Ts 825 Yardim PDF

1
ZODER TS 825 HESAP PROGRAMI
1. GR
ZODER tarafndan hazrlanan bu hesap program; "TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar
standardn ve Trkiyenin son 20 yllk meteorolojik verilerini esas almaktadr. Bu program
kullanlarak, TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar standardnda tanmlanan zgl s kayb
ve youma tahkikine ynelik hesaplamalar yaplabilmekte ve hesaplanan deerlerle standartta
tanmlanan snr deerler mukayese edilerek, tasarlanan binann enerji verimlilii ile ilgili ulusal
mevzuatlara uygunluu deerlendirilmektedir.
Bu hesap program; binalarda kullanlacak olan yap ve yaltm malzemelerinin tasarm
aamasnda TS 825 standardnda tanmlanan snr artlara uygun olacak ekilde seilmesini,
yerletirilmesini ve kalnlnn belirlenmesini salar. Bu programda; net stma enerjisi ihtiyac
ve youma tahkikine ynelik hesaplama ve izelgelerinin oluturulmasnn yan sra, standardn
2007 ylnda tamamlanan revizyonunda tanmlanan asmolen yap bileenlerinin s geirgenlik
katsaylarnn ve oluan s kprlerinin enerji kayplarna etkilerinin hesaplanmasna ynelik
blmler bulunmaktadr. Ayrca, 08 Mays 2000 tarih ve 24043 sayl resmi gazetede
yaymlanan Binalarda Is Yaltm Ynetmelii kapsamnda yer alan ve belediyelerce aranan
Is htiyac Kimlik Belgesi, hesaplama verileri kullanlarak program tarafndan oluturulmakta
ve programda kullanclarn yaltm maliyetlerinin geri deme srelerini hesaplamalarna olanak
tanyan ilave bir hesaplama modl bulunmaktadr.
Programn temel olarak ileyii TS 825 standardna paraleldir. Programda ncelikle standarda
tabi yap ile ilgili bilgi girileri yaplmakta, yapnn yllk stma enerjisi ihtiyac ve youma
hesaplar yaplarak standartta belirtilen kriterlerin salanp salanmad kontrol edilmektedir.
Bu iki kriterden birinin bile salanmamas durumunda tasarmda yeniden dzenleme (malzeme
tip ve/veya kalnlk ve/veya diziliminin deitirilmesi, buhar kesici vb. yeni malzemelerin
eklenmesi) yaplmaldr. Bu ileme yllk stma enerjisi ihtiyac ve youma kriterlerinin her ikisi
de salanana kadar devam edilir. Projenin uygunluu salandktan sonra Belediyelerce talep
edilen ve hazrlanmas zorunlu olan Is htiyac Kimlik belgesi oluturulur. Programda
hesaplamalarn ardndan istee bal olarak geri deme sresi hesab yaplarak, yaltm
yatrmnn enerji tasarrufu ile kendini ne kadar srede geri dedii belirlenebilir. Programn
ileyii ematik olarak aada gsterilmitir.
Proje Bilgileri
Projenin uygun olmad raporlanr.
Projenin uygun olmad raporlanr.
Yllk Ist. En. ht. Hes.
Youma Hesab
zgl s kayb iz. ve

Yllk st. en. iht. iz.
Youma hes. raporu

Projenin uygun olduu raporlanr.
Is htiyac Kimlik Bel.
Veri Girii
Geri deme Sresi Hesab
Belediye tarafndan isteniyor.

stee bal olarak kullanlr.
ekil 1 ZODER TS 825 Hesap Program Ak emas
1.1 KAPSAM:
TS 825 standardna tabi olan bu program;
Yeni ina edilecek binalarn net stma enerjisi ihtiyacn hesaplama kurallarn, izin
verilebilecek en yksek s kayb deerlerinin hesaplanmas ve youma tahkikinin
yaplmas ile ilgili bilgilerin raporlanmas,
Mevcut binalarn ise tamamna veya bamsz blmlerinde yaplacak olan esasl tamir,
tadil ve eklemelerdeki uygulama yaplacak olan blmler iin bu standartta verilen tavsiye
edilen sl geirgenlik kat saylarna eit ya da daha kk deerlerin salanmas konularn
kapsar.
Bu kurallar pasif gne enerjisi sistemlerini ihtiva eden binalarda kullanlamaz.
Standartta tanmlanan hesap metodunun kullanlmas srasnda gerekli olan bilgiler, youma
hesab ve asmolen dhil bu yardm dosyalarnn sonunda ayrntl olarak verilmitir.
1.2 AMA:
TS 825 standardnn amac, lkemizdeki binalarn stlmasnda kullanlan enerji miktarlarn
snrlamak, dolaysyla enerji tasarrufunu arttrmak ve enerji ihtiyacnn hesaplanmas srasnda
kullanlacak standart hesap metodunu ve deerlerini belirlemektir. TS 825 standard ayrca
aadaki amalarla da kullanlabilir.
Yeni yaplacak bir binaya ait eitli tasarm seeneklerine bu standartta aklanan hesap
metodunu ve deerlerini uygulayarak, ideal enerji performansn salayacak tasarm
seeneini belirlemek,
Mevcut binalarn stma enerjisi tketimlerini belirlemek,
Mevcut bir binaya yenileme projesi uygulamadan nce, uygulanabilecek enerji tasarruf
tedbirlerinin salayaca tasarruf miktarlarn belirlemek,
Bina sektrn temsil edebilecek muhtelif binalarn enerji ihtiyacn hesaplayarak, bina
sektrnde gelecekteki enerji ihtiyacn milli seviyede tahmin etmek.
1.3 UYGULAMA ALANLARI:

TS 825 standard; ierisinde insanlarn ikamet ettii veya alt ve i scaklklar asgari 15 C
olacak ekilde stlan her trl yapya uygulanmaktadr. Genel olarak uygulama alanlar;
Konut olarak kullanlacak binalar, bro ve idari binalar, tiyatrolar, kongre ve konser
salonlar, kltr merkezleri, eitim yaplar, ktphaneler, spor tesisleri, renci yurtlar,
hastaneler, huzur evleri, bakm evleri, doum evleri ve kreler, ceza evleri ve kla binalar,
konaklama tesisleri, alveri merkezleri, i hanlar, banka ve borsa binalar,
Genel kullanm amal dolaysyla i scaklklar asgari 15 C olacak ekilde stlan i yerleri
veya belirtilen amalarn bir kana ynelik olarak veya bunlara benzer amalar iin
kullanlan binalar
olarak saylabilir.
2. TS 825E GRE YAPI ELEMANLARININ TASARIMI

TS 825 Binalarda Is yaltm Kurallar standardna gre yap eleman tasarm; birim yap alan
veya brt hacme gre yllk net stma enerjisi ihtiyac ve youma tahkikine gre yaplr.
2.1 NET ISITMA ENERJS HTYACINA GRE YAPI ELEMANI TASARIMI

Bina kabuunu oluturan; duvar, deme, at, pencere sistemleri gibi yap elemanlar; bir btn
olarak yapnn izin verilen enerji ihtiyac limitleri ierisinde kalaca ekilde tasarlanr.
TS 825 Binalarda Is yaltm Kurallar standard; stma sisteminin tasarmnda (rnein;
kazan kapasitesinin tayini, genleme deposunun tasarm vb.) kullanlmamaldr. Istma
sisteminin tasarm ile ilgili olarak TS 2164 Kalorifer Tesisat Projelendirme Esaslar standard
kullanlr.
TS 2164
Her hacim ayr ayr ele alnr.
TS 825
Yap bir btn olarak ele alnr.
ekil 2 TS 825 ve TS 2164 Standartlarna Gre Yaplarn Ele Aln Biimleri

DKKAT!: TS 825e gre yap elemanlar tasarlandktan sonra TS 2164e gre kalorifer tesisat
boyutlandrlmaldr. nce stma sisteminin boyutlandrlmas enerji verimlilii hedeflerinde nemli lde
sapmalara neden olur.
AIKLAMA: ZEL HKMLER

TS 825 standard esas alnarak oluturulan bu hesap programyla, enerji verimli yap elemanlarnn
tasarmnda kullanlmas gereken yaltm malzemesi ve kalnl belirlenmektedir. Yap kabuunu
oluturan cephe, tavan ve demede alnan yaltm nlemlerinin yan sra TS 825 standard
kapsamnda olmayan veya hesaplamalara dhil edilmeyen aada aklanan blgelerde de
yaltm yaplmas gerekmektedir.
ok katl olarak ina edilecek olan binalarn bamsz ara demeleri ile komu duvarlar
stlmayan i hacimlere bitiik taban ve duvar gibi dnlerek, R direnci en az 0,8 m2.K/W
olacak ekilde hesaplanmal ve yaltlmaldr. Bu hesaplama, binann i s alverii
kapsamnda deerlendirileceinden stma enerjisi ihtiyac hesaplamalarnda dikkate
alnmamaldr.
Merkez sistemle stlan binalardaki scak akkan ileten ana datm (tesisat) borular,
ekonomik yaltm kalnl hesaplanarak uygun ekilde yaltlmaldr.
2.1.1 Temel Prensip

TS 825 Hesap Programnda temel prensip yapnn net s ihtiyacnn hesaplanmasdr. Bunun
iin yapdaki s kayplar ve s kazanlar belirlenir ve birbirinden kartlarak net s ihtiyac
bulunur:
NET ISI HTYACI = ISI KAYIPLARI ISI KAZANLARI
TS 825de belirtilen hesap metodunda, iletim, tanm ve havalandrma yoluyla gerekleen s
kayplar ile i s kazanlar ve gne enerjisi kazanlar dikkate alnmaktadr. Buna gre bir
yapnn stma enerjisi ihtiyacn belirleyen faktrler yle sralanabilir:
Bina zellikleri: letim, tanm ve havalandrma yoluyla gerekleen s kayplar (varsa
s geri kazanm) ve sl kapasite,
Istma sisteminin karakteristikleri: zellikle kontrol sistemleri ve stma sisteminin,
stma enerjisi ihtiyacndaki deimelere cevap verme sresi,
iklim artlar: Binay kullananlarn istedii scaklk deeri, binann farkl
blmlerinde ve gnn farkl zamanlarnda bu scaklk deerlerindeki deimeler,
D iklim artlar: D hava scakl, hkim rzgrn yn ve iddeti,
s kazan kaynaklar: Istma sistemi dnda, stmaya katks olan i s kaynaklar,
yemek piirme, scak su elde etme, aydnlatma gibi amalarla kullanlan ve ortama s
yayan eitli cihazlar ve insanlar,
Gne enerjisi: Pencere gibi saydam bina elemanlarndan stlan mekna dorudan
ulaan gne enerjisi miktar,
2.1.2 HESAP YNTEM

Yeterli seviyede s yaltm salanm bir binada, stma periyodunda, i ortamda belli bir i
scakl (i) salamak iin gereken s enerjisinin bir ksm i kaynaklardan ve gne enerjisinden
salanr. Kalan miktarn stma sistemi tarafndan i ortama verilmesi gerekir. Aada
tanmlanan hesap metodu kullanlarak, stma sisteminin i ortama vermesi gereken s enerjisi
miktar belirlenir. Yllk stma enerjisi ihtiyac olarak tanmlanan bu miktar, toplam kayplardan
gne enerjisi kazanlar ve i s kazanlar kartlarak hesaplanr.
Tanmlanan hesap metodunda, yllk stma enerjisi ihtiyac stma dnemini kapsayan aylk
stma enerjisi ihtiyalarnn toplanmas ile bulunur. Bylece binann sl performansnn geree
daha yakn bir ekilde deerlendirilmesi mmkn olacaktr. Ayrca, tasarmcya, nerdii
tasarmn gne enerjisinden faydalanma kapasitesini deerlendirme imkn salayacaktr.
Hesap metodunda stlan ortamn snrlar, bu ortam d ortamdan ve eer varsa stlmayan
ortamlardan ayran duvar, deme, at, kap ve pencereden oluur. Hesaplamalarda dtan da
ller kullanlr. Eer binann tamam ayn scakla kadar stlyorsa veya ortamlar arasndaki
scaklk fark 4 K 'den fazla deil ise, binann tamam iin ortalama bir i scaklk deeri
hesaplanarak bina tek hacimli olarak ele alnr ve stma enerjisi ihtiyac aada aklanan
metoda gre hesaplanr. Binadaki farkl amalar iin kullanlan birimler ierisinde scaklk fark
4 K'den byk ortamlar mevcut ise, farkl stma blmlerinin snrlar belirlenerek tek hacimli
bina iin verilen hesap metodu, farkl scaklktaki her bina blm iin ayr uygulanmal ve her
bina hacmi iin hesaplanan stma enerjisi ihtiyac toplanmaldr.
2.1.3 YILLIK ISITMA ENERJS HTYACININ HESAPLANMASI

Yukarda da belirtildii zere, yllk stma enerjisi ihtiyac her ay iin s kayplarndan s
kazanlarnn kartlmasyla belirlenir:
Q y = Q ay
Qay = [ H ( i e ) ay (i ,ay + s ,ay ) ] t
Is Kayplar
Is Kazanlar
AIKLAMA:
Her ay iin yaplan s ihtiyac hesaplamasnda, ifadenin negatif olduu aylar sfr olarak kabul
edilir ve sadece pozitif aylar iin toplama yaplr.
2.1.3.1 Is Kayplarnn Hesab

Yapda meydana gelen s kayplar; 1 Klik scaklk fark durumunda binann d kabuundan
iletim, tanm ve havalandrma ile birim zamanda kaybedilen s enerjisi miktarnn (zgl s
kayb) d ile i ortam arasndaki scaklk fark ile arplmasyla elde edilir. zgl s kayb (H),
iletim ve tanm (HT) yoluyla meydana gelen s kayb ile havalandrma (Hv) yoluyla meydana
gelen s kaybnn toplamndan oluur ve aadaki forml ile ifade edilir.
H = HT + HV
2.1.3.1.1 letim yoluyla gerekleen s kaybnn hesab
Duvarlardan (dolgu ve tayc), tavandan, tabandan, pencerelerden, kaplardan, dk
scaklktaki i ortamlar ile temas eden yap elemanlarndan ve oluan s kprlerinden meydana
gelen s kayplarnn toplamdr ve aadaki eitlik ile ifade edilir:
HT = AU + l Ul
AU = UDAD + Up.Ap + Uk.Ak + 0.8 UT.AT + 0.5 UtAt + UdAd + 0.5UdsAds
AIKLAMA:
at demesi dorudan d hava ile temas ediyorsa formlde yer alan UTnin nndeki 0,8
katsays 1 olarak alnr.
Her bir yap bileeni iin sl geirgenlik katsaysnn hesaplamasyla ilgili detaylar, programn
ilgili ksmyla beraber Malzeme Ekran bal altnda verilecektir.
Is kprs, bitiik yzeye gre bileimi deiik, s kayb binann ortalama s kaybndan daha
yksek ve kn kararl durum iin i yzey scaklnn daha dk olduu blmdr. TS 825
standardnda s kprlerine kar nlem alnmas art koulmaktadr. Is yaltm ynetmeliinde
verilen detay zmleri uygulandnda s kprsnn olumad kabul edilir. Is kprlerinin
bulunmas halinde, ilgili byklkler ZODER TS 825 Hesap Program ile hesaplanabilmektedir.
2.1.3.1.2 Havalandrma yoluyla gerekleen s kaybnn hesab
Havalandrmann doal veya mekanik olmasna bal olarak iki farkl hesaplama prosedr
bulunmaktadr. ZODER TS 825 Hesap Program ile iki durum iin de hesaplama
yaplabilmektedir. Bu blmde sadece Doal Havalandrma durumu detaylandrlacak olup,
mekanik havalandrma yoluyla gerekleen s kaybnn hesaplanmas, programn ilgili ksm ile
beraber anlatlacaktr.
a-) Doal havalandrma
Havalandrma yoluyla gerekleen s kayplar aadaki forml ile hesaplanr:
Hv = .c.V
Doal havalandrma iin ise bu forml aadaki ekli alr.
Hv = .c.V = .c.nh Vh = 0.33 nh.Vh
Doal havalandrma yaplan binalarda havalandrma yoluyla gerekleen s kayb hesabnda
havalandrma says nh 0,8 (h-1) olarak alnr.
2.1.3.2 Is Kazanlarnn Hesab
Yaplarda bir yandan s kayplar meydana gelirken, dier yandan gne enerjisi ve i s
kaynaklarndan s kazanlar meydana gelir. Is kazanlar, Aylk Ortalama i kazanlar (i,ay) ve
Aylk Ortalama Gne Enerjisi Kazanlar (g,ay) olmak zere iki gruptan oluur:
2.1.3.2.1 Aylk ortalama i kazanlar (i,ay)
kazanlar, aadaki s kazanlarnn toplamn ifade etmektedir.
nsanlardan kaynaklanan metabolik s kazanlar,
Scak su sisteminden kaynaklanan s kazanlar,
Yemek piirme ileminden kaynaklanan s kazanlar,
Aydnlatma sisteminden kaynaklanan s kazanlar,
Binalarda kullanlan muhtelif elektrikli cihazlardan kaynaklanan s kazanlar.
Konutlarda, okullarda ve normal binalarda:
i,ay 5 x An
(W)
Yksek i enerji kazanl binalarda (Yemek fabrikalarnda, normalin stnde elektrikli cihaz
altrlan binalarda (aydnlatmann sadece elektrikle saland binalar, tekstil atlyeleri, vb.)
veya etrafa s yayan sanayi cihazlarn kullanld binalarda)
i,ay 10 x An
(W)
An: Bina kullanm alan: An=0,32 x Vbrt (m2)
2.1.3.2.2 Aylk ortalama gne enerjisi kazanlar (s,ay)

Bu balk altndaki kazanlar; pencerelerden salanan dorudan gne nmnn
hesaplanmasn tarif etmektedir. Pasif gne enerjisi sistemlerinden salanacak kazanlar ihmal
edilmitir. Aylk ortalama gne enerjisi kazanc (s,ay) aadaki eitlikle hesaplanr.
s,ay = ri,ay x gi,ay x Ii,ay x Ai )
Buradaki ri,ay deeri binann konumuna gre aadaki 3 farkl deeri alabilmektedir.
ri,ay
Ayrk (mstakil) ve/veya az katl (3 kata kadar) binalarn
bulunduu ynlerde
Aalardan kaynaklanan glgelenmenin olduu ve/veya 10 kata
kadar ykseklikteki binalarn bulunduu ynlerde
Bitiik nizam ve/veya 10 kattan daha yksek binalarn bulunduu
ynlerde
0,8
0,6
0,5
Tablo 1 - Saydam yzeylerin aylk ortalama glgelenme faktr (ri,ay )
ri,ay deerleri bu izelgeden seilebilecei gibi TS EN 832de verilen prosedre gre de

hesaplanabilmektedir. ZODER TS 825 Hesap Programnda kullancya her iki seenek de
sunulmutur. Gne enerjisi geirme faktr gi,ay ise aadaki forml ile hesaplanr:
gi,ay = Fw.g
Burada Fw deeri 0,8 alnmakta, g deeri de cam trne gre tablo 2den seilmektedir:
Cam tr
Renksiz tek cam iin
0,85
Renksiz yaltm cam birimi iin
0,75
Isl geirgenlik katsays 2 W/m2Kden daha kk olan dier s

yaltm birimleri iin
0,50
Tablo 2 - Laboratuar artlarnda llen ve yzeye dik gelen n iin gne enerjisi geirme faktr
2.1.3.3 Kazan Kullanm Faktrnn Hesab

kazanlar ve gne enerjisi kazanlarnn toplamnn, stma enerjisi ihtiyacnn azaltlmas
asndan faydal enerji olarak kabul edilmesi her zaman uygun olmaz. nk s kazanlarnn
yksek olduu srelerde, kazanlar anlk kayplardan fazla olabilir veya kazanlar stmann
gerekmedii zamanlarda gelebilir. ortam scaklk kontrol sistemi mkemmel deildir ve yap
elemanlarnn bnyesinde bir miktar s depolanr. Bu nedenle i kazanlar ve gne enerjisi
kazanlar bir yararlanma faktr ile azaltlr; bu faktrn bykl, kazanlarn ve kayplarn
bal byklne ve binann sl ktlesine baldr.
Aylk ortalama kazan kullanm faktr, aada verildii gibi hesaplanmaldr.

ay = 1 - e(-1/KKO ay)
KKOay Kazan / kayp oran olup, aada verildii gibi hesaplanmaldr.
KKOay = (i,ay + s,ay) / H(i,ay - e,ay)
AIKLAMA:
Aylk kazan kullanm oran (KKOay), 2,5 ve zerinde olduunda, o ay iin s kayb olmad
kabul edilir.
2.1.3.4 Yllk Istma Enerjisi htiyac Snr Deerleri

TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar standardnda tanmlanan hesap metoduna uygun
olarak yllk net stma enerjisi ihtiyac belirlenir. Enerji verimli yap tasarm iin; net oda
yksekliine bal olarak birim alan veya hacim bana hesaplanan yllk net stma ihtiyac
deerinin standartta tanmlanan snr deerin altnda olmas gerekmektedir. Yllk net stma
enerjisi ihtiyacnn snr deerleri; yapnn s kaybeden alanlarnn toplam (Atop) ile binann
brt hacminin (Vbrt) oranna gre belirlenmektedir. Tespit edilen Atop/Vbrt oran ve yapnn
bulunduu derece gn blgesi gz nne alnarak snr deerler hesaplanr.
h (m)
Q1.DG
Q2.DG
Q3.DG
Q4.DG
A/V0,2 iin 0,2<A/V<1,05 iin A/V1,05 iin Birim
h2,6m AN ile ilikili
19,2
44,1A/V+10,4
56,7
kWh/m2
h>2,6m Vbrt ile ilikili
6,2
14.1A/V+3,4
18,2
kWh/m3
38,4
70A/V+24,4
97,9
kWh/m2
12,3
22,4A/V+7,8
31,3
kWh/m3
51,7
76,3A/V+36,4
116,5
kWh/m2
16,6
24,4A/V+11,7
37,3
kWh/m3
67,3
82,8A/V+50,7
137,6
kWh/m2
21,6
26,5 A/V+ 16,3
44,1
kWh/m3
Tablo 3 - Farkl derece gn (DG) blgeleri iin yllk stma enerjisi ihtiyac snr deerleri
AIKLAMA:
Hesaplamalarda net oda ykseklii olarak demeden tavana
olan mesafe ele alnr. Eer bir yapda farkl net oda yksekliklerine
sahip farkl kullanm alanlar mevcut ise farkl kat yksekliine sahip
blmlerin hangisinin hacmi daha byk olan net oda yksekliine
gre hesaplama yaplr. rnein bir binann 1000m3lk blmnn
net oda ykseklii 2,5m, 100m3lk blmnn net oda ykseklii
2,7m ise hesaplamalar, alan arlkl olarak yaplmaldr.
2.1.4 KULLANIM KLAVUZU

2.1.4.1 Giri
ZODER TS 825 hesap program al esnasnda, al sresini de sol alt kesinde gsterecek
olan giri ekran ile kullancy karlar. Program yklendikten sonra ekran kendiliinden
ortadan kalkar. Bundan sonra programnz kullanma hazrdr.
ekil 3 TS 825 Giri Ekran
ZODER TS 825 Hesap program Is Yaltm Projesi yapacak tasarmcnn kullanm kolayl n
planda tutularak hazrlanmtr. Proje esnasnda veri olarak girilen tm bilgilere ve formlara,
programn aa yaps sayesinde istenildii anda ulamak mmkndr. Bu yap erevesinde
ksa yol tular ve men ilemleri proje boyunca kullanm kolayl salamak zere
tasarlanmtr. Programda yer alan blmler arasndaki geilerde ynlendirme amac ile uyar
mesajlar yer almaktadr. Bu mesajlar yaplmakta olan projenin salkl bir ekilde hesaplanmas
iin yardmc olmaktadr.
Proje mimarisi TS 825 standardnn ana hatlarna bal olarak ilerlemekte ve bir sonra yaplmas
gereken ilem bir nceki ilemden almas gereken verileri kullanmaktadr. ZODER TS 825
Hesap Program altrldnda ipucu sihirbaz ve proje verilerinin girildii form ile
karlalmaktadr.
Programn ilk altrlmasnda Gnn pucu ekran size programn kullanm ile ilgili ksa
ama nemli bilgiler verir. Ekrandaki "Kapat" dmesine basarak almaya devam edebilir ya da
"leri" butonuna basarak dier ipularna gz atabilirsiniz. Eer alta Gnn pucu ekran
10
formunun grlmesini istemiyorsanz Bir Daha Gsterme butonuna basarak kapatabilir,

ipularndan tekrar faydalanmak istediinizde Yardm st mensnde Gnn pucu ekran
tuuna basarak sz konusu formu aktif hale getirebilirsiniz.
ekil 4 Proje Verileri Giri Ekran
ekil 5- Gnn pucu Ekran
11
2.1.4.2 Sol Eriim Menleri

Ekrann sol ksmnda program iinde kolaylkla hareket etmenize olanak salayan aa tipi men
yer almaktadr. Bu men, zerindeki art (+) sembollerine farenin sol tuu ile tkladnzda
aaya doru alan bir yapdadr. Bu ekilde ana balklar altnda toplanan ilem
basamaklarnn alt balklarna da kolaylkla ulaabilmeniz salanmtr.
Proje: Daha nce zerinde alp kaydettiiniz bir projeyi
aabileceiniz "Proje A" alan, yeni bir proje oluturmak
iin "Yeni Proje Olutur" alan ve yapacanz projeye ait
gerekli bilgileri gireceiniz "Proje Bilgileri" alanndan
oluur. Proje bilgileri alanndaki veriler aslna uygun olarak
doldurulmaldr. Bu veriler daha sonra proje bitiminde
izelge olarak raporlanmaktadr.
Duvar: "D Havaya Ak", "Istlmayan Ortama
Bitiik" ve "Topraa Temas Eden" ksmlarndan oluur.
Bu ksmlar hakknda bilgi Malzeme blmnde
verilecektir.
Tavan: "Teras at", "Eimli at (at Aras
Kullanlan)" ve "Eimli at (at Aras Kullanlmayan)"
ksmlarndan oluur. Bu ksm hakknda bilgi Malzeme
Ekran blmnde verilecektir.
Taban: "Topraa Temas Eden", "Istlmayan Ortama
Bitiik" ve "Ak Geit zeri" ksmlarndan oluur. Bu
ksm hakknda bilgi Malzeme Ekran blmnde
verilecektir.
Pencere: "D Ortama Bakan" ve "Istlmayan Ortama
Bitiik" alanlarndan oluur bu ksm hakknda bilgi
Pencere Ekran blmnde verilecektir.
Kap: "D Ortama Bakan" ve "Istlmayan Ortama
Bitiik" alanlarndan oluur bu ksm hakknda bilgi Kap
Ekran blmnde verilecektir.
Gne Enerjisi Kazanc: Pencerelerin ynlerine gre
listeden seimli ya da elle hesaplama yapmak zere iki
seenek sunar. Detayl bilgi Gne Enerjisi Kazanc
blmnde verilecektir.
ekil 6- Sol Eriim Menleri
12
Parametre Girileri blm altnda;

1- Youma Parametreleri: Youma hesab srasnda
kullanlacak olan sabitlerin tanmland blmdr.
2- Is Kprs Parametreleri: Is kprlerinin hesaba
katlmas durumunda, kullanlacak olan veriler bu
blmde tanmlanr.
3- Istma Sistemi Parametreleri: Geri deme sresi
hesabnda kullanlacak olan verilerin tanmland
blmdr.
Youma Hesabnn
kullanlr.
yapld
sayfaya
ulamak
iin
Geri deme hesab sonularn ve ilgili raporlar temin

etmek iin kullanlan blmdr.
izelgeler: Bu blmde proje girii sonucunda elde

edilecek olan rapor ktlar grlebilir ve yazdrma ilemi
gerekletirilebilir. Bu blmde aa verilen izelgeler yer
almaktadr;
12345-
Proje Bilgileri (Rapor Kapa)

Binann zgl Is Kayb Hesaplama izelgesi (Ek-I)
Yllk Istma Enerjisi htiyac izelgesi (Ek-J)
Is htiyac Kimlik Belgesi
Oluturulan Kesitlerin Grnts
Bahsi geen izelgelerden, binann zgl s kayb hesaplama

izelgesi (Ek-I) ve yllk stma enerjisi ihtiyac izelgesi (EkJ), TS 825 standardnda, s ihtiyac kimlik belgesi ise 08
Mays 2000 tarih ve 24043 sayl resmi gazetede
yaymlanan
Binalarda
Is
Yaltm
Ynetmelii
kapsamnda tanmlanmaktadr.
ekil 7- Parametre Girileri Sol Eriim

Mens ve Alt Blmleri
13
2.1.4.3 st Eriim Menleri

2.1.4.3.1 Ara ubuu elemanlar
1
10
11
12
13
ekil 8- st Eriim Men Grnm
1:
2:
3:
4:
5:
6:
7:
8:
9:
10:
11:
12:
13:
Yeni Proje Olutur

Dosya A
Kaydet
Tmn Yazdr (Ak olan Projeye ait tm izelgeleri yazdrr.)
Malzeme Kopyala (Sadece malzeme ekran ak iken alr.)
Malzeme Yaptr (Sadece malzeme ekran ak iken alr.)
Yeni Satr Ekle (Sadece malzeme ekran ak iken alr.)
Malzeme Sil (Sadece malzeme ekran ak iken alr.)
Yap Eleman Ekle (Sadece malzeme ekran ak iken alr.)
Yap Eleman Kaydet (Sadece malzeme ekran ak iken alr.)
Yap Eleman Sil (Sadece malzeme ekran ak iken alr.)
Veri Taban Gncelle
Yardm
NOT: (5,6,7,8,9,10,11 maddeleri Malzeme ekran blmnde detayl olarak anlatlacaktr.)
2.1.4.3.1 Menler
Dosya mensnde dosya almas, kapatlmas, yeni proje

oluturulmas, kaydetme, k ve yazdrma fonksiyonlar
yer almaktadr. Ayrca bu mende; daha nce alan son
projeye ait linklerin bulunduu Proje Hatrla
fonksiyonu yer almaktadr.
ekil 9- Dosya Mens
Dzen mensnde; bir veya daha fazla girilmi olan yap

ve yaltm malzemelerinin kopyalanmas, yaptrlmas,
kesilmesi, silinmesi ve malzeme ekrannda ilave satr
almas fonksiyonlar yer almaktadr. Ara ubuuna ek
olarak Dzen mensnde ZODER ToolBar seenei
vardr. Bu blme tklanarak ara ubuu st blmden
kaldrlp tekrar oluturulabilir.
ekil 10- Dzen Mens
14
zel Fonksiyonlar blmnde blok halde yap eleman

kaydetme, ekleme ve silme ilemleri yaplabilmektedir.
Ayrca; ZODER TS 825 hesap programnn veri taban
gncelleme fonksiyonu bu blmde bulunmaktadr.
ekil 11- zel Fonksiyonlar Mens
Yardm mensnde yardm dokmanna link salayan

ZODER Yardm, Hakknda ve pucu ekrannn
grntlenmesini salayan pucu Ekran bileenleri
vardr.
ekil 12- Yardm Mens
2.1.4.4 Proje Bilgileri Ekran

Aadaki ekilde grld gibi; projesi yaplan binaya ait bilgilerin girilecei blm Binann
bal altnda, projeyi yapana ait bilgilerin girilecei blm Is Yaltm Projesini Yapann
bal altnda, Adres bilgilerinin girilecei blm Arsann bal altnda yer almaktadr.
ekil 13 Proje Bilgileri Ekran Genel Grnm
Yeni bir projenin oluturulmas iin, ilk aamada proje verileri giri ekrannda yer alan temel
proje bilgilerinin girilmesi gereklidir. Bu ekranda; hesap raporunun kapak sayfasnda yer alacak
olan binann sahibi, kullanm amac, kat adedi, arsa bilgileri, proje yapan kiiye ait bilgiler vb.
15
genel bilgilerin yan sra hesaplamalarda kullanlan; havalandrma tr, net oda ykseklii ve
brt hacim gibi temel proje bilgileri yer almaktadr.
Projenin genel bilgileri blmnde yer alan bina tipi ve arsann bulunduu il ve ile bilgisi
dnda hibir verinin, hesaplama akna herhangi bir etkisi bulunmamaktadr. Bu veriler sadece
rapor kapann oluturulmasnda kullanlmaktadr.
TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar standardnda lkemiz 4 derece gn blgesine
ayrlmtr. rnein scak iklim blgesinde bulunan Antalya 1. Derece gn blgesinde iken lk
iklim koullarna sahip stanbul 2., souk iklim koullarna sahip Ankara 3., ok souk olan
Erzurum ise 4. derece gn blgesinde yer almaktadr. Projenin yapld arsann bulunduu il ve
ile bilgileri, yapnn hangi derece gn blgesine girdiinin yani hesaplamalarda kullanlacak
olan aylk d scaklk deerleriyle ve snr artlarn tespit edilmesi asndan nemlidir.
AYLAR
1. Blge
2. Blge
3. Blge
4. Blge
OCAK
8,4
2,9
-0,3
-5,4
UBAT
9,0
4,4
0,1
-4,7
MART
11,6
7,3
4,1
0,3
NSAN
15,8
12,8
10,1
7,9
MAYIS
21,2
18,0
14,4
12,8
HAZRAN
26,3
22,5
18,5
17,3
TEMMUZ
28,7
24,9
21,7
21,4
AUSTOS
27,6
24,3
21,2
21,1
EYLL
23,5
19,9
17,2
16,5
EKM
18,5
14,1
11,6
10,3
KASIM
13,0
8,5
5,6
3,1
ARALIK
9,3
3,8
1,3
-2,8
o
Tablo 4 - Farkl derece gn (DG) blgeleri iin aylk ortalama d scaklk deerleri [e ( C) ]
Proje verileri giri ekrannda yer alan arsann bulunduu il ve ilenin listeden seilmesi ile
derece gn blgesi ve d scaklk verileri tespit edilmi olmaktadr. Meteorolojik verilerin
incelenmesi aamasnda, baz ilelerin bal bulunduklar illerden ok farkl iklim zelliklerine
sahip olduklar tespit edilmitir. rnein Adana ile olarak 1. derece-gn blgesinde bulunurken,
Adanaya bal Pozant ilesi 3. derece-gn blgesinde yer almaktadr. Bu sebepten tr
projenin gerekletirilecei ilin yan sra ilenin de bilinmesi gerekmektedir. ZODER TS 825
Hesap programnda, bal bulunduklar ilden farkl iklim koullarna sahip olan tm ileler ayr
olarak kendi isimleri ile seilebilmektedir. Bal bulunduklar ilin iklim koullarn salayan tm
ileler ise merkez olarak tanmlanmtr.
Arsann bulunduu il ve ile bilgileri ilgili blgeye yazlmamal, il ve ile blmnn sa
kenarnda bulunan butona baslmasyla alan listeden seim yaplmaldr. l blmnde alan
listede; projenin gerekletii ilin ba harfine basarak, kolaylkla istenen ilin seimi yaplabilir.
TS 825 standardnda; derece gn blgelerine gre ile ve ilelerimizin listesi verilmektedir. Sz
konusu liste; bu yardm dokmannn ekler blmde yer almaktadr.
16
ekil 14 l ve le Bilgilerinin Girii
Bina tipi: Bu blmde; sa tarafta bulunan alan liste

vastasyla projelendirilen yapnn kullanm amac,
tasarmc tarafndan tanmlanmaktadr. TS 825
Binalarda Is Yaltm Kurallar standardnda,
hesaplamalarda kullanlacak olan i ortam scakl,
yapnn kullanm amacna gre belirlenmitir. Aada
verilen tabloda kullanm amacna bal olarak
hesaplamalarda kullanlacak olan i ortam scaklk
deerleri verilmitir.
ekil 15 Bina Tipi Seimi
Istlacak binann tr:

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Konutlar
Ynetim binalar
ve hizmet binalar
Otel, motel ve lokantalar
retim binalar
Tiyatro ve konser salonlar
Klalar
Ceza ve tutuk evleri
Mze ve galeriler
Hava limanlar
Hastaneler
Yzme havuzlar
malt ve atlye mahalleri
badethaneler (Camiler ve kiliseler)
Sergi galerileri
Demiryolu garlar
Scakl
(C)
19
20
22
26
16
15
15
15
Tablo 5 - Farkl amalarla kullanlan binalar iin aylk ortalama i scaklk deerleri [i (C)]
Proje verileri giri ekranndaki Hesaplama Bilgileri blmnde bulunan sar renkli alanlar;
program tarafndan doldurulmaktadr. Bu blmde tasarmclarn; net oda ykseklii,
havalandrma tipi, brt hacim ve enerji kullanm bilgilerini tanmlamalar yeterlidir.
17
Tabandan-tabana dik mesafe olarak tanmlanan net oda ykseklii ve havalandrma tipi,
tasarmc tarafndan ilgili seenein iaretlenmesi ile tanmlanr. Binann net oda ykseklikleri
2,6m veya daha az olan binalarda birim kullanm alan (AN) bana, 2,6mden yksek olan
binalarda ise birim brt hacim (Vbrt) bana yllk ihtiya duyulan net enerji miktar tespit edilir.
Net oda ykseklii >2,6m
Q=Qyl/Vbrt (kWh/m3)
Net oda ykseklii 2,6m
Q=Qyl/AN (kWh/m2)
zgl s kaybnn bir bileeni olan havalandrma ile gerekleen s kayplar, havalandrma
trne gre hesaplanmaktadr. Yapda herhangi bir iklimlendirme sistemi kullanlmyorsa
doal havalandrma, kullanlyorsa mekanik havalandrma seenekleri iaretlenerek
havalandrma tr tespit edilir. zgl arlk ve basn farkndan kaynaklanan doal
havalandrma seeneinin iaretlenmesi durumunda, lm sonucuna dayanan bir belge veya
deer yoksa hava deiim oran (nh) 0,8 olarak alnmaktadr.
Mekanik havalandrma sistemlerinin kullanld yaplarda ise havalandrma yoluyla gerekleen
s kayplarnn hesaplanabilmesi iin, binann szdrmazlk durumu, taze hava miktar, ve
kullanlyorsa s geri dnm sisteminin verimi gibi bir dizi verinin tanmlanmas
gerekmektedir. Mekanik Havalandrma ile ilgili bilgiler aada verilmitir.
2.1.4.5 Mekanik Havalandrma
Doal havalandrma blmnde belirtildii gibi, havalandrma yoluyla gerekleen s kayplar
aadaki forml ile hesaplanr:
Hv = .c.V
Eer binada mekanik havalandrma sistemi varsa, hacimce hava deiim debisi aadaki forml
ile hesaplanr:
VI = Vf + Vx
Mekanik havalandrmada hacimce hava deiim debisi hesab, sistemin durumuna gre iki
durumdan biri iin hesaplanabilir.
2.1.4.5.1 Sistem srekli ve kararl hlde alyorsa:
Hacimce hava deiim debisi (Vf) , taze hava giri debisi (VS) ile k debisinden (VE)den byk
olana eit alnr. Vx in yaklak olarak hesaplanmas iin aadaki eitlikten yararlanlr:
Vx =
Vh n 50 e
V VE
f
1+ [ S
e
Vh n 50
]2
Tablo 6da bina zarfnn szdrmazlk durumu ve bir katta yer alan daire saysna gre i ve d
ortamlar arasnda 50 Pascal basn fark varken oluan hava deiim oran n50 deerleri
verilmitir. Hesaplamalarda kullanlan bir dier sabit olan e deeri ile ilgili bilgiler ise d
ortam ile temas halindeki yzey says ve binann bulunduu konuma gre tablo 7den alnabilir.
18
Katta ok daireli
binalar
Katta tek daireli

binalar
Bina zarfnn szdrmazlk

durumu
n50 < 2
n50 < 4
Yksek
2 n50 5
4 n50 10
Orta
5 < n50
10 < n50
Dk
Tablo 6- ve d ortamlar arasnda 50 Pascal basn fark varken, oluan hava deiim oran
e deeri
Bina snf
Birden fazla
da ak yzey
Da ak bir
yzey
Ak alandaki binalar veya ehir

iindeki 10 kattan daha yksek binalar
0,10
0,03
Krsal alandaki binalar
0,07
0,02
ehir merkezlerindeki 10 kattan daha

az katl binalar
0,04
0,01
Tablo 7- Bina snf ve e deerleri
2.1.4.5.2 Binadaki havalandrma sistemi zaman zaman kapatlyorsa:

Hacimce hava deiim debisi iin aadaki eitlik kullanlr:
VI = V0 (1-) + (Vf + Vx).
Mekanik sistem farkl Vf ler iin tasarlanmsa ortalama deer kullanlr.
Mekanik havalandrma sistemi dar atlan havadaki s enerjisi ortama gnderilen havann n
stmasn salamak amacyla kullanlacak bir s deitiricisine (eanjrne) ve geri kazanm
sistemine sahip ise; mekanik havalandrma ile meydana gelecek s kayplarnn
hesaplanmasnda bir azaltma faktrnn kullanlmas gerekir. Bu amala hacimce hava deiim
debisinin hesaplanmasnda aadaki eitlik kullanlr.
VI = Vf (1-v) + Vx
Yukardaki eitlik, s geri kazanm sistemi dar atlan havadan alnan s enerjisini, scak su
sistemine veya s pompas gibi bir baka sistem araclyla stma sistemine iletiyorsa
kullanlmaz. Bu durumlarda azaltma, ilgili sistemin enerji tketiminin hesaplanmas srasnda
dikkate alnmaldr.
Yukarda aklamas yaplan deerler aadaki mende girilerek mekanik havalandrma iin
hesaplama yaptrlabilmektedir.
19
ekil 16 Mekanik Havalandrma Ekran Genel Grnm
2.1.4.6 Yap Bileenlerinin Toplam Is Geirgenlik Katsaylarnn Hesaplanmas

2.1.4.6.1 Toplam sl geirgenlik katsays hesab
Bir yap bileeninin toplam s geirgenlik katsays (U), yap bileeni ve yzeysel iletim
direnlerinin toplamnn tersidir:
n
d
1
1
1
= Ri + R + Re =
+ i +
U
i i =1 i d
Isl geirgenlik direnci R, ise yap bileenini oluturan her bir tabakadaki malzeme kalnlk ve
tipine gre aadaki formle gre hesaplanmaktadr:
R=
d1
d
d
+ 2 +L+ n
h1 h2
hn
ve d yzeyin yzeysel sl iletim direnci Ri (1/i) ve Re (1/e) deerleri yap bileeni tipi ve s
aknn ynne gre standartta aadaki gibi tanmlanmtr.
ZODER TS 825 Hesap Programnda; ilgili yap bileeni sol eriim mensnden seildiinde bu
deerler otomatik olarak atanmaktadr.
20
Sra
no
1
2
3
4
5
6
Yap bileeni tipi
3)
D duvar (Sra no 2 de verilenin dndaki d duvarlar)

Arkadan havalandrlan giydirme cepheli4) d duvarlar, s yaltm
yaplmayan tavan arasn ayran alak duvarlar
Daireler arasndaki ayrc duvarlar, merdiven duvar, farkl kullanm
amal alma odalarn ayran duvarlar, srekli olarak stlmayan
meknlara bitiik blme duvar, s yaltml tavan arasna bitiik
alak duvar
Toprak temasl d duvar
Bir yaama meknnn d hava ile snrn oluturan yatay veya
eimli, yukarda yer alan (havalandrlmayan at) tavan veya at
Kullanlmayan bir tavan aras veya havalandrlan bir mekn
altndaki tavan (havalandrlan at kabuu)
Yzeysel sl
iletim direnci 1) 2)
Ri
Re
(m2K/W)
(m2K/W)
0,04
0,08
0,13
5)
0
0,13
0,04
0,08
Daireler aras ayrc taban veya farkl kullanm amal alma

odalarn ayran taban
7.1
Aadan yukarya s ak olmas hlinde
0,13
5)
7.2
Yukardan aaya s ak olmas hlinde
0,17
5)
8
Bodrum tavan
9
Bir yaama meknnn d hava ile snrn oluturan kma
0,04
0,17
tabanlar
10
Altnda bodrum olmayan bir yaama meknnn zemine oturan
0
taban
1)
Basitletirmek amacyla btn durumlarda Ri =0,13 m2K/W ve 4 ve 10uncu sradaki durumlar hari
olmak zere Re = 0,04 m2K/W deerleri hesaplamalarda kullanlabilir.
2)
Yap elemanlarndan buhar geiinin tahkiki ve snrlandrlmas ile ilgili hesaplamalarda kullanlacak
olan i ve d yzeysel sl iletim direnci iin Ri = 0,25 m2K/W ve Re = 0,04 m2K/W deerleri
kullanlmaldr.
3)
Yap bileenlerinin bina zerindeki konumlar iin ekil 17ye baknz.
4)
Hava boluklu sandvi duvarlarda Sra no 1 de verilen deerler kullanlr.
5)
Yap bileeninin i meknda yer almas durumunda, hesaplamalarda i ve d yzey sl iletim diren
deerleri ayn kabul edilmelidir.
Tablo 8- Hesaplanm yzeysel sl iletim (tanm) diren deerleri
ekil 17 - Yap Bileenlerinin Tasarm ve Yerleimi (tablodaki sra numaralarna gre)
21
ZODER TS 825 Hesap Programnda kullanc, yap bileenini oluturan malzemeleri,

kalnlklarn ve bileenin alan verileri girerek, Hesapla tuuna bastnda Toplam Is
Geirgenlik Katsays (U) hesaplanmaktadr.
2.1.4.6.2 Malzeme ekran
1
2
4
5
ekil 18 Malzeme Ekran Genel Grnm
AIKLAMA: Havalandrma Boluu eren Detaylar:

Giydirme cephe gibi havalandrma boluu ieren detaylarn sl geirgenlik deerleri
hesaplanrken; sz konusu boluklarda d ortam iklim koullarnn hkm srd kabul edilir. Bu
sebeple; havalandrma boluu ve bu boluun d ortam tarafnda bulunan yap malzemeleri,
ilgili detayn sl geirgenlik katsays hesaplamalarna dhil edilmez.
te yandan havalandrlan detaylarda, boluk ierisinde ve d ortamdaki hava hareketleri
birbirinden farkl olmaktadr. Bu sebeple havalandrlan detaylarda, d ortamn s tanm
katsays (d); 25 W/m2.K yerine 12,5 W/m2.K alnarak yap elemannn U deeri hesaplanr.
Bu tr havalandrlan detaylar ile ilgili ZODER TS 825 Hesap Programnda malzeme giri ilemleri
yaplrken; bu ekranda yer alan D Cephede havalandrlan hava boluu ve d cephe
kaplamas var kutusu iaretlenmeli ve i ortam ile havalandrma boluu arasnda kalan yap
malzemeleri dikkate alnmaldr.
22
Sol eriim panelinde yer alan Duvar, Tavan veya Taban bileenlerinden herhangi birine ift
tklanrsa alacak olan ekran ekil 18de gsterilmitir. Aada, ekilde numaralandrlan
blmlerin aklamalarn bulabilirsiniz.
1: Bu blmde; Liste ad ksmnda eklenecek yap bileenin isimlendirilmesi yaplmaktadr. Ekle
butonuna baslmas durumunda yeni bir yap bileeni daha oluturulacaktr. Sil butonu ile
eklenen bu yap bileenleri silinebilir. Sa blmde bulunan yn tular ile ilgili yap
elemanndaki yap bileenleri arasnda dolalabilir. (Yn tularnn arasnda hangi yap
bileeninde olduunuzu gsteren bir etiket yer almaktadr.) Ayrca Tavan ve Taban
bileenlerinde aktif olan Asmolen butonu ve yardm linki bu blmde yer almaktadr. (Asmolen
blmne ynelik detayl aklamalar iin 2.1.4.6.5 Asmolen lemleri maddesine baknz.)
2: Bu blmde; 3 numara ile gsterilen malzeme listesinden seilen yap ve yaltm
malzemelerinin listeden zerine ift tklayarak atand ve kalnlk deerlerinin kullanc
tarafndan girilmesi ile yap bileenlerinin tanmlanmaktadr. Oluturulan yap elemanlarnda
kullanlan yap malzemelerinin dizililerinde dzenleme yaplabilmesi amacyla, malzemelerin
aa veya yukar doru kaydrlmasn salayan yer deitirme oklar yer almaktadr. Bir
yap malzemesi seildikten sonra bu oklara baslmas durumunda, seilen yap malzemesi bir alt
veya st satrnda yer alan yap malzemesi ile yer deitirmektedir. Projelendirilen detaylarn
atanmasnda, malzeme girii iten da doru olmaldr.
3: Yap elemanlarnn oluturulmasnda kullanlacak olan yap ve yaltm malzemelerinin
listelendii blmdr. Kullanlacak olan malzemelerin zerine ift tklayarak istenilen
malzemelerin seilmesi salanr. Bu blmn hemen altnda seilen yap malzemesinin tam
isminin gsterildii bir alan yer almaktadr.
4: Tanmlanan yap eleman alannn girildii ve sl geirgenlik katsaysnn (U) hesapland
blmdr. Bu blmde ayrca; TS 825 standardnda tanmlanan, derece gn blgelerine gre
tavsiye edilen U deerleri tablosu ve tasarlanan detayn havalandrma katman ierdiini
tanmlayan bir seenek kutusu da yer almaktadr.
5: Sol panelden seilerek zerinde alma yaplan yap elemannn, yap ierisindeki konumuna
ait ematik bir resmin gsterildii blmdr. Hesaplama sonucunun tavsiye edilen U deerleri
tablosuna uygun olmas durumunda turuncu ile gsterilen alanlar mavi ye dnmektedir.
6: Yap ve yaltm malzemelerinin, malzeme listesinden seilmesi ile oluturulan yap
elemanlarnn kesit grntlerinin verildii blmdr.
AIKLAMA: Ek E Dip Notlar
Malzeme listesinin zerinde iken farenin sa tuuna baslarak; TS 825 Binalarda Is Yaltm
Kurallar standardnda yer alan yap ve yaltm malzemelerine ynelik aklamalar ieren dip
notlara ulalmas mmkndr.
ekil 19 Malzeme Ekran zerinde Sa Tua Basarak Dip Notlara Eriim
23
AIKLAMA: Tavsiye Edilen U deerleri zel Hkm

TS 825 standardnda tanmlanan tavsiye edilen sl geirgenlik katsaylar, eski yaplarda yaplacak
tadilatlarda ilgili blmlerin salamas gereken sl direncin belirlenmesinde kullanlmaktadr. Yeni
binalar iin yaplan tasarmlarda; duvar, tavan, taban ve pencerelerin tm iin verilen
deerlerden daha dk sl geirgenlik katsaysna sahip detaylarn oluturulmas durumunda TS
825 standardna uygun sonu elde edilme olasl ok yksektir. Tavsiye edilen U deerleri
ZODER TS 825 Hesap Programnda, tasarmcnn balang aamasnda oluturduu detaylarn
uygunluuna ynelik n kontrol yapmas iin, malzeme giri ekrannda derece gn blgelerine
gre verilmitir.
Salkl ve konforlu ortamlarn elde edilmesi iin, yaplardaki scaklk dalmnn homojen olmas
gereklidir. Bu balamda; s yaltm hesab yaplan yeni binalarn at, deme, duvar ve
pencereleri iin hesaplanan U deerlerinin bir veya daha fazlasnn, standartta tanmlanan
tavsiye edilen U deerlerinin %25inden byk olmas durumunda, dier blmlerde hesaplanan
U deerleri; standartta tavsiye edilen deerlerin %25inden dk olamaz. TS 825 standardnda
verilen bu zel hkm ile yapnn belirli blmlerinde yaltmn uygulanamaz seviyede veya
maliyetler gz nne alnarak dengesiz bir ekilde tasarlanmas, dier blmlerde ise yaltm
yaplmamas/yetersiz yaplmas tehlikesinin nne geilmek istenmitir. at, deme, duvar ve
pencerelerin tmnde; hesaplanan U deerlerinin, standartta tanmlanan tavsiye deerlerinden
kk olmas durumunda ise yap elemanlar iin herhangi bir snrlama bulunmamaktadr. Tm
yap elemanlarnda uyulmak kaydyla; tavsiye edilen U deerlerinden, istenildii kadar daha
dk sl geirgenlik katsaysna sahip detay tasarm yaplabilir.
2.1.4.6.2.1 Ara ubuu (Toolbar) menleri ve PopUp mens

Malzeme bileenlerinin girildii Malzeme ekrannda; kopyalama, yaptrma, silme vb. ilemler
yaplabilmektedir. Ayrca bu ekran zerinde ilgili satr seilerek sa tua baslmas durumunda
PopUp menye de ulalabilir.
ekil 20 Malzeme ekran zerinde sa tklamak ve PopUp men
PopUp mendeki tm bileenlere ara ubuu ve st menden de ulalabilir. Sil komutu ile
seili satr silinmektedir. Kes komutu seili malzeme veya malzemelerin tanmasnda
kullanlr. Kopyala komutu seili malzeme veya malzemeleri kopyalar. Yaptr komutu,
kopyalanan malzeme veya malzemenin istenen satra ilave edilmesini salar. Yeni Ekle komutu
ile araya bir malzeme girilmek istenildiine kullanlr. Burada ayrca; Bileen Listesi Kaydet
ve Bileen Listesi Ekle komutlar bulunmaktadr. Bileen Listesi Kaydet komutu ile o ana
kadar girilmi olan malzeme listesi kullancnn belirleyecei bir isim ile veri taban dosyasna
kaydedilecektir. Buradaki ama genel yap bileenlerini bu ekilde kaydederek dier projelerde
tekrar tekrar malzeme semek yerine Bileen listesi Ekle komutu ile kaydedilen bu listeleri
otomatik olarak ykleyerek, yap giri ilemini hzlandrmaktr.
ekil 21 Malzeme Listesi Kaydetme lemi
24
ekil 22 Kayt Edilen Bir Malzeme Listesinin Baka Bir

Yap Bileenine Yklenmesi
Malzemelere ait kullanc tarafndan girilmesi gerekli alan d(m) (Malzeme Kalnl) ksmna
balang deeri olarak "0" atanmtr ve bu deer projeye uygun olan sizin kendi deerinizle
deitirilmelidir. Kalnlk verisi metre cinsinden girilmelidir.
rnein: 2 cm = 0,02 m, 2 mm = 0,002 m. Uyar: Deerin Birimini Yazmaya Gerek Yoktur.
ekil 23 Kullanc Tarafndan Girilen Malzemelerin Uyars
AIKLAMA:
Tasarmc; malzeme listesinde yer almayan bir rn detaylarda kullanabilir. Bu durumda
hesaplamalarn yaplabilmesi iin; sz konusu rnn sl iletkenlik hesap deeri h ve deerleri
program kullanc tarafndan girilebilmektedir. Fakat bu durumda sz konusu rnn zelliklerinin
standartlara uygunluunun belgelendirilmesi gerekmektedir. Kullanc tarafndan tanmlanan
deerlerin kontrol iin ZODER TS 825 Hesap Program, ilgili hesap raporlarnn altna bir uyar
yazs eklemektedir.
25
AIKLAMA:
Deiik tip ve kalnlklarda yap ve yaltm malzemelerinden oluturulan tm yap elemanlarnn sl
direnleri birbirinden farkldr. naat istatistikleri, lkemizde yaygn olarak tercih edilen yap
sisteminin betonarme karkas olduunu gstermektedir. TS 825 standardna gre; sl direnci farkl
olan tayc ksmlarn ve dolgu duvarlarn ayr ele alnmas gerekmektedir. Aadaki uyar ile
program kullanclarnn bu konuya dikkatlerinin ekilmesi hedeflenmitir.
TS 825 standardna gre; d ortam ile temas eden ve farkl sl dirence sahip yap elemanlarnn
her birinin ayr youma tahkikinin yaplmas gerektii unutulmamaldr.
ekil 24 Duvar Verileri Girilirken Tayc Blmn Girilmesi le lgili Ekran Uyars
AIKLAMA:
Kolon kalnlklarnn (d) hesaplanmasnda kolonun bal bulunduu kiri ile birletii yerdeki
betonarme kiri kalnl ayn zamanda kolon kalnl olarak alnr. Kolon kalnlnn kiri
kalnlndan daha fazla olmas durumunda fazla olan ksm dikkate alnmaz.
2.1.4.6.3 Pencere ekran

Bu blmde ilem yaparken nce toplam pencere alan girilmelidir. Bu ilemin ardndan
doramann zellikleri, ift caml nitelerde kullanlan cam tr ve ara boluk mesafesi dikkate
alnarak tablo halinde verilmi pencere sistemlerinden uygun olannn U deeri ya tablo
zerindeki deere tklayarak ya da ilgili alana veri girerek atanmaldr.
1
2
3
ekil 25 Pencere Ekran
26
Bu blmde; yapda kullanlan pencere sistemleri ile ilgili veri girileri, cam ve dorama
seimleri yaplmaktadr. Temel olarak pencere ekran 3 ana blmden olumaktadr.
1: Bu blmde isimlendirme yeni bileen ekleme ve silme, bileenler arasnda ileri geri hareket
edebilme ilemleri yaplmaktadr. TS 2164den Bul butonuna baslmas durumunda aadaki
ekran ile karlalmaktadr.
ekil 26 Manuel Pencere U Deeri Hesaplamas
Bu blmde kullanlan veriler, TS 2164ten alnm ve bilgi amal olarak Ekte verilmitir.
Pencere Alan ve dier ilgili bilgiler girilerek Bitir butonuna baslmas ile Pencere ekranna
dnlr ve hesaplanan deerler Pencere ekrannda ilgili blmlere yazlr.
2: Bu blmde dorama ve camlama trne gre pencere sisteminin sl geirgenlik katsays
belirlenmektedir.
3: Seilen pencere sisteminin ematik resmi bu blmde gsterilmektedir.
AIKLAMA: Yksek Oranda Cam eren Yaplar ile lgili zel Hkm
Is kaybeden dey d yzeylerinin toplam alannn % 60 ve zerindeki oranlarda camlama
yaplan binalarda pencere sisteminin sl geirgenlik katsaysnn (Up) 2,1 W/m2K olacak ekilde
tasarmlanmas ve dier s kaybeden blmlerinin sl geirgenlik katsaylarnn tavsiye edilen U
deerlerinden % 25 daha kk olmasnn salanmas durumunda bu binalar standarda uygun
olarak kabul edilir.
Sz konusu binalar iin s yaltm projesi ve hesaplamalar aynen yaplacak olup, bu
hesaplamalar ierisinde yukardaki belirtilen artlarn yerine getirildii ayrca gsterilmelidir.
Bununla birlikte, yaz aylarndaki istenmeyen gne enerjisi kazanlarnn da tasarm srasnda
dikkate alnmas uygun olur.
2.1.4.6.4 Kap Ekran

Bu blmde seilen kapnn alan girilerek, sl geirgenlik katsays U deeri seilmektedir.
Pencere ve Malzeme ekrannda olduu gibi bu blmde de bileen ekleme silme ve bileenler
arasnda ileri geri hareket etme zellikleri mevcuttur.
27
ekil 27 Kap Formu
2.1.4.6.5 Asmolen lemleri

Farkl sl geirgenlik direnlerine sahip bir ka bitiik tabakadan oluan bir yap bileeni sz
konusu olduunda, daha kesin bir dorulama gerekletirilmedike, ortalama sl geirgenlik
direnci (R), yap elemanlarnn uzunluk oranlarna gre (L1/L, L2/L,.....Ln/L) aadaki eitlik
kullanlarak hesaplanr.
nemli Not: Bu tr malzemeler iin youma tahkiki hesaplamalar yaplrken, aadaki eitlie gre
hesaplanan ortalama sl geirgenlik direnci kullanlamaz. Bu durumda bulunan R1 , R2 , R3 ...Rn
direnlerinden en kk olan dikkate alnmal ve hesaba katlmaldr.
R = R1
L1
L
L
+ R 2 2 + L + Rn n
L
L
L
rnek:
h5
d2 d4
h4
d3
d6
h2
d3
h3
d2
h2
d3
d5
d2
h2
h3
h2
d1 d2
d5
h3
h1
L1
L2
L3
L2
L3
L2
L3
L2
L3
L2
L3
L2
L1
L4
ekil 28 rnek Asmolen Kesiti
28
Bu rnekte, malzemenin eiminden kaynaklanan kk sapmalar ihmal edilerek meydana gelen

4 farkl sl geirgenlik direnci aadaki gibi hesaplanabilir.
R1 =
3.d 2 + 2.d 3 + d 5
d
d1
d
+
+ 6 + 4
h1
h2
h5 h 4
R3 =
d1
d
d
+ 5 + 4
h1 h2 h4
R2 =
d1
4.d 2 3.d 3
d
+
+
+ 4
h1
h2
h3
h4
R4 =
d1
d
d
+ 5 + 4
h1 h5 h4
Istma enerjisi hesabnda kullanlacak olan yap elemannn ortalama sl geirgenlik direnci,
R = R 1.
2.L 1
6.L 2
5.L 3
L
+ R2.
+ R3 .
+ R 4 . 4 formlyle bulunur.
L
L
L
L
Youma tahkiki hesaplamalarnda en kk sl geirgenlik direnci (bu rnekte R4)

kullanlmaldr. Birka bitiik tabakadan oluan bir yap bileeninin ortalama sl geirgenlik
direnci (R), toplam sl geirgenlik katsays (U) ile aadaki formle gre hesaplanr.
R=
1
( Ri + R e )
U
ZODER TS 825 hesap programnn; Malzeme blmnde bulunan Asmolen butonuna

basldnda 3 seenek almaktadr.
ekil 29 Asmolen Ekran Genel Grnm
Asmolen Olutur; bileene asmolen yaps ekler, Asmolen Sil bileende bulunan asmolen
yapsn siler ve Asmolen Dzenle oluturulan asmolen yapsnn dzenlenmesini salar.
Asmolen formu; alt, orta ve st blm verilerinin girildii 3 blmden olumaktadr.
ekil 30 Asmolen Ekran
29
Listeden uygun malzemelere tklanarak ve gerekli d(m) deeri girilip Ekle butonuna baslr.
ileri butonuna baslarak her 3 blm iinde ilem tekrarlanr. Resim altnda her blmle ilgili
notlar yer almaktadr. L1, L2 ve Alan deerleri blmden herhangi birinde doldurulmaldr.
ekil 31 Asmolen Ekran malzeme gridi
Orta blm ilemlerine geildiinde varsaylan (default) olarak malzeme listesinde 5.1 Donatl
Beton eklenmi olarak gelmektedir (d(m) deeri 0dr). Bu blmde sadece 2 malzeme
bileeninin giriine izin verilir. Donatl betonun d(m) deeri ikinci olarak girilen malzemenin
d(m) deerine eitlenir.
ekil 32 Asmolen Ekran malzeme gridi
Tm deerler girildikten sonra Bitir butonuna baslarak ilem tamamlanr ve Malzeme

ekranna dnlr.
2.1.4.7 Gne Enerjisi Kazanc
Bu blmde pencerelerden salanan dorudan gne nmndan kaynaklanan s kazanlarnn
hesaplanmas yaplmaktadr. Aylk ortalama gne nm iddeti ynlere gre farkllklar
gsterdiinden, bu blmde pencere alanlar her bir yn iin ayr girilmelidir.
ekil 33 Gne Enerjisi Kazanc
30
Bu blmde; ynlere gre pencere alanlarnn yan sra, glgelenme faktr ve gne enerjisi
geirme faktrleri de belirlenmektedir. Sz konusu faktrler; tablo deerlerinin kullanlmas
veya detayl hesaplanma metodunun uygulanmas ile belirlenebilir. lgili pencere bileeni iin
Alan deerleri girildikten sonra glgelenme faktr (r) ve gne enerjisi geirme faktr
(g) deerleri seilmelidir (Hangi ynlere Alan deeri girilmi ise sadece o ynlerdeki r ve g
deerleri belirlenebilmektedir). lem tamamlandktan sonra Seili Pencereye Deerleri Ata
butonuna baslmaldr. Toplam Pencere Alan ve Girilmi Pencere Alan deerleri eit
olmaldr. Glgelenme ve gne enerjisi geirme faktrlerinin tablo deerleri hesap programnda
listelenmitir. Sz konusu deerin aklamalarna gne enerjisi kazanc ekranndaki deerlerin
zerinde farenin bir sre bekletilmesi ile ulalabilir.
ekil 34 Tablo deerlerinin aklamalar
r ve g deerlerinin detayl olarak hesaplanmas istenirse Se linkine tklanlarak Gne

Enerjisi Kazanc (Detayl hesaplama) ekranna geilir.
ekil 35 Gne Enerjisi Kazanc (Detayl Hesaplama)
ekildeki tablolardan istenilen deerlerin zerine tklanlarak hesaplama yaplabilir. Hesapla

butonuna baslmas ile nceki taba dnlr.
31
2.1.4.8 Youma Parametreleri

Youma hesabnda kullanlacak olan scaklk ve nem sabitlerinin blgelere gre ayarlanmas
iin kullanlan blmdr.
ekil 36 Youma Parametreleri
2.1.4.9 Is Kprs Parametreleri

Yaplarda; farkl sl iletkenlik katsaylarna sahip malzemelerin tam ya da ksmi olarak
delinmesi, yap eleman kalnlklarnda farkllklar olmas ve zellikle duvar/zemin/tavan
birleim noktalarnda sl direncin farkllklar gstermesi nedeni ile s kprleri meydana gelir.
TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar standard; tasarmclarn s kprlerine kar nlem
almalarn zorunlu klmaktadr. 08 Mays 2000 tarih ve 24043 sayl resmi gazete yaymlanan
Binalarda Is Yaltm Ynetmelii; yap elemanlarnda meydana gelebilecek s kprlerinin
nlenmesine ynelik detaylar iermektedir. Buna ramen nlem alnamayan balkon vb. baz
detaylarda; meydana gelen s kprlerinin olumsuz etkilerinin zgl s kayb hesabna
yanstlmas gerekmektedir. Is kprs olmas durumunda ilgili byklkler TS EN ISO 10211-1,
TS EN ISO 10211-2 ve TS EN ISO 14683 veya TS 8441 standardna gre hesaplanmaldr.
Aadaki ekilde teras atl, bir blme duvar ve d duvarda iki pencere ve bir kaps olan tek
katl bir binann ematik ekli verilmitir. Binann i lleri m olarak verilmi ve s
kprlerinin tipleri ekil zerinde iaretlenmitir.
ekil 37 Binalarda Meydana Gelen Is Kprs Trleri
32
2.1.4.9.a - Toplam (iten-ie) i ller kullanlarak:

Her bir s kprs iin; s kprsnn olutuu uzunluk loi ile tiplerine gre belirlenen iki
boyutlu s kprlerinin sl geirgenlik katsays oi deerleri izelgeye girilir ve birbirleri ile
arplarak toplanr. Bulunan arpm deeri iletimle gerekleen s kayb formlne ilave edilir.
Is Kprs
Is kprs
tipi 1
oi
loi
oi x loi
W/(m.K)
W/K
Duvar / at
R2
0,65
30.0
19.50
Duvar / duvar
C2
0,10
10.0
1.00
Blme / duvar
IW2
0,50
5.0
2.50
Blme / at
IW6
0,00
5.0
0.00
Hatl, eik, pervaz
W8
0,60
23.6
14.16
Toplam
36,16
1)
EN ISO 14683:1999 - tablo 2den
Tablo 9- Toplam (iten - ie) i ller kullanarak hesaplama
2.1.4.9.b - D ller kullanlarak:

Duvar kalnlnn 0,3m, at demesinin kalnlnn 0,2m olduu kabul edilerek verilen
toplam i llere eklendiinde binann lleri 10,6m x 5,6m x 2,7m olarak bulunur. D ller
kullanarak, hesaplanan iki boyutlu s kprlerinin dorusal geirgenlik katsaylar aadaki
tabloda verilmitir.
Her bir s kprs iin e deerleri, s kprsnn olutuu uzunluk le ile arplr ve
arpm sonularnn toplam iletimle gerekleen s kayb formlne ilave edilir.
Hesaplamalarda 0,1 W/(m.K)den kk olan e deerleri ihmal edilir.
Is kprs
le
e x le
tipi 1
W/(m.K)
W/K
Duvar / at
R2
0,50
32,4
16.20
Duvar / duvar
C2
-0,10
10.8
Blme / duvar
IW2
0,50
5.4
2.70
Blme / at
IW6
0,00
5.6
0.00
Hatl, eik, pervaz
W8
0,60
23.6
14.16
Toplam
31,98
Is Kprs
1)
EN ISO 14683:1999 - tablo 2den
Tablo 10- D ller kullanarak hesaplama
Is kprs ekranndan yap bileeni seilerek i, d veya toplam llere gre hesaplama
yaplabilir. Is kprs hesaplamasna balanmadan nce l tipi belirlenmelidir. Deer girii
yapldktan sonra l tr seilir ise girilmi olan deerler silinecektir.
33
ekil 38 Is Kprs Parametreleri
ncelikle s kprsnn meydana geldii yap eleman tipi balkonlar, atlar, demeler,
i duvarlar, kolonlar, keler ve pencereler seeneklerinden birisinin seilmesi ile
tanmlanr. Seilen yap eleman tipine uygun ematik grafik olumaktadr. Bu grafiin altnda
yer alan yn tular ile s kprlerinin trleri incelenir ve yapda meydana gelen s kprs tr
seilir.
Hesaplamaya Dahil Et butonuna tklayarak istenilen s kprs uzunluu L deerlerinin
girilmesiyle projede meydana gelen s kprs etkilerinin hesaplamaya katlmasn
salayabilirsiniz.
Is kprs tiplerini ana ekran zerindeki buton vastasyla inceleyerek seebilirsiniz.
2.1.4.10 Istma Sistemi Parametreleri
Bu blm geri deme sresinin hesaplanmas iin, stma sistemi ile ilgili belirtilmesi gereken
muhtelif verilerin girilmesinde kullanlr. Temel olarak s yaltm uygulamalar ile elde edilen
tasarrufun yatrm maliyeti zerine etkilerinin deerlendirilebilmesi iin kullanlan yaktn cinsi,
birim fiyat, kazann verimi ve faiz orannn bilinmesi gerekmektedir. Baz yakt trlerinin alt sl
deerleri ve kullanlan yakt trne gre kullanlabilecek olan kazanlarn verimleri ile ilgili baz
tablo deerleri bu ekranda kullancnn bilgisine sunulmaktadr.
34
ekil 39 Istma Sistemi Parametreleri
Program kullanclarna yardmc olunmas amacyla stma sistemi parametreleri formunda;

baz yakt trlerinin alt sl deerleri ve kullanlan yakt trne gre kazan verimlerine ynelik
baz temel bilgiler tablolar halinde verilmektedir. Tasarmcnn alt sl deer ve/veya kazan
verimi verileri ile bu formda verilen deerlerin farkllklar gstermesi durumunda, stma
sistemini tasarlayan ilgili kiinin beyannn esas alnmas gereklidir.
35
2.2 BUHAR GENN TAHKK VE SINIRLANDIRILMASI

2.2.1 GR
Bir yap elemannn iki yz arasnda, scaklklarn ve bal nemin farkl olmas dolaysyla farkl
ksm buhar basnlar meydana gelir. Bu basn fark nedeniyle havadaki buhar moleklleri s
akm ile ayn ynde hareket ederek yap eleman gzeneklerinden geer ve d ortama ulamaya
alr. Su buhar bu geii srasnda yap eleman ierisinde, doyma scaklnda veya daha
dk scaklkta bir yzeyle temas ederse, bir ksm youarak su hline geer ve yap eleman
ierisinde veya yzeyinde birikerek yapya zarar verir.
Yap eleman yzeyindeki youma kendisini siyah lekeler, kf, mantar vb. organizma oluumu
ile gstererek, insan sal ve ortamn konfor artlarn olumsuz etkiler ve yap malzemesinde
hasarlarn olumasna neden olur. Yap elemanlar arasnda meydana gelen youma ise;
zellikle yaplarn tayc ksmlarndaki donatlarn paslanarak ilev ve dayanmlarnn zamanla
azalmas neticesinde yap mr ve deprem dayanmnn olumsuz ynde etkilenmesine neden
olmaktadr. Ayrca youma; yap elemanlarnn rmesi, btnlklerinin bozulmas ve s
kayplarnn artmasna da neden olur.
Yukarda bahsedilen olumsuz sonularn ortadan kaldrlmas iin, bu standartta tarif edilen
hesap metoduna gre yap elemanlarndan buhar geiinin tahkiki, snrlandrlmas ve
neticelerin raporlanmas gerekmektedir. Bylece salkl ve konforlu bir yaam ile uzun mrl
binalarn yan sra nemli oranda enerji tasarrufu da elde edilmi olacaktr.
2.2.2 Hesap metodu

Bu blmde kullanlan hesap metodu su buhar difzyonundan dolay yap elemanlar arasndaki
youma riskinin deerlendirilmesi ile ilgili metodu belirlemektedir.
Kullanlan metot, yapm aamasndaki suyun kuruduunu kabul eder ve aada verilen bir grup
fiziksel olguyu gz nne almaz:
a.) Isl iletkenliin, nem miktar ile bamll,
b.) Serbest kalan ve emilen gizli s,
c.) Nem miktarna bal olarak malzeme zelliklerinin deiimi,
d.) Kapiler emme ve malzeme ierisinden sv nem (su) geii,
e.) atlaklar veya hava blmleri arasndaki hava hareketleri,
f.) Malzemelerin higroskopik nem kapasiteleri.
Yap malzemelerinin kalnlklar, s geii ve su buhar difzyonuna gsterdikleri diren ve
malzemelerin dizili sras, yap malzemeleri ierisindeki oluan scaklk dalm, yapnn
kullanm amac ve yapnn bulunduu blgenin iklim artlar youma oluumuna etki eden
temel faktrlerdir. Hesaplamalarda kullanlan giri verileri aada tanmlanmtr.
2.2.2.1 Malzeme ve Mamul zellikleri
Isl iletkenlik hesap deeri h ve su buhar difzyon diren faktr homojen
malzemeler iin kullanlabilirken, sl diren R ve su buhar difzyonu e deer hava
tabakas kalnl Sd, ncelikle kompozit mamul veya sistemlerde kullanlr. Hava tabakalar
36
dhil olmak zere, btn yap malzemelerinin sl iletkenlik hesap deerleri ve su buhar
difzyon diren faktrleri TS 825 Ek Ede (ZODER TS 825 Hesap Programnda Malzeme
listesinden) verilmektedir.
2.2.2.2 ve D Ortam artlar
Hesaplamalar iin aadaki scaklk ve bal nem deerleri kullanlmaldr.
a.) D hava scaklklar: D hava scaklklar; TS 825 standardnda tanmlanan derece gn
blgelerine aylk ortalama scaklk deerleri kullanlr.
b.) Yap bileenlerine temas eden toprak scakl: TS 825 standardnda verilen d hava
scaklklarnn ortalamas kullanlr.
c.) hava scakl: Binann kullanm amacna uygun olarak TS 825 standardnda verilen i
scaklk deerleri 1C arttrlarak kullanlr. rnein; konut, ofis veya benzer artlara sahip
dier binalarda i ortam havasnn scakl 20C (19+1) alnacaktr.
d.) Bal Nem:
a. ortamn bal nemi; doal havalandrma yaplan binalarda % 65, mekanik
havalandrma yaplan binalarda % 55 olarak alnr.
b. D ortamn bal nemi; il ve ilelere ait deerler TS 825 Ek Gde verilmitir (ekte yer
almayan belediyeler, bal olduklar ile veya illere ait bal nem deerlerini
kullanacaktr).
c. Toprak temasl yap blmlerinde yaplan youma tahkiklerinde topran (d
ortamn) bal nemi i=%100 olarak alnacaktr.
Bu deerlerin hepsi ZODER TS 825 Hesap programnca ilgili bileenlerin seilmesiyle dorudan
hesaba katlmaktadr.
2.2.2.3 zel Durumlar
Binann kullanm amac ve iletme artlarna uygun olarak zel artlar gerektiren yaplarda
(yzme havuzlar, tekstil fabrikalarnn imalt blmleri, vb. yaplar) i ortam artlar iin
yukarda verilen kabuller kullanlmamaldr. Bu durumda, yapya uygun olarak belirlenen
tasarm deerleri kullanlmaldr.
2.2.2.4 Tarifler
2.2.2.4.1 Kabul edilebilir en dk i yzey scakl deeri
Kf oluumunun balamamas ve konfor artlarnn bozulmamas iin i yzey scakl yi,en
dk, kabul edilen i ortam scaklk deerlerinden (at, duvar vb. btn yzeyler iin) en fazla 3
C, dk olacak ekilde yap elemanlar tasarlanmaldr. Bu artn saland, rnek
hesaplamalarda verildii ekilde, yap elemannn aylara bal olarak basn ve scaklk dalm
tablosunda gsterilmelidir. Bu arta aykr olan tasarmlar, yeniden ele alnarak uygun i yzey
scaklklar elde edilene dek hesaplamalar tekrarlanmaldr. yzey scakl artna uyum ile
ilgili ZODER TS 825 Hesap program kullancy uyarmaktadr.
37
2.2.2.4.2 Su buhar difzyonu e deer hava tabakas kalnl

Bir yap eleman katmannn su buharnn geiine gsterdii dirence edeer direnci gsteren
hareketsiz hava tabakasnn kalnl olarak tanmlanr ve aadaki eitlik ile hesaplanr.
s d = .d
2.2.2.4.3 Bal nem
Hava iindeki, ayn scaklktaki ksm su buhar basncnn, doymu durumdaki su buhar ksm
basncna oran olarak tanmlanr ve aadaki eitlik ile hesaplanr.
=
p
ps
Bal nem (), bir ondalk kesir hlinde denklemde yer almaldr.
2.2.2.4.4
Yzeyin kritik nemi
Yzeyin bozulmasna, zellikle kf oluumuna neden olan yzeydeki bal nem olarak
tanmlanr. Bal nem deerinin, ksa sreler iin bile % 80 ve stndeki bir oranda yksek
olmas durumunda, yzeylerde kf oluma riski vardr.
2.2.2.4.5
Doymu buhar basnc ve scakl
Doymu buhar basncnn bir fonksiyonu olarak scaklk, aada verilen denklemler ile
bulunabilir.
p
237,3 log e s
610,5
=
p
17,269 log e s
610,5
p
265,5 log e s
610,5
=
p
21,875 log e s
610,5
p s 610,5Pa
p s < 610,5Pa
Bir dier seenek ise aadaki eitliklere gre doymu buhar basnc deerinden scakl
bulmak iin ps (doyma basnc) ile (scaklk) arasndaki ilikiyi gsteren bir tablo veya bir
grafik hazrlanmasdr.
17.269.
p s = 610,5e 237.3+
p s = 610,5e
21.875.
265.5 +
0 C
iin
< 0 C
iin
38
Yukardaki formller scakln fonksiyonu olarak suyun doymu buhar basncn veren ampirik
ifadelerdir. Bu eitliklerin yerine doymu su buhar tablolar da kullanlabilir. Ek Gde 30,9 C il
(- 20,9C) arasndaki scaklklarda doymu su buhar basnc deerleri tablo hlinde verilmitir.
2.2.2.4.6 Yzeysel sl iletim direnci
Youma tahkiki hesaplamalarnda yap elemanlar i ve d yzeylerindeki yzeysel sl iletim
diren deerleri iin Ri = 0,25 m2K/W ve Re = 0,04 m2K/W deerleri kullanlmaldr.
2.2.2.5 Youma Hesab
2.2.2.5.1 Genel
Bir yap elemannn iki yz arasnda, scaklklarn ve bal nemin farkl olmasndan
kaynaklanan farkl buhar basnlar meydana gelir. Istma periyodu olan k mevsimini dikkate
aldmzda, genellikle i tarafta yksek buhar basnc vardr ve i ortamda gaz hlinde bulunan
su buhar s akm ile ayn ynde hareket ederek d ortama ulamaya alr.
Su buharnn d ortama gaz olarak ulamas hlinde yap elemannn gerek kullanm mr ve
gerekse sl performans asndan bir problem yoktur. Ancak yap elemann oluturan
malzemelerin su buhar geiine gsterdikleri dirence ve malzemelerin srasna bal olarak, yap
elemanndan geerken, su buharnn gaz hlinden sv hle gemesi, yani youmas ihtimali
mevcuttur. Bu hesaplama metotlar genellikle Glaser Metotlar olarak anlr.
2.2.2.5.2 Prensip
Youmann, tahmin edildii ilk aydan balayarak, ortalama aylk d artlar, yln her bir ay iin
youma veya buharlama miktarnn hesaplanmasnda kullanlr. Youmann meydana geldii
bu aylarn sonunda biriken youma suyu miktar ile yln geri kalan blmndeki buharlama
miktar karlatrlr. Tek boyutlu, kararl rejim artlar kabul edilir. Yap elemanlar ierisinden
olan hava hareketleri ele alnmaz.
Aada verilen eitlikle, nem geiinin sadece su buhar difzyonundan olduu kabul edilir.
g=
0 p
p
= 0
x
sd
0 = 2x10 10
kg/(m.s.Pa) dr.
Burada o, su buhar difzyon direnci olup scaklk ve barometrik basnca bal olarak ok kk
deiiklikler gstermektedir. TS 825 Standardnda bu deikenlerin etkileri ihmal edilmitir.
Birim alandaki s ak miktar aadaki eitlikle verilmitir
q=

=
d
R
Burada scaklk fark olup, sl iletkenlik " ve sl diren R deerlerinin sabit olduu
kabul edilmektedir. Paralel yerletirilmi homojen malzemeler iin, R = d/dr.
39
2.2.2.5.3 Hesaplamalar
2.2.2.5.3.1 Malzeme zellikleri
Metal levhalar gibi baz malzemeler, etkili bir ekilde su buhar geiini nlerler ve bu sebeple
sonsuz deerine sahiptirler. Bununla birlikte hesaplama ilemi iin malzemenin sonlu bir
deerinin olmas gerektiinden bu tr malzemeler iin deeri 100.000 olarak alnacaktr.
Dtan ie doru n adet ara yzeyin toplanm su buhar difzyon e deer hava tabakas
kalnl hesaplanr.
n
RnI = Re + R j
j =1
sId,n =
s ,
d j
j=1
Toplam sl diren ve su buhar difzyon edeer hava tabakas kalnl aadaki formller ile
hesaplanr.
N
RTI = Ri + R j + Re
j =1
s Id,T =
d, j
j =1
2.2.2.5.3.2 Is ak younluu, scaklk ve doymu buhar basnc dalm

Is ak younluu
Bir yap elemannn s ak younluu (q)
q = U .( i e )
yzey scakl
Bir yap bileeninin i yzey scakl (yi),
yi = i Ri .q
D yzey scakl
Bir yap bileeninin, d yzey scakl (yd),
yd = e + Re .q
Ara yzey scaklklar

Malzemeler arasndaki her bir ara yzey iin scaklk deeri aadaki eitlie gre hesaplanr.
Rn'
n = e + ' ( i e )
RT
R =
1
d
=
h
veya
1 = yi R1 .q
2 = 1 R2 .q
:
n = n1 Rn .q
40
Srekli rejim artlarnn kabulnden dolay her bir katman iin scaklk dalm dorusal olarak
verilmitir (ekil 40). Her bir malzeme katman arasndaki ara yzeylerdeki scakla gre su
buhar doyma basnc hesaplanr.
ekil 40 ok katmanl bir yap elemanndaki scaklk dalm
2.2.2.5.3.3 Balang ay
Balang ay, yap bileeninin herhangi bir yerinde yl ierisinde youma gereklemesi
hlinde, youmann balad ilk aydr. Hesaplamalara balang ayndan balanarak, scaklk,
su buhar doyma basnc ve bileen ierisindeki buhar dalmlar bulunarak balanr. Hesab
yaplan yap bileeninde youma tespit edilmesi hlinde TS 825 Madde 2.5.7de belirtilen
kriterlere uygun olacak ekilde ve bu maddede belirtilen metotlara gre youan suyun ktlesi
hesaplanr. Balang aynn tespiti ve hesaplamalar aadaki verilenlerden uygun olana gre
yaplr.
a.) 12 aydan herhangi bir tanesinde youma bulunmamsa, bileende youma olumad
raporlanr.
b.) 12 aydan herhangi biri veya bir kanda youma bulunursa yl ierisindeki youmann
grld ilk ay balang ay olarak alnr ve bu aydan sonraki her ay iin hesaplamalar
yaplarak youan suyun ktlesi bulunur.
c.) 12 ayn tamamnda youma belirlenmise, herhangi bir aydan balanarak, yap bileeni
ierisindeki youan suyun ktlesi hesaplanr.
2.2.2.5.3.4 Buhar basnc dalm
Her bir katmann su buhar difzyonu e deer hava tabakas kalnl Sdye gre yap
elemannn kesiti izilir. Malzemeler arasndaki her bir ara yzeydeki doymu buhar basnlar
dz izgiler ile birletirilerek izilir.
ekil 41 ok katmanl bir yap elemanndaki buhar basn dalm
41
2.2.2.5.4 Youma hesab

Bir nceki ayda youma birikmesi yoksa, i ve d buhar basnc (pi ve pd) arasnda dz bir
izgi eklinde buhar basn profili izilir. Bu izgi herhangi bir ara yzeyde doyma basncn
amyorsa youma meydana gelmez.
Yap bileeni ierisindeki su buhar doyma basncnn, bileen ierisindeki her noktada, buhar
doyma basnc deerinden kk olduu durum aadaki ekilde gsterilmitir. Yap bileeni
ierisindeki buhar ak miktar (debi) aadaki forml ile hesaplanr.
g = o x
pi p d
s 'd.T
ekil 42 erisinde youmann olmad ok katmanl bir yap elemannda buhar difzyonu
Buhar basnc herhangi bir ara yzeyde doyma basncn ayorsa, buhar basnc izgileri seri
(dizi) olarak, su buhar doyma basnc profilinde mmkn olduunca bir ka noktada teet
olacak, fakat gemeyecek ekilde tekrar izilir (ekil 43 ve ekil 44). Bu noktalar, youma ara
yzeyleridir.
ekil 43 - Yap Eleman erisindeki Bir Ara Yzey Dzleminde Youmann Olduu Durum.
Youma miktar, tanan nem miktar ile youmann olduu ara yzeyden tanan nem miktar
arasndaki farktr:
p p sw
p pd
g sw = o ' i
sw'
'
s s d,sw
s d,sw
d.T
Birden fazla youma ara yzeyine sahip bir yap bileeninde, her bir ara yzey iin youma
miktarnn kayd (deeri) tutulur.
42
ekil 44 - Yap Eleman erisindeki ki Ara Yzeyde Youmann Olduu Durum
ki youma ara yzeyi olumas durumunda youma miktar; her bir youma ara yzey iin
birbirini izleyen dz izgiler arasndaki eim farkndan hesaplanr (ekil 34).
p sw 2 p sw1
pd
p
sw' 1
Ara yzey 1: g sw1 = o '
'
s d,sw1
s d.sw 2 s d,sw1
pi psw 2
psw 2 psw1
Ara yzey 2: gsw 2 = o '

'
'
'
sd.T s d,sw 2 sd.sw 2 s d,sw1
ekil 45 - Yap Eleman erisinde Yzey Boyunca Youma Olduu Durum
Yap eleman iersinde ara yzey boyunca youma olumas durumunda youma miktar;
aadaki eitlik ile hesaplanr (ekil 45).
p p sw 2
p pd
gsw1 = o ' i
sw1'
S
S
dT
d,sw 2
d.sw1
my = g x t (kg/m2)
AIKLAMA:
Verilen eitliklerde 1 saniyedeki youma miktarn vermekte olup aylk youma miktarn bulmak
iin elde edilen miktarn saniye cinsinden 1 aylk sre ile arplmas gerekmektedir
(t = 86400 x 30).
43
2.2.2.5.5 Buharlama
Bir veya daha fazla ara yzeyde, nceki aylardan biriken youma olduunda, su buhar basnc,
doyma basncna eit olmal ve buhar basnc profili, youma ara yzeyleri, d buhar basnc ve
i buhar basncn temsil eden deerler arasna dz doru olarak izilmelidir.
ekil 46 Yap Bileeninin Bir Ara Yzeyindeki Buharlama
Buharlama miktar aadaki eitlikle hesaplanr;

p p sw
p pd
g ev = o ' i
sw'
s s ' d,sw
s d.sw
d.T
Not - Buharlama ve youma miktarlar iin ifadeler ayndr. fade pozitif (+) ise youma, negatif ise (-)
buharlama oluur.
Bir yap bileeni ierisinde birden fazla youma ara yzeyi olumas durumunda buharlama
miktar; her bir ara yzey iin ayr hesaplanr (ekil 47).
ekil 47 Bir Yap Bileeni erisinde 2 Ara Yzeyde Youma Olutuunda Buharlama
ki buharlama ara yzeyi iin buharlama miktar aadaki gibi hesaplanr (ekil 37).
p sw 2 p sw1
p
pd
sw' 1
Ara yzey 1de: g ev1 = o '
'
s d,sw1
s d.sw 2 s d,sw1
pi psw 2
Ara yzey 2de: gev 2 = o
'
'
sd.T s d,sw 2
p
psw1
' sw 2
sd.sw 2 s'd,sw1
Hesaplanan ay sonundaki bir ara yzeydeki biriken youma miktar negatif ise bu deer 0 sfr
olarak alnr.
44
2.2.2.5.6 Buharlama ve youma

Birden fazla youma ara yzeyinin olduu bir yap bileeni ierisinde, bir ara yzeyde youma,
dier ara yzeyde buharlamann olduu aylar olabilir (ekil 48).
ekil 48 Bir Ara Yzde Buharlama Ve ki Ara Yzde Youmann Olutuu Durum
Youma miktar gsw veya buharlama miktar gev her ara yzey iin ayr olarak hesaplanr:
Katman 1 ve Katman 2 arasndaki youma:
p
p sw1
p
pd
sw1
g sw = 0 sw 2
s' d.sw1
s' d.sw 2 s' d.sw1
pi psw 2
psw1 pd
s'd.T s'd.sw 2 s'd.sw 2 s'd.sw1
Katman 3 ve Katman 4 arasndaki buharlama: gev = 0

2.2.2.5.7 Youma kriterleri
Aadaki sralanan maddelere gre hesaplama sonular rapor edilir.

a.) Herhangi ayda herhangi ara yzeyde youma olmamas durumu: Bu durumda
yapnn, yap elemanlar arasndaki youmann olmad rapor edilir.
b.) Bir veya daha ok ara yzeyde youma olmas durumu: Yap bileenlerinin
kararll ve bu yap bileeni ierisinde kullanlm olan s yaltm malzemesinin,
bnyelerindeki nem muhtevasndaki art nedeniyle zayflamamalar veya bozulmamalar
iin aadaki artlar yerine getirilmelidir.
b.1 Youma esnasnda ilgili yap bileeninin iinde toplanan su miktarnn, buharlama
sresi boyunca buharlaarak tekrar evredeki atmosfere verilebilmesi salanmaldr.
Youan su miktarnn tamamnn buharlama sresi boyunca sistemden uzaklamamas
durumunda yap bileeni yeniden tasarmlanmal ve uygunluk salanana kadar youma
tahkiki tekrarlanmaldr.
b.2 Tavan, duvar ve yap bileenlerinde oluan youma suyu ktlesinin miktar toplam
olarak 1,0 kg/m2'yi amamaldr. Bu art aadaki b.3) ve b.4) maddeleri iin geerli
deildir.
b.3 Betonarme duvarlara ieriden yaltm yaplmas durumunda, msaade edilen
youma suyu ktlesinin miktar 0,5 kg/m2'yi amamaldr.
45
b.4 Ahap malzemelerdeki nem muhtevasnn ktle cinsinden ifade edildii durumda,
ahap malzemenin ktlesinin nem nedeniyle %5'ten daha fazla artmasna izin verilmez.
lenmi ahap mamullerinde (sunta vb.) ise %3'ten daha fazla artmamaldr.
c.) Yap elemannn i yzeyinde youma meydana gelmesi durumu: Bu durumdaki
yap eleman standarda uygun deildir ve yeniden tasarmlanarak uygunluk salanana kadar
youma tahkiki tekrarlanmaldr.
d.) Grafiklerin rapor edilmesi:Youma hesab yaplan yap bileeninde hibir ayda
youma gereklememi olsa bile en azndan Aralk ve Ocak aylar iin difzyon ak
grafikleri raporda yer almaldr. Yln bir veya birden fazla aynda youma gereklemise bu
durumda youmann balad ayn bir nceki ayndan balanp youmann en son
gerekletii aydan bir sonraki ayda dhil olmak zere difzyon ak grafiklerine yer
verilmelidir (rnein bir yap elemannda Kasm, Aralk ve Ocak aylarnda youma
gereklemise Ekim ve ubat ayn da kapsayacak ekilde sz konusu yap eleman iin
toplam 5 adet grafik verilecektir).
e.) izelgelerin rapor edilmesi: Hesaplanan her bir yap eleman iin; Yap bileeninin
termofiziksel zellikleri izelgesi, Yap bileeninin basn ve scaklk dalm izelgesi, Yap
bileenindeki youma ve buharlama miktar izelgesi yaplan projeye uygun olarak
dzenlenerek rapor edilmelidir.
46
2.3 KULLANIM KILAVUZU

Youma ekran Yap Bileenleri ve Youma Bilgileri olmak zere 2 blmden olumaktadr.
Sa tarafta yer alan Youma Bilgileri blmnde youma hesaplamalar ile ilgili parametre
blmnde girilen deerler grntlenmektedir.
Youma ekrannn sol blmnde ise youma hesab yaplabilecek duvar, tavan, taban gibi
yap bileenleri listelenmektedir. Duvar, taban ve tavan gibi elemanlarn sol tarafnda yer alan +
iareti tasarmc tarafndan malzeme girii blmnde tanmlanan tm yap bileenlerini
gstermektedir. Bu iarete baslmas durumunda seilen yap bileeni ile ilgili kullanc
tarafndan yaplm tm tanmlamalar listelenmektedir. Oluturulan yap elemanlarnn sol
tarafnda bulunan krmz renkli gsterge sz konusu yap bileeni ile ilgili henz hesaplama
yaplmadn gstermektedir. Srayla yap bileeni blmnde oluturulan tm elemanlarn
zerine tklanlmas ile hesaplama yaplr ve daha nce krmz olan gsterge sar renge dnr.
Sar renkli gsterge hesaplamalarn tamamlandn ve izelge, grafik ve raporlarn program
tarafndan oluturulduunu gstermektedir.
ekil 49 Youma Ekran
Bu aamada ZODER TS 825 hesap program, tasarlanan yap bileeninin standarda uygun olup
olmadna dair kullancy n bilgi mesaj ile uyarmaktadr. Hesaplama sonucunda oluturulan
izelge, grafik ve raporlar youma ekran zerinde sekmeler (tab) halinde verilmitir. Srasyla
tm sekmelere baslarak izelge, rapor ve grafikler incelenebilir.
AIKLAMA
Tanmlanan her bir yap bileeni iin youma hesab ayr ayr yaplmal ve elde edilen izelge,
grafik ve sonular raporlanmaldr.
47
izelge 1de seili bileene ait termofiziksel zellikler tablo halinde verilmektedir. Daha nce
malzeme listesinden seilen yap ve yaltm malzemelerinin sl iletkenlik hesap deeri, su buhar
difzyon diren faktr ve kalnlk verileri kullanlarak, kesit boyunca meydan gelen su buhar
difzyon edeer hava tabakas kalnl ve sl diren deerleri izelge halinde verilmektedir.
ekil 50 Yap Bileeninin Termofiziksel zellikleri izelgesi (izelge 1)
Oluturulan izelgenin yazdrlmas; sol st kede bulunan

yaplmaktadr.
Ayrca hesaplama sonularnn gsterildii izelge,
kaydedilebilir.
yazdr (print) butonu ile

butonu ile pdf formatnda
Tasarmda herhangi bir deiiklik yaplmas durumunda izelgenin yenilenmesi iin

yenile (refresh) butonu kullanlabilir.
zoom komutu ile ise izelgeye yaknlap uzaklalabilir.
48
izelge 2 blmnde seilen yap elemannn kesitinde meydana gelen aylk scaklk ve basn
dalmlar gsterilmektedir.
ekil 51 Yap Bileeninin Basn ve Scaklk Dalm izelgesi (izelge 2)
AIKLAMA
Bu izelgede verilen scaklk ve basn dalm verileri; youma grafiklerinin oluturulmasnda
temel veri olarak kullanlmaktadr. Bu izelgede youmann olutuu ara yzey farkl bir renk ile
gsterilmektedir. Ara kesitte yaplan youma tahkikinin yan sra i yzeyde kf oluumu riskinin
analizi bu blmde yaplmaktadr. yzeyde kflenme olumamas iin; i yzey scaklnn
kullanm amacna gre belirlenen i ortam scaklnn en fazla 3C altnda olmas
gerekmektedir.
Temel olarak ZODER TS 825 hesap program bu izelgede gsterilen aylk i yzey scaklklarn,
kullanm amacna gre standart metninde tanmlanan i ortam scakl ile mukayese ederek bu
artn salanp salanmadn analiz etmektedir. Tasarm kriteri olan en dk yzey scakl
deerinin uygunluu bu izelgenin alt tarafnda verilmektedir. Uygun olmayan tasarmlar, sz
konusu art salanana kadar yeniden dzenlenmelidir.
49
Youma grafikleri sekmesine baslmasyla, her ay iin youma grafikleri ekrana gelir. Aylk
olarak verilen youma grafiklerinde; yatay eksen su buhar difzyonu edeer hava tabakas
kalnl (Sd), dey eksen ise su buhar ksmi basncn (P) ifade etmektedir.
ekil 52 Youma Grafikleri
Mavi renk ile gsterilen eri; yap eleman kesitinde meydana gelen buhar difzyonu dorusunu,
krmz renkli eri ise yap eleman kesitinde meydana gelen scaklk dalmna gre belirlenen
doyma basnc erisini temsil etmektedir. Erilerin hibir ayda birbirini kesmemesi durumu
ideal durum olarak tanmlanmaktadr. ki erinin herhangi bir ayda kesimesi durumunda
youma meydana gelmektedir.
Youma grafiklerinin verildii ekranda yer alan st men ve ara ubuunda; grafiklerin
yazdrlmas iin yazdr (print) butonu, sayfa yapsnn ayarlanmas iin sayfa yaps (page
setup) butonu, grafiklerin farkl bir formatnda dosyaya kaydedilmesi iin export report
butonu, grntnn bytlmesi veya kltlmesi iin zoom komutu, ilgili sayfann
kapatlmas iin zoom komutu, sayfann arka plannn dzenlenmesi iin arka yap
(background) komutu gibi baz kullanlabilecek fonksiyonlar yer almaktadr.
Youma ile ilgili olarak standartta tanmlanan snr artlar, youmann meydana geldii
arakesitte bulunan malzemelere gre farkllklar gstermektedir. Bu sebeple youmann olduu
arakesitte bulunan malzemeler ile ilgili baz bilgilerin verilmesi gerekmektedir.
50
ekil 53 Bilgi Girii
Sadece youmann meydana gelmesi durumunda kullanlan, bilgi girii ekranna; youmann
meydana geldii arakesitteki malzemelerin trleri, younluk ve kalnlklar girilmektedir. Gerekli
olan bilgilerin girilmesinin ardndan, Tamam butonuna baslmas durumunda yl boyunca
meydana gelen youma ve buharlama miktarlar raporlanr.
ekil 54 Sonu Ekran
Youma tahkiki neticesinde elde edilen sonular ve bu sonularn standartta tanmlanan snr
artlara uygun olup olmad sonu ekrannda gsterilir. Bu ekranda; her ay iin d scaklk,
bal nem ve hesaplamalarda youmann tespit edildii ilk aydan balayarak tm aylarda elde
edilen youma ve buharlama miktarlar verilmektedir. Elde edilen pozitif deerler youma,
negatif deerler ise buharlama olduunu ifade etmektedir.
izelgenin en sanda yer alan kmlatif deerler yl boyunca toplam youan su miktarnn ve
scak aylarda tamamen buharlamann meydana gelip gelmediinin analiz edilmesinde
kullanlr. izelgenin alt blmnde; en dk yzey scakl ve dier youma kriterlerine gre
yaplan analizlerin sonular yer almaktadr. Elde edilen sonu raporu sol stte bulunan yazdr
komutu ile yazdrlabilir.
51
3 HESAP RAPORU
RAPORU
TS 825 standardnn amac, binalarn enerji verimliliklerinin artrlmas amacyla uzun mrl
ve salad enerji tasarrufu kalc olacak ekilde, binalarda s yaltmnn salanmasdr. Bu
amala sektrde mevcut yaltm malzemelerinin ve tekniklerinin karlatrlarak o proje iin en
uygununun seilebilecei bir hesap metodu nerilmitir ve sonu olarak bir s yaltm projesi
hazrlanmas gerekmektedir. Bu projede, standartta belirtilen hesap metoduyla binann enerji
ihtiyacnn bu standartta verilen snr deerlerin altnda kalmasn salayacak ekilde malzeme
seimi, eleman boyutlandrlmas ve ayrntl zmlerinin belirtilmesi gerekmektedir.
Is yaltm projesinde aada verilen bilgiler bulunmaldr:
Is kayplar, s kazanlar, kazan/kayp oran, kazan kullanm faktr, aylk ve yllk
stma enerjisi ihtiyacnn byklkleri, TS 825 standardnda verilen binann zgl s
kayb ve yllk stma enerjisi ihtiyac izelgelerindeki rneklerde olduu gibi
izelgeler hlinde verilmeli ve hesaplanan yllk stma enerjisi ihtiyacnn (Q), TS 825
Standardnda verilen yllk stma enerjisi (Q) snr deerinden byk olmad
gsterilmelidir.
Konutlar dnda farkl amalarla kullanlan binalarda yaplacak hesaplamalarda, binadaki
farkl blmler arasndaki scaklk fark 4 Kden daha fazla ise bu binada birden fazla
blm iin yaplacak olan stma enerjisi ihtiyac hesabnda, bina blmlerin snrlar
ematik olarak izilmeli, snrlarn lleri ve blmlerin scaklk deerleri zerinde
gsterilmelidir.
Binann s kaybeden yzeylerindeki d duvar, tavan ve taban/demelerde kullanlan
malzemeler, bu malzemelerin eleman iindeki sralan ve kalnlklar, duvar, tavan ve
taban/deme elemanlarnn alanlar ve U deerleri belirtilmelidir.
Pencere sistemlerinde kullanlan cam ve erevenin tipi, btn ynler iin ayr ayr
pencere alanlar ve U deerleri ile ereve sistemi iin gerekli olan hava deiim oran
(nh) belirtilmelidir.
Duvar-pencere, duvar-tavan, taban/deme-duvar birleim yerlerinin detaylar izimlerle
gsterilmelidir.
Havalandrma tipi belirtilmeli, mekanik havalandrma sz konusu ise, hesaplamalar ve
sonular belirtilmelidir.
Binann s kaybeden yzeylerinde oluabilecek youma, TS 825de belirtildii ekilde
incelenerek gerekli izim ve hesaplamalar yaplmaldr.
Burada belirtilen gerekli tm izelgeler, grafikler ve ilgili byklkler ZODER TS
825 hesap program tarafndan otomatik olarak oluturulmaktadr.
52
3.1 ZELGELER
Projeye ait verilerin girilmesi ile ZODER TS 825 hesap program, hesaplama sonularn
gsteren ve proje raporunda yer almas gereken izelgeleri oluturmaktadr. ZODER TS 825
Hesap Programnn izelgeler panelinde youma raporlarnn dnda;
Proje bilgileri izelgesi (Raporu kapa),
zgl s kayb hesaplama izelgesi (izelge 1),
Yllk stma enerjisi ihtiyac izelgesi (izelge 2),
Is ihtiyac kimlik belgesi ve
Kesit grntleri elde edilmektedir.
izelgeler panelinden istenilen rapor zerine tklanlarak raporlar elde edilebilir. Tm
izelgelerde sa st kede; incelenen izelgenin yazdrlmas iin
yazdr (print) butonu,
proje verilerinde veya tasarmnda herhangi bir deiiklik yaplmas durumunda izelgenin
gncellenmesini salayan
yenile (refresh) butonu, izelgenin pdf formatnda dosyaya
kaydedilmesi iin
export report butonu ve izelge grntsnn bytlmesi veya
kltlmesi iin
zoom komutu kullanlabilir.
Ayrca; sayfa saysnn birden fazla olduu izelgelerde, sayfalar arasnda gei yaplabilmesi iin;
butonu bir sonraki sayfay,
butonu en son sayfay,
butonu bir nceki sayfay ve
butonu ilk sayfay gsteren komutlar bulunmaktadr.
AIKLAMA
Kullanm kolayl salamas iin; bu blmde yer alan izelgelerin tm, dosya mensnde ve
ara ubuunda bulunan komutu ile tek ilem yaplarak yazdrlabilir.
ekil 55 Tmn Yazdr Komutu
53
3.1 PROJE BLGLER ZELGES
ekil 56 Proje Bilgileri izelgesi
ZODER TS 825 Hesap Programnda otomatik olarak oluturulan bu izelge Is Yaltm hesap
Raporunun kapa konumundadr. Bu izelgede bina sahibine ait bilgiler; bina sahibinin ad ve
soyad, uygulama yaplacak olan binann hangi ama iin kullanlaca ve bu yapnn ka katl
olduu ile ilgili bilgiler gsterilmektedir.
Binaya ilikin temel bilgilerin yan sra uygulama yaplacak olan yapnn zerinde bulunduu
arsa ile ilgili hem genel hem de kadastro bilgileri verilmektedir. Burada ncelikle arsann
bulunduu il, ile, mahalle ve sokak bilgileri gibi genel bilgiler verilip daha sonraki aamada
binann bulunduu yerin daha iyi tariflenebilmesi iin gerekli olan kadastro bilgileri pafta, ada,
parsel olarak bu izelgede yer almaktadr.
Proje bilgileri izelgesinde, tasarm yapann ad ve soyad, unvan ve oda sicil numaras gibi
kiisel temel bilgiler de bulunmaktadr. Onay blm ise projenin onay mercileri tarafndan
kontrol edilerek imzalanmas iin hazrlanm bir blm olarak bu izelge iersisinde
bulunmaktadr. Bu izelgede yer alan onay blm ZODER TS 825 Hesap Program tarafndan
yetkili mercilerce doldurulmak zere bo braklmaktadr.
54
3.2 ZGL ISI KAYBI HESAPLAMA ZELGES (ZELGE 1) (EK-I)
ekil 57 zgl Is Kayb Hesaplama izelgesi
Projesi hazrlanan binann zgl s kaybnn tayini iin yaplan hesaplama sonularnn verildii
izelgedir. Ele alnan binada s geiinin meydana geldii (duvarlar, demeler, atlar,
pencereler, kaplar vb.) tm yap elemanlar ve bu yap elemanlarnn tekilinde tasarmcnn
kulland yap malzemelerinin isimleri, kalnlklar, dizili sralar, sl iletkenlik hesap deerleri
bu izelgede gsterilmektedir. Tasarmc tarafndan oluturulan tm yap elemanlarnn sl
direnleri, detaylarda elde edilen sl geirgenlik katsaylar ve alanlar bu izelgede
gsterilmektedir.
ZODER TS 825 Hesap Program, tasarm yaplan binada kullanlan yap malzemelerine dair
veri girii dorultusunda yapnn iletim ve havalandrma yoluyla meydana gelen zgl s kayb
hesabnn sonularn bu izelge vastasyla raporlamaktadr. letimle olan zgl s kaybnn
birim scaklk fark iin ele alnmaktadr.
ZODER TS 825 Hesap Program tarafndan otomatik olarak oluturulan bu izelge neticesinde
elde edilen zgl s kayb deeri, binann bulunduu corafi konumuna gre deien iklim
koullarna bal olarak binann yllk net stma enerjisi ihtiyacnn hesaplanmasnda
kullanlmaktadr.
55
3.3 YILLIK ISITMA ENERJS HTYACI ZELGES (ZELGE 2) (EK J)
ekil 58 Yllk Istma Enerjisi Hesaplama izelgesi
Tasarm yaplan binann yllk net stma enerjisi ihtiyacn gsteren izelgedir. Bu izelgede
yapnn aylk d ortam scaklna bal olarak s kayp ve kazanlar listelenmektedir. s
kazanlar ve aylk gne nm iddetine bal olarak elde edilen gne enerjisi kazanlar bu
izelgede gsterilmektedir. Elde edilen s kazanlarnn, s kayplar zerine olan etkisi;
kullanm oranlar ve kullanm faktrleri ile ifade edilmektedir.
ZODER TS 825 hesap program tarafndan hesaplanan kazan kullanm oranlar ve faktrleri
aylk olarak bu izelgede verilmektedir. Is kayp ve kazanlar ile kazan kullanm faktr
kullanlarak elde edilen aylk net stma enerjisi ihtiyac kJ cinsinden bulunur. Bu izelgede,
elde edilen aylk deerlerin yan sra bu deerlerin toplanmas sonucu elde edilen yllk net stma
enerjisini verilmektedir.
izelgenin alt blmnde TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar Standard kapsamnda
Atop/Vbrt oranna bal olarak verilen enerji limitleri gsterilmekte ve zerinde hesaplama
yaplan binann birim alan veya hacim bana ihtiya duyaca enerji miktar ile standardn izin
vermi olduu maksimum deerler mukayese edilmektedir. Bu izelgede hesaplanan deer ile
limit deerlerin mukayesesine bal olarak yaplan tasarmn standarda uygun olup olmad
bildirilmektedir.
56
3.4 ISI HTYACI KMLK BELGES
ekil 59 Istma htiyac Kimlik Belgesi
08 Mays 2000 tarihli Binalarda Is Yaltm Ynetmelii, yapnn kullanlmas srasnda

greceli olarak ihtiya duyaca enerji miktarn, dolaysyla yakt faturasnn yaklak bedelini
gsteren Is htiyac Kimlik Belgesini hayata geirmitir. Bu belge kiralama veya satn alma
aamasnda kullanclarn; yatrm bedelinin yan sra iletme bedellerini de gz nne
alabilmelerini salar. Is ihtiyac kimlik belgesi, ayn kira veya alm bedeline sahip iki yapdan
kullanm boyunca daha az enerji tketecek olannn seilmesine olanak vermesiyle, yaltml bina
taleplerinin ve arznn olumasnda nemli role sahiptir.
Ynetmelie gre bu belge; yetkili s yaltm projecisi ve uygulamay yapan makine mhendisleri
tarafndan doldurulup imzalanacak ve daha sonra belediye veya valilikler tarafndan onaylanarak
yap kullanm izin belgelerine eklenecektir.
Is ihtiyac kimlik belgesinin; bina yneticisinin dosyasnda bulunmas ve bir kopyasnn bina
giriinde grlebilir bir yere aslmas zorunludur. Bu belge, tasarmclara kolaylk salanmas
amacyla ZODER TS 825 Hesap Program tarafndan proje verilerine uygun olarak otomatik
olarak oluturulmaktadr.
57
3.5 KEST GRNTLER
ekil 60 Kesit Grntleri
TS 825 Hesap Programnn veri girii blmnde tanmlanm olan malzemelerden oluturulan
yap eleman detaylar bu izelgede ematik olarak verilmektedir.
izelgede kullanlan ematik detaylar DIN 4108 Bbl 2:1998 Standard B Eki, Tablo B1 den
alnmtr.
58
4 VER TABANI GNCELLEME

TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar standardnda, bu programn yaymlanmasnn ardndan
yaplacak olan ve programn alt yapsnn deitirilmesine neden olmayacak (tablo deerleri gibi)
revizyon almalarnn yanstlmas veri taban gncelle fonksiyonu ile yaplabilmektedir.
Veri taban zerinde ZODER tarafndan yaplacak muhtemel deiiklikler, web sitesi zerinden
duyurulacaktr. Yine gncel veritabanlar web sitesinde kullanclara kendi bilgisayarlarna
indirebilecekleri ekilde sunulacaktr.
Bu blm bu yeni veri taban zerinden eski veri tabannn gncellenmesini salamaktadr.
ekil 61 Gncelleme Ekran
ndirilen dosyann yolunun belirtilmesi yeterlidir. Gncelle butonuna baslarak ilem

balatlr. Bir hata olumas halinde kullanc veri taban geri yklenir.
59
5 GER DEME SRES LEMLER

Geri deme sresi hesab TS 825 Standard ve Binalarda Is Yaltm Ynetmeliinde bulunmayp,
kullanclara yaltmn karlln hesaplayabilmeleri asndan opsiyonel olarak sunulmutur.
Kullanclarn geri deme sresini hesaplayabilmeleri iin ncelikle tm yap bileenlerini girmi
olmalar gerekmektedir. Yine geri demeden bahsedilebilmesi iin bu yap bileenleri ierisinde
mutlaka yaltm malzemelerinin (Malzeme listesinde 10 numaral gruptaki malzemeler) de
bulunuyor olmas gerekmektedir.
Yap bileenlerinin girilmesinin ardndan, eer daha nce gncellenmemise programa stma
sistemi ile ilgili bilgiler (Kazan verimi, yakt alt sl deeri, yakt birim fiyat ve efektif faiz oran)
girilmelidir. Geri deme sresi ile ilgili hesaplama prosedrnde kullanlan stma sistemine ait
bilgilerin girileri Parametre girileri > Istma sistemi parametreleri bal altndan
yaplmaktadr. Bu bilgilerin ele alnan projeye uygun olarak gncellenmemesi durumunda,
program; geri demesi sresi ile ilgili hesaplamalar varsaylan deerlere gre yapacaktr. Istma
sistemine ynelik tm veri girilerinin tamamlanmasnn ardndan, Geri deme Sresi ekranna
gidilerek hesaplama yaplmaktadr. Bu ekranda kullancnn sadece Yaltm maliyeti bilgisini
programa girmesi gerekmekte, dier bilgiler ise dorudan program tarafndan ekrana
getirilmektedir. Ardndan da Raporla butonuna baslarak geri deme sresi grafii elde
edilebilmektedir.
ekil 62 Geri deme Sresi sayfas
60
Geri deme sresi ekrannda sa st ksmda pencerenin geri deme sresi hesabna katlp
katlmad veya nasl katld hakknda bir uyar notu bulunmaktadr. Geri deme sresi
hesabnda pencerenin de dikkate alnmas isteniyorsa, Proje Bilgileri ekrannn altndaki
Yaltmsz durumdaki pencerenin sl geirgenlik deeri blmne ilgili deer girilmelidir.
Buraya herhangi bir bilgi girii yaplmad takdirde program, pencereleri geri deme sresi
hesabna dhil etmeyecektir.
IZODER TS 825 Hesap Program geri deme sresinin belirlenebilmesi iin ele alnan projenin
yaltml ve yaltmsz durumda yllk stma enerjisi ihtiyacn otomatik olarak hesaplamaktadr.
Kullancdan sadece Yatrm Maliyeti ve yaltmsz durumda kullanlan pencerenin sl
geirgenlik katsays verilerinin tanmlanmas istenmektedir. Geri deme hesaplarnda
kullanlacak olan U deeri semesi istenmektedir.
Geri deme sresi hesab, yaltm ile salanan tasarruf ile yaltmn parasal deerlerinin
karlatrlmas temel alnarak yaplmaktadr. Hesaplamalarda parann zaman deeri gz nne
alnmtr. Bu nedenle yaltm maliyetini gsteren eri zamanla art gstermektedir.
Yaltm maliyetini gsteren eri, kullanc tarafndan girilen yaltm maliyetinin, parann zaman
deeri hesaba katlarak ileriki yllara tanmas prensibi ile izilmitir. Erinin denklemi aada
verilmektedir:
n
Yaltm iin gerekli yatrmn parasal deeri: C yal * (1 + faiz )
Yaltm ile elde edilen tasarrufu gsteren eri ise, yapda kullanlan yaltm malzemeleriyle
salanan ve TS 825e gre program tarafndan hesaplanan s tasarruf miktarnn parasal
deerinin yine parann zaman deeri gz nne alnarak ileriki yllara kmlatif olarak
tanmas ile elde edilmektedir. Temelde kullanlan denklem yukarda yaltm maliyeti
hesabndaki ile ayn olmakla beraber, n. bir yldaki tasarruf miktarnda nceki (n-1) yldaki
tasarrufun katks olmas nedeniyle aadaki formu almaktadr:
Yaltm ile salanan tasarrufun parasal deeri: C tas *
Cyal:
Ctas:
Faiz:
n:
(1 + faiz ) n +1 1
faiz
Yaltm iin gerekli ilk yatrm maliyeti

Yaltm ile bir ylda salanan tasarrufun parasal deeri
Efektif faiz oran
Yl
nemli: Hesaplamalarda hem yaltm hem de tasarrufun parasal deerlerindeki art da enflasyon deil
parann zaman iinde deer kazanmas esas alnmtr. Bu nedenle Parametre girileri > Istma sistemi
parametreleri bal altnda programa girilen faiz oran efektif faiz oran olarak dnlmelidir.
61
6 RNEK HESAPLAMALAR
rnek Proje 1:
3 nc derece gn blgesinde bulunan ve dtan da 9 m eninde, 10 m boyunda ve 5,5 m
yksekliinde olan iki katl yma olarak inaa edilmi bir konut rnek alnarak tek hacimli
binaya rnek olarak yllk stma enerjisi ihtiyac aadaki ekilde hesaplanr.
ncelikle binadaki d duvar, pencere, tavan, taban/deme, d ortamla temas eden deme
alan vb. alanlar hesaplanr. rnek binamzda bu alanlar aadaki gibi hesaplanmtr.
Betonarme alan, Abet= ((10 x 2 + 9 x 2)x(0,12 x 3)) = 13,7 m2
D duvar alan, AD = (9 x 5,5 x 2 + 10 x 5,5 x 2 ) - AP Abet
AD = 173,3 m2
Tavan alan,
AT = 9 x 10 = 90 m2
Deme alan,
At = 9 x 10 = 90 m2 dir.
Pencere alan,
D kap alan,
AP = 20 m2
Ak = 2 m 2
Atop = 389 m2,

Vbrt = 9 x 10 x 5,5 = 495 m3
An = 0,32 x Vbrt = 0,32 x 495 = 158,4 m2
ekil 63 rnek Binann Boyutlar
Daha sonra yap elemanlarnn ayr ayr U deerleri hesaplanr. rnek binamzda yaltmn
standarda uygun olmas hedeflenmitir. Duvarlarda tula ve betonarme zerine d taraftan =
0,035 W/m.K olan yaltm malzemesinin kalnl 5 cmdir. Pencereler ok katl camdr. Tavanda
= 0,040 W/m.K olan yaltm malzemesinin kalnl 12 cmdir. Demede = 0,030 W/m.K
olan yaltm malzemesinin kalnl 6 cmdir.
Burada anlatlan hesaplamalar Tablo 11 ve Tablo 12de rnek olarak gsterilmitir. Ayrca
elemanlarda youma olmayacak ve s kprs meydana gelmeyecek ekilde tedbirlerin alnd
kabul edilmi olup, kat aras betonarme TS 825e gre R direnci 0,8 olacak ekilde yaltlmtr.
Dolaysyla yap elemanlarnn U deerleri belirtilen klsik hesap metoduna gre,
UD= 0,471 W/m2K, UDbet = 0,575 W/m2K, Up= 2,4 W/m2K, UT= 0,305 W/m2K, Uk= 4 W/m2K
Ut=0,432 W/m2Kdir.
Binadan iletim ve tanm yoluyla olan s kayb HT,
HT = 173,3 x 0,471 + 13,7 x 0,575 + 20 x 2,4 + 0,8 x 90 x 0,305 + 0,5 x 90 x 0,432 + 2 x 4 = 186,9
W/K olarak hesaplanr.
Yukardaki iletimle olan s kayb hesab yaplrken, rnek olarak seilen binada ynetmelik
gerei btn betonarme blmler s kprs meydana getirmeyecek ekilde yaltldndan l x
UI katks ihmal edilmitir.
62
Binadan havalandrma ile olan kayplar iin, mekanik havalandrma olmadndan 0,33.nh.Vn
eitlii kullanlr. Doal havalandrma olduundan nh = 0,8 h-1 alnr. Binann havalandrma
hesabnda kullanlacak olan hacmi (Vh ) ise 0,8 x Vbrt = 0,8 x 495 = 396 m3 bulunur.
Bu durumda; Hv = 0,33 x 0,8 x 396 = 104,54 W/Kdir.
Dolaysyla binann zgl s kayb (H); H = HT + Hv = 190,54 + 104,53 = 295,07 W/Kdir.
Bina konut olarak kullanlaca iin i s kazanlar 5 W/m2 olarak alnabilir. Bu durumda rnek
bina iin i kazanlar; An x 5 =158,4 x 5 = 792 Wtr. Gne enerjisi kazanlarnn hesaplanmas
srasnda kullanlacak olan glgelenme faktr iin, binann 3 kattan daha az katl ve etrafnn
ak olduu kabul edilerek ve ri,ay = 0,8 deeri seilir (tablo 1). gi,ay deeri pencere sisteminde
ok katl cam kullanlm olduu iin g deeri olarak 0,75 (Tablo 2) alnr ve gi,ay = Fw.g eitlii
kullanlarak hesaplanr. Bu rnekte gi,ay = 0,80 x 0,75 = 0,60dr.
Ai deerleri, yani her yn iin toplam pencere alanlar hesaplanr. rnek olarak seilen binada
aada verilen pencere alanlar hesaplanmtr.
Agney = 8 m2,
Akuzey = 4 m2,
Adou = 4 m2,
Abat = 4 m2
Ii,ay deerleri ise her ay iin Ek Lden (TS 825 - Ek C) alnr. Ocak ay iin rnek olmak zere
tablodan alnan aylk gne nm iddeti deerleri aadaki gibidir.
Igney,ocak
= 72 W/m2
Ikuzey,ocak
= 26 W/m2
Ibat/dou,ocak = 43 W/m2
s,ocak = 0,8 x 0,6 x 72 x 8 + 0,8 x 0,6 x 26 x 4 + 0,8 x 0,6 x 43 x 4 + 0,8 x 0,6 x 43 x 4 = 492W.
Kazan kullanm faktrnn hesaplanmas iin nce KKOocak hesaplanr. Bu hesaplamada
gerekli olan I ve s,ocak deerleri ile H deerleri daha nce hesaplanm idi.
Bina konut olarak kullanlaca iin i, tablo 5den (TS 825 Ek B.1) 19C olarak alnr.
e,ocak ise tablo 4den (TS 825 Ek B.2) alnr. III. derece gn blgesi iin bu deer -0,3 Ctur.
KKOocak = (792+492) / 291,44 x (19-(-0,3)) = 0,23
Kazan kullanm faktr ocak ise;
ocak = 1 - e-1/KKOocak =1-e-0,23= 0,99 olarak hesaplanr. Bu durumda ocak ay iin s kazanlar
ocak (I + s,ocak) = 0,99 x (792 + 492) = 0,99 x 1284= 1258,3 W olarak bulunur.
Bulunan deerler aadaki eitlikte yerlerine konulduunda;
Qay = [H (i - e) - (i,ay + s,ay)] . t
Qay = [ 291,44 x (19 (-0,3)) 1258,3] x 86400 x 30 x 10-3
Qay = 11.285.153 kJ olarak bulunur.
Buraya kadar yaplan hesaplar her ay iin tekrarlanarak toplam s kayb bulunur ve
karlatrma yaplarak standarda uygunluu kontrol edilir. Bu hesaplamalarn daha kolay takip
edilebilmesi iin binann zgl s kayb ve yllk stma enerjisi ihtiyac izelgeleri rnek olarak
verilmitir.
Not - Hesap rneinde d lleri verilen rnek binann oda ykseklii 2,60 mden kktr.
63
1
Is kaybeden
yzey
2
Binadaki yap elemanlar
RI
Sva
Duvar
DD tayc tula
Yzeyleri
Is yaltm malzemesi
3
Yap
eleman
kalnl
d
(m)
)
)
Sva
Re
RI
Sva
Duvar
Betonarme
Yzeyleri
Is yaltm malzemesi
4
5
6
Isl iletkenlik
Is
Isl
direnci
geirgenlik
iletkenlik
katsays
hesap deeri
R,
U
h
2
2
(m K/W)
(W/m K)
(W/mK)
0,130
0,02
0,02
0,24
0,5
0,48
0,05
0,035
1,429
0,008
0,35
0,023
0,040
2,122
0,130
Toplam
(betonarme)
)
)
)
Sva
Re
0,02
0,02
0,24
2,5
0,096
0,05
0,035
1,429
0,008
0,35
0,023
0,040
Toplam
Tavan
1,738
RI
Sva
0,02
0,02
Betonarme
0,12
0,12
2,5
0,04
0,048
3,000
Is yaltm malzemesi
Re
ap
Taban/Deme
)
0,005
0,23
0,022
0,030
1,40
0,021
0,060
0,03
Is yaltm malzemesi
Tesviye ap
0,020
1,40
0,014
0,100
1,10
0,091
Re
Toplam
0,471
173,3
81,62
0,575
13,7
7,88
0,305 x 0,8
90
21,96
0,170
Hafif beton
0
2,318
D kap
Pencere
0,432 x 0,5
90
19,44
4
2,4
2
20
8
48
Yap elemanlarndan iletim ve tanm yoluyla gerekleen s kayb toplam =

1)
izelge 1 den alnacaktr.

2)
Ek E Sra no 4ten alnmtr.
3)
Ek E Sra no 7den alnmtr.
4)
Ek E Sra no 10 dan alnmtr.
5)
6)
Ek E Sra no 9dan alnmtr.
7)
8)
AxU
W/K
0,080
3,278
PVC yer demesi
8
Is
kayb
0,130
Toplam
RI
7
Is
kaybedilen
yzey
A
2
(m )
AU = UDAD + Up.Ap + 0,8 UT.AT + 0,5 UtAt + UdAd +....

AU = 186,9 W/K
zgl s kayb ; H = HT + Hv
letim ve tanm yoluyla gerekleen s kayb ; HT = AU + l Ul
Havalandrma yoluyla gerekleen s kayb
Hv = 0,33 . nh . Vh = 0,33 x 0,8 x 396 = 104,54 W/K
H = HT + Hv = 186,9 + 104,54 = 291,44 W/K
Tablo 11 - Binann zgl s kayb
186,9
64

Is kayb
Aylar
zgl
s
kayb
H=
HT+Hv
(W/K)
Scaklk
fark
Is
kayplar
i-e
H(i-e)
(K,C)
(W)
Ocak
19,3
ubat
19,1
Mart
Nisan
Mays
14,9
8,9
4,6
Haziran
Temmu
z
Austos
291,4
4
0,5
e
yksek
e
yksek
Is kazanlar
Gne
s
Toplam
enerjisi
kazanc
kazanc
T =i
s
i
+ s
(W)
(W)
(W)
5.625
5.567
4.342
2.594
1.341
792
146
0
Istma
enerjisi
ihtiyac
ay
Qay
(-)
(-)
(kJ)
11.285.15
3
10.863.27
9
7.473.047
3.400.108
1.047.427
492
1.284
0,23
0,99
612
1.404
0,25
0,98
760
791
943
1.552
1.583
1.735
0,36
0,61
1,29
0,94
0,81
0,54
993
1.785
12,23
966
1.758
0,00
904
1.696
0,00
762
618
467
1.554
1.410
1.259
2,96
0,65
0,32
0
0,79
0,96
0
0
0
0
2.703.715
6.988.965
10.265.46
430
1.222
0,24
0,98
Aralk
17,7
0
5.158
-3
Qay = [H (i - e) - (i,ay + g,ay)] . t (J) (1k J = 0.278 x 10 kWh)
Qyl = Qay = 54.027.154
-3
Toplam s kayb
Qyl = 0,278 x 10 x 54.027.154 (kj) = 15.020 kWh
Konutlar iin i s kazanc i,ay 5 . An (W)
Gne enerjisi kazanc
s,ay = ri,ay x gi,ay x Ii,ay x Ai
Kazan kayp oran
Kazan kullanm faktr
ay = 1 - e(-1/KKOay)
rnek binadaki kullanm alan An bana den yllk stma enerjisi ihtiyac;
Q = Qyl/An = 94,82 kWh/m2
An = 0,32 Vbrt = 158,4 m2
Eyll
Ekim
Kasm
1,8
7,4
13,4
0
525
2.157
3.905
KKO
Kazan
kullan
m
faktr
Atop/Vbrt = 0,785 oran 3. blge iin Ek Adan alnan Q = 76,3 A/V + 36,4 eitliinde yerine konulduunda
rnek bina iin olmas gereken en byk s kayb Q = 96,30 kWh/m2 bulunur ve hesaplanan Q ile
karlatrlarak projenin s kayb asndan uygunluu tanmlanr.
rnekte Q < Q (94,82 < 96,30) olduundan bu bina iin hesaplanan yllk stma enerjisi ihtiyacnn olmas
gereken en byk deerin altnda olduu grlmektedir. O halde bu proje, bu standartta verilen hesap
metoduna gre uygundur.
Tablo 12 - Yllk stma enerjisi ihtiyac
65
rnek Proje 2:
zellikle ahaptan mamul malzemelerdeki kstlamann da hesaplamalarda gsterilmesi
amacyla, rnek bina duvar prefabrik bir yapdan seilmitir. Dier btn hesaplamalarda
benzer ekilde yaplacaktr. rnek bina duvarnn, 3nc derece-gn blgesinde bulunan Ankara
ilinde ina edildii varsaylm, youma hesaplamalar iin Ankarann bal nem deerleri ve 3.
Blge iin youma hesaplamalarnda kullanlmak zere TS 825de verilen d scaklk deerleri
kullanlmtr.
19 mm Yatk yongal levha
10 cm Polistiren sert kpk levha
19 mm Yatk yongal levha
30 mm Hava tabakas (havalandrmal)
20 mm Giydirme cephe kaplamas
ekil 64 rnek Duvar Kesiti
3nc blge iin d scaklk deerleri, Ankara iline ait d ortamn bal nem deerleri ile tm
hesaplamalarda btn aylar iin alnacak olan i ortam scakl ve i ortamn bal nem
deerleri aadaki gibidir.
D ortam
scakl (C)
D ortam
bal nemi
(%)
Ocak
-0,3
0,76
ubat
0,1
0,71
Mart
4,1
0,65
Nisan
10,1
0,62
Mays
14,4
0,59
Haziran
18,5
0,55
Temmuz
21,7
0,49
Austos
21,2
0,48
Eyll
17,2
0,52
Ekim
11,6
0,62
Kasm
5,6
0,72
Aralk
1,3
0,78
ortam scakl
(C)
ortam bal nemi

(%)
20
65
Tablo 13 ortam scakl ve i ortam bal nem deerleri
66

Stun
No.
1
Tabaka
D yzeyin yzeysel
sl iletkenlik direnci
Yatk yonga levha
Polistiren sert kpk

levha
Yatk yonga levha
yzeyin yzeysel sl
iletkenlik direnci
2
Tabaka
kalnl
3
Su buhar
difzyon
direnci
katsays
5
Difzyon
dengi hava
tabakas
kalnl
(kmltif)
SdT
m
6
Isl
iletkenlik
hesap
deeri
4
Difzyon
dengi
hava
tabakas
kalnl
Sd
m
h
W/(m.K)
7
Yzeysel sl
iletkenlik
direnci,
malzemenin
sl direnci
R
2
m .K/W
8
Yzeysel sl
iletkenlik direnci,
malzemenin sl
direnci
(kmltif)
RT
2
m .K/W
d
m
-
0,04
0,04
0,019
50
0,95
0,95
0,13
0,15
0,186
0,10
20
2,00
2,95
0,04
2,50
2,686
0,019
50
0,95
3,9
0,13
0,15
2,832
0,25
3,082
SdT = 3,9 m
1/U = 3,082
Tablo 14 - Yap bileeninin termofiziksel zellikleri izelgesi
Bu yap bileeninin scaklk ve basn dalmlar, youma ve buharlama miktarlar her ay iin
ayr ayr karlr. Ayrca youma grafikleri izilir.
q = U .( i e ) eitliinden her ay iin deien s ak younluu,
= R .q ve = + R .q eitliklerinden i ve d yzey scaklklar,
yi
yd
1 = yi R1 .q ve 2 = 1 R2 .q eitliklerinden ise ara scaklklar hesaplanr ve scaklklara

karlk gelen doymu buhar basnlar izelge 9dan okunarak grafikleri izilir.
Kasm
D
ortam
D
yzey
1. Ara
yzey
2. Ara
yzey
yzey
ortam
Aralk
Ocak
Mart
ubat
Scaklk
dalm
(C)
Basn
dalm
(Pa)
Scaklk
dalm
(C)
Basn
dalm
(Pa)
Scaklk
dalm
(C)
Basn
dalm
(Pa)
Scaklk
dalm
(C)
Basn
dalm
(Pa)
Scaklk
dalm
(C)
Basn
dalm
(Pa)
5,6
909
1,3
671
-0,3
596
0,1
615
4,1
819
5,8
921
1,5
683
0,0
609
0,4
627
4,3
831
6,5
965
2,4
727
0,9
653
1,3
671
5,1
876
18,1
2082
17,6
2011
17,4
1985
17,4
1992
18,0
2057
18,8
2173
18,5
2126
18,4
2109
18,4
2113
18,7
2157
20,0
2337
20,0
2337
20,0
2337
20,0
2337
20,0
2337
Tablo 15 - Yap bileeninin basn ve scaklk dalm izelgesi
Ele alnan yap bileeninde tek noktada youma gereklemitir. Aralk, ocak ve ubat aylarnda
youma gereklemi olup bu standartta belirtilen bir gereklilik olmas nedeniyle bu aylarla
birlikte bir ay ncesi olan kasm ay ve bir ay sonras olan mart aylar iin de grafikler
verilmelidir.
67
2500
2500
2000
2000
1500
1500
1000
1000
500
500
0
0
Youmann
olduu ara yzey
Kasm ay difzyon grafii
Aralk ay difzyon grafii
2500
2500
2000
2000
1500
1500
1000
1000
Youmann
olduu arayzey
500
Youmann
olduu arayzey
500
0
0
Ocak ay difzyon grafii
ubat ay difzyon grafii
2500
2000
1500
1000
500
0
0
Mart ay difzyon grafii

ekil 65 Aylara Gre Youma Grafikleri
Aada verilen eitlik ile youma ve buharlama hesaplanarak aada verilmitir. Pozitif olan
deerler youma, negatif deerler ise buharlamay gstermektedir.
p p sw
p sw p d
g = o ' i
s s ' d,sw
s ' d,sw
d.T
p i = i .p si = 0,65 x 2337 =1519,0 Pa
68
Ocak ay iin rnek bir hesaplama yaplrsa youan suyun ktlesi;

p d,ocak = d .p sd = 0,76 x 596 = 452,6 Pa
psw = 653 Pa
1519 653 653 452,6

g sw,ocak = 2 x10 10
= 1,656 x10 8
3
,
9
0
,
95
0
,
95
my = g x t (kg/m2) formlnden my =1,656 x 10-8 x (86400 x 30) = 0,0429 kg/m2 bulunur. Benzer
hesap dier aylara da uygulandnda Tablo 16da verilen sonular elde edilir.
Aylar
e (C)
d (%)
my (kg/m2)
Aralk
Ocak
ubat
Mart
Nisan
Mays
Haziran
Temmuz
Austos
Eyll
Ekim
Kasm
1,3
-0,3
0,1
4,1
10,1
14,4
18,5
21,7
21,2
17,2
11,6
5,6
0,78
0,76
0,71
0,65
0,62
0,59
0,55
0,49
0,48
0,52
0,62
0,72
0,0278
0,0429
0,0213
-0,0743
-0,2427
-0,4142
-0,6385
-0,8993
-0,8812
-0,6067
-0,2896
-0,0724
my (kg/m2)
(kmltif)
0,0278
0,0707
0,0920
0,0176
-0,2251
-0,6393
-1,2778
0,000
0,000
0,000
0,000
0,000
Tablo 16 - Yap bileenindeki youma ve buharlama miktar izelgesi
Youmann gerekletii 3 aydaki youan suyun toplam ktlesi 0,092 kg/m2dir. Yap
elemannda biriken su, mart ayndan itibaren buharlamaya balamakta ve austos ayndan
sonra sistemde su kalmamaktadr.
Sonu:
1. yzey scaklklar yi > 17C olduundan kf oluma riski yoktur.
2. Aralk, ocak ve ubat aylarnda toplam 0,092 kg/m2 youma gereklemitir. Ancak bu
miktardaki su miktar snr deer olan 1 kg/m2den daha kk olduundan kabul
edilebilir snrlar ierisinde kalmtr.
3. Youan suyun tamam yaz aylarnda buharlamaktadr.
4. Youan suyun ktlesinin, ilenmi ahaptan mamul malzemenin ktlesinden % 3 daha
fazla olamaz. Ahaptan mamul malzemenin ktlesinin % 3 m = 0,03 x 0,019 x 700 =
0,399kg/m 2 dir. Aralk, ocak ve ubat aylarnda youan toplam su miktar 0,092
kg/m2 olduundan, ahap mamuln ktlesini % 3 orannda artrmamaktadr.
Youma tahkiki yaplan yap bileeni standartta verilen btn kriterleri
saladndan standarda uygundur.
Not:
Yukarda rnek olarak verilen hesaplama, sadece bir duvar rnei iin verilmi olup, yapnn d
hava temasl dier blmleri ve toprak temasl duvarlar iin tekrarlanr.
69
Ek A
Derece Gn Blgelerine Gre llerimiz
ller Tablosu:
01- ADANA
15- BURDUR
29- GMHANE
43- KTAHYA
57- SNOP
71- KIRIKKALE
02- ADIYAMAN
16- BURSA
30- HAKKAR
44- MALATYA
58- SVAS
72- BATMAN
03- AFYON
17- ANAKKALE
31- HATAY
45- MANSA
59- TEKRDA
73- IRNAK
04- ARI
18- ANKIRI
32- ISPARTA
46- K.MARA
60- TOKAT
74- BARTIN
05- AMASYA
19- ORUM
33- EL
47- MARDN
61- TRABZON
75- ARDAHAN
06- ANKARA
20- DENZL
34- STANBUL
48- MULA
62- TUNCEL
76- IDIR
07- ANTALYA
21- DYARBAKIR
35- ZMR
49- MU
63- ANLIURFA
77- YALOVA
08- ARTVN
22- EDRNE
36- KARS
50- NEVSEHR
64- UAK
78- KARABK
09- AYDIN
23- ELAZI
37- KASTAMONU
51- NDE
65- VAN
79- KLS
10- BALIKESR
24- ERZNCAN
38- KAYSER
52- ORDU
66- YOZGAT
80- OSMANYE
11- BLECK
25- ERZURUM
39- KIRKLAREL
53- RZE
67- ZONGULDAK
81- DZCE
12- BNGL
26- ESKEHR
40- KIREHR
54- SAKARYA
68- AKSARAY
13- BTLS
27- GAZANTEP
41- KOCAEL
55- SAMSUN
69- BAYBURT
14- BOLU
28- GRESUN
42- KONYA
56- SRT
70- KARAMAN
70
Ek B
llere gre derece gn blgeleri
1. BLGE DERECE GN LLER
ADANA
AYDIN
ANTALYA
HATAY
MERSN
ZMR
OSMANYE
li 2. Blgede olup da kendisi 1.Blgede olan belediyeler

AYVALIK (Balkesir)
DALAMAN (Mula)
FETHYE (Mula)
BODRUM (Mula)
DATA (Mula)
KYCEZ (Mula)
GKOVA (Mula)
SAKARYA
ANAKKALE
ADIYAMAN
DENZL
AMASYA
DYARBAKIR
BALIKESR
EDRNE
BARTIN
GAZ ANTEP
BATMAN
GRESUN
BURSA
STANBUL
KAHRAMAN MARA
KLS
KOCAEL
MANSA
MARDN
MULA
ORDU
RZE
SAMSUN
SRT
SNOP
ANLI URFA
IRNAK
TEKRDA
MARMARS(Mula)
MLAS (Mula)
TRABZON
YALOVA
ZONGULDAK
DZCE

HOPA (Artvin)
ARHAV (Artvin)
ABANA(Kastamonu)
BOZKURT (Kastamonu)
ATALZEYTN (Kastamonu)
NEBOLU (Kastamonu) CDE (Kastamonu)
DOANYURT (Kastamonu)
AFYON
BURDUR
AKSARAY
ANKIRI
ANKARA
ORUM
ARTVN
ELAZI
BLECK
ESKEHR
BNGL
IDIR
BOLU
ISPARTA
KARABK
KARAMAN
KIRIKKALE
KIRKLAREL
KIREHR
KONYA
KTAHYA
MALATYA
NEVEHR
NDE
TOKAT
TUNCEL
UAK

POZANTI (Adana)
KORKUTEL (Antalya)
MERZFON (Amasya)
DURSUNBEY (Balkesir)
ULUS (Bartn)
TOSYA (Kastamonu)
ARI
ERZURUM
KAYSER
ARDAHAN
GMHANE
MU
BAYBURT
HAKKR
SVAS
BTLS
KARS
VAN
ERZNCAN
KASTAMONU
YOZGAT
KELES (Bursa) EBNKARAHSAR (Giresun) ELBSTAN (K.Mara)
MESUDYE (Ordu) ULUDA (Bursa)
AFN (K.Mara)
GKSUN (K.Mara)
KII (Bingl)
PLMR (Tunceli)
SOLHAN (Bingl)
Not - Ekte ad bulunmayan yerleim birimleri ekte verilen bal bulunduklar belediyenin blgesinde
saylr.
71
Ek C
Pencere sistemlerinin s geirgenlik katsaylar
Cam
Tipi
Tek
Cam
UH
W/m2K
1,0
1,4
5,7
4,8
4,8
1,8
Uf (W/m2K)
2,2
2,6
3,0
3,4
3,8
7,0
4,9
5,0
3,3
2,9
3,0
3,1
3,2
3,1
2,8
2,8
2,9
3,0
2,9
2,6
2,7
2,8
2,8
2,7
2,4
2,5
2,6
2,7
2,5
2,3
2,4
2,5
2,6
ift
2,3
2,1
2,2
2,3
2,4
Cam
2,1
2,0
2,1
2,2
2,2
1,9
1,8
1,9
2,0
2,1
1,7
1,7
1,8
1,8
1,9
1,5
1,5
1,6
1,7
1,8
1,3
1,4
1,4
1,5
1,6
1,1
1,2
1,3
1,4
1,4
2,3
2,1
2,2
2,3
2,4
2,1
2,0
2,0
2,1
2,2
1,9
1,8
1,9
2,0
2,0
1,7
1,6
1,7
1,8
1,9
l
1,5
1,5
1,6
1,7
1,8
Cam
1,3
1,4
1,4
1,5
1,6
1,1
1,2
1,3
1,4
1,4
0,9
1,0
1,1
1,2
1,3
0,7
0,9
1,0
1,0
1,1
0,5
0,7
0,8
0,9
1,0
UH: Camn sl geirgenlik katsays (W/m2K)
Uf: erevenin s geirgenlik katsays (W/m2K)
5,1
5,2
5,2
5,3
5,9
3,3
3,1
3,0
2,8
2,7
2,5
2,3
2,2
2,0
1,9
1,7
1,5
2,5
2,3
2,2
2,0
1,9
1,7
1,5
1,4
1,2
1,1
3,4
3,2
3,0
2,9
2,7
2,6
2,4
2,3
2,1
1,9
1,8
1,6
2,6
2,4
2,2
2,1
1,9
1,8
1,6
1,5
1,3
1,2
3,4
3,3
3,1
3,0
2,8
2,7
2,5
2,3
2,2
2,0
1,9
1,7
2,6
2,5
2,3
2,2
2,0
1,9
1,7
1,6
1,4
1,2
3,5
3,4
3,2
3,0
2,9
2,7
2,6
2,4
2,3
2,1
2,0
1,8
2,7
2,6
2,4
2,2
2,1
2,0
1,8
1,6
1,5
1,3
4,0
3,9
3,7
3,6
3,4
3,3
3,1
3,0
2,8
2,6
2,5
2,3
3,2
3,1
2,9
2,8
2,6
2,5
2,3
2,2
2,0
1,8
72
Ek D
ok katl camlarn s geirgenlik katsaylar
Ara boluk dolgusu cinsi
(Gaz konsantrasyonu 90)
Cam
Tip
ift
cam
l
cam
Cam
Normal
Yaynm
Derecesi
Kaplamasz cam
(Normal cam)
0,89
Tek kaplamal
cam
0,4
Tek kaplamal
cam
0,2
Tek kaplamal
cam
0,1
Tek kaplamal
cam
0,05
Kaplamasz cam
(Normal cam)
0,89
ki kaplamal cam
0,4
ki kaplamal cam
0,2
ki kaplamal cam
ki kaplamal cam
0,1
0,05
ller mm
Hava
Argon
Kripton
SF6
4-6-4
4-9-4
4-12-4
4-15-4
4-20-4
4-6-4
4-9-4
4-12-4
4-15-4
4-20-4
4-6-4
4-9-4
4-12-4
4-15-4
4-20-4
4-6-4
4-9-4
4-12-4
4-15-4
4-20-4
4-6-4
4-9-4
4-12-4
4-15-4
4-20-4
4-6-4-6-4
4-9-4-9-4
4-12-4-12-4
4-6-4-6-4
4-9-4-9-4
4-12-4-12-4
4-6-4-6-4
4-9-4-9-4
4-12-4-12-4
4-6-4-6-4
4-9-4-9-4
4-12-4-12-4
4-6-4-6-4
4-9-4-9-4
4-12-4-12-4
3,3
3,0
2,9
2,7
2,7
2,9
2,6
2,4
2,2
2,2
2,7
2,3
1,9
1,8
1,8
2,6
2,1
1,8
1,6
1,6
2,5
2,0
1,7
1,5
1,5
2,3
2,0
1,9
2,0
1,7
1,5
1,8
1,4
1,2
1,7
1,3
1,1
1,6
1,2
1,0
3,0
2,8
2,7
2,6
2,6
2,6
2,3
2,1
2,0
2,0
2,3
2,0
1,7
1,6
1,7
2,2
1,7
1,5
1,4
1,4
2,1
1,6
1,3
1,2
1,2
2,1
1,9
1,8
1,7
1,5
1,3
1,5
1,2
1,0
1,3
1,0
0,9
1,3
0,9
0,8
2,8
2,6
2,6
2,6
2,6
2,2
2,0
2,0
2,0
2,0
1,9
1,6
1,5
1,6
1,6
1,7
1,3
1,3
1,3
1,3
1,5
1,3
1,1
1,1
1,2
1,8
1,7
1,6
1,4
1,2
1,1
1,1
0,9
0,8
1,0
0,8
0,6
0,9
0,7
0,5
3,0
3,1
3,1
3,1
3,1
2,6
2,7
2,7
2,7
2,7
2,3
2,4
2,4
2,5
2,5
2,1
2,2
2,3
2,3
2,3
2,0
2,1
2,2
2,2
2,2
2,0
2,0
2,0
1,6
1,6
1,6
1,3
1,3
1,4
1,2
1,2
1,2
1,1
1,1
1,1
73
Ek E
Yap malzeme ve bileenlerinin birim hacim ktlesi, sl iletkenlik hesap
deeri (
h) ve su buhar difzyon diren faktr (
)
Sra
No
Malzeme veya bileenin eidi
Birim
hacim
ktlesi1,2)
kg/m3
Isl
iletkenlik
hesap
deeri h3)
W/mK
Su
buhar
difzyon
diren
faktr
4)
DOAL TALAR
1.1
Kristal yapl pskrk ve metamorfik talar

(mozaik vb.)
> 2800
2600
3,5
2,3
10000
200 / 250
1.2
2600
2,3
200 / 250
1.3
Tortul, sedimante talar (kum ta, traverten,

konglomeralar vb.)
Gzenekli pskrk talar
< 1600
0,55
15 / 20
1.4
Granit
2500-2700
2,8
10000
1.5
Bazalt
2700-3000
3,5
10000
1.6
Mermer
2800
3,5
10000
1.7
Al ta
< 2600
2,3
200 / 250
1.8
Yapay talar
1750
1,3
40 / 50
1.9
Arduvaz
2000-2800
2,2
800 /
1000
DOAL ZEMNLER (doal nemlilikte)
2.1
Kum, kum-akl
1700-2200
2,0
50
2.2
Kil, alvyon
1200-1800
1,5
50
3
3.1
DKME MALZEMELER (hava kurusunda, zeri

rtl durumda)
Kum, akl, krma ta (mcr)
1800
0,70
3.2
Bims akl (TS 3234)
< 1000
0,19
3.3
Yksek frn crufu
< 600
0,13
3.4
Kmr crufu
< 1000
0,23
3.5
Gzenekli doal ta mcrlar
3.6
Genletirilmi perlit agregas (TS 3681)
3.7
Genletirilmi mantar paracklar
< 1200
< 1500
< 100
100 < 400
< 200
0,22
0,27
0,060
0,16
0,055
3
3
3
3
3
3.8
Polistiren, sert kpk paracklar
15
0,050
74

Sra
No
Birim
hacim
ktlesi1,2)
kg/m3
Isl
iletkenlik
hesap
deeri h3)
W/mK
Testere ve plnya tala
200
0,070
Su
buhar
difzyon
diren
faktr
4)
2
3.9
3.10
Saman
150
0,058
4
4.1
SIVALAR, APLAR VE DER HAR

TABAKALARI
Kire harc, kire-imento harc
1800
1,0
15 / 35
4.2
imento harc
2000
1,60
15 / 35
4.3
Al harc, kireli al harc
1400
0,70
10
4.4
Sadece al kullanarak (agregasz) yaplm sva
1200
0,51
10
4.5
Al harl ap
2100
1,20
15 / 35
4.6
imento harl ap
2000
1,40
15 / 35
4.7
Dkme asfalt kaplama
2100
0,70
50000
4.8
Anorganik esasl hafif agregalardan yaplm sva

harlar
800
0,30
900
0,35
1000
0,38
400
0,14
500
0,16
600
0,20
700
0,24
800
0,29
4.9
5.1
5.2
5.2.1
Genletirilmi perlit agregasyla yaplan svalar ve

har ve tabakalar
BETON YAPI ELEMANI

(Bu blmde yer alan elemanlar tek bana bir yap elemann ifade etmektedir.
Yap elemannn bir rg harc kullanlarak uygulanmas durumunda h deerleri
Sra no: 7 den alnmaldr.)
Normal beton (TS 500e uygun), doal agrega veya
mcr kullanlarak yaplm betonlar
2400
2,50
80 - 130
Donatl
Donatsz
2200
1,65
70 / 120
Kesif dokulu hafif betonlar, (agregalar aras
boluksuz) donatl veya donatsz
Gzenekli hafif agregalar kullanlarak ve kuvars
kumu katlmakszn yaplm betonlar (TS 1114 EN
13055-1'e uygun agregalarla 6)
800
0,39
70 / 150
900
1000
0,44
0,49
70 / 150
70 / 150
1100
0,55
70 / 150
75

Sra
No
5.2.2
5.3
5.3.1
5.3.2
5.3.3
Sadece genletirilmi perlit kullanlarak ve kuvars

kumu katlmakszn yaplm betonlar (TS 3649'a
uygun) 6)
Tuvenan hlindeki hafif agregalarla yaplan hafif

betonlar (agregalar aras boluklu)
Gzeneksiz agregalar kullanlarak yaplm
betonlar
Gzenekli hafif agregalar kullanlarak kuvartz

kumu katlmadan yaplm betonlar 6)
Yalnz doal bims kullanlarak ve kuvars kumu

katlmadan yaplm betonlar
Birim
hacim
ktlesi1,2)
kg/m3
Isl
iletkenlik
hesap
deeri h3)
W/mK
1200
1300
0,62
0,70
Su
buhar
difzyon
diren
faktr
4)
70 / 150
70 / 150
1400
1500
0,79
0,89
70 / 150
70 / 150
1600
1800
1,00
1,30
70 / 150
70 / 150
2000
1,60
70 / 150
300
400
0,10
0,13
70 / 150
70 / 150
500
600
700
800
900
0,15
0,19
0,21
0,24
0,27
70 / 150
70 / 150
70 / 150
70 / 150
70 / 150
1000
1200
1400
1600
0,30
0,35
0,42
0,49
70 / 150
70 / 150
70 / 150
70 / 150
1600
0,81
3-10
1800
1,10
3-10
2000
1,40
5-10
600
700
800
0,22
0,26
0,28
5-15
5-15
5-15
1000
1200
1400
1600
0,36
0,46
0,57
0,75
5-15
5-15
5-15
5-15
1800
2000
0,92
1,20
5-15
5-15
400
0,12
5-15
450
500
0,13
0,15
5-15
5-15
76

Sra
No
5.4
Organik bazl agregalarla yaplm hafif betonlar
5.4.1
Ahap testere veya plnya tala betonu
5.4.2
eltik kap betonu
5.5
Buharla sertletirilmi gaz betonlar (TS EN 771-4'e

uygun yap elemanlar dhil)
YAPI PLKALARI VE LEVHALAR
Birim
hacim
ktlesi1,2)
kg/m3
Isl
iletkenlik
hesap
deeri h3)
W/mK
550
600
0,16
0,18
Su
buhar
difzyon
diren
faktr
4)
5-15
5-15
650
700
0,19
0,20
5-15
5-15
750
800
0,22
0,24
5-15
5-15
900
1000
0,27
0,32
5-15
5-15
1100
1200
0,37
0,41
5-15
5-15
1300
0,47
5-15
400
0,14
5-15
600
800
0,19
0,25
5-15
5-15
1000
1200
0,35
0,44
5-15
5-15
600
700
0,14
0,17
5-15
5-15
350
0,11
5 / 10
400
0,13
5 / 10
450
0,15
5 / 10
500
0,15
5 / 10
550
0,18
5 / 10
600
0,19
5 / 10
650
0,21
5 / 10
700
0,22
5 / 10
750
0,24
5 / 10
800
0,25
5 / 10
900
0,29
5 / 10
1000
0,31
5 / 10
77

Sra
No
6.1
Gaz beton yap levhalar (TS EN 771-4'e uygun

plkalar)
Normal derz kalnlnda ve normal harla
yerletirilen levhalar
6.1.1
6.1.2
6.2
6.3
6.4
nce derzli veya zel yaptrc kullanlarak

yerletirilen levhalar
Hafif betondan duvar plkalar
Aldan duvar levhalar ve bloklar (gzenekli,

delikli, dolgu veya agregal olanlar dhil) (TS
451,EN 12859, TS 452, TS 1474'e uygun)
Genletirilmi perlit agregas katlm al duvar

levhalar (TS EN 13169a uygun)
6.5
Al karton plkalar (TS 452ye uygun)
KGR DUVARLAR (har fugalar- derzleri

dhil)
Birim
hacim
ktlesi1,2)
kg/m3
Isl
iletkenlik
hesap
deeri h3)
W/mK
Su
buhar
difzyon
diren
faktr
4)
400
0,20
5 / 10
500
0,22
5 / 10
600
0,24
5 / 10
700
0,27
5 / 10
800
0,29
5 / 10
350
0,11
5 / 10
400
0,13
5 / 10
450
0,15
5 / 10
500
0,16
5 / 10
550
0,18
5 / 10
600
0,19
5 / 10
650
0,21
5 / 10
700
0,22
5 / 10
750
0,24
5 / 10
800
0,25
5 / 10
800
0,29
5 / 10
900
0,32
5 / 10
1000
0,37
5 / 10
1200
0,47
5 / 10
1400
0,58
5 / 10
750
0,35
5 / 10
900
0,41
5 / 10
1000
0,47
5 / 10
1200
0,58
5 / 10
600
0,29
5 / 10
750
0,35
5 / 10
900
0,41
5 / 10
800
0,25
8 / 25
78

Sra
No
7.1
Tula duvarlar
7.1.1
TS EN 771-1e uygun tulalarla yaplan kgir

duvarlar, dolu klinker, dey delikli klinker,
(TS 4562) seramik klinker (TS 2902)
7.1.2
7.1.3
7.1.3.1
7.1.3.2
TS EN 771-1e uygun dolu veya dey delikli

tulalarla duvarlar
Dey delikli tulalarla duvarlar (TS EN 771-1'e uygun

AB snf tulalarla, normal derz veya har cepli)
Normal har kullanarak AB snf tulalarla yaplan
duvarlar
TS EN 998-2ye uygun ve younluu 1000

kg/m3n altnda olan har kullanlarak AB snf
tulalarla yaplan duvarlar
Birim
hacim
ktlesi1,2)
kg/m3
Isl
iletkenlik
hesap
deeri h3)
W/mK
Su
buhar
difzyon
diren
faktr
4)
1800
0,81
5 / 10
2000
0,96
5 / 10
2200
1,20
5 / 10
2400
1,40
5 / 10
1200
0,50
5 / 10
1400
0,58
5 / 10
1600
0,68
5 / 10
1800
0,81
5 / 10
2000
0,96
5 / 10
2200
1,20
5 / 10
2400
1,40
5 / 10
550
0,32
5 / 10
600
0,33
5 / 10
650
0,35
5 / 10
700
0,36
5 / 10
750
0,38
5 / 10
800
0,39
5 / 10
850
0,41
5 / 10
900
0,42
5 / 10
950
0,44
5 / 10
1000
0,45
5 / 10
550
0,27
5 / 10
600
0,28
5 / 10
650
0,30
5 / 10
700
0,31
5 / 10
750
0,33
5 / 10
800
0,34
5 / 10
850
0,36
5 / 10
900
0,37
5 / 10
79

Sra
No
Birim
hacim
ktlesi1,2)
kg/m3
950
1000
7.1.4
7.1.4.1
7.1.4.2
7.1.5
Dey delikli hafif tularlarla duvarlar (TS EN 7711'e uygun W snf tulalarla, normal derz veya har
cepli)
Normal har kullanlarak W snf tulalarla
yaplan duvarlar

kg/m3n altnda olan har kullanlarak W snf
tulalarla yaplan duvarlar
Isl
iletkenlik
hesap
deeri h3)
W/mK
0,38
0,40
Su
buhar
difzyon
diren
faktr
4)
5 / 10
5 / 10
550
0,22
5 / 10
600
0,23
5 / 10
650
0,23
5 / 10
700
0,24
5 / 10
750
0,25
5 / 10
800
0,26
5 / 10
850
0,26
5 / 10
900
0,27
5 / 10
950
0,28
5 / 10
1000
0,29
5 / 10
550
0,19
5 / 10
600
0,20
5 / 10
650
0,20
5 / 10
700
0,21
5 / 10
750
0,22
5 / 10
800
0,23
5 / 10
850
0,23
5 / 10
900
0,24
5 / 10
950
0,25
5 / 10
1000
0,26
5 / 10
600
0,33
5 / 10
700
0,36
5 / 10
800
0,39
5 / 10
900
0,42
5 / 10
1000
0,45
5 / 10
Yatay delikli hafif tulalarla yaplan duvarlar
80

Sra
No
7.2
Kire kum ta duvarlar (TS 808 EN 771-2'ye

uygun)
7.3
7.3.1
7.3.2
Gaz beton duvar bloklar ile yaplan duvarlar (TS

EN 771-4e uygun)
Normal derz kalnlnda ve normal harla
yerletirilmi bloklarla yaplan duvarlar

kg/m3n altnda olan har kullanlarak veya zel
yaptrcsyla yerletirilmi (blok uzunluunun en
az 500 mm olmas artyla) gaz beton bloklarla
yaplan duvarlar
7.4
Beton briket veya duvar bloklar ile yaplan

duvarlar
7.4.1
Hafif betondan dolu briket veya dolu bloklarla

yaplan duvarlar (TS 406'ya uygun ve kuvars kumu
Birim
hacim
ktlesi1,2)
kg/m3
Isl
iletkenlik
hesap
deeri h3)
W/mK
Su
buhar
difzyon
diren
faktr
4)
700
800
0,35
0,40
5 / 10
5 / 10
900
1000
0,44
0,50
5 / 10
5 / 10
1200
1400
0,56
0,70
5 / 10
5 / 10
1600
1800
0,79
0,99
15 / 25
15 / 25
2000
2200
1,10
1,30
15 / 25
15 / 25
400
0,20
5 / 10
450
0,21
5 / 10
500
0,22
5 / 10
550
0,23
5 / 10
600
0,24
5 / 10
650
0,25
5 / 10
700
0,27
5 / 10
800
0,29
5 / 10
350
0,11
5 / 10
400
0,13
5 / 10
450
0,15
5 / 10
500
0,16
5 / 10
550
0,18
5 / 10
600
0,19
5 / 10
650
0,21
5 / 10
700
0,22
5 / 10
750
0,24
5 / 10
800
0,25
5 / 10
450
0,31
5 / 10
81

Sra
No
katlmakszn yaplm briket ve bloklarla) 5)
7.4.2
7.4.3
Doal bims betondan dolu bloklarla yaplan

duvarlar
(TS EN 771-3'e uygun DDB tr bloklarla, kuvars
kumu katlmakszn yaplm)

kg/m3n altnda olan har kullanlarak doal bims
betondan dolu bloklarla yaplan duvarlar (TS EN
771-3'e uygun DDB tr bloklarla, kuvars kumu
katlmakszn yaplm)
Birim
hacim
ktlesi1,2)
kg/m3
Isl
iletkenlik
hesap
deeri h3)
W/mK
500
0,32
Su
buhar
difzyon
diren
faktr
4)
5 / 10
550
0,33
5 / 10
600
0,34
5 / 10
650
0,35
5 / 10
700
0,37
5 / 10
800
0,40
5 / 10
900
0,43
5 / 10
1000
0,46
5 / 10
1200
0,54
5 / 10
1400
0,63
5 / 10
1600
0,74
10 / 15
1800
0,87
10 / 15
2000
0,99
10 / 15
450
0,28
5 / 10
500
0,29
5 / 10
550
0,30
5 / 10
600
0,31
5 / 10
650
0,32
5 / 10
700
0,33
5 / 10
800
0,36
5 / 10
900
0,39
5 / 10
1000
0,42
5 / 10
1200
0,49
5 / 10
1400
0,57
5 / 10
1600
0,62
10 / 15
1800
0,68
10 / 15
2000
0,74
10 / 15
450
0,23
5 / 10
500
0,24
5 / 10
550
0,25
5 / 10
600
0,26
5 / 10
650
0,27
5 / 10
82

Sra
No
7.4.4
7.4.5
7.4.6
Kuvars kumu katlmakszn doal bimsle yaplm

betondan zel yarkl dolu duvar bloklaryla yaplan
duvarlar (TS EN 771-3'e uygun SW tr bloklarla)

kg/m3n altnda olan har kullanlarak kuvars
kumu katlmakszn doal bimsle yaplm
betondan zel yarkl dolu duvar bloklaryla yaplan
duvarlar (TS EN 771-3'e uygun SW tr bloklarla)
Genletirilmi perlit betonundan dolu bloklarla

yaplan duvarlar (kuvartz kumu katlmakszn
yaplm bloklarla) (TS 3681e uygun agregayla TS
406'ya uygun olarak yaplm bloklarla 6)
7.5
Boluklu briket veya bloklarla yaplan duvarlar
7.5.1
Hafif betondan boluklu bloklarla yaplan duvarlar

(kuvars kumu katlmakszn TS EN 771-3e uygun
BDB tr bloklarla)
Hafif betondan boluklu bloklarla yaplan duvarlar
(kuvars kumu katlmakszn TS EN 771-3e uygun
BDB tr bloklarla)
7.5.1.1
Birim
hacim
ktlesi1,2)
kg/m3
Isl
iletkenlik
hesap
deeri h3)
W/mK
700
0,28
Su
buhar
difzyon
diren
faktr
4)
5 / 10
800
0,30
5 / 10
900
0,32
5 / 10
1000
0,35
5 / 10
450
0,18
5 / 10
500
0,20
5 / 10
550
0,21
5 / 10
600
0,22
5 / 10
650
0,23
5 / 10
700
0,25
5 / 10
800
0,27
5 / 10
900
0,30
5 / 10
1000
0,32
5 / 10
450
0,16
5 / 10
500
0,17
5 / 10
550
0,18
5 / 10
600
0,19
5 / 10
650
0,20
5 / 10
700
0,21
5 / 10
800
0,23
5 / 10
900
0,26
5 / 10
1000
0,29
5 / 10
500
0,26
5 / 10
600
0,29
5 / 10
700
0,32
5 / 10
800
0,35
5 / 10
450
0,28
5 / 10
500
0,29
5 / 10
83

Sra
No
Birim
hacim
ktlesi1,2)
kg/m3
Isl
iletkenlik
hesap
deeri h3)
W/mK
1 sra boluklu; genilik 115 mm,

550
600
0,31
0,32
Su
buhar
difzyon
diren
faktr
4)
5 / 10
5 / 10

< 2 sra boluklu; genilik < 240 mm,
650
700
0,34
0,36
5 / 10
5 / 10

800
900
0,41
0,46
5 / 10
5 / 10
< 5 sra boluklu genilik < 425 mm,

6 sra boluklu; genilik < 490 mm
1000
1200
0,52
0,60
5 / 10
5 / 10
1400
1600
0,72
0,76
5 / 10
5 / 10
olan bloklarda
7.5.1.2
TS EN 998-2ye uygun ve younluu 1000 kg/m3

n altnda olan har kullanlarak hafif betondan
boluklu bloklarla yaplan duvarlar (kuvars kumu
katlmakszn TS EN 771-3e uygun BDB tr
bloklarla)
450
0,23
5 / 10
< 2 sra boluklu; genilik < 240 mm ,
500
0,25
5 / 10
550
0,27
5 / 10
600
0,28
5 / 10
650
0,30
5 / 10
< 5 sra boluklu genilik < 490 mm,
700
0,32
5 / 10
6 sra boluklu; genilik < 490 mm

olan bloklarda
800
0,36
5 / 10
900
0,40
5 / 10
1000
0,52
5 / 10
1200
0,60
5 / 10
1400
0,72
5 / 10
1600
0,75
5 / 10
<1800
0,92
20 - 30
<1800
1,3
20 - 30
7.5.2
7.5.2.1
7.5.2.2
Normal betondan boluklu briket ve bloklarla

yaplan duvarlar (TS 406'ya uygun)
2 sra boluklu; genilik < 240 mm ,
3 sra boluklu; genilik < 300 mm,
4 sra boluklu; genilik < 365 mm,
olan bloklarda
2 sra boluklu; genilik = 300 mm,
3 sra boluklu; genilik = 365 mm,
olan bloklarda
84

Sra
No
7.6
Birim
hacim
ktlesi1,2)
kg/m3
Isl
iletkenlik
hesap
deeri h3)
W/mK
Su
buhar
difzyon
diren
faktr
4)
Doal talarla rlm moloz ta duvarlar

Tan birim hacim ktlesi ;
0,81
< 1600 kg/m3
1,16
kg/m3
1,74
> 2000,< 2600 kg/m3
2,56
> 1600,< 2000
> 2600 kg/m3

8
AHAP VE AHAP MAMULLER
8.1
Ahap
8.1.1
ne yaprakl aalardan elde edilmi olanlar
8.1.2
Kayn, mee, dibudak
8.2
Ahap mamulleri
8.2.1
Kontrplk (TS 46), kontrtabla (TS 1047)
8.2.2
Ahap yonga levhalar
8.2.2.1
Yatk yongal levhalar (TS 180, TS 1617)
8.2.2.2
Dik yongal levhalar (TS 3482)
8.2.3
Odun lifi levhalar
8.2.3.1
Sert ve orta sert odun lifi levhalar (TS 64)
8.2.3.2
Hafif odun lifi levhalar
600
0,13
40
800
0,20
40
800
0,13
50 - 400
700
0,13
50 / 100
700
0,17
20
600
0,13
70
800
0,15
70
1000
0,17
70
< 200
0,046
< 300
0,058
1200
0,17
800-1000
KAPLAMALAR
9.1
Deme kaplamalar
9.1.1
Linolyum
9.1.2
Mantarl linolyum
700
0,08
9.1.3
Sentetik malzemeden kaplamalar

(rnein PVC)
1500
0,23
85

Sra
No
9.1.4
Hal vb. kaplamalar
9.2
Suya kar yaltm kaplamalar
9.2.1
Mastik asfalt kaplama > 7 mm
9.2.2
Bitm ve bitm emdirilmi kaplamalar
9.2.2.1
Birim
hacim
ktlesi1,2)
kg/m3
Isl
iletkenlik
hesap
deeri h3)
W/mK
200
0,06
2000
0,70
Bitml karton
1100
0,19
2000
Cam tl armatrl bitml pestil
1200
0,19
14000
0,01 mm Alminyum folyolu bitml pestil
900
0,19
100000
2000
0,19
14000
2000-5000
0,19
20000
Polietilen folyo
1000
0,19
80000
PVC rt
1200
0,19
42000
PIB polyisobtilen rt
1600
0,26
300000
ECB etilen kopolimer rt
1000
0,19
80000
EPDM etilen propilen kauuk rt
1200
0,30
100000
460-650
0,150
2-5
Armatrl bitml pestiller (membranlar)
Cam tl armatrl polimer bitml membran

Polimer bitml su yaltm rtleri
9.2.3
Su
buhar
difzyon
diren
faktr
4)
Armatrl veya armatrsz plstik pestil ve folyolar
10
ISI YALITIM MALZEMELER
10.1
Ahap yn levhalar TS EN 1317116)

Kalnlk d < 25 mm
Kalnlk d 25 mm
Isl iletkenlik gruplar
065
0,065
070
0,070
075
0,075
080
10.2
360-460
0,080
085
0,085
090
0,090
Yerinde imal edilmi kpk malzemeler
2-5
86

Sra
No
10.2.1
Poliretan (PUR) - (DIN 18159-1e uygun)
Birim
hacim
ktlesi1,2)
kg/m3
Isl
iletkenlik
hesap
deeri h3)
W/mK
Su
buhar
difzyon
diren
faktr
4)

035
040
10.2.2
0,035
(>45)
0,040
30-100
Reine - formaldehit kp (UF) (DIN 181592ye uygun)

035
040
10.3
Sentetik kpk malzemeler
10.3.1
10.3.1.
1
Ekspande polistiren kpk (PS) levhalar
0,035
(10)
0,040
1-3
Polistiren Parackl kpk - TS 7316 EN 13163'e

uygun
035
040
10.3.2
Ekstrde polistiren kpk (XPS) levhalar
10.3.2.
1
Ekstrde polistiren kp - TS 11989 EN 13164'e

uygun
0,035
15
0,040
20-50
20
30-70
30
40-100
( 25)
030
0,030
80-250
0,035
035
0,040
040
10.3.2.
2
Ekstrde polistiren kp -TS 11989 EN 13164'e

uygun - Bina su yaltmnn d tarafnda 8) rnein
at rtsnn 9)
030
10.3.3
( 30)
0,030
035
0,035
040
0,040
Poliretan sert kpk (PUR) levhalar
80-250
87

Sra
No
10.3.3.
1
Birim
hacim
ktlesi1,2)
kg/m3
Isl
iletkenlik
hesap
deeri h3)
W/mK
Su
buhar
difzyon
diren
faktr
4)
( 30)
0,02515)
30-100
Poliretan sert kpk TS 2193, TS 10981 ve TS EN

13165e uygun
025
10.4
10.4.1
030
0,030
035
0,035
040
0,040
Fenol reinesinden sert kpk (PF) levhalar

Fenolik sert kpk - TS EN 13166'ya uygun
030
035
10.5
0,030
( 30)
10-50
0,035
040
0,040
045
0,045
Mineral ve bitkisel lifli s yaltm malzemeleri (cam

yn,
ta yn vb.) TS 901 EN 13162 10) 'ye uygun
035
0,035
(8-500)
040
0,040
0,045
045
0,050
050
10.6
10.6.1
Cam kp
Cam kp TS EN 13167'ye uygun
045
0,045
050
0,050
055
060
10.6.2
Cam kp - bina su yaltmnn d tarafnda

(100-150)
0,055
0,060
11)
88

Sra
No
045
10.7
Birim
hacim
ktlesi1,2)
kg/m3
Isl
iletkenlik
hesap
deeri h3)
W/mK
(110-150)
0,045
050
0,050
055
0,055
Su
buhar
difzyon
diren
faktr
4)
11)
Ahap lifli s yaltm levhalar - TS EN 13168'e

uygun
0,035
035
040
0,040
(110-450)
045
0,045
0,050
050
0,055
055
0,060
060
0,065
065
0,070
070
10.8
Mantar yaltm malzemeleri

Mantar levhalar - TS 304 EN 13170'e uygun
045
050
055
(80500)
0,045
5-10
0,050
0,055
1) Bu Ekte verilen birim hacim ktleleri, bir yap malzeme veya bileeninin gerek birim hacim
ktlesinden farkl olabilir. Bu gibi durumlarda gz nnde bulundurulacak sl iletkenlik hesap
deeri, esas malzemenin (mesel, tula duvarda tulann) kuru durumdaki birim hacim ktlesine
(varsa iindeki boluk ve delikler dhil birim hacim ktlesi) en yakn, ancak ondan daha byk olan
birim hacim ktlesi iin verilen deerdir. Bir malzeme veya bileen iin sadece bir birim hacim
ktlesine bal olarak daha dk veya ayn sl iletkenlik hesap deeri verilmise, malzeme veya
bileenin gerek birim hacim ktlesi farkl da olsa bu ekteki daha dk olmayan deer geerlidir.
Gerektiinde, yap malzeme veya bileenlerinin birim alan ktlelerinin hesabnda da bu ekteki
birim hacim ktleleri yukardaki esaslara gre gz nnde bulundurulur.
2) 10 sra numaral s yaltm malzemeleri blmnde parantez iinde verilen younluk deerleri
sadece birim alana tekabl eden ktlenin belirlenmesi amacyla verilmitir (mesel, yaz artlarnda
yaplan sl korumann dorulanmas durumunda).
3) Baz gevek dokulu malzemeler kullanld yerlerde, zerine gelen ykler sonucu skabilirler
(mesel deme kaplamas altndaki gevek dokulu yaltm tabakalar gibi). Bu gibi durumlarda
malzemenin skm olarak birim hacim ktlesi, bu malzeme iin bu ekte verilen birim hacim
ktlesi deerinden daha byk deilse, verilen sl iletkenlik hesap deerleri aynen geerlidir. Ancak
yaplacak sl geirgenlik direnci hesaplarnda, malzemenin skm durumdaki kalnlnn gz
nnde bulundurulmas gerekir. Ayrca, gevek dokulu veya skabilir malzemeler zerine
89
yaplacak kaplamalarn, zerlerine gelecek sabit ve hareketli ykleri, zarar grmeden tayacak
ekilde seilmesine ve uygulanmasna zen gsterilmelidir.
4) M () deerlerinin kullanm ile ilgili olarak malzeme imaltsnn TSE belgeli tek deer olarak
beyan yok ise, yap bileenleri iin her durumda verilen aralk deerlerinden kk olan alnr ve
hesaba katlr. lve olarak, bina kabuunun d tarafnda yer alan malzemeler iin nn deeri
olarak verilen byk deer alnabilir. Yap konstrksiyonu iin uygun olmayan deerler her
defasnda gz ard edilir.
5) TS EN 998-2ye uygun ve younluu 1000 kg/m3n altnda olan hafif rg harc kullanlmas
durumunda, bu ekte; TS 406 kapsamnda yer alan briket ve bloklarla yaplan duvarlar iin verilen
sl iletkenlik hesap deerleri 0,06 W/mK kadar azaltlabilir.
6) Kuvartz kumu katlmadan yaplm beton elemanlar iin verilen sl iletkenlik hesap deerleri,
kuvartz kumu katlmas durumunda % 20 arttrlarak uygulanr.
7) Bir yap bileeni veya eleman birden fazla, deiik sl iletkenlik hesap deerine sahip malzemeden
meydana geliyorsa, o yap bileeni veya elemannn sl iletkenlii hesap deeri; her bir malzemenin
kalnlklar ve alan/uzunluklar dikkate alnarak sl geirgenlik direnleri hesaplanr, bylece yzey
yzde (%) veya uzunluk yzde (%) oranlarna gre ortalama sl iletkenlik deerleri bulunur ve
bileen veya elemann boyutlarna gre derz durumlar da gz nnde bulundurularak hesaplanr.
8) TS 11989 EN 13164te belirtilen zelliklere ilveten, toprak temasl perde duvar yaltmnda, WD12)
veya WS13) tipi uygulamalarda aadaki zellikler gereklidir:
Is yaltm plakalarnn her iki yzde zrhl olmaldr.
Basma mukavemeti %10 ekil bozukluunda > 0,30 N/mm2 (300 kPa) olmaldr.
TS EN 12088e gre difzyonla su emme oran 50C il 1C arasnda % 3ten az olmaldr.
9) TS 11989 EN 13164te belirtilen zelliklere ilveten, ters teras at yaltmnda, WD12) veya WS13) tipi
uygulamalarda aadaki zellikler gereklidir.
Basma mukavemeti %10 ekil bozukluunda > 0,30 N/mm2 (300 kPa) olmaldr.
TS EN 12088e gre difzyonla su emme oran 50C il 1C arasnda % 3ten az olmaldr.
Is yaltm levhalarnn kenar profili binili (lmbal) olmaldr.
10) Ses yaltm malzemelerinin ambaljlarnn zerinde sl iletkenlik grup deerleri verilmelidir.
11) Pratik buhar geirmezlii deeri Sd 1500 mdir (TS EN 12086 veya TS EN ISO 12572).
12) WD: Darbe ses yaltmnn aranmad yke maruz kalan demelerde veya scak atlarda nefes
alan su yaltm membran altnda kullanlan s yaltm malzemeleri.
13) WS: zel uygulamalar iin yke maruz kaldnda daha byk dayanm deerlerine sahip olan s
yaltm malzemeleri (rnein otopark katlarnda).
14) Bu Ekin 10uncu maddesinde verilen sl iletkenlik grubu tayini ile belirlenecek olan malzemelerin
sl iletkenlik hesap deerinin ara deerlerde olmas halinde, kendisinden byk olan ilk grupta
olduu varsaylr ve hesaba katlr.
15) Sadece iki tabaka arasna pskrtme metoduyla yaplan uygulamalar iin kullanlr.
16) Kalnl 15 mmden kk olan ahap yn levhalar, sl iletkenlik hesaplamalarnda dikkate
alnmaz.
90
Ek F
Istma Enerjisi Limit Deerler
F.1
En byk ve en kk Atop/Vbrt oranlar iin stma enerjisi deerleri

A/V < 0,2 iin A/V > 1,05 iin
1. Blge
2. Blge
3. Blge
4. Blge
An ile ilikili Q1.DG =
19,2
56,7
kWh/m,yl
Vbrt ile ilikili Q1.DG =
6,2
18,2
kWh/m3,yl
38,4
97,9
kWh/m,yl
12,3
31,3
kWh/m3,yl
51,7
116,5
kWh/m,yl
16,6
37,3
kWh/m3,yl
67,3
137,6
kWh/m,yl
21,6
44,1
kWh/m3,yl
F.2 Blgelere ve ara deer Atop/Vbrt oranlarna bal olarak snrlandrlan

QInun hesaplanmas
1. Blge
2. Blge
3. Blge
4. Blge
An ile ilikili Q1.DG = 44,1 x
A/V +
10,4
[kWh/m,yl]
Vbrt ile ilikili Q1.DG = 14,1 x
A/V +
3,4
[kWh/m3,yl]
An ile ilikili Q2.DG = 70 x
A/V +
24,4
[kWh/m,yl]
A/V +
7,8
[kWh/m3,yl]
A/V +
36,4
[kWh/m,yl]
A/V +
11,7
[kWh/m3,yl]
A/V +
50,7
[kWh/m,yl]
A/V +
16,3
[kWh/m3,yl]
91
F.3 Blgelere gre en fazla deer olarak kabul edilmesi tavsiye edilen U
deerleri
UD
UT
(W/mK) (W/mK)
Ut
(W/mK)
UP*
(W/mK)
1. Blge
0,70
0,45
0,70
2,4
2. Blge
0,60
0,40
0,60
2,4
3. Blge
0,50
0,30
0,45
2,4
4. Blge
0,40
0,25
0,40
2,4
* : Pencerelerin sl geirgenlik katsaylar( Up) Madde F.3te ve Madde F.4te verilmi olup
pencerelerden olan s kayplarnn en aza indirilmesi asndan Up deerinin kaplamal camlar
kullanlarak 1,8 W/m2Ke kadar drlecek ekilde tasarmlanmas tavsiye edilir. Dier kap ve
pencere trleri iin TS 2164te verilen 11.05.2000 revizyon tarihli izelge 6a ve izelge 6b
kullanlarak sl geirgenlik katsaylar bulunur ve hesaba katlr. Baz pencere tipleri iin TS
2164ten faydalanlarak bulunan Up deerleri Madde F.4te verilmitir.
Baz pencere sistemlerinin UP deerleri
Trkiyedeki s blgelerine uygun

cam seiminde kullanlmak zere
hazrlanm pencere sl
geirgenlik (Up) katsaylar
W/mK
D
O
R
A
M
A
T
TEK CAMLI
PENCERE
F.4
FT CAMLI
PENCERE
(kaplamasz cam)
FT CAMLI LOW-E
KAPLAMALI PENCERE
ARA BOLUK (mm)
ARA BOLUK (mm)
12
16
12
16
DORAMASIZ
5,7
3,3
3,0
2,9
2,7
2,6
2,1
1,8
1,6
AHAP DORAMA
(mee, dibudak/sert aalar)
5,1
3,3
3,1
3,0
2,8
2,8
2,3
2,2
2,0
AHAP DORAMA
(ine yaprakl yumuak aalar)
4,9
3,1
2,9
2,8
2,6
2,6
2,2
2,0
1,8
PLSTK DORAMA
(2 odackl)
5,2
3,4
3,2
3,0
2,9
2,9
2,4
2,3
2,1
PLSTK DORAMA
(3 odackl)
5,0
3,2
3,0
2,8
2,7
2,7
2,2
2,1
1,9
ALMNYUM DORAMA
5,9
4,0
3,9
3,7
3,6
3,6
3,1
3,0
2,8
ALMNYUM DORAMA
(yaltm kprl)
5,2
3,4
3,2
3,0
2,9
2,9
2,4
2,3
2,1
Aklamalar
Bu izelge 11 Mays 2000 tarihinde revize edilen TS 2164 izelge 6a ve izelge 6b esas
alnarak hazrlanmtr.
Bu izelgede yer almayan dier pencere sistemlerine ait sl geirgenlik katsaylar TS
2164te verilen izelge 6a ve izelge 6bden yararlanlarak bulunabilir.
92
Ek G
llerin ve baz ilelerin aylk ortalama bal nem oranlar (%)
L/LE ADI
ABANA
ADANA
ADIYAMAN
AFN
AFYON
ARI
AKSARAY
AMASYA
ANKARA
ANTALYA
ARDAHAN
ARHAV
ARTVN
AYDIN
AYVALIK
BALIKESR
BARTIN
BATMAN
BAYBURT
BLECK
BNGOL
BTLS
BODRUM
BOLU
BOZKURT
BURDUR
BURSA
CDE
ANAKKALE
ANKIRI
ATALZEYTN
ORUM
DALAMAN
DATCA
DENZL
DYARBAKIR
DOANYURT
DURSUNBEY
DUZCE
EDRNE
ELAZI
Oca
77
66
69
79
78
82
70
68
76
65
77
72
64
70
77
81
84
78
72
78
71
77
64
80
80
74
71
74
84
80
77
78
73
65
73
75
71
74
81
82
75
ub
76
64
66
75
73
82
66
62
71
64
76
70
63
67
76
78
81
71
71
75
69
77
63
76
80
69
70
72
81
74
76
73
72
63
70
70
72
72
75
75
72
Mar
77
65
62
69
67
81
61
58
65
67
75
71
61
65
75
75
79
67
67
71
65
75
63
73
80
65
69
72
81
67
77
68
75
64
67
67
72
69
72
73
66
Nis May Haz

79 80 77
68 67 68
59 50 35
61 59 52
63 61 57
75 70 64
58 56 51
58 57 55
62 59 55
70 67 60
70 70 71
74 77 79
60 63 66
63 57 49
74 69 64
71 68 61
79 78 77
64 57 42
61 60 58
68 67 65
60 54 43
70 64 55
63 59 52
71
72 73
80 81 80
62 58 51
68 64 60
75 76 74
81 78 73
67 66 62
79 80 77
67 67 64
76 73 65
63 60 54
63 57 49
65 56 38
66 74 71
66 64 60
71
71 70
69 65 61
60 55 43
Tem
76
71
31
46
54
59
47
54
49
58
69
82
70
51
63
61
78
35
54
65
37
51
50
72
79
46
58
75
69
58
76
61
66
52
48
29
75
59
72
57
36
Au
76
71
34
48
54
57
46
55
48
61
67
82
71
56
65
63
80
36
54
66
37
53
54
72
79
46
61
76
70
59
76
62
69
53
50
30
73
61
73
58
36
Eyl Eki Kas Ara

78 80 77 77
65 62 66 68
36 50 64 72
53 64 74 79
56 65 73 79
59 70 79 83
49 58 66 71
57 62 67 70
52 62 72 78
62 60 66 68
65 71
75 79
82 81 78 74
67 66 64 65
57 62 68 73
68 74 79 79
64 72 79 82
82 84 84 85
41 58 72 79
53 62 69 73
66 72 75 78
42 59 68 73
55 67 75 79
56 61 65 67
72 77 78 82
80 82 79 80
51 59 70 77
65 71
73 73
77 77 74 72
74 78 83 84
62 69 77 80
78 80 77 77
63 69 75 79
69 71
75 76
54 61 66 68
54 63 70 76
35 52 68 76
74 77 72 69
61 68 73 76
74 78 79 81
63 73 80 83
41 59 72 76
93
Ek Gnin devam
L/LE ADI
ELBSTAN
ERZNCAN
ERZURUM
ESKEHR
FETHYE
GAZ ANTEP
GRESUN
GKOVA
GKSUN
GMHANE
HAKKAR
HATAY
HOPA
IDIR
NEBOLU
ISPARTA
ISTANBUL
ZMR
K.MARA
KARABK
KARAMAN
KARS
KASTAMONU
KAYSER
KELE
KII
KLS
KIRIKKALE
KIRKLAREL
KIREHR
KOCAEL
KONYA
KORKUTEL
KYCEZ
KTAHYA
MALATYA
MANSA
MARDN
MARMARS
MERSN
MERZFON
MESUDYE
Oca
74
75
78
79
66
75
71
73
79
71
71
75
66
66
77
71
79
71
70
73
76
82
75
77
69
66
68
79
79
79
78
76
68
68
71
73
75
66
73
68
77
77
ub
70
72
77
75
63
72
71
71
76
68
71
71
67
59
76
68
76
69
66
68
73
81
71
74
67
64
64
74
75
75
75
71
66
66
68
68
70
63
71
68
73
74
Mar
66
66
75
69
64
68
74
73
73
65
67
70
72
50
77
65
75
67
62
64
67
81
66
68
64
62
61
67
73
69
74
63
63
66
63
61
67
60
73
70
69
72
Nis May Haz

63 61 58
60 59 54
67 63 59
66 64 61
65 62 57
66 59 50
79 80 79
73 68 59
69 66 59
63 64 64
60 54 44
71 70 71
75 79 78
48 49 45
79 80 77
63 59 53
74 74 70
64 60 53
60 56 53
64 59 58
59 57
51
74 73 72
66 65 64
63 63 58
63 59 57
59 54 49
57 49 46
65 62 58
69 66 64
67 63 58
72
71 69
58 56 48
61 58 50
65 59 50
60 58 57
55 51
41
64 56 47
54 43 34
73 68 59
73 75 77
66 67 67
69 70 70
Tem
55
50
54
57
57
47
79
57
54
64
39
73
80
43
76
49
71
51
54
59
46
72
60
52
55
45
50
54
60
53
71
42
46
50
56
35
45
29
57
78
64
68
Au
55
51
51
58
59
50
77
60
56
64
37
73
80
45
76
51
74
54
55
61
47
69
61
52
54
44
51
53
63
53
73
43
48
54
57
35
48
30
60
76
65
71
Eyl Eki Kas Ara

57 65 72 74
54 68 75 77
54 66 75 79
61 68 74 80
60 63 67 68
53 62 73 77
78 77 72 70
62 68 74 76
61 69 76 81
63 68 71
72
38 54 64 72
69 66 71
76
78 76 69 63
50 62 65 68
78 80 77 77
56 62 69 75
75 80 79 80
58 64 70 73
53 58 68 73
61 65 71
75
51
61
71
77
67 73 80 83
65 71
76 78
55 64 72 77
56 62 66 71
46 57 65 68
48 49 60 70
56 65 75 80
66 73 78 80
56 65 75 80
73 78 78 78
46 58 71 78
51 58 67 71
56 62 69 72
58 63 68 73
40 56 70 75
53 63 73 78
33 47 58 68
62 68 74 76
69 65 66 68
65 69 74 77
71
73 76 78
94
Ek Gnin devam
L/LE ADI
MLAS
MULA
MU
NEVEHR
NDE
ORDU
OSMANYE
POZANTI
PLMR
RZE
SAKARYA
SAMSUN
ANLI URFA
.KARAHSAR
SRT
SNOP
IRNAK
SVAS
SOLHAN
TEKRDA
TOKAT
TOSYA
TRABZON
TUNCEL
ULUDA
ULUS
UAK
VAN
YALOVA
YOZGAT
ZONGULDAK
Oca
70
76
80
70
75
68
64
66
75
75
76
68
72
71
73
72
69
77
75
82
69
74
69
75
72
80
74
65
73
80
70
ub
67
73
79
69
71
69
61
63
74
74
75
70
67
68
67
72
69
74
74
79
65
68
68
72
73
75
71
65
72
78
69
Mar
67
71
77
63
65
72
62
64
71
76
73
74
63
64
64
75
65
69
71
79
59
61
72
66
71
71
68
65
73
74
69
Nis May Haz

66 61 52
69 63 53
69 62 51
60 58 54
60 59 54
75 75 72
63 62 61
64 60 59
64 59 54
76 77 77
73 73
71
80 80 77
60 48 38
60 61 60
59 51 37
78 78 76
59 56 52
64 63 61
64 57 47
79 77 74
60 61 60
60 61 59
76 78 76
61 57 48
69 63 62
72 70 70
66 62 56
59 54 47
73 73
71
70 68 65
70 72
71
Tem
51
49
42
52
48
72
65
59
49
79
74
74
35
57
30
77
52
59
40
71
58
54
76
40
59
68
52
44
72
61
74
Au
56
51
40
51
49
72
63
57
49
79
75
74
38
56
29
76
48
58
40
73
59
55
76
39
59
68
52
42
73
60
74
Eyl Eki Kas Ara

60 64 70 73
56 65 75 80
45 64 77 82
51 59 66 71
51 62 70 75
72 74 71 69
58 59 63 68
56 61 66 68
51 65 75 76
80 81 78 76
75 79 78 77
75 76 71 68
41
51 65 74
56 63 69 73
34 51 65 74
75 75 75 73
50 54 59 66
59 66 74 78
43 59 70 77
75 79 82 82
60 66 70 72
56 62 70 77
75 75
71 68
44 62 73 76
61 65 71
77
74 78 78 82
56 63 71 78
45 57 64 66
73 77 75 73
61 69 77 81
72 74 69 70
Not - Ekte ad bulunmayan yerleim birimleri iin, ekte verilen bal bulunduklar belediyenin bal nem
deeri alnr.
95
Ek H
izelgeler
izelge H.1 - Yap bileeninin termofiziksel zellikleri
Stun
No.
1
Tabaka
Tabaka
kalnl
Su buhar
difzyon
direnci
katsays
Yzeysel sl
iletkenlik
direnci,
malzemenin
sl direnci
Difzyon
dengi hava
tabakas
kalnl
(kmlatif)
SdT
Isl
iletkenlik
hesap
deeri
Difzyon
dengi
hava
tabakas
kalnl
Sd
Yzeysel
sl iletkenlik
direnci,
malzemenin
sl direnci
(kmlatif)
RT
D yzeyin yzeysel
W/(m.K)
m .K/W
m .K/W
0,04
yzeyin yzeysel
0,25
h
2
..
..
..
..
SdT = .. m
1/U =
izelge H.2 - Yap bileeninin basn ve scaklk dalm

Buharlamann biti
ay
Scaklk
Basn
dalm dalm
(Pa)
(C)
D
ortam
D
yzey
Ara
yzey
yzey
ortam
Balang ay
Scaklk
dalm
(C)
Basn
dalm
(Pa)
Scaklk
dalm
(C)
Basn
dalm
(Pa)
Scaklk
dalm
(C)
Basn
dalm
(Pa)
Buharlamann
balang ay
Scaklk
Basn
dalm dalm
(Pa)
(C)
izelge H.3 - Yap bileenindeki youma ve buharlama miktar

Aylar
e (C)
d (%)
Balang
ay
Ek 2 B
Ek 7
Ek 2 B
Ek 2 B
Ek 2 B
Ek 2 B
Ek 2 B
Ek 2 B
Ek 2 B
Ek 2 B
Ek 2 B
Ek 2 B
Ek 2 B
Ek 7
Ek 7
Ek 7
Ek 7
Ek 7
Ek 7
Ek 7
Ek 7
Ek 7
Ek 7
Ek 7
my (kg/m2)
my (kg/m2)
(kmltif)
96
97
Ek I
Binann zgl s kayb hesaplama izelgesi
Binadaki yap elemanlar
Yap
eleman
kalnl
d
(m)
Isl
iletkenlik
hesap
deeri
h
(W/mK)
Isl iletkenlik
direnci
Is
geirgenlik
katsays
Is
kaybedilen
yzey
Is
kayb
R
2
(m K/W)
U
2
(W/m K)
A
2
(m )
AxU
W/K
Duvar
yzeyleri
Toplam
Betonarme
yzeyler
Toplam
Taban/deme
Toplam
Tavan
Toplam
D kap
Pencere
Yap elemanlarndan iletim yoluyla gerekleen s kayb toplam =
AU = UDAD + Up.Ap + 0,8 UT.AT + 0,5 UtAt + UdAd +....
AU =
zgl s kayb ; H = HT + Hv
letim yoluyla gerekleen s kayb ;

HT = AU + l Ul
Havalandrma yoluyla gerekleen s kayb
Hv = 0,33 . nh . Vh = .................................W/K
H = HT + Hv = ................................... W/K
98
Ek J
Yllk stma enerjisi ihtiyac hesaplama izelgesi
Is kayb
Aylar
zgl
s
kayb
H=HT+
Hv
(W/K)
Is kazanlar
Scaklk
fark
Is
kayplar
s
kazanc
Gne
enerjisi
kazanc
Toplam
KKO
Kazan
kullanm
faktr
Istma
enerjisi
ihtiyac
i-e
H(i-e)
T =i
+ s
ay
Qay
(K,C)
(W)
(W)
(W)
(W)
(-)
(-)
(kJ)
Ocak
ubat
Mart
Nisan
Mays
Hazira
n
Temmu
zAusto
s
Eyll
Ekim
Kasm
Aralk
Qay = [H (i - e) - (i,ay + s,ay)] . t ( Joule)
Qyl = Qay =
Toplam s kayb
Qyl = 0,278x10-3 x -------------- (kj) = -----------kWh
Konutlar iin i s kazanc i,ay 5 . An (W)
Gne enerjisi kazanc
g,ay = ri,ay x gi,ay x Ii,ay x Ai
Kazan kayp oran
Kazan kullanm faktr
ay = 1 - e(-1/KKOay)
rnek binadaki kullanm alan An bana den yllk stma enerjisi ihtiyac;
Q = Qyl/An = -------------- kWh/m2
An = 0,32 Vbrt = ---------- m2
rnek binadaki stlan yap hacmi (Vbrt) bana den yllk stma enerjisi ihtiyac Q = Qyl/Vbrt
Atop/Vbrt = ------ oran --------- blge iin Ek Adan alnan Q = ---------------- eitliinde yerine
konulduunda rnek bina iin olmas gereken en byk s kayb Q = ------ kWh/m2 veya Q = kwh/m3
bulunur ve hesaplanan Q ile karlatrlarak projenin s kayb asndan uygunluu tanmlanr.
Yaplan hesaplamada ------< ------ yani Q < Q olduundan bu bina iin hesaplanan yllk stma enerjisi
ihtiyacnn olmas gereken en byk deerin altnda olduu grlmektedir. O halde bu proje, bu standardda
verilen hesap metoduna uygundur.
Ek K
Is Kprs Trleri
BALKONLAR
Balkon: B1
Balkon: B2
L2D=1,57
e=0,85
oi=0,85
i=0,90
L2D=1,56
e=0,80
oi=0,80
i=0,85
Balkon: B3
L2D=1,50
e=0,75
oi=0,75
i=0,80
Balkon: B4
L2D=1,49
e=0,70
oi=0,70
i=0,75
ATILAR
at: R1
at: R2
L2D=1,42
e=0,55
oi=0,70
i=0,70
L2D=1,38
e=0,50
oi=0,65
i=0,65
at: R3
at: R4
L2D=1,28
e=0,40
oi=0,55
i=0,55
L2D=1,25
e=0,30
oi=0,50
i=0,50
99
ATILAR Devam
at: R5
L2D=1,42
e=0,55
oi=0,70
i=0,70
at: R7
at: R6
L2D=1,29
e=0,40
oi=0,55
i=0,55
at: R8
L2D=1,44
e=0,55
oi=0,75
i=0,75
L2D=1,28
e=0,35
oi=0,55
i=0,55
at: R9
at: R10
L2D=0,84
e= -0,05
oi=0,15
i=0,15
L2D=0,92
e=0,00
oi=0,20
i=0,20
at: R11
at: R12
L2D=0,93
e=0,05
oi=0,20
i=0,20
L2D=1,02
e=0,10
oi=0,30
i=0,30
100
DEMELER
Deme: F1
Deme: F2
L2D=0,74
e=0,00
oi=0,00
i=0,05
L2D=1,56
e=0,80
oi=0,80
i=0,90
Deme: F3
Deme: F4
L2D=1,50
e=0,75
oi=0,75
i=0,80
L2D=1,36
e=0,55
oi=0,55
i=0,60
Deme: F5
Deme: F6
L2D=1,33
e=0,60
oi=0,60
i=0,65
L2D=1,40
e=0,65
oi=0,65
i=0,70
Deme: F7
Deme: F8
L2D=1,41
e=0,65
oi=0,65
i=0,70
L2D=0,99
e=0,20
oi=0,20
i=0,30
101
DUVARLAR
Duvar: IW1
Duvar: IW2
L2D=0,74
e=0,00
oi=0,00
i=0,05
L2D=1,26
e=0,50
oi=0,50
i=0,55
Duvar: IW3
Duvar: IW4
L2D=1,22
e=0,50
oi=0,50
i=0,55
L2D=0,81
e=0,00
oi=0,00
i=0,05
Duvar: IW5
Duvar: IW6
L2D=0,74
e=0,00
oi=0,00
i=0,05
L2D=0,79
e=0,00
oi=0,00
i=0,05
KOLONLAR
Kolon: P1
L2D=2,09
e=1,30
oi=1,30
i=1,30
Kolon: P2
L2D=2,01
e=1,20
oi=1,20
i=1,20
102
KOLONLAR Devam
Kolon: P3
Kolon: P4
L2D=1,83
e=1,05
oi=1,05
i=1,05
L2D=1,76
e=0,90
oi=0,90
i=0,90
KELER
Ke: C1
Ke: C2
L2D=0,84
e= -0,05
oi=0,15
i=0,15
L2D=0,79
e= -0,10
oi=0,10
i=0,10
Ke: C3
Ke: C4
L2D=0,70
e= -0,20
oi=0,00
i=0,00
L2D=0,81
e= -0,15
oi=0,05
i=0,05
Ke: C5
Ke: C6
L2D=0,71
e= 0,00
oi= -0,20
i= -0,20
L2D=0,77
e=0,10
oi= -0,15
i= -0,15
103
KELER Devam
Ke: C7
Ke: C8
L2D=0,83
e=0,15
oi= -0,05
i= -0,05
L2D=0,82
e=0,05
oi= -0,15
i= -0,15
PENCERELER
Pencere: W1
L2D=0,36
e=0,00
oi=0,00
i=0,00
Pencere: W2
L2D=1,00
e=0,65
oi=0,65
i=0,65
Pencere: W3
Pencere: W4
L2D=0,81
e=0,45
oi=0,45
i=0,45
L2D=0,41
e=0,05
oi=0,05
i=0,05
Pencere: W5
Pencere: W6
L2D=0,40
e=0,05
oi=0,05
i=0,05
L2D=0,44
e=0,10
oi=0,10
i=0,10
104
PENCERELER Devam
Pencere: W7
Pencere: W8
L2D=0,70
e=0,35
oi=0,35
i=0,35
L2D=0,95
e=0,60
oi=0,60
i=0,60
Pencere: W9
Pencere: W10
L2D=0,56
e=0,20
oi=0,20
i=0,20
L2D=0,39
e=0,00
oi=0,00
i=0,00
Pencere: W11
Pencere: W12
L2D=0,36
e=0,00
oi=0,00
i=0,00
L2D=0,41
e=0,05
oi=0,05
i=0,05
Pencere: W13
Pencere: W14
L2D=O,93
e=0,60
oi=0,60
i=0,60
L2D=1,02
e=0,65
oi=0,65
i=0,65
105
PENCERELER Devam
Pencere: W15
Pencere: W16
L2D=0,35
e=0,00
oi=0,00
i=0,00
L2D=0,42
e=0,05
oi=0,05
i=0,05
Pencere: W17
Pencere: W18
L2D=0,72
e=0,40
oi=0,40
i=0,40
L2D=0,57
e=0,20
oi=0,20
i=0,20
106
107
Ek L
Btn derece gn blgeleri iin hesaplamalarda kullanlacak olan ortalama aylk gne
nm iddeti deerleri [W/m2]
Aylar
gney
I kuzey
I bat/dou
Ocak
72
26
43
ubat
84
37
57
Mart
87
52
77
Nisan
90
66
90
Mays
92
79
114
Haziran
95
83
122
Temmuz
93
81
118
Austos
93
73
106
Eyll
89
57
81
Ekim
82
40
59
Kasm
67
27
41
Aralk
64
22
37
Not - Ara ynlerin aylk ortalama gne nm iddeti deerleri olarak, hakim ynlerin deerleri, yatay
camlamalarda ise Gney yn iin verilen deerler alnr.
108
Ek M
Sembol Listesi
d
h
1/ U
Qyl
Qay
H
i
e
ay
i,ay
s,ay
t
U
UD
UP
Uk
UT
Ut
Ud
Uds
AD
AP
Ak
AT
At
Ad
Ads
c
V
nh
Vh
ri,ay
gi,ay
Ii,ay
Ai
VI
Vf
Vx
Vh
n50
f
e
Vs
VE
V0
: Yap bileeninin kalnl (m),

: Isl iletkenlik hesap deeri (W/m.K)
: Yap bileeninin toplam sl geirgenlik direnci (m2.K/W),
: Yllk stma enerjisi ihtiyac (Joule)
: Aylk stma enerjisi ihtiyac (Joule)
: Binann zgl s kayb (W/K)
: Aylk ortalama i scaklk (C)
: Aylk ortalama d scaklk (C)
: Kazanlar iin aylk ortalama kullanm faktr
: Aylk ortalama i kazanlar (sabit alnabilir, W)
: Aylk ortalama gne enerjisi kazanc (W)
: Zaman, (saniye olarak bir ay = 86400 x 30) (s)
: Isl geirgenlik kat says (W/m2K),
: D duvarn sl geirgenlik katsays (W/m2K)
: Pencerenin sl geirgenlik katsays (W/m2K)
: D kapnn sl geirgenlik katsays (W/m2K)
: Tavann sl geirgenlik katsays (W/m2K)
: Zemine oturan tabann /demenin sl geirgenlik katsays (W/m2K)
: D hava ile temas eden tabann sl geirgenlik katsays (W/m2K)
: Dk scakl. i ortamlar ile temas eden yap elemanlarnn sl geirgenlik katsays
: D duvarn alan (m2)
: Pencerenin alan (m2)
: D kapnn alan (m2)
: Tavan alan (m2)
: Zemine oturan taban/deme alan (m2)
: D hava ile temas eden tabann/demenin alan (m2)
: Dk scaklklardaki i ortamlar ile temas eden yap elemanlarnn alan (m2)
: Havann birim hacim ktlesi (kg/m3)
: Havann zgl ss (J/kg.K)
: Hacimce hava deiim debisi (m3/h)
: Hava deiim oran (h-1)
: Havalandrlan hacim (Vh = 0,8 x Vbrt) (m3)
: i ynnde saydam yzeylerin aylk ortalama glgelenme faktr
: i ynndeki saydam elemanlarn gne enerjisi geirme faktr
: i ynnde dik yzeylere gelen aylk ortalama gne nm iddeti (W/m2)
: i ynndeki toplam pencere alan (m2)
: Hacimce toplam hava deiim debisi (m3/h)
: Sistem vantiltrleri alrken vantiltrlerdeki ortalama hacimce hava deiim debisi
: Hava sznts ile oluan ilve hacimce hava deiim debisi (m3/h)
: Havalandrlan hacim (m3)
: ve d ortamlar arasnda 50 Pa basn fark varken hava deiim oran (iz. 3ten )
: Binada d ortama ak bir yzey varsa 15, birden fazla yzey varsa 20 alnr
: izelge 4ten alnacak katsay
: D ortamdan alnan taze hava giri debisi (m3/h)
: Hava k debisi (m3/h)
: Vantiltrlerin almad durum iin hacimce hava deiim debisi
v
i,ay
e,ay
i,ay
s,ay
Fw
g
U
R
Ri
Re
L
L1...Ln
(L1...Ln)/L
my
g
t
yi
Ri
q
yd
Re
Sd
ps
109
: Vantiltrlerin alt zaman oran

: Havadan havaya s geri kazanm sistemi verimi
: Aylk ortalama i ortam scakl (C)
: Aylk ortalama d hava scakl (C)
: Aylk i kazanlar (W)
: Aylk ortalama gne enerjisi kazanc (W)
: Camlar iin dzeltme faktr.
: Lb. artlarnda llen ve yzeye dik gelen n iin gne enerjisi geirme faktr.
: Yap bileeninin toplam sl geirgenlik katsays (W/m2.K)
: Isl geirgenlik direnci (m2.K/W)
: yzeyin yzeysel sl iletim direnci (m2.K/W)
: D yzeyin yzeysel sl iletim direnci (m2.K/W)
: Yap elemanlarnn toplam uzunluu (m)
: 1den nye kadar olan yap elemanlarnn uzunluu (m)
: Uzunluk oran
: Youan ve/veya buharlaan suyun miktar (ktlesi),
: 1 saniyede youan ve/veya buharlaan suyun miktar (ktlesi),
: Saniye olarak 1 aylk zaman (86400 x 30)
: yzey scakl (C),
: yzeyin yzeysel sl geirgenlik direnci,
: Is ak younluu (W/m2)
: D yzey scakl (C),
: D yzeyin yzeysel sl geirgenlik direnci
: Su buhar difzyonu e deer hava tabakas kalnl (m),
: Su buhar difzyon direnci katsays (birimsiz),
: Ksm su buhar basnc (Pa),
: Bal nem (birimsiz),
: scaklndaki, doymu su buhar basnc (Pa),
Ek N
Birim Dntrme Tablosu
1 kCal
4,187
kJ
1 kCal
1,163 x 10-3
kWh
1 kWh
860
Kcal
1 kCal/m2hC
1,163
W/m2K
1 m2hC/kCal
0,86
m2K/W
1 kJ
0,278 x 10-3
kWh
110
111
NDEKLER
1. GR.......................................................................................................................................................................................................................... 1
1.1 KAPSAM: ................................................................................................................................................................................................................ 2
1.2 AMA: ..................................................................................................................................................................................................................... 2
1.3 UYGULAMA ALANLARI:................................................................................................................................................................................. 2
2. TS 825E GRE YAPI ELEMANLARININ TASARIMI ............................................................................................................................. 3
2.1 NET ISITMA ENERJS HTYACINA GRE YAPI ELEMANI TASARIMI................................................................................... 3
2.2 BUHAR GENN TAHKK VE SINIRLANDIRILMASI ............................................................................................................... 35
2.3 KULLANIM KILAVUZU................................................................................................................................................................................. 46
3 HESAP RAPORU................................................................................................................................................................................................... 51
3.1 ZELGELER..................................................................................................................................................................................................... 52
3.1 PROJE BLGLER ZELGES ................................................................................................................................................................... 53
3.2 ZGL ISI KAYBI HESAPLAMA ZELGES (ZELGE 1) (EK-I).............................................................................................. 54
3.3 YILLIK ISITMA ENERJS HTYACI ZELGES (ZELGE 2) (EK J)....................................................................................... 55
3.4 ISI HTYACI KMLK BELGES................................................................................................................................................................. 56
3.5 KEST GRNTLER.................................................................................................................................................................................. 57
4 VER TABANI GNCELLEME ....................................................................................................................................................................... 58
5 GER DEME SRES LEMLER.............................................................................................................................................................. 59
6 RNEK HESAPLAMALAR............................................................................................................................................................................... 61
Ek A Derece Gn Blgelerine Gre llerimiz....................................................................................................................................................... 69
Ek B llere gre derece gn blgeleri...................................................................................................................................................................... 70
Ek C Pencere sistemlerinin s geirgenlik katsaylar ........................................................................................................................................... 71
Ek D ok katl camlarn s geirgenlik katsaylar ................................................................................................................................................ 72
Ek E Yap malzeme ve bileenlerinin birim hacim ktlesi, sl iletkenlik hesap deeri (h) ve su buhar difzyon diren faktr () .. 73
Ek F Istma Enerjisi Limit Deerler........................................................................................................................................................................ 90
Ek G llerin ve baz ilelerin aylk ortalama bal nem oranlar (%) .................................................................................................................. 92
Ek H izelgeler ........................................................................................................................................................................................................... 95
Ek I Binann zgl s kayb hesaplama izelgesi................................................................................................................................................... 97
Ek J Yllk stma enerjisi ihtiyac hesaplama izelgesi .......................................................................................................................................... 98
Ek K Is Kprs Trleri .......................................................................................................................................................................................... 99
Ek L Btn derece gn blgeleri iin hesaplamalarda kullanlacak olan ortalama aylk gne nm iddeti deerleri [W/m2].......... 107
Ek M Sembol Listesi ................................................................................................................................................................................................ 108
Ek N Birim Dntrme Tablosu ......................................................................................................................................................................... 110

Ts 825 Yardim PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ts 825 Yardim PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

ZODER TS 825 HESAP PROGRAMI

Projenin uygun olmad raporlanr.

Projenin uygun olmad raporlanr.

Yllk Ist. En. ht. Hes.

zgl s kayb iz. ve

Youma hes. raporu

Is htiyac Kimlik Bel.

Geri deme Sresi Hesab

Belediye tarafndan isteniyor.

ZODER TS 825 HESAP PROGRAMI

1.3 UYGULAMA ALANLARI:

ZODER TS 825 HESAP PROGRAMI

2. TS 825E GRE YAPI ELEMANLARININ TASARIMI

2.1 NET ISITMA ENERJS HTYACINA GRE YAPI ELEMANI TASARIMI

Her hacim ayr ayr ele alnr.

Yap bir btn olarak ele alnr.

ekil 2 TS 825 ve TS 2164 Standartlarna Gre Yaplarn Ele Aln Biimleri

AIKLAMA: ZEL HKMLER

ZODER TS 825 HESAP PROGRAMI

2.1.1 Temel Prensip

2.1.2 HESAP YNTEM

ZODER TS 825 HESAP PROGRAMI

2.1.3 YILLIK ISITMA ENERJS HTYACININ HESAPLANMASI

2.1.3.1 Is Kayplarnn Hesab

ZODER TS 825 HESAP PROGRAMI

An: Bina kullanm alan: An=0,32 x Vbrt (m2)

ZODER TS 825 HESAP PROGRAMI

2.1.3.2.2 Aylk ortalama gne enerjisi kazanlar (s,ay)

Tablo 1 - Saydam yzeylerin aylk ortalama glgelenme faktr (ri,ay )

ri,ay deerleri bu izelgeden seilebilecei gibi TS EN 832de verilen prosedre gre de

Renksiz tek cam iin

Renksiz yaltm cam birimi iin

Isl geirgenlik katsays 2 W/m2Kden daha kk olan dier s

2.1.3.3 Kazan Kullanm Faktrnn Hesab

ZODER TS 825 HESAP PROGRAMI

Aylk ortalama kazan kullanm faktr, aada verildii gibi hesaplanmaldr.

2.1.3.4 Yllk Istma Enerjisi htiyac Snr Deerleri

A/V0,2 iin 0,2<A/V<1,05 iin A/V1,05 iin Birim

h2,6m AN ile ilikili

h>2,6m Vbrt ile ilikili

h2,6m AN ile ilikili

h>2,6m Vbrt ile ilikili

h2,6m AN ile ilikili

h>2,6m Vbrt ile ilikili

h2,6m AN ile ilikili

h>2,6m Vbrt ile ilikili

26,5 A/V+ 16,3

ZODER TS 825 HESAP PROGRAMI

2.1.4 KULLANIM KLAVUZU

ekil 3 TS 825 Giri Ekran

ZODER TS 825 HESAP PROGRAMI

formunun grlmesini istemiyorsanz Bir Daha Gsterme butonuna basarak kapatabilir,

ekil 4 Proje Verileri Giri Ekran

ekil 5- Gnn pucu Ekran

ZODER TS 825 HESAP PROGRAMI

2.1.4.2 Sol Eriim Menleri

ZODER TS 825 HESAP PROGRAMI

Parametre Girileri blm altnda;

Geri deme hesab sonularn ve ilgili raporlar temin

izelgeler: Bu blmde proje girii sonucunda elde

Proje Bilgileri (Rapor Kapa)

Bahsi geen izelgelerden, binann zgl s kayb hesaplama