DVN-I KEBR'den

Semeler
CLT 2
460. Bir avu toprak, senin aresiz bir an olursa almaz!

Mfte'iln, Mfte'iln, Mfte'iln, Mfte'iln

(c. II, 544)

Ey bir panlts ile Uhud Da'n parampara eden Rabbim! Bir avu toprak, Sen'in aresiz bir an olursa almaz!

" A'raf Suresi, 7/143. ayete iaret var."

Lutfeder de bir bakarsan, kayalar, talar mum olur; fakat kahr ile baknca da, mum ta olur!

Sen inlersen, feryad edersen, o zaman lm gnl diriltirsin, ona can verirsin, bir eyler edersin; senin cannn ii
gc budur!

Can, sefer etmek, yolculua kmak ister; sen, onu salam bir bala balarsn! Sonunda can, o ba koparr da
avare olur!

Sleyman gidince eytan, padiahlar padiah olur! Akl ve sabr gidince nefs- emmare bakaldrr. seni emir kulu
yapar; sana ktlkler, gnahlar iletir.

Ak, btn cihan kaplamtr ama, sen onun rengini bile gremezsin' Fakat onun bedene vurunca ak olursun;
betin benzin solar, sararrsn!

Bir ehzade olmal ki, yakutun mterisi olsun; ei az bulunur, deeri bir insan olmal ki, senin ak gamn eksin!

Cenab- Hakk; "Yeryz size beiktir!" diye buyurdu. insan ocuk olmasayd, beie bal kalr m idi? -

"Taha Sresi, 20/53. ayete iaret edilmektedir."

Benim u glge varlmn dnp dolamas, Hakk gneinin yzndendir' 0 mneccim deldir ki, gnl yldzlarn
emrinde olsun!

461. Balar, baheler ona selama durmular; selviler de ayaa kalkm!

Mfte'iln, Mefa'ln, Mfte'iln, Mefa'ln

(c. II, 549)

* Haydi, tozmamas iin yollara su serpin; sevgili geliyor! Baheye mjde verin; bahar kokusu geliyor!

* Ayn ondrd gibi nurlu yzl olan sevgiliye yol an. yol verin; o nurlar aarak geliyor!.

Gkler heyecandan yarld; cihanda bir uultu var! Etrafa anberler, miskler yayld; yarin bayra geliyor!

Ban, bahenin yz gld; gren gze hakikat era geliyor! Gam bir kenara skt kald; ay, sanki bizim
kucamza domada!..

Ok, hedefe doru uup gidiyor! Padiah ava kt; biz neden oturmu kalmz? Haydi, gidelim; o padiaha av olalm!

Balar, baheler ona selama durmular; selviler ayaa kalkm! Yeil emenler yaya olarak ona doru kouyorlar;
goncalar da atlara binmi geliyorlar!

Gkyznde sevgili ile halvete girenler nasl bir arap iiyorlar ki, canlar mest oldu, yerlere ykld, akl da
mahmurlat?

462, Onun mana arab yznden gkyznn dam bana konak olmutur!

Miifte'iln, Mfte'iln, Mfte'iln, Mfte'iln

 (c. II, 547)

0 selvi gibi uzun boya posa kar secde edersem ne olur? Ben, onun madd varlna deil, onu yaratann kudretine,
byklne hayran oluyorum da secdeye kapanyorum! Gnl gz uyank o aziz varla gzlerimi verirsem ne kar?

Ben, onun sevgi arabn ierim; zaten benden baka kim iebilir ki?.. 0 arab bugn bulmu iken isem de, yarna
brakmasam daha iyi olmaz m?

nk onun arab, benim gnl arkadamdr; onun yznden, gkyznn dam bana konak olmutur! Ak
kanatlarn aarak oraya uarsam ne olur?

Ben gnl tanmasam ne olur? Brak; can da varsn gitsin, beden de gitsin! Ben, bunun iin gam yemem, gam
yemem, gam yemem! nk ben, onun yznden yok oldum; gnlsz, , bedensiz kaldm!

463. Bu dnya arabnn sarholuu, gece uyuyunca geer gider;

ilah arabn mestlii ise, insan mezara kadar gtrr!

Mstefiln, Mstef'iln, Mstefiln, Mstefiln

(c. II, 537)

Babacm; bize arab sunan, bizi bizden alan sakmize hizmetten baka bir iimiz yok! Ey sak! Fazla arap sun da
biz, iyiden de, ktden de kurtulalm!

Allah, bu dnyaya her insan bir i iin getirdi ama, bizi isizlik, hnersizlik sanat iin getirdi! Yani, bizim, dnyada
aktan baka bir iimiz yok; Allah, bizi dnyaya kendisini sevmemiz iin getirdi!

Allahm; zaten bizden bir i isteyecek olsaydn, bize ak arabn nasip etmezdin! Bu arab ienin ba hi yere eilir
mi, dnya ilerine dalar m; Sen'den baka kimsenin nnde eilir mi?

lah arapla mest olmu, kendinden gemi kii bir i yapabilir mi? Mest olan kii, arap gibidir; arap ne yaparsa o
da onu yapar! lah arap, hi bir eye ihtiyac olmayan Cenab- Hakk'n sevgisinden baka her eyi, iki dnyay bile
ortadan kaldrr!

zm suyundan yaplan bu dnya arabnn sarholuu, gece uyuyunca geer gider! Fakat ilah arabn mestlii,
insan mezara kadar gtrr!

"eyh Sad hazretleri bir beytinde yle buyurmu:

"arabn verdii sarholuk, gece yansna kadar devam eder ama, bir gzel yzl saknin verdii mestlik, kyamete
kadar srer!"

Ey gnl! Akln bana al da, ilah arapla olduundan da daha fazla mest ol; nereye gidersen git, hep mest olarak
git! Yalnz kendine deil, bakalarna da o araptan iir, mest et! Onlar da bu arabn zevkini duysunlar da, sana birka
kadeh daha fazla sunsunlar!

Bu arab itiim iin artk susaym, skuta dalaym; grdm ltfu, bulduum keremi sayamayaym! Zaten o
keremler, ltuflar sayya smaz ki!..

464. Allah, beni ak arabndan yaratmtr,lsem de,

rsem de ben, yine o akm!

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. II, 683)

Benim mezarmn toprandan buday biter de sen o budaydan ekmek yaparsan, onu yiyince sarholuun artar!

0 budayn hamuru da deli olur, o ekmei yapan da! 0 ekmei piiren tandr da yanarken aka gelir de, sarhoa
beyitler syler!

Eer sen, benim mezarm ziyarete gelirsen, stmdeki toprak ynnn nee ile oynadn grrsn!

Kardeim; benim mezarma sakn defsiz gelme! nk, Allah' sevenlere, O'nun huzurunda olanlara dertli olmak,
kederli olmak yaramaz!

enemi balamlar; mezarda yatp uyumu gibiyim ama, azm sevgilinin ltf ettii mezeleri inemededir!

Kefenimden bir parack yrtar da gsne balarsan, canndan sarholua bir kap alr da, her yandan Hakk
sarholarnn alp armasn duyarsn; iin i olur! Sana, her iten mutlaka uurlu, hayrl baka bir i doar!

Allah, beni ak arabndan yaratmtr; lsem de, rsem de ben, yine o akm!

Ben, Hakk sevgisinin arabyla yle kendimden gemiim, yle bir mest haldeyim ki, zaten benim aslm ak !

Syle bakalm; araptan, sarholuktan baka ne doar?

Ruhum beni terk eder, Tebrizli emseddin'in ruhunun bulunduu burca gider de, artk bir daha geri gelmez!

465. Bu ak, yamur gibidir; biz de otlar gibiyiz!

 Mef'l, Mefa'ln, Mef'l, Mefa'ln

(c. II, 624)

Her zerre, ezel gneinin nuru iinde ilah akla kendinden gemi, ayan vurarak oynamaktadr

"-Yalnz insanlar, hayvanlar ve bitkiler canl deildir. Cansz sandmz eyler, talar, topraklar, kullandmz,
giydiimiz elbise, itiimiz su, her ey, her ey canldr. Kur'an'da;"Yerde gkte ne varsa her ey O'nu tesbih etmektedir.
Ama siz, onlarn tesbihlerini duymuyorsunuz." diye buyurulmaktadr. Yeni bulular gstermitir ki, btn varlklarn
atomlar, bir proton etrafnda ba dndrc bir hzla dnp durmadadr. Cansz olsalard, bu dn, bu hareket olur mu
idi? Nitekim eski hukema; "rh- insan", "ruh- hayvan", "rh- nebat", "ruh- cemad" diye, her eyin ruhu olduunu
sezmilerdir. Mevlana da, asrlarca nce "zerre" diye tavsif ettii atomlarn canl olduklarna iaret etmektedir."

u ykseklerde bulunan gk, iki kat olmu kambur felek bile o ilah arapla mest olmu da; "u kirli, u ktlklerle
dolu dnyadan uzaklan, ycelin; buralara gelin!" diye an alarak insanlar gk sofrasna davet etmektedir.

Bu ak, mest olmu da gelmi; elest bana girmi, bir ok skntlara katlanarak varlk zmn ayaklan altnda ezip
durmadadr.

Ak mest olmasayd, ilah arab sevmeseydi, onun bu bada ne ii vard? Ne sebeple gelip de bu bada zm ezme
skntsna katlanacakt?

Zavall sen de, ayak vurup duruyorsun ama, zm gremiyorsun! Halbuki, senin ak ve sofu olan cann, varlk
zmn ayaklar altna alm, bir ar bile durmadan ezmekle meguldr!

"0 dost, sanki btn mihneti, btn gam, derdi bana veriyor!" diyorsun diyorsun ama, ba senin olursa, o kimin
zmn ezebilir ki? Yani, senin bana gelen btn zntler, belalar, zm gibi kaderin ayaklar altnda ezilerek
benlikten kurtulmak ve mana arab olmaktr!

Ey canlar! Mademki o sevgilinin huzurundasnz, ayak vurun, oynayn! Belli olmaz; belki de mutluluk aya ayanza
dokunur, seninle beraber oynamaya balar!

Ey can! Bu ak, yamur gibidir; biz de yapraklar ve otlar gibiyiz! Olabili ki, bir gn yamur ayr imene, yapraa,
ota yaar da, onlar yeertir, gelitirir!

466. lmn ne olduundan haberli olan aklar!

Fa'ilatn, Mefa'ln, Fa'ln

(c. II, 972)

Gereklerden haberli olarak len Hakk aklar, sevgilinin huzurunda eker gibi erirler!

Ruh aleminde, elest meclisinde ab- hayat ienler, bir baka tarzda lrler!

telerden haberdar olanlar, Hakk sevgisinde derlenip toplananlar, u insan kalabal gibi olmazlar!

Hak aklar, letafette melekleri bile geride brakmlardr! Bu sebeple, dier insanlar gibi lmek, onlardan uzaktr!

Sen sanr msn ki, arslanlar da kpekler gibi kap dnda can verir?

Hak aklar sevgi yolunda lrlerse, onlar can padiah karlar!

Birbirlerinin can kesilen, ayn emaneti, ayn can tadklarndan haberdar alan Hakk aklar, birbirlerinin akyla
lrler!

Aklar, gkyzne uarlar; mnkirler ise, cehennemin dibinde can verirler!

lrken Hakk aklarnn gnl gzleri alr da, teleri, gayb alemini grrler! Bakalar ise, lm korkusu ile kr ve
sar olarak lrler!

Geceleri ibadetle vakit geirenler, Hakk korkusuyla uyumayanlar, lm zaman gelince korkusuz, rahata lrler!

Bu dnyada boaz derdine denler, sadece yemeyi, imeyi dnenler kzleirler, eekler gibi lrler!

Bugn yaarken, Hakk'n nazarndan dmemek isteyenler, o nazar, o bak arayanlar, o baka kar neeli bir
halde glerek can balarlar!

Can padiah, onlar ltuf kucana alr; onlar, yle hor ve basit bir halde lmezler!

Ahlaklarn Mustafa (s.a.v.)'nn ahlakna benzetenler, Hz. Ebubekir gibi, Hz. mer gibi lrler!

Aslnda, Hakk aklarndan lm uzaktr! Onlar, ne lrler ne de yok olurlar! Ben bu szleri; "ayet lrlerse, byle
lrler!" diye syledim!

467. Deliliin bulunduu yerde akln ne ii var?

Mef'ul, Mefa'ln, Mef'l, Mefa'ln

(c. II, 609)

 Gam evinde oturup kalmak, manen zayf ve az himmet sahibi olmaktandr! Himmetsiz bir kiinin gnlnde nasl olur
da senin sevgi srlarn bulunabilir?

Neyi ok seviyorsan, neyin stne titriyorsan, bil ki, sen osun, senin deerin ancak odur! te bu yzdendir ki, Hakk
ann gnl arn da stndedir!

ifa sandn, peinde kotuun eyin, senin iin bir dert olduundan haberin yoktur! Sana vefal gibi kendini
gsterenlerin, seni aldattklarn, hile yaptklarn, yzne gldklerini anlyamyorsun!

Akn geldii yere can sabilir mi? Deliliin bulunduu yerde akln ne ii var?

An zmrdankaya benzeyen gnl, nasl olur da ehvet tuzana der? Byle bir kuun utuu yer, telerde,
varlk aleminden dardadr!

Ey Tebrizli emslhak! Musa arabndan bir kadeh i de, kan kesilmi olan her Nil nehri sana saf ve duru bir su
olsun!

468. lm, kala gz arasnda; onu hatrlamaktan bile bize daha yakn!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. II, 823)

mr, yarnlara balanan mitlerle geip gitmede; gafilcesine kavgalarla, grltlerle, didinmelerle tkenip
durmadadr!

Sen akln bana al da, mrn u iinde bulunduun bugn say! Bak bakalm, bugn de hangi sevdalarla
harcyorsun?

Gah czdann para ile doldurmak kaygs ile, gah iyi yemek, imek ile bu aziz mr geip gitmede, her nefesde
eksilmede!

lm, bizi birer birer ekip alyor; onun heybetinden, korkusundan akll insanlarn bile beti benzi sararp
durmadadr!

lm, yolda durmu, bekliyor; efendi ise gezip tozma sevdasndadr!

lm, kala gz arasnda; onu hatrlamaktan bile bize daha yakn! Fakat, gaflete dalann akl nerelere gitmede,
bilmem ki?..

Teni besleyip imanlatmaya bakma! nk o, sonunda topraa verilecek, mezar kurtlarna yem olacak bir
kurbandr! Sen, gnln manev gdalarla beslemeye bak; ycelere gidecek, ereflenecek olan odur!

Bu lee, yal ball eyleri az ver! nk, tenini besleyen kii, ehvetine, nefsani arzulara kaplyor; sonunda da rezil
olup gidiyor!

Sen, ruha manev yiyecekler ver; yal ball dn, anlay, bulu gdalar ver de, gidecei yere gl kuvvetli
gitsin!..

469. Kularn ad geince, gnl kuum da umaya balar!

Mstef'iln, Mstefiliin, Mstefiln, Mstef'iliin

(c. II, 535)

Senin sevgin, can rmanda ab- hayat gibi akmadadr! Aslnda, ab- hayat bile sana gnl vermi de, can rmanda
senin aknla akp durmada, seni aramadadr!

Dnyada grdmz, bildiimiz btn kular, tleri ile seni vmedeler, seni zikretmedeler! Kularn ad geince,
gnl kuum da umaya balar!

Onlarn tlerini duyarak, zikirlerini sezerek ho bir halde, glerek canm vermek istiyorum! Bu can, sevgili
zikredilirken bedenden karsa, bu can veri ne tatl bir can veritir, ne ho bir lmdr!

Aslnda, Allah' seven herkesin canndan her an manev bir duygu, ruhani bir zlem, mest olmu, kendinden gemi,
harap ve perian bir halde telere, ta rahmet sahibinin arna kadar gitmededir!

Can nedir? Mana padiahlarnn, ermilerin kpdr; iinde de gkyznn arab vardr! te bu yzdendir ki,
szlerim de, aklar gibi, perian ve dank halde azmdan kyor!

470. Sensiz hi bir ey olmaz Allahm!

mfte'iln, Mefailn,Mfte'iln,Mefa'iln

(c,II,553)

Komularn, dostlarn yardm olmasa bile bir i yoluna girebilir ama, Sen'in takdirin olmasa, o i asla olmaz! Sen'in
aknn yaras, u gnlmdedir; onun baka yeri olamaz!
 Yarattn gzel eserleri grerek, akln gz, Sen'in mestin olmutur! Kudretinin, yaratma gcnn karsnda felein
ark alalmtr! Zevk ve neenin kula da Sen'in elindedir! Yani, zevki ve neeyi de ancak Sen'in ltfunla duyarz; Sen'siz
hi bir ey olmaz Allahm!

Can, Sen'in aknla coar; gnl, Sen'in sevgi arabnla mest olur; akl, Sen'in yarattn gzellikler karsnda arr
kalr! Sen'siz hi bir i baa kmaz Allahm!

Mevkiim, erefim, malm mlkm hep Sen'in ltfun, ihsanndr; yediim yemei, itiim suyu da Sen ltfediyorsun!
Sen'siz bunlann hi biri olmaz Allahm!

Bazan vefaya doru gidiyorsun, bazan cefaya doru! Sen benimsin; nereye gidiyorsun? Hi kimsenin ii Sen'siz baa
kamaz!

Sen'siz bir i baa ksayd, Sen'in koyduun kurallar gereince iler yrse idi, dnyann alt stne gelirdi; herey
bozulur, altst olurdu! Gzellii ile dillere destan olan rem Ba cehennem kesilirdi! Sen'siz hi bir i baa kmaz Allahm!

Dostum! Sen olmasan, Sen bana yardm etmesen, iim gcm yklr gider! Ey benim can dostum, ey benim dert
ortam; Sen'siz hi bir i yrmez!

Bana, Sen'siz yaay da ho deildir, Sen'siz lm de ho deildir! Gamndan nasl ba ekeyim, nasl kurtulaym?
Sen'siz hi bir i baa kmyor ki!..

Ey ltfuna, ihsanna dayandm, gvendiim Allahm! Ne sylersen syleyeyim; iyiden ktden ayr deil; iinde iyi
de var, kt de var! Lutfet de Sen syle: Sensiz hi bir i yrmyor deil mi?

471. Aklarn bahar

Mstef'iln, Mstefiln, Mstef'iln, Mstefiln

(c. II, 536)

Yeryzn balar baheler haline getirmek, her taraf yeilliklerle, ieklerle sslemek iin aklarn bahar telerden
kp geldi!

Bu gelen bahar, bildiimiz bahar deildir; bu, aklarn bahardr! Bu bahar gelince, deniz incilerler dolar; ac sular,
cennette akan kevser rma kesilir; btn talar la'l olur; u topraktan yaratlm olan beden de, batan baa can halini
alr!

Aklarn canlar ve gzleri tufan bulutlan gibi yamurlar yadrsa da, beden bulutu iinde bulunan gnlleri
imekler gibi akmada ve etraf aydnlatmadadr!

Biliyor musun, aklarn gzleri akla neden tufan bulutu oldu, alamaya balad? 0 ay, nce bulutlarla gizlendi de
ondan!..

Ne neeli, ne ho andr ki, o an, bulutlar alar; ne mbarek, ne tatl bir zamandr ki, bulutlar alarken bulutlarn
arasndan imekler gler!

Ne alacak eydir ki, telerde, can aleminde yaan ak yamurunun yzbinlerce damlasndan tek bir damla
yeryzne demez! Eer dse, btn dnya batan baa yklr, harap olur!

Ak yamurunun bir damlas yznden yeryz harabeye dner! Bir damlann meydana getirdii tufanda, niceleri
Nuh aleyhisselamla birlikte ayn gemiye biner, niceleri de boulur gider!

472. Gnlmn evini boalttm, iinde bulunan her eyi dar attm!

Mef'ul, Mefa'liin, Mef'ul, Mefa'ln

(c. II, 622)

Birisi seninle ilgilenmeye, seninle konumaya cesaret eder diye can, kskanlndan tr her saat, senin nnde
lyor, diriliyor!

Sen ayan nereye bassan, topraktan bir insan ba kaldrr, hayat bulur! Hal byleyken, kim kendindeki bir ba iin
senden vazgeer, kim sana canm vermez?

Senin latf, manev kokunu alarak utuu gn, senden nasl bir koku aldn, ancak can bilir; bakas bilemez!

Senin mahmurluun bir an iin bamda azalsa, bam feryada balar ve bamda bulunan her kl da, yana yakla
alar!

Gnlmn evini boalttm; iinde bulunan her eyi dar attm da, oray senin eyanla doldurdum, dedim! Akn
gnden gne artsn, oalsn diye ben, eriyip gitmede, eksilmedeyim!

imdi canm, Tebrizli ems'in ak ile denizdeki gemiler gibi ayaksz kouyor!

473. Benim karanlk gecem, senin yznden bana gndz oldu!

Mef'ul, Mefa'ln, Mef'l,

(c. II, 620)

 Selvi aacndan, senin uzun boyunun kokusunu alyorum; ay da bana, senin parlak. gzel yznn rengini haber
veriyor!

Dnyada grnen her parlt, her nur, senin yznn nurundan douyor! arap da, yarn gne dounca her tarafn
senin nurunla aydnlanaca mjdesini veriyor!

Bize, senin hi kimseye benzemeyen tatl gln hatrlatan gl, susene hoca oldu!

Ne zaman senden kasam, uzaklasam aknla savaa girerim; her taraftan bama senin sevdan hevesi gelir! iime
bir ate der de, senden katm halde, seni zler dururum!

Hakszlklarla, zulmlerle dolu olan u dnyadan ycelince, telere gidince yok olurum fakat, yokluk aleminde bile
kulama yine senin sesin, senin hey hey nefhalarn gelir!

Gnlmde duyduum cokunluklarla, fitnelerle dolu olan her feryad, her Figan, biliyorum ki, senin "ney"inden
gelmektedir!

Benim karanlk gecem, senin yznden bana gndz oldu ama, gam ekmeye, zlmeye, bu halden ikayet etmeye
yer yok! nk, senin sevgi deryan, koarak bana gelmededir!

u gkkubbenin altnda akl banda kimse kalmad! nk, sadan soldan, inden arkadan senin mana araplarn
sunulmaktadr!

Senin cevrinden cefandan korkarm, rkerim fakat, cevrin, cefan gelip beni bulunca grrm ki, o ac nesneler, senin
denizinden geldikleri iin tatllamlardr!

474. Ben kendimi, kendi benliimi inkar ettim de, ona inandm, iman getirdim!

Mfte'iln, Mfte'iln, Mfte'iln, Mfte'iln

(c. II, 543)

Sevgili beni gsne bastrm, skp durmada; beni, bam kamaya bile brakmyor!

Bazan beni deve katar gibi arkasndan ekip gtryor; bazan da, ba komutan gibi ne sryor!

Benim bedenimi kan halinden geirir, erlik suyu yapar; erlik suyundan geirir, beni insan ekline sokar, bana akl
verir! Bylece, nasl da derlenip toplandm, hair srrn aa vurur!

"M'minun Sresi 23/12, 13, 14. ayetlere iaret edilmektedir."

Bazan yaadm vatandan beni gvercin gibi telere uurur, sevdiklerimden ayrr; bazan da tutar, yzlerce nazla
niyazla yokluktan beni alr, huzuruna karr!

Bazan gemi gibi denizin stnde sefere karr; bazan da demir yapp apasna balar, beni denize atar!

Bazan temizlenmek isteyenler iin beni su yapar; bazan bahtsz kulunun yolunda beni diken eder, onu bana
yaralatr!

Ebed sekiz cennet bile o padiaha yurt olamad da, ne alacak eydir ki, ne mutlu haldir ki, u gnlm ona yurt
oldu!

Ben, o can gzelinin birliini, varln dilimle syleyerek ona inanmadm, iman sahibi olmadm; kendime kafir
oldum, yani kendi benliimi inkar ettim de o vakit inandm, iman getirdim!

Ben, Cibrl'le beraber uuyordum; benim de altyz kanadm vard! Mademki ona ulatm, onu manen buldum, artk
kanad ne yapaym?

Ben, geceleri, gndzleri can incisinin bekisi idim; onu koruyordum. imdi, inci denizinin dibinde, kendi incimden
vazgemi bulunuyorum!

475. Denizde inciden baka ne acaip yaratklar, ne alacak eyler var!

Mef'ul, Mefa'ln, Mef'l, Mefa'ln

(c. II, 605)

Dostum! eker mi daha iyidir, yoksa ekeri yapan m? Ay m daha gzeldir, ay yaratan m?

ekerden vazge, ay da brak; o yaratan bambaka eyler biliyor, bambaka. eyler yaratyor!

Denizde inciden baka ne acaip yaratklar, ne alacak eyler var fakat, denizi yaratan, incileri, o acaip balklar,
eit eit varlklar yaratan padiah bambaka bir padiahtr!

u rman stnde grdn dolaptan baka, akl almaz, yle grlmemi, alacak bir kainat dolab var ki, bu
sudan baka bir su ile bir an bile durmadan dinlenmeden dnmede, saysz mahlukata can gdalar hazrlamadadr!

Hamamn duvarna izilen resim bile aklsz izilmezken akl, haberi yaratann bilgisi nicedir; onu sen dn!

Canlar vardr ki, sevdaldrlar; seher vaktinde kurulan o manev, acaip meclis iin armlar, yememiler,
imemiler, uyumamlardr!
 * Sustum, sustum; artk sz braktm! Kulaa gr kabiliyeti veren, ona telerden ses duyuran sevgili sylesin!

476. Bu parampara olan gnlm senin hayalinin nne koydum da;

"Vefa byle mi olur?" dedim!

Mfte'iln, Mefa'liln, Mfte'iln, Mefa'ln

(c. II, 551)

Ey benim canm, ey benim cihanm! ki dnyada da senin yzne benzer bir yz nerededir? Acaba byle bir yz var
m? Sen cana sitem edersen et; senden gelen sitem de yerindedir, tatldr!

Mademki her tarafta senin yznn nuru var, senin zamannda, sen varken cihanda iki tane yz olamaz! nk,
yeryznde bulunan yzleri nurunla kaplamsn, aydnlatmsn! Artk senin yznden baka bir yz bulunur mu?

Senin yzn gren kiinin gzne senden baka her ey, yeryznn definesi, gkyznn ay da olsa, snk ve
deersiz grnr!

Yz byle nrlu ve gzel bir varlk, bir de ak hevesine dmse, o kul bile olsa, padiah onun kulu klesi olur!

Bu para para olan gnlm senin hayalinin nne korum da, vefaya ait szler sylerse; "nsaf et; vefa bu mudur?"
derdim?

477. Ben, tamamyla yok olmuum, kendimden gemiim, sen kesilmiim!

Mef'ul, Mefa'ln, Mef'l, Mefa'ln

(c. II, 1031)

Benim canmla senin cann birbirlerine yle balanmlar ki, bu halimizle biz, ister hayr olsun, ister er, ayn renge
boyanalm, birbirimizin ayn olalm!

Ey uh, neeli dilberim; ey rengimin, halimin asl; ey ykmdeki eker; ey eker ykmden de tatl ve gzel
dostum!

Ey vuruu salam ve yerinde; ey nkteli szleri yarama merhem olan sevgili! Ben, tamamyla yok olmuum,
kendimden gemiim de, batan baa sen kesilmiim

" Arifane sylenmi olan u beyit, Hz. Mevlana'nn bu tamamlyor:"

Ey gzel ay; ey ay yzl sevgili! Yzn gsterdike bizim komumuz idin! imdi evi birletirdik; komuluktan ktk,
ayn evde oturuyoruz!

Sen, imdi bir padiah gibi saldra ge, hcum et de, ierde senden baka ne varsa hepsi yok olup gitsin; "Allah
ok byktr!" srr zuhur etsin!

478. 0 ak arabn akllya da, deliye de sun; ikisini de mest et!

Mstef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln

(c. II, 1019)

Allah, bizi bu dnyaya niin getirdi? Dnyay fesatlarla, ktlklerle dolduralm diye mi? Zaten onun zenciri, delileri
bsbtn deli eder!

alacak kadar gzel, alacak kadar uh bir ak canmza nee verdi. Eve her gece yars mest, kendinden gemi
bir halde habersizce geldi, ieri girdi.

Ey ak; kanm imisin; sabrm, kararm almsn! Senin gecenin, gndznn ftnesinden ben, seher vakti gibi
gizlenmiim!

Ey ak! Ben, latf bir hale gelsem de can gibi olsam, candan nasl gizlenebilirim? Hatta, yokluk alemine yuvarlanp
gitsem, o aleme bile bakar, beni grrsn!

Ey her yoklukta varlklara sandk kesilen; ey yoklukta varla kap aar Sen, bizi yarattn vakit yokluktan
getirmedin mi?

Varlk seninle ho; senin mestin! Yokluun kula da senin elinde, varln kula da; ikisi de senin kulun, ikisi de
senin yarattn ey! kisi de senin hkmn kabul etmiler, "Bastne!" demiler!

"Ben sen oldum; sen de ben oldun! Ben ten oldum; sen de can oldun! yle bir hale geldik ki bundan sonra hi kimse;
'Sen ayrsn, ben ayrym!' diyemez!"

Kk yk; aklly deli et, akln elinden al! 0 ak arabn akllya da, deliye de sun; her ikisi de zarardan da
kurtulsun, tehlikeden de!..

479. Sevgili ile bir konuma.

 Mfte'iln, Mfte'iln, Mfte'ilat

(c. II, 1022)

Dn, seher vaktinde sevgili bana dedi ki: "Kendinden gemisin; hi bir eyden haberin yok! Bu hal ne zamana
kadar srecek?

Benim yzmn gzelliine gl bile haset ederken sen, bir dikene gnl vermisin, cierini yaralamsn, kanlar
iinde kalmsn!"

"Ey uzun boyunun karsnda selvinin utanarak kk bir fidan haline geldii gzel varlk; ey yznn nurunu grp
gnein bile karard sevgili!" dedim.

Sevgili bana dedi ki: "Senin cann da, gnln de benim! Neden arp kalmsn? Sus; nefes bile alma! Gm renkli
gsme ban koy; ala, inle!"

Ona dedim ki: "Sen, benim gnlmden de, canmdan da huzur*ve karar aldn! Bylece, benim ne huzurum kald, ne
kararm!" Bunu duyunca dedi ki:

"Sen, benim denizimin bir damlassn; daha fazla ne sylenip duruyorsun? Hemen denize dal da, sedef gibi cann
incilerle dolsun!"

480. Sevgilim; beni insafsz ayrla terk etme!

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. II, 1041)

Sevgilim! Beni byle dostsuz brakma; benden uzaa gitme; beni yalnz brakma!

Benim zavall canm, insafn bulunmad bir yerde insaf dilenmeye geldi; beni, insafsz ayrla brakma!

Sen hekimsin; belki zamann sa'ssn! Gitme; bizi byle hasta brakma!

Sen bana; "Maara dostumsun!" dedin; beni maarada byle yalnz bama brakma!

Sana, bir gece ayrlk ok az bir ey grnr ama, o ayrl bir de sen bana sor da, benim iin ok uzun olan ayrla
brakma.

"Fuzul merhumun u beyti de bu konuyu terennm eder:

"eb-i yelday miineccimle muvakkt ne bilir

Mbtela-y gama sor kim geceler ka sa'at!"

(En uzun gecenin ka saat olduunu, yldz bilgisi ile uraan, mneccim ile vakitleri belirleyen (muvakkit) bilmez; sen
onu, geceleri uyuyamayan gaml kederli insanlara sor!)

Az da olsa, gnlme ate drme; az da olsa, onu nemsiz sayma; beni brakma!

Nefsim, bitti gitti. Fakat, beni bir kerre daha dinle; beni bu sefer brakma!

481. Neden yaratana deil de onun yarattna gnl veriyorsun?

Meful, Mefa'l, Mefa'l, Fe'uln

(c. II, 1036)

Ey mitle, korku ile dnya mal zerinde titreyip duran kii! Biraz da sana bu mallar, bu nimetleri vereni, sana
bak, gr balayan dn, ona bak!

Ey isteyen, ey ak! Sana bu istei vereni dn; eseri yaratan gr! Neden yaratana deil de, onun yaratt esere
gnl veriyorsun?

Etrafnda bulunanlarla didimeye, savamaya ekip gtren, yahut da sana huzur iinde, bar halinde yaama
duygusunu verene bak! 0 bazen seni dostlarla, halkla grmeye sevkeder. Bazen de seni ycelere doru yolculua
drr.

0, hep sana bakp durmada!.. Halbuki senin gzn sada solda! 0 sana, dilsiz dudaksz sz sylemede; sense,
kulan dnya masalna vermisin!

Hayatta duyduun strap, keder ilerini beden kzne saplayan o; kzn akl ise hep hayhuyda! Hz. sa yol
arkada olmu ama, eekinin bundan haberi yok; o, hep eeini kollamada!

Her kz, her eek srtndan, sarsndan modullanr; sen ise pimanlk iini gsnden, gnlnden yiyorsun!

Dnyada sana saplanan bela, felaket ilerini senin sarlam gnln anlamasa da, onun as, cehennemde seni o
ilerle kebap eder!

482. Aklarn hali.

Mstef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln

 (c. II, 1018)

Haydi gnl gz; can gzn a da, aklara dikkatle bak! Onlar, gnl gibi kark duygularla, kark dncelerle
alt st olmu, can gibi basz ayaksz kalm kiilerdir!

Hepsi de bir ey kazanamadan alp abalamada; hepsi de tencere gibi kaynap comadalar! Hepsi de riyadan,
gsteriten uzak, perdesiz rtsz! Hepsinin de gnl Hakk'n hkmne kar siper olmu da, ne gelirse, canla bala
ikayet etmeden kabul etmedeler!

Onlarn gnlleri glden de, baheden de daha neeli; hatta onlar, selviden bile daha da hr boy atmlar! Onlar,
akldan da, fikirden de stnler; onlar, ab- hayattan bile temizdirler!

Onlar, lo bir yere den gnein ndaki zerreler gibi havada titrer dururlar; onlara gnein kaftan olmutur!
Onlar, balktan yaratlmlar, bala ayak basmlar ama, gnln tam iinden bagstermilerdir!

Onlar, kan denizlerinin dalgalar stnden, yani dnya hayatnn balarna getirdii eitli musibetlerden, belalardan
geip gitmilerdir! Ufak dalgalarndan, ufak kpklerinden eteklerine bir zerre bile bulamamtr da, tertemiz kalmlardr!

Onlar, gnl gibi dikenler iinde kalmlar ama, insanlara nee veren arap gibi hapistedirler! Onlar, balk iinde
kalm gnl gibidirler; onlar, gece iinde gizlenmi seher gibidirler!

Sen de, bir an iin olsun, onlarn canlarna arkada olunca, onlarn kadehlerinden onlarn arabn iince mest
olursun, ho bir hale gelirsin! Onlarn arab ile hayrdan da, erden de kurtulursun!

Olum; yeter, sus! Her ku, btn bir inciri yutabilir mi? Dudu kuunun yiyecei ekerdir; kargann yiyecei ise,
baka bir eydir!

483. Yeryznn cz'lerine bir bak; senin akna dmler de,

oynayp duruyorlar!

Mef'ul, Mefa'ln, Mef'l, Mefa'ln

(c. II, 1028)

Ey benim canm! Senin kendin cana yaknsn, tatlsn, bal gibisin! Szlerin de pek ho, pek gzel; sanki onlar da bir
baka eit bal! Ey ak; senin her an canda, gnlde bir baka iin gcn var!

Senin gzel yzn gren her canda, balar baheler meydana gelmektedir yeillikler glmsemededir! Kvrck
salarnn, her gnlde bir baka misk ya var!

Gkyznde dolaan ay, senin aknn yznden bazan zayflyor, inceliyor, bazan da bedir haline geliyor, dolunay
oluyor! Bylece akn, aya bile yzlerce dertler, hastalklar vermektedir!

Senin bahar mevsimin de, balara bahelere ayrca ltuflar, keremler balamaktadr ama, gnl yine de
ayrlktaki yapraklar gibi titremede; "Sonbahar gelince herey altst olur!" diye korkmadadr!

Senin kapnn toprandan olmayan her srme, her ila gnl gzne bir baka hastalk verir, bir baka dert getirir!

Yeryznn cz'lerine bir bak; senin akna dmler de oynap durmadalar! Bir ksm oynamay brakp oturunca,
yerine baka zerreler gelip oynamaya balarlar!

Yeryznde cana ycelik de aktan gelmede, nur da aktan gelmededir! Yeraltnda bedene tohum gibi bitme,
bakaldrma yine ondan gelmededir!

Ne zamana kadar surete, harfe, sze brnm gazeller syleyip duracaksn? Sen, candan harfsiz, suretsiz, szsz
bir baka gnl gazeli duy!

484. Dnceyi, endieyi brak!

Mef'ul, Fa'ilat, Mefa'il, Fa'iln

(c. 111, 1122)

Dnceyi, kuruntuyu brak; onlara gnlnde yer verme! nk sen, plak bir kii gibisin; dnce de zemheri
souu gibidir; zemheriden kendini koru!

Mihnetten, skntdan, ztraptan kurtulma dncesine kaplmsn! Bunlardan iin sarldn dnce, mihnetin,
ztrabn kaynadr!

Sanat pazarnda dnce yoktur; oras, dncenin darsndadr; bunu byle bil! 0 havaya kaplan, onun maskaras
olan eserleri seyret, endieden kurtul da, iinde huzuru bul!

Binlerce ku, yokluk aleminden uup gelir; u binlerce ok da, bir tek yaydan frlar gider!

Nutfeden, erlik tohumundan gl kuvvetli bir er yaratan Allah, uyuyana, uykusunda uup gidecek bir yol aar!

"u hayale kaplanlar yola dsnler, acele etsinler!" diye her an yoklukta bir ekil gsterir!

Mademki bana; "Sus!" dedi, emre uymam gerek! te ben de susuyorum! 0 emir sahibi, bir gn bunu kendisi aklar!
 485. Sen ak grmediysen, bari onun yapt ileri, gleri seyret!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1101)

Sevgilinin yumuak yzne, yumuack yanana bak; gzlerini a da, onun baklar ile insana kadehsiz arap
sunan gzlerini seyret!

0 ok kymetli akik dudaklar glnce, gnllerin ona tutulduunu gr!

Sarholuktan bakaldr, uyan; uyan da, onun uyank bahtnn gcne, kuvvetine yapt ilere bak!

Ucu buca olmayan gnl bahesine gir; gir de, o bahenin saysz tatl meyvelerini seyret!

0 bahenin oynayp duran yemyeil dallarna bak; etrafna ho kokular yayan dikensiz gllerini seyret!

Daha ne zamana kadar dnya naklarn, dnya gzellerini ve gzelliklerini dnya gl bahelerinde seyre
dalacaksn? Dn de, onun srlarn, hikmetlerini dn! Kara topraktan bakaldrp kan eitli meyve aalarndaki
meyvelere o tad, o kokuyu, o rengi, o gzellii kim verdi? Yeraltnda gllere, ieklere o gzel kokuyu kim alad? 0 gzel
renkler hangi ressamn frasndan kt?

Hayvanlann ve bitkilerin tabiatlarndaki agzll gr de, ondan sonra onlarn tokgzllklerini, bol bol nimet
verilerini seyret

"Hayvanlar olsun, bitkiler olsun kendi soylarnn devam iin hrsla alrlar, mahsul verirler. Bu d grn, btn
varlklar, btn kainat insan iin yaratlm; "Sen olmasaydn yaratmazdm!" srr tecelli etmitir. Mesela, u tavuklarn
yeme kar gsterdikleri hrs dn; bir sene zarfnda yumurtladklar yumurtalar say! Onlar, ka yumurta zerinde
yatarak civciv karacaklard? Arta kalan yumurtalar ne olacak? Arlar, hrsla kovanlarn balla doldururlar. Yaptklar baln
ancak onda birini kendileri yiyeceklerdir; st taraf kim iin ? Bir elma aacnda yzlerce elma var. Bunlar, kendi nesilleri
iin bolca meyve verdiler ama, elmalarda bulunan ekirdeklerin her birinin iinde bir elma aac gizli. Bylece, bir elma ka
aaca gebedir; st taraf ne olacak?"

Hrs da, tokluk da akn iidir, sanatdr! Sen ak grmediysen, bari onun yapt ileri gleri seyret!

Renkten renge giren ak grmediysen, ona gnl verip alayan, inleyen an yznn rengine bak!

486. Dnya, binlerce yllardan beri insanlara birbirlerinden miras kalmtr!

Mef'ul, Fa'ilat, Mefa'l, Fa'ilat

(c. III, 1119)

Yalnz kaldn iin zlme! u kadarn bil ki; dnyada hi kimse kimsesiz kalmaz! Birisi ile uyuamazsan,
anlaamazsan, onun yerine Allah bir bakasn senin karna karr!

Ben bu evden gidersem, evi boaltrsam, benim gibi bir bakas, yahut da benden beteri kar gelir!

Dnya, binlerce yllardan beri insanlara birbirlerinden miras kalmtr; baba toprak altna gidince, oul baba yerine
geer!

Yalnz insanlar deil, hayvanlar da byle! Byle olmasayd, dnyada bir tek canl varlk gremezdin!

Gne, geceleyin gkyz damndan ekilip gidince, gnein yerini yldzlar, yahut ay alr!

nsan bir hneri, bir sanat braknca, tabiat gerei, bir baka ile, bir baka sanatla oyalanmaya koyulur!

nk, herkesin gnlne bir memur tayin edilmitir! Bu memur, onlar isiz gsz, sefersiz brakmaz!

487. lkbahar, bir dost elisi olarak telerden kageldi!

Mef'ul, Fa'ilat,Mefu'l, Fa'ilat

(c. III,1121)

Neeli ilkbahar, dost elisi olarak telerden kageldi! Dosttan gelen bu eli, bizi ok sevindirdi; yerimizde
duramyoruz; kararszz, mestiz, az, mahmuruz!

Ey gz, ey gnl era! Siz de, hasret kaldnz emen gzellerini, yeillik dilberlerini artk beklemeyiniz; onlarn
hepsi de geldiler! Haydi; onlar grmek iin baheye kn!

*knz; bahelere, ayrlklara, emenliklere gayb aleminden tanmadnz garip kii'ler geldiler, kondular; gelenleri
karlamak, onlara; "Hogeldiniz!" demek, hatrlarn sormak adettir!

Grmyor musunuz ? Gl, telerden kokular getirdi, gzel renkler getirdi; bahede geliini kutlamak istiyor! Diken,
beraber yaayaca gler yzl efendisinin yzn seyretmek iin sslendi, gzelleti!

Ey selvi aac! Kulak ver de dinle ki; susen, seni vmek, senin boyunu posunu anlatmak iin rmak kysna gitti;
orada batan ayaa kadar dil kesildi!
 Gonca, dm dm olmu bir halde gl fidannda sallanp duruyor ama, senin ltfun dmleri zer de,
goncalardan ho kokulu, gzel renkli gller alr! Zaten senin ltfun, ihsann topraa akseder de, o toprakta eit eit,
renk renk iekler biter; sonra, o iekleri yine geldikleri yere saar, dker!

Sanki kyamet koptu da, geen sene aralk aynda ryp gidenler, ocak aynda donanlar, lp gidenler kutlu
ilkbahar gelince dirildiler, topraktan ba kardlar!

lm tohum dirildi, tekrar hayata kavutu! Bylece, u kara topran gizledii sr, imdi meydana kt, kendini
gsterdi!

Meyveli dallar, telerden canllara yararl armaanlar getirdikleri iin nee ile nazlanmadadalar! Meyvesi olmayan
kkler, eli bo geldikleri iin utandlar da, yapraklarn arkasna gizlendiler!

Madde aleminde byle olduu gibi, mana aleminde de can aalar byle olur! yi aa, verimli aa belli olur,
meydana kar, manev meyveler verir; kt aa da, verimsiz, bahtsz, zavall bir halde kalr!

488. Halnn tozlar silkerek, sopa ile vurarak karlabilir;

insann iinde de manev tozlar vardr!

Mefa'ln, Fe'ilatn, Mefa-ln, Fa'ln

(c.IIl, 1139)

Mademki sevgili seni gaml kederli grmek istiyor, artk nee arama! Ey aziz av; sen, ak arslannn iki penesi
arasndasn!

Eer sevgili senin bana glsuyu dkerse, sen, o glsuyunu Tatar diyarnn miski olarak kabul et!

Senin iinde gizli bir dman var! 0 korkun dman, o nefis kpeini cefadan, straptan baka hi bir ey
defedemez, iinden karamaz!

Birisi keeye, halya sopa ile vurup durursa, o sopalar keeyi, haly dvmek iin deil, tozlarn karmak iindir!

Senin iinde varlktan, benlikten tozlar var; o tozlar, halnn tozlar gibi silkmekle birden bire gemez!

Bir bela gelince, bir derde, bir ztraba dnce bana gelen zahmetlere katlannca, gah uyurken, kah uyankken o
keder tozlar sen farkna varmadan azar azar uar giderler!

Sen uyumak istemesen, uykudan kasan uyku seni yakalar da uyutursa, sevgilinin cefasn, o iyi iler baaran
devasnn zahirde yanl grnen ilerini ryada grrsn!

Tahtay yontmak, onu mahvetmek iin deildir; doramacnn, marangozun gnlndeki istee uydurmak iindir!

Bu yzdendir ki, Allah yolundaki erlerin hepsi de hayrdr; onun hayr oluu, gzellii, sonunda meydana kar,
grlr!

Grmez misin; tabak, posta pislikler srer durur; binlerce defa bu ii tekrarlar!

Maksad da, derideki gizli illetin kmasdr! Derinin, azdan oktan haberi bile yoktur ama, taban istedii, derinin
temizlenmesidir!

489. Hakk'n dergahna yol bulan, ancak grtr!

Mifte'iln, Mfte'iln, Fa'ilat

(c.III, 1169)

Gnahlardan arnm, tertemiz, gzel grnl biri var mdr ki, u kirli yeryznden ban kaldrsn da, gkyzne,
ycelere baksn?

Toprak ve su ile yaplan balktan temizlenmi biri var mdr ki, asl olan denizi seyretsin!

Yahut da Kaf dann beline ayak bassn da zmrdankann kanadn grsn?

Nazar, bak gne yznden mest olunca, bak da elsiz ayaksz bir hale gelir, gr de!

Ak yznden yardm grm biri var mdr ki, hep oraya baksn, orasn seyretsin?

Su, ancak su ile temizlenir, saf bir hale gelir; gr de grle dzene girer, gr elde eder!

Batan baa gr ol! nk, Hakk'n dergahna yol bulan ancak grtr!

490. Benim canm, kard feryatlarla tanbura dnd!

Mfte'iln, Mfte'iln, Fa'ilat

(c. III, 1168)

Can, ak meyhanesinde balanm kalm; mr de baka mevsim istemiyor; hep bahar yayor! Dikkat et de anla
ki, mr, bu eit yaayla!
 Ey canm, ey cihanm; benim canmn elinden tutunuz! Ey cihann gz; benim szlerime kulak tut!

Gn hayali geldi, nme durdu! Ban balamt, yorgundu; hasta gibi idi!

Elimi tuttu, kendi bana koydu! "Dostun gam ile perianm; bana yardm edin!" demek istedi!

Benim bamn ars ne safradan, ne de hararetten; bam ak arabndan mahmur olmu!

Ey tatll ile gnlm avlayan gzel! Bunlarn hepsi de cilve; onun istedii ancak sensin! Gnlm, sadece sana
hayrandr, sana aktr!

Benim canm, kard feryatlarla, yedii darbelerle tanbura dnd! Gnlmn halini, tanburun tellerinden kan
feryatlardan anla!

491. Hakk'n sevgili kuluna hitab:

"Senin, mezarnda en yakn dostun, candan arkadan benim!"

Mefa'ln, Fe'ilatn, Mefa'ln, Fa'ln

(c. III, 1145)

Bana bak, bana dikkat et ki, senin, mezarnda en yakn dostun, candan arkadan benim! Dkkandan, evden, btn
seni sevenlerden ayrldn zaman seni, ben karladm; yapayalnz kaldn vakit, seninle ben der kalkarm!

Mezarda, benim selamm duyarsn! Haberin olsun; zaten hi bir vakit benden ayr dmedin, gzme grnmez
olmadn ki!

Senin iinde, glge varln tesinde akl gibi, dnce gibi daima seninle beraberim; zevk aldn, neelendiin,
skntlara dtn, bunaldn zamanlarda da senin iindeyim; senden ayr deilim!

Ask mahmurluu, armaan olarak sana mezarda manev araplar sunar, gzel getirir; seni karanlkta brakmaz,
mum uyandrr! Pis kokulan gidermek iin buhur yakar, kebap verir. meze hazrlar! Kendi gznle bak ki, hata etmeyesin!
unu anla ki, gren de, grnen de hep O'dur!

Hangi tarafa bakarsan bak, hep beni grrsn! Hatta ister kendine bak, ister birbirleri ile savaanlarn kard
grltlere, ister yeryznde karnca gibi kaynaan insan kalabalna bak; hep beni grrsn!

Ben, grnte insanm fakat, sakn ha sakn benim bu bedenime, bu glge varlma bakarak yanlma! nk bu
glge varln tesinde bulunan ruh, ok gzeldir, ok latiftir! Beden gibi ryecek, gelip geecek deildir; sonsuzdur! Ak
ise serttir, pek kskantr!

492. Mademki Hz. Yusuf'a ak deilsin, git, Zleyha'nn gamn ek!

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. II, 1023)

arap ieceksen, bari bizim dilberimizin elinden al, i; gzel yzl, gzellii ile alemleri yakp yandran sevgilimizin
elinden i!..

Mecnun gibi sevgiye engel olan akl perdesini yrtmak istiyorsan, cesur ak bul da, onun elinden kadehsiz verilen
mekanszlk arabn al, i!..

Eer iinde bir sknt varsa, gnln daralm ise, betin benzin solmusa, onun gl bahesine git, orada otur;
mahmur isen, onun sekin mana arabn i!

Bayezid-i Bistam, Maruf- Kerh hazretleri gibi Hakk dostlar elde etmek istiyorsan, gnahlarla dolu olan u dnyada
zm arab ime de, o yce aleme telere git de, orada mana arab i!..

Yr; bir iin varsa, git, iinin bana ge! Mademki Hz. Yusufa ak deilsin. git, Zleyha'nn gamn ye!..

493. Sevgilim; bana can da, gnl de sana kurban etmek iin verildi!

Mefa'ln, Meffl'ln, Fe'uln

(c. II, 1042)

Eer sen benden incinirsen, ben, kendi canmdan incinirim, bkarm, usanrm!

Ey her eyi gzel olan sevgili; bana can da, gnl de sana kurban etmek iin verildi!

Sen, gnlnn incindiini sylemiyorsun; ama ben, o incinii canmn iinden duyuyorum!

Benim baharm geer gider, gnlmdeki gl bahesi de dikenlerle dolarsa, ben, bunu nasl olur da bilmem?

* Senin yolunda toprak olmayan beden, ylanc sepeti olsun; senin yolunda toprak olmayan can da, ylan kesilsin!

494. Bu yasemenlik Allah'n bandandr!

Mef'ul, Mefa'iln, Fe'ln

 (c. II, 1049)

Bir kere deil, yz kere syledim; "Hiddete, fkeye kaplma, kimse ile kavgaya girime!" dedim.

Vefa ve sevgi engine mzrab vurursan, uslne gre vur!

Sen, pek iyi bilirsin ki, sert mzrab vurunca tel gever!

Uyuma da, sen bize arap sun! Biz mest olduk, harap bir halde uykuya daldk, fakat fitne uyumam, uyank! Bu,
ho bir hal deildir!

Ben, kurnaz adam deilim; durmadan sylyorum, sana t veriyorum!

Sevgilinin mahmur gzleri ise, benim bu tlerime glp duruyor!

Onun gzel gzleri benimle alay ederek diyor ki: "Ne gzel sylyorsun; haydi, bir daha syle!..

rtl, kapal tlerini dinlemez, iime sindirmez isem, senden daha beter olurum!

Sus; ktan korkma! Bu yasemenlik Allah'n bandandr, Allah'n bahesindendir!

495. Sen, ezeldeki asla bak; halen ulatn, iinde bulunduun fer'e bakma!

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'ln

(c. II, 1044)

Sen, sakye bak; onun verdii arapla mest olmu kiiye bakma; Hz. Yusufun yzne bak; onun gzelliini gr!
Yoksa, bu gzellie hayran olarak Msrl kadnlarn kestikleri ellere

Ey beden oltasna dm can bal! Sen, avcya bak; oltaya bakma!..

Balangta. ezelde hep bir asldk; sen, o asla bak? imdi ulatn ve hala iinde bulunduun fer'e bakma!..

Ezeldeki usuz bucaksz gl bahesini hayal et de, ona bak! imdi ayan; yaralayan u dikene bakma!..

Elinden kaan kargaya bakma; sana mutluluk glgesi dren devlet kuuna bak!..

Selvi gibi, baak gibi ban kaldr, ycelere, telere bak; meneke gibi aalara, u kirli dnyaya bakma!..

Mademki ab- hayat Allah'n lutfu ile senin derenden, rmandan akmaya balad, artk kpe, testiye krlsa bile
bakma!..

Sana varl balayann, mestlii verenin evresinde dola! Yok olan, sende bulunmayan eyler iin alama,
inleme; sende bulunan, var olan eye de sevinme, onlara bakma!

Kt duygulardan, nefsan isteklerden kurtulmulara bak; onlar ycelere, telere komadalar! Gnahlarla
kirlenenlere, dibe ken tortulara bakma!..

Kutsal suretlerle dolu olan dnyaya bak; yolunu balayan, fan olan ekle, surete bakma!..

Tuzandan kurtulan baykua bakma; ak tuzandaki kulara bak!..

Pusuya yatm, senden daha iyi sz syleyen biri var; o, imdi susmakta ama, sen onun susmasna bakma!..

496. Allah'm benim adm "arap enlerin Klesi" koy;

ben, baka ad istemiyorum!

Mefa'ln, Mefa-fln, Fe'ln

(c. 11, 1045)

* Ey sak! Her zamanki sunduun kadehle deil, baka bir kadehle bana arap sun da, canma bir baka rahatlk, bir
baka huzur ver!

Bugn beni gr; yoksa, cann hakk iin olsun, baka gnleri beklemeye sabrm yok!

Bana bir zerrecik olsun merhametin varsa, acyorsan, grmemizi bir baka zamana brakma!..

Beni kurtar; kurtar, kurtar ki, ben ok fena halde baka trl bir tuzaa dtm!

Beni dncenin, endienin eline brakma! nk dnce de, insann kann bir baka trl ierden emer durur!

Saki! 0 ham arab sunmaz isen, yzlerce ham dnce, yzlerce ham hayal bana zahmet verir!

Borcum varsa da, bu eski hrkay rehin olarak al ve bor olarak bir baka kadeh ver!

Allahm! Benim adm; "arap enlerin Klesi" koy; ben, baka ad istemiyorum!

497. Gzelliinin gc ile akln elini ayan baladn da, akl hi bir i yapamaz oldu!

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

 (c. II, 1048)

Ey srlar sahibi, efendiler efendisi! Ey nurlar gneinin gnei olan aziz varlk!

Ay yzller senin gzelliinin ak ile oyuna dalmlar da, gkyz gibi dnp duruyorlar.

Gzelliinin gc ile akln elini, ayan baladn da akl hi bir ey yapamaz oldu.

Aknn ateinden ab- hayat fkrmada. Ey dost onun suyu mu gzeldir, atei mi?

0 ateten gl baheleri bitmitir. 0 gl baheleri yznden de dnyalar dolusu gzeller feryad etmekteler.

Onlarn feryad, her an ter taze olan, solmak nedir bilmeyen Hakk'n bahelerinin glleri iindir. Dnya bahelerinin
pek az mrl olan glleri iin deildir.

Biz onun akna layk olmadmz iin, ak bizden utanrsa da hi kimse onun akn gizleyemez.

Onun ayrl atele dolu bir maara gibidir. Acaba bu maaradan bam karacam bir gn gelecek mi?

Onun inkarndan gnl gzleri perdelenmededir. 0 sevgilinin iinde sakn inkara kalkma!

Garaz ve hased perdesi olmasayd, kardeleri Yusufun yzn bir kurt gibi grmezlerdi.

Hasetler, garazlar insandan, insann canndan doar. Bu yzden sen insan eklini brak da melek ol!

Garaz tohumlan nefsin gdasdr. nsan iine o tohumlar ekerse aresiz biterler.

kz, elbette blbl gibi temez. Uyank olan akl da mest olmann, kendinden gemenin zevkini bilemez.

Ne kurttan Yusuf(a.s.)'n gzel yzndeki ltuflar doar, ne de tavus kuu ylan yumurtas yumurtlar.

"Yann, br gn" diye diye u yan kesici nefis, mrleri arr durur.

Zavall insan, senin btn mrn ancak bugnk yaadn mrdr, baka gn deil! Geip giden dn, gelecek
olan yarn dnme! Bugnn iyi kullan, dn ve insan vazifelerini bugn yap, yarna brakma, akln bana al da hileci
nefsin vadesine inanma!

Benlikten, varlktan kemerini z, bunlardan kendini kurtar da, hizmet kemerini kuan, sana yabanc olan nefsten
uzakla!

Namaz klarken yzn Bulgar gzeline evirirsen bu namaz kabul edilmez.

Misk istiyorsan tatar ceylannn otlad ovaya gel!

Gklerdeki, yerlerdeki eserlerde grlen deimeyi, halden hale girmeyi grmyor musun? Sen de ibadetle, insan
vazife ile kendini yenile! Bugnn dnk gnnden daha iyi olsun!

Gam yiyenden de bir fayda grmeyecek hale geldikten, toprak olup gittikten sonra, senin gzel, paha biilmez
cevherini kim bilecek?

Kendi nefsinin eeine hizmeti olursan, ermilerin halkasnda elbette sana yer vermezler, seni aalarda brakrlar.

498. Bu evde hasta iki ak var: Hastalardan birisi benim,

birisi de benim hasta gnlm.

Mefa'ln, Mefa'ln.Fe'uln

(c. II, 1038)

Ey gzellerin ay! Bir kere daha do, bir kere daha gzlerimizi nurlandr! nk senin gibi gzel baka bir sevgili
olamaz.

Dnyada benim, senin gzel yzn seyretmekten baka bir iim olmasn!

Yznn gnei dounca, onun iinde titreyerek, o coan her zerre senin esiz gzelliini anlatr durur.

Bu evde hasta iki ak var: Hastalardan birisi benim, birisi de hasta gnlm. Allah'm, sen acdn, her ikisine de
salk verdin. Fakat bu salk baka trl lir sala benziyor.

499. Toprak mest olmu, yerlere serilmitir. Ayak altnda inenmektedir.

Mef'ul, Mefa'ln, Fa'uln

(c. II, 1055)

Kardeim incir satan bir kiiye, incir satmaktan daha iyi bir i yoktur.

Biz mest olarak yayoruz. Mest olarak lrz. Maherde de mest olarak koa koa gideriz.

lsek de toprak olsak da kullarn besleyen, btn yarattklarna lutuflarda, ihsanlarda bulunan mana saksi bizimle
beraberdir.
 Ayak altnda inenen topra hor grme! Onun yaratt toprak gzellesin, ho olsun! nk o da aktr. Topran
topra da can arab ile yorulmutur.

0 toprak iekler yetitirir, gller bitirir. Biz burada da mestiz, orada da mestiz diye sylenir.

nsan mest olunca daha da gzelleir, fakat toprak insandan da daha fazla mest olmu, yerlere serilmitir. Ayak
altnda inenmektedir.

te sen de mest olunca toprak kesilirsin, yerlere denirsin. Hayat gemisinin kaptan artk demir alr, telere
yolculuk balar.

* Byle mest olup yerlere denmek, ayak altnda inenmek nasl olur da gzel olmaz? Aklnn iki gzn a da bak,
hakkati gr!

500. Kt huy nasl gzelleir?

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. II, 1073)

Benim kt huyum var, sen beni mazur tut, ho gr! Sevgilim senin gzel yzn olmadka, benim bu kt huyum
nasl gzelleir?

Sen olmaynca, ben k mevsimi gibi souk bir hal alyorum. Halk benden holanmyor, benim yzmden azaba
giriyor, fakat seninle beraber olunca ho bir hal alyorum. Gllk glistanlk kesiliyorum, huyum bahar huyuna dnyor.

Sensiz olunca aklm bamda deil, mellm, yaaytan usanm, bezmi bir hale geliyorum. Ne sylesem ters
dyor, kt oluyor. 0 zaman ben akldan utanyorum, akl da senin yznn nurundan utanyor.

Bozulmu, kokmu bir suyun kullanlr bir hale gelmesi iin ne yapmal? Onun tekrar rmaa karmas lazmdr. Kt
huyumun dzelmesi, gzellemesi aresi nedir; tekrar sevgilinin yzn grmektir.

Can suyunu bu beden girdabnda hapsedilmi gryorum da, hakkat denizine yol aaym diye topra kazyorum.

Senin mitsiz zavalllara gizli olarak sunduun bir arabn mevcut olduunu sezdikleri iin mitsizlerin hasretle
feryad gklere ykseliyor.

0 isterse seni kucaklasn, barna bassn, isterse seni istemesin, bir kenara ekilsin. Ey gnl! Sen mmkn olduka
gzn sevgiliden ayrma!

501. Gam ve nee

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn,

(c. II, 1078)

Ne mutlu sana, bu dnyada gnlne telerden haberler geliyor. Ne mutlu sana ki iinde manev zevkler, tatl
duygular duyuyorsun.

Gam neenin glgesidir. Gam neeyi kovalar. Onun arkasndan koar durur. Akln bana al da kahkahalarla glmeyi,
fazla neeli olmay brak! nk nee ile gam birbirinden hi aynlmazlar.

"Fazla gldnz zaman gzyalarnn dklmesinin sebebi, gam ile neenin daima beraber olduklarn anlatmak
iindir. Peygamber kahkaha atmazd, ama daima tebessm ederdi.
Bir ranl air:

"Bu dnyada bizim neemiz nedir? Neye benzer? Kasap dkkannda kuzunun oynamasna!"

Gam neenin arkasnda kotuu gibi, gece de gndzn peinde koar. Gndz grnce bil ki karanlk geceden
kurtulmaya imkan yoktur.

Sen gamn peinde kotuka, nee de senin peinde koar, fakat sen neenin arkasnda koarsan yol kavanda
gam nne kar, yolunu keser.

nsanda anlay da kalmasn vehim de! Gzel de yok olsun, irkin de! Kuru da kalmasn ya da! te bu yzden bizi
ekip smren "zaman timsahn" d n, ona gre davran!

502. Hayalinin sevdasna kapldk da hayale dndk.

Sevgilim ya seninle buluursak ne hale geliriz?

Fa'uln, Fa'ilatn, Fa'uln, Fa'ilatn

(c. 11, 1034)

Sevgilim yapma, sevgilim etme! Ey pek kurnaz ay yzlm gitme! Ne olur bir kerecik olsun grnce insann ii alan
uurlu yzn rtme!
 Sen Allah'n bir deryassn. Btn halk, btn yarattklarn balklar gibi o deryann iindeler. Onlar kendinden
mahrum edersen, onlar karaya atarsan hepsi birden lr giderler.

Senin akndan deli olmu gnle; "Yarn grrz!" diye vaadde bulunma! Senin yarn deyiinden tr kan
feryadlar gkleri at.

Senin elinde olunca kendimizden geeriz de bamz ayamzdan ayrdedemeyiz. Senin mestin olunca da, ba da
der, sark da!

Senin lutuflarn, ihsanlarn peindir, ikayet edilemez, ama ayarn, sevgimizi ekemeyenlerin gnllerini ho etmek
iin ikayet etmi gibi grnrz.

Ak bana; "Ey hoca ne istiyorsun?" diye sordu. Ona; "Mahmurun ba meyhanenin kapsndan baka nereyi ister?"
dedim.

Ey ak benim btn ayplarm, kusurlarm grdn halde yine beni satn aldn. Bu ne kusurlu, aypl meta, bu ne
kusur grmeyen ltuf sahibi bir alc?

Padiahlarn hepsi de altn balarlar. Halbuki sen yle bir padiahlar padiahsn ki, "can" balarsn. Senelerce
nce lm, rm l bile senin yznden dirilir, mezardan ba karr.

Sevgilinin ak gnlmde ne elem brakr, ne de keder! Kskansa da can yolumu kesse, ben candan bile bkarm.

Sevgilinin bulutundan yamur yanca kumlarda bile yaseminler biter. Gnei parlaynca her yer gllk glistanlk
kesilir.

Sevgilim biz senin hayalinin sevdasna kapldk da hayale dndk. Ya seninle buluursak ne hale geliriz, kim bilir ne
oluruz?

Hepimiz de meyhanede ieleri krdk, ayaklarmz paraland, tabanlarmz kesildi, btn arkadalar mest, hepimiz
mestiz. Sen dz yoldan baka bir yola sapma!

503. Arif kii dnya nimetlerine doymutur da,

gkyz nimetine gnl vermitir.

Mef'ul, Mefa'l, Mefa'l, Fe'uln

(c. II, 1035)

Ey altn sevdasna kaplan! Ey dnya nimetlerine ak olarak alayp inleyen zavall! lm gelmeyecek, kapy
almayacak m sanyorsun?

Dn ki sen say ile verilen nefeslerini bitirmek zeresin. Ein ise bir baka koca dncesinde...

Akln bana al da ecel gelip kapy almadan nce, Hakk'n emirlerine uy! Dn ve insan vazifelerini yerine getir!

Adam olmaktan maksat, bak ve gr sahibi olmaktr. Ey anlaya, gre, baka durmadan yap duran ilah
rahmet!

Ey nuru gnee de, aya da bol bol vuran esiz varlk! Sen bizim gzmze, grmze gnete de, ayda da
bulunmayan baka bir nur ver!

Arif kiinin hatr dnya nimetlerine doymutur da baka bir nimete, gkyz nimetine gnl vermitir. 0 baka bir
eye ak olmutur.

*Arif kii unu anlamtr ki, sen olmadktan sonra, dnyann suyunu ise, onun susuzluu gitmez.

*Sen dnyaya ak olmusun, onun nimetlerine kaplmsn. Bu yzden de btn gece uyumaktasn, alayp
inliyorsun. Hi olmazsa seher vakti uyan da Allah' zikret!

Geceleyin de, seher vakti de uyuyup kalmayanlar, gnn birinde anszn o hakkat hazinesine kavumulardr.

Hz. Musa btn geceleri nur arad da sonunda aacn tepesinde hi grlmemi acayip bir nur grd.

Hz. Yakup canla, gnlle gecenin karanlk salarn yurt edindi de sonunda olunun yanan, san pt.

Fakat maksat Hakk idi. Oul bahane idi. Hi bir peygamberin can bir insana ak olmaz.

0 Hz. Halil'in soyundandr. Batla meyletmez. Fan olan, batmaya mahkum olan ey onun gzne diken kesilir.

Ey can putu halini alan sevgili, gzel varlk! Sen bir resimden, bir kerpiten ibaretsin. Senin Hakk' inkar etmen
tatan yontulmu puta tapanlarn yolundan baka nedir?

Ey gzel gzleri nergisi irkin bulan dilber! Bir an iin olsun bana kulak ver, sana bir ey syleyeceim.

Ey gz; "Bana neden oldu, keke olmasayd!" gibi dncelere, kayglara kaplm kii! Ey dost! Sen u ana bak,
gelecei brak! Senin dostun sana pein verilendir.

Ben dudaklarm kapadm. Sana syleceimi gz yolu ile sylyorum. Sarholuu fan olan, gelip giden herey, baa
yktr, yk!

Hayr, hayr! Syleyemeyeceim. 0 gr kuudur, acayip bir kutur. 0 hayrlara konmaz.

 504. Hakk'n sevdii kuluna hitab: "Ben senin yanndaym, beni uzakta sanma!"

Mef'ul, Fa'ilat, Mefa'l, Fa'ilat

(c. II, 1053)

Senin yanndaym, beni uzak grme! Benim yanmdasn, benden ayrlma!

Mimardan, yani kendini yaratandan uzak den kiinin ii yolunda, uygun olur mu?

Benim gzmle neelenen gz parlar, keskinleir, teleri, gayb grr. Duyduu manev zevkden tr mahmurlar.

inde benim rzgarmn estii, sevgimin dolat gnlde, manev gller aar, nurlarla dolu gl bahesi olur.

Bensiz sana bir parmak bal verseler, o bir parmak baldr ama yzlerce ars vardr.

Bensiz seni bir ie, bir yere amir tayin etseler, binlerce memurdan beter hale gelirsin. Bir emir kulu olursun.

Halk, insanlar karnca gibidirler. Biz ise Sleyman'z. Sus, srl ol, gizlen.

505. Seninle beraber bulunmaynca, ben cenneti bile istemem.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. II, 1062)

Senin yzn grmedikten sonra, yzlerce dnya gzeli grmm ne nemi var? Senin szn olmadktan, senden
bahsedilmedikten sonra yaayn srrnn srrn duysam ne iime yarar?

*Seni ne Hz. Adem ryasnda grd, ne de onun neslinden gelenler, onun sovu sopu! Ben senin gzelliini kimlere
soraym? Btn insanlara teker teker sorsam bile bir anlatan kmaz.

Ey gzelliklerden bile gizli olan aziz varlk! Seninle beraber bulunmadktan sonra, ben cennette sonsuza kadar
hrilerle dost olmuum. Devlet bana yar olmu, ben bunlardan hi bir ey anlamam. Ben senden baka hi bir ey
istemem.

Yunus Emre Hz.leri de

"Cennet cennet dedikleri

Bir ka kkle bir ka hri
steyene ver onlar,
Bana seni gerek seni!" diye niyazda bulunmad m?

Ben her an senin ekerler gibi tatl fkeni grmedikten, ballar gibi ho nazn ekmedikten sonra, ben mana
padiahlarna bile nazlanmm, onlar bile nazm ekiyorlar, bunun ne faydas var?

Ayrlk bulutu senin ay gibi parlak olan yzn rttkten sonra o bulut yamur yerine gkten bama inciler,
mcevherler yadrsa, bunda benim ne karm olur?

Sarholara mum da, sevgili de senin nurlu yzndr. Senin yzn grmedikten sonra her taraf yz binlerce arap
kp ile dolmu olsa ne kar?

Sen yok iken Hzr senin yzn grrse, bana yazklar olsun! Fakat yzn grmezse o her an ab- hayat ise ne
faydas var?

irkin binlerce kocadan arta kalan byc kadn gibi olan u dnya, sana taht balam, baht balam, btn
alemin hazinelerini sana vermi,"ne kar? Bunlarn hepsi yok olup gitmeyecekler mi?

Ezelde sddklarn, gerek velilerin canlar senin yoluna dklm, salm, senin yzn grmedikten sonra
ayrlnla iki dnyada da en mazlum olan biri varsa, o da benim. yle farz et ki, zalim senin mazlumundan feryad ediyor.
Varsn etsin ne kar?

Ey Tebrizli ems! Ben senin kpeklerinden bahsetmesem de, dnyadaki arslanlar methetsem ayp olmaz m?

506. Can ocuu okulun da, hocalarn da hocas oldu.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. 11, 1065)

* Sevgilim, dudaklarnla ltuflarda bulundun. Bu ltuflarn sonsuza kadar levam etmesini dilerim. Sevgili zaten
batanbaa ltufdan ibaret; Allah'm sen onu sonsuza kadar yaat!

Ayn karanlk gecelere ok hakk gemitir. Ey gndzn gecenin Rabbi! sen onu daim kl!-

"Hz.Mevlana'nn rubalerinin birisinde yle bir msra var:

"Gecenin karanlna katland, ondan rkp kamad iin, Allah aya nurlar balad."

* Hakkat yolunda ilerleyen ruh, bir ok gzel menzillere, konaklara ulat. Alahm sen onu bu ho yolculuktan
ayrma!

Can ocuu, okulun da hocalarn da hocas oldu. Allahm sen bu ocuu o okuldan ayrma!
 Din ordusunun yolunu ems-i Tebrz aydnlatmadadr. Allah'm onun yolunu aydnlatt din ordusunu sonsuza kadar
yrt!

507. Bilmiyorum ki ben benden, kendimden kurtulup nerelere gideyim?

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. II, 1074)

Sevgili bir eye kzd da ac szler sylemeye balad. Bilmiyorum ki nereye kaaym? Yokluk aleminden "Haydi
kalkn" diye feryadlar gelmeye balad. Ben nerelere gideyim?

Kapda yz binlerce ule, alev, yzbinlerce meale var. Kapdaki kimdir, kapy kim alyor? Kapy alan benim,
bakas deil. Ben kendi kapm calyorum ama ben nerelere gideyim? Ben beni aryorum.

eriden "Kapdaki kimdir?" diyen de benim, kapdan gidip halkay alan da ben! Bilmiyorum ki ben, benden kurtulup
nerelere gideyim?

"Mesnevi'nin V. cildinin 668-670 numaral beyitleri ayn konuyu beyan buyurmaktadr:

'Yaadka, kanm damarlarmda dolatka, kendimden kayorum. nk insann kendinden kamas kolay deildir.
Bakasndan kaan, ondan kurtulunca rahatlar, bir yerde karar eder. Halbuki benim dmanm da benim, benden kaan da
ben! u halde kyamete kadar kamam gerek. nk kaarken kendimi de beraber gtryorum, kendimden nasl
kurtulabilirim ki?"

Kim beni iki grd ise, ikiye ayrlm sand ise kahrndan atlad, ikiye blnd. Eer ben iki deil bir isem, ben hem
suyum hem de ya, ben, birbiri ile anlaamayan, baramayan, bir bedende yaayan iki kiiyim.

Ben nasl bir olabilirim ki? Salarm binlerce karanlklar diyar. Fakat nasl iki olabilirim ki? Karanlk gecelerde
parlayp duran ay gibi meydandaym. Ben kendimi brakarak nerelere gidebilirim?

Sen beni bir kuma hrsz gibi ne zamana kadar evin etrafnda arayp duracaksn? Halbuki hrsz evin dnda deil
iinde, ve pencereden ban karmada. Ben nerelere kaaym bilmem ki?

Bu kafesin her deliinden bam karmadaym. Buluma yurduna doru kanat ap umadaym. Ben nerelere
gideyim?

Bedenim bu kafesin iinde sevdalara dt, yand, yakld, fakat bam her an bu kafesten darlarda bulunuyor. Ben
nerelere kaaym bilmem ki?

508. Aslnda sylediimiz szler bizim deildir. Bizim temizde bulunan,

bize o szleri syletiyor.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. II, 1077)

* Her gece kendi kendimi kucaklaynca, kendimde sevgilimin kokusunu bulurum.

* Dn ak bahesine gitmitim. Aklma onu grmek hevesi dt. Ona kar duyduum ar zlem, sevgi gnlmden
tat, gzlerimden cotu da gzya rma halinde akmaya balad.

* Gzyalar halinde akan sevgi rmann kysnda her glen gl, varlk, benlik dikeninden kurtulmu, solmaktan
eman bulmutu. Dalndan kesecek kltan kendini kurtarmt.

* ayrlkta bulunan her aa, her ot oynamaktayd, fakat benlik sevdasna kaplm deersiz kiilerin gzleri onlar
grmyordu.

* Anszn o selvi boylu gzelimiz bir taraftan kageldi. Onun gzellii karsnda bahe kendinden geti. Heyecana
kaplan nar el rpmaya balad.

Yz ate gibi, arap ate gibi, ak ate gibi, bunlarn de ho. Can bu ateler yznden alt st olmu, perian
olmu, feryadlar iinde; "Nerelere kaaym?" deyip duruyordu.

"eyh Galip hazretlerinin u beyti Mevlana'nn beytine ne kadar benziyor:

"Bana duzahdan ey meh dem vurur glzarlar sensiz

Draht ate, nihal ate, gl ate berk bar ate!"

Allah'n (vahdet=) birlik dnyasnda bu eit eit varlklarda sayya yer oktur. Say be duygu ile drt unsur
arasnda anlatlmas zor olan bu konular anlatmak iin meydana gelmi bir ey!

* Yz binlerce tatl elmalar teker teker saymay dnebilirsiniz. Onlarn hepsinin bir olmasn istiyorsan, onlarn
hepsini sk, suyunu kar!

* Grmyor musun? Yzbinlerce zm tanesi, birer yuvarlak kabuk perdesinin iinde gizlenmilerdir. Onlar ezilerek
kabuk perdeleri yrtld zaman padiahn arab olurlar.
 * Harfleri saymakszn gnlde beliren szlere dikkat et! Bu szler nereden meydana geliyor? Szlerin rengi yoktur,
fakat bu kainatta her eyi gzel, ho bir ekilde yaratan, her eyi akl almaz bir halde tertip edenden bir ekle brnp
gelir. Aslnda o szler bizim deildir. Bizim temizde bulunan birisi o szleri bize syletiyor.

(Ey ay yzl sevgili! Sen olmaynca gl bahesi bana cehennem gibi gelir. Aa ate, fidan ate, gl ate, meyveler
ve yapraklar bana hep ate gibi grnr.)

Gzel, tatl szler onun cemalinin; ho olmayanlar da onun celalinin bir tecellsidir.

Tebrizli ems, bir padiah gibi gnl tahtna oturmu, benim iirlerimde kullar, kle misali onun huzurunda saf
balamlardr.

509. Ben senin yannda ho bir haldeyim, evimi yk gitsin!

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'iln

(c. 11, 1091)

Sen beni bir dost, bir ahbab olarak sayma da, hi olmazsa uzak yerlerden gelmi, kimsesiz, garip bir misafir olarak
kabul buyur! Beni bir emr, bir babu olarak grme de, senin kapnda hizmeti olan birisi say!

Susuzluk hastalna tutulmu gibi senin akna susam olan ben zavally, sen susam bir hasta yerine koyma da,
ayrdetmeden herkese sunduun rah-metinin, merhametinin ifa ilacndan bana da sun!

Sen beni gzel yzne ak olmu, onun nurunun zlemini eken biri sanma da, her tan gneten bir nasibi, bir
pay olduu n bana da dr!

Sen beni sularnn balanmas iin tvbe etmi biri sanma, ama sen affedcisin, senin ltfun, ihsann sulularn
sularn yakmaz m?

Mademki senin yardmn olmadka ikiyz kanatla da olsa uulamyor. Sen beni byle bir tuzaa dm sanma!

Sen uyuyanlar rya alemine gtrmedin mi? Onlara gizli bir temaa, gizli bir seyir seyran balamadn m? Ne olur
senin sevdana kapld iin uyuyamayan ben zavally, uyank deil de uyur say! Beni de gizli aleme gtr, hi olmazsa
hayalinle beni sevindir!

Mecnun senin yznden akln kaybedip ba, bahe bulmad m? Delilikten holanp; "Sakn akl aramayn, akl
yoluna dmeyin!" demedi mi?

Mademki senin mest gzlerin herkesin akln alyor, gnln harap ediyor. Sen benim mecnun gibi aklm alp, beni
mutlu etmen iin, ne olur ay gibi nurlu olan yzn, nar gibi olan yanan benden gizleme!

Coup kpren, dalgalanan, usuz bucaksz bir denize benzeyen ak, ekilsiz sayma! u resimler, u ekiller zaten
hep akn resimleri, akn ekilleridir!

Sen beni u dnp duran gk kubbesine e sanma, onunla beni bir tutma! Ben balktan yaratlm yle bir toprak
harmanym ki ay bile bana hayran olmu da etrafmda dnp duruyor.

Senin yannda ben ho bir haldeyim, evimi yk gitsin! Ben Tatar lkesinin miski ile deil, senin kokunla mest
olmuum.

Putuya syle artk put yontmasn! Benim gnlm puthane oldu. Bam da araphane, arap yaplan yer oldu,
meyhaneye gitme.

510. Bir ok defalar dtn, seni elinden tutup ben kaldrdm.

Bir defa daha debilirsin. Bunu hatrla!

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. II, 1040)

Sevgilim yeni batan cefaya baladn, dediini yapmadn, sznde durmadn; bunu hatrla!

Karanlk gecelerde beni yapayalnz, uyank braktn da gittin. Yatanda hi bir ey olmam gibi rahata uyudun;
bunu hatrla!

Drnann kulana bir eyler sylyordun da beni grnce gizledin; bunu hatrla!

"Dmana kar diken olacam." dememi miydin? Gittin ona kar gl oldun, aldn, saldn.

Eteine skca sarldm, yalvardm, yakardm. Sen eteini serte ektin, beni brakp gittin; bunu hatrla!

Sana yumuaklkla sitemler ediyordum. Sen ise bana ar szler sylyordun; bunu hatrla!

Bir ok defalar dtn. Seni elinden tutup ben kaldrrdm. Bundan sonra dikkatli ol, bir defa daha debilirsin.

511. Beni sakn defnettiiniz mezarda aramaynz. Ben orada deilim!

Meful, Mefa'iln, Fe'uln

(c. II, 1054)

 Ey sevgili, ey her ite esiz olan gzel! Sen ok kumazsn, fakat seni seven de kurnaz!

Ecel gn gelip de ben lnce sakn defnettiiniz mezarda beni aramaynz, ben orada degilim

"Mevlana'nn bu beyti, bir sve airinin u beytini hatrlatt:

Kimsenin grmedii bir gne vardr.

Hi ls olmayan bir mezar vardr!
Hi batmayan bir gne vardr!"
1945 Sonras sve iiri, Haz. L. zkk, Peker Yay.

Hz.Mevlana'nn bir baka beyti de yle:

"ldkten sonra bizim mezarmz yeryznde aramaynz, arif kiilerin gnl bizim mezarmzdr."

Benim dirilmemi istiyorsan, bu ii vuslat rzgarna brak, ona smarla!

Sensiz yaamann tad, zevki, neesi yoktur. Sen neredeysen biz de oradayz.

Sensiz bir damarmn bile akl banda ise, can damarm kopsun.

Gl bahesine benzeyen yznn gzellii beni mest etti. Elimi dikenlere attm, ayam dikenlere bastm.

Ey gzel varlk! Sensiz yaay bana haramdr. Sensiz baht uyanmaz.

Zaten baht sensin, hayat da sensin. Geriye kalan addr, laftan, azardan, incinmeden baka bir ey deildir.

Ey beni gnlnden karan, beni unutan sevgili! Ne olur beni dn, beni hatrla!

512. 0 benim canm, ben de o cann bedeniyim.

Mstef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln, Mstefiln

(c. II, 1016)

Gerekten de biz sizin gnl gzlerinizi atk. Siz imdi gizli eyleri grmeye bakn! Gerekten biz imdi sizin
aranzda bulunmadayz. Yardma gelenden mjdeyi bekleyin.

Ey seher vakti esen, telerden gelen! Ey ho haberler getiren rzgar! Mjdeyi ver de gnlm al! Ey mjdeci!
Elimde bir canm kald, o da sana feda olsun, onu da al!

* Senden manev bir baka nail olunca, bizi ldrmek iin ekilen kllar bize kalkan olur, zrh olur. Ykk yerler gl
bahesine dner. Dnyann gz aydn olur.

Ey sracak dileri kalmayan kahr! Ey ktrm olduu iin yanmza gelemeven gam! Ey yzlerce defa gldke
glen ltuf! Canlar zafere kavutuu iin can da glmede, cihan da!

Zevkim, sefam gp gittiyse de, aklm uykusuzluktan daldysa da Cenab- Hakk'a yemin ederim ki yine de ruhum
ondan vazgemedi. Allah'a yemin ederim ki yine de canm onun ltfunu inkar etmedi.

Sanki ben onun bulutuyum, o da benim ay'm! Sanki o benim gndzm oldu da, ben de ona geceyim. 0 benim
canm, ben de o cann bedeniyim. Velhasl; o gzellie, o parlakla ben hayranm. Daima; "Hayrann olaym senin!" diye
yalvarp duruyorum.

iteni, duyan olmayan, kabul edilmeyen duadan; efaatisi bulunmayan gnahtan; ilac, hekimi ele gemeyen
dertten, o gm rengi bedenli sevgili olmad iin yzn sararp solmasna ah olsun, yazklar olsun.

513. nsan yle mest olmal ki, hi bir eyden haberi olmamal.

Mef'ul, Mefa'ln, Fe'uln

(c. II, 1051)

Karanlk bast, gece oldu, oldu ama bu gece benim iin deil, yabanclar iindr. nk sevgilimin yznn nuru ile
benim gecelerim gndz olarak gemektedir.

Butn dnyay dikenler kaplasa, btn dnya baheleri iekler yerine dikenlerle dolsa, fakat sevgilimin sayesinde
biz dikenler arasna deil, gl bahelerine dalm oluruz.

Dnya zelzelelerle harap olsa, yahut da batan baa mamur ve abadan olsa, bunlarn hi birisi bizi ilgilendirmez.
nk biz kendimiz sevgilinin ak ile rnest olmu, harap olmu, yerlere serilmiiz. Onun hi bir eyden haberi yoktur.

*nk insann bir eyden haberi olmas, onun bsbtn mell olmasna, bkmasna, usanmasna sebep olur. Ama
haberlerin asl u ki, insan ilah akla yle mest olmal ki, hi bir eyden haberi olmamaldr-

"Mevlana bir Dvan- Kebr beytinde:

"Ben onu bunu bilmem. Ben ak kadehi ile mestim." diyor.

514. Ey btn aleme gne olan gzel! Merhaba!

 Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. II, 1066)

*Merhaba ey lmsz can, ey muradna ermi padiah! Ey her tali'i lm kiilere ruh balayan! Ey btn dnyaya
gne olan gzel!

*Bu dnya da teki dnya da, her ikisi de senin emrinin kulu, klesi olmular sana boyun emilerdir. Eer
istemiyorsan onlar birbirine vur, ikisi de dalsn gitsin! stiyorsan onlar koru, mamur et!

*Varlk alemine yokluk gneinin nurunu dr de, herkesi cennet nimetlerini istemez ve cehennem ateinden
korkmaz bir hale getir!

*Yoksulluk ile vnenleri, can korkusundan kurtar! u dnyada grnen btn fan gzellikleri, resimleri, naklan,
onlar yapann uruna feda et!

*Allah'm ltuflarndaki, ihsanlarndaki bu srlar herkes anlamaz. Onlar ancak yoklukta mahvolan, varlktan
tamamyla kurtulan kiiler anlar.

*Kaderin o kvlcml belalar ateinde, gnln krmz altn gibi gldn ren kii ekinmeden, tiksinmeden cann feda
eder.

*Sen kendin, asl altn ve inci madenindensin. Artk dnyada kimyalara bavurarak bakrlar altn haline getirerek
zengin olmaya uramak senin iin ayptr.

515. Bir ak ovas seyretmitik; onu hatrla!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. II, 1063)

stemediimiz halde ayrlk atna eyer vurdun. Bir tatl mr gibi gitmek istiyorsun, ama bizi unutma, bizi hatrla!

Yeryznde de, gkyznde de sana ok ok temiz dostlar, iyi dostlar bulunur, fakat eski dostla ettiin ahdi, yemini
unutma, hatrla!

Sana kar kusurlar etmitim. Belki bu yzden bana darldn, kin gtmeye baladn! Fakat ey kin gtmeyen dost;
beraber geirdiimiz geceleri unutma!

Sen her gece yollarda ay deirmisini bana yastk edince, dizimizi yastk ettiin geceleri unutma, hatrla!

Senin sevdana kaplmtm. Ferhat gibi ayrlk dan delmeye uramtm. Ey yzlerce Hsrev, yzlerce irin gibi
nice gzeli kendine kul, kle eden gzel; beni hatrla!

Bir deniz halini alan gzlerimin kysnda, safran dallar ile, austos glleri ile dopdolu bir ak ovas seyretmitik; onu
hatrla!

Ateli dileklerim gklere ykselmede. Cebrail (a.s.) ara km, artan; "Amin, amin!" demede, bunu hatrla!

Ey Tebrizli ems! Senin yzn grdmden beri benim dinim aktr. Benim dinim senin yznle avunur. Bunlar
unutma, hatrla!

516. Bu dnyada grdmz balardan,

bahelerden baka balar, baheler de vardr!

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn,

(c. III, 1094)

*Sak arap kadehini bir kere daha doldur! Dnyada da ahirette de senin gibi sadk bir dost yoktur.

*Sen meclisimize geldin, yzn gsterdin de, akl da fikri de aldn. Artk can Mansuruna her taraf bir baka daraac
oldu.

*Can senin yznden deli divane oldu. Gnl de deniz halini ald. Artk gnl nasl olur da baka bir sevgiliye dner
bakar?

*Aklar meyhanesinde can, saklik etmektedir. Bu yzdendir ki, aklar gibi mest olmu, kendinden gemi kiiler
bulunmaz.

*Ak yolunda yrr, yol alrsan bilirsin, anlarsn ki, bu dnyada grdmz bu balardan, bu gl bahelerinden
baka balar, baka gl baheleri de vardr.

*Gnl anszn beni ald, o tannm ak otana gtrd. Ben, ak otandaki sultann yzn grnce kendimden
getim. Gonl de bir baka ekilde kendinden geti.

*Dnyay gzel eserlerle ssleyen esiz sanatkarn ak ile gemeyen mr sen mr sayma, o kaybolup gitmitir.
Hakk yolunda hakkate varmak szle olmaz, inandn yaamakla olur.

"Hz.Mevlana bir beytinde ayn gr beyan buyurur:

 "Aksz geen mr sen mr sayma, onu hi hesaba katma! Ak ab- hayattr. Onu canla ve gnlle kabul et!"
(Dvan- Kebr, c. III, nr. 1129)

Hak yolunda yryen ak ilah sevgiyi gnlnde hissedince onun iin baht da budur, devlet de budur, zevk de
budur, yaay da budur. Onun iin bu aktan, bu sevdadan baka bir al veri, baka bir kar yoktur.

Deniz ak yznden coar kprr. Ku bu yzden ter. Onlarn hepsinin de dilei bu ak tuzana her an yeni bir
avn dmesidir.

Allah dnyay gizli bir hazine gibi meydana karnca, sevdalarla dolu olan her ba, bo durmad. Onu bulmak iin
dnyada bir baka eyi meydana getirdi.

u dnyada nerede olursa olsun, bir gzel varsa, o gece gndz kararszdr. Kendi gzelliine bir alc arar durur.

Nerede bir ay yzl, nerede bir misk kokulu varsa, kendine alayp inleyen bir a mteri gibi beklemektedir.

u anda u nefeste ben, onun mestiyim. Baka bir gn u ter taze perdeden srlarla dolu baka gazeller sylerim.

517. Ak; kys, dibi olmayan byk bir denizdir.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1096)

Eer onun ak srrndan haberin varsa, cann ver de sevgiliye yle bak!

Ak kys, dibi bulunmayan byk bir denizdir. 0 denizin suyu batan baa atetir, dalgas da incidir.

Onun incileri srlardr. 0 srlarn her biri de Hakk yolunda yryen yolcuyu manalar alemine gtren bir klavuzdur.

Dn gece mest olarak uyumutum. Gece yars o ay yzl sevgili yanma geldi.

Ay nda sapsar yzm grd de acd ve sapsar yzm gzyalar ile slatt.

Merhameti da bana vuslat erbeti sundu. Bedenimde bulunan kllarn her biri ayr ayr can buldu.

518. Hakk yolunda yryenlere, bu sebeplerden baka sebepler hazrland.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1104)

*Aklkta bir baka kap ald. imdi Ysuf(a.s)'n gzelliinde bir baka parlaklk, bir baka gzellik var.

*Ak yolunda gz kapal olmayan uyank olanlara mjdeler olsun! Ben dn gece bambaka bir rya grdm.

*Hakk yolunda yryenlere, u sebeplerden baka sebepler hazrland.

*Bulutlardan arap yamasa bile, yaay baka bir ab- hayat elde etti.

*Dostlar huylarn deitirdiler, asab, serke oldular da, Allah bize uysal baka dostlar ihsan etti.

*Aklara baka mnbit bir ova, bir baka su dolab verildi de, onlar ak yeilliklerini yeniden yeerttiler.

*Eer ak senin adn ktye karrsa gam yeme, akn baka adlar, baka sanlar da var!

*Sf; sz, harf bilmezse bilmesin! Ak derdin anlatan baka bir bab, baka bir blm var!

519. Dnya onun yznden alt st olmutur.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilat

(c.III, 1110)

Sevgilinin dudaklarndan ekerin haberi var m? Yznn nurundan gnesin, ayn haberi var m?

Onun nefsine kar gl bahelerinde esip duran ilkbahar rzgar ne sz edebilir?

Dnya onun yznden alt st olmu, ayrlk acs ile perian olmu, an bundan haberi olabilir mi?

Mademki can onun ak srlarna mahrem deildir, onun halinden haberi olanlarn ne haberi olabilir? nk srlar
ancak can bilir!

Nergis baheye mahmur mahmur bakar durur ama, ayrlardan, imenlerden onun ne haberi vardr?

Her kavim, her toplum, kendi aralarnda mest olmulardr da; "Baka kavimlerin bizim mest oluumuzdan ne
haberleri var?" diye sylenir dururlar.

"Naslsn? Gnln nasldr?" diye sordu, ama u cieri yaralanmn gnlnden ne haberi olacak?
 520. Kendi cinsinden olmayanla dp kalkan mnafk saylr!

Mef'ul, Fa'ilat, Mefa'l, Fa'ilat

(c. III, 1116)

* Ey gzel varlk! Herkes kendi cinsi ile uzlam, kendi cinsi ile kaynamtr. Herkes kendi tabiatine layk birisini dost
edinmitir.

* Fakat gnlnde senin atn yara bulunan, hi kimseyi semez. Senin avn olan nasl olur da bakasna av olabilir?

* Mademki ltfun, ihsann bizi bizden ald, kendimizden getik, ltfunu esirgeme, bizi sensiz brakma!

* Cins cins herkes, her ey kendi cinsi ile kaynar, herkes, her ey kendi cinsinden birisini seer, alr.

* Kendi cinsinden olmayanla dp kalkan mnafk saylr. Su ile ya, katran ile kar bir arada bulunabilir mi?

* Cinsinden olmayandan ayrlp kendi cinsinden olana kavuuncaya kadar, bululunduu yerde susadka susar,
susuzluu arttka artar.

* Kim senden kaar da bakasndan holanrsa, kim seni brakr bakas ile karar ederse;

* Kim senin yannda suratn ekiterek, bulut gibi somurtarak oturur, bakasnn yannda ilkbahar gibi gnl alr
glerse;

* 0 zaman anla ki; "Gayb alemindeki ay'dan benim nasibim yok, can arab, can kadehi ancak bamza sersemlik
veriyor." demek ister.

* 0 ney sesi, o mana arab hatrna gelmiyor mu ki, eytann elinden ho bir halde zm arab iiyorsun?

* Ey zavall sen eytann elinden yzlerce kadeh arap iiyorsun, ne fena hale deceini yaknda grrsn.

* Burada ban dk, yzn ask, halinden memnun deilsin. Fakat bil ki, burada bir de da gibi kapkara bir nefis
ejderhas var!

* Kendi cinsin ile olunca ssen gibi dil kesilirsin, neeli neeli konuursun. kendi cinsinden gayrsnn yannda ise dilsiz
olursun, hi konumazsn. Kendi cinsinle olunca gl gibi alrsn, kendi cinsinden gayrs ile diken
olursun.

521. Sen bu dnyada nereden geldiini,

nereye gideceini aklna bile getirmedin.

Mfte'iln, Fa'ilat, Mfte'iln, Fa'ilat

(c. III, 1128)

Onu yol banda grdm, geceleyin ay gkyznde nasl hzl hzl giderse, o da yle hzl hzl gidiyordu. "Allah
akna biraz yavala, bir an iin olsun yava git!" dedim.

"Ey ay'a benzeyen gzel!" dedim. "Ne olur bir an iin olsun atnn dizginini ek, yavala! Ey gnee, gne benzeyen
dilber! abucak geerek glgenden bizi mahrum etme!"

Dedi ki: "Ben bir gneim, senin gzlerin kamar. Beni grmeye gcn yetmez. Eer sen bir an iin beni grebilsen
mahvolursun. Im seni senden alr, senden eser bile kalmaz."

nk sen bu tatsz, bu souk hayat yolculuunda devamsz olan mal, mlk sevdasna kapldn. Nereden geldiini
nereye gittiini aklna bile getirmedin. Kendini lzumsuz yere harcadn. Dnya nimetlerine olan susuzluundan tr,
dudaklarn kumdu, gzlerin yaard.

Benim asl burcum benim asl nimetlerim, bu dnyada deildir, telerdedir. 0 pek acayip bir incidir, cokunluklarla,
hnerlerle doludur.

Bu kadar ok eitli gaflet perdelerinin arkasnda yenini yakan yrtmsn. Dnya sevgisi uruna kendini
kaybetmisin.

522. Secde senliksiz, benliksiz, neliksiz, niteliksiz dur.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1095)

0 gzel elime bir sprge verdi, "Haydi!" dedi, "Bununla denizden toz kopar!"

Sonra o sprgeyi atee att yakt. "Haydi!" dedi, "Ateten bir sprge getir!

Hayretler iinde kaldm da ona secde ettim. Bu halimi grnce dedi ki: "Bana yle ho, yle candan secde et ki,
secde eden olmasn!"

Ben ona; "Secde eden olmadan nasl secde edilir?" dedim. 0; "Secde neliksiz, niteliksiz, senliksiz, benliksiz olur."
dedi.

Ben boynumu nne uzattm ve "Secde edenin ban klla kes!" dedim.
 0 klcn ekti, bam kesti. Bam onun nne dnce, kesilmi boynumdan yz binlerce ba kt.

Ben bir era oldum, kandil oldum, her bam da birer fitil halini ald. 0 zaman her taraf kvlcmlarla doldu.

Bamn her birinden mumlu kandiller kmaya balad. Bu mumlar katar katar doudan batya kadar her taraf
kaplad, her taraf nurlandrd.

La-mekan da, mekanszlk aleminde dou, bat nedir? Karanlk bir klhan ile ie yarar bir hamamdan baka bir ey
deil!

Ey souk mizal kii! Senin ykanmak iin hamamda kullanlan gnl tasn nerede? Manev kirlerini ne ile
temizleyeceksin? Zavall; temizlenemeden bu hamamn ykanma yerinde ne zamana kadar oturup kalacaksn?

Haydi hamamn ykanma yerinden k, ama bsbtn kirlenmemen iin klhan tarafna gitme, amarlarn
bulunduu soyunma yerine gel! Elbiselerini giyinirken orada bulunan resimleri seyret!

0 resimlerdeki gnl alan gzellerin gzelliklerini, lale bahelerindeki lalelerin renklerini doya doya seyret!

Onlar seyrettikten sonra bir de pencereye bak! nk hamamn soyunma yerinde grdn o renkler, o gzellikler
pencereden gelen gnein nuru ile, aksi ile bsbtn gzelleti. Pencereden k gelmeseydi, karanlklar iinde kalsaydn, o
gzel resimleri gremezdin.

Asln ararsan, u dnyadaki alt cihet, alt yn hamamdr. Hamamnsa sonu dur, pencere ise mekanszlk alemidir.
Padiahn o gzel yz pencereden grnmektedir.

Toprak ve su, balktan yaratlan insan, o cemalin akseden nurundan gzelleti. Trkili'ne, Zengibar'a hayat
yadran o yzn nurudur.

Gn geti gitti, ama szm bitmedi. Ey gece ve gndz! 0 gzeller gzelinin sz bitmeden geip gitmekten utann!
Yazklar olsun size!

Mana padiah Tebrizli ems, beni sarholuk iinde, sarholukla mest edip brakt.

523. Srr ortaya koy, gizleme!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1106)

Srr ortaya koy, gizleme, kulunu her an yceltme!

Sen hereyin nereden geldiini, neden olduunu daha iyi bilirsin. Yanllar oldu ise, yaplmayacak iler yapldysa
onlar bizden gizleme!

Kyl bile olsam, senin kylnm. Kyln kaba bulma, hor grme!

Beni akta usta ettin ama yine de usta sayma, rak olarak bil!

Feryad etmem, "Oradan tutma!" diye barmam iin zevkle benim boazma sarlyorsun.

Ben senin r pnm. Beni denize doru srkle, ama beni rast gele denize layk grme, beni denizine dk!

Selahaddin tamamyla elest meclisinden gelmitir. Sakn onu bugnden, yarndan sanma!

524. Bahedeki selviler, gl fidanlar needen secdeye kapanyorlar.

Mfte'iln, Fa'ilat, Mfte'iln, Fa'ilat

(c. 111, 1130)

Her an padiahtan elinde bir arap kadehi ile bir eli geliyor. Eli padiahn kadehini sununca, biz iimizde padiaha
kavuma ferahl duyuyoruz.

0 zaman akl- kll el rpyor, cz'ler oynamaya balyorlar. Bahelerdeki selviler, gl fidanlar, needen secdeye
kapanyorlar.

"Akl- kll, Allahn kudretinden ilk nce ortaya kan akl, "Ar- a'zam, Cebrail, Hz. Muhammed'in nuru" olarak da
dunlr."

0 anda deniz, rpnyor, kpryor. Da bu yzden la'l elbiseler giyiyor, Nuh bu halden couyor, ruh da utanyor.

Ey uzaklar gren akl! u huri gibi gzel olan sakye bak! Ey kararsz bir hale gelen can ve gnl! Siz de mansur
arabn ienlerin ne hale geldiklerini seyrediniz.

Sadan soldan gelen saadet mjdesini duy, sen seni setike, sen seni sevdike, sen seni bulduka bahtn safalar
iinde safalara dalar.

Gk kubbesi perdesini yrt, hesapsz cennet nimetlerini ye, kevser sular i rahatla; hurileri kucakla!

0 kucaa gelince; ermilere, hal sahiplerine o geceden hayal gibi grnen her ey, sonunda gerekleir, elde edilir.
 525. Bana zmden yaplm yeryz arab verme!
Bana sevgi ile hazrlanm gkyz arab ver!

Meful, Fa'ilat, Mefa'lii, Fa'ilat

(c. III, 1118)

Ey benim avclar beyim! Sen beni avladn. imdi sensiz ne zevkim ve neem var, ne uykum, ne kararm!

Gnlmn sahibi sensin, al veriimin asl esas sensin! Bu kadar cevri bu zavallya reva grme!

Ey ak dnyasnda bir sevgilisi bile olmayan kii! Bir de bana bak, cihan dolayorum. "Ey sevgili, ey sevgili, ey
sevgili!" diye barp seni aryorum, seni aryorum.

Daha nce sunduun o araptan sun! Sonra baknla o mest gzlerinden sunacan arapla mahmurluumu gider!

Bize zmden yaplm yeryz arab deil, sevgi ile hazrlanm gkyz arab gnder! Gnder de yeryznde akl
banda, ayk bir kimse kalmasn!

Bir gnde, bir bakla binlerce i baarrsn. Bir de bana bak da, benim bu iimi de baar gitsin!

526. Ben, arapla mest olmadm, senin gzelliin ile mest oldum.

Mfte-iln, Mfte'iln,Fa'ilat

(c.III, 1167)

Ben arapla, afyonla mest olmadm. Senin gzelliinle mest oldum. Gel kucaklama zaman geldi, kucaklama
nerede?

Haydi bahar mevsimi geldi. Mestane bir eda ile aa gibi, rzgar gibi sra, sen de bir yer tut!

Taze dal rzgar yznden bir yere tutundu. Bir kucak buldu da benim gibi kararsz bir halde oynamaya balad.

Bu haber gayb alemi gzellerine ulat da, gayb aleminden ei grlmemi yzlerce gzel ktlar, baheye geldiler.

Lale, yzn, yanaklarn kzartarak dadan indi. Snbl, aya balkl olarak imenlikten kotu, geldi.

Ssen klla, yasemin kalkanla, yeillik yaya, ter taze gl atl olarak geldiler.

Fndk aac, haha ovaya gelip kondular. Nane ile tere rmak kysn setiler.

Dostun dosttan bir yardm bulmas iin, bunlarn hepsinin arklar ayr ayrdr.

Bahan kutlamak arzusu ile ehirdeki btn helvaclar geldiler. ekerlerle, fstklarla dolu dkkanlar atlar.

Meyva satanlar da, tablalar meyvalarla dolu olarak geldiler. Etrafa meyvalar satlar, herkesi meyva ile doyurdular.

Sen onu bunu brak da, glden bahset! nk gl sevgilinin eteindedir. Sevgilinin kokusundadr, durmadan onun
gzel kokusunu anlat! nk onun kokusu perilerin yandr. nk periler gl kokusu ile beslenirler.

Blbl, kumru, daha yzlerce ku bahar kutlamak iin baa, baheye geldiler.

Ey nergis! Ben senin kk gzn gibi azm kapadm, sustum. Artk ayrlktaki, imenlikteki kularn tlerinin
gzelliini sen anlat, o ho tlere sen kulak ver!

527. Kopuz, kendisine mzrap vurarak alsn diye

algcnn ayaklarna yzn srer, yalvarr.

Mef'l, Mefa'ln, Meful, Mefa'ln

(c.III, 1173)

Doru haberi, Hz. Peygamber'in sznden duy! Mmin, yani Allah'a inanan kii hakknda Peygamberimiz
buyurmutur ki: "Mmin kopuza benzer!"

0 peygamber en byk mana padiahdr. te o geldi. 0 ne gzel padiahtr. 0 ne gzel grldr. Onun terifi,
onun gelii ile dnya misk kokusu ile, anber kokusu ile doldu.

Mademki mmin feryad edip alamada bir kopuzdur, kopuz birisi kendisine mzrap vurmadka feryad eder mi, alar
m?

Bykler by ferah geldi. Eksilmeyen, her an devam eden kerem geldi. Aylarn ay geldi.

Kopuz, kendisine mzrap vurulmasn huy edinmitir. Mzrap yemedike yerinde duramaz. Bu yzden kendisine
mzrap vurarak alsn diye algcnn ayaklarna yzn srer, ban kor, yalvarr.

Ruh da, dnya da, dnyann ssleri de, yeillikleri de, krmzlklar da, hakkn mana arabndan mest olmulardr.

Sen de sus, mahrem ol da her an Rabban mecliste can arabn azsz, dudaksz ve kadehsiz olarak gizlice i, i!
 528. Ey seher vakti hayali gnlme gelen sevgili!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1105)

Ey her seher vakti hayali gnlme gelen ve ay gibi batan baa nur olarak hayal halinde gnlmde dolaan sevgili!

Senin gzelliin bizim canmza nak olmutur. 0 gzellik iimize bir kark nur, bir ate drr. Bizi yakar
yandrr.

Beni atelere atyorsun, yakp yandryorsun; sonra bana "Sabret!" diyorsun. Bilmiyorum insan atelerle dolu tandrn
iine atlrsa yanarken nasl sabreder?

Hatrladn m? Dn gece mest olarak gelmitin, yle gzeldin ki arp kaldm. Gelen ay mdr, peri midir, yoksa hri
mi diye dndm.

Sylediin o tatl szler, o tatl diller, o uzaktan yaptn iaretler!..

Elini dudana gtryor, bana hatrm iin coma demek istiyordun.

Elini azna gtryor; "Sabret!" demek istiyordun. "Hatrm iin coma, kprme!" Fakat o la'l dudaklara
sabredebilecek kii nerede?

Yzn ge doru kaldryor; "Allah'm bana gz dedirme, kt gz benim gzelliimden uzak olsun!" demek
istiyordun.

Ey ekillerden, naklardan pak olan gzelim! Senin yznden her an gnl kaplarma bir Yusuf atlmaktadr.

529. Sevgilim, gnl senin yzn seyrettii halde yine de yznn hasretini ekiyor.

Mef'ul, Fa'ilat, Mefa'l, Fa'ilat

(c.IIl, 1117)

Sevgilim; gnl senin yzn seyrettii halde yine de yznn hasretini ekiyor, yine de seni grmeyi bekliyor. Can,
senin gl bahende mest olmu. Gller arasnda olduu halde dikenlere dalm gl bekliyor.

Ne tuhaf ey, gnl her an gnle bakmada, onun baknn ndan sada bir huri, solda da ok gzel bir dilber!

Biz her seher vaktinde gece ile gndzn tuzan yrtnca sevgiliden bir pck alrz. Ona yzbinlerce defa secde
ederiz.

u akla geen mr geri gelmezse de ne kar? Biz bu yl aklarn sevdalarndan meydana gelmi bir halkadayz.

Sen ak engini muvakkat srecek namelerle deil, ebed olarak devam edecek namelerle al. Can ak enginin
nameleri ile tel tel olmu.

Sel nasl durup dinlenmeden ta denize kadar akp giderse, can da elest vahdetinin, birliinin manev zevkini
hatrlaynca mest olur, bedenden kar, gider.

Cz' kll yanndan bir ok gibi frlar, uar gider; gider ama onun kllden baka gidecek bir yeri yoktur. Bylece cz',
kllden gider, yine klle gelir.

Sadklarn, gerek aklarn canlar o naml, sanl cana kavumak, ondan murada ermek iin hep ona sarlmlardr.
Hep onun eteini tutmulardr.

530. Sen cansn, hatta candan da te bir eysin!

Mstef'iln, Fe'uln, Mstef'iln, Fe'uln

(c. III, 1113)

Ey canlarn canlarnn can! Sen cansn, hatta candan da te bir eysin. Ey madenlerin kimyas! Sen bir madensin
ama daha da ileri bir eysin!

Ey baki olan, batmak nedir bilmeyen gne! Ey her yerin arsnn, pazarnn saksi! Ey zevk ve nee kayna! Sen
gzelliksin, gzellikten de te "aka bir gzelliksin, baka bir eysin!

Ey Hakk mazhar, ey ei bulunmaz, alp kalnacak varlk! Sen her gayb, her gaibi bilirsin. Daha da neler bilirsin
neler.

Afyona benzeyen akla, bazlarn Leyla edersin, bazlarn Mecnun! Ey nuru ile gkleri aydnlatan! Sen daha baka
bir eysin!

Ey gslere nur, sabrlara mit olan aziz varlk! Gklerdeki bulutlar mehul ufuklara doru srersin. Daha da neler
edersin neler!

Ey peygamberlerin vndkleri aziz varlk, ey velilerin manev yiyecei, ey gnl kkn yapan! Sen daha da neler
yaparsn neler.
 Ey mafiret hazinesi, ey merhamet denizi! Kapndan baka dayanlacak kap yok! Zaten senin kapndan baka kap
yok!

531. Ak urunda ektiim dertler, cefalar, belalar geldiler, gzyalarma kartlar.

Mefa'ln, Fe'ilatn, Mefa'ln, Fa'iln

(c. III, 1138)

Ben u ana kadar sevgiliden ne dertler ektim, ne cefalar grdm, ne aclara, ne straplara katlandm. Onun
yznden ok belalara uradm. Sonunda ekdiim dertler, cefalar, belalar geldiler, gzyalarma kartlar. Oradan
ayrlmaz oldular, oray vatan edindiler.

Binlerce ate, binlerce ah, duman, binlerce gam; bunlarn ad ak! Binlerce dert, binlerce cefa; bunlarn ad da
sevgili!

"Hz. Mevlana'nn ok tesiri altnda kalan eyh Galip merhum bir iirinde:

"Dert ve mihnettir beladr, ad ak,

Bir marazdr ibtiladr, ad ak,
Andadr raz- adem, srr- vcud,
Hitir, yoktur, bekadr ad ak" diye ak ho bir ekilde anlatmlr.

Kim kendi canna dmansa, kendi canna susamsa, buyursun; ite can verme meydan burada! Alayp
inleyenleri, aktan ikayeti olanlar, feryad edenleri ldrme zaman geldi. Haydi buraya geliniz!

Sevgilim yalvarrm sana, bana bak! 0 gzel bakn nice yzlerce cana deger. Ben sevgilinin beni ldrmesinden ne
kayorum, ne de korkuyorum.

d aac gibi, mum gibi an yakp yandrmadktan sonra akn ne deeri kalr? Yanmadka d aac ile kuru
dikenin ne fark vardr?

Arslan yzlerce naz ettikten, sada solda oyalandktan sonra avn avlar. Ona av olma hevesi ile avlar, katar katar
kouup durulur.

Kanlar iinde can veren av; "Allah iin olsun beni bir kere daha ldr!" diye alar durur.

Ak urunda can verenin, lenin iki gz, diri olan kiiye bakar da; "Ey akllara dalm, buz gibi dona kalm zavall!
Gel aptalca kulan kayp durma, lmde hayat vardr!" der.

532. Biz gnde be vakitte, be kere gayb aleminden gizlice ibadete arlmaktayz.

Mefa'ln, Fe'ilatn, Mefa'ln, Fa'iln

(c. III, 1140)

Bir kere daha seher rzgar gibi eserek geldin, bir kere daha gne gibi nurlar saarak geldin.

iddetli souklarn hkm srd k mevsimine ramen Temmuz gnei gibi gl bahelerine sevin uultular,
neeler samaya geldin.

Binlerce veyik kuu; "Ku ku ku" (=Nerede, nerede, nerede?) diye bizi aramada. Binlerce blbl, binlerce dudu bize
doru umadalar.

Balklar bizim haberimizi aldlar da denizi coturdular, deniz mest oldu, kabna samaz oldu. Binlerce dalgalar
kabard, kprd, feryad ederek balarn kylardaki kayalara arpmaya balad.

Bze can kula gnl kula veren, akl fikir balayan Allah'a yemin ederim ki, dnyada bir tek ayk, bir tek akll
brakmayacaz.

Mustafa (s.a.v.) hakk iin, o mbarek zatn drt stn dostu hakk iin, haber veriyorum: Gizliden gizliye gayb
aleminden biz gnde be vakitte be ibadete arlmaktayz.

533. Senin aknn arabndan itik, mest olduk.

Meful, Fa'ilat, Mefa'l,, Fa'ilat

(c. III, 1120)

* Mestiz, kendimizde deiliz, sen ise perde arkasna girmisin, bizden gizlenmisin. Ey ay yzl gzelim! Bundan fazla
bulut altnda kalma!

Kuluk vakti senin yznden bir gne dodu, onun parlakln, gzelliini tam grmek iin damlara ktk.

* Aknn arabndan itik, mest olduk. Gzellik gneinin nuru bamzda parlad da, bamz elden gitti.

* Ey ruh aklarnn gnl hevasna uyan algc! "Ten, tene nen ten" diye daha ho, daha gzel bir can namesi al!

* al da canlar ten hrkasndan ksnlar, hereyden haberi olan can da hrka gibi kendinden gesin!

* Saf arab sun, beden er pn ycelt de talihle kucaklaalm, gs,se gelelim!

 * Gzler, perdelerin arkasnda ne varsa onlar grsn; grsn de evden barkdan, maldan mlkten kurtulsun!

534. 0 arab sun ki, kokusu lleri bile diriltir, mezarlardan karr.

Fe'ilatn, Mefa'iln, Fe'ilat

(c.III, 1160)

Ey ay gibi yedi kat gn tand gzel! Nurunu gster, bizden gizleme!

Biz aklarnz, seni grmek sevdasna kapldk da ok uzun bir yoldan geldik.

Ey gnlnde, cannn iinde yzbinlerce cennet, yzbinlerce huri, yzbinlerce kkn bulunduu sevgili!

Damdan ban e de, hasta aklarna bir hoa bak!

Ey sflerin saksi! zmden yaplmam olan, kplerde bulunmayan o mana arabndan bize sun!

0 arab sun ki, cokunluunun kokusu lleri bile diriltir, mezarlarndan karr.

535. Sen ak kimseye sorma, aka sor.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1097)

Akl ak yoluna denlerin yolunu keser. Ey oul; yol apak grnyor. Akl bam z kopar!

Aslnda akl badr. Duygu insan yanltan bir his, hayvan ruh da bu gere bizden gizleyen bir perdedir. Hakkatin,
gerek akn yolu, bu nden de gizlidir ey oul!

Akldan, duygudan, hayvan ruhun etkisinden kurtulunca; gerek inanca Bu da senden umulur ey oul!

Kendinden, kendi benliinden gemeyen bir ak, ak deildir! Ey oul! unu iyi bil ki: Dertsiz ak bir masaldr!

Ak, zdraptan, dertten korkan nazl, nazenin kiilerin harc deildir. Ey oul! Ak, nefsine hakim olan yiitlerin,
pehlivanlarn iidir.

Sen ak kimseye sorma, ancak aka sor! Ey oul! Ak, inciler yadran bir buluttur.

Aslnda, akn benim tercmanlma, benim anlatmama ihtiyac yoktur! Ey oul; ak kendi kendinin tercmandr.

Yedinci kat gn stne kmak istiyorsan, ak senin iin ok gzel bir merdivendir ey oul!

536. Sen zamann emrindesin, onun hkm altndasn.

Mefa'ln, Fe'ilatn, Mefa'ln, Fa'ln

(c.III, 1155)

nsann huzur bulamad, iinde bir holuk bulamad, abucak gelip geen makam, mevkii brak da; sana da altn
gibi deer veren, senin kymetini takdir eden kiinin yanna git!

Sonra bir yere taklp kalma, al, abala! nk, aa bir yere taklp kalmasayd, bir yerden bir yere gidebilseydi,
ne testere eziyeti ekerdi, ne de balta yaralar alrd.

Haberin yok; sen zamann emrindesin, onun hkm altndasn, mekan ise geecein yerdir! u halde akln bana al
da, kendine muvakkat da olsa huzur bulacan bir mekan se! Zamann deerini bil! Onu bo yere harcama, yerinde ve
gzel harca!

Sonunda yle bir hale gelirsin ki, mekan da, zaman da; mekandakiler de, zamandakiler de sana bir ey yapamazlar.
nk sen mekan ve zaman kaydndan kurtulursun.

Gecenin karanl bast da, gk aynas gibi karardn, bir eyler gstermez oldun, ama sonbahar rzgarlar yznden
aa gibi betin benzin sararmad, solmad.

537. Sen gnee doduu zaman bakma;

akam st onu batarken seyret! Nasl da sararr solar!

Mefa'ln, Fe'ilatn, Mefa'ln, Fa'ln

(c. III, 1143)

Neden byle kupkuru dal halini almsn? Sevgilinin yzne baksana; neden byle sararm bir yapraksn? lkbahar
seyretsene!

Rindler arasna gir; yaplmas gereken en uygun i bu! nk, orada bitmez tkenmez araplar var! Saysz gzeller
var, sakler var!
 Bil ki, ak kararsz bir cihandr! Sen o cihandaki binlerce cansz ve kararsz a seyret!

Adn syleyemediim, gizlediim o padiaha ular, kavuursan; o padiahn padiahl hakk iin ona, padiaha
layk bir ekilde sayg gster!

Gzne srme ekince, yzn tekrar bu tarafa doru evir de dertlerle, zntlerle, gnahlarla kirlenmi, tozlu
dumanl bu cihana bak!

Bu cihan kaplam bulunan binlerce kirli duman, sis nedir? Sis syrlsn da sen ondaki gzel renge, yeilliklere bak!-

"Tevfik Fikret merhm, mehur "Sis" manzumesinde yalnz stanbul'u dnm:

"rtn, evet ey haile rtn, evet ey ehr'

rtn ve mebbed uyu ey facire-i dehr!
Milyonla barndrdn ecsad arasndan,
Tek nasiye yoktur kacak pak ve drahan!"

(Ey ktlklerle kirliliklerle dolu facia ehir, sis ile rtn! Ey dehrin kt kadn olan stanbul, rtn ebed olarak uyu!
Senin iinde barndrdn milyonla l insan arasnda lekesz tek bir insan bulunmaz!" diye seslenmi. Halbuki Mevlana bir
ehri deil; btn dnyay sisli gryor, kirli, dumanl buluyor.

Sen, gnee doduu zaman bakma; onu akam st batarken seyret! Nasl da sararr solar, gcn kaybettii iin
utanr.

20-Rza Tevfik merhum "Akam Gariplii" adndaki iirinde:

"Maribi yakmt frkat atei,

Yuvaya dnmt her kuun ei,
Dalara yaslanp batan gnei,
Yaral, hastadr, yorgundur sandm.

Nu ettim gnein akan rengini,

Ruhumu haz ile yakan rengini,
Ufukta grnce o kan rengini,
Felekler ben gibi dilhundur sandm.' diye batan gnei anlatmt.

Ay da yusyuvarlak olduu zaman, sanki dilenmek iin zenbilini gkyznde dolatrr ama, sen onu, onbe gn sonra
seyret! Nasl hor ve zavall bir hale gelir! Nasl szlr, erir!

Akln bana al da u dnyadaki fan gzellere gnln kaptrma; sen ebed srecek olan gzellik denizine gel! Gel
de buluma kaynana git! 0 gerek lmsz sevgilinin iki mahmur gzn seyret!

538. Aktan haberi olmayan sry, kpek srs say!

Mefu'ln, Fe'ilatn, Mefa'ln, Fa'ln

(c. III, 1154)

emseddin, Tebriz ehrinden ay gibi doup gelince; gne ile ay, onun klelik hizmetinde bulunmak iin, bellerini
balayp divan durdular.

Onun nurlu yz, gzlere gz olunca, insanlarn gzleri, yaratt eserlerde Hakk' grme gcn elde etti.

Melekler, avular gibi onun nnde nara atarak yrmede idiler. Gkler bala, gzle huzurunda secdeye
kapanmlard.

Bu fan ba gz ile, onun yzn grmeye imkan yoktur! nk nefis padiaha bakmaz, o g onda yoktur.

Ona sayg gstermeyen, nnde eilmeyen kiinin aac, yokluk testerelerinden, balta yaralarndan kurtulamad.

imdi o ay ayrlk bulutu iinde gizlendi. 0 ayrlk bulutu yznden iki gzmden yamurlar yayor.

Saray kethdasnn, nasl padiahn cemalinden, gzel yznden haberi varsa, tpk bunun gibi evdeki eyann,
hereyin aktan haberi vardr.

Ondan haber almak istiyorsan, ondan haberi olmayanlarla az gr, aktan haberi olmayan sry, kpek srs
say!

Kalbi l arkada, seni l ykayc yapar. l koca ise, l ykayandan beterdir.

539. u grdmz gk kubbe dner ama, ak gkleri daha da hzl dner.

Fe'ilatn, Mefa'iln, Fe'ilat

(c. III, 1159)

Ak candr! Senin aknsa, candan da daha can, candan da daha kymetlidir. Aslnda ltuf bir derman gibidir. Fakat o
ltuf senden gelirse, dermandan da daha gzel bir derman olur.

nsan ak olursa, pervane gibi sevgilisi urunda can vermek kolaydr. Sana ak olan ise cann daha kolayca verir.
 Herkes, dnyada bulunan btn canl varlklar, senin misafirindir, hepsi de senln ziyafet sofrandadr. Ama senin bu
klenin olu, daha da aziz bir misafirdir.

Senin akn ebed devlet madenidir. Fakat gzel yzn grmek, sana kavumak daha da zengin bir madendir.

Bir Hint klc gibi olan ayrlk keskindir. Fakat ak klc daha da keskindir.

Her gnl senin arkandan drt kanatla uuyor. Fakat bizim gnlmzn yz kanad var! 0 yzden daha da fazla
uuyor.

u grdmz gk kubbe dner ama, ak gkleri daha da hzl dner.

Herkes ak gklerinden korkar. Fakat o gk de senin gamnla senden daha da fazla korkuyor.

540. Bir insan hem ak olsun, hem mest olsun,

sonra kalksn tvbe etsin. Sen buna inanma!

Fe'ilatn, Mefa'iln, Fe'ilat

(c. III, 1162)

Ey algc, aka dair namelere yeniden bala, sazn da bir iki tel daha pesten al, sesini de birazck yavalat!

" Bu gazelin ilk beyti Piruzanfer basks Divan- Kebr'in 1161 numaral gazelinin ilk beytinin ayndr.

Felek sana arap sununca, yksel, ycelere k ve gk kubbesinin damnda ev kur!

Mestlik mlkn elde edersen, kendinde olmamak erefine nail olursun da, Byk Seluklu hkmdar Sencer'in
mlk gznden der.

Mest ol, dostlarn da mest et! Krmz arabn atna bin, telere doru yol al!

Mestlik diman damnn yolundan kageldi. Ey akl, ey dnce! Sen de defol git, sen de artk kapnn yolunu tut!

Yeryznde, u kara toprakta ok yol vardr. Kendine bir gemi yap da ak denizine al!

Manev kanatlarm kt da utum. Sen de benim gibi ak yemei ye de kanatlan!

u kara toprakta hi zm yetimese de iyi bil ki, ak mestleri, yine bu ak yolunda yrr giderler.

ieci artk hi kadeh yapmasa da, ak arabnn grnmez kadehi yine bizim elimize geer.

Bir ruh zerresine ekil, nak verirsen, onu beden elbisesi ile sslersen, o da sana; "Beni sslenmi, ekil verilmi bir
dilber say!" der.

Tvbe ettim, artk sylemeyeceim, ama sen yine de mest olmu an tvbesini yalanc tvbe say!

Bir insan hem ak olsun, hem mest olsun, sonra da kalksn tvbe etsin; sen buna inanma!

Mefa'ln, Pe'ilatn, Mefa'liln, Fa'iln

(c. III, 1151)

* Kadeh krld, arabm kalmad. Ben de mahmurum. Benim bu perian halimi, manev yknlm ancak ems-i
Tebriz mamur edebilir.

* nk o gr aleminin padiahdr. Keif aleminin dr. Ruhlar onu uzaktan grnce canla bala ona secde
ederler.

* Harap olmu binlerce can, binlerce gnl, elini uzatsn da, onlar aknlk denizinden karp kurtarsn diye ona
secde etmedeler.

* Gkler ve yerler kfr karanlna gmlm olsalar, onun parlaynca her taraf aydnlanr, her taraf nurlanr.

* Meleklerin ondan elde ettikleri, temizlik, paklk, eytanlara da nasip olsa onlarn her biri gzelleir, birer huri olurlar.

* 0 nur, eytana nasip olmasa bile yine de kerem perdeleri ile onu gizler.

* Bayram gelerek ltuflara ve ihsanlara balaynca, her tarafta dn dernek kurulur. Her alayan neeye gark olur,
gler.

0 gne Tebriz'den dounca, btn alemin zerreleri, sr sesi duymu gibi canlanr, dirilirler.

Ey seher rzgar! Allah akna tuz ekmek hakk iin ltfet! Bilirsin ki her seher vakti ben onun yznden sevinirim,
neelenirim. Sen de onun yznden sevinir, tatl tatl esersin.

Ey seher rzgar! Gayb aleminin ta telerinden esip gelirken bir de oralara, gayb alemine ura, bu ii ihmal etme,
tenbellik etme!

Oradan elde ettiin kanatla bin yllk yol bile olsa u, onun verdii kanatlarla o yol uzun gelmez!

Kanadn yorulup uamayacak kadar yorgun dersen, ona secdeye kapan, gnl yaral, ayrlktan can hasta olan
an halinden bahset!

Gzyalar dkerek ona de ki: "Senden ayrld andan beri gnleri karard, gece oldu, salar kafur gibi aard."
 Sen yle affedicisin ki, dnyadaki btn sulular merhamet denizine daldnr, hepsinin suunu rter ve balarsn.

Gren can gz bile senin cann gremezken, gz olmayan elbette mazurdur.

Gzleri ya dkerek ona yalvarrken, bir yolunu bul, ayann bast topraktan al getir de, gzlerime srme olarak
ekeyim. nk bu dert gittike artmada.

Ey seher rzgar! Bu yolculuktan saadetle, kutlulukla dnnce, varlk alemini de, yokluk alemini de atelere
yakarsn.

Srme olarak gzlerime ekeceim topra bana getirirsen, sana, senin canna saysz yllar boyunca rahmetler
olsun!

552. Kimin nabz ak ile atmyorsa, Eflatun bile olsa sen onu eek say!

Fe'ilatn, Mefa'iln,Fe'ilat

(c. III, 1161)

Ey algc! Zevk ve irete yeni batan bala! Sazm da bir iki tel daha pesten al, sesini yavalat!

Kavgay brak da dostlarla uzla, ho gein, savatan vazge! Eline kadehi ve srahiyi al!

Gln Iutfuna bak! Dikenin suunu grme! Sevgilinin salarnn rglerini a, dmleri z de etrafa miskler,
anberler sa!

Gkyz de yeryz de senin yznden semirmi, gzellemitir. Bir tek yldz da zayf olarak kabul buyur!

Baht da, devlet de senin ayann topradr. Sana lazm olan her ey kolaylamtr. Onlar senin ayana gelirler.

Mademki saadet ve zafer senin kulun, klen olmutur. Senin dmanlarn binlerce olsa ne kar?

Ey gnl! Sana Kevser rmann suyu gerekse, sen ak ateini Kevser say!

Kimin nabz akla atmyorsa, Eflatun bile olsa, sen onu eek say!

Aktan kanad olmayan ba, sen kuyruktan da aa, deersiz bil!

553. Yklan beden evinin hikayesi

Mefa'ln, Fe'iiatn, Mefa'ln, Fa'ln

(c. 111, 1134)

Neden deerli ve aziz mrn varn, younu nefis hrsz alp gtryor da, hayat kervannda yol alanlardan hi bir
ses kmyor?

Neden senin mrn alan, seni Hakk'tan habersiz brakan uykuya ve nefis hrszna incinmiyorsun, kzmyorsun da,
sana doru yolu haber veren, gsteren dosta inciniyor, kzyorsun?

Seni kran, seni inciten, senin eyhindir. Sana t verendir. Dnya sevgisi, su stne yaplan resme benzer. Karar
yoktur, geer gider.

Birisi durmadan iinde oturduu eve gizlice; "Ey ev, sakn yklma, eer yklacaksan bana haber ver!" diyordu.

Bir gece ev, birdenbire ykld. Adam ne dedi, bilir misiniz? Dedi ki: "Ey ev, bunca zamandr, sana sylediim szler,
ettiim vasiyetler ne oldu? Szlerim sana hi mi tesir etmedi?

Yklmadan nce bana haber ver, haber ver de oluumla ocuumla kamak iin bir are bulaym, demedim miydi?

Ey ev, bir habercik bile vermedin. Bu vefaszlk deil midir? kimiz de senelerce beraber yaamadk m? Bunca yllk
dostluk, bunca yllk sohbetler ne oldu? nsafszca bama ktn, ykldn da beni oluk ocuumla perian bir halde, alar,
inler vaziyette braktn."

Ev dile geldi de dedi ki: "Gece gndz ka kere, ama ka kere sana haber verdim.

'O tarafta, bu tarafta kntler, ykntlar oldu. Gcm kuvvetim kalmad. Akln bana al, vakit geldi, keceim!'
diye az atm. Durumumu sana aka haber verdim.

Sense atlayan, az gibi alan yerime fke ile balk svamaktaydn. Duvarlarm batan baa deliklerle doldu. Sen o
delikleri balkla tkadn.

Nerede az atmsa, sen azm kapattn, brakmadn ki syleyeyim! Ne diyeyim sana ey mimarba?"

Bu anlatlan ev beden evidir. Bunu byle bil! Arlar szlar, kntleri, atlaklar gstermektedir. Ey hasta! Bedende
hasl olan ar ve sz deliklerini sen ilala svamaktasn.

0 ila, o macun samanl bala benzer, haydi bakalm sen durmadan yarklar, atlaklar, delikleri samanl balkla
sva!

Senin bedenin de azn aar, hal dili ile sana der ki: "Ben gittim, fakat hekim gelir onun azn kapatr, bedeni
syletmez."
 Mahmurluu, sersemlii lm arabndan bil! Meneke arabn, nar arabm brak, vazge onlardan, lm arab
sana yeter.

Eer iersen adet olarak i! nk bu bir yz rtsdr. Fakat btn srlar bilen Allah'tan iyzn nasl gizlersin?
Nasl rtersin?

nabe arabn yani piman olu, Allah'a yneli arabn i, hakkn sevgi ekmeini ye, tvbeyi macun yap, gnahn
at yaralara sr! stifar gdas ile gdalan!

Gnlnn, dininin nabzn tut, bak bakalm naslsn? Bir kerecik de ibadet iesini gzden geir, manev hastalnn
ne olduunu anlamaya al!

Akln bana al da Allah'a sn, ona doru ka! nk ab- hayat ondadr. Her nefeste ondan aman dile!

Eer bir kimse sana; "stemek fayda vermez!" derse sen ona de ki: "stek Allah'tan istenirse nasl olur da fayda
vermez?"

Mrid nedir? Koarak murad isteyendir. Dilek isteyenin, av avlayanndr.

Sevgilim eer beni istemediyse bana neden istek verdi? Ve o gzel yanaklarnn hasreti ile yzm sarartt?

Baklar beni ak oklar ile paralamasayd, neden u gnlm kan kesildi? Neden gzlerimden kanl yalar akyor?

Sonbahar, ilkbahar diledii, zledii iin sararp soldu, ah edip durmada. Bu sararp solmalar, bu ah ediler sonunda
bahar eyhi onun ba ucuna gelip, rimedi mi?

Bahar diledin, sonbahar dirildi, l bir halde kalmad. u halde nasl olur da Allah' dileyen le kesilir, yol ortasnda
kalakalr, toprak olur gider?

Baheye gel de; "Her ey nasl yaptn buluyor?" bir seyret! Her temiz tohum layk olduu iei amadadr.

Ey benim canm, baharn elbisesi de krsde vaaz edenlerin elbiseleri gibi vemyeil. Ey dost! Artk sen sus da hal
dilini, can dilini a da o sylesin.

554. Mnacat

Fa'ilatiin, Fa'ilatn, Fa'ilatiin, Fa'ilat

(c. III, 1180)

Efendim ben yorgunum, perianm, bilgisizlik karanlklar iinde kalmm. Sen aydnlk iindesin, gndzlerdesin.
Ben gecemin uzayp gitmesinden ikayetiyim. Kamak kurtulmak istiyorum ama, nereye kaacam bilemiyorum.

Sanki benim gecem ellerini uzatm gndzn eteini tutmu, onu bir yere brakmyor. Gecem kalacak yer, fakat
snlacak yeri yok!

Rabbimiz sana kavuacamz, seninle buluacamz gn bizi nurlandrdka nurlandr. Rabbimiz gnahlarmz affet,
bize mafiret elbisesi giydir!

Rabbimiz bizim insanlarla aramzda olan dargnlklar, krgnlklar, ancak bedenimiz yzndendir. Rabbimiz u beden
duvarnn tesindeki dostluk bahesi, ak bahesi ne de gzel bir bahedir, ne de ho bir bahedir.

Rabbimiz u duvar kaldr da aradaki engel, aradaki dmanlklar yok olsun! Rabbimiz gerekten de gnahlarmz
yznden senden utanyoruz, zr dilemedeyiz.

555. Herkes kendi cinsiyle uzlam, kendi cinsiyle kaynamtr.

Mef'ul, Fa'ilat, Mefa'l, Fa'ilat

(c. III, 1116)

*Ey aziz dost, ey esiz sevgili! Herkes kendi cinsiyle uzlam, kendi cinsiyle kaynamtr. Herkes kendi tabiatna
layk, kendi ruhuna uygun birisini dost edinmitir.

*Madem ltfun, sevgin bizi bizden ald, kendimizden geirdi. Ltfunu bizden esirgeme, sensiz brakma bizi!

*Cins cins herkes, herey kendi cinsiyle kaynar. Herkes, her ey kendi cinsinden birisini, bir eyi seer.

*Bu yzdendir ki birisi cinsinden olmayanla dp kalkarsa, o, mnafk saylr. Bu hal su ile yan, katranla karn
beraber bulunuuna benzer.

*0 bahtsz kii, cinsinden olmayandan ayrlp, kendi cinsine kavuuncaya .dar, bulunduu yerde susadka susar,
susuzluu arttka artar.

*Kim senden kaar da bakasndan holanrsa, kim senden rker, seni brakr bakasyla karar klarsa;

*0 aslndan, kendi cinsinden ayr dt iin sevdii sandnn yannda suratn ekiterek bulut gibi somurtkan
oturur. Kendi cinsinden olann yanndaysa ilkbahar gibi gnl alr, neelenir.

*0 kendi cinsiyle beraber olunca susam iei gibi dil kesilir, cinsinden bakasnn yannda dilsiz kalr. Kendi cinsiyle
bir arada olunca gl gibi alr, gzel kokular saar. Cinsinden bakasna ise diken olur.
 556. Yine gnl kuum gsmden umaya balad.

Mef'ul, Fa'ilat, Mefa'l, Fa'ilat

(c. III, 1198)

Kaf Da'ndaki zmrd- anka yine geldi. Yine gnl kuu gsmden umaya balad.

Aynlk gecesi kanlara gark olan gz, yine vuslat sabahnn yzn grmeye balad.

Hz. Peygamber Efendimiz ile Hz. Ebubekir bir maarada bulutular. rmcek de maarann azna yine a rmeye
balad.

Msr'daki iffetli kadnlar yine Hz. Yusufun yzn grdler, onun gzelliine hayran oldular da turun yerine ellerini
doradlar.

Beden saraynda oturup duran ruh kadn ak oldu da yine arafn bana ald. Komaya balad.

Halil brahim'i seyret, yine kendi parmandan belki st emmeye balad.

Uyuyanlarn, uykuya dalanlarn fikir damna kan gnl, yine akmzla yldzlan saymaya balad.

557. Ben bedenden kurtuldum, ruh oldum.

Mfte'iln, Fa'ilat, Mfte'iln, Fa'ilat

(c. III, 1200)

Ey ruhanlerin saksi! Ben bedenden kurtuldum ruh oldum. Kalk, kalk da halk kyametin ihtiamn debdebesini
grsn.

Dn gece sevgili beni ard. Benim hakkmdaki hkmn verdi. Korkudan bedenimde kan kalmad. Sen bana ac da
zmn gnl kann doldur!

* Ben yle alacak bir hale geldim ki, cann da, gnln de dman oldum. Onlar iimden kovdum, artk ben bundan
sonra cansz ve gnlsz yaayacam. im padiaha av olmu ama, dm ondan kamadadr.

* Ben her nefeste Circis peygamber gibi huzurunda lrm. Senin nne ba koymak benden, keskin klc vurmak da
sendendir.

* Ben kumlardan daha susuzum. Testiyi, kab brak! Can saksi de bir ie yaramaz. 0, talihsiz cierimle dnden beri
savatadr.

Ben gnlmn ikisini idiimden beri cierimden vazgetim. Beni kabre oyduklar zaman, sen gnl kadehini eyiz
olarak benim yanma koy!

* Ey sevgili! Kadehi brak, testi ile bana arap sun! nk benim kck kadehim ancak testidir. Ben kepeyi ne
yapaym?

558. Sen bugn rahmetten bir merdiven yaptn,

ycelere, telere gmek istiyorsun.

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. III, 1189)

*Bu k gn sen de bizim gibi dnyorsun, bugn zevk peindesin, gezip dolamak, gnln elendirmek
istiyorsun.

*Sen bir gnesin, biz de senin ndaki zerreleriz. Sen bugn bizi basz ve ayaksz ettin.

*Sen bugn bizi Hz. sa gibi drdnc kat ge kardn, gnein yanna oturttun.

*Ey gnl! Sen bugn kayalarn gnlnden yzlerce kaynak fkrt! Bugn sznde duruyor, bol bol balarda
bulunuyorsun.

*Sen bugn rahmetten bir merdiven yaptn, ycelere, ta telere gmek istiyorsun.

*Bu ne devlet; senin ycelere kn, gklere ereftir, mutluluktur.

559. Gel bugn seninle bir iim var!

Ben bugn gl sevdasna dtm, gl aryorum, gl!..

Mefa'ln, Mefa'liin, Fe'ln

(c. III, nr 1184)

Gel bugn seninle bir iim var! Ben bugn gl sevdasna dtm. Gl aryorum, gl!...

Gnlm elbiselerini yrtmada; bugn sevgili ile buluma gndr.

 Gel ey benim sevgilim gel! Gnlm al! nk bugn ltuf gndr, ba gndr.

Ne olur sevgilim gel de gllerle, nar iekleri ile dolu olan gzel yznle bugn bizi neelendir, gldr!

Niin canlar o dudaklar grnce mest oldu, kendinden geti bilir misin;

bugn o dudaklarda bol bol mezeler var da, onun iin!

560. Ey krk gnl sevindiren sevgili! Gnlm krlmadan nce kalk!

Mef'l, Mefa'iln,Fe'uln

(c. III, 1190)

*Ey uyuyup kalan ak! Sevgiliyi anarak kalk, o maara dostu geliyor.

*Halka emniyet veren, huzur veren o stn varlk geldi. Kalk, kalk da ondan nan dile!

*Binlerce sa'ya can veren geldi. Kalk ey geen senenin lm kiisi, kalk! Ey kullarn besleyip yetitiren sak! ki
mahmurun hatr iin kalk! Ey yzbinlerce hastaya ila olan; ite o kararsz biare hasta urada, kalk!

*Ey ltfu hastann elinden tutan aziz varlk; kalk ayama diken batt, sana ldim.

*Ey gzellii tertemiz canlara tuzak olan! te sana zavall bir av; kalk da avla

*Senin aknn yznden gnl kan oldu. Kan da cotu kaynad. Btn bunlar bize reva grme, kalk!

*Zorda kaldm da hep sana; "Kalk, kalk!" dediysem, sen beni mazur gr;benim zrm kabul et de kalk!

*Ey mest bir halde uykuya dalm nergis! Ey yana ve yz ho olan diIber, haydi kalk!

*Kalk kulunun ve senin bildiin o arapla kadehi doldur, bana sun! Ey krk gnl sevindiren sevgili! Gnlm
krlmadan nce kalk!

571. Sevgilinin gamndan neler ektiimi benden sorma. Elini gnlmn stne koy, o sylesin

Mfte'iln, Fa'ilat, Mfte'iln,

(c. III, 1212)

Sevgilinin gamndan neler ektiimi bana sorma! Elini gnlmn' stne koy, o sylesin! Gzlerimin iine bak, arab
ve kadehi bana sorma!

Ak ordu ekti, geldi, can alemini ele geirdi. Artk sen, ben zavallnn halini benden sorma, aktan sor!

Aklarn gnlleri, sevgilinin yznden ku yrei gibi rpnp duruyor. Akla ait nkteli, st rtl szleri,
rpnp duran gnllerden bakasna sorma!

Pencereden uan kuun zellii nedir? Umak deil mi? Eer sen ku gibi isen kanadn a, u! "Kap nerededir?"
diye sorma, kap senin ne iine yarar?

An babas da, anas da onun akdr. Bu yzden sen, babadan o kadar ok bahsetme, anay da o kadar sorma!

Aklarn gnlleri kzgn tandra benzer. Tandra gelince artk baka bir ey sorma!

Gnl kuu, tandrdaki atee ak ise pervane gibi kanadnn yanmas sana daha yakr, daha hotur. Artk kanad
sorma!

Sevgili ile sen, her ikiniz bir ba olduysanz, iki ayr beden de bir beden olduysa, artk geri adm atma, artk u ba
da sorma!

nsanolunun kula da, gz de hangi toprakla doludur? Arayp durdugun hazineyi, grlmesi gereken inciyi sen,
bala bulam ba gznden sorma! Sen onu gnl gznden sor!-

"Bu beyitte geen hazine ile, insanda bulunan ilah emanete, "kenz-i mahf" (=gizli hazine)'ye iaret edilmektedir."

572. Sen bugnk kyameti gr de, yarnki kyameti hi sorma!

Fa'ilatiln, Fa'ilatiin, Fa'ilatn

(c. 111, 1208)

0 gzel, o ay yzl sevgili olmaynca bizim halimiz nice olur? Sorma, hele akndan bamza ne geldiini, neler
ekdiimizi hi sorma!

Bak da gr, yerler de, gkler de onun yznn nuru ile doldu, onun boyunu bosunu, salnn, edasn hi sorma!

Ak gayreti ile inci daneleri gibi dklen gzyalarma bak, fakat ak denizinin ne kadar saf olduunu, dalgalarnn
ne kadar ho olduunu sorma!

Gnlmzn kanna ayan basma, sevdadan da bana hi bir ey sorma!

 Ayan basma diye yalvardm, gnlmn kann gr, fakat kimseye ondan bahsetme, bir ey syleme, o uh,
kavgac gzeli de hi sorma!

Yzbinlerce gnl kuunun ok kanat rptklar iin kanatlarnn dkldn gr, fakat Kaf Da'ndan, zmrd-
ankadan bir ey sorma!

Onun aknn belasnda yzlerce kyamet var. Sen bugnk kyameti gr de, yarnki kyameti hi sorma!

573. Ey gnl, sen kendi hayalinden rkp kayorsun, sen kendi kendinden kayorsun.

Mfte'iln, Mefa'ln, Mfte'iln, Mefa'liin

(c. III, 1206)

Onun dudana kim yaklasa, onu pmek istese, nden arkadan yaralanr. nk nerede balars varsa oraya
yaklaan sokar.

Onun yz bir gl bahesidir. Orada ylan gizlenmitir. Siyah salar geceye benzer. Hrszlar, gece bekileri orada
toplanrlar. Bu yzden orada huzur yoktur.

Sensiz cihann ne hneri, ne deeri vardr? Sensiz o nasl var olabilir? Can la, cihan da senin kulun ve klendir.
Aslnda can da sensin, cihan da sensin.

Yzlerce gne, yzlerce ay, senin nurundan alnm birer parltdr. Senin gnein manev olduu iin, hi bir zaman
batmaz.

"Hz. Mevlana bu beyti yediyz sene nce sylemiti. 0 zamanki kozmorafyada, dnyada tek bir gne olduu
sanlyordu. Bugn onbe milyar k yl uzakta gneler kefediyorlar. Bu gr, Mevlana'nn kerametlerinden birisi
olamaz m?"

Gk senin mana suyunda dner, durur. Akl senin hekimliinin nne btn ecza sevablarn sunuyor.

*Zerre zerre btn yiyecekler, senin hudutsuz, snrsz olan sofrann nnde dizilmiler, her nefeste btn canl
varlklara gda olmak midi ile secdeye kapanarak ihsann, ltfunu dilerler.

*0 sevgili elini aarak der ki: "Baharn erpe nefesi ile verdii hayat, ben btn cihana veririm."

*Toprak nur yedii iin, iinde gm ve altn vardr. Toprak ayn zamanda su itii iin brlceler, mercimekler bitirir.

*Dnyada grlen eitli renkler, bylere benzer. Ak ise Hz. Musa'nn asasdr. Azn aar da bir nefeste onlarn
hepsini yutar.

*Ey gnl, kendi nakndan, kendi hayalinden ne kadar ok korkuyor, ne adar ok kayorsun? Arkana dn de bir bak!
Senden baka kimse yok! Sen kendi kendinden kayorsun.

"Mevlana Mesnev'nin V. cildinin 669. 670 numaral beyitlerinde aynen yle sylemiti:

"Bakasndan kaan adam ondan kurtulunca rahata kavuur, karar klar. Halbuki benim dmanm da benim, benden
kaan da ben! u halde iim kyamete kadar boyuna kamaktr. Ben kendimden kaarken kendimi de beraber
gtryorum."

Artk yeter! Sen sakann atndan da daha aa deilsin ya! Saka bir mteri bulunca atn boynundaki ngra
karr.

574. Onun adn kim anarsa, mezarda kemikleri rmez.

Mefa'liin, Mefa'ln, Fe'uln

(c. III, 1235)

Canla aradm gzeli, burada bulunanlar arasnda gremiyorum.

Burada bulunanlar arasnda yok, acaba nereye gitti? Bu mecliste ondan bir niane, bir iz gremiyorum.

Her yere, her tarafa bakyorum. Onun gl bahesinden bir iz gremiyorum.

Mslmanlar; gzellii ile etrafa nam sarm olan o gzeli, mum gibi bu meclisin ortasnda k saarken grmtm.
0 nereye gitti?

Adn syle, onun adn kim anarsa mezarda kemikleri rmez.

Elini pene ne mutlu! Can verirken onun adn anann az tatllar.

Yzn grdme mi, yoksa huyunu rendiime mi kredeyim? Dnya onun bir eini benzerini grememitir.

Yeryznn onu bulamamasna amamal. Gkyz bile onun ak ile dnp duruyor.

575. Ak bir tek candr, ama yzlerce ekle girmitir.

Meful, Mefa'ln, Mef'ul, Mefa'ln

 (c. III, 1227)

Yz de gzel, sa da gzel, hele alnna dklen o kvrm kvrm kaklleri daha da gzel! Her an, her saat onun
canna da, dinine de yzlerce rahmet olsun.

*0 her lahza, her saat bir nceki nazndan, edasndan daha da tatl, daha da gzel. Haydi sevgilim, yeni bir eda, yeni
bir ive gster.

*Bklm bklm salarn rzgar kartrnca, bklmlerinde yzlerce in, yzlerce Main lkesi kaybolur.

*Ey benim gzm; nefesini kes, sus! Glp duran, gzelliinin anlatlmasna imkan olmayan o ay yzlye dikkatle
bak! Ara vermeden onu seyret!

*Onun ab- hayatnn stnde, yzlerce gkyz dner. Onun temkinli hizmetinde yzlerce da, el pene divan durur.

*Ak bir tek candr, ama yzlerce ekle girmitir. Onun bu haline. bu kurnazlklarna, oyunlarna baktm da ardm,
deli divane oldum.

*Grlmemi gzellikler, iitilmemi edalar, ak ekline girmi de, gelmi ann karsna km. Bylece ak, cann
gerek ve lmsz gzelliine kavumasn, anlatlamaz manev zevkler duymasn salamtr.

*Artk ben susaym, ey algc! Sen bu hali perdeye vur, algnla sen syle! perdelerden kan namelerden, akn
ihtiamn, debdebesini duy, gzelliini iit!

576. Gndzler senin gzel yznn aydnldr, geceler ise siyah salarnn glgesidir.

Mef'l, Mefa'liin, Mef'ul, Mefa'ln

(c. III, 1128)

*Ey ay yzllerin Ysuf'u! Ey mevkii, eref. gzellii ho dilber! Ey Hsrev, ey irin, ey yz gz, bedeni gzel,
hayali gzel varlk!

*Ey yz aya benzeyen sevgili! Sanki yzn bir sudur, fakat o suyun iine dmtr. Hem atein grlmemi bir
ate, hem dupduru, saf olan suyun ok ho, ok tatl bir su!

Ey Allah'n ltfunun, ihsannn ekle, srete brnm hali! Gerekten de suretin ho! Ey ekli ve sureti ruhan gzel!
Senin gzellik ve ululuk nurun pek ho!

Ey akllarn sarholuu! Artk sevgi ile bir co! Ey buluma sabahnn pek hos, pek doyulmaz olduu dilber! Artk bizi
birbirimize kavuturmaya al!

Gndzler senin gzel yznn aydnldr, geceler ise siyah salarnn glgesidir. Ey fal ve talihi gzel varlk! Bu
gece ay gibi do!

Eer sen bana ltuflarda bulunur, kavuturmakla sevindirirsen, yahut cefa ve imkanszlklarla beni hrpalarsan,
zersen; mademki sen benim canmla karmsn, benim iin yalnz safan deil, cefan da imkanszln da hotur!

Gnl bir gn bana dedi ki: "Ay elbette bir yl olur, dner gelir." Can gnln kulana; "Ey gnl!" dedi, "Senin ay'n
da gzel, yln da gzel!"

577. u tertemiz ltfa bak! Bir avu topraa mekanszlk aleminde yer vermede.

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'liln, Mefa'ln

(c. 111, 1225)

Bizim nmzde riyazet yoktur. Btn ltuf ve ba, btn sevgi, gnl al, btn zevk ve safa iinde yaama
vardr. Rahat ve huzur vardr.

Yoksulluktan bunalan, can bahesinde yetien meyveler elde eder. Bu ltuf yoksullara padiahtan geliyor. Bundan
tesi ssten, gsteriten ibarettir!

Onun yolu btn grtr. Saraynn her taraf bakedir. Beden eriyip gidiyorsa ne gam, sen cana bak; her an ,
cana canlar katmadadr.

u tertemiz ltfa bak! Bir avu topraa mekanszlk aleminde yer vermededir.

Nice krler, ktrmler onun yznden yol grr, yol alr oldular. Nice gamllarn canlar onun ltfu ile eker yiyen
dudular oldular.

u be duygudan, drt unsurdan, alt ynden darda nice hanersiz alm

yaralar vardr ki; bu yaralar, saksi ancak kan sunan, susam akn eliyle almlardr.

Ben onun mumundan alev aldm iin, tatl tatl yanyorum. Yarn telerde,ruh aleminde bana balayaca devlet
yznden ben bugn ok sevinliyim.

Ben niin toprak olmuurn, ayak altnda ineniyorum? Neden aa bir hale dmm? nk am, mestim;
onun bedenimi yrtan, harap eden ak yznden batanbaa can oldum.
 Onun yznden bu gnl nasldr? Ne haldedir? Gnl onun yznden kanlara gark olmutur. Onun yznden
gkyznde grltler kopmutur. cann feryadlar ile, hay huylar ile doludur.

578. Ben, telerden geldiim iin, bu dnyaya ait olan alt ynden de,
be duygudan da kurtuldum.

Mstefiln, Mstef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln

(c. III, 1231)

*Ho bir haldesin, eker gibi tatlsn. Sen ok byk bir varlksn. ran hkmdar Cemid senin bir klendir. Gne bile
senin ayak basacan yerlere serilmi.

*Selvi boyunla sevine sevine gel, Allah'a yemin ederim ki; senden baka hi kimsede bu naz, bu eda, bu gzellik
olamaz. Rengi ile, kokusu ile hi bir meyve sana benzeyemez. Bu gzellik, ne gkte vardr, ne ayda, ne de aya benzer
gzellerde.

Bu mecliste bizden, senden, bir de ad ho sakden bakasna yer yoktur. Tencere gibi kederlerle, gamlarla kaynayp
co! Gel de safa arabn, zevk arabn kumlar gibi doymadan i, i! Ben telerden geldiim iin;

Bu dnyaya ait olan alt ynden de, be duygudan da kurtuldum. Hepsini de krdm, geirdim. Ya Rabb! Bu be
duygu ile, bu alt ynle bu dnyada kim savaabilir; nefsan duygularn ayak altna alp da stn insan olabilir?

Ey ho nefesli gzel, ey arap iinde arap, ate iinde ate olan sevgili! Hi bir hazrlm yokken gaflet iinde
geldim, senin tuzana dtm.

579. Ak yznden deil midir ki, Hz. Musa'nn Tur da kendinden gemitir.

Mstef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln

(c. III, 1215)

Sevgilim, u ho gkyz de, yldzlar da senin ay yzn grerek sarho olmular; senin yzn de gzel, kan,
gzn, salarn da gzel! Senin her eyin gzel ama, edan o kadar gzel ki, gzellie de smaz, gzellikten de stn daha
gzel!

Gkler imdiye kadar ne senin gibi bir can Leylas, ne de benim gibi bar yank bir Mecnun grmtr. Zaten senin
gibi bir Leyla ve benim gibi bir Mecnun dnyaya hi bir zaman gelmemitir ve gelmeyecektir!

Yeryzndeki btn zerreler, senin namenle oynarlarsa hi onlara alr m? 0 ak yznden deil midir ki Hz.
Msa'nn Tur da da kendinden gemi, oynayp duruyor.

Ey gnl! Altn sevdasna kaplmsn, hnerler gstermedesin! Fakat altndan da, hnerden de zenginlemi de,
sonunda yere gmlmemi bir Karun grdn m?

Zenginlik, para, pul, yksek mevki; grnte gze ho gelirler, gzel grnrler ama, onlarla gerek gzellie,
zevke, huzura yol yoktur. Onlar gzel bir panzehir iine gizlenmi korkun zehirdir. Da ylannn zehiri gibi bir zehirdir.

580. Senin cann Hakk meclisine, ilah akla mest olarak gelsin,
bedenini brak halk arasnda, halktan biri olarak dolasn dursun!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1258)

*Sen bizimsin, gnln bizim gibi neelensin, gl bahesindeki selvi gibi hr ol, salna salna uzun boyunu gster!

*Ey ince duygulu, zarif varlk! Sen ak kalfalarndan isen, ak gibi gnlleri amada usta ol!

Eer bir gam gelip de bizim huzurumuzu bozmak isterse, adalet emn ol, insanlar perian ve huzursuz ettii iin
onun boazn sk, ldr, intikam al!

*Senin cann Hakk meclisine ilah akla mest olarak gelsin! Bedenini brak halk arasnda, halktan biri olarak dolasn
dursun!

*Bazan onun gl bahesi gibi kokular, renkler, neeler sa! Bazan blbl gibi ala, hoa feryad et!

*Selvi uzun boyu ile gurura kaplp, nazl nazl salndka ona kar yerlere seril, toprak ol, gl bahesi anber gibi ho
kokular samaya balaynca, sen olar etrafa yaymak, insanlara yararl olmak iin rzgar ol, es!

581. Ben kimim? Ben kendime ancak gam yemeyi, zdrap ekmeyi layk buldum.

Fa'ilatn, Fa'ilatiin, Fa-ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1246)

Dn padiahmn sarayna gittim. Canm, saknin elindeki srahinin iinde grdm.

Ona; "Ey saklerin canlarna can olan aziz varlk!" dedim. "Allah akna kadehi doldur, ahdini, peymann, verdiin
sz unutma!"
 Bir hoa gld de dedi ki: "Ey kerem sahibi, hizmette kusur etmem, sana sayg gsteririm."

Gzel yz gibi parl parl parlayan araptan bir kadehe doldurdu da, kadehi pt ve bana sundu.

Birbiri stne bir ka kadeh sundu. Onlar iince iime bir ate doldu. 0 ate beni benden ald, kendi atei madenine
gtrd.

Baht, ksmet, aln yazs herkesi bir meyhaneye eker gtrr. Ben kimim? Ben kendime ancak gam yemeyi, zdrap
ekmeyi layk buldum.

Ben susaym, susaym da, meclisin emri kendi gizli meclisinin yzbinlerce destann size sylesin.

582. Seher vaktinde aknn ezann canmn kula iitir. 0 ezan aa der ki:
"Ate gibi yakc belalarla dolu olan u dnyadan sra, kurtul da gel benim sevgi ateime gir, yan!"

Fe'ilat, Fa'ilatn, Fe'ilat, Fa'ilatn

(c. III, 1249)

*Senin gzelliinin zerlik tohumu oldum. Artk benim vatanm atein tam ortasdr. Mademki ok senin okundur;
elbette kolun ateten yay eker.

*An can yannca sevgiliden ba karr. Kim ateinde yanmtr da atein an olmamtr.

*Ancak gnlm yak, gnlmden bakasn yakma! nk barm senin ateinle dalanmtr. Gnlme bak da
ateten olan klcnn at yaray gr!

*Atein kard kvlcmlar, yanm yaklm kiiye srarsa, o kiide ateten nianeler, izler bulur.

*Senin aknn gam atelidir. Beni aa gibi kurutur. Aa kuruyunca da atete yanmaktan baka bir ie yaramaz.

*0 kii ne mutlu kiidir ki, onun yasemini de gl de bahede bitmez de, senin ateinde biter. Atein safasn, atein
dilinin tatlln ancak Halil brahim hazretleri bilir.

*Onun Halil'i duman gibi atee biner. nk Halil sanki cehennemin kapcs Malik'dir de atein dizgini onun elindedir.

*Seher vaktinde senin aknn ezann canmn kula iitir. 0 ezan aa derki: "Ate gibi yakc zdrapla, belalarla dolu
olan u dnyadan sra, kurtul da gel benim ak ateime gir, yan!"

*"Atelerle dolu azm, atein dilinden ne zamana kadar sz syleyecek, ne amana kadar yanmtan, yaklmtan
bahsedecek?" diye tandra henzeyen gnlm soruyor.

583. Kaybolan a nerede aramal?

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. III, 1221)

Eer bir ak kaybolursa onu sevgilinin yannda arayn! Eer ak bir eyden rker, saklanrsa, onu sevgilinin
mahallesinde araynz.

Eer bu canmn blbl anszn bu bedenden uup giderse, onu dikenlerden sormaynz, onu o gl bahesinde
araynz.

Eer onun aknn hastas bu meclisten kaybolursa, onu fettan gzelin nergis gzlerinde araynz.

Sarho gnl gnn birinde o ieyi taa vurur paralarsa, o zaman meyhaneye gidin, onu meyhaneciden arayn,
sorun!

Aklnz banza aln, kaybolan a imekler aktran, yldrmlar yadran, aman vermeyen gnein kucanda
araynz!

Eer bir hrsz duvara bir delik deler de an varn younu alarsa; siz o hrsz, o kurnaz sevgilinin misk gibi kokan
simsiyah salar arasnda araynz!

Ben, o sevgilinin nerede olduunu, gnl diyarnda bir prden sordum. Pr parma ile beni iaret ederek; "Onu srlar
iinde araynz!" dedi.

Ben o pre dedim ki: "Allah'a yemin ederim ki, iaret ettiiniz srlar sizsiniz!" Pr; "Evet" dedi, "ncilerle dolu deniz
benim, onu engin denizlerde araynz!"

Mslmanlar! 0 ne gzel bir incidir ki, nurlar ile denizleri dolduruyor. Siz onu o nurlarda araynz!

584. Yaayan kiiler kimlerdir? Hakk'n ak ile len kiilerdir.

Mef'ul,Mefa'iln,Fe'ln

(cIII,1242)
 Dnyada btn nefsan isteklerden kurtulma, hi bir eye aldrmama, duygusuz, baya insanlarn sapk yolu mudur?
Asla asla! Her iki dnya da bu yola denlerin, ehvan duygulara srt evirenlerin kurban olsun, klesi olsun.

"Biz dnyada zevk iin yayoruz." diyen Epicure (341-370) milattan asrlarca nce bu fikri ortaya atarak "Zevkiye
mezhebi'ni kurmutur. Bir oklarnn sand gibi Epicure veya Epikoros "Hayatn gayesi zevkdir." dedii zaman, ye i
elen, cannn istedii hereyi yap demek istememitir. Bizim Ziya Paa'mzn dedii gibi:

" bade, gzel sev var ise akl u uurun,

Dnya varm ya ki yokmu ne umurun!"

(Akln varsa, iki i, gzelleri dost edin, dnya varm, yokmu diye ilgilenme. Sen gnlnn istedii gibi yaamaya
bak.) grn benimsememitir. nk bizim zevk adn verdiimiz ey, bedenimize ait nefsani isteklerden asl yaay,
zevk ve safay terk etmek, nefsini ayak altna alarak ruhen temiz kalmaktr. Nitekim Epicure; "Bu hayatn gayesi zevktir."
dedii halde, kendisi bir bahe iinde bir kulbede yayor. Tam bir dervi gibi btn isteklerden kurtulmutu. Bu ekilde
nefsan ve ehevan isteklerden kendini kurtararak manev zevki buluyordu. Namk Kemal merhum da bir beytinde:

"Kimi vicdana dokundu, kimi cism cana

Zevk namyla ne yaptmsa piman oldum"

demiti. Fuzul merhum da

"Btn emelleri gnlnden eylemi ib'ad

Ne verseler ana akir ne klsalar ana ad"

(Btn istekleri gnlnden uzaklatrm, ne verseler ona krediyor, ne ktlk yapsalar Hakk'tan bilerek ondan
memnun oluyor.) demiti. Alman mtefekkiri Fichte (1782-1814):

"Bu dnyada da teki dnyada da zevk iin yaayan kiiler, en kt insanlardr." diye yazmtr. Mevlana bu konuyu
bir beyitte ne gzel hlasa etmi.

*Ey dnyay grp de can grmeyen kii! unu bil ki dnya fandir ve bir nefesten ibarettir!

*Dnya dediin bir yn tozdur. Havaya ykseliyor, bu tozun iinde sprge de kirlenmi, spren de!

*Zavall insan ldn, haha gibi krlp dkldn gn, bu hayat megalesi, bu didinip durmalar neymi grrsn,
anlarsn.

" Mevlana'nn bu gazeli bendenize, Tanzimat Edebiyat nclerinden Pertev Paa'nn Jean Jack Rousseau'dan tercme
ettii "Ruhun lmszl" adndaki u manzumeyi hatrlatt:

"Hab- pr-ztraptr bu hayat

Domuuz lmek zere va hayfa
Var ise zerre zerre zevkiyat
Onu da kahr- dehr eder ifna

Gideriz byle cehl gafletle

Ka'r- girdab- mevte hasretle
Trlii mihnetle, bin meekkatle
Mahv kemnam eder bizi dnya

Bizse seyreyleyip bu bnyad

Aranz tarhna nedir badi?
Haliki, halk srr- icad

Cmleyi bilmek isteriz hala

Syrhp ruh zulmet-i tenden
Szlp eyledikte azm-i vatan
0 zaman hallolur bu phe ve zan

Bilinir hasl nedir mana" (Bu hayat ztraplarla dolu bir rya gibidir. Ne yazk ki biz lmek iin dnyaya gelmiiz. Yani
anamzdan doduumuz andan itibaren lme doru gideriz. Dnyada az da olsa zevkler vardr, fakat o zevkleri dnyann
kahr burnumuzdan getirir. Bizler hayat yollarnda bilgisizlikle, gafletle, hasretle lm girdabnn derinliklerinde kaybolur
gideriz. Akla gelmez eitli mihnetlerle, bin trl meekkatle dnya bizi mahveder, geer gideriz. Admz bile anlmaz olur.
Halbuki bizler lm dnmeden, kainatn nasl yaratldna dair sebepler ararz. Yaratcy, yaratlmlar, yaratlmann
srlarn arar dururuz. Biz kendi halimize bakmadan her eyi bilmek isteriz. Fakat ruhumuz beden karanlklarndan syrlarak
geldii yere ruh alemine kendi asl vatanna gidince, o zaman phelerden ve zanlardan kurtulur. Hayatn ne olduu belli
olur.)

u hem gizli, hem apak olan meydanda bulunan ak, ne kadar kan dkcdr, ne kadar zalimdir?

Onun eliyle ldrldn gn, yaamaya kavuacaksn. Yaayan kiiler kimlerdir; ak yznden len kiiler!

"Hallac- Mansur "Muhakkak ki lmmde hayat vardr." demiti.

Akn gizli kalmasna imkan yok! Ak olann btn srlan meydandadr.

Ak yoksa, zevk veren gzellik de yoktur! Bu ne gzelliktir; bu gzellii alklaynz!

585. Blble sesleni.

Mef'ul, Mefa'liln, Mefulii, Mefa'ln

 (c. III, 1232)

Ey blbl! Sabah arab ime zaman geldi. Zhre yldz ile beraber arklar syleyerek, gel sarholarn arasna gir!

Nerede bir mahrem varsa hemen onu uyandr, sevgiye mahrem olmayanlar, sevgiden anlamayanlar sakn gzel,
tesirli sesinle uyandrma! Brak o ham kiiler, o duygusuzlar mahere kadar uyuyakalsnlar!

Gnln kulana sevgiye dair, remizli szleri yava yava syle de kfr bile mana gelsin, yzlerce iman incisi
ortaya dklsn.

Gkyznde padiahn akndan anszn bir imek akar. 0 imek yznden aya bir ate der.

586. Meleklerin bile mahrem olamadklar o cemal, o gzellik,

insanlara meyletmezse yeridir.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'iln

(c. III, 1251)

*Dudaklar ekerin deerini drrse amamal, yz taze gl beenmezse hakldr.

*Btn alem akl padiahnn kuludur, klesidir. Fakat akl padiah da o gzele hizmet etmek iin karsnda el pene
divan durursa yerindedir.

*Gece zencisine kl eken gne padiah, onun varln korumakta siper olursa dorudur.

*Meleklerin bile mahrem olamadklar o gzellik, insanlara meyletmezse, insanlar zlemezse yeridir.

*nsan meleklerin yksek i ve glerini yapmaz. Yapm olsa hepsinin uhdesinden gelmek gcndedir.

*Ben bu gibi szleri sayp dururken, gkten yle bir ses duydum: "Bunlardan, bu szlerden vazge ki yerine daha
baka bir ey gelsin!"

587. Gnl onun derdinden ne zevklere dalmtr.

Fe'ilatn, Fe'ilatiin, Fe'ilatiin, Fe'iln

(c. III, 1253)

Gnlk halimiz; yaptmz iyilikler, ktlkler, padiaha gizli deildir. Nefis ba kaldrrsa onu kulandan tutar da
srye srye eker.

Can da, gnl de, gnln asl da bize O'nun bir ltfudur. Eer 0 cana da, gnle de can vermese, onlara baka kimin
yardm gelebilir?

Gnl O'nun derdinden ne zevklere dalmtr! Ne holuklar elde etmitir! O'nun saysz keremini, ban sayp
dkmeye kalkma!

Allah'n aknn gam, hangi kervann nn vurmusa, o kervan iki dnyann da dile gelmez, sze smaz karn elde
etmitir.

O'nun ebed hayat, lmsz yaay gerdanl ile ereflendiun gnden beri, lm melei Azrail gnlmden mit
kesti.

Ssen, O'nun ltfundan dil oldu da, O'nu rmeye balad. Selvi, hrriyeti O'ndan elde etti. nk boyunu bosunu
ona 0 balad.

Blbl durmadan O'nu ver durur. nk blble dili 0 retti. Gl O'nun yznden elbisesini yrtar. nk gln
yanana o gzel rengi 0 verdi.

Kim bu topraa mit tohumu ektiyse, O'nun bahar keremi ona, bire kar yz balamtr.

Gne, her akam O'na secde eder. Bu secde yznden 0 padiahtan, ne ziyan grd, ziyan grmek yle dursun,
onun bedeni can bulmutur.

Gne, her akam O'na secde ederek batar gider. Yorgun, hasta, perian bir halde batp giden gnee, seher
vaktinde yle gen ve parlak bir yz balar, gkyz, ay ve yldzlar haset ederler de hasetlerinden lrler, kaybolup
giderler.

Kim bugn bu dnyada nefsan arzularn, ehvetini gnlden sker atarsa, her vazgetii, zlem duyduu, nefsan
isteklerinin, arzularnn her biri, mezarnda ona bir huri olur, e dost kesilir.

Kim azgnlk yolunda at koturursa, at ona ifteler atar, o iftelerden perian olur, gider.

Sen u gazeli yarda brak da ezel alemini dn, o gzelliklere hayran ol, ar kal! Hi bir eye ihtiyac olmayan,
onlar tamamlasn, hissettirsin.

588. u dnyada grdmz gzeller, gnlde gzeli gizleyen perdedeki resimlerdir.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatin, Fa'ilat

 (c. III, 1244)

Ey Senayi; gelmiyorsan, git kendi iinle ura! Dnyada herkesin bir ii vardr. Sen kendi iinle oyalan!

*u kervanda bulunanlarn her biri kendi maln, kendi eyasn, parasn pulunu almak iin yol keser. Sen kervandan
geri kal da kendi yknn banda bulun! Yani onun bunun maln alan zorbalar kendi ibadetlerinin, iyiliklerinin sevabn
itmekte, gnaha girmektedirler. Kervandan geri kalan, gnaha girmedii iin kazanldr.

*Bunlar geici gzellik verirler de geici ak alrlar. Sen u iki kuru rma ge de kendi kendinin rma ol!

*Bu dostlar, insann elinden tutarlar da eke eke yoklua kadar gtrrler. Onlardan elini ek de kendi kendinin elini
tut, kendinle yetin!

*u dnyada grdmz gzeller, gnldeki gzeli gizleyen perdedeki esimlerdir. Perdeyi kaldr, ieri gir de,
sevgilinle ba baa kal!

*Sen kendi gzelliin ile kal, gzelle, gzel eyler dn! ki alemden de vazge, kendi aleminde ol!

Yr, benlii artran arapla mest olma, akln bana al da, o tertemiz yz grmeye al!

589. Dirilik seni grse lmez, ebed olarak diri kalr.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1243)

eri gir ey neenin aslnn asl! Neelen, sevin ey ab- hayatn ab- hayat! eriye ak, neelen, sevin!

Dirilik seni grse lmez, ebed olarak diri kalr. l bile seni grse, senin can olduunu anlar, neelen, sevin!

Bylece sen o ebed arab her an bize sun da, elden kalm, kendimizden geelim. Bundan tesini artk sen bilirsin,
neelen, sevin!

Hem arkadasn, hem nazik ve nazeninsin, hem bize ksn, hem arapsn, hem cihansn, hem gizlisin, hem
meydandasn, neelen, sevin!

Zaman zaman bize telerden, o cihandan hediyeler getiriyorsun. Getir, getir; pek ho eyler getiriyorsun, neelen,
sevin!

Ak arabyla mest olmularn canlar; varlarn yoklarn senin tarafna ekrnedeler; ek onlar, pek ho ekiyorsun,
neelen, sevin!

Ey cihan neelendiren, sevindiren! Ey yeryzn batan baa defne haline getiren! Sonunda yeryz sana der ki:
"Ey gkyznn eri, neelen, sevin!"

590. Sen yol almay brakrsan, cann yol almaya balar.

0 zaman onun canndan sana rahmetler gelir.

Mef'ul, Fa'ilatiin, Meful,

(c. III, 1266)

Niansz, izi belli olmayan bir ruh var. Biz onun izine dmz, eserlerine dalmz. 0 mekan olmayan bir ruhtur.
Fakat bamzdan ayamza kadar her birimiz onun mekan olmutur.

Onu bulmak istiyorsan, bir an iin olsun onu arama! Bilmek istiyorsan bir an iin olsun onu bilme!

Onu gizli gizli ararsan, apak meydanda oluundan uzaksn. Apak grldnden senin haberin yoktur. Onu
apak olarak ararsan, bu sefer de onun gizliliini gremezsin, perde altnda kalrsn.

Kesin bir burhan, bir delil elde eder de apak aramaktan, gizli aramaktan kurtulursan, o zaman ayaklarn uzat,
emann elde ederek uyu!

Sen yol yrmeyi brakrsan, cann yol almaya balar. 0 zaman onun canndan, onun ruhundan sana ne rahmetler
gelir, ne rahmetler!

Ey canm hapseden aziz yarlk, ne zamana kadar dizginlerini ksacaksn? Atn onun dnyasna sr, beni ona
kavutur!

Bedenin krln bil de, hrsa kaplmadan ayan iyi bas! nk beden, hrs yznden ona tercman olamaz.

Grgsz ve basit insanlar gibi ne zamana kadar bir iki lokma ekmek iin coup duracaksn? Ne zamana kadar, onun
klcn yiyeceksin?

581. Ben kimim? Ben kendime ancak gam yemeyi, zdrap ekmeyi layk buldum.

Fa'ilatn, Fa'ilatiin, Fa-ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1246)

Dn padiahmn sarayna gittim. Canm, saknin elindeki srahinin iinde grdm.

 Ona; "Ey saklerin canlarna can olan aziz varlk!" dedim. "Allah akna kadehi doldur, ahdini, peymann, verdiin
sz unutma!"

Bir hoa gld de dedi ki: "Ey kerem sahibi, hizmette kusur etmem, sana sayg gsteririm."

Gzel yz gibi parl parl parlayan araptan bir kadehe doldurdu da, kadehi pt ve bana sundu.

Birbiri stne bir ka kadeh sundu. Onlar iince iime bir ate doldu. 0 ate beni benden ald, kendi atei madenine
gtrd.

Baht, ksmet, aln yazs herkesi bir meyhaneye eker gtrr. Ben kimim? Ben kendime ancak gam yemeyi, zdrap
ekmeyi layk buldum.

Ben susaym, susaym da, meclisin emri kendi gizli meclisinin yzbinlerce destann size sylesin.

582. Seher vaktinde aknn ezann canmn kula iitir. 0 ezan aa der ki:
"Ate gibi yakc belalarla dolu olan u dnyadan sra, kurtul da gel benim sevgi ateime gir, yan!"

Fe'ilat, Fa'ilatn, Fe'ilat, Fa'ilatn

(c. III, 1249)

*Senin gzelliinin zerlik tohumu oldum. Artk benim vatanm atein tam ortasdr. Mademki ok senin okundur;
elbette kolun ateten yay eker.

*An can yannca sevgiliden ba karr. Kim ateinde yanmtr da atein an olmamtr.

*Ancak gnlm yak, gnlmden bakasn yakma! nk barm senin ateinle dalanmtr. Gnlme bak da
ateten olan klcnn at yaray gr!

*Atein kard kvlcmlar, yanm yaklm kiiye srarsa, o kiide ateten nianeler, izler bulur.

*Senin aknn gam atelidir. Beni aa gibi kurutur. Aa kuruyunca da atete yanmaktan baka bir ie yaramaz.

*0 kii ne mutlu kiidir ki, onun yasemini de gl de bahede bitmez de, senin ateinde biter. Atein safasn, atein
dilinin tatlln ancak Halil brahim hazretleri bilir.

*Onun Halil'i duman gibi atee biner. nk Halil sanki cehennemin kapcs Malik'dir de atein dizgini onun elindedir.

*Seher vaktinde senin aknn ezann canmn kula iitir. 0 ezan aa derki: "Ate gibi yakc zdrapla, belalarla dolu
olan u dnyadan sra, kurtul da gel benim ak ateime gir, yan!"

*"Atelerle dolu azm, atein dilinden ne zamana kadar sz syleyecek, ne amana kadar yanmtan, yaklmtan
bahsedecek?" diye tandra henzeyen gnlm soruyor.

583. Kaybolan a nerede aramal?

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. III, 1221)

Eer bir ak kaybolursa onu sevgilinin yannda arayn! Eer ak bir eyden rker, saklanrsa, onu sevgilinin
mahallesinde araynz.

Eer bu canmn blbl anszn bu bedenden uup giderse, onu dikenlerden sormaynz, onu o gl bahesinde
araynz.

Eer onun aknn hastas bu meclisten kaybolursa, onu fettan gzelin nergis gzlerinde araynz.

Sarho gnl gnn birinde o ieyi taa vurur paralarsa, o zaman meyhaneye gidin, onu meyhaneciden arayn,
sorun!

Aklnz banza aln, kaybolan a imekler aktran, yldrmlar yadran, aman vermeyen gnein kucanda
araynz!

Eer bir hrsz duvara bir delik deler de an varn younu alarsa; siz o hrsz, o kurnaz sevgilinin misk gibi kokan
simsiyah salar arasnda araynz!

Ben, o sevgilinin nerede olduunu, gnl diyarnda bir prden sordum. Pr parma ile beni iaret ederek; "Onu srlar
iinde araynz!" dedi.

Ben o pre dedim ki: "Allah'a yemin ederim ki, iaret ettiiniz srlar sizsiniz!" Pr; "Evet" dedi, "ncilerle dolu deniz
benim, onu engin denizlerde araynz!"

Mslmanlar! 0 ne gzel bir incidir ki, nurlar ile denizleri dolduruyor. Siz onu o nurlarda araynz!

584. Yaayan kiiler kimlerdir? Hakk'n ak ile len kiilerdir.

 Mef'ul,Mefa'iln,Fe'ln

(cIII,1242)

Dnyada btn nefsan isteklerden kurtulma, hi bir eye aldrmama, duygusuz, baya insanlarn sapk yolu mudur?
Asla asla! Her iki dnya da bu yola denlerin, ehvan duygulara srt evirenlerin kurban olsun, klesi olsun.

"Biz dnyada zevk iin yayoruz." diyen Epicure (341-370) milattan asrlarca nce bu fikri ortaya atarak "Zevkiye
mezhebi'ni kurmutur. Bir oklarnn sand gibi Epicure veya Epikoros "Hayatn gayesi zevkdir." dedii zaman, ye i
elen, cannn istedii hereyi yap demek istememitir. Bizim Ziya Paa'mzn dedii gibi:

" bade, gzel sev var ise akl u uurun,

Dnya varm ya ki yokmu ne umurun!"

(Akln varsa, iki i, gzelleri dost edin, dnya varm, yokmu diye ilgilenme. Sen gnlnn istedii gibi yaamaya
bak.) grn benimsememitir. nk bizim zevk adn verdiimiz ey, bedenimize ait nefsani isteklerden asl yaay,
zevk ve safay terk etmek, nefsini ayak altna alarak ruhen temiz kalmaktr. Nitekim Epicure; "Bu hayatn gayesi zevktir."
dedii halde, kendisi bir bahe iinde bir kulbede yayor. Tam bir dervi gibi btn isteklerden kurtulmutu. Bu ekilde
nefsan ve ehevan isteklerden kendini kurtararak manev zevki buluyordu. Namk Kemal merhum da bir beytinde:

"Kimi vicdana dokundu, kimi cism cana

Zevk namyla ne yaptmsa piman oldum"

demiti. Fuzul merhum da

"Btn emelleri gnlnden eylemi ib'ad

Ne verseler ana akir ne klsalar ana ad"

(Btn istekleri gnlnden uzaklatrm, ne verseler ona krediyor, ne ktlk yapsalar Hakk'tan bilerek ondan
memnun oluyor.) demiti. Alman mtefekkiri Fichte (1782-1814):

"Bu dnyada da teki dnyada da zevk iin yaayan kiiler, en kt insanlardr." diye yazmtr. Mevlana bu konuyu
bir beyitte ne gzel hlasa etmi.

*Ey dnyay grp de can grmeyen kii! unu bil ki dnya fandir ve bir nefesten ibarettir!

*Dnya dediin bir yn tozdur. Havaya ykseliyor, bu tozun iinde sprge de kirlenmi, spren de!

*Zavall insan ldn, haha gibi krlp dkldn gn, bu hayat megalesi, bu didinip durmalar neymi grrsn,
anlarsn.

" Mevlana'nn bu gazeli bendenize, Tanzimat Edebiyat nclerinden Pertev Paa'nn Jean Jack Rousseau'dan tercme
ettii "Ruhun lmszl" adndaki u manzumeyi hatrlatt:

"Hab- pr-ztraptr bu hayat

Domuuz lmek zere va hayfa
Var ise zerre zerre zevkiyat
Onu da kahr- dehr eder ifna

Gideriz byle cehl gafletle

Ka'r- girdab- mevte hasretle
Trlii mihnetle, bin meekkatle
Mahv kemnam eder bizi dnya

Bizse seyreyleyip bu bnyad

Aranz tarhna nedir badi?
Haliki, halk srr- icad

Cmleyi bilmek isteriz hala

Syrhp ruh zulmet-i tenden
Szlp eyledikte azm-i vatan
0 zaman hallolur bu phe ve zan

Bilinir hasl nedir mana" (Bu hayat ztraplarla dolu bir rya gibidir. Ne yazk ki biz lmek iin dnyaya gelmiiz. Yani
anamzdan doduumuz andan itibaren lme doru gideriz. Dnyada az da olsa zevkler vardr, fakat o zevkleri dnyann
kahr burnumuzdan getirir. Bizler hayat yollarnda bilgisizlikle, gafletle, hasretle lm girdabnn derinliklerinde kaybolur
gideriz. Akla gelmez eitli mihnetlerle, bin trl meekkatle dnya bizi mahveder, geer gideriz. Admz bile anlmaz olur.
Halbuki bizler lm dnmeden, kainatn nasl yaratldna dair sebepler ararz. Yaratcy, yaratlmlar, yaratlmann
srlarn arar dururuz. Biz kendi halimize bakmadan her eyi bilmek isteriz. Fakat ruhumuz beden karanlklarndan syrlarak
geldii yere ruh alemine kendi asl vatanna gidince, o zaman phelerden ve zanlardan kurtulur. Hayatn ne olduu belli
olur.)

u hem gizli, hem apak olan meydanda bulunan ak, ne kadar kan dkcdr, ne kadar zalimdir?

Onun eliyle ldrldn gn, yaamaya kavuacaksn. Yaayan kiiler kimlerdir; ak yznden len kiiler!

"Hallac- Mansur "Muhakkak ki lmmde hayat vardr." demiti.

Akn gizli kalmasna imkan yok! Ak olann btn srlan meydandadr.

Ak yoksa, zevk veren gzellik de yoktur! Bu ne gzelliktir; bu gzellii alklaynz!

 585. Blble sesleni.

Mef'ul, Mefa'liln, Mefulii, Mefa'ln

(c. III, 1232)

Ey blbl! Sabah arab ime zaman geldi. Zhre yldz ile beraber arklar syleyerek, gel sarholarn arasna gir!

Nerede bir mahrem varsa hemen onu uyandr, sevgiye mahrem olmayanlar, sevgiden anlamayanlar sakn gzel,
tesirli sesinle uyandrma! Brak o ham kiiler, o duygusuzlar mahere kadar uyuyakalsnlar!

Gnln kulana sevgiye dair, remizli szleri yava yava syle de kfr bile mana gelsin, yzlerce iman incisi
ortaya dklsn.

Gkyznde padiahn akndan anszn bir imek akar. 0 imek yznden aya bir ate der.

586. Meleklerin bile mahrem olamadklar o cemal, o gzellik,

insanlara meyletmezse yeridir.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'iln

(c. III, 1251)

*Dudaklar ekerin deerini drrse amamal, yz taze gl beenmezse hakldr.

*Btn alem akl padiahnn kuludur, klesidir. Fakat akl padiah da o gzele hizmet etmek iin karsnda el pene
divan durursa yerindedir.

*Gece zencisine kl eken gne padiah, onun varln korumakta siper olursa dorudur.

*Meleklerin bile mahrem olamadklar o gzellik, insanlara meyletmezse, insanlar zlemezse yeridir.

*nsan meleklerin yksek i ve glerini yapmaz. Yapm olsa hepsinin uhdesinden gelmek gcndedir.

*Ben bu gibi szleri sayp dururken, gkten yle bir ses duydum: "Bunlardan, bu szlerden vazge ki yerine daha
baka bir ey gelsin!"

587. Gnl onun derdinden ne zevklere dalmtr.

Fe'ilatn, Fe'ilatiin, Fe'ilatiin, Fe'iln

(c. III, 1253)

Gnlk halimiz; yaptmz iyilikler, ktlkler, padiaha gizli deildir. Nefis ba kaldrrsa onu kulandan tutar da
srye srye eker.

Can da, gnl de, gnln asl da bize O'nun bir ltfudur. Eer 0 cana da, gnle de can vermese, onlara baka kimin
yardm gelebilir?

Gnl O'nun derdinden ne zevklere dalmtr! Ne holuklar elde etmitir! O'nun saysz keremini, ban sayp
dkmeye kalkma!

Allah'n aknn gam, hangi kervann nn vurmusa, o kervan iki dnyann da dile gelmez, sze smaz karn elde
etmitir.

O'nun ebed hayat, lmsz yaay gerdanl ile ereflendiun gnden beri, lm melei Azrail gnlmden mit
kesti.

Ssen, O'nun ltfundan dil oldu da, O'nu rmeye balad. Selvi, hrriyeti O'ndan elde etti. nk boyunu bosunu
ona 0 balad.

Blbl durmadan O'nu ver durur. nk blble dili 0 retti. Gl O'nun yznden elbisesini yrtar. nk gln
yanana o gzel rengi 0 verdi.

Kim bu topraa mit tohumu ektiyse, O'nun bahar keremi ona, bire kar yz balamtr.

Gne, her akam O'na secde eder. Bu secde yznden 0 padiahtan, ne ziyan grd, ziyan grmek yle dursun,
onun bedeni can bulmutur.

Gne, her akam O'na secde ederek batar gider. Yorgun, hasta, perian bir halde batp giden gnee, seher
vaktinde yle gen ve parlak bir yz balar, gkyz, ay ve yldzlar haset ederler de hasetlerinden lrler, kaybolup
giderler.

Kim bugn bu dnyada nefsan arzularn, ehvetini gnlden sker atarsa, her vazgetii, zlem duyduu, nefsan
isteklerinin, arzularnn her biri, mezarnda ona bir huri olur, e dost kesilir.

Kim azgnlk yolunda at koturursa, at ona ifteler atar, o iftelerden perian olur, gider.

Sen u gazeli yarda brak da ezel alemini dn, o gzelliklere hayran ol, ar kal! Hi bir eye ihtiyac olmayan,
onlar tamamlasn, hissettirsin.
 588. u dnyada grdmz gzeller, gnlde gzeli gizleyen perdedeki resimlerdir.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatin, Fa'ilat

(c. III, 1244)

Ey Senayi; gelmiyorsan, git kendi iinle ura! Dnyada herkesin bir ii vardr. Sen kendi iinle oyalan!

*u kervanda bulunanlarn her biri kendi maln, kendi eyasn, parasn pulunu almak iin yol keser. Sen kervandan
geri kal da kendi yknn banda bulun! Yani onun bunun maln alan zorbalar kendi ibadetlerinin, iyiliklerinin sevabn
itmekte, gnaha girmektedirler. Kervandan geri kalan, gnaha girmedii iin kazanldr.

*Bunlar geici gzellik verirler de geici ak alrlar. Sen u iki kuru rma ge de kendi kendinin rma ol!

*Bu dostlar, insann elinden tutarlar da eke eke yoklua kadar gtrrler. Onlardan elini ek de kendi kendinin elini
tut, kendinle yetin!

*u dnyada grdmz gzeller, gnldeki gzeli gizleyen perdedeki esimlerdir. Perdeyi kaldr, ieri gir de,
sevgilinle ba baa kal!

*Sen kendi gzelliin ile kal, gzelle, gzel eyler dn! ki alemden de vazge, kendi aleminde ol!

Yr, benlii artran arapla mest olma, akln bana al da, o tertemiz yz grmeye al!

589. Dirilik seni grse lmez, ebed olarak diri kalr.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1243)

eri gir ey neenin aslnn asl! Neelen, sevin ey ab- hayatn ab- hayat! eriye ak, neelen, sevin!

Dirilik seni grse lmez, ebed olarak diri kalr. l bile seni grse, senin can olduunu anlar, neelen, sevin!

Bylece sen o ebed arab her an bize sun da, elden kalm, kendimizden geelim. Bundan tesini artk sen bilirsin,
neelen, sevin!

Hem arkadasn, hem nazik ve nazeninsin, hem bize ksn, hem arapsn, hem cihansn, hem gizlisin, hem
meydandasn, neelen, sevin!

Zaman zaman bize telerden, o cihandan hediyeler getiriyorsun. Getir, getir; pek ho eyler getiriyorsun, neelen,
sevin!

Ak arabyla mest olmularn canlar; varlarn yoklarn senin tarafna ekrnedeler; ek onlar, pek ho ekiyorsun,
neelen, sevin!

Ey cihan neelendiren, sevindiren! Ey yeryzn batan baa defne haline getiren! Sonunda yeryz sana der ki:
"Ey gkyznn eri, neelen, sevin!"

590. Sen yol almay brakrsan, cann yol almaya balar.

0 zaman onun canndan sana rahmetler gelir.

Mef'ul, Fa'ilatiin, Meful,

(c. III, 1266)

Niansz, izi belli olmayan bir ruh var. Biz onun izine dmz, eserlerine dalmz. 0 mekan olmayan bir ruhtur.
Fakat bamzdan ayamza kadar her birimiz onun mekan olmutur.

Onu bulmak istiyorsan, bir an iin olsun onu arama! Bilmek istiyorsan bir an iin olsun onu bilme!

Onu gizli gizli ararsan, apak meydanda oluundan uzaksn. Apak grldnden senin haberin yoktur. Onu
apak olarak ararsan, bu sefer de onun gizliliini gremezsin, perde altnda kalrsn.

Kesin bir burhan, bir delil elde eder de apak aramaktan, gizli aramaktan kurtulursan, o zaman ayaklarn uzat,
emann elde ederek uyu!

Sen yol yrmeyi brakrsan, cann yol almaya balar. 0 zaman onun canndan, onun ruhundan sana ne rahmetler
gelir, ne rahmetler!

Ey canm hapseden aziz yarlk, ne zamana kadar dizginlerini ksacaksn? Atn onun dnyasna sr, beni ona
kavutur!

Bedenin krln bil de, hrsa kaplmadan ayan iyi bas! nk beden, hrs yznden ona tercman olamaz.

Grgsz ve basit insanlar gibi ne zamana kadar bir iki lokma ekmek iin coup duracaksn? Ne zamana kadar, onun
klcn yiyeceksin?

591. Ben lmden ebed zevk ve safaya ulaacam haber aldm.

Allah lm ebed mr peygamberi yapm, onunla lmszl mjdeliyor.

Mefa'liin, Fe'ilatn, Mefa'liin, Fa'ln

 (c. III, 1284)

Ban kaldr da bak! Haydi zevk ve safa meclisine varalm. Bedensiz can gibi bir an olsun zevk ve safann kucana
kavualm. Onunla kucaklaalm.

Ben lmden ebed zevke, ebed mre ulaacam haber aldm. Cenab- Hakk'n ltfuna baknz ki, lm ebed
mr peygamberi yapm, onunla lmszl mjdeliyor.

Varlmzn gbeini ebed zevk ve safa ile kestiler. Biz zevk ve safa anasndan bayram gn doduk.

nsanlarn peinde kotuklar zevk ve safa nedir, diye bana sor, syleyeyim:

"Zevk ve safa u dnyadaki zevk ve safay terk etmektir. Aslnda u dnyada ekici, ho bir ekle brnerek karmza
kan zevk ve safa, gelecek zevkin, gelecek safann kapsnn ancak d halkasdr."

telerde u grdmz hayat perdesinin ardnda temiz rhlar zevk ve safadadr. Nefsan isteklere kaplarak u
dnyada arzu ettiimiz zevk ve safa, onlarn zevk ve safalarnn glgeleridir.

Akln bana al da, altna benzeyen varln gerek, ebed zevk ve safaya ver, gama, kedere verme! Manev zevk ve
safaya layk olmayan altnn toprak bana olsun!

Dur! u gk neden dnp duruyor, sana syleyeyim: Onu zevk, safa yldznn parlts dndryor.

Dur! Deniz neden dalgalanyor, kpryor, couyor sana syleyeyim: Onu zevk ve safa incisinin nuru oynatyor da
ondan!

u yeryz, toprak neden hriler, glmanlar douruyor, sana syleyeyim:

Ona zevk ve safa anberinden kopup gelen rzgar cennet kokular verdi de ondan!

Dur, dur! neden eser eser, gelir geer sana syleyeyim: Zevk ve safa defterine yaprak yaprak, fakat abucak
gelmeni ister de ondan!

Dur! Gece neden siyah perdeler geriyor, sana syleyeyim: telerde dn var, demek var! Zevk ve safa arafna
sarl da dne gel, demek ister de ondan!

* Sana bein de, drdn de, yedinin de srrn sylerdim ama, zevk ve safa tavlasnda bir iki oyunla yenildim de bu
yzden syleyemiyorum, susuyorum.

"Bu gazelde Hz. Mevlana, milattan asrlarca nce gelen Epikoros(341-370)'un felsef grlerini ho bir ifade ile hlasa
etmitir. Bilindii gibi Epikoros, "nsanlar dnyada zevk ve safa iin yaarlar" grn benimseyen "Zevkiyyeci doktirini"ni
ortaya atmt. Epikoros btn dnyev zevklerden kendisini mahrum ederek manev zevki duymu, gelip geici fan
zevklere srtn evirmi bir bahe iinde, bir kulbede yaayarak nefsine hakim olma erefine ermitir."

592. Hz. Sleyman gnl gzyle, can gzyle grd de,

bu yzden btn kularn dillerini bildi.

Mefa'ln, Fe'ilatn, Mefa'ln, Fa'iln

(c. III, 1281)

* Dnce hdhdlerinden mademki onun nian, izi, belirtisi grnd; artk Sleyman'n mlk benimdir!

"Neml Suresi, 27/20. ayete iaret var.

* Hz. Sleyman'n yksek tahtnn yerini peri ile dev bilmezler. nk onun aht gzdr, baktr. Dnyas ise basiret,
gnl gz ile grtr.

* nk o, gnl gzyle, can gzyle grr de bu yzden btn kularn dillerini bilir. Fakat hi bir ku onun diline
yol bulamaz. Hi bir ku kendi anlay ile onun dilini bilemez.

* Onu ancak rindlerin arasnda grebilirsin. nk ak araya girer, onu alr, rindlerin arasna sokar.

* telerden uup gelen gnl onun okudur. Yoksa onun ok gl olan ayn hangi yiit ekebilir?

Aknn saksi kime arap sunduysa, kim o saknin elinden arap itiyse, sen yine ona o arab sun, kadehi doldur,
ver!

593. Kimi eki suratl grrsen, bil ki o ak ateinden kamtr.

Mfte'iln, Fa'ilat, Mfte'iln, Fa'ilat

(c. 111, 1274)

Ey hoca! Neden yzn ekitmisin? Sen bu eker lkesinden, bu tatllklar diyarndan git, burada herkes
gleryzldr. Burada kimse eki suratl deildir.

Ezel alemindeki gnl lkesindeki tattan, eker bile utanr. Sen byle kan ask, ehren eki nereden geldin? Belli ki
sen telerden, o nee 'diyarndan gelmemisin.

Dudu kular yani ermiler, gkyznde ekerler yemedeler. Sen niin gklere umazsn, niin bu kirli dnyada
srnr durursun? Niin suratn asmsn? Yceleri, geldiin yerleri hi dnmez misin? Yoksa oralar inkar m ediyorsun?
 Seher vaktinde arap ien, yani seher vaktini ibadetle geiren, gndz arslan avlar. Yani manen gl olduu iin
hayatn zorluklarn yener. Fakat ayran ien kimsenin, yani din ve insan vazifesini yapmayan kiinin bu dnyada da surat
asktr, yarn ahirette de.

man sahibi de, iman da, din de zevklidir, tatldr. Helva tablasnn eki olduunu sen nerede grdn?

Bu ekiliin hepsi cinsi cinsine gider. Eki, eki ile birlikte gider olduundan tr, ekilik de senin nnde ve
yznde toplanmtr.

lah gnein ile, scakl ile olgunlamayan meyve, eker kam bile olsa ekidir.

Ak gneinin yakna sabr gerektir. Sabret, u uygunsuz hallerine, eki davranlarna bak da bir iki gn sabret,
olgunla, pi!

Kimi eki suratl grsen bil ki o, ak ateinden kamtr. Hep glge iinde kalan koruk, salkm, batanbaa ekidir.

594. Vuslat sabah gelinceye kadar, karanlk geceyi kucakla!

Mef'ul, Mefa'ln, Fe'uln

(c. III, 1241)

Her kulaa gitmesin, ham adamlar duymasn diye, biz geceleri susarak inleriz, dilsiz, dudaksz feryad ederiz.

Her ham kiinin burnuna kokusu gitmesin diye vefa tenceresinin kapan rtyoruz.

Gece oldu, halkn cokunluu durdu. Kalk imdi cokunlua balamak sras bizimdir.

Bir mddet alg dinledik. imdi de kendinden geen cann algsn dinleyelim.

Can arslann avlad da, tavan avndan bezdi, usand.

erden ka, geceye dost olmaya bak! nk gecenin rtsn gecenin bana rterler.

Vuslat sabah gelinceye kadar, karanlk geceyi kucakla!

* Uyku nedir bilmeyen sevgilinin yzn hayal ettike, uykuyu unuttuk.

* Gece nedir; maksat yznn rts! 0 yze rahmetler, aferinler.

595. Sana susam kiiye kim su verebilir?

Fe'ln, Fe'uln, Fe'ln, Fe'ul

(c. III, 1289)

Senin aknla yanp tutuan kiinin devas ne olabilir? Sana susam kiiye kim su verebilir?

Seni seven hastalanr da arda, pazarda dolar. ekerler ineyerek senin dkkann arar durur.

Ba sensin, gl bahesi sensin, parlak gndz de sensin. Gnln demir gibi katlatrma, yzn grmekten bizi
mahrum etme!

Dertlerle, feryadlarla, mihnetlerle, horluklarla ne vakte kadar bizi saraynn dnda bekleteceksin.

Ey ay! Sen glgeni onun ba stnden ekersen hmann glgesinden ona ne fayda vardr, ne de rahat!

Bir an cemalini ve celalini grmezse can da elemlere urar, dnyadan usanr, oturduu yeri de elemler kaplar.

Dnya onun gzellii yznden cennete dner, ayrlar, imenler dilsiz dudaksz onu verler.

nciler balayan kimdir? Onun denize benzeyen eli, avucu.. Cana canlar katan kimdir? Yana, yz..

Dnya senin glgendir. Sen yrynce o da yrr. Var oluu da senin nurundandr, yok oluu da!

Edep yolunu tutaym, iki dudam da kapayaym da srlar aan dudaklar sze gelsin. Artk o sylesin

596. Ak Allah'n Burak'dr. Onu yukarlara doru kotur!

Mefa'ln, Fe'ilatiin, Mefa'ln, Fa'ln

(c. III, 1283)

Aa onun srlar aleminden yle bir ses geldi: "Ak Allah'n Burak'dr. Onu yukarlara doru kotur!"

Allah kutlu etsin, yeryznde toprakta yaayanlara nasl bir rzgar esti ki, onun nazndaki ateten bile su gibi
ltuflar coup fkrmada?

Dnyada ay'dan bala kadar ne varsa her ey Hakk'n doannn penesine dmn akyla birer gvercin oldu.

Aklarn ehreleri kuyumcularn akndan ve elindeki maharetin zevkinden altn rengine ve baslm sikkelere dnd.
 Nefsan istekleri tozduran o havada gnl kuu acaba bizden ne grd? Neden byle uup duruyor?

Syleme, kskanlk her an elini sryor da: "Sevgiliden utanacana onun ivesinden, edasndan, akndan utan."
diyor.

597. O'nun derdini tanyan deva istemez.

Mefa'liin, Fe'ilatiin, Mefa'ln, Fa'liin

(c. III, 1287)

*O'nun beenmesi, vmesi de, kusur grmesi, hatta svmesi de bakasnn deil benim olsun. nk O'nun her iki
hali de; olgunu da, ham da benim iin ab- hayattr.

*arabnn mahmurluu mu daha ho, mestlik verii mi? Ne olursa olsun canlarmz ebediyyen O'nun arabnn kadehi
olsun.

*Ben O'nun sitemiyle, zulmyle yle mestim ki sitemi ile ltfunu, adaletini ayrdedemiyorum.

Cefas, kap giden canm, yemle, tuzakla tuttu da, beni vefa kuuna arkada etti.

Canm gitmemek iin ok bahaneler buldu. Ama baht 0 bahtsz adm adm yanna ekti.

Onun derdini tanyan deva istemez. Gnlnde O'nu hisseden, can kula ile O'nun adn duyan da kendinden geer,
kendinden nian kalmaz, iz kalmaz.

"Fuzl merhum da:

"Ak derdiyle houm el ek ilacmdan tabip,

Klma derman kim, helakim zehir-i dermanndadr."

(Ey hekim' Ben ak derdinden memnunum, houm. Bana ila verme! nk benim helakim , senin verecein
dermandadr.) diye yazm.

598. Bu grdn tamamyla odur! nk onda madd varlk kalmamtr.

Mefa'ln, Fe-ilatiin, Mefa'liin, Fa'ln

(c. III, 1282)

u grdn tamamyla odur. nk onda madd varlk kalmamtr. Daha ilk dostluunda ii bitti.

Benim ak yolunda pek harap olmu bir gnlm var! Bir harabat ehli, bir meyhane dostu onu harap etti gitti.

Aka dedi ki: Dkn ve perian birisini grmek istiyorsan gel, benim gnlm gr! 0 tpk senin istediin gibi bir
dkndr. Gel bu dkn, yerlere serilmi olan zavally yerinden kaldr!

Ona pek yaklama, uzaktan bak, iindeki atein alevleri seni de yakar.

Seni ate sararsa, gzlerimin nne gel de durumu gr! inciler saan gzlerimden yalar sel gibi akmaktadr.

Hz. Musa'nn asasn taa vurarak aktt kaynak suyunun rneini bu kulun akan gzyalarnda grrsn.

"Bakara Sresi 2/60. ayete iaret var."

Seslen, "Onun hasta gzleri ifalar datyor. Nerede bir hasta varsa gelsin, salk datma vakti geldi!" diye bar!

Daa k da nerede gnl uykuya dalm biri varsa; "Onun uyank baht ona gr verecek. Geliniz, geliniz!" diye
seslen!

599. Beden telerden can arab iince, bana gelecek eyler de o taraftan olur.

Fe'ilatn, Mefa'iln, Fe'iiat

(c. III, 1290)

Sevgilinin svmesi zevkinden mest oldum. Allah'm ak arab m daha iyidir, yoksa kadehi mi?

* Onun ac szleri, hakaretleri, svmeleri bile insana araptan daha fazla zevk vermede ve neelendirmededir.

Ben tuzaa yem iin gitmiyorum, tuzann muhabbetine, zdrabna olan kmdan tr gidiyorum.

Doulu, batl olmayan ay yz ile sevgili, geceleri de gndzler gibi aydnlatyor, nurlandnyor.

Hz. Adem'in topra neden akik ile dolu? Tutsun da onu madenine kadar eksin gtrsn diye!

Gzn de, gnln de incisi, Allah'n Peygamberidir. 0 incinin getirdii haberleri kulana kpe yap!

Beden telerden can arab iince, burada bana gelecek eyler de aslnda telerden olur.

Nimetleri verenin gzellii nnde dnya nimetleri gnle souk geliyor.

 600. Gl yzllerin hevesine dmsn, ahmaka szler sylersin.

Mfte'iln, Fa'ilat, Mfte'iln, Fa'ilat

(c. III, 1277)

Hocam! Sen sevgilinin huyunu, vasfn yanl anlamsn. in sonucu hakknda gevek bir zanna, kt bir pheye
kaplmsn.

Glyzllerin hevesine dm, ahmaka szler sylyorsun. Ne olurdu, bir de nar ieine benzeyen kendi gzel
yzn grseydik.

Korkudan topallyasn da yolundan kalasn diye, yol kesenler aka lm adn taktlar.

Bana kulak ver ki, szm senin kulana kpe yapaym. te ben kulama kpe ettiim szlerden tr sze
doydum.

Yanma gel, ben houm, gzelim, seni barma basaym. nk benim gelirim, varm youm hep senden
gelmededir.

601.Ak ve akl!

Mufte'iliin, Fa'ilat, Mfte'iln,

(c. III, 1276)

Dn sevgili kendinden gemi, mest bir yoldan geldi. Ey tevbe edenler! Dn sevgiliyi bu halde grnce, sizin
tevbelerinizi sel ald gtrd.

Dn ak, elinde bir demir tokmakla geldi. Akln kafasn ezdi ise ne oldu? Akn yceliinden bamz gklere erdi.

Dn yeni bir devlet belirdi de, dnya tuzan yrtt. krler olsun ki gzel ak kuu kafesinden kurtuldu.

Yedi kat ge smayan, meleklerden bile gizlenen aziz varlk, dn bu kirli toprakta, yeryznde kendini gsterdi.

Elsiz, ayaksz olan ak, dn arslanlarn bile boyunlarn koparan akl tuttu da boynunu balad.

Gkyznn iesi, gnein alevli klar ile canland da, glgesi olmayan birisinin glgesini grd. Dn dayanamad
krld.

Aklar gibi gnein peinde koup duran ay, uzun bir ayrlktan sonra dn sevgiliyi grnce gizleniverdi.

602. Herkesin gnlne gelen ak, nasl bir atetir?

Mfte'iln, Fa'ilatil, Mfte'iln, Fa'ilat

(c. III, 1273)

Bizim Sleyman ile aramz pek ho, devler, periler varsn olmasn! Gzelliin haddi at. Edan, cilven olmasa ne olur?

Ey mrmn hasl, ey benim varm, youm! Senin sevgin gnlmn saldr. Altn gibi deerli olan canm bana
yeter. Altn mhrm varsn olmasn, ne kar.

Herkesin gnlne gelen ak nasl bir atetir? Ona kul kle olmak ne kadar da gzeldir, ne kadar da hotur. Mlkm,
saltanatm yokmu, olmasn ne kar?

Sen istersen elini birdenbire iten ek, szden vazge! Dudan istersen kuru brak, varsn slakl hi olmasn, ben
sana minnet etmek istemiyorum.

Benim canm akn cannn yznden batan baa ak madeni kesildi. Ak yolunda yryenlere yol arkada olan
erkek de, dii de olmasa ne kar?

Glgen nmde, arkamda canma yardmcdr. Fidann glgesi yeter. Meyvesi yokmu, olmayversin!

603. Dn gece ben yedinci kat gkten aklarn feryadlarn duydum.

Mfte'iln, Fa'ilat, Mfte'iln, Fa'ilat

(c. III, 1270)

Bugnk sarholuun dnkne benzemiyor. Bana inanmyorsan arap kasesini al, i!

Ben arap imedim. Sanki araba battm, gark oldum. Aklm sel ald gitti. Akl bana; "Elveda, Allaha smarladk!"
dedi. Ben bir daha kendime gelemedim, akllanamadm.

Akl da, fikir de delirdi. Dnyalara smaz oldu. Dnyadan da dar kt. zerinde yaad dnyay da brakt, gitti.
Tencere kaynad, batan kt, cokunluk haddi at.

u divane sarho gnl, delilik ban koparp frlad. Ey gnl, sarholarn dolap durma; yr, sus hibir ey de
syleme! nk bu hal anlatlamaz.
 Dama kan gece bekisi, seher vakti merdivenden bana yle seslendi:

"Dn gece, ben yedinci kat gkten aklarn feryadlarn, cokunluklarn duydum."

Gzn a da her tarafta, alt ynde de parl parl parlayan nuru gr! Ey gz, kula keskin kii! Gkyzne kulak
ver! telerden gelen cokunluk seslerini duy!

Cann selamlarn duy da, artk szden kurtul! "0l !" kelamnn manasna bak da ekillere kaplp kalmaktan kendini
kurtar!

604. Kim aklarn gzlerinde gzbebei olursa, o bak, onu insann zne eker.

Fe'ilatiin, Fe'ilatiin, Fe'ilatn, Fe'iln

(c. III, 1252)

Eyer rtsn ayn kle gibi tad o gzel sevgiliyi, belki bizim himmetimiz baheye doru eker getirir.

Canda o g kuvvet yoktur. Onda o cret olamaz. Ama belki de bu ii sevgilinin yardm sayesinde yapabilir.

Ermi kiiler, varlarn yoklarn "yokluk" diyarna ekerler de "varlk" da ltfeder, onlar kendine doru eker.

Nice canlar Yakub (a.s.) gibi daima zehirler tadarlar da sonunda can Yusufu onlar tutar, eker diyarna; tatllklar,
holuklar yurduna eker gtrr.

Kim aklarn gzlerinde gzbebei olursa, o bak onu alr, insann zne doru eker gtrr.

605. Sen kendi gzelliine aksn, fakat kendinden de gizlisin.

Mfte'iln, Fa'ilat, Mfte'iln, Fa'ilat

(c. III, 1271)

Yine hekim hastasnn kapsndan ieri girdi. Elini kendisinden ayrlm ann bana koydu.

Yine o sevgili bir defa daha o garibin yanna geldi de, onun cieri bol bol deva erbeti iti.

0 erbeti dostun elinden kapp iince varlndan geti. Bakan da, baklan da, vahdet sakisi de hepsi bir oldu.

Onun tatl erbetinde aclk yoktur. Olsa bile ben razym. Bal yiyenin arnn inesine katlanmas gerek.

Bu ayrlk gecesi neden uzundur? Sana syleyeyim: 0 gne rtnmekle kendi rtl yzne sknt oldu da ondan.

Her gzelin kendi yznden, gznden, kendi gzelliinden gafleti, haberi olmay bir rahmettir. Yoksa ortada
grnp duran yzn himmeti rt altnda gizlerdi.

Sen kendi gzelliine aksn, fakat kendinden de gizlisin. u plak bedenine buluma elbisesi giyiver.

Ey sak, bu iiri tamamlamam istiyorsan, mahmur dudama bir syletici arap sun!

606. Biz ekeri, ekerin zn, eker kamlndan deil,

kendi eker alemimizden yiyip dururuz.

Mfte'iliin, Fa'ilatii, Mfte'iln, Fa'ilat.

(c. III, 1272)

Yine padiahmzn kapsna geldik. Yine can kolunu, can kanadn bir hoa atk.

Yine mutluluk geldi, eteimizi ekti. Biz yine adrmz gkyzne kurduk.

Devin de, perinin de yz gz sayemizde yceldi, ereflendi. Can hdhd dnd, Sleyman'a kavutu.

Sarholarmzn saksi bizim eker yurdumuz oldu. Can Yusufu dank salann at, salverdi.

Dn sevgili bana dedi ki: "Dnya ile aran nasl?" "Glen bahtn gren kii dnyada nasl olursa, biz de yleyiz."
dedim.

Msr'n bile gremedii o ekeri, krler olsun ki ben diimin dibinde buldum.

Biz altnsz, ihtiamsz l bir kiiyiz. Ordusuz, ihtiamsz byk bir varlz. ekeri, ekerin zn, eker
kamlndan deil, kendi eker alemimizden yiyip duruyoruz.

Sen ei bulunmaz nadir bir altnsn. Kimse cesaret edip de sana mteri alamaz. Sen ancak o kuyumcunun iine
yararsn. 0 kuyumcunun gzel eserisin. Senin bu dnya pazarnda ne iin var? Yr; aslna, madenine git!

607. 0 benim suyumdur, o benim ekmeimdir.

Mfte'iln, Fa', Mfte'iln, Fa'

 (c. 111, 1280)

0 benim canmdr, onu yanmdan almayn. 0 benimdir, onu benden almayn.

0 benim suyumdur, o benim ekmeimdir, Onun mit ba esizdir.

Onun gl baheleri, onun cennetleri, onun akar sular, onun elmalarnn krmzl, onun st aalarnn yeillii
nerede vardr?

0 ayr deildir, bitiiktir. 0 mutedildir. 0 gnln dr, onu barnza basnz.

Kavgasndan, sevdasndan tr o burada. Ona ba ekenin, ondan yz evirenin ban kesiniz.

Krmz araptan zevk almayann nne kpein yemek anan koyunuz.

Avamdan, bilgisiz kiilerden birisi onu bilgili ve aydn kii yapsn. Ham adam gelirse onu pikinletirirsin.

te o hidayet ah, o ah tarafndan, sevin tarafnn mjdesini verdi.

Ab- hayattan zekat verdi. Ansnlar diye eker kamndan bir dal uzatt.

608. 0, zamann Nuh(a.s.)'dr. Ebed ak da onun gemisidir.

Fe'ilat, Fa'ilatiin, Fe'ilat, Fa'ilatn

(c. III, 1250)

Tatl gl ile can bile alsa deer. Byl baklar ile iman bile alp gtrse bir ey sylemez.

Dev ve peri ordular onun fermanna boyun eerler. Bu stnlkle, bu gle Hz. Sleyman'n saltanatn bile ele
geirse yerindedir.

Onda Kenan li'nin Yusufuna yaraan yle bir eref, yle bir stnlk var ki, yzbinlerce mahzun gnlleri onunla
canldr, neelidir.

*Hz.sa vasfl duda, nefesi ile ly diriltir. Eer can kanatlarn ap ;uarsa zuhal yldzna ular.

O ,zamann Nuh(a.s.)'dr. Ebed ak onun gemisidir. Tufan btn cihan kaplasa bile o aklar kurtarr.

609. Bu ak yolunda smail gibi kurban ol!

Mefa'ln, Mefa'liin, Fe'uliin

(c. III, 1237)

* Ey doru yolda yryen dost, benden bir t duy; "Derviin ii gnl kan ile baa kar, gnl kan ile elde edilir."

*Bunu iyi bil ve inan ki, Allah gnl yaral derviin duasn duyar, ve kabul eder,

*Ne olduu bir trl bilinemeyen o padiah gnlnde bulunca, zenginletin, azdan oktan kurtuldun demektir.

*Bu ak yolunda smail gibi kurban ol, sen koyun deilsen bir ermie, bir balan! Ona gnl ver!

* Sen Tebrizli ems'in havasnda yetitiin iin bo yere u hamlar dnme, kendi hallerine brak!

610. Kendini bakas sanma, kendini brakp da gitme!

Fe'ilatii, Fa'iiatn, Fe'ilatii, Fa'ilatiin

(c. III, 1254)

Ey dost! Ben, senim. Sen de bensin. Kendini brakp da kendinden gitme! kendini bakas sanarak kapna geleni
kapdan kovma!

Glge gibi senden hi ayrlmayan biri varsa o da benim. Dostum, kendi hanerini kendi glgene ekme!

Ey mana aac! Her yana binlerce glgen serilmi. Glgelerini oka. Aslndan onlar ayrma!

lah nurunda glgelerin hepsini gizle! Onlar yok et, parlak gnee benzeyen yzn a, gster!

Gnl lkesi, senin iki gnllln yznden perian olmu, k, tahtna kendi minberinden ayak ekme!

"Akl tacdr." Hz. Ali temsil yolu ile byle buyurmutur. Sen de kendi iin ile, kendi zn ile taca bir baka gzellik
ver, yeni bir parlaklk bala!

611. Ey dost! Bana pek yaklama, ak ateinin alevleri seni de yakmasn!

Mefa'ln, Fe'ilatn, Mefa'ln, Fa'iln

c. III, 1282)
 Bu madd varlmzn, bu vcudumuzun eserleri fanidir. Fakat bu varlmzn tesinde bulunan ruhumuz, manev
varlmz tamamyla ondan ibarettir. Ezelde onun akyla iilen ilk kadehle i tamamland.

Benim ak yolunda harap olmu bir gnlm var. Ak meyhanesine ok bal oluu, onu birden ykt, harabn harab
etti.

Aka dedi ki: Sana gnl vermi, sevginle yklm, harap olmu birini istiyorsan, istediin ak dm, yerlere
serilmitir. Gel elinden tut, kaldr!

Senin aknla yklm bu zavallya sakn pek yakn gelme, onu uzaktan seyret! nk korkuyorum ki iindeki atein
alevleri seni de yakmasn.

Eer onun atei seni tututurursa, o zaman sen gzlerimin nne gel, inciler saan gzlerimden seller gibi yalar
akmadadr. Gz yalarm, senin ateini sndrebilir.

Seslen, onun hasta gzleri ifalar veriyor; "Nerede bir hasta varsa gelsin, shhat, salk zaman geldi." diye bar.

Dalara k ve nerede gnl uyumu kalm birisini grrsen, akn uyank bahtnn gnl uykuda olan herkese
gr, bili ltfedeceini haber ver, onlara; "Gelin gelin!" diye seslen!

"Allah'n gsn Islama at kimse Rabbinden bir nur almad m? " ayetinin nuru yle bir mumdan gelir ki o
mumun nurlarnn parlts iki dnyaya da smaz.

"Zmer Sresi 39/22."

612. Dnyada herkes bir Leyla'ya Mecnun olmutur.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1247)

Ariflerin sevgilileri de, manev aydnlklar da gnllerinin dnda deildir. Onlar zm suyundan yaplm arab
imezler, onlar mana arabn kendi damarlarnda dolaan kanda bulurlar.

Dnyada herkes bir Leyla'ya Mecnun olmutur. Ariflerin her an Leyla'lar da kendileridir, Mecnun'lar da!

Sen eer "benlik Firavunu"nu "beden Msr'ndan (beden ehrinden) dar atabilirsen, gnl evinde Musa'n da
grrsn, Harun'unu da!

arab gamllar, kederliler ier. Bizim gnlmzse insana nee veren araptan da daha neeli, daha ho! Ey sak!
Sen git de o sarholuk veren nesneni gam mahpuslarna sun!

Bizim kanmz gama haramdr. Yani gam bize di geiremez, kanmz dkemez. Fakat gamn kann dkmek bize
helaldir. Biz akmzla gam yok ederiz. Bu sebepledir ki, evremizde dnp dolaan gam, bize bir ey yapamaz da kendi
kanna girer.

Ben ller gibi dirilip kalkmak iin srun frlmesini beklemiyorum. Ak bana her an frp yeni bir can
balamadadr.

613. Mana zevki ve safas meclisine varalm.

Mefa'ln, Fe'ilatn, Mefa'liin, Fa'liin

(c. III, 1284)

Kalk mana zevki ve safas meclisine varalm! Bir an iin olsun bedensiz can gibi zevk ve safann kucana kavualm!

Ben kendi lmmden, ebed zevke, ebed mre ulaacam haber aldm. 0 ne kudretli, ne byk bir yaratcdr ki:
"lm ebed mr peygamberi yapm da, onunla bizlere sonsuz hayat mjdeliyor. Biz fan varlklar deiliz.

Bizim varlmzn gbeini sonsuz yaay adyla kestiler. Biz manev zevk ve safa anasndan bayram gn doduk.

"Mana zevk ve safas nedir?" diye sen bize sor! Insanlarn peinde kotuklar, unutmak iin hereyi gze aldklar
madd ve cisman zevkler. Bu ekle brnm zevk ve safa, gerek safann ve zevkin kapsnn d halkasdr. Mana zevkini
terk etmenin ne byk bir kayp olduunu hesap et!

u dnya zevkleri dediimiz eyler, gerek zevklerin, manev safalarn canlarnn perdeye vurmu glgeleri gibidir.
Birer hayal olan zevk ve perdesindeki ekiller, o yzden grnmededirler.

Altn gibi ok deerli olan varln u manev zevk ve safaya ver! Gama, kedere verme! Zevke ve safaya layk
olmayan altnn toprak bana!

Gkyz neden dnp duruyor? Nedenini sana syleyeyim: "Onu zevk ve safa yldznn parlts dndrmektedir."

Deniz neden dalgalanyor? Neden kprp duruyor? Neden hrnlayor? Sebebini sana syleyeyim: "Onu zevk ve
safa incisinin parlts oynatyor, coturuyor."

Toprak, u yeryz, neden huriler, glmanlar dourdu; sana syleyeyim: Ona zevk ve safa anberinden kopup
gelen rzgar, cennet kokular verdi de ondan!

Rzgar neden eser eser, gelip geer; sana syleyeyim: Zevk ve safa defterine yaprak yaprak, fakat abucak gelmeni
ister de ondan!
 614. Karanlk gece benim gecelii brakr,grdm ryay grseydi,
gecelii brakr gndz olurdu

Mefa'ln, Mefa'ln ,Mefa'ln, Mefa'ln,

(c. III,1222)

0 hocann gnlnde ne var ki; yz parl parl parlyor, iindeki yznden grnyor? Ne imi ki nergis gzleri
szlp kapanyor?

Byle denizde dile gelen, syleyen inciden baka ne olabilir? Gkyz incilerle dolu olan bu madd denize aksetmi
de o yzden rengi gzellemi, parlam.

Kendi derviliimle yola dm iime gidiyorum. Anszn o hoca karma kt. Onun sarnn bklmn grdm.

Ben usta bir kuum, ama o hocann gzelliinin tuzana dtm. Gnlrn, gzm ona verdim, onun bir esiri, bir
dkn oldum.

Onun kalar tekbir getirmeye balad. Gzleri gnlme ok att. Bylece takdir oku ile beni yaralad. Bir anda ona
tutuldum, onun kulu klesi oldum.

u perian an dn gece grd rya gerekleti, ite bugn uyank iken onu grdm.

u zifiri karanlk gece, benim grdm ryay grseydi, aydnlanr, yle parlak bir hale gelirdi ki, gecelikten kar,
gndz olurdu.

Maallah, maallah ne de gzel bir hoca! Binlerce hoca onun yznn meftunu olmaya, onun ak tuzana tutularak
onun esiri olmaya deer.

Can kaydna den kii, nasl olur da dnya hocas olur? Dnyaya gnl veren kiinin hocalk, efendilik hakk olamaz.
nk o hr deildir, dnyann kuludur, klesidir.

615. Gnln hali padiaha gizli deildir.

Fe'ilatn, Fe'ilatun, Fe'ilat, Fe'iln

(c. III, 1253)

Gnln hali, iyilii, ktl padiaha gizli deildir. Nefis, bakaldrr, isyan ederse, kulan tutar da, onu srye
srye eker.

Gnl, onun derdinden ne zevklere dalmtr, ne holuklar elde etmitir. Onun keremini, onun saysz lutuflarn,
balarn hi sayp dkmeye kalkma!

Allah aknn gam, hangi kervann yolunu vurdu ise, o kervan iki dnyann da karn ylesine elde etmitir ki, dile
gelmez, szle anlatlamaz.

Susam iei onun ltfundan dillendi, dile geldi de onu vmeye, onun ihsanlarn anlatmaya . Selvi azatl, boy
gstermeyi ondan elde etti. nk ona, boyu, bosu o balad.

Blbl, durmadan hep onu ver durur. nk blble dili o retti. Gl de o yaratcnn yznden, onun a olduu
iin elbisesini yrtar. Zaten gln yanan da o parlatt. Ona o gzel rengi o verdi.

Gne, her akam ona secde eder. Bu secde yznden, o padiahtan ne ziyan grr? Ziyan grmek yle dursun,
onun madd varl, bu secde, bu bat yznden can bulur, ertesi gn yine dnyaya nurlar samaya balar.

Gne, her akam secdeler ederek gider, fakat seher vaktinde Allah ona yle gzel, yle latif bir yz balar ki,
gkyz hasedinden lr.

Kim, azgnlk etmez de bugn nefsan duygusunu, ehvet arzusunu mezara gmerse, o duygu, mezarnda ona bir
huri olur, o karanlk lahitte ona e, dost kesilir.

616. Gzmden kat gitti, ama yine onu gzmle yakalayacam.

Mfte'iln, Mefa'ln, Mfte'iln, Mefa'ln

(c. III, 1220)

Onu tutabilmek iin baka bir tuzak kurdum, elimden kaan, tekrar yakalayacam.

Ben gnlden esiri olduuma, canm da, gnlm de veririm. mrm geti gitti ise de gam yemem, nk ben
onun sevgisi ile mrm yeni batan elde ederim. Yeni batan yaamaya balarm.

Gnlm eker gibi eridi, cier soudu, buz kesildi. Gzmde ona yer vermitim, o gzmden kat gitti, yine onu
gzmle yakalayacam.

Ben geceleri, onun yznn nuru ile yol bulur, ona doru giderim. Mahallesine gidince de onun kapsnn halkasna
yaprm.

Gnlmn derdi arttka artt. Yzm sarard, altna dnd. Yzmden altn toplamaya koyulursa, belki o zaman onu
yakalarm.
 Kemer oldumsa ne oldu? Beter oldumsa ne kar? Alt st oldumsa ne var? Alt st olurken onu yakalarm.

Seher vaktine kadar elbette onu tutarm. Tutunca da onu eker gibi emerim. Kemerinden yakalarm, elbisesinin
dmelerini zerim.

Nergis gzlerini uyku brm. Ben de acele arkasndan gideyim de dald uykudan yararlanarak onu yakalayaym.

617. Bir gn gnl, onun yanann glleri arasnda yuvarlanyordu.

Mefa'ln, Mefa'liin, Mefa'ln, Mefa'liin

(c. III, 1224)

Eer yarn maherde, bam, onun sevda yakasndan karmama imkan yoksa, gnlm onun perian salar gibi
darmadan olsun.

Ey gzellik polisi! Benim canm, senin la'linden ok cevherler ald. Onu hrpala, onu hrpala!

Yzn gizledike, salar perian olsun, darmadan olsun. Yznn gizli kal yalnz beni perian edecek deil ya!
Benim gibi niceleri perian olmakta.

Aka dtm, her eyimi kaybettim. Onun ak gl bahesinin sevdas ile gl gibi elbisemi yrtacam.

Bir gn gnl, onun yanann glleri arasnda yuvarlanp duruyordu. "Bu nedir? Bu ne haldir?" dedim. Dedi ki:
"Onun ihsanna dtm de byle yuvarlanp duruyorum."

Onun yanann stne, perian, zavall halimi bildiren bir yaz yazacam. Yana onu okusun. Zaten o yanak byle
yazlar okumakta pek ustadr.

Fakat onun siyah renkli salarndan korkuyorum. nk nice gnlleri o siyah Hintli kahrederek balamtr.

Ey gnl! Onun ehresinin ukuruna hayranlkla bak! Oraya dmekten korkma! nk o salar, ipini gren her
gnln zindan, ite byle bir kuyudur.

618. zm arab gnl gzndeki krl artrr.

Mef'ul, Mefa'ln, Meflii, Mefa'ln

(c.111,1226)

u suratn asm, yzn ekitmi dostu bir tarafa ekin de, u gler yzl araptan ona bir kadeh sunun!

Belli ki o, bu araptan imemi de onun iin suratn asm, yzn ekitmi, souk durumda kalm. Ne olursa olsun
siz, yine de ona bu araptan bir kadeh sunun da pisin, olgunlasn!

Bilir misiniz, o neden sirkeleiyor, koruklayor? Hepiniz, onun ne olduunu, mahiyetini bilesiniz diye etrafa
soukluklar, zehirler yadryor.

zm arab gnl gzndeki krl artrmaktan baka bir ey yapmaz. Allah akna byle bir arabn yanna
gitmeyin. Byle bir arab yapmayn, ortaya koymayn.

0 bu haliyle mezarda da durgun kalr. yle olmamas iin onun azna bir avu ab- hayat dknz.

619. Can sana doru kounca, yol bulmas iin ona bir mum ver!

Mefa'liin, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'liin

(c. III, 1223)

Ey gnlleri kendine eken gzel! Senin o iki gzel gzn, aya yakn olan iki Merih yldzdr. Senin Harut'un
Marut'un olan iki gznle canm tut, Babil kuyusuna ek!

Btn dnya gzellerinin gzellii sende. Ey Sleyman! Sen, bu gzellik yz ile btn devleri, perileri zincirlere
vur!

hsan hazinesini cinlere de, insanlara da amsn. Mahrum dilenciye: "Biz sana verdik." emrini yerine getir, ver!

Can ile bedeni parlat, aydnlat! Cesedi kknden sk, at! Gzn dorulara evir! Akl sorgula!

Dudak "Alemlerin Rabbi Allaha hamd" ayetini okuyunca, ona, dudaa manev araplar, mezeler ver! "Sapklarn
yoluna deil" deyince ona delil gster!

Can sana doru kounca, yol bulmas iin ona bir mum ver! Senin gneini aramaya balaynca, onu ay gibi
konaklara ek!

Lutfunla, inayetinle can kendine ek, ona kabiliyet ver! Kabil'e benzeyen nefse de hediyeler ver, elbiseler ihsan et!

620. Seni alatt iin enge teekkr et, onu p, kucakla!

 Mef'l, Mefa'iln, Fe'uln

(c. III, 1240)

algcmz da gzel, engi de! Gnl onun sesini duyunca, dnya yaayn unutuyor, harap olup gidiyor.

eng alnrken, gzel sesler kararak alarken onu seyret, gzellii ne hal alyor, beti benzi ne renge giriyor?

Yaaya doymusan, hayatn aclklarn duyuyorsan, iin daralmsa, gzlerin yaarmsa kalk enge teekkr et!
Onu p, onu kucakla, kollarnn arasna al !

621. Yine mutluluk geldi, eteimizi ekti.

Mfte'iln, Fa'ilat, Mfte'iln, Fa'ilat

(Dvan- Kebr, 1272)

Yine sultanmzn kapsna geldik, yine can kanadn gzelce atk.

Yine mutluluk, saadet geldi, bizim eteimizi ekti. Yine adrmz, eyvanmz gkyzne kurduk.

Dn sevgili bana; "Bu vefasz dnyann elinden nicesin?" diye sordu. Glen devletini, glen bahtn gren nasl olur?

Msr'n ryasnda bile gremedii o ekeri, krler olsun ki ben, diimin dibinde buldum.

Biz zengin olmadmz, yksek bir mevkide bulunmadmz halde, ok stn, nde gelen bir byz, maiyyeti,
ordusu olmayan bir padiahz. Biz kendi eker kamlmzdan ekerler yemedeyiz.

Ayn dnp dolamas mr trpler, hayat ksaltr, azaltr. Halbuki sevgilimiz kendi devrine, devranna ok uzun bir
mr ihsan etti.

622. Akl geldi, ey ak gizlen!

Fa'ilatiin, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1259)

Akl geldi, ey ak gizlen! Akldan, fikirden vay bize eyvah bize!

Ey kusur gren gz, ey dnen akl! Bizim topluluumuzdan k, git! Yahut da, utancmdan yaptklarn grmemek
iin gzsz, sylediklerini iitmemek iin sar olaym.

Ey akl! Sen suya benziyorsun. Ateimizden uzak dur! Yahut da bizim aramza kar, kazanmza gir, bizimle beraber
kayna, bizimle beraber kpr, co!

Aklnn seni krp dkmesini, perian etmesini istemiyorsan, akl deryasnda l gibi ol, onun dalgalan ile urama!

Eer sen; "Ben am." dersen, bil ki senin iin bir ok imtihanlar vardr. Ban eme, aklarn kadehinden i!

Benim cokunluum, ak mesti olduumdandr. eng gibi coup kpryorsam da; benim bu halden haberim bile
yok!

Ey Tebrizli ems! Beni harap ettin, sen hem saksin, hem arapsn, hem de arap satan!

623. Zavall gnlm salarnn arasnda kayboldu, gnlm bulmak iin o salar datn!

Mef'ul, Mefa'ln, Mef'ul, Mefa'ln

(c. III, 1229)

Can denizinde olan, canlar balayan o salar datn. nk o salarn arasnda ruhlara safa veren mi'skler
gizlenmitir. 0 salar zn, datn.

Onun siyah salarnn gerisinde yzlerce sabah vardr. 0 salar her an, her lahza yzlere zn,

Dnyaya devlet ve cennet olan salar datn, datn ki onlarn kokusu ile canlarda gl baheleri alsn.

0 salar dalnca, arap gibi kaynar, coar durur ve onun pek gzel olan yzn halktan gizler. 0 salar zn,
datn, datn da o salarn ho kokusu ile sarho olsun, sarhoca neelensin, parlasn.

Zavall gnl onun salarnn kvrmlar arasnda kayboldu. Kaybolan gnl bulabilmek iin o salar datn, perian
edin.

"Fuzul merhum bir beytinde yle der:

"Aiyan- mrg- dil zlf-i perianndadr.

Kande olsam ey peri. gnlm senin yanndadr."

(Gnl kuunun yuvas senin dank, perian salarnn arasndadr./ Ey peri! Nerde olursam olaym, benim gnlm
senin yanndadr.)
 624. Senin aknla oynayan her zerre evke gelseydi, kucan asayd,
gne zerrelerin kucana smazd.

Meful, Mefa'iln, Fe'Oln

(c. III, 1238)

Bugn, gnln hali pek ho. nk sen, dn benim gnlmn kann imitin.

Dn ay yzn gstermitin, bugnse binlerce ekle brnyor, gnln binlerce rtlerle rtyorsun.

Gnl, o gzn nnde secdeler ediyor. Canmsa onun gzel kulana, bir halka olmu aslm.

"Her an akln bana al !" diye iaret ediyorsun. Akl, fkri olmayandan, akl, fikir mi istiyorsun?

Ben, senin zurnanm, benden syle; ben sensin. Senin zurnaya frdn nefesi ben vermedeyim. Comayacaksan
coma!

Senin korkundan arslan bile kedi gibi olmu, sabr ise fare gibi tuzaa dm, gizlenmi.

Senin aknla oynayan her zerre, evke gelseydi de kucan asayd, gne, zerrelerin kucaklarna smazd.

Ey zerre! Mademki gne seni almak istiyor. Veresiye para ile olsa da kendini ona sat gitsin.

625. Bizi Hakk'a ykselten sema' merdiveni, gn damn da aar geer.

Mefa'ln, Fe'ilatiin, Mefa'liin, Fa'ln

(c. 111, 1295)

Gel, gel ki sen cansn, sema'n cannn cansn. Gel ki, sen sema' bahesinin, yryen selvisisin.

Yz binlerce yldzn gnl senin yznden aydnlanmtr. Gel ki, sen sema' gne doan bir aysn.

Gel ki can da, cihan da gzel yzne hayrandr. Gel ki, sen sema' aleminde, sen alacak bir gzelsin, ei benzeri
grlmemi, aziz bir varlksn.

Sen, sema'a girince iki dnyadan da dar karsn, zaten bu sema' alemi, iki alemden de dardadr.

Yedinci kat gn dam, telerde, pek ycelerdedir. Fakat bizi Hakk'a ykselten ' merdiveni, gn damn da aar
geer. Bu damdan da ycedir.

Ondan baka ne varsa ayanzn altna aln, ayanz vurun, ezin. Sema' sizindir, siz de sema'nsnz.

Zerrelerin kucaklar gne ile dolunca, hepsi de sessiz sedasz sema'a balarlar.

Gel ki, ems-i Tebrz akn sretidir, eklidir. Zira onun akndan, sema'n az, duda akta kald.

626. Dediklerinin hepsi yalan!

Mef'ul, Fa'ilat, Mefu-l, Fa'ilat

(c. III, 1299)

"Ak padiah vefaszdr." diyorlar. Bu sz yalandr. "Senin ektiin zdraplar bitmez, senin keder gecenin sabah
yoktur. Sen gndz gremezsin." diyorlar, bu sz de yalan!

Aktan anlamayanlar bana diyorlar ki: "Ak iin ne diye kendini ldryorsun? Beden yok olduktan sonra hayat ve
ak da yok olur, gider." Bu grler de yalan!

"Ak yznden gzya dkmen anlamsz, gzn kapaynca (lp gidince), artk sevgiliyi grmek, bulumak
imkanszdr." diyorlar. Byle szler de /alan!

Diyorlar ki: "Zaman geip gitti. Biz de zamanmz doldurduk. Yaamamz )itti. Biz lnce bizim canmz, telere
gitmez ki!" Bu sz de yalan!

* Doru yolu tutmayanlar, ak yolunda yrmeyenler diyorlar ki: "Kulun hakk'a varmasna da imkan yoktur!" Bu
gr de yalan!

* Diyorlar ki: "Kula, gnl srrn amazlar, ltfedip kulu gnllere almazlar, yukanlara karmazlar." Bu dnce de
yalan!

"Balktan yaratlm olan insann, gkyznde bulunanlarla, gk ehli ile dostluk kurmasna imkan yoktur." diyorlar.
Bu szler de yalan!

Diyorlar ki: "nsann tertemiz ruhu, u topraktan yaplm olan yuvadan, ak kanatlarn ap da havalanamaz,
telere gidemez." Bu sz de yalan!

627. Keskin klcn ek, haset edenlerin kanlarn dk!

 Mfte'iln, Fa'iln, Mfte'iln, Fa'iliin

(c. III, 1304)

Bana arap gerekmez, ben arabn durusundan da, tortusundan da vazgetim. Ben kendi kanma susamm, nefisle
sava zaman geldi.

Keskin klc knndan ek! Haset edenlerin kanlarn dk, ta ki bedensiz ba kendi bedeni etrafnda rpnarak dnp
dursun!

nsan kellelerinden da yap! Dklen kanmzdan deniz meydana getir, ta ki toprak ve kum, akan kan damlalarn
isin!

Ey gnlmden haberdar olan! Yr git, azm tutma, yoksa gnlm yarlr da yarndan kan fkrr.

Brak syleyeyim, szmden belki kavga kar ama kavgaya kulak verme, hi aldr etme. Bizim saltanatmz ve
kahrmz insanlar tarafndan meydana gelmez.

Atein gnlne atlrm, ateine sevine sevine lokma olurum. Kibrit gibi olan cann gbeini neyin stnde kestiler
biliyor musunuz?

Ate bizim olumuzdur ve kanmza susamtr. Bizim bamzla balanmtr. Aramzda ayrlk olmamas iin, her
ikimiz beraber bulunuruz.

Ate oduna der ki: "Git, sen siyahsn, ben beyazm." Odun da der ki: "Sen yanmsn, ben yanmamm,
kurtulmuum."

Ne bu tarafta, ne de o tarafta yz bulamaz. 0 da iki karanlk arasndaki siyahta gizlenir kalr.

0 anka gibi btn kular gemitir. Gklere yol bulamad da o zavall, Kaf danda kald.

Ey fitne, karklk arayan, haydi kalk! Sendeki o idrak testisini taa vur kr, ta ki hakkat nehrinin suyunu onunla
ekemezsin, tayamazsn. Senin kusurunu syleyeyim.

Bedenleri toprak altnda uyuyan, topra bedenlerine yorgan edinen temiz ruhlar gibi artk biz de susalm.

628. Btn dnya, mevki, servet, hret peinde rpnp durmada.

Mfte'iln, Mefa'ln, Mfte'iln, Mefa'ln

(c. III, 1301)

* Biz tenhaya ekilmi iki rind, bir tarafta toplandk. Yz yze gelmi azlarn ota daldrm develer gibiyiz.

* Sadan soldan develer gibi az kpre kpre tama' sarhou biri gelmede.

* Gam yemeyen her deve, bu ala yol bulamaz. nk onlar vadide, aadalar. Bizse yce dan tepesinde, en
yksek bir yerdeyiz.

* Dnya deniz kesilse, biz o denizde Nuh'un gemisiyiz. Nuh'un gemisinin atmasna, kaybolmasna imkan var mdr ?

*Btn dnya, mevki, servet, hret peinde rpnp durmada, dertlere dmededir. Bizse bu kede mutluyuz,
houz, epeyce de sayglar grmedeyiz, nee ile mest olmadayz.

Arifler mest oldular. Ey hnerli, marifetli, gzel sesli algc! eriye gel, defi eline al, acele bir ruba syle!

Ormanda bir rzgar estir, her selviye, her sde bir esinti yolla, yolla da stlerle selviler, narlar saf saf olarak
ba sallasnlar.

629. Tebrizli ems'in atei Hallac'n dkkanna dt iin

Mansur sevinerek daraacna aslmtr.

Mefa'iliin, Fe'ilatn, Mefa'iln, Fe'iln

(c. III, 1306)

Gel gel ki, sen arslansn, arslanlarn arslansn. Sen nefsine esir olmu hayvanlardan deilsin. ayrlktan dar k,
gel nefsan istekler ordusunun saflarn yar!

Medhinde ne sylerlerse hibiri yalan deil, ne derlerse dorudur, hibiri de bo sz deildir.

u dnya aklar, canlarn dnya iin, dnya mal iin feda ettiler. Bense canm canlarn canna feda ettim.

Her ne kadar canm ikbal Ka'besi ise de, binlerce can Ka'besi senin etrafnda dnmekte, tavaf etmekteler.

Sr sylememek iin azm kapadm. Ben gam anasnn karnndaki ocuk gibiyim. nk ocuklar annelerinin
gbekleri ile kan emerek beslenirler.

Sen akln aklsn, ben ise mest olmuum. Sana kar hata ediyorum, fakat mestin hatas akln akl nnde
balanrm, affolunurmu.

Hudutsuz olan humarm, denizleri bile isem gemez. nk senin aknla mest olanlara kaseler, srahiler yetmez.
 Ben senin akndan baka bir yere samam. nk ak zmrd- ankasnn yeri Kaf dadr.

Ben ems-i Tebrz'nin halla yay ym. ems'in atei bu halla dkkanna dt iin, Mansur hazretleri o ak
tatm da sevine sevine daraacna aslmtr.

630. Ak devleti

Fa'ilatiin, Fa'ilatn, Fa-ilat

(c. III, 1309)

Ey dnyada gnller aan, gnller kazanan ak devleti! Ey "Allah dilediini yapar." ayetinin srrna mazhar olan ak
ikbali!

"brahim Sresi, 14/27. ayet."

Ey akn cevrinde, cefasnda gizlenen safa ve vefa! Ak devleti ne de ho, ne de gzel!

Ey candan da daha can olan ak yz, ak didar! Ey candan da, yksek mevki'den de stn olan ak devleti!

hlastan da, gsteriten de kurtuldum da unu anladm ki: Ihlasn da, gsteriin de can ak devletiymi.

Eer gne dnp dolarsa, bu onun gsz oluundan, ayr dnden deildir. Ak devleti yerden yere konup
gmektedir.

Halk her ite "Sonu hayr olsun." der. Bizim sonumuz ak devletidir.

Ben sustum, azm kapadm. nk ak devleti Allaha gnl vermi kiilerin gnllerinde kanat at.

Dua zenbil gibidir. Bu varlk, bu devlet ise Mekke dalarnda el ap yalvaran Halil brahim'dir. Fakat ak devleti
duaya bile kmaz.

Ak birliktir. Burada iki yok, ya sen varsn, ya ak, ya da ak devleti var.

631. Aziz Peygamberim, ben ak hastasym, alayp inliyorum.

Ben hangi areye ba vuraym?

Mstef'iln, Fe'uln, Mstef'iln, Fe'ln

(c. III, 1310)

Ey Hakk'n ilham ile konuan, ey hakkatler gz, ey u atelerle denizde, yani ktlklerle, zulmle, belalarla dolu
dnyada insanlarn kurtulmasna are olan aziz varlk!

Sen ok kadim bir prsin. Senin evveline evvel yok! Sen ei ve benzeri olmayan bir mana padiahsn! Canlarn
elinden tutan, onlar dnya sevgisinden, nefsan arzular afetinden kurtulmalarna yardm eden sensin!

Can verme yolunda canlan avlayan sensin. Ah! Bir bilinse ki u avlar arasnda avlanmaya layk olan kimin candr?

Mahluk da kim oluyor ki senin akndan bahsetsin. Allah'n celal, ululuk nuru bile senin cemaline, senin gzelliine
ak!

Diyorsun ki: "Ben o aka avlandm, ben ak hastasym, alayp inliyorum. Ey nazik, ey hnerli hekim! Ben hangi
areye ba vuraym?"

Lutfun; "Gel!" diyor, kahrn "Git!" diyor. Bu ikisinden hangisi daha doru, hangisi doru szl, hangisi gerek; bize
bir haber ver!

632. Ey aa bir eli gibi gnderen ve onun vastasyla aka davet eden sevgili!

Meful, Mefa'iln, Fe'uln

(c. III, 1307)

Ey an en yakn dostu, ey an derdini dert edinen, gamn gam edinen dost, ey an gz, era ve yar!

Ey an salnn ilac, ey zayflam bedenine deva olan sevgili!

Ey rahmet padiahl, ey aklarn gnln kapan, kararn alan gzel!

Ey hayalini aa bir eli gibi gnderen ve onun vastasyla aka davet eden sevgili!

An hngr hngr alay senin onu ekiindendir.

An btn ii, gc, davran senin buyruunla, senin dileinledir.

Nice zamandan beri geceleri an utanga gznde uyku karar klmamtr.

Nice zamandan beri an kuca gz yalarndan denize dnmtr.

Fakat an derdine are bulan, gam ile gamlanan sen olduktan sonra bunlann ne ziyan var?
 633. Ak akl gremez, ak ancak akn uyank gz grr.

Mfte'iln, Fa'iliin, Mfte'iliin, Fa'iln

(c. III, 1311)

Yine Kaf dandan ak ankas geldi. Yine candan akn naralar, hey heyleri ykselmeye balad.

Ak, akl sandaln ak denizinde krmak iin timsah gibi yine ban dar kard.

Yokluk temiz gnllere gsn amtr. Sen Tur dann iinde, akn parlak sinesini gr!

Aklarn gnl kular, yine kanatlarn atlar. Gnl kafesi iindeki usuz bucaksz ak aleminde umaya baladlar.

Fitne, ayaklanma, karklk karma akln alameti idi. Akl gitti, bir tarafa oturdu. Sen imdi her tarafta akn
ayaklanmasn, akn fitnelerini gr!

Akl bir ate grd: "te bu aktr." dedi. Hayr! Ak akl gremez, ak ancak akn uyank gz grr.

Ak azsz, dilsiz, sessiz sedasz feryad ederek dedi ki: "Ey gnl! Sen ykseklerde u da, akn yksekliini gr!"

634. 0 yakut arab getir ki, kvlcmlarndan ruh madenlerine ateler dsn.

Mefa'liin, Fe'ilatiin, , Fe'iln

(c. III, 1312)

0 tatl dilli sevgili, bir yolunu bulup beni aldatt. Dedi ki: "Kalk, akik kadehi eline al, bana yeni bir iir syle!"

Ben kendi sakimin klesiyim. velerinin tutkunuyum. nk kr ho yaayn lezzetidir. arap da gzel
arkadatr.

Aklkla, mestlikle seilmi kiiler ne gzel kiilerdir. Onlar era gibi geceleri aydnlatrlar, gndzleri de gne
gibidirler.

Siz ve iyiden, ktden ne murad ettinizse, neyi diledinizse onlarn hepsi sizin olsun. Saknin kald yer ve arap
kadehleri de benim olsun.

0 yakut arab getir ki kvlcmlarndan ruh madenlerine ateler dsn, yz binlerce cokun yangnlar olsun.

Akn kemali sevgili ile ili dl olmaktr. Kavrulmu un ile yan birlemesi gibi.

Toprak Allah'n ltfettii tertemiz hakkatlerle ili dl olunca, o baary daima kran secdeleri ile karlar ve
canllara eitli nimetler dourur, balar.

635. Sevgilim, ayrlk pek zor, hele birbirine sarldktan sonra gelen ayrlk!

Mfte'iln, Mfte'iln, Fa'ilat

(c. III, 1313)

Canna ve bana and veriyorum, doru syle! Ltufta, gzellikte neden dnyada sen teksin; ein benzerin yok?

Senin gne gibi parlak olan yzn insana ayrl olmayan kavuma gln balar.

Ben senin iin herkesten gnlm ekeyim, herkesi gnlmden skp ataym. Senin vefana kavumak iin kendimi
tamamyla sana vereyim, sana hizmet edeyim.

Fakat bana kzp da: "Yr, git, sabret!" dersen, ite o zaman bu emri yerine getirmeye gcm, kuvvetim yetmez.
Bu yerine getirilmesi imkansz olan bir teklif olur.

Ey sevgili! Ayrlk pek zor, hele birbirine sarldktan, dudak dudaa ptkten sonra gelen ayrlk!

Mademki ruh akln babas ve annesidir, ben senin gnlne girip sevgini kazanrsam, benim aklm da, ruhum da sen
olursun.

Btn aklar seni hayal ederler. Bu yzdendir ki sen bir tane deilsin, bu yzdendir ki aklarnn gnl perdeleri
ardnda nice ay yzl, eker dudakl, gm baldrl gzellerin hepsi de sensin.

636. Elini azmn stne koydu; "Sus" demek istedi. Ama gzleri;
"Ak sevgilisini yalnz grnce ne yapmak isterse sen de gizlice onu yap!" diyordu.

Mefa'ln, Mefa'lin, Mefa'ln, Mefa'liin

(c. III, 1314)

Sevgilim gnl alc, sevimli edalarla gizlice ieri girdi. Aklarn kanlarn dken, o gzeller geceleyin gizlice yanma
geldi.

Elini azmn stne koydu: "Sus, sesini karma!" demek istedi. Gzleri ise: "Ak sevgilisini yalnz grnce ne
yapmak isterse, sen de gizlice onu yap!" diyordu.
 Onun bu ltfu beni sarho etti. Dayanamadm, onun gl bahesinin kapsn krdm, baheye girdim, o baheden
gizlice ok ho kokulu gller alp duruldum.

Sonra ona dedim ki: "Sevglim sen mademki bu kadar kurnaz ve gnl alcsn, ne olur gizlice bir kurnazlk yap!"

0 gzel dudaklarn kulamn stne koy! Geri imdi gecedir, tenhayz kimse duymaz ama yine sen dudaklarn
kulama o kadar sk yaptrr ki' rzgar bile gizlice o srlar duymasn.

Ey ay paras ne olur! A kendinden geiren, ldren o srlar bu gece syle, susma, gnldeki iret enginin neva
tellerine gizlice dokun!

Ey glp duran sevgili, ey cana can katan dilber. ekerler saan o iki yakut dudandan sadaka olarak gizlice bir
pck ver!

Btn dedi koducularn hepsi de sarho olmular, hepsi de uyuyup kalmlar. "Evet" dedi ama, bu sarholarn
arasnda biri var ki, o gizlice uyanktr.

637. Ey nazl dilber! Gnl yapmaya, gnl almaya bak!

Maldan mlkten ayrldn zaman seninle yalnz gnl kalacaktr.

Mef'ul, Mefa'ln, Meful, Mefa'ln

(c. 111, 1316)

* Ey perem,;ey yzndeki ben, ey gz, ey bilezikli nazik ayak! Gidiniz, idiniz, siz mademki ak deilsiniz, sizi
sevmiyorum, istemiyorum.

*Siz bu halde iken, aktan haberiniz yokken, o salarn, o kvrm kvrm kakller nasl olur da lm korkusu ile
kvranacak? 0 kollar, o kanatlar, nasl olur da ge uup havalanacak?

*Ev nazl, ey nazik gnll dilber! Gnl yapmaya, gnl almaya bak! Mal, mlk altn ve gmten ayrldn zaman
seninle yalnz "gnl" kalr. ne diye krk dkk bir hale gelirsin, ne diye gnln daraltrsn. Ey gnl igne gz gibi
daralm kii, beli bklm kii!

Ben gece seni ryamda grdm, mest bir halde, ho bir halde idin. Gkvznde gezip duruyordun. Hem de yle
olacak, bu rya doru kacak.

Gkte hem geziyordun hem de: "Ey zhre yldz" diyordun, "Bana bak, beni seyret. Mest bir haldeyim. Senin
tesirinden kurtuldum. Artk sen bana bir ey yapamazsn"

Hem dervilik, ayn zamanda dert, elem! arap da az m az. Yr git, erkekesine bir ay yzlye bir sene olsun
hizmet et de u dertlerden kurtul!

638. Aslnda sen hem aksn, hem de ma'uksun.

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. 111, 1315)

*te gzlerden yakut gibi yalar dkld. Ne olduu bir trl bilinemeyen akn, ne olduu bilinemeyen hali budur.
Bu gz yalar niin akyor, bilinemez.

*Sevilenlerin rengini gr, sevenlerin rengine bak! Bu iki gzel renk, ite o rengi olmayan candan .

Gkyz de her an yeryzne, u kara topraa binlerce renk balar, ama bu renkler ne yeryznn rengine
benzer, ne de gkyznn.

nk rengin asl renksizdir. Nakn asl nakszdr. nk harfin asl harfsizdir, nakdin asl madendir.

Aslnda sen hem aksn, hem de ma'uksun. Bu her ikisini de arayan, isteyen de sensin, aranan istenen de sen!
Ama ona buna hasedinden tr kat kat olmusun da durumu anlayamyorsun.

Sen ab- hayat krbassn, ama hasedin krbann azn balam, ite bu yzdendir ki amansz akn tesiri ile can
inlemede, az da susmadadr.

Seher vaktinde kularn feryadlar, susanlardan, mezarlarda uyuyanlardan gelen bir elidir. Cihan da sessizce inliyor.
ite az o iniltinin bir niandr.

Eer sen sevgiliye av olmadnsa, syle senin bu kararszln nedendir? Bir su deirmenini dner grdn m; bil ki
ite orada akar bir su vardr.

Canm, bana; "Sus, beni incitme!" diye iaret ediyor. Susuyorum, ben canmn fermannn klesiyim. te sz
braktm.

639. Bedenimle yannda deilim ama, ruhum ve gnlm senin yanndalar.

Fa'ilatn, Mefu'ln, Fe'iln

(c. III, 1323)

 Ey cihann zarif, kibar, nazik, gzel varl! Sana selamlar olsun, esenlikler olsun. Senin hastaln da sendendir,
saln da sendendir, bundan phe etme!

Derde dm kulunun devas nedir? Syle: "Ltfedip dudaklarndan bir pck balamak!"

Senden harfsiz, szsz bir ses seda kmyorsa da, dnya nasl oluyor da "Lebbeyk" (=Ne istiyorsun) sedalar ile
dolu?

Bedenimle yannda deilim, sana hizmette bulunamyorum, ama ruhum ile gnlm senin yanndadr, sendedirler.

640. u can cansz brakma! Bedenindeki can bilmezlikten gelerek

hayvanlar gibi cansz yaama!

Meful, Mefa'liin, Mef'ul, Mefa'ln

(c. III, 1317)

u yalanc beye bak! Ssl eerini vurmu, ata kurulmu, gsteri peinde. Bana da altnlarla sslenmi bir sark
sarm.

0 kendini yle gl gryor ki lm bile inkar ediyor da; "Ecel neredeymi, gelsin bakalm!" diye sylenip duruyor.
lm ise; "te ben buradaym!" diyor ve alt ynden ona koup geliyor.

Ecel ona der ki: "Ey eek! Nerede o debdebe, nerede o atafat, nerede o ihtiaml yryn? Nerede o byk
burun, o kendini byk grn? Nerede o kinin, nefretin?"

"Nerede o etrafn alan gzeller, nerede zevk ve safa, o cmbler, o ku tynden yatak, haly kilimi kimlere
verdin? imdi yastn da toprak, dein de."

Ar derecede yemeyi imeyi brak, uyuyup rahat etmeyi azalt! Gerek dini ara da debdebeden, ihtiamdan,
gsterili merasimlerden uzak, ebedlie eri!

Ey ilahi! nciyi gbre iine drm zavall, u can cansz brakma! Bedenindeki can bilmemezlikten gelip
hayvanlar gibi cansz yaama! Allah'n verdii u ekmei gbre haline sokma!

Biz inci aramak iin u gbrelie girmiiz, kapanmz. Ey kendini gren, kendini beenen, ey ba ekip gururlanan
gafil! Sen de ban, belini bk de inci ara!

Allah erini grnce, insanlkta bulun, ona yardm et, eziyete, skntya, belalara uraynca sabret, yzn !

Ey beden! Benim bu szlerim, kendimi knamam iindir. iirin banda geen bey de benim. Bilmiyorum ki ben, ne
zamana kadar undan bundan, iyiden ktden bahsedip duracam.

641 Sana selamlar olsun!

Mef'l, Mefa'ln, Mefl, Mefa'ln

(c. III, 1318)

Ey can! Her gnn balangcnda sana yzlerce selam! Sevgilim sylerken de, susarken de sana esenlikler, selamlar
olsun!

Can bakmndan batanbaa tertemizsin ama, beden bakmndan tamamyla gsteriten, hileden ibaretsin. Sen
glsn, dertlere devasn, dikenden sana esenlikler, selamlar olsun!

Ben bir Trkm, sarhoum. Trk gibi silah kuandm, kye girdim, ky aasna dedim ki: "Sana esenlikler, selamlar
olsun"

0 elime bir kadeh arap verdi ve dedi ki: "Bu tannm, sevilmi emaneti iyi tut, akln bana al, bunun kymetini bil,
sana esenlikler, selamlar olsun!"

Ben deliyim, divaneyim. Halil brahim (a.s.) gibi ateler iinde yandm halde, durumdan ikayeti deilim.
Cehennemin kapcs Malik'e; "Sana esen-ikler, selamlar olsun!" derim.

Darda iken herkese selamlar ediyorum, alem selammla doldu. Sevgili ile maraya girince de; "Sana esenlikler,
selamlar olsun!" derim.

Dnyada grnen btn ekillerde, sretlerde byk sanatkarlar tarafndan ortaya konmu btn aheserlerde onun
sanat var, herey onun ilhamyla vaplmtr. Dolaysyla onun eseridir. Ey yuvasnda istirahata ekilmi alkan karnca!
Gecen hayrl olsun, ho gesin. Ey ylan! Sana da esenlikler, selamlar olsun'.

Btn yarattklarn sevdiin, onlara eitli ihsanlarda, ltuflarda bulunduun gibi, yarattklarn, btn varlklar seni
sevmekte ve tesbih etmektedirler. Davud (a.s.) taht stnde; "Canm sana feda olsun!" der. Hallac- Mansur hazretleri de
daraacnda; "Sana esenlikler olsun, selamlar olsun Rabbim!" diye seslenir.

Sana mtak olan, seni ok zleyen, senden hibir ey istemeksizin, hibir eyi arzu etmeksizin sana candan selam
verir. htiyac olan da aresizlik iinde: "Sana selamlar olsun!" der.

Padiahlar merasimler tertip ederler; davullarla, bayraklarla sana selam verirler. Hastalar zdraplar iinde, ateler
iinde kurumu azlarnda dillerini zorluklarla oynatarak seni hatrlarlar, sana selamlar yollarlar.

Can arabn iince, meyhaneciye elbisemi rehin olarak verdim. Senin aknla mest olmu biri beni grp: "Sana
selamlar olsun!" demesi zerine ben btn varmdan, youmdan soyundum.
 Bu sene senin ay yznden yle ho, yle mutlu ki, gurura kaplm da geen seneye yzn dndrp: "Sana
selamlar olsun!" diyemiyor.

Senin mzrabnn vuruundan duyduu zevkten tr felein engi yle kendinden gemi ki, her an ban engin
stne eiyor da: "Ey tel!" diyor "Sana esenlikler, sana selamlar olsun!"

642. Akl, dvane gnl kendisi ile savata grnce dar frlad.

Mfte'iln, Mfte'iln, Fa'iln

(c. III, 1332)

Tvbe, topal ayakla sefere kt. Sabr da dar bir kuyunun iine ba aa dt.

eng, sesler karmaya balaynca, ben ve sakden baka kimse kalmad.

Akl, dvane gnl kendisi ile savata grnce, dar frlayp gitti.

Ak meyhanesinin sadr, en yksek yeri, yksek makam hrsndan, namdan hretten kendisini kurtaranlar iindir.

Gnln dnya hrsndan, dnceden kurtarp da onu rahata kavuturan kimse, timsahn srtn kendisine gemi
yapar.

643. Akl, aka kar arr kalr, can ise abdallar.

Mfte'iln, Mfte'iln, Fa'ilat

(c. III, 1331)

Kimin gnlnde bu aktan eser yoksa, o Allahn nazarnda er ptr, tatr, topraktr.

"Esrar Dede merhum:

"Bir snede kim nar- nnuhabbet eseri yok!

Zulmettedir ol nr- Hdadan haberi yok!"

(Bir gnlde sevgi atei, ak yoksa, o gnl karanlklarda kalmtr. Allahn nurundan haberi yoktur!) diye sylemilir.

Ak tan gnlnden su fkrtr. Ak gnl aynasndaki tozu, topra giderir.

Kafirlik Hakk'n. "Celal" isminin tecellsi gerei savamaya, insanlar birbirine krdrmaya geldi. man ise Hakk'n
"Cemal" isminin tecellsi gerei barmaya, insanlar birbirine sevdirmeye geldi. Fakat ak, sava da, bar da atee
vermek iin geldi.

Ak gnl denizinden ba kaldrr, azn aarsa, timsah gibi iki dnyay da yutuverir.

Ak arslan gibidir. Ne hledir, ne de kurnazlktr. 0 bazen tilkileip, bazen kaplanlamaz.

Aktan yardm stne yardm gelince, can kapkaranlk, dapdarack bedenden kurtulur.

Ak daha balangta bile batan baa aknlktr, hayran olmaktr. Akl aka kar arr kalr. Can ise abdallar.

Ey seher rzgar! Benim gnlm bende deil Tebriz'dedir. Daima eserek ems hazretlerine bizim hizmetimizi bildir.

644. Karanlk gecenin zenci saksinin sunduu grnmez uyku kadehi ile insanlar
kendilerinden gemilerdir.

Fe'uln, Fe'uln, Pe'ln, Fe'ul

(c. 111, 1330)

Ey gzel varlk! Durmadan, dinlenmeden arap kadehini dndr, bizlere sun! Meclis kurulmu, eng almada, sazlar
namelenmede, inlemede.

Fakat bu meclis zm arab ienlerin meclisi deildir. Bu meclis ruhlarn rneclisi, sakmiz de gayb aleminin saksi,
meclistekiler gayb aleminin kokusunu almada, fakat bir renk grmemedeler.

Sen bu meclise gel de bir katre kanda gnl sahrasn seyret 0 darack yerde usuz bucaksz bir sahra.

Hakk'n ak ile mest olmu kiilere durmadan arap sun! nk orada kavga yoktur, sevgi vardr.

Ezel meclisinde elest gnnde, Allah, onlara yle bir sevgi kadehi gstermitir ki; onlar bu dnya gneinin kadehini,
yani zm suyu arabnn kadehini ellerine almay ayp bilirler, gnah sayarlar.

Sen diyorsun ki: "Elsiz iesiz sunulan arab kim grmtr? Byle arap olur mu?"

Sen u gece yarsnda dn, seyret de gr! Karanlk gecenin zenci sakisinin sunduu uyku kadehi ile insanlar
sarho olmular, kendilerinden gemiler, yataklara serilmiler.
 645. Dnce ile gnl birbirlerine fkeli olduklar halde, beden ehrinde beraber kalyorlar.

Mef'ul, Mefa'ln, Fe'uln

(c. III, 1324)

Uykudan uyan kalk, engi dzene koy! 0 ay yzl, gl renkli fitneyi yrt!

Ak ne uyku brakt, ne sabr. Ak ne nam brakt, ne de ar!

Akl binlerce hrkay yrtt. Edep binlerce fersah uzaklara kat.

Dnce ile gnl fkeli olduklar halde beden ehrinde beraber kalyorlar. Halbuki ay ve yldzlar kskanlklarndan
tr birbirleri ile savaa girdiler.

Yldz savaa girmi, ayrl yznden bu alem ona dar gelmeye balam.

* Ay diyor ki: "Onun gnei olmadktan sonra, ben neden boubouna gkyznde solgun hznl klar yayarak
gezip duracam."

Varlk pazar onun akiki olamadktan sonra, varsn harap olsun, ta stne ta kalmasn.

Ey binlerce ada, sana sahip, ey kadehi gzel ak, binlerce fikir sahibine, hnerli kiilere fikir balayan, hner ihsan
eden ak! Btn dnya sanatkarlar senden ilham almada, senin tesirinle eserler ortaya koymaktadrlar. Btn gzel
aheserlerin ortaya konulmasna sebep olan sensin.

646. Btn kainat, btn varlklar gnln mestidir.

Mfte'iln, Mefa'lun, Mfte'iln, Mefu'ln

(c. III, 1336)

Bir gece gnln selamn almak arzusu ile kapsn aldm. erden; "Kimdir o?" sesi geldi. "Kapy alan senin
gnlnn klesidir!" dedim.

0 ierdeki ay yzlnn nurunun u'lesi; "Kapnn aralndan yol stne, gnle, gze dt.

Gnl mahallesi gnln yznn dalga dalga nuru ile doldu. Her taraf nurland. Gne ile ay, gnln deersiz birer
kadehi oldular.

Gnlden bir haber gelince, gkyzne bir grlt dt. Varlk, kainat eline bir meale ald. Halk, duygularnn
zincirinden kurtuldu.

Her taraf gz kamatran, alacak bir nur kaplad. Krs de, ar da gnln nuru ile aydnland. Ruh gnln
selamn almak iin kapsnn nne oturmu, gnl damn gzlyordu.

Kalender, insan deildir. te sana ksa, zl bir sz: 0 batan baa baktr, grtr. Gnl susarak konuur.

Btn kainat, varlklar, gnln sarhou, gnln ! Dokuz gn konaklar, gnle ancak iki admlk yoldur.

647. Ey gnl! Canlar senin parltndan meydana gelmi glgelerdir.

Mefa'iln, Fe'ilatn, Mefa'iln, Fa'iln

(c. III, 1359)

Ey gnl, ben o tertemiz yze, o gzel yze baknca kendimden getim. Ona dedim ki: "Ne kadar da gzelsin!
Sende ilah bir gzellik var."

Binlerce gne, binlerce gz, binlerce era senin kulundur, klendir. Ey gnl! Canlar senin parltndan meydana
gelmi glgelerdir.

Ey gnl! Gzellik zamanla gelir geer, sonu yoktur. Halbuki senin gzelliin zaman da at, sonu da at.

Ey gnl! Periler, cinler nne geldiler, sana hizmet etmek istediler. Melek de, yldz da, gkyz de sana secde
ediyorlar.

Hangi gnlde senin kulun ve klen olduuna dair bir damga, bir iaret yok? Hangi dert, hangi gam vardr ki sen ona
derman olmayasn?

Ey gnl! Zevall olmayan hazineler senin emrinde. Yokluk aleminde hangi hazine vardr ki senin olmasn?

Ey gnl! Senin aknla yanp yaklanlara bak! Onlardan yz evirme! nk baklarnda yanp yaklmay gideren, ne
gzler, ne devalar vardr.

648. u kara topraktan biten ieklerde onun gzelliinin akisleri vardr.

Mefa'ln. Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. 111, 1339)

 Ey gnl! Ay yzl gzelim, ltuf stne ltuflarda bulunuyor. Bu yzden bir yerde duramyorum, kararszm.
Gnlm ab- hayat kaynanda, bedenim lale bahesinde.

Ey gnl! Gel de gr! 0 bahede her aacn glgesi altnda gnlleri eken ay yzl bir gzel, gl yanakl sevimli bir
dilber; oturmu, padiahn yzn grmek iin bekliyorlar.

Ey gnl! 0 yle bir padiah ki, ruh gzellerinin de, beden gzellerinin de kendi gzelliinin akndan sevda
kvlcmlar drm.

Ey gnl! 0 byk yaratc, narn iindeki taneler gibi kullarnn gnllerine neeler, mitler doldurmu.

Ey gnl! Padiahn gzellere, kendi z kadehi ile arap sunduu o halvette Ruhulemin bekidir, Hzr da perdecidir.

Ey gnl! Onun en deersiz kulu, o meclisten mest olarak knca, artk o dnya malna, zenginlie, mevkiye,
hrete yukardan bakar, onlara hi nem vermez.

Ey gnl! Sen bu cihan onun bahesi olarak bil! Herkes, her varlk bu bahede rzkn, nasibini bulmaktadr. Bu
alemi de onun pek byk bir maaras say! Onun ltfu, ihsan geldii zaman seni o karanlk maradan dar karr.

karr da "toprak-su-hava-ate" birleii iinde sana ne gl baheleri, reyhanlar, trl trl akayk iekleri,
menekeler, laleler hazrlar.

u kara topraktan biten, bakaldran ieklerde onun gzelliinin akisleri vardr. Onlarn hepsi de onun ltfu ile
bitmedeler. Sen burada topraktan kan mahslleri yemekle megulsn. Sanki toprak yiyorsun. Halbuki senin rzkn
gklerdedir. Ey gnl! Senin burada ne iin ?

Ey gnl! 0 padiahlar padiahnn ak ile el rp, oyna! Onun bir pcne nail olabilirsen, dnyann btn
belalar, btn felaketleri def olur gider.

Ey gnl! imdi ayamda ayrlk ateinden bir ba var! ok da zayf dtm. Ama sevgiliyi andm zaman, onun
ak ile mest olurum.

Ey gnl! Onun ak koparan ivesiyle alayp inlemeye balar, eng gibi binlerce name karrm.

649. Gklerden gelen ordunun saflar yaran saldns yznden,

beden eytanlarnn balar ezildi.

Mstef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln, Mstefiln

(c. III, 1333)

Ey gnl ihsan eden aziz varlk! Sen ltuflar sahibisin, ihsanlar sahibisin, gnller avlyorsun. Benim gnlm senin
yarattn gzellikler ile huzura kavuuyor.

Ey iki alemin de kendisine kul, kle olduu stn varlk! Biz senin ikramnla diriyiz. Ey adnn verdii hayatla gnln
adna can olan, onu dirilten aziz varlk!

Gnl, bedenin etrafnda bir halka oldu, onu sard. Gnlm bedenimin hrkasn giydi. Sonunda her ikisi de sende
gark oldu. Ey gnle ltuflarda bulunan gzel!

Ey gnl deryasnn incisi! Senin karnda, cann da, gnln de ne nemi var? Gnl geceleri seninle aydnlktr;
gnln gndzleri de seninle mutludur.

"Akl- kll"n dergahndan davul sesleri geliyor. "imdi gnln ferman hkm srmededir." deniyor. telerden
gkyz ordusu gelmede.

"Akl- kll: Allahn kudretinden ilk nce ortaya kan akl. Buna Hz nuru da denilir.

0 ordunun kl vuruundan, padiahn dmanlarn ldrnden tr, ovalar kanla doldu, yollarda kan akyor.

Gk ordusunun saflar yaran saldrs yznden beden eytanlarnn balar ezildi. Padiahn namna hutbe okunmaya
baland. Dvan gnln fermanlar ile doldu.

650. Ben can'n boynunu baladm, sevgilinin kapsna gtrdm de; "Bu, ak sulusudur;
sakn bunun suunu balama!" dedim.

Mfte'iln, Mfte'iln, Mfte'iln, Mfte'iln

(c. III, 1335)

"Bu gnl evinde bulunan kimdir?" diye gece yars bardm. Bir ses; "te benim!" dedi. "Sen kimsin?" dedim.
"Ay'n da, gnein de yzm grp utandklar gzel benim!" dedi.

Bana; "Neden bu gnl evi byle eitli ekillerle, hayallerle dolu?" dedi,. "Ey ay yzne dnya gzelinin bile hayran
kald, haset ettii dilber!" dedim. "0 grdn ekillerin, hayallerin hepsi de oraya senden aksetmi."

"Peki!" dedi. "u benim cierimin kanna bulanm olan ekil de nedir?" "Bu" dedim, "Benim eklim. Gnl yaral,
aya beden balna saplanm bu deersiz kulunun ekli."

Ben can'n boynunu baladm, sevgilinin kapsna gtrdm de; "Bu, ak sulusudur, sakn bunun suunu
balama!" dedim.
 Sevgili bana bir ip ucu verdi. "Bu ak ipidir. Ucu ftnelerle, hilelerle doludur. Bunu tut, ek, ben de ekeyim. Hem
ek, hem de koparma!" dedi.

651. Ey gnl! Sen aynada kendini eri grrsen, bu erilik sendendir, aynadan deil.

Mefa'ln, Mefa'liin, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. 111, 1337)

Ey yzn ekitmi sevgili! ine karmamam, "Neden yzn ekittin?" dememem iin, sanki yznn etrafna;
"Sirke ne gzel katktr!" diye yazan dost!

Yznn askln, ekiliini, dolaysyla bana gelenlerden ikayetini brakr da; kinden, hrstan bir iki adm
uzaklar da hilme, yumuakla, baa gelenlere raz olmaya doru yaklarsan, bal gibi olursun, kendinle beraber nice
kiileri de tatllatrrsn. Fakat sen ok tenbelsin, kemale doru yryemiyorsun.

Aslnda ben hata ettim, yanl grdm, yanl syledim. Zaten ben her zaman yanl iler yaparm. Ben senin gerek
yzn grebilseydim, gzm byle a kalr myd?

Ey gnl! Sen aynada kendini eri grrsen, bu erilik sendendir. Eri alan sensin, ayna eri deil! Ayna her eyi
doru gsterir. nce sen kendini dorult!

"Mevlana bir Mesnev beytinde yle buyurur

"Seni grnce kendimi grdm. Aferin beni bana gsteren aynaya!" (Mesnev, c. VI, nr. 1085). Bakalar bizim iin
ayna gibi olunca, bakalarnda grdmz kusur, kendi kusurumuzdur. 0 kusur onlara ait deildir."

Adamn biri kuyu bana gitmi de ay kuyuda grm, ayn kuyuya dtn sanm. Ay ise gkyznden ona
seslenmi; "Acele etme, yanl grme, ben buradaym." demi.

Sen ay u kirli, alak yeryznde arama! Yoklukta varlk olmaz. Bir adam Ebucehil karpuzu ekse, eker kam
bimez. nsan ne ekti ise onu bier.

Ey benim canm! Holuk, gzellik varln, benliini gidermektedir. Sense gzelliini varlkta aryorsun. 0 burada
grnmez. Sen her eyi elde edebilecein yerde ara!

652. teki dnya gnl gneinden bir parlt, bu dnya da gnl denizinden bir damla.

Fa'ilatn. Fa'ilatn, Fa'ilat ,

(c. III, 1346)

mrm gnl sevdas ile geti gitti. Benim gnl gamndan bir korkum yok!

Gnl benim canma saldrmak iin kalkm gelmi. Cansa; "Bakalm gnln meram nedir? Ne yapacak?" diye
oturmu kalm.

Gnl din halkasndan kayor da, gzellerin salarnn bklm halkasn yer ediniyor.

"Fuzul hazretleride:

"Aiyan- mrg- dil zlf-i perianndadr

Kande olsam ey peri gnlm senin yanndadr" demiti.

Gnlmle oynayann, gnlm perian edenin etrafnda dnyorum, onu terk edemiyorum. nk gnl kavgasnda
benim yardmma koacak ancak odur, bakas deil!

Sabah olsun da gnln yzn bir defa olsun greyim diye geceleri uykuyu gzlerime haram ettim.

Gnln boyunu bosunu greyim diye eilmekten boynum yay gibi oldu.

teki dnya gnl gneinin parltsndan bir parlt, bu dnya ise gnl denizinden bir damla!

Azn kapa, dudaklarn yum! nk gnln feryadlar dilsiz, dudaksz olarak gklere ykselmede.

653. Gllerin gzelliinden dikenler sarho olur, gam glmeye balar.

Mefa'ln, Fe'ilatn, Mefa'iln, Fa'iln

(c. 111, 1356)

Sevgili hi beklenmedik bir zamanda, anszn kar gelirse; ne mutluluktur! 0 gzelliiyle, kendisini ekemeyen
gzelleri haset atelerine yakarsa ne devlettir.

Dn sevgili tvbe eden binlerce kiinin tvbelerini gzelliinin etkisi ile bozdurmutu. Bugn de ayn ey olursa ne
mutluluktur.

Ona gnl verenler, onu grmek midi ile grup grup kapsnn nnde ;oturmular, bekleiyorlar. Ltufeder de
onlara yle bir grnrse ne mutluluktur.

0 kllar kuanm, savaa hazrlanm, ayrlk ordusunun iine dalsa da vuslat ordusunu zafere kavutursa ne
mutluluk olur.
 Binlerce gller alr, onlarn gzelliinden dikenler sarho olur. Bu durum carsnda gam bile gler, kahkahalar
atmaya balarsa bu ne saadettir.

Ak harekete geince, beden evikleir. Acele hemen elsiz, ayaksz gkyznn etrafnda komaya balar. Bu ne
saadettir?

654. Develer sarho oldular.

Fe'ilatiin, Fe'ilattln, Fe'ilatn, Fe'iln

(c. 111, 1344)

Develer sarho oldular. imdi sen deve oyununu seyret! Kim sarho deveden edep, bilgi ve ibadet bekler?

Bizim bilgimiz onun yani Hakk'n bilgisi, yolumuz onun caddesi, hararetimiz ko burcundan gneten deil, onun
scak nefesi.

"Ruhumdan ruh frdm." gn nefesi sana can verir.

Hakkn ii "0l emri ile oldurmaktr." Yarat sebeplere, vastalara bal deildir-

"Bu beyitte Bakara Sresi, 2/117. ve Hicr Sresi, 15/29. ayetlerine iaret var.

Biz bu Hakk yolunda nesrin ve karanfil ineriz. Balk ineyen yani yerden biten otlar, dikenleri yiyen baya
develerden deiliz.

Balk ineyen develer bu dnyaya, u bala balanp kalmlardr. Ruhumuzun, gnlmzn balkla ne ilgisi var?

Din mcizesini gstermek arzusu ile Hz. Salih'in duas dan barndan Allah devesini dodurdu.

"Hud Sresi, 11/64. ayetine iaret var."

Biz dou tarafna da gitmeyiz bat tarafna da. Biz durmadan ezel gneine doru admlar atar dururuz.

655. Bugn gnlm yeni bir sevda ile baka bir renge boyand.

Mef'ul, Mefa'ln, Mef'l, Mefa'ln ,

(c. III, 1341)

Allah'a hamdolsun, u gnl bugn dnden de daha beter bir halde, bugn gnlm, yeni bir sevda ile baka bir
renge boyand.

Dn gnlm gl fidannn altna oturmu, durmadan arap iiyordu. 0 yzden olacak, bugn bambaka bir halde.

Senin ak "ney"in bu perdesinde bir hayli bekledi. Gnlm ak neyinin zevki ile tatllat, ekere dnd.

Ey ipek kaftanlar giyenen sevgili! Ben senin beline kemer gibi sarldm.

Ey tatllklar, lezzetler denizi! Senin akndan bu beden sedefe dnmtr. u gnl de o sedefin iindeki inci.

Her m'minin benlik evi mademki senin aknla harap oldu, ykld; bu kargaadan tr, bu gnl de her an benlik
kapsndan kp, varlk damna ykseldi.

Tebrizli ems, Hakk gnei gibi parldyor. Onun gneinin parltsndan u gnl seher vakti gibi olmutur.

656. Gzyalar niin akyor;gnl ateini sndrmek iin.

Mfte'iln, Fa'ilat, Mfte'iln, Fa'ilat

(c. III, 1351)

alacak eydir ki; bu ak merepli gzellere, celal sahibi hakkn hareminde, has bahelerde, eme balarnda,
ayrlk imenlik yerlerde makamlar verildi'. Orada uhluklar, gzel yzlere hrszlamaca bakmalar helal sayld.

Yol kesmeyi, ancak yollan bilen becerir. Eve girmeyi, hile yapmay gzellikten anlayan baarr.

Dnya ehli sanki rmcektir. Her biri de sinek avlar durur. Onlardan hi bahsetme, bana usan gelmesin.

Eve gizlenmi nefis hrszn kim grr, kim syler? lahi akla safran iei gibi sararm bir yz ile, berrak, duru su
gibi olan gz yalar.

Gzyalar neden akyor? Gnl ateini sndrmek iin. Yz niin sararr, solar? alemini, gnl derdini anlatmak
iin.

Aklarn yanaklarna akan gzyalar, seni ayakkablarn karld kap yanndaki saftan alr; "Buradan hemen kalk,
akn huzuruna git!" der.

Aklarn yzlerinin sanl, sevgilinin elma gibi krmz olan yanaklarnn aynasdr. Gzyalar ise, benlerinin ve
yanak sayfalarnn zerine yazlar yazyor.
 Bu balktan, bu kara topraktan yaratlm yzndeki bunca gzellikler, bunca eda ve cilveler, gayb alemindeki
aydan parlayp vuran kemal nurunun parltsdr.

Hele bir iki gn sabret, bu parlt btn gzellikleri ile, btn nuru ile yine aslna gider, onunla birleir.

657. Kurak yere dm baln kulana dalga sesleri gelince,

balk hemen srayp yurdu olan denize atlamaz m?

Mefa'ln, Fe'ilatn, Mefa'ln,

(c. III, 1353)

Btn kainatn ve varlklarn yaratcsndan, o celal ve cemal sahibinden ruha ok tatl bir hitapla; "Gel!" denilince
ruh, nasl olup da kanatlanp umaz?

Duru, lekesiz denizden ayrlm, kurak yere dm bir baln kulana dalga sesleri gelirse, balk nasl olur da
hemen srayp asl yurdu olan denize atlamaz?

Davuldan ve davula vurulan tokmaktan "Geri dn!" haberini duyunca, doan, nasl olur da av brakp gerisin geri
sultana doru umaz?

Bu kadar latif, bu kadar gzel, sevimli ve can balayc olan esiz varl bulamayan, tanyamayan ve sevemeyen
kimse cidden ne zavall, ne kt, ne sapk bir kimsedir?

Ey ruh kuu! Gnahlarndan temizlendin, nefsinin kafesinden kurtuldun, mana kanatlarn ald. Haydi geldiin yere,
kendi vatanna doru u, u!

Ac sudan ab- hayata doru yollan! Eik dibinden, papulukta oturanlar arasndan ayrl, can meclisinin ba sedirine
ge otur!

Ey can! Sen git, git ki biz de bu ayrlk cihanndan o buluma cihanna kavualm.

658. Gnln vasflarn saysam akln almaz.

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'flln

(c. III, 1342)

u gnlde nasl bir i yurdun, nasl bir tezgahn var? u gnlde ne putlar yontuyorsun? Ne putlar yapyorsun?

Bahar oldu, ekin zaman geldi. Kimbilir sen u gnle neler ekiyorsun?

Allah'm sen zahirde, darda ycelik, stnlk perdesi ile rtndn, ama u gnlde apak meydandasn.

Gnl gklerden de yce, gklerden de geni olmasayd, u gnl ata binip gkleri dolamazd.

Gnl pek byk bir ehir olmasayd, bir padiah oraya smazd; o gnlde dolamazd.

Ey benim canm! Gnl alacak byk bir ormandr. Sen de bu gnl ormannda av emirisin. Sen orada neler
avlayacaksn?

Gnl denizinden binlerce dalgalar coar, kprr. Sen de bu gnl denizinde inciler elde edersin.

Sustum. Artk gnl hakknda bir ey sylemeyeceim. nk gnln vasflarn saysam, akln almaz, gnl senin
dncene smaz.

"brahim Hakk Erzurum hazretleri de:

"Vasf- lisan seninledir, vasfedemem gnl seni

Nutk- beyan seninledir, vasfedemem gnl seni
Asl- cihansn ey gnl, vasla mekansn ey gnl'
Kevn n mekan seninledir, vasfedemem gnl seni" diye yazmlardr. (Dvan- Hakk s. 181)

659. Senin gzelliin ile, ruhlar huzura kavuur, bedenler de mest olur.

Mfte'iln, Fa'ilat, Mfte'iln, Fa'ilat

(c. 111, 1361)

Ey benim biricik gzelim! Senin mrne yemin edirim ki, kemal derecelerinde senin ein ve benzerin yoktur. Ey
benim gvendiim, dayandm aziz varlk! ok kederliyim, gamlara batmm, artk kalk, gel!

Ey beni dertlerden kurtaranm, feraha karanm! Ey benim ensim, en yakn dostum! Ey meclisimizin ay'! Senin
yzn tam bir bedirdir, dolunaydr. Dudaklarnn slakl bana helal bir araptr.

Senin ruhun vefa denizidir. Rengin ayrlk parlts, mrne yemin ederirn ki, gnaha girmekten korkmasam, sana
"Zlcelal sahibi Allah" derdim.

Alemdekilerin hepsini eritirsin. Hepsinin de kalpleri rahata kavuur, onlarn rnana gzleri alr da grnmeyen
eyleri grrler. Sevgilim senin hayalin bile ok latif, ok gzel!
 Senin gzelliin ile insanlarn ruhlar huzura kavuur. Bedenleri de mest olur. Onlar ilahi arabn byk kadehlerle
iildii bir meclise oturtursun.

Ak hususunda gnle gelen btn sorular ve cevaplar hep Hakk'tandr. 0 sorar, sonra kendi sorusuna kendisi cevap
verir. Ben onun elinde bir rebab gibiyim. 0 bana sk sk mzrap vuruyor. Bana; "nle, ala!" diyor.

660. Davul alan olmadka, davul nasl ses verir?

Mefa'liin, Fe'ilatn, Mefa'ln, Fe'iln

(c. III, 1358)

lah rahmet gnln kulana gizlice dedi ki: "Ne istersen yap, fakat bizden ayr dme, bizi unutma!"

Tpk gzle gndz gibi; sen bizimsin, biz de seniniz. Ne diye bizden ayrlr, kt iler yapan, kt kiilerin yanna
gidersin?

Gnl dedi ki: "Sana darlmaya, senden incinmeye imkan var mdr? Davul alan olmadka, davul nasl ses verir?"

Btn dnya davuldur, sen de davul alan! Btn yollar zaten kapanm, seni brakp da nereye gidebilirler?

Can kmldamadka u zavall beden kmldayamaz. At hareket etmedike stndeki, ul oynamaz.

Gnln Allah arslandr, nefsin ise at. Akl meydan ata dar geldi de o darack meydandan srad "Syle" alanna
vard.-

"Syle!": Kur'an'da bir ok srelerin banda geer. Dnyann fan, gelip geici olduu ayetlerle haber verilir, .

Szden harften ge de su gibi naklar kabul eder ol, ekilden ekle gir'. Cnk harf de dnyadandr, ses de'. Dnya
da zaten bir kprden ibarettir.

661. Gl, can bahesinden gelmi bir habercidir.

Mef'ai, Fa'iiai, Mefa'l, Fa'ilat

(c. III, 1348)

Bugn, bu bahar gn, nee gn, sevin gn. Gllerin ok at bir yl, gl yl. Bu bahar mevsiminde halimiz,
durumumuz ok iyi! Bizim gibi gln de hali iyi olsun!

telerden dostun yznn gl bahesinden gle yardm geldi. Bu sebeple artk gzlerimiz, gln solduunu,
dklp saldn grmez.

Gln gzelliinden, letafetinden, ihtiamndan, renginden, kokusundan nergisin gzleri mest oldu, bahede azn
am glyor.

Ssen selvinin kulana, blbln aknn srlarn ve gln gzel huylarn fsldyor.

*Gl bize iyilik etmek, lutuflarda bulunmak, bize kokusunu daha iyi duyurmak iin elbisesini yrtarak kotu, geldi.

*Biz de gle kavutuumuz iin, ona daha yakn olmamz iin elbisemizi yrtyoruz.

*Gl telerden geldi; o cihandandr. Bu yzden bu cihana smyor. Gl o kadar latiftir, o kadar gzeldir ki, hayal
alemi bile gl hayal etmeye dar geliyor.

*Gl denilen varlk kimdir? Akl bostanndan, can bahesinden gelmi bir haberci. Gl nedir? Solmayan, dklmeyen,
hakkat glnn gzelliini, yceliini bildiren bir bilge.

*Gln eteini tutalm, ona yol arkada olalm da oynaya, gle gln aslna. zevalsiz gl fidanna gidelim.

*Gln asl, zevalsiz gl fidan Mustafa(s.a.v.)'in terinden bitti, yetiti, ltfundan meydana geldi. 0 byk varln
yznden hilal halinde iken, bedir haline geldi.

"Bazlarnn mevzu saydklar bir hadse iaret var. Hads yle:

Peygamber Efendimiz (s.a.v.) buyurdular ki: "Mira gecesinde gkyzne ktm zaman terlemitim. Ter damlalarm
yeryzne dnce, topraktan gl fdanlar bitti, yetiti. Kim benim kokumu koklamak isterse, kokumu almak isterse
glleri koklasn."

*Siz gln yapraklarn yolarsnz, dallarn krarsnz ama, ona yeniden yeniye can verirler, onu diriltirler, ona yeniden
yeniye kol kanat ihsan ederler.

*Gr ki gl baharn davetine nasl icabet etti. Halil brahim'in ldrlm drt kuu gibi l iken dirildi, koarak geldi.

*Ey hoca sus! Dudan ama! Gln glgesinde otur da gonca gibi dudak altndan gizlice glmse!

662. Sevgilinin dudaklar ile gnlm ne haldedir, bunu hi sorma!

Mefa'ln, Fe'iiatn, Mefa'ln, Fa'iln

(c. III, 1355)

Visal, buluma gneinin iki gzn atnsa, hakkatler gne k, artk hayalden hi bahsetme!
 Karanln ve aydnln tesinde, celal nuru ve iinde zerreler gibi oynap duran yldzlar seyret!

Her ne kadar zerre gnee ulamazsa da, nn parlts ile nur kesilir; bu kafi deil mi?

Aka hizmet iin ka gibi beli bklen gnln bakndan yzbinlerce kemal gz alr.

Azn kapa da sevgilinin dudaklar ile gnlmn arasnn nasl olduunu, gnlmn ne halde olduunu hi sorma! 0
hali ancak Allah bilir, bakas bilemez.

Gnlm iaret etmeye kalkma, o gnl senin bildiin eski gnl deildir. Bu kanatlarla padiahn devlet kularnn
yanna umaya heveslenme!

Herkes yarasna tuz ekilince feryat eder. Bense onun tuzluundan uzakta kaldmdan tr, gnl yaram onun
tuzundan mahrum kald iin feryad ediyorum.

663. telere g var!

Fa'ilatn, Fa'ilatiin, Fa'ilat

(c. III, 1347)

0 gzeller padiahnn bulunduu yere g var! 0 sevgilinin gneinin doduu yere g var!

Geri kalanlarn kervan yola dt. Haydi ey davrananlar, biraz abuk olun, g var!

0 erlik ve lmszlk denizine doru, haydi ey erler erkeke gn, telere g var!

Padiahn yznn gnei dodu, dnya aydnland. Ey bekiler sabah oldu, g var!

Asllarna, yani can denizine doru dostlar topluluu yamur gibi yayor, seller gibi akyor, telere g var!

Evi bark, dei, yast brak! Attan katrdan, ssl eerden, semerden vazge, telere g var!

664. Ben yle bir ocuum ki hocam aktr.

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. III, 1523)

Arslan deilim ki dmanla savaaym. Ben arslandan daha etin bir dman olan kendimle, kendi nefsimle
savaaym, bu bana yeter.

Mademki akn ayaklar altnda toprak olmuum. unu iyi bil ki; o topraktan ben gl ibi, ssen gibi bitip boy
atacam.

Akn gam ile geceler gibi karalar giymiim. Fakat ben bu karanlk gecenin koynundan parlak bir ay gibi doacam.

Ben ak atei ile yanmm, batan baa duman haline gelmiim. Duman gibi bu pencereden kacam; gklere
ykselecek, telere gideceim.

Ben yle bir ocuum ki, hocam aktr. Brakmyor ki bam kaldraym, boyumu gstereyim.

Ak gibi daima diri olaym, daima varlk sahibi olaym, yemeden, imeden, yatmadan, uyumadan kesileyim.

Kendine gel de Ebu Bekr-i Rebab gibi sus, sus da ben can olaym, bedenden syrlaym.

665. Bir damlaym ki, hem damlaym hem deniz!

Mefa'ln, Mefa'liin, Fe'uln

(c. III, 1520)

Bana naslsn diye soruyorsun? Nasl olduumu ben sylemeyeyim, sen bak da gr! Harap bir haldeyim, kendimden
gemiim, deliler gibi akln bamda deil, sarhoum.

Meer gkyz gibi ay'n evi olmuum. Sevgilinin ak yznden gkler gibi kararszm.

Yanl syledim, ben akn mizacna sahibim. Bu yzden dnp dolamay da, durup dinlenmeyi de bilmiyorum.

Sevgiliden ayrldm iin, sanki dnyann direi olmuum gibi ar bir yk altnda eziliyorum.

Ben grnte bir zerrenin yarsndan da km. Fakat ak bakmndan alemden de geniim, dnyadan da
bym.

Bir damlaym ki, hem damlaym hem deniz! eitli ynden, eitli ekilller ve hadiselerle denenmedeyim, imtihan
edilmedeyim.

Bu sz ben sylemiyorum. Bu sz akn sz; ben bu ince sz bilmeyenlerdenim, ben bir hiim, hi!

Bu hikaye, bu ak maceras binlerce yllk bir hikaye. Bunu ben nereden bileyim? Ben daha dnk ocuum.
 Fakat yle bir ocuum ki, ben evveline evvel olmayan, kadm olan o ezel byk varla aidim. Beni o yaratt, bu
ocuk yzyllardan onunladr.

*Bu szler balktan doan szler, ormandaki dolambal yollara benziyor kendimi nasl bir renkte gstereyim ki, ben
o dolambal yollardaym.

*Hayr! Yanl syledim. Benim gne gibi bir rengim var. Bu den, alak dnyann bulutlan iinde kalm.

*Sus, insann topran tozutma! nk ben peri gibi buralarda gizlenmiim.

666. Senin verdiin eyden baka benim neyim var?

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'ln

(c. III, 1521)

*Ben bu dnyada dost olarak yalnz seni setim. Byle olmakla beraber, sen benim kederlere kaplmam, gamlara
dmemi uygun bulur musun?

*Gnlm kalem gibi senin avucunda, parmaklarnn arasnda, neelerim de senden gelmede, hznlerim, gamlarm da
sendendir.

*Senin dilediinden baka ne olabilirim ki? Ben senin gsterdiin eyden baka ne olabilirim?

*Bazen benden diken bitirirsin, bazen gl. Bu yzdendir ki ben bazen gl :koklarm, bazen diken toplarm. Bazen ok
neeliyim, bazen ok mahzunum, zgnm.

*Beni ne hale getirirsen o halde olurum. Sen mademki benim byle olmam istiyorsun, ben de yleyim, baka trl
deilim.

*nce de sen varsn, sonra da sen varsn. Sen benim evvelimi de, airimida hayrl et!

*Sen gizlenirsen, seni manen hissedemezsem, kfr ehlinden olurum. Yarattn eserlerle kudretini, yaratma gcn
ortaya koyunca imana gelirim. Btn bu haller senin lutfunla, ihsannla olmaktadr.

*Senin verdiin eyden baka benim neyim var? Sen koynumda, yanmda ne aryorsun?

"Dvan airlerimizden Urfal Nab merhum bir iirinde aynen Mevlana gibi dnmt:

"Bu karhanede bilsem neyim, bepim nem var? Varlm Allah'n bir armaan, hayatm da o balams; nefes onun bir
Ifltfu, konumam onun bir fazl, ihsan; beden onun binas, ruh onun nefhas, fr; kuvvetim, yapma gcm de ondan;
benim hislerimi, duygularm da o vermi. Bilsem ki bu dnyada ben neyim, benim nem var?"

667. Gnle gelen ekiller, hadiseler misafirlere benzerler;

gelirler, giderler. Ben de onlarn gelip gittikleri ev!

Mefa'liin, Mefa'ln, Fe'ln

(c. III, 1519)

Gel ki ben bugn dnyada deilim. Dnyadan dar ktm. Ben bugn kendimden de gizliyim.

Ben haneri aldm, varlm kestim, yok ettim. Artk ben ne kendime aidim, ne de bakasna.

Yanl syledim, ben kendimden kesilmedim; bu ii, bu tedbiri canm "ben"siz yapt.

Gnl atei ne haldedir; bilmiyorum. nk dilim baka bir ekilde yanyor.

Kendimi yzlerce ekilde grdm. Her ekli grdke: "te ben buyum!" diyorum.

"Kendimi yzlerce ekilde grdm" dedim. Belki de ben ekil deilim, benim izim, nianm yok!

*nk gnle gelen ekiller misafirlere benzerler; gelirler, giderler. Ben de onlarn gelip gittikleri ev!

668. Krn gzne gre ben bir hiten ibaretim;

sarn kulana gre de ben dilsizim.

Mefa'liin, Mefa'ln, Fe'uln

(c. III, 1518)

*Ben mekanszlk aleminde bulunan bir ay'm. Beni darda arama, ben cann kendisiyim.

*Seni herkes kendi yanna arr. Bense seni senden, senin yanndan baka yere armam.

*Bazen dersin ki: "stediim gibi deilsin, vefaszsn." Evet, sen yle olduka ben de yleyim.

*Krn gzne gre ben bir hiten ibaretim. te yleyim. Sarn kulana gre de ben bir dilsizim.

*Niin gzn yana gl suyu dkersin? Gzn yka; toz toprak gitsin! Ben apak ortadaym, grnyorum.
 *Senin giydiin elbiseler de, yediin yemekler de hep topraktan gelmede. Hepsi de renkli toprak. Bu yzden sen
toprak yiyorsun. Sen bana misafir olmaya layk deilsin.

*u gzel renkli, ho kokulu gl de topraktan ibaret! Ben ona ireti olarak verdiim gzellii geri alnca, onda baka
bir gzelllik, ho kokulu suyu vardr, o ortaya kar; sen onu seyret!

*Ey benim canm! Ben ban da baym, suyun da suyuyum. Ben binlerce erguvana erguvan olmuum.

669.Dnyadaki btn ehirleri dolatm. Ak ehri gibi gzel bir ehir bulamadm.

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c- III, 1509)

Sefer ettim, dnyada bulunan btn ehirlere uradm. Fakat ak ehri gibi gzel bir ehir gremedim, bulamadm.

Ben ezeldeki ak ehrinin kymetini bilmedim de, bilgisizlik yznden ibu dnya ehrine srgn edildim. Bylece
gurbete dtm. ok kahr ektim, ok belalara uradm.

Ben aklszlmdan yle gzel eker kamln braktm da, bu dnyada her otu otladm durdum.

Bu dnyada akn sesinden gayr duyduum sesler, davul sesinden baka bir ey deildir.

0 davul sesinin yznden ben, "kll alemi"nden u fan dnyaya dp kaldm.

Ben ezelde tamamyla candm, candan ibarettim. Canlar aleminde gnl gibi kanatsz, ayaksz uup duruyordum.

nsana gzellikler veren gller balayan mana arabndan ben de gl gibi boazsz, dudaksz tadp duruyordum.

*Derken aktan bir ses geldi. Ak; "Ey can!" dedi; "Yola d, bir mihnet ve zdrap yurdu yarattm, oraya git!"

*Ben o mihnet yurdunu istemem!" diye ok yalvardm, ok aladm, ok inledim, ok elbiseler yrttm.

*imdi bu dnyadan telere gitmekten nasl korkuyor, kayorsam, oradan gelmekten de yle kayordum, yle
rkyordum.

*Ey can, korkma git! Nerede olursan ol, ben seninle beraberim, sana ah damarndan daha yaknm.

"Hadid Suresi 57/4. ve Kaf SOresi, 50/6. ayetlerden iktibas var."

*Byler yapt, beni oradan uzaklatrd.

*By dnyalar bile yerinden oynatr. Ben kim oluyorom ki; zaten ben gze bile grnmyorum.

*Beni yolumdan alkoydu. Sonra da diledii yola drd. Gerek yoldan kp da o yola dmeseydim kurtulurdum.

*Syleyeyim; asl yurduna, nasl dnersin, ularsn; yazaym. Fakat buraya varnca kalemim krld.

670. Benim szmde ben de cana bir aynaym. Can kendi halini benim szmde bulur.

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. III, 1516)

*Senin cann benim canma ne kadar da ok yakn. nk sen ne dnyorsan, ben onu biliyorum.

Zaten dostlar birbirlerinin gnllerinden geenleri bilirler. Ben de senin gnlnden geeni biliyorum. Bilmesem dost
saylmam.

Dost dosta kar saf, duru suya benzer. Onun iin de dostun hayalni parmamla gsterebilirim.

Adeta herkes aynadr; aynada herkes karn, ziyann gsterebilir.

Fakat o ayna her nefeste buulanr, her an kararr. nk onda benim can cilam yoktur.

Ama arif kiinin gnlne, dnyann tozunu, topran atsan yine kararmaz, yine cilas kaybolmaz.

Sakn bu aynadan yz evirme! 0 ayna; "Ben senin canna emanm!" deyip duruyor.

Benim szm de, ben de cana bir aynaym. Can kendi halini benim szmde bulur ve anlar.

Sus, sus da, ben kala gzle ona binlerce macera okuyaym.

671 .Seni grdm gn,benim bayram gnmdr

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'ln

(c. 111, 1508)

Sefere ktm, her ehre uradm, senin gibi latif, senin gibi gzel hi kimseyi gremedim.

Ayrlktan kurtuldum. Gurbetten geri geldim. Bir kere daha seni grmek saadetine erdim.

Esiz bir baheye benzeyen gzel yznden deli, ne bir gl grdm, ne bir meyve tattm.
 *Kt bahtmn yznden senden ayr dtm. Fakat her bahtszdan da yzlerce zahmetler, mihnetler ektim.

*Ne diyeyim, sensiz ben tamamyla lmtm. Allah beni yeniden diriltti.

*Acaba yzn gren ben miyim? Acaba senin tatl sesini ben mi duydum?

*Brak da elini, ayan peyim, bana bayramlk ver; nk seni grdm gn benim bayram gnmdr.

*Ey Msr lkesinin Yusufu, sana armaan olarak byle parlak bir ayna aldm.

672. Sen sevda ekenlerin gnllerine huzur verirsin.

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. III, 1507)

*Sevgilim, ben sende kaybolup gitmiim, grnmyorum. Dn gece tuhaf ekilde seni ryada grdm.

*Msrl kadnlar gibi elimde turun vard. Yusufun gzellii ile kendimden getim, ellerimi doradm.

*O ay yzl gzel nerededir? 0 dn gece grdm gzler nerede? 0 szleri duyan kulaklar nerede?

*Ne sen varsn, ne de ben varm. Ne de o an, o zaman var. Ne de hayran dudaklar sran diler var.

*Senin sevdandan ben bir ambar doldurdum. Ben o ambara harmandan sevda tadm, durdum.

*Sen sevda ekenlerin gnllerine rahatlk verirsin, huzur verirsin. Sen Znnun'sun, sen Cneyd'sin, sen Bayezid'sin.

673. Galiba ben, imdi bu hale gelmemiim, ezelde de byle imiim.

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. III, 1506)

Ben her zaman byle zeki deildim. Ben akldan, fikirden km bir kii deildim.

Senin gibi ben de akll idim. Byle deli, divane deildim. Ben byle dkn ve perian bir halde de deildim.

Gzeller gibi gnller avlar dururdum. Ben gnl gibi kanlar iinde deildim.

0 nasldr; bu nasldr; diye arar dururdum. 0 nasl olduu bilinemeyen byk yaratcnn yarattklarna byle hayran
deildim.

Sen benim gibi deilsin, senin akln banda, otur da bir dn bakalm; galiba ben imdi bu hale gelmemiim.
Ezelde de byleymiim.

Ben byle gnden gne artan aka av olmamtm. Eskiden herkesten stn olmay arar dururdum.

Sonunda bir defne gibi topraktan dar ktm. nk ben topraa gmlen Karun deildim, ben ilahi bir
defneydim.

674. yle bir arkada istiyorum ki, benim derdimi kendine dert edinsin.

Mefa'liin, Mefa'ln, Fe'uln

(c. 111, 1505)

*u anda yle bir mutrip (algc) istiyorum ki, mest olsun kendinden gesin de ne aldnn farknda olmasn.

*yle bir arkada istiyorum ki, benim derdimi kendine dert edinsin. Fakat yle kendinden gesin ki nee ile gam
birbirinden ayrt edemesin.

"Mevlana kendi derdini dert edinen arkada istiyor. Behet Kemal merhum da "stiyorum" adl iirinde:

"Bir zincir istiyorum, hrsm balayacak

Bir yangn istiyorum, ruhumu dalayacak
Bir ana istiyorum, bamda alayacak." diye yazmt.

*0 btn varl ile mest olsun da Ademolu olmaktan ksn, deisin, baka birey olsun.

"Ademolu Eref merhum da:

"Gzlerim Ademolu'ndan o rtbe yld kim

stemem bir fatiha, tek almasnlar tam." demiti.

*Mslmanlk ondan nur alsn da, varlndan syrlsn, ksn.

*Allah'm, bize mest olmu bir gzel gnder de sunaca arapla karnmz davul gibi iirsin.

*Davul ala ala kendimizden geelim, dar kalm, sakyi karlamay dnelim.
 *Bugn perian, darmadan szler sylemek istiyorum. Elbette perian olmu bir kii perian szler syler, baka ne
syleyebilir ki?

*Bu perian szleri bana syletmemek iin sakinin gelmesi, birbiri ardnca naca kadehlerle azm kapamas
gerekmektedir.

675. Seni tanmadan nce, gece gndz ak masallar okurdum.

imdi senin aknla ben kendim masal oldum.

Mefa'ln, Mefa'liin, Fe'uln

(c. III, 1499)

Sevgilim gel ki, akndan deli divane oldum. Bir ehir gibiydim, ykldm, harap oldum.

Aknn yznden her eyimi kaybettim. Maldan, mlkten oldum. imdi ben senin aknn derdi ile ayn evde, gnl
evinde beraber oturmaktayz.

Ben anlatlamayacak derecede tenbel birisiydim. Senin yzn grnce canlandm, bir yerde duramaz oldum.

Canmn senin cannla dost olduunu grnce, btn dostlardan, akrabalardan ayrldm.

Ben seni tanmadan nce, gece gndz ak masallar okurdum. imdi senin aknla ben kendim masal oldum.

676. Gen iken mana arab iseydi, ihtiyar felein beli bklmezdi.

Mefa'ln, Mefa-ln, Fe'uln

(c. III, 1500)

* Cenab- Hakk Hz. Adem'e kendi ruhundan frdnden beri, Ademoullar o fleyiten yle mest olmulardr ki,
kendilerine verilen canlar bile tanmaz olmulardr.

* Denizlerin dalgalanmas, comas, kprmesi hep onun cokunluundandr. Dnyada mana arabyla mest olanlarda
grlen mestlik de Hz. Adem'in ezeldeki mestlii yzndendir.

* Ezel arab ile mest olan insanolu, mestliinden uyanp matem eylemesin diye ilahi rahmet ecelin boynunu
vurmutur.

* Hakk arab helal mi, helaldir. Allah kynden gelen arap haram olamaz.

Gen iken bu araptan iseydi, ihtiyar felein beli bklmezdi.

Yeryz, o araptan iseydi bulutlardan yamur dilenmezdi.

677. Ben halk zindandan azat ettim.

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'ln

(c. III, 1502)

*Ben halk zindandan azat ettim. Aklarn gnllerini neelendirdim.

*Nefis ejderhasnn azn yrttm, ak yolunu mamur bir hale getirdim.

*Yusuflar, Yakublar'dan duydum da hepsini kapdan karverdim.

*Ho bir ekilde tertib ettiim gnl bahesi ne de gzel bir bahe! Yeni batan yaptm ak ehri, ne de gzel bir
ehir!

*Btn dnya da bilir ki, ben o ehrin padiah olarak bulunduka, adaletle hkm srdm, insafl hareket ettim.

*Btn dnya da bilir ki, ben cihandan darym. Benim dnceye tenezzl ediim szlerime ahit bulmak iindir.

*Ben nice ustalar mat ettim, nice kalfalar usta yaptm.

*Nice arslanlar, stme kkreyerek saldrdlar da, ben onlar tilki gibi gsz, kuvvetsiz bir hale getirdim.

678. Ben bir kulum, kleyim; ama efendimi azat ettim.

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'ln

(c. III, 1503)

Ben bir kulum, kleyim; ama efendimi azat ettim. Ben yle birisiyim ki stad stad ederim.

Ben yle bir canm ki, dnyadan daha dn dodum. Fakat khnemi dnyay yeni batan kurdum, imar ettim.

Benim davam budur: Ben elii elik yapan bir mumum.

 Ben gam gecesinde kara bulutum. Ben yle bir kara bulutum ki, bayram gnnn gnln sevinle doldururum.

Ben yle acaip topram ki, ak atei ile tttm de gkyznn burnunu rzgarla doldurdum.

Beni ayplama, beni sen mest ettin. Apak ortaya karsam, insafszlk edersem, sakn darlma!

679. Ey ak! Sen bedene cansn, ben senin ltfun sayesinde beden hapsinden kurtuldum.

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. 111, 1496)

Gece ryamda ne grdm ki, bugn mest bir haldeyim? Bugn deliler gibi akldan kurtuldum, akl bandan
sradm, ktm.

Yoksa ben uyankken mi rya grdm? nk bu dert bende iken, gzme uyku girmiyor

*Yoksa ben, hakiki ak m ryada grdm ki, hep onunla megulm, ona yneldim?

*Gel ey hakiki ak! Sen bedene cansn, ben senin lutfun sayesinde beden hapsinden kurtuldum.

*Bana; "Perdeyi yrt!" dedin, ben de hi tereddt etmeden yrttm. "Kadehi kr!" dedin, hi dnmeden onu da
krdm.

*Bana; "Btn dostlarndan ayrl!" dedin, btn dostlarm gnlmden attm. yalnz sana gnl baladm.

*Kirpiklerimle hayalini topluyordum. Bunu su saydn, gnlm yaraladn.

*Ben yedi kat yerin dibine gesem, sen yanmda bulununca gklerin stndeymiim gibi ycelirim. Fakat sen yanmda
olmaynca, yedi kat gn stnde bulunsam oras benim iin aann aasdr.

680, Benim neem araptan deil, baka ynden, baka eyden.

Meful, Mef'ul, Meful, Meful

(c. III, 1494)

*Ben dtm, ben dtm, ben suya dtm. Bir hayli su yuttum. Ama zgn deilim, korkmadm. Gnlm neeli,
gnlm neeli!

*Ben ne def almadaym, ne de ney flemedeyim. Ben isiz gsz bir kiiyim, Kple deil, arapla deil, neem
baka ynden. ok iyi bir haldeyim. kabma samyorum, huzur iindeyim.

*Ben bir gnl alann ak ile gl bahesine dntm. Can grdm, can grdm, gnl verdim, gnl verdim!

arap itim, arap itim, senin ehrinde dnp dolamadaym. fkeliyim, fkeliyim. Szlerle doluyum, sylenip
duruyorum.

Ben gkyzne, gn en st yerine, deniz stne, dalga stne gzel bir taht kurdum, gzel bir taht kurdum.

Efendiyim, efendiyim, denizin emrine uymuum, kprrm, dalgalanrm, coarm. Ona uymuum, ona uymuum.

Ey yldz, ey yldz! A dudan a, hani bir sr vard ya, o srr bana vadettiin gibi anlat!

Her zerre, her damla, hem onu arar durur, hem de onun sz ile, onun ltfu ile; "Ben stadm, ben stadm." der
durur.

681. ok uraarak, birbirimizle ekierek, bin trl zorluklarla elde ettiimiz servet,
mal, mlk meer bize birer bela tuzaym. Bizim bundan haberimiz yok!

Meful, Mefa'l, Mefa'l, Fe'uln

(c. III, 1491)

u beendiimiz, zerine titrediimiz, eitli gdalarla beslediimiz bedenden btn halk, herkes iyidir. Fakat bu
bedenin ahmakl yznden arp kaldk, parmamz diledik.

Bireyden kaacaksan ylandan, akrepten, arslandan, kaplandan kama da, bedenden kaynan alan nefsan
isteklerden, heveslerden ka! nk bamza gelen btn belalar, ektiimiz btn zahmetler, meakkatler bo ve
olmayacak heveslerden meydana gelir.

Vallahi onun yeilliine, onun gl bahesine bakyorum da gryorum ki onun yznn nurundan baka snlacak
yer yok!

Her sabah kalkp yzn tertemiz ykaynca, yine gnlk iler balar, yine gnl, hayat mcadelesi sevdasna der.
zamannda koulan yere koar.

*Halkn gnl g bir hale uraynca, baa bir sknt, bir bela gelince, Allah'm hepimiz sana muhtacz, irademizi sana
vermiiz." diye bir yere ynelir, ite oraya varr.

*ok uraarak, birbirimizle ekierek, bin trl zorluklarla elde ettiimiz servet, mal, mlk meer bize birer bela
tuzaym. Dnya ilerinden, hayat mcadelesinden, senelerin getirdii bitkinlikten artk bktk ve usandk. kanad knk,
bedeni yorgun bir halde; "Allahm sana doru uuyoruz, sana geliyoruz. Bize ac, merhamet et.!"
 682. Sevgili ile yle bir hale geldim ki, kendimi sevgiliden ayrdedemiyorum.

Meful, Mefa'lii, Mefa'lii, Fe'uliin

(c. III, 1487)

*Bugn yle bir haldeyim ki, eei srtndaki ykten ayrd edemiyorum. gn yle bir haldeyim ki, gl de dikenden
ayrd edemiyorum.

*Sevgili bugn beni yle bir hale getirdi ki, sevgili ile yle bir hale geldim kendimi sevgiliden ayrd edemiyorum. Ben
kimim? Sevgili kim? bilemiyorum.

*Dn itiim arabn verdii mestlik, beni sevgilinin kapsna gtrmt. fakat bugn yle bir haldeyim ki, evle kapy
ayrd edemiyorum.

*Geen sene, gnlmn havf (korku) ve reca(mit)dan iki kanad vard.bugn ise yle bir haldeyim ki, kanat nedir,
uu nedir, geen sene nerede? farknda bile deilim.

*Ak kii dnya ilerine kar kr olur. Fakat benim gibi deil. nk ben, ne sarn, ne krn farkndaym, ne de iin
gcn farkndaym.

*Ben enge benziyorum. kardm namelerden haberim yok, srlar sylemedeyim. Fakat srlar nedir; bilmiyorum.

683. Bahede sevgilinin gzel yznden baka birey gremiyoruz.

Mefl, Mefa'l, Mefa'l, Fe'uln

(c. III, 1483)

Ey ay yzl sevgilim! Bugn biz yle mestiz ki, evimizin yolunu bulamyoruz, kendimizi yabancdan ayrd
edemiyoruz.

Senin aknn yznden akl bandan kurtulduk. imdi biz perian olmaktan, deli divane olmaktan baka birey
bilmiyoruz.

Bahede sevgilinin gzel yznden baka birey gremiyoruz. Gller, laleler, reyhanlar hep bize sevgiliyi hatrlatyor.
Aalarn dallarnn mestane bir eda ile oynamalarndan baka birey seyretmiyoruz.

Dediler ki: "Bu toprakta bir dane gizlidir. Biz tuzaa yle bir tutulduk ki, daneden haberimiz bile yok!"

Bugn u nkteye ait szlere dalmayn, masal okumayn, gnl efsun kabul etmez. Biz masal nedir bilmiyoruz.

Gnlmz sevgilinin salarna tarak gibi yle dald ki, sa taraktan ayrd edemiyoruz.

"Bir halk airimizin u beyti hatra geldi:

"Yapsalar kemiim tarak

Yar zlfnn tellerine.!"

Sen bize arap ver; "Bu kanc kadehtir?" diye de sorma! Sevgilim biz seni hatrladmz iin arapla kadehi
birbirinden ayrd edemiyoruz.

684. Mana evi, dnya evi.

Mefl, Mefa'lii, Mefa'lii, Fe'flliin

(c. 111, 1479)

inde yz kere sofra kurduumuz, yemekler yediimiz, etrafnda dnp dolatmz ev yok mu?

te biz o saadet eviyiz, o mana eviyiz. 0 mana evinin blgesiyiz. 0 evin nimetlerini unutmadk.

0 ev mert kiilerin evidir. 0 evde arslan yrekliler yaar. Biz bu mert insanlarn evinden kaarsak nasl olur da insan
olabiliriz.

Orada mana arabyla mest olmu insanlar var. Darda zm arabyla mest olanlarn ba arlar, uygunsuz
hareketleri, sersemlikleri var. Mana evinde tamamyla ltuf kesiliriz, baka yerlerde ise batanbaa derdiz, mihnetiz.

Mana evinde lal renkli araptan da daha neeliyiz. Fakat burada, dnya evinde iki yanamz da sapsar, sar ieden
de daha sar.

Mana evinde hepimiz stle eker gibi birbirimize karmz, birlemiiz. Burada ise hepimiz birbirimize dmanz,
birbirimizle kavgalyz. Dnya nimetleri iin birbirimizle insafszca ekiir dururuz.

Bilmediimiz, grmediimiz bir gk vardr ki, o gkte bir imek aknca bizler gkyzne, telere ykseliriz. Orada
kendimizi gsterir, u yeryzn de ie yaramaz eski bir hasr gibi drer, kaldrrz.

685. Sus onun varl tecelli edince, yle bir var oluruz ki, var oluumuzu biz de bilemeyiz.
 Mef'ul, Mefa'l, Mefa-l, Fe'ln

(c. III, 1477)

Bugn seher vaktinden beri perianz, mestiz. Mademki perian olmuuz, biz de halimize uygun olarak perian szler
syleyelim.

0 arab ki sen verdin ve bu akl ki bizdedir. Eer biz bu aklla kadeh krarsak bizi mazur gr!

Harabatn rindleri, zm suyu arabn itiler ve szdlar. Bizse itike itik, szmadk, oturduk kaldk.

Biz bir an kadim olan akn belasn imedeyiz. Bir anda elest mnacatna "bela" (=evet) demedeyiz.

Yukars tamamyla ba, bahe olmu, aas batan baa define kesilmi, bizde yle alacak kiileriz ki, ne
yukardanz, ne de aadan!

Sus, onun varl tecelli edince yle bir var oluruz ki varlmz, var oluumuzu biz de bilemeyiz.

Ey bilgin kii! Nabzmza bir el at! Biz elden kmz, ama hangi elin yznden kmz? Bunu bir anla!

Puta tapmak kafirliin temelidir. Ama bu canl puta tapmasak biz kafir oluruz.

686. Biz Allah'n hekimleriyiz. Hibir hastadan muayene ve tedavi creti almayz.

Fe'uln, Fe'ln, Fe'uln, Fe'ul

(c. III, 1474)

Biz mtefekkiriz, hekimiz Badat'tan geliyoruz. Biz bir ok hastalan, gamdan kurtardk.

* Biz gerek hekimleriz. Hz. sa'nn talebeleriyiz. Nice llere frdk, dirilttik.

* lleri nasl dirilttiimizi grenlerden sorunuz. Onlar elemlerden kurtulanlar, kranlar iinde hayata kavuanlar
size anlatsnlar.

* 0 hekimler ok uzaklardan gelen garip kiilerdir. Hastalara verdikleri ilalar da hi grlmemi, acayip, garip
ilalardr.

* Onlar diyorlar ki: "nsanlarn balarna bela olan gussalarn, kederlerin balarn ezeriz. Gam evlerden dar atarz.
Hepimiz gzeliz, dilberiz, bayram ay gibi her tarafa sevin ve nee getiririz.

* Biz Allahn hekimleriyiz. Hibir hastadan muayene ve tedavi creti almayz. Biz tertemiz ruhlarz. Kirli huysuz deiliz.

* Biz anlayl hekimleriz. drar tahlili iesine ihtiyacmz yoktur. Fikir gibiyiz, hastann bedeninde dolar dururuz."

687. Bana az gam verdiin zaman gnlm darlr, mahzun olurum.

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'liin, Mefa'ln

(c. III, 1431)

* Bana az gam verdiin zaman gnlm daralr, mahzun olurum. Derdi, gam amdan aa dkersen bana ok gam
vermek, ok zdrap ekdirmek ltfunda bulunduunuz iin utanrm. iyiliinize kar mahcup olurum.

"-Fuzul merhum:

"Az eyleme inayetini ehl-i dertten,

Yani ki ok belalara kl mbtela beni!" diye mnacatta bulunduu gibi, Azmizade Halet merhum da:

"Mahzun oluruz kaan ki dilad olsak

Neelendiimiz zaman mahzun oluruz." diye yazmt.

Sen verdiin iin, senden geldii iin ben gam ok seviyorum, daha ok gamlanmak istiyorum. Fakat gamn
kskanyor da, bana daha ok gam gelmesine msaade etmiyor. Sevdan da beni brakmyor ki, bedenimin aslna dneyim,
balk haline geleyim.

Yalnz ben deil, senin gamn herkes sever. nk btn dnyann cezalarn senin gamn diri tutar. Fakat ben senin
verdiin gam bakalar ile paylarnak istemiyorum. Senin btn gamn tek bama ekmek istiyorum.

Karma ok acayip, alacak derecede ac bir dert karrsn; bu yeni gelen byk dert, eski derdime deva olur.
Beni zdraptan kurtarr, gam yollarndan bir acayip toz kaldrrsn ki, o toz benim gzlerime srme olur.

Senin verdiin hastalk, baka bir hastaln gelmesine yol vermez; hazinen, benim fakir olmama imkan vermez.

Sabahn bir mum yakmama msade etmez. Apak meydanda oluun delil getirmeme yer vermez.

nme gelen bir hayal, fan bir gzel, gerek sevgiliye perde olur. Gerek sevgilinin hayalini rter. Bana rt olan o
hayalin kann dkmek helaldir.

Senin aknla ben iki dnyann da hayalini yakar, yandrrm. Ben bir mum gibi yanarsam bu iki pervane de benim
alevimle yanar.
 688. Benim canm ile senin cann birlemiler, bir can olmulardr.

Meful, Mefa'ln, Meful,

(c. III, 1458)

Bir lahza, bir an bile senden vazgeemem, elimi ekemem. nk benim iim gcm hep sensin, her an seninle
megulm.

Benim canmla senin cann birlemiler, bir can olmulardr. Bu tek can hakk iin, bu tek cana yemin ederim ki, ben
u dnyada senden bakasndan bezmiim, usanmm.

Ben senin gzelliinin bandan derlenmi bir demet imenim, bir demet otum. Ltuf, ihsan elbisesinden tek bir
klah gibiyim.

Bu alem senin etrafnda vuslat gln koklamak midi ile, duvarlarn stne salm bir dikendir. Ben o dikeni
ineyip durmadaym.

Bu dnya dikeni byle gzel olursa, kim bilir gl bahesi nasldr? Ey srlar benim srlarm silip spren, alp gtren
gzel!

Ey benim canm! Gkyznde bile aya gne arkada olmu; anlyorum ki sen de beni yabanclar meclisinde yalnz
brakmayacaksn.

Bir derviin yanna gitmitim. Bana: "Allah sana yardr, yaverdir!" dedi. Sanki onun duas ile, senin gibi bir padiah
bana yar oldu.

* Her cins kendi hayat zincirini sryerek, kendi cinsinin yanna gider. Ben ;imin cinsiyim ki, burada u tuzaa
tutulmu kalmm?

* Sevgili! Gizlice hrsz gibi gnlmn etrafnda dnp duruyorsun. Ey kurnaz dilberim! Ben senin ne aradn, ne
istediini biliyorum. Benim gnlm alp gtrmek istiyorsun.

* Sevgili! Elbisenin altnda gizli bir mumun var. Onu yakarak, harmanm ambarm atee vermek niyetindesin.

* Ey benim gnlm, gl bahem! Ey benim salm, hastalam! Ey benim Yusuf yzl sevgilim! Ey benim pazarmn,
al veriimin parlakl!

* Sen gnlmn etrafnda dnp duruyorsun. Ben de senin kapnn nnde d nyorum, dolayorum. Elinde bir
pergel gibiyim. Ba dnm bir halde senin etrafnda dnp duruyorum.

* Senin kutlu gzel yzne kar, gam ve elem hikayesine balarsam vallahi gam ve elem benim kanm ier, ben
buna laym.

u halk senin hikmet definin alnmasyla oynar, durur. Fakat senin istediin perde vurulmadka, bir perde tutsun
da oyuna, algya girisin; ben bunu ummam.

Senin defnin sesi gizli de, halkn oynamas aikar. Kadm meydanda da, kay gizli.

Sudaym, topraktaym, ateler iindeyim. Rzgarlarla zlyorum. Bu drt unsurun etrafnda, fakat ben bu
drdnden deilim. Ben telerdenim.

689. Susarak, azsz, dilsiz konuanlarn yaz tahtasym.

Meful, Mefa'ln, Mef'l, Mefa'ln

(c. III, 1466)

Ben akta Hz. Sleyman gibiyim. Kularn dostuyum. Onlarn dilinden anlyorum. Bende hem peri ak var, hem de
istediim zaman perileri arabiliyorum.

Her kimde daha ok peri huyu varsa, hemen onu yakalar, ieye kapatrm. Ona bir efsun okurum, keskin klcm
sallaya sallaya onu korkuturum.

Bu iten tr de dehet iindeyim, arp kalmm. Hem aklm bamda, hem de kendimde deilim. Hem sz
sylyorum, hem de susmadaym, hem de susarak, azsz, dilsiz olarak konuanlarn yaz tahtasym.

Feryad ki, Hz. Meryem ilah bir ruh ile bir baka renge girdi, bir baka hale brnd. Feryad u halden ki, ben artk
feryad etmeyi de bilmiyorum.

0 renkten nasl da renksiz hale geldim! 0 alna dklen kvrm kvrm salar yznden salkma dndm. Ya Rabb, o
mum yznden pervane gibi oldum, yandm, yakldm.

Dedim ki: "Ey ay yzl sevgili senin bugn bir baka gzelliin var." 'Git!" dedi, "Bana byle syleme, bana bir insan
gz ile bakma!"

Ey hoca, eer sen insansan neden phelere dyor, kuruntulara kaplyorsun? zlp duruyorsun? Senin
hasedinden, hrs ateinden canm dumanlar iinde kald.

Ya deli divane bir ak ol; yahut da yanmzdan git! u hayat perdesine varlkla, benlikle aksetme de, perdeyi yzne
rtmeyeyim.

Ben hem kanm, hem de st. Hern ocuum, hem de ihtiyar. Hem kulum kleyim, hem de emrim. Hem buyum hem
de o!
 Ben hem ekerler datan ems'im, hem de Tebriz ehriyim. Hem sakyim hem mestim, hem mehurum, hem de
gizli. Beni hi kimse gremez.

690. Sen bana bir ad tak da, kendimi o ad ile araym.

Mef'ul, Mefa'ln, Mefl, Mefa'ln

(c. III, 1467)

Hocam benim tuhaf bir eklim var. Acaba ben kime benziyorum? Bir an oluyor, peri ekline giriyorum. Bir an oluyor
perileri aryorum.

tiyak, zlem atei iinde hem toplu haldeyim, hem de bir mum olmuum, topluluu aydnlatmadaym. Hem
dumanm, hem nurum. Hem topluyum, hem dank, perianm.

"Mevlana'nn bu beyti, rnuasr tran airlerinden ehriban'n u beytini hatrlatt:

"Toplumu aydnlatan mumun kendi yanmasndan ne korkusu olacak; nk o yanarak, eriyerek, kendini yok ederek
toplumun aydnlanmasn aramaktadr."

Gnl rebabnn kulandan baka hibir eyi fke ile ekip durmam. Saadet enginden baka hibir eyi mzrapla
incitmem.

eker gibi tatlym, st gibi yam karmak iin kendimi dvmedeyim. Bazen hibir eye kzmaz, kendimi tutarm.
Bakasn krmamak iin kendimi krarm. Bazen tabiatm delirince zincirimi akrdatr dururum.

Hocam ben ne biim bir kuum. Ne keklie benziyorum, ne de doana. Ne gzelim ne irkin, ne buyum ne oyum.

Ne pazar taciriyim ne de gl bahesinin blbl. Sen bana bir ad tak da kendimi o ad ile araym.

Ne kulum ne hr, ne mumum ne demir, ne ben kimseye gnl verdim ne de kimse bana gnl verdi.

ster erde olaym ister hayrda, hayrm da errim de benden deil, bakasndandr. 0 beni nereye ekerse oraya
giderim. Baka bir arem yok.

691. Perian bir haldeyim, sen bana ac da evinin yolunu gster!

Meful, Mefa'ln, Mef'ul, Mefa-ln

(e. III, 1465)

Ey beni evine misafir olarak almak isteyen, yanma gel! Ey benim canma can olan sevgili, bu mjdeli haberden
ardm kaldm. Ben evin nerede olduunu bilmiyorum.

Ey gzellii ile ehri de ehirliyi de hayran brakan aziz varlk! Ev nerede gster, bulunduu yeri tarif et! Ben evi
bilmiyorum.

Kendisine can olduun kiide akl, fikir, bilgi, anlay arama! Sorguya ekerek onu incitme, sen beri gel, zaten ben
evin yolunu bilmiyorum.

Seni grp aran, aptallaan kiiyi mazur gr! Evden uzaklatrma! Zaten ben evi bilmiyorum .

Ben am, itiyaklar, zlemler iindeyim. Herkes benim olduumu bilir, beni tanr. Perian bir haldeyim, gcm,
kuvvetim kalmad. Sen de bana ac da evini gster, nk ben evi bilmiyorum.

Ey usta algc, vur vur! Elindeki defe vur! Gnlmn yolunu da vur, beni art! Zaten ben evin yolunu
kaybetmiim, evi bilmiyorum.

692. Ne olursam olaym, senin talebenim; gln dudaklarndan bir gl renmek istiyorum.

Mefnl, Meffi'ln, Mef'ul, Mefa'ln

(c. III, 1463)

Ne olursam olaym, ister anlay kt bir adam, ister eri azl yalanc bir kii olaym; senin talebenim. Daima gln
dudaklarndan bir gl renmek istiyorum.

Ey anlay, duyu emesi, yoksa sen talebe istemiyor musun? Bilmem ne hileye ba vuraym, ne yapaym da
senden uzak dmeyeyim; bir talebe olarak daima senin karnda bulunaym?

Hi olmazsa kap aralndan imek gibi ak, yzn greyim de o dehlizdeki ateten yzlerce mum uyandraym.
Her taraf aydnlataym.

Bir an olur; "Vergi memuruyum!" diye varm youmu alr gidersin. Bir an olur; "Klavuzum!" diye nme dersin.

Ben tavadaki bala benziyorum. Tavada o tarafa bu tarafa dne dne kavruluyorum.

Tavada beni o tarafa bu tarafa eviren sensin. Gece karalnda bile seninle beraber olunca, ben gndzden daha
aydnm.

693. Sevgilim, u balktan yaratlm evde, sen olmadka gnl mahzundur.

 Mef'l, Mefa'liin, Mef'l, Mefa'ln

(c. III, 1462)

Ben ressamm, her an bir gzellik resmini yaparm. Fakat seni grn yaptm resimlerin hepsini senin nnde
yrtar, atarm.

Yzlerce resim yaparm, sanki onlara can veririm. Fakat senin gzelliini grnce, onlarn hepsini atee atar,
yakarm.

Sen ya sakisin arap sunarsn, yahut ayk kiilerin dmansn, yahut yaptm her benlik evini harap eden birisisin.

Can dklp sald. Sana doru akp gitti, sana kart, seninle bir oldu Canda senin kokun var. Onun iin u can
ho tutalm, sevip okayalm.

Benden akan her kan damlas, senin toprana der de, ona der ki: "Ser sevgin ile ayn renkteyim, senin aknla
ben ortam."

Sevgilim, u balk evde sen olmadka gnl mahzundur, periandr, har bir haldedir. Ya eve gel, eve sahip ol,
yahut da ben bu evi temelinden ykaym gitsin.

694. Halla sa olsayd, srlarmn azametinden tr o beni daraacna ekerdi.

Mefl, Mefa'ln, Mef'ul, Mefa'ln

(c. III, 1459)

Ben o sevgiliye ak olduumdan beri tuhaf bir haldeyim. Onu sevdiim iin byk bir i baarmm gibi i g
sahibi olmuum. Dnya ilerinden yz evirdiim iin isizim, isiz kalmm. Pergel gibi ayam bir yere koymuum, bam
dnp duruyor.

Ey dost! Eer sen bana gerekten yaknsan bak da seyret; ben nasl kendimden gemiim; neden hep bana ak
srlarn sorar durursun? Anlyorum, akta ben mehur olmuum, herkes benden bahsedip duruyor.

0 arslan, akn gnl kanndan baka birey imez. Ben de o arslann yavrusuyum. Kan imek iin gnl aryorum.

Dertliyim, hastaym. Biliyorsun da bana Fatiha okuyorsun. Fakat ey dost grmyor musun? Ben zaten Fatiha'dan
hastaym, yani ruhlarn ilk yaratlndan, ezelden am da oradan ayr dtm iin hastaym.

"Enelhakk" (=Ben Hakk'm) dedii, geree iaret ettii iin halk gerei anlayamad, Halla' daraacna ekti.
Halla sa olsayd srlarmn azametinden tr, o beni daraacna ekerdi.

695. Sen beni grmek istiyorsun ama, bedenimi gryorsun, beni gremiyorsun.

Mef'ul, Mefa'ln, Mef'ul, Mefa'ln

(c. III, 1445)

Ben hrkam rehin ettim. Meyhanede elbisesiz olarak kaldm. Btn varm youmu satp yedim, bir eyim kalmad.
Bu yzden ben bugn meyhane mi safiriyim.

Ey gzel yzl mutrip! El rpa rpa gzel bir gazel syle, de ki: "Seni yerin buras deil, sen mnacat ehlisin.
Halbuki ben meyhane erlerindenim."

Ey beden sretine, ekle taklp kalan gafil! Sen beni grmek istiyorsun ama, sen sadece benim bedenimi
gryorsun. Can grmeye imkan yoktu Ben meyhanenin canym.

Ben midesine dkn, yiyip imeyi seven, yemek iin yaayanlardan deilim. Ben yemekten imekten bezmi,
usanm bir insanm. Ben meyhane sofrrasnn bandaym.

Ben padiahn yakn dostu, hemdemiyim. Gerekten de zamannn Sleyman'ym. Ben tamamyla iman halini aldm.
Meyhanenin de iman oldum.

Ben bu dnyada ak ile neelendim. Ak ile mest oldum. Birisini grdm de "Kimsin?" diye sordum. "Ben
meyhanenin padiahym." diye cevap verdi

Nerede olursam olaym, ak ile birlikte, ayn kaseden iiyorum. Her nerede gezersem gezeyim bana hep meyhanede
dolayormuum, meyhanede gez yormuum gibi geliyor.

Altnm, gmm gitti ama, gm gibi parlak bedenli bir gzelin gsne dayanmm, onun kucandaym. Malm
mlkm yok ama, kendim meyhanenin mal, mlk olmuum.

Ey canma can olan sak! Sen harap olmu gnlmn mumusun. Hara gnlm bir gr! Ben meyhanede dp
kalmm.

Sen; "Bu ykk yere, bu meyhaneye eytan seni drm." dedin, fakat meyhanenin eytannda bile melek huyu,
melek gzellii var.

Ben sustuum zaman meyhane kpym. Sz sylemeye baladm Zaman meyhanenin kaps olurum.
 696. Kendimden getim de senin akn setim.

Mef'ul, Mefa'ln, Mef'ul,

(c. III, 1446)

Gnlm yok, elim yok. ayam da senin akn balam. Halbuki ben nice balar koparmm, nice kaytlardan
kurtulmuum. Ey sevgili yava davran! Ben ayk deilim, mest olmuum.

Hayranlk meclisinde senin bildiin, tandn padiahtan bana can gibi grnmez bir arap kadehi sunuldu. Yava ol,
ben mestim.

Ey canm sevgili! Birazck olsun bana yakla, uzak durarak beni daha fazla incitme Ey dilberim, yava ol; ben
mestim.

Ey sevgilinin saksi! Sevgiliye arap sunarken ar canllktan, donukluktan sakn! Rahiblere gstermeden gizlice o
araptan bana da sun! Yava sun ki, ben mest bir haldeyim.

Ey arap! Ben senden daha beter bir haldeyim. Ben senden daha fazla arabm. Senden daha fazla couyorum,
kpryorum. Yava davran, ben mestim.

nsanlar sarho eden, coup kpren arapla ayn cinstenim. Hrkalarn satanlardan deilim. Neden durumu
sevgiliden gizleyeyim, rtneyim? Ben mestim.

Kendimden getim de senin akn setim. Sonra grdm ki tamamyla yok olup gitmiim. Artk sen de yava
davran! nk benim aklm bamda deil.

697. Ben bir doan kuuyum, o ruhan padiah beni armada.

Mef'l, Mefa'ln, Mef'ul, Mefa'ln

(c. III, 1447)

Can hekimine gittim. "Ltfen beni muayene eder misiniz, u nabz bakar msnz?" dedim. Ben tuhaf bir haldeyim.
Hem gnlm bende de hem hastaym, hem am, hem de mestim, kendimden gemiim.

Keke bir olsayd, benim yz eit hastalm var. Btn bu hastalklarla raber bir de iin tesini aratrmaya
kalkmm. telerden haber almak istiyorum.

Can hekimi: "Bu kadar ok hastalklar seni ldrmedi mi?" dedi, "Ev dedim, "Bu kadar hastalklara dayanamadm,
ldm. Beni mezara koydu Fakat senin kokunu alnca mezardan srayp kalktm."

0 ruhan gzellie sahip aziz varlk, o Hakk'a mensup dost, o nuruna, zelliine dalp da ellerimi kesip doradm o
Ysuf- Kenan olan hekim,

Ho bir halde yanma geldi. Elini gnlme koydu da: "Ne ildensin sen? haldesin?" dedi. Dedim ki: "Ben yabanc
deilim, bu ildenim, halim meydanda!"

Durumumdan pheye dt iin mnakaa etmeye, ekimeye kalknca, tuttu bana bir kadeh arap sundu.
ince sapsar yzm kzard. Alev yanmaya balad. Bu yzden ekimeden vazgetim.

Derken elbisemden soyundum, mest oldum. Deli divane oldum. Hakk rabyla mest olmu kiilerin meclisine girdim.
Sa tarafa oturdum.

Yzlerce kat elbiseler giyindim. Yzlerce eit cokunluklarda bulum Yzlerce kase dktm. Yzlerce testi krdm.

Musa(a.s.)'n yokluunda srailloullar altndan yaplm buzaya tapmlard. Ben aka tapmazsam, ynden,
yapadan yaplm yalanc buza olaym.

Ben bir doan kuuyum. 0 ruhan padiah yine beni gizlice arn, beni padiahlara bir ekilde ycelere doru ekip
gtrmede.

Sevgilim, ayam balayan sensin. Sevgilim, ben senin mestinim. ster ok olaym, ister yay yz; ben senin
elindeyim, seninim.

Gklere doru frlar, ycelirsem, senin yznden frlar, ycelirim. Mest olmusam, senin mestinim, alalrsam senin
yznden alalrm. Varsam senin yznden var olmuum.

Beni mest ettin de dndrp oynatyorsun. Mademki kpn azn kapadn, ben de artk azm kapayaym.

698. Senin hayalini suda grdm de yakalamak iin suya el attm, su buland.

Mef'ul, Mefa'ln, Mef'l, Mefa'ln

(c. III, 1453)

Aynada gzel yznzn hayalini grnce hayran oldum. Dil dkmeye baladm, fakat ayna nefes istemez, sz
istemez, buulanr. Bu yzden ayna buuland da hayalin grnmez oldu. Vah benim szlerime, vah benim szlerime!

Senin hayalini suda grdm de yakalamak iin suya el attm. Fakat su buland, seni gstermez oldu. Ben de bo
yere uram oldum.
 Ey dost! Aramza "Ey dost!" sz bile smyor. Ey sevgili demeye kalksam, "Ey sevgili!" bile diyemiyorum.

Ah etsem, o da ne taraftan geldiyse o tarafa geip gidiyor. Azmn yolunu kapadm. Artk feryad bile edemiyorum.

Benim feryadm, benim ahm o ayn bulutlar arasna girip kendini gstermemesindendir. Ey benim ayn on drd
olan dilberim! Gmdeki bulutlar arasna gizlenir, ama sen gizlenmezsin. Elbette canl ay yzlye bakmak daha ho!

699. Varlktan kurtulu.

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. III, 1443)

Varlk tahtasn ykadm, temizledim. Varlktan, benlikten kurtuldum. Benim artk dnya ile bir ilgim kalmad. Nasl
olduu bilinemeyen, anlalamayan byk yaratc ile aramzdaki perdeyi de yrttm, attm. Artk bu hus kafam
yormayacam, dncelere dalmayacam.

0 esiz kutsal varlk, beni ltuf st ile besledi, yetitirdi. Ayplanma knanma ta nasl olur da bana ulaabilir?
Bende gamn yapra bile yok.

Ben yoklua yle dalmm ki sevgilim: "Bir an iin olsun gel, ben otur!" deyip duruyor da, ben ona bile
aldrmyorum.

Hani bir an var ya, Adem(a.s.)' bir anda varlk alemine getirdi. On andan da usanmm, benim onunla da ilgim yok!

Sen bir an bile kendisinde olmayana ne dersin? Binlerce defa bama vuruyor, bam eziyor da ona bile
aldrmyorum.

700. tiiniz arap, sizi utandracak yalanc arap olmasn.

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln,

(c. III, 1441)

Ey benim kr atm! Naln gklerin stne koy! Nasl olduu bilinmeyen ay, bir davet mektubu yazm.

Ovadan can gibi bir ceylan kageldi. Hem de yle bir ceylan ki, erkek arslan onun korkusundan kuyruunu kzgn
kumlara vuruyor.

Hocam bugn bayram gnne benziyor. Hepimiz de mest olmuuz. Davul da mest, davul alan da mest olmu,
kendinden gemi, gm gm diye davul almada.

Aramzda ila iin olsun bir akll bulamazlar. u deliler arasna katlan herkes deli divane oluyor.

Mahmur kiiye bir kadeh arap, altnla dolu yz evden daha deerlidir. 0 araptan u zayf bedene bir kadeh
dkelim.

Sen orulular arasnda rahat rahat, hoa bir ak arab kadehini al, i! zm arab isen sonunda utancndan akrep
gibi gizlice eve gelirsin, ama bu arabn sarholuu yle sarholuk deildir. nsan rezil etmez.

Sen oru bozmayan arab kpsz, testisiz, kadehsiz i! Bu ne zmden yaplmtr, ne de cibreden.

Bu arap mahmurun bana dktn, onu uyardn, akln bana getiren arap deildir. 0 arap yalanc araptr.
0 yzden onun kuyruu ksa kalmtr.

Deve arapla dolu kp yklenmi olarak meyhaneden kageldi. Onu grnce kadeh dile geldi: "Kalkn, uykuyu,
yemeyi, imeyi brakn! arap iin!" diye seslendi.

701. Ben beni satn alana doru giderim.

Mfte'iln, Mefa'iln, Mfte'iln, Mefa'iln

(c. III, 1396)

Yine srlar iinde sevgiliye doru giderim. Blbln namelerini dinleyerek, gle, gl bahesine doru giderim.

Bu utanma, bu haya ne vakte kadar srecek? Sen bu utanmay atee at, yak da yanmza yle gel! Ben gnl
kendime yol arkada olarak alrm da sevgilinin yanna yle giderim.

Bende sabr kalmad ki unutkanla kulak vereyim. Akl kalmad ki usl ve adet zere yol yryeyim.

Ey benim Zhre yldzm, engi eline al "tn tn tn" diye almaya bala! Kulam enginin namelerinde, gzlerim de
yznde olarak sevgiliye giderim.

Gnlm ak tuzann hastasdr. Gnlm bazen sevgilinin kapsnda, bazen de damndadr. Gnlm beni sevgiliye
doru ekiyor. Ben, beni satn alana doru giderim.

Sevgili bana sordu: "Senin ne hnerin, ne marifetin var? Niin bir ile megul olmuyorsun?" Ona dedim ki: "Sen
bana dkkanmn yolunu gster de; ben de ie gideyim."
 Gnlmn kendinden haberi varken iime giderdim, dkkanm bulurdum. Ama gnl beni brakt gitti. Artk bende
gnl var m ki, ben de iime gideyim.

702. Ey gzeller Yusuf'u, neden kuyudasn, neden dar kmyorsun,

kendini gstermiyorsun?

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln,

(c. III, 1436)

Bilmiyorum, sen gne misin, Zhre yldz msn? Yoksa ay msn? Akla ba dnm bu deliden ne istiyorsun,
bilmiyorum.

Ne olduu, ne kadar stn bir yaratc olduu anlalamayan bu aziz varln dergahnda, hep ltuf var, gzellik var.
Nasl bir ova, nasl bir yeillik, nasl bir dergah bilmiyorum.

Galaksilerin ssledii hududsuz gklerde, gzeller gibi saysz yldzlarn etrafnda dndkleri dergahn nasl bir
dergahtr bilmiyorum.

Senin gzel yznden canmz gl bahesi halini alm; menekelerle, nergislerle, ssenlerle dolmu, parlak ayn ile
yolumuz aydnlanm, nasl bir yol arkadasn bilmiyorum.

Gnln iinde hakkat balklar ile dolu, kys olmayan bir deniz var. Ben byle acayip bir denizi de grmedim, byle
balklar da grmedim. Bunlarn ne olduklarn bilemiyorum.

nsanlarn padiahl masaldan ibaret! ri taneli inci, padiahn nazarnda nasl deersizse, mana padiahlnn
yannda da dnya padiahl yle deersizdir. Ben bak olan lmsz padiahlar padiahndan baka bir padiah
bilmiyorum.

Sen ne de sonsuz bir gnesin ki, senin n iinde oynaan btn zerreler sz sylemede. Sen Allah'n zatnn nuru
musun? Yoksa Allah msn, bilmiyorum!

Binlerce Yakub'un can bu gzellik, bu kudret yznden yanp duruyor. Ey gzeller Yusufu! Sen neden kuyudasn,
neden dar kmyorsun, neden kendini gstermiyorsun, bilmiyorum.

703. Dualarm mumun alevi etrafnda dnen pervanenin kanatlar gibi yanktr.

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. III, 1425)

Konuma gcm olduka, iim gcm dua etmektir. Dualar kabul etmeli de sana der! Dua benden, kabul senden!
Duann kabul hususunda benim ne hakkm olabilir?

Dualarm senin muma benzeyen kulann etrafnda dner durur. Bu yzdendir ki dualarm mumun alevi etrafnda
dnp duran pervanenin kanatlar gibi yanktr.

Ihtiyalarmn, dileklerimin ktphanesine gelip giresin, yakndan duyasr diye arzularm kitap kitap stne
koymuum. Dileklerim sahife sahife altta bulunmaktadr.

Bana ok ltufta bulunduun, baka yaratklara vermediin dnce duyma, hayal etme gcn bana verdiin iin
bam gkyzne smaz Gnlm neelidir; "Bende tan yerini aartann gam var!" der durur.
"Felak Suresi, 113/1. ayete iaret var."

Dnce st aac dal gibi, her esen rzgarda oynar durur. Ama yemyeil sidre aacnn kk gibi kklerim bir
aradadr, glym.

704. Ben scak gz yalanmla souk ah ediimin farkndaym.

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. III, 1435)

H durmadan gnln etrafnda dnp duruyorsun. Ne yapacan biliyorum. Gnl kanlara boacak, yz sapsar
sarartacaksn.

Bir kumazlk ettin, bir oyun oynadn, gnln varn younu aldn, gtrdn. Bu oyundan sonra daha ne oyunlar
oynayacan, bama neler aacan, neleri meydana karacan biliyorum.

Bir bakla cierimi yaraladn, onu atelere attn, yaktn, yandrdn. Daha neler yapacan biliyorum.

Scak gz yalarm hakk iin, souk ah ediimin hatr iin olsun, nasl yandm zaten biliyorsun. Sor bakalm, ben
scak gz yalarmla, souk ah ediimin farkndaym. Scan yakcln, souun donduruculuunu anlyorum.

Benim barm tutumu, gnlm yanyor. Senin etein tutumu ama arada fark var. Yantan yana, dumandan
dumana, dertten derde farklar olduunu ben biliyorum.
 705. Bahara: "Sen nerelerden kageldin?" diye sordum.
"Ben telerden, onun gzellik bahesinden geldim" diye cevap verdi.

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. III, 1417)

Yzn hakk iin yemin ederim ki, ben dnyada senin yzn gibi gzel bir yz grmedim. Senin gzelliini
anlatanlardan duyduum gzellik nerede; senin gzelliin nerede? Sen onlarn anlattklarna hi benzemiyorsun.

Bu dnyada byle gzel bir ba ne yetimitir, ne de yetiir. Byle esiz bir ban meyvelerini ne ryada
toplammdr, ne de uyankken.

Sevgilim, sen bir baba duas deil, yzlerce peygamber duas almsn ki byle bir gzellik devletine konmusun.

eker kamna: "Kimin yznden byle ekerlerle doldun?" diye sordum. Seni iaret etti de dedi ki: "Ben onun
nefesini iime ekmitim de o yzden bu hale geldim."

Cana dedim ki: "Neden gonca gibi yzn gizledin?" Dedi ki: "Onun yznden utandm da gzlerimi kapadm, kendi
iime ekildim."

lkbahar mevsimi kanatlarnda binlerce renkler bulunan tavus kuu gibi geldi, her taraf ssledi, gzelletirdi.
Bahar'a: "Sen nerelerden kageldin?" diye sordum. "Ben telerden, onun gzellik bahesinden geldim." diye cevap verdi.

Sonra dedi ki: "Canlar zevke dalsnlar diye arap getirdim. iekler getirdim, hastalarn iyilemeleri iin ilalar
getirdim, macunlar getirdim."

"arap zmden karlr. Btn ilalar ieklerden, elde ediliyor.

706. Gl dedi ki: "Padiahmn hayali yzme gld iin o gnden beri hep glmedeyim."

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. III, 1412)

Kim danklktan kurtulmak, dmlenmek istiyorsa, bana gelsin, ona gzel bir dm vuraym. Efendimin dm
ile mermer kaya bile' can bulur. Ona ulaan ta bile cana kavuur.

Bir gn bahede dolarken gle: "Sen daima glp duran, ho kokular saan, gzleri okayan renginle bizi Hakk'a
gtren bir klavuzsun." dedim. Gl bana: "Neden daima glp duruyorum, biliyor musun?"

"Gzel huylu padiahmn hayali tebessm etti, yzme gld de o gnden beri dnyada bulunan btn gller
soydan soya byle glmeye baladk. Ouldan oula hepimiz gler yzl olduk. 0 gnden beri, surat ask bir gl hibir
yerde grnmez oldu."

Padiahm dedi ki: "mr olmayan her zavallya ben mr olurum." Ben de bir zavallym, padiahmn bu vadinden
mide kapldm da mrden oldum. mrsz kaldm.

Gnlm gle; "Senin mrnn ne deeri vardr ki, beni neden minnet altnda brakyorsun? Ben kimim, sen kimsin?"
diye bard.

Ak diyor ki: "Bir srrm var, syleyeyim de duy, bunu ganimet say, hayrlara kavu! Ne ktlk et, ne de ondan
ayrl, yoksa mitsizlie dersin, piman olursun."

Btn padiahlar kullarn, a gzl olmadklarndan, kanaat sahibi olduklarndan tr verler. Benim padiahmn
btn fkesi ise, onun lutuflarn yeter bulmamdr.

707. Ben hibir ey bilmiyorum, bilmiyorum.

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. III, 1439)

Ben bu dokuz kat g, insan byleyen aheserler ortaya koyan ressam gerei gibi bilemiyorum, bilemiyorum.

Bana her tarafa gitme, sen stadsn, buraya gel diyorsun, ama ben o mekanszlk yerini bilmiyorum, bilmiyorum.

0 bazen benim yakam tutar, beni hrpalar, perian eder. Beni hrpalayan o gzel huyluyu bilemiyorum, bilemiyorum.

Ben musikiden zevk alan, gzel seslileri dinlemeyi i edinmi bir canm. algc olmadka huzur bulamyorum.
Musikiyi ve nee arayan canm bilemiyorum, bilemiyorum.

Ben bir arslan gryorum. Btn dnya onun nnde bir ceylan srs. Fakat bu arslan kim? Bu ceylan srs ne?
Bilemiyorum, bilemiyorum.

Beni sel kapt, srklyor. Aalara doru akp dereyi aramadaym. Fakat beni alp gtren seli de, dereyi de
bilemiyorum, bilemiyorum.

Ky, ar pazar bilmeyen ve orada kaybolan bir ocua benziyorum.

efkatli, merhametli bir dost bana: "Kt insanlar seni ekitiriyorlar, senin hakknda kt szler sylyorlar." diye
haber verdi. Ama ben iyiliimi de, ktlm de syleyenleri bilemiyorum, bilemiyorum.
 Yeryz bir kadn gibi, gkyz de onun kocas. Bu kadn kedi gibi kendi yavrularn yiyor. Fakat ben ne kadn
biliyorum, ne de o kocay.

0 gayb aleminin gzeli bana ka ile iaretler etmede, bir eyler anlatmada, gizli bir eyler sylemede. Ama ben ne o
bak, ne o kan iaretini bilmiyorum, bilmiyorum.

Ben Yakub'um, o Yusuf! Yusufun kokusunun asl nedir, bilmiyorum. Ama yine de gzm onun kokusu ile almada,
aydnlanmada.

Dnya suratn ekitse de, o ay yzl gzel benim yzme glp duruyor. Ama ben o ay yzlden bakasn
bilmiyorum, bilmiyorum.

Kudret elinden, kudret kolundan her an bir ok uup gelmede! Fakat ben o eli de bilmiyorum, o kolu da!

Sus, ne zamana kadar dedi-kodu ile uraacaksn? Ben dedi-koduyu da bilmiyorum, syleyenleri de!

Benim yle bir derdim, yle bir dermanm var ki, hekimlerin en by, en mehuru olan Calinos bile; "Bu derdi de,
ilacn da bilmem!" diyor.

Ey gece! nmden ekil, git! Bklm bklm salarn, peremlerini bana gsterme! Ben o siyah kvrck salarndan
baka bir ey bilmiyorum, bilmiyorum.

Ey gzel yzl gndz! Seni aydnlatan gnein ne de parlak, ne de gl renkli. Fakat git, git, ben Allah'n nurundan
baka birey bilmiyorum. Allah gklerin ve yerlerin nurudur.

708. Ben bedendeki can gibiyim, ak gibiyim. Hem grnrm, hem grnmem.

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. III, 1430)

Ben aklarn ba olmak sevdasna kapldm da, ak yoluna dtm. Ben akn oluyum ama, benim varlm
babamdan ncedir.

Grmez misiniz? Bademya bademden kar ama, can da bilir ki, badem; "Ben aatan nceyim." diye sylenip
durur.

Zahire bakan, grne kaplan; "Hz. Adem'e melekler secde ettiler" der Ama Hz. Adem'in hakkatini gren; "Abdal!"
der, "Nasl olur da Adem bedenden ibaret olur, buna imkan var m? Melekler Hz. Adem'e deil Hz Adem'de bulunana secde
ettiler."

Ben bedendeki can gibiyim, ak gibiyim. Hem grnrm, hem grnmem. Ben hem gzliyim grnmem, hem de
beldeki kemer gibi meydandaym, grlrm.

Gizlj sevgili benim de kendisi gibi gizli kalmam istiyor. Yoksa geceleyin gzleri grmeyenlerin inadna ben ay gibi
apak grnr, dururum.

Gkyz bana; "Seni ay gibi bamda tarm." diyor. Ona dedim ki: "lyi ama sen bana sor bakalm; ben var mym
ki, sen beni banda tayasn?"

* Vuslat gnnde sen beni o gzelden ayrdedebilirsen, unu iyi bil ki- grdgn o gzel bakasdr, ben baka biriyim.

709. Ak; "Ben daima devam eden, ho geen bir mrm." dedi.

Mfte'iln, Mefa'ln, Mfte'iln, Mefa'ln

(c. III, 1402)

Ey eker gibi tatl olan gzelim! Dn gece ne yedin? Syle, ben de bundan sonra btn mrm boyunca, gece
gndz onu yiyeyim.

Yazdn mektuplarn zevki, verdiin mjdeli haberlerin neesi iime kadar yerlemi ki, oradan ayrlp dudaklarma
kadar gelemiyor da bu yzden duyduklarm syleyemiyorum.

Ben iime yerleen zevke yalvararak derim ki: "Ne olur gel, benim duyduklarm herkese duyur!" 0; "Ben ierde
daha houm!" diye szlerime omuz silker.

Ak elbette her gnle urar. Bu hal herkesin bana gelir. krler olsun ki ak benim gnlme de urad. Bu i
bana zorluk karmad.

Bir gece aka; "Doru syle, sen kimsin?" dedim. "Ben lmeyen hayatm, lmeyen yaanm. Ben daima devam
eden, ho geen bir mrm." dedi.

Tekrar sordum: "Ey mekandan dar olan ak! Senin evin nerededir?" "Ben gnl ateinin dostuyum. Ben yal
gzlerin yan bandaym." diye cevap verdi.

Sararp solan her benzin rengi bendendir, benim rengimdendir.

Gllerin, lalelerin rengi benimdir. Kumalarn deeri de benim. Ak mektuplarnn zevki de benim. Her gizli eyi kef
eden de benim.
 Ak en kk ivesi ile benim gibi yzlerce kiiyi yoldan karr. Hocam sen bana bir yol gster, ben onun elinden
nasl kurtulabilirim?

Gkyz aka yle seslenir: "Ben senin iin dnp duruyorum." Ay da aka yle nida eder: "Ben senin yznden
nurlandm."

Akl ak yznden kararszdr. Yerinde duramaz, dnceden dnceye atlar. Ruh huzura kavumak iin aka hara
verir. Ba, "Ben senin ardnda komak iin yuvarlam diye sylenir ve akn nnde secdeye kapanr.

710. Ben ok gzel grdm. Fakat hibirisi senin gibi gzel deildi.

Mefa'ln, Mefa-ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. III, 1416)

Sevgili yzn ekitmi, asabi ve fkeli bir halde bakyor. Ben hayatmda byle tatl bir gzellik grmemitim. Onun
gzelliinin bysnden deli, divaneyim. Onun ak masallarndan mest olmuum.

Sevgili, ben hayatmda ok gzel grmm. Fakat hibirisi senin gibi gzel deildi. Bu yzden ben sana
balanmm. Benim varm, youm sensin, ben artk bende deilim. Ben kendimden geip gittim.

Bildiin gibi ben btn gece perian bir halde idim. Ruhum, aklm darmadankt. Fakat imdi gnn aydnlnda
senin gzelliini grnce hayran oldum, aknlktan bambaka bir hale geldim.

Elimden tut, beni kaldr, beni bu halden kurtar! Ben topraktanm, topraktan yaratlmm. Senin nurunla topraktan
sradm kalktm.

711. Ben takdirin, o ac emrin hkm altndaym.

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa-ln, Mefa'ln

(c. III, 1432)

Sen de bilirsin ki, ben sensiz yok olur giderim, yok olur giderim. Yokluktada bir varlk kabiliyeti vardr. Halbuki ben
ondan da aa bir hale gelirim.

0 Yusuf gibi gzel varlktan ayr dnce mahzun olurum, kt zanlara derim. Her pimanla arkada olurum.

Irem bana girince gamn boynunu baladm. Onu deve gibi her taraf; eker gtrrm. Ona dikenden baka
birey tattrmam.

Ben takdirin, o ac emrin hkm altndaym. Bazen kervanbaym, bazen deve, bazen g davuluna tokmak
vururum. Bazen bayran peremi olurum

ster davul, ister davul alan olaym. 0 byk padiahn ordugahndaym ya! Bu deisikliklerden, bu renkten renge
girilerden ne diye zleyim! Ne olursam olaym, padiahn hizmetindeyim ya!

Ben bir mum gibi sz sylemeden her eyin suretini gsteririm. Eri br dnmem. nk dndeki yaznn
iareti olurum.

Ak der ki: "Ey akl banda olan kii! Sunduum arab ganimet bil. Al, i sarho ol! Ey a kii! Seni doyurduk. Ey
burnu koku almayan! Seni iyiletir dik."

Efendimizin, sahibimizin nimetlerine krettik. Zaten efendimiz buna layk, bu zevkin sonu yoktur. Bu kadeh, adi
kadeh deildir. Bu ak arab kadehi krlmaz.

712. Ben u anda aktan domuum.

Mfte'iln, Mefa'ln, Mfte'iln, Mefa'ln

(c. III, 1409)

Ey seher vakti bana arap sunan sevgili! Naz brak da bir eyler syle Sesinle de mest olmak istiyorum: "Hi
olmazsa arab sana ben verdim." diye sylen!

Sen kucamdan gittinse de sarholuk bamdan gitmedi. Yolun bana gel de gr, yol stnde dp kalmm.

Bende kem gz vard. Ona buna nazarm deerdi. Bu yzden gzelliin perde altnda gizlendi, benden rkt. Ben de
gzelliini ona zarar vermeden grebilmem iin kem gzm kapattm, kendime baka bir gz buldum, baka bir gz
atm.

Bilhassa ahdine olan midimle gnlm nasl almaz, nasl ferahlanmaz? Bu yzden de senin ahd mektubunu
gnlmn bana koydum.

lk douum geti, gitti. Ben u anda aktan domuum. Kendimde bir bakalk, bir fazlalk var. nk herkes bir
kere doar, ben iki kere domuum.

Ben kafirler diyarnda bulunuyordum. Ak beni esir ald, bu ellere getirdi. Bu yzden aklarn canlan gibi safm,
tertemizim, gzelim.

Ben byle yaya yryorsam da, bu ilde ben bir padiaha kavutum. imdi o padiahn evindeyim. Onun gzel
salarn okuyorum.
 713. Sevgilinin gzel hayalinin sevdasna kapldm da, hayal gibi oldum.

Mfte'iln, Mefa'ln, Mfte'iln, Mefa'ln

(c. III, 1403)

Ben senin akn baarabilmek, akn elde etmek iin ba vermeye geldim. Eer sen; "Hayr!" dersen, ben o eker
kamn krarm, iindeki ekeri alrm.

Akl gibi, can gibi btn gzlerden gizli olarak canlara ve gzlere gr mealesi gtrmeye geldim.

Eer gnlm krarsa, o gnl krana canm veririm. Bamdaki klah alsa, belimdeki kemeri de ona veririm.

0 gzmn nne oturmu ben nereye bakabilirim? 0 gnl ehrini zaptetmi, ben nereye gidebilirim?

0 att okun keskin ucuyla da bile deler. 0 ok atmaya balad zaman, beni kalkan yerine tutarsan, yazk bana!

Sevgilinin gzel hayalinin sevdasna kapldm da hayal gibi oldum. Adn kimseler duymasn diye kskanrm da, onu;
"Ay yzl!" diye arrm.

Sevgilim nme arap getirdi. "Bunu i; sen bunu imesen bakasna gtrrm." dedi. te benim bu gazelim onun
arap ikramna bir cevaptr.

714. Sevgili! Ben yokluk aleminden bu dnyaya senin aknla geldim.

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. III, 1418)

Ey gnl! Ben garibim, am, mestim, yzn grmek zlemindeyim. Sana gelmek, seninle bulumak iin plm
prtm baladm, denk yaptm. te urackta duruyor.

Sen btn dnyann kblesisin. Kbleden baka tarafa dnemem. Nerede olursam olaym, hep kbleye yz eviririm.
Namazm klarken oraya dnerim.

Canm bedenimde olduka, senden bakasna giden bir yola ayak basamam, buna imkan yok! Sevgili, ben yokluk
aleminden bu dnyaya senin aknla geldim.

Senden bakasn dnrsem, daraacna layk olurum. Senden bakasnn eteine sarlrsam, elim kesilsin.

Btn dnya ve btn dnyadakiler, kendi vesveselerine uymu, yollarn kaybetmiler, dinlerinden dnmlerdir.
Bense yle byk bir akn ltfu ile kendi errimden bile kurtulmuum.

u gnl kirlilikten kurtulmu, saf, tertemiz bir hale gelmi de ykselmi, akn ycesine km. Bense beden
balnn meydana getirdii bulanklk yznden, u kirli yerde, dnyada kalmm, ycelere kamyorum.

Sevgilinin kendisi bana gelmeye tenezzl etmedi de, ltufta bulundu, hayalini gnderdi. Ne de gzel bir hayal!
Dayanamadm, o hayalin ayaklarna kapandm, ayaklarn dudamla yaraladm, incittim.

715. Ben aklar arasnda tanndm, mehur oldum.

Mfte'iln, Mefa'ln, Mfte'iln, Mefa'ln

(c. III. 1410)

0 gzelin esiri ve a olduum gnden beri, ona kar duyduum sevgi can gibi gnlmde gizlendi kald. Ben eytan
da deilim, peri de deilim. Nasl oldu da sevgim herkesten gizli kald?

Sanki ben kar idim, eridim, yer beni yedi, iine ekti. Batan baa gnl duman kesildim, gklere doru yceldim,
ykseldim.

Benim bedenim var, ben ruhlardan deilim, canlardan de ekinirim. Can candan ekinmez. Ben de cana dndm.
yle olduu halde neden canlardan ekiniyorum?

Beni bir ey sanmayana benim sanm gitti. Sonunda onun banda bir vehim oldum.

Ben kendimde olmadmdan tr, gnlm ona ahitlik etti. Bu gnlm, elden gitti de o ne sylediyse, o oldum.

Benim btn feryadlarm, iniltilerim benden deildir. Hep ondandr. Dudann arab yardm etti de gnlsz, dilsiz
bir hale geldim.

Sevgilim bana; "Mademki aksn niin akn gizliyorsun?" dedi. te bu szden tr aklar arasnda tanndm,
mehur oldum.

Ey cihann can! Senin akn yznden cihan iime yaramaz oldu. Ben bu cihan ne yapaym? nk ben teki
cihandan oldum.

716. Ben marangozun elindeki tahta gibiyim.

Bu yzden ne keserden korkarm, ne ividen.
 Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. III, 1429)

Bende gzellikten anlamayan bir gnl yok ki, sevgiliden kaaym. Elimdeki haner, savata ie yaramayacak bir
haner deildir.

Ben marangozun elinde bulunan tahta gibiyim. Bu yzden ne keserden korkarm, ne de ividen kaarm!

Tahta gibi kendimde deilim, tahtala aykr dncem de yok! Marangozun elinden kaarsam, ateten baka bir
eye layk olmam.

Ta gibi kat, sert bir hale gelirsem, lal olmaya yol bulamam. Sadk maara dostundan kaarsam, maara gibi dar ve
karanlk kalrm.

Yapraksz kalmaktan kaarsam, eftaliyi pemem. Tatardan kaarsam, Tatar miskini koklayamam.

Kendimden u yzden incinip durmadaym: Ben kabma samyorum, bir yerdeyim ki, oraya ba bile smyor.
Sarktan kaarsam haklym.

Bulunduum hale, bu devlete ulamam iin binlerce yl gerek. Kymetini bilmez de bu sefer kaarsam, bu devleti bir
daha nerede elde edebilirim?

Hasta deilim, namert de deilim. Niin gzellerden ekineyim? Mide fesadna uramadm ki meyhaneden kaaym.

717. Ben az sarho olduum gn mr saymam.

Mstef'iln, Mstef'iln, Mstefiln, Mstef'iln

(c. III, 1381)

Ben kapmn nnde dp yklan sarhou hor grmem. Kapmdan srp kovmam. Evimde arap varsa, nne
korum. Onunla beraber ben de imeye balarm.

Misafirim olan sarho benim canmdr. Bamn tacdr. Benim sultanmdr. O bana o kadar azizdir ki, yerde
oturmasn, kalksn, benim bamn stne otursun.

Ey sarho dostum, ey bana ok yakn olan aziz varlk! Bana ok iir, beni ok sarho et! nk ben az sarho
olduum gn mr saymam.

mrm altn gibi araba vakfettiimden sakden bakasnn yzne bakmam. Saknin emrinden dar kmam.

Ben kendimi ne zamana kadar deneyeceim? Ne zamana kadar u akl sorguya ekeceim? Ben sarho olduum gn
kendini dncelere kaptrm lan canmn gemisi olurum da, gezer dururum. Halbuki aklm bamda olduu gn, demir
atm bir gemi gibi, olduum yerde kalrm.

* Beden arab nerede? Can arab nerede? Beden arab zmden yaplr. Can arab ise telerden gelir. Gk nerede,
ip nerede? Sen, sonu baars olan hayrsz bir kadehle sarhosun. Bense telerden gelen Kevser havuzunun arab ile
sarhoum.

718. yi, kt, gzel, irkin her ey Hakk'n eseridir. Her eyi o yaratmtr.

Mstef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln, Mstefiln

(c. III, 1384)

Ey ak! Beni put gibi krp dktn, senden ikayetim var. Seni kadya gtreceim. Hi kimse benden ahit
isteyemez, ben ahit getirmeye mecbur deilim, nk ben kendim ahidim.

Hkm verilen de sensin, hkm veren de sen! Gelecek zaman da sensin, gemi zaman da sen! fkelenen de
sensin, raz olan da sensin! Andan ana eit eit grnyorsun. Aslnda her ey senindir, hereyi sen yarattn!

Ey gzel ak! Ben senim, sen de bensin! Hem selsin hem de harman, hem neesin hem de gam!

unlar da senden ibaret, bunlar da! Bundan da mnezzehsin, ondan da! 0 geni ova da sensin, u da da! Kerem
ovas da sensin! nk her eyi sen yarattn, her ey senin emrinle var oldu.

Sz syleme ak da sensin, susma sevdas da sen! Anlay da sensin, kendinden gei de sen! Kafirlik de hidayet de
senden, adalet de sitem de sendendir.

Ey padiahlar padiahna padiah olan! Ey akl, ey can lkesine taht kuran, ey yzlerce eseri, nianesi olduu halde,
kendini gstermeyen! Ey yokluk denizi olan aziz varlk!

Sana kar gzellerle irkinler inenin ucundaki resme benzerler. Dilersen kada o ine ile gzel resim yaparsn,
dilersen irkin yaparsn. Sonra onlar lmle, hastalkla yrtar atarsn.

Resimler ayn kalemden ktklarn bilselerdi, her resim ile st ile bal gibi kaynar, birleirdi.

Senin civarnda can vermek iin sana doru gelene, gayretin; "Git!" der. Ltfun, ihsann; "Beri gel!" diye arr.

Fakat lutfun andr. Ak kendine ektike eker. Aydnlk nasl karanlk-tan stnse, lutfun da kahrndan fazladr,
stndr.
 Herkes bir vehim, bir hayal peine taklmtr. Yerden yere eker durur. Fakat o hayal ordularn eken de sensin.

Ey mlk sahibi, ey devlet sahibi! Sonunda bir hayal getirirsin. stnl, bykl bir nce gelen hayalden kapar
alrsn. Onu bunun esiri yaparsn. Hikmetinden sual olunmaz.

Her an can diyarndan bedene bir hayal gelir de ksmetleri datandan habersiz olarak ocuklar gibi; "Kale bizimdir."
der.

Susaym, dudaklarm yumaym da u dnya benim bu szlerimden kar-masn, darmadan olmasn. Zaten sen
sze smyorsun, artk fazla eksik ne syleyeyim?

"Dikkat buyrulursa anlalacaktr ki Hz. Mevlana bu uzun gazelinde vahdet konusunu bir ok benzetmelerle ho bir
ekilde ifade buyurmaktadr. yi, kt, gzel, irkin, btn bu ztlar, hep O'nun eseri, herey O'nundur. Hereyi 0
yaratmtr. Panteistler (vahdet-i mevcuda inananlar) gibi; "Her ey O'dur" diyemeyiz, "Her ey O'ndandr, her eyi 0
yaratmtr." diyeceiz."

719. Senin akna kurban olduum gn benim bayrammdr.

Mfte'iln, Mfte'iln, Mfte'iln, Mfte'iln

(c. III, 1394)

Bana; "Defol git!" deme! Beni bandan savma, ben arap imedike bir yerlere gidemem. Arlanma; iveler etme; bu
davranlarnla beni kandramazsn. Ben mest olanlarn ivelerine aldanmam.

Vaadlerde bulunma, vaadlerle beni oyalama, ben vaad mterisi deilim. Ya istediimi verirsin, yahut seni
dkkanndan rehin alrm.

Ey gnlmn de, canmn da kulu olduu aziz varlk! Senin tatl glne balanp kalmz. Senin gln nedir?
Syle, kerem deryasnn comas deil midir?

Bu davrannzdan hayrete den gnln ba dner. Geri ben madd varlmla, bedenimle kk, ufak tefek
grnyorsam da, gkten de daha bym. Onun bir ka misliyim.

Ben laf ederim, ulu orta sz sylerim, ama korkmam. nk szlerimi sen dzeltirsin. Ben naz ederim, nazm sana
dokunmaz, nk senin nazarnda benim itibarm vardr.

Btn gece herkesin zerine zehir yasa, ben yine ekerden daha tatlym nk ben ekerler iinde ekerim.

Dnyada herkesin bir kimsesi vardr. Her gnln de bir hevesi vardr. Fakat bu nerede; o nerede? Ben bambaka bir
havadaym.

Dnyann btn kalkanlar savata bozulur, ie yaramaz olur. Ama ben senin zahmete, gnlde atn yaralara
kalkan olduum zaman bozulmam.

u avare gnlm seferden dnerse, evi bo bulacak. Benden hibir haber alamayacak.

Senin akna kurban olduum gn, benim bayrammdr. Sana kurban olduum gn bayram saylmazsa, ben insan
deilim, belki pek aa varlm.

720. Benim bedenimde baka bir can var, canmda da baka bir can var.

Mstef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln,

Ey aklar, ey aklar, ben kadehi kaybettim de, kadehlerle verilmeyen, kadehlere smayan baka trl bir arap
itim.

Ben "ledn" arabndan imiim, mest olmuum. Harabm, kendimde deilim. Sen git, polis komiserine beni ekitir!
tiim araptan sana da, o polis komiserine de tattrmak istiyorum.

Ey sadklar padiah! Benim gibi uysal bir kii grdnz m? Ben senin diriliinle diriyim, llnle lym.
Gzellerle, gl yzllerle gl bahesi gibi alrm, k gibi souk mnkirlere kar da k mevsimi gibi donar kalrm.

Ey ekmek peinde koan zavall! Allah akna bana dikkatle bak; ben mestim ve kendimden haberim yok! Fakat ben
ne arap kpnn etrafnda dolatm, ne de zm cibresi sktm.

Ben mestim, ama onun yznden mestim. Batmm, ama onun rmana batmm, onun ekerine karmm.
Onun gl bahesinde "glbeeker" olmuum.

arap kadehine sarldm, dncenin kann dktm, sevgilimle bulutum. Perdenin arkasnda olduum iin sen beni
gremiyorsun.

Dnceyi daraacna astm, nk dnce ayrlk veriyor. Ben dnceden holanmyorum. Ondan bezdim,
usandm. Zaten ben hep akl yznden, dnce yznden perian olurum.

Benim bedenimde baka bir can var, canmda baka bir canan var. Benim zamanmda da baka bir zaman vardr.
nk ben, benden kurtuldum. Ona kavutum.

721. Yanam trmalamas, gmleimi yrtmas iin

her nefeste bir gzelin yakasna yaprm.

Mfte'iln, Mfte'iln, Mfte'iln, Mfte'iln

 (c. 111, 1397)

u dnyada yaayan insanlar, hep "ben" ve "biz" deyip duruyorlar. u yzbinlerce ben ve biz iinde acaba ben nasl
bir benim? Insan kalabalndan gelen grltye kulak ver! Beni konuturmamak iin elini, azma koyma!

nk ben, bende deilim, ben elden gittim. Yoluma kadehleri koyma! Eer korsan, stne ayam basar, hepsini
krar geiririm.

Gnlm her nefeste senin hayalinin rengine boyanr. Eer siz sevinliyseniz ben de sevinirim, mahzunsanz, ben de
mahzun olurum.

Aclk ederseniz ben de ac olurum. Lutuflarda, ihsanlarda bulunursanz, ben de ltuflarda ve ihsanlarda bulunurum.
Ey gzel yzl sevgili; seninle her ey hotur, gzeldir.

Asl olan sensin, ben kimim? Ben senin elinde bir aynaym. Sen her ne gsterirsen, ben oyum.

Sen gzel endamnla, uzun boyunla imenler arasndaki selvi aac gibisin. Ben gln glgesi oldum, gideyim de
gln yannda adr kuraym.

Sensiz bir gl koparrsam, o gl avucumda diken olur. Ben kendim batanbaa diken olsam, senin yannda gl
olurum, yasemin olurum.

Yanam trmalamas, gmleimi yrtmas iin, ben her nefeste bir gzelin yakasna yaprm.

Gnl ve din salahnn ltfu gnlmde parlad. Zaten kuyumcu Salahaddin cihana bir gnl mumu olmutur. Ben
neyim? 0 mumun amdan!

722. Ben senin emrine kul olmu bir zavallym.

Mfte'iln, Mfte'iln, Miifte'iln, Mfte'iln

(c. III, 1393)

Ben l idim, dirildim; alardm, gldm. Akn devleti geldi, ben ebed devlet oldum.

Benim tok gzm vardr, cesaretli canm vardr, arslan yrei gibi bir yreim var. Ben parlak Zhre yldz oldum.

Dedi ki: "Sen divane deilsin. Bu eve layk deilsin." Ben de gittim divane olup zinciriyle balandm.

Dedi ki: "Sen sermest deilsin, git!" Ben de gittim sermest olup nee ile doldum.

Dedi ki: "Sen ldrlmemisin, nee ve mzik ilgin yok!" Can balayan yzne kar ehid oldum.

Dedi ki: "Sen zeki bir kiisin, hayal ve phenin sarhousun." Ben hemen abdallatm, hayal ve pheden syrldm.

Dedi ki: "Sen mum oldun, meclisin kblesi oldun." Ben mum deilim!" dedim, yandm, yakldm, duman oldum.

Dedi ki: "Sen eyhsin, nde gidenlerdensin, yol gsterensin." "Hayr! Ben eyh deilim!" dedim. "nde gidenlerden
de deilim. Kimseye de yol gsterdiim yok. Ben senin emrine kul olmu bir zavallym."

Sen gnein kaynasn, ben st aacnn glgesi den yerim. Sen benim baucuma gelince, alalr, erir, yok olur
giderim.

Gnlm cann parltsn buldu. Dnyann nuruna nail oldu. Gnlm yeni bir atlas buldu da bu hrkaya dman
kesildi.

* Hakk arifi "Ben her eyden hikmet dersi aldm. Yedi kat gn stnde parldayan yldz oldum." diye kreder.

723. Ey insan! Bana yakla da seni bundan daha gzel bir hale getireyim,
kamil insan yapaym.

Mstef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln

(c. 111, 1374)

Ey aklar, ey aklar! Ben topra cevher haline getiririm. Ey algclar, ey algclar! Deflerinizi altn doldururum.

Ey susuzlar, ey susuzlar! Ben bugn saklik ederim Bu orak topra cennete eviririm. Kevser rma aktrm.

Ey kimsesizler, ey kimsesizler! Kurtulu vakti geldi, ben ok dertler ekmi ok belalara uram gam hastalarn
padiah yaparm.

Ey kimya, ey kimya! Sen bana bak! nk ben yzlerce kiliseyi mescid yaparm, yzlerce daraacn minbere
eviririm.

Ey kafirler, ey kafirler! Ben sizin kilitlerinizi aarm, nk ben mutlak hakmim. Dilediimi m'min ederim, dilediimi
kafir.

Sen bir damla meni idin, kan oldun, sonra eitli merhalelerden getin. Uzun boylu bir gzel insan haline geldin. Ey
insan! Bana yakla da seni bundan daha gzel bir hale getireyim. Kamil bir insan haline getireyim.

Ben gussay, derdi nee haline getiririm, yolunu armlar doru yola gtrrm. Ben kurdu Yusuf yaparm, zehiri
eker haline sokarm.
 Ey gl bahesi, ey gl bahesi! Reyhanlar, nilferlere arkada ederim. Gel benim baheme de benden gl al!

724. Ben ucu buca bulunmayan bir deryann damlasym.

Damla damla o deryaya gidiyorum.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c.IV, 1667)

Ben vuslattan ayrla nasl giderim? Balk bahelik yerleri brakr da dikenlerle dolu llere nasl derim?

Hi ben kendim isteyerek gider miyim? Beni o ekiyor, o srklyor.

Ba baheyi brakp gittiim iin, nergisin gz ard. Bana akn akn bakyor.

Ben canm gl bahesinde braktm. Cansz gidiyorum. Akl da durumu grd, ard. Parman dilemeye balad.

Gizli, grnmez bir el yakama yapm, beni ekip srklyor. Ben de ona uymuum, gidiyorum.

Bylece kendisi grnmeyen, fakat ekii meydanda olan el, kimin elidir? Kimin eli ki, ben onun ekii ile hem ak,
hem de gizli gitmedeyim?

Anladm ki, el nce beni derlemi, toplamt. imdi de perian bir halde gidiyorum.

Ben byle alacak bir eli seyre daldm da kendimi kaybettim. Elden ktm, hayran oldum, akn akn gidiyorum.

Ben aslnda ucu buca bulunmayan bir deryann katresiyim, damlasym. Damla damla o denize doru gitmedeyim.

Ben manalar madeninin arpa byklnde bir zerresiyim. 0 madene doru gidiyorum.

Bu sz bitmez, tkenmez. Fakat ben o balangtan geldim, ona doru gidiyorum.

725. Yarattn btn varlklar, hepimiz senin sofranda karnmz doyuruyoruz.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV, 1673)

Sevgilim, ben bu gece senin misafrinim. Yalnz gece mi misafir olacam? Ben gece gndz seninim.

Yarattn btn varlklar, hepimiz, nerede olursak olalm, nereye gidersek gidelim, Sen'in kasenin bandayz, Sen'in
sofrandayz.

Bizler, btn varlklar, Sen'in san'atkar elinden kan resimleriz. nk hereyi Sen yarattn. Bizler Sen'in eitli
nimetlerinle yetitik, bu hale geldik. Sen'in ekmeinle beslendik.

"Nerede olursanz olun, o tarafa dnn!-" ayetine uyarak gnl iesi ile ben de Sen'in perini aryorum.

"Bakara Suresi, 2/150. iktibas var."

Her zaman beynimize bir resim yaparsn, bizi bir hayale drrsn. Sanki biz Sen'in adnn, Sen'in yaznn yazld
bir sahifeyiz.

Hz. Musa gibi biz de daddan pek az st emiyoruz. nk biz Sen'in sitnle mest olmuuz.

Ey ak! Sen bize arka oluyor, bizden yana kyorsun. nk bizim yzmz, Sen'in bandan, Sen'in bahenden
glmsemededir.

726. yle bir haldeyim ki, yoklua da dayanamyorum, varla da!

Fa'ilatn, Fa'ilatiin, Fa'ilat

(c. IV,1676)

Ey cana canlar katan, dayanamadm, gittim. Kzp gittim ama, sensiz yaamaya da dayanamyorum.

Ayrla alaym dedim, fakat dorusunu syleyeyim, ayrla dayanamyorum.

Bir saman p, kehribarn ekiine nasl dayanr? Ben bir saman pym, kehribara kar koyamyorum,
dayanamyorum.

Her cefa eken, vefa midine kaplr, vefa gnn bekler. Bense yle cefa eken bir am ki, sevgilimin cefas bana
ok tatl gelir de vefa beklemem, vefa gelirse vefaya dayanamam.

Yumuak yumuak; "Yine geldin." der. Ona derim ki: "Ey canan, sana dayanamyorum."

Bama vuruyordu da: "Sen buna layksn." diyordu. Layk deilim, layk deilim, dayanamyorum.

lm de denedim, yaamay da denedim. yle bir haldeyim ki yoklua da dayanamyorum, varla da!
 Ey mutrip! Allah akna, sen algnla u perdeyi al: "Allah'm, Allah'm, ayrla dayanamyorum."

727. Ak aynasnn yzn benlik ve varlk nefesi ile bulandrmayalm.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'iln

(c. IV, 1649)

Dnyaya ait balarmz koparmamz, herkese yabanc kalmamz ve senin zincirinle balanp deli divane olmamzm
vakti geldi.

Can feda edelim, artk byle bir cann aybn ekmeyelim. Varlk ve benlik evini yakalm da ate gibi meyhaneye
koalm.

Coup kprmedike, u dnya kpnden dar kamayz. Kpn iinde mahpus kaldka, coup kpten dar
kmadka, nasl olur da biz o srahinin, o kadehin dudaklarn periz?

Doru sz deliden duy, varlmzdan lmedike, sakn bizim erkek olduumuzu, insan olduumuzu sanma!

u yokluk yolunda, tohum gibi yerlere dklp salrsak, bada, bahede aa gibi topraktan ba kaldrp boy atar,
kol kanat aarz.

Biz ta gibi sert isek de, senin mhrn uruna yumuar, mum oluruz. Mum olunca da senin gzelliinin nuruna
pervane kesiliriz.

Ak aynasnn yzn, varlk, benlik nefesi ile bulandrmayalm, kirletmeyelim. Mademki gnlmz bir harabeye
dnd, hi olmazsa biz gizli defineye mahrem olalm.

Gnl masal gibi elsiz, ayaksz kalalm da, aklarn gnllerinde masal gibi yer edinelim, konaklarda konaklayalm.

Mustafa (s.a.v.) gnlmz yol etmez, gnlmzde olmaz, gzlmze dayanmazsa, bu ayrlktan feryat etsek,
alasak, inlesek, Hannane direine dnsek yeridir.

728. Bu manev zevkler bana gayb aleminden geliyor.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn,

(c. IV, 1635)

Zaman zaman gnl yolundan senin hayalinin habercisi geliyor, bana gzelliinden yeni yeni nurlar, parltlar
getiriyor.

Allah'm bu manev zevk ve nee kokusu cennetten mi geliyor? Yahut bu ho rzgar buluma gnnden mi esip
geliyor?

Yahut bu rzgar dorudan doruya aktan m geliyor? Duyduum manev zevkten, needen aklm fikrim ard,
kald. Yoksa bana sunulan bu zevk kadehi onun gzelliinin byklnn arabyla dolu bir kadeh midir?

Yahut aktan uup gelen bir doan kuu mudur? Yahut onun kanatlar ile uup gelen gvercin yavrular mdr?

Anlyorum ki, gnlmde uyanan, ba kaldran bu manev duygular, bu ho zevkler bana gayb aleminden geliyorlar.
Btn bu manev yardmlar bana, ona balad manev halin tadndan geliyor.

729. Hepimiz puta benzer ekillere, kalplara brnmz, bedenlere hapsolmuuz.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilfitiin, Fe'iln

(c. IV,1652)

* Ne yazk ki gece geldi. Artk birbirimizden ayrlalm, meclis bitti. Bizse hala susuzuz, bamzda mahmurluk var.

Bu uzun gn geti gitti, Duygularmzn kaps dnyaya kar kapand da, ycelere, telere doru ald. Biz gn
balad zaman bile mahmurduk, gecemizi sorma, gecemiz gndzmzden daha beter.

Iimizde, gnlmzde sanki gkyz gibi susuzluk hastalna tutulmu kanmaz bir susuzluk var. ki gn iin
hayvanlktan kurtulmu, insan ekline brnmz.

lahi duygularla beslenen gnl midemiz, bizi brakm gitmi, yerine kz midesi gelmi, yerlemi. Yoksa biz
lmszlk yaylasnda kz alna m tutulmuuz?

Kardeim, Allah'n nazarnda ne sabah vardr, ne de akam! Bir baka anlatlamaz bir ey var ki, biz ite o baka
eye uymuuz, gidiyoruz.

Dnya zindan gzellerle, gzel resimlerle, naklarla doludur. Hepimiz de puta benzer ekillere, kalplara
brnmz, bedenlere hapsolmuuz.

Sen u grnen suretleri, bedenleri birer testi farzet! Testi gibi gr! Hayaller dncelerde, o testilerde bulunan
zehirli erbettir. Hepimiz her an testi gibi zehirli dnce erbeti ile dolar, boalrz.
 Bazen nee ile, alg ile raks doluyoruz. Bazen kederlerle, kavga ve grltlerle doluyoruz. Bazen hibir eye aldr
ettiimiz yok! Bazen da fayda ve zarar kaydna dyoruz.

erbet testinin iinde elbette kendi kendine olmaz. erbet baka yerden gelir, testiye konur. Bizim de tpk testi gibi
erbetin nereden geldiinden haberimiz yok!

Gz grmeyi, bak, gr vereni bilmez. Kendini bile gremez. Neden gz, gr vereni bilmez? Biz, bize gr
verene dalmz, onda gark olmuuz. 0 yzden gzlerimiz perde iinde kalmtr.

"Aziz Hdayi hazretleri:

"Zuhuru perde olmutur zuhura

Gz olan delil ister mi nura?" diye buyurmu.

Bir eyden ok uzakta olan, o eyi grmez. Bizse ona ok yakn olduumuzdan trdr ki onu gremiyoruz.

"Kaf Sresi, 50/16. ayetinin meali yle: "Biz ona ah damarndan daha yaknz."

Bazen canszlara karyoruz, buz gibi donuyoruz. Bazen da eker gibi o stn iinde eriyoruz.

Geri gnl grnte sevgili ile bulumam, bu yzden de cierinde su yok, ama dostun cmertlii ile, keremi ile
biz, su ve cier gibi ona bitiik bir haldeyiz.

Ezel mhendisi, can iin gizli bir ev yapt. Biz o evin iinde mhendisle beraber oturmuuz, evin hesaplarn yapp
duruyoruz.

Arkasnda asla sonbahar olmayan ilkbahar yznden hepimiz de selviler aalar gibi yeermiiz, boy atmadayz,
bymedeyiz.

Can gndze benzer, bedenimiz ise gecedir. Biz ikisinin ortasndayz. gndzle gece yznden seher vaktine
dnmz.

730. Ey seilmi dost, ben seni nasl buldum?

Fa'ilatn, Failatn, Fa'ilat ,

(c. IV.1660)

* Ey seilmi dost, ben seni nasl buldum? Ey gnl, ey sevgili, ben seni nasl buldum?

* Her zaman bizim iimizden kaardn, i arasnda ben seni nasl oldu da budum?

* Ka defa vaad ettin, sz verdin, sznde durmadn. Ey gzel varlk! Bu defa nasl oldu da seni buldum?

* Yabanclarn zahmetini ne zamana kadar ekeceim? Yabancilar yokken nasl oldu da seni buldum?

* Ey aklarn perdelerini yrtan, perdeyi kaldr da ben seni nasl bulduumu greyim!

* Ey yznn gzellii karsnda gl bahelerinin utandklar gzel! Gller iinde, gl baheleri iinde seni nasl
buldum?

* Ey gnl! Kt gz az deildir, nazar deer. Bu sebeple "Seni nasl buldum?" szn ok syleme!

* Ey padiahlarn bile ryalarnda gremedikleri gzel varlk! alacak ey u ki: Ben uyankken nasl oldu da seni
buldum?

731. Ak olan lr mym, buna imkan var m?

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'iln

(c. IV,1639)

Senin gibi esiz bir padiahn huzurunda leceim gn, ne mutlu bir gndr. Senin eker madeninin kapsnda
lmek, tatl candan ayrlmak ne ho bir gndr.

Senin gl bahenin selvisi glgesinde lrsem, topramdan yzbinlerce gl biter.

Senin ayak ucunda sevine sevine el rparak lrsem, yaaya hars olan nice kii aknlklarndan ellerini srrlar.

Kadehime lm erbetini sen dkersen kadehi perim, sevine sevine lm erbetini ierim de needen mest olmu
bir halde salna salna lme doru gider, can veririm.

"Bu beyit, lme mahkum edilen Sokrates'in baldran zehiri ierek nee iinde can veriini hatrlatt. Sokrates'in
talebesi olan Eflatun'un anlattna gre; Sokrates baldran zehirini hi bir teessr gstermeden ierken talebeleri
alamaya balamlar. Sokrates onlara; "Ben size ruhun lmeyeceini sylememi miydim? Neden alyorsunuz, ben
lmeyeceim, bedenim lecek." demiti.

Can tatl olduu iin beer olarak lm haberinden sonbahar yapraklar gibi sararp solarm, ama bahara benzeyen
gller gibi glp duran o gzel dudaklarnn yznden, lmden ikayet etmeden, gle gle can veririm.

Senin nefesinle ka defa ldm, yine dirilirim. Senin yznden bir kere deil, bin kere lsem korkmam. Ben yine ilk
ldm gibi, yine o eit lrm.

"Fuzl merhum bir beytinde:

 "Bin can olayd ka ben dil-i ikestede
Ta her biri ile bir kez olaydm feda demiti.

Anasnn kucanda len ocuk gibi Rahman'n rahmet kucanda, acy, balay kucanda lrm.

Bu ne biim sz? Ak olan lr mym? Ab- hayat kaynanda lmeme imkan var m?

"Yunus hazretlerinin;

"Ak ld diye sala verirler len hayvan-durur aklar lmez." diye beyti de var.

Ey Tebrizli ems! Seninle diri olmayanlar var ya, ite ben onlarn yannda lrm de senin yannda dirilirim.

732. Biz az bir zaman iin bu ykk yerde misafiriz, ama aslnda ak definesiyiz.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'iln

(c. IV, 1645)

Eer sen mest isen bizim yanmza gel! nk biz de mestiz. lahi ak ile kendimizden gemiiz. unu bil ki eer biz
mest olmasak, kimsenin ivesi ile, kimsenin durumu ile ilgilenmeyiz.

Dertli gnllere derman olan Yusuflar ok, fakat onlar mest olduklar iin, gnllere derman olularndan kendilerinin
haberleri bile yoktur.

Eer onlar gnllere derman olduklarn bilseler, kendilerine deer vermezler, nk bize kar derman bile ban
tutar da; "Biz derman deiliz." der.

Biz yklm kalmz, meyhane de bizim yzmzden karm, alt st olmu. Biz az bir zaman iin misafir olarak bu
ykk yerdeyiz, ama aslnda ak definesiyiz. Fakat kendimizden haberimiz yok.

Mest olmu bir kii iin gam, dnce, tedbir ne ie yarar? Mest olan kii ba keye mi oturmu, kapnn yanna m
melmi; fark eder mi?

Ancak kapc ba kenin ne olduunu bilir. Bizim deil ba keden, canmzdan bile haberimiz yok! te biz byle
olduumuz iin sevgiliye kavumuuzdur.

imiz ney gibi bom bo, saki flyor da sylyoruz. Yoksa biz sz sylemek istemeyiz.

Ne hotur o bedeni gm renkli gzel ki, kim olduunu bilmez. Onun kendinden bile haberi yoktur. 0 bizim
derdimizi, ykmz eker, bizse hep onu incitir dururuz.

Sevgilimiz kendinin kim olduunu bilir ama, bilmemezlikten gelir, bilmez grnr. Kendini deersiz sayar. "Biz pek
deersiz bir varlz, biz pek ucuza satlm bir kyz." der.

733. Senin gzel hayalini, yol arkada olarak yanmza aldk.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'iln

(c. IV,1632)

Biz yola dtk gittik ama, senin gzelliinin paha biilmez hatrasn da yanmza aldk, gtrdk. Seninle
bulumann, sana kavumann tatl zevkini, yol az olarak barmza bastk, yola onlarla dtk.

Sana da bana da bir buluma hatras olsun diye, ayrlktan tr kan alayan yaral gnl senin evinde braktk. Ve
senin gzel hayalini yol arkada olarak yanmza aldk, yola yle dtk.

Yol arkada olarak yanmza aldmz hayaline yalnz biz deil, ay bile kuldur, kledir. Yeni domu aya benzeyen
eri kalarnn hayali de bizimle beraberdi. bile kul olduu o tatl glnn hayalini de tatl, uysal ve gzel olan btn
huylarnn ekerliinden aldk gtrdk.

Biz nee ile, sevin ile gvercin gibi uar gidersek, gvercinin yuvasna geri dnp geldii gibi, biz de dner yine
sana geliriz. nk, biz o kanatlar, senin kanatlarndan elde ettik.

Fer'ler, cz'ler nereden uarsa usun, yine dner aslna gelirler. Bizse varmz, youmuz nemiz varsa hepsini senin
byklnden, ltfundan, ihsanndan elde etmitik.

Ey Tebrizli ems! Selammz seher rzgarndan duy! ster seher rzgar olsun, ister gney rzgar olsun, onlarn
hepsini de biz senin rzgarndan elde ettik.

734. 0 elimi tutmu, ben ise kr gibi onun elini arayp durmadaym.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatiin, Fe'iln

(c. IV,1628)

Senin gzel yzn grdmden beri halka gzlerimi kapadm. Herkesi, her eyi grmez oldum. Gzelliinin
ltuflar ile, balar ile mest oldum, kendimden getim, can verdim.
 Onun reyini, tedbirini grnce, kendi eri br tedbirimi frlattm attm, onun "ney"i oldum, onun dudanda
feryada baladm.

0 elimi tutmu, ben ise kr gibi onun elini arayp durmadaym. Ben onun elindeyim, iin farknda deilim de
yabanclardan, ondan haberi olmayanlardan onu soruyorum.

Sadedil idim, saftm, yahut mest idim, yahut da deliydim. Gnlmde bir eyler yoktu. Korka korka kendi
altnlarmdan kendim alar dururdum.

Gnl bahesinin etrafndaki duvarn ykk yerinden hrszlar gibi kendi baheme girdim, kendi gl bahemden
yaseminler devirdim.

Ayn nuru da, yldzlarn nuru da Tebrizli ems'tir. Ben onun ayrlk gamndan alar, inlersem, bayram ayna
dnerim.

735. Biz dalardan aalara doru akan sel gibiyiz,

sen ise denizsin, biz koarak sana geliyoruz.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatin, Fe'iln

(c. IV,1633)

Kapy kapa, biz bu topluluun ayz! Kapy kapa da, tatl dilli sevgili ile biraz konuup sevielim!

Biz bu mecliste olduka, arap ve meze bize gerekmez. Yeillikte selvi ile gl eksik olur mu?

Mealemiz sen olunca, biz gkyznn nur kayna halini alrz, sekin sakmiz sen olduun iin, biz de sana layk
zamann sekin erleriyiz.

Sen akln da aklsn, gnln de gnlsn. Sen yzlerce cansn, artk biz de senin sayende u glge varla, u
bedene srtmz dnmeliyiz.

Mademki gkyz damna bizim iin adr kurdular. Eeklerin yayld u yeryz ayrlndan niin adrmz
skmeyelim?

Biz dalardan aalara doru akan sel gibiyiz. Sen ise denizsin. Biz uzun zamandan beri senden uzak
dtmzden tr bamz ayak yapmz. Koa koa yzmz yerlere sre sre denize, asl vatanmza gidiyoruz.

Sana doru koarken bu yolda sel gibi naralar atmadayz. Yz st akmadayz, denize yol bulamam, ukur
yerlerde kalm, kendi evresinde dnen kokmu su gibi kendimizi balamamz.

736. Eer akln akl banda ise eline haneri al, onun cierini de!

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn,

(c.IV, 1629)

Acaba gnl dn gece ne iti ki, ben bugn mahmurum? Yahut kimin tuzlasn grd ki, ben byle aclklar
iindeyim, perian haldeyim.

Bugn yle bir haldeyim ki neyi dker krarsam mazurum. Bugn ne syler, ne edersem susuz saylrm.

Benim her nefeste dudaklarmdan, azmdan can kokusu geliyor. Bu hal de cann; "Candan uzam." diye ikayet
etmemesi iindir.

Dudaklarn dudaklarma korsan mest olursun. Bu ii bir dene! 0 zaman anlarsn ki ben zm arabndan da aa
deilim.

Sak, beni boazma kadar suya daldr, nk dnce arya benzer, bense rplam.

Eer akl kendindeyse, eer akln akl bandaysa; eline haneri al, onun cigerini de! Eer gnlm akla
yaralanmadysa, onu da param para et!

arap geldi, beni bo yere rzgara vermek, havalandrmak arzusunda. Sakde, mamur bedenimi ykmaya, yere
sermeye urayor.

Ben gece gndz, hadiselerle, dnya ileri ile dopdoluyum. Benim i yzm grebilsen, bir kadeh sanrsn. Bir
taraftan da dostlar beni yle hrpalamlar, yle zayflatmlardr ki, srayp ayaa kalksam, belimde kemer olmad halde,
belimi sklm grrsn de, bu defa da bana karnca dersin.

Kadeh hasta olmu; "Beni tedavi et, iyiletir!" diye arap kpnn yanna gelmi. Kp ise; "Ben senden daha
hastaym!" diye ban tutmu inlemi.

"Fuzul merhum:

"Kime kim derdimi zhar kldm, isteyip derman,

zmden hem beter derde mbtela grdm." diye yazm.

Mezarmn topra bir yudum su gibi bedenimi iince can; "Ben beden deilim, nurum!" diye gkyznn stne
kar, telere gider.
 Ben lp tahtadan tabuta giren padiah deilim! Benim saltanat fermanmn yazs - "lmsz yaarlar" ayetidir.

73-Nisa Sresi, 4/57. ayete iaret var.

737. Sanki ben lmm de, iimin mezarlna gmlmm.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'iln

(c. IV,1641)

Sanki ben lmm de, iimin mezarlna gmlmm. Yava yava ryorum. Fakat sen mezarm ziyarete
gelince dirilirim, bam kaldrr mezardan karm.

Benim iin surun frlmesi de sensin, maher de sensin. Ben ne yapaym? ster l olaym, ister diri! Sen nerede
isen ben oradaym.

Ben ney gibi cansz bir kam halini almm. Senin gzel dudaklarn olmaynca l gibi susarm. Fakat sen beni elime
alp da "ney"ime frnce, senin scak nefesinle dirilirim, sesler karrm, nameler veririm. Bazen ayrlklardan ikayet
ederek alarm, feryad ederim.

Senin zavall "ney"in, senin eker gibi dudaklarna almtr. Ben zavally, hatrl eline al, dudaklarn bana ver de,
senin duygularna tercman olaym, seni yaataym.

738. Kamil insan hi kandrlabilir mi?

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'iln

(c. IV, 1634)

Akl der ki: "Ben onu dil dkerek, meth sena ederek kandrrm." Ak der ki: "Sen sus, ben onu urunda can
vererek aldatrm."

Can ise gnle der ki: "Yr git, beni de gln bir hale sokma, etrafndakileri de kendine gldrme! Ben onda
bulunmayan, onun ihtiyac olan eyle onu kandrrm."

Gaml dncelere dalm, zdraptan bana gelen belalardan bunalm, sarho olmay, kendinden gemeyi dnen
biri deil ki; byk kadehle krmz arap sunarak onu kandraym.

Dnya nimetlerine gnln kaptrm, topraktan yaratlm u aleme bal deil ki; onu altnlarla, servetle, yksek
mevki ile, dnya saltanat ile kandralm.

0 grnte bir insan ama, aslnda insan deil, melek! hret duygusu yok ki, gzel kadnlarla onu kandrabileyim.

i naklarla, gzel resimlerle sslenmi bir ev, o evi melek bile grse rker, kaar. Peki ben onu hangi naklarla,
hangi resimlerle, hangi sslerle aldatabilirim.

At srlerine, saf kan Arap atlarna ihtiyac yok! nk o, kanatla uuyor. Nefis yemekler, gzel renkli ho kokular,
meyveler yemiyor; onun yedii itii nur, onu nasl olur da herkesin peinde kotuu ekmek ile kandrabilirim?

Dnya pazarlarna ak, alc, satc bir tacir deilim ki, onu kazanla, karla, ziyanla aldataym.

Hi bir ey ondan gizli deil k,kendimi hasta gstereyim, "ah vah" diyerek, feryad ederek onu kandraym.

Hararetim varm gibi sirkeli bezle bam balayaym. ksrerek, aksrarak; "Mahvoldum, hastalktan lyorum!"
diye onu merhamete getireyim.

Kldan kla, benim eriliimi, sapk dncelerimi, gizli hayallerimi, nefsani arzularm, her eyimi bilir. Ne yaparsam
hepsini grr. Ondan gizli olan bir ey yok ki, onu o gizli eyle kandraym.

hret peinde koan, airlerin meth senalarna, vmelerine dkn olan bir padiah deil ki, gzel beyitler
okuyarak, gazeller terennm ederek akp giden, insan byleyen iirlerle onu aldataym.

Gayb aleminden, telerden kendisinin duyduu anlatlamaz yce zevkler, dnya zevklerinden de ahiret zevklerinden
de ok stndr. Onu merhamete getirmek, cehennem azabyla korkutmak, yahut ona cennetleri vaadederek hrilerle,
glmanlarla kandrmak da imkanszdr.

Tebrizli ems onun setii tek varlktr. Onun sevgilisidir. Olsa olsa onu ancak, o "Zamann Kutbu" ile kandrabilirim.

739. Bahar geldi!

Mstef'iln, Miistef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln

(c. III, 1336)

Dostlar, bahar geldi. Selvi aalarnn yanna gidelim. Yz st yatm uyuklam baht, sevgilinin baht gibi
uyandralm.

imen garipleri nasl bir hileye ba vurarak, ayaksz olarak yryp kotularsa, biz de hem ayamz bal, hem de
adm atarak o garipler yurduna gidelim.
 Toprak bedenden ba kaldran, kurtulan ruhun ad "akan, yrtp giden' manasna gelen "revan"dr. Biz de, dizi
bal can tutalm, onlarn menzillerine konduklar yere gtrelim.

Akl der ki: "Ben onu dil dkerek, meth sena ederek kandrrm." Ak der ki: "Sen sus, ben onu urunda can
vererek aldatrm."

Can ise gnle der ki: "Yr git, beni de gln bir hale sokma, etrafndakileri de kendine gldrme! Ben onda
bulunmayan, onun ihtiyac olan eyle onu kandrrm."

Gaml dncelere dalm, zdraptan bana gelen belalardan bunalm, sarho olmay, kendinden gemeyi dnen
biri deil ki; byk kadehle krmz arap sunarak onu kandraym.

Dnya nimetlerine gnln kaptrm, topraktan yaratlm u aleme bal deil ki; onu altnlarla, servetle, yksek
mevki ile, dnya saltanat ile kandralm.

0 grnte bir insan ama, aslnda insan deil, melek! hret duygusu yok ki, gzel kadnlarla onu kandrabileyim.

i naklarla, gzel resimlerle sslenmi bir ev, o evi melek bile grse rker, kaar. Peki ben onu hangi naklarla,
hangi resimlerle, hangi sslerle aldatabilirim.

At srlerine, saf kan Arap atlarna ihtiyac yok! nk o, kanatla uuyor. Nefis yemekler, gzel renkli ho kokular,
meyveler yemiyor; onun yedii itii nur, onu nasl olur da herkesin peinde kotuu ekmek ile kandrabilirim?

Dnya pazarlarna ak, alc, satc bir tacir deilim ki, onu kazanla, karla, ziyanla aldataym.

Hi bir ey ondan gizli deil k,kendimi hasta gstereyim, "ah vah" diyerek, feryad ederek onu kandraym.

Hararetim varm gibi sirkeli bezle bam balayaym. ksrerek, aksrarak; "Mahvoldum, hastalktan lyorum!"
diye onu merhamete getireyim.

Kldan kla, benim eriliimi, sapk dncelerimi, gizli hayallerimi, nefsani arzularm, her eyimi bilir. Ne yaparsam
hepsini grr. Ondan gizli olan bir ey yok ki, onu o gizli eyle kandraym.

hret peinde koan, airlerin meth senalarna, vmelerine dkn olan bir padiah deil ki, gzel beyitler
okuyarak, gazeller terennm ederek akp giden, insan byleyen iirlerle onu aldataym.

Gayb aleminden, telerden kendisinin duyduu anlatlamaz yce zevkler, dnya zevklerinden de ahiret zevklerinden
de ok stndr. Onu merhamete getirmek, cehennem azabyla korkutmak, yahut ona cennetleri vaadederek hrilerle,
glmanlarla kandrmak da imkanszdr.

Tebrizli ems onun setii tek varlktr. Onun sevgilisidir. Olsa olsa onu ancak, o "Zamann Kutbu" ile kandrabilirim.

Ey yaprak; elbette bir kuvvet buldun da dal yarp ktn, ne yaptn da zindandan kurtuldun? Syle, syle de biz de
beden hapishanesinden kurtulmak iin senin yaptn yapalm.

Ey selvi! Yerden ba kaldrdn, yceldin. Seni yaratan sana ne seyir gsterdi? Bilelim de biz de seyredelim.

Ey gonca! Gln rengine boyanp ktn, kendinden geip geldin, geldin ana nasl geldin? Syle de, ne yaptnsa biz
de onu yapalm.

Bu ho beyaz abher rengi nereden geldi? 0 anber kokusu hangi semtten geliyor? Bu evin kaps nerede, gsterin de;
o kapya hizmet edelim, o kapnn kulu olalm.

* Ey blbl! Feryadna acdlar, imdadna kotular. Ben senin feryadna kul olaym, kle olaym. Sen, gl yznden
neelisin. Ben senin tlerinden neeliyim. 0 ihsana nasl kredebilirim?

* Akln bana al da, gl bahesinden srlar duy! Harfsiz, sessiz, sedasz hakkatler iit! Ey blbl! 0 ak masaln
anlayabilirsem, sen de sazna dzen ver, gzel seslerle beni mest et!

740. Adama baktn zaman, onun hakkatini gr, onu, blis gibi, su ve toprak grme!

Mefa'iln, Fe'ilatn, Mefa'iln, Fa'iln

(c.IV, 1737)

Sarap getir, mahmurluum var. Allah beni giriftar etti. Ben de o yzden saraba giriftar (dkn) oldum.

Sarap sun akn erefine, akn can iin. Gnein bile kskand kadehi sun, nk ben aktan baka her eyden
bktm, usandm.

arap sun, o araba can bile desem, dorusu yazk olur. nk ben can yznden ok skntlara katlandm. ok ba
arlar ektim.

Sun o arab ki, ad bile azma smyor. 0 yzden szlerim perian bir haldedir, darmadandr.

arap sun ki onsuz ahmaklatm. Bir eycikler bilmez oldum. Fakat onu iince, onunla beraber olunca; yiitlerin, yol
vurucularn bile ah kesildim.

arap sun ki, bir an bile bam onsuz kalnca; duygusuz, donmu, kapkara kesilirim, nursuz kafirlerden biri olurum.

0 arab sun ki, beni; "Sun!", "Sunma!" demeden o kurtarr. "Nerede bulaym, nasl sunaym?" diye beni bandan
savma! Sen o arab hemen sun!

0 arab sun da uzun gecelerde, tkenmek nedir bilmeyen feryatlarmdan gk kubbesini kurtar, huzura kavutur.
 0 arab sun ki, ben kadehsiz arap eminiyim. Karnma giren arab hi zayi etmeden gereken yerlere veririm.

Kemiime, kanma bakma! Beden bakmndan hor, hakr biriyim. Fakat ruh bakmndan yce bir padiahm.

Ben bir marangozum: Yontup yaptm merdiveni yedinci kat ge dayadm da gklerin damna, ycelere ktm,
telere ykseldim.

Adama baktn zaman onun hakkatini gr! Onu, blis gibi, su ve toprak grme, topran tesindeki yz binlerce gl
bahesini gr!

Sakn yanlma, bir kere daha bala girersem deimem, neysem oyum. nk ben yzm rttm beden
rtsne brndm iin utanmadaym.

741. Senin gamnn dikenleri benim iin gllerden daha deerlidir.

Mefa'iln, Fe'ilatn, Mefa'iln, Fa'iln

(c. IV, 1724)

Gzm anca her eyde senin gzelliini, san'atn, yaratma gcn grrm. Dudaklarm anca hepsinin vahdet
(=birlik) arabn ierim.

nsanlarla bo yere konumay, onlarn dedi kodularn dinlemeyi haram sayarm. Fakat senden bahsettikleri, senin
gzelliini anlattklar zaman sz ok uzatrm.

Beni hangi yola gtrseler, bin trl aksaklk gsteririm, fakat sana giden yolda koarm.

Hzr gibi elime ab- hayat gese, o suyu senin bulunduun yerin topra ile sslerim.

Gamnn verdii elemlerden, keder dikenlerinden dikenler toplarm da nergis, sadberk gl devirmeyi dnmem.
Gamnn dikenleri benim iin gllerden daha deerlidir.

Yzm gnller aan, hatrlar yapan padiahlar padiahna evirince, nurum gneten de stn olur, ay ndan
da!

* Gne halini alrsam, gnlmn harareti ile herkesin, her eyin btn zerrelerini, sarho ederim ak oyununa
drrm.

742. Biz yarn ihtiyarlayacak gzel deiliz. Biz ebediyyen genciz.

Mef'l, Fa'ilat, Mefa'l, Fa'ilat

(c. IV, 1705)

Bizden bkma biz ok gzeliz! Bakalarnn kskanmasndan tr rktk, gzelliimizi gizledik.

Birgn beden rtsn cann stnden atnca grrsn ki; can ay da, firkad yldz da kskanmaktadr. Onlarn hi
birinde cann parlakl yoktur.

Bizi grmek iin yzn yka, temizlen, kirliliklerden kurtul! nk kirli bir insan bizi gremez. Kendini manev
kirlerden temizleyemeyeceksen bizden uzak dur! Kendi gzelliimiz bize yeter.

Biz yarn ihtiyarlayacak bir gzel deiliz, biz ebediyyen genciz. Gnlmz rahattr, hotur. Biz kadmiz, nmze n,
sonumuza son yoktur.

Giydiimiz beden elbisesi eskidi, yprandysa da, ne gam? 0 elbisenin iindeki ihtiyarlamad. mr rtmz fandir.
Fakat kendimiz usuz bucaksz bir mrz.

blis Adem'in hakkatini gremedi. rtsn grd de ondan yz evirdi. Hz. Adem ona; "Sen Hakk dergahndan
srlmsn, kovulmusun, biz srlmedik, kovulmadk." diye seslendi.

blis secde etmedi ama meleklerin hepsi secde ettiler de; "Gnlmz rt altnda bir gzele dt.

rt altnda yle bir gzel var ki; gzellii aklmzdan bamzdan ald da o gzellie kar secdeye kapandk."
dediler.

htiyarlam kiileri gzellerden ayrdedemezsek, aklmz, ak aleminde bu semeyi yapamazsa, biz akta dinimizden
dnm saylrz.

Gzelin sz m olur? 0 Allah arslandr, biz ocuka szlere daldk. Zaten de ocuklarz. Biz ak bilgisinde daha
alfabedeyiz, ebced okumadayz.

743. Biz senin gibi bir gzeli ryada bile grmedik.

Mstef'iln, Fe'uln, Mstefiln, Fe'uln

(c. IV, 1701)

 Sevgilim, senin gzelliinin sesini ruhumda duyunca, su gibi, rzgar gibi ben de senin akna doru komaya
baladm.

Msrl kadnlarn Hz. Yusufun gzelliini grnce, kendilerinden geip ellerini kestikleri gibi, sen de bir kerecik olsun
elini canmza koy bak da gr ki; biz gzellikler karsnda gnlmzde neler kestik.

Rindlerin, mflislerin halleri meydanda, artk ne yaplabilir? Biz de varmz youmuz olan u yamal hrkay senin
ayaklarnn altna dedik.

Ak aleminde bizim gibi binlerce kii can vermitir. Fakat biz senin gibi bir gzeli ryada bile gremedik.

* Biz sana layk bir ak olamadk da, su ien hayvanlar gibi suda aksimizi grnce, kendi irkinliimizden rktk.

744. Onun aknn hevesi ile dokuz kat arh edip dnyor.

Mfte'iln, Fa'ilat, Mfte'iln, Fa'ilat

(c.IV,1714)

Ne zamana kadar hep byle habersizce gideceksin? Ban yerden kaldr da jama bak; hatta dam da bir ey mi?
yle sen yukarlara, gklere bak!

Hi belli olmaz, can anszn bir cilveye, bir cezbeye kaplr da, yzlerce ayn, yzlerce gnein kendisine kul, kle
olaca bir ay halini alabilir.

Grmyor musun? Onun aknn hevesi ile dokuz kat gk arh edip dnyor. Canla gnl de onun arabndan kadeh
kadeh iiyorlar.

0 tecell edince, canlara onun nuru vurunca can arabn imek mbahtr. yiyip imek, yatp uyumak da haramdr.

* Dnya; "Ey rzgar ne haber var?" diye sordu. Rzgar da cevap verdi ki: Korkudan baka hi bir eyden haberim
yok!"

745. Ben derdimi sevmekteyim, derdime gnl vermiim.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilat

(c. IV,1678)

Ben alasam da, zr dilesem de sevgili duymaz, ilgilenmez. nk o kulaklarna pamuk tkamtr.

Bana ne cefa ederse etsin, sevgili yapt ilerden, cefalardan znt duymaz. Yaptklar kendinde kalr, ama ben o
ne cefa ederse etsin, ikayet etmeden o cefalara katlanrm.

"Eski airlerimizden birisi bu konuda yle yazm:

"Yarn cefas cmle vefadr, cefa deil!

Yar cefa etti diyenler ehl-i vefa deil!"

Beni adam yerine koymasa, beni yok saysa, (varsn) saysn, ben onun sitemini kerem sayarm.

Onun bana verdii dert, gnlme deva olmaktadr. Bu yzdendir ki ben derdimi sevmekteyim, derdime gnl
vermiim.

"Bu beyt Niyaz-i Msr hazretlerinin:

"Derman aradm derdime

Derdim bana derman imi beytini hatrlatyor.

Onun aziz ak beni horlaynca, kendimde ycelik bulurum, sayg grm olurum.

Bedenim, zm gibi onun ayaklar altnda ezilince, mutlu olurum, arap haline gelirim.

Onun sevimli ayaklar altnda zm gibi ezilmek bana can verir. Srlarm nee bulur, zevke erer.

Halbuki bu mutluluktan gafil olduu iin, onun ayaklar altnda ezilen zm, kan alar. "Bu cevrden, bu cefadan, bu
ikenceden bktm!" der.

Onu ezen ayaklar; "Ben seni bilgisizlikten ezemiyorum!" der de, kulaklarna pamuk tkar, ikayetleri duymaz.

746. Sen bana o gizli dnyay gster de, artk bu dnyay yok sayaym, inkar edeyim.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilat.

(c.1V.1679)

Ben mest de olsam ayk da olsam, sevgilinin gzel gzlerinin kuluyum, klesiyim.

Cann ve cihann yznn hayali olmadka, kendimden de, candan da, cihandan da bezginim, usanmm.

Beni gece gndz gller, gl baheleri iinde brakan gzelimin gl yznn klesiyim.
 te ben onun gl yznde byle bir ayna grmedeyim. Gzm bu aynadan nasl ayrabilirim?

Gzelim bana dedi ki: "Ben gzellerin canym!" "Evet ey sevgili!" dedim. 'Ben de seni yle gryorum."

Dedi ki: "Banda eer benim cokunluum varsa, senden kl kadar ayrlmam, seni brakmam.

Ben yle bir mumum ki pervane olan tutar, kendi ateimin iine eker, yakanm."

Ona dedim ki: "Benden ne yakarsan yak, zaten ben senin ak dumanndan ibaretim."

Sak geldi de: "Dosta bana bir ey ver!" dedi. "te sarm; al sende rehin olarak kalsn!" dedim. ;

"Hayr hayr yanl syledim." dedim. "Sarm yerine sen bam al da, ondan kurtulaym. Fakat biraz dur, aklm
bamda. Sen bana arap ver aklm gitsin de ondan sonra bam al!

Sen bana o gizli dnyay gster de artk bu dnyay yok sayaym, inkar edeyim."

747. Sen edepten bahsediyorsun, ama sende edep grmedim.

Mstefiln, Fe'ln, Mstef'iln, Fe'ln

(c. IV, 1690)

Sevgilim, sensiz iki cihanda da nee grmedim. ok gzel varlklar, alacak eyler grdm ama senin gibi gzel
gremedim.

"Ate kafirin nasibidir." diyorlar. Senin ateine yanmam Ebu Leheb'den bakasn grmedim.

Gnl penceresine nice zaman can kulan dayadm, dinledim. Pek ok szler iittim ama syleyen iki duda
grmedim.

Kuluna birdenbire rahmetini satn. Bu ihsana sebep senin hududsuz ltfundur. Baka sebep grmedim.

Cibresi zm teknesine girmeyen, Halep'te bile ei bulunmayan o billur iedeki araptan,

0 kadar sun ki kendimden geeyim. nk ben varlkta kendinde olmakta zahmetten baka bir ey grmedim.

Ey nihayetsiz ak, ey ilahi mazhar! Sen hem gvenilir dayanaksn, hem de kuvvetli arkasn. Senin anna, haline
uygun decek bir lakab grmedim.

Kardeim sus, fazileti, edebi brak! Sen bahsediyorsun, ama sende edep grmedim.

748. Ben alacak acayip bir cihanm, bir avu toprakta gizlenmiim.

Mstef'iln, Fe'ln, Mstef'iln, Fe'uln

(c.IV, 1693)

Ben tertemiz olarak ak yoluna dmm. Bu yolda gizlenmeden yrmekteyim. Ben kimseye kin gtmem, garaz
tohumu ekmem. Yokluk bile bana snr, bana dayanr. Benim gzm toktur. Ben hi bir zaman tama'n srtn kamam.

Ne halkn dedikodusu ile rahatsz oluyorum, ne de kimseden korkum var. Ben hr bir kuum, kafes azna
ihtiyacam yok.

Ben yamurlar yadran bir bulutum. nciler saan bir gm. Yeryznde susuzlara ab- hayat sunmadaym.

0 aa, Hz. Msa'ya uzaktan ate gibi grnd ama o ate gnllere ho gelen bir nurdu, ben de uzaktan ate
grnrm ama ate deilim, ben de nurum.

Rzgarla aacn dah titrer, oynar ama gvdesi hi titremez durur. Benim de grnte kararm yok. Hadiseler
karsnda ben de aa gibi titriyorum ama, ruh aleminde karar etmiim. Korkmam, titremem.

Ben alacak, acayip bir cihanm. Bir avu toprakta gizlenmiim. Her gece gnlm gndz gibi aydnlktr. Her
sonbaharn iinde ilkbaharlar bulunmaktadr.

Ben tamamyla yok olup kendimden getiim zaman kendime gelirim, kendimi bulurum. Bedenimin asl olan drt
unsur ile be duygudan kurtulunca tam adam olurum.

nsan haksz yere kendisinde bir ihtiyar olduu, cz' iradesi bulunduu davasna giriir. Aslnda Hakk'n ihtiyarndaki
ycelik, benim ihtiyarm elimden alm, beni ihtiyarsz brakmtr.

749. Ben deersiz bir saman p gibiysem, benim kehribarm sen deil misin?

Mefa'ln, Fe'ilatn, Mefa'ln, Fa'iln

(c. IV,1728)

Sen beni istemesen de ben seni canla, gnlle isterim. Sen bana kapy amasan da ben kapnn eiinden ayrlmam,
orada oturur kalrm.
 Ben balk gibiyim, dalga beni karaya atsa da, sudan baka snacam yer yoktur. Gnlm sudan baka bir ey
istemez.

Kendi kendime nereye gidebilirim? Benim gnlm m var? Ben de, beden de, gnl de ancak padiahlar padiahnn
glgesine snmz.

Mest olup gitmisem, yklm, kendimden gemisem, mest oluum, yklp gidiim sendendir. Bir ey biliyor, bir ey
duyuyorsam biliim, duyuum da sendendir.

Eer bende bir gnl kalmsa gnlm alan sen deil misin? Eer ben deersiz bir saman p gibiysem, benim
kehribarm sen deil misin?

Yediim nefis yemeklerin tatl helvalarn, reklerin azmda braktklar tat, o gzel dudaklarnn tadndan,
lezzetinden birer krpnt deil midir?

Ne yksek mevkiler dnrm, ne sultanlk, ne mal mlk, ne hret, ne ululuk! Bunlarn hi birisinde gzm yok!
Senin akn bunlarn hepsinden stndr!

750. u zamanda, Mansur gibi, ben senin daraacnn altndaym.

Mefa'ln, Fe'ilatn, Mefa'ln, Fa'iln

(c.IV, 1726)

Bana arap sun, oktanberi ben senin gzelliinin mahmuruyum. Ben eski bir hrkaya brnmm, ama senin
gerek dostun deil miyim?

u anda mahmurum, sen bana uy! Benim dediimi yap! Mest olup kendimden getikten sonra zaten senin
emrindeyim, senin dilediini yaparm.

Sen imdi "Enel-hakk" kadehini doldur! Mansur arabndan sun! u zamanda Mansur gibi ben senin daraacnn
altndaym.

Elest demindeki szleri, ahitleri, artlar hatrla. Benimle nelere karar vermitin? Ben hala o karardaym.

Ey avucum! Tuttuum kadehe de ki: "Sen at gibi bana binmisin, ben seni tayorum. Fakat aslnda alacak ey u
ki; iindeki arab iince ben sana biniyorum, sen beni tayorsun.

Ey kadeh! Ben aklar halkasnn ortasndaym. Sen benim etrafnda dnmedesin, ama aslnda beni dndren sensin.
Senin etrafnda dnen de benim.

Ben nasl kafir olurum ki, senin gibi bir puta tapyorum? Ben nasl fask olurum ki, senin arabn iiyorum?

* Gel gel! Sen zamanenin srlarn bilensin, gnlmn srlarn rt ki ben senin srdanm

751. Ak dersi, almakla renilmez.

Mef'ul, Fa'ilat, Mefa'l, Fa'ilat

(c.IV,1710)

Senin gzel yzn grnce, yeil imenlerden, gl bahelerinden vazgetik. Gzn grnce de arab ve arapy
grmez olduk.

"Gzn dkt kanl yalar, araba benzetilmitir. Bir ilahide: "Gzm ki kana boyand, arab neyleyeyim?"
denmitir.

Oturduumuz evi rehine verdik, geldik, senin mahalleni yurt edindik. Dkkan yktk, iten, kazantan vazgetik.

Neyimiz varsa hepsini ak yama etti. Kardan, zarardan, al veriten vazgetik.

Ak davasna girimek, sonra da hayadan, utanmaktan bahsetmek olamaz. Bu sebeple biz ak yoluna dnce
hayadan, utanmaktan vazgetik.

"Bir baka beyitte Mevlana yle buyurmutu:

"Eer sen akn a isen ve ak aryorsan, keskin haneri al, utanmann boazn kes!"

Gamn haddine mi dm ki bizim admz ansn? Elini rp, bizi alkla ki artk biz gamdan da, gam eken gnlden
de kurtulduk.

Nee yrd, gnl holuu lkesi bize verilmi. Azn, oun varndan da youndan da vazgetik.

Biz sz sylyoruz, sen inkar ediyorsun. Biz iki alemin ikrarndan da, inkarndan da vazgetik.

Dnya iini paylamayan u kpeklere bak! Nasl da birbirlerine dmler. Biz kpekten domadk, kpek de
deiliz. Bu sebeple biz dnya iinden vazgetik.

"Bu beyitte u hadse iaret var: "Dnya bir letir. Kpekler onu isterler."

Gnl srlarn ancak Allah bilir. Bu bize kafi. Bizler ktnn ktlnden, hilecinin de hilesinden kurtulduk.

Akn verdii ders hi unutulur mu? Ona almaya ihtiyacmz yok. Zaten o ders almakla renilemez.
 752. Ben eskiden ettiim tvbelerden tvbe ettim.

Mstef'iln, Fe'ln, Mstefiln, Fe'uln

(c.IV,1685)

Ey algc! u gazeli oku: Ben sevgiliden, her eit glden, her eit dikenden vazgetim. nk artk tvbe ettim.

Bazen iime ok dkn olurum. Adeta iimin mesti olurum. Bazen mahmur olurum. Artk iten de, mahmurluktan
da vazgetim. tvbe ettim.

Boazma kadar tvbe etmek suuna gmlmm. Tvbeden o kadar canm yand ki, eskiden ettiim tvbelerden
de imdi tvbe ettim.

" Tvbe etmekten tvbe etmek ne demektir? Ariflere gre bir insann: "Ben bu ii bir daha yapmayacam." diye tvbe
etmesi, o kiinin kendinde bir g, bir varlk hissetmesi anla-mna gelir. Ey zavall insan! Sen kimsin ki: "Ben bunu bir daha
yapmayacam." diyor-sun. Her ey Hakk'tan geldiine gre, senin bir yapma gcn var mdr? Tvbe etmekten tvbe
etmek hali, bize ait deildir. Kamil insanlara aittir. Arifler, kamil insanlar, Hakk'ta fan olduklan iin, bitiin isteklerinden,
btiin iradelerinden kurtulmulardr. Tamamyla Hakk'a teslim olmulardr. Bizim gibi insanlarn yapt hatalardan tvbe
etmesi, o suu bir daha ilememek iin ahitte bulunmas ve Hakk'n verdii cz' iradeyi kullanmas art-tr. tnsann iledii
giitidhlardan tvbe etmesi, Kur'an- Kerm'in bir ok yerlerinde emre-dilmektedir. Peygamber Efendimizin bir ok
hadslerinde tvbe zerinde durulmaktadr. Bu konu hassas bir konudur. Yanl anlalmamaldr. Peygamberler ve onlann
varisleri olan gerek veliler niin geldiler? Hepsi de cz' iradelerimizi kullanarak imana gelmemizi, gnahlardan arnmamz
emretmiyorlar m?"

Ey arap satan, kadehi elime ver. Ben sklmay braktm. Arlanmaktan tvbe ettim.

Allah Allah! Ey algc! Ben yolumu ardm. Sen kendi yolunu, kendi iini iyi bilirsin. engi eline al da telleri zerine
tvbe ettiimi al!

Dnmekten, are aramaktan gnlm para para olmutu. Anladm ki are, aresizliktedir. aresiz tvbe ettim.

Sen ay yzn gster de karanlk geceyi nurlandr, gzelletir! Ben o gnahn zevkinden ok tvbe ettim.

Tvbe vaktidir dedim. Bir lgn ak bana: "Ben eski bir tvbe eden kiiyim, ben geen sene tvbe ettim." dedi.

753. Bana tas tas arap ver de; beni varlmdan kurtar!

Mfte'iln, Fa'ilat, Mfte'iln, Fa'ilat

(c. IV, 1716)

Bu gece u ben zavallnn bedeninden can tamamyla al, al da bundan sonra dnyada, kimse benden bahsetmesin!

u anda senin mestinim. Bana bir kadeh sun da iki cihandan da vazgeip, bsbtn sende yok olaym.

Ben sende yok olunca, hani o senin bildiin hal bana gelince, yokluk kadehini elime alrm da kadeh kadeh senin
ak arabn ierim.

Can senin yznden yand, yakld. Mum senden nur ald, aydnland. Bir insan da eer senden yanmazsa, o hamdr,
ham!

Sen bana birbiri ardnca yokluk arabn sun! Ben tamamyla yok olunca, yoklua dalnca, artk evi damdan
ayrdedemem.

Ey yokluuna binlerce varlk kul olan, kle olan! Yokluun arttka can sana yzlerce secde eder.

Bana tas tas arap ver de, beni varlmdan kurtar! arap olgun kiilere Hakk'n bir nimetidir. Akl ise ham kiilere
mahsus bir eydir.

Yokluk denizini dalgalandr da, beni kapsn gtrsn! Ne zamana kadar korku ile deniz kysnda adm adm
duracam?

754. Ben onun ak bahesinde gller, reyhanlar, yaseminler iindeyim.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilat

(c. IV, 1682)

Ben kederle dolsam da, glsem de o padiahn devletine am.

Padiahn akna gnl vermek, benim tacmdr. Bana bundan baka bir tac verse bile, ben onu almam.

Onun gl dalnn rengi, benim varm youmdur. nk ben onun gl bahesinin blblym.

Ben onun kapsnn toprandan baka bir yere oturmam. Onu gnlmden, canmdan baka bir yere oturtmam.

Gece gndz ben onun nimeti ile besleniyorum. Ben onun ak bahesinde gller, reyhanlar, yaseminler iindeyim.

Dnya ister harap olsun, ister mamur olsun, benim iin nemi yok! unu biliyorum ki, ben onun yklm, harap
olmu bir kuluyum.
 Aslm toprak olduu iin, yeryznn topra ile dostum, onunla birim! ama yine de padiahm bana byk bir
ltufta bulunmutur. Bana hi bir yarata vermediini vermitir. Bana kendinden can balamtr.

755. Biz dertlere dermanz, aresizlere areyiz.

Meful, Fa'ilat, Mefa'lii, Fa'ilat

(c. IV, 1709)

Biz ktlk iinde kalm susuzlarz, ok nimetler grm, ok yemekler yemi kiileriz. aresiz deiliz, dertlere
dermanz, aresizlere areyiz.

Mecliste araba benzeriz, nee datrz, gamllara nee balarz. Savata Hz. Ali'nin Zlfikar'yz. kretmede sanki
kaynaz, sabretmede mermer kaya gibiyiz.

Biz rvet padiah deiliz. Biz parampara olmu gnl hrkalarn diker, yamarz.

Bizden sr saklama, biz senin gnlndeyiz. Her eyi biliyoruz. Bizden gnln ekip alma, gnln bizim elimizdedir!

Biz saman altnda kalm gizli, usuz bucaksz bir deniziz. Yahut da gklerde parlayan gneiz.

Mest bir halde ak evinin dam kenarnda durduumuza bakma! Dam da bilir ki, bizim kymz kenarmz yoktur.

Ay dam kenarna vurmaktan hi korkar m? Peki biz neden gam yiyelim? Biz stn bir varlz, gklerde dolaan
aya binmiiz.

Biz Ahmed(s.a.v.)'in tevhid mjdesini vermedeyiz. Hz. sa gibi ocukken beikte konuuruz. Btn bunlara ramen,
biz artk konumayalm, susalm.

756. Kan oldum, akn damarlarnda dolamaya baladm.

Gzya oldum Hakk aklarnn gzlerinden aktm.

Fa'ilatn, Fallatn, Fa'ilat

(c. IV,1661)

Hakk yoluna denlere mahrem oldum. Herkesin madde peinde kotuklar bir zamanda manaya nem verenlere
hemdem oldum, arkada oldum.

Alt ynden de darda manev bir kubbe grdm. Ben o kubbeye toprak aldum. Deme oldum, kan oldum, akn
damarlarnda coarak dolamaya baladm. Gzya oldum, Hakk aklarnn gzlerinden aktm.

Bazen beiinde konuan sa gibi batan baa dil kesildim. Bazen de Hz. Meryem gibi susan bir gnl oldum.

Hz. sa'nn, Hz. Meryem'in kaybettikleri bir ey vard ya, eer bana inanrsan bil ki; o kaybedilen ey ben oldum.

Zevalsiz ak neterine kar yzlerce defa yara oldum, merhem oldum.

Her admda Azrail (a.s.) benim yol arkadam olmutu. Ondan korktum, perian oldumsa canm ksn.

lmle yzyze savaa giritim. Korkmak yle dursun, karma kt iin lrnn kendisinden neeler aldm,
sevinler elde ettim.

Varlk ykn tamamyla srtmdan attm, lmszlk zengisine ayak bastm, lmszlk atna bindim.

Geri belim eng gibi bkld ise de, yine de sen lmszlk "ney"inin sesini benden duy, benden iit!

Benim iin ems-i Tebriz bayramlarn en by olan "d-i ekber" idi. te ben o bayrama byk bir kurban oldum.

757. Ben neyim?

Fe'ilatn, Mefa'iln, Fe'ilat

(c. IV,1759)

Ah ben ne biim bir insanm, ne renkteyim, ne haldeyim? Ne olduum belirsiz, acaba ne zaman kendimi olduum
gibi greceim?

Sen bana dedin ki: "Gnlndeki srlar gizleme, ortaya dk, benim iinde bulunduum orta nerede; gster bana'."

Hem hareketsizim, hem de koup duruyorum. u ruhum ne zaman skta kavuacak?

Ben kys bulunmayan yle alacak bir denizim ki, denizim de kendisinde gark oldu gitti.

Beni bu dnyada da arama, te dnyada da! Benim bulunduum alemde her iki dnya da kayboldu.

Ben yokluk gibi kardan da ziyandan da kurtulmuum. Ben kardan da ziyandan da haberi olmayan acaip bir kiiyim.

Ona dedim ki: "Ey can, sen bizim ta kendimizsin." Dedi ki: "u grnen madd varlmda ben kendimi
gremiyorum, kendim neyim ki, siz olaym."
 u halde: "Sen o'sun." dedim. "Haydi sus; yle syleme!" dedi. "Ben yle bir eyim ki dile gelemem."

Dedim ki: "Dile gelmiyorsun, sze smyorsun ama, ite ben imdi seni dilsiz, dudaksz, szsz sylemedim."

Ben yokluktan ay gibi dodum, dnyaya geldim, parlamaya baladm. te gkyznde ayaksz olarak koup
duruyoruz.

"Ne kouyorsun, dur da bak! Ben apak ortadaym ama ayn zamanda gizliyim!" diye bir ses geldi.

Ben ems-i Tebriz'yi grnce esiz bir deniz oldum. Grlmemi bir inciyim, emsali bulunmayan bir hazineyim.

758. Ecel beden evini ykmadan, biz beden evini yapana kavutuk.

Fa'ilatn, Fa-ilatn, Fa'ilat

(c. IV, 1670)

Can harman yerine yine geldik. Doan kuu gibi padiaha doru yine utuk geldik.

Gariplikten, ayrlktan bktk; aslmzn, balangcmzn yanna geldik.

Dilencilikten, niyazdan, yalvarmadan kurtulduk. Oynayarak nazlanmann yanna geldik.

Srra mahrem olanlarn sofrasnda can besleyelim. nk bizler sr perdelerinin arkasna getik.

Takdir ezel kemendi att, bizi kendine ekti. Bylece biz de sebepleri hazrlayann yanna geldik. Sebeplere
ihtiyacmz kalmad.

Ecel beden evini ykmadan, biz beden evini yapana kavutuk. Allah'a hamdolsun, biz "lmden evvel lnz!" srrna
mazhar olduk.

Somunumuz piti, kokusu burnumuza geliyor. Biz o kokuyu aldk da ekmekinin yanna geldik.

Artk sen sus da, can, duygularmza tercmanlk etsin; "Ktlklerden,

kirliliklerden, bayalklardan kurtulduk, ycelikten yceliklere ulatk." desin.

759. Ben onun tortulu araba benzeyen derdine kadeh olurum.

Fe'ilStiin, Fe'iiatn, Fe'ilat

(c. IV, 1677)

Bir an beni gl bahesi gibi ho bir hale sokar, bir an da k mevsimi gibi souk bir hale getirir.

* Bir an beni faziletli bir insan, stad bir kii yapar, bir an da beni okula yeni balam bir ocuk eder.

Bir an olur ta atar, beni krar, bir an olur beni gerekler padiah eder.

Bir an olur, beni gne kayna yapar, bir an olur batanbaa karanlk bir gece haline sokar.

ki elimle eteini tuttum. Bakalm beni ne hale sokacak?

0 beni mest olmu kiilere sak yapar, ama ben onun tortulu araba benzeyen derdine kadeh olurum.

Bana eker kaml lakabn verir diye gece gndz onun ekerini satn alr dururum.

760. nsann kendinden gemedike, kendine gelmesine imkan yoktur.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV, 1669)

Varl atee attk yaktk. Yeni batan yoklua gittik.

Ey karde! unu bil ki, iyi de kt de varlk dnyasndadr. Yoklua gittiimizden tr, biz ne iyiyiz, ne de ktyz.

Hayrsz felek, neyimizi ald, gtrd ise, biz gece bekisi gibi gittik, alnanlarn hepsini ondan geri aldk.

Yzlerce ben ve biz arasnda biz bir kii idik. 0 tekten arpa kadar bile kalmad. Biz imdi yzlerceyiz.

nsann kendinden gemedike kendine gelmesine imkan yoktur. Bu yzden biz de kendimizden getik de sonra
kendimize geldik.

Akn boyuna, bosuna gre bizim boyumuz ksald. Bizim boyumuz, bosumuz ksaldktan sonra, biz yce bir boya,
bosa sahip olduk.

nsanl, kemal mertebesini Hakk'tan rendik. Biz ak pehlivanyz. Bu yzden de Ahmed(s.a.v.)'in dostuyuz.

Varlk levhinde yirmi dokuz harf vardr. Biz bu harfleri sildik, ebced iine daldk da elif gibi tek kaldk.

761. Aklarn okuyup bilgi elde ettikleri mektep, atelerle doludur.

 Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c.IV, 1657)

Dudaklanmdan iimin yank kokusu geliyor. "Ya Rabbi, ya Rabbi!" derken azmdan duman ttyor.

Gkler bile ahmdan alamaya balad. Her an can vermek benim adetim, yolum oldu.

Senin uyku ile geirdiin gecenin, benim uykusuz ve feryadlarla geen gecemden haberi olsayd, benim halimi
birazck olsun anlardn.

Aklarn okuyup bilgi elde ettikleri mektep atetir, atelerle doludur. te ben gece gndz byle bir mektebin
iindeyim.

Yzn sapsar yzme koy! Elini gsme daya! Ateler iinde tir tir titriyorum.

Sevgiliye; "Kulana bir ey sylemek istiyorum!" dedim. ekindi; "Yanamn yanmasndan korkarm." dedi.

762. Ak telerden kalkt geldi. Bu yanm, yaklm aa misafir oldu.

Fa-ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV, 1656)

Ben bu derde, dertle derman edeceim. Bu ii sabrla kolaylatracam.

Ya cann ayan bu balk bedenden kurtaracam, yahut da canm da, gnlm de gzellere vakfedeceim.

Ben "Elest mumuna" atlm cann dalam, kanatlarn yakm bir pervaneyim. imdi de padiahmn mumuna
hizmet etmedeyim.

Ak telerden kalkt, geldi. Bu yanm, yaklm aa misafir oldu. ok mutluyum. Benim bir tek gnlm var, onu da
misafirim olan hazret-i akn erefine kurban etmem gerekir.

Nefis, gnl evine gelen bu mbarek konuktan holanmaz, kedi gibi miyavlar da aka gelme derse, nefsi tutaym,
kedi gibi daarca atvereyim.

Melal kimin ban dndrrse, onu sema'a ekeyim, frr frl dndreyim.

763. Benim gnlm hasta! Ey gnl derdimin devas; ben ho deilim!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. )IV,1659

Olum elimi tut, ben ho deilim! Ey fidan boylum, ben ho deilim!

Hayr hayr! Elimi brak, benim hastalm baka trl bir hastalk! Benim gnlm hasta! Ey gnl derdimin devas!
Ben ho deilim!

Sen beni brakp gittiinden beri gcm, kuvvetim, sabrm, takatm gitti. Sen gittin gideli ben ho deilim!

Kollarn a; kemer gibi bana sarl! Dikkat et, bu kemer olmadka ben ho deilim!

Ey doktor ! Benim kuvvetim yok. Elini nabzma koy da anla, ben hastayrn, ho deilim!

"Sen gnl hastas deil misin?" diye ne soruyorsun? Dudann kadehi olmadka ister haberim olsun, ister olmasn,
ben ho deilim!

Her an gzlerimi kapyorum. nk sen olmaynca bir eyi grmek isterniyorum. Sensiz grten, baktan
holanmyorum. Zaten ben gnl hastasym, ho deilim!

764. Tek bana insan bir hiten ibarettir!

Fa-ilatn, Fa-ilatn, Fa'ilat

(c. IV, 1671)

Needen de bahsetsek, gamdan da dem vursak, hep bir arada oturalm, birbirimizle dertleelim!

Sevgilimiz ileri giderse, biz de ileri gidelim. Sevgilimiz az konuursa, biz de az konualm!

Geri biz yiit kiileriz ama, yalnz bamza yola dnce kadnlar gibi gsz, kuvvetsiz oluruz. Aclara
dayanamayz, feryada balarz.

Hi yoluna yapayalnz dtn m? Yolda ok tehlikeler vardr. Yalnz bamza zemzem kuyusuna ulaacamz
sanma!
 Tek bana insan bir hiten ibarettir. Hepimiz bir araya gelince insan olurmuuz. Haydi tekrar bir araya gelelim de
insan olalm!

Yaratltaki nktenin st rtlr, pek anlalamaz. nsan bir vastadr. Haydi gidelim, o pek byk, usuz bucaksz
olan vahdet denizinin kysna adrmz kuralm, birlik olalm, bir olalm!

765. Toprak onun yznden yeermi, ayr, imen olmutur.

Gkler onun yznden kararszdr.

Mfte'iln, Fe'uln, Mfte'iln, Fe'uln

(c. IV,1655)

Dn gece can gkyzne diyordu ki: "Ey sonsuz, ey pek byk gkyz! Ne de ok dnmede, takla atmadasn.
Karnnda saysz yldzlarn klar parlyor.

Susuz gnahsz olduun halde, sonu gelmez bir dne mahkum edilmisin. Hakl olarak szlanyorsun, ikayet
ediyorsun, feryad ediyor, grlyorsun. Mavi renkte matem elbiselerine brnmsn.

Grnte korkunsun, bazen insanlara yldrm oklar atmadasn, fakat iyznden de dertlisin, deirmen gibi
dnersin, alaca ylan gibi kvranr durursun.

Mukaddes gkyz cevap verdi de dedi ki: "Ben insanolundan nasl olur da korkmam? Yeryzne srgn
edildiinden beri o, dnya cennetini cehenneme evirmitir."

Halbuki Cenab- Hakk insan insan eklinde hayvan olarak deil de, insan olarak kendisine ibadet etsin, iyilikler
yapsn diye yaratmtr. 0 byk yaratcnn avucunda toprak muma dner. 0 topra zenci ekline kor, yine o, topraktan
Rum lkesi halk gibi gzel birini yaratr. 0 doan kuu yapar, bayku yapar. 0 topraktan hem zehirli, hem ekerli bitkiler
bitirir.

Ey dost! 0 gizlidir de kendisi gizli kalsn diye bizi byle apak ortaya at-utr.

Senin topraktan yaratlm olan u bedenin, suya benzeyen cannn stnde erdedir. Can dnde, neeli gnnde
gaml kederli olduu zaman da edeni perde olarak, duvak olarak kullanr.

Duvak altnda sert huylu, ters yeni bir gelin var. Dnyann iyisi ile de, k-;s ile de alay edip duruyor.

Toprak onun yznden yeermi, ayr, imen olmu, gkler onun yzn-ien kararsz hale gelmi, her tarafta onun
yznden btn ktlklerden curtulmu bir talihli var.

Akl ondan tam bir inan istemede, sabr ondan yardm beklemede, ak nun yznden gizli eyleri bilmede, toprak
onun yznden insan ekline

766. Allahn ak pek salam bir kaledir.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV, 1663)

Hergn yeni bir yk ekmedeyim. Btn bu yk, bu belay bir i iin ^ekiyorum.

K mevsiminin dondurucu soununa, karna, tipisine ilkbahara kavuma imidi ile katlanyorum.

Beni ikiyz ehirden de srp karsalar, ben onun, padiahn ak ile bu irgne katlanmm.

Allah'n ak pek salam bir kaledir. Ben can ykm o kaleye ekerim.

Onun nergise benzeyen iki mahmur gz iin mahmurluk ekmedeyim.

Gnl bir maara, Tebrizli ems de bir dost. Bir dost iin bu maarann ahmetine katlanmaya mecburum.

767. Biz ilah nrla aydnlanm eve kuluz, kleyiz.

Fa'ilatiin, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c.IV, 1672)

Bugn yamurlu bir gn. Rahmet yayor. Biz de susuz kalan ak bahe-sine ark ayoruz ve rahmetine kavuma
midi ile el rpyoruz.

Rahmet yadran bulutlar, ak denizinden gebe kalmlardr. Biz de ak bulutundan gebeyiz.

Sen kendini inkar ederek; "Ben mutrip, yani algc deilim!" deme, gel bi-zim aramza katl da seni mutrip yapalm.

u ev aydnlktr. Sen; "Kimin evi?" diye soruyorsun. Kimin evi olursa ol-sun, biz ilah nrla aydnlanm eve kuluz,
kleyiz.

Biz kendimizden habersiz yayoruz. Kendi ab- hayatmza kendimiz per-deyiz. 0 ab- hayatn stne dklm ya
gibi ab- hayata rt oluyoruz.
 768. Ben deve gibi senin gamn gevi getirmedeyim.

Mef'ulii, Mefa'iliin, Fe'uln

(c. 111, 1562)

Sevgilim nazland da bana; "Ben sana ateim!" dedi. Ben de; "Evet!" dedim, "Sen beni yakan bir ate oldun ama
sevgin de gnlmde!"

Senin sevgin olmadan bir gl koklasam, acmadan, dikenmiim gibi hemen beni !

Balk gibi sessiz sedasz ama dalgalar gibi, deniz gibi rpnp duruyorum kararm, huzurum yok!

Deve gibi senin gamn gevi getirmedeyim. Sarho deve gibi azm kprmede.

Her ne kadar gizlesem, sylemesem de akn huzurunda apak meydandaym.

Tohum gibi toprak altndaym, topraktan ba kaldrmam iin baharn iaretini bekliyorum.

769. Toz gibi yolundan kalktm, sonra yine toz olarak inenmek iin senin yoluna kondum.

Mefl, Mefa'iln, Fe'uln

(c. 111, 1559)

Dn yeniden ahdettim. Hem de senin canna yemin ettim.

Gzm yznden ayrmayacam. Klc ekip beni ldrsen dahi senden yz evirmeyeceim.

Baka birisinden derman aramayacam. nk derdim senin ayrlndandr.

Beni baaa atee atsan, "ah" dersem erkek deilim.

Toz gibi yolundan kalktm, toz halinde ykseldim, sonra yine toz olarak senin yoluna kondum.

770. Mademki aknn klcn canma vurdun, bedenime de vur da bu ii tamamla!

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. III, 1543)

*Ev sak! Neredesin? Biz aklara arap verdiin iin, ben candan senin klenin klesiyim. Haydi bana arap sun!

*Senin neyin var? Nasl arabn var? Benim elim bo, bana arap sun! nk ben ok dertliyim, kadehim cierimin
kan ile dolu.

Benim durumumdan utanyorlar da kimse benim adm bile anmyor. Zaten benim gibi perian bir adamn ad kaygs
olur mu?

Mademki aknn klcn canma vurdun, u ii tamamla, bedenime de vur! nk yar lym, yar diri.

Bana bazen zahid diyorlar, bazen da rind. Ben zavall bilmiyorum ki hangisiyim?

Bende mum gibi bir zerre varlk kalsa, gideceim yer atetir. Atei barma basacam.

Benim iin yanmaktan baka are kalmad. Gel de hoa yanp yaklaym. nk ben ok hamm.

771. Eer ben sensem, peki sen kimsin?

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

c. III, 1544)

Bana; "Naslsn?" diyorsun, nasl olduumu ben ne bileyim? "Nerelisin, kimlerdensin?" diye soruyorsun, nereli
olduumu, kimlerden olduumu ben ne bileyim?

* Bana; "Niin byle mest olmusun, kendinden gemisin, hangi byk kadehten itin de bu hale geldin?" diye , ben
ne bileyim?

*"0 dudakta ne var ki, o dudak yznden byle tatl dillisin?" diyorsun, byle olduunu ben ne bileyim?

*Bana; "u dnya hayatnda salkl yaamaktan, genlikten daha ho, daha iyi ne grdn?" diye soruyorsun, ben ne
bileyim?

*Onun yananda ab- hayat gibi parlak bir ate grdm fakat, o nasl bir eydi; bilemem!

*Eer ben sensem, peki sen kimsin? Sen bu musun, yoksa o musun; ben ne bileyim?

*Ben kim oluyorum da byle dncelere dalyorum? Sen gnl merhaetle, sevgi ile dolu bir can msn; ben ne
bileyim?

772. Ben ak, insan btn belalardan, felaketlerden koruyan bir kale olarak grdm.

Meful, Mefa'iln, Fe'uln

 (c. III, 1548)

*lkbahara benzeyen yzn grdm. unu fark ettim ki; gl senin gzelini grm de kendi gzelliinden utanm.

*Geldin gnlme yerletin, karar ettin de, ben gnlm senin yznden kararsz bir hale gelmi grdm.

*0 mahmur nergis gzlerini grdmden beri, batan baa nergis gibi gz haline geldim.

*Ben ak insan btn belalardan, felaketlerden koruyan, muhafaza eden bir kale olarak grdm de, bu yzden aka
gidiyorum, aka snyorum.

*Ben btn dnya mlknden, dnya zevkinden vazgetim de yalnz senin akn setim.

*Alemin can sensin. Kainatta grlen binlerce varlk, mal mlk her ey, hepsi hepsi senin yarattn eyler. Ben onlar
okluk halinde, ayr ayr grmtm. Meer onlarn hepsi de birmi, senin eserinmi.

ehrimizde niin sevgili arayaym? Ben padiahlar padiahnn dostluuna ulatm.

773. Biz senin rzgarnn nnde toz gibiyiz.

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. III, 1528)

Biz senin rzgarnn nnde toz gibiyiz. Srp gtrdn yere nasl olur da gitmeyiz?

Biz senin ilkbaharnn nuru ile yeiliz, hararetliyiz. Sonbaharnn tesiri ile de sapsaryz, souuz.

Senin hilminin aksi ile ba emiiz, teslim olmuuz. fkenizin aksi ile de savatayz. Onunla bununla ekiir dururuz.

Bizi yoklua gnderirsen, yok olur gideriz. Keremini oaltrsan, hepimiz adam oluruz.

Dnyadan da stn ve ileri olan grnce, iki dnyay da krar geiririz.

Aklarn gzlerine hem canz, hem de cihan! Ktlerin gzlerine ise lmz, derdiz!

Mademki sen bize; "Yeter!" dedin, biz gln ve gl bahesinin blbl olduumuz halde, emrine uyarz, susarz.

774. Gnl hastalarnn hekimi olduun iin hasta olmay istiyorum.

Mefa'iln Mefa'ln, , Fe'ln

(c. III, 1545)

zm arab istiyorum. Sarho, mahmur bir arkada bulmak arzusundaym.

Fakat bana Hallac- Mansur'dan bir koku geldi de, bu yzden sakden zm arab deil de Mansur arab istiyorum.

Ey sak yanma gel, bana yakla! Bugn ben kendimden kendimi uzaklatrmak istiyorum.

Eer; "Beni mazur gr!" desem, "Evet!" diyor. "Ben seni mazur grmek istiyorum."

Benim gzme bir yol ver de senin gzne gireyim. Ben bakalarnn gzlerine grnmek istemiyorum.

Bir an iin olsun elini yznden ek! Ben dnyada iken cennet grmek istiyorum, huri grmek istiyorum.

Gzm, gnlm senden bakasn grrse, ben o anda gzlerimin kr olmasn istiyorum.

Sen gnl hastalarnn hekimi olduun iin, hasta olmay arzu edersem haklym.

Mademki sen llere can veriyorsun, mezara girmemi istersem yeridir.

775. Ak ve gnl gibi hem gizliyiz, hem de meydandayz.

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. III, 1531)

Gel, biz bugn padiaha av olduk. Ne bamz, ne de alemi dnrz.

Cssemizin sivrisinek gibi inceliine bakma! Biz himmetimizle gururun kann dkeriz.

0 mana arslannn elindeyiz, alyoruz, szlanyoruz. Ama arslanlara da, fillere de stnz.

Develer gibi eri br yaratlmz ama, deve gibi Kabe yoluna dm gidiyoruz.

ki gnlk devlete gnl balamadk, lmsz devlete erdik. 0 sayede muradmza kavutuk.

Gnele ay gibi hem birbirimize yaknz, hem de uzaz. Ak ve gnl gibi hem gizliyiz, hem de az, meydandayz.

Kanlar iin zalim akn kpeklerine azk olmak iin daarcndayz.

 776. Muradmz muratszlk olunca, daima murada ereriz.

Meful, Mefa'iln, Fe'uln

(c. III, 1551)

Aslnda bizim hriden domu olmamz gerekir ki, daima neeli olalm.

Neenin, zevkin istediini verelim de akn adalet amiri olalm.

Biliyorsun ya; bizim varlk binamzn temelini ak att. 0 yzden bizim huyumuz iyi olmu.

Senin aknla gzm amm. 0 yzden hep onu gzetiyorum. nk ancak aknla darlktan kurtuluyor, gnlm
rahatlyor.

Mademki bizim muradmz muratszlktr, bu yzden biz daima murada ereriz.

"Muratsz olmak, btn emellerden vazgemek, kemal alametidir. Fuzl merhum bir beytinde yle buyuruyor:

"Btn emelleri gnlnden eylemi ib'ad

Ne verseler ona akir, ne klsalar ona ad!"

(Btn istekleri gnlnden uzaklatrm, ne verirseler ona krediyor, ne yapsalar memnun, ikayet yok.)

Biz akn kullarna kul olduktan sonra, dnyann en kudretli, gl hkmdarlarndan oluruz.

Mademki Msr azizinin Yusufuyuz, satmak iin bizi mezada karsalar ne nemi var?

Gnlne gelelim de, bizi hatrlasn, gnlmz Kuyumcu Salahaddin hazretlerine verdik.

777. Biz senin gzel ayaklarnn altnda hasr gibi inenmek istiyoruz.

Mef'ul, Mefa'iln, Fe'uln

(c. III, 1573)

Biz az, gnlsz, fakiriz. Biz ocuuz, hem genciz, hem ihtiyarz.

Barut gibiyiz, kuru ot gibiyiz. Hemen ak atei ile tutuur, yanarz.

Ak atei ile parlyoruz fakat, imek gibi abucak snyoruz.

"Siz hangi eli tutuyorsunuz?" derlerse, de ki: "Biz senin elini tutuyoruz, biz elden tutanlardanz.

Kendilerine tapanlara biz diken oluruz ama, dostu sevenler iin ipek oluruz."

Mum gibi yanp yaklan aktan ayrlmamza imkan yoktur. Sanki biz o mumun fitiliyiz, sanki biz o mumun fitiliyiz.

Bizden kama! nk biz seninle stle eker gibi birbirimize karmz.

Gzellik tandrn kzm, biz senin elinde bir hamur gibiyiz. Bizi o tandrda piir!

Bizi ayaklarnn altna yay! nk biz senin gzel ayaklarnn altnda bir hasr gibi inenmek istiyoruz.

778. Ben yeryzne benziyorum, sen de benim baharmsn!

Mef'ul, Mefa'iln, Fe'uln

(c. III, 1565)

Ey benim orucumun, namazmn dman! Ey benim hayatm, ey devam eden saadetim!

-Hangi perdeyi gerdimse, onu yrttn, attn. Artk perde germek zaman geldi geti.

Ben yeryzne benziyorum, sen de benim baharmsn! Btn srlarm senin yznden meydana kt.

Pervanem muma atld yand. Artk neden ekineyim?

Sen bana aklmdan da daha yaknsn. Artk ben nasl sana ynelebilirim?

Tamamyla vefadan midini kesme! Bir kere daha yalvarm yakarm duy,

Bir kere daha bana by yap, bir kere daha Mesh'in ruhu ile beni ssle!

779. Ben senin gnlnde bir keder tozu grrsem, onu gzyalarmla temizlerim.

Mef'ul, Mefa'iln, Fe'ln

(c. III, 1568)

Ey benim latf canm! Ey benim cihanm! u ar uykudan seni uyandracam.

Utanmadan, sklmadan senden borcumu isteyeceim. Sen de bilirsin ki, ben, aman bilmez, insafsz bir alacaklym.
 Ben senin gnlnde toz grrsem onu gzyalarmla ykar, temizlerim.

Ey can! Gl fidan gllerini meclise serpmek iin seni barma basm bulunuyorum.

Bana bir pck ver! Bu yolda ben akkten bac, yani vergi alyorum.

Nice gecelerdir bu ak yolunda, ben bac almak iin yol gzetlemedeyim.

Mademki ak kervanlarndan bac almak istiyorum; bekiler gibi geceleri naralar atmalym.

Feryadmdan evinde oturan kat. Komum da figanm yznden benden uzaklat.

780. Gel seninle ask ilkbahar olalm.

Meful. Mefailn. Fe'ln

(c. 111, 1532)

Gel, gel de yeni batan akla balayalm. u toprak dnyay ak ile altn haline getirelim.

Gel seninle ak ilkbahar olalm. telerden, can aleminden misk kokular, anber kokular getiren rzgarlarla
ferahlayalm.

Can aleminin yerini, dan, ovasn, ban, bahesini yeil elbiseler giydirerek ssleyelim.

Allah'n bize ltfettii, iimizdeki nimet dkkann aalm. Gsterisiz, sessiz sedasz o nimetten yararlanalm. Bu
huyu ilkbaharda uyanan ter taze aatan renelim.

Grmyor musun? Aa sessiz sedasz yiyip itii iin yaprakland, meyve verdi. Biz de kendi srrmzdan
yapraklanalm, meyve verelim.

Aklar sevgiliye gnlden yol buldular. Biz de sevgiliye gnlden yol bulalm.

Senin gamnn mermer gibi bir gnl var, fakat biz o mermerden yzlerce cevher elde ederiz.

781. Ben senin aknla ara ykselmiim.

Mef'ul, Mefa'iln, Fe'uln

(c. III, 1560)

Akn beni d aac gibi yakp yandrd. Hayata ballm kalmad. Varlm tamamyla yok oldu.

Bazen yle ycelirim ki gk kubbesinin kalesini bile deler geerim. Gnein sikkesini yakarm.

Bazen de ay olur, gnein peine derim, azalrm, eririm, hilal olurum oalrm, artarm, dolunay olurum.

Yzlerce defa uratm, denedim; gnlm sana doymuyor.

Ak kapsnn gm halkasn yakalamm. Bu benim gcmden, kuvvetimden deil. Senin ltfun, senin ihsann!

ster ycelere ykseleyim, ister aalarda kalaym nemi yok! nk ben senin aknla ara ykselmiim.

Eer glp durursam, bu senin ltfundur. Eer haset edersem, senin gayretindendir.

782. Glge varlm bu dnyada ama, ben bu dnyada deilim, o dnyadaym.

Mef'ul, Mefa'ililn, Fe'uln

(c. III, 1566)

Canm seni tandndan, sana yaknlk duyduundan beri, her nereye gidersem gideyim, kendimi gl bahesinde
buluyorum.

Senin gzel suratn, eklin gnlme yakn olduundan beri, ben yeryznde yaamyorum, gkyznde yayorum.

Glgem, glge varlm bu dnyada olsa da gam deil. nk ben bu dnyada deilim, o dnyadaym, mana
alemindeyim.

Houma gitmeyen ey benim iin iretidir. Ne houma giderse, ne ile hosam ben oyum.

Ben ak gemisinde hoa bir uykuya dalmm, ben uyurken yolculuk etmedeyim.

Bugn cansz sandmz btn varlklar da alp salm. Zaten dnyada sansz hi bir ey yok! Her ey Hakk'
tesbih etmede. Bu sebeple ben daima canllar arasndaym.

Mademki; "Kalemle retti." ayetine mazhar oldum. Ben yazlm levhi de okudum.

" Alak Sresi, 96/4. ayete iaret edilmektedir."

783. Sevgilim, nrunla mezarmn iini aydnlat, nrlandr!

 Mef'ul, Mefa'iln, Fe'ln

(c. III, 1564)

Sevgilim, mezarmn yanndan getiim gn u feryadm, u cokunluumu yadet, hatrla!

Ey benim gzm, ey benim nurum! Nurunla mezarmn iini aydnlat, nurla doldur!

Nurlandr da u sabrl bedenim, mezarmda kr secdesine kapansn.

Ey gl harman! Mezarmn yanndan tez geme, bir an iin olsun o gzel kokunla beni sar!

Geip gittiin zaman da sanma ki ben senin pencerenden, kapndan uzaktaym.

Mezarmn stne konan ta, toprak bedenimin yolunu balad, ama ben hayal yolundan gelir dururum. Seni ziyaret
ederim. Bu hususta hi fturum, korkum yok!

Benim atlastan yzlerce kefenim olsa, hayalen senin giydiin elbiseye brnmedike ben rplam.

Delik delmede galiba karnca olmuum da, saraynn stne doru trmanyorum.

Ben senin karncanm, sen de benim Sleyman'msn. Ne olur bir an iin olsun beni huzurundan ayrma!

Sustum, kalann sen syle! Kendi syleyip kendi iitmemden artk bktm!

Ey Tebrizli ems! ar beni, Sur'un frlmesi senin armandr.

784. Biz yokluk yolunun az ile geinmedeyiz.

Mef'ul, Mefa'iln, Fe'ln

(c. 111, 1554)

* Zerreler gibi oynaya oynaya gelelim, senin gneinin iine girelim.

Biz her seher vakti ak markndan, ak dousundan gne gibi doalm.

Ey nur! Biz; "Do, parla da altn haline gelelim!" diye feryad eden nice mest olmu kiilerin feryadn duyduk.

Onlarn yalvarlar, onlarn dertleri yznden gk kubbesine ktk, yldzlara ulatk.

Biz yokluk yolunun az ile geinmedeyiz. Haydi biz krmz ak arab ile mest olalm.

* Btn dnyann zehirini verseler, biz iimizde o zehiri eker haline getiririz.

* Biz melekt aleminde, mekanszlk dnyasnda gk kubbenin yz atna bileriz.

785. Mezarmn tana unu yaznz:"Ben bam beladan ve imtihandan kurtardm."

Mef'l, Mefa'iln, Fe'uln

(c. III, 1546)

Gittim, telere gittim. Dnyadan bir ba ars eksildi. zntden, gamdan canm kurtardm.

En yaknlarma, dostlarma; "Dnyada hoakaln!" dedim. Canm aldm, niansz, ne olduu bilinmeyen teki
dnyaya gtrdm.

Dnyadan, u alt kapl evden ktm. Varm youmu mekanszlk alemine tadm.-

"-Alt kapl dnya unlar gsteriyor Sa, sol, n, arka, yukar, aa."

Penceremden alacak bir ay grnd. Dama gittim, merdiven gtrdm.

Ruhlarn topland yer olan u gkyz dam, ne de ho bir yermi!

Gl dalm soldu, prsd, dkld. Onu aldm, tekrar gl bahesine gtrdm.

Can dedikleri altn krpntsn aldm. u kalp para basanlardan kardm. 0 esiz kuyumcuya armaan olarak
gtrdm.

Gayb aleminde usuz bucaksz bir dnya grdm. Kara adrm o snrsz yere gtrdm.

Bana alamayn! Ben bu yolculuktan memnunum, neeliyim. Ben yolumu cennetlerin bulunduu diyara gtrdm.

Mezarmn tana u derin manal sz yaznz: "Ben bam beladan, sk sk, karlatm imtihandan kurtardm!"

Ey beden! nsanlardan, kavgadan, grltden uzak, u darack yerde rahat ho bir ekilde uyu! Senin haberini
gkyzne ben gtrdm.

eneni bala, artk sen sus! Feryadlarnn, gamlarnn hepsini de ben dnyay yaratana gtrdm.

Bundan sonra artk gnl gamn da syleme! nk gnl de gizli eyleri bilene gtrdm.
 786. Syleyeceklerimi gizlemek iin, ben seninle dilsiz olarak konumak istiyorum.

Meful, Mefa'iln, Fe-uln

(c. III, 1547)

Syleyeceklerimi hazr bulunanlardan gizlemek iin, seninle dilsiz olarak konumak istiyorum.

Zaten sana syleyeceklerimi insanlarn arasnda aka sylesem de szlerimi senin kulaklarndan bakasnn
kulaklar duymazlar, anlamazlar.

Hani uykuda dilsiz, dudaksz sz sylerler. te ben uyank iken de szm sana yle sylerim.

Aclarm kimsenin duymamas iin, ben kuyunun dibinden baka yerde inlemem, feryad etmem. Ben senin gamnn
srlarn mekandan da dar sylerim.

Ben rahata, ho bir ekilde yeryzne oturmu da yeryznn hallerin gkyzne sylemekteyim.

Her ne kadar alametini, niann, yaratt eserleri anlatp dursam da sevgilim benden yine de gizlenir durur.

Ben onun ayrlk gamndan feryada balaynca, latf canlar da benimle beraber feryada balarlar.

787. Yeryzne ait bir bedenle, gkyznn stnde kouyorum.

Meful, Mefa'iln, Fe'uln

(c. 111, 1567)

Bilmiyorum, bugn bana ne oldu ise, bugn bir yerde kararm yok, pek tez canlym.

Nedense bugn akln gzne yerlemiim, akn gznde yerim yok.

Ne yazk ki yeryznde oturup kalmm. insaf edin, ben zamanenin keskin klcym.

alacak ey u ki: "Yeryzne ait bir beden ile gkyznn stnde koup duruyorum."

Gkyznn ekmedii yk ben akn kuvveti ile ekmedeyim.

"-Ahzab Suresi, 33/72. Ayete iaret var."

Onun gnlne den ak ateinden alyorum. Talarn, kayalarn gnllerine ulatryorum.

ekerindeki lezzetten u azm ballarla doldu.

788. Tur da bile onun arabn iince kendinden geti. Biz ne yapalm?
Biz demirden, kayadan ibaret bir da myz?

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1594)

Ey aklar! Bizler yldzlar gibi tamamyla ate halini almz. Btn gece o ay parasnn, o gzeller gzelinin
etrafnda dnp durmadayz.

Gne dounca yldzlar grnmez. Bizim gneimiz grnmezken biz meydana ktk ama, bil ki biz avareyiz.
Babo dolap duruyoruz.

Gelin ey aklar, gelin ey i erleri! e yarar arap burada! Zaten biz de onun iin bu ie koyulmuuz.

Her seher vakti o gzeller peygamberinden haber gelir: "Gelin ey aresizler, gelin!" der. Aklara dermanda
biareyiz.

Aklarn hepsinden de "Lebbeyk, lebbeyk!" sesleri gklere ykselmede, onlar diyorlar ki: "Mana mushaf sensin.
Bizler ise otuzar paraya ayrlmz, cz'lerden ibaretiz."

Duda bile onun arabn iince kendinden geti. Biz ne yapalm? Biz demirden, kayadan ibaret bir da myz?

"-A'raf Suresi, 7/142, 143. ayetlere iaret var."

Biz gkyz harmannda yldzz ama, para para kesilsek, her paramz bir arpa byklnde olsa, yine de bir
zerre kadar sr vermeyiz.

Biz Hz. sa gibi u beden beiinde balyz ama, Hz. Meryem gibi Allahn nuruna gebe kalmz.

"Meryem Suresi, 19/16-24. ayetlere iaret var."

Bizi bu cz' aklda arama! Biz onun ak ovasna dalmz, cz'lerden kurtulmuuz.

Ak delidir, ama biz delinin delisiyiz. Nefs-i emmare ktlkleri emrediyor. Biz onu emrimiz altna almz.
 Ey Tebriz ehrinin iftihar ettii emseddin! Bu seferden bir kere daha geri dn! Allah akna gel, biz bir tek aka,
senin akna tutulmuuz, o ak ile oyalanmadayz.

789. Ben tvbe etmekten tvbe ettim.

Fa'ilat, Fa'ilatn, Fa'ilat, Fa'ilatn

(c. 111, 1619)

Hoca sen bana ahit ol! Ben tvbe etmekten tvbe ettim. nk akn arabn iince, tvbe kadehi dt, krld.

Sevgilim senin esiz cemaline arslanlar uysallatran arabna andolsun ki, bundan sonra ben ahdin ve tvbenin
semtine uramayacam.

Senin ekerler tattran dudaklarna, senin gayb bilen gnlne yemin ederim ki, ben ne cihann maskarasym, ne
arapla kzarm, ne de ak ile sararm yzn zebunuyum.

Sabahn saadetine senin sabah arabnn cokun neesine yemin ederim ki, ben senin nurunla gkyznn sicilini
batan baa drdm, ortadan kaldrdm.

Ey ebed ah! Kendi sakne syle: "Aklarn topland meclise*kim ask suratl gelirse, benim arap tortumun
tortusunu versin.

Haydi ikilik, eskilik, yenilik kalmasn. Zira bu mecliste, bu iret yerinde, o topluluk iinde ben tekim.

Artk susarm, hep kulak ve uur kesilirim. nk ben ne blblm, ne duduyum. Ben batanbaa ekerim ve gl
dalym.

790. Can alemindekilerle, bir baheden bir baheye salna salna gezmedeyim.

Fa'ilun, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. 111. 1590)

Gneim, yldzm sretten, ekilden stn olduu iin manalar aleminden manalar alemine geer dururum. Bu
yzden ben pek houm, pek mutluyum.

Bylece manalar aleminde kaybolup gitmem daha ho olur. Bir daha da ^ekil alemine gelmem, iki dnyaya da
bakmam.

Manalar aleminde, o alemin rengine boyanmak iin eriyip gitmedeyim. nk mana suya benzer, ben ise suyun
iinde erimi eker gibiyim.

Hi kimse hayata doymaz, canndan bkmaz. Benimse u manalar alemi yznden ekil aklma bile gelmiyor.

Can alemindekilerle bir baheden bir baheye salna salna gezmedeyim. Krmz gl gibi latifim, nilfer gibi tazeyim.

Beden gemisini dalgalarm tahta tahta krp datnca varlm skp attm. Zaten ben kendi kendimi demirlemiim.

Yreimin katlndan iimde bir geveklik gsterirsem, hemen denizden ak ateimin alevleri kar, deniz alev alev
yanmaya balar.

Onun atei iinde ben altn gibi glyorum. Mutluyum, houm. nk ak ateinden karsam tpk altn gibi sararr
solarm.

Bir efsun okudu da, ylan gibi onun yazsna ba koydum. Bakalm karde, onun kader yazsndan bama neler
gelecek?

ekle uydum da sfatlar alemine geldim. Her sfat diyor ki: "Buraya gel, ben yemyeil bir denizim, dal bana!"

Tebrizli ems bana, skender gibi tac, taht, saltanat verdi de ben manalar ordusunun ba komutan oldum.

791. Sevgilinin yzn grmezsem lale gibi gnlme ate der, yanar kararrm.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1592)

Sen; "0 cefal dilberin cefasna krlmam, onun ak ile btn dnyay birbirine katarm!" dememi miydin?

Sen onun elini skca tutup; "0 cann, o gnln uruna canm, gnlm feda ederim!" diye sz vermemi, ahitte
bulunmam mydn?

Ey gzmn nuru! Ben mademki senin gznn nuruyum. Beni uzak grme, ban kaldr da yukarya bir bak, ben
penceredeyim!

Ey benim kurtarcm! Neelere dal, sen zamann Hz. sa'ssn! Geri ben diki inesine benzerim, her yere girerim
ama, sen pencereden ban kar da aalara bak!

Derler ki: "Kyamet gnnde akn bir atei olacak, bir de duman!" te o atein nuru sensin, duman da ben!..

Sevgilinin yzlerce ilkbaharn gl bahelerine benzeyen yzn grmezsem, lale gibi gnlme ate der yanar,
kararrm. Ssen gibi ikayet edecek yzlerce delilim olur.
 Ey Tebrizli mana padiah emseddin! Sana bir tek ak olarak ben yeterim. Toplant gnlerinde mum gibi yanar,
meclisi nurlandrrm. Nefisle sava gnnde ise demir gibi dayanr dururum.

792. Gnlden bir feryat koptu. biz de o feryada uyduk, ykseldik, telere gittik.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn,

(c. III, 1601)

Bir kere gnlden de olduk, akldan da olduk, candan da olduk. sevgili geldi, biz artk aradan ktk gittik. Gnl de,
akl da, can da onun oldu.

Yokluktan yz evirdik, varla yneldik. Niansz olan, iz bulunmayan bulduk. Nian aramaktan, iz aramaktan
vazgetik.

* mkansz olan yaptk, deniz altndan toz kaldrdk. Dokuz g atk, zaman da braktk, yeryzn de, gkyzn
de braktk.

te Hakk ak ile mest olan kiiler geldi. Yoldan ekilin, onlara yol verin! fok yanl syledim, biz aslnda yolu da
braktk yolcular da!..

* Can atei beden yeryznden ba kaldrd, yceldi, gnlden bir feryad coptu. Biz de o feryada uyduk, ykseldik,
telere gittik.

Sz az syleyelim, sylesek bile szmz er kii olan anlasn. Sen ak .arabn fazlaca sunmaya bak, biz yoldan
ktk, gittik.

* Varlk, benlik kadnlarn iidir. Yokluk da erkeklerin iidir. krler olsun bize, yoklua pehlivanlar gibi daldk, yok
olduk.

793. Ben ak olmayan kiinin insanln inkar ederim.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn

(c. III, 1610)

Ben senin akna am. Bundan baka benim iim yoktur. Ben ak olmayan kiinin insanln inkar ederim.

Senin gnlnden bakasn aramam. Senden bakasnn yanna komam. Her bahenin gln koklamam, her dikeni
dnmem.

Sana inandm da gnlm mslman oldu. Gnl sana dedi ki: "Ey benim canm! Benim asla senin gibi gzel bir
sevgilim olmad."

Senin gzn ve dilin, benim gzm ve dilim oldu. Aramzda artk ikilik kalmad. Benim yalnz bir canm var ki, o da
sensin. Benim o candan bakasna inancm, ikrarm yok.

Mademki ben senin balndan yiyorum. Neden eki suratl olaym? Senden akl almaz gelirim var. Artk ne diye kazan
peinde koaym?

Gam yemem, gam yemem, riyazattan da dem vurmam. ok altnm yok ama, altn gibi sapsar yzm var. Yzme
bak da altn ynn seyret!

Her korkana, her emin olana hakkati aklardm ama iimin konumasndan bana sz dmyor.

Sen delilik da ile dalanmsn. Bana haber ver, naslsn? Ben ise yle bir haldeyim ki, kendime ancak; "Naslsn,
ne haldesin?" demekten baka bir ey yapamyorum.

794. enginin teli gibi feryad edip duruyorum.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn

(c. III, 1617)

Ey ekli olmayan, ey gzellii gzellie smayan gzelim! Senden baka sevgilim yok. Gnlm ancak seninle huzur
bulur. Ey benim dostum! Benim huzurumu ve kararm alma!

Senin cefan sebebiyle mahzunum. Akndan baka setiim bir ey yok! Akndan baka ne iim var, ne de gcm!

Yanan ay gibi nurlu parlak. Sen ne de latifsin! Ne de gzel ! Sen benim gvendiim en aziz bir varlksn, iim
gcm senin himmetinle yoluna girer.

Akndan baka hi bir ey kabul etmem. Sandan baka hi bireye el atmam. Bu ahitte ok gibi dosdoruyum.
engin teli gibi feryad edip duruyorum.

Bedenimizi tamamyla can haline koy, hepimizi hakkat madenindeki inciye evir; bam, bahemi neelerle sulayan
bir eme ltfet!
 795. Mademki deer bakmndan gnee benziyorum, ykk yerleri aydnlatmalym.

Fe'ilat, Fa'ilatn, Fe'ilat, Fa'ilatn

(c. III, 1621)

Mademki gnein kuluyum, hep gnee ait szler sylemeliyim. Ben ne geceyim, ne de geceyi sevmedeyim. Byle
olunca ryadan bahsetmem gerekir mi?

Mademki gnein elisiyim, onun tercman olaym, ona soraym da size cevap vereyim.

Mademki deer bakmndan gnee benziyorum, ykk yerleri aydnlatmalym, mamur yerlerden kanmalym, harap
szler sylemeliyim.

Mademki gnlm senin toprann kokusunu almtr, sudan bahsedersem, civarndaki topraktan utanrm.

Yzndeki rty kaldr, yzn a! nk senin yzn ok kutludur. Yzn rtl olarak konumam bana reva
grme!

Haseti halimi sorarsa, gnlm kretmeden bile korkar da, hemen ikayete balarm. ektiim zdraplar
sylemeye koyulurum.

Dilimi susturdum. nk kitap gibi bir gnlm var. Yanp kavrulmu gnlmn dertlerini sylemeye balasam, senin
gnln yanar yaklr.

796. Ben pek byk bir ehir olan hakkat ehrindenim.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn

(c. III, 1615)

Elimi rpmyorsam, bu rp kadnlar yznden deildir. Aslnda ben ne bundanm, ne de ondanm. Ben pek byk
bir ehir olan hakkat ehrindenim.

Ben ne oyunun, ne kumarn, ne de ikinin, arabn peindeyim. Ben ne hamur gibi yorulmuum, ne de mahmurlua
dmm. Ne yleyim, ne de byleyim.

Ben eer mest isem, harap bir hale gelmisem, yklmsam, benim bu mest oluum, harap oluum, seninki gibi,
araptan deildir. Ben ne topraktanm, ne de sudanm, ne de u zamanenin ehlindenim.

Ademolunun akl, fikri bu ilah nefesten ne haber alabilir? Ben yzlerce perde arkasndaym. Ben btn cihandan
gizlenmiim.

Bu sz benden duyma, iitme! Benim parlak hatrmdan byle bir sz kabul etme! Ben bu sz u grnen ekilden
de, grnmeyenden de alp kabul etmiyorum.

Geri yzn ok gzel, fakat ruhunun kafesi tahtadandr. Bu sebeple sen, benden ka git! nk benim dilim, szm
bir alev gibidir. Seni yakmasn!

Ben cennetlerin gl bahesi gibi olmuum. Dnyann nee, zevk yurdu halini almm. Btn erlerin canlarna yemin
ederim ki, canm candr. Bir yere taklp kalmamaktadr. Hep yryp gitmededir.

Ey ak, sen de alacak bir esin, ne de alacak teksin! Ein benzerin yok! Agzm tuttun da, syleyeceklerim
iimde kald.

Fakat can, Tebriz'e Hakk'n emseddin'ine giderse, szlerimdeki btn srlar sona erdirir.

797. Artk ben hastalklarla, dertlerle rpnp duran bu beden zahmetini istemem.

Mefl, Mefa'iln, Fe'uliin

(c. III, 1578)

Hi bir eye ihtiyac olmayan Allah'tan baka, kimsecikleri istemem! lmszlk mlknden gayr hi bir ey
istemem!

Kulana gider diye korkarm da, onsuz yaay dncesini bile istemem!

arap testimi gne bile tasa, ben onsuz iret istemem!

Ben zm cbrasym, zm gibi yumruktan, tekmeden baka bir ey istemem!

Canm, onun gnlmde at yaralarn lezzetinden, bir an bile olsa kurtulmak istese, ben onu istemem!

Halis can olma zaman geldi att. Artk ben hastalklarla, dertlerle rpnp duran bu beden zahmetini istemem!

Hakkati rtsn, kapatsn, herkes aka grmesin diye Peygamber Efendimize "Ahmed" demi, ben "Ahmed"den,
"Ahad"dan bakasn istemem.

798. Canm, manalar diyarna yle bir sefer etti ki, gkler ve ay;
"Biz byle bir sefer yapmadk" dediler.
 Fe'ilat, Fa'ilatn, Fe'iiat, Fa'ilatn,

(c. III, 1620)

*Beser sevdas olmayan bamda, bir heves var! Bir sevda var! Bu sevda yznden yle bir haldeyim ki, kendimden
bile haberim yok!

*Ask padiah, bana her zaman binlerce memleket balar. Benim ise, ondan, onun cemalinden baka hi bir isteim
yok!

*Bana iki cihanda da onun aknn kemeri ve klah yeter! Benim kendi klahm bamdan dse, belimde de
kemerim olmasa, benim iin tasa deil, hi zlmem

Seher vakti onun ak, benim hasta gnlm yle bir yere gtrd ki, ben orada nice geceler, gndzler geirdim
de seherlerden haberim bile olmad.

Canm ise manalar diyarna yle bir sefer etti ki, gkler ve ay; "Biz mrrnzde byle bir sefer yapmadk." dediler.

Ayrlktan tr canm, iki gznden kanl yalar sayorsa da, sen, bunu grdn halde, incilerle dolu bir gnlm
yok sanma!

0 esiz varln cemalinden, gzelliinden bir niane, bir iz gsterirdim ama, iki cihan bir araya gelirdi. Ben kavga ve
grlt karmak niyetinde deilim.

799. Bama her ne getirirsen nasl olur da raz olmam, nasl olur da onu kabul etmem?

Fe'ilat, Fa'ilatn,Fe'ilat,Fa'ilatn.
(c.III,1622)

Sen, benden bktn, usandn ama, ben senden kamyorum. Sevgilim; sen benden niin kayorsun? Bu kanla
beni ldryorsun.

Sen bakansn, sen emrsin. Hi kimseye minnetin, hi bir eye ihtiyacn yok! Hi kimsenin dne de kulak
asmazsn. Sevgilim, benden ne kadar abuk bktn, ne abuk akna doydun. Bu doymandan ben harap oldum, perian
oldum.

Ne olur, bir zaman iin olsun bana aman versen de, ne i yansa ne kebabm yansa, ziyan olsa!

Sen ne kadar ayrla aksn? Ne kadar bezginsin? Ne kadar vaadini geriye brakrsn? Btn bunlara ramen,
senden bakasnn elinden itiim arap bana sevin vermiyor.

Ey ay yzl sevgili, odama birdenbire gireceksin diye gnlm arpyor. Gneim gizlenince ben iki gzmle buluta
dnerim.

Ben hrsem de, acizlikte zerreler gibiyim. Ne yapaym, gneim domakta vefaszdr.

Gkten yaan, hi yer kabul etmez olur mu? Sen, nme her ne korsan, bama her ne getirirsen, nasl olur da
ona raz olmam? Nasl olur da onu kabul etmem?-

"Fikret merhum, Fuzul merhumu anlatrken yle yazar;

"Btn emelleri gnlnden eylemi ib'ad,

Ne verseler ana akir, ne klsalar ana ad."

"Fuzl, btn emelleri gnlnden uzaklatrmtr. Ne verseler ona kreder. Ne yapsalar ondan memnundur."

Sen benim gibi birisini ararsan, kum saysnca oka bulursun. Ama, ben seni ralarla arasam da bulamam.

Ancak sana secde ettiim zamandr ki, kendimde bir varlk bulurum. Var olduumu anlarm. Sevgilim, sana secde
etmek imkann bulmam dualarmn kabul ediliindendir. :

Bana; "Herkesi gnlnden kar at! Gnln cihan halkndan yka, temizle!" demitin. Gnlm nasl ykayaym?
Ayrlk atein bende su brakt m?

Senin yolunda hi olmakta, can feda etmekte benim gibisi az bulunur. Seni sevmekte yank gnllym. Gz
yalarmla ise bulut gibiyim.

Seher vaktinde sabah arabm sensin. Seferde baarm sendendir. Benim iin cennet gibisin. badetlerimin sevab da
sensin.

800. Can tuttum, ezel bayramnda kurban etmek iin eke eke sevgiliye gtryorum.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1589)

Gzn a da dikkatle cana bak! Ben onu tuttum. Ezel bayramnda kurban etmek iin eke eke sevgiliye
gtryorum.

Mademki her ey sevine sevine aslna gider. Ben de can o yzden aslna gtryorum.
 eker kamnn, di altna dmedike hi tad meydana kar m? Bu yzdendir ki eker kamna benzeyen can,
diin altna gtryorum.

Altn madende bulunduka parlaklk elde edemez. Onu azar azar madenden alyor, abucak kuyumcuya
gtryorum.

Atein duman kfrdr. Nur da imandr. Ben ise can mumunu alyor, kfrn de, imann da tesine gtryorum.

Gnei etkimin altna alm, onu delil olarak gnei inkar eden her buluta gtryorum.

Ey Tebrizli ems! Sana armaanm, gnl denizinin incileridir. Fakat tertemiz canndan utanyorum da onlar deniz
gibi gizlice getiriyorum.

801. stne bindiimiz ak burak, arn burak idi.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. 111, 1595)

Bamz ayak edindik de, sonunda hakkat rman atk, kainat birbirine vurduk, biz dar frladk, bizim kainatla
bir ilgimiz kalmad.

stne bindiimiz ak burak, arn burakyd. Bu yzden bir srayta gkyzne vardk.

Ne olduunu, nasl olduunu bir trl anlayamadmz, o esiz padiahn tahtnn nne varmak iin, alemi zerreler
gibi birbirine vurduk, birbirine kattk.

lk menzil olarak kanlarla dolu bir deniz grnd. Kanl ayaklarmzla dalgalar ap getik.

* Hakk yolunda ilerlerken, insan anlay, insan vehmi, insan akl, hepsi de yolda dklp sald. nk biz, insann
etrafn saran alt yn de atk, erilerde braktk.

* 0 esiz Leyla'nn Mecnun'larnn bulunduu snra gelince, atmz serkelik etti, zapt edemedik. Mecnun'un snrn da
atk.

* Yaptmz ibadetlerle, iyiliklerle gurura kaplp Karun'a benzeyen nefs, yerin dibine geti. Ondan sonra ercesine
onun hazinelerine doru at srdk.

* llerde, ovalarda onun ak nuruyla atmz yollardan bir zerresini bulsayd, l de, ova da canlanrd.

802. Biz nefs Firavun'unu yakalar, mran olu Hz. Musa yaparz.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1598)

Sevgilinin bize misafir olarak geldii gn, ne ho bir gndr. Gzmz, onun gzel yzn grnce, bir gzellikler
diyar olur.

Gnlmzde ayrlk derdi varsa, onun gne gibi parlak olan yznden o derde derman bulunur.

0, gnlmz nasl incitmek isterse yle incitir. Ne dilerse, biz, onu yaparz.

Onun dilediini yapmak canmza minnettir. Biz ona, canla, gnlle hizmet ederiz, o padiahn hizmetinde bulunuruz.

Rahmetinin gnei, topramza vurunca, topramzn btn zerreleri, onun gneinin nuru iinde oynar durur.

Kapkara zerrelerimizi onun nuruyla aydnlatrz. arp kalan gzlerimizi onun gzel yzyle aydnlatrz.

Kupkuru bir dal halini alan bedenimizi, bir asa gibi onun ak Musa'snn eline veririz de, mcizeler gsterir, onu bir
ejderha yaparz.

Dnyadaki btn alacak eyler bize asa yeridir. nk, biz nefs Firavununu yakalar, onu mran olu Musa
yaparz.

Ben yarm syledim, szmn gerisi bu sylediklerimden anlalr ama, gizlilik gn sylemek zere yarsn
gizleyeyim.

803. slam'n binas be direk zerine kurulmutur. Allah'a yemin ederim ki,
bu direklerin en by orutur.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn,

(c. III, 1602)

Sen, orucu, alacak acaip meziyetleri bulunan bir ey olarak bil! Oru, insana can balar. Gnl ltfeder. Sen,
alacak bir ey grmek istersen, oruca a!

Sen, gklere kmak, Mi'rac etmek sevdasndaysan, unu bil ki, oru, senin nne getirilmi bir Arap atdr.

Oru, can gznn almas iin bedenleri kr eder. Senin gnl gzn kr de, o yzden kldn namazlar, yaptn
ibadetler sana o aydnl vermiyor, hakkati gstermiyor.
 Oru, insan eklindeki hayvann hayvanln giderir. Bu yzdendir ki oru, insann insanln olgunlatrmaya
mahsustur.

Aklarn hayat, beden matbah yznden kararmt. te oru, o matbahlar aydnlatmak iin kt geldi.

Dnyada eytann karnn deen bir baa benzeyen orutan daha fazla eytan ldrc, nefsin kann dkc bir
ey var m?

Padiahlar padiahnn kapsnda kendisine gizli, zel bir vazfe verilmi, abucak faydal olan, kar balayan kim
var? Kim olacak? Oru!

Oru, zlem ekenlerin gnllerini, canlarn yle tazeletirir ki, zavall bal bile su o kadar tazeletirmez.

Nefis ile savaa girien mcahidin, gnl maksadna ulama yolunda oru, yz binlerce yardmc cann yaayndan
daha da iyidir.

slam'n binas u be direk stne kurulmutur: "Kelime-i ahadet, Zekat, Hac, Oru, Namaz." Allah'a yemin
ederim ki, bu direklerin en kuvvetlisi, en by orutur!

* Cenab- Hakk, bu be direin her birinde orucu, orucun kaderini gizlemitir. Zaten oru kadir gecesi gibi gizlidir.

Midesine dkn olan, ok mide ars eker, szlanr durur. Zaten midesine dkn olanlarn talihlerinde oru
yoktur.

Oru, Allah'n has kullarna Hz. Sleyman'n saltanatn balayan bir yzktr, yahut da tatr. Onu ancak sekin
kullarnn balarna giydirir.

Orulunun gl, orusuzun secdedeki halinden iyidir. nk oru, o Rahman'n sofrasma oturtacaktr.

Sen farknda deilsin ama, yemek yediin vakit, iin pislikle dolar. Oru hamama benzer. Seni madd ve manev
kirliliklerden, btn ktlklerden temizler.

Sen, hi bilgi nuruyla nurlanm bir hayvan grdn m? Beden de bir hayvandr. Hayvann ardna dp de orucu
brakma!

Sen vahdet denizinden ayr dm bir damla gibisin. Sen aslna nasl ulaacaksn? te oru, sel gibi, yamur gibi
seni alr, denize ulatrr.

Nefsinle savaa giriince; "Ben orucu yle ucuza satmam!" diye kendini yere at, ellerini rp, ayaklarn vur, diret!

Nefsin gnlne musallat olmu bir Rstem'dir ama, oru, onu gl yapra gibi tir tir titretir.

inde ab- hayatn gizlendii bir karanlktan bahsederler. Akl banda olanlara o karanlk, orutur.

Sen, cannn iinde Kur'an nurunu istiyorsan, unu bil ki, oru btn Kur'an'n tertemiz nurunun srrdr.

Gk sofralarnn, ruha mahsus sofralarn bana tertemiz kiiler oturturlar. te oru, sana, onlarla bir kaptan yemek
yedirir.

Oru seni gn gibi gnl aydn, can saf bir hale kor. Sonra da padiahla buluma bayram gnnde varln kurban
eder, seni varlktan ve benlikten kurtarr.

Oru ayna girdiin zaman, o aya kavutuun iin Hakk'a krederek, sevinerek, neeli olarak gir! nk Ramazann
geliinden zlenlere, gamllara oru haramdr. Onlar, oruca layk deillerdir.

804. Btn dostlarmz gittiler, biz yapayalnz kaldk.

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn,

(c. III, 1596)

Btn dostlarmz gittiler, biz yapayalnz kaldk. Kimsesizler kimsesi, yalnz kalanlarn dostunu, her an arp
duruyoruz.

Btn dostlar, hayal gibi gzmzden ekilip gittiler. Biz de yalnz kalnca btn dostlar bizi brakp gidince, bizler de
sevgilinin hayalini gzmzn nne aldk.

Bir zaman geliyordu, sevgilinin rmandan sular alyor, kaplarmz dolduruyorduk. Ayrlk ateiyle tutumu olan
gnlmze serpeliyorduk. Zaman oluyordu, ak aacnn altnda meyve silkiyorduk.

Bir an oluyordu, bize ekerler, inciler sayordu. Bir an oluyordu, ekerlerine en sinekleri kovuyorduk.

Sevgilinin hayali, evinin kapsndan knca, onun kapsna kapc olduk. Hayali kapdan kp gidince, biz o kapda
kaldk, ayrlmadk.

805. "Beden'den katm, kurtuldum ama, "can"dan ekiniyorum.

Mef'ul, Mefa'il, Mefa'il, Fe'uln

(c. III, 1486)

 Canm, srlar gsteren ayna gibi olunca, azm tutmaya, sz sylememeye gcm yeter, ama grmemeye,
bilmemeye gcm yetmez.

"Beden"den katm kurtuldum. Ama "can"dan ekiniyorum. Yemin etmesini bilmem! u kadar syleyeyim ki: "Ben
ne bundanm, ne de ondan!".

Ey benden bir hakkat kokusu almak isteyen, bu uurda benlikten lmek art! Diri iken bana bakma, ben grdn
gibi deilim!

Sen benim eriliime bakma, u doru sze bak! Ben yay gibiyim ama, szm oktur!

u ba, sanki bir kabak gibi gelmi tepeme konmu. u hrka da bedenim! Ben bu dnya pazarnda kime
benziyorum? Bilmiyorum ki, kime benziyorum.

"Bu beyit Ahmet Haim merhumun "Bam" balkl iirini hatrlatyor; Duygularla, dnceler arasndaki fark
aklanr."

"B haber gvdeme gelmi konmu,

Mteheyyic, mtefellis bir ba,
Ayrr sanki bu batan tenimi,
Emr-i ihrama muadil bir ya."

(Heyecanl, ask suratl bu ba, benim haberim olmadan gelmi gvdeme konmu. Benim dncelerimle duygularm
ihramn mr gibi binlerce sene birbirinden .)

806. Mademki gl buldum, dikeni istemiyorum.

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. 111, 1522)

Ben onu istiyorum. Baka bir dost istemiyorum! Mademki gl buldum, dikeni istemiyorum!

Senin baka bir dostun varsa, ona git, ben baka dost istemiyorum!

Onun gzel yznden baka bir baht aramyorum. Onun iinden baka bir i istemiyorum!

Ben, doan kular gibi padiahn bileini setim. Akbaba gibi le kokusunu istemiyorum!

Gnl ehli arasna, gnlden haka bir ey smaz. Sevgiliden de gnl alclktan baka bir ey beklemiyurum!

807. Sen bana; "Neden kendine gelmiyorsun?" diyorsun. Sen, kendimi,

ne olduumu bana gster de kendime geleyim.

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. III, 1526)

Bilmiyorum o ilah ak arabyla nasl yok olup gitmiim? 0 mekansz gzellik yznden neredeyim? Ne haldeyim,
haberim yok!

Zaman oldu, denizin dibine dtm. Zaman oldu, gne gibi dodum.

Bir zaman olur, dnya benden gebe kalr. Bir zaman da dnya gibi doar, meydana gelirim.

Bir yere varmm ki, dnyaya smyorum. Ben artk o mekan bulunmayan, esiz sevgiliden bakasna yaramam.

Ben mest olmu, kendinden gemi yle bir rindim ki, btn rindlerin arasnda "Hay Hay" demekteyim. ;

Sen bana diyorsun ki; "Neden kendine gelmiyorsun?" Sen, kendimi, ne olduumu bana gster de kendime geleyim.

Ben, gzellii mest olmu grdm. Kendi kendine; "Ben belaym, ben belaym, ben belaym!" deyip duruyordu.

Ona her taraftan, yzlerce canla cevap geldi.: "Ben seninim, ben seninim, ben seninim!" diyorlard.

Ey gzellik, sen yle bir trsn ki, Hz. Musa'ya; "Ben Allah'm, ben Allah'm!" diye seslenmitin.

808. Gel, gel de birbirimizin kymetini, kadrini bilelim.

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. III, 1535)

Gel, gel de birbirimizin kadrini, kymetini bilelim, nk, belli olmaz, birbirimizden anszn ayrlabiliriz.

Mademki Peygamber Efendimiz; "M'min m'minin aynasdr." diye buyurdu. Ne diye aynadan yz eviriyoruz?

Kerim olan kiiler, dostlar uruna canlarn feda ederler. Kpeklii brak, biz de kerim insanlardanz!

"Kul e'uz"leri, "Kul hvallah"! neden birbirimizi sevmek iin okumuyoruz?

 Garazlar, kinler dostluu karartr, gnl yaralar. Ne diye garazlar, kinleri gnlmzden skp atmyoruz.

Bazen, ben leceim, u dnyadaki uygunsuz hallerden kurtulacam diye seviniriz, lm isteriz. Bazen de
birbirimizin canlarna dman oluruz.

809. Allah kpnden verilen arap haram olmaz.

Mefa'ln, Mefa'liin, Fe'dln

(c. III, 1542)

*u anda yle mestim, yle kendimden gemiim ki, Havva'y Adem'den yani kadn erkekten ayrdedemiyorum.

Deniz, benim cokunluumdan dalgaland, kprd. Dnya, beni mest bir halde grnce o da mest oldu.

tiim arap nasl bir araptr ki, cellat onu iince mest olmu, kendinden gemi, insan ba kesemez olmu da
dnya artk yastan, matemden kurtulmu.

Bu arap haram deildir. Helal iinde helaldir. Helalin ta kendisidir. Allah kpnden verilen arap haram olamaz.

htiyar felek, bu gen araptan iseydi beli bklmezdi.

Eer yeryz bu araptan iseydi, bulutlardan yamur dilenmezdi.

Eer dnyada sr saklayan yan mahrem bir dost bulunsayd, aklsz gnl, bu srr ona aklard.

Eer ayanz salam olsayd, bu arap sizi balktan eker, karrd.

810. u anda, bu alemden grnmez aleme sefer etmedeyiz.

Mef'ul, Mefa'iln, Fe'ln

(c. III, 1553)

Birbirimizle sohbet etmeyi seelim, adet edinelim, birbirimizden uzak durmayalm, birbirimizin eteine oturalm.

Dostlar; "imiz var" diye bizi brakp gitmeyiniz. Hepiniz de biraz fazla oturun, oturun da birbirimizin yzn daha
oka grelim.

Bazen birbirimizden ayr dyorsak da, aslnda biz ayr deiliz. Bizi byle sanma, biz i yzmzden birbirimizle
dostuz, birbirimizle uzlam, anlamz. Biz, birbirimize yabanc deiliz.

u anda Hakk aklar beraberce oturmuuz, elimizde mana arab kadehi, gsmzde gl var!

u anda bu alemden grnmez aleme sefer etmedeyiz.

Biz evden sevgi bana, bahesine yol bulduk. Biz selvi ile, yasemin ile komu olduk.

Eve kapanmayalm, her gn baa, baheye gidelim. Alm glleri seyredelim.

Aklarn balarna samak iin etek etek gller toplayalm.

Baheden topladklarmzn hepsini de nmze yalm, ilerinden gzelleri seelim.

Haberimiz olmadan hrszlar gibi bizim gnlmz almayn, biz hrsz deiliz. Emin kiileriz.

te gln kokusu buradan, bizim nefesimizden geliyor. nk biz, gerek iman gl bahesinin gl fidanyz.

Dnya o glden esip gelen rzgarn getirdii kokuyla doldu.

Mademki, rzgardan onun kokusunu aldk, elbette bizim kokumuzu da oraya gtrr de, biz khnelemi olduumuz
halde onun kokusuyla iyileiriz, genleiriz..

Bizler akn deersiz kuluyuz, klesiyiz, ama, tpk ak gibi pusudayz.

811. Biz, kitap yazmaktan baka bir bilgisizlik bilmiyoruz.

Mefa-ln, Mefa-ln, Fe'uln

(c. HI, 1536)

Biz aklarz, gel, aramza katl, katl da sana ak bahesinin kapsn aalm. Gel, glge gibi evimizde otur, biz ak
gneinin komularyz.

Bizler dnyada can gibi gze grnmyoruz. Aklarn ak gibi bizim nianmz, izimiz belirmiyor.

Akmz grnmyor ama, eserleri meydanda, sararyoruz, soluyoruz. Bu hal aka bal. nk biz can gibi hem
gizliyiz, hem grnyoruz, meydandayz.

Sen, sylediin her eyden vazge de ycelere bak. Biz ycelerin de ycesindeyiz, telerdeyiz.

Sen, bir ukurda mahpus kalm, baka tarafa akamayan bir su gibisin. Bize gel, bize katl, bozulmaktan, kokmaktan
kurtulursun! nk biz, cokun akan bir ak seliyiz.
 Biz, yokluk aleminde her eyimizi harcam kiileriz. Biz, kitap yazmaktan baka bir bilgisizlik bilmiyoruz.

812. Ben ateten bir aa grdm.

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln,

(c. III, 1414)

Ben, ateten bir aa grdm. "Ey benim sevgilim!" diye bana seslendi. 0 ate, beni aryordu. Yoksa ben mran
olu Musa mym?

Belalara derek llere daldm. Kudret helvas, bldrcn yedim. Krk yldr Musa gibi bu ln etrafnda dnp
dolamadaym.

Ey benim canm, gel, sen bir Musa'sn! Bu beden de senin sopandr. Bedenini sevdin mi, bedenini tuttun mu; onu
aatan bir sopa yaparm. Bedenini attn, hor grdn m; onu, hnerler sahibi ejderha haline korum.

Sen bir sa'sn, ben de senin bir kuunum. Sen, balktan bir ku yaptn. Bana bir frnce canlanr, kanatlarm
aar, gklere uarm.

Ben, Medine'deki mescidin direiyim. Peygamber bana dayanarak hutbesini syledi. Bir baka yere dayannca ben
ayrlk derdiyle alar, inlerim.

Ey efendiler efendisi! Ey padiahlar padiah! Ey suretler, ekiller yaratan, fakat suretlerden, ekillerden mnezzeh
olan Allah! Beni ne ekle sokacaksn? Bunu ben bilemem ki, bunu ancak Sen bilirsin.

813. Biz, ycelere gidiyoruz.

Fa'ilatn, Fa-ilatn, Fa'iln

(c. IV, 1674)

Biz ycelerden, ruh aleminden geldik. Yine ycelere gideriz. Biz, vahdet denizindeniz, yine denize gideriz.

Biz ne teki alemdeniz, ne de bu alemden. Biz, mekanszlk alemindeniz, yine mekanszlk alemine gideriz.

Bamz bir dalga gibi kendimizden kardk, yine kendimizi seyretmek iin byle ykselerek yolumuza devam
ederiz.

Haydi yol arkadalarn, varacan duraklar hatrla da, bizim her an durmadan ezel alemine doru gitmekte
olduumuzu bil, anla!

Bizim bamzda yksek himmetler vardr. Bir ycelerden ta byk ve esiz Allah'mza gideriz.

Ey sz, sus artk! Benimle beraber gelme! Sen dnyada kal! Bak, biz kskanlktan tr dostun yolunda bizsiz
gideriz.

Ey bizim varlk damz! Yolumu balama, kapama! Bana engel olma! Biz,Hakk yolcusunun en son varaca durak
olan Kaf dana, zmrd-i anka gibi gideriz.

814. Ben dnyaya mensup deilim, ben telerdenim.

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln,

(c. III, 1427)

Ben telerdenim, ruh alemindenim. Bu dnya dncesinde deilim. Ben, ne sudan ne de topraktanm. Benim bu
dnya ile ilikim yok!

Yukarlarda, gkyznn sonsuz boluunda saysz yldzlar varm, denizlerde inciler bulunurmu. Ovalarda
nergisler, yaseminler, gller aarm. Ben, bunlarla da ilgilenemem.

Ben yle bir manev zevke dalmm ki, neelerden, sevinlerden bile usanmm, bkmm. Gnlmn yarinden
baka, hi bir kimse bana yar olamaz, beni neelendirmez!

Ben, ak rmann suyuna dtm, ykandm, renkten ve kokudan arndm. Sevgilimin, kalbimde at yarann zevki
akna dtm de, merhem aradm yok!

Ben gzel gll sa'ym. u l dnya benimle dirildi. Fakat ben Allah'a mensubum. Benim, Meryem'le bir ilgim
yok!

Ben, aktan, sevgi szn duydum da susmay kendime huy edindim. Aka deyiniz ki; "Ben artk dostla konuurken
'hayr, neden' szlerini syleyemem."

815. Nerede olursan ol sen, her yerde hazr ve nazrsn.

Mstef'iln, Mstefiln, Mstef'iln, Mstefiln,

(c. III, 1377)

 Ey gnl gibi hem benimle beraber olan, hem de benden gizlenen sevgili! Sana gnlden selam veriyorum. Sen,
Kabe'sin. Nereye gidersem gideyim, sana ynelirim, sana varmak isterim.

Nerede olursan ol, sen her yerde hazr ve nazrsn. Uzaktan bize bakarsn. Adn annca, gece bile olsa ev aydnlanr.

Gze grnmeyen bir sevgiliysen, her an niin gnlm incitip duruyorsun? Eer sen, gz nnde isen ne diye
olmayacak dncelere kaplyorum?

Beden bakmndan uzaksn ama, gnlmden gnlne alm bir pencere var! 0 pencereden, ay gibi hrszlamacasna
sana haber gnderir dururum.

Ey gne! Sen, uzaklardan bize nurlar gnderiyorsun. Ey senden ayr dmlerin can! Canm sana kul, kle
etmedeyim.

Kulakta da sen varsn, aklda da, cokun gnlde de! Fakat bunlar da oluyor ki, sen, benimsin! Sen bensin! Seni
bylece vmedeyim, anlatmadaym.

816. Ben garip bir kiiyim. Bamda senin sevdan var!

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn,

(c. III, 1611)

Yapma ey dost! Ben garip bir kiiyim. Bamda senin sevdan var! Ben dertliye, yurdundan ayr dm ben garibe
ho bir ekilde bak! Ben, seni istemekteyim. Baka isteim yok!

Senin aknla mestim, kendimden gemiim. Benim, kendimden bile haberim yok! Hep seni durmadan istemekten
tr, bam bile kayamyorum.

Gnlm neden nurland, aydnland, neden ikbale erdi; sana syleyeyim.

Bu garip gnlmn aynasnda, senin gzelliini, esizliini, hissediyorum, buluyorum da ondan!

Ey dost, kyamet gnn dn de beni azarlama, ayplama! Ben senin knla comuum, dalgalanyorum. Btn
dalga olmuum. Btn cokun olmuum. nk bende senin vahdet denizinin mbarek incisi bulunmaktadr.

Gnl sarayna girip seni grmek istiyorum. Gafletimin kapcs beni ieri brakmyor. Beni bandan savmak
arzusunda ama, o bilmiyor ki, ben gizli gnl penceresinden seni seyretmedeyim, temaadaym.

Bundan sonra artk comayaym, kyametler koparmayaym. Bende senin akndan sz eden gnln varken, artk
kim benim gnlme , hkmeder?

817. Sen ne bilirsin ki, ben, gnlde hangi padiahla beraberim?

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln,

(c. HI,1426)

Sen ne bilirsin ki, ben i alemde nasl bir padiahla oturmaktaym? Sen benim sararm yzme bakma, benim demir
gibi salam ayaklarm var!

Ben, yzm beni yaratan ve bu dnyaya getiren o padiaha tamamyla evirmiim. Beni yarattndan tr, ona
binlerce krm var!

Ben bazen gnee, bazen ii incilerle dolu denize benziyorum. Tatan, topraktan yaratlm, deersiz bir varlk gibi
grnyorsam da, i yzmle, en azz, en erefli bir mahlukum.

u dnya kpnn iinde, bir ar gibi vzldar dururum. Fakat sen, sadece benim bu szlanmalarma bakma, benim
balla dolu bir kovanm var!

u ark dndren su, ne de korkun! Fakat ben, o suyun dolabym. 0 suyun stnde ho, tatl iniltilerle dnp
duruyorum.

Her cz'm alm, neden solaym, perian olaym? Altmdaki burak eerlenmi bekliyor. Neden eee kul olaym?
Ayam akrep sokmad ya, neden aydan geri kalaym? Salam bir ipim var, neden bu kuyudan kmayaym?

Can gvercinlerine, bir gvercinlik yaptm. Ey can kuum, u, benim bunlardan da salam yzlerce kalelerim var!

Evlere vurur, evlere dersem de, ben, mana gneinin ym. Ben, topraktan, sudan dodum. Anam balktr.
Fakat ben, akkim, altnm, yakutum!

Sen, herhangi bir inciyi grrsen, o incinin iinde, te yznde baka bir inci ara! nk her zerre; "imde bir
define sakldr!" diye sylenip durmaktadr.

Her inci sana; "Gzelliimle yetinme, alnmda parlayan nur, iimde yanan ktan ileri geliyor." demektedir.

Ben sustum. Sende gerekleri anlayacak akl yok! "Gren, anlayan bir can gzm var!" diye kulan sallama,
kendini aldatma!

818. Ycelerden gelen ycelere gitmek ister.

 Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. III, 1585)

Ey balktan yaratlm dnya! Seni tandm tanyal yz binlerce mihnetle, yz binlerce dertle, bela ile tantm.

Sen, eeklerin yayld bir otlaksn. Hz. sa'nn konak yeri deilsin. Ben eeklerin otlan nasl oldu da tandm,
bilmiyorum ki!...

Bu balk yurdundan kurtulu dncesini, kurtulu yolunu gnlme drenin havasna uyaym da, aa gibi yer
altndan ba kaldrarak, ellerimi gklere uzatarak kurtulmak iin uraaym.

iee dedim ki: "Ey iek, bu ocukluk yanda, nasl oldu da tam olgunlatn; kemale geldin?" iek dedi ki:
"Seher rzgarn tandm, o beni uyandrd da ocukluktan kurtuldum!"

Aacn dal ycelerden gelmitir de onun iin hep ykselir, ycelere gitmek ister. Ben de aslma doru ykseleyim.
nk ben de aslm bildim, tandm.

Ben, ne diye bu balk yurdunda, aa, yukar deyip duracam? Benim aslm, benim yerim mekanszlk alemidir.
Ben herhangi bir yerin ehli deilim. Nereden, neyi tanmm, ki!

* Hayr, sus artk, yok ol! Yoklua var da, hi bir ey olma! Bir bak da gr, ben, her eyi yoklukta grdm, tandm.

819. Kendimi var sayarsam, ben yokum! Fakat kendimin yok olduumu anladm zaman varm!

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln,

(c. III, 1419)

* Gnlmn halini, sevgilime bildiim gibi anlataym. Gzlerimden yalar boand, gnlm kana boyand, bir trl
anlatamadm.

Evvelki gn gnlmn halinden krk dkk bir eyler anlatyordum. Dnce kadehi darald. Ben de kk bir ie
gibi onu krdm.

Bu ak tfannda koskoca gemiler parampara olurken, tahta tahta krlr, Aynlrken benim gnl kaym ne olur, ne
hale gelir? Zaten ben dayanksz, elsiz, ayaksz biriyim!

"eyh Galip u beyti sylerken acaba Mevlana'nn bu beytinden mi ilham ald:

"Yine zevrak- dernum krlp kenara dt,

Dayanr m iedir o reh-i sengsara dt."

(Yine gnl kaym ak denizinde dalgalara dayanamad kenara dt. Gnl kay ie gibidir. Tal yere dnce
dayanr m?)

u gemi de dalgalardan krld, dald. Ne gzellii kald, ne de irkinlii. Ben de kendimden getim, acele bir tahta
parasna sarldm.

imdi ben, ne yksekteyim, ne alaktaym. Fakat, bu sz yerinde olmad. Konuya uygun dmedi, aa dt.
nk bu dalgayla ben bazen yceler ycesine kmadaym. Bazen de ycelerden ok aalara inmedeyim.

Yok muyum, var mym; ben ne bileyim? Ancak u kadarn biliyorum ki: "Kendimi var sanrsam ben yokum! Fakat
kendimin yok olduumu anladm zaman varm!"

Kyamette tekrar dirileceimden phem yok! u dnya maherinde yzlerce defa dnce gibi alayp inleyerek
ldm. Yine dnce gibi canlanp dirildim!

u dnya ovasnda, sevgili avcm beni avlayncaya kadar cierim kan kesildi. Av olmama nasl sevinmeyeyim? Beni
avlad da kurtuldum.

Dnce sanki bir orman, bu ormanda yzlerce kurt var! Byle olunca ben niin dnceye dalaym? Ben, bana bu
dnceyi verenin yznden mest oldum.

820. Gzlerime ho bir hayal grnd.

Mstef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln, Mstefiln,

(c. III, 1379)

Ben sevgilinin gl bahesinden ve ezel meyhanesinin mahallesinden geldiim iin gzlerimde ho bir hayal var!

Mest oluun sermayesi benim! Varln, var olmann gayesi de benim! Manen ykselen melekleen de benim, nefsine
uyup aalara den de benim! Ben dnp duran gkyz gibiyim!

Ta ezelde, balangta, yaratldm yerden geldim. Ben ilah emanet olan ruh ile anlatm, dost oldum, dnp gittim,
tekrar geldim. Pergel gibi bir noktann etrafnda dnp duruyorum.

Ben de ruha "Gel!" dedim, "Ho geldin, sefalar getirdin, her halde bana yardma geldin, bana yardm et!" 0 da bana;
"Yardma geldim, zaten bu i iin geldim." dedi.
 Ben ay'm, sen de benim msn. Sen hem gl bahesisin, hem de su! Bunca yolu senin iin atm, ayakkabm
giymeden, sarm sarmadan koa geldim.

* Glerek ieriye gir; acl yok et! Ey ho aclk, ad ol, neelen! Ben nce diken olarak geldim ama, sana gller
vereceim.

Gl ban kaldrd da; "Sabr, ferahln anahtardr!" dedi. Her dal: "Zorluk yok! nk sabrettim de inciler gibi ho
meyveler vererek geldim." (dedi).

821. Biz, Hakk'n nuruyla diriyiz!

Mef'ul, Mefa'iln, Fe'ln

(c. III, 1576)

* Biz, Hakk'n bize ltfettii nurla diriyiz. 0 nur bizi yaatyor. Biz, ona hem ok yaknz, ok dostuz, hem de ondan
uzak dmz, ona yabancyz. Ne olduumuzu,

* Gerek yzmz gstersek, ay utanr, kendini grmeye kendini beenmeye tvbe eder.

* Biz, kolumuzu kanadmz asak, gne bile kolunu, kanadn yakar, yandrr.

* u tenimiz, bedenimiz, u insan eklinde grnen madd varlmz bizim gerek varlmzn perdesi, yz rtsdr.
Aslnda biz btn secde edenlerin kblesiyiz.

* Sen, balktan yaratlan adama bakma, ona frlen nefesi gr de o nefese hayran ol!

* eytan, bizim d yzmz, bedenimizi grd de, bizde bulunan gremedi. Bizi Hakk'tan ayr tand.

"Bir yerde de Mevlana yle buyurur;

"Tevhid srlanna iaret ettii iin, Mansur halk tarafndan daraacna ekildi. Hallac sa olsayd, srlarmn
azametinden, taknlndan tr, o beni daraacna ekerdi." (Dvan- Kebr, c. III., 1459.)

822. Sen, u bedeni benden al da, beni bedenden kurtar!

Mstef'iln, Miistef'iln, Miistef'iln, Mstef'iln,

(c. III, 1382)

Ey gnlleri uyank kiilerin saksi! Kerem kadehini sun, nk bizi yokluk aleminden bu dnyaya arap imek iin
getirdiler.

Sen bize kerem kadehini sun da, can dnceden kurtulsun, kendinden gesin, u benlik perdelerini yrtsn.
Dnceyi bir tarafa atsn. nk dnce, can hrpalar, mr her an azaltr.

Gzellik, Hakk'tan haberi olan bilgi sahiplerinin gzelliidir. 0 hal ariflerin halidir. Onu grecek gz nerede? Nerede
mana bilgisi? Nerede gl bahesi? Nerede gl bahesindeki gllerden ak kokusunu alacak burun?

Eer mecliste kimse bulunmasayd, szm yce olurdu. Ya nur ol, yahut da bizden uzakla, git! Bize bu kadar
sitemde bulunma! Anlaysz kiilerin bulunduu mecliste konuulmaz.

Sen, gz ars gibisin, bir trl gz brakmyorsun. Hoca bu yapra evir, yoksa ben kalemimi kracam.

Vatan bo kalmaz, sen, u bedeni benden al da, beni bedenden kurtar! Can sarho bir halde bala sapland kald.
Ayamn kayacandan korkuyorum.

823. Onun verdii dertten, beladan ikayet etme!

Ben yzlerce can verdim de bu belay satn aldm.

Mstef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln, Miistef'iln,

(c. III, 1372)

Bu sefer ben bsbtn akla balandm, tam ak oldum.

Gnlm kendimden skp attm. Ben imdi gnlszm. Baka bir eyle diriyim. Akl da, dnceyi de kknden
yakp yandrdm.

Ey insanlar, ey insanlar, artk benden normal insanlk beklemeyiniz. yle dncelere daldm ki, benim
dndklerimi deli bile dnemez.

Bu yzdendir ki, aklm, bu gn benden tamamyla bkt, usand. Onu grmyorum sanyor da beni korkutmak istiyor.

Ben ondan niin korkaym? Onun iin ben, bir surete brndm. Nasl olur da ben bir define olurum? Kendimi
gstermek iin bir bucaa gizlendim.

Benim yldzlarn kaselerinde de, felein sofrasnda da gzm yok! Fakat ben dilenciler uruna nice kaseler yaladm.

Ben bir i yznden dnya hapishanesine dtm. Yoksa ben neredeyim, lhapishane nerede? Ben kimin maln
aldm da buraya dtm?
 stediin kadar bana bak! Btn gcnle, dikkatinle bak, fakat yine de beni tanmazsn. nk benim bir deil
yzlerce sfatm, yzlerce grnm var.

Gel, gzme gir de, bana benim gzmle bak, nk ben kendime, gzlerin gremedii bir misafir semiim.

Sen, arapla sarhosun, ben arapsz sarhoum. Sen glen bir aksn, fakat ben, azsz, dudaksz glmedeyim.

Ben ok tuhaf bir kuum. Acktm da u ayrlktan utum. Orada avc da yoktu, tuzak da yoktu. yle olduu halde
geldim, u beden kafesine girdim.

Dostlarla beraber olunca, kafes, badan da iyidir, baheden de! Can Yusuflarnn hatr iin kuyu dibinde konakladm,
oray yurt edindim.

Onun gnlde at hicran yarasndan tr szlanma! Onun verdii dertten ikayet ederek alama, hastaym diye
feryat etme! Ben yzlerce can verdim de bu belay satn aldm.

pek bcei gider gelir, ipekler rer. Szme dikkat et; ben de bir ipek bceiyim- Belalar rer, bela iplikleri sarar
dururum.

Ben, beden kabrinde kalmm. Yr benim srafl'ime git! Benim iin suru frsn de beni diriltsin! nk bu beden
kabrinde yata yata dkldm, rdm, eridim, bittim.

824. Padiahn hayali grlen her yer badr, bahedir.

Mstef'iln, Mstef'iln, Mstef'iln, Miistef'iln,

c. III, 1383)

Ey bana ay olan, aydnlk olan sevgili, senin gzel yzn grdkten sonra nerede olursam olaym neeliyim. Nereye
gidersem gideyim oras bir gl bahesi olur.

Padiahn hayali grlen her yer badr, bahedir, gezip dolama yeridir. Nereye gidersem gideyim, orada bir iret
meclisi kurmaktaym.

Bu alt kapl tekkenin btn kaplar kapal bile olsa, o ay yzl dilber mekanszlk aleminden doar, penceremden
ban sokar, yine ieri girer.

Girer de; "Hey!" der. "Sana selamlar olsun, sana yz trl arap, yz trl meze getirdim. Ben padiahm,
padiahlar padiahym.

Ben, nurlar saan gneim. Ben ho bir ekilde perdeleri yrtarm. Ben ilkbaharm, dikenlikleri kknden skmeye
geldim."

825. Ben senin gneinin ardnda k isteyen bir glgeydim.

Mfte'iln, Mefa'ln.Mfte'iln, ,

(c. III, 1406)

Her gece, her seher vakti dualar ettim, seni istedim. Bilsen nasl candan yalvararak, diller dkerek, seni Allah'tan
istedim.

stedim ki, benim secdelerimden tr, sen, benim varlmn ensi, en yakn dostu olasn. Halbuki, ben, seni candan
ve gnlden isteyince, ben kendimden, kendi varlmdan kurtuldum. Bu varlm beni brakp gitti.

Senin gnein ardnda, ben, k isteyen bir glgeydim. Sen dounca, senin nda yok oldum gittim.

Ben bir demir paras gibi kat ve donuktum. Ayna senin akndan nur istedi. Ben de demir donukluundan kurtulup
ayna gibi parlamak, nurlanmak isteyince atelere yandm, dvldm, yaralar aldm.

Sana doru kotum, ama ayak basacak yer bulamadm. Senden yer istediim iin, beni yerden, mekandan
kurtardn, ektin yanna aldn. La mekana, mekanszlk alemine ulatrdn.

826. Kalkn ey aklar gklere ykselelim!

Mef'ulii, Fa'ilat, Mefa'l, Fa'ilat

(c.III, 1713)

* Kalkn ey aklar, gklere doru ykselelim! u yaadmz dnyay grdk anladk, bir de gideceimiz o dnyaya
varalm.

Hayr, hayr u iki dnya bahesi de gzel, ikisi de ho. Biz, bu ikisinden de hem dnya bahesinden, hem de ahiret
bahesinden vazgeelim de, bahvan arayalm, bulalm, ona doru gidelim.

Dalardan koup gelen sel gibi secdeler ederek, bamz tatan taa vurarak, denize kadar gidelim. Denize
kavutuktan sonra da, stndeki kpkler gibi, el rpa rpa koalm, yryelim.

u kederlerle dolu alemden, bu yas aleminden dn dernek alemine, nee alemine sefer edelim. Yzleri sarartan
bu zdrap dnyasndan uzaklaalm da, yzmze kan gelsin, can gelsin.
 Alalma, insanlmz kaybetme korkusundan yaprak gibi, dal gibi titreyerek, yreimiz arparak aman yurduna,
kurtulu yurduna varalm.

Zaten gurbetteyiz. Dertlerden, kederlerden kurtulmamza bir are yoktur. Toprak yurdunda yola dmz. Gnah
tozlarndan silkinip kalkmamz mmkn deil!

u dnyada grdmz gzellikler, ekiller, suretler kendisini gizleyen, byk bir sanatkarn, bir ressamn varln
ispat etmektedir. Biz kem gzden gizli, izi belirmeyen ressama varalm.

nsanlk yolu, hakkat yolu belalarla dolu bir yoldur. Fakat yol gsterenimiz ak olduu iin bizim korkumuz yok!
nk, ak, bu yolda nasl gideceimizi bize retiyor. Yusuf'un sevdasyla,

Canmz dnya sevgisinden, nefsin isteklerinden temizleyelim, bir ayna haline getirelim de Yusuf'un esiz gzelliine
bir armaanla gidelim.

827. Dilsiz, dudaksz gnllerimizden birbirimize seslenelim.

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. III, 1540)

Gel de, birbirimizle candan konualm, kulaklardan, gzlerden gizli olarak syleelim!

Gl bahesi gibi dudaksz, disiz glelim, dnce gibi dudaksz, dilsiz grelim!

Akl- evvel mertebesinde Hakk'n varlnn idraki iinde, dnyann srrn azmz kapal olarak ta sonuna kadar
syleyelim!

Hi kimse, kendi kendisiyle apak sesle konumaz. Mademki hepimiz biriz, dilsiz, dudaksz gnllerimizden
birbirimize seslenelim!

Sen, nasl olur da eline tut dersin? 0, el senin midir? Mademki elimiz bir ellerimizin de bir olduundan bahsedelim.

El, ayak gnln hareketini bilir, dilimiz susarak, gnlmz titreyerek syleelim.

828. Gne de, gkyznde onun akyla dnmede, onun akyla parlamadadr.

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'liln, Mefa'ln,

(c. III, 1438)

Elsiz, ayaksz kalm zavall gnlmde, onun akna direnecek g, kuvvet kalmad iin mecnun gibiyim. Gece,
gndz beni balayan ak zincirinin ucunu geveler dururum.

Kanlar iindeyim. Sevgilinin hayali gelirse, ben kendimde olmadm iin onu, gnl kanyla boyarm diye
korkuyorum.

Ak ateiyle yanp yaklan, alayp feryad eden bu an gecelerini, perilerden sor! Karanlklar iinde gidip gelirken
ayam perilere dokunuyor.

Parampara olmu gnlm btn gece yldz gibi yanarak dolap durmadadr. nsafsz sevgilinin bysyle
uykularm dald, gitti.

Sevgilim beni brak da senin aknla gne gibi ateten bir elbise giyeyim de, o atele gne gibi btn dnyay
ssleyeyim, aydnlataym.

Zaten gne de gkyznde onun akyla dnmede, onun akyla yanp yaklmada, hem de her an, onun akna
laym diye krler etmededir.

Sevgilim, senin akndan bir dem kurtulsam, dinlensem, canm, rahat etmez, dinlenmez. Bir an iin olsun senin
sevginden uzak kalmak, dinlenememek, yanmak, yaklmak, benim rahata, huzura kavutuum andr.

829. Btn dertlerin dermanna kavumak iin ben batanbaa dert olurum.

Mfte'iln, Mfte'iln,Miifte'iln, Mfte'iln,

(c. III, 1400)

Koaym, koaym da, Hakk yoluna den atllara ulaaym. Yok olaym, yok olaym da sevgiliye kavuaym.

Ho olmuum, ho olmuum. "Benlik evini yakaym da sahralara deyim." diye bir ate paras olmuum.

Toprak oldum, toprak oldum ki, senden feyiz alarak rahmet alarak yeilleneyim, iekler bitireyim. Canllara yararl
meyveler yetitireyim. Su oldum ki, kprerek, koarak, bam tatan taa vurarak, secdeler ederek senin gl bahene
varaym.

telerden geldiim, gkten dtm iin, zerre gibi titriyorum. Sona varnca huzura kavuurum. Emin olurum da
titremem.

Gk eref yeridir. Toprak telef olma, yok olma yeridir. Ben padiahmn yanna varabilmek iin bu iki halden de
kurtuldum.
 Hakk'n rahmeti su gibidir. 0 ancak aalara, alak yerlere akar. Ben de ayak altnda inenen toprak gibi ancak
gnll, acndrc olurum ki, Rahman'n huzuruna varaym.

Hi bir hekim, hastalk olmakszn hap ve ila vermez. Ben de btn dertlerin dermanna kavumak iin batan baa
dert olurum.

830. Benim gizli alevlerim iki dnyay da bir lokma eder, yutar.

Fe'ilatn, Mefa'iln, Fe'ilat

(c.IV.1754)

Azmda senin ateinden bir ate var. 0 atein beni nasl yandrdn syleyemem. nk dilime yzlerce mhr
vurulmu, balanm.

Benim yle gizli ulelerim, alevlerim var ki, o uleler, iki dnyay da bir lokma eder, yutar.

eyh Galip hazretleri ne buyurmutu;

"Bir lesi var ki, em'-i cann,

Fanusuna smaz asumann."

(Can mumunun yle bir alevi var ki, gkyz fanusuna smaz.)

Eer u cihan, tamamyla yok olsa, ne gam! Dnya olmakszn benim yzlerce gizli dnyam var!

Ben, eker ykl kervanlar, yokluk diyarndan yola drdm, yrttm.

Ben, akla mest olmu bir kii olduumdan, bu kervanlar yznden kar m ettim, zarar m ettim, haberim yok!

Ba gzm vaktiyle ak derdiyle inciler saard. Halbuki, imdi benim, inciler saan bir canm var!

Ben, eve barka bal deilim, Hz. sa gibi, benim de drdnc kat gkte evim var!

Bedene can verene krler olsun. Can gitti ama, cann canna sahip oldum.

Tebrizli ems'in verdii bir ey var ya, ite, sen, benden onu iste, onu ara!

831. Dnyada gizli olan, paha biilmez bir define benim canmda, gnlmde gmldr.

Fe'ilatn, Mefa'iln, Fe'ilat

(c. IV,1755)

Benim yolumda, yzlerce nefsan pusu var! Ama, benim de en ince eyleri gren yzlerce akl gzm var!

Yzmde yzlerce secde izleri var! Onlar, varln gnlmde hissettiim daima benimle beraber olan padiahmn
izleri.

Dnyada da gizli olan en deerli, paha biilmez bir define benim canmda, gnlmde gmldr.

Benim Cebrail-i emn(a.s.)'dan da gizli bir Cebrail'im var!

Devlet, zenginlik atn kesmem gerekir. nk ben, ak atna eer vurdum, binmek zereyim.

Aktan asla vazgemem, ayam diremiim. Benim demirden ayaklarm var!

imde manev balar, baheler, yaseminler var! 0 yzden nefsimden sevgilimin kokusu geliyor.

yle mutluyum ki, needen ayaklarm yerden kesilmi. nk, benim mekanszlk aleminden yerim var!

Haydi yr, Tebriz ehrine git! Bu hallerin aklanmasn emseddin'den iste! nk btn bu hallere beni
emseddin ulatrd.

832. Ben, can sa'sna ait nkteleri, eeklerin kulaklarna zorla yerletirdim.

Mfte'iln, Mfte'iln, Fa'ilat

(c. IV,1768)

Gnln boyuna gre ka elbise diktim. Bu uurda ne kadar akl yordum ,Fikir harcadm.

Durup dinlenme bilmeyen u ihtiyar felee, ne de alacak bir dn rettim.

Kerem hazinesi bana geldi, misafir oldu. Bu yzden keremle yoksullarn borlarn dedim.

Benim u szden fazla szm yok! Yandm, yandm, yandm.

Ben mum gibi tertemiz bir varlm, ne biriktirdim ise hepsini dktm, erittim, yaktm.

Artk yeter, ben bo yere can sa'sna ait nkteleri, hakkatleri eek eklindeki insanlarn kulaklarna zorla
yerletirmee altm.

Yeter, nk, tamamlandka noksan belirir. Sus da o uh gzel; "Bktm artk yeter!" demesin.
 833. Senin gzel yznn arabyla kendimizden gemi gitmiiz.

Fe'ilatn, Mefa'iln, Fe'ilat

(c.IV, 1765)

Ben senin cana canlar katan yzne am, ben senin sevdana kaplmm, bana ac!

Sen, bu gzel parlak yzle ay gibisin, gne gibisin. Bizlerse senin ak gneinin nurunda oynaan zerreleriz.

Sen, u perdenin arkasndan yz gsteresin diye hepimiz senin saraynn kapsnda beklemedeyiz.

Birbirleriyle anlam aklar meclisinde, senin gzel yznn arabyla kendimizden gemi, gitmiiz.

Ey dost, arp da bizi dman gibi ldrme! Biz senin yabancn deiliz.

Fakat bizi ldrmek istiyorsan, ldrmeye raz olursan, ona da diyeceimiz yok. Hepimiz de senin rzann, senin
isteinin kuluyuz, klesiyiz.

834. Hepimiz, btn varlklar, senin sevdana kaplmz da balar krp atmz.

Fe'ilatn, Mefa'iln, Fe'ilat

(c. IV,1761)

Hepimiz, btn insanlar, "Elest"de; ezel meclisinde beraberdik. El ele vermitik. Allah'a krler olsun, sonunda bir
ksmmz yine birbirimize kavutuk.

Birbirimize kavumu olan hepimizin de yolu bir, gnl bir! Hepimiz de ayn sevgi arabyla mestiz.

Biz, iki dnyada da nasip olarak kendimize ak setik. 0 yzdendir ki, biz, aktan baka hi bir eye gnl
vermedik.

Can, ayrlktan ne aclar tatt, neler ekti. Fakat sonunda onu bulduk, ayrlktan kurtulduk.

Ak penceresinden bir gne dodu. Balktan yaratldmz halde o gne bizi deerlendirdi, yceltti.

Eer biz bir la'l isek, senin nurunla la'l olmuuz. Eer varsak senin yznden varz.

nnde zerreler gibi oynamadayz. Hepimiz, btn varlklar, senin sevdana kaplmz da, balan krp atmz.

835. im gklerde, artk benim yeryznde ne iim var?

Fe'ilatn, Mefa'iln, Fe'ilat

(c. , 1756)

Canla, bala o sevgiliye balanmz. Onun akyla mestiz. Nur arabna kadeh olmuuz.

Ey gnl, sana her an can vermezsem, ben bu candan usanmm, bezmiim.

Ben, o mana atnn etrafnda, gkyz gibi dnp durmadaym. Artk, benim yeryznde ne iim var?

Hakk'a perde olan u dnya tezgahn ortadan kaldrmak istiyorum.

Gaflet ve uyku perdesini, uyank gzlerimin ateiyle yakmak arzusundaym.

stiyorum ki, bu hasta gnlm Tebrizli ems'in himmetiyle iyilesin, shhat bulsun.

836. Senin gnlnden benim gnlme nasl bir yol var?

Mfte'iln, Mefa'ln, Fa'ilat

(c.IV, 1771)

Senin gamndan gnlm sevda evi oldu. Gnlm seni, her tarafta arad, durdu.

Zhre yldz gibi parlak yana, ay gibi nurlar saan bir yz olan sevgiliyi bulmak iin gnlm, gzn gklere
evirmi, gklere bakyor.

Ah bugn gnlme neler oldu? Dn birisi gnlme neler syledi?

Gndz geldi, gecenin adrn yrtt. imdi, artk gnlm neelenecek, perde yrtld iin gzellikleri seyre dalacak.

Senin gnlnden benim gnlme, ne nkteli szler, gizli iaretler gelmede. Ah senin gnlnden, benim gnlme
nasl bir yol var?

Artk, benim zavall gnlme acmazsan, benim halim ne olur. Vay bu gnlme, vay bu gnlme!
 837. Senin kehribarna bir saman p olmak istiyorum.

Fe'ilatn, Mefa'iln, Fe'ilat

(c. IV,1758)

Niin senden ayrldktan sonra sana kavuunca, yahut sana kavutuktan sonra senden ayrlnca, seni bileyim, seni
tanyaym? Seni baka trl tanyamaz mym?

Ya sen benim derdime d, derdimle kar; yahut ben derdime derman nedir; onu senden reneyim.

Bilgisiz, grgsz olduum iin benden kayorsun. Ya benimle arkada ol, yahut grgy, bilgiyi senden reneyim.

Bundan nce senden ayr bir eyler renmeye alyordum ve sana kzyordum.

Mademki gece gndz Hakk bizimle beraberdir. Sen benden ayr dtn iin, bundan sonra reneceimi
Hakk'tan renirim.

"Kuluk vaktine yemin ederim ki" ayetinin srrn renmek iin gnee zerre olmak istedim.

"Duha Suresi, 93/1. iaret var."

Kehribarn saman nasl ektiini renmek iin senin kehribarna bir saman p olmak istiyorum.

838. Bana su verme, sana susayaym, seni su gibi ieyim!

Fe'ilatn, Mefa'iln, Fe'ilat

(c. IV, 1751)

Bana su verme de, sana susayaym. Seni su gibi ieyim. Beni kendine ak et, benim uykumu al gtr!

Ey hayali bana mihrap olan sevgili! Senin haberin yok, ben, gece gndz namaz klp duruyorum.

Ben, senin gzel hayalini yoklukta bulursam, hemen lme doru koar giderim.

Sebepleri meydana getireni bulurum midiyle, ben sebep kervanlarnn yollarn kesmedeyim.

Ben, senin ayrlna dayanamyorum, bir merhamet et! Padiahlkta bulun, bana bir grn! Ne olur, yalvarrm sana!

Ab- hayata dolap olmuum, onun iin hem dnyorum, hem szlanyorum, hem alyorum.

Gneim de sensin, ay m da sen! Seni grmek iin gzm de, gnlmde amm.

Senin adn duyduum an, benim adm da, namm da mest oldu.

839. Onun ayrlk ateiyle her gece mum gibi yanyoruz.

Fe'ilfitn, Mefa'iin, Fe'ilat

(c. IV, 1760)

* Ezelden beri diri olan, her eyi bilen, her eye gc yeten, daima tasarrufta bulunan Allah'a yemin ederim ki,

ems'in nuru, ak mumlarn yakt da binlerce ilah sr malum oldu, anlald.

Onun bir hkmyle dnya, akla ve ak ile, hkmedenle, hkmedilenle dolup tat.

Tebrizli ems'in tlsmlarnda, bylerinde alacak hazineler gizlendi.

Onun ayrlk ateiyle her gece mum gibi yanyoruz. Baldan ayr dmz ama, onun ak ateinde yanan mum
olmuuz.

Ondan ayrldmzdan beri bedenimiz ykld, harap oldu. Can da, bu beden harabesinde baykua dnd.

Ey ems, sen olmadka sema' haramdr. alg da eytan iidir ve talanmtr.

Sen yokken okunup anlalacak, zevk alnacak bir tek gazel bile sylenmemitir.

"Bu gazel ems-i Tebriz hazretleri iin sylenmi ve am'da kendisine okunmutur. Birinci msra kafiyesizdir. Belki de
ilk beyti unutulmutur, kaybolmutur."

840. Bazen felek gibi dnerim, bazen melek gibi uarm.

Mefl, Mefa'l, Fe'uln

(c. III, 1549)

Bazen felek gibi dnerim, bazen melek gibi uarm.

Dnm de, oynaym da Hakk iindir. Ben onunum, onunla ortak olmu deilim ama..
 0 gzellik madeni beni grd, satn ald. Ben de o yzden byle sevimliyim.

Can ormannda gerekten de bir iman arslan var. Benim phe daarcm muhakkak o yrtt.

Padiahm, hkme raz olan bir gn kad (=hakim) yapar.

841. Herkesi mest edelim, kararsz hale getirelim.

Fe'ilatn, Mefa'iln, Fe'ilat

(c. IV, 1764)

Bahar blbl gibi feryada balayalm da, bu feryadlarla blblleri avlayalm.

Sevgilinin ii nazlanmak, bizim iimiz de yalvarmak, yakarmak. Bu durumda feryad etmeyelim de ne yapalm?

Sonra mest olarak ary, pazar dolaalm. Herkesi mest edelim, kararsz hale getirelim.

Paray, pulu gzel sevgiliyle beraber yiyelim, o mahmur gzlere hizmet edelim.

Sevgiliyle srdmz sefay, ettiimiz zevki Allah'tan baka kimse bilmez.

842. Biz dnyaya, gne gibi, herkese can vermeye gelmiiz.

Fe'ilatn, Mefa'iln,Fe'ilat

(c. IV, 1762)

Biz dnyaya gne gibi, herkese can vermeye ve bylece herkese yararl bir ite bulunmaya gelmiiz.

Kalpleri krlm, gamlara dm kiilere dost olalm. Onlarn gamlarn paylaalrn. Hor grlenleri, topraa
denleri, ayak altnda ezilenleri gl bahesi haline getirelim. Biz, dnyaya bunun iin gelmiiz.

Biz altn gibi bir ka kiinin z mal deiliz. Biz deniz gibiyiz, maden gibiyiz, bir herkesin malyz.

u alemin bedenine, cann ne olduunu gsterelim. Gaflet iinde kalan, Hakk'n san'atn, yaratma gcn
gremeyen gzleri aydnlatalm. Biz dnyaya bunun iin gelmiiz.

Biz, yeryz gibi yama yurdu deiliz. Gkyz gibi eminiz, houz.

Kendine gel, sus; biz bunlardan da stnz. Biz, sze, dile smayz. Bizde paha biilmez bir hazine gizlenmitir.

843. Ak, bana ycelere kmam, telere gitmem iin

gklerin damna dayanm bir merdiven oldu.

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn,

(c. IV,1776)

Ben doduum gnden beri. gnl de, can da senin gznle gren, gnl de, can da sana veren ihlas, samimi bir
kulum.

Gelin ey aklar gelin, birbirinizden uzak durmayn, bulumaya, kavumaya aln! Dolunay dodu, sevgi geldi,
nmetler baland.

Sana gnl veren kaybolmaz. Ben, ad san ne yapaym? Mademki ben, bu hazineye dtm. Gm, para, benim
ne iime yarar?

Ak parlad, alevlendi, srrn stn rtt. Onun parltsyla dolunay bile grnmez oldu. Gnl de ba edi, aka
teslim oldu.

Neem de sensin, bayramm da sensin. Ben, ne kadar tali'liyim, ne kadar mes'udum. Gnlm de sana verdim.
Allah'a yemin ederim ki, ben iyi yaratll bir am.

Ne yrtarm, ne dikerim, ne yaparm, ne yakarm. Ne gecenin, ne de gndzn esiriyim. Ne de elim daralm, kesada
uramm.

man gnei dodu, etraf aydnlatt, ruha ulat. Nefsin karanlklar dald. Kfrn kalesi ykld, yerle bir oldu.

Zahidin de, ibadet edenin de yolu, isteksiz olmak, dnyaya ait dileklerden vazgemektir. Syle bakalm, ben neyi
brakaym? Kimden vazgeeyim? Benim btn dileim ve isteim hep sensin.

Ey ak, benim btn varlm sensin. Rkuum da sanadr, secdem de! Nekesliim de cmertliim de senin iindir.
Zaman seninle dzene girmitir.

eytan bana musallat olduu, beni kapt zamanlarda hep seni anarak kurtuluyor ve seviniyordum. imdi sen, beni,
benden yle kaptn ki, hatrmdan anmak duygusu bile gitti.

Zaman dmanlarmla anlat. Onlarla dost oldu. Ayrlk yreimi yaralad. Uyku beni rahatsz etti, gzmden kat
gitti. Benim saadetimi, mutluluumu uyuttu.

Dolunayn sndn, yldzlarn karardn, denizin coup kabardn, geminin dalgalar arasnda sktn
gryorum.
 Senin denizine gelince ab- hayat olurum. Fakat kyya dersem, ta kesilirim, cansz kaya olurum.

Rabbim bana doru yolu buldurdu. Aka smsk sarldm. Ak bana acdda derman etmek iin ayaa kalkt. Beni
iyiletirmeye alt.

Ak evime geldi. Elinde bir arap kadehi var. 0 bana, ycelere kmam, telere gitmem iin gklerin damna
dayanm bir merdiven oldu.

Seninle dzene girince bayram gibiyim. Seninle yatnca d aac olurum. senin yznden alarm, senin yznden
glerim. Senin yznden gamlara batarm, senin yznden neelenirim.

* Seninle dirilirim, seninle lrm. Her eyi seninle elde ederim. Seninle kaybederim, seninle susarm, gnlm seninle
konuur.

844. Sema' musksinin tesirine kaplmayan kiinin toprak bana olsun.

Mefa'iln, Fe'ilatn, Mefa'iln, Fa'iln

(c. IV,1734)

Sema' nedir? Gnldeki gizli erlerden haberler almaktr. Onlarn mektuplar gelince garip gnl, dinelir, rahata
kavuur.

Bu haberler rzgaryla, akl aacnn dallar alr, uykudan uyanr. Bu sarslla beden, darlktan kurtulur, geniler,
huzura kavuur.

Bedende tuhaf, grlmemi bir tatllk balar. Ney sesinden, mutribin, algcnn dudaklarndan dile, damaa ho,
manev zevkler gelir.

Dikkatle bak da gr, u anda sema' edenlerin ayaklar altnda binlerce gam akrebi ezilmede, krlp lmede. Binlerce
ferahlk ve nee hali aramzda kadehsiz dolamada, bize mana arab sunmadadr.

Her taraftan bir Yakub, kararsz bir halde, neeyle kalkar, srar. nk, burnuna Yusufun gmleinin kokusu
gelmededir.

Canmz da; "Ona ruhumdan ruh frlmtr" srryla dirilmitir. Bu ruh frln, yemeye, imeye benzetmek
doru deildir. nk, bunun bedenle ilgisi yoktur.

Mademki btn yaratlm varlklar, surun frlmesiyle har olacaklar, surun frlmesinin zevkiyle ller
uykularndan uyanacaklar, srayp kalkacaklardr; sen de "ney"in feryadyla uyan, kalk, kendine gel!

Sema' musksinin tesirine kaplmayan, dnp, buz kesilen, lp yok olanlardan da aa olan kiinin toprak bana
olsun! nk o, gerek bir insan deildir. Gezip dolaan bir ldr.

Sema'n kadehsiz verilen bu helal arabn ien beden, bu arapla mest olan gnl, ayrlk ateinde kavrulur, pier,
tam olgunlar.

Gayb aleminin gzellii, sze smaz, anlatlamaz, vlemez. Onu grebilmek iin dn olarak binlerce gz al,
binlerce gz!

Senin iinde yle parlak bir ay vardr ki, gkyzndeki gne bile ona; "Ben sana kulum, kleyim" diye seslenip
duruyor.

845. Gnlleri nurlandran o mana arabn nmze getir de,

gnl gibi kendi varlmzn balndan kurtulalm.

Mef'l, Fa'ilatu, Mefa'l, Fa'ilat

(c. IV, 1706)

Kalk, arab srahiyle, testiyle ielim! Bu meclis, padiahlar padiahnn meclisidir. Hi bu mecliste arap iilmez olur
mu?

Padiah bir denizdir. arap da pek lezzetlidir ve ie sinen bir araptr. 0 la'l renkli arab sun da, bizim zmz,
bizde bulunan inciyi gr!

Gne, yeryzne bir kadeh nur serpti. 0 nur kadehinden serpilen damlalardan ielim! Biz de zerreler gibi mest
olarak gnein nuru iinde ycelere kalm.

Batmayan, zeval olmayan gne, mademki bize arap sundu, biz de gururumuzdan, gkte dolaan ve zaman
gelince batmayan gnein kadehine artk bakmayz.

Akllan yakp yandran, gnlleri nurlandran o mana arabn nmze getir de, gnl gibi kendi varlmzn
balndan kurtulalm.

Sra da, kandil konan yerde, parl parl parlayan nurla bizi aydnlat, nurlandr! Biz zaten onun nuruyla parlayp
duruyoruz.

"Bu beyitte, Kur'an- Mbn'in 24. Nur Sresi'nin 35. ayetine var."

Sunduun arabn tesirinden beden bir tandr gibi pek snd ve soudu. Sen, bizi odun gibi o tandrda yak ki, hep
yanp yaklalm, soumayalm.
 Can, gkyz fanusu gibi atelerle doludur. 0 bizi ateinde yakarak bakr myz; kalp myz; yoksa halis altn myz,
bunu denemek istiyor.

Gzel, gzel gel de, meclise gzelliini getir! Biz herkesle houz ama, seninle pek houz.

Ey algc, o taze nameyi bir kere daha syle! Syle de seyret ki, sen tazesin, latfsin ama, biz senden daha tazeyiz,
daha latfiz.

846. Ak, beni kendisine kul edindi de yzlerce hrriyete kavuturdu.

Mefa'iln, Fe'ilatn, Mefa'ln, Fa'iln

(c. IV,1735)

Ayrlk, kulama ac bir haber ulatrd. "Tatl uyku aklara haramdr" dedi.

Aktan yarm bir selama nail olan kii iin artk, uyku da, yeme ime de yoktur, lmtr.

Sen bana bak da beni seyret! Ak canm gnlm kendisine kul, kle edindi de beni binlerce hrriyete kavuturdu.

Ak belden aa duygulara dkn olanlar iin bir gsteriten, ehvetten ibarettir. Ama ruhen temiz olan kiilerce
ak, kadm ve pek byk bir nurdur.

Gnlm yaralannca gidip tvbe etmek ister. Sen, bana da, tvbe ettin ise kendine de gl! Hangi eye, neye tvbe
ediyorsun? Tvbe nerede?

Ak, ne de gzel bir gnahtr ki, ona tvbe etmek kafirliktir. 0 yle bir gnahtr ki, ne arkasnda kap kurtulacak bir
yol vardr, ne de nnde oturup dinlenecek bir durak vardr.

847. Btn insanlar, bir aacn dallar gibiyiz.Hepimiz ayn yaayn,

ayn yolun yolcularyz.

Mstef'iln, Fe'uln, Mstefiln, Fe'uln

(c. IV,1702)

Geliniz, hepimiz toplanalm! Ey sak, sen de durmadan arap ver! Bir an iin olsun glge varlklarmz ortadan
kaldralm, ayrlktan kurtulalm, hep bir olalm!

Kendimizi grmeyelim, kendimizden vazgeerek vahdet denizinde suyla ayn renge girelim! Zaten hepimiz, btn
insanlar, bir aacn dallar gibiyiz. Btn yaratklar, hepimiz ayn yaayn, ayn yolun yolcularyz.-

"eyh Sa'd de "nsanlar bir bedenin uzuvlan gibidir" diye yazmt.

Btn varlklar, hepimiz onun ayz. Akn tabiat gerei, bizler hem gizliyiz, hem meydandayz. Ak ehrinde
gizliyiz. Fakat akn zerimizdeki tesiriyle, ak mahallesinde apak meydandayz.

Benlikten kurtulur da kendimizi manen l grrsek huzura kavuuruz. Beden mezarlnda rahata uyuruz. Benlie
kaplnca, kendimizi diri grnce, ikayete balarz, feryad ederiz, yzmz yrtarz.

Gnl aynamza akseden her suret, her ekil, hi bir eye bal deilmi gibi grnmededir. nk, biz kendimiz
aslnda ondan baka hi bir eye bal deiliz.

Bir sr balklar gibi suda yzp duruyoruz. Fakat sudan haberimiz yok. Bitmez, tkenmez arzular peinde koan,
hevesten hevese den u toprak bedeni, yeryznn suratna atalm.

848. Bir mr boyunca senin sofrandaym, senin nimetlerinle besleniyorum.

Mef'ul, Fa'ilat, Mefa'il, Fa'ilat

(c. IV,1708)

Ey benim iki kulam tutup eken azz varlk, sen benim parlak gzmsn. Niin beni baheye gtrmek istiyorsun?
Benim bam da sensin, gl bahem de sensin!

Bir mr boyunca senin sofrandaym. Senin nimetlerinle besleniyorum. Senin ltuf bayrann altndaym.

"Ey dost, grdm rya mdr, hayal midir?" diye o gzm ovuyorum. Seni gren, sana seslenen, acaba ben
miyim? Bu grdme bir trl inanamyorum.

Evet benim, fakat benliimi brakmm, varlmdan syrlmm, hilal gibi senin dolunayna kar pek ince, snk
grnmedeyim.

Cefa trna, istek damarm karsa, o trnan zahmetiyle eng gibi gzel sesler karrm.

Fakat sen de anladn ki, bir tek damarm bile yok, atan, oynayan bir istek damarm varsa, onu kknden kesip
atarm.

Bana, "Ne ile urayorsun?" diye sordun. Yok olann ii de olmaz. Fakat ben yok deilsem, yok olmasam, neden
yokluk yurdum olmu?
 Sen kyamet gn alnan Sr'sun! Bense bir lym. Sen ilkbaharn cansn, bense selviyim, ssenim.

Sen syle, ben yarm syledim, tam syleyemedim. Sen akln da aklna aklsn. Bense pek aklszm.

Ben bir resim yaptm, ona can vermek senin iin, nk sen, cann da canna cansn! Bense, beden peinde koan,
beden isteyen bir zavallym.

849. Senden nerelere kaabilirim?

Mstef'iln, Fe'uln, Mstef'iln, Fe'uln,

(c. IV,1698)

Ey tvbemi bozan; senden nasl kurtulaym, nereye kaaym? Ey gnlmde yer edinen, senden nereye gideyim,
nereye kaaym?

Ey iki gzmn nuru; sensiz ben, nasl grebilirim? Ey boynumu balayan, beni esir eden; senden nereye kaaym?

Ey yznn nuruyla, alt yn de ayna gibi parlatan gzel, ey kutlu yzl varlk; ben senden nereye kaaym?

Gnlm senin hastan olmu. Can da seninle varla kavumu, seninle gelimi. imdi de seninle bitkin bir hale
gelmi, ben senden nerelere kaaym?

Gzlerimi kapasam da, bakmasam; sen yine gnlmdesin, oraya yerlemisin, oradan bir trl gitmezsin. Senden
kurtulmak iin nasl kaabilirim ki ; nereye gitsem, sen gnlmde olduun iin benimle berabersin.

850. Kendimizi daima sana hayran kalm bir hale getirelim, arp kalalm.

Mefa'iln, Fe'ilatn, Mefa'iln, Fa'iln

(c. IV, 1731)

Yeryzn, gkyzn selamla doldursak, senin kpeklerinin gezip dolatklar yerlere ham gm desek;

Her seher vakti, senden uup gelen devlet kuuna, gnlden, gzden tuzaklar kursak;

Her yol bana, binlerce tertemiz gnl koysak, her birinin eline gnl kanyla yazlm zlem mektuplar versek,
sana haber yollasak;

Noksan sfatlardan arnm tertemiz canna yemin ederim ki, btn bunlar yaptktan sonra da, bu yaptklarmz hie
sayarak; "Daha ne yapalm?" diye her tarafa bakar dururuz.

Sonunda u karara vardk ki, kendimizi daima, sana hayran kalm bir hale getirelim. arp kalalm. Bizi grenler
de bizim halimize arp kalsnlar.

arp kalanlardan bize arap sunulduu zaman da, bir sra yurdu olan gnl evinde, biz de onlara yz binlerce
hayranlk kadehi hazrlayalm.

0 hayranlk arabyla cann z counca dnyann drt bucam iki admda geer, gideriz.

851. Cenab- Hakk'n Peygamber Efendimize hitab.

Mefa'iln, Fe'ilatn, Mefa'iln, Fa'iln

(c. VI,1723)

Senden vazgemi deilim, daima seninle megulm. Her an seni biraz daha yceltmedeyim. Biraz daha fazla azz
etmedeyim.

Tertemiz zatma, padiahlk gneim zerine yemin ederim ki, ben, seni sana brakmam. Seni ltuflarla, keremlerle
yceltir dururum.

Senin yzne, kendi klarmdan, kendi nurlarmdan nurlar saarm. Senin ban, on tane mafret, yarlama
parma ile karm.

Rza gnde binlerce inayet bulutu var. 0 bulutlardan yaarsam; ancak senin bana yaarm. Bakasnn bana
yamam.

Ltfum, sana hizmet etmek iin hazrlanmtr. Zaten ben iyiliklerle kaynaym.

Bana; "Hastaym" dediin geceden beri, binlerce ifa erbeti, sevgiyle, efkatle kaynayp duruyor.

Yanma gel de, gzlerine yeni bir srme ekeyim. ekeyim de, srlarm grp anlamak iin gzlerin nurlansn,
aydnlansn.

Ltfum yle ok, keremim yle bol ki, beni inkar eden yabanclarn bile ellerinden tutmadaym. En kt insanlar bile
nimetlerimle beslemekteyim. Durum byleyken, beni sevenlerden, bana yakn olanlardan nasl olur da ltfumu esirgerim?

852. Akla varla ulatk, ancak akla varz!

 Mef'ul, Fa'ilat, Mefa'l, Fa'ilat

(c. IV,1711)

Sevgilim sen, gzn a da, bana bak! Zaten biz senin gzlerinin yznden aydnlk iindeyiz. Haa, biz kendi
gzmz, o yzden ayrp da baka yze bakamayz.

Sen, gsn kendin iin, kendi pervanen iin yak, alevlendir! Alevlendirde, biz de kendimizi akla, senin gibi senin
gsnn alevleri iine atalm, seninle birlikte yanalm, yaklalm.

Ak, korkusunu artrdka artrr. Biz ondan emin olmay istemiyoruz. Bizim emin oluumuz, senin aknn
korkusundandr.

Pervaneye her gn senin mumundan, senin ateinden; "Bana kendini at, alevlerim iinde yan!" mjdesi geliyor. Ey
pervane; l ki, "Biz de onun ateinde lmeyi kabul ettik." diyelim, biz de onun aknn alevleri iinde yanalm.

Benliimizden geelim, varlmz terk edelim. "Akla varla ulatk ancak kla varz" dediimiz gn, neeliyiz,
sevin iindeyiz.

* Sevgilim, biz senin gzellik ban grmz. 0 yzden selvi gibi boy atm, o yzden ssen gibi dillenmiiz, dilli
olmuuz.

Sevgilinin gzel yzne ak olduktan, onun gl bahesine daldktan sonra, yr git, dnyann btn gl bahelerini
atee ver!

853. Seni brakp kendimle oldum da derde, eleme dtm.

Mefa'ln, Fe'ilatn, Mefa'ln, Fe'iln

(c. IV, 1736)

Senin.etrafnda, dnp dolamadm da, kendi kuruntuma uydum, kendi etrafmda dolatm, yani seni brakp
kendimle oldum. te o zaman, derde, eleme dtm. Kt bahtmn etrafnda dolatm durdum.

Halk, sayl bir ka lokmann etrafnda dner, dolar. Bense, yaratcnn sayya smayan nimetlerinin etrafnda
dolarm.

u mahdut, snrl alemin oluu da snrszlk alemindendir, duruu da! Ben de haddi aarsam, snrsz dnp
dolarsam, beni ayplama!

Mezara benzeyen gsm, bir ba, bir bahe haline getiren Rabbim, benim mezara balanp kalmam layk
grmedi.

Mezar da ne oluyor? Can, gklere bile smaz. Beten altdan geeyim de, yani be duygudan, alt ynden geeyim
de, abucak, esiz olan, tek olan Rabbimin etrafnda dnp dolaaym, yani dnya sevgisini brakaym da yalnz Hakk'
dneyim.

Ben parlak bir aynaysam da, toz toprak korkusundan iki gn kirli bir yn parasnn etrafnda dnp dolamam da
yersiz deildir.

Eer, ben bir , u bahar yznden bir gl bahesi haline geleyim. Bir el isem bu bulumadan yzlerce beden olaym.

eit eit ekiller arasnda, u beden aresiz, zavall bir hale gelir. Fakat kendim, kendimi ktlklerden, gnah
kirlerinden, paslarndan temizler de Ayna olursam, artk ne diye bedenin etrafnda dnp dolaaym, onu beslemeye
alaym?

Ben bu harf tavlasndan yani dnyada grnen eitli hallerden kurtulup hakkat ayrna yaylmaya kacam. Ben
bu madd hayat direinin etrafnda dnen bal katr deilim.

854. Ayrlk sonbaharna doydum.

Mefa'ln, Fe'ilatn, Mefa'liln, Fe'iln

(c.IV, 1727)

Gamlara, kederlere batmayaym, yine sevgilinin bulunduu yere gideyim. 0 cennete, o gl bahesine, o yeillie
varaym.

Zamanmzn, yaprak dken, ayrlk sonbaharna doydum, bktm, usandm. Sonsuzluk gl bahesine, o solmayan,
zevalsiz baa gideyim.

Balk, suya kanmaz, ben ne yapaym? Ben su gibi secdeler ederek rmaa doru gidiyorum.

Akn gam, nnde sonunda beni eke eke gtrecek. yisi mi, ben imdi kendiliimden gideyim.

Padiahlarn padiahl bile ak eseri, akn bir ltfu. Akn peinde komayaym da hangi iin peinde koaym?

Ak diyarnda, beden tozu topra yoktur. Orada "can ay" vardr. 0 ge imek gibi akarak gitmem gerek.

Hilm sahibi Kelm isem, o aaca doru gideyim. Eer o bykler bynn Halil'i isem, o kvlcml atee gideyim.

"Kasas Suresi 28/30. ve Enbiya Suresi 21/69. ayetlere iaret var."

 855. Allahm! Namazda gnlm tam manasyla sana veremezsem,
ben bu namaz namaz saymam!

Mefa'iln, Fe'ilatn, Mefa'iln, Fe'iln

(Yazma bir dergiden alnmtr.)

Allah'm! Namazda gnlm tam manasyla. sana veremezsem, ben bu namaz namaz saymam!

Ben, yzm Sen'in akndan tr kbleye evirdim! Yoksa, bana Sen'siz usan veren namaz ve kbleyi ben ne
yapaym?

Ben, bu riyal namazdan yle utanyorum ki, utancmdan gnlme inemiyorum, Sen'i bulamyorum!

Aslnda, gerekten namaz klann melek sfatl, melek huylu olmas gerekir. Halbuki ben, hala nefse uymu yrtc
canavar huyundaym.

"Hz. Mevlana, byk bir vel, byk bir Hakk a olduu halde bize ders vermek iin tevazudan tr byle sylyor.

Bir kimse, zerindeki elbisesini bir kpee dedirirse, orasn temizlemedike namaz klamaz! Ben ise, nefis kpeini
koltuumda tayp duruyorum; benim namazm kim kabul eder?

Benim namaz klmaktan maksadm odur ki; namazda Sen'i gnlmde yle bulaym, Sen'inle yle beraber olaym ki,
ayrlk derdinden artk hi bahsetmeyeyim!

Yoksa, bu nasl namaz olur ki? Sen'inle oturaym da, yzm mihrapta, gnlm arda pazarda olsun!

856. Kendi Leylam'dan, bende bulunan Leylann akndan Mecnun oldum!

Mef'ul, Fa'ln, Mef'ul, Fa'ln

(c.V,2121)

Kendi Leylamdan, bende bulunan Leyla'nn akndan Mecnun oldum; yzlerce Mecnun'dan daha deli, divane bir hale
geldim!

Ey beni holukla, rahatlkla terbiye eden, yetitiren; ey bana mkerrem, stn bir varlk olduum mjdesini veren
Allah'm!

Aknla beni ldrrsen, ey benim katilim; benim diyetim Sen'sin!

Ak yznden kendini mest edersen, kendinden kurtulursun, varlna varlklar katarsn. Hatrmz iin olsun gel;
aklarn halkasna gir! 0 zaman bir baka ekilde oyunlar oynar, bir baka trl el rparsn!

Sen, gzellikten de te, yz eit daha gzelsin, daha hosun! Sen'i byle grdm de; "Ne olur, dudan uzat!"
dedim. Ama o bana; "Onu sen tadamazsn!" dedi.

Mezarma gelirsen, bir bak da gr; benim gzlerime toprak dolmamtr; mezarmda bile gzlerim akla doludur!

Mana banda, mana bahesinde meyvenin, yemiin ekli yoktur; mana hazinesinde altnn da ekli grnmez!

Geceleri beden uykuya dalmken, mezesiz, hikayesiz yle iki alemleri olur ki, onun nasl zevkli olduunu bana
sorma; o, baka bir eydir!

"Tahran niversitesi profesrlerinden Firuzanfer nerhumun bastrd en gvenilir Dvan- Kebr olan ve bendenizin
semelerinin kaynan tekil eden Dvan'da 2121 numaraya kaydedilen bu gazelin tamam 24 beyittir. lk iki beyti
Rumca'dr. Dier beyitlerinin bir ksm Farsa, bir ksm Arapa'dr. Kafiyeleri deiiktir. Ben, sadece dokuz beyit aldm.
Firuzanfer nshasnda beinci cildin (n) harfli kafyeli gazelleri arasna konmutur. Bu iir. Abdlbaki Glpmarl merhumun
Dvan- Kebr Tercemesi'nin 7. cildinin XLVIII numarasna kaytldr."

857. Sema'n ne olduunu biliyor musunuz?

Mef'ulu, Fa'ilatn, Meful, Fa'ilatn

(Dvan- Kebir'de bulunmayan bu sema' gazeli,Mevlana'ya ait olduu belirtilen bir yazma mecmuadan
alnmtr.Dorusunu ancak Allah bilir!)

Sema'n ne olduunu biliyor musun? Allah'n; "Ben, sizin Rabbiniz deil miyim?" sorusuna ruhlarn; "Evet;
Rabbimizsin!" deyilerinin sesini duymak, kendinden gemek, Rabbi'ne kavumaktr!

Sema'n ne olduunu biliyor musun? Dostun hallerini grmek; laht aleminin, grnmez alemin perdelerinden
Hakk'n srlarn duymaktr!

Sema'n ne olduunu biliyor musunuz? Kendindeki varlktan gemek, mutlak yoklukta zevalsiz, devaml varlk tadn
tatmaktr!

Sema'n ne olduunu biliyor musun? Dostun ak arpntlar nnde ban top gibi yapp basz ayaksz dosta doru
komaktr!
 Sema'n ne olduunu biliyor musun? Nefs-i emmare ile harb etmek, yar kesilmi ku gibi toprak ve kan iinde
rpnp durmaktr!

Sema'n ne olduunu biliyor musun? Hz. Yakub'un derdini ve devasn bilmek, Yusufa kavuma kokusunu, Yusufun
gmleinden koklamaktr!

Sema'n ne olduunu biliyor musun? Hz. Musa'nn asas gibi, her an Firavun'un sihirlerini yutmak, yok etmektir!

Sema'n ne olduunu biliyor musunuz? "Benim Allah ile yle bir vaktim vardr ki, o vakitte ne Allah'a yakn bir melek,
ne de bir peygamber aramza giremez!" hads-i erfinde buyurulduu gibi sema', bir srdr! te, melein bile smad o
yere, vastasz varmaktr!

Sema'n ne olduunu biliyor musun? Sema', Tebrizli ems gibi gnl gzlerini amak, kutsal nurlar grmektir!

858. lkbahar gibi ol da balara, bahelere gezmeye kan gzeller sana gelsinler,
sende elensinler! nk bu gzeller, k soukluundan kaarlar!

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. IV, 1847)

Gnlde salna salna gidiyorsun; cann da, bedenin de n yakan, canlandran sensin! Ne de gzel grnrsn, ne
de gzel gnl aydnlsn! Zaten gzm, seninle aydnlanyor!

Sen nesin? ncilerle dolu gzel bir deniz, yldzlarla dolu gzel bir gk, nergislerle dolu gzel bir ova, ssenlerle dolu
bir bahe...

Bedenler, senden canl, hareketli; canlar, senden mest!. Ey topraktan yaratlm olan, dnyann eteini incilerle
dolduran aziz varlk!..

* 0 ihsan sahibinin, o faziletlinin tatllklar, gnlden sabr karar ald grrd; dnyada O'ndan baka insana huzur
veren bir ey var mdr?

* Byklk, stnlk ancak O'nda; bakasnda asla yok! Kadn olsun, erkek olsun ileri gidenler de, geri kalanlar da,
hepsi acz iindeler, hepsi zavall!..

Odunun atete yand gibi ben de akta yle yanyordum! Aktan baka herkese, hereye yabancym; yan sudan
kat gibi insanlardan kayorum!

Gnlden baka neyim varsa yak, yandr! "Gnlden baka" diyorum; nk her an gnl, annla erefinle gl
bahesine dndryorsun!

Gnl sahibi olan kii, din bann ortasnda yemyeil bir aa gibi glp duruyor! Kuru, manasz, meyvesiz aa ne
olur? Hamam klhanna odun olur!

Gndzn gznden korkuyorum; gznde byler var! Gecenin salarndan rkyorum; gece ftnelerle doludur,
hadiselere gebedir!

Btn korku, varlktan gelir; akln bana al da, varlktan vaz ge! Btn rknt, krlma, hor grlme, ezilme
dncesinden ileri gelir; krl, dkl, ezil de, huzura kavu!

lkbahar gibi ol da, balara baheler gezmeye kan gzeller sana gelsinler, sende elensinler! nk bu gzeller,
kn soukluundan kaarlar!

lkbahar olamyorsan, bari yaz ol; scaklara dal, ateler iinde kal! nk o gzellik, o ive olmaynca insan, pek
irkin, pek deersiz grnr!

Bedeninin her cznn konumasn, air olmasn, air yzl grnmesini istiyorsan, u szlerden, konumalardan
vazge de, sus; ne iir syle, ne de nesir yaz!

Sze balaynca dncen dalr gider; gnl dncesinden de kendini ek, u dilin sznden de kendini ek!

Nice yiitler; "yle yapacam, byle yapacam!" diye ahitlerde bulundular; fakat ben, padiahlarn bile ahitlerini
krdm geirdim! Haydi; elinden geliyorsa abala, ura bakalm!" diye kaza ve kader bamzda dmbelek almadadr!

"Ey ahmak!" diyor. " "Bundan sonra yle olacam, byle davranacam!" diye kendinle inada giriyorsun; inatla,
kaza ve kadere kar m geleceksin?"

859. Aklar ne alacak kiilerdir ki, bunlar, lmlerinden nee duymaktadrlar!

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln,

(c. IV, 1844)D378-379

"Gnle kt eyler getirmeyiniz!" fermanna uymak gerek ama, benim gnlme hep; "Gnlm, onun urunda
kurban edeyim!" dncesi geliyor.

Tuhaf bir gnlm var; rahata kavuunca rahat kayor, huzursuz oluyor. Cana dman olmamak iin byle bir gnl
terk etmek gerek!..

Ak meydan nasl bir meydandr? Bu meydana ayak basan aklar ne alacak kiilerdir ki, bunlar, lmlerinden
nee duymaktadrlar! Bu meydana girebilmek iin ak evgeninin nne ba top gibi atmak gerek!
 An gnlnde ne garip bir sevda var; bana kazalar, belalar gelince ikayet etmiyor! Gnle gelen bu sr ne mutlu
bir srdr; ba dndren bu bela ne mutlu bir beladr!

Rebap gzlerini kapam ama, yay elinde. Kemene yava yava almada. Biz, onun uykusundan ikayetiyiz,
feryad ediyoruz.

Canmda ekiler var; ekenin kim olduunu biliyorum. Bir an iin olsun dinleneyim diyorum ama, imkan yok;
dinlenemiyorum!

Gecenin koynundan kp gelen her gn, bana bir delilik getirmede, bir baka oyun yz gstermede; ben, onun
elinde bir oyuncam! Ben, onun oyunlarna, getirdiklerine hayranm hayran!

Beni, bir kadeh gibi bazan elden ele dolatrr, kadeh gibi kanm dker; bazan arap gibi coturur, kprtr. Bazan
da mest eder, yerlere ykar!

Bazan bana ok iirir; bazan eng gibi beni coturur! Gecenin karanlklarn stme eker, beni rter ve gndz
gelince beni uyandrr!

860. Bedenimden baka, bedenimden daha fazla lm bir l arama!

Mfte'iln, Mefa'ln, Mfte'iln, Mefa'in

(c. IV, 1829)

Dn gece aka; "Ey benim yakinim, ey benim dostum, ey benim sevgilim!" dedim. "Bir an bile yanmdan ayrlma;
beni hi yalnz brakma!..

Sen, benim iki gzmn nurusun; gzmden uzak durma! Gnlmn ateisin, alevisin; kvlcmlarn eksiltme,
bamdan yadr!

Sen, benim sevgilimsin, arkadamsn; benim gzelimsin, benim latif gzelimsin! Sen, benim bam bahemsin!

Bedenim, senin yznden yklm, harap olmu; gzm, senin bulutun olmu! u kararsz, zavall gnlm, senin
gneine bir zerre olmu; onun nda titreyip duruyor!

Bakalm; hadiselere gebe olan u gece bana ne douracak, karma nasl bir hadise karacak? Syle bakalm;
mahmurluu olmayan u mestliim, beni nereye ekip gtrecek?

Bakalm; Cenab- Hakk'a bu krediim, u medh u senam, vm acaba ne i baaracak? Bakalm; u feryadm,
u alayp szlaym ne gibi bir tesir yapacak?"

Dedi ki: "Ne mutlu sana ki, bizim gammzla belin bkld! Ey dnyada beni sevme iini kendine i edinen! Senin
iin, ok gzel bir i!

Benim iin mest olmusun; benim yzmden hor ve hakr grlyorsun! Ey benim ak arabma gnln vermi
am; kim ykm ekerse, benim elimden meyve yer!

Yr! de senin, elence de senin; iret meclisini yeni batan kur, dzene koy! nk beni bekleyi, beni zleyi,
sonunda insana bak gc verir, gr gc verir!"

Dedim ki: "ly nasl dirilttiini bana gsterir misin? l olan u dirilt de, ibret olsun diye, bana gster!

Bedenimden baka, bedenimden daha fazla lm bir l arama! Sen, u ly hu(=o)nun nuru ile dirilt! Dirilt de,
sevgiliye cann balayan u bedenim batan baa can olsun!"

Dedi ki: "Benim bu l diriltme gcm defalarca grp ibret almadn m? Hala benim gcme, kudretime inanmyor
musun?"

Dedim ki: "Ey benim sahibim, efendim, padiahm! Gnl, senin yaratma gcn ok grd ama, senin ltfuna,
senin alacak ilerine gnl bir trl doymuyor!"

Derken, birden bire ak geldi; beni tuttu, bir keye ekti. Bana bir afsun okudu. te bir av olarak gnlmn tuza,
onun bana okuduu bu afsundur!

Gnl, byle oldu ama, onun afsunu ile cana ne oldu, ne hale geldi; onu sorma, bundan hi bahs etme; "Ne oldu?"
deme! Manasz, bo szler sylemeye kalkma! Bu hususta fazla ileri gidersen, sen benim mahremim, srdam deilsin!

861. Sensiz diri olan can, can saylmaz!

Mfte'iln, Mefa'ln, Mfte'iln, Mefa'ln

(c. IV, 1833)

* Ey can neesi, ey gnl huzuru zr dilemeye geldim! Ne olur, canmn gnahn grmemezlikten gel; onu bala!..

* Akln da, gnln de kilidini, ancak senin kadere raz olman, ikayet etmemen aar! Cann, seni dilemekten, seninle
vnmekten baka bir istei yoktur!

* Benim gnl bahem de, tarlam da senin ayrlna dayanamad iin yand, kl oldu! Ey cann ilkbahar rzgar!
Lutuflarda bulun, es; nefesinle onlar dirilt, yeert!

Sen merk (dou) olunca, gnln n de, arkas da aydnlanr! Sen dilberlie balaynca, her nefeste canlar sana
feda olsun!
 Senin klarn gnl penceresinden ieri girip gnl aydnlatnca, o aydnlk, akla gz verir, gr verir de, bu halden
can, her an ibret alr!

Sevgilinin yolu ayrlk gamna dnce zorlar! Allah yolunda cana dost olan, yine Allah'tr!

Gayb aleminin gzellerinin gllere benzeyen yzleri gzellere grnnce, imenlik olmakszn, cann kuca krmz
gllerle dolar!

"0, benim maara arkadamdr!" diye sylendim. "phesiz, sen benim dostumsun! Kalk; vakit geirmeden can
maarasna gel, ieri gir!"

Gnl; "Benim hakkm!" dedi de, imtihan yurduna geldi. 0 anda daraacnn dibi, "can"a sonsuz bir devlet oldu!

Sen olmadan yeeren ban cezasn k verir! Zaten sensiz diri olan can, can saylmaz!

862. Bu deri, gam ateinin tesiri ile, deriden yaplm sofra gibi buruuk bir hale gelir!

Mef'ul, Mefa'ln, Mef'ul, Mefa'ln

(c. IV, 1881)

Hakk'n merhameti, keremi her zavall, fakir adamn evine, can kaynandan kazmasz kreksiz bir mid ark aar!

Gnl! Yzn cana doru evirdi de; "Ey ak, ey dertlere dalm sevdal!" dedi. "Evinde oturup durma; sevgilinin
penceresinin nne gel, ala, yalvar! Alamayan ocua st verilmez!"

Ey sevdal hoca, ey kar derdine dm tacir! Ovalara doru ynel, nee bahesine git; gamllarn gamna bakma!..

Bu gnl, deriye benzer; gam ise ate gibidir! Gam ateinin tesiri ile, deriden yaplm sofra gibi bir hale gelir.

* Gnl gzn gam yznden toprakla dolarsa, nerden Tebriz'i bulacaksn nasl Hz. emseddin'e ulaacaksn?

Daha fazla sabredemiyorum; artk srrn aa vuracam! ektiim derdi, ne gn srt ekebilir, ne de yeryznn
srt!..

Benim gnlm gamlarla dolu; senin gnlnse, kaytsz, gama kar duygusuz! Senin yzn, in gzellerinin yz gibi
ok gzel; benim yzmse, krklarla dolu!

u dnya ateler iinde; neredeyse yanp gidecek! Bilmem, benim gnlm ne zamana kadar yanp gidecek? Grelim,
ne vakte kadar bu byle srecek?

Dayanamyorum; bin yllk srr aa vuracam! ster gzn kapa, ister a, durumu seyret!

Gkyznde dolap duran ay, benim cokunluumu grd de yolundan eri dnd, benim yanma geldi. "Kimseye
sylemem!" dedi. "Ben, seni seviyorum, senin dostunum; hep seninle dp kalkmadaym!"

Onu grnce gzlerim kamat; bir an yzne hayranlkla baktm. "Ey gzel dilberim!" dedim. "Ey sudan yaratlm
ateli gzel!

Ey benim gzelim! Onun cana canlar katan yz tpk bu yz! Allah hakk iin sylyorum; gnller kapan algcm
bu mu? te bu!..

Sevgilim! Senin aknn yoluna denmiim; basp gemen iin yerlere serilmiim! Yanyorum; ne olur ateime su
serp! Ey dnyadaki gizli ay, ey Tebrizli emseddin!..

864. Sanki beden can tekkesi, dnceler de sofulardr!

Mfte'iln, Mefa'ln, Mfte'iln, Mefa'ln

(c. IV, 1834)

Ey benim bayram hilalim; bayrama bir grn de, bayram nedir, gster! Ey benim grnmeyen ay yzlm; bir grn
de, gklerde dolaan ayn kulan ek! Kendini ona gster de; "Ay, byle olur!" de!

Ey benim varlm, ey benim yokluum; ey benim fkem, razlm; ey benim gerekliim, gsteriim; ey benim
kilidim, anahtarm!

Sen, benim aslmsn, mayamsn; benim mescidim, benim kilisemsin; benim cehennemim, benim cennetim, benim
gencim, benim ihtiyarmsn!..

" Arif airlerden birisi;

"Allahm! Bazan kiliseye gidip itikafa giriyorum, bazan mescide gidiyorun. Yani ben, ev ev Sen'i aryorum!" demitir.

Sen bize cevr edersen, vefa olur, dert verirsen deva olur! Sana layk dilber nerede bulunur; ey benim can gzm, ey
benim grm!

Ezelde daha canlar meydanda yokken ltfun, cana can verdi! Herkesin dilei, istei candr ama, benim isteim de,
dileim de Sen'sin!..

Ey benim gzelim! Senin yzn benim bayram aymdr; san kadir gecemdir! Senin rmana girince btn
kirlerimden temizlenir, tertemiz bir insan olurum!
 Sanki beden can tekkesi, dnceler de sofulardr! Hepsi halka olmu zikrediyorlar! Benim gnlm de, onlarn
ortasnda Bayezid-i Bestam kesilmi!

Sylemeyeyim, susaym, herkese yzm ekiteyim de, bana sen syleyesin, karmda sen olasn; ben, ancak
senden faydalanaym!

865. Baa, baheye, bahara syle; gzellikleriyle vnmesinler!

Benim baharm gelince onlara gzellii ben gstereceim!

Mfteiln,Mefailn,Mfteiln,Mefailn

(c.IV.1828)

Sevgilim, deve imiim gibi, yine benim yularm tutmu ekiyor! Onun ii, sevdiini ekip gtrmek; benim iim de,
yk tamaktr!

Beni, katarn ncs yapm; o sarho develerin hepsini de benim katarma katm! Benim de yularm tutmu, ekip
gtryor!

Ben, onun sarho devesiyim; onun yedii dikenine gnlm vermiim, tapmadaym! 0, bazan benim yularm eker
gtrr, bazan da stme biner!

Sarho deve coar kprr, ne varsa krar dker! Fakat hi bir deve, benim duyduum zevki duyamaz!

Gerekten de coup kprnce onun avucuna elimi korum; avucum avucuna deince kanm kaynar, tepemden
dumanm tter!

i kkler gibi grrm; yk bykler gibi ekerim! Yk ekmeye balaynca, sen, iimdeki gzellii seyret!

Nergis gzleri benim kanm iip mahmurluktan kurtulunca, onun sabr karan, benim sabrm kararm alr gstrr!

Onun yznn hayali, benim gzmn nne kble; altna benzeyen szleri de kulama kpe olmutur!

Baa, baheye, bahara syle; gzellikleriyle vnmesinler; benim baharm gelince, onlara gzellii ben
gstereceim!

arap itiin zaman araba de ki: "Bamda ne dnp duruyorsun? Galiba, benim mahmurluk veren arabm sen
kendi banda grmedin!"

866. u yeryznde dinlenen nameler, gzel sesler, gkyz namesinin ok zayf krntsdr!

Mfte'iln, Mefa'ln, Mfte'iln, Mefa'ln

(c.IV, 1832)

Belki bir taraftan anszn ho bir haber gelir diye kulam atm; etraf dikkatle dinliyorum! 0 ho haberi, sessizce
bekleyip duruyorum!

Gzel sesleri, nameleri iitmeye alm olan kulak; zaman zaman hem yeryznden hem de gklerden gzel sesler
duyar, ho nameler iitir!

Aslnda, u yeryznde dinlenen nameler, gzel sesler, gkyz namesinin ok zayf krntsdr! Azlardan kan
beden nameleri de, ruh ve gnl namelerinin fer'idir, ok zayf sesleridir!

Gk grlemesinin att naraya bak; aalara nasl tesir ediyor? Yamur mjdesi olan o feryaddan saysz iekler
ba gsteriyor, nee ile oynap duruyorlar; aalarda meyveye gebe olan ne kadar tomurcuklar meydana geliyor?

Yoklua ses geliyor da, yokluk; "Peki!" diyor. "Mademki beni aryorsun, ben, yokluktan varlk ynne yemyeil
elbiseler giyerek neeli bir halde ayak basyorum!"

Bitkilerin hepsi de "elest sesi"ni duydular da, komaya baladlar; yaratann mesti oldular! Onlar yoktular, yokluktan
geldiler! Gl de, lale de, st de yokluk aleminden varlk alemine geldiler!

867. Baharmn nefesleri, gnl gl bahesine dndrd!

Mfte'iln, Mefa'ln, Mfte'iln, Mefa'ln

(c. IV.1830)

Ey benim gnl alan ay yzl gzelim! Sen benim dostum olduun gnden beri, gnlmn nuru, azmdan era
gibi klar sayor!

Senin gneinin scakl ile gnl, zerre zerre inci oldu; u ar balk bedenim de, batan baa gnl kesildi!

Senin cann ile benim canm ayr deiller, birlikte yayorlar! Ama sen, daha yakna gel, elini gsmn stne koy!
 "Bamn stne den glge, acaba kimindir?" diye arp kalrm da, senin ltfun seslenir! Der ki: "Kimin olacak;
benim glgem, benim glgem!"

Belalarla dolu olan dnya, senin yznden bana cennet oldu! Lutfun, teki dnyay nelerle dolduracak, bana ne
ihsanlarda bulunacak, kim bilir?

Sen, elini bamn stne koyunca elin, benim tacm olur; belime kuandm kemer de, senin salarndr!

Ak kesemi kapt da, ona; "Hey! Ne yapyorsun?" diye bardm. 0, bana dedi ki: "Ne baryorsun? Hadsiz hesapsz
nimetlerim senin gzn doyurmad m?"

Benim yapram yoktu ama, yreim yaprak gibi titriyordu! 0 bana; 'Korkma!" dedi. "Sen, benim emanmn
haremine girdin!"

Seni barma yle bir basacam ki, vardan da kurtulacaksn, yoktan da. Btn gece benim algclanm seyredecek,
arklarm dinleyeceksin!

Seni birlie ulatraym, ebed olarak mest edeyim de, benim lmsz zevkime iyice inan!..

Baharmn nefesleri, gnl gl bahesine dndrd; erguvan renkli arabnda, yz gl bahesine evirir!

868. Ak, bizim yaadmz u dnyada deildir;o, baka bir dnyadadr!

Mef'l, Mefa'ln, Mef'ul, Mefa'ln

(c. IV, 1861)

Sarholarn adeti, birbirleriyle dalamak, grlt karp kavga etmektir; ktlklere dmektir!

Aa gelince, ak sarhotan da beterdir! Zaten ak, bizim yaadmz u dnyada deildir; o, baka bir
dnyadadr! Ak olmak ne demektir; sana syleyeyim: Ak, altn madenine dmektir!

Ak iin altnn ne deeri vardr? Ak, sultanlarn sultandr; ak, insanlk tacnn batan dmesine engel olur!

Dervi, eski psk bir hrkaya brnmtr ama, koltuunun altnda inci vardr! 0, derbederlikten neden sklsn?

Gl bahesinde blble arkada olup el ele vermek, ruhan dudu kular ile ekerler iine dalma zaman geldi!

Gnlm bende deil; ben, onu sana vermiim! Senin yolunda dm dm yklmm! Allah'a yemin ederim ki
ben, decek baka bir yer bilmiyorum!

Kadehi krdysam, beni mazur gr! nk ben, senin gzelliinle mest olmuum; aklm bamda deil! Elimi tut da,
tehlikelere dmeme engel ol!

869. Hakk aklar, gayb dilberine hayran olmu kalmlardr!

Mef'ul, Mefa'ln, Mefl, Mefa'ln

(c. IV, 1880)

Gece perdesinin arkasndaki u kk zencilere benzeyenleri gr de, onlarla beraber can ireti sofrasna otur!

Gece olduu iin halkn hepsi de uyumu ama, aklar alp salmlar birbirlerine ak srlar sylemeye
koyulmular! Akolsun; bu hal, ne de hos bir hal!..

Dostlar, Hakk aklar coup kprm; hepsi de candan, gnlden yanp yaklmlar! Hepsi de gayb dilberlerine
kar gnllerini de, gzlerini de amlar, onun gzelliine hayran olup kalmlar!

Senin akna kapldmdan beri, dnya ak bana haram oldu; senin alarn bana tuzak olal, geceler bana mekan
oldu!

Gece zencisi mest oldu! Herey arap kadehi halini ald! arap kadehi ile her varln mest bir hale geliini, artk o
zencinin gznden seyret!

870. Sizden nce gelenler, nice akar sular, nice baheler terk edip gittiler!

Mefl, Mefa'ln, Mef'ul, Mefa'ln

(c. IV, 1872)

Ey bo yere kendini gamlara kaptran, elde edemedii dnya mal iin zlp duran gafil! Kur'an' a da; "Sizden
nce gelen insanlar nice akarsular, nice baheler terk edip gittiler!"-99 ayetini oku!

Cins at, ssl eeri yznden fkelenen, gnln hasedle, kinle dolduran, dertlere, gussalara den! Yr git;
"Sizden nce gelen insanlar nice akarsular, nice baheler terk edip gittiler!" ayetini oku!

in barsaklarla, dolaysyla pisliklerle dolu! Aslnda sen, pislik iindesin; bir eit pisliksin! Kendini nefsan
arzularnn, kinlerinin hevasna kaptrmsn! Ey pisliklerle beraber yaayan, pisliklere bulanan gafil kii! Git de; "Sizden
nce gelen insanlar nice akarsular, nice baheler terk edip gittiler!" ayetini oku!
 Ey davalarla, dnyaya ait isteklerle dolu eyh; ey manadan mahrum, gsterie kaplm zavall! Ey yokken var gibi
grnen kii! Yr git; "Sizden nce gelen insanlar nice akarsular, nice baheler terk edip gittiler!" ayetini oku!

Padiahlna, beyliine bakma; her gn bir para lyorsun! Zaten gn gelince bsbtn leceksin, bir yn
topran altna gireceksin! Onu dn de, git; "Sizden nce gelen insanlar nice akarsular, nice baheler terk edip gittiler!"
ayetini oku!

0 gzel yz, o gzel gzler, o iveler, nazlar, o benlikler, o kendini herkesten stn grmeler nerede kalm?.. Btn
beden ryp dalm; o gzel gzlerin oyuklarna toprak dolmu!.. Akln bana al da, git; "Sizden nce gelen insanlar
nice akarsular, nice baheler terk edip gittiler!" ayetini oku!

Yanan gzellerin yanana pek koyma, sonunu dn; yanan, yzn rm gitmi, onu hayal et! Yr git;
"Sizden nce gelen inanlar nice akarsular, nice baheler terk edip gittiler!" ayetini oku!

stersen ok zengin ol, ban bahen olsun; isterse konan, sarayn bulunsun; bunlar lme kar nedir ki?..
Bunlara dayanabilir misin, bunlarla lm yenebilir misin? Yr git; "Sizden nce gelen insanlar nice akarsular, nice
baheler terk edip gittiler!" ayetini oku!

Nerede Firavun gibi, skender gibi, Cengiz gibi memleketler alanlar, dnyay ele geirenler? Nerede binlerce insann
kanlarn dken zalimler? Onlar halka, insanlara ne hizmette bulundular? Akln bana al da, git; "Sizden nce gelen
insanlar nice akarsular, nice baheler terk edip gittiler!" ayetini oku!

Ey insanlarn tabutlarn uzaktan grp de ders almayan, hatta lm dnmeyerek glen zavall; ey gzleri
almayan gafil! Yr git; "Sizden nce gelen insanlar nice akarsular, nice baheler terk edip gittiler!" ayetini oku!

Beyitlerin sonunda tekrar edilen cmlelerde, Duhan Sresi, 44/25. ayetten iktibas vardr.

871. 0 yz, nasl gzel bir yzdr ki, geldi de, ba baheyi ssledi!

Mef'ul, Mefa'ln, Mef'ul, Mefa'ln

(c. IV, 1879)

0 yz, nasl gzel bir yzdr ki, geldi de, ba baheyi ssledi? Bu ne ho bir kokudur ki, o koku burnumuza geldi de,
bizi mest etti?

Buras cennet evi mi, yoksa meyhane mahallesi mi? Ya Rabbi! Bu ne biim ev, bu nasl mahalle?..

Gnlde, krmz araptan ibaret, kevser gibi bir rmak akmada; gnl, sevgi ile dolmu! Ya Rabbi! Bu rmak, nasl
bir rmak?

Ey dost! Senin gzelliini, sanatn, yaratma gcn, kudretini anlamak iin btn dnyada eitli memleketlerde
yzlerce bilgin kafa yormu, lp gitmi de, Sen yine perde arkasndan kmamsn ve hep perde arkasndasn! Ey dost!
Bu ne huydur?

Zevke dalan canlar, aka kaplmlar da, ikiye ayrlmlar! Bir ksm senin aknn tesiri ile arap olmu, bir ksm da o
araba testi kesilmilerdir!

872. Sevgili; beni, kendi varlmdan tamamyla kurtar!

Meful, Mefa-ln, Meful, Mefa'ln

(c.IV, 1884)

Sevgilim! Gel; o gm kollarla boynuma sarl, gsme yaslan da, benirn canm senin evin olsun!..

Ey can; ben, mest oldum, elden ktm! Ey dost! Gel; o la'l gibi dudaklarla benim mahmurluumu dat!

Ey saylar pek az kalm olan Hakk aklarnn saksi; ey herkesi mest edip batan karan! Bu arab hangi kpten
doldurdun? Ey zulmne kul olduum sevgili; beni, kendi varlmdan tamamyla kurtar!

Mademki sen benimle berabersin, hem benim utanma perdemi yrt, hem de gnlmn kann dk! Ne mutlu bana,
ne mutlu bana!..

Dosttan gelen sitem, sitem deildir! Mest olmu kiinin suu balanr; bo yere beni krma, beni zme!..

Ey benim canm! Gzelliinin madeninden, kaynandan k da, u meydana salna salna gel; madende kaldka,
altn bile parlamaz!

Senin gzelliin, madeninden km bir la'l; hangi akla beraber olursa, o an can gama, gussaya dmez! Can
da, bedende iken hi kimse kefene sarlmaz, mezara gmlmez!

873. Bir evde iki ev sahibi olursa, o ev ykk yere dner!

Mefl, Mefa-ln, Mef'ul, Mefa'ln

(c.IV, 1883)

0 olmadan ne yrmeye, gitmeye, ne de az ap sylemeye imkan vardr O'nsuz oturmak mmkn olmad gibi,
yatp uyumak da mmkn deildir!
 Ey Hakk kuyusunu alan kii! Sen, ak olmadn iin akln banda olduundan ve her an ba ekip durduundan,
bu kapnn almasna imkan yok tur!

Ba ekmek, tamahtan ileri gelir! Dnya malna tamah eden kii, altn ister servet iin, yksek mevkilere ulamak
iin olmayacak iler yapar; kan bile dker!

Halbuki o tatl yzl ak, Hakk kapsnn almas iin varn younu, hatta cann bile ; gnl, ku gibi u penceresiz
kubbeden uar gider!

"yle olsayd!" "Byle olsayd!" "u gerek!" "Bu gerek!" gibi szler, gizli irkten doar! Fakat gerek Hakk kulu,
ssen gibi, bu vesveseden kurtulur!-

"brahim Hakk Hazretleri ne gzel sylemi:

"Deme, u niin yle

Yerindedir ol yle
Bak, sonunu seyr eyle
Mevla grelim neyler
Neylerse giizel eyler."

Ne gerekse 0 yapar, 0 meydana getirir! 0, tamamyla inciler yadrr! Yani 0 hereyi iyi olan, doru olan tatl saknin
neleri vardr, neleri?..

Bir evde iki ev sahibi olursa, o ev, ykk yere dner! Ev sahibi O'dur; bense kulum! Ben, su gibi alttaym; 0, ya gibi
sttedir!-

"Bir air de; "Bir evde d-zen olsa, dzen olmaz o evde." (Bir evde iki kadn olursa, o evde dzen olmaz.) demitir."

874. Ben gittim, sevgilinin ayaklarna kapandm;

can da geldi, benim ayaklarma kapand!

Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln, Mefa'ln

(c. IV, 1858)

* Gnlmn O'na kar duyduu derin sevgi yznden dayanamadm, gittim, sevgilinin ayaklarna kapandm! Benim
bu halimi, bu neemi gren can da, gizlice geldi, benim ayaklarma kapand!

* Fakat bir gn olur da, aktan haberi olmayan ham kiiler gibi, sevgiliye hizmette kusur edersem, gnlm bana darlr
da, canma dman kesilir, ayrl bana layk grr!

* Seher zamanlarnda canmn, sevgilinin ayaklar altnda toprak olmasn dua ettim de, duama, candan "Amin!" sesleri
geldiini duydum!

* Bu gnl, o gizli gzele, manen nasl yol buldu da ulat? u can, O'nun canma canlar katan sevgilim olduunu nasl
bir koku ald da anlad?

0 bana bir kadeh can arab sundu! Ben, nazlandm da; "stemem!" dedim! "'stemem!' olmaz; hatrm iin al!" dedi!

0 verdii saf arab tattm; sonra bana bir de tortulu arap verdi! yle bir tortulu, yle bir yllanm arap ki, onu
iince benim saflm, olgunluum kemale erdi!

875. Ak denizi ne aada yeryzndedir, ne de gkyzndedir; o, gnldedir!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV, 1954)

Ey aklar! tiiniz ikiler, sevgi araplar, her zaman iinize sinsin; sizi rahatsz etmesin, aznzn tadn bozmasn!
Size afiyetler olsun!

Ey aklar; afiyetler olsun!" sesleri, ara kadar ykseldi! Bu sz kervan ar at, ta telere ulat!

Deniz kysndan niin bahsedeyim? Can denizinin kys yoktur ki! Ey aklar; bu can denizi, mekandan da stndr,
mekanszlktan da!

Ey aklar! 0 niansz, esiz, benzeri olmayan, o akl almaz aziz varln eserleri karsnda bizler, bazan dalgalar gibi
ayaktayz, bazan da yerlere kapanp secdeler etmedeyiz!

Ey aklar, ey candan geenler! Birisi; "Siz kimsiniz?" diye sorarsa, hemen u cevab veriniz! Deyiniz ki; "Bizler,
cann canna can olanlarz!"

Ey aklar! Birisi dalg deilse, yzmek bilmiyorsa zlmesin! nk, can denizi balaycdr! Hem de aklara
incileri bedava, parasz balar!

Ey aklar! "u yle olmal imi!" "Bu byle olacakm!" gibi szler var ya bu szler, halk alm bir ukura
srklemitir! Biz, bu szlerden de kurtulduk, bu dncelerden de!

Gayb aleminin av yerinden; "Sen atmadn; attn oklar Allah att!"-denmede! Ey aklar! 0 oklar, yaysz, kirisiz
olarak her zaman atlp durmadadr!

"Enfai Sresi, 8/17. ayete iaret var."

 Ey aklar! Gnlm kaybetmitim! Onu arayp bulmaktan midimi kestim; dndm geldim! Bir de baktm ki o,
sevgili ile uyumu kalm!

Ey aklar! Kaybettiim gnl, sevgilinin yannda bulunca, ona dedim ki:

"Ne de gzel yatlacak yer semisin!" Gnl, gld de bana dedi ki: "Gl alan, elbette glbahesinden gl alr!"

Ey aklar! Benim ayamn altnda gl vardr; onlarn ayaklar altnda da kil var! Fakat, bunu inkar edenlerin
meclisinde bu hakikati nasl syleyebilirim?

Ey aklar! Canmzn sevgilinin ak ile mest olduu an, ne mutlu andr! Biz, o an yle bir hale geliriz ki, iyiyi de,
kty de birbirinden ayrt edemeyiz!

Ey aklar! Bu ak denizi, ei grlmemi bir denizdir; buna akl ermez! 0, ne aada yeryzndedir, ne de yukarda
gkyzndedir! kisinin de ortasndadr; aslnda gnldedir! '

Ey aklar! ems-i Tebriz hazretlerinin parltlar arktan belirince, yeryz de can deryas oldu, gkyz de!..

876. iirim, iirin elbisesidir; fakat, iirin iinde kim var

Fa'ilatn, Fa'ilatn. Failatn, Failatn

(c. IV,1949)

Sen'i vdm zaman sylediim szleri l bir mride sylesem, mrid dirilir, kefenini atp kalkar!

Halbuki, benim mridim lmez! nk o, ltuflar sahibi Hakk'n saklerinin elinden ab- hayat imitir!

Ey dirilere kurtulu, llere can olan sevgili! Sen; iimde put yontarsn, dmda put krarsn!

Rzgar, Sen'in yznden perdeyi yle bir kaldrsa, gl, utancndan erir, su olur! Ne yeillik gzel kalr, ne de ben
kalrm!

Bir an iin olsun, araba benzeyen dudaklarn aarsan, gl bahesinde her yaseminin yapra mahmurluktan
batman olur!

Bir zaman gelir de, aklara dem sunar, gnl verirsen, can, zahitlikten kurtulur; biz de, kendimizden geer gideriz!

Sen'in bir eyini almadysa, gnl niin asmlar? Hrszn sonu aslmaktr; baka are yok!

Her gzellik hrsz byle aslsayd, btn alem, kadn erkek hrsz olmak sevdasna derdir!

Bu eit aslmaktaki kerametlerin k, ab- hayat imektir, lmszle ermektir!

Mumdaki yann tadn zmrdankaya tattrsaydn, ona pervane gibi kanatlar vermi olurdun da, kendisini yakar
yandrrd!

Sanatndaki gzellik, bir an iin puthaneye dt de, bazan puta tapan, put oldu, bazan da put, puta tapan oldu!

Hz. Ahmed'in medh senas han stne nak edilince, puttan vahdet srlar apak duyuldu!

Ey Hoten gzeli! Akn geldi, gnln stne bindi de, dedi ki: "Byle bir at koturduka koturmal

Cokunluun, aklm bamdan ald; ben, fitnelere dtm! Zaten aklszn nasibi, fitnelere dmektir; ona bu
layktr!

Ben neredeyim, iir nerede? Fakat, Trk'n biri gelir de bana nefes ederse frrse, ona; "Hey; sen kimsin?" derim!

Trk kim, Tacik kim, Rum kim, Zenci kim? Sen, mlk sahibisin; her gizliyi, her a ok iyi, inceden inceye bilirsin!

iirim, iirin elbisesidir; fakat, iirin iinde kim var? Ya elbiseyi ssleyen huri, yahut da elbiseyi soyan eytan!..

eytann iirini bamzdan atalm, huriyi barmza basalm!

877. Ben; susan, hareket etmeyen bir avu topraktm;Sen beni var ettin!

Meffll, Mefa'iln, Fe'uln

(c. IV,1934)

Ey aydn k; bizi brakp gitme! Gitme de, Sen'in nla benim gibi manen olm binlerce l dirilsin!

Sen'in nla her dikenin gnlnden yzlerce nergis, yzlerce yasemin, yzlerce ssen alp salsn!

Her dal, binlerce meyve versin; her taze gl, binlerce gl bahesi kesilsin!

*Gecenin canna, k gibisin; yahut, her k saan kandilin canna ya gibisin!

*Evin penceresinden gne gibi ieri girersin; yahut, kaps kapal evin penceresisi

*Gne, Sen'in yznden ateler iinde kalm; yahut ay, Sen'in iin gkyzne harman sermi!

*Sen'den baka hi kimse k mevsiminden baharn intikamn alamaz!

 Ba da, bahe de, ayr imen de Sen'in aknla comu! Gl, Sen'in sevdana kaplm da, yakasn, eteini yrtm!

Pazardan getiin gn, Sen'i gren her erkek, her kadn kendinden geer, kendini brakp gider!

Sen sabah arab olduun gece, beden de, can da harap olur gider!

"Sus!" dedin, emrine uyup susuyorum! nk Sen, beni syletmek istemiyorsun!

Gnl rebabnn kulan bkersen, o zaman ben; "Ten, tenen, ten!" diye sylenmeye balarm!

Ben, zaten susan, hareket etmeyen bir avu topraktm; Sen, beni var ederek mestettin!

Ben, u varl brakaym, toprak olaym da, beni bir baka ekilde yarat, baka ekilde var et!

Sus; sz de varlktan doar! "Susunuz!" emrine uy, dilsiz ol!

"Suresi, 7/204. ayete iaret var."

878. Her an, u gkyznden ses gelmededir!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV, 1948)

Her an, u gkkubbesinden ses gelmededir! Bu ses; "Biz, g kudretimizle yaptk; Biz, onu geniletmedeyiz!"
ayetini okumadadr!

"Zariyat Suresi, 51/47. ayete iaret var."

Toprak olacak, ryecek bu ba kula ile deil de, can kula ile bu sesi duyanlar, zaman zaman; "Tvbe ederler,
ibadet ederler, hamd ederler, oru tutarlar!"

" Tevbe Suresi, 9/112. ayete iaret var."

Yce dereceler sahibi Allah'tan bir merdiven elde edin! nk: "Ruhlar da, melekler de O'na ykselirler!"

"Mearic Suresi, 70/4. ayete iaret var."

Hayal marangozu, ne zaman ge bir merdiven kurar; buna imkan var m? Bu merdiven, ancak; "Her ey dnp
Biz'e gelir!"diye buyurann elindedir!

"Enbiya Suresi, 21/93. ayete iaret var."

Bu merdiveni, sabr ve kr keseri ile yapmadka; "O'na, ancak sabredenler nail olur!" ayetini okumaya kalkma!

" Kasas Suresi, 28/80. ayete iaret var."

Bu keser, kimin elinde, onu gr de, ona hoa teslim ol! Yoksa; "Biz stnz!"deyip de, keserle inada kalkma!..

"uara Suresi, 26/44. ayete iaret var."

Birka basamak ykselince, sa taraf ehlinden, iyi insanlardan olursun fakat, damn stne knca; "leri gidenlerin
de ilerisine geersin!"

"Vaka Suresi, 56/10. ayete iaret var."

Ey sofu! Dnya tekkesinin sofusu isen, yksel; "Gerekten de biz, saf kuranlarz!" diyenlerin safna gir!

"Saffat Suresi, 37/165. ayete iaret var."

Fakirlik, yoksulluk tamamlanp son haddine varnca; "Allah'tan baka bir ey kalmaz!" szne kulak ver! Fkh ilmi ile
urayorsan; "Onlar anlamalar!" kelamndan kendini kurtar!

111 Saffat Suresi, 37/165. ayete iaret var.

112 Kasas Suresi, 28/88. ayete iaret var.
113 Enfal Suresi, 8/65. ayete iaret var.

* Nun harfi gibi rukuda isen, kalem gibi secdeye kapanm isen; "Nun ve kaleme ve yazdklarna yemin ederim
ki!"ayetinde olduu gibi, yazlanlara ula; onlarn manalar ile birle!

"Kalem Suresi, 68/1. ayete iaret var."

* "Onlar grr!" vaktinden nce; "Yaknda grr!" ayetinin gz gibi ol! Dalkavuklarn nnde dalkavukluk edenin
hali gibi, bu dayanma, bu sabr ne olur?

"Kehf Suresi, 18/53. ayete iaret var. "

Sedir aac gibi kk sal da; "Onda hi bir phe yok!" alemine dal! Bylece lm nefesinden, daln, yapran
titremesin!

"Bakara Suresi, 2/2. ayete iaret var. "

Dikkat et de bak! 0 bahe; "stnde dolaan felaket yznden kavrulmu, kararm!" Onlarn dnceleri de
yanm, baheleri de! Halbuki; "Onlar, uyuyakalm!"
 "Kalem Suresi, 68/19. ayete iaret var."

879. Yenyznn btn srlar, ilkbahar mevsiminde kendini gsterir!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV,1945)

Baa holuk veren her ey, sevgilinin bir kokusudur; gnl hayretlere dren her ey, sevgiliden gelen bir ktr!

kbahar gelince toprakda ve topraktan ba kaldran her eyde grdn o cokunluk nedendir, biliyor musun? Benim
ak meyhanecim, yeryzne bir yudum ak arab dkt de, ondan!..

Kimi duygusuz, donmu grrsen, bil ki, bu dnyaya, bu dnya iine ak olmu, kendini ona vermitir! Sen, onun
iine bakma; sen, benim iime bak!

Yeryznn btn srlar, ilkbahar mevsiminde kendini gsterir, meydana kar! Benim baharm gelince de, benim
srlarm gnlden ba kaldrr, yeerir!

Yeryznn gl baheleri, yeryz dikenleri ile rtlr! Halbuki, benirn gl bahem alnca, benim dikenim kalmaz!

Sonbaharda sararp solanlara, hasta olanlara ilkbahar bir erbet iirir; fakat benim ilkbaharm gelince, benim
hastalm bagsterir!

Souk souk esen sonbahar rzgar nedir, bilir misin? Senin inkarnn nefesidir! lbahar mevsiminde esen ho kokulu
tatl rzgar nedir? Benim imanm, ikrar nefesimdir!

880. Ney gibi beni feryada getiren Sen'sin!

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c.IV, 1914)

Eer beni istiyorsan, arap kadehini bana sun; eer beni istemiyorsan, eer bana doymu, benden bkm isen, ite
ben gidiyorum; beni brak!..

Beni ney gibi feryada getiren Sen'sin; beni, eng gibi akord et, seslendir!

Bana; "Senin gzel sesin var; seslen, bir eyler syle!" diye, def gibi, silleler vurup duruyorsun!..

Zaten ben, def gibi, senin elindeyim; yzm sana evirmiim, kendimi sana teslim etmiim! Yzm kafa yerine
koy, silleler vur; ekinme!..

Ey ney; sen, gece gndz neyzenin duda ile dost olmusun! Ne olur, o dudaktan bir pck de bize iste!..

Sen, pe dknsn; daima neyzeni pp duruyorsun! Bu yzden de horlanyorsun, kk grlyorsun! Ama

sen; "Cmertlik et; bizi de p!" desem, beni dinlemezsin!

* Ey ney! Sen, yaral bir kam paras idin; seni alan dudaklarn efsunu ile .ekerle doldun! Ey eker kam; haydi,
ekerle dolduun iin kret!

* Ey ney! Gzel sesin var ama, bu kr saylmaz! eker gibi tatl bir sesin var ya, sen, o sesle seslen, o sesle
kret!

881. Cisman arzularnn balarndan kurtul da,

can padiahnn emanna ula!

Mefl, Mefa'iln, Fe'uln

(c. IV,1931)

Akl, akn elinden afyon yuttu ve bu yzden delirdi!

Bugn, delinin ak da, akllnn akl da deli divane oldu!

Denize ak olan rmak, denize doru koup onun kucana dnce, kendisi deniz oldu; rmakl kalmad!..

Akl kalkt, aka gitti; onu, bir kan denizi olarak grd! Onun iine girdi ve ortasna oturdu!

Kan dalgalar, akln bandan at; onu her tarafndan sarp "cihetsizlik"e doru gtrmeye alt!

Sonunda akl, kendisini tamamyla kaybetti; akla genleip gzelleti!

Kendini kaybedince yle bir yere ulat ki, orada ne yer var, ne de gk!

leri gitse aya yok; otursa ziyan edecek!

Derken, anszn o mahvolu yanndan (b-n: neliksiz, niteliksizlik) nur dnyasndan

Latf nurlardan meydana gelmi bir sancakla yzbinlerce mzrak grd anlara meftun oldu!

aknla tutulmu, yryemez hale gelmi olan aya yrr oldu; o acaip alemde yola dt, yrmeye balad!
 "Belki oraya ayak basarm da, kendimden de kurtulurum, kendimden asa olanlardan da kurtulurum!" diye
dnyordu!

Derken, nne iki vadi kt; birisi ate dolu idi, br ise gllk glistanlkt!

"Atee atl, atein iine gir de, gl bahesinde neelere, safalara dal!" diye hatiften bir ses geldi. 0 ses diyordu ki:

"Dikkatli ol; eer nndeki atee dalmaz da gllk vadisine dalarsan, kendini klhan ateinin iinde bulursun!..

Ate vadisine dalarsan, Hz. sa gibi, meleklerin kanatlar stnde gklere ykselirsin! Eer arr da glistana
girersen, Karun gibi, yerin dibine gmlrsn!

Ka; dnyaya ait cisman arzularnn balarndan kurtul da, can padiahnn emanna ula!"

0 padiah, Tebrizlilerin vndkleri emseddin'dir! Sen de onu v; o, btn vglerin, medh senalarn stndedir!

"Hz. Mevlana bu gazelinde, Hakk ann hakikate varmas iin ateten gmlek giymesi gerektiini, ok ho
benzetmelerle aklamaktadr. eyh Galib hazretleri de Hsn Ak adl kitabnda, An ateten nehirleri gemesi
gerektiini anlatr. Erefolu Rm hazretleri de; "0l dost iin aular / eker gibi yutmak gerek" diye buyuruyor. Fransz
yazan Andre Gide de Dar Kap adl romannda, an ok zdrap ekmesi, ok skntlara katlanmas, ok dar kaplardan
gemesi gerektii zerinde duruyor ."

882. Kfrle iman, yumurtann ak ile sarsna benzer!

Aralarnda bir berzah vardr; birbirlerine karmazlar!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV,1940)

Ey ermi kiilerin can! Ay, evkinle oynuyor; Zhre yldz da aknla tef alyor! Kadnlar da, tefleri ile akmz
etrafa yayyorlar!

Benim akmla Sen'in gzelliin, her meclisde sylenmededir, her meclise meze olmutur! "Evvelce yle idi, imdi
byle oldu!" diye, bizim akmz, btn ehirde herkesin dilindedir!

Gnllerde, ak okundan yzbinlerce yara var fakat, ortada ne ok grlyor, ne de yay!

An kan, gzya oldu! 0 gzyandan yeillikler bitti ve bu yeilliklere gl yzn aksetti de, her taraf gllk
glistanlk oldu!

K gibi souk ayrlk, yollar kesmiti, kaplamt da, ban bahenin iekleri bir zindanda hapsolup kalmlard!

Baharn adaleti ile yollar emniyete kavutu! Bu yzden yeillikler, ellerinde yaln kllarla grndler; goncalar da,
mzraklar ellerinde olarak meydana ktlar!

Ey insanlar; kalkn, dar kn! Atlarnza binin ve krlara aln; balara bahelere gidin! Onlar; telerden, ok uzak
yollardan geldiler! Onlar karlamak, onlara; "Hogeldiniz!" demek adettir!

0 yeillikler, yklerini, denklerini baladlar; yokluk lkesinden kalktlar, deniz tarafndan geldiler! Denizden gelirken
gnein yznden havaya ktlar, gklere buse verdiler!

Onlar; bur bur btn gkleri dolatlar, her yldzdan yararlandlar, sermaye aldlar! Ve nihayet bize, u toprak
alemine bir ok armaanlarla geldiler!

Su ile ate, onlara, gkyznden her an yardm etmededir! Onlar, birka gn u yeryznde misafir olarak kalrlar;
sonra yine giderler! Bu hep byledir; byle gelir, byle gider, byle srer!

Onlarn sofralar, rzgarn bandadr; kaseleri de seher rzgarnn elindedir! Onlarn yedikleri yemekler, o sofraya
oturanlardan bakasndan gizlidir! nk, yemek kaplarnn stnde kapaklar vardr!

Sofralar gelince herkes; "Tabaklarda ne var?" diye soruyorlar! Soranlara hal dili ile diyorlar ki:

"Herkes bu srlara mahrem olsayd, tabaklar hi rtlr myd? Cann gdas, can gibi gizlidir; bedenin gdas ise,
ekmek gibi meydandadr!

Ekmein zevkini, ancak a kimse bilir; tok olan, o zevki, hi bilmez! Ekmeki dkkanndaki ekmeklerden dkkann
ne haberi vardr?

Ekmeki a olsayd, ekmei hi satmazd; seher rzgar gln kymetini bilseydi, onu sap dkmezdi!

Sevgilinin kadrini bilmeyenin, onu elden karann zevki, ak yoktur; o, ak deildir! 0, gerekten de deersiz, alak
bir kimsedir!

Gizlemek, meydana karmaya tam sebeptir; susmak, dilsiz gibi davranmak da, anlatn ta kendisidir!

Hayatta iken yaptklarn, her dnce ocuunun, senin lmnden sonra mezarnn etrafnda; "Baba, baba!" diye
dnp dolatklarn grrsn!

Gzel dncelerinden huriler, gzel dehkanllar doar; irkin dncelerinden ise koca eytanlar meydana gelir!

Mhendisin gizli dncesini, tasavvurunu seyret; ondan kk olmu, saray meydana gelmi! Ezel takdirin srrna
bak; ondan bunca dnyalar var olmu!
 * Kendi srrn, gizlediin eyi biliyorsun ama, o gizlideki gizleneni bilmiyorsun! Gizlenen, gnle benzer; gizlediin ey
de, dil gibidir!

Gizlediin ey gzel bile olsa, emin olma! Emin olma ki, emin olmayanlar daima eman bulurlar!

Selvinin ba kaldrp ykselmesi, gln glmesi, blbln tmesi, gzel, scak yzl meyveler hep sonbaharn souk
rzgarnn nefesidir!

Mutlu zamanlarmzda nice defalar betimiz benzimiz sararp soldu! Gayb aleminden frlayp gelen nice oklar var!

Lalenin yanaklar parl parl parlyor! Padiahn kzgnlndan gnl yanm baan ii faydalarla dolu fakat, derin
dncelere dalm, boynu bklm!

Penbe gl, krmz gln inadna bir dkkan am, renklerle sslenmi ama, kokusu yok!

Asmalarn ayaklar kayd da, yere yz koydular! Fakat sonunda; "Secde ederler!" hitabyla korukluklar ld,
olgunlatlar ve zm verir hale geldiler!

"Rahman Suresi, 55/6. ayete iaret edilmitir."

"Ey arp kalm nergis! Aptal aptal baheye bakp duruyorsun!" dedim. Dedi ki: "Ben herkesin kusurunu aryorum;
yle bir haldeyim ki, dnyalara samyorum!"

"Ey ssen! Yazklar olsun sana; dilini niin kardn?" diye sordum. "Ya bizim gibi konuma, dilini tut, yahut da
durumu anlat!"

Dedi ki: "Dilim sz sylemez ama, halimizi bildirir! in sonu iyi olmasayd, hi imenler geliir, yeerir miydi?"

St aacna dedim ki: "Neden bodur bir halde yaya kaldn, boyun uzamad?" Dedi ki: "Ben kk kalmay, gnl
alakln akarsudan rendimde, ondan!"

Krmz elmann eki oluu, bir bakma, sevgiliyi hatrlatmaktadr! nk, gzellerin somurtmas, onlar daha gzel
bir hale getirmektedir, onlar sslemektedir! "

Ya eftali aacnn dallar neden ksadr, alaktr? eftali toplayanlara eftalilerini kolayca vermek iin deil mi? ,

"Ey kavak aac!" dedim. "u uzayp gitme ile, aleme rezil oluyorsun! nk, ne iein var, ne de meyven!" "Sus!"
dedi. "Akln bana al, byle ; syleme!..

Eer benim ieim, meyvem olsayd, senin gibi kendimi beenirdim, benlie kaplrdm! Halbuki imdi, kendimi
grmeme imkan yok! Bam kaldrmm, yukardan bakyorum ama ben, kendini grenleri, benlie kaplanlar seyredip
duruyorum!"

Nar, ayvaya; "Benzin neder sar?" diye soruyor. 0 da; "Senin iinde sakladn inci taneleri yznden sarardm
soldum!" diye cevap veriyor.

Nar ona; "imde sakladm incileri nasl oldu da bildin?" diye sordu. Avva da dedi ki: "Kabna samyorsun;
glyorsun, nar tanelerini gsteriyorsun! Onun iin bildim!

Sen, daima glyorsun! ister gl, ister glme; alem, cennettekilerin gnlleri gibi, senin yznden neeli, senin
yznden glyor!

Fakat, imek gibi gl, bulut gibi alayn sebebidir! Bulut alamasayd, imek akmazd, glmezdi!"

Topran yzn kara, fakat iini aydn grdm! Anladm ki, su geldi de onun iini ykad, onu tertemiz bir hale
soktu!

Topran ii temizlenince, o da, temiz su ile dost oldu, onu barna bast! Bu dostluk, bu sevgi yznden kara
toprak, cennet bahelerinde olduu gibi, sayya smaz dallar bitirdi, meyveler verdi!

u hyarlar, u kavunlar, hac kervanlarnda yaya kalm haclar gibi, yava yava ayaklarn sryerek yorgun argn
geliyorlar!

Kanlar ien le bakarsan grrsn ki, emana kavumak iin "Ol!" emrine uyuyor da, hereyi; "Lebbeyk!" deyip
yokluktan varlk alemine koa koa geliyor!

"Bakara Suresi, 2/117. ayete iaret var."

Yukarda; "Yaya kalmlar!" dedim; bu da sz m? Onlar; Ashab- Kehf gibi uykuda bile yol alyorlar! Hani onlar yan
stne yatmlard ama, ta telere, gklere kadar gitmilerdi!

Bu toplulua, su kaba da gelip katld, ipe trmand! Bu trman o nerede grd, nereden bildi, kimden rendi? 0
kp giden, uzayp ykselen ipi ona verenden bildi, ondan rendi! .

u yeillikler, u yasemenler, u meyveler zaten bizim rzkmz; llerde, ovalarda bulunan o ot, o diken, o toprak
onun rzk!..

Herkesin rzk baka eit; o nasip, o meyve, o rzk baka topluluun! Bizim onlardan tiksinmemiz, onlarn stne
dmeyiimiz, onlar bizden koruyor!

Yzbinlerce karncann, ylann, yzbinlerce rzk yiyen canllarn her biri, payn aramadadr; her biri feryad edip
durmadadr!

Her ila, bir derdin derman; her eyin bir ite neticesi var! Hani ifal otlar var ya, hekimlik bilgisine sahip
olanlardan baka hi kimse onlar bilmez, tanmaz!
 Ot vardr, bize zehirdir! Onlarca panzehir, bize gre dikendir fakat, deveye hurmadr!

* Cevizle bademin ii zdr, gzeldir; d kabuktur! zler, tpk tavuk yumurtas gibi, kabuklar iinde olgunlar!

* Hurma, dtan hotur ama, ii ekirdeklidir! Onun aksi ol, ey merhametli dost! ncir gibi iin de gzel olsun, dn da!

* Aacn su ekii kkten balar! Cenab- Hakk'n, can merdivensiz olarak ycelere ekii gibi, ta yukarlara, dallarn
ucuna kadar eker gtrr!

* u esip duran rzgar, iek tozlarn ve meyvelerin tohumlarn erkeklerin organlarndan alr, dallara, topraklara
gtrr! Bylece, dallar ile topraklar gebe kalr! Rzgarlar, sanki erkek Arap atlardr; dallar da diileri, asraklardr!

* Bahar mevsiminde kular, scak yerlere gerler! Serseri misafirler gibi urada burada yuva yaparlar, bir mddet
orada kalrlar!

* Kular trken, binlerce srlar sylerler; "Filan gecek, filan onun yerini utacak!" derler!

* u hdhdler, Hz. Sleyman'dan mektup getirmilerdir! Fakat, nerede ku dilini bilen bir kii ki, o mektuplar
terceme etsin!

* Leylek, btn kularn arifidir; "Leklek!" der dururlar! Onun ne dediini biliyor musun? "Ey yardm istenen Allah;
mlk de Sen'indir, emir de Sen'indir! Hamd ve sena, ancak Sana mahsustur!.."

* Ey can! Yaylaya kma zaman geldi; klk beden evini brak! Trkmenlerin adetini, hi olmazsa kulardan ren!..

* Kular gibi, kendine kendin gzc ol! Allah' tesbih et; tesbihin, sana ordugah olur! Allah' tesbih et!

* Ak, yle bir gnetir ki, ancak aklarn gnllerini yakar yandrr! Ona, kbahar, sonbahar yol bulamaz; ancak can
sevgisi yol bulabilir!

* Mademki ak bizi zamandan da, zeminden de karp gtrmededir, o halde, emin olalm; yok olmayacaz! Onun
ltfu ile, ihsan ile, onun cmertlii ile biz, lmszz!

"Faruk Nafiz merhumun u msralan da bize mjde veriyor:

"0 byk Rabb ki, ufuklar boyu nimetlerini

Hsn an, reng-i fsun, ak- cnun maherini
Gayr-i kaf grerek sevdii biz kullarna
imdiden va'd ediyor baka bir alem yarna"

* u yeryzn de, u zaman da, iinde bir ku yavrusu bulunan bir yumurta gibi dn! Ku, karanlk yerde
mahbustur; kanad krktr, hor ve hakir grlrnededir!

Kfrle iman, yumurtann ak ile sarsna benzer; aralarn ayran bir berzah vardr! Bu sebeple, birbirlerine
karmazlar!

"Rahman Suresi, 55/20. ayete iaret var."

Ana ku, Allah'n, ltuf ve keremi sonucu olarak, ona verdii analk duygusu ile yumurtay kanatlar altna alnca
yavru ku, kfr de, iman da yok ederek yumurtadan "vahdet kuu, birlik kuu" olarak kar!

" Bu son beyitte, "vahdet-birlik" konusu, yumurta rnei ile anlatlmaktadr. Yanl anlalmamas iin baz
marozatta bulunacam: nce; kfr nedir, iman nedir, onu arzedeyim. Kfr; Allah' inkar etmektir. man ise, Allah'n
varlna inanmaktr. Aslnda, kfr de bir inantr. Yani, kfr benimseyen kafir dediimiz kii de, Allah' inkar etme
inancn tamaktadr. Allah'n varlna inanan "mmin" ile inanmayan "kafir", birbirine zt den inan sahipleridirler.
Biz, bizim inancmz tamayanlara kafir diyoruz. hiristiyanlar, musevler de, bizim dinimizde deillerdir ama, Allah'a onlar
da inanmaktadrlar. Biz, onlara da kafir mi diyeceiz?
Mevlana, kafir dediimiz kiinin son nefesinde imana gelebileceini dnerek hi kimseye kafir dememektedir.
Mslmanlk, Allah'n en son gelen semav dinidir; Peygamber Efendimiz de en son peygamber olduu iin bizden evvel
gelen dinlerin hkm kalmamtr. Ama, bugn dnyada, mslmanlardan daha ok baka dinlerde olanlar var.
Allah da, yalnz mslmanlarn Allah deildir; "Rabb'l-alemn" yani, btn alemlerin, herkesin Rabbi'dir. Tasavvuf inanca
gre biz insanlar inanlarna gre ayryoruz. Allah'n nazarnda btn insanlar birdir; hepsi de O'nun kuludur. Herkes de,
kendi inancn doru bulmaktadr.

Bugn dnyada mevcut eitli dinler ve mezhepler arasnda mslmanlk, yukanda arzettiim gibi, en son din olduu
iin "hidayet yolu"dur. Dier inanlar "dalalet-sapklk yolu"dur. Aslnda, "hidayet yolu" da, "dalalet yolu" da O'nun takdir
ettii bir yoldur. Hz. Mevlana; "Eri yaz da, doru yaz da Sen'in mektebinde yazlmtr!" (Dvan- Kebr, c. VI, 2778)
buyurmaktadr. Onun iin, Ziya Paa merhum da;

"Birdir nazar- Hakk'da mecus ile mselman. (Mecus ile mslman Allah'n nazarnda birdir!)" demitir. nk, ikisi de
O'nun izdii yolda yrmektedir. te, Hz. Mevlana bu u beyitte "vahdet-birlik" grn bu misallerle aklamtr. Bu
gazelden sonra gelen gazelin nc beytini, ltfen dikkatle mutalaa buyurunuz.

883. Dnyann btn gzel yzlleri, bizden gzellik ald!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV, 1947)

Ay yzllerin olan sevgilim, hastalarnn yanna geldi de dedi ki: 'Ey sapsar yzler, ey benim safran bahem!

Safran bahemi sulayacam; ab- hayatmla onlar gl haline getireceim !

 Zaten sar renkler de, krmz renkler de, gller de, dikenler de, hepsi hepsi bizim emrimizde, bizim hkmmzdedir!
Bizim yazmzdan, bizim fermanmzdan baka bir eye uymazlar!

* Dnyann btn gzel yzlleri, bizden gzellik ald; hepsi de zerre zerre bizim gzelliimizi, bizim ihsanmz
grd!

Bu gzellikler, onlara belirli bir zaman iin ireti olarak verildi! 0 ay yzller, zamanla sararp solarlar; yzleri,
sonbahar yapraklarna dner! Hrszlarn, bizden gzellik alanlarn hali budur!"

884. Akllnn biri gelir de aklar arasna katlmak isterse, biz, ona yer vermeyiz!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c.IV, 1955)

Mest olmu, kendilerinden gemi, akllarn kaybetmi kiilerin arasnda bir akllnn bulunmas, ne acnacak bir
haldir! 0 kiiye ne yazktr, ne yazktr, ne yazktr; ne yazk!

Ey sak! Sen, korkmadan arap sun; herkese birbiri stne arap sun da, dnyada akll bir tek kii bile kalmasn!

Sevgili bana; "Sen gerekten ak isen, akln kaybet, deli divane ol!" diyor! gerekten de, delilerin iinde bir akllnn
bulunmas yersizdir, manaszdr!

Akllnn biri gelir de biz aklarn arasna katlmak isterse, ona yer vermeyiz, onu istemeyiz! Ama bir ak gelince,
onu elinden tutar, ieri alrz; ona; 'Hogeldin!" deriz!

* Ayp dedikleri ey neden meydana gelir? Bir eyi neden ayp grrsn? Usanm, mell olmu akldr! Susuz bir kii,
yamur bulutunu ayplar m?

Bir ham kii tutar da seni bir bakrcya gtrrse, Yusuf ol, bir kle gibi satl; zarar yok! Bir diken senin deerini
bilmezse, sakn zlme! Sen gl bahesi ol da, o seni diken bilsin!

Sen, Hz. sa ol da, senin evin olmasn; ne zarar var! Sen, gz ol da, sana bir gz rts kalmayacakm; kalmasn!

885. Seninle benim bir ayrlmz yok ki; "sen" "ben" deyip duruyorsun!

Mef'ul, Mefa'iln, Fe'uln

(c. IV, 1930)

Bugn sen mi daha gzelsin, ben mi daha gzelim? Sen; bensiz naslsn, benimle beraber olunca naslsn?

Hayr, hayr! "Ben" "sen" deme; bunlar brak! Zaten sen ben ayr deiliz ki! Seninle benim bir ayrlmz yok ki;
"sen" "ben" deyip duruyorsun!

"Mevlev airlerinden Esrar Dede merhum bir rubasinde yle buyuruyor:

"Ben, ben dediim, ben dediim sensin hep
Canm dediim, ten dediim sensin hep
Manend-i kudm sne-i kuban oldum
Tenna tenena ten dediim sensin hep."

Fuzul merhum da Leyla v Mecnun'unda, Leyla, Mecnun'u sahrada bulduu zaman Mecnun'un azndan unlar
syler:

"Benden teberr eyledin beni sen

Kime arz eyleyeyim seni ben
Bende olan akar sensin
Ben hod yokum, ol ki var, sensin
Ger ben ben isem nesin sen ey yar
V'er sen sen isen, neyim men-i

Sen, sensiz, telerde, ta gn stnde idin; ben de, yllar boyunca bensiz dim!

Ben kabuktaym, kabuk gibiyim; sense zsn, zm gibi tatsn, sudan ibaretsin! Ben nerdeyim, sen nerdesin?
Kabukla z bir olur mu?

Cmertlii ile mehur Hatem-i Tay nekeslii brakp cmertlik kapsn at da, ondan sonra; "Benim, ben!" dedi!

Ben, nekeslii de baladm, cmertlikte ben, Hatem-i Tay'den de ilerdeyim!

Sen, gzel yzl, latif bir cansn; ben de, gzel yze kar ayna tutan bir kiiyim!

886. Ey neeli dost; dilerim, yzn her zaman glsn!

Mef'l, Mefa'iln, Fe-uln

(c. IV, 1923)

* Ey ay yzl, neeli dost; dilerim, yzn her zaman glsn! 0 ay, hi kimseden domamtr; doduysa, phesiz
glerek domutur!
 Ey Yusuflarn Yusufu! Sen, adalet tahtna glerek getin, oturdun!

Daima kapal bulunan o kap, o ak kaps, senin yzne glerek ald!

Ey ab- hayat! Gelip yetitin de, ate de gld, rzgar da gld, toprak da gld!

887. Ey dost; sen bizden ayrlma da, belay, gam bizden ayr!

Meful, Mefa'iln, Fe-ln

(c. IV,1928)

Ey dost; bizi azarlamay brak da, derdimize deva ara!

Ey dost! Sen bizden ayrlma da, belay, gam bizden ayr; bizi onlardan kurtar!

Dnce, bir hrsz gibi geldi, gnle girdi! Sen arap ver, mest et de, o hrsz defolup gitsin!

Sen, gamlar iinde bulunduun halde neeli ol; vefasz olan, vefa nedir bilmeyen u dnyada, sen vefal ol!

888. Sen sus, syleme; kendi kemalini ak, kendisi sylesin!

Mef'ul, Mefa'iln, Fe'ln

(c. IV, 1926)

Bedenin kazanc maldr, altndr; gnln kazanc ise, dostluu artrmaktr!

Dostsuz, ba bahe zindan gibidir; dostla beraber olunca, insana, zindan bile gl bahesi gibi grnr!

"air Neat merhum; "Baa sensiz varamam, emime ate grnr." .

Dostluk lezzeti, zevki olmasayd, ne erkek meydana gelirdi, ne de kadn!

Dostluk bahesinde yetien diken, binlerce selviden, binlerce ssenden daha hotur!

Biz, ineye iplie minnet etmeden, akmz birbirine eklemi ve dikmiiz!

Alem evi karanlksa, ak, o eve tam altm tane pencere aar!

Eer sen, oktan kltan korkuyorsan, ak zrhcs sana zrh yapar!

Sen sus, syleme; kendi kemalini ak, kendisi sylesin!

889. Bu dnyada eitli yollardan gelen zevkler,

kendini gizleyen yaratcnn kullarna bir ltfudur!

Fa'ilatn, Fa'ilain, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c.IV, 1937)

Sende bulunan holuk, gzellik seni brakp gidince, sakn gam yeme, kederlenme! yi bil ki, seni brakp giden ey,
bir baka ekle brnerek yine sana gelir!

Bir ocuk, stten holanmaz myd? Stten kesilince, o zevki, erbetten, baldan alr!

Bu zevk, bu holuk, yaratcnn kullarna birer ltfu ve ihsan olup eitli ekillere brnerek kendisini gsterir ve bu
balk alemde, kaptan kaba boalr, btn canllara sunulur!

Cmertlii, ltfu, anszn yamur halinde gelir, yaar; yerden ayrlar imenler, eitli renkte ve kokuda iekler,
gller, eitli ekilde ve tatta meyveler yetiir!

0 zevk; O'nun ltfu olarak bazan su yolu ile, bazan ekmek, et, kebap yolu ile, bazan gzel renkli, ho kokulu,
lezzetli, gzel meyvelerle kendini gsterir! Bazan cins atlardan, ssl eerlerden gelir; bazan tatl dilli, gzel yzl
dostlardan gelir! eitli yollardan gelen bu zevkler, hep kendini gizleyen byk, siz yaratcnn kullarna ihsandr!

Btn bu perdelerin ardndan, bir gn anszn kagelir! Bir tecelli, seni senden alr, btn putlar krlr! 0 zaman, ne
bu kalr, ne de o!

* Uykuda iken can bedenden kp gider, hayal alemine dalar! Beden, olduu yerde kalr; sen, artk baka ekle
bakma!

Sen dersin ki: "Ben ryada kendimi grdm! Sanki bir selvi imiim; yzm bir lalelik, bedenim ise gl, yasemen!.."

Fakat uyannca, o selvi hayali geer gider ve can, beden evine dner gelir! te bu hallerde, bilenlere, anlayanlara
ibretler vardr!

Bu hususta sylenecek ok eyler var! Var ama; fitne kacandan korkuyorum, syleyemiyorum!

890. Gnln ellerini zmek, gamn ve kederin ellerini balamak gerekiyor!

 Meful, Mefa'iln, Fe'uln

(c.IV, 1927)

Tvbeyi bozmak, binlerce tvbe tuzandan kurtulmak zaman geldi!

Gnln ve cann ellerini zmek, gamn ve kederin ellerini balamak gerekiyor!

Ruhun sevgilisini grmenin, O'nun la'l dudaklarn pmenin tam zamandr!

Ab- hayatla ykanmann, onunla bedeni kirlerden temizlemenin zaman geldi!

O'nun vuslatnn kyameti koptu; daha ne zamana kadar mitlere kaplp oturacaksn?

Sevgili, bir ba zer, koparrsa dikkatle bak; o zmede, o koparmada yzlerce balama, yzlerce uzlatrma
vardr!

891. Gnei grdn zaman, sevgilinin yzn hatrla!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn,

(c. IV, 1944)

Gnei grdn zaman, sevgilinin yzn hatrla; bulutlar grnce de O'nun zlemi ile dktm gzyalarn
dn!

Benim gibi klm, erimi yeni ay grnce, cann hakk iin olsun, benim zayf ve perian halimi hatrla!

Gkyzne bak; ba dnm g seyret de, bu basz ayaksz dnp duran an halini dn!

Gecenin zenci ordusunun dnyay igal ederek onu karanlklar iinde braktn grnce, kafir ayrlk gecesinin ele
geirdii esirleri hatrla!

Gkyznde ateler iinde yanan Nesr-i Tair yldzn grnce, kolu kanad yanm gnl kuunun yann hatrla!

892. man ile kfr ses sese vermi, bir perdeden,

ak perdesinden ark sylyorlar!

Mef'ul, Mefa'iln, Fe'uln

(c. IV, 1922)

Ey can! Biz mi daha neeliyiz, sen mi daha neelisin; biz mi safz, tortulardan arnmz, yoksa midenin gnl m?

Hepimiz kendi akmza dmz; kendimizi seviyoruz, bakasn sevemiyoruz! Bu yzden, gnlden de olmuuz;
gnlsz kalmz! Hepimiz kendi yzmze, kendi gzelliimize dalmz, hayran olup gitmiiz

"Mehmed Akif merhum bir beytinde; "Hepimiz kendimizin akyz / Sade ilan ekilmez bu acaib akn" diye buyurur."

Biz mi daha mest olmuuz, iinde arap bulunan kadeh mi; biz mi daha temiziz, gnl m, can m?

Bir bize bakn, bir de akn yzne bakn; hangimiz daha beenilecek, alacak haldeyiz; hangimiz daha bilgiliyiz?

man, aktr; onu grmediimiz iin biz, kfrdeyiz! Sen, imdi kfre de bak, imana da!

"Kafr"in lgat manas, "hakikati gremeyen, hakikatin stn rten kii"dir. Bu yzden, tohumu topran iinde
gizledii iin iftiye kafir derler. Mevlana'ya gre, ak anlamayan, inkar eden kii de kfrdedir; yani kafirdir."

man ile kfr ses sese vermi, bir perdeden, ak perdesinden ark sylyorlar!

"Hz. Mevlana Dvan- Kebr'm bir baka yerinde de yle buyurur:

"Sr gz ile, gnl gz ile mmine de bak, kafre de; bunlarn herbirinde, kendi inanlarna gre; 'Ya Rabbi!'
sesinden, 'Ya Hayy!' feryadndan baka bir ey yoktur!" (Dvn- Kebr, c. V, nr. 2578) Yunus Emre hazretleri de; "Ak
mezhebi dindir demedi mi?

Anlayan, bilen bile bu sz anlamazken; bilgisiz, anlaysz olan bu sz nasl anlayacak?

893. Sen arada olmayarak yaptn i, iyi bil ki, Hakk'n iidir!

Mef'ul, Mefa'iln, Fe'uln

(c. IV, 1925)

Cann, akln, imann dman olan o gzel, yine oynayarak geldi!

Yzbinlerce gnl yamalayan, yzbinlerce dkkan ykan...

Yzbinlerce fitne koparan, yzbinlerce hayrann hayran eden sevgili geldi'

Akn hem dads, hem de afeti; cann hem dostu, hem de dman olan o dilber yine geldi!

Geldi de; "Kyn haracn getir!" dedi! "Bu kyn hara verecek hali yok bu ky, ykk bir ky!" dedim!
 Dedim ki: "Senin tufann, ehirleri bile krd geirdi; koca bir tufana kar ykk bir ky ne yapabilir?"

Dedi ki: "Ykk yer, definenin gml bulunduu yerdir!" Ey mslmanlar; oras, bizim ykk yerimizdir!

0 ykk yeri bana ver de, sen, dar k! Beni knama; yersiz ve manasz konuma!

* Oras, senin yznden yle yklm; sen oradan kp gidence, padiahn adaleti ile oras mamur olur, onarlr!

* Hile yapma; "Gittim!" diyerek kapnn arkasnda gizlenme!

* Kendini l gibi gsterme ki, insan ruhu ile dirilesin!..

* Dedi ki: "Benlikten kurtulduun, kendin aradan karak sylediin sz, kur'an'n esrardr!

Sen arada olmayarak yaptn i, iyi bil ki, Hakk'n yapt itir!

* Gazelin geride kalan ksmn gizlice syleyeceim! nk bu sz; hamlarn, anlay kt kiilerin yannda sylenecek
sz deildir!

894. Aklar, ney gibi feryad etmedeler; ak da, sanki ney alan kii!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV, 1936)

Aklar, ney gibi feryad etmededir; ak ise, sanki ney alan kii olmu! Bakalm bu ak, benim neyim ile neler
syleyecek?

Ney meydanda, ney alan gizli; neyim, onun dudaklarnn arabndan mest olmu!

Ney alan, bazan neyimi okamada, bazan da onu srmadadr! Ah, u gzel sesli ney - kran(ney-zen)dan!

Gkyz, bir hrka gibi sema' ediyor; fakat, hrkann iindeki sofu grnmyor! Ey mslmanlar! Bedensiz bir
hrkann oynadn kim grmtr?

Hrka, beden ile oynar; beden de, canla oynar! Cann boynunu da, sevgilinin ak bir iple balamtr!

Ey mahmur gnl; "arabn bana hi tesir etmedi, beni sarho etmedi!" diyorsun! nsan, onun keskin arabn ier
de, kendinde kalabilir mi?

895. abuk gitmek, gl bahesindeki gln adetidir!

Mef'ul, Mefa'iln, Fe'uln

(c.IV, 1920)

Ey yry cann yryne benzeyen sevgili; ge geldin, abuk gitme!

Ge gelip abuk gitmek, gl bahesindeki gln adetidir!

Bana; "Naslsn?" diye sordun; nasl olacam? Kzgn kumun stne den baln hali nasl olur?

Ey padiahm! Bir ehrin padiah insafsz ve adaletsiz olursa, o ehir ne hale gelir? ben, o haldeyim!

Ben, sensiz deilim! Fakat, sende bir gizli senlik var ya, ben senden onu istiyorum!

896. Ben, dnyada, gnl sevgi ile dolu bir dman hi grmedim!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c.IV, 1935)

Grnte yabanc gibi duran, dtan beni sevmiyormu gibi duran dilber, iinden beni sever! 0, bana kar duyduu
sevgiyi gnlnde gizler; dili ac sylese de, onun az ekerlerle doludur!

Gnlden bir dost, grnte yabanc olan, gnl sevgi ile dolu byle bir dman ben, dnyada grmedim!

Akndan bahs edersem, sevgili bana kzar; kzarsa kzsn! Ben, vefasz ak olmam; ondan asla yz evirmem!

Dilberin huysuzluu, acl, arabn aclna benzer! nsann mizac ile uyuur, insan neelendirir ama, aza ac
gelir!

Onun karsnda lmek, aa, ekerden tatl gelir! Bunu, len bilir; sen, bu sz dirilere syleme!

Akn huzurunda bu gazeli okuduum gn, ne mutlu gndr; o gn, onun nnde yere kapanp hemen can vermek
isterim!

Ak, can kuuna; "Kafese girmek ister misin?" diye sorar! Ku da; "Kafesten bahs etme; onu kr gitsin! Ben, yalnz
seni isterim!" der!
 897. Yznden baka ne grrsem, gzmn nuru azalyor!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c.IV, 1946)

Keke benim canm, senden bakasn tanmasayd; uyank olan, manalar bilen canm, senden baka hi bir ey
bilmeseydi!

Ne kimseyi reddetseydim, ne tereddde dseydim, ne de tereddtsz "evet" deseydim; tehlikesiz, tuzaksz, ersiz
psz kendi denizime dalp gitseydim!

Yznden baka ne grrsem, gzmn nuru azalyor! Ey benim kirpiklerimin perdesi; kimseye yol vermeyin,
yabanc bir hayali ieri sokmayn!

Akn gzelliklerinden, canm inceldi, pek nazik bir hal ald! Ondan baka her eyden bktm; ben, can da
istemiyorum, gnl de istemiyorum! Nerede benimki, nerede o?

Bir an bile olsa, benden yzn evirme! evirme de, senin derdinden atelerle dolu gnlmn duman, gkyzn
yakp yandrmasn, ne var ne yoksa birbirine katmasn!

Sustuum zamanlar, senin gl bahenden reyhanlar toplarm; feryada balaynca, ah edince de, alem reyhanmn
kokusu ile dolar!

Sana kar ben kim oluyorum? Adn koyduun deersiz bir klen! Fakat, sen benim neyimsin? Sen, benim
sultanmsn, padiahmsn!

Ey feryadmdan da, efganmdan da canma daha yakn olan sevgili; feryadm da senden geliyor! Belki de, benim
feryadm sensin!

898. Bu koku ile, batan baa btn dnya, zerre zerre mest oldu!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn,

(c. IV, 1950)

Bu ho koku kimin kokusudur? Bu koku; gzellii ile dnyay ssleyen, gzelletiren, cana canlar katan sevgilinin
kokusudur! Bu koku, her eyi dirilten ilkbaharn, o ak bahesinin, o gl fidannn kokusudur!

"Peygamber Efendimiz, gzel kokuyu ok severdi. Bir hadslerinde; "Bana dnyanzdan ey sevdirildi: Kadn, gzel
koku, gzmn nuru namaz!" diye buyurdular. Gllerin, miratan dnerken yere dklen mbarek ter damlalarndan
bittiinden ve; "Kim benim kokumu duymak isterse, gl koklasn!" diye bir hadsten bahsedenler de var. Veysel Karan
hazretlerinin kokusunu duymas da, bir gzel koku sayesindedir. Keza Yusuf aleyhisselamn gmleinin kokusu, babasnn
gzlerini amad m?"

Bu koku ile batan baa btn dnya, zerre zerre her ey mest oldu! Aslnda, bu kadar gzel bir kokunun
yeryznden gelmesine imkan yok! Bu koku; telerden, ycelerden, mana aleminden gelen bir kokudur!

Gklerde bulunan yldzlar, birbirlerine diyorlar ki: "Bu ho kokulu, gne gibi parlak yzl gzel kimdir?"
Denizlerdeki balklar da diyorlar ki:

"Yeryznde neler oluyor? Bu grltler, bu kavgalar kimin iin, hangi gzel yznden?"

Sevgilinin yznn parlakl, yzleri nurlandryor, gne haline getiriyor! Yz gne gibi parlak olan bu ay yzl
dilber, gzellii ile can bile kskandnyor!

Yzyllardan sonra, Hz. Yusufun gzellii yine geldi; gzleri kamatryor! Bu gzellik, hurilere bile aknlk veriyor!

Ey iki dnyann eman, ey iki alemin sna, ey her zor ite elden tutan, yardm eden aziz varlk! En zor gnlerde
kurtulua da Sen kefilsin, Sen salarsn!..

0; gkyzne kargaalklarla, cokunluklarla dolu yeni bir dnme ekli retti! Allah'm! Bu ne biim aktr; nasl
grlmemi, duyulmam bir sevdadr?

Ey gzel sesli aziz varlk; Sen'in gzel sesin, her gnle ulat! Sen, imdi, her gnle unu anlat; de ki: "Btn bu
haller, bu gzellikler, o mana denizinin incileridir!"

899. Allah'm! Syleyeyim desem, sze gelmiyorsun;

gizleyeyim desem, buna imkan yok!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV, 1968)

Ey benim gzelim! Ben, Sen'in akna kaplm, havana uymu bir anm! Sen'in akn, sanki bir denizdir; canm
da, o denizde bulunan bir balktr! Sen, bir an benden yz evirirsen, bir an Sen'i grmezsem, bala benzeyen canm lr
gider!

Balklar, sudan darda kalnca bir an bile yaayamazlar, lr giderler! Aklar da, sevgililerinin ayrlna
sabredemezler!
 Baln can sudur; balk cansz, yani su olmadan yaayabilir mi? Bir insan da, cana sabredemezse, cann canna nasl
sabredebilir?

Sen olmaynca bana, dnya da, ahiret de zindandr! Sen benden ayrldn zaman, ab- hayat bile isem beni
diriltmez!

u dnya puthanesi, Sen'in yaptn resimlerle, yarattn ekillerle dolu! Fakat, hi biri Sen'in yerini tutmuyor! ekil
nerede, nian, iz nerede, ekilsiz, niansz olan nerede?

Gnlmn kannn damlasn, adeta bir dnya haline getirdin! yle ardm ki, damla ile dnyay ayrt edemiyorum!

Azma elinle sunduun kadehi iince yle mest oldum ki, kadeh ile azm ayrt edemiyorum!

Ben kim oluyorum? Yeryznden gklere kadar her yer Hakk aklar ile dolu! Onlar, Sen'in arabnla yle mest
olmular ki, yerle g fark edemiyorlar!

Benim gibi yzlerce oban, koyunlarn kurda smarlam! Kime ne diyeyim; "Koyunlar ne yaptn diye kime soraym;
oban nerede?

Syleyeyim desem, sze gelmiyorsun; gizleyeyim desem, buna imkan yok! Muhakkak ki, ok byk olduun iin ne
dnyaya syorsun, ne de giz alemine!

Ben, Hakk a olduum iin u dnyada gizliyi sezersem, tanrsam, bilirsem, durumu aa vuramadm iin bana
"ak mmini" deme, "kafir" de!

"Kafir; hakikati gizleyen, Hakk' inkar eden kiidir. "Gizliyi bildiim, sezdiim halde aa vuramadm iin beni kafir
say!" demek istiyor. Araplar, tohumu toprak altnda gizledii iin iftiye "kafir" diyorlar."

900. Dn gece ryamda yokluu grdm!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV,2015)

Dn gece ryamda, yokluu grdm. Onun gzelliinden ardm kaldm; aklm bamdan gitti!

Yokluun gzelliinden, kemalinden, olgunluundan, ltfundan tr ta seher vaktine kadar kendime gelemedim!

Yokluun la'l madenine benzeyen renginden adeta ipekler, atlaslar giydim!

Aklarn heyheylerini ok duydum; "Afiyetler olsun, afiyetler olsun!" sesini ok iittim!

Yokluktan sarho olmu, kendilerinden gemi ve halka halinde oturmu aklar grdm! Derken, kulama bir
yokluk halkasnn takldn grdm!

Sonunda, yokluun nurunda, bir takm acaip naklar, ekiller grdm; yokluun yznde de, canlar can
parldyordu!

Bu hali grnce ok duygulandm; canmdan yzlerce cokunluk cotu! Ak denizi de dalgalanmaya, kprmeye
balad!

Gklerde, binlerce naralar duyuldu! Ben, byle avua kurban olaym!

901. Bir gzelin ayrlndan tr salarm aard, yzm burutu!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV,1973)

Gzellikte in gzellerini geride brakan, onlarn gzelliklerini unutturan bir gzelin ayrlndan tr, salarm
aard, yzm burutu!

Can, tatl dilli sevgilinin szlerini kskand iin kulaa; "Onun szlerini pek iitme, az duy!" demededir! Gnl de,
onun gzelliini kskanr da, gze; "0 gzele sk sk bakma, onun yzn az gr!" demektedir!

"Gamn ayan balayaym!" diye zevk elini uzattm! Ey mslmanlar! Bylece, benim zevkim de gam rengine
boyand!

"Belki beni kurtarr!" midi ile bir taa el attm. Fakat, o da, denize dm, una buna el atmada, nne gelene
sarlmada!..

Bugn, gnln kapsnn nnden geiyordum. Kapdan ieri baktm ve onu ok perian bir halde grdm; yz
sapsar idi, elbisesi yrtlmt; san solunu bilemez bir hale gelmiti!

Ona; "Naslsn?" dedim. Hayhaylarla alamaya balad. Dostundan ayrldndan tr feryadlar ediyordu.

902. Ben susuyorum; benim srlarm sana uyank gnlm sylesin!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV,2014)

Sevgilim srrn bana sylemiyor; benim de dilim tutuluyor, ona bir ey syleyemiyorum!
 Ondan zr diliyorum da, diyorum ki: "Ben susuyorum; sana srlarm, benim uyank gnlm sylesin!"

Halbuki, bir bakas karmza knca o, batan baa dil oluyor; benim srlarm da, kendi srlarn da sylyor!

Bu halde, benim vehimli gnlm kt bir zanna kapld, bir pheye dt!

0, srrm ister sylesin, ister sylemesin; gerek olan u ki; ben, sevgilinin ayrlna sabredemiyorum,
dayanamyorum!

903. Benim canm, senin cann; senin cann da benim canm!

Bir bedende iki can kim grmtr?

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

c. IV, 2012)

Ey benim gnlmn huzuru, rahat; ey benim gnlm kran, perian eden aziz varlk! Ey hi bir suum yokken
kendini benden eken sevgili!

Sen gittin, benden uzaklatn ama, gnlmden dar kamadn, gnlmden uzaklaamadn! nk sen, bir mum
gibisin; gnlm, canm da senin fenerin!..

Benim canm, senin cann; senin cann da benim canm! Hi kimse iki bedende bir can grm mdr?

Seninle bulumak, benim hayatmdr; senden ayrlmak da lmmdr! Bu iki durumda beni, esiz bir hale getirdin!

Ab- hayat ok aradm, bulamadm! Sonunda, Hzr (a.s.) bana dedi ki: "Onunla bulumadka canlanamazsn! Bu
sebeple, bo yere ab- hayat arama!"

Gam; senin gamna denin, senin gamnla gamlanarn yanna sokulamaz! Gizlice sokulursa, onun boynunu kesmek
gerek!

Hallac- Mansur hazretleri; "Ey ya kk, bedeni krpe, taze gzel!" diye balayan iirini senin iin sylemi!

Senin gzelliin ile mest olanlara, gam yaklaamaz! Dnce ile gam, halkndr!

"eyh Galib; "Akta keder neyler; gam, halk- cihanndr!" diye buyurmutur."

Kim nefsan duygularna esir olmu, tabiat kuyusunda kalmsa, kurtulmak iin ipe benzeyen pimanlk dncesine
sarlmaktan baka aresi yoktur!

Fakat, ak kanad ile uabilirse, ip ie yaramaz! "Yakn"e, tam inanca kavuunca phe ve zandan tamamyla
kurtulur!

Ey gnl; dilsizlerle dil birlii yap, onlarn dilleri ile dost ol da, dedikoduyu rehine ver, kurtul!

904. Etrafna halkn gz ile bakma, kendi gnl gzn ile bak!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV, 1972)

Ey ak! ki gzn a da. cennete akan u drt rma kendinde bul, kendinde gr: Su rma, st rma, bal
rma, arap rma!

Ey ak! Kendine bak da, insanlarn iine karma; "u unu sylyor, bu bunu sylyor!" deyip durma!

"Filan bana diken diyor, filan yasemin diye aryor!" dncesine kaplmayan, her sze, herkese aldrmayan gl
gibi can gz ak insann, ben kulu klesiyim!

"Filan sana kafir diyor, bir bakas da sana din adam diyor!.." Bunlardan vazge, gzn a da, bundan sonra
etrafna halkn gz ile bakma!

Allah, sana basiret gz, gnl vermi! yle bir gz vermi ki, senin mahmur baklarna kar Cebrail'in kanad
secdeye kapanr!

ekil ve suret aklar, "Bal bulurum!" midiyle ayran anana den sinek gibi ekle, surete, grne
kaplmlardr!

Ey Hakk a; neelen! Seni ykseklere uuracak kanatlarn olduktan sonra balktan sana ne gam var?

Ey rahmetten kovulmu olan eytan insan, Cebrail'in bile sana kul, kle almasn istiyorsan, benlii brak; git, Hz.
Adem'e secde et de...

Kanlar ien, bir ok yolcunun lmne sebep olan ln sendeki kabeden haberi olsayd, her taraftan rmaklar akar,
gl baheleri yetiirdi!

Ey kendine bakmayp kendi kusurlarn grmeyip de, baka insanlarn iyisine ktsne bakp kalan zavall! Allah,
senin yardmcn olsun!..

905. Sen, ayan nereye basarsan, orada laleler, menekeler, yaseminler biter!
 Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV, 2006)

Ey benim canm! Sen, nereye ayan basarsan, orada laleler, menekeler, yaseminler biter!

Gl dalndan bir gl koparsan da ona frsen, ya doan olur, ya gvercin!

Bir daarcn stnde elini ykasan, elinden dklen sularla o daarck, altn bir put halini alr!

Bir mezarn banda Fatiha okursan, o l uyanr, kefenini yrtp kalkar!

Etein bir dikene dolasa, diken, bir eng haline girer de; "ten ten tene nen" diye namelere balar!

Ey Halil! Hangi putu krdysan, o put canlanr, akllanr da bir insan olur!

Gnl sahnesinden her an insanolu gibi biri doup kar fakat, ortada ne erkek vardr, ne de kadn!

Derken, onun yanndan, arkasndan adamcklar dklr ve yeryz onlarla dolar taar!

Bu ekilde, daha elli beyt sylemek isterdim ama, sen az aar konuursun, diye ben, azm kapadm!

906. ine ak atei den aa yanmaz!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c.IV.2005)

Neden yabanclar gibi yle uzakta oturdun? Gel, ak delilerinin arasna gir!

Neden utanyorsun? Hem ak olmak, hem de utanmak bir arada olur mu? Can nedir? Hem ak hevesi, ak zevki,
hem de can korkusunu kim bir arada grmtr?

"Hz.Mevlana Dvan- Kebr'in bir baka beytinde yle buyurur"

*0, bir can karl bir pck veriyor; ne bedeva bir al veri! Git; can ver de bir pck satn al!

Ak evler ykan, harap eden sevgili kalkt da, komularn evine geldi!

u deniz, ak olduu iin coup kpryor; gklerde dolaan ay bile, akn nnde ban eer!

Ey uykular balayan, brakmayan sevgili! Gel de, bu gece vuslatnla uykumuzu niansz, izsiz bir hale sok!

Her padiahn kullar onu korurlar, bekilik yaparlar! Bizim padiahmz ise kullarn korur, onlar gzetir; onlara
gzclk, bekilik yapar!

Bizim padiahmz, uykuyu da bilmez, uyankl da! 0, bize ok yakndr; o bizim canmzn, damarlarmzn iinde
dolamaktadr!

Bu gece bir gzel grdm; elinde bir meale vard! Allah'm; acaba o kimdir?

Onun yznden uykum kat; cokunluksa arttka artt! Hindistan'dan gelen fil, yine Hindistan' hatrlad!

Allah aknn atei, yceldike yceldi; Allah'n kaza ve kader oku, yaydan frlad!

Gayb yeryzne ekilmi tohum, topraktan bagsterdi, bir aa gibi boy att, apak meydana kt!

imek akt, aaca bir ate dt! Byk, amansz bir imek, byk, aman bilmez bir atetir ama, bu ate, baka
trl bir atetir!

ine ak atei den aa, yanmaz; o atele daha da glenir, yeermeye balar! Gl bahesi de, imekten, ak
ateinden alp salmaya balar!

Su, bu aalara zararldr! nk bu aalar, atele yeerir, boy atarlar!

Fakat, sen meydanda iken, sen sen iken, benlikten kurtulmadn iin, aa gizlidir! Sen gizlenince, o meydana
kar!

Ak bahesinin parlakl da, gzellii de Tebrizli ems'tir; ak aalarn yetitiren bahvan da odur!

"Eer sen akn a isen ve ak aryorsan, keskin haneri eline al, utanmann boazn kes!" (c. I.nr. 213)

907. Nice peygamber, vatan sevgisi urunda gzya dkmtr!

Fe'ilatn, Fe'ilatn,Feilatn ,Feiln

(c. IV,2000)

Sevgilim! Senin ayrlk aclarna dayanamayarak lmek, benim iin zevktir, needir! Sensiz yaamay ben ne
yapaym? Sen olmadktan sonra lm, bana bal gibi tatl, st gibi lezzetli gelir!

Sudan ayr dm olan balk, can verinceye kadar kupkuru kumun stnde rpnr durur; can bedeninden
ayrlnca, artk her ey bitmitir!

Ac su, denizde yaayanlara ab- hayattr; kuru eker yn ise onlara mezardr, kefenden daha beterdir!
 "Cz'ler"in asllar olan "kll"e doru gitmeleri ve onda yok olmalar gerekmektedir! Bu, bir oyun deildir! Nice
peygamber, vatan sevgisi urunda gzya dkmtr; peygamber olduu halde, geldii yeri, asl vatanm zlemitir!

Yurdunu, doduu yeri bilmeyen ocuk, ister stanbul'da olmu, ister Yemen'de bulunmu, o, dad ister, st anne
ister!

Yldzlarn dolatklar yer gkyzdr; hayvan da, selvi gibi, yasemin gibi topraa baldr! Herkesin, hereyin bir
yurdu, bir vatan vardr! Ey insanolu; senin vatann neresidir?

Kurbaann can sudandr, havadan deil; o havay bilmez! Denizlerde yaayanlarn hepsinin ii gc budur!

133- Eski airlerimizden birisi; "0l mahler ki derya iredir, deryay bilmezler diye yazmtr. Evet; denizde yaayanlar,
denizin ne olduunu bilmezler!

lah nur denizinde gizlenmi olan ariflerin nefesleri nurdandr! Onlar, hep nuru teneffs ederler; bilgisiz karanl yok
ederler!

133- Eski airlerimizden birisi; "0l mahler ki derya iredir, deryay bilmezler diye yazmtr. Evet; denizde yaayanlar,
denizin ne olduunu bilmezler!

Buraya gelince kalem krld, kat da yrtld! Ltuf sahibi Rabb'in bykln, kudretini anlaynca da bile
parampara olur!

908. Sen, canlarn cansn;ak olmayan canlar kr, yok et!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV,2011)

Sen, canlarn cansn; ak olmayan canlar kr, yok et! Asl insan sensin; insan olmayanlar, insan eklindeki
varlklar ortadan kaldr!

Sen, lmsz bir cevhersin! Gel, gzlere gir, gzlerde kal; senin gibi olmayanlar talarla kr geir!

Ey mana gnei! Hakk'n gklerinde ilah nurlar sa, gzleri kamatrarak parla; gkyzndeki yldzlar kr, birbirine
geir!

Halkn gnllerini, gayb bilir bir hale getir; kendi ayplarn deil de, bakalarnn ayplarn grenlerin gnllerini kr!

z, eser; izi, eseri olmayana perdedir; izsizlii, esersizlii al; izi, eseri kr geiir!-

"Aziz Hday hazretleri bu hususta yle buyurmutur:

"Zuhuru perde olmudur zuhura

Gz olan dell ister mi nura"

(Onun varl, kendi varlna perde olmutur! Gz olan bir kimse, nuru grmek iin bir delil, bir gsterici arar m?)

Karanlk geceyi gndz gibi aydnlat; bekilerin insafszln kr geir!

Ey Tebrizli ems! Sen, Hakk'n bir gneisin; can mumunu da, amdann la kr geir!

909. Benim bam u merhametsiz, gaddar dnyaya balatma!

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'iln

(c. IV, 1999)

Ey dost; gnlme cefalar ederek onu avare, yersiz yurtsuz brakma! aresiz kalm canm al; cierimi yakma!

Sana gnllerini vermi gaml, kederli aklarn pek oktur! Cann hakk iin, ban hakk iin, u zavall, gaml
gnlme dokunma!

Bana, aresizliime, zavalllma ac; senden baka aremi bulan biri varsa, beni brak! Sen, aremi bulmaya
urama!

Gnl, senin ate tapnann karsnda bir iedir! Benim sra bir ie gibi olan gnlme kar, gnln ta gibi
sert ve merhametsiz hale sokma!

Her an cefac ayrln, bana ayrln nefeslerini veriyor!.. 0 nefesleri korkusuzca fle ama, cefa etme!

Boum boum bedenim bir beie benziyor; gnlmse, o beikte uyuyan ocuk! ocuu, hep beikte brakma;
uyannca onu kucana al, gsne bastr!

Gzel yznn gnei nurunda, benim canm bir toz zerresi gibi oynat; canm, gece gibi her yldza balama!..

Merhametsiz, gaddar dnyann hileden iki yz ba var. Benim bam u gaddar dnyaya balama!

u bir gnlk arabnn sonsuz bir mahmurluu var; beni, bu hain meyhanecinin arabna susatma!

"Nast" alemindeki bu dzenbazlklar hep senin "lahut" alemindendir; artk bu dzenbaz kafre yardm etme!
 "Nasut alemi, insann madd ve beer yn; lahut alemi ise, mutlak vcudun ilk mertebesidir. Bundan evvel mertebe
yoktur. Hakm Sena' hazretleri bir beytinde yle buyurur:

"Can aleminde yle gnller vardr ki, orada verilen kararlar bu dnyada tatbik edilir-Yani, bu dnyada bu grlen her
ey, ezelde lahut alemindeki takdire gredir. Allahm.! Artk, bu hileci kafir nefse yardm etme; bizi ezelin takdirine uydur!

910. Ak, alnmza eziyetler, mihnetler yazd!

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'iln

(c. IV.1991)

Hepsi de yediler, itiler, uyudular; yurt bo kald! ayrlarda, imenlerde salna salna gezmenin, dolamann tam
zaman geldi!

Herkes iti ve gitti; biz, sa olalm! Biz zaten zamann gnlyz, canyz; zamann ba kumandanyz!

*Sen ab- hayat olunca, lmsz kalmayan bulunur mu? Herkes lmsz olur! Sen sevimli, gzel bir put olunca,
herkes putperest, puta tapan olur!

Ask alnmza eziyetler, mihnetler yazd. Sevgi bize fitneler stne fitneler takdir etti.

*Sonra, gnlmze ferahlk geldi; cihann hadiseleri ile gnlmz karmakark, perian etmesinden kurtulduk!
Dnya sevgisinin engellerinden yakasn syran can, Hakk'n ltuflar, ihsanlar gl bahelerine doru uar gider!

* Ey devem! Gel, buraya k, h! Buras ok gzel bir konak yeri; sulak, verirnli, bolluk; tam deve yata!

"Rzklanrlar, rahat ederler!" Biz de o arab ielim, o mezeyi yiyelim! "Mak'ad- sdk" (gereklik kona), aklara
konak oldu, yurt oldu!

"Al-i mran Surcsi, 3/169. ve Kamer Suresi, 54/55. ayetlere iaret edilmektedir."

Elmann eteini tutalm, eftaliye doru ekelim; gonca glden birka sz duyalm da, yasemine gtrelim!

Bana arap sununca, edebe uymam bekleme! eriat bile sarhou cezalandrmaz; sen de beni cezalandrma!

Edepli olmak da, edepsiz olmak da elimde deil! Ne yapaym; mest olmu deveci ipimi tutmu, beni deve gibi ekip
gtryor!

Blbl ak oldu da, glden bir pck bekledi, gnlnden geirdi! Ona; "Ne olur" dedi "eker kamn kr da,
benim gnlm krma!"

Blbl; "pck vermezsen, bari bana ak arab sun!" dedi. Gl; "Onu da vermeyeceim!" dedi. "Haydi git;
zntlere kapl, hznlere dal !.."

Dal da yaprak da titriyor, benim gnlm de titriyor; yapra rzgar titretiyor, gnlmn titreyii ise, Hoten gzelinin
yznden!

Gln, lalenin yzleri, bana, u lekenin altnda bir mumun gizli olduunu haber veriyor!

Akln bana al, al abala da bilgisizlik leenini gnlnn stnden kaldr! Kaldr da, can
markndan(dousundan) parlak bir gn belirsin, ortal aydnlatsn!

Ey Tebrizli ems; sen, can markndan do! nk, senin gnein candr; btn dnya ise bedendir!

911. Dnyay nurlarla doldurmak istiyorsan, yznden elini ek!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV, 1960)

Ey mana gnei; do! Gnl evini bir kere daha nurlarla doldur, dostlar sevindir, dmanlar kahret!

Tepenin arkasndan k; feyizli nurunla ad talar la'l yap! Bir kere daha kuru koruu oldur, zm haline getir!

Ey gne! Ba baheyi, ovay yaylay, da bir kere daha yeert, onlara yeil elbiseler giydir; her taraf hurilerle
doldur!

Ey aklar hekimi, ey gklerin era; aklarn elinden tut, hastaya are bul!

Byle ay yzl bir sevgilinin bulutlar altnda kalmas insafa smaz! 0 ay yzden, bir an iinde bulutu uzaklatr!

Dnyay nurlarla doldurmak istiyorsan, yznden elini ek; dnyay karanlklar iinde brakmak istiyorsan, yzn
rt!

912. Gel de, benim gnlmden kelimesiz, szsz nkteler duy!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV,2010)

Gel de, benim gnlmden kelimesiz, szsz nkteler duy; akln almad, arp kald, anlamaya smayan eyleri
anla!..
 Sen herkesi kr, alemi sersem mi sanyorsun? nsanlarn ta gibi duygusuz sandn yreklerinde yle bir ate vardr
ki, sr perdesini tamamyla yakar, yok eder!..

Sr perdesi yannca insan, Hzr(a.s.)'n hikayelerindeki manay da, ledn bilgisini de tamamyla anlar!-

"Kehf Suresi, 18/65. ayete iaret var."

Cann da, gnln de iinde o eski ezel aktan gzel hayaller belirir, yeni ekiller meydana gelir!

Sen; "Andolsun kulua ki,.." sresini okuyunca, gnein ne halde olduunu gr! "Hi kimse ona e olamaz!" ayetini
okuyunca da, manev altn madeni seyret!

138 Duha Suresi'ne iaret ediliyor.

913. Kaza ve kader yaylarndan atlan oklara bedenini siper et;

bedenine ne kadar ok saplanrsa, o kadar kazanrsn!

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'iln

(c. IV,1998)

Cenab- Hakk'a yemin ederim ki, gl, o tatl gl senden rendi; da da kemer kuanmay senden rendi!

Cenab- Hakk'a yemin ederim ki, benim grdm gkyz de grmtr! Eer grmeseydi, bann stnde
dnp durur muydu?

Neye dedim ki: "Niin byle feryad edip duruyorsun?" Dedi ki: "Onun ho nefesini iime ektim; bu yzden, feryad
etmem gerekmektedir, arttr!"

Gkyzndeki hilale dedim ki: "Ey yeni ay! Neden byle azalmada, klmede, eriyip gitmedesin?" Hilal bana dedi
ki: "Semirmem, serpilmem iin o bana ot veriyor!"

Semirmenin faydas zayf olmadan, erimeden grlmez; kazan iin almak, harcamak iindir!-

"Her eyin zdd ile deeri artar. Eski airlerimizden birisi yle yazm: "Olmaynca hasta, kadrin bilmez adem
shhatin." (nsan, hasta olmadan salnn deerini bilmez.)

Pervanenin kanad, uarak gidip mumun alevini bulmaya yarar! Onu bulunca, kendini alevin iine atnca, artk ne
kanat ister, ne de umak!..

Varlklarn faydalar yoklukta grlr! yleyse, beladan ikayet etmek, alayp inlemek yersizdir!

Yeter, sus artk! Kaza ve kader yaylarndan atlan bela oklarna bedenini siper et; bedenine ne kadar ok saplanrsa,
ne kadar hrpalanrsan, o kadar kazanrsn, mutlu olursun!

914. Btn iekler bar taraftan, bar istemede;

fakat kt huylu diken klcn ekmi, savaa hazrlanmada!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilat

(c. IV, 1961)

Ey ilkbahar; sen, bizim canmzsn! Bize yeniden can ver, canmz tazele; balar baheleri ieklerle doldur;
tarlalar, ovalar genletir!

Gl, gzellii ile parl parl parlamada; ku da, sz sylemeyi renmi fakat, seher rzgar esmedii iin
konuamyor! Haydi, ey seher rzgar, es! Es de, her ey tazelensin, canlansn!

Selvi aac ssene; "Dilini a da bir eyler syle!" diyor. Snbl de laleye; "Vefa gster, vefakarl tazele!" deyip
duruyor.

narlar def almaya balad; amlar el rpyor; gvencinler; "Hu, hu!" diye naralar atmada ve; "Allah'm; bizlere
olan ltfunu ve ihsann yenile!" diye yalvarmadalar!

Pembe gl ayaa kalkm, meneke eilmi, asma yapra secdeye kapanm! Bunlar gr de, hepsini yeniden Hakk'
tesbihe ar!

Btn iekler bar taraftar, bar istemedeler fakat, kt huylu diken klcn ekmi, savaa hazrlanmada!..

Gk grleyerek diyor ki: "Bulut geldi, yeryzne miskler samaya balad! Haydi, ey gl bahesi! Gel, yzn, elini,
ayan yka; batanbaa tazelen!"

Nergis, blbln yanna geldi de; "Artk tmeye, ilemeye bala; ak tazele, nameyi yenile!" diye gzn krpyor!

Blbl, nergisin gz krpn grd ve szlerini duydu da, gln yanna gitti! "Cann sklmazsa, gnl krk u zavall
an namelerini dinlemek ltfunda bulun!" dedi.

Yeil elbiseler giyenler, yeillere brnenler blble diyorlar ki: "Haydi t; t de, iekler gibi velilerin srlarnn
srlarn tazele!"

Van gl, Sakz gl, bir de yasemin hep birden blble; "Hayr!" diyorlar. "Sus; sus da, susmaktaki feyzi, kimyay
gr!"
 915. Szm mest olmu, gnlm mest olmu, hayalim mest olmu;
hepsi de birbirine dm!

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'iln

(c. IV, 1996)

Sevgilim! Senin hayalin oynaya oynaya gnlme gelince, gzelliine dayanamam, mest olurum! 0 zaman ne hayaller
ederim, daha ne hayaller ortaya kar, hi sorma!

Hayalin, ay gibi ortada dner durur; br hayallerin hepsi de, onun etrafnda oynamaya balarlar!

Hayaller, mest olarak kendilerinden gemi bir halde oynarlarken, dalgnlndan tr, sana arpan bir hayal
senden nur alr da, gne vurunca parl parl bir ayna gibi parlar, kendisine bakanlarn gzlerini kamatrr.

Szm, sylemek istediim halde syleyemediim bir dnce gibi azmdan gnlme gider; sonra, belki de yz
kere gnlmden azma gelen bir sfat yznden mest olur!

Szm mest olmu, gnlm mest olmu, hayalim mest olmu; hepsi de birbirine dm, birbirine bakmadalar!

Nice zamandr, hepsi de birbirlerine az srmede, dostluk gstermedeler! Halbuki, beden, dostluu ekemeyip
feryad edince, onlarn hayalleri birbirine dmede, birbirini krp geirmedeler!

Sanki onlar zm taneleri, gnlmse ra sklacak tekne; sanki onlar suyu sklacak gl yapra, gnlmse onlarn
attar dkkan...

916. Ltfunla, can gibi oldum; kendimde gizlendim, kendimi kaybettim!

Mstef'iln, Mstefiln, Mstef'iln, Mstef'iln

(c. IV, 1805)

Canmn iinde can gibi rtnerek. kendini gizleyerek akp gitmedesin! Ey bamn bahemin aydnl; sen, benim
salna salna yryen selvimsin!..

Mademki gidiyorsun, ey canmn can; bensiz gitme, bedensiz gitme! Ey gzmn nuru; gzmden kma, ayrlma!..

Ba dnm canma gzellerin baktklar gibi ho bir bakla bakarsan, yle bir g kazanrm ki, yedi kat g de
yrtarm, yedi byk denizi de aarm!..

Beni, basz ayaksz bir hale getirdin; elimi ayam aldn! Beni uykudan, yemek yemeden, su imeden kestin! Ey
benim Yusuf- Kenanm; kapdan gir, Yakub'un nne gel!..

Lutfunla, can gibi oldum; kendimden gizlendim, kendimi kaybettim! Ey varl benim gzlerimden silinen, gizlenen;
ey benim varlmda gizlenen sevgili!..

Gl, senin yznden elbisesini yrtt; nergisin gzleri, senden mest oldu; dallar, senin ltfunla tomurcukland! Ey
benim ucu buca bulunmayan bam bahem!..

Bir an oluyor, beni daa gtryorsun; bir an oluyor, baa gtryorsun; bir an da oluyor, gzlerim alsn diye,
beni n dibine gtryorsun!

Ey canlardan da stn can; ey btn dnya madenlerinden deerli maden; ey gzeller gzeli; ey benim gzelim!..

Mademki bizim asl vatanmz, yurdumuz toprak deil, brak da u beden toprak altnda rsn, dalsn; korkum
yok! Ben, gkleri bile dnmyorum ey vuslat Zhal yldz ile bulumak gibi olan aziz varlk!..

Senin ay gibi parlak ve gzel yzn hatrlaynca, feryada figana balyorum! Her an padiahlar padiahnn gzel
kokusunu aldm iin, O'nun eserlerinde sanatn, yaratma gcn grdm iin O'na kar hayranlm artyor!

Can senin gneinden ayr kalnca, havadaki zerreler gibi titrer durur! Ey benim drt temelimin temeli, ey benim
drt erkanmn asl esas; can senden niin ayr kalsn?

Ey benim padiahm Selahaddin, ey yol gsterenim, ey benim temkinimden fari olan aziz varlk, ey olmas mmkn
olanlardan da stn olanm!..

917. Rzgar, sevgilinin salarnn kokusundan mest oldu!

Fa'ilatn, Fa'ilatn, Fa'ilatn,

(c. IV, 1962)

Kardeim! Dn gece sevgilimi ryamda grdm. 0, emenin yanbanda Austos glleri arasnda uyuyakalmt.

Huriler, ellerini kavuturmular, onun etrafnda halka olmulard. Bir yanda lale bahesi, bir yanda da yasemin
bahesi vard.

Rzgar haff hafif esiyor, sevgilimin salarn okuyordu. Onun salarnn her bklmnden etrafa anber kokular,
misk kokular yaylyordu.
 Rzgar o gzel kokulardan mest oldu da, ne yapacan ard, sevgilinin yznden salarn datt. Parlak bir
mumun stnden leeni kaldrdnz zaman etraf nasl aydnlanrsa, tpk onun gibi, her taraf nura gark oldu.

Bu ryann balangcnda, ryama; "Dur!" dedim; "Yavala! Sabret de, bir an iin olsun, kendime geleyim! Sus, artk
konuma!"

918. Neeyi ve mest olmay, sonsuzluk srahisinden al!

Fe'ilat, Fa'ilatn, Fe'ilat, Fa'ilatn

(c.IV, 1987)

Yarm mest oldum; aman bana bir kadeh daha sun!.. Senin iyi bir arkadan varsa, artk iyiyi kty terk et!..

Cefadan kim alyor? Kim plak? Sen, onlara bakma; sen, onun vass deilsin! Otur da kendi iine bak!

-Alemde her ey ilah bir nizam iinde adilane bir ekilde ileyip durmadadr. Biz, hadiselerin hakikati tesinde ne
olduunu bilemediimiz iin zlrz "Neden byle oldu, neden yle oldu?" diye dnmeye gerek yok. brahim Hakk
hazretleri:

*Saraba doru bak; eng ve neyin feryadn dinle! Bir taraftan da ay yzllere servi boylulara bakp neelen!..

*Ben ocuk deilim ki, kuru zm ve cevizi arzu edeyim! Sen, kuru zm ve cevizi al da sepete koy!

*Ocu ay gelince ne kadehten bahset, ne de testiden; bundan sonra neeyi, mest olmay sonsuzluk srahisinden al!

Sevgilinin semtinde otur; sema'da, dnde, ziyafette bulun! Kimse seni grmesin; ayardan habersiz yaa!
Ahadiyyet arabndan i, neelen!..

Can gelini mest olduu iin yokluu brakr da, varlk semtine gelirse, ona ikram edecein yemei ilah tabaktan ver;
onun yzn akl duva ile rt!

Sz sylemekten bktn, usandn! nk, kimse senin szlerine mahrem deildir! Haydi; sz aynasn hemen bir
keeye sar!

919. Ben, sedefe benzerim; beni krdklar zaman glerim!

Rahata kavuunca, stnle ulanca glmek, ham kiilerin iidir!

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'iln

(c.IV, 1989)

"Deme u niin yle

Yerindedir ol yle
Bak sonuna seyreyle
Grelim Mevla neyler
Neylerse gzel eyler

Hep ileri faiktir

Birbirine layktr
Neylerse muvafktr
Mevla grelim neyler
Neylerse gzel eyler"

diye buyurmutur. Bunu da yanl anlamayalm. Ta yrekli olmayacaz, yardm isteyenlerin yardmna koacaz.
Elimizden geleni yapacaz fakat, zlmeyeceiz. Hani airin;

"al gam-gnleri ad etmeye, ad olmak istersen

Sevindir kalb-i nas gamdan azad olmak istersen"

dedii gibi."nsanlarn hayrls, insanlara yardm edendir!" hadsini de unutmayacaz.

Bana kvlcmlar gibi glmeyi reten gzel, tatl gl ile dnyay cennete evirdi!

Geri ben yokluktan ho gnll ve glerek dodum ama, ak, bana bir baka eit glmeyi retti!

"Herkese gamsz, mihnetsiz gl gstereyim" diye padiah, bana gne gibi gamsz glmeyi retti!

Ben, sedefe benzerim; beni krdklar zaman glerim! Bir rahatla, bir stnle ulanca glmek, ham kiilerin
iidir! nsan olan, krlp ezildii zaman gler!

Her sabahn, her seher vaktinin can olan sevgili, bir gece odama geldi de, bana seherler gibi glmeyi retti!

Bulut gibi yzm eki ama, iimden glyorum! Yamur yaarken glmek, imein adetidir!

Eer sen iyi insan isen, pek byk bir kii isen, git de ereti padiahla, ereti ta ve kemere, ereti servete, mala
mlke glmeyi lm vaktinde ecelden ren!

Ey hoca! Eer sen sa huylu isen, ehvet duygularn gideremedii iin zlen, gamlanan erkek ve kadna; "Glmeyi
git de Hz. sa'dan ren!" de!
 Gonca gibi gizli gl; aalar iek atklar zaman dallar stnde glen iekler gibi glme!

920. Ruhlar, topraa ve suya esir oldular! Sen,

u balk yurduna baskn yap da, esirleri kurtar!

Fe'ilat,Fa'ilatn,Fe'ilat,Fa'ilatn

(c.IV.1986)

Sevgilim! Gzel ve uh gznle bir gz iareti et de, yktn bu gnl bir bakla tamir et!

u beden kabrinin iinde gnl ve can, senin aknn ehitleridir! Bu ehitlerin mezarna ura, bir ziyarette bulun!..

Sen, Yusuf gibi glnle btn Msrllarn ellerinin kesilmesine sebep olmusun; bari yzn gster de, gnl ve
can al, bir ticarette bulun!..

Cefa etmeye sz verdin de, bunun iin ayak srklyorsun! N'olur, szn yerine getirme de, kefaret ver!

"Byle ltuflarda bulunmakla sizden ne kazancm, ne faydam olacak?" deme! Karln beklemediim ltfunun bir
faydasndan bize ver de, sen zararet!

Safran gibi sararm yzleri, gller ve laleler gibi yap; -drt kan damlasndan mjdelenmi bir gnl yap!

Devlet, senin kulun klen olmutur; o hi bir emrinden dar kmaz! Ey padiah; bizimle o devletin arasnda elilik
yap!

Mademki senin hilm dann nnde gnahlar saman p gibidirler, bizim da gibi olan gnahlarmza hakaretle,
deer vermeyen bir bakla bak!

Bedenimiz, ana rahminde iki damla kandi; kudretinle, sanatnla gzel bir adam oldu! Kt huylarmz, pis
sfatlarmz da yine yle temiz sfatlara evir!

Canlar, ruh aleminden geldiler, topraa ve suya esir oldular! Sen, bu balk yurduna bir baskn yap da, esirleri
kurtar!

921. Allah'n yeryzndeki baharndan baka bir bahar daha vardr ki,
orada lm yoktur; iekler solmaz!

Fe'ilatn, Fe'ilatn, , Fe'iln

(c. IV, 1990)

Samandan ve ottan baka bir ey grmeyen hayvan can, Allah'n kudreti ile akl, fkir gl bahesine layk oldu!

Allah'n yeryzndeki bahar mevsiminden baka bir bahar daha vardr ki, orada ne l vardr, ne puta tapan vardr,
ne de put!

0 manev ilkbaharn esen rzgarndan baykular beyaz doan olurlar; baharn nefesi ile dii aylak, arslandan daha
iyi, daha yiit bir hale gelir!

Herkes, herey dirilir ve kretmek iin azlarn aarlar! pler bile, azlardan gelen zevk ve nee kokusundan
serho olurlar!

Seher rzgarnn destanlar anlatan eli, gzel kokulu eylerin bulunduu kab alkalad da, etrafa anber kokulan
yayld! 0 gzel kokular, emen ocuklarna gzel eyler retti!

Seher rzgarnn nefesi, Cebrail (a.s.) gibidir; aalar da Meryem'dir! 0 nefesin el oyununa bak ki, iek tozlarn
dallarn stne serper de, kar ile kocann yaptklarn yapar!

Bulut duvak altnda gzeller bulunduunu grd de, Aden incileri, mcevherleri sat!

Krmz gl, neesinden yenini yakasn yrtt! Hz. Yakub'a Yusufun gmleini ulatrma zaman geldi!

Sevgilinin iki duda Yemen akii gibi glnce, Yemen tarafndan Hz. Muhammed(s.a.v.)'e Rahman'n kokusu geldi!-

"Hz. Mevlana bu beyitte, Veysel Karan hazretleri iin sylenen u mealdeki hads-i erife iaret etmektedir: "Yemen
tarafndan Rahman'n kokusunu duyuyorum!"

Bilmiyorum, daha ne kadar byle dank szler syleriz? Zamann o gzelinin dank salarn grmedike gnlm,
bir trl rahata kavumuyor!

Ey ems-i Tebrz; gel, gnlme gne gibi k klcn vur! Kalkana benzeyen cana, ancak gnein klc nur
verebilir!

922. Sevgilim! Gnl ve can, senin mest olmu gzlerinin birer klesidir!

Fe'ilat, Fa'ilatn, Fe'ilat, Fa'ilatn

(c.IV, 1985)

Sevgilim; arap getir de, mest olanlarn mahmurluklarn gider! Onlarn hepsi de, gzel yznn ak ile
kararszdrlar!
 Onlara, yllanm arap getir; sabah arab ile gller atr! Mest olanlarn arabndan gkler bile cotu!

0 cann kararn, o cann gln, lalezarn ver de, mest olanlarn azlarn, kucaklarn ekerle doldur!

arap kadehini eline al, eker gibi avucunu dudaklarna gtr! Kerem et, rahmet suyundan serp de, mest olanlarn
elem tozlarn bastr!

Sevgilim! Gnl ve can, senin mest gzlerinin birer klesidir! Sende bulunan o ho arapla mest olan ihtiyarlarn,
cz' iradelerini ellerinden al!

Lale renkli arabn tad onlarn damaklarna deince, mest olanlarn yzlerinin, yanaklarnn renginden gl bile
utanr!

Aklar meclisinin her taraf araptan sakinleince, mest olanlarn zlfikarnn ucu, gamn boynunu vurur!

Sevgilim! Sen, bizim gndzmzsn; gammz kederimizi yakansn! Mest olanlarn ilerinin glerinin yoluna
girmesi, ycelmesi hep sendendir!

Arslanlarn kulaklarndan tut da, hepsini deve gibi katar et! nk sen, Hakk arslann tutansn; mest olanlarn
yularlar avucundadr!

Akikten kadehin var, tam bir tadn var! Mest olanlar avlamak iin ne garip bir tuzan var!

Sen cansn; senin deerinin lsz kalmamas iin sz burada kesildi! Sen sakleri imrendirirsin; mest olanlar
seninle avunurlar!

923. Ar arab yle bir arap ki, bir kadehini lnn avucuna koysan,
l dirilir, telkine cevap verir!

Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'ilatn, Fe'iln

(c. IV, 1983)

Allah'a yemin ederim ki, ne yal yemeklere meylim var, ne de ball tatllar canm istiyor! Altn dolu kesede de, altn
kasede de gzm yok!

Btn yeryzndekileri zaman gelince ldryorsun! Bu hali gren ay, gkyznden baryor! Diyordu ki: "Bu ne
alacak ey; bu ne kudret, bu ne temkin, bu ne cmertlik!.."

Allah'a hamd olsun ki, bu lkeye ulatm! Akn, bana; "Oturma, yr!" dedi. Meer tamamyla doru imi! te,
dedii kt; yryorum!

Beni ayakta grnce ba ile iaret etti de; "Otur, rahatna bak!" dedi. "Ne diliyorsan dile; o, eline geecek, muradna
erieceksin!"

Btn varlklar onun ak ile mest olmular da, ona secde etmedeler! Kurt ile kuzu uzlam; gnllerde ne haset
kalm, ne de kin!..

yle mest olmular ki, kyn yolu ile evin yolunu ayrdedemiyorlar! Biz insan myz, yoksa krmz gl myz;
farknda bile deiller!

Herkes eline bir kadeh arap alm; "Syle ey ekerler gibi tatl, gzel padiah! Ne yapaym; bunu ieyim mi, yoksa
birisine mi balyaym?" diyor!

0 da cevap verip diyor ki: "Sen imene bak; neden balamak istiyorsun? Hele sra sana gelince, balamann yeri
mi var?" Bunu duydum da itim. Zaten ben, onun kuluyum; imeyeyim de ne yapaym?

Sen, bu ar arabn i! Bu yle bir arap ki, bir kadehini lnnn avucuna koysan, l dirilir, telkine cevap verir!

924. Dostlarla beraber, yamur gibi, balara bahelere yaalm!

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'ln

(c. IV, 1913)

Yarn, btn dostlarla beraber baheye gidelim; ruhlar ile anlaan, sevien dostlarla beraber yamur gibi balara
bahelere yaalm!

ardk, seslendik; "Duydum, duymadm!" demeyiniz! Yarn, baa baheye gitme gndr; aklar, dostlara hakk
geenleri ardk!

u bahar mevsiminde, balarda bahelerde yzbinlerce gzeller, yzbinlerce yeillik gelinleri, o gzellere gnl
verenler, o gelinlerle gerdee girenler var!

Onlarn hepsi de neeli, hepsi de glyorlar, el rpyorlar; hepsi de ak padiah, hepsinin tac taht var!

Her aacn altnda bir ay yzl dilber var; ne kadar da gzel, ne kadar da ho! Yasemin yanakl gzeller, gzellikleri
ile gz kamatryorlar!

0 gzellerin bir ksm, ayrlar imenler, yeillikler gibi yaya yryorlar; bir ksm gl dallar gibi atl!

Ne yeilliin gle haset ettiini gryorsunuz, ne de sevgi arab ile mest mahmurluunu gryorsunuz!
 925. Artk dnya evinden bktm, usandm; telere gitmek zaman geldi!

Mefa'ln, Mefa-ln, Fe'uln

(c.IV, 1896)

Bu kadar cefa etmek ve mazlumlarn kanlarna girmek sana yakmaz!

Benim, senin iin yaamam gerek; yoksa, bence can vermek kolaydr!

Senin adn duyduum gnden beri uykusuz geen geceleri saymaktan usandm!

Senin gibi bir kerem ve ihsan sahibinden nasibimin zdrap duymak, meyus olmak halinde grnmesi reva mdr?

Ey sahibim, ey efendim! Gzel yzn grmek ve gznn nnde lmekten daha erefli, daha ho bir ey olamaz!

Mum gibi kanm ateler iinde kald; gnlden cosmadaym; yanaklarm sarard soldu!

Artk bu dnya evinden bktm, usandm; gklerin stne kmak, telere gitmek zaman geldi!

926. Yokluk bir denizdir; u alemse, o denizde bir kpk!

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'liin

(c. IV,1902)

Ey hakikati gremeyen krlerin emri! Ben sana; "Delileri azdrma, imanszlar coturma!" demiyor muyum?
Mademki inanmyorsun, sus, syleme!

Bana; "Grnmez alemde olanlar gster!" diyorsun; yiit, yrekli erlerin hayvanlarla ne ilgisi var?

Usuz bucaksz denizde, vahdet denizinde gemi nedir, tahta nedir? Bu kerem deryasna kar yaknlar kim olur,
uzaklar kim olur?

Aslnda, yokluk bir denizdir; u alemse, o denizde bir kpk! 0, bir Sleyman'dr; insanlarsa karncalar!

Deniz counca kpk meydana gelir; o denizin bykl karsnda ran ile Turan, ancak iki kpktr!

Syle; bu cokunluk karsnda gayret ne ie yarar? u sabreden kiilerin sabrndan kim bahsedebilir?

irkinler, bu denize dalnca gzelleirler; aclar, bu kpkle tatllarlar!

927. Gnlm sk sk hrpalama!

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'ln

(c.IV, 1899)

Ak urunda kanlar ien gnlm, sk sk hrpalama; bir defa da olsun, al git! Senin gamndan yzlerce paraya
ayrlan, param para olan gnlmn her parasn ayr ayr alma; paralarn hepsini bir araya getir de yle al! Gnlmn
bir parasnn bile bakasna gittiini istemem!

Bugn, ya benim canma bir are bul, yahut da bu aresizin cann al gitsin!

Dn btn gece sabaha kadar; "Allah'm!" diyordum: "0 kan ien zalimden benim intikamm al!

0 ta yrekli nasl benim kanm dkyorsa, Sen de o kat tatan benim kanm al!"

Gnln eliyle, sana iki- tane mektup gnderdim; ona ac da, o zavallnn, o avarenin elinden hi olmazsa bir
tanesini al, oku; halimi anla!..

0 mektuplardaki yazlarda, akn sureti ve ekilleri var; ibret olsun diye onlar bir gzden geir!

928. Akl gelmi; "Ben ilah akla mest olanlarn kuluyum, klesiyim!" diyor!

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'ln

(c.IV, 1900)

Ey mest olanlarn mnisi, yakn dostu; gel de, mest olanlarn dncelerini gr, sevdalarn seyret!

Ey gzellerin emri, gel! Gel de, mest olanlarn yzlerini senin pek gzel olan, pek nurlu olan yznn ile seyret!

Gelmeye tenezzl etmesen bile, kknn penceresinden ban kar da mest olanlarn kavgalarn, grltlerini
gr!

Gel ey mest olanlarn uykularn balayan, uykunun onlarn yanna varmasna engel olan; gel de, ayrca onlarn
ayaklarndaki balar gr!

Hakk ak ile mest olanlarn feryatlar, heyheyleri, btn gece ta sabaha kadar telere, gkyzndekilere doru
ykselir durur!
 Gkyznde bulunanlarn hepsi de derler ki: "Biz de o sevgilinin ak ile harabz, gkyz de harab! Eyvahlar olsun
byle mest olanlara!"

Melek de, insan da, devler de, periler de mest olanlarn reyleri, kararlar gibi altst olmuuz!

Su pazar yeri, u dnya Hakk ak ile mest olanlara hi yurt olabilir mi? Burada btn ayklarn bile klahlarn
kaptlar!

*Dnp duran gkyzn grdm. Diyordu ki: "Ben, mest olanlarn helvasndan bir lokmaym!"

Ben, akn azndan iittim. Diyordu ki: "Ben, mest olanlarn gzel sevgilisiyim!"

"Oru ay geldi; artk, mest olanlarn cana canlar katan kadehini bulamazsn, gremezsin!" derlerse,

Onlara de ki: "Mest olanlarn itikleri arap, zm arab deildir; o arap, can denizindendir! lah akla mest
olanlarn saksi, o arab ele, aza sunmaz; cana, gnle sunar!"

u dnyada herey, insanolunun aklnn eseridir; bu yzden herey, insanolunun aklnn klesidir! in tuhaf taraf
u ki; akl da gelmi; "Ben, ilah akla mest olanlarn kuluyum, klesiyim!" diyor!

929. Sen, bize telerin, o yce alemin tertemiz arabn sun!

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'uln

(c. IV, 1912)

Ey sak; gel, bize arabmz sun! Sun da, o arabn tesiri ile kazalar bizden def' et, onlar uzaklatr!

Bamza gelecek olan kaza ve kaderin ycelerden geri dnp gitmesini istiyorsan, sen, bize telerin, o yce alemin
tertemiz arabn sun'.

Tozdan topraktan ibaret olan yeryz de ne oluyor; sunulan arap yeri de dndrr, g de, denizi de!..

Artk, u kck, u deersiz fan sevday dnmyorum! Gel de, verdiin arapla sevda denizlerini de
dndrmeye bala!

Eer ben arap kadehinin mahremi deilsem, beni yok say da, sunacan arapla var et!

Mest olduklar iin ak yollarnda eri br yryen gnlleri, arapla, elsiz ayaksz yrt gitsin!

930. Btn varlklarn her birine, deerlerine gre,

padiah mutfandan bir sofra hazrlanmtr!

Mefa'ln, Mefa'ln, Fe'ln

(c. IV,1910)

Dnyann her cz'n, her parasn seyret; hepsi de hareket halindeler; bir yerden bir yere geip gitmedeler! unu
iyi bil ki; herey, bir yolculuktan gelmitir!

Bil ki; herey, rzk midi ile kendini yaratan padiahn nne ban koymutur!

Btn varlklar, bunalm, perian bir halde yldzlar gibi parlamak iin gnein ayana dmlerdir!

Hepsi de; "Denizi bulurum!" midi ile seller gibi altst olmu, boanarak, kprerek, feryad ederek denize doru
akp gitmedeler!

Btn varlklarn her birine, deerlerine gre, padiah mutfandan bir sofra, bir nimet hazrlanmtr!

Onlarn, denizleri smrp ien, bir trl kanmayan canlarna karlk, u dnya denizleri deersizdir!

Tebrizli ems'in gzlerine bak da; incilerle dolu baka bir denizi seyret.

Cilt 1'in Sonu