TMKS 3034 PANGKALAN DATA

1.0 LAPORAN AMALI PEMBINAAN PANGKALAN DATA

(JADUAL,PERTANYAAN,BORANG,LAPORAN, MAKRO)

Dalam melaksanakan amali pembinaan pangkalan data, saya telah membuat

Jadual (Table), Pertanyaan (Query), Borang (Form), Laporan (Report), dan Makro
(Macro) menggunakan perisian Microsoft Access 2013 sebagai medium bagi
menyiapkan tugasan ini.

1.1 MEMULAKAN ACCESS

Langkah 1
Klik pada butang Search Window untuk memaparkan paparan Search Window. Klik
pada menu All apps untuk mencari program Microsoft Office 2013. Kemudian klik
pada menu Microsoft Office 2013 dan pilih Microsoft Access 2013.

Klik butang Search

Window dan menu
All apps

1
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Klik pada menu Microsoft

Office 2013 dan pilih
Microsoft Access 2013

1.2 PEMBINAAN PANGKALAN DATA BARU

Langkah 1
Klik pada butang Blank desktop database. Kemudian tulis nama projek bagi
database yang dibuat dan tekan butang create.

1. Klik Blank
desktop
database

2
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

2.Klik pada butang

Create.

3
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

1.3 PEMBINAAN JADUAL (TABLE)

Table digunakan bagi menyimpan maklumat atau data bagi sesebuah sistem
pangkalan data. Seseorang pengguna boleh memapar, meminda ataupun
memasukkan data menerusi penggunaan table.

Berikut merupakan cara pelaksanaan bagi pembinaan Jadual (Table):

Langkah 1

Secara default pada Microsoft Acces 2013, Table akan dibina secara automatik
setelah klik butang Create. Paparannya adalah seperti berikut:

Langkah 2

Klik pada butang home yang terdapat dalam Table Tools dan klik View. Kemudian
klik pula Design View.

1.Klik Design View

yang terdapat dalam
ikon View.

4
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Langkah 3
Apabila klik pada Design View, arahan simpan akan dipaparkan. Seterusnya, klik
pada ruang Table Name untuk menamakan Table yang dibina dan klik ok. Namakan
Table sebagai biodata.

Namakan Table sebagai

Maklumat Pelajar

Langkah 4

Setelah Table Name telah selesai disimpan. Paparan seperti dibawah ini akan
muncul.

3.Klik pada ruang Field 4. Klik pada ruang Data Type

Name untuk menambah untuk menentukan jenis
medan baru. Kemudian, Nama medan. Data Type
nama medan baru diubah mengikut jenis Field
dimasukkan iaitu: Name yang bersesuaian.

- Nama
- Kelas
- Tarikh Lahir
- Tempat Lahir
- Tempat Tinggal

Langkah 5

5
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Secara default, ruangan Field Name yang pertama akan dijadikan sebagai kekunci
utama (Primary key). Seterusnya, klik kanan pada Table Biodata untuk menyimpan
Table tersebut. Paparan berikut adalah seperti dibawah.

Setelah Table Maklumat Pelajar telah disimpan. Klik semula pada kanan Table
Maklumat Pelajar dan klik pada Datasheet View.

Langkah 6:

Taipkan data mengikut atau saiz medan yang ditetapkan. Kemudian, klik kanan
pada Table Maklumat Pelajar dan tekan bebutan Save untuk menyimpan data yang
dimasukkan.

6
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Berdasarkan cara pelaksanaan pembinaan Jadual (Table ) ini, saya dapati bahawa
pembinaan jadual (Table) ini membolehkan saya untuk memasukkan data untuk
dijadikan paparan maklumat dalam bentuk jadual (Table). Selain itu, saya juga
mengetahui tentang entiti, dan atribut. Entiti dalam pebinaan jadual (Table) ini
adalah Maklumat Pelajar manakala atributnya pula terdiri daripada ID_PELAJAR,
NAMA, KELAS, TARIKH LAHIR, TEMPAT LAHIR dan TEMPAT TINGGAL.

7
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

1.4 PEMBINAAN PERTANYAAN (QUERY)

Query membolehkan pengguna mempersembahkan sesuatu maklumat dalam
bentu yang lebih bermakna. Ia akan mencapai rekod-rekod tertentu berdasarkan
keperluan untuk dipersembahkan. Ia boleh digunakan bagi menggabungkan lebih
dari satu table bagi membentuk satu perhubungan yang diperlukan.

Berikut merupakan cara pelaksanaan bagi pembinaan Pertanyaan (Query):

Langkah 1

Untuk membina Queries, klik pada Tab Create yang terdapat di Table Tools.
Kemudian, klik pada Query Wizard untuk membuat Query secara Wizard.

2.Klik Query Wizard

1.Klik Tab Create

Langkah 2

Tetingkap seperti berikut akan terpapar. Pilih Simple Query Wizard dan klik OK
untuk terus ke langkah seterusnya.

8
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Langkah 3

Tetingkap berikut akan dipaparkan.

3.Klik pada Table Query

untuk memilih sumber
data sekiranya terdapat
lebih daripada satu Table

4.Klik pada > untuk memilih Medan

atau untuk >> memasukkan semua
medan yang dalam Table

Semua medan yang

dibina dalam Table akan
dipaparkan disini.

5. Klik pada Next untuk

terus ke langkah
berikutnya.
Langkah 4

Tetingkap berikut akan dipaparkan dan klik butang Finish untuk selesai membina
Query Wizard.

Namakan Query yang

telah dibina dengan
QMaklumat Pelaajar

9
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Berikut adalah paparan yang muncul iaitu dalam bentuk Datasheet View.

Langkah 5

Kemudian, klik pada View dan Design View untuk melihat paparan Query. Klik Save
untuk simpan Query yang telah dibuat.

Berdasarkan cara pelaksanaan pembinaan Pertanyaan (Query), saya dapati

bahawa saya telah dapat memaparkan maklumat dalam bentuk yang lebih
bermakna yang mana saya boleh melihat secara terperinci maklumat yang ingin
saya lihat.

10
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

1.5 PEMBINAAN BORANG (FORM)

Form atau borang merujuk kepada tetingkap yang digunakan bagi memapar serta
memasukkan sesuatu data ked ala sebuah atau lebih table. Penggunaan form
menjadikan operasi ini lebih mudah dan mesra pengguna.

Berikut merupakan cara pelaksanaan bagi pembinaan Borang (Form):

Langkah 1
Klik pada Tab Create yang terdapat di Table Tools. Klinik pada Tab Create untuk
membina Form secara Wizard.

2.Klik Form
Wizard
1.Klik Tab Create

Langkah 2

Seterusnya, pilih sama ada sumber data daripada Tables/Query. Masukkan data
yang ingin dimasukkan ke dalam Selected Fields. Tekan bebutang Next setelah
selesai memasukkan data.

3.Pilih data sumber

sama ada daripada
Table/Query

4.Data sumber
dimasukkan ke dalam
Selected Fields.

5.Klik Next untuk ke

langkah seterusnya.

11
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Langkah 3

Paparan seperti di bawah akan muncul. Pilih jenis Form yang bersesuaian..

6. Pilih Form
Columnar

Kemudian, Klik bebutang Finish.

7.Klik Finish

Paparan Form View adalah seperti berikut.

12
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Berikut pula adalah paparan Design View.

Berdasarkan cara pelaksanaan pembinaan borang (Form), saya dapati bahawa

saya boleh memapar dan memasukkan sesuatu data kedalam sebuah atau lebih
table. Selain itu, saya juga dapati paparan maklumat yang ditunjukkan memjadikan
operasi ini lebih baik dan mesra pengguna. Hal ini kerana, ia membolehkan saya
melihat paparan maklumat dalam bentuk borang yang mana mudah untuk saya
fahami dan paparan tersebut boleh dilihat mengikut aturan data yang telah
dimasukkan.

13
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

1.6 PEMBINAAN LAPORAN (REPORT)

Report merujuk kepada maklumat dari table atau query yang disusun dalam format
tertentu khususnya bagi tujuan cetakan. Ia juga boleh dimasukkan elemen seperti
ungkapan aritmetik, jumlah rekod, label, carta dan sebagainya

Berikut merupakan cara pelaksanaan bagi pembinaan Laporan (Report):

Langkah 1

Untuk pembinaan laporan, pertama sekali ialah klik pada Tab Create dan klik pada
Report Wizard untuk membina Report secara Wizard.

1.Klik Tab 2.Klik Report

Create Wizard

Langkah 2

Kemudian, pilih sumber data sama ada daripada Table atau Query untuk membuat
Report. Masukkan data yang ingin dimasukkan ke dalam Selected Fields. Tekan
bebutang Next setelah selesai memasukkan data.

3. Pilih sumber data

daripada Table:Maklumat
Pelajar.

4. Masukkan kesemua
data ke dalam Selected
Fields (>sebahagian,>>
untuk semua

5.Klik Next untuk ke

langkah seterusnya.

14
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Langkah 3

Paparan seperti dibawah akan muncul. Klik bebutang Next.

7.Klik Next.

Langkah 4

Paparan seperti dibawah akan muncul. Pilih Layout yang sesuai untuk membuat
Report Wizard. Klik pada Next Setelah memilih Layout. Klik Next setelah Layout
telah dipilih.

15
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

8.Pilih Layout
jenis Tabular.

9.Klik Next
untuk ke
langkah
seterusnya.

Langkah 5

Paparan seperti dibawah ini akan muncul. Klik bebutang Finish.

10. Klik
bebutang
Finish

Paparan seperti dibawah ini akan muncul.

16
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Berdasarkan cara pelaksanaan pembinaan Laporan (Report) ini, saya dapati

bahawa saya telah dapat memilih sumber data yang ingin dimasukkan sama ada
(Table/Query) untuk dilihat dalam bentuk paparan laporan (Report). Saya juga
dapat memilih entity yang ingin dipaparkan. Selain itu, Saya juga dapat mengenal
pasti, jenis layout yang sesuai bagi menjadikan paparan laporan ini lebih tersusun
dan jelas.

1.7 PEMBINAAN MAKRO (MACRO)

17
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Menyimpan koleksi arahan bagi satu atau lebih operasi kerja yang anda ingin
laksanakan oleh Microsoft Access secara automatic berdasarkanb peristiwa atau
keadaan tertentu.

Langkah 1

Untuk memulakan pembinaan Makro, Klik pada Tab Create dan klik pula pada
Macro.

2. Klik Macro
1.Klik Tab
Create

Langkah 2

18
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Paparan seperti berikut akan muncul. Kemudian, klik pada ruangan search dan taip
OpenForm untuk mengoperasikan makro terhadap form:

Taip
OpenForm

Langkah 3

Klik pada OpenForm.

Klik pada
OpenForm

Langkah 4

19
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Paparan seperti dibawah akan muncul. Di ruangan form, click down arrow dan pilih
Maklumat Pelajar.

Pilih Maklumat
Pelajar

Langkah 5

Klik pada ruangan Data Mode dan pilih Read Only.

Pilih Read
Only

Langkah 6

Klik Save untuk menyimpan makro tersebut.

20
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Klik Save

Langkah 7

Namakan semula makro yang anda inginkan kepada Maklumat Pelajar Makro.

Namakan kepada
Maklumat Pelajar
Makro

Langkah 8

Kemudian, klik Run.

21
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Langkah 9

Paparan seperti di bawah akan muncul.

Berdasarkan cara pelaksanaan pembinaan Makro (Macro), saya dapati bahawa

saya boleh menyediakan arahan-arahan ringkas bagi memanggil semula

22
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

pembinaan pangkalan data yang telah dibuat yang mana saya telah memilih borang
(Form) bagi menyediakan arahan yang relevan. Sebagai contohnya, dalam
pembinaan Makro ini, saya telah mengubah data mode bagi borang yang telah
dibuat dengan menjadikan borang tersebut kepada Read-Only. Hal ini bermakna,
setelah makro ini telah dilaksanakan (Run), bentuk paparan Borang (Form) yang
dibuat tidak boleh disunting (Edit) atau dibuat sebarang penambahan (Add).

2.0 CETAKAN PAPARAN OUTPUT

Gambar 1: Cetakan Paparan Output Keseluruhan Jadual, Pertanyaan, Borang,

Laporan dan Makro.

23
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Gambar 2: Cetakan Paparan Output Pembinaan Jadual (Table)

Gambar 3: Cetakan Paparan Output Pembinaan Pertanyaan (Query)

24
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Gambar 4: Cetakan Paparan Output Pembinaan Borang (Form)

25
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Gambar 5 : Cetakan Paparan Output Pembinaan Laporan (Report)

Gambar 6 : Cetakan Paparan Output Pembinaan Makro (Macro)

REFLEKSI

Alhamdulillah, syukur ke hadrat Illahi dapat juga saya dan rakan-rakan menyiapkan
kerja kursus TMKS 3034 Pangkalan Data dalam masa yang telah ditetapkan.
Jutaan ucapan terima kasih didahulukan kepada pensyarah subjek ini iaitu Encik
Khairul Zamri Othman yang telah banyak membantu saya dan rakan-rakan dalam
menyelesaikan masalah dan kerumitan yang timbul sepanjang melakukan tugasan
ini. Tidak lupa juga kepada rakan-rakan yang telah banyak membantu dalam
memberikan idea-idea menarik untuk penambahbaikan dalam melaksanakan
tugasan ini.

Pada mulanya, semasa menjalankan tugasan ini , saya telah menghadapi

beberapa kesulitan . Ini berlaku disebabkan pengetahuan yang saya ada mengenai
pembinaan pangkalan data yang ingin dibuat, ditambah pula dengan kerja kursus

26
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

dalam matapelajaran yang lain yang harus dilakukan serta disiapkan pada masa
yang sama di samping masa terluang yang saya ada amatlah singkat .
Walaubagaimanapun, saya menganggap ia sebagai cabaran kepada diri saya
sendiri sebagai bakal guru dimana saya haruslah pandai membahagikan masa
semasa menjadi seorang guru suatu masa nanti .

Selain itu, sepanjang melakukan tugasan ini, saya dapat menimba ilmu tentang
cara-cara menghasilkan pembinaan pangkalan data. Bermula dari memulakan
acces sehinggalah sampai ke cara pelaksanaan pembinaan makro (Makro). Melalui
cara pelaksanaan pembinaan keseluruhan pangkalan data iaitu Jadual (Table),
Pertanyaan (Query), Borang (Form), Laporan (Report) dan Makro (Macro) ini, saya
telah memahami dan mengetahui cara pelaksanaan pembinaan pangkalan data
dengan mudah.

Selain itu,

Akhir kata, semoga pengalaman dan ilmu yang saya dapat sepanjang
tugasan ini dilakukan dapat diaplikasikan ketika berdepan dengan realiti sebenar
seorang guru.

RUJUKAN

Buku

Barrows, A. (2013). Microsoft Access 2013 For Dummies. London: Pearson.

Internet

Fikri, M. (2011, Februari 27). Cara-cara mewujudkan Pangkalan Data. Retrieved

from Data Analysis & Database Design:
http://fiqjoe.blogspot.nl/2011/02/cara-cara-mewujudkan-pangkalan-data.html

27
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

Jenis dan Fungsi Makro dalam Microsoft Access. (2015, Julai 24). Retrieved from
2HEART55: https://2heart55.wordpress.com/2015/07/24/jenis-dan-fungsi-
macro-dalam-microsoft-access-2013/

Meilani, S. (2012, Ogos 22). Mengenal Database Microsoft Access. Retrieved from
Susi Meilani Talaohu:
http://susimeilani1947.mhs.narotama.ac.id/2014/01/07/mengenal-database-
microsoft-access/

Talib, H. (2012). Panduan Lengkap Microsoft Access 2010. Jakarta: Penuntun

Praktis.

28
 TMKS 3034 PANGKALAN DATA

LAMPIRAN

29