Trn S Tng i s 11

CHNG II
T HP XC SUT

A. T HP

I. Qui tc m

1. Qui tc cng:
Mt cng vic no c th c thc hin theo mt trong hai phng n A hoc B. Nu
phng n A c m cch thc hin, phng n B c n cch thc hin v khng trng vi bt
k cch no trong phng n A th cng vic c m + n cch thc hin.
2. Qui tc nhn:
Mt cng vic no c th bao gm hai cng on A v B. Nu cng on A c m cch
thc hin v ng vi mi cch c n cch thc hin cng on B th cng vic c m.n
cch thc hin.

Bai 1: T thnh ph A n thnh ph B c 3 con ng, t thnh ph A n thnh ph C c 2

con ng, t thnh ph B n thnh ph D c 2 con ng, t thnh ph C n thnh ph
D c 3 con ng. Khng c con ng no ni thnh ph B vi thnh ph C. Hi c tt c
bao nhiu ng i t thnh ph A n thnh ph D?
S: c 12 ng.
Bai 2: C 25 i bng tham gia tranh cp. C 2 i phi u vi nhau 2 trn (i v v). Hi
c bao nhiu trn u?
S: c 25.24 = 600 trn
Bai 3: a) Mt b hoa gm c: 5 bng hng trng, 6 bng hng v 7 bng hng vng. Hi c
my cch chn ly 1 bng hoa?
b) T cc ch s 1, 2, 3 c th lp c bao nhiu s khc nhau c nhng ch s khc nhau?
S: a) 18. b) 15.
Bai 4: Mt i vn ngh chun b c 2 v kch, 3 iu ma v 6 bi ht. Ti hi din, mi i
ch c trnh din 1 v kch, 1 iu ma v 1 bi ht. Hi i vn ngh trn c bao nhiu
cch chn chng trnh biu din, bit rng cht lng cc v kch, iu ma, cc bi ht l
nh nhau?
S: 36.
Bai 5: Mt ngi c 7 ci o trong c 3 o trng v 5 ci c vt trong c hai c vt mu
vng. Hi ngi c bao nhiu cch chn o c vt nu:
a) Chn o no cng c v c vt no cng c?
b) chn o trng th khng chn c vt mu vng?
S: a) 35. b) 29.
Bai 6: Mt trng ph thng c 12 hc sinh chuyn tin v 18 hc sinh chuyn ton. Thnh lp
mt on gm hai ngi sao cho c mt hc sinh chuyn ton v mt hc sinh chuyn tin.
Hi c bao nhiu cch lp mt on nh trn?
Bai 7: C bao nhiu cch sp xp 3 ngi n ng v 2 ngi n b ngi trn mt chic gh
di sao cho 2 ngi cng phi phi ngi gn nhau.

Trang 21
i s 11 Trn S Tng
II. Hon v

1. Giai tha:
n! = 1.2.3n Qui c: 0! = 1
2. Hon v (khng lp):
Mt tp hp gm n phn t (n 1). Mi cch sp xp n phn t ny theo mt th t no
c gi l mt hon v ca n phn t.
S cc hon v ca n phn t l: Pn = n!

3. Hon v vng quanh:

Cho tp A gm n phn t. Mt cch sp xp n phn t ca tp A thnh mt dy kn c gi
l mt hon v vng quanh ca n phn t.
S cc hon v vng quanh ca n phn t l: Qn = (n 1)!

Trang 22
 Trn S Tng i s 11

Bai 4: Gii phng trnh sau:

a) P .x2 P .x 8
2 3

Bai 5: Xt cc s t nhin gm 5 ch s khc nhau lp t cc ch s 1, 2, 3, 4, 5. Hi trong cc

s c bao nhiu s:
a) Bt u bng ch s 5? b) Khng bt u bng ch s 1?
c) Bt u bng 23? d) Khng bt u bng 345?
S: a) 4! b) 5! 4! c) 3! d) 5! 2!
Bai 6: Xt cc s t nhin gm 5 ch s khc nhau c lp t cc s 1, 3, 5, 7, 9. Hi trong cc
s c bao nhiu s:
a) Bt u bi ch s 9? b) Khng bt u bi ch s 1?
c) Bt u bi 19? d) Khng bt u bi 135?
S: a) 24. b) 96. c) 6 d) 118.
Bai 7: Vi mi hon v ca cc s 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ta c mt s t nhin. Tm tng tt c cc
s t nhin c c t cc hon v ca 7 phn t trn?
S: Vi mi i, j 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, s cc s m ch s j hng th i l 6!.
fi Tng tt c cc s l: (6!1++6!7) + (6!1++6!7).10 ++ (6!1++6!7).106
= 6! (1+2++7).(1+10++106)
Bai 8: Tm tng S ca tt c cc s t nhin, mi s c to thnh bi hon v ca 6 ch s 1,
2, 3, 4, 5, 6.
S: 279999720.
Bai 9: Trn mt k sch c 5 quyn sch Ton, 4 quyn sch L, 3 quyn sch Vn. Cc quyn
sch u khc nhau. Hi c bao nhiu cch sp xp cc quyn sch trn:
a) Mt cch tu ? b) Theo tng mn?
c) Theo tng mn v sch Ton nm gia?
S: a) P12 b) 3!(5!4!3!) c) 2!(5!4!3!)
Bai 10: C 5 hc sinh nam l A1, A2, A3, A4, A5 v 3 hc sinh n B1, B2, B3 c xp ngi
xung quanh mt bn trn. Hi c bao nhiu cch sp xp nu:
a) Mt cch tu ? b) A1 khng ngi cnh B1?
c) Cc hc sinh n khng ngi cnh nhau?
S: a) Q8 = 7! b) Q7 = 6! c) C 4!5.4.3 cch sp xp
Bai 11: Vi cc ch s 0, 1, 2, 3, 4, 5 c th lp c bao nhiu s gm 8 ch s, trong ch
s 1 c mt 3 ln, mi ch s khc c mt ng mt ln?
8! 7
S:
3! 3!
Bai 12: C bao nhiu s t nhin c 3 ch s khc nhau v khc 0 bit rng tng ca 3 ch s
ny bng 9.
S: 18.
Bai 13: T cc ch s 1, 2, 3, 4, 5, 6 thit lp tt c cc s c 6 ch s khc nhau. Hi trong cc
s thit lp c, c bao nhiu s m hai ch s 1 v 6 khng ng cnh nhau?
S: 480.
Bai 14: C bao nhiu cch sp xp 5 bn hc sinh A, B, C, D, E ngi vo mt chic gh di sao
cho:
a) Bn C ngi chnh gia?
b) Hai bn A v E ngi hai u gh?
S: a) 24. b) 12.

Trang 23
i s 11 Trn S Tng

III. Chnh hp

1. Chnh hp (khng lp):

Cho tp hp A gm n phn t. Mi cch sp xp k phn t ca A (1 k n) theo mt th t
no c gi l mt chnh hp chp k ca n phn t ca tp A.
S chnh hp chp k ca n phn t:
n!
Ak n(n 1)(n 2)...(n k 1)
n
(n k)!
Cng thc trn cng ng cho trng hp k = 0 hoc k = n.
Khi k = n th An = Pn = n!
n
2. Chnh hp lp:
Cho tp A gm n phn t. Mt dy gm k phn t ca A, trong mi phn t c th c
lp li nhiu ln, c sp xp theo mt th t nht nh c gi l mt chnh hp lp
chp k ca n phn t ca tp A.
S chnh hp lp chp k ca n phn t: Ak nk
n

4 4
Bai 6: Mt cuc khiu v c 10 nam v 6 n. Ngi ta chn c th t 3 nam v 3 n ghp
thnh 3 cp. Hi c bao nhiu cch chn?
3
S: C A10.A 63 cch
Bai 7: Trong khng gian cho 4 im A, B, C, D. T cc im trn ta lp cc vect khc vect
khng. Hi c th c c bao nhiu vect?
S: A42 = 12 vect
Bai 8: Mt lp hc ch c cc bn i (2 ch ngi). Hi lp ny c bao nhiu hc sinh, bit rng
ch c th sp xp ch ngi cho hc sinh ca lp ny theo 132 s khc nhau? (S ch
ngi va s hc sinh)
S: An2 = 132 n = 12
Bai 9: T 20 hc sinh cn chn ra mt ban i din lp gm 1 lp trng, 1 lp ph v 1 th k.
Hi c my cch chn?
S: 6840.
Bai 10: Hun luyn vin mt i bng mun chn 5 cu th qu lun lu 11 mt. C bao
nhiu cch chn nu:
a) C 11 cu th c kh nng nh nhau? (k c th mn).
b) C 3 cu th b chn thng v nht thit phi b tr cu th A qu s 1 v cu th B
qu s 4.
S: a) 55440. b) 120.
Bai 11: Mt ngi mun xp t mt s pho tng vo mt dy 6 ch trng trn mt k trang
tr. C bao nhiu cch sp xp nu:
a) Ngi c 6 pho tng khc nhau?
b) Ngi c 4 pho tng khc nhau?
c) Ngi c 8 pho tng khc nhau?
S: a) 6!. b) 360. c) 20160.
Bai 12: T cc ch s 0, 1, 2, , 9, c th lp c bao nhiu s t nhin gm 5 ch s:
a) Cc ch s khc nhau?
Trang 24
Trn S Tng i s 11
b) Hai ch s k nhau phi khc nhau?
S: a) 9.A94 b) C 95 s
Bai 13: T cc ch s 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6 c th lp c bao nhiu:
a) S gm 5 ch s khc nhau?
b) S chn gm 5 ch s khc nhau?
c) S gm 5 ch s khc nhau v phi c mt ch s 5?
S: a) 6. A64 b) 6.A53 3.5A53
c) S gm 5 ch s c dng: abcde

Trang 25
i s 11 Trn S Tng

Nu a = 5 th c A64 s
Nu a 5 th a c 5 cch chn. S 5 c th t vo 1 trong cc v tr b, c, d, e fi c 4
cch chn v tr cho s 5. 3 v tr cn li c th chn t 5 ch s cn li fi c A53 cch chn.
fi C A64 4.5.A35 = 1560 s
Bai 14: T cc ch s 0, 1, 2, , 9 c th lp bao nhiu bin s xe gm 3 ch s (tr s 000)?
S: 3
A10 1= 999
Bai 15: C bao nhiu s t nhin c 6 ch s vi:
a) Ch s u v ch s cui ging nhau?
b) Ch s u v cui khc nhau?
c) Hai ch s u ging nhau v hai ch s cui ging nhau?
4
S: a) 9. A10 = 9.104 s
b) C tt c: A6 A5 = 9.105 s gm 6 ch s fi C 9.105 9.104 s
10 10
c) C 9.10.10.10 = 9000 s
Bai 16: C bao nhiu s in thoi c 6 ch s? Trong c bao nhiu s in thoi c 6 ch s
khc nhau?
6 6
S: a) A10 = 106 b) A10 = 15120
Bai 17: Mt bin s xe gm 2 ch ci ng trc v 4 ch s ng sau. Cc ch ci c ly t
26 ch ci A, B, C, , Z. Cc ch s c ly t 10 ch s 0, 1, 2, , 9. Hi:
a) C bao nhiu bin s xe trong c t nht mt ch ci khc ch ci O v cc ch s i
mt khc nhau?
b) C bao nhiu bin s xe c hai ch ci khc nhau v c ng 2 ch s l ging nhau?
S: a) S cch chn 2 ch ci: 26 26 1 = 675 cch
4
S cch chn 4 ch s: A10 = 5040 cch
fi S bin s xe: 675 5040 = 3.402.000 s
b) Ch ci th nht: c 26 cch chn
Ch ci th hai: c 25 cch chn
Cc cp s l ging nhau c th l: (1;1), (3;3), (5;5), (7;7), (9;9)
fi C 5 cch chn 1 cp s l.
Xp mt cp s l vo 4 v tr fi c C24 cch
fi C 5. C24 cch sp xp cp s l.
Cn li 2 v tr l cc ch s chn:
Ch s chn th nht: c 5 cch chn
Ch s chn th hai: c 5 cch chn
fi C 26 25 5 C42 5 5 = 487500 cch
Bai 18: a) C bao nhiu s t nhin gm 6 ch s khc nhau m tng cc ch s bng 18?
b) Hi c bao nhiu s l tho mn iu kin ?
S: Ch : 18 = 0 + 1 + 2 + 3 + 4 + 8
18 = 0 + 1 + 2 + 3 + 5 + 7
18 = 0 + 1 + 2 + 4 + 5 + 6
a) 3 5 5! b) 192 + 384 + 192 = 768 s
Bai 19: Vi 6 ch s 0, 1, 2, 3, 4, 5 c th lp c bao nhiu s c 5 ch s khc nhau v tho:
a) S chn. b) Bt u bng s 24. c) Bt u bng s 345.
d) Bt u bng s 1? T suy ra cc s khng bt u bng s 1?
S: a) 312. b) 24. c) 6. d) 120 ; 480.
Trang 26
Trn S Tng i s 11

Bai 20: Cho tp hp X = {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7}. C th lp c bao nhiu s n gm 5 ch s

khc nhau i mt ly t X trong mi trng hp sau:
a) n l s chn?
b) Mt trong ba ch s u tin phi bng 1?
(HQG TP.HCM, 99, khi D, t 2)
S: a) 3000. b) 2280.
Bai 21: a) T 5 ch s 0, 1, 3, 6, 9 c th lp c bao nhiu s gm 4 ch s khc nhau v
chia ht cho 3.
b) T 10 ch s 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 c th lp c bao nhiu s khc nhau sao cho
trong cc ch s c mt s 0 v s 1.
(HVCN Bu chnh Vin thng, 1999)
c) T 8 ch s 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 c th lp c bao nhiu s gm 6 ch s khc nhau
trong nht thit phi c mt ch s 4.
S: a) 18. b) 42000. c) 13320.
Bai 22: a) Tnh tng ca tt c cc s t nhin gm 5 ch s khc nhau i mt c to thnh
t 6 ch s 1, 3, 4, 5, 7, 8.
b) C bao nhiu s t nhin gm 4 ch s khc nhau c to thnh t 5 ch s 0, 1, 2, 3,
4. Tnh tng ca cc s ny.
S: a) 37332960. b) 96 ; 259980.
Bai 23: a) C bao nhiu s t nhin gm 5 ch s khc nhau v chia ht cho 10 (ch s hng
vn khc 0).
(H Nng, 2000, khi A, t 1)
b) Cho 10 ch s 0, 1, 2, ..., 9. C bao nhiu s l c 6 ch s khc nhau nh hn 600000
xy dng t 10 ch s cho.
(H Y khoa H Ni, 1997)
S: a) 3024. b) 36960.

Trang 27
i s 11 Trn S Tng

Dng 6: Tm s t hp trong cc bi ton s hc

Bai 1: Cho 10 cu hi, trong c 4 cu l thuyt v 6 bi tp. Ngi ta cu to thnh cc

thi. Bit rng trong mi thi phi gm 3 cu hi, trong nht thit phi c t nht 1 cu l
thuyt v 1 bi tp. Hi c th to ra bao nhiu thi?
S: gm 2 cu l thuyt v 1 bi tp: C24 .C61 36
gm 1 cu l thuyt v 2 bi tp: C14.C26 60
Vy c: 36 + 60 = 96 thi.
Bai 2: Mt lp hc c 40 hc sinh, trong gm 25 nam v 15 n. Gio vin ch nhim mun
chn mt ban cn s lp gm 4 em. Hi c bao nhiu cch chn, nu:
a) Gm 4 hc sinh tu . b) C 1 nam v 3 n. c) C 2 nam v 2 n.
d) C t nht 1 nam. e) C t nht 1 nam v 1 n.
S: a) C4 b) C1 .C3 c) C 2 .C2 d) C1 .C3 C2 .C2 C3 .C1 C 4
40 25 15 25 15 25 15 25 15 25 15 25

e) C40 C25
4 4
C15
4

Bai 3: Cho 5 im trong mt phng v khng c 3 im no thng hng. Hi c bao nhiu vect
to thnh t 5 im y? C bao nhiu on thng to thnh t 5 im y?
S: 20 ; 10.
Bai 4: C 5 tem th khc nhau v 6 b th cng khc nhau. Ngi ta mun chn t ra 3 tem
th, 3 b th v dn 3 tem th y ln 3 b th chn. Mt b th ch dn 1 tem th. Hi c
bao nhiu cch lm nh vy?
S: 1200.
Bai 5: Mt ti cha 6 vin bi trng v 5 vin bi xanh. Ly ra 4 vin bi t ti , c bao nhiu
cch ly c:
a) 4 vin bi cng mu? b) 2 vin bi trng, 2 vin bi xanh?
S: a) 20. b) 150.
Bai 6: T 20 ngi, chn ra mt on i biu gm 1 trng on, 1 ph on, 1 th k v 3 y
vin. Hi c my cch chn?
S: 4651200.
Bai 7: T 5 bng hng vng, 3 bng hng trng v 4 bng hng (cc bng hoa xem nh i
mt khc nhau), ngi ta mun chn ra mt b ha gm 7 bng, hi c bao nhiu cch chn
b hoa trong :
a) C ng 1 bng hng ?
b) C t nht 3 bng hng vng v t nht 3 bng hng ?
S: a) 112 b) 150.
Bai 8: T 8 s 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 c th lp c bao nhiu s gm 10 ch s c chn t 8
ch s trn, trong ch s 6 c mt ng 3 ln, ch s khc c mt ng 1 ln.
S: 544320. (HVCNBCVT, Tp.HCM, 1999)
Bai 9: T tp X = {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7} c th lp c bao nhiu s:
a) Chn gm 5 ch s khc nhau tng i mt v ch s ng u l ch s 2?
b) Gm 5 ch s khc nhau tng i mt sao cho 5 ch s c ng 3 ch s chn v 2
ch s l?
S: a) 360. b) 2448. (H Cn Th, 2001)
Bai 10: a) C bao nhiu s t nhin gm 6 ch s i mt khc nhau (ch s u tin phi khc
0), trong c mt ch s 0 nhng khng c ch s 1).
b) C bao nhiu s t nhin gm 7 ch s, bit rng ch s 2 c mt ng 2 ln, ch s 3 c
mt ng 3 ln v cc ch s cn li c mt khng qu mt ln.
S: a) 33600 b) 11340. (H QG, Tp.HCM, 2001)
Bai 11: Ngi ta vit cc s c 6 ch s bng cc ch s 1, 2, 3, 4, 5 nh sau: Trong mi s
c vit c mt ch s xut hin hai ln cn cc ch s cn li xut hin mt ln. Hi c
Trang 28
Trn S Tng i s 11

bao nhiu s nh vy?

S: 1800. (H S phm Vinh, 1998)
Bai 12: T mt tp th 14 ngi gm 6 nm v 8 n trong c An v Bnh, ngi ta mun
chn mt t cng tc gm c 6 ngi. Tm s cch chn trong mi trng hp sau:
a) Trong t phi c c nam ln n?
b) Trong t c 1 t trng, 5 t vin hn na An v Bnh khng ng thi c mt trong t?
S: a) 2974. b) 15048. (H Kinh t, Tp.HCM, 2001)
Bai 13: Mt n tu c 3 toa ch khc. Toa I, II, III. Trn sn ga c 4 khch chun b i tu.
Bit mi toa c t nht 4 ch trng. Hi:
a) C bao nhiu cch sp xp cho 4 v khch ln 3 toa.
b) C bao nhiu cch sp xp cho 4 v khch ln tu c 1 toa c 3 trong 4 v khch ni trn.
S: a) 99. b) 24. (H Lut H Ni, 1999)
Bai 14: Trong s 16 hc sinh c 3 hc sinh gii, 5 kh, 8 trung bnh. C bao nhiu cch chia s
hc sinh thnh hai t, mi t 8 hc sinh sao cho mi t u c hc sinh gii v mi t c t
nht hai hc sinh kh.
S: 3780. (HVKT Qun s, 2001)

Dng 7: Tm s t hp trong cc bi ton hnh hc

Bai 1: Trong mt phng cho n ng thng ct nhau tng i mt, nhng khng c 3 ng
no ng quy. Hi c bao nhiu giao im? C bao nhiu tam gic c to thnh?
S: S giao im: n(n 1)
C2n
2
S tam gic: C3 n(n 1)(n 2)
n
6
Bai 2: Cho 10 im trong khng gian, trong khng c 3 im no thng hng.
a) C bao nhiu ng thng i qua tng cp im?
b) C bao nhiu vect ni tng cp im?
c) C bao nhiu tam gic c nh l 3 trong 10 im trn?
d) Nu trong 10 im trn khng c 4 im no ng phng, th c bao nhiu t din c
to thnh?
S: a) C210 2
b) A10 c) C 3 d) C 4
4

Trang 29
i s 11 Trn S Tng

Bai 5: Tm s giao im ti a ca:

a) 10 ng thng phn bit? b) 10 ng trn phn bit?
c) 10 ng thng v 10 ng trn trn?
S: a) 45. b) 90. c) 335.
Bai 6: Cho hai ng thng song song (d1), (d2). Trn (d1) ly 17 im phn bit, trn (d2)
ly 20 im phn bit. Tnh s tam gic c cc nh l 3 im trong s 37 im chn trn
(d1) v (d2).
S: 5950. (H SP Quy Nhn, 1997)
Bai 7: Cho mt phng cho a gic u H c 20 cnh. Xt cc tam gic c ba nh c ly t
cc nh ca H.
a) C tt c bao nhiu tam gic nh vy? C bao nhiu tam gic c ng hai cnh l cnh
ca H?
b) C bao nhiu tam gic c ng mt cnh l cnh ca H? C bao nhiu tam gic khng c
cnh no l cnh ca H?
S: a) 1140; 20. b) 320 ; 80. (HVNH, 2000, khi D)
Bai 8: C 10 im A, B, C, ... trn mt phng trong khng c 3 im no thng hng.
a) Ni chng li ta c bao nhiu ng thng? Trong c bao nhiu ng khng i qua
A hay B?
b) C bao nhiu tam gic nh bi cc im trn? Bao nhiu tam gic cha im A? Bao
nhiu tam gic cha cnh AB?
S: a) 45; 28. b) 120 ; 36 ; 8.
Bai 9: C p im trong mt phng trong c q im thng hng, s cn li khng c 3 im
no thng hng. Ni p im li vi nhau. Hi:
a) C bao nhiu ng thng? b) Chng to ra bao nhiu tam gic?
1 1
S: a) p( p 1) q(q 1) 2; . b) p( p 1)( p 2) q(q 1)(q 2) .
2 6
Bai 10: Cho p im trong khng gian trong c q im ng phng, s cn li khng c 4
im no ng phng. Dng tt c cc mt phng cha 3 trong p im . Hi:
a) C bao nhiu mt phng khc nhau? b) Chng to ra bao nhiu t din?
S: a) C3p C3q 1. b) C 4p Cq4 .
Bai 11: Cho p im trong c q im cng nm trn 1 ng trn, ngoi ra khng c 4 im
no ng phng. Hi c bao nhiu:
a) ng trn, mi ng i qua ba im?
b) T din vi cc nh thuc p im ?
S: a) C3p C3q 1. b) C 4p Cq4 .

Trang 30
 Trn S Tng i s 11

V. Nh thc Newton

1. Cng thc khai trin nh thc Newton: Vi mi nN v vi mi cp s a, b ta c:

n
(a b) Cnkankbk
n
k 0
2. Tnh cht:
1) S cc s hng ca khai trin bng n + 1
2) Tng cc s m ca a v b trong mi s hng bng n
3) S hng tng qut (th k+1) c dng: Tk+1 = Cnk a nk b k ( k =0, 1, 2, , n)
4) Cc h s ca cc cp s hng cch u s hng u v cui th bng nhau:
k nk
Cn Cn
k1 k k
5) C0n Cnn 1, Cm Cn Cn1
* Nhn xt: Nu trong khai trin nh thc Newton, ta gn cho a v b nhng gi tr c bit
th ta s thu c nhng cng thc c bit. Chng hn:
(1+x)n = C0nxn C1nxn1 ... Cnn fi Cn0 Cn1 ... Cnn 2n
(x1)n = Cn0 xn C1n xn1 ... (1)n C nn fi Cn0 C1n ... (1)n Cnn 0

Dng 1: Xc nh cc h s trong khai trin nh thc Newton

Bai 1: Tm h s ca s hng cha M trong khai trin ca nh thc, vi:

Bai 4: Dng
0 k
ng thc (1 x) m .(1 x)n (1 x)mn , chng minh rng:
a) . 1
. k1 2
. k2 ... m km
. k
, .
Cm Cn Cm Cn Cm Cn Cm Cn Cmn m k n
(H thc Van der mon de (Van ec mon)).
0 2 1 2 2 2 n 2 n
b)
(Cn ) (Cn ) (Cn ) ... (Cn ) C2n .
(2n)!
c) Cn0 .Cnk Cn1 .Cnk1 C2n .Ckn 2 ... Cnk
n .C n
n
(n k)!(n k)!

Trang 31
i s 11 Trn S Tng

Trang 42
Trn S Tng i s 11

B. XC SUT

I. Bin c v xc sut

1. Bin c
Khng gian mu : l tp cc kt qu c th xy ra ca mt php th.
Bin c A: l tp cc kt qu ca php th lm xy ra A. A .
Bin c khng: Bin c chc chn:
Bin c i ca A: A \ A
Hp hai bin c: A B Giao hai bin c: A B (hoc A.B)
Hai bin c xung khc: A B =
Hai bin c c lp: nu vic xy ra bin c ny khng nh hng n vic xy ra bin c
kia.
2. Xc sut
n( A)
Xc sut ca bin c: P(A) =
n( )
0 P(A) 1; P() = 1; P() = 0
Qui tc cng: Nu A B = th P(A B) = P(A) + P(B)
M rng: A, B bt k: P(A B) = P(A) + P(B) P(A.B)
P( A ) = 1 P(A)
Qui tc nhn: Nu A, B c lp th P(A.B) = P(A). P(B)

Bai 1: Gieo mt con sc sc cn i ng cht hai ln. Tnh xc sut ca bin c:

a) Tng hai mt xut hin bng 8.
b) Tch hai mt xut hin l s l.
c) Tch hai mt xut hin l s chn.
5 1 3
S: a) n() = 36. n(A) = 5 P(A) = b) c)
36 4 4
Bai 2: Mt lp hc c 25 hc sinh, trong gm c 15 em hc kh mn Ton, 17 em hc kh
mn Vn.
a) Tnh xc sut chn c 2 em hc kh c 2 mn.
b) Tnh xc sut chn c 3 em hc kh mn Ton nhng khng kh mn Vn.

S: a) n(AB) = n(A) + n(B) n(AB) = 15 +17 25 = 7 P(AB)=C 7

2
C83
b)
25 25
Bai 3: Gieo hai con sc sc cn i ng cht. Tnh xc sut ca bin c:
a) Tng hai mt xut hin bng 7.
b) Cc mt xut hin c s chm bng nhau.
1 1
S: a) b)
6 6
Bai 4: Mt bnh ng 5 vin bi xanh v 3 vin bi ch khc nhau v mu. Ly ngu nhin
mt vin bi, ri ly tip mt vin na. Tnh xc sut ca bin c ln th hai c mt vin bi
xanh.
5
S:
8

Trang 43
i s 11 Trn S Tng

Bai 5: Mt bnh ng 5 vin bi xanh v 3 vin bi ch khc nhau v mu. Ly ngu nhin 4
vin bi. Tnh xc sut c t nht 3 vin bi xanh.
1
S:
2
Bai 6: Hai ngi i sn c lp vi nhau v cng bn mt con th. Xc sut bn trng ca ngi
3 1
th nht l , ca ngi th hai l . Tnh xc sut con th b bn trng.
5 2
4
S:
5
Bai 7: Gieo ngu nhin mt con sc sc cn i ng cht hai ln. Tnh xc sut ca cc bin c
sau:
a) Ln th nht xut hin mt 6 chm.
b) Ln th hai xut hin mt 6 chm.
c) t nht mt ln xut hin mt 6 chm.
d) Khng ln no xut hin mt 6 chm.
1 1 c) 11 d) 25
S: a) b)
6 6 36 36
Bai 8: Gieo ng thi bn ng xu cn i ng cht. Tnh xc sut ca bin c:
a) C 4 ng xu u nga.
b) C ng 3 ng xu lt nga.
c) C t nht hai ng xu lt nga.
1 1
S: a) b) c) 11
16 4 16
Bai 9: Mt hp bng n c 12 bng, trong c 7 bng tt. Ly ngu nhin 3 bng.Tnh xc
sut ly c:
a) t nht 2 bng tt b) t nht 1 bng tt.
Bai 10: Mt lp hc gm 20 hc sinh trong c 6 hc sinh gii Ton, 5 hc sinh gii Vn v 4
hc sinh gii c 2 mn. GVCN chn ra 2 em. Tnh xc sut 2 em l hc sinh gii.
Bai 11: Mt hp c 20 qu cu ging nhau, trong c 12 qu cu trng v 8 qu cu en. Ly
ngu nhin 3 qu. Tnh xc sut trong 3 qu chn ra c t nht mt qu mu en.
Bai 12: Mt t c 6 hc sinh nam v 4 hc sinh n. GVCN chn ra 2 em i thi vn ngh. Tnh
xc sut 2 em khc phi.
Bai 13: Mt lp c 30 hc sinh, trong c 8 em gii, 15 em kh v 7 em trung bnh. Chn
ngu nhin 3 em i d i hi. Tnh xc sut :
a) C 3 em u l hc sinh gii b) C t nht 1 hc sinh gii
c) Khng c hc sinh trung bnh.
Bai 14: Cho 7 s 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7. Gi X l tp hp cc s gm hai ch s khc nhau ly t 7 s
trn. Ly ngu nhin 1 s thuc X. Tnh xc sut :
a) S l s l.
b) S chia ht cho 5
c) S chia ht cho 9.

Trang 44
Trn S Tng i s 11

II. Bin ngu nhin ri rc

1. Bin ngu nhin ri rc

X = {x1, x2, ,xn}
P(X=xk) = pk p1 + p2 + + pn = 1
2. K vng (gi tr trung bnh)
n
= E(X) = xi pi
i1
3. Phng sai v lch chun
n n
V(X) = (x )2 p = x2 p 2 (X) = V (X )
i i i i
i1 i1

Bai 1: Hai cu th bng st pht n. Mi ngi mt ln vi xc sut lm bn ca ngi

th nht l 0,8. Tnh xc sut lm bn ca ngi th hai, bit rng xc sut c hai ngi
cng lm bn l 0,56 v xc sut b thng li t nht mt ln l 0,94.
Bai 2: Mt cp v chng c 3 ngi con. Gi X l s ln sinh con trai. Lp bng phn phi xc
sut ca bin ngu nhin X.
Bai 3: Mt hp ng 6 vin bi xanh v 4 vin bi . Chn ngu nhin 3 vin bi. Gi X l s ln
ly c bi . Lp bng phn phi ca bin ngu nhin X.
Bai 4: Cho bng phn phi xc sut ca bin ngu nhin X:
X 1 2 3
P 0,3 0,5 0,2
Tm k vng, phng sai v lch chun ca X.
Bai 5: Mt hp ng 5 vin bi v 3 vin bi xanh. Ly ngu nhin 3 vin. Gi X l s bi
ly ra. Tnh k vng, phng sai v lch chun ca X.
Bai 6: Hai x th c lp cng bn vo 1 bia. Mi ngi bn 1 vin n. Xc sut x th th
nht bn trng bia l 0,7. Xc sut x th th hai bn trng bia l 0,8. Gi X l s n bn
trng bia. Tnh k vng, phng sai ca X.

Trang 45
i s 11 Trn S Tng

BI TP N CHNG II

Bi 1. Mt c quan c 4 cng ra vo.

a) Hi mt ngi khch c th chn bao nhiu cch ra vo c quan ?
b) C th chn bao nhiu cch vo ra c quan bng 2 cng khc nhau (cng vo khc
cng ra)?
S:
Bi 2. C 10 mn hc bui sng v 7 mn hc bui chiu.
a) Hi c my kh nng hc sinh la chn bui sng ch hc 1 mn v bui chiu ch hc
1 mn?
b) Hi c my kh nng hc sinh la chn bui sng ch hc 1 mn v bui chiu khng
hc mn no?
S:
Bi 3. Mt ngi c 6 ci o, 5 ci qun v 3 i giy. Trong c 3 o sc v 3 o trng, 2
qun en, 2 i giy en. Hi ngi c bao nhiu cch chn mc o qun giy,
nu:
a) Chn o, qun, giy no cng c?
b) Nu chn o sc th vi qun no, giy no cng c; cn nu chn o trng th ch mc
vi qun en v i giy en?
S:
Bi 4. Mt nhm hc sinh gm c 30 em gii Ton v 20 em gii Vn. C bao nhiu cch chn
ra 5 hc sinh sao cho c t nht 3 em gii Ton?
S:
Bi 5. Mt n cnh st c 9 ngi. Trong ngy cn c 3 ngi lm nhim v a im A, 2
ngi a im B, cn 5 ngi thng trc ti n. Hi c bao nhiu cch phn cng?
S:
Bi 6. Trong s 107 s in thoi 7 ch s th nhng s c 7 ch s khc nhau chim t l bao
nhiu?
S:
Bi 7. Hi ng qun tr ca mt cng ty gm 15 ngi. T hi ng bu c ra mt ch tch,
mt ph ch tch v 2 y vin kim tra) Hi c bao nhiu cch?
S: 16380
Bi 8. Trong bnh hoa c 10 bng hng v 5 bng hng trng. C bao nhiu cch ly ra t
bnh hoa 4 bng hng cng mu?
S: 215
Bi 9. Mt b sch gm 30 tp. Hi c bao nhiu cch sp b sch ln k sch di sao cho
tp 1 v tp 2 khng ng k nhau.
S: 30! 2 . 29! = 28 . 29!
Bi 10. Hai nhn vin bu in cn phi chuyn 10 l th n 10 a ch. Hi h c bao nhiu
cch phn cng cng vic ?
S: 210
Bi 11. Cn pht 12 thi gm 6 A v 6 B cho 12 hc sinh, mi hc sinh u c 1 .
C bao nhiu cch sp xp cc hc sinh y thnh hai dy mi dy 6 hc sinh sao cho cc hc
sinh ngi k nhau th khng cng vi nhau cn cc hc sinh ngi trc cng vi hc
sinh ngi ngay pha sau.
S: 2 . 6! 6!
Bi 12. C th chia 12 quyn sch khc nhau cho 4 a tr theo bao nhiu cch bit rng:
a) Mi a tr c 3 quyn sch?
b) Hai a ln nht c 4 quyn sch mi a v hai a b nht c 2 quyn sch mi
a?
S: a) 369600; b) 207900.
Bi 13. C bao nhiu cch xp ch ngi cho 5 ngi khch:
a) Vo 5 gh thnh 1 dy

Trang 46
Trn S Tng i s 11

b) Vo 5 gh chung quanh mt bn trn, nu khng c s phn bit gia cc gh ny?

S: a) 120 b) 24
Bi 14. Mt dy gh dnh cho 3 nam v 2 n. C bao nhiu cch xp ch ngi nu:
a) H ngi th no cng c?
b) Nam ngi k nhau, n ngi k nhau?
c) Ch c n ngi k nhau?
S: a) 120; b) 24; c) 24.
Bi 15. Xp 6 ngi ngi vo 1 dy 6 gh, c bao nhiu cch nu:
a) C 3 ngi trong h mun ngi k nhau?
b) C 2 ngi trong h khng mun ngi k nhau?
c) C 3 ngi trong h khng mun ngi k nhau i mt?
S: a) 144; b) 480; c) 144.
Bi 16. C bao nhiu cch xp 5 ngi gm 3 nam v 2 n vo mt hng gh gm 8 gh nu:
a) H ngi th no cng c?
b) H ngi k nhau?
c) 3 nam ngi k nhau, 2 n ngi k nhau v gia hai nhm ny c t nht 1 gh trng?
S: a) 6720; b) 480; c) 144.
Bi 17. Mt hng gh gm 10 chic gh. C bao nhiu cch sp xp mt i v chng ngi vo
cc gh nu:
a) H ngi gh no cng c?
b) H ngi k nhau?
c) V ngi bn phi chng?
d. H ngi cch nhau mt gh?
S: a) 90; b) 18; c) 9; d) 16.
Bi 18. C bao nhiu cch xp 5 ngi vo mt ci bn c 5 ch ngi sao cho A v B ngi cnh
nhau nu?
a) Ci bn l bn di?
b) Ci bn l bn trn khng phn bit cc ch?
c) Ci bn l bn trn c nh s (c phn bit ch)?
S: a) 48; b) 12; c) 60.
Bi 19. Lp c 12 nam trong c An v c 8 n trong c Bnh. C bao nhiu cch c ra 5
ngi i d tri h quc t sao cho phi c t nht hai nam, t nht hai n, hn na An v
Bnh khng ng thi c c i?
S: 9240
Bi 20. Mt lp hc c 15 hc sinh u t trong c An v Bnh. C bao nhiu cch c 4 hc
sinh u t i du hc 4 nc khc nhau, mi nc mt ngi, trong 4 ngi c An v
Bnh.
2
S: 4.3. A13 4.3.13.12 1872
Bi 21. C 5 hc sinh trong c An v Bnh. Hi c bao nhiu cch xp h ln mt on tu
gm 8 toa nu:
a) 5 ngi ln cng mt toa? b) 5 ngi ln 5 toa u?
c) 5 ngi ln 5 toa khc nhau? d) An v Bnh ln cng toa u?
e) An v Bnh ln cng mt toa?
f) An v Bnh ln cng mt toa, ngoi ra khng c ngi no khc ln toa ny?
S: a) 7; b) 120; c) 6720 d) 512; e) 4096; f) 343.
Bi 22. Gim c mt cng ty mun chn mt nhm 5 ngi vo hi ng t vn. Trong cng
ty c 12 ngi hi iu kin c chn, trong c hai cp v chng. Hi c bao
nhiu cch chn nu:
a) Hi ng ny c ng mt cp v chng?
b) Hi ng ny khng th gm c v ln chng (nu c)?
S: a) 112; b) 560.
Bi 23. Cho 5 qu cu mu trng c bn knh khc nhau v 5 qu cu mu xanh c bn knh
khc nhau. Ngi ta mun xp 10 qu cu vo mt hng 10 ch cho trc.
Trang 47
i s 11 Trn S Tng

a) C bao nhiu cch xp khc nhau?

b) C bao nhiu cch xp sao cho hai qu cu ng cnh nhau th phi khc nhau?
c) C bao nhiu cch xp sao cho 5 qu cu trng ng k nhau?
S: a) 3628800; b) 28800; c) 86400.
Bi 24. Cho 1 thp gic li:
a) Tm s ng cho?
b) Tm s tam gic c nh l nh ca thp gic?
c) Trong cc tam gic trn c bao nhiu tam gic c t nht mt cnh l cnh ca thp gic?
C bao nhiu tam gic khng c cnh no l cnh ca thp gic?
S:
Bi 25. a) Cho trc 15 im trong mt phng sao cho 3 im bt k trong s khng cng
nm trn 1 ng thng. C bao nhiu ng thng i qua 2 im trong s ?
b) Cho trc 25 im trong khng gian sao cho 4 im bt k trong s khng cng nm
trong 1 mt phng. C bao nhiu tam gic ni 3 im bt k trong s ? C bao nhiu t din
ni 4 im bt k trong s ?
S: a) 105; b) 2300; 12650.
Bi 26. Mt h n ng thng song song ct mt h m ng thng song song. Hi c bao
nhiu hnh bnh hnh c to thnh?
mn(m 1)(n 1)
S:
4
Bi 27. Cho mt a gic li n nh (n 4)
a) Tnh s ng cho ca a gic ny?
b) Bit rng 3 ng cho khng i qua cng mt nh th khng ng quy, hy tnh s cc giao
im khng phi l nh ca cc ng cho y?
n(n 3) n(n 1)(n 2)(n 3)
S: a) ; b)
2 24
Bi 28. Cho tam gic ABC. Xt tp hp ng thng gm 4 ng thng song song vi AB, 5
ng thng song song vi BC v 6 ng thng song song vi CA. Hi cc ng thng
ny to c:
a) Bao nhiu tam gic?
b) Bao nhiu hnh thang m khng phi l hnh bnh hnh?
S: a) 120; b) 720.
Bi 29. C bao nhiu s gm 5 ch s khc nhau c lp nn t cc s 1, 2, 3, 4, 5 v:
a) Bt u vi ch s 3?
b) Khng bt u vi ch s 5?
c) Bt u vi s 54?
d) Khng bt u vi s 543?
Bi 30. C 100000 chic v s c nh s t 00000 n 99999. Hi c bao nhiu v s gm
5 ch s khc nhau?
Bi 31. Vi cc ch s 0, 1, 2, 3, 4, 5 ta c th lp c bao nhiu s chn, mi s gm 5 ch s
khc nhau?
Bi 32. C bao nhiu s gm n ch s, trong cc ch s ch l 1, 2, 3, sao cho mi ch s c
mt t nht mt ln trong mi s ?
Bi 33. C bao nhiu s t nhin gm 5 ch s khc nhau tng i sao cho tt c cc ch s u
khc khng v c mt ng thi cc ch s 2, 4, 5.
S: 1800.
Bi 34. T cc ch s 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 c th lp c bao nhiu s c 4 ch s trong
a) C mt ch s 1?
b) C ch s 1 v cc ch s u khc nhau?
S: a) 1225; b) 750.
Bi 35. a) C bao nhiu s c 3 ch s khc nhau.
b) Tnh tng cc s cu a)

Trang 48
Trn S Tng i s 11

S: a) 648; b) 355680.
Bi 36. C bao nhiu s ln hn 2000 vi cc ch s khc nhau tng i ly t tp X = {0, 1, 2,
3, 4}
S: 168.
Bi 37. C bao nhiu s t nhin gm 5 ch s bit rng hai ch s ng k nhau phi khc
nhau?
S: 59049
Bi 38. Vi cc ch s 2, 3, 5, 8 c th lp c bao nhiu
a) S t nhin ln hn 400 v nh hn 600?
b) S t nhin gm 4 ch s khc nhau tng i v chia ht cho 4?
S: a) 16; b) 6.
Bi 39. Vi cc ch s 0, 1, 2, 3, 4, 5 c th lp c bao nhiu s t nhin gm 6 ch s khc
nhau tng i v:
a) Cc s ny ln hn 300000?
b) Cc s ny ln hn 300000 v chia ht cho 5?
c) Cc s ny ln hn 350000?
S: a) 360; b) 120; c) 264.
Bi 40. Vi 6 ch s 2, 3, 5, 6, 7, 8 ngi ta mun lp nhng s gm bn ch s khc nhau.
a) C bao nhiu s nh hn 5000?
b) C bao nhiu s chn nh hn 7000?
S: a) 120; b) 120.
Bi 41. C bao nhiu s t nhin gm 3 ch s khc nhau tng i v khc 0 bit rng tng ca
3 ch s ny bng 8.
S: 12.
Bi 42. C bao nhiu s t nhin gm 3 ch s khc nhau tng i bit rng tng 3 ch s ny
bng 12.
S: 54.
Bi 43. Vi cc ch s 1, 2, 3, 4, 5, 6 ngi ta mun lp cc s gm 8 ch s khc nhau tng
i. C bao nhiu s trong
a) Ch s 1 c mt 3 ln, mi ch s khc c mt ng 1 ln?
b) Ch s 1 c mt hai ln, ch s 2 c mt hai ln, mi ch s khc c mt ng mt ln?
S: a) 6720 HD: A5 ; b)10080 HD: A4 .C2 .1 C 2 .C2 .4!.
8 8 4 8 6
Bi 44. Vi cc ch s 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, c th lp c bao nhiu s c nm ch s khc nhau
tng i trong :
a) Phi c mt ch s 0? b) Phi c mt ch s 6?
c) Phi c mt hai ch s 0 v 6?
S: a) 4.A64 1440; b) 6.A64 5.A54 1560; c) 1.4.A35 5.A24 .A42 960
Bi 45. Cho S = {1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10}. C bao nhiu tp con A ca S trong mi trng
hp sau:
a) A c 5 phn t.
b) A c 5 phn t v phn t b nht ca A l 3.
c) A c 5 phn t v phn t b nht ca A b hn hay bng 3.
S: a) 252; b) 35; c) 231.
Bi 46. a) C bao nhiu tp con ca {1, 2, ..., 11} cha t nht mt s chn?
b) C bao nhiu tp con ca {1, 2, ..., 12} cha t nht mt s chn?
S: a) 211 26; b) 212 26.
Bi 47. Gi s ch c mt phn t s tp con 5 phn t ca {1, 2, ..., n} cha s 7. Hy tm n.
S: n = 20.
Bi 48. Tnh gi tr cc biu thc sau:

Trang 49
 i s 11 Trn S Tng

Bi 65. Xc nh h s ca x4 trong khai trin ca P = (1 2x 3x2 )10

Bi 72. Gieo mt ng tin hai ln, xt bin c A = t nht mt ln xut hin mt sp . Tnh
n( ) v n(A).
Bi 73. Gieo ng thi ba con xc sc cn i, ng cht. Gi A l bin c ba mt khng ging
nhau. Tnh n( ) v n(A).
Bi 74. Gieo mt con xc sc hai ln. tnh xc sut ca bin c:
a) A : tng s chm hai ln gieo bng 8.

Trang 50
Trn S Tng i s 11

b) B : tng s chm hai ln gieo l mt s chia ht cho 9 .

c) C : tng s chm hai ln gieo l nh nhau .
Bi 75. Gieo mt con xc sc hai ln. Tnh xc sut ca bin c:
a) A : ln u c mt c s chm l, ln sau c mt c s chm ln hn 2 .
b) B : mt ln c s chm l chn, mt ln c s chm l l .
Bi 76. Cho 7 s 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7. Gi X l tp hp cc s gm hai ch s khc nhau ly t 7 s
trn. Ly ngu nhin 1 s thuc X. Tnh xc sut :
a) S l s l.
b) S chia ht cho 5
c) S chia ht cho 9.
Bi 77. Mt hp ng 8 vin bi xanh, 6 vin bi , cn i, ng cht. Ly ngu nhin 4 vin.
Tnh xc sut c:
a) 4 vin bi mu xanh. b) 4 vin bi mu .
c) 2 vin bi mu xanh v 2 vin bi mu .
Bi 78. Mt hp bng n c 12 bng, trong c 7 bng tt. Ly ngu nhin 3 bng.Tnh xc
sut ly c:
a) t nht 2 bng tt b) t nht 1 bng tt.
Bi 79. Mt lp hc gm 20 hc sinh trong c 6 hc sinh gii Ton, 5 hc sinh gii Vn v 4
hc sinh gii c 2 mn. GVCN chn ra 2 em. Tnh xc sut 2 em l hc sinh gii.
Bi 80. Mt hp c 20 qu cu ging nhau, trong c 12 qu cu trng v 8 qu cu en. Ly
ngu nhin 3 qu. Tnh xc sut trong 3 qu chn ra c t nht mt qu mu en.
Bi 81. Mt t c 6 hc sinh nam v 4 hc sinh n. GVCN chn ra 2 em i thi vn ngh. Tnh
xc sut 2 em khc phi.
Bi 82. Mt lp c 30 hc sinh, trong c 8 em gii, 15 em kh v 7 em trung bnh. Chn
ngu nhin 3 em i d i hi. Tnh xc sut :
a) C 3 em u l hc sinh gii b) C t nht 1 hc sinh gii
c) Khng c hc sinh trung bnh.

Trang 53