Ugljikohidrati

SARA :
Ugljikohidrati su velike bioloke molekule ili makromolekule sastavljene od ugljikovih (C),
vodikovih (H) i kisikovih (O) atoma, obino s omjerom atoma vodika i kisika od 2 : 1 (kao u
vodi.Ugljikohidrati su u tehnikom pogledu hidrati ugljika, premda ih je strukturalno bolje
promatrati kao polihidroksialdehide i ketone.Naziv je najei u biohemiji gdje se kao
sinonimi za njih rabe nazivi saharidi ili eeri. Ugljikohidrati najee se dijele na etiri
skupine: monosaharide, disaharide, oligosaharide i polisaharide. Openito se monosaharidi i
disaharidi, kao maleni ugljikohidrati (male molekularne mase), obino nazivaju eerima. Na
primjer, groani eer jest monosaharid glukoza, trani eer jest disaharid saharoza, a
mlijeni eer jest disaharid laktoza.Ugljikohidrati izvravaju mnoge uloge u ivim
organizmima. Polisaharidi slue kao spremita energije (npr. krob i glikogen) i strukturalne
komponente (npr. celuloza u biljaka i hitin u lankonoaca). Riboza, monosaharid s pet
ugljikovih atoma, vana je komponenta koenzim .Srodna deoksiriboza je jedna od
komponenata DNA. Saharidi i njihovi derivati ukljuuju mnogo ostalih vanih biomolekula
koje igraju kljune uloge u imunosnom sustavu, spreavanju patogeneze, zgruavanju krvi i
razvoju.
MIRELA:
Ugljikohidrati ukljuuju:
-jednostavne eere ili monosaharide (npr. glukozu i fruktozu),
-te sloene eere:
- oligosaharide (ponajprije disaharide, npr. saharozu, laktozu) i
- polisaharide (glikogen, krob i celulozu).
Monosaridi
- su jednostavni ugljikohidrati,izgradeni su od 3 do 9 atoma ugljika,a najpoznatiji su glukoza
i fruktoza.
Glukoza je bijela kristalna tvar,slatkog je okusa i topiva u vodi.Prisutna je u medu i
vocu,narocito grou pa je dobila naziv grodani eer.Glukoza se nalazi u ljudskom
organizmu otopljena u krvi i slui kao izvor energije.U biljkama nastaje sloenim procesom
fotosinteze.

Fruktoza zajedno sa glukozom se nalazi u medu i vocnim sokovima pa se jos naziva i vocni
secer.Fruktoza je bijela kristalna tvar,slaa od glukoze i topiva u vodi.Glukoza i fruktoza
imaju istu kemijsku formulu C6H12O6, ali se razlikuju po strukturi koja im daje i
razliita svojstva.

INGA:
Disaharidi
-su ugljikohidrati ciji cu molekuli izgradeni od dva medjusobno povezana
molekula monosaharida.Rastvorljivi su u vodi.
Saharoza ili komercijalni eer
-dobiva se iz secerne repe, sastavljena je od molekula fruktoze i glukoze.Pri
temp. Od 160 C tali se bez promjene u bistru tekucinu,a pri temp. Od 200 C
prelazi u smede obojeni karamel.
EMA:
Polisharidi
-gradeni od jedne vrste monosaharida nazivaju se
homopolisaharidi(krob,celuloza,glikogen,pektin) Polisaharidi gradeni od dvije ili
vise vrsta monosaharida zovu se heteropolisaharidi(heparin).Nemaju redukcione
osobine jer nemaju slobodnih poluacetilnih grupa.Mozemo ih podjeliti u tri
grupe: strukturne polisaharide,polisaharide koji vezu vodu i rezervni polisaharidi.
krob
-je visokomolekularni ugljikohidrat ,fin bijeli ili ukastobijeli prah sastoji se iz
sitnih zrnaca.U hladnoj vodi ,alkoholu i etru krob je ne topljiv ,u vrucoj vodi daje
koloidnu otopinu koja ohladena daje hladetinastu masu .
Celuloza
-je bijela vlaknasta tvar,bez okusa i mirisa,ne topljiva u vodi i organskim
otapalima.Glavni sastojak stanicnih stijenki biljaka.Najrasireniji je polisaharid i
organski spoj na Zemlji.Celuloza je polimer glukoze.

AMRA:
Fotosinteza je sloen proces pri kojemu se iz ugljikovog dioksida i vode uz pomo
suneve svjetlosti i klorofila iz kloroplasta proizvode kisik i eer. Proces se odvija
u zelenom dijelu biljke (gdje ima klorofila) a sastoji se od niza reakcija koje
pospjeuju prirodni katalizatori (enzimi).U prirodi nastaju u biljkama i
fotosintetskim mikroorganizmima iz ugljikova dioksida i vode procesom
fotosinteze. Izravni proizvod fotosinteze je jednostavni ugljikohidrat, monosaharid
glukoza (C6H12O6), koja se dalje prevodi u druge eere ili se polimerizira.

jednadba fotosinteze:
6CO2 + 6H2O -> C6H12O6 + 6O2