You are on page 1of 41

UNITED NATIONS

United Nations Interim


Administration Mission
in Kosovo

UNMIK

NATIONS UNIES
Mission dAdministration
Intrimaire des Nations Unies
au Kosovo

PROVISIONAL INSTITUTIONS OF SELF GOVERNMENT

Ligji Nr. 2004 / 26

LIGJI
PR TRASHGIMIN
I KOSOVS

PRMBAJTJA
LIGJI PR TRASHGIMIN I KOSOVS
Prmbajtja
PJESA E PAR
7
KREU I PAR DISPOZITA T PRGJITHSHME
7
Neni 1. Objekti i Ligjit t Trashgimis
7
Neni 2. Objekti i trashgimit
7
Neni 3. Barazia n trashgimi
7
Neni 4. Fitimi i trashgimit
7
Neni 5. Koha dhe vendi i hapjes s trashgimit
7
Neni 6. Marrveshjet pr trashgimin e ardhshme
8
Neni 7. Zotsia pr t trashguar
8
Neni 8. Bazat pr thirrjen n trashgimi
8
Neni 9. Trashgimia ligjore n prgjithsi
8
Neni 10. Disponimet n rast vdekje (mortis causa)
8
KREU I DYT TRASHGIMIA ME LIGJ
9
Neni 11. Trashgimtart ligjor
9
I RADHT E TRASHGIMIS
9
1. - Radha e par e trashgimis
9
Neni 12. Pasardhsit dhe bashkshorti i trashgimlnsit
9
Neni 13. E drejta e prfaqsimit
9
2. - Radha e dyt e trashgimis
9
Neni 14. Prindrit dhe bashkshorti i trashgimlnsit
9
Neni 15. Vllezrit dhe motrat e trashgimlnsit dhe pasardhsit e tyre
10
Neni 16. Trashgimi i nj prindi q ka vdekur pa pasardhs
10
3. - Radha e tret e trashgimtarve
10
Neni 17. Trashgimi i prindrve q kan vdekur pa pasardhs
10
Neni 18. Gjyshrit dhe gjyshet e trashgimlnsit
11
Neni 19. T drejtat e gjyshit dhe t gjyshes t t njjtit trung
11
Neni 20. Trashgimi i gjyshit dhe i gjyshes t t njjtit trung t cilt
kan vdekur pa pasaradhs
11
1. Trashgimi nga ana e autoriteteve publike
11
Neni 21. Komuna si trashgimtar ligjor i radhs s fundit
11
II DISPOZITA T VEANTA PR DISA TRASHGIMTAR
12
1. - Fmijt
12
Neni 22. Trajtimi i barabart i fmijve t trashgimtarit
12
Neni 23. Shtimi i pjess trashgimore t fmijve
12
2. - T adoptuarit dhe adoptuesit
12
Neni 24. Barazia n trashgimi
12
Neni 25. Pasojat e krkess pr pushimin e adoptimit
12
3. - T drejtat e bashkshortit
12
Neni 26. Regjimi i pasuris bashkshortore
12
Neni 27. Kur bashkshorti nuk ka t drejt pr t trashguar
13
4. - Personat q jetojn n bashksin jashtmartesore
13
Neni 28.
13
5. Personat q prfitojn nga detyrimi pr ushqim ose mbajtja
13
Neni 29. T drejtat e personave ndaj t cilve trashgimlnsi ka paguar detyrimin pr
ushqim ose mbajtjen
13
III.
Trashgimtart e domosdoshm
14
2

Neni 30. Trashgimtart e domosdoshm n prgjithsi


14
Neni 31. Pjesa e domosdoshme dhe disponibile e pasuris trashgimore
14
1. - Llogaritja e pjess s domosdoshme
14
Neni 32. Prcaktimi i vlers s pasuris trashgimore
14
Neni 33. far konsiderohet dhurim
15
Neni 34. Caktimi i vlers s dhurimit
15
Neni 35. Dhurimi n form t sigurimit
15
2. Pasuria q veohet nga pasuria trashgimore
15
Neni 36. Veimi n dobi t pasardhsve q kan punuar me trashgimlnsin
15
Neni 37. Veimi i sendeve t shtpis
15
3. Zvoglimi i disponimit me testament dhe kthimi i dhurimit pr shkak t cnimit t
pjess s domosdoshme
16
Neni 38. Cnimet e pjess s domosdoshme.
16
Neni 39. Radha e zovglimit dhe e kthimit
16
Neni 40. Zvoglimi proporcional i disponimeve me testament
16
Neni 41. Legu i privilegjuar
16
Neni 42. Zvoglimi proporcional i legve
16
Neni 43. Radha e kthimit t dhurimeve
17
Neni 44. Pozita e dhuratmarrsit q kthen dhurimin
17
Neni 45. E drejta e krkess pr zvoglimin e disponimeve me testament dhe kthimin e
dhurimeve
17
Neni 46. Parashkrimi i krkess
17
IV LLOGARITJA E DHURIMEVE DHE E LEGVE N PJESN TRASHGIMORE
Neni 47. Llogaritja e dhurimeve trashgimtarit ligjor
17
Neni 48. Llogaritja e legut trashgimtarve ligjor
18
Neni 49. Si bhet llogaritja e dhurimeve dhe e legve
18
Neni 50. E drejta e trashgimtarit t cilit nuk i llogaritet dhurimi ose legu
18
Neni 51. E drejta e trashgimtarit q ka hequr dor nga trashgimi
18
Neni 52. E drejta e kthimit t dhurimit
18
Neni 53. Shpenzimet e mbajtjes s trashgimtarit
19
Neni 54. Dhurimet e rndomta
19
Neni 55. Dhurimet e bra personit t zvendsuar nga nj tjetr n trashgimi
19
Neni 56. Llogaritja e borxhit t trashgimtarit ndaj trashgimlnsit
19
Neni 57. Kush mund t krkoj llogaritjen
19
K R E U I TRET TRANSANKSIONET NDRMJET T GJALLVE (INTER
VIVOS)
Neni 58. Cedimi dhe ndarja e pasuris n prgjithsi
19
Neni 59. Kushtet pr vlefshmrin e cedimit dhe pjestimi
20
Neni 60. Objekti i cedimit dhe i pjestimit
20
Neni 61. Pasuria e ceduar nuk hyn n pasurin trashgimore
20
Neni 62. Kur konsiderohen pjest e ceduara si dhurime?
20
Neni 63. Ruajtja e s drejts me rastin e cedimit dhe pjestimit
21
Neni 64. T drejtat e bashshortit t ceduesit
21
Neni 65. Borxhet e ceduesit
21
Neni 66. Shuarja e kontrats
21
Neni 67. T drejtat e trashgimtarve pas shuarjes s kontrats
22
Neni 68. Kontrata pr mbajtjen e prjetshme
22
KREU I KATRT TRASHGIMIA ME TESTAMENT
22
Neni 69. Kuptimi i testamentit
22
I KUSHTET E PRGJITHSHME PR VLEFSHMRIN E TESTAMENTIT
22
3

Neni 70. Zotsia pr t prpiluar testament


22
Neni 71. Pavlefshmria e testamentit pr shkak t t metave n vullnetin e
trashgimlnsit
23
Neni 72. Nulimi i testamentit pr shkak t paaftsis s trashgimlnsit dhe pr shkak t
t metave n vullnetin e tij
23
Neni 73. Zbatimi sipas territorit
23
II FORMAT E TESTAMENTIT
23
A). Testamenti i shkruar nga vet testatori
23
Neni 74.
23
B). Testamenti me shkrim n pranin e dshmitarve
24
Neni 75.
24
C). Testamenti gjyqsor
24
Neni 76. Testamenti gjyqsor nse testatori sht n gjendje ta lexoj
24
Testamenti gjyqsor nse testatori nuk sht n gjendje ta lexoj
24
Neni 77.
24
Neni 78. Dorzimi i testamentit n gjykat pr ruajtje
24
Neni 79. Kush mund t jet dshmitar kur prpilohet testamenti me shkrim n pranin e
dshmitarve dhe n testamentin gjyqsor
25
Disponimi n dobi t gjyqtarit, t dshmitarve dhe t kushrinjve t afrt t tyre
25
Neni 80.
25
D) . Testamenti n rrethana t jashtzakonshme
25
Testamenti me goj
25
Neni 81.
25
Neni 82. Dshmitart e testamentit me goj
25
Neni 83. Detyrat e dshmitarve t testamentit me goj
25
Neni 84. Disponimi i testamentit me goj n dobi t dshmitarve dhe t personave t
tyre t afrt
26
Neni 85. Nulimi i testamentit pr munges s forms s krkuar
26
Neni 86. T provuarit e testamentit t asgjsuar, t humbur, ose t harruar
26
III PRMBAJTJA E TESTAMENTIT
26
Neni 87. Caktimi i trashgimtarit
26
Neni 88. Disponimi pr qllime t lejuara dhe themelimi i fondacionit
27
Neni 89. Barrt dhe kushtet
27
Neni 90. Caktimi i trashgimtarve dhe i shfrytzuesve t tjer
27
Neni 91. Interpretimi i testamentit
27
IV LEGET
27
Neni 92. Lnia e legut
27
Neni 93. Prmbajtja e legut
28
Neni 94. Detyrimi i ekzekutimin t legut
28
Neni 95. Legu i ln organeve publike ose institucioneve
28
Neni 96. Ekzekutimi i legut
28
Neni 97. Ekzekutimi proporcional
28
Neni 98. Zvoglimi i legeve dhe i barrve
29
Neni 99. Shuarja e legut n prgjithsi
29
Neni 100. Shurja n lidhje me objektin e legut
29
Neni 101. Parashkrimi i legut
29
V EKZEKUTUESIT
29
Neni 102. Caktimi i ekzekutuesit t testamentit
29
Neni 103. Detyrat e ekzekutuesit t testamentit
30
Neni 104. Dhnia e llogaris dhe shprblimi i ekzekutuesit
30
4

Neni 105. Shkarkimi i ekzekutuesit t testamentit


30
Neni 106. Ekzekutuesi i caktuar nga gjykata
30
VI REVOKIMI I TESTAMENTIT
30
Neni 107.
30
Neni 108. Raporti midis testamentit t mparshm dhe t mvonshm
31
Neni 109. Disponimi i sendit t ln me testament
31
K R E U I PEST PADENJSIA DHE PRJASHTIMI I TRASHGIMTARVE T
DOMOSDOSHM
I Padenjsia
31
Neni 110. Padenjsia n prgjithsi
31
Neni 111. Padenjsia pr trashgim
31
Neni 112. Vlersimi kryesisht i padenjsis nga gjykata
32
Neni 113. Falja e padenjsis
32
II- Prjashtimi i trashgimtarve t domosdoshm nga trashgimi dhe privimi nga pjesa e
domosdoshme n dobi t pasardhsve.
32
Neni 114. Shkaqet e prjashtimit
32
Neni 115. Prjashtimi i plot ose i pjesshm
32
Neni 116. Kushtet pr vlefshmrin e prjashtimit
32
Neni 117. Pasojat e prjashtimit
33
Neni 118. Privimi nga pjesa e domosdoshme n dobi t trashgimtarve
33
KREU I GJASHT KREDITORT E PASURIS
33
Neni 119. Borxhet e trashgimis n prgjithsi
33
Neni 120. Prgjegjsia e legatarit pr borxhet e trashgimlnsit
33
Neni 121. Legu i ln kreditorit
33
Neni 122. Prioriteti i kreditorve mbi legatart
34
Neni 123. Veimi i pasuris trashgimore
34
P J E S A
E
D Y T KALIMI I PASURIS TRASHGIMORE TE
TRASHGIMTART
34
I Hapja e trashgimit
34
Neni 124. Vdekja dhe shpallja e personit i vdekur
34
Neni 125. Hapja e trashgimit t personit t shpallur i vdekur dhe fillimi i afateve
34
Neni 126. Zotsia pr t trashguar
35
Neni 127. Trashgimtart e panjohur
35
Neni 128. Kujdestaria pr trashgimtart e panjohur
35
Neni 129. Kujdestari i pasuris trashgimore
35
II HEQJA DOR NGA TRASHGIMI
36
Neni 130. Heqja dor n prgjithsi
36
Neni 131. Kalimi i s drejts s heqjes dor nga trashgimi
36
Neni 132. Personi q nuk mund t heq dor nga trashgimi
36
Neni 133. Prmbajtja e deklarats mbi heqjen dor nga trashgimi
37
Neni 134. Heqja dor nga trashgimi q nuk sht hapur
37
Neni 135. Parevokueshmria e deklarats pr heqjen dor ose pr pranimin e trashgimit
dhe nulimi saj
37
Neni 136. Shtimi
37
Neni 137. Si trashgohet pjesa e personit q heq dor nga trashgimi
37
Neni 138. Parashkrimi i s drejts pr t krkuar pasurin trashgimore
37
III NDARJA E TRASHGIMIT
38
Neni 139. E drejta pr ndarje
38
Neni 140. Bashksia e trashgimis
38
Neni 141. Cedimi i pjess trashgimore para ndarjes
38
5

Neni 142. E drejta e trashgimtarve q kan bashkjetuar ose kan punuar n nj


bashksi me trashgimlnsin
39
Neni 143. Ndarja e sendeve t shtpis
39
Neni 144. Detyrimi i mbrojtjes midis trashgimtarve pas ndarjes
39
DISPOZITAT KALIMTARE DHE PRFUNDIMTARE
40
Neni 145. Procedura trashgimore
40
Neni 146. Zbatimi i ligjit t trashgimis i Kosovs
40
Neni 147. Ligji i trashgimis pr nj person q nuk sht Kosovar
40
Neni 148. Krkesat formale pr vlefshmrin e testamenteve
40
Neni 149. Hyrja n fuqi
41

PJESA E PAR
KREU I PAR
DISPOZITA T PRGJITHSHME
Objekti i Ligjit t Trashgimis
Neni 1.
1.1.Me kt ligj rregullohet e drejta e trashgimis.
1.2.Trashgimia sht kalimi me ligj ose n baz t testamentit i pasuris (trashgimit) s
personit t vdekur (trashgimlnsit) tek nj ose m shum persona (trashgimtart ose
legatart), sipas rregullave t caktuara n kt ligj.
1.3. Me kt Ligj rregullohen procedurat n baz t t cilave gjykata, organet tjera dhe
personat tjer t autorizuar duhet t veprojn n shtjet trashgimore
1.4.N kuptim t ktij ligji emrat n gjinin mashkullore nnkuptojn edhe emrat n
gjinin femrore dhe anasjelltas pa diskriminim.

Objekti i trashgimit
Neni 2.
Mund t trashgohen sendet dhe t drejtat t cilat i prkasin individve.

Barazia n trashgimi
Neni 3.
3.1.T gjith personat fizik n kushte t njejta jan t barabart n trashgimi.
3.2.Fmijt e lindur jasht martese, kur atsia sht njohur rregullisht ose sht vrtetuar
me vendim t gjykats apo t organit kompetent si dhe fmijt e adoptuar barazohen me
fmijt legjitim.
3.3.I adoptuari nuk trashgon n familjen e origjins s tij dhe as kjo nuk e trashgon at.
3.4.T huajt jan t barabart n trashgimi me kosovart, me kusht reciprociteti.
Reciprociteti prezumohet.

Fitimi i trashgimit
Neni 4.
4.1.Trashgohet pr shkak t vdekjes dhe n momentin e vdekjes s personit fizik.
4.2.Mund t trashgohet secili person fizik.

Koha dhe vendi i hapjes s trashgimit


Neni 5.
5.1.Personin e vdekur fizik (trashgimlnsin) e trashgon ai i cili n momentin e
vdekjes s tij ka fituar t drejtn trashgimore (trashguesi).
7

5.2.Secili person sht i aft pr t trashguar, po q se me ligj nuk sht parapar


ndryshe.
5.3.E drejta n trashgimi fitohet n momentin e vdekjes s trashgimlnsit. Fituesi i t
drejts n trashgimi mund t heq dor nga kjo e drejt sipas dispozitave t ktij ligji,
me rast do t merret se kt t drejt asnjher nuk e ka fituar.

Marrveshjet pr trashgimin e ardhshme


Neni 6.
sht e pavlefshme do marrveshje mes trashgimtarve t ardhshm, ose mes
trashgimtarve t ardhshm dhe personave t tret, lidhur me nj trashgimi ende t
pahapur.

Zotsia pr t trashguar
Neni 7.
7.1.Personi q n kohn e hapjes s trashgimis sht gjall, ose sht zn para vdekjes
s trashgimlnsit dhe ka lindur i gjall, ka zotsi pr t trashguar.
7.2.Konsiderohet se ka qen zn n kohn e hapjes s trashgimis, ai person q ka
lindur i gjall brenda 300 ditve nga vdekja e trashgimlnsit.

Bazat pr thirrjen n trashgimi


Neni 8.
Trashgimia fitohet me ligj ose testament.

Trashgimia ligjore n prgjithsi


Neni 9.
Trashgimia me ligj zbatohet kur trashgimlnsi nuk ka ln testament, ose ka ln
testament vetm pr nj pjes t pasuris s tij, ose kur testamenti sht trsisht ose
pjesrisht i pavlefshm.

Disponimet n rast vdekje (mortis causa)


Neni 10.
Kur trashgimlnsi nuk ka trashgimtar, e drejta pr t trashguar kalon n komun, e
cila fiton pozit t njejt sikurse me qen trashgimtar i trashgimlnsit dhe kjo nuk
mund t heq dor nga trashgimia.

KREU I DYT
TRASHGIMIA ME LIGJ
Trashgimtart ligjor
Neni 11.
11.1.Trashgimtar ligjor jan: fmijt e trashgimlnsit, t adoptuarit e tij dhe
pasardhsit e tyre, bashkshorti, prindrit, vllzrit e motrat dhe pasardhsit e tyre,
gjyshi e gjyshja dhe pasardhsit e tyre.
11.2. Me ligj trashgimlnsin e trashgon edhe bashkshorti i tij jashtmartesor, i cili
barazohet me bashkshortin martesor. Bashksi jashtmartesore n kuptim t ktij Ligji
konsiderohet bashksia jetsore e gruas s pamartuar dhe e burrit t pamartuar e cila ka
zgjatur nj koh t gjat dhe q ka pushuar me vdekjen e trashgimlnsit, me kusht t
ken qen plotsuar prezumimet pr vlefshmrin e martess.
11.3.Kta persona thirren n trashgim sipas radhs s caktuar n kt Ligj.
11.4.Trashgimtart e radhs m t afrt t trashgimis i prjashtojn nga trashgimia
personat e radhs m t largt.

I RADHT E TRASHGIMIS
1. - RADHA E PAR E TRASHGIMIS
Pasardhsit dhe bashkshorti i trashgimlnsit
Neni 12.
12.1.Trashgimlnsin e trashgojn para t gjithve fmijt e tij dhe bashkshorti i tij.
12.2.Personat nga paragrafi (1) i ktij neni trashgojn n pjes t barabarta.

E drejta e prfaqsimit
Neni 13.
13.1.Kur nj nga fmijt ka vdekur para trashgimlnsit, n vend t tij hyjn me
zvendsim fmijt e tij, e kur edhe t paslindurit pr shkaqet e parapara me ligj nuk
mund t jen trashgimtar, hyjn n trashgim t paslindurit e tyre pa kufizim.
13.2.Personat nga paragrafi (1) i ktij neni trashgojn n pjes t barabarta.

2. - RADHA E DYT E TRASHGIMIS


Prindrit dhe bashkshorti i trashgimlnsit
Neni 14.
14.1.Pasurin e trashigimlnsit q nuk ka ln pasardhs e trashgojn prindrit e tij dhe
bashkshorti i tij.
14.2.Prindrit e trashgimlnsit trashgojn gjysmn e pasuris n pjes t barabarta,
kurse gjysmn tjetr t pasuris e trashgon bashkshorti i trashgimlnsit.
9

14.3.N qoft se trashgimlnsi nuk ka ln bashkshort, prindrit e trashgimlnsit e


trashgojn tr pasurin n pjes t barabarta.
14.4.N qoft se t dy prindrit e trashgimlnsit kan vdekur para tij, bashkshorti
trashgon tr pasurin.

Vllezrit dhe motrat e trashgimlnsit dhe pasardhsit e tyre


Neni 15.
15.1.N qoft se njri nga prindt e trashgimlnsit ka vdekur para trashgimlnsit,
pjesn e pasuris trashgimore q do ti takonte sikur t kishte jetuar pas trashgimlnsit
e trashgojn fmijt e tij (vllezrit dhe motrat e trashgimlnsit), nipat e strnipat e tij
dhe pasardhsit e largt t tij, sipas dispozitave t ktij Ligji q vlejn pr rastin kur
trashgimlnsin e trashgojn fmijt dhe pasardhsit e tjer t tij.
15.2.N qoft se t dy prindt e trashgimlnsit kan vdekur para trashgimlnsit,
pjesn e pasuris trashgimore q do ti takonte secilit prej tyre sikur t kishin jetuar pas
trashgimlnsit e trashgojn pasardhsit prkats, si sht prcaktuar n paragrafin 1
t ktij neni.
15.3.N t gjitha rastet vllezrit dhe motrat e trashgimlnsit vetm nga ana e atit
trashgojn n pjes t barabarta pjesn e pasuris trashgimore t atit, vllezrit dhe
motrat vetm nga ana e nns trashgojn n pjes t barabarta vetm pjesn e nns,
kurse vllezrit dhe motrat t s njjts nn dhe t t njjtit at trashgojn n pjes t
barabarta me vllzrit dhe motrat nga ana e t atit pjesn e t atit, kurse me vllezrit
dhe motrat nga ana e nns pjesn e nns.

Trashgimi i nj prindi q ka vdekur pa pasardhs


Neni 16.
N qoft se njri nga prindrit e trashgimlnsit ka vdekur para trashgimlnsit, e nuk
ka ln asnj pasardhs, pjesn e pasuris trashgimore q do ti takonte sikur t kishte
jetuar pas trashgimlnsit e trashgon prindi tjetr, e n qoft se edhe ky ka vdekur para
trashgimlnsit, pasardhsit e tij trashgojn pjesn e pasuris trashgimore q do tu
takonte t dy prindrve, sipas nenit 15 t ktij ligji.

3. - RADHA E TRET E TRASHGIMTARVE


Trashgimi i prindrve q kan vdekur pa pasardhs
Neni 17.
N qoft se t dy prindrit e trashgimlnsit kan vdekur para trashgimlnsit e nuk
kan ln asnj pasardhs, tr pasurin trashgimore e trashgon bashkshorti i
trashgimlnsit.

10

Gjyshrit dhe gjyshet e trashgimlnsit


Neni 18.
18.1.Pasurin trashgimore t trashgimlnsit q nuk ka ln pasardhs, bashkshort
prindr dhe prindrit e tij nuk kan ln pasardhs t tjer, e trashgojn gjyshrit dhe
gjyshet e tij.
18.2.Gjysmn e pasuris trashgimore e trashgojn gjyshi dhe gjyshja nga ana e atit,
kurse gjysmn tjetr gjyshi dhe gjyshja nga ana e nns.

T drejtat e gjyshit dhe t gjyshes t t njjtit trung


Neni 19.
19.1.Gjyshi dhe gjyshja t t njjtit trung trashgojn n pjes t barabarta.
19.2.N qoft se ndonj nga parardhsit e t njjtit trung ka vdekur para trashgimlnsit,
pjesn e pasuris trashgimore q do ti takonte sikur t kishte jetuar pas trashgimlnsit
e trashgojn fmijt e tij sipas rregullave q aplikohen pr rastin kur trashgimlnsin e
trashgojn fmijt e tij.
19.3.Pr do gj tjetr lidhur me t drejtn trashgimore t gjyshit dhe t gjyshes t t
njjtit trung dhe t pasardhsve t tyre zbatohen dispozitat sipas t cilave
trashgimlnsin e trashgojn prindrit e dhe vllezrit e motrat e tij.

Trashgimi i gjyshit dhe i gjyshes t t njjtit trung


t cilt kan vdekur pa pasaradhs
Neni 20.
N qoft se gjyshi dhe gjyshja e t njjtit trung kan vdekur para trashgimlnsit dhe
nuk kan ln pasardhs, pjesn e pasuris trashgimore q do tu takonte sikur t kishin
jetuar pas trashgimlnsit e trashgojn gjyshi dhe gjyshja e trungut tjetr, sikurse sht
caktuar n nenin 19 t ktij ligji.

1. TRASHGIMI NGA ANA E AUTORITETEVE PUBLIKE


Komuna si trashgimtar ligjor i radhs s fundit
Neni 21.
21.1.Nse trashgimlnsi nuk ln as trashgimtar ligjor dhe as testament, konsiderohet
se trashgmia i takon komuns ku trashgimlnsi ka pasur vendbanimin ose
vendqendrimin e tij t fundit.
21.2.Nse ky vendbanim ose vendqendrim ka qn jasht Kosovs, ather pasuria
trashgimore konsiderohet se i takon Komuns ku trashgimlnsi ka pasur vendbanim
ose vendqendrim e tij t fundit n Kosov dhe nse nuk ka pasur kurr kt, pasuria
trashgimore i takon Kosovs.

11

II DISPOZITA T VEANTA PR DISA TRASHGIMTAR


1. - FMIJT
Trajtimi i barabart i fmijve t trashgimtarit
Neni 22.
Fmijt e lindur n martes, jasht martese, kur atsia sht njohur rregullisht ose sht
vrtetuar me vendim t gjykats apo t organit kompetent, si dhe ata t adoptuar dhe
pasardhsit e tyre kan t drejta t barabarta n trashgimi.

Shtimi i pjess trashgimore t fmijve


Neni 23.
Kur ekziston fmija i trashgimlnsit, prindi tjetr i t cilit nuk sht bashkshort
pasjetues, e pasuria e bashkshortit pasjetues sht m e madhe se pjesa q do ti takonte
me rastin e ndarjes s pasuris trashgimore n pjes t barabarta, ather secilit fmij t
trashgimlnsit i takon pjesa dy her m e madhe sesa bashkshortit, nse gjykata, pasi
t marr parasysh t gjitha rrethanat e rastit, nuk vendos ndryshe.

2. - T ADOPTUARIT DHE ADOPTUESIT


Barazia n trashgimi
Neni 24.
I adoptuari dhe pasardhsit e tij ndaj adoptuesit kan t drejta t njjta trashgimore
sikurse fmijt e adoptuesit dhe pasardhsit e tjer t tij.

Pasojat e krkess pr pushimin e adoptimit


Neni 25.
I adoptuari dhe pasardhsit e tij nuk e trashgojn adoptuesin, n qoft se adoptuesi ka
paraqitur krkes pr pushimin e adoptimit, kurse pas vdekjes s tij vrtetohet se krkesa
e tij ka pasur mbshtetje (ligjore).

3. - T DREJTAT E BASHKSHORTIT
Regjimi i pasuris bashkshortore
Neni 26.
26.1. Bashkshorti i trashgimlnsit ka t drejt t krkoj pjesn q i takon n pasurin
e prbashkt t fituar me pun nga bashkshortt gjat martess.
26.2.Nse trashgimlnsi dhe bashkshorti i tij kan pasur pasuri t prbashkt sipas
regjimit t tyre t pasuris bashkshortore, vetm pjesa q i takon trashgimlnsit pas
ndarjes s pasuris s prbashkt bhet objekt i trashgimis.
26.3.Asgj n kt ligj nuk do t interpretohet n frymn e kufizimit t s drejts s
bashkshortit pasjetues pr kado q atij i takon sipas dispozitave t Ligjit t Familjes n
lidhje me mbarimin e regjimit t pasuris bashkshortore.
12

Kur bashkshorti nuk ka t drejt pr t trashguar


Neni 27.
27.1.E drejta e trashgimit midis bashkshortve pushon me shkurorizimin ose me
nulimin e martess.
27.2.Bashkshorti nuk ka t drejt t trashgoj:
a. N qoft se trashgimlnsi ka paraqitur padi shkurorzimi, kurse pas vdekjes s
trashgimlnsit sht br shkurorzimi me aktgjykim t forms s prer;
b. N qoft se martesa e tij me trashgimlnsin anulohet me aktgjykim t forms s
prer pas vdekjes s trashgimlnsit pr shkaqet q bashkshorti pasjetues i ka
ditur n kohn e lidhjes s martess;
c. N qoft se bashkjetesa e tij me trashgimlnsin ka pushuar me fajin e
bashkshortit pasjetues, ose n baz t marrveshjes me shkrim me
trashgimlnsin.

4. - PERSONAT Q JETOJN N BASHKSIN JASHTMARTESORE


Neni 28.
28.1.Burri dhe gruaja q bashkjetojn n nj bashksi jashtmartesore mund t
trashgojn njri-tjetrin si bashkshort, nse:
a. Bashksia jashtmartesore deri n momentin e vdekjes s trashgimlnsit ka zgjatur
t paktn 10 vjet, e nse nga kjo marrdhnie kan lindur fmij-t paktn 5 vjet dhe,
b. N momentin e vdekjes s trashgimlnsit as njri nga personat q kan
bashkjetuar t mos ket qn ligjrisht i martuar me ndonj person t tret, ose
nse trashgimlnsi ka qen ligjrisht i martuar me personin e tret, ka paraqitur
padi pr shkurorzimin ose nulimin e martess dhe pas vdekjes s tij konstatohet
se padia ka pasur mbshtetje.
28.2.Personat q kan bashkjetuar nuk konsiderohen si trashgimtar t domosdoshm.
28.3.Personi q ka bashkjetuar nuk ka t drejtn e trashgimit nse ifti nuk ka jetur pr
nj koh t gjat s bashku.

5. PERSONAT Q PRFITOJN NGA DETYRIMI PR USHQIM OSE MBAJTJA


T drejtat e personave ndaj t cilve trashgimlnsi ka paguar
detyrimin pr ushqim ose mbajtjen
Neni 29.
29.1.do detyrim i trashgimlnsit pr t dhn ushqimin ose mbajtjen trasferohet tek
trashgimia si borxh, nse personi q prfiton nga ushqimi ose mbajtja nuk i ka mjetet e
nevojshme pr jetes.
29.2.Trashgimtart ose legatart jan prgjegjs pr pagimin e ktij borxhi sipas
dispozitave q rregullojn prgjegjsin e kreditorve t trashgimlnsit n prgjithsi.
13

III.

Trashgimtart e domosdoshm

Trashgimtart e domosdoshm n prgjithsi


Neni 30.
30.1.Trashgimtar t domosdoshm jan: pasardhsit e trashgimlnsit, t adoptuarit e
tij dhe pasardhsit e tyre, prindrit dhe bashkshorti i tij.
30.2.Gjyshrit e trashgimlnsit, motrat dhe vllezrit e trashgimlnsit jan
trashgimtar t domosdoshm vetm n qoft se jan plotsisht t paaft pr pun dhe
nuk kan mjete pr jetes.
30.3.Personat e cekur n paragrafin 1 dhe 2 t ktij neni jan trashgimtar t
domosdoshm kur sipas radhs ligjore t trashgimit jan thirrur pr trashgim.

Pjesa e domosdoshme dhe disponibile e pasuris trashgimore


Neni 31.
31.1.Trashgimtart e domosdoshm kan t drejt n pasurin trashgimore me t ciln
trashgimlnsi nuk mund t disponoj dhe e cila quhet pjes e domosdoshme.
31.2.Pjesa e domosdoshme e pasardhsve dhe bashkshortit prbn nj t dytn, ndrsa
pjesa e domosdoshme e trashgimtarve t tjer nj t tretn e pjess q do ti takonte
secilit si trashgimtar ligjor n pajtim me dispozitat mbi radht e trashgimit.

1. - LLOGARITJA E PJESS S DOMOSDOSHME


Prcaktimi i vlers s pasuris trashgimore
Neni 32.
32.1.Vlera e pasuris trashgimore n baz t s cils llogaritet pjesa e domosdoshme
llogaritet n kt mnyr:
32.2.S pari, inventarizohen dhe vlersohen t gjitha t mirat q ka pasur trashgimlnsi
n astin e vdekjes, duke llogaritur ktu t gjitha ato q ka disponuar me testament, si dhe
t gjitha borxhet q ia kan t tjert, edhe ato q ia ka ndonj trashgimtar, me prjashtim
t borxheve q qartazi q nuk mund t arktohen .
32.3.Nga vlera e prcaktur e t mirave q ka pasur trashgimlnsi n astin e vdekjes
zbritet shuma e borxheve t tij, shuma e shpenzimeve t inventarizimit e t vlersimit t
pasuris trashgimore dhe e shpenzimeve t varrosjes s trashgimlnsit.
32.4.Pjess q mbetet i shtohet vlera e t gjitha dhurimeve q trashgimlnsi ka br n
fardolloj mnyre ndaj ndonj trashgimtari ligjor, madje edhe e dhurimeve q u ka br
trashgimtarve q heqin dor nga trashgimi, si dhe e atyre dhurimeve pr t cilat
trashgimlnsi ka urdhruar q t mos i llogariten trashgimtarit n pjesn e tij
trashgimore.
32.5.Ksaj shume i shtohet edhe vlera e dhurimeve q trashgimtari n vitin e fundit t
jets s tij u ka br personave t tjer q nuk jan trashgimtar ligjor, me prjashtim t
dhurimeve t rndomta.
14

far konsiderohet dhurim


Neni 33.
N kuptim t ktij Ligji dhurim konsiderohet do heqje dor nga nj e drejt, falja e
borxhit, do transferim i pasuris n interes t nj trashgimtari n emr t pjess
trashgimore, ose pr t themeluar apo pr t zgjeruar familjen, ose pr t ushtruar
mjeshtrin, si dhe do disponim tjetr pa shprblim.

Caktimi i vlers s dhurimit


Neni 34.
Pr vlersimin e dhurimit merret vlera e sendit t dhuruar n astin e vdekjes s
trashgimlnsit, e sipas gjendjes s tij n kohn e dhurimit t br.

Dhurimi n form t sigurimit


Neni 35.
Kur dhurimi prbhet nga sigurimi n dobi t dhuratmarrsit, si vler e dhurimit merret
shuma e premive q ka paguar trashgimlnsi, nse kjo shum sht e barabart ose m
e vogl se shuma e siguruar; e nse shuma e premive sht m e madhe se shuma e
siguruar, si vler e dhurimit merret shuma e siguruar.

2. PASURIA Q VEOHET NGA PASURIA TRASHGIMORE


Veimi n dobi t pasardhsve q kan punuar me trashgimlnsin
Neni 36.
36.1.Pasardhsit e trashgimlnsit q kan bashkjetuar me t, dhe q me punn, fitimin
e vet ose n ndonj mnyr tjetr i kan ndihmuar n pun, kan t drejt t krkojn q
nga pasuria t veohet pjesa q i prgjigjet kontributit t tyre pr shtimin e vlers s saj,
po qe se nuk e kan br kt m par.
36.2.Pjesa e veuar n kt mnyr nuk i takon pasuris trashgimore, prandaj nuk merret
parasysh n rastin e llogaritjes s pjess s domosdoshme dhe as nuk llogaritet n pjesn
trashgimore t trashgimtarit.
36.3.E drejta nga paragrafi 1 i ktij neni realizohet vetm me krkesn e autorizuesit. E
drejta n paraqitjen e krkess pushon 5 vjet nga dita e hapjes s trashgimit.

Veimi i sendeve t shtpis


Neni 37.
37.1.Bashkshortit pasjetues dhe pasardhsve t trashgimlnsit q kan bashkjetuar
me t njjtn familje u takojn sendet e shtpis q shrbejn pr plotsimin e nevojave t
tyre t prditshme, si jan orendit, mobiljet, etj., por jo edhe ather kur kto sende
kan vler t madhe.
37.2.Sendet e veuara n kt mnyr nuk merren parasysh me rastin e llogaritjes s
pjess s domosdoshme, as q i llogariten trashgimlnsit n pjesn trashgimore t tij.
15

37.3.Personat nga paragrafi 1 i ktij neni fitojn t drejtn e bashkpronsis n pjes t


barabarta mbi sendet shtpiake t veuara .

3. ZVOGLIMI I DISPONIMIT ME TESTAMENT DHE KTHIMI I DHURIMIT PR


SHKAK T CNIMIT T PJESS S DOMOSDOSHME
Cnimet e pjess s domosdoshme.
Neni 38.
38.1.Kur cenohet pjesa e domosdoshme, disponimi me testament do t zvoglohet, kurse
dhurimi do t kthehet n masn q nevojitet t plotsohet pjesa e domosdoshme.
38.2.Pjesa e domosdoshme cenohet kur vlera e prgjithshme e disponimit me testament
dhe e dhurimit tejkalon pjesn disponibile. Kjo vler prfshin dhurime dhe disponime me
testament pr t cilat trashgimlnsi ka urdhruar q t mos i llogariten trashgimtarit t
domosdoshm n pjesn trashgimore t tij.

Radha e zovglimit dhe e kthimit


Neni 39.
39.1.Kur cenohet pjesa e domosdoshme, m par zvoglohen disponimet me testament
dhe nse pjesa e domosdoshme nuk plotsohet n kt mnyr, ather kthehen dhurimet.
39.2.Nse dhurata nuk mund t kthehet si send (in rem), personi q ka marr dhuratn
duhet t kthej vlern e saj sipas dispozitave mbi kthimin n rast t pasurimit pa baz.

Zvoglimi proporcional i disponimeve me testament


Neni 40.
Disponimet me testament zvoglohen n t njjtn mas, pa marr parasysh natyrn e
tyre dhe vllimin e tyre dhe pa marr parasysh a gjenden n nj ose m shum
testamente, po qe se nga testamenti nuk del dika tjetr.

Legu i privilegjuar
Neni 41.
N qoft se trashgimlnsi ka ln disa leg dhe ka urdhruar q ndonj leg t paguhet
para t tjerve, ky leg do t zvoglohet vetm nse vlera e legve t tjer nuk mjafton pr
tu plotsuar pjesa e domosdoshme.

Zvoglimi proporcional i legve


Neni 42.
42.1.Trashgimtari me testament, pjesa trashgimore e t cilit duhet t zvoglohet pr tu
plotsuar pjesa e domosdoshme, mund t krkoj zvoglimin proporcional t legve q ai
duhet ti paguaj, po qe se nga testamenti nuk del dika tjetr.
16

42.2.Dispozita nga paragrafi 1 i ktij neni vlen edhe pr legatarin t cilin trashgimlnsi
e ka urdhruar t paguaj dika nga legu i vet.
Radha e kthimit t dhurimeve
Neni 43.
43.1.Kthimi i dhurimeve bhet duke filluar nga dhurimi i fundit dhe vazhdon n t
kundrtn me radh tek dhurimet m t hershme .
43.2.Dhurimet e bra njkohsisht kthehen n mnyr proporcionale nga vlera e dhurimit.

Pozita e dhuratmarrsit q kthen dhurimin


Neni 44.
Sa i prket sendit t dhuruar q sht i detyruar ta kthej, dhuratmarrsi konsiderohet si
mbajts me mirbesim deri n ditn q ka marr dijeni pr krkesn q t kthej dhurimin.

E drejta e krkess pr zvoglimin e disponimeve me testament dhe kthimin e dhurimeve


Neni 45.
45.1.Zvoglimin e disponimeve me testament dhe kthimin e dhurimeve me t cilat sht
cnuar pjesa e domosdoshme mund ta krkojn vetm trashgimtart e domosdoshm.
45.2.Kjo e drejt nuk mund t cnohet nga kreditort e trashgimtarit t domosdoshm

Parashkrimi i krkess
Neni 46.
Zvoglimi i disponimeve me testament mund t krkohet brenda afatit prej tri vitsh nga
shpallja e testamentit dhe kthimi i dhurimeve brenda afatit prej tri vitsh nga vdekja e
trashgimlnsit, prkatsisht nga dita q ka marr formn e prer vendimi pr shpalljen e
tij si t vdekur ose vendimi me t cilin konfirmohet vdekja e tij.

IV LLOGARITJA E DHURIMEVE DHE E LEGVE N PJESN TRASHGIMORE


Llogaritja e dhurimeve trashgimtarit ligjor
Neni 47.
47.1.do trashgimtari ligjor i llogaritet n pjesn trashgimore do gj q ka marr
dhurim nga trashgimlnsi n fardo mnyre.
47.2.Frytet ose prfitimet e tjera q ka pasur trashgimtari nga sendi i dhuruar deri n
vdekjen e trashgimlnsit nuk llogariten.
47.3.Dhurimi nuk llogaritet, nqoftse trashgimlnsi ka deklaruar n kohn e dhurimit
ose m von ose n testament, se dhurimi nuk do t llogaritet n pjesn trashgimore ose
nga rrethanat mund t konkludohet se ky ka qen vullneti i trashgimlnsit.
47.4.Ky nen nuk cnon dispozitat pr pjesn e domosdoshme.
17

Llogaritja e legut trashgimtarve ligjor


Neni 48.
Legu q i sht ln trashgimtarit ligjor llogaritet n pjesn trashgimore t tij, prve
nse nga testamenti del se trashgimlnsi ka dashur q trashgimtari t marr legun
prpos pjess s tij trashgimore.

Si bhet llogaritja e dhurimeve dhe e legve


Neni 49.
49.1.Llogaritja e dhurimeve dhe e legve bhet n at mnyr q trashgimtart e tjer
marrin nga pasuria trashgimore vlern prkatse dhe pastaj ajo q mbetet nga pasuria
trashgimore ndahet midis t gjith trashgimtarve.
49.2.N qoft se sendet dhe t drejtat q ka pasur trashgimlnsi n momentin e vdekjes
nuk mjaftojn q trashgimtart e tjer t marrin vlern prkatse, trashgimtari n dobi
t t cilit bhet llogaritja nuk sht i detyruar tu kthej dika nga ajo q ka marr.
49.3.Ky nen nuk cnon dispozitat pr pjesn e domosdoshme.

E drejta e trashgimtarit t cilit nuk i llogaritet dhurimi ose legu


Neni 50.
50.1.Kur sipas vullnetit t trashgimlnsit dhurimi ose legu nuk duhet ti llogaritet
trashgimtarit n pjesn trashgimore t tij, trashgimtari i ktill mban dhurimin
respektivisht legun dhe merr pjes me trashgimtart e tjer n ndarjen e pasuris
trashgimore sikur t mos kishte marr fare dhurim ose leg.
50.2.Kur ka trashgimtar t domosdoshm dhe sipas vullnetit t trashgimlnsit
dhurimi ose legu nuk duhet ti llogaritet ndonj trashgimtari n pjesn trashgimore t
tij, ky trashgimtar do t mund t mbaj dhurimin prkatsisht legun brenda kufijve t
pjess s domosdoshme.

E drejta e trashgimtarit q ka hequr dor nga trashgimi


Neni 51.
Trashgimtari q ka hequr dor nga trashgimi e mban dhurimin brenda kufijve t pjess
s domosdoshme.
E drejta e kthimit t dhurimit
Neni 52.
52.1.Trashgimtari ka t drejt t kthej n pasurin trashgimore sendin q i sht dhuruar.
52.2.N kt rast vlera e tij nuk do ti llogaritet n pjesn trashgimore dhe sa i prket
shpenzimeve q ka br pr sendin dhe dmtimeve q ka psuar sendi, ai do t
konsiderohet posedues me mirbesim, prderisa t mos provohet e kundrta .

18

Shpenzimet e mbajtjes s trashgimtarit


Neni 53.
53.1.Ajo q sht shpenzuar pr mbajtjen e trashgimtarit dhe pr shkollimin e
detyrueshm t tij nuk do t llogaritet n pjesn trashgimore t tij.
53.2.Gjykata do t vendos sipas rrethanave nse shpenzimet q ka br trashgimlnsi
pr shkollimin e mtejshm t trashgimtarve do t llogariten n pjesn trashgimore t
tyre dhe n mas, duke marr parasysh sidomos vlern e pasuris trashgimore dhe
shpenzimet e shkollimit si dhe aftsin e trashgimtarve t tjer pr t mbajtur veten.
Dhurimet e rndomta
Neni 54.
Dhurimet e rndomta nuk llogariten n pjesn trashgimore.
Dhurimet e bra personit t zvendsuar nga nj tjetr n trashgimi
Neni 55.
55.1.Nse nj person sht zvendsuar si trashgimtar nga nj ose disa persona t tjer
sepse ka qn i padenj, ose sht prjashtuar nga trashgimia me testament, ose sht
privuar nga pjesa e domosdoshme, do dhurim q i sht br personit q zvendsohet
nuk llogaritet n pjesn e trashgimtarit apo trashgimtarve q e zvendsojn at n
trashgim.
55.2.Nse nj person zvendsohet si trashgimtar nga nj ose disa persona t tjer pr
shkak se ai ka vdekur para trashgimlnsit, ose pr shkak se ka hequr dor nga
trashgimia, do dhurim q i sht br ktij personi llogaritet n pjesn e trashgimtarit
apo t trashgimtarve q e zvendsojn at n trashgim.
Llogaritja e borxhit t trashgimtarit ndaj trashgimlnsit
Neni 56.
do borxh i trashgimtarit ndaj trashgimlnsit do t llogaritet n pjesn e atij
trashgimtari sipas rregullave t prgjithshme pr kompensimin .
Kush mund t krkoj llogaritjen
Neni 57.
Secili trashgimtar ka t drejtn t krkoj q dhurimet dhe legt t llogariten n pjesn
trashgimore t nj trashgimtari tjetr.
K R E U I TRET
TRANSANKSIONET NDRMJET T GJALLVE (INTER VIVOS)
Cedimi dhe ndarja e pasuris n prgjithsi
Neni 58.
Paraardhsi me an t veprimit juridik pr s gjalli mund tua cedoj dhe tua pjestoj
pasurin e vet pasardhsve t tij.
19

Kushtet pr vlefshmrin e cedimit dhe pjestimi


Neni 59.
59.1.Ky cedim dhe pjestim i pasuris sht i vlefshm vetm nse jan pajtuar me kt
t gjith pasardhsit e ceduesit q do t ishin trashgimtart ligjor t ceduesit n kohn
kur sht br cedimi.
59.2.Marrveshja mbi cedimin dhe pjestimin e pasuris duhet t prpilohet me shkrim
dhe t vrtetohet nga gjyqtari.
59.3.Me rastin e vrtetimit gjyqtari e lexon kontratn dhe u shpjegon kontraktuesve
pasojat e kontrats.
59.4.N qoft se ndonj pasardhs nuk ka dhn plqimin, mund ta jap m von, n t
njjtn form.
59.5.Cedimi dhe pjestimi mbeten t vlefshm nse pasardhsi q nuk e ka dhn plqimin
ka vdekur para ceduesit pa ln pasardhs, ose nse ky pasardhs ka hequr dor nga
trashgimi, ose ky pasardhs sht br i padenj.
Objekti i cedimit dhe i pjestimit
Neni 60.
60.1.Cedimi dhe pjestimi kan efekte vetm prsa i prket pasuris s trashgimlnsit
n kohn e arritjes s marrveshjes, ose pr nj pjes t saj.
60.2.do dispozit, e cila parashikon pjestimin e pasuris t fituara nga ceduesi pas brjes
s marrveshjes konsiderohet nul.

Pasuria e ceduar nuk hyn n pasurin trashgimore


Neni 61.
61.1.Nse trashgimlnsi ka br cedimin dhe pjestimin e t gjith apo nj pjese t
pasuris s tij midis t gjallve, pasuria e tij trashgimore do t prbhet vetm nga
pasuria q nuk sht ceduar dhe pjestuar, si dhe t do pasuri q ka fituar pas cedimit
dhe pjestimit.
61.2.Pasuria q kan marr paraardhsit e tij me an t cedimit dhe pjestimit nuk hyn n
pasurin trashgimore t ceduesit dhe as nuk merret parasysh n prcaktimin e vlers s
pasuris trashgimore.
Kur konsiderohen pjest e ceduara si dhurime
Neni 62.
62.1.N qoft se me cedimin dhe pjestimin nuk sht pajtuar ndonjri nga pasardhsit,
ather pjest e pasuris q u jan ceduar pasardhsve t tjer konsiderohen si dhurime dhe
pas vdekjes s parardhsit me to do t veprohet sikurse me dhurimet e bra trashgimtarve.
62.2.Dispozita nga paragrafi 1 i ktij neni zbatohet edhe kur ceduesit, pas cedimit dhe
pjestimit t br me marrveshje me t gjith trashgimtart, i lind fmija ose paraqitet
trashgimtari q ka qen shpallur i vdekur.
20

Ruajtja e s drejts me rastin e cedimit dhe pjestimit


Neni 63.
63.1.Me rastin e cedimit dhe pjestimit, ceduesi mund t ruaj t drejtn e uzufruktit n t
gjitha t mirat e ceduara, ose n disa prej tyre, pr vete, ose pr bashkshortin e vet, ose
pr vete dhe pr bashkshortin e vet, ose pr ndonj person tjetr, ose t kontraktoj
rentn e prjetshme n natyr ose n t holla, ose mbajtjen e prjetshme.
63.2.N qoft se uzufrukti ose renta e prjetshme jan kontraktuar pr ceduesin dhe
bashkshortin e tij s bashku, n rast vdekjeje t ndonjrit prej tyre uzufrukti ose renta i
takon n trsi tjetrit gjer n vdekjen e tij, po qe se nuk sht kontraktuar ndonj gj
tjetr, apo nse nuk del ndonj gj tjetr nga rrethanat e rastit.

T drejtat e bashshortit t ceduesit


Neni 64.
Nse ceduesi sht i martuar n astin e arritjes s marrveshjes, cedimi dhe pjestimi
krkojn plqimin e bashkshortit, ose n vet kontratn, ose m von sipas kushteve t
parapara n nenin 59.

Borxhet e ceduesit
Neni 65.
65.1.Pasardhsit midis t cilve ceduesi ka pjestuar pasurin e vet nuk prgjigjen pr
borxhet e tij, po qe se nuk sht caktuar gj tjetr me rastin e cedimit dhe t pjestimit.
65.2.Kreditort e ceduesit mund t kundrshtojn cedimin dhe pjestimin sipas
dispozitave t parapara pr kundrshtimin e disponimeve pa shprblim t debitorit.

Shuarja e kontrats
Neni 66.
66.1.Ceduesi ka t drejt t krkoj q pasardhsi tia kthej at q ka marr me an t
cedimit dhe pjestimit, po qe se ky ka treguar nj mosmirnjohje t vrazhdt t tij. Nse
kthimi (restitucioni) i sendit nuk sht i mundur si i till (in rem), pasardhsit duhet t
kthejn vlern n pajtim me dispozitat pr pasurimim pa baz.
66.2.T njjtn t drejt e ka ceduesi n qoft se pasardhsi nuk i jep atij ose dikujt tjetr
ushqimin e caktuar me marrveshjen e cedimit dhe t pjestimit, apo nse nuk paguan
borxhet e ceduesit pr pagimin e t cilave sht ngarkuar me t njjtn marrveshje.
66.3.N rastet e tjera t detyrimeve t paprmbushura t prcaktuara n marrveshjen e
cedimit dhe t pjestimit gjykata, duke i kushtuar kujdes rndsis s detyrimit pr
cedimin dhe rrethanave t tjera t rastit, do t vendos se a ka t drejt ceduesi t krkoj
kthimin e t mirave q i ka dhn apo vetm t drejtn t pr mbushjen e detyrimeve.

21

T drejtat e trashgimtarve pas shuarjes s kontrats


Neni 67.
67.1.Pasardhsi q ka qen i detyruar ti kthej ceduesit at q ka marr me rastin e
cedimit dhe pjestimit do t mund t krkoj pjesn e vet t detyrueshme pas vdekjes s
ceduesit, me kusht q to mos jet prjashtuar nga trashgimi, t mos jet i padenj t
trashgoj ceduesin dhe t mos ket hequr dor nga trashgimi.
67.2.Kur llogaritet madhsia e pjess s domosdoshme t tij, pjest e pasuris q
trashgimlnsi gjat jets s vet ua ka ceduar dhe pjestuar pasardhsve t tjer t tij do
t konsiderohen si dhurim.

Kontrata pr mbajtjen e prjetshme


Neni 68.
Kontrata e mbajtjes s prjetshme rregullohet nga Ligji pr Detyrimet

KREU I KATRT
TRASHGIMIA ME TESTAMENT
Kuptimi i testamentit
Neni 69.
69.1.Testament do t thot shprehje e vullnetit t fundit e dhn n formn e parapar me
ligj, me t cilin trashigimlnsi (testatori) urdhron si t veprohet me pasurin e tij pas
vdekjes s tij.
69.2.Dy ose m shum persona nuk mund t bjn nj testament me t njjtin akt, as n
dobi t nj t personi t tret, as sa i prket disponimeve reciproke.

I KUSHTET E PRGJITHSHME PR VLEFSHMRIN E TESTAMENTIT


Zotsia pr t prpiluar testament
Neni 70.
70.1.Testament mund t bj do person q ka zotsi pr t vepruar dhe i cili i ka
mbushur 18 vjet.
70.2.Testament mund t bj edhe personi q ka zotsi pr t vepruar e i ka mbushur 16
vjet dhe sht i martuar.
70.3.Vlefshmria e testamentit nuk preket nse testatori humb zotsin pr t vepruar pas
prpilimit t testamentit.
70.4.Personi t cilit me vendim gjyqi i sht hequr zotsia pr t vepruar, si dhe ai q n
kohn e prpilimit (brjes) s testamentit nuk sht n gjendje t kuptoj rndsin e
veprimit t tij, nuk mund t bj testament.
22

Pavlefshmria e testamentit pr shkak t t metave n vullnetin e trashgimlnsit


Neni 71.
71.1.Testamentit sht i pavlefshm nse sht br me kanosje, shtrngim ose mashtrim.
71.2.Disponimet me testament jan t pavlefshme edhe kur ekziston lajthimi mbi shkaqet
q kan shtyr trashgimlnsin q ti bj kto disponime.
71.3.N qoft se vetm disa dispozita t testamentit jan br me kanosje ose me
shtrngim, pr shkak t mashtrimit ose n lajthim , ather vetm kto dispozita
konsiderohen t pavlefshme.

Nulimi i testamentit pr shkak t paaftsis s trashgimlnsit


dhe pr shkak t t metave n vullnetin e tij
Neni 72.
72.1.Nulimin e testamentit pr shkak t paaftsis s testatorit pr t vepruar ose pr
shkak se testatori nuk ka pasur mosh madhore, si dhe nulimin e testamentit ose t disa
dispozitave t tij pr shkak t kanosjes ose shtrngimit, mashtrimit ose lajthimit, mund ta
krkoj vetm personi q ka interes juridik, brenda afatit prej nj viti nga dita kur ka
marr dijeni se ekzistojn shkaqet e pavlefshmris, e m s largu 10 vjet nga shpallja e
testamentit.
72.2.Afati prej nj viti nuk mund t filloj para se t shpallet testamenti.
72.3.Nulimi i testamentit ndaj personit me keqbesim mund t krkohet 20 vjet pas
shpalljes s testamentit.

Zbatimi sipas territorit


Neni 73.
sht i plotfuqishm ai testament i prpiluar n Kosov q sht br n pajtim me
dispozitat e ktij ligji.

II FORMAT E TESTAMENTIT
A). TESTAMENTI I SHKRUAR NGA VET TESTATORI
Neni 74.
74.1.Testamenti sht i vlefshm n qoft se testatori e ka shkruar at, datuar dhe
nnshkruar me dorn e vet ose ka vn gishtin e vet.
74.2.Data e testamentit duhet t tregoj ditn, muajin dhe vitin.
74.3.Nnshkrimi duhet t prmbaj mbiemrin e testatorit si dhe t paktn njrin prej
emrave t tij dhe duhet vn n fund t testamentit.
23

B). TESTAMENTI ME SHKRIM N PRANIN E DSHMITARVE


Neni 75.
75.1.Testatori q di t shkruaj e t lexoj mund t bj testamentin duke nnshkruar me
dor dokumentin pa marr parasysh kush e ka prpiluar, n pranin e dy dshmitarve q
e kuptojn gjuhn e testamentit, duke deklaruar para tyre se testamenti sht i tij.
75.2.Dshmitart nnshkruhen n vet testamentin dhe sht e dobishme t shnohet
cilsia e tyre si dshmitar.

C). TESTAMENTI GJYQSOR


Testamenti gjyqsor nse testatori sht n gjendje ta lexoj
Neni 76.
76.1.Testamentin mund tia prpiloj testatorit sipas krkess s tij gjyqtari i gjykats
kompetente, i cili m par duhet t vrtetoj identitetin e testatorit.
76.2.Testamentin e prpiluar, gjyqtari tia lexon testamentin testatorit dhe e njofton me
pasojat juridike t testamentit t prpiluar.
76.3.Pasi t lexoj dhe t nnshkruaj testatori testamentin e ktill, gjyqtari shnon n
vet testamentin se testatori e ka lexuar dhe e ka nnshkruar at n pranin e tij.

Testamenti gjyqsor nse testatori nuk sht n gjendje ta lexoj


Neni 77.
77.1.N rast se testatori nuk sht n gjendje t lexoj testamentin q ia ka prpiluar
gjyqtari, ky ia lexon testatorit n pranin e dy dshmitarve. Testatori pastaj n pranin e
po ktyre dshmitarve e nnshkruan testamentin ose e v n t shenjn e gishtit t vet,
pasi t deklaroj se ky sht testamenti i tij.
77.2.Dshmitart duhet ta nnshkruajn testamentin.
77.3.Gjyqtari duhet t konstatatoj n procesverbal se t gjitha kto veprime jan br..
Ky procesverbal duhet nnshkruar nga testatori, dshmitart dhe gjyqtari.

Dorzimi i testamentit n gjykat pr ruajtje


Neni 78.
78.1.Testatori mund tia besoj pr ruajtje gjykats kompetente testamentin e br me
dorn e vet, testamentin me shkrim n prani t dshmitarve ose testamentin gjyqsor n
zarf t hapur ose t mbyllur.
78.2.Gjykata bn nj procesverbal pr testamentin q ka marr, kurse vet testamentin e
vendos n nj zarf t veant, t cilin e vulos dhe e ruan n gjykat.
24

Kush mund t jet dshmitar kur prpilohet testamenti me shkrim n prani t


dshmitarve dhe n testamentin gjyqsor
Neni 79.
79.1.Kur bhet testamenti me shkrim n prani t dshmitarve (neni 80) dhe testamenti
gjyqsor (neni 82), dshmitar duhet t jen personat madhor, t cilve nuk u sht
hequr zotsia pr t vepruar dhe q din t shkruajn, t lexojn dhe t kuptojn gjuhn e
testamentit.
79.2.Nuk mund t jen dshmitar kur prpilohet testamenti me shkrim n prani t
dshmitarve dhe testamenti gjyqsor, as t prpilojn testamentin sipas tregimit t
testatorit personat me cilsin e gjyqtarit, pasardhsit e testatorit, t adoptuarit e tij dhe
pasardhsit e tyre, parardhsit e tij, prindrit e tij adoptues, personat e tij n gjini ne vij
t trthort deri n shkalln e katrt, bashkshortt e t gjith ktyre personave dhe
bashkshorti i testatorit.

Disponimi n dobi t gjyqtarit, t dshmitarve dhe t kushrinjve t afrt t tyre


Neni 80.
Jan t pavlefshme dispozitat e testamentit me t cilat i lihet dika gjyqtarit q ka
prpiluar testamentin, dshmitarve me rastin e prpilimit t tij, si dhe paraardhsve,
pasardhsve, vllezrve e motrave dhe bashkshortve t ktyre personave.

D) . TESTAMENTI N RRETHANA T JASHTZAKONSHME


Testamenti me goj
Neni 81.
Testatori mund t deklaroj vullnetin e tij t fundit me goj para dy dshmitarve, vetm
n qoft se pr shkak t rrethanave t jashtzakonshme nuk sht n gjendje t bj
testamentin me shkrim.
Dshmitart e testamentit me goj
Neni 82.
Kur bhet testamenti me goj dshmitar mund t jen vetm ata personat q mund t
jen dshmitar kur bhet testamenti gjyqsor, por nuk jan domosdoshmrisht t
detyruar t din t shkruajn e t lexojn.

Detyrat e dshmitarve t testamentit me goj


Neni 83.
83.1.Dshmitart para t cilve testatori ka deklaruar me goj vullnetin e tij t fundit kan
pr detyr t prpilojn deklaratn me shkrim t testatorit dhe ta dorzojn at sa m par
n gjykat, ose ta prsrisin me goj para gjykats, duke treguar kur, ku dhe n far
rrethanash testatori ka deklaruar vullnetin e tij t fundit.
83.2.Testamenti me goj bhet i pavlefshm nse nuk deklarohet n gjykat nga
dshmitart 30 dit pas pushimit t rrethanave t jashtzakonshme n t cilat ai sht
25

br, n pajtim me paragrafin 1 t ktij neni. N lidhje me kt periudh aplikohen


dispozitat e Ligjit t Detyrimeve mbi ndrprerjen dhe pezullimin e afatit t parashkrimit.

Disponimi i testamentit me goj n dobi t dshmitarve


dhe t personave t tyre t afrt
Neni 84.
Jan t pavlefshme disponimet e testamentit me goj me t cilat u lihet dika
dshmitarve me rastin e prpilimit t tij, bashkshortve t tyre, t paraardhsve t tyre,
pasardhsve t tyre, personave n gjini gjaku t tyre n vij t trthort gjer n shkalln e
katrt dhe t bashkshortve t t gjith ktyre personave.

Nulimi i testamentit pr munges s forms s krkuar


Neni 85.
85.1.Nulimin e testamentit pr shkak t mungess s forms t krkuar mund ta krkoj,
pas hapjes s trashgimis, vetm personi q ka interes juridik, brenda afatit prej nj viti
nga dita q ka marr dijeni pr testamentin, e m s largu brenda 10 vjetsh pas shpalljes
s testamentit.
85.2.Afati prej nj viti fillon me shpalljen e testamentit.

T provuarit e testamentit t asgjsuar, t humbur, ose t harruar


Neni 86.
Testamenti i asgjsuar rastsisht ose me veprimin e ndonj personi tjetr, i humbur, i
harruar diku pas vdekjes s testatorit ose para vdekjes s tij, por pa vullnetin e tij, do t
prodhoj efektet e testamentit t vlefshm po qe se personi i interesuar provon se
testamenti ka ekzistuar, se sht asgjsuar, sht humbur, sht harruar diku, dhe se ka
qen i prpiluar n formn e prcaktuar me ligj dhe nse provon prmbajtjen e asaj pjese
t testamentit n t ciln mbshtetet.

III PRMBAJTJA E TESTAMENTIT


Caktimi i trashgimtarit
Neni 87.
87.1.Trashgimlnsi mund t caktoj me testament nj ose m shum trashgimtar.
87.2.Trashgimtar n baz t testamentit jan personat t cilt trashgimlnsi i ka
caktuar q t trashgojn tr pasurin e tij, ose nj pjes t pasuris.
87.3.Trashgimtar do t konsiderohet edhe personi t cilit i jan ln me testament nj
ose m shum sende ose t drejta t caktuara, po qe se vrtetohet vullneti i testatorit q ky
person t jet trashgimtar i tij.

26

Disponimi pr qllime t lejuara dhe themelimi i fondacionit


Neni 88.
88.1.Testatori mund t urdhroj me testament q nj send ose e drejt ose nj pjes e
pasuris trashgimore ose tr pasuria trashgimore t prdoret pr t arritur nj qllim t
lejuar.
88.2.N qoft se testatori ka urdhruar t themelohet fondacioni dhe ka caktuar mjetet pr
t arritur qllimin e tij, fondacioni ekziston nga momenti i marrjes s lejes nga organi
kompetent.
88.3.Kur testatori ia l me testament pasurin organeve publike, ose institucioneve t
tjera, ai mund t caktoj n testament qllimin pr t cilin duhet t prdoret pasuria.

Barrt dhe kushtet


Neni 89.
89.1.Testatori mund t ngarkoj me ndonj detyrim personin t cilit i l ndonj prfitim
nga pasuria trashgimore.
89.2.Dispozitat testamentare mund t bhen me kushte ose afate.
89.3.Kushtet dhe barrt e pamundshme, t palejuara dhe jomorale, si dhe ato q jan t
pakuptueshme ose kontradiktore, konsiderohen sikur nuk ekzistojn.

Caktimi i trashgimtarve dhe i shfrytzuesve t tjer


Neni 90.
Trashgimtart, legatart dhe personat e tjer, t cilve u jan ln me testament disa
prfitime, konsiderohen t caktuar n qoft se testamenti prmban shnime n baz t t
cilave mund t vrtetohet se kush jan ata.

Interpretimi i testamentit
Neni 91.
91.1.Dispozitat e testamentit interpretohen sipas qllimit t vrtet t testatorit.
91.2.N rast dyshimi duhet prmbajtur asaj q sht m e prshtatshme pr trashgimtarin
ligjor ose pr personin q i sht ngarkuar me testament ndonj detyrim.

IV LEGU
Lnia e legut
Neni 92.
Testatori mund t lr me testament nj ose m shum lege.

27

Prmbajtja e legut
Neni 93.
93.1.Testatori mund t lr me testament nj ose m shum sende t caktuara ose ndonj
t drejt personit t caktuar, t urdhroj trashgimtarin ose ndonj person tjetr, t cilit i
l dika q nga ajo q i sht ln t jap ndonj send nj personi t caktuar, ti paguaj
nj shum t hollash, ta liroj nga ndonj borxh e ta mbaj ose n prgjithsi t bj
dika, t prmbahet nga ndonj veprim ose t fitoj dika n dobi t tij.
93.2.Kjo mnyr e t trashguarit quhet leg, kurse personi t cilit i sht destinuar legu
quhet legatar.

Detyrimi i ekzekutimin t legut


Neni 94.
94.1.N baz t testamentit legatari ka t drejt t krkoj ekzekutimin e legut nga
personi q sht ngarkuar me testament q t ekzekutoj legun.
94.2.N qoft se pr ekzekutimin e legut jan ngarkuar disa persona, secili prgjigjet n
prpjestim me pjesn e pasuris trashgimore q merr, prve nse nga testamenti mund
t konkludohet se testatori ka dashur q ata t prgjigjen n mnyr tjetr.

Legu i ln organeve publike ose institucioneve


Neni 95.
Kur testatori ia l me testament pasurin organeve publike ose institucioneve t ndryshme
ka t drejt t caktoj qllimin pr t cilin duhet t prdoret pasuria.

Ekzekutimi i legut
Neni 96.
96.1.Kur trashgimtari i ngarkuar me legun ose barrn ka vdekur para testatorit ose sht
br i padenj, ka hequr dor nga trashgimi dhe testatori nuk ka caktuar nj trashgimtar
tjetr n vend t tij pr prmbushjen e detyrimeve n lidhje me legun ose me barrn,
ngarkohen bashktrashgimtart ose trashgimtart ligjor, t cilve u shtohet ose u kalon
pjesa e atij q pr shkaqet e msiprme nuk mund ose nuk do t jet trashgimtar.
96.2.N qoft se prmbushja e detyrimeve n lidhje me legun ose barrn sht lidhur
ngusht me personin q pr shkaqet e msiprme nuk mund ose nuk do t jet
trashgimtar, legu dhe barra bhet e pavlefshme.

Ekzekutimi proporcional
Neni 97.
N rast se ndrmjet trashgimtarve asnjri prej tyre nuk sht ngarkuar nga
trashgimlnsi testamentar pr t prmbushur legun, secili trashgimtar detyrohet t
kontribuoj pr prmbushjen e tij sipas pjess takuese.

28

Zvoglimi i legeve dhe i barrve


Neni 98.
98.1.Trashgimtari nuk sht i detyruar t ekzekutoj n trsi leget, vlera e t cilave
tejkalon vlern e asaj pjese t trashgimit t pasuris, t ciln trashgimlnsi ka mundur
ta disponoj lirisht.
98.2.Kjo vlen edhe pr legatarin, n qoft se vlera e legeve ose e barrve q duhet ti
ekzekutoj tejkalon vlern e legut t tij.
98.3.N kto raste t gjitha leget dhe barrt zvoglohen n prpjestim t njjt, po q se
trashgimlnsi nuk ka urdhruar ndonj gj tjetr.

Shuarja e legut n prgjithsi


Neni 99.
Legu shuhet n qoft se legatari vdes para trashgimlnsit, heq dor nga legu ose sht i
padenj. N kto raste objekti i legut i mbetet personit q ka qen i detyruar ta
ekzekutoj, po qe se nga vet testamenti nuk rezulton ndryshe.

Shurja n lidhje me objektin e legut


Neni 100.
Legu shuhet edhe kur trashgimlnsi ka shpenzuar objektin e legut, ose ky objekt
vetvetiu ka pushuar s ekzistuari derisa ka qen gjall testatori, ose rastsisht sht
asgjesuar pas vdekjes s tij.

Parashkrimi i legut
Neni 101.
E drejta pr t krkuar ekzekutimin e legut parashkruhet brenda 1 viti nga dita kur
legatari ka marr dijeni pr t drejtn e vet dhe ka qen i autorizuar t krkoj
ekzekutimin e legut, e m se voni prej 3 vjetve nga dita kur ka pasur mundsi t krkoj
ekzekutimin e legut.

V EKZEKUTUESIT
Caktimi i ekzekutuesit t testamentit
Neni 102.
102.1.Testatori mund t caktoj me testament nj ose m shum persona si ekzekutues t
testamentit.
102.2.Ekzekutues i testamentit mund t jet do person q ka zotsi pr t vepruar.
102.3.Personi q sht caktuar t jet ekzekutues i testamentit nuk sht detyruar t marr
prsipr kt detyr.
29

Detyrat e ekzekutuesit t testamentit


Neni 103.
103.1.Pve rasteve kur testatori nuk ka caktuar ndonj gj tjetr, ekzekutuesi i
testamentit ka sidomos pr detyr t kujdeset pr ruajtjen e pasuris trashgimore, ta
drejtoj at, t kujdeset pr pagimin e borxheve dhe legeve, dhe n prgjithsi t kujdeset
q testamenti t ekzekutohet ashtu si ka dashur testatori.
103.2.N qoft se ka disa ekzekutues t testamentit ata kryejn detyrat q u jan besuar s
bashku, prve nse trashgimlnsi ka caktuar ndryshe.

Dhnia e llogaris dhe shprblimi i ekzekutuesit


Neni 104.
104.1.Ekzekutuesi i testamentit sht i detyruar ti jap llogari gjykats pr punn e vet.
104.2.Ai ka t drejt pr shprblimin e shpenzimeve dhe shprblimin pr punn e vet q
do t paguhen n ngarkim t pjess disponible t pasuris trashgimore e sipas vendimit
t gjykats.

Shkarkimi i ekzekutuesit t testamentit


Neni 105.
105.1.Gjykata n baz t propozimit, ose sipas detyrs zyrtare, mund t shkarkoj
ekzekutuesin e testamentit, po q se puna e tij nuk sht n pajtim me vullnetin e
testatorit ose me ligjin.
105.2.Ekzekutuesi i shkarkuar i testamentit prgjigjet pr dmin q sht shkaktuar nga
veprimi, t cilin do ta kryente si ekzekutues i testamentit.

Ekzekutuesi i caktuar nga gjykata


Neni 106.
Testatori mund ti krkoj Gjykats Trashgimore t emroj nj ekzekutues, ose t
emroj nj t till nse ekzekutuesi i caktuar nga testatori refuzon t marr detyrn ose
sht shkarkuar nga Gjykata Trashgimore.

VI REVOKIMI I TESTAMENTIT
Neni 107.
107.1.Trashgimlnsi mund t revokoj kurdoher testamentin n trsi ose pjesrisht n
njrn nga format e parapara me ligj pr prpilimin e testamentit.
107.2.Trashgimlnsi mund t revokoj testamentin me shkrim dhe me asgjsimin e
dokumentit.
30

Raporti midis testamentit t mparshm dhe t mvonshm


Neni 108.
108.1.N qoft se me testamentin e mvonshm nuk revokohet shprehimisht testamenti i
mparshm dispozitat e testamentit t mparshm mbeten n fuqi, po qe se nuk jan n
kundrshtim me dispozitat e testamentit t mvonshm.
108.2.N qoft se trashgimlnsi ka asgjsuar testamentin e mvonshm, testamenti i
mparshm mbetet n fuqi.

Disponimi i sendit t ln me testament


Neni 109.
do disponim i mvonshm nga ana e testatorit t sendit t caktuar q ia ka ln dikujt
me testament ka si pasoj revokimin e lnies me testament t ktij sendi.

K R E U I PEST
PADENJSIA DHE PRJASHTIMI I TRASHGIMTARVE T DOMOSDOSHM
I Padenjsia
Padenjsia n prgjithsi
Neni 110.
110.1.Nuk mund t trashgoj personi i padenj pr t trashguar.
110.2.Padenjsia nuk i pengon pasardhsit e personit t padenj t trashgojn njsoj
sikur personi i padenj t kishte vdekur para trashgimlnsit.

Padenjsia pr trashgim
Neni 111.
I padenj pr t trashguar sht ai person q:
a) Me dashje ka vrar ose ka tentuar t vras trashgimlnsin, bashkshortin,
fmijt dhe prindrit e tij;
b) Ka br ndaj trashgimlnsit kallzim ose dshmi t rreme, pr kryerjen e nj
vepre penale pr t ciln parashikohet dnim me heqje lirie;
c) Me mashtrim, kanosje e dhun ka shtyr trashgimlnsin t bj, t ndryshoj
ose t shfuqizoj testamentin ose ka prpiluar vet nj testament t rrem ose e ka
prdorur at pr interesa t tij apo t t tjerve;
d) sht sjell ndaj trashgimlnsit n mnyr poshtruese dhe e ka keqtrajtuar at;
e) Nuk e ka prmbushur detyrimin pr t mbajtuar apo ndihmuar trashgimlnsin.

31

Vlersimi kryesisht i padenjsis nga gjykata


Neni 112.
Pr padenjsin gjykata kujdeset kryesisht prve n rast padenjsie pr shkeljen e
detyrimit t mbajtjes dhe pr mosdhnien e ndihms s domosdoshme trashgimlnsit.

Falja e padenjsis
Neni 113.
Trashgimlnsi ka t drejt t fal personin e padenj pr ta trashguar, me kusht q
falja t bhet shprehimisht me testament, ose kur faljen, ndonse nuk sht br
shprehimisht, trashgimlnsi ka shnuar n testament se e ka njohur padenjsin dhe
megjithat e cakton at si trashgimtar.

II- Prjashtimi i trashgimtarve t domosdoshm nga trashgimi


dhe privimi nga pjesa e domosdoshme n dobi t pasardhsve.
Shkaqet e prjashtimit
Neni 114.
Trashgimlnsi n testamentin e tij mund t prjashtoj nga trashgimi trashgimtarin q
ka t drejt pr pjesn e domosdoshme:
a) N qoft se ai me shkeljen e ndonj detyrimi ligjor ose moral ka br cenim t
rnd ndaj trashgimlnsit;
b) N qoft se ka br me dashje ndonj vepr t rnd penale ndaj trashgimlnsit,
bashkshortit, fmijs ose prindit t tij;
c) N qoft se sht plangprishs, nuk do t punoj ose sht dhn pas jets s
pandershme.

Prjashtimi i plot ose i pjesshm


Neni 115.
Prjashtim nga trashgimi mund t jet i plot ose i pjesshm.

Kushtet pr vlefshmrin e prjashtimit


Neni 116.
116.1.Trashgimlnsi q dshiron t prjashtoj ndonj trashgimtar duhet ta shpreh
kt n mnyr t qart si dhe t tregoj shkakun e ktij prjashtimi.
116.2.Shkaku i prjashtimit duhet t ekzistoj n kohn e prpilimit t testamentit.
116.3.N rast kontesti rreth bazueshmris s prjashtimit, detyrn pr t provuar se
prjashtimi sht i arsyeshm e ka ai q mbshtetet n prjashtim.

32

Pasojat e prjashtimit
Neni 117.
Me prjashtimin trashgimtari humb t drejtat trashgimore n vllimin n t cilin sht
prjashtuar, kurse t drejtat e personave t tjer q mund t trashgojn trashgimlnsin
caktohen sikur i prjashtuari t kishte vdekur para trashgimlnsit.

Privimi nga pjesa e domosdoshme n dobi t trashgimtarve


Neni 118.
118.1.N qoft se trashgimtari i domosdoshm ka shum borxhe ose sht plangprishs,
trashgimlnsi mund ta privoj n trsi ose pjesrisht nga pjesa e domosdoshme e tij n
dobi t pasardhsve t tij.
118.2.Ky privim mbetet i plotfuqishm vetm nse n momentin e hapjes s trashgimis i
privuari ka fmijn e mitur ose nipin e mitur nga fmija i vdekur m par ose ka fmijn
madhor ose nipin madhor nga fmija i vdekur m par q jan t paaft pr pun.

KREU I GJASHT
KREDITORT E PASURIS
Borxhet e trashgimis n prgjithsi
Neni 119.
119.1.Trashgimtart jan prgjegjs pr borxhet q ngarkojn trashgimin n
proporcion me pjesn e tyre dhe deri n vlern e tyre t pjess trashgimore.
119.2.Borxhet q ngarkojn trashgimin jan: barrt mbi trashgimin, borxhet
personale t trashgimlnsit, shpenzimet e varrimit, shpenzimet e nevojshme pr ruajtjen
dhe administrimin e pasuris deri n momentin e ndarjes s trashgimis.

Prgjegjsia e legatarit pr borxhet e trashgimlnsit


Neni 120.
Legatari nuk prgjigjet pr borxhet e trashgimlnsit nse trashgimlnsi nuk ka
prcaktuar ndryshe n testament.

Legu i ln kreditorit
Neni 121.
Kur testatori i ka ln legun kreditorit t vet, ky ka t drejt t krkoj prmbushjen e
detyrimit ndaj tij, po qe se nga testamenti nuk rezulton se qllimi i trashgimlnsit ka
qen ndryshe.

33

Prioriteti i kreditorve mbi legatart


Neni 122.
122.1.Kreditort e trashgimlnsit kan t prparsi n prmbushjen e krkesave para
legatarve.
122.2.Nse leget jan ekzekutuar para pagimit t kreditorve, kreditort duhet ta
krkojn kt leg sipas dispozitave t ligjit t detyrimeve pr pasurimin e pa baz.

Veimi i pasuris trashgimore


Neni 123.
123.1.Kreditort e trashgimlnsit brenda afatit prej tre muajsh nga hapja e trashgimit
mund t krkojn q pasuria trashgimore t veohet nga pasuria e trashgimtarit. N
kt rast trashgimtari nuk mund t disponoj sendet dhe t drejtat e pasuris
trashgimore, as t paguaj kreditort e tij prej trashgimis, derisa nuk jan paguar
kreditort q kan krkuar veimin.
123.2.Kreditort e trashgimlnsit q kan krkuar veimin e pasuris trashgimore
borxhet e veta mund ti nxjerrin vetm nga pasuria trashgimore.
123.3.Pr pasurin trashgimore t veuar gjykata mund t caktoj kujdestar.

PJESA E DYT
KALIMI I PASURIS TRASHGIMORE TE TRASHGIMTART
I Hapja e trashgimit
Vdekja dhe shpallja e personit i vdekur
Neni 124.
124.1.Me vdekjen e personit hapet trashgimi i tij.
124.2.T njjtin efekt e ka edhe shpallja e personit si t vdekur.

Hapja e trashgimit t personit t shpallur i vdekur dhe fillimi i afateve


Neni 125.
125.1.Si dit e hapjes s trashgimit t personit q sht shpallur i vdekur konsiderohet
dita kur aktvendimi mbi shpalljen e personit i vdekur ka marr formn e prer, po qe se
n vet vendimin si dit e vdekjes nuk sht caktuar ndonj dit tjetr.
125.2. N rast t shpalljes s personit i vdekur, afatet fillojn t llogaritn nga dita kur
aktvendimi pr shpalljen e tij person i vdekur ka marr formn e prer.

34

Zotsia pr t trashguar
Neni 126.
126.1.Trashgimtar mund t jet vetm personi i cili sht i gjall n astin e hapjes s
trashgimit.
126.2.Fmija i zn n astin e hapjes s trashgimit do t konsiderohet si i lindur, n
qoft se lind i gjall.
126.3.N qoft se dy ose m shum persona humbin jetn n t njjtin aksident, ose kur
nuk dihet rendi kronologjik i vdekjes s tyre, konsiderohet se asnjri prej tyre nuk ka
qen i gjall n astin e hapjes s trashgimis s tjetrit.

Trashgimtart e panjohur
Neni 127.
127.1.N qoft se nuk dihet nse ka trashgimtar, gjykata me an t shpalljes do ti
thrras personat q pretendojn se kan t drejt pr trashgim q t paraqiten n gjykat.
127.2.N qoft se me kalimin e nj viti nga dita e shpalljes nuk paraqitet asnj
trashgimtar, pasuria trashgimore i dorzohet komuns kompetente, por me kt
trashgimtari q do t paraqitej m von nuk privohet nga e drejta q ti dorzohet
pasuria trashgimore ose pjesa q i takon.

Kujdestaria pr trashgimtart e panjohur


Neni 128.
128.1.Pasuria e paluajtshme i dorzohet komuns n territorin e s cils ndodhet, kurse
pasuria e luajtshme i dorzohet komuns n territorin e s cils trashgimlnsi ka pasur
vendbanimin, prkatsisht vendqndrimin n Kosov.
128.2.N qoft se trashgimlnsi n kohn e vdekjes nuk ka pasur vendbanim apo
vendqndrim n Kosov, pasuria e luajtshme i dorzohet komuns n territorin e s cils
ndodhet gjykata trashgimore.
128.3.Nse trashgimtari nuk e ka krkuar trashgimin brenda 20 viteve nga data e
shpalljes s testamentit, ose kur nuk ka testament q nga vdekja e trashgimlnsit,
trashgimlnsi do t konsiderohet pa trashgimtar ligjor ose testamentar dhe do t
aplikohen dispozitat e ktij ligji n lidhje me t drejtat n trashgimi t komunave (neni 21)

Kujdestari i pasuris trashgimore


Neni 129.
129.1.Kur nuk dihen t gjith ose disa prej trashgimtarve, kur nuk dihet vendqndrimi i
tyre, si edhe n rastet e tjera kur ka nevoj pr kt, gjykata cakton kujdestarin e
prkohshm t pasuris trashgimore, i cili sht i autorizuar q n emr t trashgimtarit
t padis dhe t paditet, t realizoj krkesat dhe t paguaj borxhet dhe t prfaqsoj
trashgimtart n prgjithsi.
35

129.2.Caktimi i kujdestarit t prkohshm nga gjykata pr trashgimtarin q sht i paaft


t mbroj interesat e tij apo sht i mitur rregullohet me dispozitat e Ligjit t Familjes.
129.3.Gjykata sht e autorizuar t caktoj t drejta dhe detyra t veanta t kujdestarit t
pasuris trashgimore.
129.4.Nse vetm nj ose disa bashktrashgimtar nuk jan t njohur, ose vendbanimi i
ktyre bashktrashgimtarve nuk dihet, gjykata mund t caktoj njrin prej
bashktrashgimtarve t mbetur si kujdestar t trashgimis.

II HEQJA DOR NGA TRASHGIMI


Heqja dor n prgjithsi
Neni 130.
130.1.Trashgimtari mund t heq dor nga trashgimi me deklarat t dhn pran
gjykats gjersa t prfundoj seanca mbi trashgimin.
130.2.Heqja dor vlen edhe pr pasardhsit e atij q ka hequr dor, prve nse
shprehimisht ka deklaruar se hequr dor vetm n emr t vet.
130.3.N qoft se pasardhsit jan t mitur pr kt heqje dor nuk nevojitet leja e organit
t kujdestaris.
130.4.Trashgimtari, i cili ka hequr dor n emr t vet konsiderohet sikur t mos ket
qen trashgimtar.
130.5.N qoft se pr trashgim kan hequr dor t gjith pasardhsit t cilt i takojn
radhs me t afrt t trashgimis n astin e vdekjes t trashgimlnsit, n trashgim
thirren pasardhsit e radhs pasuese t trashgimit.

Kalimi i s drejts s heqjes dor nga trashgimi


Neni 131.
131.1.Nse trashgimtari ka vdekur para se t prfundoj shqyrtimi i pasuris trashgimore
dhe nuk ka hequr dor nga trashgimi, e drejta e heqjes dor kalon tek trashgimtart e tij.
131.2.Nse jan disa trashgimtar t trashgimtarit t vdekur, ata nuk jan t detyruar t
heqin dor bashkarisht dhe secili prej ktyre trashgimtarve t trashgimtarit t vdekur
mund t heqin dor pr pjesn e trashgimis s trashgimlnsit q i takon pjess s tij
n trashgimin e trashgimtarit t vdekur.

Personi q nuk mund t heq dor nga trashgimi


Neni 132.
132.1.Nuk mund t heq dor nga trashgimi trashgimtari q ka disponuar tr pasurin
trashgimore ose nj pjes t saj.
132.2.Masat q merr nj trashgimtar vetm pr t ruajtur pasurin trashgimore, si dhe
masat e administrimit vijues, nuk e privojn nga e drejta q t heq dor nga trashgimi.
36

Prmbajtja e deklarats mbi heqjen dor nga trashgimi


Neni 133.
133.1.Heqja dor nga trashgimi nuk mund t jet e pjesshme apo me kusht.
133.2.Heqja dor n dobi t trashgimtarit t caktuar nuk konsiderohet si heqje dor nga
trashgimi, por si deklarat pr cedimin e e pjess trashgimore tek trashgimtari i caktuar.

Heqja dor nga trashgimi q nuk sht hapur


Neni 134.
Heqja dor nga trashgimi q nuk sht hapur nuk ka kurrfar efekti juridik.

Parevokueshmria e deklarats pr heqjen dor


ose pr pranimin e trashgimit dhe nulimi saj
Neni 135.
135.1.Deklarata pr heqjen dor nga trashgimi ose pr pranimin e trashgimit nuk mund
t revokohet.
135.2.Trashgimtari q ka dhn deklaratn mund t krkoj nulimin e ksaj deklarate,
po qe se ajo sht dhn me kanosje, dhun, pr shkak t mashtrimit ose lajthimit.

Shtimi
Neni 136.
Pjesa e trashgimtarit me testament q ka hequr dor nga trashgimi i takon trashgimtarve
ligjor t trashgimlnsit, po qe se nga vet testamenti nuk parashikohet ndryshe.

Si trashgohet pjesa e personit q heq dor nga trashgimi


Neni 137.
Pjesa e trashgimis s trashgimtarit ligjor q ka hequr dor nga trashgimi trashgohet
sikur ky trashgimtar t kishte vdekur para trashgimlnsit.

Parashkrimi i s drejts pr t krkuar pasurin trashgimore


Neni 138.
138.1.E drejta pr t krkuar pasurin trashgimore si trashgimtar i trashgimlnsit
parashkruhet ndaj poseduesit me mirbesim brenda nj viti nga dita q trashgimtari ka
marr dijeni pr t drejtn e vet dhe pr poseduesin e sendeve nga pasuria trashgimore
dhe n do rast jo m von se 10 vjet duke llogaritur pr trashgimtarin ligjor nga dita e
vdekjes e trashgimlnsit, kurse pr trashgimtarin me testament nga shpallja e
testamentit.
138.2.Ndaj poseduesit me keqbesim kjo e drejt parashkruhet brenda 20 vjetsh nga koha
parashikuar n paragrafin 1.
37

III NDARJA E TRASHGIMIT


E drejta pr ndarje
Neni 139.
139.1.Ndarjen e trashgimit mund ta krkoj do trashgimtar n do koh, por jo n nj
koh t paprshtatshme.
139.2.Kjo e drejt nuk parashkruhet.
139.3.Kontrata me t ciln trashgimtari heq dor nga e drejta q t krkoj ndarjen, si
dhe dispozita e testamentit me t ciln ndalohet ose kufizohet ndarja sht nul.

Bashksia e trashgimis
Neni 140.
140.1.Gjer n kohn e ndarjes trashgimtart e administrojn dhe e disponojn
bashkarisht pasurin trashgimore.
140.2.N qoft se nuk ka ekzekutues t testamentit e trashgimtart nuk pajtohen pr
administrimin e pasuris trashgimore, gjykata me krkesn e njrit prej tyre do t
caktoj administratorin, i cili pr t gjith ata do t administroj pasurin trashgimore.
Gjykata mund ti caktoj secilit trashgimtar pjesn e pasuris trashgimore q do t
administroj.
140.3.Gjykata mund t caktoj administrator edhe ndonjrin nga trashgimtart.
140.4.Administratori me lejen e gjykats mund t disponoj sende nga pasuria
trashgimore, po qe se sht i autorizuar pr kt me testament apo nse kjo i nevojitet
pr ti paguar shpenzimet ose pr t mnjanuar ndonj dm.

Cedimi i pjess trashgimore para ndarjes


Neni 141.
141.1.do trashgimtar para ndarjes mund t cedoj pjesn e vet trashgimore n trsi
ose pjesrisht vetm tek bashktrashgimtart.
141.2.Kontrata mbi cedimin e pjess trashgimore duhet t vrtetohet n gjykat.
141.3.Kontrata e trashgimtarit me personin q nuk sht trashgimtar pr cedimin e
pjess trashgimore detyron vetm trashgimtarin q pas ndarjes tia dorzoj pjesn e
vet bashkkontraktuesit. Me kt kontrat bashkkontraktuesi deri n kohn e ndarjes nuk
fiton kurrfar t drejte tjetr.
141.4.Bashktrashgimtart kan t drejtn e parablerjes n pajtim me dispozitat e Ligjit
t s Drejts Reale. Kjo e drejt parashkruhet pr secilin bashktrashgimtar dy muaj pasi
bashktrashgimtari sht njoftuar me shkrim pr transfern. Nse disa
bashktrashgimtar e ushtrojn t drejtn e tyre t parablerjes, ata e fitojn bashkarisht
pjesn e trashgimis, n proporcion me pjest e tyre respektive n raport me gjith
trashgimin.

38

E drejta e trashgimtarve q kan bashkjetuar ose kan punuar


n nj bashksi me trashgimlnsin
Neni 142.
142.1.Me krkesn e trashgimtarit q ka bashkjetuar ose ka punuar n nj bashksi me
trashgimlnsin gjykata, kur gjen se ka baz t arsyeshme pr kt krkes, mund t
vendos q ti lihen disa sende t luajtshme ose t paluajtshme ose grupe sendesh q do
ti takonin pjess s trashgimtarve t tjer, kurse ky tu paguaj me t holla vlern e
ktyre sendeve, brenda afatit q cakton gjykata duke marr parasysh rrethanat e rastit.
142.2.Pr shumn e caktuar n kt mnyr kta trashgimtar derisa ta paguajn kan
pengun ligjor pr pjest e pasuris trashgimore q i jan dhn trashgimtarit, i cili sht
i detyruar tu bj pagesn.
142.3.N qoft se nuk u bhet pagesa brenda afatit t caktuar, ata kan t drejt t
krkojn prmbushjen e detyrimit ose dorzimin e sendeve q zakonisht do tu takonin n
emr t pjess trashgimore.

Ndarja e sendeve t shtpis


Neni 143.
143.1.Sendet e shtpis q shrbejn pr plotsimin e nevojave t prditshme t
trashgimtarit q ka bashkjetuar me trashgimlnsin n t njjtn familje e q nuk sht
pasardhs apo bashkshort i tij, do ti lihen me krkesn e tij, kurse vlera e tyre do t
llogaritet n pjesn e ktij trashgimtari.
143.2.N qoft se vlera e sendeve tejkalon vlern e pjess trashgimore, trashgimtari t
cilit i jan ln sendet do tua paguaj kt diferenc trashgimtarve t tjer.

Detyrimi i mbrojtjes midis trashgimtarve pas ndarjes


Neni 144.
144.1.Nse pas ndarjes:
a. nj person i tret, n zbatim t s drejts t krijuar para ndarjes n mnyr t
ligjshme merr nj send q trashgimtari ka fituar me ndarje, ose n mnyr t
ligjshme kufizon ushtrimin e nj t drejte q trashgimtari ka fituar me ndarje, ose
b. nj send i fituar nga trashgimtari me ndarje ka nj defekt t fshehur , ose
c. nj krkese q i ka kaluar trashgimtarit me ndarje nuk ekziston, ose nuk mund
nxirret n vlern e plot q i ka kaluar atij, trashgimtart e tjer jan prgjegjs
ndaj ktij trashgimtari pr diferencn mes vlers aktuale t ktij sendi, t drejte,
ose objekti dhe vlers s prezumuar t tyre gjat ndarjes.
144.2.E drejta e trashgimtarit sipas paragrafit 1 mund t ushtrohet brenda 3 viteve nga
data e ndarjes. Lidhur me parashkrimin e ksaj krkese zbatohen dispozitat e Ligjit t
Detyrimeve. .
144.3.Sipas ktij neni prgjegjsia e do trashgimtari pr do krkes kufizohet brenda
krkess q i takon pjess s tij n raport me trashgimin n trsi.
39

DISPOZITAT KALIMTARE DHE PRFUNDIMTARE


Procedura trashgimore
Neni 145.
Rregullat e procedurs sipas t cilave, gjykata, organet e tjera dhe personat e autorizuar
veprojn n shtjet e trashgimis prcaktohen me dispozitat pr procedurn
jashtkontestimore.

Zbatimi i ligjit t trashgimis i Kosovs


Neni 146.
146.1.Dispozitat e ktij Ligji vlejn pr trashgimin e t gjith qytetarve t Kosovs q
n kohn e vdekjes kan pasur vendbanimin n Kosov, pavarsisht se ku ka ndodhur
vdekja dhe ku gjendet pasuria.
146.2.Megjithat, personat e prcaktuar n paragrafin 1 q nuk kan vendqendrimin n
Kosov, mund t zgjedhin me testament ligjin e trashgimis s vendit ku ata kan
vendqendrimin tyre.

Ligji i trashgimis pr nj person q nuk sht Kosovar


Neni 147.
147.1.Trashgimia e personave t tjer rregullohet nga ligjet t vendit qytetar i t cilit ka
qen trashgimlnsi n kohn e vdekjes.
147.2.N qoft se n shtetin e shtetasit t huaj t vdekur shqyrtohet pasuria trashgimore
e qytetarit t Kosovs sipas ligjeve t tij, pasuria trashgimore e ktij shtetasi t huaj q
ndodhet n territorin e Kosovs do t shqyrtohet sipas dispozitave t ktij ligji.

Krkesat formale pr vlefshmrin e testamenteve


Neni 148.
148.1.Testamenti do t konsiderohet se i plotson krkesat formale t ktij Ligji, nse
plotson njrn nga krkesat formale:
a. T ligjit t vendit ku trashgimlnsi ka pasur shtetsin n kohn e vdekjes, ose
n kohn ku ai ka br testamentin,
b. T ligjit t vendit ku sht br testamenti,
c. T ligjit t vendit ku trashgimlnsi ka pasur vendbanimin ose vendqendrimin,
qoft n kohn ku ai ka br testamentin ose n kohs e vdjekjes s tij,
d. T ligjit t aplikueshm n vendin ku gjenden pasurit e paluajtshme, por vetm
prsa i prket ktyre paluajtshmrive ose,
e. T ligjit pr trashgimin n prgjithsi, ose q do t aplikohej pr trashgimin e
trashgimlnsit n kohn kur ai ka br testamentin.
40

148.2.Paragrafi 1 aplikohet edhe pr testamentet pas revokimit t nj testamenti t


mparshm.
148.3.Krkesat n lidhje me kombsin, shtetsin, ose karakteristikat e tjera personale t
trashgimlnsit, apo t dshmitarve t testamentit do t konsiderohen krkesa
formale pr qllime t ktij neni.

Hyrja n fuqi
Neni 149.
149.1.Pas miratimit nga Kuvendi i Kosovs ligji i drgohet PSSP-s pr tu shpallur.
149.2.Ky ligj hyn n fuqi pas shpalljes nga PSSP-ja.

Ligji Nr.2004/26
28 korrik 2004

Kryetari i Kuvendit t Kosovs


_______________________
akademik Nexhat Daci

41

You might also like