Professional Documents
Culture Documents
BI GING
THC HNH
CNG NGH LN MEN
Bin son: TS. Nguyn Hoi Hng
- 2009 -
Bi 1: Ln men bia
A. L thuyt
I. Gii thiu
Bia l loi ung c cn v c gas c t c xa, thm ngon v b dng. Cng
ngh sn xut bia xut hin trn th gii hng ngn nm vo c du nhp vo
Vit Nam hn mt trm nm nay.
1. Nguyn liu:
a) C th sn xut bia thun ty t malt (i mch ny mm) hoc c b sung th
liu (go, i mch) gim gi thnh. Khi nu malt nhit thch hp, tinh bt
malt s c h enzyme amylase (alpha v beta amylase) gi chung l diastase thy
phn thnh ng maltose.
Ht i mch
b) Hoa bia (hoa houblon): l nguyn liu c bn th hai ng sau malt trong cng
ngh sn xut bia. Hoa bia lm cho bia c v ng du, hng thm c trng v lm
tng kh nng to v gi bt. Thnh phn chnh ca hoa bia m ta quan tm l cc
cht ng gm acid ng v nha ng; tannin; tinh du. Trong cng ngh sn xut
bia ngi ta s dng trc tip hoa bia hoc ch phNm t hoa bia bt hoa hay cao hoa
bia.
c) Nm men Saccharomyces cerevisiae v Saccharomyces carlsbergensis l hai loi
nm men thng c s dng ln men bia. Cc loi nm men ln men bia thuc
loi ym kh ty tin. Khi c oxy chng tng sinh khi nh h hp t bo, khi khng
c oxy chung ln men to thnh ethanol v CO2 theo phng trnh:
(150 mg/l)
(1g/l)
(25 mg/l)
(45g/l)
(42g/l)
(5g/l)
c tnh ln men ca hai loi nm men ny c nhiu im khc nhau dng ln men
cc loi bia khc nhau
c tnh
Nhit ln
men
C cht
Nm men ni
Saccharomyces cerevisiae
Loi bia: Ale
10-25oC
Nm men chm
Saccharomyces carlsbergensis
Loi bia: Lager
0-10oC
Ch yu ln men ng n
(glucose, fructose), ng i
(saccharose, maltose), kh ln
men ng tam (raffinose)
Kh nng ln Ln men mnh trn b mt mi
men
trng
Kh nng to Kt bng trn b mt, bia kh
bng, kt lng trong t nhin
Cu to t bo nm men
d) Ph gia
Lm gim cng ca nc: Al2(SO4)3, CaSO4;
iu chnh pH = H2SO4, acid lactic, CaCl2
Cht chng oxy ha: acid ascorbic
Cht to mu: caramen.
III. Yu cu cht lng (TCVN7042:2002)
Yu cu
1. Mu sc
2. Mi
3. V
4. Bt
Bt trng, mn
5. Trng thi
Bng 2 Yu cu i vi cc ch tiu ho l
Tn ch tiu
Mc
1,8
ui
ht CO2, khng ln hn
2. Hm lng diaxetyl, mg/l, khng ln hn
3. Hm lng etanol (cn), % (V/V)
0,2
Theo tiu chuNn c
cng b ca nh sn
xut
Mc ch:
Bt hot enzyme malt
Thanh trng dch ng
Trch ly hoa bia
ng t protein trong dch ng
Hnh thnh hng v v mu
Hnh thnh cc cht kh chng oxy ha trong giai on tip theo
Gim pH dch ng
Tin hnh:
Nng nhit ln 76 78oC gi 10 min ng ha nt phn tinh bt cn li
un si dch ng 10 min th cho hoa bia vo to v ng.
Trc khi kt thc 10 min cho hoa bia vo to hng.
3. Lm lnh nhanh: a nhanh chng dch ng sau khi nu hoa v nhit ln
men
10
10 ml YEPG
24 h, 20oC
100 ml YEPG
3 ngy lc 25oC
2 L YEPG
3 sc kh 25oC
20 L dch ng
3 ngy lc 25oC
11
S lng t bo
I) Pha lag: Nm men hp th ton b oxy c trong dch ng, tng hp enzyme cn
thit, tng hp sterol. Pha lag xy ra trong vng mt vi gi sau khi cy ging. Nu
mi trng giai on nhn ging trc ging giai on hin ti pha lag s ngn.
II) Pha tng tc: t bo tng trng v phn chia. ChuNn b ln men. Tng hp
glycogen.
III) Pha ly tha: t bo sinh sn v trao i cht cc i. Chu k phn chia 90-180
pht. Bt u ln men. S lng nm men c th tng 1000 ln trong vng 24 gi. T
l cy ging nh hng n mc phn chia ca t bo. Nu cy ging t l thch
hp 5-15. 106 t bo/ml v phn chia 3 ln (s lng t bo tng 8 ln) th thu c
80-100.106 t bo. 100.106 t bo/ml l nng nm men cao nht trong dch ng
ln men. Ln men cng xy ra rt mnh v c hin tng tro bt.
IV) Pha gim tc: xy ra 12-24 gi sau khi cy ging. Khi oxy ht, ch cn
qu trnh ln men sinh CO2. Bt tro mnh. Ln men cc i xy ra trong vng 12-48
gi, sinh nhit v CO2.
12
V) Pha cn bng ng: cc cht dinh dng ln men cn kit. Nm men khng cn
tng trng m bt u kt bng. Sterol v glycogen c tng hp v d tr trong
cc pha trc bt u c s dng. Ko di pha ny dn n t phn nm men.
Thi gian
Bin i sinh hc
Bin i sinh ha
Giai on hiu
Nm men tng
Thy phn ng i
trng ny chi
thnh ng n
cy
nh oxy cn li
ng phn
trong thit b, h
Tng hp glucogen
hp ta nhit t
Tng hp acid bo v
cc i, xut hin
sterol
nhiu bng kh to
S dng ngun N
Nng ng
hu c v c tng
gim nhanh
trng
Ln men
Giai on k kh :
Bin i vt l
Nhit tng
v cc sn phNm ph
trong ester ng
vai tr to hng
Cc thng s cn theo di trong qu trnh ln men chnh:
-
Hm lng ng oBr, pH
pH u l 5,2-5,6
Nng ethanol
13
Tin hnh:
Sau khi tch men, h nhit dch xung 0-1oC, duy tr p sut 0.9 1.2 mg/cm2,
ngng thu hi CO2 khi qu trnh ln men ph din ra 15 ngy. Kt thc qu trnh ln
men ph nng ng cn li c 1,9 oBr, tch nt phn nm men cn li. Bia sau
khi ln men c bm qua thit b lc.
B. Thc hnh
I. Nguyn liu:
Malt nghin : 5 kg
Cao hoa : 1 g
Nm men Saccharomyces carlsbergensis (ln men chm)
II. Dng c:
a) Phng th nghim vi sinh i cng:
a Petri, ng nghim, bnh tam gic, my lc, bung m hng cu, knh hin vi
14
Bung m hng cu
b) Phng th nghim
m ha sinh:
My so mu
c) Phng th nghim
m cng ngh
ngh:
Dng c o hm lng
ng ch
cht kh
Ph k (T trng k)
Brix k (khc x k)
15
B chng ct
cn
Ni nu malt n nhit
16
17
18
ha tan ca malt:
E1(%)= e(W+800)/(100-e)
W
= Nm malt, %
800
20
Tnh lng cht ha tan cn li trong dch ng sau giai on nu, ng ha, lc l
nu tn tht chung l 1,5% (1-2%)
3,29 x 0,985 = 3,24 kg
Lng dch ng 12oBr sau khi un hoa l
3,24/ 0,12 = 27 kg
Dch ng 12oBr c khi lng ring d= 1,0462 kg/l.
Do th tch dch ng sau khi un hoa l: V = M/d
27 kg/1,0462 = 25,81 l
Lng bia non sau khi ln men chnh v ph, tn tht chung l 2%
25,81 l x 0,98 = 25,29 l
Lng bia non sau khi lc tn tht 1,5% l:
25,29 l x 0,985 = 24,79 l
Tnh ton cn ca bia sau khi ln men
Lng cht chit sau khi nu hoa l 3,24 kg sau khi lng v lm lnh nhanh tn
tht chung l 2 %. Nh vy lng cht chit trong dch ln men l
3,24 kg x 0,98 = 3,175 kg
Hiu sut ln men thc l v d l 60% v coi ton b ng ln men l maltose
(tc l ch 60% ng maltose ng s dng ln men). C 1 kg ng maltose
ln men s to ra 0,682 l cn, o cn ca bia sau khi ln men l:
3,175 kg x 0,682 l x 0,6 = 1,299 l cn
1,299 l x 100/24,79 = 5,2 (v/v).
C. Kt lun
Bin lun cc s liu phn tch.
21
22
23
24
Asp. oryzae
Asp. flavus
Aflatoxin
So snh hnh thi khuNn lc, cu trc
III. Yu cu cht lng
Ch tiu cm quan
Tn
Loi c bit
trong
Khng vNn c
Mu
khng c cm gic kh
khng c cm gic kh
c cc v khng thch hp
c cc v khng thch hp
khc
khc.
Mi
Loi 1
Loi 2
Ch tiu ha l
Tn ch tiu
Loi c bit
Loi 1
Loi 2
m tng s (g/l)
20
16
12
m formon/m
55
55
55
tng s
m NH3 (g/l)
25
acid tng
5-7
5-7
5-7
ng acid acetic
(g/l)
pH
5,5-6,2
NaCl (g/l)
230-250
4. Chun b ging
a) Ging mc: Aspergillus oryzae
b) Chun b mc ging
i) Mi trng ging ng thch nghing:
Mi trng Czapeck cho nm mc hoc mi trng thch gi u.
Mi trng Czapeck:
-
Saccharose:
30g
NaNO3:
3g
K2HPO4:
1g
MgSO4:
0,5g
FeSO4:
0,01g
Agar:
20g
Nc ct:
1000ml
Nc chit gi u:
1000 ml
Agar:
2g
pH:
5,5- 6,0
iu ch nc gi u:
300 g gi u + 1000 ml nc, un si 30 pht, cht ly nc, b sung thm nc
cho 1000 ml, cho agar v ng vo un si, lc, tit trng, kim tra pH.
ii) Mi trng nui bo t ging
Cm (np, go lc) hoc bnh du 50% + go 50%, hp chn s b Nm 30-35%
iii) Cc hnh thc nhn ging bo t
-
Hnh
Cy ging 0.1%
C th ry ly bo t dnh s dng.
5. Ln men:
Mc ch: mc pht trin tng hp enzyme protease thy phn u nnh.
Thit b nui b mt: khay nui mc kch thc 60 cm x 30 cm x 7 cm.
Cc thng s k thut quan trng:
-
M t
20 gi
26 28 gi
T nm ln dy, kt tng
45 - 48 gi
mc
cau
Hnh
Nhit : 54 - 58oC
64 72 h.
31
N NH3 <173>
N formol <174>
NaCl <175>
acid <176>
Cc ch tiu v cht lng v v sinh an ton thc phNm. Ch kim tra aflatoxin.
C. Kt lun
So snh cc ch tiu phn tch gia nc tng t kh du 100% v kh du + bt m,
a ra kt lun.
33
Bi 3: Ln men Yoghurt
A.
L thuyt
Streptococcus thermophilus
State University
Nebraska
34
Lactobacillus acidophilus
( Miloslav Kalab, Agriculture et
Agroalimentaire Canada, Ottawa)
Acetaldehyde
Diacetyl
II. Yu cu cht lng yoghurt:
Bng 1 Cc ch tiu cm quan ca sa chua
Tn ch tiu
1. Mu sc
Yu cu
Mu trng sa hoc mu c trng ca ph liu b
sung
2. Mi, v
3. Trng thi
Mn, c st
Sa chua
Sa chua tch
Sa chua gy
mt phn cht
bo
1. Hm lng cht kh khng cha
8,2
8,2
8,2
> 2,0
0,5 2
< 0,5
lng
3. axit, 0T
75 - 140
1) X l sa s b:
a) Lc sa: Lm sch sa khi cc vt ln trong sa hoc t bo ng vt
b) Chun ha nguyn liu:
ChuNn ha hm lng cht bo: ty theo yu cu hm lng cht bo trong sn phNm,
loi b cht bo bng ly tm tch bo hoc b sung sa nguyn kem hoc kem.
37
38
I. Nguyn vt liu:
Sa ti : 1 l
Sa bt gy: 100 g
Ging: 1 h sa chua Vinamilk (cha hn hp ST v LB)
ng thch nghing: LA
ng
Bp in
B iu nhit
Autoclave
Nhit k
Nht k Ostwald
40