Akkanlar Mekanii Final snav soru ve cevaplar

16.1.2008
1- 400N arlndaki bir ta, su iinde tartldnda arl 220N olmaktadr. Tan hacmini ve
younluunu bulunuz.

FK = 400 220 = 180 N FK = gVb = 1000 9.81 Vb = 180 Vb = 0.0183m3

m 40.77 kg
W = mg = 400 m = 400 / 9.81 = 40.77kg = = = 2228,1 3
V 0.0183 m

2. ekildeki manometrede Adaki mutlak basnc bulunuz (Patm=101325Pa)

PA + 900 9.81 0.6 2940 9.81 0.5 1000 9.81 0.3 = 101325
PA = 113,3913kPa

3. 3048m uzunluunda, 305mm apl dkme demir borudan( = 0.26 mm ) , Q=44,4x10-3 m3/s debi ile,
mutlak viskozitesi 0.1Pa.s ve younluu 850kg/m3 olan bir ya akmaktadr. Borudaki yk kaybn
bulunuz.

Q 44,4 10 3 VD 850 0.607 0.305

V= = = 0.607m / s Re = = = 1573.6 l
A 0.305 2 / 4 0.1
64 64 LV 2 3048 0.607 2
Laminer Ak; f = = = 0.0406 h=f = 0.0406 = 7.63m
Re 1573.61 D2g 0.305 2 9.81
4. Bir haznenin duvarnda bulunan ve A noktasndan mafsall 2 m yksekliindeki AB dikdrtgen
eklindeki kapan B noktasna 0.02 m2 kesitli borudan fkran su arpmaktadr. Bu kapan kapal
kalmas iin bu borudan fkran suyun debisi ne olmaldr (Kapan genilii 1mdir).

F = gh c A = 1000 9.81 3 2 1 = 58860 N

I xx ,c bh 3 1 2 3
yp = yc + I xx ,c = = = 0.666
ycA 12 12
0.666
yp = 3 + = 3.111m
3 2 1

A noktasna gre moment;

58860 1.11 = Fjet 2 Fjet = 32696 N
.
Fjet = m V = AV 2 = 1000 0.02 V 2 = 32696
V = 40.4m / s

Yk
5. ekildeki hidrolik kaldrc zerindeki 500kglk bir yk 500kg h
ince bir boruya ya ( = 780kg / m 3 ) dklerek

1.2m
1cm

Ya
ykseltilecektir. Ykn ykselmeye balayaca h yksekliini bulunuz.
W 500 9.81
= gh = 780 9.81 h
A 1.22
4
h = 56.7cm
6. ekilde gsterilen su haznesinden sifonlama yoluyla su ekilmektedir, burada sifonun debisini bulunuz.
Akn srtnmesiz olduunu kabul ediniz.

20mm P1 V12 P V2
+ + z1 = 2 + 2 + z2

2m
g 2g g 2g
P1 = P2 = Patm , V1 0, z2 = 0
V22 V22
z1 = 3= V2 = 7.67 m / s
2g 2 9.81
0.022
Q = VA = 7.67 = 0.00241m3 / s
3m

7. 40cm apnda ve 90cm yksekliindeki dey silindirik tank 60cm yksekliine kadar suyla doludur.
Tanktan suyun tamamas istenildiine gre tankn maksimum dnme asal hzn devir/dakika cinsinden
bulunuz.
w2 2
z = h0 ( R 2r 2 )
4g
w 2R 2 w 2 0.4 2
=h = 60 w2
2g 2 9.81 veya 90 = 60 (0.4 2 2 0.4 2 )
4g
w = 85.77 rad / s n = 819.1dev / dk
w = 85.77 rad / s n = 819.1dev / dk

8. Geni bir tankta bulunan su d=100mm apl ve L=450m uzunluundaki bir borudan atmosfere
boalmaktadr. Depodan boruya keskin kenarl bir giri olup, H=12 m iin, dz boru kayp katsays
f=0.04 alnarak sistemin debisini bulunuz (Kkeskin,giri=0.5)

P1 V12 P V2
+ + z1 = 2 + 2 + z2 + hK hK = hs + hL
g 2g g 2g
LV 2 V2 V22
hK = f +K z1 = + hK
D2 g 2g 2g
V22 450V22 V22
12 = + 0.04 + 0.5 V2 = 1.138m / s
2g 0.1 2 9.81 2 9.81
H=12m 0.12
Q = VA = 1.138 = 0.0089m3 / s
4

9. Bernoulli denkleminin uygulanma kriterlerini yaznz.

1. Daimi ak olmal
2. Srtnmesiz ak olmal
3. Mil ii olmamal
4. Sktrlamaz ak olmal
5. Is geii olmamal
6. Bir akm izgisi
 Cumhuriyet niversitesi
Maden Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii Vize Snav sorular

Ad Soyad No

1 okakkanlbirkapekildegsterildiigibibirUtpnebalbulunmaktadr.
VerilenbalyounluklarveakkanstunuykseklikleriiinAnoktasndaki
basncbulunuz.AyrcaAnoktasndaaynbasncmeydanagetirecekciva
stunuyksekliinihesaplaynz.

Patm+ya*g*hya+su*g*hsugliserin*g*hgliserin=PA

PAPatm=bya*su*g*hya+bsu*su*g*hsubgliserin*su*g*hgliserin
PA,gsterge=g*su(bya*hya+bsu*hsubgliserin*hgliserin)

PA,gsterge=(9.81)*(1000)[0.90*(0.70)+1*(0.30)1.26*0.70](1/1000)

PA,gsterge=0.471kN/m2=0.471kPa

hciva=PA,gsterge/civa*g=0.471/(13,6)*(1000)*(9.81)

hciva=0,00353m=0.353cm

2 5myksekliindeve5mgeniliindekidikdrtgenselbirplaka,ekildegsterildiigibi4mderinliindekitatl
suaznkapatmaktadr.Plaka,stkenarndaAnoktasndangeenyataybireksenboyuncamafsallanmolup
B noktasndaki sabit bir knt ile almas engellenmektedir. knt tarafndan plakaya uygulanan kuvveti
hesaplaynz.

Port.=PC=*g*hC=*g*(h/2)
Port.=(1000)*(9.81)*(4/2) [1kN/1000kg.m/s2]
Port.=19,62kN/m2
FR=Port*A=(19,62)*(4*5)=392kN
I=b*h3/12=5*43/12=26.66m4
e=I/z*A=26.66/2*(4*5)=0.667m
MA=0
FR*(s+e)=FB*IABI=(392)*(3+0.667)=FB*5m
FB=288kN

3 Bir havuz ierisinde tamamen suya gml olarak dik vaziyette ayakta duran 1,8 m boyundaki bir adam gz
nnealnz.BuadamnbanaveayakularnaetkiedenbasnlararasndakifarkkPaolarakhesaplaynz.

Pba=Patm+*g*hbavePayak=Patm+*g*hayak
PayakPba=*g*hayak*g*hba=*g*(hayakhba)

PayakPba=(1000)*(9.81)*(1,800)


PayakPba=17,7kPa








 Cumhuriyet niversitesi
Maden Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii Vize Snav sorular

Ad Soyad No

4 50x30x20cm3 boyutlarnda ve 150 N arlnda olan bir blok, srtnme katsays 0.27 olan bir eik yzey
boyunca0.8m/ssabithzlahareketettirilecektir,(a)YatayyndeuygulanmasgerekenFkuvvetinibelirleyiniz.(b)
Blok ile yzey arasnda dinamik viskozitesi 0.012 Pas olan 0.4 mm kalnlnda bir ya filmi bulunursa, bu
durumdauygulanmasgerekenkuvvettekiyzdeazalmaybelirleyiniz.
a)
Fx=0 :F1Ffcos20FN1*sin20=0 (1)
Fy=0 :FN1*cos20Ff*sin20G=0 (2)
Kaymagc :Ff=f*FN1 (3)
FN1=G/(cos20f*sin20)=150/(cos200,27*sin20)=177,0N
F1=Ffcos20+FN1*sin20=(0,27177N)*cos20+(177N)*sin20=105.5N

b)
4
Fkayma=*A=*A*(V/h)=(0.012)*(0,5*0,2)*[(0,8)/(4*10 )]=2,4N

Fx=0 :F2Fkayma*cos20FN2*sin20=0 (4)

Fy=0 :FN2*cos20Fkayma*sin20G=0 (5)
FN2=(Fkayma*sin20+G)/cos20=[(2,4N)*sin20+(150N)]/cos20=160,5N
F2=Fkayma*cos20+FN2*sin20==(2,4N)*cos20+(160,5N)*sin20=57,2N
Yzdeazalma=[(F1F2)/F1]*100=[(105,557,2)/105,5]*100=%45,8

5 Birsabunkabarcndikkatealnz.Kabarckierisindekibasndtakibasntanyksekmidiryoksadk
mdr?

Sabunkpiindekibasndbasntanbyktr.Sabunkpnnfilmtabakasnngerginliidebununkantdr.

6 45 olan enlemdeki yerekimi ivmesi, deniz seviyesinden ykseklik z'nin fonksiyonu olarak, g = abz eklinde
tanmlanmtr.Buifadedesrasylaa=9.807m/s2veb=3.32x106s2 dir.Bircisminarlnnyzde1azalmas
iindenizseviyesindennekadarykseeklmasgerektiinibelirleyiniz.

G=m*g=m*(9.8073.32*106z)
G=0.99*Gdeniz=0.99*m*gdeniz=0,99*(m)*(9.807)

6
0,99*(9.807)=(9.8073.32*10 z) z=29,540m

Baarlar
Do.Dr.AliPINARBAI
 Cumhuriyet niversitesi
Maden Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii Final Snav Sorular 09.06.2004

rencinin, 1
Ad 2
Soyad 3
Numaras 4

1- ekildeki zgl ktlesi 7850 kg/m3 olan 3 cm apnda ve 40 3.02 cm

cm uzunluundaki elik aft 3.02 cm apl dey konumdaki
dairesel kesitli bir yatak ierisinde kendi arl ile hareket 40 cm
3 cm
etmektedir. aft ile yatak arasndaki svnn viskozitesi 1.5 Pa.s
olduuna gre aftn hareket hzn bulunuz?

d2 (0.03 )2 V
G = V = g V = g L = 7850 9.81 0.4 G = 27.77 N
4 4

A = d L = 0.03 0.4 A = 0.0377 m 2

aft ile yatak arsndaki boluk;

0.0302 0.03
h= h = 0.0001 m
2

F dV V F h 21.77 0.0001
= = = V = = V = 0.0385 m/s
A dy h A 0.0377 1.5

2- ekildeki A ve B tank arasnda bulunan 20 m

uzunluundaki boru dkme demirden yaplm
olup debisi Q=0.0020 m3/s dir. Aada verilen
zelikleri dikkate alarak gerekli boru apn
bulunuz.
K h = 0.5; K dirsek = 1.5; K hg = 1; f = 0.032
 iin yerine yazlrsa;

3- Dairesel kesitli bir kelebek vanann ap 3 m'dir.

Yatay bir mil etrafnda dnebilen vanann bir
tarafnda su dolu dier taraf botur. Buna gre
vanann almamas iin tabana etki etmesi gereken
kuvveti bulunuz.

F = ghG A; A = R 2 = .(1.5) 2 = 7.07 m 2

hG = 1.5 + 0.6 = 2.1 m, F = 9810 x 2.1x7.07 = 145, 649kN

R4 (3) 4
I= = + 7.07 x(2.1) 2 = 35.15 m 4
64 64
35.15
y= = 2.37 m; e = 2.37 2.1 = 0.27 m
7.07 x 2.1
145, 649 x0.27 Kx1.5 = 0, K = 26, 216 kN

4- Aadaki terimler hakknda bildiklerinizi yaznz.

- Viskozite
- Mkemmel Akkan
- Bernoulli Denklemi
- Akm izgisi
- Laminer ve Trblansl Akm

Sorular eit arlkldr

Snav Sresi: 75 dakikadr Do.Dr.Ali PINARBAI
Baarlar
 Cumhuriyet niversitesi Maden Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii- Final Snav Sorular
rencinin, 1
Ad 2
Soyad 3
Numaras 4

1-ekildeki su akn kontrol eden vanann K yk kayp

katsaysn hesaplaynz? (V=1.45 m/s, h=11.4cm, bciva=13.6)

2- 10 cm apnda, 7 cm uzunluunda bir piston, ap 10.04 cm

olan bir silindir iinde hareket etmektedir. Piston ile eper aras
viskozite katsays 0.066 Pa.s olan bir ya ile yalanmaktadr.
Pistona 0.8 m/slik bir hz salanabilmesi iin eksenel olarak
uygulanmas gerekli kuvveti bulunuz?

Hava
Pa
Su
3-Silindirik depo 50 mm yksekliinde su iermektedir. teki kk
silindir depo h yksekliinde zgl arl 0.8 olan gaz ya
iermektedir. PA`nn llen basnc ve gaz yann llen ykseklii 50 mm
nedir. (Gaz yann deponun stne kmasnn nlendii kabul
edilecektir.)

Gaz ya
Pb Pc

4- A ve B haznelerini birbirinden ayran duvar zerinde O

ekseni etrafnda dnerek alabilen dikdrtgen eklinde bir
kapak mevcuttur. Kapa amak iin gerekli momenti
hesaplaynz. (a=2 m, b=1.5 m)

25.05.2005
Sorular eit arlkldr. Baarlar
Snav Sresi: 75 dakikadr. Do. Dr. Ali PINARBAI
 Cumhuriyet niversitesi Maden Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii- Final Snav Sorular
rencinin, 1
Ad 2
Soyad 3
Numaras 4

1- ekildeki su akn kontrol eden vanann K yk kayp Vana

katsaysn hesaplaynz?
( V = 1.45 m/s; h = 11.4 cm; b civa = 13.6 ) 2
Su 1

1 2 aras Bernoulli uygularsak;

h
Civ
P1 V2 P V2
+ 1 + z 1 = 2 + 2 + z 2 + 12
g 2 g g 2g

V1 = V2 ve z 1 z 2 = 0
P1 P2 V2
= 12 = K (1)
g 2 g

1 2 arasnda basn taramas yaparsak;

P1 P2
P1 + s g h = P2 + c g h P1 P2 = ( c s ) g h
g
[
= bc 1 h ] (2)

(1) ve (2)yi birbirine eitlersek;

K
V2
[ ]
= h bc 1 K =
[ =
]
2 g h b c 1 2 9.81 11.4 10 2 12.6
K 13.4
2 g V2 (1.45 )2

2- 10 cm apnda, 7 cm uzunluunda bir piston, ap 10.04 cm

olan bir silindir iinde hareket etmektedir. Piston ile eper aras
viskozite katsays 0.066 Pa s olan bir ya ile yalanmaktadr.
Pistona 0.8 m/slik bir hz salanabilmesi iin eksenel olarak D
uygulanmas gerekli kuvveti bulunuz?

A = D L = 0.1 0.07 A 0.0219 m 2

y =
(10.04 10 ) 10 2 y = 2 10 4 m
2

u 0.8
F = A = 0.066 0.0219 F = 5.78 N
y 2 10 4

25.05.2005
Sorular eit arlkldr. Baarlar
Snav Sresi: 75 dakikadr. Do. Dr. Ali PINARBAI
 Cumhuriyet niversitesi Maden Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii- Final Snav Sorular
rencinin, 1
Ad 2
Soyad 3
Numaras 4

3- Silindirik depo 50 mm yksekliinde su

iermektedir. teki kk silindir depo ise h hava PA
yksekliinde, zgl arl 0.8 olan gaz ya
iermektedir. PAnn llen basnc ve gazyann
s
llen ykseklii nedir? (Gazyann deponun stne
H = 50 mm
kmasnn nlendii kabul edilecektir.)
( PB = 13.80 kPa; PC = 13.82 kPa )
h

PA = s g H + PC = 1000 9.81 50 10 3 + 13.82 10 3 PA = 13.329 kPa

gazya
PB PC

PA + s g (H h ) + g g h = PB

(PB PA ) s g H (13.80 13.329 ) 1000 9.81 50 10 3

h= =
g ( g s ) 9.81 (800 1000 )

h = 1.987 10 3 m h 2 mm A

x x
4- A ve B haznelerini birbirinden ayran duvar
zerinde xx yatay ekseni etrafnda dnerek 2 m Fa
B
a
alabilen dikdrtgen eklinde bir kapak 5.5 m
Fb

mevcuttur. Kapa amak iin gerekli momenti 4 m

bulunuz? ( a = 2 m; b = 1.5 m ) 2.5 m b
A haznesinden doan itme kuvveti;

PA = g h A (a b ) = 1000 2 2 1.5 PA = 6000 kg

Bu kuvvetin tatbik noktasnn x eksenine olan uzakl;

la = e + 1

Ia a2 7
la = +1= + 1 la = m
zG A 24 6

B haznesindeki suyun itme kuvveti;

PB = hB b 1.5 = 0.75 1000 (1.5 ) PB = 1687.5 kg
2

2
lb = 0.5 + 1.5 lb = 1.5 m
3
kapa amak iin gerekli moment;

M = 6000 l a 1687.5 lb M = 4468.5 kg m

25.05.2005
Sorular eit arlkldr. Baarlar
Snav Sresi: 75 dakikadr. Do. Dr. Ali PINARBAI
 Cumhuriyet niversitesi Maden Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii- Final Snav Sorular
rencinin, 1
Ad 2
Soyad 3
Numaras 4

25.05.2005
Sorular eit arlkldr. Baarlar
Snav Sresi: 75 dakikadr. Do. Dr. Ali PINARBAI
Cumhuriyet niversitesi
Maden Mhendislii
Akkanlar Mekanii Final Snav Sorular (II. retim) 16.06.2003
B C d
1- ekildeki dzende akn srekli, srtnmesiz ve (2)
sktrlamaz kabulyle, P0 D
a) Debiyi, (1)
b) A,B,C noktalarndaki basnlar hesaplaynz. A h
(Po=4,2 Bar, h=40 m, h=2 m, d=6 cm, D=10 cm)
h'
a) 1-2 aras bernoulliden
b)

P V2 P V2
z + 1 + 1 =z + 2 + 2 P =0 V 0 z z = (h h')
1 g 2 g 2 g 2 g 2 1 1 2

V2 P
2 = 1 + z z
2 g g 1 2
( ) V =
2
2 gP
g
(
1 2 2
)
1 + 2 g z z V = 9,71m / s

d 2
Q = AV = V = 27,47lt / s
4 2
b) A noktasndaki basn
D 2 d 2 36
V = V V = 9,71 = 3,495m / s
4 B 4 2 B 100
1-A aras iin
P =P
A o
B-2 aras iin
P V2 V2
B = 2 B P = P = 0,4103Bar
g 2 g 2 g B C

2- ekildeki dzende P0 basncnn mutlak deerini

bulunuz ve hz dzey farkn hesaplaynz. (H1=1.2 m, P0
H2=1.6 m, h1=20 cm, 1=82 kg/m3, 2=1600 kg/m3, hava
3=13600 kg/m3, 4=1120 kg/m3)
H1 1 h1
P0 + 3 gh1 = 0 P0 = 3 gh1 = 13600 9.81 0.2
H2 2
3
P0 = 0.267 Bar (-) isareti vakumu gsterir. h2

P0 + 1 gH 1 + 2 gH 2 + 4 gh2 = 0
3 h1 + 1 H 2 + 2 H 2 + 4 h2 = 0

h2 = 2720 98.4 2560

h2 = 0.055 m = 55 mm
3- Dikdrtgen kesitli bir kapak 3 m geniliinde olup
ekilde grld gibi dik olarak suyun iine 10 m
yerletirilmitir. Suyun derinlii 10 mye ulatnda Kapak
Su
kapan otomatik olarak almas istenmektedir. 4m G e
a) Srtnmesiz yatay aft hangi noktaya yerletirilmelidir?
b) Kapan alabilmesi iin uygulanmas gerekli kuvvet
ne olur?

1
I GY = (Taban ) (Ykseklik )3
12
1
3 43
I GY
a) e = = 12 e 0.111 m
z G A (10 + 2 ) (3 4 )

b) F = PG A = g h A = 9810 12 (4 3 )

F = 1412.64 kN

4. ekilde grld gibi dikdrtgen prizma vagon h

C
yksekliine kadar ya ile, tamamen ak olan st
x
yzeye kadar su ile doldurulmutur. Vagon sabit bir

ivme ile hareket ederken suyun 1/3 dklmektedir. H = 2.45 m Su

a) vmeyi bulunuz? Ya h = 1.2 m

b) A ve B noktalarndaki basnlar hesaplaynz?
A B
( b = 1.6, su = 1000 kg/m3 ) c: derinlik L= 12 m

Toplam su hacmi
a) Dklen su hacmi =
3

xL
c =
(H h ) c x = 2 (H h ) x = 0.83 m
2 3 3

x b x g 0.83 9.81
tg = = b= = b = 0.68 m/s 2
L g L 12

b) A noktasndaki basn,

PA = s g (H h ) + y g h = 1000 9.81 (2.45 1.2 ) + 1.6 1000 9.81 1.2

PA = 31097.7 N/m 2

B noktasndaki basn,

PB = s g [(H h ) x ] + y g h = 9810 [(2.45 1.2 ) 0.83] + 1.6 1000 9.81 1.2

PB = 22955.4 N/m 2
Cumhuriyet niversitesi
Maden Mhendislii
Akkanlar Mekanii Final Snav Sorular (I. retim) 17.06.2003

1- ekilde grlen V eklindeki dikdrtgen kapak 0 ekseni

etrafnda dnerek almaktadr. Kapan kendi arln
ihmal ederek, kapan almamas iin H derinliinin ne
olmas gerektiini bulunuz? ( L = 2 m; = 600 ) Fx
H
x

H 0 L
x=
sin Su Fy
2
H H H b H
Fx = g (b x ) = g b Fx = g
2 2 sin 2 sin
Fy = g H L b
H L
M = 0 F x
3 sin
Fy = 0
2

b H2 H L
g g H L b = 0
2 sin 3 sin 2

H2
= L2 H 2 = 3 L2 sin 2 = 3 2 2 sin 2 60 H = 3 m
3 sin
2

2. Dm = 75 mm apnda bir mil Dy = 75.150 mm apnda ve

L = 200 mm geniliinde bir yatak ierisinde eksenel
dorultuda F = 9 Nluk bir kuvvetle ancak V = 0.12 m/slik
bir hzla hareket ettirilebiliyor. F
Dy
Dm
a) Bu durumda mil ile yatak arasndaki yalama yann
viskozitesini hesaplaynz. e
b) Ayn mili teetsel dorultuda ayn evresel hzla
dndrebilmek iin dndrme momenti ne olmaldr.
Ya tabakas kalnl iin; L

D y Dm 75.15 75
e= = e = 0.075 mm
2 2
Srtnme yzey alan ise;

A = Dm L = 75 200 A = 47123.89 mm 2

a) Newtonun viskozite yasas gerei;

F V F e 9 75 10 6
= = = = 0.1193 kg / m s
A e A V 0.047 0.12

Dm 0.075
b) M = F = 9 M = 0.3375 N m
2 2
3. Suyun hz ve debisini lmek amacyla kullanlan eik bir
venturimetre iin aadaki veriler nda 1 nolu kesitteki hz

ve debiyi kayplar ihmal ederek hesaplaynz. 2
( h = 30 cm; d1 = 40 mm; d2 = 15 mm ) 1
( civa = 13600 kg/m3; = 300 ) h2

Bernoulli denkleminden; h1
h
civa
P1 V2 P V2
+ 1 + z1 = 2 + 2 + z 2
2g 2g

P1 P2 V22 V12
+ + z 2 z1 (1)
2 g
Sreklilik denkleminden;
2
d
A1 V1 = A2 V2 V2 = 1 V1 (2)
d2
Manometre iin basn taramas yaplrsa;

P1 P2 civa
P1 + su g h1 civa g h su g h2 = P2 = h h1 + h2 (3)
su
(1) nolu denklemi (1)de yerine yazarsak;

4
d1
V12 V22
civa d
h h1 + h2 = 2 + z 2 z1 z 2 z 1 = h2 h1 + h
su 2g

13600
2 g h civa 1 2 9.81 0.3 1
Buradan; V1 = su = 1000 V = 1.223 m / s
4 4 1
d1 40
1 1
d2 15

2
d 12 (0.04 )2
Q= V1 = 1.223 Q = 1.536 10 3 m 3 / s
4 4
h2
4. ekildeki dzenekte A ve B noktalar arasndaki 1 4
basn farkn veren ifadeyi kartnz? h1
3
Basn taramasndan;
PA 1 g h1 3 g h2 + 4 g (h1 + h2 ) + 5 g h3 = PB A
5
h3

PA PB = g [ 1 h1 + 3 h2 4 (h1 + h2 ) 5 h3 ] B
Cumhuriyet niversitesi
Maden Mhendislii
Akkanlar Mekanii Quiz 2 (II. retim) 24.05.2003

1-ekildeki diferansiyel manometrede h1 = 25 cm ve h2 = 15 cm olarak okunduuna gre

Pa basncnn efektif deerini hesaplaynz?
Hava
( civa = 13600 kg/m3; su = 1000 kg/m3; hava = 1.2 kg/m3 ) Patm

Su
Pa

Pa + su g h1 civa g h1 + hava g h1 civa g h2 = Patm h2

h1

Pa = civa g (hh + h2 ) su g h1 hava g h1

Pa = 13600 9.81 (0.25 + 0.15 ) 1000 9.81 0.25 1.2 9.81 0.25 Civa

Pa = 50910.95 N / m 2 Pa = 0.509 bar

2- ekildeki kaba Q1 = 10 lt/s debisiyle su girii ve Q2

= 4 lt/s debisiyle su k olduunda su seviyesinin Q1
sabit kald gzlenmektedir. Kaptaki su yksekliini A

hesaplaynz? ( Kayplar ihmal edilecektir.)

h Q2
( Q3 debisi 5 cm apl delikten kmaktadr.)
B

Sreklilik denklemi gerei; Q3

Q1 = Q2 + Q3 Q3 = Q1 Q2 = 10 4 Q3 = 6 lt / s

4 Q3 4 0.006
V3 = = V3 = 3.056 m / s
D3 (0.05 )2
2

A ve B aras Bernoulliden;

PA V A2 PB VB2
+ + zA = + + zB
2 g 2 g

Vb = V3 ; PA = PB = Patm = 0 ; z A zB = h

V32
= h V3 = 2 g h h = 0.48 m
2 g
 Cumhuriyet niversitesi Maden Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii- Vize Snav Sorular
rencinin, 1
Ad 2
Soyad 3
Numaras 4

a Soru 1 : ekildeki sv tank kat cisim

hareketi yapan sv ile saa doru
ivmelenmektedir.
a) vme deerini hesaplaynz,
Su b) Akkan su olduuna gre A
28 cm 15 cm noktasndaki etkin basnc
hesaplaynz.
A

100 cm
F

Soru 2: AB kapann uzunluu L, kat A

dzlemine dik genilii b olup, B noktasndan
mafsallanmtr ve ihmal edilebilir bir arl
vardr. Sv seviyesi hdr. ekildeki kapa
dengede tutabilmek iin, ABye dik olarak
Su L
h
etkiyen gerekli F kuvvetini veren ifadeyi
bulunuz.

B
Ya 100 cm Soru3: ekildeki sistemde atmosfer basnc 101,325 kPa ve
tankn dibindeki basn 242 kPa ise akkann younluunu
bulunuz.
Su 200 cm ya = 888 kg m3

su = 1000 kg m3

civa = 13600 kg m3

Akkan 300 cm

d
(2)
D
Civa 0, 5 m P
(0)
Soru 4: ekildeki kapal depo ierisinde H
basn ve su seviyesi sabit tutulmaktadr.
Su, 100 m uzunluunda bir hortumla
h
H=20 m ykseklikte yatay olarak
pskrtlmektedir. Dirsek kayplarn
ihmal ederek debiyi hesaplaynz?
( P = 60 Pa ; h = 258 cm; D = 10 cm;
f = 0.02; d = 5 cm; Fskiyenin kayp katsays K = 0.235; Kh = 0,5 )

18.05.2005
Sorular eit arlkldr. Baarlar
Snav Sresi: 100 dakikadr. Do. Dr. Ali PINARBAI
 Cumhuriyet niversitesi Maden Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii- Vize Snav Sorular
rencinin, 1
Ad 2
Soyad 3
Numaras 4

ax Soru 1 : ekildeki sv tank kat cisim

hareketi yapan sv ile saa doru
ivmelenmektedir.
Su
c) vme deerini hesaplaynz,
28 cm
15 cm d) Akkan su olduuna gre A
noktasndaki etkin basnc
A hesaplaynz.

100 cm Cevap 1 :

ax 28 15
tan = = = 0,13
g 100
ax Pa = su .g .h = 1000.9,81.0, 28
a) = 0,13 b)
9,81 Pa = 2746,8 N m 2
ax = 1, 28 m s 2

F
Soru 2: AB kapann uzunluu L, kat
dzlemine dik genilii b olup, B
A
noktasndan mafsallanmtr ve ihmal
edilebilir bir arl vardr. Sv seviyesi
hdr. ekildeki kapa dengede tutabilmek
Su L
h iin, AB ye dik olarak etkiyen gerekli F
kuvvetini veren ifadeyi bulunuz.

h
Fsu = su .g .
2
b.L3
e= 12 = L
L 6
.( L.b)
2
L
F .L = Fsu ( e)
2
h L L h 4L
su .g . ( ) su .g. ( )
F= 2 2 6 = 2 6 = .g . h ( 4 ) = .g . h
su su
L L 2 6 3
 Cumhuriyet niversitesi Maden Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii- Vize Snav Sorular
rencinin, 1
Ad 2
Soyad 3
Numaras 4

Soru 3: ekildeki sistemde atmosfer basnc 101,325 kPa

ve tankn dibindeki toplam basn 242 kPa ise akkann
younluunu bulunuz.
Ya 100 cm
ya = 888 kg m3

su = 1000 kg m
3
Su 200 cm

civa = 13600 kg m3

Ptoplam = Patm + ya .g.1 + su .g .2 + akkan .g.3 + civa .g.0,5
Akkan 300 cm
Ptoplam Patm ya .g .1 su .g .2 civa .g .0,5
akkan =
g.3
Civa 0, 5 m 242000 101325 888.9,81.1 1000.9,81.2 13600.9,81.0,5
akkan =
9,81.3
242000 101325 8711,3 19620 66708
akkan = = 1550, 7 kg m3
29, 43

d
(2)
D
Soru 4: ekildeki kapal depo ierisinde basn ve P
su seviyesi sabit tutulmaktadr. Su, 100 m (0)
uzunluunda bir hortumla H=20 m ykseklikte H
yatay olarak pskrtlmektedir. Dirsek kayplarn
ihmal ederek debiyi hesaplaynz? h
( P = 60 Pa ; h = 258 cm; D = 10 cm; f= 0.02; d =
5 cm; Fskiyenin kayp katsays
K = 0.235; Kh = 0,5 )

0 ve 2 aras Bernoulliden;

P0 V02 P2 V22
+ + z0 = + + z 2 + 02
g 2 g g 2 g

0-2 aras toplam kayplar;

V2
K h : Hazne k kayb K h = 0.5
2g
 Cumhuriyet niversitesi Maden Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii- Vize Snav Sorular
rencinin, 1
Ad 2
Soyad 3
Numaras 4

L V2
f : Boru boyu yk kayb
D 2 g

V2
K ad : Fskiyedeki daralma kayb K ad = 0.235
2 g

P0 V22 V12 L V12 V22

= H h+ + 0.5 +f +K
g 2 g 2 g D 2 g 2 g
2
V2 D
=
V1 d
V2 = 4V1

V12
60 = 20 2.58 + (16 + 0.5 + 20 + 16 0.235 )
2 g

V12
42.58 = 40.26 V = 1.06 2 g V = 4.68 m / s
2g

D2 (0.01)2
Q= V = 4.68 Q = 0.0368 m 3 / s
4 4
 20.04.2004
Cumhuriyet niversitesi
Maden Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii Vize Snav Sorular

rencinin, 1
Ad 2
Soyad 3
Numaras 4

Soru 1: R
Alt taraf ak bir kaba bir U-borusu manometresi
balanarak su iinde R kuvvetiyle ekilde grld
gibi dengede tutulmaktadr.
h yksekliini hesaplaynz. Hava h3
sv
h
su = 1000 kg m3 , sv = 2500 kg m3 P0 h2 P0
Su
h1 = 30cm , h2 = 60cm , h3 = 90cm Su h1
Su

Cevap 1:
Basn taramasndan;
P0 su .g.h2 = P0 sv .g (h3 h)
sv .h3 su .h2
h=
sv
.h
h = h3 su 2
sv
1000.0, 6
h = 0,9 = 0, 66m
2500

Soru 2: P0
O da dnebilecek ekilde yerletirilmi olan OAB
kapa bir P kuvveti vastasyla B ye dayanmaktadr. 3m
Kada dik ynde kapan eni 3m dr. Kapan O
Arln ve O daki srtnmeleri ihmal ederek SU
suyun akmamas iin gerekli olan minimum P
kuvvetini hesaplaynz. 4m P0
su = 1000 kg m3 B A
P
2m
Cevap 2:
Kapaa gelen Fx kuvveti;
Fx = su .g .(3 + 2). A
Fx = 1000.9,81.5.4.3
Fx = 588600 N
Yzeyden Fx kuvvetinin kapaa etki etme noktas
I
e= a
zg .A
3.43
e=
12.5.4.3
e = 0, 2666m
Kapaa gelen Fy kuvveti;
Fy = su .g.V
Fy = 1000.9,81.(2.7.3)
Fy = 412020 N
O noktasna gre moment alrsak
Fy .1 + Fx .2, 2666 = P.4
Fy .1 + Fx .2, 2666
P=
4
412020.1 + 588600.2, 2666
P=
4
P = 436535,19 N
Soru 3:
Aadaki kavramlar tanmlaynz.
a-) Akkan , b-) Mkemmel akkan , c-) Viskozite ,
d-) Bal younluk , e-) zgl arlk
Cevap 3:
a-) zerine uygulanan kayma dourabilecek en ufak bir kuvvet ile devaml olarak deforme
olan madde.
b-)Vizkositesi sfr olan akkana mkemmel akkan denir.
c-)Aka kar gsterdii i direntir. Dier bir ifadeyle akkann i srtnmelerini ifade eden
zelliidir.
d-)Bir akkann younluunun ,standart referans kabul edilen bir akkann younluuna
orandr.
e-)Akkann birim hacminin arldr.
Soru 4: ax
ekildeki sv tank kat cisim hareketi yapan
sv ile saa doru ivmelenmektedir.
a-) ax i m s 2 biriminden hesaplaynz ,
b-) akkan 200C civa ise A noktasndaki 48 cm Civa
etkin basnc belirleyiniz. 35cm
civa = 13600 kg m3 200cm

Cevap 4:
a-)
a 48 35
tan = x = 0, 065
g 200
= 3, 719
ax = g .0, 065
ax = 0, 6377 m s 2
b )
PA = civa .g .z + civa .ax .x
PA = 13600.9,81.0,35 + 13600.0, 6377.2
PA = 46695, 6 + 17345, 44
PA = 64041, 04 Pa

Do.Dr.Ali PINARBAI
Baarlar
 Cumhuriyet niversitesi
Maden Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii- Vize Snav Sorular
rencinin, 1
Ad 2
Soyad 3
Numaras 4

1. Bir su pompasnn giri kesitinde suyun basnc P1=2Bar hz

V1=6,8m/s, k kesitindeki basn ise P2=5Bar, V2=9,7m/s. k ve B
giri kesitleri arasndaki ykseklik fark e=0,98m olduuna gre E
pompann zgl enerjisini bulunuz?

Motor

Y =Y Y P P V 2 V 2
B E Y = B E + B E + g(z z )
pom 2 B E
P V2
Y = B + B + gz 5 10 5 2 10 5 6, 8 2 9, 7 2
B 2 B Y = + + 9, 81(0, 98)
pom 1000 2
= 261, 76 J / kg
V2
Y
P pom
Y = E + E + gz
E 2 E

2. 8.5 cm apnda, 6.5 cm uzunluunda bir piston, ap 8.58 cm olan bir silindir iinde hareket
etmektedir. Piston ile eper aras viskozite katsays 0.056 Pa s olan bir ya ile yalanmaktadr.
Pistona 0.7 m/slik bir hz salanabilmesi iin eksenel olarak uygulanmas gerekli kuvveti ve
momenti hesaplaynz?

Dm

A = D L = 0.085 0.065 A = 0.017 m 2

e=
Dm Ds
e=
( 0.0858 0.085) e = 0.0004 m
2 2

u 0.7
F = A = 0.056 0.017 F = 1.66 N
e 0.0004

Dm 0.085
M = F. 1.66. = 0.07 Nm
2 2
3. ekildeki diferansiyel manometrede h1 = 32 cm ve h2 = 21 cm olarak okunduuna gre Pa
basncnn efektif deerini bar cinsinden hesaplaynz?
( civa = 13600 kg/m3; su = 1000 kg/m3; hava = 1.2 kg/m3 )

Hava Patm

Su
Pa

h2
h1

Civa

Pa + su g h1 civa g h1 + hava g h1 civa g h2 = Patm

Pa = civa g (h h + h 2 ) su g h 1 hava g h 1
Pa = 13600 9.81 ( 0.32 + 0.21) 1000 9.81 0.32 1.2 9.81 0.32
Pa = 57567.51 N / m 2 Pa = 0.575 bar

4. Boyutlar 8mx5mx3m olan, dikdrtgen kesitli bir depoda su seviyesi 1,7mdir. Buna gre;
a) Tank uzunluu ynnde yatay lineer ivme 3,54 m/s 2 olduunda, her iki alana etkiyen suyun
dourduu toplam kuvveti bulunuz?
b) Deponun tamamen su ile dolu olmas durumunda ve uzunluu ynnde 1,7m/s 2 ivmeli olmas
durumunda, ka m 3 suyun boaldn hesaplaynz?
L=8m

H=5m a
h=1,7m

A B

a)

L=8m
C

H=5m y a
D
d
a 3,54
A B tan = = = 0,36
g 9,81
tan = 19,80
y L
tan = y = tan .
L/2 2
 d = h y 1, 7 tan .4 = 0,3m
d = 0,3m hAC = h + y = 3,1m
y = 1.4m hBD = h y = 0,3m

FAC = .g.hAC . A = 9,81.1000.3,1/ 2.(3,1.3) = 141411,15 N

FBD = .g.hBD . A = 9,81.1000.0,3 / 2.(0,3.3) = 927, 04 N

b) L=8m
C
y

H=5m a

A B

a 1, 7
tan = = 0.173
g 9,81
y
tan = y = 8.tan = 1,38m
L
1 1
Dklen Hacim= d . y.L. 3.8.1,38. = 16.56m3 (d=derinlik)
2 2

23.11.2005
Sorular eit arlkldr. Baarlar
Snav Sresi: 90 dakikadr. Do.Dr.Ali PINARBAI
 Cumhuriyet niversitesi
Makine Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii- Final Snav Sorular
rencinin; 1 5
Ad 2 6
Soyad 3 7
Numaras 4
Toplam

SORULAR

Soru 1: Bir binann tepesindeki ve dibindeki

atmosfer basnlar sras ile 730 mmHg ve
755 mmHg olarak llmtr. Buna gre
binann yksekliini bulunuz. (ortalama hava
younluu 1,18 kg/m3)
(ortalama civa younluu 13600 kg/m3)

Soru 2: Salkl bir insan kolundaki maksimum

kan basnc yaklak 120 mmHgdir. Eer
atmosfere ak dikey bir tp insan kolundaki
damara balanrsa kann tpte ne kadar
ykseleceini bulunuz. (kann younluu 1050
kg/m3)

Soru 3: Gl seviyesinden 90 m yukarda bulunan

bir nehir 3 m/s hz ve 500 m3/s debi ile gle
doru akmaktadr. Buna gre nehir suyunun
birim ktle bana den toplam enerjisini ve
nehrin g retme potansiyelini bulunuz.

Soru 4: Arl 80 kg olan bir adam, younluu 900 kg/m3 ve toplam ykseklii 0,7 m olan bir buz
plakasn zerinde oturmaktadr. Buz plakasnn 0,65 mlik ksm, younluu 1035 kg/m3 olan sv
ierisinde olduuna gre, buzun yzey alan en az ne kadar olmaldr?

Soru 5: Younluu 1252 kg/m3 ve =0,27 kg/ms olan 400C gliserin 5 cm apndaki yatay dzgn boruda
ortalama hz 3,5 m/s olarak akmaktadr. Buna gre her 10 m deki basn dmn hesaplaynz.

Soru 6: 60 cm yksekliinde ve 40 cm apndaki silindirik su tank, dz bir yolda tanmaktadr. Suyun

tanktan dklmemesi iin izin verilebilen maksimum ivmenin 4 m/s2 kabulyle balangta tanktaki su
seviyesini bulunuz.

Soru 7: Souk iklimlerde gerekli nlem alnmaz ise boru ierisindeki su donabilir ve boruyu patlatr.
Bylesi bir durumda su patlayan noktadan 34 m yukarya doru fkrmaktadr. Borudaki suyun gsterge
basncn hesaplaynz. (Boru ii hz deeri dk olduu iin ihmal edilebilir.)

19.01.2007
Sorular eit arlkldr. Baarlar
Snav Sresi: 90 dakikadr. Do. Dr. Ali PINARBAI

1
 CEVAPLAR

1.
Pst = (gh) st = 13600 9,81 0, 730 = 97393, 68 Pa
= 97,39 kPa
Palt = (gh)alt = 13600 9,81 0, 755 = 100729, 08 Pa
= 100, 73kPa
Whava / A = Palt Pst
(gh) hava = Palt Pst
Palt Pst 100729, 08 97393, 68
h= = = 288,15 m
g 1,18 9.81

2.
Pkan = kan g h kan ve Pciva = civa g h civa
P = kan g h kan = civa g h civa
civa h civa 13600
h kan = = 0,12 = 1,55 m
kan 1050

3.
Nehrin toplam enerjisi;
V2
e mek = Pe + K e = gh +
2
3,5 1kJ / kg
2

= (9,81 90 + ) = 0,8874 kJ / kg
2 1000 m 2 / s 2
G retme potansiyeli;
. . .
W max = E mek = m e mek
.
m = Q = 1000 500 = 500000 kg / s
.
W max = 500000 0,8874 = 443700 kW
= 443, 7 MW
4.
FG = FK
m buuz g + madam g = sv VBKH g
buz VBTH + m adam = sv VBKH
buz (A h T ) + m adam = sv (h BK A)
m adam 80
A= = = 1,87 m 2
sv h BK buz h T 1035 0, 65 900 0, 7

2
5.
VD h 1252 3,5 0, 05
Re = = = 811,5
0, 27
R e < 2300 olduu iin ak la min er
64 65
= = = 0, 07887
R e 811,5
L V2 10 3,52
P = PL = = 0, 07887 1252 = 120702,19 Pa
D 2 0, 05 2
= 121kPa

6.
ax 4
tan = = = 0, 4077 ( = 22, 20 )
g 9,81
z D 0, 40
tan = z = tan = 0, 4077 = 0, 082 m
D/2 2 2
= 8, 2 cm
h su = h tan k z = 60 8, 2 = 51,8cm

7.
P1 V12 P V2
+ + z1 = 2 + 2 + z 2
g 2g g 2g
P1 Patm P Patm
= + z2 z2 = 1
g g g
P
z2 = 1
g
P1 = gz 2 = 1000 9.81 34 = 333540 Pa
= 333,5 kPa

3
 Cumhuriyet niversitesi
Makina Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii Final Snav Sorular

rencinin, 1 3
Ad 2 4
Numaras TOPLAM

1- Bir basn tank, bal younluu 0.9 olan ya iermektedir. Bu

tankn yan yznde 0.6 m x 0.6 m boyutlarnda, ekilde grld
gibi cvatalanm bir plaka mevcuttur. Yan st ksmnda bulunan
havann basnc basn ler yardmyla 50 kPa olarak lldnde,
alttaki plakaya etki eden kuvvetin bykln ve etki noktasn
tespit ediniz?

ekil 1 ekil 2

2- ekil 2deki sistemde bal younluu 0.85 olan Kerosen Venturi metreden 0.005 ile 0.05
m3/s lik debide akmaktadr. Bu aralktaki debiyi hassas olarak lebilmek iin 1 ve 2
noktalar arasndaki basn farkn hesaplaynz.

3-ekildeki su akn kontrol eden vanann K yk kayp Vana

katsaysn hesaplaynz?
( V = 1.45 m/s; h = 11.4 cm; b civa = 13.6 ) Su 1 2

h
Civa

4-Yatay durumdaki dirsein giri kesiti 20 cm basnc 3 bar,

k kesiti ise 65 cm`dir. Q=20 lt/s olduuna gre dirsee
gelen kuvveti ve yatayla yapt ay hesaplaynz.

22.01.2003
Not: Sorular eit arlkldr. Do. Dr. Ali PINARBAI
Tam sonular deerlendirmede dikkate alnacaktr. Baarlar
Snav sresi 100 dakikadr
 Cumhuriyet niversitesi
Makina Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii Final Snav Sorular

rencinin, 1 3
Ad 2 4
Numaras TOPLAM

ZMLER
1-
 Cumhuriyet niversitesi
Makina Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii Final Snav Sorular

rencinin, 1 3
Ad 2 4
Numaras TOPLAM

2-

3- 1 ve 2 aras Bernoulli denkleminden, Vana

P1 P2 V2
=K Su 1 2
g 2g
1 ve 2 arasnda basn taramasndan h

P1 P2 Civa
P1 + su gh = P2 + civa gh = ( cb 1)h
g

Her iki denklemin eitliinden

V2
K = h( cb 1) = h(13.6 1)
2g

2.9,81.12, 6.11.4.102
K= K = 13.4
(1.45) 2
 Cumhuriyet niversitesi
Makina Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii Final Snav Sorular

rencinin, 1 3
Ad 2 4
Numaras TOPLAM

4-
20.103
Q = AV V1 = V1 = 10 m / s
20.104
20.103
Q2 = A2V2 den V2 = V2 = 3.076 m / s
65.104
Bernoulli denklemiyle
2.105 (102 3.0762 )
P2 = + .9810 P2 = 3.452 Bar
9810 2.9,81

x ynndeki momentumdan,
A1 P1x A2 P2 x + Rx = Q(V2 x V1x )
Rx = Q(V2Cos 60 + V1 ) + P1 A1 + P2 A2Cos 60
Rx = 1000.20.103 (3.076.Cos 60 + 10) + (3.20 + 3.452.65.Cos 60)10
Rx = 1952.66 N Rx' = 1952.66 N
y ynndeki momentumdan,
Ry + P2 A2 Sin 60 = Q(V2 Sin 60 V1 )
Ry = 3.46.105.65.104 Sin 60 1000.20.103 Sin 60
Ry = 2000 N Ry' = 2000 N

R ' = Rx'2 + Ry'2 = (1952.66) 2 + 20002 = 2795 N

Ry'
tg = '
= 45.65o
R x
 Cumhuriyet niversitesi Makine Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii- Final Snav Sorular
rencinin, 1
Ad 2
Soyad 3
Numaras 4

1-ekildeki sistemde arabann yakt deposundan bir miktar benzin alnmak

istenmektedir. Kullanlan tp ap 4 mm olduuna ve kayplarn ihmal
edilmesi durumunda;
a- Tankdan gaz bidonuna 4 L benzinin ekilebilmesi iin minimum geen
sreyi,
b- 3 noktasndaki basnc hesaplaynz.
Gazn younluu, 750 kg/m3, Atmosfer basnc ise 101.3 kPa alnacaktr.

a-

b-

2- 5 m uzunluunda, 4 m yksekliinde ve 2.5 m derinliindeki

tank st orta noktasndan atmosfere aktr. 2 m/s2 lik ivme ile
hareket eden tanktaki maksimum basnc hesaplaynz.
3- i su dolu basnl bir tankn altnda 10 cm apnda, suyun atmosfere kn
salayan orifis vardr. Tanktaki su seviyesi 3 m, ve zerindeki hava basnc ise 300
kPa olup atmosfer basnc 100 kPa dr. Kayplar ihmal ederek k debisini
hesaplaynz.

4- 25 N arlndaki piston tarafndan ayrlm olan iki ayn akkan

(su) kolonunda A ve B blmlerinde llen basnlar hesaplaynz.
Suyun younluu; 1000 kg/m3
1- Yksek yerlerde baz kimselerin neden burun kanamas geirdiini ve bazlarnn da neden sk nefes aldn
aklaynz.

Atmosfer basnc, ykseklikle azalr. Bu nedenle damar iinde akan kann basnc ile atmosfer basnc arasndaki
farkn artmasyla, baz zayf dokulardan kanama gerekleir. Yine ykseklikle havann younluu
azalacandan, birim hacim bana alnacak hava miktarnn azalmas nedeni ile daha sk nefes alnr.

2- Boyutlar 6x1.8x2.1 olan dikdrtgen kesitli bir depoda su seviyesi 0.9 mdir. Tank uzunluu ynnde yatay
ivme 2.45m/s2 olduuna gre deponun yan duvarlarndaki su yksekliklerini bulunuz.
a 2.45
tan = = = 14.02 Sol duvardaki su ykseklii hsol
g 9.81
y
tan14.02 = y = 0.749m hsol = 0.9 + 0.749
1.8 m

0.9 m

a=2.45m/s 2
3
hsol=1.65m, Sa duvardaki su derinlii hsa =0.9-0.749=0.15m

6m

3- Bir sa kurutma makinas aslnda iine birka sra halinde elektrik rezistans yerletirilmi sabit apl bir
kanaldan olumaktadr. Kk bir fan havay ieri emer ve havay stlan rezistanslarn zerine doru fler.
Havann younluu girite 1.2kg/m3 ve kta 1.05kg/m3 olduuna gre, sa kurutma makinasndan geen
havann hzndaki yzde art belirleyiniz.

Sreklilik denkleminden
. . V2 1 1.2
m1 = m 2 = 1 AV
1 1 = 2 A2V2 = = = 1.142 %14.2
V1 2 1.05

4- a) Bir lleden kan, en-kesiti sabit yatay bir su jeti; hareketsiz dey, dz bir plakaya dik olarak
arpmaktadr. Plakay su akmna kar tutabilmek iin belirli bir F kuvveti gerekir. Su hz iki katna
karlrsa, plakay tutmak iin gereken kuvvet ka F olmaldr.
. . .
F = mV burada m = AV dir. Su hz iki katna karlrsa ktlesel debi de 2 katna kar. m = A 2V .
Hzda 2 katna ktndan, kuvvet 4 katna akar. 4F olmaldr.

5- Boru ierisindeki trblansl akta srtnme faktr f, yzey przllnn bir fonksiyonudur. Laminer
akta da f, przllnn fonksiyonumudur? Deilse neden deildir. Aklaynz.

Trblansl akta laminer alt tabaka azalr dolaysyla viskoz etkiler przllk tarafndan oluturulur. Laminer
akta viskoz alt tabakann yeterli kalnlkta olmas dolaysyla przlln fonksiyonu deildir.

6. ekildeki dzenekte A ve B arasndaki basn farkn (PA-PB) veren ifadeyi karnz.

PA 1 gh1 3 gh2 + 4 g (h2 + h1 ) + 5 gh3 = PB

PA PB = 1 gh1 + 3 gh2 4 g (h2 + h1 ) 5 gh3
PA PB = gh1 ( 1 4 ) + gh2 ( 3 4 ) 5 gh3

7. ekildeki 2 m genilie sahip dikdrtgen AB kapa zerine etkiyen hidrostatik kuvveti ve etki noktasnn
serbest yzeye olan mesafesini bulunuz.

= 10kN / m 3
h=6m A

2.8m
B
2.1m
Not: Snav sresi 90 dakikadr. 12.12.2007 Baarlar
Sadece tam sonular deerlendirmeye alnacaktr. Do.Dr. Ali PINARBAI
F = g hc A hc=6-1.4=4.6m F = 10000 4.6 7 = 322kN AB = 2.82 + 2.12 = 3.5m
2.8 I xx ,c 4.6
A = 3.5 2 = 7 m 2 = arctan = 53.13 y p = yc + yc = yc = 5.75m ,
2.1 yc A Sin53.13
bh3
2 3.5 3
7.145
I xx = = = 7.145m y p = 5.75 + = 5.927 m hp = 5.927 sin 53.13 = 4.74m
12 12 5.75 7

8. 6 cm apl przsz bir boru iinde akan su, 4 cm boaz apl bir venturimetreye girmektedir. Yukar akm
basnc 120kPa, boazdaki basn ise 50 kPa olduuna gre, ideal srtnmesiz akn debisini bulunuz.

P1 V12 P V2
+ + z1 = 2 + 2 + z2 z1 = z2
g 2g g 2g
P1 P2 V22 V12
= V1 A1 = V2 A2
g 2g
2 D2=4cm D12 D22
V1 = V2 V2 = 2.25V1
1 D1=6cm P2=50kPa 4 4
P1=120kPa 120000 50000 (2.25V1 ) 2 V12
= V1 = 5.87m / s
9810 2 9.81
0.062
Q = V1 A1 = 5.87 = 0.01659m3 / s = 16.6 L / s
4
9- 6 cm apndaki bir mil 6.02 cm apnda ve 40 cm uzunluunda bir yatak iinde eksenel olarak itilmektedir.
niform olarak kabul edilen aklk zellikleri kinematik viskozitesi 0.003m2/s ve bal younluu 0.88 olan
bir ya ile doludur. Mili 0.4 m/s hareket ettirmek iin gerekli olan kuvveti bulunuz.

du kg
= = = 0.003 880 = 2.64
dy m.s
0.4
= 2.64 10560 Pa F = A = 2 rL = 10560 2 0.03 0.4 = 796.2 N
0.0001

120kPa
10. ekildeki pompa younluu 1000kg/m3 olan suyu 57 m3/saat 400kPa
debi ile basmak iin 10 kW elektrik gc harcamaktadr. Kayplar
ihmal edilerek, pompa tarafndan suya aktarlan gc ve pompa-
motor grubunun toplam verimini bulunuz.
D1=9cm
P1 V12 P V2 D2=3cm Pompa
+ + z1 + h f = 2 + 2 + z2
g 2g g 2g
P2 P1 V22 V12
hf = + Q = V1 A1 = V2 A2 = 57 m3 / saat = 0.01583m3 / s
g 2g
400000 120000 22.42 2.482
V1 = 2.48m / s V2 = 22.4m / s hf = + = 53.8m
9810 2 9.81

W = g Qh f = 1000 0.01583 53.8 = 8.35kW

Wakt 8.35
pompa motor = = = 83.5%
Wgir 10

Not: Snav sresi 90 dakikadr. 12.12.2007 Baarlar

Sadece tam sonular deerlendirmeye alnacaktr. Do.Dr. Ali PINARBAI
 Cumhuriyet niversitesi
Maden Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii- Vize Snav Sorular
rencinin, 1
Ad 2
Soyad 3
Numaras 4

1. ekildeki basnl su tanknda basn, oklu manometre araclyla llmektedir. Suyun

zerindeki havann llen basncn hesaplaynz.

2- Bir adam gldeki ta karmak istemektedir. Gln tabannda bulunan ta karabilmesi

iin adamn gereksinim duyduu kuvveti hesaplaynz. Acaba bu kii ta karmay
baarabilir mi?, tartnz. Tan arl 170 kg, younluu ise 2700 kg/m3.
3- Asansr kabininde bulunan balk
tanknn hareketini gz nne alnz.
Tankn tabanna etki eden kuvveti,
asansrn a) sabit, b) sabit ivmeyle yukar
doru, c) sabit ivmeyle aa doru, olduu
konumlar iin hesaplaynz.

4-Hava geirmez basnl tankta su ykseklii ekildeki gibi

verilmitir. Tankn tabanndan balanan bir hortumun k yukar
doru ayarlanmtr. Suyun ykselebilecei maksimum ykseklii
bulunuz.

23.11.2005
Sorular eit arlkldr. Baarlar
Snav Sresi: 90 dakikadr. Do.Dr.Ali PINARBAI
 Cumhuriyet niversitesi
Makina Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii Vize Snav Sorular
rencinin, 1
Ad 2
Soyad 3
Numaras 4

Soru 1:ekildeki deponun altnda sa 50 0

tarafta 4cm apnda bir tpa vardr. Su
25 Nluk bir hidrostatik kuvvetin etkisi H
altnda tpa dar frlayacaktr.
Bu koul iin sol taraftaki cival
h
manometre de okunacak
h deerini bulunuz ?
( civa = 13600kg / m3 , su = 1000kg / m3 ) 2 cm
D= 4 cm
civa
Soru 2: Aadaki kavramlar aklaynz.
a- Bernoulli denkleminin fiziksel anlam ve uygulama kriterleri,
b- Reynolds saysnn fiziksel ierii ile akm yaps ile olan ilikisi,
c- Laminar ve Trblansl akm kavramn aklaynz,
d- Akkann tanm ile srekli ortam kavramn tanmlaynz,
e- Mutlak, Etkin, Statik ve Dinamik basn nedir.
R
Soru 3:
ekildeki V borunun tamam su ile doludur. B tapas aldnda
svnn dengede kalmas ve suyun dklmemesi iin tpn
simetri ekseni etrafnda hangi asal hz ile dnmesi gerektiini
bulunuz? ( = 300 ) h = 20 cm

Soru 4: A ve B su depolar iki boru yardmyla

h ekildeki gibi birletirilmitir. Depodaki su seviye fark
A h=0,8 mdir. Btn geiler keskin kenarl kabul
B edilerek A deposundan B deposuna akan suyun
D1 D2 debisini bulunuz?
K haznek = 0,5 L1 = 2m
K haznegirii = 1 L2 = 0,5m
L1 L2
K anidaralam = 0, 44 D1 = 10cm
D2 = 2cm
1 = 0, 027
2 = 0, 019
Sorular eit arlkldr
Snav Sresi: 75 dakikadr Do.Dr.Ali PINARBAI
Baarlar
Soru 1:ekildeki deponun altnda sa 50 0
tarafta 4cm apnda bir tpa vardr. Su
25 Nluk bir hidrostatik kuvvetin etkisi H
altnda tpa dar frlayacaktr.
Bu koul iin sol taraftaki cival h
manometre de okunacak
h deerini bulunuz ? 2 cm
( civa = 13600kg / m3 , su = 1000kg / m3 ) D= 4 cm
civa

Cevap 1:
Kapaa etki eden kuvvet basn taramas yaplrsa
F = P. A
.D 2 Patm + su .g .( H + 0, 02) = Patm + civa .g .h
F = su .g.( H D.cos 40).
4 su .g.( H + 0, 02) = civa .g.h
4F .( H + 0, 02)
H= + D.cos 40 h = su
su .g. .D 2 civa
4.25 1000.(2, 06 + 0, 02)
H= + 0, 04.cos 40 h=
1000.9,81.3,14.0, 042 13600
H = 2, 06m h = 0,153m

Soru 2:
ekildeki AB kapann kt dzlemine dik genilii
2 m olup dalm durumda arl 13344 Ndur ve B
noktasnda mafsallanm olup A noktasnda dz bir h
duvara dayanmaktadr. Kapan almasna yol
A 1,5 m
aacak soldaki en kk h su seviyesini belirleyiniz.

Su
Su 4m
B
3m

Soru 2:

ekilde grnen emberin

kapaa dik genilii 2,5 mdir.
Kapak zerindeki yatay ve Su
dey kuvvetleri ve toplam
kuvvetin etki izgisini
hesaplaynz?
Soru 3:
ekildeki V borunun tamam su ile doludur. B tapas R
aldnda svnn dengede kalmas ve suyun
dklmemesi iin tpn simetri ekseni etrafnda hangi
asal hz ile dnmesi gerektiini bulunuz? ( = 300 )
h = 20 cm

B tapas aldnda svnn dengede kalmas ve suyun B
dklmemesi iin;
2 R2
h= olacaktr.
2 g

h h 0.2
tg = R= = R = 0.346 m
R tg tg 30
2g h 2 9.81 0.2
= = = 5.718 rad / s
R2 (0.346 )2

Soru 4: A ve B su depolar iki boru yardmyla ekildeki gibi birletirilmitir. Depodaki su

seviye fark h=0,8 mdir. Btn geiler keskin kenarl kabul edilerek A deposundan B
deposuna akan suyun debisini bulunuz?
K haznek = 0,5 L1 = 2m
K haznegirii = 1 L2 = 0,5m 1 = 0, 027
K anidaralam = 0, 44 D1 = 10cm 2 = 0, 019
D2 = 2cm

h
A
B
D1 D2

L1 L2
A-B aras Bernoulli denklemi yazlrsa
p A VA 2 p V2
+ + z A = B + B + z B + Kayplar
.g 2.g .g 2.g

PA=0 , PB=0 , VA=0 ,VB =0 ,zA zB =h

 L1 V1 2 L V2
h = h + 1 . + ad + 2 2 . 2 + hg
D1 2 g D2 2 g
V1 2 V1 2
h = K h = 0, 5
2g 2g
V 22 V 22
ad = K ad = 0, 4 4
2g 2g
V 22 V 22
hg = K hg =
2g 2g
V1 2 L V2 V2 L V2 V2
h = 0, 5 + 1 1 . 1 + 0, 4 4 2 + 2 2 . 2 + 2
2g D1 2 g 2g D2 2 g 2 g
V1 2 2 V1 2 V2 0, 5 V 22 V 22
h = 0, 5 + 0, 02 7 . + 0, 44 2 + 0, 0 19 . +
2g 0,1 2 g 2g 0, 0 2 2 g 2 g
V1 2 V2
h = 1, 04 + 1, 9 15 2
2g 2g

Sreklilik denkleminden
Q1 = Q2
D12 D22
V1. A1 = V2 . A2 V1. = V2 . V1.D12 = V2 .D22
4 4
2 2
V2 D V 10
= 1
2
2 = 2 = 25 V2 = V1.25
V1 D 2 V1 2
Denklem yerine yazlrsa
V2 (25V1 ) 2
h = 1, 04 1 + 1,915
2g 2g
h 0,8
h = 61, 056V12 V1 = V1 = = 0,114m / s
61, 056 61, 056
.0,12
Q1 = V1. A1 = 0,114.
4
Q1 = 0,895lt / s
Cumhuriyet niversitesi
Makina Mhendislii
Akkanlar Mekanii Vize Snav Sorular 22.12.2003

1- ekildeki sistemde st ak iki tank

arasndaki seviye fark h bulunuz.

Basn Taramasndan;

su .g .(0.4) + akkan .g .(0.4) + su .g.(h) = 0

h = 0.4.(1 0.9); h = 0.04 m

2- ekildeki A ve B tank arasnda bulunan 20 m

uzunluundaki boru dkme demirden yaplm
olup debisi Q=0.0020 m3/s dir. Aada verilen
zelikleri dikkate alarak gerekli boru apn
bulunuz.
K h = 0.5; K dirsek = 1.5; K hg = 1; f = 0.032

iin yerine yazlrsa;

 3- Dairesel kesitli bir kelebek vanann ap 3 m'dir. Yatay
bir mil etrafnda dnebilen vanann bir tarafnda su dolu
dier taraf botur. Buna gre vanann almamas iin
tabana etki etmesi gereken kuvveti bulunuz.

F = ghG A; A = R 2 = .(1.5) 2 = 7.07 m 2

hG = 1.5 + 0.6 = 2.1 m, F = 9810 x 2.1x7.07 = 145, 649kN

R4 (3) 4
I= = + 7.07 x(2.1) 2 = 35.15 m 4
64 64
35.15
y= = 2.37 m; e = 2.37 2.1 = 0.27 m
7.07 x 2.1
145, 649 x0.27 Kx1.5 = 0, K = 26, 216 kN

4- Ar rzgar, binalarn atlarna etki etmekten ziyade onlar kaldrmaya zorlar. Bu olay
basn dalm ynnden irdeleyiniz.

Ar rzgarl havalarda, atlarn zerindeki basn, atmosfer basncnn ok

altndadr, buna karn binalarn aralarnda basn ise, atmosfer basnc veya
zeri bir basn hakimdir.

5- Ne zaman bir araba, kamyon veya otobs ile yksek hzda karlk olarak geerken,
arabadaki kiilerin bu olaydan etkilenmesi daha fazla hissedilir. Bu olay akkanlar mekanii
asndan irdeleyiniz.

Bir kamyon veya otobsn n ksmndaki hava yksek hzda yanlara doru
hareket eder. Kk bir ara, bir otobs veya kamyonu geerken bu yanal hava
kk ara tarafnda etkili bir ekilde hissedilir. ki ara arasnda gzlemlenen,
zellikle byk ara tarafndan retilen vortex hareketi kk ara zerine
trblans hareketi dourur.

6- Bceklerin su yzeyinde yryebilmelerinin nedenini aklaynz.

ok hafif bcekler, eer ayaklar slanmamsa su zerinde yryebilirler.

Yzeyin dibindeki gerilme ayaklar tarafndan dengelenmekte olup, suyun
basnc, bcein uygulad denge basncna gre yani atmosfer basncndan ok
byktr.

Not: Sorular eit arlkldr Do. Dr. Ali PINARBAI

Tam sonular deerlendirmede dikkate alnacaktr. Baarlar
 Cumhuriyet niversitesi
Makine Mhendislii Blm
Akkanlar Mekanii- Vize Snav Sorular
rencinin, 1
Ad 2
Soyad 3
Numaras 4

1- Bir balk tank 40 cm ykseklikte su iermekte olup

asansr kabininde hareket etmektedir. Tankn
tabanndaki basc, asansrn;
a- Durgun
b- Yukar doru 3 m/s2 ivmeyle,
c- 3 m/s2 ivmeyle yukar doru hareketi
durumunda hesaplaynz.

2- Hava 200 l/s debiyle boru ierisinden almaktadr. ki

blmden oluan boru 20 cm giri blm 10 cmye
daralmaktadr. Bu iki blm arasndaki basn fark
ierisinde su ieren bir manometre yardmyla
llmektedir. Kayplar ihmal ederek
manometredeki su seviyesi h hesaplaynz. Havann
younluu 1.2 kg/m3dr.
 3- Byk bir tank 102 kPa basnta hava iermekte olup bulunduu
yerdeki evre basnc ise 100 kPa ve evre scakl 200C dir.
ekildeki gibi 2 cmlik tapann almas durumunda k debisini
hesaplaynz.

23.11.2005
Sorular eit arlkldr. Baarlar
Snav Sresi: 90 dakikadr. Do.Dr.Ali PINARBAI