hp ng quy nh rng EDP
khng c chp nhn. iu ny cn c Thuyn trng lu trnh
nhng p lc sau ny t pha ngi thu tu v ngi ai din ca h.
(2)Vn n khng c k cho ti khi ni dung ca n c kim chng l
chnh xc v nu cn thit th phi c ph chun mt cch thch hp bi
thuyn trng hoc ngi ai l c thm quyn ca Thuyn trng.
(3)Chc nng ca ai l hng tu c l l 1 cch trnh vn v EDP v cc
p lc lin quan, mc d vi cc hi trnh tch bit, iu ny c th s khin
cho mi th kh khn v t hn, tuy nhin n vn c nh gi cao.
Nhng iu ny vn cn phi c cn ong so snh bn canh nhng ri ro
hin hu. Nu s dng cc ai l trung gian, vn n nn ch c k bi
cc ai l ai din cho thuyn trng hoc ai din cho Ch tu khi thuyn
trng hoc ch tu kim tra rng im 2 ny ph hp.
(4)Nu mt ch tu b pht hin v nghi ng mt cch hp l rng cc ch s
trn vn n ln hn s lng ca hng ha c giao ln tu, cn c gng
xc nh c ngi nhn hng hoc bn thng bo trn vn n nhm mc
ch thng bo cho h v thng s hng ha trn chuyn tu. Ngi hng
li ca chuyn tu sau cn pht hnh thng co cho bt c ai m h c
th ngh n, ngi gi hng, ngi thu tu, ai l ca ngi thu tu, v
nu c th th c ngi nhn hng v bn thng bo. Ngi gi hng cng
cn yu cu c nh km mt bn sao ca thng co v vn n v
chuyn tip bn sao ny n ngi mua hng. Nh ch r trn, nhng
bin php ny s khng hon ton gip min trch nhng c th trnh c
nhng khiu nai m thng l do tht lac giy t.

21

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti

Ngy trn vn n
Vic ghi ng ngy trn vn n ng bin l mt iu cc k quan trng. Nu
vic thanh ton hng ha c thc hin bng phng thc tn dng th th n l
iu c bn thit yu trong khun kh ca hp ng vn chuyn hng ha, hp
ng mua bn v giao dch tn dng chng t.
Theo nh hp ng vn chuyn th ngi gi hng c php yu cu rng ngy
trn vn n ng bin phi chnh xc. Nu nh thuyn trng hay ai l ca
ngi vn chuyn cu th khng ghi ngy thng trn ha n, th ngi vn
chuyn phi c trch nhim n b bt c thit hai no nu ngi gi hng chu
tn tht m c xem nh l kt qu ca vic cu th . y c mt ngha v
mc nh v vic cn thn trong vic nh ngy cho vn n .
Ngy vn n cng c th c lin quan n hp ng mua bn. Trong hu ht cc
hp ng mua bn quc t u thu ca mt ha n sai ngy vn n iu
kin l vi pham mt iu kin v ngi mua c quyn t chi cc ha n v
bc b cc hp ng mua bn ny.
Vic thanh ton hng ha c thng qua vic sp xp m tn dng th, tn dng
th thng quy nh r ngy cht hng ln tu vy nn ngy ca vn n l iu
cn thit. Mt ngi m c li ngy ca vn n nhm mc ch a n vo
thi gian giao hng th c coi l gian ln.

Vn n xp hng v nhn hng xp

Da vo thi gian ngi vn chuyn nhn hng ha, mt vn n c th c ghi
l xp hng hay l nhn hng xp. S khc bit gia hai hnh thc l
ng k. Trng hp m ngi vn chuyn cp vn n xp hng, th h
mc nhin tha nhn l hng ha c xp ln tu. Trng hp m ngi vn
chuyn cp vn n nhn hng xp , th h ch xc nhn rng hng ha
c coi gi ; trong trng hp ny hng ha c lu gi trong mt bi tp kt
22

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
hoc mt kho hng di s kim sot ca ngi vn chuyn, hay ngay c khi l
mt bn cng. Do vn n xp hng c gi tr hn vn n nhn hng
xp i vi ngi gi hng v vn n xp hng xc nhn rng hng ha
c xp ln tu.
Mt vn n container cp sau khi nhn c ha n ha n hng ha ca
ngi vn chuyn bi tp kt thng l vn nhn hng xp. Ngy ng ca
vn nhn hng xp l ngy m m hng ha sn sng ngi vn
chuyn a i. Mt khc, ngy chnh xc ghi trong vn n xp hng , l
ngy m hng ha thc s c xp ln tu. Ngay c trng hp l vic xp
hng ha ko di nhiu ngy, th ngy trn vn n cng phi l ngy m vic
xp hng hon thnh.

Vn n nhn xp chuyn thnh vn n xp

Di s iu chnh ca quy tc Hague, Hague-Visby v Hamburg ngi giao hng
c quyn yu cu t ngi chuyn ch k pht mt vn n sau khi m hng ha
c vn chuyn ht sang cho h.
Khon III (3) ca quy tc Hague v Hague-Visby cp:
3. Sau khi nhn trch nhim v hng ho, ngi chuyn ch hoc thuyn trng
hoc ai l ca ngi chuyn ch s, theo yu cu ca ngi gi hng, cp cho h
mt vn n (...)
iu 14.1 ca quy tc Hamburg:
1. Khi ngi chuyn ch hoc ngi chuyn ch thc t nhn hng ch, ngi
chuyn ch phi pht hnh mt vn n cho ngi gi hng, theo yu cu ca
ngi ny.
Trong thi gian ny, ngi chuyn ch ch phi chu trch nhim k pht mt vn
nhn hng xp , nhm th hin rng h nhn c trch nhim v hng
23

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
ha. Tuy nhin, sau khi hng ha c xp ln tu, ngi gi hng c th c yu
cu cp cho h mt vn n xp hng. Quy tc Hague, Hague-Visby v
Hamburg cng c cc iu kin v ni m vn n c k pht, v d mt vn
n nhn hng d xp, ngi vn chuyn c th k hiu ln chng t cng i
vi tn ca tu ngay hoc nhng tu xp hng ha tai cng xp hng v
ngy xp hng, v khi vn n c ghi nh vy th cng c coi l vn n
xp hng.
Khon III (7) ca quy tc Hague-Visby :
7. Sau khi hng ho c xp xung tu, vn n do ngi chuyn ch,
thuyn trng hay ai l ca ngi chuyn ch cp cho ngi gi hng, nu
ngi gi hng c yu cu, s l "vn n xp hng", vi iu kin l nu
ngi gi hng trc nhn c mt chng t s hu i vi cc hng ho
th h phi hon lai nhng chng t s hu i ly "vn n xp
hng", nhng tu s la chn ca ngi chuyn ch, trn vn n , ngi
chuyn ch, thuyn trng hoc ai l ca ngi chuyn ch c th ghi tn tu
hoc nhng tu xp nhng hng ho tai cng xp hng, v ngy hoc
nhng ngy xp hng, v khi ghi nh th, nu c cc chi tit nu trong
khon 3 ca iu III th nhm mc ch ca iu ny, vn n nh vy s c coi
l vn n xp hng.
Khon 15.2 ca Quy tc Hamburg cp n vn tng t:
2. Sau khi hng ha c xp ln tu, ngi chuyn ch phi cp cho ngi gi
mt vn n xp hng nu ngi gi hng yu cu. Vn n ny, ngoi
nhng chi tit theo yu cu ca khon 1 iu ny, phi ghi rng hng ha
trn mt hoc nhng chic tu ch nh v phi ghi ngy hoc nhng ngy xp
hng. Nu ngi chuyn ch cp trc cho ngi gi hng mt vn n
hoc mt chng t s hu khc v bt k hng ha no trong s hng ha ,
theo yu cu ca ngi chuyn ch, ngi gi hng phi giao lai chng t cho
ngi chuyn ch i ly vn n xp hng. p ng yu cu ca
24

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
ngi gi hng mun c mt vn n hng xp, ngi chuyn ch c th b
sung vo bt k chng t no cp pht trc , min l sau khi c b sung,
chng t c y thng tin m mt vn n xp hng phi c.
Da vo ni thanh ton hng ha quy nh trn tn dng th, th cc iu khon
v tn dng s c p dng. Vn n c u thu phi l vn n sach, hng
bc, vn n theo lnh v k hu trng. Mt vn n nhn hng xp
khng c chp nhn trong cc iu khon ny bi v n khng phi l mt vn
n hng bc nhng m phng thng mai quc t v Quy tc v Thc hnh
thng nht Tn dng chng t (UCP), nh quy tc Hague, Hague-Visby v
Hamburg quy nh v trng hp mt vn n nhn hng xp c gi tr
ngang mt vn n xp hng ln tu. UCP 500 cp n trong iu 23 (a)
(ii);
ii. th hin hng ha c bc ln, hoc xp trn mt tu ch danh vic bc
hng ln hoc xp hng trn con tu ch danh c th c biu th bng ch in
sn trn vn n l hng ha c bc ln tu ich danh hoc xp trn tu
ch danh, trong trng hp ny, ngy pht hnh ca vn n s c coi l ngy
bc hng ln tu v l ngy giao hng.
Trong mi trng hp khc, vic bc hng v ngy bc hng ln tu ch danh
phi c chng minh bng cch ghi ch trn vn n, trong trng hp ny,
ngy hon thnh bc hng s c coi l ngy giao hng.
Theo nh, trng hp m mt vn n nhn hng xp c ghi ch l
xp hng ln tu ngy xp hng c cng nhn l ngy c ghi trong cc
chng t ghi ch, khng phi l ngy ban u, L ngy ch n gin l biu th
thi gian ca ngy nhn hng t ngi vn chuyn v khng phi l thi gian khi
m h thc s xp hng ln tu sm v mun ngy vn n v bo him
P&ICc iu lut v quy tc Gard 1998 iu 34 khng k nhng iu khc :

25

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
1. Hip hi s m rng gii bo v cc trch nhim lin quan n hng ha
sau(): quy nh rng() s bo v () khng bao gm:
viii) Cc trch nhim, tin bac, v chi ph tng ln qu cao do mt s chm tr
hay n sm ca vn n, giy gi hng ng bin hay l bt c mt chng t
lu tr no ang hay xp hng hay ha n ca vic xp hng vo ngy m
hng ha c xp thc t, vn chuyn hay nhn tng phn c chp nhn.
Cc vn n ghi ngy tr khng ph bin nh vn n ghi ngy sm nhng c
hai loai Hip hi khng chu trch nhim v vn pht sinh t cc loai vn n
. Cn lu rng (c ghi) l vn n nhn hng xp hay vn n xp
hng ln tu. Thnh vin phi bit rng trch nhim ca hip hi khng nm
trong nhng trng hp trn k c khi vn n c cp bi ai l ca ngi
thnh vin m thnh vin khng nhn bit c thiu st ngy trn vn n.
K t khi c cc trng hp khi thnh vin khng th trnh trch nhim hoc chi
ph pht sinh do vn n ghi ngy trc, hoc i khi l vn n ghi ngy sau(v
d do li ca cc ai l, chuyn vin hay cn b) iu khon m rng ca hip hi
v iu khon trch nhim ngi chuyn ch c th bo v.Tuy nhin, c mt
ngoai tr cho hnh vi xu c ch , th hin trong iu 72 ca hip hi, kt hp
vi n bo him

Tht lac vn n
Khng may cho ch tu, t vn n ging nh Th Trng trong Alice x s thn
tin, thng n ni mun v thm ch i khi cn khng n c tay ngi
nhn. iu ny mt ln na c khng nh bi Thuyn trng trong v vic
SAGONA16 khi ng ni vi ta rng trong 14 nm lm Thuyn trng, cha bao gi
ng nhn thy mt ci vn n no. Trng hp mt vn n s dn n rt nhiu
trng hp khc nhau khi ch tu phi giao hng, m tt c cc trng hp ny
d l do no i na cng u khin cc ch tu phi phn vn kh x.
16 [1984] 1 LLR 198
26

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
Nguyn nhn ng sau vn kh khn v lu i ny chnh l vai tr quan trng
ca vn n lu thng trong thng mai quc t pht sinh t cng dng ca n,
c pht trin bi tp qun v tr thnh mt vn bn v quyn s hu. Theo ,
vic s hu vn n lu thng tng ng vi quyn s hu hp php hng ha
c xut trnh bi vn n ny, t cho php hng ha c s dng, c
mua bn mt hoc thm ch nhiu ln ngay khi n ang trong hnh trnh vn
chuyn.
Bi vy, vn n lu thng c xem l nn mng ca thng mai quc t.Ch
tu c ngha v vn chuyn l hng n ngi s hu. Ch tu khi c xut trnh
vn n c mt hoc nhiu k hu trn u cm thy ang trong tnh trang
tin thoi lng nan bi khng bit liu bn m chuyn hng c chuyn n c
thc s nm quyn s hu hng ha hay khng. Nhn ra c vn m Ch
tu gp phi, ta n Anh Quc a cc nguyn tc gip cho ch tu giao hng
mt cch an ton hn. iu quan trng nht chnh l tai ni vn n c k pht,
Ch tu khng c ngha v chuyn giao quyn s hu hng ha cho bt c ai tr
khi c quy nh trong vn n 17. Ch tu bi vy s c bo h nu giao hng
cho ngi xut trnh bn gc vn n. Hn na, nu mt b 3 bn vn n c
k pht, Ch tu ch c ngha v giao hng cho bn gc u tin c xut trnh
18

Tuy nhin, quy nh trn lin quan n 1 iu khon quan trng nht l vic
Ch tu hoc Thuyn trng khng chu trch nhim n cc khiu nai tranh chp
v quyn s hu chuyn hng. Nu Ch tu c trch nhim trong trng hp ny,
th khng nn giao hng m khng iu tra quyn s hu hng ha ca ngi
xut trnh vn n. Nu Ch tu khng nhn c bt c thng bo, khiu nai hay
khng c bt k du hiu no v vic ngi nhn hng khng c quyn s hu
hng ha, th Ch tu s ch phi giao hng cho ngi xut trnh vn n v s

17 Xem STETTIN [1889] 14 PD 142

18 Xem Glyn Mills & Co. v. East and West India Dock Co. [1882] 7 A.C. 596
27

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
c bo h khi cc khiu nai lin quan k c t chnh ngi ch thc s ca
hng ha.
ngha thng mai ca quy nh ny, cng nh s bo h m Ch tu c
hng chnh l l do duy nht khin cho s giao hng khng cn k pht vn n
lu thng b loai ra khi cc ri ro c bo him bi P&I, c a ra bi Hip hi
cng nh tt c cc t chc P&I khc trong Hip Hi Quc T. Quy nh loai tr
ny c ghi tai iu 34.1.b(i) Quy nh ca Hip hi, ch r rng iu kin c
bo him tai iu 34.1 khng bao gm:
(i) trch nhim, gi c, chi ph pht sinh nm ngoi vic giao hng theo vn n
lu thng m khng c s pht hnh vn n bi ngi nhn hng ngoai tr ni
m hng ha c vn chuyn trn tu theo cc iu khon ca vn n khng
lu thng, giy gi hng hay bt c chng t khng chuyn nhng no khc, v
hng ha c giao nh yu cu trong cc chng t trn d rng cc Thnh
vin c th phi chu trch nhim theo cc iu khon ca mt vn n lu thng
pht hnh bi hoc thay mt cho mt bn khng phi l thnh vin pht hnh
vn chuyn mt phn hng ha trn tu ny v mt phn trn tu khc.

Mu thun gia l thuyt v thc t

Theo l thuyt, quy nh c a ra bi ta s cho php Ch tu vt qua vn
v trao i vn n trnh cc ri ro khng ng c. Tuy nhin trn thc t, tnh
hung cn tr nn phc tap hn rt nhiu bi tu thng n cng d hng trc
vn n. y l trng hp c bit m hi trnh ch ko di trong vi ngy. Ngi
nhn hng phi ch ra mnh c quyn s hu i vi hng ha sau yu cu
c giao hng mc d khng th xut trnh vn n lin quan. Ch tu lc ny
thng b t di p lc thng mai rt ln khi giao hng, thm ch hu qu ca
vic giao nhm hng nh miu t di y l v cng nghim trng.

Hu qu ca vic ch tu giao hng m khng c vn n

Theo iu khon ca hp ng bao gm trong hoc c chng thc bi vn n,
ch tu c trch nhim giao hng cho ngi nm quyn s hu hng ha di
28

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
y, ch danh ngi gi hng hoc ngi nhn hng c ch nh hoc nu vn
n c k hu th l ngi c k hu cui cng trn vn n. Giao hng cho
ngi khng c vn n, Ch tu s phi chu trch nhim vi bt c khiu nai v
vi pham hp ng bi bt c ai c quyn s hu hng ha.
Khi c bt k vi pham hp ng no dn n giao hng nhm, ta n c th quyt
nh rng da trn cc iu khon trn vn n, ch tu s c th khng c p
dng cc iu khon loai tr trong vn n. Thm vo , ngi chuyn ch c
th s b kin mt cch ring r v giao hng nhm do li ca c nhn, trong
trng hp ny, Ch tu c th s khng c p dng bt c iu khon loai tr
trong hp ng no, theo vn n c th gip Ch tu c min trch.
Hn th na, c th iu quan trng nht i vi Ch tu, khi giao hng khng
km vn n, Ch tu s b tc oat cc quyn li bo him P&I khi nhn c
bt k khiu nai no pht sinh ra do kt qu ca l do ging nh trong iu
34.1.b(i) c nu trn.
Vi thc t cc hu qu nghim trng c th xy ra, nu Ch tu giao hng khng
km vn n, Ch tu phi lm g?

La chn ca ch tu khi vn n b tht lc cng d hng

(a) Ch tu c th ch n khi vn n ti ni.
y l gii php an ton nht cho Ch tu. Tuy nhin, gii php ny nhiu
khi thiu tnh thc t v khng kh thi v mt kinh t. Ch tu s khng bit
tu phi ch bao lu na, v iu ny i ngc lai vi li nhun kinh doanh
ca Ch tu bi tu s phi neo lai nh th ny, c bit nu Ch tu khng
th thng bo s chp tr ny t ngi nhn hng hay ngi thu tu. Hu
qu ca s chm tr m Ch tu phi chu s c kim chng di y,
trc ht l theo phng thc thu tu chuyn, tip l theo phng thc
thu tu nh han
(i)
V th ca ch tu khi cho thu tu chuyn. Khi khng c mt iu
khon r rng trong hp ng, theo hp ng thu tu chuyn, Ch
tu s khng phi chu trch nhim giao hng cho bt c mt bn no
29

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
khng th xut trnh vn n. Tuy nhin, nu Ch tu quyt nh ch
vn n, ai s l ngi chu trch nhim v khong thi gian chm tr
cng nh hu qu m n mang lai cho Ch tu? C rt t gii php
c a ra gii quyt vn ny, nhng thi gian lu kho lu bi
c ngh s tnh lin tc tr khi c li t pha Ch tu gy ra chm
tr hoc tr khi vic xp d hng hoc lu bi c quy nh bng
mt iu khon loai tr r rng bng vn bn. S gii thch ny c
suy ra tng t nh trng hp Ch tu gi hng cm c v cha c
thanh ton cc ph vn chuyn 19.
Tuy nhin, quy nh ny hp l vi nguyn tc tin quyt l Ch tu
s khng c hon chuyn tu ca mnh khng c l do. Bi vy khi
thc hin vic cm c hng ha, nu Ch tu c kh nng d hng
mt cch an ton (v d nh d vo mt kho an ton hay thm ch l
giao cho ngi nhn hng hoc ngi c ngi nhn hng y quyn
v chu s kim sot ca ngi nhn hng) nhng vn quyt nh gi
hng ch vn n, th Ch tu nn thc hin ng nh vy. Nu
Ch tu khng th tip tc gi hng m khng c l do chnh ng,
Ch tu c th khng c quyn khiu nai v tn tht do bt c hu
qu no t vic chm tr hoc lu bi gy ra. Bi vy, nu khi cc quy
nh hay nguyn tc tng t c p dng khi Ch tu chm tr
trong vic ch d hng, Ch tu lun lun phi cn nhc xem liu vic
d hng c an ton hay khng. Nu c th d hng an ton, v Ch
tu t chi d hng khng c l do chnh ng, Ch tu c th s
khng c chi tr cho bt c thit hai no t vic chm tr v d nh
tn tht hng ha hoc ph lu bi.
(ii)

V th ca ch tu khi cho thu tu nh han. Nhn chung, tin thu s

c tr lin tc trong sut thi gian thu tu nh han, tr khi ngi
thu tu khng th n nh quy nh trong iu khon thi han thu
tu, hoc ch ra rng s chm tr l kt qu ca mt hnh vi vi pham

19 Xem BORAL GAS [1998] 1 LLR 342

30

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
hp ng mt phn do li ca Ch tu lm cho ngi thu khng th
s dng c con tu, v h c quyn khiu nai nhng tn tht ca
mnh t vic thu tu. Trn thc t, Ta phc thm tuyn rng vic
Ch tu t chi giao hng m khng km vn n khng c xem l
vi pham hp ng v vic thu tu v th vn phi c thanh ton
y tnh c thi gian b chm tr. Vic Ch tu c trch nhim giao
hng khi nhn c mt khon bi thng nu nh khng xut trnh
c vn n s c nghin cu k hn trong phn (c) di y,
nhng tnh trang chung y l Ch tu khng c trch nhim giao
hng khi nhn c th ngh bi thng. Cn phi nh rng trong
khi trn thc t th vic giao hng khi nhn c mt khon bi
thng ang tr nn ph bin (ch yu l nh ngi thu tu/ngi
mua hng), khng c ngha l thuyn trng c trch nhim phi thc
hin ng nh vy.
Tuy nhin, nu nh vic chm tr v ch vn n xy ra khng c l do
chnh ng, c bit trong trng hp vn n r rng b mt ch
khng phi ch n thun l n chm hn tu, th hon ton v l khi
tin thu tu vn tip tc c chi tr v trong nhng trng hp ny,
Ch tu nn tun theo ch th ca ta n i vi vic d hng v/hoc
giao hng.

Giao hng da trn mt vn n gc uc gi li trn tu

Khi ngi ta d on rng con tu c th n trc khi vn n, pht trin theo
tp qun, m theo vn n c pht hnh thnh mt b ba bn, v ch tu
ng rng mt trong cc b c gi lai trn tu, giao cho ngi nhn hng
hoc thng bo cho bn kia khi hang v n cng d. Thuyn trng sau
chuyn cc chng t cho bn v chng c ti xut trnh cho ng ta v vic
giao hng c thc hin theo . La chn ny c bit ph bin trong bun
bn du m. Tuy nhin, mc d thc t ph bin, n khng c khuyn khch
manh m bi t chc quc t ca P&I, nh s bo h cho ch tu theo lut chung
m theo , ng ta c th pht hnh vn n mt cch an ton, trong ng ta
31

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
s khng phi nhn thng bo bt li no v s khiu nai nghim trng v 2 trong
s 3 vn n gc pht hnh. iu ny l bi v c mt nguy c r rng rng
bn khc c th c giao dch trong hnh trnh v vn ti n ci m vn cn
trn tu v th khng th hin quyn s hu thc s ca hng ha. Hn na, thc
t l thuyn trng gi lai vn n theo ng s thc hin giao hng phi
lm pht sinh mt suy lun rng ng nhn thc c rng ch s hu ca vn n
m khng nht thit phi l ch s hu thc s ca hng ha. C thng bo v
tuyn b quyn s hu c th, cc ch tu ca thuyn trng sau buc phi
thc hin yu cu m bo rng ngi nhn hng , trn thc t, c quyn nhn
hang.
Nhng kh khn ny dn n nhng hng dn c ban hnh bi t chc
quc t P&I h tr cc ch tu khi h c yu cu theo nhng tp qun ny.
Ti liu ny c tham kho theo thng t v Gard s 2/90. iu ny khuyn co
cc thnh vin duy tr yu cu phi mang theo mt trong cc bn vn n gc
trn tu. Nu, mc d c kin ngh ny, cc thnh vin b p lc phi lm nh vy,
Hip hi khuyn co rng cc t ng sau y c k hu trn tt c cc vn n
gc: "Mt vn n gc, gi lai trn tu da vo giao hng hng ha ng cch
c th c thc hin trn hng dn nhn c t cc ch hng / ngi thu tu.
Ngi ta tin rng vic k hu ny s thng bo cho bt k bn mua hng ha vi
mt b khng y ca vn n, vic giao hng c th c thc hin i ly
mt vn n gc, gi lai trn tu v, nh vy, nn gim bt nhng ri ro ca vic
giao hang theo tp qun ny. Tuy nhin, nn nh rng mt thnh vin ng
lm theo th tc ny s c nguy c lm thit hai n v th trong P & I ca ng.
N khng th c nhn manh qu cao rng tp qun cn nn c duy tr.

Vic giao hng da trn th m bo

Liu ch tu c buc phi chp nhn mt khon bi thng? Cc im chnh cn
lu l, m khng c ghi ch r rng trong hp ng, cc ch tu khng bt buc
phi giao hng ha i vi mt khon bi thng v khng k pht mt vn n
gc c th chuyn nhung. Trong khi cc ngnh ngh nht nh (bun bn du m
32

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
ni ring) pht trin tp qun ca vic giao hng m khng c vn n gc,
iu ny khng lm thay i v tr chung nh nu trn.
Trong "Houda" Ta n cp phc thm phi xem xt liu mt hp ng thu tu
nh han c g khc nh lin quan giao hng da trn bi thng hn mt tu
chuyn hoc vn n. Cc bn thu tu cho rng s hin din ca bi thng
trong mt hp ng tu nh han (d r rng hay ng ) cng vi kh nng ca h
v thc s l, quyn li, cung cp cho hng dn vic lm, c ngha l mt ch
tu buc phi lm theo n t hng ca h nh giao hng m khng k pht ha
n thng lng. Ta n phc thm t chi iu ny nh l mt vn nguyn
tc chung, khng nh nhng g thng c hiu l trng hp trc khi c quyt
nh s thm ca Mr Justice Phillips, c th l s kt hp n thun ca quyn ca
ngi thu yu cu cc n t hng l vic lm v quyn ca ch tu i bi
thng ca chnh n khng cho php ngi thu tu buc mt ch tu theo
n t hng trong lnh vc ny. iu ny da trn c s rng trong khi cc ch
tu c th c quyn i bi thng, anh ta khng b buc phi s dng n. y
cng l trn c s php lut chung, ngi thu tu, ra lnh ban hnh mt vn
n c th chuyn nhng do lm pht sinh ngha v ca ch tu l giao hng
ha theo vn n, v trch nhim php l ca ch tu i vi bn th ba, c th
mt cch khng hp php / hp php thay i th t.
Khi no mt ch tu bt buc phi giao hng ha theo th m bo? Trng hp
r rng nht m ch tu s buc phi chp nhn mt khon bi thng l khi m
ngi thu nhn c yu cu c hiu lc ca mt ta n c thm quyn, thng
s l trong trng hp cc ha n b mt. Ch tu cng c th c ngha v
cung cp hng ho i vi mt khon bi thng m anh ta tch cc ng
giao hng cng trong hp ng vi ngi thu. y phi l mt ngha v r rng,
d th no, ch khng phi ch n gin l mt quyn i bi thng. S khc bit
gia hai iu ny c minh ha trong cc iu khon mu nh sau: "ngi thu
tu hng ch s hu bi thng ... [] ... thc hin theo n t hng ca h
(bao gm c giao hng hng ha m khng xut trnh cc vn n) ..." cho quyn
i bi thng. "Nn ha n ... khng n ... ch s hu ng pht hnh
33

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
ton b hng ha m khng xut trnhvn n gcbi ngi thu tu ca... bi
thng ..." lm pht sinh ngha v ca ch tu giao hng trong vic trao i mt
khon bi thng. Nu ch tu thy r rngrng ngi thu yu cu cc hng ha
c giao khng phi l bn ch s hu ca vn n / bn c tr hng, ch tu
khng bt buc phi giao hng ha v chp nhn khon bi thng ny. iu ny
da trn c s tha thun c th l bt hp php vo thi imngha v c
yu cu trn c s ca mt li tim n.
Cc trng hp nu bi thng c chp nhn bi cc ch tu. Mc d c nhng
nguy him gn lin vi ch s hu trong vic ng giao hng ha m khng
c k pht vn n da trn bi thng, s tht n vn l mt thc t ph bin.
Ch tu khi c th lm g gim thiu ri ro ca mnh? Tnh thit thc ca
cc th tc v hng dn ca Hip hi c tho lun chi tit trong bn tin
Gard s 112. Do , chng ti khng xut trong bi vit ny i ph vi
nhng im tt hn ca vic bi thng c a ra, hn l nhn manh nhng
im sau y (tt c u c tho lun chi tit trong bn tin Gard s 112):
1. mt s bo m ch th hin bi sc manh ti chnh ca ngi bi thng
nhm hon thnh ngha v ca mnh theo n.
2. bo m bao gm cc trch nhim php l y trch nhim trong
khng ch bao gm gi tr ca hng ha m cn bao gm li sut,chi ph v bt
k thit hai khc pht sinh.
3. th m bo phi c soan tho truc khi ht thi han khiu nai.
4.Th bo m nn bao gm ngun lut p dng v iu khon v trng ti
trong trng hp c tranh chp pht sinh.
Bn s 112 ca Gard News cng ch ra rng mc d th bo m b t chi,
nu n c dng t b nhng g c rng buc php lut v nhng g cho
php ch tu vi s bo v, th n nn c vit bi t chc P&I quc t. iu ny
kt hp c ngi nhn hng a ra yu cu v ngn hng lin quan. S kt hp
mt ngn hng l mt iu rt quan trng v s an ton ch c m bo nu
34

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
bn bn hng c th tr n. Do vy, bo m ngn hng hng bc nht a ra
cam kt chung vi bn a ra yu cu giao hng l mt iu ti quan trng.
Mt iu kin ch na, di lut php Anh, th bo m m c cp cho hnh
ng sai tri hoc tri php lut hoc tri ao c s b v hiu ha v khng th
thc hin vi mc ch tri vi chnh sch cng cng. Mt v d ca vic iu ny
l th bo m cho php ch tu trao i s pht hnh vn n sach m khng
h bit v hng ha c ghi trong vn n m b thit hai trong thc t. Mc d
th bo m cho php giao hng m khng cn pht hnh vn n gc nm
mt mc khc v thng khng b cho rng tri php lut hoc tri vi chnh sch
cng cng, vn c mt vi hu qu cho ch tu nu anh ta c giao hng sai
thu v tin bi thng. Th bi thng s khng th thc thi, d cho n khng c
s khc bit no gia vic c k bi mt ngn hng
Mt iu kin ch na, di lut php Anh, th bo m m c cp cho hnh
ng sai tri hoc tri php lut hoc tri ao c s b v hiu ha v khng th
thc hin vi mc ch tri vi chnh sch cng cng. Mt v d ca vic iu ny
l th bo m cho php ch tu trao i s pht hnh vn n sach m khng
h bit v hng ha c ghi trong vn n m b thit hai trong thc t. Mc d
th bo m cho php giao hng m khng cn pht hnh vn n gc nm
mt mc khc v thng khng b cho rng tri php lut hoc tri vi chnh sch
cng cng, vn c mt vi hu qu cho ch tu nu anh ta c giao hng sai
thu v tin bi thng. Th bi thng s khng th thc thi, d cho n khng c
s khc bit no gia vic c k bi mt ngn hng
Nhng iu trn tm tt nhng ty chn c sn cho ch tu khi i mt vi vn
ngi nhn hng mun c giao hng m khng c vn n lin quan. Trong khi
mt vi bin php bo v nht nh c th c s dng trong nhiu ty chn
ti a s bo v cho ch tu, khng bin php no c th dng lm d phng. D
nhin iu ny ngn cn hnh ng giao hng hin ai v ci thin giao tip. Do
thay v phn ng lai vi tnh hung tai cng d khi c vn gy rc ri cho
ch tu, tt hn l nn cn nhc k lng liu c cn thit phi ban hnh vn n
35

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
thng lng khng. Nu n khng cn thit, ch tu nn cn nhc liu cc giy
t vn ti khc (chng han nhng th c miu t pha di) c th c s
dng trnh nhng vn bn trn. Ti liu ngoi vn n thng lng (a) vn
n khng chuyn nhng
Nhng vn tim tng bn trn c cho rng s gim ng k nu vn n
c vit ra khng th chuyn nhng. Quy tc 34.1.b(i) ca hip hi khng loai
tr vic bo m cho nhng khiu nai lin quan n vic giao hng m khng
pht hnh vn n khng chuyn nhng, vi iu kin l vic giao hng c
thc hin cho ngi c ch nh nhn hng.
Cu hi hin nhin l, ci g s c cho l vn n khng chuyn nhng? Do cc
h thng php lut khc nhau p dng nh ngha khc nhau nn tr li tht
khng d dng. Tuy nhin th nhn chung, iu ny c th c nh ngha l bt
c vn n no khng tao nn giy chng nhn s hu, m s s hu giy t ny
c th c cho l s hu hng ha.
Ha n vn chuyn hoc vn n ch danh, vn n m c tn ca ngi nhn
hng v yu cu ch tu giao hng cho ngi , thng c cn nhc l vn
n khng chuyn nhng c. Tuy nhin cng cn ch rng di mt vi h
thng lut, nhng giy t nh vy cng c cho l vn n c th chuyn
nhng. Hn na, t nht l di lut Anh, mc d ngi nhn hng c ghi
danh vn n, n vn c th khng cn thit phi l ch nh cui cng ca
ngi chuyn hng cho ch tu. Thc t, ngi chuyn hng c quyn thay i
hng dn ca anh ta vi ch tu vi vic giao hng trc khi hng c giao
hoc quyt nh gi lai vn n bi v, v d nh trng hp anh ta cha c tr
tin. Tuy nhin, mt khi ngi nhn hng c ch nh nhn c vn n,
ngi chuyn hng s khng th thay i ch nh ca anh ta v anh ta khng cn
s hu hng ha na.
Do vy, cch bo v tt nht cho ch tu trong nhng trng hp nh th ny l
ch giao hng khi c vn n.

36

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
Theo cch nhin bn trn, cc thnh vin c khuyn ngh lun lun hnh ng
vi s cn thn tuyt i, v lun hi kin ca mt Hip hi hoc ngi hng
dn a phng nu h c yu cu giao hng m khng c vn n.

Trao i thng tin in t

Tham kho c th c tao ra vi nhng h thng sm nh d n Seadocs, ci
m do nhiu nguyn nhn khng th bt u c. D vy, gn y th c mt
h thng mi tn l Bolero c pht trin. H thng ny ch nh s l mt
h thng khng giy t, bi , nhng thng tin thng c vit trn vn n
nay s c chuyn n mt trung tm ng k bng in t v thng bo s
c a n trung tm khi no vn n c chuyn nhng. Thn tin ny
c thng bo v bn ghi in t bi sau s c gi v li ch ca ngi mua.
Cng thi im , chi tit y ca h thng s khng c cng khai, mc d
mt h thng tam thi s c kt ni ngay sau .

Giao hng cng cho nhn vin hi quan

Cui cng, chung ti mun nhn xt v tnh hung mt vi h thng lut m
theo , ngi vn chuyn c yu cu giao hng khng theo vn n m giao
cho mt nhn vin cng chc, v lun lun l nhn vin ph trch hi quan hc l
mt nhn vin kho thu quan.
S khc bit ca h thng giao nhn ny tn tai rt nhiu h thng lut, bao
gm Afgentina, Brazil v Chile. Do vy, nhng h thng lut ny, mc d hng
ha c vn chuyn di mt vn n, vic giao hng theo vn n l iu
khng cn thit hoc khng th. Tuy vy, chng ti khuyn ngh rng khi hng
ha c giao m khng c vn n, n s ri vo iu khon loai tr theo quy
tc 34.1.b(i). Theo , thnh vin giao hng di h thng lut ny nn lun
lun hi s hng dn ca hip hi hoc chi nhnh a phng loai tr khiu
nai giao hng sai.

Kt lun
37

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
Mong rng nhng iu trn s cung cp thng tin hu ch trong vn giao nhn
hng ha m khng c vn n gc. Cng mong rng iu s gip cc thnh
vin ra nhng quyt nh la chn v nhng g h c th hoc khng th b rng
buc khi i mt vi yu cu giao hng m khng xut trnh vn n gc. Tuy
nhin, khng c trng hp no ging nhau c, v vy nn li khuyn tt nht
(cng l ngn nht) d nhin l lin lac vi hip hi bt c khi no nhn c yu
cu nh th (c th tai thi im thng lng hp ng vn ti hoc sau ,
cng d)

38

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti

Ai l ngi quyt nh hnh thc vn n? Ngi s hu hay

ngi i thu?
Ch tu v ch s hu thng tin rng khi mt con tu c thu (c bit nu
n c thu di han) m h khng cn phi quan tm v hnh thc vn n k t
khi cc ch s hu c quyn tm kim mt khon bi thng t nhng ngi i
thu nu cc iu khon ca vn n mang n cho cc ch s hu trch nhim
ln hn l h s phi i mt nu yu cu bi thng c a ra chng lai h.
Tuy nhin, khng th gi nh rng ch s hu lun c quyn c hng nh mt
khon bi thng nh vy v trong bt k tnh hung no, tnh y ca s tin
bi thng l khng ch tt nh mc tin cy ca ngi thu tu. Tnh thc t
ca hon cnh ny l hng ha c ch i, ngi ch s hu gnh vc trch
nhim vi cc chuyn ch v thc hin vic chuyn giao hng ha v chu trch
nhim trc tip vi ch s hu hng ha. Do , cc ch s hu c mt khon li
nhun thc t t cc vn n c th c ban hnh v iu ny s thit lp nn
cc iu khon da vo nhng g h ng vn chuyn hng ha v s thit
lp cho d h phi chu trch nhim cho ch hng hoc phng khi c bt k khiu
nai no xy ra.
Tuy nhin, hnh thc ca vn n khng ch lin quan n ngi ch s hu tu
m cn lin quan n ch s hu hng ha, ngi m c th s yu cu mt vn
n vi hnh thc c bit cho mc ch trong hp ng mua bn ca h hoc cc
iu khon trong th tn dng chng t. S tht bai trong vic pht hnh mt vn
n nh th thng c ngha l ngi vn chuyn khng th c c s thanh
ton cho hng ha ca anh ta. V vy, vic vn chuyn hng ha c th dn n
mt cuc chin thng mai gay go v tn thi gian. Bt c ai vi pham u phi tr
cho vic chm tr giao hng v c l quan trng hn l, vic tr hon i vi
chng t hng ha theo nh th tn dng chng t. Nhng khiu nai nh vy c
th rt tn km.
Quy tc truyn thng rng ngi vn chuyn c ngha v giao hng, v ngi ch
s hu hng ha c trch nhim nhn hng, vn n thng thng ca ngi
39

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
chuyn ch Tt nhin, c nhng trng hp khi ch c mt hnh thc vn n c
gi tr tai mt cng bc hng c bit v trong trng hp ngi ch s hu s
khng c s la chn no ngoi vic chp nhn vn n v da vo quyn bi
thng ca mnh. Trong tt c cc trng hp khc, lut php c th quyt nh
hnh thc ca vn n nhng nh chng ta s thy sau y rng, tht khng may
l n khng lm c.
Hai vn thng xy ra lin quan ti vn ny:
1 Khi m nu mt ch s hu k mt vn n c ai din bi mt ngi
thu, anh ta c quyn i bi thng t ngi i thu nu anh ta (ngi ch
s hu) chu trch nhim cho vn n ny khng? y l vn d hn.
2 Vn kh khn hn l nu mt ngi ch s hu tu mong mun khng
phi da vo bt k khon bi thng no. Khi , v vy, anh ta c quyn t
chi k vo vn n c ai din bi mt ngi thu tu khng?
C hai tnh hung c xem xt di y

Khon bi thng t pha ngi i thu tu

Trong mt quyt nh gn y ca Ikariada 20, ng Jusstice Cresswell cho rng tnh
hung rt ph bin l ngi i thu tu xut trnh vn n cho thuyn trng ca
mnh ly ch k cc ngy lin quan vo mt trn ca vn n nhm xc nh
cc iu khon ca vic i thu, tuy nhin trong thc t, cc ngy ny b b trng.
Bn thu tu trong cu hi c a ra tai iu khon s 9: thuyn trng c
ngha v k cc vn n giao ngay m khng nh hng ti hp ng thu tu.
Vn n c trnh by trong Congenbill phin bn 1978 c th hin v cung
cp nh sau: tt c cc iu khon v iu kin, t do v chp nhn hp ng
thu tu, nh mt sau, c tch hp
Tuy nhin, phn b trng mt trc ca vn n, ng nh phi cha thng tin
v ngy ca hp ng thu tu, lai khng c in.

20 (1999) AER (Com Cas) 257

40

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
Trong khi i ti bn d ca ngi nhn, con tu li mt cch bt cn v gy thit
hai cho mt cn trc d hng. Ngi nhn i bi thng t ch tu v sau tm
bi thng t ngi thu tu. Hp ng bao gm iu khon loai tr m nu c
th p dng c th s gip ngi ch hng ginh chin thng trong vic i bi
thng theo vn n. Tuy nhin, ng lo ngai ch v phn trng trn mt vn
n khng c in vo, hp ng s khng c xc nh v ngi ch s
khng th da vo th tc t tng ca Hy Lap trn cc iu khon loai tr
chin thng s i bi thng t ngi nhn.
Thm phn a ra cu hi rng ngi ch c trch nhim n b cho ngi thu
tu thuc vo vic vn n c c xut trnh yu cu ch k bi ngi thu tu
c phi l mt iu khon ca hp ng hay khng. Nu vn n l mt phn ca
d tho hp ng, liu c yu t no khc khng nh tn tht hoc n b
trong trng hp xy ra? xc nh liu vn n c phi l mt phn ca d
tho, thm phn t ra cc nguyn tc sau:
(1)Cu hi liu vn n c phi l mt phn ca d tho hp ng ph thuc
vo lu m bn thu tu p dng 21. Lut ph hp theo hp ng trong cu
hi l lut Anh v vy nn khng lin quan n vic t tnh hung di lut
Hy Lap m c th chi phi vn n i bi thng Hy Lap.
(2) xc nh tnh ng n ca vn n, cn phn bit r rang gia cc hp
ng thu tu yu cu ch k ca ch hng khi xut trnh v hp ng cung
cp ch k ch hng theo mt mu c sn.
(3)Khi ngi thu tu cung cp ch k ch hng theo mt mu c th, mt vn
n s khng c trong mu nu c nhng khong trng v ngy ca
hp ng thu tu, m cn phi nh km nhng cc chi tit lin quan
khng c gn vo
(4)Trng hp hp ng khng quy nh vn n phi c xut trnh trong
mt mu c th nhng lai yu cu thuyn trng k vn n nh c xut
trnh, mt thc t l nhng khong trng trn mt ca vn n khng c

21 oan (1987)2 Lloyds Rep trang 27

41

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
in khng lm cho n tr thnh hp ng, di lut Anh, hiu qu l tng
t nu c mi lin quan vi hp ng thu tu chi phi s chuyn ch22.
(5)Mt vn n c th l tri vi hp ng nu n bao gm cc iu khon va
bt thng hoc hin nhin l mu thun vi vic thu hay cc iu khon
p t cc iu kin nng n vi ch hng hn so vi vic chp nhn v
ng c thu chuyn ch.
V vic thu tu khng yu cu mt mu vn n c th v v vn n hp nht
mt cch c hiu qu cc iu khon ca vic thu tu v v khng c bt c iu
khon no m t trong oan trn, quan ta cho rng, t quan im ca lut Anh,
vn n c xut trnh bi ngi thu tu l hp ng. Theo ch hng s
khng c i bi thng t ngi thu nu h phi chu trch nhim vi ngi
nhn trong th tc t tng ca Hy Lap.
y l vn chnh trong bi ca Ikariada, v vy nn, s phn quyt vn c
tip nhn trong vic lm r s khc bit gia mt hp ng quy nh r rng v
loai vn n c th v mt hp ng quy nh ch k ca vn n nh c xut
trnh.

T chi k vn n trong mt hnh thc c th

Trong qu trnh a ra pht xt, quan ta cp n cc vn kh khn hn
ca vic c hay khng v khi no mt ch hng c th t chi yu cu thuyn
trng k mt vn n trong mt mu c th. Cm gic xut hin trong phn xt
l cc vn c lin quan c gii quyt bi chnh quyn.Tuy nhin, cm gic
nh vy l sai lm. Khong cch vi nh nc kh l xa. H ang, trn thc t,
trong cuc xung t . Php lut Anh da trn cc khi nim v tin l ni mt
h thng m cc ta n b rng buc bi cc quyt nh ca ta n trc trn
cng mt lun im v mt ta n cp thp b rng buc bi quyt nh ca mt
ta n cp cao hn. Ni chung, h thng hoat ng tt trong vic tao lp s chc
chn trong lut, nhng nu ta n (c bit l ta n cp cao) bt ng vi nhau
th s chc chn s b thay th bi s hn n.
22 SLS Everest (1981)2 Lloyds Rep. 389
42

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
Vn c gii quyt khi hp ng ghi r chnh xc hnh thc no c p dng
cho vn n (V d: iu khon 20 ca mu Asbatankvoy) bt c s n lc no
ca ngi thu xut trnh vn n trong mt mu khc s tr thnh mt chng
t khng hp php m thuyn trng c th t chi23.
Tuy nhin, lun im khng r rng ch m thng xuyn c trng hp, hp
ng khng ghi r mt mu c th nhng lai tuyn b rng thuyn trng phi k
vo vn n nh xut trnh. Nhng t ny nhn manh sc manh ca ngi
thu khi quyt nh mu n no thch hp cho vic mua bn ca h. Tuy nhin,
quyn ca ngi thu xc nh mu n l mt vn i vi s han ch ln.
im kh khn pht sinh l s han ch no p dng pht trin mt iu g
ngu nhin bi ta n Anh qua cc nm.
Vn xut hin khi thuyn trng khng phi k vn n c xut trnh
nu vn n bao gm cc iu khon va bt thng va hin nhin mu
thun vi hp ng24. Mt v d ca iu khon vn n hin nhin l mu thun
vi hp ng l: mt th quy nh theo lut Hamburg, trong khi hp ng quy nh
vn n iu chnh theo lut Hague hay Hague Visby 25. Mt v d khc l mt vn
n buc ngi ch hng em hng ha n mt khu vc a l b loai tr trong
hp ng26.
Vic a ra v d cho iu khon bt thng kh khn hn. Trong khi ta n
tuyn b lai rng Thuyn trng c t chi k vn n c nhng iu khon
nh vy nhng h vn khng a ra cc v d mt cch nhanh chng. Mt v d c

23 Garbis (1982)2 Lloyds Rep. 283

24 Kruger v. Moel Tryvan (1907) AC 272; Berkshire (1975) 1 Lloyds Rep. 185
25 Theo hp ng, khng c mu thun no m hp ng cung cp tt c yu cu i bi
thng theo hp ng m chu s kim sot ca lut php Anh nu mt vn n c
pht hnh ng nh hp ng cung cp m thm quyn Norwegian p dng vic i bi
thng theo vn n. Xem Vikfrost (1980)1 Lloyds Rep. 560
26 Halcyon v. Continental (1943)75 Lloyds Rep 80
43

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
kh nng xy ra l vn n loai tr trch nhim ca ngi vn chuyn cho vic
vn chuyn hng ha nguy him.
Tuy nhin lut khng r rng khi vn n khng bao gm cc iu khon bt
thng hay mu thun vi hp ng nhng lai c cc iu khon p t ln ngi
chuyn ch trch nhim ln hn so vi trong hp ng. Hai bn ca chnh quyn
Anh hnh ng theo hai hng hon ton khc nhau c lin quan ti vn ny.
Mt bn cho php p dng hp ng thu tu chuyn v mt bn cho php p
dng hp ng thu tu nh han. iu ny c gii thch bng s tht rng lun
c s cng nhn theo lut rng mc ch ca hp ng thu tu nh han l cho
php ngi thu khai thc hoat ng thng mai ca tu v mc ch c nhn. C
l, v d r rng nht cho vn ny l tuyn b chnh thc ca Ngi Wilberforce,
ni tai Vin Qu tc:
Vic kt ni l rt quan trng c suy ngh r rng rng vic thu tu hin tai
l thu tu nh han, bn cht v mc ch l vic cho php ngi thu s dng
vn n trong sut thi gian thu v mc ch thng mai bt c hnh thc no
h ngh l ph hp. Vn ca vn n trong mt mu c th c th l cn thit
cho vic giao thng ca ngi thu, v trong mi lin quan ti giao dch vi hp
ng CIF hay C&F, vn n chi ph tr trc nu giao dch l duy tr. Hn th
na, iu 9 l thng c trong hp ng thu tu nh han, bao gm mt iu
khon i bi thng chng lai tt c hu qu hoc trch nhim pht sinh t vic
thuyn trng k vn n. iu ny nhn manh sc manh ca ngi thu tu,
trong qu trnh khai thc con tu, quyt nh vn n no l thch hp cho vic
mua bn ca h v yu cu thuyn trng pht hnh vn n ny, ngi ch
hng c bo v bi cc iu khon bi thng27.
Tuy nhin, theo lut c cng nhn rng trong nhiu trng hp, khng c s
khc bit gia vic ngh mt hp ng thu tu chuyn hay hp ng thu tu
nh han, v qu thc nhiu trng hp lin quan n quyt nh thu tu nh

27 Nanfri (1979)1 Lloyds Rep trang 206

44

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
han hay tu chuyn c th thay th cho nhau nh quyn i vi cc quy nh ca
lut. im khc bit c th r rng hn so vi thc t.
Dng thu tu chuyn trong ti liu ni rng mc d c cm t nh c xut
trnh, nhng ngi thu khng c xut trnh ly ch k vo vn n p t
ln ch hng trch nhim ln hn so vi hp ng quy nh 28. Tuy nhin, dng
thu tu nh han trong ti liu , trong cng khong thi gian, tuyn b lai
rng ngi thu tu c php trong trng hp xut trnh vn n p t trch
nhim ln ch hng ln hn so vi hp ng quy nh v rng thuyn trng buc
phi k ln vn n 29 gii php i bi thng ca ch hng i vi ngi
thu cho thy trch nhim vic i bi thng ca h c thc hin theo vn
n trong trng hp h khng c trch nhim nu vic i bi thng c thc
hin theo hp ng30.
Cm t nh c xut trnh thng xuyn xut hin cng khng nh hng
n cc iu khon ca hp ng ny. Dng thu tu chuyn trong ti liu
tuyn b ln na rng iu ny khng lm nn s khc bit no i vi ngha v
ca thuyn trng phi k vo vn n nh c xut trnh v cm t thm vo
n thun ch nhn manh rng vic pht hnh vn n c cc iu khon khc
khng nh hng n quyn v ngha v ca ch hng v ngi thu tu theo
hp ng. iu ny c nhn manh bi Vin qu tc kh lu trc t 1894
trong Hanson v. Harrold31, khi Ngi Esher M R ni:
Ngha ca cm t khng nh hng n hp ng thu tu c a ra bi cc
quyt nh khng th c hi n. Ngha c xc lp trong trng hp ca
28 Kruger v. Moel Tryvan (1907) AC 272; Dawson v. Alder (1932)1 KB 433; Anwar Al Sabar
(1980)2 Lloyds Rep. 261; v Nogar Marin (1988)1 Lloyds Rep 412
29 Hanson v. Harrold (1894)1 QB 612; Turner v. Haji Goolam (1904) AC 826; Nanfri
(1979)1 Lloyds Rep 201
30 o Archon (1994)2 Lloyds Rep 227
31 (1894)1 QB trang 619
45

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
Shand v Sanderson v Gledstones v Allen l mt iu khon ca hp ng gia
ngi thu v ch tu d c bt c s k kt no ca vn n th hp ng cng
vn s khng c sa i. Vy nn, trong trng hp thuyn trng buc phi k
vn n c xut trnh nhng vic lm khng nh hng n hp ng thu
tu. Nhng t ny khng gii han ngha v theo hp ng thu tu k vn n
c xut trnh nhng khi thuyn trng k xong th vic c tc ng ti
hp ng thu tu. Nu mt ngi ch tu coi mt con tu l ph thng th c th
yu cu bt c iu khon no anh ta thy ph hp trong vn n, hoc c th t
chi ch hng. y ngi ch tu b tc quyn v chp nhn k vn n c
xut trnh, nhng iu khng tc ng g n hp ng thu tu. Vy nn
thuyn trng buc phi k vn n anh ta thc hin.
Li tuyn b ny sau c chp nhn bi Vin qu tc trong Turner v. Haji
Goolam v Nanfri32.
Tuy nhin, theo mt cch kh hiu no , ta n cng cp cao , t u n
cui qung thi gian, nhc lai mt cch kin nh trong oan v thu tu chuyn
trong ti liu rng mc ch ca cm t khng nh hng n hp ng l
nhn manh rng ngi thu tu b cn tr bi vic xut trnh vn n k cc
iu khon khc vi trong hp ng 33. Qu thc, gc nhn ny dng nh c
tuyn b lai trong cc nm gn y bi ngu Justice Mustill trong Nogar Marin 34,
ng ni:
Ch thuyn trng c r rng yu cu k vo vn n c xut trnh v ch
hp ng quy nh hnh ng khng c nh hng n hp ng, quyn ca
ngi thu tu pht hnh vn n ph hp vi anh ta l bt buc tao nn cc

32 Hanson v. Harrold (1894)1 QB 612; Turner v. Haji Goolam (1904) AC 826; Nanfri
(1979)1 Lloyds Rep 201
33 Kruger v. Moel Tryvan (1907) AC 272; Dawson v. Alder (1932)1 KB 433; Anwar Al Sabar
(1980)2 Lloyds Rep. 261; v Nogar Marin (1988)1 Lloyds Rep 412
34 (1988)1 Lloyds Rep trang 421
46

UCP 600 - cc quy nh mi v tn dng chng t nh hng n hp

ng vn ti
iu khon cho hp ng mi m anh ta b chi phi bi ch tu nng n hn so
vi hp ng m ngi thu tu phi chu ph.
Li tuyn b ny c thng qua bi Cresswell J trong Ikariada 35, mt trng hp
thu tu chuyn khc mc d trc tin mi giai oan u.

KT LUN
S trng phat c a ra bi chnh quyn nh nc l trong khi ch hng c th
t chi k vn n m khng thc hin ng mu c yu cu trong hp ng
hoc khng bao gm cc iu khon bt thng hoc cc iu khon hin nhin
mu thun vi hp ng. Khng c s m bo no cho php thuyn trng t
chi k vn n m ch n thun buc ngi ch hng nhn trch nhim ln hn
so v trong hp ng. Nu ch hng khng c chun b tin hnh ri ro t
chi k vn n sau th bin php y l tm mt s bi thngg t ngi
thu nu h nhn trch nhim theo vn n trong trng hp h khng phi chu
trch nhim nu s i bi thng l chng lai h theo hp ng. Ngi ch, do
, cn phi chc chn rng ngi thu ca h va c trch nhim bo him
hoc khng th phi ti sn i ph vi s i bi thng.
c dch v hiu nh thng 11, nm 2014

35 1999) AER (Com.Cas) 257

47