Professional Documents
Culture Documents
ALMANCA-TRKE SZLK
DEA YAYINEV 2000
www.ideayaynevi.com
abarbeiten eyl. bitip tken- abhelfen eyl. iyiletirmek, absondern eyl. ayrmak, diversity, change)
mek, ypratmak zm bulmak, gider- yaltmak, uzaklatr- abwechslungsweise blt.
Abbrechung (f) a. kopar- mek mak, kaldrmak srayla, almak olarak
ma, kopma; durdur- Abhilfe (f) a. are; (rem- abspiegeln eyl. yanstmak abweichen eyl. sapmak,
ma, kesme, kesinti (ces- edy, redress) absprechen eyl. yoksun uzaksamak, ayrlmak
sation, discontinuance) abkommen eyl. uzakla- brakmak, yadsmak, Abwesenheit (f) a. yok-
Abbruch (m) a. zarar; ko- mak; bir yana brak- kabul etmemek luk, bulunmama (ab-
pukluk; ykm (demoliti- mak abstammen eyl. tremek, sence; non-appearance)
on; damage, injury, loss) ablassen eyl. boaltmak; den gelmek, domak abziehen eyl. ekmek, yol-
Abend a. akam indirmek, drmek, Abstammung (f) a. soy, mak, soymak, yzmek
abendlndische sft. bat indirgemek ata, kk, kken; (de- achten eyl. bakmak, gr-
aber bl. ama ablegen eyl. ortaya koymak scent, parentage) mek, saymak
Aberglaube (m) a. bo- ableiten eyl. tretmek, Abstand (m) a. uzaklk; adquat sft. yeterli
inan (superstition) karsamak; sapmak, (distance (away); dis- Addieren a. toplama
aberhunderte sft. yzlerce uzaklamak tance (apart), interval, Adjektive (n) a. sfat
abermals blt. bir kez daha Ableitung (f) a. trev, t- gap, space) Advokaten (m) a. avukat
abertausendmal blt. tau- retme, karsama (deri- absteigen eyl. inmek Advokatenbeweis a. avu-
send- und abertau- vation; deduction) abstoen eyl. itmek kat-tant
sendmal: binlerce kez ablst eyl. ayrmak, kopar- abstrahieren eyl. soyutla- Affe (m) [n] a. maymun
Abgabe (f) a. vergi; boalt- mak mak Affirmation (f) a. olum-
ma (delivery; posting; abmahcen eyl. uzakla- abstrahierend sft. soyutla- lama; dorulama (affir-
tax, duty) trmak; sonlandrmak yc, soyutlayan mation)
abgehen eyl. ayrlmak, ter- abnehmen eyl. uzaklatr- abstrakt sft. soyut affirmativ sft. olumlu
ketmek mak; azaltmak (remo- Abstrakta a. soyutlamalar affizieren eyl. etkilemek
abgelegen sft. uzak ve, take off; decrease, di- abstrakteste [n] sft. en Aggregat (n) a. toplak
abgesehen von blt. e minish); soyut Aggregatzustnd (m) a.
bakmakszn; gz n- Abnehmen (n): im A. sein: Abstraktion (f) a. soyutla- toplak durumu
ne almakszn, bir yana azalmada olmak ma ahnen eyl. sezinlemek;
brakarak; (without re- Abrede (f) a. yadsma, Abstraktum (n) a. soyut ahnen lassen: nceden
gard to) denial; in A. stellen; [kendilik] duyumsamak
abgttischen putperest yadsmak abstreifen eyl. soymak Ahnung (f) a. kuku; n-
Abgrund (m) a. uurum; abreiben eyl. soymak abstumpfen eyl. ykszle- sezi; (misgiving, presen-
(pit, gulf, chasm, abyss) Abschied (m) a. ayrlma; tirmek; kesmek, buda- timent, forewarning;
abhalten eyl. nlemek, nehmen von A. ayrlmak mak idea, notion, suspicion,
engellemek abschmecken eyl. tatmak absurd sft. sama inkling)
abhandeln eyl.grmek, abschneiden eyl. kesmek; Abteilung (f) a. blm, Akosmismus a. Evrensizlik,
ele almak, tartmak, kesip atmak blmleni, snflan- evren yokluu
irdelemek abschrecken eyl. korkutmak drma (division; separa- Akt (m) a. edim; i
Abhandlung (f) a. ince- abschreckend sft. caydrc tion; classification; part, Aktion (f) a. eylem
leme; deneme; tar- Abschreckung (f) a. kor- portion, section) aktiv sft. etkin
tma; (treatise, essay) kutma, caydrma Abtrennung (f) a. ayrma Aktivitt (f) a. etkinlik
abhngen a. von: eyl. ba- absehen eyl. gzard et- (seperation, removal, Aktuositt a. erke
ml olmak (depend on, mek; von: baklmak- detachment) Akzent (m) a. vurgu
be dependent on) szn abtun eyl. bir yana atmak; Akzidentalitt (f) a. ili-
abhngen eyl. asmak, Absicht (f) a. niyet, ama, sonlandrmak, bitir- neksellik
von: e baml olmak hedef (intention, pur- mek (take off, put off; Akzidentelles a. ilineksel
abhngig sft. baml pose, design, objective, abolish, get rid of) Akzidenzen (n) a. ilinek
Abhngigkeit (f) a. bam- motive, intent; end, aim) abwechselnd blt. deiti- albern sft. aptalca, bu-
llk (dependency, depen- absolut sft. saltk; absolute, rerek, almak olarak, dalaca, sama
dence) unconditional srayla algebraischen sft. cebirsel
abhauen eyl.kesmek, kop- absolvieren eyl. bala- Abwechslung (f) a. dei- all sft. tm
mak mak iklik, trllk; (variety, allbekannten sft. genel
1
2 HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK
olarak bilinen amor (Lat.) a. sevgi Anfangsgrnden a. ba- approach run; (fig) start)
allbelebende sft. hereyi Analogie (f) a. andrm lang zeminleri anlegen eyl. (kyya) inmek,
dirimli klan Analyse (f) a. zmleme Anfangspunkte a. ba- dnmek
allein sft. yalnzca, ancak, analysieren eyl. zm- lang noktas anmaen eyl. gaspetmek;
salt lemek Anfeindung (f) a. zulm; sich zu viel anmaen:
allemal blt. her zaman Analysis (f) a. zmleme dmanlk; (presecu- ileri gitmek
allenthalben blt. her yer- analytisch sft. zmsel tion; enmity, hostility) Anmerkung (f) a. not;
de, her yanda, her ba- Anarchie (f) a. anari anfhren eyl. alntlamak, (note, annotation; obser-
kmdan Anatomie (f) a. anatomi aktarmak, sz etmek, vation, remark)
allerrmste sft. en yoksul anbeten eyl. tapnmak deinmek; ortaya srmek Annherung (f) a. yak-
allerdings blt. hi kukusuz anbetrifft eyl. ilgilendir- Anfhrung (f) a. nder- lam, yaklama
allerdrftigste sft. en yoksun mek lik; alnt; (lead, leader- Annahme (f) a. kabul et-
Allererstes a. en ilk Anblick (m) a. bak, g- ship; quotation, citation) me, varsayma, saylt;
allerhand sft. her tr r; grn (view, Angabe (f) a. belirtme; (acceptance; adoption;
allerrealste (n) sft. en ol- sight; look, appearance; bildirim; ynerge; (in- supposition, assump-
gusal aspect) dication; declaration; tion, hypothesis)
Allerrealste a. en olgusal ander sft. baka statement, assertion; pl. annehmen eyl. kabul et-
olan andererseits bl. te yandan instructions, direction) mek, benimsemek; var-
allgemein sft. evrensel, andern eyl. deitirmek angeben eyl. belirtmek, saymak (accept; take;
genel andernteils bl. te yandan vermek, ileri srmek; assume, adopt, under-
allgemeinen blt. genel anders a. baka trl indicate, state, fix, ap- take)
olarak Anderssein a. bakalk point; give, declare anordnen eyl. buyurmak
Allgemeinheit (f) a. evren- anderswo blt. baka yerde angeblich ilg. szde (order, command, decree,
sellik; genellik; (univer- anderwrts blt. baka yerde angeborene blt. doutan direct)
sality, generality; general anderweitig blt. dahas; angehen eyl. ilgilendirmek, anpassen eyl. uy(dur)-
public, public or people baka trl; baka yerde balantl olmak mak; uyarlamak (fit on;
at large) andeuten eyl. imlemek angehren eyl. ait olmak fit, adapt, adjust, accomo-
allgemeinsten sft. en ge- aneignen eyl. benimse- angehrig sft. e ait date, suit; conform)
nel, en evrensel mek, kabul etmek; Angelegenheit (f) a. kay- anschauen eyl. sezmek;
Allheit a. tmlk kendinin edinmek g, i, sorun (concern, bakmak, seyretmek,
allmchtig sft. hereye aneinander blt. birbiri ile, matter, affair, business) grmek (look at, view,
gc yeter birbiri zerine angemessen sft. uygun, regard, contemplate)
Allmhliche a. hereye- aneinanderreihen eyl. yan- yeterli Anschauung (f) a. sezgi
gc-yeter yana, biraraya dizilmek angemessenste sft. en uy- (intuition, visual percep-
allseitige sft. ok yanl, anerkannt sft. tannan, gun, en yeterli tion; mode of wieving, way
kapsaml, her bakm- kabul edilen Angesicht (n) a. yz, eh- of looking or seeing; idea,
dan anerkanntermae bl. re; (face; countenance) conception, notion, op-
allweise sft. en bilge; all kabul edildii gibi angestammt sft. dou- inion, (point of) view,
wissend: hereyi bilen anerkennen eyl. tanmak, tan, kaltsal outlook)
Allzuscharf a. ok keskin kabul etmek angreifen eyl. yakalamak; Anschein (m) a. grn;
als ilg. iken, gibi anerkennenswert sft. v- kavramak; saldrmak benzerlik; (appearance,
alsbald blt. hemen gye deer Angrif (m) a. saldr, atak look, semblance; likeli-
alsdann blt. sonra, bunun Anerkenntnis (f) a. tan- Angst (f) a. endie hood)
zerine, bundan baka ma, kabul etme (ack- anhalten eyl. durdurmak; anschlagen eyl. vurmak;
also blt. yleyse nowledgement; recogni- engellemek; zorlamak deerlendirmek
alt sft. eski zance) animalisch sft. hayvansal anschlieen eyl. balamak;
Altar (m) a. altar, sunu ta, Anerkennung (f) a. tan- ankleben eyl. yapmak, eklemek, katmak
sunak ma, kabul etme, onay- sarlmak ansehen eyl. bakmak,
Alter (n) a. ya; yallk; a lama (acknowledge- anknpfen eyl. balamak grmek (look at; see,
alters blt. von alters her: ment; recognition; ap- (tie, fasten); balamak detect, notice)
alar boyu, eskiden proval, approbation) (initiate, start) Ansehung (f) blt. in
beri; Anfang (m) a. balang, ankommen eyl. varmak; (Gen.): asndan
althebrischen sft. eski al; (start, beginning, (arrive) (considering, in con-
ibrani commencement, outset; ankndigen eyl. bildir- siderationorview
altklug sft. (A.heit): by- inception, openenig, in- mek, aa karmak, of, with respect to, having
mte klm(lk), troduction) ele vermek regard to)
erken gelimi(lik); anfangen eyl. balamak Anlage (f) a. yatknlk, Ansich a. kendinde
nazik (precocious) anfnglich sft. kkensel, yetenek ansichseiende sft. ken-
Ammonshrner (n) a. ilk, balayan Anlauf (m) a. kalk; ba- dinde varolan
ammonit anfangs blt. balangta lay; (take-off, run (up), Ansichsein a. kendinde-
HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK 3
varlk, kendinde-olma, Anwesenheit (f) a. bu- anlay yolu aupropfen eyl. soku-
kendindelik lunu auffinden eyl. bulmak, turmak, uymayan bir-
Ansicht (f) a. bak (as), Anzahl (f) a. say ortaya karmak eyi katmak
gr anziehen sft. ekici Auffindung (f) a. bulma, aufsteigen eyl. ykselmek,
Anspruch (m) a. hak, is- apagogische blt. tantl, bulu trmanmak
tem zorunlu auffordern eyl. istemek, aufstellen eyl. kurmak,
Anstand (m) a. incelik; Apparat (m) a. aygt armak oluturmak; ortaya
gecikme; duraksama; appellieren eyl. bavurmak Aufforderung (f) a. is- srmek, sunmak; sap-
A. nehmen: duraksa- Apperzeption (f) a. tam- tem; ar tamak
mak alg auffhren sft. sz etmek, Aufstellung (f) a. kurma,
anstatt ilg. yerine Arbeit (f) a. emek, i; g- deinmek; sunmak; oluturma; saptama,
anstellen eyl. koymak; rev saymak, sralamak ortaya srme
kullanmak; girimek, arbeiten eyl. almak Aufgabe (f) a. grev aufsuchen eyl. aratrmak
yrtmek arg sft. kt Aufgang (m) a. Dou auftreten eyl. ortaya k-
anstemmen eyl. bastr- Argumentation (f) a. us- aufgeben eyl. (grev ola- mak, grnmek, ken-
mak, itmek (push, lamlama rak) vermek; vazge- dini gstermek
press) arm sft. yoksul; Arm: a. kol mek, terketmek Aufwand (m) a. harcama;
Ansto (m) a. vuru, dr- Armut (f) a. yoksulluk aufgehen eyl. domak; paha; lks
t; engel; Ansto neh- Art (f) (en) a. tr; kip; yol; ortaya kmak; almak aufwerfen eyl. atmak,
men an: gcenmek, tip; aufgreifen eyl. toplamak, frlatmak; (er) (kuku
ierlemek assertorische blt. ne- toparlamak; yakala- vb.) yaratmak, getir-
anstig sft. itici, uygunsuz srml mak; benimsemek mek, ortaya koymak
Anstrengung (f) a. aba Assimilation (f) a. ben- aufhufen eyl. ymak aufzhlen eyl. saymak;
Anthropologie a. Insan- zeme, zmseme aufheben eyl. ortadan sralamak
bilim assimilieren eyl. benze- kaldrmak; yok etmek; Aufzhlung (f) a. sra-
Anthropopathism a. insan tirmek, zmsemek saklamak (1. lift or raise lama, sayma
duygularn tanrya ya Astronom (n) a. gkbi- (up); 2. pick or take up; aufzehren yemek
da dsal nesnelere limci 3. keep, save (fr, for); aufzeigen eyl. gstermek,
yklemek ataraksia Stoac skn- 4. terminate, cancel; sergilemek
antike a. antik tszlk, dertsizlik break up Auge (n) a. gz
Antinomie a. atk Atheismus (m) a. tanr- Aufhebung (f) a. ortadan Augenblick (m) a. an, kp
Antithese (f) a. karsav tanmazclk kaldrma (termination, Augenmerk (n) a. dikkat
Antizipation a. nceleme, atmen eyl. soluk almak suspension, cancella- ausbilden eyl. gelimek,
nceden dnme vb. Atmosphre (f) a. atmos- tion; supression, annul- ekillenmek, eitmek
(anticipation) fer ment; nullification, in- Ausbildung (f) a. geliim,
antizipieren eyl. nceden Atom (n) a. atom validation; lifting; neut- eitim
kabul etmek, ngr- Atomistik a. atomcu ralisation) Ausbildungsstuffen a.
mek, ncelemek atomistische blt. atomistik aufhren eyl. sona ermek geliim basamaklar
antreffen eyl. karlamak, Attraktion (f) a. ekim Aufklrung (f) a. Aydn- Ausbreitung (f) a. yayl-
raslamak Attraktivkraft a. ekme lanma ma, genileme, genleme
antun eyl. stne koymak, kuvveti auflesen eyl. toplamak Ausdehnung (f) a. uzam,
vermek auch bl. ayrca auflsen eyl. zmek kaplam; geniletme
Antwort (f) a. yant aufbewahren eyl. sak- Auflsung (f) a. zm Ausdruck (m) a. anlatm
antworten eyl. yantlamak lamak, tutmak aufmerken eyl. dikkatle ausdrucksvoll blt. belirgin
An-und-fr-sich a. ken- aufblhen byklenmek, dinlemek, dikkatini olarak, anlaml olarak
dinde-ve-kendi-iin iinmek toplamak Ausdrucksweise (f) a. an-
anvertrauen eyl. emanet aufeinander birbiri ile aufmerksam sft. dikkatli; latm kipi
etmek, teslim etmek, Aufeinanderfolge (f) a. aufmerksam machen ausdrcken eyl. basmak
brakmak ardklk, birbiri ard- dikkat ekmek (press, sequeeze out);
anweisen eyl. yneltmek, nalk Aufmerksamkeit (f) a. anlatmak (express);
ynlendirmek; a. auf Aufenthalt (m) a. kal dikkat anlatlmak (be expressed)
sein: baml olmak; (yeri) Aufnahme (f) a. kabul ausdrcken eyl. bastr-
ihm etwas a. ona birey auffallen eyl. dikkat ek- etme, benimseme mak; anlatmak
saptamak, belirlemek mek, gze batmak, a- aufnehmen eyl. almak, to- ausdrcklich sft. ak,
Anweisung (f) a. ynerge, rtmak parlamak, kabul etmek belirgin, belirtik, kesin
buyruk auffallend dikkat ekici aufopfern eyl. adamak, ausdrcklichste sft. en
anwenden eyl. uygulamak, auffassen eyl. ayrmsamak zveride bulunmak ak, en belirgin, en
kullanmak Auffassung (f) a. ayrm- Aufopferung (f) a. ada- kesin
Anwendung (f) a. uygu- sama; gr, yorum ma, zveri auseinander blt. birbiri
lama Auffassungsweis (f) a. Aufpropfen sokuturma; dnda, ayr; [abge-
4 HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK
Besttigung (f) a. doru- Bevlkerung (f) a. nfus tsz, balantsz, ili- bse sft. kt
lama, onay bewhren eyl. gerekle- kisiz Bsesein a. ktlk, kt
Bestehen (n) a. kalclk, mek, dorulamak, ta- bezogen sft. balantl, olma
kal; kalc olan; bkz. ntlamak ilikili; bkz. beziehen bswillig sft. kt niyetli
bestehen bewahren eyl. gzetmek, Bezogenheit a. ban- Brahmane (m) a. Brahman
bestehen eyl. b. aus: den kollamak, korumak tllk Brand (m) a. ate, yanma,
olumak; dayanmak, bewhrt sft. tantl; be- bezwecken eyl. ama- yangn
katlanmak; kalmak, wahrenden (eyl): ko- lamak brauchen eyl. gereksin-
srmek rumak, saklamak, sr- bieten eyl. sunmak, ner- mek, istemek
Bestehende a. kalc olan drmek mek brechen eyl. krmak, yar-
bestehlen eyl. aldrmak Bewhrung (f) a. ger- Bild (f) a. imge mak, ayrmak, bozmak
bestimmbar sft. belirle- ekleme bilden eyl. eitmek; biim- breit sft. geni
nebilir Bewandtnis (f) a. durum, lendirmek; olutur- Briefe (m) a. mektup
bestimmen eyl. belirle- koullar; was es mit ihm mak bringen eyl. getirmek
mek; tanmlamak; (sft) fr eine B. habe: onun Bildhauer (m) a. yontu- Brust (n) a. gs
belirli, belirgin; (blt.) b. asndan iin asl cu Brcke (f) a. kpr
olarak bewegen eyl. devinmek bildlich sft. resimsel; e- Buch (n) a. kitap
bestimmend sft. belirle- Beweggrund (m) a. gd retisel Buche (f) a. kayn aac
yen, belirleyici Bewegung (f) a. devim Bildsule (f) a. yontu Buddhisten (m) a. Budist
bestimmt sft. belirli; bkz. bewegungslos sft. devim- Bildung (f) a. eitim, ekin bunte sft. renkli, parlak
bestimmen siz, devinmeyen Billigkeit (f) a. hakllk Brger (m) a. yurtta
bestimmtes am b.: blt. Beweis (m) a. tant, tant- binden eyl. balamak brgerlich sft. yurtta
belirgin olarak lama bisher ilg. imdiye dek, bu ilgilendiren, yurttasal
bestimmtesten am b. blt. beweisen eyl. tantlamak, noktaya dek (civic, civil); Brger
en belirli olarak gstermek Birne (f) a. armut (m) yurtta
Bestimmtheit (f) a. belir- Bewenden (n) (deyim) bisherig ilg. imdiye ka-
lilik dabei (damit) hatte es darki; nceki, eski C
Bestimmtsein a. belir- B. sein: sorun burada bisweilen blt. kimi zaman, Chimre (f) a. [n] uydur-
lenmilik, belirlilik bitmitir zaman zaman, arada bir ma; canavar
Bestimmung (f) a. belir- bewenden eyl. (deyim: bizarr sft. tuhaf
lenim dabei b. lassen: orada, Blatt (n) a. yaprak; sayfa D
bestimmungslos sft. belir- onda brakmak) Blau (n) a. mavi da bl. orada; o zaman, o
lenimsiz bewerkstelligen eyl. baar- Blei (n) a. ya da (m) kurun durumda; nk
bestreben eyl. abalamak, mak, yerine getirmek bleiben eyl. kalmak, srmek dabei blt. onda, onlarda;
almak bewirken eyl. ortaya kar- bleibend sft. kalc, srekli onun, onlarn yannda;
Bestrebung (f) a. aba mak, neden olmak Blendwerk (n) a. gz bo- ayn zamanda; ek ola-
bestrefen eyl. cezalan- bewohnen eyl. (bir yerde) yama, aldatma rak, bundan baka;
drmak yaamak Blick (m) a. bak onun, onlarn zerine
bestreiten eyl. sorgulamak Bewohner (m) a. oturan, blicken eyl. bakmak (szdizim ilevi)
bettigen eyl. etkinle- yaayan blind sft. kr dadurch blt. bylelikle, bu
tirmek, devime geir- bewundern eyl. hayran Blitz (m) a. yldrm yolla; (szdizim ilevi)
mek, iletmek olmak, hayranlk duymak Blitzstrahl (m) a. imek dafr blt. onun iin, onlar
Bettigung (f) a. etkin- Bewunderung (f) a. hay- ak iin; o nedenle; ondan
leme, ileme ranlk blo sft. yalnzca, salt yana; onun yerine
betrachten eyl. irdelemek; bewut sft. bilinli Ble (f) a. plaklk Dafrhalten (n) a. kan;
(yle olduu) dn- bewutlose sft. bilinsiz Blume (f) a. iek bkz. dafrhalten
mek, (yle) grmek Bewutlosigkeit (f) a. Blutbereitung a. kan ya- dafrhalten eyl. u kanda,
Betrachtung (f) a. irde- bilinsizlik pm grte olmak
leme Bewutsein (n) a. bilin Blutumlaufs a. kan dola- dagegen blt. buna kar;
Betragen (n) a. davran Bewutwerden a. bilin- m tersine; te yandan
betreffen eyl. ilgilendir- lenme Boden (m) a. toprak daher bal. buna gre, bu
mek, ilgili olmak bezeichnen eyl. belirtmek Bodenlosigkeit a. daya- nedenle; blt. buradan,
Betrbnis (f) a. sknt, Bezeichnung (f) a. belirt- nakszlk bundan
dert, znt me; im, simge, san Botanik (f) a. bitkibilim dahin blt. oraya
beurteilen eyl. yarglamak, beziehen eyl. bantl botansichen sft. bitki- dahingegen blt. te yan-
deerlendirmek olmak, bant kur- bilimsel dan; tersine
Beurteilung (f) a. yarg- mak, ilgili olmak Boten (n) a. iletmen, ulak, dahinter blt. onun, on-
lama, yarg Beziehung (f) a. bant, haberci larn arkasnda
Beutel (m) a. kese iliki Bse (n) a. ktlk; bkz. dahinterkommen eyl. iin
bevor bal. den nce beziehungslos sft. ban- bse asln bulmak
HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK 7
damalig ilg. o zamann, o olan, belirli olarak yasas diskret sft. kesikli
zamanki varolan, dsal olarak Denkvermgen (n) a. d- Diskretion (f) a. kesiklilik
damit bl. onunla, onlarla, varolan nme yetisi disseits sft. bu yanda
bylelikle, bunun ze- Dasein a. belirli-varlk (TGb Denkweisen a. dnme Dissertation (f) a. deneme
rine 641: ueres Dasein: kipi Disziplin (f) a. disiplin,
Dampf a. buhar d belirli-varlk); varo- denn bl. nk skdzen
danach blt. onun arka- lu dennoch bl. gene de doch bl. gene de
sndan, ardndan, on- daselbst blt. tam orada, dergestalt blt. bu yolda Dogma (n) a. inak, dogma
dan sonra; ona gre ayn yerde (szdizim ilevi) dogmatisch sft. inak
Dankbarkeit a. minnet- dastehen eyl. (orada) dergleichen sft. bu tr Dogmatismus a. inaklk
tarlk durmak, kalmak ey(ler); bu tr; byle Doktrin (f) a. reti
Dann bl. o zaman; sonra; Dauer (f) a. sre derjenige sft. belgili sfat dominieren eyl. egemen
bunun zerine, bun- davon blt. ondan, on- (szdizim szc) olmak, denetlemek
dan baka lardan derselbe sft. ayn(s); (sz- Donner (m) a. imek
dann blt. o zaman, o sra- davor blt. onun, onlarn dizim ilevi) Doppelsinn (m) a. ikili
da nnde; ondan, on- deshalb bl. bu nedenle anlam; ikircim
dar blt. orada lardan nce Despotismus (m) a. des- doppelt sft. ifte
daran blt. onda, onlarda dawider blt. e kar; potizm dort blt. orada
darauf blt. (onun, on- buna kar; tersine desto blt. daha da (kar- dorthin blt. oraya
larn) zerinde; (de- dazu blt. ona, una vb. latrma szc) dramatisch sft. dramatik
yim) es kommt darauf (szdizim ilevi) deswegen bal. bu neden- drauen blt. darda
an: gelip dayanmak, decken eyl. rtmek, kap- le, bunun zerine drauen ilg. darda, da-
bal olmak lamak; rtlmek deswillen bal. bu nedenle rs
daraus blt. ondan, onlardan Deduktion a. karsama; Determination (f) a. belir- drehen eyl. dnmek; (de-
darbieten eyl. sunmak (of- tmdengelim lenim yim) es dreht sich um:
fer, present) deduzieren eyl. karsamak Determinismus (m) a. evresinde dnmek =
darein blt. ona, onlara, definieren eyl. tanmlamak belirlenimcilik ilgi oda
una, unlara vb. Definition a. tanm deuten eyl. aklamak; drei sft.
darin blt. orada, onlarda definitiv sft. kesin, belirgin, belirtmek Dreieck (n) a. gen
(szdizim ilevi) belirleyici; kesinlikle deutlich sft. duru, seik dreieinigen sft. birde-
darlegen eyl. bildirmek; Definitum a. tanmlanan deutsche sft. Alman dreifache sft. yanl,
ortaya koymak, sun- Deismus a. deizm Deutschen a. Alman yzl
mak; aklamak, am- Deklamation a. bildirim Dialektik (f) a. eytiim Dreifaches (n) a. yz-
lamak deklamieren eyl. bildirim- dialektisch sft. eytiimsel l, yanl
darstellen eyl. sunmak, de bulunmak Dialog (m) a. diyalog Dreiheit (f) a. l; -
sergilemek, temsil et- demgem sft. uygun; blt. Dichter (m) a. ozan, yazar llk
mek, gstermek (repre- buna uygun olarak, Dichtung (f) a. iir dreiteilig sft. blml
sent, depict, portray, buna gre Dieb (m) a. hrsz dringen eyl. iine ilemek,
present; appear, show it- demnach bal. buna gre Diebstahl (m) a. hrszlk delmek (penetrate, enter,
self to be) demnchst blt. ok geme- dienen eyl. hizmet etmek, get into)
Darstellung a. betimleme, den, ksa bir sre iinde (ie) yaramak dritt sft. nc
temsil etme, sunu Demos a. Halk (Yun.) dieser sft. bu drittens blt. nc ola-
dartun eyl. (= darlegen) demungeachtet bal. buna Diesseits a. bu yan, bu rak, ncs
bildirmek; ortaya koy- karn, gene de dnya droben blt. yukarda
mak, sunmak; akla- Demut (f) a. alakg- diesseits blt. bu yanda, Druck (m) a. basn
mak, amlamak (state, nllk burada, yeryznde drucken eyl. basmak
declare, explain, unfold) demtige sft. alakgnll different sft. ayr, ayrml drben blt. orada, te
darum blt. onun, onlarn denkbar sft. dnlebilir, Differenz (f) a. ilgi; ayrm yanda, uzakta
evresinde; bl. bu ne- tasarlanabilir Dilemma (n) a. ikilem drcken eyl. bas(tr)mak;
denle, yleyse Denkbarkeit (f) a. d- Dimensionen (f) a. boyut zorlamak
darunter blt. onun, on- nlebilirlik Ding (n) a. ey du adl. sen
larn altnda (szdizim Denkbestimmung a. d- Dingerchen a. eycik Dualismus (m) a. ikicilik
ilevi) nce-belirlenimi Dingheit a. eylik dualistischen sft. ikici
darber blt. bunun (bun- Denken (n) a. dnme, Ding-an-sich a. kendinde duften eyl. kokmak
larn vb.) zerine (sz- dnce ey dunkle sft. bulank
dizim ilevi) denken eyl. dnmek direkt sft. dorudan durch blt. yoluyla, tara-
daseiend sft. (dsal olarak Denker (m) a. dnr dirigieren eyl. ynetmek, fndan
= belirli olarak) var- Denkformen a. dnce denetlemek durchaus blt. batan sona,
olan, orada olan biimi dirimieren eyl. ayrmak btnyle
Daseiende a. orada var- Denkgesetz a. dnce disjunktive sft. ayrk durchbrechen eyl. par-
8 HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK
Erwgung (f) a. irdemele, faktisch sft. olgusal; blt. bir olmak, salam olmak fortschliest eyl. fort: daha
dnme olgu olarak; feststellen eyl. saptamak; te; schliesen: kar-
erwhnen eyl. deinmek, Faktor (m) a. etmen bildirmek samak
sz etmek Faktum (n) a. olgu Feuchtigkeit (f) a. nem fortschreiten eyl. iler-
Erwhnung (f) a. deinme Fall a. dme, bozulma; Feuer (n) a. ate lemek
erwecken eyl. uyan(dr)- durum Feuersbrunst a. ate, yangn fortschreiten eyl. ilerle-
mak fallen eyl. dmek Figuration (f) a. betileni mek
erweisen eyl. tantlamak, fallen eyl. dmek, dev- Fiktion (f) a. yarat, kur- Fortschritt (m) a. iler-
belgitlemek; gster- rilmek, yklmak gu, uydurma leme
mek falsch sft. yanl finden eyl. bulmak fortsetzen eyl. srdrmek,
erweitern eyl. genilemek, flschlich blt. yanllkla Finger (m) a. parmak ilerletmek, ileri g-
genlemek Familie (f) a. aile finster sft. karanlk trmek
erwerben eyl. kazanmak, fangen eyl. yakalamak, ele Finsternis (f) a. karanlk fortwhrend blt. srekli,
elde etmek geirmek; fangen an: Flche (f) a. yzey srekli olarak, srgit
erwerben eyl. kazanmak, (bkz) anfangen Fleisch (n) a. et frdern eyl. gelitirmek,
elde etmek Farbe (f) a. renk fliehen eyl. kamak ilerletmek
erwidern eyl. yantlamak, Frbestoff a. renk gereci flieen eyl. akmak Frderung (f) a. ilerleme,
karlk vermek Farbstoff (m) a. renk Fluch (m) a. ilen gelime
erwiesen sft. tantlanm, gereci Flucht (f) a. ka frmlich sft. biimsel
tantl Farnkrutern a. erel- Fluida a. akm Frage (f) a. soru
erzhlen eyl. anlatmak tiotu Flu (m) a. rmak fragen eyl. sormak
Erzhlung (f) a. yk, fassen eyl. ayrmsamak, Flu (m) a. rmak; aknt Freie (n) a. ak hava; im
anlat anlamak; yakalamak; flchtig sft. kac, geici Freien: blt. darda,
erzeugen eyl. retmek kapsamak, flssig sft. akc ak havada
Erzeugnis (n) a. rn falich sft. anlalr Flssigkeit (f) a. akclk freisprechen eyl. ba-
Erziehung (f) a. yeti- Fassung (f) a. takma, Folge (f) a. sonu lamak
tirme, eitim kurma; taslak, biim folgen eyl. izlemek, den fremdartig sft. ayrk, ya-
Esel (m) a. eek Fatalismus (m) a. yaz- domak, tremek banc trden, trde
essen eyl. yemek gclk folgendermaen ilg. aa- olmayan
etlichen sft. birka Faulheit (f) a. tembellik daki gibi Freude (f) a. sevin
Etwas (n) a. birey fehlen eyl. eksik olmak folgern eyl. karsamak, bir Freund (m) a. arkada
euch blt. size fehlerhaft sft. eksik, ku- vargya ulamak Freundschaft (f) a. arka-
Eudmonismus a. mut- surlu fordern eyl. istemek dalk
uluk feiern eyl. yceltmek, Forderung (f) a. istem Frevel (m) a. ktlk,
eure blt. sizin onurlandrmak Form (f) a. biim gnah
Evangelium (n) a. Incil Feigheit (f) a. korkaklk formal sft. biimsel Friede (m) a. bar
evident sft. ak Feind (m) a. dman Formation (f) a. oluum frisch sft. taze, yeni, din
exactes sft. san feindliche blt. dmanca Formel (f) a. forml fromm sft. dindar, dinsel
exakte sft. san feindselig blt. dmanca formell sft. biimsel Frmmigkeit (f) a. din-
Excellence a. stnlk Feld (m) a. alan fort blt. ileriye, daha te darlk
Explikation (f) a. am- Feldspat (m) a. feldspat Fortbestimmen a. fort: Frucht (f) a. meyva
lama Felsen (n) a. kaya daha te; bestimmen: frher blt. nceki, eski;
Exponent (m) a. s fern sft. uzak belirlemek daha nce, daha eski,
Exposition (f) a. am- ferner blt. dahas, bundan fortdauern eyl. srdrmek nceden, nceleri
lama baka fortdauernd blt. srekli frhesten sft. en erken, en
Extension (f) a. uzam fernerer blt. daha da tesi olarak nceki
extensiv sft. uzaml (bkz. ferner) Fortgang (m) a. ilerleyi, Furcht (f) a. korku
Extrem (n) a. u fernerhin blt. gelecekte; gidi, sr Furchtsamkeit (f) a. kor-
burada te; daha da fortgehen eyl. ayrlmak, kaklk
F te terketmek; ilerlemek, Furi Tanras
Fachwerk (n) a. ereve fernsten sft. en uzak srdrmek, srmek Fu (m) a. ayak
Facta a. veri, olgu fertig sft. hazr, tamam, fortgeleitet bkz. fort: ileri; fuen eyl. baml olmak,
Faden (m) a. izgi; ip bitmi leiten: gtmek, yn- dayanmak
fhig sft. yetenekli fest sft. kat, dayankl, sert; lendirmek; Futter (n) a. yiyecek
fahig sft. yetenekli; yapa- deimez fortlassen eyl. darda fglich blt. yerinde bir
bilir festhalten eyl. sarlmak, brakmak, dmek, biimde, doru olarak,
Fhigkeit (f) a. yetenek skca tutmak atlamak hakl olarak
fahrenlassen eyl. brak- Festigkeit (f) a. salamlk fortleben eyl. yaamn fhlbar sft. duyumsanr,
mak; terketmek, vaz- festsetzen eyl. saptamak srdrme duyulur, ele gelir, so-
gemek feststehen eyl. dayankl fortmachen eyl. ilerlemek mut
HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK 11
fhlen eyl. duyumsamak Gedanke (m) a. dnce geistig sft. tinsel genug sft. yeterli
fhren eyl. gtrmek, gedankenarme sft. dn- Geiz (m) a. pintilik Genu (m) a. yararlanm;
yneltmek, nderlik ceden yoksun gelangen eyl. ulamak, haz
etmek gedankenlos sft. dn- erimek gengen eyl. yeterli olmak,
Flle (f) a. doluluk, bol- cesiz gelufig sft. sk grlen, karlamak, doyurmak
luk, varsllk gedankenmige sft.n d- alldk, tandk gengend sft. yeterli
fllen eyl. doldurmak; nceye uygun Gelufigkeit (f) a. kolay- Geognosie a. yerbilimi
yklemek gedeihen eyl. oalmak, lk, akclk geographische sft. corafi
frchten eyl. korkmak gelimek, bymek gelb sft. sar geometrisch sft. geometrik
freinander ilg. birbiri Gediegenheit (f) a. asllk, Geldstck (n) a. bozuk gerade sft. tam; doru; blt.
iin zlk, zsel deer para dosdoru, tam olarak
Frsichbestehen a. kendi gedoppelt sft. iftlenmi, gelegen sft. yerlemi; uy- geradezu blt. dorudan
iin kalma, kendi ba- ifte gun doruya
na kalma Gedoppeltes a. iftlen- Gelegenheit (f) a. frsat, geradlinig sft. dorusal
Frsichseienden a. kendi mi; ikili uygun durum geraten eyl. dmek
iin varolan geeignet sft. uygun gelegentlich blt. arada bir, gerecht sft. hakl, doru,
Frsichsein a. kendi-iin - gefhrlich sft. tehlikeli raslantsal, olumsal; yasal
varlk Gefhrlichkeit (f) a. teh- zaman zaman; yeri Gerechte a. doru, hakl
Frwahrhalten a. gerek- like geldike gerechtfertigt sft. aklan-
sayma; (frwahr: ger- gefllen eyl. holanmak gelehrt sft. bilgili m, hakl
ekten); Frwahr-hal- gefangennehmen eyl. tu- Gelehrtsein a. bilgililik Gerechtigkeit (f) a. do-
ten: kukusuz sayma, tuklamak, yakalamak gelingen eyl. baarmak ruluk, hakllk
pekinlik, kesinlik Gefhl (n) a. duygu gelten eyl. geerli olmak; Gerede (n) a. konuma,
Gegebensein a. verilmilik yrrlkte olmak; sayl- sylenti
G gegen sft. kar mak gereicht es gereicht ihm
Gang (m) a. geek, gidi gegeneinander blt. bir- geltend sft. geerli, yrr- zur Ehre: bu onurunu
yolu, sre birine kar lkte ykseltir
ganz sft. btn gegensatzlosen sft. kar- Gemlde (n) a. resim, Gericht (n) a. yarg; mah-
gnzlich blt. tam, btn; tlksz tablo keme
tam olarak, btnyle gegenseitig sft. karlkl gem sft. uygun; blt. e geringe sft. kk, nem-
gar blt. btnyle, kesin- Gegenseitigkeit a. karllk gre, e uygun olarak, siz, ufak
likle, tam olarak, hibir Gegenstand (m) a. nesne ile uyum iinde Geringfgigkeit a. nem-
biimde gegenstndlich sft. nesnel Gemheit (f) a. uyum, sizlik
gebren eyl. dourmak Gegenteil (n) a. kart uygunluk geringschtzen eyl. k-
Gebude (n) a. yap gegenber blt. kart ola- gemein sft. ortaklaa; sra- msemek
geben eyl. vermek, sa- rak, yz yze dan, genel, olaan gern blt. isteyerek, dile-
lamak, sunmak gegenberstehen eyl. (bir- Gemeinde (f) a. topluluk yerek, seve seve
Gebiet (n) a. alan, blge birine) kar durmak Gemeinheit (f) a. sra- Geruch (m) a. koku
Gebilde (n) a. yap, olu- gegenberstellen eyl. bir- danlk, kabalk, baya- gesamt sft. btn, toplam
um; yarat biri karsna koymak lk Gesang (m) a. ark, ezgi
Gebirge (n) a. da zinciri Gegenwart (f) a. bulu- gemeinhin blt. genellikle, Geschft (n) a. i
geboren blt. doutan, nu; imdiki (zaman) ounlukla geschehen eyl. olmak, yer
doal olarak; bkz. ge- gegenwrtig blt. bugn, gemeinsam sft. ortak almak
bren imdi; bulunan, var- Gemeinsamkeit (f) a. Gescheitheit (f) a. sa-
Gebot (n) a. buyruk olan, imdiki, yrr- ortaklk grllk, bilgililik
geboten sft. gerekli, zo- lkteki Gemeinschaft (f) a. top- Geschichte (f) a. tarih
runlu Gehalt (m) a. ierik; i luluk, ortaklk, birlik geschichtlich sft. tarihsel
Gebrauch (m) a. kulla- deer Gemeinsinn (m) a. ortak Geschick (n) a. yazg
nm; bkz. brauchen Gehaltlos a. ieriksiz kan, saduyu, ortak Geschiedensein a. ayrl-
gebrochen sft. ayrk, krk, gehaltvollste gehaltvoll: duyu mlk; bkz. scheiden
bkk; bkz. brechen sft. ierikli Gemt (n) a. an, ruh, gesellen eyl. katlmak,
gebunden sft. bal, zorun- Gehuse (n) a. klf, kasa yrek, huy badamak, elik et-
lu, ykml geheim sft. gizli; zel, kiisel genau sft. san, tam; blt. mek
Gebundensein a. ba- Geheimnis (n) a. giz san olarak, tam ola- Gesellschaft (f) a. toplum
lanmlk; kk: bkz. Geheimnisvolle a. gizemli rak Gesetz (n) a. yasa
binden olan geneigt sft. eilimli Gesetzgeber (m) a. yasa-
gebhren blt. e ait ol- gehen eyl. gitmek Genialitt (f) a. deha mac
mak, e dmek, in gehren eyl. ait olmak Genie (n) a. deha Gesetzmigkeit a. yasal-
hakk olmak gehrig sft. ait; uygun genieen eyl. yararlanmak, lk, yasaya uygunluk
Gedchtnis (n) a. bellek Geist (m) a. tin; an haz almak Gesichtspunkt (m) a.
12 HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK
ana; Stufe: basamak Herausgabe (f) a. yaym durmak hierin blt. burada, bunda
Hauptwirkung a. balca herausgeben eyl. geri vermek herumwerfen eyl. atmak, hiermit blt. bylelikle,
etki, ana etki herausgehen eyl. ortaya atlmak bununla, bunun ze-
Hauptzge a. ana izgiler kmak, ortaya koymak herunterfallen eyl. aa rine, bu yzden
Haus (n) a. ev; von H. aus: herausheben eyl. kaldr- dmek hiernach ilg. bunun ze-
en bandan, temelden mak, ykseltmek; ne herunterkommen eyl. aa- rine, buna gre
Hausbedarf (m) a. gn- karmak, ortaya kar- inmek; bozulmak, hiernchst blt. bundan
lk gereksinimler, ev mak ktlemek, kmek sonra
gereksinimleri herausklauben eyl. ayk- herber blt. bu yana, bu- hierber blt. bunun ze-
Haut (f) a. deri, zar lamak raya rine
Hebel (m) a. kaldra herauskommen eyl. ortaya herbergehen eyl. buraya, hiervon blt. buradan,
heben eyl. ykseltmek; bkz. gelmek, kmak, ortaya bu yana gitmek bundan
aufheben kmak herbertreten eyl. ge- hierzu blt. buna, buraya
Heerfhrer (m) a. ba- herausnehmen eyl. almak, mek; herber: bu yana; Hilfe (f) a. yardm, are
komutan ekmek, koparmak treten: yrmek, Hilfszeitwort a. yardmc
heften eyl. balamak heraussetzen eyl. ortaya kmak eylem szc
heidnisch sft. putperest koymak hervorbringen eyl. ortaya Himmel (m) a. gk
heilen eyl. iyiletirmek heraustreten eyl. kmak; karmak; retmek, Himmelskrper a. gk
heiligen sft. kutsal dar kmak, sapmak dourmak, yaratmak cismi
heilsam sft. iyiletirici, herbeibringen eyl. sala- hervorgehen eyl. ortaya himmlisch sft. gksel
saaltc, yararl mak; (buraya) getirmek kmak hin blt. oraya, uzaa
Heilsamkeit a. sala ya- herbeifhren eyl. ortaya hervorheben eyl. ne hinaus blt. buradan, da-
rarlk karmak, salamak; karmak, gz nne rya, ileriye
heimgegeben eyl. (heim- gtrmek sermek; vurgulamak hinausgehen eyl. terket-
zahlen: retaliate) det- herbeischaffen eyl. buraya hervorschaffen eyl. ortaya mek, gitmek; h. ber:
mek, karln vermek getirmek, tamak; sa- karmak, yaratmak gemek, amak;
heimisch sft. doal, yerel lamak hervortreten eyl. ortaya hinauskommen eyl. (da-
Heirat (f) a. evlilik Herde (n) a. ocak; frn kmak r) kmak, tesine
heien eyl. demek; demek Herdenken Hin- und hervortun eyl. ne kmak gemek
istemek; buyurmak; Herdenken: a. ileri geri Herz (n) a. yrek hinauslufen eyl. sonu-
adlandrmak dnme herzhlen eyl. saymak, lanmak, varmak
helfen eyl. yardm etmek; herkommen eyl. buraya sralamak hinausreichen eyl. uzan-
yararl olmak gelmek; yaklamak Heuchelei (f) a. iki yz- mak, genilemek
hell sft. ak, parlak Herkunft (f) a. kken, llk hinausschicken eyl. teye
Helligkeit (f) a. parlaklk, kk heute blt. bugn gndermek, teye gitmek
k yeinlii hernehmen eyl. almak, heutig blt. bugn, bu- hinausschreiten eyl. teye
hemmen eyl. durdurmak, karmak gnn, imdiki, modern ilerlemek
engellemek Heros (m) a. kahraman heutigentags blt. bugn, hinaussetzen eyl. dna
Hemmung (f) a. engel Herr (m) a. efendi bugnlerde atmak
her blt. burada, buraya Herrlichkeit (f) a. grkem heutzutage blt. bugn, hinaustreiben eyl. dar
herab blt. aaya; bkz. Herrschaft (f) a. egemen- bugnlerde, gn- srmek, da itmek
herabsetzen, herab- lik, g, yetke mzde hinausweisen eyl. hinaus:
zuziehen herrschen eyl. egemen hier blt. burada te; weisen: gster-
herabsetzen eyl. indir- olmak, denetlemek; hieran blt. bunun zerine, mek
gemek yrrlkte olmak bu noktada, bununla Hinblick in (ya da im) H.
herabzuziehen eyl. indir- Herrschsucht (f) a. g hierauf blt. bunun ze- auf: ilg. asndan, ile
mek (herab: aa; tutkusu, ynetim tut- rine, bunda, bundan ilgili olarak
ziehen: ekmek) kusu sonra, sonra hindeuten eyl. imlemek
Heraldik (f) a. heraldri, herrhren eyl. kken al- hieraus blt. buradan, bu hindurch blt. boyunca;
hanedan armacl mak, tremek yzden, bununla srasnda
herantriten eyl. yaklamak herstammen eyl. tremek, hierbei blt. bylelikle, bu- hindurchgehen eyl. iin-
heraus blt. darya, dar gelmek, kken almak nu yapmakla, bu ban- den gemek, yaylmak
doru herstellen eyl. koymak; tda, bu srada, bu du- hineinbringt eyl. hinein:
herausbilden eyl. (bir- kurmak; ortaya kar- rumda ieri; bringen: getirmek
eyden) ortaya kmak, mak, retmek hierdurch blt. bu yolla, hingegen ilg. te yandan;
gelimek herum blt. evrede bununla, bylelikle tersine; buna kar
herausbringen eyl. ortaya herumspazieren eyl. he- hierfr ilg. bunun iin, hingehen es mag h.: sft. ge-
karmak, retmek rum: evrede; spazie- bunun yerine ebilir, geerli olabilir
herausfinden eyl. bulmak, ren: gezinmek hierher blt. buraya, buna hinlnglich sft. yeterli
ortaya karmak herumtreiben eyl. dolanp hierhin blt. buraya, buna hinreichen eyl. erimek,
14 HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK
ulamak hohl sft. kof Instrument (n) a. alet innewohnen eyl. rasal
Hinsicht in dieser H.: bl. holen eyl. alp getirmek Intelligenz (f) a. Anlk, olmak, znl olmak
bu bakmdan Holz (n) a. tahta Anlak innewohnen sft. znl,
hinsichtlich ilg. asndan; hchst sft. en yksek, en Intension a. yeinlik ilintili
ile ilgili olarak st; en ok Intensitt (f) a. yeinlik innig sft. iten
hinstellen eyl. koymak, hher sft. daha yksek; bkz. Intentionen (f) a. niyet insbesondere blt. zellikle
yerletirmek hoch Interesse (n) a. ilgi insofern blt. ... olduka
Hintansetzung a. gzard hren eyl. duymak, iitmek Ironie (f) a. ironi instinktartig sft. igdsel
etme Hund (m) a. kpek Irregularitt (f) a. dzen- integrieren eyl. btn-
hinten blt. arkada, geride hundert sft. yz sizlik lemek
hinter blt. arkadan, son- hben blt. bu yanda Irritabilitt (f) a. irkile- intellektuell sft. anlksal,
radan Hlle (f) a. rt bilirlik, uyarlabilirlik dnsel
Hintergrund (m) a arka- hten eyl. dikkat etmek, Irrtum (m) a. yanllk intensive sft. yein
tasar uyank olmak ich adl. ben interessant sft. ilgin
hinterher blt. arkada, arka- Hymn (f) a. ilahi idealisieren eylem ideal- interessieren eyl. ilgilen-
dan hypotasieren eyl. tzsel- letirmek mek
Hinundhergehen a. ileri letirmek idealistisch idealist, idea- intuitiven sft. sezgisel
geri gitme Hypothese (f) a. nsav listik involvieren eyl. ilgili olmak,
hinber blt. oraya, o yana hypothetisch sft. varsa- ideel sft. ideal karmak
hinbergehen eyl. geip yml identifizieren eyl. zde- inwiefern sft. hangi dzeye
gitmek letirmek dek
hinweg blt. uzaa I identisch sft. zde ionischen sft. Iyonyal
hinwegfallen eyl. yitmek, Ich (n) adl. ben ignorieren eyl. gzard irgend sft. herhangi bir
uzaklamak Ideal (n) a. ideal etmek irgendwie blt. herhangi bir
hinweglassen eyl. uzakla- Idealisieren a. idealle- ihrerseits blt. onun ya- yolda, her naslsa
trmak, bir yana brak- tirme nndan irrational sft. usd
mak Idealismus (m) a. Idealizm immanent sft. ikin irrigerweise blt. yanllkla
hinwegrumen eyl. uzak- Idealitt (f) a. ideallik immer blt. her zaman isolieren eyl. yaltmak
latrmak, sprmek Idee (f) a. Idea immerhin bl. buna karn, ist dir
hinweisen eyl. gstermek, Ideellen a. ideel, dnsel gene de, geri
belirtmek, dikkat ekmek Identischsetzen a. zde- imperative a. buyuru J
hinzu blt. ek olarak, bunun le(tir)me imponieren sft. etkileyici, ja evet
yannda Identitt (f) a. zdelik arpc Jahr (n) a. yl
hinzufgen eyl. eklemek Inbegriff (m) a. toplam, inadquat sft. yetersiz Jahrhunderts (n) a. yzyl
hinzutun eyl. eklemek zet indem bl. nk, bun- Jahrtausende (n) a. binyl
Hirngespinst (n) a. ku- Inder a. Hintli; Hindu dan, undan jede sft. her bir
runtu, uydurma, d- Indifferenz (f) a. ilgisizlik; indes bl. bu arada; bu- jedenfalls blt. her durum-
lem ayrmszlk nunla birlikte, gene de da, her zaman
Historie (f) a. tarih Individualitt (f) a. birey- indifferent sft. ilgisiz jedermann adl. herhangi
Historiker (m) a. tarihi sellik indirekten sft. dolayl biri
historisch sft. tarihsel Individuum (n) a. birey individuell sft. bireysel jedesmal blt. her kez, her
hob bkz. heben; hervor- Induktion (f) a. tme- ineinander blt. birbiri ii- seferinde, her zaman
heben varm ne jedoch bl. gene de
hoch sft. yksek; soylu; Inhalt (m) a. ierik infinitum sft. sonsuz jeher von jeher: blt. tm
yce; nemli Inhaltlosigkeit (f) a. ierik- infizieren eyl. bulamak; zamanlarda, eskiden
hochgebildeten eyl. hoch: sizlik bulatrmak bu yana
yksek; bilden: geli- Inkommensurabilitt (f) inhaltlos sft. ieriksiz jemand adl. biri, herhangi
mek a. elmszlk inhaltslos sft. ieriksiz biri
Hochmut (m) a. kendini Inkonsequenz (f) a. tu- inhaltsvoll sft. nemli, jene adl. o, onlar
beenmilik, kibir, gurur tarszlk anlaml; ierikli jenseitig blt. te yanda, te
Hof (m) a. saray Innere (n) a. i inhrieren eyl. ilintili ol- dnyasal
Hofdame (f) a. hanm- Innerlichkeit a. isellik mak Jenseits (n) a. te dnya
efendi In-sich-beruhens a. kendi inhriert sft. ilintili jenseits blt. te yanda, te
hoffrtig sft. kibirli, ken- iinde kalan inne blt. ierde dnyada
dini beenmi In-sich-gehen a. kendi inner sft. i jetzig blt. imdiki, yrr-
hoffen eyl. umudetmek iine giden innerhalb blt. iersinde, lkteki
Hoffnung (f) a. umut, In-sich-sein a. kendi iin- iersine Jetzt a. imdi
beklenti de olma; kendi-iin- innerlich sft. isel; blt. isel jetzt blt. imdi
Hofkavalier (m) a. bey- varlk olarak Journal (n) a. gazete;
efendi Instinkt (m) a. igd innerst sft. en i dergi
HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK 15
Jude (m) a. Yahudi klassifizieren eyl. snflan- kontrr sft. aykr, kart rn
Jugend (f) a. gen; genlik drmak koordinieren eyl. eg- Kunstschnen a. sanat
Jugendbildung a. gen- klauben eyl. semek, ayk- dmlemek gzellii
liin eitimi lamak Kopf (m) a. kafa Kunstwerk (n) a. sanat
Julie a. Temmuz Klaue trnak Kopula (f) a. koa yapt
Jurisprudenz (f) a. tze Kleidung (f) a. giysi Korkbaum a. mantar me- Kupfer (n) a. bakr
bilimi klein sft. kk esi Kuriositt (f) a. merak
Jurist (m) a. tzeci kleinliche sft. deersiz, Korrektion a. dzeltme kurz sft. ksa; blt. ksaca
jdische sft. Ibrani, Yahudi sradan, nemsiz korrespondieren eyl. kar- Kchensalz a. mutfak
Klima (n) a. iklim lk dmek tuzu
K Kluft (f) a. yark, aklk korrigieren eyl. dzeltmek knsteln sft. iyice ilenmi,
Kadaver (m) a. kadavra klug sft. yetenekli, becerikli Kosmologie (f) a. evren- inceltilmi
Kahlschweif a. kel kuyruk: Klugheit (f) a. sagr, bilim Knstler (m) a. sanat
kahl=kel, Schweif kuy- bilgelik, kavrayllk kosmologisch sft. evren- knstlerisch sft. sanatsal
ruk Knabe (m) a. ocuk bilimsel knstlich sft. yapay, dz-
Kaiser (m) a. imparator knechtisch sft. klece kosten eyl. (u kada para) mece
Kali (n) a. alkali Knechtschaft (f) a. klelik tutmak, etmek
Kalk (m) a. kalsiyum knirren eyl. atrdamak Kozmologie a. evrenbilim L
Kalkl a. kalkls Knochen (m) a. kemik knnen yardmc eylem Lcheln (n) a. glm-
Kamel (n) a. deve Knotenlinie a. dml (yapabilmek) seme
Kampf (m) a. kavga, d izgi Krper (m) a. cisim lcherlich sft. gln
kannegieern eyl. yksek- knpfen eyl. balamak Kraft (f) a. kuvvet Land (n) a. lke
ten atmak, az kala- Kohlenstoff (f) a. karbon kraft blt. dolaysyla, ara- lang sft. uzun
bal etmek Kolleg (n) a. dersler clyla Lnge (f) a. uzunluk; sre
Kanon (m) a. Kanon Kollege (m) a. meslek- Kraftuerung a. kuvvet lngst blt. ok nceden,
Kanton (m) a. kanton ta belirii oktandr
Kategorie (f) a. kategori kommen eyl. gelmek; ol- krank sft. hasta langweilig sft. skc
Kategorientafel a. kate- mak, yer almak krankhaft sft. hastalkl Langweiligkeit (f) a. sk-
gori tablosu Komplement (n) a. b- Krankheit (f) a. hastalk clk
kategorisch sft. kategorik, tnleyici, tmleyici Kreatur (f) a. yaratk lassen eyl. brakmak, ter-
kesin Komplex (m) a. karmaa Kredit (m) a. gven, g- ketmek; izin vermek,
katholischer sft. Katolik Komplikationen (f) a. venilirlik Last (f) a. yk
kaum blt. glkle, ancak, karklk Kreis (m) a. ember Lateinischen a. Latince
hemen hemen hi kompromittieren eyl. zarar Kreisbogen a. ember yay laufen eyl. komak; yr-
Kausalitt (f) a. neden- vermek; tehlikeye atmak Kreislauf (m) a. dn, mek; ilemek (maki-
sellik konkret sft. somut dng, yrnge ne); devinmek, dn-
Kausalnexus (m) a. ne- konsequent sft. tutarl kreuzen eyl. iie gemek, mek; akmak
densel balant Konsequenz (f) a. tu- kesimek, dolamak Laune (f) a. keyif, geici
kehren eyl. dnmek tarllk; sonu Krieg (m) a. sava heves
Keim (m) a. tohum konservieren eyl. sakla- Kristall (m) a. kristal lauten eyl. okunmak, kula-
kein adl. hibiri mak Kriterium (n) a. lt a ... gelmek, duyulmak
keineswegs blt. hibir bi- konstant sft. deimez, Kritik (f) a. Eletiri Leben (n) a. yaam
imde srekli olarak Kritische a. Eletirel leben eyl. yaamak
kennen eyl. bilmek, tan- konstatieren eyl. bildir- kritische sft. eletirel lebendig sft. dirimli, yaa-
mak, anlamak mek; saptamak kritisieren eyl. eletirmek yan
kennenlernen eyl. bile- konstituieren eyl. olu- krumm sft. eri Lebendigkeit (f) a. dirilik,
bilmek, tanyabilmek turmak, kurmak Krumme (f) a. eri izgi dirimsellik
Kenntnis (f) a. bilgi konstruieren eyl. kurmak, Kuh (n) a. inek lebenserfahrene sft. yaam
Kind (n) a. ocuk tasarlamak, yapla- kuhn sft. yrekli, korkusuz deneyimli
kindische sft. ocuka trmak Kultus (m) a. klt Lebenserfahrung a. yaam
kindliche sft. ocuksu Konstruktion (f) a. yap- kund sft. bilinen, tannan; deneyimi
Kirche (f) a. kilise latrma; izim kundgeben: blt. bil- Lebensfunktion a. yaam
Kirchenvater (m) a. kilise kontinuieren eyl. srdr- dirmek, gstermek, ilevi
babas mek ortaya sermek Lebensgefhls a. yaam
Klage (f) a. yaknma kontinuierlich blt. srekli kundgeben eyl. bildirmek, duygusu
klagen eyl. yaknmak olarak duyurmak, ortaya sr- Lebenszwecke a. yaam
klar sft. ak, duru, parlak Kontinuitt (f) a. srek- mek; kendini gster- erei
Klarheit (f) a. duruluk, lilik mek, bildirmek leblos sft. dirimsiz
aklk Kontraktion (f) a. ka- Kunst (f) a. sanat Leder (n) a. deri
Klasse (f) a. snf slma Kunstprodukt a. sanat lediglich blt. yalnzca
16 HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK
leer sft. bo kabul etmek Marmor (m) a. mermer Metallitt (f) a. metallik
Leerheit a. boluk Linie (f) a. izgi Marmorblock a. mermer Metapher a. eretileme
legen eyl. koymak, yerle- links blt. sola, solda blok Metaphysik (f) a. meta-
tirmek List (f) a. liste martern eyl. ikence etmek fizik
Lehre (f) a. reti listig sft. kurnaz Ma (n) a. l Metaphysiker a. meta-
lehren eyl. retmek Logik (f) a. mantk Masse (f) a. ktle; yn fiziki
Lehrer (m) a. retmen Logiker (m) mantk malos sft. lsz metaphysisch sft. meta-
Lehrsatz a. sav, kuram logisch sft. mantksal Mastab (m) a. lt, fiziksel
Leib (m) a. beden Logisch-Reellen a. mantk- denekta meteorologische sft. mete-
leiblich sft. bedensel, cisim- sal-olgusal matematisch sft. mate- orolojik
sel lose sft. gevek matiksel Methode (f) a. yntem
Leiblichkeit (f) a. beden- losmachen eyl. gevetmek, Material (n) a. gere, z- Methodenlehre (f) a.
sellik zmek; kurtulmak, dek yntem retisi
leicht sft. hafif; kolay bandan atmak, uzak- Materialismus (m) a. z- methodisch sft. yntemli
Leid (n) a. incinme, zarar latrmak dekilik mich (Acc. ich) beni,
leiden eyl. (bir etkiye) Lot a.dik; 10 gramlk ar- Materialitt (f) a. zdek- bana
uramak; tamak, kat- lk birimi sellik minder sft. daha az, daha
lanmak; ac ekmek lblich sft. vgye deer, Materie (f) a. zdek kk
Leidenschaft (f) a. tutku salk verilebilir Materiel a. gere, zdek mindest sft. en kk, en az
leider nl. ne yazk ki! lsen eyl. zmek materielle sft. zdeksel Mineralog a. mineralog
leise sft. yumuak, ince Lwe (m) a. aslan Mathematik (f) a. mate- Minimum (n) a. mini-
leisten eyl. yerine getirmek, Luft (f) a. hava matik mum
yapmak Lust (f) a.ksn; haz Mathematiker (m) a. ma- minus sft. eksi
Leistung (f) a. baarm; lgnerisch sft. yalanc tematiki mir dativ ich; beni, bana
edim, yaplan, yerine lyrisch sft. lirik Mechanik (f) a. mekanik, Misologie (f) a. us nefreti
getirilen ey dzeneksellik Mibrauch (m) a. ktye
leiten eyl. ynlendirmek, M mechanisch sft. mekanik, kullanma
ynetmek; bkz. ableiten machen eyl. yapmak dzeneksel Mikredit (m) a. gzden
(tretmek) Macht (f) a. g, erk Mechanismus (m) a. d- dme; gvensizlik
Leiter (m) a. iletken mchtig sft. gl zenek miliebig a. sevilmeyen
Leitung a. nderlik, yne- Magen (m) a. mide Medizin (f) a. tp; ila Miverstand a. yanl an-
tim, klavuzluk Magenscwche a. mide Mediziner a. tp lama
lenken eyl. dndrmek, ars Meer (m) a. deniz miverstehen eyl. yanl
srmek, gtmek, yn- Magnet (m) a. mknats mehr sft. daha ok anlamak
lendirmek Magnetismus (m) a. man- mehrfltig sft. birok mit ilg. ile
lernen eyl. renmek, yetizma Mehrzahl (f) a. ounluk miteinander ilg. birbiri ile
almak Makel (m) a. leke Meile (f) a. mil Mitleid (n) a. efkat, acma
lesen eyl. okumak Mal (n) a. kez; blt. bir kez mein sft. benim Mitte (f) a. orta, zek
Leser (m) a. okur Maler (f) a. ressam Meinen a. san, sanma; mitteilen eyl. iletmek,
letzt sft. son man adl. biri, herhangi bkz. meinen geirmek
letztlich blt. son olarak, biri, kii (belirsiz n- meinen eyl. demek iste- Mittel (n) a. ara
sonunda c kii adl) mek, sanmak mittel sft. orta; ortalama
leuchten eyl. parlamak, manch sft. bir ka, bir ok Meinung (f) a. san Mittelalter (n) a. orta
mak; bkz. einleuchten mancherlei sft. her tr, meist sft. en ok alar
leugnen eyl. yadsmak eitli Menge (f) a. okluk Mittelding (n) a. ara-ey
liberaler sft. daha zgr, Mangel (f) a. eksiklik Mensch (m) a. insan Mittelglieder (n) a. orta
daha serbest mangelhaft sft. eksik, bo- Mensch-an-sich a. ken- terim
Licht (n) ya da (m) a. k zuk dinde insan Mittelmigkeit (f) a.
Lichtpartikeln a. k par- mangeln eyl. eksik olmak, Menschensinne a. insan- bayalk, sradanlk
ac yoksun olmak kafas; anlay, kavray Mittelpunkt (m) a. orta
Liebe (f) a. sevgi mangetisch sft. manyetik menschlich sft. insansal nokta, zek
lieben eyl. sevmek Manier (f) a. yol, yordam Menschlichkeit (f) a. in- mittels ilg. araclyla
liefern eyl. salamak, ret- Manifestation (f) a. ser- sansallk Mittler (n) a. arac
mek; teslim etmek, ver- gileni, beliri Merkmal (n) a. ayrma, mittler sft. orta; arac
mek manifestieren eyl. ser- ra, rasal mitwirken eyl. ibirlii
liegen eyl. (bir yerde) bu- gilemek, belirmek merkwrdige sft. dikkate yapmak, katkda bulun-
lunmak, yatmak, dur- Mann (m) a. erkek deer mak
mak mannigfach sft. eitli Messe (f) a. ktle Modalitt (f) a. kiplik
lie bkz. lassen; gelten mannigfaltig sft. eitli, messen eyl. lmek Mode (f) a. kip
lassen: eyl. izin vermek, oklu Metall (n) a. metal modern sft. ada
HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK 17
Mohammedaner (f) a. Nachlssigkeit (f) a. dik- lk, doa varl Nichts (n) a. yokluk, hi-
mslman katsizlik, zensizlik, natrlich sft. doal; blt. birey
mohammedanische sft. savsaklk doallkla, doal olarak nichts adl. hibirey
mslman nachsprechen eyl. yine- Natrlichkeit a. doallk Nichtseiende a. belirli
Molekle (n) a. molekl lemek Nebel (m) a. sis olarak varolmayan
Moment (m) a. kp nchst sft. sonraki; en Nebelgestalten a. puslu Nichtsein a. hilik, yokluk
momentan sft. anlk, kp- yakndaki ekiller nichtssagend sft. anlamsz,
sal nchstbeste sft. ikinci en neben blt. yannda, yanna nemsiz, bo
Monade (f) a. monad iyi; sonraki en iyi nebeneinander blt. yan nie blt. hibir zaman
Mond (m) a. ay nchstfolgenden sft. en yana nieder sft. alt, aa, sradan
Moral (f) a. ahlak yakndan izleyen, he- nebst blt. yansra, yannda niederlegen eyl. yatrmak
moralisch sft. ahlaksal men sonraki nebulos sft. bulank, puslu (depolamak, topla-
Moralitt (f) a. ahlaksallk Nacht (f) a. gece Negation (f) a. olum- mak)
Morast (m) a. batak nacht blt. gece(leyin) suzlama niedrig sft. dk, aa, alt
Morgen (m) a. sabah; Nachteil (m) a. saknca, negativ sft. olumsuz niemand adl. hi kimse
afak; dou; arazi ls eksiklik, engel Negativitt (f) a. olum- Nimbus (m) a. hale
morgen a. yarn, ertesi gn nachweisen eyl. gster- suzluk nirgend blt. hibir yerde
Morgenrte (f) a. afak mek, tantlamak; bul- negieren eyl. kabul etme- nirgends blt. hibir yerde
mosaischen sft. Musa- mak, saptamak mek, reddetmek, Niveau (n) a. dzey; ln
dan, Musann vb. nackt sft. plak olumsuzlamak noch blt. henz
Motive a. gd nah sft. yakn nehmen eyl. almak, ele nordischen sft. kuzey
mgen eyl. istemek, dile- naheliegen eyl. ak olmak almak, kabul etmek Nordpol (m) a. kuzey
mek; yardmc eylem = naheliegend sft. yakndaki, Neid (m) a. kskanlk kutbu
yapabilmek yaknda yatan neiden eyl. kskanmak normal sft. normal
mglich sft. olanakl nherbringen eyl. yak- neidisch sft. kskan Not (f) a. gereksinim,
Mglichkeit (f) a. olanak latrmak Neigung (f) a. eilim, sknt
Multiplikation (f) a. arp- nherstehenden sft. daha yatknlk notwendig sft. zorunlu
ma yaknda duran nennen eyl. adlandrmak; Notwendigkeit (f) a. zo-
Mund (m) a. az Nahrungsmittel (f) a. sz etmek runluk
munter sft. neeli, din, besin Nennung (f) a. adlan- Nous a. Nous
canl naiv sft. saf drma; sz etme ntig sft. zorunlu, gerekli
Musik (f) a. mzik Name (m) a. ad Nerv (m) a. sinir ntigen eyl. zorunlu kl-
musizieren eyl. mzik yap- namentlich blt. zel olarak, neu sft. yeni mak, ykml klmak
ma, alma zellikle neutral sft. yansz, yksz Ntigung (f) a. zorlama
Muskel (m) a. kas nmentlich blt. zellikle Neutralisation (f) a. yan- null (f) blt. hi, hibirey,
Mhe (f) a. aba nmlich bl. yani, e deyile szlatrma, ykszle- sfr
mhsam sft. g, yorucu Nsse (f) a. slaklk tirme Numerieren a. numara-
mig sft. bo, yararsz, kof Nation (f) a. ulus neutralisieren eyl. yksz- lama
mystisch sft. gizemsel Natron (n) a. sodyum letirme, yanszlatrma numerisch sft. saysal
Mythe (f) a. mit Natur (f) a. doa nicht k. deil nun blt. imdi
Mythologie (f) a. mitoloji Naturalismus (m) a. do- Nicht-Begreifen a. kav- nunmehr blt. bundan
mythologisch sft. mito- alclk ramama byle, artk
lojik Naturforscher (m) a. Nichtbestehen a. kalc- nur blt. yalnzca, ancak,
N doa aratrmacs olmayan, kalc-olma- salt
nach blt. sonra, ardndan; Naturforschung (f) a. ma Nutzen (m) a. kullanm,
e doru; a gre, doa aratrmas Nichtblau a. mavi olmayan yarar
ile uyum iinde Naturgebiet a. doa alan Nichtendliche a. sonlu ntzlich sft. yararl
Nachbildung (f) a. elem, Naturgeschichte (f) a. olmayan Ntzlichkeit a. yararlk
yknme doa tarihi Nichtgebrauch (m) a.
nachdem blt. sonra, ardn- Naturgesetz (n) a. doa kullanmama O
dan; je n.: duruma gre yasas Nichtgegebenen a. verili ob blt. acaba; stnde
Nachdenken (n) a. derin Naturkraft (f) a. doa olmayan zerinde
dnme, zerine d- kuvveti Nicht-Ich a. ben-olmayan oben blt. yukarda
nme Naturphnomene a. do- Nichtidentitt a. zde Oberflche (f) a. yzey,
nacheinander blt. birbiri a fenomeni olmama, zdesizlik alan
ardna Naturprodukte a. doa nichtig sft. hi, bo, hi- oberflchlich sft. yzeysel
nachfolgend sft. sonraki, rn birey Obersatz a. byk ncl
izleyen Naturprozesse a. doa Nichtigkeit (f) a. hilik obgleich bl. geri
nachher blt. daha sonra sreleri Nicht-Letztes a. enson- obig sft. yukardaki, yuka-
nachherig sft. sonraki Naturwesen a. doal var- olmayan rda sz edilen
18 HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK
Objekt (n) a. nesne Ost (m) a. Dou lasyon praktisch sft. klgsal, klgn
objektiv sft. nesnel ffnen eyl. amak Philosophie (f) a. felsefe Prmisse (f) a. ncl
objektivieren eyl. nes- fter bkz. oft; blt. yine- philosophieren eyl. felsefe prsent sft. bulunan, varo-
nelletirmek leyerek; daha sk olarak yapmak lan
Objektivitt (f) a. nes- konomie a. ekonomi philosophisch sft. felsefi prsentieren eyl. sunmak
nellik Physik (f) a. fizik prstabilieren eyl. nce-
Obliegenheit (f) a. y- P physikalisch sft. fiziksel den saptamak
kmllk paar (n) sft. benzer; bir Physiker (m) a. fiziki Praxis (f) a. klg
obrigkeitlich sft. ynetsel; ka Physiologie (f) a. fizyoloji Przision (f) a. sanlk
hkmeti ilgilendiren Pdagogik (f) a. eitbilim physisch sft. fiziksel Prediger (m) a. vaiz
obschon bl. geri Pantheismus (m) a. ka- Physischen a. fiziksel Predigt (f) a. vaaz
Obst (n) a. meyva mutanrclk (physisch) olanlar, fizik preisen eyl. vmek
obwalten eyl. yrrlkte pantheistisch sft. kamu- ile ilgili olanlar preisgeben eyl. teslim ol-
olmak, geerlik kazan- tanrc Plan (m) a. tasar mak, vazgemek; adamak
mak Pantheon a. Pantheon Planet (m) a. gezegen Preiskurant a. eder listesi
obwohl bl. geri Papier (n) a. kat plastisch sft. yorumsal, Priester (m) a. rahip
oder bl. ya da Papst (m) a. Papa yontusal, plastik primitiv sft. ilkel
Ofen (m) a. soba Paradies (n) a. cennet platt sft. dz, yavan, baya Prinzip (n) a. ilke
offen sft. ak, dorudan, paradox sft. paradoksal Platz (m) a. yer priori sft. nsel
ak szl Paralogismus a. bozuk- plausible sft. usayatkn problematisch sft. belkili
offenbar sft. grnrde, varg Pleonasmus (m) a. pleo- Produkt (n) a. rn
ak, apak Partei (f) a. yan, parti nazm (gereksiz szck- Produktion (f) a. retim
offenbaren eyl. ortaya partikulr sft. tikel lerin kullanm) produzieren eyl. retmek
sermek, aa sermek, Partikularitt (f) a. tikellik plus sft. art Profession (f) a. meslek
bildirmek passen eyl. uymak Pneumatologie a. ruh- Progre (m) a. ilerleme
Offenbarung (f) a. (tan- passend sft. uygun bilim iin eski bir ad provozieren eyl. kkrt-
rsal) bildiri passiv sft. edilgin Poesie (f) a. iir mak; armak
oft blt. sk sk Pathos duygu; duygulan- Poet (m) a. air, ozan Proze (m) a. sre
ohne siz; olmakszn drma nitelii poetisch sft. iirsel prozelos sft. sresiz
ohnehin bl. bunun ya- pedantisch sft. bilgie Pol (m) a. kutup prfen eyl. snamak, yok-
nnda, dahas; gene Pedantismus a. bilgilik polar sft. kutupsal lamak, denetlemek
de, buna karn dknl Polaritt (f) a. kutupsallk Prfstein a. denekta
Ohnmacht (f) a. g- perennierend sft. srekli Polemik (f) a. polemik Prfung (f) a. snama,
szlk Peripherie (f) a. evre polemisch sft. polemiksel yoklama
ohnmchtig sft. gsz, permanent sft. srekli Politik (f) a. politika Psychologe (m) a. ruh-
zayf Person (f) a. kii politisch sft. politik bilimci
Ohrlppchen (n) a. kulak persnlich sft. kiisel populr sft. halksal Psychologie (f) a. ruh-
memesi Persnlichkeit (f) a. kiilik Pore (f) a. gzenek bilim
Ontologie (f) a. varlk- Petrefakt (n) a. fosil Porositt (f) a. gzenek- psychologisch sft. ruh-
bilim Pferde (n) a. at lilik bilimsel
ontologisch sft. varlk- Pflanze (f) a. bitki pors sft. gzenekli Publikum (n) a. kamu
bilimsel Pflanze-an-sich a. ken- Porphyr a. porfir Punkt (m) a. nokta
Operation (f) a. ilem dinde bitki positiv sft. olumlu pure (pur) sft. ar
Opfer (n) a. adak, kurban pflegen blt. (mastarla kul- Positivitt (f) a. olum-
ordinr sft. sradan, olaan lanldnda) genel- luluk Q
ordnen eyl. dzenlemek likle, alkanlkla, o- Posten (m) a. yer, konum Quadrat (n) a. kare
Ordnung (f) a. dzen- unlukla vb. Postulat (n) a. konut- Quadratmeilen a. mil kare
leme; dzen Pflicht (f) a. dev lama Qualitt (f) a. nitelik
Organ (n) a. rgen pflichtwidrig sft. deve postulieren eyl. konutl- qualitativ sft. nitel
Organisation (f) a. rgt- aykr amak Quantitt (f) a. nicelik
leme; rgt Pfropf (m) a. mantar, Postwesen (n) a. posta quantitativ sft. nicel
organisch sft. rgensel tapa ileri Quantum (n) a. nice
Organismus (m) a. r- Phnomen (n) a. fenomen Potenz (f) a. g; gizillik Quarz (m) a. kuartz
genlik Phnomenologie (f) a. Prdikat (n) a. yklem Quell (f) a. kaynak
Organon Organon Grngbilim prdizieren eyl. yklem-
orientalisch sft. douya Phantasie (f) a. dlem lemek R
zg Philologie (f) a. filoloji pragmatisch sft. pragma- rsonieren eyl. uslamlama
Ort (m) a. yer Philosoph (m) a. filozof tik yapmak (kurgul deil,
Ortsvernderung a. yer Philosophem (n) a. felse- Praktiker (m) a. pratik ama sradan)
deiimi fi sonu, felsefi form- insan; uzman Rsonnement a. (sra-
HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK 19
dan) uslamlama, akl Region (f) a. blge, alan Rinde (f) a. kabuk Sule (f) a. stun
yrtme Reich (n) a. krallk, lke roh sft. ham, ilenmemi Sure (f) a. asit
rastlos sft. dinginliksiz reich sft. varsl roherweise blt. hamlkla saure sft. acl, zor
Rastlosigkeit (f) a. dingin- reichen eyl. ulamak Rolle (f) a. rol Schaden (m) a. zarar,
liksizlik Reichsstadt (f) a. impara- Rom a. Roma ziyan
rational sft. kesirli torluk kenti, zgr Roman (m) a. roman schaffen eyl. yaratmak
rationell sft. ussal kent Rose (f) a. gl schal sft. dz, bayat, ruh-
Ratschlu (m) a. karar Reichtum (m) a. varsllk, Rot (n) a. krmz suz, sradan
Raum (m) a. uzay gnen rot sft. krmz Schale (f) a. kabuk
rumlich sft. uzaysal Reihe (f) a. dizi routinierter sft. deneyimli Schallstoff a. sz zdei
Raumpunkten a. uzay reihen eyl. dizmek, sra- Rmer (m) a. Romallar (Schall: ses; Stoff: ge-
noktas lama Rmerzeit a. Roma za- re, zdek)
reagieren eyl. tepkimek rein sft. ar man Scham (f) a. utanma
Reaktion (f) a. tepki Reinheit (f) a. arlk rmischen sft. Roma schamlos sft. utanmasz
real sft. olgusal reinigen eyl. artmak, temiz- Rubrik (f) a. balk Scharfsinn (m) a. uya-
realisieren eyl. olgusal- lemek, durulatrmak Ruf (m) a. n nklk, gr keskinlii
latrmak Reise (f) a. gezi, yolculuk ruhend sft. durgun, dingin schartig sft. kr, krelmi
Realisierung (f) a. olgu- reien eyl. paralamak; ruhig sft. dingin Schatten (m) a. glge
sallatrma ekip karmak Ruhm (m) a. n, an schauderhaft sft. kor-
realistische sft. gereki, Reiz (m) a. ekicilik; uyar Rckblick a. (m) geriye kun, rktc
olgusalc rekurrieren eyl. yinelemek bak; in R. auf: geriye schauen eyl. grmek, bakmak
Realitt (f) a. olgusallk Relation (f) a. iliki bakarsak Schaukelsystem a. Schau-
realiter blt. olgusal olarak relativ sft. greli Rcken (m) a. arka, geri kel: salncak; System:
rechnen eyl. saymak, he- Relativitt (f) a. grelilik Rckgang (m) a. geri- dizge
saplamak Religion (f) a. din leme, bozulma, - scheiden eyl. ayrlmak
Rechnungsart (f) a. he- Religionslehre a. din - zlme Scheidung a. ayrlma,
saplama tr, ilem retisi Rckkehr (f) a. geri dn boanma
tr Religionssatz a. dinsel Rcksicht (f) a. bak, Schein (m) a. grn,
Recht (n) a. hak; tze nerme irdeleme; in dieser R.: yanlsama; ma
recht sft. sa; doru Religiositt (f) a. din- bu bakmdan scheinbar sft. grnrde,
Rechtfertigung (f) a. ak- darlk rcksichtlich blt. asndan grnte
lama religis sft. dinsel, dindar rckwrts blt. geriye Scheinbarkeit (f) a. gr-
rechtlich sft. yasal, tzel repellieren eyl. itmek rgen sft. knamak, ele- nr olmak; grnr-
rechts blt. sada, saa Reproduktion (f) a. reme tirmek delik, grntelik
Rechtsstreit (m) a. dava reproduzieren eyl. yeni- rhmen sft. vmek, yceltmek Scheinbeweise a. dz-
Rechtstitel a. yasal hak den retmek mece tantlar, gr-
rechtwinklig sft. dikal Republik (f) a. cumhu- S nte tantlar
Rede (f) a. konuma, sy- riyet Sache (f) a. ey; olgu; scheinen eyl. grnmek;
lei, sz Repulsion (f) a. itme sorun mak
reden eyl. konumak repulsiv sft. itici Sache selbst asl sorun; Schema (n) a. ema
Redner (m) a. konumac Repulsivkraft a. itme kuv- sorunun kendisi scheuen eyl. rkmek, kork-
Reduktion (f) a. indir- veti sachlich sft. olgusal mak
geme respektables sft. saygdeer sagen eyl. sylemek, demek schicken eyl. gndermek
reduzieren eyl. indirgemek Resultat (n) a. sonu Sait a. tel Schicksal (n) a. yazg
reell sft. olgusal, gerek resultieren eyl. sonu- Sakrament (n) a. ayin schieben eyl. itmek, sr-
reflektieren eyl. zerine lanmak Salzsure a. klorik asit mek; auf ihn s.: (bir
dnmek Retort (f) a. imbik sammeln eyl. toparlama suu vb.) ona ykmak,
Reflexion (f) a. zerine retten eyl. kurtarmak Sammlung (f) a. youn- yklemek
dnme, derin d- Rettungsmittel a. are lama schief sft. arpk, eri
nme Rezeptakulum a. kap samt ilg. ile birlikte Schlacht (f) a. arpma,
Reflexionsform a. derin richten eyl. ayarlamak, smtlich sft. tam, btn; sava
dnce biimi dzeltmek blt. tmyle, toplu ola- schlafen eyl. uyumak
Reformation (f) a. Refor- Richter (m) a. yarg rak, tm de schlagen eyl. vurmak; at-
masyon richtig sft. doru Sandbank (f) a. kumsal mak; (yrek) atmak
Regel (f) a. kural Richtigkeit (f) a. do- Sandstein (m) a. kumta Schlange (f) a. ylan
Regen (m) a. yamur ruluk sanktionieren eyl. onay- schlecht sft. kt
regieren eyl. ynetmek Richtung (f) a. yn lamak schlechthin blt. bt-
Regierer a. ynetici riechbar sft. koklanabilir Satz (m) a. nerme nyle, kesinlikle, saltk
Regiertwerden a. ynetilme Riechstoff (m) a. koku Sauerstoff (m) a. oksijen olarak, yaln olarak
Regierung (f) a. hkmet gereci Sugetiere a. memeli [berhaupt, ganz und
20 HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK
gar, volkommenen, firik asit selbstlose sft. bencil olma- Sklave (m) a. kle
typisch, absolut, ohne Schweif (m) a. kuyruk yan, karsz; kendi- Sklaverei (f) a. klelik
Einschrnkung] Schwei (m) a. ter siz so blt. bylece
schleichen eyl. (ieri) s- Schweizer a. Isvireli Selbstsucht (f) a. ben- social sft. toplumsal
zlmek, girivermek Schwelle (f) a. eik cillik sodann blt. sonra, bundan
schleudern eyl. atmak schwer sft. ar; g selbstttig sft. kendili- sonra, bylece, bunun
schlieen eyl. kapamak; Schwere (f) a. arlk; inden etkin zerine
kapsamak; bitirmek, yerekimi selig sft. kutsal, kutlu soeben blt. tam imdi, az
sonlandrmak; anla- schwierig sft. g Seligkeit (f) a. kutsan- nce
mak; s. auf: karsamak Schwierigkeit (f) a. glk mlk sofern dike
Schlu (m) a. tasm; bkz. schwimmen eyl. yzmek selten sft. seyrek, all- sofort blt. hemen, bir-
schlieen Schwindel (m) a. ba madk denbire
Schlusatz (m) a. varg, dnmesi seltsam sft. yadrgatc, sogar blt. giderek, stelik
karsama Schwingung (f) a. titre- tuhaf sogenannt sft. szde;
Schmelztiegel (m) a. im; salnm Sensibilitt (f) a. duyarlk, denilen
pota scottischen sft. Iskoyal duyusallk Sohn (m) a. oul
Schmerz (m) a. ac Seele (f) a. ruh setzen eyl. koymak, ortaya solange dike
Schmied (m) a. kurucu, Seelendinge a. ruh-ey koymak, konutlamak solch sft. byle, yle, yle
yaratc Seelenkrften a. ruh kuv- sich a. kendi, kendisi Soldat (m) a. asker
schneiden (f) eyl. kesmek vetleri Sichaufheben a. kendini soll gerek
Scholastik (f) a. skolastik sehen eyl. grmek, bakmak ortadan kaldrma Sollizitation a. kkrtma,
Scholastikus a. Skolastik Sehnsucht (f) a. zlem Sichbestimmens a. ken- uyarlma
scholastisch sft. skolastik sehr sft. ok dini belirleme sollizitieren eyl. kkrt-
schon blt. daha imdiden, Sein (n) a. varlk Sichbewegen a. zdevim mak, uyarmak
nceden sein eyl. olmak; sft. onun sicher sft. gvenilir, emin somit blt. bylece, buna
schn sft. gzel Sein fr Anderes bakas- Sicherheit (f) a. gve- gre
Schnheit (f) a. gzellik iin-varlk nilirlik sonderbar sft. tuhaf, all-
schpfen eyl. ekmek seinerseits blt. onun ya- sichtbar sft. grlebilir, madk
Schpfer (m) a. yaratc nndan grlr, ak sondern bl. tersine; ama
schpferisch sft. yaratc seinig adl. onunki Sichbersetzen a. ken- Sonne (f) a. gne
Schpfung (f) a. yarat seinsollenden sft. olmas dini evirme Sonnensystem (n) a. g-
Schranke (f) a. snr gereken sie (f) adl. o ne dizgesi
schrankenlos sft. snrsz seit ilg. den bu yana Sie adl. o; siz sonst bl. baka trl;
Schreck (m) a. korku, Seite (f) a. yan; sayfa Silber a. gm yoksa; bunun dnda,
rk, ylg seiten von s.: blt. yanndan, sind dirler (yardmc ey- dahas
schreiben eyl. yazmak; bkz. asndan, den yana lem) sonstig sft. baka, teki;
zuschreiben seither blt. den bu yana; singulr sft. tekil geri kalan
Schreibfeder (f) a. yaz imdiye dek Singularitt (f) a. tekillik Sophist (m) a. sofist
kalemi sekundr sft. ikincil Sinn (m) a. duyu; anlam Sophisterei (f) a. sofistlik
schreiten eyl. admlamak; selbe sft. ayn Sinnesart (f) a. kafa yaps Sophistik a. sofistlik (-
ilerlemek selbst a. kendi Sinnesweise a. anlay yolu retisi)
Schrift (f) a. yaz, elyazs selbstndig sft. bamsz Sinneswerkzeug a. duyu sosehr blt. ne denli ok
Schriftsteller (m) a. yazar Selbstndigkeit (f) a. rgeni (olsa da)
Schritt (m) a. adm bamszlk sinnig sft. anlayl, duyarl, soundsoviel blt. u denli ok
Schuh (m) a. ayakkab Selbstbestimmen a. z- akllca soviel dzeye dek,
Schuld (f) a. bor; ykm- belirlenim, kendini sinnlich sft. duyusal dike, denli ok;
llk; su belirleme Sinnlichkeit (f) a. duyu- soweit dike
Schuldner a. borlu selbstbewut sft. zbi- sallk; duyarlk sowenig dzeye dek,
Schule (f) a. okul linli sinnlos sft. anlamsz, sama dike, denli az;
Schulgeschwtz a. Schul: Selbstbewutsein (n) a. sinnvolle sft. duyarl; an- sowie sft. tpk
okul; Geschwtz: bo zbilin laml sowohl ... als auch: sft.
konuma Selbstdenken a. kendini Sitte (f) a. tre, gelenek hem ... hem de
Schulweisheit a. kitap dnme sittlich sft. trel sozial sft. toplumsal
bilgelii Selbsterhaltung (f) a. z- Sittlichkeit (f) a.trellik sozusagen bl. deyim yerin-
schwanken eyl. yalpala- saknm Situation (f) a. durum deyse
mak Selbstgenu a. z-haz, Sitz (m) a. yer spanische sft. Ispanyol
Schwrmerei (f) a. ta- kendinden haz duyma Skeptiker (m) a. kukucu spannend sft. gerilimli,
knlk; coku Selbstheit (f) a. kendilik, skeptisch sft. kukucu heyecanl
Schwefel (m) a. kkrt benlik Skeptizismus (m) a. ku- spartanischen sft. Sparta(l)
Schwefelsure (f) a. sl- selbstisch sft. bencil kuculuk spt sft. ge
HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK 21
spter blt. sonra; daha Sttte (f) a. yer, konum Strafe (f) a. ceza sunu
sonra stattfinden eyl. yer almak, Strae (f) a. sokak systematische sft. dizgesel
Speise (f) a. besin, yiyecek olmak struben eyl. gnlsz systematisieren sft. diz-
Spekulation (f) a. kurgu; Statue (f) a. yontu durmak; direnmek, geselletirmek
kurgulama staubig sft. tozlu kar kmak
spekulativ sft. kurgul stecken eyl. saklanmak, streben eyl. abalamak T
Sperling (m) a. sere gizlenmek, gizli yatmak Streit (m) a. tartma, Tag (m) a. gn
Spezifikation (f) a. tikel- stehen eyl. durmak ekime tglich blt. her gn; gn-
leme stehenbleiben eyl. durup strenge sft. kat, sk, sert lk, gndelik
spezifisch sft. belirli, tikel kalmak; Stroh (n) a. saman Talent (n) a. yetenek
spezifizieren eyl. tikel- stehlen eyl. almak studieren eyl. incelemek, Taler (m) a. para birimi
letirmek steif sft. kat, bklmez, almak tapfer sft. yrekli
Sphre (f) a. alan; erim kaba Studium (n) a. inceleme; Tat (f) a. olgu, edim; in
spiegeln eyl. parlamak; steigern eyl. ykseltmek, eitim der Tat: gerekte
yanstmak arttrmak, yeinletirmek Stufe (f) a. basamak ttig sft. etkin
Spiel (n) a. oyun Steigerung (f) a. ykselt- Stufenfolge (f) a. basa- Ttigkeit (f) a. etkinlik
spielen eyl. oynamak me, arttrma, yein- maklar dizisi Tatsache (f) a. olgu, so-
Spielerei (f) a. oyun letirme Stck (n) a. para run
Spielraum (m) a. oyun Stein (m) a. ta, kaya stmperhaft sft. kaba sa- tatschlich sft. olgusallk
alan, oyun yeri steinern sft. tatan ba, beceriksiz Taufe (f) a. vaftiz
Spitze (f) a. doruk; ba Steinformation a. kaya strzen eyl. yklmak, k- tuschen eyl. aldanmak
spontan sft. kendiliinden oluumu mek Tuschung (f) a. aldan-
Spontaneitt (f) a. ken- Stelle (f) a. yer, konum sttzen eyl. desteklemek maca, aldatma
diliindenlik stellen eyl. koymak, sapta- Sttzungspunkt a. destek Tausend (f) a. bin
spotten eyl. alay etmek mak; bkz. aufstellen; noktas tausend sft. bin
Spottnamen a. takma ad vorstellen Subjekt (n) a. zne tausendjhrige blt. bin-
spottweise blt. alayc bir Stellung (f) a. konum, yer subjektiv sft. znel lerce yl
biimde Stengel (m) a. gvde Subjektivitt (f) a. z- tausendmal blt. bin kez
Sprache (f) a. dil Sterben (n) a. lm nellik Tautologie (f) a. geneleme
Sprachforschung a. dil sterben eyl. lmek subordinierte sft. altg- tautologisch sft. gene-
aratrmas sterblich eyl. lml dml lemeli
Sprachgebrauch (m) a. Sterblichkeit (f) a. lm- subordinierten sft. alt- technisch sft. uygulaymsal
dil kullanm llk gdml Teich (m) a. gl
sprechen eyl. konumak Stern (m) a. yldz Substantialitt (f) a. tz- Teil (m) a. blm
Spreu (f) a. saman stets blt. srekli olarak, sellik teilbar sft. blnebilir
Sprichwort (n) a. zdeyi dzenli olarak, her substantiell sft. tzsel Teilbarkeit (f) a. bl-
sprde sft. ekingen zaman Substantiv (n) a. ad nebilirlik
Spruch (m) a. hkm, Steuerwesen (n) a. ver- Substanz (f) a. tz Teilbestimmung a. Teil:
karar; deyi giler; vergilendirme; Substrat (n) a. dayanak para, blm; Bestim-
Sprung (m) a. srama vergi ileri subsumieren eyl. ykle- mung: belirlenim
Spur (f) a. iz, belirti Stickstoff (m) a. azot mek; kapsamak, altna Teilchen (n) a. parack
Staat (m) a. devlet Stier (m) a. boa almak teilen eyl. blmek
Staat an sich a. kendinde Stimme (f) a. ses suchen eyl. aratrmak, teilhaftig sft. katlan, pay
devlet stimme eyl. ayarlamak; bkz. aramak alan
Staatsmann (m) a. devlet bereinstimmen; zustim- summarisch blt. zet ola- teils blt. blmsel olarak,
adam men rak bir yandan; zum teil:
Staatsrechts (n) a. devlet Stimmung (f) a. huy; an- Sumpf (m) a. amur, ba- blmsel olarak, belli
tzesi sal durum taklk bir dzeye dek
Staatswirtscaft a. devlet Stoff (m) a. gere, zdek, Sdpol (m) a. gney kut- Teilung (f) a. blmleme,
ekonomisi tz bu blme, bln
Stadt (f) a. kent, kasaba Stoiker (m) a. Stoac Sndenfall (m) a. Cen- Teleologie (f) a. erekbilim
Stand (m) a. duracak yer; Stolz (m) a. gurur netten D teleologisch sft. erekbi-
konum; snf, katman stolz sft. gururlu Sndhaftigkeit (f) a. g- limsel
Standpunkt (f) a. duru Sto (m) a. itme, iti nahkarlk Tempel (m) a. tapnak
noktas, bak as stoen eyl. itmek; arp- s sft. tatl Temperatur (f) a. s
stark sft. gl, kuvvetli mak, atmak Syllogismus (m) a. tasm Temperaturgrad a. s de-
starr sft. devimsiz, durgun, stren eyl. rahatsz etmek, Symbol (n) a. simge recesi
dingin, kat karmak, bozmak synthetisch sft. bireimli Tendenz (f) a. eilim
Statistik a. istatistik strend sft. rahatsz edici System (m) a. dizge Terminologie (f) a. ter-
statt ilg. yerine Strung a. bozukluk Systematik (f) a. dizgesel minoloji
22 HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK
teuer sft. deerli, pahal treten eyl. kmak; ortaya umformend eyl. yeniden Unbedingt a. koulsuz
Theodizee (f) a. Teodezi kmak, kendini gs- modellendirmek; d- unbedingt sft. koulsuz
(Tanr zerine felsefi termek, grnmek; zu ntrmek Unbedingtheit a. koul-
inceleme) nahe zu treten: i- umgeben eyl. kuatmak, suzluk
Theologie (f) a. tanr- nemek, glge dr- evrelemek unbefangen sft. saf, yansz,
bilim mek umgeben eyl. kuatmak, karsz
Theorem (n) a. teorem Treue (f) a. ballk evrelemek (surround, Unbefangenheit (f) a.
theoretisch sft. kuramsal Trichotomie a. llk encircle) saflk, yanszlk
Theorie (f) a. kuram (beden, ruh, tin) Umgehung (f) a. yandan unbefriedigend sft. do-
Thermometer (n) a. s- Trieb (m) a. igd, dr- dolama yurucu olmayan
ler t umgekehrt sft. evrik, tersi, unbefriedigt sft. doyum-
These (f) a. sav Triebfedern a. gd aykr suz, doyurulmam
tief sft. derin trinken eyl. imek umgestalten eyl. dei- unbegreiflich sft. kavran-
Tiefe (f) a. derinlik trivial sft. basmakalp, tirmek, dntrmek maz
Tier (n) a. hayvan nemsiz umher blt. evresinde, unbegrenzt sft. snrsz,
tierisch sft. hayvansal trivialerweise blt. basma- aa yukar, oraya bu- snrlanmam
Tiersein (f) a. hayvanlk kalp bir yolda raya Unbegrenzte a. snrsz
Tisch (m) a. masa trocken sft. kuru umhin nicht umhin kann: unbegriffenen sft. kavran-
Titel (m) a. balk, san tropfbar sft. sv eyl. kendini alamamak, mayan
Tod (m) a. lm Trost (m) a. avun, avutma yapmann nne ge- unbegrndet sft. temelsiz
tolerieren eyl. hogrmek, trostlos sft. avunsuz ememek unbekannt sft. bilinme-
hogr gstermek trostreich = trostbringen: umkehren eyl. geri dn- yen, tannmayan
Ton (m) a. ses; nota a. avutucu mek; mit umgekehrter unbekannten sft. bilin-
Tor a. kap trsten eyl. avutmak Hand: elinin tersiyle meyen
tot sft. l trb sft. bulank Umkreis (m) a. evre, unbequem sft. uygunsuz,
totale sft. btnsel, btn Trbung (f) a. bulanklk, eper elverisiz
Totalitt (f) a. btnlk karanlk Umlauf (m) a. dnme, Unbequeme a. uygunsuz,
tten eyl. ldrmek Tugend (f) a. erdem dng, dn; im U. yersiz
trg sft. tembel tugendhaft sft. erdemli bringen: ortaya atmak, Unberechtigtes a. aklana-
tragen eyl. tamak; des- Tun (n) a. edim dolama koymak maz; berechtigen: eyl.
teklemek tun eyl. yapmak, etmek Umschlag (m) a. (bir- aklamak, hakl karmak
Trger (m) a. tayc tchtig sft. yetkin, bece- denbire) dnme, dei- unbeschadet blt. e zarar
Trgheit (f) a. tembellik rikli; iyi ok iyi, deerli me (revulsion, sudden vermeksizin
Tragdie (f) a. trajedi Tr (f) a. kap change) Unbeschrnkten a. snrsz
Trne (f) a. gzya trkische sft. Trk umschlagen eyl. evirmek, unbestimmt sft. belirsiz
transitorisch sft. geici Typus (m) a. tip dndrmek Unbestimmtheit (f) a.
transzendent sft. akn U Umstand (m) a. durum, belirsizlik
transzendental sft+sft. a- umndern eyl. deitir- koul unbestraft sft. cezasz
knsal mek, bakalatrmak Umsturz (m) a. devrilme; unbeweisbar sft. tantla-
Traube (f) a. zm Umarbeitung (f) a. topar- devrim (downfall, ruin, namaz
trauen eyl. gvenmek lama, deitirme, yeni- overthrow; upheaval, unbewiesenen sft. tant-
Traum (m) a. d den ekillendirme, ye- revolution) lanmayan
traurig sft. zntl, acl niden ileme (modifica- umstrzen eyl. devirmek, unbewut sft. bilinsiz
Treber (pl) a. kspe tion, adaptation, remod- ykmak unbrauchbar sft. kulla-
treffen eyl. arpmak; etki- elling, recasting, revi- unabhngig sft. bamsz nsz
lemek, ilgilendirmek; sion) Unabhngigkeit (f) a. und bl. ve
karlamak Umbeugung (f) a. evre bamszlk undankbar sft. minnettar-
treffend sft. yerinde, uy- (surroundings, vicinity, unangefochten sft. tart- lk bilmez, nankr
gun; arpc environs) masz; engelsiz unendlich sft. sonsuz
Treiben (n) a. etkinlikler umbilden eyl. dntrmek unangemessen sft. yeter- Unendlichkeit (f) a. son-
treiben eyl. itmek; devime Umbildung (f) a. dei- siz, elverisiz, uygunsuz suzluk
geirmek; uyarmak; im, yeniden yapma, unaufgelsten sft. zm- unentbehrlich sft. vaz-
neden olmak, yarat- dntrme (change, sz, zlmemi geilmez
mak reconstruction, transfor- unbeantwortet sft. yantsz unenthllte sft. alma-
trennbar sft. ayrlabilir, mation; modification) unbedenklich blt. dn- m, ortaya kmam
blnebilir Umfang (m) a. evre; meden, duraksama- unentschieden sft. karar-
trennen eyl. ayrlmak, erim, alan (circumfer- dan latrlmam; bkz. ent-
blnmek ence, circuit, periphery) Unbedeutendste a. en schieden
Trennung (f) a. ayrlma, umfassen eyl. kucaklamak; anlamsz; bedeutend: unentwickelt sft. geli-
blnme kapsamak anlaml, imlemli memi
HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK 23
unerachtet blt. bakmak- ungeschickt sft. becerik- unser blt. bizim, bize untrennbar sft. blnmez
szn, baklmakszn siz, yetersiz; uygun- unsereiner adl. iimizden Untrennbarkeit (f) a.
unerfreulich sft. naho, suz, elverisiz biri ayrlmazlk
tatsz, rahatsz edci ungestrt sft. dingin unsicher sft. gvenilmez ununtersucht blt. yoklan-
unerkanntes sft. bilin- ungetrennt sft. ayrlma- unsittlichste sft. treye en makszn
meyen m; ayrlmamacasna aykr unbersteigbar sft. almaz
unerkennbar sft. tanna- Ungetrenntheit (f) a. unsrige adl. bizimki unberwindlich sft. yenil-
maz, bilinemez ayrlmazlk, blnmez- unsterblich sft. lmsz mez, stesinden geli-
unerkennbare sft. bili- lik, blnmemilik Unsterblichkeit (f) a. nemez
nemez ungetrbt sft. ak, duru; lmszlk unvernderlich sft. deimez
Unerkennbarkeit (f) a. ta- tasasz, kaygsz unttig sft. etkinliksiz unverndert sft. dei-
nnamazlk, bilinemezlik Ungewohntheit (f) a. unteilbar sft. blnmez tirilmemi
unertrglich sft. dayanl- alkanlk yoksunluu unten blt. altnda unvereinbar sft. badamaz
maz, hogrlemez ungleich sft. eitsiz, zde- unter blt. altnda unvermischt sft. katksz
unfhig sft. yeteneksiz siz, benzemez Unterbrechung (f) a. unvermittelt sft. dolaysz
Unfhigkeit (f) a. yete- Ungleichheit (f) a. zde- kopukluk unvermgend sft. yete-
neksizlik sizlik, benzemezlik untereinander blt. birbiri neksiz
unfehlbar sft. yanlmaz; unglckselig sft. mutsuz, altna, birbiri altnda Unvermgenheit (f) a.
bl. hi kukusuz talihsiz Untergang (m) a. kme, yeteneksizlik
Unfrmlichkeit (f) a. bi- Ungunst (f) a. uygun- yklma, batma Unvernunft (f) a. us ol-
imsel olmama, doal- suzluk untergehen eyl. batmak, mayan, us dlk
lk; biim ktl ungltig sft. geersiz yitmek, yokolmak unverrckt blt. deime-
unfrei sft. baml, zgr- universell sft. evrensel untergeordnet sft. alt- den, devinmeden; ke-
lksz Universum (n) a. evren gdml sintisiz olarak, srekli
Unfreiheit (f) a. zgr- unkritisch sft. eletirel untergraben eyl. zayf- olarak
szlk olmayan latmak, yozlamak unverstndlich sft. anla-
Unfrieden (m) a. geim- Unmittelbar a. dolaysz unterm unter dem: blt. lmaz
sizlik, srtme (immediate) altnda unvertrglich sft. geimsiz,
Unfug (m) a. yaramazlk, unmittelbar sft. dolaysz unternehmen eyl. st- badamaz, uzlamaz
uygunsuzluk Unmittelbarkeit (f) a. lenmek unvollkommen sft. eksik-
ungeachtet blt. baklmak- dolayszlk unterreden eyl. syleide siz olmayan, eksik, ku-
szn, bakmakszn, e unmoralischen sft. ahlaka bulunmak surlu
karn aykr Unterredung (f) a. sylei unvollkommen sft. tam
Ungebildet a. eitimsiz unmglich sft. olanaksz Unterricht (m) a. re- deil, eksiksiz deil
ungebildet sft. eitilme- Unmglichkeit (f) a. ola- tim unvollstndig sft. eksik,
mi, eitimsiz, kaba nakszlk unterrichten eyl. ret- tam deil
saba unntig sft. gereksiz mek, eitmek Unwahr a. gerek olma-
Ungebhr (f) a. uygun- Unordnung (f) a. dzen- Untersatz (m) a. kk yan
suzluk, yersizlik; zur U.: sizlik ncl unwahr sft. gerek olma-
blt. yersiz olarak unorganisch sft. rgensel unterscheiden eyl. ayr- yan
Ungeduld (f) a. dayan- olmayan detmek, ayrmak, ayrm- Unwahrheit (f) a. gerek
szlk unpassend sft. uygunsuz, latrmak olmama
ungefhr sft. raslantsal; uymayan Unterscheidung (f) a. unwandelbar sft. dei-
blt. yaklak olarak, aa- unpersnlich sft. kiisel ayrdetme, ayrmlatr- mez
yukar olmayan ma, ayrm unwesentlich sft. zsel
Ungeheur (n) a. canavar Unrecht (n) a. hakszlk unterschieben eyl. el altn- olmayan
ungeheur sft. ok byk, unrecht sft. haksz dan srmek, yuttur- unwiderstehlich sft. dire-
olaanst unrechtlichste sft. en hak- mak nilmez
ungehindert sft. engelsiz, sz Unterschied (m) a. ayrm unwirksame sft. etkin ol-
engelsizce unreflektiert sft. yans- Untersttzung (f) a. des- mayan
ungehrig sft. uygunsuz, mam tek, yardm unwrdig sft. deersiz
yersiz unrichtig sft. yanl untersuchen eyl. ara- unzhlbar sft. saylamaz
ungeistig sft. tinsel olma- Unrichtigkeit (f) a. yan- trmak, yoklamak unzhlige sft. saysz
yan llk Untersuchung (f) a. yok- unzertrennlich sft. ayrlmaz
ungenau sft. san olma- Unruhe a. dinginsizlik, lama, aratrma Unzufriedenheit a. ho-
yan kaynama unterwerfen eyl. alta al- nutsuzluk
ungengend sft. yetersiz, uns blt. bizi, bize mak, boyun edirmek; unzugnglich sft. eriil-
elverisiz, doyurucu Unsagbar a. sylenemez konu etmek mez, ulalmaz
olmayan Unschuld (f) a. susuzluk Unterwerfung (f) a. bo- unzulnglich sft. yetersiz
ungereimt sft. sama unselbstndig sft. baml yun eme unzulssig sft. girilemez,
24 HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK
derme; srgn vollends blt. tam olarak, vorhergehen eyl. nceden vortragen eyl. ortaya ge-
verwenden eyl. kullanmak btnyle gitmek, ncelemek tirmek, ortaya srmek
Ver wendung (f) a. kul- Vollendung (f) a. tamlk vorhergenannten eyl. vor- vortrefflich eyl. esiz, yk-
lanm, uygulama vollfhren eyl. yerine getir- her: nceden; nen- sek, stn
verwerfen eyl. atmak; yad- mek nen: szn etmek Vorurteil (n) a. nyarg
smak, reddetmek Vollfhrung (f) a. yerine vorherrschend sft. baat vorber blt. boyunca
verwerflich sft. kar k- getirme vorhin blt. daha nce vorbergehend sft. geici
labilir, reddedilebilir vollkommen sft. eksiksiz, vorige sft. daha nceki vorwrts blt. ileri doru,
Verwerfung (f) a. yad- tam vorkommen eyl. bulun- ileriye
sma, geri evirmek, Vollkommenheit (f) a. mak, karlalmak; ol- vorworfen ihm etwas v.:
reddetme tamlk, eksiksizlik mak; grnmek eyl. onu bireyle su-
verwickelt sft. kark vollstndig sft. tam, btn vorlufig sft. geici, n lamak
Verwicklung (f) a. kark- Vollstndigkeit (f) a. tam- vorlufig sft. n, geici Vorwurf (m) a. knama,
lk lk, btnlk, tamam- Vorlufigkeit (f) a. gei- sulama
verwirklichen eyl. edim- lanmlk cilik; vorlufig: sft. ge- Vorzeigung (f) a. gs-
selletirmek voneinander sft. ayr; bir- ici, n terme; gsteri; vor-
Ver wirklichung (f) a. birinden vorlegen eyl. ortaya koy- zeigen: gstermek
edimselletirme voran blt. nde, nce mak, gstermek, sun- vorziehen eyl. yelemek;
verwirren eyl. karmak vorangehen eyl. nden mak ekmek; ortaya srmek
Verwirrung (f) a. kark- gitmek, nce gelmek vorliegend sft. bulunan, Vorzug (m) a. ncelik;
lk voranstellen eyl. ne koymak varolan; eldeki stnlk; ayrcalk
Verworrenheit (f) a. kar- Vorarbeiten a. n alma vormalige sft. nceki, eski vorzugsweise blt. nce-
klk voraus blt. nceden, n- vormals sft. nceki, nce- likle, balca
verwundern eyl. artmak den den; blt. bir zamanlar vllig sft. tam, btn
verzehren eyl. tketmek Vorausseiendes a. voraus: vornehmen eyl. stlen-
verzeihung eyl. bala- nceden; sein: olmak mek, ele almak W
mak; (f) a. balama voraussetzen eyl. varsay- Vornehmheit (f) a. yk- Wachstum (n) a. by-
verzichten eyl. yadsmak, mak, ngerektirmek sekgnnllk, incelik me, artma
terketmek, vazgemek Voraussetzung (f) a. var- vornehmlich sft. balca Wagen (m) a. araba
Verzichtung (f) eyl. yad- saym, saylt Vornehmtun a. byk- wagen eyl. gze almak
sma Vorbegrif a. n kavram lenme Wagenrades a. araba tekeri
Verzweiflung (f) a. umut- vorbereiten eyl. hazrla- vornherein blt. daha ba- Wahl (f) a. seim, seme
suzluk mak tan Whl (f) a. seme
viel sft. ok fazla, birok vorbringen eyl. ortaya sr- Vorrecht (n) a. zel hak, whlen eyl. semek
Vieleck (n) a. okgen mek, ortaya getirmek, ayrcalk wahr eyl. gerek
vieleckiger sft. okgen retmek Vorrede (f) a. nsz whrend blt. bu srada, bu
vielerlei sft. eitli vorerst blt. hereyden nce vorsagen eyl. sylemek, arada
vielfach sft. ok, pekok; vorfinden eyl. hazr bul- anlatmak, sz etmek wahrhaft sft. gerek
sk sk mak, nnde bulmak, Vorsatz (m) a. ama, ta- Wahrheit (f) a. gereklik,
vielfltig sft. pekok, bir- karlamak sar, niyet gerek
ok, eitli Vorgang (m) a. ilem, Vorschein zum v. kom- Wahrheit (f) a. gereklik,
Vielheit (f) a. okluk sre men: a. aydnla kmak gerek
vielleicht bl. belki de vorgngigen sft. n; bkz. vorschlagen eyl. ortaya wahrheitsloses sft. ger-
vielmehr bl. dahaok, vorgehen srmek, nermek eklikten yoksun
tersine vorgeben eyl. gibi g- vorschreiben eyl. buyur- wahrnehmbar sft. alg-
Vielnamigen a. ok adl rnmek, gstermek mak lanabilir
vier sft. drt vorgehen eyl. nden git- vorschreiten eyl. ilerlemek Wahrnehmbarkeit (f) a.
Viereck (n) a. kare, drt- mek, ncelemek; iler- vorschweben eyl. gz alglanabilirlik
gen lemek nne getirmek wahrnehmen eyl. algla-
vierte sft. drdnc vorhaben eyl. gz nnde Vorsehung (f) a. Kayra mak
Vierteiligkeit (f) a. drt- tutmak, amalamak, vorsetzen eyl. ne koymak Wahrnehmung (f) a. alg
llk tasarlamak vorstehen eyl. nde dur- wahrscheinlich sft. olas
vindizieren eyl. aklamak, vorhalten ihm etwas v.: eyl. mak; bata durmak; Whrung (f) a. geerli
dorulamak onu bireyle sulamak vorstehend: yukarda para, nakit
Volk (n) a. ulus vorhanden sft. elde; bu- verilen Wald (m) a. koru
voll sft. tam, dolu, btn lunan, varolan vorstellen eyl. tasarmla- walten eyl. ynetmek, de-
vollbringen eyl. baarmak, Vorhandensein (f) a. bu- mak; dnmek; tem- netlemek, egemen ol-
yerine getirmek lunu sil etmek mak
vollenden eyl. bitirmek, Vorhang (m) a. perde Vorstellung (f) a. tasarm Wand (f) a. duvar
tamamlamak vorher blt. daha nce Vorteil (m) a. stnlk wankend sft. kararsz, oy-
HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK 27
nak, yalpalayan weitschweifig sft. ayrntl, wichtig sft. nemli Wirklichkeit (f) a. edim-
Wrme (f) a. s; scaklk uzun uzadya Wichtigkeit (f) a. nem sellik
Wrmestoff a. s zdei Weizen (m) a. buday, wider sft. kar, aykr Wirksamkeit (f) a. etkililik,
wrmt sft. scak msr widerfahren eyl. olmak, etkerlik
Warnung (f) a. uyar Weizenkorn a. buday bana gelmek Wirkung (f) a. etki
warten eyl. beklemek tanecii widerlegen eyl. rtmek Wirtschaft (f) a. ekonomi
warum blt. niin, neden welch hangisi; belirsiz adl Widerlegung (f) a. rt- Wissen (n) a. bilgi, bilme
was ne; greli adl; sz- Welle (f) a. dalga me wissen eyl. bilmek
dizim szc Welt (f) a. dnya, evren Widerrechtlich a. tzeye Wissenschaft (f) a. bilim
Wasser (n) a. su Weltanschauung (f) a. aykr Witz (m) a. kavray kes-
Wasserstoff (m) a. hidro- dnya gr Widerschein (m) a. yan- kinlii
jen Weltbildner a. evren biim- sma wo blt. nerede, nereye
Wechsel (m) a. alma, lendirici widersinnig sft. anlamsz, wobei blt. o yolla, ylelikle
almam, deitirme Weltereignisse a. dnya sama wodurch (=durch welches)
(ngi: alternation, chan- olaylar widersprechen eyl. eli- blt. o yolla, onun yo-
ge), deiim (ama takas weltlich sft. dnyasal mek luyla
deil) Weltregierung (f) a. dn- Widerspruch (m) a. eli- wofr (=fr welches) ilg.
Wechselbewegung a. al- ya hkmdarl ki onun iin; ne iin
ma(m) devimi Weltvorstellung (f) a. widerstandslose sft. kart- wogegen (=gegen welches)
wechseln eyl. dei(tir)- evren tasarm lksz, dirensiz bl. ona kar; oysa, te
mek Weltzustand a. dnya widerstehen eyl. diren- yandan
Wechselwirken a. karlkl durumu mek, kar kmak woher blt. nereden
etkileme, etkileim wenden eyl. evirmek, Widerstreben (n) a. kar- wohingegen bl. oysa, te
Wechselwirkung (f) a. dndrmek tlk, diren yandan, buna kar
etkileim, karlkl wendend bkz. wenden; widerstreiten eyl. at- Wohl a. gnen; bkz. wohl
etki sich an ihm w.: eyl. ona mak, kar olmak wohl sft. daha iyi; bl. hi
weder bl. ne de bavurmak widmen eyl. adamak kukusuz
Weg (m) a. yol; frisch von Wendung (f) a. dn wie ilg. nasl; gibi, benzer; Wohlbekanntes a. iyi tan-
der Kopfe weg: sft. wenig sft. az, biraz iken dk; bkz. bekannt
dosdoru weniger sft. daha az; bkz. wieder blt. yine, yeniden, wohlgemeint sft. iyi niyetli
wegen bl. o nedenle wenig bir kez daha Wohlgeschmack (m) a.
weglassen eyl. darda b- wenigst sft. en az Wiedererwachen a. ye- ho tat
rakmak, karmak, uzak- wenigstens blt. en azn- niden uyandrma Wohlsein (n) a. tinsel
latrmak; atlamak dan, hi olmazsa wiederholen eyl. yine- erin, salk
Weglassung (f) a. atlama, wenn bl. eer; iken lemek wohlwollende sft. iyilik-
darda brakma wenngleich bl. geri Wiederholung (f) a. yine- sever
Wehmut (f) a. keder wer adl. kim leme wohnen eyl. yaamak,
Weib (f) a. kadn Werden (n) a. olu wiederkehren eyl. geri oturmak
weigern eyl. reddetmek werden eyl. olmak, olu- dnmek; yinelemek Wolken (f) a. bulut
weil bl. nk mak; yardmc eylem wiederum blt. yine, yeni- Wollen (n) a. isten; bkz.
Weinflasche a. arap iesi werfen eyl. atmak den; te yandan, ter- wollen
Weinstock (m) a. asma Werk (n) a. i, yapt, al- sine; karlk olarak wollen eyl. istekli olmak;
Weise (f) a. yol, kip, yor- ma Wiese (f) a. ayr istemek; (yardmc ey-
dam Werkmeister (m) a. usta wieviel blt. ne denli lem) istemek
weise sft. sagrl, akll Werkzeuge (n) a. i aleti, wilde sft. yabanl, kaba womit (= mit welchem) blt.
weisen eyl. gstermek, ara Wille (m) a. isten onunla, ylelikle
belirtmek Wert (m) a. deer Willenskraft (f) a. isten wonach (=nach welchem)
Weisheit (f) a. bilgelik wert sft. deerli; deer gc, isten yetisi blt. onun zerine, ona
wei sft. beyaz; bkz. wissen Wesen (n) a. z; varlk Willensvermgen a. isten gre
weit sft. geni wesenhafte sft. zsel, yetisi woran (= an welchem) blt.
weiter sft. daha te; daha znl Willkr (f) a. zen onda, onunla, ona
geni Wesenheit (f) a. zlk, willkrlich sft. zenli, kar
weiterfhren eyl. srdr- zsellik keyfi, bana buyruk worauf (=auf welchem)
mek wesenlos sft. zsz wir adl. biz blt. onun zerine, on-
weitergehen eyl. srdr- wesentlich sft. zsel Wirken (n) a. etki; bkz. dan sonra
mek Wesentlichkeit a. zsellik wirken woraus (=aus welchem)
weiterhin blt. gelecekte, weshalb blt. niin, hangi wirken eyl. neden olmak, blt. ondan
bundan byle; dahas nedenle; bu yzden, ve ortaya karmak worein blt. ona, oraya
weitlufig sft. geni, ferah; yleyse wirkend sft. etkin, ileyen worin (=in welchem) blt.
uzun uzadya West (m) a. Bat wirklich sft. edimsel onda, orada
28 HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK
Wort (n) a. sz, szck zersplittern eyl. datmak, zugute z. kommen: eyl. Zusammenfassung (f) a.
worunter (=unter welchem) paralamak den yararlanmak, toparlama, birletir-
blt. onun altnda, onlar zerstren eyl. yoketmek, nin stnln tamak me, zet
arasnda ykmak Zuhrer (m) a. dinleyici zusammengehen eyl. bir-
wovon (=von welchem) zerstreuen eyl. datmak zukommen z. auf: eyl. e likte gitmek; birbirine
blt. ondan, ona ilikin zerstreut sft. dank gelmek, yaklamak; uymak, birbirine elik
wovor (=vor welchem) blt. ziehen eyl. ekmek; yeti- ihm z.: ona ulumak, etmek
ondan, ondan nce tirmek; dikmek, kur- onun payna dmek, zusammengesetzt sft. bile-
wozu (=zu welchem) blt. mak; bkz. abziehen ona zg olmak ik; bkz. zusammen-
ona, o amala, onun Ziel (n) a. hedef Zukunft (f) a. gelecek setzen
iin Zierat (m) a. ssleme zulassen eyl. kabul etmek, Zusammenhalt (m) a.
wozwischen blt. arala- Zimmer (n) a. oda izin vermek birarada tutma; tutarlk
rnda Zirkel (m) a. ember zulssig eyl. kabul edi- zusammenhngen eyl.
Wunde (f) a. yara Zitat (n) a. alnt lebilir, izin verilebilir biraraya balanmak;
Wunder (n) a. tansk Zoll (m) a. gmrk Zulssigkeit (f) a. kabul bantl olmak
wunderbar sft. hayranlk Zoologie (f) a. hayvan- edilebilirlik zusammenschliesen eyl.
verici bilim zuletzt blt. sonunda, en birletirmek
wundern eyl. armak zoologischen sft. hayvan- sonunda zusammensetzen eyl.
wundervolle sft. harika bilimsel zumal blt. hereyden nce, biraraya koymak; bile-
Wunsch (m) a. dilek Zorn (m) a. fke, kzgnlk zellikle; ayn zamanda, tirmek; olumak
Wurzel (f) a. kk zu blt. e doru ezamanl olarak Zusammensetzung (f) a.
wnschen eyl. istemek zuallererst blt. hereyden zumuten eyl. beklemek, bileim
Wrde (f) a. onur, deer; nce istemek zusammensinken eyl. yl-
bkz. werden zubleiben eyl. (kapal) zunchst blt., sft. ilkin, ilk mak, kmek
wrdig sft. deerli, deer kalmak olarak; en yakn Zusammenzhlen a. top-
Wrdigkeit (f) a. deer- Zucker (m) a. eker zunichte z. machen: eyl. lama
lilik zudem zu dem yoketmek zusammenzhlen eyl.
Wrdigung (f) a. deer- zueinander blt. birbirine zureichen eyl. yeterli olmak birarada toplamak
lendirme zuerst blt. ilkin, ilk olarak Zuruf (m) a. lk, haykr zusammenziehen eyl.
wst sft. kark, dzensiz Zufall (m) a. ans, raslant zurck blt. geri, geriye biraraya ekmek; sk-
Z zufallen eyl. payna dmek zurckfhren eyl. geriye trmak, ksaltmak, yo-
Zahl (f) a. say zufllig sft. olumsal, ras- gtrmek unlatrmak
zhlbar sft. saylabilir lantsal zurckgeblieben eyl. geri- Zusatz (m) a. ek
zhlen eyl. saymak zuflligerweise blt. ras- ye kalmak Zuschauer (f) a. seyirci
Zahn (m) a. di lantsal olarak, olumsal zurckgebogen sft. yan- zuschreiben eyl. yklemek
Zrtlichkeit (f) a. efkat bir yolda sm, geri dnm zusehen eyl. bakmak, gz-
zehn sft. on Zuflligkeit (f) a. olum- zurckgehen eyl. geri git- lemek
zeigen eyl. gstermek sallk mek, geri dnmek; ge- zusgestehen eyl. kabul
Zeit (f) zaman Zuflucht (f) a. snak rilemek, ekilmek etmek
Zeiterfllung a. Zeit: za- zufolge blt. in sonucu zurckgeworfen eyl. geri zuspitzen eyl. sivriltmek
man; erfllen doldur- olarak atmak; pskrtmek Zustand (m) a. durum
mak zufrieden sft. honut, zurckkehren eyl. geri zustande z. bringen: eyl.
Zeitlang (f) a. bir sre, bir doyumlu gelmek, geri dnmek baarmak, yerine getir-
sre iin Zufriedenheit (f) a. ho- zurckkommen eyl. geri mek; z. kommen: ol-
zeitlich sft. zamansal nutluk, doyum gelmek, geri dnmek mak, yer almak, ortaya
Zeitlichkeit (f) a. zaman- Zug (m) a. ekme, germe; zurcksinken eyl. geri bat- kmak
sallk anahat, zellik, izgi vb. mak, geri dmek zustehen eyl. e zg
Zeitungswesen (n) a. ba- zugnglich sft. ak; giri- zurcktreten eyl. ekil- olmak; e izin vermek;
sn, gazetecilik lebilir mek, geri ekilmek e dmek; hak ola-
zentral sft. zeksel zugeben eyl. kabul etmek, zurckziehen eyl. geri ekil- rak tannmak
Zentralitt (f) a. zek- izin vermek, tanmak, mek, gerilemek zustimmen eyl. anlamak,
sellik onaylamak zusammen blt. biraraya, onaylamak, badamak
Zentrum (n) a. zek zugehen eyl. kapamak; birlikte Zustimmung (f) a. anla-
zerfallen eyl. dalmak; mit e doru gitmek; olmak, zusammenbringen eyl. ma, badama
ihm z.: bozumak gemek biraraya getirmek, bir- zutage eyl. gn na ak;
Zergliederung a. ayr- zugleich blt. ayn zamanda letirmek z. bringen: aydnla
trma zugrunde blt. zemine; z. zusammenfallen eyl. k- karmak
zerlegen eyl. kesmek; ayr- gehen: eyl. yokolmak mek, dmek; akmak zuteil ihm z. werden: eyl.
trmak, zmlemek Zugrundelegung (f) a. zusammenfassen eyl. kap- payna dmek; zg
zerquetschen eyl. ezmek temel alma samak; birletirmek olmak
HEGEL METNLER N ALMANCA-TRKE SZLK 29
Zutrauen (n) a. gven gtrmek uygun, eree uygun; mak, kuku duymak
zuvrderst blt. hereyden zwar bl. hi kukusuz; ereksel Zweifelslehre a. kuku
nce dahas Zweckmigkeit (f) a. retisi
zuweilen blt. zaman za- Zweck (m) a. erek, ama ereksellik, eree uygun- Zweig (m) a. dal
man, kimi zaman, ara- Zweckbegriff a. erek kavram luk, amaca uygunluk zweihundert sft. iki yz
da bir Zweckbestimmung a. erek zwei sft. iki zweit sft. ikinci
zuweisen eyl. yklemek; belirlenimi zweideutig sft. iki anlaml zweitens sft. ikinci olarak
salk vermek Zweckbeziehung a. erek zweierlei sft. iki tr Zwiebel (f) a. soan
zuwider sft. kar, aykr ilikisi Zweifel (m) a. kuku Zwietracht a. ekime,
zuwiderlaufend eyl. aykr Zweckinhalts a. erek ie- zweifelhaft sft. kukulu, anlamazlk
olmak rii sorgulanabilir zwingen eyl. zorlamak
zrckfhren eyl. geri zweckmig sft. amaca zweifeln eyl. kukulan- zwischen blt. arasnda(ki)