Bioloxa

Introducin

A Bioloxa de segundo curso de bacharelato ten como obxectivo fundamental favorecer e fomentar a formacin cientfica do alumnado, partindo da sa
vocacin polo estudo das ciencias. Deste xeito, a Bioloxa representa a porta de entrada ao puxante mundo das ciencias biosanitarias e biotecnolxicas, e
contribe a consolidar o mtodo cientfico como ferramenta habitual de traballo, fomentando no alumnado o estmulo da sa curiosidade, da capacidade de
razoar, da formulacin de hipteses e deseos experimentais, da interpretacin de datos e da resolucin de problemas. Faise que o alumnado alcance
satisfactoriamente as competencias clave, afondando en aspectos xa recollidos en cursos anteriores. Xa que logo, neste curso trabllanse en profundidade
competencias como a matemtica, e competencias bsicas en ciencia e tecnoloxa, a competencia dixital e o sentido da iniciativa e o esprito emprendedor,
grazas ao desenvolvemento cognitivo e madureza que o alumnado chega a alcanzar ao final do ciclo de bacharelato que favorecen unha mellor
consecucin destas. Pero as contribucins doutras competencias, como aprender a aprender, as competencias sociais e cvicas ou a competencia de
comunicacin lingstica, presentes tamn noutras etapas anteriores, van permitir tamn que o alumnado poida seguir, sen atrancos, con estudos
posteriores.
Os grandes avances e descubrimentos da bioloxa, que se suceden de xeito constante nas ltimas dcadas, non s posibilitaron a mellora das condicins
de vida da cidadana e o avance da sociedade, senn que ao mesmo tempo xeraron algunhas controversias que, polas sas implicacins sociais, ticas,
econmicas, etc., non se poden obviar, e tamn son obxecto de anlise durante o desenvolvemento da materia.
Os retos das ciencias en xeral e da bioloxa en particular son continuos, e precisamente eles son o motor que mantn investigacin biolxica ,
desenvolvendo novas tcnicas de investigacin no campo da biotecnoloxa ou da enxeara xentica, as como novas ramas do coecemento, como a
xenmica, a protemica ou a biotecnoloxa, de maneira que producen continuas transformacins na sociedade, abrindo ademais novos horizontes froito da
colaboracin con outras disciplinas, algo que permite o desenvolvemento tecnolxico actual. Precisamente debido a estes grandes retos biotecnolxicos, a
materia de Bioloxa ten que ter, no seu tratamento metodolxico, un carcter eminentemente prctico, baseado na realizacin de variadas e axeitadas
tarefas experimentais que lle permitan ao alumnado alcanzar as destrezas necesarias no manexo de material de laboratorio, microscopios, tcnicas de
preparacin e tinguidura de mostras, resolucin de problemas e todos os aspectos que lle permitan afrontar no futuro estudos cientficos coa formacin
necesaria para o seu correcto desenvolvemento. Para lograr estes obxectivos, formlanse ao longo do currculo actividades de laboratorio e manexo de
modelos baseados nas novas tecnoloxas, que se engaden formacin terica que se recolle nos contidos.
Os contidos distribense en cinco grandes bloques, nos que se pretende afondar a partir dos coecementos xa adquiridos en cursos anteriores, tomando
como eixe vertebrador a clula, a sa composicin qumica, a estrutura e ultraestrutura, e as sas funcins. Deste xeito, o primeiro bloque cntrase no
estudo da base molecular e fisicoqumica da vida, con especial atencin ao estudo dos bioelementos e enlaces qumicos que posibilitan a formacin das
biomolculas inorgnicas e orgnicas. O segundo bloque fixa a sa atencin na clula como un sistema complexo integrado, analizando a influencia do
progreso tcnico no estudo da estrutura, a ultraestrutura e a fisioloxa celular. O terceiro cntrase no estudo da xentica molecular e os novos

1
desenvolvementos desta no campo da enxeara xentica, coas repercusins ticas e sociais derivadas da devandita manipulacin xentica, e relacinase
o estudo da xentica co feito evolutivo. No cuarto abrdase o estudo dos microorganismos e a biotecnoloxa, as como as aplicacins desta e da
microbioloxa en campos variados como a industria alimentaria e farmacutica, a biorremediacin, etc. O quinto cntrase na inmunoloxa e as sas
aplicacins, nomeadamente no estudo do sistema inmune humano, as sas disfuncins e as sas deficiencias.
Grazas a estes contidos, a materia de Bioloxa achgalles aos alumnos e s alumnas todas as competencias clave imprescindibles para a formacin
cientfica, as como as destrezas necesarias para a persoa, que lles van permitir madurar como persoas e alcanzar un pleno desenvolvemento cvico como
cidadns e cidads libres e responsables na nosa sociedade.

2 de bacharelato

Bioloxa. 2 de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliacin Estndares de aprendizaxe Competencias clave

Bloque 1. A base molecular e fisicoqumica da vida

i B1.1. Compoentes qumicos da vida. Concepto B1.1. Determinar as propiedades fisicoqumicas BB1.1. Describe tcnicas instrumentais e CAA
e de bioelemento. Tipos, propiedades e funcins dos bioelementos que os fan indispensables mtodos fsicos e qumicos que permiten o CMCCT
dos bioelementos. para a vida. Relacionar os enlaces qumicos coa illamento das molculas e a sa contribucin ao
B1.2. Os enlaces qumicos e a sa importancia sa importancia biolxica. grande avance da experimentacin biolxica.
en bioloxa.
BB1.1.2. Clasifica os tipos de bioelementos CAA
B1.3. Biomolculas: concepto, clasificacin e
tcnicas de separacin. relacionando cada un coa sa proporcin e coa
sa funcin biolxica.

BB1.1.3. Discrimina os enlaces qumicos que CMCCT

permiten a formacin de molculas inorgnicas e CD
orgnicas presentes nos seres vivos.

i B1.4. Biomolculas inorgnicas. Estrutura e B1.2. Argumentar as razns polas que a auga e
l propiedades fisicoqumicas da auga que a fan
e unha molcula imprescindible para a vida.
Funcins dos sales minerais.
B1.5. Fisicoqumica das dispersins acuosas.
Difusin, osmose e dilise.
BB1.2.1. Relaciona a estrutura qumica da auga CAA
os sales minerais son fundamentais nos coas sas funcins biolxicas.
procesos biolxicos.
BB1.2.2. Distingue os tipos de sales minerais, e CMCCT
relaciona a composicin coa funcin.
BB1.2.3. Contrasta e realiza experiencias dos CMCCT
procesos de difusin, osmose e dilise, e CAA
interpreta a sa relacin coa concentracin CD
salina das clulas.

2
 Bioloxa. 2 de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliacin Estndares de aprendizaxe Competencias clave

d B1.6. Biomolculas orgnicas: concepto, B1.3. Recoecer e identificar os tipos de BB1.3.1. Recoece e clasifica os tipos de CAA
l clasificacin, estrutura, propiedades e funcins molculas que constiten a materia viva, e biomolculas orgnicas, e relaciona a sa CSIEE
biolxicas de glcidos, lpidos, prtidos e cidos relacionalos coas sas respectivas funcins composicin qumica coa sa estrutura e coa
nucleicos. biolxicas na clula. sa funcin.

BB1.3.2. Desea e realiza experiencias CSIEE

identificando en mostras biolxicas a presenza CMCCT
de molculas orgnicas.

BB1.3.3. Contrasta e relaciona os procesos de CAA

dilise, centrifugacin e electroforese, e CMCCT
interpreta a sa relacin coas biomolculas CD
orgnicas.

i B1.6. Biomolculas orgnicas: concepto, B1.4. Identificar os tipos de monmeros que BB1.4.1. Identifica os monmeros e distingue os CMCCT
g clasificacin, estrutura, propiedades e funcins forman as macromolculas biolxicas e os enlaces qumicos que permiten a sntese das CD
biolxicas de glcidos, lpidos, prtidos e cidos enlaces que os unen. macromolculas: enlaces O-glicosdico, enlace
nucleicos. ster, enlace peptdico e enlace O-nucleosdico.

i B1.6. Biomolculas orgnicas: concepto, B1.5. Determinar a composicin qumica e BB1.5.1. Describe a composicin e a funcin das CCL
clasificacin, estrutura, propiedades e funcins describir a funcin, a localizacin e exemplos principais biomolculas orgnicas.
biolxicas de glcidos, lpidos, prtidos e cidos das principais biomolculas orgnicas.
nucleicos.

l B1.7. Encimas: concepto, clasificacin, B1.6. Comprender e diferenciar a funcin BB1.6.1. Contrasta o papel fundamental dos CAA
propiedades e funcins. Catlise enzimtica. biocatalizadora dos encimas, con valoracin da encimas como biocatalizadores, e relaciona as CMCCT
Activacin e inhibicin enzimtica. Alosterismo. sa importancia biolxica. sas propiedades coa sa funcin cataltica.

l B1.8. Vitaminas: concepto, clasificacin e B1.7. Sinalar a importancia das vitaminas para o BB1.7.1. Identifica os tipos de vitaminas CAA
funcins. mantemento da vida. asociando a sa imprescindible funcin coas CCEC
doenzas que preveen.

Bloque 2. A clula viva. Morfoloxa, estrutura e fisioloxa celular

i B2.1. A clula como unidade estrutural e B2.1. Establecer as diferenzas estruturais e de BB2.1.1. Compara unha clula procariota con CAA
e funcional dos seres vivos. Teora celular. composicin entre clulas procariotas e unha eucaritica, e identifica os orgnulos CMCCT
B2.2. Evolucin dos mtodos de estudo das eucariticas. citoplasmtico presentes nelas. CD
clulas. Preparacin e procesamento das
mostras para a observacin ao microscopio

3
 Bioloxa. 2 de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliacin Estndares de aprendizaxe Competencias clave

ptico e electrnico.
B2.3. Morfoloxa celular. Composicin, estrutura,
funcins e propiedades das envolturas e dos
orgnulos celulares.
B2.4. Modelos de organizacin celular en
procariotas e eucariticas. Clulas animais e
vexetais.

d B2.3. Morfoloxa celular. Composicin, estrutura, B2.2. Interpretar e identificar a estrutura dunha BB2.2.1. Esquematiza os orgnulos CSIEE
e funcins e propiedades das envolturas e dos clula eucaritica animal e dunha vexetal, citoplasmticos e recoece as sas estructuras.
l orgnulos celulares. representar os seus orgnulos e describir a sa
B2.4. Modelos de organizacin celular en funcin.
procariotas e eucariticas. Clulas animais e BB2.2.2. Analiza a relacin entre a composicin CSIEE
vexetais. qumica, a estrutura e a ultraestructura dos CAA
B2.5. Observacin microscpica de clulas orgnulos celulares, e a sa funcin.
procariotas e eucariotas tanto animais como
vexetais.

i B2.6. Ciclo celular. B2.3. Analizar o ciclo celular e diferenciar as BB2.3.1. Identifica as fases do ciclo celular, e CCL
sas fases. explica os principais procesos que acontecen en CD
cada unha.

e B2.7. Divisin celular. Mitose en clulas animais B2.4. Distinguir e identificar os tipos de divisin BB2.4.1. Recoece en microfotografas e CAA
l e vexetais. celular, e desenvolver os acontecementos que esquemas as fases da mitose e da meiose, e CMCCT
B2.8. Meiose. Necesidade biolxica da meiose teen lugar en cada fase. indica os acontecementos bsicos que se CD
para a reproducin sexual. Importancia da producen en cada unha.
reproducin sexual na evolucin dos seres
vivos.
B2.9. Observacin de clulas en mitose. Estudo BB2.4.2. Establece as analoxas e as diferenzas CAA
das fases da divisin celular. mis significativas entre mitose e meiose. CSIEE

e B2.8. Meiose. Necesidade biolxica da meiose B2.5. Argumentar a relacin da meiose coa BB2.5.1. Resume a relacin da meiose coa CAA
para a reproducin sexual. Importancia da variabilidade xentica das especies. reproducin sexual, o aumento da variabilidade CCL
reproducin sexual na evolucin dos seres xentica e a posibilidade de evolucin das CMCCT
vivos. especies.

e B2.10. Importancia da membrana nos B2.6. Examinar e comprender a importancia das BB2.6.1. Compara e distingue os tipos e os CAA
fenmenos de transporte. Tipos de transporte. membranas na regulacin dos intercambios subtipos de transporte a travs das membranas,

4
 Bioloxa. 2 de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliacin Estndares de aprendizaxe Competencias clave

i Endocitose e exocitose. celulares para o mantemento da vida, e realizar e explica detalladamente as caractersticas de CCL
m experiencias sobre a plasmolise e a cada un. CSIEE
turxescencia.

l B2.11. Introducin ao metabolismo: catabolismo B2.7. Comprender e diferenciar os procesos de BB2.7.1. Define e interpreta os procesos CAA
e anabolismo. catabolismo e anabolismo, e establecer a catablicos e os anablicos, as como os CSIEE
B2.12. Reaccins metablicas: aspectos relacin entre ambos. intercambios enerxticos asociados a eles. CCL
enerxticos e de regulacin.

e B2.13. Respiracin celular: o seu significado B2.8. Describir as fases da respiracin celular, BB2.8.1. Sita, a nivel celular e a nivel de CAA
i biolxico. Orgnulos celulares implicados no identificando rutas e produtos iniciais e finais. orgnulo, o lugar onde se produce cada un CMCCT
f proceso respiratorio. destes procesos, e diferencia en cada caso as
rutas principais de degradacin e de sntese, e
os encimas e as molculas mis importantes
responsables dos devanditos procesos.

i B2.14. Diferenzas entre as vas aerbicas e B2.9. Diferenciar a va aerbica da anaerbica. BB2.9.1. Contrasta as vas aerbicas e CMCCT
anaerbicas. anaerbicas, e establece a sa relacin co seu
B2.15. As fermentacins e as sas aplicacins. rendemento enerxtico.
Observacin do proceso de fermentacin
mediante lvedos. BB2.9.2. Valora a importancia das fermentacins CCEC
en numerosos procesos industriais, e recoece CSC
as sas aplicacins.

l B2.16. Fotosntese: localizacin celular en B2.10. Pormenorizar os procesos que teen BB2.10.1.Identifica e clasifica os tipos de CAA
procariotas e eucariticas. Etapas do proceso lugar en cada fase da fotosntese. organismos fotosintticos. CSIEE
fotosinttico. Balance global.

BB2.10.2. Localiza a nivel subcelular onde se CAA

leva a cabo cada fase, e destaca os procesos
que teen lugar.

a B2.17. Importancia biolxica da fotosntese. B2.11. Xustificar a importancia biolxica da BB2.11.1. Contrasta a importancia biolxica da CSC
l fotosntese como proceso de biosntese, fotosntese para o mantemento da vida na Terra. CCEC
individual para os organismos pero tamn global
no mantemento da vida na Terra.

e B2.18. Quimiosntese. B2.12. Argumentar a importancia da BB2.12.1. Valora o papel biolxico dos CCEC

5
 Bioloxa. 2 de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliacin Estndares de aprendizaxe Competencias clave

i quimiosntese. organismos quimiosintticos.

Bloque 3. Xentica e evolucin

i B3.1. Xentica molecular. Importancia biolxica B3.1. Analizar o papel do ADN como portador da BB3.1.1. Describe a estrutura e a composicin CCL
d do ADN como portador da informacin xentica. informacin xentica. qumica do ADN, e recoece a sa importancia CSC
Concepto de xene. biolxica como molcula responsable do CCEC
almacenamento, a conservacin e a transmisin
da informacin xentica.

l B3.2. Replicacin do ADN. Etapas da B3.2. Distinguir as etapas da replicacin e os BB3.2.1. Diferencia as etapas da replicacin e CAA
replicacin. Diferenzas entre o proceso encimas implicados nela. identifica os encimas implicados nela. CMCCT
replicativo entre eucariticas e procariotas.

i B3.3. ARN: tipos e funcins. B3.3. Establecer a relacin do ADN coa sntese BB3.3.1. Establece a relacin do ADN co CAA
l B3.4. Fluxo da informacin xentica nos seres de protenas. proceso da sntese de protenas. CMCCT
vivos.
B3.5. Expresin dos xenes. Transcricin e
traducin xenticas en procariotas e
eucariticas. O cdigo xentico na informacin
xentica.

i B3.3. ARN: tipos e funcins.
B3.5. Expresin dos xenes. Transcricin e
traducin xenticas en procariotas e
eucariticas. O cdigo xentico na informacin
xentica.
B3.6. Resolucin de problemas de xentica
molecular.
B3.4. Determinar as caractersticas e as BB3.4.1. Diferencia os tipos de ARN e a funcin CAA
funcins dos ARN. de cada un nos procesos de transcricin e
traducin.
BB3.4.2. Recoece e indica as caractersticas CAA
fundamentais do cdigo xentico, e aplica ese CMCCT
coecemento resolucin de problemas de
xentica molecular.

g B3.5. Expresin dos xenes. Transcricin e B3.5. Elaborar e interpretar esquemas dos BB3.5.1. Interpreta e explica esquemas dos CD
m traducin xenticas en procariotas e procesos de replicacin, transcricin e traducin, procesos de replicacin, transcricin e traducin. CMCCT
eucariticas. O cdigo xentico na informacin e a regulacin da expresin xnica.
xentica. BB3.5.2. Resolve exercicios prcticos de CMCCT
B3.6. Resolucin de problemas de xentica replicacin, transcricin e traducin, e de
molecular. aplicacin do cdigo xentico.

6
 Bioloxa. 2 de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliacin Estndares de aprendizaxe Competencias clave

B3.7. Regulacin da expresin xnica. BB3.5.3. Identifica e distingue os encimas CAA

principais relacionados cos procesos de CD
transcricin e traducin.

e B3.8. Mutacins: tipos. Axentes mutaxnicos. B3.6. Definir o concepto de mutacin e distinguir BB3.6.1. Describe o concepto de mutacin e CCL
os principais tipos e axentes mutaxnicos. establece a sa relacin cos fallos na
transmisin da informacin xentica.

BB3.6.2. Clasifica as mutacins e identifica os CAA

axentes mutaxnicos mis frecuentes. CSC

h B3.9. Mutacins e cancro. B3.7. Relacionar mutacin e cancro. Destacar a BB3.7.1. Asocia a relacin entre a mutacin e o CAA
l B3.10. Implicacins das mutacins na evolucin importancia das mutacins na evolucin das cancro, e determina os riscos que implican CSC
e na aparicin de novas especies. especies. algns axentes mutaxnicos. CCEC

BB3.7.2. Destaca a importancia das mutacins CAA

na evolucin e na aparicin de novas especies. CSC
CCEC

a B3.11. Enxeara xentica. Principais lias B3.8. Desenvolver os avances mis recentes no BB3.8.1. Resume e realiza investigacins sobre CSIEE
g actuais de investigacin. Organismos mbito da enxeara xentica, as como as sas as tcnicas desenvolvidas nos procesos de CSC
modificados xeneticamente. aplicacins. manipulacin xentica para a obtencin de CCEC
organismos transxnicos.

a B3.12. Proxecto xenoma: repercusins sociais e B3.9. Analizar os progresos no coecemento do BB3.9.1. Recoece e indica os descubrimentos CSC
c valoracins ticas da manipulacin xentica e xenoma humano e a sa influencia nos novos mis recentes sobre o xenoma humano e as CCEC
d das novas terapias xnicas. tratamentos. sas aplicacins en enxeara xentica, e valora
as sas implicacins ticas e sociais.

b B3.13. Xentica mendeliana. Teora B3.10. Formular os principios da xentica BB3.10.1. Analiza e pred aplicando os principios CAA
e cromosmica da herdanza. Determinismo do mendeliana, aplicando as leis da herdanza na da xentica mendeliana, os resultados de CMCCT
m sexo e herdanza ligada ao sexo e influda polo resolucin de problemas, e establecer a relacin exercicios de transmisin de caracteres
sexo. entre as proporcins da descendencia e a autosmicos, caracteres ligados ao sexo e
informacin xentica. infludos polo sexo.

b B3.14. Evidencias do proceso evolutivo. B3.11. Diferenciar evidencias do proceso BB3.11.1. Argumenta evidencias que demostran CSIEE
i evolutivo. o feito evolutivo. CCL

7
 Bioloxa. 2 de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliacin Estndares de aprendizaxe Competencias clave

m B3.15. Darwinismo e neodarwinismo: teora B3.12. Recoecer e diferenciar os principios da BB3.12.1. Identifica os principios da teora CAA
sinttica da evolucin. teora darwinista e neodarwinista. darwinista e neodarwinista, e compara as sas
diferenzas.

a B3.16. Xentica de poboacins. Frecuencias B3.13. Relacionar o xenotipo e as frecuencias BB3.13.1. Distingue os factores que inflen nas CMCCT
xnicas e a sa relacin coa evolucin. xnicas coa xentica de poboacins e a sa frecuencias xnicas.
influencia na evolucin.
BB3.13.2. Comprende e aplica modelos de CAA
estudo das frecuencias xnicas na investigacin CMCCT
privada e en modelos tericos. CSIEE

d B3.17. A mutacin e a recombinacin xnica B3.14. Recoecer e indicar a importancia da BB3.14.1. Ilustra a relacin entre mutacin e CSC
e como procesos que xeran cambios e mutacin e a recombinacin como motores da recombinacin, o aumento da diversidade e a CCEC
l adaptacins. Principios da seleccin natural. evolucin. sa influencia na evolucin dos seres vivos.

l B3.18. Evolucin e biodiversidade. B3.15. Analizar os factores que incrementan a BB3.15.1. Distingue tipos de especiacin e CCEC
a B3.19. Proceso de especiacin. Modelos de biodiversidade e a sa influencia no proceso de identifica os factores que posibilitan a CAA
especiacin. especiacin. segregacin dunha especie orixinal en das
especies diferentes.

Bloque 4. O mundo dos microorganismos e sas aplicacins. Biotecnoloxa

l B4.1. Microbioloxa. Concepto de B4.1. Diferenciar os tipos de microorganismos BB4.1.1. Clasifica os microorganismos no grupo CSIEE
m microorganismo. Microorganismos con en funcin da sa organizacin celular. taxonmico ao que pertencen.
organizacin celular e sen ela.

e B4.2. Virus, outras formas acelulares e B4.2. Describir as caractersticas estruturais e BB4.2.1. Analiza a estrutura e a composicin dos CSIEE
partculas infectivas subvirais. Bacterias. Fungos funcionais dos grupos de microorganismos. microorganismos e relacinaas coa sa funcin.
microscpicos. Protozoos. Algas microscpicas.
B4.3. Observacin microscpica de protozoos,
algas e fungos.

l B4.4. Mtodos de estudo dos microorganismos. B4.3. Identificar os mtodos de illamento, cultivo BB4.3.1. Describe tcnicas instrumentais que CD
m Esterilizacin e pasteurizacin. e esterilizacin dos microorganismos. permiten o illamento, o cultivo e o estudo dos CMCCT
B4.5. Realizacin de experiencias de cultivo de microorganismos para a experimentacin
microorganismos. biolxica.

a B4.6. Microorganismos nos ciclos xeoqumicos. B4.4. Valorar a importancia dos BB4.4.1. Recoece e explica o papel CCL

8
 Bioloxa. 2 de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliacin Estndares de aprendizaxe Competencias clave

l microorganismos nos ciclos xeoqumicos. fundamental dos microorganismos nos ciclos CMCCT
xeoqumicos.

b B4.7. Microorganismos como axentes B4.5. Recoecer e numerar as doenzas mis BB4.5.1. Relaciona os microorganismos CSC
c produtores de doenzas. frecuentes transmitidas polos microorganismos, patxenos mis frecuentes coas doenzas que CD
d utilizando o vocabulario axeitado relacionado orixinan.
con elas.

a B4.8. Biotecnoloxa. Utilizacin dos B4.6. Avaliar as aplicacins da biotecnoloxa e a BB4.6.1. Analiza a intervencin dos CAA
c microorganismos nos procesos industriais: microbioloxa na industria alimentaria e microorganismos en numerosos procesos CCEC
g produtos elaborados por biotecnoloxa. farmacutica, e na mellora do medio. naturais e industriais, e as sas numerosas CSC
B4.9. Realizacin de experiencias con aplicacins
CMCCT
microorganismos fermentadores.
BB4.6.2. Recoece e identifica os tipos de CCEC
microorganismos implicados en procesos CSC
fermentativos de interese industrial. CMCCT

BB4.6.3. Valora as aplicacins da biotecnoloxa CD

e a enxeara xentica na obtencin de produtos CMCCT
farmacuticos, en medicina e en
biorremediacin, para o mantemento e a mellora
do medio.

Bloque 5. O sistema inmunitario. A inmunoloxa e as sas aplicacins

d B5.1. Concepto actual de inmunidade. Sistema B5.1. Desenvolver o concepto actual de BB5.1.1. Analiza os mecanismos de autodefensa CAA
e inmunitario. Defensas internas inespecficas. inmunidade. dos seres vivos e identifica os tipos de resposta CSIEE
b inmunitaria.

l B5.2. Inmunidade especfica: caractersticas e B5.2. Distinguir inmunidade inespecfica e BB5.2.1. Describe as caractersticas e os CCL
i tipos (celular e humoral). Clulas responsables. especfica, as como as sas clulas mtodos de accin das clulas implicadas na
B5.3. Identificacin de clulas inmunitarias respectivas. resposta inmune.
mediante a sa observacin.

i B5.4. Mecanismo de accin da resposta B5.3. Discriminar resposta inmune primaria e BB5.3.1. Compara as caractersticas da resposta CAA
l inmunitaria. Memoria inmunolxica. secundaria. inmune primaria e secundaria.

e B5.5. Antxenos e anticorpos. Estrutura dos B5.4. Definir os conceptos de antxeno e BB5.4.1. Define os conceptos de antxeno e de CCL

9
 Bioloxa. 2 de bacharelato

Obxectivos Contidos Criterios avaliacin Estndares de aprendizaxe Competencias clave

g anticorpos. Formas de accin. A sa funcin na anticorpo, e identificar a estrutura dos anticorpo, e recoece a estrutura e a CAA
i resposta inmune. anticorpos. composicin qumica dos anticorpos.

i B5.6. Reaccin antxeno-anticorpo: tipos e B5.5. Diferenciar os tipos de reaccin antxeno- BB5.5.1. Clasifica os tipos de reaccin antxeno- CAA
l caractersticas. anticorpo. anticorpo e resume as caractersticas de cada
un.

i B5.7. Inmunidade natural e artificial ou adquirida. B5.6. Diferenciar inmunidade natural e artificial, BB5.6.1. Destaca a importancia da memoria CAA
l Soros e vacinas. A sa importancia na loita e soro e vacina. inmunolxica no mecanismo de accin da
contra as doenzas infecciosas. resposta inmunitaria e asciaa coa sntese de
vacinas e soros.

m B5.8. Disfuncins e deficiencias do sistema B5.7. Investigar a relacin entre as disfuncins BB5.7.1. Resume as principais alteracins e CCL
h inmunitario. Alerxias e inmunodeficiencias. do sistema inmune e algunhas patoloxas disfuncins do sistema inmunitario, e analiza as CSIEE
B5.9. Sistema inmunitario e cancro. frecuentes. diferenzas entre alerxias e inmunodeficiencias.

h B5.10. A SIDA e os seus efectos no sistema B5.8. Analizar e describir o ciclo do virus do VIH. BB5.8.1. Describe o ciclo de desenvolvemento CAA
g inmunitario. do VIH. CD
a CCL

e B5.11. Doenzas autoinmunes. B5.9. Describir o proceso de autoinmunidade. BB5.9.1. Clasifica e cita exemplos das doenzas CSIEE
i autoinmunes mis frecuentes, as como os seus CSC
efectos sobre a sade. CCEC

e B5.12. Anticorpos monoclonais e enxeara B5.10. Argumentar e valorar os avances da BB5.10.1. Recoece e valora as aplicacins da CSC
a xentica. inmunoloxa e a enxeara xentica nos inmunoloxa e da enxeara xentica para a CCEC
c B5.13. Transplante de rganos e problemas de tratamentos con anticorpos monoclonais e os producin de anticorpos monoclonais.
rexeitamento. Reflexin tica sobre a doazn de transplantes de rganos, e a problemtica do
rganos, medula e sangue. rexeitamento. BB5.10.2. Describe os problemas asociados ao CAA
transplante de rganos, e identifica as clulas CSC
que actan. CCEC

BB5.10.3. Clasifica e entende os tipos de CSC

transplantes, e relaciona os avances neste CCEC
mbito co impacto futuro na doazn de rganos,
medula e sangue.

10
11