INTERNACIONALNI UNIVERZITET TRAVNIK

EKOLOKI FAKULTET

PREDMET

UPRAVLJENJE OTPADOM
ISPITNA PITANJA ZA INTEGRALNI TEST
PITANJA:

1. ta je to integralni sistem uravljanje otpadom?

Skladistenje, prikupljanje/transport, tretman/odlaganje...
2. Navesti neke od elemenata za skladitenje otpada u nekom
proizvodnom procesu?
Odabir mjesta za skladitenje
Na mjestu nastanka:
U objektu proizvoaa otpada
Izbjegavati mjesta gdje postoji opasnost od poplava (podrum)
Dalje od proizvodnog procesa
Dalje od mjesta gdje se odvijaju aktinvosti zaposlenih
Dalje od mjesta nastanka:
Izbjegavati mjesta gdje postoji opasnost od poplava
Dalje od mjesta za stanovanje
Po mogunosti u industrijskoj zoni
Omoguen lagan pristup (npr. za vatrogasce)
3. Koji su to kriteriji za skladitenje otpada u nekom proizvodnom
procesu ?
Smanjiti rizik od eksplozije ili neplaniranih isparavanja/curenja isl.
Drati odvojeno otpade koji nemaju sline karakteristike
Najmanje 15m dalje od proizvodne hale
Dalje od lokacija gdje se odvija pjeaki i motorni promet
Zatita od klimatskih fakotra
Dobra ventilacija
Ograniena visina poredanih kontejnera
Lavabo za pranje oiju
Projektovati drenani sitem ili podii otpad na visinu
Obezbjediti upijajui materijal za prikupljanje porosutog tenog otpada
ta je to usklaenost otpada i ta se kod iste mora obezbjediti ?
Usklaenost = mogunost da dva ili vie materijala budu skladiteni
zajedno ili jedan blizu drugoga a da ne formiraju opasne hemijske ili
fizike reakcije
Potrebno je obezbjediti uslaenost izmeu:
Otpada i kontejnera u kome se skladiti
Otpada koji se skladite zajedno
Otpada koji se skladite jedan u blizini drugog
Otpada i uslova sredine u kojoj se skladiti
1

4. Koje su to neeljene reakcije nastale mjeanjem neusklaenih otpada ?

Formiranje toplote hemijskom reakcijom
Formiranje toksinih gasova
Formiranje zapaljivih gasova
Formiranje gasova
Rastvaranje toksinih sastojaka

5. Koji su to materijali za skladitenje otpada?

Materijali koji se mogu koristiti:
a. elik
b. Aluminijum
c. Prirodno drvo
d. Laminat
e. Kompresovana piljevina
f. perploa
g. Plastini materijal
h. Tekstil
i. Metal (koji nije elik i aluminijum)
j. Staklo ili keramika
6. Koji su to principi tretiranja opasnog otpada ?
Smanjenje volumena otpada - npr. koncentrisanjem opasnih komponenti
filtracijom ili absorpcijom
Unitenje otpada- pretvaranje opasnih dijelova otpada u neopasne
hemijskim, biolokim ili termalnim procesima..npr. Spaljivanje da se
uniti organski otpad na visokim temperaturama)
Imobilizacija otpada -izolacija opasnog materijala kako bi se sprijeilo da
zagaditelji dospiju u okoli.
7. Nabroji vrste tretmana opasnog otpada ?
Fizicki, hemijski, bioloski, termalni, imobilizavija, kombinovani procesi..
8. Koje su to metode odlaganja otpada?
Odlaganja na deponiju: zajednicko odlaganje, odlaganje sa posebnim
dizajniranim inzinjerskim deponijama
Druge opcije: odlaganje na zemljista, podzemno ubrizgavanje
9. Nabrojati postupke kod fizikog tretmana otpada?
Rucno odvajanje, prosijavanje, sedeimentacija, dekantiranje,
centrifugiranje, filtracija, adsorpcija, pranje, autoklaviranje, iradijacija
mikrotalasima
10.
ta podrazumjeva bioloki tretman otpada?
Tretman aktivnim muljem, rotaciono bioloski kontaktori, aerisane
lagune i jezera za stabilizaciju, anaeorobna digestija, aplikacija na
zemlju
11.
Nabrojati postupke termalnog zbrinjavanja otpada?
Spaljivanje, piroliza, gasifikacija
12.
Nabroji faktore koje je potrebno obezbjediti za zajedniko
odlaganje opasnog i neopasnog otpada?

Potpuno sanitarnu deponiju komunalnog otpada sa svim

zahtjevima za kontrolu procjednih voda i gasova.
Dobro upravaljnje i kontrolu deponije
Zabranu odlaganja odreenih vrsta opasnog otpada
Tano odreivanje omjera u kome se opasni otpad mjea sa
neopasnim

13.
Objasniti postupak reciklae ili ponovne upotrebe u nekom
industrijskom procesu;
a. prikupljanje odvojenih otpadnih materijala u kuanstvima i
transport na mjesto dorade
b. sortiranje, obrada i baliranje, otprema do pogona za
reprocesiranje u isti ili drugi proizvod
c. reprocesiranje u isti ili drugi proizvod
Cijena postupka recikliranja zavisi od vrste materijala, veliine pogona,
sloenosti procesa recikliranja i kvaliteta ulaznih materijala
14.
ta je to istija proizvodnja?
istija proizvodnja je kontinuirana primjena integralne preventivne
okoline strategije na procese, proizvode i usluge sa ciljem poboljanja
cjelokupne efikasnosti te smanjenja rizika po ljude i okoli. istija
proizvodnja se moe primijeniti na procese u bilo kojoj industriji, na
same proizvode te na razne usluge koje se pruaju drutvu
15.
ta podrazumjeva tretman otpada na kraju nekog proizvodnog
procesa?
Podrazumijeva
Izgradnju postrojenja za preiavanje otpadne vode
Ugradnju filtera za preiavanje otpadnih gasova.
Iznalaenje adekvatnog naina za tretman otpada (plaanje odlaganja na deponiju ili
spaljivanje)
Remedijacija i/ili rekultivacija zemljita nakon zavretka eksploatacije.
Kod tretmana otpadne vode problem odlaganja nusproizvoda (mulj).
Odvajanje i prethodna obrada otpada (smanjenje veliine, odvajanje po veliini, odvajanje po gustoi,
magnetno i elekto odvajanje, sabijanje)
Termalna obrada otpada spaljivanjem
Bioloka i hemijska obrada otpada
Reciklaa

17.ta je to postupak recikliranja?

Recikliranje je postupak sakupljanja odbaenih proizvoda, razvrstavanje i njihovo pretvaranje u nove
materijale za izradu novih proizvoda sline ili iste namjene. U recikliranje spada sve to se moe
ponovno iskoristiti, a da se ne baci.

Mogunost iskoriavanja razliitih materijala

Neophodno je da materijali budu razdvojeni
Recikliranjem se pojedine komponente iz struje otpada vraaju u sistem kao sekundarna sirovina za
proizvodnju istog ili slinog proizvoda
Time se smanjuje specifini utroak energije i uvaju se neobnovljivi resursi
Kvaliteta sirovine ovisi o mjestu izdvajanja materijala iz sistema otpada
RECIKLIRANJE otpadnih materijala ukljuuje sljedee korake:
prikupljanje odvojenih otpadnih materijala u kuanstvima i transport na mjesto dorade
sortiranje, obrada i baliranje, otprema do pogona za reprocesiranje u isti ili drugi proizvod
reprocesiranje u isti ili drugi proizvod
3

Cijena postupka recikliranja zavisi od vrste materijala, veliine pogona, sloenosti procesa recikliranja
i kvaliteta ulaznih materijala.
18.Koji su najjednostavniji materijali za recikliranje?
Papir i karton najjednostavniji materijal za recikliranje
Proizvodnja papira recikliranjem u odnosu na klasinu proizvodnju donosi:
smanjenje utroka energije za 30 64%
smanjenje zagaenja zraka za 74 95%

16.
ta je to postupak recikliranja?
Recikliranjem se pojedine komponente iz struje otpada vraaju u sistem
kao sekundarna sirovina za proizvodnju istog ili slinog proizvoda
Time se smanjuje specifini utroak energije i uvaju se neobnovljivi
resursi
17.
Koji su najjednostavniji materijali za recikliranje?
Papir i karton
18.
Nabroji postupke recikliranja papira ?
Proces se sastoji od:
a. Sjeckanja
b. Kvaenja
c. Dodavanja hemikalija
d. Upuhavanje zraka
e. Skidanja boja
f. presovanja
g. Ispiranja
h. Izbeljivanja
19.
Nabroji postupke recikliranja plastike?

Proces se sastoji od:

20.

Razdvajanje
Usitnjavanje i mljevenje
Mijeanja sa rastvaraem
Odvajanje nerastvorenih dijelova
Taloenje rastvorenog materijala
Uklanjanje rastvaraa
Suenje

Od ega se sastoji reciklaa stakla ?

Proces se sastoji od:
a. Izdvajanja drugih materijala
b. Usitnjavanja
c. Izdvajanja sitnih frakcija
d. Izdvajanja keramike
e. Izdvajanja etiketa
f. Pretapanja u novi proizvod

21.
ta dobijamo reciklaom opasnog otpada ?
Minimizacija otpada
Ekonomska korist
Ouvanje resursa
Neophodna stimuliua regulativa
4

22.
Da li kod transporta otpadnog stakla postoji ekonomska
opravdanost ?
Niska cije nema ekonomske opravdanosti
23.
Da li BiH vri spaljivanje otpadnih guma u svojim cementarama?
Ne i jedina je zemlja u regiji
24.
Nabrojati neke od rizika opasnog otpada?
Rizici :
Po ljudsko zdravlje
Na iri okoli (emisije u zrak i otpadne vode iz divljih deponija)
Na mjestu nastanka
U lancu ishrane
25.
Kakav moe biti hemijski otpad i ta moe izazivati ?
Opasni otpad po definicije ima potencijal da nakodi ljudskom zdravlju
jer ima opasna svojstva koja mogu izazvati fiziku tetu, smrt ili bolest
ljudi, odnosno ekoloku tetu.
Hemijski otpad moe biti toksican, korozivan, zapaljiv, resktivan,
ekotoksican
A moze izazvati fizicka ostecenja, rizik po ljudsko zdravlje, nastetiti
okolisu...
26.Kakav moe biti hemijski otpad i ta moe izazivati ?
Hemijski otpad, u vrstom, tenom ili gasovitom stanju moe da izazove naruavanje zdravlja
stanovnitva, povrede pa ak i smrtne sluajeve a takoe i da dovede do tekih oblika destrukcije
ivotne sredine ukoliko se nepropisno prerauje, skladiti i transportuje.
Hemijske supstance se smatraju opasnim ukoliko su zapaljive (imaju sposobnost sagorevanja i mogu
uzrokovati poare), korozivne (izazivaju koroziju elika i povrede opasne po zdravlje usled
ekstremnih kiselih ili baznih svojstava), reaktivne (eksplozivne su ili mogu da formiraju toksine
cijanidne ili sulfidne gasove) ili toksine (sadre otrovne supstance).
Smjese, rezidue ili materijali koji sadre opasne hemijske materije takoe se smatraju hemijskim
otpadom.

Hemijski otpad moe biti .......... i moe izazvati

Toksian
Korozivan
Zapaljiv
Reaktivan
Ekotoksian

Rizik po ljudsko zdravlje

Fizika oteenja

Natetiti okoliu

27.Kakav uticaj ima opasan otpad na sakupljae otpada ?

Sakupljai otpada:
Mnogobrojni u zemljama sa ekonomijom u razvoju
Sakupljanje otpada im je izvor sredstava za ivot
5

 Imaju respiratorne bolesti i kone i one infekcije

Kratkorono se uticaji mogu ublaiti:
Boljim obrazovanjem
Poboljanjem line higijene
Dugorono rjeenje lei u
Zabrani izdvajanja otpada na taj nain
Uvoenjem sistema koji e zabraniti odlaganje rizinog otpada na divlja
odlagalita
28.ta podrazumjeva minimizacija rizika metodom dobrog upravljanja ?
Tamo gdje su uspostavljeni strogi standardi za upravljanje opasnim
otpadom, rizici po zdravlje i okoli su manji.
Tamo gdje su standardi manje strogi i ne koriste se moderne metoda
upravljanja, potencijalni rizici su vei a rizici od okolinske tete znaajni.
Neke vrste otpada (npr. otpad koji sadri organske hemikalije) mogu
izazivati vei rizik, dok neke grupe ljudi mogu biti osjetljivije na taj rizik
od ostalih, npr. ljudi sa disajnim problemima. Time se samo pokatuje
znaaj uvoenja sveobuhvatnog sistema upravljanja i kontrole opasnog
otpada
Malo je dokaza o rizicima po ljudsko zdravlje ukoliko se otpadom dobro
upravlja
Rizik po radnike u industriji koja proizvodi opasni otpad i one koji njime
rukuju se moe smanjiti odgovarajuim procedurama za upravljanje
otpadom i upotrebom zatitne odjee i opreme
29.ta tretira standard ISO 14001 ?

ISO 14001:2009
je meunarodni standard koji definie zahtjeve za upravljanje zatitom ivotne sredine i
omoguava preduzeu da identifikuje i kontrolie utjecaj svojih aktivnosti i realizacije usluga
na ivotnu sredinu, da pobolja odnos prema ivotnoj sredini i implementira sistematski
pristup kojim e postizati ciljeve koji se odnose na zatitu ivotne sredine, te obezbijedi dokaz
da je postiglo postavljene ciljeve, uzimajui u obzir okolinsku politiku i okolinske ciljeve
preduzea
30.Navedi definiciju procjene rizika ?
Odreivanje vjerovatnoe pojave negativnih uticaja na zdravlje kao
posljedice izlaganja jednoj ili vie toksinih hemikalija predstavlja
procjenu rizika.