Carl Gustaw Jung - ucze Zygmunta Freuda uwaany jest za kontynuatora myli swojego

wielkiego poprzednika. Teorie szwajcarskiego psychiatry Junga pozwoliy mu zaistnie w

panteonie przedstawicieli mylicieli psychologicznych XX wieku. Junga najbardziej
interesoway rozlege procesy zachodzce gboko w osobowoci czowieka. Zdaniem Junga
osobowo ludzka ma swoje rdo w caoksztacie dowiadcze ludzkiego gatunku. Jung jest
twrc koncepcji struktury osobowoci, wedug ktrej osobowo i psychika ludzka s tworami
zoonymi strukturalnie z licznych, lecz cile ze sob powizanych i wspdziaajcych trzech
struktur.
Pierwsza z nich to ego, czyli centrum ludzkiej wiadomoci. Ego to skadajca si z wiadomie
odczuwanych wspomnie, spostrzee, uczu i myli wiadoma psychika.
Druga struktura osobowoci jest ju nieuwiadomiona. Skadaj si na ni wszystkie
kompleksy jednostki, ktre powstay w wyniku dowiadcze, pocztkowo uwiadomionych, ale
pniej, celowo lub nie, zapomnianych albo zbagatelizowanych, lub te za sabych, by
wywoa wiadome wraenia w psychice jednostki. Kompleksy s struktur zoon ze
wspomnie, spostrzee, myli i uczu, ktre istniej w niewiadomej warstwie osobowoci.
Przykadem tego typu struktury moe by kompleks matki, ktry przejawia si tym, i dzieci, a
pniej doroli ludzie, postpuj i myl tak, jak robi to ich matka, gdy jej oddziaywanie na
dziecko jest tak silne.
Trzecia struktura ludzkiej osobowoci to niewiadomo zbiorowa oraz archetypy. Jest ona
strukturaln konsekwencj ewolucji czowieka, ktra powstaa w skutek wszystkich
dowiadcze poprzednich pokole. Zbiorowa niewiadomo ma wpyw na ksztat ludzkiego
dowiadczenia, ale nie jest to wpyw cakowity. T struktur osobowoci buduj rwnie
archetypy. S to struktury nacechowane du emocjonalnoci, ktre zawieraj uniwersalne
struktury pojciowe. Swoje rdo maj one w zakorzenionych w ludzkiej psychice
dowiadczeniach poprzednich pokole. Jung wymienia nastpujce archetypy rzdzce ludzk
psychik:
Persona: jest to jakby maska, ktr jednostka przybiera, aby dostosowa si panujcych w
spoeczestwie tradycji i obyczajw oraz by sprosta wasnym potrzebom archetypowym.
Anima jest archetypem kobiety u mczyzny.
Animus za jest archetypem mczyzny u kobiety. Archetypy te funkcjonuj w ten sposb, e
kobieta jest w stanie poj natur mczyzny dziki archetypowi animusa, a mczyzna
natur kobiec dziki archetypowi animy.
Cie to zwierzca sfera ludzkiej natury, ktra jest nieakceptowana przez spoeczestwo. S to
wszystkie stany wiadomoci, myli, uczucia, zachowania i dziaania, ktrych realne przejawy
s odrzucane przez spoeczno, w ktrej jednostka yje.
Czwart struktur wiadomoci jest ja. Ja to jakby centrum ludzkiej osobowoci, wok
niej skoncentrowana s wszystkie pozostae systemy. Funkcj jani jest ich scalenie, dziki
czemu ludzka osobowo stanowi zrwnowaon i stabiln jedno. Prawidowo uksztatowana
ja jest motorem napdzajcym ludzkie zachowania w kierunku peni szczcia i jednoci.
Najczciej poszukiwane jest ono w wierze i religii.
Jung okreli rwnie dwie typowe postawy czowieka. Postawa introwertywna powoduje, e
aktywno ludzka skierowana jest w kierunku jej wewntrznego i subiektywnego wiata.
Druga postawa - ekstrawertywna skierowuje ow aktywno na wiat zewntrzny, obiektywny
dla jednostki.
Podstawow ludzk funkcj psychologiczn jest mylenie, ktre jest funkcj intelektualn i
pojciow ludzkiej psychiki. Dziki tej funkcji moliwe jest rozumienie wiata zewntrznego i
samego siebie. Kolejn funkcj s uczucia, ktre pozwalaj jednostce ukierunkowa si w
stosunku do osb i przedmiotw w sposb emocjonalny - pozytywny lub negatywny, dziki
czemu jednostka tworzy w swojej wiadomoci reprezentacj wiata. Nastpna funkcja to
doznanie, dziki ktremu jednostka percypuje rzeczywisto, a odebrane fakty zestawia ze

swoj wewntrzn reprezentacj wiata. Ostatni funkcj ludzkiej psychiki jest instrukcja,
dziki ktrej jednostka w sposb niewiadomy odbiera komunikaty podprogowe. Jest to po
prostu intuicja, ktra pozwala wyj poza pojcia, fakty i uczucia.
Wymienione i opisane powyej elementy tworz zoon i wzajemnie na siebie oddziaujc
cao. Jest to struktura bardzo aktywna, w ktrej saboci jednej funkcji moe by
rekompensowana przez inne. Moe by rwnie tak, e pewien system moe si przeciwstawi
innemu, albo te kilka systemw moe stworzy syntez, poprzez poczenie swoich funkcji.
Analityczna teoria Carla Gustawa Junga psychiatry szwajcarskiego, uznawanego za czoowego
przedstawiciela myli psychologicznej XX wieku, zajmujcego si badaniem rozlegych i
gboko ukrytych procesw zachodzcych z osobowoci czowieka. Wg Junga rdem
osobowoci s dowiadczenia caego gatunku ludzkiego, a ycie jednostki okrelaj zarwno
cele, jak i przyczyny
I Struktura osobowoci - na caoci osobowoci lub psychiki wg Junga skadaj si liczne,
lecz wspdziaajce ze sob struktury. Podstawowe struktury to:
a) ego- wiadoma psychika skadajca si z uwiadomionych spostrzee, wspomnie, myli i
uczu. Jednostka traktuje je jako centrum wasnej wiadomoci.
b) niewiadomo osobowa i jej kompleksy skadaj si z tych dowiadcze jednostki, ktre
byy pocztkowo wiadome, lecz zostay zapomniane lub zlekcewaone, albo byy zbyt sabe
aby wywrze wiadome wraenie.
Kompleksy- to ustrukturalizowana konstelacja uczu, myli, spostrzee i wspomnie
istniejc w niewiadomoci osobowej np. kompleks matki (matka wywiera tak wielki wpyw
na dziecko, e myl one i robi tak jak robi i myli matka)
c) niewiadomo zbiorowa i jej archetypy - jest psychicznym produktem ewolucyjnego
rozwoju czowieka, powstaym pod wpywem powtarzajcych pod wpywem powtarzajcych
si przez wiele pokole dowiadcze. Niewiadomo zbiorowa w duej mierze ksztatuje
nasze dowiadczenie jednak nie determinuje go cakowicie.
Archetypy- czyli uniwersalne formy pojciowe zawierajce spory adunek emocjonalny. Ich
rdem s utrwalone w psychice zapisy powtarzajcych si przez wiele pokole dowiadcze.
Do archetypw nale:
- persona- jest mask, jak przyjmuje jednostka w odpowiedzi na konieczno dostosowania
si do obyczajw i tradycji spoecznych i w odpowiedzi na wymogi stawiane jednostce przez
jej wasne potrzeby archetypowe
- anima- archetyp kobiety u mczyzny
- animus- archetyp mski u kobiety
Mczyzna pojmuje natur kobiety dziki swej animie, kobieta za zdolna jest rozumie natur
msk dziki animusowi
- cie- uosobienie zwierzcej strony natury ludzkiej, odpowiedzialny take za pojawianie si w
naszej wiadomoci i w zachowaniu nieprzyjemnych i spoecznie nie akceptowanych myli,
uczu i dziaa.
d) jani- centrum osobowoci, wok ktrego koncentruj si inne systemy. Jani scala te
systemy i zapewnia osobowo jedno, rwnowag i stabilno. Motywuje ludzkie
zachowanie i sprawia, i jednostka dy do osignicia peni i jednoci, szukajc jej najczciej
w religii.
e) postawa ekstrawertywna- ukierunkuje aktywno jednostki na obiektywny wiat
zewntrzny.
podstawa introwertywna za na subiektywny wiat wewntrzny

f) Funkcje psychologiczne
- mylenie- ma charakter pojciowy i intelektualny pomaga czowiekowi w zrozumieniu wiata
i siebie samego
- uczucie- nadaje rzecz warto pozytywn lub negatywn dla podmiotu, dostarcza
subiektywny odczu przyjemnoci blu, zoci, strachu, smutku radoci i mioci
- doznanie- jest percepcj rzeczywistoci. Dziki niemu odbierane s konkretne fakty i tworzy
si reprezentacja wiata
- instrukcja- percepcja za porednictwem procesw niewiadomych, obejmujca treci
podprogowe. Osoba kierujca si intuicj wykracza poza fakty, uczucia i pojcia.
Rne systemy, postawy i funkcje, ktre skadaj si na ca osobowo oddziaywuj na
siebie. Jeden system moe kompensowa sabo innego systemu, moe przeciwstawia si
innemu systemowi lub te dwa lub wicej systemowi moe si poczy tworzc syntez.