PEARSONOV KOEFICIJENT KORELACIJE

INFERENCIJALNA STATISTIKA
Hrvatsko katoliko sveuilite

mag. soc. Josip Jeovita

OPENITO

Korelacija predstavlja generalni termin za nezavisnost izmeu parova

varijabli.
Pearsonov koeficijent korelacije predstavlja indeks pomou kojeg se
kvantificira linearni odnos izmeu parova varijabli.
Vjerojatnost da korelacija bude statistiki znaajna poveava se:
- poveanjem veliine uzorka, neovisno o visini korelacije
- udaljavanjem vrijednosti korelacije od vrijednosti 0

OPENITO

OSNOVNA FORMULA Pearsonov koeficijent umnoaka r:

(z

r=

zy )

N -1

z=

xi -

Poloaj pojedine jedinice u odnosu na ukupni prosjek rezultata

moemo promatrati na temelju z-vrijednosti. Ako u dvije varijable
pojedinac ima isti poloaj, korelacija je savrena.

z = 1.0
z = 1.0

PROSJEK

PROSJEK

ZADATAK 1
Kako bi trgovaki lanac istraio ponaanje (prosjena potronja u kunama
u godinu dana) svojih kupaca, nasumino je izabrano 5 kupaca i dobiveni
su sljedei rezultati:

Trgovina A

Trgovina B

671

690

346

752

749

496

682

661

863

185

3311

2784

Provjerite postojanje korelacije u potronji kupaca izmeu dvije

poloslovnice, u ovom sluaju A i B.

ZADATAK 1
Kako bi trgovaki lanac istraio ponaanje (prosjena potronja u kunama
u godinu dana) svojih kupaca, nasumino je izabrano 5 kupaca i dobiveni
su sljedei rezultati:

Trgovina A

Trgovina B

zA

671

690

0.05

346

752

-1.64

749

496

0.45

682

661

0.10

863

185

1.04

3311

2784

x = 662.2

x = 556.8

z A1 =

671- 662.2
346 - 662.2
= 0.05 zA2 =
= -1.64
192.55
192.55

z A3 =

749 - 662.2
863 - 662.2
682 - 662.2
= 0.45 z A 4 =
= 1.04
= 0.10 z A5 =
192.55
192.55
192.55

ZADATAK 1
Kako bi trgovaki lanac istraio ponaanje (prosjena potronja u kunama
u godinu dana) svojih kupaca, nasumino je izabrano 5 kupaca i dobiveni
su sljedei rezultati:

Trgovina A

Trgovina B

zA

zB

671

690

0.05

0.58

346

752

-1.64

0.85

749

496

0.45

-0.27

682

661

0.10

0.45

863

185

1.04

-1.62

3311

2784

x = 662.2

x = 556.8

z B1 =

752 - 556.8
496 - 556.8
661 - 556.8
185 - 556.8
690 - 556.8
= 0.85 z B 3 =
= -0.27 z B 4 =
= 0.45 z B 5 =
= -1.62
= 0.58 z B 2 =
228.38
228.38
228.38
228.38
228.38

ZADATAK 1
Kako bi trgovaki lanac istraio ponaanje (prosjena potronja u kunama
u godinu dana) svojih kupaca, nasumino je izabrano 5 kupaca i dobiveni
su sljedei rezultati:

Trgovina A

Trgovina B

zA

zB

zA x z B

671

690

0.05

0.58

0.029

346

752

-1.64

0.85

-1.39

749

496

0.45

-0.27

-0.12

682

661

0.10

0.45

0.045

863

185

1.04

-1.62

-1.68

3311

2784

(z

r=

zy )

N -1

- 3.12
=
- 0.78
5 -1

-3.12

ZADATAK 1
Kako bi trgovaki lanac istraio ponaanje (prosjena potronja u kunama
u godinu dana) svojih kupaca, nasumino je izabrano 5 kupaca i dobiveni
su sljedei rezultati:

r=

(z

zy )

N -1

- 3.12
- 0.78
5 -1

TRGOVINA B

TRGOVINA A
3S.D.

-3S.D.
-2S.D.

2S.D.
-1S.D.

1S.D.

3S.D.

-3S.D.
-2S.D.

2S.D.
-1S.D.

1S.D.

3
2

Ne postoji maksimalna korenspondencija izmeu z-vrijednosti dvije varijable, to se

oitava u negativnoj jakoj korelaciji (r= -0.78).

Pearsonov koeficijent korelacije

Pomou koeficijenta linearne korelacije (Pearsonov koeficijent korelacije)

ispituje se jakost i smjer povezanosti dviju pojava. Podloga za raunanje je
raspored toaka tj. parova vrijednosti dviju varijabli u dijagramu rasipanja
(prikazano u obliku numerikog niza).

r=

n x y - ( x ) ( y )

n x

- ( x) 2 n y 2 - ( y ) 2

do 0.20 neznatna povezanost

0.200.40 mala povezanost
0.400.70 umjerena povezanost
0.700.90 izrazita povezanost
0.901.00 vrlo visoka povezanost

ZADATAK 2

U jednom istraivanju ispitan je uzrono-posljedini odnos izmeu

varijabli privrenost prema sluanju metal glazbe i
zanemarivanje od strane majke. Dobiveni su sljedei rezultati na
temelju kojih morate izraunati snagu povezanosti izmeu dvije
opisane varijable.
Ljubav
prema
sluanju
metal
glazbe

5
6
6
4
8
7
8
4
14
4

10
12
16
10
16
18
9
12
21
15

Zanemarivan
je od strane
majke

ZADATAK 2

Ljubav
prema metal
glazbi (x)

Zanemarivan
je od strane
majke (y)

xy

10

50

12

72

16

96

10

40

16

128

18

126

72

12

48

14

21

294

15

60

66

139

986

ZADATAK 2

Ljubav
prema metal
glazbi (x)

Zanemarivan
je od strane
majke (y)

xy

x2

10

50

25

12

72

36

16

96

36

10

40

16

16

128

64

18

126

49

72

64

12

48

16

14

21

294

196

15

60

16

986

518

66

139

ZADATAK 2

Ljubav
prema metal
glazbi (x)

Zanemarivan
je od strane
majke (y)

xy

x2

y2

10

50

25

100

12

72

36

144

16

96

36

256

10

40

16

100

16

128

64

256

18

126

49

324

72

64

81

12

48

16

144

14

21

294

196

441

15

60

16

225

986

518

2071

66

139

ZADATAK 2

r=
r=

n x y - ( x ) ( y )

n x

- ( x) 2 n y 2 - ( y ) 2

10 986 - 66 139
(10 518 - 66 2 ) (10 2071 - 139 2 )

r = 0.641
Korelacija izmeu Ljubavi prema metal glazbi i Zanemarivanja
od strane majke iznosi 0.641, to znai da postoji pozitivna
umjerena povezanost izmeu dvije opisane varijable.

ZADATAK 2 (SPSS)
Analyze > Correlate > Bivariate

Korelacija izmeu Ljubavi prema metal glazbi i Zanemarivanja

od strane majke iznosi 0.641, to znai da postoji pozitivna
umjerena povezanost izmeu dvije opisane varijable.