Demiryolu Terimleri Sözlüğü

ULATIRMA ve HABERLEME TERMLER SZL
DEMRYOLU
terimleri
AC pantograf
AC pantograf / AC pantograph
Elektrikli demiryolu vastalarnda
(eken aralarda) alternatif akml katener sisteminden AC elektrik
enerjisinin alnmas maksadyla kullanlan ekipman.
aklk donanm / span equipment

Destekler aras kullanlan malzeme
(iki direk aras kullanlan malzemeler).
ACkatener sistemi / AC catenary

system
Alternatif akml katener sistemi.
aklk ortas / mid-span

ki destek orta noktas (eksen).
ak alan / open area

Gar, istasyon ve ambarlarda tama
amal ayrlm, st ak, zemini
toprak veya betonlanm ya da ta
ve ahap deme yaplm olan bo
sahalar.
ak alann kullanm protokol
/ open area usage protocol

Tama amal ak alanlarn kullanlmas iin yaplan protokol.
aklk / span length

ki katener direi aras mesafe.
aderans / adherence, adhesion

Yapma.
aderans faktr / adherence
factor
Lokomotifin ardndaki yk kaymadan ekmesi yeteneini hesaplamaya yarayan katsaylardan biri.
adezyon faktr / adhesion factor
Lokomotifin ardndaki yk kaymadan ekmesi yeteneini hesaplamaya yarayan katsaylardan biri.
aerodinamik temas kuvveti /
aerodynamic contact force

Ak halindeki gazn temas ettii cisimler zerinde uygulad kuvvet
etkisi.
92
DEMRYOLU
terimleri
ankraj
ar vagon ve ara / heavy wagon

and vehicle
Daras ile iindeki ykn toplam 80

ton ve daha fazla olan eken ve ekilen ara.
akm ekme kalitesi / quality of

current collection
Pantografn havai hattan ekmi

olduu elektrik akmnn kalitesini
belirleyen bir l.
aksam / accessory
Ksmlar.
aktarma arabas / transfer table

zerindeki ray penesine bir vagon
veya lokomotifin yerletirildii
araba.
akuple / couple
Birbirine bal olan.
akupleman / coupling
Tren fren tesisat balant ekipman.
alaltma kuvveti, indirme kuvveti (pantograf) / lowering force
altyap / infrastructure
Demiryolu aralarnn seyrinde ve
trafiin emniyetinde gerekli olan
btn demiryolu hatlar ve sabit tesisleri.
ambalaj / package
Demiryolu ile tanacak eya korunmas iin kullanlan malzemeler ve
kaplar.
ambar efi / warehouse chief

Mdrlklerin ve lojistik efliklerinin bulunduu yerlerde mteri
ilikileri ve ykleme boaltma hizmetlerini yapan grevli.
amortisman / depreciation
Ypranma pay.
ana hat / main line, main track

Cari hat.
ana yol k sinyali / main track
exit signal
stasyona ait bir anayol zerine k makaslarndan nce tesis edilen
yol boyu sinyali.
Ykseltilmi durumdaki pantograflar alaltmak iin kullanlan kuvvet.
anahtarlama cihaz / switching
Asli sinyallerin yardmc iarlarn

veren gstergeler.
stasyonlar birbirine balayan ve

iki istasyon giri iaretleri arasnda
kalan yol ile istasyon ve saydinglere
sapmadan geilen yollar.
alfanmerik gstergeler / alpha-
numeric indicators
aliyman / line with good alignment

Kurp bulunmayan doru hat.
alc / consignee
Gnderici tarafndan gnderilen

dolu vagonu var istasyonunda teslim alan ve tahliye eden gerek ve
tzel kii.
93
device
Elektrik devrelerini ap kapamaya
yarayan cihaz.
anayol / mainline
anklaman / interlocking
Sinyalizasyon sistemlerinin mantk

ve karar sistemi.
ankraj / anchor
Bir eyi kendisinin ardndaki daha
ankraj akl
salam ve stabil bir yere gmme, sabitleme ilemi.
ankraj kuvveti / anchoring force

Tesis edilen ankrajn kuvveti.
ankraj akl / anchor span

Ankraj ile direk aras mesafe.
ankraj noktas / anchoring point

Ankrajn tesis edildii yer, nokta.
ankraj teli / anchoring wire
Ankraj yapmak iin kullanlan tel.
ankraj an / bell washer ancho-
rage
Ankraj yapmak iin kullanlan direk.
ankraj direi / anchor mast
Lente yaplm direk (katener iletkenlerinin sonlandrld direk ).
ankraj uzunluu / anchor length

Ankarajn boyu.
anma gc / nominal power

Bir cihazn elektrik harcarken ekebilecei en byk g.
94
DEMRYOLU
terimleri
ATS sistemi
antifriz / anti-freeze
Don nleyici madde.
ara hz snr / vehicle speed limit

Ara hz limiti.
antiminman / mid-point anchor
arayz / interface
Katener hattnn istenmeyen boyuna hareketini engellemek ve ayn

zamanda bir tel kopmas durumunda kateneri etap boyunun yarsnda
tutmak iin kullanlan sistem.
Sistem ile kullanc arasnda iletiimi salayan yntem.
antivan / anti-wind device, wind
resisting tie
Sistemin ar rzgarlardan etkileimini azaltp, iletkenin rzgardan dolay yatay hareketini snrlayan ask.
arza kayt defteri / fault log

Arzalarn kaydedildii defter.
ark / arc
Elektrik akmnn bir ynden diger
yne geii srasnda aa kan kvlcm.
armut hatt / loop line
Genellikle byk garlarda bulunan

ve dn ilerinin saland yol
hatt.
asenkron motor / asynchronous
engine
Alternatif akmla alan bir tip motor.
antivan teli / wind stay

Katener donanmn rzgara kar
salamlamak iin kullanlan tel.
asl sinyaller / fundamental signals

Tren trafii veya manevralar yneten yol boyu sinyalleri.
aa tutma kuvveti / holding

down force
Pantografn inik tutulmas iin gerekli kuvvet.
anma direnci / wear resistance
Anmaya kar dayanm.
ATC sistemi / automatic train con-
trol system
Otomatik sinyalizasyon alglaycl
tren kontrol sistemi.
apleti / wheel flat

Tekerlek yuvarlanma
dzlemesi.
95
dairesinin
ATS sistemi / automatic train stop

system
Tren dizisini veya tren setini sren
makinistin demiryolu hattndaki
sinyal klarna uymamas durumunda komple tren dizisini veya
avanproje
tren setini otomatik olarak durduran sistem.
avanproje / rough draft

n tasar.
ayakl kprl vin / gantry
crane
ster sabit ayaklar, isterse sabit hatlarda lastik tekerlekler stnde ileyen ksmen snrl manevral ayaklar zerinde monte edilmi yatay bir
kprden ibaret asl vin.
bagaj servisi / baggage service

Bagaj hizmeti.
bamsz otomatik germe / inde-
pendent automatic tensioning

Tellerin ayr ayr otomatik germe cihazyla ankre edilmesi.
aydnlatma kulesi / lighting mast,

lighting pylon
Aydnlatma direi.
ayrma-blme duvarlar / parti-
tion walls
Kapal tipte vagonlarn iinde bulunan eyann emniyete alnmasn
salayan blmler.
ayrma yolu / marshalling track

Manevra yolu.
azami fren eimi / maximum
braking gradient
Tren dizisine veya tren setine acil
durum dnda uygulanabilecek en
fazla fren miktar.
azami yk / load limit

Maksimum tama kapasitesi.
balant ubuu / connection rod

Pistonu krank miline balayan ubuk.
balant malzemeleri / track

fastenings
Cvata, somun vb. malzemeler.
bakm periyodu, bakm sresi /

maintenance cycle
Bakm takvimi.
baga / busing, thimble, insert

Bur.
bagaj kondktr / baggage man

Trende bagaj ilemi yapan grevli.
96
DEMRYOLU
terimleri
balast tama arac
balast / ballast
Ta kr.
balast alt tabakas / underlayer

of ballast
Balast alt katman.
balast bozulmas / ballast spoil
Balast kayb, balast at.
balast derinlii / ballast depth
Balast ykseklii.
balast eleme / ballast cleaning,
sifting of the ballast

Balastn, balast eleme makinesi ile
eleklerden geirilerek 3 ila 6 cm ap
aralndaki malzeme haricindeki
dier unsurlarn atlmas, 3 ila 6 cm
ap aralndaki malzemenin tekrar yola serilmesi ii.
balast eleme makinesi / ballast

tamper, tamping machine
3 ila 6 cm ap aralndaki malzeme
haricindeki dier unsurlar hattan
uzaklatran, 3 ila 6 cm ap aralndaki malzemenin tekrar yola serilmesini salayan makine.
olan hattn enkesiti ierisinde yer

alan balasta ait enkesit (balast kalnl 30 cmdir).
balast figre sahas / stic for
storage of ballast chipping

Balastn ocakta retildikten sonra
ve demiryolu hattna serilmeden
nce stokland saha.
balast reglatr / ballast regulator

Demiryolu hattna serili balast
olmas gereken enkesite getiren
makine.
balast serme / ballasting, laying

the ballast
Yeni yolda balastn hatta verilmesi.
balast taban / base of ballast
Balastn platform ile birletii yer.
balast eleme ve kazma makinesi / ballast-scarifier and screening
machine
Yolun kotunun daha aaya alnmas iin de kullanlan ve bu ilemi balastn altndaki tabakay kazyarak
salayan makine.
balast enkesiti / ballast profile
Demiryollarnda yol platformunun

yzeyinden ray st seviyesine kadar
97
balast takviye makinesi / track

re-ballasting machine
Mevcut yollarda eksilen balastn demiryolu hattna ilavesini salayan
alttan oluklu balast vagonu.
balast takviyesi / re-ballasting
Mevcut yolda eksilen balastn ilave

edilmesi.
balast tama arac / ballast hopper, ballast car

Balast tamasnn yapld alttan
oluklu balast vagonlar.
balast temizlemesi
balast temizlemesi / clearing

ballast
lk retim esnasnda ve ihtiya duyulursa figre sahasnda hatta serilmeden nce (fazla tozlanma ve amurlama olmas halinde) balastn
ykanmas ilemi.
balast treni / ballast train
Balastn tanmas iin uygun vagonlarla tekil edilen i treni.
balast tutucu / ballast retainer,
ballast curb
Platformun dar olduu ve dolgu zerinde yer ald durumlarda balastn
platform zerinden kaymasn nlemek zere yaplan koruyucu duvar.
balastla salanan yol elastikiyeti / elasticity of the ballast, resili-
ence of the ballast

Balastn traversten gelen yk platforma aktarmas ile oluan elastikiyet.
balast yata / ballast stool, ballast

bed, ballast pit
Balast serilme alan.
balastl yol / ballasted track

Balast denmi yol.
balastsz yol / rigid track, ballastless track

Balast denmemi yol, rijit yol.
baliz / balise
Manyetik iletim teknolojisini kullanarak tren hareketi iin gerekli bilgileri tren st sistemlere ileten yol
boyu ekipman.
bandaj / tyre
Tekerlek kasna.
bandajl tekerlek / tyred wheel

Kasnakl tekerlek.
banliy abonman kart / suburban subscription card

Satld banliy blgesindeki yolculara belirli bir sre ierisinde gnlk
seyahat hakk tanyan kart.
banliy hatt / suburban line
ehir evresi hatt.
balast yayc / ballast spreader

Balastn demiryoluna denmesini
salayan makine.
balast yenileme / renewal of the

ballast
Balastn elenmesi, elendikten sonra
uygun byklkteki balastn tekrar yola serilmesi, eksik balastn
ilave edilmesi ve reglatr makinesi yardmyla hatta serili balastn
enkesitine getirilmesi ilemlerinin
toplam.
balast nitesi / ballast component,

ballast element
Balast elemesi yapan makinelerin
bir blm iin kullanlan nite.
barnma yolu / passing track

stasyon ve saydinglerde ana yolun
dnda kalan sapmal yollar.
bariyer / barrier
Hemzemin geitlerde alr-kapanr
dzenek.
bariyer bekisi / crossing keeper
Hemzemin geitlerde bariyeri ap

kapayan grevli.
98
DEMRYOLU
terimleri
bekleme hatt
bariyerli hemzemin geit / level

crossing with barriers
Her iki ynde bariyerler ile koruma
altna alnm kontroll hemzemin
geitler.
bas montaj / push-off
letkenin hat ekseninden direin

aksi istikametinde olduu montaj
tr.
balang istasyonu (direkt

balant) / direct connection
Direkt balant istasyonu.
balk / cylinder head
Dizel motor silindir bal.
barepartitr / chief distribution

board
Yk dairesi ve yk servis mdrlklerinde, yk tamalar ile ilgili olarak vagon ve tren planlamas ileri
yapan grevli.
batk yol / sunken track
km yol.
bedpleyt / bed plate

Taban plakas.
beki / watchman
Gzc.
bekili bariyer / manually control-
basit makas / single turnout, turnout, ordinary points

Bir yoldan dier bir yola geii salayan makas.
basit makas blm / turnout
sector
Basit makas ksm.
basit makas durumu / turnout

position
Basit makasn yn.
basit makas yarap / turnout

radius
Makasn bal olduu yollardan sapan yolun yarap.
baskl kpr / bascule bridge
Klapeli kpr.
ba makinist / head driver

Kdemli makinist.
99
led barrier
Elle kontrol edilen bariyer dzenei.
bekili hemzemin geit / manned

level crossing
Beki grevlendirilmi hemzemin
geit.
bekili mekanik bariyer / manned mechanical gate
Beki grevlendirilen mekanik bariyer.
bekisiz hemzemin geit / unmanned level crossing
Beki bulunmayan hemzemin geit.
bekleme hatt / holding track
stasyonlarda hatt cari denilen ana

hatlara makaslarla bal barnma
yollar ve ykleme rampalarnda
kr yol denilen bir tarafta giri k
yaplan yollar iin kullanlan ifade.
bekletilmekte olan vagonlar iin toplama hatt
bekletilmekte olan vagonlar

iin toplama hatt / recessing si-
ding
ekme hatt.
besleme hatt / feeder line

Elektriksel besleme yapmak iin
kullanlan hat.
beton bloklu yol / concrete slab
track
Balastsz yol.
beton deme / concrete slab
Beton zemin.
beton travers / concrete sleeper

Demiryollarnda kullanlan ve ierisinde gergi elikleri kullanlan betonarme bir imalat.
bildirim / notification
Yol boyu sinyalleri tarafndan verilen, tren trafiinin sevk ve idaresine

ynelik renkli ihbar.
bileik katener donanm / com-
pound catenary equipment

Katener sistemi.
bilet / ticket
Yolcu seyahat belgesi.
bilet brosu / booking office

Bilet sat brosu.
bilet kontrolr / platform ticket

controller
Garda bilet kontrol ilemlerini yerine getiren grevli.
birletirme ucu / nose easement
Ekleme ucu.
blok yk treni / block train, unit
train
ktan vara kadar manevraya
tbi tutulmadan giden yk treni.
bloklu yol (hat) / block track,

block line
ktan vara kadar manevraya
tbi tutulmadan giden hat.
blover / blower
Elektrik motorlarn soutmak iin
veya dizel motorun yanma odasna
hava salayan frc.
bobo / Bo-Bo
Drt dingilli iki bojili, her dingili
tahrikli lokomotif.
boden / flange
Tekerlek seti.
boji / bogie
Cer arac yry takm.
bonding / bonding
ki para arasndaki elektriksel irtibat.
bo konteyner mobil vinci /
empty container forklift

8-12 ton kapasiteli bo konteyner elleleyen vin.
bo vagonlar toplama hatt /

empties siding
Bo vagonlarn topland hat.
boaltma hatt / unloading track

Rampalarda ykleme ve boaltma
ileri iin yaplan ve genellikle kr
yol olarak ina edilen yollar.
boylama bariyer / longitudinal
barrier
Kesintisiz bariyer.
boyuna makas kiri / longitudinal

truss
Boyuna kafes kiri.
bozuk balast / foul ballast

Dzgn olmayan balast.
100
DEMRYOLU
terimleri
alma scakl
braga / braga
cer motoru / traction motor
Dingil atal irtibat paras.
eken ara aks tahrik elektrik motoru.
buatagres / grease box, axle box

Aks balarnda yer alan rulman muhafazas.
buster transformatr, buster

trafo / booster transformer
Katener besleme sistemlerinde topraktaki akmlar geri dn iletkenine eken transformatr.
buz zc / de-icer, defroster
cer tertibat ta kavramas /

draw bar sleeve joint
Kanca mili ile cer ubuu arasndaki
kavrama cvatas.
co co / Co-Co
Alt dingilli iki bojili, her dingili tahrikli lokomotif.
cruf / cinder
Buzlanma giderici.
byk yarapl kurp / curve of
Tortu.
bz / pipe-culvert
wide radius, large-radius curve

Geni kurp.
Boru tipi menfez.
cer / traction
eken, ekilen.
cer dairesi / traction department

Lokomotif, tren seti, tren dizisi ve
vagonlarn bakm onarm ve iletilmesi iin yolcu ve yk dairesi ihtiyalarn organize eden ve temin
eden daire.
cer kancas / draw-bar, traction
draw hook
ekme kancas.
cer kancas ekme mili / shackle

draw bar
ekme kancas mili.
101
akl / gravel
Akarsular ve dalgalar gibi d glerle anakayadan kopartlan, srklenmeleri srasnda eitli biimler
alan az ok iri kaya paras.
alan pantograf / working

pantograph
Aktif haldeki yani akm eken pantograf, pantograf bakm almas.
alan ray / running rail

Seyrsefere ak olan, iletmeye ak
olan yol.
alan taraf / running face, running edge
yz, alan yz.
alma aral / operating range

Aracn alabildii en dk ve en
yksek deerler aras.
alma scakl / working temperature

Aracn alabildii en dk ve en
yksek scaklk dereceleri.
arpma gerilmesi
arpma gerilmesi / impact stress

Darbe gerilmesi.
arpma koruna / impact protection

Darbe koruna.
atlak travers / split sleeper
elik makas traversi / switch
points on steel sleeper

elik makas traversi.
korumas / avalanche protection, avalanche shed

Heyelan siperi, siperi.
Yark travers.
k istasyonu / departure station
atma mterek gbek / built-up
Terk edilen ray.
atma gbek / built-up crossing
Bileik gbek.
common crossing
atma ortak gbek.
eken ara / tractive stock

Demiryolu zerinde kendi gleri ile
hareket etme yetenei olan her trl
ara.
eken ara mevcudu / number of
tractive stock
eken ara miktar.
eki montaj / pull-off

letkenin hat ekseninden direk istikametinde olduu montaj tr.
ekileme / hammering
Dvme.
ekilen ara / hauled stock

Her trl yk ve yolcu tamasnda
kullanlan vagonlar.
Tamann balad iyeri.
k ray / trailing rail
k sinyali / baffle reflection

k ekosu.
ift balant / double junction

kili balant.
ift hat / double track

ift yol
ift kollu pantograf / double-arm
pantograph
ki kollu (akm toplayan balk)
pantograf.
ift konsol hobanl takml direk / mast with twin cantilevers
ki adet konsol-hoban takm tayan

direk.
ekilen ara mevcudu / number

of hauled stock
Vagon says.
ekilen ara park / wagon fleet

Vagon park.
ekme kpr / drawbridge

Baskl kprye benzer kpr.
elik kiri / metal girder, metal

beam
Metal kiri, putrel.
ift kumandal makas / dual

control switch
ki kumandal makas.
102
DEMRYOLU
terimleri
demir kpr
ift tarafl bileik makas / twoway track

ki tarafl bileik makas.
ift tarafl alan hat / track for

two-way working
ki tarafl alan hat.
ift traversli conta / double sleeper joint

ki traversli conta.
ift yarm bariyer / double half-
barrier
ki yarm bariyer.
oklu dizel nite / multiple diesel unit

Lokomotif + vagon dizisi dnda, gcn dizel motordan temin eden, her
iki tarafa hareket eden tren dizisi.
oklu elektrikli nite / multiple
electrical unit
Lokomotif+vagon dizisi dnda, gcn demiryolu hatt boyunca st
tarafta ekilen katener (elektrik
hatt) hattndan salayan her iki tarafa hareket eden tren dizisi.
ift ynl baklava gbek / switch
diamond
ki ynl baklava gbek.
iftli seyir telleri / twin contact

wires
kili seyir telleri.
DC pantograf / DC pantograph
Elektrikli demiryolu vastalarnda
(eken aralarda) doru akml katener sisteminden DC elektrik enerjisinin alnmas maksadyla kullanlan ekipman.
dairesel (sargsal) dner hat /

winding line
Ylan hat.
dar yarapl da yolu (gzergh) / spiral mountain route

Spiral da yolu.
davarkovan / cowcathcer
Lokomotifin nnde bulunan, raylardaki herhangi bir objeyi savuturmaya yarayan blm.
dayanak duvar / retaining wall

Destek duvar.
ok yollu hat / multiple-track line

ift hatl, hatl, drt hatl yollar
ifade eden terim.
103
dayankllk / endurance
Dayanma gc.
demir kpr / steel bridge
Demir kpr.
demir travers
demir travers / steel sleeper

zerine raylarn yerletirildii, yere
enine konulmu demir paralarn
herbiri.
deniz konteyneri / sea container
demiryolcu / railroader, railway

worker
Trenle ilgili ite alan.
demiryolu hatt / rail line track

Kilometrenin sfr alnd (balang noktas) istasyon veya gar ile kilometrenin sonland istasyon veya
gar arasndaki demiryolu.
demiryolu istimlak snr / line-
side expropriation range

Demiryolu kamulatrma snr.
demiryolu kprs / railway
bridge
Demiryolunun stten getii kprler.
demiryolu ebekesi / railway
network
Demiryolu a.
denge arl / balance weight

Otomatik gergi cihaznda kullanlan
arlk.
Yukar kaldrlarak blmeli gemi iine istiflenen yeterince salam konteyner.
depo / storage
Yklenicilerin kendilerine ait veya
yaplan szlemeler gerei kullanm
hakkna sahip olduklar depolama
hizmetlerinin yapld tesis.
depo efi / shed superintendent
Depo sorumlusu.
depozito / deposit
Mteriler tarafndan talep edilen
vagon siparilerinde alnan cret.
deray / derailment
Raydan kma.
deray limiti / derailment limit

Demiryolu aracnn devrilmeden
gidebilecei kabul edilen en yksek
hz.
deraya kar gvenlik / safety

measures against derailment
Raydan kmaya kar gvenlik.
deraymandan korunma / derailment protection

Raydan kmaya kar korunma.
104
DEMRYOLU
terimleri
dingil
destek / prop, stanchion, shore

Payanda.
destekleme / shoring
Payandalama.
detayl profil / detailed profile

Ayrntl kesit.
devaml frenleme / sustained

braking
Srekli frenleme.
devre kesici / circuit breaker

Elektriksel kesme yapmaya yarayan
cihaz.
dezeksman / stagger
1- Seyir telinin yol ekseninden yatay
olarak karlmas.
dezeksman (eksen kakl) /
stagger
2- Pantografn anan eritlerinin
ayn yerden anmasn nlemek
iin, kontak telinin birbirini izleyen
katener ask noktalarnda yol eksenin zt taraflarna yer deiimi.
dezeksman sprme boyu /

length of stagger sweep
Dezeksman deerlerine gre pantograf tipi.
dier ahslar / third parties
Mlkiyet, kiralama ve sair hukuki

sebeplerle eken/ekilen demiryolu aralarn elinde bulunduran ve
TCDD ile i yapan yerli/yabanc gerek veya tzel ahslar.
dier ahslara ait trenler /
trains belonging to third parties,

trains owned by third parties
TCDD dnda kalan yerli ve yabanc, zel ve tzel ahslarla yabanc
demiryolu kurulular ve bu kurulularn bal ortaklklarna ait yk
trenleri.
dier yollar / other lines

Anayol ve barnma yollar dnda
manevra, ykleme, boaltma ve benzeri hizmetler iin ayrlm yollar.
dinamik fren / dynamic brake

Lokomotiflerde fren esnasnda ek
elektrik reterek sisteme datan
mekanizma.
dinamik kalkm / dynamic uplift
Pantograf geii srasnda kontak teli

yksekliindeki deiim miktar.
dinamik seyir teli konumu /
dynamic contact wire position

Tren ekerken hareket eden seyir
teli konumu.
dinamik temas kuvveti / dynamic contact force

Tren ekerken etkiyen temas kuvveti.
dingil / axle
Tekerlek aks.
105
dingil arl
dingil arl / axle weight

Demiryolu hatlarnda vagonlarda
dingil bana gelecek yk miktar.
dingil basnc / axle pressure

dingil bana gelecek basn miktar.
dingil atal / axle guard
Dingil balarnda bulunan rulman

kutularnn bulunduu ksm.
dingil ekartman / gauge of axle

Dingil akl.
dingil-ekartman deiim noktas / axle-gauge changeover point

Ray aklnn deitii noktalarda
dingil ekartman deiiklii iin tespit edilen mevkiler.
dingil sayc / axle counter
Belirli bir hat kesimindeki tren mevcudiyet ve gaybubetinin tespiti iin

kullanlan ekipman.
dingil yk / axle load

dingil bana gelecek yk miktar.
direk / pole, post, pillar, pylon, mast

Kazk, stun, destek, payanda.
dirsek ray / joggled rail

Eri ray.
disjonktr / vacum circuit breaker

Vakumlu devre kesici.
dispeer / dispatcher, traffic controller
Sevkeder.
dizel-elektrik lokomotif / diesel-
electric locomotive
Dizel motordan ald dnme momentini elektrik aksam vastasyla
tekerlere ileterek hareket salayan
lokomotif.
dizel-hidrolik lokomotif / diesel-
hydraulic locomotive
Dizel motordan ald dnme momentini hidrolik aksam vastasyla
tekerlere ileterek hareket salayan
lokomotif.
dizi tekili / set composition

Katar oluturma.
dizi yapma istasyonu / marshalling depot, sorting station

Dizi tekili istasyonu.
dorudan balama / direct

fastening
Balamada kullanlan malzemenin
bir ucunun eyaya dier ucunun vagona balanmas.
dokunmasz kart / contactless

card
Otomatik cret toplama sisteminde turnike geilerinde kullanlan
(temassz) elektronik btnlemi
devreli kart.
dolayl balama / indirect faste-
ning
Balamada kullanlan malzemenin
eyann stnde geirilerek her iki
ucunun vagona balanmas.
dolgu yapma / embanking, filling

up
Doldurma.
dolgunun evi / slope of embankment

Dolgunun eilimi.
dolu gvdeli kiri / plate girder,
web plate girder

Korniyer ve levhalardan oluturulan
yapma kiri.
dolu konteyner mobil vinci /

reach stacker
40 ton kapasiteli dolu konteyner el106
DEMRYOLU
terimleri
ekartman daralmas
leleyen vin.
dkme eya / bulk

Vagonlara toplu olarak yklenen
akl, kmr gibi kk paral eyalar.
dndrme / slewing
Ripaj.
ebat / size
Boyutlar.
egzoz strou / exhaust stroke

Drt zamanl motorda silindirde yanan karmn dar atld aama.
dn akm / return current
eim / slope, incline, gradient
Dn iletkeninden, raylardan ve
topraktan trafo merkezine geri dnen akm.
Meyil.
dn iletkeni / return wire
Dn akmn tayan iletken.
drt hatl yol / four-track line

Drt yolu bulunan, genellikle bykehirlerde banliy mntkalarndaki
yollar.
dk contalarn tamiri / rectification of low joints
Dk contalarn slah.
dz hat / sraight track, tangent
track, level line, level track, plain line

Dz yol.
dz kap / lattice barrier, gate

barrier
Dz bariyer.
dzgn profilli hat / line with

good profile
Dzgn profilli yol.
dzgn profilli olmayan hat /
line with uneven profile

Dzgn profili olmayan yol.
107
eim deiimi / gradient change,

Meyil deiimi.
eim kuvveti / gradient force

Rampa kuvveti.
eim oran / gradient ratio

Meyil oran.
eri eksenli hat / curved track

Kurptaki hat.
ekartman / gauge
Ray akl.
ekartman ayarlama arac /

gauge-setting device
Ray akl ayarlama arac.
ekartman bozukluu / encroach-
ment on the clearance gauge

ki ray arasndaki mesafe 1435 mm
olup bu mesafeye ekartman denir;
bu mesafenin toleranslar dna kmas hali.
ekartman ubuu / cross-tie,
gauge-bar, assister bar

ki ray arasndaki mesafeyi lmeye
yarayan madeni cetvel.
ekartman daralmas / tightening

of the gauge
ki ray arasndaki mesafenin 1435
mm olmas gerektii dikkate alndnda, bunun altnda yer alan ekartman ls.
ekartman deitirme istasyonu
ekartman deitirme istasyonu
/ change-of-gauge station
Ekartman standartlar farkl lkelerden gelen vagonlarn yryen aksamnn ayarland (deitirildii)
istasyonlar.
nik ve elektriksel birletirildii yer.
ekartman genilemesi / gauge
spread
ki ray arasndaki mesafenin 1435
mm olmas gerektii dikkate alndnda bunun stnde yer alan ekartman ls.
ekartman ler / gauge measure,

gauge rule
ki ray arasndaki mesafeyi len
makine.
el buraj makinesi / vibrating

compactor
Titreimli sktrc.
el freni / hand brake
Elle kontrol edilebilen, her lokomotif

ve vagonda bulunan fren.
el kumandal makas kolu / handoperated switch lever

Bazlarnn u ksmnda top eklinde
arl da olan makas kolunun insan
gc ile kumanda edilerek almas.
elastik krampon / elastic spike
ekartman tanzimi / regauging,
gauge adjustment, rectification of

track gauge
ki ray arasndaki mesafenin standartlar dna kmas halinde yola
bakm, onarm yaplmak suretiyle
ekartman akl standardna getirilmesi ii.
ekipman / overlap
Katener hattnn sreklilii asndan etaplarn sonunda oluturulan
birden fazla aklkla etaplarn birbiriyle elektriksel olarak irtibatn
salayan blge.
ekipman blge / overlap span
ki bamsz katener iletkenin meka-
Elastik gergi kskac.
elektrifikasyon gabari ayar

(tashihi) / electrification gauge
adjustment
Elektrifikasyon gabarisine uygun
ayarlama yaplmas.
elektrik blok snr / electric
block boundary
Ray hatt blok elektrifikasyon snr.
elektrikli demiryolu / electric
railway
Cer enerjisinin elektrikli hatlardan
saland demiryolu.
elektrikli hat / electrified track

Cer enerjisinin elektrikli hatlardan
saland demiryolu hatt.
108
DEMRYOLU
terimleri
flarl geit
elektriksel aklk / electrical
entegre bakm / comprehensive
eleme / screening
Ayklama.
envanter / inventory
clearance
Elektriksel gvenlik asndan olmas gereken mesafe.
elenmi balast / screened ballast

Ayklanm balast.
way and works maintenance

Kapsaml olarak gerekletirilen btnlemi bakm etkinlikleri.
Liste.
elleleme / handling
Ykleme-boaltma.
esnek malzeme / flexible material

Birden fazla vagona yklenen ve
tama srasnda yolun eklini alan
malzemeler.
emniyet blgesi (tama blgesi)
etap boyu / tension length
emici tabaka / absorbing layer

zolasyon tabakas.
/ overlap
Tanml bir hzda hareket eden bir
trenin dur bildirimi veren bir sinyalin nnde duramamas durumunda, duruncaya kadar geecek zaman
zarfnda katedecei mesafe.
emniyet vagonu / safety wagon

Demiryolu ile eya tamaclnda
trafik ve iletme gvenliinin salanmas iin kullanlan yk vagonu.
emniyet yolu / safety line
Trenlerin emniyeti iin ayrlm yol.
emplantasyon / implantation
Direk ekseni ile hat ekseni arasndaki mesafe.
esneme hatt / spring line

zengi seviyesi.
ki sabit ankraj noktas arasndaki ya

da bir ankraj noktas ile bir otomatik
gergi cihaz arasndaki mesafe.
ezilme / lip, burr, crushing

apak prz.
fabrika veya atlye demiryolu /
factory railway
Demiryolu aralarnn bakm, onarm ve revizyonlarn yapmak zere
tehiz edilmi fabrikalar veya bakm
atlyeleri.
fer etme / laying

Serme.
fesih / abolition
Son verme.
flamal sinyal / wig-wag signal

Krmz ve yeil bayrakl sinyal.
flarl geit / automatic open

crossing with flasher
Otomatik geit.
109
flarl hemzemin geit
flarl hemzemin geit / automotic level crossing with flasher

Otomatik hemzemin geit.
formen / foreman
verence iilerin bana getirilmi;
denetim, ynetim grevi verilmi
yetkili, ustaba.
forsmajr / force majeure

Ortaya kmas demiryolu kuruluunun elinde olmayan zorlayc durum,
mcbir sebeb.
gabyoni / lattice, wire screen

Tel kafes.
gar / railway station

Demiryoluyla yolculuk edenlerin
ihtiyalarnn geni lde karland byk tren istasyonu.
fortrafik / heavy traffic

Youn trafik.
fy / leaf
izelge.
fren kumu veya frenleme kumu
/ sand-drag
Demiryolunda daha iyi fren yapabilmek iin kullanlan kum.
fren prjr / brake purge valve,
bleed valve
Fren zme valfi (sistemdeki havay
boaltan valf).
fren tertibat / brake gear
Fren sistemini oluturan elemanlar.
frigorifik / frigorific
Soutmal veya souk haval.
furgon vagonu / luggage coach

Bagaj vagonu, yk vagonu.
gabari / gauge
l snr.
gabari ayar / gauge adjustment

Gabari tashihi.
gar mdr / station manager

Gar amiri.
gardfren / brakeman
Tren sonundaki vagonda seyahat
eden frenci.
garguy / drainage appliances of
bridge and culvert

Kpr ve menfezlerde drenaj aparat.
gaz/hidrolik gerdirmeli / gas/
hydraulic tensioning
Hattn arlk ile deil hidrolik veya
gazla gerdirilmesi.
geici (muvakkat) tek hat / temporary single track

Mevcut demiryolunun almalar
nedeniyle deplase edilmesi gerektiinde ina edilen geici iletme hatt.
geici blok stun / temporary
block post
Geici blok direk.
geirimsizlik / impermeability
Szdrmazlk.
110
DEMRYOLU
terimleri
gk
gei hakk / right of way

Gei stnl.
gei hz / transition velocity

Ray deitirme esnasnda llen hz.
gei ray / profile transition rail

39.520 kg/m, 49.430 kg/m ve
60.240 kg/mlik raylarn birbirlerine balantsn salamak zere zel
olarak imal edilen yaklak 12 m
boyundaki ray.
geit / crossing
Hemzemin geitlerin ksa ad.
geit bariyeri motoru / crossing-
barrier motor
Hemzemin geitlerde bariyerleri
kaldrp indirmeye gerekli gc salayan motorlar.
gergi ubuu / stretcher bar

Vagon asisinde destek iin kullanlan ubuk.
geri dn iletkeni / return conductor

Cer geri dn akm iin amalanan
yolu oluturan devrenin bir blmn kapsayan ve geri dn akmn
trafo merkezlerine balayan iletken.
gevek ke / loose heel, spring
tongue
Esnek dil.
gidi gelili hat / reversible line,

contraflow track
ift ynl yol.
gidi peronu / departure platform

Kalk peronu.
geit beki kulbesi / crossing-
giri hatt / entry line
geit bekisi / crossing keeper
Giri yolu.
keepers house
Geit barakas.
Geit eleman.
geli hatt / arrival track, arrival
line, arrival siding, reception track

Kabul hatt.
genel antrepo / general warehouse

Mterilerin eyasnn konulduu
ve kullanabilecei yer.
genleme / dilation, expansion
nsibat.
genleme contas / expansion joint

Genleme contas.
genleme demiri / expansion iron

elik kal.
gerdirme kuvveti / tensile force

letkenleri gerdirmek iin kullanlan
gerdirme kuvveti.
111
giri hol / entrance hall

Giri salonu.
giri ray / facing rail

Binilen ray.
giri sinyali / entrance signal

stasyon giriindeki makas kesiminden nce tesis edilen sinyal.
giri yolu / entrance line
stasyon veya saydinglerde trenlerin girii iin serbest braklm, k sinyali veya limit iareti ile son
bulan yol.
gie memuru / booking clerk

Bilet satan grevli.
gk / overbreak, collapse of tun-
nel
km, kaym toprak; knt,
yknt.
gmlek
gmlek / liner
Silindir gmlei.
gmme / embedding
ine yerletirme.
gnderici / consignor
TCDD dnda mal gnderen yerli ve
yabanc gerek ve tzel ahslar.
grev bileti / privilege ticket

Grevli kiilere verilen bilet.
grev cetveli / duty roster

Grev izelgesi.
gr mesafesi / sight distance

Gr uzakl.
grafik / diagram
Trenlerin istasyonlardan kalk ve
varn gsteren orer grafii.
gnlk bakm / daily maintenance
Gnlk periyotlarda yaplan bakm.
gzergh / route
Tren hareketi iin anklaman tarafndan emniyete ve kilitlemeye alnan belirli bir hat kesimi.
gzergh etd / route study

Gzerghn almas.
gzergh istikafnn yaplmas

/ route reconnoitering
Gzergh tetkiki.
gzergh kesimi / route section

Gzerghn biti noktas.
gzergh maliyeti / route cost

Proje yapm maliyeti.
hamule / freight
Yk.
hangar / depot
Byk depo.
hasar / damage
Zarar.
hat / line, track

Yol.
hat aklnn daraltlmas /
tightening of the gauge

Ekartman daraltlmas.
hat aral / interval

Hat akl.
hat deitirme / track change

Trenin makastan geerek dier yola
girmesi.
hat eimi / cant, inclination of the
track
Yol eimi.
hat iisi / trackman

Yol iisi.
hat kesimesi / crossing of tracks

Yol kesimesi.
hat kontrol / patrolling

Yol kontrol.
hat koruma yaps / track-protect-
ing structure
hata.
hat livre hz / permissible line

speed
zin verilen hat hz.
hat zellikleri / line characteristics

Yolun hangi ylda, ne tip malzeme
kullanlarak ina edildii, hattn halihazrdaki durumu, geometrik zellikleri gibi nitelikleri.
112
DEMRYOLU
terimleri
heyelan
hat tamirat / track repair

Yolda yaplan her trl bakm, onarm almas.
hat uzunluu / track length, line
mileage
Kilometrenin sfr alnd istasyon
veya gar ile kilometrenin sonland
istasyon veya gar arasndaki demiryolu uzunluu.
hatt cari / mainline
Makaslarn doru olarak tanzim

edildii istasyonlar aras uzanp giden yollar.
dairesel dnme hareketine evirerek mekanik enerji salayan motor.
havai temas hatt / overhead con-
tact line
Elektrikli tren dizisi veya elektrikli
lokomotifin enerji ald demiryolu
hatt boyunca uzanan havai temas
hatt.
hemzemin geit / level crossing

Karayoluyla ayn dzeyde olan tren
yolu geiti.
hattn dresaj / lining of the track

Demiryolu hattnn denmesi.
hattn ekseninden kaymas /
dis-alignment of the track

Yolun aplikasyonu yapldktan sonra olmas gereken hat eksenine gre
yolda saa sola kaymalar olumas.
hattn eksenine getirilmesi /

realignment of the track
Yolun aplikasyonu yapldktan sonra olmas gereken hat eksenine gre
yolda saa sola kaymalar varsa bunun giderilmesi ve yolun olmas gereken yerine getirilmesi.
hattn kazklarla iaretlenmesi
/ pegging out, staking a line

Yolun aplikasyonunun alnarak rper noktalarnn belirlenmesi.
hattn tashihi / adjusting the
track, aligning the track

Aplikasyon yaplarak, yolun geometrik eksenine getirilmesi.
hattn yk tama kapasitesi /

carrying capacity of the track
Yolun yk tama gc, yeterlilii.
hemzemin geit kaps / level
crossing gate
Yaya kaps.
hemzemin geit kaps kilidi /
gate lock
Yaya geit kaps kilidi.
hemzemin geidin uzaktan

kontrol / remote control of level
crossing
Yaya geidinin uzaktan kontrol.
hemzemin geitlerin elenmesi /

elimination of level crossings
Yaya geitlerinin kaldrlmas.
heyelan / landslip
Toprak kaymas.
hava motoru / air engine
Basnl hava enerjisini lineer veya
113
hz izleme
hz izleme / speed monitoring

Hzn gzlenmesi, takibi.
hz kontrol / speed control
hurda ray / scrap rail

Hurdaya ayrlm ray.
hz snr (tekayydat) kaldran

pano / speed limit termination in-
hzme / set of tracks

stasyonlarn tren tekil, datm,
kabul ve sevk yollarnn toplu olarak
bulunduu alandan bir makasla ayrlan ve baka bir alanda toplu olarak bulunan yollar.
hz snrlamas (tekayydat) /
Hz denetimi.
dicator
Hz snrlamasnn son bulduu yere
konulan ve hz snrlamasnn son
bulduunun ve normal seyre geri
dnlebileceinin iareti olan d
yeil ii beyaz disk.
speed restriction
Hzn belli bir deerin stne kmasnn engellenmesi.
hz snrlamas uygulanan hat /

line subject to speed restriction, speed restriction on open line
Hz snrlamas uygulanan alan, tekayydat.
hz snrlayc cihaz / speed-limit-
ing device
Belli bir hzn stne kmay engelleyen cihaz.
hz uyar panosu / speed warning
board
Belli bir hzn stne kldnda
uyar veren pano.
hz zaman erisi / velocity-time
curve
Hzn zamana gre deiimini gsteren eri.
slah / rehabilitation
yiletirme.
iae / board
Besleme.
ibate / loding quartering

Barndrma.
ibraz / presentation
Gsterme.
icmal / summary
zet.
idari tamalar / non-profit- raffic

dareye ait tama.
hizmet d / out of service
ihata / surrounding wall
Hizmete ak bulunmayan.
ihbar / notifying
hizmet veren hat / track in service

alan hat.
hortuvar / buffer stop
Kr yol tamponu.
Kuatc duvar.
Bildirme, bildirim.
ihbarname / notification
Haber verme kad, ihbariye.
114
DEMRYOLU
terimleri
istisnai tama
ihzarat / preparations
intikal / passing
Hazrlklar.
Gei.
iki yol iin konsol hoban takm
/ two-track cantilever
ki yolun katener tellerini tutan birden fazla saydaki elemandan oluan
destek takm.
iki ynl makas / double-throw
switch, wye switch

ki taraf da sapan yol olan makaslar.
ikincil hat / secondary line

Tali hat.
ikiz direk / twin poles

ift direk.
iletken ray ekartman / contactrail gauge

Elektrikli ray gabarisi.
iple dresaj yapm / string lining

Yoldaki eksen kaymalarnn iple dzeltilmesi.
irat masraf / annuity

Bir meblan kasaya hem gelir hem
gider olarak kaydedilmesi.
irsaliye / dispatch list
Ayrntl gnderi listesi.
ispit / wheel rim

Tekerlek emberi.
istasyon / station
Trafikle ilgili hizmetlerin yrtld, yolcu ve eya tamas yapmaya yarayan tesislerin bulunduu,
gar mdrl, gar eflii, istasyon
eflii, sayding statsndeki yerler.
iltisak hatt / branch line

Gerek istasyon dhilindeki hatlardan, gerekse ana hattan ayrlmak
suretiyle gerek ve tzel ahs arazilerine yaplm demiryolu ve tesisleri balant hatt.
stasyon yolu.
inbisat tanzimi / rail adjustment
Dolum.
imbisat / expansion
Genileme.
Genleme aralnn ayarlanmas.
imdat freni / emergency brake

Acil durum freni.
imtiyaz / privilege
Ayrcalk.
ini eimi / descent, downhill

ni meyli.
ini eimli hat / downhill line

ni eimli yol.
interkol / air cooler

Hava soutucusu.
115
istasyon hatt / station track
istasyon tesisleri / station installations

stasyon kullanm alanlar.
istiap / loading
istiap haddi / loading limit

Dolum snr.
istif / stack
Usulne uygun dzenlenmi eya
gruplar.
istihkak / remuneration
Hakedi.
istinat duvar / retaining wall

Koruma duvar.
istisnai tama / special consignment

Tanmas glk arz eden eya.
i katar
i katar / work train, service train
jeton / token
Hizmet treni.
Banliy trenlerine binmek iin turnike geilerinde para yerine kullanlan kk metal marka.
ilemeyen hat / idle track

Kullanlmayan hat.
izabe / melting
Ergitme.
izolatr / insulator
Yaltkan.
izole cebire / insulated bar, insulat-
ing fish-plate
Yaltml ubuk.
izoleli balant / insulated joint
kadastro / land survey

Arazi haritacl.
kafes kiri / lattice beam, lattice

girder, open-web beam
A rg kiri.
kafes kirili kpr / lattice-girder
bridge, truss bridge

A rg kirili kpr.
kaldrma / uplift
Trenin geii esnasnda seyir telinin

yukar dikey hareketi.
Yaltml balant.
kalkm, ykselme / uplift
izoleli hat kesimi / insulated sec-
kalk hatt / departure track
izoleli blge / insulated area

Katener tellerinde braklan yaltml kesim.
tion of track
Yaltml hat kesimi.
izoleli kesim / insulated section

Elektrik yaltml kesit.
izoleli ray / insulated rail

Yaltml ray.
jeolojik arazi haritas / geologic
survey map
Jeolojik ett haritas.
Pantograf geisi srasnda kontak teli

yksekliindeki deiim miktar.
Kalk yolu.
kantar / weighing machine

Mekanik, elektromekanik, elektronik veya dinamik tm vagon tart
aralar.
kapal hat / out-of-service track

Hizmet d hat.
kar siperi / snow fence, snow shed,

snow wall
Kar duvar.
kar tneli / snow gallery, snow

shed, avalanche gallery
Yolun kardan korunmas iin yaplan tneller.
116
DEMRYOLU
terimleri
kemer kmesi
karambol / collision
arpma.
karayolu kprs / road bridge

Karayolunun demiryolunun stnden getii kprler.
kardan aft / cardan shaft
G ileten mil.
karkas / frame
skelet.
kartela / label, tag

Etiket.
kaseyir teli, kontak teli / contact
wire
Temas teli, elektrifikasyon.
katar / rolling stock

Tren dizisi.
katener / catenary
Elektrikli cer temas hava hatlar:
tat gabarisinin st snrndan yksekte (veya yanna) yerletirilmi
olan ve tat tavanna monteli akm
toplama donanm vastasyla tatlara elektrik enerjisi salayan bir
temas hatt.
kayalarn kaldrlmas / removal

of rocks
Kayalarn temizlenmesi.
kayma plakas / gliding plate,
sliding plate
Kayma seleti.
kaynak / weld
ki metal veya yapay paray sl yolla birletirme yntemi, kaynatrp
yaptrma ii.
kaynak alomas / welding torch
Hamla.
kaynak arj / welding portion

Kaynak porsiyonu.
kaynakl hat / welded track
katener hatt direi / catenary
support
Elektrifikasyon direi.
kavalet kpr / trestle bridge

Ahap ayakl kpr.
kavakl yol / intersecting line

Birden fazla makasn getii yol.
117
Kaynakl yol.
kazk / peg stage

aret.
kazklama / pegging
aretleme.
kemer kmesi / sagging of the

arch
Kemerin bel vermesi.
kenardan kontroll hemzemin geit
kenardan kontroll hemzemin

geit / level crossing with barriers
operated at site
Kenardan kontroll karayoluyla
ayn dzeyde olan tren geiti.
kesim / route corridor

Blge.
kesien hat / gauntlated track,

interlaced track
Kesien yol.
konsol kiri / cantilever beam,

overhanging beam, cantilever girder,
overhanging girder
kma kiri.
kontak teli antiminman ankraj / contact wire mid-point anchor
Kontak telinin orta noktada sabitlenmesinin salanmas.
kesime serbestlii / crossing

free
Birletirme serbestlii.
kvlcm / sparking
Kvlcmlanma.
kompartman / compartment
Vagon blm.
kompartman vagonu / compartment coach

Blmlendirilmi yolcu vagonu.
kondvit / auxiliary reservoir

Katar ana hava borusu.
kondktr / conductor
Bilet denetisi.
konsol direi / post bracket

Konsol tayc.
konsol hoban takm / cantilever

Katener tellerini tutan birden fazla
saydaki elemandan oluan destek
takm.
konteyner / container
Modlar aras tarifeler iin uygun
donanmda, genellikle istiflenebilir,
tekrar kullanlmas iin yeterince
salam yk tamada kullanlan bir
kutu (kap) iin genel terim.
kontroll hemzemin geit /
controlled level crossing
Bekili ya da otomatik kontroll geit.
kontrolr / inspector
Demiryolunda ve demiryolu zerinde hareket eden tm sistem ve

aralar ieren tm olaylar bal
bulunduu (cer, yolcu, yk, yolcu
vb.) servis mdrne kar sorumlu
olarak kontrol eden ve denetleyen
memur.
kontur kurp / reverse curve

Ters kurp.
118
DEMRYOLU
terimleri
kuru duvar kaplama
korozyon / corrosion
Anma.
korumal hemzemin geit / protected level crossing

Bariyerli geit.
korunaksz (ak) hemzemin

geit / open level crossing
Kontrolsz ve korumasz geit.
korunma yuvas / shelter-hole

Snma hcresi.
koum takm / coupling set

Cer aralarnn balant ekipman.
koum takm pernosu / draw

bar pin
Koum takm pimi.
kotlara gre yanal yol hareketi
/ track displacement to fixed markers

Sabitlenmi iaretlere gre yolun
sapmas.
kmr ubuu / brush
DC veya AC elektrik motorlarnda

akmn kmr ile iletilmesini salayan kolektr akm ileticisi.
kpr rijitlii / bridge stiffness

Kpr eilme rijitlii.
kpr sehimi / bridge displacement

Kpr yer deitirmesi.
kr yol / dead end track

Bir tampon tesisi ile son bulan ve devam olmayan yol.
ke stunu / corner post
Ke direi.
kt durumda olan hat / track in

bad condition
Uygun koullara sahip olmayan hat.
krank mili / crank shaft
Motorda pistonlar tarafndan dn-
119
drlen mil.
kreozot banyosu / sweating of the
creosote
erbetleme banyosu.
kritik hz / critical speed

Katener sisteminde uygulanabilecek
maksimum hz.
kullanlabilir hat uzunluu /
length of available track

letimdeki hat uzunluu.
kullanlmayan hat / unused track

Geici olarak kullanlmayan yol.
kum enjektr / sander

Kaymay nlemek iin tekerlere kum
pskrten mekanizma.
kum hatt / sand track
Kum yolu.
kumanda merkezi / control office

Tren trafiinin sevk ve idare edildii
iyeri.
kumandal blok sinyali / commanded block signal

stasyon giri sinyalinden bir nceki
kumandal sinyal.
kuplr / coupler
Demiryolu aralarnn birbirine kenetlenmesini salayan para.
kupon / coupon
Biletin sahibine belirli hizmet ve
gei hakk gibi olanaklardan yararlanma hakk salayan eki.
kupon ray / make-up rail, closing
rail
Ksa ray, kapama ray.
kuru duvar kaplama / drystone

facing
Ta duvar kaplama.
kuru liman
kuru liman / dry port

Deniz limanna dorudan balants
olan i terminal.
kusinet / bearing, chair, rail chair

Yatak.
kusur toleranslar / distortion
tolerances
Hata toleranslar.
kuetli vagon / couchette car

Blmlendirilmi gndz-gece pozisyonlu yolcu vagonu.
kutrani makas / crossover
apraz makas.
kuvve bilgisi / situation graph

eken ve ekilen ara durum izelgesi.
kk malzemenin sklmesi /
dismantling
Kk malzemenin almas.
kk yarapl kurp / small

radius curve
Dar kurp.
kpete / railing
Parmaklk, korkuluk, ray malzemesi.
kpete, korkuluk silmesi /

hand-rail
Tutamak kolu.
liman demiryolu / harbour railway

Liman hatt.
lisans / license
Gerek ve tzel kiilere dolum/boaltm ve stoklama hizmetlerinin
yapld tesis ile tamalar konusunda faaliyet gsterebilmeleri iin
ilgili resmi makamlar tarafndan
izin verildiini gsterir belge.
livre / timetable
Tren tarife kitap.
lojistik memuru / logistics officer

Lojistik mdrlklerinin bulunduu yerlerde lojistik mdrne kar
sorumlu olarak mteri ilikilerini
ve ykleme boaltma hizmetlerini
yapan grevli.
lojistik mdr / logistics director
Gar ve ambar mdrlklerinin bulunduu yerdeki mteri ilikileri

ve ykleme boaltma hizmetlerinin
yapld iyeri amiri.
lojistik efi / logistics chief
Gar/ambar ve istasyon efliklerinin

bulunduu yerdeki mteri ilikileri
ve ykleme boaltma hizmetlerinin
yapld iyerinin amiri.
lokomotif / locomotive
Vagonlar eken, tekerlekli buharl,
elektrikli ve termik motorlu makine.
lav / abolition
ptal.
lavaj / recleaning
Ykama.
120
DEMRYOLU
terimleri
makasn sklmesi
lokomotif hatt / locomotive track

Depo hatt.
lokotest / locomotive testing plant

Lokomotifin performans testinin
yapld birim.
mafsall konsol hoban takm /
hinged cantilever
Katener tellerini tutan ve aa yukar hareket edebilen konsol ve hoban takm.
mahre / departure point

k yeri.
makas / switch
stasyon ve saydinglerde bir yoldan
dier bir yola geii salayan yol tesisleri.
makas kilitleme tertibat / point
lock, switch box, lever box

Makas kilitleme dzenei.
makas kiri / trussed beam, trussed girder, truss

Makasl kiri.
makas kutusu / switch box, lever

box, switch stand
Makasn hareket mekanizmasnn
olduu kutu.
makas manevra kolu / point
rodding, switch rodding
Makas topunun bal olduu ubuk.
makas mekanizmas / point machine, point mechanism, switch drive,

switch mechanism
Makas dzenei.
makas motoru / point machines,
switch motor
Makas ekipmannn tahrik ve kontrol iin kullanlan ekipman.
makas tanzimi / setting control

Makas dzenlemesi.
makas yn / turnout direction

Makasn tanzim olduu yol.
makas as / crossing angle

Kesime as.
makas ba / front of turnout

stasyon veya garlarn ilk giri ve
son k makaslarnn kilometresi.
makas stc sistemi / point hea-
ter system
Makasn hareketli aksamlar arasndaki kar ve buz gibi makas hareketini engelleyebilecek unsurlar eriten
sistem.
121
makas / pointsman, switchman

Trenlerin yol deitirmesi iin makas kullanan grevli.
makasn saa tanzimi / diverging
to right
Makasn saa dzenlemesi.
makasn sola tanzimi / diverging

to left
Makasn sola dzenlemesi.
makasn sklmesi / dismantle a
turnout
Mevcut makasn yenilenmek veya
iptal nedeniyle yerinden sklerek
alnmas.
makineli yol bakm
makineli yol bakm / mechanical
track maintanance
Yol yenileme, buraj, eleme, reglatr
vb. makinelerin kullanlarak yolda
gerekli bakm, onarmn yaplmas.
Manevra hareketlerinde kullanlan

gzergh tipi.
manevra hatt / shunting track

Manevra yolu.
manevra istasyonu (gar mselles) / sectioning point, switching
station, tie station

Manevra istasyonu.
makinist / driver
Treni kullanan kii.
makinist yardmcs / drivers

assistant
Makinist yardmcs.
maksimum aralk / maximum
range
Azami aralk.
maksimum alma ykseklii /
maximum working height

Azami alma ykseklii.
maksimum hz / maximum speed

Cer aracnn yapabilecei emniyetli
en yksek hz.
maksimum yk / maximum load
Azami yk.
manevra / humping, shunting

Vagon atma.
manevra ubuu / driving rod

Krs irtibat ubuu.
manevra ekibi / shunting gang

Manevra yapanlar.
manevra ekip efi / passenger

yard foreman
Manevra ekibinin sorumlusu.
manevra gzergh / shunting

route
manevra lokomotifi / shunter

Vagon dizilerinin istasyonlarda manevralarn yapmak iin kullanlan
hz dk torku yksek lokomotif
eidi.
manifold / manifold
Motorda eksozu toplayan ya da yakt

karmn silindirlere ileten aparat.
markiz / driver cab

eken ara kumanda kabini.
menot / suspension
Elastik perno.
merkez gar / central station
Byk gar.
mesafe zaman grafii / distancetime curve

Mesafe ile zaman arasndaki ilikiyi
gsteren grafik.
mesajeri / parcel
Para eya.
megul hat / occupied track

Dolu hat.
mevkut tevziat / timed distribu-
tion
Sreli periyodik datm.
mevrud / arrival
Gelen.
meyilli hemzemin geit / bevelled
grade crossing
Eilimli geit.
122
DEMRYOLU
terimleri
ntr blge
mcr / ballast chipping, chips, flint

Yol yapmnda kullanlan ta krnts.
mntka / district
Blge, ksm.
minimum hz / minimum speed

En dk hz.
modrabl / driver brake valve

Makinist fren valfi.
monoblok beton travers / mono-
bloc concrete sleeper

Tek para (yekpare) beton travers.
monoblok ngermeli beton travers / monobloc prestressed-con-
crete sleeper
Tek para (yekpare) ngermeli beton travers.
monoblok tekerlek / solid wheel

Tek para (yekpare) tekerlek.
mukavemet kayna / strength
welding
Dayankllk kayna.
mselles / reversing triangle
gen hat.
mselles hatt / Y track, wye track

Trenlerin yn deitirmesi iin gen hatt.
mstakil uyar sistemi
/ individual warning system

Bamsz uyar sistemi.
mavir / consultant
Danman.
nemden rme / deterioration

through moisture
Pas, ieklenme, rme.
normal hat / standard-gauge track
muamba / wagon cover
UIC standarlarna gre imal edilmi,

tama srasnda eyann korunmasn salayan malzeme.
mutalebe / demand
Tama dzensizliklerine
mteri talepleri.
mnferit vagon tamas / single

wagon transportation
Blok tren oluturacak olmayan miktarda eyann tanmas.
ilikin
mutlak fren mesafesi / absolute
Standart akla sahip hat.
ntr blge / neutral section

Lokomotif pantografnn geii esnasnda elektrikli blgelerin elektriksel olarak balantsn nleyen
katener ksmlar.
braking distance
Mutlak fren uzunluu.
mberrit / oil cooler

Ya soutucusu.
messese / organization
Kurum.
mmessil / representative
Temsilci.
123
oluklu kontak teli, oluklu seyir teli
O
oluklu kontak teli, oluklu seyir
teli / grooved contact wire
Akm toplayclarn temas ettii
bir temas hava hattnn elektrik
iletkeni.
optimal gzergh / optimal route

En uygun, ideal gzergh.
ordino / waybill
Havale emri, teslim kad.
orta peron / island platform
Ada peron.
ortak otomatik gerdirme / common automatic tensioning

Kontak telinin ve tayc telin balansiye ile (birlikte) otomatik germe
cihazna balanmas.
otomatik bariyer / automatic
barrier
Hemzemin geitte bariyerin otomatik dzenek olmas.
otomatik blok sinyali / automatic

block signal
ki istasyon arasndaki ak hat kesiminde kumandal blok sinyalleri
veya kumandal sinyaller arasnda
yer alan yol boyu sinyalleri.
otomatik gerdirme cihaz / automatic tensioning device

Belirli scaklk snrlar iinde iletkenin mekanik gerginliini otomatik
olarak belirli bir deerde tutan gerdirme aparat.
oto drezin / track motor car

Motorlu drezin.
otomatik gerilmeli seyir teli /

automatically tensioned contact wire
Reglarize hareketli olan seyir teli.
otomatik gerilmi katener /

automatically tensioned catenary
Otomatik germe cihaz ile ankre
edilmi elektrikli cer hava hatt.
124
DEMRYOLU
terimleri
pandl
otomatik gerilmi donanm /

automatically tensioned equipment
Belirli scaklk snrlar ierisinde
iletkenlerin mekanik gerginliinin
sabit tutulmas.
otomatik hemzemin geit / automatic level crossing
Otomatik bariyerli gei.
zel hemzemin geit / occupation

crossing
zel alt geit.
zet beyan / summary declaration

Gmre sunulan eya tama aralarn tanmlayan belge.
otomatik hz kontrol / automat-
ic speed control
Makinistin vermi olduu hz komutunu yolun durumuna gre uyarlayarak demiryolu tatnn hzn sabit olarak salayan sistem.
otomatik k sinyalli hemzemin geit / level crossing with auto-
matic light signals

Tren geecei zaman otomatik k
sinyali veren hemzemin geit.
otomatik koum takm / auto-
matic coupler
Lokomotifleri veya vagonlar birbirine otomatik olarak balamak iin
kullanlan ekipman.
palet (istif raf) / pallet

Ykn ellelenmesini kolaylatran,
normalde aatan yaplm kalkk
bir platform. (stif raflar standart
llerde olup Avrupada en ok
1000 mm x 1200 mm (ISO) ve 800
mm x 1200mm (cen) lik paletler kullanlmaktadr.)
pandl / dropper
Seyir teli ve portr teli arasna dey

monte edilen, seyir telinin sehimsiz
olarak aslmasn salayan iletken.
ke yata / heel chair

Mafsall dilli makas iin mafsal yata.
n para / front part
n takm.
rt tabakas / blanketing layer

Kaplama tabakas.
zel hat / private line

Demiryolu arazileri zerine yaplan
mteri balant yolu.
125
pantograf
pantograf / pantograph
patinaj izleri / wheel burns, engine
Katenerden elektrik alan mekanizma.
pencere kasas / window frame
parabol / transition curve, gradu-
ated transition curve

Rekordman parabol, gei erisi,
altrma erisi.
parafudr / surge arrester
Ani elektriksel darbelerde ve ar

gerilimlerde, darbe ve gerilimleri
topraa ileten cihaz.
burn, wheel-slip marks

Yol apletisi.
Pencere erevesi, sve.
peron / platform
Yolcu platformu.
peron hol / overall roof of a station, overall span of a station

Peron hol.
peron kaplamas / platform coping

Peronun parke kaplama, ta, mermer ve benzeri yap malzemeleriyle
kaplanmas.
personel mevcudu / number of
paral cer tertibat / noncontinu-
ous draw-gear
Birden ok paradan oluan cer tertibat.
park gar / home station
Vagonun park edilecei gar.
parmaklk / parapet
Korkuluk, gs siperi.
paten / sliding plate

Kayma plakas.
patinaj / skidding
Yolun kaygan olmas nedeniyle tekerlek hareketine ramen tatn
ilerleyememesi.
staff
Personel says.
pilot klavuz / pilotman

nden giden.
piston / piston
Motor silindirinin iinde hareket
eden disk.
piston tesiri / piston effect
Basn tesiri.
pivo / pivot
asi-boji aras merkezleme gbei.
plakal hat / slab track

Balastsz yol.
plastik kaplamal travers / rubber-coated sleeper

Tabanna plastik kaplanarak imal
edilen beton traversler.
126
DEMRYOLU
terimleri
rakor
platform / formation
Yolun dendii zemin.
platform altnn oyulmas /
washout of the embankment

D etkenlerle (sel, yer alt suyu, toprak kaymas vb.) platformun altnda
veya kenarlarnda meydana gelen
kme veya oyulmalar.
platform erozyonu / erosion of the
embankment
Platform anmas.
pnmatik / pneumatic
Hava basnc ile alan.
pnmatik balast enjeksiyon

makinesi / pneumatic ballast injec-
tion machine
Hava basnc ile alan balast enjeksiyon makinesi.
portal akl / headspan
Portaln boyu (karlkl iki portal

direinin ka yol aras kullanld).
portal tutucu tel / headspan wire
Portal sisteminin direklere tutunmasn salayan elik teller.
portal yap / portal structure
Birden fazla yolu ierisine alan destek.
postaba / works foreman, char-
geman
avu.
pot travers / pot sleeper

Takoz travers.
poz / relaying
Yol yenileme.
poz yeri / track renewal site

Yol yenileme yeri.
prefabrik eleman / prefabricated
unit
Prefabrik nite.
proje mhendisi / project engineer

Mhendislik ve proje ynetimi ilevlerinin kesiiminde yer alan etkinlikleri yerine getiren kii.
prop / probe
lm aletlerinde genelde ortam koullarna tepki veren ksm.
puantaj cetveli / score card

Deerlendirme izelgesi.
pullanma / scale off

nce tabaka halinde soyulma.
pulman vagon / pullman coach

Koltuklu yolcu vagonu.
radyo enterferans (radyo etkileim) / radio interference

Radyo paraziti.
rakor / sleeve
Balant paras.
127
rambursman
rambursman / reimbursement
ray atla / rail crack
Eya bedeli.
Ray kr.
rampa / ramp
Ykleme, boaltma ilerini kolaylatrmak iin vagon demesi seviyesine kadar ykseltilmi ta, toprak
veya beton yerler.
rampa hatt / track on rising gra-
dient
Rampa yolu.
rampa yukar hat / up line
Rampa yukar yol.
ranfor / runforce
eken ara destei.
rapel kolu / steady arm

Seyir telini hat zerinde tutan kol.
ray ektirme cihaz / rail puller

Ray ektiren alet.
ray elii / rail steel

Rayn imal edildii elik kalitesi.
ray deitirme / rerailing
Takviye pozu.
ray delme / drilling of the rail, rail

drill
htiya duyulmas halinde iki ray
arasna conta balants iin gereken
deliklerin ray balarna almas.
ray delme makinesi / rail-drilling
machine
Ray balarna conta tekili iin delikler almasnda kullanlan makine.
ray devresi / track circuit

Belirli bir hat kesimindeki tren mevcudiyet ve gaybubetinin tespiti iin
kullanlan ekipman.
ray direnci lm gereci / rail
resistance measuring device
Rayn direncini len alet.
ray dorultma makinesi / rail

ray / rail
Tren, tramvay ve benzeri tatlarda
tekerleklerin zerinde hareket ettii demirden yol.
ray balants / rail fastening, rail
joint
Rayn kk malzemelerle traverse
balants.
ray contas / rail joint
Rayn ray ile cebire denilen malzeme

ile birletirmesi.
ray contas dkl / depression of rail joints

Contadaki iki ray arasndaki kot fark.
straightener
Raylardaki erilikleri dzelten makine.
ray eimi / rail inclination

Raydaki meyil.
ray eme gereci / rail-bending
device, rail bender

Ray emeye yarayan alet.
ray gerdirme cihaz / rail tensor

Ray gergin durumuna getirmek iin
kullanlan cihaz.
ray gvdesi / web of rail
Rayn mantar ile taban arasnda

uzanan ksm.
128
DEMRYOLU
terimleri
ray profili
ray gvdesinde dikey bozulma
/ vertical deformation of the web of

the rail
Ray gvdesinde oluan dikey ynl
bozulma.
ray kesiti / rail section

Rayn ba ksmndan bakldndaki
ekli.
ray izolasyonu / rail insulation
ray krlmas / rail breakage, rail

fracture
Rayda oluan krlma.
ray kaldrac / rail lifter
ray kramponu / dog spike
ray hasar / rail damage

Rayda oluan zarar.
Rayn yaltm.
Ray manivelas.
ray kskac / rail clip
Rayn ii kuvvetiyle hareket ettirilmesini salayan basit bir alet.
Demir traverslerde ray travers balantsn salayan ivi.
ray kusur saptama aleti / rail
defect detector
Ray detektr.
ray kaldrma krikosu / rail-lif-
ting jack
El buraj veya kaynak yaplrken
rayn bir ksmnn kaldrlmas iin
kullanlan kriko.
ray kancas / rail hip, rail tongs
ray kusuru / rail defect

Rayda oluan bozukluklar.
ray makas / rail pinch bar

ray muayene arac / rail-inspec-
tion vehicle
Ray gzden geirmek amacyla kullanlan ara.
ray kayna / rail welding
ki rayn birbirine kaynatlmas.
ray kaynak makinesi / rail-weld-
ing machine
ki ray birbiri ile kaynatma ilemini
yapan makine.
ray muayenesi / rail examination

Rayn gzden geirilmesi.
ray profili / rail profile
129
Rayn ba ksmndan bakldndaki

ekli.
ray profili test apereyi
ray profili test apereyi / rail

profile test apparatus
Ray profilinin test edilmesi amacyla
kullanlan alet.
ray seviyesinden ykseklik /
ray uzamas / expansion of rail

Rayda oluan uzama.
ray vagonu / rail wagon

Ray tamalar iin retilmi vagonlar.
height above rail level

Ray dzeyine gre ykseklik.
ray yalama cihaz / rail lubricator

Ray yalamak iin kullanlan cihaz.
ray taban / foot of rail, base of rail,

flange of rail
Ray zemini.
ray yenileme arac / re-railing
ray srnmesi / rail creep
Rayn ba ksmndan tutularak boyuna srklenerek tanmas.
ray tama vagonu / rail-carrying

wagon
Ray tama amal kullanlan vagon.
ray yata / rail bed
Travers zerinde rayn oturduu

yer.
device
Raylarn yenilenmesi amacyla kullanlan ara.
ray talama makinesi / rail-grinding train

Ray talama amacyla kullanlan
makine.
ray yorulmas / rail fatigue
Rayn mrn doldurmu olmas.
ray yzeyi / rail surface
Rayn mantar ksmnn yzeyi.
raylarn deitirilmesi / replace-
ment of rails
Raylarn yenileriyle deitirilmesi.
ray testeresi / rail saw

Rayn kesilmesi iin kullanlan testere.
ray ucu / end of rail

Rayn ba taraf.
redreds / rectifier
Alternatif akm doru akma eviren mekanizma.
refrigerant / refrigerator
Soutucu.
rekordman / transition from one

gradient to another
Bir eimden dierine gei.
130
DEMRYOLU
terimleri
sabit sonlandrma donanm
repartisyon / repartition
Yk vagonu ve tren planlamas.
repartisyon brosu / repartition
office
Yk vagon ve trenlerinin planlamasn yapan iyeri.
repartitr / repartitioner
Yk vagon ve trenlerinin planlamasn yapan kii.
revizr / wagon technician
Vagon teknisyeni.
rijit konsol hoban takm / rigid
cantilever
Katener tellerini tutan sabit konsol
ve hoban takm.
ro-ro rampas / ro - ro ramp

Bir gemi veya demiryolu vagonu
zerine veya bir gemi veya demiryolu vagonu zerinden srlmek zere, karayolu aralarna imkan veren,
genellikle ayarlanabilen dz veya
eik bir rampa.
rdvans / lease charges
Vagon kira creti.
rmork vagon / trailer wagon

ekilen vagon.
rzgara direnme balantl katener donanm / catenary equipment with wind resisting tie
Cer loko.
sabit hz blgesi / constant velocity domain

Sabit hz alan.
sabit pencere / fixed window

rijit ykleme / rigid loading
Vagona yklenen eyann hi hareket etmeyecek ekilde salamlatrlmas.
risturn / return
Geri deme (prim).
rodaj / running-in
Altrma.
Almaz pencere.
sabit sonlandrma donanm /
fixed termination equipment

Kontak teli ve tayc telin reglarize olmayan fiks ankraj donanm.
ro-ro / ro-ro (roll on-roll of)

Bir karayolu aracnn veya bir vagonun kendi tekerlekleri veya o amala
ona bal tekerlekler zerinde gemiye girip karak yklenmesi ve boaltlmas.
131
sabit sonlandrmal seyir teli
sabit sonlandrmal seyir teli /

fixed termination contact wire
Reglarize olmayan fiks seyir teli.
sabo / brake shoe
Fren pabucu.
srekli geii salayacak ekilde

konulan kzakl ya da benzer cihazl
izolatrlerden oluan yaltm noktalar.
sadme / bump
arpma.
sahada beton dkm / cast-in-
place concrete
antiyede beton dkm.
sahada yol iaretleme / marking

of a track on the site, pegging-out of a
track on the site
Yolun aplikesi.
sapan ksm, ayrlan ksm /
deflecting section
Makaslar.
sapan yol / branch track, diverted

track
Ayrk, sapan yol.
seksiyonman blge / insulated

overlap
Art arda gelen iki seksiyona ait seyir
tellerinin ular parelel almaya
msaade edecek ekilde birbiri zerinden geirilerek oluturulan izole
noktalar.
sarn vagonu / tank wagon
zel olarak tasarlanm sv tayc

yk vagonu.
sath / surface
Yzey.
sayding yolu / siding line.

Yan yol.
sejur karl cret / layover and
layover charge
Yabanc lke demiryolu idarelerine
ait vagonlarn lkemizde mteri
emrinde kaldklar sreler iin alnan cret.
seksiyon izolatr / insulated
section
Devaml olarak pantografla temas
salamak zere, seyir teli arasna
serbest geit / open crossing

Bariyersiz geit.
serbest liman / free port
Mallarn ilgili resim ve vergilerini

demeksizin retilebildii ve/veya
stoklanabildii blge.
serbest ykseklik / headroom,

free headroom
Temiz ykseklik.
sert malzemeler / rigid materials

Birden fazla vagona yklenen ve
tama srasnda yolun eklini alma132
DEMRYOLU
terimleri
seyyar kaynak makinesi
yan sert malzemeler (beton , elik

direkler vs.).
sert nokta / hard spot

Sert yer.
servis tneli / service tunnel, pilot

tunnel
Yedek alan tnel.
seyir teli ykseklii / contact

wire height
Ray st kotu ile seyir teli arasndaki ykseklik.
servis yolu / service road

Geici olarak yaplm demiryolu.
ses emici balast / sound-absorbing

ballast
Ses emici zellii olan balast.
ses izolasyon tabakas / soundabsorbing layer

Ses emme tabakas.
ses izolasyonu / noise insulation

Ses yaltm.
seviye gstergesi / level indicator
Dzey gstergesi.
seyir teli / contact wire
Lokomotif pantografnn temas

ettii, enerji alnan iletken.
seyir teli ykselimi, seyir teli

kalkm / contact wire uplift (dan-
gerous)
Temas telinde anormal dzeyde boyuna eim farkll.
seyrihafif / minimum speed

Kk hz.
seyriseri / maximum speed

Byk hz.
seyrsefer / traffic
Trafik.
seyyar kar siperleri / portable
snow fence
Portatif kar siperleri.
seyyar kaynak makinesi / mobile

welding equipment
Demiryolu zerinde hareket edebilen kaynak makinesi.
seyir teli yatay profili / contact
wire horizontal profile

Seyir teli dnkl.
133
sktrma strou
sktrma strou / compression

stroke
Drt zamanl motorda silindir iindeki karmn piston tarafndan sktrld aama.
snr kazklar / peg
stimlak snrlarn gsteren kazklar.
srt srta konsol hoban takml

direk / mast with back-to-back
cantilevers
emsiye tipi iki veya daha fazla konsol-hoban takm tayan direk.
sipari defteri / order book

stasyon ve lojistik mdrlk /efliklerinde yk vagon taleplerinin
kaydedildii defter.
sistem ykseklii / system height

Bir ask noktasnda, seyir teli ile
portr teli eksenleri arasndaki dey mesafe.
sistematik bakm / systematic
maintenance
Dzenli bakm.
sofaj / heating
Istma.
som nveli izolatr / solid core

insulator
Kat malzemeden izolatr.
somaj creti / wagon standsteel fee

Vagonlarn mteriler tarafndan,
tannan muafiyetler haricinde bekletilmesi halinde alnan cret.
sklm hat / dismantled track
silindir / cylinder
Motorda yanma olaynn gerekleerek pistona hareket verilen ksm.
silisli elik sac / grain-oriented

stator steel
zel stator elii.
sintine dubas / bilge barge

Gemilerden alnan sv atklarn karaya transferi iin kullanlan deniz
tankeri.
sinyalizasyon limiti / fouling
point
Yol boyu sinyalizasyon ekipmanlarnn yerleimlerine ait tasarmda
kullanlan limit noktas.
Ray, travers vb styap elemanlarnn sklerek alnd yollar.
standart apraz gei / standard
diamond crossing
Standart kruvazman.
standart d kruvazman / non-
standard diamond crossing

apraz kesime.
standart ray boyu / standard

length of rail
Standarlarla uyumlu ray boyu.
startpilot / startpilot
Eter pskrtc.
statik kalkm, statik ykselme,

statik uplift / static uplift
Normal durumlardaki kontak teli
ykseklii.
134
DEMRYOLU
terimleri
ube hatt
strok / stroke
Drt zamanl motorda pistonun silindir ierisinde ald mesafe.
su boaltma kanal / drain channel
Drenaj kanal.
su dubas / water barge
Gemilere akta su verilmesi iin

kullanlan yzer tank.
sundurma / shed
st kapal yer.
supalan / onboard delivery

Ara st eya teslimi.
supleman / supplement
Ek.
susta / spring
Yay.
antiye hazrl / site preparation

sahas hazrl.
antiye yolu / access road
Servis yolu.
antiye / worksite
sahas, i yeri.
asi / chassis
Lokomotif ya da vagon gvdesi.
azbf / cowcatcher
Kreyici.
ekillendirilmi seyir teli /

shaped contact wire
Eksen kakl verilmi temas teli.
susta balant pimi / spring suspension link pin

Yay balant pimi.
srekli eim / continuous gradient

Srekli meyil.
srekli kaynakl hat / continuous
welded line
En az istasyonlar aras conta kullanmakszn kaynaklanan hatlar.
srgl bariyer / sliding barrier
Kaymal bariyer, makaral hemzemin geit bariyeri.
srme hemzemin geit / sliding

gate
Srgl alt geit.
ahmerdan / drop-hammer
Pres (dvme).
135
ev / bevel
Meyil (eim).
imendifer / railroad, railway,

train
Demiryolu, tren.
minman takozu / anchor, anticreep device, rail anchor

Ankraj cihaz.
ube amiri / chief of a branch
ube mdr.
ube efi / division superintendent

Yol gzerghnn belirli blmnn
bakmndan sorumlu iyeri amiri.
ube hatt / feeder line

Ksm hatt.
taban eimi
taban eimi / base of slope

ev taban (etei).
taban plakas / footplate
Markiz tabanndaki sac.
tahliye / unloading
Boaltma.
tahliye bacas / escape funnel

Boaltma bacas.
tahmil / loading
Ykleme.
talimat / instruction
Ynerge.
talimatname / regulations
Ynetmelik.
tam dezeksman / full stagger

Kontak telindeki maksimum eksen
kakl.
tama gzergh / transport

route
Tamann k ve var garlar arasndaki parkuru.
tama kapasitesi / carrying ca-
pacity
Demiryolu hatlar stnde tanabilecek eya miktar.
tama szlemesi / transport

contract
Yk tamas yapmak iin imzalanan
szleme.
tayc iskele / supporting trestle
Tayc direk.
tayc kablo (otomatik gerilmeli) / carrying cable (automatical-
ly tensioned)
Otomatik germe cihaz ile ankre
edilmi (portr teli) tayc tel.
tayc kiri / supporting beam,

supporting girder
Tayc konstrksiyon.
tam vagon eya tamas / full

wagon good transportation
Tama iin bir vagonun gndericiye
tamamen tahsis edilmesi.
Tayc hizmeti.
tampon / buffer
tazyik / compression
tamir edilen hat blm / track
section under repair

Hattn tamir edilen ksm.
arpmalarn etkisini azaltmak iin

demiryolu aralarnn n ve arkalarnda bulunan donanm.
tarla hemzemin geit / accommodation crossing

Tarla geidi.
tasman / subsidence of the track

Hattn oturmas, kmesi.
tayc servisi / porterage service

tatili edevat (somaj) creti /
wagon standstill fee
Vagonlarn mteriler tarafndan,
tannan muafiyetler haricinde bekletilmesi halinde alnan cret.
Basn.
tehizat / equipment
Donatm malzemesi.
tehir / delay
Gecikme.
tehlike kprs / emergency
bridge
Yedek kpr, ihtiya kprs.
136
DEMRYOLU
terimleri
toplam yol uzunluu
tehlikeli madde / dangerous goods hazardous materials

Parlayc, patlayc, yakc veya
yanmay kolaylatrc, tahri edici, zehirleyici, radyoaktif maddeler
ile bir arada bulunduklar eya iin
tehlikeli olan veya muhafazalar iin
hususi tertip ve tesislere lzum gsteren, ancak kendi tabiatna uygun
olarak tesis edilen yerlerde muhafaza edilen eyalar.
tehlikeli seyir teli ykselimi /
dangerous contact wire uplift

Temas telinde anormal boyuna ykseklik eim farkll.
tek hat / single line, single track,

single-track line
Tek hatl gzergh.
tek hat iletmecilii / single line
operation
Tek hat zerinde ift ynl iletmecilik.
tek hattan ift hatta giri makas / points leading from single to
double line
Tek hattan ift hatta giri makas.
tek rayl demiryolu / monorail

Tek rayl hat.
tek tarafl apraz makas / single

slip
Yarm ingiliz makas.
tekerlekli hemzemin geit kaps / crossing gate on wheels

Tekerlekli alt geit kaps.
tekil eya / single good
Vagonlara tek olarak yklenen eya.
tekrar sevk / reforwarding
Tam vagon ilemli olarak tamaya

verilen eyann var istasyonuna
137
geldikten sonra alcs tarafndan

baka bir istasyona gnderilmesi
ilemi.
temas kayb / loss of contact, contact loss

Temasn kesilmesi, yok olmas.
temas kuvveti / contact force

Lokomotif pantograf ile seyir teli
arasndaki etkileim kuvveti.
tesellm / acceptance
Teslim alma.
tesellm defteri / arrivals book

Eyann tesliminin kayt edildii
defter.
teslim hatt / exchange track

Aktarma datma yolu.
test treni / test train
Demiryolu hattnn kontroln yapmak zere tehiz edilmi tren dizisi.
test yolu / test section of track
Lokomotif ve vagonlarn testlerinin

yapld hat.
tekilat / organization
Kurulu.
tevzi / distribution
Datma.
trmanma kapasitesi / climbing

capability
Rampa kma.
trnakl selet / hook baseplate

Kancal selet.
tike / tag
Tart etiketi.
toplam yol uzunluu / total track

mileage, total lenght of track
Yolun toplam kilometresi.
topran (zeminin) katlatrlmas
topran (zeminin) katlatrlmas / solidifying of earth

Zeminin sertletirilmesi.
tortu / residue
Artk.
totman / driver emergency brake

Makinist emniyet freni.
trafii snrlandrlm tek hat /

single track with restricted traffic
Trafii kstlanm tek yol.
trafiin almas / opening to

traffic
Tren trafiinin yeniden balamas.
trafiin kesitii noktada dzey

ayrmlatrma yaps / grade
separation structure
Ykseklik farkndan faydalanarak
yaplan alt (st) geit kprs.
trafo merkezi / substation
Katener hattna enerji salanan, trafo ve koruma kumanda cihazlarndan oluan merkez.
konteynerleri elleleyen, 35-40 ton

kapasiteli olup lastik tekerlekli veya
ray zerinde hareket edebilen vinler.
tren / train
Demiryolunda yolcu ve yk tamakta kullanlan, bir veya birka lokomotif tarafndan ekilen vagonlar
dizisi, katar, imendifer.
tren refakat memuru / train
Tren gzergh boyunca grevli memur.
tren seyir memuru / movements

inspector
Tren efi.
tringala / brake rod

Fren ubuu.
triyaj / triage
Datm.
triyaj hatt / classification yard
line, sorting line

Datm yolu.
turion / axle journal

Aks yata.
turnike / turnstile
Bariyer.
tnel / tunnel
Yer altndan kaz yaplmak suretiyle
oluturulan geitler.
tnel akl / tunnel face

tramvay ray / channel rail, grooved rail
Oluklu ray.
transmisyon / transmission
Aktarma.
transteyner / transtainer
Liman stok sahasnda dolu ve bo
Tnel yz.
tnel ama / drilling of a tunnel

Tnelin ina edilmesi.
tnel ama makinesi / tunnelling
machine
Tnelin inasnda kullanlan makine.
tnel girii / tunnel entrance

Tnel az.
138
DEMRYOLU
terimleri
vagon dikmesi
tnel icisi / tunnel worker

Tnel inasnda alan ii.
tnel tavan / back, crown, roof

Tnel tepesi.
Uluslararas Demiryolu Birlii /
International Union of Railways

Merkezi Fransada olup demiryolu
ulatrmasnn emniyetli bir biimde salanmas iin gerekli tm standartlar oluturan ve bata Avrupa
devletlerinin ilgili kurumlar olmak
zere, TCDDnin de ye olduu uluslararas demiryolu birlii.
uzun kaynakl ray / very long
welded rail
Srekli kaynakl ray.
uzunlamasna ekme / longitu-
nc ahs / third party

TCDD dnda gerek veya tzel ahslar.
nc ahs vagonu / third party

wagon
TCDD dnda gerek veya tzel ahslara ait vagonlar.
stgeit / overpass
Trafik akn kesmemek iin bir yolun stnden geirilen kpr biiminde st ak geit.
vagon / wagon, car, railcar, coach

Yk ya da yolcu tayan demiryolu
arac.
dinal pull
Boyuna ekme.
vagonet / wagonette, small coach
attendant
TCDD tarifelerinde belirtilen eya
tamalarnda gndericinin veya vekilinin eya ile birlikte cretli seyahat etmesi.
vagon devirici / wagon discharger

Vagondaki yk boaltmaya yarayan mekanizma.
cretli refakat / chargeed
cretsiz refakat / free attendant

TCDD tarifelerinde belirtilen eya
tamalarnda gndericinin veya
vekilinin eya ile birlikte cretsiz
seyahat etmesi.
139
Yana ya da arkaya doru devrilebilen ve baz toprak dzleme ilerinde

kullanlan kk vagon.
vagon dikmesi / stanchion
Vagonlarn yan ve alnlarnda bulunan eyann emniyete alnmasnda

kullanlan hareketli emniyet paralar.
nc ahs vagonu
var istasyonu / arrival station

Tama iin gnderici tarafndan belirtilen var yeri.
var peronu / arrival hall
Geli peronu.
vasistas penceresi / transom

window
apraz kirili pencere.
vidal koum takm / screw
coupling
Vidal tat balant eleman.
vin / crane
Ar yk kaldrmaya ve bir yere tamaya yarayan ara.
voltaj / voltage tension
Gerilim.
Y- halat boyu / stitch wire length

eitli hzlara gre deiiklik gsteren Y-halatnn boyu.
Y- halat / stitch wire
Temas telinin destein her bir tarafndaki birer noktada katenere baland kesintisiz ksa bir telden bir
veya daha fazla ask teli ile askya
alnd bir katener ask sisteminde
kullanlan yardmc tel.
yabanc idare / foreign railway

operator
Dier lkelerdeki demiryolu idareleri.
yabanc vagon / foreign wagon

Yabanc lke demiryol idarelerine
ait vagon.
yalama / lubrication
Srtnme ile alan iki metal parann en az dzeyde anmasn

salamak amacyla yaplan yalama
ilemi.
yan koruma / flange protection

Bir gzergh tarafndan emniyete
alnan blgeyi belirli bir pozisyondaki makas zerinden ihlal edebilecek olas bir ara geiinin engellenmesi iin, anlan makasn tanml bir
pozisyonda kilitlenmesi.
yanal yol sapmasnn gzlenmesi / monitoring of lateral track
displacement
Yanal yol hareketinin gzlenmesi.
yap gabarisi / construction gauge

Demiryolu tesisleri ls.
yap numaras / structure number

Hat boyunca bulunan katener destek
noktalarnn numaralar.
yapm maliyeti / cost of building

naat szleme giderleri, destek
amal giderler ve genel giderler ile
birlikte tm iilik, malzeme giderleri ve tesisat harcamalar.
yapm szlemesi / building con-
tract
naat proje yneticisi ve mal sahibi
veya yklenici ve mal sahibi arasndaki szleme hkmlerini ieren
belge.
140
DEMRYOLU
terimleri
yeralt demiryolu tneli
yardm hatt / relief line

Yardm yolu.
yardmc katener / auxiliary cat-
enary
Ana katenerden askya alnan ve
temas teli veya tellerini dorudan
pandller vastasyla dektekleyen
katener.
yay gerdirmeli / spring tensioning

Hattn arlk ile deil yayla gerdirilmesi.
yaya geidi / barrow crossing

Yayalarn demiryolunu gemek iin
kullanklar alt, st veya hemzemin
geit.
yaya kprs / footbridge
Yayalarn demiryolunu gemek iin

kulland kpr.
yedek para / spare part
Bir makinenin ilemez duruma gelen blmnn yerine konacak yeni

para.
yardmc tel / auxiliary wire

Katener sisteminde kullanlan Y-halat ve pandller.
yardmc tel askl basit seyir
teli / trolley wire with auxiliairy
wire suspension
Basit katener.
yardmc yol / auxiliary track

stasyon yan yolu.
yar dezeksman / half stagger

Kontak telindeki maksimum eksen
kaklnn yars.
yedek ray / spare rail

Olas hadiselerde kullanlmak zere
yedek olarak tutulan raylar.
yeni hat / new line
Yeni yol.
yeniden kullanlan ray / rail for

re-use, recovered rail
Komple yol yenilemelerinden kan
ve kullanlabilir durumda olup daha
az nemi haiz (istasyon yan yollar
gibi) yerlerde kullanlan ray.
yeralt demiryolu tneli / underground tunnel, subway tunnel

Yeraltndan kaz yaplarak oluturulan tnelden demiryolu geiinin
salanmas.
yava yk treni / slow freight train

Ara istasyonlarda vagon alverii
yapan yk treni.
141
yerinde kontroll hemzemin geit
yerinde kontroll hemzemin

geit / level crossing with barriers
operated locally
Yerinde kontroll alt geit.
yldzlanma / star-cracking
Cebire delii evresinde oluan yldz eklinde krk.
yol alan / permanent-way area

Yol sahas.
yol bakm iisi / lengthman
Yol tamirat yapan grevli.
yol bakm vagonu / track overhaul car

Yol bakm amacyla kullanlan vagon.
yol bakm / track maintenance

Yolda oluun sorunlarn giderilmesi
amacyla yaplan ilemler.
yol boyu sinyali / wayside signal
Tren trafiinin sevk ve idaresine

ynelik bildirimleri veren kl yol
boyu ekipman.
yol bozukluu / track distortion,

unevenness of the track
Yolun alt veya styapsndaki olumsuzluklar neticesi yolun geometrik
zelliklerinin toleranslar dna kmas.
yol almas / track work

Yolda bakm, onarm vb. iler iin
yaplan her trl almaya verilen
genel ad.
yol iaretleme / marking of a

track, pegging-out of a track
Yolun aplikesi.
yol iisi / platelayer, trackman

Yol ilerinde alan demiryolu iisi.
yol kamas / warping of the track

Yol deformasyonu, yolun burkulmas.
yol kapatma / break in the track,
track obstruction, line obstruction

Yolun bir sreliine trafie kapatlmas.
yol kusuru / track defect

Yoldan kaynaklanan bir problemin
bulunmas.
yol malzeme deposu / permanent
way depot
Yol malzemelerinin konulduu,
tm veya bir ksm kapal yerler.
yol malzemeleri / track material

gantry
Yolda kullanlan her trl yol styap (ray, travers, balast, cebire vb.)
malzemeleri.
yol muayene arac / track inspection vehicle

Yolun gvenlii ve servis kalitesi ile
ilgili parametreleri ve yol geometrisini kontrol eden aralar.
yol avuu / gang foreman

Yol ekibinin sorumlusu.
yol diyagram / track diagram

Hat emas.
yol ekipmanlar / permanent-way

equipment
Yol takmlar.
yol muayene vagonu / testing and
recording car, track inspection coach

Yolun gvenlii ve servis kalitesi ile
142
DEMRYOLU
terimleri
yk vagonu
ilgili parametreleri ve yol geometrisini kontrol eden aralarda kullanlan ekipmann kurulduu vagon.
yolcu peronu / passenger platform

Yolcunun trene inip bindii platform.
yolcu salonu / passenger waiting
room
Yolcu bekleme salonu.
yolcu servisi / passenger service
yol personeli / permanent-way

staff
Yolda alan tm ii ve memur personel.
yol uzunluu / track length
Mevcut hattn toplam kilometresi.
yol yapmna izin verilmeyen

alanlar / prohibited areas
Korunan alanlar.
yol yata / track bed

Yol taban.
yol yatandaki erozyon / wash
out
Altyapdaki erezyon.
yol yenileme / renewal of the track
Mevcut demiryollarndaki ray ve

traverslerin deitirilmesi ilemi.
yol yenileme makinesi / track-renewal machine

Mevcut demiryollarndaki ray ve
traversleri deitiren aralar.
yol zemini / track formation
Yolun zerine geldii doal tabaka.
yolcu-kilometre / operating per-
formance
letme performans.
yolcu parkuru / passenger track

Yolcunun seyir gzergh.
143
Yolcu hizmeti.
yolcu transferi/sevki / passenger

transfer
Yolcu tama.
yolcu vagon park / passenger

rolling stock
Vagon mevcudu.
yolun mukavemetinin artrlmas / strength of the track Yolun
direncinin arttrlmas.
yolun sklmesi / dismantling of
the track, removal of track

Hattn herhangi bir nedenle sklerek malzemesinin alnmas.
yk gabarisi / freight gauge

Gvenli tama ls.
yk hatt / freight line

Yk yolu.
yk katar / freight train

Bir veya birden ok lokomotif tarafndan ekilen ve yk tayan birden
ok yk vagonundan oluan bir tren
seti.
yk rampas / loading dock
Yk tama amacyla yaplan rampa.
yk testi / load test
Lokomotiflerin cer gcn, vagonlarn tayabilecei yk lmek iin

yaplan test.
ykleme beikleri
yk vagonu / freight wagon
ykseltme mekanizmas / rai-
Demiryolu ile yk tamada kullanlan ara.
yzer vin / floating crane
sing mechanism
Kaldrma mekanizmas.
90-120 ton kapasiteli, deniz tarafnda ykleme-boaltma yapan motorlu veya motorsuz vin.
yzeysel kusur / surface defect
ykleme beikleri / loading

cradles
Ykn vagonlara dengeli datlmasn salamak iin kullanlan ykleme aralar.
ykleme iskelesi / gangway
Ykleme iskelesi.
ykleme rampas / loading ramp
Vagonlara ykleme ve boaltma yaplmas iin ayrlm yer.
ykleme ve boaltma hatt /
loading/unloading line
Ykleme boaltma iin ayrlm yollar.
yklenici / contractor
Ykleme/boaltma ve stoklama ile
tama yapan, TCDD dnda kalan
yerli ve yabanc gerek ve tzel ahslar.
Yzey krlmalar.
zemin alan / floor area, soil

naat temelini oluturan alan.
zemin deitirilmesi / soil repla-
cement
Projenin zemine gelen alannn yer
deitirmesi.
zemin sktrlmas / compac-
ting of earth, solidifying of earth

Zeminin ykleri tayacak duruma
getirilmesi.
zemin / foundation
Temel.
yksek hacimli konteyner /
high-volume container
Uzunluu ve genili ISO standartlarna uygun fakat ykseklii 9 6
(2,9)m olan konteyner.
ykseltilmi statr mesafesi /

levitation stator gauge
Tayc statrler aras mesafe.
144
DEMRYOLU
terimleri
KISALTMALAR
AAR / Association of American Railroads Amerikan Demiryollar Birlii
AASHTO / American Association of State Highway and Transportation Officials Amerikan Devlet Karayollar ve Ulatrma Memurlar Birlii
AC / alternating current Alternatif akm
ACI / American Concrete Institute Amerikan Beton Enstits
ADR / European Agreement Concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Road Tehlikeli Mallarn Karayolu ile Uluslararas Tamaclna likin Avrupa
Anlamas
AF / audio frequency Ses frekans
AFC / automatic fare collection Otomatik cret toplama
AICCF / International Railway Congress Association Uluslararas Demiryolu Kongreler
birlii
AISC / American Institute of Steel Construction Amerikan elik Konstrksiyon Enstits
AKBL / the stored value fare system zel bir irket tarafndan iletilen kontrl
cret sistemi
ANSI / American National Standards Institute Amerikan Ulusal Standartlar Enstits
API / American Petroleum Institute Amerikan Petrol Enstits
APU / auxiliary power unit Yardmc g nitesi.
AREA / American Railway Engineering Association Amerikan Demiryolu Mhendislii
Birlii
ASTM / American Society of Testing and Materials Amerikan Test ve Malzeme Dernei
ATC / automatic train control Otomatik tren kontrol
ATM / asynchronous transfer modus Asenkron aktarma modu
ATO / automatic train operation Otomatik tren iletimi
ATP / automatic train protection Otomatik tren korumas
ATR / automatic train regulation Otomatik tren ayarlama
ATS / automatic train supervision Otomatik tren denetimi
AWS / American Welding Society Amerikan kaynak birlii
BART / Bay Area Rapid Transit (San Francisco, USA) Krfez Blgesi Hzl Gei (San
Francisco, ABD)
BCC / Bureau Central de Clearing Merkezi Takas Brosu
BOQ / BQ / bill of quantity Metraj cetveli
BOT / build-operate-transfer Yapiletdevret
145
BSI / British Standards Institute ngiliz Standartlar Enstits

CAD / computer-aided design / drawing Bilgisayar destekli tasarm / izim
CAR / corrective action request / requirement Dzeltici faaliyet istei / artnamesi
CB / circuit breaker Devre kesici
CBR / California Bearing Ratio California Tama Oran
CCB / Configuration Control Board Dzenleme Kontrol Kurulu
CCCS / command control and communications system Kumanda kontrol ve iletiim
sistemi
CCD / charge coupled device Ykten balaml aygt
CCIR / Comit Consultatif International de Radio Uluslararas Radyo Danma Komitesi
CCITT / Comit Consultatif International Telegraphique et Telephonique (now: ITU)
Uluslararas Telgraf ve Telefon Danma Komitesi (imdiki adyla: ITU)
CCTV / closed-circuit television Kapal devre televizyon
CCU / central control unit Merkezi kumanda nitesi
CD-ROM / compact disc read only memory Kompakt disk salt okunur bellek
CEB / Comit Europen du Bton (European Concrete Committee) Avrupa Beton Komitesi
CEEPE / European Center of Employers and Enterprises Providing Public Services Avrupa Kamu letmesi Merkezi
CENELEC / European Committee for Electrotechnical Standardisation Avrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesi
CFC / chlorinated fluorocarbons Klorlu florokarbonlar
CIM / International Convention Concerning the Carriage of Goods by Rail Uluslararas
Demiryolu Eya Tamas Szlemesi
CIRIA / Construction Industry Research & Information Association naat Endstrisi
Aratrma ve Biliim Dernei
CIT / International Rail Transport Committee Demiryolu ile Tamalar Uluslararas Komitesi
COC / conditions of contract Szleme koullar
COSHH / control of substances hazardous to health Sala zararl maddelerin kontrol
COTIF / Convention Concerning International Carriage by Rail Uluslararas Demiryolu
Tamalarna likin Szleme
CPM / critical path method Kritik yol yntemi
CR / commuter rail Banliy demiryolu hatt
CT / current transformer Akm transformatr
146
DEMRYOLU
terimleri
DAB / dispute adjudication board htilaf zmleme kurulu

dB / decibels Desibel
DB / Deutsche Bahn (German Railways) Alman Demiryollar
DBE / design basis earthquake Temel tasarm depremi
DC / direct current Doru akm
DSI / Danish Standard Institute Danimarka Standartlar Enstits
DTMF / dual tone multi frequency signalling system ki tonlu ok frekansl sinyalizasyon sistemi
DTP / Department of Transport (UK) ngiltere Ulatrma Bakanl
DUTS / digital universal telephone system Saysal niversal telefon sistemi
E&M / electrical and mechanical Elektrik ve mekanik
ECE / Economic Commission for Europe Avrupa ekonomik komisyonu
ECS / environmental control system evre koruma sistemi
EIA / environmental impact assessment evresel etki deerlendirmesi (ED)
EIRENE / European Integrated Radio Enhanced Network Avrupa Entegre Radyo Destekli A
EMC / electromagnetic compatibility Elektromanyetik uyumluluk
EMI / electromagnetic interference Elektromanyetik parazit
EMP / electro magnetic pulse Elektro manyetik darbe sinyali
EMS / environmental management system evre ynetim sistemi
EMU / electric multiple units oklu elektrik birimleri
EN / European Norm (standard) Avrupa Normu (standard)
ERQ / employers requirement verenin artnamesi
ERRI / European Railway Research Institute Avrupa Demiryollar Aratrma Enstits
ERTMS / European Rail Traffic Management System Avrupa Demiryolu Trafii Ynetim
Sistemi
ETCS / European Train Control System Avrupa Tren Kontrol Sistemi
ETSI / European Telecommunications Standards Institute Avrupa Telekomnikasyon
Standartlar Enstits
EUROFIMA / European Company for the Financing of Railroad Rolling Stock Avrupa
Demiryolu Malzemesi Finansman irketi
FAT / factory acceptance test Fabrika kabul testi
FIDIC / Federation International Des Ingenieurs-Conseils (International Federation of
Consulting Engineers) Uluslararas Mavir Mhendisler Federasyonu
147
FIP / Fdration International de la Prcontrainte (International Prestressing Federation) Uluslararas ngerme Federasyonu
FMEA / failure mode and effect analysis Arza modu ve etki analizi
FMECA / failure modes and effects criticality analysis Arza modlar ve etkileri kritiklik
analizi
FTE / Forum Train Europa Avrupa Tren Forumu
GCU / general contract of the use for wagons Yk vagonlarnn tek tip kullanm szlemesi
GPS / global positioning system Kresel yer bulma sistemi
GSM / global system for mobile communication Kresel mobil iletiim sistemi
GUI / graphical user interface Grafik kullanc arayz
HAZID / hazards identification Tehlike tanm
HAZOP / hazard operability study Tehlike iletilebilirlik almas
HDPE / high density polyethylene Yksek younluklu polietilen
HMI / human machine interface nsan makine arabirimi
HRC / high rupturing capacity fuse Yksek krlma dayanml sigorta
HSCB / high speed circuit breakers Yksek hzl devre kesiciler
HSE / health and safety executive (United Kingdom) Salk ve gvenlik yneticisi (ngiltere )
HSMS / health and safety management systems Salk ve gvenlik ynetim sistemleri
HV / high voltage Yksek gerilim
HVAC / heating, ventilation, air conditioning Istma, havalandrma, iklimlendirme
Hz / hertz Hertz
IAPH / International Association of Ports and Harbors Uluslararas Limanlar ve Liman
letmeleri Birlii
IC / inter city (passenger and freight) ehirler aras (yolcu ve yk)
ICE / Institution of Civil Engineers (United Kingdom) naat Mhendisleri Enstits
(ngiltere)
IEC / International Electrotechnical Commission Uluslararas Elektroteknik Komisyonu
IEEE / Institute of Electrical and Electronics Engineers Elektrik ve Elektronik Mhendisleri Enstits
IES / US Illuminating Engineering Society ABD Aydnlatma Mhendislii Topluluu
ILS / integrated logistics support Entegre lojistik destek
IMDG / International Maritime Dangerous Goods Code Tehlikeli Mallar Uluslararas
Denizcilik Kodu
148
DEMRYOLU
terimleri
IMO / International Maritime Organization Uluslararas Denizcilik Tekilat

IMT / immersed tunnel Batrma tnel
IRCA / international register of certificated auditors Uluslararas onayl denetiler kayd
ISDN / integrated services digital network Tmleik hizmetler saysal a
ISO / International Sandards Organisation Uluslararas Standartlar rgt
ISRM / International Society for Rock Mechanics Uluslararas Kaya Mekanii Birlii
IT / information technology Bilgi teknolojisi
ITA / International Tunnelling Association Uluslararas tnel ama birlii
ITP / inspection and test plan / integrated test plan Muayene ve test plan / tmleik
test plan
ITSE / Institute of Turkish Standards Trk Standartlar Enstits
ITU / International Telecommunication Union -(former CCITT) Uluslararas Telekomnikasyon Birlii (nceki adyla CCITT)
IUAS / Istanbul Transit Operations Company stanbul aktarma iletmeleri
JBIC / Japan Bank for International Cooperation Japonya Uluslararas birlii Bankas
JIS / Japan Industrial Standards Japon Endstriyel Standartlar
JSCE / Japan Society of Civil Engineers Japonya naat Mhendisleri Birlii
JV / joint venture Ortak giriim
kA / kilo amperes Kilo amper
kHz / kilo hertz Kilo hertz
kV / kilo volts Kilo volt
LAN / local area network Yerel alan a
LCD / liquid crystal display Sv kristal grnt birimi
LRU / line replaceable unit - modules Hat yenileme nitesi modlleri
LSF / low smoke fume Az dumanl
LV / low voltage Alak gerilim
MB / megabyte Megabayt
Mbps / megabits per second Saniyede milyon bit
MCB / miniature circuit breaker Minyatr devre kesici
MCE / maximum credible earthquake Olas en byk deprem
MEM / memo Ksa not
MHz / mega hertz Megahertz
MKBD / mean kms between defects Kusurlar aras kilometreler ortalamas
149
MMI / man machine interface nsan makine arabirimi

MMS / maintenance management system Bakm ynetim sistemi
MOE / Ministry of the Environment evre Bakanl
MSS / maximum safe speed Maksimum gvenli hz
MTBF / mean time between failures Arzalar aras ortalama sre
MTBSF / mean time between service failures Sistem arzalar aras ortalama sre
MTS / multi-functional telephone system ok-fonksiyonlu telefon sistemi
MTTR / mean time to repair Ortalama onarm sresi
MUX / multiplexer/multiplex equipment oullayc/oklu ekipman
MV / medium voltage Orta gerilim
MVA / mega volt ampere Megavolt amper
MVB / multi vehicle bus ok aral yol
MW / messenger wire Klavuz kablo
NATM / New Austrian Tunnelling Method Yeni Avusturya Tnel Ama Yntemi
NEC / US National Electric Code ABD Ulusal Elektrik Yasas
NEHRP / USGS National Earthquake Hazards Reduction Program USGS Ulusal Deprem Tehlikelerini Azaltma Program
NEMA / US National Electric Manufacturers Association ABD Ulusal Elektrik reticileri
Birlii
NFPA / US National Fire Protection Association ABD Ulusal Yangndan Korunma Birlii
NHM / the harmonised commodity code Uluslararas eya katalogu
O&M / operations and maintenance letim ve bakm
OCC / operation control centre letim kontrol merkezi
OCCAC, OCAC, OC&AC / operation control centre and administration building letim kontrol merkezi ve idari bina
OCTI / Central Office for International Railway Transport Demiryolu ile Uluslarars
Tamalar Merkez Ofisi
ODA / official development assistance (Japan) Resm gelitirme yardm (Japonya)
OEM / original equipment manufacturer Orijinal ekipman imalats
OF / optical fibre Optik lif
OHLE / overhead line electrification Havai hat elektrifikasyonu
OHSA / occupational health and safety administration or the occupational health
and safety act (USA) i Sal ve Gvenlii daresi veya i Sal ve Gvenlii
Yasas (ABD)
150
DEMRYOLU
terimleri
OTIF / intergovernmental organization for international carriage by rail Uluslararas

demiryolu tamalarna ilikin hkmetleraras rgt
PA / public address Anons sistemi
PABX / private automatic branch exchange zel otomatik telefon santrali
PBX / private branch exchange zel telefon santrali
PCB / polychlorinated biphenyl Poliklorlu bifenil
PCM / pulse code modulation Darbe kodu modlasyonu
PDH / plesiochronous digital hierarchy Ezamanl saysal hiyerari
PIARC / Permanent International Association of Road Congresses -World Road Association Uluslararas Karayolu Kongreleri Daimi Birlii Dnya Karayolu Birlii
PID / passenger information displays Yolcu bilgilendirme gstergeleri
PIU / project implementation unit Proje uygulama birimi
PLC / programmable logic controller Programlanabilir mantk kontrolr
PMP / project management plan Proje ynetim plan
PSU / power supply unit G besleme nitesi
PTI / positive train identification Pozitif tren tanmlama sistemi
QA / quality assurance Kalite gvence
QC / quality control Kalite kontrol
QDS / quality document schedule Kalite dokman program
QMS / quality management system Kalite ynetim sistemi
QP / quality plan Kalite plan
RAMS / reliability, availability, maintainability and safety Gvenilirlik, kullanlabilirlik,
bakm kolayl ve gvenlik
rbc / radio block centre Radyo blok merkezi.
RCD / residual current device Artk akm cihaz
RF / radio frequency Radyo frekans
RIC / Regulation Concerning The Reciprocal Use Of Coaches n International Traffic
Uluslararas trafikte yolcu vagonlar ve furgonlarn karlkl kullanlmas hakkndaki
anlama
RID / Regulation Concerning the International Carriage of Dangerous Goods by Rail
Uluslararas trafikte yolcu vagonlar ve furgonlarn karlkl kullanlmas hakkndaki
anlama
RIV / Agreement Governing the Exchange and the Use of Wagons between Railways
Undertaking Demiryolu Kurulular Arasnda Vagonlarn Deiimi ve Kullanlmasna
likin Anlama
151
ROW / right of way Gei stnl

RPM / revolutions per minute Dakikada devir says
RTU / remote terminal unit Uzak terminal nitesi
Rx / receiver (frequency) Alc (frekans)
SAP / systems assurance plan Sistem gvence plan
SAT / site acceptance test Saha kabul testi
SCADA / supervisory control and data acquisition Denetim kontrol ve veri toplama
sistemi
SCIL / safety critical items list Gvenlik asndan kritik kalemler listesi
SDH / synchronous digital hierarchy / transmission system Senkron saysal hiyerari /
iletim sistemi
SEE / safety evaluation earthquake Gvenlik deerlendirme depremi
SI / Systme International dunites [international system of units] Uluslararas birimler
sistemi
SLS / serviceability limit state Kullanllk snr deerleri
SOR / station operation room stasyon iletim odas
SPT / standard penetration test Standart penetrasyon deneyi
STM 1 / synchroner transfer modus Senkron aktarma modu
TBM / tunnel boring machine Tnel ama makinesi
TEA / European-Asian Tariff for Freight Transportation by Rail Demiryolu ile Eya Tamalar Avrupa-Asya Tarifesi
TER / Trans-European Railway Project Trans Avrupa Demiryolu Projesi
TEU / twenty foot equivalent unit Yirmi ayaka edeer birim (trafik aklarnn veya
kapasitelerinin istatistiki ls olarak kullanlan bir birim)
THD / total harmonic distortion Toplam harmonik distorsiyon
TMS / train monitoring system Tren izleme sistemi
TPS / traction power supply system Cer gc besleme sistemi
TS / Turkish Standards Trk Standartlar
TSE / Institute of Turkish Standards Trk Standartlar Enstits
TV / television Televizyon
TVM / ticket vending machines Bilet sat makineleri
Tx / transmitter (frequency) Verici (frekans)
UIC / International Union of Railways Uluslararas Demiryolu Birlii
UIMC / International Union of Railway Medical Services Uluslaras Demiryolu Salk
Hizmetleri Birlii
152
DEMRYOLU
terimleri
ULS / ultimate limit state Ar yk limitleri

UPS / uninterruptible power supply Kesintisiz g kayna
USGS / United States Geological Survey ABD Jeolojik Ett Aratrmas
UTM / universal transverse mercator niversal apraz merkator
VAT / value added tax Katma deer vergisi
VDU / video display unit Video grnt birimi
VM / video matrix Video matrisi
VT / voltage transformer Gerilim transformatr
WAN / wide area network Geni alan a
WBS / work breakdown structure ak yaps
WTB / wire train bus Telli tren yolu
153

Demiryolu Terimleri Sözlüğü

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Demiryolu Terimleri Sözlüğü

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ULATIRMA ve HABERLEME TERMLER SZL

aklk donanm / span equipment

ACkatener sistemi / AC catenary

aklk ortas / mid-span

ak alan / open area

/ open area usage protocol

aklk / span length

aderans / adherence, adhesion

aderans faktr / adherence

adezyon faktr / adhesion factor

Lokomotifin ardndaki yk kaymadan ekmesi yeteneini hesaplamaya yarayan katsaylardan biri.

aerodinamik temas kuvveti /

aerodynamic contact force

ULATIRMA ve HABERLEME TERMLER SZL

ar vagon ve ara / heavy wagon

Daras ile iindeki ykn toplam 80

akm ekme kalitesi / quality of

Pantografn havai hattan ekmi

aktarma arabas / transfer table

Birbirine bal olan.

alaltma kuvveti, indirme kuvveti (pantograf) / lowering force

ambar efi / warehouse chief

ana hat / main line, main track

ana yol k sinyali / main track

Ykseltilmi durumdaki pantograflar alaltmak iin kullanlan kuvvet.

anahtarlama cihaz / switching

Asli sinyallerin yardmc iarlarn

stasyonlar birbirine balayan ve

alfanmerik gstergeler / alpha-

aliyman / line with good alignment

Gnderici tarafndan gnderilen

Sinyalizasyon sistemlerinin mantk

Bir eyi kendisinin ardndaki daha

ULATIRMA ve HABERLEME TERMLER SZL

salam ve stabil bir yere gmme, sabitleme ilemi.

ankraj kuvveti / anchoring force

ankraj akl / anchor span

ankraj noktas / anchoring point

ankraj an / bell washer ancho-

ankraj direi / anchor mast

Lente yaplm direk (katener iletkenlerinin sonlandrld direk ).

ULATIRMA ve HABERLEME TERMLER SZL

ankraj uzunluu / anchor length

anma gc / nominal power

ara hz snr / vehicle speed limit

antiminman / mid-point anchor

Katener hattnn istenmeyen boyuna hareketini engellemek ve ayn

Sistem ile kullanc arasnda iletiimi salayan yntem.

antivan / anti-wind device, wind

arza kayt defteri / fault log

Genellikle byk garlarda bulunan

asenkron motor / asynchronous

antivan teli / wind stay

asl sinyaller / fundamental signals

aa tutma kuvveti / holding

ATC sistemi / automatic train con-

apleti / wheel flat

ATS sistemi / automatic train stop

tren setini otomatik olarak durduran sistem.

avanproje / rough draft

ayakl kprl vin / gantry

bagaj servisi / baggage service

bamsz otomatik germe / inde-

pendent automatic tensioning