Professional Documents
Culture Documents
055-Mekani̇k Tekni̇k Şartname
055-Mekani̇k Tekni̇k Şartname
1
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
NDEKLER
1 MEKANK TESSAT LE LGL GENEL ARTLAR
2.GENEL ARTNAMELER, STANDARTLAR VE YNETMELKLER
3. SIHH TESSAT
4. ISITMA SSTEM
5.MTEREK TESSAT
6.HAVALANDIRMA VE KLMA TESSATI
7.OTOMATK KONTROL
8. YANGIN TESSATI
9. DOALGAZ TESSATI
2
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
GENEL
3
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
1.5 Standartlar
Cihaz ve malzemelerde ncelik srasna gre TSye ve EN standartlarna uygun olmas art
aranacaktr. Ayrca retici firmalarda asgari ISO 9001/2008 Kalite Belgesi aranacaktr. LEED
sertifikasyonu iin malzemelerin geri dnml ve yeil sertifikal olmas tercih edilecektir. Maliyetler de
dikkate alnarak bu konuda nihai karar dareye ait olacaktr. Mekanik Tesisat imalatlar ilgili olarak aadaki
standartlar ve artnameler kullanlabilecektir.
TSE : Trk Standartlar Enstits
EN : Avrupa Standartlar
ISO : Uluslararas Standartlar Organizasyonu
NFPA : U.S. Ulusal Yangn Koruma Birlii
ASHRAE : Amerikan Istma, Soutma Mhendisleri Birlii
ARI : Amerikan Soutma Enstits
ANSI : Amerikan Ulusal Standartlar Enstits
ASTM : Amerikan Test ve Malzeme Birlii
AMCA : Hava Hareket ve Havalandrma Dernei
SMACNA : Havalandrma Standard
EUROVENT : Avrupa Havalandrma malatlar Birlii
Trkiye Yangndan Korunma Ynetmelii
Ayrca ASHRAE standardlar ile LEED dkmanlar imalat esnasnda ve malzeme seiminde
dikkate alnacaktr.
artnamede belirtilsin veya belirtilmesin btn iler; yukarda belirtilen standardlara, T.C. evre ve
ehircilik Bakanl artnamelerine ve ekli imalat tariflerine, ilgili ulusal ve uluslararas artnamelere uygun
olacaktr. Ayrca doalgaz cihaz ve sistemleri, EPDK ve lgili Gaz Kuruluu artnamelerine uygun olacaktr.
4
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Bu deneme, muayene ve kontrollerin iyi netice verdiini ve istein kabul edildiini belirtir belgeleri
mteahhit muhafaza edecek ve iin tesliminde kabul heyetine teslim edecektir. Tantma, letme ve Bakm el
kitabna bunlarn fotokopileri konacaktr.
5
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
6
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
sistem kabul edilip kontrolle normal iletme iin teslim edildikten sonraki ilk normal alma haftas
iinde verilecektir.
7
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
8
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
3. SIHHI TESSAT
3.1 Genel
Shhi tesisatn genel yerleim dzeni izimlerde gsterildii gibi olacaktr. Bu blmde belirtilen
tehizat, malzemeler ve donatm, bu inaat artnamelerine uygun olarak temin edilecek, kontrolle eksiksiz
ve alr bir sistem salayacak ekilde tam ve doru olarak tesis edileceklerdir. Her tehizat ve armatrn
gereken btn tespit plakalar, ankrajlar ve balant elemanlar tam olacaktr. Sva alt tespit plakalar
salam yapl ve korozyona mukavim yzeyli olacaklardr. Yklenici, izimleri dikkatlice inceleyecek ve
esasl bir deiiklik olmakszn malzeme ve ekipmanlarn belirtilen ekilde uygun montajlarndan sorumlu
tutulacaktr. Yklenici ehir ebeke suyu ve kanalizasyon balantsndan sorumlu olacaktr. Bina ana su girii
zerinde kesme vanas ve basn drc vana bulunacaktr.
3.3 izimler
Shhi Tesisat genel yerleim dzeni izimlerde gsterilmitir. Ancak i yeri artlar nedeniyle deiik
bir tatbikat gereken yerlerde Yklenici bu deiiklikleri ieren izimler hazrlayp onaya sunacaktr.
9
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
3.11 Su Testi
Hem tm drenaj sisteminin ve hem de havalk sisteminin gerekli olan tm aklklar, tm sistemin at
zerindeki havalk borusunun en st seviyesine kadar su ile dolmasna izin verebilmesi iin tapalarla
tkanacaktr.
10
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
3.11.4 Su Sistemi
Kaba ilerin bitimi zerine ve armatrlerin montajndan nce tm scak ve souk sistemi 7 kg/cm 2 (100
PSI)'den az olmayan bir hidrostatik basn altnda test edilecektir ve tm balantlarn muayenesine izin
vermek iin 30 dakikadan az olmamak zere bu basnta su szdrmad kantlanacaktr. Montajn
tamamlanmasndan nce su borusu sisteminin bir ksmnn gmlmesi gereken yerlerde bu ksm tm sistem
iin belirtilen yntemle ayr olarak test edilecektir.
3.12 Hatal
Eer muayene veya test hata ortaya koyarsa bu hatal i veya malzeme dareye hi bir ek masraf
kartmadan deitirilecek ve istenen testler KONTROL tarafndan kabul edilinceye kadar tekrarlanacaktr.
Borularn onarm yeni malzemelerle yaplacaktr. Dili balant yerlerinin veya deliklerin macunla
kapatlmas yaplmayacaktr.
11
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Lavabolar:
Mimari projede gzken yerlerde Hilton tipi oval lavabo kullanlacaktr. Hilton lavabolar ekstra
snf, beyaz renkli, 45*55 cm llerinde olacaktr. Lavabo tesisat fotoselli olacaktr, gerekli enerji
adaptrden temin edeilecektir, 60-120 saniye su akna msaade edilen, ara musluklar, U borulu lavabo
sifonu ile birlikte olacaktr. Lavabonun kalite snf ekstra kalite snf olacak ve bu yklenici tarafndan
retici firmadan alnan belge ile belgelendirilecektir.
Lavabolarla birlikte; montaj lama seti ve su tama yz verilecektir. Lavabo zerinde atlak, leke,
hava kabarc, arpklk, dalgal srl yzey, kabark yzey, ukur yzey ve tamirli yzey grn
bulunmayacaktr.
12
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Alaturka hel ta, hela ta ve su giri lastik adaptrnden olumaktadr. Hela ta seramik olacak ve
seramik malzemesi camlam ini olup yklenici tarafndan retici firmadan alnan belge ile
belgelendirilecektir. Hela ta kalite snf idari artnamede aksi belirtilmedii srece ekstra kalite snf
olacak ve bu yklenici tarafndan retici firmadan alnan belge ile belgelendirilecektir. Hela tann rengi
idari artnamede aksi belirtilmedii srece beyaz renkte olacaktr. Hela tann ykayc borusu girii
kesinlikle arkadan olacaktr. Hela ta sifonsuz tipte olacaktr. Hela ta evre ykamal ykama zelliinde
olacaktr. Hela ta ile birlikte su giri lastik adaptr verilecektir. Hela tann ayak baslacak yerleri enine
oluklu olacaktr. Hel tann zerinde atlak, leke, hava kabarc, arpklk, dalgal srl yzey, kabark
yzey, ukur yzey ve tamirli yzey grn bulunmayacaktr. Su giri lastik adaptr zerinde yrtlma,
atlak ve ezilme durumu olmayacaktr. Muayene komisyonu gerekli grd taktirde hela tann, asit,
alkali, yzey sertlii, termal ok, arpmaya dayanm testleri ile su emme, boyut ve balant, yke dayanm
ve yzey kalitesi kontrol sonularn yklenici firmadan belgelendirilmesini isteyebilecektir. Hel ta idari
artnamede aksi belirtilmedii srece drt keli olacaktr. Hela ta, kafes biiminde ahap sandklar veya
oluklu mukavva kutular iinde olacaktr. Hela tann izilmesi mmkn olan yzeylerine kat yaptrlm
olacaktr. Kullanlan yaptrc suda znebilmeli, slak bezle silinince, yaptrlan katlar hela tandan
kolayca ayrlacaktr. Hel tann zerine okunakl ve silinmeyecek ekilde firmann ticaret unvan veya ksa
ad, imal tarihi ( ay ve yl olarak ), kalite snf, seramik cinsine gre tipi, standardn iareti ve numaras
yazl olacaktr. Hel ta zerinde yazl olan iaret ve yazlar aynen sandk veya kutu zerinde de olacaktr.
Rezervuarlar gmme tip olacaktr.
Sifonlar:
Drenaj sistemine balant gerektiren her donatm ve her para tehizatn bir sifon ile tehiz edilecektir.
Sifonlar, donatmlar ile birlikte temin edilecek ekilde belirtilecektir.
Yer Szgeleri:
Yer szgeleri izimlerde gsterilen yerlere yerletirileceklerdir. izimlerde aksi belirtilmemise, yer
szgeleri 15X15 cm. olacaktr. Kazan dairesi mahallinde pik dkm szge dier mahallerde paslanmaz
elik veya pirin dkm szgeler kullanlacaktr.
Eviye ve Tesisat :
BBBF Poz No: 083.104 ve 083.401 uygun damlalkl paslanmaz elik eviye tezgha montaj
yaplacaktr. Eviyelerde kullanlacak batarya tezgah tip olacaktr. Sifon, pirinten kromajl olacaktr. Tesisat
komple evre ve ehircilik Bakanl BBBF Poz No: 084.101 ve 084.201 'e uygun olacaktr.
Du Bataryas:
Banyo bataryasnn tasarm ve fonksiyon zellikleri ile rn performans TS EN 817 standardna
uygun olacak ve bu standardn banyo bataryasn reten firma tarafndan alnd yklenici firma tarafndan
kantlanacaktr. Banyo bataryas TSE belgeli ve ISO 9000 kalite gvence sistemlerine sahip firmalarda
retilmi olmaldr.. Banyo bataryalarnn anma boyutu minimum iletme basnc 0, 5 bar, max. letme
basnc 10 bar, alma scakl max. 90 ye uygun olacaktr.
Shhi Tesisatta kullanlmak zere gereksinim duyulan banyo bataryas; "Tek Kumandadan Ama-
Kapama Kontroll" olacaktr. Banyo bataryalar ekstra snf olacaktr. Banyo bataryas ankastre mix ve ayn
zamanda el dulu da olacaktr. Banyo bataryalar herhangi bir byte kullanlmadan plak gzle muayene
edildiinde; i ve d yzeyleri dzgn olmal ve herhangi bir atlak, apak, oksitlenme, krom at gibi
dier yzey kusurlar bulunmamaldr.
13
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
14
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
firmalarda retilmi olmaldr. Lavabo tutunma barnn her iki tespit noktalar aras 600 mm., minimum 28
mm. apnda 1, 5 mm. et kalnlnda 304 snf paslanmaz elik borudan souk bkm yntemiyle imal
edilmi, paslanmaz elik flanl, zerinde tutunma blmleri kaymaz zellikli yzeye sahip olacaktr.
Aksesuarlar:
Fayans st monte edilecek ve hijyenik malzemeden imal edilmi olacaklardr. Etajer, sabunluk,
havluluk, ktlk, sngerlik olarak dnlecektir.
15
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Su Deposu :
16
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
4. ISITMA SSTEM
4.1 Genel
Bu blm kazan dairesini ve buradan beslenecek dier pompa odalarn ve sistemin tamamn
kapsamaktadr. Istma tesisat 80/60 C gidi dn su scaklna gre dizayn edilecektir.
4.2 Etiketler
Tehizatn her ana birimine zerinde imalat adn, adresini, katalog ve model numarasn ieren ve
salam bir ekilde tespit edilmi bir pirin levha konulacaktr.
17
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
18
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Istma Radyatrleri:
Radyatrler panel tip (PKKP) olacaktr.
Radyatr Vanalar:
Radyatrlerin giri ve klarnda TSE 215-1 standardna uygun imal edilmi, BF 170.200 ve 170.400
pozlarna uygun ke tipi kesme vanas ve ke tipi termostadl vana bulunacaktr.
19
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
diyafram (membran) (diyafram malzemesi; etil propilen, butil, nitril, tabii ve stirol, butadien kauuk veya
bunlarn karmlar) ile birlikte tank gvdesi, yzey temizleme usulne uygun temizleme banyolarnda
temizlenecek tm yzeyler fosfatlanp d yzeyler elektrostatik metot ile boyanp frnlanacaktr. Gaz odas
inert gazlar ile doldurulmu (Azot, Helyum vb.) tankn komple montaj yaplacaktr.
Emniyet temin edecek; kesit grn, malzeme cinsi, ller, akkan basn ve scaklk deerlerini
veren katolou idarece onanmak suretiyle seilecek, subap, yuvas mili paslanmaz malzemeden ve tutukluk
yapmadan alacak emniyet ventilinin genleme tanklar nne monte edilmesi, ayarlarnn yaplp iler
halde teslimi yaplacaktr.
Emniyet ventilleri DIN 4741/2, 3 ve 4nc blmlere uygun olarak seilecek membranl tip ventil
kullanlacaktr.
Termometreler:
Scak su stcsna balanm hem i ve hem de d ime suyu hatlarnda madeni tip en az 100 mm
olacaktr. Termometreler 120C blntl olacaktr. Btn termometreler, sistemin almasn kesmeden
servis yapmaya izin verecek ekilde monte edilecektir. Btn termometreler, ayakta ve plak gzle
okunabilecek bir durumda monte edilmelidirler.
Basn Gstergesi:
Binaya giden souksu besleme hattnda 0 mmHg'dan 30 mmHg'ya kadar derecelendirilmi bir basn
gstergesi olacaktr. Bu gsterge, deme zerinde ayakta dururken okunabilecek ekilde monte edilecektir.
Souk su giriinde bir adet basn drc vana olacaktr.
Pompalar:
Saha testlerine balamadan nce imalatnn fabrika test raporlar ve her pompa iin fabrika pompa
test erilerinin tasdik edilmi er adet sureti Kontroln onayna sunulacaktr. Saha testleri Hidrolik
Enstits Standartlarnn ilgili blmlerine uygun olarak yaplacaktr. Tm testler pompa imalatsnn bir
mhendis vekili tarafndan yrtlecek ve Kontrol tanklk edecektir. Testlere ilaveten Mteahhit tesis
ettikten sonra pompay Kontroln belirttii kapasite ve basma yksekliinde minimum iki saat sresince
altrlacaktr. Yazl testler raporlar Hidrolik Enstits Standartlar'nca tavsiye edilen formata uygun
olacak testlerden sonra 30 gn iinde her pompa iin nsha halinde onaya sunulacaktr.
Raporlar pompann tm alma aralndaki kapasitesini, basma yksekliini, verimliliini, beygir
gcn ve net pozitif emme yksekliini gsteren karakteristik erilerini ierecektir.
20
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
4.8 .2 Su Sistemi:
Kaba ilerin bitimi zerine ve armatrlerin ayarlanmasndan nce tm scak ve souk su sistemi 7
kg/cm den az olmayan bir hidrostatik basnta test edilecektir ve tm balantlarn muayenesine izin
vermek iin 30 dakikadan az olmamak zere bu basnta su szdrmazl kantlanacaktr. Montajn
tamamlanmasndan nce su borusu sistemin bir ksmnn gmlmesi gereken yerlerde bu ksm iin
belirtilen yntemle ayr olarak test edilecektir.
21
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
5.MTEREK TESSAT
5.1 Genel
Bu Blm genel olarak mekanik tesisatta kullanlan, pompalar vanalar, izolasyon, konularn
kapsamaktadr.
5.3 Etiketler
Tehizatn her ana birimine zerinde imalat adn, adresini, katalog ve model numarasn ieren ve
salam bir ekilde tespit edilmi bir pirin levha konulacaktr.
5.7 Koordinasyon:
a. Beton Deme ve Tavanlar: Beton deme ve tavanlarn altna veya iine denecek tm borular, beton
dklmeden nce tam yerlerinde ve salamlatrlm olacaktr. Yklenici, beton dklmesi srasnda
paralarn btnln salamaktan sorumludur.
b. Duvarlar:
1. Beton Duvarlar: Borular, beton ve svann yapmndan nce yerletirilecektir. Borular, beton
dklmesi srasndaki hasar nlemek iin onaylanm bir yntemle kalplara tutturulacaktr.
22
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
23
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Tesisat:
Bina iine giren servis hattnn uygun bir dk noktasna bir kresel vana ile drenaj sistemi tesis edilecektir.
Sirklsyonlu scak ve souk su hatt borular, vanalar ve ekleme paralar scak ve souk su borular iin
belirtilen hususlara uygun olarak tesis edileceklerdir.
Ana Borular:
Tali Borular ve Boru Gzergahlar: Boru gzergahlar izimlerde belirtildii gibi olacaktr, borular,
bina ierisinde alnm llere gre doru olarak kesilerek yerlerine bklmeden tespit edilecektir. Binann
yapsal ksmlarnn zayflatlmamasna dikkat edilecektir. Yapsal ve tesis artlarnn gerektirebilecei gibi
servis hattndan gelen tali borular ana ebekenin st, alt ya da yan tarafndan uygun boru ekleme paralar
farkl yerlerdeki rtlme ilemi bitmi yzeyler arasnda 12 mm'den az olmayacak bir mesafede ve onarma
izin verecek ekilde dier i ve servislerden uygun bir uzaklkta olacaktr. izimlerde zellikleri
belirtilmedike veya kontrol tarafndan yazl olarak onaylanmadka hibir su borusu demelere
gmlmeyecektir. Borularda ap deiiklikleri redksiyonlu ekleme paralar ile yaplacaktr. Uzun vidalar
ve manonlar kullanlmayacaktr.
izimlerde bakaca belirtilmemi ya da gsterilmemise, yerst borular bina hatlarna paralel
denecektir.
24
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Kolonlar:
izimlerde gsterilen kolonlarn yerleimleri yaklaktr. Kolanlarn esas yerleimleri, yerinde
belirlenecektir.
Balantlar:
a. Vidal Balantlar: Vidal balantlar dzgnce kesilmi konik dilerle yaplacaktr. Vidal balantlar,
boru balant paralarna hibir ekilde bulatrlmadan yalnz boru dilerine fra ile srlen kat kvamdaki
bir grafit ve ya bileimi kullanlarak ve szdrmaz ekilde skca yaplacaktr. Balant tamamlandktan
sonra en fazla di grnecektir.
b. Kaynakl Balantlar: Kaynakl balantlar erime kaynakl olacaktr. Boru yn deitirmeleri yalnz
kaynakl eleme paralar ile yaplacaktr. Dirsek, T ve benzeri tip tesisatn yaplmas iin borularn al
kesilmesine veya yiv almasna izin verilmez. Tali balantlar, l snrlamas olmakszn ya kaynakl T'ler
ya da dvme balant paralaryla yaplabilir. Tali boru balant paralar, kullanld yerlerde, dvme, ana
hatta balandklar yerlerde iyi bir ak iin kvrk olacaklar, d etkilerden doacak gerilmelere
kar takviye edilecekler ve birlikte kullanld borunun mukavemetine sahip olacaklardr.
Genel:
Yer alt ve yerst pis su drenaj ve slak havalandrma borular 3.2 mm et kalnlnda TSE 275'e
uygun sert PVC tip olacaktr. Asit kullanan tehizata yaplan balantlarda kullanlan pissu ve drenaj borular
aside dayankl tipte savurma dkm olacaklardr. Yatay pissu borularna mmkn olan yerlerde 2cm/m
eim verilecektir. Fakat hibir durumda 1cm/m den az olmayacaktr. Dikey ana pissu havalandrma borular
genleme ihtiyac saptanacak ekilde tesis edilecek, aksi zellikle belirtilmemise at seviyesine yada daha
yukarsna kadar uzatlacaktr.
Temizleme Delikleri:
Temizleme delikleri izimlerde detayl olarak gsterildii veya tarif edilecei gibi olacaktr.
Temizleme delikleri 10cm (4 in)'den daha genileri istenmedike borularla ayn lde olacaktr.
25
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
yerinde denecektir. Borular elik kiri veya pervazlardan gemesi halinde aklk, resimdeki detaylara
uygun olarak veya dare"nin onaylad gibi kuvvetlendirilecektir.
Boru Gmlekleri:
Boru gmlekleri gmlek ile iinden geen boru arasnda 5 mm boluk olacak ekilde yerine iyice
tutturulmu PVC esasl borulardan olacaktr. Boru gmlekleri duvarlardan ve demelerden geen tm
borular iin salanacaktr. Borular iin gmlekler ve muhafazalar asklar iin takozlar ve benzeri donanm
burada belirtildii gibi tm inaatlarca salanacaktr. Bina yapsnda kesme ancak kontrolun izni ile
yaplabilecek ve daha sonra bu ksmlar ilk duruma gre uygun meslekten elemanlar tarafndan tamir
edilecektir. in uygun olarak tesisi iin gerekli muhafaza ve aklklarn yer ve llerine nceden karar
verilecek ve tesisatn montaj srasnda bunlar salanacaktr.
26
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Pompalar:
Genel:
Pompalar aksi belirtilmedike inline tipte ve yedekli olarak kullanlacaktr. tfaiye pompalar NFPA
20'ye uygun olacaktr. Sirklasyon pompalar, standartlara ve DIN normlarna uygun olacak ekilde
seilecektir.
Pislik Tutucular:
Su ve gaz donanmna monte edilecek TSE kalite belgeli, akkann basn ve scaklna tabi olarak
gvdesi pirin veya paslanmaz elikten, szgeci kolayca sklp temizlenebilen, flanl veya vidal katalou
kontrollukca onanmak zere seilecektir.
27
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Scak veya souk su tesisatnda kullanlacak, TS 549'a uygunluk belgeli, kk apta olanlar vidal,
pirin veya bronzdan; daha byk aptakiler dkme demirden, menteeli veya oturmal klapeli veya bilyal
yatay veya dik konumlarda alabilen szdrmaz geri tepme ventilinin iyerinde temini ve yerine montaj
yaplacaktr.
Boya leri:
Deme iine veya deme boyunca tesis edilen borularn tm d yzeyi iki kat slyenle
boyandktan sonra bir (1) kat zift esasl aside dayankl boya ile boyanacaktr. Boru asklar destekler ve
gml tm dier demir ileri iyice temizlenecek, iki kat slyenle boyandktan sonra bir (1) kat asfaltl
vernik uygulanacaktr. Aktaki borularn, boru kaplamalarnn asklar desteklerin ve dier demir ilerinin
son kat boyas tarif edilecei ekilde yaplacaktr.
1. Tm stma sistem borular iki kat Antipas ile boyanacak stlan hacimlerdeki stma borular iki kat
yal boya ile boyanacaktr. Boya antiyede belirtildii gibi yaplacaktr.
2. Duman Borular: Duman borular 2 kat sya dayankl boya ile boyanacaktr. Boya ileri antiyede
belirtildii ekilde yaplacaktr.
3. Temizlik ve Ayar: in bitiminde tesisatn tm paralar iyice temizlenecektir. Tm tehizat
borular, vanalar ve ekleme paralar, test iin sistemin altrlmasyla birikebilecek ya, metal
paralar ve amurdan temizlenecektir. Boru sistemin uygun olarak temizlenmesinde
yklenicinin hatas yznden binann blmlerinde yzeylerinde veya tehizatn meydana
gelecek herhangi bir kesinti, renk deiimi ve hasarlar, kullancya herhangi bir masraf
karmadan Yklenici tarafndan onarlacaktr. in bitiminde, scak su sistemi dzgn alacak
ekilde ayarlanacak ve iin dier blmleri ile sessiz alacak ekilde ayarlanacaktr. Otomatik
kontrol aletleri uygun bir alma iin ayarlanacaktr.
Borularn Tanmlanmas:
Borular iinden geen akkana gre tanmlanacaktr. Etiketleme ilemi, kontrol esnasnda
grlebilecek yerlerde olacaktr. Harfler byk harf olacaktr. Etiketler beyaz olacak ve oklarla ak
ynlerini gsterecektir. Oklar beyaz olup genilii ve uzunluu boru kaplama apna gre oran 3/8"x1 V 2"
daha fazla olacaktr.
28
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
zolasyon yaplmadan nce borular iki kat antipas boya ile boyanacaktr (elik borular iin geerlidir).
zolasyon malzemesinin boru zerine kendi yaptrcs ile yaptrlmasn mteakip birleme noktalar
kendinden yapkanl bant ile kaplanacaktr.
Kazan dairesi ve akta geen ana stma-soutma hat borular prefabrik izole zeri galvaniz sac
kaplama yaplacaktr.
Elektrik leri
Burada belirtilen elektrikli motor kumandal tehizat tm motor, motor starteri ve kontrolleri ile
birlikte temin edilecektir. Elektrik tehizat ve kablolar ELEKTRK TESSATI hususlarna uygun
olacaktr. Elektrik karakteristikleri izimlerde belirtilen dier gerekli donanmlaryla birlikte temin
edilecektir. Her motor tehizat belirtilen kapasitede ve motorun etiket verimini amayacak ekilde iletmeye
yeterli kapasitede olacaktr. Burada belirtilen ileyi iin gerekli el ya da otomatik kontrol iaret blmleri
ve koruyucu blmler ile kontroller iin gerekli fakat elektrik izimlerinde gsterilmeyen kontrol tel dzeni
artnamenin bu blm altnda temin edilecektir.
29
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
6.2 Kapasiteler
Tm tehizatn ve malzemelerin kapasiteleri belirtilen kapasitelerden daha dk olmayacaktr.
30
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
1yl sure iinde arza durumunda mdahale gerektiinde 5 ( Be) i gn iinde satc firma cretsiz bakm
yapacaktr. Bu bakm onarm iin geen sre garanti sresince ilave edilecektir.
Kanal leri:
Binada yaplacak hava kanallar flanl galvanizli satan yaplacaktr. zellikle menfez veya
anemostat kutularna yaplacak balantlar fleksibl tip hava kanallar ile yaplacak, fleksibl kanallarn
balant boylar 1 mt yi amayacaktr. Kanallar aksi onaylanmadka izimlerde belirtilen llere uygun
olacak i ksmlar dz ve przsz bir birleim yerleri net ve szdrmaz biimde olacaktr. Kanallar bina
yapsna emniyetlice ve onaylanm biimde mesnetlenecek; her trl alma koullarnda titreimi
nlenmi vaziyette tesis edileceklerdir. Ani dn yapan dirsek ksmlarnn iine ynlendirici kanatlar
yerletirilecektir. Sa levha kanallar merkezlerden 2 metreden daha fazla mesafede olmamak zere inko
kaplama elik kebentle veya dier onaylanm yapsal elemanlar ile dikkatlice desteklenip ve takviye
edilecektir. Birleim yerleri kesinlikle hava szdrmayacak ekilde yaplacak, galvanizin menfez veya
anemostat birleimlerinde hava szntsndan dolay tozlanma belirtileri olmayacaktr. Dik dikilerdeki tm
cvata balantlar sabit merkezlerde ve kanal uzunluunca ayn merkez izgide olacaktr. Aksi
onaylanmadka kesit deiimlerinde geiler 7/1 orannda eim verilerek yaplacaktr. Havalandrma
santral ve roof top cihazlar fleme ve emi hatt kanallar izole edilecektir. D ortamda bulunan kanallarn
izolasyonlarn korumak iin galvaniz sa kaplama yaplacaktr.
Cihaz Balantlar:
Fanlara sa balants yaplacak yerlerde veya farkl malzemeden kanallarn birleecei yerlerde
takribi 15 cm. geniliinde yanmaz bir malzeme kullanlacaktr. Esnek balant malzemesi olarak klfl
cam yn kullanlacaktr. Esnek balantlar inko kaplamal kenet tipi elemanlara emniyetlice tespit
ettirilecektir. Esnek balant hazr tip, metal branda -metal tip olacak. Hava szdrmazlk salanacaktr.
31
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Damperler:
Kapama dzeni ile birlikte el kumandal damperler, hava dalmnn kontroln ve dengelenmesi
temin edebilecek ekilde tesis edileceklerdir. Btn damperlerin kumanda mekanizmas her an mdahale
edilebilir tip olacaktr. Damperler kanal sacndan iki kat daha kaln malzemeden yaplacaktr. Emme ve
fleme kanallarnda hava ayar klapeleri kullanlacaktr.
Menfezler:
izimlerde belirtildii gibi dikdrtgen kesitli olacaktr. Dn hava menfezleri hacim kontrol
damperleriyle tehiz edilecektir. Menfezler zgaral yzeyin iine yerletirilen zgaral drt pozisyonlu
gbek veya yatay ve dikey kanatlarn ayarlanmas vastas ile drt yn kontrollu olacaktr.
Panjur Jaluzi:
Hava al veya atlarnda kullanlacak panjur ve jaluziler Alminyumdan mamul olacak ve
panjurlar tel kafesli olacak ekilde imalat yaplacaktr.
at Tipi Aspiratrler:
Binada kullanlan at tipi fanlar direk veya kanala balanabilen tiplerde olacaktr.Kompakt, kolay
monta edilebilmeli, ses seviyeleri dk olmaldr. Elektronik hz reglatrl olmal, motor; IP 4 koruma
snfnda olmaldr. Fan motoru tam korumal tipte ve F klasnda olacaktr. Cihaz 220240 V/50 Hz/1 faz
veya 380-420 V/50 Hz/3 faz elektrik beslemesi ile alabilecektir. Motorun alma scaklk aral -40 oC
ile 50 oC arasnda olacaktr. Aspiratrn gvdesi (apkas) souk preslenmi fiber glassdan veya cam lifi
polyester kaplamal olmaldr. ereveler lakeli satan, tayc ereve galvanizli elik, pervaneler statik ve
dinamik darbelere dayankl olmaldr.
32
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
olacaktr. Damper zt kanatl olacaktr. zerinde 50 mmSS basn farknda damperleri szdrmaz bir ekilde
kapatabilecek gte on/off damper servomotorlar olacak ve bu servomotorlar yerine monte edilmi ve
alr durumda ayarlanm olacaktr. Malzemeler antiyede teslim edilecektir.
Mdahale Kapa:
Mdahale ve temizleme iin gerekli yerlerde ve gsterildii yerlerde kullanlacaktr.
Akustik izolasyon bulunan yerlerde, mdahale kapa da ayn malzemeyle izole edilecektir.Tm
kapaklar: menteeli; tm evresi contal; hava szdrmayacak uygun kilitleme tertibatyla birlikte olacaktr.
Yangn Damperleri:
Yangn damperleri havalandrma sistemlerinde yangn alanlarnn otomatik olarak tecrid edilmesini
salayacaktr. Damperler beton veya tula duvar ya da tavan dilimlerine, hafif blme duvarlarna veya
dorudan doruya duvar veya tavanlara monte edilmeye uygun olacaktr. Dairesel ya da karesel kesitli
olabilecektir. BS 476 Part 20;198 'ye gre test edildiinde stabilitesini 4 saat koruyacaktr. Testler bamsz
bir kurulu tarafndan yaplacaktr. Yangn damperi ereve ve shutter tipi damper ksmlarndan
oluacaktr. Dairesel, karesel, yksek veya alak hz/basn sistemlerine uygun olacaktr.
Genel:
Her havalandrma sisteminin tamamlanmasndan sonra Kontrolln tayin edecei bir tarihe
iyerinde tesis edilecek soutucu borular sznt testine ve tm sistem de komple performans testine tabi
tutacaktr. Testler, Kontroln veya vekilinin nezaretinde yaplacaktr. Yklenici testler iin gerekli test
cihazn ve elemanlar idari ise gerekli elektrik enerjisini temin edecektir.
Kanallar:
Tm besleme, dn ve dar atma kanallar, plenum odalar ve muhafazalar asma tavan ve
tesisat aftlar yaplmadan nce test edilecek temizlenecek ve sistem iin belirten statik basn altnda
szdrmazlklar kantlayacaktr. Bu testlere ait belgeler kabl aamasnda kabl heyetine sunulacaktr.
Bu szdrmazlk herhangi bir kanal ek yerinde sznt olduuna dair hissedilebilir bir belirti olmamas olarak
deerlendirilecektir.
Kanal Sistemleri:
Belirten miktarda havay %5'lik toleranslar iinde temin edilebilecek kapasitede ayarlanacaktr.
Performans Testleri:
Temizlenme, ayar ve test ilemlerinin tamamlanmasn mteakkip her elemann sistemin bir entegre
paras gibi altn ve binann her yerindeki scaklk kontrolnn baaryla yaplabildiini kantlamak
amacyla tm sistem bir btn halinde test edilecek ve sistem iin belirtilmi hususlarn salanabilmesi
amacyla gerekli dzeltmeler ve ayarlar yaplacaktr. Kapasite testleri ve iletmeye alma testleri yetki
sahibi, tecrbeli bir mhendis tarafndan kontroluk edilecektir. Testlere en az 3 gn sreyle davam edilecek
ve sistemin artname esaslarna uygun olarak alt kantlanacaktr.
33
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Dier kontrol cihazlar ihtiva edecektir. Tm izoleli elektrik iletken kablolar kablo kanallarnda
tesis edilecektir. Pano zerindeki her bir cihaz panoya tesbit edilmi isim plakalar ve cihaz zerindeki
minimum 0.4 mm derinlikte enamel veya lakl olarak farkl renklerde yada lamine malzeme kullanlarak
yazlacaktr. Plaka zerine direk boya ile yaz kabul edilmeyecektir.
7. OTOMATK KONTROL
34
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Merkezi bir otomatik kontrol sistemi (bina otomasyonu) dnlmemektedir. Sistemlerin otomatik
kontrolleri kendi ierisinde olacaktr.
Panonun enerji kesme alteri motor kalk anndaki toplam ykn %15 fazla akm deerinde
seilmelidir.
Yangn altrma kontaktr pompa motorunun dorudan kalk akmn % 50 fazlas anma
kontak akmna sahip olmaldr.
Termik korumas olmamaldr.
35
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
ok kademeli, Dik milli Santrifj pompal, Tam otomatik Frekans kontroll Paket Hidrofor:
Pompa iletimi Kontrol panosu tarafndan aadaki fonksiyonlar ile kumanda edilmelidir:
- Bir pompann srekli olarak frekans konvertr ile kontrol neticesinde sabit basn kontrol ve dier
pompalarla (on/off) kumanda fonksiyonu.
- Dk debide durdurma fonksiyonu.
- Otomatik sra deitirme ve yedekleme fonksiyonu.
- alma noktas ayar deerlerinin deitirilebilmesi:
* oransal kontrol (oransal basn),
* harici kontrol.
- Uzaktan kumanda fonksiyonu:
* Sistem on/off kumandas.
- Pompa ve sistem izleme fonksiyonu:
* giri basnc,
* motor koruma.
- Gsterge ve ikaz fonksiyonlar:
* yeil led iletme, krmz led hata iin
* hata ve iletme iin kuru kontaktlar.
* yksek basn sabitlemesi,
* Sistem kompanzasyonu,
* zamana bal altrma zelllii,
*10 adet durma hatasn saat ve tarihi ve sebebi ile birlikte hafzada tutma
* BUS iletiim dili.
* Pompalar, borulamalar, kablolamalar ve kontrol panosu ile kaidesi zerinde, ayarlanm ve test edilmi
olarak teslim edilmelidir.
* Basnlandrma sisteminin zelliklerini ykseltmek iin eitli seenekler mevcut olmaldr.
* zin verilen sv scakl.: 5 C .. 70 C
36
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Kontrol paneli ile iki kademeli veya modlasyonlu brlr iletmesi yaplabilmelidir. Kontrol paneli kazan
suyu scakl, boyler suyu scakl kontrol yaplabilmelidir. Boylerler iin bakteri (lejyoner bakterisi
gibi) remesine kar koruma fonksiyonu olmaldr. Kazanlar iin don koruma fonksiyonuna sahip
olmaldr.
2. Kazan panelleri zerinde kazan scaklk sensr, maksimum scaklk termostat, emniyet termostat
bulunmaldr. Kontrol panellerinde Dizst bilgisayar ile sorgulamalar (arza ve servis ayarlar
sorgulamalar) iin ara birimi, bina otomasyon sistemine ve dier kontrol panellerine entegre iin iletiim
modl ve arza tespit sistemi olmaldr. Arza tespit sistemi sayesinde dijital ekran zerinde arza mesajlar
okunabilmelidir. Sisteme taklan sensr ve termostatlar otomatik olarak kontrol paneli kendisi
tanyabilmelidir.
3. ok kazanl sistemlerde harici bir kaskad kontrol paneli olmal ve bu panel kazan kontrol panelleri ile
haberleerek kazan panellerine kumanda edebilmelidir. Kaskad kontrol paneli 4 adede kadar olan ok
kazanl sistemlerinde kazanlar d hava kompanzasyonlu deiken kazan suyu scaklklarnda
iletebilmelidir. Kaskad kontrol paneli kazanlar, kazan sralama stratejisine gre altrabilmelidir. Is
ihtiyacna gre kazanlara ve brlrlere kumanda edebilmeli arzal bir kazan olduunda dier kazan
otomatik olarak devreye sokabilmelidir.
4. Kaskad kontrol paneli karm vanal iki ayr stma devresini, boyler scaklk kontroln veya yollu
vanal boyler besleme sisteminin kontroln yapabilmelidir. Boylerler iin bakteri (lejyoner bakterisi gibi)
remesine kar koruma fonksiyonu olmaldr. Zemin (ap) kurutma fonksiyonuna sahip olmaldr. Kaskad
kontrol paneli stma devresi panelleri ve bina otomasyon sistemi ile haberleebilmelidir.
5. Kaskad kontrol paneli ile stma boyler ve boyler resirklasyon pompas iin farkl kumanda zamanlar
(gnlk ve haftalk) programlanabilmeli, tatil program, dml iletme program, parti ve tasarruf
program fonksiyonlarna sahip olmaldr.
6. Kaskad kontrol paneli dijital ekranl, kl aydnlatlm dmeli, tak altr fonksiyonlu, Trke
menl, iletiim modl, dizst bilgisayar ile sorgulamar (arza ve servis ayarlar) iin ara birimi, d hava
scaklk sensr, kazanlar iin ortak gidi suyu scaklk sensr, boyler scaklk sensr ve arza tespit
sistemi olmaldr. Arza tespit sistemi sayesinde dijital ekran zerinde arza mesajlar okunabilmelidir.
Sisteme taklan sensrleri otomatik olarak kontrol paneli kendisi tanyabilmelidir.
37
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
etmelidir.
Zon kontrol ise aadaki ekillerde yaplabilmelidir;
- basn kontroll veya
- fark basn kontroll veya
- debi kontroll veya
- scaklk kontroll veya
- fark scaklk kontroll veya
- seviye kontroll veya
- ak devre kontroll
Ancak bu kontrol sistemleri ayn anda kullanlmamal, herhangi biri seilmelidir.
Kontrol parametrelerinin ayarlanmas vastasyla uygulamaya bal olarak optimal adaptasyon
salanabilmelidir;
Dijital bir kontrol nitesi ile pompalarn kapal devre kontrol
Kontrol fonksiyonu evrilebilir
Pompalarn anahtarlama hznn otomatik snrlandrmas
Otomatik pompa deiimi
- talebe bal olarak
- zaman bal olarak (ayarlanabilir: kapal, gnde bir veya haftada bir)
- pompa arzasna bal olarak
pompalarn test iletimi (zaman bal pompa deiimine uygun olarak ayarlanabilir : kapal, gnde bir
veya haftada bir)
pompa ncelik sras ayarlanmas
yedek pompa says ayarlanmas
elektronik soft start zellii (kendinden deiken devirli pompalar iin) dk debi ve basn kontrol
modunda otomatik olarak enerji tasarruf moduna geilebilme
manuel olarak set deerinin sonsuz moda gemesi
farkl analog set noktalar etkileimlerinin ayarlanmas
- tahmini debiye bal olarak
- dolayl yoldan iten llen debiye bal olarak
- lmleme sinyaline bal olarak
pompalarn manuel olarak on/off kontrol
pompalar ve sistem iin gzetim fonksiyonlar;
- pompalarn alma srelerinin okunmas
- kontrol edilen deerlerin max. ve min. snrlarnn gzetimi
- basn kontrol modunda su azl durumunun gzetimi, seilen aksesuarlara bal olarak
ayarlanabilir.
- motor korumas
38
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
39
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Fonksiyon kumandas
Basit merkezi kumandaya balanabilen, 16 adet i nitenin teker teker aln kapann kontrol eden,
stma veya soutma alma modunu deitirebilen, fan hzn ayarlayabilen, scaklk derecesini
gsteren ve bu dereceyi arttrp azaltabilen, arza durumunda arza kodunu ekrannda gsteren, tu
kilidi zelliine sahip merkezi kontrol nitesi
Not: atda bulunan btn cihazlarn bilgisayar ile takip edilebilmesi iin tm ekipmanlar
cihazlarda bulundurulacaktr.
8. YANGIN TESSATI
40
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
8. 1 Genel
Bu blm yangn sndrme sisteminin tamamn kapsamaktadr. Yangn tesisatnn genel yerleim
dzeni izimlerde gsterildii gibi olacaktr. Bu blmde belirtilen donanm ve malzemeler bu inaat
artnamelerine uygun olarak temin edilecek dareye eksiksiz ve alr bir sistem salayacak ekilde tam ve
doru olarak tesis edileceklerdir. artnamede geen DIN, TSE ve NFPI standartlar, BBF ve ller bankas
Birim fiyatlar szlemenin doal ekleridir. Ykleniciler ilgili standartlar kabul etmi saylrlar.
8.5 Denemeler
Sulu yangn sistemi temiz su tesisat denemeler blmnde belirtilen ekilde denenecektir.
Kabulden nce Mteahhit, tm borular iin gerekli testleri yapacak ve KONTROL tarafndan
onaylanacaktr. Yer altnda bulunan borular stleri rtlmeden nce test edileceklerdir. Testler iin gerekli
tehizat, idareye hi bir ek masraf kartmadan Mteahhit tarafndan salanacaktr.
Kaba ilerin bitimi zerine ve armatrlerin ayarlanmasndan nce tm sistem hidrostatik basn
altnda test edilecektir ve tm balantlarn muayenesine izin vermek iin 60 dakikadan az olmamak zere
41
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
su szdrmad kantlanacaktr. Montajn tamamlanmasndan nce boru sisteminin bir ksmnn gmlmesi
gereken yerlerde bu ksm tm sistem iin belirtilen yntemle ayr olarak test edilecektir.
Hatal , eer muayene veya test hata ortaya koyarsa bu hatal i veya malzeme dareye hi bir ek
masraf kartmadan deitirilecek ve istenen testler KONTROL tarafndan kabul edilinceye kadar
tekrarlanacaktr. Borularn onarm yeni malzemelerle yaplacaktr.
Temizlik ve Ayar, iin tamamlanmasndan sonra tesisatn tm iyice temizlenecektir. Tehizat,
borular, vanalar ve ekleme paralar test iin sistemin altrlmasyla birikebilecek tm krntlar ve
amurdan temizlenecektir. Boru sisteminin uygun olarak temizlenmesinde Mteahhitin hatas yznden
tesisatn blmlerinde, yzeylerinde veya tehizatnda meydana gelebilecek herhangi bir kesinti, renk
deiimi veya dier hasarlar, dareye herhangi bir masraf kartmadan Mteahhit tarafndan onarlacaktr.
in tamamlanmasndan sonra sistem dzgn alacak ekilde ayarlanacak ve iin dier blmleri ile sessiz
alacak ekilde ayarlanacaktr.
42
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Hidrant gvdesi demir dkm, Sit-Supap ve su alma kapaklar pirinten, supap mili paslanmaz
elikten, boyutlar TS-2821/1'e ve Din 3222 normlarna uygun, vana kapatldnda donmaya kar zel
otomatik su boaltmal, geri tepme vanal ani basnlarda ok etkisine dayankl, trblanssz, srekli
dzgn akl, (Kanatkl sitli) iki su alma azl, TS-2821'e uygun renklerde yalboyal, szdrmaz
contal, Flan balantl ykselmeyen milli olacaktr. Hidrantlar 4" apnda olacaktr.Hidrantlarn boru
sistemine balant noktalar olan diplerinde yanal ve eksenel glere kar drungeleme ve koruma salayan
zel destekli dirsek paralar kullanlacaktr.
Ak ler:
Yangn pompa grubu debisini test etmek amacyla kullanlan, venturi prensibiyle alan, 170 m3/h
nominal lm deerli, elik gvdeli, alma basn snf PN34 olan kaynakl ya da yivli balantya
uygun ak ler temin edilecektir.
ek Vanalar:
Ana yangn pompalar basma hatlarnda ve itfaiye balant az hattnda kullanlmak zere; alma
basn snf PN16 olan, dkme demir gvdeli, bronz veya dkme demir ift klapeli, yay paslanmaz
elikten imal edilmi, iki flan arasna balanabilen sandvi tipte (DN 100 ve daha byk aplar iin), ek
vana temin edilecektir.
ek Vanalar:
Jokey pompa basma hattnda kullanlmak zere; alma basnc deeri 16 bar olan, bronz gvdeli,
NPT dili balantya sahip (DN 50 ve daha kk aplar iin), ek vana temin edilecektir.
43
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Ak Anahtarlar:
Yatay ve dikey boru hatlarnda kullanlabilen, hatal alarmlar nlemek iin geciktirme ayar
mekanizmas bulunan, maksimum 30 bar alma basncna sahip, kolye-priz balantl, kontaklar C
formunda 2 takm SPDT ve kontak deeri 15 A - 125/250 VAC veya 2 A - 30 VDC olan, 0 ile 90 s arasnda
gecikmeye ayarlanabilen ak dedektr temin edilecektir.
44
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
GG25 dkmden mamul; elektrik motoru IEC, DIN, VDE ve TSE normlarna uygun, fan soutmal,
izolasyon snf "F", koruma snf "IP54" olan, 2950 devir dakika hznda, trifaze a senkron tip olan; toplu
bir nite olarak profil elikten retilmi bir ase zerine yerletirilmi; emi aznda 1 adet ykselen milli
vana, basn aznda ek valf ve ykselen milli vana teslimat kapsamnda olan elektrik motorlu ana yangn
pompas ile gerekli tm emniyet, koruma, sinyal ve alarm sistemleri ile donatlm, kendinden ayarl ve
otomatik arj donanml akmlatr sistemini haiz, bina otomasyon merkezi ile iletiim zelliklerine sahip;
pompann devreye giri/k otomasyonunu membranl tankn zerine monte edilmi basn sensrlerini
kullanarak gerekletiren; manuel veya otomatik iletim sistemi seimi, pompa ve sistem baznda
iletim/arza sinyali, kuru alma ve dk su seviyesi sinyali, DIN 1988 normunun 6. Blmnde
tariflenen haftalk ve gnlk programlanabilen otomatik test fonksiyonu ve alarm sireni olan yangn kontrol
elektrik panosu;
Bu pompay yedekleyecek ekilde ayn hidrolik deerlere sahip; DIN 24255 normlarna uygun;
yatay tip; tek kademeli; pompa karakteristik erisi NFPA Blm 20'ye uygun; santrifj; karbon/Al/Ep
mekanik salmastral; pompa mili ve mil kovan X 30 Cr 13, pompa gvdesi, bask kapa, ark ve
yataklama grubu GG25 dkmden mamul; dizel motor ile tahrik edilen; toplu bir nite olarak profil
elikten retilmi bir ase zerine yerletirilmi, dizel motor, yakt deposu, otomatik arj donanml
akmlatrl mar sistemi ile birlikte komple bir nite olan; emi aznda 1 adet kelebek vana, basn
aznda disco ek valf ve kelebek vana teslimat kapsamnda olan dizel motor akupleli ana yangn pompas
ile gerekli tm emniyet, koruma, sinyal ve alarm sistemleri ile donatlm, bina otomasyon merkezi ile
iletiim zelliklerine sahip; basn sensrleri veya bir otomasyon merkezinden ald uyaryla dizel motoru
otomatik olarak devreye alan, gerekli tm emniyet, koruyucu sinyal ve uyarc alarm sistemlerine sahip,
bnyesinde dizel motorun akmlatrn kontrol eden ve besleyen otomatik arj donanmn da bulunduran
dizel motor yangn kontrol ve elektrik mar panosu;
Ykseklii ayr ayr ayarlanabilen, titreimi nleyici kauuk ayakl ase zerinde, emi aznda
kresel vana, basn aznda ek valf ve kresel vana ile birlikte; dikey tip; kademeli; kuru rotorlu;
karbon/silikon karbid mekanik salmastral; santrifj tipte; pompa mili, arklar, difzrleri, gmlei ve
gvdesi AISI 304 paslanmaz elikten mamul; elektrik motoru IEC, DIN, VDE ve TSE normlarna uygun,
fan soutmal, izolasyon snf "F", koruma snf "IP54" olan, 2950 devir dakika hznda, trifaze asenkron
tip olan jokey pompa ve elektrik otomasyon panosu;
zerinde pompalara kumanda edecek basn sensrleri ve manometre monte edilmi; membranl; 8
lt membranl tank.
LETMEYE ALMA
Sistemin iletmeye alnmas, alr vaziyette idareye sunulmas yklenicinin sorumluluundadr. lk
iletmeye alma srasnda elemanlar hatal boalmaya engel olacak ekilde srayla ve tek tek denenerek
balanacaktr.
letmeye alma srasnda idare tarafndan tasarma uygunluk denetimi yaplacak ve idare tarafndan
tasarmdan farkl grlen hususlar iin proje ile belirlenmi snrlar erevesinde dzeltmeler
istenebilecektir.
Gzle denetim yaplacaktr.
DENEME KABUL
Her inceleme ve deneme sonrasnda, yaplan ilemi, gzlemleri ve ilemi yapan kiileri belirten, idarenin ve
yklenici firmann imzalad yazl bir tutanak yaplacaktr.
Borulama sistemi; akn kesintisiz ve borulamann ak ve engelsiz olduunun grlmesi iin azot veya
asal gazlar kullanlarak denenmesi yaplacaktr. Bunun iin geici olarak balanm azot veya asal gaz
tplerinden, nozullar sklerek pisliin kmasna uygun hale getirilmi borulama sistemine gaz verilerek
45
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
gazn pislikleri itmesi salanacak ve borular ykanm olacaktr. Yklenici bu deneme iin her trl
malzemeden sorumlu olacak bu ak testi iin idareden ayrca bedel talep etmeyecektir.
Borulamann kaaklara kar denenmesi iin, tmyle kapatlm olarak 2, 76 bar basn altnda en az 10 dk
hidrostatik basn testi yaplacaktr. Borulamadaki kaaklar, basn altnda kald 10 dklk sre sonunda
deneme basncnn %20sinden daha fazla basn dmesi olmayacaktr.
ETM
letmeye alnarak alr hale getirilen sistemlerin doru ve etkin kullanm konusunda kullancya,
kurumsal ve uygulamal eitim verilecektir.
1. Sistem bakmnn da doru ve etkin biimde yaplabilmesi iin, bakm yapacak olan ilgililere
kuramsal ve uygulamal eitim verilmelidir.
2. Eitim almalar srasnda verilen bilgilerin daha sonraki kiilere de aktarlabilmesi ve
tekrarlanabilmesi iin, eitime konu olan bilgiler yazl belge olarak da verilecektir.
3. Verilecek kullanc eitimi, sadece sistemlerin kullanm deil, gaz boalm srasnda ve sonrasnda
kullancnn can gvenliini nasl salamas gerektiini de iermelidir.
4. Hatal boalmalar nedeniyle olabilecek zararlarn sorumlularnn doru belirlenebilmesi iin,
eitimlerin ierii, eitmen, katlmclar, eitim sresi, vb ayrntlar kaydedilerek belgelenecek ve idareye
sunulacaktr.
BAKIM
Tplerin basnc kontrol edilmeli, ortam scaklk dzeltmesinin yaplmasndan sonra %5 daha dk olan
yeniden basnlandrlmaldr.
Depolanan gaz miktarnn tartlmas sonucunda bir eksiklik belirlenirse kaak izlemeye alnacaktr. Kaan
devam etmemesi durumunda mevcut toplam sndrc miktarnn korunan mahal iin yeterli olup olmad
kontrol edilmelidir.
Bir ylda gerekletirilecek bakmlar iin idareye ayrca bakm teklifi verilecektir. Sreli bakmlar aadaki
ierikte olacaktr.
- Sistem elemanlarnn kontrol Her ay,
- Aklk, Kap, pencere szdrmazlk kontrol Her ay,
- Boaltma dnda tm sistemin denemesi Her ylda bir,
- Gzle tp basncnn kontrol Her 6 ayda
- Gaz miktarnn kontrol Her 6 ayda,
- Tp arlnn ve doluluunun lm Her 6 ayda,
- Alglama ve uyar sisteminin denenmesi Her ylda bir,
- Esnek balant hortumlarnn gzle kontrol Her 6 ayda,
- Mahalin hacimsel btnlnn gzle kontrol Her ylda bir,
46
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
borularn SDR'sine uygun olacaktr. polietilen borular iin kullanlacak btn fittingsler, EF (Elektro
Fzyon) tipinde temin edilecektir. Polietilen borularn temini, nakliyesinin yapm, Elektro Fzyon ile
kaynaklarnn yapm, kanal iine indirilmesi, gerekli her trl iilik, malzeme zayiat ara ve gere,
mteahhit kr bu artnameyle ilgili birim fiyatna dahil olacaktr.
47
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Hendek tabannda tmsek, ta yada akllarn bulunmas ile, borularn nokta biiminde
mesnetlenmesine izin verilmez.
Boru hendek taban, borularn tm boylarnca tabana oturacak ekilde n grlen genilik ve
derinlikte dzenlenmelidir.
Hendek taban dzeltilip pekitirildikten sonra, boru balantlarnn yapm ve denetimi iin hendek
tabannda, ba yuvalar alr, ba yuvalar iin bedel denmez.
Borularn yataklama biimi, boru hatlarnn tama gcn nemli lde etkilemesi nedeni ile,
boru yataklarnn gerilmeleri mmkn olduunca homojen olarak yayacak ekilde yaplmas arttr.
Boru hatlarnda homojen bir tama gc elde edilmesi amacyla 60 lik yataklama as seilir ve
hendek dolgusundan nce tm hat boyunca boru altndaki zeminin iyice sktrlmasna balanr. Sonra da
borunun her iki yannda zeminin sktrlmas yukar doru srdrlerek borular tespit edilir. Bu iler
yaplrken borularn d izolasyonlarnn zedelenmemesine dikkat edilir.
Fazla kazp sonradan doldurmak sureti ile hendek tabannn gevetilmesine izin verilmez.. Tm
kohezyonlu zeminlerde boru denmeden nce geveyen derinlie kadar kazlarak atlr ve yerine
kohezyonsuz zemin konur. Yada zel bir yataklama yaplr.
Kayalk ve tal zeminlerde hendek taban derince kazlr ve fazla kazlan bu kesime tasz ve iri
aklsz dolgu malzemesi serilir. Burada boru malzemesi d izolasyon ve boru ap dikkate alnarak, kum
20 mm den kk taneli akl, elenmi agresif olmayan toprak, ince mcr yada benzeri dolgu malzemesi
tabakalar halinde sktrlarak serilir.
Eimli arazide yataklama malzemesinin srklenmesi ve borunun kaymas enine yaplan duvar
ankraj gibi baka uygun nlemler ile nlenir. Gerekli hallerde srklenmeye kar yer yer yan taraflara
tahliye yaplr.
Tama gc zayf ve sulu hendek tabanlarnda yada tama gc deiken olan tabakl zeminlerde
boru hatt ta dolgu istine kk taneli akl serilmesi ve drenaj yaplmas gibi nlemler ile gvenlik altna
alnr.
Hendee gelebilecek sular nedeni ile yzme tehlikesi olan boru hatlarnda gerekli zel nlemler
ankraj yada ek ykleme uygulanr.
48
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Armatrlerin Montaj:
Armatrlerin montajnda ve balarnn balanmasnda boru ve zel paralarn yerine tanmas
temizlenmesi balanmas ve basn deneyine uygun hkmler uygulanr.
Buakleli vanalarn yol balklar yol dzeyi ile ayn olacak ekilde yerletirilecektir. Tij koruma
borusu, an vana gvdesine iyice oturtulacaktr.Bunu salamak amac ile vanalarn stne gelen hendek
dolgusu ok iyi sktrlacaktr.
49
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Vana montaj srasnda altna konacak takoz ta gibi destekler hendek dolgusu yaplmadan nce
dikkate alnarak bu ksm ile doldurulacak ve sktrlarak yataklanacaktr. Vana gvdesi, tij ve uzatma
borusu dey olarak yerletirilecektir.
Yangn hidrantlar MMA paras ile boru hattna balanacak, ayak dirsei altna belirtilen
boyutlarda ve zellikte bir beton plan yerletirilecektir.
Yangn musluklarnn dondan korunmas amacyla kapandktan sonra gvdesindeki suyun dipteki
delikten boalabilmesi iin yeterince boluk hacmi olan bir akl dolgu yaplacaktr. Yangn musluklar
balant borularndan gelecek eksenel kuvvetleri alabilecek ekilde desteklenecektir.
Yangn musluklar yerletirildikten sonra bozulan izolasyonlar gerektii gibi ve zerindeki
koruyucu maddeye uyacak bir malzeme ile onarlacaktr.
Vana ve yangn musluklarnn yol balklar altna konacak plaklar ve yangn musluunun
gvdesindeki suyun boaltlmas iin yaplacak akl dolgu MSB pozlarna uygun yaplacaktr.
Boru Donanm :
1. Yerletirme ve Ynlendirme
a. elik Kaynakl Donatm Eklenti Paralar:
50
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Bu cins eklenti paralar elik borularla kaynakl donatmda kullanlacaktr. Bu kaynak metodu su
depolar iindeki malzemelerde kullanlacaktr. Aln kayna yaplarak kullanlacak tipte ve ular % 37
konik olarak imal edilmi olacaktr. ap, et kalnl imal ekli (dikisiz, dikili gibi) zellikleri birlikte
kullanld boru cinsine ve dier zellikleri ilgili Trk Standardna veya dier milletleraras standarda
uygun olacaktr. Sirklasyona kar az diren gsteren tipten olacaklardr.
Bu cins eklenti paralaryla denen borularn flanl vana veya cihazlara balantsnda flan
kullanlacaktr. Bu flanlar standarda uygun olacak, kaynak boyunlar kaynaa elverili elikten yaplm
olacak, kullanld boru donanmnn iletme basncna uygun seilecektir. Anma basnc 25 kgf/cm 2 olan
donanmda TS 812 de verilen anma basnc ayn olan yekpare elik dkm boyunlar kaynakl (boazl)
flanlar kullanlacaktr.
51
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Souk borularda birletirmede bezirya ile kark krmz slyen, scak borularda beziryayla
kark grafit kullanlacaktr. Bu malzeme yalnz dii elemann vida dilerine tatbik edilecektir.
Kollektrler
Yangn devresi kollektrleri: B.F. tarifinde akland ekilde imal edildikten sonra scak
galvanizlenmi olacaktr. Kollektrlerden ayrlan borulara kesme vanalar monte edilecektir. Bunlar
tercihen boaltmal olacaktr. Boaltma musluklarndan akacak suyun uygun ekilde drenaj salanacaktr.
Kollektrler ok sayda vana, pompa ve benzeri cihazlar tadndan kolayca ulalabilir ve kontrol
edilebilir yerlere monte edilecekler veya bu hususta gerekli tedbirler alnm olacaktr. Kollektrlerin bina
tayc elemanlarna uygun ekilde tespitleri yaplacaktr. dare, kollektrler iin imalat projesi talep
ederse, mteahhit projeyi hazrlatarak onanmak zere dareye verecek ve proje onanmadan imalata
balamayacaktr. 25 Kgf/cm2 anma basnc altnda alacak kollektrlerde kullanlacak boru ve flanlar en
az 37 25 Kgf/cm2 ekme dayanmnda elik malzemeden yaplm olacaklar ve imal edildikten sonra
gerilim giderici sl ilem (Normalizasyon) yaplm olacaktr.
Denemeler:
Btn vanalar kullanldklar boru sisteminin zelliklerine uygun seilecek ve anma basncnn 1, 5
katnda hidrolik teste tabi tutulacaktr.
Pompalar:
Genel Esaslar:
Yangn pompalar NFPI 20 standartlarna uygun olacak, ve uygunluu uluslar aras belgelendirme
kurulularnca belgelenmi olacaktr. Yangn pompalar iin gerekli bilgiler Yangn tesisat blmnde
verilmitir. Aadaki artlar yangn pompalar dndaki pompalar iin geerlidir.
Pompalar zemine titreim izolasyonu yaplm olarak monte edileceklerdir. Hat tipi pompalar
kollektr zerlerine veya boru hatlarna imalatsnn tavsiyeleri dorultusunda monte edilebilir.
Pompalar ve motorlar fabrikas tarafndan eksenlenmi ve boru balantlarn kolaylatrmak iin
lzumlu olan yerlerde imleri (laynerleri) hazr olarak temin edileceklerdir.
Pompalar zemine gerekli lde tespit saplamalaryla tespit edileceklerdir. Salmastradan akacak suyun
drenaj temin edilmi olacaktr. Pompalar tamir ve bakm iin kolayca eriilebilecek yerlere monte
edileceklerdir. Motor ve pompa komple olarak geldikten sonra eksenlenmeleri antiyede tekrar kontrol
edilecektir.
Btn cihazlar (gstergeler, salmastralar v.b.) devaml almada (iletmede) rastlanacak artlara
uygun ekilde imal edilmi olacaktr.
52
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
Korozyon olmas muhtemel ksmlarda korozyona dayankl malzeme kullanlacak veya koruyucu
montaj tedbirleri alnacaktr. Mesela birbirine uygun olmayan ve pil tekil edebilecek malzemeler
kullanlmsa bunlar izole edilmi olacaktr.
Pompa aftnn salmastras ve contalar pompa imalats tarafndan, kullanm artlarna uygun
olarak seilmi ve monte edilmi olacaktr.
Pompa rotoru (impeller) ve dier dnen paralarnn statik ve dinamik dengelenmeleri yaplm
olacaktr.
Rijit ve eilmez bir tayc olmas iin tayc plaka komple dklecektir.
antiye Denemeleri:
Pompann ve ekipmannn katalounda belirtilen zelliklerini haiz olduunu tahkik etmek zere
gerekli denemeler yaplacaktr.
Aadaki malumat veren raporlar ibraz edilecektir.
1. ngrlen basma basncnda, pompann ektii g tespit edilecek ve katalog deeri kontrol
edilecektir
2. Cihazn veya herhangi bir parasnn birim fiyat tariflerine veya artnamelere uymayan
hususlarnn olup olmad kontrol edilecek, varsa deitirilecek, tamir edilecek veya ayarlanacak
almayan ksmlar iin de ayn eyler yaplacak ve denemeler tekrarlanacaktr.
53
Trk Alman niversitesi Mekanik Tesisat Teknik artnamesi
54