Asansör Ki̇tap

BÖLÜM 3
ASANSÖR
UYGULAMA
PROJESĠ
HESAPLARI
3.1. ASANSÖR UYGULAMA PROJE HESAPLARI BAġLIĞI
PROJEYĠ HAZIRLAYAN
Firma Amblemi / İsmi / Adresi /

/ Vergi Dairesi / Sicil No
Adı Soyadı Oda Sicil No SMM Büro Tescil No Ġmza
ASANSÖR UYGULAMA PROJE HESAPLARI

MMO Onay Belediye /Valilik Onayı
PROJEYĠ YAPTIRAN
Adı Soyadı – Ünvanı Adres
YAPININ BULUNDUĞU YER

Ġl Ġlçe Belediye Mahalle Cd./Sk. No Pafta Ada Parsel
ASANSÖR SERĠ NO
PROJENĠN ADI
REVĠZYON NO
ASANSÖRÜN
Sınıfı Kapasitesi (kg) Hızı (m/s) Durak Adedi Seyir Mesafesi Kabin
(m) Ağırlığı (kg)
Kabin GeniĢliği Kabin Derinliği Halat Adedi ve Kabin Ray K. Ağırlık Ray Motor Gücü
(mm) (mm) Ölçüsü (mm) Ölçüsü (mm) Ölçüsü (mm)
(kW) (HP)
57
3.2.SÜRTÜNME TAHRĠKLĠ ASANSÖRLERĠN PROJE HESAPLAMALARI
3.2.1. Kabin Kılavuz Raylarının Hesaplanması
Kılavuz rayların hesabı TS EN 81-1+A3 (Mart 2011)„e göre yapılmalıdır.
3.2.1.1. Genel
Kabin beyan yükü (Q), kabin alanına eşit olmayan bir şekilde dağılmış kabul edilir. Güvenlik
tertibatının kılavuz raylara aynı anda etkilediği ve frenleme kuvvetinin eşit olarak dağıldığı
kabul edilir.
3.2.1.2. Yükler Ve Kuvvetler
Boş kabin ve kabin tarafından taşınan piston, kabin bükülgen kablosunu bir kısmı ve (varsa)
dengeleme halatları/zincirleri gibi elemanların kütlelerinin (P) etki ettiği noktanın kabinin
ağırlık merkezi olduğu kabul edilir.
Normal kullanma ve “güvenlik tertibatının çalışması” gibi yük durumlarında beyan yükü (Q),
kılavuz raylar açısından en elverişsiz şekilde kabin alanının dörtte üçüne eşit olarak dağılmış
kabul edilir.
a) Bükülme kuvveti (Fk ) aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanır.
k 1 .gn .P  Q
Fk 
n
k1 = Çizelge -1‟ e göre darbe katsayısı;
2
gn = Standart yer çekimi ivmesi (9,81 m/s )
P = Boş kabin, iç kapı ve kabine asılı parçaların, mesela; kabin bükülgen kablosunun kabin
tarafından taşınan kısmı ve varsa dengeleme halatları/zincirleri vb. kütlelerinin toplamı (kg)
Q = Beyan yükü (kg)
n = Kılavuz ray sayısı
b) Güvenlik tertibatı olan karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının bükülme kuvveti aşağıdaki
formül kullanılarak hesap edilir.
k 1 .gn .P  q . Q k1 .gn .q . P

Fc  veya Fc 
n n
q = 0,5 (Beyan yükünün karşı ağırlıkla dengelenmesi veya kabin kütlesinin dengeleme ağırlığı ile
dengelenmesi oranını gösteren dengeleme katsayısı)
c) Kabinin yüklenmesi veya boşaltılması sırasında, bir kabin girişinde eşiğin orta noktasında
etki eden bir eşik kuvveti (Fs) göz önüne alınmalıdır.
Eşik kuvvetinin büyüklüğü aşağıda belirtildiği gibi alınmalıdır.
Fs = 0,4. gn . Q Konut, büro, otel, hastane vb. binalardaki, beyan yükü 2500 kg‟ dan
küçük asansörler için;
Fs = 0,6. gn . Q Beyan yükü 2500 kg veya daha büyük olan asansörler için;
Fs = 0,85. gn. Q Forklift ile yükleme durumunda beyan yükü 2500 kg veya daha büyük
olan asansörler için;
58
Eşiğe kuvvet uygulanırken kabinin boş olduğu kabul edilir. Birden fazla girişi olan kabinlerde,
yalnız en elverişsiz girişte eşiğe kuvvet uygulandığı göz önüne alınır.
d) Karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının kılavuzlanma kuvveti aşağıda belirtilenler hesaba
katılarak belirlenir:
- Kütlenin etki noktası

- Askı tertibatı ve
- Varsa, gergi tertibatlı veya gergi tertibatsız, dengeleme halat/zincirlerinden
kaynaklanan kuvvetler.
Merkezden kılavuzlanan ve asılan bir karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığında, kütlenin etki
noktasının ağırlık veya dengeleme ağırlığının yatay kesit alanının ağırlık merkezinden
kaçıklığı, genişliğin en az % 5‟i ve derinliğin % 10‟u olarak göz önüne alınmalıdır.
e) Hız regülatörü ve bununla ilgili parçalar ile anahtarlar (şalterler) veya kabinini
konumlandırılması için cihazlar haricinde, kılavuz raylara tespit edilmiş yardımcı cihazlardan
kaynaklanan kuvvetler (M) göz önüne alınmalıdır.
f) Rüzgar yükleri (WL), yalnız bina dışındaki kısmen kapalı kuyularda çalışan asansörlerde
göz önüne alınmalı ve binanın yapımcısı ile müşterek olarak belirlenmelidir.
3.2.1.3. Yük Durumları

a) Göz önüne alınacak yükler, kuvvetler ve yük durumları Çizelge –10‟dan alınmalıdır.
Yük durumları Yükler ve kuvvetler P Q G FS FK veya FS M WL
Normal Hareket + + + - - + +
kullanma Yükleme boşaltma + - - + - + +
Güvenlik Güvenlik tertibatı veya benzeri + + + - + + -
tertibatının
çalışması Boru kırılma vanası + + - - - + -
Çizelge –10 Farklı yük durumlarında göz önüne alınacak yükler ve kuvvetler
b) Muayene ve deneyler için gerekli belgelerde, hesabın en elverişsiz yük durumuna göre
yapılması yeterlidir.
3.2.1.4. Darbe Katsayısı

3.2.1.4.1. Güvenlik Tertibatının ÇalıĢması
Güvenlik tertibatının çalışması ile ilgili darbe katsayısı k 1, güvenlik tertibatının tipine bağlıdır.
3.2.1.4.2. Kabin
„‟Normal kullanma-hareket‟‟ yük durumunda kabinin düşey hareket eden kütleleri (Q+P),
elektrik güvenlik tertibatından veya elektriğin rasgele kesilmesinden kaynaklanan sert
frenlemeyi göz önüne almak için darbe katsayısı k2 ile çarpılmalıdır.
3.2.1.4.3. KarĢı Ağırlık Veya Dengeleme Ağırlığı

Karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının kılavuz raylarına uygulanan kuvvetler, kabin 1.g n‟
den büyük bir frenleme ivmesi ile durduğunda karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının
muhtemel zıplamasını göz önüne almak için darbe katsayısı k3 ile çarpılmalıdır.
59
3.2.1.5. Hesaplamalar
3.2.1.5.1. Hesaplamanın Kapsamı

Kılavuz raylar, eğilme gerilmesi hesaba katılarak boyutlandırılmalıdır.
Kılavuz rayların üzerine güvenlik tertibatının etki ettiği durumlarda, eğilme ve bükülme
gerilmeleri hesaba katılarak boyutlandırılmalıdır.
Asılı kılavuz raylarda (kuyu üstünde tespit edilmiş), bükülme yerine çekme gerilmesi hesaba
katılmalıdır.
3.2.1.5.2. Eğilme Gerilmesi

1) Aşağıda belirtilenlere bağlı olarak kılavuz patenlerdeki – Fb- , kılavuz raylarda eğilme
gerilmesi meydana getirir.
 Kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının asılma şekli;

 Kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının kılavuz raylarının konumu;
 Kabin içindeki yük ve yük dağılımı.
2) Kılavuz rayın farklı eksenlerindeki eğilme gerilmesinin hesaplanmasında aşağıda belirtilen

kabuller yapılabilir.
 Kılavuz ray, birbirinden L uzaklıkta mafsalları bulunan bir mütemadi kiriştir;

 Eğilme gerilmesine neden olan kuvvetlerin bileşkesi birbirine komşu iki tespit
noktasının ortasına etki eder
 Eğilme momentleri kılavuz ray profilinin nötr eksenine etki eder.
Profilin eksenlerine dik olarak etki eden kuvvetlerden (m) eğilme gerilmesinin
hesaplanmasında aşağıdaki formül uygulanır.
Mm
σm  ve
W
3.Fb .l
Mm 
16
Burada;
m
2
= Eğilme gerilmesi (N/mm );
Mm = Eğilme momenti (N.mm);
3
W = Mukavemet momenti (mm );
Fb = Farklı yük durumlarında kılavuz raylara patenler tarafından uygulanan kuvvet (N);
l = Kılavuz ray konsolları arasındaki en uzun mesafe (mm)
Bu kılavuz patenlerin, kılavuz ray tespit noktalarına göre konumları hesaba katılıyorsa, yük
durumu „‟normal kullanma- yükleme‟‟ için geçerli değildir.
3) Kılavuz rayın profil şekli göz önüne alınarak, farklı eksenlerdeki eğilme gerilmeleri
birleştirilir.W x ve W y için çizelge değerleri (W xmin ve W ymin) kullanılır ve bunlarla izin verilen
60
gerilmeler aşılmazsa, başka hesaplama gerekli değildir. Aksi halde kılavuz ray profilinin
hangi dış kenarında en büyük gerilmenin meydana geldiği incelenmelidir.
4) İkiden fazla kılavuz ray kullanılıyorsa ve kılavuz ray profilleri birbirinin aynı ise, kuvvetlerin
kılavuz raylar arasında eşit dağıldığı kabul edilebilir.
5) Birden fazla güvenlik tertibatı kullanılıyorsa, bütün frenleme kuvvetinin güvenlik tertibatları
arasında eşit dağıldığı kabul edilebilir.
5.1) Aynı kılavuz ray üzerine etki eden, birbiri üstüne düşey olarak yerleştirilmiş birden fazla
güvenlik tertibatı kullanıldığında, frenleme kuvvetlerinin bir noktada etki ettiği kabul edilebilir.
5.2) Farklı kılavuz raylar üzerine etki eden, birbiri yanına yatay olarak yerleştirilmiş birden
fazla güvenlik tertibatı kullanıldığında, bir kılavuz raydaki frenleme kuvveti 3.2.1.2 Yükler ve
Kuvvetler bölümü a ve b maddelerine göre belirlenmelidir.
3.2.1.5.3. Bükülme
Bükülme Gerilmesinin hesaplanması için „‟omega‟‟ metodu aşağıdaki formüllerle kullanılır.
k 
F .  k
k 3 .M
. veya k 
F .  k
c 3 .M
.
A A
Burada;
k : Bükülme gerilmesi (N/mm )
2
Fk : Bir kabin kılavuz rayındaki bükülme kuvveti (N)

Fc : Bir karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının kılavuz rayındaki bükülme kuvveti (N)
k3 : Darbe katsayısı (Çizelge –1)
M : Yardımcı donanımın kılavuz raylarda meydana getirdiği kuvvet (N)
2
A : Kılavuz rayın kesit alanı (mm )
 : Bükülme katsayısı
Omega değerleri Çizelge –11 ve Çizelge –12‟dan alınır veya aşağıda belirtilen polinomlardan
aşağıdaki formüller yardımıyla hesaplanabilir.
Burada;
lk
= veya lk = l
i
l k = Bükülme uzunluğu (mm)
i = Jirasyon yarıçapı (mm)
l = Kılavuz ray konsolları arasındaki en büyük uzaklık (mm)
2
Rm =370 N/mm çekme dayanımlı çelik için :
1,89
20 ≤λ≤ 60 ω = 0,00012920 ⋅λ +1;
2,14
60 <λ≤ 85 ω = 0,00004627 ⋅λ +1;
2,35
85 <λ≤ 115 ω = 0,00001711 ⋅λ + 1,04 ;
61
2,00
115 <λ≤ 250 ω = 0,00016887 ⋅λ
2
Rm = 520 N/mm çekme dayanımlı çelik için :
2,06
20 ≤λ≤ 50 ω = 0,00008240 ⋅λ + 1,021 ;
2,41
50 <λ≤ 70 ω = 0,00001895 ⋅λ + 1,05 ;
2,36
70 <λ≤ 89 ω = 0,00002447 ⋅λ + 1,03 ;
2,00
89 <λ≤ 250 ω = 0,00025330 ⋅λ .
2 2
Rm = 370 N/mm ile 520 N/mm arasındaki çekme dayanımlı çelikler için “omega” değerleri
aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanmalıdır:
520  370 
R   .Rm  370  370
 520  370 
Diğer sert metalik malzemelerin “omega” değerleri imalâtçıları tarafından verilmelidir.
3.2.1.5.4. BirleĢik Eğilme ve Bükülme Gerilmeleri

Birleşik eğilme ve bükülme gerilmeleri aşağıdaki formüller kullanılarak hesaplanmalıdır;

2
: Birleşik eğilme ve basınç gerilmeleri (N/mm )
m
2
: Eğilme gerilmesi (N/mm )
x
2
: x- eksenindeki eğilme gerilmesi (N/mm )
y
2
: y- eksenindeki eğilme gerilmesi (N/mm )
zul
2
: İzin verilen gerilme (N/mm )
k
2
: Bükülme gerilmesi (N/mm )
2
Eğilme gerilmeleri;
   x   y   zul
Eğilme ve basınç gerilmeleri;
Fk  k 3 . M
  m    zul veya
A
Fc  k3 . M
  m    zul
A
Eğilme ve bükülme gerilmeleri;
 c  k  0,9. m   zul
62
 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 
20 1,04 1,04 1,04 1,05 1,05 1,06 1,06 1,06 1,07 1,08 20
30 1,08 1,09 1,09 1,10 1,10 1,11 1,11 1,12 1,13 1,13 30
40 1,14 1,14 1,15 1,16 1,16 1,17 1,18 1,19 1,19 1,20 40
50 1,21 1,22 1,23 1,23 1,24 1,25 1,26 1,27 1,28 1,29 50
60 1,30 1,31 1,32 1,33 1,34 1,35 1,36 1,37 1,39 1,40 60
70 1,41 1,42 1,44 1,45 1,46 1,48 1,49 1,50 1,52 1,53 70
80 1,55 1,56 1,58 1,59 1,61 1,62 1,64 1,66 1,68 1,69 80
90 1,71 1,73 1,74 1,76 1,78 1,80 1,82 1,84 1,86 1,88 90
100 1,90 1,92 1,94 1,96 1,98 2,00 2,02 2,05 2,07 2,09 100
110 2,11 2,14 2,16 2,18 2,21 2,23 2,27 2,31 2,35 2,39 110
120 2,43 2,47 2,51 2,55 2,60 2,64 2,68 2,72 2,77 2,81 120
130 2,85 2,90 2,94 2,99 3,03 3,08 3,12 3,17 3,22 3,26 130
140 3,31 3,36 3,41 3,45 3,50 3,55 3,60 3,65 3,70 3,75 140
150 3,80 3,85 3,90 3,95 4,00 4,06 4,11 4,16 4,22 4,27 150
160 4,32 4,38 4,43 4,49 4,54 4,60 4,65 4,71 4,77 4,82 160
170 4,88 4,94 5,00 5,05 5,11 5,17 5,23 5,29 5,35 5,41 170
180 5,47 5,53 5,59 5,66 5,72 5,78 5,84 5,91 5,97 6,03 180
190 6,10 6,16 6,23 6,29 6,36 6,42 6,49 6,55 6,62 6,69 190
200 6,75 6,82 6,89 6,96 7,03 7,10 7,17 7,24 7,31 7,38 200
210 7,45 7,52 7,59 7,66 7,73 7,81 7,88 7,95 8,03 8,10 210
220 8,17 8,25 8,32 8,40 8,47 8,55 8,63 8,70 8,78 8,86 220
230 8,93 9,01 9,09 9,17 9,25 9,33 9,41 9,49 9,57 9,65 230
240 9,73 9,81 9,89 9,97 10,05 10,14 10,22 10,30 10,39 10,47 240
250 10,55
Çizelge –11 370 N/mm2 çekme dayanımlı kılavuz ray için „nın fonksiyonu olarak “omega”()
değeri
63
 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 
20 1,06 1,06 1,07 1,07 1,08 1,08 1,09 1,09 1,10 1,11 20
30 1,11 1,12 1,12 1,13 1,14 1,15 1,15 1,16 1,17 1,18 30
40 1,19 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 1,26 1,27 40
50 1,28 1,30 1,31 1,32 1,33 1,35 1,36 1,37 1,39 1,40 50
60 1,41 1,43 1,44 1,46 1,48 1,49 1,51 1,53 1,54 1,56 60
70 1,58 1,60 1,62 1,64 1,66 1,68 1,70 1,72 1,74 1,77 70
80 1,79 1,81 1,83 1,86 1,88 1,91 1,93 1,95 1,98 2,01 80
90 2,05 2,10 2,14 2,19 2,24 2,29 2,33 2,38 2,43 2,48 90
100 2,53 2,58 2,64 2,69 2,74 2,79 2,85 2,90 2,95 3,01 100
110 3,06 3,12 3,18 3,23 3,29 3,35 3,41 3,47 3,53 3,59 110
120 3,65 3,71 3,77 3,83 3,89 3,96 4,02 4,09 4,15 4,22 120
130 4,28 4,35 4,41 4,48 4,55 4,62 4,69 4,75 4,82 4,89 130
140 4,96 5,04 5,11 5,18 5,25 5,33 5,40 5,47 5,55 5,62 140
150 5,70 5,78 5,85 5,93 6,01 6,09 6,16 6,24 6,32 6,40 150
160 6,48 6,57 6,65 6,73 6,81 6,90 6,98 7,06 7,15 7,23 160
170 7,32 7,41 7,49 7,58 7,67 7,76 7,85 7,94 8,03 8,12 170
180 8,21 8,30 8,39 8,48 8,58 8,67 8,76 8,86 8,95 9,05 180
190 9,14 9,24 9,34 9,44 9,53 9,63 9,73 9,83 9,93 10,03 190
200 10,13 10,23 10,34 10,44 10,54 10,65 10,75 10,85 10,96 11,06 200
210 11,17 11,28 11,38 11,49 11,60 11,71 11,82 11,93 12,04 12,15 210
220 12,26 12,37 12,48 12,60 12,71 12,82 12,94 13,05 13,17 13,28 220
230 13,40 13,52 13,63 13,75 13,87 13,99 14,11 14,23 14,35 14,47 230
240 14,59 14,71 14,83 14,96 15,08 15,20 15,33 15,45 15,58 15,71 240
250 15,83
Çizelge -12 520 N/mm2 çekme dayanımlı kılavuz ray için „nın fonksiyonu olarak “omega”
() değeri
3.2.1.5.5. Ray Boynundaki Eğilme

Bağlama pabuçlarındaki eğilme hesaba katılmalıdır. T- profil şeklindeki kılavuz raylarda
aşağıdaki formül kullanılmalıdır.
1,85. Fx
F    zul
c2
F
2
= Ray boyundaki yerel eğilme gerilmesi (N/mm )
Fx = Kılavuz patenin ray boyundaki kuvveti (N)
c = Kılavuz ray profilinin ayağı ile başı arasındaki boyun
genişliği (Şekil –18)
ġekil –18 Kılavuz rayın eksenleri
3.2.1.5.6. Eğilme Miktarı (sehim)

Eğilme miktarı aşağıdaki formüller kullanılarak hesap edilmelidir.
64
Fy .l 3
 y  0,7 . y-y düzleminde
48. E . I x
Fx .l 3
 x  0,7 . x-x düzleminde
48. E . I y
Burada;
x = x- eksenindeki eğilme miktarı (mm)
y = y- eksenindeki eğilme miktarı (mm)
Fx = x- eksenindeki kılavuz kuvveti (N)

Fy = y- eksenindeki kılavuz kuvveti (N)
2
E = Esneklik modülü (N/mm )
4
Ix = x- eksenindeki atalet momenti (mm )
4
Iy = y- eksenindeki atalet momenti (mm )
3.2.1.6. Ġzin Verilen Gerilme Ve Eğilme Miktarları

Burada;
 zul = İzin verilen gerilme (N/mm )
2
2
Rm = Uzama sınırı (N/mm )
St = Güvenlik katsayısı (Çizelge –13 den alınmalıdır)
Rm
 zul 
St
Yük durumları Kopma uzaması(A5) Güvenlik katsayısı(St)
A5  % 12 2,25
Normal kullanma yüklemesi
%8≤A5%12 3,75
A5%12 1,8
Güvenlik tertibatının çalışması
%8≤A5%12 3,0
Çizelge –13 Güvenlik Katsayıları

Kopma uzaması %8‟ den az olan malzemeler çok kırılgan olarak kabul edildikleri için
kullanılmamalıdır.
TS 4789 ISO 7465‟e uygun kılavuz raylar için Çizelge –14„de verilen  zul değerleri kullanılır.
Rm
Yük Durumları
370 440 520
Normal Kullanma Yüklemesi 165 195 230
Güvenlik Tertibatı Çalışması 205 244 290
Çizelge –14 İzin verilen gerilmeler zul (N/mm2)
65
T profilli kılavuz raylar için hesaplanan en büyük izin verilen eğilme miktarları:
a) Üzerinde güvenlik tertibatı çalıĢan kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığı
kılavuz raylarında, her iki yönde 5 mm;
b) Üzerinde güvenlik tertibatı çalıĢmayan kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığı
kılavuz raylarında, her iki yönde 10 mm
Kılavuz rayların binaya tespiti, binanın normal oturmasından veya betonun çekmesinden
kaynaklanan etkileri ya kendiliğinden ya da basit bir ayarlama ile dengelemeye imkan
vermelidir.
Kılavuz raylar soğuk çekme veya işlenerek yapılabilir. Standartlardaki rayların imalat usulüne
göre soğuk çekilmiş raylar “A” ile, makine ile işlenmiş raylar “B” ile ve makineda işlenmiş
yüksek kaliteli raylar “BE” harfleri ile gösterilirler.
Ray imalatında kullanılacak çeliğin çekme mukavemeti 370 N/mm² „den az, 520 N/mm² „den
fazla olmamalıdır.
3.2.1.7. Hesaplama Metodları Ġçin Örneklemeler
ġekil -19 Kabin boyutlandırması

Dx : x-yönündeki kabin boyutu, kabin derinliği;
Dy : y-yönündeki kabin boyutu, kabin genişliği;
xC , yC : Kabin merkezinin (C), kılavuz ray sisteminin ilgili eksenlerine olan mesafeleri;
66
xS , yS : Askı noktasının (S), kılavuz ray sisteminin ilgili eksenlerine olan mesafeleri;
xP , yP : Boş kabinin ağırlık merkezinin kılavuz ray sisteminin ilgili eksenlerine olan mesafeleri;
xCP , yCP : Boş kabinin ağırlık merkezinin, x ve y eksenlerinde kabin merkezine olan mesafeleri;
S : Kabin askı noktası;
C : Kabinin geometrik merkezi;
P : Boş kabinin ağırlık merkezi;
Q : Beyan yükünün ağırlık merkezi;
→ : Yükleme yönü;
1,2,3,4 : 1,2,3 veya 4 nolu kabin kapılarının merkezi;
xi , yi : İlgili kabin kapısının, kılavuz ray sisteminin ilgili eksenlerine olan mesafeleri, i = 1,2,3
veya 4;
n : Kılavuz rayların sayısı
h : Kabin kılavuz patenleri arasındaki mesafe
xQ , yQ : Beyan yükü ağırlık merkezinin kılavuz ray sisteminin ilgili eksenlerine olan mesafeleri;
xCQ , yCQ : x ve y eksenlerine göre kabin merkezi ile beyan yükü ağırlık merkezi arasındaki
mesafe.
3.2.1.7.1. Genel Düzen
3.2.1.7.1.1. Güvenlik Tertibatı ÇalıĢması
3.2.1.7.1.1.1. Eğilme Gerilmesi
a) Kılavuz rayın y-eksenindeki kılavuz kuvvetlerden kaynaklanan eğilme gerilmesi :
k1 . g n . (Q . xQ  P . xP ) 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
b) Kılavuz rayın x-eksenindeki kılavuz kuvvetlerinden kaynaklanan eğilme gerilmesi :
k1 . g n . (Q . yQ  P . y P ) 3. Fy .l Mx
Fy  Mx  x 
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
67
Durum 2: y-ekseni
3.2.1.7.1.1.2. Bükülme
k1 . g n . ( P  Q) ( Fk  k 3 . M ) .
Fk  , k 
n A
3.2.1.7.1.1.3. BirleĢik Gerilme1)
 m  x  y   zul
Fk  k 3 . M
  m    zul
A
 c  k  0,9. m   zul
3.2.1.7.1.1.4. Ray Boynu Eğilmesi2)
1,85. Fx
F    zul
c2
3.2.1.7.1.1.5. Eğilme Miktarları3)
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
3.2.1.7.1.2. Normal Kullanma, Hareket
Fx 

k 2 . g n . Q . ( xQ  xs )  P . ( xP  xs )  My 
3. Fx .l
y
My
n.h 16 Wy
1)
Bu hesaplar Madde 3.2.1.7.1.1.1. „e göre yük durumu 1 ve 2 için yapılmalıdır.  zul   m ise, en
küçük ray boyutları elde etmek için hesaplar 3.2.1.5.2_3)‟e göre yapılabilir.
2)
Bu hesaplar Madde 3.2.1.7.1.1.1. „e göre yük durumu 1 ve 2 için yapılmalıdır.
3)
68
Fy 

k 2 . g n . Q . ( yQ  y s )  P . ( y P  y s )  Mx 
3. Fy .l
x 
Mx
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
Durum 2: y-ekseni
3.2.1.7.1.2.2. Bükülme
“Normal Kullanma – Hareket” yük durumunda bükülme meydana gelmez.
 m  x  y   zul
k3 . M
  m    zul
A
 c  k  0,9. m   zul
4)
69
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
3.2.1.7.1.3. Normal Kullanma – Yükleme

g n . P . ( x P  x s )  Fs . ( xi  xs ) 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
g n . P . ( y P  y s )  Fs . ( yi  y s ) 3. Fy .l Mx
Fy  Mx  x 
n 16 Wx
.h
2
3.2.1.7.1.3.2. Bükülme
“Normal Kullanma – Yükleme” yük durumunda bükülme meydana gelmez.
5)
6)
70
 m  x  y   zul
k3 . M
  m    zul
A
3.2.1.7.1.3.4. Ray Boynu Eğilmesi
1,85. Fx
F    zul
c2
3.2.1.7.1.3.5. Eğilme Miktarları
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
3.2.1.7.2. Merkezden KılavuzlanmıĢ ve Asılı Kabin
k1 . g n . (Q . xQ  P . xP ) 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
k1 . g n . (Q . yQ  P . y P ) 3. Fy .l Mx
Fy  Mx  x 
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
P ve Q „nun aynı tarafta olması en uygun olmayan yük durumudur. Bu nedenle Q, x-ekseni
üzerindedir.
7)
Eğer  zul   m ise, en küçük ray boyutları elde etmek için hesaplar 3.2.1.5.2_3)‟e göre yapılabilir.
71
Durum 2: y-ekseni
3.2.1.7.2.1.2. Bükülme
k1 . g n . ( P  Q) ( Fk  k 3 . M ) .
Fk  , k 
n A
 m  x  y   zul
Fk  k 3 . M
  m    zul
A
 c  k  0,9. m   zul
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
Fx 

k 2 . g n . Q . xQ  P . x P  My 
3. Fx .l
y
My
n.h 16 Wy
8)
9)
10)
72
Fy 

k 2 . g n . Q . yQ  P . y P  Mx 
3. Fy .l
x 
Mx
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
üzerindedir.
Durum 2: y-ekseni
3.2.1.7.2.2.2. Bükülme
 m  x  y   zul
k3 . M
  m    zul
A
11)
73
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
g n . P . x P  Fs . x1 3. Fx .l My
Fx  My  y
2. h 16 Wy
g n . P . y P  Fs . y1 3. Fy .l Mx
Fy  Mx  x 
h 16 Wx
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
üzerindedir.
12)
13)
74
Durum 2: y-ekseni
3.2.1.7.2.3.2. Bükülme
 m  x  y   zul
k3 . M
  m    zul
A
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
3.2.1.7.3. Merkezden Kaçık Olarak KılavuzlanmıĢ ve Asılı Kabin
k1 . g n . (Q . xQ  P . xP ) 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
k1 . g n . (Q . yQ  P . y P ) 3. Fy .l M
Fy  Mx  x  x
n 16 Wx
.h
2
14)
 zul   m ise, en küçük ray boyutları elde etmek için hesaplar 3.2.1.5.2_3)‟e göre yapılabilir.
75
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
Durum 2: y-ekseni
3.2.1.7.3.1.2. Bükülme
k1 . g n . ( P  Q) ( Fk  k 3 . M ) .
Fk  , k 
n A
 m  x  y   zul
Fk  k 3 . M
  m    zul
A
 c  k  0,9. m   zul
1,85. Fx
F    zul
c2
15)
16)
76
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
Fx 

3. Fx .l
y
My
n.h 16 Wy
Fy 

3. Fy .l
x 
Mx
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
Durum 2: y-ekseni
17)
77
3.2.1.7.3.2.2. Bükülme
 m  x  y   zul
k3 . M
  m    zul
A
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x

g n . P . ( x P  xs )  Fs . ( x1  xs ) 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
Fy  0 M x 0 x 0
18)
19)
20)
78
3.2.1.7.3.3.2. Bükülme
 m  y   zul
k3 . M
  m    zul
A
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
 y 0
3.2.1.7.4. Yandan KılavuzlanmıĢ ve Asılı Kabin
k1 . g n . (Q . xQ  P . xP ) 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
k1 . g n . (Q . yQ  P . y P ) 3. Fy .l Mx
Fy  Mx  x 
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
xP  0 yP  0
5
xQ  c  . Dx
8
yQ  0
21)
79
Durum 2: y-ekseni
xP  0 yP  0
Dx 1
xQ  c  yQ  . D y
2 8
3.2.1.7.4.1.2. Bükülme
k1 . g n . ( P  Q) ( Fk  k 3 . M ) .
Fk  , k 
n A
 m  x  y   zul
Fk  k 3 . M
  m    zul
A
 c  k  0,9. m   zul
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
Fx 

3. Fx .l
y
My
n.h 16 Wy
22)
23)
24)
80
Fy 

3. Fy .l
x 
Mx
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
xP  0 yP  0
5
xQ  c  . Dx
8
yQ  0
Durum 2: y-ekseni
xP  0 yP  0
Dx 1
xQ  c  yQ  . D y
2 8
3.2.1.7.4.2.2. Bükülme
 m  x  y   zul
k3 . M
  m    zul
A
1,85. Fx
F    zul
c2
25)
26)
81
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x

g n . P . x P  Fs . x1 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
Fs . y1 3. Fy .l Mx
Fy  Mx  x 
n 16 Wx
.h
2
3.2.1.7.4.3.2. Bükülme
27)
82
 m  x   y   zul
k3 . M
  m    zul
A
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy .l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
3.2.1.7.5. Panorama Asansörleri, Genel Düzen
k1 . g n . (Q . xQ  P . xP ) 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
k1 . g n . (Q . yQ  P . y P ) 3. Fy .l Mx
Fy  Mx  x 
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
28)
83
Durum 2: y-ekseni
3.2.1.7.5.1.2. Bükülme
k1 . g n . ( P  Q) ( Fk  k 3 . M ) .
Fk  , k 
n A
 m  x  y   zul
Fk  k 3 . M
  m    zul
A
 c  k  0,9. m   zul
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
Fx 

3. Fx .l
y
My
n.h 16 Wy
29)
30)
31)
84
Fy 

3. Fy .l
x 
Mx
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
Durum 2: y-ekseni
3.2.1.7.5.2.2. Bükülme
 m  x  y   zul
k3 . M
  m    zul
A
32)
85
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
g n . P . ( x P  xs )  Fs . ( x1  xs ) 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
Fy  0
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
33)
34)
86
Durum 2: y-ekseni
3.2.1.7.5.3.2. Bükülme
3.2.1.7.5.3.3. BirleĢik Gerilme
m   y   zul
k3 . M
  m    zul
A
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
 y 0
35)
87
3.2.2. Binaya Gelen Yükler
3.2.2.1. Kuyu Duvarının Dayanımı
Asansörlerin güvenli çalışması için kuyu duvarları yeterli mekanik dayanıma sahip olmalıdır.
Duvarların iç ve dış yüzeyin herhangi bir noktasında dikey olarak 5 cm²‟lik yuvarlak veya kare
şeklinde bir alana eşit olarak dağılacak 300 N‟luk bir kuvvet uygulandığında ;
a) Kalıcı bir biçimde şekil değiştirmemeli,
b) 15 mm‟den fazla esnememelidir.
Normal olarak şahısların erişebileceği yerledeki düz veya şekil verilmiş cam paneller, ilgili
standartta belirtilen yüksekliğe kadar lamine camdan mamul olmalıdır.
3.2.2.2. Kuyu Alt BoĢluğu Tabanının Dayanımı
Kuyu alt boğluğu tabanı, asılı kılavuz raylar hariç, her kılavuz ray altında kılavuz rayın
kütlesinden (kg) kaynaklanan (N) ve güvenlik tertibatının çalışması anında meydana gelen
kuvveti (N) taşıyabilmelidir.
Kuyu alt boşluğu tabanı, her bir kabin tamponunun altında, beyan yükü ile yüklü kabin
kütlesinden kaynaklanan statik kuvvetin 4 katını taşıyabilmelidir :
4 . gn . (P+Q)
Kuyu alt boşluğu tabanı, her bir karşı ağırlık tamponunun veya dengeleme ağırlığının hareket
sahası altında, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının kütlesinden kaynaklanan statik
kuvvetin 4 katını taşıyabilmelidir :
4 . gn . (P+q. Q) Karşı Ağırlık için
4 . gn . q. P Karşı Ağırlık için
3.2.2.3. Kuyu Tavanının Dayanımı
Kılavuz rayların asılı olması durumunda askı noktaları için bükülme yerine çekme gerilmesi
hesaba katılmalıdır.
3.2.3. Tahrik Yeteneğinin Hesaplanması

Tahrik yeteneği:
- Normal Harekette;
- Durak seviyesinde yükleme sırasında;
- Durdurma tertibatı çalıştığında frenleme esnasında
güvenceye alınmış olmalıdır.
Bununla birlikte, kabinin herhangi bir nedenle kuyu içinde bloke edildiği her zaman, halatların
tahrik kasnağı üzerinde kayması göz önüne alınmalıdır.
Aşağıdaki hesap metodu çelik halat ve çelik veya döküm tahrik kasnağı kullanılan ve tahrik
makinasının kuyu üstünde bulunduğu geleneksel uygulamalarda tahrik yeteneğinin
değerlendirilmesi için bir kılavuzdur.
Tecrübelerin de ögsterdiği gibi, elde edilen sonuçlar metot içindeki güvenlik paylarından
ötürü güvenlidir. Bu nedenle aşağıda belirtilen hususların ayrıntılı olarak göz önüne alınması
gerekli değildir :
- Halatların yapısı;
- Yağlamanın tip ve miktarı;
- Halat ve tahrik kasnaklarının malzemesi;
- İmalat toleransları.
88
3.2.3.1.1. Sürtünme Katsayısı Ġçin Kabuller ()
Burada ;
  Kabinin anma hızındaki halat hızı,
a) Yükleme için;  = 0,1
0,1
b) Durdurma tertibatı çalıĢması için; 

1
10
c) Kabinin bloke edildiği durumlar için;  = 0,2
ġekil –20 Sürtünme katsayısının en küçük değeri

3.2.3.1.2. Sürtünme Değerlerinin Hesaplanması (f)
3.2.3.1.2.1. Kanal ġekline Göre
a) Yarım daire ve altı kesik yarım daire kanallar
ġekil –21 Altı kesik Yarım Daire Kanal
    : Alt kesilme açısı

4. cos  sin 
f  ..  2 2  : Kanal açısı değeri
      sin   sin   : Sürtünme katsayısı
89
Alt kesilme açısı  „nın değeri 106 (1,83 radyan) den büyük olmamalıdır. Bu açı, kanal altının
%80 kesilmesine tekabül eder.
Kanal açısı ‟nın değeri, kanal şeklinin tasarımına göre imalatçı tarafından verilmelidir. Kanal
açısı hiçbir durumda 25 0 (0,43 radyan) den az olmamalıdır.
b) V kanallar
Kanallara ek bir sertleştirme işlemi uygulanmadığı durumlarda aşınma nedeniyle tahrik

yeteneğinin azalmasını sınırlamak için kanal altının kesilmesi gereklidir.
ġekil –22 V Kanal
Aşağıdaki formüller kullanılmalıdır.

- Kabinin yüklenmesi ve durdurma tertibatı çalışması için ;
 
4.1  sin 
f  . 
2
Sertleştirilmemiş kanallar için ;
    sin 
1
Sertleştirilmiş kanallar için ; f  .

sin
2
- Kabinin bloke edildiği durumlar için ;
1
Sertleştirilmiş ve sertleştirilmemiş kanalar için ; f  .

sin
2
Alt kesilme açısı  „nın değeri 1060 (1,83 radyan) den büyük olmamalıdır. Bu açı, kanal
altının %80 kesilmesine tekabül eder. Kanal açısı insan ve yük asansörlerinde hiçbir
durumda 350 den az olmamalıdır.
3.2.3.2. Tahrik Yeteneğinde Ġncelenen Durumlar

Durumlar;
I : yalnız en üst konumda duran kabinde;
II : saptırma kasnağı kabin veya karşı ağırlık tarafında;
III : yalnız halat askı oranı > 1 ise;
IV : yalnız en üst konumda duran karşı ağırlıkta;
V : yalnız halat askı oranı > 1 ise.
90
1,2,3,4: Makaraların hız katsayısı (mesela: 2 = 2 . Vcar)
ġekil –23 Genel Durum
Burada;
mPcar : Kabin tarafındaki kasnağın indirgenmiş kütlesi JPcar / R2 (kg);
mPcwt : Karşı ağırlık tarafındaki kasnağın indirgenmiş kütlesi JPcwt / R2 (kg);
mPTD : Dengeleme halatı gergi tertibatı kasnaklarının (2 adet kasnak) indirgenmiş kütlesi JPDT / R2 (kg);
mDP : Kabin / karşı ağırlık tarafındaki saptırma kasnağının indirgenmiş kütlesi JDP / R2 (kg);
ns : Askı halatlarının sayısı;
nc : Dengeleme halatlarının/ zincirlerinin sayısı;
nt : Kabin bükülgen kablolarının sayısı;
P : Boş kabin ve kabine asılı parçaların, meselâ: kabin bükülme kablosunun kabin tarafından taşınan
kısmı ve varsa dengeleme halatları/zincirlerinin vb. kütlelerinin toplamı (kg);
Q : Beyan yükü (kg);
Mcwt : Kasnaklar dahil karşı ağırlığın kütlesi (kg);
MSR : Askı halatlarının gerçek kütlesi ([0,5 H y] .ns .askı halatının birim uzunluk başına kütlesi) (kg);
MSRcar : Kabin tarafındaki kütle MSR (kg);
MSRcwt : Karşı ağırlık tarafındaki kütle MSR (kg);
MCR : Dengeleme halatlarının/ zincirlerinin gerçek kütlesi ([0,5 H y] .nC .halatın/ zincirin birim uzunluk
başına kütlesi) (kg);
MCRcar : Kabin tarafındaki kütle MCR (kg);
MCRcwt : Karşı ağırlık tarafındaki kütle MCR (kg);
MTrav : Kabin bükülgen kablolarının gerçek kütlesi ([0,5 H y] .nt .bükülgen kablonun birim uzunluk
başına kütlesi) (kg);
91
MComp : Kasnaklar dahil dengeleme halatı gergi tertibatının kütlesi (kg);
FRcar : Kuyudaki sürtünme kuvveti (kabin tarafındaki yatakların verimleri, raylardaki sürtünme, vb. ) (N);
FRcwt : Kuyudaki sürtünme kuvveti (karşı ağırlık tarafındaki yatakların verimleri, raylardaki sürtünme, vb. ) (N);
H : Seyir mesafesi (m);
y : Kabin/ karşı ağırlığın seyir mesafesinin ortasına olan uzaklığı (m), (0,5 H seviyesinde y=0);
T1 , T2 : Tahrik kasnağını her iki yanındaki halat kısımlarında meydana gelen kuvvetler (N);
r : Halat askı katsayısı
a : Kabinin frenleme ivmesi (pozitif değer) (m/s2);
gn : Standard yerçekimi ivmesi (m/s2);
iPcar : Kabin tarafındaki kasnakların sayısı (saptırma kasnağı hariç);
iPcwt : Karşı ağırlık tarafındaki kasnakların sayısı (saptırma kasnağı hariç);
 : Statik kuvvet;
 : Dinamik kuvvet;
f : Sürtünme değeri;
 : Halatların tahrik kasnağına sarılma açısı;
Yapılan hesaplamalarda en riskli durumlar aşağıda çıkarılmıştır ;
3.2.3.2.1. Kabinin Yüklenmesi Durumu;

Statik T1/ T2 oranı, % 125 beyan yükü ile yüklü kabinin kuyu içindeki en elverişsiz konumuna
göre hesaplamalıdır.
( P  Q  M CRcar  M Trav ).( g n  a)

I
M Comp  2.mPTD 
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
 (m DP .r.a)   M SRcar .a.(
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
M cwt .( g n  a) M Comp
IV
M CRcwt  2.mPTD 
T2   .g n  M SRcwt .( g n  r.a)  .( g n  a)   .a 
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
 
4.1  sin 
f  . 
2
 = 0,1
    sin 
T1
 e fα
T2
3.2.3.2.2. Durdurma Tertibatının ÇalıĢması Durumu;

Dinamik T1 / T2 oranı, kabinin kuyu içindeki en elverişsiz konumuna ve yük durumuna (boş
veya beyan yükü ile yüklü) göre hesaplanmalıdır.
Bütün hareketli kısımlar, asansörün halat askı oranını hesaba katarak, kendi frenleme
ivmeleri ile göz önüne alınmalıdır.
Hiçbir durumda frenleme ivmesi aşağıda belirtilenlerden az olmamalıdır.

2
0,5 m/s (normal durumda)
92
2
0,8 m/s (stroku kısaltılmış tamponlar kullanıldığında)

I
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
IV
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
 
4.1  sin 
f  . 
2 0,1
0,187 
    sin  
1
10
T1
 e fα
T2
3.2.3.2.3. Kabinin Bloke Edilmesi Durumu

Statik T1 / T2 oranı, kabinin kuyu içindeki en elverişsiz konumuna ve yük durumuna (boş veya
beyan yükü ile yüklü) göre hesaplanmalıdır.
I
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
IV
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
1
f  .  = 0,2

sin
2
T1
 e fα
T2
93
3.2.4. Tahrik Kasnağı, Makara Çapları Ve Tambur Ġle Halat Çaplarının Oranı, Halat Ve
Zincirler Ġçin Bağlantılar
Tahrik kasnağı, makara ve tamburun (halat ortasından ortasına ölçülen) çapları ile halat
çapının oranı, halat yapısından bağımsız olarak en az 40 olmalıdır.
Askı halatlarının güvenlik katsayısı aşağıda belirtildiği gibi hesaplanmalı ve en az aşağıdaki

değerlerde olmalıdır:
a) 12 - üç veya daha fazla halatlı sürtünmeli tahrik düzeninde;

b) 16 - iki halatlı sürtünmeli tahrik düzeninde;
c) 12 - tamburlu tahrik düzeninde.
Güvenlik katsayısı, bir halatın en küçük kopma kuvvetinin (N), kabin beyan yükü ile yüklü ve
en alt durakta duruyorken bir halata gelen en büyük kuvvete (N) oranıdır.
Halat ve halat tespit noktaları arasındaki bağlantılar, en küçük halat kopma yükünün en az %
80‟ine dayanabilmelidir.
Halat uçları kabine, karşı ağırlığa veya dengeleme ağırlığına veya palangalı sistemlerde askı
noktalarına, kurşun dökülmüş soketler, kendinden sıkıştırmalı konik soketli halat kilitleri, en
az üç uygun halat klemensiyle bağlanan kurt gözü (radansa), presle sıkıştırılmış boru veya
aynı derecede güvenli başka bir sistemle bağlanmalıdır.
Halatların tamburlara bağlantısı, kamalı klemensler, en az iki adet halat klemensi veya aynı
derecede güvenli başka bir sistemle yapılmalıdır.
Askı zincirlerinin güvenlik katsayısı en az 10 olmalıdır.
Zincir uçları kabine, karşı ağırlığa veya dengeleme ağırlığına, palangalı sistemlerde askı
noktalarına uygun araçlarla bağlanmalıdır. Zincir ve zincir tespit noktaları arasındaki
bağlantılar, en küçük zincir kopma yükünün en az % 80‟ine dayanabilmelidir.
3.2.4.1. Halat Güvenlik Katsayısının Hesabı

3.2.4.1.1. Genel
Bu katsayının hesabı yapılırken aşağıdaki kabuller göz önünde tutularak yapılır :
1 - Çelik veya döküm tahrik kasnağı gibi geleneksel malzemeler kullanılarak tasarımlanan
halatlı tahrik sistemleri,
2 - Standartlara uygun çelik halatlar,
3 - Periyodik bakım ve muayenelerin düzenli yapıldığı varsayılarak, yeterli halat ömrü
3.2.4.1.2. Kasnakların EĢdeğer Sayısı ( Nequiv )

Halatların bükülme sayısı ve bükülmelerin ağırlık derecesi halatta arızalara neden olur. Nu
olay kanal şekli (yuvarlak veya v-kanal) ve ters yönde bükülmenin olup olmamasından da
etkilenir.
Her bükülmenin ağırlık derecesi eşdeğer sayıda tek yönde bükülme ile eşit sayılabilir.
Tek yönde bükülme halatın, yarıçapı halat yarıçapından %5-6 büyük yarım daire şeklinde
kanalı olan bir kasnaktan geçişi olarak tanımlanır.
94
Eşdeğer kasnak sayısı Nequiv ile ilgili tek yönde bükülme sayısı aşağıdaki formülden elde
edilebilir :
Nequiv = Nequiv ( t ) + Nequiv ( p )

Nequiv ( t ) = Tahrik kasnaklarının eşdeğer sayısı (Çizelge -15)
Nequiv ( p ) = Saptırma kasnaklarının eşdeğer sayısı
3.2.4.1.2.1. Nequiv (t) Hesaplanması

o 0 o o o o
Kanal açısı  _ 35 36 38 40 42 45
V Kanallar N equiv (t) _ 18,5 15,2 10,5 7,1 5,6 4,0
o o o o o o o
Altı kesik yarım daire ve Alt kesilme açısı  75 80 85 90 95 100 105
Altı kesik V- kanallar N equiv (t) 2,5 3,0 3,8 5,0 6,7 10,0 15,2
Altı kesik olmayan
N equiv (t) 1 1 1 1 1 1 1
yarım daire kanallar
Çizelge –15 N equiv (t)‟nin değerleri
3.2.4.1.2.2. Nequiv (p) Hesaplanması

Nequiv (p) = Kp. ( Nps + 4.Npr )
Kp=( DT / DP )4
Dt = Tahrik kasnağı çapı

Dp = Diğer kasnakların ortalama çapı
Kp = Tahrik kasnağı çapının kasnak çapına oranı
Nps = Tek yönde bükülmeli kasnak sayısı
Npr = Ters yönde bükülmeli kasnak sayısı
3.2.4.1.3. Güvenlik Kat Sayısı Hesabı ( Sf )
Güvenlik katsayısı değeri aşağıdaki formülle hesaplanabileceği gibi ġekil -25 yardımıyla da
bulunabilir.
Belli bir halatlı tahrik sisteminde, güvenlik katsayısının en küçük değeri, kesin Dt/dr oranı ve
hesaplanan N equiv hesaba katılarak ġekil -25‟den seçilir.
dr = Halat çapı (mm)
  
  
  695,85.106 . N equiv  
 log  
   Dt 
8,567 
    
  d 
  r  
 2,6834 - 
   D 
- 2,894  
 
log  77,09 .  t  
 
   dr   

 
 
S f  10  
95
Örnek 1
V- Kanal ,  = 400
Nequiv ( t ) = 7,1
Kp = 2,07
Nequiv ( p ) = 2 . 2,07 = 4,1
Nequiv = 11,2
(1) kabin tarafı

Not : sabit olmayan kasnaklar nedeniyle ters
yönde bükülme yok
Örnek 2
V- Kanal ,  = 400 ,  = 900

Nequiv ( t ) =5
Kp = 5,06
Nequiv ( p ) = 5,06
Nequiv = 10,6
Örnek 3
Yarım daire kanal,

Nequiv ( t ) = 1 + 1 (çift sarım)
Kp =1
Nequiv =4
ġekil -24 Eşdeğer kasnak sayısının hesaplanması örnekleri
3.2.4.2. Halatlara Gelen En Büyük Dinamik Yük

Tmin TS EN 12385-5‟ e göre kullanılan halatın en küçük kopma değeridir.
 1,25 . Q.  P 
Tmaks.    .g n  Fhalat .g n
 r 
96
n : Halat Sayısı
 T 
S  n. min  S  Sf
 Tmaks. 
3.2.4.3. Halatların Tahrik Kasnağı Kanal Yüzeylerine Yaptığı Basınç Kontrolü

Tmaks. : Kabin En Alt Katta ve Anma Yükü İle Yüklü Olduğunda Halatlar Vasıtasıyla Tahrik Kasnağına
Gelen Statik Kuvvet (N)
n : Halat Sayısı
dh : Halat Çapı
DT : Tahrik Kasnağı Çapı
T : gn.(Q + P + Fhalat)
Tmaks..4,5
“V” Kanallı kasnaklarda; P

n.D T .dh .sin
2
Kabin anma yükü ile yüklenildiğinde halatların basıncı, aşağıda bağıntı ile bulunan değeri
aşmamalıdır.
(12,5  4.Vhalat )
Pmaks. 
(1  Vhalat )
Pmaks.  P şartını sağlamalıdır.
Ayrıca Asansörlere ait motor gücünün imalatçı kataloglarında yer alan kapasite değerine
göre seçilmesi tavsiye edilir.
97
ġekil -25 En küçük güvenlik katsayısının hesaplanması ( Sf )
98
v : Beyan Hızı
H : Serbest mesafeler
*) Kalın çizgiler : Madde 5.7.1.3‟ün izin verdiği imkanlardan azami avantaj sağlandığında, mümkün olan en küçük
mesafe.
**) Sıçramaya karşı kilitleme etkili bir gergi tertibatına sahip dengeleme halatlı asansörlerde, TS 10922 EN 81-1 Madde
5.7.1.4‟e göre yapılan hesaplamalar sonucu elde edilen değer sahası. Bu tertibat sadece 3,5 m/s „nin üstündeki
beyan hızları için zorunlu olmakla birlikte, daha düşük hızlarda kullanılması yasak ta değildir.
Bu değerler, seyir mesafesi ve bu teçhizatın tasarımına bağlıdır.
ġekil –26 Sürtünme tahrikli asansörlerin kuyu üst boşluklarındaki serbest mesafelerini
gösteren grafik (TS EN 81 – 1 +bA3 (Mart 2011) Madde 5.7.1)
99
s : Tampon stroku 3 : Stroku azaltılmamış enerji harcayan tipte tamponlar
v : Beyan Hızı 4 : Enerji harcayan tipte tamponlar, strok azaltma = 0,5
1 : Enerji depolayan tipte tamponlar 5 : Enerji harcayan tipte tamponlar, strok azaltma = 0,33
2 : Geri dönüş hareketi tamponlanmış enerji depolayan tipte 6 : Kalın çizgi Madde 10.4.3.ün tüm imkanları kullanıldığında
tamponlar mümkün olan en küçük stroku gösterir.
ġekil –27 Gerekli tampon stroklarını gösteren grafik (TS EN 81 - 1 +A3 (Mart 2011) Ek L
Madde 10.4
100
3.3. HĠDROLĠK ASANSÖRLERĠN PROJE HESAPLAMALARI
3.3.1. Kabin Kılavuz Raylarının Hesaplanması
Kılavuz rayların hesabı TS EN 81-2 (Mart 2002)„ye göre yapılmalıdır.
3.3.1.1. Genel
Kabin beyan yükü (Q), kabin alanına eşit olmayan bir şekilde dağılmış kabul edilir. Güvenlik
tertibatının kılavuz raylara aynı anda etkilediği ve frenleme kuvvetinin eşit olarak dağıldığı
kabul edilir.
3.3.1.2. Yükler Ve Kuvvetler

Boş kabin ve kabin tarafından taşınan piston, kabin bükülgen kablosunu bir kısmı ve (varsa)
dengeleme halatları/zincirleri gibi elemanların kütlelerinin (P) etki ettiği noktanın kabinin
ağırlık merkezi olduğu kabul edilir.
Normal kullanma ve “güvenlik tertibatının çalışması” gibi yük durumlarında beyan yükü (Q),
kılavuz raylar açısından en elverişsiz şekilde kabin alanının dörtte üçüne eşit olarak dağılmış
kabul edilir.
a) Bükülme kuvveti (Fk ) aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanır.
k 1 .gn .P  Q
Fk 
n
k1 = Çizelge -1‟ ye göre darbe katsayısı;
2
gn = Standart yer çekimi ivmesi (9,81 m/s )
P = Boş kabin, iç kapı ve kabine asılı parçaların, mesela; kabin bükülgen kablosunun kabin
tarafından taşınan kısmı ve varsa dengeleme halatları/zincirleri vb. kütlelerinin toplamı (kg)
Q = Beyan yükü (kg)
n = Kılavuz ray sayısı
b) Güvenlik tertibatı olan karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının bükülme kuvveti aşağıdaki
formül kullanılarak hesap edilir.
k 1 .gn .P  q . Q k1 .gn .q . P

Fc  veya Fc 
n n
q = 0,5 (Beyan yükünün karşı ağırlıkla dengelenmesi veya kabin kütlesinin dengeleme ağırlığı ile
dengelenmesi oranını gösteren dengeleme katsayısı)
c) Kabinin yüklenmesi veya boşaltılması sırasında, bir kabin girişinde eşiğin orta noktasında
etki eden bir eşik kuvveti (Fs) göz önüne alınmalıdır.
Eşik kuvvetinin büyüklüğü aşağıda belirtildiği gibi alınmalıdır.

Fs = 0,4. gn . Q Konut, büro, otel, hastane vb. binalardaki, beyan yükü 2500 kg‟ dan
küçük asansörler için;
Fs = 0,6. gn . Q Beyan yükü 2500 kg veya daha büyük olan asansörler için;
Fs = 0,85. gn. Q Forklift ile yükleme durumunda beyan yükü 2500 kg veya daha büyük
olan asansörler için;
101
Eşiğe kuvvet uygulanırken kabinin boş olduğu kabul edilir. Birden fazla girişi olan kabinlerde,
yalnız en elverişsiz girişte eşiğe kuvvet uygulandığı göz önüne alınır.
d) Karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının kılavuzlanma kuvveti aşağıda belirtilenler hesaba
katılarak belirlenir:
- Kütlenin etki noktası

- Askı tertibatı ve
- Varsa, gergi tertibatlı veya gergi tertibatsız, dengeleme halat/zincirlerinden
kaynaklanan kuvvetler.
Merkezden kılavuzlanan ve asılan bir karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığında, kütlenin etki
noktasının ağırlık veya dengeleme ağırlığının yatay kesit alanının ağırlık merkezinden
kaçıklığı, genişliğin en az % 5‟i ve derinliğin % 10‟u olarak göz önüne alınmalıdır.
e) Hız regülatörü ve bununla ilgili parçalar ile anahtarlar (şalterler) veya kabinini
konumlandırılması için cihazlar haricinde, kılavuz raylara tespit edilmiş yardımcı cihazlardan
kaynaklanan kuvvetler (M) göz önüne alınmalıdır.
f) Rüzgar yükleri (WL), yalnız bina dışındaki kısmen kapalı kuyularda çalışan asansörlerde
göz önüne alınmalı ve binanın yapımcısı ile müşterek olarak belirlenmelidir.
3.3.2.1.3. Yük Durumları

a) Göz önüne alınacak yükler, kuvvetler ve yük durumları Çizelge –10‟den alınmalıdır.
b) Muayene ve deneyler için gerekli belgelerde, hesabın en elverişsiz yük durumuna göre
yapılması yeterlidir.
3.3.1.4. Darbe Katsayısı

3.3.1.4.1. Güvenlik Tertibatının ÇalıĢması
Güvenlik tertibatının çalışması ile ilgili darbe katsayısı k 1, güvenlik tertibatının tipine bağlıdır.
3.3.1.4.2. Kabin
„‟Normal kullanma-hareket‟‟ yük durumunda kabinin düşey hareket eden kütleleri (Q+P),
elektrik güvenlik tertibatından veya elektriğin rasgele kesilmesinden kaynaklanan sert
frenlemeyi göz önüne almak için darbe katsayısı k2 ile çarpılmalıdır.
3.3.1.4.3. Dengeleme Ağırlığı
Dengeleme ağırlığının kılavuz raylarına uygulanan kuvvetler, kabin 1.gn‟ den büyük bir
frenleme ivmesi ile durduğunda dengeleme ağırlığının muhtemel zıplamasını göz önüne
almak için darbe katsayısı k3 ile çarpılmalıdır.
3.3.1.5.1. Hesaplamanın Kapsamı
Kılavuz raylar, eğilme gerilmesi hesaba katılarak boyutlandırılmalıdır.
Kılavuz rayların üzerine güvenlik tertibatının etki ettiği durumlarda, eğilme ve bükülme
gerilmeleri hesaba katılarak boyutlandırılmalıdır.
Asılı kılavuz raylarda (kuyu üstünde tespit edilmiş), bükülme yerine çekme gerilmesi hesaba
katılmalıdır.
102
1) Aşağıda belirtilenlere bağlı olarak kılavuz patenlerdeki – Fb- , kılavuz raylarda eğilme
gerilmesi meydana getirir.
 Kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının asılma şekli;

 Kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının kılavuz raylarının konumu;
 Kabin içindeki yük ve yük dağılımı.
2) Kılavuz rayın farklı eksenlerindeki eğilme gerilmesinin hesaplanmasında aşağıda belirtilen

kabuller yapılabilir.
 Kılavuz ray, birbirinden L uzaklıkta mafsalları bulunan bir mütemadi kiriştir;

 Eğilme gerilmesine neden olan kuvvetlerin bileşkesi birbirine komşu iki tespit
noktasının ortasına etki eder
 Eğilme momentleri kılavuz ray profilinin nötr eksenine etki eder.
Profilin eksenlerine dik olarak etki eden kuvvetlerden (m) eğilme gerilmesinin
hesaplanmasında aşağıdaki formül uygulanır.
Mm
σm  ve
W
3.Fb .l
Mm 
16
Burada;
m
2
= Eğilme gerilmesi (N/mm );
Mm = Eğilme momenti (N.mm);
3
W = Mukavemet momenti (mm );
Fb = Farklı yük durumlarında kılavuz raylara patenler tarafından uygulanan kuvvet (N);
l = Kılavuz ray konsolları arasındaki en uzun mesafe (mm)
Bu kılavuz patenlerin, kılavuz ray tespit noktalarına göre konumları hesaba katılıyorsa, yük
durumu „‟normal kullanma- yükleme‟‟ için geçerli değildir.
3) Kılavuz rayın profil şekli göz önüne alınarak, farklı eksenlerdeki eğilme gerilmeleri
birleştirilir.W x ve W y için çizelge değerleri (W xmin ve W ymin) kullanılır ve bunlarla izin verilen
gerilmeler aşılmazsa, başka hesaplama gerekli değildir. Aksi halde kılavuz ray profilinin
hangi dış kenarında en büyük gerilmenin meydana geldiği incelenmelidir.
4) İkiden fazla kılavuz ray kullanılıyorsa ve kılavuz ray profilleri birbirinin aynı ise, kuvvetlerin
kılavuz raylar arasında eşit dağıldığı kabul edilebilir.
5) Birden fazla güvenlik tertibatı kullanılıyorsa, bütün frenleme kuvvetinin güvenlik tertibatları
arasında eşit dağıldığı kabul edilebilir.
5.1) Aynı kılavuz ray üzerine etki eden, birbiri üstüne düşey olarak yerleştirilmiş birden fazla
güvenlik tertibatı kullanıldığında, frenleme kuvvetlerinin bir noktada etki ettiği kabul edilebilir.
103
5.2) Farklı kılavuz raylar üzerine etki eden, birbiri yanına yatay olarak yerleştirilmiş birden
fazla güvenlik tertibatı kullanıldığında, bir kılavuz raydaki frenleme kuvveti 3.3.1.2 Yükler ve
Kuvvetler bölümü a ve b maddelerine göre belirlenmelidir.
3.3.1.5.3. Bükülme
Bükülme Gerilmesinin hesaplanması için „‟omega‟‟ metodu aşağıdaki formüllerle kullanılır.
k 
F .  k
k 3 .M
. veya k 
F .  k
c 3 .M
.
A A
Burada;
k : Bükülme gerilmesi (N/mm )
2

2
 : Bükülme katsayısı
Omega değerleri Çizelge –11 ve Çizelge –12‟den alınır veya aşağıda belirtilen
polinomlardan aşağıdaki formüller yardımıyla hesaplanabilir.
Burada;
lk
= veya lk = l
i
l k = Bükülme uzunluğu (mm)
i = Jirasyon yarıçapı (mm)
2
Rm =370 N/mm çekme dayanımlı çelik için :
1,89
20 ≤λ≤ 60 ω = 0,00012920 ⋅λ +1;
2,14
60 <λ≤ 85 ω = 0,00004627 ⋅λ +1;
2,35
85 <λ≤ 115 ω = 0,00001711 ⋅λ + 1,04 ;
2,00
115 <λ≤ 250 ω = 0,00016887 ⋅λ
2
Rm = 520 N/mm çekme dayanımlı çelik için :
2,06
20 ≤λ≤ 50 ω = 0,00008240 ⋅λ + 1,021 ;
2,41
50 <λ≤ 70 ω = 0,00001895 ⋅λ + 1,05 ;
2,36
70 <λ≤ 89 ω = 0,00002447 ⋅λ + 1,03 ;
2,00
89 <λ≤ 250 ω = 0,00025330 ⋅λ .
2 2
Rm = 370 N/mm ile 520 N/mm arasındaki çekme dayanımlı çelikler için “omega” değerleri
aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanmalıdır:
104
520  370 
R   .Rm  370  370
 520  370 
Diğer sert metalik malzemelerin “omega” değerleri imalâtçıları tarafından verilmelidir.
3.3.1.5.4. BirleĢik Eğilme ve Bükülme Gerilmeleri

Birleşik eğilme ve bükülme gerilmeleri aşağıdaki formüller kullanılarak hesaplanmalıdır;

2
: Birleşik eğilme ve basınç gerilmeleri (N/mm )
m
2
: Eğilme gerilmesi (N/mm )
x
2
: x- eksenindeki eğilme gerilmesi (N/mm )
y
2
: y- eksenindeki eğilme gerilmesi (N/mm )
zul
2
: İzin verilen gerilme (N/mm )
k
2
: Bükülme gerilmesi (N/mm )
2
Eğilme gerilmeleri;
   x   y   zul
Eğilme ve basınç gerilmeleri;
Fk  k 3 . M
  m    zul veya
A
Fc  k3 . M
  m    zul
A
Eğilme ve bükülme gerilmeleri;
 c  k  0,9. m   zul
3.3.1.5.5. Ray Boynundaki Eğilme

Bağlama pabuçlarındaki eğilme hesaba katılmalıdır. T- profil şeklindeki kılavuz raylarda
aşağıdaki formül kullanılmalıdır.
1,85. Fx
F    zul
c2
F
2
= Ray boyundaki yerel eğilme gerilmesi (N/mm )
Fx = Kılavuz patenin ray boyundaki kuvveti (N)
c = Kılavuz ray profilinin ayağı ile başı arasındaki boyun genişliği (ġekil –18)
3.3.1.5.6. Eğilme Miktarı (Sehim)

Eğilme miktarı aşağıdaki formüller kullanılarak hesap edilmelidir.
105
Fy .l 3
 y  0,7 . y-y düzleminde
48. E . I x
Fx .l 3
 x  0,7 . x-x düzleminde
48. E . I y
Burada;
x = x- eksenindeki eğilme miktarı (mm)
y = y- eksenindeki eğilme miktarı (mm)
Fx = x- eksenindeki kılavuz kuvveti (N)

Fy = y- eksenindeki kılavuz kuvveti (N)
2
E = Esneklik modülü (N/mm )
4
Ix = x- eksenindeki atalet momenti (mm )
4
Iy = y- eksenindeki atalet momenti (mm )
3.3.1.6. Ġzin Verilen Gerilme Ve Eğilme Miktarları

Burada;
 zul = İzin verilen gerilme (N/mm )
2
2
Rm = Uzama sınırı (N/mm )
St = Güvenlik katsayısı (Çizelge –13 den alınmalıdır)
Rm
 zul 
St
Kopma uzaması %8‟ den az olan malzemeler çok kırılgan olarak kabul edildikleri için
kullanılmamalıdır.
TS 4789 ISO 7465‟e uygun kılavuz raylar için Çizelge –14„de verilen  zul değerleri kullanılır.
T profilli kılavuz raylar için hesaplanan en büyük izin verilen eğilme miktarları:
a) Üzerinde güvenlik tertibatı çalıĢan kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığı
kılavuz raylarında, her iki yönde 5 mm;
b) Üzerinde güvenlik tertibatı çalıĢmayan kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığı
kılavuz raylarında, her iki yönde 10 mm
Kılavuz rayların binaya tespiti, binanın normal oturmasından veya betonun çekmesinden
kaynaklanan etkileri ya kendiliğinden ya da basit bir ayarlama ile dengelemeye imkan
vermelidir.
Kılavuz raylar soğuk çekme veya işlenerek yapılabilir. Standartlardaki rayların imalat usulüne
göre soğuk çekilmiş raylar “A” ile, makine ile işlenmiş raylar “B” ile ve makineda işlenmiş
yüksek kaliteli raylar “BE” harfleri ile gösterilirler.
Ray imalatında kullanılacak çeliğin çekme mukavemeti 370 N/mm² „den az, 520 N/mm² „den
fazla olmamalıdır.
106
3.3.1.7. Hesaplama Metodları Ġçin Örneklemeler
3.3.1.7.1. Genel Düzen
k1 . g n . (Q . xQ  P . xP ) 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
k1 . g n . (Q . yQ  P . y P ) 3. Fy .l Mx
Fy  Mx  x 
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
Durum 2: y-ekseni
3.3.1.7.1.1.2. Bükülme
k1 . g n . ( P  Q) ( Fk  k 3 . M ) .
Fk  , k 
n A
107
 m  x  y   zul
Fk  k 3 . M
  m    zul
A
 c  k  0,9. m   zul
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
Fx 

3. Fx .l
y
My
n.h 16 Wy
Fy 

3. Fy .l
x 
Mx
n 16 Wx
.h
2
36)
küçük ray boyutları elde etmek için hesaplar 3.3.1.5.2_3).‟e göre yapılabilir.
37)
38)
108
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
Durum 2: y-ekseni
3.32.1.7.1.2.2. Bükülme
 m  x  y   zul
k3 . M
  m    zul
A
 c  k  0,9. m   zul
1,85. Fx
F    zul
c2
39)
40)
109
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x

g n . P . ( x P  x s )  Fs . ( xi  xs ) 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
g n . P . ( y P  y s )  Fs . ( yi  y s ) 3. Fy .l Mx
Fy  Mx  x 
n 16 Wx
.h
2
3.3.1.7.1.3.2. Bükülme
 m  x  y   zul
k3 . M
  m    zul
A
41)
Eğer  zul   m ise, en küçük ray boyutları elde etmek için hesaplar 3.3.1.5.2_3).‟e göre yapılabilir.
42)
110
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
3.3.1.7.2. Merkezden KılavuzlanmıĢ ve Asılı Kabin
k1 . g n . (Q . xQ  P . xP ) 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
k1 . g n . (Q . yQ  P . y P ) 3. Fy .l Mx
Fy  Mx  x 
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
üzerindedir.
111
Durum 2: y-ekseni
3.3.1.7.2.1.2. Bükülme
k1 . g n . ( P  Q) ( Fk  k 3 . M ) .
Fk  , k 
n A
 m  x  y   zul
Fk  k 3 . M
  m    zul
A
 c  k  0,9. m   zul
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
Fx 

k 2 . g n . Q . xQ  P . x P  My 
3. Fx .l
y
My
n.h 16 Wy
43)
44)
45)
112
Fy 

k 2 . g n . Q . yQ  P . y P  Mx 
3. Fy .l
x 
Mx
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
üzerindedir.
Durum 2: y-ekseni
3.3.1.7.2.2.2. Bükülme
 m  x  y   zul
k3 . M
  m    zul
A
46)
113
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
g n . P . x P  Fs . x1 3. Fx .l My
Fx  My  y
2. h 16 Wy
g n . P . y P  Fs . y1 3. Fy .l Mx
Fy  Mx  x 
h 16 Wx
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
üzerindedir.
47)
48)
114
Durum 2: y-ekseni
3.3.1.7.2.3.2. Bükülme
 m  x  y   zul
k3 . M
  m    zul
A
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
3.3.1.7.3. Merkezden Kaçık Olarak KılavuzlanmıĢ ve Asılı Kabin
k1 . g n . (Q . xQ  P . xP ) 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
k1 . g n . (Q . yQ  P . y P ) 3. Fy .l M
Fy  Mx  x  x
n 16 Wx
.h
2
49)
 zul   m ise, en küçük ray boyutları elde etmek için hesaplar 3.3.1.5.2_3).‟e göre yapılabilir.
115
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
Durum 2: y-ekseni
3.3.1.7.3.1.2. Bükülme
k1 . g n . ( P  Q) ( Fk  k 3 . M ) .
Fk  , k 
n A
 m  x  y   zul
Fk  k 3 . M
  m    zul
A
 c  k  0,9. m   zul
1,85. Fx
F    zul
c2
50)
51)
116
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
Fx 

3. Fx .l
y
My
n.h 16 Wy
Fy 

3. Fy .l
x 
Mx
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
Durum 2: y-ekseni
52)
117
3.3.1.7.3.2.2. Bükülme
 m  x  y   zul
k3 . M
  m    zul
A
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x

g n . P . ( x P  xs )  Fs . ( x1  xs ) 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
Fy  0 M x 0 x 0
53)
54)
55)
118
3.3.1.7.3.3.2. Bükülme
 m  y   zul
k3 . M
  m    zul
A
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
 y 0
3.3.1.7.4. Yandan KılavuzlanmıĢ ve Asılı Kabin
k1 . g n . (Q . xQ  P . xP ) 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
k1 . g n . (Q . yQ  P . y P ) 3. Fy .l Mx
Fy  Mx  x 
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
xP  0 yP  0
5
xQ  c  . Dx
8
yQ  0
56)
119
Durum 2: y-ekseni
xP  0 yP  0
Dx 1
xQ  c  yQ  . D y
2 8
3.3.1.7.4.1.2. Bükülme
k1 . g n . ( P  Q) ( Fk  k 3 . M ) .
Fk  , k 
n A
 m  x  y   zul
Fk  k 3 . M
  m    zul
A
 c  k  0,9. m   zul
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
Fx 

3. Fx .l
y
My
n.h 16 Wy
57)
58)
59)
120
Fy 

3. Fy .l
x 
Mx
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
xP  0 yP  0
5
xQ  c  . Dx
8
yQ  0
Durum 2: y-ekseni
xP  0 yP  0
Dx 1
xQ  c  yQ  . D y
2 8
3.3.1.7.4.2.2. Bükülme
 m  x  y   zul
k3 . M
  m    zul
A
1,85. Fx
F    zul
c2
60)
61)
121
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x

g n . P . x P  Fs . x1 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
Fs . y1 3. Fy .l Mx
Fy  Mx  x 
n 16 Wx
.h
2
3.3.1.7.4.3.2. Bükülme
62)
122
 m  x   y   zul
k3 . M
  m    zul
A
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy .l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
3.3.1.7.5. Panorama Asansörleri, Genel Düzen
k1 . g n . (Q . xQ  P . xP ) 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
k1 . g n . (Q . yQ  P . y P ) 3. Fy .l Mx
Fy  Mx  x 
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
63)
 zul   m ise, en küçük ray boyutları elde etmek için hesaplar 3.3.1.5.2.3.‟e göre yapılabilir.
123
Durum 2: y-ekseni
3.3.1.7.5.1.2. Bükülme
k1 . g n . ( P  Q) ( Fk  k 3 . M ) .
Fk  , k 
n A
 m  x  y   zul
Fk  k 3 . M
  m    zul
A
 c  k  0,9. m   zul
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
Fx 

3. Fx .l
y
My
n.h 16 Wy
64)
65)
66)
124
Fy 

3. Fy .l
x 
Mx
n 16 Wx
.h
2
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
Durum 2: y-ekseni
3.3.1.7.5.2.2. Bükülme
 m  x  y   zul
k3 . M
  m    zul
A
67)
125
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
g n . P . ( x P  xs )  Fs . ( x1  xs ) 3. Fx .l My
Fx  My  y
n.h 16 Wy
Fy  0
Yük Dağılımı
Durum 1: x-ekseni
Durum 2: y-ekseni
68)
69)
126
3.3.1.7.5.3.2. Bükülme
3.3.1.7.5.3.3. BirleĢik Gerilme
m   y   zul
k3 . M
  m    zul
A
1,85. Fx
F    zul
c2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
 y 0
70)
127
3.3.2. Binaya Gelen Yükler
3.3.2.1. Kuyu Duvarının Dayanımı
Asansörlerin güvenli çalışması için kuyu duvarları yeterli mekanik dayanıma sahip olmalıdır.
Duvarların iç ve dış yüzeyin herhangi bir noktasında dikey olarak 5 cm²‟lik yuvarlak veya kare
şeklinde bir alana eşit olarak dağılacak 300 N‟luk bir kuvvet uygulandığında ;
a) Kalıcı bir biçimde şekil değiştirmemeli,
b) 15 mm‟den fazla esnememelidir.
Normal olarak şahısların erişebileceği yerledeki düz veya şekil verilmiş cam paneller, ilgili
standartta belirtilen yüksekliğe kadar lamine camdan mamul olmalıdır.
3.3.2.2. Kuyu Alt BoĢluğu Tabanının Dayanımı

Kuyu alt boğluğu tabanı, asılı kılavuz raylar hariç, her kılavuz ray altında kılavuz rayın
kütlesinden (kg) kaynaklanan (N) ve güvenlik tertibatının çalışması anında meydana gelen
kuvveti (N) taşıyabilmelidir.
Kuyu alt boşluğu tabanı, her bir kabin tamponunun altında, beyan yükü ile yüklü kabin
4 . gn . (P+Q)
Kuyu alt boşluğu tabanı, dengeleme ağırlığının hareket sahası altında, dengeleme ağırlığının
4 . gn . q. P Karşı Ağırlık için
3.3.2.3. Kuyu Tavanının Dayanımı
Kılavuz rayların asılı olması durumunda askı noktaları için bükülme yerine çekme gerilmesi
hesaba katılmalıdır.
3.3.2.4. Oturma Tertibatının ÇalıĢmasıyla Meydana Gelen DüĢey Kuvvetlerin

Hesaplanması
Oturma tertibatının çalışmasıyla sabit durdurucular üzerine gelen toplam düşey kuvvet
yaklaşık olarak şaağıdaki formüller ile hesaplanabilir :
a) Geri dönüş hareketi tamponlanmış ve tamponlanmamış enerji depolayan tipte yaylı

tamponu olan oturma tertibatı :
3.g n .( P  Q )
F
n
b) Enerji harcayan tipte tampon olan oturma tertibatı:
2.g n .( P  Q )
F
n
128
3.3.3. Kaldırıcıların, Silindirlerin, Rijit Boruların Ve Bağlantı Elemanları-Nın Hesabı
3.3.3.1. AĢırı Basınca KarĢı Dayanım Hesapları
3.3.3.1.1. Piston, Silindir, Rijit Borular Ve Bağlantı Elemanlarının Et Kalınlıkları
Hesaplanması
e0 = Silindir çeğerleri ve tabanalrı ve silindir ile
(varsa) boru kırılma valfi arasındaki rijit
borularda 1,0 mm
= Piston ve diğer rijit borularda 0,5 mm
2,3 = Sürtünme kayıpları (1,15) ve basınç darbeleri
(2) için katsayı
2,3.1,7 . p D
ecly  .  e0 1,7 = Esneklik sınırına göre güvenlik katsayısı
R p 0, 2 2
3.3.3.1.2. Silindir Taban Kalınlığının Hesaplanması
3.3.3.1.2.1. Gerilim Azaltıcı Oyuklu Düz Silindir Tabanları
2,3 .1,7 . p
e1  0,4 . Di .  e0
R p 0, 2
D  2,3 .1,7 . p
u1  1,3 .  i  r1  .  e0
 2  R p 0, 2
Kaynak dikişinin gerilimini azltma şartları :
r1  0,2 . s1 ve r1  5 mm
u1  1,5 . s1
h1  u1 + r1
3.3.3.1.2.2. Bombeli Silindir Tabanlar
h2  3,0 . e2
r2  0,15 . D
R2 = 0,8 . D
2,3.1,7 . p D
ecly  .  e0
R p 0, 2 2
3.3.3.1.2.3. Kaynak FlanĢlı Düz Silindir Tabanlar

u3  e3 + r3
ecly
r3  ve . r3  8 mm
3
2,3 .1,7 . p
e3  0,4 . Di .  e0
R p 0, 2
129
3.3.3.2. Pistonun Bükülmeye KarĢı Hesaplanması
Bükülme hesabı, bükülmeye karşı direncin en az olduğu kısım üzerinden yapılmıştır.
An = Hesaplanacak pistonun malzeme kesit alanı (mm2) (n=1, 2, 3)
cm = Askı katsayısı
dm = Bir teleskopik kaldırıcının en büyük pistonunun dış çapı (mm)
dmi = Bir teleskopik kaldırıcının en büyük pistonunun iç çapı (mm)
E = Esneklik modülü (N/mm2) (Çelik için E=2,1⋅105 N/mm2)
e0 = Et kalınlığı güvenlik payı (mm)
F5 = Mevcut bükülme kuvveti (N)
gn = Standard yerçekimi ivmesi (m/s2)
ie = Teleskopik kaldırıcının eşdeğer eylemsizlik yarıçapı (mm)
in = Hesaplanacak pistonun eylemsizlik yarıçapı (mm) (n=1, 2, 3)
Jn = Hesaplanacak pistonun eylemsizlik momenti (mm4) (n=1,2,3)
l = Bükülmeye maruz kalan en büyük piston uzunluğu (mm)
p = Tam yük basıncı (MPa)
P = Boş kabin ve kabin bükülgen kablosunun kabin tarafından taşınan kısmının kütlesi (kg)
Pr = Hesaplanacak pistonun kütlesi (kg)
Prh = Piston başı donanımının kütlesi (varsa) (kg)
Prt = Hesaplanacak pistona etki eden pistonların (teleskopik kaldırıcılarda) kütlesi (kg)
Q = Kabin beyan yükü (kütle) (kg)
Rm = Malzemenin çekme dayanımı (N/mm2)
R p0,2 = Malzemenin esneklik sınırı (N/mm2)
l
λe = = Teleskopik kaldırıcının eşdeğer narinlik derecesi
ie
l
λn = = Hesaplanacak pistonun narinlik derecesi (n=1, 2, 3)
in
ν, ϕ = Deneyle tespit edilmiş eğrilerden yaklaşık değerlerin tasarlanması için katsayılar

1,4 = Aşırı basınç katsayısı
2 = Bükülmeye karşı güvenlik katsayısı
130
3.3.3.2.1. Tekli Kaldırıcılar
 2 . E . Jn
λn  100 için ; F5 
2.l 2
An   
λn < 100 için ; F5  .  Rm  ( Rm  210).( n ) 2 
2  100 
F5 = 1,4.gn.[cm .(P+Q) +0,64.Pr +Prh] (Yukarı doğru açılan pistonlar için
geçerlidir.)
3.3.3.2.2. DıĢ Kılavuzu Olmayan Teleskopik Kaldırıcılar, Piston Hesabı
 2 . E . Jn
λe  100 için ; F5  .
2.l 2
λe < 100 için ;
An   
F5  .  Rm  ( Rm  210).( e ) 2 
2  100 
F5 = 1,4.gn.[cm.(P+Q)+0,64.Pr+Pm+Prh] (Yukarı
doğru açılan pistonlar için geçerlidir.)
l = l1 + l2 + l3
l1 = l2 = l3
J1
 (J3  J2 > J1 )
J2
(Basit hesaplama için varsayım : 3 kademeli
kaldırıcı için J3 = J2)
2 kademeli kaldırıcı için :
 = 1,25. - 0,25
3 kademeli kaldırıcı için :

 = 1,5. - 0,2 0,22 <  < 0,65 için
 = 0,65. + 0,35 0,65 <  < 1 için
131
l d   d 2 
λe = burada : ie  m .  .1   mi  
ie 4   d m  
3.3.3.2.3. DıĢ Kılavuzu Olan Teleskopik Kaldırıcılar
 2 .E . Jn
λn  100 için ; F5 
2.l 2
An   n  
2
λn < 100 için ; F5  .  Rm  ( Rm  210).  

2   100  
F5 = 1,4.gn.[cm.(P+Q)+0,64.Pr+Prh+Prt] (Yukarı doğru açılan pistonlar için geçerlidir.)
3.3.4. Makara Ve Halat Çaplarının Oranı, Halat Ve Zincirler Ġçin Bağlantılar
Makaraların (halat ortasından ortasına ölçülen) çapları ile halat çapının oranı, halat
yapısından bağımsız olarak en az 40 olmalıdır.
Askı halatlarının güvenlik katsayısı en az 12 olmalıdır:
Güvenlik katsayısı, bir halatın en küçük kopma kuvvetinin (N), kabin beyan yükü ile yüklü ve
en alt durakta duruyorken bir halata gelen en büyük kuvvete (N) oranıdır.
132
Dengeleme ağırlığının halatındaki veya zincirindeki en büyük kuvvet benzer şekilde
hesaplanmalıdır.
Halat ve halat tespit noktaları arasındaki bağlantılar, en küçük halat kopma yükünün en az %
80‟ine dayanabilmelidir.
Halat uçları kabine, dengeleme ağırlığına veya palangalı sistemlerde askı noktalarına,
kurşun dökülmüş soketler, kendinden sıkıştırmalı konik soketli halat kilitleri, en az üç uygun
halat klemensiyle bağlanan kurt gözü (radansa), presle sıkıştırılmış boru veya aynı derecede
güvenli başka bir sistemle bağlanmalıdır.
Askı zincirlerinin güvenlik katsayısı en az 10 olmalıdır.
Zincir uçları kabine, karşı ağırlığa veya dengeleme ağırlığına, palangalı sistemlerde askı
noktalarına uygun araçlarla bağlanmalıdır. Zincir ve zincir tespit noktaları arasındaki
bağlantılar, en küçük zincir kopma yükünün en az % 80‟ine dayanabilmelidir.
Askı halatları veya zincirlerindeki gerilmelerin dengelenmesi için, bunların en az bir ucunda
kendiliğinden çalışan bir tertibat bulunmalıdır.
Aynı mil üzerinde birden fazla zincir saptırma makaraları mevcut ise, bunlar birbirinden
bağımsız olarak dönebilmelidirler.
Gerilmeleri dengelemek için yaylar kullanılıyorsa, bunlar basınç altında çalışan tipte
olmalıdır.
Kabinlerin asılması için 2 veya daha fazla halat kullanılması durumunda, halat veya zincirin
birbiri ile diğerine göre anormal uzarsa, elektrikli güvenlik tertibatı asansörün durmasını
sağlamalalıdır.
İki veya daha fazla kaldırıcısı bulunan asansörlerde bu şartlar her bir askı takımı için
uygulanır.
Halat veya zincirlerin uzunluklarını ayarlamada kullanılan tertibat, ayardan sonra

kendiliğinden gevşemeyecek bir yapıya sahip olmalıdır.
Ayrıca Asansörlere ait motor gücünün imalatçı kataloglarında yer alan kapasite değerine
göre seçilmesi tavsiye edilir.
133
BÖLÜM 4
ÖRNEK ASANSÖR
UYGULAMA PROJE
HESAPLARI
4.1. Genel Kullanım Amaçlı Asansör Uygulama Proje Mukavemet Hesapları
PROJEYĠ HAZIRLAYAN

ASANSÖR UYGULAMA PROJE

MUKAVEMET HESAPLARI
PROJEYĠ YAPTIRAN

ASANSÖR SERĠ NO 01
PROJENĠN ADI GENEL KULLANIM AMAÇLI
REVĠZYON NO
ASANSÖRÜN
Seyir Mesafesi Kabin
Sınıfı Kapasitesi (kg) Hızı (m/s) Durak Adedi
II 800 1 10 28,8 950
Kabin Genişliği Kabin Derinliği Halat Adedi ve Kabin Ray K. Ağırlık Ray Motor Gücü
(kW) (HP)
1350 1400 6 * 10 90*75*16 50*50*5 7,5 10
137
4.1.1. Kabin Kılavuz Ray Hesabı
Kabin Kılavuz Ray Cinsi : T 90/B = 90*75*16 mm
FC : 650 kg
FFr : 200 kg
FD1 : 100 kg
P = FC + FFr + FD1 = 650 + 200 + 100 = 950 kg
P : 950 kg
Q : 800 kg
h : 2960 mm
l : 1500 mm
n :2
M :0
x : 5 mm (Güvenlik tertibatı bulunan);
y : 5 mm (Güvenlik tertibatı bulunan)
Wy : 11800 mm3
Wx : 20870 mm3
Ix : 1020000 mm4
Iy : 530000 mm4
E : 210000
i : 17,5 mm
A : 1730 mm²
c : 10 mm
k1 :2
k2 : 1,2
k3 :0
l 1500
 k   87,71  : 1,64
i 17,5
zul : 165 N/mm² (Normal Kullanma Yüklemesi) ;
zul : 205 N/mm² (Güvenlik Tertibatının çalışması)
xC : Kabin merkezinin x-eksenine olan mesafesi : 62,5
yC : Kabin merkezinin y-eksenine olan mesafesi :0
xFr : Süspansiyon merkezinin x-eksenine olan mesafesi :0
yFr : Süspansiyon merkezinin y-eksenine olan mesafesi :0
xD1 : 1. Giriş kapısı merkezinin x-eksenine olan mesafesi : -742,5 mm
138
yD1 : 1. Giriş Kapısı merkezinin y-eksenine olan mesafesi : 0
Yük Dağılımı
Fc * xc  FFr * x Fr  FD1 * x D1 650 * 62,5  200 * 0  100 * ( 742 ,5 )
xP    35 mm
Fc  FFr  FD1 650  200  100
Fc * yc  FFr * y Fr  FD1 * y D1 650 * 0  200 * 0  100 * 0
yP   0
Fc  FFr  FD1 650  200  100
k1 . g n .( P  Q ) 2 * 9 ,81* ( 950  800 )
Burulma kuvveti ; Fk    17168 N
n 2
Eşik Kuvveti ;
Fs  0 ,4. g n .Q  0 ,4 * 9 ,81* 800  3139 N
Rayın ağırlığından kaynaklanan ve burulma kuvvetinin etkisi;
ml : 1 metre ray ağırlığı = 13,55 kg/m
l : Döşenen rayın uzunluğu = 34,25 m
Fz  ml . l . g n  Fk  13,55 * 34 ,25 * 9 ,81  17168  21720 N
Yük Dağılımı önde iken ;
xC  62,5 yQ  0
Dx 1400
xQ   xC   62,5  113mm
8 8
Not : -x bölgesinde olduğundan -113mm alınır.
Yük dağılımı arkada iken ;
Dx 1400 yQ  0
xQ   xC   62,5  238 mm
8 8
Yük dağılımı sağ yana doğru iken ;
xQ  xC  62 ,5 Dy 1350
yQ    169 mm
8 8
4.1.1.1. Güvenlik Tertibatı Çalışması

4.1.1.1.1. Yük dağılımı önde iken;
4.1.1.1.1.1. Eğilme Gerilmesi
k 1 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 2 * 9 ,81* ( 800* ( 113 )  950 * ( 35 ))
Fx     410 N
n .h 2* 2960
3 . Fx .l 3* 410 * 1500
My    115313 N .mm
16 16
139
My 115313
y    9 ,8 N / mm²
Wy 11800
k1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2 * 9 ,81* ( 800 * 0  950* 0 )
Fy   0
n 2
.h * 2960
2 2
3 . F y .l 3* 0* 1500
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 20870
4.1.1.1.1.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2* 9 ,81* ( 950  800 )
Fk    17168 N
n 2
( Fk  k 3 . M ) . ( 17168  0 * 0 )* 1,64
k    16 ,2 N / mm²
A 1730
4.1.1.1.1.3. Birleşik Gerilme
 m  x   y   zul
 m  0  9 ,8  9 ,8 N / mm²  205 N / mm²

Fk  k 3 . M
  m    zul
A
17168  0* 0
  9 ,8   19 ,7 N / mm²  205 N / mm²
1730
 c  k  0 ,9 . m   zul
 c  16 ,2  0 ,9* 9 ,8  25 N / mm²  205 N / mm²

4.1.1.1.1.4. Ray Boynu Eğilmesi
1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 410
F   7 ,6 N / mm²  205 N / mm²
10 2
4.1.1.1.1.5. Eğilme Miktarları
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
410 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,18 mm  5 mm
48* 210000 * 530000
140
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
0 * 1500 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1020000
4.1.1.1.2.Yük dağılımı arkada iken;

k 1 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 2 * 9 ,81* ( 800* 238  950 * ( 35 ))
Fx    518 N
n .h 2 . 2960
3 . Fx .l 3* 518 * 1500
My    145688 N .mm
16 16
My 145688
y    12 ,4 N / mm²
Wy 11800
k1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2* 9 ,81* ( 800 * 0  950 * 0 )
Fy   0
n 2
.h * 2960
2 2
3 . Fy .l 3 * 0* 1500
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 20870
4.1.1.1.2.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2* 9 ,81* ( 950  800 )
Fk    17168 N
n 2
( Fk  k 3 . M ) . ( 17168  0 * 0 )* 1,64
k    16 ,2 N / mm²
A 1730
 m  x  y   zul
 m  0  12,4  12,4 N / mm²  205 N / mm²

Fk  k 3 . M
  m    zul
A
17168  0 * 0
  12 ,4   22 ,3 N / mm²  205 N / mm²
1730
141
 c  k  0 ,9 . m   zul
 c  16 ,2  0 ,9 * 12,4  27 ,4 N / mm²  205 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 518
F   9 ,6 N / mm²  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
518 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,23 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
0* 1500 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48 * 210000 * 1020000
4.1.1.1.3. Yük dağılımı sağ da iken;

k1 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 2 * 9 ,81* ( 800 * 62 ,5  950 * ( 35 ))
Fx    55 ,5 N
n .h 2 * 2960
3 . Fx .l 3* 55,5 * 1500
My    15609 N .mm
16 16
My 15609
y    1,3 N / mm²
Wy 11800
k 1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2* 9 ,81* ( 800 * 169  950 * 0 )
Fy    896 N
n 2
.h * 2960
2 2
3 . Fy .l 3* 896 * 1500
Mx    252000 N .mm
16 16
M x 252000
x    12,1N / mm²
Wx 20870
142
4.1.1.1.3.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2* 9 ,81* ( 950  800 )
Fk    17168 N
n 2
( Fk  k 3 . M ) . ( 17168  0 * 0 )* 1,64
k    16 ,2 N / mm²
A 1730
 m  x   y   zul
 m  12,1  1,3  13,4 N / mm²  205 N / mm²

Fk  k 3 . M
  m    zul
A
17168  0 * 0
  13,4   23,3 N / mm²  205 N / mm²
1730
 c  k  0 ,9 . m   zul
 c  16 ,2  0 ,9 * 13,4  28 ,3 N / mm²  205 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 55 ,5
F   1 N / mm²  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
55 ,5 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,02 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
896 * 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,21 mm  5 mm
48* 210000* 1020000
4.1.1.2. Normal Kullanma, Hareket

143
k 2 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 1,2 * 9 ,81* ( 800* ( 113 )  950 * ( 35 ))
Fx    246 N
n .h 2* 2960
3 . Fx .l 3* 246 * 1500
My    69188 N .mm
16 16
My 69188
y    5 ,9 N / mm²
Wy 11800
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2 * 9 ,81* ( 800 * 0  950* 0 )
Fy   0
n 2
.h * 2960
2 2
3 . F y .l 3* 0* 1500
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 20870
4.1.1.2.1.2. Bükülme
 m  x   y   zul
 m  0  5,9  5,9 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 246
F   4 ,5 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
246 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,11 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
0 * 1500 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1020000
144
k 2 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 1,2 * 9 ,81* ( 800* 238  950 * ( 35 ))
Fx    312 N
n .h 2* 2960
3 . Fx .l 3* 312 * 1500
My    87750 N .mm
16 16
My 87750
y    7 ,4 N / mm²
Wy 11800
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2* 9 ,81* ( 800 * 0  950 * 0 )
Fy   0
n 2
.h * 2960
2 2
3 . Fy .l 3 * 0* 1500
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 20870
4.1.1.2.2.2. Bükülme
 m  x   y   zul
 m  0  7 ,4  7 ,4 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 312
F   5 ,8 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
312 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,14 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
145
0* 1500 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48 * 210000 * 1020000

k 2 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 1,2 * 9 ,81* ( 800 * 62 ,5  950 * ( 35 ))
Fx    33 N
n .h 2 * 2960
3 . Fx .l 3* 33 * 1500
My    9281 N .mm
16 16
My 9281
y    0 ,8 N / mm²
Wy 11800
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2* 9 ,81* ( 800 * 169  950 * 0 )
Fy    537 N
n 2
.h * 2960
2 2
3 . Fy . l 3* 537 * 1500
Mx    151032 N .mm
16 16
M x 151032
x    7 ,2 N / mm²
Wx 20870
4.1.1.2.3.2. Bükülme
 m  x   y   zul
 m  7 ,2  0 ,8  8 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 33
F   0 ,6 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
146
33 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,01 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
537 * 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,12 mm  5 mm
48* 210000* 1020000
4.1.1.3. Normal Kullanma – Yükleme

4.1.1.3.1. Yük dağılımı (önde)
g n . P . x P  Fs . x D1 9 ,81* 950 * ( 35 )  3139 * ( 742,5 )
Fx     449 N
n .h 2 * 2960
3 . Fx .l 3* 449 * 1500
My    126281 N .mm
16 16
My 126281
y    10 ,7 N / mm²
Wy 11800
g n . P . y P  Fs . y D1 9 ,81* 950 * 0  3139 * 0
Fy   0
h 2960
3 . F y .l 3* 0* 1500
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 20870
4.1.1.3.1.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  0  10 ,7  10 ,7 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 449
F   8 ,3 N / mm²  165 N / mm²
10 2
147
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
449 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,2 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
0 * 1500 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1020000
4.1.1.3.2. Yük dağılımı (arkada);

Arkada giriş kapısı olmadığından hesap yapılmamıştır.
4.1.2. Karşı Ağırlık Kılavuz Ray Hesabı
Karşı Ağırlık Kılavuz Ray Cinsi : T50 A = 50*50*5 mm
P(cw) : 1350 kg
h : 3000 mm
l : 1500 mm
n :2
M :0
x : 10 mm (Güvenlik tertibatı bulunmayan);
y : 10 mm (Güvenlik tertibatı bulunmayan)
Wy : 2100 mm3
Wx : 3150 mm3
Ix : 112400 mm4
Iy : 52500 mm4
i : 10,5 mm
A : 475 mm²
c : 5 mm
k1 :0
k2 : 1,2
k3 :2
l k 1500
   143  : 3,45
i 10 ,50
148
xPcw  0 ,1* d cw  0 ,1* 150  15 mm
yPcw  0,05 *W (cw)  0,05 *1020  51 mm

Karşı ağırlıkta güvenlik tertibatı yoktur.

k 2 . g n . P( cw ).x PCW 1,2 * 9 ,81* 1350 * 15
Fx   40 N
n .h 2 * 3000
3 . Fx . l 3* 40 * 1500
My    11250 N .mm
16 16
My 11250
y    5 ,3 N / mm²
Wy 2100
k 2 . g n . P( cw ). y Pcw 1,2 * 9 ,81* 1350 * 51
Fy    270 N
h 3000
3 . Fy . l 3* 270 * 1500
Mx    75938 N .mm
16 16
M x 75938
x    24 ,1 N / mm²
Wx 3150
4.1.2.1.2. Bükülme
4.1.2.1.3. Birleşik Gerilme
 m  x  y   zul
 m  24 ,1  5,3  29 ,4 N / mm²  165 N / mm²

4.1.2.1.4. Ray Boynu Eğilmesi
1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 40
F   2 ,9 N / mm²  165 N / mm²
52
4.1.2.1.5. Eğilme Miktarları
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
149
40 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,18 mm  10 mm
48* 210000 * 52500
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
270 * 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,56 mm  10 mm
48* 210000 * 112400
4.1.2.2. Karşı Ağırlığın Zıplaması

k 3 . g n . P( cw ).x Pcw 2 * 9 ,81* 1350 * 15
Fx   66 N
n .h 2 * 3000
3 . Fx . l 3 * 66 * 1500
My    18563 N .mm
16 16
My 18563
y    8 ,9 N / mm²
Wy 2100
k 3 . g n . P( cw ). y Pcw 2 * 9 ,81* 1350 * 51
Fy    450 N
h 3000
3 . Fy . l 3* 450 * 1500
Mx    126563 N .mm
16 16
M x 126563
x    40 ,2 N / mm²
Wx 3150
4.1.2.2.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  40 ,2  8 ,9  49 ,1 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 66
F   4 ,9 N / mm²  165 N / mm²
52
150
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
66 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,3mm  10 mm
48* 210000 * 52500
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
450 * 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,94 mm  10 mm
48* 210000 * 112400
4.1.3. Asansör Kuvvet Hesapları

4.1.3.1. Kuyu Alt Boşluğu Tabanına Gelen Yük
Kabin altı tamponuna gelen yük
P1 = 4.gn. ( P + Q ) = 4*9,81*(950 + 800) = 68670 N
Karşı ağırlık tamponuna gelen yük
P2 = 4.gn. ( P + q.Q ) = 4*9,81*(950 + 0,5*800) = 52974 N
4.1.3.2. Kuyu Üst Betonuna Etki Eden Kuvvetler
Ps = gn . ( GMakina + GSehpa + GMontör + Fh + P +Q + P(cw) )
Ps = 9,81.(500+150+150+78+950+800+1350) = 39024 N

Tahrik kasnağının teknik özellikleri aşağıda çıkarılmıştır :
 : Sarım Açısı = 161o
 : Alt Kesilme Açısı = 90o
 : Kanal Açısı = 38o
4.1.4.1. Kabinin yüklenmesi

Durum : Statik T1/ T2 oranı, % 125 beyan yükü ile yüklü kabin en alt duraktadır.
Kabin tarafındaki halat uzunluğu (m) = 32,56 * 6 * 0,34 = 66,42 kg
Karşı ağırlık tarafındaki halat uzunluğu (m) = 3,4 * 6 * 0,34 = 6,94 kg
Tahrik sistemindeki halat uzunluğu (m) = 2,244 * 6 * 0,34 = 4,58 kg

I
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
151
( 950  1,25 * 800  0  0 )* 9 ,81 395 ,6
T1   0  66 ,42 * 9 ,81  0  0  0   19385 N
1 1
IV
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
1350 * 9 ,81 199 ,7

T2   0  6 ,94 * 9 ,81  0  0  0  0   13511 N
1 1
1 1
 = 0,1 f  .  0 ,1*  0 ,307
 38 o
sin sin
2 2
e f. = e 0,307*2,81= 2,37
T1 19385 T1
  1,43  e f . 1,43  2,37
T2 13511 T2
4.1.4.2. Durdurma tertibatı çalışması

Durum : Dinamik T1/ T2 oranı, boş kabin en alt duraktadır.
IV
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
( 950  0  0  0 ).( 9 ,81  0 ,8 ) 198

T2   0  66 ,42 * ( 9 ,81  0 ,8 )  0  15 * 1* ( 0 ,8 )   9708 N
1 1
I
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
1350 * ( 9 ,81  0 ,8 ) 216
T1   0  6 ,94 * ( 9 ,81  0 ,8 )  0  0   14413 N
1 1
0 ,1 0 ,1 1 1
   0 ,09 f  .  0 ,09 *  0 ,276
 1  38 o
1 1 sin sin
10 10 2 2
152
e f. = e 0,276*2,81 = 2,17
T1 14413 T1
  1,48  e f . 1,48  2,17
T2 9708 T2
4.1.4.3. Kabinin bloke edilmesi
Durum : Statik T1/ T2 oranı, boş kabin en üst duraktadır.
Kabin tarafındaki halat uzunluğu (m) = 3,26 * 6*0,34= 6,65 kg
Karşı ağırlık tarafındaki halat uzunluğu (m) = 32,7 * 6*0,34= 66,71 kg
Tahrik sistemindeki halat uzunluğu (m) = 2,244 * 6*0,34 = 4,58 kg

I
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
( 950  0  0  0 )* 9 ,81
T1   0  6 ,65 * 9 ,81  0  0  0  0  9385 N
1
IV
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
T2  0  0  66 ,71* 9,81  0  0  0  0  0  654,4 N
1 1
  0 ,2 f  .  0 ,2 *  0 ,615
 38 o
sin sin
2 2
e f. = e 0,615*2,81 = 5,64
T1 9385 T1
  14 ,34  e f . 14 ,34  5,64
T2 654 ,4 T2
4.1.5. Halat Hesapları

4.1.5.1. Halat Güvenlik Katsayısının Hesaplanması ( Sf )
dr : Halat Çapı (mm) = 10
dt : Tahrik Kasnağı Çapı (mm) = 520
Dp : Diğer kasnakların ortalama çapı (mm) = 400
Vhalat : Halat Hızı (m/s) = 1,0
Nps : Tek yönde bükülmeli kasnak sayısı = 1
Npr : Ters yönde bükülmeli kasnak sayısı = 0
Tmin : Halat kopma değeri (N) = 46000
153
Q : Kabin Yükü (kg)= 800
P : Kabin kütlesi (kg) = 950
Msr : Halat kütlesi (kg)= 78
fQ : Yükleme katsayısı = 1 (%100 Beyan yükü ile yüklü iken)
r : Askı oranı = 1
n : Halat sayısı = 6
Nequiv (t) = 5 (Altı kesikli V oyuklu 38 o kanal açılı kasnak seçildiği için)
Kasnakların Eşdeğer Sayısı (Nequiv)
Kp=( Dt / DP )4 = (520/400)4 = 2,85
Nequiv (p) = Kp. ( Nps + 4.Npr ) = 2,85 * (1 + 4*0) = 2,85
Nequiv = Nequiv ( t ) + Nequiv ( p ) = 5 + 2,85 = 7,85
  
   
  695,85.106 . N equ iv     
   
 log    695,85.106 * 7,85  
   Dt 
8,5 67
  log  
        520 
8,5 67
 
 
   dr      10   
 2,6834-   2,6834-     
   
- 2,8 94  
 D    
- 2,8 94
 log 77,09.    
t 520
  log  77,09*   
   dr       10  
    
   
   
Sf  10  
 10  
10,18
4.1.5.2. Halatlara Gelen En Büyük Dinamik Yük Hesabı

( f Q .Q  P ) ( 1* 800  950 )
Tmaks  .g n  M sr .g n  * 9 ,81  78 * 9 ,81  17933 N
r 1
Tmin 46000
S  n.  6*  15 ,39
T maks 17933
S Sf 15 ,39  10 ,18

Tmaks 4 ,5 17933 4 ,5
P .  *  7 ,89 N / mm²
n.d h .Dt  6 * 10 * 520 38 o
Sin( ) Sin( )
2 2
12 ,5  4.Vhalat 12 ,5  4 * 1
Pmaks    8 ,25 N / mm²
1  Vhalat 11
Pmaks  P 8 ,25 7 ,89
154
4.2. Makina Dairesiz Asansör Uygulama Proje Mukavemet Hesapları
PROJEYĠ HAZIRLAYAN


MUKAVEMET HESAPLARI
PROJEYĠ YAPTIRAN

PROJENĠN ADI MAKĠNA DAĠRESĠZ
REVĠZYON NO
ASANSÖRÜN
1 630 1,0 4 8,4 800
(kW) (HP)
1100 1400 5 * 8mm 90*75*16 50*50*5 4 5,5
155
4.2.1. Kabin Kılavuz Ray Hesaplanması
Kabin Kılavuz Ray Cinsi : T 90/A = 90*75*16 mm
FC : 500 kg
FFr : 200 kg
FD1 : 100 kg
P = FC + FFr + FD1 = 500 + 200 + 100 = 800 kg
Q : 630 kg
h : 2710 mm
l : 2000 mm
n :2
M :0
Wy : 11800 mm3
Wx : 20870 mm3
Ix : 1020000 mm4
Iy : 530000 mm4
E : 210000
i : 17,5 mm
A : 1730 mm²
c : 10 mm
k1 :2
k2 : 1,2
k3 :0
l k 2000
   114 ,28  : 2,21
i 17 ,5
xC : Kabin merkezinin x-eksenine olan mesafesi : 58
yFr : Süspansiyon merkezinin y-eksenine olan mesafesi :0
xD1 : 1. Giriş Kapısı ağırlık merkezinin x-eksenine olan mesafesi : -738 mm

yD1 : 1. Giriş Kapısı ağırlık merkezinin y-eksenine olan mesafesi : 50 mm
156
Yük Dağılımı
Fc * xc  FFr * x Fr  FD1 * x D1 500 * 58  200 * 0  100 * ( 737 ,5 )
xP    56 mm
Fc  FFr  FD1 500  200  100
Fc * yc  FFr * y Fr  FD1 * y D1 500 * ( 0 )  200 * 0  100 * 50
yP    6 mm
Fc  FFr  FD1 500  200  100
k1 . g n .( P  Q ) 2 .9 ,81 .( 800  630 )

n 2
Eşik Kuvveti ;
Fs  0 ,4. g n .Q  0 ,4 .9 ,81.630  2472 N
Fz  ml . l . g n  Fk  13,55 * 12,8 * 9 ,81  14028  15730 N
Dx 1400
xQ   xC   58  118 mm
8 8 yQ  0
Dx 1400
xQ   xC   58  233 mm yQ  0
8 8
Yük dağılımı sağda iken ;
Dy 1100
xQ  58 yQ    138 mm
8 8

k1 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 2 * 9 ,81* ( 630* ( 118 )  800 * ( 56 ))
Fx     431 N
n .h 2* 2710
3 . Fx .l 3* 431* 2000
My    161625 N .mm
16 16
My 161625
y    13,7 N / mm²
Wy 11800
157
k1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2 * 9 ,81* ( 630 * 0  800 * 6 )
Fy    35 N
n 2
.h * 2710
2 2
3 . Fy .l 3* 35* 2000
Mx    13125 N .mm
16 16
M x 13125
x    0 ,7 N / mm²
Wx 20870
4.2.1.1.1.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2* 9 ,81* ( 800  630 )
Fk    14028 N
n 2
( Fk  k 3 . M ) . ( 14028  0 * 0 )* 2,21
k    17 ,9 N / mm²
A 1730
 m  x   y   zul
 m  0 ,7  13,7  14 ,4 N / mm²  205 N / mm²

Fk  k 3 . M
  m    zul
A
14028  0* 0
  14 ,4   22 ,5 N / mm²  205 N / mm²
1730
 c  k  0 ,9 . m   zul
 c  17 ,9  0 ,9* 14 ,4  30 ,9 N / mm²  205 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 431
F   8 N / mm²  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
431* 2000 3
 x  0 ,7 .  0 ,45 mm  5 mm
48* 210000 * 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
158
35 * 2000 3
 y  0 ,7 .  0 ,02 mm  5 mm
48* 210000* 1020000

k1 . g n .( Q . xQ  P . xP ) 2 * 9 ,81* ( 630 * 233  800 * ( 56 ))
Fx    369 N
n .h 2 . 2710
3 . Fx .l 3* 369 * 2000
My    138375 N .mm
16 16
My 138375
y    11,7 N / mm²
Wy 11800
k1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2* 9 ,81* ( 630 * 0  800 * 6 )
Fy    35 N
n 2
.h * 2710
2 2
3 . Fy .l 3* 35* 2000
Mx    13125 N .mm
16 16
M x 13125
x    0 ,7 N / mm²
Wx 20870
4.2.1.1.2.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2* 9 ,81* ( 800  630 )
Fk    14028 N
n 2
( Fk  k 3 . M ) . ( 14028  0* 0 )* 2,21
k    17 ,9 N / mm²
A 1730
 m  x  y   zul
 m  0 ,7  11,7  12,4 N / mm²  205 N / mm²

Fk  k 3 . M
  m    zul
A
14028  0* 0
  12 ,4   20 ,4 N / mm²  205 N / mm²
1730
 c  k  0 ,9 . m   zul
 c  17 ,9  0 ,9 * 12,4  29 N / mm²  205 N / mm²
159
1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 369
F   6 ,8 N / mm²  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
369 * 2000 3
 x  0 ,7 .  0 ,39 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
35* 2000 3
 y  0 ,7 .  0 ,02 mm  5 mm
48 * 210000 * 1020000

k1 . g n .( Q . xQ  P . xP ) 2 * 9 ,81* ( 630 * 58  800 * ( 56 ))
Fx     30 N
n .h 2 * 2710
3 . Fx .l 3* 30 * 2000
My    11250 N .mm
16 16
My 11250
y    0 ,95 N / mm 2
Wy 11800
k1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2* 9 ,81* ( 630 * 138  800 * 6 )
Fy    664 N
n 2
.h * 2710
2 2
3 . Fy . l 3* 664 * 2000
Mx    249000 N .mm
16 16
M x 249000
x    11,9 N / mm²
Wx 20870
4.2.1.1.3.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2* 9 ,81* ( 630  800 )
Fk    14028 N
n 2
160
( Fk  k 3 . M ) . ( 14028  0 .0 )* 2,21
k    17 ,9 N / mm²
A 1730
 m  x   y   zul
 m  11,9  1  12,9 N / mm²  205 N / mm²

Fk  k 3 . M
  m    zul
A
14028  0 * 0
  12 ,9   21 N / mm²  205 N / mm²
1730
 c  k  0 ,9 . m   zul
 c  17 ,9  0 ,9 * 12,9  29 ,6 N / mm²  205 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 30
F   0 ,6 N / mm²  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
30 * 2000 3
 x  0 ,7 .  0 ,03 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
664 * 2000 3
 y  0 ,7 .  0 ,36 mm  5 mm
48* 210000* 1020000

k 2 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 1,2 * 9 ,81* ( 630* ( 118 )  800 * ( 56 ))
Fx     259 N
n .h 2* 2710
3 . Fx .l 3* 259 * 2000
My    97125 N .mm
16 16
161
My 97125
y    8 ,2 N / mm²
Wy 11800
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2 * 9 ,81* ( 630 * 0  800 * 6 )
Fy    21 N
n 2
.h * 2710
2 2
3 . Fy .l 3* 21* 2000
Mx   7875 N .mm
16 16
Mx 7875
x    0 ,4 N / mm²
Wx 20870
4.2.1.2.1.2. Bükülme
 m  x   y   zul
 m  0 ,4  8 ,2  8 ,6 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 259
F   4 ,8 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
259 * 2000 3
 x  0 ,7 .  0 ,27 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
21* 2000 3
 y  0 ,7 .  0 ,01 mm  5 mm
48* 210000* 1020000

162
k 2 . g n .( Q . xQ  P . xP ) 1,2 * 9 ,81* ( 630 * 233  800 * ( 56 ))
Fx    222 N
n .h 2* 2710
3 . Fx .l 3* 222 * 2000
My    83250 N .mm
16 16
My 83250
y   7 N / mm²
Wy 11800
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2* 9 ,81* ( 630 * 0  800 * 6 )
Fy    21 N
n 2
.h * 2710
2 2
3 . Fy .l 3* 21* 2000
Mx    7875 N .mm
16 16
Mx 7875
x    0 ,4 N / mm²
Wx 20870
4.2.1.2.2.2. Bükülme
 m  x   y   zul
 m  0 ,4  7  7 ,4 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 222
F   4 ,1 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
222 * 2000 3
 x  0 ,7 .  0 ,23 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
21* 2000 3
 y  0 ,7 .  0 ,01 mm  5 mm
48 * 210000 * 1020000
163
k 2 . g n .( Q . xQ  P . xP ) 1,2 * 9 ,81* ( 630 * 58  800 * ( 56 ))
Fx     18 N
n .h 2 * 2710
3 . Fx .l 3* 18 * 2000
My    6750 Nmm
16 16
My 6750
y    0 ,6 N / mm2
Wy 11800
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2* 9 ,81* ( 630 * 138  800 * 6 )
Fy    398 N
n 2
.h * 2710
2 2
3 . Fy .l 3* 398 * 2000
Mx    149250 N .mm
16 16
M x 149250
x    7 ,2 N / mm²
Wx 20870
4.2.1.2.3.2. Bükülme
 m  x   y   zul
 m 7 ,2  0 ,6  7 ,8 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 18
F  2
 0 ,4 N / mm2  165 N / mm²
10
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
18 * 2000 3
 x  0 ,7 .  0 ,02mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
164
398 * 2000 3
 y  0 ,7 .  0 ,22mm  5 mm
48* 210000* 1020000

4.2.1.3.1. Yük dağılımı
g n . P . x P  Fs . x D1 9 ,81* 800 * ( 56 )  2472 * ( 738 )
Fx     418 N
n .h 2 * 2710
3 . Fx . l 3* 418 * 2000
My    156750 N .mm
16 16
My 156750
y    13,3 N / mm²
Wy 11800
g n . P . y P  Fs . y D1 9 ,81* 800 * 6  2472 * 50
Fy    63 N
h 2710
3 . Fy .l 3* 63* 2000
Mx    23625 N .mm
16 16
M x 23625
x    1,1 N / mm²
Wx 20870
4.2.1.3.1.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  1,1  13,3  14 ,4 N / mm²  165 N / mm²

1,85* Fx
F    zul
c2
1,85* 418
F   7 ,7 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
165
418 * 2000 3
 x  0 ,7 .  0 ,44 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
63* 2000 3
 y  0 ,7 .  0 ,03 mm  5 mm
48* 210000* 1020000

Karşı Ağırlık Kılavuz Ray Cinsi : T50 /A = 50*50*5 mm
P(cw) : 1115 kg
h : 3000 mm
l : 2000 mm
n :2
dcw : 100 mm
Wcw : 600 mm
M :0
Wy : 2100 mm3
Wx : 3150 mm3
Ix : 112400 mm4
Iy : 52500 mm4
i : 10,50 mm
A : 475 mm²
k1 :0
k2 : 1,2
k3 :2
c : 5 mm
l k 2000
   190 ,48  : 6,13
i 10 ,50
xPcw  0 ,1* d cw  0 ,1* 100  10 mm
y Pcw  0 ,05 * Wcw  0 ,05 * 600  30 mm

Karşı ağırlıkta güvenlik tertibatı yoktur.
166
k 2 . g n . P( cw ).x Pcw 1,2 * 9 ,81* 1115 * 10
Fx   22 N
n .h 2 * 3000
3 . Fx .l 3 .22 .2000
My    8250 N .mm
16 16
My 8250
y    3 ,9 N / mm²
Wy 2100
k 2 . g n . P( cw ). y Pcw 1,2 * 9 ,81* 1115 * 30
Fy    131 N
h 3000
3 . Fy . l 3* 131* 2000
Mx    49125 N .mm
16 16
M x 49125
x    15 ,6 N / mm²
Wx 3150
4.2.2.1.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  15,6  3,9  19 ,5 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 22
F   1,6 N / mm²  165 N / mm²
52
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
22 * 2000 3
 x  0 ,7 .  0 ,23 mm  10 mm
48* 210000 * 52500
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
167
131* 2000 3
 y  0 ,7 .  0 ,65 mm  10 mm
48* 210000 * 112400

k 3 . g n . P( cw ).x Pcw 2 * 9 ,81* 1115 * 10
Fx   36 N
n .h 2 * 3000
3 . Fx . l 3 * 36 * 2000
My    13500 N .mm
16 16
My 13500
y    6 ,5 N / mm²
Wy 2100
k 3 . g n . P( cw ). y Pcw 2 * 9 ,81* 1115 * 30
Fy    219 N
h 3000
3 . Fy .l 3* 219 * 2000
Mx    82125 N .mm
16 16
M x 82125
x    26 N / mm²
Wx 3150
4.2.2.2.2. Bükülme
 m  x   y   zul
 m  26  6 ,5  32,5 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 36
F   2 ,7 N / mm²  165 N / mm²
52
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
36 * 2000 3
 x  0 ,7 .  0 ,39 mm  10 mm
48* 210000 * 52500
168
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
219 * 2000 3
 y  0 ,7 .  1,08 mm  10 mm
48* 210000 * 112400

P1 = 4.gn. ( P + Q ) = 4.9,81.( 800 + 630) = 56113 N
P2 = 4.gn. ( P + q.Q ) = 4.9,81.(800 + 0,5.630) = 43753 N


Kabin tarafındaki halat uzunluğu (m) = 26,955 * 5*0,218 = 29,38 kg
Karşı ağırlık tarafındaki halat uzunluğu (m) = 5,113 * 5*0,218 = 5,57 kg

I
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
( 800  1,25 * 630  0  0 )* 9 ,81 161,5
T1   0  29 ,38 * 9 ,81  0  0  0   7994 N
2 2
IV
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
1115 * 9 ,81 82
T2   0  5 ,57 * 9 ,81  0  0  0  0   5516 N
2 2
169
1 1
 = 0,1 f  .  0 ,1*  0 ,307
 38 o
sin sin
2 2
e f. = e 0,307*3,107 = 2,59
T1 7994 T1
  1,41  e f . 1,41  2,59
T2 5516 T2

IV
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
( 800  0  0  0 ).( 9 ,81  0 ,8 )

T2   0  29 ,38 * ( 9 ,81  0 ,8 )  0  11* 2 * ( 0 ,8 )
2
 22  2* 2  77
 29 ,38 *  18 * ( 0 ,8 )   3798 N
 2  2
M cwt .( g n  a ) M Comp
IV
M  2.mPTD 
T1   .g n  M SRcwt .( g n  r .a )  CRcwt .( g n  a )   .a 
r 2.r r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 (mDP .r.a)   M SRcwt . a.(
II
)   (mPcwt .iPcwt .a) 
 2 i 1  r
1115 * ( 9 ,81  0 ,8 )
T1   0  5 ,57 * ( 9 ,81  2 * 0 ,8 )  0  0  0  ( 11* 0 ,8 )
2
 2 2  2* 2  90
 5 ,57 * 0 ,8 *  18 * 1* 0 ,8    5910 N
 2  2
0 ,1 0 ,1 1 1
   0 ,083 f  .  0 ,083 *  0 ,255
 2  38 o
1 1 sin sin
10 10 2 2
e f. = e 0,255*3,107 = 2,21
T1 5910 T1
  1,55  e f . 1,55  2,21
T2 3798 T2
170

I
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
( 800  0  0  0 )* 9 ,81
T1   0  10 ,42 * 9 ,81  0  0  0  0  4026 N
2
IV
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
T2  0  0  24,54* 9,81  0  0  0  0  0  240,74 N

1 1
  0 ,2 f  .  0 ,2 *  0 ,615
 38 o
sin sin
2 2
e f. = e 0,615*3,107 = 6,75
T1 4026 T1
  16 ,72  e f . 16 ,72  6 ,75
T2 240 ,74 T2

4.2.5.1. Halat Güvenlik Katsayısınını Hesabı ( Sf )
DT : Tahrik Kasnağı Çapı (mm) = 450
Dp : Diğer kasnakların ortalama çapı (mm) = 346,6
Vhalat : Halat Hızı (m/s) = 2
Tmin : Halat kopma değeri(N) = 29400
P : Kabin kütlesi (Makara ağırlığı dahil) (kg) = 800
171
Msr : Halat kütlesi (kg)= 35,73
 : Kanal Açısı = 380
Nequiv (t) = 5 (Altı kesik olmayan yarım daire kanal seçildiği için)
Kasnakların Eşdeğer Sayısı (Nequiv )
Kp=( DT / DP )4 = (450/346,6)4 = 2,84
Nequiv = Nequiv ( t ) + Nequiv ( p ) = 5+ 5,68 = 10,68
  
   
  695,85.106 . N equiv    
  
 log    695,85.106 .10,68  
   Dt 
8,567
  log 
        450 
8,567

     
  r 
d   
 2,6834-   2,6834-   8  
   Dt 
- 2,894
  - 2,894 
    450 
 log 77,09.  
    
log 77,09.   
   dr 
     8  
    
   
   
Sf  10  
 10  
 11,79

( f Q .Q  P ) ( 1* 630  800 )
Tmaks  .g n  M sr .g n  * 9 ,81  35,73 * 9 ,81  7364 ,5 N
r 2
Tmin 29400
S  n.  5*  19 ,96
T maks 7364 ,5
S Sf 19 ,96  11,79

Tmaks 4 ,5 7364 ,5 4 ,5
P .  *  5 ,66 N / mm²
n.d h .DT  5 * 8 * 450 38 o
Sin( ) Sin( )
2 2
12 ,5  4.Vhalat 12 ,5  4 * 2
Pmaks    6 ,83 N / mm²
1  Vhalat 1 2
Pmaks  P 6 ,83  5 ,66
172
4.3. Sedye Bakım Asansörü Uygulama Proje Mukavemet Hesapları
PROJEYĠ HAZIRLAYAN


MUKAVEMET HESAPLARI
PROJEYĠ YAPTIRAN

PROJENĠN ADI SEDYE - BAKIM
REVĠZYON NO
ASANSÖRÜN
III 1600 1,0 5 12,4 1450
(kW) (HP)
1400 2400 6 * 12mm 125*82*16 70*65*9 15 20
173
FC : 1000 kg
FFr : 300 kg
FD1 : 150 kg
P = FC + FFr + FD1 = 1000 + 300 + 150 = 1450 kg
Q : 1600 kg
h : 3100 mm
l : 3000 mm
Wy : 25400 mm3
Wx : 26200 mm3
Ix : 1510000 mm4
Iy : 1590000 mm4
E : 210000
i : 26,4 mm
A : 2283 mm²
c : 10 mm
k1 :2
k2 : 1,2
k3 :0
n :2
M :0
xC : Kabin merkezinin x-eksenine olan mesafesi : 62,5mm
yFr : Süspansiyon merkezinin y-eksenine olan mesafesi : 0

xD1 : 1. Giriş Kapısı merkezinin x-eksenine olan mesafesi : -1242,5 mm
l k 3000
   113,64  : 2,2
i 26 ,4
174
Yük Dağılımı
Fc * xc  FFr * xFr  FD1 * xD1 1000 * ( 62,5 )  300 * 0  150 * ( 1242,5 )
xP    85 mm
Fc  FFr  FD1 1000  300  150
Fc * yc  FFr * y Fr  FD1 * y D1 1000 * ( 0 )  300 * 0  150 * 0
yP   0
Fc  FFr  FD1 1000  300  150
k1 . g n .( P  Q ) 2 .9 ,81 .( 1450  1600 )

n 2
Eşik Kuvveti ;
Fs  0 ,4. g n .Q  0 ,4* 9 ,81* 1600  6278 N
Fz  ml . l . g n  Fk  17 ,9 * 17 ,65 * 9 ,81  29921  33020 N
Dx 2400 yQ  0
xC  62,5 mm xQ   xC   62 ,5  238 mm
8 8
Dx 2400 yQ  0
xQ   xC   62 ,5  363 mm
8 8
Dy 1400
xQ  xC  62 ,5 mm yQ    175 mm
8 8

k1 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 2 * 9 ,81* ( 1600* ( 238 )  1450 * ( 85 ))
Fx     1595 N
n .h 2* 3100
3 . Fx .l 3* 1595 * 3000
My    897188 N .mm
16 16
My 897188
y    35 ,3 N / mm²
Wy 25400
175
k 1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2 * 9 ,81* ( 1600 * 0  1450* 0 )
Fy   0
n 2
.h * 3100
2 2
3 . Fy . l 3* 0* 3000
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 26200
4.3.1.1.1.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2* 9 ,81* ( 1450  1600 )
Fk    29921 N
n 2
( Fk  k 3 . M ) . ( 29921  0 * 0 )* 2,2
k    28 ,8 N / mm²
A 2283
 m  x   y   zul
 m  0  35,3  35,3 N / mm²  205 N / mm²

Fk  k 3 . M
  m    zul
A
29921  0* 0
  35 ,3   48 ,4 N / mm²  205 N / mm²
2283
 c  k  0 ,9 . m   zul
 c  28 ,8  0 ,9* 35,3  60 ,6 N / mm²  205 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 1595
F   29 ,5 N / mm²  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
1595 * 3000 3
 x  0 ,7 .  1,88 mm  5 mm
48* 210000 * 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
176
0 * 3000 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1510000

k1 . g n .( Q . xQ  P . xP ) 2 * 9 ,81* ( 1600 * 363  1450 * ( 85 ))
Fx    1448 N
n .h 2 . 3100
3 . Fx .l 3* 1448 * 3000
My    814500 N .mm
16 16
My 814500
y    32 N / mm²
Wy 25400
k 1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2* 9 ,81* ( 1600 * 0  1450* 0 )
Fy   0
n 2
.h * 3100
2 2
3 . Fy .l 3 * 0* 3000
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 26200
4.3.1.1.2.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2* 9 ,81* ( 1450  1600 )
Fk    29921 N
n 2
( Fk  k 3 . M ) . ( 29921  0* 0 )* 2,2
k    28 ,8 N / mm²
A 2283
 m  x   y   zul
 m  0  32  32 N / mm²  205 N / mm²

Fk  k 3 . M
  m    zul
A
29921  0 * 0
  32   45 ,1 N / mm²  205 N / mm²
2283
 c  k  0 ,9 . m   zul
 c  28 ,8  0 ,9 * 32  57 ,6 N / mm²  205 N / mm²
177
1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 1448
F   26 ,7 N / mm²  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
1448 * 3000 3
 x  0 ,7 .  1,70 mm  5 mm
48* 210000* 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
0* 3000 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48 * 210000 * 1510000

k1 . g n .( Q . xQ  P . xP ) 2 * 9 ,81* ( 1600 * 62 ,5  1450 * ( 85 ))
Fx     74 N
n .h 2 * 3100
3 . Fx .l 3* 74 * 3000
My    41625 N .mm
16 16
My 41625
y    1,6 N / mm²
Wy 25400
k 1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2* 9 ,81* ( 1600 * 175  1450 * 0 )
Fy    1772 N
n 2
.h * 3100
2 2
3 . Fy . l 3* 1772 * 3000
Mx    996750 N .mm
16 16
M x 996750
x    38 N / mm²
Wx 26200
178
4.3.1.1.3.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2* 9 ,81* ( 1450  1600 )
Fk    29921 N
n 2
( Fk  k 3 . M ) . ( 29921  0* 0 )* 2,2
k    28 ,8 N / mm²
A 2283
 m  x   y   zul
 m  38  1,6  39 ,6 N / mm²  205 N / mm²

Fk  k 3 . M
  m    zul
A
29921  0 * 0
  39 ,6   52 ,7 N / mm²  205 N / mm²
2283
 c  k  0,9. m   zul
 c  28 ,8  0 ,9 * 39 ,6  64 ,5 N / mm²  205 N / mm²

1,85. Fx
F    zul
c2
1,85 * 74
F   1,4 N / mm²  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
74 * 3000 3
 x  0 ,7 .  0 ,09 mm  5 mm
48* 210000* 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
1772 * 3000 3
 y  0 ,7 .  2 ,2 mm  5 mm
48* 210000* 1510000

179
k 2 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 1,2 * 9 ,81* ( 1600* ( 238 )  1450 * ( 85 ))
Fx     957 N
n .h 2* 3100
3 . Fx .l 3* 957 * 3000
My    538313 N .mm
16 16
My 538313
y    21,2 N / mm²
Wy 25400
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2 * 9 ,81* ( 1600 * 0  1450* 0 )
Fy   0
n 2
.h * 3100
2 2
3 . Fy . l 3* 0* 3000
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 26200
4.3.1.2.1.2. Bükülme
 m  x   y   zul
 m  0  21,2  21,2 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 957
F   17 ,7 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
957 * 3000 3
 x  0 ,7 .  1,13 mm  5 mm
48* 210000* 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
0 * 3000 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1510000
180
1.2.2.1. Eğilme Gerilmesi
k 2 . g n .( Q . xQ  P . xP ) 1,2 * 9 ,81* ( 1600 * 363  1450 * ( 85 ))
Fx    869 N
n .h 2* 3100
3 . Fx .l 3* 869 * 3000
My    488813 N .mm
16 16
My 488813
y    19 ,2 N / mm²
Wy 25400
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2* 9 ,81* ( 1600 * 0  1450* 0 )
Fy   0
n 2
.h * 3100
2 2
3 . Fy .l 3 * 0* 3000
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 26200
4.3.1.2.2.2. Bükülme
 m  x   y   zul
 m  0  19 ,2  19 ,2 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 869
F   16 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
869 * 3000 3
 x  0 ,7 .  1,02 mm  5 mm
48* 210000* 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
181
0* 3000 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48 * 210000 * 1510000

k 2 . g n .( Q . xQ  P . xP ) 1,2 * 9 ,81* ( 1600 * 62 ,5  1450 * ( 85 ))
Fx     44 N
n .h 2 * 3100
3 . Fx .l 3* 44 * 3000
My    24750 N .mm
16 16
My 24750
y    0 ,97 N / mm²
Wy 25400
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2* 9 ,81* ( 1600 * 175  1450 * 0 )
Fy    1063 N
n 2
.h * 3100
2 2
3 . Fy . l 3* 1063 * 3000
Mx    597938 N .mm
16 16
M x 597938
x    22 ,8 N / mm²
Wx 26200
4.3.1.2.3.2. Bükülme
 m  x   y   zul
 m  22,8  0 ,97  23,8 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 44
F   0 ,8 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
182
44 * 3000 3
 x  0 ,7 .  0 ,05 mm  5 mm
48* 210000* 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
1063 * 3000 3
 y  0 ,7 .  1,32 mm  5 mm
48* 210000* 1510000

4.3.1.3.1. Yük dağılımı (ön girişte);
g n . P . x P  Fs . x D1 9 ,81* 1450 * ( 85 )  6278 * ( 1242,5 )
Fx     1454 N
n .h 2 * 3100
3 . Fx . l 3* 1454 * 3000
My    817875 N .mm
16 16
My 817875
y    32 ,2 N / mm²
Wy 25400
g n . P . y P  Fs . y D1 9 ,81* 1450 * 0  6278 * 0
Fy   0
h 3100
3 . Fy . l 3* 0* 3000
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 26200
4.3.1.3.1.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  0  32,2  32,2 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 1454
F   26 ,9 N / mm²  165 N / mm²
10 2
183
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
1454 * 3000 3
 x  0 ,7 .  1,71 mm  5 mm
48* 210000* 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
0 * 3000 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1510000

Karşı Ağırlık Kılavuz Ray Cinsi : T 70 / A = 70*65*9 mm
P(cw) : 2250 kg
h : 3000 mm
l : 3000 mm
n :2
M :0
Wy : 5350 mm3
Wx : 9240 mm3
Ix : 413000 mm4
Iy : 186500 mm4
i : 14 mm
A : 951 mm²
c :6
k1 :0
k2 : 1,2
k3 :2
lk 3000
   214 ,29  : 7,75
i 14
xPCW  0 ,1* d cw  0 ,1* 150  15 mm
yPCW  0,05 *W (cw)  0,05 *1340  67 mm

Karşı ağırlıkta emniyet tertibatı yoktur.
184
k 2 . g n . P( cw ).x PCW 1,2 * 9 ,81* 2250 * 15
Fx    66 N
n .h 2 * 3000
3 . Fx . l 3* 66 * 3000
My    37125 N .mm
16 16
My 37125
y    7 N / mm²
Wy 5350
k 2 . g n . P( cw ). y P ( cw ) 1,2 * 9 ,81* 2250 * 67
Fy    592 N
h 3000
3 . Fy .l 3* 592* 3000
Mx    333000 N .mm
16 16
M x 333000
x    36 N / mm²
Wx 9240
4.3.2.1.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  36  7  43 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 66
F   3,4 N / mm²  165 N / mm²
62
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
66 * 3000 3
 x  0 ,7 .  0 ,67 mm  10 mm
48* 210000 * 186500
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
185
592 * 3000 3
 y  0 ,7 .  2 ,69 mm  10 mm
48* 210000 * 413000

k 3 . g n . P( cw ).x PCW 2 * 9 ,81* 2250 * 15
Fx   110 N
n .h 2 * 3000
3 . Fx . l 3 * 110 * 3000
My    61875 N .mm
16 16
My 61875
y    11,6 N / mm²
Wy 5350
k 3 . g n . P( cw ). y PCW 2 * 9 ,81* 2250 * 67
Fy    986 N
h 3000
3 . Fy . l 3* 986 * 3000
Mx    554625 N .mm
16 16
M x 554625
x    60 N / mm²
Wx 9240
4.3.2.2.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  60  11,6  71,6 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 110
F   5 ,7 N / mm²  165 N / mm²
62
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
110 * 3000 3
 x  0 ,7 .  1,11 mm  10 mm
48* 210000 * 186500
186
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
986 * 3000 3
 y  0 ,7 .  4 ,48 mm  10 mm
48* 210000 * 413000

P1 = 4.gn. ( P + Q ) = 4.9,81.( 1450 + 1600) = 119682 N
P2 = 4.gn. ( P + q.Q ) = 4.9,81.(1450 + 0,5.1600) = 88290 N
Ps = 9,81.(500+150+150+115+1450+1600+2250) = 60969 N


Kabin tarafındaki halat uzunluğu (m) = 30,934 * 6 *0,49 = 90,95 kg

I
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
( 1450  1,25 * 1600  0  0 )* 9 ,81 340

T1   0  90 ,95 * 9 ,81  0  0  0   16850 N
2 2
IV
r 2.r r  r 
187
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
2250 * 9 ,81 168

T2   0  18 ,13 * 9 ,81  0  0  0  0   11298 N
2 2
1 1
 = 0,1 f  .  0 ,1*  0 ,307
 38 o
sin sin
2 2
e f. = e 0,307*2,93 = 2,46
T1 16850 T1
  1,49  e f . 1,49  2,46
T2 11298 T2

Kabin tarafındaki halat uzunluğu (m) = 30,934 * 6 *0,49 = 90,95 kg
IV
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
( 1450  0  0  0 ).( 9 ,81  0 ,8 )

T2   0  90 ,95 * ( 9 ,81  2 * 0 ,8 )  0  0
2
 22  2* 2  145
 90 ,95 *  35 * ( 0 ,8 )   7179 N
 2  2

I
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
2250 * ( 9 ,81  0 ,8 )
 0  18 ,13 * ( 9 ,81  2 * 0 ,8 )  0  0  0  35 * 08  
182
T1   12262 N
2 2
0 ,1 0 ,1 1 1
   0 ,09 f  .  0 ,09 *  0 ,279
 2  38 o
1 1 sin sin
10 10 2 2
e f. = e 0,279*2,93 = 2,11
188
T1 12262 T1
  1,72  e f . 1,72  2 ,11
T2 7129 T2

Kabin tarafındaki halat uzunluğu (m) = 5,134 * 6 * 0,49 =15,09kg

I
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
( 1450  0  0  0 )* 9 ,81
T1   0  15 ,09 * 9 ,81  0  0  0  0  7260 N
2
IV
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
T2  0  0  93,98 * 9,81  0  0  0  0  0  922 N

1 1
  0 ,2 f  .  0 ,2 *  0 ,61
 38 o
sin sin
2 2
e f. = e 0,61*2,93 = 6,05
T1 7260 T1
  7 ,87  e f . 7 ,87  6 ,05
T2 922 T2

4.3.5.1. Halat Güvenlik Katsayısının Hesaplanması ( Sf )
Dt : Tahrik Kasnağı Çapı (mm) = 480
189
Nequiv (t) = 5 (Altı kesikli V oyuklu kanal seçildiği için)  : 90o
Kp=( DT / DP )4 = (480/480)4 = 1
Nequiv (p) = Kp. ( Nps + 4.Npr ) = 1 * (2 + 4*0) = 2
Nequiv = Nequiv ( t ) + Nequiv ( p ) = 5 + 2 = 7
  
  
  695,85.106 . N equ iv      
   
 log    695,85.106 .7  
  8,5 67
  log 
 Dt  8,5 67 
        480   
  d    
  r     12  
 2,6834-   2,6834-     
   Dt 
- 2,8 94
  94 

log 77,09.      480 
- 2,8
     
log 77,09.   
   r 
d
     12  
    
   
   
Sf  10  
 10  
16,4

( f Q .Q  P ) ( 1* 1600  1450 )
Tmaks  .g n  M sr .g n  * 9 ,81  115 * 9 ,81  16088 N
r 2
Tmin 66200
S  n.  6*  24 ,7
T maks 16088
S Sf 24 ,7  16 ,4

Tmaks 4 ,5 16088 4 ,5
P .  *  6 ,44 N / mm²
n.d h .DT Sin(  ) 6 * 12 * 480 38 o
Sin( )
2 2
12,5  4.Vhalat 12,5  4 * 2
Pmaks    6 ,83 N / mm²
1  Vhalat 1 2
Pmaks  P 6 ,83  6 ,44
190
4.4. Panoramik Asansör Uygulama Proje Mukavemet Hesapları
PROJEYĠ HAZIRLAYAN


MUKAVEMET HESAPLARI
PROJEYĠ YAPTIRAN

PROJENĠN ADI PANORAMĠK
REVĠZYON NO
ASANSÖRÜN
1 630 1,0 3 7,00 1050
(kW) (HP)
1100 1550 5 - 10 90*75*16 50*50*5 6,1 8,2
191
FC : 700 kg
FFr : 200 kg
FD1 : 150 kg
P = FC + FFr + FD1 = 700 + 200 + 150 = 1050 kg
P : 1050 kg
Q : 630 kg
h : 2810 mm
l : 1500 mm
n :2
M :0
Wy : 11800 mm3
Wx : 20870 mm3
Ix : 1020000 mm4
Iy : 530000 mm4
E : 210000
i : 17,5 mm
A : 1730 mm²
c : 10 mm
k1 :2
k2 : 1,2
k3 :0
lk 1500
   85,7  : 1,64
i 17 ,5
Kabin ağırlığını F1 (Yarım Daire) ve F2 (Kare) olmak üzere iki parçanın ortak ağırlık merkezi noktası hesaplanır.
xC : Kabin ağırlık merkezinin x-eksenine olan mesafesi : -80,55 mm
yC : Kabin ağırlık merkezinin y-eksenine olan mesafesi :0
xFr : Süspansiyon ağırlık merkezinin x-eksenine olan mesafesi :0
yFr : Süspansiyon ağırlık merkezinin y-eksenine olan mesafesi :0
xD1 : 1. Giriş Kapısı ağırlık merkezinin x-eksenine olan mesafesi : -773,5 mm

yD1 : 1. Giriş Kapısı ağırlık merkezinin y-eksenine olan mesafesi : 0
192
Yük Dağılımı
Fc * xc  FFr * x Fr  FD1 * x D1 700 * ( 80 ,55 )  200 * 0  150 * ( 773,5 )
xP    164 ,2 mm
Fc  FFr  FD1 700  200  150
Fc * yc  FFr * y Fr  FD1 * y D1  FD 2 * y D 2 700 * ( 0 )  200 * 0  150 * ( 0 )
yP   0
Fc  FFr  FD1  FD 2 700  200  150
k1 . g n .( P  Q ) 2 . 9 ,81 .( 1050  630 )

n 2
Eşik Kuvveti ;
Fs  0 ,4. g n .Q  0 ,4 .9 ,81.630  2472 N
Fz  ml . l . g n  Fk  13,55* 12,8 * 9 ,81  16481 18182 N
Dx 1550
xQ   xC   80 ,55  274 ,3 mm yQ  0
8 8
Not : - x bölgesinde olduğundan -274,3 mm alınacaktır.
Dx 1550
xQ   xC   80 ,55  113,2 mm yQ  0
8 8
xQ  0 Dy 1100
yQ    137 ,5 mm
8 8

k1 . g n .( Q . xQ  P . xP ) 2 * 9 ,81* ( 630* ( 274 ,3 )  1050 * ( 164 ,2 ))
Fx     1205 ,2 N
n .h 2* 2810
3 . Fx .l 3* 1205 ,2 * 1500
My    338963 N .mm
16 16
My 338963
y    28 ,7 N / mm²
Wy 11800
193
k1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2 * 9 ,81* ( 630 * 0  1050* 0 )
Fy   0
n 2
.h * 2810
2 2
3 . Fy .l 3* 0* 1500
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 20870
4.4.1.1.1.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2 * 9 ,81* ( 1050  630 )
Fk    16481 N
n 2
( Fk  k 3 . M ) . ( 16481  0 * 0 )* 1,64
k    15 ,6 N / mm²
A 1730
 m  x   y   zul
 m  0  28 ,7  28 ,7 N / mm²  205 N / mm²

Fk  k 3 . M
  m    zul
A
16481  0* 0
  28 ,7   38 ,23 N / mm²  205 N / mm²
1730
 c  k  0 ,9 . m   zul
 c  15,6  0 ,9* 28 ,7  41,4 N / mm²  205 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 1205 ,2
F   22 ,3 N / mm²  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
1205 ,2 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,53 mm  5 mm
48* 210000 * 530000
Fy . l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
194
0 * 1500 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1020000

k1 . g n .( Q . xQ  P . xP ) 2 * 9 ,81* ( 630* 113,2  1050 * ( 164 ,2 ))
Fx     353 N
n .h 2 .2810
3 . Fx .l 3* 353* 1500
My    99281 N .mm
16 16
My 99281
y    8 ,4 N / mm²
Wy 11800
k1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2* 9 ,81* ( 630 * 0  1050* 0 )
Fy   0
n 2
.h * 2810
2 2
3 . Fy .l 3* 0* 1500
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 20870
4.4.1.1.2.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2 * 9 ,81* ( 1050  630 )
Fk    16481 N
n 2
( Fk  k 3 . M ) . ( 16481  0* 0 )* 1,64
k    15 ,6 N / mm²
A 1730
 m  x   y   zul
 m  0  8 ,4  8 ,4 N / mm²  205 N / mm²

Fk  k 3 . M
  m    zul
A
16481  0* 0
  8 ,4   8 ,4  9 ,5  17 ,9 N / mm²  205 N / mm²
1730
 c  k  0 ,9 . m   zul
 c  15,6  0 ,9 * 8 ,4  23,2 N / mm²  205 N / mm²
195
1,85. Fx
F    zul
c2
1,85* 353
F   6 ,5 N / mm²  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
353* 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,16 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
0* 1500 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48 * 210000 * 1020000
4.4.1.1.3. Yük dağılımı sağda iken;

k1 . g n .( Q . xQ  P . xP ) 2 * 9 ,81* ( 630 * 0  1050 * ( 164 ,2 ))
Fx     601,9 N
n .h 2 * 2810
3 . Fx . l 3* 601,9 * 1500
My    169284 N .mm
16 16
My 169284
y    14 ,35 N / mm²
Wy 11800
k1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2* 9 ,81* ( 630 * ( 137 ,5 )  1050 * 0 )
Fy    604 ,8 N
n 2
.h * 2810
2 2
3 . Fy .l 3* 604 ,8 * 1500
Mx    170100 N .mm
16 16
M x 170100
x    8 ,15 N / mm²
Wx 20870
4.4.1.1.3.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2 * 9 ,81* ( 1050  630 )
Fk    16481 N
n 2
196
( Fk  k 3 . M ) . ( 16481  0* 0 )* 1,64
k    15 ,6 N / mm²
A 1730
 m  x   y   zul
 m  8 ,15  14 ,35  22,5 N / mm²  205 N / mm²

Fk  k 3 . M
  m    zul
A
16481  0 * 0
  22 ,5   22 ,5  9 ,5  32 N / mm²  205 N / mm²
1730
 c  k  0 ,9 . m   zul
 c  15,6  0 ,9 * 22,5  35,85 N / mm²  205 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 601,9
F   11,14 N / mm²  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
601,9 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,27 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
604 ,8 * 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,14 mm  5 mm
48* 210000* 1020000

k 2 . g n .( Q . xQ  P . xP ) 1,2 * 9 ,81* ( 630* ( 274 ,3 )  1050 * ( 164 ,2 ))
Fx     723,1 N
n .h 2* 2810
3 . Fx .l 3* 723,1* 1500
My    203372 N .mm
16 16
197
My 203372
y    17 ,24 N / mm²
Wy 11800
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2 * 9 ,81* ( 630 * 0  1050* 0 )
Fy   0
n 2
.h * 2810
2 2
3 . Fy .l 3* 0* 1500
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 20870
4.4.1.2.1.2. Bükülme
 m  x   y   zul
 m  0  17 ,24  17 ,24 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 723,1
F   13,4 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
723,1* 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,32 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
0 * 1500 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1020000

198
k 2 . g n .( Q . xQ  P . xP ) 1,2 * 9 ,81* ( 630* 113,2  1050 * ( 164 ,2 ))
Fx     211,8 N
n .h 2* 2810
3 . Fx .l 3* 211,8 * 1500
My    59569 N .mm
16 16
My 59569
y   5 N / mm²
Wy 11800
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2* 9 ,81* ( 630 * 0  1050* 0 )
Fy   0
n 2
.h * 2810
2 2
3 . Fy .l 3* 0* 1500
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 20870
4.4.1.2.2.2. Bükülme
 m  x   y   zul
 m  0  5  5 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 211,8
F   3,9 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
211,8 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,1 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
0* 1500 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48 * 210000 * 1020000
199
4.4.1.2.3. Yük dağılımı sağda iken;
k 2 . g n .( Q . xQ  P . xP ) 1,2 * 9 ,81* ( 630 * 0  1050 * 164 ,2 )
Fx    361 N
n .h 2 * 2810
3 . Fx .l 3* 361* 1500
My    101532 N .mm
16 16
My 101532
y    8 ,6 N / mm²
Wy 11800
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2* 9 ,81* ( 630 * 137 ,5  1050 * 0 )
Fy    363 N
n 2
.h * 2810
2 2
3 . Fy .l 3* 363* 1500
Mx    102094 N .mm
16 16
M x 102094
x    4 ,9 N / mm²
Wx 20870
4.4.1.2.3.2. Bükülme
 m  x   y   zul
 m  4 ,9  8 ,6  13,5 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 361
F   6 ,7 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
361* 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,16 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
200
363* 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,09 mm  5 mm
48* 210000* 1020000

4.4.1.3.1. Yük dağılımı;
g n . P . x P  Fs . x D1 9 ,81* 1050 * ( 164 ,2 )  2472 * ( 773,5 )
Fx     641,5 N
n .h 2 * 2810
3 . Fx .l 3* 641,5 * 1500
My    180422 N .mm
16 16
My 180422
y    15 ,3 N / mm²
Wy 11800
g n . P . y P  Fs . y D1 9 ,81* 1050 * 0  2472 * 0
Fy   0
h 2810
3 . Fy .l 3* 0* 1500
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 20870
4.4.1.3.1.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  0  15,3  15,3 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 641,5
F   11,87 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
201
641,5 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,28 mm  5 mm
48* 210000* 530000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
0 * 1500 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1020000

Karşı Ağrılık Kılavuz Ray Cinsi : T 50 / A = 50*50*5 mm
P(cw) : 1365 kg
h : 2100 mm
l : 1500 mm
n :2
M :0
Wy : 2100 mm3
Wx : 3150 mm3
Ix : 112400 mm4
Iy : 52500 mm4
i : 10,50 mm
A : 475 mm²
c : 5 mm
k1 :0
k2 : 1,2
k3 :2
lk 1500
   142,9  : 3,45
i 10 ,50
xPcw  0 ,1* d cw  0 ,1* 150  15 mm
y Pcw  0 ,05* Wcw  0 ,05* 600  30 mm

k 2 . g n . P( cw ).xP cw 1,2 * 9 ,81* 1365 * 15
Fx   57 ,4 N
n .h 2 * 2100
202
3 . Fx .l 3* 57 ,4 * 1500
My    16144 N .mm
16 16
My 16144
y    7 ,7 N / mm²
Wy 2100
k 2 . g n . P( cw ). y Pcw 1,2 * 9 ,81* 1365 * 30
Fy    229 ,6 N
h 2100
3 . Fy . l 3* 229 ,6 * 1500
Mx    64575 N .mm
16 16
M x 64575
x    20 ,5 N / mm²
Wx 3150
4.4.2.1.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  20 ,5  7 ,7  28 ,2 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 57 ,4
F   4 ,25 N / mm²  165 N / mm²
52
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
57 ,4 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,26 mm  10 mm
48 * 210000 * 52500
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
229 ,6 * 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,48 mm  10 mm
48* 210000 * 112400

203
k 3 . g n . P( cw ).xPcw 2 * 9 ,81* 1365 * 15
Fx   95 ,65 N
n .h 2 * 2100
3 . Fx . l 3 * 95 ,65 * 1500
My    26901 N .mm
16 16
My 26901
y    12 ,8 N / mm²
Wy 2100
k 3 . g n . P( cw ). y Pcw 2 * 9 ,81* 1365 * 30
Fy    382 ,6 N
h 2100
3 . Fy .l 3* 382 ,6 * 1500
Mx    107606 N .mm
16 16
M x 107606
x    34 ,2 N / mm
Wx 3150
4.4.2.2.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  34 ,2  12,8  47 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 95 ,65
F   7 ,08 N / mm²  165 N / mm²
52
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
95 ,65 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,43 mm  10 mm
48 * 210000 * 52500
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
382 ,6 * 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,8 mm  10 mm
48 * 210000 * 112400
204
P1 = 4.gn. ( P + Q ) = 4.9,81.( 1050 + 630) = 65923 N
P2 = 4.gn. ( P + q.Q ) = 4.9,81.(1050 + 0,5.630) = 53563 N
Ps = 9,81.(500+150+150+26+1050+630+1315) = 37484 N

Tahrik kasnağının teknki özeelikleri aşağıda çıkarılmıştır :

Tahrik sistemindeki halat uzunluğu (m) = 1,78 * 5* 0,34 = 3,0 kg

I
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
( 1050  1,25 * 630  0  0 )* 9 ,81 364

T1   0  17 ,53* 9 ,81  0  0  0   17834 N
1 1
IV
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
1315 * 9 ,81 194

T2   0  5 ,7 * 9 ,81  0  0  0  0   13150 N
1 1
205
1 1
 = 0,1 f  .  0 ,1*  0 ,307
 38 o
sin sin
2 2
e f. = e 0,307*2,81 = 2,37
T1 17834 T1
  1,36  e f . 1,36  2,37
T2 13150 T2

IV
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
( 1050  0  0  0 ).( 9 ,81  0 ,8 ) 192

T2   0  17 ,53* ( 9 ,81  0 ,8 )  0  0   9426 N
1 1
I
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
1315 * ( 9 ,81  0 ,8 ) 211

T1   0  5 ,7 * ( 9 ,81  0 ,8 )  0  50 * 1* 0 ,8  0   14264 N
1 1
0 ,1 0 ,1 1 1
   0 ,09 f  .  0 ,09 *  0 ,276
 1  38 o
1 1 sin sin
10 10 2 2
e f. = e 0,276*2,80 =2,17
T1 14264 T1
  1,5  e f . 1,5  2 ,17
T2 9426 T2

206

I
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
( 1050  0  0  0 )* 9 ,81
T1   0  4 ,78 * 9 ,81  0  0  0  0  10347 N
1
IV
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
T2 0  0  18,45* 9,81  0  0  0  0  181 N
1 1
  0 ,2 f  .  0 ,2 *  0 ,61
 38 o
sin sin
2 2
e f. = e 0,61*2,80 = 5,52
T1 10347 T1
  57 ,2  e f . 57 ,2  5,52
T2 181 T2

4.4.5.1. Halat Güvenlik Katsayısı Hesaplanması ( Sf )
Dt : Tahrik Kasnağı Çapı (mm) = 560
Dp = Diğer kasnakların ortalama çapı (mm) = 400

Nequiv (t) = 5 (Altı kesik sertleştirilmiş V kanal seçildiği için)
207
Kp=( DT / DP )4 = (560/400)4 = 3,84
  
   
  695,85.106 . N equ iv     
   
 log    695,85.106 .8,84  
   Dt 
8,5 67
  log  
         560 
8,5 67
 
   dr      10   
 2,6834-
- 2,8 94   2,6834-     
  
log 77,09.  t 
D       560 
- 2,8 94
     log 77,09.   
   d r       10  
   
 
   
   
Sf  10  
 10  
 11,17

( f Q .Q  P ) ( 1* 630  1050 )
Tmaks  .g n  M sr .g n  * 9 ,81  26 * 9 ,81  16736 N
r 1
Tmin 46000
S  n.  5*  13,7
T maks 16736
S Sf 13,7  11,17

Tmaks 4 ,5 16245 4 ,5
P .  *  8 ,02 N / mm²
n.d r .Dt Sin(  ) 5 * 10 * 560 38 o
Sin( )
2 2
12 ,5  4.Vhalat 12 ,5  4 * 1
Pmaks    8 ,25 N / mm²
1  Vhalat 11
Pmaks  P 8 ,25  8 ,02
208
4.5. Oto Asansörü Uygulama Proje Mukavemet Hesapları
PROJEYĠ HAZIRLAYAN


MUKAVEMET HESAPLARI
PROJEYĠ YAPTIRAN

PROJENĠN ADI OTO
REVĠZYON NO
ASANSÖRÜN
IV 2500 0,4 4 8,10 2100
(kW) (HP)
2500 5500 7 * 12mm 125*82*16 70*65*9 9 12,5
209
FC : 1500 kg
FFr : 300 kg
FD1 : 150 kg
FD 2 : 150 kg
P = FC + FFr + FD1 + FD 2 = 1500 + 300 + 150 +150 = 2100 kg
Q : 2500 kg
h : 3300 mm
l : 1500 mm
Wy : 25400 mm3
Wx : 26200 mm3
Ix : 1510000 mm4
Iy : 1590000 mm4
E : 210000
i : 26,4 mm
A : 2283 mm²
c : 10 mm
k1 :2
k2 : 1,2
k3 :0
n :2
M :0
xC : Kabin merkezinin x-eksenine olan mesafesi :0
yFr : Süspansiyon merkezinin y-eksenine olan mesafesi : 0

xD1 : 1. Giriş Kapısı merkezinin x-eksenine olan mesafesi : -2877,5 mm
xD 2 : 1. Giriş Kapısı merkezinin x-eksenine olan mesafesi : 2877,5 mm
yD 2 : 1. Giriş Kapısı merkezinin y-eksenine olan mesafesi : 0
210
l k 1500
   56 ,82  : 1,27
i 26 ,4
Yük Dağılımı
Fc * xc  FFr * x Fr  FD1 * x D1  FD 2 * x D 2 1500 * 0  300 * 0  150 * ( 2877 ,5 )  150 * 2877 ,5
xP   0
Fc  FFr  FD1  FD 2 1500  300  150  150
Fc * yc  FFr * y Fr  FD1 * y D1  FD 2 * y D 2 1500 * 0  300 * 0  150 * 0  150 * 0
yP   0
Fc  FFr  FD1  FD 2 1500  300  150  150
k1 . g n .( P  Q ) 2 .9 ,81 .( 2100  2500 )
n 2
Eşik kuvveti ;
Fs  0 ,6. g n .Q  0 ,6 * 9 ,81* 2500  14715 N
Fz  ml . l . g n  Fk  17 ,9 * 13,15 * 9 ,81  45126  47435 N

Dx 5500 yQ  0
xC  0 xQ    688 mm
8 8
Not : - x bölgesinde olduğundan -668 mm alınacaktır.
Dx 5500 yQ  0
xQ    688 mm
8 8
xQ  0 Dy 2500
yQ    313 mm
8 8

k1 . g n .( Q . xQ  P . xP ) 2 * 9 ,81* ( 2500 * ( 688 )  2100 * 0 )
Fx     5113 N
n .h 2* 3300
3 . Fx .l 3* 5113* 1500
My    1438031 N .mm
16 16
My 1438031
y    56 ,6 N / mm²
Wy 25400
211
k 1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2 * 9 ,81* ( 2500 * 0  2100* 0 )
Fy   0
n 2
.h * 3300
2 2
3 . Fy .l 3* 0* 1500
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 26200
4.5.1.1.1.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2* 9 ,81* ( 2100  2500 )
Fk    45126 N
n 2
( Fk  k 3 . M ) . ( 45126  0 * 0 )* 1,27
k    25,1 N / mm²
A 2283
 m  x   y   zul
 m  0  56 ,6  56 ,6 N / mm²  205 N / mm²
Fk  k 3 . M
  m    zul
A
45126  0 .0
  56 ,6   76 ,3 N / mm²  205 N / mm²
2283
 c  k  0 ,9 . m   zul
 c  25,1  0 ,9* 56 ,6 76 N / mm²  205 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 5113
F   94 ,5 N / mm²  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0,7 .   zul
48. E . I y
5113* 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,75 mm  5 mm
48* 210000 * 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
212
0 * 1500 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1510000

k1 . g n .( Q . xQ  P . xP ) 2 * 9 ,81* ( 2500 * ( 688 )  2100 * 0 )
Fx    5113 N
n .h 2* 3300
3 . Fx .l 3* 5113* 1500
My    1438031 N .mm
16 16
My 1438031
y    56 ,6 N / mm²
Wy 25400
k 1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2 * 9 ,81* ( 2500 * 0  2100* 0 )
Fy   0
n 2
.h * 3300
2 2
3 . Fy .l 3* 0* 1500
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 26200
4.5.1.1.2.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2* 9 ,81* ( 2100  2500 )
Fk    45126 N
n 2
( Fk  k 3 . M ) . ( 45126  0 * 0 )* 1,27
k    25,1 N / mm²
A 2283
 m  x   y   zul
 m  0  56 ,6  56 ,6 N / mm²  205 N / mm²
Fk  k 3 . M
  m    zul
A
45126  0 .0
  56 ,6   76 ,3 N / mm²  205 N / mm²
2283
 c  k  0 ,9 . m   zul
 c  25,1  0 ,9* 56 ,6 76 N / mm²  205 N / mm²
213
1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 5113
F   94 ,5 N / mm²  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
5113* 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,75 mm  5 mm
48* 210000 * 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
0 * 1500 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1510000

k1 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 2 * 9 ,81* ( 2500 * 0  2100 * 0 )
Fx   0
n .h 2 * 3300
3 . Fx .l 3* 0 * 1500
My   0
16 16
My 0
y   0
Wy 25400
k1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2* 9 ,81* ( 2500 * 313  2100 * 0 )
Fy    4652 N
n 2
.h * 3300
2 2
3 . Fy . l 3* 4652 * 1500
Mx    1308375 N .mm
16 16
M x 1308375
x    49 ,9 N / mm²
Wx 26200
214
4.5.1.1.3.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2* 9 ,81* ( 2100  2500 )
Fk    45126 N
n 2
( Fk  k 3 . M ) . ( 45126  0 * 0 )* 1,27
k    25,1 N / mm²
A 2283
 m  x   y   zul
 m  49 ,9  0  49 ,9 N / mm²  205 N / mm²

Fk  k 3 . M
  m    zul
A
45126  0 * 0
  49 ,9   69 ,6 N / mm²  205 N / mm²
2283
 c  k  0,9. m   zul
 c  25,1  0 ,9 * 49 ,9  70 N / mm²  205 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 0
F  0  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
0 * 1500 3
 x  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1590000
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
4652 * 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,72 mm  5 mm
48* 210000* 1510000

215
k1 . g n .( Q . xQ  P . xP )
2 * 9 ,81* ( 2500 * ( 688 )  2100 * 0 )
Fx     5113 N
n .h 2* 3300
3 . Fx .l 3* 5113* 1500
My    1438031 N .mm
16 16
My 1438031
y    56 ,6 N / mm²
Wy 25400
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2 * 9 ,81* ( 2500 * 0  2100* 0 )
Fy   0
n 2
.h * 3300
2 2
3 . Fy .l 3* 0 * 1500
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 26200
4.5.1.2.1.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  0  56 ,6  56 ,6 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 5113
F   94 ,5 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
5113* 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,75 mm  5 mm
48* 210000* 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
0 * 1500 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1510000
216
k1 . g n .( Q . xQ  P . xP )
2 * 9 ,81* ( 2500 * ( 688 )  2100 * 0 )
Fx    5113 N
n .h 2* 3300
3 . Fx .l 3* 5113* 1500
My    1418031 N .mm
16 16
My 1418031
y    56 ,6 N / mm²
Wy 25400
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2 * 9 ,81* ( 2500 * 0  2100* 0 )
Fy   0
n 2
.h * 3300
2 2
3 . Fy .l 3* 0* 1500
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 26200
4.5.1.2.2.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  0  56 ,6 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 5113
F   94 ,5 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
5113* 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,75 mm  5 mm
48* 210000* 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
217
0 * 1500 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1510000

k 2 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 1,2 * 9 ,81* ( 2500 * 0  2100 * 0 )
Fx   0
n .h 2 * 3300
3 . Fx .l 3* 0 * 1500
My   0
16 16
My 0
y   0
Wy 25400
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2* 9 ,81* ( 2500 * 313  2100 * 0 )
Fy    2791 N
n 2
.h * 3300
2 2
3 . Fy . l 3* 2791* 1500
Mx    785079 N .mm
16 16
M x 785079
x    30 N / mm²
Wx 26200
4.5.1.2.3.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  30  0  30 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 0
F  0  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
218
0 * 1500 3
 x  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
2791* 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,43 mm  5 mm
48* 210000* 1510000

g n . P . xP  Fs . x D1 9 ,81* 2100 * 0  14715 * ( 2877 ,5 )
Fx     6416 N
n .h 2 * 3300
3 . Fx . l 3* 6416 * 1500
My    1804500 N .mm
16 16
My 1804500
y    71 N / mm²
Wy 25400
g n . P . y P  Fs . y D1 9 ,81* 2100 * 0  14715 * 0
Fy   0
h 3300
3 . Fy .l 3* 0* 1500
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 26200
4.5.1.3.1.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  0 71  71N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 .6416
F   118 ,7 N / mm²  165 N / mm²
10 2
219
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
6416 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,95 mm  5 mm
48* 210000* 1566000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
0 * 1500 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1510000
4.5.1.3.2. Yük dağılımı (arka girişte);

g n . P . x P  Fs . x D1 9 ,81* 2100 * 0  14715 * ( 2877 ,5 )
Fx    6416 N
n .h 2 * 3300
3 . Fx . l 3* 6416 * 1500
My    1804500 N .mm
16 16
My 1804500
y    71 N / mm²
Wy 25400
g n . P . y P  Fs . y D1 9 ,81* 2100 * 0  14715 * 0
Fy   0
h 3300
3 . Fy .l 3* 0* 1500
Mx   0
16 16
Mx 0
x   0
Wx 26200
4.5.1.3.2.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  0 71  71N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
220
1,85 .6416
F   118 ,7 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
6416 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,95 mm  5 mm
48* 210000* 1566000
Fy . l 3
 y  0,7 .   zul
48. E . I x
0 * 1500 3
 y  0 ,7 . 0  5 mm
48* 210000* 1510000

Karşı Ağırlık Kılavuz Ray Cinsi : T 70 / A = 70*65*9 mm
P(cw) : 3350 kg
h : 3000 mm
l : 1500 mm
n :2
M :0
Wy : 5350 mm3
Wx : 9240 mm3
Ix : 413000 mm4
Iy : 186500 mm4
i : 14 mm
A : 951 mm²
c :6
k1 :0
k2 : 1,2
k3 :2
l k 1500
   107 ,14  : 2,05
i 14
xPCW  0 ,1* d cw  0 ,1* 150  15 mm
221
y PCW  0 ,05 * W ( cw )  0 ,05 * 1940  97 mm
Karşı ağırlıkta emniyet tertibatı yoktur.

k 2 . g n . P( cw ).x PCW 1,2 * 9 ,81* 3350 * 15
Fx    99 N
n .h 2 * 3000
3 . Fx .l 3* 99 * 1500
My    27844 N .mm
16 16
My 27844
y    5 ,2 N / mm²
Wy 5350
k 2 . g n . P( cw ). y PCW 1,2 * 9 ,81* 3350 * 97
Fy    1275 N
h 3000
3 . Fy .l 3* 1275* 1500
Mx    358594 N .mm
16 16
M x 358594
x    38 ,8 N / mm²
Wx 9240
4.5.2.1.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  38 ,8  5,2  44 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 99
F   5 ,1 N / mm²  165 N / mm²
62
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
99 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,12 mm  10 mm
48* 210000 * 186500
222
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
1275 * 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,72 mm  10 mm
48* 210000 * 413000

k 3 . g n . P( cw ).x PCW 2 * 9 ,81* 3350 * 15
Fx   164 N
n .h 2 * 3000
3 . Fx . l 3 * 164 * 1500
My    46125 N .mm
16 16
My 46125
y    8 ,6 N / mm²
Wy 5350
k 3 . g n . P( cw ). y PCW 2 * 9 ,81* 3350 * 97
Fy    2125 N
h 3000
3 . Fy . l 3* 2125 * 1500
Mx    597656 N .mm
16 16
M x 597656
x    64 ,7 N / mm²
Wx 9240
4.5.2.2.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  64 ,7  8 ,6  73,3 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 164
F   8 ,4 N / mm²  165 N / mm²
62
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
223
164 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,21 mm  10 mm
48* 210000 * 186500
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
2125 * 1500 3
 y  0 ,7 .  1,21 mm  10 mm
48* 210000 * 413000

P1 = 4.gn. ( P + Q ) = 4.9,81.( 2100 + 2500) = 180504 N
P2 = 4.gn. ( P + q.Q ) = 4.9,81.(2100 + 0,5.2500) = 131454 N
Ps = 9,81.(500+100+150+105,6+2100+2500+3350) = 86383 N



I
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
( 2100  1,25 * 2500  0  0 )* 9 ,81 528
T1   0  79 ,11* 9 ,81  0  0  0   26141N
2 2
224
IV
M  2.mPTD 
T2   .g n  M SRcwt .( g n  r.a)  CRcwt .( g n  a)   .a 
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
3350 * 9 ,81 250
T2   0  20 ,32 * 9 ,81  0  0  0  0   16756 N
2 2
1 1
 = 0,1 f  .  0 ,1*  0 ,31
 38 o
sin sin
2 2
e f. = e 0,31*3 = 2,51
T1 26141 T1
  1,56  e f . 1,56  2,51
T2 16756 T2

IV
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
( 2100  0  0  0 ).( 9 ,81  0 ,8 )
T2   0  79 ,11* ( 9 ,81  2 * 0 ,8 )  0  54 * 2 * ( 0 ,8 )
2
 22  2* 2  200
 79 ,11*  35 * ( 0 ,8 )   9896 N
 2  2

I
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
3350 * ( 9 ,81  0 ,8 )
T1   0  20 ,32 * ( 9 ,81  2 * 0 ,8 )  0  0  ( 35 * 2 * 0 ,8 )
2
 2 2  2* 2  270
 20 ,32 * 0 ,8 *  35 * 0 ,8   18223 N
 2  2
225
0 ,1 0 ,1 1 1
   0 ,0926 f  .  0 ,0926 *  0 ,284
 0 ,8  38 o
1 1 sin sin
10 10 2 2
e f. = e 0,284*3 = 2,35
T1 18223 T1
  1,84  e f . 1,84  2,35
T2 9886 T2


I
T1   .g n  M SRcar .( g n  r.a)   .a 
r 2.r  r 
III
 r 2  2.r r 1
 FRcar
II
)   (m Pcar .i Pcar .a) 
 2 i 1  r
( 2100  0  0  0 )* 9 ,81
T1   0  20 ,11* 9 ,81  0  0  0  0  10498 N
2
IV
M  2.mPTD 
T2   .g n  M SRcwt .( g n  r.a)  CRcwt .( g n  a)   .a 
r 2.r r  r 
V
 r 2  2.r r 1
 FRcwt
 ( m DP .r .a )   M SRcwt . a.(
II
)   ( m Pcwt .i Pcwt .a ) 
 2 i 1  r
T2  0  0  79,32* 9,81  0  0  0  0  0 778 N

1 1
  0 ,2 f  .  0 ,2 *  0 ,6
 38 o
sin sin
2 2
e f. = e 0,6*3 = 6,3
T1 10498 T1
  13,49  e f . 13,49  6 ,3
T2 778 T2

4.5.5.1. Halat Güvenlik Katsayısı Hesaplanması ( Sf )
dh : Halat Çapı (mm) = 12
DT : Tahrik Kasnağı Çapı (mm) = 560
226
Vhalat : Halat Hızı (m/s) = 0,8

Msr : Halat kütlesi (kg)= 105,6
Nequiv (t) = 5 (Altı kesikli V oyuğu sertleştirilmiş kanal seçildiği için)  = 90o
Kp=( DT / DP )4 = (560/480)4 = 1,85
  
  
  695,85.106 . N equ iv      
   
 log     695,85.106 .8 ,70  
   Dt 
8,5 67
  log   
         560 
8,5 67
 
   dr      12   
 2,6834- -2,8 94    2,6834-     
  
log  77,09 . t 
D       560 
- 2,8 94 
     log  77,09 .  
   dr 
     12  
   
 
   
   
S f  10  
 10  
 14,09

( f Q .Q  P ) ( 1* 2500  2100 )
Tmaks  .g n  M sr .g n  * 9 ,81  105 ,6 * 9 ,81  23599 N
r 2
Tmin 66200
S  n.  7*  19 ,63
T maks 23599
S Sf 19 ,63  14 ,09

Tmaks 4 ,5 23599 4 ,5
P .  *  6 ,94 N / mm²
n.d h .DT Sin(  ) 7 * 12 * 560 38 o
Sin( )
2 2
12 ,5  4.Vhalat 12 ,5  4 * 0 ,8
Pmaks    8 ,72 N / mm²
1  Vhalat 1  0 ,8
Pmaks  P 8 ,72  6 ,94
227
4.6. Hidrolik Asansör Uygulama Proje Mukavemet Hesapları
PROJEYĠ HAZIRLAYAN


MUKAVEMET HESAPLARI
PROJEYĠ YAPTIRAN

PROJENĠN ADI HĠDROLĠK
REVĠZYON NO
ASANSÖRÜN
II 1000 0,63 4 9,3 1150
Kabin Genişliği Kabin Derinliği Halat Adedi ve Kılavuz Ray Statik Basınç Motor Gücü
(mm) (mm) Çapı (mm) Ölçüsü (mm) (bar)
(kW) (HP)
1400 1600 6*10mm 125*82*16 33,03 33 45
228
FC : 800 kg
FFr : 250 kg
FD1 : 100 kg
P = FC + FFr + FD1 = 800 + 250 + 100 = 1150 kg
Q : 1000 kg
h : 2950 mm
l : 1500 mm
n :2
M :0
Wy : 25400 mm3
Wx : 26200 mm3
Ix : 1510000 mm4
Iy : 1590000 mm4
E : 210000
i : 26,4 mm
A : 2283 mm²
c : 10 mm
k1 :2
k2 : 1,2
k3 :0
lk 1500
   56 ,82  : 1,27
i 26 ,4

xC : Kabin ağırlık merkezinin x-eksenine olan mesafesi : 870 mm
yC : Kabin ağırlık merkezinin y-eksenine olan mesafesi : -55 mm
xFr : Süspansiyon ağırlık merkezinin x-eksenine olan mesafesi :0
yFr : Süspansiyon ağırlık merkezinin y-eksenine olan mesafesi : 0 mm
xD1 : 1. Giriş Kapısı ağırlık merkezinin x-eksenine olan mesafesi : 870 mm

yD1 : 1. Giriş Kapısı ağırlık merkezinin y-eksenine olan mesafesi : 840 mm
229
Yük Dağılımı
Fc * xc  FFr * x Fr  FD1 * x D1 800 * 870  250 * 0  100 * 870
xP    681 mm
Fc  FFr  FD1 800  250  100
Fc * yc  FFr * y Fr  FD1 * y D1 800 * ( 55 )  250 * 0  100 * 840
yP    35 mm
Fc  FFr  FD1 800  250  100
Eşik Kuvveti ; Fs  0 ,4. g n .Q  0 ,4* 9 ,81* 1000  3924 N
k1 . g n .( P  Q ) 2* 9 ,81* ( 1150  1000 )

n 2
Fz  ml . l . g n  Fk  17 ,9 * 14 ,05 * 9 ,81  21092  23559 N
xC  870 mm yC = -55 mm Dy 1600
yQ   yC   ( 55 )  145 mm
xQ  xC  870 mm 8 8

xQ  xC  870 mm Dy 1600
yQ   yC   55  255 mm
8 8
Not:( -x)bölgesinde olduğu için -255 mm alınır
Dx 1400 yQ  yC   55 mm
xQ   xC   870  1045mm
8 8

k 1 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 2 * 9 ,81* ( 1000* 870  1150 * 681 )
Fx    5497 N
n .h 2* 2950
3 . Fx .l 3* 5497 * 1500
My    1546031 N .mm
16 16
My 1546031
y    60 ,9 N / mm²
Wy 25400
k1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2 * 9 ,81* ( 1000 * 145  1150* 35 )
Fy    1232 N
n 2
.h * 2950
2 2
230
3 . Fy .l 3* 1232* 1500
Mx    346500 N .mm
16 16
M x 346500
x    13,2 N / mm²
Wx 26200
4.6.1.1.1.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2* 9 ,81* ( 1150  1000 )
Fk    21092 N
n 2
( Fk  k 3 . M ) . ( 21092  0 * 0 )* 1,27
k    11,7 N / mm²
A 2283
 m  x   y   zul
 m  13,2  60 ,9  74 ,1 N / mm²  205 N / mm²
Fk  k 3 . M
  m    zul
A
21092  0* 0
  74 ,1   83,3 N / mm²  205 N / mm²
2283
 c  k  0 ,9 . m   zul
 c  11,7  0 ,9* 74 ,1  78 ,4 N / mm²  205 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 5497
F   101,7 N / mm²  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
5497 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,81 mm  5 mm
48* 210000 * 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
1232 * 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,19 mm  5 mm
48* 210000* 1510000
231
k 1 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 2 * 9 ,81* ( 1000* 870  1150 * 681 )
Fx    5497 N
n .h 2 . 2950
3 . Fx .l 3* 5497 * 1500
My    1546031 N .mm
16 16
My 1546031
y    60 ,9 N / mm²
Wy 25400
k1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2* 9 ,81* ( 1000 * ( 255 )  1150 * 35 )
Fy     1428 N
n 2
.h * 2950
2 2
3 . Fy .l 3* 1428* 1500
Mx    401625 N .mm
16 16
M x 401625
x    15 ,3 N / mm²
Wx 26200
4.6.1.1.2.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2* 9 ,81* ( 1150  1000 )
Fk    21092 N
n 2
( Fk  k 3 . M ) . ( 21092  0 * 0 )* 1,27
k    11,7 N / mm²
A 2283
 m  x   y   zul
 m  15 ,3  60 ,9 76 ,2 N / mm²  205 N / mm²

Fk  k 3 . M
  m    zul
A
21092  0 * 0
  76 ,2   85 ,5 N / mm²  205 N / mm²
2283
 c  k  0,9. m   zul
 c  11,7  0 ,9 * 76 ,2  80 ,3 N / mm²  205 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
232
1,85* 5497
F   101,7 N / mm²  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
5497 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,81 mm  5 mm
48* 210000* 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
1430* 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,22 mm  5 mm
48 * 210000 * 1510000

k1 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 2 * 9 ,81* ( 1000 * 1045  1150 * 681 )
Fx    6079 N
n .h 2 * 2950
3 . Fx .l 3* 6079 * 1500
My    1709718 N .mm
16 16
My 1709718
y    67 ,3 N / mm²
Wy 25400
k1 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 2* 9 ,81* ( 1000 * ( 55 )  1150 * 35 )
Fy     98 ,1 N
n 2
.h * 2950
2 2
3 . Fy . l 3* 98 ,1* 1500
Mx    27590 N .mm
16 16
M x 27590
x    1,05 N / mm²
Wx 26200
4.6.1.1.3.2. Bükülme
k1 . g n .( P  Q ) 2* 9 ,81* ( 1150  1000 )
Fk    21092 N
n 2
( Fk  k 3 . M ) . ( 21092  0 * 0 )* 1,27
k    11,7 N / mm²
A 2283
233
 m  x   y   zul
 m  1,05  67 ,3  68 ,35 N / mm²  205 N / mm²
Fk  k 3 . M
  m    zul
A
21092  0 * 0
  68 ,35   77 ,5 N / mm²  205 N / mm²
2283
 c  k  0 ,9 . m   zul
 c  11,7  0 ,9 * 68 ,35  73,1 N / mm²  205 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 6079
F   112 ,5 N / mm²  205 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
6079 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,9 mm  5 mm
48* 210000* 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
98 ,1* 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,01 mm  5 mm
48* 210000* 1510000

k 2 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 1,2 * 9 ,81* ( 1000* 870  1150 * 681 )
Fx    3298 N
n .h 2* 2950
3 . Fx .l 3* 3298 * 1500
My    927562 N .mm
16 16
My 927562
y    36 ,5 N / mm²
Wy 25400
234
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2 * 9 ,81* ( 1000 * 145  1150 * 35 )
Fy    739 N
n 2
.h * 2950
2 2
3 . Fy .l 3* 739 * 1500
Mx    207843 N .mm
16 16
M x 207843
x    7 ,9 N / mm²
Wx 26200
4.6.1.2.1.2. Bükülme
 m  x   y   zul
 m  7 ,9  36 ,5  44 ,4 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 3298
F   61N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
3298 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,49 mm  5 mm
48* 210000* 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
739 * 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,11 mm  5 mm
48* 210000* 1510000

k 2 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 1,2 * 9 ,81* ( 1000* 870  1150 * 681 )
Fx    3298 N
n .h 2* 2950
235
3 . Fx .l 3* 3298 * 1500
My    927562 N .mm
16 16
My 927606
y    36 ,5 N / mm²
Wy 25400
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2* 9 ,81* ( 1000 * ( 255 )  1150 * 35 )
Fy     857 N
n 2
.h * 2950
2 2
3 . Fy .l 3* 857* 1500
Mx    241031 Nmm
16 16
M x 241031
x    9 ,1 N / mm²
Wx 26200
4.6.1.2.2.2. Bükülme
 m  x   y   zul
 m  9 ,1  36 ,5  45 ,6 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 3298
F   61 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
3298 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,49 mm  5 mm
48* 210000* 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
857* 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,13 mm  5 mm
48 * 210000 * 1510000
236
k 2 . g n .( Q . xQ  P . x P ) 1,2 * 9 ,81* ( 1000 * 1045  1150 * 681 )
Fx    3647 N
n .h 2 * 2950
3 . Fx .l 3* 3647 * 1500
My    1025718 N .mm
16 16
My 1025718
y    40 ,4 N / mm²
Wy 25400
k 2 . g n .( Q . yQ  P . y P ) 1,2* 9 ,81* ( 1000 * ( 55 )  1150 * 35 )
Fy     59 N
n 2
.h * 2950
2 2
3 . Fy . l 3* 59 * 1500
Mx    16593 N .mm
16 16
M x 16593
x    0 ,6 N / mm²
Wx 26200
4.6.1.2.3.2. Bükülme
 m  x   y   zul
 m  0 ,6  40 ,4  41N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85* 3647
F   67 ,5 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
3647 * 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,54 mm  5 mm
48* 210000* 1590000
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
237
59 * 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,01 mm  5 mm
48* 210000* 1510000

g n . P . x P  Fs . x D1 9 ,81* 1150 * 681  3924 * 870
Fx    1881 N
n .h 2 * 2950
3 . Fx . l 3* 1881* 1500
My    529031 N .mm
16 16
My 529031
y    20 ,8 N / mm²
Wy 25400
g n . P . y P  Fs . y D1 9 ,81* 1150 * 35  3924 * 840
Fy    1251 N
h 2950
3 . Fy .l 3* 1251* 1500
Mx    351843 N
16 16
M x 351843
x    13 ,4 N
Wx 26200
4.6.1.3.1.2. Bükülme
 m  x  y   zul
 m  13,4  20 ,8  34 ,2 N / mm²  165 N / mm²

1,85 . Fx
F    zul
c2
1,85 * 1881
F   34 ,8 N / mm²  165 N / mm²
10 2
Fx .l 3
 x  0 ,7 .   zul
48 . E . I y
1881* 1500 3
 x  0 ,7 .  0 ,28 mm  5 mm
48* 210000* 1590000
238
Fy .l 3
 y  0 ,7 .   zul
48 . E . I x
1251* 1500 3
 y  0 ,7 .  0 ,19 mm  5 mm
48* 210000* 1510000

Oturma tertibatına gelen yük
P1 = 4.gn. ( P + Q ) = 4*9,81*( 1150 + 1000) = 84366 N
Silindirden gelen yük
 P  Q  
Fpit     . cm  Pr  Prh  Py  Psr  . g

 Nc  
  1150  1000  
Fpit    * 2  299 ,93  121,92  0  35 ,03 * 9 ,81  4862700 N
 1  
4.6.3. Kaldırıcıların, Silindirlerin, Rijit Boruların ve Bağlantı Elemanlarının Hesabı

4.6.3.1. Aşırı Basınca Karşı Dayanım Hesapları
4.6.3.1.1. Piston, silindir, rijit borular ve bağlantı elemanlarının et kalınlıkları
hesaplanması
Piston Et Kalınlığı :
2,3 .1,7 . p D 2 ,3 * 1,7 * 33,03 130
ecly  .  e0 5 ,6  *  0 ,5 5 ,6  4 ,23 mm
R p0 ,2 2 10 * 355 2
Silindir Et Kalınlığı :
2,3 .1,7 . p D 2 ,3 * 1,7 * 33,03 130
ecly  .  e0 5 * 1 5  2 ,86 mm
R p0 ,2 2 10 * 355 2
4.6.3.1.2. Silindir taban kalınlığının hesaplanması
4.6.3.1.2.1. Kaynak flanşlı düz silindir tabanlar
ecly 5 ,6
r3  10 
3 3
10  1,86 mm olmasına rağmen 108mm olmalı
2 ,3 .1,7 . p 2,3 * 1,7 * 33,03

e3  0 ,4 . Di .  e0 15  0 ,4 * 166 ,6 * 1
R p0 ,2 10 * 355
15  13,71 mm
239
4.6.3.2. Pistonun Bükülmeye Karşı Hesaplanması
4.6.3.2.1. Tekli Kaldırıcı Hesabı
λn  100 için ;
 2 . E . Jn  2 * 210000 * 3841088
F5  F5   144419 ,12 N
2.l 2 2* 5250 2
 (PQ) 
F5  1,4 . g n . 2 .  0 ,64 . Pr  Prh  (Yukarı doğru açılan pistonlar için geçerlidir.)
 Nc 
 ( 1150  1000 ) 
F5  1,4* 9 ,81* 2*  0 ,64 * 121,92  0   62875 N
 1 
144419,12  62875 N
Statik Basınç :
Tam Yük Statik Basınç ;
 P  Q  
g . 10 .    . cm  Pr  Prh  Py  Psr 

Pstatik   Nc  
A
  1000  1150  
9 ,81* 10 *   * 2  121,92  0  0  35 ,03 
Pstatik   1    34 ,42 bar
13273,23
Boş Kabin Statik basınç ;
 P  
g . 10 .    . cm  Pr  Prh  Py  Psr 

Pstatik   Nc  
A
  1150  
9 ,81* 10 *   * 2  121,92  0  0  35 ,03 
Pstatik   1    18 ,16 bar
13273,23

4.6.4.1. Halatlara Gelen En Büyük Statik Yük Hesabı
( P  Q ).g n ( 1150  1000 ) * 9 ,81
Fcar  Fcar   22072 ,5 N
Nc 1
Fsr-car = Msr_car *gn Fsr-car = 15,47 *9,81 = 151,8 N
Fstat = Fcar + Fsr-car Fstat = 22072,5 + 151,8 = 22224,3 N
Frmin 46000
S  n.  6*  12 ,42
Fstat 22224 ,3
S  S f  12 olmalı 12 ,42  12
240
BÖLÜM 5
ASANSÖR
UYGULAMA
PROJE
ÇĠZĠMLERĠ
5.1. Genel Kullanım Amaçlı Asansör Uygulama Proje Çizimleri
PROJEYĠ HAZIRLAYAN

ASANSÖR UYGULAMA PROJE ÇĠZĠMLERĠ

PROJEYĠ YAPTIRAN

PROJENĠN ADI GENEL KULLANIM AMAÇLI
REVĠZYON NO
ASANSÖRÜN
II 800 1 10 28,8 950
(kW) (HP)
1350 1400 6 * 10 90*75*16 50*50*5 7,5 10
243
Çizim – 10 Kuyu Yatay Kesiti (Kabin Yerleşimi) Ö:1/20
244
Çizim – 11 Kuyu Düşey Kesiti (Kat Planı) Ö:1/50 Çizim – 12 Kuyu Düşey Kesiti (Kuyu Planı) Ö:1/50
245
Çizim – 13 Makine Dairesi Üstten Görünüş (Makine Dairesi Yerleşimi) Ö:1/50
Çizim – 14 Makine Sehpa Yerleşimi (Sarım Açısı = 1610) Ö:1/20
246
Çizim – 15 Kapı Detayı Ölçek 1/25
247
5.2. Makina Daresiz Asansör Uygulama Proje Çizimleri
PROJEYĠ HAZIRLAYAN


PROJEYĠ YAPTIRAN

PROJENĠN ADI MAKĠNA DAĠRESĠZ
REVĠZYON NO
ASANSÖRÜN
1 630 1,0 4 8,4 800
(kW) (HP)
1100 1400 5*8 90*75*16 50*50*5 4 5,5
248
Çizim – 16 Kuyu Yatay Kesiti (Kuyu Dibi Görünüşü) Ö:1/20
249
Çizim – 17 Kuyu Düşey Kesiti (Kat Planı) Ö:1/50
250
Çizim – 19 Makine Dairesi Üstten Görünüş (Sarım Açısı 178 0) Ö:1/50
251
252
5.3. Sedye – Bakım Asansörü Uygulama Proje Çizimleri
PROJEYĠ HAZIRLAYAN


PROJEYĠ YAPTIRAN

PROJENĠN ADI SEDYE - BAKIM
REVĠZYON NO
ASANSÖRÜN
III 1600 1,0 5 12,4 1450
(kW) (HP)
1400 2400 6 * 12 125*82*16 70*65*9 15 20
253
254
255
Çizim – 23 Kuyu Düşey Kesiti (Kuyu Planı) Ö:1/50
256
257
Çizim – 25 Makine Sehpa Yerleşimi (Sarım Açısı = 1680) Ö:1/20
258
259
5.4. Panoramik Asansör Uygulama Proje Çizimleri
PROJEYĠ HAZIRLAYAN


PROJEYĠ YAPTIRAN

PROJENĠN ADI PANORAMĠK
REVĠZYON NO
ASANSÖRÜN
1 630 1,0 3 7,00 1050
(kW) (HP)
1100 1550 5 * 10 90*75*16 50*50*5 6,1 8,2
260
261
262
263
Çizim – 30 Makine Dairesi Üstten Görünüş (Makine Dairesi Yerleşimi)
264
Çizim – 31 Makine Sehpa Yerleşimi (Sarım Açısı 1600 ) Ö:1/20
265
266
5.5. Oto Asansörü Uygulama Proje Çizimleri
PROJEYĠ HAZIRLAYAN


PROJEYĠ YAPTIRAN

PROJENĠN ADI OTO
REVĠZYON NO
ASANSÖRÜN
IV 2500 0,4 4 8,10 2100
(kW) (HP)
2500 5500 7 * 12 125*82*16 70*65*9 9 12,5
267
268
269
270
271
Çizim – 37 Makine Sehpa Yerleşimi (Sarım Açısı 1700) Ö:1/20
272
273
5.6. Hidrolik Asansör Uygulama Proje Çizimleri
PROJEYĠ HAZIRLAYAN


PROJEYĠ YAPTIRAN

PROJENĠN ADI HĠDROLĠK
REVĠZYON NO
ASANSÖRÜN
II 1000 0,63 4 9,3 1150
Kabin Genişliği Kabin Derinliği Halat Adedi ve Kılavuz Ray Statik Basınç Motor Gücü
(mm) (mm) Çapı (mm) Ölçüsü (mm) (bar)
(kW) (HP)
1400 1600 6 * 10 125*82*16 33,03 22,5 30,6
274
275
276
277
278
279
BÖLÜM 6
ASANSÖRLE ĠLGĠLĠ STANDARTLAR,
YÖNETMELĠKLER, TEBLĠĞLER
6.1. ASANSÖRLER ĠLE ĠLGĠLĠ TSE’nin YAYINLAMIġ OLDUĞU STANDARTLAR
TS 1812_27.12.1988
1 Asansörlerin Hesap, Tasarım ve Yapım Kuralları (Elektrikle Çalışan İnsan ve Yük
Asansörleri İçin)
TS ISO 7465_22.03.2011
2 İnsan ve Yük Asansörleri – Asansör kabinleri ve karşı ağırlıkları için kılavuz raylar-
T Tipi
TS 8239_29.03.1990
3 Asansörler- Otomatik Kapılı- Yerleştirilmesi İle İlgili Boyutlar- Sınıf 5- Servis
Asansörleri
TS EN 627_07.03.1997
Asansörlerin, Yürüyen Merdivenlerin ve Yürüyen Yolcu Bantlarının Verilerinin
4
Kaydedilmesi ve İzlenmesi Kuralları
Direktif : 98/37/EC
TS IEC 245-5_07.04.1997
5 Kablolar-Kauçuk Yalıtımlı-Beyan Gerilimi En Çok 450/750 V Olan Bölüm 5:
Asansör Kabloları
TS ISO 8383_15.02.2000
6
Gemi Asansörleri- Özel Kurallar
TS ISO 4190-5_22.02.2001
7 Asansörler ve Servis Asansörleri- Bölüm 5: Kumanda Tertibatları, Sinyalleri ve
İlâve Bağlantılar
TS ISO 4190-6_22.02.2001
8 Asansörler ve Servis Asansörleri- Bölüm 6: Meskenlerde Kullanılan İnsan
Asansörleri- Plânlama ve Seçim
TS EN 81-1+A3_29.03.2011
9 Asansörler- Yapım ve Montaj İçin Güvenlik Kuralları- Bölüm 1: Elektrikli Asansörler
Direktif: 95/16/EC
TS EN 81-2_07.03.2002
10 Asansörler- Yapım ve Montaj İçin Güvenlik Kuralları- Bölüm 2: Hidrolik Asansörler
Direktif: 95/16/EC
TS EN 81-2 : 2002 + A1_20.02.2007
Direktif: 95/16/EC
TS EN 81-2 :2002 + A2_20.02.2007
Direktif: 95/16/EC
TS EN 81-3+A1/AC_12.04.2012
Asansörler- Yapım ve Montaj İçin Güvenlik Kuralları- Bölüm 3: Elektrikli ve Hidrolik
13
Servis Asansörleri
Direktif: 98/37/EC
TS EN 81-3+A1_12.04.2012
Asansörler- Yapım ve Montaj İçin Güvenlik Kuralları- Bölüm 3: Elektrikli ve Hidrolik
14
Servis Asansörleri
Direktif: 98/37/EC
TS 13299_19.06.2007
15
Asansör ve yürüyen merdiven bakım ve onarımcısı
TS 8237 ISO 4190-1_22.04.2004
16 Asansörler - Yerleştirme ile ilgili boyutlar - Bölüm 1: Sınıf I, sınıf II, sınıf III ve sınıf
VI asansörler
283
TS ISO 4190-6_22.02.2001
TS ISO 4190-6/T1_16.02.2006
TS 8238 ISO 4190-2_22.04.2004
19
Asansörler - Yerleştirme ile ilgili boyutlar Bölüm 2: Sınıf IV asansörler
TS EN 13015+A1_29.06.2009
20 Asansör ve yürüyen merdivenlerin bakımı – Bakım talimatları için kurallar
Direktif: 98/37/EC, 95/16/EC
TS EN 12385-5_29.04.2005
21 Çelik tel halatlar – Güvenlik – Bölüm 5: Asansörler için halatlar Direktif : 95/16/EC
Direktif: 95/16/EC
TS EN 12385-5/AC_28.04.2009
22 Çelik tel halatlar – Güvenlik – Bölüm 5: Asansörler için halatlar
Direktif: 95/16/EC
TS EN 81-28_23.02.2006
Asansörler – Yapım ve montaj için güvenlik kuralları – Yolcu ve yük asansörleri -
23
Bölüm 28: Yolcu ve yük asansörlerinde uzaktan alârm
Direktif: 95/16/EC
TS EN 81-58_23.02.2006
Asansörler – Yapım ve montaj için güvenlik kuralları - Muayene ve deneyler –
24
Bölüm 58: Kat kapıları için yangına karşı dayanıklılık deneyi
Direktif: 95/16/EC
TS EN 81-70_21.06.2007
Asansörler - Yapım ve montaj için güvenlik kuralları - Yolcu ve yük asansörleri için
25
özel uygulamalar - Bölüm 70: Engelliler dâhil yolcu asansörleri için erişilebilirlik
Direktif: 95/16/EC
TS EN 81-70/A1_21.06.2007
Asansörler- Yapım ve montaj için güvenlik kuralları- Yolcu ve yük asansörleri için
26
özel uygulamalar - Bölüm 70: Engelliler dâhil yolcu asansörleri için erişilebilirlik
Direktif: 95/16/EC
TS EN 81-71+A1_06.12.2007
Asansörler – Yapım ve montaj için güvenlik kuralları: Yolcu ve yük asansörleri için
27
özel uygulamalar – Bölüm 71: Kasıtlı tahribata karşı dayanıklı asansörler
Direktif: 95/16/EC
TS EN 81-72_23.02.2006
Asansörler – Yapım ve montaj için güvenlik kuralları - Yolcu ve yük asansörleri için
28
özel uygulamalar – Bölüm 72: İtfaiyeci asansörleri
Direktif: 95/16/EC
TS EN 81-73_20.04.2006
Asansörler – Yapım ve montaj için güvenlik kuralları- Yolcu ve yük asansörleri için
29
özel uygulamalar – Bölüm 73: Yangın anında asansörlerin davranışı
Direktif: 95/16/EC
TS EN 81-80_21.12.2006
30 Asansörler - Yapım ve montaj için güvenlik kuralları-Mevcut asansörler-Bölüm 80:
Mevcut yolcu ve yük asansörlerinin güvenliğini geliştirme kuralları
TS EN 12015 _12.10.2006
Elektromanyetik uyumluluk – Asansörler, yürüyen merdivenler ve yürüyen bantlar
31
için ürün ailesi standardı – Emisyon
Direktif: 2004/1087EC (89/336/EEC)
284
TS EN 12016+A1_13.01.2011
Elektromanyetik uyumluluk - Asansörler, yürüyen merdivenler ve yürüyen bantlar
32
için ürün ailesi standardı – Bağışıklık
Direktif: 95/16/EC, 2006/42/EC, 2004/108/EC (89/336/EEC)
TS 12255_25.04.2006
33 Yetkili servisler - Asansörler, yürüyen merdivenler ve yürüyen yolcu bantları için -
Kurallar
TS EN 81-21_13.01.2011
Asansörler - İnsan ve yük taşımak için - Yapılış ve tesis ile ilgili güvenlik kuralları -
34
Bölüm 21: Mevcut binalarda insan ve yük/insan taşıma için yeni asansörler
Direktif:95/16/EC
TS ISO 9386-2_13.01.2011
Hareket engelliler için güç tahrikli kaldırma platformları - Emniyet, boyutlar ve
35 işlevsel çalışma ile ilgili kurallar - Bölüm 2: Oturan kullanıcılar, ayakta duran
kullanıcılar ve tekerlekli sandalye kullanıcıları için eğik bir düzlemde hareket eden
güç tahrikli merdiven tipi asansör
TS IEC 60227-6_26.04.2003
36 Kablolar-Polivinil Klorür Yalıtımlı-Beyan Gerilimi En Çok 450/750 V Olan Bölüm 6:
Asansör Kabloları ve Bükülgen Bağlantılar İçin Kablolar
6.2. ASANSÖRLER ĠLE ĠLGĠLĠ KANUN, YÖNETMELĠK ve TEBLĠĞLER
No Yönetmelik, Tebliğ
31.01.2007 tarih ve 26420 sayılı R.G. yayınlanan 95/16/AT Asansör Yönetmeliği
1
(Değişiklik 14.08.2009 tarih 27319 sayılı R.G.)
18.11.2008 tarih ve 27058 sayılı R.G. yayınlanan Asansör Bakım ve İşletme
2
Yönetmeliği (Değişiklik 05.11.2011 tarih ve 28106 sayılı R.G)
14.08.2012 tarih ve 28384 sayılı R.G. yayınlanan Asansör Yıllık Kontrol
3 Faaliyetlerinde Görev Alacak A Tipi Muayene Kuruluşlarınca Uyulacak Usul Ve
Esaslara Dair Tebliğ (SGM: 2012/15)
18.12.2007 tarih ve 26735 sayılı R.G. yayınlanan Binaların Yangından Korunması
4 Hakkında Yönetmelik Madde 62-63-160 (Değişiklik 09.09.2009 tarih ve 27344 sayılı
R.G.)
16.05.2008 tarih ve 26878 sayılı R.G. yayınlanan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
5 Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği (Değişiklik 03.11.2009 tarih 27395 sayılı
R.G.)
06.03.2003 tarih ve 25048 sayılı R.G. yayınlanan 4822 Sayılı Tüketicinin Korunması
6
Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
08.03.1995 tarih 22221 sayılı R.G. yayınlanan Tüketicinin Korunması Hakkında
7
Kanun
8 03.05.1985 tarih ve 18749 sayılı R.G. yayınlanan İmar Kanunu
02.11.1985 tarih ve 18916 sayılı R.G. yayınlanan Planlı Alanlar Tip İmar
9
Yönetmeliği
Büyükşehir Belediyeleri İmar Yönetmelikleri (Adana, Ankara, Antalya, Bursa,
10
Eskişehir, İçel, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kocaeli, Konya, Samsun)
03.03.2009 tarih ve 27158 sayılı R.G. yayınlanan Makine Emniyeti Yönetmeliği
11
(2006/42/AT)
285
BÖLÜM 7
ASANSÖRLE ĠLGĠLĠ TABLOLAR
7.1. BIRIMLER
289
290
7.2. BAZI ORTAK KESITLERIN ÖZELLIKLERI
291
292
7.3. DIKDÖRTGEN VE KARE ÇELIK PROFILLER (BOY : 6 M)
293
7.4. ÇELIK LEVHA AĞIRLIKLARI
7.4.1. 4,75 mm Kalınlığına Kadar ki Çelik Levha Ağırlıklar
7.4.2. Kalın Çelik Levha Ağırlıkları (5 mm ve daha kalın Kaba Levha (DIN 1543)) kg
294
7.5. U VE I PROFILLERIN TEKNIK ÖZELLIKLERI
295
7.6. ÇEġITKENAR L PROFIL (TOPAL KÖġEBENT) TEKNIK ÖZELLIKLERI
296
7.7. EġKENAR L PROFIL (KÖġEBENT) TEKNIK ÖZELLIKLERI
297
7.8. TS 4789 ISO 7465 STANDARDINA GÖRE KILAVUZ RAY TEKNIK ÖZELLIKLERI
7.8.1. Soğuk çekme düz başlı kılavuz rayların teknik karekteristikleri
S q1 e Ixx Wxx ixx Iyy wyy Ġyy

Kısa GösteriliĢi 2 4 3 4 3
cm Kg/m cm cm cm cm cm cm cm
T45/A 4,25 3,34 1,31 8,08 2,53 1,38 3,84 1,71 0,95
T50/A 4,75 3,73 1,43 11,24 3,15 1,54 5,25 2,1 1,05
7.8.2 Soğuk çekme düz başlı kılavuz rayların boyut ve toleransları (Ölçüler mm’dir.)
b1 H1 k p rs I2g I3g d b3
Kısa GösteriliĢi
TOLERANSLAR
+-0,5 +-0,2 +-0,15 +-0,5 +-0,2 +-0,2 +-0,2
T45/A 45 45 5 5 1 65 15 9 25
T50/A 50 50 5 5 1 75 55 9 30
I2g , I3g , d ve b3 boyutları ve toleransları bağlantı boyutları ve toleransları aynıdır.
7.8.3. Soğuk çekilmiş kılavuz rayların teknik karekteristikleri
S q1 e Ixx Wxx ixx IYY wYY iYY

cm Kg/m cm cm cm cm cm cm cm
T70/A 9,51 7,47 2,04 41,3 9,24 2,09 18,65 5,35 1,4
T75/A 10,99 8,63 1,86 40,35 9,29 1,92 26,49 7,06 1,55
T82/A 10,90 8,55 1,98 49,60 10,30 2,13 30,7 7,4 1,67
T89/A 15,7 12,30 2,02 59,52 14,25 1,95 52,4 11,8 1,83
T90/A 17,3 13,55 2,61 102 20,87 2,43 53 11,8 1,75
7.8.4. Soğuk çekilmiş kılavuz rayların boyut ve toleransları (Ölçüler mm’dir.)
Kısa GösteriliĢi b1 h1 k n c f g
T70/A 70 65 9 34 6 8 6
T75/A 75 62 10 30 8 9 7
T82/A 82 68 9 34 7,5 8,25 6
T89/A 89 62 16 34 10 11,1 7,9
T90/A 90 75 16 42 10 10 8
TOLERANSLAR
+0,1 +3
A Sınıfı +/-1,5 +/-0,1
0 0
+/-0,75 +/-0,75
7.8.5. Soğuk çekilmiş klavuz rayların boyut ve toleransları (Ölçüler mm’dir.)
Kısa GösteriliĢi m1 m2 u1 u2 d d1 b3 I2g I3g rs

T70/A 3 2,97 3,5 3 13 26 42 105 25 1,5
T75/A 3 2,97 3,5 3 13 26 42 105 25 1,5
T82/A 3 2,97 3,5 3 13 26 50,8 81 27 3
T89/A 6,4 6,37 7,14 6,35 13 26 57,2 114,3 38,1 3
T90/A 6,4 6,37 7,14 6,35 13 26 57,2 114,3 38,1 4
TOLERANSLAR
+0,05 0 +/- +/-
A Sınıfı 0 -0,05 0,10 0,10
+/-0,2 +/-0,2 +/-0,2
298
7.8.6. Klavuz ray palasının pürüzlülüğü
Pala pürüzlülüğü
Klavuz Rayın Sınıfı Yön
Uzunlamasına Enine
1,6 m  Ra  6,3 m 1,6 m  Ra  6,3 m
A Sınıfı
N7 – N9 N7 – N9
Ra  1,6 m 0,8 m  Ra  3,2 m
B Sınıfı
N7 N6 – N8
Ra  1,6 m 0,8 m  Ra  3,2 m
BE Sınıfı
N7 N6 – N8
7.8.7. Makina ile işlenmiş kılavuz rayların teknik karekteristikleri
S q1 e Ixx Wxx ixx IYY wYY iYY

Cm Kg/m cm cm cm cm cm cm cm
T75-3/B 10,99 8,63 1,86 40,35 9,29 1,92 26,49 7,06 1,55
T78/B 9,84 7,72 1,65 29,9 7,56 1,47 26,1 6,71 1,63
T89/B 15,7 12,3 2,02 59,52 14,25 1,95 52,4 11,8 1,83
T90/B 17,3 13,55 2,61 102 20,87 2,43 53 11,8 1,75
T114/B 20,8 16,31 2,87 179 29,7 2,93 108 19,1 2,28
T125/B veya BE 22,83 17,9 2,43 151,0 26,2 2,57 159 25,4 2,64
T127-1/B veya BE 22,64 17,77 2,75 186,2 30,4 2,87 148 23,4 2,56
T127/B veya BE 28,64 22,48 2,47 198,4 30,9 2,63 230 36,2 2,83
T140-1/B veya BE 35,5 27,9 3,23 404 53,4 3,37 310 44,3 2,95
T140-2/B veya BE 43,44 34,1 3,47 457 68 3,24 358 51,2 2,87
T140-3/B veya BE 58,57 46 4,38 953 114,6 4,03 486 69,4 2,88
7.8.8. Makina ile işlenmiş klavuz rayların boyut ve toleransları (Ölçüler mm’dir)
Kısa GösteriliĢi b1 h1 k n c f G rs
T75-3/B 75 62 10 30 8 9 7 3
T78/B 78 56 10 26 7 8,5 6 2,5
T89/B 89 62 16 34 10 11,1 7,9 3
T90/B 90 75 16 42 10 10 8 4
T114/B 114 89 16 38 9,5 11 8 4
T125/B veya BE 125 82 16 42 10 12 9 4
T127-1/B veya BE 127 89 16 45 10 11 8 4
T127/B veya BE 127 89 16 51 10 15,9 12,7 5
T140-1/B veya BE 140 108 19 51 12,7 15,9 12,7 5
T140-2/B veya BE 140 102 28,6 51 17,5 17,5 14,5 5
T140-3/B veya BE 140 127 31,75 57 19 25,4 17,5 5
TOLERANSLAR
+0,1 +3
A Sınıfı +/-1,5 +/-0,75
0 0
+/-0,75 +/-0,75
+0,1 +3
BE Sınıfı +/-1,5 +/-0,75
0 0
+/-0,75 +/-0,75
299
7.8.9. Makina ile işlenmiş klavuz rayların boyut ve toleransları (Ölçüler mm’dir)
Kısa GösteriliĢi m1 m2 u1 u2 d d1 b3 I2g I3g I h

T75-3/B 3 2,95 3,5 3 13 26 43 90 30 123 61
T78/B 3 2,95 3,5 3 13 26 43 90 30 123 55
T89/B 6,4 6,37 7,14 6,35 13 26 57,2 114,3 38,1 156 61
T90/B 6,4 6,37 7,14 6,35 13 26 57,2 114,3 38,1 156 74
T114/B 6,4 6,37 7,14 6,35 17 33 70 114,3 38,1 156 88
T125/B veya BE 6,4 6,37 7,14 6,35 17 33 79,4 114,3 38,1 156 81
T127-1/B veya BE 6,4 6,37 7,14 6,35 17 33 79,4 114,3 38,1 156 88
T127/B veya BE 6,4 6,37 7,14 6,35 17 33 79,4 114,3 38,1 156 88
T140-1/B veya BE 6,4 6,37 7,14 6,35 21 40 92,1 152,4 31,8 193 107
T140-2/B veya BE 6,4 6,37 7,14 6,35 21 40 92,1 152,4 31,8 193 101
T140-3/B veya BE 6,4 6,37 7,14 6,35 21 40 92,1 152,4 31,8 193 126
TOLERANSLAR
+0,06 0 +3
B Sınıf 0 -0,06
+/-0,10 +/-0,10 +/-0,2 +/-0,2 +/-0,2
0
+/-0,1
+0,03 0 +3 +/-
BE Sınıfı 0 -0,06
+/-0,10 +/-0,10 +/-0,2 +/-0,2 +/-0,2
0 0,05
7.8.10. Bağlantı pabucu ölçüleri ve toleransları (Ölçüler mm’dir)
d1 I1 I2f I3f b2 b3 vmin

Kısa GösteriliĢi TOLERANSLAR
+3
9 +/-0,2 +/-0,2 +/-0,2
0
T45/A 9 160 65 15 50 25 8
T50/A 13 200 75 25 50 30 8
T70/A 13 250 105 25 70 42 10
T75/A 13 250 105 25 70 42 10
T75-3/B 13 240 90 30 75 43 10
T78/B 13 240 90 30 75 43 10
T82/A 13 216 81 27 80 50,8 10
T89/A- T89/B 13 305 114,3 38,1 90 57,2 13
T90/A- T90/A 17 305 114,3 38,1 90 57,2 13
T114/B 17 305 114,3 38,1 120 70 18
T125/B 17 305 114,3 38,1 130 79,4 18
T125/BE 17 305 114,3 38,1 130 79,4 28
T127-1/B 17 305 114,3 38,1 130 79,4 18
T127-1/BE 17 305 114,3 38,1 130 79,4 18
T127/B 17 305 114,3 38,1 130 79,4 18
T127/BE 21 305 114,3 38,1 130 79,4 28
T140-1/B 21 380 152,4 38,1 140 92,1 28
T140-1/BE 21 380 152,4 38,1 140 92,1 38
T140-2/B 21 380 152,4 38,1 140 92,1 28
T140-2/BE 21 380 152,4 38,1 140 92,1 38
T140-3/B veya BE 21 380 152,4 38,1 140 92,1 38
300
7.9. TS EN 12385-5 HALAT STANDARDINA GORE HALAT TEKNIK ÖZELLIKLERI
7.9.1. 6x19 Lif Özlü Halatlar
301
7.9.2. 8x19 Lif Özlü Halatlar
302
7.9.3. 8x19 Çelik Özlü Halatlar
303
7.9.4. 6x36 Lif Özlü sadece durdurma amacıyla kullanılan halatlar
304
7.9.5. 8x19 Lif Özlü sadece durdurma amacıyla kullanılan halatlar
305
7.10. SÖZLÜK
 Anî frenlemeli güvenlik tertibatı (instantaneous safety gear) (parachute à prise
instantanée) (Sperrfangvorrichtung): Kılavuz raylar üzerindeki frenleme hareketi anî olan
bir güvenlik tertibatı.
 Anî frenlemeli tampon etkili güvenlik tertibatı (instantaneous safety gear with buffered
effect) (parachute à prise instantanée avec effet amorti) (Sperrfangvorrichtung mit
Dämpfung): Kılavuz raylara etki ederek çok kısa bir mesafede duran ve ancak kabin ve
gerekiyorsa karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığındaki frenleme etkisini bir tampon sistemi
yardımı ile yumuşatan bir tertibat.
 Asansör kuyusu (well) (gaine) (Schacht): Kabin ve varsa karşı ağırlık veya dengeleme
ağırlığının içinde hareket ettiği boşluk. Bu boşluk; genellikle kuyu dibi, kuyu duvarları ve
kuyu tavanı ile sınırlanmıştır.
 Asansörlerin güvenlikle ilgili uygulamaları için programlanabilir elektronik sistem
(PESSRAL) (programmable electronic system in safety related applications for lifts –
PESSRAL-) (système électronique programmable dans les applications liées à la sécurité
des ascenseurs –PESSRAL-) (programmierbares elektronisches System in
sicherheitstechnisch relevanten Anwendungen für Aufzüge – PESSRAL-): Güvenliğe
ilişkin uygulamalarda kullanılan, güç kaynakları, algılayacılar/diğer veri giriş cihazları, veri
yolları/ diğer iletişim yolları ile tahrik ediciler ve çıkış cihazları gibi tüm elemanları dahil
olmak üzere bir veya daha fazla progralanabilir elektronik cihazdan oluşan kumanda,
koruma veya izleme sistemi.
 AĢağı yön valfı (down direction valve) (soupape descente) (Abwärtsventil): Kabinin aşağı
yönde hareketini sağlayan hidrolik devresinde bulunan, elektrikle kumanda edilen bir valf.
 Basınç sınırlama valfı (pressure relief valf) (limiteur de pression)
(Druckbegrenzungsventil): Bir boşaltma yolunu açarak basıncın önceden belirlenmiş bir
değerde sınırlanmasını sağlayan valf.
 Beyan hızı (rated speed) (vitesse nominale) (Nenngeschwindigkeit): Asansörün
tasarımlandığı, metre/saniye olarak ifade edilen kabin hızı değeri.
 Beyan yükü (rated load) (charge nominale) (Nennlast): Asansörün tasarımlandığı yük
değeri.
 Boru kırılma valfı (rupture valve) (soupape de rupture) (Leitungsbruchventil): Önceden
belirlenen yönde büyük bir akışın neden olduğu basınç farkı ayarlanan bir değeri aştığında
otomatik olarak kapanan bir valf.
 Debi sınırlama valfı (restrictor) (réducteur de débit) (Drossel): Giriş ve çıkışı daraltılmış bir
kesitle birbirine bağlı olan valf.
 Dengeleme ağırlığı (balancing weight) (masse d’équillibrage) (Ausgleichsgewicht): Kabin
ağırlığının tümünü veya bir kısmını dengeleyerek enerji tasarrufu yapan kütle.
 Direkt tahrikli asansör (direct acting lift) (ascenseur à action directe) (direkt
angetriebener Aufzug): Silindir veya pistonu kabin veya kabin iskeletiyle direkt olarak
bağlantılı olan hidrolik asansör.
 Durdurma hassasiyeti (stopping accuracy) (précision d'arrêt) (Anhaltegenauigkeit):
Asansör kabininin gideceği katta kumanda sistemi tarafından durdurulduğu ve kapıların
tamamen açık pozisyonda olduğu durumdaki kabin eşiği ile durak eşiği arasındaki düşey
mesafe.
 Elektrik güvenlik zinciri (electric safety chain) (chaîne électrique des sécurités)
(Elektrische sicherheitskette): Seri olarak bağlı olan elektrik güvenlik cihazlarının tümü.
 Elektrikli kayma düzeltme sistemi (electrical anti-creep system) (système électrique anti-
dérive) (elektrisches Absinkkorrektursystem): Kayma tehlikesine karşı alınan tedbirlerin
tümü.
 En küçük halat kopma yükü (minimum breaking load of a rope) (charce de rupture
minimale d'un câble) (Mindestbruchkraft eines Seiles): Halat anma çapının karesi ile (mm²
306
olarak), halat tellerinin anma dayanımı (N/mm² olarak) ve halat yapısına bağlı bir
katsayının çarpımına eşit.
 Etek (Ayak koruyucu) (apron) (garde-pieds) (Schürze): Kabin eşiği veya durak kapısı
eşiğinden aşağı doğru düşey doğrultuda uzanan düzgün bir kısımdır.
katsayının çarpımına eşit yük.
 Endirekt tahrikli asansör (indirect acting lift) (ascenseur à action indirecte) (indirekt
angetriebener Aufzug): Piston veya silindiri, taşıma organları (halatlar, zincirler) vasıtasıyla
kabin veya kabin iskeletiyle bağlı olan hidrolik asansör.
katsayının çarpımına eşit.
 Etek (Ayak koruyucu) (apron) (garde-pieds) (Schürze): Kabin eşiği veya durak kapısı
eşiğinden aşağı doğru düşey doğrultuda uzanan düzgün bir kısım.
 Geri dönüĢsüz valf (non return valve) (clapet de non retour) (Rückschlagventil): Akışa bir
yönde izin veren bir valf.
 Güvenlik halatı (safety rope) (câble de sécurité) (Sicherheitsseil): Askı tertibatının
kopması durumunda güvenlik tertibatını çalıştırmak için kabin ve dengeleme ağırlığına
bağlanan yardımcı halat.
 Güvenlik tertibatı (safety gear) (parachute) (Fangvorrichtung): Aşağı doğru aşırı hız
kazanma veya askı tertibatının kopması halinde devreye girerek kabin, karşı ağırlık veya
dengeleme ağırlığını frenleyerek sabit tutan, mekanik bir tertibat.
 Hız regülâtörü (overspeed governor) (limiteur de vitesse) (Geschwindigkeitsbegrenzer):
Asansör belli bir hıza ulaştığında tahrik tertibatını devre dışı bırakan ve gerektiğinde
güvenlik tertibatını çalıştıran bir düzen.
 Hidrolik asansör (hydraulic lift) (ascenseur hydraulique) (hydraulischer Aufzug): Kaldırma
işi, hidrolik sıvısını kabini direkt veya endirekt olarak etkileyen bir kaldırıcıya sevk eden ve
elektrikle tahrik edilen bir pompa vasıtasıyla gerçekleşen asansör (Birden fazla motor,
pompa ve/veya kaldırıcı kullanılmış olabilir).
 Ġskelet (sling) (étrier) (Rahmen): Kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığını taşıyan,
askı halatlarına bağlantılı metal çerçeve. Bu iskelet kabin duvarlarının bir parçası da
olabilir.
 Ġstem dıĢı kabin hareketi (unintended car movement) (mouvement incontrôlé de la
cabine) (unbeabsichtigte Bewegung des Fahrkorbs): Kabinin yükleme/boşaltma
işleminden dolayı meydana gelen hareketleri hâriç, durağa ulaşmadan önceki kapının
açılma alanı içerisinde açık kapılı kabinin komutsuz hareketi.
 Kabin (car) (cabine) (Fahrkorb): Asansörün insan ve/veya yükleri taşıyan bir parçası.
 Kabin bükülgen kablosu (travelling cable) (câble pendentif) (Hängekabel): Kabin ile sabit
bir bağlantı noktası arasındaki esnek bir kablo.
 KarĢı ağırlık (counterweight) (contrepoids) (Gegengewicht): Sürtünme ile tahriki sağlayan
bir kütle.
 Kaldırıcı (jack) (vérin) (Heber): Silindir ve pistondan meydana gelen bir hidrolik çalıştırma
birimi.
 Kapama valfı (shut-off valve) (robinet d’isolement) (Absperrventil): Her iki yönde hidrolik
akışına izin veren veya akışı engelleyen, elle kumanda edilen bir valf.
 KarĢı ağırlık (counterweight) (contrepoids) (Gegengewicht): Sürtünme ile tahriki sağlayan
bir kütle.
 Kaymalı güvenlik tertibatı (progressive safety gear) (parachute à prise amortie)
(Bremsfangvorrichtung): Kılavuz rayları etkileyerek frenleme etkisinin sürtünme ile
gerçekleştiği, kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığında meydana gelen kuvvetlerin
307
kabul edilebilir bir değerde sınırlandırılması için özel önlemlerin alındığı bir güvenlik
tertibatı.
 Kenetleme tertibatı (clamping device) (dispositif de blocage) (Klemmvorrichtung): Etkili
olunca kabinin aşağı yönde hareketini frenleyen ve hareket yolunun her noktasında sabit
tutan, kaymayı sınırlayıcı bir mekanik tertibat.
 Kılavuz raylar (guide rails) (guides) (Führungsschienen): Kabin, karşı ağırlık veya
dengeleme ağırlığına kılavuzluk eden asansör kısımları.
 Kilit açılma bölgesi (unlocking zone) (zone de déverrouillage) (Entriegelungszone):
Durak kapısı kilidinin açılmasına izin verilebilmesi için, kabin tabanının durak seviyesinin
altında ve üstünde bulunması gereken bölge.
 Kullanıcı (user) (usager) (Benutzer): Asansörden yararlanan kişi.
 Kullanılabilir kabin alanı (available car area) (surface utile de la cabine) (Nutzfläche des
Fahrkorbes): Döşemeden 1 m yükseklikte ölçülen (el pervazları hariç olmak üzere),
asansörün çalışması sırasında yolcu ve yüklerin yararlanabileceği alan.
 Kuyu alt boĢluğu (pit) (cuvette) (Schachtgrube): Kabinin gittiği en alt durak seviyesinin
altındaki asansör kuyusu kısmı.
 Kuyu üst boĢluğu (head room) (partie supérieure de la gaine) (Schachtkopf): Kabinin
gittiği en üst durak seviyesinin üstündeki asansör kuyusu kısmı.
 Lamine cam (laminated glass) (verre feuilleté) (Verbundsicherheitsglas VSG): 2 veya
daha fazla cam tabakasından her birinin plastik bir madde ile birleştirilmesiyle meydana
gelen güvenlik camı.
 Makinalar (Machinery) (Machinerie) (Triebwerk und Steuerung): Geleneksel olarak
makina dairesine yerleştirilen donanım: Kumanda tablosu/tabloları, tahrik sistemi, asansör
tahrik makinası, ana anahtar/anahtarlar ve acil durum çalışması için vasıtalar.
 Makina mekânı (Machinery space) (Emplacement de machinerie) (Aufstellungsort von
Triebwerk und Steuerung): Asansör kuyusu içinde veya dışında makinaların tümünün veya
bir bölümün yerleştirildiği alan/alanlar.
 Makara mekânı (Pulley space) (Emplacement de poulies) (Aufstellungsort von Seilrollen):
Asansör kuyusunun içinde veya dışında makaraların yerleştirildiği alan/alanlar.
 Makara dairesi (pulley room) (local des poulies) (Rollenraum): Tahrik makinasının
bulunmadığı, ancak makaraların bulunduğu, hız regülâtörü ve elektrik tertibatının
bulunabileceği oda.
 Makina dairesi (machine room) (local des machines) (Triebwerksraum): Makina veya
makinaların ve/veya ilgili donanımın bulunduğu oda.
 Otomatik seviyeleme (re-levelling) (isonivelage) (Nachstellung): Asansör durduktan
sonra, yükleme ve boşaltma sırasında gerekirse birbirini takip eden hareketlerle durma
seviyesinin ayarlanması.
 Oturma tertibatı (pawl device) (dispositiv à taquet) (Aufsetzvorrichtung): Kabinin aşağı
yönde istenmeyen hareketlerini frenlemeye ve sabit durdurucularla kabini tutmaya yarayan
mekanik bir tertibat.
 Regülatör halatı (safety rope) (câble de sécurité) (Sicherheitsseil): Askı tertibatının
kopması durumunda güvenlik tertibatını çalıştırmak için kabin, karşı ağırlık veya
dengeleme ağırlığına bağlanan yardımcı halat.
 Seviyeleme (levelling) (nivelage) (Einfahren): Durak seviyesinde durma hassasiyetini
iyileştiren bir sistem.
 Seviyeleme hassasiyeti (levelling accuracy) (précision du maintien au niveau)
(Nachregulierungsgenauigkeit): Yükleme veya boşaltma sırasında kabin eşiği ile durak
eşiği arasındaki düşey mesafe.
 Sistem reaksiyon zamanı (system reaction time) (temps de réaction système)
(Systemreaktionszeit): Aşağıda iki değerin toplamı:
- PESSRAL’de hatanın oluşumu ile asansörde hataya karşılık gelen hareketin başlangıcı
arasındaki zaman.
- Asansörün harekete karşı tepki vermesi ve güvenli bir duruma gelmesi arsındaki zaman.
308
 Sürtünme tahrikli asansör (traction drive lift) (ascenseur à adhérence) (Treibscheiben-
Aufzug): Tahrik sistemi askı halatlarıyla tahrik kasnağı kanalları arasındaki sürtünme
kuvvetine dayanan asansör.
 Regülatör halatı (safety rope) (câble de sécurité) (Sicherheitsseil): Askı tertibatının
kopması durumunda güvenlik tertibatını çalıştırmak için kabin, karşı ağırlık veya
dengeleme ağırlığına bağlanan yardımcı halat.
 Tahrik kumanda sistemi (drive control system) (systéme de commande de
l'entraînement) (Antriebssteuerung): Tahrik makinasının çalışmasını denetleme ve
kumanda sistemi.
 Tahrik makinası (lift machine) (machine) (Triebwerk): Motor dahil olmak üzere, asansörün
hareket etmesini ve durmasını sağlayan makina.
 Tamburlu asansör, zincirli asansör (positive drive lift; includes drum drive) (ascenseur à
treuil attelé) (Trommelaufzug, Kettenaufzug): Zincirli asansör, sürtünme dışı yollarla tahrik
edilen, zincir veya halatla asılı asansör.
 Tam güvenlik seviyesi (safety integrity level –SIL-) (niveau d’intégrité de sécurité)
(Sicherheits-Integritätslevel) : PESSRAL’a atanmış güvenlik fonksiyonları için tam güvenlik
kurallarını belirten ayrık seviye.
 Tampon (buffer) (amortisseur) (puffer): Hidrolik veya yaylarla (veya benzeri tertibatla)
frenlemeyi sağlayan, hareket yolu sonundaki esnek bir durdurucu engel.
 Tam yük basıncı (full load pressure) (pression à pleine charge) (Druck bei Vollast): Kabin
beyan yükü ile yüklü ve en üst durakta duruyorken kaldırıcıya doğrudan bağlı olan hidrolik
sistemi etkileyen statik basınç.
 Tek yönlü debi sınırlama valfı (one way restrictor) (clapet freineur) (Drossel-
Rückschlagventil): Hidrolik akışını bir yönde serbest bırakan, diğer yönde sınırlı izin veren
valf.
 Tek yönde etkili kaldırıcı (single acting jack) (vérin à simple effet) (einfachwirkender
Heber): Sıvı basıncının bir yönde hareketi sağladığı ve diğer yönde hareketi yer çekimi
etkisinin sağladığı bir kaldırıcı.
 Yolcu (passenger) (usager) (Fahrgast): Asansör ile taşınan herhangi bir şahıs.
 Yük asansörü (goods passenger lift) (ascenseur de charge)3) (Lastenaufzug): Genellikle
insan refakatinde yük taşınması için öngörülen asansör.
309
7.11. ÇĠZELGE LĠSTESĠ
Çizelge _1 Darbe Katsayıları 17

Çizelge _2 Sınıf I (Konut), Sınıf II (Genel Kullanım Amaçlı), Ve Sınıf IV (Yük) Asansörleri-
Kabinlerin Fonksiyonel Boyutları 24
Çizelge _3 Sınıf I (Konut), Sınıf II, Ve Sınıf IV Asansörleri için Kuyu ve Makina Dairesi
Boyutları 25
Çizelge _4 Sınıf III (Sağlık – Bakım Asansörleri) Asansörleri için Fonksiyonel Boyutlar 25
Çizelge _5 Sınıf IV (Yük) Asansörleri için Fonksiyonel Boyutlar (A Serisi: Yatay Hareket
Eden Sürmeli Kapılar) 26
Çizelge _6 Sınıf IV (Yük) Asansörleri için Fonksiyonel Boyutlar (A Eğrisi: Düşey Hareket
Çizelge _7 Sınıf IV (Yük) Asansörleri için Fonksiyonel Boyutlar (B Serisi: Yatay Hareket
Çizelge _8 Sınıf IV (Yük) Asansörleri için Fonksiyonel Boyutlar (B Serisi: Düşey Hareket
Çizelge _9 Sınıf V (Servis) Asansörleri için Fonksiyonel Boyutlar 28
Çizelge _10 Farklı Yük Durumlarında Göz Önüne Alınacak Yükler Ve Kuvvetler 63
Çizelge _11 370 N/Mm2 Çekme Dayanımlı Kılavuz Ray İçin ’nın Fonksiyonu Olarak
“Omega” () Değeri 63
Çizelge _12 520 N/Mm2 Çekme Dayanımlı Kılavuz Ray İçin ’nın Fonksiyonu Olarak
“Omega” () Değeri 64
Çizelge _13 Güvenlik Katsayıları 65
Çizelge _14 İzin Verilen Gerilmeler Zul (N/mm2) 65
Çizelge _15 Nequiv (t)’Nin Değerleri 95
310
7.12. TABLO LĠSTESĠ
Tablo – 1 Binada Sürekli Bulunan İnsan Sayısı 12

Tablo – 2 Kabin Hızları 12
Tablo – 3 Ortalama En Yüksek Dönüş Katı 13
Tablo – 4 Kapı Açılma ve Kapanma Zamanları 13
Tablo – 5 Ortalama Durak Adedi 14
Tablo – 6 Tek Katı Geçme Zamanı 14
Tablo – 7 Kabin Kapasitesi 14
Tablo – 8 Kişi Transfer Zamanı 14
Tablo – 9 Taşınacak İnsan Yüzdesi 15
Tablo – 10 İzin Verilen En Fazla Bekleme Zamanı 15
Tablo – 11 TS 10922 EN 81-1(Nisan 2001)’e Göre Kullanılabilir Kabin Alanı, Beyan Yükü ve
Kabindeki İnsan Sayısı 22
Tablo – 12 TS EN 81-2 (Mart 2002)’ye Göre Kullanılabilir Kabin Alanı, Beyan Yükü ve
Kabindeki İnsan Sayısı 23
311
7.13. ġEKĠL LĠSTESĠ
ġekil – 1 Kabin ve Giriş Boyutlandırması 29

ġekil – 2 Elektrikli Asansörler için Kuyu ve Makine Dairesi Boyutlandırması 30
ġekil – 3 Hidrolik Asansörler için Kuyu ve Makine Dairesi Boyutlandırması 31
ġekil – 4 Sınıf I Konut Asansörleri Kuyu ve Kabin Ölçüleri 32
ġekil – 5 Sınıf I Genel Amaçlı Asansörler için Kuyu ve Kabin Ölçüleri 33
ġekil – 6 Sınıf VI Yoğun Trafik Asansörleri için Kuyu ve Kabin Ölçüleri 34
ġekil – 7 Sınıf III Sağlık Bakım Asansörleri için Kuyu ve Kabin Ölçüleri 35
ġekil – 8 Belirli Yerel Pazarlar İçin Asansörler için Kuyu ve Kabin Ölçüleri 36
ġekil – 9 Sınıf IV : Yük Asansörlerinin Boyutlandırması 37
ġekil – 10 Sınıf IV : Yük Asansörlerinin Boyutlandırması 38
ġekil – 11 Sınıf IV : Yük Asansörleri için Kuyu ve Kabin Ölçüleri (A Serisi : Yatay Hareket
Eden Sürmeli Kapılar) (Bir Veya İki Giriş, Tip 1 Ve Tip2) 39
ġekil – 12 Sınıf IV : Yük Asansörleri için Kuyu ve Kabin Ölçüleri (A Serisi : Yatay Hareket
Eden Sürmeli Kapılar) (Bir Veya İki Giriş, Tip 1 Ve Tip2) (Devam) 40
ġekil – 13 Sınıf IV Yük Asansörleri için Kuyu ve Kabin Ölçüleri (A Serisi : Düşey Hareket
ġekil – 14 Sınıf IV : Yük Asansörleri İçin Kuyu ve Kabin Ölçüleri (B Serisi : Yatay Hareket
ġekil – 15 Sınıf IV : Yük Asansörleri İçin Kuyu ve Kabin Ölçüleri (B Serisi : Düşey Hareket
ġekil – 18 Kılavuz Rayın Eksenleri 64
ġekil – 19 Kabin Boyutlandırması 66
ġekil – 20 Sürtünme Katsayısının En Küçük Değeri 89
ġekil – 21 Altı Kesik Yarım Daire Kanal 89
ġekil – 22 V Kanal 90
ġekil – 23 Genel Durum 91
ġekil – 24 Eşdeğer Kasnak Sayısının Hesaplanması Örnekleri 96
ġekil – 25 En Küçük Güvenlik Katsayısının Hesaplanması (Sf) 98
ġekil – 26 Sürtünme Tahrikli Asansörlerin Kuyu Üst Boşluklarındaki Serbest Mesafelerini
Gösteren Grafik 99
ġekil – 27 Gerekli Tampon Stoklarını Gösteren Grafik 100
312

Asansör Ki̇tap

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Asansör Ki̇tap

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

BÖLÜM 3

Firma Amblemi / İsmi / Adresi /

Adı Soyadı Oda Sicil No SMM Büro Tescil No Ġmza

ASANSÖR UYGULAMA PROJE HESAPLARI

YAPININ BULUNDUĞU YER

k 1 .gn .P  q . Q k1 .gn .q . P

- Kütlenin etki noktası

3.2.1.3. Yük Durumları

3.2.1.4. Darbe Katsayısı

3.2.1.4.3. KarĢı Ağırlık Veya Dengeleme Ağırlığı

3.2.1.5.1. Hesaplamanın Kapsamı

3.2.1.5.2. Eğilme Gerilmesi

 Kabin, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığının asılma şekli;

2) Kılavuz rayın farklı eksenlerindeki eğilme gerilmesinin hesaplanmasında aşağıda belirtilen

 Kılavuz ray, birbirinden L uzaklıkta mafsalları bulunan bir mütemadi kiriştir;

Fk : Bir kabin kılavuz rayındaki bükülme kuvveti (N)

3.2.1.5.4. BirleĢik Eğilme ve Bükülme Gerilmeleri

3.2.1.5.5. Ray Boynundaki Eğilme

3.2.1.5.6. Eğilme Miktarı (sehim)

x = x- eksenindeki eğilme miktarı (mm)

y = y- eksenindeki eğilme miktarı (mm)

Fx = x- eksenindeki kılavuz kuvveti (N)

3.2.1.6. Ġzin Verilen Gerilme Ve Eğilme Miktarları

Çizelge –13 Güvenlik Katsayıları

Çizelge –14 İzin verilen gerilmeler zul (N/mm2)

3.2.1.7. Hesaplama Metodları Ġçin Örneklemeler

ġekil -19 Kabin boyutlandırması

3.2.1.7.1.3.1. Eğilme Gerilmesi

3.2.1.7.3.3.1. Eğilme Gerilmesi

3.2.1.7.4.3.1. Eğilme Gerilmesi

3.2.3. Tahrik Yeteneğinin Hesaplanması

ġekil –20 Sürtünme katsayısının en küçük değeri

ġekil –21 Altı kesik Yarım Daire Kanal

    : Alt kesilme açısı

Kanallara ek bir sertleştirme işlemi uygulanmadığı durumlarda aşınma nedeniyle tahrik

ġekil –22 V Kanal

Aşağıdaki formüller kullanılmalıdır.

- Kabinin bloke edildiği durumlar için ;

3.2.3.2. Tahrik Yeteneğinde Ġncelenen Durumlar

ġekil –23 Genel Durum

Yapılan hesaplamalarda en riskli durumlar aşağıda çıkarılmıştır ;

3.2.3.2.1. Kabinin Yüklenmesi Durumu;

( P  Q  M CRcar  M Trav ).( g n  a)

3.2.3.2.2. Durdurma Tertibatının ÇalıĢması Durumu;

Hiçbir durumda frenleme ivmesi aşağıda belirtilenlerden az olmamalıdır.

( P  Q  M CRcar  M Trav ).( g n  a)

3.2.3.2.3. Kabinin Bloke Edilmesi Durumu

Askı halatlarının güvenlik katsayısı aşağıda belirtildiği gibi hesaplanmalı ve en az aşağıdaki

a) 12 - üç veya daha fazla halatlı sürtünmeli tahrik düzeninde;

Askı zincirlerinin güvenlik katsayısı en az 10 olmalıdır.

3.2.4.1. Halat Güvenlik Katsayısının Hesabı

3.2.4.1.2. Kasnakların EĢdeğer Sayısı ( Nequiv )

Nequiv = Nequiv ( t ) + Nequiv ( p )

3.2.4.1.2.1. Nequiv (t) Hesaplanması

Çizelge –15 N equiv (t)‟nin değerleri

3.2.4.1.2.2. Nequiv (p) Hesaplanması

Dt = Tahrik kasnağı çapı

3.2.4.1.3. Güvenlik Kat Sayısı Hesabı ( Sf )

dr = Halat çapı (mm)

(1) kabin tarafı

V- Kanal ,  = 400 ,  = 900

Yarım daire kanal,

ġekil -24 Eşdeğer kasnak sayısının hesaplanması örnekleri

yPcw  0,05 W (cw)  0,05 1020  51 mm