Ts 825 Yardim PDF

ZODER TS 825 HESAP PROGRAMI 1
1. GR
ZODER tarafndan hazrlanan bu hesap program; "TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar
standardn ve Trkiyenin son 20 yllk meteorolojik verilerini esas almaktadr. Bu program
kullanlarak, TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar standardnda tanmlanan zgl s kayb
ve youma tahkikine ynelik hesaplamalar yaplabilmekte ve hesaplanan deerlerle standartta
tanmlanan snr deerler mukayese edilerek, tasarlanan binann enerji verimlilii ile ilgili ulusal
mevzuatlara uygunluu deerlendirilmektedir.
Bu hesap program; binalarda kullanlacak olan yap ve yaltm malzemelerinin tasarm

aamasnda TS 825 standardnda tanmlanan snr artlara uygun olacak ekilde seilmesini,
yerletirilmesini ve kalnlnn belirlenmesini salar. Bu programda; net stma enerjisi ihtiyac
ve youma tahkikine ynelik hesaplama ve izelgelerinin oluturulmasnn yan sra, standardn
2007 ylnda tamamlanan revizyonunda tanmlanan asmolen yap bileenlerinin s geirgenlik
katsaylarnn ve oluan s kprlerinin enerji kayplarna etkilerinin hesaplanmasna ynelik
blmler bulunmaktadr. Ayrca, 08 Mays 2000 tarih ve 24043 sayl resmi gazetede
yaymlanan Binalarda Is Yaltm Ynetmelii kapsamnda yer alan ve belediyelerce aranan
Is htiyac Kimlik Belgesi, hesaplama verileri kullanlarak program tarafndan oluturulmakta
ve programda kullanclarn yaltm maliyetlerinin geri deme srelerini hesaplamalarna olanak
tanyan ilave bir hesaplama modl bulunmaktadr.
Programn temel olarak ileyii TS 825 standardna paraleldir. Programda ncelikle standarda
tabi yap ile ilgili bilgi girileri yaplmakta, yapnn yllk stma enerjisi ihtiyac ve youma
hesaplar yaplarak standartta belirtilen kriterlerin salanp salanmad kontrol edilmektedir.
Bu iki kriterden birinin bile salanmamas durumunda tasarmda yeniden dzenleme (malzeme
tip ve/veya kalnlk ve/veya diziliminin deitirilmesi, buhar kesici vb. yeni malzemelerin
eklenmesi) yaplmaldr. Bu ileme yllk stma enerjisi ihtiyac ve youma kriterlerinin her ikisi
de salanana kadar devam edilir. Projenin uygunluu salandktan sonra Belediyelerce talep
edilen ve hazrlanmas zorunlu olan Is htiyac Kimlik belgesi oluturulur. Programda
hesaplamalarn ardndan istee bal olarak geri deme sresi hesab yaplarak, yaltm
yatrmnn enerji tasarrufu ile kendini ne kadar srede geri dedii belirlenebilir. Programn
ileyii ematik olarak aada gsterilmitir.
Proje Bilgileri
Projenin uygun olmad raporlanr. Projenin uygun olmad raporlanr.
H Yllk Ist. En. ht. Hes. Youma Hesab H
zgl s kayb iz. ve Youma hes. raporu

Yllk st. en. iht. iz.
Projenin uygun olduu raporlanr.
E E
Veri Girii
Is htiyac Kimlik Bel. Geri deme Sresi Hesab
Belediye tarafndan isteniyor. stee bal olarak kullanlr.

ekil 1 ZODER TS 825 Hesap Program Ak emas
1.1 KAPSAM:
TS 825 standardna tabi olan bu program;
Yeni ina edilecek binalarn net stma enerjisi ihtiyacn hesaplama kurallarn, izin
verilebilecek en yksek s kayb deerlerinin hesaplanmas ve youma tahkikinin
yaplmas ile ilgili bilgilerin raporlanmas,
Mevcut binalarn ise tamamna veya bamsz blmlerinde yaplacak olan esasl tamir,
tadil ve eklemelerdeki uygulama yaplacak olan blmler iin bu standartta verilen tavsiye
edilen sl geirgenlik kat saylarna eit ya da daha kk deerlerin salanmas konularn
kapsar.
Bu kurallar pasif gne enerjisi sistemlerini ihtiva eden binalarda kullanlamaz.
Standartta tanmlanan hesap metodunun kullanlmas srasnda gerekli olan bilgiler, youma
hesab ve asmolen dhil bu yardm dosyalarnn sonunda ayrntl olarak verilmitir.
1.2 AMA:
TS 825 standardnn amac, lkemizdeki binalarn stlmasnda kullanlan enerji miktarlarn
snrlamak, dolaysyla enerji tasarrufunu arttrmak ve enerji ihtiyacnn hesaplanmas srasnda
kullanlacak standart hesap metodunu ve deerlerini belirlemektir. TS 825 standard ayrca
aadaki amalarla da kullanlabilir.
Yeni yaplacak bir binaya ait eitli tasarm seeneklerine bu standartta aklanan hesap
metodunu ve deerlerini uygulayarak, ideal enerji performansn salayacak tasarm
seeneini belirlemek,
Mevcut binalarn stma enerjisi tketimlerini belirlemek,
Mevcut bir binaya yenileme projesi uygulamadan nce, uygulanabilecek enerji tasarruf
tedbirlerinin salayaca tasarruf miktarlarn belirlemek,
Bina sektrn temsil edebilecek muhtelif binalarn enerji ihtiyacn hesaplayarak, bina
sektrnde gelecekteki enerji ihtiyacn milli seviyede tahmin etmek.
1.3 UYGULAMA ALANLARI:

TS 825 standard; ierisinde insanlarn ikamet ettii veya alt ve i scaklklar asgari 15 C
olacak ekilde stlan her trl yapya uygulanmaktadr. Genel olarak uygulama alanlar;
Konut olarak kullanlacak binalar, bro ve idari binalar, tiyatrolar, kongre ve konser
salonlar, kltr merkezleri, eitim yaplar, ktphaneler, spor tesisleri, renci yurtlar,
hastaneler, huzur evleri, bakm evleri, doum evleri ve kreler, ceza evleri ve kla binalar,
konaklama tesisleri, alveri merkezleri, i hanlar, banka ve borsa binalar,
Genel kullanm amal dolaysyla i scaklklar asgari 15 C olacak ekilde stlan i yerleri
veya belirtilen amalarn bir kana ynelik olarak veya bunlara benzer amalar iin
kullanlan binalar
olarak saylabilir.
2. TS 825E GRE YAPI ELEMANLARININ TASARIMI

TS 825 Binalarda Is yaltm Kurallar standardna gre yap eleman tasarm; birim yap alan
veya brt hacme gre yllk net stma enerjisi ihtiyac ve youma tahkikine gre yaplr.
2.1 NET ISITMA ENERJS HTYACINA GRE YAPI ELEMANI TASARIMI

Bina kabuunu oluturan; duvar, deme, at, pencere sistemleri gibi yap elemanlar; bir btn
olarak yapnn izin verilen enerji ihtiyac limitleri ierisinde kalaca ekilde tasarlanr.
TS 825 Binalarda Is yaltm Kurallar standard; stma sisteminin tasarmnda (rnein;

kazan kapasitesinin tayini, genleme deposunun tasarm vb.) kullanlmamaldr. Istma
sisteminin tasarm ile ilgili olarak TS 2164 Kalorifer Tesisat Projelendirme Esaslar standard
kullanlr.
TS 2164 TS 825
Her hacim ayr ayr ele alnr. Yap bir btn olarak ele alnr.
ekil 2 TS 825 ve TS 2164 Standartlarna Gre Yaplarn Ele Aln Biimleri
DKKAT!: TS 825e gre yap elemanlar tasarlandktan sonra TS 2164e gre kalorifer tesisat
boyutlandrlmaldr. nce stma sisteminin boyutlandrlmas enerji verimlilii hedeflerinde nemli lde
sapmalara neden olur.
AIKLAMA: ZEL HKMLER

TS 825 standard esas alnarak oluturulan bu hesap programyla, enerji verimli yap elemanlarnn
tasarmnda kullanlmas gereken yaltm malzemesi ve kalnl belirlenmektedir. Yap kabuunu
oluturan cephe, tavan ve demede alnan yaltm nlemlerinin yan sra TS 825 standard
kapsamnda olmayan veya hesaplamalara dhil edilmeyen aada aklanan blgelerde de
yaltm yaplmas gerekmektedir.
ok katl olarak ina edilecek olan binalarn bamsz ara demeleri ile komu duvarlar
stlmayan i hacimlere bitiik taban ve duvar gibi dnlerek, R direnci en az 0,8 m2.K/W
olacak ekilde hesaplanmal ve yaltlmaldr. Bu hesaplama, binann i s alverii
kapsamnda deerlendirileceinden stma enerjisi ihtiyac hesaplamalarnda dikkate
alnmamaldr.
Merkez sistemle stlan binalardaki scak akkan ileten ana datm (tesisat) borular,
ekonomik yaltm kalnl hesaplanarak uygun ekilde yaltlmaldr.
2.1.1 Temel Prensip

TS 825 Hesap Programnda temel prensip yapnn net s ihtiyacnn hesaplanmasdr. Bunun
iin yapdaki s kayplar ve s kazanlar belirlenir ve birbirinden kartlarak net s ihtiyac
bulunur:
NET ISI HTYACI = ISI KAYIPLARI ISI KAZANLARI
TS 825de belirtilen hesap metodunda, iletim, tanm ve havalandrma yoluyla gerekleen s

kayplar ile i s kazanlar ve gne enerjisi kazanlar dikkate alnmaktadr. Buna gre bir
yapnn stma enerjisi ihtiyacn belirleyen faktrler yle sralanabilir:
Bina zellikleri: letim, tanm ve havalandrma yoluyla gerekleen s kayplar (varsa

s geri kazanm) ve sl kapasite,
Istma sisteminin karakteristikleri: zellikle kontrol sistemleri ve stma sisteminin,

stma enerjisi ihtiyacndaki deimelere cevap verme sresi,
iklim artlar: Binay kullananlarn istedii scaklk deeri, binann farkl

blmlerinde ve gnn farkl zamanlarnda bu scaklk deerlerindeki deimeler,
D iklim artlar: D hava scakl, hkim rzgrn yn ve iddeti,
s kazan kaynaklar: Istma sistemi dnda, stmaya katks olan i s kaynaklar,

yemek piirme, scak su elde etme, aydnlatma gibi amalarla kullanlan ve ortama s
yayan eitli cihazlar ve insanlar,
Gne enerjisi: Pencere gibi saydam bina elemanlarndan stlan mekna dorudan
ulaan gne enerjisi miktar,
2.1.2 HESAP YNTEM

Yeterli seviyede s yaltm salanm bir binada, stma periyodunda, i ortamda belli bir i
scakl (i) salamak iin gereken s enerjisinin bir ksm i kaynaklardan ve gne enerjisinden
salanr. Kalan miktarn stma sistemi tarafndan i ortama verilmesi gerekir. Aada
tanmlanan hesap metodu kullanlarak, stma sisteminin i ortama vermesi gereken s enerjisi
miktar belirlenir. Yllk stma enerjisi ihtiyac olarak tanmlanan bu miktar, toplam kayplardan
gne enerjisi kazanlar ve i s kazanlar kartlarak hesaplanr.
Tanmlanan hesap metodunda, yllk stma enerjisi ihtiyac stma dnemini kapsayan aylk
stma enerjisi ihtiyalarnn toplanmas ile bulunur. Bylece binann sl performansnn geree
daha yakn bir ekilde deerlendirilmesi mmkn olacaktr. Ayrca, tasarmcya, nerdii
tasarmn gne enerjisinden faydalanma kapasitesini deerlendirme imkn salayacaktr.
Hesap metodunda stlan ortamn snrlar, bu ortam d ortamdan ve eer varsa stlmayan
ortamlardan ayran duvar, deme, at, kap ve pencereden oluur. Hesaplamalarda dtan da
ller kullanlr. Eer binann tamam ayn scakla kadar stlyorsa veya ortamlar arasndaki
scaklk fark 4 K 'den fazla deil ise, binann tamam iin ortalama bir i scaklk deeri
hesaplanarak bina tek hacimli olarak ele alnr ve stma enerjisi ihtiyac aada aklanan
metoda gre hesaplanr. Binadaki farkl amalar iin kullanlan birimler ierisinde scaklk fark
4 K'den byk ortamlar mevcut ise, farkl stma blmlerinin snrlar belirlenerek tek hacimli
bina iin verilen hesap metodu, farkl scaklktaki her bina blm iin ayr uygulanmal ve her
bina hacmi iin hesaplanan stma enerjisi ihtiyac toplanmaldr.
2.1.3 YILLIK ISITMA ENERJS HTYACININ HESAPLANMASI

Yukarda da belirtildii zere, yllk stma enerjisi ihtiyac her ay iin s kayplarndan s
kazanlarnn kartlmasyla belirlenir:
Q y = Q ay
Qay = [ H ( i e ) ay (i ,ay + s ,ay ) ] t
Is Kayplar Is Kazanlar
AIKLAMA:
Her ay iin yaplan s ihtiyac hesaplamasnda, ifadenin negatif olduu aylar sfr olarak kabul
edilir ve sadece pozitif aylar iin toplama yaplr.
2.1.3.1 Is Kayplarnn Hesab
Yapda meydana gelen s kayplar; 1 Klik scaklk fark durumunda binann d kabuundan
iletim, tanm ve havalandrma ile birim zamanda kaybedilen s enerjisi miktarnn (zgl s
kayb) d ile i ortam arasndaki scaklk fark ile arplmasyla elde edilir. zgl s kayb (H),
iletim ve tanm (HT) yoluyla meydana gelen s kayb ile havalandrma (Hv) yoluyla meydana
gelen s kaybnn toplamndan oluur ve aadaki forml ile ifade edilir.
H = HT + HV
2.1.3.1.1 letim yoluyla gerekleen s kaybnn hesab
Duvarlardan (dolgu ve tayc), tavandan, tabandan, pencerelerden, kaplardan, dk

scaklktaki i ortamlar ile temas eden yap elemanlarndan ve oluan s kprlerinden meydana
gelen s kayplarnn toplamdr ve aadaki eitlik ile ifade edilir:
HT = AU + l Ul
AU = UDAD + Up.Ap + Uk.Ak + 0.8 UT.AT + 0.5 UtAt + UdAd + 0.5UdsAds
AIKLAMA:
at demesi dorudan d hava ile temas ediyorsa formlde yer alan UTnin nndeki 0,8
katsays 1 olarak alnr.
Her bir yap bileeni iin sl geirgenlik katsaysnn hesaplamasyla ilgili detaylar, programn
ilgili ksmyla beraber Malzeme Ekran bal altnda verilecektir.
Is kprs, bitiik yzeye gre bileimi deiik, s kayb binann ortalama s kaybndan daha
yksek ve kn kararl durum iin i yzey scaklnn daha dk olduu blmdr. TS 825
standardnda s kprlerine kar nlem alnmas art koulmaktadr. Is yaltm ynetmeliinde
verilen detay zmleri uygulandnda s kprsnn olumad kabul edilir. Is kprlerinin
bulunmas halinde, ilgili byklkler ZODER TS 825 Hesap Program ile hesaplanabilmektedir.
2.1.3.1.2 Havalandrma yoluyla gerekleen s kaybnn hesab
Havalandrmann doal veya mekanik olmasna bal olarak iki farkl hesaplama prosedr
bulunmaktadr. ZODER TS 825 Hesap Program ile iki durum iin de hesaplama
yaplabilmektedir. Bu blmde sadece Doal Havalandrma durumu detaylandrlacak olup,
mekanik havalandrma yoluyla gerekleen s kaybnn hesaplanmas, programn ilgili ksm ile
beraber anlatlacaktr.
a-) Doal havalandrma

Havalandrma yoluyla gerekleen s kayplar aadaki forml ile hesaplanr:
Hv = .c.V
Doal havalandrma iin ise bu forml aadaki ekli alr.
Hv = .c.V = .c.nh Vh = 0.33 nh.Vh
Doal havalandrma yaplan binalarda havalandrma yoluyla gerekleen s kayb hesabnda

havalandrma says nh 0,8 (h-1) olarak alnr.
2.1.3.2 Is Kazanlarnn Hesab

Yaplarda bir yandan s kayplar meydana gelirken, dier yandan gne enerjisi ve i s
kaynaklarndan s kazanlar meydana gelir. Is kazanlar, Aylk Ortalama i kazanlar (i,ay) ve
Aylk Ortalama Gne Enerjisi Kazanlar (g,ay) olmak zere iki gruptan oluur:
2.1.3.2.1 Aylk ortalama i kazanlar (i,ay)

kazanlar, aadaki s kazanlarnn toplamn ifade etmektedir.
nsanlardan kaynaklanan metabolik s kazanlar,
Scak su sisteminden kaynaklanan s kazanlar,
Yemek piirme ileminden kaynaklanan s kazanlar,
Aydnlatma sisteminden kaynaklanan s kazanlar,
Binalarda kullanlan muhtelif elektrikli cihazlardan kaynaklanan s kazanlar.
Konutlarda, okullarda ve normal binalarda:
i,ay 5 x An (W)
Yksek i enerji kazanl binalarda (Yemek fabrikalarnda, normalin stnde elektrikli cihaz
altrlan binalarda (aydnlatmann sadece elektrikle saland binalar, tekstil atlyeleri, vb.)
veya etrafa s yayan sanayi cihazlarn kullanld binalarda)
i,ay 10 x An (W) An: Bina kullanm alan: An=0,32 x Vbrt (m2)

2.1.3.2.2 Aylk ortalama gne enerjisi kazanlar (s,ay)
Bu balk altndaki kazanlar; pencerelerden salanan dorudan gne nmnn

hesaplanmasn tarif etmektedir. Pasif gne enerjisi sistemlerinden salanacak kazanlar ihmal
edilmitir. Aylk ortalama gne enerjisi kazanc (s,ay) aadaki eitlikle hesaplanr.
s,ay = ri,ay x gi,ay x Ii,ay x Ai )
Buradaki ri,ay deeri binann konumuna gre aadaki 3 farkl deeri alabilmektedir.
ri,ay
Ayrk (mstakil) ve/veya az katl (3 kata kadar) binalarn

0,8
bulunduu ynlerde
Aalardan kaynaklanan glgelenmenin olduu ve/veya 10 kata
0,6
kadar ykseklikteki binalarn bulunduu ynlerde
Bitiik nizam ve/veya 10 kattan daha yksek binalarn bulunduu
0,5
ynlerde
Tablo 1 - Saydam yzeylerin aylk ortalama glgelenme faktr (ri,ay )
ri,ay deerleri bu izelgeden seilebilecei gibi TS EN 832de verilen prosedre gre de

hesaplanabilmektedir. ZODER TS 825 Hesap Programnda kullancya her iki seenek de
sunulmutur. Gne enerjisi geirme faktr gi,ay ise aadaki forml ile hesaplanr:
gi,ay = Fw.g
Burada Fw deeri 0,8 alnmakta, g deeri de cam trne gre tablo 2den seilmektedir:
Cam tr g
Renksiz tek cam iin 0,85
Renksiz yaltm cam birimi iin 0,75

Isl geirgenlik katsays 2 W/m2Kden daha kk olan dier s
0,50
yaltm birimleri iin
Tablo 2 - Laboratuar artlarnda llen ve yzeye dik gelen n iin gne enerjisi geirme faktr
2.1.3.3 Kazan Kullanm Faktrnn Hesab
kazanlar ve gne enerjisi kazanlarnn toplamnn, stma enerjisi ihtiyacnn azaltlmas

asndan faydal enerji olarak kabul edilmesi her zaman uygun olmaz. nk s kazanlarnn
yksek olduu srelerde, kazanlar anlk kayplardan fazla olabilir veya kazanlar stmann
gerekmedii zamanlarda gelebilir. ortam scaklk kontrol sistemi mkemmel deildir ve yap
elemanlarnn bnyesinde bir miktar s depolanr. Bu nedenle i kazanlar ve gne enerjisi
kazanlar bir yararlanma faktr ile azaltlr; bu faktrn bykl, kazanlarn ve kayplarn
bal byklne ve binann sl ktlesine baldr.
Aylk ortalama kazan kullanm faktr, aada verildii gibi hesaplanmaldr.
ay = 1 - e(-1/KKO ay)
KKOay Kazan / kayp oran olup, aada verildii gibi hesaplanmaldr.
KKOay = (i,ay + s,ay) / H(i,ay - e,ay)
AIKLAMA:
Aylk kazan kullanm oran (KKOay), 2,5 ve zerinde olduunda, o ay iin s kayb olmad
kabul edilir.
2.1.3.4 Yllk Istma Enerjisi htiyac Snr Deerleri
TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar standardnda tanmlanan hesap metoduna uygun

olarak yllk net stma enerjisi ihtiyac belirlenir. Enerji verimli yap tasarm iin; net oda
yksekliine bal olarak birim alan veya hacim bana hesaplanan yllk net stma ihtiyac
deerinin standartta tanmlanan snr deerin altnda olmas gerekmektedir. Yllk net stma
enerjisi ihtiyacnn snr deerleri; yapnn s kaybeden alanlarnn toplam (Atop) ile binann
brt hacminin (Vbrt) oranna gre belirlenmektedir. Tespit edilen Atop/Vbrt oran ve yapnn
bulunduu derece gn blgesi gz nne alnarak snr deerler hesaplanr.
h (m) A/V0,2 iin 0,2<A/V<1,05 iin A/V1,05 iin Birim
h2,6m AN ile ilikili 19,2 44,1A/V+10,4 56,7 kWh/m2

Q1.DG
h>2,6m Vbrt ile ilikili 6,2 14.1A/V+3,4 18,2 kWh/m3
h2,6m AN ile ilikili 38,4 70A/V+24,4 97,9 kWh/m2

Q2.DG
h>2,6m Vbrt ile ilikili 12,3 22,4A/V+7,8 31,3 kWh/m3

Q3.DG
h>2,6m Vbrt ile ilikili 16,6 24,4A/V+11,7 37,3 kWh/m3

Q4.DG
h>2,6m Vbrt ile ilikili 21,6 26,5 A/V+ 16,3 44,1 kWh/m3
Tablo 3 - Farkl derece gn (DG) blgeleri iin yllk stma enerjisi ihtiyac snr deerleri
AIKLAMA:
Hesaplamalarda net oda ykseklii olarak demeden tavana
olan mesafe ele alnr. Eer bir yapda farkl net oda yksekliklerine
sahip farkl kullanm alanlar mevcut ise farkl kat yksekliine sahip
blmlerin hangisinin hacmi daha byk olan net oda yksekliine
h
gre hesaplama yaplr. rnein bir binann 1000m3lk blmnn
net oda ykseklii 2,5m, 100m3lk blmnn net oda ykseklii
2,7m ise hesaplamalar, alan arlkl olarak yaplmaldr.
2.1.4 KULLANIM KLAVUZU
2.1.4.1 Giri
ZODER TS 825 hesap program al esnasnda, al sresini de sol alt kesinde gsterecek
olan giri ekran ile kullancy karlar. Program yklendikten sonra ekran kendiliinden
ortadan kalkar. Bundan sonra programnz kullanma hazrdr.
ekil 3 TS 825 Giri Ekran
ZODER TS 825 Hesap program Is Yaltm Projesi yapacak tasarmcnn kullanm kolayl n
planda tutularak hazrlanmtr. Proje esnasnda veri olarak girilen tm bilgilere ve formlara,
programn aa yaps sayesinde istenildii anda ulamak mmkndr. Bu yap erevesinde
ksa yol tular ve men ilemleri proje boyunca kullanm kolayl salamak zere
tasarlanmtr. Programda yer alan blmler arasndaki geilerde ynlendirme amac ile uyar
mesajlar yer almaktadr. Bu mesajlar yaplmakta olan projenin salkl bir ekilde hesaplanmas
iin yardmc olmaktadr.
Proje mimarisi TS 825 standardnn ana hatlarna bal olarak ilerlemekte ve bir sonra yaplmas
gereken ilem bir nceki ilemden almas gereken verileri kullanmaktadr. ZODER TS 825
Hesap Program altrldnda ipucu sihirbaz ve proje verilerinin girildii form ile
karlalmaktadr.
Programn ilk altrlmasnda Gnn pucu ekran size programn kullanm ile ilgili ksa
ama nemli bilgiler verir. Ekrandaki "Kapat" dmesine basarak almaya devam edebilir ya da
"leri" butonuna basarak dier ipularna gz atabilirsiniz. Eer alta Gnn pucu ekran
formunun grlmesini istemiyorsanz Bir Daha Gsterme butonuna basarak kapatabilir,

ipularndan tekrar faydalanmak istediinizde Yardm st mensnde Gnn pucu ekran
tuuna basarak sz konusu formu aktif hale getirebilirsiniz.
ekil 4 Proje Verileri Giri Ekran
ekil 5- Gnn pucu Ekran

2.1.4.2 Sol Eriim Menleri
Ekrann sol ksmnda program iinde kolaylkla hareket etmenize olanak salayan aa tipi men
yer almaktadr. Bu men, zerindeki art (+) sembollerine farenin sol tuu ile tkladnzda
aaya doru alan bir yapdadr. Bu ekilde ana balklar altnda toplanan ilem
basamaklarnn alt balklarna da kolaylkla ulaabilmeniz salanmtr.
Proje: Daha nce zerinde alp kaydettiiniz bir projeyi

aabileceiniz "Proje A" alan, yeni bir proje oluturmak
iin "Yeni Proje Olutur" alan ve yapacanz projeye ait
gerekli bilgileri gireceiniz "Proje Bilgileri" alanndan
oluur. Proje bilgileri alanndaki veriler aslna uygun olarak
doldurulmaldr. Bu veriler daha sonra proje bitiminde
izelge olarak raporlanmaktadr.
Duvar: "D Havaya Ak", "Istlmayan Ortama

Bitiik" ve "Topraa Temas Eden" ksmlarndan oluur.
Bu ksmlar hakknda bilgi Malzeme blmnde
verilecektir.
Tavan: "Teras at", "Eimli at (at Aras

Kullanlan)" ve "Eimli at (at Aras Kullanlmayan)"
ksmlarndan oluur. Bu ksm hakknda bilgi Malzeme
Ekran blmnde verilecektir.
Taban: "Topraa Temas Eden", "Istlmayan Ortama

Bitiik" ve "Ak Geit zeri" ksmlarndan oluur. Bu
ksm hakknda bilgi Malzeme Ekran blmnde
verilecektir.
Pencere: "D Ortama Bakan" ve "Istlmayan Ortama

Bitiik" alanlarndan oluur bu ksm hakknda bilgi
Pencere Ekran blmnde verilecektir.
Kap: "D Ortama Bakan" ve "Istlmayan Ortama

Bitiik" alanlarndan oluur bu ksm hakknda bilgi Kap
Ekran blmnde verilecektir.
Gne Enerjisi Kazanc: Pencerelerin ynlerine gre

listeden seimli ya da elle hesaplama yapmak zere iki
seenek sunar. Detayl bilgi Gne Enerjisi Kazanc
blmnde verilecektir.
ekil 6- Sol Eriim Menleri

Parametre Girileri blm altnda;

1- Youma Parametreleri: Youma hesab srasnda
kullanlacak olan sabitlerin tanmland blmdr.
2- Is Kprs Parametreleri: Is kprlerinin hesaba
katlmas durumunda, kullanlacak olan veriler bu
blmde tanmlanr.
3- Istma Sistemi Parametreleri: Geri deme sresi
hesabnda kullanlacak olan verilerin tanmland
blmdr.
Youma Hesabnn yapld sayfaya ulamak iin

kullanlr.
Geri deme hesab sonularn ve ilgili raporlar temin

etmek iin kullanlan blmdr.
izelgeler: Bu blmde proje girii sonucunda elde

edilecek olan rapor ktlar grlebilir ve yazdrma ilemi
gerekletirilebilir. Bu blmde aa verilen izelgeler yer
almaktadr;
1- Proje Bilgileri (Rapor Kapa)

2- Binann zgl Is Kayb Hesaplama izelgesi (Ek-I)
3- Yllk Istma Enerjisi htiyac izelgesi (Ek-J)
4- Is htiyac Kimlik Belgesi
5- Oluturulan Kesitlerin Grnts
Bahsi geen izelgelerden, binann zgl s kayb hesaplama

izelgesi (Ek-I) ve yllk stma enerjisi ihtiyac izelgesi (Ek-
J), TS 825 standardnda, s ihtiyac kimlik belgesi ise 08
Mays 2000 tarih ve 24043 sayl resmi gazetede
yaymlanan Binalarda Is Yaltm Ynetmelii
kapsamnda tanmlanmaktadr.
ekil 7- Parametre Girileri Sol Eriim

Mens ve Alt Blmleri
2.1.4.3 st Eriim Menleri
2.1.4.3.1 Ara ubuu elemanlar
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
ekil 8- st Eriim Men Grnm

1: Yeni Proje Olutur
2: Dosya A
3: Kaydet
4: Tmn Yazdr (Ak olan Projeye ait tm izelgeleri yazdrr.)
5: Malzeme Kopyala (Sadece malzeme ekran ak iken alr.)
6: Malzeme Yaptr (Sadece malzeme ekran ak iken alr.)
7: Yeni Satr Ekle (Sadece malzeme ekran ak iken alr.)
8: Malzeme Sil (Sadece malzeme ekran ak iken alr.)
9: Yap Eleman Ekle (Sadece malzeme ekran ak iken alr.)
10: Yap Eleman Kaydet (Sadece malzeme ekran ak iken alr.)
11: Yap Eleman Sil (Sadece malzeme ekran ak iken alr.)
12: Veri Taban Gncelle
13: Yardm
NOT: (5,6,7,8,9,10,11 maddeleri Malzeme ekran blmnde detayl olarak anlatlacaktr.)
2.1.4.3.1 Menler
Dosya mensnde dosya almas, kapatlmas, yeni proje

oluturulmas, kaydetme, k ve yazdrma fonksiyonlar
yer almaktadr. Ayrca bu mende; daha nce alan son
projeye ait linklerin bulunduu Proje Hatrla
fonksiyonu yer almaktadr.
ekil 9- Dosya Mens
Dzen mensnde; bir veya daha fazla girilmi olan yap

ve yaltm malzemelerinin kopyalanmas, yaptrlmas,
kesilmesi, silinmesi ve malzeme ekrannda ilave satr
almas fonksiyonlar yer almaktadr. Ara ubuuna ek
olarak Dzen mensnde ZODER ToolBar seenei
vardr. Bu blme tklanarak ara ubuu st blmden
kaldrlp tekrar oluturulabilir.
ekil 10- Dzen Mens
zel Fonksiyonlar blmnde blok halde yap eleman

kaydetme, ekleme ve silme ilemleri yaplabilmektedir.
Ayrca; ZODER TS 825 hesap programnn veri taban
gncelleme fonksiyonu bu blmde bulunmaktadr.
ekil 11- zel Fonksiyonlar Mens
Yardm mensnde yardm dokmanna link salayan

ZODER Yardm, Hakknda ve pucu ekrannn
grntlenmesini salayan pucu Ekran bileenleri
vardr.
ekil 12- Yardm Mens
2.1.4.4 Proje Bilgileri Ekran
Aadaki ekilde grld gibi; projesi yaplan binaya ait bilgilerin girilecei blm Binann
bal altnda, projeyi yapana ait bilgilerin girilecei blm Is Yaltm Projesini Yapann
bal altnda, Adres bilgilerinin girilecei blm Arsann bal altnda yer almaktadr.
ekil 13 Proje Bilgileri Ekran Genel Grnm
Yeni bir projenin oluturulmas iin, ilk aamada proje verileri giri ekrannda yer alan temel
proje bilgilerinin girilmesi gereklidir. Bu ekranda; hesap raporunun kapak sayfasnda yer alacak
olan binann sahibi, kullanm amac, kat adedi, arsa bilgileri, proje yapan kiiye ait bilgiler vb.
genel bilgilerin yan sra hesaplamalarda kullanlan; havalandrma tr, net oda ykseklii ve
brt hacim gibi temel proje bilgileri yer almaktadr.
Projenin genel bilgileri blmnde yer alan bina tipi ve arsann bulunduu il ve ile bilgisi
dnda hibir verinin, hesaplama akna herhangi bir etkisi bulunmamaktadr. Bu veriler sadece
rapor kapann oluturulmasnda kullanlmaktadr.
TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar standardnda lkemiz 4 derece gn blgesine

ayrlmtr. rnein scak iklim blgesinde bulunan Antalya 1. Derece gn blgesinde iken lk
iklim koullarna sahip stanbul 2., souk iklim koullarna sahip Ankara 3., ok souk olan
Erzurum ise 4. derece gn blgesinde yer almaktadr. Projenin yapld arsann bulunduu il ve
ile bilgileri, yapnn hangi derece gn blgesine girdiinin yani hesaplamalarda kullanlacak
olan aylk d scaklk deerleriyle ve snr artlarn tespit edilmesi asndan nemlidir.
AYLAR 1. Blge 2. Blge 3. Blge 4. Blge

OCAK 8,4 2,9 -0,3 -5,4
UBAT 9,0 4,4 0,1 -4,7
MART 11,6 7,3 4,1 0,3
NSAN 15,8 12,8 10,1 7,9
MAYIS 21,2 18,0 14,4 12,8
HAZRAN 26,3 22,5 18,5 17,3
TEMMUZ 28,7 24,9 21,7 21,4
AUSTOS 27,6 24,3 21,2 21,1
EYLL 23,5 19,9 17,2 16,5
EKM 18,5 14,1 11,6 10,3
KASIM 13,0 8,5 5,6 3,1
ARALIK 9,3 3,8 1,3 -2,8
o
Tablo 4 - Farkl derece gn (DG) blgeleri iin aylk ortalama d scaklk deerleri [e ( C) ]
Proje verileri giri ekrannda yer alan arsann bulunduu il ve ilenin listeden seilmesi ile
derece gn blgesi ve d scaklk verileri tespit edilmi olmaktadr. Meteorolojik verilerin
incelenmesi aamasnda, baz ilelerin bal bulunduklar illerden ok farkl iklim zelliklerine
sahip olduklar tespit edilmitir. rnein Adana ile olarak 1. derece-gn blgesinde bulunurken,
Adanaya bal Pozant ilesi 3. derece-gn blgesinde yer almaktadr. Bu sebepten tr
projenin gerekletirilecei ilin yan sra ilenin de bilinmesi gerekmektedir. ZODER TS 825
Hesap programnda, bal bulunduklar ilden farkl iklim koullarna sahip olan tm ileler ayr
olarak kendi isimleri ile seilebilmektedir. Bal bulunduklar ilin iklim koullarn salayan tm
ileler ise merkez olarak tanmlanmtr.
Arsann bulunduu il ve ile bilgileri ilgili blgeye yazlmamal, il ve ile blmnn sa

kenarnda bulunan butona baslmasyla alan listeden seim yaplmaldr. l blmnde alan
listede; projenin gerekletii ilin ba harfine basarak, kolaylkla istenen ilin seimi yaplabilir.
TS 825 standardnda; derece gn blgelerine gre ile ve ilelerimizin listesi verilmektedir. Sz
konusu liste; bu yardm dokmannn ekler blmde yer almaktadr.
ekil 14 l ve le Bilgilerinin Girii
Bina tipi: Bu blmde; sa tarafta bulunan alan liste

vastasyla projelendirilen yapnn kullanm amac,
tasarmc tarafndan tanmlanmaktadr. TS 825
Binalarda Is Yaltm Kurallar standardnda,
hesaplamalarda kullanlacak olan i ortam scakl,
yapnn kullanm amacna gre belirlenmitir. Aada
verilen tabloda kullanm amacna bal olarak
hesaplamalarda kullanlacak olan i ortam scaklk
deerleri verilmitir.
ekil 15 Bina Tipi Seimi
Scakl
Istlacak binann tr:
(C)
1 Konutlar
2 Ynetim binalar 19
3 ve hizmet binalar
4 Otel, motel ve lokantalar
5 retim binalar
6 Tiyatro ve konser salonlar
7 Klalar 20
8 Ceza ve tutuk evleri
9 Mze ve galeriler
10 Hava limanlar
11 Hastaneler 22
12 Yzme havuzlar 26
13 malt ve atlye mahalleri 16
14 badethaneler (Camiler ve kiliseler) 15
15 Sergi galerileri 15
16 Demiryolu garlar 15
Tablo 5 - Farkl amalarla kullanlan binalar iin aylk ortalama i scaklk deerleri [i (C)]
Proje verileri giri ekranndaki Hesaplama Bilgileri blmnde bulunan sar renkli alanlar;
program tarafndan doldurulmaktadr. Bu blmde tasarmclarn; net oda ykseklii,
havalandrma tipi, brt hacim ve enerji kullanm bilgilerini tanmlamalar yeterlidir.
Tabandan-tabana dik mesafe olarak tanmlanan net oda ykseklii ve havalandrma tipi,
tasarmc tarafndan ilgili seenein iaretlenmesi ile tanmlanr. Binann net oda ykseklikleri
2,6m veya daha az olan binalarda birim kullanm alan (AN) bana, 2,6mden yksek olan
binalarda ise birim brt hacim (Vbrt) bana yllk ihtiya duyulan net enerji miktar tespit edilir.
Net oda ykseklii >2,6m Q=Qyl/Vbrt (kWh/m3)
Net oda ykseklii 2,6m Q=Qyl/AN (kWh/m2)
zgl s kaybnn bir bileeni olan havalandrma ile gerekleen s kayplar, havalandrma
trne gre hesaplanmaktadr. Yapda herhangi bir iklimlendirme sistemi kullanlmyorsa
doal havalandrma, kullanlyorsa mekanik havalandrma seenekleri iaretlenerek
havalandrma tr tespit edilir. zgl arlk ve basn farkndan kaynaklanan doal
havalandrma seeneinin iaretlenmesi durumunda, lm sonucuna dayanan bir belge veya
deer yoksa hava deiim oran (nh) 0,8 olarak alnmaktadr.
Mekanik havalandrma sistemlerinin kullanld yaplarda ise havalandrma yoluyla gerekleen

s kayplarnn hesaplanabilmesi iin, binann szdrmazlk durumu, taze hava miktar, ve
kullanlyorsa s geri dnm sisteminin verimi gibi bir dizi verinin tanmlanmas
gerekmektedir. Mekanik Havalandrma ile ilgili bilgiler aada verilmitir.
2.1.4.5 Mekanik Havalandrma
Doal havalandrma blmnde belirtildii gibi, havalandrma yoluyla gerekleen s kayplar

aadaki forml ile hesaplanr:
Hv = .c.V
Eer binada mekanik havalandrma sistemi varsa, hacimce hava deiim debisi aadaki forml
ile hesaplanr:
VI = Vf + Vx
Mekanik havalandrmada hacimce hava deiim debisi hesab, sistemin durumuna gre iki
durumdan biri iin hesaplanabilir.
2.1.4.5.1 Sistem srekli ve kararl hlde alyorsa:
Hacimce hava deiim debisi (Vf) , taze hava giri debisi (VS) ile k debisinden (VE)den byk
olana eit alnr. Vx in yaklak olarak hesaplanmas iin aadaki eitlikten yararlanlr:
Vh n 50 e
Vx =
f V VE
1+ [ S ]2
e Vh n 50
Tablo 6da bina zarfnn szdrmazlk durumu ve bir katta yer alan daire saysna gre i ve d
ortamlar arasnda 50 Pascal basn fark varken oluan hava deiim oran n50 deerleri
verilmitir. Hesaplamalarda kullanlan bir dier sabit olan e deeri ile ilgili bilgiler ise d
ortam ile temas halindeki yzey says ve binann bulunduu konuma gre tablo 7den alnabilir.
Katta ok daireli Katta tek daireli Bina zarfnn szdrmazlk

binalar binalar durumu
n50 < 2 n50 < 4 Yksek

2 n50 5 4 n50 10 Orta
5 < n50 10 < n50 Dk
Tablo 6- ve d ortamlar arasnda 50 Pascal basn fark varken, oluan hava deiim oran
e deeri
Bina snf
Birden fazla Da ak bir
da ak yzey yzey
Ak alandaki binalar veya ehir
0,10 0,03
iindeki 10 kattan daha yksek binalar
Krsal alandaki binalar 0,07 0,02
ehir merkezlerindeki 10 kattan daha

0,04 0,01
az katl binalar
Tablo 7- Bina snf ve e deerleri
2.1.4.5.2 Binadaki havalandrma sistemi zaman zaman kapatlyorsa:
Hacimce hava deiim debisi iin aadaki eitlik kullanlr:
VI = V0 (1-) + (Vf + Vx).
Mekanik sistem farkl Vf ler iin tasarlanmsa ortalama deer kullanlr.
Mekanik havalandrma sistemi dar atlan havadaki s enerjisi ortama gnderilen havann n
stmasn salamak amacyla kullanlacak bir s deitiricisine (eanjrne) ve geri kazanm
sistemine sahip ise; mekanik havalandrma ile meydana gelecek s kayplarnn
hesaplanmasnda bir azaltma faktrnn kullanlmas gerekir. Bu amala hacimce hava deiim
debisinin hesaplanmasnda aadaki eitlik kullanlr.
VI = Vf (1-v) + Vx
Yukardaki eitlik, s geri kazanm sistemi dar atlan havadan alnan s enerjisini, scak su
sistemine veya s pompas gibi bir baka sistem araclyla stma sistemine iletiyorsa
kullanlmaz. Bu durumlarda azaltma, ilgili sistemin enerji tketiminin hesaplanmas srasnda
dikkate alnmaldr.
Yukarda aklamas yaplan deerler aadaki mende girilerek mekanik havalandrma iin
hesaplama yaptrlabilmektedir.
ekil 16 Mekanik Havalandrma Ekran Genel Grnm
2.1.4.6 Yap Bileenlerinin Toplam Is Geirgenlik Katsaylarnn Hesaplanmas
2.1.4.6.1 Toplam sl geirgenlik katsays hesab
Bir yap bileeninin toplam s geirgenlik katsays (U), yap bileeni ve yzeysel iletim
direnlerinin toplamnn tersidir:
n
1 1 d 1
= Ri + R + Re = + i +
U i i =1 i d
Isl geirgenlik direnci R, ise yap bileenini oluturan her bir tabakadaki malzeme kalnlk ve
tipine gre aadaki formle gre hesaplanmaktadr:
d1 d d
R= + 2 +L+ n
h1 h2 hn
ve d yzeyin yzeysel sl iletim direnci Ri (1/i) ve Re (1/e) deerleri yap bileeni tipi ve s
aknn ynne gre standartta aadaki gibi tanmlanmtr.
ZODER TS 825 Hesap Programnda; ilgili yap bileeni sol eriim mensnden seildiinde bu
deerler otomatik olarak atanmaktadr.
Yzeysel sl
Sra 3) iletim direnci 1) 2)
Yap bileeni tipi
no Ri Re
(m2K/W) (m2K/W)
1 D duvar (Sra no 2 de verilenin dndaki d duvarlar) 0,04
Arkadan havalandrlan giydirme cepheli4) d duvarlar, s yaltm
2 yaplmayan tavan arasn ayran alak duvarlar 0,08
Daireler arasndaki ayrc duvarlar, merdiven duvar, farkl kullanm 0,13
amal alma odalarn ayran duvarlar, srekli olarak stlmayan
5)
3 meknlara bitiik blme duvar, s yaltml tavan arasna bitiik
alak duvar
4 Toprak temasl d duvar 0
Bir yaama meknnn d hava ile snrn oluturan yatay veya
5 eimli, yukarda yer alan (havalandrlmayan at) tavan veya at 0,04
Kullanlmayan bir tavan aras veya havalandrlan bir mekn 0,13
6 altndaki tavan (havalandrlan at kabuu) 0,08
7 Daireler aras ayrc taban veya farkl kullanm amal alma
odalarn ayran taban
7.1 Aadan yukarya s ak olmas hlinde 0,13
5)
7.2 Yukardan aaya s ak olmas hlinde 0,17
5)
8 Bodrum tavan
9 Bir yaama meknnn d hava ile snrn oluturan kma
0,04
tabanlar 0,17
10 Altnda bodrum olmayan bir yaama meknnn zemine oturan 0
taban
1)
Basitletirmek amacyla btn durumlarda Ri =0,13 m2K/W ve 4 ve 10uncu sradaki durumlar hari
olmak zere Re = 0,04 m2K/W deerleri hesaplamalarda kullanlabilir.
2)
Yap elemanlarndan buhar geiinin tahkiki ve snrlandrlmas ile ilgili hesaplamalarda kullanlacak
olan i ve d yzeysel sl iletim direnci iin Ri = 0,25 m2K/W ve Re = 0,04 m2K/W deerleri
kullanlmaldr.
3)
Yap bileenlerinin bina zerindeki konumlar iin ekil 17ye baknz.
4)
Hava boluklu sandvi duvarlarda Sra no 1 de verilen deerler kullanlr.
5)
Yap bileeninin i meknda yer almas durumunda, hesaplamalarda i ve d yzey sl iletim diren
deerleri ayn kabul edilmelidir.
Tablo 8- Hesaplanm yzeysel sl iletim (tanm) diren deerleri
ekil 17 - Yap Bileenlerinin Tasarm ve Yerleimi (tablodaki sra numaralarna gre)

ZODER TS 825 Hesap Programnda kullanc, yap bileenini oluturan malzemeleri,

kalnlklarn ve bileenin alan verileri girerek, Hesapla tuuna bastnda Toplam Is
Geirgenlik Katsays (U) hesaplanmaktadr.
2.1.4.6.2 Malzeme ekran
4
5 6
ekil 18 Malzeme Ekran Genel Grnm
AIKLAMA: Havalandrma Boluu eren Detaylar:

Giydirme cephe gibi havalandrma boluu ieren detaylarn sl geirgenlik deerleri
hesaplanrken; sz konusu boluklarda d ortam iklim koullarnn hkm srd kabul edilir. Bu
sebeple; havalandrma boluu ve bu boluun d ortam tarafnda bulunan yap malzemeleri,
ilgili detayn sl geirgenlik katsays hesaplamalarna dhil edilmez.
te yandan havalandrlan detaylarda, boluk ierisinde ve d ortamdaki hava hareketleri

birbirinden farkl olmaktadr. Bu sebeple havalandrlan detaylarda, d ortamn s tanm
katsays (d); 25 W/m2.K yerine 12,5 W/m2.K alnarak yap elemannn U deeri hesaplanr.
Bu tr havalandrlan detaylar ile ilgili ZODER TS 825 Hesap Programnda malzeme giri ilemleri
yaplrken; bu ekranda yer alan D Cephede havalandrlan hava boluu ve d cephe
kaplamas var kutusu iaretlenmeli ve i ortam ile havalandrma boluu arasnda kalan yap
malzemeleri dikkate alnmaldr.
Sol eriim panelinde yer alan Duvar, Tavan veya Taban bileenlerinden herhangi birine ift
tklanrsa alacak olan ekran ekil 18de gsterilmitir. Aada, ekilde numaralandrlan
blmlerin aklamalarn bulabilirsiniz.
1: Bu blmde; Liste ad ksmnda eklenecek yap bileenin isimlendirilmesi yaplmaktadr. Ekle
butonuna baslmas durumunda yeni bir yap bileeni daha oluturulacaktr. Sil butonu ile
eklenen bu yap bileenleri silinebilir. Sa blmde bulunan yn tular ile ilgili yap
elemanndaki yap bileenleri arasnda dolalabilir. (Yn tularnn arasnda hangi yap
bileeninde olduunuzu gsteren bir etiket yer almaktadr.) Ayrca Tavan ve Taban
bileenlerinde aktif olan Asmolen butonu ve yardm linki bu blmde yer almaktadr. (Asmolen
blmne ynelik detayl aklamalar iin 2.1.4.6.5 Asmolen lemleri maddesine baknz.)
2: Bu blmde; 3 numara ile gsterilen malzeme listesinden seilen yap ve yaltm
malzemelerinin listeden zerine ift tklayarak atand ve kalnlk deerlerinin kullanc
tarafndan girilmesi ile yap bileenlerinin tanmlanmaktadr. Oluturulan yap elemanlarnda
kullanlan yap malzemelerinin dizililerinde dzenleme yaplabilmesi amacyla, malzemelerin
aa veya yukar doru kaydrlmasn salayan yer deitirme oklar yer almaktadr. Bir
yap malzemesi seildikten sonra bu oklara baslmas durumunda, seilen yap malzemesi bir alt
veya st satrnda yer alan yap malzemesi ile yer deitirmektedir. Projelendirilen detaylarn
atanmasnda, malzeme girii iten da doru olmaldr.
3: Yap elemanlarnn oluturulmasnda kullanlacak olan yap ve yaltm malzemelerinin
listelendii blmdr. Kullanlacak olan malzemelerin zerine ift tklayarak istenilen
malzemelerin seilmesi salanr. Bu blmn hemen altnda seilen yap malzemesinin tam
isminin gsterildii bir alan yer almaktadr.
4: Tanmlanan yap eleman alannn girildii ve sl geirgenlik katsaysnn (U) hesapland
blmdr. Bu blmde ayrca; TS 825 standardnda tanmlanan, derece gn blgelerine gre
tavsiye edilen U deerleri tablosu ve tasarlanan detayn havalandrma katman ierdiini
tanmlayan bir seenek kutusu da yer almaktadr.
5: Sol panelden seilerek zerinde alma yaplan yap elemannn, yap ierisindeki konumuna
ait ematik bir resmin gsterildii blmdr. Hesaplama sonucunun tavsiye edilen U deerleri
tablosuna uygun olmas durumunda turuncu ile gsterilen alanlar mavi ye dnmektedir.
6: Yap ve yaltm malzemelerinin, malzeme listesinden seilmesi ile oluturulan yap
elemanlarnn kesit grntlerinin verildii blmdr.
AIKLAMA: Ek E Dip Notlar

Malzeme listesinin zerinde iken farenin sa tuuna baslarak; TS 825 Binalarda Is Yaltm
Kurallar standardnda yer alan yap ve yaltm malzemelerine ynelik aklamalar ieren dip
notlara ulalmas mmkndr.
ekil 19 Malzeme Ekran zerinde Sa Tua Basarak Dip Notlara Eriim

AIKLAMA: Tavsiye Edilen U deerleri zel Hkm

TS 825 standardnda tanmlanan tavsiye edilen sl geirgenlik katsaylar, eski yaplarda yaplacak
tadilatlarda ilgili blmlerin salamas gereken sl direncin belirlenmesinde kullanlmaktadr. Yeni
binalar iin yaplan tasarmlarda; duvar, tavan, taban ve pencerelerin tm iin verilen
deerlerden daha dk sl geirgenlik katsaysna sahip detaylarn oluturulmas durumunda TS
825 standardna uygun sonu elde edilme olasl ok yksektir. Tavsiye edilen U deerleri
ZODER TS 825 Hesap Programnda, tasarmcnn balang aamasnda oluturduu detaylarn
uygunluuna ynelik n kontrol yapmas iin, malzeme giri ekrannda derece gn blgelerine
gre verilmitir.
Salkl ve konforlu ortamlarn elde edilmesi iin, yaplardaki scaklk dalmnn homojen olmas
gereklidir. Bu balamda; s yaltm hesab yaplan yeni binalarn at, deme, duvar ve
pencereleri iin hesaplanan U deerlerinin bir veya daha fazlasnn, standartta tanmlanan
tavsiye edilen U deerlerinin %25inden byk olmas durumunda, dier blmlerde hesaplanan
U deerleri; standartta tavsiye edilen deerlerin %25inden dk olamaz. TS 825 standardnda
verilen bu zel hkm ile yapnn belirli blmlerinde yaltmn uygulanamaz seviyede veya
maliyetler gz nne alnarak dengesiz bir ekilde tasarlanmas, dier blmlerde ise yaltm
yaplmamas/yetersiz yaplmas tehlikesinin nne geilmek istenmitir. at, deme, duvar ve
pencerelerin tmnde; hesaplanan U deerlerinin, standartta tanmlanan tavsiye deerlerinden
kk olmas durumunda ise yap elemanlar iin herhangi bir snrlama bulunmamaktadr. Tm
yap elemanlarnda uyulmak kaydyla; tavsiye edilen U deerlerinden, istenildii kadar daha
dk sl geirgenlik katsaysna sahip detay tasarm yaplabilir.
2.1.4.6.2.1 Ara ubuu (Toolbar) menleri ve PopUp mens
Malzeme bileenlerinin girildii Malzeme ekrannda; kopyalama, yaptrma, silme vb. ilemler
yaplabilmektedir. Ayrca bu ekran zerinde ilgili satr seilerek sa tua baslmas durumunda
PopUp menye de ulalabilir.
ekil 20 Malzeme ekran zerinde sa tklamak ve PopUp men
PopUp mendeki tm bileenlere ara ubuu ve st menden de ulalabilir. Sil komutu ile
seili satr silinmektedir. Kes komutu seili malzeme veya malzemelerin tanmasnda
kullanlr. Kopyala komutu seili malzeme veya malzemeleri kopyalar. Yaptr komutu,
kopyalanan malzeme veya malzemenin istenen satra ilave edilmesini salar. Yeni Ekle komutu
ile araya bir malzeme girilmek istenildiine kullanlr. Burada ayrca; Bileen Listesi Kaydet
ve Bileen Listesi Ekle komutlar bulunmaktadr. Bileen Listesi Kaydet komutu ile o ana
kadar girilmi olan malzeme listesi kullancnn belirleyecei bir isim ile veri taban dosyasna
kaydedilecektir. Buradaki ama genel yap bileenlerini bu ekilde kaydederek dier projelerde
tekrar tekrar malzeme semek yerine Bileen listesi Ekle komutu ile kaydedilen bu listeleri
otomatik olarak ykleyerek, yap giri ilemini hzlandrmaktr.
ekil 21 Malzeme Listesi Kaydetme lemi ekil 22 Kayt Edilen Bir Malzeme Listesinin Baka Bir
Yap Bileenine Yklenmesi
Malzemelere ait kullanc tarafndan girilmesi gerekli alan d(m) (Malzeme Kalnl) ksmna
balang deeri olarak "0" atanmtr ve bu deer projeye uygun olan sizin kendi deerinizle
deitirilmelidir. Kalnlk verisi metre cinsinden girilmelidir.
rnein: 2 cm = 0,02 m, 2 mm = 0,002 m. Uyar: Deerin Birimini Yazmaya Gerek Yoktur.
ekil 23 Kullanc Tarafndan Girilen Malzemelerin Uyars
AIKLAMA:
Tasarmc; malzeme listesinde yer almayan bir rn detaylarda kullanabilir. Bu durumda
hesaplamalarn yaplabilmesi iin; sz konusu rnn sl iletkenlik hesap deeri h ve deerleri
program kullanc tarafndan girilebilmektedir. Fakat bu durumda sz konusu rnn zelliklerinin
standartlara uygunluunun belgelendirilmesi gerekmektedir. Kullanc tarafndan tanmlanan
deerlerin kontrol iin ZODER TS 825 Hesap Program, ilgili hesap raporlarnn altna bir uyar
yazs eklemektedir.
AIKLAMA:
Deiik tip ve kalnlklarda yap ve yaltm malzemelerinden oluturulan tm yap elemanlarnn sl
direnleri birbirinden farkldr. naat istatistikleri, lkemizde yaygn olarak tercih edilen yap
sisteminin betonarme karkas olduunu gstermektedir. TS 825 standardna gre; sl direnci farkl
olan tayc ksmlarn ve dolgu duvarlarn ayr ele alnmas gerekmektedir. Aadaki uyar ile
program kullanclarnn bu konuya dikkatlerinin ekilmesi hedeflenmitir.
TS 825 standardna gre; d ortam ile temas eden ve farkl sl dirence sahip yap elemanlarnn
her birinin ayr youma tahkikinin yaplmas gerektii unutulmamaldr.
ekil 24 Duvar Verileri Girilirken Tayc Blmn Girilmesi le lgili Ekran Uyars
AIKLAMA:
Kolon kalnlklarnn (d) hesaplanmasnda kolonun bal bulunduu kiri ile birletii yerdeki
betonarme kiri kalnl ayn zamanda kolon kalnl olarak alnr. Kolon kalnlnn kiri
kalnlndan daha fazla olmas durumunda fazla olan ksm dikkate alnmaz.
2.1.4.6.3 Pencere ekran
Bu blmde ilem yaparken nce toplam pencere alan girilmelidir. Bu ilemin ardndan
doramann zellikleri, ift caml nitelerde kullanlan cam tr ve ara boluk mesafesi dikkate
alnarak tablo halinde verilmi pencere sistemlerinden uygun olannn U deeri ya tablo
zerindeki deere tklayarak ya da ilgili alana veri girerek atanmaldr.
3
ekil 25 Pencere Ekran
Bu blmde; yapda kullanlan pencere sistemleri ile ilgili veri girileri, cam ve dorama
seimleri yaplmaktadr. Temel olarak pencere ekran 3 ana blmden olumaktadr.
1: Bu blmde isimlendirme yeni bileen ekleme ve silme, bileenler arasnda ileri geri hareket
edebilme ilemleri yaplmaktadr. TS 2164den Bul butonuna baslmas durumunda aadaki
ekran ile karlalmaktadr.
ekil 26 Manuel Pencere U Deeri Hesaplamas
Bu blmde kullanlan veriler, TS 2164ten alnm ve bilgi amal olarak Ekte verilmitir.
Pencere Alan ve dier ilgili bilgiler girilerek Bitir butonuna baslmas ile Pencere ekranna
dnlr ve hesaplanan deerler Pencere ekrannda ilgili blmlere yazlr.
2: Bu blmde dorama ve camlama trne gre pencere sisteminin sl geirgenlik katsays

belirlenmektedir.
3: Seilen pencere sisteminin ematik resmi bu blmde gsterilmektedir.
AIKLAMA: Yksek Oranda Cam eren Yaplar ile lgili zel Hkm
Is kaybeden dey d yzeylerinin toplam alannn % 60 ve zerindeki oranlarda camlama
yaplan binalarda pencere sisteminin sl geirgenlik katsaysnn (Up) 2,1 W/m2K olacak ekilde
tasarmlanmas ve dier s kaybeden blmlerinin sl geirgenlik katsaylarnn tavsiye edilen U
deerlerinden % 25 daha kk olmasnn salanmas durumunda bu binalar standarda uygun
olarak kabul edilir.
Sz konusu binalar iin s yaltm projesi ve hesaplamalar aynen yaplacak olup, bu

hesaplamalar ierisinde yukardaki belirtilen artlarn yerine getirildii ayrca gsterilmelidir.
Bununla birlikte, yaz aylarndaki istenmeyen gne enerjisi kazanlarnn da tasarm srasnda
dikkate alnmas uygun olur.
2.1.4.6.4 Kap Ekran
Bu blmde seilen kapnn alan girilerek, sl geirgenlik katsays U deeri seilmektedir.

Pencere ve Malzeme ekrannda olduu gibi bu blmde de bileen ekleme silme ve bileenler
arasnda ileri geri hareket etme zellikleri mevcuttur.
ekil 27 Kap Formu
2.1.4.6.5 Asmolen lemleri
Farkl sl geirgenlik direnlerine sahip bir ka bitiik tabakadan oluan bir yap bileeni sz
konusu olduunda, daha kesin bir dorulama gerekletirilmedike, ortalama sl geirgenlik
direnci (R), yap elemanlarnn uzunluk oranlarna gre (L1/L, L2/L,.....Ln/L) aadaki eitlik
kullanlarak hesaplanr.
nemli Not: Bu tr malzemeler iin youma tahkiki hesaplamalar yaplrken, aadaki eitlie gre
hesaplanan ortalama sl geirgenlik direnci kullanlamaz. Bu durumda bulunan R1 , R2 , R3 ...Rn
direnlerinden en kk olan dikkate alnmal ve hesaba katlmaldr.
L1 L L
R = R1 + R 2 2 + L + Rn n
L L L
rnek:
h5
h4
d2 d4
h2
d6
d3
h3
d5
d2
h2
h3
d3
d
d5
h2
d2
h3
d3
h2
d1 d2
h1
L1 L2 L3 L2 L3 L2 L3 L2 L3 L2 L3 L2 L1 L4
ekil 28 rnek Asmolen Kesiti

Bu rnekte, malzemenin eiminden kaynaklanan kk sapmalar ihmal edilerek meydana gelen

4 farkl sl geirgenlik direnci aadaki gibi hesaplanabilir.
d1 3.d 2 + 2.d 3 + d 5 d d d1 4.d 2 3.d 3 d

R1 = + + 6 + 4 R2 = + + + 4
h1 h2 h5 h 4 h1 h2 h3 h4
d1 d d d1 d d
R3 = + 5 + 4 R4 = + 5 + 4
h1 h2 h4 h1 h5 h4
Istma enerjisi hesabnda kullanlacak olan yap elemannn ortalama sl geirgenlik direnci,
2.L 1 6.L 2 5.L 3 L

R = R 1. + R2. + R3 . + R 4 . 4 formlyle bulunur.
L L L L
Youma tahkiki hesaplamalarnda en kk sl geirgenlik direnci (bu rnekte R4)

kullanlmaldr. Birka bitiik tabakadan oluan bir yap bileeninin ortalama sl geirgenlik
direnci (R), toplam sl geirgenlik katsays (U) ile aadaki formle gre hesaplanr.
1
R= ( Ri + R e )
U
ZODER TS 825 hesap programnn; Malzeme blmnde bulunan Asmolen butonuna
basldnda 3 seenek almaktadr.
ekil 29 Asmolen Ekran Genel Grnm
Asmolen Olutur; bileene asmolen yaps ekler, Asmolen Sil bileende bulunan asmolen
yapsn siler ve Asmolen Dzenle oluturulan asmolen yapsnn dzenlenmesini salar.
Asmolen formu; alt, orta ve st blm verilerinin girildii 3 blmden olumaktadr.
ekil 30 Asmolen Ekran

Listeden uygun malzemelere tklanarak ve gerekli d(m) deeri girilip Ekle butonuna baslr.
ileri butonuna baslarak her 3 blm iinde ilem tekrarlanr. Resim altnda her blmle ilgili
notlar yer almaktadr. L1, L2 ve Alan deerleri blmden herhangi birinde doldurulmaldr.
ekil 31 Asmolen Ekran malzeme gridi
Orta blm ilemlerine geildiinde varsaylan (default) olarak malzeme listesinde 5.1 Donatl
Beton eklenmi olarak gelmektedir (d(m) deeri 0dr). Bu blmde sadece 2 malzeme
bileeninin giriine izin verilir. Donatl betonun d(m) deeri ikinci olarak girilen malzemenin
d(m) deerine eitlenir.
ekil 32 Asmolen Ekran malzeme gridi
Tm deerler girildikten sonra Bitir butonuna baslarak ilem tamamlanr ve Malzeme

ekranna dnlr.
2.1.4.7 Gne Enerjisi Kazanc
Bu blmde pencerelerden salanan dorudan gne nmndan kaynaklanan s kazanlarnn

hesaplanmas yaplmaktadr. Aylk ortalama gne nm iddeti ynlere gre farkllklar
gsterdiinden, bu blmde pencere alanlar her bir yn iin ayr girilmelidir.
ekil 33 Gne Enerjisi Kazanc

Bu blmde; ynlere gre pencere alanlarnn yan sra, glgelenme faktr ve gne enerjisi
geirme faktrleri de belirlenmektedir. Sz konusu faktrler; tablo deerlerinin kullanlmas
veya detayl hesaplanma metodunun uygulanmas ile belirlenebilir. lgili pencere bileeni iin
Alan deerleri girildikten sonra glgelenme faktr (r) ve gne enerjisi geirme faktr
(g) deerleri seilmelidir (Hangi ynlere Alan deeri girilmi ise sadece o ynlerdeki r ve g
deerleri belirlenebilmektedir). lem tamamlandktan sonra Seili Pencereye Deerleri Ata
butonuna baslmaldr. Toplam Pencere Alan ve Girilmi Pencere Alan deerleri eit
olmaldr. Glgelenme ve gne enerjisi geirme faktrlerinin tablo deerleri hesap programnda
listelenmitir. Sz konusu deerin aklamalarna gne enerjisi kazanc ekranndaki deerlerin
zerinde farenin bir sre bekletilmesi ile ulalabilir.
ekil 34 Tablo deerlerinin aklamalar
r ve g deerlerinin detayl olarak hesaplanmas istenirse Se linkine tklanlarak Gne

Enerjisi Kazanc (Detayl hesaplama) ekranna geilir.
ekil 35 Gne Enerjisi Kazanc (Detayl Hesaplama)
ekildeki tablolardan istenilen deerlerin zerine tklanlarak hesaplama yaplabilir. Hesapla

butonuna baslmas ile nceki taba dnlr.
2.1.4.8 Youma Parametreleri
Youma hesabnda kullanlacak olan scaklk ve nem sabitlerinin blgelere gre ayarlanmas
iin kullanlan blmdr.
ekil 36 Youma Parametreleri

2.1.4.9 Is Kprs Parametreleri
Yaplarda; farkl sl iletkenlik katsaylarna sahip malzemelerin tam ya da ksmi olarak

delinmesi, yap eleman kalnlklarnda farkllklar olmas ve zellikle duvar/zemin/tavan
birleim noktalarnda sl direncin farkllklar gstermesi nedeni ile s kprleri meydana gelir.
TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar standard; tasarmclarn s kprlerine kar nlem
almalarn zorunlu klmaktadr. 08 Mays 2000 tarih ve 24043 sayl resmi gazete yaymlanan
Binalarda Is Yaltm Ynetmelii; yap elemanlarnda meydana gelebilecek s kprlerinin
nlenmesine ynelik detaylar iermektedir. Buna ramen nlem alnamayan balkon vb. baz
detaylarda; meydana gelen s kprlerinin olumsuz etkilerinin zgl s kayb hesabna
yanstlmas gerekmektedir. Is kprs olmas durumunda ilgili byklkler TS EN ISO 10211-1,
TS EN ISO 10211-2 ve TS EN ISO 14683 veya TS 8441 standardna gre hesaplanmaldr.
Aadaki ekilde teras atl, bir blme duvar ve d duvarda iki pencere ve bir kaps olan tek
katl bir binann ematik ekli verilmitir. Binann i lleri m olarak verilmi ve s
kprlerinin tipleri ekil zerinde iaretlenmitir.
ekil 37 Binalarda Meydana Gelen Is Kprs Trleri

2.1.4.9.a - Toplam (iten-ie) i ller kullanlarak:

Her bir s kprs iin; s kprsnn olutuu uzunluk loi ile tiplerine gre belirlenen iki
boyutlu s kprlerinin sl geirgenlik katsays oi deerleri izelgeye girilir ve birbirleri ile
arplarak toplanr. Bulunan arpm deeri iletimle gerekleen s kayb formlne ilave edilir.
Is kprs oi loi oi x loi

Is Kprs
tipi 1 W/(m.K) m W/K
Duvar / at R2 0,65 30.0 19.50
Duvar / duvar C2 0,10 10.0 1.00
Blme / duvar IW2 0,50 5.0 2.50
Blme / at IW6 0,00 5.0 0.00
Hatl, eik, pervaz W8 0,60 23.6 14.16

1) EN ISO 14683:1999 - tablo 2den Toplam 36,16
Tablo 9- Toplam (iten - ie) i ller kullanarak hesaplama

2.1.4.9.b - D ller kullanlarak:
Duvar kalnlnn 0,3m, at demesinin kalnlnn 0,2m olduu kabul edilerek verilen
toplam i llere eklendiinde binann lleri 10,6m x 5,6m x 2,7m olarak bulunur. D ller
kullanarak, hesaplanan iki boyutlu s kprlerinin dorusal geirgenlik katsaylar aadaki
tabloda verilmitir.
Her bir s kprs iin e deerleri, s kprsnn olutuu uzunluk le ile arplr ve
arpm sonularnn toplam iletimle gerekleen s kayb formlne ilave edilir.
Hesaplamalarda 0,1 W/(m.K)den kk olan e deerleri ihmal edilir.
Is kprs e le e x le
Is Kprs
tipi 1 W/(m.K) m W/K
Duvar / at R2 0,50 32,4 16.20
Duvar / duvar C2 -0,10 10.8 0
Blme / duvar IW2 0,50 5.4 2.70
Blme / at IW6 0,00 5.6 0.00
Hatl, eik, pervaz W8 0,60 23.6 14.16
1) EN ISO 14683:1999 - tablo 2den Toplam 31,98
Tablo 10- D ller kullanarak hesaplama
Is kprs ekranndan yap bileeni seilerek i, d veya toplam llere gre hesaplama
yaplabilir. Is kprs hesaplamasna balanmadan nce l tipi belirlenmelidir. Deer girii
yapldktan sonra l tr seilir ise girilmi olan deerler silinecektir.
ekil 38 Is Kprs Parametreleri
ncelikle s kprsnn meydana geldii yap eleman tipi balkonlar, atlar, demeler,
i duvarlar, kolonlar, keler ve pencereler seeneklerinden birisinin seilmesi ile
tanmlanr. Seilen yap eleman tipine uygun ematik grafik olumaktadr. Bu grafiin altnda
yer alan yn tular ile s kprlerinin trleri incelenir ve yapda meydana gelen s kprs tr
seilir.
Hesaplamaya Dahil Et butonuna tklayarak istenilen s kprs uzunluu L deerlerinin

girilmesiyle projede meydana gelen s kprs etkilerinin hesaplamaya katlmasn
salayabilirsiniz.
Is kprs tiplerini ana ekran zerindeki buton vastasyla inceleyerek seebilirsiniz.
2.1.4.10 Istma Sistemi Parametreleri
Bu blm geri deme sresinin hesaplanmas iin, stma sistemi ile ilgili belirtilmesi gereken
muhtelif verilerin girilmesinde kullanlr. Temel olarak s yaltm uygulamalar ile elde edilen
tasarrufun yatrm maliyeti zerine etkilerinin deerlendirilebilmesi iin kullanlan yaktn cinsi,
birim fiyat, kazann verimi ve faiz orannn bilinmesi gerekmektedir. Baz yakt trlerinin alt sl
deerleri ve kullanlan yakt trne gre kullanlabilecek olan kazanlarn verimleri ile ilgili baz
tablo deerleri bu ekranda kullancnn bilgisine sunulmaktadr.
ekil 39 Istma Sistemi Parametreleri
Program kullanclarna yardmc olunmas amacyla stma sistemi parametreleri formunda;

baz yakt trlerinin alt sl deerleri ve kullanlan yakt trne gre kazan verimlerine ynelik
baz temel bilgiler tablolar halinde verilmektedir. Tasarmcnn alt sl deer ve/veya kazan
verimi verileri ile bu formda verilen deerlerin farkllklar gstermesi durumunda, stma
sistemini tasarlayan ilgili kiinin beyannn esas alnmas gereklidir.
2.2 BUHAR GENN TAHKK VE SINIRLANDIRILMASI
2.2.1 GR
Bir yap elemannn iki yz arasnda, scaklklarn ve bal nemin farkl olmas dolaysyla farkl
ksm buhar basnlar meydana gelir. Bu basn fark nedeniyle havadaki buhar moleklleri s
akm ile ayn ynde hareket ederek yap eleman gzeneklerinden geer ve d ortama ulamaya
alr. Su buhar bu geii srasnda yap eleman ierisinde, doyma scaklnda veya daha
dk scaklkta bir yzeyle temas ederse, bir ksm youarak su hline geer ve yap eleman
ierisinde veya yzeyinde birikerek yapya zarar verir.
Yap eleman yzeyindeki youma kendisini siyah lekeler, kf, mantar vb. organizma oluumu
ile gstererek, insan sal ve ortamn konfor artlarn olumsuz etkiler ve yap malzemesinde
hasarlarn olumasna neden olur. Yap elemanlar arasnda meydana gelen youma ise;
zellikle yaplarn tayc ksmlarndaki donatlarn paslanarak ilev ve dayanmlarnn zamanla
azalmas neticesinde yap mr ve deprem dayanmnn olumsuz ynde etkilenmesine neden
olmaktadr. Ayrca youma; yap elemanlarnn rmesi, btnlklerinin bozulmas ve s
kayplarnn artmasna da neden olur.
Yukarda bahsedilen olumsuz sonularn ortadan kaldrlmas iin, bu standartta tarif edilen
hesap metoduna gre yap elemanlarndan buhar geiinin tahkiki, snrlandrlmas ve
neticelerin raporlanmas gerekmektedir. Bylece salkl ve konforlu bir yaam ile uzun mrl
binalarn yan sra nemli oranda enerji tasarrufu da elde edilmi olacaktr.
2.2.2 Hesap metodu

Bu blmde kullanlan hesap metodu su buhar difzyonundan dolay yap elemanlar arasndaki
youma riskinin deerlendirilmesi ile ilgili metodu belirlemektedir.
Kullanlan metot, yapm aamasndaki suyun kuruduunu kabul eder ve aada verilen bir grup
fiziksel olguyu gz nne almaz:
a.) Isl iletkenliin, nem miktar ile bamll,

b.) Serbest kalan ve emilen gizli s,
c.) Nem miktarna bal olarak malzeme zelliklerinin deiimi,
d.) Kapiler emme ve malzeme ierisinden sv nem (su) geii,
e.) atlaklar veya hava blmleri arasndaki hava hareketleri,
f.) Malzemelerin higroskopik nem kapasiteleri.
Yap malzemelerinin kalnlklar, s geii ve su buhar difzyonuna gsterdikleri diren ve

malzemelerin dizili sras, yap malzemeleri ierisindeki oluan scaklk dalm, yapnn
kullanm amac ve yapnn bulunduu blgenin iklim artlar youma oluumuna etki eden
temel faktrlerdir. Hesaplamalarda kullanlan giri verileri aada tanmlanmtr.
2.2.2.1 Malzeme ve Mamul zellikleri
Isl iletkenlik hesap deeri h ve su buhar difzyon diren faktr homojen

malzemeler iin kullanlabilirken, sl diren R ve su buhar difzyonu e deer hava
tabakas kalnl Sd, ncelikle kompozit mamul veya sistemlerde kullanlr. Hava tabakalar
dhil olmak zere, btn yap malzemelerinin sl iletkenlik hesap deerleri ve su buhar
difzyon diren faktrleri TS 825 Ek Ede (ZODER TS 825 Hesap Programnda Malzeme
listesinden) verilmektedir.
2.2.2.2 ve D Ortam artlar
Hesaplamalar iin aadaki scaklk ve bal nem deerleri kullanlmaldr.
a.) D hava scaklklar: D hava scaklklar; TS 825 standardnda tanmlanan derece gn

blgelerine aylk ortalama scaklk deerleri kullanlr.
b.) Yap bileenlerine temas eden toprak scakl: TS 825 standardnda verilen d hava
scaklklarnn ortalamas kullanlr.
c.) hava scakl: Binann kullanm amacna uygun olarak TS 825 standardnda verilen i
scaklk deerleri 1C arttrlarak kullanlr. rnein; konut, ofis veya benzer artlara sahip
dier binalarda i ortam havasnn scakl 20C (19+1) alnacaktr.
d.) Bal Nem:

a. ortamn bal nemi; doal havalandrma yaplan binalarda % 65, mekanik
havalandrma yaplan binalarda % 55 olarak alnr.
b. D ortamn bal nemi; il ve ilelere ait deerler TS 825 Ek Gde verilmitir (ekte yer
almayan belediyeler, bal olduklar ile veya illere ait bal nem deerlerini
kullanacaktr).
c. Toprak temasl yap blmlerinde yaplan youma tahkiklerinde topran (d
ortamn) bal nemi i=%100 olarak alnacaktr.
Bu deerlerin hepsi ZODER TS 825 Hesap programnca ilgili bileenlerin seilmesiyle dorudan
hesaba katlmaktadr.
2.2.2.3 zel Durumlar
Binann kullanm amac ve iletme artlarna uygun olarak zel artlar gerektiren yaplarda
(yzme havuzlar, tekstil fabrikalarnn imalt blmleri, vb. yaplar) i ortam artlar iin
yukarda verilen kabuller kullanlmamaldr. Bu durumda, yapya uygun olarak belirlenen
tasarm deerleri kullanlmaldr.
2.2.2.4 Tarifler
2.2.2.4.1 Kabul edilebilir en dk i yzey scakl deeri
Kf oluumunun balamamas ve konfor artlarnn bozulmamas iin i yzey scakl yi,en

dk, kabul edilen i ortam scaklk deerlerinden (at, duvar vb. btn yzeyler iin) en fazla 3
C, dk olacak ekilde yap elemanlar tasarlanmaldr. Bu artn saland, rnek
hesaplamalarda verildii ekilde, yap elemannn aylara bal olarak basn ve scaklk dalm
tablosunda gsterilmelidir. Bu arta aykr olan tasarmlar, yeniden ele alnarak uygun i yzey
scaklklar elde edilene dek hesaplamalar tekrarlanmaldr. yzey scakl artna uyum ile
ilgili ZODER TS 825 Hesap program kullancy uyarmaktadr.
2.2.2.4.2 Su buhar difzyonu e deer hava tabakas kalnl
Bir yap eleman katmannn su buharnn geiine gsterdii dirence edeer direnci gsteren
hareketsiz hava tabakasnn kalnl olarak tanmlanr ve aadaki eitlik ile hesaplanr.
s d = .d
2.2.2.4.3 Bal nem
Hava iindeki, ayn scaklktaki ksm su buhar basncnn, doymu durumdaki su buhar ksm
basncna oran olarak tanmlanr ve aadaki eitlik ile hesaplanr.
p
=
ps
Bal nem (), bir ondalk kesir hlinde denklemde yer almaldr.
2.2.2.4.4 Yzeyin kritik nemi
Yzeyin bozulmasna, zellikle kf oluumuna neden olan yzeydeki bal nem olarak
tanmlanr. Bal nem deerinin, ksa sreler iin bile % 80 ve stndeki bir oranda yksek
olmas durumunda, yzeylerde kf oluma riski vardr.
2.2.2.4.5 Doymu buhar basnc ve scakl
Doymu buhar basncnn bir fonksiyonu olarak scaklk, aada verilen denklemler ile
bulunabilir.
p
237,3 log e s
= 610,5 p s 610,5Pa
p
17,269 log e s
610,5
p
265,5 log e s
= 610,5 p s < 610,5Pa
p
21,875 log e s
610,5
Bir dier seenek ise aadaki eitliklere gre doymu buhar basnc deerinden scakl
bulmak iin ps (doyma basnc) ile (scaklk) arasndaki ilikiyi gsteren bir tablo veya bir
grafik hazrlanmasdr.
17.269.
p s = 610,5e 237.3+ 0 C iin
21.875.
p s = 610,5e 265.5 +
< 0 C iin
Yukardaki formller scakln fonksiyonu olarak suyun doymu buhar basncn veren ampirik
ifadelerdir. Bu eitliklerin yerine doymu su buhar tablolar da kullanlabilir. Ek Gde 30,9 C il
(- 20,9C) arasndaki scaklklarda doymu su buhar basnc deerleri tablo hlinde verilmitir.
2.2.2.4.6 Yzeysel sl iletim direnci
Youma tahkiki hesaplamalarnda yap elemanlar i ve d yzeylerindeki yzeysel sl iletim

diren deerleri iin Ri = 0,25 m2K/W ve Re = 0,04 m2K/W deerleri kullanlmaldr.
2.2.2.5 Youma Hesab
2.2.2.5.1 Genel
Bir yap elemannn iki yz arasnda, scaklklarn ve bal nemin farkl olmasndan
kaynaklanan farkl buhar basnlar meydana gelir. Istma periyodu olan k mevsimini dikkate
aldmzda, genellikle i tarafta yksek buhar basnc vardr ve i ortamda gaz hlinde bulunan
su buhar s akm ile ayn ynde hareket ederek d ortama ulamaya alr.
Su buharnn d ortama gaz olarak ulamas hlinde yap elemannn gerek kullanm mr ve
gerekse sl performans asndan bir problem yoktur. Ancak yap elemann oluturan
malzemelerin su buhar geiine gsterdikleri dirence ve malzemelerin srasna bal olarak, yap
elemanndan geerken, su buharnn gaz hlinden sv hle gemesi, yani youmas ihtimali
mevcuttur. Bu hesaplama metotlar genellikle Glaser Metotlar olarak anlr.
2.2.2.5.2 Prensip
Youmann, tahmin edildii ilk aydan balayarak, ortalama aylk d artlar, yln her bir ay iin
youma veya buharlama miktarnn hesaplanmasnda kullanlr. Youmann meydana geldii
bu aylarn sonunda biriken youma suyu miktar ile yln geri kalan blmndeki buharlama
miktar karlatrlr. Tek boyutlu, kararl rejim artlar kabul edilir. Yap elemanlar ierisinden
olan hava hareketleri ele alnmaz.
Aada verilen eitlikle, nem geiinin sadece su buhar difzyonundan olduu kabul edilir.
0 p p
g= = 0 0 = 2x10 10 kg/(m.s.Pa) dr.
x sd
Burada o, su buhar difzyon direnci olup scaklk ve barometrik basnca bal olarak ok kk
deiiklikler gstermektedir. TS 825 Standardnda bu deikenlerin etkileri ihmal edilmitir.
Birim alandaki s ak miktar aadaki eitlikle verilmitir

q= =
d R
Burada scaklk fark olup, sl iletkenlik " ve sl diren R deerlerinin sabit olduu
kabul edilmektedir. Paralel yerletirilmi homojen malzemeler iin, R = d/dr.
2.2.2.5.3 Hesaplamalar
2.2.2.5.3.1 Malzeme zellikleri
Metal levhalar gibi baz malzemeler, etkili bir ekilde su buhar geiini nlerler ve bu sebeple
sonsuz deerine sahiptirler. Bununla birlikte hesaplama ilemi iin malzemenin sonlu bir
deerinin olmas gerektiinden bu tr malzemeler iin deeri 100.000 olarak alnacaktr.
Dtan ie doru n adet ara yzeyin toplanm su buhar difzyon e deer hava tabakas
kalnl hesaplanr.
n
RnI = Re + R j
j =1
n
sId,n = s ,
j=1
d j
Toplam sl diren ve su buhar difzyon edeer hava tabakas kalnl aadaki formller ile
hesaplanr.
N
RTI = Ri + R j + Re
j =1
N
s Id,T = s
j =1
d, j
2.2.2.5.3.2 Is ak younluu, scaklk ve doymu buhar basnc dalm
Is ak younluu
Bir yap elemannn s ak younluu (q) q = U .( i e )
yzey scakl
Bir yap bileeninin i yzey scakl (yi), yi = i Ri .q
D yzey scakl
Bir yap bileeninin, d yzey scakl (yd), yd = e + Re .q
Ara yzey scaklklar

Malzemeler arasndaki her bir ara yzey iin scaklk deeri aadaki eitlie gre hesaplanr.
Rn'
n = e + ' ( i e ) veya 1 = yi R1 .q
RT
1 d
R = = 2 = 1 R2 .q
h
: : :
n = n1 Rn .q
Srekli rejim artlarnn kabulnden dolay her bir katman iin scaklk dalm dorusal olarak
verilmitir (ekil 40). Her bir malzeme katman arasndaki ara yzeylerdeki scakla gre su
buhar doyma basnc hesaplanr.
ekil 40 ok katmanl bir yap elemanndaki scaklk dalm
2.2.2.5.3.3 Balang ay
Balang ay, yap bileeninin herhangi bir yerinde yl ierisinde youma gereklemesi
hlinde, youmann balad ilk aydr. Hesaplamalara balang ayndan balanarak, scaklk,
su buhar doyma basnc ve bileen ierisindeki buhar dalmlar bulunarak balanr. Hesab
yaplan yap bileeninde youma tespit edilmesi hlinde TS 825 Madde 2.5.7de belirtilen
kriterlere uygun olacak ekilde ve bu maddede belirtilen metotlara gre youan suyun ktlesi
hesaplanr. Balang aynn tespiti ve hesaplamalar aadaki verilenlerden uygun olana gre
yaplr.
a.) 12 aydan herhangi bir tanesinde youma bulunmamsa, bileende youma olumad
raporlanr.
b.) 12 aydan herhangi biri veya bir kanda youma bulunursa yl ierisindeki youmann
grld ilk ay balang ay olarak alnr ve bu aydan sonraki her ay iin hesaplamalar
yaplarak youan suyun ktlesi bulunur.
c.) 12 ayn tamamnda youma belirlenmise, herhangi bir aydan balanarak, yap bileeni
ierisindeki youan suyun ktlesi hesaplanr.
2.2.2.5.3.4 Buhar basnc dalm
Her bir katmann su buhar difzyonu e deer hava tabakas kalnl Sdye gre yap
elemannn kesiti izilir. Malzemeler arasndaki her bir ara yzeydeki doymu buhar basnlar
dz izgiler ile birletirilerek izilir.
ekil 41 ok katmanl bir yap elemanndaki buhar basn dalm

2.2.2.5.4 Youma hesab
Bir nceki ayda youma birikmesi yoksa, i ve d buhar basnc (pi ve pd) arasnda dz bir
izgi eklinde buhar basn profili izilir. Bu izgi herhangi bir ara yzeyde doyma basncn
amyorsa youma meydana gelmez.
Yap bileeni ierisindeki su buhar doyma basncnn, bileen ierisindeki her noktada, buhar
doyma basnc deerinden kk olduu durum aadaki ekilde gsterilmitir. Yap bileeni
ierisindeki buhar ak miktar (debi) aadaki forml ile hesaplanr.
pi p d
g = o x
s 'd.T
ekil 42 erisinde youmann olmad ok katmanl bir yap elemannda buhar difzyonu
Buhar basnc herhangi bir ara yzeyde doyma basncn ayorsa, buhar basnc izgileri seri
(dizi) olarak, su buhar doyma basnc profilinde mmkn olduunca bir ka noktada teet
olacak, fakat gemeyecek ekilde tekrar izilir (ekil 43 ve ekil 44). Bu noktalar, youma ara
yzeyleridir.
ekil 43 - Yap Eleman erisindeki Bir Ara Yzey Dzleminde Youmann Olduu Durum.
Youma miktar, tanan nem miktar ile youmann olduu ara yzeyden tanan nem miktar
arasndaki farktr:
p p sw p pd
g sw = o ' i sw'
s s d,sw
'
s d,sw
d.T
Birden fazla youma ara yzeyine sahip bir yap bileeninde, her bir ara yzey iin youma
miktarnn kayd (deeri) tutulur.
ekil 44 - Yap Eleman erisindeki ki Ara Yzeyde Youmann Olduu Durum
ki youma ara yzeyi olumas durumunda youma miktar; her bir youma ara yzey iin
birbirini izleyen dz izgiler arasndaki eim farkndan hesaplanr (ekil 34).
p sw 2 p sw1 p pd
Ara yzey 1: g sw1 = o ' '
sw' 1

s d.sw 2 s d,sw1 s d,sw1
pi psw 2 psw 2 psw1

Ara yzey 2: gsw 2 = o ' '
' '
sd.T s d,sw 2 sd.sw 2 s d,sw1
ekil 45 - Yap Eleman erisinde Yzey Boyunca Youma Olduu Durum
Yap eleman iersinde ara yzey boyunca youma olumas durumunda youma miktar;
aadaki eitlik ile hesaplanr (ekil 45).
p p sw 2 p pd
gsw1 = o ' i sw1'

S dT S d,sw 2 S d.sw1
my = g x t (kg/m2)
AIKLAMA:
Verilen eitliklerde 1 saniyedeki youma miktarn vermekte olup aylk youma miktarn bulmak
iin elde edilen miktarn saniye cinsinden 1 aylk sre ile arplmas gerekmektedir
(t = 86400 x 30).
2.2.2.5.5 Buharlama
Bir veya daha fazla ara yzeyde, nceki aylardan biriken youma olduunda, su buhar basnc,
doyma basncna eit olmal ve buhar basnc profili, youma ara yzeyleri, d buhar basnc ve
i buhar basncn temsil eden deerler arasna dz doru olarak izilmelidir.
ekil 46 Yap Bileeninin Bir Ara Yzeyindeki Buharlama
Buharlama miktar aadaki eitlikle hesaplanr;
p p sw p pd
g ev = o ' i sw'
s s ' d,sw s d.sw
d.T
Not - Buharlama ve youma miktarlar iin ifadeler ayndr. fade pozitif (+) ise youma, negatif ise (-)
buharlama oluur.
Bir yap bileeni ierisinde birden fazla youma ara yzeyi olumas durumunda buharlama
miktar; her bir ara yzey iin ayr hesaplanr (ekil 47).
ekil 47 Bir Yap Bileeni erisinde 2 Ara Yzeyde Youma Olutuunda Buharlama
ki buharlama ara yzeyi iin buharlama miktar aadaki gibi hesaplanr (ekil 37).
p sw 2 p sw1 p pd
Ara yzey 1de: g ev1 = o ' '
sw' 1

s d.sw 2 s d,sw1 s d,sw1
pi psw 2 p psw1
Ara yzey 2de: gev 2 = o ' sw 2
' '
sd.T s d,sw 2 sd.sw 2 s'd,sw1
Hesaplanan ay sonundaki bir ara yzeydeki biriken youma miktar negatif ise bu deer 0 sfr
olarak alnr.
2.2.2.5.6 Buharlama ve youma
Birden fazla youma ara yzeyinin olduu bir yap bileeni ierisinde, bir ara yzeyde youma,
dier ara yzeyde buharlamann olduu aylar olabilir (ekil 48).
ekil 48 Bir Ara Yzde Buharlama Ve ki Ara Yzde Youmann Olutuu Durum
Youma miktar gsw veya buharlama miktar gev her ara yzey iin ayr olarak hesaplanr:
p p sw1 p pd
Katman 1 ve Katman 2 arasndaki youma: g sw = 0 sw 2 sw1

s' d.sw 2 s' d.sw1 s' d.sw1
pi psw 2 psw1 pd
Katman 3 ve Katman 4 arasndaki buharlama: gev = 0

s'd.T s'd.sw 2 s'd.sw 2 s'd.sw1
2.2.2.5.7 Youma kriterleri
Aadaki sralanan maddelere gre hesaplama sonular rapor edilir.
a.) Herhangi ayda herhangi ara yzeyde youma olmamas durumu: Bu durumda
yapnn, yap elemanlar arasndaki youmann olmad rapor edilir.
b.) Bir veya daha ok ara yzeyde youma olmas durumu: Yap bileenlerinin
kararll ve bu yap bileeni ierisinde kullanlm olan s yaltm malzemesinin,
bnyelerindeki nem muhtevasndaki art nedeniyle zayflamamalar veya bozulmamalar
iin aadaki artlar yerine getirilmelidir.
b.1 Youma esnasnda ilgili yap bileeninin iinde toplanan su miktarnn, buharlama
sresi boyunca buharlaarak tekrar evredeki atmosfere verilebilmesi salanmaldr.
Youan su miktarnn tamamnn buharlama sresi boyunca sistemden uzaklamamas
durumunda yap bileeni yeniden tasarmlanmal ve uygunluk salanana kadar youma
tahkiki tekrarlanmaldr.
b.2 Tavan, duvar ve yap bileenlerinde oluan youma suyu ktlesinin miktar toplam
olarak 1,0 kg/m2'yi amamaldr. Bu art aadaki b.3) ve b.4) maddeleri iin geerli
deildir.
b.3 Betonarme duvarlara ieriden yaltm yaplmas durumunda, msaade edilen

youma suyu ktlesinin miktar 0,5 kg/m2'yi amamaldr.
b.4 Ahap malzemelerdeki nem muhtevasnn ktle cinsinden ifade edildii durumda,
ahap malzemenin ktlesinin nem nedeniyle %5'ten daha fazla artmasna izin verilmez.
lenmi ahap mamullerinde (sunta vb.) ise %3'ten daha fazla artmamaldr.
c.) Yap elemannn i yzeyinde youma meydana gelmesi durumu: Bu durumdaki

yap eleman standarda uygun deildir ve yeniden tasarmlanarak uygunluk salanana kadar
youma tahkiki tekrarlanmaldr.
d.) Grafiklerin rapor edilmesi:Youma hesab yaplan yap bileeninde hibir ayda
youma gereklememi olsa bile en azndan Aralk ve Ocak aylar iin difzyon ak
grafikleri raporda yer almaldr. Yln bir veya birden fazla aynda youma gereklemise bu
durumda youmann balad ayn bir nceki ayndan balanp youmann en son
gerekletii aydan bir sonraki ayda dhil olmak zere difzyon ak grafiklerine yer
verilmelidir (rnein bir yap elemannda Kasm, Aralk ve Ocak aylarnda youma
gereklemise Ekim ve ubat ayn da kapsayacak ekilde sz konusu yap eleman iin
toplam 5 adet grafik verilecektir).
e.) izelgelerin rapor edilmesi: Hesaplanan her bir yap eleman iin; Yap bileeninin
termofiziksel zellikleri izelgesi, Yap bileeninin basn ve scaklk dalm izelgesi, Yap
bileenindeki youma ve buharlama miktar izelgesi yaplan projeye uygun olarak
dzenlenerek rapor edilmelidir.
2.3 KULLANIM KILAVUZU

Youma ekran Yap Bileenleri ve Youma Bilgileri olmak zere 2 blmden olumaktadr.
Sa tarafta yer alan Youma Bilgileri blmnde youma hesaplamalar ile ilgili parametre
blmnde girilen deerler grntlenmektedir.
Youma ekrannn sol blmnde ise youma hesab yaplabilecek duvar, tavan, taban gibi
yap bileenleri listelenmektedir. Duvar, taban ve tavan gibi elemanlarn sol tarafnda yer alan +
iareti tasarmc tarafndan malzeme girii blmnde tanmlanan tm yap bileenlerini
gstermektedir. Bu iarete baslmas durumunda seilen yap bileeni ile ilgili kullanc
tarafndan yaplm tm tanmlamalar listelenmektedir. Oluturulan yap elemanlarnn sol
tarafnda bulunan krmz renkli gsterge sz konusu yap bileeni ile ilgili henz hesaplama
yaplmadn gstermektedir. Srayla yap bileeni blmnde oluturulan tm elemanlarn
zerine tklanlmas ile hesaplama yaplr ve daha nce krmz olan gsterge sar renge dnr.
Sar renkli gsterge hesaplamalarn tamamlandn ve izelge, grafik ve raporlarn program
tarafndan oluturulduunu gstermektedir.
ekil 49 Youma Ekran
Bu aamada ZODER TS 825 hesap program, tasarlanan yap bileeninin standarda uygun olup
olmadna dair kullancy n bilgi mesaj ile uyarmaktadr. Hesaplama sonucunda oluturulan
izelge, grafik ve raporlar youma ekran zerinde sekmeler (tab) halinde verilmitir. Srasyla
tm sekmelere baslarak izelge, rapor ve grafikler incelenebilir.
AIKLAMA
Tanmlanan her bir yap bileeni iin youma hesab ayr ayr yaplmal ve elde edilen izelge,
grafik ve sonular raporlanmaldr.
izelge 1de seili bileene ait termofiziksel zellikler tablo halinde verilmektedir. Daha nce
malzeme listesinden seilen yap ve yaltm malzemelerinin sl iletkenlik hesap deeri, su buhar
difzyon diren faktr ve kalnlk verileri kullanlarak, kesit boyunca meydan gelen su buhar
difzyon edeer hava tabakas kalnl ve sl diren deerleri izelge halinde verilmektedir.
ekil 50 Yap Bileeninin Termofiziksel zellikleri izelgesi (izelge 1)
Oluturulan izelgenin yazdrlmas; sol st kede bulunan yazdr (print) butonu ile
yaplmaktadr.
Ayrca hesaplama sonularnn gsterildii izelge, butonu ile pdf formatnda
kaydedilebilir.
Tasarmda herhangi bir deiiklik yaplmas durumunda izelgenin yenilenmesi iin

yenile (refresh) butonu kullanlabilir.
zoom komutu ile ise izelgeye yaknlap uzaklalabilir.

izelge 2 blmnde seilen yap elemannn kesitinde meydana gelen aylk scaklk ve basn
dalmlar gsterilmektedir.
ekil 51 Yap Bileeninin Basn ve Scaklk Dalm izelgesi (izelge 2)
AIKLAMA
Bu izelgede verilen scaklk ve basn dalm verileri; youma grafiklerinin oluturulmasnda
temel veri olarak kullanlmaktadr. Bu izelgede youmann olutuu ara yzey farkl bir renk ile
gsterilmektedir. Ara kesitte yaplan youma tahkikinin yan sra i yzeyde kf oluumu riskinin
analizi bu blmde yaplmaktadr. yzeyde kflenme olumamas iin; i yzey scaklnn
kullanm amacna gre belirlenen i ortam scaklnn en fazla 3C altnda olmas
gerekmektedir.
Temel olarak ZODER TS 825 hesap program bu izelgede gsterilen aylk i yzey scaklklarn,
kullanm amacna gre standart metninde tanmlanan i ortam scakl ile mukayese ederek bu
artn salanp salanmadn analiz etmektedir. Tasarm kriteri olan en dk yzey scakl
deerinin uygunluu bu izelgenin alt tarafnda verilmektedir. Uygun olmayan tasarmlar, sz
konusu art salanana kadar yeniden dzenlenmelidir.
Youma grafikleri sekmesine baslmasyla, her ay iin youma grafikleri ekrana gelir. Aylk
olarak verilen youma grafiklerinde; yatay eksen su buhar difzyonu edeer hava tabakas
kalnl (Sd), dey eksen ise su buhar ksmi basncn (P) ifade etmektedir.
ekil 52 Youma Grafikleri
Mavi renk ile gsterilen eri; yap eleman kesitinde meydana gelen buhar difzyonu dorusunu,
krmz renkli eri ise yap eleman kesitinde meydana gelen scaklk dalmna gre belirlenen
doyma basnc erisini temsil etmektedir. Erilerin hibir ayda birbirini kesmemesi durumu
ideal durum olarak tanmlanmaktadr. ki erinin herhangi bir ayda kesimesi durumunda
youma meydana gelmektedir.
Youma grafiklerinin verildii ekranda yer alan st men ve ara ubuunda; grafiklerin
yazdrlmas iin yazdr (print) butonu, sayfa yapsnn ayarlanmas iin sayfa yaps (page
setup) butonu, grafiklerin farkl bir formatnda dosyaya kaydedilmesi iin export report
butonu, grntnn bytlmesi veya kltlmesi iin zoom komutu, ilgili sayfann
kapatlmas iin zoom komutu, sayfann arka plannn dzenlenmesi iin arka yap
(background) komutu gibi baz kullanlabilecek fonksiyonlar yer almaktadr.
Youma ile ilgili olarak standartta tanmlanan snr artlar, youmann meydana geldii
arakesitte bulunan malzemelere gre farkllklar gstermektedir. Bu sebeple youmann olduu
arakesitte bulunan malzemeler ile ilgili baz bilgilerin verilmesi gerekmektedir.
ekil 53 Bilgi Girii
Sadece youmann meydana gelmesi durumunda kullanlan, bilgi girii ekranna; youmann
meydana geldii arakesitteki malzemelerin trleri, younluk ve kalnlklar girilmektedir. Gerekli
olan bilgilerin girilmesinin ardndan, Tamam butonuna baslmas durumunda yl boyunca
meydana gelen youma ve buharlama miktarlar raporlanr.
ekil 54 Sonu Ekran
Youma tahkiki neticesinde elde edilen sonular ve bu sonularn standartta tanmlanan snr
artlara uygun olup olmad sonu ekrannda gsterilir. Bu ekranda; her ay iin d scaklk,
bal nem ve hesaplamalarda youmann tespit edildii ilk aydan balayarak tm aylarda elde
edilen youma ve buharlama miktarlar verilmektedir. Elde edilen pozitif deerler youma,
negatif deerler ise buharlama olduunu ifade etmektedir.
izelgenin en sanda yer alan kmlatif deerler yl boyunca toplam youan su miktarnn ve
scak aylarda tamamen buharlamann meydana gelip gelmediinin analiz edilmesinde
kullanlr. izelgenin alt blmnde; en dk yzey scakl ve dier youma kriterlerine gre
yaplan analizlerin sonular yer almaktadr. Elde edilen sonu raporu sol stte bulunan yazdr
komutu ile yazdrlabilir.
3 HESAP RAPORU
RAPORU
TS 825 standardnn amac, binalarn enerji verimliliklerinin artrlmas amacyla uzun mrl
ve salad enerji tasarrufu kalc olacak ekilde, binalarda s yaltmnn salanmasdr. Bu
amala sektrde mevcut yaltm malzemelerinin ve tekniklerinin karlatrlarak o proje iin en
uygununun seilebilecei bir hesap metodu nerilmitir ve sonu olarak bir s yaltm projesi
hazrlanmas gerekmektedir. Bu projede, standartta belirtilen hesap metoduyla binann enerji
ihtiyacnn bu standartta verilen snr deerlerin altnda kalmasn salayacak ekilde malzeme
seimi, eleman boyutlandrlmas ve ayrntl zmlerinin belirtilmesi gerekmektedir.
Is yaltm projesinde aada verilen bilgiler bulunmaldr:
Is kayplar, s kazanlar, kazan/kayp oran, kazan kullanm faktr, aylk ve yllk

stma enerjisi ihtiyacnn byklkleri, TS 825 standardnda verilen binann zgl s
kayb ve yllk stma enerjisi ihtiyac izelgelerindeki rneklerde olduu gibi
izelgeler hlinde verilmeli ve hesaplanan yllk stma enerjisi ihtiyacnn (Q), TS 825
Standardnda verilen yllk stma enerjisi (Q) snr deerinden byk olmad
gsterilmelidir.
Konutlar dnda farkl amalarla kullanlan binalarda yaplacak hesaplamalarda, binadaki

farkl blmler arasndaki scaklk fark 4 Kden daha fazla ise bu binada birden fazla
blm iin yaplacak olan stma enerjisi ihtiyac hesabnda, bina blmlerin snrlar
ematik olarak izilmeli, snrlarn lleri ve blmlerin scaklk deerleri zerinde
gsterilmelidir.
Binann s kaybeden yzeylerindeki d duvar, tavan ve taban/demelerde kullanlan

malzemeler, bu malzemelerin eleman iindeki sralan ve kalnlklar, duvar, tavan ve
taban/deme elemanlarnn alanlar ve U deerleri belirtilmelidir.
Pencere sistemlerinde kullanlan cam ve erevenin tipi, btn ynler iin ayr ayr
pencere alanlar ve U deerleri ile ereve sistemi iin gerekli olan hava deiim oran
(nh) belirtilmelidir.
Duvar-pencere, duvar-tavan, taban/deme-duvar birleim yerlerinin detaylar izimlerle

gsterilmelidir.
Havalandrma tipi belirtilmeli, mekanik havalandrma sz konusu ise, hesaplamalar ve

sonular belirtilmelidir.
Binann s kaybeden yzeylerinde oluabilecek youma, TS 825de belirtildii ekilde

incelenerek gerekli izim ve hesaplamalar yaplmaldr.
Burada belirtilen gerekli tm izelgeler, grafikler ve ilgili byklkler ZODER TS

825 hesap program tarafndan otomatik olarak oluturulmaktadr.
3.1 ZELGELER
Projeye ait verilerin girilmesi ile ZODER TS 825 hesap program, hesaplama sonularn
gsteren ve proje raporunda yer almas gereken izelgeleri oluturmaktadr. ZODER TS 825
Hesap Programnn izelgeler panelinde youma raporlarnn dnda;
Proje bilgileri izelgesi (Raporu kapa),
zgl s kayb hesaplama izelgesi (izelge 1),
Yllk stma enerjisi ihtiyac izelgesi (izelge 2),
Is ihtiyac kimlik belgesi ve
Kesit grntleri elde edilmektedir.
izelgeler panelinden istenilen rapor zerine tklanlarak raporlar elde edilebilir. Tm

izelgelerde sa st kede; incelenen izelgenin yazdrlmas iin yazdr (print) butonu,
proje verilerinde veya tasarmnda herhangi bir deiiklik yaplmas durumunda izelgenin
gncellenmesini salayan yenile (refresh) butonu, izelgenin pdf formatnda dosyaya
kaydedilmesi iin export report butonu ve izelge grntsnn bytlmesi veya
kltlmesi iin zoom komutu kullanlabilir.
Ayrca; sayfa saysnn birden fazla olduu izelgelerde, sayfalar arasnda gei yaplabilmesi iin;
butonu bir sonraki sayfay,
butonu en son sayfay,
butonu bir nceki sayfay ve
butonu ilk sayfay gsteren komutlar bulunmaktadr.
AIKLAMA
Kullanm kolayl salamas iin; bu blmde yer alan izelgelerin tm, dosya mensnde ve
ara ubuunda bulunan komutu ile tek ilem yaplarak yazdrlabilir.
ekil 55 Tmn Yazdr Komutu

3.1 PROJE BLGLER ZELGES
ekil 56 Proje Bilgileri izelgesi
ZODER TS 825 Hesap Programnda otomatik olarak oluturulan bu izelge Is Yaltm hesap
Raporunun kapa konumundadr. Bu izelgede bina sahibine ait bilgiler; bina sahibinin ad ve
soyad, uygulama yaplacak olan binann hangi ama iin kullanlaca ve bu yapnn ka katl
olduu ile ilgili bilgiler gsterilmektedir.
Binaya ilikin temel bilgilerin yan sra uygulama yaplacak olan yapnn zerinde bulunduu
arsa ile ilgili hem genel hem de kadastro bilgileri verilmektedir. Burada ncelikle arsann
bulunduu il, ile, mahalle ve sokak bilgileri gibi genel bilgiler verilip daha sonraki aamada
binann bulunduu yerin daha iyi tariflenebilmesi iin gerekli olan kadastro bilgileri pafta, ada,
parsel olarak bu izelgede yer almaktadr.
Proje bilgileri izelgesinde, tasarm yapann ad ve soyad, unvan ve oda sicil numaras gibi
kiisel temel bilgiler de bulunmaktadr. Onay blm ise projenin onay mercileri tarafndan
kontrol edilerek imzalanmas iin hazrlanm bir blm olarak bu izelge iersisinde
bulunmaktadr. Bu izelgede yer alan onay blm ZODER TS 825 Hesap Program tarafndan
yetkili mercilerce doldurulmak zere bo braklmaktadr.
3.2 ZGL ISI KAYBI HESAPLAMA ZELGES (ZELGE 1) (EK-I)
ekil 57 zgl Is Kayb Hesaplama izelgesi
Projesi hazrlanan binann zgl s kaybnn tayini iin yaplan hesaplama sonularnn verildii
izelgedir. Ele alnan binada s geiinin meydana geldii (duvarlar, demeler, atlar,
pencereler, kaplar vb.) tm yap elemanlar ve bu yap elemanlarnn tekilinde tasarmcnn
kulland yap malzemelerinin isimleri, kalnlklar, dizili sralar, sl iletkenlik hesap deerleri
bu izelgede gsterilmektedir. Tasarmc tarafndan oluturulan tm yap elemanlarnn sl
direnleri, detaylarda elde edilen sl geirgenlik katsaylar ve alanlar bu izelgede
gsterilmektedir.
ZODER TS 825 Hesap Program, tasarm yaplan binada kullanlan yap malzemelerine dair
veri girii dorultusunda yapnn iletim ve havalandrma yoluyla meydana gelen zgl s kayb
hesabnn sonularn bu izelge vastasyla raporlamaktadr. letimle olan zgl s kaybnn
birim scaklk fark iin ele alnmaktadr.
ZODER TS 825 Hesap Program tarafndan otomatik olarak oluturulan bu izelge neticesinde
elde edilen zgl s kayb deeri, binann bulunduu corafi konumuna gre deien iklim
koullarna bal olarak binann yllk net stma enerjisi ihtiyacnn hesaplanmasnda
kullanlmaktadr.
3.3 YILLIK ISITMA ENERJS HTYACI ZELGES (ZELGE 2) (EK J)
ekil 58 Yllk Istma Enerjisi Hesaplama izelgesi
Tasarm yaplan binann yllk net stma enerjisi ihtiyacn gsteren izelgedir. Bu izelgede
yapnn aylk d ortam scaklna bal olarak s kayp ve kazanlar listelenmektedir. s
kazanlar ve aylk gne nm iddetine bal olarak elde edilen gne enerjisi kazanlar bu
izelgede gsterilmektedir. Elde edilen s kazanlarnn, s kayplar zerine olan etkisi;
kullanm oranlar ve kullanm faktrleri ile ifade edilmektedir.
ZODER TS 825 hesap program tarafndan hesaplanan kazan kullanm oranlar ve faktrleri
aylk olarak bu izelgede verilmektedir. Is kayp ve kazanlar ile kazan kullanm faktr
kullanlarak elde edilen aylk net stma enerjisi ihtiyac kJ cinsinden bulunur. Bu izelgede,
elde edilen aylk deerlerin yan sra bu deerlerin toplanmas sonucu elde edilen yllk net stma
enerjisini verilmektedir.
izelgenin alt blmnde TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar Standard kapsamnda

Atop/Vbrt oranna bal olarak verilen enerji limitleri gsterilmekte ve zerinde hesaplama
yaplan binann birim alan veya hacim bana ihtiya duyaca enerji miktar ile standardn izin
vermi olduu maksimum deerler mukayese edilmektedir. Bu izelgede hesaplanan deer ile
limit deerlerin mukayesesine bal olarak yaplan tasarmn standarda uygun olup olmad
bildirilmektedir.
3.4 ISI HTYACI KMLK BELGES
ekil 59 Istma htiyac Kimlik Belgesi
08 Mays 2000 tarihli Binalarda Is Yaltm Ynetmelii, yapnn kullanlmas srasnda

greceli olarak ihtiya duyaca enerji miktarn, dolaysyla yakt faturasnn yaklak bedelini
gsteren Is htiyac Kimlik Belgesini hayata geirmitir. Bu belge kiralama veya satn alma
aamasnda kullanclarn; yatrm bedelinin yan sra iletme bedellerini de gz nne
alabilmelerini salar. Is ihtiyac kimlik belgesi, ayn kira veya alm bedeline sahip iki yapdan
kullanm boyunca daha az enerji tketecek olannn seilmesine olanak vermesiyle, yaltml bina
taleplerinin ve arznn olumasnda nemli role sahiptir.
Ynetmelie gre bu belge; yetkili s yaltm projecisi ve uygulamay yapan makine mhendisleri
tarafndan doldurulup imzalanacak ve daha sonra belediye veya valilikler tarafndan onaylanarak
yap kullanm izin belgelerine eklenecektir.
Is ihtiyac kimlik belgesinin; bina yneticisinin dosyasnda bulunmas ve bir kopyasnn bina
giriinde grlebilir bir yere aslmas zorunludur. Bu belge, tasarmclara kolaylk salanmas
amacyla ZODER TS 825 Hesap Program tarafndan proje verilerine uygun olarak otomatik
olarak oluturulmaktadr.
3.5 KEST GRNTLER
ekil 60 Kesit Grntleri
TS 825 Hesap Programnn veri girii blmnde tanmlanm olan malzemelerden oluturulan
yap eleman detaylar bu izelgede ematik olarak verilmektedir.
izelgede kullanlan ematik detaylar DIN 4108 Bbl 2:1998 Standard B Eki, Tablo B1 den
alnmtr.
4 VER TABANI GNCELLEME

TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar standardnda, bu programn yaymlanmasnn ardndan
yaplacak olan ve programn alt yapsnn deitirilmesine neden olmayacak (tablo deerleri gibi)
revizyon almalarnn yanstlmas veri taban gncelle fonksiyonu ile yaplabilmektedir.
Veri taban zerinde ZODER tarafndan yaplacak muhtemel deiiklikler, web sitesi zerinden
duyurulacaktr. Yine gncel veritabanlar web sitesinde kullanclara kendi bilgisayarlarna
indirebilecekleri ekilde sunulacaktr.
Bu blm bu yeni veri taban zerinden eski veri tabannn gncellenmesini salamaktadr.
ekil 61 Gncelleme Ekran
ndirilen dosyann yolunun belirtilmesi yeterlidir. Gncelle butonuna baslarak ilem

balatlr. Bir hata olumas halinde kullanc veri taban geri yklenir.
5 GER DEME SRES LEMLER

Geri deme sresi hesab TS 825 Standard ve Binalarda Is Yaltm Ynetmeliinde bulunmayp,
kullanclara yaltmn karlln hesaplayabilmeleri asndan opsiyonel olarak sunulmutur.
Kullanclarn geri deme sresini hesaplayabilmeleri iin ncelikle tm yap bileenlerini girmi
olmalar gerekmektedir. Yine geri demeden bahsedilebilmesi iin bu yap bileenleri ierisinde
mutlaka yaltm malzemelerinin (Malzeme listesinde 10 numaral gruptaki malzemeler) de
bulunuyor olmas gerekmektedir.
Yap bileenlerinin girilmesinin ardndan, eer daha nce gncellenmemise programa stma
sistemi ile ilgili bilgiler (Kazan verimi, yakt alt sl deeri, yakt birim fiyat ve efektif faiz oran)
girilmelidir. Geri deme sresi ile ilgili hesaplama prosedrnde kullanlan stma sistemine ait
bilgilerin girileri Parametre girileri > Istma sistemi parametreleri bal altndan
yaplmaktadr. Bu bilgilerin ele alnan projeye uygun olarak gncellenmemesi durumunda,
program; geri demesi sresi ile ilgili hesaplamalar varsaylan deerlere gre yapacaktr. Istma
sistemine ynelik tm veri girilerinin tamamlanmasnn ardndan, Geri deme Sresi ekranna
gidilerek hesaplama yaplmaktadr. Bu ekranda kullancnn sadece Yaltm maliyeti bilgisini
programa girmesi gerekmekte, dier bilgiler ise dorudan program tarafndan ekrana
getirilmektedir. Ardndan da Raporla butonuna baslarak geri deme sresi grafii elde
edilebilmektedir.
ekil 62 Geri deme Sresi sayfas

Geri deme sresi ekrannda sa st ksmda pencerenin geri deme sresi hesabna katlp
katlmad veya nasl katld hakknda bir uyar notu bulunmaktadr. Geri deme sresi
hesabnda pencerenin de dikkate alnmas isteniyorsa, Proje Bilgileri ekrannn altndaki
Yaltmsz durumdaki pencerenin sl geirgenlik deeri blmne ilgili deer girilmelidir.
Buraya herhangi bir bilgi girii yaplmad takdirde program, pencereleri geri deme sresi
hesabna dhil etmeyecektir.
IZODER TS 825 Hesap Program geri deme sresinin belirlenebilmesi iin ele alnan projenin
yaltml ve yaltmsz durumda yllk stma enerjisi ihtiyacn otomatik olarak hesaplamaktadr.
Kullancdan sadece Yatrm Maliyeti ve yaltmsz durumda kullanlan pencerenin sl
geirgenlik katsays verilerinin tanmlanmas istenmektedir. Geri deme hesaplarnda
kullanlacak olan U deeri semesi istenmektedir.
Geri deme sresi hesab, yaltm ile salanan tasarruf ile yaltmn parasal deerlerinin
karlatrlmas temel alnarak yaplmaktadr. Hesaplamalarda parann zaman deeri gz nne
alnmtr. Bu nedenle yaltm maliyetini gsteren eri zamanla art gstermektedir.
Yaltm maliyetini gsteren eri, kullanc tarafndan girilen yaltm maliyetinin, parann zaman
deeri hesaba katlarak ileriki yllara tanmas prensibi ile izilmitir. Erinin denklemi aada
verilmektedir:
n
Yaltm iin gerekli yatrmn parasal deeri: C yal * (1 + faiz )
Yaltm ile elde edilen tasarrufu gsteren eri ise, yapda kullanlan yaltm malzemeleriyle
salanan ve TS 825e gre program tarafndan hesaplanan s tasarruf miktarnn parasal
deerinin yine parann zaman deeri gz nne alnarak ileriki yllara kmlatif olarak
tanmas ile elde edilmektedir. Temelde kullanlan denklem yukarda yaltm maliyeti
hesabndaki ile ayn olmakla beraber, n. bir yldaki tasarruf miktarnda nceki (n-1) yldaki
tasarrufun katks olmas nedeniyle aadaki formu almaktadr:
(1 + faiz ) n +1 1
Yaltm ile salanan tasarrufun parasal deeri: C tas *
faiz
Cyal: Yaltm iin gerekli ilk yatrm maliyeti

Ctas: Yaltm ile bir ylda salanan tasarrufun parasal deeri
Faiz: Efektif faiz oran
n: Yl
nemli: Hesaplamalarda hem yaltm hem de tasarrufun parasal deerlerindeki art da enflasyon deil
parann zaman iinde deer kazanmas esas alnmtr. Bu nedenle Parametre girileri > Istma sistemi
parametreleri bal altnda programa girilen faiz oran efektif faiz oran olarak dnlmelidir.
6 RNEK HESAPLAMALAR
rnek Proje 1:
3 nc derece gn blgesinde bulunan ve dtan da 9 m eninde, 10 m boyunda ve 5,5 m

yksekliinde olan iki katl yma olarak inaa edilmi bir konut rnek alnarak tek hacimli
binaya rnek olarak yllk stma enerjisi ihtiyac aadaki ekilde hesaplanr.
ncelikle binadaki d duvar, pencere, tavan, taban/deme, d ortamla temas eden deme
alan vb. alanlar hesaplanr. rnek binamzda bu alanlar aadaki gibi hesaplanmtr.
Betonarme alan, Abet= ((10 x 2 + 9 x 2)x(0,12 x 3)) = 13,7 m2
D duvar alan, AD = (9 x 5,5 x 2 + 10 x 5,5 x 2 ) - AP Abet

AD = 173,3 m2
Tavan alan, AT = 9 x 10 = 90 m2
Deme alan, At = 9 x 10 = 90 m2 dir.
Pencere alan, AP = 20 m2
D kap alan, Ak = 2 m 2
Atop = 389 m2, Vbrt = 9 x 10 x 5,5 = 495 m3

ekil 63 rnek Binann Boyutlar
An = 0,32 x Vbrt = 0,32 x 495 = 158,4 m2
Daha sonra yap elemanlarnn ayr ayr U deerleri hesaplanr. rnek binamzda yaltmn
standarda uygun olmas hedeflenmitir. Duvarlarda tula ve betonarme zerine d taraftan =
0,035 W/m.K olan yaltm malzemesinin kalnl 5 cmdir. Pencereler ok katl camdr. Tavanda
= 0,040 W/m.K olan yaltm malzemesinin kalnl 12 cmdir. Demede = 0,030 W/m.K
olan yaltm malzemesinin kalnl 6 cmdir.
Burada anlatlan hesaplamalar Tablo 11 ve Tablo 12de rnek olarak gsterilmitir. Ayrca
elemanlarda youma olmayacak ve s kprs meydana gelmeyecek ekilde tedbirlerin alnd
kabul edilmi olup, kat aras betonarme TS 825e gre R direnci 0,8 olacak ekilde yaltlmtr.
Dolaysyla yap elemanlarnn U deerleri belirtilen klsik hesap metoduna gre,
UD= 0,471 W/m2K, UDbet = 0,575 W/m2K, Up= 2,4 W/m2K, UT= 0,305 W/m2K, Uk= 4 W/m2K
Ut=0,432 W/m2Kdir.
Binadan iletim ve tanm yoluyla olan s kayb HT,

HT = 173,3 x 0,471 + 13,7 x 0,575 + 20 x 2,4 + 0,8 x 90 x 0,305 + 0,5 x 90 x 0,432 + 2 x 4 = 186,9
W/K olarak hesaplanr.
Yukardaki iletimle olan s kayb hesab yaplrken, rnek olarak seilen binada ynetmelik
gerei btn betonarme blmler s kprs meydana getirmeyecek ekilde yaltldndan l x
UI katks ihmal edilmitir.
Binadan havalandrma ile olan kayplar iin, mekanik havalandrma olmadndan 0,33.nh.Vn
eitlii kullanlr. Doal havalandrma olduundan nh = 0,8 h-1 alnr. Binann havalandrma
hesabnda kullanlacak olan hacmi (Vh ) ise 0,8 x Vbrt = 0,8 x 495 = 396 m3 bulunur.
Bu durumda; Hv = 0,33 x 0,8 x 396 = 104,54 W/Kdir.
Dolaysyla binann zgl s kayb (H); H = HT + Hv = 190,54 + 104,53 = 295,07 W/Kdir.
Bina konut olarak kullanlaca iin i s kazanlar 5 W/m2 olarak alnabilir. Bu durumda rnek
bina iin i kazanlar; An x 5 =158,4 x 5 = 792 Wtr. Gne enerjisi kazanlarnn hesaplanmas
srasnda kullanlacak olan glgelenme faktr iin, binann 3 kattan daha az katl ve etrafnn
ak olduu kabul edilerek ve ri,ay = 0,8 deeri seilir (tablo 1). gi,ay deeri pencere sisteminde
ok katl cam kullanlm olduu iin g deeri olarak 0,75 (Tablo 2) alnr ve gi,ay = Fw.g eitlii
kullanlarak hesaplanr. Bu rnekte gi,ay = 0,80 x 0,75 = 0,60dr.
Ai deerleri, yani her yn iin toplam pencere alanlar hesaplanr. rnek olarak seilen binada
aada verilen pencere alanlar hesaplanmtr.
Agney = 8 m2, Akuzey = 4 m2, Adou = 4 m2, Abat = 4 m2
Ii,ay deerleri ise her ay iin Ek Lden (TS 825 - Ek C) alnr. Ocak ay iin rnek olmak zere
tablodan alnan aylk gne nm iddeti deerleri aadaki gibidir.
Igney,ocak = 72 W/m2 Ikuzey,ocak = 26 W/m2 Ibat/dou,ocak = 43 W/m2
s,ocak = 0,8 x 0,6 x 72 x 8 + 0,8 x 0,6 x 26 x 4 + 0,8 x 0,6 x 43 x 4 + 0,8 x 0,6 x 43 x 4 = 492W.
Kazan kullanm faktrnn hesaplanmas iin nce KKOocak hesaplanr. Bu hesaplamada

gerekli olan I ve s,ocak deerleri ile H deerleri daha nce hesaplanm idi.
Bina konut olarak kullanlaca iin i, tablo 5den (TS 825 Ek B.1) 19C olarak alnr.
e,ocak ise tablo 4den (TS 825 Ek B.2) alnr. III. derece gn blgesi iin bu deer -0,3 Ctur.
KKOocak = (792+492) / 291,44 x (19-(-0,3)) = 0,23
Kazan kullanm faktr ocak ise;

ocak = 1 - e-1/KKOocak =1-e-0,23= 0,99 olarak hesaplanr. Bu durumda ocak ay iin s kazanlar
ocak (I + s,ocak) = 0,99 x (792 + 492) = 0,99 x 1284= 1258,3 W olarak bulunur.
Bulunan deerler aadaki eitlikte yerlerine konulduunda;
Qay = [H (i - e) - (i,ay + s,ay)] . t

Qay = [ 291,44 x (19 (-0,3)) 1258,3] x 86400 x 30 x 10-3
Qay = 11.285.153 kJ olarak bulunur.
Buraya kadar yaplan hesaplar her ay iin tekrarlanarak toplam s kayb bulunur ve
karlatrma yaplarak standarda uygunluu kontrol edilir. Bu hesaplamalarn daha kolay takip
edilebilmesi iin binann zgl s kayb ve yllk stma enerjisi ihtiyac izelgeleri rnek olarak
verilmitir.
Not - Hesap rneinde d lleri verilen rnek binann oda ykseklii 2,60 mden kktr.
1 2 3 4 5 6 7 8
Is kaybeden Binadaki yap elemanlar Yap Isl Isl iletkenlik Is Is Is
yzey eleman iletkenlik direnci geirgenlik kaybedilen kayb
kalnl hesap deeri katsays yzey
d h R, U A AxU
2 2 2
(m) (W/mK) (m K/W) (W/m K) (m ) W/K
1
RI ) 0,130
2
Sva ) 0,02 1 0,02
Duvar 3
DD tayc tula ) 0,24 0,5 0,48
Yzeyleri 4
Is yaltm malzemesi ) 0,05 0,035 1,429
2
Sva ) 0,008 0,35 0,023
1
Re ) 0,040
Toplam 2,122 0,471 173,3 81,62
1
RI ) 0,130
2
Sva ) 0,02 1 0,02
Duvar 5
Betonarme ) 0,24 2,5 0,096
Yzeyleri 4
(betonarme) 2
Sva ) 0,008 0,35 0,023
1
Re ) 0,040
Toplam 1,738 0,575 13,7 7,88
1
RI ) 0,130
2
Sva ) 0,02 1 0,02
5
Tavan Betonarme ) 0,12 2,5 0,048
4
1
Re ) 0,080
Toplam 3,278 0,305 x 0,8 90 21,96
1
RI ) 0,170
6
PVC yer demesi ) 0,005 0,23 0,022
7
ap ) 0,030 1,40 0,021
4
Is yaltm malzemesi ) 0,060 0,03 2
7
Taban/Deme Tesviye ap ) 0,020 1,40 0,014
8
Hafif beton ) 0,100 1,10 0,091
1
Re ) 0
Toplam 2,318 0,432 x 0,5 90 19,44
D kap 4 2 8
Pencere 2,4 20 48
Yap elemanlarndan iletim ve tanm yoluyla gerekleen s kayb toplam = 186,9
1)
izelge 1 den alnacaktr. AU = UDAD + Up.Ap + 0,8 UT.AT + 0,5 UtAt + UdAd +....
2)
Ek E Sra no 4ten alnmtr. AU = 186,9 W/K
3)
Ek E Sra no 7den alnmtr. zgl s kayb ; H = HT + Hv
4)
Ek E Sra no 10 dan alnmtr. letim ve tanm yoluyla gerekleen s kayb ; HT = AU + l Ul
5)
Ek E Sra no 5ten alnmtr. Havalandrma yoluyla gerekleen s kayb
6)
Ek E Sra no 9dan alnmtr. Hv = 0,33 . nh . Vh = 0,33 x 0,8 x 396 = 104,54 W/K
7)
Ek E Sra no 4ten alnmtr. H = HT + Hv = 186,9 + 104,54 = 291,44 W/K
8)
Ek E Sra no 5ten alnmtr.
Tablo 11 - Binann zgl s kayb
Is kayb Is kazanlar Kazan

Istma
zgl Gne kullan
Scaklk Is s KKO enerjisi
Aylar s enerjisi Toplam m
fark kayplar kazanc ihtiyac
kayb kazanc faktr
H= T =i
i-e H(i-e) i s ay Qay
HT+Hv + s
(W/K) (K,C) (W) (W) (W) (W) (-) (-) (kJ)
11.285.15
Ocak 19,3 492 1.284 0,23 0,99
5.625 3
10.863.27
ubat 19,1 612 1.404 0,25 0,98
5.567 9
Mart 14,9 4.342 760 1.552 0,36 0,94 7.473.047
Nisan 8,9 2.594 791 1.583 0,61 0,81 3.400.108
Mays 4,6 1.341 943 1.735 1,29 0,54 1.047.427
291,4 792
Haziran 0,5 993 1.785 12,23 0
4 146 0
Temmu e
966 1.758 0,00 0
z yksek 0 0
e
Austos 904 1.696 0,00 0
yksek 0 0
Eyll 1,8 525 762 1.554 2,96 0 0
Ekim 7,4 2.157 618 1.410 0,65 0,79 2.703.715
Kasm 13,4 3.905 467 1.259 0,32 0,96 6.988.965
10.265.46
Aralk 17,7 430 1.222 0,24 0,98
5.158 0
-3
Qay = [H (i - e) - (i,ay + g,ay)] . t (J) (1k J = 0.278 x 10 kWh) Qyl = Qay = 54.027.154
-3
Toplam s kayb Qyl = 0,278 x 10 x 54.027.154 (kj) = 15.020 kWh
Konutlar iin i s kazanc i,ay 5 . An (W)
Gne enerjisi kazanc s,ay = ri,ay x gi,ay x Ii,ay x Ai
Kazan kayp oran KKOay = (i,ay + s,ay) / H(i,ay - e,ay)
Kazan kullanm faktr ay = 1 - e(-1/KKOay)
rnek binadaki kullanm alan An bana den yllk stma enerjisi ihtiyac;
Q = Qyl/An = 94,82 kWh/m2 An = 0,32 Vbrt = 158,4 m2
Atop/Vbrt = 0,785 oran 3. blge iin Ek Adan alnan Q = 76,3 A/V + 36,4 eitliinde yerine konulduunda
rnek bina iin olmas gereken en byk s kayb Q = 96,30 kWh/m2 bulunur ve hesaplanan Q ile
karlatrlarak projenin s kayb asndan uygunluu tanmlanr.
rnekte Q < Q (94,82 < 96,30) olduundan bu bina iin hesaplanan yllk stma enerjisi ihtiyacnn olmas
gereken en byk deerin altnda olduu grlmektedir. O halde bu proje, bu standartta verilen hesap
metoduna gre uygundur.
Tablo 12 - Yllk stma enerjisi ihtiyac
rnek Proje 2:
zellikle ahaptan mamul malzemelerdeki kstlamann da hesaplamalarda gsterilmesi

amacyla, rnek bina duvar prefabrik bir yapdan seilmitir. Dier btn hesaplamalarda
benzer ekilde yaplacaktr. rnek bina duvarnn, 3nc derece-gn blgesinde bulunan Ankara
ilinde ina edildii varsaylm, youma hesaplamalar iin Ankarann bal nem deerleri ve 3.
Blge iin youma hesaplamalarnda kullanlmak zere TS 825de verilen d scaklk deerleri
kullanlmtr.
19 mm Yatk yongal levha

10 cm Polistiren sert kpk levha
19 mm Yatk yongal levha
30 mm Hava tabakas (havalandrmal)

20 mm Giydirme cephe kaplamas
ekil 64 rnek Duvar Kesiti
3nc blge iin d scaklk deerleri, Ankara iline ait d ortamn bal nem deerleri ile tm
hesaplamalarda btn aylar iin alnacak olan i ortam scakl ve i ortamn bal nem
deerleri aadaki gibidir.
D ortam ortam bal nemi

D ortam ortam scakl
bal nemi
scakl (C) (C) (%)
(%)
Ocak -0,3 0,76
ubat 0,1 0,71
Mart 4,1 0,65
Nisan 10,1 0,62
Mays 14,4 0,59
Haziran 18,5 0,55
20 65
Temmuz 21,7 0,49
Austos 21,2 0,48
Eyll 17,2 0,52
Ekim 11,6 0,62
Kasm 5,6 0,72
Aralk 1,3 0,78
Tablo 13 ortam scakl ve i ortam bal nem deerleri
Stun 1 2 3 4 5 6 7 8
No. Tabaka Tabaka Su buhar Difzyon Difzyon Isl Yzeysel sl Yzeysel sl
kalnl difzyon dengi dengi hava iletkenlik iletkenlik iletkenlik direnci,
direnci hava tabakas hesap direnci, malzemenin sl
katsays tabakas kalnl deeri malzemenin direnci
kalnl (kmltif) sl direnci (kmltif)
d Sd SdT h R RT
2 2
- - m - m m W/(m.K) m .K/W m .K/W
1 D yzeyin yzeysel - - - - - 0,04 0,04
sl iletkenlik direnci
2 Yatk yonga levha
0,019 50 0,95 0,95 0,13 0,15 0,186
3 Polistiren sert kpk

0,10 20 2,00 2,95 0,04 2,50 2,686
levha
4 Yatk yonga levha
0,019 50 0,95 3,9 0,13 0,15 2,832
5 yzeyin yzeysel sl
- - - - - 0,25 3,082
iletkenlik direnci
SdT = 3,9 m 1/U = 3,082
Tablo 14 - Yap bileeninin termofiziksel zellikleri izelgesi
Bu yap bileeninin scaklk ve basn dalmlar, youma ve buharlama miktarlar her ay iin
ayr ayr karlr. Ayrca youma grafikleri izilir.
q = U .( i e ) eitliinden her ay iin deien s ak younluu,

= R .q ve = + R .q eitliklerinden i ve d yzey scaklklar,
yi i i yd d e
1 = yi R1 .q ve 2 = 1 R2 .q eitliklerinden ise ara scaklklar hesaplanr ve scaklklara

karlk gelen doymu buhar basnlar izelge 9dan okunarak grafikleri izilir.
Kasm Aralk Ocak ubat Mart

Scaklk Basn Scaklk Basn Scaklk Basn Scaklk Basn Scaklk Basn
dalm dalm dalm dalm dalm dalm dalm dalm dalm dalm
(C) (Pa) (C) (Pa) (C) (Pa) (C) (Pa) (C) (Pa)
D
ortam
5,6 909 1,3 671 -0,3 596 0,1 615 4,1 819
D
yzey
5,8 921 1,5 683 0,0 609 0,4 627 4,3 831
1. Ara
6,5 965 2,4 727 0,9 653 1,3 671 5,1 876
yzey
2. Ara
yzey
18,1 2082 17,6 2011 17,4 1985 17,4 1992 18,0 2057

yzey
18,8 2173 18,5 2126 18,4 2109 18,4 2113 18,7 2157
ortam 20,0 2337 20,0 2337 20,0 2337 20,0 2337 20,0 2337
Tablo 15 - Yap bileeninin basn ve scaklk dalm izelgesi
Ele alnan yap bileeninde tek noktada youma gereklemitir. Aralk, ocak ve ubat aylarnda
youma gereklemi olup bu standartta belirtilen bir gereklilik olmas nedeniyle bu aylarla
birlikte bir ay ncesi olan kasm ay ve bir ay sonras olan mart aylar iin de grafikler
verilmelidir.
2500 2500
2000 2000
1500 1500
1000 1000
500
Youmann
500
olduu ara yzey
0 0
0 1 2 3 4 5 0 1 2 3 4 5
Kasm ay difzyon grafii Aralk ay difzyon grafii

2500 2500
2000 2000
1500 1500
1000
1000
Youmann
Youmann 500
500 olduu arayzey
olduu arayzey
0
0
0 1 2 3 4 5
0 1 2 3 4 5
Ocak ay difzyon grafii ubat ay difzyon grafii

2500
2000
1500
1000
500
0
0 1 2 3 4 5
Mart ay difzyon grafii

ekil 65 Aylara Gre Youma Grafikleri
Aada verilen eitlik ile youma ve buharlama hesaplanarak aada verilmitir. Pozitif olan
deerler youma, negatif deerler ise buharlamay gstermektedir.
p p sw p sw p d
g = o ' i
s s ' d,sw s ' d,sw
d.T
p i = i .p si = 0,65 x 2337 =1519,0 Pa

Ocak ay iin rnek bir hesaplama yaplrsa youan suyun ktlesi;
p d,ocak = d .p sd = 0,76 x 596 = 452,6 Pa psw = 653 Pa
1519 653 653 452,6

g sw,ocak = 2 x10 10 = 1,656 x10 8
3,9 0,95 0 ,95
my = g x t (kg/m2) formlnden my =1,656 x 10-8 x (86400 x 30) = 0,0429 kg/m2 bulunur. Benzer
hesap dier aylara da uygulandnda Tablo 16da verilen sonular elde edilir.
my (kg/m2)
Aylar e (C) d (%) my (kg/m2)
(kmltif)
Aralk 1,3 0,78 0,0278 0,0278
Ocak -0,3 0,76 0,0429 0,0707
ubat 0,1 0,71 0,0213 0,0920
Mart 4,1 0,65 -0,0743 0,0176
Nisan 10,1 0,62 -0,2427 -0,2251
Mays 14,4 0,59 -0,4142 -0,6393
Haziran 18,5 0,55 -0,6385 -1,2778
Temmuz 21,7 0,49 -0,8993 0,000
Austos 21,2 0,48 -0,8812 0,000
Eyll 17,2 0,52 -0,6067 0,000
Ekim 11,6 0,62 -0,2896 0,000
Kasm 5,6 0,72 -0,0724 0,000
Tablo 16 - Yap bileenindeki youma ve buharlama miktar izelgesi
Youmann gerekletii 3 aydaki youan suyun toplam ktlesi 0,092 kg/m2dir. Yap
elemannda biriken su, mart ayndan itibaren buharlamaya balamakta ve austos ayndan
sonra sistemde su kalmamaktadr.
Sonu:
1. yzey scaklklar yi > 17C olduundan kf oluma riski yoktur.
2. Aralk, ocak ve ubat aylarnda toplam 0,092 kg/m2 youma gereklemitir. Ancak bu
miktardaki su miktar snr deer olan 1 kg/m2den daha kk olduundan kabul
edilebilir snrlar ierisinde kalmtr.
3. Youan suyun tamam yaz aylarnda buharlamaktadr.
4. Youan suyun ktlesinin, ilenmi ahaptan mamul malzemenin ktlesinden % 3 daha
fazla olamaz. Ahaptan mamul malzemenin ktlesinin % 3 m = 0,03 x 0,019 x 700 =
0,399kg/m 2 dir. Aralk, ocak ve ubat aylarnda youan toplam su miktar 0,092
kg/m2 olduundan, ahap mamuln ktlesini % 3 orannda artrmamaktadr.
Youma tahkiki yaplan yap bileeni standartta verilen btn kriterleri

saladndan standarda uygundur.
Not: Yukarda rnek olarak verilen hesaplama, sadece bir duvar rnei iin verilmi olup, yapnn d
hava temasl dier blmleri ve toprak temasl duvarlar iin tekrarlanr.
Ek A
Derece Gn Blgelerine Gre llerimiz
ller Tablosu:
01- ADANA 15- BURDUR 29- GMHANE 43- KTAHYA 57- SNOP 71- KIRIKKALE
02- ADIYAMAN 16- BURSA 30- HAKKAR 44- MALATYA 58- SVAS 72- BATMAN
03- AFYON 17- ANAKKALE 31- HATAY 45- MANSA 59- TEKRDA 73- IRNAK
04- ARI 18- ANKIRI 32- ISPARTA 46- K.MARA 60- TOKAT 74- BARTIN
05- AMASYA 19- ORUM 33- EL 47- MARDN 61- TRABZON 75- ARDAHAN
06- ANKARA 20- DENZL 34- STANBUL 48- MULA 62- TUNCEL 76- IDIR
07- ANTALYA 21- DYARBAKIR 35- ZMR 49- MU 63- ANLIURFA 77- YALOVA
08- ARTVN 22- EDRNE 36- KARS 50- NEVSEHR 64- UAK 78- KARABK
09- AYDIN 23- ELAZI 37- KASTAMONU 51- NDE 65- VAN 79- KLS
10- BALIKESR 24- ERZNCAN 38- KAYSER 52- ORDU 66- YOZGAT 80- OSMANYE
11- BLECK 25- ERZURUM 39- KIRKLAREL 53- RZE 67- ZONGULDAK 81- DZCE
12- BNGL 26- ESKEHR 40- KIREHR 54- SAKARYA 68- AKSARAY
13- BTLS 27- GAZANTEP 41- KOCAEL 55- SAMSUN 69- BAYBURT
14- BOLU 28- GRESUN 42- KONYA 56- SRT 70- KARAMAN
Ek B
llere gre derece gn blgeleri
1. BLGE DERECE GN LLER
ADANA AYDIN MERSN OSMANYE
ANTALYA HATAY ZMR
li 2. Blgede olup da kendisi 1.Blgede olan belediyeler

AYVALIK (Balkesir) DALAMAN (Mula) FETHYE (Mula) MARMARS(Mula)
BODRUM (Mula) DATA (Mula) KYCEZ (Mula) MLAS (Mula)
GKOVA (Mula)
SAKARYA ANAKKALE KAHRAMAN MARA RZE TRABZON
ADIYAMAN DENZL KLS SAMSUN YALOVA
AMASYA DYARBAKIR KOCAEL SRT ZONGULDAK
BALIKESR EDRNE MANSA SNOP DZCE
BARTIN GAZ ANTEP MARDN ANLI URFA
BATMAN GRESUN MULA IRNAK
BURSA STANBUL ORDU TEKRDA

HOPA (Artvin) ARHAV (Artvin)

ABANA(Kastamonu) BOZKURT (Kastamonu) ATALZEYTN (Kastamonu)
NEBOLU (Kastamonu) CDE (Kastamonu) DOANYURT (Kastamonu)
AFYON BURDUR KARABK MALATYA
AKSARAY ANKIRI KARAMAN NEVEHR
ANKARA ORUM KIRIKKALE NDE
ARTVN ELAZI KIRKLAREL TOKAT
BLECK ESKEHR KIREHR TUNCEL
BNGL IDIR KONYA UAK
BOLU ISPARTA KTAHYA

POZANTI (Adana) KORKUTEL (Antalya)
MERZFON (Amasya) DURSUNBEY (Balkesir) ULUS (Bartn)

TOSYA (Kastamonu)
ARI ERZURUM KAYSER
ARDAHAN GMHANE MU
BAYBURT HAKKR SVAS
BTLS KARS VAN
ERZNCAN KASTAMONU YOZGAT

KELES (Bursa) EBNKARAHSAR (Giresun) ELBSTAN (K.Mara) MESUDYE (Ordu) ULUDA (Bursa)
AFN (K.Mara) GKSUN (K.Mara)
KII (Bingl) PLMR (Tunceli) SOLHAN (Bingl)
Not - Ekte ad bulunmayan yerleim birimleri ekte verilen bal bulunduklar belediyenin blgesinde
saylr.
Ek C
Pencere sistemlerinin s geirgenlik katsaylar
Cam UH Uf (W/m2K)
Tipi W/m2K 1,0 1,4 1,8 2,2 2,6 3,0 3,4 3,8 7,0
Tek
5,7 4,8 4,8 4,9 5,0 5,1 5,2 5,2 5,3 5,9
Cam
3,3 2,9 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,4 3,5 4,0
3,1 2,8 2,8 2,9 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,9
2,9 2,6 2,7 2,8 2,8 3,0 3,0 3,1 3,2 3,7
2,7 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 2,9 3,0 3,0 3,6
2,5 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,7 2,8 2,9 3,4
ift 2,3 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,7 3,3
Cam 2,1 2,0 2,1 2,2 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 3,1
1,9 1,8 1,9 2,0 2,1 2,2 2,3 2,3 2,4 3,0
1,7 1,7 1,8 1,8 1,9 2,0 2,1 2,2 2,3 2,8
1,5 1,5 1,6 1,7 1,8 1,9 1,9 2,0 2,1 2,6
1,3 1,4 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 1,9 2,0 2,5
1,1 1,2 1,3 1,4 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 2,3
2,3 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,6 2,7 3,2
2,1 2,0 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 3,1
1,9 1,8 1,9 2,0 2,0 2,2 2,2 2,3 2,4 2,9
1,7 1,6 1,7 1,8 1,9 2,0 2,1 2,2 2,2 2,8
l 1,5 1,5 1,6 1,7 1,8 1,9 1,9 2,0 2,1 2,6
Cam 1,3 1,4 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 1,9 2,0 2,5
1,1 1,2 1,3 1,4 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 2,3
0,9 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,6 2,2
0,7 0,9 1,0 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 2,0
0,5 0,7 0,8 0,9 1,0 1,1 1,2 1,2 1,3 1,8
UH: Camn sl geirgenlik katsays (W/m2K)
Uf: erevenin s geirgenlik katsays (W/m2K)
Ek D
ok katl camlarn s geirgenlik katsaylar
Ara boluk dolgusu cinsi

Cam
(Gaz konsantrasyonu 90)
Normal
Tip Cam Yaynm ller mm Hava Argon Kripton SF6
Derecesi
4-6-4 3,3 3,0 2,8 3,0
4-9-4 3,0 2,8 2,6 3,1
Kaplamasz cam
0,89 4-12-4 2,9 2,7 2,6 3,1
(Normal cam)
4-15-4 2,7 2,6 2,6 3,1
4-20-4 2,7 2,6 2,6 3,1
4-6-4 2,9 2,6 2,2 2,6
4-9-4 2,6 2,3 2,0 2,7
Tek kaplamal
0,4 4-12-4 2,4 2,1 2,0 2,7
cam
4-15-4 2,2 2,0 2,0 2,7
4-20-4 2,2 2,0 2,0 2,7
4-6-4 2,7 2,3 1,9 2,3
ift 4-9-4 2,3 2,0 1,6 2,4
Tek kaplamal
cam 0,2 4-12-4 1,9 1,7 1,5 2,4
cam
4-15-4 1,8 1,6 1,6 2,5
4-20-4 1,8 1,7 1,6 2,5
4-6-4 2,6 2,2 1,7 2,1
4-9-4 2,1 1,7 1,3 2,2
Tek kaplamal
0,1 4-12-4 1,8 1,5 1,3 2,3
cam
4-15-4 1,6 1,4 1,3 2,3
4-20-4 1,6 1,4 1,3 2,3
4-6-4 2,5 2,1 1,5 2,0
4-9-4 2,0 1,6 1,3 2,1
Tek kaplamal
0,05 4-12-4 1,7 1,3 1,1 2,2
cam
4-15-4 1,5 1,2 1,1 2,2
4-20-4 1,5 1,2 1,2 2,2
4-6-4-6-4 2,3 2,1 1,8 2,0
Kaplamasz cam
0,89 4-9-4-9-4 2,0 1,9 1,7 2,0
(Normal cam)
4-12-4-12-4 1,9 1,8 1,6 2,0
4-6-4-6-4 2,0 1,7 1,4 1,6
ki kaplamal cam 0,4 4-9-4-9-4 1,7 1,5 1,2 1,6
4-12-4-12-4 1,5 1,3 1,1 1,6
4-6-4-6-4 1,8 1,5 1,1 1,3
l
ki kaplamal cam 0,2 4-9-4-9-4 1,4 1,2 0,9 1,3
cam
4-12-4-12-4 1,2 1,0 0,8 1,4
4-6-4-6-4 1,7 1,3 1,0 1,2
0,1
ki kaplamal cam 4-9-4-9-4 1,3 1,0 0,8 1,2
4-12-4-12-4 1,1 0,9 0,6 1,2
4-6-4-6-4 1,6 1,3 0,9 1,1
0,05
ki kaplamal cam 4-9-4-9-4 1,2 0,9 0,7 1,1
4-12-4-12-4 1,0 0,8 0,5 1,1
Ek E
Yap malzeme ve bileenlerinin birim hacim ktlesi, sl iletkenlik hesap
deeri (
h) ve su buhar difzyon diren faktr (
)
Sra Malzeme veya bileenin eidi Birim Isl Su
No hacim iletkenlik buhar
ktlesi1,2) hesap difzyon
kg/m3 deeri h3) diren
W/mK faktr
4)
1 DOAL TALAR
1.1 Kristal yapl pskrk ve metamorfik talar > 2800 3,5 10000
(mozaik vb.) 2600 2,3 200 / 250
1.2 Tortul, sedimante talar (kum ta, traverten, 2600 2,3 200 / 250
konglomeralar vb.)
1.3 Gzenekli pskrk talar < 1600 0,55 15 / 20
1.4 Granit 2500-2700 2,8 10000
1.5 Bazalt 2700-3000 3,5 10000
1.6 Mermer 2800 3,5 10000
1.7 Al ta < 2600 2,3 200 / 250
1.8 Yapay talar 1750 1,3 40 / 50
1.9 Arduvaz 2000-2800 2,2 800 /

1000
2 DOAL ZEMNLER (doal nemlilikte)
2.1 Kum, kum-akl 1700-2200 2,0 50
2.2 Kil, alvyon 1200-1800 1,5 50
3 DKME MALZEMELER (hava kurusunda, zeri

rtl durumda)
3.1 Kum, akl, krma ta (mcr) 1800 0,70 3
3.2 Bims akl (TS 3234) < 1000 0,19 3
3.3 Yksek frn crufu < 600 0,13 3
3.4 Kmr crufu < 1000 0,23 3
3.5 Gzenekli doal ta mcrlar < 1200 0,22 3

< 1500 0,27 3
3.6 Genletirilmi perlit agregas (TS 3681) < 100 0,060 3
100 < 400 0,16 3
3.7 Genletirilmi mantar paracklar < 200 0,055 3
3.8 Polistiren, sert kpk paracklar 15 0,050 3


W/mK faktr
4)
3.9 Testere ve plnya tala 200 0,070 2
3.10 Saman 150 0,058 3
4 SIVALAR, APLAR VE DER HAR

TABAKALARI
4.1 Kire harc, kire-imento harc 1800 1,0 15 / 35
4.2 imento harc 2000 1,60 15 / 35
4.3 Al harc, kireli al harc 1400 0,70 10
4.4 Sadece al kullanarak (agregasz) yaplm sva 1200 0,51 10
4.5 Al harl ap 2100 1,20 15 / 35
4.6 imento harl ap 2000 1,40 15 / 35
4.7 Dkme asfalt kaplama 2100 0,70 50000
4.8 Anorganik esasl hafif agregalardan yaplm sva 800 0,30

harlar
900 0,35
1000 0,38
4.9 Genletirilmi perlit agregasyla yaplan svalar ve 400 0,14
har ve tabakalar
500 0,16
600 0,20
700 0,24
800 0,29
5 BETON YAPI ELEMANI
(Bu blmde yer alan elemanlar tek bana bir yap elemann ifade etmektedir.
Yap elemannn bir rg harc kullanlarak uygulanmas durumunda h deerleri
Sra no: 7 den alnmaldr.)
5.1 Normal beton (TS 500e uygun), doal agrega veya
mcr kullanlarak yaplm betonlar
2400 2,50 80 - 130
Donatl
Donatsz 2200 1,65 70 / 120
5.2 Kesif dokulu hafif betonlar, (agregalar aras
boluksuz) donatl veya donatsz
5.2.1 Gzenekli hafif agregalar kullanlarak ve kuvars 800 0,39 70 / 150
kumu katlmakszn yaplm betonlar (TS 1114 EN
13055-1'e uygun agregalarla 6) 900 0,44 70 / 150
1000 0,49 70 / 150
1100 0,55 70 / 150

W/mK faktr
4)
1200 0,62 70 / 150
1300 0,70 70 / 150
1400 0,79 70 / 150
1500 0,89 70 / 150
1600 1,00 70 / 150
1800 1,30 70 / 150
2000 1,60 70 / 150
5.2.2 Sadece genletirilmi perlit kullanlarak ve kuvars
kumu katlmakszn yaplm betonlar (TS 3649'a
uygun) 6) 300 0,10 70 / 150
400 0,13 70 / 150
500 0,15 70 / 150
600 0,19 70 / 150
700 0,21 70 / 150
800 0,24 70 / 150
900 0,27 70 / 150
1000 0,30 70 / 150
1200 0,35 70 / 150
1400 0,42 70 / 150
1600 0,49 70 / 150
5.3 Tuvenan hlindeki hafif agregalarla yaplan hafif
betonlar (agregalar aras boluklu)
5.3.1 Gzeneksiz agregalar kullanlarak yaplm 1600 0,81 3-10
betonlar
1800 1,10 3-10
2000 1,40 5-10
5.3.2 Gzenekli hafif agregalar kullanlarak kuvartz 600 0,22 5-15
kumu katlmadan yaplm betonlar 6)
700 0,26 5-15
800 0,28 5-15
1000 0,36 5-15
1200 0,46 5-15
1400 0,57 5-15
1600 0,75 5-15
1800 0,92 5-15
2000 1,20 5-15
5.3.3 Yalnz doal bims kullanlarak ve kuvars kumu 400 0,12 5-15
katlmadan yaplm betonlar
450 0,13 5-15
500 0,15 5-15

W/mK faktr
4)
550 0,16 5-15
600 0,18 5-15
650 0,19 5-15
700 0,20 5-15
750 0,22 5-15
800 0,24 5-15
900 0,27 5-15
1000 0,32 5-15
1100 0,37 5-15
1200 0,41 5-15
1300 0,47 5-15
5.4 Organik bazl agregalarla yaplm hafif betonlar
5.4.1 Ahap testere veya plnya tala betonu 400 0,14 5-15
600 0,19 5-15
800 0,25 5-15
1000 0,35 5-15
1200 0,44 5-15
5.4.2 eltik kap betonu 600 0,14 5-15
700 0,17 5-15
5.5 Buharla sertletirilmi gaz betonlar (TS EN 771-4'e
350 0,11 5 / 10
uygun yap elemanlar dhil)
400 0,13 5 / 10
450 0,15 5 / 10
500 0,15 5 / 10
550 0,18 5 / 10
600 0,19 5 / 10
650 0,21 5 / 10
700 0,22 5 / 10
750 0,24 5 / 10
800 0,25 5 / 10
900 0,29 5 / 10
1000 0,31 5 / 10
6 YAPI PLKALARI VE LEVHALAR


W/mK faktr
4)
6.1 Gaz beton yap levhalar (TS EN 771-4'e uygun
plkalar)
6.1.1 Normal derz kalnlnda ve normal harla
400 0,20 5 / 10
yerletirilen levhalar
500 0,22 5 / 10
600 0,24 5 / 10
700 0,27 5 / 10
800 0,29 5 / 10
6.1.2 nce derzli veya zel yaptrc kullanlarak
350 0,11 5 / 10
yerletirilen levhalar
400 0,13 5 / 10
450 0,15 5 / 10
500 0,16 5 / 10
550 0,18 5 / 10
600 0,19 5 / 10
650 0,21 5 / 10
700 0,22 5 / 10
750 0,24 5 / 10
800 0,25 5 / 10
6.2 Hafif betondan duvar plkalar
800 0,29 5 / 10
900 0,32 5 / 10
1000 0,37 5 / 10
1200 0,47 5 / 10
1400 0,58 5 / 10
6.3 Aldan duvar levhalar ve bloklar (gzenekli,
750 0,35 5 / 10
delikli, dolgu veya agregal olanlar dhil) (TS
451,EN 12859, TS 452, TS 1474'e uygun) 900 0,41 5 / 10
1000 0,47 5 / 10
1200 0,58 5 / 10
6.4 Genletirilmi perlit agregas katlm al duvar
600 0,29 5 / 10
levhalar (TS EN 13169a uygun)
750 0,35 5 / 10
900 0,41 5 / 10
6.5 Al karton plkalar (TS 452ye uygun)
800 0,25 8 / 25
7 KGR DUVARLAR (har fugalar- derzleri
dhil)

W/mK faktr
4)
7.1 Tula duvarlar
7.1.1 TS EN 771-1e uygun tulalarla yaplan kgir

1800 0,81 5 / 10
duvarlar, dolu klinker, dey delikli klinker,
(TS 4562) seramik klinker (TS 2902) 2000 0,96 5 / 10
2200 1,20 5 / 10
2400 1,40 5 / 10
7.1.2 TS EN 771-1e uygun dolu veya dey delikli
1200 0,50 5 / 10
tulalarla duvarlar
1400 0,58 5 / 10
1600 0,68 5 / 10
1800 0,81 5 / 10
2000 0,96 5 / 10
2200 1,20 5 / 10
2400 1,40 5 / 10
7.1.3 Dey delikli tulalarla duvarlar (TS EN 771-1'e uygun
AB snf tulalarla, normal derz veya har cepli)
7.1.3.1 Normal har kullanarak AB snf tulalarla yaplan
550 0,32 5 / 10
duvarlar
600 0,33 5 / 10
650 0,35 5 / 10
700 0,36 5 / 10
750 0,38 5 / 10
800 0,39 5 / 10
850 0,41 5 / 10
900 0,42 5 / 10
950 0,44 5 / 10
1000 0,45 5 / 10
7.1.3.2 TS EN 998-2ye uygun ve younluu 1000
550 0,27 5 / 10
kg/m3n altnda olan har kullanlarak AB snf
tulalarla yaplan duvarlar 600 0,28 5 / 10
650 0,30 5 / 10
700 0,31 5 / 10
750 0,33 5 / 10
800 0,34 5 / 10
850 0,36 5 / 10
900 0,37 5 / 10

W/mK faktr
4)
950 5 / 10
0,38
1000 5 / 10
0,40
7.1.4 Dey delikli hafif tularlarla duvarlar (TS EN 771-
1'e uygun W snf tulalarla, normal derz veya har
cepli)
7.1.4.1 Normal har kullanlarak W snf tulalarla
550 0,22 5 / 10
yaplan duvarlar
600 0,23 5 / 10
650 0,23 5 / 10
700 0,24 5 / 10
750 0,25 5 / 10
800 0,26 5 / 10
850 0,26 5 / 10
900 0,27 5 / 10
950 0,28 5 / 10
1000 0,29 5 / 10
7.1.4.2 TS EN 998-2ye uygun ve younluu 1000
550 0,19 5 / 10
kg/m3n altnda olan har kullanlarak W snf
tulalarla yaplan duvarlar 600 0,20 5 / 10
650 0,20 5 / 10
700 0,21 5 / 10
750 0,22 5 / 10
800 0,23 5 / 10
850 0,23 5 / 10
900 0,24 5 / 10
950 0,25 5 / 10
1000 0,26 5 / 10
7.1.5 Yatay delikli hafif tulalarla yaplan duvarlar
600 0,33 5 / 10
700 0,36 5 / 10
800 0,39 5 / 10
900 0,42 5 / 10
1000 0,45 5 / 10

W/mK faktr
4)
7.2 Kire kum ta duvarlar (TS 808 EN 771-2'ye 700 0,35 5 / 10
uygun) 800 0,40 5 / 10
900 0,44 5 / 10
1000 0,50 5 / 10
1200 0,56 5 / 10
1400 0,70 5 / 10
1600 0,79 15 / 25
1800 0,99 15 / 25
2000 1,10 15 / 25
2200 1,30 15 / 25
7.3 Gaz beton duvar bloklar ile yaplan duvarlar (TS
EN 771-4e uygun)
7.3.1 Normal derz kalnlnda ve normal harla
400 0,20 5 / 10
yerletirilmi bloklarla yaplan duvarlar
450 0,21 5 / 10
500 0,22 5 / 10
550 0,23 5 / 10
600 0,24 5 / 10
650 0,25 5 / 10
700 0,27 5 / 10
800 0,29 5 / 10
7.3.2 TS EN 998-2ye uygun ve younluu 1000
350 0,11 5 / 10
kg/m3n altnda olan har kullanlarak veya zel
yaptrcsyla yerletirilmi (blok uzunluunun en 400 0,13 5 / 10
az 500 mm olmas artyla) gaz beton bloklarla 450 0,15 5 / 10
yaplan duvarlar
500 0,16 5 / 10
550 0,18 5 / 10
600 0,19 5 / 10
650 0,21 5 / 10
700 0,22 5 / 10
750 0,24 5 / 10
800 0,25 5 / 10
7.4 Beton briket veya duvar bloklar ile yaplan
duvarlar
7.4.1 Hafif betondan dolu briket veya dolu bloklarla

450 0,31 5 / 10
yaplan duvarlar (TS 406'ya uygun ve kuvars kumu

W/mK faktr
4)
katlmakszn yaplm briket ve bloklarla) 5) 500 0,32 5 / 10
550 0,33 5 / 10
600 0,34 5 / 10
650 0,35 5 / 10
700 0,37 5 / 10
800 0,40 5 / 10
900 0,43 5 / 10
1000 0,46 5 / 10
1200 0,54 5 / 10
1400 0,63 5 / 10
1600 0,74 10 / 15
1800 0,87 10 / 15
2000 0,99 10 / 15
7.4.2 Doal bims betondan dolu bloklarla yaplan
450 0,28 5 / 10
duvarlar
(TS EN 771-3'e uygun DDB tr bloklarla, kuvars 500 0,29 5 / 10
kumu katlmakszn yaplm) 550 0,30 5 / 10
600 0,31 5 / 10
650 0,32 5 / 10
700 0,33 5 / 10
800 0,36 5 / 10
900 0,39 5 / 10
1000 0,42 5 / 10
1200 0,49 5 / 10
1400 0,57 5 / 10
1600 0,62 10 / 15
1800 0,68 10 / 15
2000 0,74 10 / 15
450 0,23 5 / 10
kg/m3n altnda olan har kullanlarak doal bims
betondan dolu bloklarla yaplan duvarlar (TS EN 500 0,24 5 / 10
771-3'e uygun DDB tr bloklarla, kuvars kumu
550 0,25 5 / 10
katlmakszn yaplm)
600 0,26 5 / 10
650 0,27 5 / 10

W/mK faktr
4)
700 0,28 5 / 10
800 0,30 5 / 10
900 0,32 5 / 10
1000 0,35 5 / 10
7.4.4 Kuvars kumu katlmakszn doal bimsle yaplm
450 0,18 5 / 10
betondan zel yarkl dolu duvar bloklaryla yaplan
duvarlar (TS EN 771-3'e uygun SW tr bloklarla) 500 0,20 5 / 10
550 0,21 5 / 10
600 0,22 5 / 10
650 0,23 5 / 10
700 0,25 5 / 10
800 0,27 5 / 10
900 0,30 5 / 10
1000 0,32 5 / 10
450 0,16 5 / 10
kg/m3n altnda olan har kullanlarak kuvars
kumu katlmakszn doal bimsle yaplm 500 0,17 5 / 10
betondan zel yarkl dolu duvar bloklaryla yaplan 550 0,18 5 / 10
duvarlar (TS EN 771-3'e uygun SW tr bloklarla)
600 0,19 5 / 10
650 0,20 5 / 10
700 0,21 5 / 10
800 0,23 5 / 10
900 0,26 5 / 10
1000 0,29 5 / 10
7.4.6 Genletirilmi perlit betonundan dolu bloklarla
500 0,26 5 / 10
yaplan duvarlar (kuvartz kumu katlmakszn
yaplm bloklarla) (TS 3681e uygun agregayla TS 600 0,29 5 / 10
406'ya uygun olarak yaplm bloklarla 6) 700 0,32 5 / 10
800 0,35 5 / 10
7.5 Boluklu briket veya bloklarla yaplan duvarlar
7.5.1 Hafif betondan boluklu bloklarla yaplan duvarlar

(kuvars kumu katlmakszn TS EN 771-3e uygun
BDB tr bloklarla)
7.5.1.1 Hafif betondan boluklu bloklarla yaplan duvarlar 450 0,28 5 / 10
(kuvars kumu katlmakszn TS EN 771-3e uygun 500 0,29 5 / 10
BDB tr bloklarla)

W/mK faktr
4)
1 sra boluklu; genilik 115 mm, 550 0,31 5 / 10
< 2 sra boluklu; genilik < 240 mm, 700 0,36 5 / 10
< 5 sra boluklu genilik < 425 mm, 1000 0,52 5 / 10
6 sra boluklu; genilik < 490 mm 1200 0,60 5 / 10
olan bloklarda 1400 0,72 5 / 10
1600 0,76 5 / 10
7.5.1.2 TS EN 998-2ye uygun ve younluu 1000 kg/m3
n altnda olan har kullanlarak hafif betondan
boluklu bloklarla yaplan duvarlar (kuvars kumu
katlmakszn TS EN 771-3e uygun BDB tr
bloklarla)
450 0,23 5 / 10
< 2 sra boluklu; genilik < 240 mm , 500 0,25 5 / 10
600 0,28 5 / 10
< 4 sra boluklu; genilik < 365 mm,
650 0,30 5 / 10
< 5 sra boluklu genilik < 490 mm, 700 0,32 5 / 10
6 sra boluklu; genilik < 490 mm 800 0,36 5 / 10
olan bloklarda 900 0,40 5 / 10
1000 0,52 5 / 10
1200 0,60 5 / 10
1400 0,72 5 / 10
1600 0,75 5 / 10
7.5.2 Normal betondan boluklu briket ve bloklarla
yaplan duvarlar (TS 406'ya uygun)
7.5.2.1 2 sra boluklu; genilik < 240 mm ,
3 sra boluklu; genilik < 300 mm,
4 sra boluklu; genilik < 365 mm, <1800 0,92 20 - 30
olan bloklarda
7.5.2.2 2 sra boluklu; genilik = 300 mm,
3 sra boluklu; genilik = 365 mm, <1800 1,3 20 - 30

olan bloklarda

W/mK faktr
4)
7.6
Doal talarla rlm moloz ta duvarlar
Tan birim hacim ktlesi ; 0,81
< 1600 kg/m3 1,16
> 1600,< 2000 kg/m3 1,74
> 2000,< 2600 kg/m3 2,56
> 2600 kg/m3
8 AHAP VE AHAP MAMULLER
8.1 Ahap
8.1.1 ne yaprakl aalardan elde edilmi olanlar

600 0,13 40
8.1.2 Kayn, mee, dibudak
800 0,20 40
8.2 Ahap mamulleri
8.2.1 Kontrplk (TS 46), kontrtabla (TS 1047)

800 0,13 50 - 400
8.2.2 Ahap yonga levhalar
8.2.2.1 Yatk yongal levhalar (TS 180, TS 1617)

700 0,13 50 / 100
8.2.2.2 Dik yongal levhalar (TS 3482)
700 0,17 20
8.2.3 Odun lifi levhalar
8.2.3.1 Sert ve orta sert odun lifi levhalar (TS 64)

600 0,13 70
800 0,15 70
1000 0,17 70
8.2.3.2 Hafif odun lifi levhalar
< 200 0,046 5
< 300 0,058 5
9 KAPLAMALAR
9.1 Deme kaplamalar
9.1.1 Linolyum
1200 0,17 800-1000
9.1.2 Mantarl linolyum 700 0,08
9.1.3 Sentetik malzemeden kaplamalar

1500 0,23
(rnein PVC)

W/mK faktr
4)
9.1.4 Hal vb. kaplamalar 200 0,06
9.2 Suya kar yaltm kaplamalar
9.2.1 Mastik asfalt kaplama > 7 mm

2000 0,70
9.2.2 Bitm ve bitm emdirilmi kaplamalar
9.2.2.1
Armatrl bitml pestiller (membranlar)
Bitml karton 1100 0,19 2000
Cam tl armatrl bitml pestil 1200 0,19 14000
0,01 mm Alminyum folyolu bitml pestil 900 0,19 100000
Cam tl armatrl polimer bitml membran 2000 0,19 14000
Polimer bitml su yaltm rtleri 2000-5000 0,19 20000
9.2.3 Armatrl veya armatrsz plstik pestil ve folyolar
Polietilen folyo 1000 0,19 80000
PVC rt 1200 0,19 42000
PIB polyisobtilen rt 1600 0,26 300000
ECB etilen kopolimer rt 1000 0,19 80000
EPDM etilen propilen kauuk rt 1200 0,30 100000
10 ISI YALITIM MALZEMELER
10.1 Ahap yn levhalar TS EN 1317116)

Kalnlk d < 25 mm 460-650 0,150 2-5
Kalnlk d 25 mm
Isl iletkenlik gruplar
065 0,065
070 0,070
075 0,075 2-5
080 360-460 0,080
085 0,085
090 0,090
10.2 Yerinde imal edilmi kpk malzemeler


W/mK faktr
4)
10.2.1 Poliretan (PUR) - (DIN 18159-1e uygun)
035 0,035
040 (>45) 0,040 30-100
10.2.2 Reine - formaldehit kp (UF) (DIN 18159-

2ye uygun)
0,035
035
(10) 0,040 1-3
040
10.3 Sentetik kpk malzemeler
10.3.1 Ekspande polistiren kpk (PS) levhalar
10.3.1. Polistiren Parackl kpk - TS 7316 EN 13163'e
1 uygun
0,035
035
15 0,040 20-50
040
20 30-70
30 40-100
10.3.2 Ekstrde polistiren kpk (XPS) levhalar

10.3.2. Ekstrde polistiren kp - TS 11989 EN 13164'e
1 uygun
( 25) 0,030 80-250
030
0,035
035
0,040
040
10.3.2.
Ekstrde polistiren kp -TS 11989 EN 13164'e
2
uygun - Bina su yaltmnn d tarafnda 8) rnein
at rtsnn 9)
030 ( 30) 0,030 80-250
035 0,035
040 0,040
10.3.3 Poliretan sert kpk (PUR) levhalar


W/mK faktr
4)
10.3.3.
Poliretan sert kpk TS 2193, TS 10981 ve TS EN
1
13165e uygun
025 ( 30) 0,02515) 30-100
030 0,030
035 0,035
040 0,040
10.4 Fenol reinesinden sert kpk (PF) levhalar

10.4.1
Fenolik sert kpk - TS EN 13166'ya uygun
030 0,030 10-50
035 ( 30) 0,035
040 0,040
045 0,045
10.5 Mineral ve bitkisel lifli s yaltm malzemeleri (cam

yn,
ta yn vb.) TS 901 EN 13162 10) 'ye uygun
0,035
035
(8-500) 0,040 1
040
0,045
045
0,050
050
10.6 Cam kp
10.6.1
Cam kp TS EN 13167'ye uygun
045 0,045
050 0,050
055 (100-150) 0,055 11)
060 0,060
10.6.2 Cam kp - bina su yaltmnn d tarafnda

W/mK faktr
4)
045 (110-150) 0,045 11)
050 0,050
055 0,055
10.7 Ahap lifli s yaltm levhalar - TS EN 13168'e

uygun
0,035
035
0,040
040
(110-450) 0,045 5
045
0,050
050
0,055
055
0,060
060
0,065
065
0,070
070
10.8 Mantar yaltm malzemeleri

Mantar levhalar - TS 304 EN 13170'e uygun
(80-
045
500) 0,045 5-10
050
0,050
055
0,055
1) Bu Ekte verilen birim hacim ktleleri, bir yap malzeme veya bileeninin gerek birim hacim
ktlesinden farkl olabilir. Bu gibi durumlarda gz nnde bulundurulacak sl iletkenlik hesap
deeri, esas malzemenin (mesel, tula duvarda tulann) kuru durumdaki birim hacim ktlesine
(varsa iindeki boluk ve delikler dhil birim hacim ktlesi) en yakn, ancak ondan daha byk olan
birim hacim ktlesi iin verilen deerdir. Bir malzeme veya bileen iin sadece bir birim hacim
ktlesine bal olarak daha dk veya ayn sl iletkenlik hesap deeri verilmise, malzeme veya
bileenin gerek birim hacim ktlesi farkl da olsa bu ekteki daha dk olmayan deer geerlidir.
Gerektiinde, yap malzeme veya bileenlerinin birim alan ktlelerinin hesabnda da bu ekteki
birim hacim ktleleri yukardaki esaslara gre gz nnde bulundurulur.
2) 10 sra numaral s yaltm malzemeleri blmnde parantez iinde verilen younluk deerleri
sadece birim alana tekabl eden ktlenin belirlenmesi amacyla verilmitir (mesel, yaz artlarnda
yaplan sl korumann dorulanmas durumunda).
3) Baz gevek dokulu malzemeler kullanld yerlerde, zerine gelen ykler sonucu skabilirler
(mesel deme kaplamas altndaki gevek dokulu yaltm tabakalar gibi). Bu gibi durumlarda
malzemenin skm olarak birim hacim ktlesi, bu malzeme iin bu ekte verilen birim hacim
ktlesi deerinden daha byk deilse, verilen sl iletkenlik hesap deerleri aynen geerlidir. Ancak
yaplacak sl geirgenlik direnci hesaplarnda, malzemenin skm durumdaki kalnlnn gz
nnde bulundurulmas gerekir. Ayrca, gevek dokulu veya skabilir malzemeler zerine
yaplacak kaplamalarn, zerlerine gelecek sabit ve hareketli ykleri, zarar grmeden tayacak
ekilde seilmesine ve uygulanmasna zen gsterilmelidir.
4) M () deerlerinin kullanm ile ilgili olarak malzeme imaltsnn TSE belgeli tek deer olarak
beyan yok ise, yap bileenleri iin her durumda verilen aralk deerlerinden kk olan alnr ve
hesaba katlr. lve olarak, bina kabuunun d tarafnda yer alan malzemeler iin nn deeri
olarak verilen byk deer alnabilir. Yap konstrksiyonu iin uygun olmayan deerler her
defasnda gz ard edilir.
5) TS EN 998-2ye uygun ve younluu 1000 kg/m3n altnda olan hafif rg harc kullanlmas
durumunda, bu ekte; TS 406 kapsamnda yer alan briket ve bloklarla yaplan duvarlar iin verilen
sl iletkenlik hesap deerleri 0,06 W/mK kadar azaltlabilir.
6) Kuvartz kumu katlmadan yaplm beton elemanlar iin verilen sl iletkenlik hesap deerleri,
kuvartz kumu katlmas durumunda % 20 arttrlarak uygulanr.
7) Bir yap bileeni veya eleman birden fazla, deiik sl iletkenlik hesap deerine sahip malzemeden
meydana geliyorsa, o yap bileeni veya elemannn sl iletkenlii hesap deeri; her bir malzemenin
kalnlklar ve alan/uzunluklar dikkate alnarak sl geirgenlik direnleri hesaplanr, bylece yzey
yzde (%) veya uzunluk yzde (%) oranlarna gre ortalama sl iletkenlik deerleri bulunur ve
bileen veya elemann boyutlarna gre derz durumlar da gz nnde bulundurularak hesaplanr.
8) TS 11989 EN 13164te belirtilen zelliklere ilveten, toprak temasl perde duvar yaltmnda, WD12)
veya WS13) tipi uygulamalarda aadaki zellikler gereklidir:
Is yaltm plakalarnn her iki yzde zrhl olmaldr.
Basma mukavemeti %10 ekil bozukluunda > 0,30 N/mm2 (300 kPa) olmaldr.
TS EN 12088e gre difzyonla su emme oran 50C il 1C arasnda % 3ten az olmaldr.
9) TS 11989 EN 13164te belirtilen zelliklere ilveten, ters teras at yaltmnda, WD12) veya WS13) tipi
uygulamalarda aadaki zellikler gereklidir.
Basma mukavemeti %10 ekil bozukluunda > 0,30 N/mm2 (300 kPa) olmaldr.
TS EN 12088e gre difzyonla su emme oran 50C il 1C arasnda % 3ten az olmaldr.
Is yaltm levhalarnn kenar profili binili (lmbal) olmaldr.
10) Ses yaltm malzemelerinin ambaljlarnn zerinde sl iletkenlik grup deerleri verilmelidir.
11) Pratik buhar geirmezlii deeri Sd 1500 mdir (TS EN 12086 veya TS EN ISO 12572).
12) WD: Darbe ses yaltmnn aranmad yke maruz kalan demelerde veya scak atlarda nefes
alan su yaltm membran altnda kullanlan s yaltm malzemeleri.
13) WS: zel uygulamalar iin yke maruz kaldnda daha byk dayanm deerlerine sahip olan s
yaltm malzemeleri (rnein otopark katlarnda).
14) Bu Ekin 10uncu maddesinde verilen sl iletkenlik grubu tayini ile belirlenecek olan malzemelerin
sl iletkenlik hesap deerinin ara deerlerde olmas halinde, kendisinden byk olan ilk grupta
olduu varsaylr ve hesaba katlr.
15) Sadece iki tabaka arasna pskrtme metoduyla yaplan uygulamalar iin kullanlr.
16) Kalnl 15 mmden kk olan ahap yn levhalar, sl iletkenlik hesaplamalarnda dikkate
alnmaz.
Ek F
Istma Enerjisi Limit Deerler
F.1 En byk ve en kk Atop/Vbrt oranlar iin stma enerjisi deerleri
A/V < 0,2 iin A/V > 1,05 iin
An ile ilikili Q1.DG = 19,2 56,7 kWh/m,yl

1. Blge
Vbrt ile ilikili Q1.DG = 6,2 18,2 kWh/m3,yl

2. Blge

3. Blge

4. Blge
F.2 Blgelere ve ara deer Atop/Vbrt oranlarna bal olarak snrlandrlan

QInun hesaplanmas
An ile ilikili Q1.DG = 44,1 x A/V + 10,4 [kWh/m,yl]

1. Blge
Vbrt ile ilikili Q1.DG = 14,1 x A/V + 3,4 [kWh/m3,yl]
An ile ilikili Q2.DG = 70 x A/V + 24,4 [kWh/m,yl]
2. Blge
3. Blge
4. Blge
F.3 Blgelere gre en fazla deer olarak kabul edilmesi tavsiye edilen U
deerleri
UD UT Ut UP*
(W/mK) (W/mK) (W/mK) (W/mK)
1. Blge 0,70 0,45 0,70 2,4
2. Blge 0,60 0,40 0,60 2,4
3. Blge 0,50 0,30 0,45 2,4
4. Blge 0,40 0,25 0,40 2,4
* : Pencerelerin sl geirgenlik katsaylar( Up) Madde F.3te ve Madde F.4te verilmi olup
pencerelerden olan s kayplarnn en aza indirilmesi asndan Up deerinin kaplamal camlar
kullanlarak 1,8 W/m2Ke kadar drlecek ekilde tasarmlanmas tavsiye edilir. Dier kap ve
pencere trleri iin TS 2164te verilen 11.05.2000 revizyon tarihli izelge 6a ve izelge 6b
kullanlarak sl geirgenlik katsaylar bulunur ve hesaba katlr. Baz pencere tipleri iin TS
2164ten faydalanlarak bulunan Up deerleri Madde F.4te verilmitir.
F.4 Baz pencere sistemlerinin UP deerleri
FT CAMLI FT CAMLI LOW-E

TEK CAMLI
Trkiyedeki s blgelerine uygun

PENCERE
PENCERE KAPLAMALI PENCERE

cam seiminde kullanlmak zere (kaplamasz cam)
hazrlanm pencere sl
geirgenlik (Up) katsaylar ARA BOLUK (mm) ARA BOLUK (mm)
W/mK
6 9 12 16 6 9 12 16
DORAMASIZ 5,7 3,3 3,0 2,9 2,7 2,6 2,1 1,8 1,6
AHAP DORAMA
5,1 3,3 3,1 3,0 2,8 2,8 2,3 2,2 2,0
D (mee, dibudak/sert aalar)
O
AHAP DORAMA
4,9 3,1 2,9 2,8 2,6 2,6 2,2 2,0 1,8
R (ine yaprakl yumuak aalar)
A
M PLSTK DORAMA
5,2 3,4 3,2 3,0 2,9 2,9 2,4 2,3 2,1
A (2 odackl)
PLSTK DORAMA
T 5,0 3,2 3,0 2,8 2,7 2,7 2,2 2,1 1,9
(3 odackl)

P ALMNYUM DORAMA 5,9 4,0 3,9 3,7 3,6 3,6 3,1 3,0 2,8

ALMNYUM DORAMA
5,2 3,4 3,2 3,0 2,9 2,9 2,4 2,3 2,1
(yaltm kprl)
Aklamalar
Bu izelge 11 Mays 2000 tarihinde revize edilen TS 2164 izelge 6a ve izelge 6b esas
alnarak hazrlanmtr.
Bu izelgede yer almayan dier pencere sistemlerine ait sl geirgenlik katsaylar TS
2164te verilen izelge 6a ve izelge 6bden yararlanlarak bulunabilir.
Ek G
llerin ve baz ilelerin aylk ortalama bal nem oranlar (%)
L/LE ADI Oca ub Mar Nis May Haz Tem Au Eyl Eki Kas Ara
ABANA 77 76 77 79 80 77 76 76 78 80 77 77
ADANA 66 64 65 68 67 68 71 71 65 62 66 68
ADIYAMAN 69 66 62 59 50 35 31 34 36 50 64 72
AFN 79 75 69 61 59 52 46 48 53 64 74 79
AFYON 78 73 67 63 61 57 54 54 56 65 73 79
ARI 82 82 81 75 70 64 59 57 59 70 79 83
AKSARAY 70 66 61 58 56 51 47 46 49 58 66 71
AMASYA 68 62 58 58 57 55 54 55 57 62 67 70
ANKARA 76 71 65 62 59 55 49 48 52 62 72 78
ANTALYA 65 64 67 70 67 60 58 61 62 60 66 68
ARDAHAN 77 76 75 70 70 71 69 67 65 71 75 79
ARHAV 72 70 71 74 77 79 82 82 82 81 78 74
ARTVN 64 63 61 60 63 66 70 71 67 66 64 65
AYDIN 70 67 65 63 57 49 51 56 57 62 68 73
AYVALIK 77 76 75 74 69 64 63 65 68 74 79 79
BALIKESR 81 78 75 71 68 61 61 63 64 72 79 82
BARTIN 84 81 79 79 78 77 78 80 82 84 84 85
BATMAN 78 71 67 64 57 42 35 36 41 58 72 79
BAYBURT 72 71 67 61 60 58 54 54 53 62 69 73
BLECK 78 75 71 68 67 65 65 66 66 72 75 78
BNGOL 71 69 65 60 54 43 37 37 42 59 68 73
BTLS 77 77 75 70 64 55 51 53 55 67 75 79
BODRUM 64 63 63 63 59 52 50 54 56 61 65 67
BOLU 80 76 73 71 72 73 72 72 72 77 78 82
BOZKURT 80 80 80 80 81 80 79 79 80 82 79 80
BURDUR 74 69 65 62 58 51 46 46 51 59 70 77
BURSA 71 70 69 68 64 60 58 61 65 71 73 73
CDE 74 72 72 75 76 74 75 76 77 77 74 72
ANAKKALE 84 81 81 81 78 73 69 70 74 78 83 84
ANKIRI 80 74 67 67 66 62 58 59 62 69 77 80
ATALZEYTN 77 76 77 79 80 77 76 76 78 80 77 77
ORUM 78 73 68 67 67 64 61 62 63 69 75 79
DALAMAN 73 72 75 76 73 65 66 69 69 71 75 76
DATCA 65 63 64 63 60 54 52 53 54 61 66 68
DENZL 73 70 67 63 57 49 48 50 54 63 70 76
DYARBAKIR 75 70 67 65 56 38 29 30 35 52 68 76
DOANYURT 71 72 72 66 74 71 75 73 74 77 72 69
DURSUNBEY 74 72 69 66 64 60 59 61 61 68 73 76
DUZCE 81 75 72 71 71 70 72 73 74 78 79 81
EDRNE 82 75 73 69 65 61 57 58 63 73 80 83
ELAZI 75 72 66 60 55 43 36 36 41 59 72 76
Ek Gnin devam
ELBSTAN 74 70 66 63 61 58 55 55 57 65 72 74
ERZNCAN 75 72 66 60 59 54 50 51 54 68 75 77
ERZURUM 78 77 75 67 63 59 54 51 54 66 75 79
ESKEHR 79 75 69 66 64 61 57 58 61 68 74 80
FETHYE 66 63 64 65 62 57 57 59 60 63 67 68
GAZ ANTEP 75 72 68 66 59 50 47 50 53 62 73 77
GRESUN 71 71 74 79 80 79 79 77 78 77 72 70
GKOVA 73 71 73 73 68 59 57 60 62 68 74 76
GKSUN 79 76 73 69 66 59 54 56 61 69 76 81
GMHANE 71 68 65 63 64 64 64 64 63 68 71 72
HAKKAR 71 71 67 60 54 44 39 37 38 54 64 72
HATAY 75 71 70 71 70 71 73 73 69 66 71 76
HOPA 66 67 72 75 79 78 80 80 78 76 69 63
IDIR 66 59 50 48 49 45 43 45 50 62 65 68
NEBOLU 77 76 77 79 80 77 76 76 78 80 77 77
ISPARTA 71 68 65 63 59 53 49 51 56 62 69 75
ISTANBUL 79 76 75 74 74 70 71 74 75 80 79 80
ZMR 71 69 67 64 60 53 51 54 58 64 70 73
K.MARA 70 66 62 60 56 53 54 55 53 58 68 73
KARABK 73 68 64 64 59 58 59 61 61 65 71 75
KARAMAN 76 73 67 59 57 51 46 47 51 61 71 77
KARS 82 81 81 74 73 72 72 69 67 73 80 83
KASTAMONU 75 71 66 66 65 64 60 61 65 71 76 78
KAYSER 77 74 68 63 63 58 52 52 55 64 72 77
KELE 69 67 64 63 59 57 55 54 56 62 66 71
KII 66 64 62 59 54 49 45 44 46 57 65 68
KLS 68 64 61 57 49 46 50 51 48 49 60 70
KIRIKKALE 79 74 67 65 62 58 54 53 56 65 75 80
KIRKLAREL 79 75 73 69 66 64 60 63 66 73 78 80
KIREHR 79 75 69 67 63 58 53 53 56 65 75 80
KOCAEL 78 75 74 72 71 69 71 73 73 78 78 78
KONYA 76 71 63 58 56 48 42 43 46 58 71 78
KORKUTEL 68 66 63 61 58 50 46 48 51 58 67 71
KYCEZ 68 66 66 65 59 50 50 54 56 62 69 72
KTAHYA 71 68 63 60 58 57 56 57 58 63 68 73
MALATYA 73 68 61 55 51 41 35 35 40 56 70 75
MANSA 75 70 67 64 56 47 45 48 53 63 73 78
MARDN 66 63 60 54 43 34 29 30 33 47 58 68
MARMARS 73 71 73 73 68 59 57 60 62 68 74 76
MERSN 68 68 70 73 75 77 78 76 69 65 66 68
MERZFON 77 73 69 66 67 67 64 65 65 69 74 77
MESUDYE 77 74 72 69 70 70 68 71 71 73 76 78
Ek Gnin devam
MLAS 70 67 67 66 61 52 51 56 60 64 70 73
MULA 76 73 71 69 63 53 49 51 56 65 75 80
MU 80 79 77 69 62 51 42 40 45 64 77 82
NEVEHR 70 69 63 60 58 54 52 51 51 59 66 71
NDE 75 71 65 60 59 54 48 49 51 62 70 75
ORDU 68 69 72 75 75 72 72 72 72 74 71 69
OSMANYE 64 61 62 63 62 61 65 63 58 59 63 68
POZANTI 66 63 64 64 60 59 59 57 56 61 66 68
PLMR 75 74 71 64 59 54 49 49 51 65 75 76
RZE 75 74 76 76 77 77 79 79 80 81 78 76
SAKARYA 76 75 73 73 73 71 74 75 75 79 78 77
SAMSUN 68 70 74 80 80 77 74 74 75 76 71 68
ANLI URFA 72 67 63 60 48 38 35 38 41 51 65 74
.KARAHSAR 71 68 64 60 61 60 57 56 56 63 69 73
SRT 73 67 64 59 51 37 30 29 34 51 65 74
SNOP 72 72 75 78 78 76 77 76 75 75 75 73
IRNAK 69 69 65 59 56 52 52 48 50 54 59 66
SVAS 77 74 69 64 63 61 59 58 59 66 74 78
SOLHAN 75 74 71 64 57 47 40 40 43 59 70 77
TEKRDA 82 79 79 79 77 74 71 73 75 79 82 82
TOKAT 69 65 59 60 61 60 58 59 60 66 70 72
TOSYA 74 68 61 60 61 59 54 55 56 62 70 77
TRABZON 69 68 72 76 78 76 76 76 75 75 71 68
TUNCEL 75 72 66 61 57 48 40 39 44 62 73 76
ULUDA 72 73 71 69 63 62 59 59 61 65 71 77
ULUS 80 75 71 72 70 70 68 68 74 78 78 82
UAK 74 71 68 66 62 56 52 52 56 63 71 78
VAN 65 65 65 59 54 47 44 42 45 57 64 66
YALOVA 73 72 73 73 73 71 72 73 73 77 75 73
YOZGAT 80 78 74 70 68 65 61 60 61 69 77 81
ZONGULDAK 70 69 69 70 72 71 74 74 72 74 69 70
Not - Ekte ad bulunmayan yerleim birimleri iin, ekte verilen bal bulunduklar belediyenin bal nem
deeri alnr.
Ek H
izelgeler
izelge H.1 - Yap bileeninin termofiziksel zellikleri

Stun 1 2 3 4 5 6 7 8
No. Tabaka Tabaka Su buhar Difzyon Difzyon Isl Yzeysel sl Yzeysel
kalnl difzyon dengi dengi hava iletkenlik iletkenlik sl iletkenlik
direnci hava tabakas hesap direnci, direnci,
katsays tabakas kalnl deeri malzemenin malzemenin
kalnl (kmlatif) sl direnci sl direnci
d Sd SdT h (kmlatif)
R RT
2 2
- - m - m m W/(m.K) m .K/W m .K/W
1 D yzeyin yzeysel -
sl iletkenlik direnci
- - - - 0,04
..
..
..
.. yzeyin yzeysel
sl iletkenlik direnci - - - - - 0,25
SdT = .. m 1/U =
izelge H.2 - Yap bileeninin basn ve scaklk dalm

Buharlamann biti Buharlamann
Balang ay
ay balang ay
Scaklk Basn Scaklk Basn Scaklk Basn Scaklk Basn Scaklk Basn
dalm dalm dalm dalm dalm dalm dalm dalm dalm dalm
(C) (Pa) (C) (Pa) (C) (Pa) (C) (Pa) (C) (Pa)
D
ortam
D
yzey
Ara
yzey

yzey
ortam
izelge H.3 - Yap bileenindeki youma ve buharlama miktar
my (kg/m2)
Aylar e (C) d (%) my (kg/m2)
(kmltif)
Balang
Ek 2 B Ek 7
ay
Ek 2 B Ek 7
Ek 2 B Ek 7
Ek 2 B Ek 7
Ek 2 B Ek 7
Ek 2 B Ek 7
Ek 2 B Ek 7
Ek 2 B Ek 7
Ek 2 B Ek 7
Ek 2 B Ek 7
Ek 2 B Ek 7
Ek 2 B Ek 7
Ek I
Binann zgl s kayb hesaplama izelgesi
Yap Isl Isl iletkenlik Is Is Is
Binadaki yap elemanlar eleman iletkenlik direnci geirgenlik kaybedilen kayb
kalnl hesap katsays yzey
deeri
d h R U A AxU
2 2 2
(m) (W/mK) (m K/W) (W/m K) (m ) W/K
Duvar
yzeyleri
Toplam
Betonarme
yzeyler
Toplam
Taban/deme
Toplam
Tavan
Toplam
D kap
Pencere
Yap elemanlarndan iletim yoluyla gerekleen s kayb toplam =

letim yoluyla gerekleen s kayb ;
AU = UDAD + Up.Ap + 0,8 UT.AT + 0,5 UtAt + UdAd +.... HT = AU + l Ul
AU =
Havalandrma yoluyla gerekleen s kayb
zgl s kayb ; H = HT + Hv Hv = 0,33 . nh . Vh = .................................W/K
H = HT + Hv = ................................... W/K
Ek J
Yllk stma enerjisi ihtiyac hesaplama izelgesi
Is kayb Is kazanlar
zgl s Gne Kazan Istma
Scaklk Is
s kazanc enerjisi Toplam KKO kullanm enerjisi
Aylar fark kayplar
kayb kazanc faktr ihtiyac
H=HT+ T =i
i-e H(i-e) i s ay Qay
Hv + s
(W/K) (K,C) (W) (W) (W) (W) (-) (-) (kJ)
Ocak
ubat
Mart
Nisan
Mays
Hazira
n
Temmu
zAusto
s
Eyll
Ekim
Kasm
Aralk
Qay = [H (i - e) - (i,ay + s,ay)] . t ( Joule) Qyl = Qay =
Toplam s kayb Qyl = 0,278x10-3 x -------------- (kj) = -----------kWh

Konutlar iin i s kazanc i,ay 5 . An (W)
Gne enerjisi kazanc g,ay = ri,ay x gi,ay x Ii,ay x Ai
Kazan kayp oran KKOay = (i,ay + s,ay) / H(i,ay - e,ay)
Kazan kullanm faktr ay = 1 - e(-1/KKOay)
rnek binadaki kullanm alan An bana den yllk stma enerjisi ihtiyac;
Q = Qyl/An = -------------- kWh/m2 An = 0,32 Vbrt = ---------- m2
rnek binadaki stlan yap hacmi (Vbrt) bana den yllk stma enerjisi ihtiyac Q = Qyl/Vbrt
Atop/Vbrt = ------ oran --------- blge iin Ek Adan alnan Q = ---------------- eitliinde yerine
konulduunda rnek bina iin olmas gereken en byk s kayb Q = ------ kWh/m2 veya Q = kwh/m3
bulunur ve hesaplanan Q ile karlatrlarak projenin s kayb asndan uygunluu tanmlanr.
Yaplan hesaplamada ------< ------ yani Q < Q olduundan bu bina iin hesaplanan yllk stma enerjisi
ihtiyacnn olmas gereken en byk deerin altnda olduu grlmektedir. O halde bu proje, bu standardda
verilen hesap metoduna uygundur.
Ek K
Is Kprs Trleri
BALKONLAR
Balkon: B1 Balkon: B2
L2D=1,57 L2D=1,56
e=0,85 e=0,80
oi=0,85 oi=0,80
i=0,90 i=0,85
Balkon: B3 Balkon: B4
L2D=1,50 L2D=1,49
e=0,75 e=0,70
oi=0,75 oi=0,70
i=0,80 i=0,75
ATILAR
at: R1 at: R2
L2D=1,42 L2D=1,38
e=0,55 e=0,50
oi=0,70 oi=0,65
i=0,70 i=0,65
at: R3 at: R4
L2D=1,28 L2D=1,25
e=0,40 e=0,30
oi=0,55 oi=0,50
i=0,55 i=0,50
ATILAR Devam
at: R5 at: R6
L2D=1,42 L2D=1,29
e=0,55 e=0,40
oi=0,70 oi=0,55
i=0,70 i=0,55
at: R7 at: R8
L2D=1,44 L2D=1,28
e=0,55 e=0,35
oi=0,75 oi=0,55
i=0,75 i=0,55
at: R9 at: R10
L2D=0,84 L2D=0,92
e= -0,05 e=0,00
oi=0,15 oi=0,20
i=0,15 i=0,20
at: R11 at: R12
L2D=0,93 L2D=1,02
e=0,05 e=0,10
oi=0,20 oi=0,30
i=0,20 i=0,30
DEMELER
Deme: F1 Deme: F2
L2D=0,74 L2D=1,56
e=0,00 e=0,80
oi=0,00 oi=0,80
i=0,05 i=0,90
Deme: F3 Deme: F4
L2D=1,50 L2D=1,36
e=0,75 e=0,55
oi=0,75 oi=0,55
i=0,80 i=0,60
Deme: F5 Deme: F6
L2D=1,33 L2D=1,40
e=0,60 e=0,65
oi=0,60 oi=0,65
i=0,65 i=0,70
Deme: F7 Deme: F8
L2D=1,41 L2D=0,99
e=0,65 e=0,20
oi=0,65 oi=0,20
i=0,70 i=0,30
DUVARLAR
Duvar: IW1 Duvar: IW2
L2D=0,74 L2D=1,26
e=0,00 e=0,50
oi=0,00 oi=0,50
i=0,05 i=0,55
L2D=1,22 L2D=0,81
e=0,50 e=0,00
oi=0,50 oi=0,00
i=0,55 i=0,05
L2D=0,74 L2D=0,79
e=0,00 e=0,00
oi=0,00 oi=0,00
i=0,05 i=0,05
KOLONLAR
Kolon: P1 Kolon: P2
L2D=2,09 L2D=2,01
e=1,30 e=1,20
oi=1,30 oi=1,20
i=1,30 i=1,20
KOLONLAR Devam
Kolon: P3 Kolon: P4
L2D=1,83 L2D=1,76
e=1,05 e=0,90
oi=1,05 oi=0,90
i=1,05 i=0,90
KELER
Ke: C1 Ke: C2
L2D=0,84 L2D=0,79
e= -0,05 e= -0,10
oi=0,15 oi=0,10
i=0,15 i=0,10
Ke: C3 Ke: C4
L2D=0,70 L2D=0,81
e= -0,20 e= -0,15
oi=0,00 oi=0,05
i=0,00 i=0,05
Ke: C5 Ke: C6
L2D=0,71 L2D=0,77
e= 0,00 e=0,10
oi= -0,20 oi= -0,15
i= -0,20 i= -0,15
KELER Devam
Ke: C7 Ke: C8
L2D=0,83 L2D=0,82
e=0,15 e=0,05
oi= -0,05 oi= -0,15
i= -0,05 i= -0,15
PENCERELER
Pencere: W1 Pencere: W2
L2D=0,36 L2D=1,00
e=0,00 e=0,65
oi=0,00 oi=0,65
i=0,00 i=0,65
L2D=0,81 L2D=0,41
e=0,45 e=0,05
oi=0,45 oi=0,05
i=0,45 i=0,05
L2D=0,40 L2D=0,44
e=0,05 e=0,10
oi=0,05 oi=0,10
i=0,05 i=0,10
PENCERELER Devam
L2D=0,70 L2D=0,95
e=0,35 e=0,60
oi=0,35 oi=0,60
i=0,35 i=0,60
L2D=0,56 L2D=0,39
e=0,20 e=0,00
oi=0,20 oi=0,00
i=0,20 i=0,00
L2D=0,36 L2D=0,41
e=0,00 e=0,05
oi=0,00 oi=0,05
i=0,00 i=0,05
L2D=O,93 L2D=1,02
e=0,60 e=0,65
oi=0,60 oi=0,65
i=0,60 i=0,65
PENCERELER Devam
L2D=0,35 L2D=0,42
e=0,00 e=0,05
oi=0,00 oi=0,05
i=0,00 i=0,05
L2D=0,72 L2D=0,57
e=0,40 e=0,20
oi=0,40 oi=0,20
i=0,40 i=0,20
Ek L
Btn derece gn blgeleri iin hesaplamalarda kullanlacak olan ortalama aylk gne
nm iddeti deerleri [W/m2]
Aylar I gney I kuzey I bat/dou
Ocak 72 26 43
ubat 84 37 57
Mart 87 52 77
Nisan 90 66 90
Mays 92 79 114
Haziran 95 83 122
Temmuz 93 81 118
Austos 93 73 106
Eyll 89 57 81
Ekim 82 40 59
Kasm 67 27 41
Aralk 64 22 37
Not - Ara ynlerin aylk ortalama gne nm iddeti deerleri olarak, hakim ynlerin deerleri, yatay
camlamalarda ise Gney yn iin verilen deerler alnr.
Ek M
Sembol Listesi
d : Yap bileeninin kalnl (m),

h : Isl iletkenlik hesap deeri (W/m.K)
1/ U : Yap bileeninin toplam sl geirgenlik direnci (m2.K/W),
Qyl : Yllk stma enerjisi ihtiyac (Joule)
Qay : Aylk stma enerjisi ihtiyac (Joule)
H : Binann zgl s kayb (W/K)
i : Aylk ortalama i scaklk (C)
e : Aylk ortalama d scaklk (C)
ay : Kazanlar iin aylk ortalama kullanm faktr
i,ay : Aylk ortalama i kazanlar (sabit alnabilir, W)
s,ay : Aylk ortalama gne enerjisi kazanc (W)
t : Zaman, (saniye olarak bir ay = 86400 x 30) (s)
U : Isl geirgenlik kat says (W/m2K),
UD : D duvarn sl geirgenlik katsays (W/m2K)
UP : Pencerenin sl geirgenlik katsays (W/m2K)
Uk : D kapnn sl geirgenlik katsays (W/m2K)
UT : Tavann sl geirgenlik katsays (W/m2K)
Ut : Zemine oturan tabann /demenin sl geirgenlik katsays (W/m2K)
Ud : D hava ile temas eden tabann sl geirgenlik katsays (W/m2K)
Uds : Dk scakl. i ortamlar ile temas eden yap elemanlarnn sl geirgenlik katsays
AD : D duvarn alan (m2)
AP : Pencerenin alan (m2)
Ak : D kapnn alan (m2)
AT : Tavan alan (m2)
At : Zemine oturan taban/deme alan (m2)
Ad : D hava ile temas eden tabann/demenin alan (m2)
Ads : Dk scaklklardaki i ortamlar ile temas eden yap elemanlarnn alan (m2)
: Havann birim hacim ktlesi (kg/m3)
c : Havann zgl ss (J/kg.K)
V : Hacimce hava deiim debisi (m3/h)
nh : Hava deiim oran (h-1)
Vh : Havalandrlan hacim (Vh = 0,8 x Vbrt) (m3)
ri,ay : i ynnde saydam yzeylerin aylk ortalama glgelenme faktr
gi,ay : i ynndeki saydam elemanlarn gne enerjisi geirme faktr
Ii,ay : i ynnde dik yzeylere gelen aylk ortalama gne nm iddeti (W/m2)
Ai : i ynndeki toplam pencere alan (m2)
VI : Hacimce toplam hava deiim debisi (m3/h)
Vf : Sistem vantiltrleri alrken vantiltrlerdeki ortalama hacimce hava deiim debisi
Vx : Hava sznts ile oluan ilve hacimce hava deiim debisi (m3/h)
Vh : Havalandrlan hacim (m3)
n50 : ve d ortamlar arasnda 50 Pa basn fark varken hava deiim oran (iz. 3ten )
f : Binada d ortama ak bir yzey varsa 15, birden fazla yzey varsa 20 alnr
e : izelge 4ten alnacak katsay
Vs : D ortamdan alnan taze hava giri debisi (m3/h)
VE : Hava k debisi (m3/h)
V0 : Vantiltrlerin almad durum iin hacimce hava deiim debisi
: Vantiltrlerin alt zaman oran

v : Havadan havaya s geri kazanm sistemi verimi
i,ay : Aylk ortalama i ortam scakl (C)
e,ay : Aylk ortalama d hava scakl (C)
i,ay : Aylk i kazanlar (W)
s,ay : Aylk ortalama gne enerjisi kazanc (W)
Fw : Camlar iin dzeltme faktr.
g : Lb. artlarnda llen ve yzeye dik gelen n iin gne enerjisi geirme faktr.
U : Yap bileeninin toplam sl geirgenlik katsays (W/m2.K)
R : Isl geirgenlik direnci (m2.K/W)
Ri : yzeyin yzeysel sl iletim direnci (m2.K/W)
Re : D yzeyin yzeysel sl iletim direnci (m2.K/W)
L : Yap elemanlarnn toplam uzunluu (m)
L1...Ln : 1den nye kadar olan yap elemanlarnn uzunluu (m)
(L1...Ln)/L : Uzunluk oran
my : Youan ve/veya buharlaan suyun miktar (ktlesi),
g : 1 saniyede youan ve/veya buharlaan suyun miktar (ktlesi),
t : Saniye olarak 1 aylk zaman (86400 x 30)
yi : yzey scakl (C),
Ri : yzeyin yzeysel sl geirgenlik direnci,
q : Is ak younluu (W/m2)
yd : D yzey scakl (C),
Re : D yzeyin yzeysel sl geirgenlik direnci
Sd : Su buhar difzyonu e deer hava tabakas kalnl (m),
: Su buhar difzyon direnci katsays (birimsiz),
p : Ksm su buhar basnc (Pa),
: Bal nem (birimsiz),
ps : scaklndaki, doymu su buhar basnc (Pa),
Ek N
Birim Dntrme Tablosu
1 kCal 4,187 kJ
1 kCal 1,163 x 10-3 kWh
1 kWh 860 Kcal
1 kCal/m2hC 1,163 W/m2K
1 m2hC/kCal 0,86 m2K/W
1 kJ 0,278 x 10-3 kWh

NDEKLER
1. GR.......................................................................................................................................................................................................................... 1
1.1 KAPSAM: ................................................................................................................................................................................................................ 2
1.2 AMA: ..................................................................................................................................................................................................................... 2
1.3 UYGULAMA ALANLARI:................................................................................................................................................................................. 2
2. TS 825E GRE YAPI ELEMANLARININ TASARIMI ............................................................................................................................. 3
2.1 NET ISITMA ENERJS HTYACINA GRE YAPI ELEMANI TASARIMI................................................................................... 3
2.2 BUHAR GENN TAHKK VE SINIRLANDIRILMASI ............................................................................................................... 35
2.3 KULLANIM KILAVUZU................................................................................................................................................................................. 46
3 HESAP RAPORU................................................................................................................................................................................................... 51
3.1 ZELGELER..................................................................................................................................................................................................... 52
3.1 PROJE BLGLER ZELGES ................................................................................................................................................................... 53
3.2 ZGL ISI KAYBI HESAPLAMA ZELGES (ZELGE 1) (EK-I).............................................................................................. 54
3.3 YILLIK ISITMA ENERJS HTYACI ZELGES (ZELGE 2) (EK J)....................................................................................... 55
3.4 ISI HTYACI KMLK BELGES................................................................................................................................................................. 56
3.5 KEST GRNTLER.................................................................................................................................................................................. 57
4 VER TABANI GNCELLEME ....................................................................................................................................................................... 58
5 GER DEME SRES LEMLER.............................................................................................................................................................. 59
6 RNEK HESAPLAMALAR............................................................................................................................................................................... 61
Ek A Derece Gn Blgelerine Gre llerimiz....................................................................................................................................................... 69
Ek B llere gre derece gn blgeleri...................................................................................................................................................................... 70
Ek C Pencere sistemlerinin s geirgenlik katsaylar ........................................................................................................................................... 71
Ek D ok katl camlarn s geirgenlik katsaylar ................................................................................................................................................ 72
Ek E Yap malzeme ve bileenlerinin birim hacim ktlesi, sl iletkenlik hesap deeri (h) ve su buhar difzyon diren faktr () .. 73
Ek F Istma Enerjisi Limit Deerler........................................................................................................................................................................ 90
Ek G llerin ve baz ilelerin aylk ortalama bal nem oranlar (%) .................................................................................................................. 92
Ek H izelgeler ........................................................................................................................................................................................................... 95
Ek I Binann zgl s kayb hesaplama izelgesi................................................................................................................................................... 97
Ek J Yllk stma enerjisi ihtiyac hesaplama izelgesi .......................................................................................................................................... 98
Ek K Is Kprs Trleri .......................................................................................................................................................................................... 99
Ek L Btn derece gn blgeleri iin hesaplamalarda kullanlacak olan ortalama aylk gne nm iddeti deerleri [W/m2].......... 107
Ek M Sembol Listesi ................................................................................................................................................................................................ 108
Ek N Birim Dntrme Tablosu ......................................................................................................................................................................... 110

Ts 825 Yardim PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ts 825 Yardim PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ZODER TS 825 HESAP PROGRAMI 1

Bu hesap program; binalarda kullanlacak olan yap ve yaltm malzemelerinin tasarm

H Yllk Ist. En. ht. Hes. Youma Hesab H

zgl s kayb iz. ve Youma hes. raporu

Is htiyac Kimlik Bel. Geri deme Sresi Hesab

Belediye tarafndan isteniyor. stee bal olarak kullanlr.

Bu kurallar pasif gne enerjisi sistemlerini ihtiva eden binalarda kullanlamaz.

1.3 UYGULAMA ALANLARI:

2. TS 825E GRE YAPI ELEMANLARININ TASARIMI

2.1 NET ISITMA ENERJS HTYACINA GRE YAPI ELEMANI TASARIMI

TS 825 Binalarda Is yaltm Kurallar standard; stma sisteminin tasarmnda (rnein;

AIKLAMA: ZEL HKMLER

2.1.1 Temel Prensip

NET ISI HTYACI = ISI KAYIPLARI ISI KAZANLARI

TS 825de belirtilen hesap metodunda, iletim, tanm ve havalandrma yoluyla gerekleen s

Bina zellikleri: letim, tanm ve havalandrma yoluyla gerekleen s kayplar (varsa

Istma sisteminin karakteristikleri: zellikle kontrol sistemleri ve stma sisteminin,

iklim artlar: Binay kullananlarn istedii scaklk deeri, binann farkl

D iklim artlar: D hava scakl, hkim rzgrn yn ve iddeti,

s kazan kaynaklar: Istma sistemi dnda, stmaya katks olan i s kaynaklar,

2.1.2 HESAP YNTEM

2.1.3 YILLIK ISITMA ENERJS HTYACININ HESAPLANMASI

Qay = [ H ( i e ) ay (i ,ay + s ,ay ) ] t

2.1.3.1 Is Kayplarnn Hesab

2.1.3.1.1 letim yoluyla gerekleen s kaybnn hesab

Duvarlardan (dolgu ve tayc), tavandan, tabandan, pencerelerden, kaplardan, dk

2.1.3.1.2 Havalandrma yoluyla gerekleen s kaybnn hesab

a-) Doal havalandrma

Doal havalandrma iin ise bu forml aadaki ekli alr.

Hv = .c.V = .c.nh Vh = 0.33 nh.Vh

Doal havalandrma yaplan binalarda havalandrma yoluyla gerekleen s kayb hesabnda

2.1.3.2 Is Kazanlarnn Hesab

2.1.3.2.1 Aylk ortalama i kazanlar (i,ay)

Konutlarda, okullarda ve normal binalarda:

i,ay 10 x An (W) An: Bina kullanm alan: An=0,32 x Vbrt (m2)

2.1.3.2.2 Aylk ortalama gne enerjisi kazanlar (s,ay)

Bu balk altndaki kazanlar; pencerelerden salanan dorudan gne nmnn

s,ay = ri,ay x gi,ay x Ii,ay x Ai )

Ayrk (mstakil) ve/veya az katl (3 kata kadar) binalarn

ri,ay deerleri bu izelgeden seilebilecei gibi TS EN 832de verilen prosedre gre de

Renksiz tek cam iin 0,85

Renksiz yaltm cam birimi iin 0,75

2.1.3.3 Kazan Kullanm Faktrnn Hesab

kazanlar ve gne enerjisi kazanlarnn toplamnn, stma enerjisi ihtiyacnn azaltlmas

Aylk ortalama kazan kullanm faktr, aada verildii gibi hesaplanmaldr.

KKOay Kazan / kayp oran olup, aada verildii gibi hesaplanmaldr.

KKOay = (i,ay + s,ay) / H(i,ay - e,ay)

2.1.3.4 Yllk Istma Enerjisi htiyac Snr Deerleri

TS 825 Binalarda Is Yaltm Kurallar standardnda tanmlanan hesap metoduna uygun

h (m) A/V0,2 iin 0,2<A/V<1,05 iin A/V1,05 iin Birim

h2,6m AN ile ilikili 19,2 44,1A/V+10,4 56,7 kWh/m2

h2,6m AN ile ilikili 38,4 70A/V+24,4 97,9 kWh/m2

h2,6m AN ile ilikili 51,7 76,3A/V+36,4 116,5 kWh/m2

h2,6m AN ile ilikili 67,3 82,8A/V+50,7 137,6 kWh/m2

2.1.4 KULLANIM KLAVUZU

ekil 3 TS 825 Giri Ekran

formunun grlmesini istemiyorsanz Bir Daha Gsterme butonuna basarak kapatabilir,

ekil 4 Proje Verileri Giri Ekran

ekil 5- Gnn pucu Ekran

2.1.4.2 Sol Eriim Menleri

Proje: Daha nce zerinde alp kaydettiiniz bir projeyi

Duvar: "D Havaya Ak", "Istlmayan Ortama

Tavan: "Teras at", "Eimli at (at Aras