You are on page 1of 38

I S

11
I S T HP

GV: PHAN NHT NAM

I S T HP
I S T HP
QUY TC M V CNG C M (hon v, chnh hp, t hp)
C s l thuyt:
I. Quy tc m:
1. Quy tc cng: (p dng cho nhng bi ton phi xt nhiu trng hp (phng n))
Khi nim: Gi s mt cng vic A c th thc hin bng mt trong k phng n
Phng n A1 c n1 cch thc hin
Phng n A2 c n2 cch thc hin
Phng n Ak c nk cch thc hin
(tt c cc cch thc hin u khc nhau)
Khi s cch thc hin cng vic A l n1 n2

...

n3

nk

Cc v d minh ha:
V d 1: Trong mt lp hc c 25 HS nam v 20 HS n . thy gio cn chn mt hc sinh lm lp trng.
Hi c bao nhiu cch chn HS.
Bi gii: Cng vic chn 1 hc sinh s c hon thnh khi thc hin mt trong hai phng n sau
Phng n 1: Chn mt HS n t 20 HS n
c 20 cch chn.
Phng n 2: Chn mt HS nam t 25 HS nam
c 25 cch chn.
Vy theo quy tc cng ta c 20 + 25 = 45 cch chn hc sinh t lp .
V d 2: Hy m xem trong hnh trn c bao nhiu hnh vung
Bi gii: Ta thy c 3 loi hnh vung
1c
(c cnh 1cm, c cnh 2cm hoc c cnh 3cm)
m
V vy ta chia thnh 3 phng n sau:
Phng n 1: C 21 hnh vung c cnh 1cm.
Phng n 2: C 12 hnh vung c cnh 2cm.
Phng n 3: C 5 hnh vung c cnh 3cm.
Vy theo quy tc cng ta c: 21 + 12 + 5 = 38 hnh vung
V d 3: T cc ch s t nhin: 1, 2, 3 c th lp c bao nhiu s khc nhau c cc ch
s khc nhau :
Bi gii: D thy c 3 loi s tha mn yu cu bi ton:(1 ch s, 2 ch s,3 ch s).
Loi 1: C 3 s c mt ch s {1; 2; 3}
Loi 2: C 6 s c hai ch s {12 ; 21 ; 13 ; 31 ; 23 ; 32}
Loi 3: C 6 s c ba ch s {123 ; 132 ; 213 ; 231 ; 312 ; 321}
Vy theo quy tc cng ta c: 3 + 6 + 6 = 15 (s)
2. Quy tc nhn: (p dng cho cc bi ton c chia thnh nhiu bc gii)
Khi nim: Gi s mt cng vic A c th thc hin bng cch chia ra thnh k bc thc hin lin tc
Bc A1 c n1 cch thc hin
Bc A2 c n2 cch thc hin
Bc Ak c nk cch thc hin
(vi mi cch chn bc Ai th tng ng c ni
Khi s cch thc hin cng vic A l n1
GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

cch thc hin bc Ai

n2

n3

vi i 1, k 1 )

... nk
www.toanhocdanang.com

I S T HP
Cc v d minh ha :
V d 1: Trong mt hp cha 9 qu cu mu c nh s t 1 n 9; 7 qu cu mu xanh c nh s
t 1 n 7 v 5 qu cu mu vng c nh s t 1 n 5. Hi c bao nhiu cch chn ra 3 qu cu ng
thi khc mu v khc s.
Bi gii:
D thy BT phi chia thnh 3 bc thc hin lin tc (theo mu ca cc qu cu)
Bc 1: Chn mt qu cu mu vng trong 5 qu cu mu vng

c 5 cch chn.

Bc 2: Chn mt qu cu mu xanh trong 6 qu cu mu xanh(b i mt qu trng s


vi s ca qu cu c ly ra bc 1)

c 6 cch chn.

Bc 3: Chn mt qu cu mu xanh trong 7 qu cu mu (b i hai qu trng s


vi s ca hai qu cu c ly ra bc 1 v bc 2)
Vy theo quy tc nhn ta c: 5 6 7

c 7 cch chn.

210 cch chn 3 qu cu khc mu ,khc s

V d 2: T cc ch s 0, 1, 2, 3, 4, 5 c th lp c bao nhiu s t nhin gm bn ch s


khc nhau tng i mt.
Bi gii:
Gi A

0;1; 2; 3; 4; 5 v xem s cn lp l x

a1a2 a3a4 . Khi lp c

s x ta cn thc hin lin tip bn bc sau:


Bc 1: chn 1 ch s t 5 ch s ca A \ 0 cho vo v tr a1
Bc 1: chn 1 ch s t 5 ch s ca A \ a1 cho vo v tr a2
Bc 1: chn 1 ch s t 4 ch s ca A \ a1 ; a2

c 5 cch chn
c 5 cch chn

cho vo v tr a3

c 4 cch chn

Bc 1: chn 1 ch s t 3 ch s ca A \ a1 ; a2 ; a 3 cho vo v tr a4

c 3 cch

Vy theo quy tc nhn ta c: 5 5 4 3 300 s c 4 ch s khc nhau c ly t tp A


3. Cc ch khi gii bi ton m:
Cn phn bit r rng quy tc cng v quy tc nhn:
Trng hp {cng vic c hon thnh khi thc hin xong 1 trng hp}
Bc {cng vic hon thnh khi thc hin lin tip ht tt c cc bc}

quy tc cng;
quy tc nhn

Khi phn tch bi ton m ta cn hng theo s cy nh sau:


Bc 1
Bc 2
Trng hp 1
Yu cu
bi ton

Trng hp 2

Bc 1
Bc 2

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

www.toanhocdanang.com

I S T HP
C nhng bi ton nu m trc tip (m thng vo yu cu bi ton) th ta s phn tch ra thnh nhiu
trng hp, khi li gii s rt di. trnh c chuyn ny ta th m gin tip (m nhng ci khng
cn m {tng qut, phn ph nh ca yu cu} suy ra ci cn m)
Nh hnh bn ta thy :
Phn ycbt

Phn ycbt c n 5 trng hp

Phn ph nh
vi ycbt

Cn phn ph nh ca ycbt
TH4

TH7 TH6 TH5

Ch c 2 trng hp.

TH3

TH2

TH1

V th vi bi ton ny ta nn m nh sau
Tng qut

(ycbt) = (tng qut) (ph nh ca ycbt)


II.

Cng c m :
1. Khi nim giai tha :
a. nh ngha : Vi n N v n 1
Tch ca n s t nhin lin tip t 1 n n c gi l n giai tha. K hiu:

n!

n! 1.2.3...n

Tc l:

Quy c : 0! 1! 1
b. Cc php bin i thng gp giai tha:

n! 1.2.3...(n 2)(n 1)n (n 2)!(n 1)n


n ! 1.2...k .(k 1).(k 2)...n
k!
1.2...k

(k 1).(k 2)...n

n!
1.2...(n k )(n k 1)(n k 2)...(n 1)n
(n k )!
1.2...(n k )

(n k 1)(n k 2)...(n 1)n

2. Hon v : (thng dng cho bi ton xp vt, xp ngi, lp s)


a. nh ngha : Cho tp hp A gm n phn t (n > 1) khi mi cch sp xp li n phn t ca tp hp A c
gi l mt hon v ca n phn t.
b. Cng thc tnh s hon v: S hon v n phn t ca tp A c k hiu v tnh theo cng thc :

Pn

n ! 1.2.3...n

c. V d minh ha:
V d 1: T cc ch s 1, 2, 3 c th lp c bao nhiu s t nhin c 3 ch s khc nhau
Bi gii:
Ta nhn thy c mi cch sp xp ba ch s 1, 2, 3 theo mt th t nht nh th ta thu c
mt s t nhin c 3 ch s:Do s cc s t nhin c ba ch s khc nhau c ly t
{1, 2, 3} chnh l s cch sp xp li 3 ch s trn
Vy s cc s tha = s hon v 3 phn t = P3
GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

3! 6 (s)
www.toanhocdanang.com

I S T HP
V d 2: Mt bn di vi 2 dy gh i din nhau, mi dy c 6 gh. Cn sp cho 6 HS trng
A v 6 HS trng B ngi vo bn trn. Hi c bao nhiu cch sp xp ch ngi sao cho bt k hai
hc sinh ngi cnh nhau hoc i din nhau phi khc trng.

12

11

10

Bi gii:
Ta nh s thc t cc gh nh hnh v. T s trn
ta thy b tr HS ngi theo yu cu bi ton th cc hc
sinh cng trng phi cng ngi vo cc gh c nh s
chn hoccng ngi vo gh c dnh s l.
T ta chia cng vic thnh hai phng n nh sau:
Phng n 1: HS trng A ngi gh nh s chn
Bc 1: Sp xp 6 HS trng A vo 6 gh c nh s chn
Khi ta c: S cch sp xp = s hon v 6 phn t = P6

6!

Bc 2: Sp xp 6 HS trng B vo 6 gh c nh s l
Khi ta c: S cch sp xp = s hon v 6 phn t = P6

6!

Theo quy tc nhn ta c: 6! 6! cch sp xp.


Phng n 2: HS trng B ngi gh nh s chn
Hon ton tng t ta c s cch sp xp l : 6! 6! cch sp xp.
Vy theo quy tc cng ta c s cch sp xp tha ycbt l: 6! 6! + 6! 6! = 1036800 (cch)
V d 3: Trong mt m ci, c 4 ngi bn chp hnh cng c du v ch r. Bit 6 ngi xp
thnh mt hng ngang chp hnh. Hi c bao nhiu cch sp xp sao cho ch r v c du lun
ng cnh nhau
Bi gii:
Ta c th chia bi ton thnh 2 bc thc hin nh sau:
Bc 1: Xem c du v ch r l mt phn t v mi ngi bn l mt phn t . Khi ta phi
sp xp li 5 phn t

c 5! Cch sp xp

Bc 2: Tng ng vi mi cch sp xp bc 1 ta c 2! Cch sp xp cho c du v ch r.


Vy theo quy tc nhn ta c s cch sp xp l 5! 2! 240 (cch)

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

www.toanhocdanang.com

I S T HP
V d 4: Mt hc sinh mun xp 3 sch ton, 4 sch l v 5 sch ha ln mt k di . Hi c bao
nhiu cch sp xp sao cho cc sch cng mn phi ng cnh nhau bit 12 quyn sch trn khc
nhau tng i mt
Bi gii:
Ta s chia bi ton thnh 4 bc thc hin nh sau:
Bc 1: Xem mi b sch l mt phn t, khi ta phi sp xp 3 phn t
(b ton, b l, b ha)

ln mt k di

c 3! cch sp xp

Bc 2: Sp xp 3 quyn sch trong b ton

c 3! cch sp xp

Bc 3: Sp xp 4 quyn sch trong b l

c 4! cch sp xp

Bc 4: Sp xp 5 quyn sch trong b ha

c 4! cch sp xp

Vy theo quy tc nhn ta c: s cch sp xp l 3! 3! 4! 5! 104680 (cch)


d.M rng khi nim hon v:
V d m u: C bao nhiu s t nhin c 6 cha s trong c ba ch s 1, mt ch s 2
v hai ch s 3.
Bi gii: Gi A

1a ;1b ;1c ; 2; 3a ; 3b

Mi s c 6 ch s khc nhau c ly t tp A l mt hon v 6 phn t


Nhng trn thc t th 1a
Li c 3a

1b

c 6! s

1c nn theo cch tnh trn ta tnh lp li 3! ln i vi s 1

3b nn ta tnh lp thm 2! ln i vi s 3

Vy s cc s tha yu cu bi ton l

6!
60 (s)
2! 3!

Khi nim Hon v lp (tham kho) Cho tp hp X c n phn t gm n1 phn t ging nhau, n2 phn
t khc li ging nhau, , nk phn t khc na li ging nhau n1

n2

Mi cch sp n phn t ny vo n v tr l mt hon v lp, s hon v lp l

...

nk

n .

n!
.
n1 ! n2 !...nk !

V d : C bao nhiu s t nhin c ng 5 ch s 1, 2 ch s 2 v 3 ch s 3.


Gii
Xem s cn lp c 10 ch s gm 5 ch s 1 ging nhau, 2 ch s 2 ging nhau v 3 ch s 3
ging nhau.Vy c

10!
5!2! 3!

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

2520 s.

www.toanhocdanang.com

I S T HP
Cch gii thng dng:
5
+ Bc 1: chn 5 trong 10 v tr sp 5 ch s 1 c C10
cch.

+ Bc 2: chn 2 trong 5 v tr cn li sp 2 ch s 2 c C25 cch.


+ Bc 3: sp 3 ch s 3 vo 3 v tr cn li c 1 cch.
5
Vy c C10
.C25.1

2520 s.

3. Chnh hp: (thng dng cho bi ton lp s)


a. Khi nim chnh hp: Cho tp A c n phn t. Mi b k 1 k

phn t c sp thc t ca tp hp A

c gi l mt chnh hp chp K ca n phn t ca A


b. Cc gc nhn khc ca chnh hp: Chnh hp chp k ca n phn t l
Mt cch ly ra c th t k phn t t n phn t ca tp A
Mt cch ly ra k phn t t n phn t v sp xp li k phn t
Mt cch sp xp k phn t vo n v tr khc nhau (mi v tr nhn ti a 1 phn t)
c. Cng thc tnh s chnh hp: S chnh hp chp k ca n phn t c k hiu v tnh theo cng thc:

A kn

n!
(n k)!

d. V d minh ha:
V d 1. Sp xp 5 ngi vo mt bng gh c 7 ch. Hi c bao nhiu cch.
Bi Gii
Mi cch chn ra 5 ch ngi t bng gh sp 5 ngi vo v c hon v l mt chnh
hp chp 5 ca 7.
Vy c A57

7!
(7 5)!

2520 cch sp.

V d 2: T cc ch s 1, 2, 3, 4, 5 c th lp c bao nhiu s c 3 ch s khc nhau.


Bi gii:
Mi s tha ycbt chnh l mt b sp th t 3 ch s t 5 ch s t tp hp A= {1; 2; 3; 4; 5} nn mi s
tng ng l mt chnh hp chp 3 ca 5 phn t. Do s cc s tha ycbt l s chnh hp chp 3 ca 5 phn
t = A53

5!
3.4.5 60 (s)
(5 2)!

V d 3: Mt lp c 45 HS, gio vin ch nhim mun chn ngu nhin 3 HS b tr 3 chc v (lp trng,
lp ph hc tp, lp ph lao ng). Hi gio vin ch nhim c bao nhiu cch chn.
Bi gii:
Mt cch chn 3 HS t 45 HS b tr vo 3 chc v khc nhau l mt chnh hp chp 3 ca 45 phn t.
3
Do s cch chn l s chnh hp chp 3 ca 45 phn t : A45

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

45!
43 44 45 85160 (cch)
42!

www.toanhocdanang.com

I S T HP
V d 4: Trong mt phng hc c 20 ci gh . Trong mt bui hc n ch c 15 HS i hc. Hi c bao nhiu
cch sp xp HS vo phng hc , bit mi HS ngi ng mt ci gh.
Bi gii:
Mt cch sp xp 15 HS vo 20 ci gh (theo t l 1:1) l mt chnh hp chp 15 ca 20 phn t
15
Do s cch sp xp HS vo phng hc l A20

20!
6 7 8 .... 20 ... (cch)
(20 15)!

4. T hp: (thng dng cho BT chn vt, chn ngi (cng lm 1 cng vic), bi ton hnh hc)
a. Khi nim t hp: Cho tp hp A c n phn t. Mt tp con gm k phn t 0 k n ca tp hp A c
gi l mt t hp chp k ca n phn t ca A.
b. Cc gc nhn khc ca t hp: T hp chp k ca n phn t l
Mt cch ly ra k phn t (khng c th t, ly cng mt ln hoc khng c s sp xp) t n phn
t
B tr k phn t ging nhau vo n v tr (mi v tr ch nhn ti a mt phn t)
c. Cng thc tnh t hp: S t hp chp k ca n phn t c k hiu v tnh theo cng thc:

Cnk

n!
k !( n k )!

Tnh cht:

Cn0

Cnn

Cnk

Cnn

v Cn1

Cnn
Cnk

Cnk

Cnk 11

d. Cc v d minh ha:
V d 1: Cho mt hp cha 4 bi xanh, 5 bi vng v 7 bi . Hi c bao nhiu cch ly ra t hp 6 bi sao cho:
a. C 3 bi xanh , 2 bi vng , 1 bi
b. C t nht 2 bi .
c. c ti a 3 bi xanh.
d. c hai loi mu
e. c ba mu.
Bi gii:
a. Ta chia cng vic thnh 3 bc thc hin nh sau:
Bc 1: Chn 3 bi mu xanh t 4 bi mu xanh

c C43 (cch chn)

Bc 2: Chn 2 bi mu vng t 5 bi mu xanh

c C52 (cch chn)

Bc 3: Chn 1 bi mu t 7 bi mu xanh

c C71 (cch chn)

Vy theo quy tc nhn ta c s cc chn 6 bi tha ycbt l C43 C52 C71

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

280 (cch)

www.toanhocdanang.com

I S T HP
b. bi ny nu m trc tip th ta c tt c l 5 trng hp {2 , 3 , 4 , 5, 6}
nhng nu ta m gin tip(s dng m ph nh) th ch xt 2 trng hp {0 , 1 }
Gi A l tp hp tt c cc cch chn 6 bi ty t hp

s phn t ca A l: A

C166

Gi B l tp hp tt c cc cch chn ra 6 bi sao cho c ti a 1 bi


Tnh s phn t ca tp B:
Trng hp 1: chn ra 6 bi khng c bi

c C96

84 (cch) { b i 7 bi }

Trng hp 2: chn ra 6 bi trong c 1 bi


c C71 (cch)

Bc 1: chn 1 bi t 7 bi

c C95 (cch)

Bc 1: chn 5 bi t 9 bi (4bi xanh v 5 bi vng)

Theo quy tc nhn ta c s cch chn 6 bi trong c 1 bi l C71 C95


Vy theo quy tc cng ta c s phn t ca tp B l: B

882 (cch)

84 882 966

Gi C l tp hp tt c cc cch ly 6 bi trong c t nht 2 bi


Khi ta c

C166 966 7042

Vy c 7042 cch chn ra 6 bi t hp m trong c t nht 2 bi .


c. Gi D l tp hp tt c s cch chn ra 6 bi t hp sao cho c t nht 4 bi xanh
s phn t ca D l D

C44 C122

66

Gi E l tp hp tt c cc cch chn ra 6 bi t hp sao cho c ti a 3 bi xanh


Khi ta c:

C166 66 7942

Vy c 7942 cch chn ra 6 bi sao cho c ti a 3 bi mu xanh.


d. Ta c 3 phng n ly nh sau:
c C96 (cch)

Phng n 1: Ly ra 6 bi trong c hai mu xanh v vng


Phng n 2: Ly ra 6 bi trong c hai mu xanh v

c C116 C76 (cch)

{phi b i s cch chn ra 6 bi cng mu }


Phng n 3: Ly ra 6 bi trong c hai mu vng v

c C126

C76 (cch)

{phi b i s cch chn ra 6 bi cng mu }


Vy theo quy tc cng ta c, s cch chn 6 bi c hai mu l: C96
GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

C116 C76

C126 C76

www.toanhocdanang.com

1456

I S T HP
e. Gi M1 , M 2 v M 3 ln lt l tp hp tt c cc cch chn 6 bi c 1 mu, 2 m v 3 mu
Khi theo cu d ta c s phn t ca M 2 l M 2

C76

S phn t ca M 1 l M 1
Ta li thy: M1

M1

M2

M2

M3

M3

1456

A v M1 , M 2 v M 3 ri nhau tng i mt nn ta c:

M3

M1

M2

C166 C76 1456 6545

Vy c 6545 cch chn ra 6 bi c 3 mu


V d 2 (D 2006): i thanh nin xung kch ca mt trng ph thng c 12 HS, gm 5 HS lp A, 4 HS lp
B v 3 HS lp C. cn chn ra 4 HS i lm nhim v, sao cho 4 HS ny thuc khng qu 2 lp trong 3 lp trn.
Hi c bao nhiu cch chn nh vy.
Bi gii:
S cch chn 4 HS ty t 12 HS cho l C124

495 (cch)

S cch chn 4 HS m mi lp u c t nht mt em c tnh nh sau:


Phng n 1: lp A c 2HS, cc lp B, C mi lp c mt HS
S cch chn l: C52 C41 C31

120 (cch) {theo quy tc nhn}

Phng n 2: lp B c 2HS, cc lp A, C mi lp c mt HS
S cch chn l: C42 C51 C31

90 (cch)

Phng n 3: lp C c 2HS, cc lp A, B mi lp c mt HS
S cch chn l: C32 C41 C51

60 (cch)

Theo quy tc cng ta c s cch chn 4HS sao cho mi lp c t nht 4 HS l:

120 90 60 270 (cch)


Vy s cch chn phi tm l : 495 270

225 (cch)

V d 3: Cho mt a gic u (H) c 20 nh . Hi c bao nhiu tam gic c nh trng vi nh ca hnh (H)
sao cho:
a. Tam gic ty
b. c mt cnh trng vi cnh ca hnh (H)
c. c hai cnh trng vi cnh ca hnh (H)
d. khng c cnh no trng vi cnh ca hnh (H)
e. tam gic l tam gic vung
f. C bao nhiu hnh ch nht c nh trng vi nh ca hnh (H).
GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

10

www.toanhocdanang.com

I S T HP
Bi gii:
a. Mi cch chn ra 3 nh ty t tp hp 20 nh ca hnh (H) ta c c mt tam gic c
ba nh
trng vi nh ca hnh (H)
3
Do s tam gic to thnh ng vi s t hp chp 3 ca 20 phn t
c C20
1140 tam gic
b. Ta chia cng vic hnh thnh tam gic c mt cnh trng vi cnh ca (H) thnh 2 cng on
Bc 1: Chn 1 cnh t 20 cnh ca hnh (H)
c 20 cch chn
Bc 2: Tng ng vi mi cch chn cnh bc 1 ta c 16 cch chn 1 nh hnh
thnh tam gic tha (b i 2 nh thuc cnh chn bc 1 v 2 nh lin k vi n)
Vy theo quy tc nhn ta c 20 16 320 tam gic
c. Gi cc nh hnh (H) ln lt l A1 , A2 ,..., A20 khi cc tam gic c hai cnh trng vi cnh ca hnh
(H) ch l A1 A2 A3 , A2 A3 A4 ,..., A20 A1 A2 .
Vy ta c 20 tam gic c hai cnh trng vi hai cnh ca hnh (H).
d. Mt tam gic c 3 nh trng vi 3 nh ca hnh (H) th hoc c hai cnh trng vi cnh ca (H) hoc c
1 cnh trng hoc khng c cnh no trng.
Do s tam gic khng c cnh trng vi cnh ca (H) l 1140 320 20 800
e. Gi O l tm ca (H).
Tam gic vung c 3 nh trng vi nh ca (H) u phi ni tip trong ng trn (O),
do tam gic cn chn phi c cnh huyn l mt ng cho qua tm O ca hnh (H).
Bc 1: Chn 1 ng cheo qua tm O t 20 ng cho qua O ca (H)
c 20 cch
Bc 2: Chn 1 nh t 18 nh ca hnh (H) {b 2 nh thuc ng cho chn ra bc 1}
c 18 cch chn
Vy theo quy tc nhn ta c s tam gic vung c 3 nh trng nh ca hnh (H) l
20 18 360 tam gic.
f. Hnh ch nht c 4 nh trng vi nh ca hnh (H) th 2 ng cheo ca n phi l hai ng cho i
qua tm O ca hnh (H).
Do s hnh ch nht c nh trng vi nh ca (H) ng vi s cch chn 2 ng cho t 20 ng
2
cho qua tm O ca hnh (H)
c C20
190 hnh ch nht.
V d 4 ( B - 2004) Trong mt mn hc, thy gio c 30 cu hi khc nhau gm 5 cu hi kh,
10 cu hi trung bnh, 15 cu hi d. T 30 cu hi c th lp c bao nhiu kim
tra, mi gm 5 cu hi khc nha, sao cho trong mi nht thit phi c 3 loi cu
hi (kh, trung bnh, d) v s cu hi d khng t hn 2?
Bi gii:
C 3 phng n lp ra kim tra tha yu cu nh sau :
Phng n 1: kim tra c 1 cu kh, 1 cu trung bnh v 3 cu d
1
c C51 C10
C153

22750

Phng n 2: kim tra c 1 cu kh, 2 cu trung bnh, 2 cu d


c C51 C102 C152

23625

Phng n 3: kim tra c 2 cu kh, 1 cu trung bnh, 2 cu d


1
c C52 C10
C152

10500

Vy theo quy tc cng ta c : 22750 + 23625 + 10500 = 56875 kim tra tha yu cu .
GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

11

www.toanhocdanang.com

I S T HP
V d 5 ( B - 2005) Mt i thanh nin tnh nguyn c 15 ngi, gm 12 nam v 3 n. Hi c
bao nhiu cch phn cng i thanh nin tnh nguyn v gip 3 tnh min ni,
sao cho mi tnh c 4 nam v 1 n ?
Bi gii:
C C31 C124 cch phn cng cc thanh nin tnh nguyn v tnh th nht. vi mi cch phn cng cc
thanh nin tnh nguyn v tnh th nht th c C21 C84 cch phn cng cc thanh nin tnh nguyn v tnh th
hai. Vi mi cch phn cng cc thanh nin tnh nguyn v tnh th nht v tnh th hai th c C11 C44 cch
phn cng cc thanh nin tnh nguyn v tnh th ba.
Vy s cch phn cng i thanh nin tnh nguyn v 3 tnh tha mn yu cu bi ton l:

C31 C124 C21 C84 C11 C44

207900 cch

V d 6 (B - 2006) Cho tp hp A gm n phn t ( n 4 ). Bit rng, s tp con gm 4 phn t ca A bng 20


ln s tp con gm 2 phn t ca A. Tm k 1, 2,3,..., n sao cho s tp con gm k phn t ca A l ln
nht.
Bi gii:
c Cnk tp con gm k phn t ca tp

S tp con k phn t ca A ng vi s t hp chp k ca n phn t

A. Do s tp con gm 4 phn t v 2 phn t ca A ln lt l Cn4 v Cn2

gt

Cn4

n!
n!
20.
(n 4)!4!
(n 2)!2!

20Cn2

(n 3)(n 2)

240

n 2 5n 234 0

(n 4)!(n 3)(n 2)(n 1)n


(n 4)!24

20

(n 2)!(n 1)n
(n 2)!2

13 (loai )

n 18

Do ta c C18k l s tp con c k phn t ca A.

k
18

C18k ln nht

k 1
18

C18k

C18k 1

18!
(18 k )!k !
18!
(18 k )!k !

18!
(19 k )!(k 1)!
18!
(17 k )!(k 1)!

1
1
(18 k )!(k 1)!k (18 k )!(19 k )(k 1)!
1
1
(17 k )!(18 k )k ! (17 k )!k !(k 1)
M k

17
2

19
2

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

12

www.toanhocdanang.com

I S T HP
Cc ch khi gii ton quy tc m :
Nn s dng s cy lit k cc trng hp xy ra vi bi ton c hu hn bc gii lin tip v mi bc
gii li c hu hn kt qu.(trnh s trng lp cc trng hp)
Khi gii ton bng quy tc m cn u tin cho cc yu t quyt nh ca bi ton(cc yu cu c th ca bi ton
yu cu bi ton).
V s, s in thoi, s bin lai, bng s xe: Ch s 0 c th ng u
Du hiu chia ht :
Cho 2 : tn cng l 0,2,4,6,8.
Cho 4 : Tn cng l 00 hay 2 ch s cui hp thnh mt s chia ht cho 4.
Cho 8 : Tn cng l 000 hay 3 ch s cui hp thnh mt s chia ht cho 8
Cho 3 : Tng tt c cc ch s chia ht cho 3.
Cho 9 : Tng tt c cc ch s chia ht cho 9.
Cho 5 : Tn cng l 0 hoc 5.
Cho 6 : Chia ht cho 2 v 3.
Cho 25 : Tn cng l 00,25,50,75.
Nu bi ton tm s cch chn tha tnh cht P m khi chia trng hp, ta thy s cch chn khng tha tnh cht P
t trng hp hn, ta thc hin nh sau:
S cch chn tha P = s cch chn ty s cch chn khng tha P
(Cn vit mnh ph nh tht chnh xc)
Cn phn bit r rng quy tc nhn v quy tc cng (QTN: Tt c cng vic buc phi c thc hin lin tip
nhau, QTC: Ch cn thc hin 1 trong tt c cc cng vic)
Cc V d tng hp:
V d 1: C bao nhiu s t nhin c 6 ch s khc nhau trong coa 3 ch s l v 3 ch s chn.
Bi gii:
S cch sp xp 3 s chn v 3 s l to thnh mt s c 6 ch s (k c s 0 ng u) c tnh nh sau:
c C53 (cch)

Bc 1: chn 3 ch s chn trong 5 ch s chn {0, 2, 4, 6, 8}


Bc 2: chn 3 ch s l trong 5 ch s l {1, 3, 5, 7, 9}

c C53 (cch)

Bc 3: sp xp 6 s va chn trn vo 6 v tr

6! (cch)

Theo quy tc nhn ta c : C53 C53

c P6

P6 cch sp xp

S cch sp xp 3 s chn , 3 s l to thnh mt s c 6 ch s trong s 0 lun ng u c tnh nh sau:


Bc 1: chn 2 ch s chn trong 5 ch s chn {0, 2, 4, 6, 8}
Bc 2: chn 3 ch s l trong 5 ch s l {1, 3, 5, 7, 9}

c C52 (cch)

c C53 (cch)

Bc 3: sp xp 5 ch s va chn trn vo 5 v tr (b v tr u)
Theo quy tc nhn ta c : C52 C53

5! (cch)

P5 cch sp xp

Vy s cc s t nhin cn tm l C53 C53

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

c P5

13

P6 C52 C53 P5

60000 (s)

www.toanhocdanang.com

I S T HP
V d 2 H s phm Vinh 1998: Vit cc s c 6 ch s bng cc ch s 1, 2, 3, 4, 5 (c mt ch
s xut hin hai ln, cc ch s cn li xut hin mt ln). Hi cc bao nhiu cch vit.
Bi gii:
Cch 1: Ta c th chia bi ton thnh 5 phng n theo 5 kh nng lp li hai ln ca cc ch s
Phng n 1: ch s 1 c vit hai ln khi ta c s cch vit c xc nh nh sau :
Bc 1: Chn ra hai v tr vit hai ch s 1 vo (r rng khng c s sp xp)
Bc 2: Sp xp bn ch s 2, 3, 4, 5 vo 4 v tr cn li
Theo quy tc nhn ta c: C62 P4

c C62 (cch)

c P4 (cch)

360 (s)

V vai tr ca cc ch s: 1, 2, 3, 4, 5 l nh nhau trong cng vit hnh thnh s theo ton nn bn phng n
cn li (2 xut hin hai ln, 3 xut hin hai ln, 4 xut hin hai ln, 5 xut hin hai ln) u c kt qu l 360 (s)
Vy theo quy tc cng ta c: 360 + 360 + 360 + 360 + 360 = 1800 cch vit ra s tha mn ton.
Cch 2: Ta c th chia bi ton thnh 3 bc gii nh sau:
c C51 (cch)

Bc 1: Chn ra mt ch s trong 5 ch s ( cho n lp li hai ln)


Bc 2: Chn ra hai v tr vit hai ch s c chn ra bc 1

c C62 (cch)

(do hai ch s ny ging nhau nn khng tnh n s sp xp v vy ta dng t hp)


Bc 3: Sp xp bn ch s cn li (b i mt s chn ra bc 1) vo 4 v tr cn li
c P4 (cch)
Vy theo quy tc nhn ta c : C51 C62

P4 1800 cch vit ra s tha mn ton

V d 3 H s phm H ni 2 2001: Tnh tng ca cc s t nhin gm 5 ch s khc nhau tng


i mt c to thnh t 6 ch s 1, 3, 4, 5, 7, 8
Bi gii:
Mi s c lp thnh (theo ton) l mt cch chn ra mt b 5 ch s xp th t t 6 ch s .
Nn mi s ng vi mt chnh hp chp 5 ca 6 phn t cho. Vy c A65

720 (s)

V 6 ch s cho c vai tr ging nhau trong vic hnh thnh s theo nn ta c:


Mi mt ch s trong 6 ch s cho c s ln xut hin hng n v l

720
120 (ln)
6

Suy ra tng cc ch s hng n v ca 720 s ang xt l 120.(1 3 4 5 7 8)

3360

Hon ton tng t ta c tng cc ch s hng chc, hng trm, hng nghn, hng mi nghn ca 720 s ang
xt u bng 3360.
Vy tng ca 720 ang xt l: 3360 1 10 100 1000 10000
S: S720

3360 11111 37332960

37332960

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

14

www.toanhocdanang.com

I S T HP
V d 4 H Quc Gia TP.HCM 1998: C bao nhiu s t nhin c 7 ch s ng thi tha mn cc tnh cht
sau: Ch s v tr s 3 l ch s chn , ch s v tr cui cng khng chia ht cho 5 v cc ch s v tr th 4,
th 5, th 6 khc nhau tng i mt.
Bi gii:
Gi s tha yu cu ton l x

a1a2 a3a4 a5 a6 a7 .Khi ta chia bi ton thnh 5 bc gii nh sau:

Bc 1: V a3 l ch s chn nn a3

0; 2; 4;6;8

Bc 2: V a7 khng chia ht cho 5 nn a7

a3 c 5 cch chn

1; 2;3; 4;6;7;8;9

a7 c 8 cch chn

Bc 3: V a4 , a5 , a6 i mt khc nhau nn s cch chn cho a4 , a5 , a6 l s chnh hp chp 3 ca

a4 , a5 , a6 c A103 cch chn

10 phn t 0;1; 2;3; 4;5;6;7;8;9


Bc 4: V a1

0 nn c 9 cch chn

Bc 5: V a2 c chn ty nn c 10 cch chn


3
Vy theo quy tc nhn ta c 5 8 A10
9 10

2592000 (s)

V d 5: Cho a gic u (H) c 2n cnh A1,A2,A2n ( n > 2 ,n N) ni tip trong ng trn (O).
Tm n s tam gic c 3 nh l 3 trong 2n nh nhiu gp 20 ln s hnh ch nht c nh l 4 trong
2n nh ?
Bi gii:
Ta thy mi tam gic (c 3 nh trng vi nh ca (H)) l mt cch chn ra 3 phn t (khng sp xp) t 2n
3
phn t . Do s tam gic ng vi s t hp chp 3 ca 2n phn t
c C2n
tam gic.
Hnh (H) l a gic u c 2n nh
(H) c n ng cho i qua tm O . Li thy mi cp ng cho i
qua tm O thit lp thnh 1 hnh ch nht (ngoi ra khng c hnh ch nht no khc trng vi nh ca (H)). Do
s hnh ch nht (c nh trng vi nh ca (H)) ng vi s t hp chp 2 ca n phn t
c Cn2 hnh ch
nht.

gt

C23n

20 Cn2

(2n)!
(2n 3)! 3!

(2n 3)!(2n 2)(2n 1)2n


(2n 3)! 6
(2n 2)(2n 1)2n
6
S: n

20 n !
( n 2)! 2!
20 ( n 2)!( n 1) n
( n 2)! 2

20(n 1)n
2

2n 1 15

n 8

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

15

www.toanhocdanang.com

I S T HP
V d 6: C 50 HS l chu ngoan bc h,trong c 4 cp anh em sinh i. Cn chn ra 3 HS trong 50 HS trn.
C bao nhiu cch chn m trong nhm 3 em khng c cp sinh i?
Bi gii:
S cch chn ty 3 HS t 50 HS (khng phn cng nhim v cho tng HS) ng vi s t hp
chp 3 ca 50 phn t

3
c C50

19600 cch chn

S cch chn 3 HS trong 50 HS m trong c mt cp an hem sinh i c tnh nh sau:


Bc 1: chn 1 cp sinh i t 4 cp sinh i

c 4 cch chn.

Bc 1: chn 1 HS trong 48 HS cn li ( b hai HS chn bc 1)

c 48 cch chn

theo quy tc nhn ta c: 4 48 192 cch chn 3HS trong c cp sinh i.


Vy s cch chn 3 HS khng c cp sinh i l 19600 192 19408 cch chn.
V d 7 (H lut H Ni 1999): Mt on tu c 3 toa ch khch l toa I, toa II, toa III. Trn sn
ga c 4 khch chun b ln tu . Bit rng mi toa c t nht 4 ch trng .
g. C bao nhiu cch sp xp cho 4 v khch ln 4 toa tu
h. C bao nhiu cch sp xp cho 4 v khch ln tu c 1 toa c 3 trong 4 v khch ni trn
Bi gii:
a. Ta thy mi v khch c 3 cch ln tu (ln toa I, toa II hoc toa III)
Vy theo quy tc nhn ta c s cch ln tu ca 4 v khch l 3 3 3 3 34 81 (cch)
b. sp xp cho 4 v khch ln tu sao cho c 1 toa c 3 khch ta thc hin cc bc sau:
Bc 1: Chn ra 1 toa ( 3 khch ln) trong 3 toa

c C31 cch chn

Bc 2: Chn ra 3 khch trong 4 khch cho ln toa chn ra bc 1


Bc 3: Cho v khch cn li ln 1 trong 2 toa cn li
Vy theo quy tc nhn ta c C31 C43 2
V d 8 (H Cnh st nhn dn 1999): Cho

c C43 cch chn

c 2 cch chn

24 cch sp xp 4 khch ln tu tha yu cu bi ton


ABC. Xt tp hp 4 ng thng song song vi AB,

5 ng thng song song vi BC v 6 ng thng song song vi CA. Hi cc ng thng ny to c


a. bao nhiu tam gic
b. bao nhiu hnh thang(khng k hnh bnh hnh)
c. bao nhiu hnh bnh hnh.
Bi gii:
Gi X, Y, Z ln lt l tp hp cc ng thng song song AB, song BC v song song AC
a. to thnh mt tam gic ta cn 3 ng thng m trong khng c hai ng no song song nhau.
Do thit lp mt tam gic ta cn chn mi tp X, Y, Z mt ng thng. Vy theo quy tc nhn ta
c C41 C51 C61

120 tam gic c thit lp t 15 ng thng trn

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

16

www.toanhocdanang.com

I S T HP
b. thit lp c mt hnh thang ta cn chn 2 ng thng cng thuc 1 h v mi tp cn li cn chn
ra 1 ng thng Do ta c ba phng n thit lp hnh thang nh sau:
Phng n 1: Chn 2 ng thng thuc tp X, mt ng thng thuc tp Y v 1 ng
c C42 C51 C61

thng thuc tp Z

180 hnh thang

Phng n 2: Chn 2 ng thng thuc tp Y, mt ng thng thuc tp X v 1 ng


c C52 C41 C61

thng thuc tp Z

240 hnh thang

Phng n 3: Chn 2 ng thng thuc tp Z, mt ng thng thuc tp X v 1 ng


c C62 C41 C51

thng thuc tp Y

300 hnh thang

Vy theo quy tc cng ta c 180 + 240 + 300 = 720 hnh thang tha mn ton
c. thit lp c mt hnh bnh hnh ta cn c 2 cp ng thng song song nhau.Do ta c 3 phng
n lp hnh bnh hnh nh sau:
Hng n 1: Chn 2 ng thng t tp X v 2 ng thng t tp Y

C42 C52

60 hnh

Hng n 2: Chn 2 ng thng t tp X v 2 ng thng t tp Z

C42 C62

90 hnh

Hng n 3: Chn 2 ng thng t tp Y v 2 ng thng t tp Z

C52 C62 150 hnh

Vy theo quy tc cng ta c 60 + 90 + 150 = 300 hnh bnh hnh tha mn ton
V d 9 (Hc vin k thut qun s 2001): Trong s 16 HS c 3 hc sinh gii, 5 kh , 8 trung bnh.
C bao nhiu cch chia 16 hc sinh thnh hai t, mi t c 8 HS sao cho mi t u c hc sing gii
v mi t c t nht hai hc sinh kh.
Bi gii:
Yu cu bi ton tng ng vi vic tm s cch chn 8 HS c 1 hoc 2 HS gii, 2 hoc 3 HS
kh cn li l trung bnh( t 3HS gii, 5HS kh, 8HS trung bnh).Do ta c 4 phng n sau:
Phng n 1: Chn 1HS gii, 2HS kh v 5 HS trung bnh

C31 C52 C85 1680 cch chn.

Phng n 1: Chn 1HS gii, 3HS kh v 4 HS trung bnh

C31 C53 C84

2100 cch chn.

Phng n 1: Chn 2HS gii, 2HS kh v 4 HS trung bnh

C32 C52 C84

2100 cch chn.

Phng n 1: Chn 2HS gii, 3HS kh v 3 HS trung bnh

C32 C53 C83 1680 cch chn.

Vy theo quy tc cng ta c 1680 + 2100 + 2100 + 1680 = 7560 cch chia 16HS trn thnh hai t
tha mn ton

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

17

www.toanhocdanang.com

I S T HP
V d 10 (H quc gia TP.HCM 2000): Thy gio c 12 cun sch i mt khc nhau gm 5 cun
vn, 4 cun nhc v 3 cun hi ha. n ly ra 6 cun tng 6 HS A, B, C, D, E, F mi em mt cun.
a. C bao nhiu cch nu thy ch tng sch vn hc v m nhc
b. C bao nhiu cch sau khi tng, thy vn cn t nht 1 cun vn hc, 1 cun m nhc v 1 cun hi ha.
Bi gii:
a. Thy ch tng sch vn hc v m nhc nn ng phi ly 6 cun sch t 9 cun sch (5 cun
vn, 4 cun nhc) tng cho 6 HS mi em mt cun
s cch tng ng vi s chnh hp chp 6
ca 9 phn t . Do s cch tng l A96

60480 (cch)

S: 60480 cch.
b. Trong tt c cc cch tng sch ta c 4 trng hp xy ra : khng cn sch vn, khng cn sch nhac, khng cn
sch hi ha v mi loi cn t nht mt cun. Do ta s gii bi ton ny bng cch gin tip nh sau:
Gi A l tp hp tt c cc cch tng sch ty
c C126 cch tng
S cch tng sch m sau khi tng khng cn sch vn l C71 6!
S cch tng sch m sau khi tng khng cn sch m nhc l C82 6!
S cch tng sch m sau khi tng khng cn sch hi ha l C93 6!
Vy s cch tng sch m sau khi tng th mi loi cn t nht mt cun l :

C126 C71 6! C82 6! C93 6! 579600 cch


S: 579600 cch tng
Bi tp p dng:
Bi 1: T cc s 1, 2, 5, 7, 8 c th lp c bao nhiu cch lp ra mt s gm ba ch s khc
nhau sao cho:
a. S to thnh l s chn
b. S to thnh khng c ch s 7
c. S to thnh nh hn 278
S: a. 2 A42
b. A43

c. 1 A42

1 2 3

1 1 2

20 (s)

Bi 2: T cc ch s 0,2,3,6,9 c th lp thnh bao nhiu s x :


a. Gm 4 ch s khc nhau ?
b. Gm 4 ch s khc nhau v x l s chn?
c. Gm 4 ch s khc nhau v x l s l ?
S:

a. 4 A43

96 (s)

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

b. 1 A43

18

2 3 A32

60 (s)

c. 2 3 A32

www.toanhocdanang.com

36 (s)

I S T HP
Bi 3: C bao nhiu cch xp 5 hc sinh A,B,C,D,E ngi vo 1 gh di sao cho
a. Bn C ngi chnh gia
b. 2 bn A,E ngi 2 u gh
S:
a. 4! 24 (cch)

b. 2! 3! 12 (cch)

Bi 4: Mt bn di c hai dy gh i din nhau, mi dy gh gm 6 gh.


Ngi ta mun xp ch ngi cho 6 hc sinh trng A v 6 hc sinh trng B vo
bn trn .Hi c bao nhiu cch sp xp trong mi trng hp sau .
a. bt c hai hc sinh no ngi cnh nhau hoc i din nhau u khc trng nhau.
b. Bt c hai hc sinh no ngi i din nhau u khc trng nhau
S:
a. 6! 6! 6! 6! 1036800 (cch)
b. 12 6 10 5 8 4 6 3 4 2 1 1 33177600 (cch)
{ly tng HS trng A chn gh tng ng chn 1 HS trng B ngi i din HS trng A }
Bi 5: Mt hc sinh c 12 quyn sch i mt khc nhau trong c 2 sch ton , 4 sch vn v
6 sch anh vn .Hi c bao nhiu cch sp xp sch ln k di sao cho
a. mi quyn sch cng mn c xp k nhau.
b. Khng c quyn sch vn no ng cnh nhau.
S: a. 3! 2! 4! 6! 20736
b. 8! A94
Bi 6: C bao nhiu s t nhin gm nm ch s i mt khc nhau v u ln hn 4 ? Tnh tng
ca tt c cc s t nhin ni trn.
S: P5

5! 120 (s). tng ca 120 s:

S 155554 60 9333240

hoc S

24 (5 6 7 8 9) 11111 9333240

Bi 7: (H Y H Ni - - 1997) C bao nhiu s t nhin l c 6 ch s khc nhau, nh hn 600000


HD: x

a1a2 a3a4 a5 a6 v x l s l v x 600000


a1

1,3,5

a1

2, 4

S: 3 4 A84

a6
a6

2 5 A84

a1

1, 2,3, 4,5

a2

1,3,5, 7,9

t ta xt 2 phng n:

1,3,5, 7,9 \ a1
1,3,5, 7,9

36960 (s)

Bi 8: Cho tp hp A = {0; 2; 4; 5; 6; 8; 9}
a. C th lp c bao nhiu s chn c 3 ch s khc nhau tng i mt.
b. C th lp c bao nhiu s c 4 ch s khc nhau, trong nht thit c mt ch s 5
S: a. 1 A62 4 5 5 130 ( s )
b. A63 3 5 A52 420 ( s )

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

19

www.toanhocdanang.com

I S T HP
Bi 9: (Hc vin khoa hc qun s - 1997) C 10 cu hi gm 4 cu l thuyt v 6 cu bi tp
cu to thnh mt thi gm 3 cu c c l thuyt v bi tp. Hi c bao nhiu kh nng cu
to thnh thi
S: 4 C62

C42 6 96 cch cu to thnh thi

Bi 10: (H kin trc H Ni - 1998) Mt i xy dng gm 10 cng nhn, 3 k s. lp mt


t cng tc cn 1 k s lm t trng, 1 cng nhn lm t ph v 5 cng nhn t vin. Hi c
bao nhiu cch lp t cng tc ni trn.
S: 3.10.C95

3780 cch lp t cng tc

Bi 11: C bao nhiu s t nhin gm 6 ch s i mt khc nhau trong phi c mt ch s 0


nhng khng c mt ch s 1
S: 5 A85
Bi 12: C bao nhiu s t nhin c ng 5 ch s sao cho ch s ng sau ln hn ch s ng
lin trc n.
S: C95

126 (s) {gt

trong s cn lp khng c ch s 0. C mi cch chn ra 5 ch s

t tp 9 ch s{1,2,,9} th ta ch lp c ng 1 s theo ycbt}


Bi 13 (H ngoi thng TP.HCM 2001): T cc ch s 1, 2, 3, 4, 5, 6 c th thit lp c
bao nhiu s c 6 ch s khc nhau sao cho s 1 v s 6 khng ng cnh nhau.
S: 6!

5! 2!

480 (s)

Bi 14 (H s phm H Ni 2 2000) C th lp c bao nhiu s t nhin gm 8 ch s t cc


ch s 1, 2, 3, 4, 5, 6 trong ch s 1 v 6 u c mt 2 ln cn cc ch s khc c mt
ng mt ln
S: C82 C62 4! 10080 (s) { chn 2 trong 8 v tr b hai ch s 1 vo, chn 2 trong 6
v tr cn li b hai ch s 6, sp xp 4 ch s {2,3,4,5} vo 4 v tr cn li }
Bi 15: Cho 2 ng thng song song d1v d2. trn d1 ly 10 im v trn d2 ly n im phn bit.
Bit rng c tt c 2800 tam gic c nh l cc im cho. Tm n ?
S:

n C102

10 Cn2

2800

20 { to thnh tam gic th cn 1 im nm trn


ng ny v 2 im nm trn ng kia}

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

20

www.toanhocdanang.com

I S T HP
Bi 16: T 12 hc sinh u t ca 1 trng trung hc , cn chn ra 5 hc sinh i d tri h ton
quc trong cn c 1trng on ,1th k v 3 thanh vin. Hi c bao nhiu cch chn ?
3
S: 12 11 C10

15840 (cch)

Bi 17: Cho m im trong c n (vi 3

n m )im nm trn cng 1 ng trn. Ngoi ra khng c

4 im no ng phng .
a) c bao nhiu ng trn bit mi ng trn i qua 3 trong m im ?
b) c bao nhiu t din c cc nh l 4 trong m im ?
S:
a. Cm3 Cn3 1
b. Cm4 Cn4
Bi 18: Mt h n ng thng song song ct 1 h m ng thng song song .Hi c bao nhiu hnh
bnh hnh c to thnh ?
S: Cn2 Cm2
Bi 19: Mt a gic li c n nh .Hi c bao nhiu ng cho ? V c bao nhiu tam gic nhn n
nh lm nh ?
S: Cn2

n (ng cho)

Cn3 (tam gic)

Bi 20: Trong hp ng bi c 4 bi 5 bi trng v 6 bi vng . chn ra 4 bi t hp . Hi c bao


nhiu cch chn trong s bi ly ra khng c 3 mu ?
S:

C44 C54 C64


Hoc C154

C94 C44 C54

C42 C51 C61

C104 C44 C64

C41 C52 C61

C114 C54 C64

C41 C51 C62

645 (cch)

645 (cch)

Bi 21: T cc ch s: 1, 2, 3, 4, 5, 6 c th lp c bao nhiu s c 6 ch s khc nhau v trong


mi s tng ca 3 ch s u nh hn tng ca 3 ch s sau mt n v.
S: 3 3! 3! 108 (s)

{v 1 2 3 4 5 6

21 nn s cn tm c tng 3 ch s u bng

10 c 3 trng hp (1,3,6); (1,4,5) v (2,3,5) trong mi TH ta c 3!


cch sp xp 3 ch s u v 3! cch sp xp cho 3 ch s sau}
Bi 22: T cc ch s: 0, 1, 2, 3, 4, 5 c th lp c bao nhiu s c 6 ch s khc nhau v ch
s 2 ng cnh ch s 3
S: 5! 2! 4! 2! 192 (s) hoc

2! 4!

4 2! 3 3!

192 (s)

Bi 23: i tuyn hc sinh gii ca mt trng c 18 HS, trong c 7 HS khi 12, 6 HS khi
11 v 5 HS khi 10. Hi c bao nhiu cch c 8 HS trong i i d hi tri h sao cho
mi khi c t nht mt HS c chn
GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

21

www.toanhocdanang.com

I S T HP
8
S: C18

C138 C128 C118

{ycbt

chn 8HS c 3 khi .V trong mi khi s HS

u t hn 8 nn khi ly ty 8HS t 18HS trn th hoc l ly t 2 khi hoc l c 3 khi}


Bi 24: Trong mt phng cho a gic u H c 20 nh .xt cc tam gic c 3 nh c
ly t cc nh cua hnh H.
a) C tt c bao nhiu tam gic nh vy ?
C bao nhiu tam gi c ng 2cnh l cnh ca hnh H
b) C bao nhiu tam gic c ng 1 cnh l cnh ca hnh H?
C bao nhiu tam gic khng c cnh no l cnh ca hnh H?
S:

3
a. C20
tam gic ty .
1
b. C20
16

20 tam gic c 2 cnh l cnh ca (H) { A1 A2 A3 ,..., A20 A1 A2 }

320 tam gic c 1 cnh trng cnh ca (H) { B1: chn 1 cnh t 20 cnh,

B2: chn 1 nh t 16 nh(b i 2 nh thuc cnh chn v 2 nh k vi n) }


3
C20
20 320 800 tam gic khng c cnh trng vi (H)

Bi 25: Xt cc bin s xe l dy gm 2 ch ci ng trc v 4 ch s ng sau. Cc ch


ci c ly t 24 ch ci A,B,Z cc ch s c ly t 10 ch s 0;1;29.
a) C bao nhiu bin s xe trong c t nht 1 ch ci khc ch ci O v cc ch s
u khc
nhau ?
b) C bao nhiu bin s xe c 2 ch ci khc nhau ng thi c 2 ch s l khc nhau v 2 ch
s
ging nhau ?
2
S: a. 242 1 A104
b. A24
C42 10 A52
Bi 26: Cho tp A = {0,1,2,3,4,5,6,7}. T A c th lp c bao nhiu s x :
a) Gm 4 ch s khc nhau v khng chia ht cho 5.
b) Gm 5 ch s khc nhau v ng thi tha mn hai iu kin sau :

x l s chn v 1 trong 3 ch s u tin ca x phi bng 1.


S: a. 6 6 A62

b. 1 4 A63

1080 (s)

1 6 2 A52

3 5 2 A52

1320 (s)

Bi 27: (H quc gia TP.HCM 2001)C bao nhiu s t nhin gm 7 ch s(ch s u tin khc 0),
bit rng ch s 2 c mt ng hai ln, ch s 3 c mt ng ba ln v cc ch s cn li c mt
khng qu mt ln.
S:

6 C53 A82

C62 C42 A82

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

7 C63 C32 7

22

11340 (s) { xt a1

2 , a1

3,

www.toanhocdanang.com

a1

a1

I S T HP
Bi 28: Cho tp hp A = {0; 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9}. T tp A c th lp c bao nhiu s :
a. C 6 ch s khc nhau sao cho lun c mt hai ch s 0 v 3
b. C by ch s khc nhau sao cho lun c mt hai ch s 2 v 5
S:

a. 1 5 A84

8 A52 A73

2 6 A85

b.

28560 (s) { xt a1

7 A62 A74

3 v a1

257040 (s) { xt a1

2;5

3}
v a1

2;5 }

Bi 29: Hi ng qun tr ca mt cng ty gm 12 ngi, trong c 5 n. T hi ng qun tr


ngi ta bu ra 1 ch tch hi ng qun tr, 1 ph ch tch hi ng qun tr v 2 y vin.
Hi c my cch bu sao cho trong 4 ngi c bu phi c n.
2
2
S : A12
.C10

A27 .C25

5520 cch.

Bi 30: C bao nhiu s t nhin gm 5 ch s, ch s 0 c mt ng 2 ln, ch s 1 c mt ng 1


ln, hai ch s cn li phn bit.
S : 1 C42

A82

8 C42 2 7

Bi 31 (B - 2008) Chng minh rng

HD: VT

1008 ( s )

n 1 1
n 2 Cnk 1

1
Cnk 11

n 1 k !(n 1 k )! (k 1)!(n k )!
n 2
(n 1)!

Bi 32 (D - 2005) Tnh gi tr biu thc M

1
Cnk
k !(n k )!
VP
n!

An4 1 3 An3
, bit rng :
( n 1)!

Cn2 1 2Cn2 2 2Cn2 3 Cn2 4 149


(n l s nguyn dng, Ank l s chnh hp chp k ca n phn t v Cnk l s t hp chp k
ca n phn t )
HD: gt

(n 1)!
(n 2)!
( n 3)!
( n 4)!
2
2
149
(n 1)!2!
n !2!
( n 1)!2! ( n 2)!2!

n(n 1)
(n 1)(n 2)
(n 2)(n 3)
2
2
2
2
2

n2 4n 45 0
Vi n = 5 ta c : M

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

n 5
A64 3 A53
6!

23

(n 3)(n 4)
149
2

9(loai)

5
12

www.toanhocdanang.com

I S T HP

6 An2 Pn An2 12

Bi 33: Tm s nguyn n ln hn 1 tha mn iu kin : 2Pn

(vi Pn l s hon v n phn t v Ank l s chnh hp chp k ca n phn t)

Pn 2 An2

HD: gt

6 2 An2

Pn

6 (1)

An2

2 (2)

Khi n tng th An2 cng tng mt khc : A22


Khi n tng th Pn cng tng mt khc : P3

1 v A32

6 nn pt (2) v nghim

6 . Do (1) c nghim duy nht n = 3

Bi 34: Gii cc phng trnh , h phng trnh, bt phng trnh sau


a.
b.
c.

Px Ax2 72 6 Ax2

2 Axy

5C xy

90

5A

2C

80

y
x

An3 2Cnn
C yx : C yx

y
x

d.

C :A
x
y

x
y

2 Px

e.

1 2
A2 x
2

f. C1x

9n

g.

1
3
1
24

h.

Ax2

6 3
Cx 10
x

6Cx2 6Cx3

Px Ax2

72

Cxy 11

Cxy 1

3Cxy 1

9 x2 14 x

6( Ax2

5Cxy 11

2Px )

(x

y)

Bi 35: Chng minh cc h thc sau :


a.

Ann k2

Ann k1

k 2 Ann k

b.

Pk An2 1 An2 3 An2 5

c.

x 2 C xx 14

d.

C x4 1

c. k (k 1)Cnk

nk ! An5 5

d.

n 1 1
n 2 Cnk 1

n(n 1)Cnk
1
Cnk 11

2
2

1
Cnk

A42 C x3 1 xC xx 14
5 2
C x3 1
Ax 2 0
4
BI TP T GII

Bi 1. Cn xp 3 nam v 2 n vo 1 hng gh c 7 ch ngi sao cho 3 nam ngi k nhau v 2 n ngi


k nhau. Hi c bao nhiu cch.
Bi 2. Xt a gic u c n cnh, bit s ng cho gp i s cnh. Tnh s cnh ca a gic u .
Bi 3. Tnh s cc s t nhin i mt khc nhau c 6 ch s to thnh t cc ch s 0, 1, 2, 3, 4, 5
sao cho 2 ch s 3 v 4 ng cnh nhau.
Bi 4. Tnh s cc s t nhin c 4 ch s i mt khc nhau c thnh lp t 0, 1, 2, 3, 4, 5 sao cho
trong mi s u c mt t nht ch s 1 hoc 2.
Bi 5. Hai nhm ngi cn mua nn nh, nhm th nht c 2 ngi v h mun mua 2 nn k nhau,
nhm th hai c 3 ngi v h mun mua 3 nn k nhau. H tm c mt l t chia thnh 7
GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

24

www.toanhocdanang.com

I S T HP
nn ang rao bn (cc nn nh nhau v cha c ngi mua). Tnh s cch chn nn ca mi
ngi tha yu cu trn.
Bi 6. T 4 ch s 0, 1, 2, 3 lp thnh cc s t nhin c 3 ch s phn bit. Tnh tng cc s c
thnh lp.
Bi 7. Tnh s hnh ch nht c to thnh t 4 trong 20 nh ca a gic u c 20 cnh ni tip
ng trn tm O.
Bi 8. Cho a gic u c 2n cnh ni tip ng trn tm O. Bit s tam gic c cc nh l 3 trong
2n nh ca a gic nhiu gp 20 ln s hnh ch nht c cc nh l 4 trong 2n nh ca a
gic. Tnh s hnh ch nht.
Bi 9. i tuyn hc sinh gii ca mt trng gm 18 em, trong c 7 em khi 12, 6 em khi 11
v 5 em khi 10. Tnh s cch chn 6 em trong i i d tri h sao cho mi khi c t nht
1 em c chn.
Bi 10. Cho tp hp X gm 10 phn t khc nhau. Tnh s tp hp con khc rng cha mt s chn
cc phn t ca X.
Bi 11. Mt hp ng 15 vin bi khc nhau gm 4 bi , 5 bi trng v 6 bi vng. Tnh s cch chn 4
vin bi t hp sao cho khng c 3 mu.
Bi 12. Gii v ch bng Quc gia c 14 i tham gia thi u vng trn 1 lt, bit rng trong 1
trn u: i thng c 3 im, ha 1 im, thua 0 im v c 23 trn ha. Tnh s im
trung bnh ca 1 trn trong ton gii.
Bi 13. Tnh s cc s t nhin gm 7 ch s c chn t 1, 2, 3, 4, 5 sao cho ch s 2 c mt ng
2 ln, ch s 3 c mt ng 3 ln v cc ch s cn li c mt khng qu 1 ln.
Bi 14. Tnh s cc s t nhin gm 5 ch s phn bit v mt trong 3 ch s u tin l 1 c thnh
lp t cc ch s 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7.
Bi 15. T mt nhm 30 hc sinh gm 15 hc sinh khi A, 10 hc sinh khi B v 5 hc sinh khi C
chn ra 15 hc sinh sao cho c t nht 5 hc sinh khi A v c ng 2 hc sinh khi C.
Tnh s cch chn.
Bi 16. T mt nhm 12 hc sinh gm 4 hc sinh khi A, 4 hc sinh khi B v 4 hc sinh khi C chn
ra 5 hc sinh sao cho mi khi c t nht 1 hc sinh. Tnh s cch chn.
Bi 17. Tnh s tp hp con ca X = {0; 1; 2; 3; 4; 5; 6} cha 1 m khng cha 0.
Bi 18. i thanh nin xung kch ca mt trng ph thng c 12 hc sinh gm 5 hc sinh lp A,
4 hc sinh lp B v 3 hc sinh lp C. Tnh s cch chn 4 hc sinh i lm nhim v sao cho
GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

25

www.toanhocdanang.com

I S T HP
4 hc sinh ny thuc khng qu 2 trong 3 lp trn.
Bi 19. T cc ch s 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6 lp thnh s t nhin chn c 5 ch s phn bit nh hn 25000.
Tnh s cc s lp c.
Bi 20. Tp hp A gm n phn t (n

4). Bit rng s tp hp con cha 4 phn t ca A bng 20 ln

s tp hp con cha 2 phn t ca A, tm s k

1; 2; ...; n sao cho s tp hp con cha

k phn t ca A l ln nht.
k
Bi 21. Tm s t nhin k tha mn h thc : C14

k 2
C14

k 1
2C14

6
7
8
9
10
Bi 22. Tnh tng : C10
trong Ckn l s t hp chp k ca n phn t
C10
C10
C10
C10

Bi 23. Tm cc s nguyn dng x tha mn : C1x 6C2x 6C3x

9x2 14x

1
1001
Bi 24. Chng minh rng: Ck2001 Ck2001
C1000
2001 C2001 (trong k l s nguyn, 0

Bi 25. Gii bt phng trnh:

1 2
A2x
2

A22

A32

...

1
An2

2000 )

6 3
.Cx 10
x

A2x

2 , ta c:

Bi 26 (H An ninh nhn dn A - 2001) Chng minh rng vi n l s t nhin, n


1

n 1
n

Bi 27 (H Bch Khoa HN - 2001)Gii h phng trnh:

2Ayx

5Cyx

90

5Ayx

2Cyx

80

Bi 28 (H Y Dc TP.HCM 2001) Cho k v n l cc s nguyn tha mn: 9


n
n
Chng minh rng: C2n k .C2n

Cn2n

Bi 30 : Tm s n nguyn dng tha mn phng trnh: Cn2Cnn

2 P2 3P3 4 P4 ... nPn

Bi 32 : Chng minh rng : C02Cnk

C12Cnk

1
2

3 n n
n
Bi 33 : Gii bt phng trnh: (n!) Cn.C2n.C3n

C22Cnk

Bi 35 : Tm s nguyn n > 1 tha mn ng thc: 2Pn


26

Pn
2
2

2Cnn
2

2Cn2Cn3

9n

Cn3Cnn

100

Cnk (vi n, k

Z ;n k 2 )

720

Bi 34 : Tm n nguyn tha mn ng thc: An3 2Cn2

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

n.

Bi 29 : Tm s n nguyn dng tha mn bt phng trnh: An3

Bi 31 : Chng minh rng : P1

16n

6 An2 Pn An2 12
www.toanhocdanang.com

I S T HP
Cxy : Cyx

Bi 36 : Gii h phng trnh:

Cxy : Axy

Bi 37 : Tm s t nhin n sao cho :


2
Bi 38 : Gii bt phng trnh 2Cx

1
3
1
24

Cn4

Cn5

Cn6

3Ax2

20

HNG DN GII
Bi 1. Xt 3 loi gh gm 1 gh c 3 ch, 1 gh c 2 ch v 2 gh c 1 ch ngi.
+ Bc 1: do 2 gh c 1 ch khng phn bit nn chn 2 trong 4 v tr sp gh 2 v 3 ch
ngi c A24

12 cch.

+ Bc 2: sp 3 nam vo gh 3 ch c 3! = 6 cch.
+ Bc 3: sp 2 n vo gh 2 ch c 2! = 2 cch.
Vy c 12.6.2 = 144 cch sp.
Bi 2. Chn 2 trong n nh ca a gic ta lp c 1 cnh hoc ng cho.
S cnh v ng cho l C2n . Suy ra s ng cho l C2n
Ta c: C2n

n(n

2n

1)

6n

n!
2!(n 2)!

n.

2n

7.

Vy c 7 cnh.
Bi 3. Xt s c 5 ch s gm 0, 1, 2, 5 v ch s kp l (3, 4).
+ Loi 1: ch s hng trm ngn c th l 0.
- Bc 1: sp 5 ch s vo 5 v tr c 5! = 120 cch.
- Bc 2: vi mi cch sp ch s kp c 2 hon v ch s 3 v 4.
Suy ra c 120.2 = 240 s.
+ Loi 2: ch s hng trm ngn l 0.
- Bc 1: sp 4 ch s vo 4 v tr cn li c 4! = 24 cch.
- Bc 2: vi mi cch sp ch s kp c 2 hon v ch s 3 v 4.
Suy ra c 24.2 = 48 s.
Vy c 240 48 = 192 s.

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

27

www.toanhocdanang.com

I S T HP
Bi 4.
+ Loi 1: ch s a1 c th l 0.
Sp 4 trong 6 ch s vo 4 v tr c A64

360 cch. Sp 4 ch s 0, 3, 4, 5 vo

4 v tr c 4! = 24 cch. Suy ra c 360 24 = 336 s.


+ Loi 2: ch s a1 l 0 (v tr a1 c ch s 0).
Sp 3 trong 5 ch s vo 3 v tr c A53

60 cch. Sp 3 ch s 3, 4, 5 vo 3 v tr

c 3! = 6 cch. Suy ra c 60 6 = 54 s.
Vy c 336 54 = 282 s.
Cch khc:
+ Loi 1: S t nhin c 4 ch s ty .
- Bc 1: Chn 1 trong 5 ch s khc 0 sp vo a1 c 5 cch.
- Bc 2: Chn 3 trong 5 ch s khc a1 sp vo 3 v tr cn li c A53

60 cch.

Suy ra c 5.60 = 300 s.


+ Loi 2: S t nhin c 4 ch s gm 0, 3, 4, 5 (khng c 1 v 2).
- Bc 1: Chn 1 trong 3 ch s khc 0 sp vo a1 c 3 cch.
- Bc 2: Sp 3 ch s cn li vo 3 v tr 3! = 6 cch.
Suy ra c 3.6 = 18 s.
Vy c 300 18 = 282 s.
Bi 5. Xem l t c 4 v tr gm 2 v tr 1 nn, 1 v tr 2 nn v 1 v tr 3 nn.
+ Bc 1: nhm th nht chn 1 v tr cho 2 nn c 4 cch v mi cch c 2! = 2 cch chn
nn cho mi ngi. Suy ra c 4.2 = 8 cch chn nn.
+ Bc 2: nhm th hai chn 1 trong 3 v tr cn li cho 3 nn c 3 cch v mi cch
c 3! = 6 cch chn nn cho mi ngi. Suy ra c 3.6 = 18 cch chn nn.
Vy c 8.18 = 144 cch chn nn cho mi ngi.
Bi 6.
+ Xt s A c 3 ch s phn bit v ch s hng trm c th l 0.
T A34

24 s A ta lp c 12 cp s c tng l 333. V d 012 + 321 = 333.

Suy ra tng cc s A l 12.333 = 3996.


+ Xt s B c 3 ch s phn bit v ch s hng trm l 0.
GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

28

www.toanhocdanang.com

I S T HP
T A23

6 s B ta lp c 3 cp s c tng l 44. V d 032 + 012 = 44.

Suy ra tng cc s B l 3.44 = 132.


Vy tng cc s tha yu cu l 3996 132 = 3864.
Cch khc:
+ Xt s A c 3 ch s phn bit v ch s hng trm c th l 0.
- S cc s A l A34

24 s. S ln cc ch s c mt hng trm, hng chc v

n v l nh nhau v bng 24 : 4 = 6 ln.


- Tng cc ch s hng trm (hng chc, n v) ca 24 s l: 6.(0 + 1 + 2 + 3) = 36.
Suy ra tng cc s A l 36.(100 + 10 + 1) = 3996.
+ Xt s B c 3 ch s phn bit v ch s hng trm l 0.
- S cc s B l A23

6 s. S ln cc ch s 1, 2, 3 c mt hng chc v n v l

nh nhau v bng 6 : 3 = 2 ln.


- Tng cc ch s hng chc (n v) ca 6 s l 2.(1 + 2 + 3) = 12.
Suy ra tng cc s B l 12.(10 + 1) = 132.
Vy tng cc s tha yu cu l 3996 132 = 3864.
Bi 7. Nhn thy cc hnh ch nht c to thnh c 2 ng cho l ng knh ca ng trn.
V ng thng d qua tm O v khng qua nh ca a gic u th d chia a gic thnh 2 phn,
mi phn c 10 nh. Suy ra s ng cho ca a gic i qua tm O l 10. Chn 2 trong 10
ng cho th lp c 1 hnh ch nht.
2
Vy c C10

45 hnh ch nht.

Bi 8. + L lun tng t cu 6 ta c C2n hnh ch nht.


3
+ S tam gic to thnh t 3 trong 2n nh ca a gic l C2n
.
3
+ T gi thit ta c: C2n

2n(2n

Vy c C28

(2n)!
3! 2n 3 !

20C2n
1)(2n
6

2)

20

20

n(n 1)
2

n!
2! n 2 !
n

8.

28 hnh ch nht.

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

29

www.toanhocdanang.com

I S T HP
Bi 9.
Cch gii sai:
6
+ Chn ty 6 em trong i c C18

18564 cch.

6
+ Chn 6 em trong i thuc khi 12 hoc khi 11 c C13

1716 cch.

6
+ Chn 6 em trong i thuc khi 12 hoc khi 10 c C12

924 cch.

6
+ Chn 6 em trong i thuc khi 11 hoc khi 10 c C11

462 cch.

Vy c 18564 1716 924 462 = 15462 cch chn!


Sai ch lp 12 v lp 11 ta tnh lp li.
Cch gii ng:
6
+ Chn ty 6 em trong i c C18

18564 cch.

6
+ Chn 6 em trong i thuc khi 12 hoc khi 11 c C13

1716 cch.

6
+ Chn 6 em trong i thuc khi 12 v khi 10 c C12

C67

6
+ Chn 6 em trong i thuc khi 11 v khi 10 c C11

C66

917 cch.
461 cch.

Vy c 18564 1716 917 461 = 15454 cch chn.


Bi 10.
2
+ S tp hp con cha 2 phn t ca X l C10

45 .

4
+ S tp hp con cha 4 phn t ca X l C10

210 .

6
+ S tp hp con cha 6 phn t ca X l C10

210 .

8
+ S tp hp con cha 8 phn t ca X l C10

45 .

+ S tp hp con cha 10 phn t ca X l 1.


Vy c 45 + 210 + 210 + 45 + 1 = 511 tp hp.
Bi 11.
+ Trng hp 1: chn 4 bi hoc trng c C94

126 cch.

4
+ Trng hp 2: chn 4 bi v vng hoc 4 bi vng c C10

4
+ Trng hp 3: chn 4 bi trng v vng c C11

C54

C44

C64

209 cch.

310 cch.

Vy c 126 + 209 + 310 = 645 cch.


GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

30

www.toanhocdanang.com

I S T HP
Cch khc:
4
+ Loi 1: chn ty 4 trong 15 vin bi c C15

1365 cch.

+ Loi 2: chn c 3 mu c 720 cch gm cc trng hp sau:


- Chn 2 bi , 1 bi trng v 1 bi vng c 180 cch.
- Chn 1 bi , 2 bi trng v 1 bi vng c 240 cch.
- Chn 1 bi , 1 bi trng v 2 bi vng c 300 cch.
Vy c 1365 720 = 645 cch.
Bi 12. + Do thi u vng trn 1 lt nn 2 i bt k ch u vi nhau ng 1 trn. S trn u ca
2
gii l C14

91 .

+ Tng s im ca 2 i trong 1 trn ha l 2 nn tng s im ca 23 trn ha l 2.23 = 46.


+ Tng s im ca 2 i trong 1 trn khng ha l 3 nn tng s im ca 68 trn khng ha
l 3.68 = 204.
Vy s im trung bnh ca 1 trn l 46

204
91

250 im.
91

Bi 13. Xem s c 7 ch s nh 7 v tr thng hng.


+ Bc 1: chn 2 trong 7 v tr sp 2 ch s 2 (khng hon v) c C27

21 cch.

+ Bc 2: chn 3 trong 5 v tr cn li sp 3 ch s 3 (khng hon v) c C53

10 cch.

+ Bc 3: chn 2 trong 3 ch s 1, 4, 5 sp vo 2 v tr cn li (c hon v) c A23

6 cch.

Vy c 21.10.6 = 1260 s.
Bi 14.
+ Loi 1: ch s a1 c th l 0.
- Bc 1: chn 1 trong 3 v tr u sp ch s 1 c 3 cch.
- Bc 2: chn 4 trong 7 ch s (tr ch s 1) sp vo cc v tr cn li c

A74

840 cch. Suy ra c 3.840 = 2520 s.

+ Loi 2: ch s a1 l 0.
- Bc 1: chn 1 trong 2 v tr th 2 v 3 sp ch s 1 c 2 cch.
- Bc 2: chn 3 trong 6 ch s (tr 0 v 1) sp vo cc v tr cn li c

A63

120 cch. Suy ra c 2.120 = 240 s.

Vy c 2520 240 = 2280 s.


GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

31

www.toanhocdanang.com

I S T HP
Bi 15.
+ Loi 1: Chn 2 hc sinh khi C, 13 hc sinh khi B hoc khi A c C25C13
25 cch.
+ Loi 2: Chn 2 hc sinh khi C, 13 hc sinh khi B v khi A khng tha yu cu.
- Trng hp 1: Chn 2 hc sinh khi C, 10 hc sinh khi B v 3 hc sinh khi A
3 cch.
c C25C10
10C15

- Trng hp 2: Chn 2 hc sinh khi C, 9 hc sinh khi B v 4 hc sinh khi A


9 4 cch.
c C25C10
C15

Vy c C25 C13
25

3
C10
10C15

9
4
C10
C15

51861950 cch.

Bi 16.
+ Trng hp 1: 1 khi c 3 hc sinh v 2 khi cn li mi khi c 1 hc sinh.
- Bc 1: chn 1 khi c 3 hc sinh c 3 cch.
- Bc 2: trong khi chn ta chn 3 hc sinh c C34

4 cch.

- Bc 3: 2 khi cn li mi khi c 4 cch chn.


Suy ra c 3.4.4.4 = 192 cch.
+ Trng hp 2: 2 khi c 2 hc sinh v khi cn li c 1 hc sinh.
- Bc 1: chn 2 khi c 2 hc sinh c C23

3 cch.

- Bc 2: trong 2 khi chn ta chn 2 hc sinh c C24

6 cch.

- Bc 3: khi cn li c 4 cch chn.


Suy ra c 3.6.6.4 = 432 cch.
Vy c 192 + 432 = 624 cch.
Cch khc:
5
+ Chn 5 hc sinh ty c C12

792 cch.

+ Chn 5 hc sinh khi A v B (tng t khi A v C, B v C) c C58

56 cch.

Vy c 792 3.56 = 624 cch.


Bi 17.
+ S tp hp con khng cha phn t no ca X \ 0; 1 l C50 .
+ S tp hp con cha 1 phn t ca X \ 0; 1 l C15 .
GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

32

www.toanhocdanang.com

I S T HP
+ S tp hp con cha 2 phn t ca X \ 0; 1 l C25 .
+ S tp hp con cha 3 phn t ca X \ 0; 1 l C53 .
+ S tp hp con cha 4 phn t ca X \ 0; 1 l C54 .
+ S tp hp con cha 5 phn t ca X \ 0; 1 l C55 .
Suy ra s tp hp con ca X \ 0; 1 l C50

C15

C25

C53

C54

C55

32 . Ta hp cc tp

hp con ny vi {1} th c 32 tp hp tha bi ton.


Bi 18.
Cch gii sai:
+ Trng hp 1: chn 4 hc sinh lp A hoc lp B c C94 cch.
+ Trng hp 2: chn 4 hc sinh lp A hoc lp C c C48 cch.
+ Trng hp 3: chn 4 hc sinh lp B hoc lp C c C74 cch.
Vy c C94

C84

C74

231 cch!

Sai do ta tnh lp li trng hp ch chn 4 hc sinh lp A v trng hp ch chn 4 hc sinh lp B.


Cch gii sai khc:
4
+ Loi 1: chn ty 4 trong 12 hc sinh c C12

495 cch.

+ Loi 2: chn 4 hc sinh c mt c 3 lp.


- Bc 1: chn 1 hc sinh lp A, 1 hc sinh lp B v 1 hc sinh lp C c:5.4.3 = 60 cch.
- Bc 2: chn 1 hc sinh trong 9 hc sinh cn li ca 3 lp c 9 cch.
Suy ra c 9.60 = 540 cch chn loi 2 (ln hn s cch chn loi 1!).
Sai l do khi thc hin bc 1 v bc 2, v tnh ta to ra th t trong cch chn. C ngha
l t t hp chuyn sang chnh hp!
Cch gii ng:
4
+ Loi 1: chn ty 4 trong 12 hc sinh c C12

495 cch.

+ Loi 2: chn 4 hc sinh c mt c 3 lp, ta c 3 trng hp sau:


- Chn 2 hc sinh lp A, 1 hc sinh lp B v 1 hc sinh lp C c C25 .4.3

120 cch.

- Chn 1 hc sinh lp A, 2 hc sinh lp B v 1 hc sinh lp C c 5.C24 .3

90 cch.

- Chn 1 hc sinh lp A, 1 hc sinh lp B v 2 hc sinh lp C c 5.4.C23

60 cch.

Vy c 495 (120 + 90 + 60) = 225 cch.


GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

33

www.toanhocdanang.com

I S T HP
Bi 19. Gi s cn lp l A

a1a 2a 3a 4a 5 vi 1

a1

2.

+ Trng hp 1: a1 = 1.
C 4 cch chn a5 v A53 cch chn cc ch s cn li nn c 4.A53

240 s.

+ Trng hp 2: a1 = 2, a2 l.
C 2 cch chn a2, 3 cch chn a5 v A24 cch chn cc ch s cn li nn c 2.3.A24

72 s.

+ Trng hp 3: a1 = 2, a2 chn.
C 2 cch chn a2, 2 cch chn a5 v A24 cch chn cc ch s cn li nn c 2.2.A24
Vy c 240 + 72 + 48 = 360 s.
Bi 20. S tp hp con cha k phn t ca A l Ckn . Ta c:

C4n

20C2n

n!
4! n 4 !

(n

2)(n

k
C18
k
C18

20

3)

n!
2! n 2 !

240

18

18 !
k ! 18 k !
18 !
k ! 18 k !

k 1
C18
k 1
C18

19

k
18

17
2

(k
(k

18 !
1)! 19
18 !
1)! 17

k !
k !

19
.
2

Vy k = 9.
k
k 2
Bi 21. C14
C14

k 1
2C14

(0 k 12, k

N)

14!
k!(14 k)!

14!
(k 2)!(12 k)!

1
(14 k)(13 k)

1
(k 1)(k 2)

14!
(k 1)!(13 k)!
2

1
(k 1)(13 k)

(k + 1)(k + 2) + (14 k)(13 k) = 2(k + 2)(14 k)


k2 12k + 32 = 0

k = 4 hoc k = 8

Vy k = 4 hoc k = 8

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

34

www.toanhocdanang.com

48 s.

I S T HP
6
7
8
9
10
Bi 22. S = C10
C10
C10
C10
C10

=
C1x

Bi 23.

1 0
C10
2

C110

6C2x

6C3x

9
... C10

C10
10

9x2 14x (x

1 10
1
C10 = .210
2
2

1 5
C10 = 386.
2

N, x 3)

x + 3x2 3x + x3 3x2 + 2x = 9x2 14x


x(x2 9x + 14) = 0

(loai)

(loai)

(nhan)

Vy: x = 7

Bi 24. Ta s chng t :
C02001

2001
C2001

C12001

2000
C2001

2
C2001

C1999
2001

... C1000
2001

C1001
2001

1
Tht vy, ch cn chng t : Ck2001 Ck2001
(1) vi k = 0, 1, 2, , 999.

2001!
k!(2001 k)!

Ta c : (1)

2001!
(k 1)!(2000 k)!

(k + 1) < 2001 k
2k < 2000

k < 1000 ng v k = 0, 1, 2, , 999.

V vy: Ck2001 C1000


2001 , k = 0, 1, , 2000 (du ng thc xy ra
1
v: Ck2001
C1001
2001,
1
Ck2001 Ck2001

Bi 25. iu kin:

Ta c:

1 2
A2x
2

k = 0, 1, , 2000 (du ng thc xy ra


1001
C1000
2001 C2001 (du ng thc xy ra

2x

A2x

1000

1001

999

1000

k = 1000)

6 3
.Cx 10
x

1
6 x(x 1)(x 2)
.2x(2x 1) x(x 1) .
10
2
x
1.2.3

x2 x2 3x + 12

x4

Kt hp vi iu kin ta c: x = 3, x = 4.

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

35

www.toanhocdanang.com

I S T HP
Bi 26.
n!
= n(n 1)
(n 2)!

Ta c : An2

1
n(n 1)

An2

1
1
n n 1

Thay n ln lt bng 2, 3, ,4 ta c:
1

A22

A32

...

An2

1 1
1 2

1 1
1
1
1
...
1
2 3
n 1 n
n

n 1
(pcm)
n

Bi 27.
Nu u = Ayx ; v = Cyx

y !v

M u

x!
(x 2)!

A2x

Vy

y! 2

Bi 28. Nu ak

90

20

5u 2v

80

10

x(x 1)

Cn2n k .Cn2n

2u 5v

x2 x 20 = 0

20

5
4 (loai)

vi 0 k n.Ta chng minh rng: a0 > a1 > > an (1)

Tht vy, ta c BT ak > ak+1 vi 0 k n 1 (2)


(2n k)! (2n k)!
.
n!(n k)! n!(n k)!

2n k
n k

(2n k 1)! (2n k 1)!


.
n!(n k 1)! n!(n k 1)!

2n k 1
n k 1

(2n k)(n + k + 1) > (n k)(2n + k + 1)

2nk + n > 0 (ng)


(2) ng

(1) ng.

Do : ak = Cn2n k .Cn2n
Du = xy ra
Bi 29. BPT

Cn2n

= a0

k = 0.
n

n(n - 1)(n - 2) + n(n - 1)

3n4
Bi 30. Ta c: Cn2Cnn

2Cn2Cn3

n - 2n - 8

n = 3 hoc n = 4.
Cn3Cnn

Cn2

Cn3

n(n 1)
2

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

9n

Cn2

100
2

36

Cn2

100

n(n 1)(n 2)
6

10

2Cn2Cn3
Cn3

Cn3

100

10

3n(n 1) + (n2 n)(n 2) = 60


www.toanhocdanang.com

I S T HP
(n2 n)(n + 1) = 60

(n 1)n(n + 1) = 3.4.5

n = 4.
Bi 31.
Cch 1: Ta c: Pn+1 [nPn + (n 1)Pn1 + + 2P2 + P1]
= (n + 1)! n.n! (n 1).(n 1)! 2.2! 1!
= n![(n + 1) n] (n 1).(n 1)! 2.2! 1!
= n! (n 1).(n 1)! 2.2! 1!
= (n 1)![n (n 1)] 2.2! 1!
= (n 1)! (n 2)(n 2)! 2.2! 1!
= ..
= 2! 1.1! = 1
Vy: P1 + 2P2 + 3P3 + + nPn = Pn+1 1.
Cch 2: Chng minh bng quy np:
* vi n = 1, ta c P1 = P2 1

1! = 2! 1. Mnh ny ng.

* Gi s mnh ng vi n = k (k > 1), lc ta c:


P1 + 2P2 + 3P3 + + kPk = Pk+1 1
* Ta cn chng minh: P1 + 2P2 + 3P3 + + kPk + (k +1)Pk+1= Pk+2 1
Tht vy P1 + 2P2 + 3P3 + + kPk + (k +1)Pk+1 = Pk+1 1 + (k +1)Pk+1
= (k + 2)Pk+1 1 = Pk+2 1. (pcm)
Bi 32. V tri = Ckn
Bi 33. iu kin: n
BPT

(n!)3 .

Cnk

1
2

Cnk

1
2

Cnk

2
2

= Ckn

Cnk

1
1

= Ckn .

Z, n 0.
(2n)! (3n)!
.
n!n! (2n)!n!

720

(3n)! 720

Ta thy (3n)! tng theo n v mc khc 6! = 720 (3n)!


Do : BPT c nghim l

Bi 34. iu kin: n
PT

n 1.
n

Z, n 3.

n!
n!
2
(n 3)!
2!(n 2)!

n2 2n 15 = 0
GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

16n

n
n

n(n 1)(n 2) + n(n 1) = 16n


5
3 (loai)

37

Vy n = 5.
www.toanhocdanang.com

I S T HP
Bi 35. Ta c: 2Pn + 6 An2 PnAn2 = 12 (n

N, n > 1)

6.n!
n!
n!
(n 2)!
(n 2)!

2n! +

6 n!

n!

n!
2
(n 2)!
n

2 (v n

12

n!
(6 n!) 2(6 n!)
(n 2)!
n

n(n 1) 2

3
n 2

2)

Vy n = 2 hoc n = 3.
Bi 36. iu kin: x

N, y

N*, x y.

T phng trnh th hai ta suy ra: x = 4


Thay vo phng trnh th nht ta c:
y2 9y + 8 = 0

1(loai)

Vy: x = 4; y = 8.
Bi 37. iu kin: n

N, n 4

Cn4

Cn5

Cn6

n!(4 n)!
4!

n2 17n + 30 = 0

n!(5 n)!
5!

n!(6 n)!
6!

n 15 (loai)
n

Vy : n = 2.
Bi 38. iu kin: x
BPT

N, x 2

(x 1)!
x!
3
20
2!(x 1)!
(x 2)!

x(x + 1) + 3x(x 1) 20 < 0

2x2 x 10 < 0

2<x<

5
2

Kt hp vi iu kin ta c x = 2.

GV:PHAN NHT NAM 0935 334 225

38

www.toanhocdanang.com

You might also like