PASİF YANGIN

DURDURUCU
SİSTEMLER

MMO Semineri
İstanbul, Türkiye
PASİF YANGIN DURDURUCU SİSTEMLER

Hayat kurtarır Varlıkları korur Yapının performansını geliştirir

SUNUMUN AMACI

• Yangın güvenliğinden ödün vermeyecek spesifikasyonların

hazırlanmasını sağlamak

• Sahada yangın güvenliğinden ödün vermeyecek uygulamaların

yapılmasını sağlamak
AJANDA

Yangın Nedir?

Binaların Yangından Korunması

Yerel & Uluslararası Standartlar ve Onaylar

Pasif Yangın Durdurucu Ürünler ve Kullanım Yerleri

Pasif Yangın Durdurucu Ürünlerin Deprem Performansları

Kabaca Metraj Hesaplama & BoQ

Soru & Cevap

NEDEN YANGIN YALITIMI?

Yangında can kayıplarının en büyük sebebi

duman ve zehirli gazlardır

• Ölümlerin yaklaşık %70’i, duman zehirlenmesinden gerçekleşiyor

• Ölümlerin yaklaşık %60’ı, yangının çıktığı mahalde değil başka
mahallerde gerçekleşiyor
• Yangın esnasında ortam şartlarına bağlı olarak duman, dakikada
15 m ile 100 m arasında ilerliyor
• Görüş Darlığı
YANGIN NASIL YAYILIR?

Sıcaklık Tepe Noktası

Sıçrama öncesi 1000-1200°C

Sıçrama Çakmak testi

yapmayın!

Standart Yangın Eğrisi

Ateşleme –
Zaman
Kızışma Soğuma
Yavaş yanma
AJANDA

Yangın Nedir?

Binaların Yangından Korunması

Yerel & Uluslararası Standartlar ve Onaylar

Pasif Yangın Durdurucu Ürünler ve Kullanım Yerleri

Pasif Yangın Durdurucu Ürünlerin Deprem Performansları

Kabaca Metraj Hesaplama & BoQ

Soru & Cevap

BİNALAR YANGINDAN ÜÇ SİSTEM İLE KORUNUR

Pasif Durdurma Sistemleri

Algılama Sistemleri Aktif Söndürme Sistemleri

PASİF YANGIN DURDURUCULARIN AMACI ALEV, ISI VE
DUMANIN YALITIMINI SAĞLAMAKTIR

Duvar ve döşemedeki boşluklar yangın geçişinin en kolay sağlanacağı yerlerdir

Yangın durdurucu kapsamında duvar ve döşemenin de performansı önemlidir
YATAY VE DÜŞEY YANGIN BÖLÜMLENDİRMESİ

YT YT

YT YT

YD YD

YT YT

YATAYDA İZOLASYON: DİKEYDE İZOLASYON:

Yangın Duvarı (YD) Yangın Tavanı (YT)
AJANDA

Yangın Nedir?

Binaların Yangından Korunması

Yerel & Uluslararası Standartlar ve Onaylar

Pasif Yangın Durdurucu Ürünler ve Kullanım Yerleri

Pasif Yangın Durdurucu Ürünlerin Deprem Performansları

Kabaca Metraj Hesaplama & BoQ

Soru & Cevap

YANGIN YÖNETMELİĞİNDE PASİF YANGIN DURDURUCULAR

Madde 24-7 - Derzler

Madde 25-2 – Duvar M&E şaft geçişleri

Madde 26-5 – Döşeme M&E şaft geçişleri

Madde 27-3 – Giydirme Cephe

YANGIN YÖNETMELİĞİNDE PASİF YANGIN DURDURUCULAR
EN 1366 VE EN 1364 STANDARTLARINDA YANGIN DAYANIMI
AŞAĞIDAKİ KRİTERLERE GÖRE ÖLÇÜLÜR

1. Yük taşıma kapasitesi 2. Bütünlük (Integrity) 3. Yalıtım (Insulation)

EN: R-Rating EN: E-Rating EN: EI-Rating

Isı Isı
Isı
Alev Alev
Alev
Gaz Gaz
Gaz

Örnek: Örnek:

E 90: 90 dakika boyunca alev ve gaz EI 120: 120 dakika boyunca ısı,alev ve
yalıtımı sağlar gaz yalıtımı sağlar
EN 1366 VE EN 1364 STANDARTLARI İLE NEYİ TEST
EDERSEK ONUN ONAYINI ALIRIZ
• BS ve DINe göre daha katı ve daha zorlu test yöntemleri ve daha kıyaslanabilir değerler .
• Daha gerçekçi sonuçlar
• Standartlara göre test edilmiş ek özelliklerle beraber bina performansının arttırılması

EN 1366 -3 Tesisat geçişlerinin yalıtılması

EN 1366 -4 Derz boşlukların yalıtılması
EN 1364 -3 Cephe sistemleri (komple sistem) yalıtılması
EN 1364 -4 Cephe sistemleri (parça sistem) yalıtılması

ETAG 026 : Yangın

durdurucu ve yangın yalıtım
malzemeleri
ASTM E 814 / UL 1479 / UL 2079 STANDARTLARINDA İSE
YANGIN DAYANIMI AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDE AÇIKLANIR

F-Rating
Alevlerin geçişinin engellenmesi + Hortum Testi

T-Rating
Sıcaklık geçişinin engellenmesi (325ºF) + Hortum Testi

Opsiyonel olarak:

L-Rating
Gaz geçişinin engellenmesi

W-Rating
Su geçişinin engellenmesi
ASTM E 814 / UL 1479 / UL 2079 STANDARTLARINA GÖRE
HORTUM TESTİ BİR ZORUNLULUKTUR
YANGIN DURDURUCU ÜRÜNLERİN ONAYLARI TÜM GEÇİŞ
DETAYLARINI İÇEREN BİR SİSTEM ŞEKLİNDEDİR
DOĞRU ONAYI NASIL BULABİLİRİM?
AJANDA

Yangın Nedir?

Binaların Yangından Korunması

Yerel & Uluslararası Standartlar ve Onaylar

Pasif Yangın Durdurucu Ürünler ve Kullanım Yerleri

Pasif Yangın Durdurucu Ürünlerin Deprem Performansları

Kabaca Metraj Hesaplama & BoQ

Soru & Cevap

YANGIN DURDURUCU TUĞLA

Kullanım Alanları
• Küçük ve orta büyüklükteki geçişler
• 70 mm çapa kadar olan plastik borularda
kullanılabilir
• Kablo ve kablo tavalarının geçici ve kalıcı
yangın yalıtımı
• 57 dB’e kadar akustik değerleri
PASİF YANGIN DURDURUCU HARÇ

Kullanım Alanları:
• Orta ve Büyüklükteki açıklıklar için uygun çözüm
• Havalandırma Kanalları
• Kablo tavası
• Metal borular
• Yardımcı Ürünlerle Birlikte Plastik Borular
• Yük Taşıma Kapasitesi Gereksinimi
YANGIN DURDURUCU KÖPÜK

Kullanım Alanları:

•Küçük&Orta büyüklükteki açıklıklar için ideal çözüm

•Ulaşılması zor yerler için ideal
•75 mm çapa kadar olan yanıcı borularda
•40 x 40 cm’e kadar olan açıklıklarda kullanım
PASİF YANGIN DURDURUCU KELEPÇE

Kullanım Alanları:

• CP 643N, 160 mm’ye kadar olan PVC, HDPE, PP

ve ABS türü yanıcı borular.

• CP 644, 250 mm’ye kadar olan PVC, PVCC, PVC

HI, HDPE, PP, ABS, B1/B2 borular.
YANGIN DURDURUCU MANŞON

• Tekli Kablo ve Kablo Demeti Geçişleri

• Duvar ve Döşemelerdeki Orta Büyüklükte Geçişler
• Beton, tuğla duvar, alçı panel duvar
YANGIN DURDURUCU CAST-IN EKİPMAN

•İnşaat aşamasında kolay ve güvenli uygulama

•Döşeme geçişleri
•Kablo, yanıcı boru, metal boru geçişleri
PASİF YANGIN DURDURUCU AKUSTİK MASTİK

Kullanım Alanları:
• Metal borular ve havalandırma kanalı yalıtımı
• Kablo tavası yalıtımı
• 60 dB’e kadar akustik dayanım
• Rijit ve düşük hareketli derzler (%12,5 hareket
kabiliyeti)
• Max. 100 mm genişlikteki derzlerin yalıtımı
• Sonsuz uzunlukta lineer derz yalıtımı
PASİF YANGIN DURDURUCU ELASTOMERİK MASTİK

Kullanım Alanları:
• Metal borular ve havalandırma kanalı yalıtımı
• 58 dB’e kadar akustik dayanım
• Orta hareketli derzler (%25 hareket kabiliyeti)
• Duvar-tavan birleşimleri, genleşme derzleri
• Max. 150 mm genişlikteki derzlerin yalıtımı
• Sonsuz uzunlukta lineer derz yalıtımı
• Hava koşulları ve UV’ye dayanıklı
YANGIN DURDURUCU DERZ DOLGU SPREYİ

Kullanım Alanları:
• %50 oranında hareket kabiliyetiyle yüksek hareketli genleşme
derzleri ve dilatasyonlarda kulanım
• Yüksek genişlikteki derzler (20 cm)
• Giydirme cephe – döşeme, duvar-kompozit döşeme birleşim
derzleri
• Farklı malzeme birleşim derzleri (Çelik-beton, tuğla-çelik vs.)
• Boyanabilir
DEPREMSİZ DURUMDA YANGIN DURDURUCULAR

Metal Boru- Duvar Geçişi Metal Boru- Döşeme Geçişi

Taşyünü
Panel
Boyası Harç

31
DEPREMSİZ DURUMDA YANGIN DURDURUCULAR
Elektrik Kablo Tavası-Busbar Mekanik & Elektrik Karma Mekanik & Elektrik Karma
Geçişi Geçiş Geçiş

Harç Harç Taşyünü Panel

Boyası

32
DEPREMLİ DURUMDA YANGIN DURDURUCULAR

Kablo Tavası Geçişi Elektrik Busbar Geçişi

İntümesan
Tuğla
33
DEPREMLİ DURUMDA YANGIN DURDURUCULAR

Mekanik Boru Geçişi Elektrik Kablosu Geçişi Elektrik Kablosu Geçişi

İntümesan
Mastik Köpük Köpük

34
AJANDA

Yangın Nedir?

Binaların Yangından Korunması

Yerel & Uluslararası Standartlar ve Onaylar

Pasif Yangın Durdurucu Ürünler ve Kullanım Yerleri

Pasif Yangın Durdurucu Ürünlerin Deprem Performansları

Kabaca Metraj Hesaplama & BoQ

Soru & Cevap

YAPISAL OLMAYAN ELEMANLARDA DEPREM SONRASINDA
BÜYÜK RİSK OLUŞMAKTADIR
Borular Kablolar Duvarlar

Geçişler Geçişler Mekanik

Asma
tavan
Derzler Duvarlar
Elektrik
YANGIN DURDURUCU ÜRÜNLER İÇİN SİSMİK TESTLER
YAPILMAKTADIR

Yangın Durdurucular Ürünlerin kullanımı yönetmelikler gereği zorunludur.

Fakat olası bir deprem sırasında ve sonrası Yangın Durdurucu Ürünlerin performansları
yönetmeliklerde değerledirilmemektedir.

Hilti Sismik Testleri Deprem Tablası Hilti Sismik Raporları

+ =
YANGIN DURDURUCU ÜRÜNLERİN SİSMİK ETKİ ALTINDA
NASIL ÇALIŞTIĞI ÖLÇÜLÜR

Örnek test kurulumu

20 Load pattern (all)

15

10
• Basınç ölçümleri
Displacement [mm]

0 • Deplasman ölçümleri (x ve y doğrultusuda)

• Dönme ölçümleri (z aksı etrafında)
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49
-5

• Yük ölçümleri
-10

-15

-20
Number of cycles [-]
DEPREM TABLASI İLE GERÇEK DEPREM ETKİSİ İNCELENİR
 Tam ölçekli sismik test ve sismik test sonrası yangın testi – 5 katlı bina
 Yapısal olmayan elemanlar mevcut (elektrik, mekanik, duvar vb.)
 3 farklı test aşaması
 Sismik yalıtımlı bina
 Sismik yalıtımsız bina
 Kontrollü yangın testi, basınçlandırma ve gaz sızdırma testi
 3 farklı simülasyon (2010-2012)
2002 Denali, Alaska depremi, 7.9 büyüklüğünde
2004 Northridge, Los Angeles depremi, 6.7 büyüklüğünde
2010 Maule, Şili depremi, 8 büyüklüğünde
YANGIN DURDURUCU ÜRÜNLERİN SİSMİK PERFORMANSI
Hilti Yangın Durdurucu Hasar Duman Yangın Genel Yorumlar

Yangın Durdurucu Köpük

Kesinlikle tavsiye edilir
CP660 / CFS-F FX
Yangın Durdurucu Tuğla
Kesinlikle tavsiye edilir
CP657 / CFS-BL
Yangın Durdurucu Manşon
Kesinlikle tavsiye edilir
CP653 / CFS-SL

Cast-in CP680 Kesinlikle tavsiye edilir

Yangın Durdurucu Panel Sismik etki altında

Tesisat CP673 tavsiye edilmez
Geçişleri Sismik etki altında
Yangın Durdurucu Harç CP636
ve tavsiye edilmez
Derzler Yangın Durdurucu İntümesan Yüksek sismik etki
Mastik FS ONE MAX altında tavsiye edilmez
Yangın Durdurucu Kelepçe CP
Kesinlikle tavsiye edilir
643N
Yangın Durdurucu Akrilik
Mastik CP606
( ) ( ) Kesinlikle tavsiye edilir

Yangın Durdurucu Silikon

Tavsiye edilir
Mastik CP601S
Yangın Durdurucu Sprey
Tavsiye edilir
Mastik CFS-SP WB
AJANDA

Yangın Nedir?

Binaların Yangından Korunması

Yerel & Uluslararası Standartlar ve Onaylar

Pasif Yangın Durdurucu Ürünler ve Kullanım Yerleri

Pasif Yangın Durdurucu Ürünlerin Deprem Performansları

Kabaca Metraj Hesaplama & BoQ

Soru & Cevap

KABACA METRAJ HESAPLAMA

• Projenizin pasif yangın durdurucu ile yalıtılacak toplam alanını girerek kabaca bir metraj çıkarabilirsiniz.
– Metraj Hesaplama Dosyası

Uygulama türü Toplam açıklık alanı (m2) Adet Birim Malzeme Tanımı

34 m2 Hilti CFS-BL Yangın Durdurucu Tuğla

Elektrik 40 4 m2 Hilti CP620 Yangın Durdurucu Köpük

20 mtül Hilti FS One Yangın Durdurucu Mastik

28 m2 Hilti CFS-BL Yangın Durdurucu Tuğla
Mekanik 40 120 adet Hilti CP643/644 Yangın Durdurucu Boru Kelepçesi
120 mtül Hilti FS One Yangın Durdurucu Mastik

43
BİRİM FİYAT LİSTESİ’NDE 1 SET KARMAŞASINDAN KURTUL!
MALZEME MALZEME UYGULAMALI
BİRİM FİYAT İŞİN CİNSİ BİRİMİ METRAJ BİRİM FİYAT TOPLAM FİYAT TOPLAM FİYAT
(TL) (TL) (TL)
I- Pasif Yangın Durdurucu Ürünler

Kablo, kablo tavası, yanıcı boru, izolasyonlu veya

izolasyonsuz metal boru geçişlerinin olduğu orta ve büyük
açıklıklarda bölmeler arası alev, duman ve ısı geçişini m² 69
engelleyici yangın durdurucu özellikli intümesan tuğla
(UL Onaylı ve FEMA461 test raporlu)

Tekli veya demet halinde kablo geçişlerinin, kablo tavası

geçişlerinin, mekanik ve elektrik tesisatların karışık olarak
geçtiği açıklıkların olduğu yerlerde bölmeler arası alev, m² 4
duman ve ısı geçişini engelleyici yangın durdurucu özellikli
köpük tipi malzeme (UL Onaylı ve FEMA461 test raporlu)

Tekli veya demet halinde kablo geçişlerinin olduğu

yerlerde bölmeler arası alev, duman ve ısı geçişini
adet
Örnek Birim Fiyat Listesi (BoQ)
engelleyici yangın durdurucu özellikli manşon (UL Onaylı
ve FEMA461 test raporlu)

Kablolar üzerinden yangın yayılmasını önleyen kablo

m²
boyası (UL Onaylı ve FEMA461 test raporlu)

PVC, CPVC, ABS, HRPP, FRPP, HDPE, PP gibi yanıcı boru

geçişlerinde kullanılan ve yangın anında genleşerek
adet 150
borunun oluşturduğu boşluğu kapatan kullanıma hazır
kelepçe (UL Onaylı ve FEMA461 test raporlu)

Yanmaz izolasyonlu, izolasyonsuz metal boru geçişlerinin

ve düşük hareketli derzlerin olduğu yerlerde bölmeler
arası alev, duman ve ısı geçişini engelleyici yangın mtül
durdurucu özellikli akustik mastik (UL Onaylı ve FEMA461
test raporlu)

Yanıcı izolasyonlu boru geçişlerinin, yanıcı boru

geçişlerinin ve tek veya demet halinde kablo geçişlerinin
olduğu yerlerde bölmeler arası alev, duman ve ısı geçişini mtül 170
engelleyici yangın durdurucu özellikli intümesan mastik
(UL Onaylı ve FEMA461 test raporlu)

Not: Yukarıdaki malzemeler 120 dakika süre ile yangına dayanıklı ve mutlaka sertifikalı olacaktır.

44
SONUÇ OLARAK
• Pasif yangın durdurucu ürünler tesisat geçişleri ve derz boşluklarında yangın yalıtımı sağlar

• Pasif yangın durdurucu ürünler yangın yönetmeliğinin belirli maddelerinde geçmektedir.

• EN ve ASTM standartlarına göre ne test edilirse o sonuç alınır.

• Avrupa’da ETA, Amerika’da UL en güvenilir onaylardır.

• Pasif yangın durducuru ürünler detayın özelliğine göre farklı onay alırlar. Uygulama kalınlıkları her

onayda değişmektedir.

• Spesifikasyonun detay çizimleri ile birlikte verilmesi gerekmektedir.

• Deprem sonrası yangın dayanımı ihtiyacı halinde tuğla, köpük gibi sismik onaylı ürünler önerilmektedir.
AJANDA

Yangın Nedir?

Binaların Yangından Korunması

Yerel & Uluslararası Standartlar ve Onaylar

Pasif Yangın Durdurucu Ürünler ve Kullanım Yerleri

Pasif Yangın Durdurucu Ürünlerin Deprem Performansları

Kabaca Metraj Hesaplama & BoQ

Soru & Cevap

TEŞEKKÜRLER

47