Kamu Mali Yonetimi El Kitabi

lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
TRKYE BYK MLLET MECLS BAKANLII

STRATEJ GELTRME BAKANLII
Bte v
KAMU MAL YNETM

EL KTABI
Strateji Gelitirme Bakanl Yaynlar No : 2
Strateji Gelitirme Bakanl
lan
tejik P
Stra
HAZIRLAYANLAR
K
ol on
ntr Naim OBAN tr
ol
Ko TBMM Strateji Gelitirme Bakan
ali hSelma AYDIN hal
a e
M
n
Bakan Yardmcs
r
rc
Ha
UZMANLAR
mmet ATAY
Salih AYDIN

rar
idem EREN
u Za
Kamil KILIN
Kam
Halil KSE
Ta
Yaln URHAN
mAlattin ENMEZ
n
az *
Grafik Tasarm
e Performans
Ik ARSLAN
*
Gelitirilmi 2. Bask
Bte v
TBMM Basmevi - Ankara

Ocak - 2014
Kamu Mali Ynetimi El Kitab
nsz
Dnyada yaanan hzl geliim ve deiim, beraberinde
padalarn ihtiya beklentilerini de deitirmitir. 90l yllardan
itibaren Trkiye gndemine yeni kavram ve yaklamlar girmi
olup bu yaklamlarn paralelinde 2000li yllardan itibaren
kamunun yaps deimeye balamtr. Bu deiimin ncs
ro
l olan 5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanunu ile
kamu kurumlar iyi ynetiim ilkeleri, stratejik plan, i kontrol,
performans program ve faaliyet raporu gibi kavramlarla
tanmlardr.
Bu erevede, Trkiye Byk Millet Meclisi dari Tekilat olarak

Stratejik Planda yer alan misyon ve vizyonumuz erevesinde
kaynaklarn etkili, ekonomik ve verimli kullanlmasn, hesap
verebilirlii ve mali saydaml salamaya ynelik pek ok
alma yaplmaktadr. Dolaysyla stratejik ama ve hedefler
dorultusunda tahsis edilen kaynaklarn, belirlenmi
mevzuat esaslar erevesinde, usulne uygun olarak
gerekletirilmesine azami gayret sarf edilmektedir.
5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanununda

belirtilen aktrlerin ve mali sre ierisinde bizzat yer alan
uygulayclarn faydalanmas iin Kamu Mali Ynetimi
El Kitab hazrlanmtr. Yaplan bu almada kamu mali
ynetimi ve kamu harcamalarnn yaplmasna ilikin pek ok
konu, soru-cevap yntemiyle anlatlmaya allmtr. Ayrca
alanlarn ilerini yaparken elinin altnda hazr bulabilecei,
ska karlalan ve tereddde dlen konularda, zaman
kaybn en aza indirmek ve uygulama birlikteliini salamak
iin birok mevzuatn (kanun, ynetmelik, tebli, esas vb) bir
arada topland bir kaynak oluturulmutur.
Amacmz hem vatandalarmza, hem de kamu kurum ve

kurulular ile dnya parlamentolarna yaptmz iler ve
faaliyetlerimizle rnek olmaktr. Rehber niteliindeki bu kitap
ile hedefimize bir adm daha yaklatk.
Bu kitabn ilerinizi daha da kolaylatrc olmas dileiyle

emei geen tm mesai arkadalarma teekkr ederim.
Dr. rfan NEZROLU
Genel Sekreter
3
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
4
erikler
ro NSZ .................................................................................................. 3
l Dr. rfan NEZROLU
Genel Sekreter
BRNC BLM.................................................................... 5
5018 Sayl Kanuna Gre Sorumlular ve
Sorumluluklar, Harcama Birimi, Harcama Yetkilisi,
Harcama Yetkisinin Devri ve Birletirilmesi
KNC BLM.................................................................... 21
Stratejik Plan, Performans Program ve
Faaliyet Raporu
NC BLM.............................................................. 33
Kontrol
DRDNC BLM.................................................... 51
Bte ve Kesin Hesap Sreci ile Bteden Harcama
Yaplmas
BENC BLM................................................................73
n demeler
ALTINCI BLM.............................................................. 85
Harcrahlar
YEDNC BLM............................................................. 99
Temsil, Tantma ve Arlama Giderleri
SEKZNC BLM....................................................105
hale, hale Yetkisi ve Yetkilisi ile hale Yetkisinin
Devri
5
DOKUZUNCU BLM............................................ 111

Dorudan Temin
ik Plan
tej 129
Stra
ONUNCU BLM.........................................................
Devlet Malzeme Ofisinden Yaplan Almlar
K
ol BLM.............................................. 135 ont
ON BRNC
r
nt likin lemler
Tanr Mallara ro
o l
la i K
ON KNC BLM
h ha 155
le
...................................................
a
M
Tanmaz Mal Ynetimi

n
r
rc
Ha
ON NC BLM............................................159
n Mali Kontrol
ON DRDNC BLM................................. 167

rar
Kamu Zararlar ve Alacaklar

u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
6
ro
l
BRNC BLM
5018 Sayl Kanuna Gre Sorumlular ve
Sorumluluklar, Harcama Birimi, Harcama Yetkilisi,
Harcama Yetkisinin Devri ve Birletirilmesi
7
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
8
Bu blm; 5018 sayl Kanuna gre sorumlular ve sorumluluklar,

harcama biriminin tanm, harcama srecinde yer alan
grevliler ve sorumluluklar, harcama yetkisinin devredilmesi ve
birletirilmesine ilikin hususlar kapsar.
1.1 5018 SAYILI KAMU MAL YNETM VE

ro KONTROL KANUNUNA GRE SORUMLU-
l
LAR KMLERDR?
Bakan
st Ynetici
Harcama Yetkilisi
Gerekletirme Grevli(leri)si
Muhasebe Yetkilisi
Tanr Kayt ve Kontrol Yetkili(leri)si
Tanr Konsolide Grevlisi
Tanmaz kaytlarndan sorumlu personel
Harcama Yetkilisi Mutemedi
1.2 5018 SAYILI KANUNA GRE BAKANIN

SORUMLULUKLARI NELERDR?
Bakanlar, hkmet politikasnn uygulanmas ile bakanlklarnn
ve bakanlklarna bal, ilgili veya ilikili kurulularn stratejik
planlar ile btelerinin kalknma planlarna, yllk programlara
uygun olarak hazrlanmas ve uygulanmasndan, bu erevede
dier bakanlklarla koordinasyon ve ibirliini salamaktan
sorumludur. Bu sorumluluk, Yksekretim Kurulu, lme,
Seme ve Yerletirme Merkezi Bakanl, niversiteler ve
yksek teknoloji enstitleri iin Milli Eitim Bakanna, mahalli
idareler iin ileri Bakanna aittir.1
1 5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanunu (KMYKK)

(Madde 10)
9
1.3 BAKANLAR KME KARI SORUMLUDUR-

LAR?
Plan
ejikverimli
tve
Stra
Bakanlar, kamu kaynaklarnn etkili, ekonomik
kullanlmas ile hukuki ve mali konularda Babakana ve Trkiye
Byk Millet Meclisine kar sorumludurlar.2
K
ol on
tr tr
ol
n
1.4 ST YNETC
o KMDR?
la i K
Bakanlklarda hal
mstear,h dier kamu idarelerinde en st
a e
M
ynetici, il zel idarelerinde vali ve belediyelerde belediye

n
r
rc
bakan st yneticidir. Ancak, Mill Savunma Bakanlnda st

Ha
ynetici Bakandr.3
TBMM Bakanl dari Tekilat st yneticisi Genel Sekreterdir.

rar
1.5 ST YNETCLERN TEMEL GREV VE

u Za
st yneticiler;
Kam
darelerinin stratejik planlarnn ve btelerinin

Ta
kalknma planna, yllk programlara, kurumun

m
stratejik plan ve performans hedefleri ile hiz-
n
az
met gereklerine uygun olarak hazrlanmas ve
uygulanmasndan,
Sorumluluklar altndaki kaynaklarn etkili, eko-
e Performans
nomik ve verimli ekilde elde edilmesi ve kullan-

mn salamaktan, kayp ve ktye kullanmnn
nlenmesinden,
Mali ynetim ve kontrol sisteminin ileyiinin g-
Bte v
zetilmesi ve izlenmesinden sorumludur.
2 5018 sayl KMYKK (Madde 10)

10
st yneticiler, bu sorumluluun gereklerini harcama

yetkilileri, mali hizmetler birimi (strateji gelitirme birimleri) ve
i denetiler araclyla yerine getirirler.4
Genel Sekreter, dari Tekilatn grevlerini mevzuata, dari

Tekilatn ama ve politikalar ile stratejik planna uygun olarak
dzenler, yrtr ve hizmet birimleri arasnda e gdm
ro salar.
l
1.6 ST YNETCLER KME KARI SORUMLU-

DUR?
st Yneticiler, grev ve sorumluluklarnn yerine
getirilmesinden Bakana; mahalli idarelerde ise meclislerine
kar sorumludurlar.5 st Ynetici TBMMde Meclis Bakanna
kar sorumludur.
1.7 5018 SAYILI KANUNA GRE HARCAMA

BRMNN TANIMI NEDR?
Kamu idaresi btesinde denek tahsis edilen ve harcama
yetkisi bulunan birim, harcama birimidir.6
1.8 5018 SAYILI KANUNA GRE HARCAMA

YETKLS KMDR?
Bteyle denek tahsis edilen her bir harcama biriminin en st
yneticisi harcama yetkilisidir.

11
1.9 HARCAMA YETKLSN BELRLEYEN

TEMEL UNSUR NEDR?
lan
tejik P
Stra
Bteyle denek tahsis edilen birimler (genel mdrlkler,
bakanlklar vb.), harcama birimi ve her bir harcama biriminin
en st yneticisi harcama yetkilisi olduundan, harcama
K
ol
yetkilisini belirleyen temel unsur bte kodlamasdr. on
tr
Bilindii zerenkamu idarelerinin bteleri, Maliye Bakanlnca
tr
ol
o
uluslararasli Kstandartlara uyumlu olarak belirlenen analitik
a hal
ah gre hazrlanmaktadr. Analitik
bte snflandrmasna
e
M
n
bte snflandrmas; kurumsal snflandrma, fonksiyonel

r
rc
snflandrma, finansman tipi ve ekonomik snflandrma olmak

Ha
zere drt gruptan olumaktadr. Kurumsal snflandrmada

drt dzeyli ve sekiz haneli bir kodlama sistemi benimsenmi
olup, birinci dzeyde Cumhurbakanl, Trkiye Byk Millet
Meclisi, yksek yarg organlar ile bakanlklar ve bte trleri,

rar
ikinci dzeyde birinci dzeyde tanmlanan yneticilere kar

dorudan sorumlu birimler ile bte trleri kapsamnda yer
u Za
alan kurumlar, nc dzeyde ana hizmet birimleri gibi ikinci

dzeye bal birimler, drdnc dzeyde ise destek ve lojistik
Kam
birimler ile politika uygulayc birimler yer almaktadr.

Ta
Buna gre, kurumsal snflandrmann nc ve drdnc

m
n
az
dzeyinde yer alan birimler, bteyle denek tahsis edilen
harcama birimlerini, bu birimlerin en st yneticileri de
harcama yetkililerini ifade etmektedir.7
e Performans
1.10 HARCAMA YETKLSNN GREV VE

Harcama yetkilisi hesap verme ana sorumluluu erevesinde
Bte v
planlama, raporlama, bteleme ve i kontroln yan sra

aadaki hususlarla ilgili grev ve sorumluluklar da haizdir:
Mevzuata uygun harcama talimat verilmesi,
7 Harcama Yetkilileri Hakknda Genel Tebli (Seri No: 1) (Madde 2)
12
Birime tahsis edilen deneklerin, bte ilke ve

esaslarna uygun olarak etkili, ekonomik ve verimli
olarak kullanlmas,
Tanr mallarn etkili, ekonomik, verimli ve hu-
kuka uygun olarak elde edilmesi, kullanlmas ve
kaytlarnn mevzuata uygun olarak tutulmasnn
ro salanmas,
l
Mevzuata aykr karar, ilem, eylem veya ihmal so-
nucunda kamu kaynanda arta engel veya eksil-
meye neden olunmamas,
1.11 BTEYLE HANG BRMLERE DENEK

TAHSS EDLR?
Kurumsal snflandrmann nc ve drdnc dzeyinde
yer alan birimlere bteyle denek tahsis edilir.8
13
1.12 TBMM BAKANLII DAR TEKLATI

HARCAMA YETKLLER KMLERDR?
te jik Plan
Birimler Stra
Harcama yetkilisi
zel Kalem Mdrl zel Kalem Mdr

K
l on
ro Bakanl tr
nt
Hukuk Hizmetleri Hukuk Hizmetleri Bakan
ol
o ve Protokol
la i KBakanl
D likiler D likiler ve Protokol
ah
Bakan
hal
e
M
n
Strateji Gelitirme Bakanl Strateji Gelitirme Bakan

r
rc
Ha
Kanunlar ve Kararlar Bakanl Kanunlar ve Kararlar Bakan
Bte Bakanl Bte Bakan
Tutanak Hizmetleri Bakanl Tutanak Hizmetleri Bakan

rar
nsan Kaynaklar Bakanl nsan Kaynaklar Bakan

u Za
Destek Hizmetleri Bakanl Destek Hizmetleri Bakan

Kam
letme ve Yapm Bakanl letme ve Yapm Bakan

Ta
Milletvekili Hizmetleri Milletvekili Hizmetleri

m
n
Bakanl Bakan
az
Aratrma Hizmetleri Bakanl
Aratrma Hizmetleri
Bakan
Ktphane ve Ariv Hizmetleri Ktphane ve Ariv
e Performans
Bakanl Hizmetleri Bakan

Basn, Yayn ve Halkla likiler Basn, Yayn ve
Bakanl Halkla likiler Bakan
Bilgi lem Bakanl Bilgi lem Bakan

Bte v
Mzecilik ve Tantm Bakanl Mzecilik ve Tantm Bakan
Restorasyon ve Teknik Restorasyon ve Teknik

Uygulamalar Bakanl Uygulamalar Bakan
dari ve Mali ler
dari ve Mali ler Bakan
Bakanl
14
1.13 HARCAMA YETKLS GEC OLARAK G-

REVNDEN AYRILDIINDA (KANUN ZN,
HASTALIK GREVDEN UZAKLATIRILMA
GB) BU GREV KM TARAFINDAN YERNE
GETRLR?
Bu durumda, harcama biriminin harcama yetkililii grevi,
ro vekleten grevlendirilen kii tarafndan yrtlr.9
l
Harcama yetkisi;
Yetki devrinin yazl olmas,

Devredilen yetkinin snrlarnn aka belirtilmesi
hlinde ksmen veya tamamen devredilebilir. Har-
cama yetkisinin devredilmesi devredenin idari so-
rumluluunu ortadan kaldrmaz.10
1.14 HARCAMA YETKS HANG GREVLLERE

DEVREDLEBLR?
TBMM Bakanl dari Tekilat harcama yetkilileri, yetkilerini
yardmclarna, yardmcs olmayanlar ise hiyerarik olarak bir
alt kademedeki yneticilere devredebilir.
1.15 HARCAMA YETKSNN DEVR VE GER

ALINMASININ BLDRLMESNN ZORUN-
LU OLDUU MERCLER KMLERDR?
Harcama yetkisinin devredilmesi ve geri alnmas st Yneticiye
ve Strateji Gelitirme Bakanlna yazl olarak bildirilir.11

15
1.16 HANG HALLERDE HARCAMA YETKS

DEVREDLEMEZ?
bintejik Plan
Stra
Mal ve hizmet almlarnda iki yz elli TLyi,
Yapm ilerinde bir milyon TLyi
K
aan harcamalara ilikin harcama yetkisinin devredilmesi
12l
on
ro tr
t
mmkn deildir. ol
on
li K
a
1.17 HARCAMA hal
YETKS HANG ARTLARDA
ah e
M
BRLETRLEBLR?
n
r
rc
Ha
st ynetici ile harcama birimleri arasnda yne-

tim kademesinin yer almas,
Maliye Bakanlnn uygun grnn olmas,

st yneticinin onaynn alnmas

rar
hlinde bir st ynetim kademesinde harcama yetkisinin

u Za
birletirilmesi mmkndr.13
Kam
1.18 ST YNETC VE YARDIMCILARINA

Ta
HARCAMA YETKSNN BRLETRL-

m
n
MES SURETYLE HARCAMA YETKS

VERLEBLRaM?
z
st ynetici ve yardmclarna harcama yetkisinin
e Performans
birletirilmesi suretiyle harcama yetkisi verilemez.14

Ancak btelerinde harcama birimleri snflandrlamayan
idareler ile harcama yetkililerin belirlenmesinde glk
bulunan idarelerde st ynetici ya da st yneticinin
belirleyecei kiilerden Maliye Bakanlnca uygun grlenler
Bte v
harcama yetkilisi olabilirler.

16
Harcama yetkisinin birletirilmesi ile zorunlu haller durumunda

st yneticinin harcama yetkilisi olarak belirlenmesi durumu
birbirinden farkl hususlardr. st yneticinin harcama yetkilisi
olmas mecburiyetten kaynaklanan istisnai bir durumdur.
1.19 HARCAMA BRMLERNE LKN PERSO-

NEL LEMLER, ALIM-SATIM, KRALA-
ro
l MA, BAKIM-ONARIM GB MAL LEMLER
DARENN DESTEK HZMETLERN YR-
TEN BRM TARAFINDAN YAPILABLR M?
5018 sayl Kanunun 60nc maddesinin ikinci fkrasnda,
harcama birimlerini ilgilendiren harcamalarn harcama
birimleri tarafndan gerekletirilecei, ancak, harcama
yetkililii grevi uhdesinde kalmak artyla, harcama
birimlerinin talebi ve st yneticinin onayyla dier harcama
birimlerine ilikin baz mli ilemlerin idarenin destek
hizmetlerini yrten birimi tarafndan yaplabilecei hkme
balanmtr. Bu hkmn uygulanmasnda, idarelerin tekilat
yaplarnda destek hizmetleri ile yardmc hizmet birimleri
olarak yer alan destek hizmetleri birimi, idari ve mali iler,
personel gibi birimler (Destek Hizmetleri Bakanl, letme
ve Yapm Bakanl, Bilgi lem Bakanl ve dari ve Mali ler
Bakanl vb) destek hizmetleri birimi saylacaktr. Bu ilemlere
ilikin olarak st yneticiden alnacak onay, harcama birimleri
tarafndan ayr ayr alnabilecei gibi, harcama birimlerinin
talebi zerine Strateji Gelitirme Bakanlnca da alnabilir.15
1.20 HARCAMA BRMNDE HARCAMA

YETKLS DIINDA KMLER GREVLENDRLR?
Harcama biriminde harcama yetkilisi dnda;
Gerekletirme grevlisi,
Harcama yetkilisi mutemedi,
Tanr kayt ve kontrol yetkilisi,
17
Tanmaz kayt ve kontrol ilemleri ile grevli

personel
Plan
jikbirden
grevlendirilir. Bu grevliler bir kii olabilecei gibi
S trate
fazla personel de bu ileri yapmak zere grevlendirilebilir.
1.21 GEREKLETRME GREVLS KMDR?

Ko
o l n
Gerekletirme tr grevlisi, harcama yetkilisi tarafndan tro
n l
yardmclarKoveya hiyerarik olarak kendisine en yakn
ali yneticileri h belgesi
st kademe h arasndan deme emri
dzenlemek ve kontrolaetmekle grevlendirilen bir veya daha
ale
M
n
r
rc
fazla sayda kiidir.16

Ha
1.22 GDER NE ZAMAN GEREKLETRLM

OLUR?

rar
Giderlerin gerekletirilmesi; harcama yetkililerince

u Za
belirlenen grevli tarafndan dzenlenen ve gerekletirme

grevlisince imzalanan deme emri belgesinin harcama
yetkilisince imzalanmas ve tutarn hak sahibine denmesiyle
Kam
tamamlanr.17
Ta
m
n
az
1.23 GEREKLETRME GREVLLER HANG
GREVLER YRTRLER?
Gerekletirme grevlileri harcama talimat zerine;
e Performans
in yaptrlmas,
Mal veya hizmetin satn alnmas,
Teslim almaya ilikin ilemlerin yaplmas,
Belgelendirilmesi
Bte v
deme iin gerekli belgelerin hazrlanmas

grevlerini yrtrler.18
16 Kontrol ve n Mal Kontrole likin Usul ve Esaslar (Madde 12)

17 5018 Sayl KMYKK (Madde 33)
18
Elektronik ortamda oluturulan ortak bir veri tabanndan

yararlanmak suretiyle yaplacak harcamalarda, veri giri
ilemleri gerekletirme grevi saylr.19
1.24 HARCAMA YETKLS MUTEMED KMDR

VE GREV NEDR?
ro
l Harcama yetkilisi tarafndan yazl olarak grevlendirilen ve
(kendisine verilen avans veya adna alan kredilerle snrl
olarak) yapaca harcamalar konusunda harcama yetkilisine
kar sorumlu olan personeldir.20
Mutemet, harcamalarn mahsubuna ilikin belgeleri muhasebe

yetkilisine vermek ve artan tutar iade etmekle ykmldr.
1.25 TAINIR KAYIT VE KONTROL YETKLS

KMDR?
Harcama yetkilisi adna tanrlar teslim alan, koruyan,
kullanm yerlerine teslim eden, mevzuata uygun olarak
kaytlar tutan ve bunlara ilikin belge ve cetvelleri dzenleyen
ve bu hususlarda hesap verme sorumluluu erevesinde
harcama yetkilisine kar sorumlu olan grevlidir.21
1.26 TAINIR KONSOLDE GREVLS KMDR?

Tanr konsolide grevlisi, kamu idarelerinin merkez
tekilatlarnda strateji gelitirme birimi yneticisine bal
mali hizmetleri yrten birimin bnyesindeki tanr kayt
ilemlerinden sorumlu yneticidir.
Harcama birimlerinden aldklar Harcama Birimi Tanr
Ynetim Hesab Cetvellerini konsolide ederek, idarenin Tanr
Kesin Hesap Cetveli ile Tanr Hesab cmal Cetvelini, st
ynetici adna hazrlamakla ykmldr.

20 n deme Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik (Madde 4)
21 Tanr Mal Ynetmelii (Madde 4)
19
1.27 TAINMAZ KAYIT VE KONTROL LEMLER

LE GREVL PERSONEL KMDR?
an
ik Plve
tejkayt
Stra
Harcama yetkilisi tarafndan idarenin tanmazlarnn
kontrol ilemlerini mevzuata uygun olarak tutmakla ve bunlara
ilikin belge ve cetvelleri dzenlemekle grevlendirilen
K
personeldir.22
ol on
t r tr
ol
Tanmaz kayton ilemleri, Kamu darelerine Ait Tanmazlarn
K
ali Ynetmelik
Kaydna likin
h
erevesinde, merkezde letme ve
hal
a Saraylardan Sorumlu Genel Sekreter e
M
Yapm Bakalnca, Milli

n
Yardmcsna bal bakanlklarda ise Mzecilik ve Tantm

rc
Ha
Bakanlnca yrtlecektir.
1.28 MUHASEBE YETKLS KMDR?

rar
Muhasebe hizmetlerinin yrtlmesinden ve muhasebe

biriminin ynetiminden sorumlu, usulne gre atanm
u Za
sertifikal yneticidir.23 5018 sayl Kanunun 61inci maddesi

erevesinde TBMMnin, ve Saytayn muhasebe hizmetleri
Kam
Strateji Gelitirme Bakanl tarafndan yrtlr.24

Ta
m YETKLSNN
n
1.29 MUHASEBE GREV VE

az
YETKLER NELERDR?
Gelirleri ve alacaklar ilgili mevzuatna gre tahsil
e Performans
etmek, yersiz ve fazla tahsil edilenleri ilgililerine

iade etmek.
Giderleri ve borlar hak sahiplerine demek.
Para ve parayla ifade edilebilen deerler ile ema-
netleri almak, saklamak ve ilgililere vermek veya
Bte v
gndermek.
22 Kamu darelerine Ait Tanmazlarn Kaydna likin Ynetmelik

(Madde 5)
23 Muhasebe Yetkilisi Adaylarnn Eitimi Sertifika Verilmesi ile
Muhasebe Yetkililerinin alma Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik
(Madde 4)
24 6253 sayl TBMM Bakanl dari Tekilat Kanunu madde 22
20
Yukardaki bentlerde saylan ilemlere ve dier

mali ilemlere ilikin kaytlar usulne uygun, say-
dam ve eriilebilir ekilde tutmak, mali rapor ve
tablolar her trl mdahaleden bamsz olarak
dzenlemek.
Gerekli bilgi ve raporlar, Bakanla, hizmet verilen
ilgili kamu idaresinin harcama yetkilisi ile st yne-
ro ticisine ve yetkili klnm dier mercilere muhase-
l be ynetmeliklerinde belirtilen srelerde dzenli
olarak vermek.
Vezne ve ambarlarn kontroln ilgili mevzuatnda
ngrlen srelerde yapmak.
Muhasebe hizmetlerine ilikin defter, kayt ve bel-
geleri ilgili mevzuatnda belirtilen srelerle muha-
faza etmek ve denetime hazr bulundurmak.
Muhasebe yetkilisi mutemetlerinin hesap, belge
ve ilemlerini ilgili mevzuatnda ngrlen za-
manlarda denetlemek veya muhasebe yetkilisi
mutemedinin bulunduu yerdeki birim ynetici-
sinden kontrol edilmesini istemek.
Hesabn kendinden sonra gelen muhasebe yetki-
lisine devretmek, devredilen hesab devralmak.
Muhasebe birimini ynetmek.
Dier mevzuatla verilen grevleri yapmak.25
1.30 MUHASEBE YETKLSNN SORUMLULUK-

LARI NELERDR?
Muhasebe yetkilileri;
Muhasebe Yetkilisi Adaylarnn Eitimi Sertifika

Verilmesi le Muhasebe Yetkililerinin alma Usul
Ve Esaslar Hakknda Ynetmeliin 23nc mad-
desinde saylan hizmetlerin zamannda yaplma-

(Madde 23)
21
sndan ve muhasebe kaytlarnn usulne uygun,

saydam ve eriilebilir ekilde tutulmasndan,
lan
t jik P
Mutemetleri araclyla aldklar ve eldenekardk-
Stra ile bunlar-
lar para ve parayla ifade edilen deerler
da meydana gelen kayplardan,
n deme ile kesin demelerin yaplmas ven Kon
l
tro
demelerin mahsubu aamalarnda deme emri tro
Kon ve eki belgelerin usulnce incelenmesi ve
belgesi
l
ali kontrolnden, hal
ah e
M
n
Yersiz ve fazla tahsil edilen tutarlarn ilgililerine geri

r
rc
verilmesinde, geri verilecek tutarn, dzenlenen

Ha
belgelerde ngrlen tutara uygun olmasndan,

demelerin, ilgili mevzuatn ngrd ncelik
sras da gz nnde bulundurularak, muhasebe

kaytlarna alnma srasna gre yaplmasndan,

rar
Rcu hakk sakl kalmak kaydyla, kendinden n-

u Za
ceki muhasebe yetkilisinden hesab devralrken

gstermedii noksanlklardan,
Kam
Muhasebe yetkilisi mutemetlerinin hesap, bel-

Ta
ge ve ilemlerini ilgili mevzuata gre kontrol

m
n
etmekten,
az
TBMMnin ilgili Mali Yl Bte gereklemelerine
ilikin belgeleri takip eden yln Mart ay bandan
itibaren d denetim yapmakla sorumlu komisyo-
e Performans
na teslim etmekten (6253 sayl Kanun-37/2),

Yetkili mercilere hesap vermekten sorumludur-
lar.26
Bte v

(Madde 24)
22
ro
l
KNC BLM
Stratejik Plan, Performans Program ve
Faaliyet Raporu
23
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
24
Bu blmde, stratejik plan, performans program ve faaliyet

raporuna deinilmitir.
2.1 STRATEJK PLAN NEDR?

Stratejik plan, kamu idarelerinin orta ve uzun vadeli amalarn,
temel ilke ve politikalarn, hedef ve nceliklerini, performans
ro
l ltlerini, bunlara ulamak iin izlenecek yntemler ile
kaynak dalmlarn ieren plandr.27
Stratejik planlar; kamu idarelerinin planl hizmet sunumu,

politika gelitirme, belirlenen politikalar somut i
programlarna ve btelere dayandrma ile uygulamay etkili
bir ekilde izleme ve deerlendirmelerini salamaya ynelik
temel bir aratr.28
Stratejik planlar be yllk bir dnemi kapsar ve kalknma

plan, orta vadeli program ve faaliyet alan ile ilgili dier
ulusal, blgesel ve sektrel plan ve programlara uygun olarak
hazrlanr.29 Ulusal dzeydeki kalknma planlar ve stratejiler
erevesinde hazrlanm olan stratejik planlar; programlar,
sektrel ana planlar, blgesel planlar ve il geliim planlar
ile birlikte genel olarak lke apnda planlama ve uygulama
srecinin etkinliini artrmakta ve kaynaklarn aklc ve verimli
kullanmna katkda bulunmaktadr.
Stratejik planlama sreci katlmc bir yaklamla yrtlr.

Bu srete kamu idaresinin hizmetinden yararlananlarn,
kamu idaresi alanlarnn, sivil toplum kurulularnn, ilgili
kamu kurum ve kurulular ile dier paydalarn katlmlarnn
salanmas ve katklarnn alnmas esastr. Ayrca stratejik
plann hazrlayan kurulu iinde de en st yneticiden
balayarak her kademede alanlarn katlm salanr.

28 Kamu dareleri in Stratejik Planlama Klavuzu, Haziran 2006,
Kalknma Bakanl
29 Kamu darelerinde Stratejik Planlamaya likin Usul ve Esaslar
Hakknda Ynetmelik (Madde 7 ve 12)
25
Bylece stratejik planlar, bir yandan kamu mali ynetimine

etkinlik kazandrrken dier taraftan da kurumsal kltr ve
kimliin geliimine ve glendirilmesine destek olmaktadr.an
l
tejik P
Stra
2.2 PERFORMANS PROGRAMI NEDR?
K
ol stratejik plannda yer alan orta ve uzun on
tr
Bir kamu idaresinin tr
ol
on
vadeli amaK ve hedeflerini gerekletirmeyi ynelik bir yllk
i
program aldnemine ilikin olarak belirledii performans
hal
ah ulamak iin yrtecei faaliyetleri,
e
M
hedeflerini, bu hedeflere
n
faaliyetlerin kaynak ihtiyac ve performans gstergelerini

rc
Ha
ieren programdr.30
Performans program, idarenin stratejik plan ve btesi

arasnda iliki kurmakta ve idare btesi ile faaliyet raporunun
hazrlanmasna esas tekil etmektedir.31

rar
u Za
2.3 PERFORMANS HEDEF NEDR?

Kam
Kamu idarelerinin stratejik planlarnda yer alan ama ve

hedeflerine ulamak iin program dneminde gerekletirmeyi
Ta
planladklar kt-sonu odakl hedeflerdir.

m
n
az
Performans hedefleri idare dzeyinde belirlenir ve bir veya
birden fazla harcama birimini ilgilendirir. Performans hedefleri;
belirlenen ncelikli ama ve hedeflerle ilikili

e Performans
olmaldr,
performans program hazrlama srecinin balan-
g aamasnda st ynetici ve harcama yetkilileri
tarafndan idare dzeyinde belirlenmelidir,
Bte v
idarenin yrtt faaliyetlerle gerekletirilebilir

olmaldr,
kaynaklarn snrll gz nnde bulundurularak
belirlenmelidir,
30 Kamu darelerince Hazrlanacak Performans Programlar Hakknda
Ynetmelik (Madde 3)
31 Performans Program Hazrlama Rehberi, Mays 2009, Maliye
Bakanl
26
belirli, ulalabilir, gereki ve performans gster-

geleri ile llebilir olmaldr,
kt-sonu odakl olmaldr,
az sayda belirlenmelidir.
2.4 PERFORMANS GSTERGES NEDR?

ro
l Performans hedeflerine ulalp ulalamadn ya da ne
kadar ulaldn lmek, izlemek ve deerlendirmek iin
kullanlan ve saysal olarak ifade edilen aralardr. Performans
gstergeleri;
performans hedeflerine ulalp ulalmadn

lebilmelidir,
llebilir, ulalabilir, gvenilir veri sunacak nite-
likte olmaldr,
gerek gemi dnemlerin gerekse dier idarelerin
benzer gstergeleriyle karlatrlabilir olmaldr,
verilerinin elde edilme ve deerlendirme maliyet-
leri makul ve kabul edilebilir bir seviyede olmaldr.
2.5 GRD, IKTI VE SONU NEDR?

Girdi, bir rn veya hizmetin retilmesi iin gereken beeri,
mali ve fiziksel deerlerdir. kt, idare tarafndan retilen nihai
rn veya hizmetlerdir. Sonu ise, idarenin sunduu rn ve
hizmetlerin, bireyler ve toplum zerinde meydana getirdii
etkilerdir.
2.6 PERFORMANS PROGRAMI NASIL HAZIR-

LANIR?
Performans programlar, idare dzeyinde, kt ve sonu odakl
bir anlayla, doru ve gvenilir bilgiye dayal, mali saydaml
ve hesap verebilirlii salayacak ekilde her yl hazrlanr.
Performans program hazrlk sreci, her yl en ge Mays
27
ay sonuna kadar st yneticinin harcama birimlerine yazl

duyurusu ile balar.
Program, tm harcama yetkililerinin katlmyla Plan

tejikstrateji
Stra
gelitirme bakanlnn koordinasyonunda hazrlanr. Bu
srete, st ynetici ve harcama yetkilileri, performans
programlarnn hazrlanmasnda ihtiya duyulacak her trl K
ol
bilgi ve verinintrtoplanmas ile analiz edilmesi iin gerekli ntro
o
ortam, yapKveon sreleri olutururlar. Hazrlk almalarnda l

ali belge ve cetveller
kullanlacak
hal
ile gerekli dokman strateji
ah e
M
gelitirme bakanl tarafndan idarenin ilgili dier birimlerine

n
r
rc
gnderilir.32
Ha
2.7 PERFORMANS PROGRAMI HAZIRLAMA

SREC NASILDIR?

rar
Performans programn hazrlama srecinde u admlar izlenir:

u Za
st ynetici ve harcama yetkililerince, stratejik

planda yer alan stratejik ama ve hedeflerden
Kam
program dneminde hangilerine ve ne lde n-

celik verilecei hususu kararlatrlr.
Ta
Belirlenen ncelikli stratejik ama ve hedeflere

m
n
az
katk salayacak performans hedef ve gstergeleri
belirlenir.
Performans hedefi ile ilikili faaliyetler saptanr.
e Performans
Harcama birimleri sorumlu olduklar faaliyetlerin

maliyetlerini tespit ederler. Faaliyet maliyeti tespit
edilirken faaliyet ile dorudan ilikilendirilebilen
maliyetler dikkate alnr. Dorudan ilikilendirilebi-
len maliyetler faaliyetin gerekletirilmesi halinde
Bte v
ortaya kacak maliyetlerdir. Faaliyetlerle doru-

dan ilikilendirilemeyen maliyetler genel ynetim
giderlerini oluturur. lgili harcama birimleri bu
srete dier idarelere transfer edilecek kaynaklar
da tespit eder.
32 Strateji Gelitirme Birimlerinin alma Usul ve Esaslar Hakknda

Ynetmelik (Madde 11)
28
Strateji gelitirme bakanl; idarenin stratejik

plannda yer alan stratejik ama ve hedefler, te-
mel politika ve ncelikler, btesi hazrlanan yla
ynelik belirlenmi olunan performans hedef ve
gstergeleri, faaliyetler, maliyet bilgileri (kaynak
ihtiyac), idarenin yetki, grev ve sorumluluklar,
tekilat yaps ile fiziksel ve beeri kaynaklarna ili-
ro kin bilgileri konsolide ederek, st yneticinin g-
l
zetiminde, idare performans programn hazrlar.
2.8 PERFORMANS PROGRAMI LE BTE

SREC LKS NASILDIR?
dare btesi ile birlikte bte grmelerinde deerlendirilen
performans program Merkez Ynetim Bte Kanun
Tasarsnn Trkiye Byk Millet Meclisine sunulmasn
mteakiben Tasarda yer alan byklklere gre revize
edilerek Ocak ay iinde kamuoyuna aklanr ve idarenin
internet sitesinde yaymlanr.
2.9 PERFORMANS PROGRAMININ ZLENME-

S VE DEERLENDRLMESNE YNELK
SSTEM NASIL OLMALIDIR?
darenin stratejik plann uygulamaya geiren ve beeri,
teknolojik, fiziki, mali ve dier nitelikte btn kaynaklarn
kullanlmasn ynlendiren performans programnn izlenmesi
ve deerlendirilmesi nemlidir.
zleme ve deerlendirme sisteminin, idarenin ama ve
hedeflerine ulamasn engelleyecek sorunlarn ortaya
kmasn nleme, mevcut sorunlar giderme ve zamannda
gerekli iyiletirici tedbirlerin alnmasna imkn verecek ierikte
ve nitelikte oluturulmas gerekmektedir. Ayrca, performans
gstergelerinin devreye sokulmasna veya mevcut gsterge
hedeflerinin gncellenmesine, problemler ortaya ktnda
idare tarafndan iyiletirici tedbirin zamannda alnmasna
imkn verecek ierikte ve nitelikte olmas gerekir.
29
2.10 FAALYET NEDR?

darenin ama ve hedeflerine ynelik, bal bana bir btnlk
lan
tra
oluturan, ynetilebilir ve maliyetlendirilebilir tejik P
retim veya
S
hizmetlerdir.33
Performans hedefleri idarenin ulamak istedii hedefleri ve

l Kon
tro
performans gstergeleri hedeflere ulalp ulalmadnn tr
ol
o
nasl lldn ile ilgili kriterleri gsterirken, faaliyetler
K
ali gerekletireceini
bunlarn nasl
h
ifade eder.
hal
a e
M
n
r
rc
2.11 FAALYET RAPORU NEDR?

Ha
Faaliyet raporu; birim ve idare dzeyinde hazrlanan ve bir

yldaki faaliyet sonularn gsteren rapordur. Faaliyet raporu,
stratejik plan ve performans program ile birlikte performans

rar
esasl bteleme sisteminin temel unsurlarndan birisidir.

u Za
2.12 FAALYET RAPORLARI HANG LKELERE

GRE HAZIRLANIR?
Kam
Faaliyet raporlar, mali saydamlk ve hesap verme

Ta
m
sorumluluunu salayacak, bir yln faaliyet sonularn
n
az
gsterecek ve yllar itibaryla da karlatrmaya imkn
verecek ekilde her yl hazrlanr. Faaliyet raporlarnda yer
alan bilgilerin doru, gvenilir, nyargsz, tarafsz, eksiksiz ve
faaliyet sonularnn tm ynleriyle aklayc nitelikte olmas
e Performans
gerekir. darenin faaliyetleriyle ilgisi olmayan hususlara faaliyet

raporlarnda yer verilmez. Faaliyet sonularnn gsterilmesi
ve deerlendirilmesinde ayn yntemler kullanlr. Yntem
deiiklikleri olmas durumunda, bu deiiklikler raporda
Bte v
aklanr. Faaliyet raporlarnda ilgili taraflarn ve kamuoyunun

bilgi sahibi olmasn salamak zere ak, anlalr ve sade
bir dil kullanlr. Raporlarda teknik terim ve ksaltmalarn
kullanlmas durumunda bunlar ayrca tanmlanr.34
33 Kamu darelerince Hazrlanacak Faaliyet Raporlar Hakknda

Ynetmelik (Madde 4, 5, 6, 7, 8 ve 9)
30
2.13 BRM VE DARE FAALYET RAPORU NEDR

VE KM TARAFINDAN HAZIRLANIR?
st ynetici ve harcama yetkililerince her yl faaliyet raporu
dzenlenmesi gerekmektedir.35
Birim Faaliyet Raporu harcama biriminin yl bo-

ro yunca yrtt faaliyetlerin sonularn, belirlen-
l mi hedeflere ynelik gereklemeleri de ortaya
koyacak ekilde aklayan ve idare faaliyet raporu-
na esas tekil eden rapordur. Birim faaliyet raporu
hazrlayan harcama yetkilileri, raporun ieriinden
ve raporda yer alan bilgilerin doruluundan st
yneticiye kar sorumludur.
dare Faaliyet Raporu, idarenin stratejik plan
ve performans program dorultusunda yl bo-
yunca yrtt faaliyetlerin sonularn, be-
lirlenmi hedeflere ynelik gereklemeleri de
ortaya koyacak ekilde aklayan rapordur.36
dare faaliyet raporu, birim faaliyet raporlar esas
alnarak, genel sekreter adna Strateji Gelitirme
Bakanl tarafndan hazrlanr. Genel Sekreter
idare faaliyet raporlarnn ieriinden ve raporlar-
da yer alan bilgilerin doruluundan Meclis Ba-
kanna kar sorumludur.
2.14 BRM VE DARE FAALYET RAPORUNUN

KAPSAMI NEDR?
Birim ve idare faaliyet raporlar, aada yer alan blmleri ve
bilgileri ierecek ekilde hazrlanr:
1. Genel bilgiler: Bu blmde, idarenin misyon

ve vizyonu, tekilat yaps ve mevzuatna ilikin
bilgiler, sunulan hizmetler, insan kaynaklar, bilgi,
teknoloji ve fiziksel kaynaklar ile ilgili bilgilere,

36 Performans Esasl Bteleme Rehberi, Aralk 2004, Maliye Bakanl
31
ynetim ve i kontrol sistemi ile i ve d denetim

raporlarnda yer alan tespit ve deerlendirmelere
ksaca yer verilir.
lan
tejik P
Straama ve he-
2. Ama ve hedefler: darenin stratejik
deflerine, faaliyet yl nceliklerine ve izlenen temel
ilke ve politikalarna yer verilir.
K
ol da- ontr
tr
3. Faaliyetlere ilikin bilgi ve deerlendirmeler:
ol
on mali bilgiler ile performans bilgilerine detayl
renin
K
ali olarak yer verilir
h
ve bunlar aklanr.
hal
a e
M
a) Mali bilgiler bal altnda; kullanlan kay-

n
naklara, bte hedef ve gereklemeleri ile mey-

rc
Ha
dana gelen sapmalarn nedenlerine, varlk ve

ykmllkler ile yardm yaplan birlik, kurum ve
kurulularn faaliyetlerine ilikin bilgilere, temel
mali tablolara ve bu tablolara ilikin aklamalara

rar
yer verilir. Ayrca, i ve d mali denetim sonular

hakkndaki zet bilgiler de bu balk altnda yer alr.
u Za
b) Performans bilgileri bal altnda; idarenin

stratejik plan ve performans program uyarnca y-
Kam
rtlen faaliyet ve projelerine, performans prog-

ramnda yer alan performans hedef ve gsterge-
Ta
lerinin gerekleme durumu ile meydana gelen

m
n
az
sapmalarn nedenlerine, performans bilgi sistemi-
ne ilikin deerlendirmelere yer verilir.
4. Kurumsal kabiliyet ve kapasitenin deerlendi-
e Performans
rilmesi: Bu blmde, orta ve uzun vadeli hedeflere

ulalabilmesi srecinde tekilat yaps, organizas-
yon yetenei, teknolojik kapasite gibi unsurlar a-
sndan isel bir durum deerlendirmesi yaplarak
idarenin stn ve zayf yanlarna yer verilir.
Bte v
5. neri ve tedbirler: Faaliyet yl sonular ile ge-

nel ekonomik koullar, bte imknlar ve beklen-
tiler gz nne alnarak, idarenin gelecek yllarda
faaliyetlerinde yapmay planlad deiiklik ne-
rilerine, hedeflerinde meydana gelecek deiiklik-
ler ile karlaabilecei risklere ve bunlara ynelik
alnmas gereken tedbirlere bu blmde yer verilir.
32
Birim faaliyet raporlarnda sadece harcama birimine

ilikin bilgilere yer verilir. Birim faaliyet raporlarnda birim
yneticisinin; idare faaliyet raporlarnda ise Meclis Bakan ve
Genel Sekreter sunu metni yer alr. Birim faaliyet raporlarna
ilgili Ynetmelikte rnei yer alan i kontrol gvence
beyannn; idare faaliyet raporlarna ise Genel Sekreterin i
kontrol gvence beyan ile Strateji Gelitirme Bakannn
ro beyannn eklenmesi zorunludur.
l
2.15 BRM FAALYET RAPORU HANG

DNEMLER KAPSAR?
Birim faaliyet raporlar, geride braklan yla ilikin olarak
hazrlanr. Ancak st ynetici, harcama birimlerinin
faaliyetlerini ve performansn izleyebilmek amacyla, harcama
yetkililerinden er veya altar aylk birim faaliyet raporlar
isteyebilir.
2.16 BRM FAALYET RAPORU NE ZAMANA

KADAR HAZIRLANIR VE HANG MAKAMA/
BRME GNDERLR?
lgili yla ilikin birim faaliyet raporlar harcama yetkilisince
imzalanarak, idare faaliyet raporuna esas tekil etmek zere
izleyen yln en ge Mart ay sonuna kadar st yneticiye
sunulur.37 Harcama birimleri tarafndan hazrlanan birim
faaliyet raporlar, idare faaliyet raporunun hazrlanmasnda
esas alnmak zere, strateji gelitirme birimlerine de gnderilir.
2.17 DARE FAALYET RAPORU HANG

DNEMLER KAPSAR?
dare faaliyet raporu gemi yl faaliyet sonularn gsterecek
ekilde geride braklan yla ilikin hazrlanr. Ancak
karlatrmaya ve deerlendirmeye imkn verecek ekilde
raporda yllar itibaryla karlatrmal bilgilere de yer verilir.

33
2.18 DARE FAALYET RAPORU NE ZAMANA

KADAR HAZIRLANIR VE AIKLANIR?
lan
tejik Pst
Kurumlarnn ilgili yla ilikin idare faaliyet rraporlar
St a
yneticileri tarafndan izleyen yln en ge Nisan ay sonuna
kadar kamuoyuna aklanr. Bu raporlarn birer rnei ayn
sre ierisinde Saytaya ve Maliye Bakanlna gnderilir.
Kon
rol tr
nt ol
o
dare faaliyet raporlar, kesin hesap kanun tasars ile merkez
K kanunu tasars birlikte grlr.
ali
ynetim bte
ah
hal
e
M
n
2.19 KURUMSAL MAL DURUM VE BEKLENT-

r
rc
LER RAPORU NEDR?

Ha
Hesap verebilirlik ilkesinin bir gerei olarak genel ynetim

kapsamndaki idareler btelerinin ilk alt aylk uygulama
sonular, ikinci alt aya ilikin beklentiler ve hedefler ile

rar
faaliyetlerini temmuz ay iinde Kurumsal Mali Durum ve

Beklentiler Raporu ile kamuoyuna aklamaktadrlar.38 Bu
u Za
raporlar bir nevi yl ortas faaliyet raporu gibi deerlendirilebilir.

Kam
Maliye Bakanl ise yine ayn sre iinde merkez ynetim

bte kanununun ilk alt aylk uygulama sonular, finansman
Ta
durumu, ikinci alt aya ilikin beklentiler ve hedefler ile
m
faaliyetleri kapsayan genel mali durumu temmuz ay iinde
n
kamuoyuna aklamaktadr.
az
e Performans
Bte v
34
ro
l
NC BLM
Kontrol
35
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
36
Bu blmde i kontroln tanm, Kamu Kontrol Standartlar, i

kontrol sistemi kurulmas ve iletilmesindeki rol ve sorumluluklar
zerinde durulmutur.
3.1. KONTROL NEDR?

dareler; fiziki olarak bydke, faaliyetlerin ve yrtlen
ro
l dier ilemlerin says ve karmakl artm ve idare st
ynetiminin kurum faaliyetlerini dorudan doruya kontrol
etme olana ortadan kalkmtr. dare asndan ortaya kan
bu olumsuz gelimeleri, ancak etkin bir i kontrol sistemi
kurularak ve yrtlerek giderilebilir.
Kurumda salam bir i kontrol sisteminin olmas kuruma

duyulan gvenin esasn oluturur. Finansal raporlamann
gvenilirlii, idare faaliyetlerinin etkinlii ve verimlilii,
yasalara ve dier dzenlemelere uygunluunu salamak i
kontrol sisteminin balca amalarn oluturur. Bu amalarn
baarlmasna ynelik olarak yeterli lde gvence salamak
iin oluturulan ve kurum yneticileri ve personeli tarafndan
etkilenen bir sre olarak tanmlayabileceimiz i kontrol
sistemi, bir kurumda uygulanan tm yntem, prosedr ve
politikalar iine alan genel bir kavramdr.
kontrol; bir anlk durum ya da olay deil, kurumun sre

gelen faaliyetlerini yrtt bir yntemler btn ve bir
sretir. Dolaysyla kuruma sonradan eklenen bir para deil,
kurumun faaliyete balad andan itibaren oluturulan ve
organizasyonun ayrlmaz bir parasdr. kontrol, faaliyetlerin
gerek belirlenen hedef ve amalara gerekse ilgili mevzuat ve
dzenlemelere uygun bir ekilde yrtlmesini amalayan
bir sistemdir. kontrol bu ynyle bir taraftan yasalara
uygunluu temin ederken br taraftan da kurumun
belirlenen amalarna ulamasna ilikin grevlerini yerine
getirerek kurumun performansnn yksek olmasna yardmc
olur.
Yukarda belirtilen hususlar paralelinde, 5018 sayl Kamu

Mali Ynetimi ve Kontrol Kanununda i kontrol; darenin
37
amalarna, belirlenmi politikalara ve mevzuata uygun

olarak faaliyetlerin etkili, ekonomik ve verimli bir ekilde
yrtlmesini, varlk ve kaynaklarn korunmasn, muhasebe
ik Plan
atejbilgi
Strmal
kaytlarnn doru ve tam olarak tutulmasn, ve
ynetim bilgisinin zamannda ve gvenilir olarak retilmesini
salamak zere idare tarafndan oluturulan organizasyon,
K
yntem ve srele
o l i denetimi kapsayan mal ve dier on
tr eklinde tanmlanmtr. tr
ol
n
kontroller btndr.
l i Ko
a Kavram
Kontrol
ah
hal
e
M
n
Latince karl contrarotulus ve ngilizce against olan

rc
contra dan treyen kontrol kavram; bir memur tarafndan

Ha
tutulan kayt veya hesaplardan her birinin bir bakas tarafndan

snanmas eklinde zetlenebilir. Trk Dil Kurumu szlnde
ise kontrol; bir eyin geree ve aslna uygunluuna bakma,
bir iin doru ve usulne uygun olarak yaplp yaplmadn

rar
inceleme olarak tanmlanmtr.

u Za
kontrole ilikin birok farkl tanm yer almakla birlikte tanmlar

tanmlamann yapld rgte gre deiebilmektedir. letme
Kam
bilimi alannda i kontrol, hedeflenen iletme amalarna

ulamada, standartlar ve planlarla belirlenmi konularn,
Ta
uygulamaya ilikin rgtsel faaliyetlerle uyumlatrlmasn

m
n
az
salayan faaliyetler btn eklinde tanmlanmaktadr.
En geerli i kontrol tanm, Committee of Sponsoring

Organizations (COSO)tarafndan yaplan tanm kabul edilebilir.
e Performans
Temel bir ereve belge olan COSO raporundaki tanma gre,

kontrol, iletmenin ynetim kurulu, ynetim kadrosu ve
dier alanlar vastasyla hedeflerin gerekletirilmesiyle
ilgili olarak makul bir gvencenin olumasnn salanmasdr.
Bte v
Denetiler Enstitsnn (The Insttute of nternal Auditors-

IIA) tanmna gre ise i kontrol, Ynetim kurulunun ve st
ynetimin kurum iindeki kontrol sisteminin nemliliine
ilikin tavr ve davranlardr.
Tanmlardan da grlecei gibi, i kontrol yaps kabaca,

bir rgtn varlklarn korumak, muhasebeye ve dier
38
faaliyetlere ilikin bilgi ve raporlarn doruluk ve gvenilirliini

salamak deildir. kontrol, bir anlk bir durum ya da olay
deil, iletmenin sregiden faaliyetlerini yrtt yntemler
serisidir, bir sretir. Dolaysyla, iletmeye sonradan entegre
edilen bir para deil organizasyonun ayrlmaz bir parasdr.
ro 3.2. KONTROLN AMALARI NELERDR?

l
kontrol sisteminin amalarnn neler olduu ilgili mevzuat39
hkmlerinde saylmtr.
kontroln genel amalar;
Kamu gelir, gider, varlk ve ykmllklerinin et-

kili, ekonomik ve verimli bir ekilde ynetilmesini,
Kamu idarelerinin kanunlara ve dier dzenleme-
lere uygun olarak faaliyet gstermesini,
Her trl mali karar ve ilemlerde usulszlk ve
yolsuzluun nlenmesini,
Karar oluturmak ve izlemek iin dzenli, zama-
nnda ve gvenilir rapor ve bilgi edinilmesini,
Varlklarn ktye kullanlmas ve israfn nlemek
ve kayplara kar korunmasn salamak,
olarak belirlenmitir.
Genel anlamda i kontrol sisteminin amac ise; idarenin

stratejik amalarna ve hedeflerine ulamasn salayan btn
faaliyetler, planlar, politikalar ve sistemler btn olarak
tanmlanabilir.
39 5018 sayl Kamu Mal Ynetimi ve Kontrol Kanunu, i kontroln ama-

c, m.56; Kontrol ve n Mal Kontrole ilikin Usul ve Esaslar, m.4.
39
3.3. NEDEN KONTROL SSTEM KURMALI-

YIZ?
lan
tejik P
Stra
Yasal Zorunluluklar
24.12.2003 tarihli ve 25326 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak

yrrle giren 5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol K
ol mali ynetim sistemimiz uluslararas on
Kanunuyla kamu
tr tr
ol
standartlar veonAvrupa Birlii uygulamalarna uygun bir ekilde
li K
yeniden adzenlenmi
hal
ve bu kapsamda etkin bir i kontrol
ahda amalanmtr. e
M
sisteminin oluturulmas
n
r
rc
5018 sayl Kanunun Beinci Ksmnda i kontrol sistemi

Ha
dzenlenmitir. Bu ksmda i kontrol sistemine ilikin olarak;

i kontroln tanm ve amac, kontroln yaps ve ileyii, n
mali kontrol, mali hizmetler birimi, muhasebe hizmeti ve
muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumluluklar, i denetim,

rar
i denetinin grevleri, i denetim koordinasyon kurulu, i

denetim koordinasyon kurulunun grevleri hususlarna yer
u Za
verilmitir.
Kam
Sz konusu kanunun 55inci maddesinde, i kontrol; idarenin

amalarna, belirlenmi politikalara ve mevzuata uygun
Ta
olarak faaliyetlerin etkili, ekonomik ve verimli bir ekilde

m
n
az
yrtlmesini, varlk ve kaynaklarn korunmasn, muhasebe
kaytlarnn doru ve tam olarak tutulmasn mali bilgi ve
ynetim bilgisinin zamannda ve gvenilir olarak retilmesini
salamak zere idare tarafndan oluturulan organizasyon,
e Performans
yntem ve srele i denetimi kapsayan mali ve dier

kontroller btn olarak tanmlanmtr.
Ayn Kanunun 11 inci maddesinde ise, st yneticilerin,

mali ynetim ve kontrol sisteminin ileyiinin gzetilmesi,
Bte v
izlenmesi ve Kanunda belirtilen grev ve sorumluluklarn

yerine getirilmesinden sorumlu olduklar ve bu sorumluluun
gereklerini harcama yetkilileri, mali hizmetler birimi ve i
denetiler araclyla yerine getirecekleri hkme balanmtr.
40
Strateji Gelitirme Birimlerinin alma Usul ve Esaslar

Hakknda Ynetmelik
Kanunun 15inci maddesine dayanlarak hazrlanan

Ynetmeliin 9uncu maddesinde i kontrol, mali hizmetler
fonksiyonu kapsamnda yrtlecek iler arasnda saylmtr.
Bu kapsamda yaplacak grevler; i kontrol sisteminin
ro kurulmas, standartlarnn uygulanmas ve gelitirilmesi
l konularnda almalar yapmak, idarenin grev alanna ilikin
konularda standartlar hazrlamak, n mali kontrol grevini
yrtmek, amalar ile sonular arasndaki farkll giderici ve
etkililii artrc tedbirler nermek olarak saylmtr.
Kontrol ve n Mali Kontrole likin Usul ve Esaslar
Kontrol ve n Mali Kontrole likin Usul ve Esaslar

hakknda ynetmeliin Kontrol Standartlar balkl 5inci
maddesinde, Kanuna ve i kontrol standartlarna aykr
olmamak kouluyla, idarelerce, grev alanlar erevesinde
her trl yntem, sre ve zellikli ilemlere ilikin standartlar
belirlenebilecei de belirtilmitir.
Kamu Kontrol Standartlar Teblii
Kamu Kontrol Standartlar; Avrupa Birlii Kontrol

Standartlar erevesinde Maliye Bakanl tarafndan
belirlenmitir.
Bu kapsamda; Maliye Bakanl tarafndan hazrlanan Kamu

Kontrol Standartlar Teblii ile kamu idarelerinde i
kontrol sisteminin oluturulmas, uygulanmas, izlenmesi
ve gelitirilmesi amacyla 18 standart ve bu standartlar iin
gerekli 79 genel art belirlenmitir.
Teblide, kamu idarelerinin, i kontrol sistemlerinin Kamu

Kontrol Standartlarna uyumunu salamak zere, yaplmas
gereken almalar tespit etmeleri, bu almalar iin eylem
plan oluturmalar, gerekli prosedrler ve ilgili dzenlemelerin
hazrlanmas almalarn yrtmeleri gerektii ve almalarn
etkili bir ekilde ve zamannda yrtlmesini salamak zere,
41
idarelerin st yneticileri tarafndan gerekli nlemler alnaca

belirtilmitir.
Kamu Kontrol Standartlarna Uyum Eylem r

Plan jik Plan
teRehberi
St a
Kontrol Standartlar Uyum Eylem Plan Rehberi, idarelerde
i kontrol sistemlerini Kamu Kontrol Standartlar ile
K
uyumlu hale getirmekol iin yaplmas gereken almalarn on
tr tr
ol
belirlenmesi,obu n almalar iin eylem plan oluturulmas,
K
ali
gerekli prosedrler
hal
ve ilgili dzenlemelerin hazrlanmas
h
almalarnda kamu aidarelerine
e
rehber olmas amacyla
M
n
hazrlanmtr. Ayrca, Maliye Bakanlnn yaymlam olduu

rc
02.12.2013 tarih ve 10775 sayl Kamu Kontrol Standartlarna

Ha
Uyum Genelgesi ile dareler tarafndan hazrlanan eylem

planlarnn izlenmesine ynelik yntemler aklanmaya
allmtr. Sz konusu genelge ile darelerin her yln Haziran
ve Aralk aylar itibariyle i kontrol eylem plan almalarna

rar
ilikin bir rapor hazrlayarak st yneticiye sunulmas ve

u Za
raporun bir nshasnn on i gn ierisinde Maliye Bakanlna

gnderilmesine ilikin dzenleme getirilmitir.
Kam
Bununla birlikte, Genel Bteli Kamu dareleri ve niversiteler

dndaki zel Bteli darelerin kamu i kontrol sdandartlar
Ta
almalar hakknda st ynetici tarafndan her yln ocak

m
n
az
aynda ilgili Bakana bilgi verilmesi zorunluluu getirilmitir.
Modern Ynetim Gerekleri

e Performans
Yukarda belirtilen yasal zorunluluklarn yannda, kontrol

faaliyetlerin etkin ve verimli yrtlmesinin salanmas yani
dier bir ifade ile kurumun etkililik ve verimlilik hedeflerinin
gerekletirilmesini salamaya ynelik bir odaa sahiptir.
Dier iki odaktan (mali raporlamalarn gvenilirlii ve kanun
Bte v
ve dzenlemelere uygunluk) farkl olarak faaliyetlerin etkili,

verimli ve ekonomik yrtlmesi amac, dorudan kurumsal
verimlilie iaret etmektedir. Kurum genelindeki tm i
birimleri ve srelerinde tasarlanan ve yrtlen i kontrollerin,
etkili, verimli ve ekonomiklii temin etme misyonu, i kontrol
kavramn verimlilik ile yakndan ilikilendirilebilmesine
imkn salamaktadr.
42
kontroln, kurumlarn etkililik ve verimlilie ynelik

amalarn gerekletirmesine ynelik katks, esasen,
bu amalar tehdit eden risklerin azaltlmas eklinde
gereklemektedir. Faaliyetlere ilikin risklerin, kurumlarda
gerekleen pek ok hata, suiistimal, verimsizlik ve baarszlkta
nemli rol oynad bilindiinden, bu risklere kar gerekli
tedbirlerin alnmas iin en nemli ara yine kurumsallam
ro bir i kontrol sisteminin varl olacaktr.
l
Dier taraftan idarenin, tm paydalarna kar sorumlu, effaf,
adil ve hesap verebilir bir ynetim anlay sergilemesi ve bunu
yasal gereklilikler iinde yerine getirmesi iin stratejik ynetim,
i kontrol ve i denetim, performans ynetimi gibi kurumsal
ynetim mekanizmalarnn doru tesis edilmesi gereklidir.
3.4. KONTROLN UNSURLARI VE GENEL KO-

ULLARI NELERDR?
kontroln unsurlar ve genel koullar unlardr:
Kontrol ortam: darenin yneticileri ve alanla-

rnn i kontrole olumlu bir bak salamas, etik
deerlere ve drst bir ynetim anlayna sahip
olmas esastr. Performans esasl ynetim anlay
erevesinde grev, yetki ve sorumluluklarn uz-
manla nem verilerek bilgili ve yeterli kiilere
verilmesi ve personelin performansnn deerlen-
dirilmesi salanr. darenin organizasyon yaps ile
personelin grev, yetki ve sorumluluklar ak bir
ekilde belirlenir.
Risk deerlendirmesi: Risk deerlendirmesi, mev-
cut koullarda meydana gelen deiiklikler dikka-
te alnarak gerekletirilen ve sreklilik arz eden
bir faaliyettir. dare, stratejik plannda ve perfor-
mans programnda belirlenen ama ve hedefleri-
ne ulamak iin i ve d nedenlerden kaynaklanan
riskleri deerlendirir.
43
Kontrol faaliyetleri: nleyici, tespit edici ve dzelti-

ci her trl kontrol faaliyeti belirlenir ve uygulanr.
Plan
jik trl
Bilgi ve iletiim: darenin ihtiya duyacaeher
tratedilir ve il-
bilgi uygun bir ekilde kaydedilir,Stasnif
gililerin i kontrol ile dier sorumluluklarn yerine
getirebilecekleri bir ekilde ve srede iletilir.
l Ko
tro kontrol sistem ve faaliyetleri srekli iz- ntro
Gzetim:
on gzden geirilir ve deerlendirilir.
Klenir,
l
ali hal
ah e
M
3.5. KAMU KONTROL STANDARTLARI NE-

n
r
rc
DR?
Ha
kontrolle ilgili dzenlemeler dorultusunda, Maliye

Bakanl tarafndan hazrlanan ve 26/12/2007 tarihli ve
26738 sayl Resm Gazetede yaymlanan Kamu Kontrol

rar
Standartlar Teblii ile kamu idarelerinde i kontrol sisteminin

oluturulmas, uygulanmas, izlenmesi ve gelitirilmesi
u Za
amacyla (18) standart ve bu standartlar iin gerekli (79) genel

art belirlenmi bulunmaktadr. Kamu Kontrol Standartlar
Kam
uluslararas standartlar ve iyi uygulama rnekleri erevesinde,

i kontroln; kontrol ortam, risk deerlendirme, kontrol
Ta
faaliyetleri, bilgi ve iletiim ile izleme bileenleri esas alnarak,

m
n
az
tm kamu idarelerinde uygulanabilir dzeyde olmasn
salamak zere genel nitelikte belirlenmitir. Teblide, kamu
idarelerinin gerek grmeleri halinde, dare Ayrntl Kontrol
Standartlar da belirleyebilecekleri ngrlmtr.
e Performans
3.6. KONTROL ALIMALARI NASIL YR-

TLMEL?
Bte v
Maliye Bakanlnca yaymlanan Kontrol Standartlar Uyum

Eylem Plan Rehberin de, i kontrol sisteminin oluturulmas,
uygulanmas ve gelitirilmesi almalarnn st yneticinin
liderlii ve gzetiminde, Strateji Gelitirme Biriminin teknik
destei ve koordinatrlnde ve harcama birimlerinin
katlmyla yrtlmesi gerektii belirtilmektedir.
44
3.7. KONTROLE LKN SORUMLULUKLAR

st Ynetici
st ynetici, sorumluluklar altndaki kaynaklarn etkili,

ekonomik ve verimli ekilde elde edilmesi ve kullanmnn
salanmas, kayp ve ktye kullanmnn nlenmesi, mali
ro ynetim ve kontrol sisteminin ileyiinin gzetilmesi, izlenmesi
l ve Kanunda belirtilen dier grev ve sorumluluklarn yerine
getirilmesinden sorumludur.
Bu sorumluluklarn yerine getirilmesi, yeterli ve etkin bir i

kontrol sisteminin oluturulmasyla mmkndr. Bu da doal
olarak Denetim Biriminin ve D Denetimin etkin bir ekilde
yaplabilmesi iin uygun i kontrol ortamnn oluturulmasn
salayacaktr. st yneticinin i kontrole ilikin sorumluluu
ise idarelerin mali ynetim ve kontrol sistemleriyle ilgili olarak
verilen yeni grev, yetki ve sorumluluklara paralel olarak
dzenlenmitir. kontrol sisteminin kurulmas, gzetilmesi ve
her yl i kontrol gvence beyan nn dzenlenmesinden st
ynetici sorumludur.
st yneticiler 5018 sayl Kanundaki sorumluluklarnn

gereklerini harcama yetkilileri, mali hizmetler birimi ve i
denetiler araclyla yerine getireceklerdir. Bu nedenle st
yneticinin bu konuda dorudan aktif bir rol stlenmesi
ve i kontrol konusunda etkin bir gzetim mekanizmasn
oluturmas nem arz etmektedir.
Harcama Yetkilileri
Harcama yetkilileri, grev ve yetki alanlar erevesinde,

idari ve mali karar ve ilemlere ilikin olarak i kontroln
ileyiinden sorumludurlar. kontroln ileyiinden doan
bu sorumluluk; grev ve yetkileri erevesinde faaliyet ve
hizmetlerin yrtlmesinde, harcamalarn yaplmasnda
ve deneklerin kullanlmasnda yeterli ve etkin kontrol
srelerinin oluturulmas, uygulanmas ve bu srelerin
ileyiinin izlenmesini kapsamaktadr. Ayrca, st yneticiler
gibi bte ile denek tahsis edilen harcama yetkilileri de
45
her yl i kontrol gvence beyan dzenlemekle ykml

tutulmulardr.
lan
Strateji Gelitirme Birimi tejik P
Stra
5018 Sayl Kanunun 60 nc maddesinin (m) bendiyle; i
kontrol sisteminin kurulmas, standartlarn uygulanmas
K
ol
ve gelitirilmesi konularnda almalarn yaplmas Strateji on
tr tr
ol
n
Gelitirme Biriminin sorumluluundadr.
l i Ko
Stratejia
Gelitirme hal
Birimi, n mali kontrol faaliyetlerinin
ah e
M
yrtlmesi; mali kanunlarla ilgili dier mevzuatn

n
r
rc
uygulanmas konusunda st yneticiye ve harcama

Ha
yetkililerine gerekli bilgileri salamak ve danmanlk yapmak;

mal konularda st ynetici tarafndan verilen dier grevleri
yapmakla ykmldrler.
Personel

rar
Dier personel ve alanlar da i kontrol yaama geiren

u Za
kiilerdir. Bunlar, genellikle, kontrolleri yrten, gzden

geiren ve yanl uygulanan kontrolleri dzelten n cephedeki
Kam
kiiler olup, gnlk grevlendirmelerin gerekletirilmesinde

kontroller araclyla sorunlar tespit ederler.
Ta
m SSTEMNN KURULMASIN-
n
az
3.8. KONTROL
DAN KM SORUMLUDUR?
Yukarda belirtilen grev ve sorumluluk dalm asndan
e Performans
i kontrol sisteminin kendine zg ayrc bir zellii olduu

ve kurumda grev yapan en alt kademe alandan en
st yneticiye kadar herkesin i kontrol sistemi ierisinde
mutlaka belirli bir alanda sorumluluk stlenmesi gerektii
Bte v
anlalmaktadr.
Ancak, sorumluluk kavramnn bu denli kapsaml olmas,
idarede i kontrol sisteminin kurulmasndan ve gzetiminden
doan sorumluluun dorudan st ynetime ait olduu ve
st ynetimin bu sorumluluunu, i kontrol alanndaki dier
aktrler yardmyla (i denetim, SGB, harcama birimleri) yerine
getirmesi gerektiini ifade etmek yanl olmayacaktr.
46
st ynetimin, i kontroln kurulmas ve gzetilmesi

alanndaki sorumluluu ilgili mevzuat hkmlerinde
aka belirtilmektedir. Bu dorultuda, i kontrol sisteminin
kurulmas hususunda asl ve nihai sorumluluun st ynetime
ait olduu sylenebilir. Ancak, ifade edilmelidir ki, i kontroln
kurulmas noktasnda st ynetimin en byk yardmcs, i
kontrole ilikin standartlarn uygulanmas ve gelitirilmesi
ro konularnda almalar yapmak, alma sonularn ynetime
l
raporlamak ve idare faaliyet alanlarna ynelik spesifik ve
zellikli alanlarda ayrntl standartlar belirlemek vb. grevleri
ile SGBler olacaktr.
Dier taraftan, i kontrol sisteminin kurulmas hususunda,

SGBlerin sorumluluuna ilikin en nemli nokta ise, SGBlerce,
dier harcama birimlerine ynelik olarak sunulan rehberlik
ve koordinasyon hizmetlerinin oluturduu sylenebilir.
Buna paralel olarak, sz konusu koordinasyon ve rehberlik
grevleri erevesinde i kontrole ilikin rgtlenmenin
(Kurullar, alma gruplar vb.) oluturulmas, Kamu Kontrol
Standartlarnn uygulanmasna ynelik almalar yaplmas
ve elde edilen verilerin st ynetime raporlamas ilemleri,
SGBler tarafndan yrtlecek faaliyetler arasnda saylabilir.
3.9. ZLEME VE YNLENDRME KURULUNUN

GREVLER NELERDR?
Kamu Kontrol Standartlarna Uyum Eylem Plan Rehberinde
bir st ynetici yardmcs veya harcama yetkilisinin
bakanlnda, harcama yetkilileri veya grevlendirecekleri
yardmclarndan oluan Kontrol zleme ve Ynlendirme
Kurulu oluturulmas gerektii belirtilmektedir. Kontrol
zleme ve Ynlendirme Kurulu, i kontrol almalarn
ynlendirmek, i kontrol ekibi tarafndan hazrlanan taslak
eylem planlarn karara balamak, i kontrol eylem planna
ilikin faaliyetleri Strateji Gelitirme Bakanl araclyla
izlemek ve deerlendirmek, eylem plannn revize edilmesine
ilikin nerileri deerlendirmek ve st ynetime sunulacak
rapor hakknda gr bildirmekle grevli olmaldr.
47
3.10. KONTROL ALIMA GRUPLARI

Kontrole ilikin yukarda belirtilen hususlar dikkate
k Plan
tejiolduu
Stra
alndnda i kontroln bir ynetim sistemi yaklam
grlmektedir. Bu nedenle, daragenelinde sz konusu
ynetim sistemine ilikin faaliyetlerin harcama birimlerinde
koordinasyonunu yapmak, Strateji Gelitirme Bakanl ileKo
l
t
iletiimi salamakro ve eylemlerin gerekleme sonularn ntro
K on Bakanlna, st Yneticiye raporlanmasn
Strateji Gelitirme
l
ali sorumlu olan
salamaktan hal
personel belirlenmelidir.
ah e
M
n
r
rc
3.11. HARCAMA YETKLSNN KONTROL G-

Ha
VENCE BEYANI NEDR?

Harcama biriminde i ve ilemlerinin amalara, iyi mali
ynetim ilkelerine, kontrol dzenlemelerine ve mevzuata

rar
uygun bir ekilde gerekletirildiini ieren ve harcama

yetkilisi tarafndan imzalanan ve birim faaliyet raporuna
u Za
eklenen belgedir.
Kam
6085 sayl Saytay Kanununun yrrle girmesiyle birlikte

Saytay denetiminin kapsamnn geniledii ve buna paralel
Ta
olarak da niteliinin deitii grlmektedir. darelerin i

m
n
az
kontrol sistemlerinin incelenmesi ve deerlendirilmesi, yeni
Kanunla birlikte Saytay denetimi kapsamna alnm ve bu
dorultuda Saytay tarafndan, yeni denetim yaklamyla
paralel olarak kamu idarelerinde denetim faaliyetleri
e Performans
gerekletirilmeye balanmtr. Saytay Kanununda

denetimin; kamu idarelerinin hesap, mali ilem ve faaliyetleri
ile i kontrol sistemlerinin incelenmesi ve kaynaklarn etkili,
ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak kullanlmasnn
Bte v
deerlendirilmesi olarak tanmland, denetimin; dzenlilik

ve performans denetimlerini kapsad, dzenlilik denetiminin
ise; mali ynetim ve i kontrol sistemlerinin deerlendirilmesi
suretiyle gerekletirilecei hkm altna alnmtr.
Saytay Kanununda, mali ynetim ve i kontrol sistemlerinin

deerlendirilmesi faaliyetinin, dzenlilik denetimi kapsamnda;
idarelerce belirlenen hedeflerle ilgili olarak ortaya kan
48
faaliyet sonularnn llmesi faaliyetinin ise, performans

denetimi kapsamnda deerlendirildii grlmektedir.
Dolaysyla Saytay tarafndan kamu idarelerinde yaplacak
denetim faaliyetlerinin, ne ekilde yaplrsa yaplsn her
durumda idarelerdeki i kontrol sistemlerinin incelenmesine
ve analizine ynelik olacan sylemek yanl olmayacaktr.
ro Bu erevede, Saytay tarafndan yaplan dzenlilik

l denetimlerinin ieriinin, dorudan idarelerdeki i kontrol
sistemlerinin kendisi olduu anlalmaktadr. Dier taraftan,
idareler tarafndan belirlenen amalara ve hedeflere ulalma
dzeyinin performans gstergeleri ve faaliyet sonular ile
llmesi iinin zaten i kontrol sisteminin ierisinde yer
alan bir sreci ifade ettii gerekesiyle, performans denetimi
srecinde de denetimin odak noktasnn, dolayl da olsa yine
i kontrol sistemi olaca sylenebilir.
Denetim Nedir?
denetim, kamu idaresinin almalarna deer katmak ve

gelitirmek iin kaynaklarn ekonomiklik, etkililik ve verimlilik
esaslarna gre ynetilip ynetilmediini deerlendirmek ve
rehberlik yapmak amacyla yaplan bamsz, nesnel gvence
salama ve danmanlk faaliyetidir. Bu faaliyetler, idarelerin
ynetim ve kontrol yaplar ile mal ilemlerinin risk ynetimi,
ynetim ve kontrol srelerinin etkinliini deerlendirmek
ve gelitirmek ynnde sistematik, srekli ve disiplinli bir
yaklamla ve genel kabul grm standartlara uygun olarak
i denetiler tarafndan gerekletirilir.
Kurumsal amalara ve hedeflere ulalmas yolunda st

ynetimin ve dier karar organlarnn yardmcs ve danman
olarak i denetim faaliyeti, ayn zamanda i kontroln
izlenmesi, deerlendirilmesi ve sonularn st ynetime
raporlanmas alannda sorumluluk sahibidir. Bahsedilen btn
bu zellikleri dolaysyla i denetim sistemi, nemli bir ynetim
arac olarak grlmeli ve i denetim faaliyeti sonucunda elde
edilen ktlar bu zeminde deerlendirilmelidir.
49
3.12. KONTROL - DENETM LKS NASIL-

DIR?
Plan
tejik farkl
S ra
denetim ile i kontroln birbirlerinden tolduka
kavramlar olduu ancak bu farklla ramen aralarnda yine
de gl bir iliki bulunduu sylenebilir. kontrole ilikin
K
o l
yaplan mevzuat tanmlamalarndan da anlalaca zere i o
tr sisteminin bir paras ve sistemi oluturan ntro
denetim, i kontrol
on olarak ifade edilmektedir.
unsurlardanKbiri
l
ali hal
ah e
M
Yaplan i denetim tanmlarnda i denetim sisteminin esas

n
gayesinin, i kontrol sisteminin etkinliini, performansn

rc
Ha
ve yeterliliini deerlendirmek ve sistem ierisinde aksayan

ynlere ilikin st ynetime bildirimde ve tavsiyelerde
bulunmak olduu dnldnde, bu iki kavram arasndaki
iliki daha net anlalabilecektir.

rar
kontrol sisteminin izlenmesi, deerlendirilmesi ve sistem

ierisindeki yetersiz noktalarn tespiti iin, i denetim
u Za
faaliyetine ihtiya duyulmaktadr. denetim, i kontrol

sistemini deerlendirmek ve sisteme ynelik neri, tedbir
Kam
ve tavsiyeleri st ynetime iletmekle grevli bir danmanlk

Ta
faaliyeti olduuna gre i kontrol olmadan i denetimin, i
m
denetim olmadan da i kontroln varlnn fazla bir anlam
n
az
ifade etmeyecei ortadadr.
Ancak, iki kavram arasndaki bu ok yakn ilikiye ramen,

i denetim ile i kontrol sistemleri birbirlerinin yerine
e Performans
geebilecek yaplar olarak grlmemelidir. denetim, ilgili

mevzuat hkmlerinde yaplan kurgu gerei, i kontrol
sisteminin bir paras ve unsuru olarak deerlendirilmelidir.
kontrol kurumun tm i srelerini, alanlarn ve hatta i
Bte v
denetimi de kapsayan bir yap iken, i denetim, st ynetime

ve dier karar vericilere ynelik bir faaliyet olup odak noktas
bizzat i kontrol uygulamalarnn kendisidir.
50
ro
l
DRDNC BLM
Bte ve Kesin Hesap Sreci ile Bteden

Harcama Yaplmas
51
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
52
Bu blmde, bte, bte kodlamas, btenin hazrlanmas ve

kanunlamas, ayrntl harcama programnn hazrlanmas,
bteden harcama yaplmas, yaplan harcamalara ilikin
belgelerin muhasebe birimine gnderilmesi, muhasebe birimince
demelerin hak sahiplerine denmesi ilemleri ile kesin hesabn
hazrlanmas ve kanunlamasna deinilmitir.
ro
l
4.1 BTE NEDR?
Belirli bir dnemdeki gelir ve gider tahminleri ile bunlarn

uygulanmasna ilikin hususlar gsteren ve usulne uygun
olarak yrrle konulan belgeye bte denir40. Bte 5018
sayl Kanunun 13. Maddesinde yer alan ilkeler erevesinde
hazrlanr, uygulanr ve kontrol edilir.
4.2 TERTP NEDR?
Btede kurumsal snflandrmann 4 dzeyini, fonksiyonel

snflandrmann 4 dzeyini, finansal snflandrmay ve
ekonomik snflandrmann 2 dzeyini ifade eder.
rnek- 02.01.31.34-01.1.1.01-1-03.5 kodlamas bir tertiptir.
4.3 BTEDEK KODLAMALAR NEDR? NE

ANLAMA GELMEKTEDR?
Devlet faaliyetlerinin; kurumsal, fonksiyonel, finansal ve

ekonomik olarak snflandrlmasdr.41 Aadaki tabloda
Kanunlar ve Kararlar Bakanlnn bte kodlamasna ilikin
bir rnek yer almaktadr.
40 5018 sayl KMYKK md.3/f

41 Analitik bte snflandrmas ile ilgili geni bilgi iin ltfen baknz:
http://www.bumko.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F-
8892433CFFAC8287D72AD903BEEECEF96BF906 C773
53
KURUMSAL FONKSYONEL FNANSAL EKONOMK

I II III IV I II III IV I I II III IV
lan
te ik P
02 01 31 34 01 1 1 00 1 03 51 j01
Stra
02. TBMM
01. Genel Sekreterlik K
ol
31. trYasama ve Denetim Hizmetleri
on
tr
ol
n
Ko Genel Sekreter Yardmcs
ali h ve Kararlar Bakanl hal
34- Kanunlar
a e
M
n
01.1.1.00-Yasama ve yrtme organ hizmetleri

rc
Ha
1- Genel bte
03. Mal ve hizmet almlar
5. Hizmet Almlar

rar
1. Mavir Firma ve Kiilere demeler

u Za
01 Ett-Proje Bilirkii ve Ekspertiz Giderleri

Kam
4.4 KURUMSAL SINIFLANDIRMA NEDR?

Ta
Siyasi ve idari sorumluluk ile performans sorumlularnn

m
n
tespitini hedefleyen, drt dzeyli ve sekiz haneli kod yapsna

az
sahip, temel kriteri siyasi ya da brokratik ynetim yetkisi
olarak kabul edilen bte kod yapsdr.
e Performans
rnek: 02.01.31.34-01.1.1.01-1-03.5
4.5 KURUMSAL SINIFLANDIRMANIN DZEY-

LER NEY FADE ETMEKTEDR?
Bte v
Birinci dzey (02), bakanlklar ile anayasal olarak

edeer kurumlar ve bte trlerini,
kinci dzey (02.01); birinci dzeyde tanmlanan
yneticilere kar dorudan sorumlu birimleri,
nc dzey (02.01.31); ana hizmet birimleri
gibi kurumsal politikann uygulanmasndan so-
rumlu ikinci dzeye dorudan bal birimleri,
54
Drdnc dzey (02.01.31.34), destek ve lojis-

tik birimleri ile politika uygulayan birimleri ifade
etmektedir.
4.6 FONKSYONEL SINIFLANDIRMA NE

ANLAMA GELR?
ro Fonksiyonel snflandrma devlet faaliyetlerinin trn
l
gstermek zere tasarlanmtr. Drt dzeyli ve alt haneli kod
grubundan olumaktadr. Birinci dzey, devlet faaliyetlerini
10 ana fonksiyona ayrmaktadr. Ana fonksiyonlar, ikinci
dzeyde programlara blnmektedir. nc dzey kodlar
ise nihai hizmetleri gstermektedir. Drdnc dzey alarak
muhtemel ihtiyalar iin bo braklmtr. TBMMde (01) Genel
Kamu Hizmetleri kullanlr.
(01) Genel Kamu Hizmetleri,
(02) Savunma Hizmetleri,
(03) Kamu Dzeni ve Gvenlik Hizmetleri,
(04) Ekonomik ler ve Hizmetler,
(05) evre Koruma Hizmetleri,
(06) skn ve Toplum Refah Hizmetleri,
(07) Salk Hizmetleri,
(08) Dinlenme, Kltr ve Din Hizmetleri,
(09) Eitim Hizmetleri,
(10) Sosyal Gvenlik ve Sosyal Yardm Hizmetle-
rini gstermektedir.
rnek: 02.01.31.34-01.1.1.01-1-03.5
4.7 FNANSAL SINIFLANDIRMA NEDR?

Harcamann hangi kaynakla finanse edildiini gsterir. Tek
haneli koddan ibarettir. TBMMde (1) Genel Bte ve (6) zel
denekler finans kodu kullanlr.
(1) Genel Bte,

(2) zel Bte,
55
(3) Dzenleyici ve Denetleyici Kurumlar,

(4) Sosyal Gvenlik Kurumlar,
lan
tejik P
Stra
(5) Mahalli dareler,
(6) zel denekler,
(7) D Proje Kredileri, Ko
o l nt
ntr ve Yardmlar gstermektedir.
(8) Ba ro
l
Ko
ali h
ale
rnek: 02.01.31.34-01.1.1.01-1-03.5, 02.01.31.34-01.1.1.01-6-03.5
a h
M
n
r
rc
4.8 EKONOMK SINIFLANDIRMA NEDR?

Ha
Ekonomik snflandrma devlet faaliyetlerinin, milli ekonomi

zerindeki etkilerine gre gruplanmasyla oluturulmutur.
Devlet faaliyetlerinin, milli gelir ve piyasa ekonomisi zerindeki

rar
etkilerinin llmesini amalar. Alt haneli ve drt dzeyli

kod grubundan oluur. Bte politikalarnn seici bir ekilde
u Za
uygulanmasn salar. TBMMde 04, 08 ve 09 nolu ekonomik

kodlar kullanlmaz.
Kam
(01) Personel Giderleri,

Ta
m
(02) Sosyal Gvenlik Kurumlarna Devlet Primi
n
Giderleri,
az
(03) Mal ve Hizmet Alm Giderleri,
(04) Faiz Giderleri,
e Performans
(05) Cari Transferler,

(06) Sermaye Giderleri,
(07) Sermaye Transferleri,
Bte v
(08) Bor Verme,

(09) Yedek denekler.
rnek: 02.01.31.34-01.1.1.01-1-03.5
56
4.9 HARCAMA BRMLER BTE TEKLFN NE

ZAMAN VE NASIL HAZIRLAR?
Maliye Bakanlnca hazrlanan bte ars ve eki bte
hazrlama rehberi ile Kalknma Bakanlnca hazrlanan Yatrm
Genelgesi ve eki Yatrm Program Hazrlama Rehberinin Eyll
aynn onbeine kadar42 Resm Gazetede yaymlanmasn
ro takiben btenin hazrlanmasnda kullanlacak belge ve
l
cetveller Strateji Gelitirme Bakanl tarafndan harcama
birimlerine gnderilir. Her bir harcama birimi bte ve yatrm
teklifini gerekeli olarak hazrlayarak birim performans
programyla birlikte belirlenen srede SGBye gnderir.
4.10 DARE BTE VE YATIRIM TEKLF NE

ZAMAN VE NASIL HAZIRLANIR?
Harcama birimi temsilcileri ile birim bte teklifleri zerinde
yaplacak grmeler neticesinde idarenin bte teklifi
Strateji Gelitirme Bakanl43 tarafndan hazrlanr. st
ynetim toplantlarn takiben TBMM bte teklifi Bakanlk
Divanna sunulur. Bakanlk Divan karar verdikten sonra bte
ve yatrm teklifleri Plan ve Bte Komisyonu Bakanlna
gnderilir. Bir rnei de Maliye Bakanlna44 ve Kalknma
Bakanlna gnderilir.
4.11 KESN HESAP KANUN TASARISI NE ZA-

MAN VE NASIL HAZIRLANIR, TBMMYE NE
ZAMAN SUNULUR?
Trkiye Byk Millet Meclisi, merkez ynetim bte
kanununun uygulama sonularn onama yetkisini kesin hesap
kanunuyla kullanr. TBMM kesin hesap cetvelleri, muhasebe
kaytlar dikkate alnarak hazrlanr ve bir rnei kesin
hesap kanun tasarsna eklenmek zere Maliye Bakanlna
44 5018 Sayl KMYKK md. 18
57
gnderilir45. Kesin hesap kanunu tasars, muhasebe kaytlar

dikkate alnarak, merkez ynetim bte kanununun ekline
uygun olarak Maliye Bakanlnca hazrlanr. Bu tasar, bir n
ejik Pla
trat gsteren
yllk uygulama sonularn karlatrmalSolarak
deerlendirmeleri ieren gerekesiyle birlikte izleyen mali yln
Haziran ay sonuna kadar Bakanlar Kurulunca Trkiye Byk
K
l
Millet Meclisine sunulur
o ve bir rnei Saytaya gnderilir. on
tr tasarsnn ekinde; tr
ol
n
Kesin hesap kanun
Ko
a) ali Genel mizan,
ah
hal
e
M
b) Bte gelirleri kesin hesap cetveli ve aklamas,

n
r
rc
c) Bte giderleri kesin hesap cetvelleri ve aklamas,

Ha
d) Bte gelir ve giderlerinin iller ve idareler itibaryla

dalm,
e) Devlet borlar ve Hazine garantilerine ilikin

rar
cetveller,
f ) Yl ierisinde silinen kamu alacaklar cetveli,
u Za
g) Mal ynetim hesab icmal cetvelleri,

Kam
h) Maliye Bakanl tarafndan gerekli grlen dier

belgeler yer alr.
Ta
4.12 KURUM m
n
az
KESN HESABI NE ZAMAN VE
NASIL HAZIRLANIR?
Kurum kesin hesab mahsup dneminin tamamlanmasn
e Performans
takiben bte kanun tasars kod yapsna uygun olarak ve

muhasebe kaytlar dikkate alnarak hazrlanr. ncelikle
15 Mart tarihine kadar her bir harcama birimi kesin hesap
aklamalarn hazrlayarak Strateji Gelitirme Bakanlna
Bte v
gnderir. Burada konsolide edilerek gerekli dier tm tablolar

ve tanr kesin hesab da eklenerek 15 Nisan tarihinde Maliye
Bakanlna gnderilen tasar, teyit alndktan sonra yetkililere
imzalatlarak 15 Mays tarihine kadar Maliye Bakanlna
gnderilir.
45 6253 sayl Kanunun 34/3 maddesi
58
4.13 BTE KANUN TASARISI NE ZAMAN

TRKYE BYK MLLET MECLSNE
SUNULUR?
Maliye Bakanlnca hazrlanan merkez ynetim bte kanun
tasars ile mill bte tahmin raporu, yl bandan en az yetmi
be gn nce46 (en ge 17 Ekime kadar) Bakanlar Kurulu
ro
l tarafndan Trkiye Byk Millet Meclisine sunulur.
4.14 BTE KANUN TASARISI VE KESN

HESAP KANUN TASARISI NE ZAMAN
KANUNLAIR?
Merkez ynetim bte kanunu ile Kesin hesap kanun tasarlar
yl bandan (1 Ocak) nce Resm Gazetede yaymlanr.47
4.15 BTE DENEKLERNN KULLANILMA

ESASLARI48 NELERDR?
denekler serbest brakma oranlarna gre nakit
planlamas da dikkate alnarak kullanlr.
Btede yer alan deneklerin zerinde harcama

yaplamaz. Bteyle verilen denekler, tahsis edil-
dikleri amalar dorultusunda yl iinde yaptr-
lan i, satn alnan mal ve hizmetler ile dier gider-
lerin karlanmasnda kullanlr.
Ait olduu mal ylda denemeyen ve emanet
hesabna alnamayan zamanamna uramam
geen yllar borlar ile ilama bal borlar, ilgili
kamu idaresinin cari yl btesinden denir.
Yl iinde hizmetin gerektirdii hllerde btede yeni tertipler
alabilir.

47 T.C. Anayasas (Madde 162)
48 5018 sayl KMYKK madde 20
59
4.16 AYRINTILI HARCAMA PROGRAMI (AHP)

NEDR?
jik P lan
AHP, 5018 sayl Kanuna ekli (I) sayl cetvelde teyer alan
Stra
genel bteli idarelerin, aylar itibaryla yapabilecekleri
harcamalar gsteren programdr. Bu programn ekonomik
K
snflandrmann ikinci dzeyi itibaryla oluturulmasna AHP
ol on
tr
cmal, tertip dzeyinde oluturulmasna ise AHP Detay tr
ol
on
K
denilmektedir.
ali hal
ah e
M
4.17 TBMMDE AHP UYGULAMASI VAR MIDIR?

n
r
rc
Ha
TBMMde denekler TBMM Bakannn onayyla serbest

brakld49 iin AHP uygulamas yoktur.
4.18 REVZE LEM NEDR?

rar
AHPde yl iinde yaplacak her trl deiiklik ilemidir.

u Za
yle ki; serbest olan bir bte kaleminin serbest olmayan ile
deitirilmesidir. TBMMde deneklerin tamam yl banda
Kam
serbest brakld iin revize ilemi yaplmamaktadr.

Ta
4.19 AKTARMAmLEM NEDR?

n
az
Belli bir tertibe tahsis edilmi olan denein, 5018 sayl Kanun,
yl bte kanunu ve dier kanun hkmlerine dayanlarak
bir tertipten dlp mevcut veya yeni alacak bir tertibe
e Performans
eklenmesi ilemleridir.
4.20 AKTARMA YASAKLARI NELERDR?

Bte v
Aktarma yasaklar 5018 sayl Kanunun 21inci maddesinde

dzenlenmitir. Buna gre, Merkez ynetim kapsamndaki
kamu idarelerinin bteleri arasndaki denek aktarmalar
kanunla yaplr.
49 TBMM Mali Ynetim ve Kontrol Sisteminin Uygulanmasna likin

Esaslar Madde 4
60
Ancak, merkez ynetim kapsamndaki kamu idareleri, aktarma

yaplacak tertipteki denein, yl bte kanununda farkl
bir oran belirlenmedike yzde beine kadar kendi bteleri
iinde denek aktarmas yapabilirler. Bu ekilde yaplan
aktarmalar, yedi gn iinde Maliye Bakanlna bildirilir.
Personel giderleri tertiplerinden, aktarma yaplm tertiplerden

ro ve yedek denekten aktarma yaplm tertiplerden, dier
l tertiplere aktarma yaplamaz.
Yatrm (06) denekleriyle ilgili aktarmalarda ve deiikliklerde

yl Yatrm Programnn uygulanmas, izlenmesi ve
koordinasyonu ile ilgili karar hkmlerine uyulur.
4.21 GELRL DENEK KAYDI (EKLEME) LEM

NEDR?
6253 sayl Kanunun 35. Maddesi gerei kaydedilecek gelirlerin
yl btesiyle ilikisinin kurulmas ve kullanmna imkn
salanmas amacyla mevcut veya yeni alacak tertiplere
yaplacak denek kayd ilemleridir.
4.22 E- BTE VE SGB.NET SSTEM NEDR?

e-bte, tm kamu bte planlama ve gereklemesinin
gvenli internet kanalndan takip edilebilmesini salar.
darenin, Maliye Bakanlnn, TBMMnin ve vatandan, effaflk
ilkesi erevesinde, kamu kaynaklarnn doru kullanmnn
takip edilebildii bir ortam sunar.50 TBMMde e-bte sistemi
ile birlikte 2011 ylndan itibaren SGB.net de kullanlmaktadr.
4.23 LEMLERN E-BTE VE SGB.NET SSTEM

ZERNDEN GEREKLETRLEBLMES
N NE YAPILMALIDIR?
lemlerin gerekletirilebilmesi iin birim kullanc ifresinin
alnmas gerekir. Sgb.net ifre talepleri Bilgi lem Bakanl,
50 https://ebutce.bumko.gov.tr/
61
e-bte ifre talepleri Strateji Gelitirme Bakanl tarafndan

sonulandrlr.
n
ejik Pla
S trat
4.24 DENEK GNDERME BELGES NEDR?
Kamu idarelerinin merkez tekilat harcama yetkilileri,
K
o l ihtiyalarnda kullanmak zere denek
merkez d birimlere on
tr tr
ol
gnderdii ve on harcama yetkisi verdii belgedir. Belgenin
51
K ilikin esas ve usuller Maliye Bakanlnca

ali
gnderilmesine
hal
ah tara birimi olmad iin denek
belirlenmektedir. TBMMnin
e
M
n
Gnderme Belgesi kullanlmamaktadr.

rc
Ha
4.25 TENKS BELGES NEDR?

Harcama birimi tarafndan dzenlenen denek gnderme belgesi

ile muhasebe birimine harcanmak zere gnderilen denein

rar
geri ekilmesi iin dzenlenen belgedir. TBMMde tenkis belgesi

u Za
kullanlmamakla birlikte yl sonunda kalan deneklerin iptali iin

muhasebe tarafndan tenkis belgesi dzenlenir.
Kam
4.26
YKLENMEYE GRLMES NEDR?
Ta
YKLENMEYE GRMENN ARTLARI

m
n
VAR MIDIR?
az
Yklenme, usulne uygun olarak dzenlenmi szleme
esaslarna veya kanun hkmne dayanlarak i yaptrlmas,
e Performans
mal veya hizmet alnmas karlnda gelecee ynelik bir

deme ykmllne girilmesidir.
Yklenme artlar: Btede yeterli denei bulunmayan

iler iin yklenmeye giriilemez. Yklenme sresi mal ylla
Bte v
snrldr. Harcama yetkilileri, tahsis edilen denekler dahilinde

yklenmeye girebilirler. Yklenmeye giriilen tutara ait
denekler sakl tutulur; baka i yaptrlmas, mal veya hizmet
alnmas iin kullanlamaz.52

52 5018 sayl KMYKK Madde 26
62
4.27 ERTES YILA GEEN YKLENMEYE

GRLEBLR M? GRLRSE HANG
LER N GRLEBLR?
Niteliinden dolay mal ylla snrl tutulamayan ve sreklilii
bulunan aadaki i ve hizmetler iin; her i itibaryla,
btelerinde ngrlen deneklerin yzde ellisini, izleyen
ro
l yln Haziran ayn gememek ve yklenme sresi on iki ay
amamak zere, ilgili st yneticinin (TBMMde Genel Sekreter)
onayyla ertesi yla geen yklenmelere giriilebilir:
a) Trk Silahl Kuvvetlerinin yapm, onarm, ett ve proje ileri,

aratrma-gelitirme projeleri, giyecek ve yiyecek almlar,
makine-tehizat, silah -mhimmat- tehizat almlaryla
bunlarn bakm, onarm ve imalat ileri. b) Yiyecek, yakacak,
akaryakt ve madeni ya ihtiyalar. c ) Temini ve korunmas
g olan ila, a, serum ve tbbi sarf malzemeleri. d) Sreli
yayn alm, tama, koruma ve gvenlik, temizlik ve yemek
hizmetleri. e) Tatlarn mal sorumluluk sigortas ile yurt
dndan tedariki yaplan silah, silah-tehizat ve mhimmat
sevkinin her trl riske kar sigortalanmas amacyla
yaptrlan nakliyat sigortas. f) Makine-tehizat, yol ve otoyol,
bilgisayar ve haberleme sistemlerinin bakm ileri; her trl
onarm ileri ile elektronik bilgi eriim hizmetleri. g) Emniyet
Genel Mdrlnn giyecek almlar ile silah, mhimmat ve
tehizat almlar. h) Milli stihbarat Tekilat Mstearlnn
ett ve proje ileri, aratrma-gelitirme projeleri, makine,
silah-mhimmat, tehizat ve sistem almlaryla bunlarn
bakm, onarm ve imalat ileri.
Ancak (d) bendinde saylan iler iin btelerinde deneklerin

yzde ellisinin almayaca hkm Mill Eitim Bakanl iin
aranmaz.53
63
4.28 GELECEK YILLARA YAYGIN YKLENME-

YE GRLEBLR M? GRLRSE HANG
LER N GRLEBLR? ejik Pla
n
t
Stra
Bir mal yl iinde tamamlanmas mmkn olmayan yatrm
projeleri iin gelecek yllara yaygn yklenmeye giriebilir.
K
ol on
tr
Dileri Bakanl, Maliye Bakanlnn uygun grn almak tr
ol
on lkelerde d temsilcilik binas veya arsa satn
li K yaptrlmas veya kiralanmas iin gelecek yllara
kaydyla, yabanc
alnmas, abina
ah
hal
e
M
yaygn yklenmelere giriebilir.

n
r
rc
Yl btesinde denei bulunmas ve merkez ynetim

Ha
kapsamndaki idareler iin Maliye Bakanlnn uygun

grnn alnmas kaydyla;
Satn alma suretiyle edinilmesi ekonomik olmayan her trl

rar
makine-tehizat, cihazlar ve tatlar ile hava ambulans

ve yangnla mcadele amacyla hava ve deniz aralarnn
u Za
kiralanmas veya finansal kiralama suretiyle temini; temizlik,

yemek, koruma ve gvenlik ile personel tama hizmetleri,
Kam
16/6/2005 tarihli ve 5369 sayl Kanuna gre salanan sabit ve

ankesrl telefon hizmetleri ile acil yardm arlar hizmetleri
Ta
ve okullara salanan internet eriim hizmetleri, harita,

m
n
az
plan, proje, ett ve mavirlik hizmetleri, ulusal aratrma
gelitirme kurumlarnn sreli ve sresiz yayn almlar, orman
aalandrma ve amenajman ileri, kit karl cihaz, a
ve anti-serum alm iin; sresi yl gememek, finansal
e Performans
kiralama suretiyle temin edileceklerde ise drt yl olmak zere

st yneticinin onayyla gelecek yllara yaygn yklenmeye
giriilebilir.54
Bte v
4.29 HARCAMA TALMATI NEDR?

Kamu ihale mevzuatna tabi olmayan bir giderin idare adna
geici veya kesin olarak denebilmesi iin dzenlenen ve
harcama yetkilisi tarafndan imzalanan belgedir.55 4734
55 Merkez Ynetim Harcama Belgeleri Ynetmelii (Madde 4)
64
sayl Kamu hale Kanunu erevesinde ihale usullerine gre

yaplacak almlarda ihale onay belgesi, dorudan temin veya
kamu ihale mevzuatnda belirtilen istisnai almlarda onay
belgesi dzenlenir.56
4.30 BTEDEN HERHANG BR EKLDE

ro YARDIM YAPILABLR M?
l
Gerek veya tzel kiilere kanuni dayana olmadan kamu
kayna kullandrlamaz, yardmda bulunulamaz veya menfaat
salanamaz. Ancak, genel ynetim kapsamndaki kamu
idarelerinin btelerinde ngrlm olmak kaydyla; kamu
yarar gzetilerek dernek, vakf, birlik, kurum, kurulu, sandk
ve benzeri teekkllere yardm yaplabilir.57 TBMM Btesinden
Dernek, Birlik, Kurum, Kurulu, Sandk vb. kurululara yardm
yaplmas TBMM Bakannn takdirlerine baldr.58
4.31 HARCAMA TALMATINDA HANG BLGLER

YER ALIR?
Harcama talimatnda;
Giderin konusu,
Hizmet gerekesi,
Yaplacak i veya hizmetin sresi,
Hukuki dayanak,
Tutar,
Kullanlabilir denek,
Bte tertibi,
Gerekletirme usul,
Gerekletirmeyle grevli olanlar hakknda
bilgiler yer alr.59
56 Merkez Ynetim Harcama Belgeleri Hakknda Genel Teblii (2007/1)

58 TBMM Yl Btesine Bal E Cetveli
65
4.32 03 MAL VE HZMET ALIM GDERLER

TERTPLERNDEN HARCAMA YAPILIRKEN
HERHANG BR LMT VAR MIDIR? ejik Plan
t
Stra
Yl Bte Kanuna bal E cetvelinin ilgili maddesine gre;
K
Menkul mal almlar ile bakm ve onarmlarnda,
ol on
trmaddi hak almlarnda, tr
ol
Gayri
on
K
ali Gayri menkullerin bakm ve onarmlarnda.
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha
Belirlenen tutara kadar olanlar (03) mal ve hizmet alm

giderleri tertiplerinden denir. Ancak 06 sermaye giderlerine
ilikin olarak belirlenen limitlerin uygulanmasnda toplam
proje denei esas alnr.

rar
4.33 HANG TERTPLERDEN LMT ST

u Za
HARCAMA YAPILMASI DURUMUNDA

SERMAYE GDERLERNDEN DENR?
Kam
Aadaki tabloda yer alan tertiplerden yaplan harcamalar limitleri

Ta
amas durumunda sermaye giderleri tertiplerinden yaplr.

m
n
az
Yl Bte Kanununa Bal Genel (E) Cetvelinin lgili Maddesi
Kapsamnda Bulunan (03) Mal ve Hizmet Alm Giderlerine likin
Ekonomik Kodlar
e Performans
EKONOMK
Bte Kanunu E Cetvelinde belirlenen KODLAR
limitler dahilinde Her Bir Alm in
Bte v
03.7.2.01
Gayrimaddi hak almlarnda alm yaplacak
03.7.2.02
ekonomik kodlar
03.7.2.90
66
03.8.1.01
03.8.1.02
03.8.1.03
03.8.1.04
03.8.1.90
Gayrimenkullerin bakm ve onarmlarnda 03.8.2.01
ro alm yaplacak ekonomik kodlar 03.8.3.01
l
03.8.4.01
03.8.5.01
03.8.5.02
03.8.6.01
03.8.9.01
03.2.1.02
03.7.1.01
03.7.1.02
Menkul mal almlar ile bakm ve 03.7.1.03
onarmlarnda alm yaplacak ekonomik 03.7.1.04
kodlar
03.7.1.90
03.7.3.02
03.7.3.03
03.7.3.04
03.7.3.90
kadar olan tutarlar (03) Mal ve Hizmet Alm Giderleri tertiplerinden

denir. Ancak, (06) Sermaye Giderlerine ilikin olarak yukardaki
limitlerin uygulanmasnda toplam proje denei esas alnr.
(Ekonomik kodlar iin analitik bte snflandrmas ekonomik

rehberine baknz.)
60 03.7.1.03 Rutin bakm-onarmlarda kullanlmak zere alnacak olan

kriko, ekme halat, pense, tornavida, matkap gibi avadanlk ve yedek
para alm bedelleri ile giderleri herhangi bir bedele baklmakszn bu
blme kaydedilecektir.
61 03.7.3.02 Szleme artlar altnda tehizatn teknik messeselerine
denecek rutin bakm ve onarm giderleri ile bunlara ilikin dier gi-
derler ise herhangi bir yasal limite baklmakszn bu blme kaydedi-
lecektir.
67
4.34 BTE GDERNN GEREKLETRLMESNE

LKN SRE NASILDIR?
lan
htiyacn ortaya kmas, tejik P
Stra
Harcama yetkilisince harcama talimat verilmesi,
, mal veya hizmetin belirlenmi usul ve esasla-
K
o
ra uygunl olarak alndnn veya gerekletiril- o
tr grevlendirilmi kii veya komisyonlarca ntro
on
diinin l
li K
onaylanmas,
a Gerekletirmeye
ah
hal
e
ilikin belgelerin gerekletirme
M
grevlisince hazrlanp kontrol edilmesi,

n
r
rc
Hazrlanan belgelerin harcama yetkilisince

Ha
imzalanmas ve Strateji Gelitirme Bakanlna

(muhasebe) gnderilmesi,
Muhasebe birimince tutarn hak sahibine
denmesi

rar
ile gider gerekletirilir.

u Za
4.35 DEME BELGES NEDR?

Kam
deme belgesi;
Bteden yaplacak kesin demeler ile n deme-

Ta
m
lerin mahsubu iin dzenlenen deme Emri Bel-
n
az
gesini (Genel Ynetim Muhasebe Ynetmelii eki
1 numaral belge),
n deme suretiyle yaplacak demelerde dzen-
e Performans
lenen Muhasebe lem Fiini (Genel Ynetim Muha-

sebe Ynetmelii eki 2 numaral belge) ifade eder.62
4.36 DEME BELGESNE EKLENECEK BELGELER

NELERDR?
Bte v
deme belgesine, yaplan harcamann trne gre Merkez

Ynetim Harcama Belgeleri Ynetmelii ve Merkez Ynetim
Harcama Belgeleri Hakknda Genel Tebli (2006/1)de
belirtilen kantlayc belgeler ile dier yasal mevzuatta istenile
belgeler eklenir.
68
4.37 MUHASEBE BRMNDE DEME EMR

BELGES VE EK BELGELER ZERNDE
YAPILACAK KONTROLLER NELERDR?
Muhasebe yetkilileri deme emri belgesi ve ekler zerinde;
Yetkililerin imzasn,
demenin eidine gre ilgili mevzuatnda belir-
ro lenen belgelerin tamam olmasn,
l
Maddi hata bulunup bulunmadn,
Hak sahibinin kimliine ilikin bilgileri kontrol
etmekle ykmldrler.63
Muhasebe yetkilileri, yukarda belirtilen kontroller dnda

kontrol ve inceleme yapamaz; demelerde ilgili mevzuatnda
dzenlenmi belgeler dnda belge arayamaz. Yukarda
saylan konulara ilikin hata veya eksiklik bulunmas halinde
deme yapamaz ve demeye zorlanamaz. Dolaysyla,
demelerin hak sahiplerine yaplabilmesi iin bu belgelerin
harcama birimince mevzuata uygun ve doru dzenlenmesi
gerekmektedir.
4.38 MUHASEBE BRM HARCAMA BRMN-

DEN GELEN DEME EMRLERN HANG
SRE ZARFINDA DEMEK ZORUNDADIR?
deme emirleri, muhasebe birimine geli tarihinden itibaren,
en ge 4 (drt) i gn iinde incelenir, uygun bulunanlar
muhasebeletirilerek tutarlar hak sahiplerinin banka hesabna
aktarlr.
4.39 MUHASEBE BRMNE GELEN DEME

EMRLER ZERNDE YAPILAN NCELE-
MEDE EKSKLKLER TESPT EDLRSE NE
YAPILIR?
Eksik veya hatal olan deme emri belgesi ve eki belgeler,
dzeltilmek veya tamamlanmak zere en ge, hata veya
69
eksikliin tespit edildii gn izleyen i gn iinde

gerekeleriyle birlikte harcama yetkilisine yazl olarak
gnderilir.64
lan
tejik P
Stra
4.40 HATA VEYA EKSKLKLER DZELTLP
MUHASEBE BRMNE GNDERLEN
K
ol on
DEMEtr EMRLER EN GE NE ZAMAN tr
ol
on
DENEBLR?
K
ali hal
Hata veya eksiklikleriah tamamlanarak tekrar muhasebe
e
M
n
birimine verilen deme emirleri, en ge 2 (iki) i gn sonuna

rc
kadar incelenerek muhasebeletirme ve deme ilemi

Ha
gerekletirilir.
4.41
BTEDE DENE NGRLM

rar
OLMAKLA BRLKTE, OLUTUU YER

VE ZAMANDA DENE BULUNMAYAN
u Za
GDERLER N NE YAPILIR?
Kam
Bu giderler, dayanaklarn oluturan harcama belgelerinin de

eklenmesi suretiyle harcama yetkilisine imzalatlm deme
Ta
emri belgesi ile ilgili hesaplara (323 bteletirilmi borlar)

m
n
az
alnr; deneinin temin edilmesini mteakip denir.
4.42 BTE KANUNU VEYA ZEL BR KANUN-

e Performans
LA YAPILMASI NGRLEN BR HZMET

VE HUSUS KARILII OLMAK ZERE
GEREKLET HALDE, DENE
BULUNMAMASI VE BENZER NEDENLER-
Bte v
LE BTEYE GDER KAYDEDLEMEYEN

BORLAR N NE YAPILIR?
Bte kanunu veya zel bir kanunla yaplmas ngrlen bir

hizmet ve husus karl olmak zere gerekletii halde,
deneinin bulunmamas ve benzeri nedenlerle deme
70
emri belgesine balanamayan ve bte giderlerinin Maliye

Bakanlnca belirlenen ekonomik kodlarnda65 tanmlanan
giderlere ilikin borlar, harcama birimlerince iki nsha
Bteletirilecek Borlar Bildirim Listesi ile muhasebe
birimine bildirilir. Daha sonra denek temin edildiinde, bu
hesapta kaytl tutarlar bteye gider kaydedilerek deme
ro ilemi tamamlanr.
l
4.43 DENEK ST HARCAMA YAPAN
HARCAMA YETKLSNE NASIL BR YAPTIRIM
UYGULANIR?
denek st harcama gerekletiren harcama yetkililerine

her trl aylk, denek, zam ve tazminat dhil yaplan bir aylk
net demeler toplamnn iki kat tutarna kadar para cezas
verilir. denek st harcama ile kamu zarar birbirinden ayr
kavramlardr.
denek st harcama: Btelere, ayrntl harcama

programlarna, serbest brakma oranlarna ayk-
r olarak veya denek gnderme belgelerindeki
denek miktarn aan harcama talimatdr.
Kamu zarar: Mevzuata aykr karar, ilem, eylem
veya ihmal sonucunda kamu kaynanda arta
engel veya eksilmeye neden olunmasdr. Ayrca
kamu zarar sz konusuysa para cezas yannda,
Trk Ceza Kanunu veya dier kanunlarn bu fiillere
ilikin hkmleri de uygulanr.66
65 09/11/2004 tarihli ve 25638 sayl Resm Gazetede yaymlanan

Bteletirilecek Borlar Hesab hakknda 20 Sra Nolu Genel Tebli
66 5018 Sayl KMYKK (Madde 70-71)
71
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
72
ro
l
BENC BLM
n demeler
73
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
74
Bu blmde, n demelerin neler olduu, n deme yaplabilecek

durumlar, kimler araclyla yaplaca, n demelerin mahsup
ilemlerinin nasl gerekletirilecei zerinde durulmutur.
5.1 N DEME NEDR, NE DELDR?

lgili mevzuatnda ngrlen hallerde kesin deme ncesi
ro
l avans veya kredi eklinde yaplan demedir.
n deme bir alm usul deildir. Bu nedenle, harcama

yetkilisi mutemedine verilen avans veya alan kredi ile
gerekletirilecek almlarda da;
Almlarn kamu ihale mevzuat veya ilgili dier
mevzuata gre yaplmas,
Kamu ihale mevzuat veya dier ilgili mevzuatta
belirlenmi usul ve esaslara uygun olarak alnd-
nn veya gerekletirildiinin, grevlendirilmi kii
veya komisyonlarca onaylanmas,
n demenin mahsubunda kullanlacak gerek-
letirme belgelerinin, Merkezi Ynetim Harcama
Belgeleri Ynetmeliinde ngrlen belgelerden
olmas gerekir.
5.2 N DEME HANG HALLERDE VE NASIL

UYGULANIR?
n deme, harcama yetkilisinin uygun grmesi ve karl
denein sakl tutulmas kaydyla;
lgili kanunlarnda ngrlen haller ile
Gerekletirme ilemlerinin tamamlanmas bekle-

nilemeyecek ivedi veya zorunlu giderler iin avans
verilmek veya kredi almak suretiyle yaplabilir.
Verilecek avansn st snr yllar merkezi ynetim
bte kanununda ( Cetveli) gsterilir.
75
Bir mutemede verilecek avans toplam belirlenen

limiti amamak kaydyla btenin eitli tertiple-
rinden olabilir.
lan
tejik P
Stra
5.3 N DEME YAPILABLECEK GDER
TRLER NELERDR? Ko
ol
r kredi almak suretiyle yaplabilecek n ntro
tveya
n
Avans verilmek
o belirtilmitir. l
K
ai
demeler laada
h h
a suretiyle yaplacak n demeler: ale
M
a) Avans verilmek
n
r
rc
1) Yllar merkezi ynetim bte kanununda

Ha
belirlenen tutara kadar olan yapm ileri, mal

ve hizmet almlar, yabanc konuk ve heyetlerin
arlanmasna ilikin giderler ile benzeri giderler

rar
2) Grevlilere denecek yolluk ve dier giderler

u Za
3) Yetkili mercilerce deme gnnden nce

denmesine karar verilen maa ve cretler
Kam
b) Kredi almak suretiyle yaplacak n demeler:

Ta
1) Dairesinin gsterecei lzum ve harcama

m
n
az
yetkilisinin onay ile mutemetler adna banka veya
muhasebe birimi nezdinde kredi atrlabilir.
e Performans
5.4 YKLENCLERE VERLECEK BTE DII

AVANSIN GENEL KOULLARI NELERDR?
Szlemelerinde belirtilmek ve karlnda ayn tutarda
teminat alnmak kouluyla yklenicilere;
Bte v
1) Mal ve hizmet almlarnda yklenme tutarnn

yzde 10una, yapm ilerinde ise yklenme tutar-
nn yzde 15ine kadar bte d avans verilebilir.
2) Yukarda belirtilen oranlarn zerinde avans ve-
rilmesini zorunlu klan durumlarda; Maliye Bakan-
lnn uygun gr ve aan ksm iin T.C. Merkez
76
Bankasnn ksa vadeli avanslara uygulad oran-

da faiz alnmak kaydyla, yklenme tutarnn yzde
30unu amamak zere belirlenecek oranda bte
d avans verilebilir.
5.5 N DEMELERN KULLANILMASI LE

ro LGL GENEL KOULLAR NELERDR?
l
n demeler hangi i iin verilmi ise yalnzca o
ite kullanlr.
Mahsup ilemi yaplmadka ayn i iin yeni bir n
deme yaplamaz.
Avansn verildii tarihten nceki bir tarihi tayan
harcama belgeleri avansn mahsubunda kabul
edilemez.
Mahsup dneminde verilen harcama belgelerinin
de, n demenin yapld tarih ile en ge ait oldu-
u bte ylnn son gn arasndaki tarihi tama-
s gerekir.
Yklenicilere szlemelerine dayanlarak verilen bte
d avanslarn mahsubunda artname ve szlemelerinde
belirtilen esaslara uyulur.
5.6 AVANS VERME SURETYLE YAPILACAK

N DEMELERN GENEL KOULLARI
NELERDR?
Avans, ii yapacak, mal veya hizmeti salayacak
kii veya kurulua verilmek zere dorudan mute-
mede verilir.
Avansn ivedi ihtiyalar iin verildii gz nnde
bulundurularak, olaanst durumlar dnda
alm iine, avansn verildii tarihten itibaren en
ge be gn iinde balanlmaldr.
Avans verilmesini gerektiren ihtiyalarn ortadan
77
kalkmas halinde avansn veya kullanlmayan ar-

tklarn, bekletilmeden muhasebe biriminin banka
hesaplarna iade edilmelidir.
lan
tejik P
Mutemetler avans almadan harcama Strayapamaz ve
kamu idaresi adna harcama yapmak zere mu-
hasebe biriminin veznesi veya banka hesabndan K
l
bakaohibir yerden, hibir nam ile para alamazlar. ont
n tr ro
l
K o
lgili kanunlara gre grevlilere yolluk ve dier
ali giderleri karl hal
denecek avanslar kendilerine
ah e
M
veya ahsi mutemetlerine verilebilir.

n
r
rc
Ha
5.7 HARCAMA BRMLERNDE KA TANE HAR-

CAMA YETKLS MUTEMED GREVLEN-
DRLEBLR?

rar
Bte kanunu ile kendisine denek tahsis edilen her bir harcama
birimi iin yalnzca bir mutemet grevlendirilir. Zorunluluk
u Za
bulunmas ve harcama yetkilisi onaynda belirtilmesi kouluyla

tatlarn akaryakt, ya, bakm, onarm ve iletme giderleri ile
Kam
bir btn oluturmakla birlikte, alnacak mal veya yaplacak

ile ilgili olarak ayr yerlerde sonulandrlmas gereken vergi,
Ta
resim, har deme ykmllkleri ile ykleme, boaltma ve

m
n
gmrk ilemleri gibi zellik arz eden ilere ilikin giderler iin
az
birden fazla mutemet grevlendirilebilir.
5.8 MUTEMETLERN LK GREVLENDRLME-

e Performans
LER VEYA DETRLMELER HALNDE NE

YAPILMALIDIR?
Mutemedin ad, soyad, grev unvan, T.C. kimlik numaras ve
Bte v
imza rnei harcama yetkilisi tarafndan bir yaz ile Strateji

Gelitirme Bakanlna bildirilir.
78
5.9 KREDLER HAK SAHBNE NASIL DENR?

Mutemet tarafndan;
Kredi banka nezdinde alm ise hesap numaras,

muhasebe birimi nezdinde alm ise muhasebe
biriminin ad,
ro demenin yaplaca kiinin ad (tzel kiilerde
l unvan), vergi/T.C. kimlik numaras ve varsa banka
hesap numaras,
denecek tutar,
Mutemedin ad, soyad, unvan, dairesi ve dzen-
lenme tarihi bilgilerini ieren bir kredi deme
talimat dzenlenir ve imzalanarak hak sahibine
verilir.
hale mevzuat erevesinde mal ve hizmet alm
gerekletirilecek kamu idarelerinden Maliye Ba-
kanlnca belirlenenlere yaplacak n demeler-
de kredi tutar, dorudan ilgili kamu idaresinin
banka hesabna aktarlabilir.
5.10 KRED AILMAK SURETYLE MAL VE

HZMET ALIMLARI N MALYE BAKAN-
LIINCA UYGUN GRLEN KURULULAR
HANGLERDR?
Devlet Malzeme Ofisi ve aada saylan kurululardan
yaplacak mal ve hizmet almlar nedeniyle atrlacak
kredilerde, kredi karl nakit dorudan kuruluun banka
hesabna aktarlacaktr.
Aadaki kurulular veya bal messeselerinden

zelletirilmeleri tamamlananlar listeden karlm saylr.
1) Trkiye Kmr letmeleri Kurumu ve Messe-

seleri (kmr almlar iin),
2) Trkiye Takmr Kurumu ve Messeseleri
(takmr almlar iin),
79
3) Trkiye Elektrik retim, letiim A.. ve Trki-

ye Elektrik Datm A.. ile Messeseleri (elektrik
enerjisi almlar iin),
jik Plan
4) Orman letme MdrlkleriSt rate odun,
(yakacak
tomruk ve kereste almlar iin ),
K
ol
5) Posta letmeleri Genel Mdrl (pul alm- on
r
lar, tposta cret makinesine balanacak krediler tro
on abone ve hizmet bedelleri hari),
Kdhil,
l
ali 6) Trkiye eker h
a ale
h Fabrikalar A.. ve Messeseleri,
M
n
7) Makine ve Kimya Endstrisi Kurumu ve mes-

rc
Ha
seseleri ile bal ortaklklar (bizzat rettikleri silah,

mhimmat, harp ara ve gereleri ve bunlarn ba-
km, onarm, revizyon ve imalinde kullanlan mal-
zeme ile patlayc maddeler iin),

rar
8) Darphane ve Damga Matbaas Genel Mdrl-

(resmi mhr ve souk damga iin),
u Za
9) Kamu hale Kurumu (ilan giderleri iin),

Kam
10) Elektronik kartlara ykletilecek doalgaz ve su

almlarna ilikin kamu kurum ve kurulularna ya-
Ta
placak demeler.
m
n
5.11 N DEMELER
a
z HANG SRE ERSNDE
MAHSUP EDLR? SRES NDE MAHSUP
e Performans
EDLMEYEN AVANSLAR HAKKINDA NE

LEM YAPILIR?
Her mutemet n demelerden harcad tutara ilikin
kantlayc belgeleri, ilgili kanunlarnda ayrca belirtilmemi
Bte v
olmas halinde;
Avanslarda bir ay,

Kredilerde ise ay iinde
muhasebe yetkilisine vermek ve artan tutar iade ederek
hesabn kapatmakla ykmldr.
80
Mahsup sresi, avansn verildii veya kredinin ald gne,

son ayda tekabl eden gnn mesai saati bitiminde; srenin
bittii ayda avansn verildii veya kredinin ald gne
tekabl eden bir gn yok ise, sre o ayn son gnnn mesai
saati bitiminde sona erer. rnein 31/01/2013 tarihinde alnan
avansn en ge 28/02/2013 gn mesai saati bitimine kadar
ro mahsup edilmesi gerekir.
l
Mutemet, iin tamamlanmasndan sonra, yukardaki bir ve
aylk srelerin bitimini beklemeden, son harcama tarihini
takip eden i gn iinde n deme artn iade etmek ve
sresinde mahsubunu yaparak hesabn kapatmak zorundadr.
Mutemetlerce sresi iinde mahsup edilmeyen avanslar

hakknda 6183 sayl Amme Alacaklarnn Tahsil Usul
Hakknda Kanun hkmleri uygulanr. Kanunen geerli bir
mazereti olmakszn avanslarn sresinde mahsup etmeyen
mutemetler hakknda, ayrca tabi olduklar personel
mevzuatnn disiplin hkmlerine gre de ilem yaplr.
5.12 N DEMELERN YILSONUNA KADAR

MAHSUP LEMLERNN YAPILAMAMASI
HALNDE DENEKLERN MAHSUP DNE-
MNE AKTARILMASI MMKN MDR?
Maln teslim alnd, hizmetin grdrld veya iin
yaptrld ancak belgelerin mahsup dneminde verilecei
ilgili harcama birimi tarafndan yln sonuna kadar Strateji
Gelitirme Bakanlna yazl olarak bildirilen n demelerin
deme artklar mahsup dnemine denei ile birlikte
devredilir.
Mahsup dnemi mali yln bitimini izleyen bir aylk (mahsup

dnemi) sreyi kapsamaktadr. Zorunlu hallerde Maliye
Bakanl bu sreleri bte gideri iin bir ay, dier ilemlerde iki
ay uzatabilir. Dolaysyla yl sonuna kadar maln teslim alnmas,
hizmetin grdrlmesi veya iin yaptrlmas mmkn
81
olmayacaksa mutemetler, mahsubunu yapamadklar

harcamalara ait belgeleri muhasebe yetkilisine verip, artan
tutar iade ederek hesabn kapatmakla ykmldrler.
lan
tejik P
Stra
5.13 MAHSUP DNEMNDE DE KAPATILMAYAN
N DEMELER N NE YAPILIR? K
l o
ro nt
nt
ro
o
Mahsup dneminde de kapatlamayan n deme tutar, l
K
ali
dnem sonunda
hal
mutemet adna bor kaydedilerek n deme
ah kapatlr. Karl denekler iptal
hesab muhasebe birimince
e
M
n
edilir.
rc
Ha
5.14 AVANS VEYA KRED SURETYLE YAPILA-

CAK N DEMELERDE HANG BELGELER
HAZIRLANIR VE STRATEJ GELTRME

rar
BAKANLIINA GNDERLR?
u Za
Harcama talimat, ihale mevzuatna gre yaplacak

almlarda onay belgesi,
Kam
Gereken hallerde kredi izin yazs muhasebe ilem

Ta
fiine eklenir.
m
n
5.15 PERSONELEa z
VERLECEK YOLLUK AVANSI
DEMELERNDE HANG BELGELER HAZIR-
LANIR VE STRATEJ GELTRME BAKAN-
e Performans
LIINA GNDERLR?
Grevlendirme onay veya harcama talimat,
Avans hesaplama cetveli muhasebe ilem fiine
Bte v
eklenir.
82
5.16 MEVZUATLARI GERE YKLENCLERE

VERLECEK AVANSLARDA HANG BELGE-
LER HAZIRLANARAK STRATEJ GELTR-
ME BAKANLIINA GNDERLECEKTR?
Harcama talimat, ihale mevzuatna gre yaplacak
almlarda onay belgesi,
ro
l Avans teminatna ilikin alndnn onayl rnei,
Gereken hallerde Maliye Bakanlnn uygun gr
yazs veya st yneticinin karar muhasebe ilem
fiine eklenir.
83
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
84
ro
l
ALTINCI BLM
Harcrahlar
85
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
86
Bu blmde, harcrah, yurt ii ve yurt d harcrah miktarnn

nasl belirlendii, grev yolluklarnn verilebilecei sreler, yurt
ii ve yurt d konaklama bedellerinin denmesi ile yolluklarn
denmesinde hazrlanmas gereken belgeler zerinde
durulmutur.
ro 6.1 HARCIRAH NEDR?

l
6245 sayl Harcrah Kanununa gre harcrah, denmesi
gereken yol masraf, gndelik, aile masraf ve yer deitirme
masrafndan birini, birkan veya tamamn ifade eder.67
6.2 HARCIRAHIN DENMESNDE ESAS

TUTULACAK AYLIKLAR NELERDR?
Harcrahn verilmesinde memurun fiilen almakta olduu aylk
derecesi esas alnr. Ancak kurumlarn 1-4nc derecelerdeki
kadrolarnda bulunanlardan kazanlm hak aylk dereceleri
daha dk olanlarda ise ilgililerin bulunduklar/igal etmekte
olduklar kadro esas alnr.
Hizmetlilerin harcrah, aldklar aylk cret veya deneklerine;
gndelik ile alanlarn harcrah da gndeliklerinin 30 katna
en yakn memur aylk tutar zerinden hesaplanr. (denek
mukabili alanlar hari), bunlarn harcrahlar hibir suretle
4nc derecedeki Devlet memuruna verilen miktar geemez.
Terfi suretiyle atananlarn harcrah, terfi ettikleri aylk derecesi
zerinden denir.68
6.3 MEMUR VE HZMETL OLMAYANLARA

HARCIRAH VERLR M?
Memur veya hizmetli olmadklar halde Harcrah Kanununa
tabi kurumlarca geici bir grev ile grevlendirilenlere
verilecek yol masraf ve gndelik, bunlarn bilgi seviyeleri
ve faaliyet sahalar ile mahalli artlar dikkate alnarak 4nc
67 6245 sayl Harcrah Kanunu (Madde 3, 5)
68 6245 sayl Harcrah Kanunu (Madde 7)
87
dereceye kadar (4nc derece dhil) olan memurlardan

herhangi birine verilen yol masraf ve gndelie kyasen ilgili
kurumca takdir olunur. Ancak, ilgili Bakanln teklifi ve Maliye
lan
Bakanlnn olumlu gr zerine, bu S gibi tejik P
trakimselerden
icap edenlere 4nc dereceden daha yksek memurlara
denebilecek yol masraf ve gndelik verilebilir.69
K
ol on
tr tr
ol
n
6.4 Ko
MEMURYET MAHALL NEDR?
ali hal
Memuriyet mahalli, memur ah e
ve hizmetlinin asil grevli
M
n
olduu veya ikametghnn bulunduu ehir ve kasabalarn

rc
belediye snrlar iinde bulunan mahaller ile bu mahallerin

Ha
dnda kalmakla birlikte yerleim zellikleri bakmndan bu

ehir ve kasabalarn devam niteliinde bulunup belediye
hizmetlerinin gtrld veya kurumlarnca salanan tat
aralar ile gidilip gelinebilen yerleri ifade eder.70

rar
u Za
6.5 HARCIRAH KM TARAFINDAN DENR?

Kam
Memur veya hizmetlilerin harcrah grevlendirmeyi yapan

kurum tarafndan denir.71
Ta
m
Yurtii gndelik miktarlar her yl bte kanunu ile belirlenir ve
n
az
bte kanunu eki (H) cetvelinde gsterilir.72
6.6 GEC GREVLE YURT NDE YA DA

e Performans
YURT DIINDA GREVLENDRLENLERN

RNEN HAVAALANI, GAR VEYA OTOBS
TERMNALNE DEDKLER ULAIM
CRET LE DEDKLER BAGAJ VE HAMAL
Bte v
CRETLER KENDLERNE ADE EDLR M?

Geici grevli olarak yurt iinde ya da yurt dnda vazifeye
gnderilenlere hamal (cins ve adedi beyannamede gsterilmek
88
suretiyle) bagaj ve ikametgh veya vazife mahalli ile istasyon,

iskele veya durak arasndaki nakil vastas masraflar denir.73
6.7 MESLEK BLGLERN ARTIRMAK AMACIY-

LA MEMURYET MAHALL DIINA GNDE-
RLENLERE HARCIRAH VERLR M?
ro Mesleki bilgilerini artrmak amacyla memuriyet mahalli
l
dnda (yurt ii/yurt d) alan kurs veya okullara
gnderilenlere, 6245 sayl Kanuna gre geici grev gndelii
verilir. Bu maksatla yabanc memleketlere gnderilenlere zel
anlamalar gereince, yabanc devlet, uluslararas kurulu
veya resm dier kurulular tarafndan deme yapld
takdirde bu demeler gndeliklerinden indirilir. Yurt iinden
veya yurt dndan salanan burslara dayanlarak veya aylklar
transfer edilmek suretiyle staj ve renim amacyla yurtdna
gnderilenlere ise ilgili kanun hkmlerine74 gre mstahak
olduklar deme yaplr.75
6.8 MEMURYET MAHALL DIINA GNBR-

LK OLARAK GNDERLENLERE DENE-
CEK GNDELKLER NASIL HESAPLANIR?
Resm bir grevle memuriyet mahalli iinde bir yere
gnderilenlere gndelik verilmez. Geici bir grevle
memuriyet mahalli dndaki bir yere gnbirlik olarak
gnderilenlerden, buralarda ve yolda le (saat 13.00) ve
74 Mesleklerine ait hizmetlerde yetitirilmek, eitilmek, bilgileri ar-
trmak, staj, renim veya ihtisas yaptrlmak zere yurt dna
gnderilen Devlet memurunun Yetitirilmek Amacyla Yurt Dna
Gnderilecek Devlet Memurlar Hakknda Ynetmelikin 12. mad-
desinin birinci fkrasnn (a) bendi gereince her trl demeler
dhil yurtii aylnn kanuni kesintilerden sonra kalan net tutarnn
% 60nn denmesine devam olunur. Gidi dne ilikin yol gide-
ri, yolculuk sresince seyahat gndelii, pasaport harc, eitim veya
renim srasnda ihtiya duyulan kitap, defter, kalem ve krtasiye
masraflar, ykleme ve kefalet senedi ile dier zorunlu giderler ayn
Ynetmelikin 13. maddesine gre kurum btesinden karlanr.
89
akam (saat 19.00) yemei zamanlarndan birini geirenlere

1/3, ikisini geirenlere 2/3 orannda ve geceyi de geirenlere
tam gndelik verilir.76
jik Plan
S t rate
Maliye Bakanlnn 16/01/2013 tarihli ve 77112040-1815/476
sayl grnde de tam gndelie hak kazanlabilmesi iin
yukardaki unsurun birlikte gereklemesi gerektii ifade
K
l
edilmektedir. Birrobaka deyile grev yerinden ayrldktan ontr
ont akam yemei ve gecenin grev yerinde
sonra len yemei,
ol
K
ali durumdah tam gndelik alnamaz. rnein
geirilmedii
hal
a 16.00da grev yerinden hareket
21/01/2013 tarihinde saat e
M
n
eden ve ertesi gn (22/01/2013) saat 11.00de grev yerine

rc
dnen memur akam yemei ve geceyi grev yerinde

Ha
geirdii iin takvim gn deise bile sadece 2/3 orannda

gndelik alacaktr.
Seyahat gnlerine ait yevmiyeler, seyahat edilen vastann

rar
hareket saatinden gidilecek yere var saatine kadar geen

her 24 saat iin hesap olunur. Bu sreden az devam eden
u Za
seyahatler bir gn itibar olunur. Seyahat sresinin her 24 saati

aan kesri tam gn saylr. rnein 2 saatlik bir uak yolculuu
Kam
iin yol gndelii olarak bir gn, 25 saatlik bir yolculuk iin yol
gndelii iki gn olarak hesaplanr.77
Ta
m
n
6.9 BAKANA a VE
z MLLETVEKLLERNE
REFAKAT EDECEK KMSELER HANG
MEVKLERDE SEYAHAT EDEBLRLER?
e Performans
Bakann ve milletvekillerinin grevli olarak yapacaklar

yolculuklarnda refakat edecek kimseler; Bakan ve
milletvekilleri tarafndan belirlenecek mevkilerde seyahat
edebilirler.78
Bte v

90
6.10 GEC BR GREVE GNDERLENLERE,

NE KADAR SRE GNDELK VERLEBLR?
Yurt iinde bir yllk dnem zarfnda ayn yerde, ayn i iin
ve ayn ahsa 180 gnden fazla gndelik verilemez. lk 90
gn iin tam, takibeden 90 gn iin 2/3 orannda gndelik
denir. Yurtdnda ilk 180 gn tam ve mteakip gnler iin
ro 2/3 orannda gndelik denir. Geici grevlendirmelerde
l
meydana gelecek ara vermeler bu mddetleri veya gndelik
miktarn artrmaya neden olamaz. Tefti, denetim, inceleme
veya soruturma yapma yetkisi olanlar iin byle bir snrlama
yoktur.79
6.11 GEC GREV MAHALLERNDE HASTALA-

NANLARA HARCIRAH DENR M?
Geici vazife mahallinde hastalanmalar sebebiyle vazife
ifa edemeyen memur ve hizmetlilere, bu sebeple vazife
gremedikleri gnlerin en ok yedi gn iin yevmiye
verilebilir. Hastanede yatrlmak suretiyle tedavi masraflarnn
kurumlarnca denmesi halinde bu gnler iin yevmiye
verilmez.80
6.12 DENETM ELEMANLARI YOLLUKLARI VE

DER GDERLER KARILII ALDIKLARI
AVANSLARA LKN HARCAMA BELGELE-
RN, NE ZAMANA KADAR BRMLERNE
VERMEK ZORUNDADIRLAR?
Denetim elemanlar sz konusu belgeleri, takip eden ayn
onuncu gnne kadar idarelerine vermek ve varsa avans
artn iade etmekle, idareler de bunu aramakla ykmldr.
Hakedi tutarnn avanstan fazla olmas halinde, farkn, ilgili
denetim elemannn banka hesabna aktarlmas zorunludur.81

81 n deme Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik (Madde 11)
91
6.13 YURT GEC GREV YOLLUKLARININ

DENMESNDE DEME EMR BELGESNE
HANG BELGELER EKLENR? ejik Pla
n
t
Stra
Grevlendirme yazs veya harcama talimat,
Yurt i Geici Grev Yolluu Bildirimi, K
ol on
Yatacak
ntr yer temini iin denen cretlere ilikin tro
l
o deme belgesine balanr.82
la i K
fatura
h
le h a
6.14 DENETM a ELEMANLARININ
M
YURT
n
r
rc
GEC GREV YOLLUKLARININ DENME-

Ha
SNDE DEME EMR BELGESNE HANG

BELGELER EKLENR?
Yurt i Geici Grev Yolluu Bildirimi,

rar
Yatacak yer temini iin denen cretlere ilikin

u Za
fatura,
zel ahslardan ev veya pansiyon kiralama ha-
Kam
linde, ilk demede kira szlemesinin asl, sonra-

ki demelerde ise onayl rnei; kira demesinin
Ta
banka hesabna yatrlmak suretiyle yaplm olma-

m
n
s halinde ayrca banka makbuzu deme belgesine

balanr.83 az
6.15 YURT NDE UAKLA SEYAHAT ETMEK
e Performans
MMKN MDR?
Yurt d seyahatlerde uaklarda birinci snf zerinde seyahat
gideri denenler84, aylk dereceleri 1 olan memur ve hizmetliler,
6245 sayl Harcrah Kanununun 33nc maddesinin (b)
Bte v
bendine dhil olanlar (mfetti ve benzerleri) ile bunlarn

dnda kalan aylk dereceleri 2 ila 4 arasnda olan memur ve
hizmetliler uakla seyahat edebilirler. Aylk dereceleri 5 ve daha
82 Merkez Ynetim Harcama Belgeleri Ynetmelii (Madde 22/a)

83 Merkez Ynetim Harcama Belgeleri Ynetmelii (Madde 22/b)
84 6245 sayl Harcrah Kanunu (Madde 29) [ 6245 sayl Harcrah Kanunu
(Madde 27ye bal 1 sayl cetvel)
92
aa derecede olan memur ve hizmetlilerin uakla seyahat

edebilmesi seyahatin uakla yaplmasnn zorunluluk arz
etmesi ve makamca gerekli grlmesi veya uygun bulunmas
ile mmkndr.
6.16
HARCIRAH DENENLERN (TEFT,
ro DENETM, NCELEME VEYA SORUTURMA
l YAPMA YETKS OLANLAR HAR) YURT
NDE YATACAK YER TEMN N DE-
DKLER CRETLER GER ALMALARINDA
HERHANG BR SINIRLAMA VAR MIDIR?
Yatacak yer temini iin dedikleri cretleri belgelendirenlere,
belge bedelini amamak ve her defasnda on gn ile snrl
olmak zere gndeliklerinin tamamna kadar olan ksm ayrca
denir. Ancak yllar bte kanunlarna konulan hkmlerle
bu oran gndeliin bir buuk kat (%50 artrml) olarak
uygulanmaktadr. rnein memurun gndelii 25,50 TL ve
yatacak yer iin dedii bedel 50 TL olsun. Gndeliin %50
artrml hali 38,25 TLdir. Bu durumda memur yatacak yer iin
dedii tutar belgelendirmek ve 10 gn amamak kouluyla
dedii 50 TLnin 38,25 TLsini geri alabilecektir. Dier bir rnek
memurun gndelii 41 TL ve yatacak yer iin dedii bedel 25
TL olsun. Gndeliin % 50 artrml hali 61,5 TLdir. Bu durumda
memur yatacak yer iin dedii tutar belgelendirmek ve
10 gn amamak kouluyla dedii 25 TLnin tmn geri
alabilecektir. Tefti, denetim, inceleme veya soruturma grevi
ile gnderilen memur Kanunun 33. maddesinin (b) bendi
uyarnca yatacak yer iin dedii bedeli belgelendirmek ve
belge bedelini amamak kouluyla sre snrlamas olmakszn
gndeliinin tamamna kadar olan ksm ayrca alacaktr.
6.17 TEDAV AMACIYLA MEMURYET MAHAL-

L DIINA GNDERLENLERE HARCIRAH
DENR M?
Hekimin veya di hekiminin muayene veya tedavi sonras
tbben grecei lzum zerine genel salk sigortals ve
93
bakmakla ykml olduu kiilerin salk hizmetinden

yararlanmalar iin muayene ve tedavi edildikleri yerleim
yeri dna yaplan sevkinde, ayakta tedavilerde kendisinin ve
lan
ejik Pyol
Strve
bir kii ile snrl olmak zere refakatisinin gidi atdn
gideri ve gndelikleri; yatarak tedavilerde ise gidi ve dn
tarihleri iin gndelikleri ile yol gideri ile srekli i gremezlik
K
l
veya malllk durumlarnn
o tespiti, kontrol veya periyodik o
t r amacyla yaplan salk hizmeti giderleri ile ntro
on giderleri Sosyal Gvenlik Kurumunca denir.85
salk muayenesi l
K
ali
yol ve gndelik
ah
hal
e
M
n
6.18 YURT DII GEC GREVLENDRMELER-

rc
Ha
DE YOLLUK VE GNDELK GDERNN

DIINDA NELER DENEBLR?
Yurt dna ve yurt dnda yaplacak geici grevlendirmeler
ve atamalarda yaplacak olan demeler kapsamnda yksek

rar
lisans amacyla yaplan grevlendirmelerde denecek

u Za
yolluklar ile yurtd yolculuunun zorunlu kld belge ve

ilemlere ait giderler, alma ve toplantnn gerektirdii
Kam
katlm, kaydiye, aidat ve gidere katlma gibi demeler de bu

kapsamda denebilmektedir.86
Ta
m SREKL VEYA GEC GREV

n
6.19 YURT DII

az
YOLCULUKLARINDA DENEN PASAPORT
HARCI YA DA GREVN GERE OLARAK
e Performans
TRAK EDLEN TOPLANTILARA LKN

KATILIM CRET GER ALINABLR M?
Yurt d srekli veya geici grev yolculuunun zorunlu kld
belge ve ilem giderleri, alma ve toplantnn gerektirdii
Bte v
kaydiye, aidat ve gidere katlma gibi demeler belgelendirilmek

kaydyla idare btelerinin ilgili tertiplerinden denir.
85 5510 sayl Sosyal Sigortalar ve Genel Salk Sigortas Kanunu

(Madde 65)
86 Analitik Bte Snflandrmasna likin Rehber 03.3.3.01 Yurtd
Geici Grev Yolluklar aklamalar yl Merkez Ynetim Bte
Kanunu E cetveli.
94
6.20 YURT DIINA YAPILACAK GEC G-

REVLENDRMELERDE GNDELK NASIL
BELRLENR?
Bu yolculuk ve ikametlerde verilecek gndelikler her yl
Bakanlar Kurulu kararyla karlan Yurtd Gndeliklerine
Dair Kararla belirlenir.87
ro
l
6.21 YURTDII GEC GREV YOLLUKLARININ
DENMESNDE; DEME EMR BELGESNE
HANG BELGELER EKLENR?
Grevlendirme yazs veya harcama talimat,
Yurt d Geici Grev Yolluu Bildirimi,
Yatacak yer temini iin denen cretlere ilikin
fatura deme belgesine balanr.88 Yatacak yer te-
mini iin alnan faturann dairesince onaylanm
tercmelerinin de deme belgesine balanmas
gerekir.
6.22 YURTDII GEC GREVLENDRMELERN-

DE KONAKLAMA CRET DENR M?
Yurt dnda yatacak yer temini iin denen gnlk cretin,
Yurtd Gndeliklerine Dair Kararda belirtilen artrml
gndelik miktarnn (Bu miktar ilk on gn iin % 50 fazla
denmektedir.) %40n amas halinde aan ksmn %70i
belgelendirilmek ve on gn gememek kouluyla geri alnr.
Ancak yatacak yer temini denecek gnlk ilave miktar artrml
olarak hesaplanacak gndeliklerin, Yurtd Gndeliklerine
likin Karara ekli cetvelin I-III numaral stunlarnda gsterilen
unvanlarda bulunanlar iin %100nden, IV-VII numaral
stunlarda gsterilen kadrolarda bulunanlar iin %70inden
fazla olamaz.
87 En son Karar 25 Mart 2012 tarihli ve 28244 sayl Resm Gazetede
yaymlanmtr. Bundan sonra gerekli grlen yerlerde Karar olarak
ifade edilecektir.
95
6.23 YURTDII GEC GREVLENDRMELE-

RNDE KONAKLAMA BEDELNN TM
DENR M? ejik Pla
n
t
Stra
Yurt d geici grevlendirilmelerinde grevin nem ve
zellii ile grev yeri itibaryla oluabilecek konaklama gideri
K
l
ihtiyac dikkate alnmak
o
suretiyle grevlendirme sresince on
t r tr
ol
n
konaklama bedelinin ilgilinin gndeliklerinin %40n 89
Ko
ali denebilmesih iin;
aan ksmnn tamam denebilir. Konaklama bedellerinin
hal
e
tamamnn
a
M
n
Memurun;
rc
Ha
Bakan/TBMM Bakan ile birlikte yurt d toplant-

lara katlmas veya
Ek gstergesinin genel mdr dzeyinde olmas
veya daha yksek tespit edilen grevlerde bulu-

rar
nan ynetici olmas,

u Za
Grevlendirme onaynda Konaklama bedeli, Yurt-

d Gndeliklerine Dair Kararn 5inci maddesine
Kam
gre denecektir. benzeri bir ibarenin yer almas,

Grevlendirme onaynn bizzat ilgili Bakan (Ba-
Ta
bakanlk merkez tekilat iin bizzat Sayn Baba-

m
n
az
kann, Babakan Yardmclklar iin Babakan Yar-
dmclarnn) imzalanmas,
Grevlendirme onaynda Strateji Gelitirme
e Performans
Bakanlnn koordine parafna90 yer verilmesi,

Bte v
89 Dolaysyla Kararn 5inci maddesinin nc fkrasnda seyahat ve

ikamet sresinin ilk on gn iin artrml olarak hesaplanan gn-
delikler dhil olmak zere gndeliklerin %40na kadar olan miktar
iin deme yaplmayaca hkm altna alnmtr. Kararn 5inci
maddesinin drdnc fkrasnda sz konusu grevlendirmenin biz-
zat ilgili bakann onay ile yaplmasnn zorunlu olduu hkm altna
alnmtr.
90 Yurtdna Geici Grevle Gnderilenlere denecek Konaklama
Giderlerine likin Esas ve Usuller (Madde 6/3)
96
Yatacak yer temini iin denen cretlere ilikin fa-

turann91 yurt d geici grev yolluu bildirimine
eklenmesi,
Geici grev yolluu bildirimlerinin Kararn
4nc maddesi ile 5inci maddesi kapsamnda
karlanacak tutarlar ayr ayr gsterecek biimde
hazrlanmas,92
ro
l
Kararn 5inci maddesine gre denen konaklama
bedelleri toplamnn harcama biriminin btesi-
nin 03.3.3.01 ekonomik tertibinde yer alan kesintili
balang deneinin Kararda belirtilen orann93
amam olmas,
gerekmektedir.
6.24 EMEKL OLANLARA HARCIRAH DE-

NR M?
Emekli olanlara harcrah denmez. Ancak, damga vergisi hari
herhangi bir vergiye tbi tutulmakszn (12.105) gsterge
rakamnn memur aylk katsays ile arpm sonucu bulunacak
tutarda tazminat denir.
6.25 GEREK DII HARCIRAH BEYANNA-

MES VERENLERE NASIL BR YAPTIRIM
UYGULANIR?
6245 sayl Kanuna gre tahakkuk edecek istihkakn miktarn
artracak ekilde maddi hatalar hari-gerek d beyanname
verenler hakknda, mensup olduklar kurumlarn inzibat,
memurin, mdrler komisyonlar gibi yetkili heyet ve
91 Merkez Ynetim Harcama Belgeleri Ynetmelii (Madde 25). denen

konaklama giderlerini gsterir bir fatura veya benzeri belgenin (bu
fatura veya benzeri belgenin Dairesince onayl tercmesi ile birlikte)
harcrah bildirimine eklenmesi gerekmektedir
Giderlerine likin Esas ve Usuller (Madde 6/6)
93 Kararn 5inci maddesinde bu oran % 30 olarak belirlenmitir.
97
makamlarnn karar ile ve ilenen suun mahiyet ve mulne

gre rtbe veya snf tenzili veya ihra cezalarndan her
hangi biri tatbik olunur. Fazla harcrah, Devlet, zel idare ve
Plan
tejikUsul
belediyelerce 6183 sayl Amme Alacaklarnn StraTahsil
Hakknda Kanuna ve bu Kanuna tabi dier kurumlarca da
genel hkmlere gre ilgiliden tahsil edilir. Sulu hakknda
K
idari olarak verilenl cezalar bu kiiler hakknda kamu davas on
r o tr
almasna ventkanuni takibata (icra) balanlmasna engel ol
deildir. i K
o
al
94
ah
hal
e
M
n
6.26 GEC GREV YOLLUKLARININ DENME-

rc
Ha
SNDE DAMGA VERGS KESNT ORANI NE

KADARDIR?
Avans veya kesin demede (deme emri belgesi) bildirim
sahibinden binde 7,59 orannda kesinti yaplr.95

rar
u Za
6.27 HARCIRAH NEREDEN DENR?

Kam
Harcrah hizmetin gereksinim duyulduu kurum btesinden

denir.
Ta
m
n
a z DEMELER HANG SRE

6.28. YOLLUK AVANSI
ERSNDE MAHSUP EDLR?
e Performans
Harcrah, memur ve hizmetlinin gidiinde ve ailenin nakli

srasnda pein olarak verilir. Harcrahn tam miktarnn
nceden tayin ve tespitinin mmkn olmad hallerde
yetecek miktarda para avans olarak verilir. Harcrahn kati
olarak veya avans suretiyle alanlardan zati sebepler yznden
Bte v
daimi veya muvakkat vazife mahallerine 15 gn iinde hareket

etmeyenler aldklar paray derhal iade etmeye mecburdurlar.

95 488 sayl Damga Vergisi Kanunu eki 1 sayl Tablo IV-1-b, 375 sayl
KHK (Madde 1/d)
98
Daimi memuriyetle bir yere gnderilenler gidecekleri mahalle

var tarihinden ve muvakkat vazife ile gnderilenler de
memuriyetleri mahalline dn tarihlerinden itibaren bir
ay zarfnda harcrah beyannamelerini, evrak mspiteleri ile
birlikte dairesi amirine tevdi ederler.
Vak masraf verilen avans paradan ziyade ise fazlas tesviye ve

ro az ise fark resen istirdat olunur.
l
6.29. MAHSUP EDLMEYEN AVANSLARDA NE YA-

PILIR?
6245 sayl Kununun 59uncu maddesinin birinci fkras
gereince derhal iade edilmeyen paralarla harcrahlarn
avans olarak alp da bu zimmetlerinin mahsubu iin muktazi
evrak yazl mddetler(bir ay) zarfnda teslim etmeyenlerin bu
borlar bu evrak verdikleri zaman harcrah istihkaklar ayrca
tahakkuk ettirilip denmek zere aylk, cret veya kabili haciz
sair istihkaklarnn yars bu borlar tamamen kapanncaya
kadar ve hkm alnmaya hacet kalmakszn resen istirdat
olunmak suretiyle tahsil olunur.
99
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
100
ro
l
YEDNC BLM
Temsil, Tantma ve Arlama Giderleri
101
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
102
Bu blmde, Temsil, Tantma ve Arlama Giderlerine ilikin

bilgilere yer verilmitir.
7.1 TEMSL GDER NE DEMEKTR?

Temsil giderleri; Makam sahibi kiilerin temsili mahiyette ve
grevleri icab olarak yaptklar gerek giderleri karlamak
ro
l zere bteye bu ama iin konulan denekten denen paray
ifade eder.
7.2 TEMSL, AIRLAMA, TREN, FUAR,

ORGANZASYON GDERLER NELERDR?
Makam sahibi veya yetkili kld amirlerin takdiri
esas olmak suretiyle temsil ve arlamann gerek-
tirdii her trl giderler ile cenaze trenleri iin sa-
tn alnacak iek bedelleri ve Bakanlar Kurulunca
vergi muafiyeti tannan vakflardan kiralanan ma-
deni elenklerin kira bedelleri,
Yabanc temsilciler ve konuklarn geleneklere ve
davetin mulne gre arlama, konutlama ve bu
ilerle ilgili hazrlklarn gerektirdii giderlerle, veri-
lecek ziyafet, hediye, iek, bahi, tama giderleri
ile ziyafetlerin gerektirdii giderler,
Dilerinde, icabnda yetkililerin eleri tarafndan,
gelecek resmi yabanc konuklara verilecek ziyafet
giderleri,
Protokol Birimince yabanc konuklar iin hazrla-
nan programlar gereince yaplan trenin gerek-
tirdii giderler ve bunlarda grev alanlara verilecek
kumanyalar, konuklarn yurdumuzda hizmetlerine
verilenlerle, korunmalar iin grevlendirilenlere
yaplacak giderler,
Devlet ricalinin d lkelere gtrecekleri ve gn-
derecekleri hediyeler ile bunlarn yollanmas ile
ilgili giderler,
103
Konuklarn ikametlerine ayrlacak kk ve saray-

larn gerekli grlecek onarm, deme ve dier
giderleri ile yabanc konuklarn oturma ve arlan-n
la
masna ayrlacak kk ve bunlarn tejik P
trabedelleri,
Skira
Ulusal gn ve bayramlarda yaplmakta olan ben-
zeri trenlere ilikin giderler, Dumlupnar, anak-
K
ol Bayram ve benzeri anma trenleri ile on
r
kale, Zafer
t tr
ol
on Kuvvetler al ve sancak devir teslim tren-
Silahl
K
ali leri ile niversitelerin hal
al trenlerinin gerektirdi-
i giderler, ah
e
M
n
r
rc
Makamn gerekli grd temsil, arlama, hedi-

Ha
ye, tren giderleri ile yine temsil amal olmak ze-

re, spor faaliyetlerine, ksa sreli kongre, konferans
ve seminer gibi toplantlara ilikin karlama, ar-
lama ve organizasyon giderleri,

rar
Temsil amal fuarlarla ilgili olmak zere ve baka

ekonomik kodlardan karlanmas mmkn olma-
u Za
yan yolluk, kira gibi dier giderler,

Kam
Yurtdndan lkemize davet edilen sanat ve top-

luluklarn yol paras, konuklama, kae vb. giderler,
Ta
Yukarda saylanlarn dnda kalan temsil, arla-

m
n
az
ma, tren, fuar, organizasyon giderleri,
ifade eder.96
e Performans
7.3 TANITMA, AIRLAMA, TREN, FUAR,

ORGANZASYON GDERLER NELERDR?
Yurdumuza arlmalarnda yarar umulan yaban-
clar ile yabanc basn, radyo ve televizyon organ-
Bte v
lar heyet ve mensuplarnn yurt iindeki arlama,

konutlama ve gezi giderleri ile zaruri grld
takdirde geli ve dn bilet cretleri,
Yllk programlarn ve btelerin koordinasyon,
uygulama ve izlenmesi ile ilgili alm ve giderleri ile
96 Analitik bte snflandrmasna ilikin rehber-03.6 kodu
104
bte hazrlama srecinde yaplacak tantma ve

ikram giderleri; plan, program ve btelerin ulusal
ap ve seviyede tantlmas ile ilgili her trl basn,
yayn, bask, konferans, bror, radyo, televizyon,
film, fotoraf, vesair ara ve malzeme giderleri,
Ekonomik arlkl tantm faaliyetleri erevesinde
ticaret heyeti, alm heyeti ve ihra rnlerinin ta-
ro
l ntm hizmetleri ile ilgili yurtiinde ve yurtdnda
yaplacak organizasyonlara ilikin tantma giderle-
ri (yolluklar hari),
lkemizin yatrm imknlarnn yabanclara tantl-
mas ve dorudan yabanc sermaye yatrmlarnn
artrlmasn salamak amacyla yurt ii ve yurt d-
nda yaplacak toplant, seminer, konferans vb. or-
ganizasyonlar ve bunlara ilikin bask, yayn, bro-
r vb. ara, gere ve malzeme giderleri, arlama,
konaklama ve bu ilemle ilgili hazrlklarn gerek-
tirdii her trl giderler (yolluklar hari),
Makamn gerektirdii temsil, arlama, tren gi-
derleri dnda kalan ve tantma amal olmak
zere, ksa sreli kongre, konferans ve seminer
gibi toplantlara ilikin karlama, arlama ve or-
ganizasyon giderleri ile tantmaya ynelik reklam
giderleri,
Tantma amal fuarlarla ilgili olmak zere ve baka
ekonomik kodlardan karlanmas mmkn olma-
yan yolluk, kira gibi dier giderler,
Yurt dnda turizm ve ihracat imknlarnn artrl-
mas amacyla halkla ilikiler ve pazarlama firmala-
rna, uzmanlarna ve bu ilerle uraan kurululara
verecekleri hizmetler karl yaplacak demeler-
le, bu konularda yaptrlacak aratrma giderleri,
Yukarda saylanlarn dnda kalan tantma, arla-
ma, tren, fuar, organizasyon giderleri, ifade der.97
97 Analitik bte snflandrmasna ilikin rehber-03.6 kodu
105
7.4 TEMSL, TANITMA VE AIRLAMA

FAALYETLER KAPSAMINDA YAPILACAK
KONAKLAMA, SEYAHAT VE AEYE L-n
ejik Pla
KN ALIMLARDA PARASAL S trat
SINIRLAMAYA
TAB MDR?
K
Temsil ve arlama ol faaliyetleri kapsamnda yaplacak on
tr tr
ol
on
konaklama, seyahat ve iaeye ilikin almlar parasal snrlamaya
K
ali
tabi deildir.
ah
hal
e
M
n
7.5 TEMSL, TANITMA VE AIRLAMA FAAL-

rc
Ha
YETLER KAPSAMINDA YAPILACAK ALIM-

LARDA, MERKEZ YNETM HARCAMA
BELGELER YNETMELNE GRE HAZIR-
LANMASI GEREKEN BELGELER NELERDR?

rar
Temsil, arlama, tren, fuar, tantma ve benzeri faaliyetlerle

u Za
ilgili olarak yaplacak her trl mal ve hizmet alm ile yapm
ilerine ilikin giderlerin denmesinde, yaplan harcamann
Kam
niteliine gre mezkr Ynetmeliin ilgili maddelerinde

belirtilen belgeler aranr.
Ta
Yabanc konuk ve heyetlerin arlanmas amacyla

m
n
az
grevlendirilecek personel ve ilgili ynetmeliklere gre
grevlendirilecek mihmandarlar tarafndan yaplan temsil ve
arlama giderlerinin denmesinde dzenlenecek belgeler;
e Performans
Harcama talimat,
Fatura, perakende sat fii veya deme kaydedici
cihazlara ait sat fii ve adisyon,
Mihmandar Hesap Cetvelidir.98
Bte v
106
ro
l
SEKZNC BLM
hale, hale Yetkisi ve Yetkilisi ile hale

Yetkisinin Devri
107
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
108
Bu blmde, 4734 sayl Kamu hale Kanununa gre ihale, ihale

yetkilisi, ihale usulleri aklanmtr. Ayrca ilgili mevzutna gre
ihale yetkisinin nasl devredilebilecei ve mali karar ve ilemlerin
destek hizmetlerini yrten birimlerce gerekletirilebilmesinin
koullar zerinde durulmutur.
8.1 HALE NEDR?

ro
l Mal veya hizmet almlar ile yapm ilerinin istekliler arasndan
seilecek birisi zerine braklmas ve ihale yetkilisinin
onayndan sonra szlemenin imzalanmas ile tamamlanan
sretir.
8.2 HALE USULLER NELERDR?

Ak ihale usul: Btn isteklilerin teklif verebildii
usuldr
Belli istekliler arasnda ihale usul: n yeterlik de-
erlendirmesi sonucunda idare tarafndan davet
edilen isteklilerin teklif verebildii usuldr.
Pazarlk usul: Kamu hale Kanununda belirtilen
hallerde kullanlabilen, ihale konusu iin zelliine
gre idarenin isteklilerle teknik detaylar ve ger-
ekletirme yntemlerini grt, ilk fiyat tek-
liflerini amamak zere isteklilerden ihale kararna
esas olacak son yazl fiyat tekliflerinin alnd ve
ihale srecinin iki aamal olarak gerekletirildii
usuldr.
8.3 HALE YETKLS KMDR?
darenin ihale ve harcama yapma yetki ve sorumluluuna
sahip kii veya kurullar ile usulne uygun olarak yetki devri
yaplm grevlileridir.99
99 Kamu hale Kanunu (Madde 4)
109
8.4 HARCAMA YETKLS AYNI ZAMANDA

HALE YETKLS MDR?
lan
tejik P
Strabelirlendii
hale yetkilisinin ilgili mevzuatnda zel olarak
haller dnda, harcama yetkilisi ayn zamanda ihale
yetkilisidir.100
K
ol on
8.5 HARCAMA tr YETKLS HALE YETKSN
tr
ol
o n
li K VE KME DEVREDEBLR?
NASIL
a
ah
hal
e
M
Harcama yetkilileri, ilgili mevzuat uyarnca ihale usulleriyle

n
r
rc
yaplacak mal ve hizmet almlar ile yapm ilerinin ihale

Ha
ilemlerine ilikin olarak, ihale yetkisiyle snrl olmak zere

harcama yetkilerini, st yneticiden onay almak suretiyle,
harcama yetkililii uhdesinde kalmak zere idarenin destek
hizmetlerini yrten birim yneticisine devredebilirler.101

rar
8.6 HALE YETKSNN DESTEK HZMETLERN

u Za
YRTEN BRME DEVREDLMES HALN-

DE HALE SRECNDEK LEMLER NASIL
Kam
GEREKLETRLR?
Ta
m
Harcama yetkilileri, ilgili mevzuat uyarnca ihale usulleriyle
n
az
yaplacak mal ve hizmet almlar ile yapm ilerinin ihale
ilemlerine ilikin olarak, ihale yetkisiyle snrl olmak zere
harcama yetkilerini, st yneticiden onay almak suretiyle,
e Performans
idarenin destek hizmetlerini yrten birim yneticilerine

devredebilirler. Bu durumda, ihale onay belgesinin
dzenlenmesinden szlemenin imzalanmasna kadar
geen sreteki tm ihale ilemlerine ilikin ihale yetkisi
destek hizmetleri birim yneticisi tarafndan kullanlacaktr.
Bte v
in yaklak maliyetinin belirlenmesi ve teknik artnamenin

hazrlanmas gibi ihale ncesi ilemlerin ilgili harcama
birimi, destek hizmetleri birimi veya idarenin dier birimleri
tarafndan hazrlanmas mmkn bulunmaktadr.
100 Harcama Yetkilileri Hakknda Genel Tebli (Seri No: 2) (Madde 1/a)
101 Harcama Yetkilileri Hakknda Genel Tebli (Seri No: 2) (Madde 1/d)
110
Destek hizmetleri birimi, harcama birimlerinin ih-

tiyalarn birletirmek suretiyle 4734 sayl Kanun
hkmleri erevesinde karlayabilir. Birden fazla
harcama biriminin dorudan temin limiti dhilin-
deki ihtiyalarnn, destek hizmetleri birimi tarafn-
dan birletirilerek ihale usulleriyle karlanmas da
mmkn bulunmaktadr.102
ro
l
8.7 ALIM, SATIM, YAPIM, KRALAMA, KRA-
YA VERME, BAKIM-ONARIM VE BENZER
MAL LEMLERDEN; DARENN TAMAMINI
LGLENDRENLER HANG BRMLER TARA-
FINDAN GEREKLETRLR?
Bu ilemler, yardmc hizmet birimleri olarak tanmlanan idari
ve mali iler, makine-ikmal, satn alma, yap ileri veya personel
dairesi vb. birimler tarafndan yrtlr.103
8.8 ALIM, SATIM, YAPIM, KRALAMA,

KRAYA VERME, BAKIM-ONARIM VE BEN-
ZER MAL LEMLERDEN; SADECE HAR-
CAMA BRMN LGLENDRENLER DESTEK
HZMETLERN YERNE GETREN BRMLER
TARAFINDAN GEREKLETRLEBLR M?
Harcama yetkililii grevi uhdesinde kalmak artyla ve
harcama birimlerinin talebi ve st yneticinin onayyla bu
ilemler idarenin destek hizmetlerini yrten birimlerince
gerekletirilebilir. Alnacak onaylar, harcama birimleri
tarafndan ayr ayr alnabilecei gibi, harcama birimlerinin
talebi zerine mali hizmetler birimi (Strateji Gelitirme
Bakanl, Strateji Gelitirme Daire Bakanl, bu hizmetlerin
yerine getirildii mdrlk veya idarelerin mevcut yaplarnda
mali hizmetlerini yrten birimleri) tarafndan da alnabilir.104
102 Harcama Yetkilileri Hakknda Genel Tebli (Seri No: 2) (Madde 1/d)
111
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
112
ro
l
DOKUZUNCU BLM
Dorudan Temin
113
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
114
Bu blmde, mal ve hizmet almlar ile yapm ilemlerinin 4734

sayl Kamu hale Kanununda belirtilen temel ihale usullerine
bavurulmadan dorudan temin usul ile gerekletirilmesinden
bahsedilmitir.
9.1 DORUDAN TEMN USUL NEDR?

ro
l htiyalarn, 4734 sayl Kamu hale Kanununun 18inci
maddesinde saylan (ak ihale usul, belli istekliler arasnda
ihale usul ve pazarlk ihale usul) ihale usulleri iin tespit
edilen kurallara uyulmakszn; ilan yaplmadan, teminat
alnmadan, ihale komisyonu kurma ve anlan Kanunun 10uncu
maddesinde saylan yeterlik kriterlerini arama zorunluluu
bulunmakszn, ihale yetkilisince grevlendirilecek kii veya
kiiler tarafndan piyasada fiyat aratrmas yaplarak temin
edilmesidir.105
9.2 DORUDAN TEMN BR HALE USUL

MDR?
Dorudan temin bir ihale usul deildir. Dorudan temin
ile 4734 sayl Kanunun 22nci maddesinde belirtilen
nitelikteki ihtiyalarn karlanmasnda kolaylk salanmas
amalanmtr.106
9.3 DORUDAN TEMN ALIM SREC NASIL

LER?
1. htiyacn ortaya kmas ve teknik zelliklerinin
belirlenmesi
2. Yaklak maliyetin hesaplanmas (a, b ve c bentle-
rinde yaklak maliyetin belirlenmesi gerekir. Fakat
dier bentlerde zorunlu olmamakla birlikte doru-
105 Kamu hale Genel Teblii, Madde 22- Dorudan Temine likin
Aklamalar, 22.1. Genel Olarak
106 Dorudan temin ihale usul olmaktan karlmas ile ilgili 4964 sayl
Kanunun madde gerekesi.
115
dan teminin parasal limitleri iinde kalp kalmad-

n tespit etmek iin gereklidir.)
lan
3. (a), (b) ve (c) bentlerine gre yaplacak almlarda
tejik Pli-
Stra
Tek Kaynaktan Temin Edilen Mal/Hizmetlere
kin Formunun dzenlenmesi.
4. hale yetkilisinden alnan onay belgesi.
Ko
o l nt
5. hale
ntryetkilisince yaplacak grevlendirme. ro
l
6. li K
o
Grevlendirilen kii veya kiilerce piyasa fiyat ara-
a trmas yaplmas.
a h h ale
M
n
7. (d) bendi kapsamnda yaplan almlarda yasakllk

rc
teyidinin yaplmas.
Ha
8. Belirli bir sreyi kapsayan almlarda szlemenin

dzenlenmesi
9. Grevlendirilen kii veya kiilerce almn

rar
gerekletirilmesi.
10. Muayene kabul ilemlerinin yaplarak maln teslim
u Za
alnmas.
Kam
11. demeye ilikin belgelerin hazrlanarak muha-

sebe birimine (Strateji Gelitirme Bakanlna)
Ta
gnderilmesi.
m
n
12. Muhasebe birimince tutarn hak sahibine

denmesi. az
9.4 DORUDAN TEMNN GETRD KOLAY-
e Performans
LIKLAR NELERDR?
hale dokman hazrlanmas zorunlu deildir.
22/d bendine gre yaplacak almlarda yaklak
maliyet tespiti zorunlu olmamakla birlikte iin li-
Bte v
mit altnda olup olmadnn tespiti iin nemlidir.

lan yaplmas ve teminat alnmas zorunlu deildir.
hale komisyonu kurulmas ve karar alnmas zo-
runlu deildir.
116
Yazl teklif alnmas zorunluluu olmamakla bir-

likte Trk Hukuk Sistemi asndan yazllk art bir
geerlilik art olduundan tekliflerin yazl olmas
faydaldr.
Kanunun 10uncu maddesinde saylan yeterlik ku-
rallarna uymak zorunlu deildir.
ro Maddede belirtilen haller dnda artname ve
l
szleme dzenlenmesi gibi hususlar idarelerin
takdirindedir.
9.5 DORUDAN TEMN SURETYLE YAPILA-

CAK ALIMLARDA DZENLENECEK ONAY
BELGES NEDR?
Dorudan temin suretiyle yaplacak almlarda, alm konusu iin
nevi, nitelii, varsa proje numaras, miktar, gereken hallerde
yaklak maliyeti, kullanlabilir denei ve tertibi, almda
uygulanacak usul, avans ve fiyat fark verilecekse artlarn
gsteren ve harcama yetkilisi (ihale yetkilisi) tarafndan
imzalanan belgedir.107
9.6 DORUDAN TEMN USUL LE YAPILAN

ALIMLARDA GREVLENDRME NASIL
YAPILIR?
Grevlendirmenin nasl yaplaca hakknda Kanunda ve
ikincil mevzuatta dzenleme yaplmamtr. Grevlendirme
yazl olarak yaplabilecei gibi onay belgesi zerine kayt
dlerek de yaplabilir.
9.7 PYASA FYAT ARATIRMASI TUTANAI

NEDR?
Dorudan temin usulyle ihale komisyonu kurulmadan
yaplacak almlarda, alm yapmakla grevlendirilen kii veya
117
kiilerce yaplan piyasa fiyat aratrmas sonucunda alnan

teklifleri ve uygun grlen fiyat ile ykleniciyi gsteren; sz
konusu kii veya kiilerce imzalanan tutanaktr.108
lan
tejik P
Stra
9.8 PYASA FYAT ARATIRMASI YAPILIRKEN
YAZILI FYAT TEKLF ALINMASI ZORUNLU
K
ol on
tr
MUDUR? tr
o
Kon l
Piyasa ali aratrmasnda
fiyat
h hal
teklifler yazl alnabilecei gibi,
internet zerinden fiyata aratrmas yaplabilir veya szl e
M
n
olarak da alnabilir. Ancak yazl olarak alnmas Trk Hukuk

rc
Sistemi asndan daha uygundur.

Ha
9.9 DORUDAN TEMN USULNE HANG

HALLERDE BAVURULUR?

rar
Dorudan temin usulne;

u Za
htiyacn sadece gerek veya tzel tek kii tarafn-

Kam
dan karlanabileceinin tespiti,

Sadece gerek veya tzel tek kiinin ihtiya ile ilgili
Ta
zel bir hakka sahip olduu,

m
n
az
Mevcut mal, ekipman, teknoloji veya hizmetlerle
uyumun ve standardizasyonun salanmas iin zo-
runlu olan mal ve hizmetlerin, asl szlemeye da-
e Performans
yal olarak dzenlenecek ve toplam sreleri yl

gemeyecek szlemelerle ilk alm yaplan gerek
veya tzel kiiden alnaca,
Bykehir belediyesi snrlar dhilinde bulu-
nan idarelerin Kamu hale Kurumu tarafndan
Bte v
gncellenen tutar109 amayan ihtiyalar ile

temsil arlama faaliyetleri kapsamnda yapla-
cak konaklama, seyahat ve iaeye ilikin almlar,

109 Parasal deerlerin gncellenmesine ilikin Kamu hale Teblii.
118
Dier idarelerin Kamu hale Kurumu tarafndan

gncellenen tutar 110 amayan ihtiyalar ile temsil
arlama faaliyetleri kapsamnda yaplacak konak-
lama, seyahat ve iaeye ilikin almlar,
darelerin ihtiyacna uygun tanmaz mal alm
veya kiralanmas,
ro zelliinden ve belli sre iinde kullanlma zorun-
l
luluundan dolay stoklanmas ekonomik olma-
yan veya acil durumlarda kullanlacak olan ila, a,
serum, anti-serum, kan ve kan rnleri ile ortez,
protez gibi uygulama esnasnda hastaya gre be-
lirlenebilen ve hastaya zg tbb sarf malzemele-
ri, test ve tetkik sarf malzemeleri almlar,
Milletleraras tahkim yoluyla zlmesi ngrlen
uyumazlklarla ilgili davalarda, Kanun kapsamn-
daki idareleri temsil ve savunmak zere Trk veya
yabanc uyruklu avukatlardan ya da avukatlk or-
taklklarndan yaplacak hizmet almlar,
4353 sayl Kanunun 22nci ve 36nc maddeleri
uyarnca Trk veya yabanc uyruklu avukatlardan
hizmet almlar ile fikri ve snai mlkiyet haklarnn
ulusal ve uluslararas kurulular nezdinde tescilini
salamak iin gerekletirilen hizmet almlar111
sz konusu olduunda bavurulabilir.
9.10 HTYACIN SADECE GEREK VEYA TZEL

TEK K TARAFINDAN KARILANABLE-
CENN TESPT EDLMES NE ANLAMA
GELMEKTEDR?
Piyasada yaplan aratrma neticesinde ihtiyalarn sadece tek
bir kaynaktan temin edileceinin ortaya kmas halinde Kamu
hale Kanununun 22nci maddesinin (a) bendine gre alm
yaplabilir. Ayrca, bir taahht kapsamnda; taahht konusu
110 Parasal deerlerin gncellenmesine ilikin Kamu hale Teblii.
111 4734 sayl Kamu hale Kanunu (Madde 22)
119
szleme veya artnamede yer alan hkmler nedeniyle belli

bir marka veya modelli maln alnmasnn zorunlu olduu
hallerde, bu bendin uygulanmas mmkn bulunmaktadr.112
lan
tejik P
Stra
9.11 SADECE GEREK VEYA TZEL TEK KNN
HTYA LE LGL ZEL BR HAKKA SAHP
K
ol on
tr NE ANLAMA GELMEKTEDR?
OLMASI tr
o
Kon l
ali veya tzel
Sadece gerek
h
tek kiinin ihtiya ile ilgili bilimsel,
h ale
a vb. nedenlerle zel bir hakka sahip
teknik, fikri veya sanatsal
M
n
olmas durumunda ihtiyalarn 4734 sayl Kanunun 22nci

rc
maddesinin (b) bendi kapsamnda karlanabilecei anlamna

Ha
gelmektedir.113 Bu ekilde yaplacak almlara rnek olarak

bilimsel yayn, fikir ve sanat eseri, belirli bir akademik kiiden
eitim satn alnmas gsterilebilir.

rar
9.12 MEVCUT MAL, EKPMAN, TEKNOLO-

u Za
J VEYA HZMETLERLE UYUMUN VE

STANDARDZASYONUN SALANMASI N
Kam
ZORUNLU OLAN MAL VE HZMETLE-

Ta
RN, ASIL SZLEMEYE DAYALI OLARAK

m
n
DZENLENECEK VE TOPLAM SRELER

az
YILI GEMEYECEK SZLEMELERLE
LK ALIM YAPILAN GEREK VEYA TZEL
KDEN ALINMASI NE ANLAMA
e Performans
GELMEKTEDR?
Toplam sreleri yl gememek zere, asl szlemeye dayal
olarak yaplacak almlarn, ihtiyaca ilikin asl szlemeye
balanan mal ve hizmet almyla ilgili olarak nceden
Bte v
ngrlmemekle birlikte ihtiyacn gerei olarak ortaya

kmas ve tamamlayc nitelikte bir alm olmas halinde bu
Aklamalar, 22.2. htiyacn Gerek veya Tzel Tek Kiiden Temini
Aklamalar, 22.3. htiyacn zel Bir Hakka Sahip Gerek veya Tzel
Tek Kiiden Temini
120
bende gre ihtiyalar temin edilir. Bu saptamalarn idarelerin

teknik birimlerince yaplmas esas olmakla birlikte konu
ile ilgili kurululardan teknik yardm alnmas da mmkn
bulunmaktadr.114
9.13 HTYALARIN 22NC MADDENN (A), (B),

(C) BENTLERNE GRE KARILANMASI
ro HALNDE KAMU HALE KANUNUNA GRE
l
HANG BELGELER DZENLENR?
Bu durumda dzenlenecek belgeler;
Yaklak Maliyet
4734 sayl Kanunun 22nci Maddesinin (a), (b), (c)
Bentleri Kapsamnda Tek Kaynaktan Temin Edilen
Mallara/Hizmetlere likin Form
Onay belgesi,
Piyasa fiyat aratrmas tutana.115
9.14 4734 SAYILI KANUNUN 22NC MADDE-

SNN (A), (B), (C) BENTLER KAPSAMINDA
TEK KAYNAKTAN TEMN EDLEN MALLA-
RA/HZMETLERE LKN FORMDA HANG
BLGLER YER ALIR?
htiyalarn 22nci maddenin (a), (b), (c) bentlerine gre
karlanmas halinde; sz konusu form kullanlarak, ihtiyacn
neden sadece bu bentlere gre karlanabilecei detayl
olarak yazlr, fiyat aratrmas yaplr, ihtiya konusu mal veya
hizmet almnn nitelikleri tarif edilir ve bu hususlara ilikin
btn belgeler forma eklenir.116
Aklamalar, 22.4. 4734 sayl Kanunun 22nci Maddesinin (c) ben-
di Uyarnca Mal ve Hizmetlerin lk Alm Yaplan Gerek veya Tzel
Kiiden Temini
Aklamalar
Aklamalar
121

SNN (D) BENDNDEK PARASAL LMT-
LER DHLNDE KALAN HTYALARIN lan
tejik P
Stra
DORUDAN TEMNLE KARILANMASININ
UYGULAMASI NASIL YAPILIR?
K
4734 sayl Kanunun ol 22nci maddesinin (d) bendindeki parasal on
tr tr
ol
n kadar olan mal ve hizmet almlar ile yapm
limite (limit dhil)
o
K
ileri ihaleliyetkilisinden alnacak onay belgesi zerine piyasa
a h hal
fiyat aratrmas yaplaraka dorudan temin usulyle temin e
M
n
edilebilir. 117
r
rc
Ha
9.16 4734 SAYILI KANUNUN 22NC MADDES-

NN (D) BENDNDE BAHS GEEN TEMSL
VE AIRLAMA FAALYETLER KAPSAMIN-

rar
DA YAPILACAK KONAKLAMA, SEYAHAT

VE AEYE LKN ALIMLAR DA PARASAL
u Za
SINIRLAMAYA TAB MDR?

Kam
Parasal snr, mal ve hizmet almlar ile yapm ileri iin

geerlidir. Temsil ve arlama faaliyetleri kapsamnda yaplacak
Ta
konaklama, seyahat ve iaeye ilikin almlar parasal snrlamaya

m
n
az
tabi deildir.

e Performans
NN (D) BENDNDEK PARASAL LMTLERE

KDV DHL MDR?
Bu limitlere KDV dhil deildir.
Bte v
Aklamalar, 22.5. 4734 sayl Kanunun 22nci Maddesinin (d) Bendi
Gereince htiyalarn Temini
122

NN (D) BEND KAPSAMINDA YAPILACAK
HER LEM N AYRI BR ONAY BELGES
ALINMASI ZORUNLU MUDUR?
Bu bende gre yaplacak her bir alm iin ayr bir onay
belgesi dzenlenebilecei gibi iin niteliine gre yaplacak
ro gnlk ve kk lekli almlar iin genel bir onay belgesi de
l
dzenlenebilir.118

SNN (D) BENDNDEK PARASAL LMTE
KADAR OLAN YAPIM LERNN DORU-
DAN TEMN USUL LE YAPTIRILMASI
HALNDE PYASA FYAT ARATIRMASI
NASIL YAPILACAKTIR?
Bu bent kapsamnda gerekletirilecek yapm ilerinde fiyat

aratrmasnn, Yapm leri haleleri Uygulama Ynetmeliinde
belirlenen yaklak maliyetin hesaplanmasna ilikin esas ve
usullere gre yaplmas zorunludur.119
9.20 DARELERN 4734 SAYILI KANUNUN

22NC MADDESNN (D) BENDNDEK
PARASAL LMTE KADAR OLAN TM
HTYALARIN BU BENDE GRE KARI-
LANMASINDA HERHANG BR SINIRLAMA
VAR MIDIR?
4734 sayl Kanunun 62nci maddesinin () bendinde Bu

Kanunun 21 (pazarlk usul) ve 22nci (dorudan temin)
123
maddelerindeki parasal limitler dhilinde yaplacak

harcamalarn yllk toplam, idarelerin btelerine bu amala
konulacak deneklerin %10unu Kamu hale Kurulunun uygun
lan
tejik P
Stra
gr olmadka aamaz. hkm yer almaktadr.
%10LUKl
9.21 SINIRLAMADA HARCAMA K
on
ro tr
nt
BRMNN BTES M YOKSA DARENN ol
o
li K
TOPLAM BTES M DKKATE ALINIR?
a
ah
hal
e
M
n
Kurum ve kurulular, mal alm, hizmet alm veya yapm

r
rc
ilerinin her biri iin btelerine konan yllk toplam

Ha
denekleri zerinden, ayr ayr %10 orann hesaplayacaklardr.

Snrlamada idarenin sz konusu kalemler iin ayr ayr toplam
deneklerinin %10unun alp almad dikkate alnr.120

rar
9.22 UYGUN GR TALEP BAVURULARI

u Za
NASIL YAPILIR?
Kam
%10 orannn alacann anlalmas halinde, 5018 sayl

Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I) ve (II) sayl
Ta
cetvellerde yer alan kurum ve kurulular iin bal veya ilgili

m
n
bakan, mahalli idarelerde ve (IV) sayl cetvelde yer alan kurum

az
ve kurulularda st ynetici, (III) sayl cetvelde yer alan kurum
ve kurulular ile anlan Kanun kapsamnda yer almayan kurum
ve kurulularda ise harcama yetkisine sahip kii ya da kurullar
e Performans
tarafndan 62nci maddenin () bendi uyarnca uygun gr

iin Kuruma bavuruda bulunulacaktr.121
Bte v
120 Kamu hale Genel Teblii, Madde21- 4734 sayl Kanunun 62nci
Maddesinin () Bendinin Uygulanmasna likin Aklamalar
121 Kamu hale Genel Teblii, Madde 21- 4734 sayl Kanunun 62nci
Maddesinin () Bendinin Uygulanmasna likin Aklamalar
124

NN (D) BENDNDEK PARASAL SINIRLA-
RIN ALTINDA KALMAK N HTYALARIN
BLNEREK KARILANMASI MMKN
MDR?
Parasal snrlarn altnda kalacak ekilde, adet baznda veya ayn
ro
l ihale konusu iinde yer alabilecek nitelikteki mal ve hizmet
almlar ile yapm ilerinin, kalemlere veya gruplara blnmek
suretiyle temini, 4734 sayl Kanunun temel ilkelerine aykrlk
tekil etmektedir. Bu yndeki uygulamalarn sorumluluk
douraca hususuna dikkat edilmesi gereklidir.122
9.24 TRK VEYA YABANCI UYRUKLU AVUKAT-

LARDAN HZMET ALIMLARI DORUDAN
TEMN SURETYLE GEREKLETRLEBLR
M?
zel ihtisas gerektiren ve ihtiya duyulan hallerde
avukatlk hizmetlerinin serbest avukatlardan veya avukatlk
ortaklklarndan dorudan temin suretiyle karlanmas
mmkn bulunmaktadr.123, 124
123 659 Genel Bte Kapsamndaki Kamu dareleri ve zel Bteli
darelerde Hukuk Hizmetlerinin Yrtlmesine likin Kanun
Hkmnde Kararname (Madde 5)
124 4734 sayl Kanunun 22nci maddesinin (h) bendinde 4353 say-
l Kanunun 22 ve 36nc maddelerine gre Trk ve yabanc uyruklu
avukatlardan yaplacak avukatlk hizmetleri denilmektedir. Ancak
4353 sayl Kanun 659 sayl Kanun Hkmnde Kararname ile y-
rrlkten kaldrlmtr. Ancak 659 sayl KHKnn 18inci maddesin-
de Dier mevzuatta 4353 sayl Kanuna yaplan atflar ilgisine gre
bu Kanun Hkmnde Kararnameye ve 178 sayl Kanun Hkmnde
Kararnameye yaplm saylr. hkm bulunmaktadr.
125
Dorudan temin yoluyla yaplan almlar iin Dorudan Temin

Kayt Formu temin tarihini takip eden ayn onuncu gnne
kadar usulne uygun olarak ilgili ksmlar doldurulduktan sonra
lan
tejik P125
Stra
Kamu hale Kurumuna internet zerinden gnderilecektir.

K
ol on
tr
ALIMLARDA SZLEME MZALANABLR tr
ol
M?Kon
ali h hal
Dorudan temin ile aalm e
yaplacak maln teslimi veya
M
n
hizmetin ya da yapm iinin belli bir sreyi gerektirmesi

rc
durumunda, almn bir szlemeye balanmas zorunlu olup

Ha
bir defada yaplacak almlarda szleme yaplmas idarelerin

takdirindedir. Ayrca 4734 sayl Kanunun 22nci maddesinin
(c) bendi kapsamnda yaplan almlarda ise madde metninde
belirtildii zere szleme yaplmas zorunludur.126

rar
u Za
9.26 SZLEME DZENLENMES VE SZLEME

BEDELNN BELRL BR LMTN ZERNDE
Kam
OLMASI HALNDE YKLENCDEN KAMU

Ta
HALE KURUM PAYI ALINIR MI?

m
n
az
Kamu hale Kanununun 53nc maddesinin (j) bendinde
belirtilen kurum paynn, bu Kanun kapsamnda yaplan
ihalelere ilikin dzenlenecek szlemelerden alnaca ifade
edilmektedir. Dorudan temin bir ihale usul olmadndan
e Performans
dzenlenecek szlemelerden kurum paynn tahsil edilmesine

gerek yoktur.

Bte v
ALIMLAR DAMGA VERGSNE TAB MDR?

darelerce, dorudan temin usulyle yaplacak almlar
125 Kamu hale Genel Teblii, Madde 32- Dorudan Temin Kayt Formu
Aklamalar, 22.1. Genel Olarak
126
nedeniyle belli bir tutar ihtiva eden bir szlemenin

dzenlenmesi halinde bu szleme bedelinin binde 9,48i
idarelerce kurulacak ihale komisyonlarnca bir ihale kararnn
alnmas halinde bu kararn binde 5,69u orannda damga
vergisine tabi tutulmas gerekmektedir.127
ro 9.28 DORUDAN TEMN VEYA HALE

l
USULLER LE YAPILAN HANG LERDE
HANG ORANDA KATMA DEER VERGS
TEVKFATI UYGULANIR?
Yapm leri ile Bu lere likin Mhendislik-Mimarlk 2/10

ve Ett-Proje Hizmetleri
Makine, Tehizat, Demirba ve Tatlara Ait Tadil, 5/10
Bakm ve Onarm Hizmetleri
Yemek Servisi ve Organizasyon Hizmetleri 5/10
gc Temin Hizmetleri 9/10
Temizlik, evre ve Bahe Bakm Hizmetleri 7/10
zel Gvenlik 9/10
Ett, Plan-Proje, Danmanlk, Denetim ve Benzeri 9/10
Hizmetler (Eitim Hizmet Almlar dhil)
Servis Tamacl Hizmeti 5/10
Her Trl Bask ve Basm Hizmetleri 5/10
Her trl mal almnda KDV tevkifat uygulanmaz. Ancak

saylan hizmetleri ifa edenlerin bu amala kullandklar
mal, madde ve malzemelere ait tutarlar hizmet bedelinden
dlmez. Tevkifat, kullanlan malzemelere ait tutarlar da dhil
olmak zere toplam hizmet bedeli zerinden hesaplanr.128
9.29 TEVKFAT UYGULAMASINDA HERHANG

BR SINIR VAR MIDIR?
Tevkifat uygulamas yaplacak her bir ilemin bedeli Vergi Usul
127 44 Seri nolu Damga Vergisi Genel Teblii
128 117 Seri nolu Katma Deer Vergisi Genel Teblii
127
Kanununa gre o yl iin geerli fatura dzenleme snrn

amad takdirde hesaplanan katma deer vergisi tevkifata
tabi tutulmayacaktr.129 (2013 yl iin bu snr 800 TL olup bu
lan
snrlar her yl yenilenmektedir) tejik P
Stra
9.30 HALELERE KATILMAKTAN YASAKLI

K
ol on
tr
OLANLARDAN DORUDAN TEMN tr
ol
on LE ALIM YAPILABLR M?
USUL
li K
a Kanunun 22nci
ah
hal
e
4734 sayl maddesi uyarnca dorudan
M
temin yoluyla alm yaplmas halinde alm yaplacak kii

n
r
rc
ya da firmann ihalelere katlmaktan yasakl olup olmad

Ha
teyit ettirilmeyecektir. Ancak, anlan Kanunun 22nci

maddesinin (d) bendinde belirtilen parasal limit dahilinde
yaplan almlarda, alm yaplacak gerek veya tzel kiinin
Kurumun internet sayfasndaki yasakllar listesinde bulunup
bulunmadnn kontrol edilmesi ve yasakl olduunun

rar
belirlenmesi durumunda, sz konusu kiiden alm yaplmamas

u Za
gerekmektedir.130
Kam
9.31 KAMU HALE KANUNUNDA YER ALAN

PARASAL LMTLER NE ZAMAN GNCEL-
Ta
LENR?
m
n
az
Bu Kanunda belirtilen eik deerler ve parasal limitler bir
nceki yln Toptan Eya Fiyat Endeksi esas alnarak Kamu hale
Kurumu tarafndan gncellenir ve her yl 1 ubat tarihinden
e Performans
geerli olmak zere ayn tarihe kadar Resm Gazetede

iln edilir. Ancak gncellemede bir Trk Lirasnn altndaki
tutarlar dikkate alnmaz. Bu Kanunda belirtilen eik deerler
ve parasal limitler, olaanst hallerde, belirtilen tarihin
Bte v
dnda da Kurumun teklifi zerine Bakanlar Kurulu Karar ile

gncellenebilir.131
129 422 Sra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Teblii

130 Kamu hale Genel Teblii, Madde 31.- Yasakllk Teyidi, 31.4.
131 Kamu hale Kanunu (Madde 67)
128
9.32 DORUDAN TEMN LE YAPILACAK ALIM-

LARDA, MERKEZ YNETM HARCAMA
BELGELER YNETMELNE GRE HAZIR-
LANMASI GEREKEN BELGELER NELERDR?
Dorudan temin usul ile yaplacak almlarda ilgisine gre;
Onay Belgesi ,
ro
l Piyasa Fiyat Aratrmas Tutana,
Dzenlenmesi gerekli grlm ise szleme,
Fatura,
Muayene ve kabul komisyonu tutana, kabul ile-
minin idarece yaplmas halinde ise idarece dzen-
lenmi belge,
Mal ve malzeme almlarnda, Tanr lem Fii,
Babakanln veya Bakanlarn iznine tabi almlar-
da izin yazs,
Mali hizmetler biriminin n mali kontrolne tabi
olan hallerde gr yazs,
(a), (b) ve (c) bentleri kapsamnda yaplan almlar-
da Tek Kaynaktan Temin Edilen Mallara/Hizmetle-
re likin Form deme belgesine eklenir.132
132 Merkez Ynetim Harcama Belgeleri Hakknda Genel Tebli (Say:

2007/1) (Madde 6)
129
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
130
ro
l
ONUNCU BLM
Devlet Malzeme Ofisinden Yaplan Almlar
131
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
132
Bu blmde, Devlet Malzeme Ofisine ilikin bilgiler ve Ofisten

yaplacak almlara ilikin srece yer verilmitir.
10.1 DEVLET MALZEME OFS (DMO) NEDR?

DMO, 233 sayl Kamu ktisadi Teebbsleri Hakkndaki Kanun
Hkmnde Kararname hkmlerine tabi olarak ana stats
ro erevesinde faaliyet gsteren bir iktisadi devlet teekkldr.
l
Ofis, Maliye Bakanlnn ilgili kuruluudur.
10.2 DMO NEDEN KURULMUTUR?

DMO, kamu hukukuna tabi olan veya kamunun denetimi
altnda bulunan ya da kamu kayna kullanan kamu kurum
ve kurulularnn mal ve hizmet ihtiyalarnn tedarik ve
datmn temin etmek amacyla kurulmutur.133
10.3 DMODAN YAPILACAK ALIMLAR 4734

SAYILI KAMU HALE KANUNU HKMLE-
RNE TAB MDR?
DMOnun ana statsnde yer alan mal ve malzemeler iin
4734 sayl Kanun kapsamna giren kurulularn DMO Genel
Mdrlnden yapacaklar almlar istisna kapsamndadr.134
10.4 DMONUN ANA STATSNDE HANG MAL

VE MALZEMELER YER ALIR?
Sabit tesisler hari aydnlatma cihazlar ve st-
ma-soutma aralar,
Bro makineleri, biliim teknolojisi rnleri, sair
makineler ve aletleri ile ofis otomasyonu hari pa-
ket program yazlm,
Basl formlar, salk karnesi, bildirim ve beyanna-
me eitleri,
133 Devlet Malzeme Ofisi Ana Stats (Madde 6)

134 4734 sayl Kamu hale Kanunu (Madde 3/e)
133
eitli temizlik malzemeleri ile temizlik ara ve

ekipmanlar,
n
ejik Pla
Her eit krtasiye ve bro malzemesi ile mefruat,
Strat
Kat, karton, mukavva ve bunlarn mamul,
Kamu kurum ve kurulularnn sair deme, de-
mirba, makine ve tehizatlardan ortak kullanm K
ol on
t
konusur olanlar, tr
ol
on
li K
Tat ve i makineleri (bisiklet dhil), bunlarn i ve
hal
a d lastikleri hile akaryakt ve aklerinin alm, tat
a e
M
n
ve i makineleri kiralamalar,
r
rc
Seyahat ve nakliye hizmetleri,

Ha
Toplu ila ve tbbi malzeme alm,

DMOnun ana statsnde yer alan mal ve malze-
melerdir.135 DMOnun faaliyet alanna giren mal ve

rar
hizmet gruplarndan hangilerini salayaca kata-

logda gsterilir.136
u Za
Mal ve malzeme sat fiyatlarn gsterir listelerin

Ofisin internet sitesinden veya fiyat listeleriyle
Kam
duyurulmas,
Ta
hale yetkilisinden onay alnmas,

m
n
Mal ve malzemenin temini iin denecek miktarn

az
Ofis adna kredi almas,
Mal ve Malzeme Talep Listesinin dzenlenmesi
veya talep yazsnn Ofise iletilmesi, Ofis internet
e Performans
sitesinde elektronik sat yelii bulunan mteri-

lerin ise; yelik sayfalar zerinden gnderecekleri
elektronik taleplerin ilgili sat organna intikali,
Mal ve malzemenin teslim alnmas ve muayene
Bte v
kabul ilemlerinin yaplmas,

Tm ilemlerin belgelendirilerek kredinin kapatl-
mas ile alm sreci tamamlanr.137
135 Devlet Malzeme Ofisi Ana Stats (Madde 6)

136 Devlet Malzeme Ofisi Ana Stats (Madde 7 fkra 3)
137 Devlet Malzeme Ofisi Sat Ynetmelii Maddeleri
134
10.5 DMO TALEPLER NE KADARLIK BR

SREDE SONULANDIRIR?
Mal ve malzeme taleplerinin sat organna intiklinden sonra
mteri talepleri en ksa srede sonulandrlr.138
10.6 MAL VE MALZEME TALEPLER NASIL

ro
l YAPILIR?
Mal ve malzemeye ilikin bilgilerin belirtildii, varsa
artnamelerin eklendii ve mteri yetkilileriyle, mutemedin
ad, soyad ve unvanlarnn yazlarak imzaland mal ve
malzeme talep listesinin veya talep yazsnn, Ofis internet
sitesinde elektronik sat yelii bulunan mterilerin ise;
yelik sayfalar zerinden gnderecekleri elektronik taleplerin,
mal ve malzemenin alnaca sat organna intikali suretiyle
yaplr.139
10.7 DMODAN YAPILACAK ALIMLARIN

DENMES ESNASINDA HAZIRLANACAK
BELGELER NELERDR?
Devlet Malzeme Ofisinden yaplacak almlarda;
Onay Belgesi,
Fatura,
Gereken hallerde muayene ve kabul komisyonu
tutana,
Kabul ileminin idarece yaplmas halinde ise ida-
rece dzenlenmi belge,
Tanr lem Fii deme belgesine balanr.
Mal ve malzeme alm bedellerinin bir defadan fazla tahakkuk
ettirilmesi halinde, onay belgesi ilk demeye ait deme
belgesine balanr.140
138 Devlet Malzeme Ofisi Sat Ynetmelii (Madde 15 fkra 2)

139 Devlet Malzeme Ofisi Sat Ynetmelii (Madde15 fkra 1)
140 Merkez Ynetim Harcama Belgeleri Ynetmelii (Madde 59/e)
135
10.8
DMO KATALOUNDA YER ALAN
RNLERN PYASADAN TEMN EDL-
MES HALNDE YAPILMASI GEREKENLER lan
tejik P
NELERDR? Stra
Kamu kurum ve kurulular, bu rnlerin teknik zelliklerini

K
de belirten ayrntll listeyi ve fiyatlarn 10 (on) gn ierisinde on
o
rykmldrler.141 tr
n t
Ofise bildirmekle ol
o
la i K
a h ale ALA- h
M
10.9 DARELER KATALOG RNLERNDEN

n
BLMEK N NASIL BR TALEPTE BULUN-

rc
Ha
MALIDIR?
Kamu kurum ve kurulularnn, Ofise sat yaplan katalog
rnlerinde ncelikle birden fazla, mmkn olmas halinde

en az ve fiyatlar birbirine en yakn firma rnlerini tercih

rar
etmek suretiyle talepte bulunmalar gerekir.

u Za
10.10 DMODAN TEK BR FRMANIN VEYA TEK

Kam
MARKA RN TALEB YAPILABLR M?

Ta
Katalog rnleri ile tedarikte, tm sorumluluk talepte bulunan

m
n
az
ihtiya sahibi kamu kurum ve kuruluuna ait olmak zere
talebin tek bir firmadan veya tek marka olarak yaplmas
halinde;
e Performans
1) Ofise sat yaplan katalog rnleri arasndan

100.000 Trk Lirasna kadar tek bir firmadan yaplacak talepler,
miktara bal iskontolar da dikkate alnarak dorudan sat
organlarnca tedariki firmalara sipari verilmek,
Bte v
2) 100.000 Trk Liras ile 400.000 Trk Liras arasnda

bir katalog firmasndan yaplacak taleplerde tedariki firma ile
pazarlk yaplmak,
3) 400.000 Trk Liras zerindeki taleplerin ilan edilen

katalog firmalarndan ayn rnlerde fiyatlar birbirine yaklak
141 Devlet Malzeme Ofisi Ana Stats (Madde 7 fkra 9)
136
olan en az katalog firmas rnleri arasndan seilmesi (ayn

rn iin ilan edilen katalog firmas saysnn ten az olmas
halinde var olan firmalardan tercih yaplabilir) veya teknik
artname hazrlanmak suretiyle istenmesi halinde talep ihale
yaplmak,
suretiyle karlanr.
ro
l 4) 400.000 Trk Liras zerinde tek bir katalog
firmasndan yaplacak talepler ile bu miktar geen tek markaya
ilikin talepler karlanmayacaktr. Ancak tat, i makinesi ve
st yapl ara talepleri 400.000 Trk Liras snrlamasna tabi
deildir.
10.11 DMONUN ALIM USULLERNDEN OLAN

MTEFERRK ALIM NE DEMEKTR?
Mteferrik tedarik; talep konusu malzemenin, DMOnun
Ana Statsnde yer alan mal ve malzeme olmakla birlikte,
stok rnleri arasnda bulunmad veya mevcudu olmad
veya katalog rnleri arasnda yer almad hallerde temin
edilmesidir .
10.12 DARELERN MTEFERRK ALIMA KONU

OLAN TALEPLER DMO TARAFINDAN NA-
SIL GEREKLETRLR?
Mteferrik tedarikte; htiya sahibi kamu kurum ve kurulular
tarafndan yaklak maliyeti 100.000 Trk Lirasn amayan
mteferrik alm talepleri bir firmadan gerekletirilebilecektir.
Bu tutar aan talepler ise; bir firma yahut herhangi bir marka
belirtilmesi yerine, ihtiya duyulan malzemenin muadili
saylabilecek birden fazla marka ve birden fazla firmaya ait
rnler seilerek veya teknik artname dzenlenerek talepte
bulunulmas halinde karlanacaktr .
137
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
138
ro
l
ON BRNC BLM
Tanr Mallara likin lemler
139
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
140
11.1 TAINIR NEDR?

Kamu idaresinin kendisine mevzuatla verilen kamu
hizmetlerini yrtmesi iin edindii, bir yerden bir yere
gtrlebilen nesneler olup Tanr Mal Ynetmeliine ekli (A)
ve (B) listelerinde saylan;
ro Tketime mahsus her trl madde, eya ve

l malzemeler,
Bakm ve onarm malzemeleri, yedek paralar,
Her trl tbbi madde ve malzemeler,
Her trl kara, deniz ve hava tatlar,
Makine, cihaz ve aletler,
Bro demirbalar, bro makineleri, mefruat ve
demeleridir.
11.2 TAINIR MAL YNETMELNE GRE TAI-

NIRLAR NE EKLDE TASNF EDLMTR?
Tanr mallar; Genel Ynetim Muhasebe Ynetmelii ereve
hesap plannda yer alan
(150) lk Madde ve Malzemeler,

Hesabnda izlenen Tketim Malzemeleri,
(253) Makine, Tesis ve Cihazlar,
(254) Tatlar,
(255) Demirbalar
Hesaplarnda izlenen Dayankl Tanrlar olmak zere iki ana
balk altnda tasnif edilmitir.
141
11.3 TAINIR MALLARIN KAYITLARI NASIL

TUTULUR?
lan
tejik P
Stra
Tanr mallarn kaytlar
Tanr ynetim hesabnn verilmesine esas olacak

ekilde, K
ol on
Her trbir kaydn belgeye dayandrlmas esas tro
on
Kdorultusunda,
l
ali hal
ah kullanlmak suretiyle,
Miktar ve deer
e
M
n
r
rc
Bilgisayar ortamnda
Ha
tutulur.
11.4 TAINIR MALLARIN KAYITLARI KM

rar
TARAFINDAN TUTULUR?
u Za
Tanr kaytlar harcama yetkilisi adna tanr kayt ve kontrol

yetkilileri tarafndan tutulur
Kam
11.5 TAINIR KAYIT VE KONTROL YETKLSNN

Ta
m
GREVLER NELERDR?
n
az
Harcama birimince edinilen tanrlardan muaye-
ne ve kabul yaplanlar cins ve niteliklerine gre
sayarak, tartarak, lerek teslim almak; dorudan
e Performans
tketilmeyen ve kullanma verilmeyen tanrlar

sorumluluundaki ambarlarda muhafaza etmek,
Muayene ve kabul ilemi hemen yaplamayan
tanrlar kontrol ederek teslim almak, bunlarn
Bte v
kesin kabul yaplmadan kullanma verilmesini

nlemek,
Tanrlarn giri ve kna ilikin kaytlar tutmak,
bunlara ilikin belge ve cetvelleri dzenlemek ve
harcama birimi tanr ynetim hesab cetvelini
konsolide grevlisine gndermek,
142
Tketime veya kullanma verilmesi uygun grlen

tanrlar ilgililere teslim etmek,
Tanrlarn yangna, slanmaya, bozulmaya, aln-
maya ve benzeri tehlikelere kar korunmas iin
gerekli tedbirleri almak ve alnmasn salamak,
Ambarda alnma veya olaanst nedenlerden
ro dolay meydana gelen azalmalar harcama yetkili-
l
sine bildirmek,
Ambar saymn ve stok kontroln yapmak, har-
cama yetkilisince belirlenen asgar stok seviye-
sinin altna den tanrlar harcama yetkilisine
bildirmek,
Kullanmda bulunan dayankl tanrlar bulun-
duklar yerde kontrol etmek, saymlarn yapmak
ve yaptrmak,
Harcama biriminin malzeme ihtiya planlamasnn
yaplmasna yardmc olmak,
Kaytlarn tuttuu tanrlarn ynetim hesabn
hazrlamak ve harcama yetkilisine sunmak,
Ayrca tanr kayt ve kontrol yetkilileri, sorumlu-
luklarnda bulunan ambarlarda kast, kusur, ihmal
veya tedbirsizlikleri nedeniyle meydana gelen ka-
yp ve noksanlklardan sorumludur. Tanr kayt
ve kontrol yetkilileri sorumluluklarnda bulunan
ambarlar devir ve teslim etmeden grevlerinden
ayrlamazlar.
11.6 KMLER TAINIR KAYIT VE KONTROL

YETKLS OLABLR?
Tanr kayt ve kontrol yetkilileri, harcama yetkililerince,
memuriyet ve alma unvanna bal kalnmakszn, tanr
kayt ve ilemlerini Tanr Mal Ynetmeliinde belirlenen
usulne uygun ekilde yapabilecek bilgi ve niteliklere sahip
personel arasndan grevlendirilir. Tanr kayt ve kontrol
143
yetkililii bir kadro unvan olmayp grev unvandr. Bu nedenle

harcama yetkilisince uygun grlmesi halinde bro memuru,
memur, hizmetli, ef vb. kadro unvanna sahip personel Tanr
lan
tejik P
Stra
kayt ve kontrol yetkilisi olarak grevlendirilebilir.
11.7 BRDEN FAZLA HARCAMA BRMNN K

olKAYITLARI TEK BR TAINIR KAYIT on
TAINIRtr tr
ol
on
VE KKONTROL YETKLSNCE TUTULABLR
ali h
M? h a ale
M
n
htiya duyulmas halinde birden fazla harcama biriminin

rc
Ha
tanr kaytlar harcama birimleri itibaryla ayr ayr tutulmak

kaydyla, bir tanr kayt ve kontrol yetkilisi tarafndan
yrtlebilir.

rar
11.8 TAINIR KAYITLARININ GR VE IKI

LEMLERNDE HANG BELGE DZENLE-
u Za
NR?
Kam
Tanr kaytlarnn giri ve k ilemlerinde, Tanr lem Fii

dzenlenir.
Ta
m
n
a z F NEDR?
11.9 TAINIR LEM
lgili mevzuat erevesinde kabul edilerek teslim alnan
e Performans
tanrlarn girileri ile tanrlarn k ve ambarlar arasnda

devir ilemlerinde, dayankl tanrlarn niteliklerini deitiren
esasl onarm ve ilaveler sonucu deer artlarnda, kaytlara
esas olmak zere dzenlenen belgedir.
Bte v
11.10 TAINIR GRLERNDE HANG HALLERDE

TAINIR LEM F DZENLENMEZ?
htiya duyulduunda kullanlmak zere satn alnarak
depolanan ya da arivlenenler ile sreli yaynlardan ciltletilmi
olanlar hari olmak zere ;
144
Satn alnd andan itibaren tketimi yaplan su,

doalgaz, kum, akl, bahe topra, bahe gbre-
si vb. maddeler,
Makine, cihaz, tat ve i makineleri ile demirba-
larn servislerince yaplan bakm ve onarmlarnda
kullanlan yedek paralar ile dorudan tatlarn
depolarna konulan akaryakt, likit gaz (LPG) ve
ro yalar,
l
Ksa srede tketilen, mutfak tipi tpler ve yangn
sndrme tplerine yaplan gaz dolumu ile yazc
kartularnn dolumu,
Dergi ve gazete gibi sreli yaynlar ile arivlenme
nitelii olmayan ktphane materyalleri,
Btenin temsil ve tantma giderleri tertibinden
makam iin alnan yiyecek ve iecekler iin Tanr
lem Fii dzenlenmez.
11.11
TAINIR KAYITLARINA GR VE IKI
YAPILMASINA NEDEN OLACAK LEMLER
NELERDR?
Tanrlar, edinme ekline baklmakszn kullanlmak zere
teslim alndnda giri; tketime verildiinde, satldnda,
baka harcama birimlerine devredildiinde, balandnda
veya yardm yapldnda, eitli nedenlerle kullanlamaz hale
geldiinde, hurdaya ayrldnda veya kaybolma, alnma,
canl tanrn lm gibi yok olma hallerinde k kaydedilir.
11.12
FARKLI HESAPLARA KAYDI GEREKEN
TAINIRLARIN AYNI FATURADA YER
ALMASI DURUMUNDA NASIL BR LEM
YAPILIR?
Faturadaki tanrlarn kaydedilecei hesap saysnca fatura
fotokopileri karlr ve her hesap iin ayr Tanr lem Fii
dzenlenerek giri kayd yaplr. Dzenlenen Tanr lem
Filerinin numaralar ilgili faturalarn zerine yazlr.
145
11.13
TAINIR GR LEMLER STRATEJ
GELTRME BAKANLIINA NASIL VE NE
ZAMAN BLDRLR? ejik Pla
n
t
Stra
Tanr kayt ve kontrol yetkilileri tarafndan, muhasebe
kaytlarnda ilgili stok ve madd duran varlk hesaplarnda
K
izlenen tanrlardan;
o l satn alma suretiyle edinilenlerin giri o
tr artrc harcamalar iin dzenlenen Tanr ntro
onbir nshas deme emri belgesi ekinde Strateji
ilemleri ile deer l
li K
lem Filerinin
Gelitirmea Bakanlna gnderilir.
ah
hal
e
M
n
Dier ekillerde edinilen tanrlarn girileri iin dzenlenen

rc
Ha
Tanr lem Filerinin birer nshasnn, dzenleme tarihini takip

eden en ge on gn iinde ve her durumda mali yl sona ermeden
nce Strateji Gelitirme Bakanlna gnderilmesi zorunludur.

rar
11.14
TAINIR IKI LEMLER STRATEJ
GELTRME BAKANLIINA NASIL VE NE
u Za
ZAMAN BLDRLR?
Kam
Madd duran varlk hesaplarnda izlenen tanrlarn (makine

ve cihazlar, tatlar ve demirbalar) klar iin dzenlenen
Ta
m
Tanr lem Filerinin birer nshas, dzenleme tarihini takip
n
az
eden en ge on gn iinde ve her durumda mali yl sona
ermeden nce Strateji Gelitirme Bakanlna gnderilir.
e Performans
11.15
TKETM MALZEMELERNN IKILARI
N DZENLENEN TAINIR LEM FLER
DE STRATEJ GELTRME BAKANLIINA
GNDERLECEK MDR?
Bte v
Tketim malzemelerinin klar iin dzenlenen Tanr lem

Fileri Strateji Gelitirme Bakanlna gnderilmez. Bunlarn
yerine, aylk dnemler itibaryla, kullanlm tketim
malzemelerinin tanr ikinci dzey detay kodu baznda
dzenlenen onayl bir listesi, en ge ilgili dnemin son i gn
mesai bitimine kadar Strateji Gelitirme Bakanlna gnderilir.
146
11.16
TAINIR GR VE IKI KAYITLARI
YAPILIRKEN HANG DEERLER ESAS
ALINIR?
Giri ve k kaytlar Tanr lem Fiine dayanlarak yaplr.
Giri ve k kaytlarnda;
ro Satn alma suretiyle edinme ve deer artrc dei-

l iklik hallerinde maliyet bedeli,
Bedelsiz devir, kullanlamaz hale gelme, yok olma
ve hurdaya ayrlma hallerinde kaytl deeri,
Ba ve yardm yoluyla edinilen tanrlarda; ba
ve yardmda bulunan tarafndan ispat edici bir bel-
ge ile deeri belirtilmi ise bu deer, belli bir de-
eri yoksa deer tespit komisyonunca belirlenen
deer esas alnr.
11.17 MALYET BEDEL NEDR?

Bir varln satn alnmas, retilmesi veya deerinin artrlmas
iin yaplan harcamalar veya verilen kymetlerin toplamn
ifade eder. Maliyet bedeli; satn alma (fatura) fiyatna; nakliye,
ambalaj, sigorta, vergi, resim, har ve dier masraflar (kur
farklar, banka faizleri, banka masraflar, gmrk, ordino vs.)
ilave edilmek suretiyle tespit edilir.
11.18
DEER TESPT KOMSYONU NASIL
OLUTURULUR?
Deer tespit komisyonu, harcama yetkilisinin onay ile tanr
kayt ve kontrol yetkilisinin ve iin uzmannn da katld
en az kiiden oluturulur. Komisyon deer tespitinde
ticaret odas, sanayi odas, borsa, meslek kurulular, ilgili
dier kurululardan veya ayn nitelikteki tanr satn alan
idarelerden ve fiyat aratrmas sonularndan yararlanabilir.
147
11.19 HARCAMA YETKLSNN TAINIR MALLA-

RA LKN SORUMLULUKLARI NELERDR?
lan
tejik P
Stra
Harcama yetkilileri tanrlarn,
Etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak

edinilmesinden, kullanlmasndan, kontrolnden, K
ol on
tr tr
ol
on
Kaytlarnn Tanr Mal Ynetmeliinde belirtilen
Kesas ve usullere gre saydam ve eriilebilir ekilde
ali h hal
tutulmasnasalamaktan,
e
M
n
r
rc
Tanr ynetim hesabn ilgili mercilere gnder-

Ha
mekten sorumludur.
11.20 HARCAMA YETKLLER TAINIR MAL-

LARA LKN SORUMLULUKLARINI KM

rar
ARACILIIYLA YERNE GETRR?

u Za
Harcama yetkilileri tanr kaytlarnn Tanr Mal Ynetmelii

hkmlerine uygun olarak tutulmas ve tanr ynetim
Kam
hesabnn ilgili mercilere gnderilmesi sorumluluunu tanr

Ta
kayt ve kontrol yetkilileri araclyla yerine getirir.
m
n
a z VE KONTROL YETKLS VE
11.21 TAINIR KAYIT
KENDSNE KULLANILMAK ZERE TAI-
NIR MAL TESLM EDLEN KULLANICILARIN
e Performans
Tanrlarn muhafazas ile grevli olan veya kendilerine
kullanlmak zere tanr teslim edilen kamu grevlileri bu
Bte v
tanrlar en iyi ekilde muhafaza etmek, gerekli bakm ve

onarmlarn yapmak veya yaptrmak, verili amacna uygun
bir ekilde kullanmak ve grevin sona ermesi veya grevden
ayrlma halinde iade etmek zorundadrlar.
Zimmetle teslim edilen dayankl tanrlar, kullanclar tarafndan

bakasna devredilemez. Kullanclarnn grevden ayrlmas
148
halinde sz konusu tanrlarn ambara iade edilmesi zorunludur.

Bu ekilde teslim yaplmadan personelin kurumla iliii kesilmez.
11.22 KASIT, KUSUR, HMAL VEYA TEDBRSZ-

LK YA DA DKKATSZLKLER NEDENYLE
MUHAFAZASI ALTINDA OLAN TAINIRLA-
ro RIN KULLANILMAZ HALE GELMES VEYA
l
YOK OLMASINA SEBEP OLANLAR N
NASIL BR LEM YAPILIR?
Tanrlarn muhafazasndan ve ynetilmesinden sorumlu
olanlarn, gerekli tedbirlerin alnmamas veya zenin
gsterilmemesi nedeniyle tanrn kullanlmaz hale gelmesi
veya yok olmas sonucunda sebep olduklar kamu zararlar
hakknda, 27/9/2006 tarihli ve 2006/11058 sayl Bakanlar
Kurulu Karar ile yrrle konulan Kamu Zararlarnn Tahsiline
likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik hkmleri
uygulanr.
Kullanlmak zere kendilerine tanr teslim edilen kamu

grevlilerinin kast, kusur, ihmal veya tedbirsizlik ya da
dikkatsizlikleri nedeniyle oluan kamu zarar, deer tespit
komisyonu tarafndan tespit edilecek rayi bedeli zerinden,
Devlete ve Kiilere Memurlarca Verilen Zararlarn Nevi ve
Miktarlarnn Tespiti, Takibi, Amirlerinin Sorumluluklar,
Yaplacak Dier lemler Hakknda Ynetmelik hkmleri
uygulanmak suretiyle tahsil edilir.
Tanrlarn zelliinden veya olaan kullanmndan

kaynaklanan ypranma ile usulne uygun olarak belirlenen
firelerden dolay sorumluluk aranmaz.
11.23 RAY BEDEL NEDR?

Rayi bedel, tanrlarn deerleme gn ve yerindeki normal
alm ve satm deeridir.
149
11.24 DAYANIKLI TAINIRLARIN NUMARALAN-

DIRILMASI NASIL YAPILIR?
ik Plan
tejcihazlar,
Stra
Giri kayd yaplan dayankl tanrlara (makine ve
tatlar ve demirbalar) bir sicil numaras verilir. Sicil numaras
grup rakamdan oluur. Birinci grup rakam, tanrn
K
Dayankl Tanrlar
o l Defterinde ayrntl izlenmek zere o
tr kodundan; ikinci grup rakam, tanrn giri ntro
kaydedildii tanr
n l
kaydedildiiKoyln son iki rakamndan; nc grup rakam ise
ali giri sra numarasndan
tanra verilen oluur. hal
ah e
M
n
r
rc
11.25
BR BAKA KAMU DARESNE BEDEL-
Ha
SZ TAINIR DEVR N GENEL ESASLAR

NELERDR?
Harcama birimleri, ncelikle ihtiya fazlas ta-

rar
nr olumamas iin gerekli tedbirleri almakla

ykmldrler.
u Za
Devredilmek istenen ihtiya fazlas tanra dare-

Kam
nin dier harcama birimlerince ihtiya duyulup

duyulmad tespit edilmelidir.
Ta
12.26 da belirtilen haller hari, bedelsiz devir ile-

m
n
mine konu edilecek tanrlar, kaytlara aln tarihi

az
itibaryla be yln tamamlam olmaldr.
darenin ihtiya duymamas nedeniyle devrettii
tanra, devralacak idarece ihtiya duyulmal ve
e Performans
kullanlmasnda yarar grlmelidir.

htiya fazlas tanrlar, devralacak idareye bakm,
onarm ve tama giderleri ynnden ekonomik
olmayan mali klfetler getirmemelidir.
Bte v
Devredilecek tanrlarn devralacak idare tarafn-

dan tanmas esastr; ancak zorunlu durumlarda
devreden idare tarafndan da tatlabilir.
Devredilecek tanrn tutar ne olursa olsun bedel-
siz devir ilemine balanmadan nce Genel Sekre-
terin onay alnmaldr.
150
Tanr devirleri, Maliye Bakanlnca yaymlanan

Parasal Snrlar ve Oranlar Hakkndaki Genel Tebli-
inde belirlenen limitler dikkate alnarak harcama
yetkilisi veya st yneticinin onay ile yaplacaktr.
Tat ve i makineleri, ihtiya fazlas tanra konu
edilmeyecek ve devredilmeyecektir. Zorunlu hal-
lerde Maliye Bakanlnn uygun grmesi halinde
ro
l bedelsiz devir ilemine konu edilebilecektir.
11.26
HANG HALLERDE KAYITLARA ALINI
TARH TBARIYLA BE YILINI TAMAMLA-
MI OLMASI ARTI ARANMAZ?
Kamu idarelerince aratrma ve gelitirme ama-
cyla yrtlen veya desteklenen projelerin ger-
ekletirilmesi iin edinilen ve proje almalarnn
tamamlanmasndan sonra szleme hkmlerine
dayanlarak idareye devredilen tanrlardan idare-
ce kullanlmasna ihtiya duyulmayanlar.
Uluslararas organizasyonlarn gerekletirilme-
si iin yaplan toplant, konferans, tantm, spor,
yarma, gsteri, sergi ve benzeri faaliyetler iin
alnm olan tanrlardan sz konusu faaliyetler
tamamlandktan sonra idarece kullanlmasna ihti-
ya duyulmayanlar.
darece kullanm imkn bulunmad gibi dier
idarelere devredilmedii takdirde rme, bozul-
ma veya kullanm sresinin dolmas gibi neden-
lerle bir daha kullanlamayacak olan ya da dier
zorunlu sebeplerle devredilmesi gereken tketim
malzemeleri.
151
11.27 TAINIRLARIN BAKA BR KAMU DARES-

NE DEVR SREC NASIL LER?
lan
tejik P
Stra
htiya fazlas tanrlar tespit edilir.
rnei Kamu Hesaplar Bilgi Sisteminde yer alan
htiya Fazlas Tanr Bildirim Formu dzenlenir.
K
ol o
Form,t r www.kbs.gov.tr adresinde yer alan htiya ntro
on Tanr Sorgu Ekranna girilir.
KFazlas
l
ali h hal
Tanrlara aihtiya
e
duyan idareler taleplerini
M
n
bildirirler.
r
rc
Ha
Talepler tanr devredecek harcama birimi tara-

fndan deerlendirilir.
Tanrlarn bedelsiz devri iin Tanr Mal Ynet-
melii Genel Teblii (Say: 1) eki Tanr Devrine

rar
likin Protokol dzenlenir.

u Za
Dzenlenen protokol tanr devreden idarenin

ilgisine gre st yneticisi veya harcama yetkilisi
Kam
tarafndan ve tanr devir alacak idare yetkilisi ta-

rafndan imzalanr.
Ta
Devir ileminde yer alan tanrlar iin nsha Ta-

m
n
nr lem Fii dzenlenir.

az
Dzenlenen Tanr lem Fiinin bir nshas tanr
devralan kamu idaresine gnderilir.
e Performans
Devralan kamu idaresince tanr girii iin d-

zenlenen Tanr lem Fiinin bir nshas teslim
alnarak k iin dzenlenen Tanr lem Fiine
eklenir.
Bte v
Strateji Gelitirme Bakanl devredilen tanrlar

muhasebe kaytlarndan kartr.
Not: Sisteme girildii tarihten itibaren 6 ay iinde
devredilemeyenler, idarelerin tabi olduklar mev-
zuat hkmlerine gre satlarak tasfiye edilecektir.
152
11.28
HARCAMA BRMLER ARASINDA
DEVREDLEN TAINIRLAR N NASIL
LEM YAPILIR?
Harcama birimleri arasnda devredilen tanrlar iin de
Tanr lem Fii dzenlenir ve Fiin birinci nshas devredilen
harcama biriminin tanr kayt ve kontrol yetkilisine verilir.
ro Tanr lem Fii devralan birim tarafndan devir giri iin
l
dzenlenen Tanr lem Fii ile birlikte Strateji Gelitirme
Bakanlna gnderilir.
11.29 AYNI HARCAMA BRMNN AMBARLA-

RI ARASINDA TAINIR DEVRLER NASIL
YAPILIR?
Ayn harcama biriminin ambarlar arasndaki tanr
devirlerinde de Tanr lem Fii dzenlenir, ancak bu Filer
Strateji Gelitirme Bakanlna gnderilmez.
11.30
SAYIM FAZLASI TAINIRLARIN GR
NASIL YAPILIR?
Yaplan saym sonucunda fazla bulunan tanrlar, Tanr lem
Fii dzenlenerek kaytlara alnr. Saym fazlas tanrlarn giri
kaydedilmesinde; sz konusu tanrla ayn nitelikte son bir yl
iinde girii yaplan tanr varsa bu deer, aksi halde deer
tespit komisyonu tarafndan belirlenecek deer esas alnr.
11.31 KULLANILMAZ HALE GELME, YOK OLMA

VEYA SAYIM NOKSANI NEDENYLE
TAINIR IKILARI NASIL YAPILIR?
Tketim malzemelerinin zelliklerinde, arlklarnda veya
miktarlarnda meydana gelen deimeler nedeniyle oluan
fireler, saymda noksan kan tanrlar, alnma, kaybolma gibi
nedenlerle yok olan tanrlar ya da ypranma, krlma veya
bozulma gibi nedenlerle kullanlamaz hale gelen tanrlar ile
153
canl tanrn lmesi halinde, Kayttan Dme Teklif ve Onay

Tutana ve Tanr lem Fii dzenlenerek kaytlardan karlr.
lan
tejik P
11.32 HURDA NEDR? Stra
Ekonomik mrn tamamlam olan veya tamamlamad

K
o l nedenlerle aln amalar dorultusunda
halde teknik ve fiziki on
t r tr
ol
n
kullanlmas oimkn kalmayan veya tamiri mmkn veya
K
ekonomik li olmayan arzalar nedeniyle kullanlmasnda yarar
a hal
ahbraklan tanrlar ile retim srasnda
grlmeyerek hizmet d
e
M
n
elde edilen krpnt, dknt ve artk paralara hurda denir.

rc
Ha
11.33 HURDAYA AYIRMA LEM NASIL YAPILIR?

Hurdaya ayrlmas dnlen tanr harcama yet-
kilisine bildirilir.

rar
Harcama yetkilisi tarafndan kiilik komisyon

u Za
oluturulur.
Komisyon tanrn hurdaya ayrlp ayrlmayaca-
Kam
na karar verir.
Ta
Hurdaya ayrlmasna karar verilen tanr iin Kayt-

m
n
tan Dme Teklif ve Onay formu dzenlenir.

az
Form ilgisine (parasal snrlar) gre harcama yetki-
lisi veya st ynetici tarafndan onaylanr.
e Performans
Hurdaya ayrlan tanrlardan ekonomiye yeni-

den kazandrlmas mmkn olanlar (metal, elik
vb madenleri ierenler) bedelini mukabil Makine
Kimya Endstrisi Kurumu Hurda Sanayi letmeleri
A. ye teslim edilir.
Bte v
Ekonomiye yeniden kazandrlmas mmkn ol-

mayanlarn ise komisyon veya komisyonun gze-
timinde uzman kiiler tarafndan imha edilir.
Hurdaya ayrlan tanrlar iin Tanr lem Fii
dzenlenir.
Tanr lem Fii ve eki Kayttan Dme Teklif ve
154
Onay Tutana Strateji Gelitirme Bakanlna

gnderilir.
11.34 BAI VE YARDIM YOLUYLA EDNLEN

TAINIRLARIN GR NASIL YAPILIR?
Mevzuat erevesinde ba ve yardm olarak edi-
ro nilen tanrlar teslim alnr.
l
Teslim alnan tanr iin tanr kayt kontrol yetki-
lisi tarafndan Tanr lem Fii dzenlenir.
Fiin birinci nshas ba ve yardm edene verilir
veya gnderilir.
Fiin ikinci nshas ve eki dayana ilgilinin dilek-
esi Strateji Gelitirme Bakanlna gnderilerek
kaytlara alnmas salanr.
Fiin nc nshas dosyasnda saklanr.
11.35 TAINIRLARIN SAYIMI KMLER TARAFIN-

DAN VE NE ZAMAN YAPILIR?
Tanrlarn;
Yl sonlarnda,
Tanr kayt ve kontrol yetkililerinin grevlerinden
ayrlmalar srasnda,
Harcama yetkililerinin gerekli grd durum ve
zamanlarda saym yaplr.
Tanr saymlar, harcama yetkilisince, kendisinin
veya grevlendirecei bir kiinin bakanlnda ta-
nr kayt ve kontrol yetkilisinin de katlmyla, en
az kiiden oluturulan saym kurulu tarafndan
yaplr.
155
11.36 TAINIR KAYITLARINDA HERHANG BR

NEDENLE YAPILAN YANLILIKLAR NASIL
GDERLEBLR? ejik Pla
n
t
Stra
Tanrn kodunda, birim maliyet bedelinde veya miktarnda
hata yaplmas durumunda, harcama yetkilisinin onay zerine
K
dzenlenecek yeni lTanr lem Fiiyle hatal kaydn k ilemi o
o
r dzenlenecek Tanr lem Fiiyle de doru ntro
t
onyaplmak suretiyle hata dzeltilir. Muhasebe
yaplr. Daha sonra l
li
verinin girii K
kaytlarna etkileyen dzeltmelere
ah
hal
e
ilikin Tanr lem Filerinin
M
bir nshas Strateji Gelitirme Bakanlna gnderilir. Mahsup

n
r
rc
dnemi sonuna kadar tespit edilen kayt hatalar, ilgili olduu

Ha
yln hesaplarna; daha sonra tespit edilen kayt hatalar ise cari
yl hesaplarna mledilerek dzeltilir.
11.37 TAINIR YNETM HESABI NEDR?

rar
u Za
Tanr ynetim hesab, nceki yldan devreden tanrlar ile yl

iinde girenleri, yl iinde k yaplan tanrlar ile ertesi yla
devredilenleri ve yl sonunda yaplan saym sonucu bulunan
Kam
fazla ve noksanlar gsterir. Tanr ynetim hesab tanr kayt

Ta
ve kontrol yetkilisi tarafndan hazrlanr.
m
n
a z HESABI HANG CETVEL

11.38 TAINIR YNETM
VE BELGELERDEN OLUUR?
e Performans
Tanr ynetim hesabnda;
Yl sonu saymna ilikin saym tutana,

Tanr Saym ve Dkm Cetveli,
Bte v
Harcama Birimi Tanr Ynetim Hesab Cetveli;

Mze/Ktphane Ynetim Hesab Cetveli,
Yl sonu itibaryla en son dzenlenen Tanr lem
Fiinin sra numarasn gsterir tutanak yer alr.
156
11.39 TAINIR YNETM HESABI HANG MERC-

LERE GNDERLR?
Tanr ynetim hesab, yetkili mercilere ibraz edilmek
veya istenildiinde gnderilmek zere harcama biriminde
muhafaza edilir.
ro
l 11.40 TAINIR KESN HESABI NASIL HAZIRLA-
NIR, NERELERE GNDERLR?
Harcama birimleri Ynetmeliin 34nc maddesi-
ne gre hazrlanan, muhasebe yetkilisinin de im-
zasn tayan Harcama Birimi Tanr Ynetim He-
sab Cetvelini ubat aynn onbeine kadar Strateji
Gelitirme Bakanlna gnderir.
Strateji Gelitirme Bakanl harcama birimleri
ynetim hesab cetvellerini tanr 2nci dzey de-
tay kodlar itibaryla konsolide ederek Tanr Kesin
Hesap Cetvelini hazrlar.
Tanr 2nci dzey hesap kodunda hazrlanan Ta-
nr Kesin Hesap cetvelinde yer alan tanrlarn
tanr 1inci dzey detay kodlar itibaryla konso-
lide edilmesi ile Tanr Kesin Hesap cmal Cetveli
oluturulur.
Strateji Gelitirme Bakanlnca; Tanr Kesin He-
sab Cetveli ile Tanr Kesin Hesap cmal Cetvelinin
birer sureti ubat ay sonuna kadar Saytay Ba-
kanlna gnderilir.
Tanr Kesin Hesap Cetveli ile Tanr Kesin Hesap
cmal Cetvelinin bir sureti Genel Sekreter ve TBMM
Bakan imzas olmakszn mutabakat salanmak
zere Nisan aynn sonuna kadar Maliye Bakanl-
na gnderilir.
Mutabakat salanmasndan sonra Tanr Kesin
Hesap Cetveli ile Tanr Kesin Hesap cmal Cetveli-
nin bir sureti Genel Sekreter ve TBMM Bakannca
157
imzalanm olarak Mays aynn 15 ine kadar bte

kesin hesap cetvelleri ile birlikte Kesin Hesap Ka-
nun Tasarsna eklenmek zere Maliye Bakanlnan
la
tejik P
gnderilir. Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
158
ro
l
ON KNC BLM
Tanmaz Mal Ynetimi
159
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
160
Bu blmde, Tanmaz mallarn kayt ve kontrolleri ile

raporlanmalarna deinilmitir.
12.1 TAINMAZ KAYIT VE KONTROL LEM

NEDR?
Tanmaz kayt ve kontrol ilemleri, kamu idarelerine ait
ro
l tanmazlarn mevcutlarla birlikte iinde bulunulan ylda eitli
yollarla edinilenlerin ve elden karlanlarn miktar olarak takip
edilmesi amacyla kayt altna alnmasdr. Kaytlarn belgeye
dayanmas esastr.
12.2 TAINMAZ KAYIT VE KONTROL LEMLE-

R LE GREVL PERSONELN GREV VE
Tanmaz kayt ve kontrol ilemleri ile grevli personel;
Kaytlarn mevzuata uygun, saydam ve eriilebilir

ekilde tutulmasn ve bu kaytlara ilikin bilgisayar
program, defter ve belgelerin denetime hazr e-
kilde muhafaza edilmesini salamakla,
Herhangi bir nedenle grevlerinden ayrlmas
durumunda kayt, defter ve belgelerini devir ve
teslim etmek, greve baladnda devir ve teslim
almakla,
Yaplan kayt ve ilemlerden dolay harcama yetki-
lilerine kar sorumlu olup ilgili mevzuat gerein-
ce harcama yetkilisi adna hazrlayacaklar form-
lar, mali yl takip eden ay sonuna kadar Strateji
Gelitirme Bakanlna gndermekle ykmldr.
12.3 TAINMAZ KAYIT LEMN TUTMAKLA

SORUMLU OLAN BRM HANGSDR?
Tanmazlarn kayd ve ynetimi ile ilgili olarak ve Ynetmelik
gereince yaplmas gereken kayt ve kontrol ilemleri;
161
Merkezdeki birimlerin idaresi ve kullanmnda bulunan

tanmazlar iin letme ve Yapm Bakanl, Milli Saraylardan
Sorumlu Genel Sekreter Yardmcsna bal birimlerin idaresi
lan
tejik P ve
Stra
ve kullanmnda bulunan tanmazlar iin ise Mzecilik
Tantm Bakanl tarafndan yaplr.
K
l NASIL OLMALI? on
ro
12.4 KAYIT EKL tr
n t ol
K o
aliyaplacak kayth ilemleri srecinde;
letme ve Yapm Bakanl ile Mzecilik ve Tantm Bakanl
tarafndan hal
a e
M
n
Tapu ktnde nc kiiler adna tescilli veya

rc
dier kamu idarelerinin ynetiminde olmakla bir-

Ha
likte irtifak hakk tesisi, tahsis, kiralama, kullanma

izni verilmesi gibi yollarla kullanm hakk kendile-
rine daremize verilen tanmazlarn kaydn Kamu
darelerine Ait Tanmazlarn Kaydna likin Y-

rar
netmelik eki Ek 6daki Snrl Ayn Haklar ile Kiisel

Haklar ve Tahsis Formunda,
u Za
yer alan bilgileri ierecek ekilde bilgisayarda veya deftere

Kam
yazarak kaydn tutarlar.

Ta
12.5 TAINMAZ KAYIT VE KONTROL LEMLE-

m
n
RYLE GREVL BRMLERCE HAZIRLA-

a z NEREYE VE NE ZAMAN
NAN FORMLAR
GNDERLR?
e Performans
letme ve Yapm Bakanl ile Mzecilik ve Tantm Bakanl

tarafndan hazrlanan Snrl Ayni Haklar ile Kiisel Haklar ve
Tahsis Formlarn tanmaz icmal cetvelleri hazrlanmak zere
Strateji Gelitirme Bakanlna ilgili yl takip eden ocak ay
sonuna kadar gnderilir. Strateji Gelitirme Bakanlnca da bu
Bte v
formlar konsolide edilerek Kamu darelerine Ait Tanmazlarn

Kaydna likin Ynetmeliin ekinde (Ek 7) bulunan rnee
uygun ekilde tanmaz icmal cetvelleri oluturulur.
162
ro
l
ON NC BLM
n Mali Kontrol
163
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
164
Bu blmde, i kontrol ve n mali kontroln tanm, Kamu

Kontrol Standartlar, harcama yetkililerinin i kontrole ilikin
sorumluluklar, harcama birimlerinde yaplacak n mali kontrol
ilemleri ile Strateji Gelitirme Bakanlnn n mali kontrolne
tabi mali karar ve ilemlerin zerinde durulmutur.
ro 13.1 N MAL KONTROL NEDR?

l
darenin gelir, gider, varlk ve ykmllklerine ilikin mali
karar ve ilemlerinin;
idarenin btesi,
bte tertibi,
kullanlabilir denek tutar,
ayrntl harcama program,
finans program,
merkez ynetim bte kanunu ile dier mali mev-
zuat hkmlerine uygunluu,
kaynaklarn etkili, ekonomik ve verimli bir ekil-
de kullanlmas ynlerinden harcama birimi ile
Strateji Gelitirme Bakanlnda yaplan
kontrollerdir.142
13.2 HARCAMA BRMNDE MAL KARAR VE

LEMLERN N MAL KONTROL NASIL
YAPILIR?
Harcama birimlerinde ve Strateji Gelitirme Bakanlnda
yaplan kontrol sonucunda, mali karar ve ilemin uygun
grlmesi halinde, dayanak belgenin zerine Kontrol
edilmi ve uygun grlmtr erhi dlr veya yazl gr
dzenlenir.
Harcama birimlerinde sre kontrol yaplr. Sre kontrolnde

her bir ilem nceki ilemlerin kontroln ierecek ekilde
165
tasarlanr ve uygulanr. Mali ilemlerin yrtlmesinde grev

alanlar, yapacaklar ilemden nceki ilemleri de kontrol
ederler. Sre kontroln salamak iin mali ilemlerin sren
ejik Pla
atyrrle
Strile
ak emas hazrlanr ve st yneticinin onay
girer.143
Ko
l
13.3 HARCAMA tro BRMNDE N MAL KONTROL ntro
GREV
Kon KM TARAFINDAN GEREKLET- l
ali h
RLR? h a ale
M
n
Harcama biriminde deme emri belgesi ve ekleri zerinde

rc
n mali kontrol ilemi gerekletirme grevlileri tarafndan

Ha
yerine getirilir. Yaplan kontrol sonucunda, deme emri

belgesi zerine Kontrol edilmi ve uygun grlmtr erhi
dlerek imzalanr.144

rar
13.4
STRATEJ GELTRME BAKANLII
u Za
TARAFINDAN YAPILAN N MAL

KONTROLN NTEL NEDR?
Kam
Harcama birimlerince hazrlanan baz mali karar ve ilemler,

Ta
Strateji Gelitirme Bakanl tarafndan mevzuata uygunluk

m
n
az
ynnden kontrole tabidir. Strateji Gelitirme Bakanlnca
yaplacak n mali kontrol;145
Danma ve nleyici nitelii haizdir.

e Performans
Harcama biriminde alnan mali karar ve yaplan i-

lemlerin harcama yetkilisi tarafndan uygulanma-
snda balayc deildir.
Uygun gr verilmesi harcama yetkilisinin ve ger-
Bte v
ekletirme grevlisinin sorumluluunu ortadan

kaldrmaz.

166
13.5 STRATEJ GELTRME BAKANLIININ N

MAL KONTROLNE TAB MAL KARAR VE
LEMLER NELERDR?
Strateji Gelitirme Bakanlnca;
Kanun tasarlarnn mali yknn hesaplanmas,

ro Taahht evrak ve szleme tasarlar,
l
denek aktarma ilemleri,
Kadro dalm cetvelleri,
Geici ii pozisyonlar,
Seyahat kart listeleri,
Yurt d kira katks,
Yurt d gndeliklerinin kontrol (5inci madde
kapsamnda)146 n mali kontrole tabi tutulur.
13.6 KANUN TASARILARININ MAL YK NASIL

HESAPLANIR?
Gelirlerin azalmasna veya giderlerin artmasna neden
olacak ve idareye ykmllk getirecek kanun tasarlar, mali
yklerinin hesaplanmasn salamak zere Strateji Gelitirme
Bakanlna gnderilir. Kanun tasarlarnn mali ykleri en
az yllk bir dnem iin hesaplanarak, orta vadeli program
ve orta vadeli mali plan erevesinde, idarenin stratejik plan,
performans program ve btesi zerindeki etkileri asndan
deerlendirilir.
13.7 TAAHHT EVRAKLARI VE SZLEME

TASARILARININ TAMAMI N MAL
KONTROLE TAB MDR?
hale kanunlarna tbi olsun veya olmasn, harcamay
gerektirecek taahht evrak ve szleme tasarlarndan tutar
Giderlerine likin Esas ve Usuller (Madde 6)
167
mal ve hizmet almlar iin bir milyon Trk Lirasn, yapm ileri
iin iki milyon Trk Lirasn aanlar kontrole tbidir. Bu tutarlara
katma deer vergisi dhil deildir. st ynetici, Strateji
ik Plan
atejtaahht
Gelitirme Bakanlnn n mali kontrolne Strtabi
evraklar ve szleme tasarlar iin belirlenen tutarlarn altnda
yeni bir tutar belirlemeye yetkilidir.
K
o l on
tr tr
ol
13.8 KADRO o n
DAILIM CETVELLER N MAL
la i K
KONTROLE TB MDR?
ah
hal
e
M
n
Kadro dalm cetvelleri, 190 sayl Genel Kadro ve Usul

r
rc
Hakknda Kanun Hkmnde Kararname ve Kadro hdas,

Ha
Serbest Brakma ve Kadro Deiiklii ile Kadrolarn Kullanm

Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelik hkmleri erevesinde,
Maliye Bakanl ve Devlet Personel Bakanl ile uygunluk
salandktan sonra kontrol edilmek zere Strateji Gelitirme

rar
Bakanlna gnderilir.
u Za
13.9 SEYAHAT KARTI LSTELER N MAL

Kam
KONTROLE TB MDR?
Ta
6245 sayl Harcrah Kanununun 48inci maddesi uyarnca
m
ileri, Maliye ve Ulatrma Bakanlklar tarafndan mtereken
n
az
belirlenen esaslar erevesinde, seyahat kart verilecek
personel listesi, birimlerin teklifleri deerlendirilerek Strateji
Gelitirme Bakanl tarafndan kontrol edilir.
e Performans
13.10 GEC POZSYONLARININ N MAL

KONTROL NE EKLDE YAPILIR?
Yl merkez ynetim bte kanununda belirlenen yetki
Bte v
erevesinde, genel bte kapsamndaki idareler, zel bteli

idareler ile sosyal gvenlik kurumlarnda altrlacak geici
ii pozisyon (adam/ay) saylarnn aylar ve birimler itibaryla
dalm Strateji Gelitirme Bakanlnn kontrolne tbidir.
168
13.11
YURTDII KRA KATKISININ N MAL
KONTROL NE EKLDE YAPILIR?
Yurt d kadrolara srekli grevle atanan personele yaplacak
yurt d kira katks demelerine ilikin belgeleri ieren ilem
dosyas, birimlerince hazrlanr ve kontrol edilmek zere
Strateji Gelitirme Bakanlna gnderilir.
ro
l Yurtd Gndeliklerine Dair Kararn 5inci maddesi
kapsamnda kiilere deme yaplabilmesi iin grevlendirme
onaynda bu hususun ayrca belirtilmesi gerekir. Yurt d
geici grevlendirmelerde Kararn 5inci maddesi gereince
denecek konaklama bedelleri toplam ilgili idare btesinin
(03.3.3.01) ekonomik kodunda yer alan Yurtd geici grev
yolluu kesintili balang deneinin %30 unu amayacaktr.
Harcama birimleri, yurt d geici grevlendirmelerde
Kararn 5inci maddesi gereince konaklama bedellerinin
denmesinin sz konusu olmas halinde, grevlendirme onay
alnmadan nce Strateji Gelitirme Bakanlnn koordine
parafn alacaklardr. Strateji Gelitirme Bakanl, Kararn
5inci maddesi kapsamndaki ilemleri 5018 sayl Kanunun
58inci maddesi uyarnca n mali kontrole tabi tutmak suretiyle
denek limitlerinin almamas hususunu gzeteceklerdir.
Bu ekilde grev onay alanlar iin dzenlenecek deme emri
belgelerinin de Strateji Gelitirme Bakanl tarafndan n
mali kontrol gerekir.147

169
13.12 STRATEJ GELTRME BAKANLII,

N MAL KONTROLE TB EVRAKLARI NE
KADAR SRE NDE KONTROL EDER?
ejik Pla
n
t
Stra
Kontrole tabi evrak Kontrol sresi
1-Kanun tasarlarnn mali yknn
Sre yok Ko
hesaplanmas,ol nt
tr
n
ro
l
2-Taahhtoevrak ve szleme
la i K 10 i gn
tasarlar,
ah
hal
e
M
3-denek aktarma ilemleri, 2 i gn

n
r
rc
4-Kadro dalm cetvelleri, 5 i gn

Ha
5-Seyahat kart listeleri, 3 i gn

6-Geici ii pozisyonlar, 5 i gn
7-Szlemeli personel say ve
5 i gn
szlemeleri

rar
8-Yurtd kira katks 3 i gn

u Za
9-Yurtd konaklama bedelleri Sre Yok

Kam
Bakanlk, kontrol ve uygun gr ilemlerini Ynetmelikte

belirlenen sreler iinde sonulandrr. Srelerin balang
Ta
tarihinin belirlenmesinde, Bakanlk evrak giri kayt tarihini

m
n
izleyen i gn esas alnr. Bakanln talebi ve st yneticinin

az
onay zerine bu sreler bir katna kadar artrlabilir.
13.13 N MAL KONTROL SONUCUNDA OLUM-

e Performans
LU GR VERLMED DURUMDA LE-

MN YAPILMASI HALNDE HERHANG BR
YAPTIRIM UYGULANABLR M?
Bte v
n mali kontrol sonucunda uygun gr verilmedii halde

harcama yetkilileri tarafndan gerekletirilen ilemlerin
Strateji Gelitirme Bakanlnca kaytlar tutulur ve aylk
dnemler itibariyle st yneticiye bildirilir. Sz konusu kaytlar
i ve d denetim srasnda denetilere de sunulur.148

170
ro
l
ON DRDNC BLM
Kamu Zararlar ve Alacaklar
171
lan
tejik P
Stra
K
ol on
ntr tr
ol
o
la i K
ah
hal
e
M
n
r
rc
Ha

rar
u Za
Kam
Ta
m
n
az
e Performans
Bte v
172
Bu blm; kamu zararlarnn tanmna, kamu zararlarnn tespiti

ve bildirilmesi, alacak takip dosyas, kamu zararndan doan
alacan tebli ve takibi, kamu zararndan doan alacan tahsil
ekilleri, zamanam ve kamu zararndan doan alacaklarn
silinmesine ilikin hususlar kapsar.
ro 14.1 KAMU ZARARI NEDR?

l
Kamu zarar; kamu personelinin kast, kusur veya ihmalinden
kaynaklanan mevzuata aykr karar, ilem veya eylemleri
sonucunda kamu kaynanda arta engel veya eksilmeye
neden olunmasdr.149
14.2 HANG DURUMLARDA KAMU ZARAR

MEYDANA GELM OLUR?
Kamu zarar;
, mal veya hizmet karl olarak belirlenen tutar-
dan fazla deme yaplmas,
Mal alnmadan, i veya hizmet yaptrlmadan de-
me yaplmas,
Transfer niteliindeki giderlerde, fazla veya yersiz
demede bulunulmas,
, mal veya hizmetin rayi bedelinden daha yk-
sek fiyatla alnmas veya yaptrlmas,
dare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil ilem-
lerinin mevzuata uygun bir ekilde yaplmamas,
Mevzuatnda ngrlmedii halde deme yapl-
mas durumlarnda meydana gelmi olur.150
149 5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanunu (Madde 71)
173
14.3 KAMU ZARARI MEYDANA GELD ZAMAN

HANG YAPTIRIMLARLA KARILAILIR?
lan
tejik P
S ra
Kontrol, denetim, inceleme, kesin hkme tbalama veya
yarglama sonucunda tespit edilen kamu zarar, zararn
olutuu tarihten itibaren ilgili mevzuatna gre hesaplanacak
K
o l
faiziyle birlikte ilgililerden tahsil edilir. on
tr tr
ol
Alnmam para, on mal ve deerleri alnm; salanmam
K
hizmetleriali salanm; yaplmam inaat, onarm ve retimi
h hal
yaplm veya bitmia gibi gsteren gerek d belge e
M
n
dzenlemek suretiyle kamu kaynanda bir arta engel veya

rc
Ha
bir eksilmeye neden olanlar ile bu gibi kantlayc belgeleri

bilerek dzenlemi, imzalam veya onaylam bulunanlar
hakknda Trk Ceza Kanunu veya dier kanunlarn bu fiillere
ilikin hkmleri uygulanr. Ayrca, bu fiilleri ileyenlere her

trl aylk, denek, zam, tazminat dhil yaplan bir aylk net
rar
demelerin iki kat tutarna kadar para cezas verilir.151

u Za
14.4 KAMU ZARARI NASIL TESPT EDLR?

Kam
Kamu zarar;
Ta
m
n
Kontrol, denetim veya inceleme,

az
Bakanlk Divannca kesin hkme balama,
Adl, idar veya asker yarglama olmak zere e-
e Performans
kilde tespit edilmi olur.152
14.5 KAMU ZARARI TESPT EDLDKTEN SONRA

HANG LEMLER YAPILIR?
Bte v
Tespit edilen kamu zararna ilikin yaz, tutanak, ra-

por, ilm ve benzeri belgeler ilgili kamu idarelerine
gnderilir. Kontrol, denetim ve inceleme sonucun-
da tespit edilerek kamu idarelerine bildirilen kamu
152 Kamu Zararlarnn Tahsiline ilikin Usul ve Esaslar Hakknda
Ynetmelik (Madde 7)
174
zararlarna ilikin belgelerde yer alan hususlar, ilgili

harcama yetkilisinin de grleri alnmak suretiyle
st ynetici tarafndan deerlendirilir. Yaplan de-
erlendirme sonular dosyasna konulur.
Kontrol, denetim veya inceleme sonucunda tespit
edilen kamu zararna ilikin belgelerde, sorumlu-
larla birlikte tahsil srecine dhil edilecek ilgililer
ro
l de belirtilir. Bu belirlemenin yaplmad durum-
larda, zararn tahsil srecine dhil edilecek ilgili-
ler merkezde st ynetici, tarada ise idarenin en
st yneticisi tarafndan yaptrlacak inceleme ile
belirlenir.
Yarg kararlar ve Saytay ilmlaryla tespit edilen
kamu zarar alacaklar ile deerlendirme sonucun-
da takip ve tahsiline karar verilen alacaklar, strateji
gelitirme birimince takip edilir.
Saytay denetileri tarafndan inceleme srasnda
mevzuata uygun bulunmayan veya noksan gr-
len iler hakknda kendilerine gnderilen kamu
zararna ilikin sorgularn bir rnei, ilgili kamu
grevlisince st yneticiye bildirilir. Bu sorgular,
kamu idaresince ihbar kabul edilerek gerekli kont-
rol, denetim ve inceleme balatlabilir.153
14.6 ALACAK TAKP DOSYASI NEDR?

Tespit edilerek bildirilen kamu zararndan doan alacaklarn
her biri iin strateji gelitirme birimince alan dosyadr.
Alacan tespit, takip ve tahsiline ilikin btn belgeler alacak
takip dosyasnda muhafaza edilir.154

Ynetmelik (Madde 7)
Ynetmelik (Madde 8)
175
14.7 KAMU ZARARINDAN DOAN ALACAKLAR

NE KADAR SRE ZARFINDA MUHASEBE-
LETRLMELDR? ejik Pla
n
t
Stra
Saytay veya mahkeme ilmlar ile bildirilen kamu zararndan
doan alacaklarn, ilmlarn idarelerine ulat; kontrol,
K
denetim veya inceleme
ol sonucunda tespit edilen kamu o
tr alacaklarn ise yaplacak deerlendirme ntro
on hale getirildii tarihten itibaren be i gn
zararndan doan l
sonucununi Kyazl
l
ierisinde,a strateji gelitirme
ah
hal
e
birimince muhasebeletirmeye
M
esas belgelerin birer nshas muhasebe birimine gnderilerek,

n
r
rc
sorumlular ve ilgililer adna muhasebe kaytlarna alnmas

Ha
istenilir. Taksitlendirilen kamu zarar alacaklarna ilikin kararn

bir rnei de karar tarihinden itibaren be i gn ierisinde
muhasebe birimine gnderilir. Saytay sorgularnn ihbar
kabul edilerek yaplan deerlendirme sonucunda kamu

rar
zararnn olutuuna karar verilmesi halinde de ayn ekilde

ilem yaplr.155
u Za
Kam
14.8 KAMU ZARARINDAN DOAN ALACAKLA-

RIN TEBL VE TAKBNE LKN HUSUS-
Ta
LAR NELERDR?
m
n
az
Kamu zararndan doan alacaklar, strateji gelitir-
me birimince sorumlularn ve ilgililerin bilinen ad-
reslerine imzalar alnmak suretiyle veya 11/2/1959
e Performans
tarihli ve 7201 sayl Tebligat Kanunu hkmlerine

gre tebli edilir.
Kontrol, denetim veya inceleme sonucunda tespit
edilen kamu zarar alacaklarnn sorumlulara ve
Bte v
ilgililere tebli ilemlerine, yaplacak deerlendir-

me ilemlerinin tamamland tarihten itibaren
be i gn ierisinde balanr. Teblide; borcun
miktar, sebebi, dou tarihi, faiz balang tarihi,
deme yeri, yedi gnlk itiraz sresi, itiraz mercii
belirtilerek, sz konusu tutarn tebli tarihinden
Ynetmelik (Madde 9)
176
itibaren bir ay ierisinde denmesi istenir. tiraz,

strateji gelitirme birimince on i gn ierisinde
sonulandrlr. tiraz ve itiraz deerlendirme sre-
si bir aylk deme sresini etkilemez.
Saytay denetimi sonucunda dzenlenen sorgu-
lar ihbar kabul edilerek yaplan deerlendirme
sonucuna gre tahsil edilmesi gerektii bildirilen
ro
l kamu zarar alacaklarnn sorumlulara ve ilgililere
tebliinde de ayn ekilde ilem yaplr.
Kesinleen Saytay ilmlarnn tebliinde Saytay
Kanunu hkmleri uygulanr.
Adl, idar ve asker mahkemelerce hkme ba-
lanan ve taraflara tebli edilen kamu zararndan
doan alacaklara ilikin kararn kesinlemesi bek-
lenmeksizin, takip ilemlerine balanr. Yarglama
sonucunda verilen tazmine ilikin kararlardan
kamu idaresini temsile yetkili hukuk birimince ta-
kip edilmeyenler, takip edilmek zere temsile yet-
kili hukuk birimlerine intikal ettirilir.
Kamu zarar alacaklarnn yaplan tebligata ra-
men sorumlular ve/veya ilgililerce sresinde rza-
en denmemesi halinde ilgili alacak takip dosyas,
srenin bitiminden itibaren be i gn ierisinde,
alacan hkmen tahsili iin, strateji gelitirme bi-
rimince kamu idaresini temsile yetkili hukuk biri-
mine gnderilir.
Kamu zararna neden olan mevzuata aykr karar,
ilem, eylem veya ihmalin yapld mali yla ilikin
hesap ve ilemlerin Saytay tarafndan onanm
olmas, tespit edilen kamu zararndan doan ala-
can takip ve tahsiline engel tekil etmez.156

177

Kamu Mali Yonetimi El Kitabi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Kamu Mali Yonetimi El Kitabi

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Kamu Mali Yonetimi El Kitabi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

lan

TRKYE BYK MLLET MECLS BAKANLII

KAMU MAL YNETM

TBMM Basmevi - Ankara

Bu erevede, Trkiye Byk Millet Meclisi dari Tekilat olarak

5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanununda

Amacmz hem vatandalarmza, hem de kamu kurum ve

Bu kitabn ilerinizi daha da kolaylatrc olmas dileiyle

DOKUZUNCU BLM............................................ 111

Tanmaz Mal Ynetimi

ON DRDNC BLM................................. 167

Kamu Zararlar ve Alacaklar

Bu blm; 5018 sayl Kanuna gre sorumlular ve sorumluluklar,

1.1 5018 SAYILI KAMU MAL YNETM VE

1.2 5018 SAYILI KANUNA GRE BAKANIN

1 5018 sayl Kamu Mali Ynetimi ve Kontrol Kanunu (KMYKK)

1.3 BAKANLAR KME KARI SORUMLUDUR-

ynetici, il zel idarelerinde vali ve belediyelerde belediye

bakan st yneticidir. Ancak, Mill Savunma Bakanlnda st

TBMM Bakanl dari Tekilat st yneticisi Genel Sekreterdir.

1.5 ST YNETCLERN TEMEL GREV VE

darelerinin stratejik planlarnn ve btelerinin

kalknma planna, yllk programlara, kurumun

nomik ve verimli ekilde elde edilmesi ve kullan-

zetilmesi ve izlenmesinden sorumludur.

2 5018 sayl KMYKK (Madde 10)

st yneticiler, bu sorumluluun gereklerini harcama

Genel Sekreter, dari Tekilatn grevlerini mevzuata, dari

1.6 ST YNETCLER KME KARI SORUMLU-

1.7 5018 SAYILI KANUNA GRE HARCAMA

1.8 5018 SAYILI KANUNA GRE HARCAMA

4 5018 sayl KMYKK (Madde 11)

1.9 HARCAMA YETKLSN BELRLEYEN

bte snflandrmas; kurumsal snflandrma, fonksiyonel

snflandrma, finansman tipi ve ekonomik snflandrma olmak

zere drt gruptan olumaktadr. Kurumsal snflandrmada

ikinci dzeyde birinci dzeyde tanmlanan yneticilere kar

alan kurumlar, nc dzeyde ana hizmet birimleri gibi ikinci

birimler ile politika uygulayc birimler yer almaktadr.

Buna gre, kurumsal snflandrmann nc ve drdnc

1.10 HARCAMA YETKLSNN GREV VE

planlama, raporlama, bteleme ve i kontroln yan sra

Mevzuata uygun harcama talimat verilmesi,

7 Harcama Yetkilileri Hakknda Genel Tebli (Seri No: 1) (Madde 2)

Birime tahsis edilen deneklerin, bte ilke ve

1.11 BTEYLE HANG BRMLERE DENEK

8 Harcama Yetkilileri Hakknda Genel Tebli (Seri No: 1) (Madde 2)

1.12 TBMM BAKANLII DAR TEKLATI

zel Kalem Mdrl zel Kalem Mdr

Strateji Gelitirme Bakanl Strateji Gelitirme Bakan

Kanunlar ve Kararlar Bakanl Kanunlar ve Kararlar Bakan

Bte Bakanl Bte Bakan

Tutanak Hizmetleri Bakanl Tutanak Hizmetleri Bakan

nsan Kaynaklar Bakanl nsan Kaynaklar Bakan

Destek Hizmetleri Bakanl Destek Hizmetleri Bakan

letme ve Yapm Bakanl letme ve Yapm Bakan

Milletvekili Hizmetleri Milletvekili Hizmetleri

Bakanl Hizmetleri Bakan

Bilgi lem Bakanl Bilgi lem Bakan