You are on page 1of 90

TALA KALDIRMA LEMLERNDE MNMUM MKTARDA

YALAMA (MQL) UYGULAMASININ KESME HIZI VE YALAMA


DEBSNN YZEY PRZLL VE KESME KUVVETLER
ZERNDEK ETKLERNN NCELENMES

Mmin LHAN

YKSEK LSANS TEZ


MAKNE ETM ANABLM DALI

GAZ NVERSTES
FEN BLMLER ENSTTS

ARALIK 2014
Mmin LHAN tarafndan hazrlanan TALA KALDIRMA LEMLERNDE
MNMUM MKTARDA YALAMA (MQL) UYGULAMASININ KESME HIZI VE
YALAMA DEBSNN YZEY PRZLL VE KESME KUVVETLER
ZERNDEK ETKLERNN NCELENMES adl tez almas aadaki jri
tarafndan OY BRL ile Gazi niversitesi Makine Eitimi Anabilim Dalnda YKSEK
LSANS TEZ olarak kabul edilmitir.

Danman: Prof. Dr. Ulvi EKER


malat Mhendislii, Gazi niversitesi
Bu tezin, kapsam ve kalite olarak Yksek Lisans Tezi olduunu Onaylyorum ...

Bakan: Do. Dr. Hakan DLPAK


malat Mhendislii, Gazi niversitesi
Bu tezin, kapsam ve kalite olarak Yksek Lisans Tezi olduunu Onaylyorum ...

ye: Do. Dr. Ahmet GRAL


Metalurji Ve Malzeme Mhendislii, Gazi niversitesi
Bu tezin, kapsam ve kalite olarak Yksek Lisans Tezi olduunu Onaylyorum ...

Tez Savunma Tarihi: 30/12/2014

Jri tarafndan kabul edilen bu tezin Yksek Lisans Tezi olmas iin gerekli artlar yerine
getirdiini onaylyorum.

..
Prof. Dr. eref SAIROLU
Fen Bilimleri Enstits
ETK BEYAN

Gazi niversitesi Fen Bilimleri Enstits Tez Yazm Kurallarna uygun olarak
hazrladm bu tez almasnda;
Tez iinde sunduum verileri, bilgileri ve dokmanlar akademik ve etik kurallar
erevesinde elde ettiimi,
Tm bilgi, belge, deerlendirme ve sonular bilimsel etik ve ahlak kurallarna uygun
olarak sunduumu,
Tez almasnda yararlandm eserlerin tmne uygun atfta bulunarak kaynak
gsterdiimi,
Kullanlan verilerde herhangi bir deiiklik yapmadm,
Bu tezde sunduum almann zgn olduunu,
bildirir, aksi bir durumda aleyhime doabilecek tm hak kayplarn kabullendiimi beyan
ederim.

Mmin LHAN
14.01.2015
iv

TALA KALDIRMA LEMLERNDE MNMUM MKTARDA YALAMA (MQL)


UYGULAMASININ KESME HIZI VE YALAMA DEBSNN YZEY
PRZLL VE KESME KUVVETLER ZERNDEK ETKLERNN
NCELENMES
(Yksek Lisans Tezi)

Mmin LHAN

GAZ NVERSTES
FEN BLMLER ENSTTS
Aralk 2014

ZET

Talal imalatta, iyi bir kesme performans iin kesme blgesinde oluan snn kontrol ve
kan talan sorunsuz bir ekilde uzaklatrlmas nemlidir. Son yllarda yaplan
aratrmalar, Minimum Miktarda Yalama (MMY-MQL) ynteminin takm mr ve
yzey kalitesi asndan geleneksel soutma yntemine kyasla daha iyi sonular verdiini
ortaya koymaktadr. Kullanlan MMY sistemiyle (SKF UFB20 Basic), kesme svs ile
hava karm i paras ve kesici takm arasnda film oluturacak ekilde uygulanmtr.
Deneylerde ester ya eidi olan LubriOil kesme ya ve SCMT120404-C25 geometrisine
sahip kaplamal (Ti(C,N) +Al2O3 + TiN) Korloy NC320 kalitesinde (P20-P30) ve
SCMT120408-C25 geometrisine sahip kaplamal (Ti(C,N)+ TiC +Al2O3 + TiN) Korloy
NC330 (P30-P40) kesici takmlar kullanlmtr. Deneylerde ilerleme miktar ve kesme
derinlii sabit tutularak (f 0,125 mm/dev, a 2,5 mm), drt fakl kesme hz (100, 125, 160,
200 m/dk) ve be farkl kesme svs debisi (0,225; 0,45; 0,9; 3,25; 16,25 ml/dk)
uygulanmtr. Deneyler sonucunda kesme hzndaki arta paralel olarak, beklenen tarzda
yzey kalitesinin iyiletii gzlenmitir. MMY uygulamasna bal olarak debideki art
zellikle dk hzlarda ve dk debilerde yzey kalitesini olumlu etkilemekle beraber
yksek kesme hzlarnda (160 ve 200 m/dk) artan debi talan erken krlmasna sebep
olarak yzey kalitesini olumsuz etkilemitir.

Bilim Kodu : 708.3.028


Anahtar Kelimeler : Minimum Miktarda Yalama (MMY-MQL), Debi, Kesme Hz,
Yzey Przll
Sayfa Adedi : 75
Danman : Prof. Dr. Ulvi EKER
v

MACHINING ON MINIMAL QUANTITY LUBRICATION (MQL) APPLICATIONS,


LUBRICATION FLOW RATE AND CUTTING FORCES ON THE EFFECTS OF
EXPERIMENTAL INVESTIGATION OF SURFACE QUALITY AND CUTTING
FORCES
(M. Sc. Thesis)

Mmin LHAN

GAZ UNIVERSITY
INSTITUTE OF SCIENCE AND TECHNOLOGY
December 2014

ABSTRACT

Machining, cutting the area for a good cutting performance of heat control and it is
important that the removal of the chip to run smoothly. In recent years, researches,
"Minimum quantity of lubrication (MQL)" method of tool life and surface quality
compared to traditional in terms of cooling method reveals that the better results. MQL
system used (SKF UFB20 Basic), cutting fluid and air mixture between the workpiece and
the cutting tool has been applied to produce the film. Cutting oil and ester lubricants in the
experiments of LubriOil, SCMT120404-C25 geometry with coated (TiCN + Al2O3 + TiN)
Korloy NC320 quality (P20-P30) and SCMT120408-C25 geometry with coated (TiCN +
TiC + Al2O3 + TiN) Korloy NC330 (P30-P40) cutting tools are used. The amount of the
progress of the experiments and the cutting depth fixed by (f 0.125 mm/Rev, a 2,5 mm),
four different cutting speed (100, 125, 160, 200 m/min) and five different coolant flow rate
(0,45; 0,9; 3.25; 16,25 ml/min) were applied. As a result of an increase in cutting speed
and in parallel experiments, it was observed that the quality of the expected style surface is
cured. MQL flow rate increase at slower speeds depending on the implementation of the
surface quality of low flow rates and especially positive effects on high cutting speeds (160
and 200 m/min) increased flow of metal influenced early breakage causes of surface
quality.

Science Code : 708.3.028


Key Words : Minimum Quantity of Lubrication (MQL), Flow Rate, Cutting Speed,
Surface Roughness
Page Number : 75
Adviser : Prof. Dr. Ulvi EKER
vi

TEEKKR

almalarm boyunca her trl maddi ve manevi desteini esirgemeyen deerli gr ve


katklaryla beni ynlendiren Hocam Sayn Prof. Dr. Ulvi EKERe. Deneylerin
yapmnda Sayn Ar Gr. Gltekin UZUNa ve laboratuarda kesme kuvvetleri ve yzey
przllnn llmesindeki katklarndan dolay sayn Emre AY ve Uzm. Seluk
YAMURa, tez almam srasnda desteini esirgemeyen arkadalarma, bu gnlere
gelmemde maddi ve manevi destekleriyle beni hibir zaman yalnz brakmayan ok deerli
ve kymetli aileme teekkr bir bor bilirim.
vii

NDEKLER

Sayfa

ZET ............................................................................................................................. iv

ABSTRACT ................................................................................................................... v

NDEKLER .............................................................................................................. vii

ZELGELERN LSTES ............................................................................................ ix

EKLLERN LSTES ................................................................................................. xi

RESMLERN LSTES ................................................................................................ xiii

SMGELER VE KISALTMALAR DZN .................................................................. xiv

1. GR ....................................................................................................................... iv

2. LTERATR ARATIRMASI ........................................................................ 3

3. TORNALAMA ..................................................................................................... 9

3.1. Geometrik Ve Kinematik Tanmlama ........................................................... .. 11

3.2. Kesme Blgesinde Oluan Kuvvetler ........................................................... .. 12

3.3. Tornalama lemlerinde Kullanlan Sementit Karbr Takmlar ................... .. 17

3.4.1. Kaplamal sementit karbrler ............................................................. .. 18

4. KESME, SOUTMA SIVILARI VE MMY SSTEM ............................. 27

4.1. Kesme Svlarnn Snflandrlmas .............................................................. .. 27

4.1.1. levlerine gre kesme svlar ............................................................ .. 28

4.1.2 Kimyasal bileenlerine gre kesme svlar ......................................... .. 31

4.2. Kesme Svlarnn Etkileri ............................................................................. .. 32

4.3. Kesme ve Yalama Svlarnn nsan ve evre Salna Etkileri................ .. 33

4.4. Minimum Miktarda Yalama (MMY) Sistemi ............................................. .. 34

4.4.1. Dahili minimum miktarda yalama sistemi (Internal MMY-MQL) .. .. 36

4.4.2. Harici minimum miktarda yalama sistemi (External MMY-MQL) . .. 37

4.5. Yzey Przll ........................................................................................ .. 39


viii

Sayfa

4.5.1. deal yzey ......................................................................................... . 40

4.5.2. Gerek yzey przll ................................................................. . 41

4.5.3. Yzey przll parametreleri....................................................... . 41

4.5.4. Yzey przllne etki eden faktrler ........................................... . 43

4.5.5. Yzey przll lm metotlar .................................................. . 44

4.5.6. Mekanik lm yntemleri ................................................................ . 44

4.5.7. Optik lme yntemi .......................................................................... . 46

5. MALZEME, METOT VE DENEYSEL ALIMALAR ......................... 47

5.1. Tezgah ........................................................................................................... .. 47

5.2. Deney Numuneleri ........................................................................................ .. 48

5.3. Kesici Takm ................................................................................................. .. 48

5.4. Kesme Parametreleri ..................................................................................... .. 49

5.5. Minimum Miktarda Yalama ........................................................................ .. 50

5.6. MMY Sistem Debisinin Belirlenmesi ........................................................... .. 51

5.7. Yzey Przllnn llmesi ................................................................ .. 51

5.8. Kesme Kuvvetlerinin llmesi ................................................................... .. 52

5.9. Deney emas ................................................................................................ .. 53

6. DENEY SONULARI VE TARTIMA ....................................................... 55

6.1. MMY Sistem Debisi ve Kesme Hzna Bal Olarak Yzey


Przllnn Deerlendirilmesi .............................................................. .. 55

6.2. MMY Sistem Debisi ve Kesme Hz Kombinasyonuna Gre Asl Kesme


Kuvvetlerinin Deerlendirilmesi ................................................................. .. 61

7. SONU VE NERLER ................................................................................... 65

KAYNAKLAR .............................................................................................................. 67

NDEKS ......................................................................................................................... 75
ix

ZELGELERN LSTES

izelge Sayfa

izelge 4.1. MMY ileminde kullanlan kesme svlarnn zellikleri ......................... 36

izelge 5.1. Deneylerde kullanlan makine -tehizat listesi ve kullanm amalar ....... 47

izelge 5.2. JohnFord TC35 CNC Torna Tezgahnn zellikleri ............................ 48

izelge 5.3. AISI 1040 eliin kimyasal yaps ............................................................. 48

izelge 5.4. Kesici takm lleri ................................................................................. 49

izelge 5.5. Kesme parametreleri .................................................................................. 49

izelge 5.6. Lubrioil MMY sistem ya zellikleri ................................................... 50

izelge 5.7. Mahr Perthometer-M1 YP lme cihaznn zellikleri .......................... 52

izelge 5.8. Kesme kuvveti (Kistler 9257 B ) lme cihaznn zellikleri ................... 53

izelge 5.9. 5070A Amplifier (Ykseltici) teknik zellikleri ....................................... 53

izelge 6.1. R=0,8 mm ve f=0,125 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme
hzna (V) bal olarak elde edilen ortalama yzey przllk (Ra)
deerleri ..................................................................................................... 55

izelge 6.2. R=0,8 mm ve f=0,25 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme
hzna (V) bal olarak elde edilen ortalama yzey przllk (Ra)
deerleri ..................................................................................................... 56

izelge 6.3. R=0,4 mm ve f=0,125 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme
hzna (V) bal olarak elde edilen ortalama yzey przllk (Ra)
deerleri ..................................................................................................... 56

izelge 6.4. R=0,4 mm ve f=0,25 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme
hzna (V) bal olarak elde edilen ortalama yzey przllk (Ra)
deerleri ..................................................................................................... 56

izelge 6.5. R=0,8 mm ve f=0,125 mm/dev iin MMY sistem debisi (q) ve kesme
hzna (V) bal olarak elde edilen asl kesme kuvveti (Fc) deerleri ....... 61

izelge 6.6. R=0,8 mm ve f=0,25 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme
hzna (V) bal olarak elde edilen asl kesme kuvveti (Fc) deerleri ....... 61

izelge 6.7. R=0,4 mm ve f=0,125 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme
hzna (V) bal olarak elde edilen asl kesme kuvveti (Fc) deerleri ....... 62
x

izelge Sayfa

izelge 6.8. R=0,4 mm ve f=0,25 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme
hzna (V) bal olarak elde edilen asl kesme kuvveti (Fc) deerleri ....... 62
xi

EKLLERN LSTES

ekil Sayfa

ekil 3.1. Tornalama ilemi ........................................................................................... 9

ekil 3.2. Tornalamada ileme parametreleri ................................................................ 11

ekil 3.3. Dz kesme kenar olan kesicilerin, (a) Dik ve (b) Eik kesme geometrileri . 11

ekil 3.4. Dik (a) Ve Eik (b) kesme iin hz zmleri ............................................... 12

ekil 3.5. Dik kesme ileminde geometrik ve fiziksel kuvvetlerin gsterilmesi ........... 13

ekil 3.6. paras ile kesici yan yzey temas noktas kuvvet dalmlar ................. 14

ekil 3.7. Kesme parametrelerinin kesme ileminde oluan bileke kuvvete etkisi ...... 16

ekil 3.8. Kesici takm alarnn bileke kesme kuvvetlerine etkisi ............................. 16

ekil 3.9. Kaplamal takmlarn, kesme srecine pozitif etkileri ................................... 19

ekil 3.10. PVD-CVD retim deerlerinin karlatrlmas ......................................... 20

ekil 3.11. Kimyasal buhar keltme (CVD), ematik gsterimi ................................. 21

ekil 3.12. Titanyum karbr (TiC) kaplamann CVD yntemiyle retim emas ........ 22

ekil 3.13. Fiziksel Buhar keltme (PVD), ematik gsterimi .................................. 23

ekil 3.14. Fiziksel Buhar keltme (PVD) temel retim emas ............................... 25

ekil 4.1. Kesme svlarnn retimdeki etkileri ............................................................ 27

ekil 4.2. Yalama rejimleri .......................................................................................... 29

ekil 4.3. Tala kaldrma ilemlerinde maliyet emas ................................................. 35

ekil 4.4. SKF Digital Super System rnek dahili sistem pnmatik devre emas .... 37

ekil 4.5. SKF Temel Sistem, harici MMY sistemi pnmatik emas ....................... 38

ekil 4.6. Harici MMY sistem nozl ........................................................................... 39

ekil 4.7. Yzey profiline etki eden unsurlar ................................................................ 40

ekil 4.8. Profil kesit yzey temel terimler.................................................................... 42

ekil 4.9. Tarama yntemi ile mekanik lm .............................................................. 44


xii

ekil Sayfa

ekil 4.10. Alglama yntemi ile mekanik lm.......................................................... 45

ekil 4.11. Beyaz-Ik interferometre prensibi (iki-n interferometre) ....................... 46

ekil 5.1. Deneylerde kullanlan kesici takm geometrisi.............................................. 49

ekil 5.2. Deney emas ................................................................................................. 54

ekil 6.1. R=0,8 mm ve f=0,125ve f=0,25 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve
kesme hzna (V) bal olarak yzey przllndeki (Ra)deiim ........... 57

ekil 6.2. R=0,4 mm ve f=0,125 ve f=0,25 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve
kesme hzna (V) bal olarak yzey przllk (Ra) deerindeki deiim . 57

ekil 6.3. f=0,125 mm/dev iin kesici takmlarn MMY sistem debisi (Q) ve kesme
hzna (V) bal olarak yzey przllk (Ra) deerine etkisi ...................... 60

ekil 6.4. f=0,25 mm/dev iin kesici takmlarn MMY sistem debisi (Q) ve kesme
hzna (V) bal olarak yzey przllk (Ra) deerine etkisi ...................... 60

ekil 6.5. R=0,8 mm ve f=0,125ve f=0,25 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve
kesme hzna (V) bal olarak kesme kuvvetlerindeki (Fc) deiim ............. 63

ekil 6.6. R=0,4 mm ve f=0,125ve f=0,25 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve
kesme hzna (V) bal olarak kesme kuvvetlerindeki (Fc) deiim ............. 63
xiii

RESMLERN LSTES

Resim Sayfa

Resim 5.1. UFB20-Basic MMY sistemi .................................................................... 50

Resim 5.2. MMY sistemi debisinin lme yntemi (a) sistem yann beher ile
llmesi, (b) MMY sistem yann hassas terazi ile llmesi ................. 51
xiv

SMGELER VE KISALTMALAR DZN

Bu almada kullanlm baz simgeler ve ksaltmalar, aklamalar ile birlikte aada


sunulmutur.

Simgeler Aklamalar

a Kesme Derinlii, mm
C Santigrad Derece
cm Santimetre
d ap, mm
dev Devir
dk Dakika
f lerleme Hz, mm/dev
Fc Asl Kesme Kuvveti, N
g Gram
ml Mililitre
mm Milimetre
N Dnme Hz, rad/sn
Q Debi, ml/dk
pav Ortalama Yataklama Basnc, bar
Ra Ortalama Yzey Przll, m
Ri deal Yzey Przll, m
V Kesme Hz, m/dk
Dinamik Viskozite, kg/msn

Ksaltmalar Aklamalar

AISI Amerikan Demir ve elik Endstrisi (American Institute of


Steel and Iron)
CNC Bilgisayarl Saysal Denetim (Computer Numerical Control)
CVD Kimyasal Buhar keltme (Chemical Vapour Deposition)
CFD Bilgisayarl Ak Dinamii (Computer Flow Dynamic)
HSS Yksek Hz elii (High Speed Steel)
xv

Ksaltmalar Aklamalar

ISO Uluslar Aras Standartlar Tekilat (International


Organization for Standardizatio
MMY Minimum Miktarda Yalama
MQC Minimum Miktarda Soutma (Minimum Quantity of
Coolant)
MQCL Minimum Miktarda Soutma Ve Yalama (Minimum
Quantity Of Coolant And Lubrication)
MQL Minimum Quantity of Lubrication
NDM Kuruya Yakn leme (Near-Dry Machining)
PVD Fiziksel Buhar keltme (Physical Vapour Deposition)
1

1. GR

Talal retim srasnda kesme svlarnn kullanlmas byk nem tamaktadr. Kesme
svs kullanmyla amalanan, kesme srasnda meydana gelen yksek scaklklarn takm
mr ve para kalitesi zerine olumsuz etkilerini azaltmaktr [1]. Son yllarda kesme
svlarnn kullanmn en aza indirmek veya kullanmn tamamen nlemek iin birok yol
denenmitir. Bunun en byk sebebi ise baz retim alanlarnda %17ye kadar ulaan
kesme svs maliyetleridir [2].

malat srecinin baarl olabilmesi iin sadece retim zaman, retim miktar ve retim
ekonomisi yeterli olmayp evre kirliliine ve insan salna kar olan etkisi de
deerlendirilmelidir. Takm-tala ve i paras-tala arasndaki uygun deiiklik ve kesme
blgesinde oluan sdaki azalmaya bal olarak takm anmasndaki azalma ve yzey
kalitesi iyilemesi gibi olumlu sonular salayan Minimum Miktarda Yalama (MMY)
tekniinin bu etkileri nemli sonulardr [3]. Ayrca bir aratrma da kesme blgesi
scakl, tala ak ekli asndan MMY tekniinin dier soutma yntemlerine gre ok
daha stn performans gsterdii, takm anmasndaki azalmaya bal olarak takm
mrnde ve yzey kalitesinde iyilemeler gzlenmitir [4].

Metal ekillendirme ve tala kaldrma ilemlerinde yalama veya soutma iin kullanlan
kesme svlar, tala kaldrma esnasnda kan tala ve sy uzaklatrmaya yardmc
olurken, birok zararl etkileri de vardr.. Kullanlan bu svlar, evreye zararl olabilecek
kimyasal bileenler ierir. Bu svlar imha etmesi zor, geri dnm pahal olmalarnn
yan sra deri ve akcier hastalklarna neden olabilecek hava kirlilii oluturabilirler [5].

Bu almada, Minimum Miktarda Yalama (MMY) sisteminin farkl debi deerlerinin,


kaplamal kesici takmlar ve farkl kesme parametreler kullanlmasyla elde edilen
sonularn deneysel olarak aratrlmas hedeflenmitir.
2
3

2. LTERATR ARATIRMASI

malat srecinde kullanlan kesme svlarnn, takm mrne ve yzey przllne kar
olumlu etki etmesi, ayrca evreye ve insan salna kar korumac bir yaklamla retim
iin yllardr eitli aratrmalar yaplmtr. Dolaysyla kullanlan kesme svs
miktarlarnn en aza indirilmesi ve insan salna kar olumsuz etkilerinin bulunmamas
ihtiyacmz olan gereksinimleri salayabilmektedir. Bu dorultuda gelitirilen Minimum
Miktarda Yalama (MMY- Minimum Quantity Of Lubrication, MQL) sistemleri kesme
svs kullanmn nemli miktarda azalmasyla ihtiya duyulan gereksinimlerin
karlanmas amalanmtr.

Vishal S. Sharma ve arkadalar yaptklar almada modern malzemelerin


tornalanmasnda s oluum mekanizmasn incelemilerdir. Bu malzemelerin dk s
iletkenlii, yksek scaklklarda ciddi dayanm, anmaya kar diren ve kimyasal
deiiklikler gibi kendine zg karakteristiklerinden dolay tala kaldrma ilem srasnda
olduka negatif rol oynamaktadr. Bu almada MMY bir dier adyla kuruya yakn
ileme (NDM), yksek basnl soutucular (HPC), kriyojenik soutucular, basnl hava
ile soutma ile kat ya/soutucu kullanlarak uygulanan soutma teknikleri temel
avantajlar bakmndan karlatrlmtr. Elde edilen sonularda grlmtr ki; bu
tekniklerin kullanlmasyla kesme blgesindeki srtnmenin ve snn azalmas salanm,
buna bal olarak sreteki verimliliin artt grlmtr [6].

L. N. Lopez de Lacalle ve arkadalar yaptklar deneysel ve teorik almada alminyum


alamlarnn yksek hzda frezelenmesinde takmda mevcut ve srekli byyen BUE
zerinde durmulardr. Bu oluumda takm kesici kenarndaki yalama/soutmann ok
nemli bir faktr olduunu vurgulamlardr. Bu problemlerin olumsuz etkilerinin
engellenebilmesi iin suda ya emlsiyonlar ile soutma ve mikro-damlatma yntemi ile
hava ile ya karmnn uygulanmas olmak zere iki teknik kullanmlardr. alma bu
teknikleri iki adan ele almtr. lk olarak, emlsiyon tekniinin yava soutma
yapmasna karlk; MMS tekniinin hzl ve etkili bir soutma yapt gzlenmitir. Bu
durum Bilgisayarl Ak Dinamii (CFD) ile simlasyonu yaplarak ayrca deneysel olarak
da incelenmitir. kincisi ise, ilerleme ynne bal olarak nozl enjeksiyon konumunun
etkisi deneysel olarak incelenmitir. Kesme ya tketiminin, en aza indirilmesi analiz
4

edilmitir. Yaplan karlatrmada, geleneksel soutma ynteminin verimsizliinin sebebi


takm kesici kenarlarnn i kesme blgelerine soutma svsnn ulaamamasndan
kaynakland grlmtr. MMY uygulamasnda ilerleme ynnn uygun olarak nozl
konumuna gre belirlenmesi verimlilik iin nemlin olduu sonucuna varlmtr. Ayrca
MMYde geleneksel soutma sistemine oranla yaklak %95 civarnda soutma svs
tketim miktarnn azalmas, ileme maliyetini de olumlu ynde etkilemektedir. Deneysel
sonularda ya tketiminin 0,06 cm3den daha az olduu gzlenmitir. Bu her ileme
saatinde 3,6 cm3 kesme svsna tekabl etmektedir [7].

U. Akben ve M. Erten elik paralarda deliin TiAlN kaplamal takmlarla ince tala
ilemlerinde, sulu kesme ile MMY yntemlerinin takm anmas ve yzey przll
asndan karlatrmas yaplmlardr. almalar sonunda kesici u iin, kesici takm
firmasnn nerdii kesme hz deer aral iinde MMY nin, sulu kesmeye gre daha iyi
yzey kalitesi ve daha uzun takm mr salad gzlenmitir [2].

A.E. Diniz ve arkadalar AISI 52100 takm eliini CBN takmla ilerken MMY tekniini
10 ml/h debi ile, soutma svsn 4,5 bar standart hava basnc uygulayarak
kullanmlardr. Yaptklar almada takm anmasnn MMS teknii ve kuru kesmede
benzer deerlere sahip olduunu gzlemlemilerdir ve anmann geleneksel soutma
yntemi ile ilemedeki sonulardan daha dk olduunu tespit etmilerdir. MMS teknii
kullanlarak elde edilen yzey przllk deerinin ise dier iki teknikle elde edilen
sonulara yakn olduunu gzlemlemilerdir [8].

L. R. da Silva ve arkadalar makine paralarnn tala kaldrma ilemi srasnda sadece


kesiciden kaynakl yzey przlln deil ayn zamanda yzeysel dokuyu etkileyen
dier faktrlerden kaynaklanan yzey dzensizliklerinin yapsn da incelemilerdir. Bu
almada MMY tekniinin, geleneksel soutma yntemiyle karlatrlmas ve analizi
yaplmtr [9].

M. Sarkaya ve A. Gll tarafndan yaplan almada AISI 1050 eliinin tornalama


ileminde, slak kesme ve MMY soutma koullarnn, kesme hz, ilerleme oran ve kesme
derinlii gibi ana kesme parametrelerinin, ortalama yzey przll (Ra) ve ortalama
maksimum profil yksekliine (Rz) etkileri incelenmitir. Sonular, yzey przllne
etki eden en nemli parametrenin ilerleme oran olduunu gsterirken, soutma
5

koullarnn da yzey przll zerinde nemli lde etkili olduuna iaret


etmektedir. MMY sisteminin yzey przlln azaltmada nemli bir ara olduu da
kantlamlardr [10].

A. Meena ve M. El Mansori tarafndan yaplan almann hedefi delik delme ilemlerinde,


takm anmasn azaltmak, ilenebilirlii arttrmak, takm mrn uzatmak, evresel ve
ekonomik faktrler dorultusunda, soutucu akkan tketimini en aza indirmektir. Hafif
snf otomotiv paralar ve balant ubuklarnn yapmnda kullanlan, yeni snf
sertletirilmi snek dkm (ADI) malzemenin, TiAlN tungsten kaplamal karbr takm ile
kuru ve MMY yntemi kullanlarak ilenmesi incelenmitir. MMY ile delme ilemi, kuru
ve allagelmi delme ileme ile kyaslanmtr. Sonular, MMY ile ilemede takm
anmasnda, kesme kuvvetlerinde ve yzey przllnde nemli azalma olduunu,
kesme blgesinde oluan scakllarda d olduu gstermektedir [11].

L. De Chiffre ve arkadalarnn yapt almada, raybalama ileminde, MMY sistemi


uygulamasnn, saysal yaklam kullanlarak ilem yetenei incelenmitir. Bu ilem, farkl
kesme verileri ve yalama koullar kullanlarak stenit paslanmaz elik malzemeye,
yksek hz elii (HSS) malzeme rayba ile uygulamtr. Raybalama ilemleri bir dizi
deerlendirme parametreleri, delik kalitesi (ap, yuvarlaklk, silindiriklik ve yzey
przll) ve kesme kuvvetleri karlatrlmtr. tme ve dndrme raybalama iin
kullanlan MMY sistemi, incelenen sre koullarnda, delik kalitesi, itme ve dndrme
kuvveti, geometrik karakteristii ve yzey kalitesi asndan kendisini kantlamtr [12].

M. Hadad ve B. Sadeghi tarafndan yaplan almada AISI 4140 elik alaml


malzemenin torna tezgahnda ileme ve sonularn incelenmesini kapsamaktadr.
Aratrmada, MMY sistemi nozl pozisyonunun ve kesme parametrelerinin (kesme hz,
kesme derinlii ve ilerleme) sonuca etki ettii gzlenmitir. Kuru ileme ile MMY teknii
arasnda kyaslama yapldnda, kesme performans, takm mr ve yzey kalitesini
artmtr [13].

J. P. Davim ve arkadalar, pirin malzemenin torna tezgahnda, MMY sistemi kullanlarak


ilenmesini incelenmilerdir. lerleme, kesme kuvveti, zgl kesme kuvveti, yzey
przll incelenmi ve yaplan aratrmalar sonucunda slak soutma yntemlerin
yerini MMY sisteme brakmas gerektii vurgulanm ve sisteme adapte olmak, retim
6

maliyetlerini ve evresel hasarlar azaltt belirtilmitir. Yzey przll ve tala formu


bakmndan 200 ml/h ile slak ileme 2000 ml/h debiler arasnda kyaslama yapldnda
benzer sonular elde edilmitir [14].

R. Autret ve S. Y. Liang, kaba tala tornalama ileminde MMY sisteminin etkileri


aratrmlardr. Tala kaldrma ilemlerinde kullanlan kesme svlar, yalayc, soutucu
ve tala uzaklatrma zelliklerinden dolay performans etkiledii sonucuna varlmtr.
MMY sistemi kaba tala kaldrma ileminde, takm anmas, s oluumu ve yzey kalitesi
asndan kendisini kantlam ve yaplan alma MMY kullanm, yzey przlln
azaltt, yan yzey anmasn geciktirdii, dk kesme scakl ile birlikte kesme
kuvvetlerinde az da olsa etki gsterdii bildirmilerdir [15].

Patl Deepakkumar, H. ve M. Sadaiah, AISI 4340 eliin, torna tezgahnda, MMY sistemi
ve kuru ileme koullarnn, yzey przll, kesme kuvvetleri ve takm anmalar
durumlarna gre karlatrmlardr. Kesme hz, ilerleme, takm anmas ve yzey
przlln, kbik bor nitrit (CBN) u zerindeki etkileri, varyans analizi (ANOVA)
optimum koullara ulaana kadar uygulamlardr. Ortalama yzey przllk deeri (Ra)
kuru ve slak tornalama ileminde srasyla 1,2 m ve 1,1 m olurken, MMY sistemi
uygulamas ile tornalama ileminde Ra deeri ise 0,9 m olduunu grlmtr [16].

T. Leppert tarafndan yaplan almada C45 eliin tornalanmasnda, kesme blgesinin


soutulmas ve yalanmas ile parada oluan yzey przll, dalgalanmalar, profil
yataklama oran ve yzey bilgisinin etkilerini aratrmtr. Kuru ileme, MMY ve
geleneksel emlsiyon soutma ilemi sonular arasnda kyaslama yapmtr. Seilen
kesme parametreleri dorultusunda, kuru ve MMY ile tornalama ileminde, geleneksel
emlsiyon soutma ilemine gre daha iyi yzey karakteristii (przllk, dalgalanma)
elde etmitir. Yzey zelliklerini iyiletirmesinin yan sra MMY sisteminin evre dostu
olduunu gstermitir [17].

V. N. Gaitonde ve arkadalar, pirin malzeme tornalama ileminde, K10 karbr u


kullanlarak optimum MMY miktar, kesme hz ve ilerleme orannn belirlenmesinin asl
hedefleri olduklar belirtilmiler ve Taguchi teknii ve oklu yant optimizasyon
metoduyla, yzey przll ve zel kesme kuvvetlerinin e zamanl olarak en aza
indirilmesi amalamlardr. Yzey przll ve zel kesme kuvvetlerini en aza
7

indirgemek amacyla, MMY debi miktar 200 ml/h, kesme hz 200 m/dk ve ilerleme oran
0,05 mm/dev olarak belirlenen parametre deerlerinde optimum kesme koullar elde
edildii gsterilmitir [18].

S. Suda ve arkadalar yaptklar almada, makine takmlarnn, eitli yalayclara


gerekliliklerini vurgulam ve MMY sisteminde yalayc olarak sentetik esterin baarl
kesme svs olduunu kantlamlardr. ok sayda uygulanan, kesme ve yalama
testlerinin ardndan, az miktar ile kullanlan esterin, baarl ve ok fonksiyonlu yalama
performans gsterdiini gstermilerdir [19].

Y. K. Hwang ve C. M. Lee, AISI 1045 eliinin tornalama ileminde, MMY sistemi ve


slak kesme artlarnn, kesme kuvvetleri, yzey przll ve ilenebilirliinin optimum
artlarn belirlemek iin deneysel olarak modellenmesi aratrmlardr. Aratrmay, harici
MMY sistemini, torna tezgahna entegresi ile gerekletirmilerdir. Elde edilen sonular
dorultusunda MMY sisteminin, slak kesme artlarna gre daha iyi kesme kuvvetleri ve
yzey przll salad kantlamlardr [20].

M. Z. A. Yazid ve arkadalar yaptklar almada, yksek anma direnli, nikel tabanl


sper alam Inconel 718 i parasnn ince tala tornalama ilemi srasnda, kesme
koulunun (kuru, MMY 50 ml/sa ve MMY 100 ml/sa), yzey btnl, ilenebilirlik
koullar ve kesme parametrelerine etkisini aratrmlardr. almadan elde edilen
sonular, MMY sistemi kullanmnn yzey karakteristiini gelitirdiini gstermitir [21].

N.R. Dharve arkadalar, AISI 1040 eliinin tornalama ileminde, kesme scakl, tala
ak oran, kesme kuvvetleri, takm anmalar, biti yzeyi ve lsel sapmalarn deneysel
lmne bal olarak MMY teknii ve kuru kesme tekniinin mekanik performanslar
arasndaki farklar kyaslamlardr. MMY teknii ile; dk kesme scakl ve kesme
kuvvetleri, dk takm anmas, dk yzey przll ve dk lsel sapmalar elde
edildii gzlemlenmitir [22].

M. M. A. Khan ve arkadalar, AISI 9310 elik alamnn tornalama ileminde bitkisel ya


esasl soutma svs kullanarak, MMY tekniini incelemilerdir. almada takm ve tala
temas blgesi scakl, tala ekli, takm anmas ve yzey przll asndan slak
kesme ve kuru kesme teknikleri ile kyaslanarak MMY tekniinin performans hakknda
8

bilgi vermektedir. Uygulanan bu MMY tekniinde hava ve bitkisel ya, kesme blgesine
ihtiva edilir. Kesme blgesi scakl, tala ak ekli asndan MMY tekniinin
dierlerine oranla ok daha stn performans gsterdii, takm anmasndaki azalmaya
bal olarak takm mrnde ve biti yzeyinde iyilemeler gzlenmitir. Buna ek olarak
MMY teknii evre dostudur. Bu sonular ile tala kaldrma artlarnda olumlu gelimeler
salanmtr [23].

P.S. Sreejith, elmas kaplamal karbr takmlar ile 6061 alminyum alamnn
ilenmesinde farkl yalama uygulamalar konu edilmitir. Kesme kuvvetleri, yzey
przll, takm anmas dikkate alnarak kuru kesme, MMY ve geleneksel soutma
teknikleri analiz edilmi ve bu ekilde farkl soutma ortamn karlatrmtr. Yaplan
incelemeler sonunda MMS tekniinin soutma teknii iin bir alternatif olabileceini
saptamtr. Bu da geleneksel soutma tekniinin yerini, uygun ekilde kullanlan MMY
tekniinin alacan gstermektedir. Dolaysyla sadece evre dostu olduu iin deil, ayn
zamanda ileme karakteristiini ykselttii iin de tercih sebebi olduunu kantlamtr
[24].

Yaplan bu aratrmalar sonucunda MQL sisteminin, allagelmi soutma yntemlerine


gre daha iyi sonu verdii gzlemlenmitir. Bu almalarn sonucunda geleneksel
soutma sisteminin yerini MMY sistemine geilmesi hem ekonomik, hem evre sal ve
de insan sal asndan doru seim olduu anlalmaktadr. Yaplan bu almada da
ayn olumlu etkileri elde edebilmek iin literatr aratrmas sonucunda gzlemlenen
MMY teknii kullanlarak, farkl debilerin ve farkl kesme parametrelerine bal olarak
optimum artlarn elde edilmesi amalanmtr. Bu ama dorultusunda, minimum
miktarda yalama sistemi kullanlarak gerekletirilen tornalama ilemlerinde, kaplama
uygulamas, yalama debisi ve kesme hznn yzey kalitesi zerindeki etkisi
aratrlmtr.
9

3. TORNALAMA

Tornalama ilemi tek bir kesici u ile dnen i paras zerinden tala kaldrarak, istenilen
l deerleri dorultusunda yaplan ilemdir. Kesme ilemi, hareketli kesicinin ilerlemesi
ile, dnen para zerinden tala kaldrmasyla gerekleir. Bu tanmlar dorultusunda i
paras zerinde simetrik olarak tala kaldrarak silindirik paralarn ilenmesinde
kullanlmaktadr. Tornalamann eitleri ile ilgili bilgiler aada verilmitir.

ekil 3.1. Tornalama ilemi [25]

Daha iyi sonu alnabilmesi iin ileme yntemine, kesicinin cinsine, i parasna, soutma
svs kullanm v.b gibi sebepler dikkate alnarak uygulama yapldnda maliyet, takm
mr ve yzey przll gibi durumlar karsnda avantaj salanm olur. Tornalamada
ilemin yntemine gre kesiciler tercih edilir. Tornada tala kaldrma uygulamalar:

Boyuna tornalama
Aln tornalama
Al kopya tornalama
Yuvarlak profil ileme
ap tornalama
Kesme veya kanal ama
Di ama vb.

eklinde sralanabilir.
10

Tornalama ilemi, i paras ekseni ile kesicinin kesme noktasnn ayn eksende olarak
tala kaldrlmasdr. Tornalamada dier yntemlerle kyaslama yapldnda genellikle
yzey tornalama ilemi uygulamalar yaplr. Tornalama ileminde, ilerleme yn, makine
miline gre arlkl olarak eksendedir. Tala kaldrlan yzeyde radyal ilerleme baskndr.
Tornalama ilemlerinde kesme karakteristikleri, dier ileme yntemlerine benzerdir.
Belirli bir ilem iin sadece tek bir kesici takm kullanlr. Yzey ilenmesine baladktan
sonra istenilen ekil veya yzey elde edilene kadar kesici ile i paras srekli temas
halindedir. Tornalama ilemi yaplrken kesme hz ve dier kesme parametreleri sabit
olarak kalacaktr. Yzey operasyonlarnda kesme hz, i paras ap ile orantldr.

Tornalama ileminde nemli olan durumlardan biriside yzey przlldr. Tornalama


ileminde, kesme hz, ilerleme hz, kesme derinlii ve kesici u yarap deeri yzey
przllk deerini dorudan etkilemektedir. Tala derinlii ve ilerleme arttnda yzey
przllk deeri ve u yarap arttka yzey kalitesi ykselir [26]. Yaplan almalar
dorultusunda tornalama ilemi yaparken doru kesme parametre seimi, yzey
przllne dorudan katkda bulunduu grlr. Tornada tala kaldrma ilemin de
kullanlan parametreler ekil 3.2de gsterilmitir. leme parametreleri

Kesme hz (V)
lerleme Oran (f)
Kesme Derinlii (a)

olarak kullanlmaktadr.
11

ekil 3.2. Tornalamada ileme parametreleri [25]

3.1. Geometrik Ve Kinematik Tanmlama

Teorik olarak tala kaldrma, kesici takmn kazma diye tabir edilen tala kaldrma ilemi
srasnda, srekli veya sreksiz tala ak oluan, eik veya dik kesme yntemi
uygulanarak meydana gelen durumdur. Tala kaldrma ynteminde kesicilerin geometrik
karakteristikleri ekil 3.3te gsterilmitir [27,28]. Tala kaldrma ilemi srasnda dik ve
eik kesme yntemlerinde hz zmleri ekil 3.4te gsterilmitir.

ekil 3.3. Dz kesme kenar olan kesicilerin, (a) dik ve (b) eik kesme geometrileri

ekil 3.4te takm ve tala arasndaki kayma hz Vch ve kesme hz Vc

)
12

eitlikleri ile hesaplanr. Eitlik deerindeki kayma as, ise dik ilemede yan kesme
asdr.

ekil 3.4. Dik (a) Ve Eik (b) kesme iin hz zmleri [28]

3.2. Kesme Blgesinde Oluan Kuvvetler

Tala kaldrma ileminde, en temel durumda kesicinin temas ettii noktada temel F
kuvveti olumaktadr. ekil 3.5te oluan kuvvetler gsterilmektedir. lk durumda
koordinat sistemi birincil ve ilerleme hareketlerinin ynlerine odakldr. Bunun sonucu
olarak Fc ve Ff ile gsterilen semboller kesme kuvveti ve ilerleme kuvveti olarak
adlandrlr. Ayrca kesicinin, i paras tarafndan radyal ve dik ynde bask yapan
kuvvetine ise pasif kuvvet Fp olarak tanmlanr.
13

ekil 3.5. Dik kesme ileminde geometrik ve fiziksel kuvvetlerin gsterilmesi [29]

Takm hareket ynnde oluan kuvvet bileenlerinden Fc , belirli bir hareket mesafesi iin
i miktarn belirler. lerleme kuvveti olan Ff ise takmn i paras zerinde ilerlemesi iin
gereken kuvveti belirler.

Kayma dzleminde oluan kesme kuvvetleri ise Fsh ve FshN olarak tanmlanr. Fsh kesme
kuvveti kayma dzleminde talan kopmas iin gereken kuvveti temsil eder. FshNkuvveti
ise kayma dzlemine dik olarak hareket eder ve ek basn oluturur.
Kayma dzlemindeki meydana gelen kuvvetler

eitlikleri ile hesaplanr.

Kesici ve i paras ara yznde, F ve FN kuvvetleri i yzeyine paralel ve dik olarak


ilerler. F kuvveti talan kesici takmn eim asndan akarken oluan srtnme kuvvetini
ifade eder.

Kesici ve i paras ara yznde oluan bu srtnme kuvveti


14

eitlii ile elde edilir. Eitlikteki deeri srtnme asdr.

Kesici ve i paras ara yzndeki normal kuvvet

eitlii ile hesaplanr.

Kesici ve tala arasndaki F ve FN katsaylar

eitlii ile sonu elde edilir.

Tala kaldrma srasnda yksek elastikiyet modl ve yan yzey anmas ilerledike, ayn
zamanda i paras ve yan yzey temas noktasnda oluan kuvvetler, toplam kesme
kuvvetlerini oluturduu, deneylerde oluan ekli bozulmam talalar sayesinde
anlalmtr. ekil 3.6da yan yzeye etki eden VBB kuvveti bulunmaktadr.

ekil 3.6. paras ile kesici yan yzey temas noktas kuvvet dalmlar [28]

Bu kuvvetler ekli bozulmam tala kalnl Fc ve Ff kuvvetlerinin ekstrapolasyon


15

yntemi ile zmlenir [30]. Bu kuvvet F ve FN

eitlii ile zmlenir.

Buna ek olarak yan yzeye etki eden kuvvetlerin zm, sabit bir zmba kullanlarak yar
boluklu kayma hatt dzlemi metoduyla zmlenir [28].

Denklemdeki c deeri akma gerilmesi 2,6-4 arasnda olup, A ise kesici i paras temas
eden blge alandr. Anm yan yzeydeki normal kuvvet

eitlii ile zmlenir.

c yan yzeyde ana kayma gerilmesi ve UTS esas ekme mukavemetidir bu kuvvetler

eitlii ile sonu elde edilir.

Tala kaldrma ilemi srasnda kesme kuvvetlerinin sadece kesme parametreleri deil
kesici geometrisinin de etkili olduu anlalr (ekil 3.7 ve ekil 3.8). ekil 3.7de i
paras zerinden kopmayarak bal bulunan talan, enine kesit alannn art toplam
kuvvet bileenlerini etkiledii grlr. Bir dier yandan kuvvet/ilerleme erisi dorusal
deildir bunun sebebi ilerleme sonularnn artmas zel kesme kuvvetini kc azaltmasdr
[31].
16

ekil 3.7. Kesme parametrelerinin kesme ileminde oluan bileke kuvvete etkisi [32]

ekil 3.7 deki kesme hz, bileke kuvvet diyagramna bakldnda eri zerinde oluan
kvrm orta hz aralnda ylmay (BUE) gstermektedir. elik malzeme i parasnda
hz ykseltildiinde ylma (BUE) ortadan kalkar.

ekil 3.8. Kesici takm alarnn bileke kesme kuvvetlerine etkisi [28]
17

Kesme kuvvetlerini ayrca takmn geometrik yaps ve en nemli unsur olarak kesicinin
tala as etkiler. Tala asnn artmas kuvvetlerin deerini drr fakat ayn zamanda
kesme gcn azaltr ve bu durum krlmasna yol aabilir. Gl kesme kenar negatif
tala asna sahip kesiciler tarafndan salanr. Bu kesiciler sert snf tokluu az, karbr,
seramik ve kbik bor nitrr takmlardan oluur.

Yksek eim alarna sahip kesici takmlar yksek itme kuvveti yznden i parasnda
sapmalara neden olmaktadr. Kesici kenar as 90 olan takmlarda bu kuvvet deeri az
olur ve kk i paralar ilenmesine olanak salar. Kesici takm malzemesi ve keltme
yaplan kaplamal takmlarda kesici ve i paras arasndaki temas kesme kuvvetlerini
etkileyen ana unsurlardr [33]. Son olarak kesme kuvvetlerini, kesme svs kullanm ve
srtnme deeri dk kaplamal kesicilerin kullanm dorudan etkiler.

3.3. Tornalama lemlerinde Kullanlan Sementit Karbr Takmlar

Sementit karbrler, kompozit malzemelerden retilen kesici takmlardr. Bu kesiciler


kaplamal ve kaplamasz olmak zere iki grupta incelenmektedir. Deneylerin yapmnda
seilen kesiciler kaplamal takmlardr. Karbrler gei metallerinden meydana gelir ve
yumuak balayc olarak kobalt ve/veya nikel ile birlikte kullanlr [34]. Metalik
zelliklerini (elektrik iletkenlii) korumakla birlikte, oksitlenmeyen seramikler olarak ta
adlandrlr [35]. Sert malzemeler, sertliin ve anma direncinin taycsdr. Salam
gvde yaps iin balayclarn nemi byktr. Sementit karbr kesici takmlar ana
gruptan olumaktadr. Bunlar srasyla;

WC-Co
WC-(Ti,Ta,Nb)C-Co
TiC/TiN-Co,Ni.

Sementit karbrn avantajl olmasnn sebebi, toz metalurji teknolojisi sayesinde iyi
derecede yapsal btnle sahip olmalardr. Yapsal btnln getirdii artlar ise
yksek sertlik, dayanm direnci ve yksek scaklktaki anma direnci olarak sralanr.
Sementit karbr 1000 C de, yksek hz eliinin oda scaklndaki sertliine sahiptir
[36]. Sementit karbr, sert metallerin miktarn ve balayclar deitirerek farkl
zelliklerde retmek mmkndr [37].
18

3.4.1. Kaplamal sementit karbrler

Sementit karbrlerin kaplanmas, ince katmandan olumalar ve yksek anma direncine


sahip olmalar sayesinde, sert malzeme kaplama teknolojisi geliiminde nemli
noktalardan birisidir. Kaplamal bu takmlar, kesicinin yzeyine homojen bir ekilde 5-20
m arasnda ince ve sert bir tabaka oluturacak ekilde, karbrler (titanyum karbr, TiC),
nitrrler (titanyum nitrr, TiN), karbon nitrrler (titanyum karbon nitrr, Ti(C,N) ve/veya
oksitlerin (alminyum oksit, Al2O3) uygulanmasyla retilen kesici takmlardr [38].
Kaplama teknolojisinin, bu kadar hzl gelimesi ve kullanmnn artmasnn sebebi olarak
kaplanm kesici takmlarn kesme sreci zerindeki yapt pozitif etkilerden
bahsedilmitir, en nemli nokta olarak ise kaplamann anma, s ve srtnme zerindeki
olumlu etkisinin olabilecei ynndedir [39]. Bu etkiler ekil 3.9da resmedilmitir.
Ayrca kaplama olarak kullanlan malzemelerin kesici takm zerindeki etkilerini ayrntl
olarak incelemek gerekirse [38];

TiC ok iyi derece abrasif (yan yzey ve krater) anma direnci salar,
TiN kaplama srtnmeyi azaltr, adezyon anmasn ve BUE oluumunu engeller,
Ti(C,N) kaplama yksek krlma sertlii ve abrasif anma direnci salar,
TiAlN kaplama yksek scak sertlik, sneklilik ve termal diren salar,
Al2O3 kaplama ise harika derecede termal yaltm, oksitlenme direnci ve bunlarla
beraber abrasif ve BUE oluumunu engeller.
19

Kaplamann
Pozitif Etkileri

Yzey Btnl
Temas Durumu Takm Anmas
ve Yapsal Etkiler

-Srtnme -Kenar Keskinlii


-Is oluumu -Przllk
Arayz Anmas Hacim Etkileri
-Is ak -Artk Gerilim
-Is Paylam -n-Verim

-Srtnme -atlak Oluumu


-Yapma -entik
-Krater -Plastik
-Difzyon Deformasyon

ekil 3.9. Kaplamal takmlarn, kesme srecine pozitif etkileri [40]

Yaplan bu aratrmalar sonucunda, kaplamal sementit karbr kesici takmlarn dier


kesici takmlara kyasla daha iyi yzey kalitesi elde edilebilecei gzlemlenmi ve kesici
seimlerinin uygun olduu grlmtr. Seilen kesici takmlarmzdaSCMT120404-C25
geometrisine sahip kaplamal (Ti(C,N) +Al2O3 + TiN) Korloy NC320 kalitesinde (P20-
P30) ve SCMT120408-C25 geometrisine sahip kaplamal (Ti(C,N)+ TiC +Al2O3 + TiN)
Korloy NC330 (P30-P40) olan kesici takmlar da bulunan katmanlarn dolayl veya
dolaysz yoldan yzey przllne etkilileri bilinmektedir. Bu bilgilerden yararlanlarak
yaplan seimlerin doruluu bir kez daha anlalmtr.

Sementit karbrlerin kaplama yntemleri

Yaplan aratrmalar sonucunda sementit karbr takmlarn iki yntem kullanlarak


kapland anlalmtr bunlar; kimyasal buhar keltme (CVD) ve fiziksel buhar
keltme (PVD) yntemleridir. Karakteristik zelliklerine gre takm kaplama ileminde
20

iki yntem arasndaki scaklk ve basn deerlerinin karlatrlmas ekil 3.10da


belirtilmitir.

ekil 3.10. PVD-CVD retim deerlerinin karlatrlmas [40]

Kimyasal buhar keltme (CVD) kaplamal takm retimi

CVD kaplamal kesici takmlar, yukardaki grafikten de anlalaca gibi ok yksek


scaklk gerektiren ilemler sonucunda elde edilebilmektedir. Deneylerin yapmnda
kullanlan karbr takmlarmz CVD yntemiyle kaplanm kesici takmlardan
olumaktadr. CVD retimi yntem sreci, gaz fazlarnn, kimyasal reaksiyonlarla, yksek
vakum altnda (10-105 Pa), s veya n enerjisi ilavesi ile teknik olarak faydal kat
ularn retim yntemidir. Kimyasal reaksiyonlarn, gaz halindeki bileenleri ve ksm
scaklk basnc, termodinamiin yasalar tarafndan belirlenir [38].

CVD retimi farkl yntem ile yaplmaktadr, bunlar srasyla;

HT-CVD (Yksek Scaklk CVD, (900-1100 C)


MT-CVD (Orta Scaklk CVD, (700-900 C)
PA-CVD (Aktif Plazma CVD, (450-650 C)
21

En yaygn kaplama malzemeleri, TiC, Ti(C,N), TiN gibi sert materyaller kullanlarak
oluturulan metalik balar, Al2O3 katman iin heteropolar (iyonik) balar ve ayn zamanda
elmaslar iin kovalent balar kullanlarak retilmektedir [41].
ekil 3.11de kimyasal buhar keltme (CVD) ynteminin ematik gsterimi verilmitir.
Bu yntem genelde 4 blmden olumaktadr; tepkimeye girmi buhar formlasyonu, bu
buharn tanmas, buhar ve stlm alt yzey arasndaki kimyasal reaksiyon ve son olarak
ta yan rnlerin uzaklatrlmas ilemlerinden meydana gelmektedir [42]. Kabn iindeki
basn, atmosfer basncnda veya atmosfer basncnn altnda olmaldr. zel malzeme
retimine bal olarak, reaktr iindeki scaklk 1500Cye kadar ulaabilir [43].

ekil 3.11. Kimyasal buhar keltme (CVD), ematik gsterimi [42]

Teknolojideki gelimeler dorultusund, CVD kaplama ileminde, alt tabaka ilem


scaln drmek amacyla plazma destekli (PACVD) yntem denenmektedir. nemli
lde alt tabaka scaklnda azalma meydana gelmekte fakat scaklk dtnden
bununla doru orantl olarak basnta azalmaktadr. Basncn azalmasyla kelme hz
dtnden ilem sresi uzamaktadr [42].

ekil 3.12de titanyum karbr (TiC) kaplama elde etmek iin, CVD yntemiyle yaplan
kimyasal reaksiyon rnei ematik olarak gsterilmektedir. Yaplan bu ilem 900-1100 C
arasnda hidrojenli (H2) hava ierisinde, atmosfer basncnn altnda, kimyasal reaksiyonlar
oluturularak elde edilmektedir [38].
22

ekil 3.12. Titanyum karbr (TiC) kaplamann CVD yntemiyle retim emas [38]

Kimyasal Buhar keltme (CVD) retim ynteminin avantajlar [44] :

Kuramsal younlua yakn malzeme retimi yaplabilir.


Tanecikleri bir yere ynlendirerek keltme yaplabilir.
Ayn tip tanecik yapsnda bir baka madde ile kaplama mmkndr.
Przl yzeylerde de uygun bir kaplamadr.
Genellikle iyi ba olutururlar.
Kimyasal Tepkime hz yksektir.
Dzgn yzey kaplama salanr.
Erime ve sinterleme scaklklarnn ok altnda kaplama yaplabilir.

Kimyasal Buhar keltme (CVD) retim ynteminin dezavantajlar:

Korozyona, toksik veya neme duyarl ilem kimyasallar kapal sistem gerektirir
300C nin altnda tepkime snrldr.
Fazla miktarda madde sarfiyat vardr.
23

Fiziksel buhar keltme (PVD) kaplamal takm retimi

retim yntemlerinden bir dieri olan fiziksel kimyasal buhar keltme yntemi ise dier
retim yntemine kyasla daha az scaklk gerektiren, daha az malzeme sarfiyat ve daha
ince katman oluturan kesici takm kaplama ilemidir. ekil 3.13te PVD ynteminin
uygulanmas ile ilgili ematik oluum verilmitir.

ekil 3.13. Fiziksel Buhar keltme (PVD), ematik gsterimi [42]

CVD ynteminin aksine, PVD kaplama bir vakum ierisinde birikmektedir. Kaplamann
metal trleri, buharlama yada pskrtme yoluyla, gaz oda iirisinde (azot veya amonyak)
kimyasal reaksiyona girer ve alt tabaka zerine biriktirilmesiyle oluturulur. Yaplan bu
ilem, CVD retim ynteminin yaklak yars scaklk deeri olan 500C scakla kadar
uygulanmaktadr [40,45]. Dk scaklkta kaplama ileminin yaplmas, ince taneli yap
oluumu, kaplama da termal atlak oluumunu engellemesi, ok dzgn ve parlak bir
yzey olumasn salar [46].

ekil 3.13 te, kaplama malzemesi iyon buhar ile bombardman edilir. Bu iyonlarn kinetik
enerjisi sayesinde kaplama atomuna darbede bulunarak, atomun hedeften dar atlmasn
ve alt tabakaya gnderilmesini salar. Bu ilemler sonucunda PVD yntem uygulanan
malzemede katman oluur [42].
24

PVD kaplama, farkl yntem ile uygulanabilir:

Termal buharlatrma yntemi ile (Vakum buharlatrma)


Ark buharlatrma yntemi ile (ark-PVD)
Katot buharlatrma yntemi ile (Pskrtme)

PVD ile CVD yntemi arasndaki farkllklar aadaki gibi zetlenebilir [38]:

160-600 C arasndaki scaklk deeri, kaplama yaplan malzeme zerinde dk


scaklk stresi salar bylece scaa duyarl malzemelerin kaplanmasna elverilidir.
Kaplama yaplan malzemenin eilme mukavemeti, dk scaklk nedeniyle
etkilenmez.
PVD kaplama takmlar, artan basma gerilmeleri meydana geldiinden, 3-6 m arasnda
katman kalnlklar salamaktadr. Artan basma gerilmeleri, termal dng ve ani
deiimlerde krk oluma riskini ortadan kaldrr.
PVD srecinde, kaplanacak olan paralarn kaplamadaki yapmay garanti altna
almak iin yzey ilem kontrolnn iyi yaplmas gerekir. CVD kaplamalar ise
difzyon ve buharlama sayesinde daha iyi yapma salamaktadr.
Yzey zelliklerine olumlu etki eden kaplama ve gerekli katman kalnlklar, dnen
paralar iin ok pahal cihazlar aracl ile yaplabilir. ksm derinlik/ap oran 1
olacak ekilde kaplama salanabilir, tabaka kalnl derinliin artmasyla azalr.
Potansiyel kaplama sistemleri ile kaplama yaplacak malzemelerin eitlilii.
TiN ve Ti(C,N) gibi ok maddeli kaplama sistemleri, PVD sisteminde yar kararl
fazlar arasnda denge d koullar altnda biriktirilebilmektedir. Bu aamalar genellikle
denge koullarna sahip deildirler. Bunun bir rnei de TiAlN kaplamadr.

ekil 3.14te fiziksel buhar keltme ynteminin retim emas gsterilmektedir.


25

ekil 3.14. Fiziksel Buhar keltme (PVD) temel retim emas [47]

Bu sistemde argon gaz ortamnda, reaksiyona giren gaz scak katot tel yardmyla ve ark
kaynaklar sayesinde tepkimeye girerek kaplama yaplmak istenin rnlere kaplama
yaplmaktadr.

Fiziksel buhar keltme ileminin kullanm, kimyasal ynteme oranla daha azdr. Bu
yntemin kullanlmasnn avantajlar ve dezavantajlar aadaki gibidir [42].

Fiziksel buhar keltme retim ynteminin avantajlar:

evreye hibir zarar olmayan malzemeler, emisyonlar ve zehirli olmayan reaksiyon


rnleri kullanlr.
Kaplama yaplabilen rn says ok eitlidir.
Kaplama scakl, bir ok elik trnn ergime derecesinin altnda bulunmaktadr.
Kk ve hassas olarak oaltlabilen kaplama kalnlna sahiptir.
Yksek anma direnci.
Dk srtnme katsaysna sahiptir.

Fiziksel buhar keltme retim ynteminin dezavantajlar:

Delikler ve yuvalara, deliin genilii ve deliin ap ile orantl olarak kaplama


yaplabilmektedir.
Belli koullar altna korozyon direncine sahiptirler.
26

Gerekli kaplama kalnln elde etmek iin, kaplama yaplan paralar kaplama
esnasnda ekseni etrafnda dnmesi gerekmektedir.
27

4. KESME, SOUTMA SIVILARI VE MMY SSTEM

Talal imalat srecinin en nemli amalarndan biri de i parasna yeni bir ekil ve ilev
kazandrabilmesidir. Genellikle bu sre ierisinde iki kat cismin; kesici ve i parasnn
temas sz konusudur [48]. Srtnme dorudan doruya ykle orantldr, yzey alanna
bal deildir. Srtnmenin verecei hasar yok etmek veya en aza indirmek iin koullara
uygun yalama ya kullanmak gerekir [49]. Bu durum karsnda, srtnme ile oluan
snn azaltlmas ve talalarn uzaklatrlabilmesi iin kesme ve soutma svlar
kullanlmaktadr. ekil 4.1de kesme svlarnn kesici takm, i paras, tezgah ve evre
zerine olan etkileri belirtilmitir. Bu izelgeden yola karak evre hari dier etkilerinin
olumlu olduu anlalmtr. MMY sistemi kullanmyla evreye ve insan salna etkileri
en aza indirgemek mmkndr. Bu sebeplerden dolay MMY kullanmnn faydalar bir
kez daha grlmtr.

Kesme Svlarnn
Etkileri

paras Kesici Takm Tezgah evre

-Geometrik tamlk -Kesici mrn -Tala uzaklatr -Havay kirletir


-Termal gerilmeler uzatr -Is oluumunu -Topra kirletir
yznden yzeyin -Yapmay azaltr -Suyu kirletir
zarar grmesini engeller -Temizlik salar -Deriyi tahri eder
engellemek
-Tala formunu -Kt koku oluur
-Yzey etkiler
przlln -Akciere
iyiletirme -Kesici takm zararldr
temiz tutar
-Tala
uzaklatrmas
-Korozyonu
nlemesi

ekil 4.1. Kesme svlarnn retimdeki etkileri [50]

4.1. Kesme Svlarnn Snflandrlmas


Kesme svlar, tala kaldrma ilemlerin de yksek performans elde edilmek istenilen
durumlarda tercih edilirler. Kullanlan kesme svlar uygulama alanlarna gre deiiklik
28

gstermektedir. Kesme svlar snflandrlacak olursa, ilevlerine ve kimyasal


zelliklerine gre snflandrma yaplmaktadr. Tala kaldrma ilemlerinde, kesme svs,
soutucu, yalayc, tala uzaklatrc, korozyonu engelleyici v.b zelliklerinden
faydalanmak amacyla kullanlrlar. Kimyasal bileenlerine gre inceleme yapldn da,
neat (saf) yalar, emlsiyonlar, sentetik yalar ve yar sentetik yalar olmak zere drt
grupta incelenmektedir.

4.1.1. levlerine gre kesme svlar

levlerine gre inceleme yapldnda bu tr svlar yalayc ve soutucu olmak zere iki
grupta incelenirler.

Yalama Fonksiyonu Salayan Kesme Svlar

Yalayclarn ilk grevi takm ile i paras ve tala ile i paras arasnda srtnme
meydana gelen ksmlar yalamaktr. ki yzey arasnda kaygan bir film oluturarak
srtnmeyi azaltan ve yzeylerden birinin dieri zerinde veya her ikisinin de birbiri
zerinde kolaylkla hareketini salayan ya filminin varlna yalama denilmektedir [51].
Srtnme dorudan doruya ykle orantldr, yzey alanna bal deildir. Srtnmenin
verecei hasar yok etmek veya en aza indirmek iin koullara uygun yalama ya
kullanmak gerekir [47]. Tala kaldrma srelerine gre aadaki yalama
farkllklarndan bir veya bir ka ayn anda kullanlarak yalama ilemi gerekletirilebilir.

Polar (Snr) Yalama

Polar yalama, polar katk molekllerinin ya ile birletirilerek kullanma sunulmas olarak
tanmlanr. Snr yalama, yalama filminin, i parann yzey przllk kalnlnn en
yksek noktalara temas ile oluan yalama eklidir [52]. ekil 4.2de yalama rejimleri ile
ilgili bilgi verilmitir. Diyagramn ilk blm olan snr yalama eidin de h<Ra olacak
ekilde yntemden bahsedilmitir. Bu yntem kesici ile i paras arasndaki mesafeyi
belirtmektedir. Bu yntemde i paras yzey przllnn en yksek noktas ile
kesicinin kesme yapt blge ile aralarnda temas sz konusudur. Bu yalama tr
hidrostatik ve hidrodinamik yalama yntemleriyle kyaslama yapldn da srtnme
art, enerji kayb ve maddi hasarlara yol atndan, istenmeyen bir alma rejimine
29

sahiptir. Snr yalayclar genellikle uzun, dz ve polar molekllere sahip olduundan,


metal yzeylere temas kolaylatrmaktadr [48]. Yalama svsndaki polar katklar, metal
yzeyinde toplanrlar ve kutuplamadan dolay birbirlerini iterler, bu sayede metal
yzeylerinin birbirlerine temas etmesini engelleyerek srtnmeyi minimumda tutarlar.
Yalayclk hidrodinamik yalaycla gre daha yksektir [53]. Bu yalayclarn en
byk dezavantaj ise yksek basn altnda beklenen sonuca ulalamamasdr.

Kark Yalama

Bu yalama tr aralkl yzeylerde, iki yzey ile balantl olarak, kesicinin srtnme
oluan yzey ile i parasnn yksek yzeylerin temas ettii yalama biimidir [54].

Hidrodinamik (Akkan Film Dolgulu) Yalama

Birbiri zerinde hareket eden iki yzey, srekli bir yalayc film tabakasyla birbirlerinden
ayrlm haldedirler. Bu rejimde yalayc film her bir yzeyle tam temas halindedir ve
yzeylerin hareketiyle ayn ynde ve ayn hzla hareket eder.

ekil 4.2de grld gibi h>Ra olmak zere bir yntem kullanlmaktadr. Bu
yntemden yola karak, bu yalama trnde i paras ile srtnmeye sebebiyet veren
dier para arasnda kaln bir ya filmi oluturarak srtnmeyi en aza indirgemektedir.

Yalaycnn viskozitesi ve ikmal basnc ile malzemenin dnme hz ve arl


hidrodinamik yalamay etkileyen faktrlerdir. Hzn veya viskozitenin artmas ya filmi
kalnlnn artmasna, ykn artmas da ya filminin incelmesine neden olur.
30

ekil 4.2. Yalama rejimleri [54]

Yksek Basnl Yalama

Yksek basnl yalama, bir ok kimyasal bileenlerden birinin veya bir kann
formlasyona katlmasyla elde edilir. Bu karmlarda bor, fosfor, slfr ve klor katks ya
da bunlardan birkann katksyla elde edilmektedir. Katk yaplarak elde edilen bu yalar,
metal yzey zerindeki yksek yklere ve yksek scakllara ramen dayankl ya filmi
olumakta

Hidrostatik Yalama

Bu yalama eidi, yzey ve hareketli iftin arasna dardan pskrtme yntemi ile
uygulanan yalama ilemidir. Bu yalama mekanizmas, yalama mhendisliinde
alannda geni yer kaplayarak, kullanmda st sralarda bulunmaktadr [55]. zellikle,
hidrodinamik yalamann yerine kullanldnda, fazla etkili olmad kantlanmtr.
Uygulamalar, kinematik paralarn salad geni hareket ve uygulama alan sayesinde
yava ilem yapan makinelerden, hzl ilem yapan makinelere kadar her trl yalama
ileminde kullanlrlar.
31

Soutma Fonksiyonu Salayan Kesme Svlar

Soutucular kesme ilemlerinde yalayc ve soutucu olarak kullanlarak takmn daha iyi
kesmesini ve daha uzun kullanma sahip olmasn salarlar. Bu sebepten dolay, kesme
svs seiminde, hem yalayc hem de soutucu zelliklere sahip kesme svs
seilmelidir.
Soutucular, bir dier adyla kesme svlar ya da tala kaldrma svlar, karmak ya
bileenlerine su katlmasyla elde edilmitir. Soutucu konsantreleri genellikle %80 ile
%99 arasnda su ile seyreltilmi olarak hazrlanmaktadr. Endstride sadece %5lik
kullanm alanna sahiptirler [56].

4.1.2 Kimyasal bileenlerine gre kesme svlar

Kimyasal bileenlerine gre inceleme yapldnda bu tr svlar saf, ya katkl emlsiyon,


sentetik ve yar sentetik olmak zere drt grupta incelenirler.

Neat (Saf) Kesme Yalar

Saf kesme yalar arlkl olarak ya minerallerini barndran ve karma su ilavesi


olmadan, tala kaldrma ilemlerinde kullanlan kesme svlardr [57]. Karmdaki ya
%70 ile %85 orannda olup, emlsiyon karmna katlarak elde edilirler. Saf kesme
yalar; petrol, deniz ve hayvan yalarnn bir veya daha fazlasnn karmndan meydana
gelmitir [58]. Saf kesme yalar, dier karm yaplarak elde edilen yalara nazaran daha
az yalayc zelliklerine sahip olsalar da fiyat bakmndan daha uygundur. Bu kesme
yalar endstri de daha ok kolay ilem gerektiren yerlerde; alminyum, magnezyum ve
az karbon younluuna sahip elik gibi malzemelerin ilenmesinde tercih edilir [57].

Ya Katkl Emlsiyonlar

Emlsiyonlar, sv yan yalama zellikleri ile suyun soutma zelliinin bir araya
getirilerek elde edilen kesme svlardr. Emlsiyondaki ya miktar %60 ile %85 orannda
olup, su ve emlsiyon karm ilave edilerek kullanma hazrlanmaktadr. Bu karmlar,
mineral ya, emlgatr, korozyon inhibitr ve koruyucu maddelerin karmyla elde
edilirler [57]. Karmdaki temel sv ierisine eklenen katk maddelerinin, su ile zelti
32

oluturmasyla emlsiyon oluur [59]. malat srecinde baarl sonu elde etmek
isteniyorsa, karmn homojen ve pH dengesinin uygun artlarda olmas gerektii dikkate
alnp, doru koullarda muhafaza edilmelidir.

Sentetik Yalar

Sentetik yalayclar endstri sektrnde yllardr kullanlmaktadr. 1930lu yllarn


balarnda sentetik hidrokarbon ve ester teknolojilerinin, Almanya ve Amerikada
gelitirilerek bugn bu teknolojinin kullanma sunulmas salanmtr [48]. Sentetik yalar,
ieriinde hi bir madensel ya katks bulundurmamaktadr. Sentetik yalar yapay olarak
retildikleri ve normal ya, su karm ile karlatrma yapldn da dk ile yksek
scaklklara ve yksek basnca kar direnlidir [61]. Sentetik yalar 25den fazla tr
bulunmaktadr. En ok kullanlan yedi sentetik ya tr aada verilmitir [48].

Polyalphaolefinler
Alkylated Aromatikler
Polybutenler
Aliphatic Diesterler
Polyolesterler
Polyalkyleneglyols
Phosphate Esterler

Yar Sentetik Yalar

Yar sentetik yalar ieriinde % 5 ile %50 arasnda madensel ya ve su, emlsiyon
karmndan oluan yalardr. Yar sentetik yalar temelde kimyasal, aktif yzey akkan
ve emlsiyondan oluur, bu nedenle her farkl svnn karakteristiini tarlar [62]. Bu
kesme svlarnn iyi soutma ve korozyon nleme zellikleri vardr. Ya iermedikleri
iin yalayclklar olduka dktr. Ya ieren kesme svlarna gre daha az probleme
neden olsalar da kpk ve buharlama oluumu problemine sebebiyet verebilirler [63].

4.2. Kesme Svlarnn Etkileri

MMY sistemi sayesinde, evreye, insan salna ve maliyete olumlu etkilerinden dolay
33

en uygun etkiyi gstermektedi.r Bu sebeplerden dolay MMY kullanmnn faydalar bir


kez daha anlalmtr.

4.3. Kesme ve Yalama Svlarnn nsan ve evre Salna Etkileri

Kesme svs uygulamalarnda maliyetlerin artmamas ve mrn uzatabilmek iin kesme


svlarnn bakmlar zamannda ve uygun biimde yaplmaldr. Bu bakmlar uygun ve
zamannda yaplmad zaman, kesme svsnda; su buharlamas, bakteri oluumu, kirlilik
ve ya ile reaksiyona girerek yapsnda bozulmalar meydana gelebilir. Bu bozulmalar i
paras, kesici takm, tezgah ve evreye ve insan salna olumsuz etkide bulunabilir.
Kesme svlar talal ve talasz imalat yntemlerinde yalama ve/veya soutma
zelliinden yaralanlarak kullanlan yardmc elemanlardr. Fakat bu kullanlan kesme
ve/veya soutma svlar kullanm sonucu insan salna ve evreye etkilerini gz ard
etmemek gerekir. Bu nedenle evre ve ehircilik bakanl tarafndan yaynlanan
talimatlar bulunmaktadr. Bakanln yaynlad bu klavuzlardan makinecilik sektrnde
atk oluturmadan soutma ya kullanm hakknda bilgiler vererek MMY sisteminin
kullanmna dikkat ekilmek istenmitir. Kesme svlarnn neden olduu salk
problemlerinin iddeti; maruz kalma sresi ve seviyesi, kirliliin eidi, derecesi ve svnn
tipi gibi eitli faktrlere baldr [64]. Kesme svlarnn kullanm sonucu dermatit
(dermatitis), folliculitis, cilt kanseri ve solunum rahatszlklar gibi istenmeyen etkiler
meydana gelebilmektedir [65]. Bu tehlikeler aada zetlenmitir.

Dermatit: Kesme svlarnn uzun sre temas sonucunda bu durum meydana


gelebilmektedir. Bu svlar, derinin lipid tabakasn ortadan kaldrmakta, dolaysyla da bu
tabakann koruyucu zellii yok olmakta ve zararl maddelerin deriden yksek oranda
emilmesine yol amaktadrlar. Balangta, deride birikim sonucu oluan bu hasar
grlmeyebilir nk zararl maddeye kar vcut aylarca ve hatta yllarca tolerans
gsterebilir. Ancak, bu olumsuz durumun deride defalarca tekrarlanmas sonucunda yle
kritik bir noktaya gelinir ki, bu maddelerin kk miktarlarda dahi temas sonucu hastalk
balayabilmektedir [66].

Folliculitis: Svlarn bazlar veya ihtiva ettikleri katk maddeleri cilt tarafndan emilebilir,
kana karabilir ve vcudun baka blmlerinde tehlikeli olabilirler. Bazen "petrol
foliklit" olarak adlandrlan ve ayn zamanda ya aknesi olarak bilinen hastalk oluur ki,
34

bu durumda tkanan cilt gzenekleri nedeniyle salg bezleri drenaj yapamaz hale gelirler.
Bu ekilde engellenen bezler genelde sivilceye benzer. Onlar irin ile dolar, kzarr, kant
ve arlara neden olabilirler [67].

Cilt Kanseri: Keme svlar ile meydana gelen cilt hastalklarnn ilerlemi hali cilt
kanseridir. Rafine edilmemi mineral yalarn cilt kanserine neden olduklar grlmtr.
Ayrca yala slanm bez paralar ve giysilerle uzun sreli temas da kansere neden
olabilmektedir [65].

Solunum Yolu Hastalklar: Tala kaldrma ilemlerinde kullanlan kesme svlarnn


yksek scaklk altnda altklarnda buharlama sz konusudur. Buharlaan kesme
svlar solunum yoluyla vcuda alnmakta ve buda boaz ars burun kanamas v.b. gibi
durumlara yol aabilmektedir. Bu belirtiler ilerleyerek kronik bronit, astm ve akcier
yetmezlii gibi rahatszlklar tetikler ve mevcut solunum rahatszlklarn da arlatrr
[64].

Deri hastalklarnn yan sra, solunum hastalklarna da sebebiyet verebilen bu


durumlardan korunmak iin kesme svlarnn temasnn nlenmesi gerekmektedir. Bu
sebepten dolay MMY sistemi kullanm nemlidir.

4.4. Minimum Miktarda Yalama (MMY) Sistemi

Minimum miktarda yalama, isminden de anlalaca gibi, ok kk ya damlalarnn


hava ile karmasyla birlikte, kesici takm ve i parasnn srtnen yzeylerine, genelde
ya ve hava karm ile soutmak iin kullanlan sistemdir. Su, emlsiyon gibi soutma
zelliine sahip karmlarla da uygulama yaplabilmektedir.

MMY sisteminden en iyi sonu elde edilebilecek kesme yntemleri; kesme, tornalama,
frezeleme ve delik delme ilemleri olarak sralanabilir. Dier retim yntemlerinden olan,
andrc tanecik yardmyla tala kaldrma ilemlerin de yaplan uygulamalar; talama,
honlama ve lebleme iin yan, toz eklinde oluan talaa yaparak i parasndan
uzaklatrmas mmkn olmadndan bu ilemlerde MMY kullanlamaz [68].
35

ekil 4.3te mevcut olan diyagram incelemeye alndnda toplam maliyet ierisinden,
kesici takm maliyetleri (%4) ve kesme svs maliyetlerinin (%14) olduu
gzlemlenmektedir. Bu maliyetlerin azaltlmas iin MMY sistemi kullanm ok
nemlidir. MMY sisteminin kullanlmasyla takm mrnde art ve kullanlan kesme
svlarnda azalma meydana geldii grlmektedir.

ekil 4.3. Tala kaldrma ilemlerinde maliyet emas [68]

Kesme ve soutma svs olarak yalar kullanldnda, yalama etkileri daha n planda
durmaktadr. Yalarn grevleri i paras, tala ve kesici takm arasnda srtnme ve
yapma srelerini azaltmaktr. Srtnme azaltlarak daha az srtnme ss elde edilir.
Kuru ilemeye gre daha dk s ortaya kmaktadr [69]. Bu bilgilerden yola karak
hem takm mrnde bir artma meydana gelir ve takm mr yzey przll ilikisinden
yola karak daha iyi yzey przll deeri elde edilir. Isnn azalmasyla i paras
malzemesinin de deiimi engellenmektedir. izelge 4.1de MMY sisteminde kullanlan
soutucu ve yalayclarn karakteristii, sistemin uygulama alanlar ile ilgili bilgi
verilmektedir. izelgeden anlalaca gibi iki eit sv kullanlmaktadr. Baz sistemlerde
su, emlsiyon ve karmlarnn yksek basnl hava ile ihtiva etmesiyle yntemi
kullanlarak soutma ilemleri yaplabilmektedir. Bu soutma ilemine ise minimum
miktarda soutma ilemi (MQC) denmektedir. Baz aratrmaclarn yapt aratrmalar
sonucunda bir dier sistem olan, ya, su ve emlsiyonlarnn yine ayn sistem mantyla
yksek basnl hava ile ihtivas yntemidir. Bu yntem ise minimum miktarda soutma
yalamas (MQCL) adyla literatrdeki yerini almtr.
36

izelge 4.1. MMY ileminde kullanlan kesme svlarnn zellikleri [70]

MMY svlarnn Karakteristik zellii MMY Svlarnn Uygulama Alanlar


Sentetik Esterler Yal Alkoller Sentetik Esterler Yal Alkoller
Doal hammadde veya leme Teknolojileri in
Kimyasal bileenli, mineral yalardan
-ncelikli olarak -ncelikli olarak s
bitkisel yalar yaplan, uzun zincirli
srtnmeyi azaltmak transferi
alkoller
-Yksek yzey kalitesi uygulamalarnda
yi biyoparalanabilirlik
-Yapmaya elverili i -Gri dkm demir ve
Suya zarar azdr
paras alminyum dkm
Toksikolojik olarak zararszdr
kullanmlarnda alamlarnn, kesme,
-Dk viskozitede, -Yksek viskozitede,
-Dk kesme hz ve tornalama ve
yksek parlama ve daha dk parlama ve
yksek ykleme frezeleme
kaynama noktas kaynama noktas
alanlar ilemlerinde
-yi derecede
uygulamalarnda
yalama zellii
-Raylarn
-Dk soutma
desteklenmesi ve
zellii
yalanmasnda
-Artklar buharlar

Tala kaldrma ilemlerinde, daha az kesme svs kullanmnn birok avantaj vardr.
Ekonomik adan inceleme yapldnda, en nemli nokta daha dk maliyet anlamna
gelmektedir. MMY (MQL) sistemi uygulamalarnda, kesme svsnn %2sinin talaa
yapmasndan dolay, kuruya yakn (near-dry) yalama ve soutma sistemi olarak da
adlandrlabilir [68]. Fakat bu tamamen kuru anlamda yaplan yalama ile ayn durum
deildir. Buna ilaveten tala kaldrma ilemi srasnda oluan talalarn, geri dnm
ilemi srasnda MMY sistemiyle yaplan almalarda kesme svsndan temizlenmesine
gerek duyulmadndan maliyete pozitif katks vardr [71].

4.4.1. Dahili minimum miktarda yalama sistemi (Internal MMY-MQL)

MMY sistemi iki farkl yoldan uygulanabilmektedir. Bunlardan birincisi olan dahili sistem
kullanlabilmesi iin, MMY sisteminin tezgaha entegre edilebilmesi iin elverili olmas
gerekir. Dahili sistem, MMY ekipman tarafndan muhafaza edilen bir hava ya
karmnn direk olarak ya i milinin iinden yol alarak yada taret dediimiz kesicilerin
bulunduu bala uygulanmas ile gerekletirilebilir [72]. ekil 4.4te dahili sistem
37

MMY sisteminin pnmatik emas verilmitir. Bu emadan yola karak hava ve ya


karmnn i miline nasl entegre edildii belirtilmitir. Bu sistemler, homojen olarak
karmasn salayan bir muhafaza sistemine sahip, damla bykl ~0,5m olan ve
basnl hava ve ya karmn dar aktarlmasn salayan zel nozl sistemi ile
retilmitir.

ekil 4.4. SKF Digital Super System rnek dahili sistem pnmatik devre emas [72]

Avantajlar;

Hemen hemen her tala kaldrma yntemine uygundur


Tala kaldrlan yerden uygulama imkan
Takm deitirme srasnda ksa ileme zamanlar
Hareketli ksm yok (anma yok)
Kk kesici ve yksek kesme hzna elverili
Kesici takmlara uygun entegrasyon mevcuttur

4.4.2. Harici minimum miktarda yalama sistemi (External MMY-MQL)

MMY uygulamalarnn yaplmasn el verili klan bir dier MMY yntemi ise, ya ve
hava karmna sahip sistemin, kesici ve i parasnn srtnme oluan blgesine dardan
(harici) olarak uygulanmasdr. Harici sistemler kesme svs ve havann muhafaza edildii,
38

bir veya daha fazla dzenleyici nite ve kesme svsn bir hat yardmyla sprey nzlnden
dar ihtiva edilmesiyle uygulanmaktadr. Basnl hava ve muhafaza edilen ya, sistemin
almasyla kanallara gelerek nozlden dar ihtiva edilmektedir. ekil 4.5te deneylerin
yaplmasnda kullanlan MMY sisteminin pnmatik devre emas incelenebilir.

ekil 4.5. SKF Temel Sistem, harici MMY sistemi pnmatik emas [72]

Avantajlar;

Konvansiyonel makinelere kolayca uyum salar


Hzl tepki vermektedir
Yksek sre gvenirliliine sahiptir
Kapattktan sonra nozlden damlama olmaz
Geni pskrtme aral (300 mm ye kadar)
Daha iyi bitirme yzeyi salar
paras ve tala zerinde yalayc kalmaz
Daha iyi alma ortam, gvenli ve evresel kirlilie kar duyarl
Daha uzun kesici mr sayesinde, sistem kendini hzl bir ekilde amorti eder
39

Nozl Sistemi

Hava ya karm, tala kaldrma sreci ierisinde nozlden karak gerekleir. Yalayc
ve gerekli olan hava MMY sisteminde e eksenli hat zerinden beslenir. Yalayc
karmn nozlden ihtiva edebilmesi iin Venturi prensibinden yaralanlarak biim
verilmitir [72]. ekil 4.6da deneylerin yapld sistemde mevcut olan nozln yaps
grlmektedir.

ekil 4.6. Harici MMY sistem nozl [72]

4.5. Yzey Przll

Tala kaldrma ileminin amac, paralara sadece bir ekil vermek deil, bunlar geometri,
boyut ve yzey bakmndan para resminde gsterilen belirli bir doruluk derecesine gre
imal etmektir. Buna ilem kalitesi denilmektedir. Bu ilem kalitesi dorultusunda belirli bir
deer aralnda izin verilen sapmalara tolerans denir.

ekil 4.7de yzey profiline etki eden durumlar incelendiinde ana gruptan meydana
geldii gzlemlenmitir [73-75]:

Przllk, kesici takm hareketleriyle ve yksek frekans dzensizlikleri ile meydana


gelen oluumdur.
Dalgalanmalar, yzey przll meydana getirebilecek dzeydeki orta frekans
dzensizliklerdir. Kesici takm, i paras ve balama ekli arasnda ilikilidir.
Yzey formu, yzey przll ile yzey dalgalanmalarnn ihmali sonucu, termal
bozulma, kayma yn hatas, kesicinin anmas yada i parasnn esnemesi ile oluan
yzeyin genel eklidir.
40

ekil 4.7. Yzey profiline etki eden unsurlar [75]

Yzey przll, yzey dokusunun lsdr [76]. Gerek yzey ile ideal yzey
arasnda dikey sapmalarn saysallatrlmasdr. Eer bu sapma byk ise yzey przl
kaba, sapma kk ise yzey daha dzdr [77]. Varsaylan yzey izgisinin altnda ve
stnde dzensiz sapmalar meydana getiren bu duruma yzey przll denir.

Tala kaldrma ilemlerinin sonucunda ister istemez bir przllk deeri meydana
gelmektedir. Yaplan i parasnn alaca yere, tala kaldrlacak para cinsine, kesici
v.b gibi durumlardan meydana gelir. in cinsine ve nerede kullanlacana gre yzey
przllk deeri belirlenir ve uygun artlar salanr. Bu artlardan birisi olan uygun
soutma svs kullanm ok nemlidir. almamzda minimum miktarda yalama
sistemini (MQL) kullanarak en uygun przllk deerini elde etmeye altk.
4.5.1. deal yzey

Teknolojik veriler dorultusunda, przllk parametreleri zerinde almaya


balandnda ok basit bir teorik denklem ortaya kmtr. deal yzey przll,
kesici ilerleme oran ve geometrisi fonksiyonudur. Mmkn olan en iyi yzey
przllnn elde edebilmek iin, uygun kesici ilerleme oran ve geometrisi
41

seilmelidir. Kesici takm da u yarap deeri bulunmayan keskin takmlar da


kullanlabilir. Bunun iin kullanlan eitlik:

Eitlikte yer alan f ilerleme oran, byk kesici kenar as ve ise kk kesici kenar
asdr. Ra ortalama yzey przllk deeri ise Rmax/4 olarak ifade edilmektedir. Kesici
takmda u yarap mevcut ise przllk deerinin ilerleme oran ve u yarap ile
ilikili olduunu gsteren eitlik:

(4.2)

Eitlikte yer alan Ri deeri profilin ideal ortalama ykseklik noktas, f deeri ilerleme oran
ve r deeri ise kesici takmn u yarap deeridir. Bu eitlik kullanlarak, gerekli yzey
przllk deeri iin uygun parametreler seilmelidir.

4.5.2. Gerek yzey przll

Uygulama da yukardaki ifadeler ve formller dorultusunda birebir doru deeri elde


etmek mmkn deildir. Verilen bilgiler yzey przllk deerinin byk ksmn
oluturmaktadr. Doal yzey przllne katkda bulunan faktrlerden biride yapma
(BUE) ve titreimdir. Bu bilgiler dorultusunda yapma (BUE) oluumunun artmas ve
oluan talan uzaklatrlamamas, yzey przllne negatif katkda bulunacaktr [74].

4.5.3. Yzey przll parametreleri

Yzey przllk parametreleri incelendiinde farkl yntemler kullanlarak yzey


zerindeki sapmalarn llmesi salanr. Deney malzemelerinin lmnde kullandmz
yntem olarak ortalama yzey przllk (Ra) deer sistemi seilmitir. Ra yzey
przllk deerinin ok yaygn kullanma sahiptir, bunun nedeni ise kesme ilemi yaplan
ksmn orta noktasndan yzey przllnn dzensizliini lerek veri halinde elde
42

edilebilmesi, bu kesme alan boyunca en yksek ve en alak noktalarn arasndaki blmde


bulunmaktadr (ekil 4.8) [77].

ekil 4.8. Profil kesit yzey temel terimler [38]

ekil 4.8de, uzunluun bir blm, standart przllk grafii zerinde rneklenmi olup,
ortalama yzey przllk (Ra) deerinin hesaplanabilmesi iin forml belirtilmitir.
Denetim teknolojisi, profil bir kesit yzeyin temel baz terimlerini gstermek iin
kullanlacaktr. Profil ile ilgili, saysal olarak tespit edilen yzey blmnn test uzunluu
Lt ve deerlendirme iin kullanlan lm uzunluu L (L<Lt) arasnda ayrm yaplarak
elde edilir [78]. llen bu deerler mikrometre (m) l birimi ile
deerlendirilmektedir.

ekil 4.8 de verilen resim dorultusunda, R-Profil przll DIN EN ISO 4287ye gre
aadaki durumlarla aklanabilir.

En yksek profil noktas Rp ykseklii: Orta profil izgisinin rnekleme uzunluu Li


dorultusunda en yksek noktann y koordinat dzlemindeki (Zx) deeridir.
En derin noktann vadi profil derinlii Rv: Orta profil izgisinin rnekleme uzunluu
Li dorultusunda en derin noktasnn y koordinat dzlemindeki (Zx) deeridir.
Profil yzey toplam ykseklii Rt: Profilin L uzunluu dorultusunda en yksek profil
noktasnn ve en derin vadi profil noktalarnn toplamyla elde edilmektedir.
43

En byk ykseklik profil deeri Rz: Profilin Li rnekleme uzunluunda, en yksek


profil noktas Rp ve en derin vadi profil noktas Rv yntemlerinin toplamyla edilen
edilen deerdir.
Ortalama przllk deeri Ra: Profilin Li rnekleme uzunluunda, deerlerin
aritmetik ortalamasnn, y koordinat dzlemindeki (Zx) deeridir.

4.5.4. Yzey przllne etki eden faktrler

Kesici ve para yzeyi birbirlerine temas etmesi, birleen paralarn anma ve performans
yzey przllnde nemli rol oynar. paras zerinde meydana gelen bu
dzensizliklerin, ykseklii, ekli, dzenlilii ve yn gibi faktrlerle yzey przllne
olumsuz etki etmektedir. Bu dzensizliklere sebep olabilecek durumlar srasyla [76]:

A) Tala kaldrma parametreleri


a) Kesme hz
b) lerleme oran
c) Kesme derinlii
B) Kesici takm geometrisi
a) Kesici u yarap
b) Yan yzey as
c) Kesici kenar as
d) Kesici kenar uzunluu
C) paras ve kesici takm, malzeme kombinasyonu ve mekanik zellikleri
D) Kullanlan kesici takmn kalitesi ve cinsi
E) Yardmc takmlar ve kullanlan kesme svs
F) paras ve kesici takm arasndaki titreimler
G) leme kalitesini etkileyen faktrler drt grupta incelenir [79]:

Yzeyi etkileyebilen baz geometrik faktrler unlardr:

Takm tezgahna ait sapmalar; tezgahn kinematik mekanizmasndaki mevcut olan


hatalarn etkisinden, ana mil ile kzak yzeylerinin paralel olmamasndan, tezgahn tm
mekanizmalar ve yataklama sistemlerindeki mevcut olan sapmalar ve boluklarn
etkisinden, gvde ve ana milin yeterince sabit olmamasndan kaynaklanr.
44

Takm sistemine ait hatalar; ana elemanlarn imalat hatalarndan, tertibatn yeteri kadar
sabit olmamasndan, ana elemanlarda oluan anmalardan kaynaklanr.
Takm sistemine ait hatalar; takmn konum bakmndan hatal bir ekilde
tutturulmasndan, kesme kuvvetlerinin etkisi altnda ekil deitirilmelerin olumas ve
takmn anmasndan kaynaklanr.
Ortamn etkisi altnda meydana gelen hatalar; scakln oluturduu ekil
deitirmeleri ve dier tezgahlardan gelen titreimlerden kaynaklanr.

4.5.5. Yzey przll lm metotlar

Uzunluk l sistemi balamnda belirtilen tm fiziksel lmleri prensipler temel


yzeyde geerlidir. Bu alanda etkin olduu kantlanan, mekanik ve optik lm yntemleri
en ok tercih edilen yntemlerdir.

4.5.6. Mekanik lm yntemleri

Mekanik fonksiyonel ilkesi temelinde, yzey lm iin kullanlan cihazlarn sistemi


stylus yntemleri olarak adlandrlr. Mekanik lme ilemi, tarama yntemi veya alglama
yntemleri olarak ikiye ayrlr. Tarama ynteminde, bir temas kalemi lm yaplacak
yzey zerinde zel bir frekansta iner. ekil 4.9da tarama yntemi ile lm metodu
gsterilmektedir.Stylus temas, yzeye sabit bir seviyeye ykseltilmi (Woxen Prensibi)
veya yzeydeki bir noktadan, sabit bir mesafeye ykseltilmitir (Kademeli Dokunsal
Yntem ).

ekil 4.9. Tarama yntemi ile mekanik lm [38]

Alglama yntemi uygulamalarda en yaygn kullanm alanna sahip olan mekanik lme
yntemidir. ekil 4.10da alglama yntemlerine ait eitlilik gsterilmektedir.
45

ekil 4.10. Alglama yntemi ile mekanik lm [38]

Referans Sistemi Dzlemi

Bu sistemde, tarama birimi test numunesinin ideal geometrik yzeyine karlk gelen ve
yzey llecek uzunluk boyunca ynlendirilmi olan bir referans yzeyi (dzlem, silindir)
ile ynlendirilmektedir. Kumpas geometrisiyle doan hatalar nedeniyle, bu tarama sistemi
test rneinde przllk ve dalgalanma deerlerini hatasz iletmesini salar. Tarama
sistemi altnda sk bir ekilde balanm i paras, yatay ynde ok hassas srgler
zerinde tanmaktadr. Przllk deeri yan sra yzeyin mikro yaps hakknda bilgi
sahibi olunabilir.

Titreimli Tarama Sistemi

Titreimli tarama sisteminde iki kayar kzak sisteme rehberlik eder. Bu sayede ikinci
yzeyinde lme ilemi daha rahat olmaktadr. Ancak tekli kzak sisteminden daha fazla
yer gerektirdii iin kk veya eriimi zor alanlarda kullanlamaz.

Genellikle yzey kaytlarnda x ve y koordinatlar bytme gstergeleri son derece farkl


yollardan seilir. lme blgesi hattnda mm blgesi (apsis) ve przllk parametreleri,
mikron blgesindeki ordinat sisteminde temsil edildiinden bu gereklidir. Yzey kaydnn
optik izlenimi, gl bir gereklik ile karlatrldnda bozulur. Sytlus yntemlerinde
kullanlan ular genelde 2 m u yarap deerine sahiptir. Bu sistemler 0,5 Nluk
dayanma gcyle ilev grrler. Bu sebepten dolay test dzeyinde deiiklie sebep
olabilecek nemli basnlara (6000 N/mm2) neden olabilirler.
46

Yar sabit Sistem

Yar sabit sistemde, stylus temas yzey zerinde kzak zerinde kaydrlarak tarama
yaplr. Bu sistemin avantaj az yer kaplamas, kk ve ulalmas zor yzeylerin
llmesidir. Bir dezavantaj, sistemin yzeye konumlandrma ilemi doru yaplmaldr
aksi takdirde sistemin llecek yzeyinin ksmlar bozuk bir ekilde iletilmesine neden
olabilir.

4.5.7. Optik lme yntemi

Beyaz-Ik nterferometre

Bu teknoloji ile lm yntemi, lazer interferometredeki sistemden farkldr. Sitemden


yzeye gnderilen ok sayda beyaz k ve n, dalga boyu spektrumunun lld
sistemdir. Bu sistemle saydam yzeylerin przllk deerleri bile llebilir. Yzeyi
llecek parann, sistemdeki k younluu ile mekansal ayarlama oluturulur.
llecek yzeye bal olarak iki lm yntemi kullanlr. Ortalama yzey przll
Ra deeri kullanlarak < 1 nm den daha dz yzeylerin llmesinde ve dier her trl
yzeyler iin yzey przllk uygulamas yaplr. ekil 4.11de sistemin alma prensibi
gsterilmitir.

ekil 4.11. Beyaz-Ik interferometre prensibi (iki-n interferometre) [38]


47

5. MALZEME, METOT VE DENEYSEL ALIMALAR

Bu ksmda; deneysel alma, takm tezgah, kesici takm ve kesme parametreleri


hakknda bilgiler verilmitir. ncelenen benzer almalar ve literatr aratrmas
sonucunda, MMY sistemi uygulamasnn yzey przll zerindeki etkilerini
deerlendirilmesi iin yntem gelitirilmitir. Kesici takm firmasnn nerdii kesme hz
aral deerlerinin, MMY sistemi uygulanarak, para yzey przllklerini ve kesme
kuvvetlerinin incelenmesi amacyla deneyler yaplmtr. Deneylerin yapmnda kullanlan
makine tehizat hakkndaki bilgiler izelge 5.1de verilmitir.

izelge 5.1. Deneylerde kullanlan makine -tehizat listesi ve kullanm amalar


Ad-Modeli Kullanlma Amac
niversal torna
Deney numunelerinin hazrlanmasnda
tezgah/TezsanSn 45 A
CNC torna tezgah / Johnford
Deeylerin Gerekletirilmesinde
TC-35
Yzey Przllk lme lenmi yzeylerin yzey kalitesinin belirlenmesi
Cihaz / MahrPerthometer (lenmi yzeylerin ortalama yzey przllk
M1 deerlerinin (Ra) llmesi)

Dinamometre ve Aksesuarlar
leme deneyleri srasnda oluan kesme kuvveti (Fc),
/ Kistler 9257B
ilerleme kuvveti (Ft), ve pasif kuvvet (Fp) llmesi
Dinamometre, Kistler
ve bilgisayar ortamna aktarlarak, grafiklerin
1667A5 Data Kablosu,
oluturulmas.
Kistler 5070-A Amplifier,
Kistler Dynoware yazlm
eitli l aletleri / Kumpas, Deney numunelerinin hazrlanmas srasndaki
mikrometre lmler, deneyler ncesi yaplacak ayarlar
SKF Ufb20 Basic MMY Kesici ile i paras temas noktasna yalama ve
Sistemi soutma ilemini salayan cihaz.

5.1. Tezgah

Deneylerin yaplabilmesi iin, Gazi niversitesi envanterinde mevcut olan JohnFord TC35
marka CNC torna tezgah kullanlmtr. Deneylerin yaplmasnda kullanlan tezgahn, tm
zellikleri izelge 5.2de belirtilmitir.
48

izelge 5.2. JohnFord TC35 CNC Torna Tezgahnn zellikleri

Tezgah zellikleri Birim Deerleri


X ekseni 250 mm
Z ekseni 600 mm
Tezgah gc 10 kW
Devir says 4000 rpm
Hidrolik ayna ap 250 mm
Hassasiyet 0,001 mm
Taret, Takm Balama Kapasitesi 12

5.2. Deney Numuneleri

Deneylerde ilenmesi iin seilen malzeme olarak ISO 3685e gre referans malzeme
olarak nerilen malzemelerden AISI 1040 kullanlmtr. izelge 5.3te deneylerde
kullanlan i parasnn kimyasal malzeme yaps verilmitir. Deney numunesinin ap 30
mm, tala kaldrma uzunluu 40 mm olarak alnm ve kesme derinlii ise 2,5 mm olarak
belirlenmitir.

izelge 5.3. AISI 1040 eliin kimyasal yaps

AISI C Si Mn P S Fe
1040 0,42 0,8 0,25 0,035 0,035 98,46

5.3. Kesici Takm

Deneylerde SCMT120404-C25 geometrisine sahip kaplamal (TiCN +Al2O3 + TiN)


Korloy NC320 kalitesinde (P30) ve SCMT120408-C25 geometrisine sahip kaplamal
(TiCN+ TiC +Al2O3 + TiN) Korloy NC330 (P40) kesici takmlar kullanlmtr. Her
tornalama ilemi iin yeni takm kullanlmtr. ekil 5.1de kesici takm geometrisi ile
ilgili bilgi verilmitir. Yzey kalitesi zerinde etkili olabilecek ekilde, iki farkl u
yarap kullanlmas planlanmtr. Kesicinin drt adet kesme kenar bulunmaktadr, bu
sayede 20 adet kesici takm ile 80 adet deney numunesi elde edilmitir..
49

ekil 5.1. Deneylerde kullanlan kesici takm geometrisi

izelge 5.4te deneylerin yaplmasnda kullanlan kesici takmlara ait l bilgileri


verilmektedir. Bu bilgiler kesici takmlarn zellikleri hakknda bilgi edinmeye ve deney
parametrelerinin belirlenmesine imkan salamaktadr.

izelge 5.4. Kesici takm lleri


Kesici Takm
nerilen Kesme
lleri(mm)
Parametreleri
KESC TAKIM (ekil 5.1e gre)

l d t r d1 f a
0,10- 0,80-
SCMT 120404-C25 12,3 12,7 4,76 0,4 5,5
0,30 3,80
0,12- 1,20-
SCMT 120408-C25 11,9 12,7 4,76 0,8 5,5
0,38 3,80

5.4. Kesme Parametreleri

Kesme parametrelerinin belirlenmesinde malzemenin cinsi, tezgah zellikleri ve kesici


takm firmas katalog deerleri dikkate alnmtr. Deneylerde kesme parametreleri olarak
be farkl MMY debisi, drt farkl kesme hz, iki adet ilerleme oran ve sabit kesme
derinlii kullanlmtr. Bu parametrelere ait bilgi izelge 5.5te verilmitir.

izelge 5.5. Kesme parametreleri


PARAMETRE DEER
MMY Debisi, Q (ml/dk) 0,225; 0,45; 0,9; 3,25; 16,25
Kesme Hz, V (m/dk) 100; 125; 160; 200
lerleme, f (mm/dev) 0,125; 0,25
Kesici U Yarap, R (mm) 0,4; 0,8
Kesme Derinlii, a (mm) 2,5
50

5.5. Minimum Miktarda Yalama

MMY uygulaycs olarak, kullanlan takm tezgah zellikleri de dikkate alnarak harici
uygulamalara uygun olan SKF marka UFB20-Basic soutma sistemi tercih edilmitir.
Resim 5.1de MMY sistemine ait temel nite verilmitir. Bu sistem hemen hemen her trl
tezgaha entegre edilerek, uygulama yaplabilmesi mmkndr.

Resim 5.1. UFB20-Basic MMY sistemi

Sistemde MMY uygulamas yapabilmek iin iki eit ya kullanlmaktadr. Bunlar elik
tr malzemeler Lubrioil ve alminyum tr malzemeler LubriFluid-F100 olmak
zere ikiye ayrlmaktadr. Yaplan deneylerde kullanlan malzeme AISI 1040 tr elik
olduundan Lubrioil cinsinden ya kullanlmtr. izelge 5.6da ise MMY uygulamas
iin kullanlan yan zellikleri gsterilmektedir.

izelge 5.6. Lubrioil MMY sistem ya zellikleri [31]


MMY Sistem Ya ve
DIN 51757 DIN 51562 DIN ISO 2592
Standartlara Gre zellikleri
Younluk Viskozite
Ya Cinsi erik Yanma Noktas
20 C de 40 C de
[C]
[ ] [ ]

LubriOil Ester ya asidi


0,92 47 265
51

5.6. MMY Sistem Debisinin Belirlenmesi

MMY sistemi tezgaha entegre edildikten sonra deney parametresi olan kesme svsnn
hangi debilerde uygulanacan ve ml/dk cinsinden ne kadar ihtiva edildiini belirlemek
iin baz aratrmalar ve hesaplamalar yaplmtr.

Debi miktar, ekil 5.2de gsterilen; (a) beher iine ihtiva edilen ya karm ve (b)
hassas terazi ile lm yntemleri ile sonuca ulalmtr. MMY sisteminden gelen ya ve
hava karm ilk olarak beher iine ihtiva edilerek bir dakika boyunca beher iinde biriken
ya miktarnn, hassas terazi ile llerek ml/dk cinsinden sonular elde edilmitir.

(a) (b)

Resim 5.2. MMY sistemi debisinin lme yntemi, (a) sistem yann beher ile llmesi,
(b) MMY sistem yann hassas terazi ile llmesi

5.7. Yzey Przllnn llmesi

Deney numuneleri elde edildikten sonra, veri elde etme ilemine balanmtr. Yzey
przllnn llmesi ileminde Gazi niversitesi envanterinde mevcut olan Mahr
Perthometer-M1 lm cihaz kullanlmtr (izelge 5.7). Deneylerde kullanlan lm
yntemi olarak ortalama yzey przllk (Ra) deeri seilmitir. Bu sistem stylus metodu
ile lm yapmaktadr. Stylus teknii, yzey dokusu lm yntemleri alannda en geni
kullanm alanna sahip yntemlerden biridir.
52

izelge 5.7. Mahr Perthometer-M1 YP lme cihaznn zellikleri

Model ve zellikler Mahr Perthometer-M1


ne u yarap 2 m
lme aral 100150 m
Tarama hz 0,5 m/s
Tarama kuvveti 0,75 mN
Profil znrl 12 mm
Filtre Gausian
llebilen parametreler Ra, Rz, Rmax
rnekleme uzunluu 0,25 0,8 2,5 mm
lme uzunluu (L) 1,75 5,6 17,5 mm

Her deney numunesinin yzey przll kere llm olup bu deerlerin aritmetik
ortalamas alntr.

5.8. Kesme Kuvvetlerinin llmesi

Deneylerde kesme kuvveti bileenini (Fc, Ff ve Fr) lme kapasitesine sahip kuartz
kistler 9257 B tipi dinamometre kullanlmtr. Bu dinamometrenin teknik zellikleri
izelge 5.8de verilmitir.

Dinamometre tarafndan kaydedilen kesme kuvveti verileri (gerilim deerleri) Kistler Type
5070A Multichannel Charge Amplifier (ykselte) yardmyla Type 2855A3 A/D Board
CIO-DAS 1602/12 veri alma kart ve Kistler Type 2825A1-2 Dynoware yazlm
kullanlarak bilgisayar ortamna alnmtr. Kesme kuvveti gerilim deerlerinin
ykseltilmesi ve yazlm iin istenilen kanal dzeninin (hangi kanaldan hangi kesme
kuvveti bileeninin okunaca) ayarlanmas gibi ilevler iin kullanlan 5070A
ykseltecinin baz zellikleri izelge 5.9da verilmitir.
53

izelge 5.8. Kesme kuvveti (Kistler 9257 B ) lme cihaznn zellikleri

Kistler 9257 B Dinamometrenin Teknik zellikleri


Kuvvet aral (Fx, Fy, Fz) 510
Tepki verme (N) 0,01
Hassasiyet Fx, Fy -7,5 (pC/N)
Hassasiyet Fz -3,5 (pC/N)
Dorusallk %1 FSO
Histerezis %0,5 FSO
Doal frekans f0(x,y,z) 3,5 (kHz)
alma scakl (070 C)
Kapasitans 220 (pF)
20 C deki yaltm direnci 1013 ()
Topraklama snf 108 ()
Koruma snf IP 67
Arlk 7,3 kg

izelge 5.9. 5070A Amplifier (Ykseltici) teknik zellikleri

95070A Amplifier (Ykseltici)


Kanal says 8
Aklama 19 rack
Balant Fischer 9 pol. Neg
lm aral 200200000pC
Frekans aral 0..>45 kHz
Frekans aral 10
kt sinyali 200240 V
Arayz RS-232C

5.9. Deney emas

Deneylerin yaplabilmesi iin CNC torna tezgahna balanan i parasna, harici MMY
sistemi uygulamas yaplmtr. MMY sistemi kompresrden gelen hava sayesinde, i
54

paras ile kesici takm srtnme blgesine hava ve ya karmn pskrtr. ekil 7.2de
grlmektedir.

ekil 5.2. Deney emas

Deney ileyi sras oluturulduktan sonra sra deneylerin yapm aamasna gelinmitir.
Deneylerin yaplmasndan sonra elde edilen veriler dorultusunda gerekli grafikler
oluturularak yorumlanmtr.
55

6. DENEY SONULARI VE TARTIMA

Farkl u yarap deerine (R=0,4 ve R=0,8 mm) sahip kesici takmlarla yaplan ileme
deneyleri ile elde edilen yzey przllk deerleri ve kesme kuvvetleri; MMY sistem
debisi, kesme hz ve ilerleme miktarna gre oluturulan grafikler kullanlarak aada
verilen ayr balklar altnda yorumlanmtr.

6.1. MMY Sistem Debisi ve Kesme Hzna Bal Olarak Yzey Przllnn
Deerlendirilmesi

MMY sistem debisi ve kesme hzna bal olarak ilenmi yzeylerde llen ortalama
yzey przllk deerleri; kesici u yarap (R 0,8 ve 0,4 mm) ve ilerleme (f 0,125 ve
0,25 mm/dev) deerlerine bal olarak izelge 6.1-izelg 6.4deki tablolarda verilmitir.
Bu veriler nda MMY debisi ve kesme hzna bal olarak yzey przllndeki
deiimler R:0,8 ve R:0,4 mm iin srasyla ekil 6.1 ve ekil 6.2deki, Sigmaplot
yazlm [80] kullanlarak izilen, grafiklerde gsterilmitir

izelge 6.1. R=0,8 mm ve f=0,125 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme hzna
(V) bal olarak elde edilen ortalama yzey przllk (Ra) deerleri

SCMT 120408-C25 - R:0,8 mm

Deney V f Q Ra Deney V f Q Ra
No (m/dk) (mm/dev) (ml/dk) (m) No (m/dk) (mm/dev) (ml/dk) (m)
1 0,225 1,264 21 0,225 0,974
2 0,45 1,190 22 0,45 0,908
3 100 0,9 1,160 23 160 0,9 0,856
4 3,25 0,996 24 3,25 0,807
5 16,25 0,921 25 16,25 0,819
0,125 0,125
11 0,225 0,988 31 0,225 0,917
12 0,45 0,969 32 0,45 0,825
13 125 0,9 0,863 33 200 0,9 0,787
14 3,25 0,833 34 3,25 0,727
15 16,25 0,785 35 16,25 0,890
56

izelge 6.2. R=0,8 mm ve f=0,25 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme hzna
(V) bal olarak elde edilen ortalama yzey przllk (Ra) deerleri

SCMT 120408-C25 - R:0,8 mm

Deney V f Q Ra Deney V f Q Ra
No (m/dk) (mm/dev) (ml/dk) (m) No (m/dk) (mm/dev) (ml/dk) (m)
6 0,225 4,04 26 0,225 3,571
7 0,45 3,679 27 0,45 3,419
8 100 0,9 3,378 28 160 0,9 3,218
9 3,25 3,321 29 3,25 3,171
10 16,25 3,182 30 16,25 3,212
0,25 0,25
16 0,225 3,719 26 0,225 3,346
17 0,45 3,511 37 0,45 3,33
18 125 0,9 3,329 38 200 0,9 3,128
19 3,25 3,233 39 3,25 3,035
20 16,25 2,998 40 16,25 3,466

izelge 6.3. R=0,4 mm ve f=0,125 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme hzna
(V) bal olarak elde edilen ortalama yzey przllk (Ra) deerleri

SCMT 120404-C25 - R:0,4 mm

Deney V f Q Ra Deney V f Q Ra
No (m/dk) (mm/dev) (ml/dk) (m) No (m/dk) (mm/dev) (ml/dk) (m)
41 0,225 1,704 61 0,225 1,522
42 0,45 1,654 62 0,45 1,466
43 100 0,9 1,517 63 160 0,9 1,384
44 3,25 1,522 64 3,25 1,319
45 16,25 1,335 65 16,25 1,332
0,125 0,125
51 0,225 1,558 71 0,225 1,453
52 0,45 1,507 72 0,45 1,43
53 125 0,9 1,442 73 200 0,9 1,311
54 3,25 1,449 74 3,25 1,197
55 16,25 1,194 75 16,25 1,335

izelge 6.4. R=0,4 mm ve f=0,25 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme hzna
(V) bal olarak elde edilen ortalama yzey przllk (Ra) deerleri

SCMT 120404-C25 - R:0,4 mm

Deney V Q Ra Deney V Q Ra
No (m/dk) f (mm/dev) (ml/dk) (m) No (m/dk) f (mm/dev) (ml/dk) (m)
46 0,225 6,425 66 0,225 5,566
47 0,45 5,614 67 0,45 5,434
48 100 0,9 5,274 68 160 0,9 5,03
49 3,25 5,159 69 3,25 4,917
52 16,25 4,919 70 16,25 5,053
0,25 0,25
56 0,225 6,01 76 0,225 5,497
57 0,45 5,477 77 0,45 5,307
58 125 0,9 5,211 78 200 0,9 4,997
59 3,25 5,112 79 3,25 4,624
60 16,25 4,75 80 16,25 5,186
57

f:0,125 mm/dev
f:0,25 mm/dev
4,5

4,0
Yzey Przll, Ra (m)

3,5

3,0

2,5

2,0
0,000
1,5 0,225

k)
l/d
0,450
1,0

(m
0,900

Q
0,5 3,250

bi,
100

De
125 16,250
160
Ke sme H 200
z , V (m/d
k)

ekil 6.1. R=0,8 mm ve f=0,125ve f=0,25 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme
hzna (V) bal olarak yzey przllndeki (Ra)deiim

f:0,125 mm/dev
f:0,25 mm/dev
7,0
Yzey Przll, Ra (m)

6,0

5,0

4,0

3,0

0,000
2,0
0,225
k)
l/d

1,0 0,450
(m

0,900
Q

0,0 3,250
bi,

100
De

125 16,250
160
200
Ke sme H
z , V (m/d
k)

ekil 6.2. R=0,4 mm ve f=0,125 ve f=0,25 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme
hzna (V) bal olarak yzey przllndeki (Ra) deiim
58

izelge 6.1deki verilere gre ekil 6.1deki grafik incelendiinde, artan debi deerleriyle
yzey przllnde bir azalma eilimi gzlenmektedir. 0,125 mm/dev ilerleme ve 0,8
mm u yarap iin sabit tala derinlii (a:2,5 mm) kullanlarak yaplan deneylerde en
yksek yzey przllk deeri en dk kesme hz (100 m/dk) ve en dk debi
uygulamasnda (0,225 ml/dk) elde edilirken en dk yzey przllk deeri ise en
yksek kesme hz (200 m/dk) ve 3,25 ml/dk debi uygulamasnda elde edilmitir. Bu
bulgular artan kesme hznn yzey przll zerindeki olumlu etkisini bir kez daha
ortaya koyarken [81-83], MMY uygulamas iin yzey kalitesinin artan debi ile bir yere
kadar iyiletiini gstermektedir. Kesme hznn en yksek olduu (200 m/dk) deneylerde,
debi deerinin en yksek seviyesinde (16,25 ml/dk) yzey kalitesinin tekrar bozulduu
gzlenmitir. Bu deney artlarnda, talan zerine etki eden hava-ya karmnn fazla
olmas, talan erken kopmasna yol aarak przllk deerini olumsuz etkiledii
dnlmektedir.

izelge 6.2 deki veriler nda ekil 6.1deki grafiklerden, dier btn parametreler ayn
kalmak kaydyla, ilerlemedeki artn yzey przll zerindeki etkisi
grlebilmektedir. ekil 6,1dekine benzer ekilde, kesme hz ve debideki artla yzey
przl azalrken, yksek kesme hzlar ve yksek debide yine benzer ekilde, yzey
przll artmtr. En yksek yzey przllk deeri 0,225 ml/dk debi deerinde ve
100 m/dk kesme hznda elde edilmitir. En dk yzey przllk deeri ise 200 m/dk
kesme hznda ve 3,25 ml/dk debi deerinde elde edilmitir. Ancak artan ilerleme ile,
debinin yzey przll zerindeki olumlu etkisi daha belirgin hale gelmitir.

ekil 6.1deki grafiklerde farkl ilerleme miktarna sahip yzey przllk deerleri
karlatrldnda, ilerlemedeki artla yzey przllk deerlerinin de artt
grlmektedir. Bu sonular, ilerlemenin yzey przll zerinde etkili olan nemli
parametrelerden biri olduunu gstermektedir (Bkz. Blm 4.4.1, Eitlik 6.2) [73-75].
Artan ilerlemeye bal olarak artan tala kesit alan, talan sadece ksmen
biimlendirilebilmesine sebep olarak, ilk deformasyon blgesindeki krlmalarla yzey
kalitesini olumsuz etkilemektedir.

Deneylerin ikinci aamasnda kesici takm u yarap deeri 0,4 mm olan kesici takmlar
kullanlmtr. Deneysel almalardan 0,4 mm u yar ap iin elde edilen yzey
przllk deerleri izelge 6.3 (f:0,125) ve izelge 6.4 (f:0,25)de ve bu verilerden elde
59

edilen yzey przll deiim grafikleri ise ekil 6.2de verilmitir. ekil 6.2deki
grafikler incelendiinde, ayn parametreler nda kesici u yarapna bal elde edilen
yzey przllk deerlerinin ekil 6.1deki grafiklerle tamamen benzer eilim sergiledii
grlrken sadece u yarapndaki azalmayla birlikte przllk deerlerinde nemli bir
art olduu gzlenmitir. Bu durum kesici u yarapnn da yzey kalitesi zerinde
nemli bir parametre olduunu ispatlar niteliktedir. Kesici u yarapnn yzey
przll zerindeki etkisini daha iyi anlayabilmek iin, ekil 6.1 ve ekil 6.2deki
grafikler kesici u yarapna bal olarak tekrar oluturularak f: 0,125 mm/dev iin ekil
6.3te ve f:0,25 mm/dev iin ekil 6.4te verilmitir.

ekil 6.3 ve ekil 6.4deki grafikler beraber deerlendirildiinde, yzey przllnn


kesme hz ve debideki artla azalma (en yksek kesme hz ve en yksek debi deeri
kombinasyonu hari, bu durum parametrelere bal talan erken krlmasna bal olarak
yukarda aklanmtr) eilimindeyken u yarapndaki artla birlikte de azalma
eiliminde olduu grlmektedir. Bu durum ideal yzey przlln tahmin etmede
kullanlan Eitlik 4.2yi dorular niteliktedir. Bu eitlie gre, yzey przll
ilerlemenin karesiyle doru orantl olarak artarken yaraptaki artla azalacaktr. ekil 6,1
ve ekil 6.2de u yarapna bal olarak yzey kalitesindeki iyileme benzer eilimlerle
ak olarak grlrken, her iki ekildeki grafikler karlatrldnda, ilerlemedeki artn
yzey kalitesini ok daha olumsuz ekilde etkiledii grlmektedir. alma konusuna
bal olarak MMY sistem debisindeki art, her iki u yarap iin, yzey kalitesi zerinde
olumlu etkiler yaratm, ilerlemeye bal olarak bu eilim srerken yksek hz ve debi
kombinasyonlarnda yzey kalitesinde tekrar bozulma eilimi sz konusu olmutur. Bu
durum yksek hzlarda alma srasnda yksek debilerin olumlu etkilerinin azaldn
gstermektedir. Artan debi ile oluan talan erken krlmas, kesme hzndaki arta bal
artan scaklk sebebiyle oluan erken buharlama etkisiyle birletiinde, uygulanan kesme
svsnn yalayc zellii ortadan kalkmakta ve yzey kalitesini olumsuz etkilemektedir.
Bu sonulara gre yksek hzlarda alrken MMY etkisinin azalmas dikkate alndnda,
nispeten dk debiler veya kuru alma nerilebilir [38].
60

R:0,8 mm
R:0,4 mm
1,8
Yzey Przll, Ra (m)

1,6

1,4

1,2

1,0 0,000
0,225

k)
l/d
0,8 0,450

(m
0,900

,Q
0,6 3,250

bi
100

De
125 16,250
160
200
Ke s me H
z , V (m/d
k)

ekil 6.3. f=0,125 mm/dev iin kesici takmlarn MMY sistem debisi (Q) ve kesme hzna
(V) bal olarak yzey przllk (Ra) deerine etkisi

R:0,8 mm
R:0,4 mm
7,0
Yzey Przll, Ra (m)

6,0

5,0

4,0
0,000
0,225
k)

3,0
l/d

0,450
(m

0,900
,Q

2,0 3,250
bi

100
De

125 16,250
160
200
Ke s me H
z , V (m/d
k)

ekil 6.4. f=0,25 mm/dev iin kesici takmlarn MMY sistem debisi (Q) ve kesme hzna
(V) bal olarak yzey przllk (Ra) deerine etkisi
61

6.2. MMY Sistem Debisi ve Kesme Hz Kombinasyonuna Gre Asl Kesme


Kuvvetlerinin Deerlendirilmesi

MMY uygulamalarnn kesme kuvvetleri zerindeki etkilerini yorumlamak iin sistem


debisi ve kesme hzna bal olarak tala kaldrma srasnda llen ortalama asl kesme
kuvveti (Fc) deerleri; kesici u yarap (R 0,8 ve 0,4 mm) ve ilerleme (f 0,125 ve 0,25
mm/dev) deerlerine bal olarak izelge 6.5-izelg 6.8deki tablolarda verilmitir. Bu
veriler nda MMY debisi ve kesme hzna bal olarak asl kesme kuvvetlerindeki
deiimler R:0,8 ve R:0,4 mm iin srasyla ekil 6.5 ve ekil 6.6daki grafiklerde
gsterilmitir

izelge 6.5. R=0,8 mm ve f=0,125 mm/dev iin MMY sistem debisi (q) ve kesme hzna
(V) bal olarak elde edilen asl kesme kuvveti (Fc) deerleri

SCMT 120408-C25 - R: 0,8 mm

Deney V Q Fc Deney V Q Fc
No (m/dk) f (mm/dev) (ml/dk) (N) No (m/dk) f (mm/dev) (ml/dk) (N)
1 0,225 852,1 21 0,225 832,4
2 0,45 859,1 22 0,45 823,7
3 100 0,9 854,5 23 160 0,9 830,8
4 3,25 855,4 24 3,25 845,4
5 16,25 851,9 25 16,25 831,9
0,125 0,125
11 0,225 860,8 31 0,225 825
12 0,45 825,1 32 0,45 836,2
13 125 0,9 837,5 33 200 0,9 832,4
14 3,25 839,7 34 3,25 831,3
15 16,25 780,6 35 16,25 809,2

izelge 6.6. R=0,8 mm ve f=0,25 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme hzna
(V) bal olarak elde edilen asl kesme kuvveti (Fc) deerleri

SCMT 120408-C25 - R: 0,8 mm

Deney V Q Fc Deney V Q Fc
No (m/dk) f (mm/dev) (ml/dk) (N) No (m/dk) f (mm/dev) (ml/dk) (N)
6 0,225 1506,3 26 0,225 1444,3
7 0,45 1490,3 27 0,45 1445,3
8 100 0,9 1549,3 28 160 0,9 1444,3
9 3,25 1451,3 29 3,25 1411,3
10 16,25 1466,3 30 16,25 1378,3
0,25 0,25
16 0,225 1493,3 36 0,225 1425,4
17 0,45 1485,3 37 0,45 1418,3
18 125 0,9 1467,3 38 200 0,9 1424,3
19 3,25 1448,3 39 3,25 1373,4
20 16,25 1435,3 40 16,25 1361,3
62

izelge 6.7. R=0,4 mm ve f=0,125 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme hzna
(V) bal olarak elde edilen asl kesme kuvveti (Fc) deerleri

SCMT 120404-C25 - R: 0,4 mm

Deney V f Q Fc Deney V f Q Fc
No (m/dk) (mm/dev) (ml/dk) (N) No (m/dk) (mm/dev) (ml/dk) (N)
41 0,225 881,1 61 0,225 845,9
42 0,45 869,2 62 0,45 807,7
43 100 0,9 858,9 63 160 0,9 835
44 3,25 875,3 64 3,25 833,8
45 16,25 866,3 65 16,25 850,3
0,125 0,125
51 0,225 864,7 71 0,225 815,3
52 0,45 867,9 72 0,45 818,2
53 125 0,9 863,2 73 200 0,9 820,7
54 3,25 845,8 74 3,25 804,3
55 16,25 835,6 75 16,25 786,8

izelge 6.8. R=0,4 mm ve f=0,25 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme hzna
(V) bal olarak elde edilen asl kesme kuvveti (Fc) deerleri

SCMT 120404-C25 - R: 0,4 mm

Deney V f Q Fc Deney V f Q Fc
No (m/dk) (mm/dev) (ml/dk) (N) No (m/dk) (mm/dev) (ml/dk) (N)
46 0,225 1570,3 66 0,225 1472,3
47 0,45 1586,3 67 0,45 1475,3
48 100 0,9 1504,3 68 160 0,9 1490,3
49 3,25 1550,3 69 3,25 1446,3
50 16,25 1509,3 70 16,25 1474,3
0,25 0,25
56 0,225 1562,3 76 0,225 1466,3
57 0,45 1559,3 77 0,45 1342,3
58 125 0,9 1505,3 78 200 0,9 1307,3
59 3,25 1494,3 79 3,25 1301,3
60 16,25 1471,3 80 16,25 1420,3
63

f:0,125 mm/dev
1600 f:0,25 mm/dev

1400
)
Kesme Kuvveti, Fc (N

1200

1000
0,000
0,225

k)
800

l/d
0,450

(m
0,900

Q
600 3,250

bi,
100
125 16,250

De
Ke sme 160
H 200
z , V (m
/dk)

ekil 6.5. R=0,8 mm ve f=0,125ve f=0,25 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme
hzna (V) bal olarak kesme kuvvetlerindeki (Fc) deiim

f:0,125 mm/dev
f:0,25 mm/dev
1800

1600
)
Ke sme Kuvveti, Fc (N

1400

1200

1000 0,000
0,225
k)
/d

800 0,450
ml

0,900
Q(

600 3,250
bi ,

100
De

125 16,250
Ke sme 160
H z , V ( 200
m/dk)

ekil 6.6. R=0,4 mm ve f=0,125ve f=0,25 mm/dev iin MMY sistem debisi (Q) ve kesme
hzna (V) bal olarak kesme kuvvetlerindeki (Fc) deiim
64

izelge 6.5- izelge 6.8deki verilere gre ekil 6.5 ve ekil 6.6daki grafikler
incelendiinde, artan debi deerleriyle birlikte asl kesme kuvveti deerlerinde bir azalma
eilimi gzlenmektedir. Artan kesme hznn kesme kuvvetleri zerinde olumlu bir etkiye
sahip olduu bilinmektedir. Yksek kesme hzlarnda 1. deformasyon blgesinde artan
scaklk, malzeme sertliinin azalmasyla deformasyon ileminin kolaylatrmakta ve buna
bal olarak kesme kuvvetleri de dmektedir [80,81]. Bu almada da benzer eilim
gzlenmi ve artan kesme hzlaryla kesme kuvvetleri azalma eilimine girmitir. Ancak
bu azalma eilimi, allm tornalama ilemlerindeki kadar yksek olmamtr. Bu durum
MMY uygulamasnn, yalama etkisi yannda ksmen de olsa soutma etkisi olduunu
gstermektedir.

lerleme miktarndaki art kesme kuvvetlerinin artmasna sebep olmutur. Bu, beklenen
bir durum olup, sabit kesme derinliinde ilerlemedeki artla birlikte artan tala kesit alan
kesme kuvvetlerindeki artn temel sebebidir [25,27,30,33,81-83].

MMY sistem debisindeki artla birlikte kesme kuvvetleri de azalma eilimi


sergilemektedir. Kesme kuvvetlerinde debiye bal oluan bu azalma eilimi, MMY
uygulamasnn yalama etkisiyle kesme blgesindeki den srtnme kuvvetlerine
atfedilebilir [56]. MMY uygulamasnn, kesme kuvvetleri zerindeki olumlu etkisi, yzey
przllne olan etkisi kadar yksek olmamtr. Bu da, MMY uygulamalarnn soutma
amacndan ok yalama etkisiyle yzey kalitesini iyiletirmek iin uygulanmas gerektiini
gsteren bir kanttr. Bu sonu, literatrdekine benzer ekilde, yalamayla birlikte soutma
amac da hedeflendiinde, MMY uygulamasnn Minimum Miktarda Soutma ve Yalama
(MMSY-MQCL) uygulamasyla deitirilmesi ihtiyac domaktadr [38].

almada seilen en dk kesme hznda (100 m/dk), debiye bal olarak kesme
kuvvetlerinde dalgalanmalar gzlenmitir. Bu kesme hznda dk debilerde grnen
dalgalanmalar, MMY etkisinin kararsz olduunu gsterirken, artan debiyle iyilemeler
salanabilmitir. alma kapsamnda belirlenen en yksek kesme hz artlar ve en
yksek debi miktarnda (200 m/dk, 0,25 mm/dev ve 16,25 ml/dk) ise, yzey
przllndeki eilime benzer ekilde, kesme kuvvetlerinde bir art sz konu
olmutur. Bu durum, artan kesme hzna bal artan scaklkla kullanlan yan sratle
buharlaarak yalama etkisi yapamam olmasna atfedilmitir.
65

7. SONU VE NERLER

AISI 1040 deney numunelerinin, farkl kesme parametreleri ve MMY sistemindeki farkl
debi seenekleri ile CNC torna tezgahnda ilenmesi ile yaplan deneylerden elde edilen
sonular aada zetlenmitir:

MMY uygulamasnda artan debi deerleriyle birlikte yzey przllnde bir azalma
eilimi gzlenmitir.
Deneysel almalardan elde edilen bulgular artan kesme hznn yzey przll
zerindeki olumlu etkisini bir kez daha ortaya koymutur. Ancak, en yksek kesme hz
(200 m/dk) ve en yksek debi deerinde (16,25 ml/dk), yksek hava ve ya basncnn,
talan erken kopmasna neden olarak, yzey przlln olumsuz etkiledii
grlmtr.
Dier btn parametreler ayn kalmak kaydyla, ilerlemedeki artn yzey
przllnn artt gzlenlenmitir.
Yzey przllnn kesme hz ve debideki artla azalma eilimindeyken u
yarapndaki artla birlikte de azalma eiliminde olduu grlmtr.
lerleme ve kesici u yarapndaki deiimle yzey przllnde gzlenen
deiimler, ideal yzey przlln tahmin etmede kullanlan teorik yaklam
(Ri=0,321f2/R) dorular niteliktedir.
Artan kesme hznn kesme kuvvetleri zerinde olumlu bir etkiye sahip olduu
bilinmektedir. Bu almada da benzer eilim gzlenmi ve artan kesme hzlaryla
kesme kuvvetleri azalma eilimi sergilemitir.
lerleme miktarndaki art, artan tala kesit alan sebebiyle, kesme kuvvetlerinin
artmasna sebep olmutur.
MMY sistem debisindeki artla birlikte kesme kuvvetleri de azalma eilimi
sergilemektedir. Kesme kuvvetlerinde debiye bal oluan bu azalma eilimi, MMY
uygulamasnn yalama etkisiyle kesme blgesindeki den srtnme kuvvetlerine
atfedilmitir.
MMY uygulamasnn, kesme kuvvetleri zerindeki olumlu etkisi, yzey przllne
olan etkisi kadar yksek olmamtr. Bu da, MMY uygulamalarnn soutma
amacndan ok yalama etkisiyle yzey kalitesini iyiletirmek iin uygulanmas
gerektiini gstermitir.
66

Deney sonularnn aralarnda tutarllk gstermesi ve yzey przll ile kesme


kuvvetleri zerinde sergiledii olumlu etki, MMY sisteminin nemini kantlam, hem
insan sal, hem de evre kirlilii asndan tercih edilmesi gerektiini ortaya
koymutur.

MMY uygulamalarnda temel kesme parametrelerine bal olarak debinin etkisini ortaya
koymak iin, ilenebilirlik deneylerinde referans olarak kullanlan AISI 1040 elii
zerinde yaplan bu alma sonularn daha ileriye gtrebilmek iin;

Yalama etkisinin nemli olduu BUE oluturma eilimi yksek snek malzemelerde
(Al alamlar, stenitik Paslanmaz elikler vb.) benzer almalar yaplabilir,
Kaplamal takmlarla yaplan bu alma, kaplamasz ve farkl kaplama uygulanm
takmlarla geniletilerek kaplama ile MMY uygulamalarnn etkisini deerlendirmek
iin geniletilebilir,
Yzey przll zerinde en etkili parametreler olan ilerleme ve kesici u yarap
deerlerinin says artrlarak, MMY ile beraber etkisi deerlendirilip yzey
przll tahminin de kullanlan teorik yaklamlar geniletilebilir,
Bu almada ticari olarak tedarik edilerek kullanlan MMY yana ilave olarak kolay
ve ucuz temin edilebilir (bitkisel yalar gibi) alternatif ya uygulamalar ile almann
kapsam geniletilebilir,
MMYnin yalama etkisi yannda soutma etkisini de glendirmek iin su bazl
emlsiyonlar kullanlarak, MMSY uygulamalar deerlendirilebilir,
almada seilen tornalama ileminden elde edilen sonularn yaygn kullanlan dier
tala kaldrma ilemlerinde (frezeleme, delme vb.) MMY uygulamalar ile
geniletilmesi mmkn olabilir,
Performans deneyleri ile MMY uygulamasnn takm anmas ve takm mr
zerindeki etkileri deerlendirilebilir.
67

KAYNAKLAR

1. Akben, U., Erten, M. (2009, Ekim). Minimum miktarda yalama yntemi ile sulu
kesme ynteminin takma ve yzey przllne etkilerinin incelenmesi. 1.
Uluslararas malat Sempozyumu, Yldz Teknik niversitesi, 45-55.

2. Braga D.U., Diniz A.E., Miranda G.W.A. and Coppini N.L. (2002). Using a minimum
quantity of lubricant (MQL) and a diamond coated tool in the drilling of aluminum
silicon alloys. Journal of Materials Processing Technology, 122(1), 127-138.

3. Dhar, N.R., Kamruzzaman, M., Ahmed, M. (2006). Effect of minimum quantity


lubrication (MQL) on tool wear and surface roughness in turning AISI-4340 steel.
Journal of Materials Processing Technology, 172, 299304.

4. Khan, M.M.A., Mithu, M.A.H., Dhar, N.R. (2009). Effects of minimum quantity
lubrication on turning AISI 9310 alloy steel using vegetable oil-based cutting fluid.
Journal of Materials Processing Technology, 209, 55735583.

5. Sreejith, P.S. (2008). Machining of 6061 aluminium alloy with MMS, dry and flooded
lubricant conditions. Materials Letters, 62, 276278.

6. Sharma, V.S., Dogra, M., Suri, N.M. (2009). Cooling techniques for improved
productivity inturning, International. Journal of Machine Tools & Manufacture, 49,
435453.

7. Lopez de Lacalle, L.N., Angulo, C., Lamikiz, A. and Sanchez, J.A. (2006).
Experimental and numerical investigation of the effect of spray cutting fluids in high
speed milling. Journal of Materials Processing Technology, 172, 1115.

8. Diniz, A.E., Ferreira J.R., Ferreira and Filho F.T. (2003). Influence of
refrigeration/lubrication condition on SAE 52100 hardened steel turning at several
cutting speeds. International Journal of Machine Tools and Manufacture, 43(3), 317-
326.

9. Silva, L. R. da , Bianchi, E.C., Fusse,R.Y., Catai R. E., Frana, T. V. and Aguiar, P.


R.. (2007, Febr.). Analysis of surface integrity for minimum quantity lubricant-MQL in
grinding. International Journal of Machine Tools and Manufacture, 47(2), 412418.

10. Sarkaya, M., Gll A. (2014). Taguchi design and response surface methodology
based analysis of machining parameters in CNC turning under MQL. Journal of
Cleaner Production, 65, 604-616.

11. Meena, A., Mansori, M. El. (2011). Study of dry and minimum quantity lubrication
drilling of novel austempered ductile iron (ADI) for automotive applications. Wear
271, 2412 2416.

12. Chiffre, L De., Tosello, G., Piska, M., Mller, P. (2009). Investigation on capability of
the reaming process using minimal quantity lubrication. CIRP Journal of
Manufacturing Science and Technology, 2, 4754.
68

13. Hadad, M. ve Sadeghi, B. (2013). Minimum quantity lubrication-MQL turning of AISI


4140 steel alloy. Journal of Cleaner Production, 54, 332-343.

14. Davim, J.P., Sreejith, P. S. and Silva, J. (2007). Turning of Brasses Using Minimum
Quantity of Lubricant (MQL) and Flooded Lubricant Conditions. Materials and
Manufacturing Processes, 22, 4550.

15. Autret, R. ve Liang, S. Y. (2003, March) Minimum Quantity Lubrication in Finish


Hard Turning. Humanoid, Nanotechnology, Information Technology, Communication
and Control, Environment, and Management (HNICEM), Manila, Philippines, 27-30.

16. Patl Deepakkumar H. and Sadaiah M. (2011, October). Investgatons On Fnsh


Turnng Of As 4340 Steel In Dfferent Cuttng Envronments By Cbn Insert.
International Journal of Engineering Science and Technology (IJEST), 3(10), 7690-
7706.

17. Leppert, T. (2011). Effect of cooling and lubrication conditions on surface topography
and turning process of C45 steel. International Journal of Machine Tools
&Manufacture, 51, 120126.

18. Gaitondea, V.N., Karnik, S.R. and Davim, J. P. (2008). Selection of optimal MQL and
cutting conditions for enhancing machinability in turning of brass. Journal of materials
processing technology, 204, 459464.

19. Suda, S., Wakabayashi, T., Inasaki, I., Yokota, H. (2004). Multifunctional Application
of a Synthetic Ester to Machine Tool Lubrication Based on MQL Machining
Lubricants. CIRP Annals- Manufacturing Technology. 53(1), 61-64.

20. Hwang, Y. K. and Lee, C. M. (2010). Surface roughness and cutting force prediction
in MQL and wet turning process of AISI 1045 using design of experiments. Journal of
Mechanical Science and Technology, 24 (8), 1669-1677.

21. Yazid, M.Z.A., Ibrahim, G.A., Said, A.Y.M., CheHaron, C.H. and Ghani, J.A. (2011).
Surface integrity of Inconel 718 when finish turning with PVD coated carbide tool
under MQL. 1st CIRP Conference on Surface Integrity (CSI), Procedia Engineering,
19, 396 401.

22. Dhar, N.R., Ahmed, M.T., Islam, S. (2007). An experimental investigation on effect of
minimum quantity lubrication in machining AISI 1040 steel. International Journal of
Machine Tools & Manufacture, 47, 748753.

23. Khan, M.M.A., Mithu, M.A.H., Dhar, N.R. (2009). Effects of minimum quantity
lubrication on turning AISI 9310 alloy steel using vegetable oil-based cutting fluid.
Journal of Materials Processing Technology, 209, 55735583.

24. Sreejith, P.S. (2008). Machining of 6061 aluminium alloy with MMS, dry and flooded
lubricant conditions. Materials Letters, 62, 276278.

25. Groover, M. P. (2010). Fundamentals of modern manufacturing: materials, processes


and systems (4th edition). Pennsylvania: John Wiley and Sons Inc.
69

26. Gkkaya, H., Nalbant, M., (2007), The Effects of Cutting Tool Geometry and
Processing Parametres on The Surface Roughness of AISI1030 Steel, Materials and
Desing, 28, 717- 721.

27. Boothroyd, G. ve Knight, W.A. (2006). Fundamentals of Machining and Machine


Tools. Boca Katon: CIKC Press.

28. Grzesik, W. (1998). Fundamentals of Machining of Metallic Materials (in Polish).


Warsaw: WNT.

29. Drozda, T.J. ve Wick, C. (1983).Tool Manufacturing Engineers Handbook (4th


Edition). Vol. 1, Machining, SME, 3-4.

30. Zorev, N.N. (1996). Metal Cutting Mechanics, Oxford: Pergamon Press.

31. Kaczmarek, J. (1976). Principles of Machining by Cutting, Abrasion and Erosion, ,


Stevenage: Peter Peregrinus Ltd.

32. Konig, W., Klocke, F. (1997). Fertigungsve~farhen. Drehen, Friisen, Bohren. Berlin:
Springer.

33. Trent, E.M. and Wright, P.K. (2000). Metal Cutting. Boston: Butterworth-Heinemann.

34. Hornbogen, E. (2006). Werkstoffe: Aufbau und Eigenschaften von Keramik-, Metall-,
Polymer- und Verbundwerkstoffen. Berlin: Springer.

35. Salmang, H., Scholze, H. (1983). Keramik, part 1: Allgemeine Grundlagen und
wichtige Eigenschaften. Berlin: Springer.

36. Schedler, W. (1988). Hartmetall fr den Praktiker. Aufbau, Herstellung,


Eigenschaften und industrielle Anwendung einer modernen Werkstoffgruppe.
Dsseldorf: Plansee TIZIT GmbH (ed.) VDI.

37. Kolaska, H. (1992)., Pulvermetallurgie der Hartmetalle vol. 8: Beschichten und


Verbinden in Pulvermetallurgie und Keramik. Hagen: Fachverband Pulvermetallurgie.

38. Klocke, F. (2011). Manufacturing Processes 1 (RWTH Edition). Berlin Heidelberg:


Springer-Verlag

39. Klocke, F. and Krieg, T. (1999). Coated tools for metal cutting-features and
applications. CIRP Annals, 48(2).

40. Grzesik, W. (2003). Advanced Protective Coatings for Manufacturing and


Engineering. Cincinnati: Hanser Gardner.

41. Damm, H. (2004). Werkzeug-doping. Werkstatt und Betrieb 137(3), 1019

42. Montgomery, S., Kennedy, D. and O'Dowd, N. (2010). PVD and CVD Coatings for
the Metal Forming Industry. , Croatia: Matrib
70

43. Grainger, S. (1989). Engineering coatings : design and application (1st Edition).
Industrial Press, Inc.

44. Dibudak, H. (1997, Eyll). Uranyum dioksit-gadolonyum oksit yaktn bor karbr ile
gaz faznda kimyasal keltme yntemiyle kaplayarak yeni nkleeryakt gelitirilmesi.
1.Ulusal Nkleer Yakt Teknolojisi Sempozyumu, 221-231.

45. Destefani, J. (2002). Cutting tools 101: Geometries. Manufacturing Emgineering,


129(10), 25-42.

46. Grzesik, W. (2008, January). Advanced Machining Processes of Metallic Materials


Theory, Modelling and Applications. Poland: Elsevier .

47. Selle, T. C. (1998). Carbide Drills: At the Peak of Development (3rd Edition). Ghring
OGH, Germany: Albstadt.

48. R.M. Mortier, S.T Orszulik, 1993 Chemistry and Technology of Lubricants.

49. nternet: Beergil, B. (2010). Yalama. URL:


http://www.webcitation.org/query?url=http%3A%2F%2Fwww.bayar.edu.tr%2Fbesergi
l%2Fyaglama.pdf&date=2015-01-08, Son Eriim Tarihi: 08.01.2015.

50. Erdel, B.P. (2003). High-speed Machining, SME Press.


51. Rinker, U., Christoffel, K. (1996). Trockenbearbeitung entlastet die Umvelt. Mnchen:
Werkstatt u. Betrieb, 129.

52. nternet: Aggeliki, K. (2011). Hydrostatic Lubrication. URL: http://www.webcitation.


org/query?url=http%3A%2F%2Fwww.brighthubengineering.com%2Fmanufacturing-
technology%2F73568-hydrostatic-lubrication%2F&date= 2015-01-08, Son Eriim
Tarihi: 08.01.2015.

53. ahin, Y. (2002). Talas Kaldrma Prensipleri I. Ankara: Star ofset-elale ofset, Nobel
Yayn Datm Ltd. ti.

54. nternet: Kopeliovich, D. (2008). Lubrication Regimes. URL:


http://www.webcitation.org/query?url=http%3A%2F%2Fwww.substech.com%2Fdoku
wiki%2Fdoku.php%3Fid%3Dlubrication_regimes&date=2015-01-08, Son Eriim
Tarihi: 08.01.2015.

55. Bassani, R. and Piccigallo, B. ( 1992). Hydrostatic Lubrication, Tribology Series, 22,
Elsevier, New York, NY, USA.

56. nternet: What is Coolant?. (2010). URL:


http://www.webcitation.org/query?url=http%3A%2F%2Fwww.coolantmaintenance.co
m%2F&date=2015-01-08, Son Eriim Tarihi: 08.01.2015.

57. El Baradie, M.A. (January 1996). Cutting Fluids:Part II. Recyclining and Clean
Machining. Journal of Materials Processing Technology, 56(14), 798806.
71

58. Popke, H., Emmer Th., Steffenhagen J. (1999). Environmentally clean metal cutting
processesmachining on the way to dry cutting. Proceedings of the Institution of
Mechanical Engineers, 213, Part B, 329 - 332

59. Vieira, J.M., Machado, A.R. and Ezugwu , E.O. (2001). Performance of cutting fluids
during face milling of steels. Journal of Material Processing Technology, 116, 244-
251.

60. Mortier, R.M. and Orszulik, S.T. (Editors). (1993). Chemistry and Technology of
Lubricants. Glasgow: Blackie Academic and Professional, 1-32.

61. k, E. (2009). Bitkisel Tabanl Yalardan Metal Kesme Svs Eldesi ve


Karakterizasyonu. Yksek Lisans Tezi, Gebze Yksek Teknoloji Enstits Mhendislik
ve Fen Bilimleri Enstits. Kocaeli: Gebze.

62. Sluhan, C.A. (1994, May). Selecting the right cutting and grinding fluids. Tooling And
Production, 40-50.

63. Turchin H, Byers J.P. (2000). Effect of oil contamination on Metalworking Fluid
Mist. Lubr Eng, 56, 2125.

64. Ana, N. ve Ay, . (2004). .Soutma svlarnn insan salna etkileri. Metal Makine,
Say: 149.

65. Ycel, E., Gnay, M., Ayyldz, M., Erkan, . ve Kara, F. (2011, Mays). Talal
imalatta Kullanlan Kesme Svlarnn insan Salna Etkileri Ve Srdrlebilir
Kullanm. 6th International Advanced Technologies Symposium (IATS11), Elaz,
Turkey

66. nternet: Kontakt Dermatit ve Mesleki Ekzema. (2009). URL:


http://www.webcitation.org/query?url=http%3A%2F%2Fwww.diyadinnet.com%2FSag
likBilgisi36%26Saglik%3Dkontakt-dermatit-ve-mesleki-ekzema&date=2015-01-08,
Son eriim tarihi: 08.01.2015.

67. nternet: Tehlikeli Kimyasallar-Metal leme Svlar. (2006). URL:


http://www.webcitation.org/query?url=http%3A%2F%2Fwww.toolboxtopics.com%2F
Gen%2520Industry%2FMetalworking%2520Fluids.htm&date=2015-01-08, Son
Eriim Tarihi: 08.01.2015.

68. Walker, T. (2013). The MQL Handbook. Copyright, Unist, Inc. V1.0.3

69. Eisenbltter, G. (2000). Trockenbohren mit Vollhartmetallwerkzeugen, PhD Thesis,


RWTH, Aachen University

70. Weinert, K., Inasaki, I., Sutherland, J.W. and Wakabayashi, T. (2004). Dry machining
and minimum quantity lubrication. CIRP Annals - Manufacturing Technology, 53(2),
511-537.

71. nternet: The Many Ways Ford Benefits From MQL: Modern Machine Shop. (2010, October). URL:
http://www.webcitation.org/query?url=http%3A%2F%2Fwww.mmsonline.com%2Fart
72

icles%2Fthe-many-ways-ford-benefits-from-mal&date=2015-01-08, Son Eriim Tarihi:


08.01.2015.

72. SKF LubriLean Catalogue . (2014, July). MQL for dry machining process. Order No: 1-5102 EN

73. Griffiths, B. (2001). Manufacturing Surface Technology. Surface Integrity and


Functional Performance. London: Penton Press.

74. ASM Handbook. (4th Edition). (1999). Surface Engineering. Ohio: ASM Int.,
Materials Park.

75. Exploring Surface Texture. (2000). A Fundamental Guide to the Measurements of


Surface Finish. England: Taylor Hobson Ltd.

76. Khandey, U., Datta, S., Mahapatra S. S. and Bandyopadhyay, A. (2009, August).
Optimization of Surface Roughness, Material Removal Rate and Cutting Tool Flank
Wear in Turning Using Extended Taguchi Method. Proceedings of International
Conference on Advances in Mechanical Engineering (ICAME), 1034-1038,

77. nternet: Start To Finisih, Section. (2010).


http://www.webcitation.org/query?url=http%3A%2F%2Fwww.deterco.com%2Fprodu
cts%2Fmahr%2520federal%2FGaging%2520Tips%2520Articles%2FE_Surface%252
0measurment.PDF&date=2015-01-08, Son Eriim Tarihi: 08.01.2015.

78. Grote, K.H., Feldhusen, J. (2005). Dubbel Taschenbuch fr den Maschinenbau (21st
Edition). Berlin: Springer.

79. IIK, Y. ve AKIR M.C. (2001). Hz elii Takmlar in Kesme Parametrelerinin


Yzey Przllne Etkilerinin Deneysel Olarak ncelenmesi. Teknoloji,1-2, 111-118

80. nternet: Sigmaplot Software. (2010). URL:


http://www.webcitation.org/query?url=http%3A%2F%2Fwww.sigmaplot.com%2Fdow
nloads%2Ftrial%2Fsigmaplot-trial.php&date=2015-01-08, Son Eriim Tarihi:
08.01.2015.

81. Boothroyd, G. (1981). Fundamentals of Metal Machining and Machine Tools (5th
Edition). New York: International Student ed., McGraw-Hill.

82. Sandvik Coromant Co. Inc. (1997). Modern Metal Cutting-A Practical Handbook,
Sweden.

83. Shaw, M. C. (1984). Metal Cutting Principles. London: Oxford University Press.
73

ZGEM

Kiisel Bilgiler

Soyad, Ad : LHAN, Mmin

Uyruu : T.C

Doum tarihi ve yeri : 28.05.1989 - BURSA

Medeni Hali : Bekar

Telefon : 0 (538) 428 38 66

e-posta : mumin.ilhan@gazi.edu.tr

Eitim Derecesi Okul/Program Mezuniyet Yl

Yksek Lisans Gazi niversitesi / Makine Eitimi Devam Ediyor

Lisans Gazi niversitesi / Talal retim rt. 2011

Lise Mehmet Kemal Cokunz A.T.L. 2007

Deneyim alt Kurum Grev

2013-2014 (Gz-Bahar) G. Atatrk M.Y.O r. Gr.

2012-2013 (Gz-Bahar) G. Atatrk M.Y.O r. Gr.

Yabanc Dil

ngilizce

Yaynlar

1. lhan, M., avuolu, O., Duran, A. ve eker, U. (2013, Kasm). Tala Kaldrma
lemlerinde Minimum Miktarda Yalama (MQL) Uygulamasnn Kesme Hz Ve
Yalama Debisine Bal Olarak Yzey Przll zerindeki Etkisinin Aratrlmas.
4. Ulusal Talal malat Sempozyumu, 637-644.

Hobiler

Araba yarlar, Futbol, Masa tenisi, Bilgisayar Teknolojilleri


74
75

NDEKS

A K

ABSTRACT VI, IX Kaplamal IX, XII, 15, 16, 17, ZET IV, IX
20, 60
karbr XII, 4, 5, 6, 14, 15, 16,
B P
17, 18, 19, 65
kesici IV, 1, 2, 3, 8, 9, 12, 13,
BUE 2, 14, 16, 36, 60 PVD XII, XVI, 17, 20, 21, 63,
14, 15, 16, 17, 20, 23, 24, 28,
64
30, 33, 34, 35, 36, 38, 42, 43,
C 44, 48, 49, 52, 55, 59, 60
Kesme V, IX, X, XI, XII, XIII, S
CVD XII, XVI, 17, 18, 19, 20, XV, 2, 5, 6, 8, 9, 10, 11, 13,
21, 64 14, 23, 24, 26, 28, 29, 30, 31, Sementit IX, 15, 17
38, 44, 46, 47, 49, 50, 51, 52, Sentetik 27, 28, 31
54, 55, 56, 57, 58, 59, 66, 67 soutma IV, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8,
D
kesme kuvveti 4, 11, 42, 46, 55, 23, 27, 28, 30, 31, 32, 36, 42,
58 45, 58, 59, 60
Debi V, XV
Kinematik IX, 9

T
E
M
tala 1, 3, 4, 6, 8, 9, 10, 12, 14,
emlsiyon 2, 5, 26, 27, 28, 30,
mineral ya 27 23, 24, 26, 30, 32, 33, 34, 35,
31
MMY IV, V, IX, X, XI, XII, 43, 52, 55, 58, 59, 60
XIII, XIV, XV, 1, 2, 3, 4, 5, 6, Tornalama IX, XII, 8, 9, 15
G 7, 23, 28, 29, 30, 31, 32, 33,
34, 42, 44, 45, 48, 49, 50, 51,
Y
Geometrik IX, XII, 9, 11 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59,
60
Yalama IV, V, IX, X, XII, XV,
MQL 1, II, IV, V, VI, VII, IX,
1, 24, 25, 26, 28, 30, 32, 33,
XV, 1, 4, 7, 31, 32, 33, 36, 61,
45, 58, 60, 65
62, 63, 66
lerleme XV, 4, 9, 11, 38, 44, Yzey Przll V, IX, X,
58, 59 XV, 34, 36, 39
N

nozl 2, 4, 32

You might also like