Professional Documents
Culture Documents
Ligji Per Familjen PDF
Ligji Per Familjen PDF
UNMIK
NATIONS UNIES
Mission dAdministration
Intrimaire des Nations Unies au
Kosovo
_________________________________________________________________
PJESA E PAR
DISPOZITA T PRGJITHSHME
I. PARIMET
Neni 1. Fushveprimi i rregullativs
Ky Ligj rregullon fejesn, martesn, marrdhniet ndrmjet prindrve dhe fmijve,
adoptimin (birsim), kujdestarin, mbrojtjen e fmijve pa prkujdesje prindrore,
marrdhniet pasurore n familje dhe procedurat e posame t gjykats prkitazi me
kontestet lidhur me marrdhniet familjare.
Neni 2. Familja
(1) Familja sht bashksi vitale e prindrve dhe fmijve t tyre si dhe personave
tjer n gjini.
(2) Familja sht brtham natyrore dhe themelore e shoqris dhe si e till gzon t
drejtn n mbrojtje.
Neni 3. Parimet mbi rregullimin e marrdhnieve familjare
Rregullimi i marrdhnieve familjare bazohet n parimet:
1. Barazin ndrmjet burrit dhe gruas, respektit dhe ndihms s ndrsjellt
ndrmjet tyre dhe antarve t familjes;
2. Mbrojtja e t drejtave t fmijve dhe prgjegjsia e t dy prindrve pr rritjen
dhe edukimin e fmijve t tyre, ku fmij nnkupton personin nn moshn 18
vjeare;
3. Prindrit dhe fmijt detyrohen n ndihm dhe konsiderat t ndrsjellt gjat
tr jets s tyre;
4. Fmijt e prindrve t cilt nuk kan qen t martuar n kohn e lindjes s tyre
gzojn t drejtat e njjta dhe kan detyrime t njjta sikurse fmijt e lindur
nga prindrit t cilt kan qen t martuar n kohn e lindjes s tyre.
Neni 4.
T gjith personat gzojn trajtim t barabart t t drejtave dhe detyrimeve t
parapara me kt Ligj. Nuk do t ket diskriminim t drejtprdrejt apo t trthort
ndaj asnj personi apo personave n baz t gjinis, moshs, gjendje martesore,
gjuhs, paaftsis mendore apo fizike, orientimit seksual, prkatsis apo bindjeve
politike, prejardhjes etnike, kombsis, religjionit apo besimit, racs, prejardhjes
shoqrore, pasuris, lindjes apo gjendjes tjetr.
II. MBROJTJA E T DREJTAVE
Neni 5. Mbrojtja sociale
(1) Fmijt pa prkujdesje prindrore dhe ata me rregullime mentale ose fizike t
diagnostifikuara, si dhe prindrit t cilt nuk jan t aft t krijojn kushtet e
domosdoshme jetsore pr vete dhe pr fmijt e tyre, jan nn prkrahjen e veant
financiare dhe shoqrore;
(2) Bashksia shoqrore prkujdeset pr personat e moshuar n rastet kur ata nuk jan
n gjendje t sigurojn kushtet jetsore dhe kur nuk kan persona tjer n gjini t cilt
sipas ligjit jan t detyruar t kujdesen pr ta.
Neni 6. Mbrojta Institucionale e t drejtave
(1) Punt e mbrojtjes dhe t ndihms familjare do ti ushtron organi kompetent i
administrats komunale i cili sht kompetent pr punt e mbrojtjes sociale.
2
(3) Pasi ti ket siguruar deklaratat mbi pajtimin pr hyrje n martes, ofiqari e shpall
martesn t lidhur.
6. Refuzimi pr lidhjen e martess
Neni 32. Refuzimi pr lidhjen e martess
N qoft se ofiqari konstaton ekzistimin e fardo pengese apo ndalese martesore, ai i
komunikon gojarisht parashtruesve t krkess se nuk mund t lidhin martes dhe
harton procesverbalin lidhur me kt.
Neni 33. Procedura administrative
(1) Nse personat q kan paraqitur fletparaqitjen pr lidhjen e martess nuk
pajtohen me komunikimin verbal si sht prcaktuar n nenin 32 t ktij Ligji, ata
mund t krkojn nga ofiqari q t nxjerr aktvendim pr refuzimin e fletparaqitjes
pr lidhjen e martess.
(2) Paraqitja e ankess kundr aktvendimit nga paragrafi 1 i ktij neni mund t bhet
brenda 8 ditve nga dita e njoftimit mbi moslejimin pr lidhjen e martess nga
organet kompetente. Sipas krkess nga paragrafi 2 i ktij neni, organi kompetent
sht i detyruar q n procedurn administrative t nxjerr vendim n afat prej 15
ditsh nga dita e pranimit t krkess.
Neni 34. Pjesmarrja
N rast se n datn e lidhjes s martess nusja, dhndri apo q t dy nuk paraqiten
dhe mungesn e tyre nuk e arsyetojn, krkesa pr lidhjen e martess do t
konsiderohet se sht trhequr.
Neni 35. Libri amz i kurorzimit
(1) Ofiqari e regjistron lidhjen e martess n Librin amz t kurorzuarve dhe i njjti
libr nnshkruhet nga bashkshortt, dy dshmitart dhe ofiqari.
(2) Menjher pas lidhjes s martess, bashkshortve u lshohet ertifikata nga Libri
amz i t kurorzuarve.
7. Rregullativa pr martesn religjioze
Neni 36. Preliminaret (shtjet paraprake)
Personat q dshirojn t lidhin martes n pajtim me rregullat fetare (religjioze) nuk
mund ta bjn nj gj t till, prderisa ata nuk e dshmojn lidhjen e martess ligjore
me ertifikat t lshuar nga regjistri i ofiqarit.
Neni 37. Dokumentacioni
(1) Zyrtari nga bashksia religjioze, prpara t cilit sht lidhur martesa sipas
rregullave fetare, i drgon ofiqarit dokumentin e nnshkruar nga bashkshortt,
dshmitart dhe nga prfaqsuesi i bashksis fetare, duke e dokumentuar me kt
lidhjen e martess.
(2) Dokumenti i parapar n paragrafin 1 t ktij neni do ti drgohet ofiqarit brenda
afatit prej pes ditsh nga dita e lidhjes s martess.
Neni 38. Regjistrimi
(1) Ofiqari sht i detyruar q t regjistroj martesn e lidhur n mnyr religjioze
brenda tri ditsh pas pranimit t dokumentit t parapar n kt Ligj.
(2) Menjher pas regjistrimit t martess religjioze n librin amz t t kurorzuarve,
ofiqari do t lshoj ertifikatn e martess fetare (religjioze).
7
ose fillimisht dshirojn t arrijn qllime tjera (si jan trashgimi ligjor, pensioni
familjar, ikja nga prgjegjsia penale, dhe keqprdorimi i fardo t drejte tjetr).
(3) Martesa e till nuk do t anulohet nse m von vendoset t krijohet bashkjetesa.
Neni 67. E drejta pr t parashtruar padi
(1) Personat q kan t drejt t parashtrojn padi pr anulimin e martess pr
shkaqet parapara n kt Ligj jan bashkshortt, prokurori publik dhe t gjith
personat tjer t cilt kan interes t drejtprdrejt juridik pr anulimin e martess..
(2) Kur shkaqet e parapara n kt Ligji shuhen, e drejta pr t parashtruar padi pr
anulimin e martess i takon vetm bashkshortit i cili ka psuar smundje psiqike apo
pr shkaqe tjera ka qen i paaft pr t vepruar. Padia duhet t parashtrohet brenda nj
viti nga data kur shkaqet e lartprmendura shuhen.
III. SHKURORZIMI
Neni 68. Shkurorzimi
(1) Martesa mund t zgjidhet me shkurorzim vetm n baz t vendimit t gjykats
(2) Njri apo t dy bashkshortt me marrveshje t dyanshme mund t krkojn
shkurorzim duke parashtruar padi n gjykatn kompetente.
(3) E drejta pr ngritjen e padis pr shkurorzim nuk mund t kalohet te
trashgimtart, por trashgimtart e paditsit mund t vazhdojn procedurn e filluar
pr t verifikuar bazn e padis.
(4) Nse njri nga bashkshortt paraqet padi pr shkurorzim, kurse bashkshorti
tjetr m s voni deri n prfundimin e seancs kryesore gjyqsore, deklaron
shprehimisht se nuk e kundrshton bazueshmrin e krkespadis, do t konsiderohet
se bashkshortt kan paraqitur propozimin pr shkurorzim me marrveshje.
Neni 69. Shkaqet pr shkurorzim
(1) Bashkshorti mund t krkoj shkurorzim kur marrdhniet martesore jan
rregulluar seriozisht ose n mnyr t vazhdueshme, ose kur pr shkaqe t tjera
sht zgjidhur n mnyr t pa kthyeshme.
(2) Shkaqet e shkurorzimit jan mes tjerash: jeta e padurueshme e bashkshortve,
shkelja e besnikris bashkshortore, veprat penale kundr jets s bashkshortit,
keqtrajtimi serioz, lnia qllimkeqe dhe e paarsyeshme, smundja psikike e
pashrueshme dhe paaftsia e vazhduar pr t vepruar, ndrprerja e paarsyeshme e
jets faktike pr m shum se nj vit dhe shkurorzimi me marrveshje t dyanshme.
IV. MBROJTJA E FMIJVE DHE BASHKSHORTVE
Neni 70. Parimet e mbrojtjes
(1) Bashkshortt nuk do t parashtrojn padi pr shkurorzim gjat shtatznis s
gruas dhe derisa fmija i tyre i prbashkt ti kt mbushur nj vit.
(2) S bashku me propozimin pr shkurorzim me marrveshje t dyanshme,
bashkshortt jan t detyruar t parashtrojn marrveshjen me shkrim pr
prkujdesje, edukim dhe ushqim t fmijve t tyre t prbashkt si dhe propozimin
me shkrim mbi at se si kontaktet personale mes fmiut dhe t dy prindrve do t
garantohen n t ardhmen.
(3) Leja pr shkurorzim mund t mos jepet ose mund t shtyhet edhe pse martesa ka
dshtuar vetm n raste t veanta nse dhe prderisa ruajtja e martess bhet pr arsye
specifike, t domosdoshme pr interesin e fmijs.
13
(2) Nse njri ose q t dy bashkshortt edhe pse jan ftuar n mnyr t rregullt,
mungojn nga seanca pr prpjekjen q t arrihet pajtimi, dhe asnjri prejt tyre nuk e
arsyetojn mungesn gjykata, do t moj se a do t caktoj seancn e re pr
prpjekjen e arritjes s pajtimit ose do t konsideroj se pajtimi ka dshtuar;
(3) Kur njri apo t dy bashkshortt t cilt me propozimin e prbashkt kan filluar
procedurn pr shkurorzim me marrveshje nuk paraqiten n seancn pr prpjekje
q t arrihet pajtimi, dhe mungesa e tyre nuk arsyetohet, do t konsiderohet se kan
trhequr propozimin.
Neni 80. Kompetenca lndore e Organit t Kujdestaris n procedurn e pajtimit
(1) nse bashkshortt kan nj apo m shum fmij t prbashkt t mitur,
procedura e pajtimit zhvillohet para Organit t Kujdestaris duke zbatuar metodat e
puns sociale, metodat tjera profesionale dhe duke shfrytzuar shrbimet e
kshillimores pr martes dhe familje si dhe institucioneve tjera profesionale
(2) procedurat duhet t mbshteten nga parimet e vullnetit t mir dhe bashkveprimit
(3) n raste t tjera, procedurn e pajtimit t bashkshortve e zbaton gjykata nse
kryetari i kolegjit gjyqsor nuk e mon se do t ishte e arsyeshme q procedura e
pajtimit ti kaloj Organit t Kujdestaris.
(4) N shkresn me t ciln procedura e pajtimit i kalon organit t kujdestaris do t
shnohen emrat dhe adresat e bashkshortve, data e fillimit t procedurs pr
shkurorzim si dhe shkaqet kryesore pr t cilat krkohet shkurorzimi. Nse n
martes ka fmij t mitur do t shnohen edhe t dhnat pr fmijt.
Neni 81. Kompetenca Territoriale Ligjore
(1) Pr procedurn e pajtimit, prve Organit t Kujdestaris n territorin e t cilit
ndodhet vendbanimi ose vendqndrimi i t paditurit, sht kompetent edhe Organi i
Kujdestaris n territorin e t cilit bashkshortt kan pasur vendbanimin e fundit t
prbashkt;
(2) Kur procedura fillon me propozimin pr shkurorzim me marrveshje t
dyanshme, kompetent pr procedurn e pajtimit t bashkshortve sht Organi i
Kujdestaris n territorin e t cilit e ka vendbanimin ose vendqndrimin njri prej
bashkshortve si dhe Organi i Kujdestaris n territorin e t cilit bashkshortt e
kan pasur vendbanimin e fundit t prbashkt.
Neni 82. Mbrojtja e Fmijve n procedurn e pajtimit
N procedurn e pajtimit, Organi i Kujdestaris konstaton se n far kushte pr jet
dhe zhvillim ndodhen fmijt e prbashkt t bashkshortve dhe ndrmerr t gjitha
masat e nevojshme q t siguroj edukimin, sigurin dhe mbajtjen financiare, duke u
prpjekur q t arrij marrveshje ndrmjet bashkshortve n mnyr q t mbroj
interesat e fmijve.
Neni 83. Afati n procedurn e pajtimit pran Organit t Kujdestaris
(1) Procedura e pajtimit pran Organit t Kujdestaris nuk mund t zgjas m shum
se tre muaj, por mund t vazhdohet, nse bashkshortt pajtohen q t vazhdojn nj
procedur t ktill pas prfundimit t ktij afati.
(2) Organi i Kujdestaris sht i detyruar pa vones t drgoj n gjykat raportin m
shkrim lidhur me rezultatin e procedurs s pajtimit.
3. Procedurat e Gjykats
Neni 84. Hetimet \ krkimet e gjykats
(1) Kur procedura ka filluar me propozimin e bashkshortve pr shkurorzim me
an t marrveshjes s dyanshme, faktet n t cilat sht mbshtetur propozimi nuk
15
ia siguron bashkshortit tjetr pagimin prkats n para apo vlern prkatse ose t
prafrt ose nuk ia cedon bashkshortit tjetr sipas plqimit t tij sendet e tjera me
vler prkatse ose t prafrt. Pr kto kompensime qllimi krkohet t miratohet
nga t dy bashkshortt.
(4) Kur pjestimi fillohet me krkesn e njrit bashkshort, atij do ti dorzohen ato
sende t pasuris s prbashkt q i shrbejn ekskluzivisht prdorimit t tij personal.
Neni 91. Pagimi n para
N rast se pjesa e njrit bashkshort n pasurin e prbashkt sht jo proporcionalisht
m e vogl se pjesa e bashkshortit tjetr, gjykata, me krkesn e njrit nga
bashkshortt, duke pasur parasysh t gjitha rrethanat dhe vlern e pasuris s tij atij
bashkshorti mund tia caktoj shprblimin n t holla sipas vlers s pjess s tij.
Neni 92. Sendet e luajtshme
(1) Secili prej bashkshortve mund t krkoj q sendet e luajtshme n pasurin e
prbashkt ti ndahen n emr t pjess n pasurin e prbashkt bashkshortit tjetr i
cili ato sende i ka ndalur pas ndrprerjes s bashksis s jets dhe ka qen n
posedim t tyre t qet t pandrprer s paku 3 vjet.
(2) N zbatim t paragrafit 1 i ktij neni bashkshorti tjetr mund t krkoj ti
ofrohet pjesa prkatse nga sendet tjera t luajtshme dhe nse vlera e ktyre sendeve
nuk sht e mjaftueshme ka t drejt q dallimi ti paguhet n t holla.
Neni 93. Mbrojtja e pasuris s fmijve
(1) Bashkshortit q i besohen fmijt e prbashkt pr ruajtje dhe edukim prve pjess
s tij, i jepen edhe sendet q i shrbejn vetm fmijve ose q jan t destinuara vetm
pr prdorimin e tyre t drejtprdrejt, prve nse vlera e tyre sht jo proporcionalisht e
madhe n krahasim me vlern e pasuris s prgjithshme t prbashkt.
(2) Me kt rast veprohet n t njjtn mnyr sikurse edhe n dispozitat e nenit 91
t ktij Ligji.
Neni 94. E drejta e parablerjes
Kur pjesa e bashkshortit nga pasuria e prbashkt prcaktohet n form t prer,
bashkshorti tjetr ka t drejtn e parablerjes s asaj pjese.
Neni 95. Vendimi gjyqsor mbi mosmarrveshjet
(1) Nse bashkshorti n procedurn e shkurorzimit nuk pajtohet mbi at se kujt duhet
ti jepet e drejta q t jetoj n t ardhmen n banesn nga martesa ose pr ndarjen e
pajisjeve t shfrytzuara bashkrisht dhe gjrave t tjera q i takojn shtpis, vendimi
duhet t nxjerrt nga gjykata n krkes t njrit apo t dy bashkshortve.
(2) Gjykata do t vendos duke pasur parasysh do rast individual, e n veanti rastet
kur vendimi prek mirqenien e fmijve dhe pozitn sociale t bashkshortve.
VI. T NDRYSHME
Neni 96. Mbiemri
(1) Bashkshorti i cili n rastin e martess e ka ndryshuar mbiemrin, pas zgjidhjes s
martess mund t marr mbiemrin e mparshm.
(2) Deklarata pr marrjen mbiemrit t mparshm duhet t jepet brenda afatit prej
gjasht muajve pas zgjidhjes s martess.
(3) Deklarata i paraqitet ofiqarit i cili mban regjistrin am t t martuarve pr vendin
n t cilin sht lidhur martesa sipas vendbanimit t deklarat dhnsit.
17
(2) Atsia mund t njihet para Organit t Kujdestaris, gjykats apo organit tjetr t
autorizuar me ligj. Kto organe jan t detyruara q pa vones t drgojn
procesverbalin e vrtetuar tek ofiqari kompetent, i cili duhet t regjistroj fmiun n
regjistrin e t lindurve.
(3) Atsia gjithashtu mund t njihet edhe me testament
(4) Deklarata pr njohjen e atsis nuk mund t jepet prmes prfaqsuesit me prokur.
Neni 104. Procedurat e gjykats
(1) Nna e fmijs s lindur jasht martess, n paraqitjen e lindjes s fmijs mund ta
shnoj personin t cilin e konsideron at t fmijs s vet. Ajo mund t ofroj deklarat
me goj q do t shnohet n procesverbal te ofiqari ose te organi i autorizuar pr
prpilimin e dokumenteve publike, n dokumentin e vrtetuar ose n testament.
(2) Nse nna n paraqitjen e lindjes s fmijs nuk e ka shnuar personin q e konsideron
at t fmijs, ofiqari do ta udhzoj pr t drejtn e saj q ta bj kt gj.
(3) Kur e merr deklaratn e nns pr identitetin e atit t fmijs s saj, ofiqari do ta ftoj
personin e shnuar t deklarohet pr atsin e vet drejtprdrejt para ofiqarit ose t ofroj
dokumentin e vrtetuar brenda afatit prej 30 ditsh. Letrthirrja pr nj person t ktill
medoemos i dorzohet personalisht dhe sipas mnyrs me t ciln sigurohet fshehtsia.
(4) Pr veprimet q i ndrmerr dhe pr deklaratat me goj t nns s fmijs dhe t
personit pr t cilin nna pohon se sht at i fmijs, ofiqari do t prpiloj procesverbalin.
(5) Nse personi i ftuar deklaron se nuk sht at i fmijs ose brenda afatit prej 30 ditsh
nuk deklarohet pr atsin e fmijs, ofiqari lidhur me kt gj do ta informoj nnn e
fmijs.
(6) Nse personi i ftuar deklaron n procesverbal para ofiqarit se konsideron veten at t
fmijs, dhe kjo sht e regjistruar n procesverbal ose n dokumentin e verifikuar, ofiqari
zyrtarisht do ta regjistroj si at t fmijs, n regjistrin am t t lindurve dhe pr
regjistrimin duhet t informoj nnn e fmijs.
Neni 105. Njohja e atsis para lindjes dhe pas vdekjes s fmijs
(1) Deklarata pr njohjen e atsis mund t jepet edhe para lindjes s fmijs.
Deklarata e till prodhon efektin juridik me kusht q fmija t lindet i gjall.
(2) Pas vdekjes s fmijs atsia mund t vrtetohet vetm me vendimin e gjykats
me krkesn e personave t autorizuar, nse pr kt gj kan interes juridik.
Neni 106. Plqimi i nns
(1) Njohja e atsis prodhon efekt juridik dhe regjistrohet n librin am t t lindurve
vetm nse me njohjen pajtohet nna e fmijs.
(2) Deklaratn mbi plqimin pr njohjen e atsis mund ta jap nna sipas rregullave
t prcaktuara me nenin 103 t ktij Ligji pr njohjen e atsis.
(3) Ofiqari ka pr detyr ta ftoj nnn e fmijs q brenda afatit prej 30 ditsh t
deklarohet pr njohjen e atsis nse ajo nuk e ka paraqitur m par personin e njjt
si at t fmijs.
Neni 107. Plqimi i fmijs
(1) Nse fmija sht m i vjetr se 16 vje sht i nevojshm edhe plqimi i tij pr
njohjen e atsis. Ky plqim jepet sipas mnyrs s rregulluar me nenin 109 t ktij Ligji.
(2) Nse fmija pavarsisht nga kjo mosh, sht i paaft pr t gjykuar n mnyr t
vazhdueshme, ose nna nuk sht m e gjall, apo ka vendqndrimin e panjohur ose
sht shpallur e vdekur apo plotsisht i sht hequr aftsia pr t vepruar, deklaratn
mbi plqimin pr njohjen e atsis e jep kujdestari i fmijs me lejen e Organit t
Kujdestaris.
19
(2) Padia pr kundrshtimin e atsis mund t paraqitet brenda afatit prej gjasht
muajsh nga dita e marrjes n dijeni t faktit q v n dyshim atsin e tij. Krkesa nuk
mund t drgohet m von se afati prej 10 vjetsh nga lindja e fmijs.
(3) Nse burrit t nns s fmijs i sht hequr plotsisht aftsia pr t vepruar,
padin pr kundrshtimin e atsis s tij mund ta ngrit kujdestari i tij me lejen e
Organit t Kujdestaris.
Neni 114. Kundrshtimi i atsis nga Nna
(1) Nna mund t kundrshtoj se sht at i fmijs s saj personi i cili, sipas
paragrafit (1) t nenit 99 t ktij Ligji, konsiderohet at i fmijs.
(2) Padia pr kundrshtimin e atsis nga nna duhet t paraqitet brenda afatit prej
gjasht muajsh nga lindja e fmijs.
Neni 115. Kundrshtimi i atsis me iniciativn e fmijs
(1) Fmija mund t kundrshtoj atsin e personit i cili me kt ligj konsiderohet si
at i tij.
(2) Fmija mund t paraqes padin pr kundrshtimin e atsis. Nse fmija sht i
mitur ose nuk ka aftsi pr t vepruar, padin n emr t tij mund ta paraqet nna, e
nse nna nuk sht e gjall ose ka vendqndrimin e panjohur, apo i sht hequr
aftsia pr t vepruar ose i sht hequr e drejta prindore, padin mund ta paraqet
kujdestari me lejen e organit t kujdestaris.
(3) E drejta e padis s fmijs nuk parashkruhet.
Neni 116. Kundrshtimi i atsis nga personi i tret pr fmijn jashtmartesor
(1) Personi q e konsideron veten at i fmijs s lindur jasht martess, mund t
krkoj pavlefshmrin e atsis s personit tjetr i cili at fmij e ka pranuar si t
vetin, me kusht q me po at padi t krkoj q t vrtetohet atsia e tij.
(2) Padia mund t paraqitet brenda afatit prej nj viti nga regjistrimi i atsis s
kundrshtuar n regjistrin am t t lindurve.
Neni 117. Kundrshtimi i atsis nga personi i tret pr fmijn e lindur n martes
(1) Personi q e konsideron vetn at i fmijs t lindur n martes mund tia
kundrshtoj atsin personit i cili, sipas ktij ligji, konsiderohet at i fmijs.
(2) Kjo vlen vetm n rastet kur personi ka jetuar n bashksi me nnn e fmijs n
kohn e znies s fmijs, me kusht q me po at padi t krkoj q t vrtetohet
atsia e tij.
(3) Padia pr kundrshtimin e atsis n rastin nga paragrafi 1 i ktij neni duhet t
paraqitet brenda afatit prej nj viti nga lindja e fmijs.
Neni 118. Kundrshtimi i amsis
(1) Gruaja, e cila sht regjistruar n regjistrin am t t lindurve si nn e fmijs,
mund ta kundrshtoj amsin e vet nse konsideron se nuk sht nn e fmijs.
(2) Padia pr kundrshtimin e amsis mund t paraqitet brenda afatit prej gjasht
muajsh nga marrja n dijeni e faktit se nuk sht nn e fmijs, e m s voni brenda
afatit pre 7 vjetsh nga lindja e fmijs.
Neni 119. Kundrshtimi i amsis nga personi i tret
(1) Gruaja e cila e konsideron vetn nn e fmijs mund tia kundrshtoj amsin
gruas tjetr e cila n regjistrin am t t lindurve sht regjistruar si nn e atij fmije,
me kusht q me po at padi t krkoj q t vrtetohet amsia e saj.
(2) Padia e ktill do t paraqitet brenda afatit prej gjasht muajsh nga marrja n
dijeni se ajo sht nn e atij fmije, e m s voni brenda afatit prej 7 vjetsh nga
lindja e fmijs.
21
E njjta do t aplikohet nse pr shkak t rrethanave tjera njri prind nuk sht i aft
pr ushtrimin e kujdesit prindror.
Neni 138. Ushtrimi i kujdesit nga Organi i Kujdestaris
Organi i Kujdestaris vendos n emr t interesave t fmijs vetm me krkesn e
njrit ose t dy prindrve, me krkesn e personit t tret, n rastet kur kujdesi
fmijs sht nn mbikqyrjen e tij ose me vendimin e gjykats.
Neni 139. Ushtrimi i kujdesit n rastin e ndarjes s prindrve
(1) Nse prindrit jetojn ndaras , kujdesin prindror e ushtron prindi me t cilin
jeton fmija nse me kt pajtohet prindi tjetr.
(2) Nse n rastin e jets s ndar prindrit nuk merren vesh se me cilin prej tyre do
t jetoj fmija, vendimin lidhur me kt gj e merr gjykata kompetente, nse me kt
ligj nuk sht caktuar ndryshe.
(3) N rastet kur prindrit jetojn t ndar, jan t shkurorzuar ose martesa e tyre
sht e anuluar me vendim t gjykats ose t organit tjetr kompetent, dhe fmija i
sht besuar pr ruajtje dhe edukim njrit prind, kujdesin prindror e ushtron prindi t
cilit i sht besuar fmija.
(4) Gjat kohs s ekzekutimit t mass gjyqsore, kujdesin prindror e ushtron
prindi t cilit me aktvendim i sht urdhruar t zbatoj masn.
Neni 140. Vendimi i gjykats pr ushtrimin e t drejtave dhe detyrave prindrore
(1) Kur gjykata kompetente n kontestin martesor e merr aktgjykimin me t cilin
zgjidhet ose anulohet martesa me at aktgjykim gjykata do t vendos pr ruajtjen
dhe edukimin e fmijve t mitur.
(2) Nse prindrit nuk jan marr vesh pr rastin e cekur n paragrafin (1) ose nse
marrveshja e tyre nuk u prgjigjet interesave t fmijve, gjykata, pasi t marr
mendimin dhe propozimin e Organit t Kujdestaris dhe t hetoj t gjitha rrethanat,
do t vendos: q t gjith fmijt t mbeten pr ruajtje dhe edukim te njri prind, q
disa t mbesin te nna, kurse disa tek i ati, q t gjith ose disa fmij ti besohen
ndonj personi t tret.
(3) Nse prindi i cili ushtron kujdesin prindror pengon kontaktet personale t fmijs
me prindin tjetr, gjykata me aktgjykim do t rregulloj edhe mnyrn e mbajtjes s
kontakteve personale t fmijs me prind, i cili nuk e ushtron kujdesin prindror, nse
vlersimi i t gjitha rrethanave t rastit tregon se kjo sht e domosdoshme pr
mbrojtjen e fmijs
(4) Gjykata, me krkesn e njrit prind ose t Organit t Kujdestaris, do t ndryshoj
vendimin mbi kujdestarin, nse kt gj e krkojn rrethanat e ndryshuara.
(5) Mendimi i fmijs, i cili sht i aft t jap pikpamjet e tij/saj, do t merret
parasysh nga gjykata n do procedur q i prket atij. Mendimit t tij do ti jepet
pesha e duhur n pajtim me moshn dhe aftsin e tij pr t kuptuar.
Neni 141. shtje t rndsis thelbsore pr zhvillimin e fmijs
(1) T dy prindrit do t vendosin me marrveshje pr shtjet e rndsis thelbsore
pr zhvillimin e fmijs, edhe n rastet kur duke u bazuar n marrveshjen e tyre ose
vendimin e Organit t Kujdestaris ose vendimin e gjykats vetm njri nga ata
ushtron kujdesin prindror.
(2) Ku prindi i cili nuk ushtron kujdesin prindror nuk pajtohet me ndonj mas ose
veprim t prindit tjetr n ushtrimin e kujdesit prindror n shtjet e rndsishme ai
mund t informoj gjykatn kompetente i cili sht i obliguar t vendos se a sht
masa apo veprimi i till n favor t interesave t fmijs.
25
7. Besimi i fmijs
Neni 142. Besimi i prkohshm nga prindrit pals s tret
(1) Kur kt e krkojn interesat e fmijs, prindi ose prindrit munden prkohsisht
tia besojn fmijn pals s tret pr kujdes dhe edukim, nse ky person i plotson
kushtet e kujdestarit.
(2) Nse prindrit ose prindi i cili e ushtron kujdesin prindror shkojn prkohsisht
n vend tjetr t banimit brenda apo jasht Kosovs, ata ose ai mund tia besojn
fmijn pr kujdes dhe edukim vetm personit i cili i plotson kushtet e kujdestarit.
Neni 143. Besimi i fmijs njrit prind ose personit t tret
(1) N rast t vdekjes s prindit i cili e ka ushtruar vet kujdesin prindror sipas
vendimit t gjykats ose sipas vendimit t Organit t Kujdestaris ose sipas
marrveshjes me prind tjetr, si dhe n rast kur ai prind e humb aftsin pr t vepruar
ose e braktis fmijn, prindi tjetr ka t drejt t krkoj q personi te i cili ndodhet
fmija tia dorzoj fmijn pr ruajtje dhe edukim.
(2) N rast t kontestit ndrmjet prindrve dhe personit t tret, gjykata kompetente
mund t vendos q fmija ti besohet pr ruajtje dhe edukim personit te i cili ndodhet
fmija, ndonj personi ose institucioni tjetr, nse n baz t mendimit dhe
propozimit t marr nga Organi i Kujdestaris, pasi ti hetoj t gjitha rrethanat,
konstaton se interesat e fmijs e krkojn nj gj t till.
Neni 144. Shqyrtimet e gjykats
(1) Gjykata ose Organi i Kujdestaris, i cili e merr vendimin mbi besimin e fmijs
pr ruajtje dhe edukim, ka pr detyr q n mnyr t prshtatshme ti hetoj t gjitha
rrethanat q jan me rndsi pr zhvillimin e drejt psikik dhe fizik dhe pr edukimin
e fmijs.
(2) N rast se fmiu sht me mosh mbi 10 vje, gjykata do t marr parasysh
posarisht nevojat emocionale dhe dshirat e fmijs. Nse e mendon t nevojshme,
gjykata do t merr parasysh mendimin e ekspertve.
Neni 145. Kontaktet personale
(1) Nse fmija jeton vetm me njrin prind ose me personin e tret ose n institucion,
prindrit do t merren vesh pr mnyrn e mbajtjes s kontakteve personale me
fmijn. N rast t kontestit, vendimin lidhur me kt gj e merr gjykata kompetente.
(2) Gjykata kompetente prsri mund t rregulloj mnyrn e mbajtjes s kontakteve
personale t prindrve me fmijt, nse kt gj e krkojn rrethanat e ndryshuara.
III. MBIKQYRJA NDAJ KUJDESIT PRINDROR
Neni 146. Mbikqyrja nga Organi i Kujdestaris
Organi i Kujdestaris ushtron mbikqyrjen e prgjithshme dhe t vazhdueshme ndaj
ushtrimit t t drejtave dhe detyrave prindrore.
Neni 147. Masat urgjente t Organit t Kujdestaris
(1) Nse Organi i Kujdestaris mson pr rrezikun ekzistues pr fmiun pr shkak t
abuzimit t t drejts prindrore ose fardo rreziku pr fmijn nga neglizhenca
serioze e detyrave prindrore, sht i detyruar q urgjentisht t ndrmerr masa pr
mbrojtjen e personalitetit, t drejtave dhe interesave t fmijs.
(2) Ofiqari ka pr detyr q t lajmroj Organin e Kujdestaris pr lindjen e fmijs,
njri ose t dy prindrit e t cilit jan t panjohur, si dhe pr marrjen e masave t
domosdoshme pr mbrojtjen e tij.
26
II. ADOPTIMI
1. Ndrmjetsimi i adoptimit
Neni 160. Ndrmjetsimi i adoptimit
(1) Qllimi i ndrmjetsimit t adoptimit sht t arrij vendosjen e fmiut (t
adoptuarit) nn kujdestari t personit i cili dshiron t marr fmiun nn prkujdesjen
dhe prgjegjsin e tij (adoptuesi).
(2) Ndrmjetsimi i adoptimit gjithashtu nnkupton realizimin dhe administrimin e t
dhnave lidhur me fmijn i cili do t vendoset, si dhe t dhnat pr prindrit e
ardhshm t cilt dshirojn t adoptojn fmiun edhe nse fmija nuk ka lindur n
kohn kur njoftimi sht dhn.
Neni 161. Autoriteti kompetent pr adoptim
(1) Procedura e adoptimit sht n kompetenc t gjykats. Gjykata mund t krkoj
kshilla nga organi i kujdestaris gjat marrjes s vendimit mbi adoptim.
(2) Organi i Kujdestaris do t caktoj vetm personel t trajnuar posarisht i cili do
t jet i prshtatshm pr detyrn, kjo pr shkak t veorive personale si dhe i cili do
t ket prvoj profesionale t puns me fmij.
Neni 162. Konfidencialiteti dhe mbrojtja e t dhnave
(1) Gjykata kompetente dhe organi i kujdestaris jan prgjegjs pr mbrojtjen e t
dhnave dhe privatsin e informacioneve, t mbledhura gjat procesit t adoptimit.
(2) Vendimi mbi adoptimin u dorzohet vetm palve t cilat marrin pjes n
procedurn e adoptimit n pajtim me ligjin.
2. Parimet e Adoptimit
Neni 163. Lejueshmria e adoptimit
(1) Adoptimi i fmijs sht i lejuar nse i shrben mirrritjes s fmijs dhe nse
pritet q mes prindit adoptues dhe fmijs do t krijohet marrdhnia prind-fmij.
(2) Personi i cili sht kyur n veprime t paligjshme, ose n veprime q jan n
kundrshtim me moralin, n marrjen ose prurjen e fmijs pr qllim t adoptimit apo
i cili e ka autorizuar ose i ka dhn shprblim personit t tret pr ta br kt mund
vetm ta adoptoj fmijn nse kjo sht e domosdoshme pr mirrritjen e fmijs.
Neni 164. Personat q mund t adaptojn
(1) Bashkshortt mund ta adoptojn fmijn vetm bashkrisht;
(2) Personi i pamartuar mundet ta adoptoj fmijn vetm.
Neni 165. Prjashtimi nga krkesat martesore
(1) Prjashtimisht vetm njri nga bashkshortt mund ta adoptoj fmijn, por kjo
krkon edhe plqimin e bashkshortit tjetr.
(2) Ai mundet gjithashtu t adoptoj fmijn vetm, nse bashkshorti tjetr nuk
mund t adoptoj fmijn pr shkak t paaftsis pr t vepruar apo pr shkak se ai
ende nuk ka mbushur moshn 21 vje.
(3) Me krkesn e pals adoptuese dhe me plqimin e personave t cilt kan marr
pjes n procedurn e adoptimit, bashkshorti tjetr mund t prfshihet m von n
adoptim nse i plotson kushtet e parashikuara me ligj.
29
(3) N t gjitha rastet nga paragrafi (1) i ktij neni, bashkshortt kan t drejt n
kujdes t prbashkt prindror, n rastet nga paragrafi (2) i ktij neni prindi adoptues
ka t drejt n kujdes prindror.
Neni 191. Shuarja e marrdhnieve t fmijs me t afrmit dhe krkesat
(1) Me prfundimin e adoptimit, marrdhnia ligjore mes fmijs dhe pasardhsve t tij
dhe t kushrinjve t tij shuhet s bashku me t drejtat dhe detyrimet q rrjedhin nga kjo.
(2) Krkesat e fmijs t cilat jan br para adoptimit veanrisht ato q kan t bjn
me anuitetet, pensionin pr bonjak dhe pagesat tjera periodike q korrespondojn, nuk
do t preken me adoptim, kjo nuk do t zbatohet pr krkesat pr mbajtje.
Neni 192. Vazhdimi i marrdhnies me t kushrinjt
(1) Nse prindrit adoptues jan kushrinj t shkalls s dyt ose t tret t fmijs
n vij t gjakut ose nga martesa, do t ndrprehet vetm marrdhnia mes fmijs
dhe pasardhsve t tij n njrn an dhe prindrve t tij n ann tjetr, juridikisht
prfundojn s bashku me t drejtat dhe detyrimet q dalin nga kjo.
(2) Nse bashkshorti e adopton fmijn e bashkshortit tjetr, marrdhnia nuk
shuhet juridikisht n raport me kushrinjt e prindit fillestar nse ky prind e ka pasur
kujdesin prindror dhe ka vdekur.
8. Mbiemri i fmijs
Neni 193. Mbiemri i fmijs
1) Fmija e merr mbiemrin e personit adoptues sikur t ishte mbiemri i tij.
2) Nse ifti i martuar adopton fmij ose nse njri nga bashkshortt e adopton
fmijn e bashkshortit tjetr dhe bashkshortt nuk kan mbiemr t prbashkt t
martess, ata duhet t prcaktojn mbiemrin e lindjes s fmijs duke br deklarat
n gjykat para se t shqiptohet adoptimi.
3) Gjykata mundet gjat shqiptimit t adoptimit:
1. T ndryshoj emrin e par t fmijs ose t shtoj nj apo m shum emra t
par nse kjo sht n interes t mirrritjes s fmijs;
2. Familja e re, me plqim t fmijs vendos ti jap mbiemrin e ri para ose pas
mbiemrit t mparshm, nse kjo sht n interes t mirrritjes s fmijs.
4) Kur i adoptuari sht m i vjetr s dhjet vjet, plqimi i tij krkohet pr
ndryshimin e mbiemrit dhe do ndryshim t emrit.
9. Ndalimi i zbulimit dhe hetimeve
Neni 194. Parimet
(1) T dhnat pr adoptimin dhe rrethanat e tij nuk duhet t zbulohen ose hetohen pa
plqimin e adoptuesit dhe fmijs prve nse kt e krkojn arsye t veanta t
interesit publik.
(2) N moshn madhore i adoptuari ka t drejt n qasje n t gjitha informatat lidhur
me adoptimin e tij dhe me krkes t tij do ti ofrohen informata personale pr
prindrit e tij biologjik.
10. Shuarja e adoptimit
Neni 195. Parimi
Marrdhnia e adoptimit mundet t shuhet vetm n baz t rregullave t neneve t
mposhtm 196 deri 200.
34
(5) Nse prindrit adoptues jan qift i martuar dhe shuarja prek vetm t drejtat e
njrit bashkshort, efektet e cekura n paragrafin (2) rezultojn vetm n mes fmijs
dhe pasardhsve t tij n njrn an dhe bashkshortit t ktij t fundit dhe
kushrinjve t tij n ann tjetr; efektet nn paragrafin (3) nuk rezultojn.
Neni 200. Pasojat n mbiemr
(1) Me shuarjen e adoptimit, fmija humb t drejtn t bart mbiemrin e adoptuesit si
mbiemr t tij.
(2) Gjykata kompetente mundet me krkes t fmijs, t vendos q fmija t mbaj
mbiemrin q e ka fituar prmes adoptimit, nse fmija ka interes t arsyetuar q ta
bart kt mbiemr.
11. T drejtat dhe detyrimet e pals s adoptuar dhe adoptuesit
Neni 201. Krijimi dhe prfundimi i marrdhnieve familjare
(1) Me adoptim krijohen marrdhnie familjare ndrmjet adoptuesit dhe personave
n gjini n njrn an, dhe ndrmjet t adoptuarit dhe pasardhsve t tij n ann tjetr,
me t gjitha t drejtat dhe detyrimet.
(2) Me themelimin e adoptimit shuhen t drejtat dhe detyrimet e t adoptuarit ndaj
prindrve t tij dhe personave n gjini t tjer n familje si dhe t drejtat dhe
detyrimet e prindrve dhe familjes ndaj tij.
Neni 202. Nuk mund t ket dshmi t amsis dhe t atsis pas adoptimit
Pas adoptimit nuk lejohet vrtetimi i amsis ose atsis s fmijs s adoptuar.
III. VENDOSJA E ORGANIZUAR N FAMILJE
Neni 203. Parimet
(1) Vendosja e fmijs n familje sht form e organizuar shoqrore e prkujdesjes
s fmijve n familjen tjetr.
(2) Fmijt pa prindr ose pa kujdesin prindror dhe fmijt zhvillimi i t cilve sht
penguar nga rrethanat n familjen e tyre, vendosen n familjen tjetr pr tua siguruar
kushtet e domosdoshme pr zhvillimin, edukimin dhe aftsimin e tyre pr jet dhe pr
pun t pavarur.
(3) N familjen tjetr mund t vendosn fmijt e ln pasdore n edukimin, si dhe
fmijt me zhvillim t penguar.
(4) Gjendja materiale e prindrve nuk mund t jet arsye pr vendosje n familjen
tjetr. Familja, fillimisht do t prkrahet me t gjitha mjetet e ndihms sociale.
(5) T drejtat dhe detyrat e prindrve dhe kujdestarit t fmijs n prputhje t
dispozitave t ksaj pjese t ligjit, kufizohen pr kohzgjatjen e vendosjes n familje.
Neni 204. Vendosja
(1) Fmijve pa prindr dhe fmijve pa kujdesin prindror u garantohet vendosja n
familje deri sa t mos aftsohen pr jet dhe pun t pavarur.
(2) Vendosja e fmijs sht e mundshme n familjen q i ka t dy prindrit ose
njrin prind.
(3) Vendosja sht e prcaktuar me plqim paraprak t prindrve biologjik t fmijs
dhe si rregull vendosja do t zgjas pr aq sa do t vazhdonin rrethanat t cilat e kan
shkaktuar at.
(4) Pas vendosjes s fmijs n familjen tjetr, Organi i Kujdestaris ndrmerr
menjher t gjitha masat e domosdoshme q t adresoj dhe n t ardhmen t
36
2. pr shkak se t dy prindrit kan vdekur ose nuk njihen, jan shpallur t zhdukur,
u sht hequr kujdesi prindror ose kan humbur aftsin pr t vepruar,
3. apo pr do shkak tjetr i cili me vendim t gjykats jep arsye pr vendosje n t
mir t mirqenies s fmijs.
(2) Qllimi i kujdestaris ndaj personave t moshs madhore sht mbrojtja e
personalitetit t tyre dhe do t manifestohet n radh t par me kujdesin personal,
aftsim pr jet t pavarur dhe me mjekim.
(3) Kujdestaria ka pr qllim gjithashtu sigurimin e t drejtave pasurore dhe t t
drejtave t tjera dhe interesave t personave nn kujdesje.
II. KUJDESTARIA NDAJ T MITURVE
Neni 216. Kompetencat dhe qllimet e kujdestaris pr t miturit
(1) Organi i kujdestaris e v nn kujdestari personin e mitur i cili nuk sht nn
kujdesin prindror.
(2) Kujdestari i personit t mitur ka pr detyr q t kujdeset me mirbesim pr
personalitetin e t miturit, posarisht pr shndetin e t miturit, edukimin e
arsimimin e tij dhe pr zhvillimin e aftsis pr t br jet t pavarur.
Neni 217. Aftsia pr t vepruar, prdorimi i t ardhurave
(1) I mituri nn kujdestari q nuk ka mbushur 14 vjet, nuk mund t ushtroj vet
punt juridike, me prjashtim t veprimeve m rndsi t vogl. Pr veprimet t cilat
nuk mund ti ushtroj vet sht e nevojshme leja e kujdestarit t tij pr ti br kto
veprime t vlefshme, kurse pr veprimet t cilat kujdestari nuk mund ti ndrmarr vet
sht e nevojshme leja e Organit t Kujdestaris.
(2) I mituri nn kujdestari q e themelon marrdhnien e puns, mund ti disponoj vet
t ardhurat e tij personale dhe pasurin q e ka fituar me punn e tij. Prve ksaj ai ka
pr detyr q t kontribuoj pr ushqimin e tij, edukimin dhe arsimimin n nivel t
arsyeshm.
Neni 218. E drejta e ankess
I mituri q ka mbushur 14 vjet ka t drejt t ushtroj ankes kundr vendimit t
Kujdestarit, t Organit t Kujdestaris dhe kundr organeve t tjera t cilat mohojn
lejen e nevojshme pr plotfuqishmrin e cilitdo veprim juridik nga ana e tij.
Neni 219. Kompetenca e kujdestarit
Kujdestari mund t ndrmarr veprimet e poshtshnuara vetm me lejen paraprake t
Organit t Kujdestaris:
1. tia besoj t miturin shtpis s bonjakve ose ndonj organizate tjetr pr
fmij dhe t mitur pr ruajtje, edukim dhe arsimim, tia besoj t miturin
ndonj personi pr edukim, mirrritje dhe kujdes ose q ta vendos t miturin
pr nj koh t gjat pr mjekim n institucionin shndetsor;
2. t inicoj ndrrimin e shkolls;
3. t vendos pr zgjedhjen e profesionit ose ushtrimin e profesionit t t miturit;
4. t marr edhe masat e tjera t rndsishme, lidhur me personalitetin dhe
interesat e t miturit.
Neni 220. Informacionet nga Organi i Kujdestaris
(1) Qendra sociale s cils i sht besuar i mituri ose institucioni n t cilin sht
drguar, si dhe personi t cilit i sht besuar pr ruajtje dhe edukim apo institucioni
shndetsor n t cilin sht vendosur pr mjekim, kan pr detyr ta informojn
kujdestarin dhe Organin e Kujdestaris pr t gjitha shtjet e rndsishme pr jetn,
39
(2) Si kujdestar mund t jet do person i cili i ka cilsit personale dhe aftsit e
nevojshme pr prmbushjen e detyrave t kujdestarit dhe i cili m par jep plqimin
q t bhet kujdestar.
(3) Kujdestari n radh t par caktohet nga mesi i personave n familjen e personit
nn kujdestari. Organi i Kujdestaris do t vendos nse kjo gj sht n interes t t
kujdesurit.
Neni 237. Prjashtimet nga e drejta pr kujdestari
Nuk mund t jet kujdestar:
1. Personi i cili paraprakisht ka humbur t drejtn ligjore ose prindore t
kujdestaris me vendim t gjykats;
2. Personi i cili pjesrisht apo plotsisht ka humbur aftsin pr t vepruar;
3. Interesat e t cilit jan n konflikt t dukshm me interesat e personit q do t
vendoset nn kujdestari;
4. Personi, veorit personale ose interesat materiale t t cilit mund t jen n
konflikt me interesat e kujdestarit dhe kur dyshohet se marrdhnia me personin
nn kujdestari ose me prindrit natyral mund t shkaktoj konflikt.
Neni 238. Detyrimi pr t pranuar kujdestarin dhe prjashtimet
(1) Personat n gjini t gjakut me personin q do t vendoset nn kujdestari n vij t
drejt dhe pasardhsit n vij t drejt, vllezrit dhe motrat e babait apo nns t
personit nn kujdestari, jan t detyruar me ligj q t pranojn detyrn e kujdestarit
nse ata pajtohen me nevojat pr kujdestari n baz t dispozitave t ktij ligji.
(2) Personat n gjini gjaku nuk jan t detyruar t pranojn detyrn e kujdestarit nse:
1. nuk kan mbushur moshn gjashtmbdhjet vjeare;
2. nse pr shkak t smundjes, t metave trupore ose pr shkak t natyrs s profesionit
ose t shrbimit ata nuk jan mjaft t aft pr t prmbushur kt detyr;
3. nse ata tashm kan detyrn e kujdestarit ose nse ata tashm kujdesen pr dy
ose m shum fmij t huaj;
4. nna e cila konsiderohet pr kt detyr ka fmijn m t ri se shtat vje dhe
pr kt arsye refuzon detyrn;
5. personi i cili tashm kujdeset pr tre ose m shum fmij t tij t mitur.
Neni 239. Shqyrtimi i Krkess
Me rastin e caktimit t kujdestaris, Organi i Kujdestaris do t merr parasysh
krkesn e personit nn kujdestari, nse ai sht n gjendje t shpreh interesin e tij.
Dshirat e t afrmve do t merren gjithashtu parasysh nse kjo sht n interes t
personit i cili do t vendoset nn kujdestari.
Neni 240. Kujdesi i ushtruar drejtprdrejt nga Organi i Kujdestaris
(1) Nse kjo sht n interes t personit i cili do t vhet nn kujdestari, Organi i
Kujdestaris mund t vendos q t mos caktoj kujdestar, por q detyrat e kujdestarit
ti prmbush drejtprdrejt. Me aktvendimin mbi ushtrimin e drejtprdrejt t punve
t kujdestarit prfaqsuesi i Organit t Kujdestaris sht i caktuar q t drejtoj
detyrat n emr t kujdestarit.
(2) Detyrat e kujdestarit t cilat krkojn autorizimin nga Organi i Kujdestaris apo
pjesmarrja e organit n cilndo mnyr tjetr, n mnyr q t vrtetohet vendimi,
mund t drejtohet nga prfaqsuesi i Organit t Kujdestaris vetm nse ky person e
ka autorizimin administrativ t Organit t Kujdestaris. Ai do t veproj n prputhje
me fardo urdhrese nga ana e Organit t Kujdestaris dhe t veproj n prputhje me
dispozitat e ktij ligji.
43
44
(4) Organi i Kujdestaris ka t drejt t krkoj shpenzimet e bra nga Paragrafi 2 dhe 3
t ktij neni kundr personit nevojat e t cilit jan plotsuar, respektivisht t vazhdoj
krkesn e tij n drejtim t atyre t cilt kan pr detyrim t sigurojn mbrojtjen.
PJESA E SHTAT
MARRDHNIET PASURORE T ANTARVE T BASHKSIS
FAMILJARE
Neni 271. Bashksia Familjare
Bashksia familjare prfshin bashkshortt dhe familjen e tyre t ngusht, q n kt
Ligj prfshijn fmijt dhe prindrit e bashkshortve. Personat tjer t afrm t
familjes si dhe personat t cilt kryesisht jan t varur ekonomikisht dhe t cilt
jetojn n shtpi t prbashkt me bashkshortt, mund t konsiderohen antar t
bashksis familjare pr qllimet e ktij ligji.
Neni 272. Prvetsimi i Prons
Tr pasuria e fituar gjat kohzgjatjes s ktij bashkimi konsiderohet t jet pasuri e
prbashkt e t gjith antarve t cilt kan marr pjes n fitimin e saj.
Neni 273. Administrimi i Pasuris
(1) Pasurin e prbashkt antart e bashksis familjare e administrojn dhe e
disponojn bashkrisht dhe me marrveshje t ndrsjellt.
(2) T miturit t cilt jan antar t bashksis familjare dhe t cilat i kan mbushur
15 vjet, marrin pjes n administrim dhe kan t drejta t barabarta lidhur me
disponimin e pasuris s prbashkt.
(3) Administrimi i pasuris s prbashkt me marrveshje t ndrsjellt t t gjith
antarve mund ti besohet nj apo m shum antarve t bashksis familjare.
(4) Secili antar i bashksis familjare mund t krkoj q vendimi mbi besimin e
administrimit t pasuris s prbashkt t revokohet. Nse antart e tjer t bashksis
familjare nuk pajtohen, vendimi merret ex-officio n procedur jashtkontestimore.
Neni 274. Pasuria e Paluajtshme
(1) T drejtat e antarve t bashksis familjare n lidhje me sendet e paluajtshme
regjistrohen n regjistrat publik pr vrtetimin e pronsis (Regjistri i Toks).
Regjistrimi bhet n emr t t gjith antarve t bashksis familjare t cilt m
punn e tyre kan marr pjes n fitimin e pjesve t pacaktuara.
(2) Nse n ato regjistra sht regjistruar si pronar nj antar i bashksis familjare n
cilsin e pronarit (pronar i vetm), gjer sa nuk ndryshohet me an t nj propozimit
t prbashkt t t gjith antarve t tjer t bashksis familjare, faktet q kan t
bjn me t drejtn e pasuris s prbashkt nuk ndryshojn n statusin juridik t
pronsis s prbashkt..
(3) Kontrata me t ciln antari i bashksis familjare, i cili sht regjistruar si
pronar i vetm n regjistrat publik e tjetrson apo ngarkon paluajtshmrin e fituar
brenda bashksis familjare, antart tjer t bashksis familjare mund ta godasin
kt veprim. Kjo mund t jet e mundshme vetm nse n kohn e lidhjes s kontrats
regjistri prmban fakte mbi t drejtn e pronsis s prbashkt apo nse n kohn e
lidhjes s kontrats me paln e tret pronari i vetm e ka br publike padyshim se
pronsia sht nn bashksin familjare.
(4) Tjetrsimi i paautorizuar i sendit t paluajtshm mund prndryshe t atakohet
vetm nse marrsi ka qen me keqbesim.
(5) Nse antari i bashksis familjare n mnyr t paautorizuar e tjetrson pasurin
e fituar bashkrisht n bashksin familjare, antart e tjer t bashksis familjare
50
kan t drejt t krkojn nga gjykata kompetente nj vlersim t pjess s tyre dhe
vendimin pr shprblim me para.
Neni 275. Analogjia
Nse ligji nuk parasheh ndryshe, marrdhniet pronsore ndrmjet antarve t
bashksis familjare n kt ligj do t aplikohen n analogji lidhur me udhheqjen e
marrdhnieve pasurore n mes t bashkshortve.
Neni 276. Marrveshjet Kontraktuese dhe dokumentimi
(1) Antart e bashksis familjare me kontrat mund ti rregullojn marrdhniet
reciproke pasurore.
(2) Kontrata nga paragrafi 1 i ktij neni duhet t bhet me shkrim, t numroj t
gjith antart e bashksis familjare me mnyrn e pjesmarrjes s tyre dhe duhet t
vrtetohet nga gjyqtari.
(3) Me rastin e vrtetimit, gjyqtari do ta lexoj kontratn dhe do t informoj palt
kontraktuese pr pasojat e kontrats.
(4) Nse n lidhjen e kontrats marrin pjes antart e mitur, gjykata, para se ta bj
vrtetimin e kontrats, do t krkoj mendimin e Organit t Kujdestaris.
Neni 277. Rregullat e prgjithshme mbi t drejtat pronsore
N marrdhniet pasurore ndrmjet antarve t familjes, t cilat nuk jan rregulluar
me kt ligj, zbatohen rregullat e prgjithshme t s drejts pasurore.
PJESA E TET
MBAJTJA FINANCIARE
I. PARIMET
Neni 278. Parimi
(1) Mbajtja financiare n kuptimin e ktij Ligji nnkupton detyrimin financiar dhe material.
(2) T afrmit n vij t drejt jan t detyruar t sigurojn mbajtje financiare reciprok.
Neni 279. Gjendja e nevojshme (skamja)
Vetm personat t cilt financiarisht nuk munden t mbajn vetn jan t pranueshm
pr mbajtje financiare.
Neni 280. Aftsia e shrbimit
(1) Personat t cilt duke marr parasysh t gjitha detyrimet personale nuk jan n
gjendje t sigurojn mbajtje financiare pa rrezikuar mjetet e tyre financiare t
arsyeshme nuk jan t detyruar t sigurojn mbajtje financiare.
(2) Prindrit t cilt biejn n paragrafin 1 jan t detyruar t sigurojn mbajtje
financiare n mnyr t arsyeshme pr fmiun e tyre t mitur dhe t pa martuar. Kjo
gjithashtu vlen pr fmijt n moshn n mes 18 dhe 26 vje prderisa ata jetojn n
shtpin e prindrve t tyre apo njrit prind dhe jan ende n shkollim t prgjithshm.
(3) Detyrimi i cekur n paragrafin 2 nuk sht i zbatueshm nse sht ndonj i afrm
tjetr i cili sht i detyruar t siguroj mbajtje financiare. Ai gjithashtu nuk do t
zbatohet nse mbshtetja e fmiut mund t merret nga pasuria e fmiut.
Neni 281. Detyrimet pr njoftim t ndrsjell pr gjendjen financiare
(1) T afrmit n vij t drejt jan t detyruar, n baz t krkess ti paraqesin njri
tjetrit t hyrat dhe gjendjen financiare.
(2) N baz t krkess, personi i cili sht i detyruar t jap mbajtje, do t paraqes dshmi
me shkrim dhe dokumente pr t dshmuar t ardhurat e tij dhe gjendjen financiare.
51
koh t arsyeshme. Nse njerku apo njerka kan fmij t tyre, ather kto detyrime
ndahen me fmijt tjer.
2. Mbajtja martesore (Ushqimia)
Neni 297. Definicioni i ushqimis
Ushqimia sht mbajtje financiare e bashkshortve apo ish-bashkshortve.
Neni 298. E drejta e bashkshortve n ushqimi
(1) Bashkshorti i cili nuk ka mjete t mjaftueshme pr mbajtje financiare, i cili nuk
sht i aft t punoj ose q pr arsye tjera nuk mund t punsohet, ka t drejt n
mbajtje financiare nga bashkshorti tjetr n proporcion me mundsit e tij financiare.
(2) Gjykata duke i marr parasysh t gjitha rrethanat e rastit mund t refuzoj
krkesn pr ushqimi, nse ushqimia sht krkuar nga bashkshorti me keqbesim ose
nse ai e ka braktisur bashkshortin pa ndonj arsye t bazuar.
Neni 299. Ushqimia pr kujdesin e fmiut
Bashkshorti i ndar mund t krkoj ushqimin nga bashkshorti tjetr prderisa ai
do t kujdeset dhe e mban fmiun e prbashkt dhe pr kt arsye i bhet e pamundur
t punoj.
Neni 300. Ushqimia pr shkak t moshs
Bashkshorti i ndar mund t bj krkes pr ushqimi ndaj bashkshortit tjetr q
nga momenti i:
1. shkurorzimit
2. mbarimit t kujdesit dhe mbajtjes s fmiut t prbashkt
3. prfundimit t kushteve t parashikuara n nenin 301 dhe 302 t ktij ligji ai
nuk mund t pranohet n marrdhnie t puns pr shkak t moshs s tij.
Neni 301. Ushqimia pr shkak t smundjes apo paaftsis
Bashkshorti i shkurorzuar mund t bj krkes pr ushqimi nga bashkshorti
tjetr nse dhe q nga momenti i shkurorzimit, mbarimit t kujdesit dhe mbajtjes s
fmiut t prbashkt dhe prfundimit t kushteve t parashikuara n nenin 302 t ktij
ligji ai nuk mund t pranohet n marrdhnie t puns pr shkak t smundjes,
paaftsis apo t metave t tija psikike apo mentale.
Neni 302. Ushqimia pr shkak t papunsis, krkesa pr ndryshim
(1) Pr aq sa ushqimia nuk mund t sigurohet nn dispozitat e parashikuara n nenet
299-301, bashkshorti i shkurorzuar mund t krkoj ushqimi nse dhe pr aq sa ai
nuk sht n gjendje t gjej punsim pas momentit t shkurorzimit.
(2) N rast se t hyrat nga punsimi nuk i plotsojn nevojat dhe ai nuk ka t drejt
pr ushqimi nga nenet 298-301, ai ka t drejt t krkoj ndryshimin si ushqimi pr t
arritur mbajtje financiare.
Neni 303. Punsimi i prshtatshm
(1) Nga bashkshorti i shkurorzuar mund t krkohet q t angazhohet n pun t
prshtatshme.
(2) Punsimi sht i prshtatshm nse ai sht n prputhje me arsimimin, aftsit
dhe shndetin e bashkshortit t shkurorzuar dhe ai prshtatet nivelit t jetess. Kjo
varet nga kohzgjatja e martess dhe koha q bashkshorti i shkurorzuar ka qen i
angazhuar n prkujdesje dhe arsimim t fmiut t prbashkt.
(3) Bashkshorti i shkurorzuar duhet t angazhohet pr arsimimin e mtejshm apo
rikualifikimin, nse kjo sht e mundur dhe e domosdoshme pr t gjetur pun.
54
(3) Nse prindi nuk krkon zbatimin e vendimit me t cilin gjykata ka vendosur pr
alimentacion, Organi i Kujdestaris n emr t fmiut t mitur mund t krkoj
prmbarimin e vendimit t forms s prer n Procedurn e Prmbarimit.
Neni 327. Masat e prkohshme ex-officio pr mbajtjen e fmijs
(1) N kontestet pr mbajtje financiare t fmijve, n kontestet pr kujdestarin dhe
n kontestet ku mbajtja financiare e fmijs vendoset ex officio, gjykata prcakton ex
officio masa t prkohshme pr mbajtje financiare nse t dy prindrit nuk
kontribuojn efektivisht ne mbajtjen financiare t fmijs.
(2) Nse prindi i cili mbi baz t vendimit t gjykats sht i detyruar t ofroj shumn
e prcaktuar pr mbajtje financiare, nuk i kryen detyrimet e tij rregullisht, Organi i
Kujdestaris n baz t krkess s prindit tjetr apo si pjes e detyrs s tij zyrtare
ndrmerr t gjitha masat e domosdoshme pr ti ofruar fmijs mbajtje financiare t
prkohshme n prputhje me dispozitat mbi mbrojtjen sociale t fmijve.
(3) Masa duhet t zgjas pr aq sa prindi nuk i prmbush detyrimet e tija.
(4) Ndaj ktij prindi do t inicohet zbatimi i masave nse kjo sht e domosdoshme.
Neni 328. Masat e prkohshme pr mbajtjen e fmijve
(1) N kontestet pr alimentacion apo mbajtje financiare t fmijve t moshs
madhore, gjykata mund t prcaktoj masa t prkohshme pr alimentacionin e tyre
ose mbajtjen financiare vetm me krkesn e paditsit.
(2) Zbatimi i masave mund t inicohet sipas krkess s paditsit.
Neni 329. Inkurajimi i marrveshjes jasht gjyqsore
Organi i Kujdestaris sht i detyruar q t inkurajoj fmijt dhe prindrit q t
lidhin marrveshje jasht gjyqsore.
Neni 330. Parimet e prcaktimit t mbajtjes dhe alimentacionit
(1) Detyrimi pr t dhn mbajtje financiare ose alimentacion prcaktohet n proporcion
me t gjitha mjetet e t paditurit dhe brenda kufijve t nevojave t paditsit.
(2) Gjykata duhet t ket parasysh gjendjen financiare t t paditurit, aftsin pr t
punuar, mundsin faktike pr punsim, kushtet shndetsore, nevojat personale,
detyrimet ligjore dhe t gjitha kushtet tjera relevante.
(3) Kur alimentacioni krkohet pr fmiun, gjykata merr parasysh moshn e fmiut
dhe t gjitha nevojat pr edukim dhe arsimimin.
Neni 331. Prshtatja e vendimeve pr mbajtje
(1) gjykata me krkesn e paditsve apo personave t detyruar mund t ndryshoj
vendimin ashtu q t ndrprej t shtoj, t zvogloj mbajtjen financiare ose
alimentacionin i cili sht prcaktuar me an t vendimit t mparshm gjyqsor nse
rrethanat mbi t cilat sht bazuar vendimi kan ndryshuar.
(2) Kushtet t cilat mund t ndryshojn jan nevoja personale dhe rritje e
shpenzimeve t jetess n an t krkuesit si dhe statusit financiar t t pandehurit n
ann tjetr.
Neni 332. Zgjerimi i padis
(1) Kur gjykata vjen n prfundim se prindrit vetm apo s bashku nuk mund t
prmbushin nevojat e alimentacionit t fmiut t mitur pr shumn e cila konsiderohet
e nevojshme nga gjykata, Organi i Kujdestaris do t informohet pr kt aspekt.
(2) N nj rast t ktill, Organi i Kujdestaris mund t zgjeroj padin n procesin
gjyqsor pr mbajtjen financiare dhe prfshin persona t tjer t cilt n prputhje me
ligjin jan t detyruar t sigurojn mbajtjen financiare.
(3) Vendimi pr prfshirjen e ktyre personave sht i pakontestueshm.
58
edhe faktet t cilat nuk i kan theksuar palt dhe t propozoj q t mblidhen provat e
nevojshme, t ushtroj mjete juridike dhe t ndrmerr veprime tjera kontestimore.
(4) Gjykata sht e detyruar t ftoj Organin e Kujdestaris pjesmarrs n procedur
n t gjitha seancat dhe t drgoj t gjitha vendimet e saja te ky organ.
Neni 343. Mbrojtja e Fmijve me an t Kujdestarit t veant
(1) Nse fmija dhe prindi i cili sipas Ligjit e prfaqson fmijn s bashku e
paraqesin padin pr vrtetimin ose kundrshtimin e padis, prkatsisht nse jan t
paditur me padi t njjt ai prind do ta prfaqsoj fmijn edhe n kontest por
Organi i Kujdestaris mund ti caktoj fmijs kujdestarin e veant nse ndrmjet
prindit dhe fmijs n at kontest ekzistojn interesa t kundrta..
(2) Nse fmija dhe prindi i cili sht prfaqsues ligjor i fmiut, kan interesa t
kundrta dhe jan pal t kundrta n procedur si t paditur dhe padits, Organi i
Kujdestaris do t emroj kujdestarin e veant pr kt fmij.
Neni 344. Masa ex officio t prkohshme pr mbrojtjen e fmijve
(1) N procedurat pr kujdestarin, gjykata ex officio mund t caktoj masa t
prkohshme pr mbrojtjen, edukimin dhe vendosjen e fmijs.
(2) Masat e prkohshme mund t zbatohen pavarsisht nga vendimi i marr n kontestin
themelor ose natyra e procesit themelor nse kjo konsiderohet e domosdoshme.
(3) Kundrshtimi ndaj vendimit mbi masat e prkohshme nuk e ndal ekzekutimin e
vendimit.
Neni 345. Prjashtimi i Publikut
N kontestet pr vrtetim apo kundrshtim t atsis dhe n kontestin pr kujdestari t
personit t mitur, publiku sht i prjashtuar nga procesi gjyqsor me qllim t
sigurimit t mbrojtjes pr fmijn.
Neni 346. Procedura e Kontestit t prbashkt
Palt t cilat bashkrisht inicojn kontestin pr refuzimin ose vrtetimin e atsis apo
amsis, respektivisht t cilat jan padits n procesin gjyqsor t njjt, konsiderohen
sikur t ishin nj pal kontestuese, kshtu q nse ndrgjyqsit pengojn ndonjrin nga
veprimet kontestuese, efektet e veprimit t kontestueshm t ndrmarra nga pala tjetr
ndrgjyqse shtrihen mbi paln e cila nuk ka ndrmarr nj veprim t till.
Neni 347. Shpenzimet
Gjykata vendos sipas diskrecionit t saj mbi shpenzimet e procedurs.
Neni 348. Masat ex officio n shkall t par
(1) N procedurn ankimore pr vrtetimin e atsis apo amsis dhe n kontestin
mbi mbrojtjen, edukimin apo mbajtjen financiare t fmijs t mitur, Gjykata e
Shkalls s Dyt do t ndrmarr ex officio vendimin n interes t fmijs s mitur
kurdoher q kjo t jet e mundur.
(2) N rast t kontestit nn Paragrafin (1), Gjykata e Shkalls s Dyt do t
kontrolloj edhe pjest e vendimit t cilat nuk jan kundrshtuar me ankes.
IV. DISPOZITAT E PROCEDURS CIVILE
Neni 349. Zbatimi i Ligjit mbi Kontestet Gjyqsore
N kontestet martesore dhe ndrmjet antarve t familjes zbatohen dispozitat e
Ligjit t Procedurs Kontestimore nse ky ligj nuk parashikon ndryshe.
61
PRMBAJTJA
PJESA E PAR DISPOZITA T PRGJITHSHME
I. PARIMET
Neni 1. Fushveprimi i rregullativs
Neni 2. Familja
Neni 3. Parimet pr rregullimin e marrdhnieve familjare
Neni 4.
II. MBROJTJA E T DREJTAVE
Neni 5. Mbrojtja sociale
Neni 6. Mbrojta Institucionale e t drejtave
Neni 7. Forma e mbrojtjes
Neni 8. Mbshtetja
PJESA E DYT FEJESA DHE MARTESA
I. FEJESA
Neni 9. Fejesa
Neni 10. Jo paditshmria pr premtimin e gjobs
Neni 11. Prgjegjsia pr t shprblyer dmin n rastin e heqjes dor
Neni 12. Prgjegjsia e t fejuarit tjetr pr revokim
Neni 13. Kthimi i dhuratave
II. MARTESA
1. Parimet
Neni 14. Martesa
Neni 15. Aftsia pr martes
2. Kushtet pr martes
Neni 16. Kushtet pr lidhjen e martess
Neni 17. ertifikata pr martes
3. Ndalesat dhe pengesat martesore
Neni 18. Vullneti i lir
Neni 19. Martesa e mparshme
Neni 20. Aftsia pr t vepruar
Neni 21. Gjinia e gjakut
Neni 22. Adoptimi
Neni 23. Krushqia
Neni 24. Kujdestaria
4. Krkesa pr lidhjen e martess
Neni 25. Krkesa pr lidhjen e martess
Neni 26. Informatat reciproke
5. Procedura pr lidhjen e martess
Neni 27. Vendi pr lidhjen e martess
Neni 28. Procedura para npunsit t gjendjes civile
Neni 29. Pajtimi i npunsit t gjendjes civile
Neni 30. Fillimi i lidhjes s martess
Neni 31. Lidhja e martess
6. Refuzimi i martess
Neni 32. Refuzimi i martess
Neni 33. Procedura administrative
Neni 34. Pjesmarrja
Neni 35. Libri amz i kurorzimit
7. Rregullativa pr martesn religjioze
Neni 36. Preliminaret (shtjet paraprake)
Neni 37. Dokumentacioni
2
2
2
2
2
2
3
3
3
3
3
4
4
4
4
4
4
5
5
5
5
5
5
5
6
6
6
6
6
6
6
7
7
7
7
7
7
63
7
8
8
8
8
8
8
9
9
9
9
9
9
10
10
10
10
10
11
11
11
11
12
12
12
12
12
12
12
13
13
13
13
14
14
14
14
14
64
2. Prpjekjet pr Pajtim
Neni 76. Parimet
14
Neni 77. Procedurat e pajtimit
14
Neni 78. Seanca e pajtimit
14
Neni 79. Pjesmarrja, trheqja e lutjes
14
Neni 80. Kompetenca lndore e Organit t Kujdestaris n procedurn e pajtimit
15
Neni 81. Kompetenca Territoriale Ligjore
15
Neni 82. Mbrojtja e Fmijve n procedurn e pajtimit
15
Neni 83. Afati n procedurn e pajtimit pran Organit t Kujdestaris
15
3. Procedurat e Gjykats
Neni 84. Hetimet/krkimet e gjykats
15
Neni 85. Prcaktimi i fakteve n t cilat mbshtetet krkesa
16
Neni 86. Trheqja e padis
16
Neni 87. Kufizimi i ankess
16
Neni 88. Nuk lejohen mjetet e jashtzakonshme juridike
16
4. Marrdhniet pasurore pas shkurorzimit
Neni 89. Pjestimi i pasuris s prbashkt
16
Neni 90. Udhzime t pjestimit
16
Neni 91. Pagimi n para
17
Neni 92. Sendet e luajtshme
17
Neni 93. Mbrojtja e pasuris s fmijve
17
Neni 94. Parablerja
17
Neni 95. Vendimi gjyqsor mbi mosmarrveshjet
17
VI. T NDRYSHME
Neni 96. Mbiemri
17
Neni 97. Kufizimet e prgjegjsis
18
Neni 98. Trashgimi
18
PJESA E KATRT MARRDHNIET NDRMJET PRINDRVE DHE FMIJVE
I. ATSIA DHE AMSIA
1. Atsia
Neni 99. Parimi
18
Neni 100. Fmijt e lindur n martes
18
Neni 101. Fmijt e lindur jasht martess
18
Neni 102. E drejta pr njohjen e atsis
18
Neni 103. Parimet mbi njohjen e atsis
18
Neni 104. Procedurat e gjykats
19
Neni 105. Njohja e atsis para lindjes dhe pas vdekjes s fmijs
19
Neni 106. Plqimi i nns
19
Neni 107. Plqimi i fmijs
19
Neni 108. Procedura gjyqsore pr mospajtimin
20
Neni 109. Efekti juridik i deklarats s njohjes
20
Neni 110. Fmijt jashtmartesor
20
Neni 111. Veprimi sipas detyrs zyrtare
20
2. Amsia
Neni 112. Verifikimi i amsis
20
3. Kundrshtimi i atsis dhe i amsis
Neni 113. Kundrshtimi i atsis nga burri
20
Neni 114. Kundrshtimi i atsis nga Nna
21
Neni 115. Kundrshtimi i atsis me iniciativn e fmijs
21
Neni 116. Kundrshtimi i atsis nga personi i tret pr fmijn jashtmartesor
21
Neni 117. Kundrshtimi i atsis nga personi i tret pr fmijn e lindur n martes 21
65
51
51
51
51
51
51
51
52
52
52
52
52
52
52
53
53
53
53
53
53
53
53
54
54
54
54
54
54
54
55
55
55
55
55
55
55
55
56
56
56
56
56
56
57
57
70
71