You are on page 1of 37

t : 1 9 1 2 1 9 1 3

-
( -
)
:
, () ...
,
. -
XIX -
.2 -
-
,
, ,
.3
-
, , -
, -
. :
;

1
. 177011 ,
.
2
, , : , .
. , . , , , , 19901991
( ), 11, 115. . , , , ,
1990, 148.
3
,
, , , -
, , . . , -
[1964], 12, 566.

252
. , [] -

, .4
-
, -
( ).5
-
(), (
) ,
(
).6 -
-
( ,
), .7
, ,
-
-
, ;
, -
, -
.8 -
, (
).9 ,
(
, , -
).
-
.
( -
, -
),10
4
, [ ?], (3. 10. 1912), 12,
741.
5
. . -, t , :
, t, 1970, 102.
6
, t [1897], , . . .
, , 1985; , [1897], .
. , / , 2005; ,

,
tgg g, 70 (2006), 235269.
7
, , 7, 371.
8
, 373.
9
, 372.
10
, 373.

253
(
) -
.
-
, ,
,
,
, ,
, , , ( -
,
, , ,
, ).11 ,
,
(-
, t).
( )
,
(1885), (1903), -
, (-
) -
.12 () ,
:
,
, , .13
(-
, ,
)
, , -
.14 -
, , ,
11
, p, , 1980; -
, [1919], ,
, 1990; , p t,
, 1998; , t ,
. , 1913, 7.
. , p 18611864, , -
1984.
12
. , p, 141 ; , p-
t, 2010, 2564.
13
, , 582.
14
32, 33. 34. . .
[. ], ,
p tptg{ 18501925, -
, 1925, 40; , 18971900,
, 2002.

254
,
.
, () ,
, - (
),15 , -
,
, , -,
(
, , , -
( ), , (-
), ,
).16
-
, -
-
, , ,
, ,
.
, , -
, , -
, (-

). -
, ,
.17
, ,
, , -
.

t t


,
, , ,
15
- 1897.
( / ).
16
. , { g p [tp t p-
, 18981903], , , . , 1969, 203 ; -
, t I gt, ,
2003, 272278.
( .).
. (), , 1916
1919, , 2002.
17
, , 372.

255

, - -
, . -
, ,

, ,
. ,
, , -
, -
, (, , ,
, , ).
(, ,
) .
-
, ( -
,
).
- .
- (1897), -
,
. , , (
g -
g- g
, ),
, -
. -
, , , -
, , , -
().

, -
.18 .19
(19091912), (
, 1911) . -
.20
18
, 77.
19
. : a , t t
1912. g, . , 1913,
164175; . -, , t
6 (18. 1. 1913).
20
, p{ pt (18041914), ,
1939, 103105; , ,
t pg , VI-1, 1994, 183.

256
(19061911) (19081909), -
,
-
(, , ),
, -
.21
-
-
.
, -
(

). .
( 1912)
( , ,
),
(
) -
, . , , -
( -
, -
).22
-
- , . -
, -
(25. /8. 1912).23 -
( , ),
, -
, -
.24 (, , -
)
21
. :
, t , , 2012, 106 ; -
, t tg 19061911, , 1962.
22
t , . . ,
(1990), [1913], (: ), 24, 375.
23
, , t pg -
, VI-1, 1994, 248; ,
, : t-
p{t, {t, t, , 2007, 8594; -
, 1912. , (13. 2012);
t , , / -
, 2012.
24
, t , 61. -
.

257
-
: . - -
, , . -
. -
...
12 ,
... : -
, -
,
.25
( 5/18.
1912), 2.
, (2/15. -
) ( -
-
, ), ,
,
.26 -
, ,
,
. ,
60 2/15. 11 -
p, , -
, . -
,
( ),
.27
-
, , (
) , -
, .28 -
, , -
-
, -
.29 12. 1. -
( , )

, 19, 294.
25

. , , , 1990,
26

196.
, 8, 119.
27

, 7, 108.
28
29
. (), ,
, 1930, 5659.

258
2. (3/16. ) -
,
.30
()
(3/16. ).31
(3. 2. , )
, -

!
,
( )
.32
(
, ,
) -
, . -
,
.
, , ( . -
, ),
.
, , ,
( -
). ,
. -
(
).
.33 -
, , .
-
.
-, , -
t, ,
-
30
. : , -
, t 19121913, 1972,
5062.
31
, 5, 71. . ( ) :
, : , 1912. -
p ,
, (2729. 2005), , 151.
32
, , , 9, 138.
33
, 5, 71.

259
. .34 -
. (5/18.
) , -
, -
(, ), -
(),
, ( -
, ), -
,
, ( -
), ,
. -
( , -
) -
-
: ,
... , ,

.35 (-
) , ,
, -
.36 , -
(11/24. ), , -
( ),
, , -
( ). (-
8. ) -

, , ,
,
-
, -
.37 -
.
,
, : ,
. .
34
, 5, 71.
35
, 32, 501. . , 8, 124.
36
, 32, 501.
37
, 40, 626; , : t p
, , 2006.

260
.38
, ,
- (18761878).
-
, -
: ,
, -
(.
,
,
. , -
).39 , , -
, -
. , -
, -
( ) -
.40

-
5/18. 1912. . -
, -
:
, -
,
.
-
.41
, -
(8/21. ). -
1.
.42 , 2. (
)43 12. (
38
, 32, 501.
39
, 20, 311; 33, 524.
40
, , 4, 61.
41
, 36, 567.
42
. . ,
t 19121913, 1972, 50; t 1912
1913 ( ), 2, , 1975.
43

. . , g,
, 2004, 292293; , , 59.

261
),
( ), -
() (
), ,
, ,

. ,
.
, 3. -
. -
. , -
-
. -
, ,
.
16 -
. , -
14-20 (8/21. ).
1. , -
,
, -
.
(12. -
, )
(, ,
, -
, ),
: ! ...
. , -
, , 2.
12. , ,
(9/22. ). (10/23.
)
, , (
, ).44

-
- (10/2311/24. ).
44
. , , t , 120.
. , , t (15. 10. 1912), 1.

262
, ,
.45 M
-
, -
( ), . -
, , -
, -
(
).46 ( -
)
, -
( ) .
(
), -
,
( ), . -
( -
, ), -
( ,
, -
).47 ( -
, ), -
, (10/23. ),
. -
18. ,
, -
, -
, -
. ,
!48 , -
, , -
, ,
. ,
- 5. -
.
18. -
. , -
,
45
, , -2, . 2a, . 1, 1/ 1.
46
. , t-
, , 2010, 8586.
47
C , p-t t 1912, . , 1928.
48
, 13, 197.

263
,
(18. ),
.49
,
. , ,
,
.
, , -
7. t, -
(, ),
18. ,
.50 3. 18.
, 1. , -
.
, , -
. 7. , -
. , -
. ,
.
3. , -
2. 7.
, ,
,
.
(7.
18. ) -
,
: . -
, . .
... , ,
,
...
, (-
, 3. 3. 7. )51 -
, ...
49
. (. . , . 7. . ,
), , , , 5, 66.
50
, , , 19, 291.
51
,
. . -
. , , 150151. .
p 1912. g, , -
1912, 84.

264
.52 ,
, ,
18. :
, , -
( ).53
t
-
, .54 -
: ...
, . ,
. . ,
, ( ).55
, ,
: ,
. -
, .56 -
, (-
,
, , ) (
1903. , -
) , -
.57
,
.
. -
,
52
, , 3, 35; , , 13, 202203;
, , , 19, 291; 1, 10; , 8, 115, , 9, 131;
t (14. 10. 1912, 1) , -
, ,
18. , .
53
, 11, 173; . [ ] -
. . , , 228229.
54
t (14. 10. 1912), 1. . , t (25. 10.
1912), 1.
55
. t (. ), . (
, 1914), , , 28, 438; , 3, 45; t 1912. -
{ p, . , 1913. . -
(10. 11. ), , 2, 2627.
56
, , t (24. 10. 2012).
57
, t (7. 1904), 3; , t (13.
1. 1904), , t (5. 2 1905), 2; . . , t-
(6. 1905), 3; t (16. 2. 1905), 3;
, t (15. 3. 1905), 3; , t (19.
1905), 2; (17. 1905), 2; , pt (14. -
1906), 1.

265
, , -
, , -

. -
( ,
) . ,
( -
), ,
: ,
-
. , -
1885. . .
, ,
, -
.

.
6. 1912. -
, , -
; -
. -

, , , , -
, -
, ,
-
.

-
, ,
.
? ,
, , ,
, ,
: ,
.
1928. -
: ,
, , . -
, .58
58
,
.

266
, p t

(11/24. ), -
,
-
, 9.
( ).
, (
, . 18.
) -
( ) 1. -
( ),
: -
-
, , -
, ,
,
. -
, .59
, (-
, 1. . . . , -
, . )
-
, , -
, , ,
(26. /8.
) .
.60
(2/15. ) -
-:
. ,
. , -
. , .61

, .
. , ,
, . . t (26. 1928), 7.
59
, t (30. 10. 2012); , -
, 89. ,
29 700 . 460 . -
12.000 . . , , 38, 591.
60
, 25, 389.
61
, t I t,
, 2003, 498.

267

, , -
. ,
( ) -
: -
.

.62

, , -
1. ( --
), -
, , -
. : -

. .
. .
. -
, -
. -
.63
(4/175/18. ) -
7. , -, -
.64
2. 4. 3. 2.
(
), . -
( ,
), ,
, , 3. ,
,
.65 -
62
. ,
, . . , 4, 61. . , t -
, 136.
63
. (), p t t -
1912. g, 1925, 40; Richard C. Hall, The Balkan Wars 19121913:
Prelude to the First World War, Routledge, London 2002, 50; ,
, , 19, 301302.
64
, 36, 562; 3, 46; 16, 255. , -
. . , p-g p, 64,
. 108.
65
, 20, 310.

268
t,66
.67
, - (
),
. , -
, , (
18. ). - je ,
, (15/28.
1913).68 -
().

p (1912)

(
) (90%)
( 1906).69 ,

(18781908) , -
(-
) . -
, .70
,
, , .
(, ,
, ) -
(, ), -
( , ),71 ,
-
.72 ,
66
, 37, 581.
67
, 17, 266.
68
, 9, 143.
69
, -
1912, . , 1956, 4.
70
, 3.
71
-
2.
, (11/24. 10) (13/26.
10), , ,
, . . , -
, {t, 17 (2004), 151172.
72
, 8. ( -
, ),
. ,
. . ,
g, 304.

269
, , .73
2.
(17/30. ),
(97 ), -
2. , -
,
, -
(22. /4. ).74
-
, ,
-
.
, -
(, , 6500 -
), 27. /9. . -
, - (,
, 9220 ), -
2. , -
(28. /10. ). (29. /11. -
) -
( , 5000 -
), ( 89 ),
( 80) -
.75
-
, . -
, ,
, ,
.
, , . -
( -
), (
).76
, , ,
().
73
, t, 189 .
74
, 219. . ,
g, 300.
75
, t, 232238.
76
, 266; . -
, t 8 (25. 1. 1913), 1; , --
18781914, pt , , -
1990, 123160.

270
- (
) ,
(5/18. ).
2. -
( -
,
, ).77
- . -
, ,
, , ,
,
.78
, 17 (5/18. )
.
-
(--
20, - 10
7-10 ). 300
.

,
, ,
.79 -
( -
),
.80 -

, , . -
( ,
.), (
, , -
77
[ , ] -
, 2. -
1912. , t 9 (1926), 5276.
78
( ,
, )
. -
, , a
, . . -
, . . -
, t g 19121916, , 1996.
79
. . , g g 18981942, -
, 1995, 65.
80
, p t t, 136.

271
,
).81
( 1. -
) (13/26. ), -
. --
(14/27. ) (
18000 , ).
-
. (15/28. ) je
, , , -
( 5000 -
, , , ).
1. . -
(12. ).
() (25. 11/7. 12), -
.
!82
,
( . ),
, , -
.
(17/30. ), -
, 18. -
1. -
. ,
.83 ,
, (
1913).84
, , -
,
(
,
).85 -
, (-
, , , ).
81
. , t, 218; ,
, 35; , t
19031918, , 1981.
82
, , , 9, 130.
83
, p-g p, 64.
84
t , 8 (25. 1. 1913), 23; , 265.
85
[ ], , , 4,
54.

272
tg ppg
t


. -
- . -
, , -
.
.86 -

, -

. , -
,
(4/17. ) -
. ,
.
, -
, , (-
, ),
-
, ,
-
.
, , , -
, , ,
. -
,
-
.87 -
, -
(Lazr Mjeda) (Oskar Prochaska),88 -
(Leo Freundlich), ,
(baron Franz Nopcsa von Fels-
-Szilvs),89 ,
86
-
, ,
. . , -
1913. g, , 1970, 112, . 81.
87
, , -
, 1914, 1946.
88
. Robert Elsie, A Biographical Dictionary of Albanian History, I. B. Tau-
ris, London 2012, 373.
89
. Leo Freundlich, Die Albanische Korrespondenz, Agenturmeldungen

273
.
, -
-
, -
.90
-
(
).


(19121913)



( ).91
,
, (
, ).92
-
, , -
- ,
(
).93
,
-
( , 15/28. 1912), ,
, , -
. ,
,
.94

aus Krisenzeiten (Juni 1913 bis August 1914), Hrg. Robert Elsie, mit einer Einleitung
von Roswitha Strommer, Oldenbourg Verlag, Mnchen 2012.
90
. : Nicholas Murray
Butler, Preface, Report of the International Commission to Inquire into the Causes
and Conduct of the Balkan Wars, Carnegie Endowment for International Peace, By-
ron s. Adams, Washington, D. C. 1914.
91
, , 55; ,
, t p 13 (1960),
523534.
92
t 9 (29. 1. 1913), 1; 12 (6. 2. 1913), 1; ,
t 19121913, ( ), 1960,
73 .
93
-
.
94
, t, 106 ; , p

274
, (,
)
, -
,
,
, -
.95
(
, -
, )
( )
-
, (
, ).96
-
,
(/) (
),97 ( ,
, ).98 -
, -
,99
, , -
-
(25. /7. 1913). -
-
.100
( 3000 ), (1000
1500 ).101 -
.
.102 t -
, . ,

19121913, . , 1926.
95
, 261 ; , ,
, , 2003, 188191.
96
, t, 5758, . 10. ,
. . -
, 263.
97
, g, 154.
98
, t , 182.
99
-
.
100
, t, 271.
101
, 280.
102
, p p , 1913, 103.

275
.103

, () ( -
- ,
, , ).104 -
-
, .

(
) .105 -
.106 -
,
, -
,
(, ). -
-
. 4 -
. , -
: ,
, .107
, -
: ,
, 25. 26. 1913. , -
(4. 11. ) -
, -
, , -
.
15 ,
1000 150 .
.108
t
, -
( -), -
(1903) -
: ,
103
, 36, 571. -
, . (, 2, 22).
104
, p t t, 84.
105
, 24, 377.
106
, p , 114 ; ,
t, , 1996, 63 ; ,
t, 297; , 178.
107
, , 69.
108
, 20, 314.

276
.
, .109
,
, , -
.110
(26. /8. ), , -

-
.111 ,
, .112
-
, , -
,
.113
, ( )
. 30.000
, 41 , 20 4 , -
.114 II -
8 .
, ,
, , -
, ,
, , . -
( -
).115 -
(26 ). -
, 45.000 -
(28.000 17.000 ), -
26.000
( ).
109
, 20, 315.
110
, 24, 379.
111
, 27. 1913,
t 2 (1932), 7386.
112
, -
98, 5 . 2333 -
( 401). 208, -
6394. 9439 (, 32, 498). -
, ,
,
.
113
, 217.
114
, 218.
115
, p p 1913, -
, 2006.

277
p p t p t
p (1913)

( -
), (-
),
,
(
) .
(27. /11. ) -
, ,
-
(9 ). , -
( ), -
( ) ( -
), -
, ( 1
).116 , -
.
77 (55 3 ),
, .
(17. . ).117
-
,
.118 , ,
, ()

(7/20 1913). -
.

p (1913)

2.
.
, 75
. 120 150 ,
(1908).
50.000 , (-

, 234.
116

, 14, 213.
117
118
, 247. , p p-
1913, , 2006.

278
2. 1. ), () -
.119 ( , 1371)
.
, -
( ), -
-
.
450, 1920 . (13/26.
), ,
.
, -
, . t
,
( , -
, ),
( ) .120

( ) -
(18/31. ), , -
(/) (
), 600
,
( ).121 -
. -
,
. -

.122
, 12 -
.

,
.123 -
(29.
/11. ). -
, -
(
119
, 12, 190.
120
, t 5 (16. 1. 1913), 3; 7 (23. 1. 1913),
34; 10 (1. 2. 1913), 4.
121
, 34, 533.
122
, 27, 428.
123
, , 114.

279
,
),
, -
(10/23 ).124
(
).125

. -
(3/16 ).126 -
. (6/19 )


.127 .
-
, (9/22 ).128 -
. -
.
-
-
. , ( -
,
, 19411944), -
. ,
- ,
( ) .129
10/23. , -
12/25. , -
,
, ,130 -
, .
-
, ( ) -
( , -
124
, t, 362.
125
. -
, t g 19121916, , 1996, 134.
126
, , 105 .
127
, t, 367.
128
, 372. , , 121.
129
. . , - 1915. -
, 1915. g, tg ttt
(1986), 299327.
130
, p t t, 149.

280
).131

-
.132 , (14/27
), - ,
.
, -
(10/23. 1913)
,
(1/14. ),133
(29. /12. 1913). -
,
, ,
. (1915)
.

g t (1913)

(29.
/13. 1912), , -
( ) -
.134
, 1913. -
, -
.135
, -
, .
.

(8/21. ), ,
-
,
.136 (29.
/13. 1912)
.137
131
, 24, 372.
132
, 24, 373.
133
. , , 93.
134
, , 12, 161.
135
, p-g p 19121913. g -
t (-pt t), 1928.
136
, 318.
137
, p-g p, 12.

281
,
(14/27. ).138
: 16 (29)

, , , ,
...
,
, , -
, .139
, 4. ( 100.000 ) -
(17/30. ),
.
.
,
( 1. 6. ), -
, -
.140
(-) -
g () g.141
-
, .
3. -
.
-
.142
(21/4. ) , -
, 4. -
. 4
, 4.
, .143
-
. , -
,
138
Hall, The Balkan Wars 19121913, 1034.
139
, 23, 367.
140
, 22, 341.
141
g, ( -
). . tg p t 19121922, (.) . -
. , . ,
1926. g . , 40, 629.
142
. ( ), ,
39, 610.
143
(), , ,
1922, 118120.

282
.
3.000 ( 16.620
). , -
, :
,
, . ,
, , -
, . -
,
, , ,
, , -
, ,
.
-
.144
( 15.000 4
) - , -
, -
.145 , ,
-, , ,
, , ,
, -
( ).146
,
,147 (
), -
, . , -
( ,
),148 (5. ), 71.
, ,
( ), -
, - (1840).149
144
, , (3. 1913), 741.
145
. ( ,
, ),
t, 97 ; , 27, 429.
146
, 6, 95.
147
, 25, 399; 26, 413.
148
, 35, 546.
149
7
( 3 ) 217 . -
13 706 (, 32, 498). -
, 6000,
18.000 . 7000 .
8000, 5000 .

283
. -
() -
, 1913. .
,
,
,
. -
, .
-

: , .
.
.
. -
.150

t t

,


, -
. , ,
, ,
.151
.
-
-
-
.
( ) ,
. -
.
(, ) -
(, ).
( )
. , , -
.

26.000 ( 14.000,
12.000), 30.000 (, 37, 591).
150
t 16 (20. 2. 1913), 3.
151
, , 147.

284

. -
, (
1915). (

) .
,
,
, -
. , -
, -
,
,
. , -
, , XIX
. ,
(, , -
, ).152
, -
, , XIX
( ), :
,
, .153 -
-
-
:
-
, ,
.154
-
-
.155 (
152
, 11, 186.
153
, : , 208.
154
, p t t, 154. . -
, t 19031918, , -
1981.
155
. -
(, Die militrische Lage Serbiens jetzt und nach einem Friedensschlu, Dan-
zers Armee-Zeitung, 6. 2. 1913, 36),
, (
. ,
. ). : , t
, 8486.

285
), ,
, (
),
(, ), -
, , -
. (
), ,
,
,
-
, ,
, -
, -
. -
, -
, . -
, 1915. ,
, ,
(
, -
),
,

,
( ) ,
-
, . -
,

( ).

.
-
( ), -
-
, ,
.
.

( )
,
.

286
-
. -
, (-

, ),
,
( ),156 -
( )
, , ,
,
, , .
-
.
,

. -,
,
- .157 (
)
-
, ,
, , -
.

, -
(1915) . -
(1912), .
(1912) ,
,
, . ,
.
(1915) ( -
), ().158 ,
( , ), -
,
( ) -
, -
(
156
, , 32.
157
, , , -
, -
. . , t, 123, . 94.
158
, , 12, 311.

287
).159 (1917),
, .
-
,
.
,
, , .
, -
,
, -
, , .

159

. . : -
, , 179185.
.

288

You might also like