Professional Documents
Culture Documents
Latex 2012 PDF
Latex 2012 PDF
N.Braha
Abstract
Contents
1 Hyrje
1.1 Krijimi i nje fajlli dhe kompajllimi i tije . . . . .
1.2 Simbolet e rezervuara ne Latex . . . . . . . . . .
1.3 Paraqitjet e ndryshme te madhesise se shkronjave
dhe madhesite e njohura nga Latexu . . . . . . .
1.3.1 Njesite e te dhenave ne varesi te inqit . .
1.3.2 Madhesite e shkronjave te dhena me ane te
komandave . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.3.3 Stilet e shenimit te te dhenave . . . .
1.4 Distancat horizontale dhe vertikale ne kuader te
dokumentit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.5 Pershtatja e dokumentit sipas pozites . . . .
1.6 Shenimi i dokumentit ne qender . . . . . . . . . .
1.7 Shenimi i tekstit ne skaje . . . . . . . . . . . . .
1.8 Shenimi i teksteve sipas numerimit te rreshtave te
tyre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.9 Shenimi dhe paraqitja e komenteve ,shenimit te kufizuare etj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.10 Shenime te ndryshme te paraqitjes se tekstit . .
4
. 7
. 10
. 10
. 10
. 11
. 12
.
.
.
.
12
14
14
14
. 16
. 18
. 33
37
53
53
67
68
68
72
5 PAKOJA PSTRICKS
82
N.L. Braha
98
Hyrje
N.L. Braha
N.L. Braha
1.1
\end{document}
Fillimisht po ndalemi te tipi i dokumentit i cili duhet te precizohet
dhe llojet e dokumenteve te cilat mund ti realizojme ne kuader te
Latex-ut.Dallohen kato tipe themelore te shenimit te dokumentit
ne Latex :
1. Shenimi i tekstit si article
2. Shenimi i tekstit si report
3. Shenimi i tekstit si book
4. Shenimi i tekstit si slides
Tipi i pare i perdorimit merret kryesisht ne rastet e shenimeve
te shkurta per nga madhesia e tyre sasiore .Ky tip i shenimit
nuk preferohet te merret per shenime te librave apo monografive
pasi nuk mundeson paraqitjen e kapitujve ne menyre automatike.
Mirepo nje forme e realizimit te tije si liber apo edhe monografi
mundesohet me ane te perdorimit te tije ne kete trajte
\documentclass[twoside]{article}
Ne kete raste kjo realizohet me ane te seksioneve (section), nenseksioneve (subsection) si dhe nennenseksioneve (subsubsection).
N.L. Braha
which e.g. adds commands that specify eg. the address, opening,
recipients, closing and so on. See eg. example .ps or .pdf, which
come from this tex.
Note that exactly which of the commands like \ part, \ chapter,
\ section, \ subsection, \ subsubsection, \ paragraph, \ subparagraph and \ appendix are available depends on the document class
used in a particular document.
There are various other document classes that are commonly
installed (can depend on how old, minimal, or default your setup
is):
* extarticle, extreport, extbook, extletter, extproc, which are
simple variations that mostly add some flexibility, for example allowing you to specify the global font size as 8pt, 9pt, 14pt, 17pt
and 20pt (on top of historic 10, 11 and 12pt). * amsart, amsbook,
amsproc, alternatives from the American Mathematica Society.
Mostly stylistic changes; fairly interchangable with their non-ams
counterparts. Read this amslatex introduction. * For projector
or overhead sheets there are at least: o slides, in cooperation with
a halfway decent viewer (I believe it is tweaked primarily PDF,
but also other output formats) will allow you to create a simple
powerpoint-like slide presentation with relative ease. o beamer o
prosper is a pdfTeX-geared slide builder, that allows slide transitions, clickable navigation, some animations, a some styles that
are only barely less ugly than the powerpoint ones (depending on
who you ask). See e.g. this for examples of using prosper. o foils,
when you have installed FoilTeX * exam, made specifically to do
layouting around exam questions, deal with the point system, etc.
See Using the exam document class * minimal * arbitrary
Ku me kete eshte mundesuare shfrytezimi i simboleve te programit amstex.Ruajtja e fajllave ne kuader te Latex-ut realizohet me prapashtesen .tex.kompajllimi i fajllit behet me ane te
urdherit tex ne opcionin e paraqitur ne shiritin e veglave apo
edhe ne menyne tex -compile,ndersa ekzekutimi i saje behet ne
me ane te priview apo edhe ne kuader te menyse tex-priview.
10
1.2
1.3
1.3.1
Ne vijim shohim madhesite te cilat njihen nga Latex dhe paraqitjen e tyre permese njesive matese ,per kete i marrim keto te dhena
ne forme te tabeles se paraqitur me poshte :
N.L. Braha
1
1
1
1
1
mm =milimeter
cm =centimeter
in =inqi
pt =pika
em
1 ex
1.3.2
11
1/25 inch
= 10 mm
= 25.4 mm
1/72 inch
perafersisht sa nje M
ne kuader te madhesise se
shenimit me kete fonte
perafersisht sa nje x
ne kuader te madhesise se
shenimit me kete fonte
12
1.3.3
1.4
Gjate shenimit te tekstit sipas nevojes nevoitet edhe krijimi i hapesirave te trajtes si horizontale ashtu edhe vertikale ,relazimi i tyre
behet permes te urdherave te meposhtem :
distancat horizontale ne kuader te nej teksti te shenimit behet me
ane te urdherit
\hspace{ketu merren distancat
e shenuara
N.L. Braha
13
e shenuara
larte si
14
1.6
1.7
Sh
enimi i tekstit n
e skaje
N.L. Braha
15
16
1.8
rreshtit te
rreshtit te
rreshtit te
rreshtit te
pare
dyte
trete
katert
\end{itemize}
N.L. Braha
17
pare
dyre
trete
katert
\end{enumerate}
18
1.9
Ne kuader te nje dokument mundemi edhe te paraqesim (shenojme) komente te ndryshme te cilat na nevoiten ne vazhdimesi ,kjo
realizohet me ane te komandes 1
\footnote{ketu shenohet komenti}
perveq paraqitjes se komentit ne kuader te nje shenimi mund
te marrim edhe shenime te kufizuara te paraqitura si ne vijim
shenimi i tekstit te kufizuare . Perveq paraqitjeve te mesiperme
mund te behet edhe paraqitja e simboleve te ndryshem gjuhesore sic jane shkronjat e ndryshme te paraqitura si ne figuren e
meposhtme
Ne vazhdimesi do te shohim se si behet paraqitja e shenimit te tekstit ne forme te kufizuare duke fillue nga rrethina tabular e tutje,
per kete fillojme se pari me rrethinen tabular,kjo realizohet si ne
1 ketu
N.L. Braha
19
20
shenimi i pare
shenimi i trete
shenimi i peste
shenimi i tete
shenimi
shenimi
shenimi
shenimi
i
i
i
i
dyte
katert
gjashte
nente
\begin{center}
\begin{tabular}{|r|l|}
\hline
shenimi i pare &shenimi i dyte \\
shenimi i trete & shenimi i katert \\ \cline{2-2}
shenimi i peste & shenimi i gjashte \\
\hline \hline
shenimi i tete & shenimi i nente \\
\hline
\end{tabular}
\end{center}
Ne paraqitjen e mesiperme si element i ri i cili paraqitet ne krahasim me ata te meparshmit eshte ndarja ne mes te rreshtave e
cila behet me komanden cline{2-2} dhe shprehja ne kllapa na
percaktojne shenimin e vijes horizontale me fillim nga kolona e
numrit te pare ne mbarim me numrin e dyte te paraqitur, p.sh
nese kemi paraqitjen cline{2-3}, kjo nenkuptone se vija horizontale do te shenohet me fillim ne kolonen e dyte dhe mbaron ne
kolonen e trete, sikur te kishim cline{1-1} do te kemi
N.L. Braha
shenimi i pare
shenimi i trete
shenimi i peste
shenimi i 7
shenimi 9
shenimi 11
shenimi 13
shenimi i tete
21
shenimi
shenimi
shenimi
shenimi
shenimi
shenimi
shenimi
shenimi
i dyte
i katert
i gjashte
i8
10
12
14
i nente
\begin{center}
\begin{tabular}{|r|l|}
\hline
shenimi i pare &shenimi i dyte \\
shenimi i trete & shenimi i katert \\
shenimi i peste & shenimi i gjashte \\
shenimi i 7 & shenimi i 8 \\ \cline{1-1}
shenimi 9& shenimi 10\\ \cline{2-2}
shenimi 11& shenimi 12\\
shenimi 13& shenimi 14\\
\hline \hline
shenimi i tete & shenimi i nente \\
\hline
\end{tabular}
\end{center}
22
shenimi i pare
shenimi i dyte
shenimi 3
shenimi i trete shenimi i katert
shenimi 4
shenimi i peste shenimi i gjashte
shenimi 5
shenimi i 7
shenimi i 8
shenimi 6
shenimi 9
shenimi 10
shenimi dhjete
shenimi 11
shenimi 12
shenimi tjeter
shenimi 13
shenimi 14
shenimi i ri
shenimi i tete shenimi i nente
shenimi 9
Paraqitja e mesiperme ka kete forme
\begin{center}
\begin{tabular}{|c|c|c|}
\hline
shenimi i pare &shenimi i dyte&shenimi 3 \\
shenimi i trete & shenimi i katert& shenimi 4 \\
shenimi i peste & shenimi i gjashte &shenimi 5\\
shenimi i 7 & shenimi i 8 & shenimi 6\\ \cline{3-1}
shenimi 9& shenimi 10& shenimi dhjete\\ \cline{2-1}
shenimi 11& shenimi 12& shenimi tjeter\\
shenimi 13& shenimi 14& shenimi i ri\\
\hline \hline
shenimi i tete & shenimi i nente &shenimi 9\\
\hline
\end{tabular}
\end{center}
Edhe nje shembull i tabeles ne vijim:
\begin{tabular}{|l||l|l||l|l|}
\hline
&\multicolumn{2}{l|}{Singular}&\multicolumn{2}{l|}{Plural}\\
\cline{2-5}
&English&\textbf{Gaeilge}&English&\textbf{Gaeilge}\\
\hline\hline
1st Person&at me&\textbf{agam}&at us&\textbf{againn}\\
N.L. Braha
23
24
tung
tung
prishtine presheve bujanoc
presheve bujanoc
ka kete paraqitje
\begin{center}
\begin{tabular}{|cc|c|}
\hline
\multicolumn{3}{|c|}{tung} \\
\hline
\begin{tabular}{|c|c|c|}\hline\multicolumn{3}{|c|}{tung}\\
\hline prishtine& presheve & bujanoc \\ \hline
\end{tabular} & presheve & bujanoc \\
\hline
\end{tabular}
\end{center}
(prove)
tung
tung
prishtine presheve bujanoc
presheve bujanoc
\begin{center}
\begin{tabular}{|cc|c|}
\hline
\multicolumn{3}{|c|}{tung} \\
\hline
\begin{tabular}{c|c|c|}\multicolumn{3}{c|}{tung}\\
\hline prishtine& presheve & bujanoc\\
\end{tabular} & presheve & bujanoc \\\hline
\end{tabular}
\end{center}
N.L. Braha
25
504
540
gcd
lcm
3
2
2
3
2
3
2
3
0
1
0
1
1
0
0
1
\begin{tabular}{cc|c|c|c|c|}
\cline{1-6}
\multicolumn{1}{|c|}{\multirow{2}{*}{Powers}}&504&3&2&0&1 \\
\cline{2-6}
\multicolumn{1}{|c|}{}
&
\multicolumn{1}{|c|}{540} & 2 & 3 & 1 & 0
\\
\cline{1-6}
\multicolumn{1}{|c|}{\multirow{2}{*}{Fuqia}}&gcd&2&2&0&0 \\
\cline{2-6}
\multicolumn{1}{|c|}{}
&
\multicolumn{1}{|c|}{lcm} & 3 & 3 & 1 & 1 \\ \cline{1-6}
\end{tabular}
me kete paraqitje
504 3
Powers
540 2
gcd 2
Fuqia
1cm 3
me
2
3
2
3
te
0
1
0
1
thjeshte
1
0
0
1
\begin{tabular}{cc|c|c|c|c|}
\cline{1-6}
\multicolumn{1}{|c|}{\multirow{2}{*}{Powers}}&504&3&2&0&1 \\
26
\cline{2-6}
\multicolumn{1}{|c|}{}
&
540 & 2 & 3 & 1 & 0
\\ \cline{1-6}
\multicolumn{1}{|c|}{\multirow{2}{*}{Fuqia}}& gcd &2&2&0&0 \\
\cline{2-6}
\multicolumn{1}{|c|}{}
&
1cm & 3 & 3 & 1 & 1 \\ \cline{1-6}
\end{tabular}
504
540
gcd
Powers
lcm
Powers
3
2
2
3
2
3
2
3
0
1
0
1
1
0
0
1
me kete paraqitje:
begin{tabular}{cc|c|c|c|c|}
\cline{1-6}
\multicolumn{1}{|c|}{\multirow{2}{*}{Powers}} &
\multicolumn{1}{|c|}{504} & 3 & 2 & 0 & 1
\\ \cline{2-6}
\multicolumn{1}{|c|}{}
&
\multicolumn{1}{|c|}{540} & 2 & 3 & 1 & 0
\\ \cline{1-6}
\multicolumn{1}{|c|}{\multirow{2}{*}{Powers}} &
\multicolumn{1}{|c|}{gcd} & 2 & 2 & 0 & 0 \\ \cline{2-6}
\multicolumn{1}{|c|}{}
&
\multicolumn{1}{|c|}{lcm} & 3 & 3 & 1 & 1 \\ \cline{1-6}
\end{tabular}
N.L. Braha
tung
tung
text1 text2
1 2 3
\begin{tabular}{|c|c|c|c|c|}
\hline
\multicolumn{5}{|c|}{tung}\\
\hline
\multicolumn{3}{|c|}{tung}&
\multirow{2}{*}{text1}&\multirow{2}{*}{text2}\\
\cline{1-3} 1&2&3&&\\
\hline
\end{tabular}
nje shenim
nje tjeter
kalo
(ndale)
3.24
drita gjelber (drita e kuqe) 24,985.47
i cili ka kete paraqitje
\begin{center}
\begin{tabular}{llr}
\hline
\multicolumn{2}{c|}{nje shenim} &
\multicolumn{1}{c}{nje tjeter} \\
\hline
kalo & (ndale) & 3.24 \\
drita gjelber & (drita e kuqe) & 24,985.47 \\
\hline
\end{tabular}
\end{center}
XXX
XXX
XXArgument
0 =2
XXX
XXX
Function
X
sin
0 1
cos
1 0
27
28
XXX
XX
XXXArgument
XXX
XXX
Function
X
sin
cos
0 =2
0
1
1
0
\begin{tabular}{| c|c|c|}
\hline
\backslashbox{ Function }{ Argument } & 0 & \pi =2\\
\hline
$\ sin $ & 0 & 1\\
\hline
$\ cos $ & 1 & 0\\
\hline
\end{tabular}
XX
XXXArgument
XX
XXX
Function
X
X
XXX
0 =2
sin
0
1
cos
1
0
Ne vijim kemi nje paraqitje te rrethines tabular me kete shembull:
N.L. Braha
29
1 2 3
4 5 6 dhe e cila ka kete paraqitje:
7 8 9
\begin{tabular}{ l | c || r | }
1 & 2 & 3 \\
4 & 5 & 6 \\
7 & 8 & 9 \\
\end{tabular}
1 2 3
Nje shembull tjeter: 4 5 6
7 8 9
me kete kod te paraqitjes:
\begin{tabular}{ l | c || r | }
\hline
1 & 2 & 3 \\
4 & 5 & 6 \\
7 & 8 & 9 \\
\hline
\end{tabular}
Ne vijim do te shohim se si eshte aplikuare pakoja e re multi row
Primes
2 3 5 7
504 3 2 0 1
Powers
540 2 3 1 0
gcd 2 2 0 0 min
Powers
lcm 3 3 1 1 max
me kete paraqitje te meposhtme:
\begin{tabular}{cc|c|c|c|c|l}
\cline{3-6}
& & \multicolumn{4}{|c|}{Primes} \\ \cline{3-6}
& & 2 & 3 & 5 & 7 \\ \cline{1-6}
\multicolumn{1}{|c|}{\multirow{2}{*}{Powers}} &
30
N.L. Braha
31
\begin{tabular}{c @{}}
\hline
shenimi i kufizuare pergjate tekstit pa lene
hapesire ne mes \\
\hline
\end{tabular}
\end{center}
ku sic shihet orientimi eshte marre sipas anes se djathte nga eshte
edhe shenja e vene @{}.Mirepo nese largohen fare ato dy shenjat kufizuese qe e pershkojne tekstin ne gjatesi te shenimit do te
marrim se vlene kjo paraqitje
shenimi i kufizuare pergjate tekstit pa lene hapesire ne mes
e cila merret me
\begin{center}
\begin{tabular}{r }
\hline
shenimi i kufizuare pergjate tekstit pa
lene hapesire ne mes \\
\hline
\end{tabular}
\end{center}
dhe vizat te cilat e mbulojne tekstin e shenuare ne skaje ne te dy
anet jane te terhequra me teper se sa teksti.
Shohim ne vazhdim edhe rrethina tjera te cilat na mundesojne shenimin e tekstit sipas nje paraqitje te orientuare e nje nder
to eshte edhe rrethina array kjo realizohet per paraqitje te te
dhenave te orientuara e kjo shihet si ne shembulline meposhtem
shenimiidhene shenimiimarre
shenimiidyte dheshenimitjeter
32
N.L. Braha
33
1 shenimi i kolones
shenimi i dyte
shenimi i peste
shenimi i tete
2shenimi i kolones 3
shenimi i trete
shenimi i gjashte
shenimi i nente
1.10
34
N.L. Braha
X/Y
Poblaci?n
Edad Sevilla C?rdoba Madrid Teruel
20
23
34
56
87
25
22
56
76
23
X/Y
Poblaci?n
Edad Sevilla C?rdoba Madrid Teruel
20
23
34
56
87
25
22
56
76
23
X/Y
Poblaci?n
Edad Sevilla C?rdoba Madrid Teruel
20 23
34
56
87
25
22
56
76
23
35
36
C?digos
#c|,[gray]{.8}:&
& #
#< &
& #>
&
Significado
Crea
\multicolumn{c|}{3}{Tex}
con [gray]{.8}
?dem, sin colorear
Crea
\multicolumn{c}{1}{texto}
y esa celda la colorea con {blue}
?dem, sin colorear
A?ade:
\cline{c-c}
donde c es la
columna
donde
se
encuentran
esos c?digos. Se
pueden repetir en
una misma fila.
A?ade:
\cline{ci-cf}
donde ci es la
columna donde se
encuentra #. Se
pueden repetir en
una misma fila.
N.L. Braha
37
TIPOS DE VARIABLES
(1) (2) (3)
NOMINAL
(1) caso caso caso
1.1 1.2 1.3
(2)
caso caso
2.2 2.3
ORDINAL DISCRETA (3)
caso
3.3
(4)
caso
1.4
caso
2.4
caso
3.4
caso
4.4
Singular
English
1st Person at me
2nd Person at you
3rd Person at him
at her
2
Plural
Gaeilge English
agam
at us
agat
at you
aige
at them
aici
(5)
caso
1.5
caso
2.5
caso
3.5
caso
4.5
caso
5.5
Gaeilge
againn
agaibh
acu
Gjate shenimit te formulave matematike perdoren shenjat e dollareve ne fillim te formules dhe ne fund te saje ,kjo realizohet ne
formen e vete me te thjeshte si me poshte x2 + 3x 4 = 0 dhe kjo
paraqitje eshte arritur permes ketij shenimi
$x^2+3x-4=0$
Ku sic po shihet kjo formule eshte shenuar ashtu qe fuqia e formules ipet me ane te simbolit
^
dhe veqori tjeter themelore te kjo formule matematik eshte fakti se
kjo eshte shenuare ne vazhdimesi te tekstit te dhene .Per shenim te
38
numruesit }{shprehja
e emeruesit}
sipas
deshires}
te marra} }$$
N.L. Braha
39
,ndersa dots tregone per venjen e pikave ne ate shprehje. Perveq te paraqitjeve te mesiperme te formulave matematike te cilat
mund te paraqiteshin ne vazhdimesi dhe ne nje rreshte te veqante
nje paraqitje e tyre mund te behet edhe permes te urdherit displaymath e qe merret ne trajte te kesaj forme
Z a=10
k
X
n
n2
a sin a
lim
n n + 1
a=1
n=1
dhe kjo realizohet me ane te kesaj paraqitje
\begin{displaymath}
\lim_{n\to\infty}{\frac{n}{n+1}\cdot {\sum_{n=1}^{k}{n^2}}
\cdot \int_{a=1}^{a=10}{a-\sin{a}}}
\end{displaymath}
e cila dallon nga paraqitja e formules
R a=10 te tekstit qe
Pk ne vazhdim
n
2
tregohet si me poshte limn n+1 n=1 n a=1 a sin a. Sic
shihet ne shprehjen e mesiperme eshte marre edhe limiti i nje vargu
i cili po paraqitet me ane te urdherit lim si dhe shigjeta e
cila merret me urdherin to,eshte marre gjithashtu edhe shenja
e infinitit e cila paraqitet me infty,ndersa paraqitja e shumes
dhe te integralit behen me ane te urdherave sum dhe int ku
kufijte e poshtem dhe te siperm merren me ane te simboleve
_
dhe
^ .
n
a sin a
n n + 1
n=1
a=1
40
\begin{displaymath}
\lim_{n\to\infty}{\frac{n}{n+1}\cdot {\sum_{n=1}^{k}{n^2}}
\cdot \int\limits_{a=1}\limits^{a=10}{a-\sin{a}}}
\end{displaymath}
Dhe sic shihet dallon nga paraqitjet paraprake per menyren e
shenimit te kufijve te integralit ne qender te simbolit te integralit.
Ne vijim shohim se si behet paraqitja e distancave horizontale
dhe shenimi i tekstit ne kuader te formulave matematike ,per ket
efillojme me venjen e distancave si ne kete relacion
6
x4 +4 x7 5x ketu eshte lene nje distance ne mes te shprehjeve
1
sin
ketu jane lene dy distanca ne kuader te formulave.
3x
4
Kjo ka kete paraqitje
$$\sqrt[6]{x^4}+4 \quad x^7-5x \quad
\textrm{ketu eshte lene
nje distance ne mes te shprehjeve} $$$$
\frac{1}{3x} \qquad \sin\left(\frac{\pi}{4}\right)
\quad\textrm{ketu jane
lene dy distanca ne kuader te formulave}.$$
Ne vazhdim marrim edhe keto paraqitje te te dhenave te formulave
matematike si shenimi i numrave anash per formulat matematike e
kjo realizohet ne dy menyra themelore te tyre me ane te numrimit
ne menyre automatike dhe me ane te numrave qe ne deshirojme
me i vendose.Kjo e para realizohet me ane te komandeve si me
poshte
nhere
z
}|
{
Z
k
a=10
X
n
lim
+ +
n2
a sin a
(1)
n n + 1
a=1
n=1
dhe paraqitja e saje eshte marre me ane te shprehjes se dhene me
relacionin
N.L. Braha
41
\begin{equation}
\overbrace{\lim_{n\to\infty}{\frac{n}{n+1}+\cdots+
{\sum_{n=1}^{k}{n^2}}\cdot \int_{a=1}^{a=10}
{a-\sin{a}}}}^{n-here}
\end{equation}
Me perseritjen e kesaj komande ne vazhdim do te behet numrimi
automatike i formulave matematike e kjo shihet ne kete relacion
n
shenimi mbi barazim
A
=
B
(2)
k
e cila eshte marre me ane te relacionit te meposhtem
\begin{equation}
\binom {n}{ k} \quad A\stackrel{\textrm{shenimi
mbi barazim}}{=}B
\end{equation}
Ne kuader te shenimeve te mesiperme jane marre edhe keto
relacione matematike si koeficientet binomiale te paraqitur me
binom{shprehja larte}{shprehja poshte} ,me pase eshte marre
edhe shenimi i nje shprehje mbi nje tjeter me ane te relacionit
stackrel{shenimi mbi ate qe vie ne kllapen tjeter}{shenimi i marre}.
Perveq paraqitjeve te marra me larte mundemi me be paraqitjen e
formulave matematike me numrim ne te majte (pasi ky me numrim ne te djathte eshte i nenkuptuare) ateher per paraqitje te
numrave te formulave ne ane te majte merret shenimi ne fillim te
definimit te dokumentit me paraqitjen si me poshte
\documentclass[twoside,leqno]{article}
Ne vijim shohim se si behet numrimi i formulave me numrat sipas
deshires tone ,jo te marre ne menyre automatike e kjo realizohet
si me poshte
X
X
P (i, j) =
Q(i, j)
(2.1)
0<i<n
iI
1<j<m
1<j<m
42
$$\begin{aligned}
\sum_{\substack{0<i<n \\ 1<j<m}}
P(i,j) =
\sum_{\begin{subarray}{l} i\in I\\
1<j<m
\end{subarray}} Q(i,j)
\end{aligned}\eqno(2.1)$$
x11 x12 . . .
X = x21 x22 . . .
..
.. . . .
.
.
dhe kjo paraqitje etille eshte mundesuar permes kesaj paraqitje te
te dhenave
\begin{displaymath}
\mathbf{X} =
\left( \begin{array}{ccc}
x_{11} & x_{12} & \ldots \\
x_{21} & x_{22} & \ldots \\
\vdots & \vdots & \ddots
\end{array} \right)
\end{displaymath}
N.L. Braha
43
Kjo paraqitje ka kete pershkrim ,fillimisht eshte marre displaymath meqe ne vazhdim kemi te bejme me formula matematike
dhe per orientim te paraqitjes se te dhenave eshte marre rrethina
array ne vijim, me tej ne kuader te rrethines array merren
parametrat e paradefinuare e qe ata ishin numri i kolonave ne orientim dhe menyra e shenimit te tyre qe ne kete raste eshte ne te
tri rastet qender(c).Ne vazhdim te saje merren shenimet e te
dhenave te cilat ndahen me simbolin & ne mes veti dhe ne fund te
tyre shenimi i mbarimit te rendit me dy viza te trajtes\ -a.Ne fillim veq tjerash eshte marre edhe shenimi per percaktimin e kllapes
se majt eqe eshte te matricat dhe kjo eshte marre me shenjen perpara left e cila mundeson paraqitjen e kllapes ne madhesi te te
dhenave (e qe do te shihet edhe ne vazhdim),kjo kllape eshte marre
edhe ne fund per mbyllje te kllapes se djathte.Ne vijim shohim se
si merren kllapat dhe shenimet e tjera dhe menyra e perdorimit
te tyre ,per kete marrim ne vijim disa shembuj dhe shohim se si
merren kllapat nga rasti ne raste,per kete marrim kete shembull
a b
c d
X
( e f )= A
B
A
B
te i cili paraqitja e kllapave nuk eshte pershtate sipas madhesise se
te dhenave qe jane ne ate paraqitje dhe kjo paraqitje eshte marre
nga
$$(\begin{array}{c}
\left[\begin{array}{cc}
a&b\\c&d\\e&f\\\end{array}
\right]\\A\\B\\\end{array})
=\left( \begin{array}{c}
\textbf{X}\\A\\B\\\end{array}
\right)$$
44
a b
c d
X
e f = A
A
B
B
Kjo paraqitje eshte realizuare ne forme te ngjashme me ate te
shenuare larte dhe ka kete paraqitje
$$\left(\begin{array}{c}
\left[\begin{array}{cc}
a&b\\c&d\\e&f\\\end{array}
\right]\\A\\B\\\end{array}\right)
=\left( \begin{array}{c}
\textbf{X}\\A\\B\\\end{array}
\right)$$
Perveq te paraqitjes se kllapave (kjo paraqitje vlene edhe per vlerat
absolute dhe normat) sipas madhesise se shprehjes brenda tyre
kemi edhe disa madhesi
tjera te tyre
te paradefinuara si ne kete
2
N.L. Braha
45
2
3
4
5
1
1
3
6
10
1
4
10
1
5
$$
\begin{array}{ccccccccccc}
&&&&&1&&&&&\\
&&&&1&&1&&&&\\
&&&1&&2&&1&&&\\
&&1&&3&&3&&1&&\\
&1&&4&&6&&4&&1&\\
1&&5&&10&&10&&5&&1\\
\end{array}
$$
Nje paraqitje tjeter me ane te rrethines array eshte edhe kjo
paraqitje emeposhtme
46
l
diteve me dielle
kjo paraqitje e mesiperme eshte marre me trajten
\begin{displaymath}
y = \left\{ \begin{array}{ll}
a & \textrm{nese vlene $d>c$}\\
b+x & \textrm{nese merret parasysh koha}\\
l & \textrm{diteve me dielle}
\end{array} \right.
\end{displaymath}
Ne vijim shohim edhe disa paraqitje te rrethines array qe ipen
me shembujt e meposhtem
0
O E E E 0
p
q
r
O F
F F O
N.L. Braha
47
(3)
(4)
f (y)dy = sin x
(5)
48
a1n t
a2n t
+
(t)E
h+
(t)E
h
+
(t)E
h
+
(t)Et h
t
. . . . .
ann t
(6)
paraqitja e numrit te tille me formulat e zakonshme nuk eshte
mundesue sipas deshires tone e kjo eshte marre me kete urdher
a1 t
a21 t
. . . . .
an1 t
a12 t
a22 t
.....
an2 t
...
...
...
...
\begin{equation}
\begin{pmatrix}
a_{1}t & -a_{12}t &\dots &-a_{1n}t\\
-a_{21}t&a_{22}t &\dots& -a_{2n}t\\
\hdotsfor[2]{4}\\
-a_{n1}t&-a_{n2}t&\dots&a_{nn}t
\end{pmatrix}
+\overrightarrow{\psi_\delta(t)E_{t}h}
+\underrightarrow{\psi_\delta(t)E_{t}h}
+\underleftrightarrow{\psi_\delta(t)E_{t}h}
+\overleftrightarrow{\psi_\delta(t)E_{t}h}
\end{equation}
3!
5!
x7
+
7!
(7)
N.L. Braha
a1 t a12 t
a21 t a22 t
. . . . . . . . . .
an1 t an2 t
49
a1n t
a2n t
=
(t)Et h + (t)Et h
. . . . .
ann t
\begin{eqnarray}
\sin x & = & x -\frac{x^{3}}{3!}
+\frac{x^{5}}{5!}-{}
\nonumber\\
& & {}-\frac{x^{7}}{7!}+{}\cdots
\end{eqnarray}
dhe tjetra ne radhe
\begin{eqnarray}
\begin{pmatrix}
a_{1}t & -a_{12}t &\dots &-a_{1n}t\\
-a_{21}t&a_{22}t &\dots& -a_{2n}t\\
\hdotsfor[2]{4}\\
-a_{n1}t&-a_{n2}t&\dots&a_{nn}t
\end{pmatrix}&=&\overrightarrow{\psi_\delta(t)E_{t}h}
+\underrightarrow{\psi_\delta(t)E_{t}h}\nonumber\\
&&{}+\underleftrightarrow{\psi_\delta(t)E_{t}h}
+\overleftrightarrow{\psi_\delta(t)E_{t}h}
\end{eqnarray}
\hdotsfor[2]{4}
shenimi i ketille tregone se numri i pare paraqet shpeshtesine
50
a1 t a12 t
a21 t a22 t
. . . . . . . . . .
an1 t an2 t
. . . a1n t
. . . a2n t
=
(t)Et h
...
. . . ann t
(9)
(10)
+
+
4!
6!
cos x = 1
me kete paraqitje
\begin{eqnarray}
\lefteqn{ \cos x = 1
-\frac{x^{2}}{2!} +{} }
\nonumber\\
& & {}+\frac{x^{4}}{4!}
-\frac{x^{6}}{6!}+{}\cdots
\end{eqnarray}
(11)
N.L. Braha
51
me versionin
12
6 C
me alternative
kij
52
(NB.02.2005)
X
F (z)
(NB.20.02.2005)
n=0
N.L. Braha
53
\end{itemize}
Shenimet e reja qe jane paraqitur me larte kane keto domethenie
,shenimi ne tri kolona (apo edhe me shume ) eshet arritur me
komanden displaylines ,me komanden cr ne fund te rreshtit
tregohet se rreshti i ri fillon me poshte se sa rreshti qe eshte marre
me fillim ne qender te tije ,me komanden hfill behet shtyrja e
te dhenave ne njeren ane te rreshtit dhe ne rastin konkrete ato
shtyhen ne te djathte.
2.1
2.2
\check{a}
a
\tilde{a}
a
\acute{a}
a
\grave{a}
a
`
\dot{a}
a
\ddot{a}
a
\breve{a}
a
\bar{a}
a
\vec{a}
~a
b
e
\widehat{A}
A
\widetilde{a}
A
\ddot{e}
e
\ddot{E}
E
\c{c}
c
\C{a}
C
54
\beta
\gamma
\delta
\epsilon
\varepsilon
\zeta
\eta
\theta
\vartheta
\iota
\kappa
\lambda
\mu
\nu
\xi
\o
\pi
\varpi
$
\rho
\varrho
%
\sigma
\varsigma
\tau
\upsilon
\phi
\varphi
\chi
\psi
\omega
\Lambda
\Sigma
\P si
\Delta
\Xi
\U psilon
\Omega
\T heta
\P i
\P hi
N.L. Braha
55
Relacionet binare
shenimi
paraqitja
shenimi
paraqitja
\alpha
\beta
\gamma
\delta
\epsilon
\varepsilon
\zeta
\eta
\theta
\vartheta
\iota
\kappa
\lambda
\mu
\nu
\xi
\o
\pi
\varpi
$
\rho
\varrho
%
\sigma
\varsigma
\tau
\upsilon
\phi
\varphi
\chi
\psi
\omega
56
$\vdots$
dhe
$\ddots$
Shenime te tjera te cilat vlejn te permende jane edhe keto te
meposhtmet ,si shenimi i shkranjave te meposhtme N me te cilen
shkronje zakonisht behet shenimi i bashkesise se numrave natyrale
,me tej me radhe bashkesite tjera te numrave Z ,Q,R si dhe C.Te
gjitha keto shenime jane marre me ane te shenimve te meposhtme
$\mathbb{N}$
Ku perveq paraqitjes se komandes se mesiperme duhet te behte
edhe thirrja e paketes amssymb,d.m.ht ne fillim te percaktimit
t epreambules duhet te merret shenimi si me poshte
\documentclass{article}
\usepackage{amssymb, amsmath}
Me kete qe u tha me siper njeherit u tregue se si behet thirrja e
nje pakete te cakktuara e cila na nevoitet per ndonje shenim te
caktuare ,paketa e mesiperme eshte paketa e american symbols
dhe american matrhs te cilat jane shume te pershtatshme sa i
perkete shenimit te simboleve dhe shenjave matematike. Ne vijim
shohim edhe disa simbole tjera te cilat nevoitet per me i permend
,nje nder to eshte edhe shenimi i simbolit te eurove per t ecilat
nevoitet te thirret paketa usepackage[official]eurosym ,mbasi te
kemi marre nje pakete te tille atehere mundemi me be shenimin
e shenjes se euros dhe ate te paraqitur si ne tabelen vijuese e,me
pas kemi shenimin e,e
N.L. Braha
Simbolet matematike
Operacionet binare
57
58
N.L. Braha
59
60
N.L. Braha
61
62
N.L. Braha
63
64
N.L. Braha
65
66
N.L. Braha
67
68
2.4
\newpage
Perveq kalimit ne nje faqe te re nganjehere na nevoitet edhe fillimi
i numrimit te ri te nje teksti sic po veprojme ne vijim:
\setcounter{page}{297}
Shenimi ne dy kolona behet si me poshte: \{twocolumn}.Shenimi
i tekstit ne disa kolona behet me ane te paraqitjes se dhene multicolumn3cpo veprojme,ku kjo do te thote se shenimi i pare eshte
numri i kolonave ,i dyti paraqet poziten e tekstit ne kolona (rright,l-left,c-center) dhe ne paraqitjen e trete teksti i shenuare.
N.L. Braha
emri i paketes
funksioni i paketes
afterpage
Voer een commando uit
algorithms
Omgevingen voor algorit
amsmath
AmSLaTeX: Umatical Sovooral voor
wiskundige formules
amssymb
Extra symbolen van de A
array
Uitbreiding van de array en ta
babel
Meertalige en niet-engelse do
beton
Fonts die gebruikt zijn in Knut
bibunits
Bibliogra e per sectie
calc
Maakt het mogelijk om te reken
caption
Aanpassing van gure en ta
caption2
Verbeterde versie van capti
changebar
Gebruik van changebars
chapterbib
Bibliogra e per hoofdstuk
chess
Afdrukken van schaakdiagram
cite
Sorteren en samenvoegen van nu
color
Het gebruiken van kleur in tekst
colortab
Gebruik kleur in tabellen
dcolumn
Decimale getallen uitlijnen op
delarray
Delimiters (haken e.d.) om ar
deleq
Flexibele nummering van vergelij
eepic
Uitbreiding van picture
enumerate
Aanpassing van de nummeri
epsfig
Het invoegen van Postscript plaa
eqnarray
Generalizatie van de eqnarray
euler
Gebruik van de euler fonts in mat
fancybox
Fancy boxes, o.a. boxes om als
fancyhdr
Aanpassing van pagina header
float
Aanpassing van gure an table en
69
70
shenimi
funksioni
floatflt
Een pakket vergelijkbaar met pici
formlett
Het prodiceren van seriebrieven
ftnright
Zet voetnoten in de rechterkolom
geometry
Selecteer niet-standaard pagina
graphics
Het invoegen van Postscript plaa
graphicx
Het invoegen van Postscript plaa
harvard
De Harvard bibliography style fam
hhline
Flexibeler horizontale en verticale lijn
ifthen
Conditionale expressies in L A T E
indentfrst
Spring de eerste alinea na een
index
Gebruik van meer dan en index in
lastpage
Refereer het aantal paginas in
longtable
Tabellen die langer zijn dan ee
lscape
Afwisselen van portraitlandscapel
ltxtable
Combineer longtable en tabularx
minitoc
Inhoudsopgave per hoofdstuk
moreverb
Uitbreidingen van verbatim
multicol
Meerkoloms documenten, evt. a
musictex
Muziek afdrukken
newalg
Afdrukken van algoritmen zoals
overcite
Citeer m.b.v. superscript
picins
Plaatjes naast een tekst
psfrag
Kan teksten in EPS plaatjes verv
pstricks
Gebruik Postscript constructies
rawfonts
Gebruik ongedocumenteeerde
rcs
Gebruik RCS keywords in een docu
rotating
Roteren van (o.a.) plaatjes
seminar
Seminar: een uitgebreider pakk
showkeys
Laat label, ref, cite en bib ke
showlabels
Laat label commandos in d
Vazhdon shenimi i pakove
N.L. Braha
71
emri
pershrimi i rrolit te paketes
stmaryrd
Allerlei nieuwe symbolen voo
subeqnarray
Equation array met sub-nu
subfigure
Verdeel een guur in sub- g
supertab
Nog een pakket voor tabellen o
tabularx
Tabular die automatisch de pagi
theorem
Uitbreidingen voor de theorem o
varioref
Intelligente pagina referenties
verbatim
Uitbreiding van de verbatim om
wasysym
Diverse nieuwe symbolen
wrapfig
Nog een pakket voor text naast
xr
Referenties naar andere L A T E X do
xspace
Denieer commandos die geen sp
xypic
Commutatieve diagrammen
Header-i dhe Footer-i
Kjo realizohet permes disa komandave te cilat do ti permendim
ne vijm:
Fillojme me komanden e shenimit te nje header-i te vetem ne te
gjitha flete e paraqitjes se te dhenave ,kjo realizohet me ane te
ketyre komandave:
\pagestyle{myheadings} \markright{shenimi qe deshirojem me u
paraqite }ose ne trajten \pagestyle{myheadings} \markleft{shenimi
qe deshirojem me u paraqite }
Shohim se si behet kjo me nje shembull ,(merre shembullin),perveq
paraqitjes se hederit ne te gjitha fletat njesoje ,mund te behet edhe
paraqitja e hederit ne faqe cifte dhe teke veq e veq ,per kete se
pari merret forma paraqitese e dokumentit (e cila behet ne paradefinim) dhe ne rastin kur jemi duke punuare ne paradefinimin
article atehere paraqitja e hederit ne faqe qifte dhe teke veq e
veq behet ne kete menyre
\documentclass[twoside]{article}
72
\pagestyle{myheadings}
\markboth{shenimi i njeres faqe }{shenimi
faqes tjeter }
Perveq paraqitjes se mesiperme te hederit,ne formen myheadings ,kemi edhe paraqitje tjera te tyre ,e nje nder to eshte edhe
stili fancyheader kjo realizohet ne kete menyre :
u
Shembulli 1.
Kjo ka kete paraqitje
\setlength{\unitlength}{1mm}
\begin{picture}(80,60)
\put(10,10){\circle{6}}
\put(10,10){\circle*{2}}
\put(0,0){\line(1,2){20}}
\put(0,20){\vector(1,0){20}}
\end{picture}\\
dhe kete koment te meposhtem ....
Nje paraqitje tjeter eshte edhe kjo
N.L. Braha
Shembull 2.
%
%
%
,
%
,
#
#
%
,
#
,
%
#
,
"
#
%
"
,
# "
% ,
"
#
% #
"
,
"
!
%
, " !!
#
" !!
,
%
#
" !!
,
#
%,
"
!
!
"
#
(
!
%
(
"!(((( (
,
#
"
!
((
%
,
!
#
"
!
((((
(
"
!
%
#
(
,
Ka ket eparaqitje
\setlength{\unitlength}{5cm}
\begin{picture}(1,1)
\put(0,0){\line(0,1){1}}
\put(0,0){\line(1,0){1}}
\put(0,0){\line(1,1){1}}
\put(0,0){\line(1,2){.5}}
\put(0,0){\line(1,3){.3333}}
\put(0,0){\line(1,4){.25}}
\put(0,0){\line(1,5){.2}}
\put(0,0){\line(1,6){.1667}}
\put(0,0){\line(2,1){1}}
\put(0,0){\line(2,3){.6667}}
\put(0,0){\line(2,5){.4}}
\put(0,0){\line(3,1){1}}
\put(0,0){\line(3,2){1}}
\put(0,0){\line(3,4){.75}}
\put(0,0){\line(3,5){.6}}
\put(0,0){\line(4,1){1}}
\put(0,0){\line(4,3){1}}
\put(0,0){\line(4,5){.8}}
\put(0,0){\line(5,1){1}}
73
74
\put(0,0){\line(5,2){1}}
\put(0,0){\line(5,3){1}}
\put(0,0){\line(5,4){1}}
\put(0,0){\line(5,6){.8333}}
\put(0,0){\line(6,1){1}}
\put(0,0){\line(6,5){1}}
\end{picture}
dhe ka kete koment ,,,,,,
OC
C
*
1
C
y
XXX
XX
:
XXX C
XC
C
Shembulli 3.
Ka kete paraqitje
\setlength{\unitlength}{1mm}
\begin{picture}(60,40)
\put(30,20){\vector(1,0){30}}
\put(30,20){\vector(4,1){20}}
\put(30,20){\vector(3,1){25}}
\put(30,20){\vector(2,1){30}}
\put(30,20){\vector(1,2){10}}
\thicklines
\put(30,20){\vector(-4,1){30}}
\put(30,20){\vector(-1,4){5}}
\thinlines
\put(30,20){\vector(-1,-1){5}}
\put(30,20){\vector(-1,-4){5}}
\end{picture}
N.L. Braha
u x z}
Shembull 4.
Ka kete paraqitje
\setlength{\unitlength}{1mm}
\begin{picture}(60, 40)
\put(20,30){\circle{1}}
\put(20,30){\circle{2}}
\put(20,30){\circle{4}}
\put(20,30){\circle{8}}
\put(20,30){\circle{16}}
\put(20,30){\circle{32}}
\put(40,30){\circle{1}}
\put(40,30){\circle{2}}
\put(40,30){\circle{3}}
\put(40,30){\circle{4}}
\put(40,30){\circle{5}}
\put(40,30){\circle{6}}
\put(40,30){\circle{7}}
\put(40,30){\circle{8}}
\put(40,30){\circle{9}}
\put(40,30){\circle{10}}
\put(40,30){\circle{11}}
\put(40,30){\circle{12}}
\put(40,30){\circle{13}}
\put(40,30){\circle{14}}
75
76
\put(15,10){\circle*{1}}
\put(20,10){\circle*{2}}
\put(25,10){\circle*{3}}
\put(30,10){\circle*{4}}
\put(35,10){\circle*{5}}
\end{picture}
dhe ka kete koment ......
F =
CHH
Shembull 5.
H a
HH
H
B
b
c
s :=
Me paraqitje
\setlength{\unitlength}{1cm}
\begin{picture}(6,5)
\thicklines
\put(1,0.5){\line(2,1){3}}
\put(4,2){\line(-2,1){2}}
\put(2,3){\line(-2,-5){1}}
\put(0.7,0.3){$A$}
\put(4.05,1.9){$B$}
\put(1.7,2.95){$C$}
\put(3.1,2.5){$a$}
\put(1.3,1.7){$b$}
\put(2.5,1.05){$c$}
\put(0.3,4){$F=
\sqrt{s(s-a)(s-b)(s-c)}$}
\put(3.5,0.4){$\displaystyle
a+b+c
2
N.L. Braha
77
s:=\frac{a+b+c}{2}$}
\end{picture}
Me ket ekoment .......
Shembulli 6.
Me kete paraqitje
\setlength{\unitlength}{0.5mm}
\begin{picture}(120,168)
\newsavebox{\foldera}% declaration
\savebox{\foldera}
(40,32)[bl]{% definition
\multiput(0,0)(0,28){2}
{\line(1,0){40}}
\multiput(0,0)(40,0){2}
{\line(0,1){28}}
\put(1,28){\oval(2,2)[tl]}
\put(1,29){\line(1,0){5}}
\put(9,29){\oval(6,6)[tl]}
\put(9,32){\line(1,0){8}}
78
\put(17,29){\oval(6,6)[tr]}
\put(20,29){\line(1,0){19}}
\put(39,28){\oval(2,2)[tr]}
}
\newsavebox{\folderb}% declaration
\savebox{\folderb}
(40,32)[l]{% definition
\put(0,14){\line(1,0){8}}
\put(8,0){\usebox{\foldera}}
}
\put(34,26){\line(0,1){102}}
\put(14,128){\usebox{\foldera}}
\multiput(34,86)(0,-37){3}
{\usebox{\folderb}}
\end{picture}
dhe kete koment .......
D
HH
H
HH
Shembulli 7.
Me kete paraqitje
\setlength{\unitlength}{1cm}
\begin{picture}(6,4)
\linethickness{0.075mm}
\multiput(0,0)(1,0){7}
{\line(0,1){4}}
\multiput(0,0)(0,1){5}
D
D
D
D
H
HH D
HD
N.L. Braha
79
{\line(1,0){6}}
\thicklines
\put(0.5,0.5){\line(1,5){0.5}}
\put(1,3){\line(4,1){2}}
\qbezier(0.5,0.5)(1,3)(3,3.5)
\thinlines
\put(2.5,2){\line(2,-1){3}}
\put(5.5,0.5){\line(-1,5){0.5}}
\linethickness{1mm}
\qbezier(2.5,2)(5.5,0.5)(5,3)
\thinlines
\qbezier(4,2)(4,3)(3,3)
\qbezier(3,3)(2,3)(2,2)
\qbezier(2,2)(2,1)(3,1)
\qbezier(3,1)(4,1)(4,2)
\end{picture}
dhe me kete koment......
y
6
Shembulli 8.
-x
= v/c = tanh
6
Shembulli 9.
80
Shembujt e mesiperm u realizuane me ane te vizatimeve te drejteperdrejta dhe kane keto interpretimeshihe
Ne vijim do te shohim se si behen paraqitjet e disa elementeve
te reja duke shfrytezuara disa pako te thirrura si me poshte ,e nje
prej tyre eshte edhe cd si dhe xy.Per kete te fundit marrim
kete shembull Shembulli 10.
A
AO
/B
Do
/B
Shembulli 11.
Shembulli 12.
Shembulli 13.
A
'
Shembulli 14.
A
g
f0
/B
g0
Shembulli 15.
A
g
/B
f0 /
g0
N.L. Braha
81
Shembulli 16.
X
K /
Y
Z
Paraqitja e vijave te ndryshem qe mund te merren ne paraqitjet
e mesiperme jane dhe keto
?_
/
+3
*4
dhe kjo
(
6
82
PAKOJA PSTRICKS
Ne vijim permes te kesaj pakoje do te shohim se si behet ndertimi i vizatimeve te ndryshme dhe ne radhe te pare ndertimi i
grafikeve te funksioneve matematike, si atyre te zakonshem edhe
atyre parametrike. Thirrja e kesaj klase pakoje ne preambule behet me ane te urdherit
\usepackage{pstricks}.
Le te fillojme me paraqitjen errrethines punuese te kesaj pakoje:
Ne fillim po fillojme me paraqitjen e pikave ne rrafshe dhe kjo
behet me ane te urdherit
\psdots(2,3).
Le te shohim ne vijm p.sh se si behet paraqitja e nje trekendeshi
duke paraqitur kulmet e tije(ku pikat si te paradefinuara jane te
formes se rrethit):
\begin{pspicture}(-0.5,0)(2,3)
\psdots(0,0)(2,0)(1,1)
\end{pspicture}
Ne vijim do te shohim se si behet paraqitja e kulmeve te trekendeshit ne forme te pikave katrore(jo sikurse ato me siper qe jane
te paradefinuara si rrathe)
\begin{pspicture}(-0.5,0)(2,3)
\psdots[dotstyle=square](0,0)(2,0)(1,1)
\end{pspicture}
N.L. Braha
83
\begin{pspicture}(-0.5,0)(2,3)
\psdots[dotstyle=diamond](0,0)(2,0)(1,1)
\end{pspicture}
84
\begin{pspicture}(-0.5,-0.5)(-2.5,-2.5)
\psdots[dotstyle=diamond, dotangle=45](0,0)
\psdots[dotstyle=triangle, dotangle=30, dotscale=1.5](0.5,0.5)
\psdots[dotstyle=diamond, dotangle=45,dotscale=2](1,1)
\end{pspicture}
Paraqitja e vijave te drejta ne kuader te dokumentit:
\begin{pspicture}(-0.5,-0.5)(-2.5,-2.5)
\psline(2,2)(4,3)
\end{pspicture}
N.L. Braha
85
elipsa etj. Per kete i shohim ne vijim disa shembuj te kesaj natyre:
Me kete paraqitje:
\begin{center}
\begin{pspicture}(0,0)(4,2)
\parabola(0,0)(2,2)
\parabola*(1,1.5)(2,0)
\end{pspicture}
\end{center}
Permbajtja e parametrave eshte si vijon: fillimisht me fillimin e
figures eshte be percaktimi i madhesise se saj ne lidhje me sistemin
koordinative i cili do te kete madhesine ne kuader te atij sistemi 4
njesi horizontale dhe 2 vertikale(kjo behet me koeficientet e pare
nga 0 deri ne 4(horizontalja), ku zero merret te shprehja e pare dhe
4 te e dyta, njesoj tjetra nga 0 deri ne 2), si dhe fillimi do te jet ne
fillim te sistemit te koordinatave (kjo realizohet me paraqitje e te
dhenave (0,0)). Me tej parabola e pare fillon ne fillim te sistemit
dhe kjo ipet me parametrat e pare te parabola (0,0) dhe ka kulmin
ne piken (2,2) e do te shkoje deri ne koordinaten horizontale 4 e
cila eshte dhene ne fillim. Me pas parabola e dyte e cila ka nje yll
anash d.m.th se ajo do te jet e plotesuare perbrenda me ngjyre te
paradefinuare te zeze dhe ajo do te filloje ne piken (1,1.5) dhe e ka
kulmin e saj ne piken (2,0). Ne kete menyre eshte be percaktimi
i te dhenave ne kuader te ketij vizatimi te lakoreve. Ne vijim do
te shohim se si behet edhe paraqitja e nje elipse me nje tjeter dhe
elipses me parabole.
86
N.L. Braha
87
\end{pspicture}
\end{center}
6
6.1
Se pari cekim se per paraqitjen e fotografive(figurave) ne kete formate duhet te ebehet thirrja e paketes graphics ,ne elementet
paradefinuese te saj. Per importim te figurave ne kete format
duhet qe fotografia(figura ) e dhene te jete e shprehur ne ekstensionin bmp,nje paraqitje e tille ne sistemin operative Windows behet me ane te programit aplikative paint dhe pasi te jete kryer
kjo procedure atehere venja e figures ne kete forme ne dokumenet
behet si vijon:
Ne paraqitjen e dokumentit (gjithnje medohet se si editor shenimi eshte perdore wintexshell32) te Templates ,merret opcioni
graphics ,e me pas ne kuader te saje te file name , behet
kerkimi i fotografise se deshiruare ,kjo ne forme te drejteperdrejt
njihet nga windows dhe pasi te behet kompajllimi me priview
merret paraqitja e deshiruare .Vlene te ceket se si veti jo e mire
88
6.2
Per paraqitje te ketille duhet te behet thirrja e paketes graphicx ,ne elementet paradefinuese te dokumentit .Me pas fotografia
e dhene duhet te kthehet ne formatin eps ,me ndonje programe i
cili bene nje konvertim (kthim) te tille ,e nje nder to eshte edhe
corel 11 me opcionin e vete corel photo-paint .Foto e kthyer ne
kete formate thirret me ane te ketyre komandave te shenuara me
poshte :
\begin{center}
\includegraphics{emriifotos.eps}
\end{center}
N.L. Braha
89
90
N.L. Braha
Let us denote by
91
an sin nx,
(12)
n=1
the sine series of the function f (x) with coefficients an such that
an 0 or an 0 and 2 an = an an+1 0, an = an an+1 .
It is a known fact that under these conditions, series (1) converges
uniformly in the interval x 2 , > 0. (see [2], page
95). In the following
we will denote by g(x) the sum of the series (1), i.e
X
g(x) =
an sin nx.
(13)
n=1
Many authors investigated the behaviors of the series (1), near the
origin with convex coefficients. Young in [9] gave the estimation
for the |g(x)| near the origin from the
upper side. Later Salem (see [4], [5]) proved the following estimation for the behavior of the function g(x) near the origin
g(x) mam ,
for
< x , m = 1, 2, .
m+1
m
Hartman and Winter (see [3]), proved that
g(x) X
lim
=
nan ,
x0 x
n=1
holds for an 0. In this contest Telyakovskii (see [7]) has proved
the behavior near origin of the sine series with convex coefficients.
He has compared his own results with results of Shogunbenkov
(see [6]) and Aljancic et al (see [1]).
In the sequel we will mention some results which are useful for the
further work. Dirichlets kernels are denoted by
n
sin n + 21 t
1 X
Dn (t) = +
cos kt =
2
2 sin 2t
k=1
92
cos 2t cos n +
e
sin kt =
Dn (t) =
2 sin 2t
k=1
1
2
1
cos
n
+
1
t
2 t
e n (t) =
Dn (t) = cot + D
t
2
2
2 sin 2
P
P
n
Let En (t) = 21 + k=1 eikt and En (t) = 12 + nk=1 eikt , then holds
the following :
Lemma 1. [8] Let r be a non-negative integer. Then for all
0 < x and all n 1 the following estimates hold
r
(r)
1. En (x) 4n
|x|
e (r) 4nr
2. Dn (x) |x|
(r) 4nr
1
3. Dn (x) |x| + O |x|r+1
2. Results
Theorem 2. Let an , be sequence of scalars such that:
1. an 0
P
r
2.
n=1 n an < , for r = 0, 1, 2, ,
m+1
<x
m,
e n (x)
an D
(14)
n=1
Pn
e n (x) =
where D
k=1 sin kx is Dirichlets conjugate kernel. Let us
denote by g (r) (x) the r-th drivatives for the function g. Let
X
e n (r) (x),
an D
(15)
n=1
N.L. Braha
93
g (x) =
(r)
e n (x).
an D
(16)
n=1
X
X
(r)
(r)
e n (x) +
e n (r) (x) = I1 (x) + I2 (x).
g (x) =
an D
an D
n=1
n=m+1
(17)
In the following we will estimate sums I1 (x) and I2 (x). Let us start
with estimation of the second sum. From the second condition in
<
Lemma 1, second condition in the Theorem and fact that m+1
x m , we have
X
nr
I2 (x) 4
an 8m
nr an = o(m).
x
n=m+1
n=m+1
(18)
n=1
94
4 X 3
mam 3
n an ,
m n=1
from which it follows that holds
r+1
r3
am 4m
m
X
n3 an .
n=1
From the above relations we have the following estimation for the
I1 (x),
( m
)
m
X
X
3
r
r
+O
an nr nx +
I1 (x) =
nr an nx +
+ n3 mr3
.
2
2
n=1
n=1
(19)
Now proof of the Theorem follows from relations (6),(7) and (8).
Remark 3. The above result is a generalization of that one given
in [7].
Corollary 4. Let an , be sequence of scalars such that an 0.
N.L. Braha
95
X
X
X
X
r
2
r
n an =
an
i
nr+1 2 an < .
n=1
n=1
n=1
i=1
r
n=1 n an
e n(r) (x),
an D
n=1
g (x) =
e n(r) (x).
an D
n=1
X
am
x (r) X
(r)
(r)
(r)
e n (x) +
g (x) =
cot
+
an D
an Dn (x) =
2
2
n=m
n=1
(r)
am
x
=
cot
+ J1 (x) + J2 (x).
(20)
2
2
For m+1
<x m
, we will have the following estimation
x (r)
M
cot
r+1 M (r)mr+2 .
(21)
2
x
On the other side it is known that
n
X
r
r
r
(r)
r
r+1
r+1 n
e
Dn (x) =
i sin ix +
n
nx +
n
+
2
2
m
2
i=1
From last two relations we have the following estimation for J1 (x),
J1 (x)
m1
X
n=1
r+1
n
r
+
an .
m 2
(22)
96
an
n=m
n
X
(r)
Di (x) am
i=0
( n
X
2 an
n=m
2
n=m an
m1
X
(r)
Di (x) =
i=0
(r)
Di (x)
i=0
m1
X
)
(r)
Di (x) ,
i=0
because
= am .
Taking in consideration lemma 1 we will have the following estimation
n
n
n
X
X
X
1
ir
(r)
+M
M (r)mnr+1 .
Di (x) 4
r+1
x
x
i=0
i=0
i=0
In a similar way we can prove that
m1
X
(r)
Di (x) M (r)mr+2 .
i=0
(23)
The proof of the Theorem follows from relations (9),(10),(11) and
(12).
Remark 6. The above Theorem is a generalization of the result
obtained in [7], from the upper side in case where m 11.
Corollary 7. Let an 0 be a convex sequence of scalars. If
< x , m 11
m+1
m
then there holds the following estimation
m1
m1
am
x
1 X 2
am
x
6 X 2
cot +
n an g(x)
cot +
n an .
2
2 2m n=1
2
2 m n=1
N.L. Braha
97
References
[1] Aljancic.S, Bojanic.R, Tomic.M, Sur le comportement asymtotique au voisinage de zero des series trigonometrique de sinus a coefficients monotones, Publ.Inst.Math.Acad.Serbe Sci.
10(1956), 101-120.
[2] Bary.N.K, Trigonometric series, Moscow, 1961 (in Rusian).
[3] Hartman.Ph, Winter.A, On sine series with monotone coefficients, J.London Math. Soc. 28 (1953), 102-104.
[4] Salem. R, determination de lorder de grandeur a lorigine de
certaines series trigonometrique, C.R.Acad. Paris 186 (1928),
1804-1806.
[5] Salem. R, Essais sur les series trigonometriques, Paris, 1940.
[6] Shogunbenkov.Sh.Sh, Certain estimates for sine series with
convex coefficients(in Russian), Primenenie Funktzionalnogo
analiza v teorii priblizhenii, Tver 1993, 67-72.
[7] Telyakovski.S.A, On the behaivor near the orizin of sine series
with convex coefficients, Pub.De Linst. Math.Nouvelle serie,
tome 58(72), 1995, 43-50.
[8] Tomovski.Z, Some results on L1 -approximation of the r-th
derivateve of Fourier series, Journal of Ineq. In pure and
Appl.Math.3(1), (2002),article 10.
98