POLJOPRRIVREDNO PREHRAMBENI FAKULTET

Univerzitet u Sarajevu
Modul:Upravljanje kvalitetom

SEMINARSKI RAD

RAZLIKA IZMEU KONTROLE KVALITETA

I SISTEMA UPRAVLJANJA KVALITETOM

Mentor: prof. dr. Aleksandra Nikoli Tim 7: Mirsada ati

Amina Tuzlak

Sarajevo, decembar, 2014. godine

Razlika izmeu kontrole kvaliteta i sistema upravljanja kvalitetom1

SADRAJ

1. UVOD ................................................................................................................................................. 2

2. KONTROLA KVALITETA ............................................................................................................... 3

2.1 Faze procesa kontrole .................................................................................................................... 4

2.1.1 Utvrivanje standarda i metoda .............................................................................................. 4

2.1.2 Mjerenje rezultata ................................................................................................................... 5

2.1.3 Poreenje ostvarenih rezultata sa utvrenim standardima...................................................... 7

2.1.4 Preduzimanje korektivne akcije ............................................................................................. 7

2.2 Vrste kontrole ................................................................................................................................ 8

3. SISTEM UPRAVLJANJA KVALITETOM ..................................................................................... 10

3.1 Znaaj sistema upravljana kvalitetom ......................................................................................... 12

4.RAZLIKA IZMEU KONTROLE KVALITETA I SISTEMA UPRAVLJANJA KVALITETOM 12

5. ZAKLJUAK ................................................................................................................................... 13

6. LITERATURA .................................................................................................................................. 14

ati, Tuzlak Poljoprivredno-prehrambeni fakultet, 2014. god

Razlika izmeu kontrole kvaliteta i sistema upravljanja kvalitetom2

1. UVOD

...Kvalitet predstavlja skup svih svojstava i karakteristika proizvoda ili usluga koji se odnose na
mogunost da proizvodi ili usluge zadovolje utvrene i izraene potrebe korisnika usluga...1. Pored
ove, postoje mnoge definicije kvaliteta, ali svaka se svodi na jedno, a to je da kvalitet predstavlja
zadovoljstvo kupca. Od njihovog zadovoljstva sve polazi, jer oni su ti koji odreuju ta je to
kvalitetno, a ta nije. Pored toga, svaki kupac oekuje da ono to kupuje u svakom trenutku ima stalan
i ujednaen kvalitet.
Kada govorimo o kvalitetu mogu se uoiti razlike koje su postojale u vrijeme tradicionalog i
modernog koncepta kvaliteta. U vrijeme tradicionalnog koncepta kvaliteta, proizvodi su se pravili po
odreenim specifikacijama koje su se trebale zadovoljiti, dok su elje kupca bile zapostavljene.
Tradicionalni koncept kvaliteta posjedovao je sistem kontrole finalnog proizvoda, i jedino to je bilo
bitno jeste da proizvod sa grekom ne dospije u promet, tj. da nikako ne smije doi u ruke kupaca.
Razvojem modernog koncepta kvaliteta, mijenja se i definicija samog kvaliteta. Za razliku od
tradicionalnog, moderni koncept kvaliteta na prvo mjesto stavlja kupca i oslanja se na ispunjavanje
njihovih zahtjeva, sljedivost i transparentnost, te stalno unapreenje proizvodnje. Da bismo ostvarili
uspjeh i imali kvalitetne proizvode potrebno je imati valjan sistem kojim emo upravljati kvalitetom,
pratei sve procese proizvodnje. Sistem upravljanja kvalitetom nam omoguuje da preduzee bude
uspjeno, da moemo da zadovoljimo potrebe kupaca, kako bi oni stekli nae povjerenje i stalno
kupovali kod nas, tako da moemo da se borimo sa konkurentima.
Stoga, cilj seminarskog rada jeste da objasnimo ta je kontrola kvaliteta, ta je sistem upravljanja
kvalitetom i da pokaemo da se kontrola i sistem upravljanja kvalitetom ne trebaju poistovjeivati,
kao to to mnogi rade. Kontrola kvaliteta je samo dio sistema upravljanja kvalitetom. Kontrola se
fokusira na identificiranje i uklanjanje proizvoda/usluge sa deformacijom kvaliteta. Upravljanje
kvalitetom se temelji na kontroli, ali on predstavlja strategiju spreavanja pojave deformacije, odnosno
prevencije i naravno unapreenja procesa poslovanja.U prvom dijelu rada objasniemo ta je kontrola
kvaliteta, ta je njena svrha i rezultati, od ega se sastoji proces kontrole te emo neto rei o vrstama
kontrole. U drugom dijelu e biti govora o sistemu upravljanja kvalitetom, te o poboljanju
cjelokupnog procesa. I na kraju emo prikazati razlike izmeu ova dva pojma, to i jeste tema naeg
seminarskog rada.

1
Gruji, Radoslav, Marjanovi ,Nikola, Radovanovi,Radomir, Popov-Ralji,Jovanka, Komi,Jasmin (2001.):
Kvalitet i analiza namirnica, Banja Luka, BiH ( str.7)

ati, Tuzlak Poljoprivredno-prehrambeni fakultet, 2014. god

Razlika izmeu kontrole kvaliteta i sistema upravljanja kvalitetom3

2. KONTROLA KVALITETA

...Kontrola je faza sistema upravljanja koja mora da omogui da se sve planirane aktivnosti i rezultati
zaista i ostvare; njena sutina sastoji se u monitoringu kojim se mjeri, ocjenjuje i uporeuje planirano i
ostvareno poslovanje...2. Kontrola kvaliteta je dio sistema upravljanja, koji obuhvata razliite
aktivnosti i metode kojima se nadgleda proces proizvodnje i na osnovu toga se moe uvidjeti koliko se
efikasno izvodi proces. Pored toga, kontrolom identifikujemo nastale probleme, vrimo korekciju i
eliminiemo uzrok njihovog nastanka.

Slika 1. Rezultati kontrole

Prilagoditi se
promjenama u
okolini

Nositi se sa Kontrola pomae Ograniiti

organizacijskom organizacijama akumulaciju
kompleksnou pogreaka

Minimizirati
trokove

Izvor:http://web.efzg.hr/dok/OIM/momazic//menadzment%20-%202012/20130115%20
%20Funkcije%20menadzmenta%20-%20Kontroliranje.pdf ( 10.12.2014.)

Kao to vidimo na slici, rezultati kontrole nam pokazuju ukoliko nai proizvodi nisu u skladu sa
promjenama u okolini, tj. sa kretanjima na tritu, tako da ih mi moemo poboljati. Takoer nam
omoguavaju da uoimo pogreke na vrijeme, prije nego to bude kasno. Uz pomo kontrole imamo
mogunost da smanjimo trokove poslovanja, jer nam ona pokazuje koji proizvodi i usluge kotaju
vie nego to je potrebno.
Osnovni cilj kontrole jeste da se analiziraju i otklone greke i njihovo ponavljanje, da se proizvodi
prilagode potrebama kupca te mogue smanjenje trokova i poveanje prihoda. Kontrola ima zadatak i
da sprijei ulazak sumnjivih sirovina u proces proizvodnje, te plasiranje loeg kvaliteta na trite. Ona
se ne bazira samo na eliminisanju neusaglaenosti u odnosu na definisane zahtjeve, nego je usmjerena
i na otkrivanje i eliminaciju uzroka nastajanja problema. Brzo otkrivanje greke je olakano time to
svaki dio kontrole mora biti propraen dokumentacijom. Mi pregledom te dokumentacije, imamo uvid

2Preuzeto sa: http://sh.wikipedia.org/wiki/Kontrola_(menad%C5%BEment)(10.12.2014.)

ati, Tuzlak Poljoprivredno-prehrambeni fakultet, 2014. god

Razlika izmeu kontrole kvaliteta i sistema upravljanja kvalitetom4

gdje je dolo do greke, ko je napravio, to olakava dalji rad u otklanjanju greke i preduzimanju
korektivnih akcija....Veliki je broj razloga zato nam je kontrola neophodna. Neki od njih su :
ona omoguava lake suoavanje sa neizvjesnou i promjenama;
izbjegavanje poremeaja, problema i devijacija u poslovanju;
da bi se lake uoile i korigovale greke, i to kako u sadanjosti tako i u budunosti;
radi efikasnijeg funkcionisanja i racionalnijeg ponaanja organizacije, kao to je poboljanje
kvaliteta proizvoda i usloga, ili skraenje proizvodnog ciklusa;
daje informacije i ideje za preduzimanje korektivnih akcija...3

S punim pravom se moe rei da bez uspjene kontrole, nema efikasnog upravljanja.

2.1 Faze procesa kontrole

Proces kontrole se sastoji iz etiri faze:

1. utvrivanje standarda i metoda;
2. mjerenje rezultata;
3. poreenje ostvarenih rezultata sa utvrenim standardima;
4. preduzimanje korektivne akcije.

Slika 2. Proces kontrole

Ima
Poreenje
Utvrivanje ostvarenih Preduzimanje
standarda i Mjerenje rezultata sa korektivne
metoda rezultata utvrenim akcije
standardima

Nema
odstupanja

Ne initi
nita

Izvor: www.maturski.org/MENAZMENT/Menadment.html ( 10.12.2014.)

2.1.1 Utvrivanje standarda i metoda

...Standard predstavlja obaveznu tehniku normu kojom se definiu dimenzije, materijali i kvalitet
raznih proizvoda ili postupci ispitivanja, proraunavanja ili ispitivanja kvaliteta...4.Standardi
predstavljaju ciljane vrijednosti koje proces treba da postigne. Dakle, ovdje se ne radi o standardima
koje propisuje vlada, nego o standardima nekog preduzea koje postavljaju ljudi namjenjeni za to.

3Preuzeto sa: www.maturski.org/MENAZMENT/Menadment.html ( 10.12.2014.)

4Preuzeto sa: hr.wikipedia.org/wiki/standard (10.12.2014.)

ati, Tuzlak Poljoprivredno-prehrambeni fakultet, 2014. god

Razlika izmeu kontrole kvaliteta i sistema upravljanja kvalitetom5

Prije poetka procesa proizvodnje, postavljaju se ciljevi koje elimo postii. ...Standardi u kontroli
imaju tri glavne funkcije, koje su povezane sa ponaanjem zaposlenih:
omoguavaju zaposlenima da shvate ta se od njih oekuje i kako e se njihov rad ocjenjivati.
Tako oni pomau zaposlenima da efikasnije rade.
daju osnovu za otkrivanje tekoa na poslu, vezanih sa linim ogranienjima lanova
organizacije. Najee tekoe su neodgovarajue sposobnosti, nedovoljan trening,
neiskustvo.
pomau smanjivanju moguih negativnih efekata usljed neusklaenosti ciljeva izmeu
organizacije i njenih lanova...5.

Slika 3. Podjela standarda

STANDARDI

Kvantitativni Kvalitativni

Vrijednosni Fiziki Deskriptivni Programski Ciljni Strateki

Standardi Standardi Standardi

trokova kapitala prihoda

Izvor:http://web.efzg.hr/dok/OIM/momazic//menadzment%20-%202012/20130115%20-
%20Funkcije%20menadzmenta%20-%20Kontroliranje.pdf(10.12.2014.)

Kvantitativni standardi se mogu mjeriti, dok su kvalitativni standardi zasnovani na procjeni.

Standardima definiemo pravila koja nam govore na koji nain da sprovodimo proces, ta je sve
potrebno ispuniti, i ko je odgovoran za koju aktivnost tokom procesa. Osnovni zadatak zbog kojeg su
usvojeni standardi jeste da se na najefikasniji nain obezbjede interesi potroaa.

2.1.2 Mjerenje rezultata

Mjerenje rezultata vrimo na osnovu ustanovljenih metoda mjerenja. Utvrujemo da li su postavljeni

ciljevi ostvareni i u kojem stepenu, i razloge zbog kojih je dolo do eventualnih odstupanja. Za
mjerenje su potrebni rezultati sa svih mjernih mjesta koji se obrauju periodino ( sedmino,
mjeseno, godinje).

5Prilagoeno sa: www.maturski.org/MENAZMENT/Menadment.html (10.12.2014.)

ati, Tuzlak Poljoprivredno-prehrambeni fakultet, 2014. god

Razlika izmeu kontrole kvaliteta i sistema upravljanja kvalitetom6

Slika 4 . Podjela metoda za kontrolu proizvoda

KONTROLA
KVALITETA

Prva Druga
grupa grupa
metoda metoda

Izvrilac Senzoriar
(uz precizne (vri se izbor, POTROA
instrumente) obuka i provjera
ocjenjivaa)
Specifine
Fiziko hemijske Specifine metode za
Biohemijske metode ispitivanje
senzorne potroaa
Mikrobioloke
analize
Histoloke
metode SUBJEKTIVAN
SUD
SUBJEKTIVAN KVALITETAN
SUD PROIZVOD
OBJEKTIVAN SUD
KVALITETAN
PROIZVOD

Izvor: Gruji,Radoslav, Marjanovi,Nikola, Radovanovi,Radomir, Popov-Ralji, Jovanka, Komi, Jasmin

(2001.): Kvalitet i analiza namirnica, Banja Luka, BiH ( str.38)
...Za prvu grupu metoda je karakteristino da se nikad ne koristi samo jedan metod, ve da se u praksi
uglavnom primjenjuju kombinovana ispitivanja i analize. Pri ispitivanju kvaliteta u odgovarajuim
laboratorijskim uslovima uvijek se mora obezbjediti precizan i pouzdan instrument, odgovarajui
metod i obuen izvrilac. Posebna grupa metoda su senzorne metode na osnovu kojih se vri sluajan
izbor ocjenjivaa koji se obuava i provjerava, on ocjenjuje i na kraju dobijamo subjektivnu ocjenu.
I na kraju, kao najvaniji sud, dobijamo sud potroaa koji je subjektivan i za nas kao proizvoae
najbitniji, jer potroai su ti koji odreuju kvalitet. Na osnovu toga mi vidimo, da li smo mi proizveli
kvalitetan proizvod ili ne...6.
Prije poetka mjerenja, moraju se poznavati metode koje se trebaju koristiti, princip rada, eventualne
greke i nain na koji se one mogu izbjei.Uloga mjerenja jeste da nam da odgovore na sljedea
pitanja: da li se proces odvija u skladu sa postavljenim standardim?, da li su rezultati procesa dobri?, te
da li rezultati procesa obezbjeuju uspjeh organizacije? Mjerenja mogu biti direktna i indirektna. Kod
direktnog mjerenja vrijednost mjerne veliine se direktno oitava sa mjernog instrumenta. Kod
indirektnog mjerenja mjerna veliina se dobiva posredno iz poznatih relacija koje povezuju izmjerene
i traene veliine.

6
Gruji,Radoslav, Marjanovi,Nikola, Radovanovi,Radomir, Popov-Ralji, Jovanka, Komi, Jasmin (2001.):
Kvalitet i analiza namirnica, Banja Luka, BiH ( str.38)

ati, Tuzlak Poljoprivredno-prehrambeni fakultet, 2014. god

Razlika izmeu kontrole kvaliteta i sistema upravljanja kvalitetom7

2.1.3 Poreenje ostvarenih rezultata sa utvrenim standardima

Ova faza je jedan od najlakih koraka u procesu kontrole. Ukoliko nema odstupanja, tj. ukoliko su nai
rezultati u skladu sa planiranim standardima, moemo rei da nema potrebe nita poduzimati.
Meutim, ukoliko doe do znaajnih odstupanja u odnosu na utvrene standarde, preduzima se etvrti
korak procesa kontrole, a to je korektivna akcija. Kljuna pitanja koja se postavljaju u ovoj fazi su : ta
se stvarno desilo?, ta je trebalo da se desi? i u kojoj mjeri su nastala odstupanja dovela u pitanja
ostvarenje ukupnog cilja?

2.1.4 Preduzimanje korektivne akcije

Korektivne akcije se poduzimaju samo ukoliko dobijeni rezultati u veoj mjeri odstupaju od
postavljenih standarda. Korektivna akcija podrazumijeva izmjenu jedne ili vie aktivnosti u poslovanju
preduzea. Samim tim, predstavlja otpoinjanje novog kontrolnog procesa, jer je neophodno izvriti i
preispitivanje standarda.
...Postupci za korektivne mjere moraju da ukljue:
efektivnu obradu kupevih albi i izvjetaja o neusaglaenosti proizvoda;
istraivanje uzroka neusaglaenosti koje se odnose na proizvod, proces i sistem kvaliteta i
zapisivanje rezultata ovog istraivanja;
odreivanje korektivnih mjera radi otklanjanja uzroka neusaglaenosti;
postupke kontrole radi osiguranja da se korektivne mjere sprovode i da su efektivne...7.
Ovlatena lica daju prijedlog za korektivnu akciju kojom se treba otkloniti uzrok uoene
neusaglaenosti i odreuju rokove za njihovu realizaciju. Nadgledanje nad izvrenjem korektivnih
akcija i ocjenu efikasnosti akcija provodi rukovodioc organizacione jedinice u kojoj se akcija provodi,
nosilac procesa ili drugo ovlateno lice, i o statusu korektivnih akcija izvjetava predstavnika
rukovodstva za sistem kvaliteta.

7
Gruji, Radoslav, Marjanovi, Nikola, Radovanovi, Radomir, Popov-Ralji, Jovanka, Komi Jasmin (2001.): Kvalitet i
analiza namirnica, Banja Luka, BiH ( str.38)

ati, Tuzlak Poljoprivredno-prehrambeni fakultet, 2014. god

Razlika izmeu kontrole kvaliteta i sistema upravljanja kvalitetom8

Slika 5. Dijagram toka aktivnosti

Izvor: http://www.apeiron-uni.eu/upis/files/pua-pr-04-001-procedura-korektivne-akcije.pdf (28.12.2014.)

2.2 Vrste kontrole

U poetku sekontrola kvaliteta proizvoda obavljala samo po zavretku procesa proizvodnje odnosno
prije prodaje proizvoda,kako proizvod grekom ne bi stigao do kupca. Danas se koristi moderna
kontrola kvaliteta koja vri odabir dobrih i loih proizvoda, te osim toga vri klasifikaciju prema
stepenu kvaliteta izrade.Moderni koncept kontrole se vri na tri naina: prijemna ili ulazna kontrola,
kontrola u toku procesa i zavrna (izlazna) kontrola.

ati, Tuzlak Poljoprivredno-prehrambeni fakultet, 2014. god

Razlika izmeu kontrole kvaliteta i sistema upravljanja kvalitetom9

Slika 6. Vrste kontrole

Kontrola u
toku procesa

Prijemna Zavrna
(ulazna) ( izlazna)
kontrola kontrola

KONTROLA

Izvor: Gruji, Radoslav, Marjanovi, Nikola, Radovanovi, Radomir, Popov-Ralji, Jovanka, Komi, Jasmin
(2001.): Kvalitet i analiza namirnica, Banja Luka, BiH

Prijemna kontrola omoguava da se ulazni proizvod ne upotrijebi ili preradi sve dok se ne provjeri da
je usaglaen sa utvrenim standardima. ...Neophodno je da sve osnovne i pomone sirovine,
ambalaa i ambalani materijali, neproizvodni materijali, koji ulaze u krug fabrike, zadovolje sljedee
elemente:
specificirane zahtjeve kao i definisane kriterijume za prijem;
da budu verifikovani prije koritenja, odnosno prije putanja u proces proizvodnje;
da verifikovanje bude definisano u okviru pisanih dokumenata ( planovi konrolisanja,
procedure, postupak kontrolisanja, uputstva)...8.
Kontrolisanje u toku procesa podrazumijeva da se proizvodi kontroliu tokom svake faze procesa.
...Aktivnosti kontrolisanja tokom tehnolokog procesa moraju da budu:
uspostavljene u okviru planova kvaliteta i odgovarajuih procedura;
dovoljno pouzdane da omogue uslove u kojima proizvod ne moe da pree u narednu fazu
procesa, ukoliko u prethodnoj nije verifikovan na definisan nain;
pouzdano dokumentovane odgovarajuim zapisima...9.
Zavrno kontrolisanje mora da se obavlja u skladu sa planom kvaliteta da bi se upotpunio dokaz o
usaglaenosti gotovog proizvoda sa utvrenim standardima. Nijedan proizvod se ne moe isporuiti
dok se sve aktivnosti, utvrene u planu kvaliteta ne zavre na zadovoljavajui nain, a pripadajui
podaci i dokumentacija ne budu raspoloivi i ovjereni.
Svaka od ovih kontrola nam omoguava da na kraju dobijemo proizvod koji je u skladu sa svim
zahtjevima kupaca, i da postignemo njihovo zadovoljstvo.

8Gruji, Radoslav, Marjanovi, Nikola, Radovanovi, Radomir, Popov-Ralji, Jovanka, Komi, Jasmin (2001.): Kvalitet i
analiza namirnica, Banja Luka, BiH
9Gruji, Radoslav, Marjanovi, Nikola, Radovanovi, Radomir, Popov-Ralji, Jovanka, Komi, Jasmin (2001.): Kvalitet i
analiza namirnica, Banja Luka, BiH

ati, Tuzlak Poljoprivredno-prehrambeni fakultet, 2014. god

Razlika izmeu kontrole kvaliteta i sistema upravljanja kvalitetom10

Takoer, razlikujemo direktnu i indirektnu kontrolu kvaliteta....Indirektna kontrola ogleda se u rastu

ili padu konkurentnosti,odnosno u poveanju ili gubitku trita. Onaj ko ne potuje kvalitet, biva
uvijek nemilosrdno i konano kanjen...10. Indirektna je kontrola mnogo opasnija od direktne, jer kod
indirektne kontrole prve faze problema se ne vide na poetku, a kada se greke konano uoe
nalaenje izlaza zahtjeva ogroman trud, ulaganja i vrijeme. direktna kontrola kvalitete javlja se odmah
i u veoma jasnoj formi,nudi konkretna rjeenja i ukazuje na izlaz iz problema....Direktna kontrola
kvaliteta podrazumijeva uvijek svjesnonametnute propise i zakone kojima drutvo odreuje minimalni
potrebni kvalitet i istodobno stvara vlastitu zatitu od nekvaliteta. U tu grupuvanjske kontrole ulaze:
stalne informacije od korisnika i korisnicima o kvalitetuproizvoda, norme i drugi zakonski propisi koji
se odnose na proizvod i proizvodnju,norme i drugi zakonski propisi koji se odnose na organizaciju
tvrtke, stalna direktnai indirektna kontrola rada tvrtke, dobavljaa i partnera, zahtjevi za
podizanjemkvaliteta (otklanjanje greaka, poboljanja itd.), zahtjevi za povlaenjem proizvodas trita,
zahtjevi za nadoknadom tete korisniku, direktni sudski postupci i zabrane
sve do zatvaranja tvrtke...11.

3.SISTEM UPRAVLJANJA KVALITETOM

Sistem upravljanja kvalitetom predstavlja nadogradnju na kontrolu i osiguranje kvaliteta.

Preduzee koje eli da ispuni elje kupaca mora da ima implementiran sistem upravljanja
kvalitetom. Sa sistemom upravljanja gledamo u budunost i stavljamo kupca u fokus. Sistem
kvaliteta predstavlja promijene u organizaciji, dokumentaciji, procesima i motivaciji
zaposlenih, u svim funkcijama i dijelovima preduzea. ...Quality Management System tj.
sistem upravljanja kvalitetom je tehnika upravljanja koja se koristi za definiranje
(komuniciranje) sa zaposlenima o onome to je potrebno za izradu eljene kvalitete proizvoda
i usluga, time se utjee na zaposlenike da ispune svoju zadau prema oekivanom standardu
kvalitete12. Sistem upravljanja kvalitetom je skup aktivnosti koje se provode tokom
poslovnog procesa, da bi se dobio proizvod koji ima sve karakteristike koje odgovaraju
kupcu. ,,...Pristup razvoju i primjeni sistema upravljanja kvalitetom sastoji se iz vie faza, u koje
spadaju sljedee:

utvrivanje potreba i oekivanja korisnika i ostalih zainteresovanih strana;

utvrivanje politike kvaliteta i ciljeva kvaliteta organizacije;
utvrivanje procesa i odgovornosti potrebnih za ostvarivanje ciljeva kvaliteta;
utvrivanje metoda mjerenja efektivnosti i efikasnosti svakog porcesa;
primjena ovih mjera za utvrivanje efektivnosti i efikasnosti svakog procesa;
utvrivanje naina za sprevanje neusalgaesnosti i eliminisanje njihovih uzoraka;
utvrivanje i primjena procesa za stalna poboljanja sistema upravljanja kvalitetom.

Ovakav pristup se moe primjenjivati i za odravanje i za poboljanje postojeeg sistema upravljanja

kvalitetom...13. ...Sistem kvaliteta je upravljaki sistem kojim se dovodi do ostvarenja
postavljenih ciljeva u pogledu kvaliteta poslovanja i pruanja usluga. Ovaj sistem ine
organizaciona struktura, odgovornost subjekata u organizaciji, procesi i resursi potrebni za

10Preuzeto sa: file:///C:/Users/Mirsada/Downloads/11Lazibat.pdf (28.12.2014.)

11Preuzeto sa: file:///C:/Users/Mirsada/Downloads/11Lazibat.pdf (28.12.2014.)
12 Preuzeto sa: http://www.ebizmags.com/sto-je-sustav-upravljanja-kvalitetom/ (10.12.2014.)
13 Preuzeto sa: https://www.nb.rs/view_file.php?file_id=301 (26.11.2014.)

ati, Tuzlak Poljoprivredno-prehrambeni fakultet, 2014. god

Razlika izmeu kontrole kvaliteta i sistema upravljanja kvalitetom11

upravljanje sistemom...14. Upravljanje kvalitetom je nain na koji organizacija upravlja i vodi

one poslovne aktivnosti koje su povezane sa kvalitetom. Upravljanje kvalitetom odnosi se na
to kako upravljati poslom, te se moe primjeniti na organizacije svih veliina i svih aspekata
upravljanja, kao to je marketing, prodaja i finansijsko poslovanje. Cilj sistema upravljanja
kvalitetom je unapreenje kvaliteta, postizanje zadovoljstva kupaca i na taj nain ostvarivanje
konkurentnosti na tritu.Sisem upravljanja kvalitetom dovodi do ostvarenja ciljeva u pogledu
kvaliteta.Da bi stekli kupevu lojalnost i povjerenje, bitno je da sistem upravljanja kvalitetom
stalno unapreujemo. U cilju stalnog poboljanja zadovoljstva potroaa, proizvoai treba da
sve aktivnosti u procesima dre pod kontrolom, te da ostvare bolje razumjevanje oekivanja
kupaca.

Slika 7. Stalno unaprijeenje sistema upravljanja kvalitetom radi zadovoljenja zahtjeva kupca

Izvor: http://www.slideshare.net/komorabl/sami-mesi-prezentacija(14.12.2014.)

Na slici br. 7, prikazan je sistem stalnog unaprijeenja radi postizanja zadovoljstva kupca, gdje je
zadatak rukovodstva da istrai potrebe i elje kupca te da rasporedi i usmjeri resurse tako da se
njihovom transformacijom kroz proces proizvodnje dobije proizvod koji je potreban kupcu, odnosno
proizvod u koji su ugraene potrebe i elje kupca. Potrebe kupaca se stalno mijenjaju te ih je
potrebno konstantno mjeriti i analizirati. Na osnovu rezultata mjerenja se vri stalno unapreenje
postojeeg sistema upravljanja kvalitetom.Sistem upravljanja kvalitetom je nain na koji organizacija
upravlja kvalitetom. Kada govorimo o kvalitetu ne mislimo samo na kvalitet proizvoda i usluga nego i
na kvalitet cjelokupnog poslovanja kao i organizacije u preduzeu. Uz pomo sistema upravljanja
moemo pratiti sve procese i aktivnosti od nabavke preko proizvodnje do distribucije i na kraju
prodaje. U procesu realizacije sistema upravljanja kvalitetom potrebno je da budu ukljueni svi
zaposleni u preduzeu tako da svaka karika u lancu proizvodnje ima dio odgovornosti za posao koji
obavlja.

14 Preuzeto sa: http://www.eurostandard.rs/iso-9001-sistem-menadzmenta-kvalitetom/ (10.12.2014.)

ati, Tuzlak Poljoprivredno-prehrambeni fakultet, 2014. god

Razlika izmeu kontrole kvaliteta i sistema upravljanja kvalitetom12

3.1 Znaaj sistema upravljana kvalitetom

Sistem upravljanja kvalitetom prua okvir za nadzor i poboljanje svih poslovnih procesa i rezultata u
preduzeu s ciljem postizanja bolje trine pozicije i konkurentnosti, veeg povjerenja kupaca,
smanjenja trokova, kao i sposobnost za brzu i fleksibilnu reakciju na promjene uslova poslovanja.
Uvoenjem kvalitetnog sistem upravljanja kvalitetom preduzee postie brojne koristi....Koristi
sistema upravljanja kvalitetom su:
poveano zadovoljstvo korisnika usluga;
poveana produktivnost i uspjenost poslovanja
poveana zadovoljstvo zaposlenika;
smanjenje trokova;
standardizacija postupaka- postojanje radnih uputa;
mehanizam uoavanja odstupanja i njihove korekcije;
bolja komunikacija i razumijevanje cjelokupnog procesa;
bolje odravanje opreme;
dokumentacija je potpuna i uredno odravana;
nametnuta je obaveza kontinuiranog praenja rezultata...15.
Koristi sistema upravljanja kvalitetom najee su vidljive tek nakon nekoliko godina primjene. Pored
vanosti za preduzee uspostavljanje sistema upravljanja kvalitetom je bitno i za sve kupce, jer na taj
nain imaju garanciju da je proizvod koji su kupili proizved u skladu sa postavljenim standardima
odreene institucije, iji je sistem upravljanja kvalitetom uspostavljen u datom preduzeu, te e upravo
taj proizvod ispuniti njihove zahtjeve i potrebe.

4.RAZLIKA IZMEU KONTROLE KVALITETA I SISTEMA UPRAVLJANJA

KVALITETOM

Kao to smo ve rekli, kontrola kvaliteta predstavlja dio sistema upravljanja kvalitetom. Upravljanje
kvalitetom podrazumijeva aktivno uticanje na proces,odnosno proizvod, sa ciljem da se ostvareni
kvalitet optimalno priblii zahtijevanom kvalitetu.Kontrola kvaliteta predstavlja neprekidan proces
nadgledanja nad procesom proizvodnje za vrijeme njegovog izvoenja koji nam govori koliko se
efikasno izvodi taj proces.Kontrola se fokusira na identificiranje i uklanjanje proizvoda/usluge sa
deformacijom kvaliteta. Upravljanje kvalitetom se temelji na kontroli, ali on predstavlja strategiju
spreavanja pojave deformacije, odnosno prevencije i naravno unapreenja procesa poslovanja.
Osnovne razlike izmeu kontrole kvaliteta i sistema upravljanja kvaliteta su prikazane u tabeli br. 1.

15Preuzeto sa:http://www.hvk.hr/hrv/skupovi/vdani11/prezentacije/pdf/gaspar-sustav upravljanja kvalitetom.pdf (10.11.2014)

ati, Tuzlak Poljoprivredno-prehrambeni fakultet, 2014. god

Razlika izmeu kontrole kvaliteta i sistema upravljanja kvalitetom13

Tabela br.1 Razlika izmeu kontrole i sistema upravljanja kvalitetom

KONTROLA KVALITETA SISTEM UPRAVLJANJA KVALITETOM

dio sistema upravljanja kvalitetom nadogradnja na kontrolu i osiguranje kvaliteta
kao polaznu taku ima zahtjeve koje treba da kao polaznu taku uzima kupca i njegove potrebe
ispunjava dati proizvod
ekonominije i bre poslovanje, izbjegavanje povjerenje i zadovoljstvo kupca, poveavanje
problema konkurentnosti
zaposleni na kontrolu gledaju kao neto motivie zaposlene, omoguava da oni uestvuju
negativno, da e ona ukazati na njihove greke, u procesu, daju ideje isl.
da ih neko stalno provjerava isl.
predlae korektivine akcije sprovodi potrebne korektivne akcije u smislu
poboljavanja procesa kvaliteta, te nastoji
poboljati ukupnu efektivnost na radnom mjestu.
smanjuju se odstupanja, greke, rasipanje poveanje produktivnosti rada, manje karta,
poslovnih resursa manje dorade.

5.ZAKLJUAK

Na osnovu iznesenih stavova i razmatranih literaturnih izvora moemo zakljuiti da seu poetku
kontrola kvaliteta oslanjala na iskustvo, greke se nisu odmah otklanjale, ve se vrila podijela
proizvoda na "dobre" i proizvode koji se mogu "doraditi", te loe proizvode.Moderna kontrola se
fokusira na proizvodnju od samog poetka do stvaranja novog proizvoda i na taj nain se kontoriu
sve faze procesa proizvodnje. Na osnovu toga, u svakom trenutku moemo uticati na poboljanje ili na
obustavljanje procesa proizvodnje. Kontrola treba da prati cijeli poslovni sistem, a ne da na kraju
obavimo kontrolu. Meutim sama kontrola nije dovoljna, moramo imati sistem kojim upravljamo
odnosno da gledamo u budunost. Kontrola kvaliteta je dio sistema upravljanja kvalitetom, odnosno
njegov podsistem. Kontrola kvaliteta i osiguranje kvaliteta ine sistem upravljanja kvalitetom. Sistem
upravljanja kvalitetom nastoji poboljatiukupnuefikasnostna radnommjestu. Obuhvata svefunkcije,
aktivnosti i ljude koji suodgovorni zakonkurentnostpreduzea. Od zaposlenihse oekuje da
uestvujune samou odravanjukvalitete, nego i u poboljanjuukupnih performansi, tako da se
grekeizbjegnu, trokovi smanje, a preduzee profitira. Sistem upravljanja kvalitetom je opirniji jer
obuhvata planiranje, organizovanje, voenje i komunikaciju te, kontrolu kvaliteta, iji je glavni cilj
zadovoljstvo kupca jer je on uvijek na prvom mjestu. Sistem upravljanja kvalitetom omoguava da
kupca stavimo u fokus. Samo sa dobrim sistemom upravljanja, proizvod moe ostati isti, biti
konkurentan na tritu, te imati sigurnu budunost.

ati, Tuzlak Poljoprivredno-prehrambeni fakultet, 2014. god

Razlika izmeu kontrole kvaliteta i sistema upravljanja kvalitetom14

6.LITERATURA

1. Sorak, M., Belloso, O.M., Nikoli, A., Gruji, S. (2003): Upravljanje sistemom kvaliteta
korak naprijed za prehrambenu industriju,Banja Luka, BiH.
2. Sorak, M. (2006): Menadment proizvodnje, Banja Luka, BiH.
3. Gruji, Radoslav, Marjanovi, Nikola, Radovanovi, Radomir, Popov-Ralji, Jovanka, Komi,
Jasmin (2001.): Kvalitet i analiza namirnica, Banja Luka, BiH
4. file:///C:/Users/Mirsada/Downloads/MEN13.Kontrola.pdf
5. http://www.nerda.ba/pdf/Sektori/Sektor_Prehrambeni/Sistemi_upravljanja_u_prehrambenoj_ii
ndustrij.pdf
6. http://www.quality.unze.ba/zbornici/QUALITY%202013/017-Q13-032.pdf
7. http://www.svijet-kvalitete.com/index.php/kvaliteta
8. http://www.ebizmags.com/sto-je-sustav-upravljanja-kvalitetom/
9. http://www.scribd.com/doc/32080303/UPRAVLJANJE-KVALITETOM
10. http://en.wikipedia.org/wiki/PDCA
11. www.maturskiradovi.net/.../MENADZMENT.docx

12. http://www.fonforum.org/download/treca/Kontrola_kvaliteta/Kontrola_kvaliteta_-_Skripta.pdf

13. http://www.scribd.com/doc/126265819/Kontrola-Kvaliteta-Proizvoda-SEMINARSKI-RAD
14. http://www.slideshare.net/kathairo/modeli-i-principi-upravljanja-kvalitetom
15. http://www.pks.rs/e-learning/fiata/osnove/organizacija/iso9000.htm
16. http://www.eurostandard.rs/iso-9001-sistem-menadzmenta-kvalitetom/
17. https://www.nb.rs/view_file.php?file_id=301
18. http://www.slideshare.net/komorabl/sami-mesi-prezentacija
19. http://www.apeiron-uni.eu/upis/files/pua-pr-04-001-procedura-korektivne-akcije.pdf
20. file:///C:/Users/Mirsada/Downloads/11Lazibat.pdf

ati, Tuzlak Poljoprivredno-prehrambeni fakultet, 2014. god