Professional Documents
Culture Documents
Ketut, nang ja keneh-kenehang malu pajalan. Nyoman Putra nak sampun nyadia nyuang ragan Ketut.
Ulian Ketut, Nyoman Putra katulungin ngelah keturunan. Ketut pun nawang, somahn Nyoman tusing
myidayang ngelah pianak. Nah jani Ketut ker nulungin. Lautang jani tresnan jak Nyoman. Somah
Nyoman Putra pun nyadia ngelah madu laut ngelah pianak uling ragan Ketute, asapunika I Ged
Sanjaya nuturin dwk tiang.
Mula saja somahn Bli Nyoman nrima pesan dwk tiang. Nanging tiang dereng nyadia dadi madu.
Tiang marasa pelih pesan kanti nyuang somah timpal. Nika mawinan tiang ten nyadia mamadu.
Bangayang pun tiang san ngednang pianak tiang padidi. Mula saja tiang nnten mapineh nyemak
solah sakadi puniki.
Ketut sampunan nuutin keneh san nnten becik. Yn Ketut meled ker ngednang pianak padidi san
lakar lacur tuah anak cenik buin pidan. Panak Ketut tusing lakar ngelah bapa an anggon tetua
yadiapin suba ngelah Ketut an madan mm. Nang melahang nyemak pajalan idup. Ngednang pianak
tusing aluh cara i raga nga. Suud sub monto dogn mapineh boya-boya, jani lautang gednang
pianak sareng geglan Ketut bareng-bareng, asapunika raos Dayu Wila nuturin dewk tiang an mula
ukudan tiang cenikan buin duang tiban.
Drng uningina unduk puniki sareng Ida Bagus Raka, san uning wantah Dayu Wila manten ring gria.
Tutur Dayu Wila sareng I Ged Sanjaya ngulungan keneh tiang ker ngalahin geglan tiang. Malipetan
tiang ka kamar samping pawaregan grian. Tongos an tis icnina ring ajin Dayu Wilan. Desiran angin
an nuut peteng masinaran bulan purnama nimpalin keneh tiang an tusing karuan. Tusing pegatpegat tiang ngusud-usud basang tiang.
Ngetl yh paningalan tiang ngenehang tutur Dayu Wila marep ring pianak tiang benjang pungkur.
Mula saja anak cenik an tusing ngelah nak tua tusing ja melah idupn. Ada dogn unduk an rasayanga
kirangan. Tiang san sampun ngrasayang dados anak ubuh kagednang nak tua, I Pekak Lanang.
Karasayang kuangan idup tiang nnten masanding sareng anak tua san dadi rupakan tiang, san
nglekadang tiang. Yan mangkin tiang meled ker ngalahin Bli Nyoman Putra bapan pianak tiang. Yakti
tiang ganang pianak tiang sengsara. Cening tusing ker nawang bapa. Cening ker ngrasayang
sengsara lebihan kn idup tiang kalahin rupaka makakalih.
Angin peteng makta dwk tiang katengah maya ngantos tiang ten inget malih ring raga. Pajalan tiang
maidehan, rurung an ten tan entasin tiang mangkin tuut tiang. Ten ada rasa jejeh di keneh tiang. Ring
bucun rurung san entasin tiang sagt tepukin tiang Pekak Lanang negak ngilut rotan.
Pekak, adi pekak driki ngoyong? Anggn napi rotan nika? knten tiang nyapatin pekak tiang.
Cening, n ba ganang pekak ayunan bang kumpin pekak. Melahang nyen miara, ngednang kumpin
pekak! Melah-melah masi cening dadi mm lan kurenan. Da ja kanti ngalahin panak apabuin ngalahin
somah. Nak ged dosann dadi mm an ngutang panak jak somah. Resepang cening, resepang
cening, resepang cening! raos pekak ngancan makelo ngancan nyaruang kaampehang angin
peteng.
Masalin masih baan munyin jagkrik, ilutan rotan pekak nga ayunan.
Makleteg bayun tiang mirengang munyin pekak punika. Mulih pajalan tiang uli rurung an kaentasin
nika. Mulih masi bayun tiang uli tengahing maya inget malih ring raga. Inget masih tiang ngusud basang
tiang. Bukak tiang jelanan kamar, nyingak sampun matan ain di muncuk kangin langit. Tiang
ngentegang bayu, tiang marasa matepuk pekak. Nika wantah ipian. Pekak sampun mabesen ring dwk
tiang napi k sujatinn anak makulawarga.
Dayu Wila mamargi gegson ka kamar tiang.
Ketut, mara bangun? knten ragan nyapatin tiang.
Ngih, Dayu. Wnten napi semengan pun mriki? nggal tiang nyagjangin Dayu. Ajak tiang negak.
Nah ada raosang bedik. Mu k kayeh malu, di mukak antosanga jak aji, baos Dayu Wila nganang
bayun tiang usak.
nggalang tiang masalin, masugi dogn, kadirasa manjus tusing nyidayang ngentegang bayun tiang.
Ten tan atu Aji ngaukin tiang semengan kadi puniki.
Ngiring Dayu. Dados tumbn Atu semengan pun ngaukin tiang?
Nah, bin jebos Ketut ker nawang, Dayu Wila ten kayun ngortain tiang.
Pun nampek ring bal daja, tiang nyingakin ram pesan anak marembugan drika. Nampekan malih
pedas tiang nyingakin Atu Aji sareng biang marembung sareng Bli Nyoman Putra. Batis tiang ten
ngidang majalan. Laut Dayu Wila ngedeng liman tiang. Bli Nyoman Putra katimpalin somahn ngidih
ukudan tiang. Alus Bli Nyoman ngraos sareng Atu Aji.
Knkn Tut, n Nyoman nak seken ker ngidih Ketut. Tuah Ketut n jani ker ngidaang nulungin Nyoman.
Sing pelih yn Ketut nyak nulungin. Somahn Nyoman masi suba nyadia lakar manyama jak Ketut. Nah
jani knkn keneh Ketut, Aji tusing ngidang maksa, kwala ada melahn Ketut nyak nulungin Nyoman?
Nrawang keneh tiang nyautin raos Atu Aji. Paling keneh tiang. Inget malih tiang tekn besen pekak di
ipian tiang. Nylieb bedik lawat anak cenik n ker lekadang tiang.
Ketut, mbok ngidih tulung jak Ketut. Apa ja keneh Ketut lakar mbok tuutin pang Ketut nyadia dadi
manyama jak mbok ngayahin Bli Nyoman. Jumah ker ram yn Ketut nyak bareng mbok mulih. Kenken?
Mara mesu munyin somahn Bli Nyoman seken tiang nimpalin baan alus.
Ngih Mbok, tiang ngidih pelih yn tiang ngamalunin Mbok. Tiang ngidih tulung masi jak Mbok pang
ngajahin tiang caran dadi somah an melah, an mabakti jak kluarga!
Tiang mapamit sareng Atu Aji, Biang, miwah Dayu Wila. Sami mekelin tiang antuk besen san becikbecik.